w 100. rocznicę urodzin Pamięci Witolda Rowickiego

Pamięci
Witolda Rowickiego
w 100. rocznicę urodzin
Filharmonia Narodowa
in memoriam
WITOLD ROWICKI
HISTORIA ZATRZYMANA W CZASIE
Filharmonia
Narodowa
Warszawa
2014
fot. Sophie Wright
słowo wstępne
Witold Rowicki był jednym z największych polskich dyrygentów, którego nazwisko nierozerwalnie łączy się z Filharmonią
Narodową, jej tradycją i stałą obecnością na najważniejszych
estradach koncertowych świata.
Początki Jego kariery artystycznej przypadły na bardzo trudne, powojenne czasy, co sprawiło, że z wielką determinacją realizował wszystkie najambitniejsze cele, jakie sobie stawiał.
To Witold Rowicki na początku lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku powołał na nowo do życia
Orkiestrę Filharmonii Warszawskiej, stworzył Chór, podniósł z ruin gmach Filharmonii przy
ul. Jasnej w Warszawie, mozolnie budował poziom artystyczny zespołów, a tym samym i prestiż.
Jacek KASPSZYK
Ogromne zasługi miał również jako propagator muzyki polskiej na świecie. W niemal wszystkich programach koncertów zagranicznych, czy to Orkiestry FN, czy też innych orkiestr,
którymi dyrygował na pięciu kontynentach, widniały dzieła rodzimych kompozytorów.
Ceniony był jako niezrównany interpretator dzieł Karola Szymanowskiego. Odegrał również
istotną rolę w propagowaniu twórczości Tadeusza Bairda.
Dwudziestopięcioletnia obecność Witolda Rowickiego na estradzie Filharmonii Narodowej
uczyniła naszą Orkiestrę jednym z najznakomitszych zespołów symfonicznych w tej części
Europy, z którym występowali najbardziej renomowani soliści tamtych czasów i który dokonał
licznych, wysoko ocenionych przez krytykę, nagrań płytowych. Witold Rowicki był uznanym
odtwórcą przede wszystkim muzyki romantycznej, neoromantycznej oraz dwudziestowiecznej, a płyty z Jego nazwiskiem nie znikają z katalogów wytwórni fonograficznych. Spośród
blisko setki Jego nagrań należy wspomnieć wszystkie symfonie i uwertury Antonína Dvořáka
z London Symphony Orchestra zrealizowane dla wytwórni Philips, koncerty fortepianowe
Roberta Schumanna i Sergiusza Prokofiewa ze Światosławem Richterem wydane przez Deutsche Grammophon, suity z baletów Piotra Czajkowskiego, V Symfonię Dymitra Szostakowicza,
całą serię nagrań muzyki polskiej: m.in. dzieła Wojciecha Kilara, Witolda Lutosławskiego,
Tadeusza Bairda. Nagrania Witolda Rowickiego, zwłaszcza te zrealizowane z Orkiestrą Filharmonii Narodowej, są dla nas wszystkich szczególnie bliskie i jestem przekonany, że sięgać będą
po nie kolejne pokolenia melomanów i muzyków.
Wydawnictwo Witold Rowicki in memoriam, które Państwu przekazujemy, zawiera CD
z nagraniem jednego z ponad 300 koncertów, jakie Mistrz poprowadził podczas 44 tournée
odbytych z Orkiestrą Symfoniczną FN (3.04. 1967, Town Hall w Huddersfield) oraz
DVD z filmem dokumentalnym o Dyrygencie Cień pod kamieniem w reżyserii Tomasza Dobrowolskiego i z zarejestrowaną dla Polskiego Radia rozmową, jaką przeprowadziła z Witoldem
Rowickim Anna Skulska w 1987 roku.
Dla mnie ogromnym wyróżnieniem jest również to, że wraz z Orkiestrą Symfoniczną FN mogę
poprowadzić specjalne koncerty, które także dedykujemy Maestro Witoldowi Rowickiemu
w setną rocznicę Jego urodzin.
Jacek Kaspszyk
Dyrektor Artystyczny Filharmonii Narodowej
7
mairomem niin memoriam
fot. Marek Holzman
Wilde’a, że tylko rzecz święta godna jest dotknięcia. Tu żąda od instrumentu krzyku, tam – szeptu,
wydłuży jakiś dźwięk, zatrzyma oddech, przyspieszy albo zwolni puls, tu wzburzy frazę, tam ją
uspokoi, inaczej rozłoży akcenty.
Największe sukcesy odnosi tam, gdzie publiczność ma duży zasób doświadczeń w słuchaniu
symfonii Beethovena, Brahmsa, Czajkowskiego. Gdzie słuchacz zna tradycje i szablony interpretacji, ale nie jest ślepo przywiązany do nich i przeżywa dreszcz, gdy ktoś potrafi olśnić go
błyskiem nowej, nieznanej prawdy w brzmieniu wysłużonych arcydzieł. Tam, gdzie publiczność
odczuwa przesyt dogmatów estetycznych, gdzie do sali koncertowej przychodzi słuchacz,
którego niełatwo porwać, ale który tęskni za kimś, kto potrafiłby zaszczepić mu siłę przekonania.
Rowicki jest właśnie tym, na kogo czeka.
Ale on będzie zawiedziony, nawet wściekły, gdy publiczność nie zauważy jego odkryć
w partyturze utworu, gdy nie przywiązuje do nich wagi, nie ma pewności, czy jest w nich błysk
światła, czy tylko wielkie kuszenie, albo gdy zbytnie przywiązanie do tradycyjnych modeli
interpretacji nie pozwala słuchaczowi zaakceptować jego propozycji, gdy styka się ze słuchaczem nieświadomym rzeczy, albo gdy nazbyt wyostrzona świadomość jest obciążeniem, którego
meloman czy muzyk nie potrafi się pozbyć.
Nikt nie potrafi tak wyrazić ekstazy i dzikości Harnasi Szymanowskiego. Kto jeszcze umie
tak oddać jaskrawość kolorów Pietruszki Strawińskiego? Być wielkim, szalonym ekspresjonistą batuty, a za chwilę dyrygować z przenikliwą trzeźwością umysłu? Tu osiągnąć wyjątkową
przezroczystość brzmienia, tam tajemniczą magmę dźwiękową? Kiedy olśnił Warszawę nową
interpretacją Harnasi, wydawało się, że odezwały się tam nowe instrumenty perkusyjne, które
podkreśliły surowość kolorytu i orgiastyczny charakter utworu. Nie, to tylko sekret proporcji
brzmienia, tempa i podziałów rytmicznych. Gdy zachwyceni słuchacze przychodzili z pytaniem
czy przeinstrumentował partyturę albo czy coś tam dodał – może jakieś nuty, może jakieś instrumenty – Rowicki uśmiechał się zagadkowo i promieniał triumfem:
- Nie dodałem ani nie zmieniłem żadnej nuty, żadnego instrumentu. Zrealizowałem tylko to,
co jest w partyturze.
Rowicki pragnie przybliżyć brzmienie wielkiej muzyki do naszych czasów i chce, żeby jego
audytorium o tym wiedziało. Ale niech wybaczy słuchaczowi, który o tym nie wie, nie stara
się zrozumieć albo nie potrafi tego ocenić. Wystarczy, że jest przejęty i wstrząśnięty, kiedy on
dyryguje. Kiedy w symfoniach Szostakowicza i Mahlera błąkają się nastroje pokrewne prozie
Kafki, filmom Bergmana i Antonioniego, Gurrelieder Schönberga tchną febryczną namiętnością,
nad III Symfonią Szymanowskiego unosi się młodopolski czad, gdy crescenda w symfoniach
Czajkowskiego są bardziej drapieżne niż melodramatyczne, gdy orkiestra potrafi wykrzesać
ogień z hymnu narodowego, gdy w Mazurze ze „Strasznego dworu” odzywa się sarmacka
fantazja, gdy w ostatnich latach brzmienie orkiestry na jego koncertach zyskuje jakąś perspektywiczną głębię i czasem zasnuwa je refleksyjny cień.
Janusz Ekiert
Tak dyryguje Rowicki
Fraza skrzypiec płynie, jakby aktor wypowiadał jakieś zdanie na scenie. Jakby jej oddechy,
wahania, ściszenia rodziły się w tej chwili, jakby nie były wcześniej wystudiowane w domu i na
próbach. Tak dyryguje Rowicki. Ale czy tylko dlatego po jego koncertach w Warszawie, Wiedniu czy Madrycie ludziom błyszczą oczy? Czy na jego koncertach w różnych stronach świata
słuchacze klaszczą tak głośno i spontanicznie dlatego, że zrozumieli jakąś prawdę, którą chce im
przekazać, czy tylko poddają się sile przekonania, z jaką grają orkiestry pod jego ręką.
Do młodej damy w sukni jak z obrazu Klimta nachyla się Wiedeńczyk z półprzymkniętymi
oczami. Co szepcze jej do ucha, gdy Rowicki uciął brzmienie akordu gestem, jakby gasił płomyk
świecy? Jakiś Hiszpan oklaskuje go, jakby składał dłonie do modlitwy ruchem podpatrzonym
u El Greca. Lekarz z Kolonii woła z emfazą:
- Och, Rhowycki! Ach, Rhowycki! On mi zdjął klapy z uszu.
Może wiedzą, może tylko wyczuwają instynktownie, że stykają się z osobowością, która jest
produktem swojej epoki, a jednocześnie modeluje gust epoki. Jego międzynarodowy start artystyczny zbiegł się z narodzinami wielkiej awangardy muzycznej, odrzucaniem dogmatów estetycznych. Narodzinami epoki przekory i prowokacji, epoki, dla której bardziej pociągający był
intrygujący smak niż sens brzmienia, epoki zafascynowanej wyzwolonym kolorem brzmienia.
Gdy kompozytorzy szukali ekspresji koloru, badali jej siłę i charakter, poddawali eksperymentom,
Rowicki zaczął odkrywać ją w dziełach klasyków, podkreślać jej znaczenie. Wsłuchiwać się w to,
czego nikt jeszcze w partyturze nie usłyszał. Wydobywać na pierwszy plan kolor, który dotąd był
tylko komponentem brzmienia, albo głos, instrument, który, wydawało się dotąd, powinien
służyć tylko do wypełnienia akordu. A ile nieznanych odcieni wyrazu potrafił nawarstwić przez
odpowiedni dobór tempa w połączeniu z odpowiednim rodzajem dźwięku, ściszeniem jednego
instrumentu, nagłośnieniem innego. Charakter tego czy innego epizodu w utworze, zdawałoby
się tak dobrze znany, prosty i jasny, stawał się złożony i zagadkowy jak nieokreślone klimaty,
którymi intrygował teatr, film, literatura.
Rowicki osadza swoje interpretacje w nastrojach dzisiejszej rzeczywistości artystycznej,
ale daleko od kartezjańskiego stosunku do tradycji, który nakazuje szukać prawdy bez żadnych
uprzednich założeń. Gdy jednak tradycja wymagała, by muzykę niemiecką grać ciężko i bez
polotu, pytał o listy uwierzytelniające tę zasadę:
- Dlaczego pasaż czy gamę w symfonii Brahmsa powinno się grać jak ćwiczenie?
Symfonie Beethovena, Brahmsa, Czajkowskiego mogą zabrzmieć pod jego ręką tu i tam
zaskakująco, ale nie sprawiają wrażenia eksperymentu jak inscenizacje Moliera albo Szekspira powstałe w umysłach Bergmana czy Chéreau. Jego odświeżanie tradycyjnych kanonów
interpretacji ma więcej z rytuału tajemniczej religii niż kuszenia słuchacza paradoksami w stylu
fot. Grzegorz Rogiński
Tekst zamieszczony w książce programowej koncertów Orkiestry Symfonicznej Filharmonii
Narodowej pod dyrekcją Witolda Rowickiego w dniach 12, 13, 14 stycznia 1989 roku
z okazji 75. rocznicy urodzin Artysty.
9
fot. Marek Holzman
mairomem niin memoriam
Miał jednak swoje ulubione zespoły, z którymi występował najczęściej zarówno w ich
rodzimych siedzibach, jak i podczas tournée zagranicznych. W Europie były to: Bamberger
Symphoniker – koncerty w niemal całej ówczesnej RFN, w Szwajcarii, Hiszpanii, Portugalii,
we Włoszech, obu Amerykach oraz 3 orkiestry londyńskie – Royal Philharmonic (tournée po
Szwajcarii), London Symphony Orchestra (tournée po Anglii, Szkocji i Walii) oraz Philharmonia
Orchestra London. Spośród orkiestr amerykańskich należy wymienić: The Cleveland Orchestra
i Philadelphia Orchestra.
Przez dwa lata (1952–1954) prowadził klasę dyrygentury w warszawskiej PWSM. Jego uczniami
byli m.in. Władysław Kabalewski, Franciszek Klimczak i Andrzej Markowski. W całej swojej
działalności artystycznej zawsze przywiązywał wielką wagę do pracy z młodymi, rozpoczynającymi karierę koncertową muzykami. Podczas pracy na stanowisku kierownika artystycznego
Filharmonii Narodowej stworzył „Festiwal Młodych” (1976, 1977, 1978), dający szansę
zaprezentowania się młodym polskim wykonawcom i kompozytorom. Z młodymi dyrygentami spotykał się dwukrotnie na prowadzonych przez siebie kursach mistrzowskich w Wiedniu;
prowadził również mistrzowskie kursy gry orkiestrowej we Francji i w Niemczech. Dwukrotnie
też pracował ze Światową Młodzieżową Orkiestrą Symfoniczną Jeunesses Musicales – w 1972
roku (RFN) i w 1986 (Polska).
Po wyzwoleniu, w marcu 1945 roku, organizował w Katowicach Orkiestrę Symfoniczną
Polskiego Radia – dzisiejszą NOSPR. W 1950 został oddelegowany do Warszawy, gdzie stworzył Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii Warszawskiej, w 1955 roku przemianowaną na Orkiestrę
Symfoniczną Filharmonii Narodowej. Z zespołem tym związany był (z 3 letnią przerwą w latach
1955–1958) do 30 czerwca 1977 roku. Pod jego batutą orkiestra stała się zespołem zaliczanym
do najlepszych w Europie, a podczas swych licznych tournée zagranicznych dała się poznać
słuchaczom niemal wszystkich krajów Europy, a także Japonii, Bliskiego i Dalekiego Wschodu, Azji, Ameryki Północnej i Australii. Ze swoim zespołem Witold Rowicki odbył 44 tournée,
dyrygując ponad 300 koncertami. W Filharmonii Narodowej poza regularnymi abonamentowymi
koncertami symfonicznymi w piątki i soboty wprowadził cykle czwartkowych koncertów dla
młodzieży oraz koncerty dla dzieci. W 1952 roku z jego inicjatywy powstał pierwszy zawodowy
Chór Filharmonii.
W 1965 Witold Rowicki przygotował i prowadził uroczyste przedstawienie Strasznego
dworu Moniuszki, inaugurując działalność Teatru Wielkiego w Warszawie w nowo odbudowanym gmachu.
Jako dyrygent gościnny Artysta występował ze wszystkimi największymi orkiestrami Wschodniej i Zachodniej Europy (m.in. Wiener Philharmoniker, Berliner Pilharmoniker, Royal Philharmonic, Orchestre de Paris, Orchestre Philharmonique de Strasbourg, Stockholm Philharmonic,
Orchestra dell’Accademia Nazionale di Santa Cecilia, London Symphony Orchestra, Philharmonia Orchestra London, Orquesta Nacional de España), a także Stanów Zjednoczonych Ameryki
Północnej (orkiestry w Cleveland, Bostonie, Pittsburghu, Nowym Jorku, Filadelfii), Ameryki
Południowej (Teatro Colón w Buenos Aires), Japonii i Australii. Gdy w czerwcu 1977 roku po 27
latach pracy, przechodząc na emeryturę, zrezygnował ze stanowiska dyrygenta-szefa Orkiestry
Symfonicznej Filharmonii Narodowej w Warszawie, poświecił się występom gościnnym z orkiestrami całego świata. Mimo wielu propozycji w Europie, m.in. Orchestre de Paris, Accademia di
Santa Cecilia, Bamberger Symphoniker, i Stanach Zjednoczonych, m.in. Boston Symphony, The
Cleveland Orchestra, Pittsburgh Symphony, nigdy nie związał się na stałe z żadną orkiestrą.
fot. Studio A. G. W. Barthel
WITOLD ROWICKI – jeden z najbardziej znanych i cenionych w świecie polskich dyrygentów – urodził się 26 lutego 1914 roku w Taganrogu (Rosja). Studia muzyczne w zakresie gry na
skrzypcach i teorii muzyki ukończył w 1938 roku w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie. Po otrzymaniu dyplomu został profesorem w klasie skrzypiec tej uczelni,
wiele występował jako solista i kameralista, a także muzyk orkiestrowy. Jeszcze w czasie studiów w Krakowie (1932) debiutował jako dyrygent. W czasie okupacji hitlerowskiej w okresie
II wojny światowej Artysta poświęcał się studiom dyrygenckim i kompozytorskim, był również
altowiolistą w orkiestrze Generalnego Gubernatorstwa.
Z Andrzejem Markowskim
11
fot. Marek Holzman
mairomem niin memoriam
fot. Marek Holzman
Artysta miał w swoim dorobku ponad 100 płyt długogrających zarejestrowanych dla Polskich Nagrań, Philipsa,
DGG, EMI i Eterny. Wiele z nich otrzymało nagrody
płytowe: Grand Prix du Disque Académie Charles Cros
w Paryżu (1959), Grand Prix Belge (1965), Edison
Price (1965), Grand Prix Académie du Disque Français
(1966 – Gry weneckie i Muzyka żałobna Lutosławskiego), nagroda płytowa w Montevideo (1966 – V Symfonia
Szostakowicza). Nagranie wszystkich symfonii i uwertur
Dvořáka z London Symphony Orchestra dla Philipsa
otrzymało wiele liczących się nagród, m.in. Grand Prix
du Disque Académie Charles Cros w Paryżu i Nagrodę
Edisona w Amsterdamie.
W bogatym repertuarze koncertowym Witolda Rowickiego szczególne miejsce zajmowała
muzyka Karola Szymanowskiego i polskich kompozytorów XX wieku. Artysta przedstawił
wiele prawykonań dzieł polskich twórców współczesnych. Wielu z nich dedykowało Mu te
kompozycje, m.in. Grażyna Bacewicz, Tadeusz Baird, Edward Bogusławski, Wojciech Kilar,
Witold Lutosławski, Kazimierz Serocki, Bolesław Szabelski, Tadeusz Szeligowski, Bolesław
Woytowicz.
Za swą działalność artystyczną Witold Rowicki otrzymał liczne ordery, odznaczenia i nagrody
państwowe, m.in. dwukrotnie Order Sztandaru Pracy I klasy, Krzyż Komandorski z gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Nagrodę ZKP, dwukrotnie Nagrodę MKiS I stopnia (drugi raz
w 1983 roku za popularyzację muzyki Szymanowskiego w kraju i na świecie), Nagrodę
Państwową (trzykrotnie), Nagrodę I stopnia Przewodniczącego Komitetu d/s Radia i Telewizji
za twórczość i działalność radiowo-telewizyjną (1983).
Ostatnie koncerty Witolda Rowickiego z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Narodowej,
w Sali koncertowej FN przy ul. Sienkiewicza, miały miejsce w dniach 12, 13 i 14 stycznia 1989
roku. Były to koncerty związane z obchodami 75. rocznicy urodzin Mistrza.
W programie znalazła się Symfonia nr 94 „Z uderzeniem w kocioł” Josepha Haydna, Wariacje
na temat Haydna i IV Symfonia Johannesa Brahmsa.
Zapowiadana na 28 września 1989 Inauguracja Sezonu Koncertów dla Młodzieży oraz
Nadzwyczajny Koncert Symfoniczny w dniu 29 września 1989 (program: Mozart – Symfonia
„Haffnerowska”, Lutosławski – Livre pour orchestre i Dvořák – VI Symfonia) już się nie odbyły.
Witold Rowicki zmarł 1 października 1989 roku w Warszawie.
Kalendarz koncertowy ostatniego sezonu artystycznego Witolda Rowickiego (1988/1989)
obejmował m. in. koncerty: w Warszawie z Orkiestrą Symfoniczną FN (28, 29.X.1988),
tournée po Anglii, Szkocji i Walii z London Symphony Orchestra (7–16.XI.1988), koncerty
z Orchestre Philharmonique de Strasbourg (7,8. XII.1988 w Strasbourgu), wspomniane koncerty
w Warszawie z Orkiestrą FN (12,13,14.I.1989), koncerty w RFN (Bamberg), Japonii (Tokio),
Australii, ZSRR (Moskwa, Leningrad); na przełomie maja i czerwca 1989 odbyło się tournée
z Bamberger Symphoniker po RFN i koncerty podczas Festiwalu w Bergen. Na październik
1989 roku były zaplanowane koncerty w Filadelfii i Los Angeles.
13
KALENDARIUM ŻYCIA
I DZIAŁALNOŚCI ARTYSTYCZNEJ
WITOLDA ROWICKIEGO
26.02.1914
Urodził się w Taganrogu (Rosja), ojciec Jan Kałka, urzędnik; matka Nadieżda
z domu Kozłowska; rodzeństwo: siostry Eleonora i Natalia, brat Włodzimierz.
do 1923 Wychowywany w rodzinie siostry jego matki, Justyny, primo voto Skriabin, secundo
voto Rowicka.
1923
Repatriacja z rodzicami i rodzeństwem z ZSRR do Polski; nauka w szkole
powszechnej i w gimnazjum początkowo w Żywcu, następnie w Nowym Sączu.
1930
Jako uczeń VI klasy gimnazjum w Nowym Sączu organizuje i prowadzi orkiestrę szkolną składającą się z kilkudziesięciu uczniów.
1931
Samodzielny wyjazd do Krakowa w celu kontynuowania nauki muzyki; początek
studiów w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie:skrzypce w klasie prof.
Artura Malawskiego, przedmioty teoretyczne pod kierunkiem profesorów Michała
Piotrowskiego, Zbigniewa Dymmka i Bolesława Wallek-Walewskiego.
W okresie studenckim przy wsparciu księdza Mieczysława Kuznowicza organizuje
i prowadzi w Związku Młodzieży Przemysłowej i Rękodzielniczej orkiestrę, do której
angażuje swoich kolegów z Konserwatorium.
1932
Debiut dyrygencki – potwierdzony pierwszą krytyką w prasie krakowskiej;
kierownictwo muzyczne opery-misterium o tematyce religijnej Krzysztofa Borzędowskiego.
Występuje jako skrzypek solista i kameralista, muzyk orkiestrowy i dyrygent;
z tego okresu pochodzą też jego pierwsze kompozycje.
1936
W Krakowie umiera matka Witolda, Nadieżda z Kozłowskich Kałka.
1937
Członkowstwo Związku Zawodowego Muzyków Rzeczpospolitej Polskiej.
Oddział w Krakowie
22.06.1938
Dyplom ukończenia Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie,
w klasie skrzypiec i teorii muzyki.
1938
Angaż na stanowisko profesora w klasie gry na skrzypcach w macierzystym
Konserwatorium.
01.09.1939
Wybuch II wojny światowej zastaje Witolda Kałkę w Krakowie.
19.11.1939
Ślub z Joanną Nowak w kościele św. Szczepana w Krakowie.
1940–1944
Praca w charakterze altowiolisty w orkiestrze Generalnego
Gubernatorstwa w Krakowie; studia w zakresie dyrygentury u Rudolfa Hindemitha
(brata kompozytora Paula Hindemitha) oraz kompozycji i muzykologii pod kierunkiem
prof. Zdzisława Jachimeckiego.
24.05.1941
W Krakowie urodziła się córka Magdalena.
15.12.1943
Brat Witolda – Włodzimierz Kałka, żołnierz A.K. zostaje rozstrzelany
w więzieniu Gestapo przy ul. Montelupich w Krakowie.
19.01.1945
Początek pracy w dziale muzycznym Polskiego Radia w wyzwolonym spod
okupacji hitlerowskiej Krakowie.
Przyjęcie nazwiska swoich wychowawców – Rowicki.
02.1945 Objęcie stanowiska kierownika Wydziału Muzycznego Rozgłośni Polskiego Radia
w Katowicach; organizacja Orkiestry Polskiego Radia w Katowicach, późniejszej Wielkiej
Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach (obecnie NOSPR).
23.03.1945
Pierwszy koncert orkiestry (16-osobowej) przed mikrofonami Polskiego Radia
mairomem niin memoriam
Z Grzegorzem Fitelbergiem
– w niecałe dwa miesiące od wyzwolenia Katowic (27.01.1945).
Po jednym roku pracy zespół osiąga pełny skład orkiestry
symfonicznej (90 osób);
Działalność artystyczna w charakterze dyrygenta, a także
ożywiona działalność społeczna: przewodniczący Związku
Zawodowego Muzyków okręgu Śląsko-Dąbrowskiego
w Katowicach, członek Zarządu Głównego Związku Zawodowego
Muzyków w Warszawie, przewodniczący Związku Zawodowego
Pracowników Polskiego Radia okręgu Śląsko-Dąbrowskiego
w Katowicach.
01.09.1947
W Krakowie urodził się syn Witold Grzegorz.
10.1947
Powrót do Polski Grzegorza Fitelberga –
przedwojennego twórcy Orkiestry Polskiego Radia w Warszawie;
objęcie przez Fitelberga stanowiska naczelnego dyrygenta
Polskiego Radia; Witold Rowicki pozostaje I dyrygentem
WOSPR w Katowicach.
10, 12.09.1948 Dwa gościnne koncerty WOSPR pod dyrekcją
Witolda Rowickiego w Sali „Roma” w Warszawie na fundusz
odbudowy gmachu przedwojennej Filharmonii Warszawskiej
przy ul. Sienkiewicza (drugi koncert wspólnie z Grzegorzem
Fitelbergiem).
1948–1950
Koncerty z WOSPR w Czechosłowacji,
Rumunii, na Węgrzech oraz w Warszawie, Wrocławiu i Krakowie.
15.09.1950
Powołanie przez
ówczesnego Ministra Kultury i Sztuki,
Stefana Dybowskiego, na stanowisko
Dyrektora Artystycznego Państwowej
Filharmonii w Warszawie z tymczasową
siedzibą w Sali „Roma”, z obowiązkiem
zreorganizowania dotychczasowej
orkiestry symfonicznej, wchodzącej
w skład „Państwowej Opery i Filharmonii
w Warszawie”.
W wyniku dobrowolnego podziału
orkiestry 22 z 90 etatowych muzyków
dotychczasowej orkiestry wyraziło
chęć przejścia do tworzonej przez
W. Rowickiego Orkiestry Symfonicznej
Filharmonii Warszawskiej; do pełnego
składu Orkiestry zostali doangażowani
muzycy z Warszawy i z całego kraju.
15
W. Rowicki, Chór i Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warszawskiej, sala ,,Roma’’, 1954
fot. Ze zbiorów Pauliny Rohatiner-Sommerstein
12.01.1951
W Sali „Roma” prowadzi inauguracyjny koncert nowej Orkiestry
Symfonicznej Filharmonii Warszawskiej z udziałem Kazimierza Serockiego (fortepian) –
prawykonanie Koncertu romantycznego K. Serockiego.
13.04.1951
Jako współorganizator I Festiwalu Muzyki Polskiej rozpoczyna cykl
koncertów Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Warszawskiej pod swoją batutą.
12, 13.08.1951 Prowadzi dwa pierwsze zagraniczne koncerty Orkiestry Symfonicznej
Filharmonii Warszawskiej w NRD (Berlin), zorganizowane w ramach III Światowego Zlotu
Młodych Bojowników o Pokój.
16.11.1951
Dyryguje koncertem symfonicznym FW z udziałem Stanisława Szpinalskiego
(fortepian) na Fundusz Odbudowy Warszawy.
29.03.1952
Inauguruje cykl koncertów w ramach obchodów 15. rocznicy śmierci Karola
Szymanowskiego.
01.10.1952
Powierza Zbigniewowi Soi zorganizowanie Studia Chórowego przy
Filharmonii Warszawskiej, które staje się zalążkiem późniejszego Chóru Mieszanego FW
Filharmonii Warszawskiej, a Stefanowi Wasiakowi zorganizowanie Chóru Dziecięcego.
12.12.1952
Inicjuje wystąpienie ludzi pracy, kultury i sztuki do władz w sprawie konieczności odbudowy przedwojennego gmachu Filharmonii przy ul. Jasnej.
02.05.1953
Prowadzi pierwszy koncert symfoniczny z udziałem Chóru Mieszanego
mairomem niin memoriam
Filharmonii Warszawskiej, w programie fragmenty
oratorium Pieśń o lasach Szostakowicza.
27.06.1953
Drugi koncert z udziałem Chóru FW,
w programie Gluck – opera Orfeusz i Eurydyka
w wykonaniu estradowym.
01.07.1953
Dla zdobycia nowych słuchaczy
w zakładach pracy, szkołach i ośrodkach
pozawarszawskich tworzy przy Filharmonii
Warszawskiej Małą Orkiestrę Symfoniczną,
powierzając jej organizację i kierowanie dyrygentom:
Stefanowi Marczykowi i Jerzemu Procnerowi.
27.11.1953
Inicjuje cykl koncertowy „Symfonie
Brahmsa”.
02.05.1954
Prowadzi koncert symfoniczny FW
w ramach obchodu rocznic kulturalnych zalecanych
w roku 1954 przez Światową Radę Pokoju; „Antonín
Dvořák w 50. rocznicę śmierci”.
05.11.1954
Pierwszy występ Światosława
Richtera w koncercie symfonicznym FW pod
dyrekcją W. Rowickiego.
17.01.1955
Inauguruje II Festiwal Muzyki
Polskiej.
21.02.1955
Prowadzi uroczysty koncert
z okazji otwarcia odbudowanego gmachu
Filharmonii Warszawskiej i przemianowania jej na
Filharmonię Narodową, inaugurujący jednocześnie
V Międzynarodowy
Konkurs Pianistyczny
im. Fryderyka Chopina.
01.04.1955
Rezygnuje z pracy
w Filharmonii Narodowej;
21.10.1956
Prowadzi
koncert finałowy
I Międzynarodowego
Festiwalu Muzyki
Współczesnej Warszawska
Jesień.
15.01.1957
W Krakowie
umiera ojciec Witolda –
Jan Kałka.
17
mairomem niin memoriam
Paryż 1959
01.09.1958
Powraca do Filharmonii
Narodowej na stanowisko dyrektora
artystycznego i dyrygenta-szefa; dyrektorem
przedsiębiorstwa zostaje Zdzisław Śliwiński,
powołany przez Ministra Kultury i Sztuki
(do 1969 r.).
W 1958 odbywa tournée z Orkiestrą
i Chórem FN po Belgii oraz
z Orkiestrą po NRD, RFN i Wielkiej Brytanii.
12.09.1959
Dyryguje koncertem Orkiestry
i Chóru FN w ramach III Międzynarodowego
Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska
Jesień.
16.10.1959
W 110. rocznicę śmierci
Fryderyka Chopina prowadzi koncert
symfoniczny w wykonaniu Orkiestry
i Chóru FN.
W 1959 Odbywa tournée z Orkiestrą i Chórem
FN po ZSRR oraz z tylko Orkiestrą po Francji,
Szwajcarii i RFN.
17.02.1960
Prowadzi nadzwyczajny koncert
muzyki polskiej z okazji I Międzynarodowego
Kongresu Muzykologicznego poświęconego
twórczości Fryderyka Chopina.
22.02.1960
Koncertem symfonicznym
z udziałem Artura Rubinsteina inauguruje
VI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny
im. Fryderyka Chopina.
18.09.1960
Na IV Międzynarodowym
Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska
Jesień prowadzi koncert z udziałem
wiolonczelisty Mścisława Rostropowicza.
18.12.1960
Wykonuje z Orkiestrą FN
III Niedzielny Poranek Popularnej Muzyki
Symfonicznej organizowany przez FN i redakcję „Kuriera Polskiego”, która propagowała
ten cykl koncertowy na łamach swego dziennika.
W 1960 Odbywa tournée z Orkiestrą FN po Austrii, Szwajcarii, Włoszech
i Wielkiej Brytanii.
03.03.1961
Prowadzi uroczysty koncert Jubileuszowy z okazji 60. rocznicy powstania
Filharmonii Warszawskiej, 10-lecia istnienia obecnej Orkiestry Symfonicznej oraz
5-lecia nadania nazwy „Filharmonia Narodowa”.
16.09.1961
Dyryguje koncertem symfonicznym w ramach
V Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej
Warszawska Jesień.
W 1961 odbywa tournée z Orkiestrą FN po Stanach Zjednoczonych
Ameryki Północnej, Kanadzie i Szwajcarii.
23.03.1962
Inauguruje cykl koncertów w 25. rocznicę śmierci
Karola Szymanowskiego.
02.05.1962
Dla uczczenia Święta Pracy 1 Maja wykonuje
z Orkiestrą i Chórem FN koncert symfoniczny.
15.09.1962
Prowadzi koncert symfoniczny w ramach
VI Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej
Warszawska Jesień.
W 1962 Odbywa tournée z Orkiestrą FN po Austrii, Francji,
NRD, RFN.
15.11.1963
Z okazji 10-lecia istnienia Chóru Mieszanego FN
dyryguje koncertowym wykonaniem opery Orfeusz i Eurydyka
Christopha Willibalda Glucka.
W 1963 odbywa tournée z Orkiestrą FN po Wielkiej Brytanii
i Szwajcarii.
10.05.1964
Z okazji 600-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego
w Krakowie prowadzi nadzwyczajny koncert symfoniczny
muzyki polskiej w gmachu Państwowej Filharmonii
im. Karola Szymanowskiego w Krakowie.
20.07.1964
Dyryguje nadzwyczajnym koncertem
symfonicznym z okazji XX-lecia PRL.
26.09.1964
W ramach VIII Międzynarodowego
Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień
dyryguje koncertem symfonicznym Orkiestry i Chóru FN.
W 1964 odbywa tournée z Orkiestrą i Chórem FN po
Czechosłowacji i Węgrzech oraz z Orkiestrą po Austrii,
Danii, RFN, Kanadzie i Stanach Zjednoczonych.
15.01.1965
Prowadzi uroczysty koncert symfoniczny
dla uczczenia 20. rocznicy Wyzwolenia Warszawy.
20.02.1965
Inauguruje VII Międzynarodowy Konkurs
Pianistyczny im. Fryderyka Chopina koncertem Orkiestry
Symfonicznej i Chóru FN, w 10. rocznicę nadania
instytucji nazwy „Filharmonia Narodowa”.
21.09.1965
Dyryguje koncertem w ramach
IX Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej
Warszawska Jesień.
19
mairomem niin memoriam
Japonia, 1973
W 1965 odbywa tournée z Orkiestrą i Chórem
FN po Grecji oraz z Orkiestrą po Szwecji
i RFN;
19.11.1965
Jako nowo powołany dyrektor
artystyczny Opery
Warszawskiej (obok pełnienia tej samej
funkcji w Filharmonii Narodowej) prowadzi
w odbudowanym gmachu uroczyste
przedstawienie opery Stanisława Moniuszki
Straszny dwór w 200. rocznicę powstania
Teatru Wielkiego;
22.04.1966
Uroczysty koncert z okazji
rocznicy 75-lecia urodzin Sergiusza
Prokofiewa.
18.09.1966
Dyryguje prawykonaniem dramatu muzycznego Jutro Tadeusza
Bairda
w inscenizacji i reżyserii Aleksandra Bardiniego, w Teatrze Wielkim
w ramach XMiędzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska
Jesień.
30.09.1966
Uroczysty koncert w 60. rocznicę urodzin Dymitra Szostakowicza.
13.11.1966
Wznawia niedzielny cykl Poranków Popularnej Muzyki
Symfonicznej, organizowany przez FN, redakcję „Kuriera Polskiego”
i Zrzeszenie Studentów Polskich.
09.12.1966
Prowadzi koncert symfoniczny poświęcony twórczości Béli
Bartóka z okazjiMiędzynarodowej Sesji Naukowej zorganizowanej przez
Państwowe Wyższe Szkoły Muzyczne (obecnie Akademie Muzyczne)
w Gdańsku, Łodzi,Warszawie.
W 1966 odbywa tournée z Orkiestrą FN po Japonii, ZSRR i RFN.
22.03.1967
Dyryguje koncertem w 30. rocznicę śmierci Karola
Szymanowskiego.
16.09.1967
Prowadzi koncert Orkiestry i Chóru FN w ramach XI
Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień.
W 1967 odbywa tournée z Orkiestrą i Chórem FN po NRD oraz z Orkiestrą po
Wielkiej Brytanii.
29.09.1968
Dyryguje koncertem XII Międzynarodowego Festiwalu Muzyki
Współczesnej Warszawska Jesień – prawykonania kompozycji: F.B. Mâche,
E. Bogusławskiego, B. Maderny, B. Szabelskiego.
22.11.1968
Prowadzi koncert monograficzny poświęcony twórczości
W. A. Mozarta.
W 1968 odbywa tournée z Orkiestrą FN po Szwajcarii i Francji.
10.01.1969
Koncert monograficzny Tadeusza Bairda.
Ateny, 23. 07. 1965
Giza, 09.02. 1970
fot. Jerzy Woźniak
Z Andrzejem Kulką, 09.02. 1970
fot. Jerzy Woźniak
14.02.1969
Koncert monograficzny
Johanna Sebastiana Bacha.
02.05.1969
Koncert dla
uczczenia 150. rocznicy urodzin
Stanisława Moniuszki.
W 1969 odbywa tournée z Orkiestrą FN
po Rumunii.
27.09.1970 XIV Międzynarodowy
Festiwal Muzyki Współczesnej
Warszawska Jesień – koncert
Orkiestry FN pod dyrekcją
W. Rowickiego z udziałem
wiolonczelisty Siegfrieda Palma (RFN).
02.10.1970
Dyryguje koncertem
symfonicznym z cyklu „Symfonie
Beethovena” z okazji 200. rocznicy
urodzin kompozytora.
06.10.1970
Prowadzi uroczysty
koncert Inaugurujący VIII Międzynarodowy Konkurs
Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.
1970
Powołanie Eugeniusza Libery na
dyrektora przedsiębiorstwa (do 1977), decyzją
Ministra Kultury i Sztuki.
W 1970 odbywa z Orkiestrą FN dwie podróże koncertowe:
po RFN oraz najdłuższą w historii instytucji po: Egipcie,
Libanie, Iranie, Indiach, Singapurze, Australii, Filipinach,
Hong-Kongu i Japonii.
05.02.1971
Dyryguje koncertem z cyklu „Béla Bartók
w Filharmonii Narodowej”.
18.09.1971
Prowadzi koncert Orkiestry i Chóru FN
w ramach XV Międzynarodowego Festiwalu Muzyki
Współczesnej Warszawska Jesień.
w 1971 Odbywa tournée z Orkiestrą FN po Bułgarii
i Szwajcarii, daje koncerty w Berlinie Zachodnim.
05.05.1972
Wprowadza do repertuaru FN cykl
„Muzyka francuska”.
W 1972 odbywa tournée z Orkiestrą FN po Włoszech.
22.09.1973
W ramach XVII Międzynarodowego
Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień
dyryguje pierwszym wykonaniem w Polsce I Symfonii
Krzysztofa Pendereckiego.
21
mairomem niin memoriam
Manila, Filipiny 12.04.1970
Morioka, Japonia, 29.05.1973
Japonia, 1966
W 1973 odbywa z Orkiestrą FN trzy tournée po RFN, Japonii,
Wielkiej Brytanii.
W 1974 odbywa z Orkiestrą FN trzy tournée po NRD i Francji, ZSRR
oraz Stanach Zjednoczonych.
06.10.1975 Inauguruje uroczystym koncertem IX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny
im. Fryderyka Chopina.
W 1975 odbywa tournée z Orkiestrą FN po Czechosłowacji, Francji, Hiszpanii, RFN
i Szwajcarii.
08.01.1976
Otwiera obchody Roku Jubileuszowego 75-lecia istnienia Filharmonii
w Warszawie uroczystym koncertem, w 25. rocznicę wznowienia działalności Filharmonii
Warszawskiej po II wojnie światowej.
05.02.1976
Dyryguje pierwszym wykonaniem w Polsce Gurre-Lieder
Arnolda Schönberga.
28.08.1976
W cyklu „Letnie Koncerty Warszawskie” dyryguje koncertem w Teatrze
na Wyspie w Łazienkach.
18.09.1976
Udział Orkiestry i Chóru FN pod dyrekcją W. Rowickiego w koncercie
symfonicznym w ramach jubileuszowego XX Międzynarodowego Festiwalu Muzyki
Współczesnej Warszawska Jesień.
05.11.1976
Prowadzi I Uroczysty Koncert Jubileuszowy
w 75-lecie istnienia i dzialalności Filharmonii w Warszawie.
06.11.1976
Prowadzi II Uroczysty Koncert Jubileuszowy w 75-lecie
istnienia i dzialalności Filharmonii w Warszawie.
24.03.1977
Inauguruje cykl koncertów w 150. rocznicę śmierci
Ludwiga van Beethovena.
03.1977
Odbywa z Orkiestrą FN tournée po Hiszpanii
i Szwajcarii.
30.06.1977
Przechodzi na emeryturę.
Jako gościnnie występujący dyrygent Filharmonii Narodowej
prowadzi szereg koncertów Orkiestry i Chóru FN.
31.08.1977
Koncert symfoniczny Orkiestry FN i Chóru Polskiego
Radia i Telewizji w Krakowie na dziedzińcu Zamku Królewskiego na
Wawelu, w ramach Festiwalu „Muzyka w Starym Krakowie”.
23
mairomem niin memoriam
Kalendarium zostało
21.12.1977
Koncert symfoniczny zamykający cykl koncertów w 150. rocznicę
śmierci Ludwiga van Beethovena.
W 1978 odbywa z Orkiestrą FN tournée po Francji i RFN.
W 1979 odbywa z Orkiestrą FN tournée po Francji, Szwajcarii, Austrii i Księstwie
Liechtenstein.
22,23.01.1982 Koncerty inaugurujące Rok Karola Szymanowskiego ogłoszony przez
UNESCO w 100. rocznicę urodzin kompozytora.
13,14,15.05.1982 Koncerty w ramach obchodów Roku Karola Szymanowskiego.
W 1982 Odbywa tournée z Orkiestrą i Chórem FN po NRD.
W 1983 Pełni funkcję dyrektora muzycznego Bamberger Symphoniker (RFN) przez
dwa sezony koncertowe;
22.07.1984
Uroczysty koncert symfoniczny na dziedzińcu Zamku Królewskiego
w Warszawie z okazji 40-lecia PRL;
11,12,13.04.1985 Koncerty abonamentowe – wykonanie m.in. Kantaty Egzorta
Tadeusza Bairda
21.06.1985
Zakończenie sezonu koncertowego FN 1984/1985 – Kościół
p.w. Wszystkich Świętych; w programie: Bruckner – VII Symfonia
16,18,19.01.1986 Koncerty symfoniczne z okazji 41. rocznicy wyzwolenia Warszawy
17.01.1986
Koncert galowy z okazji 41. rocznicy Wyzwolenia Warszawy
i Kongresu Intelektualistów.
13,14,15.11.1986 Abonamentowe koncerty symfoniczne w FN
28,29.10.1988 Abonamentowe koncerty symfoniczne w FN; solista Christian Lindberg wykonał Koncert puzonowy Kazimierza Serockiego
12,13,14.01.1989 Koncerty symfoniczne w 75. rocznicę urodzin Mistrza
01.10.1989
Witold Rowicki zmarł w Warszawie.
Kalendarium zostało zacytowane za: Marian Gołębiowski: Witold Rowicki w Filharmonii
Warszawskiej i Narodowej, Warszawa 1991
Utwory kompozytorów polskich XX wieku wykonane
przez Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii Warszawskiej
i Narodowej pod batutą Witolda Rowickiego
w Polsce i za granicą.
** - oznacza prawykonanie światowe.
* - oznacza pierwsze wykonanie w Polsce.
BACEWICZ GRAŻYNA;
* Contradizione WJ 16.09.1967;
In una parte 18.02, 19.02.1972;
** Koncert na altówkę i orkiestrę (S. Kamasa) 20.06.1969; 21.06.1969;
Koncert na dwa fortepiany i orkiestrę (J. Maksyniuk, J. Witkowski) 15.03. 16.03.1968;
** Koncert na orkiestrę smyczkową wyk. zagr.1966 ZSRR;
** Koncert na orkiestrę symfoniczną WJ 17.09.1962; 08.03, 09.03.1963;
25
mairomem niin memoriam
** V Koncert skrzypcowy (W. Wiłkomirska)
17.01, 23.01.1955;
* Musica sinfonica in tre movimenti WJ 21.09.1965;
wyk. zagr.: 1965 Szwecja;
Muzyka na smyczki, trąbkę i perkusję 12.01.,
13.01.1962;
** II Symfonia 13.04, 15.04.1951;
** Uwertura do baletu Z chłopa król 02.05.1953 Hala Mirowska
Tadeusz Baird - dedykacja
TADEUSZ BAIRD;
** Ballada o żołnierskim kubku kantata popularna do fragmentów poematu
S. Strumph-Wojtkiewicza na baryton, głos recytujący, chór mieszany i orkiestrę
(J.S. Adamczewski, A. Szczepkowski) 29.10, 31.10.1954; 17.01.1955;
** Cassazione per orchestra WJ 21.10.1956;
Colas Breugnon 12.10.1959; 08.06.1962; wyk. zagr.: 1962 NRD, Francja;
** Cztery dialogi na obój i orkiestrę kameralną (L. Faber) WJ 26.09.1964; 25.03, 26.03.1966;
10.01, 11.01.1969;
** Cztery eseje WJ 27.09.1958; 09.10, 11.10.1959; 17.02.1960; 27.02.1960 Bydgoszcz, 03.03,
04.03.1961; 28.02, 29.02.1964; 10.01, 11.01.1969; wyk. zagr.: 1958 NRD; 1959 ZSRR; 1960
Wielka Brytania; 1960 Szwajcaria, Austria; 1961 Stany Zjednoczone, Kanada; 1962 RFN;
1964 RFN, Dania;
* Cztery nowele na orkiestrę kameralną 08.03, 09.03.1968; 10.01, 11.01.1969; WJ 27.09.1970;
21.06, 22.06.1974; wyk. zagr.: 1974 NRD;
*Cztery pieśni na mezzosopran i orkiestrę kameralną, tekst Vesna Parun (K. Szostek-Radkowa)
WJ 24.09.1967;
** Egzorta na głos recytujący, chór i orkiestrę do tekstów starohebrajskich (A. Bardini)
WJ 18.09.1960; 13.04.1985;
Elegeia wyk. zagr.: 1974 Francja;
** Erotyki sześć pieśni na sopran i orkiestrę, tekst Małgorzata Hillar (S. Woytowicz)
WJ 16.09.1961;
** Espressioni varianti (Ekspresje) na skrzypce i orkiestrę (W. Wiłkomirska) WJ 12.09.1959;
20.02, 21.02.1965; wyk. zagr.: 1960 Wielka Brytania; 1967 Wielka Brytania;
** Etiuda na orkiestrę wokalną, perkusję i fortepian (Z. Drzewiecki) 10.11, 11.11.1961;
Giocosa uwertura na orkiestrę 09.01, 11.01.1953 Teatr Nowy;
** Głosy z oddali trzy pieśni na baryton i orkiestrę, tekst Jarosław Iwaszkiewicz
(J. Artysz) 22.01, 23.01.1982; 2.09.1982 Wrocław;
* Goethe-Briefe (Listy Goethego) kantata na baryton, chór i orkiestrę (J. Artysz) 01.10,
02.10.1971;
** Muzyka epifaniczna 20.12, 21.12.1963; 03.05, 04.05.1968; 06.09, 07.09.1968 Poznań;
01.11, 02.11.1968 Szczeciń; 08.05, 09.05, 10.05.1975; 17.01.1986; 13.11, 14.11, 15.11.1986;
wyk. zagr.: 12.09.1963 (prawykonanie światowe) Szwajcaria); 1964 Stany Zjednoczone,
Kanada; 1965 Szwecja; 1966 Japonia; 1968 Francja; 1970 Australia, Hongkong;
1971 Berlin Zachodni; 1974 ZSRR; 1975 Czechosłowacja, Austria, Hiszpania;
Pięć pieśni na mezzosopran i orkiestrę kameralną, tekst H. Poświatowska
(A. Malewicz-Madey) 10.01, 11.01.1969;
Psychodrama wyk. zagr.: 1973 Japonia;
* Sinfonia brevis 10.01, 11.01.1969;
Sonety miłosne na baryton i orkiestrę, tekst W. Shakespeare (A. Hiolski).
wyk. zagr.: 1966 RFN;
Suita liryczna na sopran i orkiestrę, tekst Julian Tuwim (J. Dzikówna) 27.11, 29.11.1953;
III Symfonia 05.12, 06.12.1969; wyk. zagr.: 1969 Rumunia, 1970 RFN;
** Wariacje bez tematu WJ 17.09.1962; 08.03, 09.03.1963; 07.05, 08.05.1964; 10.05.1964
Kraków; wyk. zagr.: 1964 Węgry, Czechosłowacja, Austria.
BLOCH AUGUSTYN;
** Warszawa poemat na głos recytujący, chór mieszany i orkiestrę (J. Englert)
17.01, 18.01.1975;
BOGUSŁAWSKI EDWARD;
**Apokalypsis na głos recytujący, chór mieszany i zespół instrumentalny (W. Hańcza)
17.12, 18.12.1965; (A. Bardini) WJ 16.09.1967;
** Canti per soprano e orchestra (S. Woytowicz) WJ 29.09.1968;
**Capriccioso notturno per orchestra 12.01, 13.01.1973; 04.01, 05.01.1974;
wyk. zagr.: 1974 Stany Zjednoczone; 1974 Francja
*Intonazioni II 01.03, 02.03.1968; wyk. zagr.: 1968 Francja;
**Pro Varsovia per orchestra 17.01, 18.01.1975;
** Sygnały 03.06, 04.06.1966.
27
Dedykacja Tadeusza Bairda, Jana Krenza
i Kazimierza Serockiego
mairomem niin memoriam
KRENZ JAN;
Rapsodia 17.01, 23.01.1955.
DOBROWOLSKI ANDRZEJ;
*Muzyka na smyczki i 4 grupy instrumentów dętych
WJ 21.09.1965; wyk. zagr.: 1965 Szwecja.
EKIER JAN;
Kolorowe melodie na chór i orkiestrę 29.07.1951; wyk. zagr.: 1951 NRD.
GÓRECKI HENRYK MIKOŁAJ;
Trzy utwory w dawnym stylu wyk. zagr.; 1973 Wielka Brytania.
KILAR WOJCIECH;
** Bogurodzica 05.03, 06.03.1976; WJ 18.09.1976;
** Kościelec 1909 05.11.1976;
Krzesany 09.01, 10.01, 15.01.1976; 31.08.1977 Kraków – Wawel; 22.07.1984 Dziedziniec
Zamku Królewskiego w Warszawie; 17.01.1986; wyk. zagr.: 1978 Francja; 1978 RFN;
1979 Austria;
**Springfield Sonnet WJ 21.09.1965; wyk. zagr.: 06.09.1965 Szwecja.
KOTOŃSKI WŁODZIMIERZ;
Musica per fiati e timpani 11.11, 12.11.1966.
LUTOSŁAWSKI WITOLD;
**Gry weneckie (Jeux vénitiens) WJ 16.09.1961;
10.05.1964 Kraków;
**Koncert na orkiestrę 26.11, 28.11.1954; 21.02,
22.02.1955; 28.02, 29.02.1964; wyk. zagr.: 1967
Wielka Brytania;
Livre pour orchestre 16.02, 07.02, 06.10.1970;
25.02.1976 Gdańsk; wyk. zagr.: 1970 Japonia; 1971
Bułgaria; 1971 Szwajcaria; 1972 Włochy; 1973 RFN;
1973 Wielka Brytania; 1974 NRD, Francja; 1975 RFN;
1977 Hiszpania, Szwajcaria;
Mała suita 29.07.1951; 17.10.1952 Hala Mirowska;
05.06, 07.06.1953 Teatr Nowy; 17.07.1964 Elbląg;
19.07.1964 Płock; 20.07.1964;
Muzyka żałobna 17.02.1960;
Piosenki dziecięce, tekst Julian Tuwim (wersja na
3-głosowy chór dziecięcy i orkiestrę) 05.06, 07.06.1953
Teatr Nowy; 27.06.1953 Hala Mirowska; 29.04,
02.05.1954;
I Symfonia 20.06, 21.06.1969;
Tryptyk śląski na głos i orkiestrę (S. Woytowicz) 21.01,
23.01.1955.
MALAWSKI ARTUR;
II Symfonia WJ 21.10.1956;
Toccata z fugą w formie wariacji na fortepian i orkiestrę (W. Kędra) 16.09.1964 Radom;
wyk. zagr.: (W. Kędra) 1964 Stany Zjednoczone, Kanada.
MATUSZCZAK BERNADETTA;
** Elegia o chłopcu polskim na mezzosopran, głos altowy recytujący, dwa chóry
żeńskie i orkiestrę, tekst Krzysztof Kamil Baczyński (A. Malewicz-Madey –
mezzosopran, Z. Kucówna – recytacja) 17.01, 18.01.1975.
MYCIELSKI ZYGMUNT;
Nowy Lirnik Mazowiecki, tekst Paweł Hertz – na sopran, baryton, chór mieszany
i orkiestrę symfoniczną (M. Zientówna, J. Artysz) 19.05, 20.05.1961;
Obrazy symfoniczne 30.11.1951.
29
Z Krzysztofem Pendereckim
nad partyturą jego I Symfonii
fot. Jerzy Woźniak
mairomem niin memoriam
PNIEWSKI ZBIGNIEW;
**Grawitacje 21.12, 22.12.1973.
PTASZYN-WRÓBLEWSKI JAN;
** Wariant Warszawski na kwartet jazzowy i orkiestrę symfoniczną 17.01, 18.01.1975.
ROWICKI WITOLD;
Miłość zwycięży 02.051953 (Hala Mirowska);
**Warszawski koncert na orkiestrę 06.11.1976.
RUDZIŃSKI ZBIGNIEW;
**Moments musicaux II WJ 16.09.1967;
**Moments musicaux III 22.03.1968; wyk. zagr.: 1968 Francja;
*Requiem na chór mieszany, głos recytujący i orkiestrę (A. Bardini) 12.01, 13.01.1973.
PANUFNIK ANDRZEJ;
** Koncert gotycki na trąbkę, orkiestrę smyczkową, harfę i kotły (Z. Piórkowski – trąbka)
16.05, 18.05.1952;
Suita staropolska 13.04, 15.04, 29.07.1951; 29.05, 31.05.1953 Teatr Nowy;
wyk. zagr.: 1952 Rumunia;
** Symfonia Pokoju, tekst J. Iwaszkiewicz – na chór i orkiestrę 20.07, 12.12.1951;
12.03, 14.03.1954; wyk. zagr.: 1951 NRD;
**Uwertura bohaterska 16.05, 18.05.1952;
Uwertura tragiczna 03.07, 05.07.1953; 13.11, 14.11, 15.11.1986.
PENDERECKI KRZYSZTOF;
**Cantata in honorem Almae Matris Universitatis Jagellonicae sescentos abhinc
annos fundatae 10.05.1964 Kraków; 19.06, 20.06.1964;
Ofiarom Hiroszimy - Tren 30.11, 01.12.1962; 04.01, 05.01.1974; wyk. zagr.: 1965 Szwecja;
1973 Japonia; 1974 Stany Zjednoczone; 1974 ZSRR.
Polymorphia 20.06, 21.06.1969;
Psalmy Dawida 10.01, 11.01.1964;
*I Symfonia WJ 22.09.1973; wyk. zagr.: 1974 Francja;
SEROCKI KAZIMIERZ;
Epizody na smyczki i trzy grupy perkusyjne 28.02, 29.02.1964;
Forte e piano muzyka na dwa fortepiany i orkiestrę (Sz. Esztenyi, J. Witkowski)
21.06, 22.06.1974;
Freski symfoniczne 20.02, 21.02.1965;
Koncert puzonowy (Ch. Lindberg) 28.10, 29.10.1988
**Koncert romantyczny na fortepian i orkiestrę (K. Serocki) 12.01, 14.01.1951;
Pieśń młodości 02.03.1953 (Hala Mirowska);
Sinfonietta na dwie orkiestry smyczkowe 17.02.1960;
I Symfonia 07.11, 08.11.1953;
** II Symfonia „Symfonia pieśni”, nowa wersja 18.12, 20.12.1959.
SIKORSKI KAZIMIERZ;
Allegro symfoniczne 21.01.1955.
SIKORSKI TOMASZ;
**Vox Humana na chór mieszany, 12 instrumentów dętych blaszanych, 2 fortepiany,
4 gongi, 4 tam-tamy WJ 18.09.1971.
SKROWACZEWSKI STANISŁAW;
Uwertura radosna 21.01.1955.
SPISAK MICHAŁ;
Concerto giocoso 14.10, 15.10.1960;
Divertimento na 2 fortepiany i orkiestrę (A. Müller, B. Zubrzycki) 23.02, 24.02.1962;
*Koncert fortepianowy (J. Witkowski) 02.11, 03.11.1973.
31
mairomem niin memoriam
SZABELSKI BOLESŁAW;
Mikołaj Kopernik poemat symfoniczny na wielką orkiestrę, dwa chóry i solo sopranowe
(S. Woytowicz) WJ 18.09.1976;
** Reduta na Woli 05.11.1976;
III Symfonia 17.04, 19.04, 20.04.1953 Teatr Nowy; 21.01, 25.02, 27.02.1955;
** V Symfonia WJ 29.09.1968;
Toccata 20.02.1948; WJ 12.09.1959; 28.02, 29.02.1964; wyk. zagr.: 1959 ZSRR;
1960 Wielka Brytania; 1967 NRD; 1968 Francja.
SZALONEK WITOLD;
Wyznania tryptyk na głos recytujący, chór mieszany i orkiestrę kameralną, tekst
Kazimiera Iłłakowiczówna (W. Siemion) 20.02, 21.02.1965.
SZELIGOWSKI TADEUSZ;
Epitafium na śmierć Karola Szymanowskiego 22.01, 23.01.1982;
Uwertura popularna 17.04, 19.04, 20.04.1953 Teatr Nowy.
SZYMANOWSKI KAROL:
Demeter kantata na alt solo, chór żeński i orkiestrę op. 37 bis, tekst Zofia Szymanowska
(K. Szostek-Radkowa) 16.12, 17.12, 18.12.1971;
Harnasie op. 55 muzyka baletowa, całość (K. Pustelak) 02.10, 03.10, 04.10, 06.10.1975;
02.12, 03.12.1977; (A. Bachleda) 31.08.1977 Kraków – Wawel; (J. Knetig) 13.05, 14.05,
15.05.1982; (H. Grychnik) 02.09.1982 Wrocław;
Harnasie op. 55 muzyka baletowa fragmenty 13.04, 15.04.1951; 17.01, 23.01.1955;
10.05.1958; 20.02, 21.02.1965; 05.11.1976; 22.07.1984 Dziedziniec Zamku
Królewskiego w Warszawie; wyk. zagr.: 1958 Belgia; 1974 Stany Zjednoczone;
1974 ZSRR; 1978 Francja;
Kniaź Patiomkin muzyka do V aktu dramatu Tadeusza Micińskiego op. 51 na małą
orkiestrę 18.10, 19.10.1968;
I Koncert skrzypcowy op. 35 (I. Dubiska) 29.03, 30.03.1952; (W. Wiłkomirska)
03.10.1952 Hala Mirowska; (J. Sitkowiecki – ZSRR) 19.02, 21.02.1952 Teatr Polski;
(W. Wiłkomirska) 21.02, 22.02.1955; (T. Wroński) 10.05.1958; (W. Wiłkomirska)
04.06.1959; 17.02.1960; 22.03, 23.03.1967; (K. A. Kulka) 28.09, 29.09, 30.09.1972;
(B. Bruczkowski) 02.12, 03.12.1977; wyk. zagr.: (T. Wroński) 1958 Belgia;
(T. Wroński) 1958 NRD; (W. Wiłkomirska) 1959 Francja, Szwajcaria; (W. Wiłkomirska)
1960 Wielka Brytania; (W. Wiłkomirska) 1960 Włochy, Austria; (W. Wiłkomirska)
1961 Stany Zjednoczone, Kanada, Szwajcaria; (W. Wiłkomirska) 1963 Wielka Brytania;
(W. Wiłkomirska) 1964 RFN, Dania; (W. Wiłkomirska) 1966 Japonia; (W. Wiłkomirska)
1968 Francja; (W. Wiłkomirska) 1970 RFN; (W. Wiłkomirska) 1971 Bułgaria;
(W. Wiłkomirska) 1971 Berlin Zachodni; (K. A. Kulka) 1973 Japonia;
(K. A. Kulka) 1973 Wielka Brytania; (K. A. Kulka) 1974 Stany Zjednoczone;
(B. Bruczkowski) 1974 NRD; (B. Bruczkowski) 1978 Francja;
(W. Wiłkomirska) 1979
Szwajcaria, Austria;
II Koncert skrzypcowy op. 61
(E. Umińska) 04.04, 06.04.1952;
(H. Palulis) 31.10.1952
Hala Mirowska;wyk. zagr.:
(W. Wiłkomirska) 1964 Stany
Zjednoczone; 1967 Wielka
Brytania; 1974 ZSRR.
Litania do Marii Panny op. 59,
dwa fragmenty na głos solowy,
chór żeński i orkiestrę, tekst
Jerzy Liebert (S. Woytowicz)
30.01, 01.02.1959; wyk. zagr.:
(S. Woytowicz) 1974 Stany
Zjednoczone;
Nokturn i Tarantela op. 28,
transkr. na orkiestrę
Grzegorz Fitelberg
20.07.1951; 29.04, 02.05.1954;
19.01, 20.01.1968;
06.09, 07.09.1968 Poznań;
13.05, 14.05, 15.05.1982;
wyk. zagr.: 1959 Francja, RFN;
1968 Szwajcaria, Francja;
1970 Egipt, Liban, Australia;
1982 NRD;
Pieśni księżniczki z baśni
op. 31, tekst Zofia Szymanowska – wersja na głos i orkiestrę, całość
(E. Bandrowska-Turska) 29.03, 30.03.1952; fragmenty (H. Słonicka) 25.03, 26.03.1966;
Pieśni miłosne Hafiza op. 36, wersja na głos i orkiestrę (E. Bandrowska-Turska)
29.03, 30.03.1952; (A. Bachleda) 19.06, 20.06.1964; 17.07.1964 Elbląg;
19.07.1964 Płock; 20.07.1964;
Słopiewnie pięć pieśni op. 46 bis, tekst Julian Tuwim (M. Goławska)
04.10, 05.10.1962;
Stabat Mater op. 53 (M. Kunińska, K. Szczepańska, A. Hiolski) 04.04, 06.04.1952;
(S. Woytowicz, K. Szczepańska, A. Hiolski) 10.05.1958; (S. Woytowicz, K. Szczepańska,
W. Malczewski) 22.02.1960; (S. Woytowicz, K. Szczepańska, W. Malczewski)
27.02.1960 Bydgoszcz; (S. Woytowicz, K. Szczepańska, W. Malczewski)
23.03, 24.03.1962; (H. Słoniowska, K. Szostek-Radkowa, A. Hiolski) 22.03, 23.03.1967;
(S. Woytowicz, K. Szostek-Radkowa, A. Hiolski) 25.08.1967 Wrocław; (J. Gadulanka,
K. Szostek-Radkowa, J. Artysz) 17.11, 18.11.1972; (J. Gadulanka, U. Mitręga,
33
mairomem niin memoriam
M. Witkiewicz) 22.01, 23.01.1982; (J. Gadulanka, U. Mitręga, M. Witkiewicz) 02.09.1982
Wrocław; wyk. zagr.: (S. Woytowicz, K. Szczepańska, A. Hiolski) 1958 Belgia;
(S. Woytowicz, K. Szczepańska, W. Malczewski) 1959 ZSRR; (S. Woytowicz,
K. Szczepańska, A. Hiolski) 1964 Węgry, Czechosłowacja; (S. Woytowicz, K. Szczepańska,
A. Hiolski) 1965 Grecja; (S. Woytowicz, K. Szostek-Radkowa, A. Hiolski) 1967 NRD;
(D. Ambroziak, K. Szostek-Radkowa, M. Witkiewicz) 1982 NRD;
II Symfonia B-dur op. 19 23.03, 24.03.1962; 29.09, 30.09.1967;
II Symfonia B-dur op. 19, Fuga 22.03, 23.03.1967; 02.12, 03.12.1977;
wyk. zagr.: 1966 Japonia, ZSRR; 1967 Wielka Brytania;
III Symfonia „Pieśń o nocy” op. 27, tekst Rumi Mewlana Dżalaluddin (J. Dzikówna)
08.12.1951; (S. Woytowicz – we wszystkich następnych wykonaniach) 04.04, 06.04.1952;
WJ 21.10.1956; 10.05.1958; 12.09.1959; 27.02.1960 Bydgoszcz; 03.03, 04.03.1961;
WJ 15.09.1962; 10.05.1964 Kraków; 25.08.1967 Wrocław; 28.09, 29.09, 30.09.1972;
09.01, 10.01, 15.01.1976; wyk. zagr.: (S. Woytowicz – we wszystkich wykonaniach) 1958
Belgia; 1959 ZSRR; 1963 Szwajcaria; 1964 Węgry, Czechosłowacja, Austria; 1965
Grecja; 1967 NRD;
IV Symfonia „Koncertująca” op. 60 (J. Ekier) 12.12.1951; (Z. Drzewiecki) 29.03, 30.03.1952;
(T. Żmudziński) 12.12, 14.12.1952 Teatr Nowy; (T. Żmudziński) 13.05, 14.05.1960; (J. Ekier)
fot. Marek Holzman
01.11, 02.11.1968 Szczecin; (J. Ekier) 06.10.1970; (T. Żmudziński) 03.02, 04.02, 05.02.1977;
(T. Żmudziński) 13.05, 14.05, 15.05.1982; wyk. zagr.: (T. Żmudziński) 1952 Rumunia;
1960 Austria; (B. Hesse-Bukowska) 1962 Austria, NRD, Francja, RFN; 1965 Szwecja;
(J. Ekier) 1967 Wielka Brytania; (T. Żmudziński) 1969 Rumunia; (J. Ekier) 1970 RFN;
(T. Żmudziński) 1977 Hiszpania; 1978 Francja, RFN; 1980 NRD;
Trzy kołysanki op. 48, na głos i orkiestrę instrumentalną opr. Jan Krenz, tekst Jarosław
Iwaszkiewicz (A. Bachleda) 19.06, 20.06.1964;
Uwertura koncertowa E-dur op. 12 01.10, 02.10.1971; 02.11, 03.11.1973; 08.05, 09.05,
10.05.1975; wyk. zagr.: 1973 Wielka Brytania; 1974 Stany Zjednoczone; 1974 ZSRR;
1975 Czechosłowacja, Szwajcaria; 1975 RFN;
Veni Creator op. 57 na sopran, chór mieszany, organy i orkiestrę (H. Słonicka) 25.03,
26.03.1966;
TURSKI ZBIGNIEW;
I Koncert skrzypcowy (T. Wroński) 17.04, 19.04, 20.04.1953 Teatr Nowy;
Mała uwertura 17.02.1960;
II Symfonia „Olimpijska” 09.12, 10.12.1960;
WOYTOWICZ BOLESŁAW;
Prorok kantata, tekst Aleksander Puszkin 08.12.1951;
II Symfonia „Warszawska” 15.01, 17.01.1965;
ŻUŁAWSKI WAWRZYNIEC;
Suita w dawnym stylu – dwa fragmenty 20.02, 22.02.1959.
Wykaz repertuau sporządzono za: Marian Gołębiowski: Witold Rowicki w Filharmonii
Warszawskiej i Narodowej, Warszawa 1991
mairomem niin memoriam
fot. Grzegorz Rogiński
fot. Marek Holzman
37
mairomem niin memoriam
CIEŃ POD KAMENIEM
Losy dokumentalnego filmu o Witoldzie Rowickim w reżyserii Tomasza Dobrowolskiego były
dość zawiłe.
Wszystko zaczęło się od słusznej uwagi mojej żony – Magdaleny, córki dyrygenta, iż należałoby
koniecznie, w jakiś sposób, wykorzystać setki metrów ośmiomilimetrowej taśmy filmowej,
nakręconych przez Jej Ojca. Trzeba wiedzieć, że Maestro z wielkim upodobaniem część swego
wolnego czasu wykorzystywał na pracę z kamerą, bardzo często utrwalając przy okazji historię
i atmosferę tournée koncertowych odbywanych z Orkiestrą Filharmonii Narodowej.
Wybrałem się zatem do Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie
z prośbą o ocenę oraz opinię na temat możliwości i sposobu wykorzystania owych taśm.
Dyrektor Wytwórni, pan Włodzimierz Niederhaus, bardzo życzliwie odniósł się do sprawy,
zasięgnął opinii specjalistów i w konsekwencji zaproponował reżyserowi, panu Tomaszowi
Dobrowolskiemu, napisanie scenariusza filmu dokumentalnego o Witoldzie Rowickim,
z wykorzystaniem amatorskich filmów wykonanych przez dyrygenta.
Inicjatywę stworzenia takiego filmu gorąco poparł również ówczesny dyrektor Filharmonii
Narodowej – pan Kazimierz Kord, a jego pismo w tej sprawie, które przytaczam, było wielce
pomocne w dalszych działaniach, mających na celu pozyskanie sponsorów produkcji filmu.
Początkowo wszystko szło – można powiedzieć – gładko. Zarówno
Biuro Komitetu Kinematografii, jak
i Dyrekcja Programu 1 Telewizji Polskiej S.A. wyraziły zainteresowanie
produkcją filmu i zaoferowały finansowanie jej budżetu w 50 procentach. Pieniądze miały
wpłynąć w 2000 roku.
Radość nasza była jednak przedwczesna. Zaczęły się mnożyć problemy, a szczęśliwy finał
przedsięwzięcia zawdzięczamy jedynie panu dyrektorowi Niderhausowi, który skierował film
do produkcji, mimo wycofujących się z obietnic sponsorów.
Pierwszy publiczny pokaz filmu Cień pod kamieniem, bo ostatecznie pod takim tytułem
dokument zaistniał, został owacyjnie przyjęty przez zgromadzoną publiczność i wysoko
oceniony przez krytyków, … a było to późną wiosną 2007 roku.
Włodzimierz Pospiech
39
mairomem niin memoriam
KONCERT ZATRZYMANY W CZASIE...
W nieważnym miejscu jest cień pod kamieniem”. Aby ten fragment wiersza Zbigniewa Herberta
mógł posłużyć jako tytuł filmu o Witoldzie Rowickim, minęło wiele miesięcy, które spędziłem
„wspólnie” z genialnym dyrygentem, człowiekiem o bogatej biografii wiecznego tułacza. Tak
właśnie pamiętam tę pracę; wspólne spędzanie czasu z bohaterem mojego filmu; z jego historią,
którą opowiadał w licznych wywiadach, z jego występami uwiecznionymi w materiałach filmowych, wreszcie z jego „światem” zarejestrowanym przez niego amatorską kamerą 8 mm.
Rowicki, filmowiec-amator, zaprosił nas widzów i mnie reżysera w podróż po swoim świecie.
Wydaje mi się, że wspólnie zrobiliśmy ten film, opowiedziany jego głosem, jego obrazami i jego
muzyką; a może tylko mu w tym pomogłem?
Kompromisem było wykorzystanie fragmentów filmu dokumentalnego Ludwika Perskiego,
w którym dyrygent pracuje z orkiestrą nad Trenem ofiarom Hiroszimy Krzysztofa Pendereckiego, fragmentów kronik filmowych oraz moich impresyjnych zdjęć Tatr, podkreślających egzystencjalne przesłanie. Cudownie było umieścić w jednym filmie muzykę Chopina, Moniuszki,
Karłowicza, Pendereckiego, Lutosławskiego i Kilara, za co dziękuję Witoldowi Rowickiemu.
Tomasz Dobrowolski
W dniach od 31 marca do 15 kwietnia 1967 roku Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej
odbywała swoje 22 tournée koncertowe. Tym razem, już po raz czwarty, do Wielkiej Brytanii.
(Wcześniejsze miały miejsce w 1958, 1960 i 1963).Wykonała 9 koncertów, którymi dyrygowali: Witold Rowicki i Stanisław Wisłocki – pełniący wówczas funkcję dyrygenta Orkiestry FN.
Jako soliści wystąpili: skrzypaczka Wanda Wiłkomirska i pianista Jan Ekier.
Na program tournée składały się następujące utwory:
Grażyna Bacewicz – Koncert na orkiestrę smyczkową; Tadeusz Baird – Espressioni Varianti na
skrzypce i orkiestrę; Ludwig van Beethoven – VIII Symfonia F-dur op. 93; Johannes Brahms
– IV Symfonia e-moll op. 98; Benjamin Britten – Koncert skrzypcowy d-moll op. 15;
Fryderyk Chopin – Koncert fortepianowy f-moll op. 21; Piotr Czajkowski – IV Symfonia
f-moll op. 36; Witold Lutosławski – Koncert na orkiestrę; Siergiej Prokofiew – I Symfonia
D-dur op. 25 Klasyczna; Gioachino Rossini – Uwertura do opery Kopciuszek; Richard Strauss –
Dyl Sowizdrzał op. 28; Dymitr Szostakowicz – IX Symfonia Es-dur op. 70; Karol Szymanowski
– IV Symfonia Koncertująca op. 60 na fortepian i orkiestrę; Fuga z II Symfonii B-dur op.19
oraz II Koncert skrzypcowy op. 61. Na bis wykonywano m.in. Mazura z opery Straszny dwór
Stanisława Moniuszki.
Dołączona do wydawnictwa Witold Rowicki in memoriam płyta zawiera archiwalne nagranie koncertu, jaki odbył się 3 kwietnia 1967 roku w Town Hall w Huddersfield. Dyrygował
Witold Rowicki, a solistą był Jan Ekier, który wykonał Symfonię Koncertującą Szymanowskiego. W programie poza tym znalazły się: Symfonia Klasyczna Prokofiewa i IV Symfonia
Brahmsa.
Reżyserem nagrania był Geoffrey Terry, obecnie właściciel firmy Orchestral Concert CDs, która
publikuje nagrania „na żywo” koncertów europejskich orkiestr symfonicznych, wykonywanych
przez nie podczas tournée po Wielkiej Brytanii w latach 60. i wczesnych 70. ubiegłego wieku.
Mastering wykonali: Andrzej Sasin i Aleksandra Nagórko z CD Accord.
41
ZESPÓŁ ORKIESTRY SYMFONICZNEJ FILHARMONII NARODOWEJ (1967)
DYRYGENT SZEF
Witold Rowicki
SOLISTKA
Wanda Wiłkomirska
Jan Ekier
Witold Rowicki
fot. Henryk Bietkowski
fot. Jerzy Dorys
I SKRZYPCE
Fryderyk Sadowski
– koncertmistrz
Igor Iwanow
– koncertmistrz
Zenon Bąkowski
– koncertmistrz
Karol Teutsch
Edmund Sieja
Tadeusz Zymbak
Zygmunt Palczewski
Henryk Jarzyński
Teodor Liese
Emil Filipowski
Witold Pilewski
Andrzej Tworski
Wiesław Bąkowski
Stefan Szubiakiewicz
Włodzimira Rezler
Antoni Michalak
Weneta Polachowska
Jolanta Iwanow
Ewa Strauss-Marko
II SKRZYPCE
Edmund Komosiński
Jan Karoń
Zygfryd Tront
Marian Walkiewicz
Zygmunt Murawski
Bronisława Budnicka
Aida Kalabińska
Feliks Szczepanowski
Zofia Genger
Józef Węgrzyn
Eliasz Kagan
Jerzy Wiśniewski
Anna Ciechańska
Ryszard Czubak
Mirosław Dąbrowski
Krzysztof Zdrzałka
ALTÓWKI
Jerzy Bartnik
Włodzimierz Tomaszewski
Józef Rosner
Ksawery Stanicki
Feliks Głowacki
Jan Morzykowski
Jerzy Grzegorzewski
Czesław Matejak
Zdzisław Hartman
Grzegorz Lewicki
Waldemar Wolski
Zbigniew Schmidtchen
WIOLONCZELE
Aleksander Ciechański
– koncertmistrz
Andrzej Orkisz – zastępca
koncertmistrza
Kazimierz Michalik
Teodor Szymulski
Leszek Świerkowski
Aleksander Długajczyk
Henryk Ostenda
Konrad Mizgalski
Adam Zieliński
Jan Hawryszko
Eugeniusz Fedorczyk
Janina Chyła
Anna Orkisz
KONTRABASY
Tadeusz Pelczar
Jan Kazubski
Tadeusz Ziemski
Wojciech Górecki
Alfred Wieczorek
Emil Szłapka
Władysław Kuśnierz
Tadeusz Różycki
Stefan Zazuliński
FLETY
Włodzimierz Tomaszczuk
Antoni Primke
Jerzy Chudyba
Aleksander Peresada
Adam Trybuś
OBOJE
Janusz Banaszek
Emilian Werbowski
Józef Złomaniec
Antoni Olejnik
Janusz Dzięgielewski
Jan Grzesiak
Andrzej Mazurowicz
KLARNETY
Alojzy Szulc
Michał Niewiadomski
Stanisław Dąbkowski
Józef Rycyk
Eugeniusz Skubis
KOTŁY
Jerzy Woźniak
Michał Czerwiński
FAGOTY
Kazimierz Piwkowski
Tadeusz Kuśnierz
Ryszard Dzięgielewski
Bohdan Malanowicz
Zenobiusz Grodkowski
Jerzy Lemiszka
ROGI
Edwin Golnik
Jan Gnida (Jeżewski)
Ireneusz Palczewski
Stefan Kierek
Stanisław Piórczyński
Kurt Otto
Ryszard Watorowski
TRĄBKI
Zygmunt Piórkowski
Stefan Hadryś
Borys Gordyczukowski
PUZONY
Leon Piwkowski
Juliusz Pietrachowicz
Antoni Skrybant
Jerzy Karolak
Zbigniew Pędraszewski
TUBA
Grzegorz Staryk
PERKUSJA
Mikołaj Stasiniewicz
Kazimierz Szczudłowski
Leopold Hryniewiecki
HARFY
Vladimir Haas
Genowefa Tront
FORTEPIAN
Włodzimierz Lewicki
INSPEKTOR
ORKIESTRY
Wiesław Bąkowski
BIBLIOTEKARZ
Stefan Zazuliński
KONSERWATOR
FORTEPIANÓW
Jan Zajewski
43
mairomem niin memoriam
1 CIEŃ POD KAMIENIEM
film dokumentalny o Witoldzie Rowickim
reżyseria: Tomasz Dobrowolski
producent: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie
Wszelkie prawa zastrzeżone. Niniejsza płyta uprawnia jedynie do wykorzystania jej
w celu własnego użytku osobistego zgodnie z ustawą o prawach autorskich i prawach
pokrewnych. Zabrania się w szczególności umieszczania filmu w Internecie,
kopiowania i publicznego odtwarzania filmu bez zgody Wytwórni Filmów
Dokumentalnych i Fabularnych z siedzibą w Warszawie.
2 ROZMOWA Z WITOLDEM ROWICKIM
Audycja Anny Skulskiej z Redakcji Muzycznej Polskiego Radia
ilustrowana zdjęciami z życia artysty
[1] Droga do dyrygentury 6’08”
[2] Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach
3’22”
[3] Filharmonia Warszawska i Narodowa
8’37”
[4] Wyjazdy zagraniczne Filharmoników Warszawskich
5’35”
[5] Witold Rowicki – pedagog
3’36”
[6] Praca z orkiestrami świata
5’06”
[7] Pasje i podróże 4’05”
[8] Ostatni koncert Mistrza w Filharmonii Narodowej
7’10”
TT = 43’41”
Nagranie: kwiecień 1987, styczeń 1989 P Polskie Radio SA
Płyta jest dodatkiem do książki WITOLD ROWICKI IN MEMORIAM
Autorzy fotografii ilustrujących rozmowę:
Henryk Bietkowski; Zygnunt Cyb; Aleksander Długajczyk; Jerzy Dorys;
Ryszard Dzięgielewski; Edward Hartman; Marek Holzman; Grzegorz Rogiński;
Grzegorz Różański; Jerzy Woźniak; Andrzej Zborski; Fotostudio A.G.W. Barthel;
CAF; Fotografie pochodzą z archiwum Filharmonii Narodowej oraz z archiwum
Rodziny Witolda Rowickiego
[1]
[2]
[3]
[4]
SIERGIEJ PROKOFIEW (1891–1953)
I Symfonia D-dur op. 25 „Klasyczna” (1916–1917)
Allegro Larghetto
Gawot. Non troppo allegro Finał. Molto vivace
3’51”
3’11”
1’31”
3’49”
KAROL SZYMANOWSKI (1882–1937)
IV Symfonia (Symphonie Concertante) op. 60 na fortepian i orkiestrę (1932)
[5] Moderato 9’03”
[6] Andante molto sostenuto
7’00”
[7] Allegro non troppo 6’08”
JOHANNES BRAHMS (1833–1897)
IV Symfonia e-moll op. 98 (1884–1885)
[8] Allegro non troppo [9] Andante moderato
[10] Allegro giocoso [11] Allegro energico e passionato
11’16”
10’47”
5’34”
9’36”
TT: 71’46”
ORKIESTRA SYMFONICZNA FILHARMONII NARODOWEJ
WITOLD ROWICKI – dyrygent
JAN EKIER – fortepian [5-7]
Nagrane 3 kwietnia 1967
podczas koncertu w Town Hall w Huddersfield (Wielka Brytania)
Reżyser nagrania: Geoffrey Terry – Orchestral Concert CDs
Mastering: Andrzej Sasin, Aleksandra Nagórko – CD Accord
Płyta jest dodatkiem do wydawnictwa WITOLD ROWICKI IN MEMORIAM
45
Wydawca: Filharmonia Narodowa
Redakcja i opracowanie: Maria Bychawska
Projekt graficzny: Marcin Rustecki
Reprodukcje zdjęć autorskich i plakatów: Agnieszka Deluga-Góra
Druk: TAKT Tłocznia płyt i drukarnia, Bolesław, ul. Wyzwolenia 2
Autorzy fotografii: Henryk Bietkowski; Zygnunt Cyb; Jerzy Dorys;
Marek Holzman; Grzegorz Rogiński; Grzegorz Różański; Jerzy Woźniak;
Fotostudio A.G.W. Barthel; CAF;
Fotografie pochodzą z archiwum Filharmonii Narodowej oraz
z archiwum Rodziny Witolda Rowickiego.
Filharmonia Narodowa dziękuje:
Panu Marianowi Gołębiowskiemu – długoletniemu wicedyrektorowi FN – za
wyrażenie zgody na wykorzystanie Kalendarium życia i działalności artystycznej
Witolda Rowickiego oraz fragmentów wykazu repertuaru koncertów Orkiestry FN
pod dyrekcją Witolda Rowickiego, zawartych w albumie: Marian Gołębiowski:
Witold Rowicki w Filharmonii Warszawskiej i Narodowej, Warszawa 1991
Państwu Magdalenie i Włodzimierzowi Pospiechom za udostępnienie fotografii
z archiwum rodzinnego, wykorzystanych w niniejszym wydawnictwie.
Panu Geoffrey’owi Terry’emu z firmy Orchestral Concert CDs za
udostępnienie nagrania koncertu, który odbył się 3 kwietnia 1967 roku
w Town Hall w Huddersfield, w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej Filharmonii
Narodowej pod dyrekcją Witolda Rowickiego, z udziałem pianisty Jana Ekiera.
ISBN 978-83-60654-19-20-0
FN ACD 003/14
FN DVD 001/14