Dosyayı İndir - Vergide Gündem

Vergide Gündem
Tax Agenda
Mayıs/May 2011
Bireysel emeklilik ve sigorta
şirketlerinden yapılan ödemelerde
stopaj matrahı
M. Fatih Köprü
Yurtdışında ödenen vergilerin
mahsubu
Seda Sessiz Sülek
English translation
Dünya’dan vergi haberleri
Güneş Helvacı
Resmi Gazete’den...
Gökhan Güngörmüş
Sirküler indeks
Vergi takvimi
Vergi hakkında
Concerning tax
Vergide Gündem
M. Fatih Köprü
Bireysel emeklilik ve sigorta
şirketlerinden yapılan ödemelerde stopaj
matrahı
yapılan ödemelerin vergilendirilme
I. Giriş
esasları poliçe veya bireysel emeklilik
sözleşmesinin düzenlenme tarihine göre
7 Nisan 2001 tarihli Resmi Gazete’de
belirlenmektedir.
yayımlanan 4632 sayılı “Bireysel
Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi
Bu yazımızda bireysel emeklilik ve hayat
Kanunu” ile ülkemizde bireysel emeklilik
sigorta şirketleri tarafından katılımcılara
sistemine geçişin ilk adımı atılmıştır. Bu
yapılan ödemelerin vergilendirilmesi ile
sistem ile Devlet tarafından işletilen ve
ilgili hatırlatmalardan sonra, özellikle
denetlenen sosyal güvenlik kurumu
7 Ekim 2001 tarihinden sonra
yerine, emeklilik işlemlerinin mali açıdan
imzalanan hayat sigorta poliçeleri ile
güçlü bireysel emeklilik şirketlerince
bireysel emeklilik sözleşmeleri
yerine getirilmesi öngörülmüştür.
kapsamında yapılan ödemelerin
Devletin bu sistemde sadece düzenleyici
vergilendirilmesine ilişkin bazı yargı
ve katılımcıların haklarını korumak
kararları ile ilgili açıklama ve
amacıyla denetleyici bir işlevi
görüşlerimize yer vereceğiz.
bulunmaktadır.
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan bu
II. 4697 Sayılı Kanun ile öncesi
uygulama
önemli değişiklikten sonra, sistemin
vergi kanunları ile de desteklenmesi
7 Ekim 2001 tarihinden önce hayat
amacıyla 7 Ekim 2001 tarihinden
sigortası yaptırmış olan sigortalılar çeşitli
itibaren yürürlüğe giren 4697 Sayılı
nedenlerle sistemden ayrılmak
Kanun ile çeşitli vergi kanunlarında
isteyebilirler. Bu kapsamda sigorta şirketi
değişiklikler yapılmıştır. Bu
tarafından sigortalıya bir ödeme
değişikliklerle bireysel emeklilik sistemi
yapılacaktır. Bu ödemenin bir kısmı
vergi kanunları tarafından da
sigortalının yıllar itibariyle ödemiş olduğu
kapsanmış, aynı zamanda söz konusu
primler, bir kısmı da bu primlerin neması
Kanun ile sigorta şirketlerine ödenen
olacaktır.
şahıs sigorta primleri ve sigorta
şirketlerince katılımcılara yapılacak
Poliçe 7 Ekim 2001 tarihinden önce
ödemeler konusunda da düzenlemeler
düzenlenmiş olduğundan bu ödemelerin
yapılmıştır.
vergilendirilmesi Gelir Vergisi Kanunu’nun
4697 Sayılı Kanun ile değiştirilmeden
Söz konusu düzenlemeler üzerinden
önceki 23/11 ve 25/3 maddeleri uyarınca
yaklaşık 10 yıllık bir süre geçmiş
yapılacaktır. Buna göre en az 10 yıl süre
olmasına rağmen, bu süre içerisinde
ile prim ödenmiş olması şartıyla sigorta
temel kurallarda bir değişiklik
şirketleri tarafından yapılan ödemenin,
yapılmamıştır. Diğer taraftan
en yüksek devlet memuruna ödenen en
günümüzde bu Kanun’dan önceki
yüksek aylık veya yapılan toptan ödeme
düzenlemelerin dahi uygulama alanı
tutarı ile karşılaştırılması gerekmektedir.
bulunmaktadır. Çünkü gerek hayat
2
sigorta veya bireysel emeklilik
Bu karşılaştırmada yatırılan tutar veya
şirketlerine yapılan ödemeler, gerekse
nema ayrımı yapılmamakta, sigorta
de bu kurumlar tarafından katılımcılara
şirketinin ödediği toplam tutar dikkate
Mayıs 2011
alınmaktadır. Söz konusu istisnalar 2011 yılının ilk yarısında
nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemeler,
aylık ödemelerde 4.791,62 TL ve toplu ödemelerde 78.696,90
TL olarak uygulanmaktadır. Buna göre belirtilen tutarlardan
belli bir haddi aşıp aşmadığına bakılmaksızın menkul sermaye
daha az aylık veya toplu ödeme alınması durumunda bu tutarlar
iradı (MSİ) olarak kabul edilmiştir.
üzerinden herhangi bir vergi ödenmeyecektir. Ödenen bedelin
(ana para ve getiri toplamı) bu tutarları aşması durumunda
Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 21. maddesinde ise söz
ise aşan tutar üzerinden sigorta şirketi tarafından ücret
konusu menkul sermaye iratlarının bir kısmının gelir
gelirlerine uygulanan gelir vergisi tarifesine göre gelir vergisi
vergisinden istisna olduğu hüküm altına alınmıştır. Buna
kesintisi yapılması gerekmektedir. Yani sigortalıların bu
göre,
kapsamda aldıkları tutar kaç lira olursa olsun beyanname verme
Bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazananlar
zorunlulukları bulunmamaktadır.
ile sistemden, vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu
7 Ekim 2001 tarihinden önce düzenlenmiş olan poliçeler
nedenlerle ayrılanlara yapılacak ödemelerin % 25’i,
kapsamında 10 yıl prim ödemeden ayrılanlara yapılan toplu
ödemelerde ise yatırılan parayı aşan kısım (getiri) Gelir Vergisi
Türkiye’de kain ve merkezi Türkiye’de bulunan diğer
Kanunu’nun 75. maddesinin ikinci fıkrasının 6 numaralı bendi
sigorta şirketlerinden 10 yıl süreyle prim ödeyenler ile
çerçevesinde menkul sermaye iradı (alacak faizi) kabul
vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle
edilmektedir. 2011 yılında sigortalı tarafından elde edilen
ayrılanlara yapılan ödemelerin % 10’u,
menkul sermaye iradının (alacak faizi) 1.170 TL’den fazla
olması durumunda, bu tutarın gelir vergisi beyannamesi ile
Tek primli yıllık gelir sigortalarından yapılan ödemelerin
beyan edilmesi ve vergisinin ödenmesi gerekmektedir.
tamamı,
III. 4697 Sayılı Kanun ile getirilen uygulama
gelir vergisinden istisnadır.
4697 sayılı Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılan
Gelir Vergisi Kanunu’nun beyanname verilmeyecek halleri
değişikliklerle yukarıda yer verilen vergileme sistemi
düzenleyen 86. maddesi uyarınca yukarıda yer verilen menkul
tamamen değiştirilmiştir. Söz konusu düzenleme
sermaye iratlarını elde eden kişiler bu gelirlerinden dolayı
7 Ekim 2001 tarihinden sonra düzenlenen hayat sigorta
beyanname vermeyeceklerdir.
poliçeleri ve bireysel emeklilik sözleşmeleri kapsamında
sigorta ve bireysel emeklilik şirketlerince katılımcılara yapılan
B. Stopaj oranları
ödemeler için geçerlidir.
Beyanname verilmemesi bu gelirlerin tamamen vergi dışı
A. Menkul sermaye iradı
kaldığı anlamına gelmemektedir. GVK’nun 94. maddesinin
Gelir Vergisi Kanunu’nun 75. maddesinin ikinci fıkrasının 15
iratları üzerinden ödeme sırasında gelir vergisi tevkifatı
numaralı bendi uyarınca tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları,
yapılması hükme bağlanmıştır.
15 numaralı bendinde, yukarıda belirtilen menkul sermaye
yardım sandıkları ile emeklilik ve sigorta şirketleri tarafından;
Buna göre;
10 yıl süre ile prim, aidat ve katkı payı ödemeden
sistemden ayrılanlara yapılan ödemeler,
10 yıl süre ile prim, aidat ve katkı payı ödemeden
sistemden ayrılanlara yapılan ödemeler üzerinden % 15,
10 yıl süre ile katkı payı ödemekle birlikte bireysel
emeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazanmadan
10 yıl süre ile katkı payı ödemekle birlikte bireysel
ayrılanlar ile diğer sandık ve sigortalardan 10 yıl süre ile
emeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazanmadan
prim ve aidat ödeyenlere ve vefat, maluliyet veya tasfiye
ayrılanlar ile diğer sandık ve sigortalardan 10 yıl süre ile
gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemeler,
prim ve aidat ödeyenlere ve vefat, maluliyet veya tasfiye
gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemeler
Bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazananlar
üzerinden % 10,
ile bu sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu
Mayıs 2011
3
Bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazananlar
tüm ödemeleri kapsadığı yönündedir. Bu görüşe göre ana
ile bu sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu
para dahil olacak şekilde yapılan toplam ödeme üzerinden
nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemeler üzerinden % 5,
sistemde kalış süresine bağlı olarak GVK 94. maddede yer
oranında stopaj yapılmaktadır.
alan oranlarda stopaj yapılması gerekmektedir. Vergi İdaresi
bu görüşüne dayanak olarak OECD uygulamalarını
Ancak söz konusu stopajın Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer
göstermektedir. Sigorta ve emeklilik şirketleri de Vergi
21. maddesinde yer alan istisnalar düşüldükten sonra kalan
İdaresinin bu görüşleri doğrultusunda uygulamaya yön
üzerinden yapılması gerekmektedir. Örneğin bireysel emeklilik
vermişler ve sistemden çıkışta ana para dahil toplam tutar
sisteminden emeklilik hakkı kazandıktan sonra ayrılan bir
üzerinden vergi kesintisi yapmışlardır.
kişiye yapılan 100 birimlik ödemeden, önce % 25 oranındaki
istisna düşülecek, kalan tutar olan 75 birim üzerinden % 5
3. Konuya ilişkin yargı kararları
oranında (3,75 birim) stopaj yapılacaktır.
Kanun’da yer alan “yapılan ödemeler” ifadesi ile menkul
C. Stopaj matrahının tespiti
sermaye iradının tanımı birlikte değerlendirildiğinde,
ödemelerden kastedilenin, sistemden ayrılan kişiye ödenen
1. GVK 75. madde kapsamında “yapılan ödemeler” kavramı
meblağın tamamı değil, sadece bu sisteme yatırılan paranın
yatırıma yönlendirilmesinden sağlanan gelir olması gerektiği
Gelir Vergisi Kanunu’nun 75. maddesinde menkul sermaye
sonucu ortaya çıkmaktadır. Nitekim son yıllarda bir çok Vergi
iradı; “Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında
Mahkemesi tarafından bu yönde kararlar verildiği
nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden
görülmektedir. Örneğin İstanbul 3. Vergi Mahkemesi’nin
müteşekkil sermaye dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz, kira
30.01.2009 tarihli ve Esas No: 2007/782, Karar No:
ve benzeri iratlar” olarak tanımlanmıştır. Devamında ise
2009/398 numaralı kararında konuya ilişkin aşağıdaki
kaynağı ne olursa olsun 75. maddede 15 bent halinde sayılan
açıklamalar yapılmış ve bu açıklamalar çerçevesinde hüküm
iratların menkul sermaye iradı olarak değerlendirileceği
tesis edilmiştir.
hükmüne yer verilmiştir. Bu bentlerden 15. sırada ise
yazımızda yer verdiğimiz hayat sigorta şirketleri ile bireysel
“….. on yıl süreyle prim, aidat veya katkı payı ödemeden
emeklilik şirketleri tarafından katılımcılara yapılan ödemeler
ayrılanlara yapılan ödemelerin menkul sermaye iradı olduğu
yer almaktadır.
hükme bağlanmış olup, bu hükmü menkul sermaye iradının
tarifi ile birlikte değerlendirdiğimizde, ödemelerden
Sigorta şirketi veya bireysel emeklilik şirketleri tarafından
kastedilenin bireysel emeklilik sisteminde prim ödeyerek
sistemden ayrılan kişiye yapılan ödeme tutarı iki unsurdan
sistemden ayrılan davacıya ödenen meblağın tamamı (ana
oluşmaktadır. Bunlardan ilki sigortalı veya katılımcı tarafından
para dahil) değil, bu sistemde elde ettiği getiri (gelir)
ödenen tutarlar, diğeri de bu paraların sistemde kalındığı
olduğu, dolayısıyla elde edilen getirinin menkul sermaye
sürece yatırıma yönlendirilmesinden sağlanan gelirlerdir
iradı olarak kabul edilmesi ve vergilendirmenin bu miktar
(nema). Gelir Vergisi Kanunu’nun menkul sermaye iradının
üzerinden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
tanımlandığı 75. maddenin 2. fıkrasının 15 numaralı bendinde
“emekli sandıkları, yardım sandıkları ile emeklilik ve sigorta
Bu hale göre, % 15 stopaj kesintisinin davacının elde ettiği
şirketleri tarafından … yapılan ödemeler” menkul sermaye
getiri üzerinden yapılması gerektiğinden, kesintinin davacıya
iradı olarak tanımlanmaktadır. Yapılan ödemeler tabirine
ödenen iştira tutarı üzerinden yapılmasında hukuka uyarlık
katılımcılar tarafından sisteme yatırılan prim ve katkı
görülmemiştir. Dolayısıyla davacıdan yapılan stopaj
paylarının dahil olup olmadığı konusu üzerinde, 2001 yılından
kesintisinin, elde ettiği geliri aşan kısmına isabet eden ve
beri tartışmalar sürmektedir.
haksız tahsil edilen …. TL’lik kısmının davacıya iadesi
gerekmektedir.”
2. Vergi İdaresinin görüşü
İstanbul 11. Vergi Mahkemesi’nin 14.01.2010 tarihli ve Esas
Vergi İdaresinin bu konudaki görüşü, Gelir Vergisi Kanunu’nun
No: 2010/1013, Karar No: 2010/2825 numaralı kararı ile
75. maddesinin 2. fıkrasının 15 numaralı bendindeki “yapılan
aynı Mahkeme’nin 26.10.2010 tarihli ve Esas No: 2010/845,
ödemeler” ifadesinin, ana para dahil olacak şekilde yapılan
Karar No: 2010/3006 numaralı kararlarında da aynı yönde
4
Mayıs 2011
hüküm tesis edildiği görülmektedir.
sigorta veya bireysel emeklilik şirketleri tarafından yapılan
ödemelerin tamamının stopaja tabi tutulması durumunda,
Yukarıdaki örnek kararlardan da görüleceği üzere birçok
ödeme yapılan kişiler tarafından konunun yargıya intikal
dava ilk derece yargı merciinde benzer şekilde
ettirilmesi gerekmektedir.
sonuçlanmaktadır. İdare bu kararların bir kısmına ilişkin
olarak Bölge İdare Mahkemelerinde itirazda bulunmuş,
Ancak dava açma süresi geçmiş ise bu durumda öncelikle
bazılarına ise itiraz etmediğinden dolayı kararlar
idari çözüm yollarının denenmesi yani İdareye başvurulması
kesinleşmiştir. Vergi İdaresi tarafından Bölge İdare
doğru yöntem olacaktır. Bu başvuru bir dilekçe ile kesintiyi
Mahkemesi’ne itiraz edilmediği için kesinleşen bir Vergi
yapan sigorta şirketinin bağlı olduğu vergi dairesine
Mahkemesi kararına karşı Danıştay Başsavcılığı’na yapılan
yapılacaktır. Vergi dairesi tarafından;
başvuru üzerine, Danıştay Başsavcılığı tarafından bu kararın
İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 51. maddesi uyarınca
Bu talep yerinde görülerek gerekli düzeltme işlemi
kanun yararına bozulması istenmiştir.
yapılabilir veya
Talep reddedilebilir veya
Bu talep Danıştay 4. Dairesi tarafından değerlendirilmiş ve
Hiç cevap verilmeyebilir.
24.01.2011 tarih, Esas No: 2009/8882, Karar No:
2011/269 numaralı kararında aşağıdaki açıklamalara yer
Vergi dairesi tarafından talebin haklı görülüp gerekli düzeltme
verilmiştir:
işleminin yapılması durumunda sorun çözümlenmiş olacaktır.
“193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun yukarıda belirtilen 75.
Vergi Usul Kanunu’nun 124. maddesinde, dava açma süresi
maddesinin ilk fıkrasında menkul sermaye iradının tanımı
geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların
yapılmış ve açıkça nakdi sermaye veya para ile temsil edilen
şikayet yolu ile Maliye Bakanlığı’na başvurabilecekleri hüküm
değerlerden müteşekkil sermaye dolayısıyla elde edilen kâr
altına alınmıştır. Yukarıda belirttiğimiz gibi vergi dairesi
payı, faiz, kira ve benzeri iratların menkul sermaye iradı
tarafından düzeltme talebinin reddedilmesi veya 60 gün
olduğu belirtilmiştir. Buna göre davacının sigorta şirketine
geçtiği halde herhangi bir cevap verilmemesi halinde bu
üç yıl boyunca nakden yaptığı ödemeler dolayısıyla elde
hüküm uyarınca “şikayet yolu ile düzeltme” talebinde
ettiği gelir, menkul sermaye iradı sayılacağından, sigorta
bulunulabilecektir.
şirketince yapılan ödemelerin tamamı değil bu ödemenin
anapara dışında kalan kısmı menkul sermaye iradı
Bu başvurunun sonucu için de yukarıda belirttiğimiz ihtimaller
niteliğindedir. Bu nedenle davacıya iade edilen toplam ödeme
söz konusudur. Maliye Bakanlığı tarafından başvurunun
üzerinden 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinin
reddedilmesi veya 60 gün içerisinde cevap verilmemesi
15/a bendi uyarınca yapılan tevkifatta hukuka uyarlık
durumunda bu kez 30 gün içerisinde Vergi Mahkemesi’nde
bulunmamaktadır.
dava açılabilecektir.
Bu durumda yürürlükteki hukuka aykırı bir sonuç ifade
Dava açma süresi henüz geçmemiş olan işlemlerle ilgili olarak
etmeyen Vergi Mahkemesi kararının kanun yararına
ise yukarıdaki başvurular yapılmadan direkt olarak (30 gün
bozulması hukuken olanaklı değildir.”
içerisinde) Vergi Mahkemesi’nde dava açılabilmesi mümkün
bulunmaktadır.
Vergi Mahkemesi kararının kanun yararına bozulmasının
hukuken olanaklı olmadığına dair Danıştay kararı sonucunda
Diğer taraftan bu konunun sigortalı ve Vergi İdaresi dışında
bu ihtilafa ilişkin itiraz yolları tüketilmiş olmaktadır.
bir tarafı daha bulunmaktadır. Vergi mevzuatımıza göre
sistemden ayrılanlara yapılan ödemeler üzerinden stopaj
yapma yükümlülüğü sigorta ve bireysel emeklilik
4. Uygulanacak yöntem
şirketlerinindir. Yukarıdaki Danıştay kararı öncesinde, her
Yukarıda yer verilen Danıştay kararı ile her ne kadar itiraz
ne kadar bazı Vergi Mahkemesi kararları olmakla birlikte
yolları tüketilmiş ve karar kesinleşmiş olsa da, bu karar
yargılamalar devam ettiği için söz konusu şirketler ödemelerin
sadece davayı açmış olan kişi açısından hüküm ifade
tamamı üzerinden stopaj yapma uygulamasına devam
etmektedir. Başka bir deyişle bu kararın ilgilisi dışındaki kişi
etmişlerdir. Bir olayla ilgili olarak Vergi İdaresinin kanun
ve kurumlar için bağlayıcılığı bulunmamaktadır. Bu nedenle
yararına bozma talebinin dahi Danıştay tarafından reddedilmiş
Mayıs 2011
5
olması nedeniyle, sigorta ve bireysel emeklilik şirketlerinin
başvurmayı düşünen mükellefler açısından umut verici nitelik
sigortalılarının yukarıda belirtilen zor ve uzun yöntemle
taşımaktadır.
uğraşmamalarını temin etmek üzere bu uygulamalarını tekrar
gözden geçirmeleri de ayrı bir alternatif olarak
Yargının konuya bakış açısının bu şekilde olduğu bilindiğinden,
değerlendirilebilecektir. Ancak her sigorta ve bireysel
Vergi İdaresinin sigorta veya bireysel emeklilik şirketlerinden
emeklilik şirketinde bu tür ödemelerin sayısı düşünüldüğünde,
yapılan ödemelerin tamamından stopaj kesilmesi yönündeki
Maliye Bakanlığı tarafından yapılabilecek olan aksi bir
görüşünden vazgeçmesinde fayda olduğunu düşünüyoruz. Aksi
düzenlemenin etkilerinin de göz önünde bulundurulmasında
taktirde Vergi Mahkemelerinde zaten fazla olan dava dosyası
fayda vardır.
sayısı gereksiz bir biçimde artacak, hem de vergi daireleri ve
mükellefler açısından gereksiz bir iş yükü ortaya çıkacaktır.
IV. Sonuç
Ancak sigorta veya bireysel emeklilik şirketlerince GVK 75.
Yukarıda örnek olarak verilen Vergi Mahkemesi kararları vergi
madde kapsamında yapılan ödemelerde ana para dahil tutar
yargısının konuya bakış açısını yansıtması açısından önemlidir.
yerine sadece irat kısmından stopaj yapılması uygulamasına
Bunun yanında Vergi İdaresinin karar düzeltme talebinin de
geçilebilmesi için Maliye Bakanlığı tarafından genel bir
reddedildiği Danıştay 4. Daire kararının diğer Vergi Mahkemeleri
düzenleme (tebliğ) yapılması gerektiği açıktır. Ayrıca yapılacak
tarafından emsal alınarak bu yönde verilecek olan kararların
olan düzenlemede, önceden haksız olarak kesilen vergilerin
daha da çoğalacağını ümit ediyoruz. Bu açıdan bakıldığında söz
iadesi ve yargı aşamasında olan uyuşmazlıkların sona
konusu kararlar gerek sigorta ve emeklilik şirketleri, gerekse
erdirilmesine ilişkin hükümlerin de yer almasında fayda olduğu
de konuya ilişkin olarak yargıya başvurmuş olan veya
kanaatindeyiz.
6
Mayıs 2011
Vergide Gündem
Yurt dışında ödenen vergilerin mahsubu
Seda Sessiz Sülek
I. Giriş
kurum kazancının oluşmaması nedeniyle,
Türkiye’deki beyannamelere dahil edilen
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 3.
yurt dışı kazançlar üzerinden mahallinde
maddesinde; tam ve dar mükellefiyet
ödenen vergilerin kısmen veya tamamen
kavramları açıklanmıştır. Bu hüküm
mahsubuna imkan bulunmaz ise bu
uyarınca, tam mükellef kurumlar gerek
mahsup hakkı izleyen üçüncü hesap
yurt içinde gerekse yurt dışında elde
dönemi sonuna kadar kullanılabilecektir.
ettikleri kazançların tamamı üzerinden
vergilendirilmektedirler. Tam mükellef
Örnekle ifade edersek, tam mükellefiyete
kurumların yurt dışında elde ettikleri
tabi bir kurum 2009 yılı içerisinde yurt
kazançların, ilgili ülkede de
dışında 100.000 TL tutarında kazanç
vergilendirilmiş olması halinde mükerrer
elde ederek, mahallinde 10.000 TL vergi
vergilendirme problemi doğmaktadır. Söz
ödemiş olsun. Söz konusu kurum 2009
konusu mükerrer vergilendirilmenin
yılı hesap dönemi faaliyet sonucu zarar
önlenmesi amacıyla kanun koyucu yaptığı
olması sebebiyle, yurt dışında ödediği
düzenlemeler ile belirli kısıtlamalar
10.000 TL tutarındaki vergiyi mahsup
dahilinde yurt dışında ödenen vergilerin
edemeyecektir. Söz konusu verginin
Türkiye’de ödenen vergilerden
kurum tarafından 2012 hesap döneminin
mahsubuna imkan tanımıştır.
sonuna kadar Türkiye’de tarh olunacak
kurumlar vergisinde mahsup edebilmesi
II. Yurt dışında elde edilen
kazançlar üzerinden ödenen
vergilerin mahsubu
mümkündür.
IV. Kontrol edilen yabancı kurum
tarafından ödenen vergiler
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Yurt
dışında ödenen vergilerin mahsubu”
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 7.
başlıklı 33. maddesi uyarınca yabancı
maddesinin uygulandığı hallerde, kontrol
ülkelerde elde edilerek Türkiye’de genel
edilen yabancı kurumun ödemiş olduğu
sonuç hesaplarına intikal ettirilen
gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergiler,
kazançlardan mahallinde ödenen
söz konusu kurumun Türkiye’de
kurumlar vergisi ve benzeri vergiler,
vergilendirilecek kazancı üzerinden
Türkiye’de bu kazançlar üzerinden tarh
hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup
olunan kurumlar vergisinden
edilebilmektedir.
indirilebilmektedir.
Yurt dışında yabancı para ile ödenen
vergilere, bunların ilgili bulunduğu
kazançların genel sonuç hesaplarına
intikali esnasındaki kur uygulanacaktır.
III. Mahsup süresi
V. Yurt dışı iştiraklerden elde
edilen kâr payları üzerinden
ödenen vergilerin mahsubu
Tam mükellef kurumların doğrudan veya
dolaylı olarak sermayesi veya oy hakkının
en az % 25’ine sahip olduğu yurt dışı
iştiraklerinden elde ettikleri kâr payları
Aşağıda yer alan sınırlamalar asıl olmak
üzerinden Türkiye’de ödenecek kurumlar
kaydıyla, zarar mahsubu veya istisnalar
vergisinden, iştiraklerin bulunduğu
sonucu ilgili yılda Türkiye’de vergiye tabi
ülkelerdeki kâr payı dağıtımına kaynak
Mayıs 2011
7
oluşturan kazançlar üzerinden ödenen gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergilerin kâr payı tutarına isabet eden kısmı mahsup
edilebilecektir. Kazanca ilave edilen kâr payı, bu kazançlar üzerinden yurt dışında ödenen gelir ve kurumlar vergisi benzeri
vergiler dahil edilmek suretiyle dikkate alınacaktır.
Bir örnek ile konuya ilişkin hesaplamayı açıklamak faydalı olacaktır. (X) şirketinin (Y) ülkesinde yerleşik (Z) kurumundan elde
ettiği kazançlara ilişkin bilgilere aşağıda yer verilmektedir.
(X) Kurumunun iştirak oranı
% 30
(Y) Ülkesindeki kurumlar vergisi oranı
% 10
(Y) Ülkesinde dağıtılan kar paylarına uygulanan vergi kesintisi oranı
% 20
(Z) Kurumunun toplam kurum kazancı
1.000.000
(Z) Kurumunun (Y) ülkesinde ödediği kurumlar vergisi (% 10)
100.000
(X) Kurumunun elde ettiği iştirak kazancı (brüt)
300.000
(Y) Ülkesinde ödenen kurumlar vergisinden (X) Kurumunun elde ettiği
iştirak kazancına isabet eden vergi (300.000 x %10)
30.000
(Z) Kurumunun dağıtılabilir kazancı
900.000
(X) Kurumunun elde ettiği vergi sonrası kar payı
270.000
(X) Kurumunun elde ettiği kâr payından dağıtım aşamasında yurt dışında kesilen
vergi (270.000 x % 20)
354.000
(X) Kurumunun elde ettiği net kâr payı tutar
216.000
*Yurt dışından elde edilen yabancı para karşılığı kâr payları ve ödenen vergiler TL cinsinden hesaplanmıştır.
(X) Kurumu (Z) Kurumundan elde ettiği ve Türkiye’de kurumlar vergisinden istisna olmayan net 216.000 TL’lik kar payını,
brüt tutarıyla (300.000 TL) kurum kazancına ilave edecektir. Bu kazanç üzerinden yurt dışında ödenen [(100.000 x % 30)
+ 54.000=] 84.000 TL’nin (300.000 x % 20=) 60.000 TL’ye kadar olan kısmını, bu kazanç üzerinden Türkiye’de hesaplanan
kurumlar vergisinden mahsup edebilecektir. 60.000 TL’nin üzerinde kalan 24.000 TL’lik yurt dışında ödenen vergi tutarının
mahsup imkanı bulunmamaktadır.
VI. Yurt dışında ödenen vergilerin mahsubuna ilişkin sınır
Yurt dışı kazançlar üzerinden Türkiye’de tarh olunacak vergilerden mahsup edilebilecek tutar, yurt dışında elde edilen kazançlara
Kanun’un 32. maddesinde belirtilen kurumlar vergisi oranının uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamayacaktır.
Yurt dışında ödenen vergilerin Türkiye’de hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilmesi istendiğinde, Türkiye’deki vergi
matrahına dahil edilen yurt dışı kazanç tutarının bu vergileri de içerecek şekilde brütleştirilmiş olması gerekmektedir.
Örnek vermek gerekirse,
8
(X) Kurumunun (Y) ülkesinde elde ettiği kurum kazancı
1.000.000 TL
Yabancı ülkede ödenen kurumlar vergisi vb. vergi oranı
% 25
Türkiye’deki mevcut kurumlar vergisi oranı
% 20
Yabancı ülkede ödenen kurumlar vergisi ve vb. vergi tutarı
250.000 (=1.000.000*%25)
Türkiye’de bu kazanca ilişkin olarak hesaplanan vergi tutarı
200.000 (=1.000.000*%20)
Mayıs 2011
Yukarıda yer verilen şartlar göz önünde bulundurulduğunda,
gelirler üzerinden elde edildiği ülkelerde kesinti veya diğer
(X) Kurumu, 1.000.000 TL’yi Türkiye’deki kurum kazancına
şekillerde ödenen vergiler, o dönem için hesaplanan geçici
dahil edecek, ancak bu kazanca ilişkin yurt dışında ödenen
vergi tutarından da mahsup edilebilecektir. Ancak, indirilecek
verginin, Türkiye’de bu kazanca ilişkin olarak hesaplanan vergiyi
tutar, yurt dışında elde edilen kazançlara Kurumlar Vergisi
aşan kısmını 50.000 TL’yi (250.000 – 200.000) Türkiye’de
Kanunu’nun 32. maddesinde belirtilen geçici vergi oranının
hesaplanan vergiden mahsup edemeyecektir.
uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamayacaktır.
Ayrıca, bu verginin, câri yılda olduğu gibi sonraki yıllarda da
VIII. Yurt dışında ödenen vergilerin
belgelendirilmesi
mahsup edilmesinin mümkün olmadığını belirtmekte fayda
bulunmaktadır.
Yurt dışında ödenen verginin mahsup edilebilmesi için bazı
Diğer yandan, yurt dışında elde edilen kazançların kurumlar
belgeler ile tevsik edilmesi gerekmektedir. Söz konusu belgeler
vergisinden istisna edilmiş olması halinde, bu kazançlar
temel olarak; yurt dışında verilen beyannameler ya da
üzerinden yurt dışında ödenen vergilerin yurt içinde hesaplanan
kendisinden vergi kesintisi yapılan kurumların bu kesintisine
kurumlar vergisinden mahsup edilmesi mümkün değildir.
ilişkin beyanname ve bildirgeleri ile ödeme evrakı, tahakkuk
fişi ve benzeri belgelerdir.
Ayrıca, yurt dışında ödenen vergilerin mahsubunda kurumlar
vergisi oranını aşan kısmın gider olarak dikkate alınıp
Yabancı ülkelerde ödenen vergilerin, yetkili makamlardan
alınamayacağı hususu da önemlidir. Konuya ilişkin Büyük
alınarak mahallindeki Türk elçilik veya konsoloslukları, yoksa
Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen bir özelge
mahallinde Türk menfaatlerini koruyan ülkenin aynı nitelikteki
de şöyle ifade edilmiştir:
temsilcileri tarafından tasdik olunan belgelerle tevsik edilmesi
gerekmektedir. Aksi durumda, yabancı ülkede ödenen vergiler
“….firmanızın 2006 yılında Cezayir’de elde ettiği ve yıl içerisinde
Türkiye’de tarh olunan vergiden mahsup edilemeyecektir.
gelir olarak kayıtlarına intikal ettirdiği 1.901.218.-YTL
kazançlarına ilişkin ilgili ülke mevzuatı gereğince kesinti yoluyla
Kurumlar vergisi tarhiyatı esnasında, yurt dışında ödenen
% 24 oranında kurumlar vergisi ödediğinizi belirterek, söz konusu
vergilere ilişkin belgelerin ibraz edilememesi halinde, yabancı
kazançlarınıza % 20 kurumlar vergisi oranının uygulanması ile
ülkelerde ödenen veya ödenecek olan vergi, % 20 kurumlar
bulunan tutarı aşan ve mahsup edilemeyen vergi tutarının kurum
vergisi oranını aşmamak şartıyla o memlekette câri olduğu
kazancının tespitinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı
bilinen oran üzerinden hesaplanacaktır. Söz konusu tutar
konusunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
kurumlar vergisi beyannamesinde indirim konusu
yapılabilecektir. Tarhiyatın bu şekilde hesaplanan miktara
……… safi kurum kazancının tespitinde Kurumlar Vergisi
isabet eden kısmı ertelenecektir. Tarh tarihinden itibaren en
Kanunu’nun 8’inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı
geç 1 yıl içinde gerekli belgelerin ilgili vergi dairesine ibraz
maddesinde belirtilen giderler hasılattan indirim konusu
edilmesi halinde ise bu belgelerde yazılı kesin tutara göre
yapılabilecektir. Ancak firmanız tarafından yurt dışında ödenen
tarhiyatın düzeltilmesi gerekmektedir.
ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 33’üncü maddesinin (4)
numaralı bendinde belirlenen yasal sınırı aşması nedeniyle
Mücbir sebepler olmaksızın belgelerin anılan süre zarfında
kurumlar vergisinden mahsup edilemeyen vergiler indirilebilecek
ibraz edilmemesi veya bu belgelerin ibrazından sonra ertelenen
giderler arasında sayılmadığından, kurum kazancınızın tespitinde
vergi tutarından daha düşük bir mahsup hakkı olduğunun
gider olarak kabul edilmesi mümkün değildir.”
anlaşılması halinde, ertelenen vergiler için 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine uygun
Buna göre yurt dışında ödenen vergilerin Türkiye’deki kurumlar
olarak gecikme zammı hesaplanacaktır.
vergisinden mahsubunda kurumlar vergisi oranını aşan kısmı
gider olarak dikkate alınamayacaktır.
IX. Vergilerin mahsubu esnasında izlenecek sıra
VII. Yurt dışında ödenen vergilerin geçici vergiden
mahsubu
Kurumlar Vergisi mükelleflerinin yıllık kurumlar vergisi
beyannamelerinde, yıl içinde ödenen geçici vergilerin, yurt
içinde kesinti suretiyle ödenen vergilerin ve yurt dışında ödenen
Düzenleme ile yurt dışında ödenen vergilerin geçici vergiden
vergilerin birlikte bulunduğu durumlar olabilecektir. Bu durumda
mahsup edilmesi imkanı tanınmıştır. Geçici vergilendirme dönemi
yurt dışında ödenen vergiler, hesaplanan kurumlar vergisinden
içinde yurt dışından elde edilen gelir bulunması halinde, bu
öncelikle mahsup edilecek, artan tutarın bulunması halinde
9
Mayıs 2011
yurt içinde kesinti suretiyle ödenen vergiler ve geçici vergi mahsup edilecektir.
Tam mükellef bir kuruma ilişkin aşağıda yer alan veriler ile konuyu bir örnek ile özetlemek gerekirse;
Kurumun yurt içi kazancı
300.000
Yıl içinde kesinti yoluyla ödenen vergi
60.000
Ödenen geçici vergi
60.000
Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca istisna
kapsamında olmayan yurt dışından elde ettiği kazanç
600.000
Yurt dışındaki kurumlar vergisi oranı
% 30
Yurt dışında ödenen vergi (600.000 * % 30)
180.000
Yukarıda yer verilen bilgiler ile kurumun yurt içinde ve yurt dışında ödediği vergilerin mahsubu
aşağıda yer verilen şekilde hesaplanmalıdır.
Kurum kazancı (300.000 + 600.000)
900.000
Hesaplanan kurumlar vergisi (900.000 * % 20)
180.000
Mahsup edilecek vergiler
Yurt dışında ödenen vergi
120.000
Yurt içinde kesinti yoluyla ödenen vergi
60.000
Geçici vergi
60.000
(240.000)
Ödenecek kurumlar vergisi
0
İade edilecek geçici vergi
360.000
X. Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaların etkisi
Belirli bir kaynaktan aynı türde tek bir vergi alınması temel kuralından hareketle düzenlenen; günümüzde Türkiye’nin de taraf
olduğu bir çok çifte vergilendirmeyi önleme (ÇVÖ) anlaşması bulunmaktadır.
Yabancı ülkelerde elde edilerek Türkiye’de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançlardan mahallinde ödenen vergilerin
Türkiye’de mahsup edilmesi esnasında, söz konusu yabancı ülke ile Türkiye arasında imzalanmış olan ÇVÖ anlaşması var ise
anılan anlaşmalarda yer alan hükümlerin dikkate alınması gerekmektedir. Şöyle ki, çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarının
“Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi” bölümlerinde Türkiye’de çifte vergilendirmenin nasıl önleneceğine yer verilmektedir. Bazı
anlaşmaların bahsi geçen bölümlerinde Türkiye’de bir takım kazançların istisna edileceği hükümleri yer almaktadır. Yurt dışından
elde edilen kazançların Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca istisna edilmiş olması halinde, bu kazançlar üzerinden yurt dışında
ödenen vergilerin yurt içinde hesaplanan vergiden mahsup edilemeyeceği prensibinden hareketle, anlaşmalarının ilgili bölümleri
yurt dışında ödenen vergilerin mahsubunda önem arz etmektedir.
Mayıs 2011
10
XI. Sonuç
Yurt dışında ödenen vergilerin mahsubuna ilişkin getirilen
düzenleme esas itibariyle, tam mükellef kurumların yurt dışında
ödediği vergilerin yurt içinde ödenen vergiden mahsup
edilmesine imkan tanınarak çifte vergilendirilmenin önlenmesi
amaçlanmaktadır.
Mükelleflerin yurt dışında ödedikleri vergileri Türkiye’de ödenen
kurumlar vergisinden mahsup ettikleri esnada,
Kanun ve tebliğ metninde yer alan düzenlemelere göre
hareket etmeleri,
Türkiye’de mahsup edilebilecek azami mahsup sınırını göz
önünde bulundurmaları,
Mahsup işlemine konu mahallinde ödenen vergileri ilgili
ülkedeki yetkili makamda alınan tasdikli belgelerle tevsik
etmeleri,
Var ise ilgili ülke ile yapılmış olan çifte vergilendirmeyi
önleme anlaşması hükümlerini göz önünde bulundurmaları,
gerekmektedir.
11
Mayıs 2011
Vergide Gündem
English
translation
Withholding tax base in payments made
to individual retirement and insurance
companies
This article covers our explanations and
these incomes are entirely excluded from
opinions about certain judicial decisions
the scope of tax. The article 94, clause
relating to the taxation of payments made
15 of the Income Tax Code stipulates the
to participators in the scope of life
application of income withholding tax
insurance policies and individual
over the aforementioned income from
retirement agreements signed
movable property during payment.
particularly after 7 October 2001 by
individual retirement and life insurance
Accordingly, withholding tax shall be
companies.
applied at;
I. Income from movable property
15% over the payments made to those
who abandon the system without
Under the clause 15, paragraph 2, article
paying premium, fee and contribution
75 of the Income Tax Code, payments
for 10 years,
made by retirement funds with legal
personality, provident funds, retirement
10% over the payments made to those
and insurance companies to those who
who paid contribution for 10 years
abandon the system are considered as
but abandoned the individual
income from movable property.
retirement system without being
entitled to retirement and to those
On the other hand, the repeated article
who pay premium and fee to other
21 of the Income Tax Code stipulates
funds and insurance for 10 years and
exemptions at varying rates depending
those who abandon the system due
on the period of presence in the system
to force majeure such as death,
and depending on whether the individuals
disablement or liquidation,
were entitled for refund. For example,
25% of the payments made to those who
5% over the payments made to those
become entitled to retirement on the
who become entitled to retirement
individual retirement system is exempt
on the individual retirement system
from income tax.
and abandon the system due to force
majeure such as death, disablement
As per the article 86 of the Income Tax
or liquidation.
Code which stipulates the circumstances
under which tax return will not be filed,
individuals who derive the
III. Determination of the
withholding tax base
aforementioned income from movable
property shall not file tax returns for
According to the interpretation of the
these incomes.
Tax Authority, the term “payments
made” under the article 75, paragraph
II. Withholding tax rates
2, clause 15 of the Income Tax Code
covers all payments made, including
Not filing tax return does not mean that
12
Mayıs 2011
principal amounts. According to this view,
withholding tax at rates specified under the article 94 of the
There are no other means to appeal against the dispute upon
Income Tax Code must be applied over the total payments
the State Council decision which states that the annulment of
made including principal amounts, depending on the time of
the Tax Court decision in favor of the law is not legally possible.
presence on the system. Insurance and retirement companies
have implemented their applications in accordance with this
B. Method to be applied
view of the Tax Authority and applied withholding tax over the
total amount including principal amounts during exits from the
In case whole amount of payments made by insurance or
system.
individual retirement companies are subjected to withholding
tax, administrative means of solution should first be resorted
A. Judicial decisions on the issue
to in case the due date for filing lawsuit has expired. In case
no results can be obtained in this way, the issue should be
The decision dated 30.01.2009 of the 3rd Tax Court of Istanbul
brought to court.
states that the revenue derived on the system by the plaintiff
should be treated as income from movable property rather
On the other hand, according to our opinion, it would be
than the whole amount (including principal amount) paid to
beneficial if the Tax Authority abandons its interpretation that
the plaintiff and the tax should be applied to this amount.
withholding tax must be applied to the whole amount of
payments made by insurance or individual retirement
Upon an application made to the State Council Office of the
companies, in the framework of the judicial authority’s approach
Chief Prosecutor against a Tax Court decision which became
towards the issue. A general regulation (communiqué) should
finalized as the Tax Authority did not appeal to the Regional
be introduced by the Ministry of Finance in order to change
Administrative Court, the State Council Office of the Chief
the application so that withholding tax is applied only to the
Prosecutor was requested to annul the decision in favor of the
revenue part of payments made by insurance or individual
law.
retirement companies as per the article 75 of the Income Tax
Code rather than the whole amount including principal amount.
After evaluating this request, the 4th Chamber of the State
Council provided the following explanations in its decision
Furthermore, we are also of the opinion that the regulation to
dated 24.01.2011 File No: 2009/8882, Decision No: 2011/269:
be introduced should include provisions on the termination of
disputes at judicial stage and refund of taxes levied unjustly
“Income from movable property is defined under the
before.
aforementioned article 75, paragraph 1 of the Income Tax
Code no. 193 and it is explicitly stated that among the values
that are represented with cash capital or money, dividends,
interests, rent and similar revenues derived due to composed
capital are in the nature of income from movable property.
Accordingly, since the income derived by the plaintiff due to
payments made in cash for three years to the insurance company
shall be considered as income from movable propert; the portion
of payments made by the insurance company except the
principal amount are in the nature of income from movable
property rather than the whole amount of payments. Therefore,
the withholding tax applied under the clause 15/a of the article
94 of the Income Tax Code no. 193 over the total payments
refunded to the plaintiff is not lawful.
In this case, the annulment of the Tax Court decision, which is
not contrary to the effective law, is not legally possible in favor
of the law.”
Mayıs 2011
13
Vergide Gündem
English
translation
Deduction of taxes paid abroad
I. Introduction
is not possible due to the absence of
taxable corporate profit in Turkey in
The terms “residency” and “non-
the related year as a result of loss
residency” are explained under the
deduction or exemptions, this deduction
article 3 of the Corporate Tax Code.
right may be exercised by the end of
According to
the third subsequent fiscal period,
the article, resident entities are taxed
under the restrictions specified below.
over the whole amount of gains they
derive in and outside of Turkey. In case
the gains derived abroad by resident
IV. Taxes paid by controlled
foreign entity
entities are taxed in that country as
well, this situation might result in
In cases where the article 7 of the
double taxation. In order to prevent
Corporate Tax Code is applied, the
double taxation, the legislator
income and corporate tax and similar
introduced certain regulations under
taxes paid by the controlled foreign
which it allowed the deduction of taxes
entity may be deducted from the
paid abroad from taxes paid in Turkey
corporate tax calculated over the
with certain limitations.
entity’s taxable profit in Turkey.
II. Deduction of taxes paid for
gains derived abroad
V. Deduction of taxes paid over
dividends received from nonresident affiliates
Under the article 33 titled “Deduction
of taxes paid abroad” of the Corporate
The portion of income and corporate
Tax Code, corporate tax and similar
tax and similar taxes paid over gains
taxes paid abroad for the gains which
constituting the source of dividend
are derived in foreign countries and
distribution in countries where the
recorded under general final accounts
foreign affiliates are resident, which
in Turkey are deductible from the
corresponds to the dividend amount,
corporate tax assessed on these gains
can be deducted from the corporate
in Turkey.
tax payable in Turkey over the
dividends received by resident entities
The rate effective during the transfer
from their foreign affiliates 25% of
of the related gains to the general final
whose capital or voting right is owned
accounts shall be applied to taxes paid
directly or indirectly by them. The
abroad in foreign currency.
dividend added to the gains shall be
taken into account by including the
III. Period of deduction
income and corporate tax and similar
taxes paid abroad over these gains.
In cases where the partial or whole
14
deduction of taxes paid at source over
It would be beneficial to explain the
the gains that are derived in Turkey
calculation regarding the issue with an
and included in tax returns in Turkey
example. Information on the gains
Mayıs 2011
derived by the company (X) from the company (Z) resident in the country (Y) is provided below.
Rate of participation of the entity (X)
% 30
Corporate tax rate in the country (Y)
% 10
Withholding tax rate applied to dividends distributed in the country (Y)
% 20
Total corporate profit of the entity (Z)
1.000.000
Corporate tax paid by the entity (Z) in the country (Y) (% 10)
100.000
Participation gains derived by the entity (X) (gross)
300.000
The portion of corporate tax paid in the country (Y),
which corresponds o the participation gains derived by the entity (X) (300.000 x %10)
30.000
Distributable profit of the entity (Z)
900.000
After-tax dividend received by the entity (X)
270.000
Tax withheld abroad during distribution over
the dividend received by the entity (X) (270.000 x % 20)
54.000
Net dividend amount received by the entity (X)
216.000
*Foreign currency dividends received from abroad and the taxes paid have been calculated in TL.
The company (X) will add to its corporate profit the gross amount (TL 300.000) of the net dividend amount of (TL
216.000), which is received from the company (X) and which is not exempt from corporate tax in Turkey. The portion
up to (300.000 x % 20=) 60.000 TL paid abroad over these gains [(100.000 x % 30) + 54.000=] 84.000 TL may be
deducted from the corporate tax calculated in Turkey over these gains. The tax amount paid abroad which exceeds 60.000
TL (i.e. 24.000 TL) is not deductible.
VI. Limitation to the deduction of taxes paid abroad
The amount deductible from taxes to be assessed in Turkey for the foreign gains shall not exceed the amount to be
calculated by applying the corporate tax rate specified under the article 32 of the Code to the gains derived abroad.
In cases where it is planned to deduct taxes paid abroad from the corporate tax to be calculated in Turkey, the amount
of foreign gains included in the tax base in Turkey must have been grossed up and must include these taxes as well.
For example,
Corporate profit derived by the company (X) in the country (Y)
1.000.000 TL
Rate of tax (corporate tax, etc.) in the foreign country
% 25
Corporate tax rate currently effective in Turkey
% 20
Amount of tax (corporate tax, etc.) paid in the foreign country
250.000 (=1.000.000*%25)
Tax amount calculated in Turkey for these gains
200.000 (=1.000.000*%20)
Under the conditions specified above, the Company (X) will include 1.000.000 TL in its corporate profit in Turkey but
may not deduct the portion of the tax paid abroad for these gains, which exceeds the tax calculated for these gains in
Turkey (i.e. 50.000 TL (250.000 – 200.000), from the tax calculated in Turkey. Furthermore, it should also be noted
that this tax is deductible neither in the current year, nor in following years.
Mayıs 2011
15
On the other hand, in cases where the gains derived abroad
subjected to deduction on the corporate tax return. The
are exempt from corporate tax, the taxes paid abroad over
portion of the assessment corresponding to the amount
these gains are not deductible from the corporate tax
calculated in this way shall be deferred. If the required
calculated in Turkey
documents are submitted to the related tax office in 1 year
as of assessment date at the latest, the assessment should
In addition, whether the portion exceeding the corporate
be corrected according to the final amount written on these
tax rate shall be treated as expense in the deduction of taxes
documents.
paid abroad is also important. In the tax rulings provided
regarding the issue, it is stated that the portion exceeding
In cases where the documents are not submitted on time
the corporate tax rate cannot be treated as expense in the
without force majeure or it is understood that the deduction
deduction of taxes paid abroad from the corporate tax in
right is lower than the deferred tax amount after submission
Turkey.
of the documents, delay surcharge shall be calculated in
accordance with the provisions of the Law no. 6183 on the
VII. Deduction of taxes paid abroad from
advance tax
Procedure of Collection of Public Receivables for the deferred
The regulation allows taxpayers to deduct taxes paid abroad
IX. Order of tax deduction
taxes.
from advance taxes. In case of income derived from abroad
within the advance taxation period, the taxes paid through
In some cases, the annual corporate tax returns of Corporate
withholding or by other means over these incomes in the
Taxpayers may include advance taxes paid within the year,
countries where they are derived will be deductible from the
taxes paid through withholding in Turkey and taxes paid
advance tax amount calculated for that period. However,
abroad at the same time. In this case, taxes paid abroad
the amount to be deducted shall not exceed the amount to
shall be deducted first from the corporate tax calculated.
be calculated by applying the advance tax rate specified
If there are remaining amounts, taxes paid through
under article 32 of the Corporate Tax Code to the gains
withholding in Turkey and advance taxes shall be deducted.
derived abroad.
X. Effect of double tax treaties
VIII. Documentation of taxes paid abroad
Today there are many double tax treaties (DTT) signed by
In order to deduct the tax paid abroad, the tax must be
Turkey, based on the rule that one single tax of the same
substantiated with certain documents. Basically, these
type may be applied to a certain source.
documents are tax returns filed abroad or tax returns and
declarations relating to withholding taxes applied for other
While taxes paid at source over the gains derived in foreign
companies, as well as payment documents, accrual vouchers
countries and transferred to general final accounts in Turkey
and similar documents.
are deducted in Turkey, the provisions of the DTT signed
between Turkey and the country in question should be taken
Taxes paid in foreign countries must be substantiated with
into account (if any). The sections on “Prevention of Double
documents that are received from competent authorities
Taxation” under double tax treaties explain how double
and certified by the Turkish embassies or consulates in the
taxation can be prevented in Turkey. These sections of
country in question, or in their absence, by similar
certain treaties include provisions stating that certain gains
representatives that protect Turkish interests in that country.
shall be exempted in Turkey. In case the gains derived from
Otherwise, the tax paid in the foreign country would not be
abroad are exempted as per the Corporate Tax Law, the
deductible from tax assessed in Turkey.
taxes paid abroad over these gains would not be deductible
from the tax calculated in Turkey; and due to this principle
In case documents relating the taxes paid abroad cannot be
the related sections of the treaties are significant in the
submitted during corporate tax assessment, the tax paid or
deduction of taxes paid abroad.
payable in the foreign country shall be calculated over the
rate known to be effective in that country, but shall not
exceed the 20% corporate tax rate. The amount can be
16
Mayıs 2011
XI. Conclusion
The regulation introduced regarding the deduction of taxes paid abroad essentially aims to prevent double taxation by
allowing the deduction of taxes paid abroad by resident entities from the tax paid in Turkey.
While deducting the taxes paid abroad from corporate tax paid in Turkey, taxpayers must,
Act in accordance with regulations under the law and communiqué,
Take into account the maximum deduction limit applicable in Turkey,
Substantiate the taxes paid at source subject to deduction with the certified documents obtained from competent
authorities in the related country,
Take into account the provisions of the double tax treaty signed with the related country, if any.
17
Mayıs 2011
Vergide Gündem
Dünya’dan
vergi
haberleri
Güneş Helvacı
Avrupa Birliği
Avrupa Birliği parent-subsidiary
Komisyon, Macaristan’dan,
enerji üzerinden alınan özel
vergi konusunda bilgi talebinde
bulundu
direktifleri (EU Parent-Subsidiary
Avrupa Birliği Komisyonu,
şirketlere yaptığı temettü ödemeleri
Macaristan’dan, Ekim 2010 tarihinde
üzerindeki vergileme uygulamasını
ülkenin bütçe açığını kapatmak için
standartlaştırmak ve mali açıdan
yürürlüğe konulan kriz paketinin bir
tarafsızlığı saplamak üzere kabul
parçası olan özel vergi hakkında bilgi
edilmiştir.
talebinde bulundu. Komisyon,
perakende ticaret, telekomünikasyon,
enerji üzerinde uygulanan söz konusu
verginin Avrupa Birliği Kanunu ile
bağdaşmadığı görüşündedir.
Söz konusu direktifler, 20 yıl öncesinde,
bir iştirakin farklı ülkelerdeki ana
Belçika söz konusu direktifleri kendi
iştirak kazancı istisnası rejimine adapte
ederek uygulamıştır. Buna göre ana
şirketin, iştirak sermayesinin en az %
10’nuna sahip olması durumunda,
Avrupa Birliği’nin elektronik
temettüler % 95 oranında istisnadan
telekomünikasyon şebekeleri ve
yararlanabilmektedir. İştirak kazancı
hizmetlerine ilişkin yayınladığı
istisnası, hissedarlık oranının % 10’dan
direktiflere göre, AB üyesi ülkeler söz
az olmasına rağmen iktisap değerinin
konusu sektörle ilgili sadece idari ve
2,5 milyon euro veya fazlası olması
düzenleyici maliyetleri karşılamak için
durumunda da uygulanabilmektedir.
bir vergi yürürlüğe koyabilir. Ancak,
Macaristan’ın bu vergiyi
telekomünikasyon sektörüyle ilgili olan
idari ve düzenleyici maliyetlerin dışında
ortaya çıkan diğer maliyetleri
karşılamak için yürürlüğe koyduğu
anlaşılmıştır.
Macaristan’ın, AB komisyonundan gelen
talebe cevap vermesi için 14 Mart’tan
Bununla birlikte, bu istisnadan
yararlanabilmek için söz konusu
iştirakin hisselerinin en az kesintisiz bir
yıl süreyle elde tutulmuş olması ve pay
sahipliğinin şirketin mali tablosunda
duran mali varlık olarak kayıtlara
alınması gerekmektedir.
Kanun Tasarısı 53/1208
itibaren iki ay süresi bulunmaktadır.
İştirak kazancı istisnasından
Belçika
yararlanabilmek için, pay sahipliliğinin
Belçika temettü kazançları
üzerindeki yeni vergi
düzenlemeleri
şirketin mali tablosunda duran mali
varlık olarak kayıtlara alınması
gerekliliği, AB komisyonu tarafından
eleştirilmiş ve bunun üzerine, Belçika
Antwerp Temyiz Mahkemesi, bir Belçika
hükümeti bu gerekliliği ortadan
şirketinin Belçika’daki iştirak kazancı
kaldırmak için parlamentoya 53/1208
istisnası uygulamasının Avrupa Birliği
numaralı Kanun Tasarısı’nı sunmuştur.
parent-subsidiary direktiflerine ters
düştüğü gerekçesiyle açtığı davayı
reddetti. Aynı esnada, Belçika hükümeti
parlamentoya iştirak kazancı istisnası
uygulaması üzerindeki kısıtlamaları
azaltan Kanun tasarısı sundu.
18
Directives)
Mayıs 2011
Kanun Tasarısı ayrıca, ful iştirak kazancı
istisnasını sadece AB üyesi ülkelerden
elde edilen temettüler yerine Avrupa
Ekonomik Alanı’ndan elde edilen
temettüler için de uygulanabilir hale
getirmiştir. Dolayısıyla, pratikte bu
uygulama İzlanda, Norveç, Linkeyştayn’daki iştirakler için
Fransa
de uygulanabilir hale getirilmiştir.
Genel merkezler için uygulanan vergi rejimi
düzenlemesine açıklık getirdi
% 95 kısıtlaması
Belçikalı bir ana şirketin İngiltere’deki iştirakinden elde ettiği
temettülerin Belçika’da sadece % 95 oranında iştirak kazancı
istisnasından faydalanabiliyor olması ve bunun da AB
Fransa Yüksek İdare Mahkemesi 26 Ocak’ta, şirketlerin
Fransız genel merkezleri için uygulanacak olan özel vergi
rejimi düzenlemesi hakkında bir karar yayınladı.
direktiflerine ters düştüğünü söyleyerek dava açması üzerine,
Fransız vergi otoritesi, uluslararası firmaların yönetim,
mahkeme söz konusu davayı reddetti. Mahkeme, Belçika’daki
liderlik, koordinasyon görevlerini sürdüren ve belirli bir
% 95 istisnanın başından beri var olduğunu söyleyerek, bunun
coğrafi alanda grubun ticari faaliyetlerini kontrol eden Fransız
iştiraklerle ilgili bir takım yönetimsel maliyetlerin Belçika’da
genel merkezleri için özel bir vergi rejimi uygulaması
mahsup edilebilir olmasından kaynaklandığı açıklamasında
sunmaktadır. Genel merkezin ödeyeceği vergi, Fransız vergi
bulundu.
otoritesinin onayından sonra diğer grup şirketlerine yansıtılan
Çek Cumhuriyeti
servis maliyetleri üzerinden maliyet artı marjına dayanan
KDV oranlarındaki (standart ve indirimli oranlar)
birleştirme işleminin 2013 yılında olması
bekleniyor
Çek Cumhuriyeti koalisyon hükümeti, standart KDV oranı
(% 20) ile indirimli orandaki KDV’nin (% 10) birleştirilmesi
işleminin yavaşlatılarak, son düzenlemenin 2012’den 1 Ocak
basit bir kuralla belirlenmektedir.
Söz konusu kararla birlikte, genel merkezler için uygulanan
özel vergi rejiminin, sadece diğer grup şirketlerinin yararına
sürdürülen hizmetler için uygulanabileceği ve iştirak veya
şube yoluyla Fransa’da kurulmuş genel merkezler için geçerli
olduğu bir kez daha vurgulanmıştır.
2013’e öteleneceği açıklandı.
Norveç
Başbakan Petr Necas yaptığı açıklamada hükümetin indirimli
Sınır ötesi yapılanmaları vergiden istisna kılan
yeni düzenlemeler
KDV’nin direkt olarak ortadan kaldırılmasındansa, kademeli
olarak yürürlükten kaldırılması dolayısıyla sürecin
Norveç Maliye Bakanlığı, sınır ötesi yapılanmalarda
yavaşlatılarak, öncelikle bu oranın 2012’de % 14’e
vergilendirmeyi düzenleyen yeni bir yasa teklifi hazırladı.
yükseltilmesi ardından 2013 yılında % 20 standart KDV oranı
Mevcut durumda, Norveç vergi kanunları, şirketlerin vergisiz
ile % 14 indirimli KDV oranının, % 17,5 oranında birleştirilmesi
birleşmeleri ya da ayrılmalarını sadece Norveç mukimi
gerektiğini düşündüğünü söyledi.
şirketler için sağlarken, yeni düzenlemelerin yürürlüğe
Bununla birlikte, ülke gelirlerinin arttırılması çalışmaları
uyarınca, hükümet, kitapları temel (gerekli) unsurlar
girmesinden sonra aşağıda sayılan işlemler de vergisiz
gerçekleşebilecektir.
kategorisinden lüks unsurlar kategorisine dâhil ederek,
Norveç mukimi bir limited şirket ile Avrupa Ekonomik
kitaplar üzerindeki KDV oranının iki kat arttırılacağını ve
Alanında mukim olan bir limited şirketin birleşmesi.
kitapların standart KDV’ye tabi tutulacağını açıkladı.
Norveçli şirketin devreden şirket olması durumunda, vergi
Kitaplar üzerindeki KDV’nin arttırılması uygulamasının
kanunlaşabilmesi için kabine onayından sonra parlamento
onayından geçmesi gerekmektedir. Planlanan uygulama
istisnasının sağlanması, Norveç’de kurulu şubede, Norveç
ile ilgili ticari operasyonların devam etmesi şartına
bağlanmıştır.
kanunlaşırsa, 1 Ekim’den itibaren yürürlüğe girecek ve Çek
Varlığını sürdüren şirketin Avrupa Ekonomik Alanında
Cumhuriyeti, Arnavutluk, Belarus, Bulgaristan ve
mukim olan bir limited şirket olması durumunda, Norveç
Danimarka’dan sonra kitaplar üzerindeki indirimli KDV’yi
mukimi bir limited şirketin içinde yer aldığı şirket
standart KDV oranına (Danimarka % 25, diğerleri % 20)
ayrılmaları. Aynı şekilde, vergi istisnası, Norveç ile ilgili
yükselten ülkeler listesine katılacaktır. İngiltere, İrlanda,
ticari operasyonların Norveç şubesinde devam etmesi
Norveç, Hırvatistan kitapları KDV’den istisna tutarken, diğer
şartına bağlanmıştır.
birçok Avrupa ülkesi kitaplar üzerinde % 5 ile % 6 arasında
değişen indirimli KDV oranı uygulamaktadır.
Bazı durumlar için, Norveç dışında mukim olan şirketlerin
birleşmeleri ve ayrılmaları. Vergi istisnası varlıkların,
Mayıs 2011
19
Norveç dışındaki herhangi bir ülkeye transfer edilmemesi
fiyatları karşısında ortaya çıkan memnuniyetsizliği
şartına bağlanmıştır.
azaltmaktadır.
Söz konusu üç işlemin, vergi istisnasından yararlanabilmesi
Yeni düzenleme, ikamet etmeyeceği halde emlak alan ve alış
için gerekli olan bir diğer husus, hiçbir şirketin Avrupa
tarihinden itibaren bir yıl içinde satanlar için % 15 vergi
Ekonomik Alanı (AEA) dışında herhangi bir vergi cenneti
öngörmektedir. Gayrimenkulün iki sene içinde satılması
olmamasıdır. Şirketin, AEA içinde mukim olan bir vergi
durumunda vergi oranı % 10’a düşmektedir. Söz konusu
cenneti olması durumunda, vergi istisnasından yararlanmanın
vergi, satıcının bu satışla birlikte kar ya da zarar pozisyonunda
şartı, gerçek ekonomik faaliyetlerin tümünün mukim olunan
olmasına bakılmaksızın, gerçek satış fiyatı üzerinden
ülkede gerçekleştirilmesidir.
uygulanacaktır.
Hisse senedi karşılığı hisse senedi takası
Yeni düzenleme ayrıca, “özel emtia ve iş gücü vergisi” olarak
adlandırılan ve çeşitli lüks malların satışı üzerinden
Taslak kanunun kabulünden sonra, Norveç mukimi hissedarlar
uygulanacak olan % 10 oranlı yeni bir vergiyi de içermektedir.
(kurum ya da gerçek kişi), herhangi bir limited şirketteki
hisselerini, başka bir limited şirketin hisseleriyle vergisiz
Yunanistan
olarak takas edebilecekler. Vergi istisnasından yararlanmak
En yüksek vergi memuru istifaya zorlandı
birtakım koşullara bağlı olmasının yanında, her iki şirkettin
de, AEA dışında düşük vergili bir ülke olmaması koşulu
Yunanistan Maliye Bakanlığı vergi ve gümrükten sorumlu
getirilmiştir. Takasa taraf olan ya da konu olan şirketlerin
genel sekreteri, Dimitris Georgakopoulus, Yunanistan Maliye
Norveç mukimi olması durumunda, söz konusu istisna
Bakanı’nın istediği üzerine istifa etti.
hükümleri geçerli olmayacaktır.
Genel sekreterin istifası, 2011’in ilk iki ayında toplanan vergi
Srilanka
gelirlerindeki düşüşten hemen sonra gerçekleşti. Financial
Hükümet, vergi indirimi planlıyor
Times’ın raporuna göre, Yunanistan vergi gelirleri ocak
Sri Lanka hükümeti, vergi, finans ve yatırım kanunlarında
düştü.
ayında yıllık bazda % 9, Şubat ayında da benzer olarak % 9,2
çeşitli değişikliler yapacak 15 yeni düzenlemeyi parlamentoya
sundu.
Vergi ile alakalı düzenlemeler finansal hizmetler ile bazı mal
ve hizmetler üzerindeki KDV oranını % 20’den % 12’ye
düşürürken ihracatçılar için yeni, daha esnek bir VAT tasarısı
sunmaktadır. Hükümet aynı zamanda, yeni düzenlemelerle
borç vergisini, cep telefonu aboneleri üzerindeki vergiyi ve
toplumsal sorumluluk vergisini kaldırmayı öngörmektedir.
Yeni düzenlemelerin amacı, mevcut vergi yüklerini azaltmak,
vergi sistemini basitleştirmek, vergi idaresini daha etkin
kılmak ve vergi tasarruf önlemleriyle yatırımları arttırmak
olarak belirlenmiştir.
Tayvan
Kabine, lüks vergisini onayladı
Tayvan kabinesi, emlak alım satımları ve bir takım pahalı
mallar üzerinden alınacak olan lüks vergisi uygulamayı
koyacak taslak yasayı onayladı.
“Dünyadan vergi haberleri” bölümünde yer alan bilgiler “Tax Notes
Taslak yasanın amacı emlak alım satımındaki sıklığı ve yüksek
International” adlı dergide yer alan makale ve haberlerden
fiyatlı ürünlerin tüketimine dayalı olarak daha da artan emtia
derlenmiştir.
20
Mayıs 2011
Vergide Gündem
Resmi
Gazete’den...
Gökhan Güngörmüş
26.03.2011, Gümrük
Yönetmeliği’nde değişiklik
yapılmasına dair yönetmelik
Resmi Gazete’de yayımlandı.
Kazandırılması Hakkında Kanun’un
uygulamasına ilişkin olarak, 6111 sayılı
Bazı Alacakların Yeniden
Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar
ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve
Yönetmelik ile 07.10.2009 tarihli
Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan
Kararnamelerde Değişiklik Yapılması
Gümrük Yönetmeliği’nde bazı
Hakkında Kanun’un geçici 3. maddesiyle
değişiklikler yapılmıştır.
yapılan düzenlemelere ilişkin
Yönetmelik ile Gümrük Yönetmeliği’nde
onaylanmış kişi statüsü için belirlenmiş
açıklamalara yer verilmiştir.
Anılan Tebliğ’de;
genel koşullara ilişkin 23. maddeye üç
fıkra daha eklenmiştir
Bildirim veya beyana konu yurt
dışında bulunan varlıklardan para,
Ayrıca, Gümrük Yönetmeliği’nin 53.
döviz, altın, menkul kıymet ve diğer
maddesinin beşinci fıkrası değiştirilerek,
sermaye piyasası araçlarını, bildirim
istisnai kıymet usulüyle yapılan
veya beyandan sonraki 1 aylık yasal
beyanlarda, gümrük kıymeti veya katma
sürenin bitim tarihinden itibaren
değer vergisi matrahına eklenmesi
02.05.2011 tarihine kadar (bu tarih
gereken unsurların öğrenildiği ayı takip
dahil) Türkiye’ye getiren veya
eden ayın 26. gününe kadar
Türkiye’deki banka ya da aracı
tamamlayıcı beyanda bulunulması
kurumlarda açılacak bir hesaba
gerektiğine hükmedilmiştir.
transfer eden mükelleflerin,
Yönetmelik 26.03.2011 tarihinde
Beyana konu yurt içinde bulunan
yürürlüğe girmiştir.
varlıklara ilişkin tutarları beyan
01.04.2011, 8 Seri No.lu
Gümrük Genel Tebliği (Nihai
Kullanım) Resmi Gazete’de
yayımlandı.
Tebliğ ile 05.05.2006 tarihli Resmi
Gazete’de yayımlanan 4 Seri No.lu
Gümrük Genel Tebliği (Nihai Kullanım)
ile ek ve tadilleri yürürlükten
kaldırılmıştır.
tarihinden sonraki 6 aylık yasal
sürenin bitim tarihinden itibaren
02.05.2011 tarihine kadar (bu tarih
dahil) sermayelerine ilave eden
mükelleflerin,
5811 Sayılı Kanun kapsamında
bildirilen veya beyan edilen tutarlara
ilişkin tarh edilen vergileri normal
vade tarihinden sonra ödemiş
olanlar ile söz konusu vergi aslını
Tebliğ 01.04.2011 tarihinde yürürlüğe
6111 Sayılı Kanun’un 2. maddesinin
girmiştir.
birinci fıkrasının (a) bendine göre
hesaplanacak tutarıyla birlikte
07.04.2011, 4 Seri No.lu 5811
Sayılı Bazı Varlıkların Milli
Ekonomiye Kazandırılması
hakkında Kanuna İlişkin Genel
Tebliğ Resmi Gazete’de
yayımlandı.
02.05.2011 tarihine kadar (bu tarih
dahil) ödeyen mükelleflerin,
5811 Sayılı Kanun’da yer alan diğer
şartları da taşımaları kaydıyla, 25 Şubat
2011 tarihinden itibaren diğer
nedenlerle 01.01.2008 tarihinden
Tebliğ’de 13.11.2008 tarihli ve 5811
önceki dönemlere ilişkin olarak
sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye
yapılacak vergi incelemeleri hakkında,
Mayıs 2011
21
5811 Sayılı Kanun’un 3. maddesinin 5. fıkrasında yer alan
Sayılı Karar’da değişiklikler yapılmıştır.
mahsup imkanından yararlanabilecekleri belirtilmiştir.
Söz konusu değişiklikler:
12.04.2011, 6215 sayılı bazı kanunlarda
değişiklik yapılmasına dair Kanun, Resmi
Gazetede yayımlandı.
Kanun ile 01.07.2012 tarihine kadar yürürlükte kalacak olan
6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na yeni hükümler
eklenmiştir.
Karar’a KOBİ tanımı eklenmiştir. Buna göre KOBİ,
2005/9617 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde,
yıllık olarak 250 kişiden az çalışan istihdam eden ve yıllık
net satış hâsılatı veya mali bilançosu değeri
25.000.000 TL’yi aşmayan işletmelerdir.
Teşvik belgesi kapsamında yatırım harcaması olarak kabul
edilen maddi olmayan duran varlıkların (marka, lisans,
Eklenen hükümler:
know-how, vb.) oranı teşvik belgesinde kayıtlı toplam sabit
Sözü geçen Kanun’un 13. maddesi ile Türk Ticaret
yatırım tutarının % 50’sini aşamayacaktır.
Kanunu’nun 28. maddesinde yapılan düzenlemeyle, ticaret
sicili kayıtlarının elektronik ortamda tutulmasına ilişkin usul
Tekstil, hazır giyim ve konfeksiyon yatırımlarına yönelik
ve esasların Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nca çıkarılacak
teşvik belgeleri kapsamındaki makine ve teçhizatın yanında
yönetmelikle düzenleneceği belirtilmiştir.
baskı, basım ve matbaa yatırımlarına yönelik makine ve
teçhizat da kullanılmış olarak ithal edilemeyecektir.
Kanun’un 14. maddesi ile Türk Ticaret Kanunu’nun 66.
maddesinde yapılan değişiklik kapsamında, ticari defterlerin
I. ve II. bölgelerde sigorta primi işveren hissesi desteğinden
elektronik ortamda tutulabilmesi ve tacirler açısından her
31.12.2010 tarihine kadar başlanılan yatırımlar kapsamında
türlü belge ile kaydın elektronik ortamda saklama
yararlanma imkanı varken, 2011/1597 sayı Karar ile 2011
yükümlülüğüne ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.
yılında başlanan yatırımlarla ilgili olarak da sigorta primi
işveren hissesi desteğinden yararlanma imkanı getirilmiştir.
Kanun’un 15. maddesi ile Türk Ticaret Kanunu’nun anonim
Aynı şekilde III. ve IV. bölgelerde 2011 yılında başlanılan
şirketlere ilişkin imtiyazlı hisse senetleri başlıklı 401.
yatırımlar kapsamında bu destekten sırasıyla 5 yıl ve 7 yıl
maddesine; pay sahipleri arasında Devlet ve diğer kamu
yararlanma imkanı getirilmektedir.
tüzel kişileri ve bunların üst kuruluşları bulunan anonim
şirketlerde, kamu tüzel kişileri ile kamuya yararlı dernek ve
Yatırıma 31.12.2011 tarihine kadar başlanılmış olması
vakıflar lehine tesis edilebilecek imtiyazlar hariç olmak
halinde; I. bölgeden IV. bölgeye doğru olmak üzere yatırma
üzere, diğer pay sahiplerinden biri veya birkaçı lehine bu
katkı oranları, bölgesel uygulama kapsamında sırasıyla %15,
Kanun’da düzenlenen herhangi bir imtiyaz tesis
% 25, % 35 ve % 55, büyük ölçekli yatırımlar için sırasıyla
edilemeyeceğine ilişkin düzenleme getirilmiştir.
% 25, % 35, % 45 ve % 65, olarak uygulanacaktır. Kurumlar
vergisi indirim oranları ise gerek bölgesel uygulama
Kanun’un 16. maddesi ile Türk Ticaret Kanunu’na “Çevrimiçi
kapsamında gerekse büyük ölçekli yatırımlar için sırasıyla
İşlemler” başlıklı ek madde eklenmiştir. Söz konusu madde
% 50, % 60, % 80 ve % 90 olarak uygulanacaktır.
hükmü uyarınca, ticaret şirketleri ile gerçek ve tüzel kişi
diğer tacirlere ilişkin olarak, anılan Kanun’un zorunlu tuttuğu
Hazine Müsteşarlığı; bu Karar ile Kararın uygulanmasına
bütün işlemler elektronik ortamda güvenli elektronik imza
ilişkin tebliğlerde belirlenen hükümlere aykırı davranan,
ile de yapılabilecektir.
teşvik belgesindeki kayıt ve koşulları yerine getirmeyen,
teşvik belgesi ile diğer belgelerde tahrifat yapan, sahte ve
Anılan hükümler 12.04.2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleyen veya
kullanan, yanlış ve yanıltıcı bilgi veren, diğer kurum, kuruluş
14.04.2011, 2011/1597 Sayılı yatı  r ımlarda devlet
yardımları hakkında kararda değişiklik yapılmasına
dair karar Resmi Gazete’de yayımlandı.
veya firmalara karşı yükümlülüklerin yerine getirilmemesi
nedeniyle icra veya iflas yoluyla yapılan işlemler de dahil
belge kapsamındaki makine ve teçhizatı öngörülen
sürelerden önce satan veya satılmasına sebebiyet veren,
Karar ile Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında 2009/15199
22
Mayıs 2011
teşvik belgesinde öngörülen sürede yatırımları
tamamlamayan, belirlenen asgari yatırım tutarlarına uymayan
(1 yıl dâhil) yüzde 12; 3 yıla kadar vadeli yabancı para diğer
yatırımcıların teşvik belgelerini kısmen veya tamamen iptal
yükümlülüklerde (3 yıl dâhil) yüzde 11,5; 3 yıldan uzun vadeli
etmeye yetkilidir.
yabancı para diğer yükümlülüklerde yüzde 11 olarak
Söz konusu değişiklikler 01.01.2011 tarihinden itibaren geçerli
belirlenmiştir.
olmak üzere 14.04.2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Tebliğ 29.04.2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
22.04.2011, 2 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliğinde
değişiklik yapılmasına dair tebliğ (Alacakların
yeniden yapılandırılması) Resmi Gazete’de
yayımlandı.
24.04.2011, Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık
Uygulama Tebliğinde değişik yapılmasına dair
Tebliğ Resmi Gazete’de yayımlandı.
Tebliğ ile 08.03.2011 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 1
Tebliğ ile 25.03.2010 tarihli 1. mükerrer Resmi Gazete’de
Seri Numaralı Gümrük Genel Tebliği’nin (Alacakların
yayımlanarak yürürlüğe giren Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık
Yapılandırılması) 7. ve 10. maddelerinde değişiklik yapılmıştır.
Uygulama Tebliği’nde bazı düzenlemeler yapılmıştır.
Tebliğ 25.02.2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere
Söz konusu Tebliğ’in, 1. maddesi yayımı tarihinden iki iş günü
22.04.2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
sonra, 2. maddesi 06.01.2011 tarihinden itibaren geçerli olmak
üzere yayımı tarihinde, 3. maddesi 08.04.2011 tarihinden
22.04.2011, 1 Seri No.lu Tahsilât İşlemleri
Gümrük Genel Tebliği Resmi Gazete’de
yayımlandı.
itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde, 4. maddesi
01.03.2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı
tarihinde yürürlüğe girmiştir. Diğer hükümleri 24.04.2011
tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Tebliğ’in amacı; hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen
gümrük vergilerinin tahakkuku, tebliği, tahsilâtı ile gümrük
vergileri ve para cezalarının tecili, taksitlendirilmesi, geri
verilmesi ve kaldırılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Bu tebliğin 17. maddesi yayımını izleyen üçüncü ayın sonunda
yürürlüğe girecek olup, diğer maddeleri 22.04.2011 tarihinde
yürürlüğe girmiştir.
22.04.2011, 2011/6 Sayılı Zorunlu Karşılıklar
hakkındaki Tebliğ’de değişiklik yapılmasına dair
Tebliğ Resmi Gazete’de yayımlandı.
Tebliğ ile 16.11.2005 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan
2005/1 sayılı Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ’in 5.
maddesinde bazı değişiklikler yapılmıştır.
Yapılan değişiklikler ile karşılık oranları vadesiz ihbarlı
mevduatlar ve özel cari hesaplarda yüzde 16; 1 aya kadar
vadeli mevduatların katılma hesaplarında (1 ay dahil) yüzde
16; vadesiz, ihbarlı DTH, yabancı para özel cari hesapları ile 1
aya kadar vadeli, 3 aya kadar vadeli, 6 aya kadar vadeli ve 1
yıla kadar vadeli DTH/yabancı para katılma hesaplarında yüzde
12; 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli DTH/yabancı para katılma
hesapları ile birikimli DTH/yabancı para katılma hesaplarında
yüzde 11; 1 yıla kadar vadeli yabancı para diğer yükümlülüklerde
23
Mayıs 2011
Sirküler indeks
No
Tarih
Konu
52
30.04.2011
6111 Sayılı Kanun kapsamında yapılacak başvuru ve ilk taksit ödeme süreleri 1 ay uzatıldı.
51
29.04.2011
Meksika meşeli binek otomobillerin ithalatında % 10 oranında Toplu Konut Fonu ödenecek.
50
27.04.2011
6111 Sayılı Kanun kapsamında yapılacak başvuru ve ilk taksit ödeme süreleri ile Bakanlar
Kurulunun süre uzatım yetkisi.
49
26.04.2011
Tahsilat İşlemleri Gümrük Genel Tebliği (Seri No:1) Resmi Gazete’de yayımlandı.
48
22.04.2011
2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da değişiklikler yapıldı.
47
22.04.2011
6111 Sayılı Kanun kapsamında KDV artırımında bulunan mükelleflerin genel esaslara dönüş
usul ve esasları açıklandı.
46
21.04.2011
Hızlı kargo taşımacılığı ve yolcu işlemlerine yönelik 2011/23 sayılı Genelge yayınlandı.
45
21.04.2011
6111 Sayılı Kanun kapsamında KDV artırımında bulunan mükellefler özel esaslardan genel
esaslara dönebilecekler.
44
14.04.2011
6215 Sayılı Kanun ile mevcut 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda çeşitli değişiklikler yapıldı.
43
08.04.2011
42
04.04.2011
41
01.04.2011
40
29.03.2011
39
25.03.2011
38
25.03.2011
37
24.03.2011
36
22.03.2011
35
21.03.2011
34
17.03.2011
33
14.03.2011
32
14.03.2011
31
10.03.2011
30
08.03.2011
29
07.03.2011
28
02.03.2011
27
01.03.2011
26
28.02.2011
5811 Sayılı Kanun’daki (Varlık Barışı) bazı şartları süresinde yerine getirememiş olan mükelleflere
yeni imkanlar sağlanıyor.
Dahilde işleme izin belgesi ve dahilde işleme izinlerinin re’sen kapatılması veya iptal edilmesi
işlemlerinin geri alınması halinde, idarece yapılacak işlemler.
İMKB’de işlem gören tahvil ve bonoların 31 Mart 2011 tarihi itibarıyla değerlenmesinde esas
alınacak borsa rayiçleri.
Onaylanmış kişi statü belgesi temini için gereken genel şartlar ile tamamlayıcı beyana ilişkin
değişiklikler yapıldı.
Maliye Bakanlığı’nca KDV Kanunu ile ilgili tereddütlü konulara yönelik açıklamaların yer aldığı
sirküler taslağı hazırlandı.
Serbest bölgelerde KKDF uygulamasına ilişkin olarak Gümrükler Genel Müdürlüğü’nce Genelge
yayınlandı.
İndirimli orana tabi teslimler nedeniyle doğan KDV iadeleriyle ilgili tebliğ taslağı.
Bazı eşyanın Türkiye gümrük bölgesine giriş işlemleri ve kontrollerinin yapılacağı gümrük kapı
ve limanları belirlendi.
İade hakkı doğuran işlem gerçekleştikten sonra ortaya çıkan ciro primi, kur farkı, vade farkı
ve fiyat farkı ödemeleri nedeniyle yüklenilen vergilerin iadesi.
Elektronik beyanname aracılık sözleşmesi bildirim yükümlülüğü 1 Ağustos 2011 tarihine
ertelendi.
6111 Sayılı Kanun’un gümrük vergisi borçlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin hükümleri
(Özet tablo).
6111 Sayılı Kanun’un vergi borçlarının yeniden yapılandırılması, matrah artırımı ve stok affına
ilişkin hükümlerine ilişkin açıklamaların yer aldığı tebliğ Resmi Gazete’de yayımlandı.
Gümrük vergisi borçlarının 6111 Sayılı Kanun kapsamında yeniden yapılandırılmasına ilişkin
açıklamaların yer aldığı Gümrük Genel Tebliği Resmi Gazete’de yayımlandı.
6111 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması hakkında Kanun’a ilişkin özet tablo.
6111 Sayılı Kanun’un vergi alacaklarına ilişkin tahsilatın hızlandırılması ve inceleme/tarhiyat
safhasında bulunan vergilere ilişkin hükümleri.
Maliye Bakanlığı belge düzeni, sinema filmlerinin amortisman oranı ve kesin mizan bildirimlerine
ilişkin düzenlemeler yaptı.
25 Şubat 2011 tarihinden itibaren uygulanacak olan ÖTV oran ve tutarlarını belirleyen Bakanlar
Kurulu Kararı yayımlandı.
Gelir vergisi beyannamesinde diğer gelirlerin yanında ücret gelirlerinin de beyan edilmesi
halinde gelir vergisinin hesaplanması.
Mayıs 2011
24
Vergi takvimi
2011 Mayıs ayı mali yükümlülükler takvimi
2 Mayıs 2011 Pazartesi
* 2010 yılına ilişkin kurumlar vergisinin ödenmesi
* Mart 2011 dönemine ait sosyal güvenlik primlerinin ödenmesi
* Mart 2011 dönemine ait haberleşme vergisinin beyanı ve ödenmesi
* Mart 2011 dönemine ait mal ve hizmet alımlarına ilişkin bildirim formunun (Form Ba) bildirilmesi
* Mart 2011 dönemine ait mal ve hizmet satışlarına ilişkin bildirim formunun (Form Bs) bildirilmesi
9 Mayıs 2011 Pazartesi
* Nisan 2011 dönemine ilişkin çeklere ait değerli kâğıtlar vergisinin bildirimi ve ödenmesi
10 Mayıs 2011 Salı
* 16-30 Nisan 2011 dönemine ait petrol ve doğalgaz ürünlerine ilişkin özel tüketim vergisi
beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi
16 Mayıs 2011 Pazartesi * Ocak-Şubat-Mart 2011 dönemine ait 1. üç aylık geçici vergi beyannamesinin elektronik
ortamda gönderilmesi
* Nisan 2011 dönemine ait kolalı gazoz, alkollü içecekler ve tütün mamullerine ilişkin özel tüketim
vergisi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi
* Nisan 2011 dönemine ait dayanıklı tüketim ve diğer mallara ilişkin özel tüketim vergisi
beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi
* Nisan 2011 dönemine ait tescile tabi olmayan motorlu taşıt araçlarına ilişkin özel tüketim vergisi
beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi
* Nisan 2011 dönemine ait banka ve sigorta muameleleri vergisi beyannamesinin elektronik ortamda
gönderilmesi ve verginin ödenmesi
* Nisan 2011 dönemine ait özel iletişim vergisinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi
* Nisan 2011 dönemine ait kaynak kullanımı destekleme fonu kesintilerinin bildirimi ve ödenmesi
17 Mayıs 2011 Salı
* Ocak-Şubat-Mart 2011 dönemine ait 1. üç aylık geçici verginin ödenmesi
20 Mayıs 2011 Cuma
* Nisan 2011 dönemine ait belediyelere ödenecek vergilerin (haberleşme vergisi hariç) beyanı ve ödenmesi
* Nisan 2011 dönemine ait şans oyunları vergisi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi
ve verginin ödenmesi
* Nisan 2011 dönemine ait yarışma ve çekilişler ile futbol müsabakalarına ait müşterek bahislerle
ilgili veraset ve intikal vergisi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi
23 Mayıs 2011 Pazartesi * Nisan 2011 dönemine ait gelir vergisi stopajının muhtasar beyanname ile elektronik ortamda beyanı
* Nisan 2011 dönemine ait kurumlar vergisi stopajının muhtasar beyanname ile elektronik ortamda beyanı
* Nisan 2011 dönemine ait istihkaktan kesinti suretiyle tahsil edilen damga vergisi ile sürekli
mükellefiyeti bulunanlar için makbuz karşılığı ödenmesi gereken damga vergisinin elektronik ortamda beyanı
* Nisan 2011 dönemine ait sosyal güvenlik primlerinin elektronik ortamda beyan edilmesi
* GVK geçici 61. madde uyarınca hesaplanan yatırım indirimi stopajının beyanı
24 Mayıs 2011 Salı
* Nisan 2011 dönemine ait katma değer vergisi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi
25 Mayıs 2011 Çarşamba * 1-15 Mayıs 2011 dönemine ait petrol ve doğalgaz ürünlerine ilişkin özel tüketim vergisi
beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi
26 Mayıs 2011 Perşembe * Nisan 2011 dönemine ait muhtasar beyanname ile beyan edilen gelir vergisi stopajının ödenmesi
* Nisan 2011 dönemine ait muhtasar beyanname ile beyan edilen kurumlar vergisi stopajının ödenmesi
* Nisan 2011 dönemine ait istihkaktan kesinti suretiyle tahsil edilen damga vergisi ile sürekli
mükellefiyeti bulunanlar için makbuz karşılığı ödenmesi gereken damga vergisinin ödenmesi
* Nisan 2011 dönemine ait katma değer vergisinin ödenmesi
* GVK geçici 61. madde uyarınca hesaplanan yatırım indirimi stopajının ödemesi
31 Mayıs 2011 Salı
* Nisan 2011 dönemine ait sosyal güvenlik primlerinin ödenmesi
* Nisan 2011 dönemine ait haberleşme vergisinin beyanı ve ödenmesi
* Emlak vergisi ve çevre temizlik vergisi (konut dışı binalar için) vergisi 1. taksitlerinin ödenmesi
* Veraset ve intikal vergisi 1. taksit ödemesi
* Vergi levhasının 2010 yılı tasdikinin yaptırılması
* Doğrudan yabancı yatırımlar kanunu kapsamında bulunan şirket, şube, ve irtibat büroları için,
* 2010 yılı faaliyetleri ile ilgili bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmesi
* Nisan 2011 dönemine ait mal ve hizmet alımlarına ilişkin bildirim formunun (Form Ba) bildirilmesi
* Nisan 2011 dönemine ait mal ve hizmet satışlarına ilişkin bildirim formunun (Form Bs) bildirilmesi
25
Mayıs 2011
Vergi hakkında
Pratik Bilgiler
Perakende satış fişi veya ödeme kaydedici cihaz fişi
düzenleme üst sınırı (01.01.2011’den itibaren)
Doğrudan gider yazılabilecek demirbaşlar için aranacak üst sınır
(01.01.2011’den itibaren)
Konut kira gelirlerinde gelir vergisinden istisna edilen tutar (2011)
Temerrüt faizi (01.07.2009 tarihinden itibaren)
Mayıs 2011
700 TL
700 TL
2.800 TL
% 19
Gelir vergisi tevkifat oranları
Yıllara sari inşaat ve onarma işlerini yapanlara ödenen
istihkak bedelleri
%3
İşyeri kira ödemeleri
% 20
Serbest meslek kazançları
% 20
Mevduat ve döviz tevdiat hesaplarına ödenen faizler
(her vadede)
% 15
Hazine bonosu ve Devlet tahvili faiz gelirleri Yatırımcıların statüsüne göre % 0,
(TL veya yabancı para cinsinden ihraç edilmiş)
% 10
Repo kazançları
% 15
IMKB’de işlem gören hisse senetlerinin alım satım kazançları
(Tam mükelleflerin menkul kıymet yatırım ortaklığı
hisse senetlerinden elde ettiği kazançlardan % 10)
%0
Yeniden değerleme oranları
2010 yılı için
2009 yılı için
2008 yılı için
% 7,7
% 2,2
% 12,0
Reeskont ve avans işlemlerinde uygulanacak iskonto ve faiz oranları
Reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto oranı (yıllık)
% 14
Avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı (yıllık)
% 15
Not: 238 seri numaralı VUK Genel Tebliği uyarınca alacak ve borç senetlerinin iç iskonto
yöntemiyle reeskontu işleminde, (30.12.2010 tarihinden itibaren) % 15 oranı esas alınacaktır.
Gelir vergisinden istisna yurtiçi gündelik tutarları (01.01.2011-30.06.2011)
Brüt aylık tutarı
Gündelik tutarı
1.412,15 ve fazlası
41,00 TL
1.401,02 - 1.412,14
34,50 TL
1.265,01 - 1.401,01
31,50 TL
1.091,91 - 1.265,00
29,00 TL
881,40 - 1.091,90
26,50 TL
881,39 ve daha aşağısı
25,50 TL
Tecil faizi oranları
Uygulandığı dönem
21.12.2000 - 30.03.2001
31.03.2001 - 01.02.2002
02.02.2002 - 11.11.2003
12.11.2003 - 03.03.2005
04.03.2005 - 27.04.2006
28.04.2006 - 20.11.2009
21.11.2009 - 20.10.2010
21.10.2010 tarihinden itibaren
Yıllık oran
% 36
% 72
% 60
% 36
% 30
% 24
% 19
% 12
Gecikme zammı ve gecikme faizi oranları
Uygulandığı dönem
02.12.2000 - 28.03.2001
29.03.2001 - 30.01.2002
31.01.2002 - 11.11.2003
12.11.2003 - 01.03.2005
02.03.2005 - 20.04.2006
21.04.2006 - 18.11.2009
19.11.2009 - 18.10.2010
19.10.2010 tarihinden itibaren
Aylık oran
% 5,00
% 10,00
% 7,00
% 4,00
% 3,00
% 2,50
% 1,95
% 1,40
Geçici vergi oranları (2011 yılı)
Gelir vergisi mükelleflerinde
Kurumlar vergisi mükelleflerinde
% 15
% 20
Gelir vergisinden istisna çocuk yardımı (01.01.2011 - 30.06.2011)
0-6 yaş grubunda bulunanlar
30,98 TL
Diğerleri
15,49 TL
Gelir vergisinden istisna olan günlük yemek yardımı
01.01.2011 tarihinden itibaren (KDV Hariç)
10,70 TL
Sakatlık indirimi (2011)
1. derece sakatlar
2. derece sakatlar
3. derece sakatlar
700 TL
350 TL
170 TL
Damga vergisi oranları / tutarları (2011)
Ücretlerde (Avanslar dahil)
Mukavelenamelerde
Kira mukavelenamelerinde
(Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden)
Bilançolar
Gelir tabloları
Yıllık gelir vergisi beyannameleri
Kurumlar vergisi beyannameleri
Katma değer vergisi ve muhtasar beyannameler
Binde 6,60
Binde 8,25
Binde 1,65
23,20 TL
11,30 TL
30,00 TL
40,10 TL
19,90 TL
2011 yılı gelirlerine uygulanacak gelir vergisi tarifesi
A. Ücret gelirleri
Gelir Dilimi
9.400 TL’ye kadar
23.000 TL’nin 9.400 TL’si için 1.410 TL, fazlası
80.000 TL’nin 23.000 TL’si için 4.130 TL, fazlası
80.000 TL’den fazlasının 80.000 TL’si için 19.520 TL, fazlası
B. Ücret dışındaki gelirler
Gelir Dilimi
9.400 TL’ye kadar
23.000 TL’nin 9.400 TL’si için 1.410 TL, fazlası
53.000 TL’nin 23.000 TL’si için 4.130 TL, fazlası
53.000 TL’den fazlasının 53.000 TL’si için 12.230 TL, fazlası
Vergi Oranı
% 15
% 20
% 27
% 35
Vergi Oranı
% 15
% 20
% 27
% 35
Özel usulsüzlük cezaları (2011 yılı)
Özel usulsüzlük fiilleri
Ceza tutarı
Her bir belge için
Fatura, gider pusulası, serbest meslek makbuzu,
müstahsil makbuzu verilmemesi ve alınmaması halinde, 170 TL’den az olamaz.
belgede yazılması gereken meblağın %10’u.
Fatura, gider pusulası, serbest meslek makbuzu, müstahsil makbuzu,
perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihaz fişi ve yolcu taşıma
biletlerinin alınmaması (vergi mükellefi olmayanlar için)
34 TL
Vergi levhası bulundurulmaması veya asılmaması
170 TL
Tek düzen hesap planına ve mali tablolara ilişkin
usul ve esaslara uyulmaması
3.700 TL
Vergi kimlik numarası ile ilgili mecburiyetlere uyulmaması
(her bir işlem için)
200 TL
Vergi kimlik numarası ile ilgili bildirim mecburiyetine uyulmaması 800 TL
Yetkililerce istenilen bilgilerin verilmemesi (1. sınıf tüccarlar)
1.070 TL
Asgari ücret (16 yaşını doldurmuş işçiler)
Ödemeler/Kesintiler
01.01.2011-30.06.2011
Brüt asgari ücret
796,50 TL
Sosyal güvenlik primi işçi payı (%14)
111,51 TL
İşsizlik sigortası primi işçi payı (%1)
7,97 TL
Gelir vergisi matrahı
677,02 TL
Hesaplanan gelir vergisi (%15)
101,55 TL
Asgari geçim indirimi (*) (-)
59,74 TL
Kesilecek gelir vergisi
41,81 TL
Damga vergisi (binde 6,6)
5,26 TL
Kesintiler toplamı
166,55 TL
Net asgari ücret
629,95 TL
01.07.2011-31.12.2011
837,00 TL
117,18 TL
8,37 TL
711,45 TL
106,72 TL
59,74 TL
46,98 TL
5,52 TL
178,05 TL
658,95 TL
(*) Yukarıdaki asgari geçim indirimi hesaplaması çalışanın bekar olduğu varsayımına göre
yapılmıştır. Çalışanın medeni durumu ve çocuk sayısına göre asgari geçim indirimi tutarı
değişecektir. Ücretlinin, eşinin çalışmaması ve 4 çocuklarının bulunması durumunda,
asgari geçim indirimi tutarı 101,55 TL olacaktır.
Sosyal güvenlik primine esas aylık kazançların alt ve üst sınırları
Uygulandığı dönem
Alt sınır (TL)
Üst sınır (TL)
01.01.2011-30.06.2011
796,50
5.177,40
01.07.2011-31.12.2011
837,00
5.440,50
İşsizlik sigortası prim oranları (2011 yılı)
İşçiden
İşverenden
Devlet katkısı
Gelir vergisinden istisna kıdem tazminatı tutarları
Uygulandığı dönem
01.07.2010 - 31.12.2010
01.01.2011 - 30.06.2011
Mayıs 2011
%1
%2
%1
Tutar (TL)
2.517,00
2.623,23
26
Concerning tax
May 2011
Practical Information
The upper limit for drawing up retail sales slips or payment
recording device voucher (beginning from 01.01.2011)
TRL 700
The upper limit to be sought for the furniture, fittings and fixtures
to be directly recorded as expense (beginning from 01.01.2011)
TRL 700
The amount exempted from income tax in rental fees paid
for housing (2011)
TRL 2.800
Default interest (beginning from 01.07.2009)
19%
Withholding tax rates
Progress payments paid to those performing multi-year
construction and repair works
3%
Work place rent payments
20%
Independent professional payments
20%
Interests paid to deposit and foreign exchange deposit
accounts (at any maturity)
15%
Interest income from Government bonds and
Treasury bills
0%, 10% (Depending
(issued in TRL or foreign currency)
on the status of the investors)
Repo gains
15%
Capital gains from share certificates traded in Istanbul
Stock Exchange. (10 % for capital gains that resident taxpayers
0%
derived from shares of marketable security investment trusts)
The revaluation rates
For the year 2010
For the year 2009
For the year 2008
7,7%
2,2%
12,0%
Discount and interest rates to be applied in rediscount and advance
transactions
Rate of discount applicable on rediscount transactions (annual)
14%
Rate of interest applicable on advance transactions (annual)
15%
Note: Pursuant to Tax Procedures Code Series No. 238, 15% rate will be taken as basis
during the rediscount of the notes payable and notes receivable through imputed discount
method.
Domestic daily allowances exempt from income tax (01.01.2011-30.06.2011)
Monthly gross amount
Daily allowance
1.412,15 and higher
TRL 41,00
1.401,02 - 1.412,14
TRL 34,50
1.265,01 - 1.401,01
TRL 31,50
1.091,91 - 1.265,00
TRL 29,00
881,40 - 1.091,90
TRL 26,50
881,39 and lower
TRL 25,50
Deferral interest rates
Period
21.12.2000 - 30.03.2001
31.03.2001 - 01.02.2002
02.02.2002 - 11.11.2003
12.11.2003 - 03.03.2005
04.03.2005 - 27.04.2006
28.04.2006 - 20.11.2009
21.11.2009 - 20.10.2010
Since 21.10.2010
Delay surcharge and delay interest rates
Period
02.12.2000 - 28.03.2001
29.03.2001 - 30.01.2002
31.01.2002 - 11.11.2003
12.11.2003 - 01.03.2005
02.03.2005 - 20.04.2006
21.04.2006 - 18.11.2009
19.11.2009 - 18.10.2010
Since 19.10.2010
Temporary tax rates (2011)
For income taxpayers
For corporate taxpayers
Annual rate
36%
72%
60%
36%
30%
24%
19%
12%
Monthly rate
5,00%
10,00%
7,00%
4,00%
3,00%
2,50%
1,95%
1,40%
15%
20%
Children allowance exempt from income tax (01.01.2011 - 30.06.2011)
For children between 0-6 ages
TRL 30,98
Others
TRL 15,49
Daily meal allowance exempt from income tax
Beginning from 01.01.2011 (VAT Exclusive)
Disability allowance (2011)
For 1st degree disabled
For 2nd degree disabled
For 3rd degree disabled
27
TRL 10,70
TRL 700
TRL 350
TRL 170
Stamp duty rates / amounts (2011)
On wages (including advances)
0,66%
On contracts
0,825%
On rent contracts (over the rental fee to be determined according
to the contract period)
0,165%
Balance sheets
TRL 23,20
Income statements
TRL 11,30
Annual income tax returns
TRL 30,00
Corporation tax returns
TRL 40,10
Value added tax and withholding returns
TRL 19,90
Income tax tariff to be applied on 2011 incomes
A. Salaries
Income brackets
Tax rate
Up to TRL 9.400
15%
For TRL 23.000; for the first TRL 9.400, TRL 1.410, for above
20%
For TRL 80.000; for the first TRL 23.000, TRL 4.130, for above
27%
For more than TRL 80.000, for TRL 80.000, TRL 19.520, for above
35%
B. Other income
Income brackets
Tax rate
Up to TRL 9.400
15%
For TRL 23.000; for the first TRL 9.400, TRL 1.410, for above
20%
For TRL 53.000; for the first TRL 23.000, TRL 4.130, for above
27%
For more than TRL 53.000, for TRL 53.000, TRL 12.230, for above
35%
Special irregularity fines (2011)
Special irregularity acts
Fine amount
If invoice, statement of expense, independent professional
Not less than
TRL 170
service receipt or producer receipt is not issued or
for each
received, 10% of the amount which should be written on the
document
relevant document.
Failure to obtain invoice, expense voucher, independent
professional vouchers, producer’s receipt, retail sales voucher,
payment recorder device voucher and passenger tickets
(for non-taxpayers)
Failure to keep available or to display tax plates
TRL 34
TRL 170
Failure to comply with the uniform chart of accounts and the
procedures and principles concerning financial statements
TRL 3.700
Failure to comply with the obligations concerning
tax identity number (for each transaction)
TRL 200
Failure to comply with the obligation of notification concerning
tax identity number
TRL 800
Failure to provide information requested by the authorities
(1st class merchants)
Minimum wage (Employees over the age of 16)
Payments/withholdings
01.01.2011-30.06.2011
Gross amount
TRL 796,50
Social security premium employee’s
contribution (14%)
TRL 111,51
Unemployment insurance premium
employee’s contribution (1%)
TRL 7,97
Income tax base
TRL 677,02
Calculated income tax (15%)
TRL 101,55
Minimum living allowance (*) (-)
TRL 59,74
Income tax to be paid
TRL 41,81
Stamp duty (0,66%)
TRL 5,26
Total withholdings
TRL 166,55
Net payable amount
TRL 629,95
TRL 1.070
01.07.2011-31.12.2011
TRL 837,00
TRL 117,18
TRL 8,37
TRL 711,45
TRL 106,72
TRL 59,74
TRL 46,98
TRL 5,52
TRL 178,05
TRL 658,95
(*)The foregoing minimum living allowance has been calculated on the assumption that the
employee is single. The minimum living allowance will vary depending on the marital status
of the employee and the number of children. For wage earner, provided that his or her
spouse does not work and has four children, minimum living allowance will be 101,55 TRL.
The lower and upper limits that will be the basis for social security premium
Period
Lower limit (TRL)
Upper limit (TRL)
01.01.2011 - 30.06.2011
796,50
5.177,40
01.07.2011 - 31.12.2011
837,00
5.440,50
Unemployment insurance premium rates (2011)
From the employee
From the employer
Government contribution
Severance pay amounts exempt from income tax
Period
01.07.2010 - 31.12.2010
01.01.2011 - 30.06.2011
Mayıs 2011
1%
2%
1%
Amount (TRL)
2.517,00
2.623,23
Ernst & Young
Assurance | Tax | Transactions | Advisory
Ernst & Young Hakkında
Ernst & Young, denetim, vergi, kurumsal
finansman ve danışmanlık hizmetlerinde
bir dünya lideridir. Dünya genelinde toplam
141.000 çalışanımız, ortak değerlerimizi
ve kaliteyi ön planda tutan kararlı
tutumumuzu hep birlikte paylaşmaktadır.
Ernst & Young, her biri ayrı birer tüzel
kişiliğe sahip Ernst & Young Global
Limited’e üye firmalardan oluşan global
bir organizasyon olup tüm hizmetlerini
bu üye firmalar tarafından sunmaktadır.
Ernst & Young’ın sunduğu vergi
hizmetleri
İşleriniz gerçek potansiyellerine güçlü
temeller üzerinde yapılandırılarak ve
sürdürülebilir bir şekilde geliştirilerek
ulaşabilir. Ernst & Young olarak vergi
yükümlülüklerinizi sorumlu ve zamanında
yerine getirmenizin önemli bir fark ortaya
çıkaracağını düşünüyoruz. Bu nedenle
135’ten fazla ülkedeki 25,000 vergi
çalışanlarımız nerede olursanız olun ve
vergi ihtiyaçlarınız ne olursa olsun
kaliteli hizmet anlayışımıza duyduğumuz
tereddütsüz bağlılık temelinde sizlere
teknik bilgi, iş tecrübesi ve tutarlı
metodolojiler sunmaktadır.
Ernst & Young’ın farkı buradadır.
© Ernst & Young 2011
Tüm Hakları Saklıdır.
www.ey.com/tr
www.vergidegundem.com
“Vergide Gündem” dergisi okuyuculara genel bilgi vermek amacıyla, yayına
hazırlandığı tarih itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri dikkate
alınarak hazırlanmıştır. Dergide yer alan makaleler yazarlarnın konu hakkındaki
kişisel görüşlerini yansıtmaktadır. Makaleler ile dergide yer alan bilgi ve
açıklamalardan dolayı Ernst & Young ve Kuzey Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.’ye
sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla
yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan
önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.