De idealen van Gerrit Komrij

jaar
­boekenkrant
2007-2012
pag
4 >>> | Jolijn over De schuld van Roseboom
Frank
Renout
Super
Sarko!
pag
pag
13 >>>
adve rte n ti e
www.kewlox.nl
Roel bespreekt Zola Jackson
21 >>>
b o e k e n k r a n t v o o r n e d e r l a n d e n v l a a n d e r e n • G r a t i s • j a a r g a n g 6 • n u m m e r 3 • a p r i l 2 0 1 2 • w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
De idealen van
Gerrit Komrij
Anton Valens
Herkenbare
angsten
pag
3
John Berger
Waarom naar
dieren kijken
pag
7
Sharon Bolton
Zielsgeheim
Gerrit Komrij is een van de weinigen die op eigen kracht een bekend en geliefd schrijver werd. Hij was nooit lid van een
groot literair tijdschrift, zocht nooit een groep schrijvers en dichters op om zich aan op te trekken. Een portret van een
buitenstaander, met een historisch én actueel boek: De loopjongen.
verder op pagina 5 >>>
Rebecca Makkai
pag
8 >>>
13
Bram Bakker
Over seks gesproken
pag 19
Verder in dit nummer:
Met onder meer:
De lener: intelligent, meeslepend,
onderlegd, grappig
en ontroerend?
pag
Christophe Vekeman
Een uitzonderlijke vrouw
>>> pag 3
Huub Beurskens
De hemelse kamer >>> pag 7
Adam Johnson
Gestolen leven
>>> pag 9
Lars Kepler
Getuige
>>> pag 11
Strips Boekhandels
Win een boek
pagina 16
pagina 22
pagina 23
a dv e rt e nt i es
Kijk voor meer informatie
op www.kasteelgroeneveld.nl
Spectaculaire luchtgevechten in de Eerste Wereldoorlog
www.silvesterstrips.nl
1
LOSSE DELEN
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m • a p r i l
Heeft u opmerkelijke feiten of bijzondere wetenswaardigheden
rondom boeken te melden? Wilde u altijd al een boze brief
schrijven, maar wist u niet aan wie? Losse delen plaatst niet alles,
maar ontvangt wel graag uw post.
boekenkrant tIp 3
2012, week 13
Huub Beurskens –
De hemelse kamer
Wereldbibliotheek – €24,90
Uitdagend, origineel en
onvertelbaar. Maar zeker met
literaire vertelkracht.
[email protected]
Ontmoet Anne-Gine Goemans
De top van Utrecht
U ziet hier de uiterste top van de
Neudeflat, kort voor de oplevering in
1961. Op deze uiterste top staan twee
stoere knapen en een van hen is Jan
Kool, de oom van Iris, mijn vrouw. God
wist al dat Utrecht een mooie stad is en
daarom staat ook de Dom op deze foto.
Utrecht is gebouwd door mannen als
Jan Kool en dat maakt mij aangetrouwderwijze heel erg trots. Op de stad ben
ik extra trots, omdat hier, in de schaduw
van de Neudeflat, van 21 tot en met 29
april 2012 het internationaal literatuurfestival City2Cities wordt gehouden.
Samen met de openingstijden van Bert’s
Bierhuis vormt dit een hoogtepunt in
mijn agenda. Deze Boekenkrant heeft
als thema reizen, maar gezien het
boekenaanbod moet u dat maar even
heel ruim nemen. De Internationale
Literatuurdagen Utrecht brengen u in
elk geval naar Barcelona en Praag, Gerrit
Komrij komt over uit Portugal, Gilles
Leroy uit het zuiden van de V.S., Super
Sarko uit Frankrijk, Sharon Bolton uit
Engeland en Lars Kepler uit Zweden. Ik
wens u een goede reis.
Siebe Huizinga
hoofdredacteur
Verstuur dit boek als covercard
www.covercards.nl
Op zondagmiddag 22 april aanstaande bent u vanaf 14.00 uur welkom
op de GRNVLD Sociëteit Literair in Baarn, georganiseerd in samenwerking met de Boekenkrant Leesclub. Onze eregast is Anne-Gine
Goemans. Het programma begint om 15.00 uur. (Snel) Reserveren via
[email protected].
De dagboeken die de Zuid-Afrikaanse oud-president Nelson
Mandela in gevangenschap bijhield, staan op internet. Ook
manuscripten ter voorbereiding van zijn autobiografie en brieven
aan familieleden en medestrijders zijn te lezen. De dagboeken zijn
te vinden in het Nelson Mandela Digital Archive.
Generatiekloof?
De Boekerij, ISBN 978 90 225 6109 6 (€ 18,95)
nederland top 3
2012, week 13
Nico Dijkshoorn - Verder alles
goed
Stichting CPNB - € 2,50
Essay voor de Boekenweek 2012,
geschreven in de vorm van brieven en ansichtkaarten.
Schrijver Anton Dautzenberg mag niet meer werken voor het blad
Nederlands Pensioen & Beleggingsnieuws vanwege zijn steun aan
pedofielenvereniging Martijn.
Guus Kuijer wint
Astrid Lindgren Memorial Award 2012
Guus Kuijer is de eerste Nederlandse schrijver die de Astrid Lindgren
Memorial Award (ALMA) ontvangt. In aanmerking komen auteurs,
illustratoren, verhalenvertellers en leesbevorderaars die kinder- en jeugdliteratuur
promoten. 184 kandidaten uit 66 landen waren voorgedragen. De prijs wordt jaarlijks
uitgereikt en bedraagt zo’n 500.000 euro. De uitreiking is in mei in Stockholm.
Paulien Cornelisse - En dan
nog iets
Contact - € 12,50
Opvolger van ‘Taal is zeg maar
echt mijn ding’. Onnuttige en
amusante analyses van ons
taalgebruik.
Gijs Scholten van Aschat schrijft luisterboek
De acteur Gijs Scholten van Aschat schrijft het Luistergeschenk ‘Beretta
Bobcat’. De novelle gaat over het verlies van onschuld en over de ultieme
gevolgen van een liefde die voorbij is. Scholten van Aschat leent ook zijn
stem aan de publicatie. De Week van het Luisterboek duurt van 23 tot en
met 28 april 2012.
Onder de titel Maanlicht publiceert uitgeverij Querido dit najaar verhalen
van Hella S. Haasse die in haar nalatenschap zijn aangetroffen.Maanlicht
verschijnt op 29 september, de eerste sterfdag van de schrijfster.
Sommer & Caroline Stoessinger,
Frank Renout – Super Sarko
Conserve – € 100,Immigrantenzoon en ‘straatvechter’ Nicolas Sarkozy
schopt het tot president. Een
mannetjesputter die niet over
zich heen laat lopen!
Internationale Literatuurdagen Utrecht
Maanlicht in het najaar
De pianiste van Theresiënstadt, Alice Herz-
Adam Johnson – Gestolen
leven
Signatuur – €19,95
Beeldende en meeslepende
roman die zich afspeelt in
Noord-Korea, een onbekend
land ideaal voor literaire
fictie.
Nelson Online
Van 21 tot en met 29 april 2012 is de stad Utrecht, zetel van de
Boekenkrant, literair verbonden met Barcelona en Praag. Want
dan is het internationaal literatuurfestival City2Cities. Met
schrijvers, dichters en u natuurlijk! Kijk op www.city2cities.nl.
Geletterde boekendief
Een Duitse wetenschapper heeft 24.000 boeken gestolen. De buit van
de boekendief omvat vooral geologische boekwerken. De meeste stammen uit de 18e eeuw, maar er zit ook een werk uit de 16e eeuw tussen.
LUstrum – uit het archief van de boekenkrant
2012
Peter Buwalda - Bonita Avenue
De Bezige Bij - € 19,90
Avonturenroman annex familiedrama, waarin de vuurwerkramp en het noodlot belangrijke rollen spelen.
De Boekenkrant geeft een overzicht van de 3 meest verkochte boeken in de
eerste week van de maand van uitgave van de krant.
Bron: Stichting CPNB. De Stichting CPNB stelt De Bestseller 60 samen op
basis van door de Stichting Marktonderzoek Boekenvak / GfK Benelux
Marketing Services verzamelde verkoopgegevens van meer dan 900
Nederlandse boekwinkels.
vlaanderen top 3
2012, week 13
Ben Crom - De eendenkooi
De Harmonie – € 14,90
Een weekendje op Terschelling blijkt een zoektocht een
oorlogsverleden.
Nuyens - Jonge helden!
Christofoor - € 13,90
Zeven spannende verhalen
uit de rijke geschiedenis van
Hoorn.
Norbert Demeyer Tijgervlinder
Abimo BVBA - € 13,50
Ontvoering op klaarlichte
dag. Politie en pers gaan op
onderzoek.
2
Voor meer boekentips:
www.boekenkrant.com
april
2012 •
LITERATUUR
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
interview
Herkenbare
angsten
Het jaar 2002. ‘Moslimtoestanden’,
introductie van de euro, onzekerheid op
de arbeidsmarkt… Het is een wereld vol
verandering en angst. Houdt Isebrand
stand? We vragen
het aan Anton
Valens, schrijver
van Het boek Ont.
Door Sanne Wolters
‘Hoofdpersoon
Isebrand Schut
begint vol goede
moed aan een studie Biologie, maar
maakt deze niet af. Hij neemt een baantje
bij een callcenter, maar vindt zijn draai
niet. Dit is een herkenbaar probleem.
Veel mensen vinden het moeilijk om iets
te vinden wat leuk is en waar ze goed in
zijn. Anderen hebben weer moeite met
hun eigen administratie. Ze vinden het
lastig en ingewikkeld. Dit houdt hen
tegen om de post te openen. Ze zijn bang.
Isebrand Schut speelt in op deze angst en
begint een zelfhulpgroep voor dit soort
mensen, Man&Post. Tijdens deze bijeen-
komsten zoeken de mannen van de groep
hulp bij het openen van hun post. Zo
proberen ze samen hun administratieve
problemen op te lossen. Dan is er ook nog
het groetprobleem waar de hoofdpersoon
mee zit. Hij durft zijn buren en mensen
op straat niet te groeten. Ik merk dit ook
in mijn dagelijks leven.’
Dan komt ene Cornelis Meckering in beeld.
Wat voor invloed heeft deze imposante
man op Isebrand?
‘Meckering voegt zich bij de zelfhulpgroep. Hij is een kleine belegger, een
organisatieadviseur, kortom een succesverhaal. Er lijkt niets aan hem te
mankeren. Meckering heeft een obsessie voor het voorvoegsel ‘ont’. Hij vraagt
zich af waar het woordje vandaan komt
en besluit er een boek over te schrijven.
Isebrand wordt hierin mee getrokken
en samen werken ze aan Het boek Ont.
Hierin worden problemen over van alles
en nog wat besproken. Maatschappelijke
problemen en woorden met het voorvoegsel ‘ont’, zoals ‘ontvangen’ en ‘ontbijten’. Meckering heeft een goede invloed
uitgelicht
Een uitzonderlijk boek
Christophe Vekeman schreef lichtabsurdistische boeken en dichtbundels
met borsthaar. Opvallend is daarom zijn
nieuwe boek Een uitzonderlijke vrouw,
omdat het tegen die eerdere boeken
afsteekt.
Een uitzonderlijke vrouw gaat over Gwen,
een meisje dat in alle rust opgroeit. Haar
moeder denkt dat ze zich verveelt, maar
Gwen is een ander meisje dan de anderen. Ze is gelukkig met zichzelf. Ze heeft
er moeite mee contact te leggen, maar
daar heeft ze nog geen behoefte aan.
Later verandert dat. Gwen gaat op zoek
naar haar eigen identiteit, naar liefde en
geluk. Ze is zo anders dan andere meisjes,
maar dat stemt Gwen niet altijd positief.
Een uitzonderlijke vrouw verkent het
perspectief van een vrouw, het is existentialistisch van karakter. De definiërende
zoektocht van Gwen is geschreven in een
lichte en uitnodigende schrijfstijl. Wat
maakt het ook uit dat dit boek zo anders
is dan Vekemans
andere boeken. Het is
goed.
Christophe Vekeman,
Een uitzonderlijke
vrouw, Uitgeverij De
Arbeiderspers,
ISBN 978 90 295 8345 9
(€ 19,95)
a d v e r t e nt i e
NEEM NU EEN ABONNEMENT EN
ONTVANG DE BOEKENKRANT
THUIS! 6 NUMMERS VOOR € 15.
Ja,
ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 6 nummers voor € 15,inclusief bezorgkosten
Naam
Straat
Postcode
Land
e-mail
Handtekening
:
:
:
:
:
:
Plaats
Stuur deze bon naar : Boekenkrant Visschersplein 160 3511 LX Utrecht Nederland
Anton Valens
op Isebrand en er groeit een vriendschap
tussen de twee mannen.’
Dat gaat de goede kant op…
‘Uiteindelijk loopt Het boek Ont op niets
uit en ook aan de vriendschap komt een
eind. Meckering verdwijnt uit het leven
van Isebrand nadat hij al zijn geld is
kwijtgeraakt. Door de komst van de euro
heeft de organisatieadviseur geen inzicht
meer in zijn kapitaal. Eén ding blijft: het
schilderij dat de zoon van Meckering
heeft geschilderd en dat Isebrand heeft
gekocht.’
Vervolgens is er Manja.
column
‘Ze is zijn chef bij het callecenter en
Isebrand wordt verliefd op haar. Na zijn
ontslag blijft hij aan haar denken en
het verlangen naar haar groeit. Af en
toe komt hij haar op straat tegen, maar
daar blijft het bij. Aan het einde gaat hij
weer naar haar op zoek. Met succes, hij
belandt bij haar in bed.
Isebrand Schut vindt
houvast in het leven…’
Anton Valens, Het
boek Ont, Uitgeverij
Augustus,
ISBN 978 90 457 0473 9
(€ 19,99)
De ramproman
Wat maakt de Nederlandstalige literatuur zo ongeïnteresseerd in nieuwsfeiten? Tenzij een gebeurtenis zo groot
is als de Tweede Wereldoorlog of het
afscheid van Indië als kolonie, blijven
schrijvers ofwel in hun
achtertuin ofwel in hun
hoofd wroeten. Rampen en
incidenten die terugkeren
in romans, en het omgekeerde, romans die aan
rampen en incidenten worden gekoppeld, zijn twee
vormen van literatuur die
we in het Nederlandse taalgebied te weinig kennen.
In 2010 publiceerde Peter
Buwalda Bonita Avenue,
waarin de vuurwerkramp
in Enschede een sturende rol speelt. In
Begeerte heeft ons aangeraakt van Bert
Natter komt die gebeurtenis eveneens
voor. Een paar thrillerauteurs bedienen zich van de moord op Pim Fortuyn
(Ross) en de auto-aanslag tijdens
Koninginnedag 2009 (Asman), maar
literaire collegae zwijgen. En verder?
De cafébrand in Volendam, de moord
op Theo van Gogh, het vliegtuigongeluk in de Bijlmer? Ik ken geen enkel
literair boek over die gebeurtenissen.
Dan maar de grens over. Donderhart
van Thomas Blondeau speelt rond
de aanslagen in Londen, in 2005. Een
Belgische mijnramp heeft nog een
plek in Margot Vanderstraetens Mise
en place. Ook hier is het sprokkelen.
Hoe staat het met een van de grootste rampen die België overkwam, de
Eerste Wereldoorlog? Die heeft volgens
mij pas vorig jaar een literair monument gekregen
in Post voor Mevrouw
Bromley van Stefan Brijs.
Zijn Nederlandse of
Nederlandstalige schrijvers bang om hun vingers
te branden aan een ramp?
Om mensen te kwetsen
met een incident? Zijn ze
introvert? Of heeft het,
althans in Nederland, met
calvinisme te maken?
En toen was daar het
Boekenweekgeschenk 2012, van de
Vlaming Tom Lanoye. Heldere Hemel
vertelt over een waargebeurd incident.
Een gevechtsvliegtuig vloog in 1989
vanuit de Sovjet-Unie naar België,
waar het onbemand neerstortte.
Waarschijnlijk kwam het vliegtuig
nooit eerder terecht in een literair
boek.
Dit zette me aan het denken. Over
rampromans. En de vraag kwam bij
me op: wat maakt de Nederlandstalige
literatuur zo ongeïnteresseerd in
nieuwsfeiten?
Roel Weerheijm
3
LITERATUUR
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m • a p r i l
bespreking
Zola en Katrina
Gilles Leroy schreef een Amerikaanse
roman, over een oude, zwarte vrouw
in het diepe zuiden van de VS. Zijn
beeldende roman Zola Jackson
combineert twee krachtige vertellingen:
een levendig portret van een kranige
vrouw en een verslag van de orkaan
Katrina.
Door Roel Weerheijm
Zola Jackson is een zwarte, oude exlerares, in ‘zomaar’ een woonwijk in het
zuiden van de VS. Ze had een blanke man
met wie ze een zoon kreeg. Toen hij nog
een baby was, doorstonden ze samen een
heftige orkaan. Ze voedde hem streng op,
wat haar reprimandes van de burgerlijke
buurvrouwen opleverde. Maar ze zette
door en haar mulattenzoon schopte het
verder dan die blanke jochies. Hij haalde
de beste cijfers en kreeg een prestigieuze
studiebeurs. Maar nu is hij dood en de
herinneringen aan hem, en aan zijn partner met wie Zola het nooit kon vinden,
zijn bitterzoet.
En dan is er nog Zola’s tweede man,
Aaron, die haar trouwde om voor haar en
haar zoon te zorgen, die haar wilde leren
zwemmen (wat ze weigerde) en die geen
romantische clichés uitleefde, maar die
deed wat hij beloofd had. Hij bouwde in
drie maanden een huis voor hen. In zijn
eentje, met een steviger fundament dan
welke betonnen constructie ook.
In dat oerstevige huis zit Zola nu. Zonder
man en zonder zoon, met haar hond Lady
en alle drank die ze in haar huis kon
vinden. De orkaan Katrina heeft haar wijk
gegeseld,
overstroomd
en kapotgemaakt. Ze
zit op een
bovenverdieping op
een zompig
matras,
terwijl de
rioolstank
bijna overweldigend is.
Overal vies,
bruinzwart
water. Ze kan,
column
Boekfetisjisme
laten. Als je een boek leest, moet je dat
Waarschijnlijk heb je evenveel verdoen op een manier die het, na lectuur,
schillende lezers als dat er mensen
zo ongelezen mogelijk weer achterlaat.
zijn. U leest deze column vanuit een
Een kaft verdraagt geen vieze handen.
ander referentiekader dan uw buurLezen in bad is heiligschennis. Wie een
man, of uw tafelgenoot. De dialoog die
boek op de achterbank van de auto
u met deze tekst voert, is zeker verin de zon laat bakken, verdient een
schillend van die van een ander. Toch
lijfstraf.
houden bepaalde opsplitsingen echt
De andere soort geniet van het tegensteek.
Onlangs werd ik betrokken bij een con- deel. Leden van deze sekte vouwen
de hoeken van de bladzijden om, en
versatie waarin lezers heel duidelijk
vinden het een belediging als een
in twee soorten werden verdeeld. Tot
werk er ongehavend – en dus ongede eerste soort behoren de – zo werden
lezen – uitziet. Hoe
ze althans beschreven
meer tekenen van
– boekenfetisjisten; zij
gebruik, hoe groter de
niet kunnen verdragen
opwinding. De leden
dat het boek als een
van deze soort maken
voorwerp wordt behanaantekeningen. Bij de
deld. De tweede soort
eerste lectuur doen ze
bestaat uit boekenliefdat in blauwe inkt. Bij
hebbers die van ganser
de twee lectuur kiezen
harte wensen dat een
ze voor een andere
boek er, liefst zo veel
kleur. Hebben ze geen
mogelijk, gebruikt
pen of potlood bij de
uitziet. Beide soorten
hand, dan krassen ze
begrijpen elkaar niet.
met de nagel in de
Integendeel.
blanke marge: kan de
Van wat voor de een
Foto: Tom van Nuffel
balpen nadien nog zijn
vreugde oplevert, krijgt
functie vervullen. En bij elke lectuur
de ander buikpijn en nog veel meer. Ik
staan ze versteld van de passages die
denk dat de twee soorten, als puntje
ze de vorige keer hebben aangestipt.
ooit bij paaltje komt, met elkaar op de
Ze lezen door de aangestreepte woorvuist zouden gaan. Fetisjisten krijgen
den ook hun eigen geschiedenis weer.
het benauwd als de rug van een boek
Dat kan gênant zijn. Wie verliefd is,
een vouw vertoont. Van een ezelsoor
leest Madame Bovary anders dan wie
beginnen ze te krijsen. Treffen ze in
bedrogen wordt.
een boek een stuk teennagel aan, een
Ik hoef u niet te zeggen dat een blik op
haar, of een ander onderdeel van een
een boekenkast volstaat om te bepalen
lichaam in gebruik, dan veren ze tegen
tot welke soort zijn eigenaar behoort.
het plafond van boze verontwaarIk hoef u ook niet te zeggen tot welke
diging. Je vernedert een boek – het
soort ik behoor.
werk, de auteur, de kunst – door het
Margot Vanderstraeten
te bepotelen, en er sporen in achter te
4
2012
uitgelicht
en wil, niet zwemmen. Langs haar raam
drijven lijken, allemaal met gebolde kleding, op de buik, armen gespreid als een
gekruisigde Jezus. ‘Christelijke bodybags’
noemt ze het. Soms vaart er een rat mee
op een lijk. Ook in de bomen hangen lijken. Van de daken schreeuwen mensen
dat er hulp aankomt. Of toch niet, omdat
de helikopters niet voor hen zijn, maar
voor de rijke buurten.
Zola Jackson overtuigt. De portrettering
van de intrigerende Zola is innemend
en liefdevol. Tegenstrijdig, maar menselijk. Haar warme én haar kille kanten
komen uit dezelfde, oprechte bron. Leroy
benoemt de rassenstrijd in het zuiden
van de VS enkele malen subtiel, maar
het dreunt op elke pagina mee. Daarbij
komt het verlies van geliefden en de
eenzaamheid waar Zola in belandt. De
passages over de orkaan Katrina zijn
filmisch en raak, juist door de details.
Stank, kolkende riolen, ratten, de trap
die verzwolgen is door vettig, stinkend
water. De ongelofelijke schaal van
vernietiging. Maar Zola Jackson is geen
verwordingsroman. Zola laat zich er niet
onder krijgen. Ze mag dan gepensioneerd en eenzaam zijn, ze is vitaal en ze
laat zich door niets en niemand slachtofferen. Zelfs niet door Katrina.
Geen doordeweekse
roman
Een oude man kijkt terug op het leven.
Spijt kent hij niet, hij heeft zich altijd
geplooid naar de situatie. Daardoor is hij
veel verschillende dingen geweest, van
vrachtwagenchauffeur tot verkrachter,
en heeft hij twee geliefden gehad waar
hij te vroeg afscheid van moest nemen.
Momenteel heeft hij nog maar twee
dingen te doen: genieten van zijn vrijheid,
en de Sociale Dienst om de tuin leiden om
het eerste te kunnen doen.
Elvis Peeters heeft een reputatie als
‘bekende onbekende schrijver’. Zijn
romans De ontelbaren en Wij kregen
lof, en enkele nominaties voor literaire
prijzen. Zijn verhalenbundel Brancusi is
een prachtige Geheimtipp. Ook Dinsdag
is fascinerend. Een terugblik die nergens
goedkoop en nergens weemoedig is. De
man die terugkijkt, ervaart zijn herinneringen zo levendig alsof ze zich op dat
moment nogmaals afspelen.
Elvis Peeters, Dinsdag,
Uitgeverij Podium,
ISBN 978 90 575 9515 8
(€ 17,50)
Gilles Leroy, Zola Jackson, Uitgeverij
Cossee, ISBN 978 90 593 6345 8
(€ 18,90)
adve rte n ti e
www.pathofthepatriots.com
KEMPER CONSEIL Publishing
april
2012 •
LITERATUUR
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
interview
interview
De idealen van Gerrit Komrij
vervolg pagina 1
‘Je ziet de geschiedenis van de jaren
zestig zich herhalen,’ zegt Gerrit Komrij.
‘Occupy is er nog maar kort, maar het is
dezelfde beweging die toen gaande was:
het heersende gezag niet accepteren, de
generatie boven je willen wegsturen.
Daarom is De loopjongen ook heel actueel: de maatschappelijke onrust van de
jaren zestig steekt nu weer de kop op. Het
is crisis en de mensen willen de oorzaak
van hun boosheid, de machthebbers,
straffen. Mijn boek laat dat zien. Hoe
raken mensen door actuele ontwikkelingen en heersende onvrede bevangen? Het
boek is een onvoltooid verleden tijd.’
Testament / Statement
‘De loopjongen is een testament van
mezelf. De drie delen van het boek staan
voor drie fases in mijn eigen leven. De
slaperige jaren vijftig, de rumoerige,
dromerige jaren zestig en zeventig, en
het ontwaken uit die droom in de jaren
tachtig.’
Komrij maakte het ontstaan van naoorlogs idealisme, en later de ontnuchtering,
mee als toeschouwer. Het was een tijd
van radicalisering, vertelt hij. ‘Een oude
schoolvriend, Paul, werd een extreme
kant opgeduwd. Je hoorde hem nooit.
Brave jongen op school, zijn moeder
was dominee. Jaren later las ik een
illustratie abe borst
krantenbericht over hem. Bleek hij zich
bij de “Marxistisch-Leninistische Partij
Nederland” te hebben aangesloten.’
Pauls verhaal vormde de basis voor De
loopjongen: hoe een rustige jongen in
de greep van radicalisme komt. Pas op
het laatst veranderde Komrij zijn naam
in ‘Arend’. Naar de vogel met de nietsontziend scherpe blik die alles van een
afstand overziet? ‘Arend was een gebruikelijke naam in die tijd – maar inderdaad,
die associatie past bij het boek.’
bespreking
Fee, ef, Finkers
Poëzie, zo moeilijk nie
op alles rijmt wel iets
behalve dan op waterfiets
op waterfiets rijmt niets
In tegenstelling tot enkele collegae zocht
cabaretier Herman Finkers het nooit in
de boeken. Tot nu: twee boeken zijn uit,
met zijn fraaiste teksten.
Na zijn cabaretvoorstelling Kalm aan en
rap een beetje, in 2000, was de inspiratie op. Herman Finkers nam even rust.
‘Even’ duurde zeven jaar. Een deel van
de pauze was gedomineerd door ziekte:
Finkers bleek chronische lymfatische
leukemie te hebben. Hij herstelde van
zijn behandeling en keerde in 2007
terug met de voorstelling Na de pauze.
Die voorstelling had het karakter van
een terugblik: op de zeven jaar, op
zijn ziekte en herstel, op zijn eerdere
programma’s. De terugblik op zijn
carrière blijkt nu ook uit twee nieuwe
boeken. Poëzie, zo moeilijk nie (verzamelde verzen) en De cursus ‘omgaan
met teleurstellingen’ gaat wederom niet
door (verzamelde vertelsels). Opvallend:
Finkers schreef meer gedichten dan
geroemde poëten M. Vasalis en J.C.
Bloem. Dit terwijl een van zijn bekendste gedichten luidt:
Finkers’ humor is intelligent, maar krijgt
een absurdistische lading omdat zijn
taalgrappen de alledaagse realiteit ontwrichten. Zoals in het ‘Verhaaltje voor het
slapengaan’: ‘Er was eens een fee. Die fee
woonde in een ver, ver land. Lang, heel
heel lang, o die fee was ontzettend lang.
Die fee was zó verschrikkelijk lang dat
er een speciaal rijtuig voor haar moest
worden gebouwd. Stond er ook op: ‘feevervoer’. Die fee was geen goede fee. Nee,
het was een heel verkeerde fee. Het was
bijna een ef. Zo, en nu gaan slapen.’
Wie verwacht dat gelezen cabaretteksten
“minder” zijn dan de voorstellingen zelf
(zoals men na een boekverfilming zegt
dat het boek beter was), zal aangenaam
verrast zijn. Misschien komt het doordat
Finkers’ teksten niet afhangen van visueel vermaak of voordrachtskunst, misschien doordat Finkers’ stem aangenaam
door je hoofd galmt bij het lezen. Herman
Finkers maakte tijdloos cabaret, trager
dan zijn collegae en minder op de actualiteit inspelend. Het was hoog tijd dat
deze boeken uitkwamen: nu kunnen we
Finkers ook op een andere, meer tijdloze
manier waarderen.
Herman Finkers, Poëzie, zo moeilijk nie,
Uitgeverij Thomas Rap, ISBN 978 94 004 0124 2
(€ 14,90)
Herman Finkers, De cursus ‘Omgaan met
teleurstellingen’ gaat wederom niet door,
Uitgeverij Thomas Rap, ISBN 978 94 004 0002 3
(€ 17,90)
Iedereen aan de goede kant
Hoe het Arend vergaat, verging het
Komrij ook. Opgegroeid in Winterswijk
ging hij in Amsterdam op kamers aan
de Jacob van Lennepstraat. ‘Iedereen die
niet uit Amsterdam kwam, was achterlijk. Ik had zelfs nog nooit homo’s gezien.
In de boeken van Anna Blaman had ik
gelezen dat homo’s suède schoenen droegen. Nou, ik maar kijken en zoeken…’
Snel werd het broeierig. Komrij keek
toe. ‘Jongeren die rond het einde van de
oorlog waren geboren, waren volwassen. Hun ouders wilden weinig loslaten
over de oorlog en ze wilden het leven
van voor de oorlog restaureren. Dat lukte
niet. Jongeren wilden hun gezag omverwerpen. Maar er mocht niets voor in de
plaats komen! Dat werkt natuurlijk niet.’
Hier gaan de paden Arend en Komrij
uiteen. ‘Toen het radicaler en principiëler
werd, haakte ik af. Gingen ze Maoïstische
vergaderingen organiseren. Met notulen.
Niets voor mij.’ Daarna deed hij zijn best
er buiten te blijven. ‘Het enige wat ik
eraan heb bijgedragen, was een ongelukje: een vriend vroeg me om gedichten,
om in zijn blad te publiceren. Bleek dat
achteraf een of ander radicaal-anarchistisch blaadje te zijn.’
Self-made man
Komrij is, met een commerciële term,
een self-made man. ‘Na de zogenaamde
“Grote Drie” kon er niets meer komen.
Dat vonden ze zelf althans, en ze duldden
niemand naast zich. Maar mijn generatie
is toch teveel los zand.’ Nadenkend somt
Komrij een rijtje schrijvers op: Brouwers,
Biesheuvel, ’t Hart, Bernlef… ‘Dat kun je
geen stroming, geen generatie noemen.’
Maar veel van hen zochten hun heil bij
tijdschriften, verwante zielen. Komrij
bleef op zichzelf.
Jeugdzonde
Terwijl zijn literaire ster gestaag rees,
was Komrij er getuige van hoe zijn leeftijdsgenoten de machtsposities hadden
overgenomen, om hun idealen te grabbel te gooien en er een puinhoop van
te maken. Hoewel hij zich afzijdig hield
in de jaren zestig, toont Komrij zich nu
betrokken, en boos, over de actualiteit.
‘Ze hebben de macht nu veel steviger
in handen dan de generatie die ze in
de jaren zestig onttroond hebben. Ze
zijn nog erger, en met hun financiële
constructies hebben ze zichzelf bijna
onkwetsbaar gemaakt. En àls de zittende
machthebbers nog eens terugblikken op
de jaren zestig, is dat met een vertederende glimlach. Neem Barroso, de voorzitter van de Europese Commissie. Een
jeugdzonde, noemt hij zijn Maoïstische
tijd liefkozend. Dat was het niet! Het was
die jongens allemaal zeer ernstig.’
De loopjongen gaat over de paar mensen
uit die tijd die hun idealen trouw zijn
gebleven. ‘Voor hen, voor mijn klasgenoot Paul bijvoorbeeld, is dit boek een
monument. Idealen zijn vreselijk belangrijk, je moet ze te
allen tijde in stand
houden, met alle
risico’s van dien.’
Gerrit Komrij,
De loopjongen,
Uitgeverij
De Bezige Bij,
ISBN 978 90 234 6868 4
(€ 17,50)
adve rte n ti e
Bestel nu alvast
de dichtbundel
“ik vertel je over mij”
van Eva Keeris
www.lipari.nl
5
a dv e rt e nt i e
Het aangrijpende
levensverhaal van ’s werelds oudste
Holocaustoverlevende
‘Ik was diep ontroerd.’
Nelson Mandela
NU IN DE BOEKHANDEL
6
april
2012 •
LITERATUUR
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
interview
Energie en strijd
‘De bourgeois overvreet zich. Vooral
aan vlees.’ De Britse schrijver John
Berger hekelt de eendimensionale en
consumptiegerichte manier waarop ‘we’
John Berger
foto jan hartholt
tegenwoordig met de natuur omgaan.
Maar hoe moeten we de natuur dan
beter begrijpen?
John Berger schreef een divers oeuvre bij
elkaar, met veel aandacht voor onderwerpen als duurzaamheid, sociale wederkerigheid, rechtvaardigheid. Een selectie
van teksten over dieren, de bundel
essays met de titel Why look at animals?,
groeide al snel na publicatie, enkele
jaren geleden, uit tot een van de meest
geciteerde bronnen. Dit jaar verscheen
een nieuwe Nederlandse vertaling onder
de titel Waarom naar dieren kijken. Het
boek leverde John Berger vorig jaar de
Groeneveldprijs op.
De teksten uit Waarom naar dieren
kijken, geschreven tussen 1971 en 2009,
bespreken de verhouding tussen mens en
dier. Niet voor niets blijken enkele van de
oudste grottekeningen juist dieren af te
beelden. Vóór de industriële revolutie van
twee eeuwen geleden, historisch gezien
nog zeer nabij, stond het dier, samen met
de medemens, middenin de wereld van
de mens. Die nabijheid van dieren was
niet gelegen in het gebruiken van hun
vlees, leer of botten. Nee: dieren hadden
bovenmenselijke, magische functies.
Men zag dieren als orakels, boodschap-
Het werk van John Berger staat centraal op een symposium op 11 april 2012 in
Kasteel Groeneveld te Baarn. Ter gelegenheid hiervan heeft Uitgeverij Cossee
een nieuwe Nederlandse uitgave verzorgt van Waarom naar dieren kijken.
Zie voor meer informatie: www.kasteelgroeneveld.nl
pers. Opvattingen zoals in India, waar de
koe heilig is, waren ook in het Westen
gangbaar.
wel verstoken van contact met andere
dieren en aangewezen op kunstmatig
voedsel.’
Berger is een minzaam schrijver: hij
werkt niet vanuit een ideologie of
programma, maar presenteert de feiten
zoals ze zijn. Liever gezegd: hij presenteert de dieren zoals ze zijn. Want een
dier is niet onschuldig, legt hij uit. Dat
is er later door mensen in gezocht, toen
de mens het dierlijke, het mechanische
in zichzelf wilde overwinnen. Hetzelfde
geldt voor de natuur. Die is niet onschuldig, die is onverschillig en leent haar
energie net zozeer uit aan het kwade als
aan het goede.
Nee, de moderne mens heeft het niet
begrepen. ‘Natuur is voor tevredenen
of legen,’ dichtte J.C. Bloem – de natuur
is voor stadse mensen een belachelijke
karikatuur geworden. ‘De natuur wordt
beschouwd als een tuin, of een uitzicht
dat wordt omkaderd door een raam, of
als een arena van vrijheid. Boeren, zeelui,
nomaden weten beter.
De natuur is energie en
strijd. Ze is wat bestaat
zonder enige belofte’,
aldus Berger.
Was het dier voor millennia het onderwerp van mystificatie en religie, in de
moderne tijd is het dier uitgebuit op een
ongekende schaal. En als we diervriendelijk denken te doen door huisdieren
aan te schaffen, hebben we het mis:
‘De kleine leefeenheid van het gezin
ontbeert ruimte, aarde, andere dieren,
jaargetijden, natuurlijke temperaturen,
enzovoort. Het huisdier is ofwel gesteriliseerd ofwel seksueel geïsoleerd, uiterst
beperkt in zijn lichaamsbeweging, vrij-
De kop is eraf
Na de scheiding van haar
ouders verhuist Emilie
met haar moeder en
broertje Jacob naar een
oud huis buiten de stad.
Op een avond verschijnt
er een jongeman, Anders,
in de tuin. Emilies
moeder slaat hem neer
met een knuppel. Maar Anders blijkt een
fatsoenlijke jongen, die beweert vroeger
in het huis gewoond te hebben. Hij biedt
aan om te helpen met de tuin. Emilie
en Jacob geraken in de ban van Anders.
Emilie omdat ze ontmaagd wil worden
en Jacob omdat hij denkt dat Anders een
fantasiefiguur is. Als Emilie ontdekt hoe
Anders zijn ouders terroriseert, veranderen de verhoudingen snel.
Erling Jepsen, De kop is eraf, Uitgeverij
Cossee, ISBN 978 90 593 6343 4 (€ 19,90)
Massa
Massa is het verhaal
van Margot, iemands ex
en ietwat op de dool. Ze
gaat aan de slag bij het
schimmige Blurred Inc,
een bedrijf dat de restjes van multinationals
oplapt. Uitzonderlijk
getalenteerd en opererend op het randje van het illegale dringt
ze steeds dieper door in deze verborgen
wereld. Tot een weg terug onmogelijk is.
Tot ambitie alle redelijkheid overtreft.
Ruim water
Ruim water bevat
de columns van A.L.
Snijders, die eerder
verschenen in dagblad
Het Parool. De columns
bieden een fascinerende
inkijk in het schrijverschap van de ‘Meester in
de Beperking’. Snijders
weet als geen ander het alledaagse tot
literatuur te transformeren, en andersom.
Want wie anders dan A.L. Snijders ziet
zelfs nog poëzie in het koken van een
artisjok?
A.L. Snijders, Ruim water, Uitgeverij
Thomas Rap, ISBN 978 94 004 0271 3 (€ 19,90)
Zielhond
De oude scheepsbouwer
Clovis Loos vocht mee in
de Tweede Wereldoorlog.
Zijn enige zoon Richter
is marinier en wordt
opnieuw uitgezonden,
dit keer naar Irak. Clovis
raakt van het nieuws
danig in de war. Hij
herinnert zich de slag bij de Sloedam in
Zeeland. Een andere soldaat ving de kogel
op die, dat weet hij zeker, voor hem was
bedoeld. Ook herinnert hij zich dat er
voor zijn vader Jacques, de werfeigenaar,
een remplaçant werd gekocht om in zijn
plaats de dienstplicht te vervullen. De
oude Clovis besluit om zielhond te worden voor zijn zoon.
Joost Vandecasteele, Massa, Uitgeverij De
Lia Tilon, Zielhond, Uitgeverij Cossee,
Bezige Bij, ISBN 978 90 854 2336 2 (€ 19,95)
ISBN 978 90 593 6327 4 (€ 18,90)
naar dieren kijken,
Uitgeverij Cossee, ISBN
978 90 593 6349 6
(€ 12,90)
Dit artikel is onderdeel
van de Groeneveldreeks
over landschapsliteratuur. Kasteel
Groeneveld wil mensen zodanig raken,
dat ze zich verantwoordelijk (gaan)
voelen voor landschap en platteland.
bespreking
Het onvertelbare
Ik vertel expres niet waar De hemelse
kamer over gaat. Wie de hoofdpersoon is
en wat hij doet, in dit boek. De literaire
vertelkracht van het onvertelbare aan
dit boek is veel interessanter.
Door Roel Weerheijm
nieuwe titels
John Berger, Waarom
Op pagina 33 van De hemelse kamer
citeert Huub Beurskens Seneca: Nescisse
cupies nosse quae nimium expetis: ‘U
zult begeren niet te weten wat u zoekt.’
In Seneca’s Oedipus is de hoofdpersoon
gelukkig in de zekerheid van een aantal
zaken, tot blijkt dat hij zijn vader doodde
en zijn moeder huwde.
De hemelse kamer is volgens hetzelfde
recept geschreven: feiten raken al snel
ontwricht door andere feiten, die weer
vervangen worden voor nieuwe feiten.
Wat het verhaal lijkt te zijn, blijkt een
klein onderdeel van een groter verhaal
te zijn, enzovoorts. De roman is een
vreemde caleidoscoop van steeds verder
uitdijende perspectieven.
Dit boek is een uitdaging. Beurskens’
zinnen zijn bijna archaïsch ingewikkeld
en de korte hoofdstukken schijnen continu een ander licht op het verhaal. De
hemelse kamer begint bij het einde, met
de constatering dat er aan elk verhaal
andere verhalen voorafgaan.
Dat is dus het onvertelbare aan dit boek:
De hemelse kamer doet er 333 pagina’s
over om indirect toe te geven dat het verhaal helemaal niet verteld kan worden.
Daarom vertel ik u
niet waar dit boek over
gaat. Lees het boek, en
ontdek het zelf.
Huub Beurskens,
De hemelse
kamer, Uitgeverij
Wereldbibliotheek,
ISBN 978 90 284 2433 3
(€ 24,90)
adve rte n ti e
Griekenland
en de wijnen
Frederiek Lommen reisde heel
Griekenland door voor de verhalen en
de wijnen. Dankzij de wijnrenaissance
ontwikkelt het land van Dionysos
zich vinologisch tot een interessante bestemming. Volgens Harold
Hamersma in NRC: ‘een charmant
boek, omdat Lommen niet alleen over
wijn bericht, maar ook verslag doet
van haar wandeltochten en bezoeken
aan grote steden.’
ISBN 9789077557808
Prijs: 22,95
Uitgeverij Totemboek
tel. 020 6459972
www.totemboek.nl
7
leesclub
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m • a p r i l
2012
Hallo leesclub!
De Boekenkrant stelt elke maand een nieuw boek en zijn schrijver/schrijfster aan u voor. Hierbij geven wij
ook een stelling en een aantal vragen. Deze zijn om met nog meer gevoel en betrokkenheid van het boek te
kunnen genieten. Alleen of samen, in de leesclub!
dossier
Rebecca
Makkai
Rebecca Makkai is onderwijzeres in
Chicago. Ze schreef verschillende korte
verhalen die vier achtereenvolgende
jaren, van 2008 tot en met 2011, werden
opgenomen in The Best American Short
Stories. De lener is haar romandebuut en
werd direct een internationale bestseller. ‘Het komt maar zelden voor dat een
eerste roman zo intelligent, meeslepend,
onderlegd, grappig en ontroerend is als
De lener,’ aldus Richard Russo, winnaar
van de Pulitzer Prijs.
De lener
Lucy Hull werkt als bibliothecaresse in
een dorpje in Missouri. Per ongeluk kidnapt ze haar favoriete boekenwurm, de
tienjarige Ian Drake. Hij haalt Lucy over
om hem in haar auto mee te nemen op
avontuur, ver weg van zijn overbeschermende, streng gelovige moeder die hem
heeft ingeschreven voor een anti-homocursus. Onderweg probeert Lucy vrede te
sluiten met haar vader die jaren geleden
zijn Russische vaderland is ontvlucht, en
ze vraagt zich af waarom ze blijkbaar zo
popelde om aan haar eigen bestaan te
ontsnappen. De lener is een road movie,
geïnspireerd door de liefde voor lezen en
het geloof dat boeken de wereld kunnen
veranderen.
Rebecca Makkai, De lener, Orlando
Rebecca Makkai
uitgevers, ISBN 978 90 229 5996 1 (€ 19,95)
vragen en stellingen
Uitnodiging
leesclub orlando
‘Makkai heeft een prachtige roman
geschreven waarin verwijzingen naar
kinderboeken slim verweven zijn in
een plot als een bonte lappendeken. Het
allermooiste is echter Lucy’s stellige
geloof in het vermogen van boeken om
mensen te redden.’ – Booklist
• Welke boeken hebben in jouw jeugd
de meeste invloed op je gehad? Zijn er
boeken bij die ook in De lener worden
genoemd?
• Kun jij je een bestaan voorstellen zonder literatuur? In welk opzicht zou je
leven er anders hebben uitgezien, als je
geen boeken had kunnen lezen?
• In veel opzichten is De lener net zo goed
het verhaal over de volwassenwording
van Lucy als een boek over Ian. Vind je
dat ze net als Jim aan het eind van De
avonturen van Huckleberry Finn aan het
eind van het boek bevrijd is, of is ze er
erg op achteruitgegaan door haar belevenissen, net als Humbert in Lolita?
• Wettelijk gezien is het een misdaad om
Ian mee te nemen uit Hannibal, en toch
is het lastig om Lucy haar daden kwalijk te nemen. Heb je het idee dat Lucy
de gebeurtenissen correct weergeeft? Is
ze een betrouwbare verteller?
• Moet je eerst zelf kinderen hebben – of
in Lucy’s geval plaatsvervangend ouder
zijn – om met je eigen ouders in het
reine te komen?
8
Leesclub Orlando
is nu online!
De Boekenkrant feliciteert Orlando
uitgevers met de nieuwe leesclub.
Ga naar www.leescluborlando.nl
en lees mee!
inzendingen
Maak kans op een
leuk boekenpakket
GRNVLD
Sociëteit
Literair
Op zondagmiddag
22 april aanstaande
bent u vanaf 14.00
uur welkom op de
GRNVLD Sociëteit
Literair, georganiseerd in samenwerking
met de Boekenkrant Leesclub. Het geheel
gerenoveerde Koetshuis van Kasteel
Groeneveld staat in het teken van literatuur, poëzie en tekenkunst. Ontmoet
Anne-Gine Goemans, test uw kennis van
boeken, geniet van muziek en poëzie en
vergeet niet te eten
en te drinken! De
entree bedraagt vijf
euro per persoon,
een vloeibare consumptie is inbegrepen. Het programma
begint om 15.00 uur.
U kunt (op moment van dit schrijven)
nog reserveren via [email protected].
Kasteel Groeneveld
Groeneveld 2
3744 ML Baarn
De Boekenkrant wil meer doen voor de
leesclubs. Daarom komen wij graag met
u in contact. Beantwoord de volgende
vragen en maak kans op een leuk boekenpakket of op een meet & greet met een
echte schrijver!
• Hoeveel deelnemers telt
uw leesclub?
• Hoe vaak komt u samen?
• In welke plaats komt u
samen?
• Wat is uw laatst gelezen
boek?
Stuur uw antwoorden met uw naam en
adres naar: [email protected]
april
2012 •
internationaal
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
interview
‘Burgers, verzamel u rond de luidsprekers, want wij
brengen u belangrijke nieuwe informatie!’
Jun-do’s leven staat in dienst van de
Geliefde Leider. Eerst als veertienjarige
tunnelsoldaat om in het absolute
duister te vechten, dan als ontvoerder
van Japanners en vervolgens als
inlichtingenofficier op een klein
vissersbootje, de Junma. Ondanks zijn
slechte ‘songbun’ schopt hij het tot held
van de natie. Hij gaat zelfs op missie
naar Amerika, waarna hij, weer thuis, in
een werkkamp belandt. Gestolen leven is
een meeslepende en originele roman vol
verrassende wendingen en personages.
Adam Johnson bezocht Noord-Korea,
bestudeerde land en volk, las verhalen
van ‘overlopers’ en verwerkte feit en fantasie tot een origineel en beeldend boek:
Gestolen leven.
Lukte het tijdens je bezoek aan NoordKorea sowieso wel het land en de ‘gewone’
mensen te leren kennen?
‘Het is een Noord-Koreaan niet toegestaan met een buitenlander te praten, dus
elke ontmoeting en elk gesprek dat ik had
was gearrangeerd. Het gaf me een indruk
van paranoia en zelfcensuur, waarin het
nastreven van eigen verlangens taboe is.’
Gestolen leven krijgt op bladzijde 189 een
wending die net zo abrupt is en willekeurig lijkt als de wendingen in het bestaan
van Jun-do zelf. ‘(…), en vanaf dat moment
is er verder niets bekend van de burger
genaamd Pak Jun-do.’ Waarom koos je
daarvoor?
‘Die wending heeft natuurlijk een reden.
fragment
Wie een Noord-Koreaans werkkamp binnengaat doet dat om er te sterven en wie
het dan toch verlaat komt er nooit meer
als dezelfde mens uit. In Noord-Korea zijn
de mensen niet gewend om hun gedachten te delen en vluchtelingen of overlopers hebben al helemaal grote moeite
met het vertellen van hun geschiedenis.
Ze doen het of heel fragmentarisch, of
ontdaan van elke emotie. Om die reden
vertel ik mijn verhaal, Gestolen leven, ook
in delen, los van de chronologie.’
Gestolen leven geeft een indruk van
Noord-Korea dat door de onbekendheid
van het land heel beeldvormend is. Hoe
reëel is het beeld?
‘We weten niet hoeveel mensen er leven
en sterven in Noord-Korea. Het land
heeft geen telefoonboek en geen database, het is een grijze vlek en dat maakt
het ideaal voor literaire fictie. Harde
feiten zijn er natuurlijk ook. Vanuit de
tunnels kunnen tienduizend soldaten
tegelijkertijd het buurland Zuid-Korea
binnenvallen; de ontvoeringen uit Japan
zijn werkelijk gebeurd en Noord-Korea
gebruikt vissersboten voor smokkel en
spionage. Het resultaat is een hybride
beeld van feit en fantasie, waarvan ik
denk dat de voor ons onwerkelijke realiteit van Noord-Korea de fantasie nog ver
zal overtreffen.’
Adam Johnson, Gestolen leven, Uitgeverij
Signatuur, ISBN 978 90 567 2397 2
(€ 19,95) Vertaling: Miebeth van Horn.
Oorspronkelijke titel: The Orphan
Master’s Son.
Adam Johnson
foto tamara beckwith
uitgelicht
En Allah sprak: Ik ben met hen
wier hart verscheurd is…
‘Misschien mag je me niet meer zo als ik
je vertel wat er is gebeurd…’
Ze ging verzitten en rechtte haar rug.
Ze wendde haar blik af.
Je kent haar nauwelijks, dacht ik. Wat
wil je hiermee bewijzen?
‘Misschien kan ik maar beter weggaan,’ zei ik.
Ze antwoordde niet.
Ik maakte geen aanstalten om op te
staan. In werkelijkheid wilde ik helemaal
niet weg. Ik wilde bij haar blijven. Ik
wilde het haar vertellen.
We zaten lang zwijgend naast elkaar,
toen raakte ze voorzichtig mijn hand aan.
‘Vertel,’ zei ze.
Ayad Akhtar, De hemelverdiener,
Uitgeverij Cargo, ISBN 978 90 234 7193 6
(€ 19,90) Vertaling: Ko Kooman.
Oorspronkelijke titel: American Dervish.
Frances, een jonge vrouw, leert
over het leven en de liefde…
De negentiende eeuw loopt ten einde.
Frances verliest haar vader en blijft in
armoede achter. Welke
toekomst heeft ze nog
in Engeland? Daarover
beslist haar familie. Ze
mag kiezen: werken als
gouvernante op het platteland of trouwen met
Edwin Matthews, een
verre neef en arts in ZuidAfrika. Frances reist van
Londen naar de Karoo, het
achterland van Kaapstad,
om zich bij haar toekomstige echtgenoot te voegen. Onderweg, aan boord
van het schip, ontmoet ze William. Ze
valt voor zijn charme, geld en connec-
ties en wordt zo voor het eerst in haar
leven verliefd. In Kaapstad nemen ze
afscheid, maar William
zoekt haar op en ze
bezwijkt voor zijn verleidingen. Welke motieven heeft hij? En Edwin
Matthews? Hij gelooft
niet in rijkdom en gewin,
slechts in oprechtheid.
Maar kan zijn oprechtheid zegevieren in de
liefde?
Jennifer McVeigh,
Diamant, Uitgeverij De
Kern, ISBN 978 90 325 1268
2 (€ 19,95) Vertaling: Els
Franci-Ekeler. Oorspronkelijke titel:
The Fever Tree.
9
a dv e rt e nt i e
een Kewlox
boekenkast
past ook bij
jou in huis
3 boekenkasten van h 286, b 80, d 32 cm. uitvoering beuken, staal en mdf naturel, prijs per kast 249,-
?
t
s
a
k
e
d
r
u
le
k
e
g
e
g
of heb je lieve r een la
!
jk
li
e
g
o
m
s
e
ll
a
is
x
lo
w
e
Bij K
Kewloxkasten kan je eenvoudig online samenstellen en bestellen op kewlox.nl, je hebt ze
dan binnen twee weken in huis. Kijk op kewlox.nl voor nog veel meer mooie voorbeelden
en ideeën van Kewloxkasten.
Kom je liever langs in onze showroom? Je bent van harte
welkom. De koffie staat klaar. In de showroom staan veel
mooie voorbeelden, een aantal is uit voorraad leverbaar.
Showroom Nieuwegein Ravenswade 98b
Showroom Amsterdam Overtoom 205
Open van maandag t/m zaterdag
www.kewlox.nl
GRATIS BROCHURE! met stalenkaart en DVD.
Vraag ‘m aan op Kewlox.nl of bel 030 2314041.
10
april
2012 •
SPANNING
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
interview
Misselijk
misbruik
In een tehuis voor kwetsbare meiden
zijn een van de bewoners en een
groepshoofd gruwelijk vermoord. Een
meisje vlucht het bos in, waarmee
zij hoofdverdachte wordt. Inspecteur
Linna is niet zo zeker van haar
schuld. Alexandra en Alexander
Ahndoril, het schrijversechtpaar dat
achter het pseudoniem Lars Kepler
schuil gaat, schreef met Getuige een
huiveringwekkende thriller.
Door Gijs Korevaar
De moord in het internaat is de derde
zaak waar inspecteur Joona Linna haar
tanden in moet zetten. In het internaat
zijn meisjes onder behandeling voor hun
destructieve gedrag. Het is nog net geen
justitiële instelling met gesloten deuren.
De meisjes zouden veilig moeten zijn
voor moordenaars, maar tot schrik van
de samenleving blijkt dit niet het geval.
Linna moet alles uit de kast halen om de
moordenaar te vinden en dan nog komt
hij bijna te laat om de enige getuige van
de misdaad – een van de ingesloten meisjes – te redden.
Inspecteur Linna komt in dit derde boek
column
van het schrijversechtpaar goed uit de
verf. De gebeurtenissen uit de eerdere
twee thrillers komen terug en aan het
einde is duidelijk dat het verhaal van
Linna nog niet helemaal is verteld. De
verschillende afleveringen laten zich
apart lezen, maar net als bij de serie van
Mankell over Wallander zit er ontwikkeling in het karakter van de hoofdpersoon.
Toch is Mankell niet de belangrijkste
inspiratiebron voor het schrijversechtpaar Alexandra en Alexander Ahndoril,
die schuilgaan achter het pseudoniem
Lars Kepler.
‘De drie boeken van Stieg Larsson hebben
ons geïnspireerd,’ zegt Alexander. ‘Ze
betekenden een enorme verandering in
Zweden. Nu eens niet een politieroman
maar een echte thriller. Wij wilden ook
thrillers schrijven die niet draaien om
een politieonderzoek naar een misdaad.
Onze boeken vallen onder de noemer
fictie, maar stoelen op de realiteit.’
Dat blijkt in Getuige uit het onderwerp:
privatisering van de zorgsector. ‘Het is de
kapitalistische wens om geld te verdienen aan de ellende van meisjes in een
tehuis. Die privatisering van de sector
Oversteken
Na jaren van recenseren, kan ik zo
langzamerhand zeggen dat ik iets van
het thrillergenre af weet. En toch word
ook ik zo nu en dan verrast.
Neem nu het nieuwe boek van Håkan
Nesser, de Zweedse schrijver die
bekend is geworden van zijn reeks
over commissaris Van Veeteren. In
zijn nieuwe vuistdikke werk verlaat
hij eigenlijk het genre. De man zonder
hond gaat zo veel verder
dan een simpele misdadige
puzzel. Hier is een meesterverteller aan het woord
die met een half Italiaanse,
half Zweedse inspecteur
een nieuwe weg inslaat.
Nesser toont een moderne
samenleving waarin twitter
en facebook korte metten
maken met reputaties van gewone
mensen. Het is een tijd van onzekerheid waar mensen zich vastklampen
aan oude normen en waarden van
fatsoen en familie, maar elke ‘misstap’
wordt uitvergroot en miljoenen keren
herhaald op youtube. Een moment van
rauwe emotie kan al fataal zijn.
Bijna 15 jaar geleden heeft uitgeverij
Anthos het etiket ‘literaire thriller’ in
het leven geroepen. De concurrenten
konden natuurlijk niet achterblijven
en heel veel boeken heten tegenwoordig ‘literaire thriller’. Dat is vaak
lachwekkend, maar in het geval van
Nesser niet. Daar is het eerder de vraag
of het niet spannende literatuur is.
Natuurlijk is Nesser in mijn ogen niet
de enige die deze titulatuur verdient.
Het laatste deel van de Wallander serie
is ook zo’n boek van een overbekende
auteur (Henning Mankell) die verrast met een buitencategorie boek,
een schoolvoorbeeld van spannende
literatuur.
In de Nederlandstalige thrillerwereld heb ik nog niet echt een voorbeeld gevonden van een auteur die
zijn genre zo ontstijgt
dat ik hem of haar bij die
topcategorie vind horen.
Esther Verhoef is wat dit
betreft een verhaal apart.
Begonnen met keiharde
thrillers waar de doden
bijna niet meer waren te
tellen, is zij overgestapt
naar de romantische thriller in navolging van Saskia Noort. En
nu waagt Verhoef de stap buiten het
vertrouwde genre. Haar nieuwe boek
wordt door de uitgever niet langer
onder het kopje ‘literaire thriller’
uitgebracht maar onder de noemer:
roman. Een overstap naar de literatuur
is een crossover die nog maar weinig
thrillerauteurs hebben gewaagd. Deze
zomer vertrouwde de schrijfster mij
nog toe over haar nieuwe boek dat zij
toen aan het schrijven was: ‘Ik weet
echt niet wat het wordt.’ Misschien
gaat zij voor mij de eerste worden die
het predicaat spannende literatuur
verdient. Schrijven kan ze. Evenals het
opbouwen van spanning. Nu zien of zij
de literatuur aan kan.
Gijs Korevaar
Alexandra en Alexander Ahndoril gaat zo snel... Het gevolg is dat er zich
veel schandalen voordoen.’ Alexandra
noemt het hoofdschuddend ‘depressing’
zoals de kwetsbare meisjes in de instelling worden misbruikt. Door privatisering is het toezicht verminderd, waardoor de kans groot is dat er iets vreselijk
mis gaat. ‘Het zijn meisjes met anorexia
en nijging tot zelfmutilatie, die in een
tehuis veilig zouden moeten zijn. Zo
kwetsbaar. Vreselijk.’
Net als zo veel andere thrillers loopt
Getuige uiteindelijk goed af. Of beter
gezegd: niet helemaal slecht af. ‘Er is
altijd een held om ons uit de duisternis te
helpen,’ verklaart Alexandra.
‘Een achtbaan wordt pas leuk als het
goed afloopt,’ meent Alexander.
Voordat het echtpaar begon met een carrière als ‘Lars Kepler’, schreven ze los van
elkaar literaire romans. Al eerder probeerden ze een boek samen te schrijven,
maar dat mislukte hopeloos. Ze kibbelden als kinderen, er kwam weinig goeds
uit hun vingers. Toch wilden ze samen
schrijven. ‘We genieten van elkaars boeken,’ aldus Alexandra. ‘Maar het begin
van de samenwerking was moeilijk.’
‘We moesten regels opstellen om
foto ed coenen
samen te werken,’ zegt Alexander. ‘Het
bleek nodig om een nieuwe schrijver
te creëren; een die onze twee stemmen
combineerde.’
‘Pas op het moment dat het een totaal
andere persoon was, konden we samen
schrijven.’
‘Het moest ook een ander boek, een
andere stijl worden. Het werd een
thriller.’
De samenwerking onder het pseudoniem
Lars Kepler heeft Alexandra en Alexander
meer gebracht dan alleen succes. ‘We zijn
al twintig jaar samen’, doet Alexander
de kwestie nonchalant af. Alexandra is
duidelijker: ‘Door het schrijven zijn we
dichter bij elkaar gekomen. Maar we hebben ons er ook mee geïsoleerd. Je bent
altijd samen. Ook in
het werk.’
Lars Kepler, Getuige,
Uitgeverij Cargo,
ISBN 978 90 234 6905 6
(€ 19,90) Vertaling:
Clementine Luijten
en Jasper Popma.
Oorspronkelijke
titel: Eldvittnet
adve rte n ti e
Een fascinerende tocht naar de wereld
van achthonderd jaar geleden Vierde druk!
In deze prachtig vormgegeven en rijk geïllustreerde uitgave volgt prof. dr.
Dick E.H. de Boer de tocht die de Fries-Groningse abt Emo tussen november
1211 en juli 1212 naar Rome maakte. Op basis van de Kroniek van het Klooster
Bloemhof en met gebruik van talrijke historische documenten schetst hij
van dag tot dag een beeld van landschap en samenleving in het Europa van
het begin van de 13de eeuw, gezien door de ogen van Emo én door die van
een moderne reiziger.
Meer dan 800 afbeeldingen en teksten, van troubadoursliederen tot
kronieken openen vensters op de fascinerende wereld van 800 jaar geleden.
Geheel full colour, 496 pagina’s, gebonden. Prijs
29,95
... Een van de mooiste boeken die ik de laatste tijd heb
gelezen ... THEODOR HOLMAN
... Een indrukwekkend groot werk ... Een imposant,
ongewoon reisboek ... NRC
... Een van de beste werken over de Middeleeuwen van
de afgelopen jaren ... PAROOL
IN DE BOEKHANDEL, VIA INTERNET (WWW.NOORDBOEK.NL) OF TELEFONISCH (9-12 UUR): 0344- 637085
11
a dv e rt e nt i es
`Een opvallend goed verteld,
ontroerend boek.’ – The Times
`Een aangrijpend boek over
liefde en trouw.’ – Red
`Hodgkinson weet haar lezers
te ontroeren.’ – Trouw
www.leescluborlando.nl
Vriendschap in oorlog, liefde en politiek
Verschijnt
Maart
Verschijnt
Maart
Verschijnt
Maart
Verschijnt
April
Verschijnt
Maart
www.conserve.nl Postbus 74, 1870 AB schoorl [email protected]
12
april
2012 •
SPANNING
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
interview
Boltonian
thrillers
Sharon Bolton schreef Zielsgeheim
(Now you see me), waarin de Londense
politieagente Lacey Flint krijgt te maken
met een mogelijke copycat-killer, die
in de voetsporen van de negentiendeeeuwse seriemoordenaar Jack the Ripper
treedt. Het is Boltons tot nu toe meest
gewelddadige boek en daarvoor is ze
bekritiseerd. Terecht?
‘Jack the Ripper was een gruwelijke
moordenaar en zijn slachtoffers waren
echte vrouwen,’ vertelt Sharon Bolton. ‘In
vijftien tot twintig minuten sneed hij ze
open en haalde hij hun ingewanden er
uit – terwijl ze vaak nog leefden. Ik heb
de originele rapporten gelezen van politie en lijkschouwer; daarin stond niets
grappigs vermeld. Maar Jack the Ripper
is inmiddels wel tot folklore gemaakt. Er
zijn humoristische rondleidingen door
Londen en we lachen om hem. Ik koos
voor gewelddadige beschrijvingen, omdat
ik niet wilde dat hij tot een komische
figuur zou verworden.’
Het duistere en mystieke kenmerkt je boeken. Zou je het typisch ‘Boltonian’ kunnen
noemen?
‘Ha, ha, nee, eerder Brits. The dark side
heeft me altijd gefascineerd, maar tien
jaar geleden was het mystieke, gothic
genre voor uitgevers volledig oninteres-
sant. Het moesten toen vooral gewelddadige thrillers zijn. Dus zocht ik een
derde weg: de crime novel met creepy
elementen en bovennatuurlijke aspecten.
Spookverhalen die uiteindelijk wetenschappelijk verklaarbaar waren. Wat
bleek? Ann Radcliffe schreef al in de achttiende eeuw op deze wijze over skeletten
in de kelder. En zij beïnvloedde auteurs
als Walter Scott, Charles Dickens en Edgar
Allan Poe. Mijn vermeende originaliteit
lag in het verlengde van een lange, Britse
schrijverstraditie.’
En vanwaar de fascinatie voor dat
duistere?
‘Omdat we zijn gevormd door ons verleden. Ga ver genoeg terug en geschiedenis verandert in legende en duisternis.
Daarbij komt: angst zit in onze natuur
en schuilt altijd ergens in ons achterhoofd, klaar om tevoorschijn te komen.
Door onze angsten op te nemen in films,
boeken en verhalen kunnen we ermee
omgaan en kunnen we de angst als veilig
ervaren.’
Vertaalt die Britse schrijverstraditie zich
ook naar andere auteurs?
‘Ja, dat vind ik wel. Belinda Bauer schrijft
heel atmosferisch en gebruikt de identiteit van het landschap. Mo Hayder
raakt aan het bovennatuurlijke. Simon
bespreking
Door Jolijn Klein
Kranenbarg
Terwijl er in Afrika
kinderen sterven
door toedoen van
radioactief afval en
journalist Pim Raspe deze ramp aan de
kaak wil stellen, wordt in Nederland de
initiator van dit leed – Jaap Roseboom –
vermoord. De AIVD stelt een onderzoek
in, maar er zijn meer zaken die met name
hoofdinspecteur Eekhaut bezighouden.
De man die verantwoordelijk is voor de
dood van zijn vrouw heeft ditmaal de
dood van een jonge Marrokaanse man op
zijn geweten. De vader van deze jongen
wil koste wat kost de moordenaar van
zijn zoon vinden en dit zorgt ervoor dat
Eekhaut moet afrekenen met de spoken
uit zijn verleden. Tegelijkertijd beraamt
de huurmoordenaar die de moord op
Rooseboom heeft gepleegd een aanslag
op de journalist – volgt u het nog?
De schuld van Roseboom leest razendsnel
Beckett, die ik enorm bewonder, heeft
iets gothics. En Simon Lelic, die relatief
nieuw, onbekend en heel erg getalenteerd is, neigt naar het psychologische.
Dat veelal claustrofobische, onheilspellende, atmosferische van de Britse stijl
pakt me.’
ze. Maar zeker, mijn hoofdpersoon Lacey
Flint heeft iets vreselijks meegemaakt
dat haar heeft gevormd en haar blijft
achtervolgen. En angst omvat altijd de
psyche….’
Sharon Bolton,
Zielsgeheim, A.W.
Het begrip psychologische thriller wordt
ook jouw boeken toegeschreven…
‘Dat verrast me. Ik schrijf plotgedreven
en ben me juist zeer bewust van het
spanningsveld tussen plotlijnen en
karakterschetsen. Die karakterschetsen
vertragen de plot en daarom beperk ik
Bruna Uitgevers,
ISBN 978 94 005 0064 8
(€ 19,95)
Vertaling: els
van der wal
Oorspronkelijke
titel: Now you see me
nieuwe titels
De schuld
van Roseboom
De schuld van Roseboom is na Absint
en Loutering de derde thriller met
hoofdcommissaris Dewaal en
hoofdinspecteur Walter Eekhaut in
een hoofdrol. Vol
vaart, maar soms
verwarrend.
Sharon Bolton
Schijndood
weg en de verhaallijnen wisselen elkaar
in een moordtempo af, waardoor het
soms lastig is om het geheel te overzien.
Door een opmerking van het personage
Charlotte (die net zo snel verdwijnt als ze
verschijnt) dat ‘alles met elkaar te maken
heeft’ tracht je als lezer om de verschillende lijntjes die Eekhaut uitgooit te
verbinden, maar pas wanneer de laatste
bladzijden zijn omgeslagen, wordt duidelijk dat de centrale verhalen helemaal
niet met elkaar in verband staan. Omdat
je als lezer gedurende het verhaal blijft
zitten met vragen, zorgt dit er wel voor
dat de vaart geen moment verloren gaat.
De drang naar het vinden van antwoorden maakt dat je wel verder móet lezen.
De schuld van Roseboom blijft door het
oprekken van de spanningsboog tot op
het einde boeien, maar ik vraag me toch
af of Eekhaut zich niet heeft verstrikt in
het aantal verhaallijnen. Als hij minder
personages had
laten opdraven, was
deze thriller er zeker
niet slechter van
geworden.
Guido Eekhaut, De
schuld van Roseboom,
Het is 1612. Een ontbindend lijk in een boom,
een monnik gekleed in
een blauwe pij, wrede
wetenschappelijke
experimenten en een
onopgeloste verdwijning uit het verleden
spelen Godfried Lesage,
schout van Lier, parten. Iemand die
beweert uit de hel te zijn ontsnapt, is
uit op wraak. Als Lesage denkt dat de
dreiging voorbij is, wordt het pas ernst.
De wreker concentreert zich op Simon, de
twaalfjarige zoon van de schout.
Lydia Verbeeck, Schijndood, Uitgeverij
Manteau, ISBN 978 90 223 2711 1 (€ 21,95)
Moordvrienden
De vijftienjarige Finn
Kimmel schiet een
leraar en drie leerlingen op zijn school dood
en pleegt zelfmoord.
Zijn beste vriend, Milo
Bauers, is erbij, maar
het lijkt erop dat hij
er niets mee te maken
heeft. Toch wordt hij opgepakt en meegenomen naar het politiebureau. Langzaam
maar zeker komen er steeds meer gruwelijke feiten aan het licht. Heeft Finn ook
iets te maken met een eerder gepleegde
moord op een kleuter? Lukt het de politie
om alle feiten boven tafel te krijgen of
wordt er iets verzwegen?
Epicentrum
De zoon van een
Russische oligarch
wordt samen met zijn
moeder ontvoerd. Maar
één iemand wordt in
staat geacht hem terug
te vinden: Nick Stone.
Het voert Stone van de
pleisterplaatsen voor de
rijken in de Alpen naar de door gewetenloze warlords beheerste wereld van het
door oorlog verscheurde Somalië. Wat
begon als een bevrijdingsmissie, verandert onherroepelijk in een wraakactie.
Andy McNab, Epicentrum, Uitgeverij
A.W. Bruna, ISBN 978 94 005 0117 1 (€ 17,95)
Het containermeisje
De vondst van een
babylijkje in een
toilet van het SintPietersstation in Gent
trekt een streep door
Mauds citytrip met
haar kinderen. Van de
moeder geen spoor,
een bedelarmbandje
besmeurd met bloed en slijm is de
enige aanwijzing. Mauds tienerdochter
Lara komt in contact met een uitgeput
Aziatisch meisje dat haar een clandestiene wereld onthult waarvoor ze op de
vlucht is geslagen. Lara neemt contact op
met de speurders Max en Gijs, die achter
de rug van hun chef Maud een parallel
onderzoek starten.
Uitgeverij Manteau,
Natasza Tardio, Moordvrienden,
Belinda Aebi, Het containermeisje,
ISBN 978 90 223 2709 8
Uitgeverij Pimento, ISBN 978 90 499 2536 9
Uitgeverij Manteau, ISBN 978 90 223 2697 8
(€ 21,95)
(€ 16,95)
(€ 21,95)
13
a dv e rt e nt i es
GRNVLD
sociëteit-culinair
2012
Marjan Ippel - Jeroen Thijssen - Anneke AmmerlaanKarin Luiten - Meneer Wateetons - Edwin FlorèsYneke Vocking - Lizet Kruyff - Dick Veerman
In 2012 organiseert Grand Café Groeneveld samen met wetenschapsjournalist Lizet Kruyff een serie culinaire lezingen met bijpassende lunch. De relatie tussen Dier & Mens is de aanleiding voor
signalering van hedendaagse voedselstromingen uit de underground. De buffetten worden samengesteld én geïntroduceerd
door een culinair journalist.
Aanmelden via email: [email protected].
Actuele informatie over deze en andere evenementen:
www.kasteelgroenveld.nl of facebook GRNVLD magazine
Wereldwijde bestsellers!
Boeken waarover je blijft praten.
www.leescluborlando.nl
14
april
2012 •
BOEKFRAGMENT
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
Winterlogboek
Paul Auster, Winterlogboek, Uitgeverij De Arbeiderspers, ISBN 978 90 295 8483 8 (€ 19,95)
In de ijzige januarimaand van zijn
drieënzestigste winter, gaat Paul Auster
zitten om de geschiedenis van zijn
lichaam te schrijven. Het resultaat is
deze schitterende bespiegeling over
ouder worden, maar meer nog over het
leven, over zíjn leven in het lichaam
van de man, de schrijver, de echtgenoot,
het kind, de adolescent, de minnaar,
de middelbare man, de dichter en de
vertaler die Paul Auster is.
Je bent drieënhalf, en je vijfentwintigjarige zwangere moeder heeft je meegenomen op een winkelexpeditie naar een
warenhuis in het centrum van Newark.
Ze wordt vergezeld door een vriendin van
haar, de moeder van een jongetje dat ook
drieënhalf is. Op een gegeven moment
ontsnappen jij en je kameraadje aan jullie moeders en beginnen jullie door de
winkel te rennen. Het is een enorme open
ruimte, zonder enige twijfel de grootste
kamer waar je ooit in hebt rondgelopen, en er ligt een tastbare opwinding
besloten in het vrijelijk kunnen rondrennen in deze gigantische overdekte arena.
Op het laatst begin
je samen met het
jongetje plat op je
buik over het gladde
oppervlak van de
vloer te glijden, te
sleeën zonder sleetje
als het ware, en dat
spelletje blijkt zo
leuk, je zo’n intens
plezier te bezorgen, dat je steeds
roekelozer wordt,
steeds meer durft.
Je belandt in een
gedeelte van de
winkel waar ze aan
het renoveren of aan
het verbouwen zijn,
en zonder je om mogelijke obstakels te
bekommeren, duik je weer op de vloer en
zeil je over het glasachtige oppervlak tot
je opeens recht op een houten werkbank blijkt af te zeilen. Met een kleine
draai van je kleine lichaampje denk je te
kunnen vermijden dat je tegen de poot
van de werkbank die voor je opdoemt
aan klapt, maar wat je in de fractie van
een seconde die je
hebt om je koers te
wijzigen niet beseft,
is dat er een spijker
uit die poot steekt,
een lange spijker
die zo laag zit dat
hij zich op gelijke
hoogte bevindt met
je gezicht, en voor
je kunt afremmen
wordt je wang door
die spijker opengehaald terwijl je
erlangs zoeft. Je halve
gezicht wordt open
gekerfd.
Zestig jaar later herinner je je niets meer
van dat voorval.
Je herinnert je nog wel het rennen en
het op je buik duiken, maar niets van de
pijn, niets van het bloed, en niets van het
met spoed naar het ziekenhuis gebracht
worden, noch van de dokter die je wang
hechtte. Hij had het fantastisch gedaan,
heeft je moeder altijd gezegd, en omdat
het trauma van de aanblik van haar
eerstgeborene met zijn halve gezicht
open haar nooit meer heeft losgelaten,
heeft ze het nog vaak gezegd: iets met
een subtiele dubbele hechtingstechniek
die de schade tot een minimum beperkt
hield en daarmee voorkwam dat je voor
het leven mismaakt was. Je had je oog
wel kwijt kunnen zijn, zei ze dan tegen
je – of, nog dramatischer zelfs, je had wel
dood kunnen zijn. Ze had ongetwijfeld
gelijk. Het litteken is steeds meer vervaagd naarmate de jaren verstreken zijn,
maar het zit er nog steeds iedere keer dat
je ernaar zoekt, en je zult dit embleem
van geluk (nog intact! niet dood!) met je
meedragen tot in je graf.
Lezing Paul Auster en boekpresentatie
Winterlogboek, zaterdag 28 april
2012 20:00-22:30. Aula van het
Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht
Winterlogboek ligt op 24 april in de
boekhandel. www.arbeiderspers.nl
Het negende schrift
van Maya
Isabel Allende, Het negende schrift van Maya, Uitgeverij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2440 1 (€ 19,90) vertaling: Rikkie Degenaar
ZOMER (januari, februari, maart)
Het is inmiddels een week geleden dat
mijn grootmoeder me zonder tranen
omhelsde op de luchthaven van San
Francisco en me voor de zoveelste keer
vertelde dat ik, als ik ook maar enigszins
waarde hechtte aan mijn leven, met niemand die ik kende contact mocht zoeken,
tot we zeker wisten dat mijn vijanden
niet meer achter me aan zaten. Nini is
paranoïde, net als alle inwoners van de
Onafhankelijke Volksrepubliek Berkeley,
bedreigd als ze zich voelen door de
regering en buitenaardse wezens, maar
in mijn geval was het niet te veel gezegd,
ik kan niet voorzichtig genoeg zijn. Ze
gaf me een honderdblaadjesschrift mee
om een dagboek in bij te houden, zoals
ik dat sinds mijn achtste heb gedaan, tot
op mijn vijftiende ineens alles misging
in mijn leven. ‘Je krijgt nog alle tijd om
je te vervelen, Maya,’ zei ze. ‘Gebruik die
om de enorme stommiteiten te beschrijven die je hebt begaan, misschien dat je
dan beseft wat je hebt aangericht.’ Ik heb
verschillende dagboeken volgeschreven,
die, verzegeld met duct-tape, door mijn
grootvader achter
slot en grendel in
zijn bureau werden
bewaard en tegenwoordig in een
schoenendoos onder
Nini’s bed liggen. Dit
zou mijn negende
schrift worden. Nini
denkt dat die schriften me van pas
zullen komen als ik
in psychoanalyse ga,
omdat ze de sleutels
bevatten van mijn
persoonlijkheidsdefecten, maar als
ze ze had gelezen
zou ze weten dat
er zo’n ontzettende
hoop verzinsels in staat dat Freud zelf
er nog door op het verkeerde been gezet
zou worden. Eigenlijk wantrouwt mijn
grootmoeder professionals die uurtarieven hanteren, aangezien die geen
enkele baat hebben bij snel resultaat,
maar voor psychiaters maakt ze een
uitzondering omdat ze ooit door eentje
is gered van een
depressie en behoed
voor de valstrikken
van de magie, toen
ze het in haar hoofd
had gehaald met
de doden te willen
communiceren.
Om haar niet voor
het hoofd te stoten
heb ik het schrift in
mijn rugzak gestopt,
zonder van plan te
zijn het te gebruiken, maar de tijd
gaat langzaam hier,
en schrijven is een
manier om de uren
door te komen. Deze
eerste week in ballingschap heeft lang
geduurd. Ik zit op een eilandje dat op de
kaart vrijwel niet te zien is, terug in de
middeleeuwen. Het valt me zwaar om
over mijn leven te schrijven, omdat ik
niet weet welke herinneringen echt zijn
en wat het product is van mijn verbeelding; de strikte waarheid kan onaange-
naam zijn en daarom, zelfs zonder dat ik
me daarvan bewust ben, verander ik die,
of ik overdrijf, maar ik heb me voorgenomen iets aan die tekortkoming te
doen en in de toekomst zo min mogelijk
te liegen. Vandaar dat ik schrijf op dit
moment, met de hand, terwijl tegenwoordig zelfs de Yanomami-indianen in het
Amazonegebied met computers werken.
Het gaat langzaam en wat ik produceer
lijkt wel cyrillisch schrift, want ik kan
het zelf niet eens ontcijferen, maar ik
veronderstel dat het er met elke volgende
pagina beter op zal worden. Schrijven is
als fietsen: je vergeet het niet, al heb je
het jarenlang niet gedaan. Ik probeer een
chronologische volgorde aan te houden,
want enige orde is vereist, en ik dacht
aanvankelijk dat ik daar geen moeite
mee zou hebben, maar ik raak de draad
kwijt, ik dwaal af of herinner me een
aantal pagina’s verder ineens iets belangrijks dat ik op geen enkele manier kan
inpassen. Mijn geheugen beweegt zich
in cirkels, spiralen en sprongen, als een
trapezewerker.
15
stripwereld
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m • a p r i l
2012
oorlog – volwassenen
Edelweiss
Eerste Wereldoorlog 1917. Boven de slagvelden in Noord-Frankrijk en Vlaanderen
vechten Franse en Duitse vliegers
genadeloze duels uit. Dan verschijnt de
Albatros, een Duitse dubbeldekker met
een edelweiss op de bovenste vleugel.
De piloot zaait dood en verderf in het
elite-eskader van de piepjonge Franse
luchtmacht. Waarom schrikt de toppiloot
Henri Castillac wanneer de Edelweiss
zich in de strijd mengt? Heeft het te
oorlog – jeugd
adve rte n ti e
maken met het geheim dat Henri en zijn
broer Alphonse met elkaar delen? En
waarom is Alphonse, net als zijn broer een
eersteklas piloot,
uit de luchtmacht
gegooid?
Hugault & Yann,
Edelweiss, 1.
Valentine,
Silvester Strips
ISBN 978 90 588 5754 5
(€ 16,95)
Groeneveldprijs 2011
John Berger
Waarom naar
dieren kijken
Symposium over het werk
van John Berger
china
De tijd van de partij
A bad penny always
comes back
Tweede Wereldoorlog 1945. ‘Bad Penny’,
een Lancaster-bommenwerper van de
Royal Canadian Air Force, vliegt laag over
ons land om een voedseldropping uit
te voeren. Zodra het vliegtuig veilig in
Engeland terugkeert, is dit het begin van
de voedselhulp die tienduizenden het
leven redde: Operatie Manna.
De tijd van de partij is het tweede deel
uit de China-trilogie van Li Kunwu. Mao
Zedong, de Grote Roerganger,.is al vier
jaar dood. Zijn Culturele Revolutie heeft
het land aan de afgrond gebracht en de
Communistische Partij heerst met harde
hand. Xiao Li, in het eerste deel nog een
jongen, is inmiddels volwassen en dient
in het leger. Hij streeft het lidmaatschap
na van de Partij, een eer die maar aan
twee procent van de bevolking ten deel
valt. Zo zal zijn vader, een fervent aanhanger, eindelijk tevreden zijn... In 2011
verscheen deel
1 De tijd van de
vader. Deel 3, De
tijd van het geld,
verschijnt in de
loop van 2013.
Li Kunwu & P. Ôtié,
China, De tijd
van de partij,
Glen Mitchell en Kristen Gallerneaux,
Oog & Blik,
A bad penny always comes back (€ 12,50)
ISBN 978 90 549 2344 2
www.badpennybook.com
(€ 24,90)
16
Uitnodiging voor
de Groeneveldlezing
donderdag 26 april 2012
Bijwonen van het symposium kost € 25,p.p. Vrienden van Stichting Groeneveld
betalen slechts € 20,- p.p. Aanmelden
kan tot 17 april 2012 per e-mail:
[email protected]
Na afloop van de lezing is er
mogelijkheid gebruik te maken van
een dinerbuffet voor € 30,- pp (exclusief
drank). Reservering is zowel voor de
lezing als het buffet noodzakelijk.
www.kasteelgroeneveld.nl
april
2012 •
STRIPWERELD
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
actueel
spanning
Het onzienbare
H.P. Lovecraft (1890-1937), schrijver van
horror en fantasy. Erik Kriek (1966),
striptekenaar en illustrator, gefascineerd
door het macabere. In Het onzienbare
en andere verhalen brengt hij in korte
verhalen de wereld van Lovecraft weer tot
leven. Een hels en luguber leven, vervuld
van zwart-witte angstdromen…
H.P. Lovecraft, Het onzienbare en andere
verhalen, bewerkt en geïllustreerd
door Erik Kriek, Uitgeverij Oog & Blik,
ISBN 978 90 5492 345 9 (€ 24,90)
collector’s aanbieding
Cowboys en kunst in
Colonel Baxter’s Dutch
Safari
Tulpen, haringen en Mondriaan zijn
favoriete onderwerpen van tekenaar Glen
squalies.blogspot.com
Baxter, wiens werk wordt geëxposeerd in
San Francisco, New York, Tokyo, Londen
en Parijs. Zijn tekeningen verschijnen
in onder meer The Observer, The New
Yorker, Vanity Fair, Elle, Vogue en The
Independent on Sunday.
Onlangs was Glen Baxter in Amsterdam
voor de presentatie van Colonel Baxter’s
Dutch Safari, een selectie van de allerbeste tekeningen met oer-Hollandse
onderwerpen. Wim de Bie, conservator
van het Glen Baxter Museum, was in
persoon aanwezig en schreef bovendien het woord vooraf. Met dank aan
Stripwinkel en
Galerie Lambiek te
Amsterdam.
Glen Baxter, Colonel
Baxter’s Dutch
Safari, Uitgeverij De
Harmonie,
De Toonder Animatiefilms
De Toonder Animatiefilms toont de
geschiedenis van de animatiefilmproductie van De Toonder Studio’s. Vanaf
Toonders eerste tekenfilmexperimenten
tijdens de Tweede Wereldoorlog tot aan
de laatste producties. Het boek bevat
meer dan 500 afbeeldingen, waaronder productiefoto’s, potloodschetsen en
storyboards. Bij het boek komt een dvd
met daarop onder andere: Tom Puss und
das geheimnis der Grotte I en II, Tom Puss
and the Haunted Castle, The Magic Music,
Dreamland en The Legend of Loch Ness. De
luxe uitgave verschijnt in de tweede helft
van april. Als u voor 15 april 2012 bestelt,
ontvangt u een exclusieve prent cadeau!
Jan-Willem de Vries, De Toonder
ISBN 978 90 616 9532 5
Animatiefilms, Silvester Strips,
(€ 17,50)
ISBN 978 90 588 5750 7 (€ 100,-)
17
a dv e rt e nt i e
€ 17,50
Nederland volgens tekenaar
GleN Baxter
€ 17,90
Normale mensen lezen eeN aNder Boek
€ 16,90
Meestervertaald door BiNdervoet & HeNkes
€ 9,90
Peter de Wit tekenaar van de populaire
strip uit de volkskrant
w w w. d e h a rm o n i e . n l
18
april
2012 •
NON-FICTIE
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
interview
partner heb je het niet.’
Praten
over
seks
Vandaar Over seks gesproken?
‘Ja, en door het te lezen, ga je er over
praten.’
Er is gewoon te weinig aandacht voor seks?
‘Mensen zijn te druk, zeggen ze. Daarom
slapen ze te weinig, sporten ze niet en
schiet de seks erbij in. Maar juist als je
het druk hebt, moet je de accu opladen.
Slapen, bewegen, seks… Maak er tijd voor
vrij. Niemand heeft er ooit spijt van.’
Hoeveel extra tijd is voldoende om te
investeren in je seksuele relatie? Tien
minuten eerder naar bed?
‘Seks vergelijk ik met slagroom. Wil je
slagroom, dan moet je eerst een taart
bakken om er echt van te genieten. Ga
dus met je partner uit eten, pak een film,
doe samen iets leuks… En nee, even tien
minuten eerder naar bed gaan, dat werkt
dus niet.’
Bram Bakker, psychiater en schrijver,
schreef een boek over seks. Seks,
vindt hij, moet tussen liefdes- en
levenspartners een gangbaar
gespreksonderwerp zijn. Waarom moet
u zijn boek lezen? Nogal eenvoudig.
‘Door het te lezen, ga je er over praten,’
zegt Bram Bakker. En dat is goed voor u.
En jijzelf?Leef je naar wat je schrijft?
‘Alles wat ik schrijf is natuurlijk ook op
mezelf van toepassing. Thuis maken we
duidelijke afspraken over de momenten
van samenzijn
met het gezin en
met elkaar. Ik ben
ook door schade
en schande wijs
geworden...’
‘Seks en eten zijn belangrijk,’ zegt Bram
Bakker. ‘Mensen kopen wel een kookboek en gaan op kookcursus, maar op het
gebied van seks blijft het stil. Eigenlijk is
dat vreemd. Waarom geef je wel aan dat
je iets belangrijk vindt, maar praat je er
vervolgens niet over?’
Uit gêne misschien?
‘Rond het product porno zit weinig
gêne, dus waarom zou die er wel zijn
als je praat met je partner? In een
intieme en veilige relatie kan je het
overal over hebben, ook over seks en
over je seksuele voorkeuren. En toch:
over de vraag hoe het leuk blijft met je
Bram Bakker,
Over seks
gesproken, Podium,
ISBN 978 90 5759454 0
Bram Bakker
(€ 17,50)
Bernet Elzinga
redactioneel
Over seks praten, dat valt niet mee
Over seks praten, dat valt niet mee.
Neuken is een tenenkrommend woord,
dat met enig Grieks aplomb uitgesproken als ‘nuyken’ iets van zijn platheid
verliest. Binnen een liefdevolle relatie
‘nuyk’ je overigens niet, maar heb je
elkaar lief, ook lichamelijk.
Bram Bakker is psychiater en kent – uit
gesprekken met patiënten – het klappen van de sadomasochistische zweep.
Dit is maar een van (de onschuldige)
voorbeelden van seksuele aberraties die
voorbij komen in het boek. En Bakkers
pleidooi voor monogamie komt pas na
een uitvoerige opsomming hiervan. Wat
me bij het lezen van Over seks gesproken nog het meest opviel, is mijn eigen
preutsheid in deze. Pas wanneer Bakker
spreekt over seks in combinatie met
liefde neemt mijn lezersongemak af. Ja,
je mag je als monogaam persoon uiterst
gelukkig prijzen met je liefdesleven. Dat
maakt Over seks gesproken weer heel
erg duidelijk.
Siebe Huizinga
bespreking
Willen we sensatie of de waarheid?
Je bent hoe men je ziet. Tim F. Van der
Mensbrugghe, freelance journalist
voor onder meer De Morgen en Humo,
ondervroeg dertien Bekende Vlamingen
(BV’s) over het imago dat hen – willen
of niet – wordt opgekleefd. Aan de hand
van interviews wordt bekende koppen
zoals Jean-Marie Dedecker, Kristien
Hemmerechts, Herman Brusselmans en
Paul Jambers in
Imago het vuur aan
de schenen gelegd.
Door Wendy Claes
Na zijn debuut
Onder de Wapper
legt Tim F. Van
der Mensbrugghe
beroemde en beruchte BV’s in Imago
een uitspraak voor of confronteert hij ze
met een anekdote. Het zijn veelal uitge-
sproken persoonlijkheden met vaak een
negatief imago. Allemaal besluiten ze dat
je – omwille van de media – te gauw in
een hokje wordt geduwd. Het imago gaat
een eigen leven leiden.
Herman Brusselmans vat het mooi
samen: ‘Een imago is de manier waarop
je in de buitenwereld verschijnt. Je ziet
bijvoorbeeld een mooi meisje lopen. Dan
denk je automatisch: dat zal wel een
toffe zijn. Je knipoogt eens en als ze niet
terug knipoogt is het een vuile hoer en
een arrogante trut. Imago is dus voor
90 procent bij elkaar verzonnen door
andere mensen, vaak helemaal verkeerd’.
Frederik De Swaef, hoofdredacteur van
Story, ziet het anders: ‘Wanneer verkoopt
je magazine het best? Wanneer je een
verhaal kunt vertellen dat het dichtst
aanleunt bij het imago van de beroemdheden. Niet alleen de BV’s, maar ook wij
hebben er daarom belang bij om hun
imago te bevestigen.’
Gunter Lamoot bedenkt dat hij zich
beter een artiestennaam aangemeten
had, want ‘ik ben grotendeels tegenover
gesteld aan mijn imago’. De komiek vindt
het eng om herkend te worden: ‘Het is
soms verwarrend, soms zegt men dat
ik heel populair ben, maar tegelijk ben
ik dat helemaal niet. Dat is een beetje
schizofreen.’ Paul Jambers spreekt de
kritiek op zijn werkstijl die hij krijgt niet
tegen, maar vindt het juist goed zich te
onderscheiden. Schrijver, opportunist en
feminist Kristien Hemmerechts kan haar
ergernissen niet langs de kant schuiven.
En dan is er nog het veredeld geleuter
van plastisch chirurg Jeff Hoeyberghs...
Imago is een origineel concept en interessant onderzoek, maar de uitwerking –
een interviewboek – is niet echt vernieu-
wend. Het voorwoord blijft beknopt en
de lay-out vrij eenvoudig. Jammer dat
slechts twee vrouwen aan bod komen;
de helft beslaat politici en opiniemakers,
zo niet stereotypen. De interviews lezen
wel vlot en vooral de spitse observaties
van Tim vormen een meerwaarde. Ook
fijn is dat naast de grote portretfoto’s van
de BV’s telkens drie foto’s met uiteenlopende emoties het interview afsluiten.
Verrassende
onthullingen
blijven helaas
uit.
Tim F. Van der
Mensbrugghe en
Joram Van Holen,
Imago, Uitgeverij
Luster, ISBN 978 94
605 8090 1 (€ 19,95)
19
a dv e rt e nt i e
De Toonder Animatiefilms
InCLUSIEF DVD
MEER DAn
30 FILMpJES
GERESTAUREERD EN EXCLUSIEF
UIT DE TOONDER STUDIO
ARCHIEVEN.
ISBN: 978 90 5885 750 7
In De Toonder Animatiefilms beschrijft Jan-Willem de Vries de
geschiedenis van deze omvangrijke animatiefilmproductie. Vanaf
Marten Toonders eerste tekenfilmexperimenten tijdens de Tweede
Wereldoorlog tot aan de laatste producties die in zijn studio’s
werden gemaakt.
Bijna iedereen kent Marten Toonder als schrijver en striptekenaar.
Zijn rol als filmmaker is tot op heden nauwelijks belicht. En dat is opmerkelijk want Toonder had jarenlang de ambitie om animatiefilms te
maken. Het geld dat hij verdiende met de stripverhalen werd jarenlang
door hem geïnvesteerd in tekenfilmprojecten. Zo kwamen zijn meest
bekende producties De Gouden Vis (1952) en Moonglow (1954) tot stand.
Maar deze twee titels zijn slechts het topje van de ijsberg. De Toonder
Studio’s behoorden jarenlang tot Nederlands grootste filmproductiebedrijven. En naast dergelijke vrije films werden ook nog eens honderden
reclamefilmpjes gemaakt.
Een hoogtepunt hierin is de Bommel-film Als je begrijpt wat ik bedoel
uit 1983, Nederlands eerste avondvullende tekenfilm. Maar ook de
filmproductie tijdens de oorlogsjaren wordt uitgebreid belicht. Hoe zat
het nu precies met die eerste Tom Poes-film? Werd die niet gemaakt
voor een Duitse opdrachtgever? En waren de studio’s werkelijk een
onderkomen voor kunstenaars, die anders naar Duitse werkkampen
werden gezonden?
EInD
ARpIL VERKRIJgbAAR
(alleen bij voorintekening ontvangt u een exclusieve prent cadeau)
w w w. SI LV E S T E R S T R I p S . n L
20
© 2012 Silvester Strips uitgeverij b.v., ‘s-Hertogenbosch © Toonder Compagnie BV © Rob Houwer’s Nedfilm & Television BV
hARDCoVER | LUxE pApIER | LEESLInT | FoRMAAT 23 x 23 CM | 336 pAgInA’S
MEER DAn 500 pRoDUCTIEFoTo’S, SChETSEn En SToRyboARDS
april
2012 •
non-fictie
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
bespreking
Super Sarko!
Super Sarko! Nicolas Sarkozy is voor niets
en niemand bang. Zo, die zit. Met zo’n
titel mag je een direct en no-nonsense
boek verwachten – en dat krijg je!
Erick Schmitt doet
op 13 mei 1993 ’s
morgens zwarte
kleren aan. Hij
trekt een bivakmuts over zijn
gezicht, zet een
motorhelm op,
hangt zijn riem vol
met staven dynamiet en neemt
een pistool mee.
Om half 10 loopt
hij met die outfit
een kleuterschool
binnen in Neuilly,
een voorstad van
Parijs.
Laat nu uitgerekend Neuilly
een burgemeester hebben die
nergens bang
voor is. Het is de
immigrantenzoon
Nicolas Sarkozy,
38 jaar oud. Ook hij stapt de kleuterschool
binnen, praat met de gijzelnemer H.B.
(Human Bomb) en verlaat de school met
eerst een klein meisje en later een klein
jongetje op de arm. Natuurlijk voor de
ogen van ’s lands camera’s. ‘Daar is ze,
uw dochter.’ Het gijzeldrama sleept zich
nog even voort, een speciale interventieeenheid doet een inval en schiet H.B.
dood. Iedereen blij, Sarkozy lachend en
beroemd.
Sarkozy ‘het kleintje’: hij worstelt met
zijn lengte van naar verluidt 1,65 meter.
Als immigrantenzoon van gescheiden
ouders moet hij (...) knokken om iets te
bereiken. Hoe
harder de weerstand, hoe harder
Sarkozy vecht. Hij
is pragmatisch,
opportunistisch
en onberekenbaar. Taboes en
dogma’s moeten
eraan geloven.
En hij bereikt
resultaat.
Het zijn typerende zinnen van
Frank Renout
(45), correspondent in Frankrijk.
Wat ze typeren is
de man die wordt
beschouwd als
een straatvechter
met talent. Die
niet het hiërarchische wandelpad van de toch
al heersende elite
volgde om het
tot president van Frankrijk te schoppen,
maar die zichzelf met blote knokkels een
weg omhoog vocht. En het is erg sterk
hoe Renout zijn karakter en zijn realiteit
typeert met de opzet van Super Sarko!.
Eerst een ‘straatscene’ dan over naar
de betrokkenheid hierbij van Nicolas
Sarkozy.
De vergelijking met die andere kleine
‘immigrant’ die zich in Frankrijk een weg
naar boven vocht, is snel en niet geheel
onterecht gemaakt. En dat gebeurt dan
ook: ‘Je kent ’m hè, hij lijkt op Napoleon,’
zegt journalist Jean-Pierre About over
Sarkozy’s optreden in Neuilly. We draaien
er niet omheen: Super Sarko! is een rechttussen-de-ogen biografie over een man
die het verdient om aandacht te krijgen.
En anders neemt hij het!
Frank Renout, Super Sarko!, Uitgeverij
Conserve, ISBN 978 90 542 9327 9 (€ 19,99)
a d v e r t e nt i e
tionale
interna
urdagen
u
t
a
r
e
t
i
l
april
21 t/ m 29r e c h t
12 u t
20
t
h
c
utre
s
e
i
t
i
c
2
y
t
i
c
www.city2cities.nl
paul auster
CarlOs ruIZ ZaFÓN
jáChym tOpOl
merCedes abad
w w w.c
it y2 cities. nl
I.m. váClav
havel
davId vaN reybrOuCk
hermaN kOCh
mark straNd
mIquel bulNes
laIa Fábregas
abdelkader beNalI
e.v.a.
Zo n dag 29 a p r i l:
d e S t r a at va n
d e l i t e r at u u r
50 S c h r i j v e r S i n
muSea en huiSkame
rS
m e t e xc lu S i e f o p
t r e d e n va n c a r lo
S
r u i Z Z a f Ó n!
wat leest… jelle de beule?
‘Ik lees vaak, maar zelden fictie. Het meest hou ik van historische werken. Zoals
A marginal Jew: het vierluik van John P. Meier. Het zijn vier lijvige boeken. In
zijn reeks probeert Meier via tekstkritische en historische analyse de historische figuur van Christus te leren kennen. Ze zijn heel schematisch en analytisch
geschreven. Een tikje technisch soms, maar al bij al relatief
toegankelijk. Ik ben niet gelovig, maar alles wat met geschiedenis te maken heeft, kan op mijn interesse rekenen. Mijn favoriete boek is Rubicon van Tom Holland over het einde van de Romeinse republiek. Holland schrijft heel beeldend: hij trekt de
lezer volledig mee in die periode.’
Jelle De Beule is Vlaams cartoonist, comedy- en televisiemaker.
Tom Holland Rubicon, Het einde van de Romeinse Republiek,
Athenaeum-Polak & Van Gennep, ISBN 978 90 253 6731 2 (div. prijzen)
nieuwe titels
Vrouwelijke Filosofen
Waarom komen vrouwelijke denkers in
curricula, filosofische
cursussen en overzichtswerken zo weinig aan
bod? Uitgesloten van
officiële onderwijsinstellingen namen vele
vrouwelijke denkers
hun toevlucht tot andere vormen van
filosofie bedrijven, zoals briefwisselingen. En dat levert een onschatbare rijkdom aan filosofische bronnen op.
Carolien Ceton, Vrouwelijke Filosofen,
Een Historisch Overzicht, Atlas Uitgeverij,
ISBN 978 90 450 0768 7 (€ 39,95)
De Groene Garde
Lekker eten gaat
terug tot de oorsprong. Aan de
hand van 100
seizoensrecepten
(van bekende koks
als Ramon Beuk,
Yvette van Boven en
Lisette Kreischer) en
verhalen en interviews met pioniers kom
je meer te weten over seizoens- en streekgebonden eten, biologische voeding, fair
trade, koken zonder pakjes en zakjes, de
wirwar aan keurmerken, goede en foute
vis en de meerwaarde van minder vlees.
Aarnoudse, Vereijken & Wentink,
De Groene Garde. Over (h)eerlijk eten,
Headspace – Voor een
hoofd vol leegte
Verlang je ernaar om
vaker een moment
van rust in je leven
te hebben? Dat het
constante gepraat in je
hoofd een moment tot
stilstand komt? Andy
Puddicombe laat je
zien hoe je het mentale
geruis tot rust kunt brengen in slechts
tien minuten. Je leert hoe je je makkelijker kunt concentreren, hoe je meer rust
en kalmte kunt ervaren en wat je kunt
doen om lekker en ontspannen te slapen.
Andy Puddicombe, Headspace - Voor een
hoofd vol leegte, Uitgeverij Spectrum,
ISBN 978 90 03 0618 3 (€ 22,50)
Men’s Health Sexbijbel
voor mannen
Seks is geestverruimend, stressverlagend
en gezond. Calorieën
verdampen in de hitte
der communicerende
vaten, geluks- en
geslachtshormonen
hebben een positieve
invloed op je hersenen, organen en spieren. In de Sexbijbel
voor Mannen beschrijft Jan Peter Jansen
over de werking van testosteron en
eiwitten op je geslachtsdrift, erectie en
uithoudingsvermogen.
Prometheus ISBN 978 90 446 2028 3
Jan Peter Jansen, Men’s Health Sexbijbel
(€ 24,95)
voor mannen, ISBN 978 94 005 0135 5 (€ 17,95)
21
boekhandel
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m • a p r i l
2012
Hallo boekhandel!
De Boekenkrant stelt elke maand enkele boekhandelaren aan u voor. Waarschijnlijk kent u ze. Dankzij hen
leest u immers de Boekenkrant – en heel veel goede boeken!
boekhandels die de boekenkrant verspreiden
Alblasserdam
Boekhandel de Krekel
dekrekel.nl
Alkmaar
Boekhandel Feijn
feijn.nl
Boekhandel Het Keerpunt
boekhandelhetkeerpunt.nl
Boekhandel
Van der Meulen’s
vandermeulensboekhandel.nl
Alphen a/d Rijn
Boekhandel Haasbeek
haasbeek-libris.nl
Amersfoort
De Algemene Boekhandel
algemeneboekhandel.nl
Amsterdam
De Nieuwe Boekhandel
denieuweboekhandel.nl
Boekhandel Mulder
boekhandelmulder.nl
Amsterdam-Z.O.
Boekhandel Barends
& Donkersloot
boekhandelbend.nl
Bergen NH
Eerste Bergensche
Boekhandel
eerstebergenscheboek­handel.nl
Bilthoven
Bilthovense Boekhandel
bilthovenseboekhandel.nl
Bleiswijk
Boekhandel Muilenburg
boekhandelmuilenburg.nl
Bloemendaal
Boekhandel Bloemendaal
boekhandelbloemendaal.nl
Boxtel
Boekhandel Elckerlijc
elckerlijc.nl
Brugge
De Reyghere Boekhandel
dereyghere.be
Castricum
Scholte boek-en
kantoorboekhandel
boekhandelscholte.nl
Den Bosch
Emmen
Smit en Co Boek- en
Kantoorboekhandel
kantoorboekhandel-
De Hoevelakense Boekhandel
hoevelakenseboekhandel.nl
smitenco.nl
Etten-Leur
Heusinkveld – Holten
meerdaneenboekhandel.nl
Exloo
Hoornse Boekhandel
hoornseboekhandel.nl
Boekhandel Van den Hoorn
[email protected]
Franeker
Boekhandel Leeskunst
leeskunst.nl
Krimpen aan den IJssel
Boekhandel Marjan
Houtman
marjanhoutman.nl
Leiden
Boekhandel De Boekenwurm
deboekenwurm.info
Lochem
Plantage Benissimo
plantagebenissimo.nl
Maassluis
Boekhandel Scheveningen
boekhandelscheveningen.nl
Meppel
Deeder Boekhandel
deeder.nl
Enkhuizen
Plantage Etten-Leur
plantage-ettenleur.nl
Geerts Warenhuis
geertswarenhuis.nl
Boekhandel Binkhorst
[email protected]
Beilen
Boekhandel Het Logboek
hetlogboek.org
Puttershoek
Sittard
Voster Boek & Kantoor
voster.nl
Boekhandel Mondria
boekhandelmondria.nl
Stripboekwinkel Silvester
silvesterstrips.nl
Boekhandel Maas & Waal
boekhandelmaasenwaal.nl
Bij Het Raethuys
bijhetraethuys.nl
Nimo Boek
nimoboek.nl
Boekhandel Libris
boekhandellibrisutrecht.nl
Plantage Doomen
plantagebooksandmore.nl
BLZ Lektura
lektura.nl
Boekhandel Manschot
boekhandelmanschot.nl
Boekhandel van Kooten
boekhandelvankooten.nl
Eindhoven
Heerlen
Heeze
Monnickendam
Nieuwegein
Zeist
Waanders Boekverkopers
waandersboekverkopers.nl
Boekhandel Blokker
boekhandelblokker.nl
Druten
Zeist
Scheveningen
Steenwijcks Boeckhuys
boekwinkel.com
Mijdrecht
Wormerveer
Boekhandel Kramer
& Van Doorn
kramerenvandoorn.nl
De Drvkkery
de-drvkkery.nl
Heemstede
Venray
Boek- en kantoorvakhandel
van den munckhof
boekhandelvenray.nl
Rotterdam
Wever boek- en
kantoorvakhandel
boekhandelwever.nl
Dronten
Venlo
Groenveld Boeken
[email protected]
Boekhandel Krings
boekhandelkrings.nl
Middelburg
Velp GLD
Roosendaal
Harlingen
Doorn
Bek Boeken
bekboeken.nl
Pasman Boek & Hobby
pasmanboekenhobby.nl
Boekhandel Barth
boekhandelbarth.nl
Den Haag
tip van boekhandelaar
22
Purmerend
Boekhandel Het Keizerrijk
hetkeizerrijk.nl
Zwolle
Steenwijk
Tilburg
Utrecht
Veenendaal
De Boekenkrant is nu
ook verkrijgbaar bij alle
vestigingen van Books2
in Vlaanderen.
Staat uw naam niet op de
lijst, of heeft u aanpassingen?
Geef het door via
[email protected]
in beeld
Boekhandel De Korf in Krimpen a/d IJssel. Zoek op deze foto naar drie boektitels en
stuur ze naar [email protected] o.v.v. ‘De Korf’. Misschien wint u een boek!
• Tonio – A.F.Th.
van der Heijden
• Naar de overkant
van de nacht - Jan
van Mersbergen
• Britannia Road
22 – Amanda
Hodgkinson
Kerkrade
Nuenen
Haren GN
zoek mijn boek
Piet en Maria Spelt
van boekhandel
Van den Munckhof
in Venray geven
u de volgende
leestips:
Boekhandel Koops
koophetbijkoops.nl
Boekhandel Lovink
boekhandellovink.nl
De Arnhemse
Kinderboekwinkel
lezenisleuk.nl
Boekhandel Den Boer
denboer.nl
Hoorn
Het Boekeneiland
boekeneiland.nl
Boekhandel Gillissen & Co
boekhandelgillissen.nl
Haarlem
Boomker Boeken
boomker.nl
Baarn
Boekhandel van de Moosdijk
moosdijk.com
Boekhandel Cazemier
Boekhandelcazemier.nl
Boekhandel Van Stockum
vanstockum.nl
Boekhandel Iwema
iwema.nl
Holten
Boekhandel Jansen
& de Feijter
eenpassievoorboeken.nl
Boekhandel Wolters
boekhandelwolters.nl
Nawijn & Polak
Boekverkopers
nawijn-polak.nl
Assen
Hoevelaken
Boekhandel De Korf
boekhandeldekorf.nl
Groningen
Veghel
De Nijmeegse
Kinderboekwinkel
lezenisleuk.nl
Wever boek- en
kantoorvakhandel
boekhandelwever.nl
Stripboekwinkel Silvester
silvesterstrips.nl
Arnhem
Nijmegen
Boekhandel Broekhuis
boekhandelbroekhuis.nl
Stripboekwinkel Silvester
silvesterstrips.nl
Apeldoorn
Hengelo
Plantage Vermeer
vermeer.plantage.nl
wat is er te doen bij…
Boekhandel
Jansen & de Feijter in Velp
• Dinsdag 17 april – Met ‘tuingoeroe’
Romke van de Kaa. In de kas van
Beekhuizen Bloembinders te Velp.
• Zaterdag 21 april – Voz Cantante
Orchestra. Wereldmuziek in het 12e
eeuws Romaanse kerkje de Oude Jan in
Velp i.s.m. werkgroep culturele activiteiten Oude Jan.
• Zondag 13 mei – Literaire middag met
Rutger Kopland i.s.m. De Dierense Sjoel
te Dieren.
Voor meer informatie kunt u terecht op
deze site: www.eenpassievoorboeken.nl
Monique Burger van De Nieuwe Boekhandel schreef Groeten is gratis, met tips en
inspiratie voor boekverkopen. Ga naar www.boekenkrant.tv
waar is mijn boekhandel?
Kent u een boekhandel die ook op deze
pagina thuishoort? Mail de plaats en de
naam naar [email protected], o.v.v.
‘waar is mijn boekhandel’.
winnaar ‘zoek mijn boek’
Maar liefst acht titels bleken zichtbaar
op de foto van Boekhandel Mondria in
Mijdrecht. Een keukenmeidenroman
van Kathryn Stockett werd het vaakst
genoemd. En de winnaar is…
Margit Rechtuijt!
april
2012 •
WIN EEN BOEK
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
GESPLETEN PERSOONLIJKHEID
nieuwsbrief
Deze schrijver heeft last van een gespleten persoon­
lijkheid. Welke drie zijn in dit beeld verborgen? Stuur
de drie namen tot en met maandag 7 mei 2012 naar:
­[email protected].
Meld je nu aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.
agenda
Schiedam, 7 april 2012. Schiedamse Boekenmarkt georganiseerd
door Winkeliersvereniging Hoogstraat en Boekhandel Louis
Tinner.
Amsterdam, 12 april 2012. NRC-journalist Elsbeth Etty interviewt
Johannes van Dam over de Portugese dichter Fernando Pessoa.
Start 19.30 uur. Entree € 10. www.vuconnected.nl
Maastricht, 13 april 2012. Nuit de la fête ! Groot jubileumfeest
in Centre Céramique. Met onder andere Peter Buwalda.
Voorverkoop € 17,50, Deurverkoop: € 20,-. [email protected].
Rotterdam, 15 april 2012. Workshop thrillerschrijven met Judith
Visser en Esther Kreukniet. Tijd: 11.00 uur tot 16.00 uur. Locatie:
Blender, Schiedamse Vest 91. Prijs: € 49. www.nightwriters.nl.
Amsterdam, 16 april 2012. Peter Buwalda geeft college. Wat
komt er kijken bij het schrijven van een roman? Tijd: 20.00 uur
tot 23.00 uur. Locatie: Restaurant Pompstation. Prijs: € 49. www.
nightwriters.nl.
Brussel, 18 april 2012. Hoe barbaars bent u? Ontdek het op de Soirée
Barbare van Vitamine C i.s.m. Stichting Lezen en Cultuurnet op
in het Legermuseum. Met de Italiaanse schrijver Alessandro
Baricco en vele anderen. www.soireebarbare.be
Baarn, 22 april 2012. Groeneveld Sociëteit Literair met Anne-Gine
Goemans. Locatie: Kasteel Groeneveld. Start: 15.00 uur. www.
kasteelgroeneveld.nl
dit kunt u winnen
De pianiste van Theresiënstadt
is het inspirerende verhaal van
Alice Herz-Sommer, die met
haar man en hun zoontje Rafi in
1942 wordt gedeporteerd naar
Theresiënstadt. Ondanks alle
tegenslagen bleef ze moed houden. Haar levenswijsheden vormen een juweel van een boek.
De pianiste van
Theresiënstadt
Alice Herz-Sommer &
Maastricht, 27, 28 en 29 april 2012. Boekenmarkt in Centre
Céramique. Boeken voor bijna niks.
Caroline Stoessinger,
De Boekerij,
ISBN 978 90 225 6109 6
(€ 18,95)
winnaars
Wie waren de drie schrijvers met een
gespleten persoonlijkheid? Het goede
antwoord was: Gerrit Komrij, Liesbeth
Dolk, Camilla Jenn Smith. Uit de wederom
vele inzendingen trokken wij mevrouw F.
Amersfoort, 24 april 2012. Lezing door Maaike le Noble (Uitgeverij
Meulenhoff) over het boek HhhH van Laurent Binet. Locatie:
Bibliotheek Zonnehof. Vanaf 20.00 uur. Prijs € 2,50. www.debeep.nl
Landman uit Baarn als winnaar. Je wint
een exemplaar van Het Petronius mysterie door Geert-Jan Alexander Knoops, ter
beschikking gesteld door Uitgeverij A.W.
Bruna. Van harte gefeliciteerd!
vrienden en volgers
De Boekenkrant
is ook actief
op Twitter en
Facebook! Kijk
op twitter.com/
boekenkrant.
Intussen hebben
we 6675 vrienden
en volgers.
adverteren?
adve rte n ti e
Adverteren in de Boekenkrant? Informeer naar de
Het jaar 2012 is net begonnen. Onverwachts vertrekken Nikita en Claire, twee
hartsvriendinnen van 15 en 16 jaar, naar
Bonaire. Ze verblijven op Black Mamba, een
plantage op het eiland, waar onverklaarbare dingen gebeuren. Als een oude geest
hen confronteert met het duistere verleden
van Atlantis, raken ze verzeild in een bizar
avontuur.
Een verrassend verhaal met een bloedstollende staart dat je in een ruk uitleest.
mogelijkheden via [email protected] of kijk op www.boekenkrant.com
medewerkers
Wendy
Claes
Siebe
Huizinga
Sanne
Wolters
Roel
Margot
Weerheijm ­Vanderstraeten
Leoni
Nijland
Abe
Borst
Gijs
Korevaar
Jolijn Klein
Kranenbarg
Nooit eerder wist een Young Adult boek zoveel aandacht te trekken als Black Mamba!
colofon
COLOFON – De Boekenkrant is een uitgave van Uphill Battle boekpromotie i.s.m. de boekhandels.
Redactieadres Uphill Battle boekpromotie, Visschersplein 160, Kamer 22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon +31
30 2231718; fax +31 30 2145823; e-mail [email protected]. Redacteuren Roel Weerheijm, literair redacteur;
Siebe Huizinga, hoofdredacteur ([email protected]); Gijs Korevaar, redacteur spanning. Vormgeving en layout Titus Vegter. Concept & realisatie Uphill Battle boekpromotie, Utrecht. Uitgever Jan Louwers (jan.louwers@
uhb.nl). Oplage 21.000. Abonnementenservice [email protected]. Informatie over adverteren? tel. +31 30
2231718; [email protected] www.boekenkrant.com. De Boekenkrant thuis ontvangen? Dat kan! Meldt u aan via www.
boekenkrant.com. Of vul de bon in op pagina 3. De volgende Boekenkrant verschijnt op 7 mei 2012!
Als paperback € 14,95
isbn 9789490535353
Als ebook € 4,99
isbn 9789461850140
Genomineerd voor de CrimeZone Young
Adult Award en de PZC publieksprijs.
Te koop via elke (online) boekhandel.
Een uitgave van Uitgeverij Village
(www.vandorp.net)
23
a dv e rt e nt i e
Nu in de boekhandel
Het niet eerder gepubliceerde debuut van
F. Springer over de laatste stuiptrekkingen van
het Nederlands kolonialisme in Nieuw-Guinea.
‘Onthullend’ – NRC Handelsblad
‘Mooi verhaal’ – Trouw
‘Op en top een Springer... Misschien is dit boek
wel zijn beste.’ – Den Haag Centraal
F. Springer, Met stille trom. Gebonden. Prijs: €19,95. isbn 978 90 214 4212 9
24