EWALUACJA WEWNĘTRZNA W ZESPOLE

EWALUACJA WEWNĘTRZNA
W ZESPOLE SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 1
Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W CHEŁMIE
w roku szkolnym 2013/2014
DATA SPORZĄDZENIA RAPORTU:
Maj 2014 r.
1
AUTORZY:
Elżbieta Koceo
Grażyna Malinowska
Katarzyna Matuła
Grażyna Zarzycka
Jolanta Auguściuk- Kardyka
Magdalena Jurasek
Anna Koba
Anna Seth
Barbara Stasiak
ADRESACI:
» Dyrekcja Zespołu Szkół Ogólnokształcących Nr 1 w Chełmie
» Rada Pedagogiczna Zespołu Szkół Ogólnokształcących Nr 1 w Chełmie
» Rodzice uczniów Zespołu Szkół Ogólnokształcących Nr 1 w Chełmie
2
SPIS TREŚCI
1. Informacje o szkole……………………………………..……………………………….…………………………….4
2. Ewaluacja wewnętrzna…………………………………………………………………….………………………..6
3. Wymaganie 2: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się
……………….……………………………………………………………………………………………………………………..7
3.1 PRZEDMIOT EWALUACJI …………………………………………………………………………………7
3.2 CEL EWALUACJI ………………………………..…………………………………….……………..………7
3.3 KRYTERIA EWALUACJI ………………………….……………………………………………..…………7
3.4 OPIS ZASTOSOWANEJ METODOLOGII ORAZ ŹRÓDŁA INFORMACJI
WYKORZYSTYWANYCH W BADANIU……………………………………………………..…..…………8
3.5 ODPOWIEDZI NA PYTANIA KLUCZOWE ZAWARTE W PROJEKCIE
EWALUACJI……………………………………………………………..……………………………………………8
3.6 WNIOSKI……………………………………………..…………………………..…………………………..14
3.7 REKOMENDACJE…………………………………………………………………..…………….………..15
4. Wymaganie 3: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie
programowej -……………………………………………………………………………………………………………..16
4.1 PRZEDMIOT EWALUACJI……………………………………………………………….………………16
4.2 CEL EWALUACJI ……………………………………………………………………………………………16
4.3 KRYTERIA EWALUACJI ……………………………………………………………..…………………..16
4.4 OPIS ZASTOSOWANEJ METODOLOGII ORAZ ŹRÓDŁA INFORMACJI
WYKORZYSTYWANYCH W BADANIU …………………………………………………………………16
4.5 ODPOWIEDZI NA PYTANIA KLUCZOWE ZAWARTE W PROJEKCIE
EWALUACJI……………………………………………………………………………………..…………………17
4.6 WNIOSKI………………………………………………………………………………..…………………….22
4.7 REKOMENDACJE ………………………………………………………………………………………….23
5. Wymaganie 8: Promowana jest wartośd edukacji ……….………………………..…………………23
5.1 PRZEDMIOT EWALUACJI …………………………………………………………………….………..23
5.2 CEL EWALUACJI……………………………………………………………………………..……………..23
5.3 KRYTERIA EWALUACJI ………………………………………………………………………..………..24
5.4 OPIS ZASTOSOWANEJ METODOLOGII ORAZ ŹRÓDŁA INFORMACJI
WYKORZYSTYWANYCH W BADANIU ………………………………………………………………….24
5.5 ODPOWIEDZI NA PYTANIA KLUCZOWE ZAWARTE W PROJEKCIE
EWALUACJI…………………………………………………………………………………………………………24
5.6 WNIOSKI………………………………………………………………………………………….……………29
5.7 REKOMENDACJE ………………………………………………………………………..…………………30
3
1. Informacje o szkole
Nazwa i adres szkoły: Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 1
z Oddziałami Integracyjnymi w Chełmie
ul. Wołyoska 1
22-100 Chełm
W skład Zespołu Szkół wchodzą:
-Szkoła Podstawowa Nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi im. Tadeusza Kościuszki
-Gimnazjum Nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi im. Jana Pawła II
Telefon/Fax.: (82 )565 11 94
Dyrektor szkoły: mgr Grażyna Cetera
Wicedyrektor: mgr Małgorzata Łaocucka - Flis
Liczba nauczycieli ogółem: 75
w tym: - dyplomowanych- 67
- mianowanych- 8
- kontraktowych- 0
- stażystów-0
Liczba uczniów
szkoła podstawowa
316
Liczba oddziałów
Liczba oddziałów dla
poszczególnych
poziomów wiekowych
Liczba klas integracyjnych
Liczba uczniów objętych
nauczaniem indywidualnym:
gimnazjum
303
12
klasy I - 2
klasy II - 2
klasy III- 2
klasy IV- 2
klasy V - 2
klasy VI- 2
IV b, V b, VI b
12
klasy I - 4
klasy II - 4
klasy III- 4
I a, II a, III a, III d
3
3
Liczba uczniów realizujących
4
zajęcia rewalidacyjne
10
17
Średnia liczba uczniów
w oddziale
26,3
25,2
Liczba sal lekcyjnych: 24
Szkoła posiada:
» pracownie komputerowe
» sale do zajęd wyrównywania wiedzy, zajęd indywidualnych, rewalidacyjnych,
» gabinet logopedyczny
» gabinet reedukatora
» bibliotekę
» świetlicę
» salę gimnastyczną i małą salkę gimnastyczną
» boiska sportowe „ Orlik”
» salę do gimnastyki korekcyjnej
» zaplecze kuchenne wraz ze stołówką
» szatnię
» gabinet stomatologiczny
» gabinet lekarski
5
2. Ewaluacja wewnętrzna
Rozporządzenie MEN z 7.10.2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr
168, poz.1324) nazywa ewaluację: „badaniem praktycznym oceniającym” i uznaje
je za podstawowe narzędzie tego nadzoru mające wpływ na jakośd kształcenia
i rozwój szkół i placówek oświatowych.
Ewaluacja wewnętrzna:
» jest autonomicznym działaniem szkoły,
» jest organizowana przez dyrektora szkoły,
» o jej wartości decyduje to, że jest z reguły bardziej trafna niż zewnętrzna, bo lepiej
uwzględnia warunki danej szkoły czy placówki,
» odnosi się do wymagao stawianych przez paostwo, ale może także dotyczyd innych
wskazanych w szkole problemów,
» jest uwzględniana podczas ewaluacji zewnętrznej,
» jest podejmowana przez nauczycieli.
W roku szkolnym 2013/14 Zespół do spraw ewaluacji mierzenia jakości pracy szkoły
pracował w składzie: E. Koceo, J. Auguściuk- Kardyka, M. Jurasek, A. Koba, G. Malinowska,
K. Matuła, B. Stasiak, A. Seth, G, Zarzycka. Zostały przydzielone zadania nauczycielom
w celu zbadania trzech wymagao objętych ewaluacją wewnętrzną:
Wymaganie 2: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się
Wymaganie 3: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie
programowej
Wymaganie 8: Promowana jest wartośd edukacji
6
Wymaganie 2: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się
3.1 PRZEDMIOT EWALUACJI
Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się
3.2 CEL EWALUACJI
Określenie, czy procesy edukacyjne przebiegające w szkole są planowane, monitorowane
i doskonalone z uwzględnieniem zaleceo podstawy programowej, potrzeb uczniów
i możliwości szkoły?
3.3 KRYTERIA EWALUACJI
» Skutecznośd
» Użytecznośd
» Adekwatnośd do potrzeb
Pytania kluczowe
1. Czy procesy edukacyjne są realizowane z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów
realizacji podstawy programowej?
2. Czy procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane i doskonalone? Czy wnioski
z monitorowania procesów edukacyjnych są wykorzystywane w planowaniu tychże procesów?
3. Czy procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się? Czy nauczyciele
stosują różne sposoby wspierania i motywowania uczniów w procesie uczenia się?
4. Czy ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce oraz motywuje ich do dalszej
pracy? Czy informacja o postępach w nauce otrzymana w wyniku oceniania uczniów pomaga im
uczyd się i planowad swój indywidualny proces uczenia się?
5. Czy w szkole analizuje się wyniki monitorowania osiągnięd uczniów i wdraża się wnioski z tych
analiz?
6. Czy nauczyciele pracują wspólnie z uczniami nad doskonaleniem procesów edukacyjnych? Czy
działania podejmowane w szkole są planowane, wdrażane i modyfikowane z udziałem uczniów
i adekwatne do ich potrzeb?
7. Czy nauczyciele współdziałają w organizowaniu, realizacji i analizie procesów edukacyjnych,
a wprowadzanie zmian w przebiegu tych procesów następuje w wyniku wspólnych ustaleo
pomiędzy nauczycielami?
7
3.4 OPIS ZASTOSOWANEJ METODOLOGII ORAZ ŹRÓDŁA INFORMACJI
WYKORZYSTYWANYCH W BADANIU
Źródła danych:
*protokoły RP,
*dokumentacja zespołów przedmiotowych,
*dzienniki lekcyjne,
*ankiety przeprowadzone wśród uczniów, rodziców i nauczycieli,
*wywiady z nauczycielami
*obserwacja szkoły.
Narzędzia badawcze:
ankieta dla uczniów (zał.1)
ankieta dla nauczycieli (zał. 2)
ankieta dla rodziców (zał. A3)
3.5 ODPOWIEDZI NA PYTANIA KLUCZOWE ZAWARTE W PROJEKCIE EWALUACJI
1. Czy procesy edukacyjne są realizowane z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów
realizacji podstawy programowej?
Procesy edukacyjne są planowane i realizowane z uwzględnieniem zalecanych warunków
i sposobu realizacji wskazanych w podstawie programowej, uwzględniają bazę i możliwości
placówki oraz jej specyfikę. Nauczyciele biorą pod uwagę w/w czynniki i na tej podstawie dokonują
wyboru programów nauczania i podręczników oraz sporządzają plany pracy. Przy wyborze
programów, podręczników i planowaniu własnej całorocznej pracy inspiracją dla nauczycieli jest:
podstawa programowa – 53% odpowiadających,
-własne doświadczenia- 58%
- wyniki osiągnięd uczniów w konkursach – 53%
-sugestie rodziców -45%
-potrzeby uczniów – 47%
-Program Wychowawczy i inne działania wychowawcze – 45%
-opinie uczniów – 42%
-przyjęte koncepcje pracy szkoły –45%
-bieżący plan pracy szkoły – 45%.
W przeprowadzonych rozmowach nauczyciele jako główne czynniki wymieniają: zalecane
warunki i sposoby realizacji podstawy programowej, które stosują w pracy z uczniami,
dostosowanie wymagao
do możliwości uczniów, współpracę z logopedą, pedagogiem,
psychologiem, stosowanie indywidualizacji procesów dydaktycznych, właściwe wykorzystywanie
czasu, zapewnienie uczniom bezpieczeostwa, nawiązanie współpracy z rodzicami (94,9% rodziców
stwierdza, że szkoła zaspokaja potrzeby edukacyjne dziecka) i stosowanie zalecanych metod
nauczania.
Analiza wyników wewnętrznego nadzoru pedagogicznego nad realizacją podstawy
programowej dokonywana jest dwa razy w roku szkolnym. Podczas posiedzeo rady pedagogicznej
omawiane i podsumowywane są problemy dotyczące realizacji podstawy programowej w oparciu
o plany pracy.
8
2. Czy procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane i doskonalone? Czy wnioski
z monitorowania procesów edukacyjnych są wykorzystywane w planowaniu tych procesów?
Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są planowane. Corocznie ustalane są
i zatwierdzane do realizacji plany pracy. Zasadniczymi elementami planu procesów edukacyjnych
szkoły są zajęcia dydaktyczne, zajęcia dodatkowe, koła zainteresowao, uroczystości i konkursy,
uroczystości z udziałem rodziców, spotkania z rodzicami, wycieczki, przygotowanie uczniów do
egzaminu gimnazjalnego, egzaminu szóstoklasistów i testy kompetencji trzecioklasistów- badanie
stanu i przyrostu wiedzy i umiejętności.
Plany procesów edukacyjnych tworzy się na podstawie: programu wychowawczego,
programu profilaktyki i programów nauczania zgodnych z podstawą programową. Są to plany
działao wychowawczych i profilaktycznych oraz plany zajęd edukacyjnych znajdujące swe
odzwierciedlenie w planowanych do realizacji zagadnieniach.
Programy nauczania z obowiązkowych zajęd edukacyjnych realizowane są w warunkach
sprzyjającej i dobrze wyposażonej bazy lokalowej oraz pomocy dydaktycznych. Baza dydaktyczna
uzupełniana jest przez nauczycieli, którzy samodzielnie przygotowują materiały dydaktyczne, co
potwierdza się w trakcie obserwacji zajęd, przez nauczycieli i Dyrektora. Procesy edukacyjne są
planowane również w opracowanych przez nauczycieli planach zajęd dodatkowych. Plany te
zawierają cele edukacyjne, treści programowe, stosowane metody i formy pracy oraz tematykę
realizowaną na poszczególnych zajęciach.
Opracowano tygodniowy rozkład zajęd, który uwzględnia zalecenia dotyczące planowania takiego
rozkładu. Na pytanie skierowane do uczniów: „Czy czujesz się zmęczony z powodu liczby zajęd
w szkole” znaczna większośd respondentów ( 57,6%) odpowiedziała, że zdecydowanie tak. 22%
wybrało odpowiedź raczej tak, 17,8% - raczej nie, i tylko 2,54% - zdecydowanie nie). Taka
odpowiedź uczniów zapewne jest spowodowana ilością czasu spędzanego w szkole. Oprócz zajęd
obowiązkowych młodzież uczestniczy z zajęciach pozalekcyjnych rozwijających ich zainteresowania,
uzupełniających wiedzę, przygotowujących do egzaminów, konkursów itp.
Corocznie ustalane są plany pracy:
-posiedzenia i tematyka rad pedagogicznych( w tym szkoleniowych),
-kalendarz imprez i uroczystości szkolnych,
-wycieczki szkolne,
-przydział czynności dodatkowych dla wszystkich nauczycieli ( udział w komisjach i zespołach
działających na terenie placówki),
-plany wychowawcze i profilaktyczne z celami edukacyjnymi, jakie szkoła sobie stawia w danym
roku szkolnym z uwzględnieniem wniosków do pracy z poprzedniego roku.
Plany te uwzględniają wnioski z monitoringu i analizy dokonywanych działao oraz ich efektów.
Działania określone w planach są monitorowane, a wnioski z monitoringu uwzględniane są
w planach na kolejny rok oraz w doskonaleniu bieżących działao. Uzyskane wyniki wykorzystuje się
do ustalania wniosków do dalszej pracy oraz modyfikacji oferty programowej, w tym do
wyrównywania szans, planowania pracy z dziedmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych,
indywidualizacji pracy z dziedmi, indywidualizacji kontaktów z rodzicami, do planowania pracy kół
zainteresowao.
Monitoring prowadzony jest poprzez nadzór dyrektora i wicedyrektora. Przyjmuje formę
obserwacji zajęd edukacyjnych i analizy jakościowej dokumentów oraz ilościowej odbytych zajęd
edukacyjnych. Ponadto monitorowana jest częstotliwośd oceniania i realizacja dodatkowych
godzin wynikających z zapisu ustawy Karta Nauczyciela. 65% badanych nauczycieli wskazują na
systematycznośd przeprowadzania w szkole monitoringu procesów edukacyjnych pod kątem
sprawdzania skuteczności i przydatności podejmowanych działao. Wykorzystywane są do tego
9
celu między innymi narzędzia takie jak sprawdziany wiadomości i umiejętności, badania wyników
przyrostu wiedzy, wyniki egzaminów próbnych i zewnętrznych.
Celem prowadzonego monitoringu jest: sprawdzenie przebiegu realizacji podstawy
programowej, gromadzenie informacji o uczniach i ich osiągnięciach oraz dokonywanie okresowej
i rocznej oceny uczniów. Prowadzona obserwacja jakości procesu uczenia w szkole znajduje
odzwierciedlenie w tematyce spotkao wychowawców i zespołów nauczycieli przedmiotów
humanistycznych, matematyczno-przyrodniczych i języków obcych. Analiza procesów
edukacyjnych dokonywana jest samodzielnie przez 100% nauczycieli w zakresie procesów, za które
ponoszą oni odpowiedzialnośd, czy też w zespołach zadaniowych (90%).
Oferta edukacyjna, wynikająca z podstawy programowej, jest w miarę potrzeb i możliwości
modyfikowana i wzbogacana w celu zapewnienia właściwego rozwoju zainteresowao uczniów,
zaspokajania ich potrzeb (50% nauczycieli systematycznie a przez 45% w miarę potrzeb dokonuje
modyfikacji oferty programowej).
Przejawem monitorowania procesów w placówce są semestralne sprawozdania z realizacji planów
pracy. Są one przedstawiane na posiedzeniach Rady Pedagogicznej. Służą planowaniu pracy
dydaktycznej, opracowywaniu planu nadzoru pedagogicznego, planowaniu pracy na zajęciach
wyrównawczych i rozwijających umiejętności uczniów, planowaniu pracy na zajęciach
przygotowujących do egzaminów zewnętrznych oraz planowaniu pracy kół zainteresowao i innych
zajęd dodatkowych.
3. Czy procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się? Czy nauczyciele
stosują różne sposoby wspierania i motywowania uczniów w procesie uczenia się?
W szkole procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.
Nauczyciele stosują różnorodne, aktywizujące metody uczenia. 68% nauczycieli twierdzi, że często
prowadzi zajęcia z uwzględnieniem metod nauczania-uczenia się, wzbudzających zaangażowanie
ucznia, 32% nauczycieli stosuje je czasami . Potwierdzają to uczniowie wymieniając wśród
aktywnych metod pracy na zajęciach: 27 uczniów ( 22,9%) zaznaczyło komputer, 26 ( 22%)
projektor, 19 (16%) Internet, 22 (18,6%) tablicę interaktywną, 27 ( 22,9%) magnetofon. Niemal 50%
uczniów stwierdziła, że byli zaciekawieni lekcjami w danym dniu – raczej nie- 33,9% a 16% zdecydowanie nie.
Do dyspozycji nauczycieli i uczniów jest sprzęt audiowizualny stały i przenośny (odtwarzacze CD
oraz DVD, telewizory, projektory z laptopami), tablica interaktywna, trzy pracownie komputerowe
z dostępem do Internetu oraz multimedialne centrum informacji w bibliotece szkolnej. Szkoła
wyposażona jest w materiały audiowizulane do prowadzenia zajęd z różnych przedmiotów.
Wszystko to pozwala na takie zorganizowanie procesów edukacyjnych, które będą sprzyjały
zróżnicowaniu metod nauczania.
Nauczyciele w kwestii organizacji sposobów sprzyjających uczeniu się wymieniają:
stwarzanie odpowiednich warunków do uczenia się ( 57% respondentów), poszukiwanie nowych rozwiązao
pojawiających się problemów ( 53%), zmiany w zależności od potrzeb programu i podręczników,
szeroką ofertę zajęd wyrównawczych i dodatkowych, stosowanie w swojej pracy nowatorskich
rozwiązao (52%), zmianę metod nauczania dostosowaną do potrzeb uczniów ( 95% badanych).
Uczniowie mogą rozwijad swoje indywidualne zainteresowania- (wg 65% ankietowanych nauczycieli
większośd uczniów, a wg 27%- wszyscy uczniowie ). Dla młodzieży organizuje się wycieczki i zajęcia
pozalekcyjne.
Uczniowie mają możliwośd skorzystania z pomocy nauczycieli ( 100%) mogą uczestniczyd w kołach
przedmiotowych i zajęciach wyrównawczych. Każdy uczeo może poprawid niską ocenę co
potwierdzają w ankiecie. Rodzice twierdzą, że nauczyciele starają się przekonywad ich dzieci do
10
tego, aby uczyły się więcej, dzieci dostają wsparcie w sytuacjach dla nich trudnych ( 93,3%
rodziców ze szkoły podstawowej i 90,9% rodziców uczniów gimnazjum). W szkole ma miejsce
indywidualizacja pracy z uczniem ( ok. 70% rodziców i 95% nauczycieli). Nauczyciele twierdzą, że
często uczniowie pracują na lekcjach w grupach, wykorzystują nowoczesną technologię
komunikacyjną, badają i rozwiązują problemy. 11,9% badanych uczniów stwierdziło, że (w dniu
przeprowadzenia ankiety) na wszystkich zajęciach pracowali w grupach, 9,3%, że na większości
zajęć, 51,7% tylko na niektórych zajęciach. Pytani czy mieli możliwośd postawienia pytania
i poszukiwania odpowiedzi na nie samodzielnie lub w grupie uczniowie odpowiadali: na wszystkich
zajęciach 12,7%, na większości zajęć 22% , na niektórych zajęciach 32,2%, nigdy 33,1%.
Elementy motywujące uczniów do pracy (jak wskazali nauczyciele) to:
- zwracanie uwagi na możliwości uzyskania lepszych wyników w nauce przez uczniów – tak
odpowiedziało 97% respondentów,
- zachęcanie uczniów do aktywnego działania – wg 93% odpowiadających,
- dobór takie nauczania-uczenia się , aby wzbudzid zaangażowanie ucznia, ma to miejsce często –
wg 68% nauczycieli, czasami-wg 32% nauczycieli.
- zachęcanie swoich uczniów do działania na rzecz własnego rozwoju – często- twierdzi 75%
nauczycieli, -czasami- uważa 25% nauczycieli.
- traktowanie uczniów podmiotowo- 92%
- wpływ uczniów na działania wychowawcze podejmowane w szkole, ma to miejsce często- wg
58%, czasami-33%, rzadko-8% .
Obserwacja prowadzonych zajęd wykazała także, że nauczyciele na zajęciach tworzą serdeczną
atmosferę, pozytywnie ją wzmacniają- stosując pochwały. Organizacja zajęd sprzyja uczeniu się
i wewnętrznej motywacji. Wielu uczniów deklaruje poczucie wsparcia od nauczycieli: 24,6 %
uczniów twierdzi, że zawsze może liczyd na pomoc nauczyciela w sytuacjach trudnych, 22% wybrało
odpowiedź często, 34,7% czasami , 12,2% rzadko a 8,5% nigdy.
Z punktu widzenia rodziców działania podejmowane przez nauczycieli przyczyniają się do
postępów (sukcesów) ich dziecka ( ok. 90% rodziców) a informacja o wynikach dziecka, uzyskana
od nauczycieli pomaga mu się uczyd (71% rodziców). W większości rodzice deklarują, że ich dzieci
potrafią się uczyd (88%). 97% ankietowanych rodziców uważa, że szkoła, do której uczęszcza ich
dziecko stwarza mu warunki uzyskiwania dobrych wyników w nauce ( prowadzi działania
kształtujące pozytywny klimat sprzyjający uczeniu się), a 92% uważa, że szkoła kształtuje u dzieci
postawę uczenia się przez całe życie. Wg rodziców szkoła:
dba o wysoki poziom kształcenia- 88%
przygotowuje do dalszych etapów edukacyjnych- 87%
kładzie nacisk na problemy wychowawcze- 91%
rozwija zainteresowania- 86%
zapewnia opiekę i bezpieczeostwo-96%
W procesie edukacyjnym dzieci, oprócz obowiązkowych zajęd edukacyjnych, za szczególnie
pomocne i wartościowe rodzice uważają: zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze- 92%, zajęcia
korekcyjno-kompensacyjne-91%, gimnastyka korekcyjna- 92%, koła zainteresowao- 98%, zajęcia
logopedyczne-95%, zajęcia sportowe-95%, udział w konkursach, olimpiadach itp.-80%, wycieczki94%. Rodzice uczestniczą w konsultacjach dotyczących postępów i trudności ucznia, a szkoła
wspiera ich w tym zakresie.
11
4. Czy ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce oraz motywuje ich do dalszej
pracy? Czy informacja o postępach w nauce otrzymana w wyniku oceniania uczniów pomaga im
uczyd się i planowad swój indywidualny proces uczenia się?
Ocenianie uczniów daje im informacje o ich postępach w nauce. 100% badanych nauczycieli
twierdzi, że uczniowie mogą osiągnąd sukcesy na miarę swoich możliwości i tyle samo, że wszyscy
uczniowie są zapoznawani i znają zasady oceniania. Nauczyciele potwierdzają, iż ocena jest dla
ucznia informacją jak mają się dalej uczyd( tak-67%, raczej tak – 33%). Informacje zwrotne
przekazywane przez nauczycieli zawierają: wskazanie błędów, sposób ich poprawy, punktację,
kryteria oceniania, mocne i słabe strony pracy. Nauczyciele przekazują informacje zwrotne
uczniom uzasadniające wystawiane oceny, uważają , że ich rozmowy z uczniami pomagają
dzieciom w nauce.( „tak” potwierdziło 37% nauczycieli, „raczej tak”-47%, „trudno powiedzied”
podkreśliło 17% nauczycieli).
Duża liczba uczniów, bo aż 48,3%, uważa, że nauczyciele zawsze informują ich
o zasadach oceniania. Odpowiadając na to samo pytanie 26,3% badanych wybrało odpowiedź
często, 16,9% czasami, 5,9% rzadko a 2,5% nigdy.
Przekazywanie informacji zwrotnej dotyczącej wystawianych ocen potwierdza 78% uczniów.
Twierdzą oni, że taką informację wykorzystują do dalszej pracy, np. uzupełniania i utrwalania
swojej wiedzy w wybranym obszarze .Uczniowie różnie odbierają informację zwrotną w postaci
oceny: 37 osób (31,4%) stwierdziło, że są wtedy zadowoleni; 40 osób (33,9%) wybrało odpowiedź
„czuje się zniechęcony/a”, dokładnie tyle samo wybrało odpowiedź „jest mi to obojętne”, „mam
ochotę się uczyd” - 28 uczniów (23,7%), „postanawiam, że się poprawię” - 49 uczniów (41,5%), „nie
chce mi się uczyd dalej”- 26 uczniów (22%), „nie wiem, co dalej robid”- 20 uczniów (16,9%), „wiem,
co mam poprawid” -57 ankietowanych uczniów (48,3%).
Rodzice uważają (ponad 75%), że informacja o wynikach dziecka, uzyskana od nauczycieli
pomaga mu się uczyd. Na początku roku szkolnego przekazywana jest uczniom informacja
o wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych ocen wynikających
z realizowanego programu nauczania oraz o możliwości otrzymania wyższej oceny. Uczniowie są
świadomi, co nauczyciele od nich wymagają, za co ich oceniają. Znają system nagród i kar. Wiedzą,
że na koniec roku szkolnego można dostad książkę jako nagrodę za naukę i zachowanie,
a za szczególnie osiągnięcia w nauce przyznawane są stypendium pieniężne.
Z przeprowadzonej ankiety wynika, że rodzice są zapoznawani z efektami pracy szkoły i postępami
edukacyjnymi ich dzieci: na zebraniach rodzicielskich (65,6% G. I 86,6% SP), podczas kontaktów
indywidualnych( 40,2% G, i 53,3% SP), informacja w zeszycie korespondencji (43,2% G i 43,3% SP) ,
telefonicznie (35,8% Gim i 46,6%sp). Ponadto w szkole w wielu miejscach prezentowane są
informacje o sukcesach uczniów: w klasach dyplomy za udział w konkursach i w przedsięwzięciach.
Na korytarzach szkolnych widoczne są informacje o sukcesach i osiągnięciach uczniów (dyplomy
puchary). Również w wielu miejscach (na korytarzach i w salach) prezentowane są prace dzieci
wykonane różnorodną techniką. Informacje o sukcesach uczniów znajdują się tez na stronie
internetowej szkoły.
Ocena zachowania uczniów odbywa się na bieżąco oraz semestralnie w odniesieniu do
ustalonych pożądanych postaw społecznych na podstawie regulaminu oceniania zachowania
zawartego w Statucie Szkoły w rozdziale poświęconym Wewnątrzszkolnemu Ocenianiu.
Ankietowani rodzice (85%) uważa, że w szkole podejmuje się działania, by dziecko miało poczucie
bezpieczeostwa i sukcesu na miarę jego możliwości.
12
5. Czy w szkole analizuje się wyniki monitorowania osiągnięd uczniów i wdraża się wnioski z tych
analiz?
W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów w celu podnoszenia jakości i efektywności
kształcenia. Dokonywana jest analiza osiągnięd uczniów, analiza wyników nauczania i egzaminów
zewnętrznych i wewnętrznych w kontekście całej klasy i pojedynczych uczniów, analiza frekwencji
poszczególnych klas i uczniów (wyniki klasyfikacji i promocji uczniów poszczególnych klas),
kontrola dokumentacji. W szkole monitoruje się konkursy i olimpiady ( od kilkunastu lat
prowadzona jest taka ewidencja), w których biorą udział uczniowie. W protokołach Rady
Pedagogicznej i Zespołów Przedmiotowych zawarte są zapisy o osiągnięciach poszczególnych
uczniów, analiza wyników poszczególnych klas i wyniki z poszczególnych przedmiotów. Analizy te
dokonywane są przez nauczycieli, poszczególne komisje (indywidualnie i zespołowo) oraz przez
dyrektora szkoły.
W szkole ocenia się poziom wiedzy i umiejętności uczących się. Nauczyciele kontrolują
efekty swojej pracy poprzez sprawdziany, karty pracy, odpowiedzi ustne, aktywnośd uczniów na
zajęciach, prace domowe, prace dodatkowe, etc. Na podstawie wniosków z przeprowadzonej
analizy wyników egzaminów zewnętrznych i wewnętrznych wprowadzane są zmiany w planach
pracy i organizacji procesów edukacyjnych. Wnioski z monitoringu i analizy wdrażane są m. in.
poprzez zorganizowanie zajęd pozalekcyjnych czy modyfikacje planów dydaktycznych nauczycieli.
Nauczyciele potwierdzają prowadzenie analizy wyników monitoringu osiągnięd uczniów
przez dyrektora, radę pedagogiczną oraz zespoły nauczycieli. Konsekwencją prowadzonego
monitoringu są wdrażane wnioski, przyczyniające się do podnoszenia jakości i efektywności pracy
uczniów. Raporty z analizy działao szkoły oraz analizy wyników nauczania przedstawiane są wraz
z wnioskami na posiedzeniach zespołów, a później na posiedzeniach Rad Pedagogicznych, po czym
przyjmowane do realizacji. Dzięki wnioskom z monitorowania osiągnięd uczniów, w celu
zaspokojenia ich potrzeb oraz podniesienia poziomu nauczania wprowadzono zajęcia
wyrównawcze i rozwijające umiejętności , które mają wpływ na wyniki egzaminu gimnazjalnego.
Na zajęciach dodatkowych, po wcześniejszej analizie tematyki, która sprawia uczniom problemy,
nauczyciel opracowuje plany wg , których przygotowuje uczniów do egzaminów zewnętrznych
oraz konkursów przedmiotowych.
6. Czy nauczyciele pracują wspólnie z uczniami nad doskonaleniem procesów edukacyjnych? Czy
działania podejmowane w szkole są planowane, wdrażane i modyfikowane z udziałem uczniów
i adekwatne do ich potrzeb?
Nauczyciele współpracują z uczniami w obszarze doskonalenia procesów edukacyjnych.
Większośd nauczycieli deklaruje, że bierze pod uwagę opinie uczniów o tym, jak chcieliby się uczyd,
90% twierdzi, że szkoła tworzy możliwości realizacji pomysłów i inicjatyw uczniowskich. Organizacja
i przebieg procesów edukacyjnych w szkole jest ciągle dostosowywany do bieżących potrzeb
i funkcjonowania uczniów w środowisku szkolnym. Współpraca między nauczycielami a uczniami
w obszarze doskonalenia procesów edukacyjnych dotyczy zajęd pozalekcyjnych, metod pracy na
lekcji, terminów sprawdzianów, tematyki lekcji, organizacji uroczystości szkolnych, apeli i inicjatyw
uczniowskich.
Uczniowie potwierdzają, że szkoła pomaga im rozwijad ich zainteresowania ( ponad 70%).
Według 22% ankietowanych w naszej szkole każdy zawsze może rozwijad swoje indywidualne
zainteresowania . Kolejno 20,3% zaznaczyło, że często spotykają się z taką możliwością
i odpowiednio 29,7% - czasami, 19,5% - rzadko, a 8,55 %– nigdy.
13
Podobnego zdania jest 87% ankietowanych rodziców. Doskonaleniu procesów
edukacyjnych służą ugruntowane zasady i oferta szkoły: ocenianie zgodnie z przedmiotowym
systemem oceniania, prowadzenie kół zainteresowao, prowadzenie zajęd dodatkowych
i wyrównawczych, organizacja wycieczek, organizacja różnych konkursów i zawodów zarówno
wewnątrzszkolnych, jak i tych na wyższym szczeblu, nagradzanie uczniów za osiągnięcia we
wszelkich dziedzinach, działania wychowawców klas, współpraca z rodzicami - indywidualna
i zespołowa.
Działania wychowawcze podejmowane w szkole są planowane, wdrażane i modyfikowane
z udziałem uczniów i adekwatne do ich potrzeb. Uczniowie uczestniczą w działaniach
edukacyjnych sprzyjających kształtowaniu i uzyskiwaniu pożądanych postaw. 87% nauczycieli
twierdzi, że uczniowie znają swoje prawa i obowiązki, 93% zachęca uczniów do aktywnego działania,
68% -zachęca swoich uczniów do podejmowania działao na rzecz swojego rozwoju, a 58% „często” i 33%
„czasami” uważa, że uczniowie mają wpływ na działania wychowawcze podejmowane w szkole.
Znaczna większośd ankietowanych uczniów twierdzi, że zawsze (52,5%) lub często (23,7%) zna
swoje prawa i obowiązki. 11,9 % wybrało odpowiedź czasami, 7,6 % rzadko,
a 4,2 % nigdy.
7. Czy nauczyciele współdziałają w organizowaniu, realizacji i analizie procesów edukacyjnych,
a wprowadzanie zmian w przebiegu tych procesów następuje w wyniku wspólnych ustaleo
pomiędzy nauczycielami?
Organizacja procesów edukacyjnych prowadzona jest systematycznie z udziałem wszystkich
nauczycieli, a wdrażane wnioski przynoszą oczekiwane rezultaty.
Odbywają się systematyczne spotkania w zespołach przedmiotowych, wychowawców,
szkolenia w ramach Rady Pedagogicznej, WDN, wspólne wypracowywanie strategii nauczania czy
dyskusje nad koncepcją pracy szkoły. Zauważyd można współpracę merytoryczną
i interdyscyplinarną, pracę zespołową, wzajemne wsparcie, realizację wspólnych programów
oraz projektów edukacyjnych. W bezpośrednich systematycznych działaniach monitorowania
i doskonalenia procesów edukacyjnych w szkole deklaruje udział 65% nauczycieli, a 35 % taki udział
deklaruje w miarę potrzeby. 100% nauczycieli dokonuje systematycznie analizy działao wychowawczych
i procesów edukacyjnych. Częśd nauczycieli (57%) konsultuje swoje plany zajęd edukacyjnych
z innymi nauczycielami. Nauczyciele udzielają sobie wzajemnie wsparcia (86%), dyskutują ze sobą,
szukają wspólnych rozwiązao i mają poczucie znaczenia własnego głosu w trakcie podejmowania
decyzji o wprowadzaniu zmian w realizacji procesów edukacyjnych.
3.6 WNIOSKI
Mocne strony;
1.Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są planowane, monitorowane i doskonalone
z uwzględnieniem zaleceo podstawy programowej, potrzeb uczniów i możliwości szkoły.
Nauczyciele planują procesy edukacyjne, uwzględniając zalecane warunki i sposoby realizacji
podstawy programowej.
2. Realizacja tych procesów jest monitorowana, a wnioski z monitoringu są wdrażane i sprzyjają
doskonaleniu procesów edukacyjnych.
14
3.Organizacja procesów edukacyjnych i stosowane metody pracy sprzyjają uczeniu się oraz
spełniają rolę wspierającą i motywującą dla uczniów.
4.W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów, a efekty tego monitoringu i wnioski z jego analizy
wykorzystuje się w dalszym planowaniu pracy oraz w motywowaniu uczniów do dalszej nauki.
5.Ważnym elementem procesów edukacyjnych jest ocenianie, dające uczniom informację o ich
postępach w nauce i pomagające uczyd się oraz współpraca całego środowiska ( nauczyciel, uczeo,
rodzic).
6.W szkole są planowane i podejmowane działania, adekwatne do potrzeb uczniów z ich
aktywnym udziałem w zakresie procesów edukacyjnych oraz oferty szkoły wykraczającej poza
zalecenia programowe. Analizowane są na bieżąco potrzeby i zainteresowania młodzieży, aby
stwarzad jej jak najlepsze warunki rozwoju.
7. Nauczyciele doskonalą i poszerzają aktywne metody nauczania oraz systematycznie wspierają
i motywują uczniów w procesie uczenia się.
Słabe strony;
1.Zbyt rzadkie przypominanie uczniom, w różnych formach (dyskusje, pogadanki, ankiety itp.) jakie
są pożądane postawy uczniów zgodne z koncepcją pracy szkoły.
2. Sporadyczne przedstawianie rodzicom działao podejmowanych przez szkołę (nauczycieli)
i korzystania z oferty szkoły przez uczniów w celu skuteczniejszego wykorzystania zajęd
dodatkowych.
3. Sporadyczne stosowanie na lekcjach (w celu zwiększenia skuteczności uczenia się) oceniania
wspierającego, rzadkie motywowanie uczniów do samodzielności oraz obiektywizmu w ocenie
własnych możliwości ( na przykład poprzez uzupełnienia kart na koniec lekcji typu - dokoocz
zdania: Na dzisiejszej lekcji nauczyłem się ...; z tematu dzisiejszych zajęd zrozumiałem, że ...; czy
stosowanie krótkich form pisemnych, które na lekcji sprawdzają sobie sami uczniowie- „kolega
koledze”).
4. Zbytnie obciążanie niektórych uczniów dodatkowymi zajęciami ma wpływ na ich przemęczenie
i zniechęcenie do nauki.
3.7 REKOMENDACJE
1. Przeprowadzenie pogadanek na temat skutecznych form uczenia się oraz higieny pracy
umysłowej i organizacji czasu wolnego (niezadowolenie uczniów wynikające z tygodniowego
rozkładu zajęd może mied podłoże w braku umiejętności uczenia się oraz niewłaściwym
planowaniu pracy i wypoczynku).
2. Zwrócid szczególną uwagę
na uczniów o obniżonej motywacji i słabym poziomie
zaangażowania, wzmacniając u nich wiarę w odniesienie sukcesu. Przeprowadzid rozmowy
z poszczególnymi uczniami o przyczynach ich trudności w nauce i braku osiągnięcia powodzenia.
15
4. Wymaganie 3: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie
programowej
4.1 PRZEDMIOT EWALUACJI
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.
4.2 CEL EWALUACJI
Pozyskanie informacji na temat poziomu nabywania wiadomości i umiejętności przez uczniów oraz
w jakim stopniu oferta edukacyjna umożliwia realizacje podstawy programowej. Wnioski z analizy posłużą
poprawie jakości pracy szkoły.
4.3 KRYTERIA EWALUACJI
-Skutecznośd – komunikowanie obowiązujących norm społecznych
-Użytecznośd – wykorzystanie informacji do planowania pracy wychowawczej
-Systematycznośd i skutecznośd działao wychowawczych
-Zgodnośd i dostępnośd
Pytania kluczowe :
1. W jaki sposób odbywa się diagnozowanie osiągnięd uczniów?
2. W jaki sposób analizuje się osiągnięcia uczniów? Czy ta analiza uwzględnia możliwości
rozwojowe uczniów?
3. Czy uczniowie nabywają wiedzę i umiejętności określone w podstawie programowej?
4. W jaki sposób są formułowane i wdrażane wnioski z analizy osiągnięd?
5. Czy wdrażane wnioski przyczyniają się do poprawy wyników w nauce?
6. W jaki sposób uczniowie i ich rodzice informowani są o wnioskach z analizy osiągnięd?
4.4 OPIS ZASTOSOWANEJ METODOLOGII ORAZ ŹRÓDŁA INFORMACJI
WYKORZYSTYWANYCH W BADANIU
Źródła danych:
*protokoły RP,
*dokumentacja zespołów przedmiotowych,
*dzienniki lekcyjne,
*ankiety przeprowadzone wśród uczniów, rodziców i nauczycieli,
*wywiady z nauczycielami
*obserwacja szkoły.
Narzędzia badawcze:
ankieta dla uczniów (zał.1)
ankieta dla nauczycieli (zał. 2)
ankieta dla rodziców (zał. A3)
16
4.5 ODPOWIEDZI NA PYTANIA KLUCZOWE ZAWARTE W PROJEKCIE EWALUACJI
1.W jaki sposób odbywa się diagnozowanie osiągnięd uczniów?
Podstawą do diagnozy osiągnięd uczniów jest znajomośd podstawy programowej na
każdym etapie kształcenia ogólnego z nauczanego przedmiotu. Duże znaczenie ma wybór
programu, który w pełni obejmuje realizację treści programowych i jest dostosowany do
możliwości rozwojowych uczniów, dobór podręcznika, dobór metod nauczania, sprawdzania i
oceniania umiejętności i wiadomości uczniów. Realizacja podstawy programowej jest na bieżąco
monitorowana. Nauczyciele przyznają, że monitorowanie podstawy programowej odbywa się: wg
57% systematycznie, wg 38 % w zależności od potrzeb.
Jak wynika z analizy dokumentacji szkolnej diagnozowanie osiągnięd uczniów odbywa się na
bieżąco. W klasie pierwszej szkoły podstawowej nauczyciele uzupełniają informacje dotyczące
uczniów na podstawie kart sześciolatka lub pięciolatka w momencie przyjścia ucznia do szkoły.
Nauczyciele systematycznie wypełniają karty osiągnięd uczniów. Większośd wydawnictw dostarcza
odpowiednie narzędzia do monitorowania osiągnięd, szczególnie w klasach 1-3 SP, wiele arkuszy
osiągnięd uczniów jest opracowywana przez nauczycieli i dostosowywana do możliwości uczniów
i specyfiki szkoły.
Drugim sposobem diagnozowania osiągnięd uczniów jest test trzecioklasisty OBUT
sprawdzający ich umiejętności i wiadomości z matematyki i języka polskiego. Wyniki te można
porównad z innymi szkołami na terenie miasta, gminy, powiatu, województwa i kraju.
Ta forma diagnozowania jest wykorzystywana do badania osiągnięd uczniów przez nauczycieli klas
4 SP. Na jej podstawie nauczyciele dobierają: program, podręczniki, oraz określają wymagania
dostosowane do możliwości i umiejętności uczniów.
Na trzecim etapie kształcenia do diagnozowania wykorzystywane są wyniki zewnętrznego
egzaminu pisanego przez uczniów klas szóstych. 80 % respondentów często wykorzystuje te
wyniki, podobnie jest z wynikami testów po klasie trzeciej gimnazjum. Na bazie tych wyników,
świadectw szkolnych oraz przeprowadzanych na wejściu sprawdzianach diagnozujących w każdej
klasie pierwszej gimnazjum jest tworzony dokument dotyczący diagnozy ogólnej (środowiskowej
i edukacyjnej) uczniów klas pierwszych. Jest on bazą do planowania pracy oraz dostosowania
metod nauczania – uczenia się oraz dopasowania form sprawdzania umiejętności uczniów
i efektywności ich pracy.
W ocenianiu bieżącym formy diagnozowania obejmują: testy i sprawdziany, próbne
egzaminy, kartkówki, odpowiedzi ustne, prace domowe, zadania w zeszytach dwiczeo, zadania
dodatkowe oraz konkursy. Ponadto nauczyciele prowadzą obserwacje zachowao uczniów na
lekcjach, uroczystościach i imprezach szkolnych w zakresie podporządkowania się wymaganiom
szkolnym.
2. W jaki sposób analizuje się osiągnięcia uczniów? Czy ta analiza uwzględnia możliwości
rozwojowe uczniów?
W szkole diagnozuje się i analizuje osiągnięcia szkolne uczniów uwzględniając ich
możliwości rozwojowe. Wszyscy nauczyciele na bieżąco analizują postępy swoich uczniów. 97 %
respondentów uważa, że w szkole przykłada się dużą wagę do analizy wyników zewnętrznych.
Poziom umiejętności i wiadomości uczniów analizowany jest zgodnie z warunkami zawartymi
w Ocenianiu Wewnątrzszkolnym, w Statucie Szkoły. Ocenianie Wewnątrzszkolne podlega
ewaluacji i jest doskonalone w miarę potrzeb. Prowadzona jest bieżąca analiza częstotliwości
i różnicowania form oceniania cząstkowego uczniów. Porównywane są średnie ocen
z poszczególnych przedmiotów, ilośd ocen niedostatecznych śródrocznych i na koniec roku
17
szkolnego. Analizuje się wyniki sprawdzianów semestralnych z poszczególnych przedmiotów,
próbnych sprawdzianów oraz egzaminów gimnazjalnych.
Przykładami analizy osiągnięd uczniów są przeprowadzane samodzielnie w klasie lub na
danym poziomie nauczania: analizy sprawdzianów czy prac klasowych po każdym dziale i po
każdym semestrze, testów kompetencji, testów diagnostycznych, testów sprawności fizycznej,
aktywności na zajęciach obowiązkowych i dodatkowych, frekwencji, bieżącego oceniania, wyników
klasyfikacji, próbnych egzaminów, udziału w konkursach i zawodach sportowych i artystycznych,
zaangażowania uczniów w realizację projektu.
Zespołowe analizy osiągnięd uczniów (inne niż analiza wyników egzaminów zewnętrznych)
dokonywane są poprzez: podsumowanie wyników nauczania w zespołach przedmiotowych,
zespołach pomocy psychologiczno-pedagogicznej, na posiedzeniach rad pedagogicznych.
Zespoły przedmiotowe analizują wyniki diagnoz, wyniki nauczania na poziomie poszczególnych klas
i poszczególnych przedmiotów. Podczas zebrao rad pedagogicznych przewodniczący zespołów
przedstawiają sprawozdania z prowadzonych analiz oraz wnioski ze wskazaniem trudności
dydaktycznych i wychowawczych. Rada pedagogiczna przyjmuje wnioski do realizacji i na ich
podstawie określa działania. Poszczególni nauczyciele i zespoły przedmiotowe są odpowiedzialni za
ich wdrożenie. Działania w szczególności dotyczą zagadnieo, dzięki którym uczniowie mogą osiągad
wyniki nauczania na miarę swoich możliwości.
W całorocznej pracy analizy dokonywane przez wszystkich nauczycieli obejmują
indywidualne osiągnięcia poszczególnych uczniów, wyniki całych klas oraz wszystkich oddziałów
z tego samego roku. Wychowawcy klas, dwa razy w roku, dokonują analizy ocen zachowania,
frekwencji i postępów w nauce swoich uczniów. Stosowane cyklicznie analizy ilościowe
i jakościowe (bieżąca, śródroczna i roczna analiza wyników frekwencji i nauczania) stanowią
podstawę do formułowania wniosków. Gromadzona przez szkołę dokumentacja (sprawozdania
z wyników klasyfikacji uczniów, karty analizy wyników śródrocznej i rocznej klasyfikacji uczniów
klas potwierdzają prowadzone formy analizy osiągnięd.
Analizy obejmują:
•wyniki klasyfikacji śródrocznej i rocznej poszczególnych uczniów i klas,
•zestawienia wyników klas,
•oceny zachowania,
•osiągnięcia uczniów w różnych konkursach,
•wyniki egzaminów zewnętrznych,
•wyniki przeprowadzanych testów i sprawdzianów, w tym sprawdzianów i egzaminów próbnych,
testów kompetencji, sprawdzianów „na wejściu”,
•postępy uczniów objętych pomocą psychologiczno-pedagogiczną,
• frekwencję uczniów,
•stan czytelnictwa,
•zwolnienia z zajęd wychowania fizycznego.
Analizy osiągnięd uczniów znajdują odzwierciedlenie w dokumentacji szkolnej: dzienniki
lekcyjne, księga protokołów, protokoły zespołów przedmiotowych, protokoły zespołu
wychowawczego, strona internetowa, dokumentacja pedagoga szkolnego.
Analiza osiągnięd szkolnych uwzględnia możliwości rozwojowe uczniów. Są one
rozpoznawane w pierwszych tygodniach nauki w gimnazjum np. poprzez analizę wyników
sprawdzianu oraz wyników edukacyjnych uczniów po szkole podstawowej, testów diagnozy „na
wejściu”, w tym z języka obcego służącego do poziomowania grup językowych i wywiadów
dotyczących zainteresowao uczniów.
Chodzi tu między innymi o układ treści, właściwy dobór zadao (dostosowanie stopnia trudności
zadao przygotowywanych dla uczniów), przygotowanie właściwych metod i form pracy
uwzględniających specyficzne uwarunkowania uczniów. Wiedzę o możliwościach rozwojowych
18
uczniów zdobywa się również na podstawie analizy udostępnionych przez rodziców orzeczeo
i opinii Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej oraz rozmów między nauczycielami gimnazjum,
wywiadów z nauczycielami realizującymi z uczniami zajęcia na wcześniejszym etapie kształcenia
oraz z pedagogiem, rodzicami i uczniami. Przeprowadzane w szkołach analizy i diagnozy osiągnięd
uczniów uwzględniają ich możliwości rozwojowe. Wyłaniają się tu trzy grupy.
1. Zalecenia zawartych w opiniach i orzeczeniach poradni psychologiczno –pedagogicznych
uwzględniane są przy konstruowaniu planów pracy z dzieckiem i dostosowaniu treści
programowych.
2. Działania podjęte na podstawie przeprowadzonych diagnoz i analiz, a ukierunkowane na ucznia
potrzebującego pomocy, ucznia o szczególnych potrzebach edukacyjnych, obniżonych
wymaganiach: dostosowanie wymagao do możliwości ucznia, indywidualizacja pracy,
konstruowanie planów edukacyjnych uwzględniających możliwości ucznia, objęcie ucznia pomocą
pedagoga szkolnego, kierowanie na zajęcia dydaktyczno –wyrównawcze, kierowanie na badania
do poradni psychologiczno –pedagogicznej (za zgodą rodziców), stwarzanie możliwości odniesienia
przez ucznia sukcesu.
3. Działania ukierunkowane na ucznia zdolnego. Działania te uwzględniały prace indywidualną
z uczniem (spotkania z nauczycielem, konsultacje) przygotowująca do udziału w różnorodnych
konkursach, tworzenie oferty zajęd pozalekcyjnych, indywidualizacje pracy na lekcji.
Możliwości rozwojowe uczniów są omawiane na posiedzeniach zespołów ds. pomocy
psychologiczno-pedagogicznej oraz na posiedzeniach RP. Bierze się pod uwagę osiągnięcia
zarówno te typowe dla wieku, ale również indywidualne. Każdy uczeo wymagający wsparcia
omawiany jest indywidualnie. Szkoła organizuje zajęcia dla uczniów o różnych możliwościach
intelektualnych. Nauczyciele oceniają nie tylko wyniki, ale również zaangażowanie uczniów.
Stosują różne formy sprawdzania wiedzy i umiejętności uczniów, a także uwzględniają w ocenianiu
przedmiotowym kryteria oceniania zgodnie z Ocenianiem Wewnątrzszkolnym i zapisami
w opiniach wydanych przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną.
Nauczyciele monitorują postępy uczniów od sprawdzianu, poprzez próbne egzaminy aż do
egzaminu gimnazjalnego (EWD). W trakcie wywiadu nauczyciele podali, że prowadząc
systematyczną obserwację, analizują mocne i słabe strony młodzieży, a badając możliwości
i analizując efekty pracy każdego ucznia, organizują adekwatne do potrzeb formy pracy z uczniami.
Analizując osiągnięcia szkolne uczniów uwzględnia się ich możliwości rozwojowe
(predyspozycje i uzdolnienia) oraz wysiłek wkładany przez nich w realizowane zadania. Informacje
na ten temat nauczyciele pozyskują m.in. poprzez systematyczne obserwacje, rozmowy z uczniami
i rodzicami, analizy opinii i orzeczeo poradni, wyników sprawdzianów, udziału w konkursach. Jako
przykłady uwzględniania możliwości rozwojowych uczniów nauczyciele wskazali:
ułatwianie uczniom włączania się w proces nauczania poprzez stosowanie interaktywnych
środków i aktywnych metod nauczania,
zachęcanie do udziału w konkursach i zawodach oraz w zajęciach pozalekcyjnych,
powierzanie odpowiedzialnych zadao oraz angażowanie do organizacji imprez, uroczystości
szkolnych i udziału w szkolnych przedstawieniach,
motywowanie do podwyższania ocen,
udzielanie pomocy w uzupełnianiu ewentualnych braków wiedzy,
indywidualizowanie procesu nauczania.
W szkole podstawowej i gimnazjum funkcjonują zespoły ds. pomocy psychologicznopedagogicznej. Dla uczniów posiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego
opracowuje się Indywidualne Programy Edukacyjno-Terapeutyczne, a dla uczniów posiadających
opinie – Plany Działao Wspierających.
19
Na początku roku szkolnego, szkoła przygotowuje dla uczniów ofertę edukacyjną tj. zajęcia
pozalekcyjne, koła zainteresowao, zajęcia wyrównawcze itp. Nauczyciele poznają opinie
i orzeczenia poradni psychologiczno-pedagogicznej, respektują zawarte w nich zalecenia dotyczące
metod i form pracy z uczniem oraz informacje dotyczące możliwości rozwojowych danego dziecka.
Uczeo objęty nauczaniem indywidualnym ma opracowane plany wynikowe uwzględniające jego
możliwości rozwojowe, zaś uczniowie objęci pomocą psychologiczno-pedagogiczną mają ustalone
różne formy pomocy. Podczas klasyfikacji śródrocznej i rocznej wychowawcy klas biorą pod uwagę
możliwości uczniów przy wystawianiu ocen zachowania.
3. Czy uczniowie nabywają wiedzę i umiejętności określone w podstawie programowej?
Na podstawie prowadzonej diagnozy osiągnięd uczniów i ich analizy można stwierdzid, że
uczniowie nabywają w różnym stopniu wiadomości i umiejętności zapisane w podstawie
programowej.
Nauczyciele planują swoją pracę w oparciu o przyjęte do realizacji programy nauczania
z uwzględnieniem treści podstawy programowej, której realizacja jest na bieżąco monitorowana.
Poziom opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności jest poddawany ocenie
semestralnej i rocznej. W ankiecie skierowanej do nauczycieli zadano pytanie:
VI.W jakim stopniu Pani/pana uczniowie opanowują wiedzę i umiejętności określone w podstawie
programowej? Proszę wybrad przedział procentowy uczniów, plasujący się na poszczególnych poziomach
od oceny celującej do oceny niedostatecznej.
Poziom oceny
Celująca
Bardzo dobra
Dobra
Dostateczna
Dopuszczająca
Niedostateczna
0%
9-15%
------------------8-14%
14-24%
1-20%
24-41%
20-34%
10-17%
13-22%
18-31%
23-39%
21-40%
8-14%
12-20%
25-42%
12-20%
13-22%
7-12%
41-60%
------9-15%
10-17%
14-24%
6-10%
-------
61-80%
------6-10%
------6-10%
-------------
80-100%
6-10%
------------------2-3%
-------
Z analizy tabeli wynika, że większośd uczniów na średnim lub wysokim poziomie opanowuje
materiał przewidziany w podstawie programowej. Celująco materiał opanowuje ok. 15% uczniów,
niepokojący jest fakt, że aż 24% uczniów opanowuje materiał w stopniu niedostatecznym.
4. W jaki sposób są formułowane i wdrażane wnioski z analizy osiągnięd?
Nabywane przez uczniów wiadomości i umiejętności są przedmiotem analizy, na podstawie
której formułowane są wnioski do dalszej pracy szkoły. Realizacja wniosków, według dyrektora
i nauczycieli, przyczynia się do osiągania przez uczniów lepszych wyników w nauce. Nauczyciele
uczestniczący w wywiadzie grupowym, wśród wyciągniętych wniosków z bieżącej analizy osiągnięd
uczniów wymienili: brak systematyczności w pracy, niechęd do odrabiania zadao domowych i nauki
w domu, brak umiejętności wnioskowania, potrzebę zajęd dodatkowych i pomocy koleżeoskiej,
potrzebę większej liczby dwiczeo, w tym zadao typu egzaminacyjnego. Nauczyciele po analizie
osiągnięd uczniów stwierdzili, że należy: systematycznie sprawdzad prace domowe (m.in. poprzez
kartkówki) oraz wiedzę i umiejętności uczniów z ostatnich lekcji, przeprowadzad lekcje
powtórzeniowe przed każdym sprawdzianem, zwiększyd ilośd dwiczeo doskonalących
wnioskowanie, oceniad różne formy aktywności uczniów, odwoływad się do wiadomości
i umiejętności z innych przedmiotów, na bieżąco informowad rodziców o osiągnięciach dzieci.
20
Zmieniono ramowy plan nauczania wprowadzając dodatkowe godziny matematyki, języka
angielskiego i preorientacji zawodowej. Nauczyciele w wywiadzie grupowym wskazali następujące
przykłady wdrażania wniosków z analizy osiągnięd uczniów:
Dostosowywanie metod i form pracy do potrzeb uczniów;
Motywowanie uczniów do uzyskania wyższych wyników;
Dostosowanie formy pomocy do potrzeb uczniów;
Analizowanie zadao, które słabo wypadły na egzaminie gimnazjalnym i wdrażanie wniosków
przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów;
Analizowanie wyników egzaminu gimnazjalnego i wyników klasyfikacji, nagradzanie uczniów;
Modyfikacja planów pracy nauczycieli.
Ponadto nauczyciele podkreślają, iż dostosowują metody i formy pracy na zajęciach do
możliwości uczniów. Wykorzystują pomoce dydaktyczne i metody aktywizujące, co pozwala na
szybsze i trwalsze przyswajanie przez nich treści, a tym samym lepsze opanowanie wiedzy
i umiejętności.
W trakcie zajęd wykorzystywane są nowoczesne środki przekazu, w tym: tablica
interaktywna, komputer, rzutnik multimedialny, Internet. Nauczyciele podczas lekcji analizują
bieżące wyniki nauczania i podejmują czynności motywujące uczniów do pracy, na bieżąco
przekazują informacje
wychowawcom lub bezpośrednio rodzicom. Uczniom stwarzane są warunki do poprawy
i podwyższania ocen, nauczyciele mobilizują ich do podwyższania ocen i zachęcają do nauki. Na
miesiąc przed klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej uczniowie i ich rodzice
informowani są o zagrożeniach ocenami niedostatecznymi i nieodpowiednim lub nagannym
zachowaniem. Odpowiednio wcześnie przekazana informacja o proponowanej ocenie zachęca
uczniów do podjęcia wysiłku w celu jej poprawienia. Szkoła umożliwia uczniom rozwijanie
indywidualnych zainteresowao poprzez uczestnictwo w kołach przedmiotowych. We współpracy
z rodzicami, szkoła motywuje uczących się do częstszego podejmowania tej formy rozwoju.
Aktywizuje się uczniów do udziału w różnorodnych konkursach, uroczystościach szkolnych,
zawodach sportowych oraz projektach edukacyjnych. Stwarza się uczniom w ten sposób możliwośd
wykazania się różnorodnymi umiejętnościami. Dla uczniów, którzy mają przejściowe lub stałe
trudności z opanowaniem wybranych wiadomości czy umiejętności, organizowane są zajęcia
wyrównawcze z poszczególnych przedmiotów. Nauczyciele języków obcych, w oparciu o wyniki
testów „na wejściu” , dokonują podziału uczniów na grupy, stosownie do ich stopnia
zaawansowania w znajomości języka.
Realizując dostosowanie ilości zajęd dodatkowych do potrzeb uczniów wykorzystano
godziny do dyspozycji dyrektora realizowane z art. 42, ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia
1982 r. –Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.). Oferta zajęd dodatkowych
uwzględnia zainteresowania, predyspozycje, możliwości i umiejętności uczniów.
Efektem analiz dokonywanych przez zespoły przedmiotowe są wnioski i plany działao
mających na celu doskonalenie umiejętności, które słabo wypadły na sprawdzianach lub
egzaminach zewnętrznych oraz sprawdzianach i testach próbnych czy przeprowadzanych „na
wejściu”.
W szkole funkcjonuje system motywacyjny: nagrody książkowe za wysokie wyniki
w nauczaniu, nagrody za wzorową frekwencję, listy gratulacyjne dla rodziców, statuetki za
osiągnięcia sportowe. Osiągnięcia uczniów w konkursach są doceniane i nagradzane publicznie (na
ogólnoszkolnym apelu) i stawiane jako wzór pozostałym uczniom. Prace uczniów (np. plastyczne)
są eksponowane na gazetce szkolnej.
Nauczyciele, wskazując wnioski, które zostały wykorzystane w pracy szkoły, m.in. podali, że
podjęto działania związane z promowaniem osiągnięd i sukcesów uczniów na forum klasy, szkoły,
21
na stronie internetowej. Nauczyciele dostrzegają możliwości uzyskania lepszych wyników przez
uczniów.
5. Czy wdrażane wnioski przyczyniają się do poprawy wyników w nauce?
Z systematycznej analizy wyników nauczania nauczyciele formułują wnioski, których celem
jest osiąganie lepszych wyników nauczania i podnoszenia motywacji uczniów do nauki. Wnioski
z analiz wykorzystywane są m.in. w pracy zespołów przedmiotowych, a ich wdrożenie przyczynia
się do poprawy wyników w nauce.
W ciągu roku szkolnego nauczyciele prowadzą analizę wyników próbnych egzaminów,
w wyniku czego następne testy dotyczą zadao i umiejętności, które należało utrwalid. W czasie
lekcji zadania tak są konstruowane aby zawierały treści, które sprawiły uczniom trudności.
Na zespołach przedmiotowych wyniki egzaminów są omawiane i wypracowywane nowe
metody utrwalania umiejętności niezbędnych w rozwiązywaniu zadao.100% nauczycieli biorących
udział w ankiecie podkreśliło, że systematycznie prowadzone są działania zmierzające do
podniesienia i poprawy wyników w nauce. Ponad 40% uczniów odpowiedziało, że rozmowy
z nauczycielami zawsze lub często pomagają im w osiągnięciu sukcesów w nauce, wg 60%
badanych nauczyciele wskazują jak mogą osiągad lepsze wyniki w nauce. Również rodzice
w ankiecie podkreślali, że działania podejmowane w szkole przyczyniają się do postępów
(sukcesów) ich dziecka 55% twierdzi, że zdecydowanie „ tak” a 36,6% „raczej tak”.
6. W jaki sposób uczniowie i ich rodzice informowani są o wnioskach z analizy osiągnięd?
Rodzice są informowani o ocenach dzieci, ich zachowaniu, trudnościach, rozwoju oraz
możliwościach poprawy osiągnięd edukacyjnych i zachowania. Nauczyciele dostarczając rodzicom
informacji o osiągnięciach ich dzieci, proponują dodatkową pracę, która sprzyja osiąganiu
sukcesów. Nauczyciele prowadzą rozmowy z rodzicami, porównują wyniki obserwacji własnych
z opiniami rodziców na temat uczniów i ich zachowao. Informacje rodzicom na temat osiągnięd ich
dzieci są przekazywane podczas spotkao wychowawców z rodzicami( 86,6% SP) i (65,6% G), dni
otwartych szkoły, spotkao integracyjnych ( 40%, SP) i (17,9% G), konsultacji oraz indywidualnych
rozmów
osobistych
(53,3%
SP)
i
(40,2%G)
i
telefonicznych
(46,6%SP
)
i (35,8% G), za pomocą notatki w zeszycie do korespondencji (43,3% SP) i (43,2%G). Na zebraniach
z rodzicami uczniów klas , w których przeprowadzane były testy próbne oraz zewnętrzne egzaminy
(trzecie klasy szkoły podstawowej, klasy szóste i trzecie klasy gimnazjalne) są omawiane wyniki
jakie uzyskali indywidualnie uczniowie porównywane są też wyniki poszczególnych klas naszej
placówki, z wynikami innych szkół w mieście, gminie, powiecie , województwie. Dokonuje się
również zestawienia osiągniętych wyników z wynikami ogólnopolskimi. Nauczyciele wspólnie
z rodzicami wyciągają wnioski z tych analiz, które mają służyd do organizowania dalszych procesów
edukacyjnych zarówno w domu, jak i w szkole.
4.6 WNIOSKI
Mocne strony;
1.Diagnoza jest przeprowadzana systematycznie na wszystkich etapach a wnioski wykorzystywane
do dalszej pracy.
22
2. W szkole systematycznie analizuje się osiągnięcia uczniów. Analiza ta obejmuje
i uwzględnia możliwości rozwojowe, opinie i orzeczenia z poradni psychologiczno- pedagogicznej,
wywiady z rodzicami i rozmowy z nauczycielami uczącymi na poprzednich etapach edukacyjnych
oraz zainteresowania uczniów.
3.Uczniowie, którzy mają problemy z opanowaniem materiału, problemy w szkole otrzymują
pomoc psychologiczna, pedagogiczną, logopedyczną.
4.Wnioski z analizy osiągnięd uczniów są formułowane i wdrażane do dalszej pracy.
Słabe strony;
1. Zbyt duży odsetek uczniów opanowuje materiał przewidziany w podstawie programowej
w stopniu niedostatecznym, który uniemożliwia mu dalszą skuteczną naukę.
4.7 REKOMENDACJE
1. Podnosid jakośd kształcenia w zakresie tych umiejętności, w których wyniki uzyskiwane na
sprawdzianach okazywały się niskie. Wyniki analiz osiągnięd uczniów prezentowad rodzicom w
czasie zebrao ogólnych i w ramach konsultacji indywidualnych szczególności tym rodzicom i
uczniom, którzy materiał podstawy programowej opanowali w zakresie niedostatecznym.
2. Nauczyciele powinni nadal doskonalid swój warsztat pracy i wykorzystywad w procesie
dydaktyczno-wychowawczym atrakcyjne formy pracy w celu zwiększenia aktywności uczniów,
zachęcania ich do wysiłku i samokształcenia.
3. Udział młodzieży w konkursach, olimpiadach w znacznym stopniu poszerza wiedzę
i zainteresowania uczniów dlatego należy pracowad nad rozwojem oferty pozalekcyjnej, badad na
bieżąco zapotrzebowanie na konkretne zajęcia dodatkowe oraz wskazywad uczniom pozytywne
aspekty płynące z udziału w zajęciach pozalekcyjnych.
5. Wymaganie 8: Promowana jest wartośd edukacji
5.1 PRZEDMIOT EWALUACJI
Promowana jest wartośd edukacji
5.2 CEL EWALUACJI

Sprawdzenie, w jakim stopniu szkoła wykorzystuje informacje o losach absolwentów do
promowania wartości edukacji.
23


Uświadomienie uczniom, rodzicom i społeczności lokalnej wartości edukacji realizowanej
w naszej szkole.
Ocena poziomu i sposobów promowania przez szkołę wartości edukacyjnych w opinii
uczniów i rodziców.
5.3 KRYTERIA EWALUACJI
» Skutecznośd
» Użytecznośd
» Adekwatnośd do potrzeb
Pytania kluczowe :
1.Czy szkoła wykorzystuje informacje o losach absolwentów do promowania wartości edukacji?
2.Czy w szkole i w społeczności lokalnej realizuje się działania promujące wartośd edukacji?
3.W jaki sposób szkoła promuje potrzebę uczenia się?
4. W jaki sposób szkoła prezentuje swoje osiągnięcia społeczności szkolnej i lokalnej?
5.4
OPIS
ZASTOSOWANEJ
METODOLOGII
WYKORZYSTYWANYCH W BADANIU
ORAZ
ŹRÓDŁA
INFORMACJI
Źródła danych:
*protokoły RP,
*dokumentacja zespołów przedmiotowych,
*dzienniki lekcyjne,
*ankiety przeprowadzone wśród uczniów, rodziców i nauczycieli,
*wywiady z nauczycielami
*obserwacja szkoły.
Narzędzia badawcze:
ankieta dla uczniów (zał.1)
ankieta dla nauczycieli (zał. 2)
ankieta dla rodziców (zał. A3)
5.5 ODPOWIEDZI NA PYTANIA KLUCZOWE ZAWARTE W PROJEKCIE
EWALUACJI
1. Czy szkoła wykorzystuje informacje o losach absolwentów do promowania wartości edukacji?
W roku szkolnym 2012/2013 zespół ds. ewaluacji prowadził badania w Obszarze III Funkcjonowanie szkoły w środowisku lokalnym, wymaganie 3.2 -Wykorzystywane są informacje
o losach absolwentów. Celem ewaluacji było określenie, w jaki sposób szkoła wykorzystuje
informacje o losach absolwentów do doskonalenia efektów nauczania i wychowania. Zespół
poszukiwał odpowiedzi na pytania kluczowe :
24
1. Czy szkoła bada informacje o losach absolwentów?
2. Czy uczniowie są odpowiednio przygotowani do dalszej edukacji?
3. Czy nauczyciele utrzymują kontakty z absolwentami?
Odpowiedzi na powyższe pytania zawarto w raporcie. Wynika z niego, że aż 78 %
ankietowanych nauczycieli wykorzystuje informacje o losach absolwentów do doskonalenia
efektów nauczania i podnoszenia motywacji uczniów. Od wielu lat w naszej szkole prowadzony
jest rejestr dalszych losów absolwentów. Wychowawcy zbierają informacje od poszczególnych
osób i przekazują je do pedagoga szkolnego. Rejestr ten zawiera między innymi wiadomości do
jakich szkół dostali się nasi uczniowie. Od kilku tak taka informacja przekazywana jest również
w formie elektronicznej z placówek ponadgimnazjalnych. Niemalże 50% ankietowanych podjęło
naukę po ukooczeniu gimnazjum w liceach ogólnokształcących, 42% w technikach i tylko 10 %
w szkołach zawodowych. Nie było wśród ankietowanych absolwentów, takich, którzy nie podjęli
nauki w jakiejkolwiek placówce. Zdecydowana większośd ankietowanych uczy się do tej pory, tylko
10 procent pracuje już zawodowo. Ankietowani uczniowie bardzo wysoko ocenili pracę naszej
szkoły w przygotowaniu ich do samodzielnego uczenia się w szkołach ponadgimnazjalnych ( uważa
tak 89% absolwentów ).
Dziewięddziesięcioprocentowa większośd była zadowolona z warunków kształcenia
w ZSO Nr 1. ¾ ankietowanych absolwentów uważa, iż wybór naszej szkoły był trafny, rodzice
dobrze wybrali. Tylko 8,5% uważa ten wybór za błędny. Nasi absolwenci byli:
- laureatami konkursów plastycznych –10,5%,
- laureatami konkursów językowych –8,5%
- laureatami konkursów polonistycznych –12,8%
- laureatami i finalistami konkursów kuratoryjnych –6,4%
- sportowych–31,9%.
Z badao wynika, że ponad połowa ankietowanych nauczycieli podejmuje sporadycznie
współpracę z uczniami, którzy ukooczyli już naszą szkołę, a od czasu do czasu robi to 40 %
ankietowanych. Najczęściej ta współpraca polega na: udziale w imprezach, inscenizacjach,
występach artystycznych promujących naszą szkołę – 16,4%, udziale absolwentów w promocji
swoich szkół średnich – 13,7%, współpracy z absolwentami (rozwiązywanie problemów z obecnymi
uczniami, stawianie ich za wzór) – 11%, wykorzystywaniu ich talentów, w projektach edukacyjnych,
wywiadach dotyczących sukcesów – 8,2%. Nasi absolwenci odbywają w szkole praktyki zawodowe.
Jednocześnie częśd absolwentów jest zapraszana do współpracy przy prowadzeniu np. Drużyny
Harcerskiej, pomocy w nauce słabszym uczczeniom. Nasi absolwenci w 85 % utrzymują ze sobą
kontakty przez Internet i spotykają się. Prawie tyle samo ankietowanych utrzymuje kontakty z
nauczycielami pracującymi w naszej placówce. Tylko 19 % badanych tego nie robi. O tym, że
absolwenci kontaktują się z nauczycielami, odwiedzają szkołę, może świadczyd chociażby fakt
zauważania zmian zachodzących w naszej placówce. W ankiecie zwracali uwagę między innymi na:
budowę Orlika 2012 –53,2% ankietowanych, większą ilośd zajęd pozalekcyjnych –36,2%, nowe
zajęcia sportowe na Orliku –25,5%, zmiany w nauczaniu różnych przedmiotów –36,2%, większą
ilośd i częstotliwośd informacji o szkole w lokalnych mediach –25,5%
Znakomita większośd respondentów widzi pozytywne zmiany w kształceniu oraz
25
wizerunku szkoły w środowisku lokalnym.
W celu doskonalenia efektów nauczania i wychowania w szkole systematycznie
wykorzystywane są informacje o losach absolwentów. 88 % ankietowanych nauczycieli jest zdania,
że informacje o losach absolwentów mają wpływ na doskonalenie efektów nauczania
i wychowania oraz podnoszenia poziomu motywacji uczniów. 76 % nauczycieli deklaruje, że
zaprasza absolwentów na różnego rodzaju przedsięwzięcia szkolne. Współpraca szkoły
z absolwentami realizowana jest w różnych formach, np. spotkania absolwentów z uczniami klas
pierwszych, zaproszenia na lekcje wychowawcze i uroczystości szkolne, na konkursy, zawody
sportowe oraz debaty. Ponadto absolwenci są zapraszani na spotkania z uczniami klas trzecich w
celu przekazywania informacji o szkołach, które reprezentują- potwierdza to większośd
ankietowanych nauczycieli (82 % badanych). W bieżącym roku szkolnym w naszej szkole
utworzono stanowisko szkolnego doradcy zawodowego. Z analizy sprawozdania z realizacji zadao
doradcy zawodowego w Gimnazjum nr 1 w Chełmie w I semestrze roku szkolnego 2013/2014
wynika, że absolwenci są zapraszani na debaty i spotkania z naszymi uczniami. W październiku
odbyło się spotkanie ze stewardesą – absolwentką naszej szkoły, którego celem była prezentacja
ciekawego zawodu oraz wskazanie uczniom sensu uczenia się języka obcego. Licznie przybyłe na
prelekcję dziewczęta były zdumione, że pochodząc z tak małego miasta można w młodym wieku
zdobyd dobrze płatną pracę, która daje satysfakcję. Relacja ze spotkania została opublikowana
w Nowym Tygodniu. W styczniu wraz z SU została zorganizowana debata „Klucz do lepszego życia,
czyli o korzyściach płynących z nauki języków obcych”, w czasie której przedstawicielka Wydziału
Promocji i Rozwoju Urzędu Miasta Chełm opowiadała o pracy tłumacza i pilota wycieczek oraz
o wykorzystaniu umiejętności porozumiewania się w kilku językach w życiu codziennym
i zawodowym, zaś nasza absolwentka - uczennica I LO mówiła o tym, jak nauczyła się biegłego
posługiwania się trzema językami. Debatę poprzedziła wizyta absolwentki germanistyki, także
naszej byłej uczennicy, która pracuje Niemczech. Opowiadała ona uczniom o życiu i zwyczajach
niemieckich oraz zachęcała do nauki języka niemieckiego. Spotkanie to wywarło duże wrażenie
zwłaszcza na uczniach szkoły podstawowej, którzy zadeklarowali pilniejszą naukę języka.
Duża grupa nauczycieli po rozpoznaniu zainteresowao uczniów zdecydowała się
dostosowad ofertę edukacyjną zgodnie z oczekiwaniami i potrzebami uczniów. Udział w zajęciach
pozalekcyjnych daje dodatkowe możliwości poszerzenia wiedzy, odniesienia sukcesu i zdobycia
atrakcyjnego zawodu.
2. Czy w szkole i w społeczności lokalnej realizuje się działania promujące wartośd edukacji?
Uczenie się przez całe życie jest wyzwaniem dla współczesnego społeczeostwa. Dzisiejsza
rzeczywistośd wymusza od nas ciągłego dokształcania się i uczenia, a te nawyki i umiejętności
muszą zostad wykształcone podczas edukacji szkolnej.
Nasza szkoła prowadzi różnorodne działania, które są odpowiedzią na powyższe wyzwania,
promując w swoich działaniach edukację, jako ważną wartośd w życiu człowieka. Istotną rolę
odgrywa tu promowanie oferty edukacyjnej i celów, jakie dzięki niej szkoła chce uzyskad oraz
26
odpowiednie rozpropagowanie sukcesów uczniów. Poza tymi działaniami szkoła podejmuje różne
rodzaje aktywności, które są skierowane do całej społeczności lokalnej. Działania te wspierają
budowanie społeczeostwa wiedzy, są to między innymi: projekty edukacyjne, szkolenia, konkursy,
Dni Otwarte, konsultacje, debaty i tym podobne.
92 % ankietowanych nauczycieli uważa, że szkoła promuje potrzebę uczenia się i wartośd edukacji
wśród uczniów i w społeczności lokalnej, tylko 8 % nauczycieli jest innego zdania. Budowaniu
społeczeostwa wiedzy służą następujące działania prowadzone przez szkołę: spotkania
z ciekawymi ludźmi i organizacjami (82 %); organizowanie wycieczek (90 %) i konkursów (86 %);
stypendia i nagrody za wysokie wyniki w nauce (86 %); wykorzystywanie nowych technologii
w pracy nauczyciela (78 %); koła zainteresowao (94 %); zajęcia pozalekcyjne (100 %); projekty
edukacyjne (92 %); warsztaty przedmiotowe (72 %); zajęcia profilaktyczne (86 %) i debaty (90 %).
W celu promowania uczenia się jako wartości na całe życie nauczyciele poodejmują różne
działania, są to głównie: koła zainteresowao, pogadanki na godzinach wychowawczych, zajęcia
pozalekcyjne, udział w konkursach, spotkania z absolwentami. Według 70 % ankietowanych
nauczycieli w szkole prowadzi się działania kształtujące pozytywny klimat sprzyjający uczeniu się,
a 26 % ankietowanych uważa, że „raczej” prowadzi się takie działania. Przykłady działao to:
konkursy, akademie, zajęcia dodatkowe, rozmowy z absolwentami na temat ich osiągnięd w szkole
średniej, debaty uczniowskie, warsztaty przedmiotowe, projekty edukacyjne.
Według rodziców zarówno szkoły podstawowej , jak i gimnazjum nasza szkoła dba o wysoki
poziom kształcenia oraz przygotowuje uczniów do dalszych etapów edukacyjnych. Zaspokaja więc
potrzeby edukacyjne dzieci i stwarza warunki uzyskiwania dobrych wyników w nauce (prowadzi
działania kształtujące pozytywny klimat, sprzyjający uczeniu się) oraz kształtuje u nich postawę
uczenia się przez całe życie. Odpowiedzi „tak” lub „raczej tak” w powyższych kwestiach udzieliło
ok. 90 % ankietowanych rodziców. Poza tym rodzice twierdzą, że każda uczennica i każdy uczeo
może rozwijad swoje indywidualne zainteresowania i ma możliwośd podejmowania różnych
działao, które rozwijają jego zdolności. Szkoła zapewnia środki dydaktyczne, które pomagają
w uczeniu się oraz aktywizuje dzieci i młodzież do nauki poprzez bogatą ofertę zajęd
pozalekcyjnych. 82 % rodziców jest zdania, że w szkole docenia się sukcesy uczniów; 43 % rodziców
uważa, ze w szkole dostrzega się i wzmacnia mocne strony dzieci, a 44% jest zdania że „raczej
tak”.
Zdecydowana większośd uczniów uważa, że w szkole docenia się ich sukcesy, a rozmowy
z nauczycielami o osiągnięciach uczniów pomagają w nauce. Ponad 60% ankietowanych uczniów
twierdzi, ze nauczyciele wskazują im, w jaki sposób mogą osiągnąd lepsze wyniki w nauce oraz
realizowad własne pomysły i rozwijad swoje zdolności poprzez m.in. angażowanie się w różne
zajęcia pozalekcyjne, udział w konkursach, zawodach sportowych, akcjach charytatywnych,
występach artystycznych.
Niestety, tylko 15,3 % uczniów uznało, że szkoła zawsze ich wspiera w osiąganiu sukcesów, 30,5%
odpowiedziało, że dzieje się tak często, 22% czasami, 12,7% rzadko i aż 19,5% wybrało odpowiedź
nigdy.
3. W jaki sposób szkoła promuje potrzebę uczenia się?
27
Szkoła podejmuje działania, których celem jest promowanie wartości edukacji. W tym zakresie
przekazuje zainteresowanym podmiotom informacje dotyczące oferty edukacyjnej. Środowiska
lokalne są informowane o celowości i skuteczności działao szkoły. Istotnym argumentem
potwierdzającym realizację wymagania jest prowadzenie przez szkołę działao promujących
w lokalnej społeczności wartości uczenia się przez całe życie. Prezentowane i upowszechniane
informacje dotyczą: sukcesów uczniów w olimpiadach przedmiotowych, zawodach i imprezach
sportowych, stypendiów naukowych przyznanych uczniom szkoły oraz wdrożonych projektów,
akcji społecznych i ich efektów.
Upowszechnianie informacji dotyczących oferty edukacyjnej, podejmowanych działao
i osiągnięd uczniów odbywa się w różnych formach, np. organizowane są "dni otwarte" szkoły,
comiesięczne spotkania w ramach Małej Akademii Jedynki, przygotowywane są specjalne
informacje, ulotki i foldery prezentowane na szkolnych tablicach ogłoszeo dla rodziców
i przyszłych absolwentów. Szkoła posiada również własną stronę internetową, na której promuje
m.in. wartośd edukacji ( prezentowane są działania podejmowane przez poszczególne klasy,
uroczystości szkolne, ważne wydarzenia z życia klas i szkoły, wyniki konkursów, osiągnięcia
uczniów).
W lokalnych mediach (np. prasa, radio, strona internetowa ) cyklicznie prezentowane są
osiągnięcia uczniów i nauczycieli. Odpowiedzi na pytania zawarte w ankiecie potwierdzają również
podejmowane przez szkołę działania promujące wartośd uczenia się przez całe życie. W tym celu
szkoła realizuje projekty edukacyjne, organizuje konkursy(niektóre z nich realizowane są od kilku,
kilkunastu lat np. „ Z przyrodą za pan brat” dla uczniów klas I-III”, „ Powiatowy Festiwal Twórczości
Młodego Artysty” dla dzieci niepełnosprawnych, spotkania z ciekawymi ludźmi, konsultacje,
debaty z udziałem członków lokalnej społeczności, akcje charytatywne i
informacyjne
pedagogizacja rodziców, w zakresie doradztwa zawodowego, szkolenia, zawody sportowe.
„Bardzo wysoki i wysoki” poziom zadowolenia z zakresu przekazywanych przez szkołę informacji
dotyczących koncepcji pracy szkoły potwierdza 68,3% ankietowanych rodziców SP i 85%
gimnazjum. Natomiast 74,9% rodziców SP i 86,5% gimnazjum „bardzo wysoko i wysoko” ocenia
informacje o ofercie edukacyjnej szkoły , proponowanych przez szkołę specjalności, zajęd
dodatkowych.
4. W jaki sposób szkoła prezentuje swoje osiągnięcia społeczności szkolnej i lokalnej?
Szkoła prezentuje swoje osiągnięcia społeczności szkolnej i lokalnej w różnych formach, są to
następujące działania: wystawy zdobytych dyplomów, medali i pucharów; przedstawienia
teatralne, występy artystyczne, akademie; wystawy prac plastycznych, fotoreportaże; montaże
słowno-muzyczne, prace literackie; informacje podczas spotkao z rodzicami; artykuły w prasie
lokalnej o osiągnięciach szkoły; informacje na stronie internetowej szkoły; podczas imprez
integracyjnych i okolicznościowych; na tablicach informacyjnych promujących osiągnięcia szkoły;
gazetki szkolne i prowadzenie kroniki szkolnej. Szkoła promuje się w środowisku lokalnym poprzez
organizowanie lub współorganizowanie akcji charytatywnych (WOŚP, pomóż dzieciom przetrwad
zimę). Nauczyciele deklarują współpracę z różnymi instytucjami, placówkami, i organizacjami
działającymi w środowisku, a są to przede wszystkim: inne szkoły, Urząd Miasta Domy Kultury
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna , Biblioteki Miejskie, Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
Kościół, Policja, Straż Pożarna, MOPR .
Nauczyciele uwzględniają inicjatywy i propozycje ze strony rodziców w realizacji szkolnych
przedsięwzięd oraz są otwarci na opinie o swojej pracy i procesach nauczania.
28
Szkoła prowadzi różne formy wspierania rodziców w wychowaniu dzieci. !00 % ankietowanych
nauczycieli służy pomocą i wsparciem w sytuacjach problemowych; również nauczyciele w 100 %
utrzymują stały kontakt z rodzicami. Ponadto rodzice mogą zawsze liczyd na pomoc pedagoga
szkolnego, psychologa, reedukatora oraz logopedy i pielęgniarki szkolnej. W celu wsparcia
rodziców prowadzone są pedagogizacje na zebraniach i rozpoznanie środowiska uczniów. !00 %
ankietowanych nauczycieli w porozumieniu z rodzicami kieruje uczniów z problemami
dydaktyczno-wychowawczymi do Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej. Za najbardziej skuteczne
formy promowania wizerunku szkoły rodzice uważają organizowaniw imprez szkolnych, udział
w uroczystościach na terenie miasta, organizowanie konkursów i olimpiad, organizacje dni
otwartych i akcji promocyjnych (np. Mała Akademia Jedynki, Festiwal twórczości Młodego
Artysty).
5.6 WNIOSKI
Mocne strony:
1.Ponad 70% nauczycieli interesuje się losami absolwentów szkoły. Informacje nauczyciele
uzyskują przede wszystkim w czasie rozmów z absolwentami, ich rodzicami i rodzeostwem.
Informacje dotyczące wyborów szkół ponadgimnazjalnych przez naszych byłych uczniów
gromadzone są w rejestrze.
2.Nauczyciele podejmują współpracę z absolwentami (pozalekcyjne zajęcia, praktyki, udział
w imprezach, uroczystościach szkolnych, współpraca szkolnego doradcy zawodowego
z absolwentami, współpraca przy realizacji wydarzeo szkolnych i pozaszkolnych,
okolicznościowych, festynu rodzinnego, prowadzeniu ZHP itp.) – a współpraca ta jest
wykorzystywana do motywowania uczniów do nauki i odpowiedzialności za swoje wybory.
3.Nauczyciele modyfikują ofertę dotyczącą zajęd pozalekcyjnych, zajęd dodatkowych
w ramach tzw. godzin karcianych, podejmują różne formy dokształcania. Ok. 63% nauczycieli
uwzględnia informacje o uczniach w indywidualizacji pracy na lekcjach.
4.W szkole i w społeczności lokalnej promowana jest wartośd edukacji i potrzeba uczenia się, co
w znaczący sposób przyczynia sie do pozytywnego postrzegania szkoły w środowisku.
5.W dokumentach szkoły opisane są działania promujące wartośd uczenia się; w Statucie Szkoły
znajdują się zapisy o nagrodach książkowych, listach gratulacyjnych, przyznawanych stypendiach.
Słabe strony:
1.W małym stopniu wykorzystujemy informację o losach absolwentów
sukcesach najlepszych uczniów do budowania wizerunku szkoły oraz tworzenia jej tradycji.
oraz
29
2.Ponad 30 % uczniów ( zbyt dużo) twierdzi, że szkoła rzadko lub nigdy nie wspiera ich
w osiąganiu sukcesów.
1.7 REKOMENDACJE
1.Podejmowad i utrzymywad współpracę z absolwentami szkoły w celu podtrzymania więzi ze
środowiskiem lokalnym. Wykorzystywad umiejętności i zdolności absolwentów do współpracy
w przygotowaniu i realizacji przedsięwzięd i uroczystości szkolnych.
2.Informacje o losach absolwentów oraz o sukcesach najlepszych uczniów
budowania właściwego wizerunku szkoły oraz tworzenia jej tradycji.
wykorzystad do
3.Odwoływad się do przykładów absolwentów, którzy odnoszą sukcesy, jako wzorów do
naśladowania w celu motywowania obecnych uczniów do doskonalenia własnych umiejętności
i zdobywania wiedzy.
4.Wspierad uczniów w osiąganiu
sukcesów i rozwijaniu zdolności oraz diagnozowad
zapotrzebowanie uczniów ich uzdolnienia i zainteresowania w celu poszerzenie oferty edukacyjnej
szkoły, doskonalid własny warsztat pracy i w miarę możliwości oraz potrzeb wprowadzad korekty
w procesie dydaktyczno – wychowawczym.
5.W miarę możliwości kontynuowad współpracę z instytucjami, fundacjami działającymi na rzecz
oświaty i samorządem lokalnym w celu pozyskiwania środków na podnoszenie atrakcyjności
oferty szkoły.
30