Defnyddio`r Gymraeg yn y gweithle
Transcription
Defnyddio`r Gymraeg yn y gweithle
Arwel Tomos Williams [email protected] #BehFest16 Arwel Tomos Williams [email protected] Defnyddio’r Gymraeg yn y gweithle The use of Welsh in the workplace Goruchwylwyr | Supervisors • Dr. Carl Hughes¹ & Dr. Emily Tyler¹ • Dr. Lowri Hughes² ¹ Seicoleg, Canolfan Newid Ymddygiad Cymru | Psychology, Wales Centre for Behaviour Change ² Uned Technolegau Iaith, Canolfan Bedwyr | Language Technologies Unit, Canolfan Bedwyr #BehFest16 Newid y Ffocws Changing the Focus Ffocws wedi cael ei Focus was put on roi ar bobl ddigetting non-Welsh gymraeg i ddysgu. people to learn. Ond, beth am y bobl What about those sydd yn gallu, ond who can, but ddim yn? don’t? #BehFest16 Newid y Ffocws Changing the Focus Siaradwyr Cymraeg ddim yn defnyddio’u Cymraeg – siaradwyr goddefol. Pam? #BehFest16 Welsh speakers not using their Welsh – passive speakers. Why? Y Bwlch –Ymddygiad Iaith The Gap – Language Behaviour • Mewn termau defnydd • In terms of language iaith yn y gweithle, use in the workplace, beth yw’r ddeinameg what is the actual ymddygiadol behavioural dynamics gwirioneddol ym at Bangor University? Mhrifysgol Bangor? (a 100% bilingual (sefydliad 100% institution) ddwyieithog) #BehFest16 Y Bwlch –Ymddygiad Iaith The Gap – Language Behaviour • Rydym ni’n gwybod faint sydd yn gallu, ond faint sydd yn? • A pha mor aml? • Gyda phwy? • Ym mha gyddestunau /sefyllfaoedd? #BehFest16 • We know how many can, but how many do? • And how often? • Who with? • In what contexts /situations? Y Bwlch –Ymddygiad Iaith The Gap – Language Behaviour #BehFest16 Problem So Bob… are you happy with the working environment you have been in for the last five years? #BehFest16 Yes it is fine. Although the others are a bit, o beth yw’r gair dwa? Sych a di-fynedd. Um; they are lazy and unsociable. Problem Wyw wyw wyw… hold on… ti’n gallu siarad Cymraeg? Pam ein bod ni wedi siarad Saesneg efoi’n gilydd am y pum mlynedd diwethaf, felly? #BehFest16 Yndw hollol iawn. Nad oeddwn i’n gwybod eich bod chi’n gallu siarad Cymraeg chwaith! Toes neb yn y swyddfa’n defnyddio’r Gymraeg… Problem Pam dwyt ti ddim yn ei ddefnyddio yn dy waith, ta? Herio nhw i weld os ydynt yn deall ac yn ymateb. #BehFest16 Dw i byth yn ei glywed o’n cael ei ddefnyddio, felly wnes i gymryd yn ganiataol eu bod nhw ddim yn ei siarad… Problem Wel mae data staff ni’n dangos fod y mwyafrif o bobl sydd yn gweithio yn dy adran di’n siarad Cymraeg yn rhugl… #BehFest16 Gwir? Dw i’n gweithio gyda’r un bobl ers pum mlynedd a does neb yn y swyddfa’n defnyddio’r Gymraeg! Problem Wel heb drio ac herio, byddet ti byth yn gwybod. Defnyddia dy Gymraeg, fyddan nhw i gyd yn dy ddeall di’n iawn! #BehFest16 Ga’i siarad Cymraeg yn fy ngwaith, felly? Grêt! Na’i roi un o’r rhain ar fy nghiwbicl ta. Waliau Posib Possible Barriers • Diffyg Cyfle ac/neu Ymwybyddiaeth • Hyder (diffyg) • Ofn / Poeni • Arferiad / Trefn Sefydledig #BehFest16 • Lack of Opportunity and/or Awareness • Confidence (lack of) • Scared / Worried • Habit / Established Routine Cyfnod ymyrraeth – Nudge un. Intervention condition – Nudge one. • Deunyddiau Iaith Gwaith • Working Welsh Materials • Wal proffil • Profile wall #BehFest16 #BehFest16 Cyfnod ymyrraeth – Nudge dau. Intervention condition – Nudge two. • Cychwyn rhyngweithiadau rhwng staff a myfyrwyr gyda preim Cymraeg. #BehFest16 • Initiate staff-student interactions with a Welsh prime. Defnydd y Gymraeg wedi cynyddu Welsh language use increased by 8.03% Welsh language use (%) Condition M SE Baseline 2.11 1.41 Intervention 10.14 3.21 #BehFest16 Prosiect | Project • Cynllun Mentora • The Library Language Iaith y Llyfrgell Mentoring Scheme • Apwyntio mentor i • Appoint a mentor to aelodau staff sydd staff members eager to eisiau defnyddio’r use their Welsh more Gymraeg yn fwy aml often • Targed – 3 gwaith 3 • Target – 3 times, 3 mis months #BehFest16 Prosiect | Project • Diffyg Cyfle ac/neu Ymwybyddiaeth • Hyder (diffyg) • Ofn / Poeni • Arferiad / Trefn Sefydledig #BehFest16 • Lack of Opportunity and/or Awareness • Confidence (lack of) • Scared / Worried • Habit / Established Routine Prosiect | Project Cynllun Mentora Iaith – sut athi? Adborth gan y cyfranogwyr Language Mentoring Scheme – how did it go? Feedback from the participants Rhedeg cynllun mewn adran arall | Implement scheme in another department #BehFest16 Prosiect | Project Torri’r arferiad Breaking the habit Siaradwyr Cymraeg ddim yn defnyddio’u Cymraeg – siaradwyr goddefol. Welsh speakers not using their Welsh – passive speakers. #BehFest16 Prosiect | Project Torri’r arferiad • Soziolinguistika • Aldahitz • Eusle Breaking the habit • Eus = Euskara = Basque • Le = The • Le Euskara = The Basque (language) #BehFest16 Prosiect | Project Torri’r arferiad Breaking the habit Normaleiddio datblygedig o’r Fasgeg Advanced normalization of the Basque language #BehFest16 Prosiect | Project Torri’r arferiad Breaking the habit Leonard, Raj, Howard & Sheldon #BehFest16 Prosiect | Project Torri’r arferiad Breaking the habit Cymraeg Iaith Gyntaf – Hollol Rhugl First Language Welsh – Totally Fluent Hyder Uchel | Highly Confident #BehFest16 Prosiect | Project Torri’r arferiad Breaking the habit Cymraeg Ail Iaith– Hollol Rhugl Second Language Welsh –Totally Fluent Hyder Uchel | Highly Confident #BehFest16 Prosiect | Project Torri’r arferiad Breaking the habit Y DdeinamegYmddygiad Iaith Dynamics of Language Behaviour Cymraeg Welsh Saesneg English #BehFest16 Saesneg English Prosiect | Project Torri’r arferiad Breaking the habit Y DdeinamegYmddygiad Iaith Dynamics of Language Behaviour Saesneg English Saesneg English #BehFest16 Saesneg English Prosiect | Project Torri’r arferiad Breaking the habit Fine thanks. You? Ti’n iawn? Rheol ieithyddol Linguistic rule #BehFest16 Rhyddid ieithyddol Linguistic freedom Prosiect | Project Torri’r arferiad Breaking the habit Y DdeinamegYmddygiad Iaith Dynamics of Language Behaviour Cymraeg Welsh Cymraeg Welsh #BehFest16 Cymraeg Welsh Prosiect | Project Torri’r arferiad Breaking the habit Y DdeinamegYmddygiad Iaith Dynamics of Language Behaviour Cymraeg Welsh Cymraeg Welsh #BehFest16 Cymraeg Welsh Prosiect | Project Arferiad wedi’i thorri Habit broken Ti’n iawn? Iawn diolch. Ti? Rheol ieithyddol Linguistic rule #BehFest16 Rhyddid ieithyddol Linguistic freedom Prosiect | Project Arferiad wedi’i thorri Habit broken Ti’n iawn? Iawn diolch. Ti? Rheol ieithyddol Linguistic rule #BehFest16 Rhyddid ieithyddol Linguistic freedom Goblygiad pwysig (potensial) Important implication (potential) Normalieddio dwyieithrwydd gwirioneddol o fewn gweithleoedd ledled Cymru #BehFest16 Normalise genuine bilingualism within workplaces across Wales Goblygiad pwysig (potensial) Important implication (potential) Dylanwadu ar Influence the policies bolisïau sy’n cael eu implemented by the gweithredu gan Welsh government lywodraeth Cymru #BehFest16 Goblygiad pwysig (potensial) Important implication (potential) Provide evidenceDarparu gwybodaeth based information to wedi’i selio ar dystiolaeth i ardaloedd bilingual regions where one language dwyieithog ble mae un iaith yn dominyddu iaith dominates another to arall er mwyn parhau continue towards tuag at sefydlu cydestablishing linguistic bwysedd ieithyddol balance #BehFest16 Y nod tymor hir The long-term goal Sefydlu Cymru gwirioneddol ddwyieithog, ble mae Cymraeg a Saesneg yn cael eu trin yn hafal ac yn gyfochrog #BehFest16 Establish a truly bilingual Wales, where Welsh and English are parallel and are treated as equals Arwel Tomos Williams [email protected] Diolch am wrando Thank you for listening O, let the old language endure. #BehFest16