Nieuwsbrief March 2010 (pdf 1.2mb)

Transcription

NVAS Nieuwsbrief
JAARGANG 13 NUMMER 01 MAR 2010 In dit nummer
Voorwoord Landarbeiders in de wildernis – Page 3‐4 Call for Papers – Page 5‐7 Groeten uit Nigeria ‐ Page 8‐9 Publicaties van NVAS leden‐ Page 10‐13 Nieuwe leden – Page 14‐16 Martin Klein on slavery and its sources – Page 17‐20 Centre for Migration Studies – Page 21 Promoties – Page 22‐25 Op de Wissel – Page 26 NVAS Nieuws – Page 27 Upcoming Events – Page 28‐34 Colofon © Copyright 2010 All rights reserved. Nederlandse Vereniging voor Afrika Studies Nieuwsbrief. Afrika Studies Leiden.
© 2010 Salvador L. d'Souza
Beste lezers,
Deze nieuwsbrief verschijnt op het moment dat een lange winter eindelijk tot een einde lijkt
gekomen. Met onder meer een bericht over lopend onderzoek naar ‘wildboerderijen’ in Zuid-Afrika
van Marja Spierenburg, een ‘Groeten uit Nigeria’ van ‘Afrikaniste in wording’ zoals ze zichzelf
noemt, Emma Ratia, een verslag van Martin Klein’s seminar over ‘African slavery’ van José van
Santen en een overzicht van recente en aanstaande promoties en publicaties, brengen we het
warme gevoel van Afrika een beetje dichterbij.
Vergeet niet de komende NVAS conferentie "Africa for sale". Analysing and theorizing foreign land
claims and acquisitions‘ die op 28 en 29 oktober in Groningen plaats zal vinden alvast in uw agenda
te noteren. In deze nieuwsbrief vindt u een Call for Papers voor deze conferentie.
In deze nieuwsbrief maken wij een eerste overgang naar meer Engelstalige teksten. Zoals ook
tijdens de laatste studiedag bleek, zoeken immers ook steeds meer niet-Nederlandstalige Afrikaonderzoekers in Nederland aansluiting bij onze vereniging. Daarnaast zijn velen onder ons gewend
om hun publicaties in het Engels te schrijven.
Hierbij tenslotte een herhaalde, tot nu toe vergeefse, oproep tot versterking van de redactie. Ook
incidentele bijdragen blijven altijd welkom.
Dear Readers,
This newsletter arrives at a time when this year‘s long winter finally seems to come to an end. In
this newsletter we bring you closer to the warm sense of Africa with, amongst others, a a report
about current research on ‘wildboerderijen’ in South-Africa from Marja Spierenburg, a ‘Greetings
from Nigeria’ from ‘Africanist-in-the-making’ as she calls herself, Emma Ratia, a review of Martin
Klein’s seminar on African slavery by José van Santen, and an overview of recent and coming
promotions and publications in the field of Africa studies.
Do not forget to mark on your calendar the upcoming NVAS conference "Africa for sale". Analysing
and theorizing foreign land claims and acquisitions‘, which will take place in Groningen on the 28th
and 29th of October. You will find a Call for Papers on page 3.
In this newsletter we make a transition from an almost exclusive use of the Dutch language to more
contributions in English. First of all, more and more non-Dutch speaking Africanists in the
Netherlands are connecting with our association, which also came to the fore during the last NVAS
study day. Secondly, many of us are used to writing and publishing about our research in English.
Finally, we urgently need new editors for the Newsletter. Occasional contributions and suggestions
are always welcome.
Marijke Steegstra
© Copyright 2010 All rights reserved. Nederlandse Vereniging voor Afrika Studies Nieuwsbrief. Afrika
Studies Leiden.
2
Landarbeiders in de wildernis
Door Marja Spierenburg
(Vrije Universiteit)
Rijdend van Port Elizabeth naar Grahamstown in de Oostkaap van Zuid Afrika zie je kilometerslange
hoge hekken, behangen met bordjes ‘Beware of dangerous animals’. Waar vijftien jaar geleden nog
schapen liepen, zie je nu kuddes springbokken, en als je geluk hebt misschien zelfs een neushoorn.
Hier en daar worden de hekken onderbroken door slagbomen, waar mannen in uniform de toegang
tot zeer luxe lodges bewaken; é én ervan is het favoriete vakantieverblijf van John Travolta en
Tiger Woods heeft daar in betere tijden zijn verloving gevierd. Naast deze ‘ecotoerisme’ bedrijven,
kent de Oostkaap ook veel wildboerderijen waar volop gejaagd wordt.
Het fenomeen wildboerderij is niet nieuw, maar de schaal waarop
(voornamelijk blanke) boeren overschakelen van ‘traditionele’ landbouw
naar de wildproductie is sinds 1994 enorm toegenomen. In de Oostkaap
houdt inmiddels 90 procent van de landeigenaren zich bezig met
wildproductie, hoewel vaak nog in combinatie met vee- of gewasteelt.
Bij het Ministerie van Landbouw vreesde men in eerste instantie dat de
ontwikkeling ten koste zou gaan van de voedselproductie. Binnen het
Ministerie van Toerisme en Milieu zagen sommigen het als een welkome
uitbreiding van natuurgebieden; anderen vreesden dat de wildboeren
vooral die dieren op hun land zouden uitzetten die populair zijn bij toeristen, ook daar waar deze
oorspronkelijk niet voor zouden komen. Hoewel de zorgen niet geheel verdwenen zijn, is het
oordeel over wildboerderijen toch steeds positiever geworden. Toerisme wordt gezien als een
belangrijke motor voor de economische ontwikkeling van Zuid Afrika – en dus als bron van
groeiende werkgelegenheid – en wildboeren zouden daaraan een grote bijdrage kunnen leveren.
Deze verwachtingen zijn onderwerp van een onderzoeksproject dat ik samen met mijn collega’s
Harry Wels, Shirley Brooks en Lungsile Ntsebeza coördineer, en waarvoor we subsidie hebben
ontvangen van SANPAD en WOTRO. Daarbij zijn we vooral geïnteresseerd in wat de omschakeling
betekent voor de landarbeiders en voormalige pachters die op de boerderijen wonen en werken, de
zogenaamde farm dwellers. Leveren de wildboerderijen inderdaad meer werkgelegenheid op, geldt
dat voor alle vormen van wildproductie (ecotoerisme, jacht en wildvleesproductie), en zo ja,
profiteren de al aanwezige landarbeiders en voormalige pachters daarvan, of worden zij vervangen
door beter opgeleid personeel?
Mogelijkheid 1: Het onderzoek is nog in volle gang, maar een paar zaken worden al wel duidelijk.
De rol en de plaats van de farm dwellers op de boerderijen verandert. Waar zij vroeger deels
Studies Leiden.
3
verspreid over het land woonden, ter bescherming van vee en gewassen, worden zij nu – om een
beeld van ‘ongerepte wildernis’ te creëren – verplaatst naar de grens van de boerderij, en in
sommige gevallen zelfs van de boerderij afgezet. In het laatste geval bieden sommige wildboeren
een alternatief stuk land aan, maar daar veel farm dwellers slecht op de hoogte zijn van hun
rechten gebeurt dat niet altijd. Om een rendabele wildpopulatie te herbergen, kopen wildboeren
vaak omliggende boerderijen op. Op elk van die toegevoegde boerderijen vind men ook weer farm
dwellers, en voor hen is niet altijd werk; per saldo lijkt daardoor, met name op jachtboerderijen, de
werkgelegenheid eerder af dan toe te nemen. Wel moet hierbij aangetekend worden dat deze
ontwikkeling niet alleen de wildboerderijen geldt, door de verregaande liberalisering van de
landbouwsector vindt er ook schaalvergroting plaats bij andere takken van de landbouw, met
dezelfde gevolgen. De werkgelegenheid op ecotoerisme bedrijven lijkt wel toe te nemen, maar of
die werkgelegenheid ook beschikbaar is voor de farm dwellers wordt nog onderzocht.
Mogelijkheid 2: Dit project sluit goed aan bij het overige onderzoek dat mijn collega Harry Wels
en ik bij de afdeling Cultuur, Organisatie en Management van de Vrije Universiteit coördineren en
uitvoeren. De rode draad in ons onderzoek is de vraag naar de rol en invloed van de private sector
(zowel profit als non-profit) in natuurbescherming en landhervormingen in Zuidelijk Afrika. Samen
met collega‘s van Stellenbosch University onderzoeken wij de samenwerking tussen overheden en
de private sector in het kader van het beheer van een grensoverschrijdend natuurpark, het Great
Limpopo Transfrontier Park, dat nationale parken in Zuid Afrika, Mozambique en Zimbabwe met
elkaar verbindt. Wij bestuderen in hoeverre lokale gemeenschappen kunnen deelnemen aan en
profiteren van deze samenwerking. Een ander project wordt uitgevoerd in samenwerking met het
Institute for Poverty, Land and Agrarian Studies (University of the Western Cape), en onderzoekt de
samenwerking tussen het bedrijfsleven en gemeenschappen die een succesvolle landclaim hebben
ingediend om land dat hen tijdens de apartheid was afgenomen terug te krijgen. Doel van deze (in
Limpopo afgedwongen) samenwerking zou een efficiënter gebruik van dat land zijn.
Studies Leiden.
4
Call for Papers
International Conference
"Africa for Sale"
Analysing and Theorizing Foreign Land Claims and Acquisitions
Groningen University, Netherlands
Thursday 28 and Friday 29 October 2010
While foreign land acquisitions in Africa are no recent phenomenon, the last several decades have
witnessed an unprecedented level of large-scale land acquisitions all over the continent; millions of
hectares of land in Africa are increasingly claimed by and leased out to transnational entities,
government businesses, multinational corporations, and international organisations.Sometimes
referred to as "neo-colonialism" due to their resemblance to colonial land exploits, these
acquisitions have been largely driven by a global "scramble" for food security and access to natural
resources. Foreign actors gain access to land in part by employing discursive tools and media to
portray African farmland as "unused" or "unproductive" while the local farmers are portrayed as
"backwards", underdeveloped, environmentally destructive, and desperately poor. Access is also
secured through the market capitalist economy and often legitimized as "economic growth" or
"sustainable development". Indeed, proponents argue that land deals bring new technologies,
improved agricultural practices, poverty alleviation, and modernisation to developing countries.
However, the presence of foreign stakeholders in local territories also involves an encounter of
often contradictory cultural paradigms, leading to pervasive social, economic and cultural changes
and/or conflicts. In practice, these new land deals often result in the forced eviction of subsistence
farmers from land which is simultaneously viewed as their "cultural heritage", thereby severing
them from their cultural and socio-economic attachments to past, present and future.
While the nature and scope of large-scale, foreign land acquisitions has been taken up by the nongovernmental arena (e.g. NGOs) very little academic scholarship has addressed these deals both
analytically and theoretically, from [comparative] historical and contemporary perspectives. In turn,
several important questions remain unanswered: What are the implications of foreign land leases
for local populations? How are these deals mediated, structured and legitimized? What is the role of
multinational corporations in the economic, political, social, and environmental governance of
developing countries in Africa?
Submissions addressing historical and contemporary aspects of foreign land acquisitions are
welcome. We also encourage papers that offer methodological tools and theoretical models to
analyse these land acquisitions. Due to the multifaceted theme of the conference, we seek and
welcome abstracts from a variety of disciplines.
Studies Leiden.
5
Contributions addressing the following four fields are particularly welcome:
•
1.) Food security: Foreign (government or company) investments in "unused", arable land
for large-scale agricultural production.
•
2.) Large-Scale Mining: Multinational claims to land for mineral exploitation.
•
3.) Conservation Projects: International environmental NGO acquisition or control of land
for biodiversity conservation and/or protected area management.
•
4.) Tourism: Land acquisitions for purposes of tourism development.
The following thematic list is provided to help orient potential submissions: Cultural Implications;
Poverty and "Sustainable Development"; Food and Human Security; Neoliberalism; Corporate Social
Responsibility (CSR); China's Engagement in Africa; Environmental, Social and Cultural Impacts;
Socio-cultural dimensions of "compensation"; Multinational Mining; Land Tenure Conflict; Food and
Financial Crisis; Bio-engineering; Corporate Governance; Offshore Food Production; Debt-forNature Swaps; REDD (Reducing Emission from Deforestation and Forest Degradation); Carbon
Trades; Biopiracy; Ecotourism; Mining-Conservation Partnerships; Biodiversity Offsetting; Climate
Change; Land as Cultural Heritage; Cultural Change; Resettlement; Indigenous Environmental
Knowledge; World Bank "Growth Poles" Project; Special Economic Zones (SEZs)
Important dates:
- 15 May 2010: deadline for abstract submission of individual papers (max. 400 words) including
brief biography of the author(s) (max. 100 words)
- 15 June 2010: selection of papers by the Conference Organising Committee and designing of the
final programme
- 1 September: deadline for submission of selected papers (max. 8.000 words)
Abstracts and papers should be written in English. The conference language is English.
Please forward your submission to:
Conference Organising Committee:
Michel Doortmont (Groningen University), Sandra Evers (VU University Amsterdam), Froukje
Krijtenburg (Institute of Historical Justice and Reconciliation), Caroline Seagle (VU)
Email: [email protected]
Conference fee (lunch and coffee/tea included):
- 20 euros for students who are member of NVAS (two days) and 10 euros per day.
- 30 euros for other students (two days) and 15 euros per day.
- 50 euros for NVAS members (two days) and 25 euros per day.
Studies Leiden.
6
- 100 euros for other participants (two days) and 50 euros per day.
Any further queries or requests for information on the conference should be sent to the above email
address.
Studies Leiden.
7
Groeten uit Nigeria
Door Emma Ratia
Emma Ratia studeerde culturele antropologie in Nijmegen. Sinds haar afstuderen is zij werkzaam
geweest als junior docent bij de vakgroep culturele antropologie en ontwikkelingsstudies van de
Radboud Universiteit. In de afgelopen jaren heeft zij onderzoek gedaan naar partnergeweld en
gedwongen huwelijken in Europa, en momenteel is Emma bezig met een vooronderzoek naar de
ervaringen van uitgezette Nigeriaanse vrouwen.
Zo, daar sta ik dan, in de "human trafficking
capital of Nigeria", Benin City in Edo state. Ik ben
hier
aangekomen
om
mijn
eerste
onderzoekservaring in Afrika op te doen. Benin
City in Nigeria is wellicht een gewaagde locatie
voor dit doel. Talloze journalisten zijn hier in de
afgelopen
jaren
neergestreken
om
geruchtmakende verhalen op te tekenen over
armoede en slachtoffers van mensensmokkel. Dit
is niet bepaald een conventionele veldwerklocatie.
Ook is het tijdstip van mijn onderzoek niet ideaal
gekozen:
als
ik
in
Nigeria
aankom
is
de
Nigeriaanse president Yar-Adua al twee maanden
lang voor behandeling in een Saudisch ziekenhuis
opgenomen en bevindt het land zich in een
politieke crisis. Sommigen vrezen zelfs voor een
militaire coup. Hier volgen sommige van de eerste
indrukken van het veld van een Afrikaniste in wording.
Benin City, waar ik voor twee maanden verblijf om onderzoek te doen, staat bekend om zijn
mensensmokkel en migratie. Ik ben op zoek naar de lokale vrouwen die uitgezet zijn uit Nederland
en de Europese Unie om een eerste indruk te krijgen van wat die uitzetting voor hen betekent.
Volgens de meeste schattingen komt 99% van de ongedocumenteerde Nigeriaanse migranten in
Europa uit Benin City of de omringende Edo State. In veel gevallen betreft dat vrouwen die in de
prostitutie werkzaam zijn. Maar hoe de mobiliteit van de Beninezen aangeduid moet worden hangt
ervan af met wie je spreekt. De vertegenwoordigers van NGO's en de overheid die ik in de
afgelopen weken heb gesproken hebben het steeds over ‘the evils of human trafficking’ en vinden
dat iedereen die met hulp van anderen migreert, een slachtoffer van mensensmokkel is. Maar de
andere locale perspectieven op mobiliteit zijn niet zo rechtlijnig. Lagu, een Nigeriaanse jongeman
Studies Leiden.
8
van 25 waar ik op een terras een praatje mee maak stelt dat: "Yes, we are not bad here in this
state. We just like to travel, especially the women". Ook de uitgezette vrouwen die ik spreek
hebben het over hun ‘travels’ en over ‘going back’ naar Europa. Zij hebben een verrassend zakelijke
kijk op hun transacties met mensensmokkelaars. Mijn eerste pogingen erachter te komen of zij in
Europa tot prostitutie zijn gedwongen worden weggelachen door Joy, een van de vrouwen die ik
spreek: "You know what African women go to do there! You don‘t have to ask that!"
Benin City is een stad in de ban van internationale migratie, dat is overal duidelijk. Western Union
heeft een vestiging op bijna elke straathoek, en de Western Union spandoeken met teksten zoals:
‘Can love be transferred? - Yes’ zijn alomtegenwoordig. Western Union is ook de sponsor van de
meeste community events in deze staat. Bij het kopen van waspoeder op de markt, wordt mij
gevraagd of ik waspoeder nodig heb voor Italiaanse kleding. Traditioneel reizen de mensen uit deze
staat naar Italië. Dan blijkt natuurlijk dat waspoeder voor Italiaanse kleding 20 keer zo duur is als
gewone waspoeder. Regelmatig word ik ook op straat aangesproken in het Italiaans of in het
Spaans door mensen die willen laten zien dat zij deze talen machtig zijn. Dat ik geen Italiaans
spreek is voor velen moeilijk te begrijpen.
Het dagelijkse leven van veel Nigerianen wordt gekenmerkt door het constante gebrek aan water
en elektriciteit die voortdurend uitvalt. De authenticiteit van mijn veldwerkervaring wordt er niet
door vergroot dat ik om veiligheidsredenen in een hotel logeer waar de stroom hooguit voor 5
minuten per keer uitvalt als de generator aangaat. Benin City wordt momenteel geteisterd door een
golf van ontvoeringen en als blanke buitenlander ben ik een mogelijk doelwit. Om die redenen is
een beveiligd hotel het enige juiste logeeradres voor mij. Maar het maakt het wel moeilijker om de
betekenis van de steeds uitvallende stroom van binnenuit te begrijpen. De Nigerianen die ik in
Lagos sprak grepen dit gespreksonderwerp aan om hun ongenoegen over de overheid te uiten en
politieke statements te maken. In Benin City hoor ik echter steeds: "In Europe this would not
happen!" of "You see, this is why I want to get out of this country!" Zo, ook het gebrek aan stroom
krijgt betekenis door migratie.
Ondanks het sombere onderwerp van onderzoek en het gevaar van ontvoeringen, geniet ik met
volle teugen van mijn eerste Afrika-ervaring. Ik ben erg blij dat de mevrouw van het visumbureau
geen gelijk had. Haar opinie over Nigeria was namelijk dat ‘dat toch niet een land is waar je als
buitenlander echt naar buiten kunt gaan’. Gelukkig kan dat wel, en is het ook zeer aan te raden.
Picture from:
http://www.naptip.gov.ng/naptip/docs/TIP%20Report%20in%20Norway00001.html
Studies Leiden.
9
Publicaties van NVAS leden
BOOKS
- Elisabeth Bekers, Sissy Helff, and Daniela Merolla (eds.) Transcultural Modernities. Narrating
Africa in Europe. Amsterdam/New York, NY 2009. XX, 442 pp. Matatu 36)
ISBN: 978-90-420-2538-7 Bound €92,-/US$129,ISBN: 978-90-420-2816-6 E-Book €92,-/US$129,Online info: http://www.rodopi.nl/senj.asp?BookId=Matatu+36
The swelling flows of migration from Africa towards Europe have aroused
interest not only in the socio-political consequences of the migrants’
insistent appeals to ‘fortress Europe’ but also in the artistic integration of
African migrants into the cultural world of Europe. While in recent years
the creative output of Africans living in Europe has received attention from
the media and in academia, little critical consideration has been given to
African migrants’ modes of narration and the manner in which these modes
give expression to, or are an expression of, their creators’ transcultural
realities. Transcultural Modernities: Narrating Africa in Europe responds to
this need for reflection by examining the manner in which migrants compose and negotiate their
Euro-African affiliations in their narratives. The book brings together scholars in the fields of literary
and art criticism, cultural studies, and anthropology for an extensive interdisciplinary exchange on
the specific modes of narration displayed in Euro-African literatures, the visual arts, and cinema, as
well as offering ethnographic case studies. The result is a wide range of reflections on how African
artists, writers, and ordinary people living in Europe experience and explore their transcultural
and/or postcolonial environments, and how their experiences and explorations in turn contribute to
the construction of modern Euro-African life-worlds.
Contributors: Susan Arndt, Elisabeth Bekers, Katrin Berndt, Sabrina
Brancato, Nadia Butt, Jacobia Dahm, Elisa Diallo, Susanne Gehrmann,
Marie–Héléne Gutberlet, Sissy Helff, Bettina Horn–Udeze, Graham
Huggan, Fouad Laroui, Annika McPherson, Christine Matzke, Daniela
Merolla, Obododimma Oha, Peter Pedroni, Daphne Pappers, Marie–
Christine Press, Eila Rantonen, Alex Rotas, Frank Schulze–Engler, Daria
Tunca, Nwachukwu Frank Ukadike
- Dijk, Meine Pieter van, (2010). The New Presence of China in Africa.
Amsterdam: Amsterdam University Press.
Studies Leiden.
10
- Knappert, Jan and Leo van Kessel. Edited by Frans Wijsen and Harrie Tullemans. Dictionary of
Literary Swahili. Lewiston, NY: The Edwin Mellen Press, 2009.
"This dictionary is the result of over forty years of research and the collection of vocabularies from
Swahili texts, poetry, prose and proverbs".
ARTICLES
Abbink, J.
- (2009a). Law against reality? Contextualizing the Ethiopian–Eritrean border problem. In: Andrea
de Guttry, Harry Post & Gabriella Venturini, eds., The 1998–2000 War Between Eritrea and
Ethiopia: An International Legal Perspective, pp. 141–158. The Hague: T.M.C. Asser Press –
Cambridge: Cambridge University Press.
- (2009b). The Total Somali Genealogy, second edition. Leiden: African Studies Centre, 45 p.
(Working Paper 84).
- (2009c). Conflict and social change on the south-west Ethiopian frontier: an analysis of Suri
society. Journal of Eastern African Studies 3(1): 22-41.
- (2009d). Tourism and its discontents: Suri-Tourist encounters in southern Ethiopia. In: S. Bohn
Gmelch, ed., Tourists and Tourism: a Reader. Second Edition, pp. 115–136. Long Grove, Ill.:
Waveland Press., Inc.
Büscher, Bram (2010). Anti–Politics as Political Strategy: Neoliberalism and Transfrontier
Conservation in Southern Africa. Development and Change 41, 1: 29-51
Büscher, Bram (2009). Letters of Gold: Enabling Primitive Accumulation through Neoliberal
Conservation. Human Geography 2, 3: 91-94.
Dekker, M and A. Wilms (2010). ‘Health Insurance and Other Risk-Coping Strategies in Uganda:
The Case of Microcare Insurance Ltd’. In: World Development, vol. 38, no. 3.
Mazzucato, Valentina
- Smith, L. and V. Mazzucato (2009) Constructing homes, building relationships: Migrant
investments in houses. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geographie 100 (5): 662-673 [IF
0.457].
- Mazzucato, V. and M. Kabki (2009) Small is beautiful: The micro-politics of transnational
relationships between Ghanaian hometown associations and communities back home. Global
Networks 9 (2): 227-251.
- Mazzucato, V. (2009) Informal insurance arrangements in Ghanaian migrantsâ€™ transnational
Studies Leiden.
11
networks: The role of reverse remittances and geographic proximity. World Development 37 (6):
1105-15.
- Chelpi, M. and V. Mazzucato (2009) The role of support networks in the initial stages of
integration: The case of West African newcomers in The Netherlands. International Migration.
- Mazzucato, V. (2009) Bridging boundaries with a transnational research approach: A simultaneous
matched sample methodology. In M. A. Falzon (ed) Multi-sited ethnography: Theory, praxis and
locality in contemporary social research, Chapter 12. Hampshire: Ashgate.
- Mazzucato, V. (2009) Simultaneity and networks in transnational migration: lessons learned from
a simultaneous matched sample methodology. In J. DeWind and J. Holdaway (eds) Migration and
Development Within and Across Borders. Geneva: International Organization for Migration.
Merolla, Daniela:
- (2009a). Dangerous Love in mythical narratives and formula tales, Religion, vol.39, pp. 283-288.
- (2009b). "Creation Myths and the Visual Arts", D. Merolla and M. Schipper (Eds.), Special Section,
Religion and the Arts, vol. 13-4, 2009 (December)
- (2009c). Myth: Theory and the Disciplines, D. Merolla and M. Schipper (Eds.), Special Issue,
Religion Compass, Vol. 4 (January-February). http://www.blackwellcompass.com/subject/religion/article_view?article_id=reco_articles_bpl130
- (2009d). Transcultural Modernities: Narrating Africa in Europe, E. Bekers, S. Helff and D. Merolla
(Eds.), Matatu series No. 36, Rodopi, Amsterdam/New York. (December)
http://www.rodopi.nl/frameset/nt/rightside.asp?BookId=Matatu+36&type=new
Nuijten, Edwin (et al). (2009). Evidence for the emergence of new rice types of interspecific
hybrid origin in West African farmer’s fields. PLoSONE 4(10):
e7335.doi:10.1371/journal.pone.0007335.
Seibert, G.
- (2009a). Instabilidade política e revisão constitucional: semipresidencialismo em São Tomé e
Príncipe. In: Marina Costa Lobo & Octávio Amorim Neto (Eds.), O Semipresidencialismo nos Países
da LÃngua Portuguesa, pp. 201-231. Lisbon: Imprensa de Ciências Sociais 2009.
- (2009b). G.Seibert. São Tomé and Príncipe. In: Africa South of the Sahara 2010, 39th edition, pp.
1003-1024, London: Routledge.
- (2009c). Cape Verde. In: Andreas Mehler, Henning Melber, Klaas van Walraven (Eds.), Africa
Yearbook 4. Politics, Economy and Society South of the Sahara in 2008, pp. 73-78. Leiden &
Boston: Brill Academic Publishers 2009.
- (2009d). São Tomé and Príncipe. In: Andreas Mehler, Henning Melber, Klaas van Walraven (Eds.),
Studies Leiden.
12
Africa Yearbook 4. Politics, Economy and Society South of the Sahara in 2008, pp. 253-258. Leiden
& Boston: Brill Academic Publishers 2009.
- (2009e). Wo bleibt das Öl? In São Tomé und Príncipe frustriert der ausbleibende Ölboom lokale
Politiker und ausländische Philantropen. In: Afrika. Stolz & Vorurteile. Edition Le Monde
diplomatique, no. 5, 2009, pp. 71-74.
-(2009f). Carlos Magno no Equador. A introdução do Tchiloli em São Tomé. Latitudes. Cahiers
lusophones, no. 36, octubre 2009, pp. 16-20.
- (2009f). (with F.Figueiredo, M.Soares, G.F.Smith, R.B.Faden) The Botany of the Cunene –
Zambezi Expedition with Notes on Hugo Baum (1867-1950). Bothalia 39,2 (2009):185-211.
- (2009g). Brasilien in Afrika: Globaler Geltungsanspruch und Rohstoffe. GIGA Focus Afrika no. 8,
2009. http://www.gigahamburg.de/dl/download.php?d=/content/publikationen/pdf/gf_afrika_0908.pdf
Venhorst, Claudia (2009). ‘Mouriden: soefi"s in de Lage Landen’ in Frans Jespers (ed.) Nieuwe
religiositeit in Nederland. Budel: Damon.
http://www.damon.nl/boek.php?usrid=&f=&sub=&id=928&sort=
Studies Leiden.
13
Nieuwe leden
Negen nieuwe leden hebben zich aangemeld in de afgelopen periode.
Mijn naam is Rhoda Woets en in 2000 studeerde ik af in de Culture Antropologie aan de VU in
Amsterdam. Na een paar jaar gewerkt te hebben als web redactrice bij stichting AfricaServer,
keerde ik in 2006 terug naar de VU om promotie onderzoek te doen. Mijn onderzoek richt zich op
hedendaagse visuele kunstenaars in Ghana die hun werk tentoonstellen in binnen- en buitenlandse
galeries, musea and (culturele) instituties. Ondanks de groeiende populariteit van Afrikaanse
kunstenaars in het "Westen" en Japan, is er tot nu toe weinig onderzoek gedaan naar recente
transformaties in lokale Afrikaanse kunstwerelden in relatie tot mondiale kunstmarkten. In mijn
onderzoek kijk ik naar belangrijke veranderingen zoals de professionalisering en internationalisering
van Ghanese kunstenaars en de invloed die dergelijke processen uitoefenen op kunststijlen, op
gebruikte media en op identiteit.
Margot van den Berg werkt als VENI postdoc bij de afdeling Taalwetenschap van de RU Nijmegen.
- Sleutelwoorden onderzoeksthema’s:
taalverandering, taalcontact, Gbe– en Akan–talen, Caribbische creooltalen, creooltaalformatie.
- onderzoeksland(en) en specifieke regio('s):
Ghana, Togo, Suriname, Maagdeneilanden
Frans M van Drielen
E-mail:[email protected]
Woonachtig te Delft.
Merlijn Kouprie:
Mijn naam is Merlijn Kouprie en ik ben student aan de Universiteit van Amsterdam, waar ik
momenteel de master Medische Antropologie afrond. In 2008 is mijn liefde voor Afrika ontstaan
toen ik vrijwilligerswerk deed in een geboortekliniek in Burkina Faso. Nu, in maart 2010, ga ik via
mijn stage bij WorldGranny op veldwerk naar Ethiopie. Ik ga onderzoek doen naar hoe HIV het
sociale leven van oudere mensen verandert (in Awassa, Zuid-Ethiopie). Hierbij richt ik me op
bestaande support groups en onderzoek ik de rol van intra-generationele vriendschappen en
ondersteuning. Ik hoop mijn opleiding eind 2010 af te ronden en me hierna verder te verdiepen in
de invloed van ziekten en gezondheid op sociale levens van oudere mensen in Afrika.
Henne Westra:
Mijn naam is Henne Westra, 30 jaar, geboren in de Flevopolder en inmiddels werkzaam als
verpleegkundige in Utrecht. Mijn interesse in Afrika is al lang geleden ontstaan. Sinds mijn studie
ben ik voor het eerst naar Zuidelijk Afrika geweest en daarna nog talloze keren. Inmiddels heb ik
samen met mijn Namibische partner veel gereisd, projecten bezocht en blijven we mede door onze
Studies Leiden.
14
multiculturele relatie verbonden met dit continent. Vandaar onze interesse in alles wat met Afrika te
maken heeft.
Miranda Poeze:
Mijn naam is Miranda Poeze (Msc) en ben zojuist begonnen met de Ph.D. ‘Effects of transnational
child-raising arrangements on life-chances of children, migrant parent and caregivers in Ghana and
the Netherlands’ aan de Universiteit van Maastricht onder leiding van prof. dr. Valentina Mazzucato.
Afgelopen jaar ben ik afgestudeerd aan de Vrije Universiteit van Amsterdam met de
onderzoeksmaster ‘Social Research’ met een specialisatie in de culturele antropologie. Hiervoor heb
ik etnografisch onderzoek gedaan naar de invloed van sociaal-culturele factoren op het
besluitvormingsproces van informele bootmigranten van Senegal naar de Canarische Eilanden. Met
begeleiding van dr. ir. Joost Beuving (VU) en prof. dr. Jan Abbink (VU) is hieruit mijn scriptie ‘In
search of greener pastures? The case of boat-migrants from Senegal to the Canary Islands’
gekomen waarvoor ik de Afrika Scriptie Prijs 2010 heb mogen ontvangen. Mijn specialisaties zijn
(informele) migratie, West-Afrika, sociale netwerken en transnationalisme.
Marian Koster:
Op dit moment werk ik voor de Immigratie en Naturalisatiedienst, afdeling asiel, in Den Bosch. In
oktober 2008 heb ik met succes mijn promotieonderzoek naar de gevolgen van de genocide op
huishoudens in Rwanda afgerond. Voor dit onderzoek heb ik twee jaar op het platteland in het
noordoosten van Rwanda gewoond. Ik heb met name gekeken naar de toegang van verschillende
groepen (mannen vs. vrouwen, Hutu vs. Tutsi) tot land en andere hulpbronnen, en de invloed van
beleid op de strategieïn die boeren gebruiken om in hun levensonderhoud te voorzien. Daarnaast
was ik (en ben ik nog steeds) geïnteresseerd in de rol die religie speelt in de (weder-) opbouw van
sociale cohesie. In Wageningen heb ik tussen 1991 en 1998 Tropisch Landgebruik gestudeerd. Ik
hield me daar vooral bezig met rurale ontwikkelingssociologie, agrarisch recht en vrouwenstudies.
Naast mijn kennis van Rwanda, heb ik vooral kennis van de andere delen van het Grote Meren
gebied (Burundi, Oost-DRC), en verder ook van India. Op dit moment houd ik me bezig met
nationaal en internationaal vreemdelingenrecht. Email:[email protected]
Drs (Annelies) AELM Overwater: Opleiding: diploma Sociale Academie en VO maatschappelijk
werk
en
studie
Portugese
Taal-
en
Letterkunde
afgerond.
Ik
ben
werkzaam
als
schoolmaatschappelijk werker bij een onderwijsbegeleidingsdienst en betrokken bij Afrika vanuit
reizen en de studie Portugees. De landen die ik het beste ken zijn Marokko, Mali naast het
Portugeestalige Cabo Verde en Sao Tomë en Príncipe. Als vrijwilliger wil ik actief een bijdrage
leveren aan projecten op het gebied van onderwijsontwikkeling in Sao Tom&ecute; en Príncipe. Het
lidmaatschap van NVAS lijkt mij een uitstekende manier om contacten te leggen en op de hoogte te
raken en te blijven van inhoudelijke ontwikkelingen in relevante vakgebieden.
Studies Leiden.
15
Lothar Smith:
E-Mail:[email protected]
Woonachtig te s’Hertogenbosch en werkzaam als Universitair Docent bij
de sectie Geografie, Planologie en Milieu aan de Radboud Universiteit
Nijmegen.
Studies Leiden.
16
Martin Klein on slavery and its sources
By José van Santen
On the 4thof February the well known historian and anthropologist Prof.
Martin Klein from Toronto University brought a visit to the Netherlands
and accepted the invitation of the African Studies Centre to give a
lecture on the topic he has been writing about and started working on
already 40 years ago, that is ‘slavery’. He is the author of various
important works concerning the topic amongst which the book ‘Slavery
and Colonial Rule in French West Africa’. In this book using oral sources,
as well as official and missionary archives, Martin Klein describes the
history of slavery during the nineteenth and twentieth centuries in three
former French colonies. He considers the impact of the Atlantic slave trade and the evolution of
slavery both before the French and under their rule. While he discusses French policy, the main
focus of the book is the constantly changing relationships between slave and master, and the
attempts on the part of slaves to seek freedom or autonomy where they remained in servitude. He
examines the dynamic nature of local slavery in the region over time, and changing French
attitudes towards the institution, slave–owners and slaves, with particular attention to the period
between 1876 and1922. Klein also edited the book Breaking the Chains: Slavery, Bondage, and
Emancipation in Modern Africa and Asia, and the Historical dictionary of slavery and abolition, a
historical overview of slavery through the ages, from prehistoric times to the modern day, detailing
the different forms, the various sources, and the circumstances existing in different countries and
regions.
Ever since he started with the topic, so he stated, there had been little treatment of the relation
between ‘slavery’, ‘silences’ and ‘relations’. The long distant trade of slaves is however essential to
understand the history of Africa today. Origins of former slaves remain important, even if this
subject is not necessarily related to economic well–being. There however is a connection with the
many silences that exist – or rather not exist – in the archives: the horrible facts, experiences,
sufferings that have never been described or commented upon.
Nevertheless, much information concerning these items has been orally given on to next
generations ever since the slave period ended due to the French withdrawal of support for the slave
trade. There–within oral tradition is a charter, not necessarily good or bad, but a charter. We must
always take into account the question why a person remembers certain experiences and realise that
memories are selective on the one hand but creative on the other, in the sense Anderson dealt with
in his book Imagined Communities. After this period of official slave trade within Africa, many
Studies Leiden.
17
slaves have been able to return home, though informally it has been going on for another period.
I cite from my (that is Van Santen 1993) own work:
We used to be five in the house. When I was eight years old, Hamman Yadji (the lamido of Madagali, who claimed the
Mokolo plains as his territory) took us. It was the lamido of the Fulbe who used to reign here in the old days. They had
already taken our father. When they did that, we kids cried and screamed; because of that, the people chased us, but
finally we were left with our mother. This was ten days before. Then they returned. We had just lit the fire outside to
get warm. They drew their guns. I fled with my big brother. But then my big brother took another road, so I lost him.
They caught me and they made me lie down on the floor and they hit me and they kicked me and then they let me go.
I returned home. When I entered the house someone else just left the house. This someone had come back to fetch the
people, as he had found nobody before that day. He stopped me again. Finally they had caught us all: my little sister,
my two big brothers, my little brother and me. We used to be five in the house. We were all taken by the lamido. They
brought us to his house in Madagali - which became English territory afterwards - and then they sold everybody.
I had fallen asleep during the night. Before I woke up, the others left. I didn't know very many things. I was still too
small. But my big brother, before I went to sleep, had bent his head down like this and he had cried, cried, cried. I
asked him, "Why are you crying like that? He asked me in return, "Where are they going to take us now? Is it not true
that they are going to sell us?"
He had been right, they did sell him. But me, as I said, because I had fallen asleep, the chief had said, "leave her!" but
all the others were sold in Kano (North Nigeria). When I woke up my sister and brother had gone and all the other
people from our village as well. When I noticed that, I cried too. They sold people to get money so that they could buy
themselves clothes and things to eat.
I had to work hard. Who would give me time to play? If you did not work hard, you were hit with the rope. So I ground
the millet, I swept the courtyard, I fetched water, I washed the dishes."
"So I stayed and worked with the lamido, until he gave me to his child. She was just a little bit older than I was. When
she married I went with her and while I was staying in her house a guy came to ask my hand in marriage. I just started
to have my periods. When the white people came they told all the slaves that they could return home. [This was when
the English took over the territory around Madagali]. My mother was waiting for me to take me home, but as I had
become a Muslim and was married to an Islamized Mafa, I refused to return to the mountains. She thereupon started to
cry and put herself in front of the door of the white man, called ‘Wilkinson’. They asked her: ‘What do you want?’ She
said ‘I want my daughter back.’ Thereupon the gendarme accompanied her to go and get me and they said: ‘Well, there
you are, there is your daughter.’ But I explained to my mother; I have grown up as a Muslim, I already have a child. I
cannot return with you back home, back to the mountains, to my natal village. Could I have returned to become a
Pagan again? So my mother returned by herself, crying."
Martin Klein stated that these kinds of stories have not been accounted for in the historical period
they were lived, so to know them we very much depend on the European sources. Martin Klein
himself often used the questionnaires of the colonial administrators as a source for his work, as
most researchers themselves could not lay their hand on the ‘real oral sources’ either. It was
Studies Leiden.
18
equally considered bad taste, so he mentioned, to confront the local populations as well as the
colonials with the slave history they all had been part of in the past.
Getting a life history is not an easy matter, and to escape the stigma that is related with ‘slavery’
and slave trade, many researchers had to go to areas far from their own origins: do research in
cities where one can hide in ‘invisibility’: also in Africa slave masters fought to maintain their
control over the labour of their former slaves just as they did in the Americas, but even after they
lost that fight, they maintained and in some cases, entrenched values, beliefs and institutions that
reflected the slavery experience. The stigma of slave origins remains, though there is in most cases
no racial difference between masters and slaves. This stigma is based on beliefs about honour and
values. The question is how we understand these matters. What is cause and effect? Many valuable
research results came to the fore by accident, and Klein mentions as a good example Robertson’s
work on ‘women and slavery’ [Claire Robertson and Martin Klein (eds.) Women and Slavery in
Africa].
Klein’s own latter-day project deals with getting people interested to continue to do research on the
topic as there are still many voids: it would be extremely fascinating for example to research court
cases. Another topic that deserves involvement is the subject of slavery for sexual purposes, of
course an ongoing topic also in the present world.
Klein mentions several researchers who took up the opportunities and described the situations in
which slaves got rid of imposed husbands. In this respect also the French changed their laws, due
to fear of prostitution. [See in this respect also Marcia Wright’s Strategies of Slaves and Women].
However a large problem with all the sources he mentioned is ‘the transcript’, as it were mostly the
‘white people’ who wrote down the stories, often after having given money to the story tellers.
In a few cases people used oral sources that could still be accounted as is the case in the wellknown book of the author Paul Lovejoy in which his students interviewed people who had
experienced slavery themselves and were still alive. Lovejoy especially paid attention to the
privileged slaves in Hausa (Nigeria) society. A methodological question that of course may arise is:
how can we lay hands on these stories and how can we shift the stereotyping from the ‘real’
events?
In many societies we also find proverbs that may say something about the situation of slaves.
Other important items may arise if we search: in the Cameroonian Grassfields there existed a ‘Right
on Reconciliation’, which was not instigated by the state but by the local descendants of the victims.
A good question to pose ourselves is why this particular area in Cameroon would be open to these
types of events while other societies were not.
Studies Leiden.
19
Another question to investigate could be: what happens to communities when they go through long
period of traumatic experiences, as slave-trade truthfully affected Africa for at least 4 centuries?
Martin Klein brought to mind Rosalind Shaw's work entitled Memories of the Slave Trade in which
the notion of ‘habitus’ [a notion from Bourdieu, that can be explained with the words of the comic
figure Lambik (Suske and Whiske): ‘Things a person knows but of which she or he is not aware that
she or he knows them, JvS] is the core of her argument: Past events leave their imprints on the
present; the question to pose would then be: how does this come to the fore in religious beliefs, in
modern witchcraft practices, in the transfer of spirits from the past to the present? Are spirits
essentialised, do they behave as slaves once did? She used events which are embedded in social
structure and culture, though forgotten as history. Using sixteenth and seventeenth century
accounts of religion in what is now Sierra Leone, she argues that there was a significant
transformation of the spirit world during the period of the slave trade. Perhaps most important,
spirits behave as slavers once did, ambushing, seizing and seducing people, converting people into
commodities. Divination existed in the earlier period, but not in the secretive and defensive manner
that exists today. Studying witchcraft and divination, Shaw argues that the effect of the slave trade
was the creation of a world that was suspicious, secretive and defensive. Her book looks in detail at
the ways people use divination to create a kind of ritual stockade to protect the vulnerable from a
dangerous world. Klein considers this to be a tremendously suggestive book, though one that
involves very difficult research. Like Baum’s work on the Diola, it involves a gentle effort to peel
back the layers of culture and understand the fears and tensions of contemporary people.
In the discussion the concept of slavery itself was discussed, as it did get different contents in the
various parts of the world.
Studies Leiden.
20
Centre for Migration Studies
In 2007, the Migration & Development group at Radboud University Nijmegen, in collaboration with
the ISS (The Hague) and MDF (Ede), won a NUFFIC tender to support the capacity building of a
new Centre for Migration Studies (CMS) in Ghana. In reflection of the need to counterbalance the
dominance of the global north on the (international) migration agenda, this project seeks to
produce a centre that will provide a valuable academic perspective from the global south.
The main objectives of the CMS are to influence policy development in the field of migration,
produce innovative academic output, and generally extend their knowledge and insights through
multiple platforms and modes to society at large.
Progress: The project has now been ongoing for 3 years, and 2 years still remain. Indeed this year
will see efforts of the first few years culminate into two major activities:
1. the initiation of the Master degree on migration in September, under the auspices of the
University of Ghana, Legon.
2. the embarkation of 5 PhD research projects. These PhD candidates have the specific role to,
through on-the-job training and their research of key dimensions of migration, become the
mainstay of the Centre in the future.
For further information of the centre’s achievements and future plans please see its website:
http://cmsgh.org
Lothar Smith, 16 February 2010
Studies Leiden.
21
Promoties
Ominous calm. Autochthony and sovereignty in Konkomba/Nanumba violence and peace,
Ghana
Martijn Wienia
15 December 2009
Faculty: Social Sciences Leiden University
Promotor: Prof. dr. P.J. Pels
Short summary:
Tensions between autochthons and settlers or immigrants have been a worrying phenomenon in
many parts of the world, from Europe to Africa and beyond. In a striking but relatively unknown
case in north-eastern Ghana, such tensions found a way out in unimaginable ethnic cleansing
between autochthons and a dominant group of immigrants. Although the analysis of these
hostilities contributes a lot to a better understanding of ethnic violence throughout the globe, this
study specifically seeks to explore the possibilities of making peace between autochthons and
immigrants. Why did a conflict between a majority of settlers (Konkomba), claiming equal
citizenship, and a minority of autochthons (Nanumba) produce both Ghana’s largest incidents of
ethnic cleansing and a subsequent ominous calm? Analysing the post–1996 peace accord
Konkomba/Nanumba coexistence against their violent past, and in Ghana’s political context as one
of Africa’s promising nations, this ethnographic study shows that the conflict has two forms. One is
sovereign violence and another is a persistent silence in relation to legalistic speeches. Breaking out
of these forms may not so much require a reconciliation, as peace brokers proposed, but a political
compromise.
Metaphors of peace and violence in the folklore discourses of South Western Ethiopia
Bayleyegn Tasew
14 December 2009
VU Amsterdam
Promotor: Prof. dr. J.A. Abbink
See also the link below and the VU–website
http://www.vu.nl/nl/nieuws-agenda/agenda/2009/okt-dec/14-december-b-tasew.asp
From chains to neckties. The liberated Africans and the making of modern Sierra Leone
L.A. Gberie
3 February 2010
VU Amsterdam
Promotor: Prof. Dr. S.D.K. Ellis
Studies Leiden.
22
Short Summary:
Lansana Gberies thesis focuses on two inter-related processes: the systematic development of an
ethno–nationalistic ‘Creole’ identity (or ‘tribe’) among the descendants of the Liberated Africans in
Sierra Leone in the nineteenth century; and the role of the Creoles in the making of the modern
state of Sierra Leone more broadly. Like earlier scholars of colonial Sierra Leone, most notably
Christopher Fyfe, Arthur Porter, John Peterson, Leo Spitzer and Akintola Wyse, I define the Creoles
as descendants of the free slaves and Liberated Africans who were settled in Sierra Leone by the
British in the eighteenth and nineteenth centuries, and who share a considered blend of European
and African cultural practices. The Creoles today constitute a distinct ethnic group in Sierra Leone,
recorded as such in the country’s official censuses. Numerically, they are a small minority.
According to the 2004 census, there are 4,930,532 people in Sierra Leone, and the Creoles
constitute 70,501 or only 1.43 per cent of this. They are a small minority even in Freetown, their
original home: here, the Creoles constitute only about 6 per cent of the population.
© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam
Fashionably Traditional: The Development of Moroccan urban dress in the last five
decades
Angela Jansen
16 February 2010
Faculty: Social Sciences Leiden University
Promotor: Prof.Dr. L.P.H.M. Buskens
Summary:
The main goal of the research has been to find out why Moroccan urban dress is one of the rare
‘traditional’ clothing styles that developed into a fashion industry whereas the majority of local
clothing styles has either disappeared or stopped to evolve. Five phenomena in Moroccan society
are believed to have played a crucial role in this process. First of all, Moroccan dress is considered
as part of an ‘ancient’ cultural heritage by its wearers. Secondly, three generations of Moroccan
fashion designers succeeded in adapting Moroccan clothing styles to new circumstances in Moroccan
society at crucial moments in time. Third, the local media played an important role in the
democratization of Moroccan fashion while fourthly its commercialization was influenced by the
introduction of western confection brands at the turn of the 21st century. Finally, there is the
important cultural, social, political, economic and religious role that Moroccan clothing styles
continue to play in contemporary Moroccan society. An important contribution of the research to the
theoretical discussion on globalization is that the introduction of western confection brands does not
automatically leads to the disappearing of local clothing styles, but on the contrary can contribute
to its development by introducing new patterns of consumption.
Studies Leiden.
23
Coping with cancer and adversity. Hospital ethnography in Kenya
Benson Mulemi
2 March 2010, 10.00 hrs
University of Amsterdam
Promotor: Prof. Dr. Sjaak van der Geest
Short summary (in Dutch):
Veel mensen associüren een ziekenhuisbehandeling met beter worden, met het herstellen van
zowel de gezondheid als het normale leven. Het begin van een levensbedreigende ziekte zoals
kanker kan het ziekenhuis echter transformeren in een plek van constante strijd en lijden. De
opname in het ziekenhuis valt dan samen met de teruggang van patiënten en hun families in het
algemene welzijn. Benson Mulemi onderzocht hoe het leven en de ervaringen van kankerpatiënten
in een Keniaans ziekenhuis overeenkomen met hun behoeften. Ook bekeek hij welke elementen
hun opname karakteriseren. Het belangrijkste doel van Mulemi was om bij te dragen aan de
ziekenhuisetnografie, specifiek in ontwikkelingslanden. Hij deed daartoe twaalf maanden
etnografisch onderzoek op een oncologische afdeling in Kenia. Mulemi laat zien hoe bredere
sociaal–economische omstandigheden van het ziekenhuis en de familie de ervaringen van de
kankerpatiënten in Kenia vormen. Het blijkt dat het lijden van de patiënt gezien moet worden in
een bredere context van tegenspoed. Mulemi toont met zijn onderzoek de ambiguïteit van het
verblijf en de behandeling in een ziekenhuis. Hij stelt dat een ziekenhuisverblijf het menselijk lijden
zowel verzacht als vergroot.
Ghanaian nurses at a crossroads. Managing expectations on a medical ward
Christine Böhmig
2 March, 11.30 hrs
University of Amsterdam
Promotor: Sjaak van der Geest and prof. dr. K.A. Senah (University of Ghana)
Short summary (in Dutch):
Hoewel de verpleging een beroep is dat wereldwijd wordt uitgeoefend, verschillen de werkvormen,
mogelijkheden en prioriteiten sterk. Christine Böhmig onderzocht de rol, het werk en de
uiteenlopende perspectieven van verpleegkundigen op een interne afdeling in een Ghanees
ziekenhuis. Zij toont dat verwachtingen, rollen, communicatieprocessen en hiërarchische structuren
zich verbinden met individuele en familiaire wensen, tradities en culturele normen over ziekte en
dood verbinden. Daarnaast beïnvloeden religie, het tonen van respect en de financiële situatie van
de patiënten het werk van de verpleegkundigen. Het wordt duidelijk dat het trainen volgens
Westerse concepten van verpleging en geneeskunde de studenten slechts gedeeltelijk voorbereidt
op de realiteit op de afdelingen. Het gebrek aan benodigde apparatuur en een tekort aan
Studies Leiden.
24
medewerkers daagt het team volgens Böhmig dagelijks uit. Improviseren en het ‘managen’ van de
situatie kenmerkt het werk op de afdeling en kan tot frustraties leiden. Böhmig stelt dat de rol van
verpleging in het Ghanese gezondheidssysteem deze hospital ethnography laat zien. Daarnaast
worden begrippen als gezondheid, ziekte en zorg beïnvloed en gemodelleerd door de cultuur waarin
zij geplaatst zijn.
Sugar, Sea and Power, How Franco–Mauritians Balance Continuity and Creeping Decline
of their Elite Position
T. Salverda
5 March 2010, 11:45 hrs
VU Amsterdam
Summary (in Dutch)
De Franco–Mauritianen stammen af van de Europese kolonisten die zich in de achttiende eeuw op
het onbewoonde eiland vestigden. Tegenwoordig kan deze groep nog altijd worden beschouwd als
een elite, hoewel niet meer in de politieke zin, aangezien hun elite status nu vooral is gebaseerd op
hun sociaaleconomische positie. Bovendien wordt hun positie veel sterker betwist dan in het
verleden.Het proefschrift onderzoekt met welke uitdagingen de dominante positie van de Franco–
Mauritiaanse elite wordt geconfronteerd en hoe ze deze uitdagingen aangaan om de continuïteit te
bewerkstelligen. Het bestudeert de manier waarop een elite haar wereldbeeld construeert, wat voor
gevolgen dit voor haar positie en haar elitecultuur heeft en hoe dubbelzinnig relaties tussen Franco–
Mauritianen en andere Mauritianen de continuïteit van haar positie beïnvloedt.
© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam
Studies Leiden.
25
Op de Wissel
Maandag 22 maart, 16.15 uur, zal mede NVAS–lid Ria Reis (UvA), haar oratie houden. Zij wordt
hoogleraar medische antropologie, in het bijzonder antropologie in public health, bij het Leids
Universitair Medisch Centrum.
Locatie: Groot Auditorium, Academiegebouw, Rapenburg 73, Leiden
Prof. Leo de Haan neemt afscheid als directeur van het Afrika–
Studiecentrum (ASC) en als hoogleraar ontwikkeling in sub–Sahara
Afrika van de Universiteit Leiden. Per 1 mei wordt hij Rector van het
Institute of Social Studies in Den Haag. Leo de Haan zal worden
opgevolgd door Prof. Ton Dietz, nu nog wetenschappelijk directeur
van het Amsterdam Institute of Metropolitan and International
Development Studies (UvA).
Op maandag 12 april 2010, 16.00uur zal hij een afscheidsrede houden
over Afrika en Afrikastudies in het Academiegebouw, Rapenburg 73,
Leiden. De afscheidsrede wordt gehouden in het Nederlands. Een Engelse vertaling wordt uitgereikt.
Tijdens de receptie na afloop kunt u afscheid nemen van Leo de Haan en kennismaken met zijn
opvolger Ton Dietz.
U bent van harte welkom om de afscheidsrede en receptie bij te wonen. Uw aanmelding wordt op
prijs gesteld: [email protected]
Prof. Leo de Haan is stepping down as Director of the African Studies Centre (ASC) and as Professor
of Development in Sub–Saharan Africa at Leiden University to become Rector of the Institute of
Social Studies in The Hague. On Monday 12 April 2010 at 16:00hrs he will give a farewell lecture at
the Academiegebouw, Rapenburg 73, Leiden. As of 1 May 2010, Prof. Ton Dietz, who is currently
the Scientific Director of the Amsterdam Institute of Metropolitan and International Development
Studies at the University of Amsterdam, will be the ASC’s new Director. Prof. de Haan’s lecture will
be given in Dutch but an English translation will be available on the day. There will be an
opportunity to say farewell to Prof. de Haan in person afterwards and also to meet Prof. Dietz.
We hope to see you at both the farewell address and the reception on 12 April. It would be much
appreciated if you could let us know in advance if you plan to attend: [email protected]
Studies Leiden.
26
NVAS Nieuws
Tijdens de NVAS ledenvergadering van 14 januari jl. zijn twee nieuwe NVAS_bestuursleden
benoemd: Jos Damen en Paulien Boone.
Jos Damen is hoofd van de bibliotheek–, documentatie– en informatie–afdeling van het Afrika–
Studiecentrum. Hij is verantwoordelijk voor beleid, planning en uitvoering van deze afdeling.
Daarnaast is hij verantwoordelijk voor IT en de website. Hij is lid van het Management Team van
het Afrika–Studiecentrum. Damen is een liefhebber van papieren boeken, van digitale informatie,
van Afrika en van Leiden. Websites:
www.ascleiden.nl (ASC)
http://opc4-ascl.pica.nl (catalogus bibliotheek ASC)
http://www.connecting-africa.nl (webservice Connecting-Africa) en
http://www.africabib.org (online bibliografie).
Paulien Boone werkt als beleidsmedewerker Burundi bij de directie Sub–Sahara Afrika van het
ministerie van Buitenlandse Zaken. Eerder was zij onder andere werkzaam als landenmedewerker
DRC en Rwanda. In het kader van de IS–academie, het samenwerkingsprogramma tussen het
ministerie van Buitenlandse Zaken en kennisinstellingen en NGO’s in Nederland, heeft zij als
onderzoeksassistent onderzoek gedaan naar Human Resource Management in de gezondheidszorg
in Zambia. Paulien heeft Internationale Organisatie en Internationale Betrekkingen gestudeerd aan
de Rijksuniversiteit Groningen.
Een bericht van Catrien Notermans en Sandra Evers:
Het doet ons plezier om jullie te kunnen laten weten dat het manuscript (African Children in Focus:
A Paradigm Shift in Methodology and Theory?) van onze 2008 conferentie gereed is gekomen en
thans voorligt bij Dick Foeken die het boek zal uitzetten voor de peer–review.
Studies Leiden.
27
Upcoming Events
1-6 juni 2010
Tropentheater Amsterdam/Museum Volkenkunde Leiden
AANKONDIGING EN OPROEP TOT INZENDEN FILMS
BEELD
VOOR
BEELD
is
een
documentaire
filmfestival
handelend over culturele diversiteit. Voortgekomen uit de
visuele antropologie, vertoont het festival documentaires over
uiteenlopende (sub)culturen, en biedt het een ontmoetingsplaats voor filmmakers en publiek met
verschillende culturele achtergronden. Het festival biedt een ontmoetingsplaats voor filmmakers en
bezoekers met verschillende culturele achtergronden. Alle filmmakers zijn aanwezig, en er wordt
veel aandacht besteed aan de discussie tussen hen en het publiek.
Inschrijving staat open voor iedere productie die zich bezighoudt met cultuur, beeldvorming en/of
sociale vraagstukken, of die past binnen het thema van het festival.
Ook films die niet in het thema passen komen voor selectie in aanmerking.
Mauritskade 63
1092 AD Amsterdam
Postbus 95001
1090 HA Amsterdam
Telefoon +31 (0)20 568 8711
Fax +31 (0)20 668 4579
www.kit.nl www.kit.nl/100
Tevens zal er een sectie gewijd zijn aan studentenfilms. Dit onderdeel staat open voor alle
opleidingen visuele antropologie en andere documentaire filmopleidingen voor zover de films binnen
het algemene kader van het festival passen.
Naast algemene thema’s met betrekking tot culturele diversiteit, zal tijdens de 21e editie uitgebreid
aandacht besteed worden aan:
Afrika
2010 is een cruciaal jaar in de geschiedenis van het Afrikaanse continent. Het Wereld
Kampioenschap Voetbal in Zuid-Afrika is een mijlpaal in de constructie van de Afrikaanse identiteit,
het eerste evenement van mondiaal belang dat in Afrika georganiseerd wordt. Tevens zien we in
2010 de viering van 50 jaar onafhankelijkheid van de meeste voormalige Britse, Franse en
Studies Leiden.
28
Belgische
kolonies
in
Afrika.
We
zullen
uitgebreid
aandacht
besteden
aan
sociale
en
maatschappelijke aspecten van post Apartheid Zuid-Afrika, en tevens kijken we naar de recente
geschiedenis
en
het
heden
van
enkele
van
de
Afrikaanse
naties
die
een
halve
eeuw
onafhankelijkheid gedenken. Hiermee willen we een overzicht geven van de staat van het
Afrikaanse continent op een cruciaal moment in haar geschiedenis.
Deadline voor inzendingen: 15 maart 2010, 17.00 uur
Voor meer informatie: www.beeldvoorbeeld.nl; [email protected]; telefoon: 020 - 568 8520
Eddy Appels, Festivaldirecteur
BEELD VOOR BEELD is een activiteit van SAVAN (Stichting Audiovisuele Antropologie Nederland)
CALL FOR PAPERS (Macau, China)
USJ International Conference Organized by the Center for African Research and Development
Studies
"China–Africa: New Types of Exchange, Cultural Identity and Emerging Relations in a Globalized
World"
24 and 25 May, 2010
Deadline for the abstract submission: 26 March 2010
Africa has developed in recent years new types of exchange and relations with the outside world. In
particular, there have been growing and important economic and political relations with the People’s
Republic of China. China’s presence has brought growth in terms of trade, investment and
development aid to the continent.
Sino-African relations therefore demand special attention from academics and others in order to
find new directions for dialogue and research in the next decade. In the emerging patterns of trade,
investment and development, the Pearl River Delta Region (PRD) in Southwestern China also needs
to be taken into account. PRD has enjoyed direct or indirect relations with Africa intermittently for
centuries now. Moreover, it also hosts one of the largest African communities in China. It is a
community that is fast expanding too.
This scenario poses the issue of emerging cultural influences that are not only in a Western mold.
The cultural issue brings forth in turn the question of various forms of both formal and informal
cultural and intellectual exchange between Africa and China. Besides, the emergence itself of these
new transnational groups also needs further research. Macau’s historic centre is recognized by
UNESCO as part of world heritage. The city is also a first class tourist hub in Asia. It will be hosting
this conference annually in commemoration of Africa Day. Apart from being a Special Administrative
Studies Leiden.
29
Region of China as well as a former Portuguese territory, Macau has been especially well–situated
over the centuries as a commercial and cultural crossroads.
Furthermore, the city has a thriving African community that grows in close relation with established
communities from Europe, Southeast Asia, and Latin America, living side by side with its majority
Chinese population. Therefore, it is potentially a location where new forms of dialogue and
exchange between Africa and China can be profitably carried out. In this sense, the new Centre for
African Research and Development Studies (CARDS) at the University of Saint Joseph in Macau
proposes its conference - "China–Africa: New Types of Exchange, Cultural Identity and Emerging
Relations in a Globalized World" – as a context where scholars and other participants from China,
Africa and the rest of the world can meet to discuss issues related to the conference's overarching
theme as well as its subsidiary topics which include:
– Development Assistance;
– Trade and Investment;
– Food Security;
– Human Rights;
– Emerging overseas communities in Africa and China ;
– Foreign policy, diplomacy and non-interventionism;
– Traditional and new forms of cultural and intellectual exchange;
– Environmental issues;
– Conflict and conflict resolution;
– Gender, Youth and Children's Issues.
Host Institution: University of Saint Joseph (Macau, China) Center for African Research and
Development Studies (CARDS)
*Deadline for the paper submission and Registration: 7th May 2010*
Notice: Registration and Participation Fee: Free
Contacts: [email protected]
Phone : +853 87964505 Fax : +853 28725517
––
Iwaloye, Ojo Olukayode
University of Saint Joseph (USJ)
Co-Coordinator, Center for African Research and Development Studies (CARDS)
Lecturer, School of Management, Leadership and Governmental Studies
Rua de Londres 16, Macau SAR. China
Tel: +853-62811377
Studies Leiden.
30
[email protected]
http://usj.edu.mo
CALL FOR PAPERS: ACCRA CONFERENCE 2010
Theme: ‘Mediating Democracy In Africa’
THE ACCRA CONFERENCE 18th – 20th AUGUST 2010: The Africa Media & Democracy Conference
invites papers for its annual Africa Media and Democracy Conference, to be held from 18th – 20th
August 2010, Accra – Ghana. The theme for the Conference is: ‘Mediating Democracy in Africa’.
Recent developments of the growing influence of the media in Africa’s fledgling democracies in
particular radio and television in monitoring, pollstering, and ‘nuancing’ election results ahead of the
Electoral Commissioner, has been contested by politicians, constitutional experts and media
practitioners. The Conference aims to address and examine among others the location of such
media practices, their constitutional legitimacy and in relation to freedom of information in a
democratic dispensation. It will seek to address media practises such as the ‘announcing of
elections results’ ahead of an Electoral Commission or the ‘deployment of Press Conferences’ by
political parties as political posturing during voting and ballot counting period of an election. The
conference will provide context for comparison, dialogue and analysis between media practices
situated in different cultural–political environment. When does ‘announcing’ becomes ‘endorsement’
of a particular political party contesting a democratic election? What is the impact on the electorate
of such early announcements of election results from electoral constituencies? What are
implications for social and national cohesion of such practices in fiercely contested elections? what
is the way forward? The event is open to academics, media industry professionals, government
agencies, policymakers, regulators, UN agencies, donors, civil society organisations, independent
consultants and research groups and students. Papers are also invited on the following sub-themes
listed below; submissions could be made from a range of issues in relation to democracy & media
practices in Africa. It must address specific media practices in the context of democracy in Africa,
such as the role of radio commercials as political communication tool in electioneering, the corrosive
effects of partisan media practices in popular democracy or the role of the media in the concept of
popular democracy etc.
Sub–Themes:
Media, democracy and governance
Media, ethnic identity and democracy
Media ownership, democracy and governance
Media, concept citizenry and democracy
Media and the concept ‘good of governance’
Studies Leiden.
31
Media and political communication
Media, political rhetoric’s and political violence Media and coupe d’états
Media reportage and democracy
Media, democracy and political education
Media, democracy and traditional governance
Media , political activism and governance
Media, conflict and crises management
New Media and democracy
Media, democracy and aid
Media Law and regulation
Media, Gender and democratization
Media, Democracy and Human Rights
Community media and democracy
Media and Ethics
Media and African centeredness
Digital media and the renewal of local democracy
Media and cultural politics
New Media and the renewal of local democracy
New media, democratic theory and public sphere
‘Development Democracy’ and the media
In addition to those listed above the organisers will consider other relevant sub–themes from
contributors.
GUIDELINES FOR SUBMISSION: ABSTRACTS & PAPERS: Please email abstracts (maximum one
page) along with contact information and a 500–word bio to: [email protected].
All Abstracts must be in English, full papers may be submitted in either English or French.
Deadline for receipt of abstracts: 30th April 2010
Notice of acceptance of abstracts: 5th May 2010
Deadline for receipt of full papers: 30th May 2010
CONTACT
GHANA: THE AFRICA MEDIA & DEMOCRACY CONFERENCE (AMDMC)
P O BOX BT 440 C2 TEMA, GHANA
TEL: 00 233 (0) 220 208185 – FAX: 00 233 (0) 220 208185 – MOBILE: +233 540875985
E-mail: [email protected] www.amdmc.org
Studies Leiden.
32
UNITED KINGDOM: THE AMDMC @ DEPARTMENT OF MEDIA & COMMUNICATIONS, GOLDSMITHS,
UNIVERSITY OF LONDON, NEW CROSS LONDON SE 14 6NW UK – MOBILE: + 44 7538106491 –
TEL: + 44 207 919 7171 EMAIL: [email protected] – [email protected]
Ontwikkelingssamenwerking in beweging?
Debat over de zin en onzin van ontwikkelingssamenwerking in het kader van 100 jaar KIT. Schiet
hulp zijn doel voorbij en maakt het mensen hulpverslaafd? Bestaat de toekomst alleen nog uit
mondiale ontwikkeling of ligt het accent misschien meer op particuliere initiatieven? Wat is de rol
van kennisontwikkeling en overdracht hierin?
Datum en tijd: donderdag 18 maart 2010, aanvang 16.30 uur Locatie: Leeszaal KIT
Bibliotheek, Mauritskade 63 Amsterdam
Aan de hand van stellingen komen aan het woord:
Marc Broere, hoofdredacteur Vice Versa en auteur van Berichten over armoede,
Theo Ruyter, auteur van Requiem voor de hulp en De koe lacht niet meer,
Martha Klein, beleidsmedewerker van COS Noord-Holland.
Gespreksleidster: Marije Boomsma, adviseur Duurzame Economische Ontwikkeling bij het KIT.
Studies Leiden.
33
Programma
16.15 uur – Ontvangst met koffie en thee
16.30 uur – Aanvang debat
18.00 uur – Borrel
18.30 uur – Einde programma
Toegang: € 7,50 betaling ter plekke, studenten en KIT–leden € 5,00
Reserveren noodzakelijk:
KIT Bibliotheek
T: 020- 568 8462
E: [email protected]
Minder validen graag van tevoren melden. Betaald parkeren in de omgeving.
Studies Leiden.
34
Colofon
De NVAS Nieuwsbrief wordt uitgegeven door de Nederlandse Vereniging voor Afrika Studies.
Heeft u een bijdrage voor de nieuwsbrief? Mail of stuur uw kopij naar: [email protected] of
onderstaand redactie-adres:
Secretariaat NVAS
p/a Afrika - Studiecentrum,
Postbus 9555, 2300 RB Leiden
Fax: 071- 527.33.44
Website: http://www.afrikastudies.nl
N.B. De redactie besluit of een stuk geplaatst wordt en behoudt zich het recht voor om kopij in te
korten en/of te bewerken.
Redactie:
Marieke Kruis
Iva Peša
Sahro Mohammed
Kirsten Langeveld
Aan dit nummer werkten mee:
Marja Spierenburg
Emma Ratia
José van Santen
Hoofdredactie:
Marijke Steegstra
Layout, Design en CMS:
Salvador L. d′Souza (Ofamfa New Media)
Reproductie en verzending:
Met dank aan Marieke van Winden, Afrika - Studiecentrum, voor de geboden ondersteuning.
Contributie:
De contributie bedraagt €11,50 per jaar, voor studentleden en 65-plussers €4,50 per jaar. Dit
bedrag kan worden overgemaakt naar rekening nr. 781 90 46 van de Postbank o.v.v. uw
adresgegevens en geboortedatum. Begin van elk nieuw jaar krijgt u een betalingsverzoek.
Studies Leiden.
35
Let op!
Voor toezending van de nieuwsbrief en aankondigingen voor lezingen, vacatures en culturele
activiteiten m.b.t. Afrika hebben wij uw emailadres nodig. Wijzigt uw e-mailadres, geef dat dan
s.v.p. door aan Marieke van Winden, Afrika-Studiecentrum ([email protected]).
De NVAS Nieuwsbrief verschijnt drie maal per kalenderjaar (februari, mei en november)
Studies Leiden.
36

Nieuwsbrief March 2010 (pdf 1.2mb)

Transcription

Similar documents

DAvID LACHAPELLE - Reflex Amsterdam

nieuwsbrief - juli13 web

GGD en logopediste in groep 1/2

NORMATIEF EN REGLEMENTAIR KADER

jaargang 13 | nr. 4

Wat Je Bent zeg Je zelf oumou SY

jaargang 14 | nr. 4

Human Rights in your kitchen too! Mensenrechten ook in uw keuken!

pdf

Turfje februari 2012

Maart - Nederlandse Vereniging Costa Blanca

Programme

1 - Support Services - University of the Free State