Informatiepakket Frans Hals

1
Informatiepakket Frans Hals
April 2013
2
Inleiding
Inhoudsopgave
Waar gaat dit pakket over?
Wat kun je hier allemaal lezen?
Dit informatiepakket gaat over Frans Hals. Hij was de beroemdste
Haarlemse schilder uit de Gouden Eeuw. Het Haarlemse Frans
Hals Museum is naar hem vernoemd. Het pakket geeft een beeld
van de kunstenaar en zijn schilderijen. Het is bedoeld om je op weg
te helpen bij het maken van een presentatie over Frans Hals.





Wie was Frans Hals?
Schilderijen van Frans Hals
- Als een foto
- Portretten
- Schutterstukken
- Schutters en schutterijen
- Eten
- Regentenstukken
- Schilderstijl
Het leven van Frans Hals in jaartallen
Wist je dat?
Voor meer informatie
3
4
4
5
5
6
7
8
9
10
14
16
3
Wie was Frans Hals?
Een korte inleiding over zijn leven
Frans Hals is geboren in Antwerpen rond 1582. Maar hij heeft daar niet
lang gewoond, want al snelde verhuisde zijn ouders naar Haarlem.
Antwerpen was in oorlog en veel mensen vertrokken naar het Noorden,
waar het veiliger was. Frans Hals heeft zijn hele leven in Haarlem
gewoond en gewerkt. Alleen in 1616 was hij drie maanden in zijn
geboortestad Antwerpen
Omdat Frans Hals al meer dan 400 jaar geleden leefde, is het moeilijk
om sommige dingen met zekerheid over zijn leven te zeggen. Zo is het
bijvoorbeeld niet bekend wanneer hij precies geboren is. Jouw
geboortekaartje ligt waarschijnlijk nu nog zorgvuldig thuis opgeborgen,
maar over 400 jaar ligt het daar vast niet meer. Zo is het ook met de
documenten over Frans Hals gegaan, want papieren over zijn geboorte
zijn niet bewaard gebleven.
Wel is bekend hoe de ouders van Frans heette, zijn vader was François
Hals en zijn moeder Adriana van Geertenrijck. Zijn ouders waren allebei
al eens getrouwd geweest voordat ze bij elkaar kwamen. Zijn vader had
al vier kinderen en zijn moeder in ieder geval een kind. Frans had dus
minimaal 5 halfbroers/zussen. Ook had hij twee volle broertjes, Joost en
Dirck. Frans, Joost en Dirck zijn alle drie schilder geworden!
Maar de meeste kunstschilders worden niet zo maar een echte meester
in het vak. Net zoals jij naar school gaat om te leren, is Frans Hals dat
ook geweest. Hij heeft waarschijnlijk een kunstenaarsopleiding gevolgd
bij de schilder en schrijver Karel van Mander. Van deze kunstenaar
hangt ook werk in het Frans Hals Museum.
In 1610 werd Frans Hals lid van het Sint-Lucasgilde. Bij zo’n gilde waren
allemaal mensen aangesloten die hetzelfde beroep hadden. Bij het SintLucasgilde zaten alleen maar kunstenaars.
Rond deze tijd gebeurde er ook nog iets heel anders belangrijks in Hals’
zijn leven, hij trouwde namelijk met zijn geliefde Anneke
Harmensdochter. In 1615 overlijdt zijn vrouw in haar kraambed. Hals is
dus al rond zijn 32ste weduwnaar. Met Anneke heeft hij drie kinderen
gekregen, waarvan er twee al jong overleden.
Maar een jaar na het overlijden van Anneke werd Frans opnieuw
gelukkig in de liefde en trouwde met Lysbeth Reyniersdochter. Met haar
krijgt hij nog elf kinderen. Wat een groot gezin! Maar dit was heel
normaal in die tijd, grote gezinnen kwamen veel voor.
Tegenwoordig zijn Frans Hals’ beroemde schilderijen heel veel waard,
maar tijdens zijn leven was Hals helemaal niet zo rijk. Toen hij een
bejaarde man was geworden kreeg hij zelf ‘jaargeld’, dat was een soort
geldbijdrage van de stad om eten van te kopen en huur te betalen.
Hals is meerdere keren verhuisd, maar is wel altijd in Haarlem gebleven.
Ook heeft hij gewoond aan het Groot Heiligland, de straat waar het
Frans Hals Museum gevestigd is.
In 1666 overleed Hals, hij is ongeveer 84 jaar geworden.
4
Schilderijen van Frans Hals
Zijn kunstwerken
Frans Hals is beroemd geworden door de vele portretten die hij
geschilderd heeft. Er zijn nog ongeveer 200 schilderijen van hem
bekend. Hij heeft er veel meer gemaakt, maar die zijn verloren gegaan.
Het Frans Hals Museum bezit 12 schilderijen van Frans Hals. De meeste
schilderijen zijn portretten. Portretten waren populair.
Frans Hals maakte verschillende soorten portretten:
•
portretten van één persoon
•
groepsportretten
•
tegenhangers of pendant portretten
•
huwelijksportretten.
Als een foto
Schilderijen kostten veel geld. Daarom waren het in de zeventiende
eeuw vooral de rijke Haarlemse burgers die zich lieten schilderen door
Frans Hals. Portretschilderijen werden meestal in opdracht gemaakt.
Het was dan zeker dat ze verkocht zouden worden. Dit kan een reden
zijn waarom Frans Hals vooral portretten maakte, hij had een groot
gezin waar hij voor moest zorgen. De burgers lieten niet alleen een
schilderij maken omdat Frans Hals zo goed kon schilderen; er bestond
nog geen fotografie. Om dan toch een afbeelding van zichzelf of hun
familie te hebben, bestelden ze een schilderij bij een schilder. Portretten
waren vaak bedoeld als herinnering. Er werden bijvoorbeeld portretten
gemaakt bij een huwelijk of als iemand afscheid nam bij een vereniging
of instelling.
Prenten
Geschilderde portretten werden ook
gebruikt als voorbeeld voor prenten.
Het kleine portretje van Schrevelius
(uit 1617) heeft Frans Hals bijvoorbeeld
met dit doel gemaakt. De prenten kon
hij dan uitdelen, als een soort
visitekaartje.
Lachen
Vrolijk lachende mensen zoals je die
tegenwoordig op familiefoto’s ziet, zul
je op de meeste schilderijen niet
tegenkomen. Een geslaagde (en dus
rijke) burger was zeer netjes en deftig.
Dit wilden ze ook uitstralen met hun
portretten.
5
Portretten
De portretten van Nicolaes van der Meer en zijn vrouw Cornelia
Vooght zijn pendanten of tegenhangers. Dat betekent dat de
schilderijen bij elkaar horen. Frans Hals schilderde sommige mensen
meer dan een keer. In 1616 had hij Nicolaes van der Meer al eens
geschilderd op een schuttersstuk.
Hals maakte ook hele grote groepsportretten. De schuttersstukken en
de regentenstukken.
Nicolaes van der Meer, 1631
Cornelia Vooght, 1631
Schuttersstukken
In 1616 maakt Frans Hals zijn eerste grote groepsportret: het
schuttersstuk van de Sint-Jorisschutterij. Tussen 1616 en 1639
schilderde Frans Hals in totaal zes schuttersstukken; vijf voor de
Haarlemse schutterijen en een voor een Amsterdamse schutterij. Het
laatste heeft hij nooit afgemaakt, dat heeft een andere schilder voor hem
gedaan. De vijf schilderijen van de Haarlemse schutterijen hangen
allemaal in het Frans Hals Museum.
Schutters van de Sint-Jorisschutterij, 1616
6
Schutters en schutterijen
In Haarlem waren twee schutterijen, de Sint-Jorisschutterij en de
Cluveniersschutterij. Schutters verdedigden de stad en bewaakten de
openbare orde. Elke stad had een of meer schuttersverenigingen.
Schutters hadden niet alleen militaire taken, ook ceremoniële. Als er
bijvoorbeeld hoog bezoek kwam moesten de schutters aantreden. De
schutters moesten hun eigen wapenuitrusting betalen. Niet iedereen
had zoveel geld en daarom zaten er eigenlijk alleen maar rijke burgers
bij de schutterij.
Stadsbestuur:
Vier burgemeesters zorgden voor het
dagelijks bestuur. Zij werden
bijgestaan door 32 mannen in de
‘vroedschap’. Dat was een soort
gemeenteraad. De rechtspraak werd
door de schout en zeven schepenen
gedaan. Al de genoemde mannen
kwamen uit rijke families.
Het stadsbestuur benoemde de officieren van de schutterij. Er waren
vijf rangen. Van laag naar hoog waren dat: vaandrig, luitenant, kapitein,
fiscaal (penningmeester) en kolonel.
Maaltijd van de officieren van de SintJorisschutterij, 1627
Aan het hoofd van de schutterij stonden de officieren. Zij kwamen uit
de hoogste kringen van de bevolking en werden voor drie jaar benoemd.
Na afloop van deze drie jaar, de ambtstermijn, lieten de officieren zich
soms als groep portretteren op een schuttersstuk. Deze
schuttersstukken werden opgehangen in de Doelen, de
verenigingsgebouwen van de schutters.
Vergadering van officieren en onder-officieren
van de Cluveniersschutterij, 1633
7
In 1639 schildert Frans Hals de “officieren en onderofficieren van de
Sint-Jorisschutterij”.
Op dit schilderij staan negentien mannen. Als je goed kijkt zie je links
boven een man die een beetje verscholen staat achter de rest. (De
tweede van links op de achterste rij). Dit is de schilder zelf. Hij was
eigenlijk niet hoog genoeg in rang om ook op het schilderij te mogen,
maar omdat hij de schilder was vonden de officieren het goed dat hij
zichzelf er ook op zou zetten. Maar dan wel een beetje verscholen…
Eten
De officieren kregen aan het eind van hun ambtstermijn een maaltijd
aangeboden. Deze feestmaaltijden konden flink uit de hand lopen. Ze
duurden soms wel een hele week! Dit kon leiden tot 'groote onmatelijcke
verslindinghe van Spijs ende Dranck'. Het stadsbestuur vond dat iets te ver
gaan en bepaalde dat de maaltijden nog maar maximaal drie dagen
mochten duren. Deze officiersmaaltijden zijn te zien op drie van de
schuttersstukken van Frans Hals. Hiernaast zie je daar één van.
Officieren en onderofficieren van de Sint-Jorisschutterij, 1639
Maaltijd van de officieren van de
Cluveniersschutterij, 1627
8
Regentenstukken
Andere groepsportretten die Frans Hals schilderde, waren
Regentenstukken. Hij heeft er drie gemaakt. Twee voor het
Oudemannenhuis en één voor het Sint-Elizabethsgasthuis.
Regenten en regentessen zijn bestuurders van
liefdadigheidsinstellingen in de stad. Dat waren bijvoorbeeld
ziekenhuizen, weeshuizen en bejaardenhuizen. De vrouwen van het
bestuur zorgden ervoor dat alle huishoudelijke zaken goed geregeld
waren. De mannen zorgden voor de financiën. Op regentenstukken
staan – op de achtergrond –- vaak ook de binnenvader en
binnenmoeder. Deze binnenvaders en binnenmoeders hadden de
dagelijkse leiding in het tehuis. Alleen rijke en invloedrijke Haarlemse
burgers waren regent. Het was een erebaan.
De twee regentenstukken van het Oudemannenhuis zijn de laatste die
Frans Hals heeft gemaakt. Hij was toen al ouder dan tachtig jaar.
Regenten van het Oudemannenhuis,
1664
Regentessen van het
Oudemannenhuis, 1664
Het Oudemannenhuis is nu het Frans Hals Museum. Op het
regentenstuk van het Oudemannenhuis staat één man er een beetje raar
op. Heel lang dacht men dat Frans Hals de man belachelijk maakte en
hem dronken had afgebeeld. Nu weet men dat de man een ziekte had,
waardoor de helft van zijn gezicht verlamd was. Frans Hals schilderde
de mensen dus zoals ze echt waren.
Regenten van het Sint-Elizabethsgasthuis,
1641.
9
Schilderstijl
Frans Hals was heel goed in het schilderen van mensen in verschillende
houdingen en met verschillende gezichtsuitdrukkingen. Zijn manier
van schilderen was heel opvallend. Hij had een losse of ‘ruwe’
schilderstijl waarbij alle verfstreken goed te zien zijn. Van dichtbij lijkt
het of je alleen maar verfklodders ziet maar als je een stukje van het
schilderij af gaat staan zie je dat die klodders opeens een hand worden!
Voor zijn tijd was deze manier van schilderen heel bijzonder want de
andere schilders probeerden zo precies mogelijk te schilderen. Zo
precies dat het bijna een foto lijkt. Precies schilderen is gemakkelijker
dan grof of ‘ruw’ schilderen.
In de negentiende eeuw waren de impressionisten helemaal weg van de
manier van schilderen van Frans Hals, ze zagen hem als voorbeeld.
Toen Vincent van Gogh een schilderij van Frans Hals zag, zei hij: “Wat
is het een genot zo’n Frans Hals te zien, wat is het heel anders dan de
schilderijen […] waar zorgvuldig alles op dezelfde wijze is gladgestreken”.
Als je bedenkt dat de impressionisten rond 1880 schilderden, zie je dat
Frans Hals zijn tijd meer dan 200 jaar vooruit was! Maar ook in zijn
eigen tijd was Frans Hals populair om zijn manier van schilderen.
Genrestukken
Frans Hals maakte ook nog andere
soorten schilderijen, zogenaamde
genrestukken. Dit zijn schilderijen met
onderwerpen uit het dagelijks leven
maar met een diepere, verborgen
betekenis. Op de genrestukken zie je
vrolijke kinderen, volksfiguren en
toneelspelers. Een schilderij van een
jongen met een fluit is vaak niet
zomaar een leuk portret van een
jongen met een fluit. De fluit heeft te
maken met luisteren; het schilderij is
een afbeelding van het gehoor. Een
voorbeeld van zo’n genrestuk is het
schilderij van Judith Leyster (zie blz.
12).
Het Frans Hals Museum heeft geen
genrestuk van Frans Hals, maar het
Rijksmuseum in Amsterdam heeft er
wel een: “de vrolijke drinker”. Voor
meer informatie kun je kijken op de
website van het Rijksmuseum.
10
Het leven van Frans Hals
In jaartallen
1581 – 1585
1585
Frans Hals wordt
geboren in Antwerpen.
Hij is de zoon van de
lakenwever Franchois
Hals en Adriana van
Geertenryck. Wanneer
hij precies is geboren is
niet bekend omdat er
geen geboorte-akte is.
Spanje verovert
Antwerpen. Veel
Vlamingen (ongeveer
43%) vluchten naar het
Noorden.
De familie Hals vlucht
naar Haarlem. Haarlem
is een echte textielstad.
Dus kan de vader van
Frans Hals er
gemakkelijk werk vinden.
Lakenwever: Laken is een gladde wollen
stof die op een weefgetouw werd
gemaakt. In Haarlem waren in de 17de
eeuw veel lakenwevers werkzaam.
Haarlem was beroemd om de bloeiende
textielindustrie en de textielhandel.
1591
De ouders van Frans
Hals laten zijn broer
Dirck dopen. Dit is het
eerste bewijs dat de
familie Hals in Haarlem
woont.
Geboorte-akte: Een geboorte-akte
is een document dat door de kerk,
de stad of de gemeente wordt
gemaakt als bewijs dat iemand
geboren is.
1603
1610
Waarschijnlijk volgt Frans
Hals zijn schildersopleiding
bij Karel van Mander. In 1603
verlaat Van Mander Haarlem
en eindigt de leertijd van
Frans Hals.
Op 27-jarige leeftijd wordt Frans
Hals lid van het Sint-Lukasgilde
in Haarlem. Hij mag zich nu
zelfstandig schilder noemen en
hij kan leerlingen aannemen. Eén
daarvan is waarschijnlijk zijn
broer Dirck.
Frans Hals trouwt omstreeks
1610 met Anneke Harmensdr.
Karel van Mander: Karel van Mander
(1548–1606) was een ZuidNederlandse schilder en schrijver die
in Haarlem woonde. Hij is vooral
bekend door zijn “Schilderboeck”
dat hij in 1604 schreef. In het boek
vertelt hij over het leven en werk van
15de- en 16de-eeuwse schilders.
Sint-Lukasgilde: Frans Hals was lid van het SintLukasgilde. Het Lukasgilde was een
beroepsvereniging voor kunstenaars. Het gilde is
genoemd naar de evangelist Lukas. Hij was de
beschermheilige van het gilde. Volgens een legende
zou de evangelist Lukas een portret hebben
gemaakt van Maria en haar kind Jezus.
11
1611
1612
1615
1616
1617
Op 2 september wordt
Hals’ eerste zoon,
Harmen, gedoopt.
Harmen wordt later
ook schilder.
Frans Hals wordt lid van
de schutterij van de SintJorisdoelen. Hij blijft
zeker lid tot 1624.
Anneke Harmensdr
sterft en laat Frans Hals
achter met twee kleine
kinderen. Frans Hals gaat
voor drie maanden op
reis naar Antwerpen.
Zijn kinderen worden
verzorgd door een
oppas.
Frans Hals maakt het
schilderij “Maaltijd van de
officieren van de SintJorisschutterij”. Hij verblijft
3 maanden in Antwerpen.
Ook wordt hij in dit jaar lid
van de rederijkerskamer “De
Wijngaardranken”. Hij blijft
lid tot 1624.
Op 12 februari trouwt Frans Hals
met Lysbeth Reyniersdr. Zij is
op dat moment hoogzwanger
van hun dochter Sara. In totaal
zullen ze 11 kinderen krijgen. Zie
zijn kinderen. Vier van zijn
zoons uit dit huwelijk (Frans,
Johannes, Reynier en Nicolaes)
worden later ook schilder.
Johannes krijgt als bijnaam
“Gouden Ezel”.
Frans Hals schildert het
portret van Jacobus
Zaffius. Het is het
vroegste werk dat we
van hem kennen.
Rederijkerskamer:
Een vereniging van dichters en
toneelspelers. Amateurs kwamen
bij elkaar om te schrijven, te
dichten, te zingen en toneel te
spelen.
Portret van Jacobus Zaffius
geschilderd in 1611.
Zijn kinderen:
Uit zijn eerste huwelijk blijft alleen
Harmen in leven. Uit zijn tweede
huwelijk heeft hij elf kinderen:
1617: Sara.
1618: Frans Hals de Jonge.
ca. 1620: Johannes (Jan).
1623: Adriaentgen.
1624: Jacobus.
1627: Reynier.
1628: Nicolaes.
1631: Maria
1634: Susanna.
Onbekend geboortejaar: Pieter en
Anthonie.
Zijn zoon Pieter is zwakzinnig. Frans Hals krijgt in
1637 geld van de stad om hem te kunnen verzorgen.
Uiteindelijk wordt hij opgenomen in het “tucht- en
werkhuis”. Ook zijn oudste dochter Sara is hier
korte tijd opgenomen omdat ze voor de tweede
keer zwanger is zonder getrouwd te zijn. In
ditzelfde huis werd ook Malle Babbe verzorgd, van
wie Hals een portret heeft gemaakt.
12
1629
1631
In opdracht van
het
stadsbestuur
restaureert
Frans Hals
enkele
schilderijen die
in het stadhuis
hangen.
Frans Hals wordt
aangeklaagd door
een slager omdat hij
nog 42 gulden moet
betalen. Zie
schulden.
1635
1636
Judith Leyster, een oudleerling van Frans Hals, dient
een officiële klacht in bij het
Sint-Lukasgilde over Frans
Hals omdat hij een leerling
zou hebben aangenomen die
bij haar was weggelopen.
Frans Hals moet naar
Amsterdam om het
schuttersstuk te voltooien (zie
1633). Frans Hals ligt met een
zeer been op bed en zegt dat hij
zo veel mogelijk in Haarlem wil
schilderen. De schutters laten het
schilderij in 1637 afmaken door
de Amsterdamse schilder Pieter
Codde.
1633
De officieren van een Amsterdamse
schutterij vragen Frans Hals om hun
portret te schilderen. Zij spreken af
dat hij 60 gulden per portret krijgt.
De officiële titel van het schilderij is
'Vergadering van officieren en
onderofficieren van de Cluveniers',
maar tegenwoordig is het beter
bekend als 'De Magere Compagnie',
omdat de mannen die erop staan zo
dun lijken. Dit schilderij hangt in het
Rijksmuseum in Amsterdam.
Schulden
Frans Hals heeft een groot gezin. Soms is het
moeilijk om genoeg geld te verdienen. Hij heeft
vaak schulden. In 1654 betaalt hij zijn schuld bij een
bakker af met drie bedden met beddengoed, een
eikenhouten kast, een tafel en een paar
schilderijen.
Zijn kinderen zorgen voor nog meer
geldproblemen. In 1645 moet Frans Hals in Vianen
(bij Utrecht) 60 gulden betalen en een dag
schilderen omdat zijn zoon Harmen een
huurschuld heeft.
60 gulden per portret
In de tijd dat Frans Hals leefde, had geld een
andere waarde. Je denkt misschien “60 gulden is
ook niet veel voor een portret”. Maar als je weet
dat een timmerman in een heel jaar ongeveer
200 gulden verdiende zie je dat het best veel is.
Judith Leyster
Judith Leyster was de eerste
vrouwelijke schilder in
Haarlem. Ze was een leerling
van Frans Hals. Haar schilderstijl
lijkt erg op die van haar
leermeester. Hiernaast zie je
een van haar schilderijen, “De
vrolijke drinker”, een figuur die
veel in toneelvoorstellingen
voorkwam.
De vrolijke drinker, geschilderd
door Judith Leyster in 1629
13
1644
Frans Hals
wordt voor een
jaar benoemd
tot bestuurslid
(‘vinder’) van
het SintLukasgilde.
1646
In de periode 164651 is de schilder
Pieter Gerritsz van
Roestraten
schildersknecht bij
Frans Hals. In 1654
trouwt hij met
Adriaentgen, een
dochter van Frans
Hals.
1664
1661
Frans Hals hoeft geen contributie
meer te betalen aan het SintLukasgilde. Een jaar later vraagt hij bij
het stadsbestuur om ondersteuning.
Hij krijgt 200 gulden en turf voor de
winter. Het stadsbestuur betaalt ook
zijn huishuur.
Regentessen van het
Oudemannenhuis, 1664
Frans Hals schildert de
groepsportretten van de
regenten en de regentessen
van het Oudemannenhuis in
Haarlem. Het zijn z’n laatste
grote opdrachten.
Regenten van het Oudemannenhuis, 1664
1666
Op 1 september wordt Frans
Hals begraven. Hij is ongeveer 82
jaar geworden.
Zijn graf is in de Sint-Bavokerk
op de Grote Markt in Haarlem.
Grote Markt met Bavo
geschilderd door Gerrit
Berckheyde in 1696
14
Wist je dat?
Leuke weetjes
Frans Hals is een ontzettend belangrijke schilder geweest en is vandaag
de dag nog steeds een grote beroemdheid. Hij is zijn hele leven lang
verbonden geweest met Haarlem, maar ver buiten de stad is hij ook
bekend. Er zijn nationale eerbetonen aan hem gemaakt, maar toch
vooral in Haarlem. In dit hoofdstukje lees je allerlei leuke feitjes waar de
naam ‘Frans Hals’ aan verbonden is.
Wist je dat?
Frans Hals op het oude gulden tientje stond? Voordat in 2002 de euro
werd ingevoerd droegen veel Nederlanders Frans Hals ‘mee’ in hun
portemonnee.
Wist je dat?
Er in Haarlem zelfs een kleine wijk vernoemd is naar de schilder?
Binnen de Frans Halsbuurt is er ook weer een straat en een plein naar
de meester genoemd: de Frans Halsstraat en het Frans Halsplein.
Ook in veel andere steden is er een ‘Frans Halsstraat’ te vinden. Onder
andere in Amsterdam, Zaandam, Lisse, Alkmaar en Den Haag.
15
Wist je dat?
Er in Haarlem een luxe hotel staat dat vernoemd is naar de kunstenaar?
Het Amrâth Grand Hotel Frans Hals vind je vlak bij de Sint-Bavo kerk.
Wist je dat?
Er in Haarlem een standbeeld te vinden is van Frans Hals? Het staat in
het Florapark in het Haarlemmerhoutkwartier. Het beeld is van brons
en is gemaakt door de beeldhouwer Henri Scholtz. Het staat er al sinds
1900.
Wist je dat?
Er zelfs een trein vernoemd is naar Frans Hals? Het was de EC
(EuroCity) Frans Hals. Deze trein reed vanaf 1987 tussen Amsterdam
en München. Op 4 november 2000 reed de Frans Hals zijn laatste rit.
16
Voor meer informatie
Als je nog meer te weten wilt komen
Op de website van het Frans Hals Museum, www.franshalsmuseum.nl,
staat nog meer informatie. Kies Collectie, en dan Frans Hals. Ook kun je
bij Zoeken in de collectie bij zoek ‘Frans Hals’ intikken. Je ziet dan de
schilderijen van Frans Hals in onze collectie staan.
Wil je nog meer details over zijn leven of schilderijen weten, dan kun je
bij de openbare bibliotheek terecht. Vraag bv naar het boek van Antoon
Erftemeier, Frans Hals dat ook te koop is in de winkel van het museum.
Ook de afdeling Publiekszaken van het Frans Hals Museum is voor
vragen te bereiken onder het telefoonnummer 023- 5115775.
Een bezoek aan het Frans Hals Museum is ook een aanrader, want zo
kom je oog in oog te staan met de kunstwerken van de schilder!