Carmina Burana, lateinische und deutsche Lieder und Gedichte

CARMINA BURANA.
LATEINISCHE UND DEUTSCHE
LIEDER UND GEDICHTE
KI NICK
HANDSCHRIFT DES
XIII.
JAHRHUNDERTS
AUS
BENEDICTBEUEEN
AUF DKK
K.
niRLKtTIlEK ZU
MÜNCHEN
HERAUSGEGEBEN
VON
J.
A.
SCHMELLER.
ZWEITE UNVERÄNDERTE AUFLAGE.
BRESLAU.
VERLAG VON WILHELM KOEBNER.
1883.
YORERINNERÜNG ZUR ERSTEN AUFLÄGE.
[1847.J
Die
Buch
von der Handschrift, welche
erste Xacliricht
erscheint,
und dass
sie
als
liier
gedrucktes
Aufhebung der Klöster
zur Zeit der
in der
oberbayerischen Abtei Benedictbeuern gefunden worden, hat der damalige
Vorsteher der Hof- und Centralbibliotliek zu München
Aretin
in
seiner
Zeitschrift
Jahrgang 1803, Y. Stück
Klosters selbst findet
sie ihres
nicht
S.
sie sich
durchaus
"Beiträge
zur
Freili.
Literatur"
Christoph von
etc.
München,
75 und 78 gegeben. In den Catalogen dieses
nirgends angemerkt, und wahrscheinlicli war
unverfänglichen Inhalts wegen
unter besonde-
rem Verschlusse aufbewahrt worden.
Was
unter den Stücken, die sie sowohl in lateinischer als in deut-
scher Sprache enthält, besonders
merkwürdig und anziehend
Laufe der darauf folgenden Jahre
ein anderer
thek, der thätige Bernhard Joseph
schrift
Jahrgang IbO«
S.
angefangen
WJ
ff.
theils
Docen
theils in
497
im
Biblio-
der genannten Zeit-
1311
301
ff.,
zur
Geschichte der deutschen Literatur
ff.,
Miscellaneen
theils in seinen
Bd. IL
S. "207
schien, hat
Beamter derselben
ff.,
Jhrg. 1807
S.
im neuen literarischen Anzeiger 1807 S. 247
öffentlich mitzutheileu.
Proben von jeder Art der Stücke,
Ihm
d.
hatte, eine
i.
ff.,
ff.
Reihe charakteristischer
eine Anthologie
aus
der vielbe-
IV
fas&einleii .Saiumluug"
zu gebeu, nicht blos hiureicheud soudeiu auch
zweckmässig geschieneu
und so hatte
;
er
als seine
manu
gesprochen, dass „diese lateinischen Stücke pleua
(las
unverstandenste Unternehmen seyn würde,
allein
Ueberzengung
welches
aus-
edircii
zn wollen
diese
Sammlung
treffen könnte."
Doceu that diesen Ausspruch zu einer Zeit, da man (w ozu
nicht
wenig beitrug)
in
wart, aus der Vergangenheit
Dem,
er selber
Deutschland anfieng, zum Ertragen der (iegeu-
Muth und Trost zu
schöpfen und
gerade
was sie entschieden und unmittelbar Deutsches bietet, mit Vorliebe
entgegen zu kommen. Während er auch nicht die kleinste deutsche Zeile
aus unserer Handschrift wissentlich
die
Stücke
würden.
in lateinischem
Und
Lenz und Liebe,
in Variationen
zweifeln, ob
deutschen singen
die
waren
theils
wo-
und sagen, von
sind Minnelieder, nur nicht in der Sprache der
lichen Laien, sondern in jener der
Wenn
er
willkommene Uabe sein
gleich
eine
doch singen diese der Mehrzahl nach eben auch um-,
von unerschöpflich
Clerici theils
musste
vorenthielt,
Gewände
gewöhn-
Gebildetem, die damals in der Regel
genannt wurden.
bei fast allen dichteiischen
Werken
grösseren Umfanges, die
die ältere deutsche Liteiatur aufzählt, ihre Verfasser selber auf lateinische
Grundlagen oder Vorbilder hinweisen,
mag
Gesäugen kirchlichen
bedenkt, dass
gerade
konnte, keinen
Grund
und dass
der Stand,
von welchen er
Inhalts,
Form, namentlich den Reim, entnommen,
überliess.
wohl auch der deutsche,
Dass aber von einem solchen weit weniger Reste
bildet haben.
erscheinen,
sich
Minuegesaug nach einem lateinischen
wenigstens der kunstmässige,
sind als von
so
dem
er
ist
sehr begreiflich,
fast
alleirx
Jahrhunderten unserer Geschichte einen Theil des
den kleineren,
ist
sie
mundgerecht sein
ungeru diesen und der Volkssprache
und Sprache hat
Lateinische Bildung
und auch für den Rest
gleich
in
den
sich selber völlig untreu
zum Medium
ersten
germanischen Völkergemacht,
geworden, ausser welchem
ihm lange Zeit hindurch jede höhere Lebensthätigkeit erschwert
unmöglich war.
eine
wenn man
den Laien besonders damit beschäftigt zu
hatte, vor
er ihn daher nicht
stockes, vielleicht nicht
selber
ge-
übrig
w'o nicht
Sehr ungerecht würden wir daher gegen unsre frühere
vaterländische Literatur seyn, wollten wir nur was von Deutschen in der
eigenen Sprache geschrieben
ist,
also das
AUei wenigste,
ihr zugerechnet
wissen; und mit gutem Grande sprechen wir einen nicht unansehnlichen
Theil avuh der
Vätergut
l.'lciiiis*.heu
und
an
Hint
als
Erzeuguisse
i>uetischeu
welche
rlassenscliaft,
des
Mittelalters
der
trotz
«als
tntleluiten
Sprache von der Ahnen Art zu denken und zu fühlen nicht minder treue
Kunde
lebendige
Dass
gibt.
sich diese
Ansicht immer mehr geltend macht,
vielleicht
ist,
aus dir Aufmerksamkeit zu schlicssen, welche auf den Grund Dessen, was
durch Doceu bekannt geworden,
zugewendet
Herausgabe
der
ganzen
gerade
neuerdings
Anträge
Anfragen,
Sammlung
und
bethätigt
Ihimlsiluift
unsrer
Autt'orderungeu
So
wird.
mehr das unverstandene Unternehmen zu
diese nicht
sie
und
durch
denn
scheint
sein,
zui-
welches
für
vor vierzig Jabren durfte gehalten werden.
Nichtsdestoweniger bestehen nach wie vor Schwierigkeiten anderer
Art, die, obschon nicht genannt,
wahrscheinlich auch
des
Ganzen besonders aufzumuntern.
Sie liegen
dem Zustand
in der äusseren Beschaffenheit der Handschrift, 2)
1)
des Textes, und 3) in
dem
35—36)
sie
mit zierlich
den Staufer"
I.
welchen
Dass aber
der Blätter hie und da bis
Der Blätter
Berlin 1844, 4".
ein
wohlerhalteuer
sind 112,
wovon
die
5
über
letzten
übrigen gehört zu haben scheinen, da
Jahr-
ihr erster gewesen,
dem zu entnehmen,
dass
beschnitten
ist.
zu
den
Schrift
die
XV.
im
bereits
sie
dieser nicht
aus mehrern Umständen, vielleicht schon aus
Rand
etc.
dar als
gepresstem braunem Leder überzogener und mit metallener
Schliesse versehener Kleinfolioband,
der
Inhalte selbst.
nennt, stellt sich von aussen
hundert erhalten haben mag.
ist
in
Die Handschrift, Doceus Schatzgrube, wie Jacob Grimm ("Ge-
1)
dichte des Mittelalters auf Friedrich
S.
Aussprach
obigen
wenig geeignet zur Herausgabe
mit veranlasst haben, Schwierigkeiten,
ursprünglich
nicht
obschou etwas minder hocli und
sie,
breit dennoch auf jeder Seite 27 durchlaufende Zeilen, natürlich kleinerer
Schrift,
enthalten,
während
deren
auf
den
übrigen
offenbar, zwischen 2
und
3,
72 und 73,
scheinlich einzelne Blätter, avo nicht
Sie
müssen
Einband
es
erhielt.
gewesen sein schon
Da
82
und
98
83,
stehen.
und 56
und
119
sin
l
waiir-
ganze Lagen von Blättern ahgänyig.
als
das
Buch den gegenwärtigen
der zufällige Umstand, dass eine
der Sylbe stu schlicsst.
22
nur
Zwischen den dermaligen Blättern 42 und 43, zwischen 55
und eine andere
(Bl.
43)
Lage
mit
der
(Bl. 42)
Sylbe
mit
dio
VI
anfängt, hingereicht hat, diese beiden Lagen,
als
zusammen gehören, aneinander zu
obschon
binden, so
ist
auch die übrigen noch vorhandenen Lagen nicht
lichen Innern
Ordnung
Dass aber
folgen.
die
weniger
sie nichts
zu glauben, dass sich
alle
ihrer ursprüng-
in
Sammlung von Haus aus
mit Hinsicht auf eine gewisse Reihenfolge der Materien angelegt worden,
geht
wol
den
desto
einfachen
zahlreichern
gar manche
deren
hervor,
wenigen noch erhaltenen
schon aus dea
ganz widersinnig
-'Item
Ueberschrifteu
unde
"item
al.,"
und
supra"
der gegenwärtigen Stellung der Blätter
bei
sind.
Darauf, dass es eine nicht mehr vollständige Handschrift gewesen,
die ihr Besitzer
deutet
gut
so
möglich wieder
als
B. der auf Bl.
z.
zu dem auf 78» vorgelegenen Stücke,
gesucht habe,
herzustellen
Hand nachgetragene Anfang
von anderer
TTi»
zu welchem
dieser
Anfang auf
Noch mehr
einem vorangehenden Blatte mit diesem abhängig gewesen.
darauf zu deuten
scheinen
die
Zeichnungen
rothen,
in
schwarzen und
grünen Umrissen auf farbigem Grunde, acht an der Zahl,
die
an ver-
schiedenen Stellen vorkommen, und von welchen wenigstens einige augenscheinlich erst,
auf Räumen,
der Text bereits geschrieben war,
als
die
sich absichtlich oder,
zum
leer gelassen fanden,
angebracht sind, und hie und da über die nächsten
Theil schon für den Schreiber
Schriftzeilen hiuausstreifen,
nicht vor
angetragen gewesen zu seyn. Dies
Und
der Geschichte der Dido.
ganze Sextern
mag,
Bl.
43—48
ist Bl.
vorangestanden.
keinen Bezug auf jenes Bild hat,
"0
sucht haben.
Demnach wird
fortuna"
das
alles,
was
desselben
auch dem jetzigen
fortuna" und etwa der
Der Erneuerer des Buches
nun das
am untern Rande
die
Schlüsse
geworden,
erste
gar
durch Beisetzung
diesem Uebelstande
22 Zeilen der Seite Platz gefunden
Lücke vorhanden und
am
die Texte "de
"fas et nefas",
des Stückes:
erst
77 der Fall mit der Darstellung
so hatten wahrscheinlich
dem Glücksrade
da das Stück
zufällig
Uebrigens scheint auf ein paar solche Bilder
dem entsprechenden Text sondern
ersten Blatte mit
liniirt,
einigermassen abzuhelfen ge-
hie uud,da ausser den regelmässigen
hat,
organische
nls späterhin,
Ordnung
des
da schon manche
Ganzen
aufgelöst
war, nachgetragen zu betrachten sein.
So findet
liedem,
sich
nun
in der Handschrift,
die die Mehrzahl ausmachen,
auch
da
sie
ausser
Stücke ganz
den Minne-
andern sowohl
moralischen und religiösen als mythischen und geschichtlichen,
auf jeden
VII
Fall bedeutsamfrn,
_
Betreffes
Ernstes und Scherzhaftes,
auf
eiitliält,
sagen
zu
so
durcheinander gemengt. Die Forderung
genau
wie
so
sie
eben
wandteu
in so weit eine
zu erfüllen
laufenden
vorgeführt
bunt
Unheiliges
ganz, sondern auch
sie nicht blos
wäre,
Nummern zu
indem
werden,
Nummerirnng
und
'S
unter
scheint
den
Um-
so be-
verrücken, die ernsten von
geschieden und in einer eigenen ununterbroche-
es nicht sind,
nen Reihe
Heilig
Weise
störende
Einschränkung leiden zu müssen, dass wenigstens,
ohne im Uebrigen die Folge der
denen die
-wenig
ht
abdrucken zu lassen, die unter andern
liegt,
ständen so billig als leicht
ni(
bei
die Stücke ernster
und
einer
durch-
derselben
Art römische,
die
übrigen
aber arabische Zahlzeichen erhalten.— Dies die eine Schwierigkeit und
—
etwa das Mittel dieselbe einigermassen zu heben.
2) Eine
zwei,
drei
andere Schwierigkeit bieten die Texte selbst, welche, von
und mehr verschiedenen Händen des XIII. und XIV. Jhrh..
aber von einer zierlichen des erstem, herrührend und vom
grösserntheils
Rubricator nachträglich mit farbigen Anfangsbuchstaben geschmückt, obeine
gleich
nachhelfende
Hand manchen
cursive
Fehler verbessert hat,
dennoch nur zu häufig im Argen liegen und einen Schreiber verrathen,
was ihm vorgelegt oder etwa
der,
wurde, nicht immer
blos vorgesprochen
gehörig wiedergegeben, manchmal schon selber unrecht oder gar nicht
ver-'
Dies sind Gebrechen, welchen nur aus anderwärtiger besserer
standen hat.
Uebcrlieferung solcher Texte gründlich abzuhelfen sein wird.
Leider aber
liegen jene Mittel zu helfen noch meistens in den Bibliotheken verborgen,
und
aus
Dem
artiger
irgendwo
sie
A. zum Druck gekommen
u.
Nur
Masse beieinander.
in
auch Französisches enthalten
zahl
in
der von M.
ist,
allgemein bekannt und
Vermnthungen,
die
Art
schaffen,
sie selbst,
dem
obschon,
da
viel jüngere, der unsrigen ähnliche
und
am
dieser
bäldesten und sichersten
vorerst so wie sie
nun eben
vorliegen,
Scharfsinne begabter Kritiker ausgestellt sind.
unsrerseits hie und da
wir
haben wir im Drucke durch
anspruchlosen
wahrscheinlich
ist eine,
In dieser Art bleibt daher noch für die Mehr-
unsrer Stücke Rath zu
wird ers werden, wenn
soll,
nirgends in gleich-
Flacius
Norddeutschland benutzten Handschrift
Sammlung zu vermuthen.
Du
was bisher durch Leyser, Wright,
zu schliessen,
Grimm
Meril, Jac.
'
'
im Vorbeigehen gewagt,
als solche angedeutet,
Vereinspublicationen
Verbindlichkeit über alles Unklare
von
uns übrigens bei der
vorne
herein
einer
Rede zu stehen überhoben erachtend.
VIII
Ein
3)
dritter Uinstaiid. der \h\ ilerau-g.tbe der
kommen
/u bedenkt n
Darnnter
aus
damaligen
der
hohen
und
Clerici
geschichtlich
dem
bekannt
hinlänglich
Weise bedenklich
das
die
streiten,
zum andern
Prlesterschal't
sind,
sondern
sind,
indem
schönste,
Geschlechte
Geisel
die
ge-
begreifliches Verhalten von
gescherzt wird,
jener Jahrhunderte
ins Sitttngeniälde
Stücke derselben.
iu weklien über die Geld-
schwungen, oder über ein uns heutzutage kanm
Schülern
ganzen Saniinlnng-
Ii;halt einiger
etwa diejenigen gemeint,
sind nicht
manclier
gier
dem
liegt in
d\irftc.
gi.'hören
einzelne Stellen,
Züge
die
und ausser-
die in anderer
mehr oder minder verblümt an 'Dinge
sie
zarteste Gefühl
der
mensclilichen Natur
als
(teheimniss behandelt Avisseu will.
Es
dem
in
dieser
ist
Da
Isatte.
es auftritt,
gesehen
dennoch
nuige
er
ein
Wenn
begegnen.
aber
auf ein --dcsunt hoc loco reüqua"
paarmal
solchen über gar zu Nacktes geworfeneu Schleyer der
zuschreiben,
Und
auch Streiflichter der Art im
wohl
gehörigen Unbefangenheit
der
Leser
hat.
ohnehin nur auf den gebildeten gereiftem Leser ab-
kann, so werden
sein
juemeinen
Umstand, der tms am längsten unschlüssig gehalten
indessen das Ganze, schon vermöge des lateini- eben Gewandes,
die
so,
mau gerade ihm
wir hoifen
es,
all-
dieser
stösst, so
Achtung
vorzugSAveise schuldig zu sein geglaubt
wird man
am Ende
tiudeu, dass wir, einmal ein-
gestiegen iu das bedenkliche Fahrzeug, wenigstens bestrebt gewesen seien,
zwischen
der einer vollen Rück-
schwer zu vermeidenden Klippen,
zwei
und der
sichtslosigkeit
amh
eines
niclit
ganz am rechten Orte
iiberall so
angebrachten Zarttlmus, mit Anstand durchzukommen.
Auf
sind, lassen
in
Art und Weise, wie
die
diese Lieder
wir uns hier nur so weit
Zeilen äusserlich darzustellen sein Avird.
nur was
gebildet sind,
d.
und beiiandelt
Princip,
oder
dem
durch Vertheilung
Die Handschrift
selbst
nennt
an Zeilen, die nach altklassischer Messung, der der Länge,
sie
der Stücke,
und Dichtungen gebaut
als dieselbe
ein,
h.
an Hexametern und Pentametern enthält, "Versus",
sie als solche.
die
nach
dem im
des Accentes
Alles übrige, nämlich die grosse Mehrzahl
Mittelalter herrschend gewordenen
oder
der SilbeuAvucht
minder vollkommenem Reime gezielt
Zeilen schlechthin als Prosa geschrieben.
sind,
Nur
ist
neuen
gebaut und mit mehr
ohne Abbrechen nach
die verschiedenen unter sich
gleichen Ahtheilungen oder Strophen eines Stückes sind als solche in der
Regel,
mitunter nickt ganz an der rechten Sttlle, durch einen grössern.
Wir
meist gemalten Aufangsbuchstaben ausgezeichnel.
leichteste
war,
Verfahren
dem Abdruck
bei
in
nur mit dem Auge,
der Kegel
dem Ohre
mit
die kleinern zwei-,
Reimschmuck am
so
dann
Schlüsse,
die
sich
was
sonders
eigene Zeile ausgezeichnet,
ihre
Versuch, der
manchem Ungehörigen
jenes,
nichts weniger als
in
was
frei
mit dem Zeichen
derselben
im Unbestimmten
die Handschrift sehr
Dahin gehört
leicht verführen konnte.
hinzustellen
sei,
Refl. gegeben
wie auch die
bleibt
Text ihm zuzurechnen
sei,
in
und
Es schlägt
an welchen Stellen er sich von selbst als wiederholt verstehe.
Stücken durch Accentnoten oderNeume|n
in vielen
angedeutete Vortragsweise
be-
An-
ist.
was wir Refrän nennen,
vielen der Lieder ungewiss, wie weit der
so
wo
besonders da,
oft,
dabei wenigstens jeder Willkürlichkeit enthalten,
genommen, dass damit gemeint
die.-;,
als
auch
unerlässlich geschienen,
es
durch
jede
stellen; ein
von
Lust dies und
deutlicher
lässt,
hat
will.
Wir haben uns
wozu
siii,^en,
an sich mangelhaft erscheint, seine Schwierigkeiten hatte, und
auch
sprechen
nicht zu
seltener vier-wuchtigen Glieilerungeu mit ihrem
drei-,
dem Leser vor Augen zu
der Text
Allein
doch gewiss weit öfter mit diesem
Desshalb
genossen.
iialten.
um
heutzntao'C werden Schöpfungen der dichtenden Kunst,
was das
kuiiuteu,
eben so
es
das Gebiet
in
der
und Lieder-
altern Sing-
kunsr, welches wir EingeAveihten überlassen müssen.
Eben
so
wenig önden wir uns berufen auf
muthungeu einzugehen,
erwähnten Abhandlung,
oben
über
den
oder
Fragen und Ver-
die
die neuerlich, besonders durch J.
Grimm,
die Verfasser
in seiner
auch der in
unsrer Handschrift voikommenden Stücke, die sich auf B^-gebenheiten von
1175 bis 1208 beziehen,
auf die Bahn gebracht sind.
durch diese Bekanntmachung der ganzen Handschrift, so
allmählichen Lösung jener Fragen
zur
uns
wesen,
die
endlich
selber
man
S.
dies
bestimmen konnte,
Hand
eine
anzulegen,
Zeitlang
htffen
viel
Auch
nachdem
ein Tüchtigerer,
Wie
Werth,
ein
sehr
zum
ge-
trotz,
von welchem
(ihm verdankt Du-M^ril die auf
142, 231, 310, 407, -111 seiner "Poesies populaires latines"
den Mittheilungen), davon
begnügen
ist sie es
obigen Bedeuklichk- iteu
durfte
an uns war,
beigetragen zu haben,
auf jene Abhandlung selbst zu verweisen.
wir uns,
In der Hoffnung
vorkommen-
Umgang genommen.
verschieden
diese
eigeuthümlicher Reiz,
Blumen
der
seien
an Farbe und innerm
ihnen iinverkümmert bleibt, liegt
geben von d-r Weise,
darin, dass sie lebendiges Zentjni.ss
einem
halben Jahrtausend
über Gefühle, Freuden und Leiden, die ein altes
Herkommen
^vird sich,
er
sich
in
den
Weg
und
je
gelegt findet,
sondern
gewagt haben,
am
Schlüsse
nicht
des
und ein
in
solchem
weniger kritische Dornen und Disteln
sind jene Lesarten der Handschrift,
setzen
sind
glauben wir, mancher Leser gerne ergehen
alterthünilicheu Gärtlein;
man vor
Schon dieses Reizes
ewiges Dableiben unter den Kindern der Menschen.
wegen
in der
klagend oder jubelnd sich ausgesprochen hat
gleich
so lieber wird es
die wir durcli
unter
ilini
sein.
Deshalb
Vermntluingen zu
dem Texte
selbst
Ganzen zusammengestellt, wo man auch
Uebersicht der Stücke finden wird.
er-
angegeben,
eine
S E
R
I
A.
2.
Sors inmanis
!
;
male non etfnnda^.
Si priidenter triticum
paleis
famam
emundas,
sed caveto,
largitatis
lu te glüiiür,
munere;
eniis
cum
quia Codro codrior
Omnibus abundas.
das,
oleum
11. a.
(foi.
1
2
Semper ad omne quod
nam
3
sine
mensura non
est
meusuram ponere prodest
stabit regia cura.
Virtus est medium vitiorum utrimfiue redactum,
et
mala sunt vicina bonis; errore sub
virtus pro vitio crimina
i
Versus.
1 b.)
Est modus in verbis, duo sunt contraria verba:
do das et teneo contendunt lite superba,
per do das largi conantur semper am
an.
set teneo tenui miseri potiuntur av
s(^>pe
illo
tulit.
Dum
stultus vitat vitia, in contraria currit,
fallit
enim Vitium speciem virtutis
in
umbra.
IIT.
(fol. 2.)
Yerit.vs
via,
veritatum,
vita, veritas
tu post carnis delicias
das gratias,
per veritatis semitas
ut facias beatum.
eliminas peecatum
O quam
mira potentia,
'clamant' fides, spes, karitas;
quam regia vox principis,
cum ogrotanti pr^cipis:
tu primr pacis statum
surge, tolle grabatum!
te
verbum incarnatum
reformas post reatum;
IV.
(f..l.
Gaupk: cur gaudoas vide.
2.)
VI.
(ful.
2
b.)
1.
IsTii:
vcl iierdemus
nuindus
(iua.si
fiiribuiulus
(jiiercus lulia.
1.
hih-d prostat gaiidia,
({110
Res
(letiuuiit
lex mortalis
et decuiTunt
cell
carualis,
valde traiisitoria,
campi
lilia.
fraugit, trausit
veliit
Ras nmiulana,
vita vaua
.
([wv
unibra,
est cüiporea.
11011
5.
Vera
tollit prQinia,
Cüiiteraraus,
uam
inpellit
confriugamus
et siiljiuergit
auimas
caruis desideria.
in tartara.
ut
cum
iustis
et electis
3.
Quod videmus
"celestia iios' gaiidia
vel tacemus
gratulaii
iii
mereamur
prc^senti patria,
per rterna
dimittemus
VI.
(f.>l.
Yivere sub
iiieta
a.
2
sunt
Versus.
1..)
lex procipit atque pruj)lieta.
Est velut umbra maris vox,
Omiua
seciila.
homiuum
gloria, laus püpulaiis.
tenui ])endentia
lilo.
Qui differt ponas. peccandi laxat habenas.
Xil
fieri
stulte credit qui peecat iniilte;
Discit enim citius meminitque libentius illud,
Quod
quis deridet. (juaui quod probat et venit apte.
VII.
3.)
(fol.
De
Ad
correctione honiinum.
mortis
COR tiiuni leveitere,
conditiüuit; mi^er^
et
incognita,
tibi
karitas
'iiivita'
liomo, cur spernis vivere,
qiu;
cur dedicas te vitiis,
prorsus aret et
cur indulges malitiis,
nee
11011
proficit,
deticit,
beatum.
efficit
cur excessus non corrigis,
3.
nee gressus tuos dirigis
ad nuptias
Si vocatus
in semitis iustitio,
advenias
sed contra te cottidie
sine veste miptiali,
iram Dei exasperas?
in te succidi
a curia regali
metue
expelleris,
radices ficus
fatu<^,
et
cum
fructus nullos afferas.
obviam
si
veneris
sponso lampade vacua,
es quasi virgo fatua
conditio misera!
4.
considera,
quam aspera
sit
quo,
Ergo
hoc vita mors altera,
sie
ne dormias,
vide,
sed vigilans aperias
Domino, cum pulsaverit.
Beatus quem invenerit
iumutat statum.
Cur non purgas reatum
sine moia, cum sit Lora
vigilantem,
dum
venerit.
vni.
(fol.
3)
1.
Quid inopum 'aggere
exaggeras' peccatum?
BoNVM est confidere
in dominorum Domino,
bonum est spem ponere
In Deo cogitatum
tuum iaeta,
in spei nostrQ termino.
prius acta
2_
Qui de regum potentia,
studeas corrigere.
non de Dei dementia,
In labore
spem
'concipis,
te
decipis,
et
excipis'
ab aula summi principis.
et
in
manuum
sudore vultuum
pane tuo vescere.
VIII.
(fol.
Laiulat rite Deiim
Lunibos
a.
3
1'.)
vere
([iii
Versus.
vota restringit.
Maxime quoreiulum quod semper
Nil peccant oculi,
5
Ne
tardare velis,
si
si
illmu
{lili<^it
pi-Qcingit qui carnis
erit letineiidum.
mens valet liis doniiiiaii.
quem conveitere possis.
Risus stultorum par semper erit sociorum.
Omne
Os
O
10
«luod est iustum. ineiito dici valet
iiiiiim.
quod meutitur, aiiimam iugulare probat ur.
quantis curis
meus
iudiget omuibus lioris!
Peccans cottidie studeat mox
se reparare.
IX.
(fol.
De
3
b.)
coiiversione liomiimin.
1.
In la( r miseriQ
ut amoris tedium
remediuni;
et luto liixurie
tibi sit
volveiis inutile
sed
tempus perdeus, Panphile.
exsiccatuni penitüs
Va\y
olfensas miiiiiiuim
si
te meduUitiis
exliauiias,
aut derisum lionÜDuni
ut febrias,
non metuis,
uiliil
dum
destruis
corpus et animam?
dum ad tempus deficis,
nam insurget 'arctius
Salva saltem ultimam
li^^dra'
vitQ portiunculam,
et
offereus C(:lestibus,
surget terre
pro iuveututis floiibus,
senectutis stipulam.
2.
tanien proficis,
multiplieior,
post casum fortior
filius.
3.
Et
stes pede stabili
sine casu facili,
Forsan ludo Veneris
cave procipitium
ultra vires ureris,
devitanto Vitium;
sed
si
te vexaveiit
leflexus
nee a veibo aspero
a Venere,
liberum
nee fraudavi temeie
servus
aniplexus,
coiijiigis
me
vitiorum
foci.
7.
[Dalidaiii persetiuere,
ne fraiuletur
sexiis.]
feei,
servierit
si
Veneris
'Vif;'
iumuto
4.
Famem
vestigia,
siliqua
'ire'
porcorum
uon
refuto
abstiilit,
per devia,
ad lubrica
errorum
qu(i
11
via
namque
siquis cedit ab ea,
sed scriptura cousulit,
semper
est in luto.
'viam' intrem nioruni,
pi(;larga protulit
([IUI
pabula donorum.
Zenonis
prudentiam,
quid contigerit,
tinem coufero
rapine
vix evaserit
mens corrupta
nil
conferre sentiam
bis
abutens bonis,
ni fugiendo
fiierit,
scio,
'Sinonis'
confer Tullium,
considero,
DianQ
quis
8.
*Cr(;si' solium,
astutiam,
5.
Dum
regia
curritur in tuto,
coutulit,
011
veteris,
fugiam
Dalidam Samsonis.
9.
fine
Ergo veniam
diu (ßiam contraxerit
maculam
de rei
sentinQ.
miseria,
6.
meritum
Pre^ter
me
neci
uon dedero,
si
ad A'omituni
quem
ieci
vediero,
ut in veniam.
de Dei
dementia,
iK^e
et bis similia
'quod' peregi,
Dei
sola parcens gratia
miserere mei.
;
10
XI.
(fol.
Cur humo toiqu
etui':'
a.
4
Versus.
b.)
nieiitum
ut
ei
iit
Xpc
iie
fat^tus
cuiiuil
glorific
ei
doniin
I
ut pt^nis culpa pi
\
ut dupliciter cvuci
etur,
Gratia sola Dei quos vult facit alta mereri.
XII.
(f.)l.
De
NoN
TE lusisse pudeat,
sed ludum nou incidere,
et que lusisti temeie,
ad
frugem vertere:
vite,
magistra
morum
5.)
ammonitioiie Praelatonim.
doceat
sub pietatis specie;
non abutaris inpie
commisso tibi pauperum
suffragio,
nil
a te ferat liistrio,
non
te ratio,
et tibi
ut pulso procul vitio,
infames amicitias
muiideris labe criminis,
de
in laude
mundo
Xpi patrimonio.
virginis
niinistres in altario.
allicias
4.
Ministros inmunditiQ
a te repellas longius,
2.
Sis pius, iustus, sobiius,
bonorum vitam
prudens, pudicus, Immilis,
pra\ US depiavat socius,
in lege
et
non
Dei
sis
docilis,
arbor sterilis;
fortius
et afficit infamiQ
dispeudio
prQSumptio
tuo te regas aptius
sie traliitur
officio,
a convictu similium,
ut dignus pontiflcio,
prrlati vita vilium
divini dono numinis,
vilescit contubernio.
ad laudem Xpi nominis
fuugaris sacerdotio,
3.
Non
des ministris scelerum
non tua sed ecclesie
5.
Caute dispone domui,
pauca sed vera loquere,
verba confirmes opere,
quia non decet fernere
11
declines ad illecebras,
OS saceidotis pollui
mendacio;
sed CQCQ mentis tenebias
prudentium consilio
puiga virtutis
te
11011
fi'iii
nee te
displiceat,
7.
moveat
siiiistre
radio.
Pias protector pauperiim
salubiis exlioitatio.
omni
pL'tenti tribue,
nialos potenter argue,
0.
Teneris, ut abslineas
manns(iue sacras
ab omni mala specie,
a soididorum
sub freno temperantii;
contagio;
magistra pudicitio
nullus te palpet promio,
abliie
numerum
sobrifetate Üoreas,
quQsita gratis gratiä
nee vaiio
largire beneficia,
vagoqiie desiderio
sed dignis beneficio.
XIII
(fol.
Syon uberrimas
Dedi'c
5
b. )
piipillum a potente,
velut tcirentem lacrimas,
nee est qui salvum
namque
vel qui iiistum eripiat
pro tuis patribus
nati sunt tibi
quorum
'tui'
filii,
dedisti
ab inpio premente.
manibus
sceptium imperii;
faciat,
3.
Tide deus ultionum,
fures et furuni socii,
vide videns omnia,
turbato rerum ordine
quod spelunca 'vespillonum'
abutuntiir regimine
facta est ecclesia,
pastoralis
quod
officii.
o
Ad
corpus inflimitas
in
templum Salomonis
venit 'princeps' Babylonis,
et
excelsum
sibi
tronum
capitis descendit,
posuit in medio;
singulosque gravitas
sed arrepto gladio
apprehendit,
scelus hoc ulciscere,
refrigescit karitas,
veni, iudex gentium,
nee iam se extendit
katliedras vendentium
ad amorem proximi,
nam videmus obprimi
columbas evertere.
artiis
12
XIV.
(fol.
5
b.)
1.
Magnus maior maximus.
paiTUS minor minimus:
magis est obnoxius,
gradiis istos repperi,
et
per quos gradus comperi
minus reddit
quique minus liabuit
minus
attribuit,
aiigeri et conteii
gradus Status
grätig.
3.
Viri, fratres, prQsules,
liMU'uis,
prout datur dignitas,
ratiouis consules,
diguitatum quantitas,
me non
quantitasque iiüminis.
'nee' sie
imitemiui,
operemini
super gregem domini;
2.
Magill parvus
extiti,
pervigil est animus,
parvi niaguus
nieiiti,
sit
lumen
in
manibus,
parvpque sunt gratir
prosit custos renibus
diviti coutrarie;
magnus maior maximus.
cui plus datur liodie,
XV.
(fol.
6
a.)
NuLLi beneflcium
sub honorum culmlne;
iustQ penitudinis
corde mltl
imputatur,
foveas Innoxlum,
cui 'malus' Vitium
deprlme flagitium
quam
superbi et inpll,
Ingratitudinls
supreml
amputatur.
Ergo prQsul
confiteus
memor
iudlcil
iuste iudicans
esto vere ptjnltens,
iudica,
qula
nil claudica.
nil confessio
lavat, cui contritio
3.
Cui 'malus' committitur,
denegatur.
2.
ab 60 plus exlgitur,
Domino
Virtute, non sangulne
quid
decet nltl
pro tot quot tibi tribuit.
retrlbuis
u
(jui
lanam
lac et
ut raptorem.
eligis
gregis cui constituit
Districtiis iudex aderit,
pastorem?
Sed cave, ne dum venerit,
non sustineus considerat
te
te districte
peccatorem.
Dens conterat
XVI.
(fol.
6 b.)
4.
In fiEDEONis
Quod sanctum sacerdotium,
area
et demolitur tinea
quod unctio regalis
se curvet ad Imperium
regale vestimeutum,
et
superabundat 'palea'
divinum est mysterium
vellus aret extentam,
quo sepelit frunientum,
et lo(iuitur
iumentum,
vocem
subiugalis,
an furor laicalis?
favor tarnen veualis,
uec redit bos ad liorrea,
qui non intrat per ostium,
sed sequitur carpentum.
fovet eos sub
alis.
5.
2.
Exit rumor discriminis
Vq
de graudi moutis cella,
das in
vq, qui regis filiam
mauum
lenonis,
quQ tam sancto dulcediuis
vo, qui
late fuudebat mella,
tantQ devotionis,
praeposteratur ordinis
qui cellam pigmentariam
profanas gloriam
opus Salomonis
idantatio novella,
et
dum movet
bases in summo
fraude rapis prQdonis,
in se bella,
culminis
ponens, non capitella.
si
certius inspicias
ad rem conditionis.
6.
3.
Clausa quondam religio
Sub brevi doctus tempore
dum
incappatur,
vel otiuni secretum
stultus
nunc subiacet obprobrio
pleno prophetat pectore,
per vulgus indiscretum,
ructans interpretatur,
quod
et disputat
tali
tyrocinio
cum
rhetore,
non erat assuetum,
([ui
nee confirmat deeretum,
([uod vir iustus tollatur,
non
legis patrocinio
et
nee
literis est
fretum.
tacet et miratur,
assumptus de stercore
senteutias loquatur.
;
14
XVI.
Uoi.
Doctrint^'
verba
paiicis
II
a.
Versus.
1-.)
prosimt sine
Eloquiiim sanctum pretiosum
t'actis.
super auriim.
fit
Expers docttino teiiebras patietur iibique.
Est quasi vas vaciuim cui ciira deest animii'iiin.
XVJl.
(fol.
7.)
3.
mundi patria
Huius
In
Cum
vadis ad altare
regnat idolatria,
missam celebrare,
ubique sunt venalia
te debes prQpai-are,
dona
vetus exp urgare
spiiitalia,
custodes sunt raptores
lupi 'praedatores',
'et'
de corde fermentum,
Xpm,
invoca
subverterunt leges
psalmum
hac incerta
domo
insauit omnis liomo,
cum vento
sed ista
transibunt in momento.
sacramentum;
sie otfers
principes et reges
dicas istum:
"iudica,"
teque ipsum pr(^iudica,
Israliel et
cordis
Juda
mala denuda.
4.
2.
In
liuius
mundi domo
miser-qui vivis homo,
quod
memento,
momento,
cinis es
transibis in
Vanitatum vanitas
et omnia vanitas
est animalis
in
homo
huius mundi domo;
post carnem cinis eris
functa quo sub sole
atque morte teneris;
assimilantur molo,
cinis et origo
nam omnia volvuntur,
quodam dissolvuntur,
quQdam ad vitam crescunt,
Sit tibi
cum
et
qui
formido,
Spiritus cadit
Dominum
eum dedit;
ad
vadit
miser qui hoc non credit.
et
omnia decrescunt;
sed spiritalis
'in
homo
Dei regnat' domo.
;
15
pellem
Lia placet lipposa,
sed Rachel
(jik;
flet
humerali
formosa,
manens
(Uli
pi-o
pio ritu seculari.
sterilis
8.
Sicut fortes iueedunt,
Deo
ob iiimaiiitatem sceleris
et a
geuerat ancilla,
ut leones feroces
nam Raab
et ut aquilo veloces,
'auicilla'
discedunt,
iiavem mundi meisit,
ut apri freudentes
discordia dispersit
exacuere dentes,
mortis seminaria,
linguas ut serpentes
et miiiidi liiniiiiaria
l)ugnare non valentes,
luminant obscure,
mundo
pauci viviiut secure.
et
consentieutes
tempus redimeutes,
quia dies sunt mali
6.
Doctores
ai)ostolici
iure imperiali.
9.
et iiidices katliolici
quidam colimt Albin um
Triucipes et abbates'
ceterique vates,
et diligunt Rufiniim,
ceteri doctores
cessaut iudicare,
iui-a
et Student
gregem
sibi
devorare
commissum
hi cadunt in abyssum,
si
ct^cus
'et
mores',
sicut scripsit propheta,
Deum
exacerbavenmt.
ducit c(;cum,
et
in
deposuerunt
canones ac decreta,
tossam cadit secum;
sanctum Israhel blasphemaverunt.
hi tales subsannantur,
10.
et infia castra cremantur.
7.
Monachi sunt
nigri,
et in regula sunt pigri,
Episcopi coruuti
bene cucullati
conticuere muti,
ad prt'dam sunt parati,
et male coronati,
quidam sunt cani
et iudecenter coronati
et sensibus prophani,
pro virga ferunt lanceam,
quidam sunt
pro iufula galeam,
et verentur ut patres,
fratres,
clipeum pro stola,
dicuntur 'Norpertini'
[hcc mortis erit mola,]
et
non Augustini,
loricam pro alba,
in
cano vestimento
[hcc occasio calva,]
novo gaudent iuvento.
1C>
XVII a.
('""'•
"t'-i
Versu-s.
Quicquid liabes meriti, prrveiitiix gratia
Dens
nil
iloiiat,
nobis proter sua dona coronat.
in
Agricolis fessis
cum
venerit ultima messis,
semiua dant fructum, deterguut gaudia luctum.
Os habet inmite
qui noii fert gaudia vitQ.
XVIII.
(fol.
8.)
1.
Propteb Sion uon tacebo,
sed ruinam
quousque
RomQ
flebo,
ibi
pugna galearum,
piratarum',
'et conflictus
id est cardinalium.
iustitia
rursus nobis oriatur,
et ut
lampas accendatur
iustus in ecclesia.
•Canes' ScyllQ possunt dici
veiitatis inimici
advocati
curii;,
latrando falsa fingunt,
lacet vilis et in luto
'qui'
Sion sancta sub tributo;
mergunt simul
'quod solebam' dicere,
carinam
expertus
sum
opere.
pecuni(^.
6.
Sion esse derelictam,
desolatam et afflictam,
et coufriugunt
Sj'rtes 'insunt' liuic
et Sirenes toti
profundo
mundo
minantes naufragium,
3.
Vidi, vidi caput
mundi
'os
humanum'
foris patet,
instar maris et profundi
in occulto cordis latet
'vorax guttur
informe d^monium.
ibi
mundi
ibi Sorbet
et
siculi',
aurum Crassus
argentum
seculi.
4.
Ibi latrat
et
Sqlla rapax,
Charybdis auri capax
potius
7.
'bithalassus',
quam navium,
Hie 'charybdis' debacbatur,
sed charybdis appellatur
recte cancellaria,
ibi
nemo
'nulli'
'gratus' gratis,
datur absque datis
Gratiani gratia.
17
•Habes
jiixta' i-ationeni
quod
'lur
Franeoneni
per
'liitlialassunr
credas, frivuliiin:
duplex mare fervet,
ibi
a (luo iion est
(iiii
ailigantes onines reges
iu manicis aureis."
reservet
Valens 'oboliim'.
sibi
sedibus Qtliereis;
nos liabemus nosti'as leges
\i.
In galea 'sedet' una,
nuindi Ines inportuna,
Ibi 'venti colliduntur',
panni demeiguntur.
ibi
byssus, usti'um, purpure,
mimdus
ibi
'sepelitur',
camelos deglutiens,
involnta ,canop(;o'
cnucta vorat sicut leo
rapieus et 'lugiens'.
iinmo totus 'deglutitur'
Franc onis guttnre.
in
Spurius qui uominatur,
10.
Hi
(ini
lö.
In piratis pi'incipatur
sunt Syrtes vel Sirenes,
sedens
sermone blando lenes
ventre grosso, lata cute,
in insidiis,
attraliunt byzantium,
grande monstrum nee virtute
speni promittunt leuitatis,
recedens a
sed pro cell ä feritatis
ferinnt marsnpiuni.
cautu blandiuutiir,
palpart verbis, et locuntur
primo (lUQdam dulcia:
„frater,
certe
cum
bene te cognosco,
niliil
'a
te'
tu sis de Francia."
Terra tiia multnm credit,
sua nobis dona dedit
,,
portum
de qua
sc.'pe
consilii,
nostri estis, nostri cives,
sacrosancte sedis oves,
legimus,
'immo vero carlinorum
sancta soror loculorum,
quam nos Bursam
posco,
12.
et
16.
'Maris' Imius ''uou est' dea
Tlietis niater Acbilb^a,
11.
Diilci
vitiis.
dicimus'.
17.
'Hec'
dum
'epulatur'
et
turnet, actor ratis
cum
piratis,
amicos reperit;
sed
si
dea detumescit,
'surgiint venti',
mare
crescit,
et carina deperit.
18.
„Nos peccata relaxamus,
Tunc concurrunt cautes rai,
donec omnes sint privati
tam nummis <j[uam vestibus;
absolutes collocamus
tunc queruntur mercatores,
speciales
filii.''
13.
Codex Daran.
18
tunc "nudati' viatores
si
cantant coram
verus esset cuUor Dpi,
foribiis.
ni.'^i
ist.
cautes? iauitores,
Qiii •sunt'
per quos
posset, erigeret.
latus "Helisi;!
corruniperet,
(jiiesi"
seviores'
'licet
24.
tigribus et belliiis
Fi-anco
intrat 'dives' auio plenus.
iiullum
pauper autem
egenus
et
•20.
placet verum scribi,
si
'duo portus tarnen
sexum reveretur,
nulli parcit 'homiiii';
omnes illuc dona ferunt,
illuc enim a.scenderunt
pellitnr a ianuis.
Quod
miseretur,
"nulli'
tribus tribus domini.
ibi.
25.
duae manent insuby,
kardinales, ut
ad
novo iure
'([uas'
licet 'applicare',
prc^'dixi,
crucifixi
et 'iacturam reparare
vendunt Patrimonium,
confractQ naviculo.'
Petrus
electus
'est
ipse solus
et
mare
fluctus tullit,
mollit,
ad ipsuni fugitur.
'22.
Est
''et'
f«;tus
ibi
maior portus,
ager, florens 'hortus',
pietatis
'sicut'
agni ovium.
Meldensis',
portus 'recte" dicitur:
uam cum mare
intus Nero,
intus lupi, foris vero
21.
Petrus enim Papiensis,
({ui
foris,
balsamum,
26.
lam
ins
novum Simoniam
esse dicunt, et sie viani
linquunt per dementiam;
lii
^nos' docent,
sed indocti,
docent tamen, et nox nocti
indicat scientiam.
27.
Ita dicuut Cardiuales,
Alexander ille meus,
meus inquam, cui det Dens
in primis allicere,
paradisi thalamum.
spem promittunt non pro
23.
Ille
fovet litteratos,
cunctos 'malis' incurvatos.
ita solent dii carnales
sed in fine lectionis
cogunt bursam vomere.
donis,
19
XIX.
(fol. 9 b.)
VrxK
coiiti'a
vitia
cainiine ivbelli.
Mel proponunt
fei
supponuiit
capit singulos
et
siiiguloruni,
re.s
Romanorum
alii.
non
iiielli,
subest ferreum
l)ectu.s
Roma
curia
est nisi forum,
Romc; sunt venalia
deauratt.' pelli,
iura senatorum,
et leonis spolium
et solvit contraria
induunt
copia
aselli.
nummorum.
o
6.
Disputat cum 'animo'
Si te forte traxerit
facies rebellis.
Romam
Vocativus,
mel ab ore
et si te
deponsre
mens
11
protluit,
est plena fellis;
ou est totum melleum,
quod
est instar mellis,
quam
qui te restituere
possit Ablativus,
vide,
facies est alia
pectoris
vult Accusativus,
pellis.
quod
ibi fideliter
prc^sens sit Dativus.
7.
Vitium
In hoc consistorio,
in oi)ere,
causam
quis
virtus est in ore,
si
tegunt picem animi
suam
niveo colore,
lioc
niembra dolent singula
nisi det
capitis dolore,
Roma
et radici consonat
qui plus dat
ramus
melius allegat.
in sapore.
vel alterius,
iuprimis legat:
sed
capit
pecuiii».',
8.
Caput mundi
nil
pecuniam,
totum negat.
4.
Roma
'regat'
est,
mundum,
Romani capitulum
liabent in decretis,
quod pendet a capite
ut petentes audiant
totum
est
manibus
trahit
enim Vitium
primum
et de
in
iumundum,
secuudum:
fundo redolet
quod est iuxta fundum.
repletis.
Si das. tibi dabitur,
quando petis,
qua mensura seminas,
'petunt'
liac
eadem metis.
2*
:
:
20
13.
Munus
et petitio
currunt passu pari,
'opereris'
si
munere,
vis operari;
Cum
soli
Tullium ne tinieas,
'et'
'velit causari',
non
si
'munus' elo([uentia
'pollet'
singulari,
ad i)ai)am veneris,
habe pro constanti:
non est locus pauperi,
favet danti,
munus
si
respondet
'hie tibi sie':
non est mihi
10.
Nummus
'praestitum'
sit aliquanti,
tanti.
14.
in liac curia
Papa,
si
rem tangimus,
nun est qui uon vacet:
nomen habet a
crux placet, rotunditas
quicquid 'habent'
placet,
et
et
totum placet:
cum ita
Romanis
placeat,
placet,
nummus
ubi
et lex
loquitur,
omnis tacet.
re,
vel
si
vis apocopare,
paga paga de
si
le
15.
Si quo grandi
munere
'bene pascas'
mauum,
Sic papa, sie ianitor,
sie biülator quQrit,
etiam
frustra quis 'objiciat'
'cardinalis'
vel Justinianum
grex hanc viam
vel Sanctorem canones
et
quia
'ut
tanquam vanum
'lias'
paleas,
bursa det' granum.
'Rom am avaritit;
manus parca;
vitet
danti munera,
parco non est parca,
'niimus' est pro "numine'
et pro
Marco marca,
et est
minus celebris
ara quam
sit arca.
terit,
quod uni dederis
'si
alteii deerit',
totum
'jus
tunc falsum'
tota causa perit.
10.
12.
'parcit'
marc,
vis impetrare.
11.
transeunt
alii,
papare,
nomen gallicum
solus vult
Das
istis,
das
aliis,
addis dona datis
et
cum
satis dederis,
qu(^rent ultra satis;
0,
vos bursQ turgidQ,
Rom am veniatis,
RomQ datur potio
bursis constipatis.
est,
21
17.
'Praedaiitiii'
magna,
prrda
(liiid
et hoc pacto loculum
nuirsupium
Roma
i)aulatiiii.
'siiiguli'
maioi-,
fit
maxima
uiinies
magis' repleatur.
gradatiin.
ly.
Kedeiint a curia
capite corimto,
stiangiilaut,
'bui'hiaiir
ima
et 'exspirat' statiin.
'tarnen'
regit Pluto,
et 'accedit' dignitas
Tityi
animali bruto,
'ieciir iiiiitatur';
taiiquam
ut redeat,
fiigit res.
teilet lupiter,
summa
IN.
Bursa
vaciuis,
tiat
Irem per siugula'?
colligam summatiin:
perit,
deprrdatur,
ut *cuiu
ut uascatur,
gemma
'stercori
et pictura' luto.
XX.
(fol.
10
b.)
3.
Roma
'tuQ oblita
Perit lex,
mentis' sanitate
manet
desipis, 'et resipisceris
bibit grex
nimia' tarditate.
virus hoc letale,
Lampas
pastor cedit,
caret oleo,
f(;x,
male sed mercatur,
lupus redit,
sponsus ut cum venerit,
morsu
Salus obumbratur,
permale.
It^dit
pietas uec audit
4.
Supern^
foris
civitatis,
dum
inclaraitat
vox calamitatis.
2.
sedes apostolica
qup,
vix latet catholica,
Claudicat ecclesia
patribus orbata,
steruitur iustitia
capite truucata,
princeps teuebrarum
se sentit gloriari
couvertere. convertere,
orbis fluxa, miseri
iam muudus lauguet oper e.
Student (luem sectari.
22
5.
Ludit ad inteiitum
cedat
reriim couiectura.
vitia premantur,
quodam
docet
iit
basem
.Sorte
orbe
schemat.e,
vili
natura;
lis,
b^'to,
tristi spreto,
iure freto
reiimblic-t;,
seuatorum
pellantur,
machina corrodit
8.
Aruit spes c^stuaus
pn;iseutium maloruni.
de qua,
'.si'
diuturnitate,
diu viguit,
stirpe solidatur,
secula iam pereunt
cuius et propagiue
inbecillitate,
solium
ordo principatus
h.'tatur.
mentis discrepata
(3.
O
decus exaltabile
volvitur in serie
saluti collaudabile,
mundo non
complectere, comxdectere,
falso
iam languet mundus opere.
quoque veritatis
convincitur augurio.
nee
7.
Sed cum
piata,
'alius'
est in Israhel
fidem dans centurio.
sis
pleua vis,
XXI.
(fol.
11
a.)
Evangelium,
Initium sancti evangelii secundum Marcas argenti.
In
tempore dixit Papa Romanis: Cum venerit filius hominis
ad sedem maiestatis nostre, primum dielte: Amice, ad quid
illo
venisti?
eiicite
At
eum
ille
si
perseveraverit pulsans
quidam pauper
clericus
et exclamavit diceus:
veniret
curiam
Miseremini mei saltem
PapQ, quia manus paupertatis
et
ad
tetigit
me.
dans
nil
Factum
in tenebras exteriores.
est
vobis,
autem,
domini
vos,
ut
PapQ,
liostiarii
Ego vero egenus
pauper sum, ideo peto. ut subveniatis calamitati et miseriQ
autem audientes indignati sunt valde et dixerunt:
Amice, paupertas tua tecum sit in perditione, vade retro
meo, Uli
Satlianas, quia
non sapis ea
qu(i sapiunt
nummi,
Amen amen
23
tibi:
(licu
iioii
iutiabis in
gaudium
duniiiii
tili,
donec dederis
iiüvissiimini (luadrantem.
Pauper vero
versa
([Ik:
abiit et vendidit iialliiini
et
tunicam et
uiii-
habuir, et dedit cardiiialibus et liostiariis et came-
At illi dixeruiit: Et hoc quid
eiecerunt eum ante fores, et egressus
rariis.
foras flevit
amare
Et
et
Postea venit ad curiam (|uidam
non Iiabens consolationem.
clericus dives iiiciassatus,
est inter taiitos?
iiipinguatus, dilatatus,
(lui
propter
Hie primu dedit hostiario,
At illi arbitrati sunt
inter eos, quod essent plus accepturi. Audieus autem dominus
dona a clerico
Papa cardinales et ministros plurima
accepisse intirniatus est usque ad mortem. Dives vero misit
sibi electuarium aureum et argenteum^ et statim sanatus est.
Tunc dominus Papa ad se vocavit cardinales et ministros
seditionem fecerat
secuudo
bomicidium.
camerario. tertio cardinalibus.
et dixit eis: Fratres, videte,
ne aliquis vos seducat inanibus
Exemplum enim do
verbis.
vobis,
ut
quemadmodum ego
capio, ita et vos capiatis.
XXI a.
(foi.Hb.)
Roma
'tenes'
morem nondum
Versus.
satiata priorem
donans donanti. partem dans participanti;
sed miser inmunis censetur,
5
eum quia
punis.
Accipe, sume, cape tria sunt gratissima PapQ,
nil do, nil prrsto nequeunt succurrere mrsto.
Si dederis marcas, et eis impleveris arcas,
culpa solveris quacumque ligatus haberis.
Non
igitur uosco,
quam vis cognoscere
posco,
In quo papalis res distet et imperialis.
10
Rex
facit audenter,
dominus sed papa latenter;
rex capit argentum, marcarum millia centum,
efticit
Ergo
hoc ideni papaium curia pridem.
pari pi^na capientes sie aliena
condemnabuntur, quod Simonis acta secuntur.
Romana non
15
Curia
16
Roma manus
(iu(;rit
rodit, si
ovem
sine lana.
rodere uon valet,
odit.
24
XXII.
(fül.
De
12.)
cruce signatis.
1.
cum
FiDKs
Idolatiia
Confusionis civilas,
pugnavit, teste Giatia,
decepit te geiitilitas,
agiesti vultu tuibitla,
inniteris aruiidijii,
uou querit tegmina,
nuiiidi
sed forti
fideiis
pectore,
unacum paupeie.
dives
Gladem laturo manui,
revertere, revertere,
facturis opus respice.
7.
Prophet a
teste,
tu Babylonis
beatus est
misera
fllia,
qiii
parviüos
petrQ collidit tuos,
prisci das
ponas sceleris
Chald(^a nunc metropolis.
Qui colunt cacodt^mones,
non flunt illis similis,
qui et fibris non utmitur,
dum
insculpuntur,
illis
uec vox inest nee ratio,
nee locus
in arbitrio.
8.
3.
loliannes super bestiam
Beati sunt mucrones,
sedere vidit feminam
quos portant Xpi milites,
ornatam, ut est meretrix,
suö'ulti crucis
in
forma Babj'lonis,
sed tempus adest calicis
ffjces
usque
sceleris.
tegmine,
sub cuius gaudent robo
quorum
felix atrocitas
coüstringit te^ geutilitas.
4.
9.
Princeps vocatur principum,
De
qui colla premit gentium,
costam scandat tetragoni
compellinuir intrare,
sedentis ut (^terni
sub Herculis memoria
vexilla
ponens rosea.
et
viis
atque sepibus
mundi voluptatibus
nunc nuper epulare
gustu sQpe medullitus,
quam
suavis
Xam
quem Dens ponet hominem,
fit
velum triangulatum
sub mensa
cuius regat pulclierrimum,
militum tripudio
l^tetur
Pacis visio.
dominus.
10.
5.
Xavis in artemonem,
liic
sit
pauis filiorum
cibus catulorum
pii
domiui
de verbis evangelii;
gaude SyropliQnissa,
iam venit tua
filia.
25
14.
11.
Forum
in
Ad
est lerosolyniis
eampo
(lUüd rex
in
libert;itis,
regum
domo
patris stabiles
•nurami' traliit conventio;
instituit,
nee gravet operatio,
inercator piiuleiis uderit;
<iui
multas mausiones
pondus
vitam velit emere,
diei preterit,
merces perennis aderit.
testinet illuc currei-e.
15.
i'j.
Non
tarnen ita properet,
([uin
coniugi provideat
Novissimus fit primus,
et primus fit novissimus,
de rebus necessariis
dispar quidem vocatio,
unacuni parvis liberis,
sed par remuneratio,
quod (juidem
dum
nisi faciat,
cunctis laborantibus
vitQ datur denarius.
iguoro »[uid proficiat.
16.
13.
Sepulclirum gloriosuni,
Non
proplietis declaratum
non coiTumpuntur Qdes,
non maior bic minori,
inpuguatur a canibus,
(luibus
sanctum non dabimus,
liic
mutatur sedes,
non pauper
uec porcis margarit(j
non obstat
mittuntur deridende.
nee locus
ditiori,
alter alteri,
'1110'
obprobrii.
xxin.
(fol.
13.)
1.
omnes
Domini crux altera!
Ananias, incurvatur
Nova Xpi
cornu David, flagellatur
Ciiucifigat
vulnera!
sponsa Sion, immolatur
arbor salutifera
mundus,
perditur, sepulclirum
abdicatur ab inmundis
quem
gens evertit extera;
per
violente
mundus.
plena gente
iste iudicatur
2.
sola sedet civitas;
O quam
agni fedus
Exulat rex omniura,
rumpit hedus;
baculus fidelium
plorat dotes perditas
sustinet obprobrium
diguos
Iiictus!
26
geiilis iiitidelis;
lu.^c
cedit i)arti geutiimi
Omnes
est
vox ad placitum.
ultra debitum,
I)ars totalis,
ut exempla docent,
gens regalis
nitimur in vetitum.
in liito et latere,
Disce
et laborat,
et error em,
cum explorat
lac et tu siniiliter:
Moyseii fatiscere.
liac in vita
Homo,
dei miseieie,
i'atris
tili,
ins tneie,
inceito certum
qiK^'re,
murem
nihil vita,
vive et non
quipro censu
ducis
diiciim doiia prumereie,
quaudo
et Ir.crare ver«\
rete',
liicis.
messem
3.
'dat'
in
'iacis
censuram;
capturam
vides iani niaturam,
saltem per usuram
et tu
Quisqiiis es siguatiis
aliter.
Cleri vivas ad mensuiani,
'mete'.
charactere
fidei
fidem factis assere,
artem
rugientes contere
Si quis in hoc
catulos leonum.
populo non noverit,
Miserans intuere
per
corde
Xpi.
omnia cum viderit,
eligat hanc partem,
'Agediim, Christicola',
ut nihil decreverit:
tristi
damnum
(luani
mundo
surge, vide,
quod
ne de
dolo, fraude,
fide
vis
aude
vitandum credidi;
reputeris frivol a.
nil
Suda martyr
derelicta Babylone
mundo gere
morem vere,
mos gereudus
piigna
Legi
in agone,
spe mercedis et coroüQ,
pro
et
cf^lesti
regione,
ad vitam
te
conpone
vixerit,
'Thaidi'.
nihil sit astrictum,
iuri nihil sit
addictum,
'tibi'
sanciatur hoc edictum.
pugna.
4.
TJbi virtus est delictum,
Curritur ad vocem
Deo
uummi
ibi.
vel ad fsouitum,
nihil est relictiim
;
27
XXiV.
(fol.
Quon si»iiiUi David
nunc exposnit
nobis Dens, et
iiiTcinuit,
ni
peccata conpassus
3.
polluit,
Et adiuvet
qui pro nobis
in
hoc con-
hoc
in
exercitu,
quos signaverit
crucifixus fuit.
nobis
tulerit,
ecclesia crucem, (lua earuit.
sie innotuit.
recubuit
Quantum
b.)
non habuerit
Saracenus sepulclirum
({uo
13
signo
qua nos
crueis,
doluit,
(liiantum nobis propitius fuit,
iam tempus advenerit
dum
veuio, quo putuerit
sie voluit
mortem pati cruce, nee meruitl
Refl. Exsurgat Deus. et dis-
et
quotDeumotfeuderit;
si Aiderit,
et se Signet, bis solutus erit.
2.
Duo
ligna diu non habuit
4.
Exsurrexit, et nos assurgere ei
Sareptina. quibus ut caruit,
propere
semper doluit
et dolebit.
dum
quid
fecerit.
quod
Saraceuis locum quo iacuit.
quisque.
videat
'nunc'
quibus
pr«^buit
crucem ceperit
se salvare qui
sipet hostes quos habuit,
postquam
rede-
merit,
iam tenemur atque succurrere;
rehabuerit.
Suuamitis clamat pro
filio,
qui
quem nee Giezi sanare
lerusalem perdei-e
hoc opere
possemus culpas diluere;
voluit, ut
occubuit,
potuit.
sie
Helisrus uisi met venerit.
nam
non surrexerit,
absque nobis edterramsolvere
et OS ori recte eoniunxerit.
posset propere,
Helis(nis ni nunc venerit,
cum
si vellet,,
hostes destruere
sibi uil possit
XXV.
(fol.
U.)
ToNAT evangelica
luce sua
Clara vox in
te illuminabit.
mundo:
Dominus
„qui dormis in pulvere,
et a malis
surge de profundo,
animam
omnibus
salvabit."
resistere.
28
6.
Menior
esto, iiiveuis,
lacob scab: summitas
altera calcatur,
creatoris,
tili
qua Xpi passio
crux Xpi te moneat
in
Omnibus
nobis reseratur.
in lioris,
cape meiite, cogita
Tyrus
curde de
in se reprobatur,
tutuiis,
ad radicem arboiis
qiiod
posita seciiris.
sit
alta desinit,
Domini
mous über udorat ur.
in Iiid<;a
3.
7.
Senes et decrepiti,
fidelis
anima,
vobis est oblata
clama de profundis,
Vera ponitentia
te terrenis fugito
Xpi
cruce
data;
rebus et iiimundis,
cruce Xpi naviga
dies vestia desiit
velis in secundis,
et est inclinata,
iiam
fine
ad umbram
vergitur
desperat a.
ne te ventus turbinis
undis.
sutt'ocet in
4.
8.
Cum
Ecce cum fiducia,
venit regnum Dei,
illud primum (jiK^rite
nos iudicaturus,
vos qui estis
nulli parcens,
carnem
rei,
crucifigite
famulantes
ei,
per ignem venerit
honio Dei
eins
tilius
durus,
omnis crucifer
securus
erit 'tunc'
cum
et in psalmis dicite:
gratulaus
miserere mei!
candidus et purus.
5.
peccatrix aniraa,
si vis
et
dealbari,'
ab omni crimine
penitus mundari,
te in cruce
Domini
angelis,
9.
In die iudicii,
cum
et
sol obscuratur,
lumen
crucis
fidelibus
Xpi
datur,
tunc in peccatoribus
dominatur,
oportet gloriari,
liostis
et in ipso penitus
sed ab hoste crucifer
ab hoste
tunc omnis liberatur.
liberari.
29
10.
Ergo Xpi
Pro
niilites,
beati
liig'ite.
Im ins muiKli gloriam
cruce iam signati,
in
Xpc
(lua
mortem
Yade, iam
iiioriens
Ergo
digne p(^*nitentibus,
lavit.
cum
fotens Lazaru.«?
ducatur in exemplum
11.
erit,
peristi."
12.
superavit,
peccata nostra
Quid
crucem subii.
non subisti
lianc loco prnitentie'c'
SUD saiigiüne
at(iiie
te
([uare
stabiinus
templnm,
ut
si
in
quo virtus babitat
eis
anie tribuual Xpi?
sue passiouis.
Pandens sua vulnera
hanc impleat et muniat
Micet':
ipse suis donis.
,.([\w\
fecisti?
XXVI.
(fol.
1\)
1.
Heü voce
Malus comes 'Tripolis'
mentem ferens ream
magna cum tj'rannide
flebili
cogor enarrare
quod accidit
facinus,
nuper ultra mare,
tenens Tiberiam
quando Saladino
'Turcos'
concessum
terrani;
Xpc
sie
ducit in
est vastare
quam dignatus
amare.
est
suis fraudibus
ludoam
atque primum occupat
totam Galilt^am,
Exeunte Junio
Saladinus convocat
anno post milleno
barbaros per girum
centum
habitantes Thrygiam',
iuncti
et octoginta
cum
septeno,
quo respexit Dominus
muudum
sorde pleno
erigens de paupere,
pauperem a
c^no.
Pontum usque Tvrum,
Agarenos populos.
'Arabem' et Syrum.
ab Egypti finibus
usque in Epirum.
30
5.
9.
'Veiiiimt' Hirconiili,
Turcbi pugnant acriter,
Tiirgo et
iacula uiittentes
Etliti:,
Mauri atque Getuli.
cbristiauos vulueraut
Barbari et Scytb(^,
codunt resistentes,
ülii
Moab, Anion
et Ismabelitr,
atque
cuiii
bis
et ut niab^' bestie
dentibus frementes
omnibus
sunt Amalecbite.
territant sonipedes
tubis perstrepentes.
6.
Tiircos ac Massagetas
lirrcipit
adesse;
10.
Nostri se
ita
dum
sentiunt
pn^gravatos
Katari atque Sarmates
et a malis gentibus
nohmt binc
undique vallatos,
abesse,
curruut 'Quadi, Vandili',
stringunt suis manibus
Medi atque Perso.
enses decauratos,
undique conveniunt
atque truneant fortiter
gentes
barbaros armatos,
sie
diverse.
11.
X
Terram iutrant iuclitam
Plus quam
cunctam devastantes,
eraut cbristiani,
milia
capiunt cbristicolas,
sed pro uno quolibet
senes et infantes^
ter centum pagani,
et ut ferr pessiniQ
sie
sanguinem amantes
Bactri et Hircani,
iugulant puerulos,
vix ex nostris aliqui
dividunt prQgnautes.
evaserunt sani.
pugnando cominus
32.
8.
Saladino
terram
igitur
sie ingresso
rex atque
Templarii
Rex cum
alii
cruce capitur,
truneantur,
Templarii ter eentum
currunt ex adverso,
capti decollantur,
totis obstant uisibus
quorum nulla corpora
barbaro perverso
sepulture dantur,
cupientes populo
sed a
snbvenire presso.
c^lo coronantur.
Xpo animQ
81
Nostro postqiiJim acips
confmcto,
ita sunt
cununt
('iu(leli>;sini(;
geiites illa parte,
urbem Acrim capiunt
absque
iillo
Maite,
atque omnes alias
iiiami siniul
et
arte.
demum
Cruci
a([uani at(iue sanguincin
sparsit eins latus,
((uo
ac
tali
mundus
solani liberat
pretio
est salvatus,
primum liominem
dam natus.
qui per
fuerat
14.
Siirim
fixus est
Dens homo natus.
18.
Heu, terra
iiiclita
nautica niaiinus
terra vere bona,
marchio
sola digna perfrui
clarissinius
vere palatiuiis,
florida Corona,
cuius vires approbat
terra cui dederat
Grocus
et Latinus,
Dens tanta dona,
timet quoque plurimum
heu (luantum inpia
ferox Salarliniis.
te
nunc
cingit zona!
15.
Latro
terr(,^
per
ille
pessinms
devastator,
quam
suis pedibus
19.
Heu, heu, Domine,
gloria iustorum,
augelorum bouitas,
trausiit Salvator,
Salus peccatorum.
uatus qui ex virgine
ecce, caues
omuium
panes filiorum,
creator
comedunt
in pr(:sepi ponitur
velut aqua funditur
cell fabricator.
sanguis nunc sanctorum.
IH.
Inde
siccis
pedibus
maria calcavit,
et
ex quinque panibus
20.
Flete,
flete,
omnes populi,
uon paruin,
et
graves luctus facite
multos satiavit,
planctum
quem Johannes predicans
flumina ettimdite,
digito monstravit.
undas lacrimarum.
et lordanis sentiens
sie ruinam plangite
urbium sanctarum.
post retrogradavit.
et anuirum,
32
21.
Flete amarissime
areliam testamenti
omiies auditores,
accensus igne zeli
magni
tradidisse legitur
atqiie minimi,
fratres et sorores,
mutate
])opulo crudeli.
in melius
24.
vitam atqiie mores,
nam
Sed
de celo prospicit
et
quamvis viribus
hrc putabant acta,
Deus peccatores.
sunt conpulsi plaugere
22.
Dat
statim sua facta;
coegerunt reddere
flagella impiis,
munera cum
punit delinqueutes,
et per
tempus
nam
corrigit
stulta presumentes,
humiles
arca,
illorum viscera
stabant putrefacta.
glorificat,
25.
deicit potentes,
Couvertamur
igitur,
recipit ut filios
et p(^niteamus,
digne ponitentes.
Sic iratus
quondam
iudicans
et
mala
23.
fletu
Dominus
atque
'e'
conmisimus
deleamus,
Deo munera
digne offeramus,
Isralieli
de alto
qne,
nubibus
ut placatus lacrimis
donet quod rogamus.
coli
XXVII.
(fol.
161).)
2.
1.
Debachatür mundus pomo,
Ecce tempus, tempus niQstum,
quod comedit primus liomo;
propter plebem
demonstratur nobis
patet enim manifestum,
'^tomo',
quod privamur nostra domo.
Refl.
Prob
dolor,
Moyses
et
Aaron,
rex David et Salomon,
Hierusalem
mundus
et
Geon,
plorat et Sion.
fit
infestum,
quodplebstemptat inhonestum,
Prob
fit
dolor, alteratur creatura,
ncvosa pro natura,
quid superbit limatura,
de qua summis nulla cura?
;
33
Homo
dum
miserere
reus captivatiir,
liic
vagus exulatur,
kj-iios.
salva tuos famulos.
non de iure gratulatur,
dum
liic
Almaricus
brevis moriatur.
Imperator rex
Grocorum
in
Egypto
Turcos
minas spernens paganorum
<).
Omnis ergo
parat sumi)tus armatorum.
Cliristianus
ad Egyptum teudat manus.
7.
imon
fractis poiti.s
stravit dire mortis.
auro sumpto tliesaurorum
Refl. ^4gios
uiilcs fortis.
rex communis uostrc; sortis,
6.
tlieos atliauatos,
semptT
ibi
degat sauus,
destruatur rexpaganus. Agios.
sotir ischyros',
XXVIII.
(fol.
17.)
urbem David
'Xomen' a solemnibus
traliit
solemniacum,
solemnis exigitur
omnis, preter
qui
a paganis hodie,
'sibi'
monachum
virilia
resecavit Sarracum
2.
Festum
agitur,
dies recolitur,
in
quaDagon frangitur,
Agar pellitui-,
natus
illum liinc 'excipimus'
Abimelecli vincitur,
tanquam demouiacum,
lerusalem eripitur
ipse solus lugeat
et cliristianis redditur,
reus apud
Eacum.
dies,
colamus
Exultenius
et
cantemus
cauticum
victoritj,
igitur.
3.
H^c
urbs nobilissima
primum regem liabuit,
maxima
Domino conplacuit,
et
clamemus
quas debemus
Uqc eadem
laudes regi glori^,
et super apostolos
qui 'salvavit'
Spiritus intonuit.
Codex Buraa.
3
34
Yrbs saorata
colitus
in
et aniata superis,
tabeniaculmn,
legis
haue mittit Dominus
igneiii
aimis singulis,
liospitale
tenipliun archQ et f^deris,
pauperum
et asj'lum miseris.
XXIX.
(fnl.
AxNo Xpi.
incarnationis
17.)
Victor imperatoris
anno nostro reparationis
eusis
millesinio ceutesimo
Petri, prisci moris
cum mucrone
septiiagesimo septimo
'uuitate',
rex
feliciter
gloriQ
eteiiK,'
douo
su(;
gratiQ
vim
dimicans
maioris
'resecat' erroris.
tenebrosam uebulam
5.
scismatis fugavit,
ciuassanKpie iiaviculam
Simonis salvavit.
Gaude, materEomatriumphalis,
ecce, nauta iam universalis
de profundo maris hieme
2.
Hoc
orbem obduxerat,
cliaos
immo
portum pacis
iufecerat
aunis fiiiater
scismatum
({iiinis
dum
pietatis
adiit,
dexteram
tetigit.
Felix acumen liuius mentis,
])ruiuis,
qui
scintilla caiitatis
alserat facta iam cinis.
aliis
cum
tribus elementis
ac dirimit
litem pacis ligamentis.
3.
Hoc decus
concordiQ
sanxit
Saxonie
flos
remige iutegro
6.
Xunc Sion
Itjtetur gens,
noster felix pontif'ex
quia dominus exurgens
Wiclimannus
miserans cor
omnis pacis
artifex
lenit,
tempus enim venit.
mira gratia,
per
quem
talia
7.
fiunt cousilia
Huius anni magnalia
quo hunc errorem
sunt iubilei gaudia,
valent reducere
sie
ad pacis honorem.
exstirpantur zizania,
flavet seges triticea,
35
Alexander
et paleas de area
supra montes,
ventantur foras liorrea.
(lartus sagax et
Hoc
canat vox ecclesio
viilpes,
quo demolinntur vineas,
anguem
stravit, quidisseniinavit
liQC iiova tripiidia
captitavit,
reqiiirat casta Sioii
lilia.
(liscoliim virus, (piod iiifrigidavit
8.
Passeres
fidelis arclii-
venator illaqueavit,
deciis concordio
illos,
qui
iguiculum
trans-
tidei,
quique
ct^cavit.
migrant
XXX.
(fol.
18.)
1.
Omne
geniis
dQmoniorum
cecorum, clandorum sive confusorum,
adtendite inssiim meoruin
et
vocatiouem verborum.
2.
Omnis creatura pliantasmatum
corroboratis principatum
([\W:
serpentis tortuosi, venenosi,
qui 'traxit' per siiperbiam stellariira partem tertiam,
Gordan Ingordin
et
Ingordau,
per sigillum Salomonis et per magos Pliaraonis
omnes vos coniuro, omnes exorcizo
per tres magos Caspar. Melcliior et Baltbasar,
per regem David, qui Saul sedavit,
cum
iubilavit
vosque fugavit.
3.
Vos
attestor, vos eontestor
mandatum domini,
ne celetis quem soletis
per
vos vexare bominem,
ut compareatis et post discedatis,
et
cum
desperatis chaos incolatis.
3*
;
an
4.
Attestor. coiitestor
per timendum, per tremendiim
diem
iudicii,
suplicii,
(^teriii
diera iiüseri('. pereuiiis tristitie,
qui ducturus est vos iu int'erimm,
salvaturiLs
est nos iu
t'teriiiiin.
ö.
Per nomen iiiiraliile atque
Dei tetragrammaton,
ineffabile
ut expaveatis et perliorreatis
vos exorcizo, Larve, Fauui, Manes,
X\mpli(', Sirene, 'Haniadriades',
Satyri, luciibi, Peuates,
ut cito abeatis, cliaos incolatis,
ue vas corrumpatis
cliristiauitatis.
•3.
Tu
uos, Deus, couservare ab hostibus dignerls.
7.
Amara
tanta tyri pastos sj'calos
cellivoli scarras polili
sj'caliri
posylique lyvarras.
LXIV.
(fi.l.
De
:38
b.)
saeerdotibus.
1.
()
quam
fortis
armatura,
qua vestitur vestra cura,
sed,
si
vel altaris mercatores,
fures estis, nou pastores.
forte contra iura
^•
faciatis, ruitura!
Nota vobis est scriptura;
cum vos fertis Deo tliura
si mens vestra non sit pura,
non sunt
illi
placitura.
Castitatis coutemptores
si
vos estis contra mores,
Tu
sacerdos liuc responde
cuius
mauus sunt immunde,
qui frequenter et iocunde
cum uxore dormis, unde
surgens niane missam
corpus
Xpi
benedicis,
dicis,
37
«eile velim causam, (iiuiie
Castilate nun
iiibiite,
sacrosanctiim ad altare
sed
coide et
btatim
aniniaruni
veiii.s
inimolaie,
viigis dignus vapulare.
iininundii.s
i»ro
missam cantas,
ciite,
salute
o pollute,
pleiius sorde, pleiius meiidib
-.1
Vapulare virgis dignus,
ad altare uianus tendis
dum
'quod' (•nntenniis.'ciuod'oireudi!:
anioris tautuni
corvus
tracta.s et
iam non
liQres
pigiius
nun cignus, coucubinaiu dum
sed privignus.
ascendis;.
;
38
verum
viiicit
veritai>
Keli.
falsitas,
nieutitiir.
Oiimes iura loduul,
MulUuu habet
et at res illicitas
d()
'illicite'
verbuui
procecUmt.
avaiitia,
divites,
regiiaut et avari,
'rnari'
niente quivis anxia
Refl.
uititur ditari,
cum
i>it
lioe
jjih;
ceteiis
uuiuut iguoraie
>)
Reguat
uiieris
das dedi dare:
quos poteris
comparare.
Omnes
iuia L^duut,
leium uumeiis
numeros excedunt.
et in
summa
gloria
ceuisu gloriaii.
Lxvni.
(fol. 43.)
1.
Amakis stupens casibus
gratia prostat et scortatur
Yox exultationis
foro venalis gratio,
Organa
iuris libertas aucillatur
in salicibus
suspendit Babylonis;
obsecundaus pecuni(^
captiva est confusiouis;
3.
Hypocrisis, fraus pullulat
involuta doloribus,
menda
Sion cantica Iota sonis
et
permutavit
que titulum detitulat
flebilibus.'
falsitatis,
vere simplicitatis
2.
Propter scelus perfidiQ
quo mundus iuquinatur,
frigescit ignis caritatis,
fluctuantis ecclesif^
aculeus cupiditatis
sie Status
quos mordet atque stimulat.
fides a cunctis exulat,
naufragatur:
LXVIII a.
(fol.
1
43
b.)
Versus.
Flete
perliorrete
flenda,
perhorrenda; lugenda; pavenda, dolenda.
lugete
pavete
dolete
39
2 Etates
peccata
Vitium
aniii
tyiaimi
cuiTUut, labuiitur, remanet, crescunt, statiumtur.
3
eccleisia
cessat,
calcatur, ambit, reguat,
clerus
4 Pontifices reges
G
7
sordent, violautur.
Abbas
'possessa'
pirbendas concio
'iuflatur',
vastat,
iiiiimit,
laude
iuescatur, liorret,
Subiecti
stulti
Ordo
fessa
declamitat, astat.
mouaclios mundalia fraude
Militibiis
gaudet,
pudicitia
insidiatur.
colit,
contemptus
gnari
dissiliunt, gaudeut,
8
dominatur.
proceres sacraria leges
turbantur, turbaiit,
errant,
5
niaiuniou Simonia
Viitus
iiiulti
mrreut, attollitur,
audent.
doctriua Sophia
pietas
languetj sordescit, refugit, rarescit, liebescit.
u
Insons
pupillus
'plectitur, arctatur',
10 lugeiiuus
liumilis
viduata
teritur,
premitur. si)oliatur.
parasitus scuna
servus
pr(,'stat,
ditatur,
12 Delicir
viget,
iastus
excellit,
13
1-1
Idcircü
16
rapiu(^
cumulatur, aguntur.
S(;vit,
inferimur, patimur,
languores
languescimus, imus.
liabentur.
Aurum
censores
iusti
meliores
fallit,
falluutur, pri^sunt,
desunt,
rapiuntur.
imbuit,
mores
legem
pr»^latus
oruavit, statuit, rexit,
Omnipotens pruis
audi,
pravi
hostis
nipsli
mucro timores
iucendia
labet, adaugentur, consumuut, SQvit,
17 'Doctiloquus'
18
urget.
detiimeutum grave
'pesti'
'ci;dimur'j
furit,
rabies usura
adduutur,
suadent,
decoratur.
tumor astus
inimiciti(;
euervaut, turget, exercentur,
Blandimeuta mino
15 *Aer'
Epicurus
periui'us raptor fallax
11 Cellio
proteivus
imperitat, dümiiiatur.
hoiioratur, touat,
servit,
pusillus
honores
cumulavit.
paradisus am^uis
tollatur, fugiat, pateat,
foveatur.
40
LXIX.
(fül. •44 b.)
Florebat
s^Uulium,
olini
uimc vertitur
iam seile diu
in
tiMlium;
sunt colloquentes clauculo
et ad
macellum sedulo.
^igllit,
8.
Stil lutlere i)r<:Yaliiit.
Mariam gravat
o
sessio,
nee MartliQ placet actio,
Iam
piieris astutia
contiiigit
ante tempora,
jam Lie venter
Rachel lippescit
(ßii
sterilis,
oculis.
per 'malevolentiam'
excludunt sapientiam.
9.
Catonis jam rigiditas
3.
Sed retroactis
seciilis
cüuvertitur ad ganeas,
vix licuit discipulis
et castitas
tandem 'nonagenarium'
tuipi servit lasciviQ.
qiiiescere post
Lucretic^
Studium.
10.
4.
x\t
nunc decennes pueri
decusso iugo liberi
se
nunc magistros
c^ci cocos
iactitant,
pr(icipitant.
'Quod' prior etas respuit
iam nunc clarius claiuit,
iam calidum in frigidum
et
humidum
5.
Brunelli chordas iucitaut,
.stivo
aridum,
IL
Inplumes aves yolitant,
boves
iu
in aula salitant,
prQcones militant.
Virtus migrat in vitium,
opus transit in otium;
nunc
cunctfj res debita
exorbitant a semita.
6.
In taberna Gregorius
iam disputat
12.
severitas Hieronimi
Vir prudens hoc consideret,
cor mundet et exoneret,
partem causatur
ue frustra dicat: Domiue!
iuglorius,
oboli.
7.
in ultimo
examine.
Augustinus de segete,
Quem
Benedictus de vegete
appellare non poterit.
iudex tuuc arguerit.
41
LXIX a.
[LXX.]
45.)
(fol.
Post quam nobilitas servilia copit
1
C«^pit uobilitas
quam
2 Nobilitas
Lapsa
am
are.
servis degeuer
uoii probitas
tu
regit atfiue
etur,
Nobilitas
4 Nobilitas
Nobilitas
Nobilitas
Nobilitas
G
cum
iacet, iiullique placet, quia nulla vid
3 Nobilitas
5
Versus.
hom
hom
mis
hom
hom
mis
hom
hom
inis
mens
ajro.
meiitem frenare für
humilem relevare
iac
entem.
uaturfj iura ten
iiisi
turpia, nulla tini
quem
Nobilis est
ille
Deaeuer
im
deitatis
et
virtutum clara jirop
est
ere.
virtus nobilit
([uem virtus nulla be
avit.
LXXT.
(fol. 45.)
1.
Licet
Qger
et ignotus
cum cgrotis,
cum ignotis,
fuugar tarnen vice
ius
cotis,
usurpans sacerdotis.
Flete Sion
Präsides
filie!
ecclesicj
Iacet ordo clericalis
in respectu laicalis,
sponsa Xpi
veneunt
altaria,
venit eucharistia,
imitantur hodie
cum
Xpm
gratia venalis.
a remotis.
mercalis,
fit
generosa generalis,
Sit
nugatoria
2
4.
Si privata degens vita
Donum Dei non
vel sacerdos vel levita
nisi gratis conferatur.
donatur,
sibi dari vult petita,
quod qui vendit vel mercatur,
ac incedit via
lepra 83'ri vulneratur;
prf^via
fit
Simonis
trita,
pactio
officio,
quem
sie
ambit ambitus,
idolorum servitus,
cui succedit datio.
templo sancti Spiritus
et sie
nou conpaginatur.
fit
lezita.
;
42
5.
Si quis teilet liuuc teiiorem,
Ut iam
irustia
saiietum cliiisma datur veiium,
se i»astüreni,
tlicit
se regit ut lectorem
iiec
reriini
mersus in
iuveuantur corda senuni,
nee refrenant motus renum;
ardoreiii
senes et decrepiti,
est eiiim alia
b(;:c
sanguisugi:
quam
lü(iuar inamouuni;,
quasi
filia,
modo
nectaris
veualis curia
duxit in uxoreni.
liauriunt
geniti,
illiciti
venenum.
G.
8.
In cliebus iuventutis
Ergo nemo
vivit purus,
'timent' aiinuni senectuti«,
castitatis perit murus,
ne fortuna destitutis
commendatur Epicuius,
desit
nee spectatur moriturus,
et
'eis
dum
splendor' cutis,
'qurrunt' medium,
grata sunt convivia;
auro vel pecunia
verguiit in contrarium;
fallit
enim Vitium
cuncta facit 'pervia'
pontifex futurus.
'specie' virtutis.
LXXII.
(fol.
45
b.)
3.
luDAs geliennam meruit,
quod
Xpm
Vos autem
Petrus damuato Simone
semel vendidit;
gravi sub auatliemate
milii dicite,
docuit, ut fidelibus
qui septies cottidie
non esset locus amplius
corpus venditis domiuicum,
in donis spiritalibus
quod superest supplicium?
ipsorum venditoribus.
4.
2.
Perpendite
subtiliter,
Multi nunc damnant Simonem
et peccent in alterutrum,
'Magum' magis quam D^monem,
heredes autem Simonis
sumendo plus
suis fovent blanditiis:
cum vendant
dissimiliter,
vel modicum,
quod auhelant munera,
finis
est avaritia.
Simon non
est mortuus,
sed vivit in heredibus.
43
Quamvis cogente Abrahani
Ephiou vocaii
'Epliinn' siinuns pecuiiiain
*sic
agniiii .^fpuk-hiu 'tiibiiif,
meriiit;
EftVoiites' dicere
iiiiiltus
potes
siniile.
LXXIII.
(lol.
40.)
1.
Ecce, sonat
Simon
aperto
in
vox clamantis in deseitu!
In deseitum nos deserti
iam de morte sumus ceiti.
(j.
Simon 'prefert' malos bonis,
Simon totus est in donis,
Simon reguat aput austium,
Simon frangit omne claustrum.
o
Omnes siquidem sumus
seclet inter eos,
miiltos facit esse reos.
rei,
nullus imitator Dei,
nullus vult portare crucem,
nullus
Xpm
7.
Simon
sequi ducem.
aufert,
Simon donat,
liimc expellit, liunc coronat,
8.
Quis est verax, quis est bonus liuuc circundat gravi peste,
vel quis
Ut
in
Dei portat onus?
uno claudam
mors exercet sua
illum nuptiali veste.
^^
plura,
Si
iura.
stridet,
Simon ridet,
iam se Simon non abscondit,
sed, si datur,
4.
Iam mors reguat
in prelatis,
nolunt sacrum dare gratis;
postquam sedent iam
contradicunt saucto
res permiscet et confundit.
y.
securi.
Uli donat diadema,
iuri.
qui nunc erat anathema:
5.
Sunt latrones, non
legis
non datur, Simon
latores.
Dei destructores;
iste
Simon confundatur,
cui
tautum posse datur.
LXXIII a.
(fol. 461).)
Versiis de
In terra
nummus
Kummum
Xnmmo.
rex est hoc tempore summus.
mirantur reges, proceres venerautur.
44:
Nuiium» venalis favet ordo
pontificalis.
Xinunius maguorum iudex est concilioium.
5
Nummus
bella gerit,
Nuramiis agit
lites,
si
vult.
pacem
sibi (luoiit.
quia vnlt deponere
Omuia nummns
Xuinmus nientitur, numnuis verax
'dites'.
emit yeiiditque, dat, et data deiiiit.
^S'ummus periuros, nüseros facit et
10
15
reperitiir.
peiitiiros.
Nummus avarorum deus est et spes avidorum.
Xummus in errorem mulierum ducit amorem.
Nummus veiiales domiuas facit imperiales.
Nummus raptores facit ipsos nobiliores.
Nummus habet plures quam colum sidera fures.
Nummus
ubi placitat, cito cimcta pericula vitat.
nummus loquitur, pauper tacet, hoc bene scitur.
Nummus. 'ut est certum', stultum facit esse disertum.
Si
lü nummi mensa sunt splendida fercula densa.
20
Nummus
habet medicos, blandes acquirit amicos.
Nummus
barbatos pisces 'comedit' piperatos.
Francorum vinum nummus
25
marinum.
bibit atque
Nummus
Nummus
Nummus
formosas Testes geiit et pretiosas.
Nummus
Qgros sanat^ confirmat, et aspera planat,
dulce putat, quod eum geus tota
salutat.
adoratur, quia viitutes operatur.
vile facit carum, pre^dulceque reddit
amarum,
et facit audire surdos, claudosque salire.
De nummo quodam maiora 'prioribus' edam:
Vidi cantantem nummum inissam celebrantem,
30
nummus
vidi,
cantabat,
quod
flebat,
et subridebat,
nummus responsa parabat,
dum sermonem faciebat,
populum quia decipiebat.
nummo, nullus
nummus ,/probus
'Nullus' honoratur sine
35
'Quem gens
infamat',
Ecce patet
cuique, quod
nummus
amatur.
est'
homo'' clamat.
regnat ubique.
45
Nullus
ei carus, nisi
Sed quia
t'ore
([ui
iiescit
avarus.
'confiindi' poterit cito gloria 'mundi',
38 ex liac esse scola
viilt
iioii
LXXIV a.
sapientia sola.
[Coiifer infra
(i'oi-
47
7-t.]
Versus.
1..)
Ixvinus invidia coiiburitur intus et extra.
Invidus
alteriiis
Tiividiä siculi
rebus macrescit opimis.
non invenere tyranui
maius tormentum.
ö
Qiii
non moderabitur
infectum volet esse, dolor
({iiod
iro,
suaserat aut mens.
Invidiosus ego, non invidus esse laboro.
lustius invidia nihil est, quQ protinus ipsos
corripit auctores excrnciatque suos.
9
Invidiam nimio cultu vitare memento.
LXXV.
(fol. -17. b.)
3.
1.
O
vAKiUM tbituni; lubricum.
Subsidio fortuno labilis
dans dubium tribunal'iudicium', cur prc^lio 'Troia iam nobilis'
non modicum parans liuic prt;- nunc flebilis 'iacet' iucendio?
'Quis' sanguinis
niium,
quem
colere tua vult gratia,
et petere rote sublimia,
Romani
'gra-
tiam',
quis uominis Grc^ci 'facundiam',
dans dubia tandem, pr^postere quisgloriamfregitKartaginis?
de stercore pauperem erigeus, Sors lubrica quodeditabstulit,
de rlietore consuleni eligens.
ht;;c
unica
(iu<:
2.
Quid Dario regnasse profuit?
Edificat fortuna, diruit,
nunc abdicat quos prius
coluit,
quos noluit iterum 'vindicat'
Ikjc
opera
sibi contraria,
dans munera uimis
labilia;
mobilia sunt sortis fi^dera,
qut,'
fovit perculit.
4.
nobiles premens debilitat,
et debiles ditans nobilitat.
Ponipeio quid
Roma
tribuit?
Succubuit uterque gladio.
Eligere media tutius,
(iiuim petere rote sublimius,
et gravius a
Ümnis
summo
ruere.
qui se exaltat liodie,
cras humiliabitur misere.
)
4C,
LXXVL
(fol. 48.
Cellm, non aiiimiim
verum
imitat stalülitas.
pro
firmaus
mentis firmitas
([iiod
cum animi
probet
tan dem
nam
optimum
liis
iiulicio,
sollicitus
gloria.
finis
Nam
rerum exitus
librat industria,
subit introitus
prt^eeps incuria.
sie turpissimi
voti consilio
i.
Corunat militem
non projinm,
'iam' scelus inprimi
finis,
facto nefario,
dat Lic aneipitem
hQC perimi
(lebet
facta promissio.
2.
Nou
erat stabilis
gradus
qiii
cecidit,
metam
bravium,
in
istud quod tribuit
dietat stabilitas,
istud quod metuit
inducit levitas,
pes eins labilis
dum formam
domus quQ
mentis integritas,
Iiinc
coiriüt:
tu considera,
quid agi censeas,
dum
quam
vana
dari respuit
nobilitas.
res est libera;
sie sta,
ne iaceas:
aunuit
5.
Mutat cum Proteo
prius delibera,
figuram levitas,
quod factum subeas,
assumit ideo
ne die postera
'formas' sui cognitas
sero p(;niteas.
vultu constantia
3.
C^pti dimidium
conservans intimum
alpha principia
habet qui coperit,
et
CQptum negotium
si non omiserit,
'nee' tantum deditus
flectens
circa principia,
novissimum
fit
media,
dat finem Optimum
mutans in varia
cQlum non animum.
:
47
LXXVl
(foi.
48
a.
Versus,
b.)
1
O
2
Passibus ambignis Fortuna volubilis errat,
Fortuna
levis,
omnia
cuivis das
([iicvis,
et cuivis qiirvis aufeiet liora brevis.
et
3
sed
modo
et
4
manet
It^ta
in nullo certa tenax(iue loco;
nianet,
modo
tantum constaus
vultus sumit acerbos,
in levitate
manet,
Dat Fortuna bonum. sed nou durabile donum,
extollens pronuni facit et de rege colonum.
5
Quos
6
Qui
vult sors ditat, et quos vult sub i)ede tritat.
petit alta nimis, retro lapsus ponitur imis.
LXXVII.
(fol.
48
b.)
Fortuni; plango vuhiera
quicquid 'tarnen' florui
stillantibus ocellis,
l'elix
quod sua mihi munera
nunc a summe corrui
subtraliit rebellis
gloria privatus.
verum
est
et beatus,
quod legitur,
3,
fronte capillata,
Fortune rota volvitur,
sed plerumque sequitur
descendo minoratus,
Occasio calvata.
alter in
altum tollitur
nimis exaltatus;
In FortunQ solio
rex sedet in vertice,
sederam
caveat ruinam,
elatus,
prosperitatis vario
nam
flore coronatus,
'Hecubam' reginam.
sub axe legimus
LXXXV.
(fol. öl.)
ExpiRvNTK primitive
laus exspirat adoptivo
probitatis fomite,
careus laudis capite.
43
Splendor vito
flos
singulai-is,
qua
vergit in interitum,
dum
liuniano iubar
'laus orbis'
Xormannorum
.sortis,
rex virtutum diio mortis
fatis solvit
virtutis integrale
(lua
robur mutat anglicQ,
niarcescens militaris
tanta luce,
tanto duce
destituta deperit,
mibes
debitum.
tristis
deuigratum
•supra' clima desolatum
2.
solem nostrum operit.
Luge, fuude gemitus,
gern in a suspiria,
5.
tanti regis obitüs
Plange regem Anglia,
'repetens" solatia,
iiuda patrocinio,
miles, quei'imoniä,
iuk'imento Gallia,
cuius Japsu deditus
virtus domicilio,
militum exercitus
probitas prQcouio,
flebili 'iactura',
proside militia,
tanti gemit exitus
'opum' abuudantia
'solventis mortis iura'.
hoc casu 'ablativo',
3.
duces amicitia,
Mors
CQca, CQcitatis
^pauperes' dativo.
nos preuiens articulo,
omuis ausa probitatis
derogare
O
titulo,
noverca
vitQ,
mori
prc^latorum speculo
digna, laudis invida,
orbem privans,
proli,
largitatis
totius iguiculü.
pr(;clarum perfida
mauu regem
acriori
peste rapis morbida.
4.
Cuius 'morte' Mors regale
decus privat apice,
LXXXV
Yite presentis
cum neutrum
si
a.
comparo gaudia
duret,
nemo
ventis,
rejtrendere curet.
:
49
LXXXVI.
(fol.
51 b.)
4.
Versa est
luctum
in
Restat, ut per montes
cjthara Waltlieri,
figurate notes
iion ([uia 'se ductiim'
scripturarum fontes
extra gregem cleri
Xpi
vel 'eiectuni' doleat,
colles dicti mystice,
al)iecti
'ant'
lugeat
vilitatem morl)i,
(jiiod
fiiiis
eo quod in veitice
Sion constituti
quia consirterat,
sert
sacerdotes
accelerat
mundo sunt pro
si
vellent non abuti.
inpi-ovisus orbi.
Libet intueri
Refl.
speculo,
legis oraculo
5.
iudices ecclesiQ,
lubent uostri colles
quorum Status hodie
peior est quam lieri.
dari cuuctis f^num,
et pr^ferri molles
senum,
sanctitati
Vmbra cum videmus
fit
bereditarium
proximo debemus
Dei sanctuaiium,
et ad Xpi dotes
iioctem experiri;
prt^ponuntur bodie
valles operiri.
sed cum moutes videris
et colles
cum
ceteris
rebus obscurari,
nee
si
fallis iiec
expertes
Refl. Si
rem bene
notes,
succedunt in Vitium
falleris,
mundo tunc
scientit;:
prQsulum nepotes.
asseris
et in
nucteni domin ari.
beneficium
terreni nepotes.
3.
G.
Per convalles nota
Veniat
laicos exleges.
Ibu bone Dens,
notos turpi nota
finis
principes et reges,
annus iubileus.
quos pari iudicio
Moriar, ne videam
in brevi,
buius Qvi
luxus et ambitio
Anticbristi frameam,
quasi nox obscuiat.
cuius prQcessores
(luos
ct^lestis
ultio
bisacuto gladio
perdere mntuiat.
CoiIhx Biiran.
iain
non sani dogmatis
in moute cbrismatis
censuum censores.
staut
50
LXXXVI
Liüt
a.
in linmanis divina poteiitia rebus
Et certam
vix liabet hora diem.
pi(;seiis
LXXXVII.
(fnl.
52.)
Dum Philipp US moritur
Heu, quo progreditur
Palatiui
fidei
virtus
giailio.
mox
scelerosi vitio.
dulcis
mos
transgTessio!
Lex amara legitur,
dum caret principio,
conteritur
mel in
obtegitur
a doli diluvio.
fei
convertitur,
nulla viget ratio.
LXXXVII
a.
Versus.
Ante Dei vultum
nil
piavi constat inultum.
Felices oculi qui cernunt gaudia cqU!
Grande scelus grandi studio debet
superari.
XCI.
(foi.
ra
b.)
3.
1.
ExüL ego clericus
ad laborem natus
nie mens
tribulor mnltociens
SQpe frigus patior
paupertati datus.
calore relictus.
niniis est amictus,
4.
2.
Literarum studiis
vellem insudare,
nisi
cogit
quod inopia
me
cessare.
teniiis
Interesse laudibus
non possum
divinis.
nee misse nee vesperQ,
dum
cantetur
finis.
51
5.
Decus N.
dum
sitis
vestibus induite
corpus peregrini,
insigne,
püstulo suffragia
de.
7.
Vt
vobis iam digne.
Dens
vos
transferat
ad regna polorum,
0.
dona
couferat.
Ergo mentem capite
ibi
similem Martini.
vobis beatorum.
XCIII.
(fol.
54.)
Die Xpi Veritas,
iustitia prostante.
die cara raritas,
Itur et recurritur
die rai-a Caritas,
ad Curiam, uec ante
ubi
nunc habitas?
'quis quid' consequitur,
aut in valle Visionis,
'donee' exuitur
aut in throno Pharaonis,
'ultimo' quadrante.
cum Nerone,
antro cum 'Timone',
nut in alto
aut in
o.
Eespondit Caritas:
vel in viscella seirpea
homo, quid dubitas,
cum Mo3'se plorante,
vel in domo Komulea
cum bulla fulminante?
quid
me
Non
siim
Bulla fulminante
nee in b3'sso nee
sub iudiee tonante,
nee in hello nee
sollicitas?
quod usitas
nee in euro nee in austro.
nee in foro nee in claustrOj
in cuculla,
in bulla.
reo appellante,
De
sententia gravante
ploro
Veiitas ojipriniitur,
quem duplex Levi transiens
di.'^trabitur et
venditur
non
lerieho
cum
astitit
sum
veniens,
sauciato,
«rabato.
4*
;
52
XCIV.
(fol. 54.)
[Enf continnatio praecedenfis.]
cum
Si qiioris prebeiulas.
Vit
am
commendas;
frustra
mores
noii
Sit
et de
Xpi rupta
Xpo Xpi
vestis
testis.
V(^ vobis, hypocritQ,
pr^teiidas.
culicem colatis,
ne iiulicem ottendas.
(lui
Frustra tiüs
quQ Ct;saris sunt, reddite,
litteris
ut
inniteris
Xpo
serviatis.
morabeiis
3.
PapQ
per plurinias kaleiidas;
t
Cerbero surdiores.
andern 'exspectaveris'
a
ianitores
In spe vana plores;
c(^teris ferendas.
Pari ponderis
iam etiam
pretiu nil contendas.
Orpheus,
si foi*es
'quem Pluto tartareus
2.
'Voce prophetica
audivit deus',
a Nathan prodita'
non ideo perores,
culpa davidica,
malleus argenteus
patet nunc modica.
ni feriat ad fores,
Dicit Nathan: ,.non clamabo,"
ubi Proteus variat
j.neque,"'
David. ,,p]anctum
mille colores.
dabo"
XCVI.
(fol. .55.)
[Itermn
et
jnsHi(S hrihefur ivfra siih CCIII,
8.,
nhi
t^ero
äesnnt versus
sequentes.]
Hac
invita
vel exprimi
sum
in vita.
nequit Qstus animi
hoc
in
malo
moii malo,
fili
mi,
dum
leprimi
dolentis
tantis malis eximi
volenti.s.
53
CXLVIII.
(fol.
[Argumentum
1
Autioclie. cur decipis me. utque ({uasi servuni reicis
Quid agaui, quid laciam?
'Doleo', lugeu, tleo?
doloris, fletus niali nioris.
2
Ä.mor est Flos
„Post tiistitiam
fient
sunt Vera proverbia
tatis,
4
Ab
Tbarsia
Fnigibus fames
qui:
iuvidia
erit
tristitia,"
deicitur,
fluctibus
pulcbra
llore nutritur.
Strangolio
Ex
'et
Dionysiadi'
^re species monstratiir.
amoris servo.
servam quoque fugaut
uiaris
iu
Doleo.
tioris.
Flos
et
Mater
nascitur.
Tbarsia cum
'Ligoridis' bic moritur.
ditur
Gaudeo.
est decoris.
latent ur talia dicta. Dicta veri-
liiuc tollitur.
committitur Flos
7
lyra
floris,
gaudia. pust gaudium
dicta claritatis amantur.
mater cum merore,
6
Pereo.
'Arcbistrate' lecto 'suscipior',
reliuquor.
5
me?
Luctus est
Heu me miserum passum naufragium! 'Arcliistratis suscipior' ad 'ostiuin'.
Vide.).
Doceo lyram. 3Iauu taugo.
Arno.
3
73.)
fabulae de Apollonio Tyrio.]
Naut(;
eam
Ven-
liberant,
giadio.
Apollouii nata venditur, et a leuoue emitur. Pretium prQ-
ponitur sexaginta
uummos
cottidie.
Pretium b^c redemit;
virgo tameu mausit precibus.
8 'Apollouius'
natam 'qu^rens Dionysiadem' videt fleutem.
mors ut videatur uat^. Quid
Sepulcbrum monstratur,
flent
mei oculi? Tbarsia nunc
Puppes
littori
Sileant.
vivit.
approximautur. Vera inveniuutur.
'Tbarsia
lyraus coram Tyrio.' H(jc prius despicitur, postea coguos-
10
citur Tyrio.
Post mtilta opposita nata
Voce
'Johaunis'
c(^lesti
cognita.
in
Tbarsia maritatur
insula
fuit
cognita patri.
'Arcbistrate'
"Atbenagore'.
Strangolius destruitur 'cum Diouysiade.'
leno
regi
tit
deiicitur,
54
55
56
CXLIX.
(fo).
[De excidio Trojae^
73
b.)
Aenea
item de
et
Didone.]
1.
post excidium
Tkoie
quam
Ecce,
Latium
l'orti
pectore,
erraus fato sequitur;
Amoris quasi facie!
Heu, sors hunc quQ per bibula
sed errat
ScyllQ traxit pericula!
(lux Eiieas
dum
iu
felieiter,
regno taliter
5.
S
Didonis excipitur:
'ei'
i<i
hüspes
hynieuei
'pactQ
aliquo percipitur'!
'memoriam',
Troas actos per maria
Dido suscepit Tyria,
iion l(^derem,
luiic
passisque tot uaufragia
'velit'
intiüta
ita l(jta iiitescat facies,
mox ad
'sit'
ce^saries;
i^uiorem properat,
eique claiisam
me
forsan 'iungere'
me
prius perdere
lupiter
turpiter
'simplex' miratur,
larga crispata
uni
possera. 'At'
larga paudit liospitia,
quod
fidei'
"deti allerem',
noii
2.
Eueam
mei
coiiiugis
felicior,
liospitatiix largiur
et
SiclK^i
mentem
re-
'fulmine
de culmiue
deiectani' Carthaginis,
'quam
iiovis
baue conmittam
dominis'.
serat:
6.
Anna
3.
Alma, dux,
mea
mi
lux,
refert: assiste
soror, nee resiste
amori blando;
iste quis sit
ambigo;
iungetur
tibi,
'si
iste',
suisque
quis honor,
extoUet virtutibus,
quis color
Carthago crescit opibus,
vultu quis intelligo;
7.
His accensa Ph^nissa
ut reor,
amoris submissa',
'ut vereor',
'vi
hunc nostra 'conuubia'
venandi sub imagine,
poscere,
etfusa nimbi turbine,
antro 'cum' duce
id vere
portendunt
mea
sumiiia.
latuit,
eique se supposuit.
57
Et
amborum
sie
\e^t-d
nam ad amoris gaudia
in coniugio
iesi)leiidiiit otlierea 'regio',
rideiit,
clarescunt omnia.
CL.
(toi.
7-t.)
5.
SrrKKHi Paiidis
Eneas
igitur
leve iudicium,
^gre corripitur,
HeleiiQ species
et in Italiam
amata
ire precipitur,
fit
iiimiiun
casus
Tiui(,'
depouens
Iliui».
quod amans audieus
Dido concutitur.
2
Hiiie dolens
6.
Eneas
Enea domine,
qupiit dillugium,
quid est quod audio?
arcendit dubios
Didonem miseram
Jaboies naviuni,
dabis exitio,
venit Cartliagiuem
quam dura
Didonis ad solium.
pro beneficio!
3.
Hunc regno
7.
suscipit
Dido Sidonia,
et plus
prtjmia
quaoi decuit
Dudum exceperam
egentem omnium;
deos offenderat
amore saucia
nostrum conuubiura;
nioras non
quid
iuiigi
i)atitui'
connubla.
mors
agam
esi.
8.
4.
amor improbe,
sie Vincis
omnia,
nescio,
consilium.
Anna, quid
audio,
soror dulcissima?
sie tuis viribus
lam Volant earbasa
redduntur mollia,
aura finitima:
et morti
proxima
sunt tua gaudia.
abrumpe miseram,
mors est 'prosperrima'.
58
Dido
et
nobilis
me
susceperas
quam
hospitio,
spreta relinquitur.
l)lus
atque Lavin ic:
et sublim averas
thalanius sequitur,
in regni solio.
Auna propere
pro maga mittitur.
Tu mihi
et
15.
fueras
vitc subsidium,
10.
sed ego suni tibi
ensis perfide,
fortiter ilia
mortis exitium;
mea
quam
pertransiens
deme
detestabile
est hoc
suspiria!
commercium!
Ainantes miseri,
timete
10.
Quamvis essem
talia.
'procul
pauper' a patria,
11.
Eneas audiens
pr(^ponebas tamen
iam in I talia,
iu quanta obiit
Jaibe 'me'
Dido miseria,
et quod dispersa
in tui gratia
quem
sit
me
12.
Mox
cum
crines dissipat
veste serica
qui fortis vicerat
damna
tot
bellica.
Nunc demiim
s^pe commovet
Clara facies,
dulcis anhelitus,
grata c^saries,
membrorum omnium
mii-anda species!
clamitat
voce 'heroica':
13.
Non
17.
Quam
eius familia,
hQc credideram,
nobili,
tremit Libya.
18.
Pro
his exciderant
a corde penitus
dolores patri^
gemitus
Dido, quod audio,
et graves
quod
gentis et coniugis
te
interficeres
meo
gladio,
ut e«sem tibi
mortis occasio.
14.
et patris obitus.
19.
Non semper
utile
est diis credere,
Naves refeceras
nee quicquid ammonent
quassas naufragio,
velle perficere,
59
nam instigaverant
me te relinquere.
gaudia
et inter
Eneam
pro
20.
Didü, possideas
audias
beiu'ficio
reddeutem gratias!
sedes elysias^
CLL
(fol
l
O
75.)
Cartliagiuis urbem,
Libyt^ leguum,
decus,
lacerandas fiatris opes. o pimica bella!
'j
O
dulces Phrygios, o diilces advenas,
qiiüs tanto
tempore disperses oquore iam hyems septima
iactaverat ob odiiim Iimonis,
*scyllQa rabies,
Cyclopum
sauies, Celano pessima
transduxerat ad solium Didonis.
3
Quid me crudelibus exercent odiis
arentis LibyQ, post casum 'Phrygie,'
quos terre naufragos exceperam?
Me
miseram.
qu(i
meis ^mulis, iguotis populis et genti barbarQ
([uid feci,
Sidonios ac Tyrios subieci!
4
'Heu Volant, heu volaut', iam volaut carbasa,
iam milla spes Didonis de Tyriis colonis.
Plangile Sidonii, quod in ore gladii deperii
5
Eneas hospes Tlirygius' larbas
H
Iam
ob amorem 'Phrygii' pr^donis.
multo
me temptant
sitientis
hostis Tyrius
crimine, sed vario discrimine.
Libyp regina spreta
linquitui'.
et thalamos LaviniQ Troianus hospes sequitur.
7
Quid agam misera! Dido regnat altera!
Heu, vixi nimium, mors agat cetera.
s
Deserta
fratris
siti
me
regio
me
gravi cingit
territ feritas et
pr(^lio,
Numidum
crudelitas.
!
60
9 lusultant
hoc proverbio: Dido se fecit Helenam,
regina nostra gremio Troianiim fovet advenam.
10
Gravis conditio, furiosa
si
11
mala perferam pro
Anna,
ratio,
beiieficio!
vides, quo sit fides deceptoris perfidi ?
Fraiide ficta nie relicta regna fugit i)unica:
nil sorori nisi
mori, soror, restat, uiiica.
12 Sitwit Scylla, nee trauquilla se proinittunt oriuoia.
Solvit ratem,
tempestatem nee abhonet Phrygius
Dulcis soror, ut quid moror, aut quid cessat gladius?
13
Fulget sidus Orionis, SQvit hyems Aquilonis,
Scylla regnat (>quore; tempestatis tempore,
Palinure, non secure classem solvis littore.
14 Solvit
in
tamen dux Troianus, solvat ensem nostra manus
iacturam sanguinis, vale,
Hec, Enea,
15
O
fers
flos
Carthaginis
trophe.a tanti causa eriminis!
dulcis anima, vitej spes unica,
Phlegetontis, Acherontis latebras ae tenebras
mox adeas
Nee *pyr(^
horroris.
is
te'
circulus moretur.
Eneam
sequere,
nee desere suaves illecebras amoris,
nee dulces nodos Veneris perdideris,
sis nostri
conscia et nuntia doloris.
CLU.
(fol.
1
Pergama
flere
75
b.)
volo Grf^cis fato data solo,
solo capta dolo, capta redaeta solo.
2 Exitiale sona,
et
3
metra
qucj
prima tenes Helicona,
me dona promere
posse bona.
'Est' Paris absque pare, qu^rit, videt, audet amare,
audet temptare furta, pericla, nuire.
4 Vadit et accedit, clam toUit, clamque reeedit;
'nauta' solo cedit,
fit
fuga, pr(jdo redit.
61
5
Tuta
libido
maris dat tlinra libidinis
ß
Post eui-sus HelenQ properant ad bella ^MyceiiQ,
'niille'
7
aris,
quod parat arma Paris.
civibus ignaris,
rates plenr fnrtibus absqiie sene.
Exsiiperare ratiis vidiiatorem viduatus,
leidere iiiidatus
t'i'derat
ense latus.
8 Grc^Cü ductori pruliibet 'piidur' esse timori
pro consorte
ij
Pergania namqiie secus
Plena
figit
tentoria Grevens,
hktIius et fabricatur equus.
iiipetitiir
10
'vincere' sive muri.
tliori
mal(' pidlis })aiit hostein iiiadiina midis,
destruituniue dcdis tarn pojjiilosa polis.
11
Tradunt cuncta
pred^que cupidine
neci,
cc^ci
obfirmant Gr^ci pectora clausa preci.
12
Hinc ardeut Qdes, hiuc detruncat Diomedes
per v.irias CQdes brachia, crura, pedes.
1:3
Mulctatur
cf;de prt^do
seque suq
u
Paris a Diomede,
ted(j reddit alumiia
LedQ.
Feniiua digua mori reamatur amore priori
reddita victori deliciisque thori.
15 S^va, quid evadis, noii tradita cetera tradis?
Cur rea tu
16 Si fueris Iota,
Hon
17
cladis
si
non quoque clade cadis?
vita sequens
eris ignota,
non
eris
absque nota.
in
idein.
Huinoi- de veteri faciet Ventura timeri,
cras poteriiiit
19
tota,
Passa modo Paridem pateris iam Tliesea
es fractura fidem, ne redeas
18
bona
fieri
turpia facta heri.
Expleta cede superadditur Hecuba pr^de,
tractatur
fiule,
cogitur ire pede,
20 In facie (luorum crinem laniata
subsequitur b^rum
21 Vivit.
at invita. (|uia
i)er
decorum
tlieatrale forum.
A'ivit
i)aupere vita,
et planctus inita vociferatur ita:
pridein.
62
2-J
Inno, quid est quod agis, post taute fuuera stragis
putas plagis addere posse magis?
totiie
"J3
•24
Ergo reoccides hos quos occidit Atrides?
Ergo reoccides quos obiisse vides?
Xullos iam reperis.
immo
25
Nemo
ullis
uec sie misereris,
perseciuei'is reliquias ciueris.
rebellatur, 'sed' luuo belligeratur,
bellaque 'sectatur' sauguiue uiucro satur.
2G
Meme,
luno,
feriendo potes misereri,
feri,
fac obitu 'celeri' corpus auile teri.
27
Usque modo
casus, iiicommoda levi,
flevi
quod superest qvI corripe
iine brevi.
28 Perstitit ira dei dare cetera perniciei,
miror
29
si
sit
ei
meutio uulla mei.
Nemo mei memiuit, gladius 'qui' cetera linit,
mecum ft^dus init, me superesse sinit.
30 Concutit ossa metus,
dum renovat
31
fit
ITrbs retro sublimis et
una
fit
Spiritus irrequietus,
denuo causa vetus.
fletus
abundaus rebus opimis
minimis adulhilata nimis.
e
32 Vq, vq, Troia, peris, sed iam
iam iam bubus
33
Urbs
eris
nou Troia
pascua, lustra
videris,
feris,
'fortunata', si posses vincere fata,
vel possent fata segnius esse rata.
34
Urbsque beata
35
Regna beata
satis,
urbs primQ
iiobilitatis,
dives honoratis dantibus atque datis.
preda
36
satis,
donec uocuere beatis
voluptatis et
Urbs bona,
pleiia
bono
male fausta
foris,
ratis,
intus cive. colono,
prtjdita patrono, prtjditus ille tlnuno.
37
Plena potentatu, celeberrima, digua relatu,
felicissima tu principe, cive, statu.
38 Curia persouis, urbs civibus, arva colonis,
terra suis donis, horrea plena bonis.
;
63
39 Si conimeiulenms qiiod
commendare solemus,
cultus siii>reinus, lus, ager, iinda,
40
Urbs
bona valde,
vetiis et clara.
tani bona, tani clara
fit
nenlll^;.
tani bona. rara.
pecualis liara.
CLTII.
(f,.i.
1
Fervet amore Paris, Troianis iramolat
fratiibiis iguaris
•2
Versus.
7Gb.)
aris,
sciuditur iinda maris,
Teniptat Tyndarideni,
favet
illa,
relinquit
Atridem,
piomi'ta sequi Paridem, passa perire fidem.
3
Eqiiora rapto rarat, tenet optatum quod amarat.
Se res declarat, Grt^cia bella parat.
4
Coutra Dardanidem res provocat ista Tydidem.
Eacidem Pallas ad
lucitat
5
Grecia nudatur, classis
liostia
6
Passa
unda miuatur,
coit,
mactatar, anra quieta datur.
freti
strepitus 'Phrygium capit' anchora littus.
obstruit introitus
7 Ilios
idem.
illud
arma
gerit,
Hector ad arma
citiis.
Helenam sua Grecia
qiKjrit,
frans aditiis aperit. hostis ab hoste perit.
8
Sub Danaiim pube, telorum
territa
nube
iufremit urbs HecubQ, tlant resonantque tubQ.
9
Miles ad arma fremit, vit^
'fors'
Hectora demit,
Troiam pugna premit, Troia sub
lioste tremit.
10
Ars ni servaret Danaos uumeuque iuvaret,
murus adhuc staret. qui modo rege caret.
11
Queritur ars,
fit
12
fit
equus. latet intra viscera Gr^cus.
Priamus cqcus. ducitur
Flendo.
si
norat Ithacus, fallendo laborat
ignis ligna vorat.
13
Credula
intro pecus.
machina saxa
fallaci flamme;
forat.
subiecta voraci
passa dolos Ithaci Troia
fit
esca faci.
64
14
Ars iirbem
15
Urbis opes
tiadit. urbs in discrimiiia vadit,
ignis edax radit
Pergama, Troia
lacen^' flanimis
cadit.
alimenta dedere,
igui cessere mQiiia, claustra, sei'Q.
iG
Argis exosa iacet
iiiclita.
17
Igni siiblatiis
Ilios;
mmc
t'aniosa
fiiit
omnia ferre paratus
tirma classe ratus
18
ante iocosa,
rubet, ante rosa.
C3'therea, satus.
te,
Tellus fatalis 'petitur" navalibus
alis,
obviat ira salis turbine, peste,
19
Festem concepit mare,
iiialis.
fluctus surgere cj^pit,
pnppibns obrepit spnma, procella
strepit.
20 Fiat Xotlius insanus, insurgit turbo pi'opliaiius,
navita Troianus
21
Hinc
22
Dux
2:3
Didonem
deficit arte maniis.
quasi delira pelagi succenditur ira.
stat prope
mors
dira,
'fit'
poliis
inde lyra.
eriat pelago, rotat illiim mortis imago,
Obvia Carthago dat loca certa vago.
se feriendo necat;
24
Rebus
et se ciimine f(^cat,
c(^cat fnror,
dux
fugit. alta secat.
sublatis, currentibus ordiue fatis,
regnis optatis utitur arte ratis.
25 'Vatem' vestigat; sed 'eum' lis dira fatigat,
et furor instigat, et
26
Pugna
nova pugna
ligat.
predatur, vincit. Turno döminatur;
viscera scrutatur sanguine mucro satur.
27
Cepta luens sceleris te victum, Turne,
obrutus ense peris, pr^da cibusque
28
Enee
cedit victoria. juigna recedit,
pugn(^ succedit gloria,
29
fateris,
feris.
Sub vinclo
fidei
regia nupsit
paxque
redit.
post inclita facta trophfji
ei
virgo favore dei.
;
CLXX.
(fol.
O
()
omnium mens
curas liominum,
curat
([uos
a
Ciuia,
non liabent terminum!
si
(luo
nil
quod habeuti dabitur,
omnes tenent ad literam.
fideiu
3.
iucuneret, desereret
In Icjvum vertitur
Pylades Atiidem,
alter eiiim
suum
censure levitas,
Theseus
fracta severitas
Thesea,
fastidit
dauti remittitur,
ubi reguat Proteus,
et fati liidit
iina,
emungitiir
opus perdit et operani
(Quorum studia
taliuiii
83.)
explicas decreta
alea.
ad libitum,
Ab
aula principis,
si nihil
si
sonitum
dederit moneta,
liabeas,
oportet abeas,
plenis ere
spem vauam
p»;na
sacculis
tenui fortuna
Dei dihiitur;
locum die a loculis,
oninimuda ad commoda
unde locus
concipis,
si
quQiitur.
CLXX a.
quem
Diligitur, colitur
sors illumnat q
spernitur et premitur qui nulla videtur habe
Si fueris dives,
at neglectus
multorum laude frue
eris,
si
copia nulla
ns
sit
i;
CLXXl.
(ful.
[D.] Abistippe,
quamvis
sero,
83.)
Quid Rome, faciam?
tuo tanien tandem quQro
Mentiri nescio;
frui consilio.
potentum gratiam
Codex Buran.
re.
66
multos
adulatio.
(lat
Si mordaci nitar vero,
fecit exules.
Cole nostros pnjsules
vere muKinaiii oariis ero.
mollibus
Meretiir histiio
nee insultans
virtutis prQiiiium,
verbis
lios
horum
si
dum
palpat Vitium
mendacio.
dulci
blaiiditiis,
vitiis
exasperes,
desideres
frui beneliciis.
5.
[X.] Diogenes, quid intendas,
[D.]
vis lionores, vis probend as,
expedit ut taceam,
id
primum
Pn^sunt
explices.
Ergo, sicut consulis,
•'blandiensve'
placeam
mollibus auriculis
ecclesiis
hi quibus displices,
potentium, quibus
nisi te vitiis
sie placere;
illorum implices.
Gratus
eris, si
me
adulari vel tacere,
commendas
nihil ponis
medium:
in prelato vitc^
mendas.
Culparum complices,
sicque (ßiasi 'foveam'
ministros sceleris
culpi; participium.
amant
pr(j
vis
aliene
subeam
ceteris
(i.
nostri pontifices.
[A.J Culpc; participio
ne formides pollui,
3.
[D.]
vitiis
Nee putentum
didici
applaudere,
nee tavurem querere
si
potentum perfrui
vis fcivore, vitio
potentum, convictu pari
corde loquens duplici.
'debes' tibi conformari;
Verität e simplici
in
lezy 'participes',
semper
in
promissis Protei
et
sequaces Orphei
dare
uti soleo,
famam
doleo
cuiquam preter merita,
sacerdotum prineipes.
nee inpinguo capita
7.
peccatoris oleo.
[D.]
4.
[A.] Ergo' procul exules,
si
mentiri dubitas;
ismplex enim veritas
Vade
retro Satanas,
tuas tolle labulas;
quicquid enim consulis,
ialsitatis Organa,
voces adulantium
67
(levoveo.
nil
iuilliiis(|iui
nomen
ijjilponis
et DBC te sie liabeas,
ut applaudas vitiis.
IVaiidis artificium.
Cum
s.
Ki'f^o
|A.]
fiij'iis,
et abeas
cavi,
sein per dediiiavi
f'.uius;
opus cynico.
dicas vale
l)landieiulo Vitium,
sed
esl
Si vis esse cyniciis.
toveo
vivas niodiciis
si
perverso perverteris.
potentum
gratiis (pieris
esse contuberniis.
et coutentiis inodico:
CLXXI
a.
(fol. 84.)
Sunt detractores inimicis deteriores;
retro radentes et
sunt magis
Lingua
coram blanda loquentes
qnoniam ni»n sunt manifesti.
infesti.
siisurrouis est peior feile draconis.
CLXXI L
(fol.
84.)
cümparor
E.sTVANs iiiterius
stultus egu
ira veliementi
lluvio labenti,
in
aniaritudine
lo(iuar
meo menti:
sub eodem tramite
nunquam permanenti.
factus de mateiia,
cinis elementi
similis
de
sum
({uo
Feror ego veluti
folio
sine nanta navis,
ludiint venti.
ut per vias aeris
viro sapienti
vaga fertur avis,
non rae tenent viucula,
non me tenet davis,
supra petram ponere
quem
sedem fundamenti,
et adiuugor pravis.
Cum
Sit
enim proprium
niilii
similes,
5*
ß8
Mihi cordis gravitas
Quis in igne positus
les videtur gravis;
igne non uratui?
iocus est amabilis
Quis Papi(j demorans
dulciorque favis;
castus liabeatur,
qiücquid
Venus
iiiiperat
quQ nimquam
in
Venus
ubi
digito
iuvenes venatur,
labor est suavis.
cordibns
inlaqueat,
'oculis'
predatur ?
liabitat ignavis.
'facie'
Via lata gradior
more iuventutis.
hodie Papiij,
inplicor et vitiis
non
inmemor
virtutis,
Si feras
in
erit
Hipp oly tum
Hippolytus
sequenti die.
vüluptatis avidus
Veneris ad thalamum
magis quam
raortuus in anima
omnes currunt viQ
non est in tot turribus
curani geio cutis.
turris Galatii,'.
salutis,
10.
(i.
Prc^sul discretissime,
veuiam
te piecor:
morte buua morior.
Öecundu redarguor
etiam de ludo.
Sed cum ludus corpore
nece dulci necor,
me
meum
frigidus exterius
pectus sauciat
dimittat nudo,
puellarum decor,
mentis estu sudo,
et quas tactu nequeo.
tunc versus et carmina
saltem corde m^clior.
meliora cudo..
11.
7.
Res
est arduissima
Tertio capitulo
vincere natuiam,
memoro taberuam.
in aspectu virgiuis
lllain
mentem
sprevi,
esse puram;
nullo tempore
neque spernam.
iuvenes non possumus
donec sanctos angelos
legem sequi duram.
iuvenumque corporum
venientes cernam.
non habere curam.
„Requiem Qternam."
cantantes pro mortuis
;
69
16.
12.
Meum
in
est
inupositiini
Tales versus
iiiuii,
([uale
taberiiu
ubi yiiia pioxinia
luoiientis oii;
caiitabunt
tiint-
angelurum
„Dens
isti
Irtiiis
nihil valent penitus
(piQ ieiunus
cliuii:
sit i»roi)itius
scribo,
Nasonem post calicem
carmine preibo.
iiotatori."
17.
13.
Po ('Ulis
iacio,
vinum bibo;
nihil possum lacere,
nisi sumpto cibo;
acceiiditiiv
Mihi iiinniuam Spiritus
aiiinii liicenia.
poetrir datur,
cor iubutum nectare
nisi i)rius fuerit
volat ad superna;
venter bene satur;
mihi sapit dulcius
cum in arce cerebri
Bachus dominatur,
in nie Phebus irruit,
viniim de taberna,
quam
(luod a(iua
mi.'<ciiit
prcsulis pinceriia.
et
miranda
1^.
11.
Loca vitant publica
(iuidaiii
fatur.
poetarnni,
Unicui(iue proprium
dat natura munus:
et secretas eligimt
ego nunquam potui
sedes latebraium.
scribere ieiunus,
Student, instant, vigilant,
me ieiunum
nee laborant parum,
posset puer unus;
reddere
et vix inde
possunt
darum.
opu.'^
viucere
sitim et ieiunium
odi tanKiuam funus.
15.
19.
leiunant et abstinent
ünicuique proprium
poetarum
dat natura donum;
chori,
vitant rixas publicas
et
et,
tumultus
ut
([uod
fori,
opus faciant
non possit mori,
moriuntur studio
subditi labori.
ego versus faciens
bibo vinum
et
bonum
quod habent purius
cauponum
vinum generat
copiam sermouum.
dolia
tale
;
70
24.
20.
Ecce, nieo piüditur
Electe Colonio,
pravitatis lui,
parce
me redaiguunt
de qua
servieutes
'contitenti',
fac misericordiam
'veniam petenti',
tili,
da pc^nitentiam
sed eorum uullius
et
accusator
^ciilpas
tili,
(luamvis velint ludere
Feram
'seculociue' frui.
animo
sie dicenti'.
quic(iuid iusseris
libenti.
25.
21.
lam uimc
in pn;seutia
prfjsulis beati,
secundum dominici
regiüam mandati
mittat iu
me
lapidem,
Assis ergo subditis
inmemor irarum,
parcit enim subditis
leo rex ferarum.
et
vos idem
facite,
ueque parcat vati
cuius noD 'sit animus'
principes terrarum
cüuscius peccati.
nimis est amaiuin.
quod caret dulcidine.
26.
22.
Sum
locutus contra nie
quicquid de
et virus
quod
me
novi.
evomui
tarn diu fovi,
Cum
fama multiplex
sit
de te divulgata,
veiitati consonent
omnia prolata;
vita vetus displicet,
colorare stultum est
mores placent
bene colorata,
novi,
non decet aliquem
liomo videt "faciem',
et
corda patent lovi.
serere iam sata.
23.
27.
'lam' virtutes diligo,
renovatus animo
Raptus ergo specie
fame decurrentis
veni non inmodicum
spiritu renascor,
verba dare ventis,
vitiis irascor,
modo
quasi
lacte
ne
genitus
novo pascor,
Sit
'meum' amplius
vanitatis vas cor.
sed
iit
rorem
gratifj
de profundo inentis,
pre^cepit
'traliant'
'iit'
dominus,
oflerentis.
71
28.
Vide,
tibi
compliiceat
si
me
et
tenere;
depellendas
cni-am aliqnatenus
in scribeiiclis litteris
c.ertns
ad p(:nas honiinis
liuius
mnneiis impendas.
siim valere,
et si forsaii ticcidat
MO.
opus iuniiuere,
Pater mi, sub bievi
vices in dictamine
multa comprebendi;
poteio supplere.
([uia di)ctis
Hoc
si
decens est
nKHlus bic lofiueudi;
2il.
et ut prorsus resecera
recusaveris,
notam appbiudendi.
andi quod attendas:
verbo
paupertatis oneri
ni>n in
pie condesceudas,
placuit proteudi.
'longiiis'
CLXXIIa.
Versus.
Si (juis displiceat pravis, nun sollicitetur,
cum nou
[)iavus,
sit
Opto placere
nemo
placere potest.
pravis odiosus baberi,
boiiis,
•namque bonos' odio semper habere
solent.
CLXXXa.
(fol.
Vus
seit
von Lutringen Helfricli.
uie zwene rechen lobelich
ze saemine bechomen
Erekke unde ovch
Si
waren beide
da von
si
90
b.)
Als vinster was der tan,
da
si
Her
an ander fundeu.
Dietrich rait mit
mannes
chrafft
her Die-
den walt also unchunden.
terich.
Ereke der chom dar gegan,
er lie daheime rosse vil.
daz was niht wul getan.
vraislich,
schaden namen.
72
CLXXXVI.
(fol.
Amk
921<.l
unde pinguis 'lubet' gena,
et si quando surgit vena,
clamat Epicunis:
venter
satiir est
secunis;
venter deiis mens
talem deum
quam
catena.
4.
giila qiiorit,
templum
cuius
foitior est
erit,
Sic religionis cultus
est coquina,
Venere movet tunmltus
in (lua rertolent divina.
in
Ecce deus opportunus,
vinum pugnat cum medone;
lugit venter in agone,
tempore ieiunns,
nullo
vita
ante cibuni nmtutinuni
otiosa,
felix,
circa
ventrem operosa.
ebrius eructat vinum,
cuius
mensa
5.
Venter inquit:
et cratera
pr(^ter
sunt beatitudo vera.
me, sie
nihil curo
me
procuro,
ut in pace in idipsum
3.
me ipsum
Cutis eins semper plena
molliter gerens
velnt uter et lagena
super potum, super escam
iuiigit
prandium cum c^na,
dormiam
et requiescam.
CLXXXVIa.
(fol. 93.)
Nun
iubeo
quemquam
gaudia
sie perdere
vitfj,
ut nimioque cibo debeat ipse mori:
Sume cibum
modice, modico natura tenetur,
sie corpus refice.
ne mens ieiuna gravetur.
CLXXXVI 0.
(fol.
Nu
lebe ich mir alrest werde,
min sündeg ouge sihet
daz schöne laut unde ovch div
sit
erde,
92
1).)
der
man
vil
der eren gihet,
Nu ist geschehen des ih da bat,
ich pin
chomen an
die stat
da Got menuisclilichen
trat.
73
CLXXXVIII.
(fol. 99.)
Si piQceptorum siiperest tibi cura deoi-mii,
parce [)uer
(Uun rus colo tenipure
iiugis,
Jr*irfigam metas, quales tua postulat
quas
'trausgiedieris' male
si
i'nigis.
t.'taS;
de nioiiitore mereris.
summo te maiie levato.
moram quaitam diinitaxat ad
5 Stratii Cüiitempto
t'ac(iue
legeiido
quinta
^iiime
Imiaiii.
cibum. vinum bibe, sed moderat iiin,
et pransus breviter dormi. vel lade panimiier.
Post(iiiam doi-mieris, sie
10
QuQ meditatus
quo dederis
cer(j
•Et' miseris
qui-dam facies,
Post
15
mos
liQC
tuus,
eris tabiilis dare
iit
iie
mediteii.^.
pigiiteris;
spero qiiaiidoque videre.
iit
regestum cum legeris,
cetera credam.
ito
comestura.
Post sumptas escas. si iam monet bora. quiescas.
Si tempus superest, post conam ludere prodest.
Sub
meta constet
tali
tibi tota
dii^'ta.
CXCII.
(fol. 95.)
1.
AvniKNTKs audiant!
diu Schande ve)i al nher
vagis et egentibus,
dadant
so (jcivinnei ir
daz
liinicUins,
quorens viles et tenaces;
et in pereuDi gaudio
hat sich vermez^en
alsus cdso. cdsus also.
sie
quod
velit
des,
assumere
die hosen herren. sivie ez
ad perdendum
nu
Iiiii.
nu
3.
ercje,
in 'Dothaiu',
hin,
nu hin!
2.
liberales clerici,
nu merchent
rchte wie deniesi:
date, vobis dabitur.
ir sidt
lan offen iacer tur
Sicut cribratur triticum
also uil ih die
liberales
dum
herren
tuoji.
cribro,
die höben riaent in
daz
siro,
viles sunt zif;ania.
Daz
6i
der
tievel
alle crslahe!
et ut in (;vum pereant!
aroi/,
avoy, alez avanz!
74
Quisque
Rusticales cleiici
iseiiiper
Die
i'ud loufen
da^ in
iaiiielici
:^llllt
gelieizent
vndc lobcul
hin rcr sdiandcn
colit et
6/7i
ctrt
amat
(jdcrct hat.
ril,
Natura
^il.
hinvur, hiiin(r,hinrur,]iinmr.
noii patitur,
viiii
CXCIV.
(ful.
9üb.)
4.
mee paupertatis
Mendicare pudor
mendicare nolo,
couqueror iu carmiiie
fures multa possident,
viris litteratis.
sed non absque dolo.
Skpk de miseria
est,
Laici iion sapiunt
Quid ergo miser faciam,
ea quQ sunt vatis,
(lui
et uil mihi tiibuunt,
qui nee für nee mendicus^
quod
est
uotum
satis.
nee agros colo,
neutrum esse
nolo.
5.
Poeta pauperior
Omnibus poetis
,
Xullus ita parcus
est,
qui non ad natale
nihil prorsus
emat cappam, pallium,
nisi
pelles, vel quid tale:
habeo
quod videtis:
unde sepe laciimor,
sed non statim dissipat,
quando vos
nee custodit male,
ridetis.
Nee me meo
pauperem
vitio
putetis.
uec ducit ad quodlibet
festuui;
sed annale.
3.
6.
Fodere non valeo;
quia
sum
Scolaris;
Parcus pelles perticat,
et involvit pannis,
ortus ex militibus
et iiidutas rarius
pr(;lior ignaris;
multis servat annis
me nunc
quia
terruit
a hvsura, maculis,
damnis
labor militaris,
notis,
malui Yirgilium
fumi, vini, pulveris
quam
et ignis et amnis.
te sequi, Paris.
et a
75
11.
7.
Vidi (iiio.sdam
'ilivites'
Cum
hoc trilum
iiuper couvenire,
s(.'[)ius
soiiius
refecit,
de lestivis yestibus
et respectum sopius
gestu superbire,
sQpius defecit,
cum
noluit abicere
luiberent pallia
vetiistatis miip,
qiui
Ulixes redieus
posset reperire.
statim, nee abiecit;
sed parcentem tunicej
iuppam
sibi fecit.
12.
8.
Color sope
et
forma
palliis
mutatur.
Color, cum pro viridi
rubrum conparatur,
vel quod est iuterius
cum a
modum
tinctoribus
Goi-gonis
formam transformavit,
immo mirus artifex
'liermapliroditavit'.
niasculavit feminam.
marem
foris regiratur,
vel
Sic in
feminavit,
et vincens
Tiresiam
color coloratur.
sexum
Forma, cum
in varias
Parum
formas
mutata
palliuni cappare,
tertiavit.
13.
'sint'
vestimenta divitum
vice variata.
—
In nova
animus
fert
dicere mutata
sibi fuerat
e converso deinceps
cappam
palliare,
recappatum pallium
iuppam mutare,
si non tandem faceret
iuppam caligare.
in
vetera, vel potius
sint iuveterata:
14.
10.
Vidi quosdam divites
Hoc Galtherus
fam(; satis claro
iubet in decretis,
formas
ue mantellos vetei'es
in multiplices
subprior
vestes variare,
'vos' refarinetis,
contra
renovari prohibens
frigiis
-
hiemis
Pallium cappare,
calce vel in cretis.
veris ad introitum
Hoc
cappam
sicut vos videtis.
palliare.
decrc;tum vacat iam,
76
15.
Excoiiiiminiciniius bos
et
et recaiipatores
i('ri[)io('atoies.
capparum vc(eiuni
et
(
repalliatores
oniiies liiiiusmodi
)miies aiiatlieiiia
duiiec nuiteiit
siut,
nioi'es.
OXCVII.
(fol.
'.'7b.)
s.
1.
Aktifkx
liomiuem ex
et liiÜA'it
Pauperie mea conteste,
coiuliclit
f[ui
patet inaiiifeste,
luto,
(luod 60 sine veste
oculos
satis inhoneste;
coci sacro sputo,
me
salvet vestras animas
si
crinüne
contestor
.soluto,
pax Yobis Omnibus!
Ego
vultis andire,
Qiii virtutes faciimt,
2.
nobiles appello,
nobiles,
autem me
viri litterati,
fini
summi
avaros evello
regis legati,
despiciuiit,
de libro viventium,
presbyteri beati.
ad inferos repello,
genus preelectum,
ine
scire
i.
vos sahito,
prt'lati
me
viros probitatis miro.
ut ibi permaneant
Omnibus abiectum
'cousulans' despectum
Plutonis in caiicello.
virtntis vesti e per efiectum.
cxcvm.
(fol. 118.)
De
sacerilotibus.
2.
Vos doctores consecrati
Sacekdotes et levit^,
quotquot estis,
me
aiidite!
et virtutibus ornati,
vos debetis sine Ute
non
verba mea
uisi qui sint litterati
iiitelligere.
sint vobis liic cognati,
77
solameu impendatis,
et lionesti conprobati,
illis
simiis comnieudati.
vestrr largitatis,
3.
Nou
adversuni
et
me
vos esse socios
iiain
Vobis cor iralum
sit
parlice})« efficiar
iit
sie (lenudatum,
scio karitatis.
ab Omnibus separatum.
Nou
i.
debet liomo pius
Ergo, niites doiiÜDi,
causa sc bi Hink imiiis
karitatem
verti, (juod sit
diligatis,
mihi vero egenti
mentis alius,
nisi ut fuit prius.
CXCIX.
(fol. 98.)
De mmuli
MvNDvs
est iu variiim
statu.
mundum
dando
SQpe variatiis
qui prQcipitem
sustineret,
et a Status ordine
pleno cornu copiQ
sui degradatus.
ordo mundi penitus
munera prQberet,
nomen largi, sed
est inordinatus,
quod plus
est,
niundus nomine tenus
stat,
sed est prostratus.
2.
mos
haberet.
i.
Aveni raram nondum hanc
potui videre,
Transieruut vetera,
perit
anticßius,
est Plipuice rarior
liircocervus vere.
inolevit uequior
Hanc
mos et plus iuiquus;
nemo mens, quilibet
felix tu
suus est araicus;
dabimus Chimäre;.
ei
qut^sivi S(,'pius,
iam quere,
nomen Interim
non Öaturnus regnat nunc,
immo Tlutus'
et rem,
iniquus.
3.
Sperabamus, quod adhuc
quisquam remaneret,
5.
Mundus ergo
labitur,
nullus liunc sustentat,
currit, cadit,
quis
eum
corruit,
retentat?
78
Veuus medullitus
Largitatis seniitas
at
nemo iam
scalpit. prnrit, pungit:
frequentat,
actus largi strenuos
Pampliihim
nemo
sie
repi-Qsentat.
duplicit'M'
Thais emungit.
9.
Unam
tarnen video
Tarnen est
formam largitatis,
quam vos specialiter
Hanc
vos
si
cum
me
cavens se custodit;
sed dum 'Gauimedicum'
edicam nudius,
si
Thaidem
ab hac ut a bestia
celebratis,
cleri
(jui
ut cadaver odit,
pusionem
sileatis,
patientia
ignem
sustineatis.
fodit,
'hie et' loculos
pari deute rodit.
10.
7.
medium:
Dicet quis: enuclea,
Nulhim
quid est hoc quod als?
quivis clericorum,
hie est
Dicam: larga munera
si
vestra sentit Thais,
largus est in Forum.
Thais
Licet ambidextri nunc
lila
celebris
non
in
Glycerium,
Thermis, Cumis, Baus,
multi modernorum,
TroiQ pestileus
uni tamen pr^fero
illa
et
damnosa Grais.
iocos
geminorum.
11.
8.
Hqc dum uudo uudam
'ei'
Restat adhuc alterum
se
per hoc iniungit,
manu, lingua,
largitatis genus,
sed hoc totum ventris est,
labiis,
nil hie capit
palpat, lingit, uugit,
Veuus.
CG.
(fol.
100
b.
[Fragtnenfum
temptarunt
margine.)
vir
legibile.]
quod
.... furibundi
cum aeeto mixto
in
jam
feile
te .... velle
de puellQ
maris stellQ
lacte,
melle
79
iiatus alvo
so
6.
]\rai()r
moa
dit^nior
forma veri
Tanieii
siiio
lioiuiiiis.
('ii'citer
IVande
gloriam cano
fit
per totam Cariutliiam,
peraiubnlai'em
si
Saxones, Fraiicos et Bawarialn,
sui noiiiinis;
veibi dpi gratia
noii
Huic ignoro parem
laudo,
Swevos, Reiiiim,
ratio,
'fertileiii'
Alsa-
tiam.
est adiilatio;
Imiic decet vere rollaudatio.
'üt' finem faciam,
noii liabet clerus
talem 'quempiam'.
CCII.
(fol. 99.)
Ludiis scenicus de uativitate Domini.
Frimo ponatur
sedes
AuyusUno
in fronte ccclesü} et Augustinus
Isaiam et Daniel em
autem Archisynagogum et
haheat a decctera parte
a sinistra
plietas,
Postea snrgat Isaias
1.
cum
prophelia sua
et alios
sie:
Ecce virgo pariet
de venturo gaudeat
sine viri semiue,
ludi^a niimine,
per (ßiod muiidum abliiet
et
a peccati crimine;
ab erroris lumine.
nunc ceca fugiat
Postea:
Ecce virgo concipiet
etc.
Iterum cantct:
Dabit
Postea
2.
dominus sedem David
illi
Daniel
procedat proplietiam
ludoa misera,
etc.
suam exprimens:
lud^a misera
taa cadet unctio,
sedens in tenebris,
cum rex regum veniet
repelle
ab excelso
delicti funebris,
cum
solio,
retento floridae
castitatis
lilio,
maculam
et loto gaudio
partus tarn celebris
minime
virgo regem pariet
erroris
felix puerperio.
cedas illecebris.
pro-
siios Jiidqos.
81
Postca cantet:
Aspiciebam iu visu noctis
etc.
Tcrtio loco Sihijlla gesticulose procedat, qii^ inspiciendo stellam
cum
gestn mohili cantet:
Hqc
3.
stelle?
Intrare gi-emium
novitas
novum nimtium,
fert
cum
commercium
virgo permanens
intacta pariet,
et
qui hosti livido
minas excutiet,
et
pariet fllium.
rex novus faciet,
E
E
cqIo labitur
rex magni nominis,
nova progeuies
matris ad ubera,
dei et hominis,
beata faciens
et sugens ubera
coniungens f^dera
viscera,
'intactae virgiuis'
qu^ nostra meruit
reatum dilueus
purgare scelera.
mundani
ludicii
Jios
criminis.
versus:
Signum
tellus
etc.
Dein procedat Aaron quartus
sumpta super altare inter
proplieta portans virgam, qu^
XII virqas aridas sola floruit.
persoyiam conducat cJiorus
5.
cqlo veniet
veste sub altera
Item cantet
Et
nova secula
salutem populo
illius
4.
virgo filium
viri
post Puerperium
Et
novus veniet,
flos
quod virgo nesciens
cum
hoc R.
Illam
Salve nobilis virga.
dicat lianc proplietiam:
Ecce novo more frondes dat am5'gdala nostraj
virgula; nux Christus, sed virgula virgo beata.
dicat:
Ut hQC
verun) ut iu virgine
floruit
omni carens nutrimento,
figuret mj'steria:
sie et virgo pariet
clausa erunt virginis
sine carnis detrimento.
sie
Ut
liic
ramus
non natura
Quinta
viruit
copia,
loro procedat
Vadam, vadam,
Codäx Burau.
pudoris ostia,
quando viigo pariet
spiritali gratia.
Balaam
ut
sedens in asina
maledicam populo
huic.
et
cantans:
82
Cui oaurrat Angelus evaginato gladio dicens:
Cave, cave, ne (iiiicquam aliud quam tibi dixero loquaris.
Et
asiniis
Balaam perterritus
Balaam cantet hoc:
reccdat angelus et
Orietur Stella ex Jacob
etc.
ArcJiisgnagogus cum suisJudeJs
yheiüs
et
valde ohstrepet axiditisirro-
trudendo socium suiim, movendo capiitsiium
et dicat
totum corpus
percutiendo terrampede, bacidoetiamimi-
et
iando gestus JiulvJ in omnibus,
6.
et sociis s^iis
indignando dicat:
Die mihi, quidprt^^dicat
Illos reor audio
dealbatus paries,
in hqc,
die mihi, quid asserat
quod sine commercio
veritatis caries,
virgo debet parere.
die mihi, quid fuerit
quod audivi pluries?
Yellem esset coguita
rerum mihi series.
Auditis tumidtu
Postea
rctroccdat.
hu^idet
cui
et
errore
verba
fluere,
quanta simplicitas
cogit hos desipere,
qui de bove pr^dieant
eamelum descendere!
Jud^orum
dicat
Episcopus pne-
rorum:
7.
Horum sermo
vaeuiis
sed restat consulere
seusus peregriui,
meutern Augustiui,
quos et furor agitat
per quem disputatio
et libertas vini;
coucedatur
fini.
Statim proplietae vadant ante Augustinum
8.
Multum
uobis obviat
Cum
et
dicant:
de Christo loquimur,
suorum
lingua Judt^orum,
rident, et
quibus adhuc adiacet
argumenta proferunt
vetus f^x eiTorum.
uobis auimorum.
Respondet Augustinus:
9.
Ad
nos
illa
prodeant
ut et eiror claudicet
tenebris abscondita;
re ipsis exposita,
et se uobis offerat
et scriptur^ pateat
gens eiTori dedita,
ipsis clausa semita.
Ve7iiat
Archisynagogus tum magno murmure sui
quibus dicat Augustinus:
10.
Nunc aures
aperi,
Jud^a misera!
E-ex
regum veniet
veste sub altera,
et
suorum,
;
:
83
matris viiginis
(IUI
dum
.sugit
dei et lioniinis
ubeia,
coniimget f(;dera.
Res^pondet Ardiiojnaijofjus
11.
O
August ine maxime
cum nimiu cachiniio:
Si moderna colligis,
de piufuiidü portaus Ik'C inge-
et attendis vetera,
dum futurum
in adiecto ponitur
id
[)nMlicas
[nio,
quud uegat ratio!
Nam
si
virgo paiiet
est virgo puerpera,
ut propbeta garrulus
et sine commercio,
incessanter asserit.
natur(' robur est
Vel
et
Tu
rerum coufusio.
quid contra resonas,
si
virgo pariet,
iam forte peperit,
vel
qu(,'
non caruis copulam
labe tactus veteri,
ante partum seuserit,
qui non illud respicis,
quod est iustum fieri.
lex docet et aperit.
Nam
si
virgo pariet,
quod fautasma
Quod de
fuerit,
clausa virgine
procedat parvulus.
quod proplietaut pueri.
sie
natura de proprio
est erroris credere,
iure potest couqueri.
non
Quando virgo
vel ergo respondeat
pariet,
doctrintj cumulus.
'Xantlie', retro propera!
ad obiectuni Qmulus,
lupus agnuni fugiet,
vel er'-oiis fugiat
plana fient aspera.
et ruboris baiulus!
Voce sohria et discreta respondeat Äiigusthius:
12.
In eventu prospero
talis
casus uuici
argumenta claudicant
moresque sophistici,
docet enim ratio,
naturam non reici,
siquid prQter solitum
seniel vides obici.
^Archisynar/ogus' dicat
Homo mortuus
sed hrc vestra regula
in adiecto ponitur,
tunc repulsam patitur,
quod
cum de matre virgine
in Aristotele
pueris exprimitur
sermo nobis
oritur.
Augustinus dicat:
13.
Ne Phantasma
dixeri?
De Jud^a
multiplex
quod virgo concipiet,
quod pudoris ostio
testis nobis veniet,
non aperto
et
pariet.
qui Vobis contrarius,
nobiscum
faciet.
6*
:
84
Ut
specular solidum
sie in aiilain virginis
solis iiitrat radius,
summi
et siucere transitus
lapsiim
servit ei peivius,
et taineii iunoxiiis.
Postea
incipiat
vei'sum, et
patris
faciet,
LQtabuiidus
cantare:
Äiignatmiis
filius
(iiiideni
Regem regum intacti; profudit
Dkat Archif<ijna(jofjus cum suis:
tlioius.
14.
Res
iiiiraiida.
Res ueganda.
Herum Augustinus cum
S2ns:
Res miranda.
Herum
ÄrcJiisijnagof/us
cum
suis:
Res negauda.
Roc
15.
fiat pHuries.
Angelus
Augustinus
incipiat'.
natus est de virgine,
consilii
sol
de
Stella.
Resiwndeant proplietae
Sol occasum nesciens,
Stella
semper
semper
rutilans,
clara.
Dicat Augustinus:
conformatur ysopo
Cedrus alta Libaiü
valle nostra.
Dicant proplietae:
Verbuni eiis altissimi
passum
corporali
est
carne simipta.
Postea dicat Augustinus:
Nunquam tamen
Isaias cecinit,
S}uagoga Diemioit.
Respondeant prophetae
esse
cijca.
sibj'llinis
credant vel gentilibus
Postea dicat Augustinus
Infelix, propera,
desiit
:
Si non suis vatibus,
16.
primum
secundum propheiae:
cum
versibus
h<;c pre^dicta.
propjlietis
omnihus:
Natum
considera!
docet littera
crede vel vetera,
Quem
cur damnaberis
ipsum genuit
gens misera!
puerpera.
:
85
Postea Außiistinus
cantet:
soliis
Discant nunc Jud^i, quomodo de Christo consentientes uo-
17.
biscum amplexaii debent novi partus novum gaudium.
novo spem salutis ipsuni expectantiuni. Nunc venturum
credant
et
Rex novus
nasciturum
erit salns
expectent
nobiscuin
dicentes:
mundo.
Ärchispnaf/ogus ohstrepet moderidendo praedicta. Hoc com-
Inter canfandum omnia isla
vendo corpus
et cajnit
et
pleto detur locus 2}roplietis,
locis suis
propter Jionorem
vel
liidi.
recedant vel sedeant in
%it
Deinde Angelus appareat
Mariq operanti mulichriter et dicat:
Ave Maria, gratia plena! Dominus
tecum!
Et itenim:
Ecce, concipies et paries
etc.
lila stupefacta dicat:
Quomodo
fiet istud,
(püa virum non coguosco.
Respondeat angelus:
Spiritus sanctus superveniet etc.
Ideoque quod uascetur
etc.
Respondeat Maria:
Ecce, ancilla domini etc.
Dein Maria vadat
vetida
nihil cogitans
et salutet
eam
vox salutationis
etc.
lohanne inpre^naia,
Unde hoc mihi
Et
casmditer,
de
Elisabeth
et dicat 'Elisahetlv
etc.
cantahit:
Ex
Eadem
quo facta
est
dicat:
Benedicta tu in mulieribus
Tu
etc.
quQ portabis
p.
h. et
an geh.
Respondeat Maria:
Magnificat anima
Dein
mea Dominum
recedat Elisabeth, quia amplius
persona.
Dein Maria vadat in
spiritu sancto concepit,
et
seph in habitu honesta
et
non
lectiim
pariat ßium.
est.
hahebit
locum h^c
suum, qu^ iam de
Cui assideat Jo-
Nato puero, appahanc antiphonam:
prolixa barba.
reat Stella et incipiat chorus
Hodie Christus natus
etc.
;
86
Qua
finita,
partibu.s Dinndi reniant
(juoruDi
stelle^,
ly.
Per curanim
qua /vVa ires
appareat,
Stella
primus
et
distralior
Quaudd luua
rationis patieiis
quem
mentis uaufragium,
stellam video
patitur,
ettectum liabeat
Stilbou comes Veueiis,
iu
quo gradu maxime,
Mars, uocivus
quod ipsius novitas
mihi fecit coguitum
noA'um p ort et iiuntium.
lingua secte veteris;
Ciirsus ego didici
sed elinguem
et naturas siderum,
hie
ipsorum memini
perscrutari niimeriim
cum haue
sed
inspicio,
me
diceris,
efficit
stelle radius;
quid porteudat, uescio.
sed qu(^rens atteutius
uuum
hoc
couiicio,
ego miror iterum,
quod est uatus
quia non comparuit
muudus obediet,
quem timebit amplius.
apud quem quam veterum.
Hoc
dicat
illa.
primus
seniper
filius,
eui
inapiciendo stellam
et
disputet de
Dicat secundas:
Mea
iam
pr(^cordia
dulce vestit gaudium,
mihi
vi(:
factum
'est'
non parvum compeudium.
In eo quod ambigo
se
talis
quando obscurabitur,
portantem indicium,
et
19.
anDuirentny de apparHione
et sol
cum haue
a diversis
dicat:
frequeuter qiiadrivium,
et
reges
monstrantem dubium
in
quo domicilio.
in hac quam aspicis
quam monstras digito,
Sed
et
qualitate cognita
de effectu dubito.
Sed quid inde sentiam,
mecum
et eure participem
tu
iam inveui sociiim.
Quando meute vigili
ut fruamur pariter
planetas inspicio,
lUud iubar quod inspicis
et in tantum radiat,
mea vim
cuiuslibet
accipito,
quQsiti proposito.
deprehendit ratio,
et planetas ceteros
de Marte, de Venere,
in pallorem variat,
de Sole, Mercurio,
de Jovis dementia,
regem natum prt^dicat,
quo maior non veniat,
de Saturni senio,
cuius cedens nutui
quQ
totus orbis serviat.
Sit vis
cuiuslibet
:
:
87
Dkat tertins monstranäo
L'n.
et
Qurstioiium uoveiat
Stella:
Vide, stelle claritas
quanta propagatur!
eiiüdiue lete
ille,
disputando de
per quem liabeo,
in planeta quolibet
qiiando cometf;
splendor hebetatur:
qiiod,
se producit radiiis,
quod
tunc 'latent' plaiieto,
satis adaptatur,
et (luorundam priiicipum
cuiusvis potentia
se prosentant met(\
per liunc obscuratur.
Quid
novimus
Stella
Sit
et quid sit planeta:
liorum
sed
li(,'c
cum
neutrum;
est
(lui
natus est
Ergo cum muneribus
una procedamus,
et quo Stella duxerit
gressus dirigamus,
cometa,
sit
ei
quando viderimus
iuuiigamur gaudio,
ut,
sit
mens nobis l^ta,
magni enim principis
quem natum speramus,
veius est pnjplieta.
reges otferamus.
nostra
ei
'munera'
2Iodo procedcüit reges nsque in terram Herodts quaercjido de
imero
Ubi
cantando:
et
est qui natus est etc.
Quihus occurrant nuntii
21.
Vos
qui
Herodis dicentes:
Nos Herodis vernulo
regum habitus
et iusigne geritis,
nobis
notum
quare sie
facite,
inceditis,
sumus
et vicarii,
ad quem SQpe transvolant
ex diversis nuntii.
vel si 'secretum' aliquid
Nulla nobis clausa sunt
reseraudum
secreta palatii,
uoscitis,
quod ad aures
'regias'
'vos deferre' quejitis.
ergo scire possumus
vestri
rem
negotii.
Respondeant reges
22.
Sepelire 'nolumus'
Regem natum
quod a nobis
de quo Stella luquitur,
Ipsum
qu(^ritur.
Stella reserat
quo a nobis cernitur.
(|uod eins
(lurrimus,
Imperium
nullo fine clauditur.
Respondeant nuntii
2:3.
Felix istud veniet
Herodi prfjconium,
et libenter audiet
hoc de rege nuntium,
88
Ut
liinc
ergo priniitus
vos nostriim sequimini
per MOS sumat gaiulium,
Postea nuntii festinent ad
Rex Herodes,
24.
accipe
quiddam admirandum,
iam a tribus regibus
tibi
'paulatim' vestigium.
Herodem
reserandum.
dicentes:
Ipsi natiim asserimt
regem veneraudum,
cui esse uon ambigimt
orbem siibiugaiidum.
Respondet Herodes cum magna indignatione:
Cur audetis
25.
talia
Num
Herodes ego sum
regi pr(;;sentare?
potens subiugare
Nolite, vos cousulo,
quicquid inundus coutiuet,
falsum fabricare.
cfjlum, terram,
mare?
Herodes maxime indignatus vocari faciat archisynagogum cum Jiidejs suis dkens:
Post
26.
hejc
Hqc lud^a veuiat
et ego vos pi'(^cipiam
f(;cimda cousilio,
exponi supplicio,
ut
uobiscum
'disserat'
super hoc negocio,
Modo
veniat arcJäsgnagogiis
Herodes:
si
vos esse devios
conprobabit ratio.
cum magna superhia
et
Jud^is
suis, cui dicat
27.
Te, niagister, alloquor
et
advertaut
alii:
Huc
tres niagi veniunt
non astrorum
qui at ortum properaut
duri fama nuntii.
pr^potentis
filii.
Respondeat Archisynagogus cum magna sapientia
28.
inscii,
nostra mordet viscera
Ne
et eloquentia:
verseris in bivio!
Reges estis, video,
quod prophetat habitus,
Tres huc reges veniant,
vester mihi gratus est
quQieudo de
f actus
curarum, doniiue,
quibus te concilies
ad uos transitus,
Sed quid vos huc traxerit,
diligenti studio,
reserate penitus,
filio,
et eis sie loquere
nam
sub anioris pallio:
rex
vobis ad omnia
erit expositus.
Eespondeant reges:
29.
Stelhi
nova radial
eins ortus lumtia,
cui
mundus
obediet,
et qui reget omnia,
et.nil Stare poterit,
absque huius gratia.
Nos ad
illum tendimus
hQC ferentes 'munera'.
:
89
Herodes respondeat
30.
Ne
ad
sim vos inipedieus
vif;
ite,
ad
ut et ego veniens
mumis feram debiliim
cni nou ambigo
propositiim,
postea
iios
ei,
niundnm
maturautes reditiim,
Ah Herode
et
magi paidatim
discedant tres
disimtantes de
illa,
fore subditum.
inspicientes
steUam
mterim Angelus appareat pastorihus
et dicat:
31.
Maguum
quem
vobis gaiidiiini,
Deus
immo
se circumdedit
Pastorihus eiintihus dicat
mater
Tu
Quod
ne credas talibus,
sie in
prQsepio
sit
iiimis est
quQ non probat veritas.
reserata falsitas.
Pastores,
qu(;;rite
cum
liuc dirigat
mentis devotio.
filio.
Diabolus
cul
utque sua
"^fallerent'
aures eorum:
nugis mendacia,
qualis astutia
qui sie fabricat
in
Nunquid frater
'rliythmis' eonciliat
qu^ profert omnia.
vero contraria,
Mirtutur pastores
ea qup audio
ad oculum
isti consilio,
sed vos
Simplex c^tus, aspice,
eins,
sepulta deitas,
suum redeuntihus dicat angelus:
Nee mora veniat
Itcrurn pastorihus aheuntibus, dicat
et
unus
colligit
?
dicat
ad alterum:
verum
Ab
in contrarium.
hoc suscipio,
Qufjdam vox insiuuat
quod audita resident
de uato
iuncta mendacio.
filio
Dicat iterum
36.
filio.
pastorum simplicitas!
matri
35.
est ex
Scias esse frivola,
natum in prQsepio,
et Votum solvite
34.
virgo permanens
Diabolus:
Iter um pastorihus ad irnjotium
33.
non peperit
carnali commercio,
carnis vestr«; pallio,
32.
'mulier'
pastoi-es. annuntio:
Angelus ad
pastores:
Ne
Cur nou aures vertitis
ad hunc veri nuntium?
propter adversarium.
Quis est iste subdolus
Ite,
vertens vos in devium?
moustrabit pr(;sepium.
vos error induat
nam quod
prodieo
90
Dicat itei'um cujiiilms Diaholus:
O
37.
in piQsepi coniedat
gens Simplex nimiiim
et in sensn
vulnemta!
deitas reclinata,
Quod fonum
et pabulum,
debacharis nimium,
cum putas
bubus non ingrata,
patttores
socios
suos:
ad
Her um
ista rata.
qu<^
mens simplex animus,
mea mens non sobria
Audi, frater, verum,
3«.
({ualis
repugnautia!
Inde quodam audio,
liinc
horum
ignorat quQ potior
contraria;
sit
Postea simnl conveniant angeli
Deo
Gloria in excelsis
et
et
horura sententia.
simul cantent:
in terra
pax liominibus bouQ
voluntatis! aeuia! aeuia!
Qua
pastor ad
voce aiidiia dicat
Ad
3i).
socios siios:
Procedamus
hanc vocem animi
igitur
produco suspirium,
simul ad prQsepium,
ex hac intus habeo
et curvatis
adoremus
genibus
C3'tharizans gaudium.
Deinde proccdant pa stör es ad praesepe cantando hanc antipJi.:
Facta est cum angelo multitudo c^lestis.
Quo cantato adorent puerum, deinde revertantur pastores ad
officia sna,
quihus occurrant tres
Pastores, dicite,
quidnam
magi
vidistis,
filium.
dicentes:
et auuunt. Xi. nat.
Respotideant pastores:
Infanten! vidimus pannis involutum et choros ang. lau.
sal.
primo adorent puerum,
et postea offerant ei munera sua: primo auriim, postea thus,
tertio myrrham. Dein modicum procedant, et tunc dormiant,
Fostea reges vadant
et
ang eins
ad praesepe,
appareat
Nolite redire ad
eis
et
in somniis dicens:
Herodem
etc.
Fostea non revertentihus ad Rerodeni
40.
Gens Iudf;a properet,
ut heredem audiat,
et prustet consilium
sie dicat:
Rex Herodes anxius
ignorat quid faciat,
cum
a tribus regibus
de re quo me sauciat.
Veniat archisynagoga cum mis cui dicat Herodes:
si qua sunt de puero
41. Tu, magister. aperi
se lusum inspiciat.
proplietarum edita,
a proplietis tradita;
:
91
iiain
Ji
se moiistrabunt pioprii
te fideliter
le mihi exixjsita
Res}).
Arch is>/)iago[jHi<
conlis ab.scoiidita.
:
Tu Bethlehem terra Inda etc.
Dem Herodes iraüis dicat ad milites suos:
immo mater
42. Ite, ite, pariter
manu
nudo
iuncta ghidio,
Qtas adhuc teuera
uulli parcat
Vadant
ut de uato puero
mihi detur
filio,
milites et interjkiant
geant
43.
et
pueros quojiini
ultio.
matres
sie
la-
lamententiir
dum
Heu, heu, heu!
Meus Herodis
Heu, heu, heu,
proles adhuc teiiera!
per te mater misera
movet aspera?
Heu, heu, heu!
Qu(^ (;tas adhuc tenera
•matris' sugens
trausegit impius
innocentes gladius!
effera
cur in nostra viscera
bella
qui^libet
gremio,
ileat
descendet ad infera.
ubera
Heu, heu,
gaudium,
perpetravit scelera?
mihi
Heu, heu, heu,
fili,
iste dolor anxius,
mortis eris ostium!
vit(^
nunc supplicium,
Postea Herodes corrodatur a vermibus,
et
excedens de sede siia
midtum comjaudentihus, et
Herodis Corona imponatur Archeiao ßio suo. Quo rcgnante
mortuus accipiatur a
appareat in
angeliis Joseph dicens:
iiocte
Accipe matrem
diaholis
et filium, et
vade
in
Egyptum.
Frccedens Maria asinum dicat:
44.
Omnia dura pati, vitando pericula nati
mater sum presto. lam vadam. Tu comes
Eex Egypti cum
comitatn
suo
in
esto!
Jocum suum producatur
cum conductu:
45.
Estivali gaudio etc.
46.
Ab
Qstatis 'foribus'
amor nos
Humus
salutat.
picta floribus
[Vide
Num.
53.]
iam arrident tempori,
perlt absque Veuere
flos
etatis teuere,
faciem conmutat.
Omnium
Flores amoriferi
dies est vernalis,
principium
;
92
vere miindus celebrat
Regna Jovis omnia
diem
liQc
sui natalis.
Omnes
luiiiis
agant sollemnia.
temporis
[cf.
infra
num.
12:}.J
dies festi Veneris.
Et
tarn
47.
Ad
isfe
comiUitus
10
comitatns
Concupescentia
mixti saporis
ingerit somnia
bibite,
uuo fönte procedeiites
non eodem tramite,
quem Pythagoras rimatus
30
cupiditatis
tribuunt idola
inde Socrates et Plato
captivitatis.
honestarnnt ethicQ,
35
Et
Apta
Aristoteles loquaci
caro
despoiisavit logicQ.
hac
Ab
mens
bis sectQ multiformes
deliciis
l(^tatur,
'via'
vitiis
violatur.
Affectionibus
nactQ boc liquore totam
40
motus tumultus
irrigarunt Gr^ciam,
tollit
qui reduudans infinite
proprios cultus.
Hesperiam,
virtutibus
Ista sunt devia
Hqc nova gaudia
25
amoris.
lenis
H^ccine gaudia
excitavit physicQ,
fluxit in
20
hoc sejmis cantent
sitieutes currite,
Atlienis materiam
15
j-crjis
perditionis,
et saporis tripertiti
Septem rivos
5
quam
fontem philosophiQ
felicitatis
sunt veneranda,
45
otia mollia
festa pr^sentia
sunt voluptatis.
maguiflcanda.
Ista negotia
Dulcia flumina
plena malorum
sunt Babylonis,
et desideria
mollia semina
flagitiorum.
se,pius repetant:
Deorum
inmortalitas.
In ingressu Mariae
tioriim
corruant.
et
Stulti sunt.
[Yide infra 57.]
Joseph cum Jesu omnia
Ministri
vero s^pius
ea
idola
Egyp-
restituant,
et
thura incendant cantantes:
48.
Hoc
es
numen
salutare,
Huius nutu
reflorescit,
quandoque conmarcescit,
cuius fundat ad altare
si
preces omnis populos.
manus, pes vel oculus.
93
Honor
cum Neptimo!
'lovi'
Pallas, Venus, Vesta,
Juno
mini sunt clementit;,
insitc;
Ic^sis
rebus
potentic;.
minister praecedat regem et cantet:
Audi, rex Egyptioium,
lam delubra ceciderunt,
Quod, quia 7ion
4<).
Mars, Apollo, Pluto, Phcjbus
dant salutem
proficit.
lapba virtus idoloium.
destituta vis
cum
iacet
siniulacra corruerunt,
deorum
miseria.
dum
fugati fugieiunt,
heu,
cum
ignominia.
Quihus rex mirahili gestu respondeat:
50.
Scire volo, quo causa
rei,
vel qualiter ipsa
nunüua placentur. Sapientes ergo vocentur.
Ttuic armiger vocet sapientes ad praesentiam regis
51. Regia vos mandata vocant, uon segniter Ite.
Tunc dicat rex sapientilus:
Vos date
Scire volo etc.
Sapien tes
52.
et cantet:
consilium.
respondeant:
Nostrum
est consilium deos lionorare,
aras, templa, tripodes, lucos inuovare,
storacem, balsamum, stacten concremare,
tlius,
human um sanguinem superis libare.
Tali quippe modo virtute ministeriorum
et
et
prece devota placabitur ira deorum.
Tunc rex pn^paret
Hoc
est
se
uumen
ad inmolandum
et
cantet:
salutare.
Comitatus respondeat:
Stulti sunt.
Tu7ic idolis
corruaiit.
53. Dicite,
rex ad locum suum redeat, etidola Herum
quo audito Herum vocentur sapientes, quibiisrex dicat:
restitiitis
quid nobis et quid portendat Egj^pto
mira mali species prodigiosa quidem?
Cui sapientes:
54.
Rex
et
cuius in prtjsentia
mortuorum
velut
pr^potens in gloria
corruit et labitur
deus est deorum,
virtus idolorum.
Tunc rex
ö.").
regum dominus
deus Hebrt^orum
Ecce,
cantet:
novum cum matre deum veneretur Egyptus.
:
94
Et omnia
Hie
idola ahiciantur.
assurgct rex Bahglonh.
Deoiiim immort.
est fi7iis regis Egijpti.
Id'ms
Tunc
conti tatus scj^ins repetat:
Stulti sunt.
Et hunc versum:
5<).
nie iure cupidus
ut solus colaUir.
(leus t^stimatur,
Stulti sunt,
qui vult, spretis ceteris,
In
OentHitatis,
confiictu
Synagoge^
Ecclesie^
et
Oentilitas
contra eas cantei:
57.
Deorum
est
inmortalitas
Omnibus colenda,
eorum
et pluralitas
ubique metuenda.
Comüatus suus respondeat:
Stulti sunt et vere fatui,
qui (leum
unum
dieunt,
et antiquitatis ritui
proterve contradicunt.
Gentilitas:
Si enim
unum
credimus,
qui prQsit universis,
Comitatus
subiectum liunc concedimus
contrarie diversis.
B-.
Stulti sunt.
Gentilitas:
58.
Finxit invidia
ut liomo coleret
hanc singularitatem,
unam
divinitatem.
Comitatus R.:
Stulti sunt.
Item rex Bdbylonis contra hypocritas:
59.
Fraudis versutias
Sub forma veritas
conpellor experiri,
virtutis putabatur,
per quas nequitia
ostendit falsitas,
vestra seiet mentiri.
quod forma mentiatur,
Item devicto rege cantet in pr^sentia Äntichristi:
60.
Tibi profiteor,
quod
decus imperiale,
ius postulo regale.
tibi serviara;
Comitatus cantet:
61.
Omnium rectorem
te
solum profitemur,
mente
semper obsequemur.
tibi tota
62.
Eg3'ptus Caput
omnium
est et decus regnorum,
calcabit hQC
jmperium
regis lerosolymorum.
Vq
tibi,
lerosolyraa,
\q iusano tiranno,
:
95
[dejonim vos potentia
(luam
subvertet iu hoc anno:
rodens a vermibus,
Egypti prineeps nobilis
per hos
nt deiis reveretur,
Ingrata gens et perfida,
Herodes sed
ut stultus reprobetur.
cum l'ame laborares,
Kgypto eras sub(iita,
Inteude, tibi canimus,
ut ventrem satiares.
odibilis
sis
vilis
fiituriis:
interitus.
'tibi'
COIU.
(fol.
[Lud US paschalis
107.)
sive de passione Domiui.]
uxor bua cum
miUiihus in
Deinde Herodes cum müitihus
suis; deinde
Primitus prodiicatw' Pilatus
locuni
suum.
Pontifices:
et
mercator
tunc
et
uxor
sua,
deinde
Maria
Magdalena.
Ingressus Pilatus.
Postca vadat dominica persona sola ad litus maris vocare Petrum
Andream,
et
et
Venite post
inveniat eos piscanies, et
nie,
Domiyms dicat ad
eos:
faciam vos piscatores homiuum.
Uli dicant:
Domine quid
vis, he^c faciemus, et
ad tuani voluntatem pro-
tinus adimplemus.
lostea vadat dominica persona ad
Douiine lesu,
lesus
tili
Zachaeum
et obviet ei
caecus
David, miserere mei.
resi).\
Quid vis ut faciam
Caecus
tibi?
:
Domine, tantum ut videam.
lesus dicat:
Respice, fides enim tua salvum te
His
(actis lesus procedat
ad ZacJuieum
fecit.
et vocet
Zach (je, festinans descende, quia ho die
me
Zachaeus
in
illum de arbore
manÄ-e.
dicat:
Domiue,
:
domo tua oportet
siquid aliquem defraudavi, reddo quadruplum.
96
lesiis resp.:
Qnia
facta est; eo quod et tu sis
liodie huic doinui salus
tiliiis
Abralit'.
lesus venu.
Quiim aijpropiuquaret, et
cum
Et pucri prosknientes frondcs
Pueri Hebrt^orum.
audisset.
vcstes:
et
Item pueri. Item.
Gloria laus.
Timc veniat Pharisaeus
lesum ad caenam:
et vocet
(luod iiiterpretatur magister, pe.tu, ut
Tlabi,
velis
mecum
hodie
mauducare.
lesus resp.:
Fiat ut petisti.
Pharisaeus dicat ad serxmm
:
Ite citius, praeparate sedilia ad niensae convivia, ut sint
placeiitia.
Maria Magdalena
1.
Mundi
cantet:
Pro mundano gaudio
delectatio
dulcis est et grata,
vitam terminabo,
cuius coiiversatio
bonis temporalibus
suavis et ornata.
ego militabo.
Mundi sunt
Nil curans de ceteris
deliciQ,
quibus QStuare
corpus procurabo,
volo, nee lasciviam
variis coloribus
eius evitare.
illud
Modo vadat Maria cum
Mihi
puellis
siquid habes insuper
confer, veuditor,
species
emendas
odoramentorum
nam
pro multa pecunia
tibi
iam reddenda,
Mercator
peroruabo.
ad mercatorem canlando:
•
volo perungere
corpus hoc decorum.
cantet:
Ecce, merces optimal
hQC sunt odoriferQ,
Prospice nitorem!
quas
H^c
corporis flagrantiam
tibi
conveniuut
omnem
ad vultus decorem;
Ma r i a Ma gdalena:
2.
Chramer, gip
diu
si
die
min wengel
varwe mir
roete,
'conprobabis',
superabis.
:
!
97
man
da mit ich die iuiigeu
an
dancli der minnenlicbe noffe.
ir
Seht micli an,
iimgen man!
Lat
]\Iinnet.,
eu gevallen!
nn'cli
tugentliclie
man,
minnekliclie vi'auwen
Minne
unde
tuet eu
lat
liocli
gemüt,
euch in hohen eien schau wen.
Seht mich an
Wol
i.
m,
etc.
dir werlt, daz du bist
also vreudenricliel
Ich wil dir sin undertan
durcli din liebe
immer
Seht mich an
Tiinc
amator quem Maria
accedat
loquuntur, cantet
Wol
sicherliche.
etc.
Maria ad
salutd.
Et,
cum parnm
puellas:
dan, minneklichen chint,
schauwewir chrame.
Chaufwir die varwe da^
die uns machen schoene unde wolgetane.
Er muez
sin sorgen vri
der da minnet mir den
lip.
Iteruin cantet
Chramer, gip die varwe mir,
Mercaiw
resp.
:
Ich gib eu varwe, deu
ist
guot,
dar zuo lobeliche,
deu iueh machet
vil
i'eht
schöne vnl dar zuo
reht wunnechliche.
Nempt
si
hin,
hab
ir
si!
Ir ist niht geliche.
Accepto unguenio vadat dormitum.
O
Maria ^Magdalena,
nova
tibi nuntio.
Codex Baran.
Angdns
reniat caniand<r.
Simonis hospitio
hie sedens convivatur
7
:
:
98
lesus
Hunc
Nazarenus,
ille
ciui
turbae confitentur
salvatorem
gratia virtute plenus,
seculi.
relaxat peccata populi.
Recedat Ängelns
surgat Maria caniando:
et
Muiidi delectatio.
Et itenim postea ohdormiat
Herum
evanescat.
Heu, vita
pr^terita,
et
3.
et
Angelus veniat cantando ut siipra
'Tnnc snrgat
Maria
et cantet:'
Heu, quid agam misera,
vita plena raalis,
plena peccatorum,
fluxus turpitudinis
(juo
fons exitialis!
sorde vitiorum
Angelus dkat
Dico
tibi,
polluta poUeo
!
sibl:
gaudium est angelis Dei super una peccatrice
poeniteutiam agente.
Maria:
Hinc! ornatus
Utquid nasci volui,
qu^ sum deft^danda,
et 'ex' omni genere
criminum notanda!
seculi,
vestium caudores!
Protinus a
me
fugite,
turpes amatores!
Timc deponat vestimenta
et
amator recedat
secularia et induat
nigrum pallium
diaholus; veniat ad mercatorcm
et
Dictunobis, mercatoriuvenis, die pretium, pro quanto dehoc unguentum
si
tu vendi-
Mercator
deris?
Heu,quantus estnoster dolor!
deris,
resp.
Hoc unguentum
si
multum
unum auri talentum
Et chorus cantet:
aliter
nusquam
Optimum
cupitis,
portabitis.
est.
dabitis.
Accessit ad pedes.
Äcce2)to
unguento vadat
ad
dominicam personam, cantando
flendo
Ibo nunc ad medicum
huic restat ut offeram
turpiter Qgrota
et cordis plangores,
medicinam postulans.
qui cunctos, ut audio,
Lacrimarum vota
sanat peccatores.
:
99
4.
It.
lesus, trost der sele min,
mich dir enpholhen sin,
unde loese mich von der missetat,
la
da mich deu werlt zu hat braht!
It.
chume niht von den fuezzen din,
du erloesest mich von den sunden min
unde von der grozzen missetat,
da mich deu werlt zu hat braht.
Ich
Loquatw Pharisaeus
intra
se:
Si hie esset propheta, sciret utique quQ et qualis illa esset
qut^
Et
tangit eum, quia peccatrix est.
dicat ludas:
Ut quid
perditio haec? potuit
enim hoc venundari multo,
et dari pauperibus.
lesns cant:
Quid molesti
huic mulieri?
estis
Opus bonum operata
me.
est in
Item statim:
Simon, habeo
tibi
aliquid dicere.
Simon Petrus
Magister
die.
Dicat lesus:
5.
Debitores habuit
sed eosdem penitus
quidam creditorum
fecerat egenos.
duos, quibus credidit
Cum
spe denariorum:
totum relaxavit.
hie quingentos debuit,
Quis eorum igitur
ipsum plus amavit?
alter quinquagenos;
Simon
nequirent reddere,
resp.:
Aestimo, quod
ille
plus,
cui plus donavit.
lesiis dicat:
Tua
recte iudicavit.
sie sententia
Item lesus cantet ad Mariam:
Mulier,
fecit,
remittuntur
vade
tibi
peccata.
Fides tua salvam te
in pace.
7*
:
100
Maria
Tiinc
(5.
lamentando cantans:
siirgat et vadal
Awe
äwe, daz ich
ie
wart geborn!
lian ich verdienet gotes zorn,
der mir hat gebeu sele imde
awe,
icli
Awe
awe, daz ich
lip,
uuselicli wip!
vil
ie
wart geborii,
swenue mich erwechet gotes zorn!
Wol uf, ir guten man unde wip
Got wil rihten sele imde lip.
Interea cantent discipuli:
Pharisaeus
foutem misericordiae conabatur obstruere.
iste
Lazarum
Tiinc vadat lesus ad resuscita7idum
Maria Magdalena
et
Martha
et ibi occiirrant
plor antes pro Lazaro,et lesus cant.
:
Lazarus amicus noster dormit, eamus et a somno resuscitemus eum.
Tanc Maria Magdalena et Martha flendo cantent:
Domine, si fuisses hie, frater noster non faisset mortuus.
Et
sie
tacendo cleriis cant.:
Videns
dominus
flentes
sorores Lazari ad
monumentum,
lacrimatus est coram ludaeis et clamabat.
Et
lesus cantet:
Lazare, veni foras.
Et clerus cantet:
Et prodiit ligatis m.
et p. q.
Interim ludas veniat festinando
q.
f.
et
m.
quaerat oportunitatem tra-
dendi dicens:
pontifices, o viri magni
lesum volo vobis tradere.
consilii,
Cui Pontifices respondeant:
Inda,
si
nobis lesum iam tradideris,
triginta argenteis remuneraberis.
ludas
resp.
lesum tradam, credite,
rem promissam mihi solvite,
turbam mecum
dirigite,
lesum caute deducite.
Pontifkes cantent:
lesum tradas propere,
hanc turbam tecum accipe
et
procede
viriliter,
lesum trade
velociter.
101
sigmun canians:
Qiiemcumque osculatus fiiero, ipse est, tenete eum.
ludati tunc det Iiidaeis
Timc turha ludaeorum sequatur Iiidam cum
et lucernis donec ad lesiun.
Intcrm
Icfiis faciat
qnaiuor discipulos
Dormite iam
ut
mos
caena.
in
est
gladiia et funtibiis
Postea
assumat
quos relinquit:
et ceteris dicat
et requiescite.
Deinde vadat orare et dicat quatuor discipidis:
Tristis est auima mea usque ad mortem, sustinete
orate, ne intretis iü tentatiouem.
Timc ascendat
in
montem
Oliveti
et fiexis
hie et
genihus resjnciens
caehim cantet dicendo:
Pater,
potest, transeat a
si fieri
quideni pronitus est, caro
Hoc
facto redeat
autem
ad IV. disciimlos
et
me
calix iste.
Spiritus
inflrma, fiat voluntas tua.
inveniat eos dormientes
et dicat Petro:
Xon
Simou. dormis?
Manete
hie,
potuisti
una Lora vigilare mecum?
donec vadam et orem.
Postea vadat iterum orare ut antea.
Tunc
iterato
discipulos et inveniat eos dormientes et dicat
Manete
Et iterum
fiat
eos:
hie.
dicat:
Pater,
Tunc
ad
veniat ad
si
non potest hie calix transire
uisi
bibam
illimi,
voluntas tua.
redeat ad discipulos et cantet:
Una hora non
mori
pro
potuistis vigilare
me.
ecce, appropinquat qui
cul
lesum cum
dicat:
Quem
quaeritis?
Qui respondeant:
lesum Xazareuum.
Jesus dicat:
Ego sum.
qui exhortabamini
Vel ludani uon videtis,
dormit, sed festinat tradere
Veniat Judas
meeum
me
me
quomodo non
ludaeis. Surgite, eamus;
traditurus est.
turha ludaeorum.
quihus lesus
:
:
:
102
Et
Iterum
tiirba retrocedat.
Quem
lesiis dicat:
quaeritis?
ludaei:
lesum Nazarenum.
lesus respondeat:
Dixi vobis, quia ego sum.
Item
me
Si ergo
quaeritis, sinite hos abire.
Tinic Aposfoli dent fiigam excepto Petro, et Iiidas dicat:
Ave
Rabbi.
lesus Uli respoyideat:
Me
luda, ad quid venisti?
peccatum magnum tu fecisti.
ludaeis traditum
ducis ad patibulum
cruciaudum.
Et
Petro sequenti lesum una ancilla dicat:
Vere tu ex
illis
nam
es,
et Galil^us es.
Ipse dicat:
Non
It.
sum.
ancilla:
Nonne
vidi te
cum
illo
Petrus
Non
in
horte?
—
novi hominem.
lesus dicat:
Tanquam ad latronem
prehendere me etc.
Et Pontifices
cantent
Quid facimus,
mittimus
Et Caiplias
eum
existis
et cogitcnt
quia
sie,
hie
cum
gladiis et fustibus
com-
quid faciant:
homo multa
omnes credent
in
signa
facit.
Si di-
eum.
cantet:
Expedit vobis, ut uuus moriatur homo pro populo et non
tota gens pereat.
Clerus
Ab
cantet:
ipso ergo die cogitaverunt etc.
Postea ducatur ad Pilatum lesus, et dicant ludaei
Hie
dixit:
solvite
flcabo illud.
templum
hoc, et post triduum reaedi-
:
: :
103
Pilatus
resp.:
Quam
accusationem
affertis
adversus hominem istum?
Iiidaei resp.:
Si nou fuisset
malefactor, non tradidissemus eum.
liic
Pilatus:
Accipite
eum
\os, et
secundum legem vestram iudicate eum.
Iiidaei:
Nobis uüu
licet interficere
Postea ducaiur lesus ad
Homo
Herodem,
—
qui dicat
ei:
Galil^us es.
Jesus vero taceat: et Herodes
Quem
Jesus
quemquam.
te
Herum
dicat:
ipsum facis?
Tunc Jesus induatur
ei ad unum verhum.
Et reducant Jesum ad Pilatum. Tanc conveniant
Herodes et oscidentur invicem. Et Jesus veniat
non respondeat
veste alba.
J*ilatiis
et
ad Pilatum
et ipse dicat:
Nullam causam mortis invenio
homine
in
isto.
Judaei dicant:
Reus
est mortis.
T}anc Pilatus dicat ad Jesum:
Tu
ludaeorum?
es rex
Jesus resp.
Tu
dicis quia rex
sum.
Pilatus dicat:
Gens tua
et pontifices tui tradiderunt te mihi.
Jesus paidatim dicat:
Regnum meum non
Pilatus
it.
dicat
Ergo quem
est de lioc
mundo.
:
te facis?
et J*ilatus dicat ad
Quid faciam de Jesu Nazareno?
Jesus vero taceat,
pontifices:
Judaei
Cruciligatur.
Pilatus
Corripiam ergo illum, et dimittam.
—
;
:
:
104
Tunc
(li
tafur
purpiirca
veste
(td
lei'ins
et
Podca lems induatur
dnant Iiidaci hlas-
fiagtUinuhini.
tijiinca
Tniic
corova.
phemando ad Icmm:
Ave, Rex ludaeorum!
Ei dcnt
ci
(dapas:
Proplietiza, qiiis est
Et ducant cum ad
«lui
l'datiun.
te percusserit?
Filatvi^ dicat:
Ecce. liomo!
ladaei:
Cnicifige, crucifige eum.
Fdatus:
Accipite eum vus,
et ciiicitigite. ^ullamcau.Stimiiiveiiiuiiieo.
ludaei
Si buiic dimittis, uou es amiciis Caesaris.
It.:
Omnis
qui se laeit legeni; cunlradicil Caesaii,
Pilatus:
L'nde es tu?
lesus taceat.
Jif.:
räatii.f>:
Mihi nou loqueiis?
JSescis quod pottstatem
liabeo ciucifige.re te et potestatem
dimittere te?
lesus resp.:
Non haheies
inmepotestatem,
uisi
desupertibidatumfuisset.
r'datna ad Ind.:
Eegem vestium
crucitigani?
ludaei resp.
Crucifigatur. quia lilium JDei se fecit.
Pilatus lavana
mamis suas cum aqua
lüuocens ego sum a
Tunc
fices
dicat ad ludaeos:
saiiguiiie liuius,
Jesus ducatur ad crucifigendum.
vadat caniando
Poeuitet
quüd
istis
me
et reiedis
graviter,
vos videritis.
Tunc Judas adponti-
denariis dicat fiendo:
Jt.:
argeiiteis
Chiistum vendiderim,
Resumite vestra, resumitel
Mori volo et non vivere,
suspendii supplicio
volo
me
perdere.
Pontifices
Quid ad
iios,
luda Iscariotes?
Tu
videris.
:
105
Statim
diaholus,
venia t
siispendatur.
Ttinc
leniant
midieres a
longe
et
plorantes
Qnibus lesus dicat:
lesum.
fiere
ducat Iiidam ad siispendiinn
et
Fili(; leiiisalem, uolite flere
Ttinc lesus siispendatur in cruce,
lesus Nazarenus
et
sed super vos ipsas.
—
titidns fiat:
Rex ludaeonim,
Tanc rcspondeani ludaei
Regem nun
me
super
Pilato cantantes:
haberaus nisi Caesarem.
Pilatus
Quod
scripsi scripsi.
mater Domini lamentando cum loannc Evan-
Ttinc veniat
fjelista
7.
et
ipsa accedens
„Awe! awe
awe! wie
crucem respiciat criicifixum:
mich, hiut unde
immer we,
nu an
ich
silie
daz liebiste chint, daz
gewan
ie
ze dirre werkle ie dehain wjp!
awe mines schöne
It
:
Den
chindes
lip!
sihe ich iemerlichen an.
Lat iiich erbarmen, wij) unde man!
Lat iwer ougen sehen dar,
unde nemt der marter rehte war!
i
It.:
AVart marter
ie so
iemerlich
unde also rehte augestlich?
Nu merchet marter, not unde tot,
unde al den lip von blute rot.
It.:
Lat leben mir daz chindel min.
unde toetet mich, die muter sin
Mariam, mich vil armez Avip!
Zwiu sol mir leben unde lip?
Item mater Domini omni ploratu ejhiheat midtos plandus
met ad
8.
mulierc>< pentes et conqiierentes valde
Flete, fideles anim(j,
[c/*.
et
snpra XCVI.\:
Fleant materna viscera,
ut sint multiplices
Mariae matris vulnera!
Materne doleo
doloris indices
quQ dici soleo
planctus et lacrjTn^.
felix
flete,
sorores optiniQ!
puerpera.
da-
106
Triste spectaculum
Hoc
crucis et laucet^
quod prophetaverat
clausuni signaculum
felix
mentis virgine^
Hie
profunde vulnerat.
qui
Dum
Tn7ic
Caput cernu
Maria amplexetur lohannem
hrachia
et
est,
pi^mmtius.
gladius,
ille
me
.
.
trausverberat.
.
cantet euni liabens inier
:
Mi Johannes, planctum move, Tempus
plange mecum,
fili
lacrimarum victimas,
matris et materter^!
Et per hör am
Christo niorienti!
Herum
quiescat sedendo, et
Planctus ante nescia
surgat cantando:
etc.
Tunc iterum amplexetur lohannem
Mi lohannes
est lamenti:
immolemus intimas
nove,
novo federe
fili
quod dixerat,
et cantet:
etc.
Johannes ad haec:
O
Maria, tan tum noli
Sine
teneat
Mulier, ecce
Deinde
Mariam
fllius
plangere,
quQ vitam cupis cedere.
lamentari tuo proli!
Et lohannes
me nunc
sub humeris et dicai lesus ad eam:
tuus.
ad lohannem:
dicat
Ecce, mater tua.
Postea vadant
Maria
et
lohannes de
cruce, et lesus dicat:
Sitio.
Statim
veniant
ludaei
spongiam cum
praebentes
aceto,
et
perforet latus eius ei
ille
lesus bibat:
Consummatum
TuncLonginus
est.
veniat
cum
lancea
et
dicat aperte:
9.
Ich wil im stechen ab daz herze
sin,
daz sich ende siner marter pin.
damando:
lama sabactani, Dens, Deus meus, ut quid
lesus videns flnem dicat
Eli, Eli,
quisti
me?
dereli-
:
107
Et indinato
Vere
capite emittat spiritum.
Dei erat
filius
It.:
Dirre
It.:
Er
Longinus:
iste.
des waren gotes sun.
ist
wan
hat zaichen au mir getau,
Et Ulms ex ludaeis
Eliam vocat
iste,
ich
min sehen wider han.
ad Iiidaeos:
dicat
eamus
videamus,
et
si
Elias veniens
eum, an non.
liberet
Alter ludaeus:
Si filius
Item
Dei
es,
descende de cruce.
alter:
Alios salvos
fecit, se
ipsum non potest salvum facere.
Cantet losepli ah Arimathia:
10.
lesus von gütlicher art,
ein
mensch an
alle
genaglet an
der an schuld gemartret wart,
man den
ob
dem chriuze stau,
daz waer niht chuneges
sunde,
furbaz funde
Darumb
solt ir
mich
ere.
in lau
bestaten, rihter, herre!
Pilatus
Swer
redelicher diuge gert,
daz er
Du
ir
bitest,
dich bestaten
Daz main
daz stet wol an der maze,
werde wol gewert.
ich
Sit er dir so ze herzen
nim
daz ich laze
in
1.
2.
3.
110
b.)
Diu mukke muz sich sere mün,
wil si den ohsen uberlün.
Gienge ein hunt des tages tusent stunt
ze chirchen, er ist doch ein hunt.
Manich hunt wol gebaret,
der doch der liute varet.
4.
Ez duüchet mich
ein tumber sin,
swer waent den oven ubergin.
ist,
nach dinem mute."
CCIV.
(fol.
lesum Christ.
wol in gute.
108
ö.
Swa
ich waiz den wolves zant.
da wil ich hüten miner hant,
daz er mich niht verwunde.
Sin bizzeu swirt vun gründe.
fi.
Der lewe
sol
auch uimmer lagen,
wellent in di hasen iagen.
7.
Din
fliug ist,
wirt der sumer haiz,
der chünste vogel, den ich waiz.
b.
Der bremen hochgezit
zergat,
so der angest ende hat.
9.
Die chevern vliegen unverdaht,
des vallet maniger in ein paht.
10.
Die frösche tunt
wellent
11.
in selben schaden,
den storchen ze hase laden.
Di wisen clmnnen wol verstan,
waz
12.
si
ich tore gesprochen han,
Der lewe
wan
13.
14.
fürhtet des
mannes
niht,
ob er ihn höret und niht
Der chever
swenn er
siht.
sich selb betriuget,
ze hohe fliuget.
Die nahtigal diche müt,
swenn ein esel oder ein ohse
lüt.
15.
Der hunt hat leder vrezzen,
16.
so man dienstes wil vergezzen.
Der hofwart und der wind
selten gute friunde sind.
17.
Swer
schalchait lernet in der iugent,
der hat
18.
Man
10.
Von
vil
selten staete tugent.
siht vil selten ricliez hus
ane dieb und ane mus.
reht iz uf in selben gat,
swer de andern
•20.
Der
esel
und
git valschen rat.
di nahtigal
singent ungelichen schal.
109
21.
Swa man den
da
22.
ist
esel clirönet,
daz land gelrjuet.
Minne, schätz, groz gewiii
verclierent gutes
danne got,
24.
25.
sin.
lib,
sei
und
ere.
So State friundin nieman hat.
er fürhte doch ir niissetat.
Viemede schaidet
Swer
lierzelieb,
machet manigen
stat
2G.
mannes
minnet nu schätz mere
28. j\Ian
dieb.
der wirt selten vri
lieb hat,
vor sorgen, daz ez unstäte
'21.
lierzelieb hat
si.
manich man,
der doch gar verniugeret dran.
ccv.
(fol.
111
b.)
Katharina coUaudemus
Multa
virtutum insignia.
iudicem
cordis
ei
prjjseutemus
fide
Katharina
Maxentium
non formidat, lex divina
et oris obsequia,
sed format eloquium,
ut spe certa respiremus
quod confutat ex doctrina
per eius suffragia,
errores gentilium.
ut ab ipsa reportemus
Qqua laudum pr^mia.
2.
4.
Victi Christo confitentur
Präsens dies expendatur
relictis erroribus.
in eius pr^conium,
lubet judex, ut crementur.
cuius virtus dilatatur
Nee
pilis
aut vestibus
in
ore laudantium,
nocet iguis, et torrentur
si
gestorum teneatur
inustis corporibus.
finis et iuitium.
110
Post
liQC
blande rex molitur
Yerbo
vitQ roboratus
virginem seducere.
prosilit Porpbj^rius,
Nee
cum
promissis emoUitur,
dueentis decollatus
nee terretur verbere:
migrat palniQ socius.
compeditur, custoditur
Katbarintj cruciatus
tetiu clausa careere.
maturit Maxentius.
Huius ergo eoncionis
Clausa hmien ue claudatur
eoneordes constantia
illucet Porpbj^rio,
vim mundanQ passionis
qui reginti f^deratur
pari patientia
fidei collegio,
superemus, ut in bonis
quorum fidem imitatur
regnemus
in gloria.
Amen.
dueentena concio.
CCVI.
(fol.
111
b.)
Pange, lingua, gloriosQ
virginis martyrium!
corpus multitudine,
Gemm^
in
jubar pretiosQ
et Sinai collocatur
supremo culmine,
descendat in medium,
4.
ut illustret tenebrosQ
Hoc
mentis domicilium.
meritum virgineum,
quod ex eins tumba manat
2.
Imminente passione
declarat,
hoc explanat
ineessanter oleum,
virgo hQC interserit:
cuius virtus omnis sanat
„Assequatur, lesu bone,
doloris aculeum.
quod a
te petierit
suo quisquis in
mei raemor
agone
fuerit."
3.
Uli Caput amputatur,
fluit
lac
cum
sanguine,
angelorum sublevatur
5.
'Vim' doloris corporalis
ut sanat bQC unetio,
sie liquoris spiritalis
mundet nos
infusio,
ut Qterno temporalis
dolor cedat gaudio.
111
6.
[Gloria]
tibi
sit,
nunc
Jesu bone,
adiuvas
et
et iugiter,
qui certantes in agone
fidel iter,
mercedem das coronQ
vinceuti viriliter.
ccvu.
(fol. 112.)
Hac
Virgo gaudet, rex
in die
Credit^ et martyrizatur
laudes piQ
ctjli
inflatur.
jungant harmoniQ,
turba philosopliica.
plausus et tripudia,
5.
qua contendit ad divina
Christi sponsa Katharin;
.,
Virgo, decus puellare,
virgo. proles regia,
sublimi victoria.
2.
forma conprovinciales
vincens, elegautia,
Virgo dolens. Cbristianos
tua stet in ditione
a profanis ut profanos
res imperatoria;
subici martyrio,
tarnen diis ne detractes
Christum palam confitetur,
neque super hoc veretur
dare
sacrificia.'*
G.
obpoui Maxentio.
3.
Cuius victus documentis
et conclusus
aigumentis
Ad
hefi
virgo:
„0
Maxenti,
quid dixisti bestia?
Nescit verus declinari
Dens per
uam
pluralia.
diis plura tuis
quQrit adiutoria,
Si
GrQcos qu^rit oratores
'das articularia,'
et in Gr^cis meliores;
miser a divinitate
hie surgunt litigia.
transis ad dt^monia."
4.
Ad
certamen accersitur,
7.
„Resipisce, resipisce!
locus datur, disputatur;
Veritatis viam disce
subcumbit rhetorica.
Christo te coucilia.
112
C^cus
c(;ca veueraris,
Assuiit
falsiis
falsa deprecaris.
mox
mox
anist (j,
appaiitores,
mox
tortores,
jussa cumpleiit 'Cosaris'.
similia.'*
siiiiilis
1
10.
8.
Rex ad
Virgo Caput
cumitatur
illas
frendet, stoniacliatuv,
latrat,
Eota
mamillas
ista perturbatuv,
offert,
furit.
et
hominem.
mandatur,
'exuit'
fieri
pagaiioiuni,
dum
rotatur,
steruit multitudinem.
insigne prodigium:
uam mamilla
dat cruorem,
Caput lactis sudat rorem
conmutando proprium.
11.
Tibi Cbriste
9.
„Hinc,
liinc
maga
rapiatur,
sit
perenne
decus et imperium!
Line venefica tiabatur
Tu
ad squalorem carceris!"
nobis da consortium.
beatQ KathariuQ
AMATORIA. POTATORIA. LII80RIA,
Cüdes Barao.
31.
.1.
18
Iiici])i nnt
b.)
luhili.
4.
Differentem omnibus
anniim circinat,
Jaxvs
ver Qstatem nuntiat,
amo dififerenter.
Novus ignis in me
Pbobus ungula,
dum in taurum flectitur,
indeficienter.
arietis repagula.
Nulla magis
calcat
Refl.
Amor
cuncta supeiat,
amor dura
terebrat.
2.
nobili«,
habilis,
pukhra
luilla
Procul sint 'iam
vel amabilis.
minus mobilis,
instabilis,
tristia*!
infronita reperitur.
Me
'Dulcia' gaudia
vel
solempnizent 'omnia'
Eins It^tum vivere
Veneris gymnasial
est
diligi si
quos militare contigit
hoc
lari.
mutabilis.
meum
Decet iocundari
Dioneo
furit,
et adurit
delectari;
merear.
meum
est beari.
amor omnia.
amor omnia.
Vincit
regit
5.
Dum
alumnus Palladis
Parce, puer, puerol
'Cytheree' scolam
Fave, Venus, tenero
introissem, inter multa>
ignem movens.
bene cultas
ignem foyens.
ne mori sit quod Tixero.
vidi
facie
unam solam
Tyndaride
nee
sit
'Daphne' Phebo
me ipsum
ac Veneris secundam.
'cui*
plenam elegantio
et magis pudibundam.
Olim tyro Palladis
nunc tuo
dedo.
iuri cedo.
{>*
116
?>2.
ol ISl..)
5.
1.
Optat Thetis
Bkvma veris cmiila
siia iani
(Idlet
anrani (luietis,
repagula
nt colo Caput exerat,
(lemoliri,
(leniaiulat Februario.
ne se a
siiiat
suosque fructus proferat;
quoqne
Ceres
solis radio
secns
nndam
cursitat,
(leliiiiri.
et tristia sollicitat
inferorum numina
Omnis
nexiis
elementorum
legem blandain sentit anioniiii.
Sed Hj-meneus eorum
pro suri'epta Proserpina.
(5.
Elemeuta supera
iugalem ordiuat tliorum
coennt et infera.
Thetis allubescens
Hinc
deonini piovum
snnt attributa niascula,
.
,
.
illis
illis
vocabula
vero feminina congrue
sunt deputata noniina,
Sed Aquilonis
quia rerum semina
ira prQdoiiis
concipiunt ut femina.
7.
elementis offidt,
Sol, quia regnat in piscibus
ne 'pareant'.
nee tarnen
sed
in
hoc
Hymeneus
proficit;
obicit
eins se tnrbini,
in
reddens formam turbidQlunoni.
hoc enim nuniini
deserviimt 'Diono".
copiam
CQlestibus. dat
plenariam piscatioui,
H.
Lsta
Phrisun decantabat
iuxta regis filiam,
(,^gram
dum
Dioue
desponsari.
freta gaudiis
simulabat,
qu(; se
Felicibus stipendiis
perrexit per viam
gaudet snos extollere,
y.
gnanus
qui se suo iugu libere
Sed
non denegant submittere.
(^nam felici vivere
notans sponso
vult eos pro munere!
tandem sponso
mox
hcfi
retulit,
trnncatiir ut profanus,
d(-tulit.
117
33.
(ful.
19 b.)
1.
Iam ver
oiitui'.
Veris Höre variata
redimitui'.
telliis
lascive iactant corpoiu
collata
nunc
occurreus,
nunc procurrens
Excitat in gaiidiuni
cor concentus avium
concio pennata.
4.
voce relativa
lovem salutantium.
In liis Philomena
Tereiim
et
iam
reit erat,
tat
um
aquaticus, aquila muuifieus,
bubo noctivagus, cygnus tiumineus,
anti(j[uatum
(luerule retractat.
Sed dum
Mergus
fatis obicit
ph^nix uuica,
perdix letargica. liirundo domestica,
Itim perditum,
meiula choraulica
columba
turtlsona^,
upupa
galli-
gera,
carmina coaptat.
anser sagax, vultur edax,
psittacusgelboicus, milvus girüIstis
insultantibus
vagus,
casibus fatalibus
alaudula garrula. ciconia rostriin choreQ
speciem
soua.
res reciprocatur.
5.
His autem
conciliis
noster adest Jupiter
cum sua Junone,
Cupido cum Dione,-
His
et consimilibus
paria sunt gaudia;
demulcet enim omnia
liQC
Concors consonantia.
post hos arcus stellifer
et
Narcissus
floriger,
Orpheusque plectiger,
Fauuus (iUO(iue corniger.
3.
Inter
liQC
sollemnia
coumunia
alterno
motu laterum
G.
Tempus
est letitie.
Nostro tempore
vernant flores
in pratis vireutibus,
et suis rebus
decus äuget Phebus
in nostris tinibus.
118
34.
(fol.
EicE, cbunis virgiimni,
111
b.)
arcnm cupidineum
veniula retexit.
teniiiore vernali,
(hl
19
solis iiiceudiiim
(^uam inter veneream
radios Qquali
diligo coliortem,
moderatur onliue,
langueo.
iubilo semoto.
liliiti
fioiide paiisa
Cypridis
Kfl.
in
5.
(^)nrstio
vutnl
per singula
Cypridis in votui
uiitur liouesta:
Fronde pausa
potior quo dignitas,
tili^
•)_
liac
valle flurida
floreus, fragratus
inter septa
lilia
casta vel incesta?
Flora
garritus meruh^
dulciter alludit,
philomena carmine
dulcia coucludit.
Phyllidi«
conssors
est sententiata:
cast(^
uon est
similis
turpiter amata.
6,
locus purpuratus,
dum
video
consortem.
tilii^
Cypridis in votol
In
dum
Inno, Pallas, 'Calliope',
^Citlier^a'
dura
affirmant interprete
Flora
verbi iura:
Hagrabit felicius
3.
Acies virginea
redimita
flore,
nectare mellito
castam amans potius
quam
quis enarret talia,
quantoque decore
pronitent ad libitum
Veneris occultal
Dido necis merituni
proferat inulta.
Per
me
florenta
in infinito.
7.
Iura grata refero
puellarum ludis,
vigeant in prospero
iudice futuris;
actibus emeritas
4.
uuUa
nemorum
cuntiugat iocunditas,
fortuna vexit,
salutaris
spes adulta caris.
;
119
36.
(fol. 20.)
1.
amore giavi
me paiem 'lebar avi'
Cai'tvs
'femiiH;'
iunctü luaii,
Cuncta sprevi viiginum
ego tripudia,
volens mihi iungere,
te
quQ procul Qtliera videiit
modo
nee modulando
ini(iue
sileiit.
'non' diludiaveris
gratiam
Ire periude übet,
sed iam alterius
psallere, virgo prideiii
captas benevolentiam,
iiüu
semper
quam
ibidem,
ht^c
scriitabuiidus
notarat
et
quo
nil
deterius.
amor
aniaror.
2,
5.
Nil queo
fari,
nee solari
Hinc ort US ille clamor.
Est bilis amaris.sima
qualem gignit Sardonia.
in incentivo Veneris
eiusque miri generis
militiam propouere,
non posse votum solvere.
Hqc, ecce viigo iuclita.
me
curat Glyeerium.
Me
fastidit
et allidit
Qstimans inglorium.
Bella gero
cum
severo,
Cj'pridis ob meritum.
6.
tibi iiotabis edita.
3.
Amor
instillat,
quare
Dum mens una
famamque nefas
recolit,
'eooperit',
te virgo salutare
pupilla tletum protulit,
velim, sed onus grave
iam expedit,
videris acerbare,
nt vera loquamur.
dum
'affligis'
inmeritum
Amaveram
pr(>
ceteris
sed amici veteris
grave ferens imperium,
te,
vilipeudens obloquium,
es iam oblita, superis
me minans
vel inferis
fidens,
in iuteiitum.
promittens
alteri,
ream
te
criminamur.
contradicendo Cypridi.
7.
Ecce querimonia
quam genuit amor;
irq,
me
tremebundis artubus
misit in suspiria
veuereus favor.
Dolor, flatus,
metus
simul incubuere.
120
Pio dolore
veiso more
et te ita
siibverteras.
ut, rediiiiam nie viveie!
caiiticuni conticuit,
l)resumptuosa teraere
uil lestiit
aniores vi transponeres,
flere.
ni^^i
ut cor nieum contereres.
Sorte dira
peudet pyra,
structa
liiet;
11.
Atropos
fllum cessavit iiere.
Vsque quo te perferam,
quam premit omuhitio,
ut (luid agis peiperam.
Me
mergis
cum
dira simulatio,
liic,
ex fiaudibus alterius
sis illic,
et ignominia
iiotando sie
stabis hie.
11011
cur oraula superbis,
bifrons ingloria?
sed lubrica
Cum
contagia
te gaiides insectaii;
fcdera discerpis,
prQceps nimia,
te funditus evertis
prostibuliun
ceu Bachanaria.
patibulo
12.
iani meriiit piari.
Ell.
oro te superos,
tibi
ames obnoxios;
reclude secretarios,
quos
nil
iuvat amaii.
Si balbi
uil
more veritus
ausiui fari penitus,
obnixeram emeritus,
quem captat
hie interitus.
Cypris alma, conspice
tuQ clientem oper(^,
Si letliargum
vitc;
iiisectabor Ute,
lianc colis rite,
et ego te
pQuamque uobis exime,
quam patimur indebite,
tu Lamiam interripe,
eiusque rixas opprime.
in solilofiiiiorum
carniiue caiiebam,
te
unam
idcßie
sapiebara,
iustum rebar;
sed nihil audis herum.
10.
Mihi
et
te siibdideras,
amore iunxeras
falleiitis
vitQ semitas,
13.
Cupido meutern
girat.
telumque minans vibrat,
favonius aspirat.
Nectar quo Venus
inflat
•meduUis in intimis',
pergratum est in feminis,
quas
alit affabilitas
atque cordis simplicitas.
121
11.
Semel oplo.
mihi (lUüd
quam
basiii
utlenit,
sorte de iiifantiu
rosaciue penere;
niieat
Sirium
natura 'veiuistaverat".
ut
Post haue uulla couphicet,
credat
quam
cum potius
Si
sie
assumpsei'im,
(lui.s
eiiilere.
Menalus fatidicus
virginibus
amabiles,
te propter spreveiim.
ebur deutiiim
per hibium.
omne fari,
Etna, mous ucciduus,
mihi det
15.
lam odurus
Pouti feras
uoster thorus
miiias prius,
demuratur, inscia
([uam desinat,
es optata-,
virgo, tuus
sed vocata
hoiior huidaii.
non occuiris, iutima.
Gaude
17.
Amores
proles regia,
canendi sunt bis rudibus,
qu(^ vitQ privilegia
ecce yenerea
gestas,
ergo fidibus
cibentur ut bis fructibus,
collegia
Stipendium erit Venus,
per te florueruut.
'furores'
Si iam detur optio,
tuo quod utar o.sculo,
Venus
mentis in crepusculo
fastidium est ceteris,
sub otio
quod laudis mihi tituluni
clarumque det obsequium.
quando
qu(;
lenit
corda
ferit.
Incitamentnm Veueris
aspera uon erunt.
Intemerata virginum,
]\[atutiui
iubar
serena respice,
sideris
et generosa suplicis
proi.s,
iam Vota
et lilium
perfice.
36.
(fol.
SniVEM Pieridum
ditavit eoncio,
niilli
Teieridum
21
b.)
aptetur otio;
par Ph(;bi cytharf;
sum
in
veruo nectare.
;
122
Olli
pro einictis viigimini
me
qut;;
sibi vi pi instante
obedio,
dücliim reddit plus
vita nie potej^t alere
stillans laigitatem.
vel mortis todio;
8.
sed decus hoc iutimum
Ü
niavult potissimum.
bupei' ora
Teiminum
decura
3.
belli
vidit
et
Absalonis,
non
talis,
brunn;! desolatio
ut mortalis
'gaudeiit"
sis
fiiiiditu!«;
quam
conditionis.
in florum exoidio
qui uoriint
Cypridem
plaudeutes eidem.
4.
NuiKiuam
tanti coidis
Mihi
soli,
virgü, noli
esse refragata,
qurso fiuem,
fuit 'prius lupiter'
ut reclinem
de spe venerea,
a re desperata.
opinor iugiter.
]\ie
vita fertilis
alit
et ;^pes liabilis.
5.
Me
risu ]inea
10.
Tuuni prestolor nuntium,
dele uK'rorem conscium,
mundimi decus iubaris,
verecunda Tj^ndaris.
regit viiginea,
11.
nunc ergu tinea
Apollo mire vinctus est
meroris pellitur,
Peueide respecta,
dolor avellitur,
sie
tremor
re veteri deiecta.
prtjceilitur.
meus amor
6.
tinctus est
12.
Cui tanta claritas
Magnetem verum
ac mira karitas,
virgo mire perfecta,
fpcimda largitas
semper
et iindique
a tactu crebro superat
gratia directa.
me
arrideiit utiriue,
lianc opto denique.
7.
Xe
niiretur duci.s tantq
quis sublimitatem,
iterat
13.
Mirauda de Priamide
rememorautur gesta,
qui militavit floride:
sie valeut
mea
festa.
ante,
123
U.
20.
sunt IViisda coniinuda
]Uilii
cuiisulta ÖaliJiuuiiis,
le i)aiviinu(la,
cüiic'liulur
si
diiret
ins jiguiiis.
Te
Visa piimitus
exaisi penitus,
proinde geniitus
duiat
i)ereniiiter,
sed tu deine leuiter
15.
illatum duriter.
l'luieiiti desolatio
21.
nun esset conluibatiu,
mia
sed
plus tiemit latiu,
(iuam Dioiioa
dilatio:
sit
Accideus inseparabile
uil
o decus babile,
tecum est
tu quippe
probabile,
repugnat tenero.
22.
Huic me corde flagraute
nosco intricatum,
cuius nutu uie versaute
17.
rata vexat credulitas
et voti crevit sedulitas,
et
me
ad Votum couspiraute
fero beatum.
sed lu^sitat adhuc uubilitas
cui
mea dudum
militat liumilitas.
18.
Gratia,
23.
Aptiorem,
dulciorem
uoUem repeiire,
quam elegi
solatia
me(j legi
dunata mtuti languidfj,
si
mea
dat subvenire.
dos,
amoruni
sors
(luam solam soli cont'ero
illaudabile,
geiiiieii
tiactabile.
Me
vit(^
niec;
stat litu piospero,
10.
tibi,
est dira sois,
uec durior est mors,
iiam
quid facio?
sum
Hqc
24.
Plus amarem,
flos,
inorigerata vivide.
lU.
Aniantuiu
plus optarem
sui verbi dona,
quam
lis,
si
muudi
te quicquid vis
vi iocundi
da laudi bene
fuugerer Corona.
nil tibi par,
placide,
25.
electe lar
Sed primum exaltaudus
letitiQ feividi:.
est Visus clarificatus,
V2i
•quo
Jove secundus
a'
29.
Mea
est mihi siffuificatus.
lex,
livoruin fox
te mihi
ElteL'dim
si
iioii
iiiveuit.
mea dux,
te mea lux
ut nie velit amare,
piQi'Ogo quod couveuit
nequeat
peremiiter aspiciet.
alteraii.
30.
Si solverer ut nix,
•27.
Sed
iiiore
tiio
hoc ferreni
nos, discordia.
si
nun proidet,
noii
aut viX;
de meo corde pix
dispouis,
indissolubilis;
nmtabo iam primordia
meo professionis.
indidit res habilis
et honorabilis.
28.
31.
Hoc corde precor optante,
Eigo, nitidior sidere,
me
lespice, si
vis vivere;
virgo,
iiam flores coustat emergere,
tu sinis,
si
siquis voce iactitante
tuu nie sulatiim federe
vult proferri tu(: plante;,
da ludere.
illi
laudum
fiuis.
o7.
(tbl. 23.)
1.
Dum
Diane vitrea
gratiorem
humorem
sero lanipas oritur,
dat
et a fratris rosea
roris soporiferi
luce
dum
succenditur,
mortalium geueri.
dulcis aura zephjTi,
Spirant omnes
(;theri,
2.
quam
felix est
iiubes tollit,
antidotum soporis,
sie emollit
quod curarum tempestates
vi chordaruui pectora,
sedat et doloris!
et
inmutat
cor,
quod nutat
Dum
surrepit clausis
oculorum poris,
ad amoris pignora.
ipsum gaudio Qquiparat
L^tum
dulcediui amoris.
iubar hesperi
!
!
125
3.
•^Morplieus' in •montenr
traliit
et palpeblas siia ruiiiositati^
iiipellentem
repletj'ne' Visus exsjiatietuilate.
ventiim leneni
Unde
segetes luaturas,
viitutes auiuiales,
munmira
rivoruni
cii'culares
ambitus
fiiraiitur
vis«:
miuisteriales.
().
Froudc sub arboris auirua.
moleiuliiionmi.
([ui
suut nuigis
qui;
per areiias piiras,
oculos
liganl
dum queieus
somiio
cauit philoniena,
suave est quiescere,
lumen oculoiuni.
suavius ludere in gramine
4.
cum virgine
Post blaiula Veneris
cummeicia
speciosa.
Si variarum odor
herbarum
lassatur cerebii
siibstantia.
Hinc caligant
ociili iiautes
si
iialpebraium post Veneris defessa commercia
captatur.
rate.
Heij
quam
dederit thuium rosa,
dulciter soporis alimonia
luira iiovitate
in
felix
dum
transitus
lassis instillatur.
amoris ad sopoi-em.
7.
sed suavior regressus ad amo-
rem
5.
Ex
alvo
l('ta
fumus
O
in (luantis
animus amantis
variatur vacillantis
Ut vaga
ratis per equora.
evaporat,
dum
qui capitis tres cellulas
tiuetuat inter
caret auchora,
spem metumque
dubia,
irrorat.
Ilic infumat oculos
sie
ad soporem pendulos,
38.
1.
Olim sudor Herculis
monstra
spi-
raveiit,
late conterens
pestes orbis auferens
claris longe titulis
Veneris
militia.
;
126
loles illecebris
ct»rnu dedit
Alciflf captivato.
ai)ro.
ReH.
Amor
tarnt'
iiitMitum
copir,
leone dumitis
emicuit,
(leflorat,
truces equos imbuit
amans tempus perditum
cruenti code liospitis.
noii plorat,
5.
sed misere
Ant^i
defluere
luctam sustinuit,
cum Teuere
casus sopliistici
laborat.
fraudes cohibuit,
libyci
cadere
dum
vetuit;
Hydra damno capitnm
sed qui sie explicnit
facta lociipletior
luctQ nodosos uexus,
omni peste sovior
viucitur,
reddere sollicitiim
et A'incitur,
non potuit
dum labitur
magna Jovis soboles
quem
ad loles amplexus.
puella domuit.
lugo cessit Veneris
vir qni
CQlum
maior superis
tulit liumeris
Atlaute fatigato.
6.
Tantis floruerat
laborum
quem
titulis.
blandis carcerat
puella vinculis,
3.
Caco tristis lialitus,
vel flamm arum yomitus,,
vel fiiga Xesso duplici
non profuit;
Gerion hesperius
qu(-m
dum lambit
osculis,
nectar liuic labellulis
venereum propinat
vir solutus otiis
et gaudiis
ianitorque stygius,
laborum memoriam
uterque forma
et gloriam inclinat.
triplici
non terruit
quem captivum tenuit
Sed Aleide
risn puella simplici.
aggredior
i.
Ingo cessit tenero
somno
liorti
(jui letliifero
custodem
divitis
7.
fortior
pugnam contra Venerem.
Ut superem,
hanc fugio;
in
hoc enim prelio
inplicuit,
fugiendo fortius
frontis AcheloiQ
et levius pugnatur,
127
Venus
sicqiie
Dum
De cetero, ad
dum traduror
vincitur.
fugitur. fugatur.
alia
studia,
Lichori. valeas,
8.
Dnices 'nodos' Yeneris
voveas quod vovi.
et
et carceris
Ab amore
blandis seris resero.
sollicitum
38
(lol.
De XII
spiritum
rem o vi.
a.
24
b.)
virtutibtts Herculis.
Prima: 'Cleon(;:i' tolerata erumna leonis.
Proxima: Lernoam ferro et face contudit H^'dram.
Mox Erimantlieum vis tertia perculit aprum.
Eripedis quarto
tnlit
aurea cornua cervi.
'Stj'mplialidas' pepulit volucres discrimine 'quinto'.
5
Tlii'eiciam sexto 'spoliavit'
Amazona
baltheo.
in Augeis stabulis iupeusa laboris.
Octava expulso numeratur adorea tauru.
In Diomedeis victoria uona quadrigis.
Gerioue extincto decimam dat Iberia palmam.
Vndecimo mala Hesperidum districta triumplio.
Cerberus extremi suprema que meta laboris.
Septima
10
12
39.
(fol.
QvocvMQVE more motu
21
b.)
vel
dum
coruscus ActQon
volvuntur tempora.
QStivo lumine repletur,
eadem
sive
fretus eucrasi
Lampas
radians
pulso 'tympana'.
autumni copia
Seu Pliilogeus
ab uno semper numine
in imis
moretur,
mihi Salus debetur.
aut 'Erichtheus"
solito vernali
semine
rubens notetur,
ditetur.
2.
Brevi spectata
'Pasithea
inrisit',
;
128
quod expectata
tempore tantu Euiyale
fruar thori consorte,
taiulem subrisit
nam
nee 'amittetur'
virginalis portc.
Eupbrosyne
sola
5,
strictrici riiiula
fautrix mihi
ciii
forte,
seram militavi
intra
Pallerem, nisi
sit,
me
veteri
miranda decore
Dione luulula
•perquam' duleiter arrisit;
virgo probaret,
iiam -atlilotheta' ceciuit
marcerem,
hoc Carmen quod promisit.
fuscata timore
me
3.
nisi spe 'Veneris'
stimularet.
Cypris barhata
Tnclita res ita cognita,
gaudeat occultu.
perdita dant mihi fata,
iam renovata
matiiro tumultu
namque
virgo dudiim femim;
dulcia suavia
rogavi,
cui pia basia,
J
"
habitum meutita,
congeminata multiplicavi,
nee
hac bibo pocula vitQ,
hoc decus est mihi mite,
fallit in virgiiie;
Veneris perita
qu^ satis est mihi
nomine i)udico palleat
venereum libamen
provida,, ne palam ebulliat
ex 'partu'
G.
Sat modo mature
famen;
rei
sum
devirginata tarnen
non
horruit,
cum
iteravit
ua-
ture luctamen.
sis,
confessus eam,
claudit onus mire,
dum
conplector eam.
Gratia
4.
Fautor
Paris.
letiti^
iure cupita,
Veneris agonis!
moribus
Venus, fruaris
amplexibus Adonisl
tam redimita
Myrtum
dote leporis
et facie
flosculo prQsignis
libans indicam
fanis Ciceronis
foveat
testem ponam pedicam
dulcis amoris.
mee
conditionis.
inpulit,
signis
7.
H<*c
non superor cohorte,
rem
me
memor corde serva,
quod te mea Minerva,
Delio liberior immobili
spes lassa
culta,
obvia secula multa.
dum
nobili
nunc prudens nunc proterva
129
miiltiformis hactenns
corde nihil diverse
declarat liarmoiiia,
petat, optet, 'supplicet',
prosa, versu, satyia
iit
psallens et 'rliythmachia'
ego vicem replicans
te per
oibem intonat
duret anior nieus,
non ero fraudis
Scolaris symphoiüa.
iit
annus iubil^us.
Sit
8.
reiis,
tali freto fc^dere
Siquis versat quod verso
am ans,
et e con verso
39
(foi.
Act»;'on.
Istis
5
a.
25
Versus.
t).)
Lampas, Erichtheus
et Pliilogfjus:
nominibus poterit spectare peritus
Quenique diem tautum tempus retinere quaternum.
ActQon primum Grcjci dicunt rnbicnndum.
Xam sol purpureum iam mane novum tenet ortum.
Post graditu)' Lampas, est qui cognomiue fulgeiis,
Xam tunc splendorem seutimus sole micantem,
Tunc
est adveuiens post hos Erichtheus ardens,
Solis fervorem quia seutimus venieutem.
10
Post hos extremus tunc procedit PhilogQus,
Dictus amaus terram, quod vespere tendit ad illam.
40.
(fol. 26.)
E
GLOBO veteri
dum rerum
faciem
Qu^ causas machinQ
mundane ^sciscitaus',
traxisseut supeii,
de uostra virgiue
muudique seiiem
prudeus explicuit
iam dudum cogitans
lilus haue excoluit,
et texuit Natura,
plus prQbuit decoris
iam prQConceperat
qu(,'
fuerat factura.
Codex ßnran
dans Privilegium
et
premium
laboris.
;
130
2.
In
liac
prQ ceteris
producitur veuuste
tot ins operis
quadani teuiperautia,
Natura lucent oi)era;
tot luilli mimera
uec niniis eiigitur,
uec
lavoris contulit,
Allicit dulcibus
verbis et osculis,
sed extulit
haue
et
ultra siugula,
qi\(^
amara
labellulis
puellulis
castigate tumeutibus
siugulis
roseo uectareus
seiet partiri siugula,
liuic
i)ieuiitur iniuste.
oder
infiisus
ori
pariter eburueus
sedula
iupendit copiosius
sedet ordo deutium
et pleuius
pai'
uiveo candori.
forniQ munuscula.
3.
5.
Certant
micant leue
nivi,
meutum, coUa, geuQ;
Natui'Q studio
pectus,
longe veuustata
sed ne candore nimio
contendit
evanescat in pallorem,
lilio
rugis non crispata
prQcastigat liunc candorem
frous nivea;
'rosam' maritaus
arcus supercilia
prudentior Natura,
discrimiuaut gemelli.
ut ex bis fiat aptior
Omnes amautium
et gratior iunctura.
lilio
traliit in se visus,
6.
paudeus remediura
Rapit mihi uectar,
verecundi risus,
diis privilegia
lascivia siiuplicis
siderea luce micant ocelli.
4.
Ab
utriusque luminis
data douis
et gratiarum flosculis;
nam Natura
dulcioris
alimenta dans erroris,
moderati libraminis
dum in stuporem populis
haue Omnibus ostendit,
iudicio
in risu
naris emiuputia
venerea teteudit.
coufinio
blando retia
131
41.
(fol. L'6
Satvrni
sidiis
alacriori mente,
lividuni
Aquilonem carceii
Meicurio micante
Eolo uolente
ab Apolliiu'
fiigatiir
I).)
lisum Jovis nudante,
deputans, sie 'ceteri'
redit ab exilio
glaciales Spiritus
ver coma rutilante.
difugiunt repente.
Hedit calor ^theri,
2.
Caiitu iiemiis avium
dum
lascivia caneiitium
rarescit
suave
uubium
sole taurum tenente.
caligo
delinitiu-,
5.
fronde redimitur,
Sic beati spes alitur,
veriiant spiiiQ floiibus
flagrans oris tenelli
iiücautibiis,
dum
Venerem
scindit
signantibns,
quia Spina piingit,
flos
nubem omnium
curarum, sed avelli
blan-
nescit, ni congressio
ditur.
3.
Mater Venus
acclinat basium,
sit
archani medica duelli.
subditis amori
0.
dulcia stipendia
Felix liora huius duelli,
copia
'qua' oontingit nectare 'donari'
largiri delectatur nberiori.
melli.
Quam
4.
felix unio,
Dulcis aura zephyii
cuius suavitatis poculo
Spilan s ab occidente
sopiuntur sensus et ocelli!
lovis favet sideri
42.
(fol.
EsiAS
in exilium
iam peregrinatur,
leto
nemus avium
cantu viduatur,
27.)
exaruit quod tloruit,
quia felicem statum nemoris
vis frigoris
sinistra denudavit,
pallet viror früudium,
et (^tbeia silentio turbavit,
Campus
exilio
defloratur,
dum
aves relegavit.
9*
182
Sed
tumeiitia,
aiiioreni,
qui calorem
s(^d
nutrit. imlla vis
leniorem
frigoris
dum dulcorem
valet attenuare,
instillant,
'castigant' erroreni,
favuin
mellis,
sed ea reformare
studet,
quQ cormperat
me mortalem
iit
iiegem
crucior,
morior
4.
L(jta frons tarn iiivea,
viünere, quo glorior.
Eia, si
me
lux oculorum auiea,
saiiare
uno vellet osculo,
CQsaries subrubea,
quQ cor felici iaculo
gaudet vulnerare!
manus vinceutes
me
;3.
lilia
trahunt in suspiria:
lideo,
cum video
cuncta tam elegantia,
Lasciva, lilaudi risus,
omnes
ali-
quando.
briim^ torpor.
Amare
oscu-
laudo,
tarn
regia,
tarn
suavia,
in se traliit visus,
tam
dulcia.
labia venerea
43.
(fol.
27.)
1.
Estatis
florigero
tempore
haue nostra
ratio,
sub umbrosa residens arboi e, ut diguetur suo
avibus canentibus in nemor e, nos beare consortio!
sibilaute serotiuo frigore,
Xil ergo restat 'sanctius',
meQ
(luam CQcam mentis flammam
'Thisbes' adoptato
fruebar eloquio,
denudare
colloquens de Veneris
Audaces fortuna iuvat penitus.
His ergo sit introitus.
blandissimo commercio.
ditiusius.
Eins vultus,
forma, cultus
prtj
puellis,
Ignem c^cum sub pectore
longo depasco tempore,
ut sol stellis,
qui vires miro robore
sie prQlucet.
toto ditfundit corpore,
inducet
quQ
meum
semivivere
133
felici
ligans federe
quem
tu sola percipere,
si
vis potes extinguere.
l»lus
tremo quam patibulum.
Est ergo dignum
benignnm
viruni
vitare signum,
.,Amoris spes est dubia,
unde malignum
aut verax aut contraria,
niurmur cursitet per populum."
amauti necessarla
6.
virtutis est coiistantia.
Times
Sed
tarn est
ceteris virtutibus
in
vanum,
arcanum,
est patientia
({uod
uec Vulcauum
amoris famulantia.
(•uro
cum
Sed
Stilbontis more
et 'ignem', qui discunit
sopliisticis catenis.
per precordia,
letbeo rore
fac *extiDguat' alia.
Argum, sopore
premam oculis clausis
Nester amor uou furtiva,
uou fragilia
amplexatur gaudia."
4.
Iguis quo crucior,
immo quo
glorior,
centenis.
7.
,,Iu
trutina mentis dubia
fluctuant contraria
amor et pudicitia.
Sed eligo quod video,
lascivus
iguis est invisibilis.
Collum iugo pr^beo;
Si
nou extiuguitur
a quo succenditur
ad iugum tarnen suave transeo."
maiiet iuextiuguilis.
Nou bene
Est ergo tuo munere
me mori vel me vivere.
iugum secretum Veueris,
5.
„Quid refert pro re pendula
8.
dixeris
(luo üil liberius,
nil dulcius^
quam
nil melius.
dulcia
vitQ pati pericula?
sunt h^c gaudia!
Est pater, est mater,
Veneris furta sunt pia.
est frater, qui quater
Ergo propera
ad h^c munera:
die
me
et,
vetulas per cellulas
pro te corripiunt,
carent laude doua sera.
et iuvenes per speculas
9.
deputantes, nos custodiunt,
„Dulcissime,
Argumque centioculum
totam
tibi
subdo me."
134
44.
(fol.
28.)
1.
AxK
PlKj'bus aureo
celsiora lustrat
ignem, commercia
corde molesto.
et nitore roseo
radios
4.
illiistrat.
Veuustata 'Cybele'
Quod mihi datur
facie fiorente
'expaveo',
florem nato 'Semel^'
quodque negatur,
dat Phe.bo faveiite,
hoc 'aveo'
aurariimve suavium
mente sereno.
gratia iuvante
QuQ mihi
sonat nemiis avium
hanc caveo,
'voce' niodulante.
qu(^
Philomena querule
Terea retractat,
dum canendo merulQ
huic faveo,
felix,
cainiiua coaptat.
seu relever per eam.
lam Diouea
Chorea
Ic^ta
seduio resonat
cedit,
iiüu obedit,
sumque revera
seu peream,
Qu(i cupit
haue fugio,
quQ fugit,
cantibus horum.
haue cupio;
lamque Dioue
phis renuo debitum,
iocis,
agone
phis feror iu vetitum,
relevat, cruciat,
plus
corda suoium.
plus 'Übet' illicitum.
'licet'
illibitum,
3.
]\Ie
quoque subtrahit
illa
sopo?%
iiivigilareque
metuenda
DiouQ decreta.
fugienda
cogit 'amori'.
venena secreta,
Tela Cupidiuis
fraude vereuda,
aurea gesto.
doloque repleta,
135
'doctae' fiiioris
136
7.
3.
Hoc amor
Satyriis hoc 'excitatur'
Dl yadiim Chorea,
pr^dicat,
lit^c
macilenta
redivivis 'incitatur'
hoc
sibi
hoc iguibus Nap^a.
absque perempta.
et
vendicat
s.
i.
Cupido,
Dum
'concitiis'
hoc amor iimovatur,
hoc ego
mala sentio
summa malorum,
pectora saucia
sollicitus,
plena furorum,
hoc mihi mens 'turbatur'.
semina pellere
5.
Ignem
uitor illorum.
alo tacitum,
9.
anio,
nee ad placitum,
Est Venus artibus
utfiuid contra libitum
usa nefandis,
cupio prohibitiim,
votis
dum bene
Venus meritum
rite lacit irritum,
unguibus attrahit,
trudit in interitum
omnia pandit.
([uem rebar emeritum,
10.
Parce dato pia
6.
Si quis anians per
palliat
aspera blandis
amare
C^pris agone,
'amari posset raereri'
et quia vincimur,
amor mihi velle mederi, arma repone.
quod facile sibi, taudem beare, et quibus est Venus,
pos^et
perdo querelas absque levare.
est et Dione.
49.
(füL 29.)
1.
Letabvndvs
i'ediit
redolens temperiem,
avium concentus,
ver jocundum prodiit,
gaudeat iuventus,
uova ferens gaudia;
novo
modo vernaut omnia,
torpor hiemalis,
PliQbus serenatur,
altius extollitur
flore
faciem
Flora renovatur.
2.
Risu Jovis pellitur
;!
137
picto redit gremio
cursus Qstivalis
solis beneficio,
tellus purpurata,
qui sublato biavio
miti
recipit tepurem.
!sUo
Sic ad iüstar temporis
gryllus delectatur
Venus
iiostri
cum
susurrio
domicilio
h^c canore,
pectoris
iubilo,
'multiformi' sibilo
reficit jirdorem.
uemus
gloriatur.
Estivautur Dryades,
colle sub
iinibroso
Applaudamus igitur
rerum novitati.
piodeunt Oieades,
c^tu glorioso,
Felix qui diligitur
Satyrorum coucio
cum
psallit
Tempe
compos grati,
douo iQtus Veneris,
voti
tripudio
peram(^na;
cuius ara teneris
alludens concinit,
liis
cum
fioribus odorat.
iocundi memiiüt
Miser
veris, filomeua.
4.
Estas ab
e contrario
qui sublato bravio
sine spe laborat.
exilio
redit exoptata,
48.
(fol.
29
b.)
dampnum
OBMiTrAMvs studia,
vita
dulce est desipere,
cura carnem macerat,
et
carpamus dulcia
patitur,
sanguis aret, liebet pectus,
res est apta senectuti
minuuntur gaudia,
nos deterret iam senectus
seriis inteudere.
'morborum' familia.
iuventutis tener^,
Refl.
Velox
(^tas
3.
pr^terit
studio detenta,
Imitemur superos
lascivire suggerit
digua est sententia,
tenera iuventa.
et amoris teneros
2.
Ver
etatis labitur,
liiemps nostra properat,
iam venantur
otia;
voto nostro serviamus,
mos
iste 'est
iuvenum',
138
ad plateas desceiulamus
et
clioreas vireiimm.
ibi fulget
gestibus
Ibi
(iiu:
tit
facilis
est videudi copia,
mobilis
membroium lascivia,
dum puell(i se movendo
lasciviiiiit,
'asto' videus,
nie
et videndo
mihi subripiuut.
49.
(fol. 30.)
Dum caupona verterem
In iugressu ianuQ,
vino debachatiis.
sedens invitatus
secus templum Veueris
ab
eram hospitatus,
soliis ibam prospere
suni interrogatus:
vestibiis ornatus,
huic applicatus?"
liac
„unde
pulchra virgine
o iuvenis
es,
pleiium ferens lociüum
Cui dixi: domiua,
ad sinistrum latus.
vestri comitatus.
2.
5.
Almi templi ianua
„Qu^
servabatur
huc
pleiie,
ingredi iion poteram,
est causa, dicito,
tui adventus,
qualis ad hQc littora
ut optatu beue;
appulit te ventus?"
intus erat souitus
Dixi: necessariü
dulcis cantileiif;,
venio 'detentus'.
^stimabaut plurimi,
„Duxit
quod
et tua
liic essent SireiiQ.
te necessitas
iuventus?"
G.
3.
Cum
custode iauuQ
parum
requievi;
Intusque exterius
hasta vulneratus
erat viigo uobilis,
a sagitta Veueris,
pulchra. statu brevi,
ex quo
secuudans colloquia
in
sermone
levi;
tili
natus,
telum fero pectoris
noudum medicatus,
tandem desiderium
cursu veni tacito,
iutraudi explevi.
quod
sini
liberatus.
139
11.
Incessanter rogo te
Venus clementissima,
virgo te beaTa,
felix creatura,
sie liQC
verba Veneri
uunties legata.
cerno quod preterita
nescisque futura.
sum miserrimus,
'Ipsa niota' precibus,
Tpse
fortiter rogata
res iam peritura,
'nunciavit' Veneri
quem sanare
verba destinata.
tua levi eura.
poteris
12.
8.
Secretorum oninium
.,Bene, inquit, Veneris
Salus
noster o dilecte
diviua.
qn^ es
dulcis, pr^potens,
amoris regiua,
sedes nostrQ recte.
quendani iuvenem
Qgriira
iuvenis, aptissim^
Si tu das 'denarios'
tna medicina
mouet^
procurare studeas,
dabitur consilium
obsecro testina.
salutis perfectc;/'
electQ,
13.
9.
lussu
sacrc;
Veneris
Eeee, dixi, loculus
nummis
ductus in conclavi,
extat
cernens eins speciem
totum quippe tribuam
tibi. Sacra Venus;
fortiter expavi,
tlexis
tandem
geuibiis
ipsam salutavi:
salve, diceus,
inclita
Venus, quam optavi.
si
tu das consilium,
ut satis sim serenus,
tuum
qui tarn bene faris?
dicito,
quomodo vocaris?
es tu forte iuvenis
ille
dictus Paris,
ista do
quo
perpetuum
14.
inquit, iuvenis,
({uid venisti,
in
venerabor genus.
10.
..Quis es,
plenus,
retulit,
cur sie inflrmaris/'
Ambo
iunetis
manibus
ivimus matiire,
ubi stabant plurimQ
bellQ creaturf>:
omnes erant
similes,
unius naturfj,
et unius liabitus
atque vestiturcj.
140
19.
15.
Nobis propinquanlibus
omnes surrexere.
qiias ut
salutavirnus
modum
Vitra
balneo
debilis
aftiictus,
fame validissiuia
lesponsum (ledere:
steteram astrictus.
„beue vos veneritis,
Versus contra Venerem,
vultis 'hie' sedere?"
quamvis
Venus
dixi,
inqiiit:
aliud
volumus explere.
si
derelictus,
vellem edere,
quis inest victus.
20.
16.
Inuueus bis omiiibus
abire cito,
"ipsa"
pariter lemausimus;
munito
in locü
solis
quiesceutibus
Perdices et anseres
duL't^ sunt coquin(i,
plura Vülatilia,
grues et gallin e,
pro placeutis ductus est
plura pertractavimus
modius fariue;
prQparatis omuibus
seimone
prausus sum festine.
Strato redimito
polito.
21.
17.
'Exuit' se vestibus
Tribus reor meusibus
genitrix amoris,
secum suui moratus,
pleuum fereus loculum,
carnes ut ostenderet
vir ornatus
nivei decoris,
*ibi'
Steraens eam lectulo
residens; a Venere
fere
decem horis
mitigavi" rabiem
sum nunc
allevatus
nummis, atque
sie
sum
ratus.
febrici doloris.
18.
Postmodum transivimus
ire
in
balneatum
hortanum balneura
22.
Terreät vos, iuvenes,
istud quod auditis;
dum sagittam Veneris
Jovi consecratum.
penes vos sentitis,
Huius
mei este memores;
me
"aqua" balnei
sensi
purgatum
pr<^pa-
quocumque
'vos' itis,
Omnibus lauguoribus
liberi poteritis
beneque piatum.
esse, si velitis.
50.
(fol.
:n
l..)
amet aliquem,
Si liugiiis angelicis
ut non
loquar et hiimanis.
atque non ametur,
non valeret exprimi
quam
pabna
flagito dignetur.
per
iiec inaiiis,
quam
'Pluto' subripere
recte pr^feror
5.
ciinctis Cliristianis,
tameu
iuvideiitibiis
(^miilis
propliauis.
Cumque meo animo
verterem
optans.
pri^dicta,
anum raperet
fulmiuis sagitta,
Fange lingua
igitnr
ecce retrospiciens,
causas et caiisatiim;
'vetula' post relicta,
nomeu tarnen
audias quid viderim.
flomiiiQ
serva palliatum,
ut non
dum moraret
icta.
in populo
Sit
illud (livnlgatuni,
quod secretuni gentibus
extat et celatuni.
Vidi fiorem tloridum,
vidi tlorum florem,
rosam madii,
vidi
cunctis pulcliriorem,
3.
In viigultn fiorido
stabam
am^no
et
vertens h^c
in pectore,
quid facturus ero;
dubito,
vidi stellam splendidam
cunctis clariorem,
per
quam ego degeram
sempei- in amorem.
quod semina
7.
in
arena sero;
niundi tlorem diligens
ecce iani despero.
Cum
vidissem itaque
quod semper optavi.
tunc inetfabiiiter
4.
Si despero nierito,
mecum
exultavi,
surgensque velociter
nullus admiretur,
ad lianc properavi,
nam
hisque letro poplite
per quandam vetulam
rosa prohibetur,
'flexo'
salutavi:
142
12.
Avö
Vulnera cur detegam,
formosissima,
sunt manifesta?
geiniiui pretiosa,
que,
nve deciis viigiimin,
tjstas
virgo gloriosa,
properat en sexta,
ave
iuminar'
iimiuli
quinta
quod
Ui in tripudio
ave muiuli rosa,
quadam
Klauziflor et Heleüa,
Venus generosa.
vidi; cunctis
die festa
13.
'respondit' in(|uipns
Stella matutina:
,.ille
in
vidissem itaque,
tunc mirari,
dicens: ecce mulier
regit et diviua
daus
Cum
C(ipi
terrestria
(iui
speculum
eras et fenestra.
9.
Tunc
periit,
digna venerari,
herba violas
hQc 'exscendit' virgines
et rosas in spina
cunetas absque pari,
tibi Salus, gloria
hQC est clara
sit
cor mihi fatetur,
mens
(luod
ut
'ego'
quondam
ille
didici,
qui percutit
melius medetur.
11.
„Mea
sie l^dentia
iam fuisse
dicis;
tauquam
lucidus,
aei'
nitens et serenus;
sicut perbibetur,
quod
Visus tuus splendidus
erat et aiuQnus,
fert aninius,
per te salvetur,
nam
clari.
u.
10.
dulcissima,
CJui dixi:
facie,
hQC est vultus
et medicina."
tela,
nego; sed tarnen
unde
dixi s(^pius:
deus, deus mens,
estne
illa
Helena,
vel est dea
Venus?
15.
Auiea mirifice
coma dependebat,
tarn quam masj^a nivea
posita querela,
gula candescebat,
Yulnus atque vulneris
pectus erat gracile,
causas nunc revela,
cunctis innuebat,
vis,
te
sanem postmodum
gracili medela."
quod super aromata
cuncta redolebat.
143
20.
IG.
In iocunda facie
Fugit a me bibere,
stello ladiabaiit.
cibus et dormire,
eboiis mateiiam
medicinam ne(iueo
veiulicabant,
(leiites
maus
invenire.
me
quam dicam speciem
membra geniiuabant:
Ohriste, non
quidni
sed dignare misero
plus
lu^c
si
mentem
omiiiiiin
alligabaut?
desinas
taliter perire,
digne subvenire.
21.
17.
Has
Forma tiia fulgida
tunc me cateuaA'it,
numero
et plures
peituli iactuias,
mihi mentem, animiim
nee ullum solatium
et cor inmutavit,
minuit meas curas,
tibi loqiii 'Spiritus'
ni ([uod
illicü
s^pe
s(,^pius
per noctes obscuras
speravit;
posse spem veruntamen
per 'imaginarias'
nunquam
tecum sum
roboravit.
figuras.
22.
18.
Ergo mens animus
Rosa, videns
recte vulneratur
quam sim
ecce 'mihi graviter
quot et quantas tulerim
fortuna' novercatur.
per te cruciatus,
'nee quis
umquam
aliquo'
'tu',
si
igitur,
vuluviiatus,
placet, itaque
tan tum molestatur,
fac, ut
quam
per te sim incohimis
qui
spcrat aliquid,
et spe defraudatur.
sim sanatus,
et vivificatus.
19.
2:5.
Tehim semper pectore
Quod
clausum portitavi,
in te gloriabor,
millies et millies
tanciuam cedrus Libani
inde suspiravi,
florens exaltabor.
qiiidem
si
feceris,
dicens: rerum conditor,
Sed
quid in te peccavi?
in
oranium amautium
patiar naufragium
pondera porlavi.
et periclitabur.
si,
quod non vereor,
te defraudabor,
144
28.
24.
Tiiquit
Rosa
fiilgida:
„Quicquid
velis, talia
„multa subpoitasti,
nequeo
nee iguota peiiitus
tuis tarnen precibus
mihi revelasti,
opto consentire;
sed qutj per te tulerim
ergo quicquid liabeo,
prt^scire,
iiuiKiuain sompniasti;
sedulus iiiquire,
pluia sunt quQ sustuli
suraens id quod appetis
quam
potes invenire."
qut;
recitasti."
29.
25.
„Sed omitto peiiitus
Quid plus? CoUo virginis
recitatiouem.
brachia iactavi,
volens talem sumere
mille dedi basia,
satisfactioiiem,
mille reportavi,
pr^stabit
qii(i
gaudium
et sanationem,
et
atque
S(;pe
s^pius
dicens affirmavi:
medelam conferet
melle dulciorem."
certe certe illud est
id
quod anhelavi.
30.
26.
„Dicas ergo iuvenis,
Quis ignorat amodo
quod in mente
cuncta quQ secuntur?
geris,
an argentiim postulas,
Dolor
per quod tu diteris,
procul repelluntur,
et suspiria
pretiosos lapides,
paradisi gaudia
an quod tu ameris;
nobis inducuntur,
nam
cunctQque deliciQ
si
esse poterit.
dabo quicquid
quQi'is."
simul apponuntur.
31.
27.
Non
est id quod postulo
lapis nee
argentum,
Hie amplexus gaudium
est ceutumplicatum,
dominQ
inimo pri^bens omnibus
hie 'meum' et
maius nutiimentum,
puUulat optatum,
dans inpossibilibus
hie araantum bravium
facilem eventum,
est a nie portatum,
et
quod
mf^stis
gaudium
donat luculentum.
hie est
meum
igitur
nomen exaltatum.
145
33.
Ex
Quisqiiis aiiiat ita(iiie
aniaris e(iui(lein
mei recordetur,
amaia
uec
11011
(liitidat
illi
nempe
g'eneiantur,
siue labuiibiis
maxima
ametur';
licet 'nun
(lies
illico,
parautur,
(lulce niel
aliciiia
osteiuletur,
appetunt
(lui
S(;pe stimiilautur,
qua penaruni gloriam
'sperent' ergo melius
post artipiscetur.
qui plus aniaiaiitur.
51.
(fol.
3:5 b.)
i.
Venus
nie telo vuliieravit
hiemis cedit asperitas,
aureo,
quod cor penetravit.
breves dies prolongantur,
Cupido faces
elementa temperantur,
Amor amorem
Subintrante Januario
iuvencule pro qua vulo mori.
mens estu languet vario,
propter puellani quam diligo.
Xüu
iungar cariori,
licet
accrescat dulor dolori.
AxNi novi
rediit novitas,
instillavit,
superavit
o
4.
Prudeusestmultumqueformosa,
pulchrior
lilio
cuius llos adliuc est in flore.
vel rosa,
Dulcis
gracili coartatur statura,
pr<;stantior
omni creatura,
Mihi mors est iam vicina,
et
si
sumat os ab
idem
unum
fiat
duorum
velle. Vale, flos florum
52.
(ful. 34.)
1.
sub
EsTiYALi sub fervore,
quando cuncta sunt
in
totus eram in ardore;
Codex Buran.
flore,
c^^stu
ore.
tactu sanabor labiorum,
nisi cor
sanet nie Üos de Spina.
labor in hoc labore,
fit
osculum
Xon
placet plus FranciQ reginä.
nisi
captus sum amore,
Illius
olivc^
me
fessum
decore
et
ardore
detinebat inora.
10
!
:
146
2.
Erat arbor Iiqc in piato
cerno 'forma' singulari
(|Uovis flore picturato,
pastorellam sine pari,
sitn"
lieiba, "fönte,
grato,
coUigentem mora.
5.
sed et nmbra, flatn dato
stylo
non pinxisset Plato
loca gratioia.
3.
Subest fons vivacis
venc,',
In amorem visc; cedo,
facit Venus hoc, ut credo:
ades, inquam, non sum pr^do,
nihil tollo, nihil ledo,
adest cantus philomentj
nie mea(iue tibi dedo,
Naiadnmque
pulchrior
cantilen^,
quam
paradisns Lic est pene,
non sunt
(^lui
loca, scio pleue,
ri'spondit verbo brevi:
„ludos viri non assuevi,
bis iocuudiora.
sunt parentes mihi Suevi;
4.
Hic dum placet
mater longioris Qvi
delectari,
irascetur pro re levi,
delectatque iocundari,
et
Flora.
().
parce nunc
ab estu relevari,
in
hora."
53.
(fol.
[co7if.
34
b.)
snpra CCII. 4ö.
])(i{j-
>!•]
2.
1.
EsTivALi gaudio
Ornantur prata
tellus renovatur,
varii coloris
militandi studio
quoruni delectatio
floribus
Venus excitatur;
causa
gaudet Chorus iuvenum,
dum turba frequens avium
gaudet Chorus iuvenum,
garritu modulatur.
garritu modulatur.
Refl.
dum
fit
amoris;
turba frequens avium
Quant a sunt gaudia
amanti et amato
In calore vivido
sine fellis macula
nunc reformantur omnia,
dilecte, sociato!
hiemali
lam revernant omnia
nobis delectabilia,
quo viluere languida;
tellus ferens gramina
hyems
decoratur floribus,
eradicatur.
3.
tf;dio
)
147
nemora
et vestiimtur
restauiantur l^-dcia,
festa colit Veneiis
frondosis arboribus.
4.
Aimoiuin
Ik^'c
'üfficiis'
aiiideiit
tempoia,
piiellaris
curia;
projjinat
Amor
teuc-iiis,
amaris 'misceiis'
diilcia.
jreiDinatis 'sociis'
54.
(fol.
M
b.
fecundatur fuuditus
SoLis iubar iiituit
tellus
ex humore,
nuntiaiis in munduni,
quod nobis emicuit
tempus
l(;tabiuidiim;
Sol extinctus fuerat,
modo
renitescit;
quod nunc apparuit
dans solum focundum,
prius invaluerat,
salutaii nieruit
nix
per Carmen iocundum.
ex
et
Refl.
Ergo nostra concio
psallat
cum
tripudio
modo
sed
(iU(;
tabescit
nos obruens
{^stu liciuescit;
qui prius aruerat
campus
dulci melodia.
revirescit.
4.
Filomena stridulä
voce modulatur,
Fugiente penitus
floridum alaudulä
liyemis algore,
tempus salutatur,
spirat (;ther tacitus
anus, licet vetula,
Qstu gratiore;
mire petulatur,
descendente c^litus
lasciva iuvencula
'salutari' rore
cum
55.
Fric.vs
liinc est
horridum,
terapus adest floridum;
sie recreatur.
148
in
partum
dum
O.
iiule
non amant recte
sctlvitiir,
0.
amor
0.
a.
i.
a.
naturc; et virtutibus.
e.
5.
insolabile!
Thymus
Clerus seit diligere
virginem
i)lus
milites,
miles caret viribus
florere ceruitur.
et lapatliium
inieruut consilium
milite.
hoc: propter
formam
milites
Sol tellurem recreat,
nobis sunt amabiles,
ne
de quibus [stulta ratio!]
ft,'tus
eius pereat;
ab aeris temperantia
suspeusa est
rerum fit materia,
unde multiplicia
Sed
generautur semiua.
depingunt nostras facies
6.
cum
3.
Mons
solatio.
vestitur floribus,
in eordibus milites
serico in palliis,
colore et in clipeis;
et sonat
a volucribus,
quid prosunt uobis
in silvis
aves concinunt
cum forma
perit propria?
dulciterque garriunt,
7.
Clerici in frigore
nee filomena desinit,
observant nos in 'femine',
iacturam suam meminit.
Ridet teiTQ
Nunc
talia,
4.
pannorum
in velamine,
facies.
deinde et
in
mox
audite virgines,
amoris
colores per multiplices:
pyxide:
de omni elerico
conclusio.
fit
56.
(fol.
35
i.)
1.
Sevit aur^ Spiritus,
et
in
Refl
dum
tepet
amor
vices
temporum
bestiali
more.
felicia,
dulcia stipendia
hcfi
horQ
nostrQ Flor^!
'pecorum'.
sequi volo
gaudia
sunt
torpescit ver a sole,
Nunquam amans
En
quam
arborum come fluunt penitus,
frigin-e silet cantus nemmiim;
2.
Non
de longo conqueror obse-
remuneror stipendio,
iQtor iQto prqmio.
[qnio;
149
Dum
saliitat
Flora
me
distenduntur latera
loquaci
pro modulo,
.supercilio,
meiite salis iam capaci
caro carens scrupulo
gaudia concipio,
levem tactum non oöendit,
glorior labore.
'gracili'
Mihi
sors obsequitur
non
as-
pera,
dum
sub cingulo
umbilicum proextendit
3.
paululum ventriculo
tumescentiore.
secreto in camera
5.
Venus prospera.
Xudam fovet Floram lectus.
0,
caro candet teuera,
et
virginale lucet pectus,
sive 'Dauaes' pluens
parum surgunt ubera
imbre dulci
modico tumore.
•vel'
favet
forte Jupiter
tinieo,
haue videat,
ne pariter iucaleat,
ad fraudes redeat,
antrum
raulceat,
Europes intret taurum.
vel et hQc congaudeat
4.
A
si
tenello teuera
rursus in
'olore.'
pectusculo
57.
(fol. 36.)
Dum
piius inculta
Refl.
Visa captus virgiue
culeret virgulta
ey morior!
Qstas iam adulta
vidi
Sed b^c mihi penitus
mors dulci or;
sie amanti vivitur,
viridi
dum
hieme sepulta
Phyllidem sub
sie
amans moritur
2.
tilia,
vidi
Fronte explicata
Pliyllidi
exiit in prata
quQvis arrideutia.
ceu Dione nata
Invideo
Veneris legata.
dum
Videns
Video.
Sic capi cogit sedulus
invidens
me
huc spe duce rapior,
laqueo
virgiueo
Ridens,
cordis 'venator' oculus.
residens
150
resident i blaudior.
iit
iioudum
viiguneiila
tVüiulis
piimula
de stipula
Ireinuhi
Seil
ad müdiini trenuilo
sediict(;
leriilQ
tremit ad blanditias.
[Deaunt hoc
loco
rdiqua.]
58.
(fol.
:)6 b.)
yVidc Nion. 1:JL quo cadcm canükna
Vekis
diilcis
tempore
in
rcpetitur.l^
etc.
50.
(fol.
Nou coütrecto
quam aifecto.
Ex
ad
36
b.)
Hqc
sunt utensilia
agilia.
directo
lacilia. gracilia,
te specto,
fragilia, humilia,
nee annecto,
mobilia, docilia,
nee deflecto
labilia,
cilia.
et siqua sunt similia.
Refl. Experire.
.
.
.
c(jcilia,
3.
filia,
Post fervorem
ilia
rorem,
semper iuvenilia
e(^li
'stabilia';
post Yirorem
sola sunt senilia
album flurem,
labilia.
post candorem
daut odorem
lilia.
60.
(fol.
Ä.M()K
tenet omuia,
rautat cordis intima,
qup.rit
amor de via.
36
b.)
amor melle dulcior
feile fit
amor
amarior,
ce,cus caret pudicitia,
!
151
frigidus et calidus et tepidus,
anior audax, pavidus,
Amor
est fidiis at(Hie pertidus.
captus est
volat undi(iue,
libidine.
Iuvenes, iuvenculQ
Tfcmpus est idoiieum,
amor
qiK^rat
'coniunguntur merito'.
'Siqua" sine socio,
sociuni,
nunc gairitus avium,
caret omni gaudio,
amor
amor
regit iuvenes.
tenet noctis infima
capit virgines.
sub intimo
V(,'
seue'-tus, "plurinia'
tibi
sunt incommoda!
cordis in custodia:
res amarissima.
fit
Va tanoy, iuvencula
5.
theo deo tenet ne gratis ma-
tura
pestis. dico pessima.
f
f
Amor
Simplex, callidus,
rufus,
amor
'figuris'
pallidus
omnibus;
in
'Sit puella, Irigidus'
Amor
nunuiuam
constans et instabilis,
tibi socius:
'Amor'
dormit dolens sopius
in
natura frigidus,
ludit
Venus tenet iuvenes in gaudio; iam
fit
quam
tuo
fit
artis regit ur
imperio,
nihil tibi vilius.
Sana
est placabilis,
coniunctio,
Amor
lectulo
clanculo,
noctis in silentio
diligo,
fit
captus
Amor
laqueo.
imperio.
(luicquid melius sit, nescio.
61.
(fol.
LvDo cum
CQcilia,
37.)
Tantum
volo ludere,
nihil timeatis;
tantum contemplari,
sum quasi
pr(;sens volo tangere,
in custodia
tandem
Iragilis otatis,
ne marcescant
sue castitatis.
lilia
osculari,
quiutum, quod est ageie.
nolo suspicari.
152
8.
Non
est
floreni
iion est res
längere,
seciira;
unam
sino crescere,
donec
sit
matura,
spes nie facit crescere
l^tiira
Quieciuid agant
alii,
ergo nos ludanms,
et
quem decet
fieri
liidum faciamus,
aml)o sumus teneri,
teuere ludamus.
reversura.
Gratus super omnia
ludus est puellr,
'Jove' cum Mercurio
geminos tenente
et eius pr^cordia
et
omni carent
Martem
feile,
a libra Veuere
expelleute
sunt quQ prostat basia
nata est C^cilia
dulciora melle.
tauro iam latente.
10.
Amor
traliit
superos
Natus ego pariter
sub eisdem signis,
molliori nexu,
rigidos et asperos
par pari coniunctus sum
duro frangit flexu;
legibus benignis,
capitur 'rliinoceros'
par pari iguibus,
virginis amplexu.
par accendit
11.
6.
Amor
traliit
ignis.
superos,
Si 'valeret' Zephvrus
Jovem amat Juno,
ista contemplari,
motus prebens
Aui^ora Tyndaridem
e^theris
imperat Neptuno,
velles iraitari;
Pluto premens inferos
satis
mitis est hoc uno.
huic exemx)lari.
quiuque cederent
12.
Ludo cum
virginibus,
horreo corruptas,
et
cum
meretricibus
Si futuram cerneret
cum beor amicam
non dotata fronesis
simul odi nuptas,
cederent lecticam
uam
si
iu istis talibus
turpis est voluptas.
illam quQrens coniugem
'relinquo' anticam.
:
153
15.
13.
Solus solani diligu,
Est hoc veibiim diligo
transiiivmn,
sie nie sola soliim,
verbiiiii
Hüll est cui liceat
iiec
est i)er ({iiod traiiseat,
inmiscere doluni,
iiisi
i)er
11011
in
vaimni vaiiaiit
iiüstia sigiia püliiin.
ergo
passiviiiii
cum
iiil
patitur,
valet activum.
iiil
IH.
14.
Obicit:
al)
aliu
torsitan amatur,
et
que
seniel dixeiiiu
ita levelatur;
Qui vult seile diem haue,
liQc
est maior ^streua',
qua virgo passa
in
quam
diilcis
sed ut dictum valeat,
bis
mox
gaudeat hQc
deteiiiiiiiatiir.
est,
pQna,
ad pirseus pluribus
CQiia.
154
7.
Ecce
pai^toies
155
63.
(fol.
ExMT
38
I).)
vitula
(lihiciilu
cum
viUilo,
riistica i»uella
caper et capella.
cum grege, cum baculu.
cum lana novella.
Cunspexit
scolarem sedere:
2.
Sunt
in
•J.
in cespite
grege parvulo
quid tu
veni
üvis et asella,
facis,
mecum
domine,
ludere.
65.
(fol. 39.)
De
Anni parte
'florida',
Pliyllide et Flora.
non sunt forme virginum,
cqIü puriore,
sed furniQ divino,
pictü terre gremio
et respondent facie,
vario colore,
luci matutiuQ.
dum
fugaret sidera
nuntius Aurorix
liqiiet
somuus oculus
Phyllidis et Flore;.
Placuit virginibus
spatiatum,
uam soporem
Nee
stirpe,
nee
facie,
nee ornatu viles,
et anuos et
animos
liabent iuveniles,
2.
ire
4.
sed sunt parum inpares
et
reicit
pectus sauciatum;
parum
uam
illi
liuic
hostiles,
placet clericus,
vero miles.
Qquis ergo passibus
5.
exeunt in pratum,
Non
ut et locus laciat
corporis aut oris,
ludum esse gratum.
omnia sunt communia
est differentia
et intus
3.
et foris,
Eraut ambQ virgines
sunt unius habitus
et arabr reginQ,
et uuius moris,
Pbyllis
coma
libera,
Flora compto crine:
sola differentia
modus
est amoris.
;
156
10.
SusiUTKbat modicuin
Phyllis in suspirio
veiitus teiiipestivus,
Florani depreliendit,
locus erat viiidi
sed lianc de consiniili
grainine festiviis,
et in ipso
gram ine
Flora repreliendit;
altera sie alteram
vivus atque garrulu
mutuo 'rependit',
tandem morbum
iimniiure lascivus.
et vulnus ostendit.
'Ut puellis noceat
Iste sermo mutuus
calor solis minus,
luit iuxta rivulum'
multum habet morc^',
et est quQdam series
spatiosa pinus
tota de amore:
venustata
nee intrare puterat
amor est in animis,
amor est in ore,
tandem Phyllis iucipit
calor peregrinus.
et arridet FlorQ:
(lefluebat rivus
detegit
11.
late
foliis,
pandens sinus
12.
8.
Consedere virgines,
Miles, inquit, inclite,
lierba sedera dedit.
mea
Pliyllis
prope rivulum,
Flora louge sedit;
et
dum
sedit utraque,
ac in sese redit,
amor corda vulnerat
et
utramque
ledit.
ciira,
modo
ubi
vel ubi moraris?
vita militiQj
vita singularis,
sola digua gaudio
DiouQi
est interius
Flora ridens oculos
latens et occultus,
iacit in
et corde certissimos
dum
elicit
singultus,
laris!
13.
9.
Amor
Paris,
militas,
obliquum,
puella reeolit
militem amieum,
pallor genas inficit,
et in risu loquitur
alterantur vultus,
verbum inimicum:
sed in verecundia
'amas et quem' poteras
fuior est sepultus.
dieere mendicum.
157
18.
14.
Sed quid, Alcibiades,
facis,
mea
cura,
Sulis necessariis
contentus,
niiles est
res creata dignior
sompno,
omni creatura,
non vivit intentus;
amor illi prohibet,
quem
beavit omiiibus
cibo, potui
gratiis natura!
ne
O
cibus, potus, militis
sola felicia
clericorum iura!
sit
amor
somnolentus,
et iuventus.
19.
15.
Floram
Pliyllis arguit
de sermone duro,
in
sermone loquitur
Floram commoturo,
nam, ecce virguncula,
inquit,
corde puro,
Quis amicos copulet
nostros loco pari?
Lex, natura prohibet
illos
copulari:
mens novit
ludere,
tuus epulari,
cuius pectus nobile
meo semper proprium
servit Epicuro!
dare, tuo dari.
16.
20.
Surge, surge misera
Hausit Flora sanguinem
de furore
vuitu verecundo,
fi^do,
solum esse clericum
et apparet pulchrior
Epicurum credo,
in risu iocundo,
tandem eloquio
nihil elegantitj
et
clerico concedo,
resonat facundo,
cuius implent latera
quod corde conceperat
moles et pinguedo.
artibus fQcundo:
17.
A
castris 'Cupidinis'
cor habet remotum,
qui
et
somnum
cibum
et
desiderat
nimis es eloquio,
velox et acuta,
Omnibus est notum,
Sit
quam
longe militis
ab hoc voto votum.
deceat,
Phyllis es astuta,
potum.
puella nobilis,
(luam
21.
Satis plus
sed non efficaciter
verum prosecuta
'dicis,
lilio
quod' pri^valeat
cicuta.
158
26.
22.
Dixisti de clerico,
Macer
([uod indulo'et sibi,
tiuis
serviiin
soiuiii
nominas
est et
pallidus
pr^electus,
paui)er et vix pallio
et potus et cibi;
sine itcHc tectus,
sie solet al) invido
nee vires nee 'aninuis',
proLitas desc.iibi.
nee robust um peetus.
Ecce parum. patere,
nam dum causa
respoiidebo
deest et
tibi.
deficit,
eflfectus.
27.
Tot
et tanta, foteor,
({iiod
nunquani incogitat
mellis, olei,
gemme, pofida
famulantiir
prrstare ])otPiit
postubmti?
Sed dat multa
clericus
et ex habundanti;
Cereris, Ly(;i;
auriun,
<iuid
niiles
alieiK; rei,
cell(;,
Turpis est pauperies
inimiuens amanti,
sunt amici mei,
tantQ sunt divitiQ
redditusque tanti.
ei.
28.
24.
In tarn dulci copia
Fb3r(j Phjdlis obicit:
vitQ clericalis
niultum es perita
quod uon potest
aliqiia
in 'utroque studio',
pingi voce talis,
in utraque vita;
volat, et duplicibus
satis probabiliter
semper plaudit alis
amor indeficiens,
amor immortalis.
Sed hee altereatio
non quiescet ita.
es pulchre mentita.
29.
25.
Sentit tela Veneris
Orbem cum
et amoris ictiis,
liora lucis festQ,
non tarnen est clencus
macer et afilictus,
tunc apparet clericus
quippe nulla copiQ,
in tonsura capitis
parte derelictus,
cui respondet
donünQ non
auimus
fictus.
iQtificat
satis inhoneste
et in atra veste,
portans testimonium
voluntatis m^stQ.
;
159
34.
30.
Non
est adeo latuus
aut omni 110
cui
11011
c(;cus,
appareat
Mel pro
feile deseris
et pro falso
verum,
approbans militiam
militare decus.
reprobando cleruni.
Tims
Facit amor militem
est
iii
otio,
meiim tegit galea,
strenuum aut ferum ?
Non, immo pauperies
meum
et defectus rerum.
quasi briitum pecus;
portat equus.
35.
31.
Mens aimis
ininiicas
dissipat
'Multis' est calamitas
militis attrita.
(.'des,
et si forte pr(;liiim
Sors
solus iiitrat pedes,
et in arcto sita,
dum
teuet buceplialum
suus Ganymedes,
nie
me commemorat
iuter ipsas c^des.
pugna confecta,
et
me
sc^pe respicit
galea reiecta.
et
ex
vita,
ut habere valeat
vitQ requisita.
36.
et
liis
dura est
cuius est in pendulo
dubioque
32.
Redit fusis liostibus
Ex
illius
PulchraPhyllis, utinam
sapienter ames,
nee veris sententiis
amplius reclames.
aliis
Tuum domat
militem
atque fames,
rat Jone recta,
sitis
est vita militi^
quibus mortis petitur
'mihi' prfjelecta.
et 'inferni' trames.
33.
37.
'Novit' iram Phyllidis
Non
et pectus anlielum,
si
et remittit multiplex
vestem nigram
illi
Flora telum.
dicas obprobrium,
cognoscas niorem,
clerici,
comam breviorem
Frustra, dixit, loqueris
habet ista clericus
OS ponens in cojum,
ad
et per
figere
acum
niteris
camelum.
summum
honorem,
ut sese significet
Omnibus maiorem.
;
160
42.
38.
Vniversa
'coiLstat"
et
clerico
esse prona,
Signum imperii
Liquit Flora pariter
vocem
et certamen,
et sibi Cupidinis
examen.
portat in Corona,
exigit
imperat
Phyllis
niilitibus
et laigilur dona;
primum
acquiescit tamen,
probato iudice,
famulaiite maiur est
et,
imperans persona.
redeunt
i)er
Otiosum clericiim
semper esse iuras.
Vile.s spernit operas,
fateor, et dnras,
cum
eins
animus
evolat ad curas,
ct^li
et
vias dividit
verum uaturas.
Totum
est
in
Cupidine
certamen situm;
suum dicunt iudicem
verum et pei'itum,
quia iuris noverit
utriusque ritum.
Tamiam sese
pr(;parant,
ut eant auditum.
44.
40.
Mens
gramen.
43.
39.
sed
obstrepit,
est in purpura,
Pari forma virgines
tuus in lorica;
et pari colore,
tuus est in
pari voto militant
mens
in
prttlio,
lectica,
et pari pudore,
ubi facta principum
Phyllis veste Candida,
recolit antiqua,
Flora bicolore;
scribit, querit,
cogitat,
totum de amica.
mulus vector Phyllidis,
erat equus Flort^.
45.
41.
Quid Diene valeat
et
amoris deus,
primo novit clericus
et instruxit
factu,s
meus,
est per clericum
Mulus quidem Phyllidis
mulus erat unus,
quem
creavit, aluit,
domuit Neptunus
haue post apri rabiem,
miles 'Cythereus'.
post Adonis funus
Est semper liuiusraodi
tuus sermo reus.
misit pro solatio
Cythere^ munus.
.
.
;
161
50.
4ß.
Pulchrt;;
et
matri Phillidis
probQ regln «j
tandem
illum
Venus
[>i-t;:buit
Hibeiini,',
eo quod indulserat
Equiis
domitus
ille
pegaseis Horis
satis puldiritudinis
habet et decoris,
'pictus' artificio
opertj divino;
varii coloris,
ecce. Phyllis possidet
nam mixtus
datum
color est oloris.
l^to fiue.
uigredini
51.
'Hie' decebat niniium
•Loro' fuit liabilis
virginis persont^,
Qtatis primQVcj.
pulcher erat, habilis
et respexit
et Statur^ bon(^.
timide,
qualem esse decuit
cervix fuit ardua,
paululum
non
st^ve,
quem a regione
coma sparsa
tarn longiuqua miserat
auris parva, prominens
Neptun US Dion^.
pectus, Caput breve.
b^vt;,
52.
48.
Si qui de suppositis
Dorso pando
iacuit
et de frenis querunt,
'virgini'
quod totum argenteum
Spina, quQ
dentes muli terunt,
aliquid pressure;
seiant
quod hQc onrnia
Neptunium
niunus decuerunt.
'pede' cavo, tibia
totum
fuit sonipes
Studium natura
53.
49.
Non
illa
non senserat
recta, longo crure,
talia fuerunt,
qualia
sessur(j
decore caruit
Pbyllis hora,
Equo
superposita
radiabat
sella,
sed satis apparuit
ebur enim medium
dives et decora;
clausit auri cella,
et
non minus habuit
et
cum
essent quatuor
utriusque Flura,
sell(*
iiam equi prtjdivitis
venustavit singulum
frenis
domat
ora.
t'odex Biiran
capitella,
gemma
velut Stella.
11
162
54.
58.
Miilta de pr^teritis
Equitabant pariter
rebus et
ambQ
igiiotis
erant mirabilibus
sculpta notis,
ibi
doniicelltj,
vultus verecundi sunt
et
geuQ
tenell^.
nuptie Mercurii
Sic emerguut
superis admotis,
sie rosQ novellQ,
decurrunt pariter
f(jdus niatrimonii,
sie
pleuitudo dotis.
duQ cqH
stellt^.
55.
Null US
ibi
lilia,
59.
locus est
vacuus aut planus,
Ad Amoris
ire
destinant
paradisum;
habet plus, quam capiat
dulcis ira
auimus liumanus.
utriusque 'visum';
Solus illam sculpserat
paris pulchritudinis
liQC
spectans Vulcanus,
conmovet
decus est illisum;
vix h^c suas credidit
fert Phyllis accipitrem
potuisse mauus.
manu, Flora nisum.
60.
56.
'Mulciber' Acliillis
Parvo tractu temporis
nemus est inventum.
laboravit phaleras,
Ad
et indulsit illis;
murmurat fluentum,
Pi'Qtermisso clipeo
feiraturam pedibus,
et
frenum
maxillis,
ingressum nenioris
veutus inde redolet
myrrham
et
pigmentum,
et babenas addidit
audiuutur tympana
de sponsQ
cythar^que centum.
capillis.
61.
57.
Sellam texit purpuia,
comprehendi mente
subiusuto bj'sso,
quam Minerva,
Quicquid potest bominum
reliquo
studio dimisso,
totnm
ibi
virgiues
audiunt repente;
'acantho' texuerat
vocum
et flore narcisso,
sunt
et per partes 'margine'
sonat diatessaron,
fabricavit scisso.
sonat diapente.
diiferentiQ
illic
inventQ;
163
66.
G2.
'Tympanum, psalterium,
'Immortalis fieret
lyra symplioiiia
ibi
soiiat,
et niiiabili
plaudit barmuuia;
sonaut
ibi
pbialQ
voce valde
pia,
manens bomo,
arbor
ibi quQlibet
SUD gaudet pomo.
vi(j
myrrba, cinnamo
fragrant et amomo.
et biixus raultiplici
Coniectari poterat
cantum
dominus ex domo.'
edit via.'
63.
67.
'Sonant omiies volucrum
'Vident cboros iuvenum
lingu«;
vox
voce
auditiir
domicellarum,
pleiia:
et
merulQ
singulorum corpora
dulcis et am(jua,
Corpora stellarum.
corydalus garriüus,
Capiuntur subito
turtur, pbilomena,
corda puellarum
quQ non cessat conqueri
in tanto
de transacta
rerum novellarum.'
pQiia.'
miraculo
68.
64.
'Instrumeuto musico,
'Sistunt equos pariter,
vocibus canoris,
et descendunt,
tarn diversi specie
oblitQ propositi
contemplata
sono cantilenQ;
tum
floris,
odoris gratia
redundante
foris
pene
sed auditur iterum
cantus philomenQ,
coniectatur teneri
et statim virgineQ
tbalamus Amoris.'
recalescunt
ven<j.'
69.
65.
medium
'Virgines introeunt
'Circa silvQ
modico timore,
locus est occultus,
et
eundo propius
ubi viget
maxime
crescunt in aniore;
suus deo cultus;
sonant queque volucrum
Fauni, NympÜQ, Satyri,
proprio rumore,
comitatus multus
accenduntur auimi
tympauizant, couciuuut,
vario clamore.'
ante dei
viiltus.'
11*
164
7i.
70.
Tortant thynia
iiianilnis
'Appropintinant virgines
adorant
et Coronas tioriim,
et
Bacchus Nyniplias instiuit
et choros Faunorum:
deum
cinctiim jnventute,
servant pedum ordines
gloriantur nuniinis
et iustiuineutoiuin;
in tanta virtute;
sed Silenus titubat
quas deus considerans
et
salit
in cliorum.'
tutt;
venerabili
pi-Qvenit Salute.'
'Omnes urget senior
'Causam
asino provectus,
Aperitnr causa,
et in risus
copiam
solvit dei pectus,
clamat:
io!
Reniauet
vi(j
postulat.
et laudatur utraque
tantum pondns ausa.
utramque loqiiitur:
Ad
sunus imperfectus,
modo parum pausa,
viam vocis impedit
vinum et senectus.'
donec res judicio
reseretur clausa,'
72.
76.
'Inter liQC aspicitur
'Deus erat; virgines
CythereQ uatus,
norunt deum esse,
vultus est sidereus,
retractari singula
Vertex est pennatus,
non
arcum iQva possidet
equos suos deserunt
et sagittas latus:
et quiescunt fess^.
satis potest conjici
Amor
potens et elatus.'
judicent expresse.'
fuit necesse,
suis imperat,
77.
73.
'Sceptro puer nititur
'Amor habet judices,
floribus perplexo,
Amor
stillat
odor nectaris
habet jura;
sunt Amoris judices
de capillo pexo;
Usus
tres assistunt Grätig
Istis tota
digito connexo.
Curie censura,
et
Amoris calicem
tenent genu flexc'
et
Natura.
data est
quoniani prtjterita
sciunt et futura.'
:
165
79.
78.
'Eiint,
'Comprobavit Curia
et justiti<^
ventilant vigorem,
dictionem juris,
ventilant et retrahunt
et teneri voluit
Curi<;
etiam
rigorem
fiituris.
seciindum scientiam
Parum
secuudum moiem
ad amorem clericum
rebus nocituris
dicunt aptiorem.'
et fatentur pluris.'
et
ergo prcjcavent
quQ sequuntur militera,
74.
(fol.
47 b.)
2.
Procvrans odium
Insultus talium
effectu propi'io
prodesse sentio,
vix detrahentium
tollendi tedium
gaudet intentio.
fluxit occAsio.
Nexus
suspendunt gaudium
est cordium
ipsa detractio,
pravo consilio:
sed desiderium
sie
ab hoste nescio
äuget
per contrarium
dilatio.
fit
bic provisio;
Tali remedio
in
hoc amantinm
de spinis hostium
uvas vindemio.
felix conditio.
[Confer
LXXIV.
«.]
78.
(fol. 49.)
'HoRTVM- habet insula
L(^tus ergo socia
virgo virgiualem:
elegautis form(^,
hunc ingressus virginem
nil
unam
nil ait'uit
in sodalem
huic laudis defuit.
spe robustns virginis
cum hac
elegi priucipalem.
cor
enorme,
feci
meum
geminum
uniforme.
166
Est amore dulcius
rerum in natura
uibil et
Ebinoceros virginibus
se solet exhibere;
sed quibus est virginitas
amarius
conditione dura,
intemerata vere,
dolus et invidia
suo potest gremio
amoris sunt scissura.
hunc sola retinere.
4.
Cum
me
7.
fortuna voluit
vivere beatum,
forma, boiiis moribus
fecit
bene gratum,
Igitur quQ iuveni
virgo sociatur,
et
me seuem
spreverit
iure defraudatur,
et in altis sedibus
ut ab hac rhinoceros
sedere laureatum.
se capi patiatur.
s.
5.
Modo
prQteriit
flos
debetur seuiori
me(j iuventutis,
omuia
in se trahit
tempus senectutis,
iude
sum
In tritura virginum
in gratia
novissime salutis.
pro mercede palea,
frumeutura iuniori.
lüde senex aream
relinquo successori.
79.
(JoNGAVDENTES ludlte,
choros simul ducite!
luveues sunt lepidi,
senes sunt decrepiti.
Refl.
Audi
mille
da
heia
mia,
modos Veneris
hizevaleria.
2.
M internus
Yeneri
nos qui sumus teneri!
!
167
80.
(fol.
49
b.)
1.
CvKSUspectum nietenet domiua? non sum tarnen, cuii)liisplaceat
Cur tarn torvasinitinmeliimiua? id quod prosit, quam quod coii[veniat.
T.
Refl. Tort a vers mei daiiia.
Testor cc^lum
qii^
verentur
coliqiie iiumiua,
novi crimina. Naturali conteiitus Venere
non dedici pati sed agere.
iiou
T.
T.
2.
C^lum prius candebit messibus, Malo mundus et pauper vivere
qwam pollutus dives existere.
feret aer ulmos cum vitibus,
T.
T.
dabit
mare
feras venantibus,
quamSodomQ meiungamcivibus, Pura semper ab hac
infaraia
nostra fuit Briciauuia,
T.
T.
3.
Licet multa tyrannus spondeat, Hapeream,quampe?7'jHi^patria
et
me
sumant
sordis huius
gravis paupertas urgeat,
T.
'indicia'
T.
81.
(fol.
49
b.)
4.
JvvENEs amoriferi,
Prob
virgines amplexaraini!
Utquid uovi
Ludos incitat
avium coucentus.
de la seyentil.
Refl.
dolor, quid
faciam?
Franciam?
Perdo amicitiam
vireat, o floreat, o gau-
deat in tempore iuventusi
miser corde fugiam
decespay?
2.
Domicelli, surgite,
5.
domicellas qu(jrite!
Cum
Ludos incitat
avium coucentus.
altridrudi autabria,
ipsam intueor,
cui tauta ben.
.
.
montpays
podyra mi lassa dis:
me miserum,
3.
Cum
veraij in
.
f
suffero per
supplicium.
m
amor
168
Dies, nox et omnia
Amia, per vostre honur
mihi sunt contraria,
doleo suspirer plu,
virginum colloquia
per tut semlan ey grande dolur,
me fay
de amur, fugite
planszer,
oy suuenz suspirer
me fay
plu
nunc
socii,
aler,
lassem oder.
temer.
9.
7.
vos qui scitis dicite,
Tua pulchra facies
me fey planser milies,
sodales, ludite,
mihi m^sto parcite,
pectus habens glacies,
grand ey dolur,
attamen consulite
statira
per voster lionnr.
per
a remender
vivus fierem
un
haser.
82.
(fol.
50.)
.3.
DvLCE solum
natalis patri^,
Quot sunt flores
in Hyble vallibus,
domus
quot reduudat
ioci,
thalamus
grati(^,
Dodona
frondibus,
vos relinquam
et quot pisces
aut cras aut ho die
natant (^quoribus,
periturus
tot
amoris rabie
amor doloribus
exul.
usque,
abundat
2.
Vale
tellus,
4.
Igne novo
valete socii,
Veneris saucia
quos benigno
mens, quQ
non novit
favore
colui^,
me
dulcis
et
expertem
studii
'prius'
talia,
ut fatentur
Vera proverbia:
deplangite,
ubi
amor
qui vobis perii
ibi
miseria
igne.
gravis.
169
Heu
Venus
dolor,
quam
dira pvomia!
flamma
suspiria,
'urgent'
eam
quando dulcia
'calent'
amantes uimia,
nova mittit
nimis.
82. a.
Semper ad omne quod
Nam
sine
est
meusuram ponere
prodest,
mensura non stabit regia cura.
83.
(fol.
Humor
letalis
crebro
me
50
b.)
amoris copula,
vulnerat,
meisque malis
sed frigescente
nostra cupidine,
dolores 'aggregat',
sordes repente
me male
funebri crimine,
vox
multat
tui criminis,
iam resultat
mundi terminis;
fama
l^tata
qu(;
novis in 'hymen^is'
in
irrevocata.
invida fama
tibi
ruit in 'plateis',
novercatur.
patet lupanar
omnium
Cautius ama.
pudoris in palatium,
ue comperiatur;
nam
quod
marcet a tactu vilium
agis,
age tenebris;
procul a famQ palpebris
l<jtatur
amor
virginale lilium
commercio probroso.
latebris
3,
et dulcibus illecebris
cum murmure
iocoso.
2.
Nunc plango
florem
Qtatis tenerQ,
nitidiorem
Nu'.la notavit
Veneris sidere.
te turpis fabula,
tunc columbinam
dum
mentis duicedinem,
nos ligavit
170
nunc serpentinam
illos
amaritudinem.
a quibus nihil accipis;
Verbo rogantes
removes liostili;
mimera dantes
CQCOs claudosque recipis,
foves in
abire pr^cipis
vii'os illustres
decipis
cum melle venenoso.
ciibili;
83. a.
Vincit
amor quemque, sed uumquam
vincitur ipse
84.
(fol.
50
b.;
Tange sodes cytharam
raente pudibunda.
manu
Prior pecuniosior,
et
l^tiore,
cantemus pariter
rapacior, versutior,
nova
voce clariore:
h(;:c
factus ab amasia
formosior,
viduus priore
nobilior, l^tior, potior.
curialior,
caleo nunc alia
multo meliore;
clavis clavo retunditur,
Hqc, quam modo
amor amore
cunctis est amanda,
pellitur:
diligo,
iam nunc prior coutemnitur,
quia nova diligitur;
uulla de nostratibus
igitur
communiter ab omnibus
iQto iure psallitur.
ei
comparanda,
esset collaudanda;
sed tractari refugit,
2.
hoc est dampnanda.
Prior trux et arrogans,
in
humilis secunda,
Mittam eam
prior
eflfrons,
impudens,
nova verecunda,
prior patet omnibus
meretrix immuuda,
liQc me solum diligit
in anibulis,
et castigabo virgulis,
tangam eam
stimulis,
ut facio iuvenculis,
vinculis
vinciam,
si
consulis.
171
4.
Non
erit,
dixit: tractas
ut arbitror,
opus hie tauta
teneram
tactu uimis gravi,
vi,
nam cum secum iuderem
tolle,
uuijer iu cuuclavi;,
utere suavi.
[Desunt hoc
vel suavius
reliquaj
loco
84. a.
Non
nollet
est
crimen amor, quia,
scelus esset amare,
si
amore Deus etiam divina
ligare.
88.
(fol.
52
b.)
Tempvs instat floridum,
Cum
cautus crescit avium,
a cunctis inspicior,
tellus dat solatium.
quasi
Refl. Eya, qualia
amoris gaudia!
Cum
foris egredior,
monstrum
alter pulsat alterum,
silent
dum
'transierim'.
Semper pulsant
Huc
usque,
me miseram!
fuerim.
vident hune uterum,
me
cubito,
designant digito,
mirum
rem bene celaveram,
et amavi callide.
Res mea tandem patuit,
Nutibus me indicant,
nam
quod semel peceaverim.
venter intumuit,
acsi
fuerim.
dignam rogo iudicant,
partus instat gravid^.
4.
Hinc mater me verberat,
Quid percurram siugula?
hinc pater improperat,
ego sum in fabula,
ambo tractant
aspere.
et in ore
omnium.
Sola domi sedeo7
Ex
egredi non audeo,
iam dolore morior,
semper sum in lacrimis.
nee in palam ludere.
eo vim patior,
172
Hoc dolorem
cumulat,
a
quod amicus
exiilat
Sum
propter
paululum.
de eins absentia
Ob
illiul
patiis sQvitiam
ultiniis.
finibiis
in
in
tristitia
cumnlum.
doloris
Frauciam
recesssit iu
89.
(fol.
'A.'
'Hev8 frater' adiuva.
52
b.)
'B.'
Monachalis regula
quia mors est proxima!
non
Si concedis, crastinum
ieiunant cottidie,
me monachum.
faciam
est mihi cognita,
vigilant assidue.
Festina succurrere,
iam me vult invadere.
Dona, 'frater', spatium,
da mihi consilium.
7.
'-^•'
Qui pro Deo vigilant,
coronari postulant,
qui pro
Deo
esurit,
satiari exigit.
'B.'
8.
O
mi dilectissime,
quidnam cupis agere?
Secus
noli
'B.'
pabula,
fabas ac legumina,
tibi consule,
me
Dura dunat
post tale convivium
relinquere.
potum aquQ modicum.
3.
*A.'
Tua, frater, pietas
movet mihi lacrimas,
9,
'ä: Quid prosunt convivia,
quidve dionj^sia,
quia eris orphanus,
ubi et 'pro' dapibus
postquam ero monachus.
caro datur vermibus?
4.
'B.'
Ergo mane paululum
10.
^g
saltem post hoc triduum,
Vel parentum gemitus
moveat te penitus,
forsan hoc periculum
qui te 'plangunt'
non
velut hac vita mortuum.
erit
mortiferum.
'
11.
5.
'A.'
Tanta
est angustia,
A.' Qni parentes
Deum
diligit
que currit per viscera,
atque
quod
reus inde fuerit,
est
mihi dubia
vita quoque crastina.
monachum
negligit,
quando index venerit.
173
12.
'B.'
ars dialectica,
13,
i
174
94. a.
(fol.
54
b.)
1.
Ich lob die
'lieben'
frovven min Mins herzen leben
hant
gebunden hat an elliu bant,
min ouge sach nie schöner wip.
Ein engel ist ir lip.
vor allen guten vviben,
mit dienst wii ich
ir
ir st^te sin,
und immer st^te beliben.
3.
Si ist als ein 'Spiegelglas',
siistgantzertugendeeinadamas, Min leben stat in ir gewalt,
vnd schöner zühte ist si so vol, daz sol si wol bedenchen,
von der
ich
chumber
ich
Ir roter rosenvarwer
werden
nimmer wenchen [alt,
lazze mich mit fröuden
dol.
2.
munt
Avil ir
"Wil
si,
.
ich lebe wol,
daz diene ich immer swie ich
der tut mich seneu diche,
ougen brehent ze aller stunt, geblutet si, ich lige tot. [sol,
sam Stern durch wolchenblikche. Sus leide ich wernde not.
ir
95.
(fol.
Jam dudum
(^stivalia
55
a.)
fervor 'abest' pectori,
brumalis SQvitia
iam cedit calor frigori.
Maledicant 'hiemi'
iam venit
qui veris erant
pertransiere tempora,
in
tristitia,
grando, nix et pluvia
sie
sollt
am^nitate perfrui.
corda reddunt segnia,
ut desolentur omnia.
In omni loco congruo
2.
Nam
conticent avicul(^,
qutt solebant in
nemore
sermonis oblectatio
cum sexu femineo
cantica depromere,
evanuit omnimodo.
et voluptates gignere;
'Tempori' prcjterito
tellus caret
sol
gramine,
lento micat iubare,
Sit
decus in perpetuo
et gratiarum actio.
et dies currunt propere.
Ad obsequendum
Veneri
vis tota languet animi,
Pro
dulcis aur^ transitu
et tempestatis
[Desunt in codke
cetera.]
impetu
175
96.
(fol.
5S
a.)
[Fragmentum.]
atque qiiadrupedum.
snigunt gramina,
(luonnn nioclulamina
gaudet agricola;
vincit plionix unica.
Nunc dracones fluminum
scatent emanantium.
In cuius confinio
est paradisi mansio,
imber saluberrimus
sol est in (^stifero
irrigat
tegente rlomicilio,
cataractas reserat olympus,
dnlcisona
redolent aromata,
resonat hirundo,
cum cinamomo balsama,
floridQ
cum
terram funditus,
virent viola,
floridis
florent vites pampinis,
rosa et ambrosia;
odorifera
coeunt animalia.
97.
(fol.
56.)
Nomina avium.
1.
Hic volucres
c^li
referam sermone
fideli:
speM
Aeeipiter, nisus, capus atque ciconia, picus,
habich
spariver
valch
storich
musar
merops, larus atque laoficus,
aglister gninspelit
Pica,
raiger
Ardea
5.
turtütuh
ivehi
ibis,
gir
iah
uf
vel turtur seu bubo. monedula, vultur.
u-Utvalch
clmnigil
aren
Hiis assint aquil^, pitisculus, herodiusque.
hagetuben
tuhe
Natura
pariles hic State columba, palumbes.
chra
1-ah
icithophe
Corvus edax, cornix, upup^,
nie
sneph
nahtrab
vinch
rebhv.n
ficedula, perdix,
aemerinch
Noctua, fringellus seu nycticorax, amarellus.
maisa
wie
herefnbel
gans
'•hehere'
Milvus et inde parix, onocrotalus, anser et oryx.
10.
elbiz
elbiz
Cignus,
olor,
n-ahtil
stare
inchaer
droschel
brahvogil
sturnus, mergus, turdelaque turdus.
amischil
fasan
nrrchun
Quasquila cum raerula, phasianus et ortigometra.
176
chranich
wiseguni
Grus vel
pellicaiius
isevogil
aenie
slockare
aiias.
alietus.
jj/irt?<
pavoque,
n-urdechahe
listera
roiila
Aurificus. cupude, sepicula crupicul^que.
dorndrael
runch
haud
Graciilus
pirchuon
haftelhuu
15.
deerit, fusariiis
liic
residebit,
sintzze
heselgans
Sparlus et at tauge, mnlisuaga cum struthioue.
siüch
goiich
grille
Sic cuculus, fulica, sie psittacus atque cicada.
vledermus
Te
sivalice
uon reticebo.
vel hiruudo
vespertilio
smirl
Tu
mihi dulcisouam cape smirle celer philomenam.
glaimel
lerch
Laudula, uulla tuum tugiat cinciudula tactum.
nahügul
20.
Hic
icazzeistelz
et lusciuiam
cum
luciliis
cape parvam.
disHlchik
Yersu stare nequit
De
cavduelis, sicque recedit.
uominibus ferarum.
Nomina paucarum sunt
hic socianda ferarum.
Sed
cuuctarum basileus.
rcx
leo sit primus, qui
pantel
25.
tigirtier
liehart
Hunc
panthera, tigris comitatur cum leopardis.
olbende
Ainhnrn
Rhinoceros s^vus conprenditur atque camelus.
elephmd
Huic
et validos elephantes
wisunt
wohs
iuugo vel uros.
eich
Bubalus, alx, pardus, velox nimiumque dromeda.
ber
eher
hirz
Ursus, aper, cervus avide sumantur in esus.
stainboch
gaiz
hintchalb
.30.
aph
merchazze
Hinnulus et capra, capricornus. simia, spiuga,
luhs
wolf
lias
ruhs
dahs
voJie
Linx, lupus atque lepus, vulpes, vulpecula, meles.
marder
Martalus
harmil
öfter
jj;i&e>-
zobel
et migale, luter, castor tebelusque,
spizmus
pilich
mup. mustela. sorex,
glis gliris.
wisel
elintis
ivanÜus
mui-mena, cimex.
niclwrn
84.
Copulo spiriolum; reliquorum do
tibi nulluni.
177
98.
(foi.
r)f>
b.)
3.
1.
Cedit,
Nunc amor aureus
tua durities,
lij'ems,
advenies,
frigor abiit; rigor et glacies
indoniitos tibi subjicies;
brumalis est
tendo manus; mihi quid facies?
feritas,
'rabies',
Quam
torpor et improba segnities,
dederas rogo concilies,
pallor et ira, dolor et macies. et dabitur saliens aries.
2.
4.
Veris adest elegans acies
Tulchra' mundi superficies
clara nitet sine nube dies
viridi
gramine 'redolet'jinduitur
nocte micant Pliadum facies;
grata datur
modo
foliis
prata 'virent' iuvenum requies.
temporis optima mollities.
98
(fol.
Der
'abies',
picta canit 'volucrum' series,
temperies,
a.
56
b.)
starche winder hat uns Verlan,
diu summergit ist schone getan.
"Walt uü h^ide sih ih nu an,
lovp unde blumen chle wol getan,
davon mag uns frovde nimmer mer zergan.
99.
(fol.
Omnia
temperat
sol
purus et
subtilis,
50
b.)
Rerum
tanta novitas
in solemni vere
nova mundo reserat
et veris auctoritas
facies aprilis,
iubet nos gaudere,
ad amorem properat
vias probet solitas,
animus
et in tue vere
herilis,
et iocundis imperat
fides est et probitas
deus puerilis.
tuum
Codex
Biiran.
retiuere.
12
178
Ama me
lidem
Silin
tideliter,
meam
absens in 'remota':
iiota
quisquis amat taliter,
de corde totaliter
et ex
mente
volvitur in rota.
tota,
99
(fol.
Solde
daQ
prc^sentialiter
ili
ili
noli
a.
56
b.)
den tach geleben,
wünschen solde
nah der diu mir frovde geben
mach, ob si noh wolde.
Min her^e muz nah ir streben;
mühtih si han holde,
so wolde ih in wunne sweben,
swere ih nimmer dolde.
179
Der winder der
lieiden
tet senediu not,
der
si
is
uu
(^'ergangen,
ist wuiinechlicli
von blumen
bevangen
rot.
101.
(fol.
57.)
1.
Litteratos convocat
Yeris l^ta facies
mnndo
decus virginale,
propinatur,
hiemalis acies
laicorum execrat
victa iani fugatur,
pectns bestiale:
in vestitu vario
cunctos amor incitat
PliQbus principatur,
per iiibar Qstivale,
uemorum dulcisouo
Yenus
qui cantu celebratur.
per
commuuicat
se
nomen
o
4.
FlorQ fusus greniio
Cytliarizat cantico
Pb(jbus novo more
risnm
iam
dat,
generale.
dulcis pbilomena,
hoc vario
flore rideut vario
prata iam serena,
'stipatur' flore
avium
Zepliyrus nectareo
salit 'cQtus'
Spirans in odore;
silvQ per
certatim pro bravio
cliorus proniit virginum
curramus
iam gaudia millena.
in 'amore'.
101
(fol.
In
lieliter
varwe
am^na,
a.
29.)
stat der walt,
der vögele schal nu dönet,
w"nne
diu
ist
worden manichvalt,
des meien tugende chrönet
senide liebe; wer were
da
alt,
sih diu qit so schönet?
Her
meie, iu
der winder
si
ist
der bris geaalt,
gehönet.
12*
180
102.
57 b.)
(fol.
Tempvs transit liorridum
Uuaui
qiiidem postulo
frigus hiemale;
tamen
milii dari.
redit quod est placidiim
tempus «;'stivale:
potest mors vitari.
quod cum amor
cuius quidem osculo
exigit
sibi piiucipale,
qui
amorem
'liuic"
amoris viuculo
cupio
ligari.
Dulce est hoc iaculo
diligit,
velle vuluerari.
dicat ei vale.
5.
2.
Mutatis temporibus
Si post vuluus risero,
tellus parit flores,
dulcis est iQsura,
post risum flevero,
pro diversis floribus
si
variat colores,
talis est natura.
variis coloribus
Sed cum Qtas venerit
prata dant odores,
senectutis dura,
pbilomena cantibus
lugeat quod fecero
suscitat amores.
pro p<^ua futura.
6.
3.
Quisquis amat, gaudeat
Sed quod eam
tempus SB videre,
mira res videtur,
in 'quo' sua gaudia
onus est quo
debeat teuere,
et
et
cum amor
alligor,
vix sustinetur.
Unum
floreat
diligo,
de
me
iudico,
qui iubet gaudere,
quod verum habetur:
iam non
morior,
sit
qui audeat
quam
102
(fol.
57
a.
b.)
Zergangen ist der winder
der mih so sere mute,
chalt^,
gelobet stat der grüne walt,
min gemüte.
Nieman chan nu werden alt,
vröde han ich manichvalt
von eines wibes gute.
des froet
eligo
nisi mihi detui'.
inter nos lugere.
sili
181
103.
(foL 58.)
Tkrka iam pandit gremium
gignit odoriferos
vernali lenitate,
nee iioü multos colores.
quod gelu
Catouis visis talibus
triste elauseiat
inmuterentur mores.
bruraali feritate;
dulci venit strepitu
favoniiis
cum
4.
Fronde nemus induitur,
iam canit philomena,
vere,
s(^vum spiraus boreas
'iam' cessat coumovere.
cum
Tarn grata rerum novitas
iam prata sunt am^na,
'quem' patitur silere?
spatiari dulce est
variis coloribus
per loca nemorosa;
Nunc ergo canunt iuvenes,
dulcius est carpere
nunccantumpromuutvolucres; iam
modo
est,
lilium
cum
rosa,
dulcissimum est ludere
ferro durior
'quem' non moUit Venus,
cum
virgine formosa.
et saxo frigidior,
qui non est igne plenus.
Verum cum mentes
talia
'Pellantur' nubes animi,
recensent oblectamiua,
dum aer
sentio
est serenus.
fiunt
3.
quod anxia
mea
pr^cordia.
Ecce, iam vernant omnia
Si friget in qua ardeo,
fructu redivivo,
nee mihi vult ealere,
pulso per temperiem
quid tune cantus volucrum
'iam' frigore nocivo
mihi queunt valere,
tellus fQta sui partus
'cum' tune 'circum' pr^cordia
grande decus Acres
iam hyems
103
erit vere.
a.
(fol. 58.)
Nu
süln wir alle Irovde han,
die zit mit sauge
wol began,
wir sehen blumen stan;
diu
heide ist w"nueclilich getan.
184
lam
Gloriantur
liquescit
et decrescit
et l(^tantur
grando, nix et 'cetera',
in melle dulcedinis
bruma
et
qui conantur,
fugit,
iam
ut utantur
'sugit'
ver ^statis ubera:
illi
mens
pr^mio Cupidinis;
simus jussu Cypridis
est misera,
qui nee vivit,
gloriantes
nee lascivit
et l^tantes
sub Qstatis dextera.
pares esse Paridis.
106
a.
(fol. 59.)
Ze niwen vrovden
stat
min mut
hohe, sprah ein schöne wip,
ein ritter
minen willen
tut,
der hat geliebet mir den
lip.
Ih wil im iemmer holder sin
danne deheinem mage min,
ih erzeige
ime wibes triwe schin.
107.
(fol.
59
b.)
lAMiam rident prata,
congaudete floribus,
iamiam virgines iocundantur,
amor
terrQ ridet facies,
Qstas
nunc apparuit,
allicit
vos iam virginibus.
3.
Ergo militemus
ornatusque florum l^te claruit. simul Veneri,
2.
Nemus
revirescit,
tristia
vitemus
nos qui teneri;
frondent frutices,
Visus et colloquia,
hiems sQva
spes amorque trahant nos ad
iQti
iuvenes,
cessit:
gaudia.
185
107
a.
Ih han gesehen daz mir in
dem
her(^en sanfte tut,
des grünen loubes bin ih worden wolgemut,
du beide wnnechlichen stat,
mir ist liep, daz si also vil der schönen bliimen
108.
(fol.
59
b.)
MvsA venit carmine,
Pulchre cantant volucres,
modulamine:
pariter cantemus;
vario colore,
ecce virent omnia,
et in
prata, rus et nemiis,
redolens odore.
dulci
mane
garrit
terrQ facies
'nitet'
partum solvitur
alaudula,
4.
lupilulat et cornicula,
Late pandit
tilia
iubente natura
frondes, ramos, folia,
philomena queritur
thymus
antiqua de iactura,
viridi
sub ea
cum gramine,
in 'quo'
2.
Hirundo iam
est
fit
Chorea.
5.
Patet et in gramine
finsat,
cignus dulce trinsat
iocundo rivus murmure,
memorando
locus est festivus;
fata,
cuculat et cuculus
per
'ventus'
nemora vernata.
cum temperie
susurrat tempestivus.
108
(fol.
a.
60.)
W^re diu werlt alle min
von deme mere unze an den Rin,
des wolt ih mih darben,
daz diu chünegin von Engel laut
l^ge an minen armen.
hat.
184
lam
Gloriantur
liquescit
et decrescit
et U.'tautur
grando, nix et 'cetera',
in melle dulcedinis
bruma
et
qui conantur,
fiigit,
iam
ut utantur
'sugit'
pr^mio Ciipidinis;
ver ^statis ubera:
illi
mens
simus jussu Cypridis
est misera,
qui nee vivit,
gloriantes
nee lascivit
et iQtantes
sub ^statis dextera.
pares esse Paridis.
106
a.
(fol. 59.)
Ze niwen vrovden
stat
min mut
hohe, sprah ein schöne wip,
ein ritter
minen willen
tut,
der hat geliebet mir den
lip.
Ih wil im iemmer holder sin
danne deheinem mage min,
ih erzeige
ime wibes triwe schin.
107.
(fol.
59
b.)
1.
lAMiam rident prata,
congaudete floribus,
iamiam virgines iocundantur,
amor
terrQ ridet facies,
f^stas
l(jte
Ergo militemus
claruit. simul Veneri,
tristia
Nemus
revirescit,
vos iam virginibus.
3.
nunc apparuit,
ornatusque florum
allicit
vitemus
nos qui teneri;
frondent frutices,
Visus et colloquia,
hiems SQva
spes amorque trahant nos ad
l^ti
iuvenes,
cessit:
gaudia.
;
185
107
a.
Ih lian gesehen daz mir in
des grünen loubes bin
dem hercen
sanfte tut,
worden wolgemut,
ili
du beide wnnecblichen stat,
mir ist liep, daz si also vil der schönen blumen
108.
(fol.
59
b.)
MvsA venit carmine,
Pulchre cantant volucres,
modulamine:
pariter cantemus
vario colore,
ecce virent omuia,
et in
prata, rus et nemus,
redolens odore.
dulci
mane
garrit
terrQ facies
'nitet'
partum solvitur
alaudula,
4.
lupilulat et cornicula,
Late pandit
iubente natura
frondes, ramos, folia,
philomena queritur
thymus
antiqua de iactura.
viridi
sub ea
cum gramine,
in 'quo'
2.
Hirundo iam
est
tilia
fit
Chorea.
5.
Patet et in gramine
finsat,
cignus dulce trinsat
iocundo rivus murmure,
memorando
locus est festivus;
fata,
cum temperie
cuculat et cuculus
'ventus'
per nemora vernata.
susurrat terapestivus.
108
(fol.
a.
60.)
W^re diu werlt alle min
von deme mere unze an den Rin,
des wolt ih mih darben,
daz diu chünegin von Engellant
l^ge an minen armen.
hat.
186
109.
(fol. 60.)
1.
Tellvs
felix
flore vario vestitur,
qui
cum
virgine fruitur
sopore,
et veiis prosentia sentitur,
philomeua dulciter modulaiis
cliis
liic
adfjquabitur honore.
4.
auditur,
sie
biemis SQvitia
Distaut snpercilia deceuti
finitur.
at Qquali spatio rideuti,
OS invitat osculnm
Rubent
fronte 'cadit'
tota
ridet
facies;
et
felix
beata,
que,
tautis
siinile pos-
^
Viüneratus nequeo sanari,
est virtutibus or- ^^^^^ ^^^^^ p^j^erit spes dari,
nata.
^^g^ ^^^ p^,^ ceteris velis consolari.
3.
Giacilis sub ciugiüo de
ista viucit
:
coma disgregata
centi
parum iuclinata, subveni, mi domina, cadenti!
geu(^,
more
qu(j
cuncta vincis forma
balsamum odore;
109
'sin-
gulari'.
a.
Nabtegel, sing einen don mit sinne
miner hobgemuten chuniginne,
'cbimde'
ir,
daz min steter miit
nah irm suze
'libe'
un nah
ir
uii
min her^e brinne
minne.
187
In
palejstra
Cutis aret,
'ClytQmuestra'
quia caret
lüde
iQto pectore,
l'ortius.
Ulms vivit
quem non vidit
mors cum fiutribus,
curans curo
de futuru
timens tempore,
nequeo cum talibus
cras euim est tutius,
si
me
accubare
vocet,
saue docet
vel durare
Quintus Mutius.
sub rivalibus.
110
a.
Sage, daz ih dirs iemmer lone,
hast du den vil lieben
ist iz
man
gesehen,
war, lebet er so schone
als si sagent,
„Vrovwe,
yu
ih dih höre iehen?
ih sah in, er ist vro,
sin herQe stat, ob ir gebietet,
iemmer
ho'
111.
(fol.
Floret tellus
floribus,
variis coloribus,
floret et
cum gramine.
60
b.)
assit
'iam' iuvenibus
iuvamen poscentibus;
ut prosint his domin^.
'Vacent iam' amoribus
iuvenes
cum moribus
vario solamine.
2.
Venus assit omnibus
ad eam clamantibus,
assit cum Cupidine,
3.
Venus
([\\q
est et erat,
tela sua proferat
in
amantes puellas.
Que amantes
'vulnerat',
iuvenes iion conterat
nee pulchras domicellas.
188
111
Nu
sin
stolz
im
hovisch,
a.
iiu
sin stolz
un
liovisch,
nu
sin
'hovisch uü sin stolz'!
Venns
schiuzet
iien
bolz,
Venus scbiuzet
scbiuzet irn bolz.
112.
Flore r silva nobilis
floribus et foliis.
Ubi est antiquus
mens amicus?
Hiuc equitavit,
eia,
quis
me amabit?
irn bolz,
Venus
189
ern o;estunt mir nie so schone.
Wol
ir
libe,
diu mir saufte tut:
daz machet mir ein viowe gut.
Ih wil
ih
ir
iemmer mer dienen,
engesah nie wip so wol gemut.
190
114
So wol
wie du scheidest
dir meie,
ane
allez
a.
liaz:
wi wol du die boume d^idest
und
die iK^ide baz;
diu hat vaiue me.
"Du
bist churrer, ih bin langer"
dem anger
also stritent sie uf
blumeu unde
chle.
115.
(fol.
quQ
hQC fabula proponitur,
temporibus
Ph^bus Daphuem sequitur,
Europa tauro luditur.
sie clara fuerit;
ornantur prata floribus.
Refl.
Aves nunc
et
in silva canunt
4.
canendo dulce garriunt.
Amor
2.
Inno lovem superat
amore maritali,
Mars a Vulcano capitur
re
b.)
In exemplum Veneris
EsTÄs uon apparuit
pi'Qteritis
Cl
quQrit iuvenes,
ut ludant
cum
virginibus,
Venus despicit senes,
(lui
inpleti sunt doloribus.
artificiali.
115
a.
Ich gesach den sumer nie,
daz er so schone dulite mich:
mit menigen blumen wol getan,
diu hQide hat gelieret sih,
sanges
ist
der walt so vol,
diu zit diu tut den chleinen 'vogelen' wol.
,
191
116.
61 b.)
(fol.
Tkmpvs
traii.sit
Teiidit
gelidnin,
mudo
retia
puer pharetratus,
miindus renovatur,
deorum
curia
verque redit floridum,
'cui'
lorma rebus datur,
probet famulatus,
avis modiüatur,
cuius domiuatus
modulaus
nimium
iQtatur,
est latus,
lucidior
per liuDC triumphatus
et leuior
sum
aer iam sereuatur,
Puguaveram,
et fueram
iam
florea,
inprimis reluctatus,
iam frondea
Silva
et sauciatus.
et iterum
'coma' deusatur.
per puerum
sum Veneri
prostratus.
2.
4.
Liidunt super gramina,
Unam
virgines decor^,
saucius amavi,
huius vulnere
(luorum nova carmina
quam sub
dulci souant ore.
mihi copulavi.
Annuunt favore
Fidem
volucres cauor(j,
fidem violavi,
'favet' et
odore
firmo fQdere
coniuravi,
tam suavi
rei
tellus picta flore,
totum nie dicavi.
corrigitur
Quam
et 'cingitur'
et taugitur
'sint'
amore,
dulcia
basia
puellQ,
iam gustavi.
virgiuibus
Nee cinaraum
et avibus
et
strepeutibus sonore.
esset
116
Vrowe
des
ili
ih i)in dir
la mili
balsamum
tam dulce
a.
undeitau,
geuiezen;
diene dir so ih beste clian
des wil dih verdriezen.
favi.
192
Nu
wildu mine sinne
mit dime gewalte sliezen,
nu woldih diner niinne
vil
suze niinne niezen.
Yil reine wip, din schöner lip
Avil
mih ze sere
scliiezen,
uz dime gebot ich
obz
alle
nimmer
cliume,
wibe hiezen.
116
b.
Versus.
(füi. 62.)
1
Est Amor alatus puer
Ala recessurum demonstrat, tela cruentum,
Etas amentem probat et ratione carentem,
et levis, est pharetratus.
Vulnificus phareträ Signatur, 'mobilis' alä.
Nudus formatur, quia
5
est
nil
quo teneatur.
Mittit 'pentagonas' nervo stridente sagittas,
Quod sunt quinque modi quibus associamur
amori,
compar labiorum.
8 Visus, colloquium, tactus
117.
(fol.
QvAM pulchra
nitet facie
f)2b.)
Qua
propter langueo,
omnis am ans dat plurima
quod promere erubeo,
si non 'exero',eius igne exardeo.
Scio quod igniferos
cum
dolores fero sedule.
quQ cordis trahit intim a,
hQC
est,
de cuius specie
fletibus suspiria;
h^c processit de regia
prole,
Si
non exoro superos
cum Hercule,
lunonem cum Pallade
Helenam cum Venere,
'Altitonum'
'maxima'
dat hQc et auffert gaudia,
et
macula.
et
h(^c est qutj caret
Totaliter venenea
non prospere
ob hoc amoris iacula
haue
traiecit in
mea
'viscera'.
me
continget vincere.
193
117
a.
Si ist schöner den vro Diclo was,
si
ist schünei"
si
ist
denne vrowe Helena,
schöner denne vrowe Pallas,
si ist
schöner denne vrowe Eqnba,
si ist
minnechlicher denne vrowe Isabel,
im vrölicher denne Gaiidile;
mines hercen chle
tugunde richer denne Baldine.
ist
118.
(fol.
63.)
1.
Salve
ver optatum,
Venus subditos
amantibus gratnm,
dum
gaudiorum
fax mnltorum.
sie
floruni
amantibus
scintillat.
3.
quam
mnltitudo florum
colorum
in
qua
felix hora,
tarn decora
salvetote,
sumpsit vitam
et estote
sie politam,
iocornm augraentum!
am^nam, iocundam!
quam
Dulcis avium concentus
sonat, gaudeat iuventus.
In ea
Hiems SQva
scio fore;
nam
transiit.
lenis spirat ventus.
2.
Tellus purpurata
prata
floribus et
stillat,
ardor venereus
incrementiim;
et color
titillat,
natura nectar
in
crines flavi!
nil
pravi
amore
nescio secundam;
frons
nimirum coronata,
supercilia nigrata
revirescunt,
ed ad Iris formulam
umbrtj crescunt,
in fine recurvata.
nemus redimitur;
4.
lascivit natura
Nivei caudoris,
omnis creatura;
rosei ruboris
l^to vultu,
sunt maxill^;
claro cultn,
inter mille
ardor investitur;
l)ar
Codex
Buraii.
non est inventa.
13
194
Labia rotuiida
([uam prQ totis
amo
atque rubicimda;
deutes
albi
cor
quod cor
sunt uiteutes;
in
sermone
notis,
meum
ignivit.
fit
favilla.
Veneris ancilla
leiita;
*
longQ maiius, lougum latus,
si
guttur et totus ornatus
ardor durat,
est
cum
non curat,
moritur qui vivit.
diligentia
Ergo
diviua conpilatus.
fac,
benigna
Pliyllis,
ut iocundar in tranquillis,
5.
Ardoris sciutilla
dum
devolans ab
et pectora mamillis.
illa,
OS ori iungitur
119.
(fol.
C3
b.)
1.
Lvcis orto sidere
ex quo
exit virgo propere
sciat deus,
facie vernali
inveni per
neminem
prata."
Iiqc
5.
oves iussa regere
baculo pastorali,
fuit nata,
Forte lupus aderat,
quem fames expulerat
2.
Sol effundens radium
dat calorem nimium.
Virgo speciosa
gutturis avari;
ove rapta properat
cupieiis suturari.
6.
solem
'vitat'
noxium
sub arbore frondosa.
3.
Dum
procedo paululum,
lingUQ solvo vinculum:
Dum
puella cerueret
quod
sie
ovem
perderet,
pleno clamat ore:
"si quis
ovem
me gaudeat
salve regi(j digna,
rQdderet,
uxore."
7.
audi qu^so servulum,
Mox
esto mihi beuigna!
denudato gladio
4.
''Cur salutas virginem,
quQ non novit hominem,
ut
vocem
audio,
lupus immolatur;
Ovis ab exitio
redempta reportatur.
195
120.
(fol.
63
b.)
4.
Vere
non
(liilci
'•Muuus vestrum,
niediaute,
in maio, i)aulü ante,
inquit, uolo,
quia pleni estis dolo,"
luce solis vadiante
et se sie defendit colo.
virgo vultu elegante
Couprehensam
fronde stabat sub vernante
Clarior nou est sub polo
canens cum cicuta.
vilibus iuduta.
Illuc veni fato dante.
Satis
Nympba nou
mihi gratum et suave.
ieci solo.
5.
est forniQ tant^,
"Quid
^qiiipollens eins planttj,
quQ
me
festinaute
'viso'
V(^,
fuit grave,
illi
fecisti, inquit,
vq!
grege fugit cum balante
ne reveles
metu
ut sim domi tuta."
dissoluta.
prave?
tamen ave,
cave,
ulli,
3.
6.
mens pater
Clamaiis tendit ad ovile;
"Si senserit
hanc sequeudo precor:
vel Martinus maior frater,
sile!
Preces spernit et monile.
erit
Nibil timeas hostile.
vel
Quod ostendi
cum
tenet vile
virgo sie locuta:
mihi dies ater;
si
virgis
mea
sciret
Sit
mater,
angue peior quater,
sum
tributa."
121.
(fol. 64.)
3.
Veris dulcis in tempore
floreuti stat
sub arbore
Juliana cum sorore.
Refl. Dulcis
Qui
fit
amor!
te caret
et 'virginum'
lilia,
dant agmina
'summo' deorum carmina.
Dulcis amor!
hoc tempore,
vilior.
2.
Ecce liorescunt
Si teuerem
arbores,
lascive canuut volucres,
iiide
Ecce florescunt
tepescunt virgines.
quam
in nemore sub
oscularer
cum
capio
folio,
gaudio.
Dulcis amor!
Dulcis amor!
13*
.
196
122.
(fol.
Dum
^stas iucboatur
64.)
multimodo dolore,
am<;no tempore,
per quem et atteror.
Pli^busque dominatur
Ut mei misereatur,
ut me recipiat,
'depulso' frigore,
unius; iu
puelltj
amore
Yulneror
et declinetur
ad me,
et ita desinat!
197
123.
(fol.
[Viele
65.)
supra CCII. 46. pag.
Ab Qstatis 'foribus'
Amor nos salutat etc.
91.]
198
123
Diu werlt
fröut
a.
über
sili
al
gegen der sumerzite.
aller slabte vogel schal
höret
mau nu
wite,
dar zu blumeu unde chle
hat diu beide
vil als
e,
grüne stat der schöne
^Yalt:
des suhl wir nu wesen halt.
124.
(fol
O
6.-).)
Bachum oportunum,
consocii,
quem dea prQ
quid Yobis videtur,
tur unum,
quid negotii
quia tristem spernit et ieiunum.
vobis adoptetur?
LQta Venus ad nos iam
Chorus
Drj-adum
Ergo
se-
litteris
cetus hie imbutus
Signa Veneris
quetur.
'militet'
2.
vos
4.
in-
gredietur,
illam
cunctis amplexa-
secutus,
Qstimetur
socii,
tempus est iocundum,
autem
laicus
'ut'
brutus,
nam ad artemsiu'dusest etmutus.
dies otii
redeunt in mundum,
5.
ergo congaudete c^tum l^ta-
His numinibus
volo famulari,
buudum.
tempus salutantes iocundum.
ins est
omnibus
qui volunt beari
3.
Venus abdicans
cognatum Neptunum,
'in
venit applicans
ut
hoc' excellente populo
Scolari,
124
'et
ament
a.
Suziu vrowe min,
mih des geniezen,
du bist min ougen schin,
Venus wil mi schiezen.
la
et se faciant' amari.
199
Nu
la mib, cliuniginne,
(liner
miune
ia iie
mag mih nimmer
niezeii:
din verdriezeu.
125.
(fol. 65b.)
5.
Longa spes
Te rogo
et dubia,
suppliciter,
permixta timore
dea probitatis,
solvit in suspiria
lassum
mentem cum dolore,
quo iam dudum anxia
fac anxietatis,
in
me
ne mortis periculum
[rem. sit merces pietatis.
mansit in amore;
Laus
nee tarnen mc^stum pello dolo-
tibi soli,
2.
Heu.
vinculum
laus tibi soll.
6.
cui est prolixitas
procurata parum
Roseam
gerit faciem
formosa prQ cunctis,
amore
crucior,
et loci diversitas
cuius
duxerunl
igneisque 'punctis'
ciuam
pr(;
in raruni,
cunctis Caritas
odit
eins sentio
stimulum amoris
cordis habet 'carum'!
Omnis largus
gravem
plus amore, plus amore.
avarum.
7.
:3.
In hoc loco stringitur
Liopino saucius
uodus absque nodo,
liQsito stupore,
nee ullus recipitur
stulto carpor anxius
modus
animi furore,
in hoc
sed qui
modo,
nunquam
solvitur
aniens
obligor amore,
plus constringit nodo.
8.
4.
Melle plus circumlita
capiunt veneua,
sed tamen mens insolita
cantibus nee prosa,
stringitur habena,
nee voce nee
eius virus mihi est
quam
litteris,
sit speciosa.
[rem.
nee tarnen m^stum pello dolo-
Lodircundeia lodircundeia.
Hanc amo prQ ceteris,
quam non vincit rosa,
quam proferre poteiis
amans amplius
Stimulus et pona.
Flos in amore spirat odore.
Tereus hQret in Philomena.
;
200
10.
Verum
si
qiiis
iubet diligi
Odarum
est in
superis agamus,
illa,
prQconia
melodum cantica
uec in se vult corripi
et
vel unguis pusilla,
leti
quQ vix putest corrigi
tempora
l^ti maneamus.
Flos in araore spirat odore.
concinnamus,
ut per vitQ
ut Tyndaris Sibyllä.
Lodircundeie lodircundeie.
125
a.
Eine wunuechiicbe stat
het er mir bescheiden;
da diu blumeu unde gras
'stunden' grüne baide,
dar chom ih, als er mih pat:
da geschach mir leide.
Lodircundeie lodircundeie.
126.
(fol. 66.
3.
1.
Ob
amoris pressuram
Hqc
amore
dulcis in
medentis gero curam
est et plena decore,
amauti valituram
rosa rubet rubore,
cor estuat interius,
et lilium convallium
languet mens quondam pur:
tota vincit odore,
affligor et exterius
favum
propter natura iura.
diilci
mellis
eximium
propinat ore.
2.
4.
Si cupio sanari
Nou
aut vitam prolougari,
auditus nee deiectus,
festinem gressu pari
eius ridet aspectus,
in visu
defectus,
ad CorinnQ pr^seutiani,
sed et
de qua potest spes
locus sub veste tectus;
dari,
istis
iocundius
eius qu^rendo gratiam:
in hoc declinat melius
sie quero reformari.
non obliquus sed rectus.
;
201
5.
Vbi
si
tenipus considerarem,
leciibaiem,
per partes decliiiarem,
sed ad laboris meritum
casum pro casu darein,
niagis accelerarem.
iiec
pr«;sens iiec prQterituni
126
a.
wulde gerne singen,
der werkle vrovde bringen,
Ili
raöhte mir an
ir
gelingen,
der ih diene alle mine tage,
der minne wil mich twingen:
in
mime bergen
ich si trage,
noh lebe ih des gedingen.
127.
(fol. 5:3 b.)
1.
AMORtelumestinsignisVeneris. OS renitet flosculum;
Volimtates mentis g3ranscele- oqualis
amantum
nusquam
illi
cordis libras elicis et conteris.
ipsius potitur.
y ultu sereno clarior pre, ceteris,
nie tibi subicio,
defende, ne involvat
3
Circum gyrantes canite concor-
me
pro-
diter,
pedem pedi
cella.
(lint
reperitur;
[ris felix est qui osculis mellifluis
afflictio,
comittite hilariter,
versatur clauso cordis pes- congaudentes iubilo
in dulci piiella.
[sulo solüs
2.
Odor
solamveneror hislaudibus,
concrepando maniium cum plau-
eins oris fraglans lilium
sibus
amoris initiat indicium;
«terso mentis nubilo;'
exigenti osculum
n am
cum totalem videopudicam,
nulluni prQbet homini fastidium singulari gaudio tunc potior
frontis eins deceus supercilium, optaus in aniicam.
202
127
Mir
wip sere
ist ein
von der han
des minnet
ili
a.
in
min gemüte chomen,
gan(^er fugende vil vernomen,
daz her^e min.
si
Ir schöner lip hat mir vroude
Solde ih nah
daz ih
dem
ir gel(^ge
vü gegeben;
willen min diu zit geleben,
bi!
]
28.
(fo:1.
07.)
3.
1.
Iam
dudum amoris militem
Si adhuc vellet diligere
devotum me exhibui,
cuius mitu
stulto
amans
me
commisi
amore me continuo,
pr(jcipitem
et mihi deberet vivere,
ausui,
dolore 'minus' ferveo;
sed
in periculo
cum haue
respicio,
unam, quQ nunquani me pio
mihi videtur, quod feriat
respexit oculo.
me Veneris
iaculo.
4.
2.
Si adhuc cessarem penitus,
Me
mihi forte consulerem;
maiorem meo
sed non fugat
qui
belli strepitus
magnanimum,
sciat ipsa
corpore,
ramum scandens
virum degenerem.
Fiat quod desidero,
vitam fortun(^ casibus
fructum qu^rens
securus offero.
metus nescio.
nisi
in
altissimum
arbore
'allegat' ingenio
non esse locum
128
in
amante
a.
Solde aver ich mit sorgen iemmer leben,
swenne ander lüte weren fro?
Guten trost wil ih mir selbeme geben,
uü min gemüte tragen ho
al so von rehte ^in selich man.
Si sagent mir alle, truren sta mir iemerlichen an.
203
129.
07
(fol.
h.)
Laboris remedium,
lam
'exulantis' gaiidium
iam amor iucaluit,
iam virgo maturuit,
iam tumescuut ubera,
mitigat exilium
virginis
memoria;
Qtas invaluit,
unicum solatium
iam frustva complacuit,
eins mihi giatia.
nisi fiant cetera.
5.
2.
Nil proponeus temere
diligebam teuere
Ergo iunctis meutibus
iuugamur operibus,
quam sciebam degere
mellitis
sub
friiamur
nil
(^tate
teiiera,
audeiis exigere
cum
gaudio,
prQ cuiictis
flos
prQter mentis f^dera.
amplexibus
floribus,
collaudemur serio.
6.
3.
In absentem ardeo,
Quam
Venus enim aureo
nectit cordis laqueo
mel de favo sugere!
Quid hoc Sit, expouere
corporis distantia,
tibi
mf^rens
absentis pr^sentia.
a.
hie gat umbe,
daz sint
megede,
alle-"
die welleut an
'alle'
verbo sed opere
hat expositio.
129
Swaz
favum' premere,
virgo cupio.
Non
tameu gaudeo
'dulce,
man
disen sumer gan.
130.
(fol.
67 b.)
1.
Anno
sospes
novali
sit et
Mea
inplicat,quam replico etpr^cino:
gaudeat,
pulchrior et aptior
arrideat, cui h^c Chorea
in
mundo non
est ea.
204
Fervens
illa
Mea
me
libi
subicio, auxilio
ignis est, sed suavitas
egens tuo; iam caleo,
et bouitas renitent ex ea;
quüd pereo in
provocant
me
trislorque
cum
sub
lite
talia
ad gaudia,
Collaudate
suspiriis
ea.
4.
Meam
pudicam, delectabilem,
venerea.
amabilem; amo frequenter eam,
per
Hoispitalis
Mea
Venus amoris
nif^stiis
vigeo
gaudeo,
Candida et rubea,
amabilis;
quam
illam prQ cunctis diligo
dea,
et
130
a.
veneror ut deam.
et
;
205
iuvenilis flos exaret;
oris basia,
a quo
stillat
cinamomum,
tanti spatii
et rimatur cordis (li)iimm
intercisio
dulcis cassia.
aiiimlletur, ut secura
adiuuctivis preistet iura
4.
Tabet,
spes
tarnen caret
illa
h^c divisio.
solatii,
131
a.
Roter munt, wie du dich swacliest!
lachen sin;
la diu
scheme dich, swenne du
nach deme schaden din,
dest niht wol getan.
Owi
so lachest
so verlorner stunde!
Sol von minnechlicheu
solich
munde
unminne ergan?
132.
(fol.
QvELiBET succeuditur
68 b.)
consurgenti cernitur
vivens creatura
similis auror^
ad amoris gaudia,
irriganti climata
meque
matutino rore.
traxit cura
insignitQ virginis,
in cuius figura
laboravit deitas
et
mater natura.
2.
8.
Tota caret carie,
lampas oculorum
'concertat' carbunculo
sicut flos est florum
Facies est nivea,
rosa, supereminet
niiranda decore,
virginalem chorum;
OS eins subfunditur
'undique scintillulas'
roseo rubere,
excitat
amorum.
206
132
Min vrowe Venus
si
a.
ist so gut,
chan vröude machen
den swer iren willen
der lierqe
Si hat
muz
vroweu
tut,
lachen.
in ir liut,
swachen;
swer gegen den hat hohen
die lat si nit
der mach gerne wachen.
inut,
207
Vrowe, Avesent vro!
Wie tut ir nu so,
daz
so truiech sit?
ir
Der
chle der springet 'ho'.
134.
(fol. 69.)
Spondeat puellula
LvDK, ludat, ludite!
locantes nunc audite,
florans quasi rosula
quos prQseutis gaudia
verbis devicta
'piis'
demulcent iQta vit^:
liistrio
per
'tesseras',
clericus amplexibus
Dicat "ita faciam"
deludat 'horas
nil
rite'.
non
2.
AmoY
est
iam suavibus
deneget rogata,
viri notitiam
rimetur prenotata,
quod petitur;
canendus melodiis,
faciat
qui uon tardet gravibus
quod precibus negligitur
'detenlus' omeliis.
prustet virgo laudata.
134
Icli
a.
han eine senede not,
diu tut mir also we,
daz machet mir ein winder ehalt
uü ouch der 'wize' sne.
Chonie mir diu sumerzit,
so
wolde
umbe
ich prisen
mineu
ein vil harte schüniz wip.
135.
Revirescit
et florescit
cor
meum
lip
a gaudio.
208
tota
209
Suzer roseivarwer munt,
mich gesuut,
cliiim iin maclie
chum
iin
mache mich
gesuiit,
suzer roservarwer mimt.
137.
(
fol.
69 b
)
1.
Pre amoris
vulneror
quam
tedio
'in'
medio
si
non extinxeris,
cor erit favilla.
cordis 'mei' telo,
quatior iiaufragio,
Vultus tuus urget me,
(inassa rate, velo.
Visus tuus ligat
2.
Aura
me
miserum frequenter,
amor tuus urit me
Spirans gratio,
piiella facie
indeficieuter.
rutilaus decora.
me amautem
5.
respice
Ergo 'puella' dulcissima,
cum sis formosissima,
adhuc in hac cella
me egeuum eripe
non tardanti mora.
o.
Amoris
transitio
me douat
exitio,
cor cremat scintilla,
de ferventi procella.
137
Taugen minue
a.
diu ist gut,
si clian
geben hohen mut;
der sol
man
sih vlizen;
swer mit triwen der
deme
sol
man
nit phliget,
daz verwizen.
137
b.
1.
Non est in medico semper, relevetur ut
Interdum docta plus valet arte manus.
Qgei-,
o
"Vinv fidei menti facundia dat sapieuti,
cum resonat plene facundia
Codex Buran.
vocis amQUQ.
14
;
;,
.
210
138.
(fol. 70.)
Stetit puella lufa tunica;
siquis
eam
et OS eins floruit.
Eia.
tetigit,
tnnica crepuit.
Stetit puella, hi einem houme,
Eia.
scripsit
Dar
tamciuam lusula C'aritatem niagnani,
Stetit puella,
l'acie
amorem an eime hübe.
Venus ali>o fram.
cliom
spleutluit,
tninnc hol
JiuJic
ir
si
manne.
139.
(fol.
70.)
1.
VoLc)
virum vivere
Diligani,
si
viiiliter.
diligar oqualiter.
pari lege fori
deserviam amori,
amaudum ceuseO; uoii aliter. ue prosternar impudeus
Hac in parte tortior quam Ju- femineo pudori.
Sic
uescio procari
[piter
4.
commercio vulgari;
amaturus forsitan
Liber ego liberum nie iactito
casto füre similem Hippolyto
volo prius amari.
non me vincit mulier tarn subito
2.
Mulieris auimi superbiam
gravi supercilio despiciani,
uec maiürem terminumsubiciam,
neque bubus aratrum prejciam
dicat
me
oculis ac digito
placere,
et diligat sincere:
li(;c
mihi protervitas
placet in niuliere.
displicet hie usus
in
QuQ seducat
—
miseros diffusus;
nialo plaudeus ludere
quam plangere
delusus.
3.
QuQ
Ecce^ m ihi displicet quo d ceciui
et
meo
tu(^
contrarius
prius ipsa faveat^ ut faveam:
non ludemus
carmini,
reus, domina, dulcedini,
cupit ut placeat, liuic pla- cuius elegantie
ceam,
sum
Quia
non memini.
sie erravi,
sum dignus
p(^na gravi;
hanc aleam, p(;nitentem corripe,
uesegranurareputet,mepaleam; si placet, in conclavi.
aliter
211
139
(fol.
Ich wil den
!^llmer
so ih besten
cliiin.
a.
70
b.)
gruzen,
der ^viuder hat mir hiure
leides vil getan,
des wil ich in rufen
in der
vroweu ban.
Ich sih die liehte h(;ide
in
gruuer varwe stau,
dar Suhl wir alle gaben,
die sumeizit
enphahen;
des tanzes ich beginnen
^vil
ez iu niht versmahen.
140.
Temi'vs est ioeunduni
ü virgines,
modo cougaudete
vos iuvenes.
0. 0. totus floreo,
iam amore virginali
Refl.
totus ardeo,
uovus novus amor
est,
quo pereo.
2.
Cantat philomeua
sie dulciter,
et
modulans auditur;
intus caleo.
0.
0.
totus floreo.
Flos est puellarum,
quam
diligo,
et rosa
sol,
rosarum,
212
surge cautileiia
lasciviens.
de pectore.
0.
0.
0.
0.
totus iloreo.
totus fioieu.
8.
Veni. domicella,
cum
Tempore
gaudio,
veni, veni pulclira,
biiiniali
iam pereo.
vir iiatieiis,
auiniü vernali
0.
140
0.
totus äoreo.
a.
Einen briet ich sande einer vroweu
diu mich hime lande heliben tut,
stille ih ir enbot,
ob
si
gut,
in gelas,
daran was
al
mins kercen mut:
diu r^iae ist wol behut.
Refl. Selieh wip, vil suziz wip,
du gist wol hohen mut.
Schöne ist diu zit,
bi dir swer lit
sanfte
dem daz
tut.
141.
(fol.
O
311
Vultus tuus iudicat,
dilectissima,
quanta
vultu serenissima,
*mente lege'
'([uod'
mea
refert littera.
Manda
min
geselle cliumet
liet,
manda
sit
nobilitas,
qu(i in tuo pectore
seduhi
Refl.
71.)
lac miscet
cum
sanguine.
litt,
4.
niet
Que
est puellula
QuQ
est hec puellula,
dulcis et suavissima:
dixi,
tarn pr^candida,
eins
iu cuius nitet facie
candor cum rubediue?
amore
caleo,
quod vivere vix valeo.
213
mea
Circa
siciit
sunt suspiria
iiuilta
de tua
(|ni
splendoi- fiilouiis.
luceni doiiiit
i)ulcliritu(line,
me
qiK:
pectoi-a
Irdiint
teuebris.
7-
Vellet deus. velleiit
niisere.
dii,
quod mente proposui,
(1.
Tui lucent oculi
nt eins virginea
sicut
reserassem
solis radii.
141
viiicula.
a.
Ich wil truren vareii lan,
uf die heide siilwir gaii,
vil
liebe gespilen min,
da sehwir der blumeii schiu.
Ich sage
min
dir,
ich sage dir,
geselle, chiim
Suziu miune,
mache
mit mir.
raiiie
min,
'mir' ein chreuzelin,
daz sol tragen ein stolzer man,
der wol wiben dienen chan.
142.
(fol.
QvAM natura pro
mira preflorat
ceteris
71.)
Xe
'meQ' blanditio
mihi spem 'arceas arcte',
arte,
'querelQ' cura veteris,
cum tuQ
qua laude tuear te?
laudes in omni parte.
sint primitiQ
Refl. Revertere, revertere
iam. ut 'intuear'
te.
Sed respondes, merito
2.
Veneris!
Ad Venerem
instigor miro Marte.
Si veneris, cur
gemerem
cura curatus arte?
laudis nunc partQ,
velis ut nulla verito
meam
experiar
te.
214
142
Der wiuder
den
a.
zeiget sine cliraft
blunieii uiide
'zergangen'
ist ir
der weide,
grodii
chlaget uns diu
ilaz
cliraft,
lieide.
We tut in rite unde oucli der sne,
da von stat val der grüne etile,
die vögele swigeut gegen der zit,
lebent in grozeu sorgen,
si
daz der vrost in ekelte
durli
des ligent
git.
verborgen.
si
143.
71
(fol.
b.)
1.
SoL solis in stellifero
OS dulce, latus gracile,
Stellas excedit radio,
longitudinis modicQ.
sie
quam
unica
diligo
4.
mihi placet et populo.
Refl.
Vos
nunc
igitur,
O
o socii,
militetis Veneri.
forem Mercurius,
et si Sit in compedibus,
2.
Qucjcnmque
si
Tliilologiae sedulus',
est
quam
quam super omnes
sibi
diligo,
jüngerer clericus.
eligo,
de qua freciuenter cogito,
mihi respondet merito.
3.
Aspectus eins
143
moram
dicere,
rurapere,
a.
ein lielite sumerzit,
diu lieide in grüner
gras, blumen,
die
qui velint inpetere,
si
fac mori vel fac vivere.
rosa genis est similis,
Uns chumet
illud
nos
festina
liliis,
possum
Quid?
clile,
varwe
lit,
lovp uns
si
wahsent alle widerstrit.
Swer nah frouden werveii
Refl.
der habe
mut uü
sinne
vil.
git,
wil,
2i;
144.
(fol. 71
Si piier
cum
moraretur
I.,)
puellula
'pariter' e niedio^
cellula,
aviilso prociil
in
fit
Aiiiore sucrescente,
membris,
144
tc.-dio,
ludiis inellabilis
felix coiiiunctio.
'lacertis, labiis'.
a.
den morgensterne brehen:
Ich
sili
nii,
lielt,
vil liebe
la dich niht
gerne selien,
dest min rat.
Swer tougenlichen minnet,
wie tiigentlich daz 'stat',
da friuntschaft hüte liat.
144
[XXIV.
l).
a. fol.
14.]
Hörstii friunt den wahter an der cinne,
wes
sin
sanch veriach?
Wir muzen uns
schaiden nu, lieber man.
Also schiet din
lip
nu iungest hinnen,
do der tach uf brach,
unde uns diu naht so fluchtechlichen trän.
Naht
we
git senfte,
her^e
lieb,
we
in
tut tach:
mach
din nu verbergen niht,
uns nimit diu freude gar daz grawe
Stand
uf,
riter.
lieht.
21fi
145.
(fol. 72.)
2.
Yenit riuidam iuvenis
YiuGö (jiu^dam nobilis
die gie ze liolge vmhe vis:
do
si die
pulcher et amabilis,
der zetrant ir den bris;
hunde do gehant,
Refl. heia heia, ivie si sanch,
wi
cicha cidia,
vincula
si
er viench si hi der
wizen hant,
er fuort si in daz vogel sanch.
sanch,
Venit
viiiciila
'sive'
der warf
vincula rumpebat.
er
warf
si
aquilo,
verre in einen
si
^lo',
verre in den ivalL
146.
(fol. 72.)
4.
1.
Ich
was ein chint so wolgetan, Er graif mir an daz
virgo
dum
florebam,
do brist mich diu werlt
al,
Hoy
er fourte
mich
der hant
5.
et oe
maledicantur
hi
iiiultum violenter.
Omnibus placebam.
Refl.
ivize geweint
valde iudecenter,
Er sprach, "vrowe, gewir
tili^
nemus
iuxta viam positfj!
est
haz,
remotum."
Dirre luech der habe haz,
planxi et hoc totum.
/a wolde ih
flores
an
di icisen
gan
adunare,
do wolde mich ein ungetan
ibi
6.
Iz stat
deflorare.
ein linde ivolgetan
nou procul a via,
da Jiah ich mine herphe lan
tympanum cum
3.
Er
lyra.
7.
nam mich bi der ivizen hant,
sed non iudecenter,
Do er zuo der linden chom,
dixit
"sedeamus",
er luist mich diu tuise lanch
diu minne twanch sere den
valde frauduleiiter.
ludum faciamus.
[Desunt hoc
loco reliqua.J
man
\
-,
;
217
147.
(fol.
72
b.)
Suscipe Flos
floreni,
designat amo-
qiiia flos
vcm.
TUo de Höre
cupt.us
siim
'nimio'
amore.
Hunc
Floi-a
floreni,
(Inlcissima
semper
,
odora,
nam
velut auiora
fiet
5
tua forma decora,
Florem Flora
vide,
dum
quem
videas
mihi ride.
'Florem Flora
tene',
tua vox cantus philo
men(^.
Oscula des
rubeo
flori,
conveuit
flos
ori.
Flos in pictura
non
est
flos,
iramo
figura
9 qui pingit
florem
non pingit
rem.
154.
(fol.
77
b.)
1.
Eia
dolor!
Nunc
nie solor
velut olor
albus neci proximus.
floris
odo-
218
Abiectus
liigeo,
Musa
h;tatur;
(lespectus pereo,
rauca pieeatur,
exclusus langueo.
su(;
Urit Yeuiis
vates Eurydici.
corde
reddatur
teniis,
quam nee Rhenus
4.
Renim
decus!
nee Euplirates niaxinins
Corde
nicj-ehus,
valeat extinguere.
in te ceeus,
Me
tui solis radio,
sola poterit
solvere vel perdere.
2.
vultu lueifluo
succensus
Cur, livens invidia
nil
(^stuo
dispar mortuo.
noete uata stygia,
Finem
lingua balbens inpia,
dare
velis
telis.
niea turbas gaudia,
Tunc
vecte claudens ostia
Jovis fungar
mihi quondam pervia,
iini unam
negans brunam
Piatone
in eQlis
solio,
dftctior,
Sampsone fortior,
Augusto ditior.
Florulam,
5.
nee pallentem
Virgo 'par Tyndaridi',
nee hab entern
tue fave Paridi;
maculam,
rosa prati
easti floris
nil
CQÜ roris
luctus plena turbidi,
'Qmulam',
morsu dentis
Venus urit,
amor furit,
vas auratum,
aromatum
invidi,
solitum
'virgnlam' ?
:5.
Parce
floridi,
repugnes Cypridi;
suppliei,
rapit sibi
servum
tibi
more mediei
Sana erematum;
deditum.
laxa reatum,
flexus
solve ligatum
poplitum.
catena duplici.
Tibi cedo,
dedo
6.
Cantus rhythmici
Ter so vulnere
iocis refici
tue munere
219
vita recrescat.
220
mihi servo serviat,
Niiper seiiex. iuvenesco,
nam summnm
compesco
(Ipsenesco 'necv
est solaliuni
inotus auimi,
cuiuslibet doloris,
nam proximi
me castigant,
ut sibi iungat alium
participem laboris.
]>lus iustigant.
5.
et nie coguiit fiirere.
Bis pungitur qui nititur
Moriar
repugnare stimulo:
in
Venere.
ergo iuste patio]*
3.
et crucior
Amor noster senuit.
dum re peramata
milies ac pluries
mortis sub articulo.
renovata
Yeneris
Parce, Yeuus, parce!
'scintillula'
Noster
ignis Qstuat
nov«i *novellula"
mihi
in
me
principis in arce.
subripuit;
6.
hac flamma morior,
dum
Uror igne consumptivo,
iam non vivo,
iocunde saucior;
honestate criminis
recidivo
culpa deculpatur,
morbo
et furori Yeneris
forma suffragatur.
Plus
Flora
iuvitus sub onere.
lianc sarcinam
mecum
l(^ditur
qui premitur
4.
Utinam
crucior^
vivens morior.
Moriar
sentiat,
155
Non honor
in
Yenere.
a.
est sed onus species l^sura ferentes
Si qua voles apte nubere, nube pari.
156.
(fol.
79.)
1.
DvM
'quiete'
soporique
vegetarem,
membra darem,
;
221
et laiigueret auimalis,
'provaleiet' naluialis
viitutis dominiiini,
•)_
Ell,
Cupiclo pharetratiis,
crinali torque spoliatiis,
manu multa
tactis alis,
mesto vultu, nimquam
talis,
Visus est per soninium.
3.
Quem
ut vidi perturbatum
habituque disturbatum,
merabra Stupor ingens pressit;
qui paulatim ut recessit
a membris orgaiiicis,
4.
Causam qupio mesti
vultus
et sie deformati cultus,
cur sint
al(i
contrectatQ,
nee ut decet Ordinate,
'causamque'
itineris,
5.
Amor quoudam
vultu suavis,
nunc merore gravi gravis,
ut
me
vidit percunctari,
respousumque
reddit causam
prt^stolari,
singulis:
6.
"Yertitur in luctum
Organum Amoris,
canticum subduetum
'absinthio' doloris;
vigor priscus abiit,
evanuit iam virtus.
Me
vis deseruit, periere Cupidinis arcus."
7.
'•Artes amatori«:
iam non instruuntur
222
a Niisoue
traditc,
passim pervertuntur;
nam
si
quis istis utitur,
niore niodernorum
turpiter abutitur bac assuetudine
morum."
'•Na so meis aitibus
l'eliciter
instructus
mimdique vohiptatibus
et regulis subductus
ab eiTore
stiiduit
iiiundiim revocare,
qiii
sibi
notus
erit,
docuit sapieuter amare."
y.
''Veueris mysteria
iam nou occultantur
'cistis',
et exposita
corain pr^sentaiitiir:
proli dolor,
non dedecet
palam conimisceri?
Pi(;cipiie Cj^tlieiea iiibet siia sacia taceii."
10.
"Amoris ob infamiam
moderni gloriautur,
«ine re iactantiam
anxii venantur,
iactautes sacra Veueris
corporibus non
E
bell,
tactis.
noctiiinis 'titulos'
imponimus
actis."
11.
''Res aichana Veneris
virtutibus habenda,
optimisque meritis
et
moribus emeuda,
prostat in jn-ostibiilo,
redigitiir in
pactum:
tanta meiim populo
'ins'
est ad
damna redactum."
I
223
157.
(rol.
70
b.)
3.
Yexeuis viucula
Venus
viuctus sustineo,
nigros et niveos,
sppe traducitur
peieaiit iacula,
Fixus
Silin
figitur
per 'non' idoneos,
sie pereo!
(luibiis
aniplectitur
mores nunc aureos,
nunc habet ferreos.
aureo,
plumbeo
Amans dum
Hörens viiguiieula,
fallitui'
unde
scintillula
amor subvertitur
salit
de stipiüa,
merito dicitur
qua totus aideo.
metamorphoseos.
Flora, iam noveris,
Amor
4.
quod sim
mutabilis
marcidus areat;
sollicitus;
tui spes
mimeris
verax et habilis
mihi
fit
exitus,
floreus
nam
tibi deditus
maneat.
mihi sum perditiis;
Amor sie
voto dum
mollis in as<peris,
plus est amabilis;
C(;cus plus ceteris
ergo
ad iubar sideris
animi
tui
sum
sit
'polleat',
studeat,
similis
vigilis:
hoc Signum teueat.
territus.
158,
(fol.
79
b.)
DiuA vi amoris teror,
Meret
et venereo axe vehor,
die,
'igue'
Deme,
ferventi suffocatus.
pia, eruciatus.
cor,
quod gaudebat;
quo te cognoscebat,
singularem et pudicam
te adoptabat in
amicam.
4.
Ignis vivi tu seiutilla,
Trofert' pectoris singultus
discurrens cordis ad vexilla;
et mostitie tumultus,
igni incumbens non pauxillo
nam
couclusi mentis te sigillo.
urget me, et
amoris tui vigor
illi
ligor.
224
5.
Iure Veneris orbata,
A'iiginale liliiim,
liium presta siibsidiiim;
castitas redintegrata,
vultu deceuti peioruata,
in exiliiim
iiiisisiis
qurrit a te consilium.
veste soplÜQ decorata»
8.
0.
Nescit
amoie
(luid agat.
tiii
moritur,
'Psallo tibi
despicere
veliitur,
lelo uecatur Veueiis,
sibi
iii
per
subveneris.
me
soli,
me
noli',
precor velis
coli;
lucens ut Stella poli.
159.
(fol.
so.)
Vacillantis trutiu(i
quQ
libramiue
Irons, nares,
mens
facies,
quQ CQsaries,
siispensa fluctuat,
•j.
et
(^stiiat,
Sicut in arbore
in diversa rapior,
latione
frons tremula,
cum Dione
navicula
dimicante crucior.
levis in oquore,
2.
dum
caret ancliorQ 'siibsidio',
tiatu
concussa
Siib libra poudero,
fiuitat,
quid melius,
sie 'agitant',
aut dubius
mecum
Dum
'sollicitant'
delibero.
amor
menti refero
(lelicias
sie
me
turbine
dubio
'atque' ratio.
venereas,
4.
qur mea mihi Floiula
laugueo,
det oscula,
causam languoris video,
qui risus, que; labellula,
vivens et prudens pereo.
160.
(fol.
so.)
j..
MvLTiFOKMi succeudente
discurrente,
Yeueiis
me mergente
scintilla
vagor mente
curarum aeja Scylla,
225
uam ad
velle
losp paitis rea
meuni
cedit in contrarium.
quüd speiavi melius,
Votum Dioneum
3.
Quid insudo Veneri,
cedit iu coutrarium.
et quid parco verbis,
Heil. Sic, sie amaiis rapior
verberi?
Qu(: mihi sie est oneri,
pendiilus in varium.
subridet
iani
alteri.
Moiior, morior, morior.
lam
illum vult audire,
Delium flagrantem,
iam
procantem. anlielantem
iam parat consentire:
Dapline lespuit, renuit,
morior, morior, morior.
puduit amplexaii:
In qua
mihi lefragari
ad
uititur (luo petitur:
Cur Venus istud patitnr,
quod ea quc^ diligitur
subvertitur spes mea,
qiiia
discit lascivire,
flecti glorior,
me non
reflectitur.
cedit iu contrarium?
Cytherea
161.
(fol.
80b.)
2.
Qvis furor est in amore?
Ad
Corde simul ore
iamque visu
Dr3'ades ego yeni,
leni
cogor innovari,
C(jpi
cordis agente dolore
quasque decoris amc^ni;
fluctuantis
more
sed
speculari
unam
inveni
videor mutari
pulcbram absque
Veneris ad nutum,
Subito procellam
corque prius tutum
curis
volvor in novellam,
non inbutum
Veneris
pari.
copitque puellam
cordis haue pr^ambulus
officio
oculus venari.
sentio turbari.
162.
(foI.
80b.)
1.
comes amoris
cuius mala male
Codex Euian-
dolor,
uec habent reniedium.
'solor',
Dolor urget me, nee mirum,
15
226
quem a
pivdileeta
eu vücat
cnius laus est
l>ro
(jua
diiuiii
sino:ulaiis,
non curasset
Helene consortiuni.
vallis flüs couvalliuni,
int er valles vallis
exiliiini,
l^aris
quam
insijinita.
vallis rosis rediniita.
collaudat sol et luna,
dulcis cantus avium,
quam
Uiuii
(laude vallis
uiia,
collaudat philoniena,
(luam dulcis et amf^na
UH'Stis
daus solatium!
;
227
164.
81.)
(fol.
Transmt nix
sie feror in dubiiini;
et glacies,
spiraiite favonio,
sed
cum
tern^ nitet facies
me
furatur inscium,
ortu floriim vaiio,
et proisus deficio
et mihi raateries
ad gaudia.
amor
ad
quem
est,
seiitio,
4.
ofaudia.
Refl.
Non
Tempoiis
ammouet
iios
lascivia.
est finis precibus,
quamvis cantu liniam,
superis faventibus
adhuc
lila,
pro qua giavior
mens amorem
lianc respicio,
patitur,
uude
illi
serviam.
iQtis
plausibus
optata percipiam
ad gaudia.
iusto plus asperiüi",
nee mihi compatitur
amans,
non meutior,
et
nee vivit nee moritur
Agnosco vestigia
rursus flamme veteris,
planetus et suspiria
ad gaudia.
nova Signa Veneris,
'quibus'
monet
tristia
Hie amor, hie odium;
anmntes pro ceteris
quid eligam nescio.
ad gaudia.
164
"Waz
ist
für daz senen
a.
gut
daz wip nah lieben manne hat?
wie gerne daz min her(^e erehande,
wan daz
Also
iz
reit
bedwungen stall"
ein vrowe schone.
so
wan diu hüte
minem mute."
'"An ein ende ih des wol chöme,
selten sin vergezzeu wiit in
228
165.
(lul. 81 b.)
1.
Pkata
diilce
lideiit
iaiii
iiux duiiat
([u'i
st'iiiper
liis
vc'lk^nt
umne
sonniia.
semper
vult gignere;
vixeris,
letare, iuvenis,
quia nescis
colo giaiiam.
iaiu
aridum.
l'uit
modo
(puimdiu
^'enus. mihi .^ubveiiias,
luaiii
(luud
germen suum
ludere:
quid taciam?
niiser,
accedit tloridum,
liiemps discedit temere,
lloies curiiere.
e>-t
st'd
ve \r
Tempus
uiniiici,
cum
deperis.
4.
meuni
Plaiigit cor
qiiia caret
Dulcis appares omuibus,
niisere,
sed es mihi dulcissima,
.solaliu.
Öi velles hoc cogiioscere,
tu pre cunctis virginibus
beue posses, ut
incedis ut castissima,
seiitio^
tu, mitis cousidera,
tu viigo piilcherrima.
.si
nam
uoii audis nie niiseruni,
passus sum et suspiria.
mihi mors est asperrima.
165
Der
per te gemitus
a.
der Averlt ein meister
al
si,
der geb der lieben guten tach,
von der
si
ih
wohl getröstet
piu.
hat mir gar min ungemach
mit
ir
gute gar benomen,
uustaete hat
si
mir erwert,
an
ir
genade chomeu.
ih pin sin
166.
(fol.
bl b.
1.
NoBiLi.s,
mei
amat meum
miserere precor.
subveni!
tua facies
Kell.
ensis est
quo necor.
nam meduUitus
te cor,
Amor improbus
onmia superat,
subveni!
:
229
2.
Com*;; sperulas
tiir
pnlc.liiiur
cordi sediilas.
nnminas
(lulcior,
iiielle
eliciunt
liliis,
sulivciii!
adjiciiint,
hebet aninuis.
4.
vires (Icliciiint;
Decoi- prrvalet
snbveni!
candori rflieris;
ad
3.
Odoi- roseus
pr<:t,(jiium
pn^sentor Venei'is
spirat a labiis;
ecce pereo,
speciosior
si
pr^ cimctis
iion
snbveneiis:
subveni!
filiis,
16ß
Edile'
a.
vre wo min.
onade maiie
ili
dicli.
diu wunneclilicher scliin
wil gar verderben
Suze, ercbenne
niicli
dicli.
diu lip der ist mir zo wunnts
Refl.
Israeli
im
ist
liücli.
mir not,
suze vrowp. gnade,
piu tot.
ili
167.
(fol.
S2.)
1.
Sic
mea
fata canendo solor,
Hoi
morioi-,
Roseus
elfugit ore color.
blandus inest meo
hei
morior
hei
eogoi-
sed
morior
ut uece proxinia facit olor.
Mum
(luod
amem
non amor.
cordi dolor.
Cura crescente,
2.
labore vigerite,
me
dignetur (luam desider»
vigore labente,
Si
miser morior.
felicitate
lovem supero.
230
Nocte cum
si
illa
si
dormiero,
mammis
.simi)licibiis
sua labra semel snxeio,
mortem
subire,
Sic cogitauclo
placeuter obire,
vitamque
tanta
rosa
finire
cum
[tero, pulsatus
liei
pudore,
amore,
hei lamberem, bei lamberem, hei
lamberem;
3.
ITbera
Venerem,
potero, hei po- quod os lamberem,
gaudia recepero.
si
seiisi
sedit in 0]'e
libens potero,
bei potero,
ut allude-
rem.
cum animadverterem,
luxuriando per characterem.
optavi maiius, ut involverem,
168.
(fol.
LiNGVA meiidax et dolosa,
82
b.)
luro Plu^bum, iuro Hartem,
lingua procax veneuosa,
qui amoris 'sciunt' ai'tem,
lingua digna detruncari,
iuro quoque
et
iu igue
concremari.
2.
QuQ me
et
dicit
dimisisse,
ad alteram transisse.
Arcum
iuro
Vnde
iuro
cum
sagittis,
quas frequenter in
me
mittis,
sine fraude sine dolo
fedus hoc servare volo.
7.
3.
Musas novem,
quodque maius
Cupido,
0.
deceptorem
non fidum amatorem,
quam amabam
et
te,
arcum cuius reformido.
est,
Volo f^dus observare,
per lovem, et ad h^c dicemus, quare;
'qui'
pro ^Danae' sumsit auri, iuter choros puellarum
'pro'
Europa formam
tauri.
nihil vidi
tam preclarum.
4.
Sciat deus, sciant dei,
Inter quas appares
non sum
ut in auro margarita,
sciant
huius
reus huius
dii,
rei
rei,
sciat deus,
non sum reus.
ita,
humeri, pectus et venter
sunt form ata tam decenter,
L
;
231
9.
Fi'oii.s
(laut
et gala. labra.
mentuni
'diinr
ei
amnris alimentum;
et '(liim"
silva sine
a(iiia
crines eins adamavi.
qnoniani fueie
lio-iiis.
erit ignis,
11.
flavi.
et 'dum' niaie sine velis,
et •tlnnr Pavtlins .sine telis,
10.
a mihi semper eris
Ei'go 'dum' nox erit dies.
cai
et 'dum* lalior erit (inies,
nisi
lallar,
uon
falleris.
169.
(fol.
82
r..)
[Iniüum carminis ad ist ins folii caJrem invf.pll noc
modo sequi tur folio contiiiuati.]
DoLEo quod nimium
patior exilium:
pereat hoc Studium,
si
iion
redit o;audium.
Sequnntur
potatoria et lusoria.
eo qiiod
e
;
282
173.
(fol.
De
80.)
conflictn vini et aquae.
prius est iocundus,
Denvdata Verität
sed
succinctaque brevitate,
ridens verboque facundus
ratione varia
non rumpit
quod non copulari
(lico,
immo
(lebent,
silentia."
6.
^•Cum quis de te forte potat,
separari
quQ sunt adversaria.
si
Sit
sanus, tunc Qgrotat:
eonturbas pr^cordia,
2.
Cum
([ui
reponuntur
in scyplio
tonat venter, surgit ventus,
vinum, aqua, couiunguntur.
qui inclusus, non ademptus
Talis coniunctio
multa dat supplicia."
non est bona, nee laudari
debet.
ex utroque gutture,
3.
Yinum
est inflatus,
tunc diversos reddit flatus
melius confusio.
aquam secum.
sentit
7.
"Sed cum venter
immo nuncupari
dolens inquit: "quis te
mecum
ausus est coniungere?
et
cum
ita dispensatur
venter, aer perturbatur
a corrupto munere."
Surge, exi, vade foras,
8.
nee eodem loco moras
Aqua
mecum debes
"turpis iacet tua vita
facere."
in
4.
'•Vilis
et inverecunda
rimas qu(^ris, ut inmunda
mundi loca subeas
super terram debes
et
cum
teri,
terra commisceri,
ut in lutum trauseas."
te
non ornatur,
fabulatur
in tui prQsentia,
magna
Qui sunt
miseria.
tui potatores,
vitani perdunt atque
mores
tendentes ad vitia."
9.
'•Tu scis linguas impedire,
titubando solet ire
tua sumens basia,
o.
"Mensa per
nullus homo
contra surgit ita:
verba recte non discernens
centum putat esse cernens
duo luminaria."
:
233
10.
"Et
qui tuus est amator,
(lomos tene.s parvulas;
liomicida, fovnicalor,
sed ego magna sum
Davus, Geta. Birria:
dissoluta
ales tibi famulantur,
me
in
mundo,
dittuudo
per teiTQ particulas
tales de te gloriaiitur
potum dono
tabernali curia."'
ad salutem
sitieiiti,
me
quQrenti
valde necessaria."
11.
'Tropter tuam pravitateni
nnllani liabes libertatem,
173
a.
Versus.
1.
Tu cratere
meo
Tlietis est sociata
et dea iuncta deo, sed dea
Non
2.
Res tam
Xon
sit
sie
.
deus absque dea.
diversQ. licet utraque sit
dum
4.
eo.
valet hie vel ea, nisi quando sunt pharisQa
bec duo, propter ea
3.
LyQo,
maior
bona per
se,
perverse eoeunt, perdunt pariter
se.
reminiscimini, quod ad eseas architrielini
cyathis Domiiii non est coniunx aqua vini?
in
174.
(fol.
S7b.)
1.
Si Quis
Deciorum
dives officio
curarumque t^dium
solvit, et
dat gaudium.
gaudes in Vagorum
esse consortio,
vina
nunquam
3.
spernas,
Terminum
diligas tabernas.
o
allicit
concio,
bibat funditus confisa Decio,
Bachi, qui est Spiritus, infusio
gentes
niillum teneat nostra
bibendi studio,
nam
ferre scimus
Fortung clypeum.
eum
234
Circa frequens Studium
clamat
sis se-
st;ipe
dula,
sedens doi'so nudo:
jipta digitos gens. eris (Miiula
ad fraudem Decii
sub spe stipeudii.
ö.
Qui perdit pallium
Deciuiu
seit esse
fortuiiQ
sibi
dum
nuntium
non prosper^,
temere
ludit
10.
'•Vv tuis donis, Decie,
tibi
fraus et insidi(;;
turbam
facis ludentium,
paris stridorem dentium,
lusorum enim studia
sunt fraudes et rapina,
quQ mihi supplicium
merso daut in ruina."
gratis volens bibere.
6.
11.
"Fortune^ bona primitus
Lusorum studia
voluntas est inmersa,
sunt fraudis conscia;
in
perdentis tQdia
sunt
gaudium,
illi
meque mihi peuitus
novercatur aversa.
In valle 'haec parapsidis'
qui tenet pallium
stat fronte capillata,
per fraudis Vitium.
qu^ nunc 'aures' aspidis
7.
habet retro calvata."
Ne miretur homo talis,
quem tus, es nudavit,
Schuch! clamat nudus in frigore,
nam
cui gelu riget in pectore,
sors item cogit talis
dare p^nam factis malis,
lovemque
beavit.
8.
12.
quem tremor angit nudo cordum optat, ut sedeat
|pore,
(^statis
tempore
Vt plus ludat,
quem sors uudat
sub arbore.
lucri spes liortatur;
Per Decium
sed
dum
festes
13.
supplicium
trahunt vestes,
suis dafür cultoribus,
non
auxiliatur.
quos SQviens
9.
urget hyems
In taberna
semper
suis temporibus.
fraus Qterna
semper
est in ludo,
hanc qui amat
14.
Sub
digito
sollicito
.
235
super vestem
latet frans et deceptio,
meam
oiitiir,
iiiidi'.
mittunt sortes.
in.
liulitur,
(Uiiu
(lissensio.
litis
s(^'pe
Heu, pro Indo
SQpe nudo
15.
Deceptoris est mos,
dat vestem saecus,
volooes et tardos
sed
et graves *fi-auilet' sors;
mortis venas
sint
secum Decii,
dum
penas,
dat nescire Bacchus.
sed fuiti conscii,
dum
liidniit
1>0.
Tunc salutant peccarium,
socii.
et laudant tabernarium,
IG.
Sub quoriim studio
excluditur denarius,
IVaus et deceptio
profertur sermo varius:
regnaut cum Decio
21.
Dm
non Qquis legibus,
damnandus animus,
17.
si
de vin
Tunc eum osculamur.
Wir enahten niht uf don Rhi,
sed Bacho l'amulamur.
sed innexis retibus.
Corde
Uli misi?' hescher
22.
quis tarn devoto
iiuius rei testis Otto,
Tunc rorant scypbi desuper,
et canna pluit mustum,
'colum' cuius regit 'Olotlio',
et qui potaverit nuper,
quod SQpe luidatur.
bibat plus
ludum imitatur,
quam
Causa
sit
iustum.
28.
18.
Tunc postulantur
ludi
tesser^,
SQpe nudi
pro poculis iactatur,
sunt mei consortes;
nee de furore BoreQ
dum
quicquam pr^meditatur.
'sibi'
pr^stem,
175.
(fol.
In
taberna (luando sumus,
87 b.)
Quid agatur
in
taberna,
non curamus (luid sit liumus, ubi nummus est pinceriia,
hoc est opus ut quQratur,
sed ad ludum pioperamus,
cui
w
i
semper insudamus.
si
quid loquar, audiatur.
:
236
5.
Quidiim ludimt, quidam bibimt, Bibit hera, bibit herus,
qiiidam indisrrete vivnnt.
bibit miles, bibit clerus,
Sed
bibit ille, bibit
ex
in ludo (lui
liis
quidam
quidam
moraiitur.
quidam denudantui';
ibi
vestiuiitur,
saccis induuntur.
Ibi luillus timet
mortem,
sed pro Baclio mittunt sortem
Primo pro nummata
bac bibunt
illa,
cum
ancilla,
bibit velox, bibit piger,
bibit albus, bibit niger,
bibit fonstans, bibit vagus,
bibit rudis, bibit
magus,
0.
3.
Ex
bibit servus
vini.
libertini:
semel bibunt pro captivis,
Bibit pauper et (^grotus,
bibit exul et ignotus,
bibit puer, bibit canus,
post hQc bibunt ter pro vivis. bibit prpsul et decanus,
quater pro cbristianis cunctis, bibit soror, bibit frater,
quin quies pro fidelibusdefunctis, bibit auus, bibit mater,
sexies pro sororibus vanis.
bibit ista, bibit
ille,
septies pro militibus silvauis, bibunt centum, bibunt mille.
4.
Octies pro fratribus perversis,
7.
Tarum centum
sex nummatfj
novies pro monachis dispersis, durant, ubi inmoderate'
decies pro navigantibus,
bibunt omnes sine meta,
undecies pro discordantibus,
quamvis bibant 'mente'
duodecies pro pQnitentibus,
Sic nos rodunt omnes gentes,
tredecies pro iter agentibus.
et sie erimus egentes.
Tam
l^ta.
quam pro rege Qui nos rodunt confundantur,
et cum iustis non scribantur.
bibunt omnes sine lege.
pro papa
I
237
MoUes
in
cibüs eileie,
(jua
iugum inops perdit
suo paupertatis.
inpiuguari,
G.
(lilataii
Ex domo
stiuleanius ex adipe,
gressu
strepunt
iu-
Cquali,
alaciiter bibere.
procumbunt
nasturtio
i)lateali,
tVatres nudi carent penula,
Heu quam
felix est
iam vita
ad teiTam proni flectuut geiuia.
7.
potatoris,
Iu luto strati dicunt: '"Orate".
([ui
cuiaram
^teiiipestatem'
Per posteriora
sedat et uK^roris,
dum
dorsi
mox
audi-
tur: "Levate,
vinum iu vitro
exaudito iam
subrubei coloris.
flavescit
vestre sunt ora-
tioues,
Bachus vestras
quia respexit
5.
coupunctiones."
Bibuli lageuam
8.
absorbent vino pleuam,
Omnes
vinum mixtum
venter exi)0scit,
dicunt: '"surgite, eamus,
ut
paululum
edamus,
mellifluo odore,
claretum forte
recusat potum
stomaclius
nectareo sapore,
et Simplex erit
scyplios crebros repetuut
in sede maiestatis,
tis
176
gaudium,
üon
Sit
si
a.
Mella, cibus dulcis, sunt sepe uocentia multis.
Esca quidem simplex sanum
Divitie dulces, pluribus
facit
ille
insanum multis destituere
atque valentem.
graves,
cibis.
177.
(lol.
Eaeelii
meriUim
iucitat illieitum,
88
b.)
pocula festiva
uon
mecum
cu-
pleua/'
Versus.
Pvi;i
diu
carens c^na,
sunt captiva.
238
Baclium colo
et corde iocundo
sine dolo,
non
meum
et transcurrat
bibat.
2
Hac
in
et discuri'at
plana tabula
mora detur
pares
in
orbe rotundo.
sedula,
sortes
'nostrtj'
pugnaut sicut
nam per
vagus mundo,
et re cur rat
quia volo
quod OS
Sit
Simon
fortes,
in
Alsatiam
visitare patiiam
ludiim
lero dudiim
venit ad confratres,
dorsum nndum
ut mei consortes.
ubi
vinum
et
albinum
visitare partes,
3.
Xunquam
et rufinum
eiit habilis,
qni non est iustabilis
potant uostri Iratres.
173.
(fol.
89.)
Bacche, benevenies
lerusalem, et Babylon
gratus et optatus,
regalis ditatur,
per
fit
quem noster animus
4.
Ex
l^tiflcatus.
Refl. Istud vinum,
bouum
vi-
num
vinum generosum
reddit virum curialem,
probum, animosum.
2.
hoc scypho conscii
bibent sui domini,
bibent sui socii,
ljilJP'»t
et amici.
5.
Baclius forte superans
pectora virorum
amorem
Iste scyphus concavus
in
de bono mero profluus,
aninios eurum.
si
quis bibit sepius,
satur
fit
et ebrius.
3.
concitat
H.
Eacbus sQpe visitans
mulierum genus
H(jc sunt vasa regia,
facit eas
quibus spoliatur
tibi,
subditas
tu Venus.
239
lUchiis venas penetiaiis
Baclms
calido liquore
solet expiignare.
illam facile
facit eas igneas
u.
Veneris ardore.
Baclms, uumen faciens
liominem iocuiulum,
8.
Bachiis
reddit
leniens
leiiis
curas et dolores
eum
pariter
doctum
et
Bache,
deiis iuclite,
coufert iocum, gaiidia,
facundum.
12.
risus et amores.
omnes
9,
hie astantes
sunius miinera
Bachus. mentem feminc^
leti
solet hie lenire,
tua prc^libantes.
cogit eara citius
13.
viro consentire.
Omnes tibi canimus
maxima prcjcouia
10.
Aqua prorsus
te laiidautes merito
coitiim
tempora per
iiequit impetrare,
178
omiiia.
a.
Versus.
i.
Tu
das, Bacche, loqui, tu comprimis ora loquacis,
ditas, deditas,
•_>.
tiistia Irta facis,
Concilias hostes, tu rumpis ff^dera pacis,
et qui nulla sciunt
:5.
Multis clausa seris
tu das, ut detur,
4.
Das
omuia
tibi
iiil
scire facis.
panditur archa teuacis,
dare posse
facis.
ceco visum. das claudo crura salacis:
crederis esse deus, htjc quia cuncta facis.
ö.
ne sitiamus,
vas repleamus.
Ergo bibamus,
posteriorum
sive priorum
Quisque suorum
Sit
sine cura,
morte futura
reperitura.
240
6.
Pone merum
7.
Baccluis erat captus viuclisciue teuacibiis aptiis,
iioluit
et
talos,
pereat qui crastina cuiet.
ergo deus carceris esse reus:
ast in conclavi dirupit vincula siiavi,
et fractis foiibus
e laribus.
i)i'odiit
179.
(fol.
89
b.)
1.
PoTATOREs exquisiti,
licet sitis sine siti,
et bibatis expediti
et
scyphorum
iuobliti,
scj'phi crebro repetiti
non dormiant,
et sermones inauditi
prosiliant.
2.
Qui potare non potestis,
ite
procul ab bis
non est locus
liic
mos
Inter letos
festis,
modestis.
agrestis
modesti(;:,
et est
ceitus testis
su(;:
ignavio.
3.
Si quis latitat
liic
forte,
qui non curat vinum forte,
ostendautur
exeat ab
illi
portQ,
liac coliorte:
plus est nobis gravis morte,
si
maneat,
si
recedat a cousorte,
tunc pereat.
;
241
4.
virtus rnus admillatiir
C'um coiitingat te prc^stare.
pofiilis,
ita bibas absqiie pare.
in
ut non possis pede skire,
et viniiin debililatiif
neque recta verba dare,
in copulis.
sed
Sit
tibi salutare
6.
potissimuni
C'Um regina
semper vas evacuare
sit in
'quam maxinium'.
.sed
indigna tanto pari,
quem pri;sumat
Nunquam
Dea
deam
nam
deo ne iunf^atur,
deiis
mari.
dea potest appellari,
o.sculari.
Baclius adaquari
se voluit,
nee se Liber baptizari
aspernatur,
qui Liber appellatur
sustiuuit.
libertate gloriatur,
180.
(fol.
90.)
HiEMALi tempore,
potemus
dum
scyplii inpleantur iugitej-,
et
prata marcent frigore,
concurrunt
solito
more;
plena detur tabula,
in c^stuario
cum Decio,
qui regnant
et
potemus
aquQ congelascunt,
alacriter,
postquam convalescunt
sortes concedantur
pro nummis et pro poculis
socius a socio, ludus incitatur; vestes mittantur,
qui vestitus
venerat.
niidus
reparatur,
ei
Eia, nunc appareat.
cui sors
trepidant divitiQ
magis aut
foi'tuna fa-
veat.
semper servit
cui paupertas
liber e.
Mox
Salutemus
eins 'conmilitone",
socii,
nos qui sumus bibuli,
tabernam sicco
Codes Buran.
'stubam' egreditur.
a Cbaldcio recipitur
2.
ore,
quassantur mandibub;,
nudus clamat:
vt;
vq vq
10
!
!
242
'coiTuunt' (lentes in agone.
deferens in ore?
O
Hei,
iufelix iiimium.
cur venis de calore
(lecantaiis.
lic^c
est regula,
per quam nobis cutis
regem martyrum
erit
mor
bida.
181.
90 b.)
(fol.
Ykbs salve regia
gens teutonica
Trevir, urbs urbium,
nil
quam
per
redit ad
et plus 'munifica';,
lascivia
sua dans largius
gaudium,
l)er didzor.
florescit patria,
flores
sodalium
4.
duhor.
2jer
lovis in soiio
Refl. //er icirt, tragent her ^''^
coramque superis
ivin,
vrolicJi Silin
fuit iudicio
wir
hi
dem
concursu Veneris
^'^^^'
2.
Trevir
rosa 'rosario
'metropolis'
data' pre ceteris
urbs am^nissima,
quQ Bachum
l^er didzor.
recolis,
Bacho gratissima,
da
5,
'
Quid
est iocundius,
prQsigni facie
tuis incolis
rosarios
vina fortissima
rosa
2wr didzor.
decorat hodie,
3.
Ars
nil
—
potat melius,
dialectica
unde vox
—
sonat
probat verius:
l^tius
l^titiQ
2)er didzor.
182.
(fol.
HospEs laudatur,
si
abunde datur,
ut bene bibatur,
et hoc propere.
90
b.)
Refl.
Den
scd
sit
vobiscum,
c
pecharie
Modo
bibite, sortes appo-
uite!
243
Locus
est
"Te deum laudamus",
'genialis'.
et hoc, propere.
ubi potiis est veualis,
quem vendit
socialis
7.
'nobis' feniina.
Nos
.5.
qui propiiiamus,
et vina portamus,
Pincerna tunc
l^tatuv,
prius uon bibamus,
abuncle propinatur
douec dicamus:
de vino meliori
8.
atque leuiori
et
'•Bachus est suavis",
hoc propere,
Fit tarnen si;pe gravis
•i.
bibeiitibus incaute
Baclius ad amoreni
ac inmoderate.
instigat iuiiioreni
mente rigidiorem.
9.
Proinde uon omittatur,
et hoc propere.
sed lautius bibatur!
5.
Hic
est locus
'Dignius' iam mittatur
aunalis
et
festumque uatalis.
hoc propere.
ubi überaus
10.
est ista regula.
Ergo nos ludamus.
sortes proiciamus,
6.
Cum
ergo saUitamus
bibamus,
l(jtanter
vinum, tunc cantamus
et
182
hoc propere!
a.
Versus.
Hircus quando
bibit,
quQ non sunt debita
cum bene
qu(;
dicit,
potatur,
non sunt debita
Cum bene sum
fatur.
potus,
tunc versibus effluo totus.
Cum
nee in
hic,
sicco siccor,
nee in b^c, nee
in
hoc cor.
16"
244
245
183.
(fol.
1
2
91
Tessera blandita fueias mihi, (luaudo tenebam.
Tessera perfida, concava; res mala tessera graudis.
IV.ssera materies est omnis perditionis,
Tessera deponit lioniiiiem
3
Sunt comites
Rara
4
b.)
Hi
summe
rationis.
ludi mendacia, iurgia, nudi,
fides, furta, macies,
substantia
ciirta.
tres ecce canes segiies, celeres et iiianes
mea spes, quia dant mihi res et multiplicaut es,
l)ignüia cum nummis, cum castris i)r«;dia summis
sunt
Veuantur, te prQdantur, mihi
183
sie
famulautur.
a.
Littera bis biua nie dat vel syllaba triua.
dematur caput, ex reliquo generatur
Si mihi
bestia, si venter,
uil,
si
peuuis ero tecla deceuter;
vertor, ero, uil
sum
laico
neque
clero.
246
184.
(tV-l.
Ol
1).)
Roc-h. pedes, regina. senex, e(iues iiisuper et rex.
Cüiillictus vucut edictiis
Vox
souat Ju Rania:
vux Alartis ad
tralie.
Victus ab hoste gemat qui
loi<t,
dum
ictiis.
capia. coucine, clania.
fit
i<c]uu-1i
roch et
.4
Jiic
mat.
247
2.
Vei!sil'i;s
in
Qiiatnor
:3.
In
qnaitus
Pübt
illus
Stat
inl-et.
Et
si
Et
litis.
atque coloie secundus
•glaucns' pingitur aut rubeiis.
conimitteie bella niinatur.
'renitet'.
liabetui-,
Femhia quinta
sibi
lumm turba procax
sedet.
ijcditnm.
et dextia lapit et de paite i^inistia
diversum ceineiit oppositum.
quando datur
tabiilo sibi
Eeginae solitum pr^ripit
u.
pirlia
tili
color est vaiia:
[iioceium 'levocabitur' oido piioiiini
iitiks,
quem
8.
l-is
secundus Equcs ludifia inia 'tenens'.
cedit et in
7.
dicam
Tertius AJfivns cusstos regalis
Fe:i
t).
aiit
2?o<lii(s
i»iinio
staiiiiie
5.
ar.cis
tabnla
Albescil iiiimus;
aut iiiger
4.
j
in
factus mulier
ngi
tangere
.suniujani,
officium.
fcius aibiter heret.
imperat et regnat. biuc capit, inde labat.
10.
Bella movent piimi paUtes. labuntur et
et leliquis
11.
Per tabulo spatium Bocho conceditur
qua parte
in
12.
ipsi,
timidam dant 'moriendo' viam.
velit.
si
ire
nihil obstiterit.
Maioi' maiores rapit et fallendo minores,
sppius et minimus fallitur a sociis.
13.
'Belliger' insignis. prudens. celer. aptus et armis
currit eques rapidus
14.
locus,
Decipit insontes socios et fraude careutes,
terret et insequitur.
15.
qua patet arte
liic
capit. hie capitur.
Alficus trivius cornuta fronte timendu.»;
ante, retro comites diripit invigiles.
10.
A
'dominis minimi', domini rapiuntur ab imis:
sie niixtim
procerum turba, perlt peditum.
24:8
17.
Rex
niauet incaptufj subtracta coniuge solus,
coniuge subtracta rex manet in tabula.
IS.
Sozius
et
11».
est
mattus servorum turbine septus,
mattum
Ouinis eiiim
suttert, si via uulla patet,
mattum clamat, mattum
Sic quoque hulatur deuuo,
si
sibi,
mattum!
place at.
187.
(fol.
5
03.)
Speine hierum, versat mentes iusana cupido.
Fraude 'carete' graves, iguari cedite 'doctis'.
Lusuri nummos, animos quoque ponere debeut.
Irasci vites, minime placet, optime frater.
Ludite secuii quibus eß est semper in arca.
Siquis 'habet'
nummos
veniens, exibit inanis.
Lusoii cupido semper gravis exitus
Saucta probis pax
Nullus ubique polest
10
'Irrito'
Furias, ego
instat.
irasci desine victus.
est.
felici
sum
ludere dextra.
tribus addita quarta.
Fleete truces animos, ut vere ludere possis.
Pouite mature bellum, precor, iraque cesset.
189.
(fol.
93.)
Incipit officium lu.-5ürum.
j.
omnes in Decio, diem festum deplorantes, pro
omuium lusorum, de quorum nuditate gaudentDecii,
LüftEAMu.s
dolore
et collaiidant filium Bachi.
Fer^n.y.
Maledicant Decio
in ore meo.
in
Fraus
omni tempore, semper fraus
vobis.
Tibi leccatori.
eins
249
Oratio*
Dens
Oriiemus,
da
ficia colere:
nos concedis tiimii Decioium male-
([ui
iiobis in »^terna tristitia
de eorum societate
lugere.
2.
Epistola.
Lectio aetmini Apopboloium.
diebus
In
niultitudinis
illis
byems
ludentiuni erat cur imuni et tnnica nulla, et
vestimenta
et iactabant
vocabatur Laudrus.
cunia
f^nore,
et
et
pedes
secus
Landrus
aiiteni
erat
damna magna
faciebat
erat,
accomodautis qui
plenus pein
loculis
acconimodans singnlis, pront rninsqne vestimenta valebant.
B. lacta cogitatum tunm inDecio, et ipse te destruet.
F. Dnm clamarem ad Decium exaudivit vocem meam,
et
eripnit vestem
A
e n
meam
a lusoribus iniquis.
a.
i
Mirabilis vita et laudabilis nihil.
:5.
Sequentia.
Victim«^ novali rinke ses immolent
straxit vestes;
equum, cappam
festim a possessore.
et
Deciaui. Ses rinke abpelles
abstraxit con-
'8ors' est sortita, dnello conflixere
mirando, tandem tres Decii vicernut illnm.
fortuna, quid fecisti pessima? Vestitum
Nunc clamat:
cito nudasti,
et divitem egeno coQquasti!
Per
tres falsos testes
abstraxisti vestes.
Ses Qinke surgant spes mea,
prQcedant
Credendum
quam
cito in
est
tabnlea.
magis
soli aes
gmke
quatter veraci,
dri tus es ictu fallaci.
Seimus
istos abstraxisse vestes lusoribus vere,
tu nobis Victor ses miserere.
4.
Eiangelum.
Sequentia
Frans
*
talis:
falsi
Addita
evangelii
secundum Marcam
est ad calcem folii
Omnipotens
argenti.
Decie.
tibi,
iiiaim
aliqiiantnlum
?eniiiit(nie deus. qni inter nisticos
discordiam seminasti, pvaesta qnaesniuus
miüieribiis ip^oruiu
de
et
laboribus
modeniiori
clericos
alia
maguam
eonun vivere, de
vero et de inorte Deciorum seuiper gaudere.
250
Cum
gens liisoruin, veiiit Decius in medio
Frans vobis, iiolite cessaie ludere. Pro
seio esset
eoium
iiua
et dixit:
sum ad
dolore enim vestro missus
qui dicitur Vilissinius,
autem
Decius. Dixerunt
Qui
dixit eis: Nisi
Primas
lissinius, iactabat
Et
decem,
^'idimus Decium.
iu
locum peccarii,
autem,
qui dicitur Vi-
duodecim,
alius
autem,
quaudo venit
eis,
dij^ci^juli:
mittam os meum
ut bibam, nou credam.
quiuque.
alii
Primas
vos.
nou erat cum
vero
teitius
quinque proiecerat, exliausit bursam, et
([ui
nudus ab aliis se abscondit.
OF. Loculum humilem salvum
rum
facies, Decie, et
oculus luso-
erue, Decie.
Humiliate vos avari ad maledictionem.
Omemus.
5.
Oratio.
Effuiide
domine iram tuam
super avaros et tenaces, qui
cum
iuxta culum ferunt sacculum, et
liabuerint denarium,
reponunt eiim inclusum, donec vertatur
in
augmentum,
et
germinet centum.
Pereat.
Hie
est frater pravitatis, filius iniquitatis,
uescitandi, visinat amare.
Axura scamni, genus
quando timet
nummum
dare.
Pereat.
Quod
eis
ille
maledictionem piostare dignetur, qui Zache.o
benedictionem
negavit.
tribuit,
Amen.
et diviti
avaro 'guttam aque
Et maledictio
de-
dei patris omnipotentis
descendat super eos.
CO. Mirabantur
omnes
inter
se,
quod
Decius
abstraxerat
cuilibet vestes.*
190.
(fol.
94b.i
1.
Tempvs hoc
et affectu pectoris,
iQtitiQ,
gestu coiporis,
dies festus hodie:
et toto
omnes debent
et scolares
et cantilenas
*
psallere,
promere,
Antiphonam
maxime,
qui festa colunt optime.
vide infra Nr. Iü6.
!
251
Stil US
mim
Qiücquid agant
et tabiili;
alii,
iuvenes amemus,
suut feriales epulQ
cum tuiba plnrima
et Nasollis cariiiiua
et
vel aüuiuiii pagiua.
ludum celebiemus.
191.
(fol.
95.)
l.
lüCVNDEMVR
Sücii,
canite benigne
sectatores
otii,
Carmen laudis diguQ,
m^rorem repudiemus,
et psallentes omnes intonemus.
nostra paiigant ora
cautica soiiora,
ut laudemus digiios laude,
virtuosos
cum
carentes fraude.
et
et
Refi.
O
Invidos, liypociitas
mortis premat gravitas!
iubilo
largos laudetnostraconeio. Pereant iallaces!
2.
Ad
lioiioiem liospitis,
cuius festum
et viri
mendaces,
munus
qui negaut prumissum
puniendi ruant in abyssum
Colitis,
193.
(fol.
Cum
in
orbem Universum
decantatur: Ite,
95 b.)
vitam nostram optime
vos considerate,
sacerdotes ambulant,
contra pravos clericos
currunt ceiiobitt^
vos perseverate,
et ab evangelio
qui non large tribuunt
iam surgunt levit«^,
sectam nostram subeunt,
vobis in caritate."
qu(j Salus est vito.
Et nos misericordiQ
nunc sumus auctores,
2.
3.
In secta nostra scriptum est
(ßiia
•'uinnia probate,
magnos
iios
recipimus
et minores,
252
recipinuis
'et'
7.
divites
et pauperiores,
De Vagonim online
quos devoti nionachi
dico vobis iura,
dimittunt extra fores.
quornni vita nobilis
dulcis est natura,
([uorum delectat animos
4.
Nos recipimus monaclium
cum rasa Corona,
revera
'plus'
et si venerit presbyter
liordei
mensura.
cum sua matrona,
magihtrum cum pueris,
virum cum persona,
scolarem
libeiitius
tectum veste bona.
pinguis assatura,
faciat
8.
Ordu noster probibet
matutinas plane.
Sunt quQdam fantasmata,
vagantur mane,
qu(;
per qu(^ nobis veniunt
5.
Marciiioncs,
quam
Bauari,
visiones vanf^;
Saxones, Anstrales,
sed qui tunc surrexerit,
quotquot
non est mentis
estis,
nnbiles
san(^.
vos precor sodales,
0.
auribus percipite
novas decretales:
quod avari pereant
et
non
liberales.
Ordo noster prohibet
semper matutinas;
sed statim,
cum surgimus
quQrimus pruinas.
Illiic
ferri
vinum
Secta nostra recipit
uil
facimus
et gallinas,
hie expavescimus
iustos et iuiustos,
l»r(;ter
Hashardl minas.
claudos 'atque' debiles
seuio coubustos,
10.
bellosos, pacificos,
Ordo procul dubio
mites et insanos,
noster secta vocatur,
Boem OS, Ten ton kos,
Sclavos et
Romanos,
quam
diversi generis
popuius sectatur;
Statur^ mediocres,
ergo bic et Lqc et hoc
gigautes et gnanos,
ei
in personis liumiles,
quud
et e contra vanos.
qui tot hospitatur.
prQponatur,
Sit
omnis generis
253
11.
Ordo noster
incrementum
proliibet
recipit
nnmmus
unus,
uti diipla veste.
SQpe
Tunicam
cum ad ludum
iit
qui recipit,
mox
Pallium
14.
reicit
Decio conteste,
Nemo
cinguliim liuic detrabit
contrarius
in itinere
sit
ventis,
nee a paupertate
Indus manifeste.
ferat vultum dolentis,
12.
Quod de snmmis
sederit
lusor opoitunus.
vadat vix lioneste,
camisia qui fruitur
sed spem sibi proponat
semper consulentis,
nam post grande malum
braccis non utatur;
sors sequitur gaudentis.
dicitnr,
in imis teneatur:
caliga
si
15.
sequitur,
calceus non feratnr;
Ad
nam
dicatis eis,
(jui
boc transgreditur,
quare
singulorum cupitis
excommuuicatur.
mores exprobrare:
13.
Nemo
quos preveneritis,
"reprobrare reprob os
prorsus exeat
bospitium ieiuuns,
et probos probare,
et si pauper fuerit,
semper petat munus,
veni segregare."
et
probos ab improbis
195.
(fol. 97.)
3.
1.
"CvM animadverterem'"
dicit Si aliquis debibat tunicam,
postea deludat camisiam,
Cato.
Quis me
Laudem
redarguit depeccato? et
et
si
aliquid plus de re sapitis,
honorem canimus denudetur a planta pedis usque
nostro hospiti, cui bonus est
animus.
ad verticem capitis,
Tunc eritiscomitesapostolorum,
quia
Ergo
fratres kavissimi, intelli-
etadorapoculaporrigite,[gite,
et
si
aliquis inebrietur
ex vobis,
declinet seorsum a nobis.
in
omnem
terram exivit
sonus eorum,
3^
.,^
fines
orbis
eorum
teiTQ
verba
254
4.
Couveiitus iste nobilis
siimmo patris
lotetiir bis conviviis,
et
et
mera
nif^nte gaiuleat
tali
et (lignas laudes referat
fllio,
liospiti largissimo,
diclo nomine,
nt longo vivat tempore.
196.
(fol.
Ego sum
bibulis.
97 b.)
ahhas Cacaniensis et consilinm
et in secta Decii voluntas
qu^sierit in taberna, post
mea
menm
est, et qni
est cum
mane me
vespeiam uiidus egredietur,
denudatus veste clamabit:
n-afna, tcafna!
quid fecisti sors turpissima?
NostrQ vitQ gaudia
abstulisti
omnia!
196
a.
Versus.
Res dare pro rebus, pro verbis verba solemus,
pro nudis verbis montanis utimur herbis,
pro caris rebus pigmentis et speciebus.
et sie
ANHANG.
1
LECTIONES CÖDICIS
(|n;unni Inco (MÜtd]
illas
([ivde
'
sigiiis
iiicliisac (•t'iiiiiiilur coii-
•
i(M:turales substituit.
1"^ eiustateiii.
].
-2'
rr.
fi
I\'.
r
jam
5'"'
VII.
aiuittas.
iit
et 35.
7'
ire.
[)''
que.
3''
i'^
3-'
ura
[ö"*
isMlesi.
pelea. [2-
%e Gratiiliiuontis].
5''
ancilla.
iH et
4'- dei
9' ab-
mores ah-
10' Norpentini.
'J-'
»ine .solebat.
Codex ßuran.
'
17'
rati.]
que.
19' .sunt
18''.secuti.
20'-"" unu.s
'
surguut.
venti
19^ sa-
tantuiu portu.s
ibi.
licet
appellari et tracturaui reparari
cum
navicula.
21-'
iEeeldensis,
XIX.
9-^
P
22' et abest.
vere.
24' nullius.
24''
sauguini.
sunt.
2'
7- uegat.
asiuo.
operis
9^ quia
nus
21- [qui electusj
23- malos. 23''-" Ely.saei
vera.
nummus.
quis pascat.
1
3 naufragiiuu
quam
7
1
una tantum iusula ad quam
25''
atque lupi raptores.
.sepe-
iinmo vero cavlinn-
19- inultcs seniores.
et lezi.
bates et piincipes.
1.
cer.
fructus
9''
saucta soror ioouloriun
%e
vispillmmm.
3-'
abest.
9'
nos buvsam dicinms absuut.
fl8'
8- Synionis.
obuhim.
10' niartis.
fracta
regiiat in domo.
sunf.
7' nernie.
8- vita lap.sum.
deglutitiir.
Iß^'*'
22- ortus.
1'"
grato.
14" iuris.
raucepeo.
abest.
lege line].
liii.
hnmanata.
14' sedes.
ohsmeno.
ne.
l-»
14-'
fiiif-
S"*
11' a te ahswit.
vincit.
3' inagip.
l-*
XVII.
1
3"'
videtur.,
9""
ibi
iiave.s.
species
7''
spoliatur,
rex.
XIV.
XV.
XVI.
vl«\
tui
l''
(5^
17-
lege que|.
[L-'
XI li.
ut
13'']
7"*
5'
8"'
nbest.
litur.
runi
te ex-
3'- agere vel exagere.
[3^ sensu,
ne
8-'
praeest.
IK. 2"-'- artius ydra.
XII.
tuoruni.
;)'
conspiei.s et «k'cipi.s et
cipis.
XI.
veligionis.
;»-
invicta.
2-'
iusistiinl.
colligiintur.
in celesti.
'2''
\'I1I.
3'^
S!
'peimulas".
doctor],
iianiijue.
'.V
\'I.
Leritin Y.
Jlespecht
cellas.
prnctulcrim
lege
G'
4'
lap>ii.-;.
8' habere iu.stam.
ilainat.
[l''
victi
.]'
pirotanuii.
tn.s
7''- karibdis.
paleas.].
•i"*
III.
X \^
digne
:r te, [i" dele conuiin
(Lire poteris.
V.
popiili.
3"'
legisses lnemoI•iUl^!.
1
!•'
et iubursaut.
[e.st
9"
8''
velis
9'*gaudet.
omitteret.
12-'
petit.
curaii.
11'-
IP
.si-
ad.
parce. 12' niu-
pro] inunere.
13' vel
17
[si
258
nmmis]
13" hei' tilia
prcsiiti.
servandum
erat
15''-'*
15^
inare
17-
tur.
17"
siiigiilos.
18'--
caut.
bursas iecur
19''
!'•-
sipisceiis taiditate.
XXI.
1'
a.
XXII.
16''
5''
tenus inflammet uunnnus jn-ebet aut
expli-
liomo clamat.
titii
morte
Tn
stereoris
cum
l^'"*
re-
sed. 8'' allus.
teneiLS.
mimi.
14-'
robore]
lege
[8"*
hie ahest.
XXIII.
•4'"'
das.
captura recte. 4'''mere.
XXIV.
jiost rohabiierit legitur quia
nobis &proi)ic.
XXV.
XXVI.
ll"*
3''
3' Tripoli.
diceiis.
4''
turco.
araben. 5' gemunt.
4''
gia.
phri-
6-^
qua-
driuandili fl^'/c^/cdeauiatos]. 23''et.
LXXV.
1^ thorao
apronarc],
ysma
tbos
7''-
[2*^
ayos otheos athana-
XXVIII. l'Romen.
sellempnibus. sol-
1'^
!•'
tibi,
3 iwst
salvabit.
intonuir rtpeiUnr Bxultemus.
XXIX.
XXX.
4^ uuitatem.
2''
terciam.
5''
4''
resecans.
adiiade. ade-.
LXIV. 3" quem. quem.
LXVII. 1'' licite. 3'' maus.
LXVIII. a. 5' concessa. 5-
inflantur.
jiialivolcntiam.
3''
nonage-
git.
6-timet. 6" ei. 6-^quent. C/'ver-
6''
S'*
qui.
humiliabitur
2''
3''
ne.
formam.
5'
eaim. 3^ eceubam.
4* mente. 4^ jaxis
.solvit iure.
orbem. 4" sua. 5' aptum. 5** dativo.
tis
LXXXVI.
speciem.
S**
scductum.
1=*
]''
eiectus.
LXXXVI. a. %e Ludit.
LXXXVII. Tnter 5 et 6 kgiiwTi'm.
XCI.
5' Litern
XCIII.
1'
previa.
inter
Prima
XCT.
210.11.12
5'
N
H
e<
Nerone
in
simillima.
V
cousequitnr
q^Q(i
dubia.
litera Uli
theoue.
exuitur
quadrante.
et
XCIV in
codice unita errore
ediioris divisa.
XCIV.
1"
exspeetaberis.
2''- o
vox
prophetica o natanpredita. S'^'^quem
adiit pluto
CXLVIII.
1-''
deus tartareus.
dolo.
2 astragis suspicor
ad hostium. 4 ab astrage lecto su5.
dyuiasiady.
straagolio
querentem Dyniasidein. 9 iharsyam
lirantem
tyro.
.
ges regi
'
leuo
cum
tiro
lohannes
iioscitur
rium. 10' Qne.
LXXI.
4'^
G Lio cardadis. 8 Apolloiiio iiatam
dimur. 15' Propter. 27'doctiloq\ios.
2-'
uim.
l'-*
spicor.
9- flcctitur. artatur. 14' mesti. 14-le-
LXIX.
iacet ahest
3-'
cras.
LXXVl.
LXXVII.
XCIII
sollempiiis.
accipimus.
l''
pronatura
lege
sater yskyros.
lempiiiacum.
l-indicum.2^ucndicat.3-troia-
nobiles.
gratia. 3' facnndia.
in
XXVII.
clandit ver-
1" ut.
nee,
.S*^
tunc ahest.
8''
agmen
sus 36tas.
5'" pauper.
5'- taydi. 5'' tibi ahest.
2-'
37 consumi poterat.
ipso codiec
LXXXV.2-'reddens.2**iacture.2'"mor-
3" longus cedar incola.
^'''•"'iaces in
6« aufert.
\V
rum
tue meutis oblita.
tri-
28 prae omuibus. 33 iiummus. 34qua-
picturata [luto].
XX.
5''
narraiein
19"-*^
ascendit.
LXXIII.
5- Elyoii.
nee efronitas.
S'^
17' prerta-
nummo vacuus
a
4- magis.
buit abcst.
LXXIII.a.Glites. 17procerfo. 20edit.
17''
bursas.
18'"''
iniitatur.
item.
salsiim.
singulis.
LXXII.
factum
totum
pleuarie.
uisi
crit.
15^ cardinales.
agnnt.
14-'
386.].
[qiiod
meiam. VT.
cf. Oviil.
fit
tur omuibus.
.
.
cogniscitur.
10 astra-
cognita astrages cog-
tharsio
deicitur
.
in insnla.
maiitatur
strangolius
arfaxo
destrui-
.
259
CXLIX.
1'
ei
ei
ei
5
sie
pacti
me
S'-*
coiiiugis
ei
non
rei
non
ei
2" supp-
pitur.
ei ei
cogerem,
uni
me
perci
aliqiio
ut reor ueneror.
si
iniuei
iion
ei liospes felicior
ei
largior
ei ei
lex. 3^'^
bila.
ey
si
Lospitavit
comiin-
iiiei
retialierem.
lederem
Imic
fursan ludere possem culpe
CLXXXVIIL
\fol.93.vice 99]. 4tran8-
gredior [9 lege
quedam
CXCIL
1^ dothaiiu. 24"*
'vilis',
CXCIV.
widern si.[3''%e
lege liinvür.]
[3-
V
Yolo].
12 miseris ut
sit].
facies ut cetera credani.
14^
froditavit.
4'*
semicolon.
dele
9-
milites.
12*'
sit.
lege
ermo-
veteres refarinetis.
prius perdere felix iupiter tur-
piter eulmiue
de fulmine degestain
cartaginis ordo coumittat domiuis.
[5' lege:
5''
sichaei,
si
comma].
dele
blando sjste.
G amori
His
7
ac-
censa plienissa ni sorore subissa
sub duce latuit.
CL.
8*^
.
.
etherca regia.
9
12'^
asperrima.
yranica.
CXCVII.
ü'
cousulens.
CXCIX.
2^* ludus.
8- nudam se per
hoc iniuugit [9"' lege ganymedicuiu].
9^" gauiraedicus pusio
illegibile
.
9' [igneni]
qnidqiiam.
CGI.
[1'
rat.
sweuos renum
.G''
satiara jbi
clerus talem qam,
1-0
CLL
'J-*
lacerandas
Nee pyro
CLTI. 3 ut
opes
dolor
bet]
4 cauta [solo ce-
.
.
.
vivere
8 [prohi-
[sive mori].
25 et [iuno belligeratiir].
33 urbs
CLIII.
26 [fac
29 que [cetera
obitnj celeri.
lege
sugeus ubera]
[et
minis.
11.
Xante. 17
raptor arat] G rapit
nia.
21
ad
aures]
[si]
noturum
regis
[nisi
21 stat polus
petiit.
legendum inde]
in
25 Ratcm
lira.
[aliquid,
ferre
quod
quaeritis.
22 Yolumus. 23 nos
[nostrum
quimini
2G.
vestigium].
43 matris
47"'
ribus.
47"'"
se-
differat.
29. munia. 31 mulier ahest.
leret. ritmis.
18
ho-
23 ahest
19 ahest est. 20 [tuuej
habent [planetae]. [nostra ei] mu-
[ancliora]. 9 [vite] frans [hectora derait].
"dei et
lin.
Elisabeth.
finit].
felix nata.
[3
Postremum vocahulum miris calami ductibiis ohscuratum 2ioims quam ahhreviainm.
CCII. 3
iste eyrculus.
[paris].
G cille rates plene.
dit].
fratris.
pessima.
eileuo
rabies.
cillea
IS"*
jarde nobili.
memo-
vertileni* al-
finem faciain uou habet
IG'~- Quanivis essem paiiper procul
a patria.
16-'
[loculos].
4''*''
'Aedonis']
lege
.
.
ei
34
ahest.
4G
falflo-
concupiscentis.
lege:
via ahest. 48 Jovis. 62
tibi, ahest.
[vestigat sed] eam.
CLXXI.
S^blandiesve.
6"''
faveam.
[sibi
5"-*
[sicqueqnasi]
[convictn
pari]
tnos
conformari in iezy] particeps.
CLXXIL
b''-'^
oculos [iulaqneat] facies
20^^
[predatnr].
secnndoqne
[frui].
21" [cuius non] estaliquis. 22''facie.
23'
Xani.
23' niicbi.
nnnc cgenti.
24*^
13-
CCIII.
24-'
cnlpe pcnitenti.
27'-'*
sed [dominus] traliat.
CLXXIL
a.
24- [parce]
famulo [petenti]
30''
[precepit]
loicus.
4 naui pravos [odio sem-
per habere solent].
CCVI.
con probaris
[3'^ lege ex].
5^ cum.
CCVIL
8=*
exit. 9« cereris.
31. 2 Procul sint
omnia dulcia
tristia
gautlia solenipnizent ventris gimuasia 3- Cytharee.
5'''-''
[nee
sit]
Daph-
nes [Phebo] quid [nie ipsum dedo].
32.
3-*
3''
pariant.
Dyoni.
34. G'-- Clyope. Citharea.
35. 1--^
4-'
non
reparavi
ahest.
dullitus itineris
nustat. 17'
3"'
federe.
6- comperit.
[cf.
XL
3^].
.-\ur(iiis.
17*
affluis.
13'^
me-
U** ve-
2r>o
Tv\.
4'
54.
2'"'
ni fng'ias
5").
7'-
seniine.
vix evitabitniactns. S' »lodos.
"iß.
l"'
pcctdi'nui.
cnudct. 4-pviinpiter.
;?ti.
.)
:^7.
.V orplieiis in
'
a quo.
'J.")-'
4''
oflicii.
4"*
Sdcii.
iiiisconr.
I
38. 7
oS. a.
jjpaliavit
(i
V
M).
5 Snphalidas.
Oleiioi.
1
|l'2
5'
oO. a.
;!'-
(inaiidaiii.
(iO.
A'ciicri.
'2-
adniitte-
l'-'
suploat.
.s^
rosa.
"•'•
ß-
ceteris.
1"
V" saueius.
-l''
illa
ariiia.
5' riuoscerus.
12''
[ita legnim-
2* nielis.
47,
3'-
V
-i]
4''
licet
3-''
ß-*
2ß''
incitat.
beare
coUo.
4''
49.
1'"
12''
V
ipsa in se mota.
danarios.
17'
ahest.
18-^
aque.
nbest.
18'-'
9'
13''
ecce
graviter
abest.
17'
.
18-^
qüis
32-'
quod erat retinendurn.
52. 2^
fontem
*
i.
e.
80. 5^
sita.
Spuriae
4^
vooi
ter
22^
pcrimit
barb. laliiie: liae ratione, Uac via, ao
juiii
buxum
et
mulfiplici
proximo
et
nil nisi frag-
n. exhibente:
stropha haec
et
liis
42^"^ Coquaprop-
reliquae ex
Thomae
Grimm
editioni-
Jacobi
bus nmtiiatae adduntur.
ti;
fonnam.
5ß- militis.
totum.
57''
pia
folio
Wright
Ortum.
78.
1'
80.
4" [lege didioi.j
S2.
4^ pia.
amaretiir.
33^ speret.
4P cy-
edit via et amoris stu
tncntmn ßö.
umquam.
2P iniaginariam.
SP mecum.
dicis
ego
spiriter.
Multum.
47' Hoc.
hunc].
rerhis terminatur folium
lu-
[illegibile
.
.
8"'
10'^
respondens.
extendit.
quid] uoTercatur.
quisaliquo.
7*floxu.
S'^laeta.
cantum
vos ahest.
22''
35'
marginum. 59^ riß2 Soiiant voces avium mo-
dulatione
17^ luitigavit.
ut
51' Flora. 52- virglnis.
acbauio.
sum.
hie ahesf. Iß- ipsa
ut.
21'' iibi.
50. 4P plicio.
miuuni.
0")'''
Et
57"'
niindaYi.
2^
38- coiistant.
52''
52' dedit.
48.2^menbrorum. 3*^mit)imum. 4'casto.
amaus
28^ utrisque studiis.
[45'^ lege
50' pcctus.
miiltifijiiuis.
13^
comma post (:q\\&<^\.
33' Muvit.
iufertur.
thareus
faciles ibi.
fuit secus ri-
17' libidinis.
animum.
3ß~*
ad augmentura de-
minus
123'' dclc
32^ nichil.
0' ine-
taiuloni
13'' 15'' i/-
deprcheudit.
10''
per te
l"'spe-
ttiie.
servatur.
reri posset amaii.
quod
7*--'
florido.
'
vulus.
3' excitat.
conscitus.
1
inquit poteras.
pro
Iß- dea.
tractas.
1'-
1
coris et caloris
luateriam.
cie.
lO'par
9' loveni.
relinqnor.
9' pastas.
ß5.
faveo.
(V docta.
4().
4'
4''
übet illibitnm plus
2"
sicque.
tu cnrtis.
legibiUa.
l'-vocera.
siniiles.
!/•
4- expavesco.
45.
4'"
5'-'
vero [caret].
calidns.
et
que secniitur mentio.
ß2.
44. 1' scibiles.
illicituin.
^''"' locus vir
frigidns
-V
ignis.
S'*
3'" extiugua.
phis
nc.
stabilia.
4^
les.
5''*''
!''
labilia.
2" plnrima ahest.
42. 3^ castigantes dant [eirorem].
aniore.
5'"
par pari ignibns. ll'valer. ll-'vel-
43. 1' Tysbeii.
3"*
Danae.
1"' veiiatiir.
ßl.
tare] doiiaie.
T)'
olore.
5''
[contingit iiec-
ijui
salutaris.
.'<aiiahUis.
8 p]iieteus.
1.
4""
:i9.
]»artt\
40. 1'" suscitans.
41.
r)7.
ba-
per
'2'"
.')-
vero.
siipveina(ine|.
Euriotous:.
iinuisit.
•J"allotota.
tur.
/<'//,\-
1"
tinipora.
sytliea
mc.
T)"*
»inriiiiic ndililur:
i»
tai'tn^,
monte.
.substituerim
liciiult'
ant
5^ iuitia.*
5^ calet,
5^ ungent.
per iiiemct,
legerim: suiiiat iiiitia.
ant
perinde,
261
s;J.
1'
asycrat.
'J"
iiiiimis.
*J"'
u^
.S8.
S'J.
Dens
l'
patcr.
\-2''
Iniu parvuiu clciicuiu
(hun H.
^
pm
H'
iiattM-.
I"
übest. _W-^ plangit.
dili^is
il-
N. nisi lajen-
.V"
125.
4
iniliteiii.
2*'
earuin.
ll.uiimis.
(i'
4 stuodeu.
4''
uiinls.
B-*
allogan.s.
129. 1- exultantes.
{Vi.
2'
11 1.
:}•'
07.
II
ycmi.
3"'
haljLiis.
quam
')'
undiqur
dulcein
misa.
tempore.
-1"'
eliere
[orix]
pro
premere.
129. a. 4 allen.
132.
uros
28
habclnr super pardns,
eleh
concerlant.
3''
f}<isl
supcrposiio ber.
urS'OS
li'ijUur
iioti
.sciutinlulas.
133.
super alx.
rcedat. 2-
dicu. 2' basia. 2'(den.
4' saui.iatu.s.
iitcfusannii
Vueum signis
particulac unacum marfjinefolii abs-
'JS.
0'
caicifer.
[[larix]
127.
iiurlain.
.".
i-l.
aniet et faciat aiiiari.
iit
125. a.
128.
13- iaiu übest.
>niiiiii;i.
'.'
apulso.
1
124. 4'
tmnsiero.
''>''
121. 3- virgiiie.<.
122.
rovdcata.
'
4.
frueris.
4"'
"
133. a. 8 hocb.
1''
134. 1' tesseres.
cissne.
2''
tentm*.
Üü. 3" roniata.
mulieres.
2' de-
pillls.
4 wise.
134. a.
100. a. siiringer wir.
13(i.
1-
nie.
137.
1-
e.
V>7.
b.
2
141.
1-'
101. 'J-'stipata. 2"*o(lire. i'caotus^k'sY.
102. 3^ (ßia.
V
103.
-i''
hec.
1'" que.
iiou.
lautes. 3* tarn.
5''
2^ ([ue.
quid
2^ pel-
141. a. 8
[prccordia].
HL
10
103. a. 8 cl.iiipheu.
104. 3' captas.
5''
iv.
142.
aniari.
2=^
sitrgit.
4
100. a. 3 eluuiue.
1
10.
5^
veuit.
speciali.
S-*
oaueant.
1^
111. a.
1
nu
liebe.
2-*
cum.
siu .stolz
115. a.
HG.
<)
1'-
gitur.
üu
o-*
Imuierat.
liovisch.
coutiugere.
qui.
2^ faveiit.
117. 7 luulta.
4'" sunt.
12 viscera cordis. loex-
19 altitonem.
119. 2^ iutrat.
120. 2^ iusto.
1''
querela.
intueaniur. 3' nie.
8 desertis
labiliri.
swe
.
.
2' loch.
154.
2'"'
Elore lioremeue.
<5.
cniula.
2'"^
5' par
uirgula.
8'^ ar
tim daridi. h- nee subiüuctus.
9' timpora.
3^ scintillulam.
3*^
nouel-
Inlam.
156. 1* curata. 1^ preualere.
2'" sciu-
IH). b. 4. uobilis. 0. pentagoras.
.sto.
2''
cius.
volgeleu.
comis.
3''
1-'
155. 2- et.
5"
algent.
MSIL
20(i\.
147. 2 niimio.
113. 1^ cor.
P
ur.
[confer fortaasis
144. 5. parit.
145.
112. 10 alseulange.
114.
V
legis.
mih
144. a. 5 stet.
3- clite mestra.
111.
[iioineii':'\.
143. 4- pbylologie as.sedulu.s.
4^ qua.
105. 3- nitet abest.
109. 2- cedit.
ella
142. a. 3. zergaunen.
2''
etliera.
5'
3- arces arce.
101. a. 5 volgele.
106.
meutes
veris
[tiuicj
nieu.
1''
in.
sam. 6 absinthia.
tulis.
ir
157. 3^
uon
158. 1^ igui.
9''
scistis.
4' cau10^
ti-
plus.
abest.
4' profer.
8''- Tibi soli
psallo noli despicere.
159. 3' post subsidio lei/itur uult ratio.
3^"''
agitat soUicitat.
3''
^'ude,
262
162. 1- sonor.
163.
IBO. Lifcr
1^ seil cor.
et.
l''
3''
solis,
164. 5' a quo.
3*^
167. 1'" ut.
10'"' cum.
5- sciaut.
11'
174.
15'
18*
175.
pro ilaue. 3^ in curopa.
7'"'-
17^
ubi
cholum.
gloto.
182. a.
1
183.
a.
[Alea].
1
nosce.
sex
185.
inmoderate.
4
menta.
176. 2' in.
[cf.
Je
sort"
3'
munificus.
2''
nobis
Gallonm].
Yrcus.
5
tenes.
carmiua.
retinet.
3
claucus.
6 renovatur.
12 bellior.
16 damp-
187. 2 carere. docti. 6 habeus. 10 inicio.
189. 3» Mors.
babilon ditatnr.
179. 4 habetur in margine.
quam ma-
191. 3- preraet.
193. 3' et ahesi.
abesi.
6-'
et.
7 plus abest.
Ordinis quo in Codice promiscue sibi succeduut cariiiiua tarn seria
ludicra,
nobis
illa
31-63. LXIV.
65.
abest.
nis miuimis.
178. S^"* spoliator ierusaiem et rega-
ximum
deesse vi-
conrailitoiies.
dignus.
10 muniendo.
4- tempestatum.
177. 2» nostri
lis
generalis.
O**
ipsi
quaedam
metropolim.
2'
182.
parum duraut centum
nummafe
7^
2'
auris.
sie.
3
4^ rosarios dare.
IV
separabsidis.
fraudis.
et
stupam. 3'
curruut.
181.
quam
168. 3^
2
3'
deyiiur.
numeris
romauis,
LXVI-LXXIII.
haec
74.
arabicis
notata:
I
quam
— XXX.
LXXIV. a-LXXVII. 78-82.
LXXXII. a. 83. 84. LXXXV-LXXXVII. 88 -90. XCI. 92. XCIII. XCIV.
95.
XCVI. 97-147. CXLVIII-CLIII. 154-169. CLXX-CLXXII.
173-180. CLXXX. a. 181-185. CLXXXVI. 187. CLXXXVIII. 189-191.
CXCII. 193. CXCIV. 195. 190. CXCVII-CCVII.
In codice accentibus sive uotis musicis ornata: X. XI. Xil. XXIV.
LXXV. LXXVI. XCIII. XCVI. CXLIX. CL. CLXX. CC. CCII. CCIII.
CCVn.
46. 52. 53. 82. 90. 106. 109.
HO. HO.
a.
113. 113. a. 114. 114. a.
116. 121. 122. 123. 123.a. 124. 126. 127. 128. 129. 130. 140. 141. 158. 189.
Figmis
illustrata:
182. 183. 185.
I. vel potius
LXXVII. CXLIX. CL.
46. 147.
179,
TABULA
carmiuiim
Ad
eti;.
iuitia oidiue alpliabeticu exliibeus.
indicanda singulorwn argume, ita
literis
ccu signis usi sumus.
quarum
significatio haec est:
A. Aestatis. veris et anioruni laudes.
a. amicae laudes.
c. amantium. curae et cruciatus.
g. at'antium gavdia et ovatus.
(j.
l.
V.
querelae Cupidinis.
turpis amor.
Ycneris templum.
F. Fabulae [heroicae^
Aeneas
in.
e.
li.
t.
Eggen
nummi
potenüa.
V.
vcnter
muUorum
b.
t.
V.
cantica pia.
exorcismus.
n. nativitas Domini, Indus sceniciis.
e.
romana
r.
V.
cruce signati eorumque in terram
sanctam expeditiones.
p. Philippi Born, regis mors 1208.
r. Eicluirdi Angliae regis mors 1199.
w. Wichmannus episcopus chismatis compositor 1177.
L. Liisoria.
1.
Domini, ludus
p. j^dssio
S. Sacerdoies, praelati.
scenicus.
monachi.
curia.
"Far?'«.
quadrupedum nomina.
a.
avium
c.
cigni assi lamcnfum.
d.
f?kj quatro tempora.
hicms.
nanfragus.
c.
a.
Baccld lauäcs.
Trevirorum nrhis et vini laudes.
vini et aquae conflictus.
c.
uzfart.
H. Historica.
deiis.
R. Beligiosa.
:
Gnomac.
Ct.
rnorum corruptio.
11.
Y. Polatoria.
et
Hercules.
Troia.
ejus vanitas.
X. Nugae.
Dido.
ap. Apollonius Tgrius.
ae.
et
fortunae inconstantia.
f.
C. Clerici i. e. literati et scolares:
a. in amore militibus praeferendi.
p. paupereSy vaganies.
E. Erhortatio, admonitio, reprobatio.
Mundus
]^r.
h.
11.
et
\. Dialogi.
\. Narratiunculae.
alea.
II.
latrunculi.
m. missa lusorum.
Parodiae.
r. Fragmenta.
—
Ruhricas A
T^, materiarmn momenti rationem hahens, Justins dispones
tali: R. S. C. H. F. M. E. G. A. P. L. X. V.
ordine
Indicandis libris aliis, in quibus honim carminum quaedam vel scripta
habentur vel memorantur, inserviunt siglae liae:
vcl imj)ressa
Burm.
Burmanni
Clin.
anthohgia v. l. e. e. p. 1739.
Codex latinus bibliothecae regiae Monacensis-
Den.
Doc. Ar.
Doc. M.
Codd. theolog. Vindobon. 1793-1800.
in Aretin's Beiträgen z. Litt. n. Gesch. ISOG -7.
Docen's Miscellancen z. Gesch. d. t. LH. 1807.
Denis
Docen
2(34
JMi 3Iör.
Adckstaiid
(hm zürne
Fl.
M.
Flacii
Dn Mvril
Jlli/rici
Varia
:
sfaiu poemata.
(^Y.
St.
Jacob
den
Grimm,
Pocsics populnircs
dodontm virorum
Gedichte
ni'.
de cvrnij'fo cccieaiae
des
Mittelalters
I.t'Vf?.
Leijser: historia poetarian medii aevi
Minnesinger
Kihüj
Friedrich
Wr.
Th.
11:21.
herausijegchcn dv.rch Fr.
ihe
auf
ls44.
3ISH.
latin
H. von der Hagen.
j^ocms commonlg
Mapes 1841.
L Ä T
Tag.
fniiaicmrs
Ediiio altera. I7öd.
Stattfer etc.
^yright:
lalincs
Jsd"^.
sircic.
I
N
A.
afiribnted
to
Walter
265
Num.
ArRiiinciit.
Mca
130
A.
lAWVil a.
(r.
Ante Dei
CXLVJir.
F. ap.
Antioclie, cur decipis ine. Clin.
Auiio iiovali
a.
fredi
m
LH.~).
Aristippe, quainvis sero. Fl. 2H.
i
C.
Artifex qui eouilidit honüneni ex lato.
1».
8.
[\
.
cf.
C. p. S.
qnadmpedum
atqiie
.
.
luodulainiiia.
(luoruni
Uli IL
Clin.
Aiidientes audiant
Doc. Mise.
H.
diu
scliaiide
u.
v.
d.
a.
MSll. III. U^i. Gr.
L'O?.
Adelung Magaz. IL
03.
Wiener
XXIL
Sdr. A.
A.
Godo-
(f.
XI.
parte
I
'
CXCII.
et gumlc at.
.sit
Clironicon
Yitcrh.
.Jahrb. d. L.
CLXXI.
CXCVII.
susprs
vultuin nil pravi coiistat iimltuiii.
1.
Sl.
57.
.V.
44
A.
c.
Axe Phoebus aureo
178
P.
b.
Bacche, bene venies gratus et optatus. Doc. Ar.
VIII.
E. E.
Bomnn
3-2
A. A.
Bvunia veris aemula sua
35
A.
a.
CCV.
R.
c.
celsiora lustrat.
IX. 1318.
c.
est coufidere in
Captus amore gravi
dominoriuu domino. Fl. Od.
iani repagula. d. d.
me parem
rebar avi.
Catliarine coUaudeinus virtutmu insigu'a.
Clin.
23266.
98
A.
46
A.
LXXVI.
79
25 XXIII.
Coelum, non auimum mutat
A. C.
Cougaudentes
c.
E.
195
P. C.
193
C. p. L. P.
I
251
Crucifigat
Cum
Cum
St.
10
XI.
107
80
a.
Gr.
Gr.
R.
A.
t.
dö.
St.
76.
Clausus Chrouos et serato carcere.
E. G.
H.
i
253
Cedit hiems tua durities.
c.
stabilitas.
ludite, choros siniul ducite.
omues Domini crux
animadverterem,
altera. Fl. F. 60.
dicit Cato.
orbem Universum decantatur
iu
Ite.
Gr.
93.
Cur liomo torquetur? Ut ei meritum cumuletur.
Cur suspectura me teuet domina?
Wolf über
i'"'.
die
Luis
etc.
p. 433.
Du
Mer. 123. Gr.
St.
36. 37. 74.
A.
c.
XXVII.
H.
c.
CCIII.
\)v
11
133
5.
'xiii.
De
E.
pollicito
i
173
elata.
R.
Debitores babuit (ßiidam creditorum.
S.
Deduc Sion uberrimas
mas.
232
mea mens
Debaccbatur muudus poiro.
P.
V.
velut
Denudata
XCIII.
CLXX.
LXV.
S.
a,
r.
cf.
LX. 1316. Gr.
Wunderhorn IL 37.
Die Cbtisti
Diligitur, colitnr
r.
.
dio,
St.
HO.
veritas, die cara raritas.
G.
.
lacri-
veritate succinctaque brevitate. Legs.
785. Doc. Ar.
87.
torrentem
Fl. 18.
quem
cf.
Fl. 18.
sors illuminat aere.
nostrum foedus bodie.
Wr.
266
223
Argument.
^'""i'-
Pag.
A.
158
'
XVI.
14
a.
Diia
c.
vi ainoris teror et
Doctiinae verba paucis prosunt sine
Doleo qnod nimium patior esilium,
231
169
C.
226
163
168
82
A.
A.
c.
Duduin voveram
c.
Duice solum natalis patriae.
Haupt
196
122
A.
c.
138
49
A.
V.
Dum
Dum
A.
A.
E. R.
H.
p.
57
A.
g. A.
220
156
A.
q.
74.
St.
cf.
amoeno tempore.
Gr.
73.
Diauae vitrea sero lampas
domns lapidea
Juventus
oritur.
foro sita cernitur.
licuit et libuit.
floruit,
Philippus moritur Palatini gladio.
38. 75.
149
Gr.
296.
Zeitfichr. Y.
caupona vertereai viuo debacchatus.
Dum
Dum
Dum
Dum
g.
P. C.
factis.
recte sapere.
aestas iuchoalur
St.
124
37
236
176
8 X.
50 LXXXVII.
veuereo axe vehor,
G. R.
Dum
Dum
cf.
Mone Anzeiger IL
Gr.
St.
187.
prius inculta coleret virgulta.
quiete vegetarem soporique
Ovid. de arte
amandi
IL
Uhr.
membra darem.
versus 607. 609.
625.
129
40
A.
a.
!
E
globo veteri
dum renim
faciera tr.
Doc
s.
Ar. LX. 131L
I
118
34
A.
183
106
A.
LXXIII.
LXVII.
13
37
80 ccn.
g.
Ecce Chorus TÜ-giuum tempore vernali.
Ecce gratum et optatum ver rducit gaudia.
Ecce sonat in aperto vox clamautis in deserto.
ni.
Ecce torpet probitas, virtus
!
S.
M.
R.
;
64.
254
196
L. P.
217
154
A.
192
3
155
47
116
a.
II. a.
LXXXV.
II.
et
64. a.
Ego sum abbas
Cucauiensis.
Gr.
St.
96.
Eja
dolor,
nunc me
G.
Est
Amor
alatus puer et levis et pharetratufi.
G.
Est modus
A
63
sepelitur.
Ecce \irgo parict sine viri semiue. cf. Clin.
194n. Pez thes. amcd. III. 187. Clm. Fris.
H.
c.
solor, velut olor.
in verbis,
duo sunt contraria verba.
Esiit diluculo rustica puella.
1.
Gr.
St.
73.
Gr.
Exspirante priuiitivo probitatis fomite.
r.
St.
36. 74.
50
2
XCI.
C. p.
Exul ego
II.
G. E.
Fas
Du
63 CLIII.
F. ae.
t.
clericus ad
et nefas
laborem uatus. Gr.
ambulant passu vere
St. 75.
pari. Fl.
22.
Mer. 142.
Fervet amore Paris, trojauis immolat
aris.
Du
Mer. 313.
XX.
ccin.
38 LVin.
H.
24
105
8.
a.
c.
Fides
cum
idolatria puguavit teste gratia.
R.
Flete fideles animae, flete sorores optimae.
M. m.
Flete, perhorrete, lugete, pavete,
fol.
120.
Clin.
19488.
I
267
Pag.
Argument.
Niiin.
40 LXIX.
M.
in.
182
101
A.
A.
183
112
A.
c.
188
112
A.
c.
187
111
LXXVII. M.
f.
47
147
55
78
CC.
a.
I
A. C. a
R.
4 IV.
135
45
52 XCVI.a.
;
204
ccni.
A.
g.
R.
c
A.
XXVI.
3.
R.
H.
c.
89
C.
A.
175
97
V.
a.
241
180
243
182
P.
A. E.
105
78
182
P.
169
83
A.
174
95
V.
h.
202
128
A.
c.
117
33
A.
184
107
A.
115
31
14
7
235
t.
A
L. P. C.
a.
242
13
A.
R
172
233
r
8.
131
98;CCIII.
29
c.
E. S.
COVII.
111
CS.
c.
268
Nnm.
45
Arginiiont.
J,XXIIL
M.
XXI.
S.
11.
r.
11.
2r,o
Png.
270
Nnm.
271
Niim.
l'ng.
Argument.
A.
U7
-A
A.
187
G.
138
N.
CLXXI.a. G.
CL.
147
84
109
!05
140
190
88
llß
102
103
181
183
XXV.
1G4
CXLIX.
239
224
178
;
157
223
208
178
a.
159
136
'
100
120
195
195
121
I
179
3
49
101
III.
LXXXVI.
a.
272
P«8.|
273
Png.
212
274
Fag.
—
275
Ne
codicis (juitlquaiu iiou tiailatur,
paucula suo loco suppressa, ab
ipso libelli possessore, si ofteiulant, lescindeiida, ejus utcuraque prudtutiae
confideiites, hie
45.
;t
All
metain
seorsim adiunginius.
Cum
propero.
guucula repiigula
piidoris.
tenoro
fl«tu
l-'lentis
mea me
sollicitat,
bibo laorimas duleissimas
dam dubitat sidvere virdum mo plus iiiebrio,
;
plus haurio fcrvoris.
Vim
uimis aidax infero.
ungue saevit aspero, comas
llaet
vellit,
vim
repfllit,
sireiiua seso pliuat et intricat genua, nee jainia pudoris reseratnr.
Sed taiidcm
bruchia eius
Hcs
ligo,
utriqiie
ultro niilito,
triumplium do pioposito,
pressa figo basia, nee taliu quibus amor
placiiit,
et
nie
minus
argiiit
per
aiiiplexiis finnt;
uexiis,
privatiir.
mitior amusia dans
)>is\a inellita, ul
Kubriilens troiuulis semiclausi.'» oculis velmi siib auxio siispirio sopita.
Ö7. 3.
Itesponlrndi metus trabit hanc ad flatus;
liiieam
infero,
sed natura laetus
Amor
iiidiseretus ijneam
oam manum mittit propere. Dum propero, vim
post immineiitein macbinam. Nee supero, nam aspero defendens ungue 11-
iam pudoris längere, nieam
in
nilna obserat introitu<i.
Tantalus
admotum
liOu araitto
potum; sed ne meura totum
suo denuo collo inngens brachium ruo, dirno tricaturam eruriuni.
nem, me tutuis
toti
insero,
cardinera
determineni,
frusiret illa votuni,
Ut virginom devirgi-
duellum istnd resero.
Glorior
Victoria.
59. 2.
Vir.
84.
Exierat de
4.
bnlneo,
iiune
operit
quo
gaudeo.
Non
ferreo
ealcaneo.
146. 8.
Er graif mir an den wizen lip non absque limore.
ich mache dich ein wip, dulcis es cum ore.
Er warf mir uf das hemdelin, corpore detecta
Er raute mir in daz purgeliu, cuspide erecta.
Er nam den chocher unde den bogen, beue veuabatur.
Der selbe hete mich betrogen, ludus compleatur.
Er sprach:
-"<SK-'^Xl^»ve»>"
sed carneu calranda est
Th. Sthatzky, Buclidruckerei, Bieslau, Wallatr. 14b.
University of Toronto
u
Library
DO NOT
REMOVE
THE
CARD
t3
FROM
THIS
CQi
POCKET
Acme
Library Card Pocket
LOWE-MARTIN
CO. limited