bizden çocuklara

ODTÜ Mezunlar› ‹lkö¤retim Okulu
bizden çocuklara...
217
içindekiler
4
Dernekten
“Çanakkale Savafllar›’n›n Ekonomik ve Siyasi Yans›malar›”
Paneli
4. Geleneksel Viflnelik Bahar fienli¤i’nde Buluflal›m!
“Türkiye’de Do¤algaz” Paneli
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i ‹lk Kez Uluslararas› Kanun
Festivaline Ev Sahipli¤i Yapacak
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹
N‹SAN 2012
ODTÜ Mezunlar› Türk Müzi¤i Korosu “Kad›n Bestekarlar”
Konserinde
Dernek Ad›na Sahibi ve Yaz› ‹flleri Müdürü
Himmet fiAH‹N (EDS’83)
Yay›n Kurulu
Tülay ÜNLÜEVCEK (PSY’83)
fiule fiAH‹N (PSY’85)
Melda TANRIKULU (CRP’06)
Emrah DEL‹KAN (CE’06)
Günay BULUT (ADM’85)
Hilmi GÜVEN (EE’83)
Melih VURKIR (OR/STAT’83)
Erkan ÖZMACUN (EE’87)
Erdem TÜFEKC‹ (ECE'05)
Yay›n ve Reklam Sorumlusu
Aysun BÜYÜKCENG‹Z
[email protected]
Grafik, Tasar›m ve Bask›
AJANS-TÜRK BASIN VE BASIM A.fi.
‹stanbul Yolu 7.km. No: 24 Bat›kent/Ankara
Tel: 0312 278 08 24
Bask› Tarihi: 07.04.2012
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i Yönetim Kurulu
Himmet fiahin (EDS’83), Baflkan
Taylan Ulafl Evcimen (CE’02), Baflkan Yrd.
Melda Tanr›kulu (CP’06), Baflkan Yard.
Baki Arslan (CE’89), Yazman
Erdem Tüzün (ADM’82), Sayman
Kamil Kanco¤lu (Me’87)
Burcu Dikmen (CHE’98)
Ödentileriniz ‹çin
T. ‹fl Bankas›, ODTÜ fiubesi
TR 39 000 64 000 001 4229 0528642
Garanti Bankas› Maltepe fiubesi
TR92 0006 2000 1140 0006 2011 60
Burs ve Yard›mlar Fonu
T. ‹fl Barkas›, ODTÜ fiubesi
TR 81 000 64 000 001 4229 0422059 (TL)
TR 80 0006 4000 0024 2293 2824 08 (EUR)
TR 81 0006 4000 0024 2293 1651 17 (USD)
Garanti Bankas› Maltepe fiubesi
TR 21 000 6 2000 1140 000 6 2995 35 (TL)
Viflnelik’te Her Gün Bir Baflka Güzel
Sinema Kulübü’nden
Hocam Bu Ay Yine Bulufluyoruz
Buray› Görmüfl müydünüz?
“Pratik Matematik” Etkinli¤i Yo¤un ‹lgiyle Gerçekleflti
Viflnelik Mutfa¤›ndan
20
Bu Ay Viflnelik
22
Güncel
26
ODTÜ’den
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayram›
ODTÜ “En Ünlü 100 Üniversite” Aras›nda!
ODTÜ BeBeM Araflt›rmalar› ‹çin Kat›l›mc› Bebekleri Bekliyor
28
Teknoloji
29
Dosya
Çocuklar ‹çin
Bisiklet Nas›l Do¤du?
Bisiklet ve fiehir
Bisiklet Yar›fllar› ve Etkinlikleri
Bisiklet H›rs›zlar›
Hangi Bisikleti Almal›, Nereden Almal›?
40
Kavramlar
41
ODTÜ’den Bir Köfle
42
Hocam ‹necek Var
44
Kitaplar Aras›nda
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i ayl›k yay›n organ›d›r.
ODTÜ’lüler Bülteni her ay 5750 adet bas›lmakta
ve Dernek üyelerine ücretsiz gönderilmektedir.
46
Spor
‹mzal› yaz›lardaki görüfl ve düflünceler yazarlar›na
ait olup, ODTÜ Mezunlar› Derne¤i’ni ve ODTÜ’lüler
Bülteni’ni sorumlu k›lmaz. Yay›mlanan yaz›lar ve
foto¤raflar, Derne¤in ve yazarlar›n izni olmadan
kullan›lamaz.
48
Çizgiyle
Yönetim Yeri
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i
Viflnelik Tesisi
1540 Sk. No: 58 100. Y›l, 06530, Ankara
Tel: (312) 286 79 79
Faks: (312) 287 75 00
E-posta: [email protected]
www.odtumd.org.tr
Dosya Konusu
Bisiklet
Kapak Konusu
Derne¤imizin Çocuklara Arma¤an›:
ODTÜ Mezunlar› ‹lkö¤retim Okulu
Yerel Süreli Yay›n
ISSN 1303-7390
2
Burs Komitesi’nden
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
Nostalji
EE Binas›’n›n Girifli
Acarlar Longozu
Adalet A¤ao¤lu’nun Gözünden Bir Dönem
T’ai Chi Ch’uan
B‹ZDEN S‹ZE
Sevgili Üyelerimiz,
A¤›r k›fl günlerinden ç›kt›¤›m›z flu günlerde kendini gösteren güneflin insan psikolojisine yapt›¤› etki ile insanlar daha iyi düflünmeye, daha olumlu davranmaya do¤ru evriliyorlar. Çok uzun
zamand›r efline rastlanmayan, insanlar›n evlerinde neredeyse hapsolduklar›, sosyal yaflam›n s›f›ra yaklaflt›¤› bir k›fl geçirdik.
Bu k›fl döneminde, üyelerimizin hava koflullar› nedeniyle Derne¤imize daha az gelmeleri, k›fl
için planlad›¤›m›z pek çok etkinli¤i ertelememize veya çok az kat›l›mla gerçeklefltirmemize neden oldu. Bu hem psikolojik olarak emek verenleri etkiledi, hem de ekonomik olarak bizi üzdü.
Dernekler üyelerinin sahip ç›kmalar› ve dernekleri için çaba göstermeleri ile yaflayan organizmalar olduklar›ndan, k›fl boyunca derne¤imiz üyelerimizin ilgisini ve kat›l›m›n› özledi.
Bahar›n yüzünü gösterdi¤i Nisan ay›nda, ‹nsan Haklar› Evrensel Beyannamesi’nin kabulü ve
yay›m› ile TBMM’nin aç›larak 23 Nisan’›n çocuklara Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayram› olarak
Atatürk taraf›ndan arma¤an edilmesi gibi tarihe iz b›rakm›fl iki önemli olay›n vuku bulmas› bugünü anlaml› hale getirmektedir. Cumhuriyet’in kurulmas›ndan önce, ilk ad›m olarak, TBMM’nin
aç›lmas› ile milletin sesine kulak verilmesi ve onlar›n haklar›n›n Millet Meclisi’nde dile getirilmesi
son derece önemli bir aflamad›r.
‹nsan Haklar› Evrensel Beyannamesi’nde kabul edilen 30 maddeden ilkinde “Bütün insanlar
özgür, onur ve haklar bak›m›ndan eflit do¤arlar.” denilerek insanlar›n eflitli¤i vurgulanmaktad›r.
‹nsan Haklar› Evrensel Beyannamesi’nde insanlar›n yaflamak, özgürlük ve kifli güvenli¤i haklar›
oldu¤undan, hiç kimseye iflkence yap›lamayaca¤›ndan, zalimce, insanl›k d›fl› veya onur k›r›c›
davran›fllarda bulunulamayaca¤›ndan, herkesin, her nerede olursa olsun, hukuksal kiflili¤inin tan›nmas› hakk› oldu¤undan, herkesin yasa önünde eflit oldu¤undan ve ayr›m gözetilmeksizin yasan›n korunmas›ndan eflit olarak yararlanma hakk›na sahip oldu¤undan, hiç kimsenin keyfi olarak yakalanamayaca¤›ndan, tutuklanamayaca¤›ndan, herkesin davas›n›n ba¤›ms›z ve tarafs›z
bir mahkeme taraf›ndan hakça ve aç›k olarak görülmesini istemeye hakk› oldu¤undan, kendilerine bir suç yüklenen herkesin, savunmas› için gerekli olan tüm güvencelerin tan›nd›¤› aç›k bir
yarg›lama sonunda, yasaya göre suçlu oldu¤u saptanmad›kça, suçsuz say›ld›¤›ndan, kimsenin
özel yaflam›na, ailesine konutuna ya da haberleflmesine keyfi olarak kar›fl›lamayaca¤›ndan, flerefine ve ad›na sald›r›lamayaca¤›ndan söz edilmektedir. K›saca; ‹nsan Haklar› Beyannamesi
medeniyetin devam› ve insanlar›n birbirleriyle asgari müflterekte yaflayabilmeleri ad›na at›lmas›
gereken ad›mlar› özetler.
Bir ülkede yaflayan insanlar›n haklar›n›n ve taleplerinin de¤erlendirilip korunaca¤› tek yer Millet Meclisi’dir. Bu kapsamda meclis taraf›ndan halk›n haklar›n›n evrensel bir beyanname ile kabul edilmesi ça¤dafll›k ölçütü bak›m›ndan son derece de¤erli bir arma¤and›r.
Sayg›lar›m›zla,
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i
Yönetim Kurulu
N‹SAN 2012
3
dErNekTEn
“Çanakkale Savafllar›’n›n Ekonomik ve
Siyasi Yans›malar›” Paneli
Aysun Büyükcengiz
O
DTÜ Mezunlar› Derne¤i Sosyal Politikalar
Gelifltirme Komisyonu
(SPGK) ve Çanakkale
Kültür ve Dayan›flma Derne¤i’nin
katk›lar›yla 17 Mart Cumartesi günü saat 13.30’da ODTÜ Mezunlar›
Derne¤i Viflnelik Salonu’nda “Çanakkale Deniz, Kara, Hava Savafllar›’n›n Ülkemize ve Dünyaya Ekonomik ve Siyasi Yans›malar›” konulu bir konferans gerçeklefltirildi. Çanakkale Kültür ve Dayan›flma Derne¤i yöneticileri, Avustralya Savafl
An›t› ve Araflt›rma Merkezi’nden
Referans Memuru Andrew Currey,
At›l›m Üniversitesi Tarih Bölümü
ö¤retim üyesi Yrd. Doç. Dr. R›za
Öztürk ve Ankara Üniversitesi Türk
‹nk›lap Tarihi Enstitüsü ö¤retim
üyesi Doç. Dr. Hakan Uzun’un kat›ld›¤› konferansta ilk konuflmay›
Mehmet Ali Atay yapt›. Atay, önümüzdeki y›l panelin uluslar aras›
düzeyde gerçekleflmesi için dernek
olarak çal›flacaklar›n› söyleyerek
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i Yönetim
Kurulu’na, SPGK’ya ve panel kat›l›mc›lar›na teflekkür etti. “Çanakka-
le Savafllar›, Türkiye Cumhuriyeti’nin önsözüdür” dedi¤i konuflmas›nda, savafl koflullar›ndan söz etti:
“Kara savafllar›nda10 milyonda bir
ihtimal defalarca gerçekleflmifl,
mermiler havada çarp›flm›flt›r.”
Atay’›n ard›ndan söz alan
Avustralya Savafl An›t› ve Araflt›rma Merkezi Referans Memuru Andrew Currey, savafl döneminde çekilmifl foto¤raflara yer verdi¤i sunumunda savafla kat›lan Anzaklar›n
bulunduklar› birliklerle ve hangi
alanlarda savaflt›klar›yla ilgili bilgileri hat›rlatt›.
“Bir tümen kumandan› milletinin tarihini belirledi”
te az görülmüfltür’ der” dedi.
“‹tilaf Devletleri’nin en büyük
hatas› Anadolu’nun ba¤›ms›zl›k
azmi ve direnifl gücünü küçümsemesiydi”
Ankara Üniversitesi Türk ‹nk›lap Tarihi Enstitüsü ö¤retim üyesi
Doç. Dr. Hakan Uzun, ‹tilaf Devletleri’nin taktiksel hatalar›n›n d›fl›ndaki en büyük hatas›n›n ba¤›ms›zl›k
azmi ve direnifl gücünü küçümsemesi oldu¤unu dile getirdi¤i konuflmas›n› flöyle sürdürdü: “Mustafa
Kemal Pafla, Atatürk oldu¤u için f›rsattan yararlan›p kendini Çanakka-
le Kahraman› m› ilan etti, Çanakkale Kahraman› oldu¤u için mi Atatürk
oldu? Milli mücadelenin ekibi lideri
ile Çanakkale’de bir araya geldi.
Ordugah›n› kurdu¤u yer, daha savafl bitmeden Kemal Yeri ad›n› ald›.
Savafltan sonra Edirne’de taklar
kurularak karfl›land›. Mustafa Kemal Pafla’n›n ad› ilk kez 1916’da
Mehmet Emin Yurdakul’un fliirinde
geçti. ‹lk an›t› 1917’de Urfa’da savafltan dönen askerlerin kendisinden sevgiyle söz etmesi üzerine dikildi. Bu örnekler 1915’ten itibaren
Çanakkale Kahraman› olarak an›lmaya baflland›¤›n› gösteriyor.”
At›l›m Üniversitesi Tarih Bölümü ö¤retim üyesi Yrd. Doç. Dr. Reflat Öztürk yapt›¤› konuflmada, Çanakkale Zaferi’nin neden Mustafa
Kemal ile birlikte an›ld›¤›na da de¤indi: “Mustafa Kemal Pafla bir tümen kumandan› olarak 57. Alay ile
yapt›¤› taarruzla milletinin tarihini
belirledi. ‹ngiliz resmi tarihi, ‘Bir tümen kumandan›n›n inisiyatif alarak
bir milletin kaderini belirledi¤i tarih-
Okula Yüz Verin Proje Ekibi’nden
‹tiraf ediyoruz; biz Okula Yüz Verin gönüllüleri, sizlere zaman zaman
beyaz yalanlar söyledik. "‹fller yolunda, her fley mükemmel" dedi¤imiz
baz› zamanlarda ifller hiç de iyi gitmiyordu. Ba¤›fllar yetersiz, prosedürler
yorucu, insanlar ilgisiz, ilgisizlikse
moral bozucu idi. Yoruldu¤umuz,
üzüldü¤ümüz, hatta dibe vurdu¤umuz nice zamanlarda bunu belli etmemek için renkten renge girdik...
Dedik ki enerjimiz diz boyu, heyecan›m›z her zamankinden daha büyük... S›rf sizler kampanyam›za inan›n ve aram›za kat›l›n diye, asl›nda
pek de olumlu olmayan geliflmeleri
olumluymuflcas›na anlatt›k...
‹tiraf ediyoruz; biz Okula Yüz Verin gönüllüleri, okul yapt›rma kampanyam›z süresince çok e¤lendik.
Sizler belki o gün keyifsiz bir flekilde
evinizde oturuyordunuz, oysa o s›ra-
4
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
da bizler öyle e¤lendik ki... Kah kampanya yarar›na düzenledi¤imiz konserlerde flark›lar söyledik, kah okul
inflaat›m›zda çocuklarla halaylar çektik... Binlerce insan› bir konserde toplamak örne¤in, heyecan›m›z› o kadar
artt›rd› ki... Yahut akflam›n 11'inde
100. Y›l’da konser afifli asarken polise yakalan›fl›m›z adrenalin seviyemizi öyle derecelere ç›kard› ki, burada
kelimelerle anlatmak mümkün de¤il...
‹tiraf ediyoruz; biz Okula Yüz Verin gönüllüleri zaman zaman, utanmak demeyelim de, hani böyle hafiften çekinirsin ya, öyle fleyler yaflad›k.
Bir akflam Viflnelik'te masa masa dolafl›p konser bileti, baflka bir akflam
herhangi bir konserde kalem ve tiflört
satarken, eksiksiz her mezunlar gününde elimizde makbuz ba¤›fl toplarken, çekindi¤imiz çok oldu. Her ne
kadar güzel bir ifl için istesek de isti-
yorduk sonuçta... Ve her isteyen el
gibi istenen elden daha afla¤›da olmak durumundayd›k...
‹tiraf ediyoruz yapt›rd›¤›m›z okul
dünyan›n en iyi okulu olmayacak...
Üstelik bekledi¤imizden daha düflük
bir bedele, bekledi¤imizden daha k›sa bir sürede yapt›ramad›k... Ve itiraf
ediyoruz okulumuzun inflaat› henüz
tamamlanmad›...
Biz Okula Yüz Verin gönüllüleri,
okulumuzu yapt›rmaya sadece 150
000 TL mesafede iken, itiraf ediyoruz
yine sizlerin kat›l›m›na ve deste¤ine
ihtiyaç duyuyoruz. Biraz keyiflendirmeye, biraz sinirinizi bozmaya, biraz
dikkatinizi çekmeye çal›fl›yorsak siz
bu yaz›lar› okuyun ve sadece etkilenin diye de¤il, aram›za kat›larak ODTÜ Mezunlar› ‹lkö¤retim Okulumuzu
yapt›rman›n hazz›n› bizimle birlikte
yaflay›n diyedir...
Haydi, hocalar›m, üç lira befl lira
demeden, ben daha önce ba¤›fl yapm›flt›m demeden, isterseniz havale
ile isterseniz internetten kredi kart› ile
hemen flimdi tekrar deste¤inizi yap›n.
Yap›n ki okulumuzu bu yaz hep birlikte tamamlayal›m... Tamamlayal›m ki
bir sonraki ça¤r›m›z okulumuzun aç›l›fl daveti için olsun...
Okula Yüz Verin Kampanyas›n›n
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i'ne ait banka
hesap numaralar›:
Türkiye ‹fl Bankas› ODTÜ fiubesi
Hesap No: 4229 0966676
IBAN: TR400006400000142290966676
Garanti Bankas› Maltepe fiubesi
Hesap No: 1146298195
IBAN: TR200006200011400006298195
Kredi kart› ile online ba¤›fllar›n›z için:
www.okulayuzverin.org
4. Geleneksel
Viflnelik Bahar fienli¤i’nde
buluflal›m!
Dört y›ld›r May›s ay›nda bir Pazar
gününü “y›l›n en e¤lenceli günü” haline
getirdi¤imiz “Bahar fienli¤i”nde bu y›l
sizi de e¤lenmeye davet ediyoruz…
H
er sene May›s ay›nda,
bir y›l boyunca ODTÜ
Mezunlar›
Derne¤i
bünyesinde yap›lan
tüm etkinlik, kurs, seminerlerin kat›l›mc›lar›n›n da katk›lar›yla sergilenmesi amac›yla yap›lan Viflnelik
Bahar fienli¤i, tüm e¤lencesiyle
dördüncü yafl›n› kutlamaya haz›rlan›yor. K›fl boyunca özledi¤imiz
yemyeflil çimenler üzerine uzanmak, piknik yapmak, güneflin tad›n› ç›karmak, belki de çocuklu¤umuzdan beri oynamad›¤›m›z sokak oyunlar›n› oynamak için çim
amfi ve k›r bahçesi sizi bekliyor.
Halat, çuval, dart oyunlar›n›n
ayr› bir heyecan katt›¤› Viflnelik
Bahar fienli¤i, uçurtmalarla, ba-
lonlarla, çim amfide kurulan sat›c›lar soka¤›ndaki aç›k pazarda
sat›lan birbirinden de¤iflik eflyalar›n yaratt›¤› renklerle Pazar gününü e¤lenceye dönüfltürüyor. Ayr›ca, derne¤imizde aç›lan gitar ve
ba¤lama kurslar›n›n kat›l›mc›lar›
da konserleriyle flenlik alan›n›
canland›r›yor. Foto¤raf, resim ve
heykel kurslar›na ait sergiler de
flenlik günü kat›l›mc›lar›m›z›n be¤enisine sunuluyor. Burs fonu yarar›na yap›lan çekiliflin hediyeleriyle, gün boyu enfes barbekü ve
sürpriz yemek mönüleriyle ve son
olarak unutulmaz akflam kapan›fl
konseriyle Viflnelik Bahar fienli¤i
bu y›l da çok e¤lenceli olacak. Bu
e¤lenceyi kaç›rmay›n.
dErNekTEn
“Türkiye’de Do¤algaz” Paneli
Aysun Büyükcengiz
O
DTÜ Mezunlar› Derne¤i Enerji Komisyonu taraf›ndan düzenlenen
“Türkiye’de Do¤algaz Uygulamalar›,
Sorunlar ve Çözüm Önerileri”
adl› panel 24 Mart Cumartesi
günü Viflnelik Salonu’nda gerçekleflti. ODTÜ Mezunlar› Derne¤i Enerji Komisyonu üyesi
O¤uz Türky›lmaz’›n yönetti¤i
panele Serbest Dan›flman Erdinç Özen, GAZB‹R Yönetim
Kurulu Üyesi Fuat Celepci ve
Petform Genel Sekreteri Altan
Kolbay konuflmac› olarak kat›ld›. Panelin aç›fl konuflmas›nda
O¤uz Türky›lmaz, Türkiye’de
do¤algaz konusundaki genel
durumu de¤erlendirdi:
“2010’da
38,3
milyar,
2011’de 43,8 milyar metreküp
do¤algaz ithal edildi. 2012 için
EPDK’n›n tahmini 48,1 milyar
metreküp. 2011’de do¤algaza
20,2 milyar dolar ödemifliz, toplam enerji ithalat›na ödenen rakam 54,1 milyar dolar. Bu rakam›n 2012 için 65 milyar dolar olmas› bekleniyor. Bu demek ki
do¤algaza en az 25 milyar dolar
ödeyeceksiniz.”
Aç›fl konuflmas›n›n ard›ndan, panelde ilk konuflmay› gerçeklefltiren ODTÜ Mezunlar›
Derne¤i Enerji Komisyonu üyesi,
Serbest Dan›flman Erdinç Özen,
2001’de yay›nlanan 4646 Say›l›
Kanun’un ard›ndan sektörde
mevzuat ve piyasa hareketleriyle ilgili geliflmeleri aktard›. 4646
Say›l› Kanun’un en önemli hedefleri aras›nda BOTAfi’›n en
geç 2009 itibar›yla iletim, depolama ve ticaret fleklinde ayr›flt›r›lmas›, daha sonra da depolama ve ticaret faaliyetlerinin özellefltirilmesi oldu¤unu söyleyen
Özen, EPDK’n›n kurulmas›yla
birlikte piyasa faaliyetleri, ithalat,
6
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
toptan sat›fl, ihracat, iletim, da¤›tm ve depolama faaliyetlerini
düzenleme yetkisinin kuruma
verildi¤ini söyledi. Erdinç Özen,
en h›zl› yayg›nlaflma faaliyetinin da¤›t›m alan›nda gerçekleflti¤ini vurgulad›. Özen konuflmas›nda, yeni yat›r›mlarla ilgili bilgi verdi: “Erzincan ve K›rflehir
bölgelerinde iki yeni kompresör
istasyonu olarak görülüyor. Not
edilmesi gereken nokta, geçti¤imiz so¤uk k›fl günlerinde günlük talebin 200 milyon metreküp
üzerine ç›kmas› muhtemelen
yeni yat›r›m planlar›n› da beraberinde getirecek. TPAO’nun
yer alt› depolama tesislerinde
2016’da bitirmeyi planlad›¤› yat›r›mlar› var.”
Erdinç Özen’in ard›ndan
GAZB‹R Yönetim Kurulu ad›na
panele kat›lan Fuat Celepci
2001 y›l›na kadar Bursa, Eskiflehir, Ankara, Adapazar›, ‹stanbul, Kocaeli olmak üzere 6 da¤›t›m bölgesi bulundu¤unu dile getirerek, 2001 y›l›ndan sonra aç›lan ihalelerle 55 bölgede daha
da¤›t›m yap›lmaya baflland›¤›n›
söyledi. Do¤algaz da¤›t›m sektörünün serbestleflmenin ve öngörülen hedeflerin en fazla ger-
çeklefltirildi¤i sektör oldu¤una
dikkati çeken Celepci, “Yaklafl›k
30 milyar metreküp do¤algaz
da¤›t›m flirketlerince kullan›c›lara ulaflt›r›l›yor. Bu baflar›n›n temelinde, BOTAfi’›n yayg›n bir
ulusal iletim flebekesini oluflturmufl olmas›, EPDK’n›n ihale süreçlerini h›zla tamamlamas› ve
özel sektörün konuya ilgisi var”
dedi. Bakanlar Kurulu’ndan yetki
alan 6 bölgedeki ve ihale ile faaliyete geçen 55 bölgedeki flirketleri de karfl›laflt›ran Fuat Celepçi ihale alarak sektöre giren
flirketlerin verimsiz çal›flt›¤›n› savundu: “55 bölgede 3.500 kilometre, eski flirketlerin bulundu¤u
6 bölgede 3800 kilometre çelik
boru hatt› döflenmifl. 55 bölgede
2 milyon aboneye ulafl›lm›fl, eski
flirketlerin 6 bölgesinde 7 milyona yak›n abonesi var.”
Panelin son konuflmac›s›
Petform Genel Sekreteri Altan
Kolbay, do¤algaz piyasas›n›n temel sorunun fiyatland›rma oldu¤unu vurgulayarak “Sa¤l›kl› fiyatland›rman›n yap›lmad›¤› yerde piyasadan da söz edilemez”
dedi. Do¤algaz fiyatlar›yla ilgili
belirsizli¤e dikkat çeken Kolbay,
do¤algaz piyasas›nda sübvansi-
yon olarak yap›lan ifllemin asl›nda sübvansiyon olmad›¤›n› anlatt›: “BOTAfi yapt›¤› uygulama
ile 9 milyon kullan›c›ya sübvansiyon yap›yor. Bu sa¤l›kl›, sürdürülebilir ve adil de¤il. Verilen vergilerin bir k›sm› BOTAfi’›n bu uygulama nedeniyle oluflan borçlar›n› kapamaya gidiyor. Akaryak›t
fiyat› 4,65 olmas› gerekirken, biz
3 yapal›m. Aradaki fark› arabas›
olmayanlar›n da vergisinden alal›m. Bu adil ve sürdürülebilir de¤il.” Fiyatland›rma politikas›n›n
belirlenmesi ve ayr›flma faaliyetlerinin tamamlanmas› halinde
Türkiye’nin gaz sorunu yaflamayaca¤›n› da vurgulayan Altan
Kolbay, dinleyicilerden gelen soru üzerine petrol ve do¤algaz
kaynaklar›n›n yak›n bir zamanda
bitme noktas›na gelmeyece¤ini,
ancak yeni enerji kaynaklar›n›
kullanmaya bafllamak için do¤algaz ve petrolün bitmesini beklememiz gerekmedi¤ini söyledi.
Panelin sonunda söz alan
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i Enerji
Komisyonu Baflkan› Budak dilli,
komisyonun gelecek ay enerji
verimlili¤i konusunda bir panel
yapaca¤›n› dile getirdi.
dErNekTEn
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i ‹lk Kez
Uluslararas› Kanun Festivaline
Ev Sahipli¤i Yapacak
Aysun Büyükcengiz
D
erne¤imiz, uluslararas›
organizasyon yapacak
deneyime sahip olmas›
nedeniyle, ilk kez gerçeklefltirilecek uluslararas› kanun
festivali ve sempozyumu projesinde de taraflardan biri olarak ev
sahipli¤i yapmaya haz›rlan›yor.
Kanunun dünyaya tan›t›lmas›na
önemli katk› veren sanatç› Ferid
Alnar an›s›na gerçekleflecek bu
büyük kültür olay›, farkl› ülkelerden kanun sanatç›lar›n› bir araya
getirecek. Kanun Sanatç›s› Tahir
Aydo¤du’nun haz›rlad›¤› ve Türk
Tan›tma Fonu’ndan al›nan destekle 1 – 4 Ekim tarihleri aras›nda
‹stanbul ve Ankara’da gerçeklefltirilmesi planlanan projenin hayata geçifl sürecini projenin sahibi
Tahir Aydo¤du ODTÜ’lüler Bülteni ‘ne anlatt›.
- Kanun festivali düzenleme
fikri nas›l olufltu?
- Ben Türkiye’de kanun ile ilgili böyle bir organizasyon yapmay›
planl›yordum. Çünkü kanunun
anavatan› Türkiye, kanun bir Türk
saz›. Ama Türkiye d›fl›nda, yak›n
komflular›m›zda da çeflitli ülkelerde bununla u¤raflan müzisyenler
var. Avrupa’da, Amerika’da, Japonya’da kanuniler var. Dolaflt›¤›m elli civar›nda ülkede gördüm
ki, kanun çok ilgi gören bir enstrü-
man. Bu insanlar› nas›l bir araya
getirebilece¤imizi düflünmeye
bafllad›m. Bu saz› çalan insanlar›
bir platformda bulufltural›m, hem
bilgi birikimlerimizi paylaflal›m,
hem ilerisi için neler yap›labilece¤ini konuflal›m istedim. Akademisyenler, müzik piyasas›nda çal›flanlar, de¤iflik profilde müzisyenler bir araya gelsin, deneyimlerini ve bilgilerini paylafls›n, yeni
eserler ortaya ç›kmas›n› sa¤layal›m. Ayn› zamanda bu festival
zengin bir orkestra say›labilecek
kanunu herkese tan›tmak için de
iyi bir kanal olacak. Festivali Ferid
Alnar an›s›na düzenliyoruz, çünkü Ferid Alnar, Türkiye’nin önemli bestecilerinden biridir. Yazd›¤›
konçerto ile kanunun dünyaya
aç›lmas›n› sa¤lam›fl.
- ODTÜ Mezunlar› Derne¤i
projeye nas›l dahil oldu?
- Biz bu projede özellikle bir
sivil toplum kuruluflu olmas›n› düflündük. Yard›mc›m Cenk Güray
ile konuflurken ODTÜ Mezunlar›
Derne¤i’nin bu tür organizasyonlardaki deneyimini de düflünerek
projeyi Derne¤imizle gerçeklefltirmek istedik. ODTÜ Mezunlar›
Derne¤i Yönetim Kurulu Baflkan›
Himmet fiahin ve Yönetim Kurulu’nun da konuya olumlu yaklaflmas›yla projeyi hayata geçirmek
için ilk ad›mlar› atmaya bafllad›k.
- Proje Türk Tan›tma Fonu’ndan destek al›yor, de¤il
mi?
Ferid Alnar
8
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
- Bu yaklafl›k 100 bin TL’lik
bir proje. Festivalin desteklenmesi için Kültür ve Turizm Bakanl›¤›’na baflvurduk. Bakanl›k
bizi festivali yaz›l›
bir proje haline getirmeye yönlendirdi. Bakanl›ktan istenen haliyle projeyi teslim ettik ve
Türk Tan›tma Fonu projeye destek
vermeyi kabul etti.
fiimdi, ‹stanbul’da
bir
sekreterya
oluflturulacak, geTahir Aydoğdu, Bilkent Senfoni Orkestrası
lecek konuklar›n
nuklar›m›z olacak. Daha önce
karfl›lanmas› gibi konular organiFransa’da yaflam›fl, sonra ‹stanze edilecek. Nisan ay›nda davebul’a gelmifl bir kanuni festivale
tiyeler gönderilecek. Haziran’da
kat›lacak. Örne¤in Lübnan’dan
sunum özetlerini isteyece¤iz.
gelecek kad›n kanuni, tüm parFestivalden önce de tüm bildirilemaklar›na yüzük takarak yeni bir
ri isteyip onlar› bir kitapç›k halinde yay›nlayaca¤›z. Ayr›ca, festiteknik gelifltirmifl. Farkl› deneyimvalin kamera kayd›yla ilgili de göler renk katacak.
rüflmelerimiz sürüyor.
- Festival de hangi etkinlik- Festival hangi tarihlerde
gerçekleflecek?
- Ferid Alnar An›s›na Kanun
Festivali ve Sempozyumu, 1 – 2
Ekim 2012 tarihlerinde ‹stanbul’da ‹stanbul Teknik Üniversitesi Türk Müzi¤i Devlet Konservatuar›’nda gerçekleflecek etkinliklerle bafllayacak. 3 – 4 Ekim
2012’de ise hem ODTÜ Mezunlar› Derne¤i’nde, hem de Y›ld›r›m
Beyaz›t Üniversitesi Türk Müzi¤i
Konservatuar›’nda gerçekleflecek
etkinliklerle Ankara’da olaca¤›z.
- Hangi ülkelerden kat›l›m
olacak?
- Ermenistan’dan iki icrac› kat›lacak. Cezayir’den ayn› zamanda doktor olan bir konu¤umuz
var. Tunus’tan, Yunanistan’dan,
Lübnan’dan ve Japonya’dan ko-
lere yer vereceksiniz?
- Festival kapsam›nda çeflitli
panellerle kanunun tarihçesi,
teknik yap›s›, mandal sistemi,
yeni besteler ve gelecekte yap›labilecekleri konuflaca¤›z. Panellerin aras›nda 20 – 30 dakikal›k
dinletiler olacak. Aç›l›fl konseri
‹TÜ’de Maçka’da olacak. Kapan›fl da ODTÜ Kültür Kongre Merkezi’nde Kemal Kurdafl Salonu’nda olacak. Kat›l›mc›lar aras›nda son dönemin önemli isimlerinden Göksel Baktagir, Halil
Karaduman var. Bizler, ö¤rencilerimiz ve yabanc› konuklar›m›zla bu festivalde oturup hem konuflaca¤›z, hem kanunlar›m›z›
konuflturaca¤›z. Özellikle kanun
ö¤rencileri için çok ilginç olacak.
De¤iflik uygulamalar ve konularla karfl›laflacaklar.
ODTÜ Mezunlar› Türk Müzi¤i Korosu
“Kad›n Bestekârlar”
Konseri
Y
›llard›r
akl›m›zdayd›,
Dünya Kad›nlar Günü’nde, sadece kad›n
bestecilerin eserlerinden
oluflan bir konser yapmak. Böyle
bir konser belki de en çok, koromuz yönetiminde üç kad›n›n oldu¤u bu döneme yarafl›rd›. Çok arzu
etti¤imiz için mi, kad›n varl›¤›n›n
konser üzerindeki örtüsü müdür
bilinmez, konser haz›rl›klar›, ilk
ad›mlardan bafllayarak di¤er konserlerden farkl› bir seyir izledi.
Önce, sevgili flefimiz ve hocam›z Tahir Aydo¤du, sadece kad›n
bestekârlar›n eserlerinden oluflan
bir repertuar haz›rlad›. Bir yanda
seçilen flark›lar›n güzelli¤i, bir
yanda eserleri ile konserin ikinci
bölümünü oluflturan Neveser
Kökdefl’in özel kiflili¤i, çal›flmalara ilk ayd›nl›¤› katm›fl oldu. Bu
konserde sadece flark› icras›yla
kalmayal›m, fazlas›n› yapal›m istedik. Bir flark›m›z› kanonla süsledik. Semai usulünde bir flark›m›z› vals için haz›rlad›k. 9 arkadafl›m›z dans dersleri ald›. Koro
flark›lar›m›za piyanolar, forteler,
ritim nüanslar› katt›k. Öyle ki konserimiz, önce bizim tat alaca¤›m›z bir müzik kimli¤ine büründü.
Haz›rl›k sürecinin bafllar›, koromuzun nefleli bir dönemine
denk geldi. Y›lbafl› partimiz, koro
yeme¤imiz, koromuzun do¤umgünü kutlamas›... Sonuna do¤ru
ise, her ad›mda art› bir çaba gerektiren küçük s›k›nt›lar... Konser
Fersun Hatay
(PHYS’85)
tarihi yaklafl›rken kar ve buzun
fliddetini art›rmas›, çal›flma iptalleri ve en sonunda konserin ertelenmesi…
Nihayet, 9 Mart Cuma günü,
sanki sanc›l› bir do¤umdan ç›kar
gibi, koro kariyerimizin en baflar›l› konserlerinden birini yaflad›k.
869 bilet ile koro tarihimizde en
çok bileti bu konser için satm›flt›k.
En çok dinleyiciyle bu konserde
buluflmufltuk. Her zamanki gibi
tüm konser gelirimizi ODTÜ Mezunlar› Derne¤i Burs Fonu’na ba¤›fllarken gördük ki, burs fonuna
en büyük katk›y› bu konserden
sa¤lam›flt›k.
Dünya kad›nlar›n›n zor hayatlar›na bir selâm gibi, zahmetli bir
haz›rl›k dönemi geçiren bu konser, yine kad›n ruhunun bir yans›mas› gibi, sonuç olarak pek hofl,
pek gönül okflay›c› oldu. Kad›n
bestekârlar›n hem güftelerde
hem bestelerde aç›kça hissedilen
duygu derinli¤i, dinleyicilerimizin
konser sonras› tekrar tekrar belirttikleri gibi, koromuzdaki ses
bütünlü¤ü ve ahengi ile, ses ve
saz dengesi ile, sanki bir gönül
flöleni haline geldi. Bizler ve dinleyicilerimiz, bu defa “kalbimizdeki” bir hofl sadâ ile salondan ayr›l›rken, musikinin ruha verdi¤i ferahl›¤› ve sevinci bir kez daha yaflam›fl olduk.
Kad›n Bestekârlar›m›z›n güzel eserlerini bizimle paylaflan
bütün musiki dostlar›m›z› Haziran
konserimize de bekliyoruz.
dErNekTEn
Bursiyer Etkinlikleri
ODTÜ Mezunlar› Türk Müzi¤i
Korosu Kad›n Bestekârlar Konseri
9 Mart 2012 Cumartesi günü
ODTÜ Mezunlar› Türk Müzi¤i Korosu ‘Kad›n Bestekârlar’ konulu
konserlerine bursiyerlerimizi konuk
ettiler. ODTÜ KKM Kemal Kurdafl
Salonu’nda yap›lan konserin sonunda fief Tahir Aydo¤du bursiyerlerimizi son flark›y› birlikte söylemek üzere sahneye davet etti.
Kad›n bestekârlar›m›z›n birbirinden güzel eserlerinin seslendirildi¤i konserin bilet sat›fl gelirleri her
y›l oldu¤u gibi Burs Fonu’na ba¤›flland›.
BURS VE YARDIMLAR FONU
Her y›l Burs Fonu yarar›na
yapt›klar› konserlerle önemli katk›lar sa¤layan ODTÜ Mezunlar›
Türk Müzi¤i Korosu flefi Tahir Aydo¤du’ya, tüm koro üyelerine ve
saz arkadafllar›na de¤erli katk›lar›
ve bursiyerlerimize verdikleri eflsiz
konser için çok teflekkür ederiz.
Dünya Ekonomisinde Kriz ve
Türkiye Ekonomisine Etkileri
2011–2012 Akademik Y›l› beflinci etkinli¤inde Gazi Üniversitesi
Ö¤retim Üyesi Prof. Dr. Aziz Konukman (ECON’78) misafirimizdi.
‘Dünya Ekonomisinde Kriz ve Türkiye Ekonomisine Etkileri’ konulu
sohbette
Aziz
Konukman,
1980’lerden bu güne Dünya ve
Türkiye ekonomilerindeki de¤iflimi
örneklerle anlatt›. ‹lgiyle dinlenen
sohbetin sonunda Aziz Konukman
bursiyerlerimizin sorular›n› yan›tlad›. Prof. Dr. Aziz Konukman’a çok
teflekkür ederiz.
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i
Burs ve Yard›mlar Komitesi
HESAP NUMARALARI:
‹fi BANKASI ODTÜ fiUBES‹ 4229-422059
IBAN:TR 81000 6400 0001 4229 0422 059
GARANT‹ BANKASI
MALTEPE fiUBES‹ 114-6299535
IBAN: TR21 0006 2000 1140 0006 2995 35
YAPI KRED‹ BANKASI ODTÜ fiUBES‹
IBAN: TR74 0006 7010 0000 0072 4153 77
Z‹RAAT BANKASI ODTÜ fiUBES‹-EURO
IBAN: TR39 0001 0015 3708 9762 9150 01
‹fi BANKASI ODTÜ fiUBES‹ - USD
IBAN: TR81 0006 4000 0024 2293 165117
MART AYI ‹T‹BAR‹ ‹LE BURS FONU’MUZA BA⁄IfiTA BULUNUP ESK‹ TAL‹MATLARINI
GÜNCELLEYEN YEN‹ BA⁄Ifi VEREN ÜYELER‹M‹Z, F‹RMA VE ODTÜ DOSTLARI
BURS VERENLER
BÖLÜM’MEZUN‹YET YILI
BURS VERENLER
MEHMET CEMAL PEKER
BÖLÜM’MEZUN‹YET YILI
CE'85
AYfiEGÜL KERP‹ÇC‹
MAN'03
AZ‹Z SERKAN KURT
EE'96
N. YAPRAK SAVUT
ID'90
CENG‹Z DEDE
EE'74
N.ASLIHAN DUMAN
AEE'96
NE'96
N.GÜNEY ERDEMC‹
MAN'87
MAN'80
NURHAN KORAL
METE'85
EM‹N MEHMET MUTLUAY
EE'80
OKTAY YILDIRIM
ME'93
ERD‹M UFUK D‹NÇER
EE'97
OZAN ÖZO⁄LU
ME'98
"BURS FONU'NA DESTEKLER‹N‹Z‹
BEKL‹YORUZ”
ERGUN BAfiARAN
ME'87
R. C‹HAT KILIÇ
CE'71
FARUK GÜÇ
ME'00
S.MEL‹H fiAH‹N
ME'85
BURS FONU’MUZA KATKI SA⁄LAYAN
ÜYELER‹M‹ZE,
F‹KRET OTTEK‹N
MEZUNLARIMIZA VE ODTÜ
DOSTLARINA,
BURS‹YER Ö⁄RENC‹LER‹M‹Z
ADINA TEfiEKKÜRLER…
CENK ÖZDEN TUNAY
C‹HAN ‹NANKUR
F‹L‹Z F‹TNAT SARIFAKIO⁄LU
GÜNAY FARUK ÖZER
H.NUR OKTAÇ
HAT‹CE ÜLKER BARLAS
JALE ES‹N
fiÜKRAN fiÜKR‹YE ONSUN
EE
CE'79
ECON'71
ME'72
CENG'95
YILMAZ KAYAASLAN
IE'88
EE'91
H. TURHAN GÜLSOY
ME'79
CP'74
REHA GÜLÜMSER
CHE'69
KORAY DEM‹R
TUNA AKSEL
CE'05
CEMAL ARTÜZ
BERNA ‹LDO⁄AN
PETE'76
CE’84
MAN’89
ODTÜ DOSTLARI
GÖKSUN ÜNGÜT
‹SM‹N‹N AÇIKLANMASINI ‹STEMEYEN TOPLAM 17 BURS VEREN ÜYE VE MEZUN BULUNMAKTADIR.
CE’94 BURS FONU’NA KATKI L‹STES‹ B‹R SONRAK‹ SAYIMIZDA YAYINLANACAKTIR.
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i
logolu kupalar›m›z
Burs Fonu yarar›na
sat›fla sunulmufltur.
BURS‹YER Ö⁄RENC‹LER‹M‹Z ADINA ÇOK TEfiEKKÜRLER EDER‹Z…
dErNekTEn
Viflnelik’te Her Gü
Bülent Kurtaran
Dernek Müdürü
N
eredeyse 365 gün ve 24
saat yaflayan bir dernek
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i.
Y›l›n her günü üyeleri
için baflka bir etkinlik, yemek, gezi, seminer, kurs, panel, söylefli, konser veya sergi haz›rlayan, üyelerinin sosyal,
kültürel, sportif ve düflünsel alanlardaki ihtiyaçlar›n› ön plana alarak programlar oluflturan ve sosyolojik olarak
incelendi¤inde bu türde baflka örne¤i
olmayan bir dernek ODTÜ Mezunlar›
Derne¤i.
Burada vakit geçirmek hem kolay,
hem de güzel. ‹nsan hiç s›k›lm›yor.
Ayn› anda spor yap›p, güzel ve nezih
bir ortamda Çigan müzi¤i eflli¤inde enfes yemekleri tad›p sonra da edebiyat
tart›flmalar›na ya da arkeoloji seminerlerine kat›lmak burada mümkün. Ya
da, önce tenis oynay›p sonra Yakamoz Bal›kç›s› Niyazi Usta’n›n elinden
nefis bir bal›k yedikten sonra enerji konulu paneli veya bir felsefe tart›flmas›n› burada dinleyebilirsiniz.
Peki ya; derbi maçlar›na ne demeli? Hiç Viflnelik’te 1000 kiflinin ayn› anda derne¤in çeflitli salonlar›nda ellerinde biralar›, üstlerinde formalar› ile slogan atarak dev ekranda maç seyrettiklerine tan›k oldunuz mu? Ya da y›l›n
her günü aç›k OMD Spor Salonu ve
Tenis Kortlar›’nda yap›lan spor faaliyetlerinin ve dans, yoga, pilates, tenis
tai-chi gibi grup egzersizlerinin ayr›cal›¤›n› yaflad›n›z m›?
Hele hele daha geçen sene sonunda aç›lan K›fl Bahçesi’nde yap›lan enfes pazar kahvalt›lar›n› unutmak mümkün mü? Ya, s›cak yaz akflamlar›nda
nefis yiyecek büfesi eflli¤inde seyretti¤imiz aç›k hava sinemam›z›n damaklardaki tad›n›?
Bu seneki gibi olmasa da geçti¤imiz k›fl da hat›r› say›l›r so¤uklar vard›,
o so¤uklar içinde bafllayan Foto¤raf
Atölyesi birbiri ard›na kursiyerler yetifl-
12
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
tirdi. So¤uk k›fl gecelerinde Suzan
Kardefl ve Zekai Tunca konser programlar› ve Van Yöresi yemekleri, Urfa
S›ra gecesi, Çingene Gecesi, ‹spanya
gecesi gibi çeflitli temal› geceler üyelerimizin içini ›s›tt›. Tiyatro Cafe’nin çeflitli tiyatro gösterileri yine k›fl gecelerinde bizimle birlikteydi. K›fl boyunca
‹klim ve enerji gibi pek çok panel ve
söylefli üyelerimizi ayd›nlat›rken, U¤ur
Mumcu’nun ölüm y›ldönümünde etkinlik ve paneller yap›ld›. Mutfak Kursu ve
Amatör Denizcilik Seminerleri ile Etkili
Sunum Teknikleri, Güzel Konuflma
Seminerleri, Olta Bal›kç›l›¤› Kursu, Sinema Kulübü, Felsefe Kulübü, Edebiyat Kulübü, Arkeoloji Kulübü, Briç, Gitar, Ba¤lama kurslar› çal›flmalar›n›
sürdürdüler.
Bahar›n geldi¤ini Çim Amfi’de her
y›l geleneksel olarak yap›lan Viflnelik
fienli¤i’nden anlar›z. Çimlerin üzerinde piknik yapan, köfte ekmek yerken
konser dinleyen, uçurtmalar eflli¤inde
e¤lenen ve panay›r alan›ndaki standlardan sevdiklerine ilginç hediyeler
alan üyelerimiz unutamayacaklar› bir
bahar gününü hep beraber yaflarlar.
Derne¤imizde bir y›l boyunca yap›lan
tüm etkinlikler Viflnelik fienli¤i’nde
üyelerimize sunulur. O günün ad› coflkudur, heyecand›r, mutluluktur. 2011
Bahar›n› da 3. Geleneksel Viflnelik
fienli¤i ile karfl›lad›k.
Nisan 2011’ de vefat eden efsane
Rektörümüz Kemal Kurdafl an›s›na
Viflnelik’te çok büyük bir alanda meyve bahçesi olufltururken, bir kez daha
do¤aya ve a¤aca olan tutkumuzu vurgulad›k. 23 Nisan’da her sene geleneksel hale getirilen Çocuk fienli¤i ile
yine çocuklar›m›zla birlikteydik.
Bahardan yaza do¤ru ilerlerken
birbiri ard›na gelen ÇimAmfi konserleri bize k›fl›n so¤u¤unu unutma f›rsat›
verdi. Pink Martini’den, MFÖ’ye kadar
gelip geçen pek çok sanatç› Çim Am-
dErNekTEn
n Bir Baflka Güzel
fi’de üyelerimize unutulmaz konserler
yaflatt›.
2011’de yaza merhaba derken Sinema Kulübü kanal›yla 6. Uluslararas›
‹flçi Filmleri Festivali ilk kez Viflnelik’te
yap›ld›. OMD Oyuncular›n›n oluflturdu¤u Viflnelik Tiyatro Kulübü, ilk kez
Keflanl› Ali Destan›’n› büyük bir baflar›
ile sergilediler. 2011 yaz› çok ya¤murlu geçmesine ra¤men, üyeler f›rsat
bulduklar› zaman havuzda serinleyip,
akflam yemeklerini havuz bafl›nda yediler. 2011 yaz›nda üyelerimiz Amasya Borabay gezisi ile günlük ifllerinden
biraz uzaklaflma f›rsat› buldular, havuz
bafl›nda Zekai Tunca konseri ile na¤melere efllik ettiler, Ege yemekleri gecesi ile farkl› lezzetleri tad›p, Çim Amfi’de devam eden Yeni Türkü, ‹lhan
fieflen, Romanist Latino, Bülent Ortaçgil, Zuhal Olcay, Erkan O¤ur ve Duman konserleri ile cofltular.
Viflnelik; 2011 Temmuz ay›ndaki
Mezunlar Gecesi’nde pek çok farkl›
yerden gelen mezunlar›ndan tam
1000 kifliyi havuz bafl›nda harika bir
program ve enfes yemekler eflli¤inde
a¤›rlad›. Ünlü yönetmen Dervifl Zaim
son filmi Gölgeler ve Suretler’in özel
sunumuna kat›lmak üzere Derne¤imize geldi, sinema üzerine yo¤un sohbetler edildi. Yaz ilerlerken üyelerimizin üniversite s›nav›na giren çocuklar›n›n tercihleri için geleneksel olarak her
sene gerçeklefltirilen Tercih Rehberli¤i
Dan›flma Program› yap›ld›. Viflnelik,
Küba’n›n en ünlü sanatç› ve gruplar›n›
yine yaz günlerinde Küba Gecelerinde
a¤›rlad›.
Sonbahar Viflnelik’e erken geldi
ama Nurhan Damc›o¤lu, Ayhan Sicimo¤lu ve Model konserleri üyelerimizi
coflturmaya yetti. Y›l boyunca
THBT’nin Diyalog için Halk Bilimi Projesine dair pek çok etkinlik, konser ve
sergi üyelerimize sunuldu. Ba¤ Bozumu gezisi ve Cumhuriyet Özel Gecesi
üyelerimizin hasret kald›¤› tatlar› sunarken, k›fla geçerken bafllayan Proje
Döngüsü e¤itimleri, Yaz›n Atölyesi Seminerleri, Antik Yunan Medeniyetleri
Seminerleri, Hocam Bu Ay Bulufluyoruz, Oku –Düflün-Paylafl gibi etkinlikler ile üyelerimiz yeniden bir araya geldiler.
2011’den 2012’ye geçerken yaflad›¤›m›z a¤›r k›fl flartlar› Viflnelik’in zaman zaman kapanmas›na sebep olurken, Derne¤in aç›k oldu¤u zamanlarda bile haftalarca ya¤an kar nedeniyle
üyelerimiz Dernek’teki etkinliklere kat›lamad›lar. Buna ra¤men gelebilen
üyelerimize sundu¤umuz Güz Yapraklar› fiiir Gecesi ve Hayyam Rubaileri
fiiir Gecesi gibi çeflitli fliir geceleri ile,
Konya fieb-i Aruz törenleri gezisi ile yine de bir arada olabilmeyi baflard›k.
2011’i yine 1000 kiflinin üzerindeki
üyemizle Viflnelik’te çok e¤lenceli bir
program ve enfes y›lbafl› yemekleri
eflli¤inde u¤urlarken, 2012’nin bizlere
sa¤l›k, mutluluk, bolluk, bereket ve huzur getirmesini hep beraber diledik.
ODTÜ Mezunlar› Derne¤i; büyük
bir demokratik kitle örgütü olarak, üyelerinin kiflisel geliflimleri ve etkileflimlerini sa¤lamak için gönüllü çal›flmalar
yapmay› sürdürüyor. Bu çal›flmalar
ayn› zamanda toplumun geliflimine de
katk›da bulunuyor. Bir y›l boyunca
böylesine yo¤un bir aktivite program›
ile üyelerine her alanda hizmet verilmesine öncülük yapan tüm gönüllü
üyelerimize, Yönetim Kuruluna ve
Derne¤imiz çal›flanlar›na sonsuz teflekkürler.
Son Söz; Viflnelik’te her gün bir
baflka geçiyor, her gün baflka bir hareket, baflka bir yo¤unluk ve baflka bir
farkl›l›k var. Son zamanlarda Lobi kahvede Ankara manzaras›na bakarak
kahve içtiniz mi hiç?
N‹SAN 2012
13
dErNekTEn
Sinema Kulübü’nden
Tango Dersi
O
DTÜ Mezunlar› Derne¤i Sinema Kulübü
27. Buluflmas›’n›n konusu Profesör Dr. Seçil Büker’in çözümlemesini yapt›¤› Tango Dersi (1997) isimli film
idi. 21 Mart 2012 tarihinde gerçeklefltirilen etkinlikte kulübümüz
üyelerinden Nefle Ürel çözümleme bafllamadan önce Seçil Büker’i tan›tan k›sa bir konuflma
yapt›.
Sinematografi alan›nda ülkemizin önde gelen isimlerinden biri olan Seçil Büker, “Sinema Dili
Üzerine Yaz›lar”, “Sinemada Anlam Yaratma”, “Sinema Kuramlar›”, “Film ve Gerçek”, “Sinemada
Bir Sultan”, “Televizyon Reklamlar›nda Kad›na Yönelik fiiddet”,
“Yumurta: Ruha Yolculuk” gibi
yirmiye yak›n kitab›n yazar›yd›.
Toplant›ya konu olan film ise
Amerikal› kad›n yönetmen Sally
Potter’›n yönetti¤i “Tango Dersi”
isimli 1997 yap›ml› bir filmdi. Filmi bir yandan izletirken bir yandan çözümlemesini yapan Seçil
Büker, dinsel temalar gibi temalara girmeyerek bir “s›n›rlama”
yapt›¤›n› söyledi ve Tango Der-
si’ni as›l olarak çok önemli buldu¤u özne konular› aç›s›ndan inceledi. “Kad›n bak›fl aç›s›n›n en iyi
örneklerinden biri” kabul etti¤i filmi çözümlerken; “auteur (otör)
kuram›”, “ayna yap›”, “yarat›m
süreci”, “özne kipleri”, “yitik nesne”, “sözleflme” gibi kavramlara
aç›kl›k getirerek kuramsal düzeyde bilgiler verdi. Seçil Büker filmin öznesini “istek”, “güç”, “bilgi”
bafll›kl› üç kiple tan›ml›yordu. Filmimizde Sally ve tango dans›
aras›ndaki iliflkide aç›k olarak görülebiliyordu bu aflamalar.
Sally Potter bu filmiyle o güne
dek al›fl›lagelmifl kal›plar› k›r›yor,
Holywood sinemas›nda kad›na
biçilen rolü ters yüz ediyordu.
Holywood filmlerinde as›l olarak
cinsel bir meta olarak kullan›lan,
erke¤e tabi ve hep “bak›las›”
olan kad›n bu filmde erkekleri yöneten, “seyreden” pozisyondayd›.
Tango Dersi’nde orta yafllarda ve fiziksel olarak çarp›c› bir
güzelli¤i olmayan bir kad›n› yak›fl›kl› bir erke¤i tavlamaya çal›fl›rken görüyorduk. Yak›fl›kl› erkek
gerçek hayatta da dünyadaki en
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
(ES’90)
iyi tango dansç›lar›ndan biri kabul edilen ve tango hocal›¤› yapan Arjantinli Pablo Veron’du.
Filmin hemen bafl›nda beyaz
renklerin hakim oldu¤u bir atmosferde, beyazlar giyinmifl bir
kad›n› bofl bir sayfaya bir fleyler
yazmaya haz›rlan›rken görürüz.
Bu kad›n Sally’dir ve çekmek istedi¤i filmin senaryosunu yazmaya çal›flmaktad›r. Onun kalemi
bir fleyler yazd›kça yani senaryo
parçalar› gelifltikçe, ekranda o
senaryonun filminden çeflitli kareler görmeye bafllar›z. Gördü¤ümüz kareler senaryo henüz
netleflmedi¤i için çok da¤›n›kt›r.
Senaryo Sally’nin Pablo Veron’la
tan›flmas› ve ona afl›k olmas›n›n
ard›ndan netleflmeye bafllar.
Pablo gibi usta bir tangocunun ilgisini çekebilmenin yolu her
fleyden önce iyi tango bilmektir.
Bunun ay›rd›nda olan Sally tango
dersi almaya karar verir ve ö¤rendi¤ine inand›¤› anda yeniden
Pablo’nun karfl›s›na ç›kar. Onunla beraber olabilmek için bir baflka neden ise elbette ki çekece¤i
filmdir. Pablo da o filmde dansç›l›k hünerini bütün dünyaya göstermek istedi¤i için aralar›nda bir
iliflki bafllar. Sallyzaman geçtikçe, tamamen erke¤e tabi bir
dans olan tangoda epeyce ilerlerdedir ancak hala özneyi tan›mlayan üçüncü aflamay› yani “bilgi”yitamamlamam›flt›r. O noktaya geldi¤ini Pablo Veron için çok
önemli bir gösteride görürüz.
Sally’nin filmini kendi kariyeri
için de büyük bir f›rsat olarak alg›layan Pablo, Paris’te kat›laca¤›
bir dans gösterisinde kendisine
efllik etmesi için onu seçer. Filmin en can al›c› sahnelerinden
14
Kamil Akdoğan
birisi bu gösteride yap›lan dans
ve onu takip eden bir diyalog olacakt›r. Gösteride Sally bir noktadan sonra dans›n kontrolünü
kendi eline alacak ve Pablo’yu çileden ç›karacakt›r. Tangoya bafllad›¤›nda ve dersler ald›¤› dönemlerde partnerlerini takip eden
ayaklar› bu final gösterisinde liderli¤e soyunmufltur art›k. Pablo
ise anlafl›l›r bir nedenle, Sally’yi
kendisini takip etmeyip, özgürlü¤ünü mahvetmekle, hareket alan›n› k›s›tlamakla suçlayacakt›r.Pablo’ya göre Sally sadece bir
kamera olmufltur art›k ve kendisine hep o gözle bakmaktad›r.
Aynal› bir mekanda geçen ve
Sally’yi yönetmen koltu¤unda
gördü¤ümüz final sahnesi Seçil
Büker’e göre sinema tarihinde
çok önemli bir yere sahiptir. Sally
oturdu¤u koltukta karfl›s›nda gözüne girmek için çabalayan erkek dansç›lar› bir yandan izleyip
komutlar verirken, Pablo ise ezik
bir biçimde aynadan ona bakmaktad›r.
Hocam Bu Ay Yine Bulufluyoruz!
Türkiye’de Kad›n Olmak
Ayşe Füsun Gönül
(ECON’87)
H
ocam Bu Ay Yine Bulufluyoruz etkinli¤inin 07
Mart Çarflamba günü
Prof. Dr. Y›ld›z Ecevit’in
kolaylaflt›r›c›l›¤›nda yap›lan ‘Türkiye’de Kad›n Olmak’ konulu bölümüne CNN Türk program yap›mc›lar›ndan Ayflenur Arslan ve
Ankara Barosu Gelincik Projesi
yürütücülerinden Avukat Tülay
Bekar kat›ld›.
Prof. Dr. Y›ld›z Ecevit, ‘G-20
içinde en çok büyüyen üç ülke
içindeyiz deniyor ama bu kalk›nma kad›n›n statüsüne ne kadar
yans›yor?’ diye sorgulayarak,
Dünya Ekonomik Forumu’nun
2006’dan beri, 134 ülke üzerinde
çal›flarak yay›nlad›¤› Kad›n Erkek
Aras› Uçurum Endeksi’nden bilgi
verdi: “Türkiye ‘Toplumsal Cinsiyet Uçurumu’nda 134 ülke içinde
125., e¤itimde 109., siyasi kat›l›mda 99., sa¤l›kta 66., iflgücüne
kat›l›mda 131. Türkiye’de 550 milletvekilinin % 14’ü, yerel yönetimlerde ise % 0,8’i kad›n, 2012’de
kad›n müsteflar yok, 103 devlet
üniversitesinde sadece 5 kad›n
rektör var, kad›n istihdam› %
24’lerde.” Prof. Dr. Ecevit, kad›n
örgütlenmesinin art›k yoruldu¤unu söyleyerek gençleri bu örgütlenmeye davet etti.
Ayflenur Arslan, kad›n hareketinin aya¤›ndaki en kal›n halkalardan birinin annelik oldu¤unu
söyleyerek, anneli¤in kutsanmamas› gerekti¤ini ve do¤al bir ifllev
oldu¤unu belirtti. ‘Anneler bafl›m›z›n tac›d›r’ ‘Cennet Kad›nlar›n
Ayaklar›n›n Alt›ndad›r’ benzeri
cümlelerin kad›nlara süslenerek
sunuldu¤unu ve kad›n›n vazifesini annelikle s›n›rland›rmay› amaçlad›¤›n› söyledi. Az›c›k hamilelik
olamayaca¤› gibi, az›c›k demokrasi, az›c›k özgürlü¤ün de olamayaca¤›n› söyleyen Arslan, kad›n›n
cinsel kodlarla vurgulanmas›na,
kendisine kad›n olmas›ndan kaynakl› yafl›n›n ilerledi¤i gerekçesiyle çal›flmay› b›rakmas› ça¤r›s› ya-
p›lmas›na de¤indi. Arslan, bir
araflt›rman›n sonuçlar›na göre;
18 yafl üstü her 100 kad›ndan
40’›n›n dünyaya yeniden gelsem
kad›n olmak istemem dedi¤ini
söyledi. Behice Boran, Sevgi
Soysal ve Türkan Saylan’›n rol
modelleri oldu¤una de¤inerek,
günümüzde rol model olabilecek
kad›nlar›n azald›¤› yorumunu
yapt›.
Ankara Barosu Gelincik Projesi yürütücüsü Avukat Tülay Bekar Gelincik Projesi’ni anlatt›.
Proje ile 444 43 06 numaral› hattan 40 uzman kad›n ile 24 saat
hizmet verildi¤ini anlatt›. fiiddete
u¤ram›fl kad›nlar› dinleyen avukatlar›n psikolojik olarak sars›ld›klar› için belli periyotlarla dinlendirildiklerini söyleyen Bekar, avukatlar›n adli t›bba giden ma¤dureleri burada da yaln›z b›rakmad›klar›n› vurgulad›. Kad›nlara psikolojik destek de verdiklerini söyleyen Bekar, Bavyera eyaletinden
projeyi incelemeye gelen heyetin
gönüllülük esas›na ve ba¤›fllara
göre iflleyen bu proje karfl›s›nda
hayrete düfltü¤ünü anlatt›. Bekar,
projeye destek olmak isteyenlerin
‘GEL‹NC‹K’ yaz›p, 4306’ya mesaj
atabileceklerini söyledi.
Toplant›n›n sonundaki soru
cevap bölümünde, 4320 Say›l› Ailenin Korunmas›na Dair Kanun
tasar›s›n›n yetersiz olmas›na ra¤men bir önceki taslaktan daha iyi
oldu¤u ve bu geliflmenin Kad›n
Örgütlerinin çabas›yla kaydedildi¤i anlat›ld›. Toplant›da ensest konusuna da de¤inilirken, yeterli bir
tan›m›n yap›l›p, TCK’ya konmas›
gerekti¤i belirtildi. Kurumlara, kad›nlar› korumak, s›¤›nma evlerine
yerlefltirmek için kota konulmas›
önerisiyle toplant› tamamland›.
dErNekTEn
Buray› Görmüfl müydünüz?
G
eçti¤imiz y›l, Derne¤imizin birbirinden keyifli mekanlar›na bir yenisi daha eklenmiflti. Herkesin çok be¤endi¤i, yo¤un ilgi gösterdi¤i K›fl Bahçesi aç›lm›flt›.
“Buray› Görmüfl müydünüz?” adl› sayfam›zda, bu
say›da yap›lan düzenlemeyle daha da keyifli ve fl›k bir görünüme kavuflan K›fl Bahçesi’ne yer veriyoruz.
K›fl Bahçesi
Hizmete girmesiyle birlikte, üyelerimize yaz›n ferah bir ortamda, k›fl›n Viflnelik’in mükemmel kar manzaras›n› izleyerek
sohbet etme, yemek yeme, e¤lenme olana¤› sunan K›fl Bahçesi, Derne¤imizin en çok ilgi gören mekan› olma özelli¤ini tafl›yor. Tavan›nda yap›lan düzenleme, duvarlar›na uygulanan
ahflap ve çiçeklerle yepyeni ve fl›k bir görünüme kavuflan keyifli mekan sizleri bekliyor.
“Pratik Matematik” Etkinli¤i Yo¤un ‹lgiyle Gerçekleflti
O
DTÜ Mezunlar› Derne¤i ve Avustralya
Merkezli World Of
Maths
grubunun
Türkiye temsilcisi iflbirli¤iyle, 4
Mart Pazar günü Derne¤imizin
Viflnelik Tesisi’nde “Pratik Matematik” adl› çok e¤lenceli bir
çocuk aktivitesi düzenlendi.
“Pratik Matematik”, ilkö¤retim
okulu 1. s›n›ftan 4. s›n›fa kadar
e¤itimi devam eden ö¤rencilerine yönelik, matematik ve e¤lenceyi birlefltirerek çocuklara
matemati¤i sevdirmeyi amaçlayan bir program. Aktivitede,
16
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
say›lar, uzay, ölçme, olas›l›k,
mant›k, örüntü ve yönerge takibi gibi konular ele al›n›rken,
çocuklar ‘Ne iflimize yarayacak?’ sorular›na matemati¤in
günlük hayat uygulamalar›n›
bizzat tecrübe ederek kendi
kendilerine cevap bulabiliyor.
Yo¤un ilgi nedeniyle kontenjan›n haftalar öncesinden doldu¤u ve çocuklar› çok mutlu
eden “Pratik Matematik”, Nisan ay›nda yeni bir etkinlikle
çocuklar› Derne¤imizde buluflturmaya devam edecek.
dErNekTEn
Viflnelik
Mutfa¤›ndan
Malzemeler:
✓ Puding için:
✓ 1 Litre Süt
✓ 150 gr. Toz fieker
✓ 1 Vanilya Çubu¤u
✓ 1 Çay Kafl›¤› Vanilya Ekstresi
✓ 6 Yumurta Sar›s›
✓ 2 Yemek Kafl›¤› Rom
Merink için:
✓ 6 Yumurta Beyaz›
✓ 100 gr. Toz fieker
✓ 1/2 Kafl›k Niflasta
✓ Bir Tutam Tuz
Karamel:
✓ 130 gr. fieker
✓ 100 ml. Su
Haz›rlan›fl›:
D
18
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
Her ay yeni lezzetlerle bulufltu¤unuz Viflnelik Mutfa¤›ndan
sayfam›zda bu ay, Derne¤imizde gerçekleflen Küba Gecesi’nde sunulan Yüzen Ada tatl›s›n›n tarifini, gecede yiyip tad›
dama¤›nda kalanlar ve geceye kat›lamad›¤› için tatl›y› tadamayanlar için veriyoruz. Evde de kolayca yap›labilecek bu tatl›, s›cak yaz günlerinde konuklar›n›za ikram edebilece¤iniz serin ve lezzetli alternatifler aras›nda
yer
alabilir…
Süt, 100 gram fleker ve
vanilya çubu¤unu bir
tencereye konarak a¤›r
ateflte kaynat›l›r. Yumurta beyazlar› köpük
olana kadar ç›rp›l›r, 100
gram toz fleker, niflasta
ve tuz ç›rp›lm›fl yumurtaya
eklenerek kar›flt›r›l›r. Kat›laflan
kar›fl›m› iki yemek kafl›¤› yard›m›
ile yumurta flekline getirerek kaynamakta
olan sütün içine b›rak›l›r. Bir seferde 3 – 4 merink sütün içine b›rak›labilir. 1 – 2 dakika sütte piflen merinkler ka¤›t
havlu üzerine al›narak so¤umaya b›rak›l›r. 6 yumurta sar›s›
ve 150 gram fleker ç›rp›l›r. Merinklerin piflti¤i süt süzülerek
yumurta ve flekere eklenir. Sütün ›l›k olmas›na dikkat edilmelidir. Kar›fl›m düflük ›s›da kar›flt›r›larak piflirilir. Puding k›vam›na gelince rom ya da rom esans›n› ve vanilya eklenir. Uygun
kaplara al›nan pudinglerin üzerine merinkler konur. Karamel
için, fleker ve su bir tavada oca¤a konarak kar›flt›r›l›r. Pudingin üzerindeki merinkler karamelle süslendikten sonra tatl›
servis edilir.
Küba Gecesi
erne¤imiz, 21 Mart
Çarflamba akflam›
Viflnelik Restoran’da
gerçekleflen Küba
Gecesi ile üyelerimize k›p›r k›p›r, e¤lenceli bir akflam yaflatt›.
Robinson P. Fernandez ile Latin Cuba Grubu’nun canl› performans›n› sergiledi¤i gecede,
ODTÜ Eflli Danslar Toplulu-
Yüzen Ada Tatl›s› (De Islas Flotantes)
¤u’nun dans gösterisi ve “Küba’dan ‹nsan Manzaralar›” bafll›kl› sinevizyon gösterimi de be¤eniyle izlendi. Küba usülü yemeklerden oluflan mönü be¤eni toplad›. Jose Marti Küba
Dostluk Derne¤i, kitap, poster,
fotoblog, rozet ve magnetlerin
bulundu¤u stand› ve Mojito ikram›yla geceyi renklendirdi.
Afiyet olsun…
bu ay
viflnelik
MAÇ Viflnelik’te ‹zlenir
Maçlar› kalabal›k bir izleyici
grubuyla, ister yemek yiyerek, ister içece¤inizi yudumlayarak dev
ekranda izleme zevkini yaflamak
için sizi de Viflnelik’e bekliyoruz.
Lig maçlar›n› arkadafllar›n›z
ve tak›m›n›z›n taraftarlar› ile
coflku ve heyecanla izlemenin keyfini Viflnelik’te yaflay›n!
ulu¤uu olac
l
o
Y
k
›
l
ygar bir sivil toplum kurunlu, bflir okul
U
a
d
r
a
l
Balkan açt›¤› seminerlerlenu baflar›yla yürütenlar› Derne-
da
zu
¤u
k konu
TÜ Me
umlulu
k YolPek ço
ren OD
me sor
r
ü
e
d
Uygarl›
v
r
i
ü
a
s
g
d
r
i
il
b
la
in
a
r
n
a
e
a
tl
m
lk
lu
boyunc
i: Ba
faaliye
rak top
7 hafta
a ekled
e kurs
›
h
v
a
r
m
d
e
a
r
i
in
.
isin
prog
gibi sem
bir yen
edecek
eminer
devam
erlerine
acak s
y
in
le
la
iy
m
r
fl
e
a
le
s
¤i
ers
art’ta b
ecek d
. 28 M
rçeklefl
e
g
culu¤u
i
r
le
ba gün
Çarflam
GÜNÜN MÖNÜSÜ
HAFTA ‹Ç‹ HERGÜN
12:00 - 14:00
15 TL
PAZARTES‹
2 Nisan’dan ‹tibaren
Hizmetinizdeyiz
SALI
A’la Carte Mönü
20
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
ÇARfiAMBA
Özhan Özgür ve Grup Ankara
A’la Carte Mönü
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk
Bayram›'m›z Kutlu Olsun...
Brunch
Hem keyifli bir Pazar kahvalt›s› yapmak, hem de kendini hissettirmeye bafllayan güneflli günlerin tad›n› ç›karmak
için sizleri de Viflnelik’e davet
ediyoruz. Yenilenen, fl›k ve
keyifli bir görünüm kazanan
k›fl bahçesinde bahara yak›fl›r
güneflli ve ferah bir Pazar
kahvalt›s› için Viflnelik aileniz
ve dostlar›n›zla sizi bekliyor.
’te
Viflnelik
a
d
’
n
a
s
22 Ni
baday›
a
k
›
r
a
S
Soner
sevilen
üzi¤inin
p M
Türk Po
abaday›,
er Sar›k
n
o
S
n
si
e
d
Cumarte
isimlerin
2 Nisan
2
la
y
c
r›
e vere e
hayranla
im Amfi’d
Ç
k
li
e
r›
n
a
oner S
günü Vifl
flacak. S
lu
u
b
e
la
rl
a
e
sahne
¤i kons
19.30’da
›n
J
n
D
›’
,
y
y
a
s Kuta
kabad
, DJ Ara
e
rd
s
e
p
s
u
n
d
o
in ilk
ca¤› k
alacak.
Türkiye’n
r,
a
te
k
e
n
Y
A
y sahne
la
e
p
v
e
r
R
Burak
a
v
p
a
an
en gru
mü ile C
iren sevil
tep albü
a söz ett
ç
›k
s
n
a
›nd
ra’da ad
PAZAR
AÇIK BÜFE
KAHVALTI
10:00 - 13:30
Üye: 22,5 TL,
Katk› Payl› Üye: 18 TL,
7-12 Yafl: 15 TL
7-12 Yafl Katk› Payl›: 12 TL
(0-6 Yafl Ücretsiz)
PERfiEMBE
S›n›rs›z Bal›k Keyfi
Udi Teoman Aköz
CUMA
Özhan Özgür ve Grup Ankara
A’la Carte Mönü
CUMARTES‹
Özhan Özgür ve Grup Ankara
A’la Carte Mönü
N‹SAN 2012
21
GüN ce l
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk
Bayram›m›z Kutlu Olsun!
O Gün
Herkes sevinir o gün,
Çocuklar toplan›nca.
Herkes gurur duyar o gün,
Oyunlar oynan›nca.
Tüm çocuklar mutludur o gün,
Ata’m›z› an›nca.
Kutlu olsun tüm çocuklara,
23 Nisan - Alara ALTAY
Haz›rl›k 6A
Cumhuriyetimiz yaflad›kça.
Defne Saral 3/B
Bizim Günümüz
Her 23 Nisan geliflinde içimi büyük bir sevinç kaplar. O gün kendimi çok önemli, de¤erli hissederim. Ata’m›za sevgim sanki kat
kat artar. Bayram› olan tek ülke çocuklar›
oldu¤umuz bilmek ise bana ayr› bir gurur
verir. Dünya’da hiçbir lider çocuklar› bu
kadar önemsememifltir, de¤er vermemifltir.
Ne kadar mutlu olsak azd›r. Bize bu günü,
günleri arma¤an eden Ata’m›z› sevgiyle an›yoruz. Onun istedi¤i gibi Türk çocuklar› olmak için çok çal›flaca¤›m›za söz veriyoruz.
23 Nisan - Duru TACETT‹N
Duru Aktolga 3/B
3E
Bültenimize ö¤rencilerinin resim, fliir ve yaz›lar›n› göndererek katk›da bulunan
ODTÜ Gelifltirme Vakf› Özel ‹lkö¤retim Okulu'na teflekkür ederiz.
22
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
OdTü ‘ DeN
ODTÜ "En Ünlü 100 Üniversite" aras›nda!
M
art ay› içinde aç›klanan Times Higher
Education “World Reputation
Rankings
2012” sonuçlar›na göre ODTÜ,
En Ünlü Üniversiteler s›ralamas›nda ilk yüz üniversite aras›nda
yer ald›. Bu sonuçla ODTÜ, “En
Ünlü 100 Üniversite” listesine
Türkiye’den giren ilk ve tek üniversite oldu.
ODTÜ’nün 96. S›rada yer ald›¤› "World Reputation Rankings
2012" adl› liste, farkl› ülkelerden
seçilen akademisyenlerin e¤itim
ve araflt›rma alan›nda “mükemmel” olarak tan›mlad›klar› üniversitelere yer veriyor. Yaklafl›k 150
ülkeden seçilen 17 bin akademisyenin, 6 binden fazla üniversite ile ilgili de¤erlendirmesinin
kullan›ld›¤› liste haz›rlan›rken
akademisyenlerden “En baflar›l›
mezununuzun lisansüstü e¤itim
için hangi üniversiteye gitmesini
önerirsiniz?” gibi sorulara cevap
vermeleri isteniyor.
ODTÜ’nün oldu¤u kadar Türkiye’nin de prestiji aç›s›ndan son
derece önem tafl›yan bu listede,
geçti¤imiz y›l yaln›zca 19 ülkenin
üniversiteleri ilk 100 listesinde
yer al›rken, Rusya, ‹spanya, ‹talya gibi çok say›da ülkenin üniversiteleri listeye girememiflti. Önceki y›llarla son y›llar›n karfl›laflt›rmas›n›n da yap›ld›¤› aç›klamada,
‹lk 100’de Amerikan üniversitelerinin egemenli¤i bulundu¤u, ‹ngiltere’den Cambridge ve Oxford’un ilk 10’da yer almas›na
karfl›n, di¤er ‹ngiliz üniversitelerin düflüfl gösterdi¤i, Asya üniversitelerinin ise yükselifle geçti¤i bilgileri verildi. Listenin ilk onu
ise flöyle:
Harvard (ABD), MIT (ABD),
Cambridge (‹ngiltere), Stanford
(ABD),
California/Berkeley
(ABD), Oxford (‹ngiltere), Princeton (ABD), Tokyo (Japonya),
University of California Los Angeles (ABD), Yale (ABD)
ODTÜ BeBeM
Araflt›rmalar› ‹çin Kat›l›mc› Bebekleri Bekliyor
O
DTÜ
Enformatik
Enstitüsü içinde bulunan Biliflsel Bebek Araflt›rmalar›
Merkezi (BeBeM) araflt›rmac›lar› 6 ayl›k bebekler üzerinde
sürdürdü¤ü dil araflt›rmas›yla
“Bebekler Türkçe hakk›nda ne
biliyor? Duydu¤u kelimeleri nas›l ö¤reniyor? Ana dilini yabanc› bir dilden ay›rt etmeye ne zaman bafll›yor?” sorular›na cevap ar›yorlar. Yrd. Doç. Dr. Annette Hohenberger ve Biliflsel
Bilimler Program› Ö¤rencileri
taraf›ndan 2006 y›l›nda kurulan
merkez, Türkiye’de yafl›n› doldurmam›fl bebekleri inceleyen
ilk merkez olma özelli¤ini tafl›yor. 0 – 2 yafl aral›¤›ndaki bebeklerin dilsel ve zihinsel geliflimlerini incelemek üzere kurulan BeBeM, çal›flmalar›n› sürdürebilmek için araflt›rmaya
kat›lacak bebekleri ODTÜ BeBeM’e bekliyor.
26
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
Bebeklere
diplomas›
“Bilim
Bebek”
Bebeklerin anadilleri olan Türkçe'ye özgü ses özelliklerini ne
zaman ay›rt etmeye bafllad›klar›n› belirlemek için yürütülen
çal›flmalarda, ilk kez 6. aylar›nda 15’er dakikal›k seanslar halinde araflt›rmaya kat›lan bebekler, annesinin kuca¤›nda
bir dizi sözcük dinliyor ve bunlar›n aras›ndan ünlü uyumuna
uygun sözcüklere farkl› tepki
gösterip göstermedikleri gözlemleniyor. Bebekler 10. aylar›nda bir kez daha merkeze getirilerek dil geliflimleri takip ediliyor. Ayr›ca, bebeklerin iflitsel
ve dilsel geliflimleriyle ilgili ailelere bilgi verilerek, geliflime
katk› sa¤layacak öneriler sunuluyor. Araflt›rmaya kat›lan bebeklere, ODTÜ damgal› “Bilim
Bebek” diplomas› da veriliyor.
BeBeM’in önemli sorunlar›n›n
bafl›nda araflt›rmaya kat›lacak
bebek bulmak geliyor. Aileleri
bebeklerini böyle bir araflt›rmaya dahil etmesi için çok zor ikna edildi¤ini dile getiren BeBeM araflt›rmac›lar›, sa¤l›kl›
veri elde edebilmek için çal›flmaya en az 70 bebe¤in kat›lmas› gerekti¤ini, ancak ulaflabildikleri ailelerin araflt›rma
merkezini duymam›fl olmalar›
ya da araflt›rman›n içeri¤iyle ilgili bilgi sahibi olmamalar›ndan
kaynaklanan çeflitli çekinceleri
nedeniyle bu say›ya ulafl›lamad›¤›n› ifade ediyor. Merkez
araflt›rmac›lar›, normal bir gebelik sonucu dünyaya gelmifl,
sadece Türkçe konuflan bir ortamda bulunan, 6. ay›na 15
gün kalm›fl ya da 6. ay›ndan 15
gün alm›fl bebekleri araflt›rmaya kat›lmak üzere ODTÜ’ye
davet ediyor.
TeKnoLoJi
Çocuklar ‹çin...
Bezen Hindistan
(SOC’97)
Esra Özümüztoprak (http://harfulkesi.wordpress.com) hikayeyi
yazm›fl, OIP (http://olmadikislerpesinde.blogspot.com) resimlemifl, Deniz Çetin (http://ozguranne.blogspot.com)
de
iPhone/iPad uygulamas›n› haz›rlam›fl. ‹çinde interaktif ö¤elerin,
animasyonlar›n bulundu¤u bu
sesli masal kitab› daha sonra kitap olarak da bas›ld›. ‹nternet
ve sponsorlu¤unu The Screen
Actors Guild Foundation’in yapt›¤› sitede flu anda 24 sesli animasyonlu masal var. Hikayeleri
aktörler okuyor. Sayfalar›n alt›nda hikaye yaz›l› olarak da yer al›yor ama istenirse bunun kapat›lmas› mümkün. Hikayeler bitti¤inde o hikaye ile ilgili yap›labilecek
aktiviteler geliyor ekrana. Hemen
hemen tüm yafl grubundaki çocuklar için hikayeler bulmak
mümkün.
B
loglar ne kadar çok girdi
hayat›m›za son y›llarda!
Sizi bilmem ama benim
için öyle en az›ndan. Yeme¤e misafir mi gelecek, çocuklara aktivite mi laz›m, bebek uyumuyor mu, hal›da leke mi var,
duvara asmak için neler yapabilirim, flu kitap nas›l acaba… Akl›ma tak›lan her fley için ilk bakt›¤›m yer bloglar. Reklam amaçl›
olanlar› olsa da kiflilerin tecrübeleri oluyor genelde yaz›lanlar, daha kullan›fll› buluyorum kendi
ad›ma. ‹ki küçük çocukla flu aralar en çok arad›¤›m bilgiler, öneriler de çocuklara yönelik konularda oluyor tabi. Bu yaz›da ücretsiz sesli çocuk kitabi uygulamalar›ndan ve yine çocuklara yönelik ücretsiz web sitelerinden
bahsedece¤im.
Üç blog yazar›n›n ortak çal›flmas›yla ortaya ç›kan bir çocuk
kitab› ‘Bir Kar Masal›’. Hofl bir hikayesi var bu kitab›n. Özellikle
küçük çocu¤u olan anne-babalar
için sosyal paylafl›m a¤› olarak
hayata geçirilen www.nurturia.com.tr ‘de tan›flan üç anneden
28
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
üzerinden tan›flan annelerin ortak bir çal›flma ile böyle sevimli
bir çocuk kitab› ortaya ç›karmalar› benim çok hofluma gitti. Umar›m devam› gelir.
‘Filin Banyosu’ yine bu flekilde ortaya ç›kan bir baflka interaktif sesli masal kitab›. fiu anda
hayatta olmayan bir baban›n k›z›na yazd›¤› bir ‘uykudan önce’
masal›. Ona babas›ndan kalan
bir hat›ra, bir hediye olmas› için
Bir Kar Masal›’n› ortaya ç›karan
ekip taraf›ndan uygulama haline
getirilmifl. ‹lgi çekici animasyonlar, etkileflimli ve çok sevimli grafikler, Türkçe ve ‹ngilizce seslendirmesi, müzi¤i ve ses efektleri…
Bir çocuk kitab›nda olmas›n› bekleyece¤im her fley var. ‹ki kitab›n
uygulamalar› da ücretsiz.
Sesli çocuk masallar› için
önerebilece¤im bir di¤er kaynak
www.storyonline.net . Çocuklara
kitap okuma al›flkanl›¤›n› ve sevgisini afl›lamak için oluflturulan
Be¤endi¤im, küçük çocuklara yönelik
bir web sitesinden
bahsetmek istiyorum:
Poisson
Rouge
(www.poissonrouge.com) Benim için
bu siteyi di¤erlerinden ay›ran yan› neyin
nas›l
yap›laca¤›na
dair bir yönlendirmenin olmamas›. Herhangi bir aç›klama yok. Minik kullan›c›lar›n hayal gücüne, keflfetmesine, neyi
nas›l kullanmak istedi¤ine kal›yor
her fley. Anne-babalar için siteyi,
yap›labilecekleri k›sa k›sa aç›klayan bir k›lavuz var ama öncelikle
çocuklar› kendi haline b›rak›p
kendilerinin neler yapabilece¤ini
görmek hedefleniyor. Çocuklar
harfleri tan›yabilir, boyama yapa-
bilir, noktalar› birlefltirebilir, yapboz yapabilir, müzik dinleyebilir
ve yapabilir, tak›my›ld›zlar› ö¤renebilir, saati okumay› ö¤renebilir,
oyunlar oynayabilir. Fare kullanmay› henüz bilmeyen çocuklar
için al›flt›rmalar bile var.
Bu yaz›da bahsedece¤im son
site
http://funschool.kaboose.com . Oynayarak ö¤renme fikri çok hofluma gidiyor. Bizim çocuklu¤umuzda da bunu sa¤layan
araçlar, web siteleri olsayd› keflke diye düflünmüyor de¤ilim. Daha çok anaokulu ve ilkokul ça¤›ndaki çocuklara hitap edece¤ini
düflünüyorum bu sitenin. Sitedeki oyunlar›n yan› s›ra boyama
sayfalar›, labirent bulmacalar,
efllefltirme gibi aktivitelerin ç›kt›s›n› almak da mümkün. Matematik oyunlar› benim özellikle hofluma gitti.
dosYa
Fotoğraf: Özgür Kaynak
AYIN DOSYASI
B‹S‹KLET
N‹SAN 2012
29
dosYa
Bisiklet
Nas›l Do¤du?
Özkan Çakırlar
(ELT’88)
Türkçemizde zaman zaman hala
duydu¤umuz “velespit” sözcü¤ünün özgün haliyle an›lmaya bafllad›lar: “Velocipede”, yani “h›zl›
ayak”! A¤›rl›kl› olarak ahflab›n,
bir süre sonra önce tekerleklerde metal malzemelerin kullan›ld›¤› velespitler, o günün yol koflullar› da gözönüne al›nd›¤›nda,
yürüyüfl h›z›n› belki ikiye katlam›fllard› ama yaratt›klar› rahats›z ve ‘sars›c›’ sürüfl deneyimiyle “kemikk›ran” lakab›n› hak ediyorlard›.
Tümüyle metal malzeme kullan›larak üretilen ilk bisikletler
metalurjinin geliflimine koflut olarak 1870’li y›llar›n bafl›nda ortaya ç›kt›lar. Her dönüflte daha
fazla yol katetmeye yarayan kocaman ön tekerlekleriyle dikkat
çeken bu araçlar›n iki teker anlam›na gelen “bicycle” olarak adland›r›lmalar› da ilk kez bu döneme rastlar.
(Baron Karl von Draıs’in Draısıenne’i)
1
917 y›l›n›n, muhtemelen güneflin kendini biraz daha cömertçe gösterdi¤i ilkbahar-yaz aylar›ndan birinde, ›l›k bir günde
Almanya’n›n Mannheim kentinde Baron Karl von Drais, sonradan Draisienne diye adland›r›lacak buluflunu insanlar›n be¤enisine ilk kez sunarken, bunun, 21.
yüzy›l›n bafl›nda tüm dünyada
bir milyar adede varan sat›fl ve
kullan›m›yla otomobil kullan›m›n›
ikiye katlayacak çapta bir ula30
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
fl›m, spor, hobi ve e¤lence arac›
olaca¤›n› herhalde hiç düflünmemiflti. Bütünüyle ahflaptan oluflan bu araç ayn› hat üzerinde
bulunan iki tekerle¤e ve ön tekerle¤i kontrol eden bir gidona
sahipti. Kullan›c›s›, Draisienne’e
ata biner gibi binip iki aya¤›yla
yeri iterek yol al›rd›. Kuflkusuz
bisikletin atas› say›labilecek bu
araç yaln›zca düzeltilmifl zeminlerde yol al›p hobi amaçl› kullan›mla s›n›rl› kald›, ama unutmayal›m ki insanlara heyecan ver-
meye bafllad›¤› y›llarda otomobil
diye bir icat henüz boy göstermemiflti.
Bunu izleyen y›llarda benzeri
araçlar› tasarlama ve kullan›m
aflamas›na getirme çabalar› sürdüyse de bacaklar›n gücünü tekerleklere iletebilecek mekanik
sistemler ancak 1860’lar›n bafl›nda ortaya ç›kmaya bafllad›.
Çap› biraz daha büyütülmüfl ön
tekerle¤e eklemlenen bir krank
ve pedal yard›m›yla hareketin
sa¤land›¤› bu modeller, güzel
Kauçuk dolma lastiklerin ve
jant tellerinin kullan›ma girmesiyle daha konforlu bir sürüfl sa¤layan “iki teker” 19. yüzy›l›n sonlar›na do¤ru h›zla tan›nma ve yayg›nl›k kazanma yoluna girdi. Arkaya göre çok büyük ön tekerin
ve bacaklar› k›s›tlayan gidon tasar›m›n›n yaratt›¤› sorunlar, erkekler aç›s›ndan kazalar›n da
dahil oldu¤u olumsuzluklar› beraberinde getirirken, kad›nlar giyim-kuflamlar›ndan fazlaca ödün
vermeden, yeni yeni ortaya ç›kan üç tekerli bisikletin rahatl›k
ve güvenli¤ini tercih ediyorlard›.
dosYa
(Bir velespit örneği)
Bu tercihleri 19. yüzy›l›n sonu ve
20. yüzy›l›n bafllar›nda yavafl yavafl de¤iflecek, giderek daha büyük oranlarda iflgücü katk›s›nda
bulunmaya bafllayan kad›nlar,
oy hakk›, toplumsal eflitlik ve özgürlük mücadelelerini yayg›nlaflt›r›rken, kendilerini s›ms›k›
korseler , uzun ve havaleli elbise
ve eteklerin k›s›tlay›c› etkilerinden kurtaracak bisiklet kullan›m›n›, kad›n›n özgürlük mücadelesinin simgesi olarak görüp bisiklete dört elle sar›lacaklard›.
Büyük çapl› ön tekerle¤in ve
yüksek oturufl pozisyonunun yaratt›¤› sorunlar tasar›mc›lar› yeni
aray›fllara itmifl, metal iflleme
teknolojisindeki yeniliklerin de
yard›m›yla günümüzdeki modern bisikletlere benzeyen tasar›mlar 19. yüzy›l sonu ve 20.
yüzy›l bafllar›nda ortaya ç›k›p
egemenliklerini ilan etmifllerdir.
Ön ve arka tekerlek çaplar› eflitlenmifl, sele arkaya çekilmifl, zincir ve diflli yard›m›yla güç arka
tekerle¤e aktar›lm›fl, a¤›rl›k merkezinin dengeyi daha iyi oluflturacak biçimde konumland›r›lmas›yla daha güvenli bir sürüfl olana¤› sa¤lanm›flt›r. Yine de, ‹skoç
bir veteriner olan John Boyd
Dunlop’›n 1888’de o¤luna daha
rahat ve keyifli bir sürüfl deneyimi yaflatmak amac›yla kafa yorup buldu¤u dünyan›n hava bas›nçl› ilk lasti¤i bisiklet tasar›m›na uygulanana dek rahat sürüfl
sorunlar› devam etmifltir. 20.
yüzy›l›n bafllar›na do¤ru telli
fren, vites de¤ifltirici, amortisör
vb. teknolojilerin gelifltirilmesiyle
bisiklet kullan›m› iyice yayg›nlaflm›fl, Avrupa ve Amerika’da bir
çok bisiklet kulübü kurulmufl, turlar ve yar›fl organizasyonlar› yap›lmaya bafllanm›flt›r.
Otomobil öncesi ça¤›n atlar
ve atl› arabalarla birlikte en
önemli ulafl›m arac› olan bisiklete, yollar›n da uygun hale getirilmesiyle tam bir talep patlamas›
yaflanm›fl ve bisiklet üretimi, iletiflim araçlar›n›n geliflimiyle desteklenen reklam ve pazarlama
yöntemleriyle büyük bir ekonomik sektöre dönüflmüfltür. ‹nsan
akl›n›n flimdiye dek yaratt›¤› belki de en çevreci, pratik, kullan›fll›, keyif veren ve yararl› araç
olan bisikleti sevenler, günümüzde onun bu özelliklerini daha da
bilinir k›lmak ve uygulamak için
u¤rafl vermekteler.
Yaz›n›n bafl›nda da belirtti¤imiz gibi, böylesine renkli bir geçmifle sahip ve k›sa bir süre sonra 200. yafl›n› kutlayacak olan,
ayn› zamanda bir milyar adedi
aflan sat›fl ve kullan›m rakamlar›yla otomobil kullan›m›n› ikiye
katlayan bisiklet, giderek soluksuz kalan dünyam›zda otomobilin en uygun alternatifi olabilece¤ini sizce de yeterince kan›tlam›fl durumda de¤il mi?
N‹SAN 2012
31
dosYa
Bisiklet ve fiehir
Gökçen Gökyer
ODTÜ fiehir Planlama Yüksek Lisans Ö¤rencisi
U
lafl›m ve çevre ile ilgili
problemlerin en aza indirgenmesinde büyük
pay› olan bisiklet kullan›m›, ekonomik aç›dan da günlük
yaflam› kolaylaflt›rmaktad›r. Türkiye’de bu bilinç yeni geliflmekte
iken, mevut altyap›da çeflitli
problemler yer almaktad›r.
Eskiden ülkemizde bisiklet
kullan›m› deyince akla ilk gelenler, öncelikli olarak spor, e¤lence
ve çocuklar için oyun arac› idi.
Bu düflünceler son y›llarda ulafl›m amaçl› kullan›m ile flekil de¤ifltirmeye bafllam›flt›r. Ne var ki,
uygulanabilirli¤inde hala s›k›nt›lar yaflanmaktad›r.
32
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
Bu sorunlar›n kayna¤›nda insan odakl› olmak yerine otomobil
öncelikli planlar yapmak yatmaktad›r. Hâlbuki k›sa mesafeli yolculuklarda bisiklet ve yaya ulafl›m›na destek verilmesi, trafik
problemini çözmek kadar, çevre
kirlili¤i problemini ve birtak›m
ekonomik problemleri de çözecektir. ‹nsan sa¤l›¤›na sa¤layaca¤› fizyolojik ve psikolojik faydalar da cabas›…
Bisiklet kullan›m› ve bisiklet
yollar›, kent içi karayolu trafi¤indeki motorlu tafl›tlar›n sebep oldu¤u emisyon kirlili¤i, gürültü ve
görüntü kirlili¤inin yan› s›ra iklim
de¤iflikli¤ine ve enerji verimlili¤i
sorununa karfl› gelifltirilen bir çözüm yoludur.
1990’l› y›llardan bu yana sanayi ve teknoloji alan›ndaki geliflmeler, fosil türevi a¤›rl›kl› enerji
kaynaklar›n›n h›zla tüketilmesine
sebep olmufltur. Bunun yol açt›¤›
küresel enerji krizi ve a盤a ç›kan
zararl› gazlar, temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklar› aray›fl›na
neden olmufltur. Bu kaynaklar›n
en temel kullan›ld›¤› ulafl›m sektöründe, yenilenebilir ve temiz
enerji üretimi ile tüketiminin sa¤lanmas› önem arz etmifltir. Arazi
kullan›m biçiminin toprak niteli¤ine olan zararl› etkisi, motorlu tafl›tlar›n sebep oldu¤u hava kirlili-
¤i ise ulafl›m ve çevre konular›n›
iliflkilendirmifl, konular› birlikte
ele almay› gerektirmifltir.
Çevrenin korunmas› ve sürdürülebilirli¤i ad›na, enerji kaynaklar›n›n kullan›m›nda a盤a
ç›kan sera gaz› emisyonlar›n›n
en aza indirgenmesi gerekli k›l›nm›fl ve bu ba¤lamda “yeflil
ulafl›m” ad› alt›nda çeflitli önlemler gelifltirilmifl ve bu do¤rultuda
“ulafl›m türlerinin arazi üzerinde
kaplad›¤› alan, harcanan enerji,
toprak, su ve hava kalitesi, gürültü, kullan›c›lar üzerindeki fizyolojik ve psikolojik etki” gibi faktörler temel al›nmaya bafllanm›flt›r. Bu da, kentsel ulafl›m
dosYa
plan›n›n ‘temiz ulafl›m’ ilkeleri
esas al›narak ‘çevre duyarl›’
kent imar plan› ile birlikte ele
al›nmas›n› ve disiplinler aras›
çal›flmay› gerekli k›lm›flt›r.
Yeflil ulafl›mda kent içi araç
trafi¤indeki araç kullan›m›n›
önemli ölçüde azaltacak etkin bir
sistem sa¤layan bu alternatif ulafl›m sistemini yayg›nlaflt›rmak
ad›na, cazip bir altyap› oluflturulmas› gerekmektedir.
Oluflturulacak altyap›daki temel stratejiler ise,
•
‘Tafl›t ve bisiklet trafi¤inin yo¤un oldu¤u akslarda, yaln›z
bisiklet kullan›m›na ayr›lm›fl
flerit veya yollar yap›lmas›’,
•
‘Mevcut ulafl›m altyap› sistemlerinin yeniden düzenlenerek bisiklet yollar›na yer
verilmesi’,
•
‘Bisiklet yollar›nda süreklilik
sa¤layarak ve ulafl›m› kesintisiz hale getirmek’ fleklinde
s›ralanabilir.
Bunun örneklerini dünya üzerinde görebilmek mümkün. Avrupa’da bu sistem belediyeler taraf›ndan desteklenmekte ve kifliye
ait bir bisiklet olmasa dahi, bisiklet kullan›m›n› mümkün k›lan sistemler gelifltirilmektedir. Bir seferlik aç›lacak hesap ile en yak›n
bisiklet istasyonundan bisiklet
alarak gidilen yere en yak›n bir
di¤er bisiklet istasyonuna tekrar
park etmek halka sa¤lanan en
önemli imkanlardand›r. Bu istasyonlar özellikle flehir merkezindeki toplu tafl›ma araçlar›n›n duraklar›na yak›n yere konumland›r›l›yor ki ulafl›mda süreklilik sa¤lanabilsin.
Avrupa'n›n en bisiklet dostu
flehirleri aras›nda Amsterdam,
Kopenhag, Berlin, Paris, Basel
ve Viyana ilk s›ralarda yer almaktad›r. Bununla birlikte, bu politikay› kendilerine uyarlayan flehir
say›s› da her geçen gün artmaktad›r. Almanya'da bisiklet yollar›n› da kapsayarak bir iklim koruma program› gelifltiren Hamburg,
‘2011 Avrupa Çevre Baflkenti’
seçilmifltir ve bu tür kategoriler
ile yarat›lan rekabet ortam›, yerel
yönetimleri daha sürdürülebilir
bir flehir sa¤lamak ad›na teflvik
etmektedir.
Amerika’da ise Boulder, Chicago, Davis, Ottawa, San Francisco gibi flehirler "Dünyan›n en
bisiklet dostu flehri" mottosunu
edinebilecek kadar bu konuyu
sahiplenmifl ve bisiklet kullan›m›na teflviki artt›rm›flt›r. O kadar ki,
baz› yerlerde bisiklet kullan›m›
araç kullan›m›n›n önüne geçmifltir. Bu yöntem sayesinde do¤ayla dost, trafik s›k›nt›s›n› en aza
indirgemifl, yaflamas› kolay flehirler oluflmaktad›r.
Türkiye’de de bisiklet kullan›m›n› içeren yeni projeler geliflmeye bafllanm›flt›r. Önceleri topog-
rafyan›n ve iklimin her daim elveriflli olmad›¤› gerekçeleri ile fazla
talep görmeyen bisikletler, art›k
teknolojinin ilerlemesi ile bu sorunlar› geride b›rakmaktad›r. Bu
yönde, Sakarya, Antalya ve Eskiflehir’de pilot projeler oluflturulmaktad›r. Fakat bu durum halen
birkaç yerel yönetimin küçük ölçeklerde gerçeklefltirmeye çal›flt›¤› uygulamalarla s›n›rl›d›r. Bu
konuda, ODTÜ fiehir ve Bölge
Planlama Bölümü ö¤retim elemanlar› ile Kentsel Tasar›m Yüksek Lisans Program› ö¤rencileri,
ODTÜ yerleflkesi için bir ‘bisiklet
yolu projesi’ gelifltirmektedir.
Projenin amaçlar›; ‘fosil enerji
kaynaklar›na ba¤›ml›l›k ve küresel ›s›nmay› önlemek, yerleflke
içindeki gürültü ve hava kirlili¤ini
azaltmak, zaten daralm›fl olan
yap›laflma alanlar›n› tafl›t d›fl›
kullan›mlarca de¤erlendirmek ve
bu spor olana¤›n› gündelik yaflam›n bir parças› haline getirmek’
“Cemre Pedala Düfltü”
A
fl›r› fosil yak›t kullan›m›
nedeniyle iklim felaketleri art›k yaflam›m›zda.
Atmosferde olmas› gereken karbondioksit miktar› 350
ppm iken fiubat 2012’de bu de¤er 393! Nitekim bu k›fl yaflad›¤›m›z afl›r› ya¤›fl ve ard›ndan havalar›n ›s›nmas› ile oluflan su
bask›nlar› bunun güncel örne¤i.
‹klim de¤iflikli¤ine karfl› ülkeleri harekete geçirmek için küresel düzeyde ortak olarak düzenledi¤imiz etkinlikler 4. y›l›na girdi.
Bu y›l ise, cemre havaya, suya
ve topra¤a düflmeyince biz de
pedala düflürmeye karar verdik.
17 Mart’ta bafllayan “Cemre Pedala Düfltü” etkinliklerimiz her
Cumartesi günü saat 12.00 ile
14.00 aras› Ku¤ulu Park’ta toplan›p çevredekilere hem iklim de¤iflikli¤ini anlat›yor hem de küçük
gruplar halinde Tunal›’da bisiklet
turlar› yap›yoruz. May›s ay›na
kadar sürdürece¤imiz etkinli¤in
ard›ndan 5 May›s’ta küresel bir
eylem yapaca¤›z. 05.05.2012’de
bütün dünyada binlerce kent, iklim felaketlerine harekete geçirmek ve bunun için fosil yak›t desteklerinin kald›r›lmas›, al›nan vergilerin iklime harcanmas›, daha
fazla enerji verimlili¤i ve yenilenebilir ile iklim dostu
ulafl›m için sokaklarda
olaca¤›z.
fleklinde s›ralanmaktad›r.
Sonuç olarak; çevreyle dost,
kullan›m alan› ihtiyac› minimum
alan, ço¤u kesim taraf›ndan al›nabilece¤i için sosyal statü fark›n› ortadan kald›ran, bireyin, kentin ve ülke ekonomisinin kazanç
sa¤layaca¤› bisiklet kullan›m› daha da yayg›nlaflt›r›lmal›d›r. Bununla beraber, tafl›t yerine insan
merkezli ulafl›m politikas› izlenmeli, bisiklet seyahatlerinin güvenli¤ini ve konforunu sa¤lay›c›
ulafl›m altyap›s› gelifltirilmelidir.
Dünya örnekleri, olumlu ve olumsuz yönleri ile do¤ru ve yanl›fl uygulamalar› gözler önüne sermektedir. E¤er bisiklet kullan›m›, bu
emsaller do¤rultusunda flehre
do¤ru bir biçimde entegre edilebilir ve bir “kent içi ulafl›m türü”
olarak yerini alabilirse, kent ve
ülke ekonomisine sa¤layaca¤›
yarar kadar, çevrenin ve kentin
sosyal zenginli¤ini de en verimli
hale getirmesi kaç›n›lmazd›r.
Tülin Yıldırım
5 May›s’ta sokaklara... ‹klim için
daha geç olmadan örgütlemeye!
350 Ankara’n›n destekçileri; Perflembe Akflam› bisikletlileri, TÜDEF, TUKODER Ankara
fiube, ODTUMD, AFSAD
Haydi ODTU Mezunlar› Derne¤i! Her
cumartesi çocuklar›n›zla beraber Ku¤ulu’ya bisiklet binmeye;
N‹SAN 2012
33
dosYa
Bisiklet Yar›fllar› ve Etkinlikleri
Özkan Çakırlar
(ELT’88)
B
isikletle yap›lan etkinliklerin, özellikle de bisiklet yar›fllar›n›n yaflam›m›za heyecan ve
renk katmaya bafllamas›, bisikletin bir ulafl›m arac› olarak gelifliminin ilk dönemlerine rastlar. Tarihe kayd› düflmüfl ilk bisiklet yar›fl› 31 May›s 1868’de, Paris’te,
1200 metrelik bir parkurda gerçekleflir. Fransa’ya göç etmifl bir
‹ngiliz olan James Moore’un kazand›¤› bu yar›flta kulland›¤› ahflap gövdeli, demir tekerlekli bisiklet ‹ngiltere’de bir müzede halen sergilenmektedir. Uluslarara-
34
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
s› alanda bisikletle ilgili etkinlikleri ve yar›fllar› düzenleyen “Uluslararas› Bisikletçiler Birli¤i”,
1892’de kurulan ve ilk bisiklet örgütü olan “Uluslararas› Bisiklet
Derne¤i”nin yerini almak üzere
1900 y›l›nda oluflturulmufltur.
Bisklet yar›fllar›, bisikletin tarihsel süreç içinde, teknolojinin
geliflimiyle birlikte geçirdi¤i evrime koflut olarak ortaya ç›kan birbirinden farkl› türlerine göre flekillenmifltir. Günümüzde yol ya
da yar›fl bisikleti, tur bisikleti, da¤
bisikleti, kros, BMX gibi bisiklet
türlerinin yayg›n olarak kullan›ld›¤› bir çok etkinlik ve yar›fl düzenlenmektedir. Bisiklet yar›fllar› ayn› zamanda olimpik spor kategorisinde yer almaktad›r.
Dünya çap›nda en çok tan›nan, en yayg›n ve en prestijli bisiklet yar›fllar› “yol yar›fllar›” olarak bilinir. Bu tür yar›fllar genellikle kuzey yar› kürenin ilkbaharsonbahar mevsimleri aras›nda
gerçeklefltirilir ve bisikletçiler tak›mlar halinde ya da bireysel olarak kat›ld›klar› bu yar›fllarda son
teknoloji ürünü, ultra hafif ve da-
yan›kl› bisikletlerle bunlara uygun donam›nlar› kullan›rlar.
Sadece bir gün süren klasiklerden kriteryumlara, bireysel zamana karfl›lardan tak›m zaman
karfl›lara kadar bir çok biçimde
gerçeklefltirilen yol yar›fllar›n›n
en çok ra¤bet görenleri aras›nda
“Tour de France”, “Vuelta a Espana” ve “Giro d’Italia” gibi Avrupa kökenli yar›fllar ön planda yer
al›r. Örne¤in ancak s›k› mali ve
sportif ölçütleri karfl›layabilen tak›mlar›n kat›labildi¤i Fransa Bisiklet Turu, dünyan›n en tan›n-
dosYa
m›fl ve sportif aç›dan en zorlu organizasyonlar›ndan birisi olarak
kabul edilir. Sprint ve da¤ t›rman›fl› etaplar›, bireysel ve tak›m
zamana karfl›lar› gibi çok çeflitli
kategorileri bar›nd›ran Fransa Bisiklet Turu’nda genel klasman birincili¤i en önemli hedef olup sar›
mayoyla ödüllendirilir. Sprint kap›lar›n› ve etaplar›n› en iyi dereceyle geçerek en yüksek puanlar› toplayan bisikletçi yeflil mayo,
t›rman›fl etaplar›nda baflar›l› olan
bisikletçi “da¤lar›n kral›” ünvan›yla birlikte k›rm›z› benekli mayo,
26 yafl alt› olup en iyi genel klasman› yapan bisikletçi beyaz mayo giymeye hak kazan›r.
Yol yar›fllar›na göre oldukça
yeni say›labilecek da¤ bisikleti
yar›fllar› 90’l› y›llarda yayg›nlaflmaya bafllam›flt›r. Bu yar›fllar
da¤ bisikletlerinin sa¤lam gövdeleri, güçlü süspansiyonlar›, kal›n
ve derin diflli lastikleri sayesinde
yol d›fl› engebeli arazi koflullar›nda “cross-country” ya da “inifl”
kategorilerinde, yüksek sürüfl
tekni¤i gerektiren parkurlarda
gerçeklefltirilirler. Televizyonlardaki extreme sporlar programlar›nda s›k s›k karfl›laflt›¤›m›z BMX
yar›fllar›ysa, rampa atlama ve
akrobatik hareketler sergilemeye
uygun biçimde haz›rlanm›fl özel
pistlerde, BMX ad› verilen küçük
kadrolu, küçük tekerli ve genellikle vitessiz bisikletlerle gerçeklefltirilir.
kampl› olsun, kad›n, erkek, yetiflkin, çocuk tüm bisiklet tutkunlar›n› iki tekerin sevdas› ve pedal›n
gücüyle yolar aflmaya ve maceralar yaflamaya bekliyor.
Daha bir çok de¤iflik kategoride düzenlenen bisiklet yar›fllar›n›n Türkiye’deki en önemli aya¤›
kuflkusuz her y›l Nisan ay›nda
gerçeklefltirilen bir haftal›k “Cumhurbaflkanl›¤› Türkiye Bisiklet
Turu”dur. Bu y›l 22-29 Nisan’da
yap›lacak tur, geçen y›l›n tam
tersi yönde, Alanya’da bafllay›p
‹stanbul’da sona erecek ve
önemli tak›mlar ve bisikletçilerin
kat›l›m›na sahne olacak.
Kuflkusuz profesyonel bisikletçilerin kat›ld›¤› yar›fllar›n d›fl›nda, amatör sporcular›n, bisiklet
ve maceraseverlerin ilgisini çeken bir çok bisiklet etkinli¤i de
mevcuttur. Çeflitli dernekler, üniversite kulüpleri ve sosyal organizasyonlar arac›l›¤›yla gerçeklefltirilen bu tür etkinlikler ister
günübirlik, ister konaklamal›N‹SAN 2012
35
dosYa
Bisiklet H›rs›zlar›
Emrah Delikan
(CE’06)
an›klar›n tamam›n›n h›rs›z oldu¤u ve as›l h›rs›z›n suçsuz oldu¤unu
söyledikleri bir durumda
siz kendinizi kime ve nas›l inand›r›rs›n›z? Mücadele eder misiniz? Tek do¤ruyu bilen siz olarak, herkesin h›rs›z oldu¤unu iddia edebilir misiniz? Edemezsiniz. Antonio Ricci’de edemedi.
Bisikletini çalan h›rs›z›, h›rs›zlar›n mahallesinde yakalay›p, polis
geldi¤inde, herkesin h›rs›z›n h›rs›z olmad›¤›na tan›kl›k etti¤i, herkesin h›rs›z oldu¤u bir mahallede
daha fazla flans›n›z olmazd›. Olmad› da. Antonio ve Bruno, çaresizce dönüp gittiler.
T
36
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
Sanayi devriminin bafllang›c›ndan bu yana da h›rs›zlar di¤er
h›rs›zlar›n dürüstlükleri için tan›kl›k ettiklerinden, siz dürüst bireyler olarak mücadele edemiyorsunuz. Her bafl›n›z› kald›rd›¤›n›zda
etraf›n›z› çepeçevre sar›yorlar ve
size sistemi hat›rlat›yorlar.
Bisiklet H›rs›zlar› (Ladri di Biciclette) 2. Dünya Savafl›’n›n hemen ard›ndan (1948) ‹talya’daki
ekonomik yap›ya, ifl bulmak için
çal›flan fakir bir baban›n yaflad›klar›ndan bakar. Poster yap›flt›rma ifli için ki bu ifl uzun zaman
sonra bulunabilen bir ifltir, evdeki
çarflaflar› satarak bisiklet sat›n
alan baba, bisikletini iflin ilk gününde Roma sokaklar›na Rita
Hayworth posterleri yap›flt›r›rken
çald›r›r ve onu aramaya koyulur.
Hikâyemiz baban›n bir bisiklet
çalmaya çal›fl›rken yakalanmas›
ile son bulur. Bu baban›n sonu
de¤ildir, zamanla anlafl›lacak,
al›fl›lacak bir düzenin bafllang›c›d›r asl›nda.
Filmin ironisi bugün için bile
son derece etkileyicidir. Savafl
sonras› ‹talya’da yayg›n olarak
bisikletler çal›n›r, parçalan›r, boyan›r, sonra baflka parçalarla birlikte birlefltirilerek yeni bisikletler
yap›l›r ve sat›l›r. Bunu genelleflti-
rirsek, en kolay yoldan, en ucuza
hammadde bulunur. Hammaddenin nas›l ve nereden geldi¤ine
bak›lmaz. Hammadde ifllenir,
üretime sokulur, fonksiyonel yap›ya kavuflturulur ve temel ürün
elde edilir. Ürün, pazar koflullar›
göz önünde bulundurularak sat›fla haz›rlan›r ve piyasaya sunulur. Hammaddenin sahibi (üreticisi) piyasaya sunulan ürünü sat›n
alabilecek ekonomik güce sahip
de¤ildir. Ürünü sat›n alamaz. Buna kapitalizm denir.
Hepimizin çark›n bir parças›
oldu¤u sistemdir kapitalizm. Önceleri sistem savurur sizi, sende-
dosYa
ler, düflersiniz t›pk› Antonio’nun
bir bisiklet çalmaya çal›flmas› ve
hemen yakalanmas› gibi. Ancak,
sonunda siz de sistemin sorunsuz çal›flan bir ferdi olursunuz.
Bazen üretici k›sm›nda, bazen
de, tüketici k›sm›nda olursunuz.
Üreticiler sistemin sorunsuz
çal›flabilmesi için kavramlar, formüller, birlikler, siyasi oluflumlar
yarat›rlar. Bu oluflumlar, sistemin
devaml›l›¤›n› sa¤lamak için legal
ve illegal her türlü önlemi al›r. Bu
önlemler ülkeleraras› veya ülkeler içi savafl ç›kartmaya kadar
uzanabilir. ‹flte bu yap›lanman›n
tamam›na, ya da yap›n›n tüm bireylerine “Bisiklet H›rs›zlar›” diyebiliriz.
18. yy.’ da Adam Smith ile kuramsallaflmaya bafllayan kapitalizm, günümüzde Smith’in öngördü¤ünden biraz daha farkl› bir
flekilde ancak neredeyse tüm
dünyada egemen bir ekonomik
sistemdir. Kapitalizm 18. yy ile
20. yy aras›nda tamamen kana
susam›fl bir vampir gibi üretme
ad› alt›nda dünyay› tüketmifltir.
Bunun en büyük kan›t›, bugün
dünyada yaflad›¤›m›z, geri dönüflü olmayan pek çok çevresel de¤iflimdir. 20. yy sonlar›nda ise,
toplumsal uyan›fllar›n sistemin
bizzat kendine olan sald›r›s›, sistemi çevre ve toplum etkilerini
göz önüne almak zorunda b›rakm›flt›r. Sistem 90’lar›n sonundan
bu yana, kapitalist aktivitenin
çevreye ve topluma olan etkisini
de¤erlendirmeye bafllam›fl ve bu
etkiyi en aza indirmek için ekstra
önemler almak üzere kendini yenilemifltir. Aç›kt›r ki, bu yenilenme de karfl›l›ks›z faydac›l›kta pek
inand›r›c› olamam›flt›r. Sistem,
toplumsal ve çevresel etkileri risk
hesab› ile maliyete dönüfltürmüfl
ve ürünün fiyat›n› bu maliyeti de
göz önüne alarak güncellemifltir.
K›saca, sistem bulundu¤u topluma bundan sonra size ve çevrenize dikkat ediyoruz mesaj› verirken, bu dikkat etmenin maliyetini
kendi kâr oran›n› azaltarak de¤il,
ürünü pahal›laflt›rarak yapm›flt›r.
2. dönem bisiklet h›rs›zlar›n›n
(20. yy. sonlar› 21. yy bafllar›)
sistemi iflletme fleklini anlatan
pek çok makale bulabilirsiniz.
Bunlar›n pek ço¤u sistemin sosyal sorumluklar› olmas› gereklili¤ini ve bu sosyal sorumluluklar›
yerine getirmenin sistem kârl›l›¤›
ile direk ilintili oldu¤unu anlat›r.
Amiyane bir flekilde örneklersek,
yeni dönem bisiklet h›rs›zlar›, tüketicinin daha az çevreyi kirleten
markay› tercih edece¤i bilinci ile
çal›fl›r. Öyle mi gerçekten? Bu
kadar bilinçli miyiz?
2000’lerin bafl›ndan bu yana
s›kl›kla yaflanan global ekonomik
krizler kapitalizmin ciddi anlamda
sorgulanmas›na neden olmufl,
hatta baz› çevrelerce alternatif
sistemlerden bahsedilir olmufltur.
Ancak bildi¤iniz gibi bu alternatif
sistemlerden konuflanlar›n a¤z›na ivedi ile biber sürülmüfltür.
Alternatif sistemi düflünenleri
bile sistemin do¤all›¤› ile kolayca
püskürten Bisiklet H›rs›zlar›, yine
de sistemin bu kez bir önceki döneme k›yasla kârl›l›¤›n› koruyabilmesi için k›sa bir süre içinde
yeniden yap›lanmas› gereklili¤ine karar vermifllerdir. Bu kez de
topluma ve çevreye faydac›l›¤›,
en az›ndan zarars›zl›¤› de¤erlendirme ve etkilerini dikkate alma
algoritmas›n› dönüfltürmeye, topluma ve çevreye faydac›l›¤› misyon haline getirmeye yönelmifllerdir. Yeni bir kavram olarak
Porter ve Kramer (Creating Shared Value by Michale E. Porter
and Mark R. Kramer, Harvard
Business Review 2011) taraf›ndan gündeme getirilen “ortak de¤er” (shared value) yaratma, sistemin yeni gündemidir. Bu kez
sistem bizzat toplum için fayda
sa¤lar. Yani sistemin kuruluflunun amac›, topluma direk olarak
fayda sa¤lamakt›r. Bunu yaparken de sistem yine benzer kâr
oranlar›n› kullan›r. Buradaki fark,
sistemin hilesiz bir flekilde fayda-
Künye
Yönetmen: Vittorio De Sica
Senaryo Yazar›: Cesara Zavattini
Oyuncular: Lamberto Maggioran,
Enzo Staiola, Lianella Carell, Gino
Saltamerenda
Yap›m Y›l›: 1948
Tür: Dram
Ülke: ‹talya
c›l›¤a odaklanmas›d›r, kâra de¤il.
Yani elde edilen kâr faydac› hizmetin karfl›l›¤›d›r. Hatta Porter ve
Kramer, gelecekte kapitalist sistemin varl›¤› için ortak de¤er kuram›n› neredeyse olmazsa olmaz olarak belirtirler.
Vittorio De Sica Bisiklet H›rs›zlar›’n› bugün tekrar çekse, pek
de farkl› çekmezdi diye düflünüyorum. Düzen, acemilik ve ç›rakl›k dönemini tamamlad›. fiimdi
ustal›k dönemi var. Geliflen, kabuk de¤ifltiren, her yap›ya h›zla
adapte olan bir virüs bu. Hepimizin afl›land›¤› bir virüs.
Bizler, sisteme içeriden bir
kez daha bakabilenler, sistemi
görsel, yaz›nsal, eylemsel elefltirenler, alternatifi yarat›lmas›n diye savafllar verilen bir sistemde,
sistemin tam ortas›nda olmaktan
kurtulamayan çaresiz Antoniolar’›z, duygusal çocuklar›y›z kapitalizmin.
Bakal›m bisiklet h›rs›zlar› yeni dönemde biz duygusal çocuklar› nas›l büyütecekler.
Konusu: Güç bela para bulup, ifli
için gerekli olan bisikleti alan Antonio Ricci, ekmek teknesi çal›n›nca, o¤luyla birlikte Roma'da bisikleti aramaya bafllar. Film, savafl sonras› sefalet ve yoksulluk
içinde k›vranan Roma ve insan›n
insana yabanc›laflmas›n› tamamen amatör oyuncularla gerçek
mekanlar içersinde seyirciye aktar›yor.
N‹SAN 2012
37
dosYa
Hangi Bisikleti Almal›;
Nereden Almal›?
Özkan Çakırlar
(ELT'88)
B
isiklet bir ürün olarak
çocuklu¤umuzun “karne hediyesi” konumunu
çoktan aflt› ya da Türkiye için konuflacak olursak hemen
hemen aflt› diyebiliriz. Art›k yaln›zca çocuklar de¤il, her yafltan
kad›n ve erkekler bisiklete ilgi duyabiliyor; tabii iki tekerin büyüsüne kap›lm›fllarsa. Çocuklu¤unun
en e¤lenceli, heyecanl› ve uçar›
zamanlar› bisiklet üzerinde geçmifl olanlar, belki de sevgili dostlar›ndan hiç ayr›lmadan onlar›
gençlik ve yetiflkinliklerinin bir
parças› yapm›fl olabilirler. Belki
kimileri, araya giren zorunlu ayr›l›klardan sonra yüreklerini titreten sevinç dolu kavuflmalar yaflamay› bekliyorlar. Kimileriyse
gerek çocukluk, gerekse gençliklerinde bu sevday› yaflamay› flu
ya da bu nedenle ›skalam›fl, belki de çok istedikleri halde koflullar nedeniyle baflaramam›fllar
aras›nda yer al›yor. Sözün özü,
ister çocuk, ister genç, ister yetiflkin olsun her kad›n ya da erke¤in, yaflam›n›n en az›ndan bir
döneminde, asl›na bak›lacak
olursa ideal olarak her döneminde, bisikletle kurulacak dostlu¤a
M. Mebrur Hatunoğlu
38
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
gereksinimi var. Yani bisiklet sahibi olman›n yaflla, cinsiyetle, yap›lan iflle, mevki, makam, statüyle hiç bir iliflkisi yok. Ama bir yerden bir yere kendinizi kendi gücünüzle götürmekle, bunu yaparken fosil yak›t yakmayarak küresel ›s›nman›n azalt›lmas› çabalar›na katk›da bulunmakla, korkunç
boyutlara varan trafik s›k›fl›kl›klar›na katk›da bulunmamakla, kendinizi ürperten bir heyecanla en
k›sa yoldan do¤an›n, k›rlar›n kuca¤›na atabilecek olmakla, coflku
ve sab›rla bast›¤›n›z pedallar›n fiziksel ve zihinsel sa¤l›¤›n›za yapaca¤› eflsiz katk›yla ve tüm
bunlar› ayn› anda ve hep birlikte
duyumsaman›n doyumsuz bilinciyle do¤rudan iliflkisi var. O halde öncelikle “Hangi bisikleti almal›?” sorusuna yan›t arayal›m.
1. Çocu¤uma, yafl›na uygun
hangi boy ve tür bir bisiklet
seçmeliyim?
Her al›flveriflte oldu¤u gibi,
bisiklet al›rken de ürünü nas›l,
hangi yo¤unlukta ve koflullarda
kullanaca¤›n›z› hesaba katmal›s›n›z. Çocuklu¤unuzdan beri bisiklete biniyor ve eski bisikletinizi
yenilemek istiyorsan›z kuflkusuz
geçmiflten gelen deneyimlerinizi
güncel kullan›m amaçlar›n›zla
harmanlay›p bir karara varabilirsiniz. Öte yandan, bisiklete binmeyi bilen ya da – hangi yaflta oldu¤unuzun hiç önemi yok - ö¤renmek isteyen ama henüz bisiklet sahibi olmam›fl bir kifliyseniz,
göz önüne alman›z gereken etmenleri etrafl›ca düflünüp belirlemenizde büyük yarar var. Çocu¤unuza bisiklet almay› düflünüyorsan›z de¤erlendirmeye katman›z gereken noktalar elbette
ço¤alacakt›r. fiimdi kendimize
soraca¤›m›z sorularla olas› bisiklet al›flveriflimizin çerçevesini
oluflturmaya çal›flal›m:
e. Bisikleti spor amaçl› ve
asfalt a¤›rl›kl› kullanaca¤›m.
2. Kendim içinse, bisikleti
a¤›rl›kl› olarak ne amaçla
kullanaca¤›m?
a. Büyük kentte yafl›yorum
ve günlük ulafl›m için bisiklet istiyorum.
b. Büyük kentte yafl›yorum
ve hem ulafl›m, hem de
spor-e¤lence amaçl› kullanaca¤›m.
c. A¤›rl›kl› olarak asfalt yollar› tercih edece¤im.
d. Trafi¤e girmekten hofllanm›yorum. Arazide, ormanl›k alanlarda, patikalarda, tali yollarda bireysel ya da grup sürüfllerine
kat›laca¤›m.
f.
Kilo verme hedefimi gerçeklefltirmek için uygun
bir bisiklet istiyorum.
g. Profesyonel ya da amatör
bisiklet yar›fllar› ve etkinliklerine kat›lmay› düflünüyorum.
h. Engebeli arazilerde, rampalarda, uygun pistlerde
bisikletle akrobasi yapabilmek için bisiklet istiyorum.
i.
Bireysel ve grup etkinlikleri çerçevesinde uzun
mesafeli ve süreli yol turlar›na ç›kmak istiyorum.
3. Amaçlar›m do¤rultusunda
kullanabilece¤im bir bisiklet ve yard›mc› donan›m
için ne kadar bütçe ay›rabilirim ya da ay›rmal›y›m?
dosYa
Kuflkusuz ilk anda akla gelen
bu ve benzeri soru ve saptamalardan oluflan bu liste daha da
ayr›nt›land›r›labilir. Bunun nedeni, yukar›daki sorular›n hemen
hemen hepsine yan›t olabilecek
farkl› bisiklet çeflidinin ve seçene¤inin bulunmas›d›r. Bunlara k›saca göz atarsak:
linçli olarak bar›nd›rmaz. Arazi
koflullar›nda daha rahat ve dengeli sürüfl için iste¤e ba¤l› olarak
ön-arka amortisörlerle donat›lm›fl
olup günümüzde spor ve e¤lence amaçl› kullan›m› yayg›n boyutlara ulaflm›flt›r.
Yol-Yar›fl Bisikleti: Asfalt
zeminde h›zl› yol almak amaçl›,
sportif a¤›rl›kl›, bu hedeflere uygun hafif ve dayan›kl› malzemeden üretilmifltir ve bu niteliklere
ba¤l› olarak göreli yüksek fiyatlara sahiptir.
fiehir Bisikleti: fiehiriçi genel kullan›m amaçl› üretilmifl olup
çarfl›ya-pazara gitmek için idealdir. Önünde ve/veya arkas›nda
iste¤e ba¤l› olarak sepeti bulunur
ve nispeten daha alçak gönüllü
donan›ma ve göreli uygun fiyatlara sahiptir.
Tur Bisikleti: Genellikle yar›fl
bisikletleriyle ayn› jant ölçülerine
sahip olup(28”), onlardan biraz
daha kal›n lastiklidir. Çamurluklar› vard›r ve ön-arka çamurluk üstünde uzun yol için gereken eflyalar› tafl›yabilecek yer ve donan›m›
bulundurur. Trafikte güvenli sürüfl
malzemeleriyle donat›lm›flt›r (zil,
›fl›kland›rma, ayna vb.).
Da¤ Bisikleti: Asfalt yollarda
da kullan›lmakla birlikte, genellikle asfalt d›fl› toprak, patika, engebeli arazi vb. koflullarda tercih
edilen, daha kal›n ve oldukça
sa¤lam kadrolu, iri ve derin diflli
lastiklere sahiptir. Gereksiz a¤›rl›k yapmamas› aç›s›ndan üzerinde çamurluk, zincir koruma kapa¤›, ayna, zil vb. aksesuvarlar› bi-
BMX: Yukar›da say›lanlara
göre daha küçük jant ve kadro ölçülerine sahip, vitessiz ve aksesuvars›z, ço¤unlukla kotrapedal
fren sistemi kullan›lan, akrobasi
amaçl› bisiklet türü olup genellikle gençler taraf›ndan tercih edilir.
Burada sayd›klar›m›z›n d›fl›nda da bisiklet türleri var ama bu
yaz›n›n çerçevesi için sözünü ettiklerimiz yeterli. fiimdi gelelim
nereden almal› sorusunun yan›t›na. Günümüzde özellikle büyük
kentlerde bisiklet sat›n al›nabilecek yerlerin say›s› oldukça artt›.
‹fli sadece bisiklet ve donan›mlar›n› satmak olan uzman ma¤azalar›n yan›s›ra neredeyse her süper, hiper, mega s›fat›n› tafl›yan
market ya da al›flverifl merkezinde bisiklet reyonlar›na rastlan›r
oldu. Hatta bu tür yerlerde daha
uygun fiyatl› bisiklet modellerini
bulup sat›n almak da mümkün.
Ancak yukar›da da belirtti¤imiz
gibi, bilinçli ve ciddi bir seçim için
kendimize sormam›z gereken
sorular ve hesaba katmam›z gereken etmenler var ve bunlar bizi
kaç›n›lmaz olarak ifli sadece bisiklet olan iflletmelere yönlendiriyor. Tabii ki herkes istedi¤ini istedi¤i yerden sat›n almakta özgür
ama uzun vadede sizi tatmin
edecek bir al›flverifl için bizim
önerimiz bisikletçi dükkanlar›.
Neden mi?
1. Konusunda uzman bisiklet
ma¤azalar› her amaca yönelik talebe ve ihtiyaca cevap
verir. Bisikletinizin size uygun
boy ve ayarlarla haz›rlanmas›n› sa¤larlar. Test sürüflü
yapt›r›r ve sonras›ndaki ince
ayarlarla kolay, verimli, güvenli ve keyifli bir kullan›m›
garanti ederler.
2. Bisiklet dükkanlar› size genifl
bir model, boy, tür ve renk seçene¤i sunar. Uzman personeli size uyacak en iyi bisikleti bulman›z konusunda sizi
yönlendirir.
Tandem: Uzun kadrosunda
iki sürücünün de oturmas›na ve
birlikte pedal çevirmesine olanak
sa¤lar. Bisiklet üzerinde bile birbirimizden ayr›lamay›z diyenler
için tasarlanm›flt›r.
3. Bisikletler kutular›n içinde gelir ve uygun, güvenli ve düzgün çal›flmas› için son derece dikkatli bir montaj aflamas›ndan geçerler. Bisiklet dükkanlar›nda bu ifl deneyimli
elemanlar taraf›ndan gerçeklefltirilir ve her bir bisiklet test
sürüflüne tabi tutulur. Böylelikle sat›n al›nma aflamas›nda kifliye uygun ve güvenli
ürünler haz›rlanm›fl ve hizmete sunulmufl olur.
4. Bisiklet dükkanlar› sat›fl sonras› servis ya da ayarlar› ücretsiz ya da son derece düflük fiyatlarla gerçeklefltirerek
size yard›mc› olurlar. Çünkü
onlar ihtiyaçlar›n›z› karfl›layarak bisiklet deneyiminizi bir
keyif haline dönüfltürmenizi
amaçlarlar.
5. Bisiklet dükkanlar› çeflitli model, beden ve renklerde kaliteli aksesuvarlar, kasklar,
giysiler vb. ürünleri genifl bir
seçenek yelpazesiyle be¤eninize sunar. Deneyimli elemanlar do¤ru aksesuvarlar›
bulma ve kullanma konusunda size yard›mc› olurlar.
6. Bisiklet dükkanlar›nda sat›lan
bisikletler tam garantiyle tüketiciye sunulur ve ç›kabilecek ço¤u sorun an›nda tüketiciye yans›t›lmadan sistem
içinde halledilir. Ayr›ca, bisiklet dükkanlar› uzman teknik
servisi ve elemanlar›yla satt›klar› ürünlere tam destek
verirler.
7. Bisiklet dükkanlar› size yaln›zca kaliteli ürünler sunmakla kalmaz, ayn› zamanda bisiklet konusundaki en son
geliflmeler, organizasyonlar,
parkur ve etkinliklerden de
haberdar olman›z› sa¤lar.
8. Bisiklet dükkanlar›, tek amaçlar› sizin gereksinimlerinizi
karfl›lamak olan ve genellikle
kendileri de bisikletçilik yapan, konusunda bilgili, hevesli ve deneyimli uzman
personel çal›flt›r›r.
Biz uygun bir bisiklet seçebilmeniz için önerilerimizi yapt›k.
Art›k bahar› yaflamaya bafllad›¤›m›z bu günlerde sözü fazla uzatmadan bisiklete atlay›p pedala
basman›n tam zaman›. Yollarda,
patikalarda, çeflme bafllar›nda,
k›rlarda, tepelerde görüflmek
üzere.
N‹SAN 2012
39
k av Ra m laR
Nostalji
Aysun Büyükcengiz
N
ostalji, sözlükte “geçmiflte kalan güzelliklere olan özlem duygusu ve bu duygunun bask›n bir
duruma gelmesi” olarak ifade
ediliyor. Nostalji kavram› nostos
(eve dönüfl) ve algos (algia)
(ac›) kelimelerinden türetilmifltir.
Temelinde ac› kelimesi bulunuyorsa da, nostalji sözcü¤ünde
idealize edilen bir geçmifl vard›r. Nostalji, Kant’a kadar bir yere/mekana at›fta bulunurken
sonradan mekanla ilgili içerimlerini bütünüyle yitirerek do¤rudan zamanla ilgili hale gelmifltir.
“‹dealize edilen geçmifl”i bar›nd›rmas› ve zamanla ilgili hale
gelmesinden yararlan›larak, gelece¤e olan inanc›n zay›flad›¤›
anlarda inanç kayb›n›n toplumsal ve kültürel olarak bozulmalara neden olmamas› için nostaljiden destek al›nm›flt›r.
Toplumsal bozulmalar› engellemede bir ilaç gibi destek
al›nan nostalji, 17. yüzy›lda “hüzün nöbeti” adland›rmas›yla öksürük gibi reçete yaz›lan bir
hastal›kt›. 18. yüzy›ldan itibaren, nostaljiyi araflt›rma görevi
doktorlardan flairlere ve filozoflara geçti; ancak onlar da bu
derde bir çare bulamad›lar. 19.
yüzy›lda iyimser doktorlar nostaljinin evrensel ilerleme ve t›ptaki geliflimle birlikte düzelece¤ine inan›yorlard›. 21. yüzy›la
gelindi¤inde ise bu geçici hastal›k, çaresi olmayan modern bir
hale dönüfltü.
Bu “çaresiz hastal›k”, çok
geçmeden tüketiciyi yönlendiren medya taraf›ndan da ustaca
kullan›lmaya baflland›. Filmler,
“nostaljik görünümlü” eflyalar,
özellikle de müzik insanlar›n
geçmifle özlemini adeta körükleyerek, “Geçmifl zaman, odur
ki, hayali cihana de¤er” sözünü
pazarlama stratejilerinin bafl›na
yerlefltirdi. Tüm teknolojik geliflmelere, avuç iç kadar cihazlardan radyo/müzik dinleme
olanaklar›na ra¤men bir yerde
eski ahflap kaplama radyo gören insanlar›n sevgi dolu bak›fllar›n› yakalayan üreticiler, bunu
tüm tüketim ürünlerine
yans›tmakta gecikmedi.
Öyle ki, geçmifle ve geçmiflte temas kurdu¤umuz
insanlara duydu¤umuz özlemin önemli simgelerinden biri olan foto¤raf albümleri bile teknoloji marifetiyle yeni bir boyut kazand›. Nostaljik duygularla elimize al›p, ilk foto¤raf›n tarihi
uzaklaflt›kça daha s›k bakt›¤›m›z foto¤raf albümleri, “dijital çerçeve” ad›yla masam›z› süslemeye bafllad›.
“‹lk foto¤raf›n tarihi
uzaklaflt›kça” dedik, çünkü Fred Davis, 1979’da
yazd›¤› kitab›nda der ki,
“Tüm geçmifl deneyimler
veya dönemler eflit bir flekilde nostaljik duygular
uyand›rmamaktad›r. ‹lk yetiflkinlik veya ergenlik dönemlerine duyulan nostalji, di¤er dönemlerden daha güçlü olarak
ortaya ç›kmaktad›r. Nostalji
duyarl›l›¤›n›n bireylerin orta
yafla geçifl ve emeklilik y›llar›
s›ras›nda doruk noktas›na ç›kt›¤› varsay›lmaktad›r.”
‹nsanlar dönüp geçmifle
bakmak, hatta biraz geçmifle
gömülmek isterler. Çünkü yaflam sürekli bir de¤iflim sürecini
gerektirir ve de¤iflen, de¤iflecek
olan, dolay›s›yla bilinmeyen gelecek korku verir. Oysa geçmiflimiz tan›d›k ve güvenlidir. ‹flte bu
güven duygusu, insanlar› geçmifle gitmeye iter. Kimi eski
dostlar›n› özler, kimi eski evini;
kimi de geçirdi¤i bir günü…
fiansl› olanlar›n aç›p bakaca¤›
foto¤raf albümleri vard›r, telefon
edip sohbet edece¤i eski dostlar›, belki hala do¤duklar› evde
yafl›yorlard›r. Kiminin foto¤raflar› bile kalmam›flt›r, hat›rlad›klar›yla yetinirler. Kahveler içilir,
“eski fincanlar daha m› zarifti
ne”, “eski kahveler de kalmad›”
denmeden geçilmez. “Nerede o
eski dostluklar?” diye bafllayan
uzun sohbetler edilir. Toplumu
ve kültürü bozulmadan koruyacak ilaç; tedavi edilmesi gereken bir “hüzün nöbeti” hastal›¤›;
gelecek korkusu; güvende hissetme iste¤i… Her nas›l ifade
edilirse edilsin, belli ki 17. yüzy›lda “tedavisi bulunamad›¤›” gibi, bundan sonra da, beklentilerimizin yükselmesiyle artan gelecek kayg›s›yla belki de her geçen gün daha fazla geçmifli özleyerek, nostalji sözcü¤ünü
duymaya devam edece¤iz.
Kaynaklar:
1- GÜÇB‹LMEZ, B; (2004), Tragedya Oyunun(un) Sonu: Oidipus’un Taht›nda Kör Hamm(let) Tragedya ve “Geç Kalma” Ontolojik ve Epistemolojik bir Yaklafl›m,
Ankara: Tiyatro Dergisi Araflt›rmalar›, Say›: 17.
2- ÇATALCALI, Ayfle; “Co¤rafya Dergilerinde, Geçmifl fiimdi Ve Gelece¤in Topografyas›: Atlas Dergisi Reklamlar›nda Kullan›lan, Nostaljik Ö¤elerin Analizi” bafll›kl› bildiri, EÜ Edebiyat Fakültesi, Amerikan Kültürü ve Edebiyat› Bölümü, 11. Uluslararas› Kültürel Çal›flmalar Sempozyumu, 9-10-11 May›s 2007, ‹zmir.
3- DAVIS, Fred; (1979), Yearning for Yesterday: A Sociology of Nostalgia, New York: The Free Press.
4- BOYM, Svetlana; (2009) Nostaljinin Gelece¤i, (Çeviren: Ferit Burak Aydar), Metis Yay›nlar›
5- DANIELS, E.B. (1985), Nostalgia and Hidden Meaning, American Image. 42, Boston.
40
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
OdTü ‘ DeN biR kÖşE
EE Binas›n›n Girifli
Aydın Tiryaki
(ChE’81)
E
lektrik ve Elektronik Mühendisli¤i Bölümü binalar›n›n eski foto¤raflar›na
bakarken, Alle’ye paralel
olarak yap›lm›fl, üç aflamal› olarak
üstü kapat›lm›fl bina girifli en çok
göze batan görüntüydü. Her mevsim yeflil olan a¤açlar önünü kapatt›¤› için, flimdi oradan geçerken ya da yeni foto¤raflara bakarken eskisi gibi farkedilmiyor.
Mart bafl›nda aç›l›fl› yap›lan
Ayasl› Araflt›rma Binas› sunumlar› için s›k s›k u¤rad›¤›m Elektrik
binalar›n›n daha önce hep bir labirent gibi gelen yollar›n›n ve koridorlar›n›n asl›nda kolay anlafl›l›r
oldu¤unu gördüm.
MM yönünden yürürken binan›n alt›ndan geçmeden sa¤ yanda Bilgi ‹fllem binas› ile Elektrik
binas› aras›ndaki dar geçiflten
yürüyünce beton tavanl› yol sizi
ya¤murdan korur. K›sa yürüyüfl
sizi eski foto¤raflar›n bina girifline
götürür. Merdivenlerle taban yükseldikçe, yeni bir tavan yüksekli¤i yolun üzerini kapat›r. Mimar
Behruz Çinici’nin Mimarl›k giriflinde düz alana kondurdu¤u giriflin bir ad›m ötesi gibi durur Elektrik binalar›n e¤imli alan›nda…
Eski foto¤raflar› birer birer
perdeye yans›t›p, Elektrik ve
Elektronik Mühendisli¤i Bölümü’nden hocalar›m›zla konuflur-
ken, bu yolun hemen önündeki
toprak voleybol sahas› an›lar›
canland›rd›. Binan›n üzerindeki
antenleri görünce, ‹smet Hoca
heyecanla Altunkan Hoca’n›n antenleri oldu¤unu an›msatt›. Voleybol sahas›nda flimdi k›rk y›ll›k
a¤açlar yükseliyor.
Alle’de yürürken ç›plak tu¤ladan birbirine paralel üç duvar görünür, birbirinden ayr› üç dar binan›n duvarlar› gibidir. Oysa yaklafl›nca bu üç paralelin tek bir binan›n parçalar› oldu¤u anlafl›l›r.
Üstü kapal› giriflten sonra gelen
ilk kap› bu binada uzun bir koridora aç›l›r. Koridorun sonunda
baflka bir kap› d›flar›ya ulaflt›r›r.
Bu koridor, 12 Eylül günlerinde
binalar›n tek kap›lar› d›fl›nda
hepsi kilitlenene kadar, ya¤murlu
havalarda yürüyüfl yolumuzun bir
parças›yd›. Bilgisayar›n sa¤›ndan üstü kapal› yoldan bafllar,
Elektrik ve Makine… Kafeteryadan Kimya Mühendisli¤ine yolun
yar›s›n› kapal› alandan giderdik.
EE Binas›n›n giriflindeki bu
güzel yolun iki tarafl› alçak kenarlar›nda oturup dersi bekleyenler ve sohbet edenlerden o anlar› foto¤raflara aktaranlar eski
günleri bugüne tafl›m›fllar.
‘60’l› y›llar foto¤raflar›: ODTÜ
Arflivi
Yeni Foto¤raflar: Ayd›n Tiryaki
N‹SAN 2012
41
hoCam İnEcEk VaR
Acarlar Longozu
M.Bülent Varlık
(Econ/Stat’ocak-76)
ahar›n yaklaflt›¤›, havalar›n yavafl yavafl ›s›nmaya
bafllad›¤› günlerde Ankara yak›nlar›nda güzel bir
hafta sonu geçirilebilecek bir rotadan söz etmek istiyoruz. Bu ay,
içimizi ›s›tmak için Bat› Karadeniz’in son y›llarda tan›nmaya
bafllayan birkaç noktas›na gidece¤iz.
B
Adapazar›’na Do¤ru
Yolculu¤unuza sabahleyin
Adapazar›’na do¤ru yola koyularak bafllayabilir, uygun yerlerde
molalar vererek ö¤leyin Adapazar›’na ulaflabilirsiniz. Buras› ö¤le yeme¤i için güzel bir nokta.
Adapazar›’na gitmiflken tabii ki
“›slama köfte” yenir. Bu yeme¤in
köftesi dana k›ymas›, so¤an, kurutulmufl ekmek içi, baharat ve
tuz ile yap›l›yor. Kömür ateflinde
piflirilen köfteler, içine k›rm›z›biber ve f›nd›k ya¤› kar›flt›r›lm›fl
kemik suyunda “›slat›lm›fl” ince
dilimli ekmeklerle sunuluyor.
Süslemek için de domates ve bi-
42
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
ber kullan›l›yor. Yeme¤in bol so¤anl› piyazla birlikte yenilmesi
önerilir. ‹çecek olarak fl›ray› tercih edebilirsiniz. Hepsinin üstüne
de kaymakl› ekmek kaday›f› iyi
gider!
Adapazar›’ndan ayr›lmadan
önce 1500 y›ll›k Justinyen Köprüsü’nü de görebilirsiniz. Sekiz kemerli ve 429 metre uzunlu¤unda
olan bir eser. Vaktiyle Sakarya
Nehri’nin bir kolu üzerine yapt›r›lm›fl olan köprünün alt›ndan bugün trenler geçiyor!
Poyrazlar Gölü
Karasu yönüne do¤ru yola
koyulursan›z, 10 Kilometre sonra
bir do¤a harikas› ile karfl›lafl›rs›n›z: Poyrazlar Gölü. Çevrede yaflayanlar buraya Teke Gölü de
demekte. Göl, Sakarya nehrinin
eski yata¤› üzerinde oluflmufl.
Söylendi¤ine göre derinli¤i yer
yer on metreye ulafl›yormufl.
Bir yöre yürüyüfl ve piknik
yapmak için ancak bu kadar güzel olabilir. Özellikle bahar aylar›nda dertten-tasadan uzaklafl›p
saatlerce vaktinizi geçirebilece¤iniz bir cennet. Göçmen kufllara
da evsahipli¤i yapan göl ve çevresinde her çeflit avc›l›k yasak.
Göl çevresinde isterseniz bisiklet
ile dolaflabilirsiniz. Bu denli güzel
olan bir yerde baz› eksiklikler de
bulunmakta. Ne bileyim, koca göl
alan›nda sadece küçücük bir büfe ile hemen giriflte bir lokanta
bulunuyor. O nedenle gitmeden
önce gerekli malzemeleri Adapazar›’ndan temin etmekte yarar
var.
Acarlar Longozu
Poyrazlar gölünde solukland›ktan sonra yola devam edebilirsiniz. Bu kez hedefte Acarlar
Longozu bulunmakta. 1. derece
do¤al sit alan› olan Acarlar Longozu, Kaynarca ve Karasu ilçeleri aras›nda yer almakta. Karadeniz’e 700 Metre kadar uzakl›kta.
San›r›m burada öncelikle
“longoz” sözcü¤ünü açmak gerekli. Bu sözcü¤ün Türkçedeki
karfl›l›¤› olarak “su basar orman›”
terimi kullan›l›yor. Ama galiba bu
karfl›l›¤› da biraz anlatmak laz›m.
Longoz, su içine batm›fl orman
demek. A¤açl›k bölge, yaz aylar›nda k›smen kurumakta, k›fl›n
ise su içinde kalmakta. Yaz›n sular› çekilen longozun topraklar›
köylüler taraf›ndan tar›m arazisi
olarak kullan›lmakta.
Bilindi¤i gibi Türkiye’de iki
longoz bulunmakta. Baz› uzmanlar K›rklareli yak›nlar›ndaki ‹¤neada’daki longozun daha büyük
oldu¤unu ileri sürmekte. Ancak
baz› uzmanlar da Acarlar Longozu’nun tek parça oluflu nedeniyle
dünyan›n say›l› longozlar› aras›nda yer ald›¤› iddia etmekte.
Neyse, bilim adamlar› aras›ndaki tart›flmay› bir kenara b›rakarak Acarlar Longozu’nun mutlaka
görülmesi gereken bir do¤a harikas› oldu¤unu söylemek gerekir.
Longozda sülün, çulluk, yaban örde¤i, yaban kaz›, su tavu¤u, kaplumba¤a, y›lan, tilki, çakal, yaban domuzu gibi hayvanlar yaflamakta. Gölde yay›n, sazan, turna, kefal, k›z›lkanat ve
benzeri bal›klar bulunmakta. Su
menekflesi, su lalesi, göl so¤an›,
su zamba¤› ve çeflitli renkte nilüferler de longozun “sakinleri” aras›nda. ‹lkbaharda açan göl so¤an› ilaç sanayinde kullan›lmakta.
Sar›, beyaz ve pembe nilüferler
özellikle Haziran ortas›ndan sonra gezi yolunu bir flenlik alan› haline çevirmekte.
hoCam İnEcEk VaR
16 Kilometre uzunlu¤unda
olan longozun 4 kilometrelik k›sm›nda tekne ve su bisikleti ile dolaflmak mümkün. Buraya kadar
gidip gezmemek olmaz zaten!
Longozda gerekli ihtiyaçlar›n›z›n tümünü karfl›layaca¤›n›z bir
tesis bulunmakta.
Yenimahalle
Yola devam ederseniz Sakarya’n›n denize döküldü¤ü noktaya
ulafl›rs›n›z. Burada nehrin bir yan› Yenimahalle, di¤er yan› ‹hsaniye ad›n› tafl›makta. Yenimahalle’de nehre paralel olarak yap›lm›fl yaya yolunda dolafl›p uygun
bir yerde keyifle çay içebilirsiniz.
Yol boyunca son derece leziz bal›klar›n tad›na bakabilece¤iniz
“salafl” lokantalar da bulunmakta. Bu lokantalarda en taze bal›klar› yiyece¤inizden flüpheniz olmas›n. Zaten lokantalar›n hemen
hepsinin kendi teknesi bulunmakta ve satt›klar›/piflirdikleri bal›klar› kendileri tutmakta. Bu nedenle fiyatlar da oldukça uygun!
Bu arada belirtelim, Sakarya’n›n denize döküldü¤ü bölge
mersin bal›klar›n›n yumurtlama
alan›. Uluslararas› sözleflmeler
ile koruma alt›na al›nan mersin
bal›klar›n›n avlanmas› yasaklanm›fl bulunmakta.
Adapazar›, Poyrazlar gölü,
Acarlar Longozu ve Yenimahalle
gezisi muhtemelen bütün bir gü-
nü kapsayacakt›r. O nedenle gece Karasu’da konaklayabilirsiniz.
Yaz aylar›nda özellikle ‹stanbullular›n ra¤bet etti¤i Karasu’da her
keseye uygun, eli-yüzü düzgün,
temiz oteller bulunmakta.
Maden Deresi
Karasu’ya 10 Kilometre uzakl›kta bulunan Maden Deresi son
derece güzel bir piknik alan›. Bölge ad›n› ortas›ndan geçen dereden almakta. Ama o dereye de
ad›n› veren y›llar önce bu bölgede maden ç›kar›lm›fl olmas›. K›saca anlatal›m: Bölgenin geçmifli
ile ilgili bir y›¤›n tevatür var. Buradan kurflun, boraks, çinko ve hatta alt›n ç›kar›ld›¤› söylencesi yayg›n. Yine anlat›ld›¤›na göre ikisi
yabanc› uyruklu üç kifliden oluflan flirket 1914’de bütün galerileri çökerterek bölgeyi terk etmifl!
Ama, tarihi gerçekler biraz farkl›.
Vaktiyle köy olan Karasu’daki
simli kurflun ve çinko madenini
iflletmek üzeri 1900’de yerli ve
yabanc› ortaklar taraf›ndan Osmanl› kanunlar›na tabi olarak bir
anonim flirket kurulmufl. Bu flirket
1909’a kadar faaliyetlerini sürdürdükten sonra tasfiye olmufl
ve yerine bir baflka flirket kurulmufl. Öyle, galerilerin havaya uçuruldu¤u filan da
galiba pek do¤ru de¤il;
çünkü özellikle tepe-
leri gezmek isterseniz hiç de¤ilse
bir k›sm› yerinde duran o galerilerin içinden geçmek zorundas›n›z! Bu arada belirtelim, tepelerdeki yollarda genifllik ço¤u zaman bir kar›fl kadar oluyor. O nedenle gezerken son derece dikkatli olmak gerekli.
Neyse, bunlar› geçelim. Buras› da son derece güzel bir piknik alan›. Özellikle ilkbaharda
ola¤anüstü hofl bir yer. Çevre kay›n, ç›nar, ceviz, kestane ve f›nd›k a¤açlar›yla donanm›fl. Maalesef burada da fazla bir tesis
bulunmamakta. Küçük bir büfeden ufak-tefek bir fleyler alabilirsiniz.
Bölgedeki tek tarihi eser yüz
küsur y›l önce H›ristiyan iflçiler
için infla edilmifl olan kilisenin duvar kal›nt›lar›. Sonuç olarak Maden Deresi birkaç saati sakin,
huzur içinde geçirmek için
ideal bir alan.
Melen A¤z›
Bu gezide u¤ranacak yerlerden birisi de Melen A¤z›. Melen
Çay›’n›n Karadeniz’e döküldü¤ü
bu yerde isterseniz küçük bir
tekne ile çevrede dolaflabilirsiniz. Burada bulunan tek lokantada da art›k o gün hangi bal›k
varsa, onunla kendinize mükellef bir ziyafet çekebilirsiniz. E¤er
mevsiminde giderseniz civardaki fabrikalardan taze f›nd›k da
alabilirsiniz.
Dönüfl yolunda Akçakoca’ya
u¤ray›p son derece leziz ekmeklerden alabilirsiniz. Konuralp’te
de müze ve Roma Dönemi’nden
kalma tiyatroyu gezebilirsiniz.
Gidece¤imiz bir di¤er diyarda
karfl›laflabilmek dile¤iyle.
N‹SAN 2012
43
k‹ TaPlaR aRaS ı Nd A
Adalet A¤ao¤lu’nun gözünden
bir dönem
Tülay Ünlüevcek
(PSY’83)
S
izleri 1969 – 1970’li y›llara götürmek istiyorum.
Tüm dünyada oldu¤u gibi Türkiye’de kar›fl›k ve
karanl›k dönemlerden geçiyor.
Halk yokluk içinde, en azla yetinmeye çal›fl›yor zaten fazlas›n› da
bilmiyor. Ama zengini de zengin.
Halk bunu görüyor, içi burkuluyor
ama sesini ç›karmaya çal›flt›¤›nda sesi kesiliyor. Onun sesini du44
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
yurmaya çal›flan o dönemin üniversite ö¤rencileri, gazeteciler,
yazarlar ve sendikalaflabilen iflçiler. 16 fiubat 1969, tarihe ‘Kanl›
Pazar’ olarak geçiyor. 76 gençlik
örgütünün topland›¤› s›rada
meydana gelen olaylarda ölen –
yaralanan ö¤rencileri unutam›yoruz. Ard›ndan 15-16 Haziran
olaylar› olarak bilinen Sendikalar
Yasas›’nda yap›lan de¤iflikli¤in
parlementodan onay almas› ülkenin içinde bulundu¤u durumu
daha karanl›k bir duruma sokuyor. Halk kayn›yor, üniversite ö¤rencileri her an patlamak için en
ufak aç›klar› ar›yor. Bu engellemek için 9 Mart 1971’de baflar›s›z bir darbe giriflimi yap›l›yor. 12
Mart 1971’de Genelkurmay baflkan› Memdu¤ Ta¤maç, Kara,
Hava ve Deniz komutanlar›n›n
imzalar›n› tafl›yan bir muhturay›
Cumhurbaflkan› Cevdet Sunay’a
vererek hükümeti istifaya zorluyorlar.
Bu darbenin amac›
‘sol’un yapt›¤› her türlü giriflimi
bozmak, toplumu y›ld›rmak, topluma yeni de¤erler içeren bir
dünya görüflü afl›l›yarak sol ideolojisini çökertmektir. Halk çok
zorlu bir dönemden geçiyor.
k‹ TaPlaR aRaS ı Nd A
Tüm bu yaflan›lanlar Türk romanc›l›¤›n› da etkiliyor. 1950 y›llar›ndan 1970’li y›llar›na kadar
köy gerçekleri, büyük flehirlerin
yoksul ve iflçi halk›n›n yaflad›klar› romanlara kurmaca olarak konu edinilirken 12 Mart döneminin
ard›ndan gerçek dünyaya ve yaflama yönelik romanlar yaz›lmaya bafllan›yor. 1970’li y›llarda yaz›lan romanlarda halk ile kapitalist burjuva s›n›f›n›n gerçekleri en
iyi dille okuyuculara yans›t›lmaya
çal›fl›l›yor. Erdal Öz’ün Yaral›s›n,
Firuzan’›n 47’liler, Çetin Altan’›n
‘Bir Avuç Gökyüzü, Sevgi Soysal’›n fiafak, Samim Kocagöz’ün
Tart›flma, Adalet A¤ao¤lu’nun Bir
Dü¤ün Gecesi bu konuda yaz›lanlardan birkaç›d›r. Bu dönemde bir çok insan hapse girer.
‹çerdekiler ve d›flardakiler ayr›m›
oluflur. ‹çeri giren yazarlar, cezaevlerinin hayat flartlar›n›, iflkence
ve zorbal›klar› okura en iyi flekilde tan›tmaya çal›fl›rlar. Bu kitaplarda ön plana ç›kart›lan yaflad›klar› zorbal›klar, yap›lan zulüm ve
keyfi davran›fllard›r. Bunlar› en
inand›r›c› bir dille aktarmak önem
kazan›r. Adalet A¤ao¤lu’nun
yazd›¤› ‘Bir Dü¤ün Gecesi’, hem
12 Mart’›n toplumsal gerçeklerini
ifllerken ayn› zamanda yazar›n
yeni anlat›m tekniklerini denedi¤i
bir romand›r. Bu özelli¤inden dolay› elefltirmenler taraf›ndan gerçekçi olan, modernist romana
geçifl yapan kitap olarak kabul
edilir.
Adalet A¤ao¤lu, edebiyat›m›z›n önde gelen yazarlar›ndan biridir. 1929’da Nall›han’da do¤an
yazar dedesinin kütüphanesindeki tüm kitaplar› okuyarak kendini yetifltirir. Ankara Üniversitesi, Frans›z Dili ve Edebiyat› bölümünden mezun olur. Ö¤rencilik
dönemlerinde iki-üç gün içinde
roman yaz›p ertesi gün arkadafllar›na okuyan yazar, bugün hepi-
mizin tan›d›¤› biridir. Yazd›¤›
oyunlar, öykü ve romanlarda toplumsal olaylardan yola ç›karak
insan›n iç dünyas›na yer verir. ‹lk
eseri 1973 y›l›nda “Ölmeye Yatmak” bas›l›r. 1979’da ‘Bir Dü¤ün
Gecesi’ ve ard›ndan ‘Hay›r’ adl›
roman› ile bir üçleme yarat›r ve
ad›n› ‘Dar Zamanlar Üçlemesi’
olarak isimlendirir. Ard›ndan öykü, oyun ve roman dal›nda kitaplar› ard arda yay›mlanmaya bafllar. Zaman kavram› Adalet A¤ao¤lu’nda oldukca önemlidir. Tüm
kitaplar›nda çok küçük bir zaman
dilimi içerisinde genifl bir dönemi
anlatmak için çaba gösterir.
Üçlemenin, ‹lk kitab› Ölmeye
Yatmak’ta Cumhuriyetin ilk y›llar›ndan bafll›yarak Türkiye ve
dünyada yaflanan olaylar aktar›l›r. Ankara’daki günlük yaflam,
Atatürk’e ba¤l›l›k, 2. Dünya Savafl›’n›n etkileri, Cumhuriyet’in ilk
kufla¤›n›n yaflamlar›, anne-babalar ile çocuklar aras›ndaki yaflam
konu edinilir. Onun devam› olan
Bir Dü¤ün Gecesi, 26 Kas›m
1972 gecesinde yap›lan bir dü¤ünü aktar›r. O dönemin gözde
yeri Ankara Kulübü mekan olarak
al›n›rken kat›lanlar aras›nda toplumun çok farkl› kesiminden insanlar bir araya gelmifltir. Yazar›m›z, dü¤ünde geçen iki saatlik
bir süreyi anlatmas›na karfl›n
1950 y›llar›ndaki Kore savafl›ndan bafllayarak 1972 y›l›na kadar
olan bir dönemi ele al›r. Son y›llarda yaflanan olaylar ön plandad›r. Ard›ndan yazd›¤› üçlemenin
son kitab› Hay›r’da, 1980 darbesi
sonras›nda yaflan›lanlar aktar›l›r.
Bu üç kitap birlikte ele al›nd›¤›nda büyük bir periyodu ayn› kahramanlarla anlatt›¤›n› görürüz.
Bu üçleme her biri s›rayla
okunmas› kronolojik aç›dan bir
anlam kazan›rken sadece birinin
okunmas› da bir kopukluk yaratmaz. Biz, Edebiyat Kulübü olarak
bu üçleme içinden Bir Dü¤ün Gecesi adl› kitab› okuduk. ‹çimizde
üçlemenin üçünü , ikisini okuyan
üyelerimiz vard›. Böyle olmas›
toplant›n›n daha tart›fl›labilir ve
son derece kat›l›ml› olmas›n›
sa¤lad›.
Bir Dü¤ün Gecesi’nde ifladam› ‹lhan Dereli’nin k›z› Ayflen ile
Tümgeneral Hayrettin Özkan’›n
o¤lu Ercan’›n 26 Kas›m 1972 tarihinde yaflan›lan ve dü¤üne kat›lanlar›n kalabal›k ortamda hissettikleri ve yaflad›klar› yaln›zl›k
duygusu dile getirilir. Yazar›n burada kulland›¤› yaz›m tekni¤i
önemlidir ve bununla kitab›n baflar›s›n› artt›r›r. Dönemin kitaplar›ndan farkl› olarak dü¤üne kat›lan gelinin enifltesi Ömer, Halas›
Tezel, babaannesi Gönül han›m,
Babas› ‹lhan, Fitnat, Tuncer, Ertürk, Nuriye, ve gelin Ayflen’in iç
konuflmalar›ndan, kafalar›ndan
geçen düflüncelerden oluflur. Bu
insanlar›n içinde yaflan›lan sars›nt›lar vurgulan›r. Kitap 12 ana
bölüm ve 12 alt bölümden oluflur.
Her bölüm Ömer’in a¤z›ndan aktar›lmas›na karfl›n alt bölümler
Ömer’in o bölümde anlatt›¤› kifli
taraf›ndan anlat›l›r. ‹ç monolog
tekni¤i ile birinci tekil kifli taraf›ndan olaylar› yans›tabilmek ve
kurgunun mükemmel ilerleyifli
nedeniyle kitap önem kazanmaktad›r. Burada dü¤ün salonu bir
sahne gibi kullan›lm›flt›r.
1979 y›l›nda yay›mlanan kitab›n ard›ndan elefltirmen Fethi
Naci düflüncelerini, “‹lk kez 12
Mart’› tarihsel olarak yerine oturtan bir roman okuyoruz. ‹flkence
hikayelerinden ve devrimci dalkavuklu¤undan kurtulmufl bir roman. Adalet A¤ao¤lu duygusall›ktan kurtularak insan gerçe¤ine
ve toplumsal gerçe¤e bakabilmifltir.” diye düflüncelerini Somut
dergisinde yazar. Zeynep Oral,
“… toplay›c› ve çözümleyici bir
ustal›kla toplumun farkl› kesimlerinden insanlar›m›z bir araya getirilmifl, bir döneme ayna tutulmufl, kitab›n okuyucuya verdi¤i
toplumsal elefltiri yan›nda, yans›tma biçiminin kusursuzlu¤u ve
etkileyicili¤i onun ustaca kurgulanm›fl yetkin bir bir roman oluflundan geliyor.” diye düflünceleri aç›klar.
Bir Dü¤ün Gecesi, 12 Mart
1971’deki askeri darbenin sonras›nda farkl› kesim ve anlay›fltaki
dönem insanlar›n›n yaflad›klar›n›, düflündüklerini, tav›rlar›n›,
davran›fllar›n› bizlere çok rahat
bir dille, bilinç ak›fl› tekni¤i kullan›larak aktar›l›yor. Bunlar› okurken 12 Mart’›n ayd›n, sanatç›,
burjuva, devrimci, 68 kufla¤› aç›s›ndan de¤erlendirilmesini buluyoruz. Türk edebiyat› içinde
önemli bir yeri olan, Orhan Kemal, Madaral› Roman ve Sedat
Simavi Vakf› Edebiyat ödüllerini
alm›fl kitab›
okumad›ysan›z
okuman›z›, y›llar öncesinde okuduysan›z hat›rlamak için tekrar
okuman›z› öneririm. Edebiyat
Kulübü toplant›s›nda de¤erlendirdi¤imiz kitap hakk›nda üyelerimizin söyleyecek çok düflünceleri oldu. Sizler de bu konuda birçok fley söyleyebilirsiniz.
S PoR
T’ai Chi Ch’uan (Ta›j›quan)
C. Merih Şengönül
T
’ai Chi ne anlama gelir
ve neyi sembolize
eder? Taoizm ö¤retisine dayanan T’ai Chi genellikle di¤er dillere “Yüce Mutlak” olarak çevrilmektedir. Latin
harflerine çevrilmifl Çin alfabesinde karfl›l›¤› Tai Ji’dir ancak
Bat› toplumlar›nda yerleflmifl
kullan›m› Tai Chi oldu¤u için bu
metinde de bu flekilde kullan›lacakt›r. Tai “büyük, yüce, ulu” anlamlar›n› tafl›rken, ji “nihai, mutlak, zirve ve hatta kutup” anlam›na gelmektedir. Dolay›s›yla, yüce mutlak’›n yan› s›ra ezoterik
gelenekte de kullan›lan bir tan›m
olan büyük kutup, kutuplar kutpu
olarak da çevrilebilir. Ch’uan ise
yumruk ya da boks anlam›ndad›r. Bat›’da T’ai Chi, gölge boksu
olarak da bilinmektedir.
T’ai Chi, Taoist ö¤retide,
maddenin temel varl›k ilkesi olarak kabul görmektedir ve sembolü birbirini takip eden bal›klara
benzeyen siyah ve beyaz bölgelerin birlefliminden oluflan bir
çemberdir. Siyah bölge Yin ve
beyaz bölge Yang olarak adland›r›lmaktad›r. Bu iflarette siyah
bölgeyi sembolize eden Yin, karanl›¤›, diflilli¤i, içe dönüklü¤ü,
edilgenli¤i, yumuflakl›¤› ve sükuneti; beyaz bölgeyi sembolize
eden Yang, ayd›nl›¤›, erilli¤i, d›fla dönüklü¤ü, etkenli¤i, sertli¤i
ve hareketi temsil etmektedir.
Her birindeki küçük noktalar ise
Yin’in Yang’›n kökünü ve Yang’›n
da Yin’in kökünü ihtiva ediyor olmas›d›r. Dolay›s›yla bu sembol,
evrendeki herfleyin z›tl›klar içerebildi¤ine iflaret etmektedir. T’ai
Chi teorisine göre, insan bedeninin yetenekleri, genellikle öngörülen potansiyelinin ötesinde gelifltirilebilir. Bu zirve noktas›na
birbirini tamamlayac› karfl›tl›klar
harmonik bir flekilde dengelendi¤inde, spiral hareketler ile ç›k›l›r.
46
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217
Taocu doktrinin kurucusu
Lao Tzu, Hua Hu King (Bilinmeyen Ö¤retiler) adl› yap›t›nda bu konuda binlerce y›l öncesinde flöyle demifl:
Her fley yin ve yang’›n gizemli
iliflkisi sonucu latif alemden
Zahir olan dünyaya ç›kart›l›r.
Güçlü, hareketli nehir yang ilerler;
Sessiz vadi yin kavray›c›d›r
Ve onlar›n birleflmesinden fleyler ortaya ç›kar.
Bu Büyük Tai Chi olarak bilinir.
Tai Chi evrenin tam gerçekli¤idir.
T’ai Chi’nin bir savunma sanat› olarak tarih sahnesine ç›k›fl›
ile alakal› olarak dört teori bulunmaktad›r. En popüler olan› ise
Yuan Hanedan› Dönemi’nde
(1279-1368) yaflayan efsanevi
Taoist Rahip Chang San-feng’in
rüyas›nda ilham ald›¤› iki hayvan›n mücadelesidir. Çin söylencesinde yüzlerce y›l yaflad›¤› ileri sürülen San-feng’in, rüyas›nda, bir turna kuflu ile bir y›lan›n
mücadelesine tan›k oldu¤u ve
turna kuflunun gagas› ile yapt›¤›
h›zl› hamleleri y›lan›n son derece k›vrak ve çevik bir flekilde savuflturmas›ndan ilham alarak
T’ai Chi Ch’uan’› gelifltirdi¤i rivayet edilir. Çin gelene¤inin en
önemli kitaplar›ndan birisi olarak
kabul edilen I Ching’de (De¤iflimler Kitab›), “Do¤a her zaman
hareket halindedir. ‹nsan da
kendisini kesintisiz bir hareketle
kuvvetlendirmelidir” ifadesi kullan›lm›flt›r.
T’ai Chi, kiflinin, iç bedeninin
kudretini keflfetmesine ve d›fl
bedenine ak›c›l›k kazand›rmas›na yönelik yüksek fark›ndal›k
içeren yumuflak, zarif, koordineli ve birbiriyle ba¤lant›l› hareketler dizisinden oluflmaktad›r. T’ai
Chi, Çin t›p gelene¤inde iç enerji olarak kabul edilen Chi (Qi) ve
kan dolafl›m›n›n nefes ile vücudun tüm organlar›na her hangi
bir engele u¤ramadan ulaflmas›n› sa¤layan ve nihayetinde zihin-beden birli¤ini sa¤layan
eforsal yo¤unlu¤u yüksek olmayan bedensel formlar›n toplam›d›r. Bu formlar›n yap›lmas› s›ras›nda beden a¤›rl›¤› her iki bacak aras›nda sürekli bir flekilde
bofl ve dolu olarak paylaflt›r›l›r.
T’ai Chi özellikle Bat› toplumun-
Derneğimizde Tai Chi Chuan desleri devam ediyor...
da tamamlay›c› t›p çerçevesinde
sa¤l›k amaçl› uygulanan bütünsel bir sa¤alt›m disiplinine k›smen dönüflmüfltür. Dünya çap›nda yaklafl›k 250 milyon insan
bu sanat›, savunma sanat›,
spor amaçl› egzersiz ve hareketli meditasyon tekni¤i olarak
uygulamaktad›r.
Sa¤l›k amaçl› uyguland›¤›nda, fiziksel kondisyonun, dolafl›m ve solunum sisteminin iyilefltirilmesi, bacak ve kar›n kas
gücünün art›r›lmas›, artiriti olan
hastalarda bacak eklemlerindeki
ve beldeki a¤r›lar›n k›smen giderilmesi, koordinasyon, esneklik ve özellikle de düflme tehlikesi yaflayan yafll›larda denge
mefhumunun art›r›lmas› amaçl›
kullan›lmaktad›r. Hatta uyuma
problemi çeken yafll›larda son
derece fayda sa¤lad›¤› tespit
edilmifltir. Bir baflka özelli¤i ise,
depresyon durumlar›nda da pozitif bir etkisinin olmas›d›r. T’ai
Chi’nin en önemli avantajlar›ndan birisi de son derece k›s›tl›
bir alanda yani evimizin herhangi bir odas›nda ve istedi¤imiz her an özel bir k›yafet gerektirmeksizin yap›labiliyor olmas›d›r. Bu özelli¤i, so¤uk k›fl
günlerinde spor yapmak için d›flar› ç›kmakta zorlananlar için
özellikle bir avantajd›r.
Nisan’danbir iz
SUDOKU ÇOK ZOR
Nilgün Ekermen
1
(CHE’87)
9
8 Nisan 1969 sabah› ö¤rencilerin büyük bölümünün kat›ld›¤› genel bir forum düzenlenir ve uzun tart›flmalardan sonra oy çoklu¤u ile ö¤renciler taraf›ndan ODTÜ içinde bir Amerikan üssü olarak görülen ve ‘Beyaz Saray’ olarak nitelendirilen Rektörlük
Binas›’n›n iflgal edilmesine karar verilir. Bina ö¤renciler taraf›ndan kontrol alt›na al›n›r
ve Rektör Kemal Kurdafl, ö¤retim üyeleri, di¤er görevliler d›flar› ç›kar›l›r.
Ö¤renciler, okulda normal yaflam›n devam› için iflgalin yap›ld›¤› gün ‘ODTÜ Ö¤renci Yönetimi’ni seçerler. Temsili olarak Tuncay Çelen rektör seçilir. Üniversite’de
dersleri asistanlar›n ve ö¤rencilerin vermesi karar› al›n›r. Üst s›n›flar bir alt s›n›fa e¤itim verecektir. Üniversite’nin ‘Halka Aç›k Üniversite’ yap›lmas› bile tart›fl›l›r. Yemek ve
yurt ücretleri düflürülür.
‹flgalden sonra toplanan Akademik Konsey, 12 Nisan’a kadar iflgalin sona erdirilmemesi halinde ODTÜ’nün 1 Ekim 1969 tarihine kadar tatil edilmesi karar› al›r.
Buna karfl›l›k Akademik Konsey’in ald›¤› karar› görüflmek üzere stadyumda toplanan ö¤renciler boykotu 15 Nisan’a kadar sürdürmeye karar verirler. ‹flgal yanl›lar›n›n
sözcüsü Sinan Cemgil’dir.
13 Nisan 1969 Pazar sabaha karfl› 1300 Toplum Polisi ve 750 kifliden oluflan Jandarma Birli¤i ODTÜ’ye girer ve iflgali sona erdirir. “Yakalanan 113 kiflinin ifadesi, daha
sonra Rektörlük binas›nda çal›flmaya bafllayan Ankara Savc›s› ve 4 yard›mc›s› taraf›ndan al›nmaya bafllan›r. ‹fadeleri al›nan ö¤rencilerden Müfit Özdefl, Rasih Ulafl Bardakç›, Ali Biner, Sabri fiahin, Ercan Enç, Abdülkadir Kahraman, Nuri Günefl, Ali Günöven,
Mustafa Tanören, Hikmet Özgüdek, Zeki Ertürk, Erhan Y›ld›r›m, Tunca fiahin Y›lmaz,
Birol Ertu¤rul, Yusuf Tunbay Aslan ve Celal Yüksel, saat 21.30'da tutuklan›r, di¤erleri
serbest b›rak›l›r.
Sinan Cemgil, Ahmet Sina, ‹rfan Uçar, Münir Ramazan Aktolga, ‹brahim Seven,
Mustafa Taylan Özgür, Ergün Günce hakk›nda ise g›yabi tutuklama karar› verilerek,
aranmaya bafllan›r.
Çat›flma bittikten sonra saat 08.00'de yurtlar›na dönen ö¤renciler, bir imza kampanyas› açarak, "Suçlu varsa, suçlu aran›yorsa hepimiz suçluyuz" yaz›l› k⤛tlar› imzalar.”1
“ODTÜ ö¤rencileri h›zla kitlesel ölçekte radikalleflerek, kent d›fl›nda bir kampusa
hapsedilmifl olmalar›n› bir avantaja dönüfltürdüler. 1968’in devrimci eylemlerinin ve
devrimci kadrolar›n›n ço¤u tarihin bir istihzas› olarak Türkiye’deki ABD üniversitesinden do¤du”.2
(1) http://www.sosyalistarsiv.com/cesitli-kitaplar-yazilar-derlemeler/3245-turhan-feyizoglusinan.html
(2) Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi, Sayfa 2107.
2 1
1
7 8 9
ODTÜ’nün ‹flgali
Ekim 1968’de
bir hafta süren boykotun ve Ocak
1969’da Kommer’in
makam arabas›n›n
yak›lmas›n›n ard›ndan, 1 Nisan 1969
tarihinde yap›lan forumda ODTÜ ö¤rencileri iktidar›n tutumunu ve ç›kard›¤›
bask› kanunlar›n›
protesto
etmek
amac›yla derslere
ODTÜ 1969
(Fotoğraf http://www.metu. edu.tr/50yil/1969.php’den alınmıştır.)
girmeme karar› al›rlar. Boykotun bir pasif direnme yöntemi oldu¤unu iddia eden Mimarl›k Fakültesi ö¤rencileri ise 7 Nisan
1969 tarihinde yapt›klar› forumda fakülte yönetimine el koymaya karar verirler. Fakülteye el koyma karar› Dekan Ekmel Derya ve 50 ö¤retim üyesine bildirilir. Bunun üzerine Dekan görevden ayr›l›r ve ö¤renciler, Dekanl›k evraklar›n›n korunmas› amac›yla
Fakülte’de nöbet tutmaya bafllarlar. ‹dari personel binadan ç›kar›l›r, ö¤renciler kendi
aralar›nda ifl bölümü yaparlar.
9
1
6
9
8
Beyin gelifltirmede en iyi egzersizler aras›nda
olan ve düflündürürken dinlendiren bir bulmaca
6
1
4
2
9
5 6 3
4
7
5
3
7
MART SUDOKU ÇÖZÜMÜ
523 891 764 671 324 958 498 765 132 956 218 347
387 456 291 142 937 685 219 583 476 735 642 819
864 179 523
AYIN BULMACASI
Günay Bulut
1
(ADM’85)
2
3
4
5
6
7
8
9 10
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
1- SOLDAN SA⁄A: 1) ………. Ali: 2 Nisan
1948'de Bulgaristan s›n›r›n› geçmeye çal›fl›rken öldürülen ünlü flair ve yazar›m›z›n önad›.
2) Da¤k›rlang›c›, keçisa¤an; 3) Akci¤erleri
dinlerken hekimin duydu¤u patolojik ses; Togo'nun plaka imi; Her türlü maddeyi oluflturan çok ince ve uzun parça 4) T›p dilinde
vankomisin dirençli enterokoklar deyiminin
k›saltmas›; fiamanist Türklerde kutsal say›lan da¤›n,›rma¤›n,p›nar›n,a¤ac›n sahibi oldu¤una inan›lan ruhlara verilen ad 5) Kavimleri
karfl›laflt›rarak inceleyen, kültür oluflumlar›n›
araflt›ran bilim, budun betimi, kavmiyat 6)
Madagaskar'›n plaka imi; Fransa’n›n kuzey
yar›s›nda konuflulan Roman dili lehçeleri 7)
Teniste h›zl›, iyi, karfl›lanamayan servis at›fl›;
Yünden dövülerek yap›lan kal›n ve kaba kumafl; 8) Yüksekokul; 9) Halk a¤z›nda yavru,
çocuk; Bir nota 10) Taharri; Bir gemi veya
uça¤›n gidifl yönü, izleyece¤i yol.
MART ÇÖZÜMÜ
SOLDAN SA⁄A: 1) Çetin Emeç 2) Anakonda;
3) No; Nif; Fa 4) Algoritma 5) Karl; Yasak 6)
Kg; Et; La 7) AA; Ja;
Amid 8) Ly; ‹saviye 9)
Hakem 10) Parti; Ate
YUKARIDAN AfiA⁄IYA: 1) Çanakkale 2)
Enola Gay; 3) Ta; Gr;
Ma 4) ‹knoloji 5) Noir;
As 6) Enfiye; Ahi 7) Md;
Tatava 8) Ea; MS; Mika
9) Faaliyet 10) Ra; Kademe.
2- YUKARDAN AfiA⁄IYA: 1)…… Tanilli: 7 Nisan 1978'de bir silahl› sald›r›
sonucu felç olan ve geçti¤imiz Kas›m ay›nda kaybetti¤imiz hukukçu akademisyenimizin önad›; Halk a¤z›nda a¤abey 2) Mübala¤a etmek 3) Sütyende veya gömlek yakalar›n›n dik durmas› için kullan›lan metal veya kat› plastik parça; Bedava, fazladan 4) Eski dilde su; Üzeri k›rm›z› parafinle kaplanan bir tür Hollanda peyniri. 5) Liste bafl›; Çin ve Japonya’da oynanan iki kiflilik bir strateji oyunu, Çin satranc›;Bir göz rengi 6) iyi tan›mlanm›fl kurallar›n ve ifllemlerin ad›m ad›m uygulanmas›yla bir sorunun giderilmesi veya sonuca en h›zl› biçimde ulafl›lmas› ifllemi 7) Bir renk 8)
Eski dilde uzlaflt›rma; Molibdenin simgesi 9) (Tersi) Yumurta biçiminde,
söbe, oval; Köpek 10) Eski dilde bay›nd›rl›k iflleri; Yemek.
N‹SAN 2012
47
ç İzG İyl E
48
ODTÜLÜLER BÜLTEN‹ 217