qutadqu bilik

YUSİF BALASAQUNLU
QUTADQU BİLİK
(poema)
| a , : > * * a y o a n R e s ; ’im ü K A $ i P R E T iö e N T if j^
|
İŞ L O H İD A R O S İN İN
|
KİTABXANASI
B akı - 2003
Az
B 2 3 -;
T o r c ü m o c d o n i v ə ö n s ö z ü n m ü ə l l i f i X Ə L İ L R Z A U L U T IJ R K
D Ö V LƏ TÇ İLİK HAQQINDA, BÖYÜK KİTABIN POETİK
TƏRCÜM ƏSİ HAQQINDA SÖZ
N ə ş r o h a z ır la y a m " A r a z " a li ə d ə b i , X ə li l R z a U lu tü r k v o
a k a d c m ik Y u s i f M ə m m ə d ə l i y e v m ü k a f a tla r ı la u r c a tı
F irə n g iz x a n ım U lu tü r k
E lm i r e d a k to r u v ə ö n s ö z ü n m ü ə l l i f i
f ılo lo g iy a e l m l ə r i d o k t o r u , p r o f c s s o r
Kam il Vdli Nərimanoğlu
R e d a k to ru Z ü l f ü q a r Ş a h s e v ə n li
B a la s a q u n lu Y .
B 23 Q u ta d q u b ilik ( p o c m a ) . B ., G o n c l i k , 2 0 0 3 . s o h . 4 0 4 .
Əziz oxucu, türk dünyasının böyük oğlu, görkomli xalq şairi
Xəlil Rza Ulutürkün torcümosindo sizo toqdim ctdiyimiz bu kitab
türkdilli xalqlann möhtoşom abidosidir. XI osrin yadigarı - Yusif
Qalasaqunlunun "Qutadqu bilik" (Sadot gotiron clm) kitabında ayrıayn sinif, toboqo vo zümrolorin oxlaqı, dünyagörüşü, borcu,
mosuliyyot dorocosi, imtiyazları, Allah vo bondo qarşısmda başlıca
vozifolorinin nodon ibarot olduğu poctik dillo vcrilmişdir.
Hor bir tiirk qızı üçün or cvino cchiz kimi aparılan bu kitab on
böyük, on müqoddos hodiyyodir. Ən ali oxlaqi doyorlori oks ctdiron
"Qutadqu hiliy"i türk dünyasının möhtoşom Əxlaqi kodcksi do
adlandırmaq olar.
4703030200
B ---------------------
Qarşımda təxminərı 20 ç.v. həcmində əfyazma var. Bu əlyazma Yusif'
Balasaqunlumm "Qutadqu bilik" poemasının poetik tərdiməcidir. Bu qiymətli
əfyazmanı oxuduqca beynimdə iki axarda fıkirlər, diişüncələr toplamr. Bu
jik ir və diişüncələri oxucu ilə böliişmək istəyi qarşısıalınmaz bir həvəsə
çevrilir. Həmin fıkirlərin bir axarı "Qutadqu bilik" dünyası ilə, o hiri axarı
isə Xəlil Rza dünyası ilə bağlıdır. Bir-birini tamamlayan bu axarlar biri
dənizə, biri iimmana axıb, elə orda da bir-birinə əbədi qovuşur. Böyiik
ümmanın adı Tiirklük, ulu dimyamn adı Tiirk Dımyasıdır.
H ələ qələm dostum R am iz Ə sgərlə 1980-ci illərdən çevirm əyə
başladığımız və dostumuz Azər Mustafazadənin yaxından köməyi ilə 1994cü ildə işıq üzii görən "Qutadqu biliy"in* filoloji tərciiməsi bizi Yusij'
Balasaqunlunun sənət diinyası ilə həmişəlik bağlamışdı. Və bu bağhlığı Xəlil
Rzanın poetik tərciiməsində bir daha duyduq, bir daha gördiiL
Eşitmişdik ki, miibariz şair "Qutadqu bilik"lə çox maraqlanır. Bu bizi
çox sevindirdi. Çiinki Azərbaycanda yalmz məhdud elmi dairədə tanınan bu
ölməz poem a hər kəsin oxuması, bilməsi zəruri olan əsərdir. Bunun iiçiin
ftloloji tərciimədən daha çox poetik tərciiməyə ehtiyac duyulurdu. Vaxtı ilə
Nizaminin əsərlərini də biz öncə hərfi tərciimədə, sonra poetik tərciimədə
oxumuşuq.
Həmin tərciimələr içərisində mərhum Mir Cəlalın öz poetikliyi ilə şer
tərcüməsindən geri qalmayan çevirmələrini xatırlayıram. Bəlkə də təfərriiat
və elmi dəqiqlik iiçiin fıloloji tərciimə gərəklidir, ancaq kiitləvilik, yaşarılıq
iiçün bədii poetik tərciimənin gördüyii işi heç nə görə bilməz.
B u m ənada X əlil Rza ədəbiyyat tariximiz, m ənəviyyatım ız iiçiin,
bugiinkü d ö vlət m üstəqilliyi iiçiin əvəzed ilm əz bir iş görmüş, "tiirk
"Şahnaməsi"ni Azərbaycan tiirkcəsinə çevirmişdir.
* * *
-98
Az
M 653(07)-98
© Gonclik, 1998
© Firongiz xanım Ulutürk, 2003.
...Bir dəf'ə Tiirkiyədə mənə "Qutadqu biliy"in son tərciimələrindən birini
bağışlamışdılar. Və mən əlimdə kitab dayandığım zam an böyük tiirk
*
Y usif Balasaqutüu, "Qutadqu hitik" - "Xoşhəxtliya aparan elm " ( Türkivə türkcasindən və özbək türkcəsindən istifadə etm əklə X aqanivyə türkcəsindən çevirəntər, ön
söz və qeydlərin müəllifləri prof. K am il Vəliyev və R am iz Əsgər), Azənıəşr, Rakı, 1994.
alimi mərhum Bahəddin Ögəl əlinubki kitabın adını sonışdu. Mən dedim:
"Qutadqu bilik" - "Xoşbəxtliyə aparan kitab". O giilimsəyib:
- Yox, oğlum, o kilabın adı "Dövlət kitabı"dır, "Dövlətnamə”dir. Tiirk
dövləti fəlsəfəsi, düşiincəsi haqqında ən böyiik sö z də bu kitabdadır.
Azərbaycanın bu kitaba ehtiyacı çoxdur,
Müdrik alimin sözlərindəki həqiqəti inkar etmək mümki'm deyil.
Türk xalqlanm n xilqətindəki inanış islamda qanunauyğun inikasını
tapdığı üçiin äirk və islam mədəniyyəti VII-VIIIyüzilliklərdən sonra tiirk islam mədəniyyəti kimi dünya tarixinə daxil oldu. Bu böyük prosesi əks
etdirən yüzlərcə, minlərcə öm əklər arasında "Qutadqu bilik" başda gəlir.
Qut - tiirkrə səadət, xoşbəxtlik, uğurlu tale deməkdir. "Qutadqu bilik"
- xoşbəxtliyə, səadətə aparan elm, bilik deməkdir (qut-xoşbəxt, ad-etmək
mənalı adlardan fe l düzəldən şəkilçi, -qu-feldən ad diizəldən şəkilçidir;
bil(mək) felin kökii, -ik-feldən ad diizəldən şəkilçidir).
B u möhtəşəm abidənin müəllifı türk-islam ədəbiyyatmın ilk böyük
sənətkarı Yusif Xas Hacibdir (1017-1077).
Istər Yusif Balasaqunlunu, istərsə də onun müasiri, "Divani liiğət-ittiirk"ün miiəllifi Mahmud Kaşğarini yetirən tarixi şərait və miihit bizim üçün
maraqsız ola bilməz. Qaraxanhlar sülaləsinin islamı ilk qəbul edən və
Kaşqarda ilk türk islam dövləti yaradan Əbdülkərim Satuq Buğra Qaraxan
Soğdi dili və mədəniyyəti yerinə türk dili və mədəniyyətinin əsasını qoydu.
Balasaqun şəhəri Türküstanın qədim şəhərlərindən biri kimi Kubalıq (Gözəl
şəhər), Qara Ordu, Quz-Ordu, Uluş, Balıq adları ilə adlanmış və Mahmud
Kaşğarinin "Divan"ında verilən xəritədd tam mərkəzdə göstərilmişdir. Kaşqar
(Ordukənd) paytaxt olsa da, Balasaqun şəhəri Qaraxanhların çox böyiik
şəxsiyyətlərindən biri olan Harun tərəfindən ikinci böyük iqtisadi və mədəni
mərkəzə çevrilmişdi. Samanilərin zəifləməsi, Qaraxanldarın İslama döniişü
Qərbi Tiirküstanda yeni və qiidrətli dövlətçilik sistem inin yarandığını
göstərirdi. Təsadiifı deyil ki, uzun müddət yaşamasa da, tiirk ədəbi dilinin
və mədəniyyətinin formalaşmasında miihüm rol oynayan Qaraxanhlar daha
möhtəşəm Türk İslam dövləti olan səlcuqların sələfı rolunu ləyaqətlə
oynamışdır.
H aciblik - "Qutadqu bilik" əsərində bir növ hökm darın ideoloji
istiqamətlər iizrə miişaviri kimi "xidmətlərin ən incəsi" tək qiymətləndirilir.
"Hacib olmaq və irəli keçib insanlara y o l göstərmək" üçün əsaslı şərtlər
qoyulur. Bu şərəfli vəzifə iiçiin ağd, zəka, tədbir, bilikdən savayı boy-bmun,
səliqə-səhman, nurani sifət də tələb olunur. Saray həyatının beyni kinü
fəaliyyət göstərnıəli olan Hacib üçün gərəkli şərtlərə həsr olunmuş 90 beyt
bunu sübut edir. Əlbəttə, Yusifin bu xiisusiyyətləri bir növ canlı örnək idi.
Dövriinün mütəfəkkir sənətkarı, dövlət xadimi olan Yusif Xas Hacib tiirk
islanı tarixini, nıədəniyyətini dərindən məninısəmiş ideoloq idi. Əsərin
başdan-başa türkcə yazdm ası, gəlm ə sözlərin azlığı, qədim adətləri,
etnoqrafik xüsusiyyətləri gözəl bilməsi, Quran, islam fəlsəfəsini dərindən
mənimsəməsi Yusif Balasaqunlunu yalnız bir sənətkar kirni deyil, həm də
türk dövlətçilik tarixinin qiidrətli fikir-məfkurə simalarından biri kimi tanıdır.
Təsadiiji deyil ki, "Qutadqu biliy"in zəngin materialı əsasında dini, əxlaqi,
didaktik, hiiquqi, sosial-siyasi, estetik, pedaqo/i, psixoloji baxışlar sistemi
üzərində ayn-ayrılıqda kitablar, əsərlər yazmaq mümkündiir.
Məlumdur ki, tiirk fəlsəfəsi və dövlətçilik tarixi islama qədər böyiik bir
inkişaf mərhələsi keçmişdir. Türklərin tarixdə öziinəməxsus yer tutması yalnız
hərbi müvəffəqiyyətlə bağlı deyildir. Tiirklük aləmini diinyaya və insana
fəlsəfı baxış, hiiquq və dövlət diinyabaxışından ayrı təsəw iir etmək olmaz.
Qədim türkiərdə törü (törə) adlanan şifahi ədliyyə sisteminin, adət və
ənənələrdə öz əksini tapmış hüquqi baxışlar toplusunun böyiik əhəmiyyəti
olmuşdur. Yusif Balasaqunlu islam fəlsəfəsi ilə qədim tiirklərin törələrdən,
tanrıçdıqdan, həyat və düşiincə tərzindən gələn fəlsəfəsini iizvi şəkildə
birləşdirərkən təbii ictimai-sosial fəlsəfı baxışlart ifadə etmişdir. Bu mənada,
əsər "Türklərin nıənəvi tərəjini, siyasi və idarəçilik göriişlərini ortaya
qoymaqla Tiirk dövlətinin ictimai-siyasi biinövrəsini tanıtmağı bacarmışdır"*.
"Qutadqu biliy"in diinyada tanınmasında böyiik zəhməti olan Rəşid
Rəhməti Aratın dediyi aşağıdakı sözlərə əlavə etmək çox çətindir: "Yusif bu
əsəri ilə insan həyatının manasını təhlil etmiş, onun cəmiyyət və eyni
zamanda dövlət içindəki vəzifəsini təyin edən bir fəlsəfi - həyat fəlsəfəsi
sistemi fonnalaşdırnuşdır"**. Şübhəsiz ki, bu baxışlar sistemini YusifXas
Hacib özii yaratmamışdır, mövcud haqq, ədalət, dövlət, hüquq, ədliyyə, əxlaq
anlayışlarını gözəl bir iisiubda canlandmnış miitəfəkkir - ideoloq səriştəsi
ilə sistemləşdirmişdir. İslamı qəbul etmiş tiirklərin m illi həyat fəlsəfəsi
vətəndaş və dövlət baxışı, bilavasitə milli dövlətin müqəddəsliyi prinsipi bu
gün iiçün də müasirdir. Molla və ya axund məscidə layiq olmaya bilər,
amma Allah evi olan məscid miiqəddəsdir. Seçilmiş, təyin edilmiş və yaxud
irsi olaraq başına tac qoyu/muş hökmdar uğursuz və ləyaqətsiz ola bilər,
ancaq m illi dövlət m iiqqəddəsdir. Bu m iiqəddəslik bilinm ədikcə və
tamnmadıqca, ətə, qana çökməyincə, beyinlərə hopmaytnca o döviətin
yaşam aq haqqı şiibhəli olacaq. Dövlətin qanuniarı da, ona əsasən, ordusu
və idarə sistemi də o zaman möhtəşəm və qiidrətlidir ki, hər bir vətən övladı,
öziinii vətəndaş sayan şəxs həmin dövləti öz ailəsi qədər sevir və miiqəddəs
tutur. Vətəndaşın döviətçilik hissini və milli dövlətə məhəbbətini ijadə etmək
baxımından "Qutadqu biiik" örnək əsərlərdən biri kimi tariximizə daxil olub.
Bu fikirlər bəlkə də milli dövlətə miiasir Ixıxışdır və haradasa subyektiv
yozumdur. Və şiibhəsiz ki, marksizm-leninizmin dövlət konsepsiyasına uyğun
deyil. Etirazıımz yoxdıır. Ancaq bizim iddiamız metod konsepsiyası deyil,
m illi dövlətə tariximizdən, törələrimizdən, kökdən, biinövrədən gəiən
* I. Qafesoğlu. "Qutadqu bilik" \>ə Kiiitür tariximizdəki yeri, Istanbui, 19X0, x. 4.
** R.R. Arat "Qutadqu bilik" - Mətn. Ankara, 1979, s. XXV.
baxışları açıqlamaqdır. Hzmin baxışların açıqlanması gəncliyimizdə milli
dövlət əqidəsini förmalaşdırmaq, dövlətçilik namusunu, qeyrətini aşılamaq
iiçiin zəruridir. Miiasir dimyanm mürəkkəb siyasət əlijbasında dövlətçilik və
demokratiya prinsiplərini əqidə, amal səviyyəsində dərk etmədən heç bir
azadlıqdan və miistəqillikdən söhbət gedə bilməz. Azərbaycanm azadlıq və
müstəqilliyini köklii şəkildə dərk etməsi üçün ədəbi və tarixi qaynaqlarumzm
miiasir gözlə oxunması, şərh edilməsi, tədris və təbliği çox vacibdir. Bu
baxımdan da "Qutadqu biliy"in sətirləri içərisində yatan həqiqətlərin aşkar
edilməsinə böyiik ehtiyacımız var.
"Qutadqu biliy"in tədqiq və n əşr tarixi g en iş bir m övzudur və
m əqsədim iz təfərrüatı ilə bu m övzunu əhatə etm ək olm asa da, əsas
araşdırmaları vurğulamağa ehtiyac var.
Klassik tiirkologiyamn H. Vamberi, V. Radlov, /I.Z Validov, S.Y. Malov, R.R. Arat kimi niimayəndələrinin nəşr, tərciimə baxımından xidmətləri
çox böyükdür. Onlarla birlikdə V.V. Bartold, Z.V. Toğan, P.K. Juze,
A.N. Kononov, İ. Qqfesoğlu kimi araşdırıcüar tədqiqatları ilə "Qutadqu
biliy"in diinya elmi səviyyəsinə çıxmasında ciddi rol oynamışlar*.
"Qutadqu biliy"in nəşrləri içərisində iiç nəşri biz xiisusilə qeyd etmək
istərdik. Birincisi görkəmli Türkiyə alimi Rəşid Rəhməti Aratın 1947 və 1979cu il nəşrləridir, ikincisi görkəmli özbək alimi K. Kərimovun Daşkənd
nəşridir, üçüncüsii görkəmli rus tiirkoloqu S.N. İvanovun abidənin rus dilinə
tərcuməsidir**. Araşdırmaların içərisində "Qutadqu biliy"in tarixi, bədii poetik, dil xiisusiyyətlərinə həsr olunmuş çoxlu dəyərli əsərlər vardır.
Yuxarıda adları çəkilən araşdırıcdardan başqa A. Baskakov, A.M. Şerbak,
X. K oroğlu, M .N. Xıdırov, E. Fazilov, Ə. Tennişev, İ.V. Stebleva,
S.Q. Klyaştorm, Q.F. Blaqova, N.S. Banarlı, A.S. Ləvənd, L. Banelli,
O. Aiberti, M. Aran, A. Bombaçi, F. Rəhməti, M. Xartman, S. Cağatay,
Ə. İnan, İ. Nəcmi, A. Riistəmova, A. Valitova və b. tədqiqatçüarın onlarca
əsərlərinin iizərində dayanmaq iiçiin geııiş imkan yoxdur. Bu araşdırmaların
içərisində A. Dilaçarın, İ.V. Steblevamn, S. Başerin adlannı çəkdiyimiz
əsərlərini, eləcə də, 900 illiyi m iinasibətilə "Sovetskaya tyurkoloqiya"
jurnahnın biitöv bir nömrəsini (1970, N<j 4) başdan-başa (cəmi 13 məqalə)
"Qutadqu biliy"ə lıəsr olunmasını ayrıca qeyd etınəyi özümüzə borc bilirik.
"Qutaqdu bilik"dəki insan konsepsiyası, ağü anlayışı, hikmət j'əisə/əsi
qut və törə kimi anlayışların çoxsəpkili təhlili ilə iizə çıxa bilər. Ümumiyyətlə,
*
Rax: .4.3. liauudoa. H o o n m n b ie p vK o n u cu « <tH’p<'aııcKoCı oöjıacmu. 3.B. <). ııı.
X X , I9 t4 . C ./.. Maııon. I I umhiiviuku dpem ıe-ım opKC Koü ınıcbM cııııocınu, M . Jl., /V.ı'/.
li.B. liapm oıibd. J(«eıuu)naııib jıeKifuü ııo ucınopuu ın y p e y K u x uapodon C pedııeü A ıuu.
C om ııenuH , nı. V. .4.11. Koııoııoa. I I o j m u lO cutjıa I>ajıaca<'vncKo,’o "lijıajadaınııoe
vtanue", M ., I9H3.
** R.R. Arat. Cöst. jsjri. "Kulaıtşiu hilih" (saodatqaiul/ovçil) hilim) n jşri hazırlavaıı
K.Karim ov. Daşkənd, /971. lOcutjı liajıacajyıtcKUÜ "k jtajoıkjınnoe :w a n u e ". Mı<)auıtc
nodt'omotiwı C. //. Maanon. M., 19X3.
əsərdə sosial-fətsəji, etik problemlərin qoyuluşunun biitöv bir sistem daşıdığı
şiibhəsizdir. "Fənahq cahillikdən doğar, xəstəliklər, pisliklər bir nöqsandan
irəli gəlir. Miialicə ilə xəstəiiklər sağaldıla bilər, tərbiyə ilə pisləri yaxşı
etmək olar, oxumaq yoiu ilə biliksiziərə bilik verilmiş olar”. "Hökmdar
miüətini, ailə başçısı aiiə iizvlərini oxutmağa və tərbiyə etməyə məcburdur",
"İqtisadi baxımdan cəmiyyətdə iiç ayn sinij’vardır: zənginlər; orta sinfı təşkil
edən ordu və məmurlar, jüqəra sinifolan xalq... Fəqət himayə və təşviqlə
qara camaat (qara budun) deyilən xalq orta sin if dərəcəsinə qalxa bilər.
Orta sinif də get-gedə zənginlərlə birləşər. Beləlikiə, cəmiyyətdə yoxsul və
ziilm görmiiş bir sin if qalmaz"... kimi onlarca, yiizlərcə fik ir yalnız ideal
cəmiyyətin modeli haqqında diişüncələr deyil, həm də Orta Asiyanın
miisəlman Tiirk dövlətinin ideoloji biinövrəsidir.
"Fərdin xoşbəxtliyi zəhmətin xoşbəxtliyinə bağlıdır. Fərdlər cəmiyyətın
və cəmiyyətin başı oian hökmdarın yaxşılığı üçiin çalışsalar, qısası, hökmdar
ədaiətli olsa, millət xoşbəxt olar" fikri, qanun haqqında diişiincələri Yusij
Xas Hacibin dövlətçilik baxışlarını açıqlayan örnəklərdən biridir.
"Qutadqu biliy"in dili, poetikası haqqında çox damşmaq olar. Əsər
xan dili deyə adlandırılan K aşqar-X aqaniyyə ləhcəsində yazılmışdır.
Qaraxanm dövlət dili kimi sabitləşməyə başlayan ədəbi dilin kamil öməyi
kim i "Qutadqu bilik" diqqət çəkir. Bu yeni Orta Asiya tiirk ədəbi dili
qrammatik sabitiiyi və normativliyi ilə, liiğət tərkJbinin doiğuniuğu, zənginliyi
ilə ortaya çıxır. Bu epik əsər türk dilinin şüurlu miinasibətlə seçilən
əsərlərindən biridir. Əsərdə doğma diiə, dövlət dilinə o qədər böyiik bir sevgi
var ki, heyrətlənməyə biimirsən və istər-istəməz anlayırsan ki, dövlət və Vətən
sevgisi eiə ana dilindən başlayır. Və ana diiinə dövlət ölçüləri iiə yanaşma,
dəyərləndirmə milli təfəkkünm başında gəlir.
"Şahnameyi-tiirk" adlanan "Qutadqu bilik" çox maraqlı poetik quruiuşa
malikdir. Əsər məsnəvi formasında epik mənzumədir. 6645 beytdən ibarət
bu əsərdə 124 beyt həcmiruiə üç parça və 173 də dördliik var. Kitaba sonda
əlavə edilən 77 heytdən ilxırət mənzum miiqəddimə də var. Bəzən əsərin heca
vəznində yazıldığı iddia edilsə də, bu böyiik epik mənzumə əruz vəznində kəsik (qısaj nıütəqarib vəznində yazdmışdır. Fa'iilün Fa'ülüın F a’ülün Fa'ül
təjiləsi "Şahnamə” vəzni kimi şərqdə məşhurdur.
Əsərin lüğət tərkibi əsasən tiirk mənşəli sözlərdən ibarətdir. Tiirk
dilinin fenoioji quruiuşuna çox uyğun olmayan bu vəzndə kiassik əsər vazan
Yusif Xas Hacib böyiik sənətkarlıq nümayiş etdirınişdir. Bu ənənə tiirk
xalqlarının ana dili kiassik poeziyasında, xıisusən, Əhməd Yuqnəki, Əhməd
Yasəvi, Yunis İmrə, Nəsimi, Rəbquzi, Əlişir Nəvai, Zahirəddin Babur, Qazi
Bürhanəddin, Xətai, Sultan Vəiəd, Aşıq Paşa, Füzuli... yaradıcılığı tiçün
məhək rolunu oynamışdır.
Bayatı, mani qoxulu dördliiklər türk dıhnin öz təbiı axarını əks
etdirmək baxmmdan maraqlıdır.
Əsərin çox zəngin qafiyə sistemi vardır. Ailıterasiya, anaföra, epföra,
zənginliyi türk şer dilinin potensialını reallaşdırmaq baxımından diqqəti
çəkir. Ümumən, əsərdə tiirk dilləri iiçun, xüsusən poetik dil iiçün səciyvəvi
olan təkrarlar sistemi miihüm rol oynayır.
Əsərin məcazlar sistemi daha çox tiirkcədir. Və ərəb-fars ədəbiyyatmın
giiclii təsirinə nisbətən az uğrayır. Dialoji üslub, didaktik deyim tərzi, yeri
gəldikcə rəsnıi-publisist boyalar əsərin bədii poetik siqlətini zəiflətmənıiş,
əksinə, onu daha da zənginləşdirmişdir. Jstifadə olunan j'razeoloji birləşmələr,
atalar sözləri və zərb-məsəllər əsərin dilində xəlqiliyi giicləndirmişdir.
"Qutadqu bilik" türk ger sənətinin ilk böyük qalalarından biridir ki,
bu qalasız zəngin tiirk klassik poeziyasını təsəwiir etmək qeyri nıünıkündiir*.
* * *
Türk dimyasımn milli-azadhq hərəkatı dövriiniin böyiik miicahidi və
görkəmli söz ustası Xəlil Rzanın "Qutadqu biliy"ə miiraciəti qətiyyən təsadiifi
deyil. Bu yola Xəlil bəyi əqidəsi, qan yaddaşı, inamı və imkanı gətirmişdi.
Hələ özbək - Azərbaycan ədəbi-mədəni əlaqələr tarixini öyrənərkən X.
Rzanın qədim qaynaqlarla üzləşməsi, onları öyrənməsi, araşdırması aliııısənətkar iirəyinin tələbi kimi ortaya çıxmışdır. Tərciiməyə yazdığı ı"m sözdə
alim-şairin böyiik zəhməti aydınca hiss olunur.
X.Rza bu əsəri miiəyyən nıənada sərbəst çevirsə də, kanonik nıətnə
sayğı iləyanaşm ış, istər orijinalın R.R. Arat çapını, istərsə də özbək alimi
K.Kərimovun çapını gərəyincə öyrənmiş, çağdaş tiirk dillərini və rus dilini
(S.N. İvanovun poetik tərcibnəsi) ustalıqla incələmişdir.
Nəticədə diinyaya həm "Qumadqu bi/ik" böyükliiyiinü, həm də X’.Rza
iislubunu layiqincə təmsil edən orijinal bir tərcümə gəlmişdir.
Əsərin vəznini, qafiyə sistemini, ümumən tiirk nəf'əsini ustalıqla
saxiayan tərciiməçi miiasir ritmi və konteksti də unutnıannşdır. Kiçik ixtisarla
və sə rb ə st tərcü m ə m əq a m la rın ı ş a ir təxəyyiiliin iin q a n u n la n ilə
dəyərləndirm ək olar. H ər ciddi tərcüm ə əsəri b ir varadıcılıqdır, bir
diinyagörüşün if'adəsi və təsdiqidir. Bu mənada "Qutadqu biliy"in gələcəkdə
də poetik və jiloloji tərciimələri ola bilər. Hər nəsil öz keçmişinə, vaddaşına
öz səsi, öz nəfəsi ilə qayıdır. Bizə elə gəlir ki, nə qədər təıviimələr olursaolsun bir tərcümə həyata həınişəlik vəsiqə alıb. Bu xalq şairi, milli nnicahid
Xəlil Rzanın "Qutadqu bilik" tərciiməsidir.
Allah Xəlil Rzaya, onun şəhid oğlu, qəhrəman Təbrizə rəhmət eləsin!
"Qutadqu bilik" qalası uca olsun!
Tanrı türkii qorusun!
Anün.
Kamil Vəli NƏRİMANOCrLU
profcssor
*
B u b a r jth alraflı hax: H.H. Ccfmena. I ’am uıııue mıopKCKU-x no nteniK ux ı/ıopM
« X I «eKe. M., 1971.
XƏLİL RZA ULUTÜRK
İLK M ÖHTƏŞƏM ABİDƏ M İZ
X I əsr yadigarı "Qutadqu bilik" türkdilli xalqların ilk poeması,
onların dil xiisusiyyəthrini, bədii təfəkkiir gücünü öz avnasında
göstərən birinci möhtəşəm ədəbi abidəsidir. Bir xalq deyil, bütiin
tiirkdilli ulusiann ortaq sərvətidir və çox giiman ki, həmin dövrdə, yəni
Qaraxanlılar deyilən Türk sülaləsinin əzəm ətli b ir d ö v lə t g ib i
çiçəkləndivi çağlarda həmin dövlətin himayəsində yaşayanların və
ədəbi dili bilənlərin hamısı iiçiin anlaşıqlı olmuşdur.
Poemanın yazıldığı dövrdə Qaraxanlılar dövləti Yuxarı Çindən
tutmuş Xəzər sahillərinəcən olduqca geniş bir ərazini əhatə edən
möhtəşəm bir məmləkətin başında dururdu və dastanın ruhundan bəlli
olur ki, özüniin renesans çaqlarım yaşayırmış. Başqa sözlə desək,
hm in Tiirk dövlətinin, Tiirk ruhunun çiçəklənməsi iiçim belə bir əsərin
varanması zəruri imiş. D övh t quruluşu, dövh t başçısı necə olmahdır,
dövlət başçısı ilə rəiyyət, cəm iyyət ilə fərd arasmdakı miinasibətlər
necə qurulmalıdır? Ayrı-avrı sinif, təbəqə və ziim rəhrin əxlaqı,
di'myagörüşii, borcu, məsuliyyət dərəcəsi, imtiyazları, allah və bəndə
qarşısında başlıca vəzifəsi nədən ibarətdir? Poema bu gibi sorğulara
cavab verm ək iiçiin yazü m ışdır. D övlət başçısı və rəiyyət necə
davranmahdır ki, bu möhtəşəm Tiirk dövləti daha da çiçəklənsin,
düşmən qarşısında sarsılmasın, öz milli istiqlahm, ərazi böyiiklüyünü
axıradək qoruvub saxlava bilsin, ayrı-avrı tayfalar, xanlar, dərəbəylər
arasındakı didişmələrə son qoysun, onları diişmənə qarşı vahid bir
cəbhədə birləşdirə bilsin - poem a yaradıcısı bu gibi məqsədləri də
aydınca izhyir, ən tutarlı, m diiriist cavablarmı verməvə çalışır.
O zəm əüi Kaşqar şəhərini (Ordukəndi) öziinə paytaxt seçmiş
Qaraxanidar dövhti şimalda Balasaqun, qərbdə Səmərqənd, ortahqda
Öıkdnd Ilera t gibi böyiik elm, sənət, ticarət, mədəniyvət, mərifət
mdrkəzlərinə ınalikdi. Yaradılan elmi, bədii əsərlərin çoxu ərəbcə,
farsca idi, lakin tarixi gedişat, xalqın təfəkkiir tərzi, mənəvi ehtiyacı
məhz ana dilli doğma ədəbiyyatın yaradılmasım təh b edirdi. Poema
yaradıcısı Yusif Xas llacib Baiasaquniunun dahiliyi bundan ibarətdi
ki, həmən ehtivacı hamıdan öncə duymuş, böyiik idrak giicıinü, aşıbdaşan ilhamını doqınalıq iistiində kökiəmiş və dem ək oiar kı, öz
dövrünün ensiklopedisi adlana biləcək möhtəşəm bir abidə yaratmışdır.
Poemanın dil saflığı, arılıqı, ərəb-fars sözlərinin, yabançı kəlmələrin
çox nadir hallarda, yalnız zərurət məqamlarında işlədilməsi göstərir
ki, Balasaqunlu Yusif bəy Tiirkcənin incə bilicisi, təəssübkeşi, cəfakeşi
və mətin qoruyucusudur. Poemadan bəlli olur ki, o, öz dövrüniin bıitiin
elnüərindən xəbərdardır. Tarixi, coqrafiyanı, ulduzşünaslıqı, ilahiyyatı,
Quranı, fiqhi kamil bilir, ən başlıcası adı böyiik hərflər ilə yazılmağa
layiq insandır, miisəlmandır, haramı yaxın qoym avan, halalltğa
giivənən, öz gündəlik ruzusunu, səadətini daşdan çıxaran zəhmət
xadimidir, hər iki dünya qarışsında iizüağdır.
Balasaqunda anadan ohnuş YusifXas lla c ib bu əsəri 50 vaşına əlvida dediyi çağlarda, 462-ci ildə (miladi hesabla 1069-1070) on
səkkiz aya tamam lam ışdır. Öz dövründə böyiik nüfüz və şöhrət
qazanm ış dastanı çinlilər "məmləkətin ədəb aynası", m açınhlar
"Zəkalar zinəti", iranhlar "Türkiin şahnaməsi", şərq uluslarından bir
çoxu "Ölkənin öyüdnaməsi", Tiirklər "Qutadqu bilik" (səadət gətirən
elm) adlandırmışlar. M üəllif heratda bitirdiyi əsəri Kaşğara, Xaqan
dərgahına, Tavğac Uluğ Buğra Qaraxan hiizuruna ərmaqan aparmış.
təşəkkiir və minnətdarlıq ifadəsi olaraq haciblik (vəzirlik) rihbəsi
qazanmışdır.
"Qutadqu bilik" yalnız öz müəllifinin devil, ümumən Tiirkcənin,
Tı'irk bədii təfəkküriinün əbədi və əvəzsiz heykəlidir. Aradan keçən
doqquz əsr ərzində nə qədər şəhərlər, səltənətlər, imperiyalar, sultanlar
xəritədən və tarixdən silinmiş, yerlə-yeksan olmuş, bu möhtəşəm abidə
isə öz təravətini itirməmiş, bircə qönçəsinin də solmasına, tufanlara
düşməsinə y o l verməmişdir.
Poemadakı dörd qəhrəman m iiəllif idealını təcəssüm etdirir.
Giindoğdu - ədalətin, Aydoldu (bədrlənmiş Ay) - bəxtin və dövlətin,
Ögdülmiiş (əqlə yetm iş) - əqlin, zəkanın, Ozğurmuş (oyanmış) qənaətin timsalıdır. Bu dörd surətin arasındakı suallar, cavublar
Qaraxanlılar səltənətinin başçısından, hakimindən tutmuş rəivvətədək
biitün təbəqələrin, ziimrələrin, fərdlərin əxlaqını, ədəb qavdalarını,
hərəkət, fəaliyyət xətlərini miiəyyən edir. Buna görə poem a öviid,
nəsihət, təlim-tərbiyə nıhu ilə doludur.
Osərin varlığı XIX əsrin birinci yarısında bəlli olmuş, poemanın
hicri 843-də (m iladi 1439-da) Ileratda lləsən Q ara Sayil Şəms
tərəfındən uvğur vazısı ilə köçürülmüş nüsxəsi Tiirkiyənin Toqat
şəhərinə göndərilmiş, buradan isə hicri 879-da (miladi 1474-də)
Əbdürrəzzaq Şeyxzadəyə ərməğan verihnək iiçün Fənəri oğlu Qədi Əli
tərəfmdən İstanbula gətirilmişdir. Məşhur tarixçi və şərqşünas Xammer
Purqştal onu satın almış, Vena saray kitabxanasına yetirm işdir.
Bundan sonra əsər barədə birinci xəbər / 823-cii ildə fransız şərqşiinası Jaubert Amedes tərəfmdən ju m a l məqaləsi biçimində yayınlanmışdır.
I870-ci ildə məşhur macar alimi Vamberi "Qutadqu biliy"m ən
mühihn hissələrini "Uyğur dili abidələri və "Qutadqu bilik" adı altında
almancaya çevirisi ilə birlikdə nəşr etmişdir.
1890-cı ildən etibarən məşhur rus şərqşünas alimi Radlov əsərin
araşdınlması işinə girişmişdir. 1896-cı ildə kitabın ərəb əlifbası ilə
köçüriilməsi - ikinci niisxəsi Qahirədə tapılmışdır. Onun dörd cilddən
ibarət fotosurəti hazırda Özbəkistan Elmlər Akademiyasının şərqşiinaslıq institutunda saxlanmaqdadır.
1913-cii ildə şərqşiinas alim Vəlizadə Fərqanə ekspedisiyası
zamam Məhəmmədhacı Eşan Laləreşin şəxsi kitabxanasında "Qutadqu
biliy"in ərəb əlifbası ilə yazılan niisxəsi olduğunu elm aləminə xəbər
vermişdir. Məşhur özbək alimi Fitrət bundan, - əsərin Nəməngən
nüsxəsindən soraq tutunca 1924-də Məhəmmədhacı Eşan Laiəreşdən
niisxəni almağa, Daşkənd kitabxanasına gətinnəyə nail olmuşdur. Çox
keçmədən "Maarif və oxucu" dərgisində Fitrətin Nəməngən niisxəsinə
dair məqaləsi basılmış, daha sonra poemanın ayrı-ayrı parçaları nəşr
edilmişdir (1928).
Bundan sonra adlı-sanh şərqşiinas Malovun araşdırmalarında
həmən niisxənin avrı-avrı parçalarını, tərcüməsini, izahlarını, üç
nüsxənin miiqayisəli təhlilini görüriik (1929).
"Qutadqu biliy"in övrənilməsində Valitovanın xidmətlərini qeyd
etmədən keçinmək olmaz. Şərq mədəniyyətini, Qaraxanhlar dövlətinin
tarixini, bu tarixin öyrənilməsində "Qutadqu bilik" əsərinin rolunu,
mövqeyini düriist müəvyənləşdirınəkdə Valitova tiirkologiya elminə
böyük hədiyyə vermişdir. Bu g ibi uğurlara haxmayaraq "Qutadqu
bilik" ilə bağlı övrənilməmiş cəhətlər hələ az deyil. Xiisusilə əsərin
dilinə dair fikirlər hələ tam durulmamış, sabitləşməmişdir. Uvğur dili,
altav dili, tiirk dili, "Qutadqu bilik" dili, Qaraxan/ılar dih, Buğraxan
dili gibi anlayışlar bu sahədə ən çox işlənən terminlərdir. Burası
şəksizdir ki, kitabın dili o dövrdə yaşam ış biitiin tiirk qəbilələri iiçiin
a n la şıq h olm uş, o n la rın h a m ısın ı e v n i ə d ə b i d il ətra fın d a
birləşdirınişdir. Əsərin ilk niisxəsi hansı əlifba ilə yazdıb? S. E. Malov
bunu ərəb yazısı adlandırır. Uvğur yazm ilə köçüriilmüş Vena niisxəsi
XV əsrin yadigarıdır.
H ə lə lik burası da c a v a b sız q a lır ki, ə sərin ön sözü və
mündəricatı kim tərəfındən vazılıb? H. İ. İlminski ön söziin müəllif
tərəfındən deyil, başqasının qələmilə yazıldığmı iddia edir. Fitrət və
başqa Avropa alimləri də bu fıkirdədirlər. S. E. M alov isə bizi bu
ftkirdən sakındırır, böylə hesab e d ir ki, "Qutadqu bilik", "Tiirkiin
şəcərəsi", "Qisasül ənbiya", "Hibətül həqaviq" gibi əsərlərin ön sözii
müəlliflərə məxsusdur, kitabı tərənnüm, vəsf məqsədilə vazmışlar.
Ə sər hansı vəzndə y a z ılıb - bu sorğu ya verilən cavablar
tiirlüdür. H əcib Asim, A. Sədi gibi alimlər böylə hesab edirlər ki,
poem a Tiirk şeri üçün doğma vəzndədir, onbirlik hecanuı əsasən 65 bölgiisü əsasında qələmə alınmışdır. Məşhur Tiirk alimi Mehmet
Fuad Köpriilü, özbək dahisi Fitrət isə iddia edirlər ki, "Qutadqu bilik"
böviik İran şairi Firdovsiyə məhəbbətlə, əruzun "Şahnamə" vəznində
yazılmışdır. Buradakı vəzn qiısurlarını isə o zamankı Türk əruzunun
hələ tam büllurlaşmaması ilə izah etmək olar.
Bizim fikrim iz böylədir ki, "Qutadqu b ilik”dən həm onbirlik
hecaya, həm də əruza uyar bol-bol misallar gətirmək olar. Çox giiman
ki, əsər doğrudan da "Şahnamə" əruzunda nəzərdə tutulmuş, ancaq
işin gedişində Tiirk təfəkkiir tərzinin öz xiisusiyyətləri, öz tələbləri bu
qəlibi dağıtmış, necə deyərlər doğmalıq ögeylik ilə çulğaşmışdır.
"Qutadqu biliy"in başltca pafosu ideal cəmivyətin, ideal insantn
tərənniimündən ibarətdir. O, m övcud ictimai quruluşu rədd edir,
damğalavır, mərdlərin, qəhrəmanların bu giin olmadığım, keçmişdə
qaldıqlarını bəyan edir, ah çəkir, fər\>ad qoparır. H əvatda yeganə
təsə llin i elm i, həyatı, m iix tə lif bilik, idrak sa h ə lə rin i Öyrənib
mənimsəməkdə və allaha stğınmaqda, ibadətdə görür. Bu baxımdan
əsərin adı diqqətəlayiqdir: "Qutadqu bilik" - səadət gətirən elm
deməkdir. Deməli, insan həvatına yalnız elm, yalnız idrak gücii səadət
gətirə bilər. Yusif Xas Ilacibin diinyagörüşündə Fərabi, Əbu ƏIi ibn
Sina gibi dahilərin fəlsəfi qənaətləri ilə səsləşən cəhətlər çoxdur. I/iss
olunur ki, o, öz sələfiərinin yaradıcılığın ı m ükəmm əl öyrənmiş,
mənimsəmişdir. Yusifə görə m addi aləm ruhun qiivvəti əsasmda
yaradüsa da, öz qanunauyğunluqlan ilə inkişaf edir, irəliləyir. O, daim
yürüş, veniləşmə halındadır. Canlı-cansız biitiin mövcudat, o ciimlədən
yeddi səyyarə, on iki bürc allah tərəfmdən yaradıldığı halda, yuxanda,
aşağtda y er tutur və qarşıdurma qanunları əsasında hərəkət edirlər.
Alimlər, təbiblər, ulduzçular, ziy a lıla r Yusif qələm ində əlçatmaz
yiiksəkliyə qaldırılır, əzizlənir, böyük ilhamla tərənnüm olunurlar. Şair
onların qədrini bilməyə, qiymətini verməvə çağırır. YusifXas Hacibin
coşğun insansevərliyi, humanizmi kəndçilər, tacirlər, çarvadarlar,
sənətkarlar, əkinçilər və başqa ixtisas sahibləri iistünə qoşduğu
m isralarda xiisusi bir qiivvətlə meydana çvcır.
Yalnız "Qutadqu biliy"in deyil, həm çinin O rxan-Yenisev
abidələri, Turan yadigarlan, uyğur əlyazmaları, "Divanü lüğətid türk",
"Hibətiil həqayiq", "Məhəbbətnamə", "Oğuznamə", "Təfsir", "Qisasül
ənbiya" gibi möhtəşəm əsərlərin öyrənilməsində xüsusi xidmətləri olan
P. M. Melioranski, V. V. Radlov, V. Tomsen, E. E. Bertels, Fitrət,
Mehmet Fuad Köprülü, S. E. Malov, 11. A. Baskakov, İ. A. Batmanov,
V. M. N asilov, A. K. Borovkov, A. M. Şerbak, E. N. N əcib,
S. M. Mütəllibov, Q. Vamberi, Q. Kərimov, A. A. Valitova, N. İ. İlminski, Q. A. Əbdürəhmanov, A. P. Qəyyumov, H. S. Siileymanov,
E. İ. Fazilov, Ş. Şükürov, Q. Mahmudov, İ. Qoşqartayev gibi alimlərin
böyük xidmətlərini qiymətləndirmədən keçinmək olmaz.
Ayrı-ayrı millətlərə məxsus tiirlü alimlər qələmindən çvcmış bu
rəngarəng araşdırmaları vahid bir məhvər ətrafinda birləşdirən sonuc
bundan ibarətdir ki, olduqca qədim tarbcə və zəngin ədəbi gələnəkiərə
malik Türk ədəbiyyatı böyük, universal bəşər mədəniyyətinin üzvü bir
hissəsidir. Tamı və hissəni layiqincə öyrənmək və aralarındakı dialektik
əlaqələri açmaq borcumuzdur. Bu zərurəti aydın dərk etdiyim üçiin
"Qutadqu biliy"i çağdaş Azərbaycan Tiirkcəsinə uyğunlaşdırmağt lazım
bildim.
Bakı, 22 may 1994.
MƏRHƏMƏTLİ, MEHRİBAN TANRININ ADI İLƏ
H am ıd an , h o r k ə s d ə n ü s tü n d ü r x u d a ,
T ə k o n a y a r a ş ır d u a - s ə n a d a.
H ə m d ü s ə n a , ş ü k ü r lə r v ə a lq ış la r o ls u n o n o z iz , o n u lu T a n n y a
k i, b ö y ü k lü k sa h ib i, ə n q ü w ə t l i p a d ş a h d ır, y e r i- g ö y ü y a ra d a n d ır, b ü tü n
n ə f o s a la n la r a r u z u v e r ə n d ir . O n ə is tə s o q ıla r , n o y i is to s o y e rin o
y e tir ə r , y a f ə lü m a y a ş a y v ə y a h k ə m u m a y u r id ( Y o n i n o y o isto so
q ə s d e d ə r, n ə y ə ix tiy a r q ıls a h ö k m e d ə r ). B e lo lik lo , a d a m la r a ra sın d a
o z ə m ə tlə u c a lm ış T a n r ın m r ə s u lu n a s a n s ız s a la m la r o ls u n . R ə s u lu n
s o f d a ş l a r ı o lm u ş ə z i z v ə q iy m o t li s o h a b o l o r ü z r o , r iz v a n a lla h u
o le y h ü m ə c m ə i n ə ( y ə n i o n la rın h a m ıs ın ın ü s tü n o T a n n n ı n ra z ılığ ı
s a ç ılm ış d ır).
B ö y ü k lü k s a h ib i z ü lc ə la l o d u r,
Y a ra d a n , tö r ə d o n , p ü r k ə m a l o d u r.
O d u r y e rin -g ö y ü n , x ə lq in y iy ə s i,
N u ş e lə s o n in d ir m in b ir tö h fə s i.
O n d a n r u z u a la r a lə m d ə h ə r k o s,
H a m m ı y e d iro r, tə k ö z ü y e m ə z .
Y e d ir ə r, iç iro r, ac q o y m a z h e ç v a x t,
H o r n o fo s s a h ib i o n u n la x o ş b ə x t.
B u k ita b o ld u q c a ə z iz d ir. Ç i n a lim lə rin in m o s o l lə r ilo y a ra d ılıb .
O k im i isto so ş a n -ş ö h r ə t v e ro r,
M a ç in ş a irlə r in in şe rlo ri ilo b o z ə n m iş b u k ita b ı o x u y a n , b u b e y tlo rin
L o y a q o t, o z o m o t, ş ü c a o t v e ro r.
m o n a s ın ı a n la y a n k işi k ita b d a n d a o z iz d ir. M a ç in a lim lo r i, şa irlo ri b u
S c ç m o ro su lu n u n m in n o td a rıy a m ,
D ö rd b ö y ü k k im s ə y o s a la m , e h tira m .
q o r a r a g ə l d i l ə r k i, G ü n d o ğ a n v i l a y o t i n d o , T ü r k ü s t a n
e llə rin d o
B u ğ r a x a n d ilin d ə b ir c ə k im s ə b u k ita b d a n y a x ş ı k ita b y a z a b ilm o z .
B u k ita b h a n s ı p a d ş a h lığ a , y a x u d
hansı
iq lim o
y c ts o , h o d s iz
y a x ş ılığ ın d a n , so n d o ro c o c a z ib o li o ld u ğ u n d a n h o m in e llo r in a lim lo ri
q o b u l e d ib h ə r b irin ə m ü x to l if a d , lə q o b v e r d ilo r. Ç i n lilo r " ə d o b lo r
m ü lk ü " d e d iİo r . M a ç in m o lik in in n o d im lo r i " M o m lo k o tin a y n a sı"
a d la n d ırd ıla r. G ü n d o ğ a n lıla r " Z in o tü l ü m o ra " , İ r a n lıla r "T ü rk ü n
M o h ə m m o d p e y ğ o m b o r x ilq ə tin b a ş ı,
G ö z -q a ş ı, v a rlığ ı, ca n ç ırp ın ışı.
B u k ita b n o q o d o r m ü q o d d o s , o z iz ,
B ilik lo r d o n iz i, o n to m iz d o n iz .
ş a h n a m o s i" ad ı v e rd ilo r. B u y o lla b o z ilo ri b u k ita b ı " M o m lo k o tin
O n d a d ır b o ro k o t, h o r q ə d ri q iy m o t,
Ü lv iy y o t, s o a d o t, şü k rü q ə n a o t.
n ə s ih o tn a m o s i" , tu ra n lıla r iso " Q u ta d q u b ilik " ( s o a d o t g o tir o n cln ı)
G ö r n e c o d ü z ü lü b a lim lo r sö z ü ,
a d la n d ırıb la r. K ita b ın to r tib ç is i B a la s a q u n d a d o ğ u la n , p o h r iz sa h ib i
İn ci s a n d ığ ıd ır, z ə k a g ü z g ü s ü .
( y ə n i d ö z ü m lü , so b rli, q o n a o tc il b i r k iş id ir). K ita b ı K a ş ğ a r d a b itirib
M o ş r iq m o lik lo ri, M a ç in b o y lo ri
S c ç ib b ir c o - b ir c o d ü rrü , g ö v h o ri.
G ü n d o ğ a n m o lik i T a v ğ a ç x a n d o r g a h ı n a g o t i r m i ş d i r .
M o lik o n u
o z iz lo y ib , d o y o rlo n d irib ö z s a ra y ın d a X a s H a c ib e tm iş d ir . B u n a g ö ro
Y u s if u lu X a s H a c ib ad ı m o ş h u r o lu b d ü n y a y a y a y ılm ış d ır . K ita b b u
fo z ilo tlo rilo q iy m o tlid ir. B iri - o d l, ik in c isi - d ö v lo t, ü ç ü n c ü s ü - o q l,
K ita b m ı, sal q a y a , y o x s a x o z in o ?
D ü r d a n o ta p a r s a n , d ü ş s o n iz in o .
A lim d o n a lim o irsd i, n o y a x ş ı,
M in d o f o o x u y a , a n la n ıa z n a ş ı.
d ö r d ü n c ü s ü - q o n a o t. Y o n i b u n la rın h o r b ir in o T ü r k c o b ir a d v crilib.
Y a z a r o d lo G ü n d o ğ d u ad ı q o y u b k i, p a d ş a h d ır , d ö v lo to A y d o ld u adı
v e r ib ki, v o z ird ir, oql ü ç ü n Ö g d ü lm ü ş ad ın ı s c ç ib k i, v o z irin o ğ lu d u r,
q o n a o to O z ğ u n n u ş adı q o y u b ki, Ö g d ü lm ü ş ü n q a r d a ş ıd ır . B ö y lo lik lo
A I o x u , b o rq v u r s u n o v c u n d a a lm a z ,
o n la r ın a r a s ın d a k ı h c k a y o n i s u a l- c a v a b ş o k li n d o q u r m u ş d u r . Q o y
K ita b d a n fcy z a la n - ö z g o b ir c a h a n !
o x u c u n u n k ö n lü açılsın , m ü s o n n ili ö z g ü d u a la r ilo y a d q ıls ın , inşallah.
B u h ə d d o b o lk o d o u c a lm a z y a z a n .
H e y if , b o z i tü r k lo r v c c in o a lm a z .
B u k ita b g ö z n u r u n , k ö n ü l ç ıra ğ ın ,
H o r ik i d ü n y a d a a rx a n , d a y a ğ ın .
18
M a ç in a lim lə ri, Ç in h ə k im lo r i,
O n u n h e y r a n ıd ır h a ç a n d a n b o ri.
19
M ü lk a la n s u lta n la r d a im q a y ğ ılı,
N ə c ü r o tu rm a lı, n ə c ü r d u rm a lı?
D o la ş T ü rk ü s ta n ı, M o ş r iq i ç o x - ç o x ,
C a h a n d a b u q o d ə r ü lv i k ita b y o x .
36
D ö v lə ti q u rm a ğ ı ö y rə n m ə lid ir ,
O n a n e l e r m e c h u l, n e l e r b e llid ir.
37
Q a lx ır, a b a d o lu r, s ö k ü r d e d ö v le t,
T ə r a q q i, te n ə z z ü l e n b ö y ü k h e y rə t!
20
K ita b ın q ə d r in i b ilə n lə r b ilo r ,
H a r d a n d ır n a d a n d a o c ü r ə h ü n o r ?
38
N e c ü r q a n a d ta p ır q e h r ə m a n o r d u
N e c ü r x ila s e d ir e z ilə n y u r d u ?
21
E y d o s t, h ə r n a ş ıy a v e r n ıə k ita b ı,
V e r m ə , y o x s a o n d a e ş q in q ila b ı.
39
A ç ıb b u k ita b d a y e r in d ib in i,
V e r m iş e m h ə r ş e y in ö z tə rtib in i.
22
O n u b ilik s iz lo r d ə r k e d o b ilm o z ,
Ə z iz lə r , o x ş a y a r z ə k a s a ç a n k o s.
23
B u ğ r a x a n d ö v r ü n d o n a lıb s ü r ü n ü ,
X a n d ili, x a n r u h u , x a n ö lç ü s ü n ü .
41
24
B u c ü r k ita b ı h e ç o lu b m u y a z a n ?
42
Q ü d r ə tli ş a h la r d a x a lq ın h a q q ı v a r,
X a lq ı u c a ld a n la r d a im u c a la r.
43
Ş a h a q ü d r ə t v e r s in r ə iy y ə t g ə r ə k ,
Ş a h x ə lq i q o r u s u n g ö z b ə b ə y itə k .
40
K im in b a l s a ç ılıb q a y m a q d ilin d o n ,
Ə y ilib ö p ə r ə m o n u n ə l in d ə n .
26
B a ş d a b ir a d v c r ib o n a h o r ş ə h o r ,
Y e r d ə k i, g ö y d o k i a riflo r, ə r lo r .
27
H o r e lin , h o r y u r d u n b ilic ilə r i,
A lıb s a p a d ü z m ü ş b u in c ilə ri.
28
29
Ç in lilo r a d v c r ib " M ü lk ü n o d o b i"
G ə r e k l i, ü r ə k li, s ə x a v e tli ə r ,
M in - m in ş ü a s a ç a n q ə m ə r ə b ə n z ə r .
K im d ə v a r b u ilh a m , b u r u h , b u lis a n ?
25
D ö v lə ti u c a ltm a q is tə y ə n k işi,
Y a ln ız m ü d r ik lə r e ta p ş ıra r işi.
44
D ö y ü ş e m ə r d a n ə q ılın c tu tm a ğ ı,
O r d u n u q a ld ır ıb c e n g ə a tm a ğ ı
45
46
N ə c ü r d a r m a d a ğ m e d ib a tm a ğ ı,
Ə z m ə y i ö y r ə td im , b a ş a d ü ş m ə n i.
G ö s to r d im k ita b d a h o r b ir tə d b ir i,
M a ç u n lı " Ə n is u l m ə m a lik " d c y ib .
X a lq ı x ila s e d e n h ə rb i tə d b iri.
Ş o r q d ə h e y r a n la n g ö r ü n n o q o d o r,
47
Q ü d r ə tli s u lta n ı ç o x s e v ə r e llə r ,
Ü z ü n ü g ö r m o y i to b ə rr ik b ilə r.
" Z in ə tü l ü m a r a ’’ d e m iş ç in lilo r.
30
" Ş a h n a m o " s ö y lo d i İra n lı o n a ,
" Q u ta d q u b ilik " d ir ş ö h r ə t T u ra n a .
48
Ş a h g o r ə k u c a lts ın x id m o t o h lin i,
D o r g a h d a n q o v la s ın illo t ə h lin i.
31
D ild o , to f o k k ü r d o m in - m in m ö c ü z o ,
G o lib b u k ita b d a ç ıx m ış d ır ü z ə .
49
T a n ıs ın d ü r ü s tü , n a d ü r ü s tü d ə ,
A lo v b o ğ u lm a s ın k ü ld e , tü s tü d ə .
32
Z o r im iş k ita b a a d v e r ə n u s ta d ,
50
B u r d a y ır tıc ı d a , b a ş k ə s o n d o v ar.
C a n ın ı v e r m ə y ə to lo s ə n d ə v a r.
51
C ə s u r , v o k a lə tli, q ə h r o m a n ü r ə k ,
N ə u m a r : d a ğ b o y d a x o z in ə g o ro k .
52
Ş a h m r ə iy y ə to v a r s a r ə ğ b o ti,
G e d ə r ə z iy y o ti, o lm a z m ö h n ə ti.
T a n rısı y a r o ls u n , a ç sm q o l- q a n a d .
33
T ü rk c o n in q ü d r o ti, c ü ro ti, o z m i,
B u g ö z o l k ita b ın b a y r a m ı, b o z m i.
34
B u k ita b h ə r k o s in d o r d in o q a ra ,
D a y a q d ır illa h k i, h ö k m d a rla r a .
AZORBAYCAN HeSCUOÜKASl PHE-ZİDEWTİNİN
17
IŞL O R lOAriOStNlN
KİT A B X A N A S I
S u lta n , u c u z tu tm a n ə s ih ə t im i,
D u a q ıl, a lq ış la b u a d o tim i.
O z g u rm u ş a d ın ı ald ı q ə n a ə t,
Y a x ın d ır v ə z ir ə b u ü lv i x ilq ə t.
54
N ə z ə r s a l, a n la k i, k ita b y a z a n o r,
Ə n b ö y ü k s ə rv ə rd i, ə n b ö y ü k h ü n ər.
K ita b ın m ə ğ z id ir b u d ö r d f ə z ilə t,
55
Ş a h b ə x t iy a r o la r, g e d ə r irə li,
D ə r k e t s ə ö y d ü y ü m f ə z ilo tlə r i.
56
57
A n la y a r c a h a n d a n ə d i r k iş ilik ,
M ə r d lik , p a k iz ə lik , ə n d i ş ə , b ilik .
Ə s lim d ə n , n ə s l i m d ə n s ö z a ç ır d ilim ,
N ə c ü r ç i ç ə k lə n d i v ə t ə n im , e lim .
58
Ö z d o ğ m a e l im d ə n ç ıx a n d a n b o r i,
Y a z d ım , ta m a m la d ım b u ş a h o s ə r i.
59
Y e tird im k ə m a la K a ş ğ a r e lin d o ,
V e r d in ı h ə r v o s f ın i a n a d ilin d o .
60
X a n la r x a n ı T a v ğ a c Q a r a B u ğ r a m n ,
Ö n ü n d ə s ə s lə n d i ş e rim , d a s ta m m .
61
V e r d i q ə l ə m h a q q ı, ə n a m m ü k a fa t,
M ə n i o z iz lo d i o q ü d r ə tli z a t.
62
M ə n ə x a s h a c ib lik ü n v a n ı v e r d i,
Y a x m lıq , d o ğ m a lıq im k a n ı v e rd i.
63
Y u s i f x a s h a c ib i ə z iz lo d ilə r ,
S a y ıld ı h ü n ə r v ə r , m ü d r ik , m ö tə b o r .
64
B u k ita b - ş a irin m ü q ə d d o s y ü k ü ,
X o lq ə n iş a n v e r ir d ö r d to b ə r r ü k ü .
65
B irin c i ə d a lo t - h a q q ın o s a s ı,
İk in c i d ö v lo td ir - iq b a l a rx a s ı.
66
Ü ç ü n c ü - id r a k d ır in s a n a ş ö h r ə t,
D ö rd ü n c ü - q ə n a o t, m ə ğ z in d o s ə h h o t.
67
M o n o m n iş a n v e r o n n ə d ir s o a d ə t Ə d a lə t, q o n a o t, to f o k k ü r, d ö v lo t.
68
V e rd im o d a lo to G ü n d o ğ d u a d ı,
Ş a h lıq , s u lta n lıq d ır o n u n m u r a d ı.
69
V o z irlik m ö v q e y i tu ta n A y d o ld u ,
D o ğ ru d a n d ö v lo tin d a y a ğ ı o ld u .
İ d ra k a v c r m i ş ə m Ö g d ü lm ü ş a d ı
V ə z ir in o ğ lu d u r , ə q lin u s ta d ı.
Y a z ıb b itirm iş ə m , q a n ım d a q e y r ə t.
Ə rə b c ə , ta c ik c ə b u e ü r k ita b ç ə x ,
B iz im d ilim iz d ə h e y h a t m is li y o x .
B u n u n q iy m ə tin i b ilə n lə r b ilir,
B u c ü r z ə k a la r a a r i f d e y ilir.
T ü rk c ə t ə r a n ə lə r q o ş m u ş a m s ə n ə ,
O x u d a , u n u tm a , d u a q ıl m ə n ə .
M ə n ö td ü m a lə m d ə n , s ə n e ş it ö z ü n ,
I b r ə t al, q ü d r ə t o l, a ç ıls ın g ö z ü n .
İla h i, a l ə m d ə h ə r k ə s ə y a r o l,
M ö m in ə ru z u v e r, ilk p ə r a s ta r ol.
1
K ita b m b a ş la n ğ ıc ı, y e d d i p la n e t, o n ik i b ü r c .
2
İnsanın qədri, qiym əti.
3
D ilin x is lə tlə r i, f a y d a s ı, z ə r ə r lo r i.
4
5
6
7
8
9
10
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Kitab yazan öz üzrünü bildirir.
Öyüdünü, nəsihətini söyləyir.
Bilik, oxu fəzilotlərini, faydasını anladır.
Kitabın düzülüşünü, yazann yaşını aytır.
Qıhq, əhval pozuqluğunun zərorlorini aytır.
Kitabın başı, Gündoğdu, ədalot üstüno söz.
Aydoldu Gündoğdu hüzuruna gəlm iş.
Aydoldunun Gündoğdu xaqanla görüşii.
Aydoldu dövlət xadimi olduğıınu bildirir.
Y enə dövlətin sifətlərini, fəzilətlərini aytır.
D övlətin vəfasızlıqı, gəldi-gedər olması.
Giindoğdu A ydolduya özünü tamtdırır.
Giindoğdu ədl sifotini biliyilo nişan verir.
Aydoldunun Əlik b o y ə sualı.
Əlik bəyin A ydolduya cavabı.
Danışmaq yaxşım ı, yoxsa susmaq?
Qutun ağmalığını, dövlotin vofasızhğını aytır.
21
A y d o ld u n u n o ğ lıın a n o s ih ə ti.
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
Aydoldunun Əlik xaqana öyiid kitabı.
Əlik xaqanın Ögdi'ılmüşü öz hüzuruna çağırması.
11
Ə lik x a q a n ın Ö g d ü lm iiş o su a lı.
Ö g d ü lm ü ş ü n Ə lik x a q a n a c a v a b ı.
O x u n u n ( m ü ta liə n in ) y c ri.
Boylor nccə olmalıdır.
Vozirlər ncco olmahdır.
Q o ş u n b a ş ç ıla n n e c o o lm a lıd ır.
Haciblor neco olmahdır.
Pordodorlor neco olmalıdır.
E lç ilo r n c c o o lm a h d ır .
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
B aş k a tib - y a z ıç ı n e c ə o lm a h d ır .
X ə z in o d a r n e c ə o lm a h d ır .
D ə s tirx a n ç ıla r n e c ə o lm a lıd ır.
Ş ə ra b ç ıla r n e c o o lm a lıd ır.
B o y lə rin x id m o tk a r la r a b o r c u .
Ə lik b ə y in Ö g d ü lm ü ş ə s u a lı.
G ü n d o ğ d u n u n O z ğ u r m u ş a m o k tu b g ö n d ə r m ə s i.
Ö g d ü lm ü ş ü n O z ğ u r m u ş ilə k o n u ş m a s ı.
D ü n y a n ın f ə z ilə tlə r i, f a y d a s ı, z ə r ə r lo r i.
D ü n y a n ın q ü s u r la n , e y ib lə r i.
F an i d ü n y a d a b a q iliy i q a z a n m a q y o lla n .
Ə lik m ə k tu b u n u n c a v a b ım g ö n d ə r ir .
Ə lik in Ö g d ü lm ü ş ü O z ğ u r m u ş u n y a n ı n a ik in ci
g ə z g ö n d ə r m ə s i.
Ik in c i k o n u ş m a n ın b ə y a n ı.
B ə y lə r x id m o tin in q a n u n - q a y d a la rı.
S a ra y d a k ı q a p ıç ıla r ilə r ə f ta r .
E v lo n m ə , o ğ u l- q ız tə r b iy o s i n e c ə o lm a lıd ır.
R ə iy y o tlə r ilə ro fta r.
Q o n a q h ğ a g e tm o k , g e t m ə m o k h a q q ın d a .
S ü fro b a ş ın d a ə d ə b q a y d a la rı.
Y ığ ın c a ğ a d o v o t q a y d a la n .
F a n i a lo m d o n ü z d ö n d ə r ib b a q i liy o c a n a tm a .
Q a fıllik d o n o y a n m a ğ ın b o y a n ı.
Ə lik Ö g d ü lm ü ş ü z iy a r ə t ü ç ü n a d a m g ö n d o rir.
O z ğ u r m u ş u n Ə lik h ü z u m n a g ə liş i.
O z ğ u r m u ş u n Ə lik b o y o ö y ü d ii.
E1 a b a d a n lığ ın ın m o n f o ə tlo r i.
Ö g d ü lm ü ş ü n v a y s ın ıb tö v b o y o d a y a n ış ı.
Y a x ş ılığ a y a x ş ılıq .
O z ğ u rm u ş x ə s tə l ə n ir . Ö g d ü lm ü ş ü ç a ğ ırtd ırır.
O z ğ u r m u ş u n y u x u g ö rm o s i.
Ö g d ü lm ü ş ü n q a r d a ş ın a sa rı g c tm o s i.
F ani d ü n y a y a v u r u lu b y a ş a y ışı z a y e tm o k h aq q ın d a.
D ö v ra n m g o ld i- g c d ə r liy i, d o s tl a n n c o fa s ı.
T a n n n ın o x ş a n , ta y ı, m is li y o x ,
H a n s ı id ra k o n u q a v ra m ış a z - ç o x ?
N ə g ə z ə r , n ə y a ta r... d a im o y a q d ır,
M is li, b ə n z ə r i y o x ... o lm a y a c a q d ır.
M Ə R H Ə M Ə TL İ, M EH RİBAN
t a n r in in
ADI İLƏ
Y ü z m in a lq ış s ə n ə , e y p ə r v ə r d ig a r ,
V a h id , u lu T a n rı, f ə n a d a n k ə n a r .
S e h r in lə y a r a td ın ə n g in lik lə r i
Ə rz i, a l g ü n ə ş i, a y ı, ü lk ə ri.
Q a d ir s ə n , "0 1 " d e d in , o ld u b u d ü n y a ,
Y e r-g ö y , v a rlıq , h ə r ş e y h ö k m ü n lə ə h y a .
B ü tü n v a r lıq la r ın d ə r d i v a r ik o n ,
D ə r d s iz v ə ş ə r ik s iz y a ln ız ö z ü n s o n .
E y q a d ir, e y a z a d , ə b ə d i u s ta d ,
S ə n d ə n ö z g ə s in ə y a r a ş m ır b u ad .
B ö y ü k lü k , q a d irlik y a l n ız s ə n o x a s ,
V a h id s ə n , ö lm ə z s ə n , m is lin ta p ılm a z .
V a r m ı ta y ın , rn is lin ? Y o x ... y e g a n o s o n ,
Ə z ə llə r ə z ə l i, s o n s u z s a n , ə h s o n .
S ıq m ır t ə s o w ü r o y e g a n ə liy in ,
H ə r k ə s ə p a y v e rir a z a d ə liy in .
Ş ə k s iz y e g a n ə s ə n , e y ö lm o z a ta
N ə tə ftiş ə sığ d m , n ə k a in a ta .
İç sirri, d ış sirri g ö s to r o n m a y a k ,
K ö n lü m ə y a x ın s a n , g ö z ü m d o n u z a q .
A y v ə G ü n o ş g ib i iş ıq s a ç ır s a n ,
V a n n ı v a r lığ ım d o r k e d ə n in s a n ?
Ş e y x lə r y ığ ın ı y o x , v a h id s ə n e y p ir,
Ö z ü n y a r a tm ıs a n , h ə r ş e y s o n in d ir.
H ə r ş e y g o ld i- g e d o r... s o n s o d a im s a ğ ,
Y a ra d a n , y a ş a d a n ö z ü n s o n a n e a q .
H o r b ir y a r a n m ış ın y a n ın d a ş a h id ,
Ö z ü n ş a h id s iz s o n , e y u lu v a h id .
N ə s a ğ d a , n ə s o ld a , n ə o w ə l d ə d i r ,
N o a ltd a , n ə ü s td ə ... y e r s iz m i o p ir ?
M ə k a n ı y a r a td ı... ö z m ə k a n ı y o x ,
O n s u z h e ç b ir k ə s in b ir im k a n ı y o x .
E y h ə r s ir r ə y a x m , h ə r q ə l b ə ə z iz ,
S u r ə tlə r , ş ə k i l l ə r s ə n d o d i ş ə k s iz .
S o n in y a r a td ığ m d a ğ la r, d ə n iz lə r ,
U c a la r, ç ö k o k lo r, ç ö llo r n ə q ə d o r ! ..
S o n in d ir g ö y s ə m a , m in - m in A y , ü lk ə r ,
Q a r a n lıq g e c o lo r , a y d ın g ü n d ü z lo r.
U ç a n la r , g o z o n lə r , n ə f ə s a la n la r,
S o n d o n r u z u ta p ıb o ld u b o r q ə r a r .
Ə rş d o n b a ş la m ış n ə m to r p a ğ a c a n ,
A ta m , s o n v c r m is ə n h o r c a n lıy a c a n .
İm a n ı k a m il tu t, e y h a q q a ta p a n ,
B ir o la n T a n r ıy a e lm ilə in a n .
S o n s o r u ş m a o n u n n e c o liy in i,
" A m in !" d c , d o r k e lo in c o liy in i.
H a r d a d ır, n o c ü r d ü r , s o r m a m a r a q la ,
Y c r d o m i, g ö y d o m i, ö z ü n ü s a x la .
Ə fv c t s u ç la r ın ıı e y u c a m - u lu m ,
S o n d o r d s iz a ğ a m s a n , m o n d o r d li q u lu n .
S o n o s ığ ın m ış a m , s o n s o n p o n a h ım ,
D a rd a ə l im d o n tu t, e y q ib lo g a h ım .
Y e tirs in p c y ğ o m b o r m o n o ö z ü n ü ,
Y a p ış s ın q o lu m d a n q iy a m o t g ü n ü .
S a la m , d ö r d c ş in o , y ü z m in s a la n ıla r ,
O n la r a h o m iş o m ə h o b b o tim v a r.
G ö s to r q iy a m o td ə o p a k ü z lə r i,
B iz o y o l g ö s to r s in m ü d r ik s ö z lo ri.
V ə s f ın ə a c iz o m , e y c a n ım - g ö z ü m ,
H o m d in i ö z ü n q ıl, tü k ə n ir s ö z ü m .
PEYĞ ƏM BƏR ƏLEYH İSSƏLAM IN F Ə Z İL Ə T L Ə R İ
33
T a n n e lç is iy d i H ə z r ə t p e y ğ ə m b ə r ,
X ə lq iç rə m ö tə b ə r , k iş ilik d ə ə r .
34
M ə ş ə lə ç e v ird i z ü l m ə t g e c ə n i,
H ü s n ü n ü n n u ru n a q ə r q e td i s o n i.
35
PEYĞƏM BƏR SƏ H ABƏ LƏRİNİN,
RİZVANALLAHİ ƏLEYHİM FƏZLLƏRİ
4g
Alqışa layiqdir onun dörd eşi M osləhot m əbodi, ülfət günoşi.
49
İki qaynatası, iki damadı,
Xəlqin sevim lisi, qolu, qanadı.
A ta -a n a s ım f ə d a q ıld ı o,
Y a ln ız ü m m o t ü ç ü n a ç d ı d o ğ r u y o l.
50
Hamıdan birinci, öndoydi Atiq,
Gözü-könlü doğru, Tanrıya sadiq.
N ə g ü n d ü z iə r y e d i, n ə g e c o y a td ı,
51
Malım da, canım da qurbandır! - dedi,
Yalnız rəsuluna sevinc dilərdi.
0
x ə b ə r g ə tir d i p ə r v ə r d ig a r d a n ,
D o q ru y o la ç ıx d ın , s ə n e y q ə h r ə m a n .
36
37
T ə k s ə n i ta n n d a n s o r d u , u c a ltd ı.
38
0
so n in u ğ r u n d a ç o x ç ə k d i n a l ə ,
S ə n o n a h ə m d q ıl, s ə a d ə t d ilə .
52
Holo xalq osilli Faruq adlı ər Dilindo yaşardı qolbindəkilor.
39
B ü tü n q a y ğ ıla n ü m m ə t ü ç ü n d ü ,
Ü m m ə tin u ğ r u n d a , m ə ş o lo d ö n d ü .
53
X olqo şoriəti nişan verərok,
Qaldırdı pordoni, göstərdi öm ək.
40
A ta d a n , a n a d a n y a x ın , m e h r ib a n ,
Ü m m ə ti s o ra rd ı y a lm z T a n r ıd a n .
54
Sonra Osman goldi, o ülvi xilqət,
K işilər kişisi, oliaçıq, mord.
41
0
55
Cüt qızını verdi peyğombor ona,
Osa canını da ö z rosuluna.
s6
Holo hozrot ƏIi - mordlik nıoşoli,
Əqlino təslim di qılınclı oli.
„
Comord, oliaçıq, himmoti uca,
Bilikli, todbirli, gonc ikon qoca.
s8
Dinin, şoriotin dayağıdılar,
Onlara zülm etdi kafor o ki var.
,9
Bu dörd cş m onimçin dörd m izac gibi,
Verdilor qolbim i, diriliyimi.
•0
Üzümü tutmuşam porvordigara,
Min salam yetirir mondon onlara.
el s ə a d ə ti, a lla h z o h m ə ti,
T a n n v e rg is iy d i x ü lq ü , x ilq ə ti.
42
İp ə k tə b iə tli, ə lia ç ıq , m o rd ,
Q ılıq lı, m e h rib a n H ə z r ə t M o h ə m m o d !
43
H a m y e r d ə , g ö y d ə o q o d ə r o z iz ?
T a n n q a rş ıs ın d a h ö r m ə ti h o d s iz .
44
45
B ü tü n b a ş ç ıla ra b ir g ö z işığ ı,
B ü tü n p e y ğ ə m b ə r lə r o n d a n a ş a q ı.
M ə n o n u n y o lu n a k ö n ü l b a ğ l a d ım ,
Q ö v m ü n ü , h ö k m ü n ü b ə r k q u c a q la d ım .
46
Ö z ü n e h tiy a t tu t m ə n im k ö n lü m ü ,
O n u n la o y a n ım q iy a m ə t g ü n ü .
İlah i, o lim d ə n ö z ü n y a p ış g o l,
B ə d ir lə n m iş A y t ə k g ö r d ü m ü z ü n ü .
Onlara soadət, sevinc verim mon,
Qiyamət günündə tutun əlim don.
ŞÖ V K Ə TLİ, ZƏ FƏ R Lİ, M Ə D Ə D L İ, H Ə Q İQ Ə T VƏ
DİN DAYAQI TA VĞ AÇ ULU BUĞRA Q A R A XAN
ƏBA Ə Lİ H Ə SƏ N BİNNİ ARSLAN XAN
R Ə H M Ə T U L LA H İ Ə LEYH İM ŞƏ NİN Ə
7g
G ö y lə r g ö z y a ş ıy la d e d i s ö z ü n ü ,
G ü llə r q a h - q a h ç ə k ib a ç d ı ü z ü n ü .
79
M ə n ə tə n ə v u r d u d ü n y a g ü ln ə f ə s ,
- X a q a n ın ü z ü n ü g ö r m ə d in m i b ə s ?
62
Ö n c ə Ş ə r q d ə n ə s d i b a h a r y e llə r i,
S o n ra ə t ir s a ç d ı c ə n n ə t g ü llə ri.
80
B ə lk ə y u x la y ır s a n , d u r, a ç g ö z ü n ü ,
B ə lk ə e ş itm ir s ə n , e ş it s ö z ü m ü .
63
D e y ə s ə n b ir a z c a b o z id i d ü n y a ,
Ə lv a n r ə n g l ə r ilə b ə z o n d i d ü n y a .
81
N e ç ə ild ə n b ə r i m ə y u s , d u l id im ,
A td ım d u l d o n u m u , a ğ lib a s g e y d im .
64
Ç ə k d i d ö v lə t y a y ı s ə f a lı b a h a r,
Q ış a h ö k m e lo d i: - k o n a r ol, k o n a r.
g2
U lu x a q a n o ld u b ə y im ... b ə z ə n d i m ,
U ğ ru n d a c a n ım d a q u r b a n d ır , d e d im .
65
G ü n ə ş ş ö lə ç ə k d i, q a y ıtd ı y e n o ,
B a lıq q u y r u ğ u n d a n Q u r u b ü rc ü n o .
g3
B u lu d g u m b u ld a d ı, d a v u l d ö y ə r ə k ,
X a q a n q ılın c ıtə k b ə r k v u r d u ş im ş ə k .
N e c ə ə t i r s a ç d ı a ğ a c la r , lə k lə r ,
g4
66
A l, s a rı, q ır m ız ı, y a ş ılc a ro n g lo r.
67
68
Q ılın c y ıld ı n m la r s ıy ırd ı q ın d a n ,
D a ğ la r s il k ə lə n d ı q ış q ırığ m d a n .
Y a ş ıllıq p ə r d ə s i tu td u h ə r y a n ı,
T a v ğ a c y o la sa ld ı Ç in k a rv a n ın ı.
g5
N e c o z ə n g in lo ş d i d o r o lo r , d a ğ la r,
g6
E y d in in ş ö v k o ti, h a q q ın q ılın c ı,
D ö v lə tin d a y a ğ ı, m illo tin ta c ı!
A lə m i f ə th e td i T a v ğ a c B u ğ r a x a n ,
O n a p e ş k o ş ə l s u n q ə y ik i c a h a n .
A l, y a ş ıl g e y in d i b a ğ ç a la r , b a ğ la r.
69
G ü ld ü , q a h - q a h ç o k d i tü rlü ç iç o k lo r,
İ p a r, k a f u r o tri d o n iz lo r q o d o r.
g7
B a y a t h a s il e td i d ilə k lə r in i,
B a y a t m ə d o d k a r ın h if z e ts in so n i.
70
Q o ro n f ıl n o f o s li s o b a k ü lo y i,
D a q ıtd ı a lo m o m iş k , ip a r iyi.
8g
E y d ü n y a c ə m a lı, d ö v lə t d a y a ğ ı,
A rs la n tə r p ə n iş li h a q q m b a y r a ğ ı!
71
T u tm u ş y c r i- g ö y ü q ır q o v u l, a ğ q u ş ,
Q a z , ö r d o k s o d a s ı n o x o ş o lu rm u ş .
89
B o x t s ə n ə ə l v e r d i, f o lə k q ılın c - q ın ,
B o x tin i, tə x tin i T a n r ı s a x la s ın .
G ö y d ə c o h - c o h v u r u r d u m a q a ta n ,
90
A lo m a ra m ta p d ı x a q a n ı g ö r c o k ,
72
D o v o k a r v a n ım ı n a z lı u ç a rı?
73
74
R o n g - r o n g ə r m o ğ a n la r g ö n d o r d i fo lo k .
E şin i ç a ğ ır ır ila rq u ş y a lq ız ,
Y o x s a s e v d iy in i h a r a y la y ır q ız ?
91
K o k lik q o h q o h o s i d ü ş ü r d a ğ la ra ,
92
M o d h e d ib , ş a d o lu b q u c a q la ş d ıla r,
S e v in c ta x ta ç ıx d ı, a ş ıb -d a ş d ıla r .
G ö y d o q a ğ ıld a y a n q a r a q a rğ a la r,
Y e rd o q o m z o s a ta n q ız a m ı o x ş a r?
93
B ü r ü d ü a lə m i n ə q o d ə r ç iç ə k ,
G ü lş o n d o s o n a la r - b ü lb ü llo r ö to r,
94
A ğ z ı q a n g ib id ir , q a ş ı q a p q a ra .
75
76
D a ğ -d ə ro , ç ö l-ç ə m ə n ç iç o k d ə n g ö y ço k .
İb ra n i s u r u n u ç a la r s o r a s o r .
Ə lik lo r, c ü y ü r lo r ç o n ıo n n o fo s li,
İn o k lo r, b u ğ a la r ü lfo t n o fo s li.
Ç ıx d ı o d y u v a d a n a lo m q u ş to k i,
R u m u n q e y s o r lo r i, h in d in r a jla k ı.
95
X ə ş d u r q ö n ç o - q ö n ç ə ə t i r s a ç a n la r ,
Y a ş ıla a ğ ü z lə q a p ı a ç a n la r.
Ç iç ə k v a r - a lo v lu q ə ly a n ç o k m o d o ,
Ç iç ə k v a r, g ö b o y i m iş g tö k m o d ə .
Ş ə r q d ə n ə r m a ğ a n la r d a ş ıy a n d a v a r ,
Q ə r b d ə n x i d m ə t ü ç ü n g ə l ə n c a n d a v a r.
U4
Qoy yağsm yağışlar, güllər açılsın,
Bağlar yaşıllansm, otir saçılsın.
97
B ə x t g ə lib q a p ı y a x i d m ə t e t m ə y ə ,
Q a p ıla r açılu-, h ö r m ə t e tm ə y ə .
U5
O tapsm bəxtini, sınmasm qaşı,
Əyilsin önündə düşmənin başı.
98
Y a z ın x id m ə til ə f ə x r e td i to p ra q ,
D ü ş m ə n b o y u n ə y d i, tə s lim o la ra q .
U6
B oz yer olmayınca m is gibi qızıl,
Ovcu lalə-lalə, bağn yamyaşıl.
99
X a q a n d a v u lla r ı k ü k r o d i, d a ş d ı,
G ö r m ə y ə n g ö z lə r in u y ğ u s u q a ç d ı.
U7
Türic təxti, türk bəxti yaşasm, gülsün,
Onu görm əyənin gözü tökülsün.
100
A lo m a r a m ta p d ı, y o l a ç d ı b ə x t ə ,
X a q a n ə d a lə ti ç ıx a r d ı tə x to .
ug
G özündə qalmasın bir dilək, arzu,
Ucaltsın başmı medodkar özü.
101
S ə x a v ə t ü z ü n ə ta m a r z ı q a la n ,
Q o y g ə lib x a q a n ı g ö r s ü n y a x ın d a n .
U9
Xalqına fəxr ilə hem dəm kəsilsin,
Bir Loğman ömrünü yaşaya bilsin.
96
102
C o fa s ız , v ə f a lı k iş i is t ə s ə n ,
O n u n g ö z lə r in ə d i q q ə t y e t ir s ə n .
103
YEDDİ SƏ Y Y A R Ə VƏ ON İK İ B Ü R C
N o f u m s a n , d ü ş m ə d o n b o r c a , z iy a n a ,
B ə r i g ə l, x id m o t q ıl, k ö n ü l v e r o n a .
120
Yaradan, boy veren, ə fv ed ən ağam,
Mübarek admla sözə başlaram.
A q il ə r ö z ü d ü r , ö z g ə s i d e y il.
121
105
E y g ö z ə l x ilq o tli, m ü q o d d ə s u ru ğ ,
V a r o lu n , q a lm a s ın a lo m q u p q u ru .
K önlüncə yaratdın sonsuz aləm i,
Günəş, A y - işıqlı cüt salxım gibi.
122
106
E y T ü rk lo rin b ə x ti, ş ü k r e tm ə k g o r o k ,
S o n o d ö v lo t v e r d i, ç in v e rd i f o lə k .
Yaratdın fələy i - dolanar, dönər,
Ulduzu gah yanar, gah lapdan sönər.
123
Özünson xəlq edən m in-min ülkori,
Zülmot geceləri, ağ gündüzleri.
A ta n ın k ö h lo n i ö v la d a q a la r.
124
M in h o d iy y o v e r n ıiş s o n o b u a lo m ,
" Q u ta d q u b ilik " d ir m o n im h o d iy y o m .
Bu mavi sem ada ulduzlar rəng-rong,
Biri yolgöstoron, biri borbəzok.
125
Biri bəşor üçün yaranmış ancaq,
Biri yol itende olur şam-cu-aq.
M o n im o r m a ğ a n ım o b o d i, ö lm o z .
,26
110
M a l-d ö v lo t tü k o n ir a x a r s u g ib i,
S ö z o b o d i q a lır , g o z ir a lo m i.
Biri lap zirvodo, biri aşağı,
Biri od, birinin kemdir işığı.
127
111
Y a z ıld ı k ita b a x a q a n ın a d ı,
D c m o k , k ita b la b ir o b o d i q a ld ı.
Hamsından ucada Zühol-Sekantir,
Bir bürcde iki il sekkiz ay gozir.
12g
İkinci ulduzun adı Onaydır1,
Bir bürcdo duruşu on iki aydır.
104
107
108
109
112
X o ş r o fta r, m ü la y im , m e h r ib a n , a d il,
A ta la r s ö z ü n d ə b ir to b ir d o v a r:
N ö v -n ö v o r m a ğ a n la r k e ç o r i, o b o s ,
Y a ro b b , m o d o d k a r o l h o r işd o o n a ,
D a im d ö v lo t q u ş u q o n s u n b a ş ın a .
D o s tu n u u c a tu t, d ü ş m o n in i y ıx ,
S c v in c i b o l o ls u n , d o r d i a z a c ıq .
129
Ü ç ü n c ü a d la n ır K ö r ü d - M ə r r ix , M a rs ,
H a r a b a x s a g ö r ə r y a ş ıl, g ö y , ə tla z .
145
O n a k ö n ü l v e r d i, b ir d o r ə v a n d il,
Ə n d iş ə , x ü lq , h ə m d ə g ö z o l q ılıq , fel.
130
D ö rd ü n c ü a d la n ır Y a ş ıq , y a d a Ş o m s ,
146
İn s a n tils im lə r i s ın d ırs ın d e y ə ,
G ö z ü q a m a şd u -a n , ö z ü m ü q ə d d ə s .
131
B e ş in c i N a h id d ir , y a Z ö h r ə , S e v it,
O n a f ə h m , b ilik v e r d i h ə d iy y o .
147
S e v ib b a x s a , ş a d o l, ö z ü n ü o v u t.
132
B a y a t k im ə v e r d i ə q l, id r a k , b ilik ,
Ç ıx d ı ü r c a h m a m in - m in g ö z ə llik .
Y a n ın d a d ö r d ta rid - A r z u u ld u z u ,
K im ə y a x ın la ş s a b ə n d o lu r özii.
14g
133
A ltın d a A y g o z ə r - ilk a d ı Y a lç ıq ,
G ü n ə ş i g ö r o n d ə ta p a r a y d m lıq .
149
M ə n is b a t e d iro m , d iq q ə t k ə s il s ə n ,
D in lo n ə d e y ir ə m , s ö z g ö tü r m o n d ə n .
134
O n iki b ü r c d ə v a r, h o r ə s i b ir z ə r ,
İ k i x a n ə lilə r , t ə k x a n ə lilə r .
150
Z ə k a k im d o d i r s ə u lu d a o d u r ,
B ilik li b ə ş ə r in b ö y ü k o ğ lu d u r.
135
Q u ru - Y a z u ld u z u , U d d a ç ıra ğ b a n ,
E r ə n d ız - J e v z a d ır, K iir ü k - S o ra ta n ,
151
E lm in ə , f ə h m i n ə s ö y k ə n ir d e y ə ,
136
S ü n b ü lə A r s la n a - Ş ir ə h ə m n ə f ə s ,
Ü lg ü - M iz a n , Ç a z a n - Ə q r ə b , Y a y d a Q ö v s .
152
B ilik li k iş id ə n b ə l a u z a q d ır,
137
O q la q - J a d iy , Q o n a q - D ə v ə , B a lıq - H u t,
153
B iliy i q u d r o t s a y , f ə h m i d ə u lu ,
Ə n b ö y ü k in s a n a d ö n d ə r ir q u lu .
İn s a n ç a ta b ili r m in - m in d ilə y o .
H e ç v a x t d a r a y a q d a q a lm a y a c a q d ır .
D o ğ a r k ə n g ö r ü n m ə z s a f g ö y d o b u lu d .
E lm s iz k iş in i te z h a q la y ır d o r d ,
Ö lü r, y o x o lm u r s a d ə r d , ə l ə m , illə t.
138
Ü ç ü - y a z u ld u z u , ü ç ü y a y ın k ı,
Ü ç ü - p a y ız ın k ı, ü ç ü q ış ın k ı.
154
G o l- g ə l, e y b ilik s iz , ö z ç a r ə n i b il,
E lm s iz a lç a q s a n , e lm li - a q il.
139
Ü ç ü - o d , ü ç ii su , ü ç ü - h a v a d ır ,
Ü ç ü to p ra q o ld u , d ə r d ə ş ə fa d ır.
155
E lm - b a rlı b a ğ d ır... o n a y e tiş s o n ,
Ç a ta rs a n n ə q o d o r m ə tlə b in o s ə n .
140
B ir- b ir in o y a ğ ı u ld u z la r d a v a r.
G a h h iic u m ç ə k d ilo r , g a h b a r ış d ıla r .
156
Q a lx ır, z o k a o h li u c a lır q a t-q a t,
E lm ilə s a y ılır o n o z iz u s ta d .
141
Q a r ış m a z , y a r ış m a z y a ğ ı u ld u z la r ,
157
G ö rü ş m ə z ... y a d l a n n q is a s h iss i v a r.
142
B o y lo r n ə c ü r a ld ı d ö v r a n ı o lə Y a ln ız z ə k a ilo , y a ln ız e lm ilo .
G ö r y a r a d a n T a n r ım n e c ə y a r a td ı,
A lə m y a r a ş ıq lı... ə lv a n h o y a tlı.
143
DİLİN FƏ ZİL Ə T İ, FA YDASI VƏ
Z Ə R Ə R İ ÜSTÜNƏ
Y e to r... iz n v e r in in s a n d a n d e y im ,
İ n s a n ın s a m b a lı - id r a k v ə e lm .
15g
İNSANIN QƏDRİ ELM İ İLƏ BİLİN İR
144
Mükəmmol yaratdı insanı Tanrım,
Ona boxş elədi hünər, bilik, fohm.
ı59
E lm in , t ə f ə k k ü r ü n d ilm a n c ıd ır d il,
K işin i b ə x t in ə d il ç a td ırır, b il.
K işin i o z iz lə r, u c a ld a r d a d il,
Y a ra r ə r b a ş ın ı, q o c a ld a r d a d il.
160
A ğ ız q ə f o s in d ə d il b ir a c a rs la n ,
Ö z ü n ü p a r ç a la r u ç s a n , b u r a x s a n .
D ilin d e n d a d ç ə k ə n g ö r ü n v ə d e y ir:
D ilin i q ıs m a y a n ta p a r m ı x e y ir?
Ç ə x b ə l a y a s a ld ı ö z d ilim m ə n i,
B a ş ım k ə s ilm ə m iş k ə s in d ilim i.
179
İn sa n g ə ld i- g e d ə r ... s ö z d ü m ə b ə d i,
Ö lm ə z s ö z in s a n ı s a x la r ə b ə d i.
180
Ö z ü n ə ə b ə d i h ə y a t is tə s ə n ,
F e lin d ə n , s ö z ü n d ə n im d a d is tə s ə n .
S ö z ü n ə s ə r h ə d q o y , b a tm a s m b a ş ın ,
D ilin i d iş lə k i, s ın m a s ın d işin .
181
S a k in e l d ilin d ə n ... b u d u r ç ə tin i,
F itn ə k a r p a x ılla r ç e y n ə r ə tin i.
D ili m ə d h e lə d im , y a m a n la d ım d a ,
B u n la r s ə n in ç in d ir , q a ls ın y a d ın d a .
182
Y ü z - y ü z , m in - m in k ə la m id r a k a s ığ m a z ,
G ə r ə k l i s ö z lə r in sa y ı a z d ır , az.
T a n n c ila v e r d i d ilə , a ğ ıla ,
M ə r d ə l, d il y iy ə s i, b a ş ın ı s a x la .
lg3
B ö y ü k d ü r d a n ış a n , o ğ lu m , s ə n in lə ,
M ə n d ə n a ş a q ıd a ə q lin i d in lə .
Ö z ü n ə r a h a th q , d in c lik d ilə s ə n ,
D ilin d ə n s ila h s ız s ö z ç ıx a r m a s ə n .
184
Ə n ə z i z s ö z ü m ü s ə n ə s ö y lə r ə m ,
A ta n ə s ih ə t i b ü tö v b ir a lə m .
E lm li k iş i lə r e lm in g ü z g ü s ü ,
Ö z b a ş ım y e y ə r n a d a n ın sö z ü .
185
S ö z ü n ç o x lu ğ u n d a m ə n a g ö r m ə d im ,
G ə v ə z ə n a t iq ə x e y irs iz d e d im .
186
X ə rc lə s ə n , tü k ə n ə r x ə z n ə n in y ü zü ,
X ə z i n ə g ə t i r ə r a ta la r sö z ü .
187
A ta n ın ö v la d a ilk m ira s ı - s ö z ,
D in lə s ə q a z a n a r o ğ u l b i r ə y ü z .
18g
S ö z d e y o b ild im m i? O ğ lu m ç o k m ə q ə m ,
Ə g ə r p e ş m a n o lu b ü z r is tə s ə n .
S ö z ü ç ə x ç e y n ə m ə ... a z ç ığ ır -b a ğ ır,
Y ü z s ö z tils im in i b i r c ə s ö z lə q ır.
S ö z d e y ə n in b a ş ı g ö y l ə r ə d ə y ə r ,
İ fr a y t s ö z in s a n ı a lç a ld a r , ə y ə r .
S ə n ə q ız ıl q a l s a m ira s, q u la q as:
A ta s ö z ü q o d ə r d ə y ə r i o lm a z .
E l d ə h ö r m ə ts iz d i b o ş d a m ş a n la r,
F ə q ə t "lal" d e y ilə n b ir d a m ğ a d a v a r.
İ n d i k i, b ö y lə d ir ... s ö z d ə d ü r ü s t o l,
N itq in y ığ c a m o ls u n , z ə k a g ü c ü n b o l.
D ilin i s a x la y a n b a ş ın ı s a x la r,
Q ıs a s ö z d e y ə n in u z u n ö m r ü v a r.
KİTAB YAZARI ÜZR İSTƏYİR
189
D ilo y im s ö z id i, e y u lu a lim ,
G ə lə c o k n ə s l ü ç ü n b e ş -ü ç s ö z d e d im .
D il n ə fi b a ş q a d ır , a r tıq ü y ü tm ə ,
M ə d d a h d ili d ə v a r, a r i f d ili d ə .
190
Ç a lış , b ir c ə s ö z ü n m in q ə l b ə g ir s in ,
Q a r a n lıq q ö z l ə r ə iş ıq g ə tir s in .
A ğ lın a g ə l ə n i d o r h a l d e m ə s o n ,
S ö z ü n y a n lış o ls a b o la g ö r o rs o n .
191
E1 d ili y a m a n d ır , h e ç b ils o n n e y n ə r ?
X ə b is lə r , p a x ı lla r o lin i ç e y n o r.
B ilik s iz in s a n la r k o r d u ş ü b h ə s iz ,
E lm d ə n q ü v v ə t al, e y n a d a n , a c iz .
G ə lo n b ir g ü n g e d ir... p a r la q y a ş a so n ,
S ö z ü ö ld ü r m o s ə n , ö z ü n ö lm ə z s o n .
K işin i ik i ş c y ş u x s a x la r d ü z ü :
B iri - o r x ilq o ti, b iri - ə r sö z ü .
192
D ə r d a ğ ır g ə l ə n d ə dil s u s s u n g o ro k ,
S ö z lə y o x , m o r d lik l ə d ə r d i o rid o k .
193
S o rğ u la r s o r u ş a r q u p m a n g ö z ü n ,
B ü tü n s o r ğ u la r a c a v a b s a n ö z ü n .
195
İn s a n o la n y e r d ə y a n ılm a q d a v a r,
M o g ə r y a n ılm a y a n b ir in s a n o la r?
196
E lm ə h li s e y r ə k d ir , e l m s iz lə r ç o x ,
214
N a d a n tu tu b y e ri, a l i m ə y e r y o x .
197
B a ş s ız la r b a ş lıy a d ü ş m ə n k o s ilib ,
C a h a n ı tu tm a ğ a z ə k a v ə t g ə r ə k ,
X a lq ı ra m e t m ə y e f ə r a s ə t, ü r ə k .
215
Ə d a v o t ü lf ə t i o r ta d a n silib .
A lə m i ə q l ile tu td u c a h a n g ir,
X ə lq i ra m e l ə y o n e lm in s e h rid ir.
198
K iş in in k iş i d ə n x e y li f ə r q i v a r,
Y a ln ız e l m d ə d i r b u f ə r q , b u m e y a r .
216
Y a ra n d ığ ı g ü n d ə n y o ld a d ır b ə ş ə r ,
U d u r b u y ü r ü ş ü y a ln ız a q illə r.
199
M o n s ö z ü d e y ir ə m y a ln ız a lim ə ,
G ö z ü b a ğ la n m ış a s ə n in s a n d e m o .
217
H ə r h a n s t d ö v r d ə r ü tb ə , x ə z in ə ,
K im ə ş ö lo s a ç ıb ? A lim ü z ü n ə .
200
H a d a n a , n a k ə s o h e ç b ir s ö z ü m y o x ,
E y a lim , ö z ü m ə m x id m ə tç in a z - ç o x .
218
K iş in in e y b in i n ə s ilə r ? İd ra k ,
E lm in b u la ğ ıd ır , o n u q ıla n p a k .
201
S ə n ə ö z s ö z ü m ü y a v a ş d e y ir a m ,
S ə n d ə n u ta n ır a m , ü z r is to y irə m .
219
E lm , z ə k a s ə n o v e r m ə s ə m u r a d ,
S ö z d e y o n y a n ıla r , y o ld a n a z a r d a ,
220
202
Y a ln ız b u n d a n s o n r a q ılın c a o l at.
D in lə y ə n d ü z ə l d ə r s o h v i a ra d a .
X a lq a b a ş ç ı o lu r b ilim d ə n b ə y l ə r ,
Q ılın c ç a lır y a l n ız k o r d o r ə b o y lo r .
203
S ö z c ilo v lu g o r o k d ə v o b u m u to k ,
H ansı s ə m tə ç ə k s ə n o ra g e d ə c ə k .
221
A lə m i tu tm a ğ a z o k a v o t g o r ə k ,
X a lg ı r a m e t m ə y ə fə ra s o t, ü ro k .
204
B ilib ə n d a n ış a n ü r f a n ə h li v a r,
M o n im g ö z lo rim in iş ığ ıd ırla r.
222
E lm ilo fo ra s o t, b ilik lo q e y r ə t,
K iş iy o b o x ş c d i r e ş s iz s o ltə n o t.
B ü tü n y a x ş ılıq la r e lm d o n d o ğ a r,
223
205
G ö y lo ro y o l a ç ır a lim ad lı n u r.
206
B ü tü n s ö z lo r in i e lm ilo s ö y lo ,
224
Y a ln ız a lim ü z ü s a ç m a d a şö lo .
207
S ö z e n d i to p r a ğ a m a v i s o m a d a n ,
209
D ib s iz d o n iz g ib i s o n s u z d u r in s a n ,
O d ib d ə b ilik d ir lə l ilo m o rc a n .
Ö z ü n o y a x ş ıh q is to s ə n ə g o r ,
Y a x ş ıh q y o lu n u tu t, e y h u n ə r v o r .
225
S ö z lo q a n a d la n d ı, u c a ld ı in sa n .
208
T u tm a q is to y irs o n iki c a h a n ı,
S o ru ş ö z k ö n lü n d ə n : b o s e lm in h a n ı?
A d ı q a la b ilo r , in s a n ö z ü y o x ,
B a tırs a n a d ın ı to y u q s a n , to y u q .
226
A d q a lır , d ü n y a d a n te z k ö ç ü r in s a n ,
A d ın y a ş a y ır s a , s o n d o y a ş a r s a n .
D o n iz d ə n in c in i s ə n ç ıx a r m a s a n ,
O n u b ir ç a y d a ş ı, c a y la q d aşı s a n .
210
Q a z ıb ç ıx a r ıls a b a ş d a ta c o la r.
211
E şit, n o lə r s ö y lo r b u k o n d in b o y i,
O d a b a y r a q c d ib y a ln ız b iliy i.
Y a x ş ılıq fü rso ti k e ç ib s o o lo ,
H o m s ö z d o , h o m iş d o y a x ş ılıq c y lə .
228
S o v u ş a r ig id lik , s ö n o r h o y a t d a ,
B ir g ü n u y u y a r s a n to p ra ğ ın a ltd a .
E lm ilo to f o k k ü r q a n a d d ır q o ş a ,
B a c a rs a n q a n a d la n , y ü k s o l g ü n o ş o .
213
227
A lim ö z e lm in i d illo n d ir m o s o ,
Y o x d u r o c lm d o n f a y d a h c ç k o s o .
212
Y A X Ş IL A R A Q A T IL M A Q
B o z y c r in a ltın d a q ız ıl layı v a r,
229
Ö m rü q o n im o t b il, y a x ş ıh q e t ki,
O d u r q a z a n d ır a n e ş q i, ü lfo ti.
H e ç k ə s b u d ü n y a d a ö lü m s ü z d e y il,
M ə r d in y a x ş ılığ ı b a ş ta c ıd ır, b il.
H a n stn m k ö n lü n d ə yJ a n ı b s a işıq
,
T T '
V e rib b u a l ə m ə z in ə t, y a r a ş tq .
231
C a h a n d a d a ğ b o y d a ə r l ə r d o ğ u ld u ,
A x ır d a to p r a ğ m q is m ə ti o ld u .
249
B ə ş ə r b ə y l ə r in d ə n k im d o f ə z ilə t,
O lu b s a q ə tir m iş x a lq a s o a d ə t.
232
Y a x ş ı d a , y a m a n d a , b ə y d ə , k ö lo d ə ,
Ö lü r... a d ı q a lır y a l n ız ö lk ə d ə .
250
B u g ü n d o y a ş a y ır y a x ş ı k iş ilə r ,
Ə n v a c ib iş l ə r ə b a ş ç ı k iş ilo r.
233
G ə lm iş , s ə n ə ç a tm ış in d i d ə n ö v b o t,
Y a lm z y a x ş ılıq e t, a d - s a n q o y u b get.
CJ 1
234
Ş a h o ls a d a b ir g ü n d ö ş ə n ir y e r ə ,
A lq ış a d - s a n q o y u b , c a n v e r ə n lə r o .
7 0
Y a ln ız ik i a d ı y a ş a d ır h ə y a t:
B iri y a x ş ı a d d ır, b ir i y a m a n ad .
253
G ö r h a n s ı e ş q ilo ç ır p ın m ış ü r o k :
A cı, y o x s u lu d a z o n g in lo ş d ir m o k .
254
B ə ş ə r in f ə x r id ir s o x a v ə tlilə r ,
O n u y a ş a rı b il, ö lü b s ə o g o r.
235
236
S e ç g ö tü r... y a m a n a d d ə r h a l s ö k ü lü r ,
LjtJ,
E lm in m ə b ə d in ə h a k i m s ə h ə r k im ,
A rifı, a lim i ir ə li ç o k ir.
B ir c ü t ə l
-
in s a n ın ə m o k a lo ti,
E lm ilə s a x la y tr b ə ş ə r iy y ə t i.
Y a x ş ı a d d a n ə r z ə iş ıq tö k ü lü r.
237
Y a x ş ı a d ç ıx a r ts a n la y iq s o n e ş q ə ,
Y a m a n a d ç ıx a r ts a n , y a ln ız s o y ü ş g o .
255
B ilib ö lm ə y in i h a z ır lıq y a p a n ,
B ir d a ş m o k tu b y a z tr b i z ə m o z a r d a n .
238
Z ö h h a k ın c ə m d ə y i lo n ə t q a z a n d ı,
F ə r id u n h ə l ə d ə b ə ş o r in a n d ı.
256
H o r k im o x u y u r s a m o z a r d a ş ın ı,
D o rk e d ir h o y a tın ç a ğ la y ış ın ı.
239
B iri y a x ş ı id i ö y d ü lo r o n u ,
B iri y a m a n id i, s ö y d ü lə r o n u .
257
240
Y a m a n m ı x o ş g ə lir , y a s o n ə y a x ş ı,
X a lq ın lə n ə tim i, y o x s a a lq ış ı?
E lm d ə n q o d rli c a h a n d a n o v a r ?
N a d a n ın ö y ü d ü - h o q a r ə t, q u b a r.
258
Ü rfa n n u r u s a ç a n a q s a ç lı k işi,
N e c o to s v ir c d ir g ö r ü n g o r d iş i:
Y u x arı b a ş d a c a y e r tu td u n a d a n ,
A ş a ğ ıy a d ö n d ü h o m o n y e r o la n .
241
Y a m a n lıq y a x ş ılıq r ə m z id ir in s a n ,
S c ç , g ö tü r b irin i, h a n s tn ı u m s a n .
259
242
H a m ın ı s ın a q d a n ç ıx a r ır z a m a n ,
İşıq la z ü lm ə td ir , y a x ş ıy la y a m a n .
260
243
M o rd lo r a d ç ıx a r ır , a lğ ış q a z a n ır ,
Ə c la flıq e d o n lo r q a r ğ ış q a z a n ır.
261
Ə y lo ş a ş a ğ ıd a , y a y u x a r ı q a lx ,
H ö rm o tin i e lm in g ö s to r o r a n c a q .
244
M in d ə f ə s ın a d ım z ö v q ü iflic i,
262
Y ü z ü n d o n s e ç ilir y a l n tz ik i o r!
D airn g c ri g e td i, ü z ü ld ü g ü c ü .
245
H a ç a n , h a n s ı y c r d o g ö r ü b b ir k iş i,
B o h r o - b a r y c tir ə ş o r in g o r d iş i?
246
P islik - c o h o n n o m d ir , y a ln ız y a n d ır a r ,
B iri b o y ,
F ik ir v e r , n o q o d o r s o lo f lo r in v a r :
A v a m la r , a lo m i b a s ıb a la n la r...
0
b iri a lim h ü n o r v o r.
263
Q a la n la r m iy a n o ... d o y iş i r d o n u ,
264
S o n in d i h a n s ıs a n , ta p m a c a n ı a ç ,
İk isin d o n b iri... ü ç ü n c ü d o n q a ç .
265
Q ılın c a lıb - s a ta n to h lü k o s a ç a r,
Q o lo m a h b - s a ta n e lm o y o l a ç a r.
İsto s o n b u n u s e ç , is to s o n o n u .
S a la m a t q o y d u ğ u b ir c o d a ş m ı v a r ?
247
A lim y e r tu tu r s a a ş a ğ ı b a ş d a ,
O rd a lə lo d ö n ü r a d ic o d a ş d a .
266
267
A lim tö h f ə s id ir g ö z o l q a n u n la r,
S ü rü n ə n i ə r ş ə q a ld ır ır o n la r.
Ö lü n ü n d ir iy ə m ir a s ıd ır s ö z ,
ELM, ZƏKA - İDRAK FƏ RQ LƏ R İN İN
NƏFLƏRİNİ BİLDİRİR
2g3
B ilir s ə n q ə s d im i, e y u lu a lim ,
E lm d ə n , z ə k a d a n - id r a k d a n d e y im .
2g4
Z ü lm ə t b ir g e c o d ə m ə ş ə l d i r z ə k a .
E lm d ir n u r s a la n k o r q a r a n lığ a .
2g5
E lm ilə , id r a k la y ü k s ə lir in s a n ,
Q ə d r - q iy m o tin i e lm in lə q a z a n .
A ta la r s ö z ü n ü n n ə f ı b ir ə y ü z .
268
E lm s iz a d a m la r k o r g ib id ir, k o r,
N u r is tə e lm d ə n , e y z a v a llı, n u r.
269
G ö z o l s ö z - d o d a q d a re y h a n , q ız ılg ü l,
C ə s u r n a tiq lə r i v ə s f e t, ey k ö n ü l.
270
A r if lə r iç in d ə T ü r k c o m ə s ə l v a r,
Q o y d e y im , s a b a h a q a ls ın y a d ig a r .
2g6
Y a d e t z ə k a ta c ı N u ş ir ə v a n ı,
N e c ə iş ıq la td ı o q li c a h a n ı.
271
D ilin k ü r k ü s ö z d ü r, ə q lin k ü r k ü sö z ,
M ə r d in k ü r k ü ü z d ü r , ü z ü n k ü r k ü g ö z.
2g7
E lm i s a y o s in d ə ( m ə n e ş itm iş ə m )
Y a x ş ı s ö z lə r d e y ə r m ə r d ö m r ü b o y u ,
2gg
S o a d ə t g o tir d i x a q a n m il lə t ə ,
A d m ı h ə k k c td i ə b ə d iy y ə to .
2g9
Ç o c u q k i, h o lo lik y ü z ü tm ü r q ə lo m ,
K a m a la , id r a k a d o lm a y ıb , n o q ə m .
272
Q a ç m ış c ə h ə n n o m d ə n ə h l i- c o h ə n n ə m .
D a im ü z ü n d o d ir ü z ü n ü n s u y u .
273
S o n b a x , d iq q ə tlə b a x T ü rk b o y lo r in o ,
Y a x ş ılıq b iç ilib ə y in lo r in o .
T ü rk b o y lə r i iç ro o n ş ö h ro tli o r,
A lp Ə r T o n q a idi - d a im s ə fo r b o r.
290
E l- o b a iç in d o a d lı- s a n lı, m o rd ,
E lm li, z ə k a iı, o n c o s u r x ilq o t.
291
276
Ə fr o s iy a b d e rd i ta c ik lo r o n a,
X a lq ı b ir lo ş d ir ib y ığ d ı b a ş ın a .
292
277
K im lo r d o la n d ır a r b o ş o r iy y o ti?
0 k o s k i, g ü c lü d ü r e lm i, s o n o ti.
293
E lm d ir y a r a d a n q o d r i- q iy m o ti,
S a v a d s ız a d a m ın n o m o r if o ti?
T a c ik lo r k ita b d a y a z ıb la r b u n u .
294
Z o k a lı k iş ilə r n o b o x tiy a m ıış ,
D c m o li, o sli d o , n ə s li d o v a m ıış .
295
İd ra k ı o la n ın n o c a b o ti v a r,
Q u la n ı b a s m a ğ a n o r a rsla n g o r o k ,
C a h a n ı tu tm a ğ a h ü n o rli e rk o k .
2%
Ü z ü b q a r a y c r d o n o lin i in s a n ,
Z ü lm o ti b o ğ m a ğ a , iş ıq o lm a ğ a ,
297
274
275
278
Ə n s o r t d ü y ü n lo ri k im a ç a b ilo r -
281
İd ra k ı o la n la r b o y lik q a z a n a r.
S a ç d ı k a in a ta e lm ilo ü rfa n .
E lm ilo y o l a ç ır C a h a n g ir a ğ a .
D ü ş m o n in b o y n u n u q ılın c la v u r a n ,
A ğ ıls ız , k a m a ls ız y ü n g ü l k iş ilo r
A r s ız d ır b o h r o s iz a ğ a c la r q ə d ə r .
A ğ ız lı k iş ilo r, a lim k işilo r.
2K0
Ə g o r ö ls ə d o li, o n a ö lü m y o x ,
Ö ld ü m ü , q a ld ım ı, n ə b ils in y a z ıq ?
K ita b - a ş ıb -d a ş a n ə q lin y c k u n u .
279
Q o lo m d o d in c o lir z o k a s ö n o n d o ,
Q o c a o ld o n d ü ş ü b d a ğ d a n c n o n d o .
Z o k a d a n s a ç ılır a lo m o ş ö lo ,
B o y lo r x a lq iş in i g ö r ü r o q l ilo .
29g
D ü n y a d a n o q o d o r g ö z o l s o n o t v a r,
İd ra k s a y ə s in d ə y a r a n m ış o n la r.
299
N o b ö y ü k m a ta h d ı r d e m ə to f o k k ü r,
H ə lə z ə r r ə s in in h ö k m ü b ö y ü k d ü r .
A d il s iy a s o tlo o lu r q o h r o m a n .
300
A lim n ə d e y ir s ə d in lə m ə k g ə r o k ,
D ö rd ş e y i y a d ın d a s a x la s ın ü r ə k .
318
S o n ra d a n v a y s m a r q ə z ə b li k işi,
D ü rü s t g ö r ə b ilm ə z ə n a d i işi.
301
B iri - o d - a lo v d u r , b ir i- x ə s tə lik ,
B iri - q a n d ü ş m ə n , o d a ü s tə lik .
319
M ü d r ik k iş ilo r ə s ə r- s a m b a l g ə r ə k ,
A y v o G ü n ə ş k im i n u r c a m a l g o r ə k .
302
D ö rd ü n c ü - e lm d ir , ö m ü r d ə n b a h a ,
S ə n b u d ö r d c ə ş e y i u c u z tu tm a ha!
320
K iş i - x o ş q ıh q h , m ü la y im , m ə tin ,
Ç ıra ğ ı o lm a lı m ə d o n iy y ə tin .
303
B u n la r d a n h ə r b iri a lim k im id ir ,
Y ə n i h ə m f a y d a lı, h ə m z ə r ə r lid ir .
321
K iş i z o k i g o r ə k - iş g ö ro b ils in ,
E lm in i e llo r o p a y v e r ə b ils in .
304
E lm k im y a k im i h ə m iş ə c o m d ir ,
322
T ə f ə k k ü r c ö v h ə r i, q o lb ə m ə lh ə m d ir .
S e ç s in g o r ə k lin i, g o r ə k s iz lə ri,
G ö r s ü n y a r a rlın ı, y a r a rs ız la n .
305
E lm g ü l s u y u n a b ə n z ə y i r b ir a z ,
N ə e lm i, n ə ə tri g iz lə ü n ə k o lm a z .
323
N u r ilo z ü lm o tin fə rq in i b ils in ,
Ö z ü n ü n d o r d in i, s ə rin i b ils in .
306
G ü la b ı g iz lə ts o n , g ə l ə c ə k ə tri,
D ilə o d v u r a c a q e lm in h o r s o tri.
324
H ə r s ö z ü b iş i r a n k a m il k iş ilə r ,
Ç iy y e m ə z , o ti d ə b iş irib y e y o r .
307
E lm s ə n in ö y lo s ə r v ə tin d i k i,
D a rta , ç a la b ilm o z b ir o ğ r u -o y r i.
308
E lm a y a ğ ın d a q a n d a ld ır ... ə h s o n !
Y a ra rsız iş lə r o g e d o b ilm o z s o n .
326
K iş iy o d ü ş m o n d i r q o h ri, q o z o b i,
D a im ç ılğ ın y a ş a r , d a im o s o b i.
309
E lm in q u d r o tilo o ld u m u r o h b o r,
U c a , p a k a d in i o r z o n c ir lo y o r .
327
B u s ö z o o m o l e t, e y ü z ü n u r lu ,
Y a ş a o r q ü r u r lu , a lim q ü r u rlu .
310
Q a n d a la sa ld ığ ın c a n a v a rı so n ,
İsto d iy in s o m to y ö n ə ld o c ə k s o n .
328
Q o h r c d o n a d a m la r b ilik s iz o lu r,
Q o z o b in iç in d o z o k a b o ğ u lu r .
311
Z o k a s ə n in ü ç ü n o n m ü q o d d ə s a n d ,
E lm so n in ü ç ü n m e h rib a n u s ta d .
329
C o h a lo t k iş iy o d ü ş m o n d i, d ü ş m o n ,
A lç a q h q y a r a n ır k in d o n , q o z o b d o n .
312
B ild iy in d ü ş m o n d ir, b ilik s iz o ro ,
Y c to r b u d ü ş m o n lik o n u ö ld ü ro .
330
E lm li k iş ilo r s ö z ü n ü n ori,
S ö z ü - ü r o k h ö k m ü , c a n b o r a b o r i.
313
T ü rk c o b ir rn o so l v a r b u n a b o n z o y o n ,
O x u v o h o k k c lo ö z b e y n in o so n .
331
İn sa n ın iç o ri d ü ş m o n lo ri v a r,
Q ə lb i s ö k ü r - tö k ü r , d a ğ ıd ır o n la r.
314
Z o k a lıy a e ş d ir z o k a s ı, ağ lı,
N a d a n a lo k o d ir ö z n a d a n lığ ı.
332
315
Q a m ın ı, o y n in i g ö r ü r s o e lm in ,
Y a v u z q o ld a ş ın d ır b ilik s iz liy in .
333
İçk i d ü ş g ü n lü y ü - b a ş q a d ü ş m o n in .
D ü ş m ə n to h lü k o d ir , b a ş a d ü ş n ıo n i.
316
Q ə z o b i ö z ü n d o n ira q tu t, ira q ,
U y m a q o h r e tm o y o h e ç v o d ə , h c ç v ax t.
334
İfra tç ılıq ö z ü - d ü ş m o n - n a ta r a z ,
İfrat k im s o lo rin s e v in c i o lm a z .
317
Q o z o b lo , q o h r ilo iş g ö r m o , s a k ın ,
Y o x s a p u ç a ç ıx a r ö m r ü n , v a r h ğ ın .
335
Y e to r m o tlo b in o b u c ü r a d a m la r,
H o r ik i d ü n y a d a m ə ğ r u r a d a m la r.
D ü ş m o n d ir - y a l a n a ö y ro ş o n d ilin ,
V o d o x ila f h ğ ın - b a ş q a q a tilin .
X ü lq ü n , x a s iy y o tin a lç a q lığ ı d a,
Z o h o rli ila n a b o n z o y i r q ın d a .
336
337
Y a m a n d il, ac ı d il - ə n y a v a d u y ğ u ,
A d a m ı o ld ü r ə n z ə h ə r tu lu ğ u .
B u c ü r q u s u r la n n ik is i, ü ç ü ,
B irlə ş s ə , tü k ə n m o z in s a n ın g ü c ü .
338
339
340
341
342
343
352
353
345
S e v in c lə y ü r ü y ə n ey m ə ğ r u r ig id ,
S ö z ü m u c u z tu tm a , k ö n lü n lə cşit.
X ə b is in , k in lin in g ic o lə r b a ş ı,
H e y h a t, ə t ə y in d ə n o tö k m ə z d a ş ı.
354
G ə l, e y y a x ş ı k iş i, y a x ş ı ol y e n o ,
Y a x şı ç ıra q tu tu r ö z ö lk ə s in o .
M ö h k ə m o l, a y rılm a h a q q ın y o lu n d a n ,
V e rm o g ə n c liy in i ə b ə s ... fa y d a la n .
355
G o n c lik g o ld i- g e d ə r ... tu t q o d rin i b il.
N o q ə d o r b o r k tu ts an ... d a im i d e y il.
X a lq a o l u z a d a n m ü d r ik k iş ilo r.
356
Y a x ş ılıq y a ş a y ır , ö lm ü r h e ç v o d ə ,
Y a m a n lıq g o b ə r ir , o z iz lo n s o d o .
İk ilik g ü c ü v a r s ə n d ə ... m in o ls u n ,
İta ə t, ib a d o t a d ə tin o lsu n .
357
G ə n c lik o ld o n çıx d ı... v a y s ın u ’a m m o n ,
K o s iro m ... f a y d a y o x a h d a n , n a lo d o n .
Y a x şı m ə ş ə l id ir u z u n b ir ö m rü n .
358
Y a x şı h ə r g ü n ta p ır b ir d ilo y in i,
Y a m a n d a im y e y i r ö z ü ro y in i.
A rx a d a q a lıb s a k im in q u x y a ş ı,
G o n c liy i o n u n la g e d ir y a n a ş ı.
359
S a la m , g o lib ç a td ın , e y o lli y a ş ım ,
A ğ q u z ğ u n g ib id ir a ğ a ra n b a ş ım .
360
N o ç ö y lo r o lli y a ş ? Ö lü m b i r o ğ ru ,
H o r h a ld a g c d iro m o c o lo d o q ru .
K ita b a a d v e r d im " Q u ta d q u b ilik " ,
T a p s ın o x u y a n la r a ğ g ü n , x o ş b o x tlik .
361
K im o lv id a d e s o a ltm ış y a ş ın a ,
Y a z g e d ir... y a n a ş ır ö m r ü n q ış ın a .
B itird im k ita b ı. S iz o ta n ış d ır,
362
O tu z n o v e r d is o o lli y a ş a ld ı,
E şit n ə c ü r o lu r m ə tin , m ö to b ə r ,
Y a m a n te z q o c a lır , ö m r ü b e ş -ü ç g ü n ,
K İT A B A A D V E R M Ə Y İM V Ə Q O C A L IĞ IM
344
D ö rd n ə s n o ü s tü n d ə y ü rü td ü m s ö z ü ,
O x u y u b d ü ş ü n s ə n a ç ıla r g ö z ü n .
A ltm ış g o ls o ç a ts a , d a h a n o q a ld ı?
0 , iki d ü n y a n ı q u c a q la m ış d ır .
346
M o rd iki d ü n y a n ın s o a d o tin i,
T a p ırs a q a z a n ır ö z q is m o tin i.
363
S o n o n c y lo m iş o m , e y o lli y a ş ım ,
Q is a s is to y o n im , b o lk o b a ş d a ş ım !
347
S ö z ü m ü n o v v o li Ə lik G ü n d o ğ d u ,
Ö n c o d e m ə liy o m a d h a rd a n d o ğ d u .
364
Ş irin g o n c liy im d i ç ıx a n q a r ş u n a ,
K im lo r z o h o r q a td ı m o n im a ş ın ıa ?
A y d o ld u b a r o d o k o n u ş d u m s o n r a ,
365
İn d i y a y d ı q o d d im , o z a m a n la r - o x ,
O n d a d a , in d i d o a rz u la r ım ç o x .
34 X
S a ld ı ş ö lə s in i b o x tli ç a ğ la ra .
349
G ü n d o ğ d u d e d iy im ç in o d a lo td ir ,
366
A y d o ld u d c d iy im b o x t, s o a d o td ir .
3M)
Ö g d ü lm ü ş h a q q ın d a s ö z d c d im s o n ra ,
367
O n la rın y a n ın d a O z ğ u r m u ş d u r u r,
A1 m o n i y a n ın a , c y a lo m p o n a h
Ö m r ü m o a d v u r u r ç o k d iy im h o r ah .
Ə q li a ld ı b iz i u c a lıq la ra .
351
M o n o n o v e r d is o q a y n a r g o n c liy im ,
K a y b c td i q o c a lıq ... h a n ı d in c liy im ?
368
A y a q la r s ü r ü n ü r ... a y a q la r a ğ ır.
Y o rğ u n g ö z lo r im i q a r a n lıq b a s ır.
A fıy o t d c y iro m , a f ıy o t o d u r.
369
G c td i a ğ ız d a d ı, k ö n ü l a to ş i,
H a n ı g ə n c liy im in u ç a r k ö h lo n i?
370
D u r, y ığ ış , e y q o c a , ş ə lə n i b a ğ la ,
3gg
Ö tə n g ü n lə r in ə h ö n k ü r ü b a ğ la .
371
B ü tö v b ir h ə y a tı v e r m is ə n y e lə ,
Q a la n g ü n lə r ü ç ü n b ir ü z ü r d ilə .
3g9
372
E y m ə n im ö lm ə z im , h a r a c a n a td ın ,
B u n c a ö lə r in i n e ç in y a ra td m ?
390
373
D u a ç ın a n ı, h ə r ş e y ö z ə lin d ə d ir,
Y a ş ım ın ü s tü n ə b ir a z y a ş g ə lir.
374
S ə n d ə n q ü w ə t a lıb b a ş la d ım s ö z ə .
B ir g ü n ta m a m la r a m , v e rs ə n ic a z ə .
391
E y d ilim , v ə s f e l ə u lu T a n rın ı,
Q u r d - q u ş d a n a rıtd ı k ö n ü l ta rla m ı.
392
375
A la n d a q o y n u n a y e ra ltı m ə n i,
Y a ğ d ır m ə z a r ım a ö z r ə h m ə tin i.
T a q ə ts iz q u lu n a m , e y u lu y ə z d a n ,
Ö z ü n fo z lin ilə k e ç g ü n a h ım d a n .
B ü tü n m ö m i n lə r ə h ə y a n s a n , h ə y a n ,
B u g ü n b ir n iş a n v e r b a q i d ü n y a d a n .
GÜNDOĞDU ELBAŞI ÜSTÜN Ə SÖ Z
F ə h m f ə h m e lə y ir , b ilik b ild irir,
V ə f a s ız d ü n y a n ı b iz ə g ü ld ü r ü r .
Q a r tım ış q a r ıd ır, m ə lə k c ild i v a r ,
B ir q ız c ə m a lın d a g ö r ü n ə n k a f ta r.
376
Q ə l b l ə r ə n u r s a ld ı, s e ç d i, y a ra td ı,
D o ğ ru y o l g ö s tə r ib d a d m ıa ç a td ı.
393
377
T u lla d ı z ü l m ə t d ə n m ə n i işığ a,
Q ə r q o ld u m g ü n ə ş ə , y a r-y a ra ş ığ a .
Ö z ü n ə c ə z b e d ə r o ş u x g u ln ə f ə s ,
F ə q o t ə l u z a ts a n ə lin i v e m ıə z .
394
378
A z ıb b a t m ış id im , y o l g ö s tə rd i, y o l,
O d d a n ç ıx a r m a s a , k ü l o la rd ım , k ü l.
S e v m ə z s e v ə n lə r i , c e y r a n t ə k q a ç a r ,
O n d a n q a ç a n l a n n a y a ğ ın q u c a r.
395
S e v d i, ə z iz lə d i , m ə n i u c a ltd ı,
X ə ta la r y o lu n d a n d a r td ı, ç ıx a rtd ı.
B o z ə n g ö r ə r s ə n k i, b ə z ə n i b g c d o r ,
B o z ə n b a x a r y e r ə , n a z la n ıb g e d ə r .
396
379
380
K ö n lü m ü d o ld u r d u s ə a d ə t ilo ,
D ilim ə c a n v e r d i ş o h a d ə t ilə.
381
382
İd ra k ım , q a y o m d ir p e y ğ o m b o r s ö z ü .
Y a p ış s ın q o lu m d a n p e y ğ o m b o r ö z ü .
383
385
398
C a h a n d a m ə r d , c ə s u r b ir b ə y d o v a r d ı,
A lə m s a y ə s in d o b ir la lo z a rd ı.
399
D ö v lo ti b o r q ə r a r , a d ı G ü n d o ğ d u .
B ə x tin in g ü n o ş i v a x tm d a d o ğ d u .
400
Ə m ri, feli d ü r ü s t, g ö z ü - k ö n lü to x ,
D ili b a ld a n ş ir in , y a la n s ö z ü y o x .
İlah i, b ilirs o n a c iz liy im i,
T o k s o n o b ə l lid ir q o lb im in q o m i.
S ə n o ş ü k r c tm o y o g ü c ü m ç a ta rm ı?
S o n ö z ü n ş ü k r e lo ö z ü n o , T a n n r n !
386
İ m k a n v c r m o ç ıx ım h a q q ın y o lu n d a n ,
S ö n n ıo s in k ö n lü m d o b u d in , b u im a n .
387
C a n ım ç ıx a n z a m a n ü s tü m o to lo s ,
A x ır n o f o s im i ş o h a d o tlo kos.
N e ç ə b o y q a r ıtd ı, q a n m a z ö z ü .
N e ç o b o y k ir itd i, c ə h - c o h d ir s ö z ü .
N e c o ş ü k r e d im k i, e ş its in T a n r ım ?
Ç a tsın im d a d ım a a ğ s a b a h la n m .
384
397
M ə n n o y d im ? T a q o ts iz , y o ls u z b ir k ö lo ,
İlah i, y e tiş d im s o n in fo z lin lo .
G a h d a n a z x a s ın ı ç e v ir ə r s ə n ə ,
T u tm a q is to y o rs o n , o l v e r m o z , d ö n o r .
401
H ü s y a r, z ə k a ə h li, s a v a d ı ə la ,
D ü ş m ə n ə a m a n s ız , o d - a lo v , b ə la .
402
Q ü d rə tli, q ü r u r lu e l b a h a d m ...
O n u te z y ü k s ə ltd i m ə r d a d d ım la r ı.
403
H ü m m ə tlə y ü r ü d ü b s iy a s ə tin i,
Ç o x u c a tu ta rd ı lə y a q ə tin i.
404
B u n a u y a r g ə lir ş a ir in sö z ü ,
O x u y u b a n la s a n a ç ıla r g ö z ü n .
405
K iş in in h ü s n ü d ü r h ü m m ə t, m ü r ü w o t ,
H ə r b ir a lç a q h ğ a a lo v lu n ifrə t.
406
407
M ə rd in ö z h ü m m ə ti, ö z n ıü r ü v v o ti,
A r tın r o n d a k ı q ə d ri-q ijT n ə ti.
G ü n d o ğ d u x ilq ə ti ö m o k d ir b iz o ,
422
Y a rd ım ç ı - b ə y liy in q a n a d ı, q o lu ,
O n s u z h a n s ı tə d b ir y e r in i tu td u ?
423
G ü n d o ğ d u y a r d ım ç ı ta p a b ilm ə d i,
- N o q ə m , b ir c ü t ə lim s a ğ o ls u n ! - d ed i.
424
H ə r g ü n ta b e l ə d i y ü z m ə ş o q q o to ,
D in c ə ls o , d in c lik d o d ö n d ü z ə h m ə to .
425
Y a x ş ı k i m ü q ə d d ə s b ə x t in y iy o s i,
B u h a q d a b o x ş e d ib b ir s ö z tö h fo s i.
426
B ir s e v in c u m u r s a n , y ü z k ə d ə r g o lir,
M o ş o q q o t k ö k ü n d o q a y a la r d ə lir.
G ü n ə ş v ə A y k im i n u r s a ç d ı o rz o .
408
H ə r k im a ğ ılh s a ç ə k d i y a n ın a ,
U c a ltd ı ö z ü n ü n k ə h k ə ş a n ın a .
Y ığ d ı ə tr a f ın a s e ç m ə b ə y lə r i Z ə k a h , q e y r ə tli m in h ü n ə r v ə r i.
427
410
X a lq a c a n y a n d ırd ı, y a ra td ı, q u r d u ,
M ü d rik k iş ilə r in ü s tü n d ə d u rd u .
428
Ə lik b ü tü n e l ə g ö z - q u la q o ld u .
A ç ıld ı q a p ıla r, q a r a a ğ o ld u .
411
T ə k i y a r d ım e ts in h ə r b a ş ı u c a ,
O d a n ə f ə s d ə r ib d in c ə ls in a z c a .
429
B o ğ d u ö z o lilo y a r a m a z la n ,
A td ı y a m a n la n e ld ə n d ış a n .
412
B ir g ü n q a y ğ ıla m b d e d i: - Ş ü b h ə y o x ,
B u b o y lik iş lə ri ə z a b l ıd ır ç o x .
430
B u c ü r to m iz lo d i e li-e la tı,
Ş ö h ro ti y ü k s o ld i, d ö v lə ti a rtd ı.
413
H ə r iş in n o q ə d o r b a ş a ğ n s ı v a r ,
İ ş lə r tü rlü -tü rlü , v a x t a z , m a c a l d a r.
431
B u rd a ş a ir d ili s ö z d e m iş g ö z o l,
O lm u ş a ğ ız la r d a , d illo r d ə n ıo s o l:
414
T ə k c o n a s ıl g ö r ü m b u q o d ə r işi,
432
409
B ö rk ü d ə b ö y ü y ü r , b ö y ü d ü k c o b a ş ,
B a ş a ğ r ıs ıy la d a g o l in d i tu ta ş .
M o n o y a rd ım g ə r ə k , iş g ö ro n k işi.
Q a fillik u c u n d a n ç o x la rı ö ld ü ,
A y ıq lıq h o m iş o im d a d a g o ld i.
415
Y e ts in im d a d ım a b ir o ro n , b ir o r,
Q c y ro tli, b ilik li, c ə s u r , h ü n o r v o r.
433
S a k ın , q a filliy i ö z ü n o a r b il,
H o r ik i d ü n y a d a m is g in d i q a fil.
416
D ili d ü z , q o lb i d ü z , iş lo q o l- b o y u n ,
M e h rib a n , im a n lı, h a q s c v o r o ls u n .
434
Y u rd u b a s ıb g o ls o d ü ş m o n q o f ild o n ,
Ö n c o q a fil o lu r g o b o r o n , k ö p o n .
417
S irrim i, o h d im i b ild ir im o n a ,
B ü tü n iş lə r im i q o y s u n y o lu n a .
418
M ü d rik , d ü n y a g ö r m ü ş , s ın a n m ış k işi,
B a ş ın d a n k e ç ir ib b ü tü n g o rd iş i.
419
M o n ə k ö m o k ç ilo r , y a r d ım c ıla r v e r
E lm li, q c y r ə tli, h ə r iş o q a d ir.
420
Y a r d ım ç ıla r g o ro k q e y r ə tli, iş c il,
Y a ln ız iş g ö r o n lə r h ə y a ta q a b il.
421
Y a rd ım ç ı ç o x o ls a m ə ş ə q q o t o lm a z .
B o y lo r b o y işini g ö r o r, k c y fi s a z .
435
D a im a y ıq - s a y ıq , h ü ş y a r o im a s a n ,
Y ırtıc ı d ü ş m o n i n o c ü r y ıx a r s a n ?
436
Ö lk o d ə a y ıq o l, e y b a ş ç ı q ü d r o t,
B u n u to lo b c d i r h o m d o ş o rio t.
437
V a x tı ö ld ü r ə n l o r o n b ö y ü k a x m a q ,
H ə lo k i q a d ir s o n , q a fil o lm a , q a lx !
438
A y ıq b a ş ç ıla r d a n q u w o t a lır k o n d ,
B ü rü y ü r ö lk ə n i x e y ir - b o r o k o t.
439
E lb a şı a y ıq s a ç i ç ə k lo n o r y u r d ,
E y n i s u d a n iç ə r h o m q o y u n , h o m q u r d .
S e v ə n l ə r e ş q ilə o n u ö y d ü lə r ,
Y a ğ ıla r e ş id ib b o y u n ə y d ilə r .
456
Q o y g e d im E lb a ş ı h ü z u r u n a m ə n ,
O n a x id m ə t e d im c a n d a n , k ö n ü ld ə n .
P ə n a h is t ə d il ə r ç o x la r ı o n d a n ,
457
Ş a d o ls u n E lb a ş ı, g e ts in tə ş v iş im
Ç o x la n ö p d ü lə r a s ta n a s ın d a n .
O n a q a n a d v e r s in s ə n ə ti m , işim .
442
K ö n lü a y ı q la n n f ık ri, m ə tlə b i,
Ə lv a n d ır s ə h r a d a ç i ç ə k lə r g ib i:
458
Z o k a lı, b ilik li, in c ə r ə f ta r lı
443
B ə y lik - a y ıq lıq d ır , h a q q y o lu n a ç ıx ,
E y k a m a lı g ü n o ş , ç ö h r ə s i a ç ıq .
459
B u r d a y a d a d ü ş ü r ş a irin s ö z ü ,
H ə y a tı ə k s e d ə n ilh a m g ü z g ü s ü .
444
B ə y lik - s iy a s ə td ir , e y e l s e v ə r b o y ,
460
Z ə k a lı q ə d r in i b ilə r z ə k a lı,
A lim b ilik s a ts a , a lim d o a lı...
461
A x m a q h a r d a n b ils in q ə d r in i e lm in ,
E lm in x ir id a n a lim d e y ilm i?
441
S ə n ə tli- h ü n ə r li b ə y m iş - v ü q a r lı.
O n u d o ğ r u - d ü z g ü n y ü r ü tm ə k g ə r o k .
445
B ə x tiy a r y a ş a y a r e llo r, ə m in o l,
B ə y lə r i tu ts a la r d o ğ r u - d ü r ü s t y o l.
446
Y a x ş ı a d - m ə r d ü ç ü n n e c o s ə a d o t!
462
A r if ın a d m ı a r if lə r b ilə r,
N a d a n h a r d a n b ils in n ə d i r e lm , h ü n ə r ?
Ö lm ə z lik , ü lv iy y ə t, o n u lv i q is m ə t.
E lm in d ə y ə r in i b ilə r x ir id a r,
447
B ə y b a y r a q e l ə s o in s a n iy y ə ti,
B ü tü n y a x ş ılıq la r o la r q is m o ti.
463
448
E lb a ş ı u c a ltd ı e li-o b a n ı,
B ü r ü d ü c a h a n ı ş ö h r ə ti, şan ı.
464
A y d o ld u a tla n d ı, b e lin d ə y a r a q ,
465
B a h a d ır ç iy n in d o a lim v ü q a n ,
Y ö n ə lt d i k ö h lə n i E lb a şı s a n .
A d -s a n ı, d ö v lə ti g ü n b ə g ü n a rtd ı.
466
O ld u c a h a n x a lq ı o n a a ş in a ,
Y ığ ıld ı h ə r y a n d a n e llo r b a ş ın a .
D e d i: - M ü q ə d d ə s b ir s ə f ə r e d ir ə m ,
E lin x id m o t in ə ö z ü m g e d iro m .
467
M 9
450
G ö v h ə r in q ə d r in i g ö v h ə r ş ü n a s la r.
A lq ış la r, d u a la r o n u u c a ltd ı,
H ə r ş e y q ü r b ə t e ld o g ə r ə k d ir , g ə r ə k :
X u rc u n , q a y n a n m ış su , g e y im , d u z - ç ö r ə k ...
A k 'D O L D U G Ü N D O Ğ D U N U N X İ D M Ə T İ N Ə
468
Q ız ılım tü k ə n s o , r ə n g im s a ra la r.
G Ə L D İY İN İ B İL D İR İR
469
451
452
453
S a ra y x i d m ə tin o g e d ə n k im s ə n o
İk i ş e y g ə r ə k d ir , q o y d e y im s ə n ə :
471
B u n u n b ir in c is i - s a ğ b o d ə n , s a ğ c a n
T a k i iş g ö r ə s ə n s ə n a x ıra c a n .
472
İk in c i - s a f a ltu n , s a f q ız ıl g ə r ə k ,
Ü z ü n ü n n u r u n d a n g ö z q a m a ş a r d ı,
D ilin d o d o ğ r u lu q q a y m a ğ ı v a rd ı.
454
470
C a v a n m ə r d iy id d i, r ə f ta r ı ip o k ,
Z ə k a lı, e lm li, q e y r o tli, z iro k .
Y o x s a k ö h lə n in d o y e m lo n m ə y ə c ə k .
K a m il ö y r o n m iş d i n e ç o s ə n ə ti,
G o z o rd i, c is m in d o s o n ə t q u d r o ti.
D ü ş ü n d ü : - N ə ü ç ü n x a lq d a n a y r ılım ?
N e c o s ə n ə ti m lə b o ş - b e k a r q a l ım ?
S ö z ü n ü s i r tu ta n m ü d rik b ir k iş i,
G ö rü n n ə s ö y lo y ir , a n ıb g ə r d iş i:
A y d o ld u a d la n a n s ə r v ə r , h ü n ə r v o r ,
E şitd i a v a y ı, o ld u s ə fo r b ə r .
Y a x ş ı k i, q ız ılım , g ü m ü ş ü m d ə v a r ,
470
A ç ıla r ü z ü n ə o n d a q a p ıla r,
S ə n ə q a p ı a ç a n a d a m ta p ıla r.
474
G ö z q o y d u a ld ığ ı q ız ıl- g ü m ü ş ə :
" G ə r ə y im o la c a q h ə r v a x t, h e m iş ə " .
492
475
E lb a ş ı m ü lk ü n ə s a n y ö n ə ld i,
Ç a p d ı k ö h lə n in i, h ə r d ə n d in c ə ld i.
493
476
A x ır k i, tə x ta d ı, ç a td ı m ə n z ilə ,
A ğ ıl a r z u la r a y o l a ç ır h ə lə .
494
O n u n h ü z u r u n a g e td i K o s a m ış ,
İc a z ə is te d i, s ö z ə su sa m ış .
477
A ra d ı ş ə h ə r d ə b ir y e r - d ü ş ə r g ə ,
T a p m a d ı... d a r im iş y e r ü z ü b ə l k ə .
495
O n u d iq q ə t ilə d in lə d i H a c ib ,
478
Q ə m y e d i... ü z q o y d u q o n a q e v in ə ,
G e c ə o r d a y a td ı... s ə b r e d ib y e n ə .
496
K o s a m ış b ild ir d i k im o ld u ğ u n u ,
B u r a h a n s ı d ilə k g ə tir m iş o n u .
479
İ ş b ilə n , s ö z b ilə n a lim k im d i, k im ?
E şit, m ə s lə k in d ə n b i r m is ra d e y im !
497
- G ə ls in h ü z u r u m a A y d o ld u ö z ü ,
G ö r ü ş ə k , k o n u ş a q . O , m ə n i g ö rs ü n .
480
D o la n m a q ç ə tin d ir h ic r a b ir y e r d ə T a m ş s ız -b iliş s iz g ə z ib ş ə h ə r d ə .
N ə c ü r g ə lib ç ıx m ış - d e d i - b u y u r d a ,
B ilib g ö r d ü k lə r i n ə lə r d i b u r d a .
H ö k m d ə , f ə r m a n d a E lb a ş ıy a tə n ,
X a s H a c ib E rs iq i ta n ıy ın lü tf ə n .
B ild i k i, v a c ib d i m ə q s ə d i, v a c ib .
498
E lb a ş ı d ü ş ü n ə r s ö z lə r in iz i,
G ö rü ş tə y in e d ə r , d in le y ə r siz i.
Y o x s a b ir h ə m d ə m i n e y lə s in q ə r ib ,
D o la ş a r ş ə h ə r i q ə m g in , m ü z tə r ib .
499
482
T a n ış s ız a d a m la r g ö z s ü z ə o x ş a r,
S ö y m ə a ld a n s a la r , d ö y m ə a z s a la r.
500
T o lə s , g e t, ta n ış o l H a c ib ilə s ə n ,
Y ə q in b a ş a g ə l e r , h ə r n ə d ilə s ə n .
483
K iş i m ə k a n s e ç s ə y a b a n c ı e li,
Is m ə tli g ə l in tə k la l o lu r d ili.
501
Ö z d ili n lə s ö y lə , n ə m ə tlə b in v a r,
U ta n m a , q o y s ə n i e ş its in a ş k a r .
502
Ç a td ır d ım , b ə l lid ir o n a h ə r s ö z ü n ,
D a h a d ü r ü s t o la r, s ö y lo s ə n ö z ü n ,
503
D ili d ə , k ö n lü d ə d ü z g ü n o la n la r ,
504
Y o ld a ş ın n o q ə d e r y a x ın o ls a d a ,
481
484
E y y e rli b ilə g ə n , s ə n in d ir b u y e r ,
Ə z iz tu t q ə r ib i, y e m ə k - iç m ə k v e r.
485
Y a d ı d o ğ m a b ils ə n , n u r la n a r g ö z ü ,
A q z ın d a b a l d a d a r s ö h b ə ti- s ö z ü .
486
T a n ış -b iliş g ə r ə k b i z ə h ə r y e r d ə ,
İlla h k i, q ə r ib ə y a d b ir ş ə h ə r d ə .
487
488
489
M ü d rik k e l a m l a n q ə y m u ş y a d ig a r .
Ö z ü n d ə n y a x ın ı y o x d u d ü n y a d a .
A y d o ld u p o r iş a n g o z d i a lə m i,
S a ra ltd ı ü z ü n ü q ə r ib lik q ə m i.
505
B ir g ü n y a x m la ş d ı a d a m la r ilə ,
H ü c r ə tu td u ... d ö n d ü b ir q ız ılg ü lə .
506
Ə g ə r ö z ü n ü ç ü n m e h r ib a n u m s a n ,
Ö z ü n d ə n m e h r ib a n ta p ılm a z , in a n .
507
A y d o ld u g e y in d i, q a lx d ı y e r in d ə n ,
Y a r-d o s t ç o x a ld ı, q ə l b i n ə g ird i,
B ö y ü y ə -k iç iy o x o ş ü z g ö s tə rd i.
490
Ö z ü n o d o s t tu td u m o r d b ir ta n ış ı,
A y d o ld u s ö y lo d i k im o ld u ğ u n u ,
T a m a m a g a h c td i q ə s d in d o n o n u .
D o st işi g ö r m o y in h ü s n ü b a ş q a d ır ,
A m m a ö z ü n g ö r s o n d a h a y a x ş ıd ır .
K o s a m ış la b ir g e y ü r ü d ü lə r te n .
508
A d ı K o s a m ış d ı, iş lə r i y a x ş ı.
491
K o s a m ış o v c u n d a d ə rd in i b o ğ d u ,
- A y d o ld u , q ü n a y d ın , g ü n e ş in d o ğ d ü .
E lb a şı ç ı x a n d a e v d ə n e y v a n a ,
R a st g ə ld i H a c ib in x id m ə tk a r ın a .
509
K o s a m ış iç ə r i g ir d i, q a y ıtd ı,
M e h ri, s ö z - s ö h b ə ti ü lf ə t y a r a td ı.
510
511
A y d o ld u ç a y g ib i b ir ç a ğ la y ış d a ,
H a c ib y e r g ö s tə r d i y u x a n b a ş d a .
S a ç ıld ı d ilin d ə n b a l g ib i s ö z lə r ,
52g
B ir a z c a s ə b r e lə ... n ə d ə r d ç ə k , n ə q ə m ,
B ü tü n iş lə r in i ö z ü m g ö r e c ə m .
529
- B ü tü n ç a r ə lə r in m ə n d ə d ir - d e d i,
- G ə li b h a r a d ü ş d ü n , a tın n ə t ə h ə r ?
512
V a r m ı y a r - y o ld a ş m , d o s tu n , ta n ış ın ,
Ə n y a x ş ı s ö z lə r i se ç d i, x ə r c lə d i.
530
İn s a n y a x ş ıh ğ ı b a x b u c ü r o lu r,
A ğ rıd a n y a r a y a m ə lh ə m q o y u lu r .
E ş it n ə c ü r o lu r x a lq ın a r ə h b ə r ,
B ü tü n iş lə r in i d ü r ü s t g ö r ə n lo r .
İ ç m ə y ə ş ə r b ə tin , y e m ə y ə a ş m ?
513
N ə ilə m ə ş ğ u ls a n , n ə d ir m ə tlo b in ?
N ə g ə r ə k , d o lu m u , b o ş m u d u r c ib in ?
531
514
- E y b ə x t iy a r H a c ib - d e d i A y d o ld u K ö n lü m ə E lb a ş ı s e v g is i d o ld u .
532
U z a g d a n ta n ıd ım o n u n s ə s in i,
E lm in i, ə q lin i, ira d ə s in i.
5 33
515
516
O n a x id m ə t e t m ə k - k ö n lü m d ə m ə r a m ,
534
O n u n d ə r g a h ın ı a r z u la m ış a m .
517
G ö r ü r s ə n n ə l ə r d ir k ö n lü m d ə n k e ç ə n ,
H a c ib A y d o ld u n u b ə y ə n d i y a m a n ,
520
521
536
A ğ g ü n ö tə r id ir , in a n m a o n a ,
B u g ü n s o n o q is m o t, s a b a h q o n ş u n a .
537
Ö z ü n ü s e v d ir o n m ə r d i sa l y a d a ,
F ə z i lə t s a y ılır n ö q s a n la n d a.
538
B ə lk ə s ö z lə r im ə is b a t u m u r s a n ,
5 39
S e v s o n , g o lin o lu r q o c a q a rı d a ,
S ə a d o t k ə m ə r i b a ğ la d m , ş a d o l,
H a c ib ç o x d a n ış d ı, ş o n s ö z lo ri b o l.
541
T o lo s m o , d ü r ü s t o l iş g ö r o n d o so n ,
B a ğ lı q a p ıla r d a a ç ıla r h ö k m o n .
A lim b u b a r ə d o s ö z d e y ib q ə ş ə n g ,
O n u y a ğ - b a l g ib i n u ş e tm o k g o r ə k .
524
S e v s ə n , q u s ü r u d a s e v im li o lu r,
S a x s ın ı s a y ırs a n m ir v a ri, b ü llu r ,
5 42
525
H a c ib A y d o ld u n u o z iz lə d i k i,
T o lə s m ə , n o fo s d ə r , g ö z ü m g ilə s i!
543
T ə y in c t m ə l id ir e lb a ş ı ö n c o ,
527
U c u z tu tm a s ın d a , q ə d r in i b ils in .
G o ro k iş g ö r ə n d ə d ü r ü s t g ö r o s ə n ,
Y a m b ız ın a d ö y o r d a im tə lə s o n .
544
H a r d a g ö r ü ş m ə li, n o z a m a n , n e c o ?
S ö z ü n ü e ş its in , ü z ü n ü g ö rs ü n ,
S o n ə q is m o t o ls a b o y lik r ü tb o s i,
540
D ö n ü r q ız ılg ü lə tik a n la n d a .
526
V a r s a v a r - d ö v lə tin , y a x ş ıh q q a z a n ,
Ə lin d o n ç ıx a c a q in a n b ir z a m a n .
K iç ik tu t ö z ü n ü , e y b o x t y iy o s i.
B u y u r, d in lə m ə n i, e y ə z iz in s a n .
523
E y a ğ b a x ta ç a ta n , in a n m a b a x ta ,
B u g ü n v a r , s a b a h y o x ... m o d a r ı s a x ta .
Ə d o b -ə x la q ı d a n ö q s a n s a y ılır.
522
X a lq a ö z ö r n r ü n ü h ə s r e ts o h ə r k im ,
D ü n y a v ə f a s ız d ır , c ü tlə r q a lır tə k ,
B u g ü n tik a n o lu r d ü n ə n k i ç iç ə k .
Ü z ü n u r lu id i, r o f t a n ip ə k .
Ö z ü y a x ş ılq la r tə c ə s s ü m ü tə k .
H ə r k im s e v ilm o s o sa n k i b a y ılır ,
İ s tə s ə x a lq ın ı d o la n d ır a b ə y ,
X ilq ə ti x o ş g ə r ə k , ro fta rı ip o k .
535
O n u v ə s f e lə d i ü r ə k d ə n , c a n d a n .
519
, g o r ə k y ü r ü ts ü n x a lq s iy a s ə ti.
D ili ş ə k ə r g ə r ə k , ö z ü m ü la y im .
X id m ə tç i o la ra m s o n g ü n ü m ə c ə n .
518
K im in k i, b a ş m d a n a ş ır d ö v lə ti,
0
G o rə k t ə l ə s m ə s i n iş ə c a n f o d a ,
H o r ş e y b a ş a g ə l i r ö z m ə q a m ın d a .
545
A y d o ld u d in lə d i d e y ilə n lə r i,
D cd i: - S ə b r e d i r a m h a ç a n d a n b o ri:
Y u x a r ı b a ş d a c a y e r v e r d i H a c ib ,
Ə y l ə ş d i A y d o ld u , ə d ə b i v a c ib .
H a c ib m ə n i g ö r d ü , m ə n i d in lə d i,
Ö z ü tə y in e ts in v a x tı, f ü rs ə ti.
547
H a ç a n is tə s ə n iz o d ə m g ə l ə r ə m ,
D ü rü s t, d o ğ r u s ö z d ə n n u r a l ır a lə m .
548
A y d o ld u y e r in d ə n q a lx d ı, q a y ıtd ı,
E v in ə g e c ç a td ı, b ir a z c a y a td ı.
549
X ü lq ü - x ilq ə ti s a f, r u h u - x ə z in ə .
550
551
552
553
554
555
557
558
560
561
562
D e d i: - G ö r m ə m iş ə m b ö y lə ə r k işi,
B ilik li, z ə k a lı, h ü n ə r v ə r k işi.
H a c ib ! - B o x t k ə m ə r i n b a ğ l a n d ı a r tıq ,
A y d o ld u , q a lx ! - d e d i. - O m ə r d ə l i sıx .
567
B u c ü r b a h a d ır la r h ə l ə s e y r ə k d ir ,
E lb a ş ıy a g ə r ə k - x a lq a g ə r ə k d ir .
A y d o ld u t ə z i m l ə ö n d ə g ö r ü n d ü ,
E lb a ş ı n u r l a n d ı , a ç ıld ı k ö n lü .
568
Q ız t ə k h ə y a h d ır b ö y lə k iş ilə r ,
A d ı d a q ız a d ı... ə b ə s m i m ə g ə r ?
Ş ir i n b i r d il i l ə s ö z ə b a ş l a y a n ,
A y d o ld u b a ş ç ın ı q o y m u ş d u h e y ra n .
569
Q ız is m ə t k iş ilə r n ə q ə d ə r ə z iz ,
Ə n b ö y ü k s ə r v ə td ir , ta p a b ils ə n iz .
- K im s o n , a d ı n n ə d i r , h a r d a n g ə l i r s ə n ?
Q o r i b l i k ç o k i r s o n n ə d ə n ö tr ü s ə n ?
570
A y d o l d u d i n lo d i o n u d i q q o t l ə ,
N e ç ə s ə n ə t b ilir A y d o ld u ə r ə n ,
Y a ln ız s ə n ə tin lo ə h d o y e to rs o n .
F ik r i n i b ild i r d i b ir f o s a h o tl ə .
571
H a c ib , E lb a ş ıy a , d c d i fık rin i:
572
İk i c i z g is i v a r z o k a ə h l i n i n ,
B ir i ş ir in d ild i , o b ir i to m k i n .
Ş a i r b u n a u y ğ u n m is r a la r d c m iş :
T o l o s m o , s o b r ilo b a ş a g o l i r iş.
X ü lq ü -x ilq o ti s a f, r ə f ta r ı ip o k ,
B iliy i, z ə k a s ı b ir x o z in o to k .
573
- T a p , g ə tir , g ö r ü ş o k ... h a r d a d ır , y c r i?
G ö rm o k is to y iro m o h ü n o r v o ri.
H o r iş d o d iq q o tl i, c h t iy a t lı o l,
T o l o s i k i ş l o r d o n k a r a ş m a z , o ğ u l.
574
B ü t ü n iş l o r in i o g o r s o b r ilo ,
G ö r s o , b o y q a t ı n a y ü k s o l o r k ö lo .
575
- E y b o x t i y a r u s ta d , ş a d c t d in m o n i ,
Ç o x d a n iz lo y ir ə m o c ü r o r lə r i Ç a tm ış a m o h d im o , a y c a n ım - g ö z ü m ,
B ö y lo k iş ilo ro m ü ş ta ğ a m ö z ü m .
X i d m o tl o s ü s l o n i r q u llu q k ö h l o n i .
576
M o n im k ö h l o n i m - q u l, y e r i m i z h o y o t,
F c lim - i n s a n iy y o t, iş im d o - x i d m ə t .
X id m o to h a z ır e t, e y m o r d b a h a d ır!
577
Ç ıx d ı d a r v a z a y a H a c ib f o r o h li ,
T a p d ı b i r o ğ la n ı, " q a ç , t o l o s ! " - d c d i.
S o n in d o r g a h ı n a g o ld im o h d ilo ,
B u g ü n o h d in ı d ö n ü r b i r q ız ı l g ü l o .
578
S ə n m o n i y a x ı n tu t ö z x i d m ə t i n o ,
Q a y ta r m a , d ö z o r o m c o b r ə , ç ə t i n o .
579
E lb a ş ı ş a d o l d u , d in lə d i b i r d o ,
G ö y d o g ə z d i y i n i ta p m ış d ı y e r d o .
T o lo s , h ü z u r u m a , g e t, o n u ç a ğ ır ,
O ğ la n x o b o r v c r d i... A y d o l d u f ö v r o n ,
G e y in d i, a t la n d ı h a l - o h v a lı ş o n .
563
AYDOLDUNUN ELBAŞI İLƏ G Ö R ÜŞÜ
566
B o y liy o y a r a y a n d ila v o rlə ri.
559
- Ç a ğ ı r h ü z u r u m a ! - d e d i E lb a ş ı,
Ə y l ə ş ə k , k o n u ş a q b i r a z y a n a ş ı.
A y d o ld u H a c ib in y a td ı k ö n lü n ə .
O q u l ta p ıla rm ı A y d o ld u k im i?
556
565
T o r p ə d ib k ö h lo n i, s a r a y a g o l d i ,
H a c ib i g ö r ü n c o k e f i d ü z o ld i.
580
M ə n i m ə f t u n e td in , A y d o l d u b u g ü n ,
T a n n v e r g i s i y m i ş x il q ə t i n , h ü s n ü n .
59g
X i d m ə t e t, x i d m ə t l ə b ə y l i k ta p ır q u l,
X id m ə t s i z y ü k s ə l m i ş d e h a n s ı o ğ u l?
581
S id q ilə x i d m ə t q ıl m ə n i m q a p ı m d a ,
S aray - b ir m ə b ə d d ir, o n a ta p ın da.
599
İ n d i d ə g ə l d i n l ə a lim s ö z ü n ü ,
Ş a ir ə b ə n z ə d i r o d a ö z ü n ü .
582
S ə n d ə n y a x ş ı x id m ə t, m ə n d ə n m ü k a fa t,
X i d m ə t d ü r ü s t o l s a a ç ıla c a q b a x t .
600
D ə y ə rs iz x id m ə tlə ç a tır d ə y ə r ə ,
Y e r s iz q a n a d la n ır ə n y ü k s ə k y e r ə .
583
B u rd a x id m ə t e lə , z ə h m ə tin i ç ə k ,
Z ə h m ə t h a q q ın ı d a ö d ə y ə c ə k b ə y .
601
G ə r ə k b ü d r o m ə d ə n e d o s o n x id m ə t,
X i d m ə t ə b a ğ l ı d t r o n ü lv i q is m ə t.
584
Y e r ö p d ü A y d o ld u , d e d i: - E lb a ş ı,
G ö z u c u n u r s a ç s a , v a r a ş ıb - d a ş ı...
602
585
S ə n ə x i d m ə t ü ç ü n ç ı x m ış a m e v d ə n ,
E lb a ş ı h ö r m ə t l ə a ç ı r q a p ın ı.
603
B u u z u n y o lla rd a s o n d e m iş ə m m o n .
586
S ə n ə x i d m ə t ü ç ü n g ü c v e r s in x u d a ,
S ə n ə x i d m ə t ü ç ü n a t m a s ın o d a .
604
587
S e v in ib , ş a d o lu b e ş i y ə ç ıx d ı,
Y a n a r m ə ş ə l g ib i e y n i a ç ıq d ı.
605
588
A y d o ld u x i d m o t d ə c o ş u r , ç ı r p ı n ır ,
R ü t b o ç i b o y a t d ı r ü t b ə b a ş ın d a ,
G ü ld ü k ö n l ü - g ö z ü s e v in c y a ş ın d a .
A y d o ld u x i d m o t d o A y - G ü n o ş o ld u ,
E lb a ş ı d ö v lo ti b i r ə b e ş o ld u .
S ın a d ı E lb a ş ı o n u y ü z iş d o ,
G ö r d ü q u z u d e y i l, q o ç d u d ö y ü ş d ə .
B ə x ti y e y i n k iş i n ə s ö y l ə r , e ş it!
B ə x ti s a l q a y a n ı o r ta d a n d e ş ir .
AYDOLDU ÖZÜ D Ö V LƏ T O LDU Ğ U NU
BİLDİRİR
589
B ə y g ü lü b b a x a r s a m ə r d ə g ö z u c u ,
M o r d in a ş ı b - d a ş a r e ş q i, s e v in c i .
590
X o ş s i f ə t g ö s to r s o b ə y l ə r a d a m a ,
A d a m d a ş d a o ls a g ə l o r ilh a m a .
606
591
K im ə y a x ı n tu ts a b o y l o r ö z ü n ü ,
G e c o d o n ç ıx a ra r a ğ g ü n d ü z ü n ü .
607
592
B ə y lik - s ə a d o ti . K im s o a d o to ,
Y a x ın s a y o l a ç a r ü lv i q is m o to .
608
593
A y d o ld u b a ş la d ı o g ü n x id m o t o ,
609
G ü n d ü z p a s ib a n d ı , g e c o k e ş ik ç i ,
E lb a ş ı y a n ı n a g ir ib ç ıx a n d a ,
A y d o ld u c i b in d o n b i r to p ç ı x a r d ı,
N e ç o s u a l v c r d i o n a E lb a ş ı,
A ld ı c a v a b ı n ı... ç o x g ö z o l , y a x ş t.
610
A ç ıld ı ç ö h r o s i, ş o n lo n d i k ö n lü ,
B o s n iy ə A y d o ld u y u m d u g ö z ü n ü .
Y a ln ız x id m o t i n d ə ta p d ı s e v in c i .
595
D u r d u q a r ş ıs ın d a , ü z ü n d ə to m k in ,
İ n c o b i r iş a ro d e d i : - Ə y l ə ş i n .
Ə y lə ş d i, o to p a s ö y k o n d i a r d ı.
D a im e l b a ş ı d a n o y a n d ı e r tə .
594
E lb a ş ı b i r s o h o r o tu r m u ş d u t ə k ,
Ç a ğ ır d ı, A y d o ld u g ə l d i s e v i n c ə k .
611
İsti b ir b a x ı ş ı d u y d u b i r a n d a .
596
G ü n b o g ü n a r tı r d ı ö z x id m o t in i,
E lb a ş ı d a o n a m ə h o b b ə t i n i .
612
597
B o y l ə r o z i z l o y o r m ə r d i iş ilo ,
İ ş lo z o r k iş i y o ç e v r i l ə r k ö lə .
613
E lb a ş ı to x ta d ı, n i t q s a ç m a d ı,
A y d o ld u g ö z ü n ü y u m d u , a ç m a d ı.
E lb a ş ı d ill o n ib s ö z s o r u ş a n d a ,
A y d o ld u t u r ş u t d u ü z ü n b i r a n d a .
E lb a ş ı d ü ş ü n d ü : b u ə s r a r n o d i r Z e h n i, z ə k a v o t i ö z y e r i n d ə d i r .. .
614
B a x d ı ilt if a tla , A y d o ld u g ö r d ü ,
B o s n i y ə ü z ü n ü o n d a n ç c v ir d i?
632
M ə n iltif a t q ıld ım x i d m ə t g ö r m ə d ə n ,
A y a q a ltı e td in m e n i b ə s n ə d ə n ?
615
E lb a ş ı q o z o b l i. Q ə z ə b i a lm a z .
- T ə k ə b b ü r k i ş i y ə o s la y a r a ş m a z .
633
A ltın a to p q o y u b d ə r h a l o t u r d u n ,
O tu r m a q y e r i d i r b u y e r ? C a v a b v e r .
616
S ə n ə i n a n m a q l a y a n ı lm ış a m ç o x ,
İ n d i n a s ıl d c y i m s o h v im - s u ç u m y o x ?
634
M ə n s o n ə s ö z d e d im , s ə n d ə n s ö z a ld ım ,
Y u m d u n g ö z l ə r i n i , h e y r ə t d ə q a l d ım .
617
A lim k o la m ın ı d i n l ə , n o d e y ir :
T ə l o s i k i ş l ə r d ə n g o lm o z b i r x c y ir .
635
618
T e z -tə lə s ik b iş ə n aşı y c y o n d o ,
X ə s tə d ü ş m o z m ə g o r y c n id o n b o n d o ?
S ə n i o f v e d ə l i m , s ö z d e d i m m in b ir ,
N i y ə ü z ç e v ir d in ? M ə n ə c a v a b v e r .
636
N e ç in e ş itm o d i n b u s ö z ü , o ğ u l!
B ə y ə y a x ı n o ls a n , e h t iy a t lı o l!
A ta n d e m o d im i m ə g ə r : - U n u t m a ,
A y b a la , ö z ü n ü b o y ə ta y tu tm a !
619
T ə l ə s m ə k d a i m a b o la g o tir o r ,
E h tiy a tlı o lu r m o ti n lo r , m o r d lo r .
637
620
M ə n i m s ə h v i m b u k i, ( g o lim lo n ə to )
S iz i ta m m a d a n a l d ı m x id m o t o .
638
M o g ə r d e m o d im i ta y f a r ə h b ə r i :
Ç o k m o a y a ğ ın d a n b o y h ü n ə r v ə r i n ? !
621
B o y g o r ə k q u l u n u iş lo ts in o v v o l,
O n d a n s o n r a d c s in : - B u y u r g o l, y ü k s o l!
639
G e t m ə , y a x ı n la ş m a . A lo v d u b ə y l ə r ,
Y a x la ş s a n y a n d ı r ı b k ü l e d o c o k l ə r .
640
C o h o n n o m o d undan b e tə r o d d u b o y ,
H ə r k im y a x ı n la ş s a z o q q u m y e y o c ə k .
N c ç in q o z o b l i s o n , ç a tılıb q a ş ın ? !
641
A lo v d u , a to ş d i b o y in a r ş ın ı ,
624
N o d ir s o h v i m - s u ç u m , b ilm ir o m ö z ü m ,
B o lk o d c y o s i n i z , a ç ıls ın g ö z ü m .
642
625
V a r s a s o h v i m - s u ç u m , o r k e lo , q ın a ,
Y o x s a ... ü z - g ö z ü n ü tu r ş u tm a m a n a .
626
Ş a ir b u n a u y ğ u n n o d c m iş , d in lo ,
G ö z o l s ö z s a ç m a d a a lo m o ş ö lo .
622
Q u l g o r o k s ı n a n s ın , d ö z s ü n z illo to ,
Z i l l ə t d ə n y o l a ç s ı n a d a , ş ö h r o to .
623
627
A y d o ld u s ö y lo d i : - X o ş b o x t E lb a ş ı,
X id m o tç i y a n ı l s a h a r a y la o n u ,
Ö y r o n h a n s ı y c r d o s o h v o ld u ğ u n u .
628
V a r s a s o h v i- s u ç u , v c r c o z a s ın ı,
Y o x s a ... m ü k a f a tın to r - t o z o s i n i.
Ə g o r o n u b a s s a n , ü z ə r b a ş ın ı.
B o y l o r - q o r x u , ü r k ü , v a h i m ə , d o h ş o t,
Q o r x m a s a n , q o r x u d a n d o y ə n o k , q ü v v o t.
AYDOLDU ELBAŞIYA D Ö V LƏ TİN
SİFƏ TLƏ R İN İ G Ö STƏ RİR
643
644
A y d o ld u , g ö z ü n d ə n u r to b o s s ü m ü ,
D c d i: - S o n k o n u ş d u n , c ş it s ö z ü n ıü .
S o n h o r n o d c d in s o d ü ş ü n d ü m a s a n ,
G o r o k s o n d o iş d o n a g a h o la s a n .
629
E lb a ş ı k ü k r o d i, q o z o b s a ç a r a q :
- E y a ğ ı ld a n a z a n , c y n a d a n a x m a q !
645
B u r a n e ç in g o ld im , ö y r o n , r o h b o r im :
M o n im ş a k o r i m d i r g ö s to r d ik lo r im .
630
S o n h a r a , n ıo n h a r a ? S o f c h itn b ir i,
S o n k i m d o n a l m ıs a n f o z i l o t l o r i ?
646
M o n o y c r g ö s tə rd in , m o n o y lo ş m o d im ,
Y o x d u y e r im m o n im , b u n u b il - d c d im .
631
M o n o x id m o tin m i? H an ı x id m o lin ?
B o lk o x c y r in d o y ib ? D ə y i b m i ? Ç o tin .
T o p u y e r ə q o y u b f ık r e l o d i m k i,
N o y o b o n z o y i r o m - b ilo s o n to k i.
648
T o p k i m i q ə r a r s ı z , y e r s iz - y u v a s ız ,
T o p k im i s ə y y a r a m , to p k i m i y a lq ız .
649
S ə n b a x d ı n l ü t f ilə ... m ə n s o g ö z y u m d u m ,
Q o y d e y i m b i r s ö z d ə q a l s ın y a d i g a r ,
O x u s u n , ö y r ə n s i n a r i f a d a m la r .
667
H a r d a d ö v l ə t o ls a , t ə z i m e t, g ö r ü ş ,
Ç a ts a n s ə a d ə t ə , d ə r d - q ə m l ə d ö y ü ş ,
S ə n ə g o s t ə r d i m k i, n ə k ü s , n ə d ə it.
650
D ö v l ə t i m , k ö ç k i m i y a l q ız , b ia r a m ,
K im m ə n ə i l i ş s ə b ə r k y a p ı ş a r a m .
668
Q o v u şsa n a ğ g ü n ə , o ls a n b ə x tiy a r,
Ç a r p ış , v a r lı ğ ın d a m in - m i n a r z u la r .
651
S ə n s u a l l a r v e r d i n . .. m ə n d ə s ö z d e d i m ,
S ə n b a x d ı n l ü t f i l ə .. . m ə n ü z g i z l ə d i m .
669
- S ə n ə t i n , h ü n ə r i n g ö z ə l d i . .. L a k i n ,
B ə s s ə h v in , q ü su ru n y o x m u d u r s ə n in ?
670
- M ə n im z iy a n v e rə n s ə h v im - s u ç u m y o x ,
F ə q ə t m ə r d lə r m ə n d ə n g ile y lid ir ço x .
652
D e d im : - b ə l l i o l s u n q ılı ğ ım s ə n o ,
C ə f a k e ş , d ö n ü k ə m , in a n m a m ə n ə .
653
B u T ü r k c ə m ə s ə l i e ş it, n ə s ö y l ə r ,
A ğ s a q q a l , p i p a n i , d ü n y a g ö r m ü ş o r!
671
654
Ə r k iş i ? İ n a n m a b o x t ə , d ö v l ə t ə ,
672
673
B ü tü n k ö h n ə ş e y l ə r s a r a lır , s o lu r ,
Ç o x u q e y z i m i z i n h ə d ə f ı o lu r .
İ n a n v ə f a s ı z d ı r d ö v l ə t , s o a d o t,
A y a ğ ı s ü r ü ş k ə n , ö z ü k o m f ü r s ə t.
674
K ö h n ə ç o x lu g ə rə k tə z ə ç ıx a n d a ,
E lb a ş ı s ö y lə d i: - A y d ı n d ı r s ö z ü n ,
675
G ö rs ə n y e n id ə d ir lə z z ə t, h ə la v ə t,
L ə z z ə t t ə l ə b e d i r b il k i, m ə ş ə q q ə t .
A x a r s u , r ə v a n d il, v a r - d ö v lo t, a ğ g ü n ,
B ir y e rd ə d a y a n m a z , g ə z o r y e r ü zü n .
656
657
M ə n ə q ü s u r d e y il b i q ə r a r l ı ğ ı m ,
Y e n i s i f ə t t a p ı r m ə n im v a r lı ğ ım .
B ə x t d e y ib ö z ü n ü s a lm a q o f lə tə .
655
Y a m a n lıq d a m ğ a s ı ta x ıb ç i y n i m ə ,
Ç o x la n v ə f a s ız d e y irlə r m ə n ə .
G ö y ç ə m ə n k ö tü y ü k ü n c ə s ıx a n d a ? !
S ə n i x i l a s e td i m ə n t i q l i ü z r ü n .
658
Q iy m ə tli s ö z lə rin m o n i ə y lə d i,
S ə n o tin -h ü n o rin h a n s ı y e rd o d ir?
676
V ə fa s ız d e d ilə r b u n u n ç u n m ə n ə ,
Y ü z lə k ə v u rd u la r d ö n ü k lü y ü m ə .
659
A y d o ld u s ö y lo d i : - Ç o x d u s o n o ti m ,
Ç a tır in s a n la r a n o f im , d ö v lo ti m .
677
G ö r ü n b u b a r ə d ə n ə d e m iş o z a n ,
B ö y ü k g e r ç ə k l ə r i b ir s ö z l ə y o z a n .
660
B ü tü n b ö y ü k l o r d ə n ü z r i s t ə r d ili m ,
678
Q a y d a d ır : g ü l s o lu r , h ə r g ə l o n g c d i r ,
H ə r şc y y a ra d a n ın ö z ə lin d ə d ir.
H ə y a t d e d ik lə ri a ğ y e lə b ə n z ə r ,
Ə s d im i , k im t a p a r o n d a n b i r o s ə r ?
Y a ş ım a z o ls a d a d ü r ü s td ü f e lim .
661
Ü z ü m n u r a n id i r , x il q o t i m g ö z o l ,
Ə h d im o ç a td ır ıb m o n i b i r c ü t o l.
679
662
Ö z ü m h a r d a o ls a m , n ıin - m i n d ilo k l o r ,
680
İ n a n m a g o r d iş o , ç o x ş e y h ə d o r d i ,
A ğ g ü n d ə , s ə r v ə t d ə g ə ld i-g e d o rd i.
M o n o p e y v o n d o l u b , m o n im lo g o z o r .
663
D a im m o n i m l o d i r s e v in c , f o r a ğ ə t ,
M o n d o n q a ç a q d ü ş ü b o z a b , m o ş o q q o t.
681
D ö v lə t o lm a s a y d ı b u n c a v ə fa s ız ,
S ə a d ə t i ç i n d ə y a ş a r d ıq y a l n ız .
664
K im m o n lo d a r t ı ş s a te z g e d o r b a d a ,
K im m ə n o b a ş o y s o ç a ta r m u r a d a .
6g2
D ö v l ə t g ə l d i - g e d ə r o lm a s a y d ı g o r ,
M o g ə r q a r a l a r d ı b iz im a ğ g ü n l ə r ?
665
M o n d o n te z v u r u l a r v u r m a q is t o y o n ,
M o n d o n te z b a s ı l a r , " b a s a c a m ! " d e y o n .
683
E lb a ş ı s ö y l ə d i : - Ü z ç e v i r m ə y i n ,
N if r o ti n a y d ı n d ı. R o m z id i ç o r x in .
684
685
A y d o l d u s ö y lo d i : - B a ş q a d ı to q d ir ,
X i l q ə t i m v a z a t a n c e y r a n g ib id i r .
T a p a b ilə rm i h e ç m ə n i s e v ə n lə r?
T a p s a d a s a x l a y a b ilə r m i m ə g o r ?
686
702
703
B u g ü n b i q ə r a r s a n , h ə m d ə b iv o f a ,
V ə f a n ı v ə d e d i b q ılır s a n c ə f a .
M ə n i ta p a n k iş i s a x la r s a m ö h k ə m ,
Ə lin d ə n s iv iş ib ç ıx a b ilm ə rə m .
B ir v a x t n o v o f a s ız , n o b iq o r a r d ın ,
X o şb o x t g o liş in lə sa n k i b a h a rd m .
704
A ta d a n , a n a d a n m e h r ib a n o lu b ,
O v c u n d a tu tu r s a n , l ü t f ilə d o lu b .
687
S ə n i b ə r k tu tm a ğ ın n ə d ir m e y a n ,
S a y g ö r ə k b u n l a r ı , ö y r ə n ə k b a r ı.
705
B ə s n iy ə d ö n ü k s ə n , d a ş m ıd ır ü z ü n ,
H a n ı o d ü n ə n k i q ılın c ın , s ö z ü n ?
688
S ə n i b ə r k t u t m a ğ ı n tə r z i v a r y ə q i n ,
N ə d ir ə la m ə ti b u m ə ta n ə tin ?
706
D ö v lə ti g a h y ığ a r , g a h d a s ə p ə r s ə n ,
B ü tü n q a p ıla r ı b ir d ə n q a p a r s a n .
689
- M ə n i b ə r k tu t m a ğ ı n b ö l g ü l ə r i v a r ,
Q o y d e y i m , d o s t u n d a n q a l s ın y a d i g a r .
707
A y d o ld u s ö y lə d i: - X o ş b ə x t k i m s ə n ə ,
S ə n ə t im , s ə h v im d ə b ə l l i d i r s ə n ə .
690
M ə n i b ə r k t u t a n ı n d ili b a l g ə r ə k ,
Ö z ü s a f , m ü l a y i m , x ilq ə ti ip ə k .
691
708
M o n i b o r k tu ta n ın h ə r t ə d b ir in i.
E h t i y a t g ö z l ə s i n , m ə ğ r u r la n m a s ı n ,
Y a r a m a z i ş l ə r o y a x ı n d u r m a s ın .
A ç d ım , b i r - b i r d e d im iş in s ir r in i -
709
K o m ə n d ə s a lm a s a m ə n i t u t a n o r,
C e y r a n to k q a ç a r a m , k im ə s i r e d ə r ?
692
B i ls in ö l ç ü s ü n ü v a n n - d ö v l ə t i n ,
X i l q ə t i n ə u y ğ u n h a q q y o lu s e ç s in .
710
E ş it, n ə l o r d e y i r a q il b ir in s a n ,
S ö z ü n ü n m a y a s t tə c r ü b ə , a d - s a n :
693
Ö z ü n d ə n b ö y ü y ə to z im e y l ə s i n ,
Ö z ü n d ə n k i ç i y ə b a l s ö z l ə r d e s in .
711
S a x la y a b i l m o s ə n g ə lir , g e d i r b ə x t ,
S ə n y e m ə s ə n , y e y i r b ir ö z g ə x o ş b ə x t .
694
Ş ü a r ı: b ö y ü y ə h ö r m o t , e tin a ,
K iç iy i s a l m a s ı n a y a q a ltın a .
712
V o fa s ız d ö v lo to y e t iş s ə n b ə r k tu t,
T u tm a s a n , g e d o c o k , o ls a d a y a q u t.
695
İ ç k iy ə , q u m a r a m ə h o l q o y m a s ın ,
F a y d a s ı z i ş l ə r ə p u l s o v u r m a s ın .
713
- S a ğ o l, b o l ə d o ld u m f ə z i l ə t i n ə ,
B o s A y d o ld u a d ı n ə d e m ə k d i, n ə ?
696
Ə li p a k , d ili b a l, ö z ü m ə r d , m o ti n ,
714
K in ı v c r m i ş b u a d ı, n ə d i r d o y o r i?
Ö y r o n o k , a ç ıls m m ə ğ z i, c ö v h o r i.
Ş ü a to k d ü z o l s u n x ü lq ü n , x ilq o t in .
697
V o f a s ız o l m a s ı n n c y l ə s i n d ö v lo t,
G ö r ü n t ə l o b e d i r n e c o f o z ilo t.
715
- A y a b ə n z o d i b l ə r m ə n im a d ım ı,
M o n im x ilq ə tim i, m ə n i m z a tım ı.
698
B u r d a y a d a d ü ş ü r ş a ir i n s ö z ü B iz im T ü r k c o m i z i n ş ə k o r i, d u z u :
716
D o ğ a n d a d ü n y a y a A y k iç ik g ə l ir .
S o n r a y a v a ş - y a v a ş a r tır, y e k o l ir .
717
A lə m o n u r s a ç ı r b o d i r l o n ə n d o ,
G o z ir k a in a tı iş ı q s e lin d o .
699
D ö v lo t o lo k c ç s o , c ilo v la , to lo s .
V a z a t a n c e y r a n d ır , q a l m a ğ a d o y m i) z .
700
M ö h k ə m tu ta n ü ç ü n d ö v lo t b a g i d ir ,
G e ts ə b i r d o g ə l m o z , b ir y o llu q g e d ir .
701
718
K iç ilir , k iç ilir , s o l u r g e t d ik c ə .
E lb a ş ı s ö y lə d i: - S e v m iş o m s o n i,
B ə s n iy o c ö v r e d i b a t ır s a n m o n i?
T a m a m b o d i r l o n i b q a lx d ım ı ö v c o ,
719
İtir p a r la q lığ ı, s a n k i m o h v o lu r ,
G e d ir , b i r d ə g o lir , ç ö h r ə s i n d ə n u r.
720
E l ə m ə n ö z ü m d ə A y g ib i a ç a m ,
73g
B a y a t k i m ə v e r s ə g ü l a ç a n d ilə k ,
O n a c a v a b ı m ız ş ü k r o ls u n g ə r ə k .
G a h p e y d a o lu r a m , g a h m o h v o lu r a m .
721
Ü z t u t s a m z ə i f ə , q ü w o t v e r ir o m ,
Ə z ə m ə t , lo y a q o t, ş ö h r o t v e r i r ə m .
739
B u g ü n d o n b e l e m ə n ta m ə z a r a d ə k ,
U lu y ə z d a n ım a şü k r e d e n g ə rə k .
722
B i r lü t z ə n g i n l ə ş ə r d ü n y a l a r b o y u ,
M ə n g e ts ə m , tö k ü lə r ü z ü n ü n su y u .
740
G ö r n e d i r a lim in b i z e x ita b ı,
Ö z ü k ö ç ü b g e tm iş , q a l m tş k ita b ı:
H ə r n ə y ı ğ m ı ş d ı s a , m ə h v o lu b g e d o r ,
X ü l q ü , x a s i y y ə t i , a d - s a m ito r.
741
E y n e m ə t s a h ib i, ş ü k r e t, k a m a ç a t,
732
724
B u n a u y a r g ə l ə n s ö z d e y i b ş a ir,
O sö z g ö z s ü z ü ç ü n g ö z b ə b o y id ir.
742
H e y f , u n u d u r ö z ü n n e m o t s a h ib i,
Ş ü k r e ts o , T a n r ın ın s m a r m ı q e l b i ?
725
K iş iy o v a r-d ö v lə t, ş ö h r ə t g ə ld im i,
N u r s a ç a r , p a r l a y a r y e n i A y k im i.
743
A z c a k ə r e m ü ç ü n ç o x - ç o x ş ü k r q ıl,
D ö v lə t v ə fa s ız d ır, can v e rm o h ə d o r,
744
726
Ş ü k r e t s ə n , r iz q in i ç o x a ld a r b a y a t.
N e m e t n ə s i b o ls a , s ə n q ə d r i n i b il.
Ş ü k r e d ə n in r iz q i b ir ə b e ş o la r ,
E v i a ş ıb - d a ş a r , n e m ə tlə d o la r .
D o l ğ u n A y k i m i d i r , in c o lib g e d o r .
727
Y e n o b ir m ə n a n ı q o y d e y im so n o ,
D i n l ə y i b f ə h m e l ə , in a n d a m o n o .
745
728
G ə z ə r i m ə n z i l d i r A y ın m o k a n ı,
D a im d o y i ş m o d ə . .. m o k a n ı h a n ı?
746
V ə s f e td i d o s tu n u , g ö z ü n d ə ş e f q e t ,
V e r d i q ız ıl- g ü m ü ş , v a r - d ö v lo t, x e l o t .
A y b ü r c ü S r a ta n d ö n ə r , d o la n a r ,
E v r i l ə r , ç e v r i l o r , s ö n o r , n u r la n a r .
747
N e i ş l e r g ö r ə c e k - a n l a td ı o n a ,
729
G ir s o h a n s ı b ü r c ə , q a l m a z , ç ı x a r A y ,
74g
Y e tiş d i A y d o ld u q ə d r ə - q i y m ə t ə ,
T a p ın d ı iş a d lı u lu m ə b ə d e .
749
E lb a ş ı d ü ş ü n d ü : - E y d ili - q a f i l,
H a m ıd a n k a m ilm iş A y d o ld u , k a m il.
730
İşd ə z ə k a u m d u , z ə h m ə td ə m ə n a .
Q o n d u ğ u m o n z ili sa n k i y ıx a r A y .
731
E lə m ə n ö z ü m d ə A y a b o n z o ro m ,
B a tm a q b ir a l o m d ir , ç ı x m a q b ir a lo m .
732
G ə l i r ə m , g e d i r o m ... Y ü r ü ş ü m s o y u q ,
G o z ir ə m a l o m i, y u r d u m - y u v a m y o x .
733
A lim n e c o g ö r ü b is t e d a d ım ı,
A lq ış l a r s ö y lə d i e lb a ş ı o n a ,
D e d i: - G e c ə - g ü n d ü z y a x ı n o l m a n a .
ELBAŞI GÜNDOĞDU AY DO LD UY A
ƏDL SİFƏTİNİN NECƏ OLDUĞUNU BİLDİRİR
B u n u n ç ü n A y d o ld u q o y m u ş a d ım ı.
734
7-35
H ə r b i r q ü s u r u m u , f o z il ə tim i,
B u d u r , d e d i m s iz o b ir d ö v l ə t k im i.
750
H o r ş e y i s ö y l o d i m a ç ıq - a r x a y ı n ,
751
S ıx ıld ı b o ş c v d o y a r s ız - y o ld a ş s ız .
D in lo d im . S ö z l o r i n n u r s a l ı r q o lb o ,
752
Ö n ü n d o A y d o ld u d a y a n d ı m o ğ ru r,
E lb a ş ı s ö z d c m ir , b i r m ü d d e t s u s u r .
753
- Ə y lo ş in , s ö y lo d i iş a r o tilo ,
Ö z ü n d o , s ö z ü n d o - b ö y ü k q o lo b o .
737
S o n k im i s o r d a r ı , c y m o ğ r u r a d a m ,
G ö y d o a x t a r m ış a m , y e r d o t a p m ış a m .
Ç a ğ ır d ı d o s t u n u , y o l v c r d i o n a ,
D o s t iç o ri g ir c o k o l v c r d i o n a .
İ s to r r o d d e l o y i n , is t o r s a x la y ı n .
736
B i r g ü n o t u r m u ş d u G ü n d o ğ d u y a l q ız ,
D o p d o lu n o z a k ə t , m o h o b b ə t i l ə .
754
Ə y l o ş d i A y d o l d u a h o s to , y a v a ş ,
C a n ı n d a s ı x ı n t ı , b ir a z d a to la ş .
772
755
B a x d ı E l b a ş ı y a g ö z u c u , x o lv o t,
E lb a ş ı t u r ş s i f ə t , q a ş q a b a q lı, p o r t.
773
756
Ə y lə ş ib , a ltın d a g ü m ü ş k ü rsü sü ,
Ü ç a y a q ü s tü n d ə d u ru r b u k ü rsü .
774
S o lu n d a d ə r m a n v a r, s a ğ ın d a ş ə r b ə t ,
B iz ə n o lo r d c y i r b u b a l iş a r ə t?
757
Ə li n d o b i r b ı ç a q , ö z ü b ir a z s ə r t,
775
S o rt q ə z o b iç i n d ə q a ş q a b a q lt b ə y ,
İtir d im a ğ lım ı b u h a lı g ö r c o k .
776
D in ib - d a n ı ş m a d ı m , e lo b il la ld ım ,
T ə ə c c ü b iç i n d ə , h e y r ə t d ə q a ld ım .
E lb a ş ı s ö y lo d i: - A n la d ım s ə n i,
D in lə , m ə n d ə d e y im b a ş d a n k e ç ə n i .
S o l u n d a d o r m a n v a r , s a ğ ın d a ş ə r v o t.
758
O n u g ö r ə n k im i q o r x d u A y d o ld u ,
D ə r i n n ə f ə s a l d ı, r o n g i s a r a ld ı.
B u n c c o o tu r u ş , b u n e c o k ü r s ü ?
C a v a b v e r , a y ır a q o y r i d ə n d ü z ü .
N o d ir o l i n d ə k i o u z u n b ıç a q ?
Ş ə r h et, m o n a s ın ı a n la y a q , a ç a q .
759
B a ş ın ı q a l d ır ıb d e d i E lb a ş ı:
- B i r t ə r p ə t d il i n i , b ir s ö z d e y a x ş ı.
777
760
L a l m ıs a n , k a r m ı s a n , b i r s ö z d e m ir s o n ,
Y a lq ı z m ı g ö r m ü s o n m o n i b u r d a s o n ?
778
761
A y d o l d u s ö y lə d i: - X o ş b ə x t e lb a ş ı,
S ö z d ə c ü r ə t s i z o m , n itq d o n a ş ı.
779
F e lin i, f o n d in i m o n d o n g iz lə d i b ,
Ə c a y ib i ş i n d o n b o h s a ç a n r ə q ib .
762
B u c ü r x ü l q ü n ö z g ə , fe lin d o ö z g o ,
B u n u n ç ü n e y m ə n ib d u rm u şa m g e n d o .
780
M o n q o z o b s a ç a n d a q o r x u d a n ə s d in ,
S o n o q ə h r q ıld ı m , s ö z ü n ü k ə s d in .
781
S o n r a n o lo r d e d i n : - M o n b o x to m , ta n ı,
A n la h o r iş d o k i m ə ğ z i, m ə n a n ı.
763
B u g ü n ö y ü d v e r m i ş b iz i ö y r o d o n :
Y a x ın d u r m a b o y o q ə z ə b l ə n i r k ə n .
M ə n d ü n o n ç a ğ ır d ım . S o n g ə l d in , h o lə ,
S ə n o y e r g ö s t ə r d i m e h tir a m ilə .
764
B u s ö z ü d e m iş lo r g ö z n e c ə g e rç o k :
O d v ə z ə h o r o lu r q ə z ə b lə n ə n bo y .
782
V e r d in y o z u m u n u , h ə r f e lin n o d ir ?
M o n a ç d ım , o x u d u m o n la r ı b ir - b ir .
765
B ə y lə r q o z ə b s a ç s a , q o h r ilə so rx o ş,
Y a x m d u r m a o n a , e y x ilq ə ti x o ş !
783
Q a n d ım , q o b u l e td im s o n in ü z r ü n ü ,
S ə n i o z iz lo d im , a y ö m rü m -g ü n ü m .
784
M o n d o g ö s t o r i r o m in d i g ü n k im i,
A y d ın iş l o r im i, s o n o tlo r im i.
785
B u d u r , d iq q o t e l o , r o m z l o r r ö v ş o n ,
A d il s iy a s o tin m o k a n ıy a m m o n .
Q u r d u ğ u m k ü r s ü ü ç a y a q l ıd ır ,
D ir o n ib to r p a ğ a , o r z o b a ğ l ıd ır .
766
B ə y l ə r q o h r o d o l u b s a ç ır k o n h id d o t,
O n l a r d a n u z a q o l, e y b o ş o r iy y o t.
767
B i r c ü t m is r a d e y i m , y a r a m ı b a ğ la ,
O n u sa l q o lb in o , ö z ü n ü s a x la .
768
Q o z o b li v a x t ı n d a y a n a ş m a b ə y o ,
Y a n a ş s a n , ü r c a h s a n q o d r s iz liy o .
786
769
B o y l o r b u z ü r o k li a r s la n a b o n z o r ,
Q o z o b lo n s o , k ü k r o r , b a ş ın ı ü z o r .
787
770
E lb a ş ı s ö y lo d i: - G ö z d o n s ö z a ld ın ,
N i y ə t o o c c ü b d o , h e y r o td o q a l d ın ?
788
771
- H e y r ə t iç in d o y o m , b o li, e y d o d o ,
N c ç in o y lo ş m is o n g ü m ü ş k ü r s ü d o ?
789
B ü d r o m ir , s a r s ı l m ı r ü ç a y a q lıla r ,
Ç ü n k i b o r k d a y a n a n ü ç d a y a ğ ı v a r.
T itr o s o , b ü d r o s o ü ç ü n d o n b ir i,
G e d o r b u k ü r s ü m ü n d iz in in k iri.
Y e r o b o r k d i r o n i r ü ç a y a q l ıla r ,
D ö r d o ls a , b o l k o d o o y r i, lo n g o la r.
G ö z y e tir , d ü z ş e y l ə r u z u n o l u r l a r ,
808
- G ü n d o ğ d u , e y m o n im b a ğ r m ı ın b a ş ı,
A d ın d a m ə n a v a r , a ç y a x ş ı- y a x ş ı.
809
- D u y m u ş x il q ə t i m i o ta r ix y a z a n ,
Ə n d ü r ü s t a d s e ç ib m ə n im ç ü n o z a n .
H a n s ı d ü z b ü d r ə s ə q a ln ıa z , y ıx ıla r ,
D ü z lə r d ü z d a y a n sa , h ə m iş ə y a ş a r.
810
K iç i lm ə z , q a r a lm a z , a l G ü n ə ş o b a x ,
H ə m i ş ə y e t k i n d i r , h ə m iş o p a r la q .
M ə n im iş d ə k lə rim d ü z g ü n d ü r o x tə k ,
Ə d a lə t h ö k m ü n ü g ö r ə s ə n g ə r ə k .
811
M ə n im d o x i l q ə t i m G ü n o ş ə b o n z o r ,
S afam , m ü q o d d o so m al G ü n ə ş q ə d ə r.
İ ş d ə h ö k m ü m q ə t i, ə d a l ə t i m ç o x ,
B ə y m i d i r , q u lm u d u r , m ə n ə d ə x l i y o x .
812
G ü n d o ğ a r, a lə m i n u ra q o rq e d o r,
N u r s a ç a r , iş ığ ı h ə r k ə s ə y e t ə r .
813
M ə n d ə G ü n ə ş k im i y o x o lm a m , v a r a m ,
H a m ı y a e y n i c ü r iş ıq s a ç a r a m .
814
G ü n ç ı x s a , a l ə m ə is tilik v e r ə r ,
G ü l a ç a r m i n l ə r c ə g ü llə r , b itk i lə r .
Z illə t ç ə k ə n lə r ə v e rirə m ş ə r b ə t,
G ə l i b d ə r g a h ı m a ta p s a ə d a l ə t .
gl5
M o n im ə d a l ə t i m h a n s ı e la ta ,
Ş ə r b ə t i i ç d im i, ş a d o l u b g e d ə r ,
S e v in c i, ş a d h ğ ı d ü n y a l a r q ə d ə r .
816
Y a x şıy a , y a m a n a G ü n o ş fə rq q o y m a z ,
H a m s ı n a n u r s a ç a r , ö z ü a z a lm a z .
817
E y n i b i ç i n ı d ə d i r m ə n im d o f c lim ,
M ə n d ə n b o h r ə l o n i r m in o b a m , e lim .
818
G ü n ə ş b ü r c ü s a b it... d a im b o r q ə r a r ,
D ə y i ş m o m ... G ü n ə ş ə b ə n z ə y i ş i m v a r .
819
G ü n b ü r c ü A r s l a n d ı r - h e ç v a x t to r p o n m o z ,
B ü rc ü sa rsı b ilm o z , a z a lm a z , c n m o z .
820
B ö y l o y o m , d o y i ş m o z m o ğ z im , a d o t im ,
N u r s a ç m a q d a n s a v a y y o x d u r h a l o tim .
U z u n o la n l a r ı n d ü z q a m ə t i v a r .
Ə y r i l i k r ə m z i d i r h ə r g ö d ə k o la n ,
B ü tü n ə y r ilə r in to x u m u y a m a n .
Ə l i m d ə tu td u ğ u m b ı ç a q d ı r s a , b a x ,
B iç m ə k , k ə s m ə k ü ç ü n y a ra n m ış , a n c a q .
C i n a y ə t iş in i u z a tm a r a m ç o x ,
B a ç a q tə k k ə s ə r ə m , b ıç a ğ ım b ir o x .
D ə r m a n ı v e r i r ə m o k i m s ə y ə k i,
Ö z ü q ə d d a r o la , ə m ə l i ə y r i .
B al y o x , z ə h ə r-z ə q q u m v e rirə m o n a,
B u z ə q q u m c a v a b d ır z a lım lığ ın a .
M ə n i m q a ş - q a b a ğ ım , ü z t u r ş u t m a ğ ı m ,
Ç a ts a , ç i ç o k a ç a r sa l q a y a s ı d a .
Z a l ı m a g ü z ə ş t d i r c a v a b d ı r , s a k in .
İ s t ə r y a x ın o ls u n , i s t ə r s ə u z a q ,
İ s t ə r ç a x m a q g i b i ç a x a n b i r q o n a q ...
Y a ö z c i y ə r p a r a m ... m ə n ə d ə x l i y o x , H ö k m ü m a d il o lu r , b e y n i m d ə s o y u q .
B ə y liy i n ö z ü l ü d ü z g ü n l ü k d ü , b il,
A Y D O L D U N U N E L B A Ş IY A S O R Ğ U S U
B ə y l ə r a d il o l s a , ç i ç ə k l ə n ə r e l.
H2ı
A y d o ld u s ö y lo d i : - X o ş b o x t E lb a ş ı,
I ş ığ a q o r q e lo h o r y a r a n m ış ı.
A q i l l ə r s Ö z ü n ü tu t a n y ü k s ə l ə r .
x22
B ə y liy i n t ə m ə l i d ü z l ü k d ü d ü z l ü k ,
C a n ı, ş a h d a m a r ı d ü z l ü k , t ə m i z l i k .
U z u n y o l l a r k e ç ib , ç o k i b m in z i llo t,
S ə n in d o r g a h ı n a ç a td ım n o h a y o t .
821
A q illə r sö z d e m iş b u f ık r ə b ə n z ə r ,
B ə y tu ts a d o ğ r u y o l, a d i l s i y a s ə t ,
H ə r b ir m ə t l ə b i n ə y e t i ş ə r ə l b ə t .
F e y z in , f o z il o tin b o l o l d u ğ u n d a n ,
G o ld im d o r g a h ı n a , e y x o ş b o x t a d a m !
824
N a s ıl x id m o t c d im s ö y lo m o n s o n o ,
S o a d o t g ü n o ş i g ü ls ü n ü z ü n o ? !
AYDOLDUNUN ELBAŞIYA SUALI
839
A y d o ld u s ö y lo d i: - D in lo d im s o n i,
Y c n o b ir s ö z ü m v a r, a g a h c t m o n i.
825
Ə r x id m o ti b o y i s a lm a s a r a z ı,
Y ü z m o şo q q o t çoko , v a rm ı m o n a s ı?
826
E ş id in , n o d c m iş b ir o r o ğ lu o r,
X id m o ti n a m in o q a lx a n b o x to v o r .
827
Ə g o r x id m o t e ts o b o y o x id m o t k a r ,
B o y i ş a d c t m o k d ir o n d ü r ü s t m c y a r .
828
Ö y lo x id m o t e t k i, r a z ı q a ls ın b o y ,
R a z ıd ır , q a p d a r a ç ılır, d e m o k .
841
Ə r k iş i, n o r k iş i o d u r k i, d o d o ,
X a l q ı n a f a y d a s ı d o y s in ö lk o d ə .
829
X id m o t e td iy in i b ils o x id m o t k a r ,
Ə n y u x a r ı b a ş d a ş o r o f y e r i v ar.
842
X a l q a x i d m o t i n i e lo s in p e ş o ,
M ü k a f a t u m m a s ın g ö r d ü y ü işo .
830
B o y i ş a d e lo s o x id m o t o h li q u l,
A ç ıl a r ö n ü n d o o n iş ıq lı y o l.
843
Y u r d a f a y d a v c r s in , m in n o t q o y m a d a n ,
Ö z ü ö z g o s i n d o n f a y d a la n m a d a n .
g40
K im d ir y a x ş ı k iş i c a h a n d a s o n c o ,
G ö z o l q ılı q la r ı y c tiş ir n c c o ?
ELBAŞININ AYDOLDUYA CAVABI
ELBAŞININ AYDOLDUYA CAVABI
A Y DO LD UN UN ELBAŞIYA SUALI
831
- A y d o ld u , d in lo d im s o n i h o v o s lo ,
M o n o s e v in c d ilo , ö z ü n ü g ö z lo .
844
A y d o l d u s ö y lo d i : - A n la d ım s o n i,
Q o l b i m d o o h d i m v a r , a g a h c t m o n i.
832
M o n s o n o b o h s a ç ım y a r a r s ı z l a r d a n ,
Y a r a r s ız h o r ş e y d o n u z a q la ş o la n .
845
D o ğ r u l u q d a n d a n ış . N o d i r d o ğ r u lu q ?
B o l k o o n d a n s a v a y iş ıq y o lu y o x ? !
B iri y a l a n ç ılıq - o n b ö y ü k m o r o z ,
84f)
N o d i r b u d ü n y a d a d o ğ r u lu q y o lu ,
T o n ı o l i , c ö v h o r i , q a n a d ı, q o lu ?
833
B iri z o r a k ılıq - y ır tıc ı b i r n o f s .
834
G ö z ü m ü n d ü ş m o n i s a y d ım o n la r ı A r v o h o y a b il m o z k ü t m o lu n l a r ı.
8 3 <5
Q u r u m s a q g o d o lo r , g o r o k s iz , b if b r ,
A lç a q la r , s a x ta l a r , o lio y r il o r .
„3f)
Q a tillo r , m i t i l l o r q a n d ü ş m o n i m d ir ,
L o y a q o t, ş o r a f o t, ş a n d ü ş m o n i m d ir .
K37
S o n in d o d ü ş m o n i n n a k o s lo r d i s o ,
D c m o k , s o n g o rd a şıq , v c ro k so s-so so .
K38
D c m o k , n o f o s d a ş ı n ı, q a n q a r d a ş ım s a n .
F o x r im , if tix a r ı m , u c a b a ş ım s a n .
ELBAŞININ AYDO LDUYA CAVABI
847
- B a ş q a d ı r d o ğ r u n u n o v s u n u , s ir r i Q o lb i d o , d ili d o , s ö z ü d o b ir d i.
848
M o ş o l o b o n z o s i n k iş in in k ö n lü B i r o ls u n h o r z a n ıa n iç iy lo ç ö lü .
849
Q o lb in i o v c u n a a lıb y ü r ü s o ,
M o ğ r u r b a x a b il s i n k o s o , n a k o s o .
85()
D o ğ r u l u q m o r d ü ç ü n s o a d o tlo to n ,
İ n s a n lı q d c m o k d i r b a ş d a n , b in o d o n .
8;sı
İ n s a n y o x , in s a n l ı q q iy m o t lid ir , b il,
D o ğ r u l u q a z a l n ı ı ş , a d a m a z d e y il.
852
Buna uyar demiş sözünü şair,
B əxş edib sözünün duzunu şair.
g67
853
Deyənlər, gülənlər ərzə sığmazdır,
Ər kişi, mərd kişi bəs neçin azdır.
868
S ü d ilə , s ü m ü k l ə g ə l ə n b i r a d ə t,
Y e r in a l tın d a d a y a ş a y a r ə l b ə t .
854
Adam yox, kişilik üstündü, qafıl,
Yalnız ər kişini bəyənir aqil.
869
Y a x ş ı n ın y o l d a ş ı o la r s a y a m a n ,
Ö zü n ü itirə r o d a an b a an .
870
AYDOLDUNÜN ELBA ŞIYA SUALI
Ö lm ə z d ir in s a n ın fıtri x i lq ə ti,
Ə c ə l p o z m a y ı n c a d ə y i ş m o z q ə ti.
Y a x şıy a q o ş u la n y a m a n d a b ir n u r -
O d a y a x ş ı l ı ğ ı n q u r tu lu ş u d u r .
g7l
855
Aydoldu söylədi: - X oşbəxt Elbaşı,
Bu sözü mənimçün aç yaxşı-yaxşı.
V u r u ls a , b ə n d o l s a y a x ş ıy a y a m a n ,
B ə lk ə ta p a im a n e ş q u c b a tın d a n .
g72
856
Yaxşı mümkünmüdür yamana dönsün,
Yamanlar dəyişsin, yaxşı görünsün?
U lu s q a n a d la n a r , y a x ş ıs a b ə y i ,
X ü lq ü g ö z ə l o la r , r ə f t a r ı e y i.
873
B ə y lə r y a x ş ıla ra v e r s ə lə r d ə y ə r ,
Y a m a n l a r d a iş i y a x ş ı g ö r ə r l o r .
ELBAŞININ AY D O LD U Y A CAVABI
857
Y a x ş ı la r d ü n y a d a n ö v - n ö v , e ü r b ə e ü r ,
874
A ld a t s a b ə y l ə r i y a m a n q u z ğ u n l a r ,
X a lq a d iv a n t u t a r ə li u z u n l a r .
875
Y a m a n b a ş q a l d ır s a , y a x ş ı l a r ö l ə r ,
Y a x şı d a ğ a d ö n s ə , y a m a n k iç ilə r.
D o ğ ru y o l tu ta n la r h a q q k ö rp ü s ü d ü r.
858
M ə rd , a n a d a n g ə lm ə y a x ş ıla r d a v a r,
D a ş ı, q a y a n ı d a y a r a r , y o l a ç a r .
g76
Ə g ə r y a x ş ı o ls a b ə x tiy a r b ə y lə r ,
E llo r d o g ü l a ç ı b , g ü l d ə r ə c ə k l o r .
859
K ö ç ə r i , ö t ə r i y a x ş ı l a r v a r k i,
Q o ş u ls a y a m a n a k i r l ə n ə r b e y n i .
877
B ə y l o r d o p o z u l u b y a m a n la ş s a la r ,
860
Y a m a n l a r d ü n y a d a a z ı ik i c ü r F itr i y a m a n l a r ı n q o lb i ö lü d ü r .
87g
S iy a s o t y c r i t d i b ə y - b ö y ü k in s a n :
Y a m a n ın y c r i d i r q o f ə s , y a z i n d a n .
P a x ıl v a r , x o b is v a r - c ə m d o y i m o r o z ,
879
Ə g o r y a x ş ı d ı r s a x a lq e l ç il o r i,
T a m a m y a x ş ı o l a r x id m o t ç il o r i.
880
Ə g o r y a x ş ı o ls a b o y lo r ö z lo ri,
S o a d o t g ü llo r i b ə z o y ə r y e r i.
861
B ir g ü n ç ı r t ıq ç a l ı b y a m a n l a r o y n a r .
Y u s a n , d ə r y a l a r d a p a k e d ə b ilm o z .
862
K ö ç ə ri, ö tə ri y a m a n la r d a v a r,
Q o ş u ls a d o ğ r u y a b o l k o d o ğ r u la r .
863
F itr i y a x ş ı l a r d a n y a x ş ı l a r t ö r ə r ,
O n la r d a n i n s a n l ı q m o n f o o t g ö r ə r .
864
F itr i y a m a n l a r ı n d ə r m a n ı m ı v a r ?
A lo m o b o l a d ı r , x a l q a z ə h r i m a r .
865
881
A y d o ld u s ö y lo d i : - N u r ü s t ü n o n u r,
E lb a ş ı, d e d i y i n s ö z l o r d o ğ r u d u r .
882
Y a x ş ıd ır , o lb o tt o , y a x ş ılıq b il o n ,
T ü rk c o b ir m o so l v a r, q o y d e y im b u n u ,
K a m il y a ş a m a ğ ı n ö y r ə n y o l u n u .
866
AYDOLDUNUN ELBAŞIYA SU A Ll
Q o b rə c o n d o y iş m ir, y a ş a y ır q ılıq H a la l s ü d d o n g ə l ə n s a f lı q , y a x ş ı l ı q .
F a y d a lı iş lo r i t e z g ö r m ə l i s o n .
883
884
B ü tü n x a l q i s t o y i r v a r ı - d ö v l o t i ,
N o c ü r b a ş a g o l i r b o s b u n iy y o ti ?
E lb a ş ı s ö y lo d i: - Ə s l k iş i lo r ,
899
900
Ə s l y a x ş ılığ ı d a i m a d ilo r .
Y a x ş ılıq i s t ə y ə n k im d i r ? B il, e y y a r ,
Y a x ş ı iş g ö r m ə y i k ə s b i s a y a n la r .
Y a m a n lıq g ö r s ə d ə y a x ş ı q a l a n la r ,
S iz ə d ü n y a l a r c a m ə h ə b b ə t i m v a r .
885
Ə s l ş c y c a h a n d a d a i m b a ş o lu r ,
Ə s il o m o l l ə r ə m ə r d l o r q o ş u lu r .
901
S ö y lə , e y y a x ş ılıq , s ə n d ə n k im d o y a r ?
G ə l b ə ri, q o y d e y im , q a ls ın y a d ig a r.
886
A lç a q la r d ı g ö r o n y a m a n iş lo r i,
G o r ə k s ı n d ı r ı l s ı n q a n lı d iş l o r i.
902
B irc ə g ü n m ü g ə ro k y a x ş ılıq s o n ə ?
X e y r , ş ö lə s a l a r b ü tü n ö m r ü n ə .
887
U c u z y a t ıb q a l ı r q a y a d a , d a ş d a ,
İp ə k ə z iz lo n ir y u x a rı b a ş d a .
903
S ə n o b u d ü n y a d a a l d ığ ın l ə z z ə t ,
V e r ə r o d ü n y a d a z i llə t, m ə ş ə q q ə t .
888
Y a x ş ı te z y ü k s o l i r , t ə k q im o t lid ir ,
Y a m a n d ib o ç ö k ü r , x ılt a d o t lid ir .
904
Y a m a n lıq , y a x ş ı l ı q s o l v ə s a ğ c o h ə t ,
B u r d a ə s l s ö z ü z o k a l a r d e m iş ,
S o lu n d a c o h ə n n ə m , s a ğ ı n d a c o n n ə t .
905
Y a m a n b u d ü n y a d a b o lk ə d ə ra h a t,
Ç ə k o r o d ü n y a d a z illə ti y ü z q a t.
Y a x ş ı lıq - z i r v o d i r . L a k in h o r k iş i,
M ə g o r g ö r o b i l i r b u y ü k s o k işi?
906
Y a x ş ı b u d ü n y a d a s it ə m ç ə k s ə d ə ,
Y a ş a r o d ü n y a d a ü lv i z i r v ə d ə .
L a p y a x ş ı o ls a d a x ilq o t d o b i r k o s ,
907
Y ax şı ad -sa n q o y u b d ü n y a d a n g e ts ə n ,
Ə r z in o n x o ş b ə x t i ö z ü n ü b il s ə n .
892
A y d o ld u s ö y lə d i: - X o ş b o x t E lb a ş ı,
N o q o d o r v o s f l o r q a z a n ı b y a x ş ı.
908
G ö r n ə g ö z ə l d e m iş , k ö k s ü n d o h ü n o r ,
893
B o s o n u n y o x m u d u r b i r c o n ö q s a n ı,
B a rı b ir c o s i n i g ö s to r in ... h a n ı ?
909
Y a m a n lıq ö n ü n d ə y a x ş ı iş g ö r ə n ,
H e ç b ils o n , n o q ə d ə r ə z o m o t l i s o n .
910
E y y a x ş ı, d e g ö r ü m , k im d o y a r s o n d o n ?
A e m ı ş a m , h o m i ş ə m ö h ta e ı n a m m o n .
911
Y a x ş ı l a r g ö r s o d o m in q e y l ü - q a l ı ,
R a z ı y a m , y a n ı n d a q u l k im i q a l ım .
912
B o y lik o g o r m o n o y a m a n lı q e ts o ,
A tır a m , c n , g ö t ü r , a r d ın c a g e t s o n .
913
A d a m l a r ın x ü lq ü ç o x z a m a n b i r o x ,
H o la v o ti a z d ır , to o s s ü f ü ç o x .
914
B u n a u y a r d e m iş s ö z ü n ü ş a ir ,
M o ğ z in i a n l a s a n , t ö k o r s o n to d b ir .
915
Y a x ş ı v a y s ın a r m ı g ö r s o y a x ş ı iş?
Y a m a n la r ç o x z a m a n p e ş m a n l ı q ç o k m iş .
916
T o o s s ü f g o t i r i r y a m a n lı q s o n d a ,
889
Z ə k a t ö h l b s i d i r o n d a d lı y e m iş .
890
891
E lm s iz , s a v a d s ı z y ü k s o l o b ilm o z .
D ü z s ö z ü o n b ö y ü k s ə rv o t b ilə n lo r:
E L B A Ş IN IN A Y D O L D U Y A C A V A B I
894
- Y a x ş ı to r if lo n ir , b e lo d i q a y d a ,
Y a x ş ı x is l o tlo r i v o s f o l u n m a d a .
895
Ö m r ü n d o y a x ş ı l ı q b i l m o y o n a lç a q ,
M o r d lo r o h o m i ş o m a n e o la c a q .
896
897
Y a m a n la r ç o x z a m a n y a x ş ı y a ş a y ır ,
Y a x ş ı la r q o l u n d a q a n d a l d a ş ıy ır .
K im y a x ş ılıq e t s o y a x ş ı l ı q ta p a r ,
D a r d a d a ö z ü n ü s a n a r b o x tiy a r .
898
B ir g ü n lü k s e v i n c i f ıir s o t b i lo n l o r ,
Y a m a n b ir iş t u t s a a x ı r d a in lo r .
Y a m a n a q arşı d a y ax şı ol o n d a.
Y a m a n ı m ə d h e tm ə k m ü m k ü n m ü m o g o r?
Y a m a n ı m o d h e d ə n g ö z d ə n te z d ü ş o r .
935
917
918
G ə d a lıq , a lç a q h q , a lla h s ız lıq da,
Y a m a n l ı q r o m z i d i r g id i d ü n y a d a .
936
B ə l a d a , m ö h n ə t d ə ç a p s ın a tın ı Y a m a n l a r g ö tü r s ü n m ü k a f a tım .
937
919
920
G ö z ə l i n s a n la r a v u r u lu b d a s ə n ,
N ə c ü r y a x ş ıla n v ə s f e tm o y o s ə n ,
938
K eçd i ö m rü -g ü n ü b ir k e ş m e k e ş d ə G e c e l ə r u y ğ u d a , g ü n d ü z l e r iş d e .
İ n s a n h q , s ə x a v o t, m ə n fo ə t n o d ir Y a x ş ı k i ş i l o r d ə n g ə l o n tö h f o d ir .
939
921
Ç ə k d i E lb a ş ın ı o n u n q ü d r e t i S o n su z s e d a q o ti, b ö y ü k x id m ə ti.
922
Y a x ş ıla r c a h a n d a n ə d ir, d ü ş ü n n o Y a x ş ı a d a m l a r d a n q a la n x o z i n ə .
923
D o s tu n y a x ş ıd ır s a , n o i s t o s o e t,
G e t s ə b u z q ü t b ü n ə b u z l a ğ a c a n g c t.
924
S c v in c , a r z u , n e m o t, v a r - d ö v l ə t , y a t ı r Y a ln ı z y a x ş ı l a n n m ü k a f a tıd ır .
925
X o s is ə , a c g ö z e x i d m ə t q ı l m a h e ç ,
S o n r a v a y s ın a n d a g e c o la c a q , g e c .
X ə s is ö z ü n d e n d e ru z u ə s irg e r ,
Ö z g ə y ə z ə r r ə d ə q ıy a rm ı m ə g ə r ?
B itir ib s ö z ü n ü g e td i A y d o ld u ,
Ü z q o y d u e v i n ə , k e f ı d u r u ld u .
940
G ü n l ə r g ə l d i - k e ç d i ... g ü n l e r v ə f a s ı z ,
A y d o ld u ü z ü a ğ ç a lış d ı y a l n ız .
DANIŞM AQM I YAXŞIDIR, YO XSA SUSM AQ?
941
E lb a ş ı d o s t u n u ç a ğ ır d ı b i r g ü n ,
G ö rc o k y e r g ö s tə rd i ə y lə ş m ə k ü ç ü n .
D ə r k e t b u s ö z lə ri, c ə n a b A y d o ld u ,
S o r d u ğ u n s u a la c a v a b ı m o ld u .
942
926
A y d o ld u y c r ö p d ü , to z im e d o r o k :
- Y a x ş ı s iy a s ə tli e y tə b ə r r ik b o y .
Ə y le ş d i, g ö z ü n ü d ik e rə k y e rə ,
S u sd u , d in m ə m e y o sö z v e ro -v e rə .
943
927
C a h a n a h ö k m e t d in , y ü z i l l o r y a ş a ,
Y a lm z fə ra ğ ə tlo ö m rü v u r b a ş a .
- N ə ü ç ü n s u s u rs a n , n ə d ir b u s ü k u t?
D ilin i d iş i n lo tu tm u s a n m ı , tu t.
944
- Q ə z ə b h e y k e l i s ə n , a b ə y l o r b o y i,
S iz i g ö r o n l e r i n g e d ə r ü r ə y i .
928
B ə y l o r a y r ıl m a s ı n b ö y ü k l ü y ü n d o n .
S o a d o t ə y i lib ö p s ü n ü z ü n d o n .
945
E lb a ş ı d in d ir ib s ö z s o r u ş m a m ı ş
N e c o a ğ ı z a ç ım m o n b a ş ı b a t m ı ş ?
929
E llo r o h ö k m e lo ö z q ü d r o tin lo ,
B o y lik m ö h k o m l o n s in o z o m o tin lo .
946
930
A x a r s u l a r g ib i a r z u n ç a ğ la s ın ,
V a r - d ö v l o t q a p ı m a ç s ın , b a ğ l a s ı n .
S ö z s o r u ş , c a v a b a l... b ö y l e d i q a y d a .
B a şq a m ü a m ilo y o x d u r d ü n y a d a .
947
931
B a ş ın d a n t ö k ü ls ü n s e v in c , s o a d o t,
G o b o r s in d ü ş m o n i n , g ö z ü n d o h o s r o t.
K i m s e b i r k i m s o n i ç a ğ ır td ır ıb s a ,
Y c r id ir , ilk d o f o ö z ü d il a ç s a .
948
S ö z s o ru ş u lm a m ış ü y ü d o n k o so ,
Y a n a q q a l s ö y lə n o r, y a d a g o v o z o .
932
D in lo , n o lo r d c y i r x id m o tç i k iş i,
X id m o t s a y ə s i n d o d o ğ u b G ü n o ş i.
933
T a p ı n m a , ta p ın s a n , m o r d lo r o ta p ın .
M ə rd lo r y c rd o q o y m a z h a q lm ın h a q q ın .
934
Y a ln ız s o x a lım n x id m o t in i q ıl,
E v in i z o r , g ü m ü ş , d a ş - q a ş k a n ı b il.
949
K im lo r s a y ı l m a d a a x m a q , y a d ə l i B ə y s ö z s o r u ş m a m ı ş d il a ç a n d ill i.
450
Q o c a la r y a n ı n d a s u s , h ə l o g ə n c s o n ,
S a ğ q a lm a q is tə s e n , k e s d ilin i so n .
951
D ilin i d i ş l ə r i a l t ı n d a s ıx a n
F a r a ğ a t y a ş a y a n n o s ö y lo r , a m a n :
96g
S ö y lə d in n o lo r d i d ilin z o r o r i,
B o s o n u n d o y o r i, b a r ı, b o h ə r i ?
952
Q a ra b a ş y a ğ ıs ı u z u n d ild i, d it,
%9
p ü i n b ə la s ın d a n q o rx s a y d ın ö z ü n ,
İ tə r d i, b a ta r d ı m ə h s u l d a r s ö z ü n .
G ö r n e ç ə b a ş y e m iş b u x ı r d a q a til.
953
D ilin i s a x l a k i, b a t m a s ın b a ş ı n ,
Y o x s a b a ş y e y ə e ə k s ö z lü f ə r r a ş ın .
954
E lb a ş ı s ö y lo d i : - A n la d ı m , d ə d o ,
Ç ə t i n d i r d i l l i n i n s ü k u n o ti d o .
955
S ü k u t g ö z l ə m ə l i ik i k im s o v a r :
B ir is i n a d a n la r , o b ir i la lla r .
956
L a lın d ili b a t m ış , ö z ü f a ğ ır k o s ,
N a d a n ö z d ili n i d in c q o y a b ilm o z .
957
Q ıf ıllı o lm a lı n a d a n ın d ili,
AYDOLDÜNUN ELBAŞIYA CAVABI
970
S ö z ü n f a y d a s ın ı a n l a m a q g ə r ə k ,
97)
D ili v ə s f e t m ə y ə q a d ir m i ü r o k ?
Y a v a s ö z l o r ç ı x a r n a d a n d ili n d o n ,
O a s ıls ın g ə r ə k h e y v a n d ili n d o n .
972
973
959
960
A lim s ö z ü g ə r o k y e r ə s u k im i,
S u y u o la n ç ö l l o r g ü l ş ə n d e y i l m i ?
Z ə k a n ə h ə n g i n i n s o s i k o m o lm a z ,
Z ü la l b u l a ğ ı d ı r , ç a ğ la r , a z a l m a z .
A lim g ü l b iti r o n s o h r a y a o x ş a r ,
Q a z s a n h a r a s ın ı, o r d a s u ç a ğ la r .
961
Y a n a r ç ö l k i m i d i r n a d a n ın k ö n l ü D o r y a g ə t i r s ə n d ə b itm o z b i r g ü lü .
962
A y d o ld u s ö y lo d i: - D ü z a n l a d ı n k i,
H e ç k im s a x l a y a m a z d il y ı x a n k o s i.
963
964
965
966
M ü d r ü k k iş i lo r o y a r a ş ı r a v a z ,
G o r ə k li s ö z lo r i d ə f n e t m o k o lm a z .
G ə r o k li k o s lo r d o n s ö z a l m a q g o r o k ,
S ö z s o r u ş m a s a l a r s ir r i h if z e d ə k .
974
975
- A n la d ı m , s ö z l o r i n d o ğ r u d u r ta m a m ,
Y e n o s o r u ş m a lı b i r s ö z s o r u r a m .
Y e s ə , d o y s a , y a t s a b o s id ir , b o s i,
N o f s in in k ö lo s i , b o ğ a z k ö lo s i .
976
C is m , c a n y a ş a y ı r q o ş a , b o r a b o r ,
A lim c i s m in d o n ç o x c a n ın ı g ö z lo r .
977
978
Q u la q d a n g ir o n s ö z c a n p a y ı d ı r , c a n ,
C i s m in c is m p a y ı k c ç i r b o ğ a z d a n .
B iliy in ik ic o o l a m o ti v a r ,
K im o n u q a v r a s a ü z ü a ğ y a ş a r .
979
B iri d il, o b ir i b o ğ a z , y o n i n o f s ,
A r if d i b u n la r ı f o h m e lo y o n k o s .
9XH
N o f s in o , d ili n o s a h ib o lm a lı,
X o ş b o x td ir y a ş a y a n b u c ü r m o n a lı.
ELBAŞININ AY D O LD U Y A SUALI
98,
- S a ğ o l, d o r k e l o d i m v e r d i y i n d o r s i N o y m iş s ö z ü n o s li , s ö z ü n b o h r o s i.
982
B o s s ö z h a r d a n g o lir , h a y a n a g e d i r ?
G o l a ç b u n la r ı d a , e y s ö z ü q a d i r .
983
H a rd a s u s m a q g ə r o k , h a rd a s ö z d c m o k G ə l a ç b u n la r ı d a e y z o k a lı b o y .
ELBAŞININ AY DO LDUYA SIJALI
967
D o y s a c a h il q a r m , y a t a r ö k ü z t ə k ,
Y a v a s ö z l o r d e y i b ... q o y k ö p s ü n g o r o k .
S ö z so rm a q - e r k o k lik , c a v a b - z o ilo ;
G o ro k c a v a b v e r i b b a x a s a n k e f o .
G ö r s ü n z ə if o n i g o r o k e r k o k o r ,
B u ş ir in v ü s a ld a n c ü t o ğ u l t ö r ə r .
Y a v a s ö z e v i n o y a s g o tir ir , y a s ,
S ö z s ö y lo , o v c u n d a b ə r q v u r s u n a lm a z .
A lim a z a d l ığ ı - d ü n y a n ı n d ili.
95g
Y a v a s ö z , y a v a d il ö z d ü ş m o n i n d ir ,
Ö z b a ş ın ı y c y o n d ilin s o n in d i r .
AYDOLDUNUN ELBAŞIYA CAVABI
9g4
S ir d i m ə n i m ü ç ü n , b a ş d a n - b a ş a s i r S ə s l ə n i ş - b i r h is s ə , s ö z - o n h is s o d ir .
985
D ə q q u z u d e y i lir , b ir i s ə s l o n i r ,
D e y il m iş i n m o ğ z i c a n d a b o s lo n i r .
ELBAŞININ AY DO LD UY A SUALI
986
- S ə n m ə n ə d e sö z ü n n ə tic ə s in i F a y d a n ın , z o r ə rin d ə r ə e ə s in i.
995
ELBAŞININ AYDOLDUYA SUALI
996
Elbaşı söylədi: - Anladım səni,
Yeno bir sözüm var, agah et məni.
997
Çin sözü, mərd sözü kimdən eşidək?
Sözü kimo deyək, bunu aç görək.
AYDOLDUNUN ELBAŞIYA CAVABI
998
AYDO LDUNUN ELBAŞIYA CAVABI
987
- S ö z ü d ü rü s t d e s ə n ç o x fa y d a sı v ar,
999
S a h ib in i y e r d o n ə r ş ə q a l d ır a r .
988
S ö z s ə n i q a ld ıra r to p ra q d a n o rşo Q u y u n u n d i b i n d ə n q ız ıl G ü n ə ş o .
9g9
N i t q e d ə b i l m o y ə n d il d ö n o r n o y o E n d i r ə r in s a n ı d a ğ d a n d ə r o y o .
Çox dinlo, az danış. Artıq söz demə,
Meydan vermə sözə. Meydan ver elmə.
Sözü dinlə, qoru ən böyük səylə,
Alimdon eşidib nadana söylə.
Böyüklordon eşit ürəkli sözü,
Ötür kiçikloro gorəkli sözü.
1000 Sözü çox-çox dinlə, fəqət az-az de,
Dəniz canda gərək, damla dilində.
10(u Alim ola bilm əz çox danışanlar,
Amma çox dinləyən alim də olar.
1002 Elmdən uzaqdır füzul, gəvəzə,
Az sözlü alimlər şöhrotdir bizə.
ELBAŞININ A Y D O LD U Y A SUALI
990
A ç ıb b u ə s r a r ı m ə n ə d e s ə n ə !
AYDOLDUNUN ELBAŞIYA CAVABI
991
Ü rə y ə ç a tıb s a d e y ilm o y ə n sö z ,
O d u r s ö z ü n c a n ı, e y b o x t i g ü n d ü z .
992
B ə s sö z ü n az ı n o ? S o ru ş a n a so n
S o rğ u su b o y d a c a c a v a b v e ro s o n .
993
1003 - Anladım fıkrinin doğruluğunu,
Yeno bir sorğum var, şorh elo bunu:
1004 Sözü açmaq gorok, yoxsa gizlətm ok?
Dilo erk, azadlıq, ya dustaq etmok?
AYDOLDUNUN ELBAŞIYA CAVABI
1005
A y d o ld u s ö y l ə d i : - D o s tu m , q u la q a s ,
D il s ö z i ş l o t m o s ə e lm a ş k a r o lm a z .
K)06
H ə r v o s f in , s ö y ü ş ü n ö z m o q a m ı v a r ,
N itq i s ö y m o k o l a r , ö y m o k d o o la r .
1007
T o k , v a h i d T a n r ı n ı n m ö v c u d lu ğ u n d a n
D ililo b ə h s a ç ı r b u q o d o r in s a n .
B u f e lo b o n z o t d i s ö z ü n ü ş a ir ,
N u r s a ç d ı, a ğ e td i ü z ü n ü ş a ir .
994
ELBAŞININ AYDOLDUYA SUALI
- S ö z ü n ç o x u n o d ir , s ö z ü n a z ı n o ?
S o r u ş a n a s ö y lo s ö z ü n ü y ığ c a m ,
D ü ş ü n - d a ş m s ö y lo , g ö s t o r c h t ir a m .
B a y a t x ə l q e l o m iş y ü z m in h o y a t ı,
Y ü z m in d o v ə s f e d ir b i r to k b a y a tı.
1009
1011
C a n d ili y a r a td ı, d il i s ə s ö z ü ,
S ö z ü o y r ilə r in s ö n ü r g ü n d ü z ü .
1027
Q u ru ld u m ü k ə m m ə l, a d il s i y a s ə t ,
Ç o x a ld ı v a r - d ö v lə t , g e t d i m ə ş o q q ə t .
1028
K e ç d i g ü n lo r , a y l a r b u m i n v a l ilo ,
A b a d lıq y a r o ld u ö l k ə y ə , e lo .
1029
Y en i v i l a y ə t l ə r , k ə n d l ə r y a r a n d ı ,
X ə z in ə q ız ıld a n a lış d ı, y a n d ı .
1030
E lb a şı s e v in d i, ta p d ı h ə l a v ə t ,
C a h a n d a a v a z ı h a m ıd a n b ü l ə n d .
S ö z ü s ə r r a s t d e s o n , o d d u r k o s o r i,
S ö z ü o y r i d e s ə n , ö l, e y ö lo r i.
1012
S ö z ü n d o ğ r u d u r s a , d a n ı ş e ş q ilo ,
S ö z ü n y a l a n d ır s a , g iz lo t, d o f n e lo .
1013
N itq in b a ts a s o n ə la l d e y o r l o r , la l,
Ç o x d a n ış s a n - y a n ş a q , g o v ə z o , n a q q a l.
1014
S a rd ı b ə x t i y a r h q e l i- u lu s u ,
B ir y e r d ə d o la ş d ı q u r d ilə q u z u .
C a n ı n d a c a n o la n h ə r b i r f o r d ü ç ü n ,
B i r d il, b i r d o k i, k ö n ü l o s a s d ır .
1010
1026
BƏXTİN VƏ DÖ VLƏTİN V Ə FA SIZL IĞ I
B ə ş o rin d ü ş m ə n i g o v o z ə lo rd ir,
S a x a h k iş ilə r ç o x ş e y ə q a d ir.
1031
H ə lə d ü n ə n ə d ə k o a ğ b o x t id i,
İtird i tə x tin i, q a r ıd ı b ə x t i.
1015
E lb a ş ı ş a d la n d ı q u la q a s d ıq c a :
- Y a r d ım c t, c y T a n r ı, e y b a ş ı u c a !
1032
A lim n ə l ə r d e y i r b u f e l ə d a ir :
N e m ə t b o l o la n d a , q i s m ə t tü k ə n ir .
1016
Ə z iz , m e h r i b a n s a n , e y u l u a ğ a m ,
S o n in d u a ç ın a m , n o q o d ə r s a ğ a m .
1033
Ç a ğ ın r b u d ə m d o k i m s ə b a y a tı:
N e m ə t a ş ıb - d a ş ır , ç a tır k ö ç v a x tı.
1017
M o n o s ə n d o n y e td i m i n - m i n y a x ş ılıq ,
G ü n a h k a r q u lu n a m , ib a d o tim y o x .
1034
B u rd a h ö k m v e r m i ş z o k a k ü r s ü s ü :
N a d a n a g ö z o l a r a l im in s ö z ü .
1018
M o n i q o v u ş d u r d u n s o a d o tim o ,
B u r a h a t d ü n y a m a , v a r - d ö v l o t i m o ...
1035
Y ıx ıla n y ü k s o ld i , u c a la n e n d i ,
Y ü r ü y ə n d a y a n d ı, n u r la n a n s ö n d ü .
1019
N e c o ş ü k r e d im k i, a c i z d i r d ili m ,
Ş ü k r ü n ü ö z ü n e t, o ls u n to s o l lim .
1036
E h tiy a t v a x tıd ır , a y ıq o l, e y b ə y ,
T ü k o n o n tü k ə n ib , d ə rin g e d o c ə k .
1020
E lb a ş ı a ç a r a q x o z in o s in i,
V c r d i h o r m ö h ta c ı n ö z tö h f o s i n i .
1037
A y d o ld u x o ş b ə x t d i h a ç a n d a n b o r i,
H c y h a t, g o ld i ç a td ı v id a d o m lo r i.
1021
E lb a ş ı d o s tu n u o z i z lo y o r o k ,
N c ç o o n a m v c r d i, a l q ış d c y o r o k .
1038
B o d r lə n m iş A y ı in c o ld i, s ö n d ü ,
B a rlı y a y d a n s o n r a q ış m ı g ö r ü n d ü ?
1022
O n a b o x ş e l o d i v o z ir lik . Ə l a B a y r a ğ ı, d a m ğ a s ı , n a ğ a r a s ıy l a .
1039
Y a r ış a n m ə z a c l a r q a t - q a r ı ş o ld u ,
B iris i d i r ç ə l d i , b e ş i h e ç o ld u .
1023
O n u b ü tü n y u r d a h ö k m r a n c td i,
D ü ş m o n i d iz ç ö k d ü , y a b a n ı g e td i.
1040
1024
B u y cn i d ö v ran d a n gül d o ro -d o ro ,
A y d o ld u b a ş o ld u b ü tü n iş lo r o .
1025
E lb a ş ıy a m in - m i n d u a q ıla r a q ,
G ü l a ç d ı, b a r v c r d i, z o n g i n l o ş d i x a lq .
Y e m o k l ə r iş t a h a b o l a k o s il d i,
X o s to lik k ö n lü n d o n h o r z ö v q ü s ild i.
1041
P o z u ld u m o z a c ı, g e td i t a q ə t i ,
B ü k ü ld ü , a l ç a ld ı s o r v q a m o ti.
1042
P o h lo v a n b o y u n u x o s to lik b ü k d ü ,
Y ıx ıld ı y a ta ğ a , g ö z y a ş ı tö k d ü .
1043
Y ığ ış d ı h ə k i m l ə r , q a n a d g ə r d i l ə r ,
N ə d i r b u x ə s t ə l i k - s u a l v e r d il ə r .
1044
D e d i b ə z i l ə r i : - Q a n tu t u b o n u ,
G ə l h ə c ə m ə t q o y a q , a z a l d a q q a n ı.
1045
D e d i b ə z i l ə r i : - Ş ə r b ə t iç ir d o k ,
Q u r u y u b ... c iy o r i y u m ş a lts ı n g ə r o k .
1046
- X e y r ! G ü la b v e r ə k ! - d e d i b ir is i A z a l ı b c a n ı n d a ş o h d i- ş ir ə s i.
1047
N e ç ə d a v a - d ə r m a n , m o l h ə m a ld ıla r .
H ə r n ə g ə r ə k d i r s ə i ş ə s a ld ıla r .
1048
H e ç b ir i, h e ç b ir i v e r m ə d i f a y d a ,
K ə s i l d i m ə d a r ı , s ö n d ü h u ş u d a.
1049
D i n l ə , n o l ə r d e m iş tə d b i r l i in s a n ,
S ə n to d b ir ə h l i n i h a m ıd a n b a ş s a n .
1050
İ s t ə r ş ə l i s a 1 ta p , is to r M it r id u s 2,
İ s t ə r ç u r n i 3, u g it4, is to r t ə z y a k 5, b u z .
1051
İ s t ə r d u a x a n tu t, is to r s ə t ə b ib ,
H a n s ı g e d ə n ş o x s i s a x l a y a b ilib ?
1052
E y s a la m a t g ə z ə n , q a f ıl o l m a s ə n ,
B u g ü n s a ğ o ls a n d a , s a b a h ö l ü s ə n .
1053
E lb a ş ı e ş itd i d o s tu b ə r k y a tır ,
X ə s t o l i k a z q a l a c a n a l m a q d a d ır .
1054
G e td i , A y d o ld u n u g ö z ü y l o g ö r d ü .
N o b z in i d in lo d i , h a lın ı s o r d u .
1055
X o t r i n n o is to y ir , n e c ə d i r k ö n lü n ?
Y a tm ıs a n ... d e y o s o n , y a x ş ıs a n b u g ü n .
1056
Ş a d lıq g o t i r ə r d i h o r d o ğ a n g ü n ü m ,
İ n d i z ü l m o t d ə y ə m , b a ş ın a d ö n ü m .
1059
1062 Xalqın başbiləni, mərdlərin mərdi,
Bu gün sağ olsaydı nələr deyərdi:
1063 Necə yaxşı olar: günlər ötm əyə,
Golə bəxtiyarlıq, bir də getm əyə.
)064 Gör necə yaraşır qızıl tağ bəyə,
Sağ-salamat qala, adam ölm əyə!
1065 Gənclik illərində günəşdik, aydıq,
Ey kaş ömür boyu qocalmayaydıq.
ELBAŞIYA AYDOLDUNUN CAVABI
1066 - Burax bu sözləri! - dedi Elbaşı Böylə çiy danışma, ey bağrım başı!
1067 Adam sağalar da, xəstələnər do,
Mogor tokco bizik düşon bu dordo?
1068 Hardandı dilində bu sönük sözlor?
Adam öz könlünü pozarmı mogor?
1069 Mon sono güvənib iş görmüşəm... son
İnşallah, sağalıb düzəlocokson.
1070 Bağrıma od salma, danışma bu cür,
Bayat şəfa verər, ona min şükür.
AYDOLDUNUN ELBAŞIYA CAVABI
M ə n i m d ü z iş l ə r im ə y i l d i b i r d ə n ,
G ö z lo r im a ç ı l m ı r q o m d ə n - q o h o r d o n .
1058
1061 Səndən ayrılıram, gözlərim də qəm ,
Həsrətlə, möhnətlə ölüb gedirom.
A y d o ld u s ö y l ə d i : - B i r a z to x ta , d u r ,
M o n i b ir d o r d tu tu b - d ə r m a n ı y o x d u r .
1057
1060 Şadlıq, arzu, nemət arxada qaldı,
Ələm, qayğı, möhnot canımı aldı.
G ü v ə n c i m , s e v in c i m t ü k o n i b d a h a ,
M o n d ə n ü z d ö n d ə rd i v o fa s ız d ü n y a .
5 - dorman, məlhom adları.
l07l
1()72
- B o x t iy a r E l b a ş ı , b ir d a y a n , b ir d u r ,
B u d o r d in ç a r o s i , d o r m a n ı y o x d u r .
H o r g o lo n , o l b ə t t o , b ir g ü n g e d o c o k .
G ö y o r o n s o l a c a q , q a lx a n e n o c o k .
1073
D a ğ b a ş ı d o r o n i n d ib i m ö h la c ı,
S e v in c q o m g ə t i r i r , ş irin d o a c ı.
1074
D o y iş d i s ö z ü m ü n , a ğ z ın u n d a d ı,
B ə d o n im r u h u m a v ə f a q ılm a d ı.
1975
1076
B u n u b ild irm iş ə m h e y d ö n o -d ö n o ,
K ö n lü r a h a t l ı ğ ı n g ə r o k d i r m ə n o .
D e s ə l ə r y o x ö lü m ... b u n a in a n m a ,
1093
S ə h v in in s ə b ə b i k ə s ə l l i k o ld u .
1094
B u r a x ı b g e d i r s ə d ü n y a o lin i ,
1095
Q ın a m a , in a m s ız s a y a r a q m o n i.
1078
C ə f a ç o k m i ş ə m s ə m a n t u tm a b u g ü n ,
D a h a c ə fa lıd ır d ü n y a s ə n ü ç ü n .
1079
S ə n d ə ö l ə c ə k s ə n m o n d ə n s o n r a , b il,
İ n a n m a d ü n y a y a , e y d ili q a f ıl.
1080
M o n i x id m ə ts iz d ə ə z iz lə m is ə n ,
1096
B ilir o m k ö n l ü n c ə d e y il b u iş im ,
1097
1098
Ö lü r ə m , ə r k l i y o h o s r o t, ta m a r z ı ,
(100
V a r-d ö v lə t ö lü m ü y u b a ts a y d ı g ə r,
V a r lıl a r d ü n y a d a h e ç ö l m ə z d i l ə r .
A y d o ld u s a r s ı l d ı , q ız ıld ı ü m id ,
Q o y d u o l l o r i n i q o y n u n a s a k it.
Y o x id im , y a r a td ı, x ə l q c td i m o n i,
S ü d ə m o r b a l a y d ım , b ö y ü t d ü m o n i.
1101
1084
T o r - to m iz ü z ü m d ə s a q q a l g ö r ü n d ü ,
Q a r a q u z ğ u n id im , a ğ q u ş a d ö n d ü m .
1102
A lim g ö z ə l d e m i ş q ə m l i , q ü r u r l u ,
1103
E ş s iz h ə y a t ı m ı q a f il k e ç ir d im ,
İ g id lik ç a ğ ım ı f o n a y a v e r d im .
1104
B ir i ld ı r ı m g i b i t e z ö td ü ö m r ü m ,
İn d i o c o l ç a t ı b , a y ö m r ü m - g ü n ü m !
1105
Y ığ d ım a c g ö z l ü k l o d ö v lo ti , m a lı,
Ö z ü m m o h v o lu r a m , d ü n y a l a r q a l ır .
Ə lim i, d ili m i u z u n e tm iş o m ,
İn d i ç a tm ı ş o c o l , n o f o s im d o k o m .
E ş it b u k o la n ıı, e y ü z ü n u r lu .
10H7
A ğ q u ş m o q a m ın a g ə lib ç a ta n la r,
I0g8
K im in k i, o y ild i ç in a r q a m o ti,
G o r o k s a f a ç ı x s ın , b u ls u n f ü r s o ti.
1106
1089
A ğ s a ç ın , s a q q a lı n o b o s d i r d e m o ,
H a z ır o ln ıa lıs a n , v a x t d ı r ö lü m o .
1107
A n m ış b u m o q a m ı, s ö z d e m i ş ş a ir ,
1108
A ğ a p p a q iş ı ğ a d ö n s o , y e r i v a r.
1090
Ö lü m d o n s o r a q d ı r a ğ a r a n s a ç la r ,
Y e, n u ş e t d ü n y a n ın n e m ə tlo rin i,
S a b a h ö lü m g o l i b y e y ə c o k s o n i.
İ n s a n n o q o d o r k i, ç a t m a y ı b k a m a ,
B o z o n h o s r o t q a l ı r e ş q o , ilh a m a .
1109
Ə h d in o ç a t ı r s a n , d c m o k , h o y a t v a r ,
Ç o x z a r n a n h o y a t d a s ö n ü r a r z u la r .
1110
V a r - d ö v l o t i n s a n ı n ö r tü r g ö z ü n ü ,
G ö y d o n ü s tü n t u t u r b ə z o n ö z ü n ü .
A y ıq o l, o l i n d ə s o n f ü r s o t in v a r.
,092
D e y in d i, v a y s ı n d ı , x e y li a ğ l a d ı,
M in o f s u s , ö l ü m o ç a r o b u lm a d ı.
B u n u s o n d o q a v r a , e y q o e a , c y p ir!
)09l
- E y m is ils iz ö m rü m ! - g ə ld i fo ry a d a ,
G ö z ə l g ə n c liy im i v e rm iş ə m b a d a .
H o y a tım t ü k o n d i, o c o l im g o ld i.
ın86
M a l- d a v a r p a y l a d ı y e t i m - y e s i r ə ,
Ö lü m ü ö ld ü r o b ilə r m i g ü m ü ş ?
Ə r l o r c a n y o l u n d a x ə z i n ə tö k m ü ş .
1083
O x g ib i q a m o tim n e c o o y ild i ,
Ə l ə m l ə , k ə d ə r l ə q a lx d ı y e r i n d ə n ,
Y ö n ə ld i s a r a y a m ə y u s , p ə j m ü r d ə .
1099
Q a ç m a ğ a b ir y e r y o x , d a lm a ğ a arz u .
1085
- E y R ə b b im , s ə n ö z ü n v e r ş ə fa ! - d e y ə ,
U m u d v a r, b u s ə x a g ə lir g ə tirə .
T ə k r a r la n m a y a c a q g e d i ş - g o l i ş i m .
10g2
B ay at bu d ə rd in ə ş ə fa v e rə c ə k ,
R u h u n u d in c s a x la , k ö n l ü n ü ip ə k .
Q a ld ır d ı ə l i n i E lb a ş ı g ö y ə .
H e y if , x id m o t im i g ö r m o d in h e ç s o n .
1081
H ə r x ə s tə k ö ç s ə y d i d ü n y a d a n ə g o r,
D ü n y a d a q a lm a z d ı ru z u y e y ə n lə r.
Ə l b ə t t ə , ö lü r ə m ... ş ü b h ə l i s a n m a .
1077
- T ə l ə s m ə , s ə b r q ıl, d o s tu m A y d o ld u ,
11 Ll
A z c a y ü k s ə ld im i, m ə ğ ru r d a y a m r,
1129
Y a ln ı z ə c ə l v a x t ı q a l x ır , o y a n ı r .
L112
1113
Y e s ə , iç s ə , d o y s a , " m o n ə m , m o n ! " d c y o r ,
A csa , z ə h rim a r d a, z ə q q u m d a y ey o r.
B e z ə r k ü lfə tin d ə n , ə z iy y ə t ç ə k o r,
T a p sa s e v d iy in i y e n ə d ə r d ç ə k ə r .
S ə r v ə td o n , ş ö h r ə t d ə n d o y m a y a n a c g ö z ,
In d i ə c ə l g o lib ... b u y u r s ö z d e , s ö z .
1130
P u l ü ç ü n m in d o n a g ir o n f ıtn ə k a r ,
Q a r a y e r a l t ı n d a b a ğ r ın ç a tla y a r .
1131
B u x a lq a g ü lm ü s ə n ö m rü n b o y u n c a ,
İ n d i ə c ə l g ə l i b .. . a ğ l a d o y u n c a .
1114
V a y sın d ı A y d o ld u , ç ə k d i d ə r in ah:
- M o n s ə n i n y o l u n u iti r d i m , A lla h !
1132
D in lə , n o l ə r d e m iş a l im s ə n o t k a r .
X o iq ə x e y i r v e r ə n x o ş b ə x t l i k ta p a r .
1115
Q ız ılı, g ü m ü ş ü y ı ğ d ı m b i r y c r ə ,
N e ç in p a y la m a d ım y e tim - y e s irə ?
1133
K im k i, ö n o m v e r i r y a x ş ı b i r a d a ,
Y a m a n h q e t m ə s i n ik i d ü n y a d a .
1116
V a x tı n d a b ö l m ə d i m d ö v l ə t i - v a r ı ,
S ö y d ü m d ə , d ö y d ü m d o g ü n a h s ız la rı.
1134
S ə n in k i, x i l q ə t i n g ö z ə ld i b u n c a ,
S ö z ü n d o , ö z ü n d ə u c a o l, u c a .
1135
A y d o ld u a ğ l a d ı, g ə l d i f ə r y a d a ,
1117
X e y ir li iş l ə r i g ö r m ə k g o r ə k ,
O n d a n u r s a ç a r d t m b a r lı a ğ a c t ə k .
1118
B u g ü n v a y s ın m a ğ ın n ə m ə n a s ı v a r?
G ə li b b a ş ım ü s t o d a y a n ı b k a f ta r .
H e y h a t, f ə r y a d l a r ı v e r m ə d i f a y d a .
1136
Q a rd a ş la r ü s tü n o z o r s a ç a -s a ç a ,
Q ı z ı l - g ü m ü ş v e r d i a c a - m ö h ta c a .
1119
In sa n a m e h rib a n , d o ğ ru s ö z lü ə r,
G ö z ü n n o lo r d e m iş , e ş its in b o şo r.
1137
G ö y l o r ə g ö z d ik d i: - E y u lu a ğ a m ,
S ə n o , y a l n ı z s o n ə ta p ın a c a ğ a m .
1120
Ö lü m ə a ç ı q d ı r b ü t ü n q a p ı la r ,
Q a p ıd a n g i r m ə y ə n m ə g o r ta p ıla r ?
1138
M o n i S o n y a r a td ın , v c r d in p ə r v o r i ş ,
Ö m r ü m f e y z in im iş , s o x a v o tin m i ş .
1121
S ö y lə ö lü m n ə d i r , y a ş a y ış n o d ir ?
M ə n h a rd a n g o liro m , y o l h a r a g e d ir?
1139
1122
T ə k r a r ö l m ə y ə m i , n e ç in d o ğ u l d u m ?
Y o x s a , a ğ l a ş m a y a s ə b o b k a r o ld u m .
1123
D ü n y a d a ö lü m d ə n a m a n s ız n o v a r?
M ə n ir n d ə ü s t ü m d o n o s d i b u r ü z g a r .
1124
1125
G ö r m ü ş b u m o q a m ı , s ö z d c m i ş ş a ir ,
G ö z ü a ç ıla n la r o n u d in lə y ir.
D ü n y a d a ö lü m d ə n a m a n s ız n o v a r?
B a lı z o h r i m a r a ç c v i r o n r ü z g a r !
1126
1127
1140
Ö lü m d o n q a ç ı ş y o x ... d ü ş ü n m o k ç o tin ,
M o n o n o s ib o l s u n s o n in r o h m ə t in .
1141
Y a m a n i ş l ə r g ö r d ü m b ir z a m a n , d i n lo ,
Ə f v e lo , r o h n ı e l o m o r h o n ıo tin lo .
1142
Y a v a h q d a k c ç d i h ə y a tım , o f s u s ,
B o y liy im u ğ u r s u z , d ö v r ü m u ğ u r s u z .
1 143
K ə s d i s ö z l o r i n i , b ü k ü ld ü b o y n u .
A x ıtd ı g ö z y a ş ı , g ö r c ə k o ğ lu n u .
Ö lü m b ir q a r a n h q u ç u r u m d u k i,
G ö r ü n m ü r , o s l i n d o h c ç y o x d u r d ib i.
D a im ö z s ö z ü n ü u d a n s a x t a k a r ,
B u g ü n v o s iy y ə tin n o m o n a s ı v a r?
1128
İ b a d o t q ıla r d ım s ə n o o k i v a r .
K o s ir n o f o s i m i o c o b - b u k a f ta r .
U y u b n c m o tlo ro , e y q a fil y a ta n ,
Ə c o l g ö z l ə r i n i a ç d ım ı b i r a n ?
A Y D O L D U O Ğ L U Ö G D Ü L M Ü Ş Ə Ö Y Ü D V E R İR
M44
B irc o o ğ lu v a r d ı - n ıe h r i b a n , k iç ik B a ğ ç a d a y e n i c o g ü l ə n q ö n ç o c ik .
N ə d c m iş ö lü m ü d ü ş ü n ə n in s a n ,
Əsli tazo bahar, adı Ögdülm iiş,
Ü zü G ü n o ş gibi, fcl-otvarı xoş.
1163
1146
Ç ağırdı y a n ın a ata oğlunu,
G ö z yaşı ax ıd ıb oxşadı onu.
1164
Ö lü m ü g ö r o n d ə m ə h v o ld u g e td i,
Ş a ir in ilh a m t, a lim in c lm i.
1147
- M o n ö lü b gcdirom .. can bala, dinlo!
B ütün varım -yoxurn qalır tok sono.
1165
Ö lü m ü n c a y n a ğ ı n e c o a m a n s tz ,
B a ğ r ı p a r ç a l a y ı r q a n s tz , im a n s ız .
U4S
M o n im göz işığım, birco balam san,
M on vidalaşıram , csan qal, csan.
1166
Ö lü m - o n ə z a z i l , y ır tıc ı c ə lla d ,
D a ğ ı d o r o e t d in , a b a d ı b ə r b a d .
T ü rk ü n türk kolam ı könül sazıdır,
.
v
,
H o r kosın g ö z nuru oğlu-qızıdır.
1167
A n m ış b u o h v a l t b ir b o y ü k ş a ir ,
Ə n d ü r ü s t, o n d o q iq s ö z l ə r d c m iş d ir :
Ağ üzü sa ra ld a r oğul-qız qomi,
D ibsizdir s o n s u z bir uçurum kimi.
116«
K im in oğlu-qızı, xatını varsa,
Ə coli çatanda b atm azm ı yasa?
1169
1152
A ta övlad ü çü n can yandırar, can.
Ö v la d tcz ç ıx a r a r atanı yaddan.
1170
O ğ u l q u la q a s d ı ö z a ta s ın a ,
D il a ç d ı, y c t i ş s i n s ö z a ta s ın a .
1153
Q u laq as, can bala, cy do lm u ş bulud,
U n u tm a s ö z ü m ü , m ono könül tııt.
1171
- A ta , o y l a ğ t n d ı r b u s o m a , b u y e r ,
S o n o b i r s ö z d c y ir n , m o n o c a v a b v c r .
1154
M on ata o lm u şan ı bir ö m ü r sono,
A d ım A y d o ld u , bax, n o z o r sal m o n o .
1172
B u g id i d ü n y a d a ç o x y a ş a d ın s o n ,
S o n o t, e lm ö y r o n o n z o k a o h lis o n .
U55
Ö m rü m ü n b ado si çırpılır daşa,
M on ölüb gcdirom ... toki son yaşa.
1173
Ç o x ş e y i ö y r o n b s ın a m ıs a n d a ,
Ö m ü r k e ç ir m is o n b ö y ü k c a h a n d a .
1|56
Y a şa m aq şirindir, ölü m çox acı,
Y o x d u r qaçış yolu, çarom , olacım .
1174
E y c l m in , id r a k ı n y a x ın s ir d a ş ı,
S o n d o ç a r o v a r m ı ö lü m o q a r ş ı ?
1157
H cyran könü l vcrdim m o n bu diinyaya,
M o n d o n qaç ıb döndü o, b ivofaya.
1175
Y o x s a b a ş q a ç a r o , x o z in o n k i, v a r Q ız ı lın , g ü m ü ş ü n , p u lu n b o r q o r a r .
1158
Soslodi yan ına, aldatdı m oni,
M on könül vcrondo, o atdı moni.
1 176
P a y la x o z i n o n i, to k i ö z ü n q a l,
S o n r a d a n t a p ı l a r a ltu n , c a h - c o la l.
|15y
D ü n y a c o f a qvldv, q a r ıd ı b o x tim ,
1177
D in lo , n o lo r d e m iş g ö z ü to x k iş i,
D u z - ç ö r o k s a h ib i, s o x a g ü n o ş i:
G o rokli işlori b ir y a n a atdım ,
G o rok siz işlorlo başım ı qatdım .
I 178
Y e d ir i n s a n la r ı, p e ş k o ş v e r h o r g ü n ,
B ir osim ycl gibi so v u şd u öm rüııı,
Alonıi g ö rm o m iş ö lü m ü g ö rd ü m .
1 179
M a lım -m ü lk ü m qalır. Q a ls tn da, q o m yox,
H cyhat, o ld o n tutan b ir k im s o n o m yox.
1180
1145
1149
1150
1[51
D ü ş ü n ü b b ir a z c a ü ş ü n o n in s a n .
O h a n s t h i y l o d i r , o ls u n ç a r o s iz ?
1161
116,
H iy lo , t o d b ir , ç a r ə h ə r ş e y ü ç ü n v a r ,
Y a l n ı z h i y l o s i z d i r ö lü m - o k a f ta r .
Barı son ald an m a , cy tacü -to x tim !
, 160
S ö y l ə y i n a l ə m d o k im v a r - h i y l ə s i z ?
V a z k c ç , q ı z ılın d a n b a h a d ı r ö m r iin .
V a r-d ö v lo t ta p ıla r, ca n s a ğ lığ t y o x ,
Q u şa h o y a t g o ro k , d o n o lu r a z -ç o x .
C a n - b a ş s a l a m a t s a , g ü l a ç a r d ilo k ,
Q ız ıl d a , d a ş - q a ş d a g c d ib , g o lo c o k .
AYDOLDUNUN Ö G D Ü LM Ü ŞƏ CA V A BI
tl81
ug2
1183
1[84
1185
1186
O ğ lu m , c a m m - g ö z ü m , y a x ş ı q u l a q a s ,
U8g
B ü tü n y a r a n m ış la r ö lü b d ə g e d ir .
1196
Q ı z d d a n ö l ü m ə b ir ç a r ə y o x d u r ,
E lm d ə x o x g ə l ir , x o x e l ə x o x d u r .
1197
B ü tü n ö l o r i l ə r v a x tın ə s ir i ,
V a x tı ç a ta n k im i q u r u y u r d ir i.
Q ız ıl d a d a ç a ts a ... n ə d ə r d i v a r d ı S u lta n , b ə y l ə r b ə y i m in il y a ş a r d ı.
1198
Ş a ir b u n a u y ğ u n s ö z d e m iş in c ə ,
O s ö z ə b ə d i d i r , ö lm ə z d i m ə n c ə .
M ə g ə r x ila s e td i h ik m ə t, h ə k i m i ?
Q ə lu n d a n tu td u m u a l im in e lm i?
1199
H ə r b i r ö l ə r i n i n b ə l lid i v a x tı S o n g ü n ü , s o n d ə m i, s o n ix tila tı.
1200
V a x t g ə l d i - ç a td ım ı, h ə y a t d a s ö n ə r ,
S ə n i y o la s a l a n g ü n lə r g ö r ü n ə r .
Ö lü m ü n ç a r ə s i d e g ila s d ım ı,
H ə k i m l ə r ə b ə d i y a ş a m a z d ım ı?
H ə l ə ta p ılm a y ıb ö lü m ə tə d b ir .
X ə t i r - h ö r m ə t b i l s ə ö lü m t e z , y a g e c ,
H e s a b la b u q ə d ə r x ə l q i, b ə ş ə r i ,
V a r m ı ö lü m ü ç ü n d a im d ip d ir i?
D ü n y a - m e h m a n x a n a ... g ə l ə r - g e d ə r k ö ç ,
F ild ir , ə j d a h a d ı r , d o y m a z q a r n ı h e ç .
1201
- A ta , s ə n ö lü r n ü d ü z d ü ş ü n m ü s ə n ,
G ö r m o n n ə g ü n d ə y ə m , i b r ə t a l, o ğ u l,
Q a lx , a y ıl, ö l ü m ə d a im h a z ı r o l.
1202
S ə n s ə n b i r c ə d ə r d im ... C a n d e m ə k a s a n ,
A x ı k iç ik i k ə n m ə n s iz q a lır s a n .
1203
M ə n d o n so n ra y ə q in y a ş a rsa n - ç o x -ç o x ,
M ə n im s ə n d ə n s a v a y , b i r t ə ş v i ş i m y o x !
1204
Ö v la d ı b ö y ü t s o a ta z ə h m ə t i ,
K e ç o r b a l a s ı n a a ta x ilq ə ti.
Ö G D Ü LM Ü ŞÜ N A Y DO LD UY A CA V A BI
ug9
M ə n q a f il o lm u ş a m , s ə n o lm a q a f il,
H ə r g ü n ü , h ə r a n ı b i r q ə n i m ə t b il.
S ə n b u c ü r iş l ə r d ə n u m u d u n u k ə s .
T ə b ə rr ik p e y ğ ə m b ə r ö lə rd im i h e ç ?
ug7
1195
1205
Ö v la d m e h r g ö r s ə b ir d ə d o ğ u la r ,
A t a - a n a s ı n ı n ü z ü a ğ o la r.
A ğ lın a , z e h n i n ə , f ə h m i n ə ə h s ə n .
u9n
B ə s b u z ə k a n ə d i r , q a f ıl lik n ə d i r ?
G ö z y a ş ın ö z ü n ü ittih a m e d ir .
1206
Ö v la d y a ş a y a r s a d i q q ə t d ə n k ə n a r ,
Y o q in a r s ız o la r , y a r a m a z o la r .
U91
N ə ü ç ü n y ığ m ı s a n b u q ə d ə r d a ş - q a ş ?
1207
T ə r b i y ə v e r o r o k a t s a h ə y a ta ,
İ d ra k ə h l i y a p a r ö v la d ı a ta .
V a x tı n d a v e r ə y d i n y o x u l l a r a k a ş .
U92
Q a f ll y a ş a n ıı s a n " h e y if ! " d e y i r s o n ,
S ö z d o ö z - ö z ü n ü e y i b lo y ir s o n .
1208
Ö v la d l a r y e t i r m i ş , d ü n y a g ö r m ü ş p ir ,
T o rb iy o h ö k m ü n d ə n g ö rü n n o d c y ir:
u93
V u r b a ş ın ı d a ş a , q a n - y a ş tö k , ç a tla ,
1209
K im in o ğ lu - q ız ı b ö y ü s ə b i a r ,
H a lı n a ö z ü d ə , y e r - g ö y d o a ğ la r .
1210
B a ş s ız q a l a n ö v l a d - p a ç a v r a , c ı n d ı r ,
T a q s ı r ö v la d d a y o x , a t a s ı n d a d ır .
İn d i n o f a y d a v a r b u n la r d a n , a ta ?
AYDOLDUNUN Ö G D Ü LM Ü ŞƏ CAVABI
1211
Y a m a n s a ö v l a d ı n x ü lq ü , x ilq o t i,
D e m o li, g ö r m o y i b a ta z o h m o ti.
u94
M ə n im o h v a h m d a n ib r o t a l, o ğ lu m ,
S a b a h a h a z ır la ş , q u r b a m n o lu m .
1212
A ta ö v la d ın a v e r s o to r b iy ə ,
H a q q ı v a r f o x r e d o , " ö v l a d ım ! " d c y o .
1213
G ö z q o y ö v la d ın a , c y a t a n ıc m a r ,
S o n o g ü l m o s i n l o r o s k ik a d a m la r .
1229
1214
B o x ş c t ö v la d ın a e l m i, s o n o ti,
T a k i, g ö z o l o ls u n x ü lq ü , x ilq o ti.
1230
1216
1217
(218
1219
M o r d s ö z d o ild ır ım , o l m a z k o s o r i,
D in lo , a l t - ü s t e l ə k ə s a f ə t l ə r i .
1232
İ z z o t o n d a n g o l i r - u lu T a n r ıd a n ,
Ə z iz d i, v a h i d d i, s o n s u z d u Y ə z d a n .
1233
^ ə n g c d o n d o n so n ra y a şa ra m m ı m o n ?
D ü ş m o z m i g ö z ü m d o n b u ç ö l, b u ç o m o n ?
K iç iy o b ö y ü k lü k , g ö z s ü z l o r ə n u r ,
Q ə d r s iz o q o d r b ə x ş e d ə n O d u r .
1234
T o k i b u d ü n y a d a b ili b y e r in i ,
Q a n ım d a h i s s c d im d ilo k l o r i n i.
O ğ lu n u f o x r ilə d in lo y i r d e y ə ,
A y d o ld u o lin i q a ld ır d ı g ö y ə .
1235
~ S o n in q a y ğ ı n ilo d ü ş d ü m h o y a t a ,
M o n im ç ü n h o r s ö z ü n ö r n o k d i r , a ta .
D a h a n o ç a r o v a r , y e t i ş s o o c o l?
H o r a lın y a z ıs ı - b i r h ö k m i- o z o l.
12, (
|222
1223
p24
)226
1227
I22x
1237
1238
B i lir d in d ü n y a n ı n p u ç o ld u ğ u n u .
N c ç in q a f ıl q a l d ın ö m r ü n u z u n u ?
1239
Q a y ğ ' ç o k irs o n s o y a ş a m a q ü ç ü n ,
A ğ la , g ö z y a ş ı tö k , d in c o ls in g ö z ü n .
S o n x o lq o lu n m u s a n , y a r a n a n ö lü r ,
Y a ln ı z X a l i q i n d i r o b o d i ö m ü r .
M e h r ib a n a t a m d ı n - ç o x ş e y o q a d i r ,
S o n d o n d o m e h r i b a n T a n r ı m b a q i d ir .
S o n i O y a r a td ı. V e r d i v a r - d ö v l o t ,
M o n im k i d c y i lm i o d ö v lo t o lb o l.
G ö r ü n , n o s ö y lo m iş z ə k a y o lç u s u ,
Q an sa , to ş n ə lə rə b ə x ş e lə y ə r su .
B a y a t k im o v c r s ə z ə k a v ə t , b ili k ,
Ç a ta r m u r a d ı n a o , h ə m i ş ə l i k .
Ə h d in o k im ç a tır ? X ü lq ü y a x ı ş ıla r .
A y d a , g ü n d o o n u o z i z lo r , o x ş a r .
124(1
K in ıin k i, y a x ş ı d ı r x ü lq ü , x i lq o t i,
Q u c a r s o a d o ti, e ş q i, ü lf o ti.
1241
A y d o ld u o lin i q a ld ır d ı g ö y o ,
Y a lv a r d ı B a y a t a m in ş ü k ü r d c y o .
1242
- M in - m in m ö v c u d a tı n c c o y a r a t d ı n ,
R i z q in l o h a m ı n ı n d a d ı n a ç a td ın .
1243
M o n i S o n y a r a t d ı n , v e r d in b o x t, k o r o m .
G ü n a h k a r q u l u n a n ı, i b a d o ts iz o m .
1244
M o n i u c a tu t d u n b u v a x t a k im i,
B a h a r a ç a t d ı r d m d ilo k l o r i m i.
1245
V c r d in m in - n ıi n n c m o t, a r z u - k a m , d a d - ta m ,
S o n d o n ç o x r a z ıy a m , e y u lu a ğ a m !
1246
M o n o h ö k m ü n ç a td ı, g c d i r o m a r tı q ,
A ğ la , f o rq i y o x d u r , d ö n m o z ö to n g ü n ,
T o ş v iş i n m o n o m s o , q o m ç o k m o z i n h a r ,
M in b ir to ş v iş k e ç ir , n o f a y d a s ı v a r ?
Ü r ə y im s a k i t d i r o ğ u l s a r ıd a n ,
S ə a d o t iç in d o y a ş a y a r m ü d a m .
Ç o x l a r ı a ğ l a y ı b , a h - f o r y a d c d ib ,
D a h a g cc o n g o lir - q a ra n lıq d ö v rü n .
1225
1236
Q o y u b s o r v o tin i, b i r y o l l u q g c d ib .
B ir y c r o g o ls o d o b ü tü n d ü n y a l a r ,
S o n o ik i a r ş ın b e z q i s m o t o la r .
X u d a y a ş ü k r c td i, g ö z ü n d ə h ö r m ə t ,
- O ğ lu m a b o x ş c d ib a ğ ıl, f ə r a s o t .
A ğ la m a q b o z o k d i r x u d a o r n r in o ,
Ə m r g o ld i, a ğ l a - b u d u r o n o n o .
p20
D in lo , n o l o r s ö y lo r a l im in s ö z ü ,
D in lo s o a ç ı l a r n a d a n ın g ö z ü .
1231
Ö GDÜLM ÜŞÜN AYDO LDUYA CAVABI
1215
K iç iy o , b ö y ü y o b o x ti, q is m o ti,
Q o d r s iz o q o d r i 0 v e r m o d i m i?
B ir c o b a l a m q a lır , o r z ə y a r a ş ıq .
1247
Mən ölüb getsəm do, cahan baqidir,
Onu bəxtiyar et, ona həyat vcr.
1264
Yaxşı-yaxşı işlər Bayat əmridir,
Yalnız ona tapın, onundu təqdir.
1248
Hər iki dünyada qahmar çıxaraq,
A ğ günə yaxın ct, pis gündon uzaq.
1265
Hər nə gərəyinsə Bayatdan dilə,
Ondan böyük güc yox, bunu dərk elə.
1249
Çatdır yaxşılığa, yamandan saxla, ,
Yem əyin, geym əyin möhtacı qılma.
1266
Uca tut əmrini, fərmanlarım Hər iki dünyada pərəstarım.
P50
Min bir dua qıldı sidqi-ürəkdən:
Yarəb, özün gözlə zalım foləkdon.
1267
Unutma özünü, qısalt dilini,
Heç vaxt havalanma, g ö zlə felini.
Dinlə, nələr demiş ağ saçh bir or,
Kişilik rəmzidir bu yaxşı sözlor.
1268
Atılma alova var-dövlət üçün,
Zora çevrilm əsin qüvvətin, gücün.
1252
Bayat kimə verso yardım, inayot,
Hor iki dünyada tapar soadot.
1269
Yaşadım bir müddət, gedirəm indi,
Məndən örnək götür, növbə sənindi.
P53
Tanrıdan qismətin hidayot olsa,
Verəcok əhdini hor iki dünya.
1270
Mən yığa bilsəm də, y e y ə bilm ədim ,
Günlərim tez ötdü, bəhrə görmədim.
1254
Çatsa Bayat fəzli hansı xilqoto,
Yetər hər niyyotə, arzu-neməto.
1271
Sən qalan malım m ənə yük oldu,
Nuş olsun, rahat ye, ey gözüm odu.
1255
Buna uyğun demiş aqil bir kişi,
İnansa aqilo düzələr işi:
1272
Bacarsan, sonindi var-dövlət, ad-san,
Hər iki dünyada pak, üzüağsan.
P51
1256 Tanrı kimi scvsə, yenor çotini,
Yeyor lozzot ilo öz nemotini.
1257
İnansa Tanrıya, qurtuluş tapar,
Bəla qapısını biryolluq qapar.
1258
Aydoldu söylodi: - Anla, ey oğul,
Unutma ölümü, daim hüşyar ol!
İnanma dünyaya, bir ycldir - hodər,
Dünya nemotlori tez golib-gedor.
1259
1273
1274
Bunca var-dövləti tuta bilm əsən,
Üzün saralacaq, çıxıb əlindən.
Doğru ol, kamil tut fel-ətvarını,
Düzlükdə taparsan iftixanm.
1275
Dinlə, nolor demiş doğru-düzgün or,
Hər iki dünyaya sahib hünərvor:
1276
Rahatlıq istoso kişi... qoy onda,
Dincliyi axtarsın doğruluğunda.
1260
Bayata tapşırdım mon soni bork-bork,
İstoso holavot, şəfqət verocək.
1277
Son bəylik istəsən, inan, ay bala,
Ona yetişorson doğruluğunla.
1261
Budur, ayrıhram bu gün mon sondon,
Göz yaşım üzümdon süzülür don-don.
1278
Hökm etmək istoson böyük xalqa son,
Doğruluq yolunu gorok seçosən.
ı 267
Nolor etmolison mondon sonra son,
Dinlo, biror-biror açıq dcyim mon.
1279
Mordin düzgün olsa xilqoti, işi,
Hor iki dünyada doğar Günoşi.
12X0
Aydoldu söylodi: - Eşit, son, bala,
Qorun cohonnomdən yaxşılığınla.
1281
Yalnız yaxşıhq et, yamandan hozor,
Yaxşı ol, ardınca yaxşıhq gəzər.
AYDOLDU Ö G D ÜLM Ü ŞƏ Ö Y Ü D VERİR
1263
Dilinlo, könlünlo tapın Bayata,
İnanma, hazır ol daim hoyata.
Uyma yaman işo, parçalar soni,
Yamanlıq ilandır, o çalar soni.
13n0
M ey içm ə, qoşulma alçaqlara son,
Əmin gəz, özünü ülvi biləson.
1301
1284
Bu iki xilqətdən səadət qaçar,
Onun qapısını yoxsulluq açar.
13(12
^ ə ö z ü n ü ə s k ilt, no ö z g ə s in i,
Y a ln ız y a x ş ı l ı q e t, b o ğ h o v ə s i n i .
1285
Polad dizlərinin qırar girini,
İki növ əclafdan gizlə sirrini.
1303
H a n s ı y e r ə g i r s ə n , g ö r ç ı x ış ın ı ,
G ö r m ə s o n , f ə l a k ə t y e y ə r b a ş ın ı.
1286
Söz gəzdirənlərdən həzər, əlhəzər,
Görüb bildiyini aləm ə çözər.
1304
A1 ö z ü n ü o lo q ə z ə b l ə n ə n d ə ,
S ə b r li s e v in c i ö n d o d ir ö n d ə .
1287
Sınanmış mərdləri m öhkom cə tut son,
Ondan yüz m ənfəət, ülfət görorson.
1305
D ö z ü m lü k i ş i l o r n ə d e m iş , d in lo ,
Ə y r i iş d ü z o l ə r s o b r e t m ə y i n l ə :
1288
Söz dinlə, hər sözo inanma foqot,
Faş etm ə sirrini, m öhkom co gizlot.
1306
1289
Özünü yaxşı tut, hosod apärma,
Sonə qom gotirər bu iki omma.
1307
Ü z v e r s ə b ir z illə t, m ö h n ə t, m o ş ə q q ə t,
S o b r e ts o n , a r d ın c a g o l ə r s ə a d o t.
1290
Əyalı boş qoyma, qapını qapa,
Bunu qanmayanlar fəlakot tapar.
1308
B o x tin v ə d ö v lo ti n a ş ıb - d a ş a n d a ,
M o r d o ls a n , y a ş a r s a n a z a d c a h a n d a .
1291
Yadı evə qoyma, oyalı çölo,
Qoyma sınanmamış evin ə golə.
1309
1292
Çox da qayğı çokmo, xülqünü xoş tut,
X oş olsan, qonacaq ovcuna yaqut.
1310
D a r g ü n ü , ö l ü m ü d a im y a d d a tu t,
N o ö z ü n ü , n o d o o s lin i u n u t.
1293
İndi buna bonzor bir sözü dinlo,
Əmol et, düz golor dünya soninlo.
13|1
D ilin d o n ç ı x m a s ın b ir c o y a l a n s ö z ,
S o n i u e u z e d o r o n a g o h a n sö z.
1294
Yamançün dövlotin no monası var,
Yoxsuldur, daşsa da o dövlot, o var.
L312
Q o h u m a , q a r d a ş a m e h r s a ç b o l-b o l,
B ö y ü y o , k i ç i y o g ü lo r ü z , m o r d o l.
1295
Hoyasız horzodon hozər, əlhozor,
Min alqış, alonıi ismotlor bozor.
1313
S ü frə aç, ç ö ro k v e r, b ig a n o d u rm a ,
H o r k o s in e y b i n i c o ld ü z o v u r m a .
1296
Tolosm ə, hor işdo çəm tap, sobr elo,
Çatarsan ohdino yalnız səbr ilo.
1314
M o b ə d o s ə c d o q ıl, ta p ın A lla h a ,
1297
B oyə yaxşı-yaxşı xislətlor gorok,
Tapsa, ömrü-günü çiçokloyocok.
1315
Düzgün al-ver eiə, işi düz apar,
Düzgün olsan, səni bəxt Özü tapar.
1316
Qoru gözlorini, az ye, halal ye,
1317
1283
1298
1299
N o fsini, dilini saxla, h aqq ı dc!
U z a q o l, h a z ır s a x ə y a n o to x a lq ,
A v a m q iy a m ın a q a n ş m a h e ç v a x t.
D ilin d ə g ə z m ə s i n b ə y l o r i n s ö z ü ,
Y a ln ız y a x ş ı l ı ğ a k ö n ü l v e r , q u z u m .
S o b r q ı l a n l a r ı n u c a la r b a ş ı,
Q o n a r sa ğ ç iy n in ə s ə a d o t q u şu .
S o b r e lo , s o b r d o o r x ilq o ti v a r .
S o b r e d ə n g ö y o d ə b i r g ü n y o l ta p a r .
İtir m o ö z ü n ü , b a t m a g ü n a h a .
V a rıtı a ş t b - d a ş s a lo v ğ a la n m a h e ç ,
Y a m a n d a n ə l h ə z o r , y a x ş ılığ ı s e ç .
V u r u lm a d ü n y a y a , b u z ö v q itə c o k ,
İ n a n m a s o r v o to , g ə l m iş , g e d o c o k .
H o y a ta b ə n d o lm a , x o ş b i r y u x u d u r ,
B ə x to b e l b a ğ l a m a , q u ş g ib i u ç u r .
1318
1319
G ü n k e ç ir ... g ü n lə r i n ç ə l ə n g i n i h ö r ,
S ü r ə k l i , ü r ə k l i , g ə r o k l i iş g ö r.
M e y iç m ə , z i n a y a y o l v e r m o ə s l a ,
1334
A ls ın s a la m ım ı s ə h a b ə l ə r i ,
1335
P a r la q , u z u n y a ş a , x o ş b ə x t E lb a ş ı,
E ş q im i T a n r ıd a n d u y s u n h ə r b ir i.
X a lq a b a x , ə y n i n d ə b ə y l i k q u m a ş ı.
F a s i q d ə n , m o k k a r d a n ö z ü n ü s a x la .
1320
B u ik i x a s s ə d ə n s ə a d ə t q a ç a r ,
1336
İ ş im - g ü c ü m t ə k i s , a d ım A y d o ld u ,
T ə k i s l i k y ı r t ı l d ı , p e y m a n ə m d o ld u .
İ n s a n a g ə d a l ı q y o lu n u a ç a r .
1321
E ş i t , n ə l ə r d e m iş s ı n a n m ı ş k iş i,
Ç i y n i n d ə g ə z d i r ə r q ız ıl G ü n ə ş ı :
1337
S ıx ır b o ğ a z ı m ı ö lü m c a r ç ıs ı ,
Y o x q u r tu lu ş y o l u , n ic a t h a v a s ı.
1322
M e y iç m ə , z i n a d a n h o z ə r , ə l h o z o r ,
Z in a , m e y d a l ın c a f ə l a k ə t g ə z ə r .
1338
M ə n i y a x ş ı t u td u n , q ıld ım in a y ə t,
M ə n s ə g ö s t o r m ə d i m la y iq li x id m ə t.
M e y s ə n i b a t ı r a r m in b i r g ü n a h a .
T ü p ü r ə r ü z ü n ə z in a b i r d a h a .
1339
S ə n i n ç i n y a z ır a m b u m ə k t u b u m u ,
1323
1324
S ə n ə d e y ə c ə y i m b u n la r d ı , o ğ lu m ,
1340
Y ü z -y ü z h ü m m ə tin ə c a v a b ım b u m u ?
S o n in iş l ə r i n i d ü z g ö r d ü m , u s ta d !
U n u tm a sö z ü m ü , q a n a d ım -q o lu m .
1325
T u ts a n s ö z lə r im i , y a d e t s ə n h ə r v a x t ,
1341
İn d i d o y a z ıra m v ə s iy y ə tim i,
O x u ö y ü d ü m ü , n o s ih ə tim i.
1342
D in lo , n o l ə r d c m iş m e h r i b a n b i r ə r ,
M e h r d i r o n b ö y ü k in s a n i d ə y ə r !
1343
M e h r ib a n k i ş i n i n m e h r i, s ö z - s o v u ,
O ls u n s ə n i n ü ç ü n b i r o v ç u o v u .
S e v in c in a r ta c a q , a z a l m a y a c a q .
1326
A ta ö y ü d ü m ü s e v e h t ir a s la ,
Ü rə y in d ə b e s lə , u n u tm a ə s la .
A Y D O L D U E L B A Ş IY A Ö Y Ü D N A M Ə
C a h a n iş lə rin ə b ə lə d d im b ir az,
1344
K iş in in ə n ç in i - m e h r i b a n k iş i ,
S ö z ü m ə o m o l e t, ç a ğ ır G ü n ə ş i .
Y A Z IB Q O Y D U Ğ U N U B İL D İR İR
1327
Q o y d u q a r ş ı s ı n a k a ğ ız , m ü r o k k o b ,
- B i s m ill a h ! - d e y i b o n g ö s to r d i o d o b .
1345
E lb a ş ı, e y m o n im c a n ı m - c i y ə r i m ,
S ö z ü m o o m o l c t, ta c ım , s o r v ə r i m !
S o n in d ə rg a h ın d ır ə n u c a d o rg a h ,
Y a r a d a n , b ö y ü d ə n , ə f v e d o n A lla h !
1346
Ə c ə l g o ld i ç a td ı, m ə n g ö r n ə h a ld a ,
1328
1329
Y a r a t d ı m i l l ə t i , y ü z m in x ilq o t i,
R iz q ilə b ə s lə d i b ə ş o riy y ə ti.
1347
İn d i g o r o y i m d i r ib a d ə t l ə r i m ,
F o r y a d ım , a h ı m d ı r b o d s i f ə t l o r i m .
1330
- O I! - d e s ə x ə l q e d ə r i s t o d iy in i,
O n u n ic a d ı d ı r h o r k ö h n o , y e n i.
1348
Q a ld ı q ı z ı l - g ü m ü ş , c a h - c o la l, b ü s a t,
O n la r d a n q i s m o tim - y a l n ız h c s a b a t.
O n u n ö z h ö k m ü d ü r b ü t ü n a r z u la r ,
1349
1331
T o o ssü f, g ö z y a şı v e rm o d i fa y d a .
O n a g ə r ə k d e y il n ə y a rd ım , n ə y a r.
1332
Ö lü m ə n a m iz o d ə m a n ə ti ç o x ,
1350
Ə z iz p e y ğ ə m b o r ə m ə n d ə n m in s a la m ,
Ç a t d ı r s ı n A l l a h ı m e ş q , e h t ir a m .
Ö lü m - b ii x t i y a r . Ş ə k s iz , ş ü b h ə s i z ,
S iz d ə a r x a m ı z c a g ə l ə c ə k s i n i z .
D i r i l ə r ö lə r i , o n a ö lü m y o x .
1333
H o s r o tlə ö lü r o m , h ə s r ə t f a y d a s ız ,
K o s ilə n u m u d u m s ö n ə n b i r y ıld ı z .
1351
S a y ıq o l, y a x l a ş ı r o k a f ta r b a ş ı ,
H ə r b i r t ə d b i r i n i g ö r y a x ş ı- y a x ş ı.
1352
M ə r d l i k t ə x u m u s ə p , h ə l ə k i, s a ğ s a n ,
1370
D ö v r ü , g ü n ü , ö m r ü tu tm u ş d u r a n la r ,
Y ax şı b ir m ə s ə li q o y m u ş y a d ig a r:
Y o x s u la v a r g ə rə k , s ə n ə d ə a d -s a n .
1353
Z o r l a y o x , e ş q i l ə e l q ə l b i n ə g ir ,
F e l i n l ə , d i l i n l ə x a l q ı s e v in d ir .
1371
N ə s i l l o r b ir u z u n k a r v a n a o x ş a r ,
N ə q ə d ə r g e ts ə d ə a x ırd a to x d a r.
1354
D in lo , n ə l ə r d e m i ş d o ğ r u e u l b i r o r ,
H ə lə c a v a n ik ə n h ü şy a r, sə fo rb o r:
1372
Ö v la d k i, a t a n ın b e l i n d ə n g ə lü r,
M ə n z il i b ir m ü d d ə t a n a b ə t n i d i r .
1355
Ö l ü m ə h a z ır o l, ç a t m a m ı ş , o c o l,
X ə s t ə y o x , s a ğ i k ə n ib a d o t o g o l.
1373
E l ə k i, d o ğ u ld u , q o y u lu r a d ı,
H e y ç a p ır , a l t ı n d a f ə l ə y i n a tı.
1356
G ö z y a ş ı n ə v e r ir ə c o l ç a ta n d a ,
B ü rü n ü b k ə f ə n ə y e rd ə y a ta n d a .
1374
G ü n d ü z lə r b i r ç ə r ə k , g e e ə b i r ç ə r ə k ,
E lb a ş ı, p ü x t ə o l m ə n d ə n s o n r a s o n ,
1375
B u d ü n y a b ir b ö y ü k m e h m a n x a n a d ır,
Ç ı x d ın m ı s ə f ə r i n h a n s ı y a n a d ı r ?
S o n ə b u a l o m d ə ik ic ə y o l v a r ,
D ü ş ü n , h a ııs ı y o l a ç ı x s a n x o ş o la r ?
1357
Ö lü m ü n ə d o ğ r u a p a r a r f ə l ə k .
F ü r s ə t d ə m lə r in i v e rm ə ə lin d o n .
1358
H ə r i ş d ə d ü z g ü n o l, y e t k i n o l b a r ı ,
S ə n i a l d a t m a s ı n d ü n y a n ı n v a r ı.
1376
1359
Y ü r ü t x a l q ı n ü ç ü n a d il s i y a s ə t ,
O v a x t ö z g ü n ü n d ə x o ş k e ç o r ə lb o t.
)377
1360
Q ə s d e tm ə c a n ın a b e ş -ü ç k o n d ü ç ü n ,
A tılm a a lo v a v a r-d ö v lo t ü ç ü n .
137g
D ü n y a b i r t a r l a d ı r x o ş b ə x t E lb a ş ı,
G ö ro rs o n , y e y o r s ə n d ə n y a x ş ı-y a x ş ı.
1361
D ü n y a n ın f ə x r i s o n , o n a q u l o lm a ,
l379
Ə k d iy in g ö y o r o r . B i ç ə r s ə n t ə k r a r ,
H o r n o y i v e r i b s ə to b i ə t a la r .
13so
E v y ıx m a , q a n tö k m ə , ö z g o n i s o y m a ,
B ir g ü n d iv a n t u t u r ə c ə l a d a m a .
V a r ı b a ş d a n a ş a n b ir y o x s u l o lm a .
1362
H ə d s iz m ə ğ ru rla n m a , h a v a la n m a ç o x ,
İ ş in b iti b d e m o k , y o l g ə l s o s a ğ d a n ,
Y o lu n s o ld a n g ə l s o , d ö y b a ş ı n a , y a n .
D ü n y a i n a n ıla n b i r ş e y d e y i l , y o x !
1363
Y a x ş ı n ı y a x ı n tu t, y a m a n d a n h o z ə r ,
Ç a lış , k i r l o n m ə s i n o v c u n d a k ı z o r .
1381
B ə y o ls a n , q u l o ls a n - y u x u d u r h ə r k o s G e td i m i, d ü n y a y a b i r d a h a g ə l m o z .
1364
X ə b is i, a c g ö z ü a t b i r k ə n a r a ,
V e r m ə ç ö r o y in i v o f a s ı z l a r a .
(-82
R ö y a y a b o n z o y ir ö tə n g ü n lə rin ,
B ir r ö y a d a n s a v a y n ə y i n v a r s o n i n ?
1365
Q a lm a ib a d o t d o n , g ü n a h d a n s a k ın ,
İ b a d o td o n s a v a y y o x d u r p o n a h ı n .
,383
1366
Ö lü m p u s q u d a d ı r , u n u t m a b u n u ,
13g4
A d a m h a r a q a ç s a , ö lü m h a q l a y ı r ,
13g5
O y a q k ə n k e ç ird in ö m rü y u x u tə k ,
O n u n n ə fa y d a s ı? C a v a b v e r g ö ro k .
1386
Ö m r ü n ə q o ş u ld u m i n a r z u - d i l ə k ,
H a m ıs ı t o ə s s ü f , k ə d ə r , k ü y - k ə l o k .
S a x la n m a z o l s a d a tu tu b s a x la y ı r .
1368
1369
S a y ıq o l... n o q o d o r u z u n y a ş a s a n ,
Y e n o b u to rp a ğ a y a s la n a c a q s a n .
K im q a ç ıb q u r t u l u b ö l ü m d o n , h a n ı ?
K im y a ş a y a b i l i b a r tı q b i r a m ?
Ş a ir b u n a d a i r q o ş u b ş e r in i ,
A1 o x u , d ə r k e l ə s ö z c ö v h ə r i n i .
O so n i b o ğ m a m ış ö z ü n b o ğ o n u .
1367
D in lo , n o l o r d e y i r , a n ıb k e ç m i ş i ,
B a y ıld ı q d a n s o n r a a y ı la n k iş i .
13g7
S a ğ ik ə n f ı k i r l ə ş , e y d il i - q a f i l ,
Ö lü m ə y a x ı n d ı r d ir ili y in , b il.
1388
1389
A c l a r q a r ş ıs ın d a a ç s ü f r ə n i s ə r ,
Ə b ə d i y a ş a y ır s ə x a v ə tlilə r .
İ n a n m a o rd u y a , a th la ra s ə n ,
O r d u d a n , q ız ıld a n f a y d a y o x ə s l ə n .
1390
Ö z ü n ü ö z g ə y ə h ə s r e t m ə , q a f ıl ,
O d la n m a , k ü l o lm a , ö z q ə d r i n i b il.
1391
S ə n d ə n ö n cə g ə lə n d ü n y a b ə y lə ri,
G ö z y u m u b g e t d i l ə r . G ö z y u m m a . D ir il!
1406
Ş a ir b u b a r ə d ə n ə y a x ş ı y a z m ı ş ,
H ə r s ö z ü ə n g ö z ə l ş e rə ə s a s m ış .
1407
Q a f ıl ö m r ü b o y u h e y d a r t a r , y ığ a r ,
Ö lü m ə ç a r ə m i b u d ö v l ə t , b u v a r ?
1408
Ç a tıb m u r a d m a z ə n g i n l ə ş ə n d ə ,
G ö r ə r k i, ə c ə l i d a y a n m ış ö n d ə .
1409
R a h a t h ə y a tın la f ə x r e tm ə , a b ə y ,
Q ü ru ru n s ö n ə c ə k b ir q ığ ılc ım tə k .
1392
B u ö lü m s ə n i d ə y a x a l a y a c a q ,
F ü r s ə t d ə m l ə r i n i b u r a x m a d a n q a lx !
1410
Ə b əs, b o ş y a ş a m a b u a lə m ü çü n ,
C a n lı n a m i z ə d s ə n c ə h ə n n ə m ü ç ü n .
1393
D i n l ə , n ə l ə r d e m iş z ə k a G ü n ə ş i D ü n y a n ın e y b i n i d ə r k e d ə n k iş i:
1411
İp ə k y a ta ğ ın d a a ğ n a y a n g ü lü n c ,
1394
Ş o r s u y a b ə n z ə y i r b u d ü n y a m a lı,
İ ç i r s ə n , d o y m u r s a n , n ə m l ə n m i r d ilin .
1395
K ö lg ə n ə b ə n z ə y ir d ü n y a , e y q o ç a q ,
G e t, a r d ın c a g ə l ə r , q a ç s a n , q a ç a c a q .
Q a r a y e r a l tm ı d ü ş ü n d ü n m ü h e ç ?
1412
B u g ü n g ö z ə llə r lə m a z a q la ş a n ca n ,
S a b a h k ı t a b u tu a n d ı n m ı b i r a n ? !
1413
B u g ü n a t ç a p ı r s a n q ə m s iz , k ə d ə r s i z ,
A ğ a c a t m in ə rs ə n sa b a h , y ə h ə rs iz .
1396
B o ş s a q i g i b i d i r d ü n y a n ı n iş i V e r i l ə n b a d ə n i i t i r i r k iş i.
1414
G e t, ö l ü m ə q a r ş ı b i r a ğ a c ə k s ə n ,
S ab ah ah d a ç ə k ə b ilm o y ə c ə k s ə n .
1397
Ö z ü n y a x ş ı h ğ ı k ə s f e t, e y q o ç a q ,
B ə y i y a x ş ı o ls a , y a x ş ı l a ş a r x a lq .
1415
Q a lx , A l l a h d a n i s t ə g ü c d ə n i z - d ə n i z ,
A lla h ü m m a n v e r ə r s ə n ə , ş ü b h ə s i z .
1398
Y ığ ış ıb s a ra y a ac c a n a v a rla r,
T ə m i z l ə s a r a y ı, e y u lu s ə r d a r !
1416
N ə g ə l s ə b a ş ın a , v a y s ı n m a , s a k ın ,
B o y u n o y q ə z a y a , b ə r k o l s u n a ğ z ın .
1399
X a lq q u z u sü rü s ü , b ə y d ə b a ş ç o b a n ,
X a lq y a ş a r , o l a r s a ç o b a n n ıe h r i b a n .
1417
S ə n ik i d ü n y a d a m ə ğ r u r , ü z ü a ğ ,
Y a şa y a rsa n , o ls a n b e ş ş e y d o n u z a q .
1400
C i lo v la iş v a x tı q ə z o b i, q c y z i,
1418
Ö z g ə q a n ı t ö k m ə , q is a s , x ü s u m o t ,
H a r a m , z o r a k ı l ı q - ə n a l ç a q s if o t.
B o y l ə r q ə z o b s a ç s a p o z a r b o y liy i .
1401
H eç k o sə, heç v ə d ə acı söz d em ə,
A cı s ö z b o n z ə y ir k o r c ə h ə n n o m o .
1419
M e y iç m ə , f ı t n ə d ə n h ə z ə r , ə l h ə z o r ,
D a ğ ıd a r b o y l i y i a l ç a q k i m s ə l ə r .
1402
T ə d b i r l i , t ə m k i n l i , d in c , m ü l a y i m o l,
G ü n a h ın a z o ls u n , y a x ş ı l ı ğ ı n b o l.
1420
İ s tə s ə n h ə m i ş ə b o y l i k e d ə s ə n ,
G o rə k z ü lm ü y ıx ıb ə d li g ü d ə s o n .
1403
Q a r ş ı d a u z u n y o l, a ğ ı r b i r s o f o r ,
Y o la h a z ır lıq g ö r , e y t ə d b i r l i ə r !
1421
1404
Q o s r , s a r a y ti k m o , x o ş b ə x t E lb a ş ı,
Q o y q a r a y e r ü ç ü n d a ş ü s t ə d a ş ı.
1405
Q ız ıl d a ş ıy ır s a n x o z n ə y ə te z - te z ,
S o n o ik i a r ş ın b e z g o r ə k d i , b e z .
E lb a ş ı, s ə n b u g ü n e l in b a ş ı s a n ,
X a lq ın p ə n a h ı o l, a y ı q y a ş a s ə n !
1422
B o y n u n a ə n a ğ ır y ü k g ö tü r n ıü s ə n ,
A y ıl, q a f ıl o lm a , d ö r d ə l l i t o r p ə n !
1423
B oş h ə v o s a rd ın c a q a ç ır b o d o n , c a n ,
Q u l o lm a , h ə v ə s l ə r q u l u d u r in s a n .
1424
K e ç ird iy in h o y a t - a c y e l, q a ra y e l,
Y e l q o ld a n tu ta c a q , v e r o c o k m i ə l ?
1442
S ə n tə m ə l ü s tü n d ə , s ə n e lm ə y a x ın ,
Ə s lin i, n ə s lin i u n u tm a , s a k ın .
1425
Q a la n g ü n lə rin i a y ıq v u r b a ş a ,
T ə k c ə ö z ü n ç ü n y o x , x a lq ü ç ü n y a ş a !
1443
Y a m a n la r d ə b i n ə u y m a m ə b a d a ,
1426
V ə f a q ıld ı m ı h e ç b u d ü n y a s o n o ?
V ə f a q ıld ı m ı h e ç , g ö z y e t i r m o n o .
1444
1427
D i n l ə , n ə l ə r d e m iş tə d b i r l i b i r o r ,
T ə d b irli k iş ilə r e lm ə s ə f ə r b ə r !
1445
M ə n d ə n i b r ə t g ö tü r , q a lx , h a z ı r h q g ö r ,
H ə l ə r k i, d i r i s ə n , b i t m o m i ş ö m ü r .
1428
D ü n y a - b ir d ü ş ə r g o , ə n - u lu k a r v a n ,
S a x la r m ı k a r v a n ı d ü ş ə r g ə m ü d a m ?
1446
K iş id ə n irs q a l a r , c a n ı m - c i y o r i m ,
İ r s im , x a t i r ə m d i r s ö y l ə d i k l ə r i m .
1429
B u d ü n y a s a r a y ı b i r q a z a n c y c r i,
B u r d a n o y i t a p s a n , a l g ə t i r b o r i.
1447
Ə n ə z i z d o s t b i l d i m c a h a n d a s ə n i,
S ə n ə is r q o y u ra m b u x a tir ə n i.
1430
K ö ç ü n ü ö z ü n d ə n te z g ö n d o r , u s ta d ,
G o r ə k l i n i g ö n d ə r , g o r ə k s i z i a t.
1448
G e d ir ə m ... m o n o b a x , q o f l o t d ə n o y a n ,
Ç a lış k i, q o y a s a n y a x ş ı e a a d - s a n .
1449
1431
1432
İ s t ə s ə n b ə y l i y i n o ls u n o b o d i,
Y ü k s ə k t u t m a h s a n s o n b u m o b o d i.
1433
Y ıx z ü l m ü , a d il o l, t a p ı n T a n r ı y a ,
L a y b a l a y a ç ı l s ı n q a p ı n T a n r ıy a .
1434
H e ç v a x t q a f ıl o lm a , a y ı q - s a y ı q o l,
0 s ə n i ö l d ü r ə r ik i d ü n y a d a .
Ö m ü r ö tə rid ir, te z g e d ir b a d a ,
G ə lə n ö lü m i s ə d u r u b q a r ş ı d a .
S ö z d ü r ə n f a y d a lı, o z iz y a d i g a r ,
S ö z ə ə m ə l e t s o n , b ə x t i n b o x t o la r.
Y a d ig a r q o y u r a m , b u n u u c a tu t,
N ə s ö z l ə r i u n u t, n ə m ə n i u n u t.
1450
N o q ə d o r y a ş a s a m , b ili r k i, a lo m ,
Ö lü m d ə n q u r tu la b ilm ə y o c o y ə m .
1451
G ə l i r ə v v o l - a x ı r o c ə l te z , y a g e e ,
Ə c ə ld ə n q u rtu la n o lu b m u d u r h e ç ?
1452
Ə z r a y ıl ö n ü n d o m ə r d a y ı q g ə r ə k ,
U z u n y o l g c t m o y ə h a z ır lıq g o r o k .
Ç ı x m a s ı n r a s t ı n a m ə ş o q q o t l i y o l.
1435
Ə1 s a x la , iş g ö r m o , e y u lu b o n d o ,
Q o z o b in b e y n i n i s il k o lo y o n d o .
1453
V a r m ı d ı r ö lü m d o n q u r tu lu ş y e r i ?
Y o x ... a l ın , g ö t ü r ü n g o r ə k l i l o r i .
1436
X a lq ı n a m a n ta p a r , b ə y l i k o l v c r o r ,
B ö y ü k lo r sö z ü n ü d in lə s o n o g o r.
1454
Ö lü m ü n d o n o v v o l ö z ö l ü m ü n ü ,
1437
B ü tü n y a x ş ıla r ı q o r u , q u c a q l a ,
Ə c la f ın , a l ç a ğ ın g ö z ü n ü d a ğ la .
1438
A d il s iy a s o tin s u s d u r s u n ş o r i,
B ə x t i n k ə m o r b a ğ l a r , s e v s o n b o ş o r i.
1439
M ə ş h u r a lim k iş i n ə d e m i ş , d i n l ə ,
G ö r ə n o q u la q a s , g ö r n o d i r y ö n ü .
1455
Ö z v a x t ı n d a g o l i r ö lü m n ö v b o t i ,
S ə n d o h a z ır lıq g ö r , y u b a n m a q o ti.
1456
Q ız ıl k ə m ə r i l ə lo v ğ a l a n a n l a r ,
Ə c o l g o lo n k im i k ə m ə r i a ç a r .
1457
S ö z ü n d o n p a y g ö tü r ö z z ö v q ü n ilo .
M o n s ə n i n h a q q ı n ı ö d ə d i m , e y d o s t,
B u d u r s ə n o s e v g i m , s ə n o d i r , e y d o s t.
1440
E lb a ş ı, ş ü a r c t, d ü z s i y a s o t i ,
Y o x s a it i r o r s o n b ə ş o r i y y ə t i .
1458
T a n r ım p o n a h ı n d a s a x l a s ı n s ə n i ,
Y e m o k d o , g e y m ə k d o a ç s ın b o x tin i.
1441
H o r k im y ü r ü d o r s o y a x ş ı s iy a s o t,
A d - s a n ı o b o d i y a ş a y a r o lb o t.
1459
Ö m r ü x o ş b o x t k e ç i r , m in i v u r b a ş a ,
X a lq ın a x i d m ə t d ə ş a d , a z a d y a ş a .
1460
M e h r im , m ə h ə b b e t i m s ö z l o r i m d i r , al,
E y ü z ü g ü tıə ş lim , s a ğ - s a l a m a t q a l.
1461
Y a lv a r d ım A lla h a b a l a m g o l o n d o ,
İ s tə s ə s a x la y a r o d iç in d ə do.
1463
Ü s t ü n d ə g ö z o l k i, b a t m a s ı n b o h o r ,
A tm a , a l ç a q l a r a q o ş u l a b i l ə r .
1464
T a n n d ı r ilk s ə b ə b y a r a t d ı ğ ı n a ,
B ü t ü n y a x ş ı- y a m a n b a ğ l ı d ı r o n a .
1465
O ğ u l- q ız s a h ib i a t a y l a a n a ,
D a im c a v a b d e h d ir y a x ş ı - y a m a n a .
1466
B u d u r, m ə n ö lü rə m -
o n u n a ta s ı,
1479
- O ğ lu m , ə h v a h m ı g ö r d ü n , u n u tm a ,
N ə g ü n d ə g e d i r e m , a y ı q o l, y a tm a .
1480
B u g ü n ə b i r ö m ü r y o l g ə l i r i k b iz ,
S e n i n d ə n ö v b ə t i n ç a ta c a q ş ə k s iz .
1481
Ə n v a c ib s ö z ü m ü d e m i ş ə m s ə n ə ,
X a t ı r l a , d e r k e l ə , d u a q ıl m ə n ə .
1482
E lb a ş ı i s t ə s o , x i d m o t q ıl o n a ,
C a n y a n d ı r i ş i n ə , y o l- y o r u ğ u n a .
1483
D ü z o l, m ü l a y i m o l, q o r u x ü lq ü n ü .
E lb a ş ı g e c y a t s a , g e c y a t , e r t ə d u r ,
E r k ə n o y a n a n l a r b ə x t i y a r o lu r .
1485
T a n r ı n ı n ə m r i n i a ğ ı r tu t, a ğ ı r ,
E l b a ş ı y a x i d m o t ta p ın a ğ ı n d ır .
1486
H ə z ə r q ıl, y a n a ş m a y a r a m a z l a r a ,
Y o l - y o r u q t ə m i z l ə , y a x ş ı l ı q a ra .
1487
Ö z ü n ə - s ö z ü n ə d a i m e h t iy a t ,
S a ğ - s a l a m a t y ü r ü , s a l a m a t , r a h a t.
1488
A ğ la d ı, o ğ lu n u q u c a q la y a ra q ,
Y e n ə b ir ah ç ə k d i, ə f s u s lu b ir ah.
1489
- İn a m ı ö ld ü r ə n v ə fa s ız d ü n y a ,
N e ç in h o d ə f s e ç d in m ə n i c e fa y a ?
1490
M in b i r n e m ə t i l ə b o s l ə n o n c a n ım ,
Q a ra y e r a ltın d a n ə c ü r d o la n ım ?
S ə n e lm in s ü d ü y l ə b ö y ü t u ş a ğ ı,
O lm a z h e ç b i r v ə d ə ə l i a ş a ğ ı.
1491
Ç ı p la ğ a m , b i r z a m a n d o ğ u l d u ğ u m to k ,
O ğ lu n a , q ız ın a b o z ə n ş i l l o v u r ,
1492
Ö lü m ü n ü g ö r ü b a ğ l a y a n k iş i ,
N e c ə tə s v ir e d ir g ö rü n g ə rd iş i:
1493
A n a m ın b ə tn ilə to rp a ğ ın b ə tn i,
a n a s ız .
O lu b s a a z a c ıq x i d m ə t m o q a m ı m ,
Y a x ş ı y o la ç ı x a r c i y ə r p a r a m ı .
1468
D e m irə m ç ö r o k v c r, e lm ö y r o t ə v v o l,
E lm i s a y o s i n d ə x a l q a t u t s u n o l.
1469
U c a v ə p a k o ls u n x ü l q ü , x i lq o t i,
B ə h rə -b a r g ə tırs in x a lq a x id m o ti.
1470
B o ş - b e k a r q a l m a s ın , y e n s i n ç o t in i,
Y e n sə , y a p a c a q d ır s ə a d ə tin i.
1471
N ə y i ö y r ə n ib s o k i ç i k k ə n h ə r k o s ,
B ü tü n ö m r ü b o y u u n u d a b i l m ə z .
1472
D in lo , n o lo r d e m iş s ö z d e y o n k iş i,
Z ə k a d ə n i z i n d ə ü z d e y o n k iş i:
1473
1474
O n d a d a , in d i d a a ğ l a ğ a n , k ö v r o k .
D ö y ü lo n o d ə b l i , e l m l i o l u r .
1475
B itir d i m ə k tu b u , v e r d i o ğ l u n a ,
- E lb a ş ı d o s tu m d u r , t e z ç a t d ı r o n a .
1476
B u m ə k t u b s ö z d c y il, v ə s i y y ə t i m d i r ,
O m ə n ə s ü d v e r d i , b u ila n z ə h r i.
1494
H a n ııy a , h o r k o s ə m o h ə b b o t i m d i r .
1477
E lm ö y r ə n , b o ş - b e k a r k e ç i r m ə g ü n ü ,
1484
O ğ lu m y e t im q a lır , o ğ l u m
1467
Ö p d ü ö v la d ın t, b a s d ı b a ğ r ı n a ,
S ü z ü ld ü g ö z y a ş ı y a n a q la r ın a .
M ə n ö lü b g e d i r ə m , x o ş b ə x t E lb a ş ı,
Q a lı r b i r c e b a l a m - b a ğ r ı m ı n b a ş ı.
1462
1478
O x u s u n n a m o n i , tu t s u n s ö z ü m ü ,
Ə c o ld o n ç o k m o s in a y ı q g ö z ü n ü .
1495
N u rlu d a ğ b a ş ın d a n d ü ş ü b z ü lm o tə ,
G e d ir ə m m ə z a r a , ə b ə d i y y ə t ə .
B i r - b ir ü z r i s t ə d i y o l d a ş l a r ı n d a n ,
M a v i a s i m a n a ta p ş ı r ı l d ı c a n .
1496
1497
K ə s d i a ğ l a m a ğ ı, d o n d u g ö z y a ş ı ,
V a r ı n d a n p a y a ld ı q o h u m - q a r d a ş ı .
1514
- E lb a ş ı! - d e y i r k ə n k ə s i l d i d ili ,
15(5
1499
S ö n d ü so n n ə fə s i " T a n rım " d e y ə n d ə ,
G e e ə g ü n d ü zü n ü ə v ə z lə y ə n d ə .
ı 516 H e ç k ə s ə v e r m ə y i b q u r tu lu ş , a m a n ,
-
1517
G ə ls in y e r ü z ü n o k a ş ö y lə b ir g ü n A l i l ə r y a ş a s ın , a l ç a q la r ö ls ü n .
1518
Ö l ü r b ö y ü k - k iç i k , y a x ş ı v ə y a m a n Q a ra y e r a ltın d a y ü z -y ü z , m in -m in can.
Q ə f l ə t y u x u s u n d a n o y a n a n k iş i,
G ö r ü n n a s ıl y o z u r b ö y l ə g o r d iş i.
1519
Y ü z il d o , m in il d ə y a ş a y a b i l s ə n ,
Y o x d u r q a ç ış y o lu , s ə n ö l m ə l i s ə n .
C ə s ə d in y ö n ü m ü q ə b iris ta n d ır,
1520
Ə r ş i- ə la ! - d e y ə y e r i to r k e t d i,
Y ır ta n , p a r ç a l a y a n a c e a n a v a r s a n .
Q u r u c i s m i q a ld ı, c a n u ç u b g e t d i.
L500
G e td i c a n , a n a d a n h e ç o l m a m ı ş t ə k ,
A d ın d a n n i ş a n ə , iz q a l d ı g e r ç o k .
1501
1502
N e c ə a m a n s ı z s a n , e y q a n m a z ö lü m ,
M in s il a h ö n ü n d ə b a s ı l m a z ö lü m !
K im k ə s d i ? Y a r a d a n - u l u s e v g i l i .
1498
D in lə , n ə l ə r d e y i r b i r m ə r d h ü n ə r v ə r ,
Ö lü m ü d ə r k e d ib h a z ır o la n ə r :
G ö r ü n n o lo r d e y i r o m ə ğ r u r , u c a ,
X a l q a b a ş ç ı o l a n m ü d r ik b i r q o c a :
R u h u n s a m ə k a n ı ə rş i-ə la d ır.
1521
Ö l ü m s ü z y a ş a m a q n e c ə y a x ş ı iş,
Ö m ü r d a n y e r itə k ş ə fə q lə n ə rm iş .
1504
X o ş b ə x td ir, y o l a lsa ə r ş i- o la y a ,
Ə y i l s ə r a s t g ə l ə r m in b i r b ə l a y a .
1522
M ə n i r a h a t l ı ğ a ç a td ır a n ö lü m ,
K o s d i ş a h d a m a r ı, d i n c ə l d i k ö n lü m .
1505
İk is in d ə n b ir i - o n u n q is m o ti,
D a im y a ş a y a c a q - ö l m o z , o b ə d i .
1523
1506
G ö r n ə y ə b ə n z ə y ir in s a n ın ö z ü ,
A d - s a n ç ı x a r d ım ı t ü k ə n i r s ö z ü .
15 2 4
1507
O h a rd a n g ə lm ə d ə , h a y a n a v a rır?
H a n sı d ü ş ə rg ə d ə d u ru r, d a y a n ır?
ı 525 Ö lü m d o b l ə r i n d o b u d ü n y a g ir in c ,
1508
B u s ir r i b ili r m i b i r u l u a l i m ?
H a n sı z ə k a v ə tli, h an sı m ü ə llim ?
1503
Q u r u q ə f ə s q a l d ı, u ç u b g e t d i c a n ,
H a ra u ç d u ? B ilir tə k u lu Y ə z d a n .
İ n s a n y a m a n d e y i l, b ə d x i l q ə t i d i r ,
İ n s a n y a m a n d e y i l, p is n i y y ə t i d i r .
Ö Iü h e y r ə t l i m i ? D o ğ u la n ö lo r ,
Q a r a y e r a l tın a h a m ı s ə f ə r b o r .
İ s to r t u t b u d ə b i , is t ə r t u t m a h e ç .
X A Q A N E L B A Ş I Ö G D Ü L M Ü Ş Ə Ö Y Ü D V E R İR
1509
Y o x , b u n u d ə r k e d ə n z ə k a y o x h o lə ,
B i r c ə u lu T a n r ı - ü lv i m ə r h o l ə . . .
1510
1512
1513
1527
~ O ğ lu m , b ə s d i d a h a , ç ə k m o q o m - k o d o r ,
K ə d ə r i n g e t d im i, s e v i n c i n g ə l o r .
)52g
T ə k c ə s ə n i n d e y i l m ü s i b ə t, o lo m ,
Q ı s a ö m ü r l ü d ü r in s a n - O a z m a n ,
S ö z ü d ili u z u n , t ə ş v i ş i ü m m a n .
A z a d lıq a x t a r ıb , d ü ş ü b d ə r d l o r ə ,
B u l a ş ıb n ə q ə d ə r k ə s a f ə t l o r ə .
A lo m i tu ts a d a h ə s r ə t i ç i n - ç i n ...
Y e n o q a y a k ö k s ü g ə r ilib n e ç in ?
E lb a ş ı d o s t u n u n tu td u y a s ı n ı ,
Ç a ğ ır d ı y a n ı n a c a n p a r ç a s ın ı .
G ə z ə r n iş a n ə s iz , y e y o r, iç ə r d ə ,
İ t ə r n iş a n o s i g ö z l ə r g ö r ə n d o .
1511
1526
M ə n i d ə d a ğ la d ı b u k ə d ə r , b u q ə m .
1529
B u h a q d a d ü ş ü n m ə , ö z ü n ü o v u t,
X i d m o t ə h a z ır la n , ç i y n in i ş a x tu t.
1530
A ta n ö lü b s ə d ə a ta y a m s ə n ə ,
A t a n a m , b a l a m o l, q o y m a ş a m s ö n ə .
1531
Ö g d ü lm ü ş y e r ö p d ü : - Ə z i z E l b a ş ı ,
B a ş ç ı s a n , b u a d ı y ü z i l l ə r d a ş ı.
1532
M ə n s ə n i n s a d iq in , x i d m ə t k a r q u l 'i n ,
1548
Y o ld a ş E lb a ş ı d a , q ə l b i n d ə ş ə f q ə t ,
Y ü r ü t d ü a ğ ıllı, a d il s iy a s ə t .
1549
G ü ld ü , ç i ç ə k l ə n d i , z ə n g i n l ə ş d i x a lq ,
Q a lx d ı, E lb a ş ıy a d u a q ıla r a q .
1550
S ə n ə c a n ım q u r b a n , q a n a d ı m - q o l u m .
1533
S ə n ə f ə d a o l d u a t a m ı n c a n ı,
1551
K ö n ü l d i n c ə l m ə d i , h e y r ə t d ə q a l d ım ,
H a m b i r ə r k i ş i , o ls u n q a n a d ım ? !
1552
G ö z ü m d ə A y d o ld u f ə z ilə tlə r i,
K i ş i l ə r k iş i s i , e y h a q q ın ə r i.
İn d i T a n rı v e r ir y e n i q u rb a n ı.
1534
Ç ı x a r d ı e i b i n d ə n m ə k t u b u o ğ u l,
Y a lq ı z o t u r m u ş d u E lb a ş ı b i r g ü n ,
Q a p a d ı k ita b ı, d ü ş ü n m ə k ü ç ü n .
V e r d i E lb a ş ıy a : - O x u , s a k i t o l.
1535
E lb a ş ı m ə k t u b u a ç d ı, o x u d u ,
- E y z e h n in , z ə k a n ı n m ə ş ə l i , o d u .
1553
Ə n y a x ş ı d o s t id in m ə n ə h ə y a t d a ,
X a lq ü ç ü n h ə r iş in y u x a r ı q a td a .
1536
K i ş i l ə r s ə r v ə t i , m e h r i b a n k iş i,
1554
İ ş im b ə r b a d o l d u , b o ş q a l d ı y e r in ,
E v im i n d a y a ğ ı, A y ı, G ü n ə ş i .
1537
Ç ə k d in z ə h m ə tim i d iriliy in d ə ,
H a n ı s ə n ə ə v ə z b irc ə y a v ə rim .
1555
N e ç in u n u tm u ş a m m ə n Ö g d ü lm ü ş ü ,
H a r d a n t a p a s ı y a m ö y lə b i r e ş i?
1556
Ö l ə r k ə n A y d o l d u ta p ş ır m a d ı m ı,
B ö y l ə m i x a t ı r l a r a d a m a d a m ı.
Y e y irs o n q ə m im i h ə lə b u g ü n d ə .
1538
V e r ə b ilm ə m iş ə m h a q q ın ı, h e y h a t,
S ə n i n h a q l a r ım ö d ə s i n B a y a t .
1539
S ə n m ə n i n ə q ə d ə r ş a d e tm is ə n s ə ,
M i n d ə f ə q a y t a r s ın q o y u l u k i m s ə .
1557
A ta k ö ç d ü - g e t d i , o ğ u l k i, s a ğ d ır ,
S ö n ə n i n y e r i n d ə y a n a n ç ı r a q d ır .
1540
E lb a ş ı y a ş t ö k ü b a h ç ə k d i b u a n ,
S ilib g ö z l ə r in i ç ıx d ı o t a q d a n .
1558
Q a lx d ı , ç a ğ ı r t d ı r d ı o , Ö g d ü lm ü ş ü ,
A n d ı m ə h ə b b ə tlə y a x ın k e ç m iş i.
1541
Ç ə k ild i e v in ə , q a p a n d ı q a p ı,
Y a s tu td u , t i t r ə d i m in k ö n ü l s a p ı.
1559
Ö g d ü l m ü ş s e v i n c ə k iç ə r i g i r c ə k ,
1542
O ğ u l d a d i l i n d ə a t a n ın a d ı,
Y e t i m ə , y o x s u l a g ü m ü ş p a y l a d ı.
1560
E lb a ş ı ə l v e r d i, x ə y a l a d a l d ı,
- O ğ lu m , f ə l ə k s ə n i n ə h a l a s a l d ı ?
1543
U n u td u g e t - g e d ə a ta q ə m i n i ,
1561
D o ğ r u m u , ə y r i m i y o lu n - y o r u ğ u n ?
Ö tə n g ü n l ə r i n d o n s u a lın , s o r ğ u n ?
1562
D e, a ta n d a n s o n r a n e y lə d i f ə lə k ,
H ə s r ə t iç in d ə m i y e n ə d ə ü r ə k ?
G ö r d ü k i, y a l q t z d ı r , t ə k ə y l ə ş i b b ə y .
Y a x ş ıla r b ö y ü td ü z ö v q a lə m in i.
1544
T u td u a t a s ı m n n ə s i h ə t i n i ,
A ğ g ü n lə r b ə z ə d i s ə a d ə tin i.
1545
D i n l ə , n ə l ə r d e y i r a q il b i r k iş i,
1563
B a ş ın d a n k e ç i b d i r n e ç ə x a l q işi:
1546
1547
Ö g d ü lm ü ş d i l l ə n d i : - X o ş b ə x t E lb a ş ı,
Y ü z y a ş a , a d q a z a n b u n d a n d a y a x ş ı.
M ö h k ə m tu t a ta m n n ə s ih ə tin i,
B a ğ l a r y a d y o lu n u , a ç a r b ə x t i n i .
1564
A ta n ı , a n a m d i l ş a d e y l ə s ə n ,
Y ü z ü n ü a l a r s a n , b i r in i v e r s ə n .
1565
M ə n s i z ə x i d m ə t d ə n ç ı x d ım k ə n a r a ,
F ə l ə k ü z d ö n d ə r d ı', a z d ım , n ə ç a r a ?
E lb a ş ı ü z ü n ə ta m a r z ı q a ld ım ,
D o rd , ə l ə m
iç in d ə s o ld u m -s a ra ld ım .
1566
B u g ü n d ə v ə t q ılıb m ə n i E lb a ş ı,
M ə n ə b e l b a ğ l a y ı r d ö v l ə t .. . n ə y a x ş ı.
1582
O g ü n d ə n s ıx d ığ ı y u m ru ğ u n d a q ə m ,
X id m ə t k ə m ə r in i b a ğ la d ı m ö h k ə m .
1567
A d ı n ç ə k i l ə n d ə n u r la n d ı g ö z ü m ,
1583
G e c ə l ə r k e ş ik ç i , g ü n d ü z p a s ib a n ,
Ç a lış d ı , d ö n m ə d i tu td u ğ u y o ld a n .
1584
X i d m ə t E l b a ş ıy a ə l v e r s ə ə g ə r ,
İş ığ a q ə rq o ld u g ü n ü m -g ü n d ü z ü m .
1568
S o r ğ u y a - s u a l a tu td u E lb a ş ı,
G ə n c in c a v a b la rı n e c ə d o y a x ş ı.
D ö v lə t g ü n d ə n - g ü n ə q a lx a r, y ü k s ə lə r .
1585
D ö v lə t k ö h lə n in i x id m ə td ə ç a p a n ,
Ə rə n b a h a d ın x a tırla b ir an!
1586
- B ə y l ə r d ö v l ə t i n i i s t o y ə n k iş i,
1587
B ə y i n ü r ə y i n c ə iş g ö r m ə y ə n l ə r ,
Y a ln ız ö z lə rin i lə n ə tlə s in lə r .
O n u n h a q l a r ın ı ö d ə d i m m i ? Y o x .
1588
1571
N ə q ə m , b u h a q la r ı ö d ə r ə m s o n o ,
T ə k i g e n d ə n b a x a n v u r m a s m to n o .
O n u n x id m ə tin i b ə y ə n m ir s ə b o y ,
Ö m r ü ə f s a n ə d i r , b i r h e ç d ir d e m o k .
1589
1572
E ş it, n ə l ə r d e m iş ü ç o r d u b o y i ,
S ö z ü n b ö y ü k l ü y ü - o n u n d i r o y i.
E lb a ş ı ə y l ə d i c a v a n d o s tu n u ,
M ü x t ə l i f i ş l ə r ə y a r e td i o n u .
1590
B i r g ü n E lb a ş ın ı f ı k i r l ə r s ıx d ı:
Ö G D Ü L M Ü Ş E L B A Ş I X İD M Ə T İN Ə G İR İR
156Q
L570
1573
1574
- O ğ u l, in d ə n b e l ə k ö n l ü n ü s ı x m a ,
D a y a n x id m ə tim d ə , b u y o ld a n ç ıx m a .
S ə n b ə y f ə r m a n ı n a t ə s lim t u t işi.
Q a r ş ı m d a a t a n ın x id m ə t l o r i ç o x ,
- M i n ə f s u s , A y d o ld u ə l i m d ə n ç ıx d ı.
Ç ə k s ə z ə h m ə tin i k im s ə d ü n y a d a ,
U n u t m a z ə h m ə t i , ö l ü o l m a h a ! ..
1591
B u ra x m a ə lin d ə n in s a n iy y o ti,
G ö s t ə r i n s a n la r a ə r l ə y a q o t i .
Q u lla r , x i d m o t ç i l ə r g ö r ü n n ə q o d o r !
H e y h a t, ə s a s iş i h a n s ı h o ll e d ə r ?
1592
A y d o l d u d a n s a v a y iş b a c a r a n y o x ,
O n u n t ə k m e h r i b a n , g ö z ə l in s a n y o x .
1575
U ğ r u n d a k im ç ə k s ə b i r a z c a z o h m ə t ,
G ö s t ə r d a h a b ö y ü k h ö r m ə t , m o h o b b ə t.
1593
1576
İ n s a n ı t a n ıd ır i n s a n iy y o ti ,
K iş in i ə r g ü c ü , k iş i q e y r o ti .
Y a x ş ı n ı, y a m a n ı s m a y a n , g ö r o n ,
A ğ s a ç h u s ta d ı d in l ə d i n m i s ə n .
1594
E y h ə r m o t l o b i n ə ç a ta n , q u l a q a s ,
İ tir s ə n , o z i z d o s t b i r d ə ta p ı l m a z .
1595
Y e y ə n lə r, iç ə n lə r, g ə z ə n lə r n ə ç o x ,
H e y f , in s a n s ö z ü n o la y iq lis i y o x .
1577
N ə q ə m , h e ç o lm a s ı n v a r ı n , d ö v lo ti n ,
T o k i q a ra lm a s ın in s a n iy y ə tin .
1578
Ö g d ü lm ü ş y e r ö p d ü : -
D ü n y a l a r ı m v a r,
E lb a ş ı e d i r s ə m o n ə e t ib a r .
1596
H a n ı y e r ü z ü n d ə ö y l ə b i r in s a n ,
O n a ö m r ü n b o y u a r x a la n a s a n ? !
X i d m o t k a r q u lu n a m , e y m ə b ə d ə y a r .
X i d m ə t k a r q u l u n u m ə b o d u c a ld a r .
1597
1580
İ s to s o n u c u z tu t, i s t o s ə n a ğ ı r S ə n ə b a ğ ış la d ım , c a n q u rb a n tn d ır.
G ö r ş e r in u s ta d ı n ə d e m iş , d in lo ,
H o r b e y ti n u r l a m b b i r m ə n a ilə :
1598
1581
A s t a a d d ı m l a r l a ç ıx d ı o t a q d a n ,
D ü ş ü n d ü ç o x ş e y ə q a d i r d i in s a n .
Ç o x u m a m h -m a ta n , d a d a ç a ta n y o x ,
D a d a ç a ta n o ls a , y a ş a m ı r a z - ç o x .
1599
Q u lla r , x i d m ə t ç i l ə r g ö r ü n n ə q ə d ə r ,
G ü l a ç a n , b a r v e r ə n v a rm ıd ır m ə g ə r ?
1579
E lb a ş ı s ö y l ə d i : - B ö y l ə m ə s ə l v a r :
U ğ u r l u ö l s ə d ə u ğ u r u q a la r .
1601
K i m d i r A y d o ld u n u n o ğ l u , u r u ğ u ?
1618
- İ ç d ə , d ı ş a r ı d a b ü tü n iş l ə r im ,
1619
B i r ö m ü r y o l g e t d im , ç i y n i m d ə d a ğ la r ,
D ü z g e d ir, y ü z y a ş a , e y h ü n ə rv ə rim .
B ilm ə d im d a ğ ç a p a n o ğ u lla r d a v ar.
M ə g ə r o d e y i lm i n ə s l i n b a ş b u ğ u ?
1602
A t a ö ld ü , g e td i, q a l d ı b o ş y e r i,
O ğ lu n a v e rm iş ə m h ə m ə n b a ş y e ri.
1620
S ə n i k i, ta p m ı ş a m , b ə x t i y a r a m m ə n ,
H ə lə y o lla r k e ç ib y ü k s ə lə c ə k s ə n .
1603
M ə n o n a tə rb iy ə , h a la l d u z - ç ö rə k ,
İn s a n s ə a d ə ti b ə x ş e d ə m g ə r ə k .
1621
F il q ü w ə t l i o ğ u l , o ğ u l g ib i fil,
H ə l ə k i ç i k k ə n d o a ş k a r o l u r , b il.
1604
Y a r a r l ı o ğ u ld u r , h ə r a d d ı m ı o x ,
G ə n c liy in d ə n sa v a y b ir n ö q s a n ı y o x .
1622
B u n a u y ğ u n g ə lə n m is ra la r d a v a r,
1605
X a lq ın b a ş b ilə n i, b ə x tə v ə r b ir ə r ,
G ö r ü n , n ə l ə r d e m iş y ı ğ c a m , m ü x t ə s ə r :
1623
1606
B ə y l ə r y e t i ş d i r s ə h a n s ı u ş a ğ ı,
1624
O x u s a n m o n a s ı g ü l- g ü l a ç ıla r .
B ə y l ə r k i m i tu ts a ö z ü n ə y a x ı n ,
O , n e c ə y ü k s ə lə r , g ü l a ç a r, b a x ın !
1608
A y d o ld u h a q q ı n ı ö d ə m ə k g ə r ə k ,
O ğ l u n a in s a n i b i r k ö m ə k g ə r ə k .
1609
Ü s tü m d ə o m ə rd in ç o x d u r z ə h m ə ti,
G ə r ə k u n u tm a y a q in s a n iy y ə ti.
1610
1611
1613
1614
S o rm a q , c a v a b a lm a q , u c a ltm a q ü çü n .
1627
- O ğ u l, y a x ş ı d in lə , k ö n ü l tu t m o n o ,
D iq q o tlo q u l a q a s b ö y ü k d e y ə n o .
Y a x ş ılıq o b ə d i, ö lm ə z b ir a d -sa n .
1629
Y a x ş ı lıq q o c a lm a z , q a r ı m a z , ö l m ə z ,
Ö m rü ço x u z u n d u r, y a ş a r, ə s k ilm ə z .
Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - E y q ü d r o t l i b ə y ,
M ə r d l ə r i n y a x ş ı s ı , ü r f a n lı n o h o n g .
1630
Ə n f a y d a lı n o s n o ik i d ü n y a d a ,
G ö z o l x i l q ə t d i r k i, te z y e t i r d a d a .
1631
İ k in c i - ş ə r m , h o y a , ü ç ü n c ü - d ü z l ü k ,
D a im y a x ş ı l ı q e t, e y y a x ş ı in s a n ,
E lb a ş ı ç a ğ ır d ı c a v a n d o s tu n u ,
H o r ş e y d ə n g ə ro k li, h ə r ş e y d ə n b ö y ü k .
O x ş a d ı , v ə s f e td i ə z i z l ə y ə r ə k ,
1632
E lb a ş ı k a r ı x s a , o n a g ö z o l d u ,
E l m d ə , s ə n ə t d ə s ö z ü s ö z o ld u .
X o ş x i l q ə t l a y i q d i r ç o ş ğ u n a lq ış a ,
D a im ç ə k i l ə r s ə n y u x a r ı b a ş a .
N i z a m G ü n ə ş o ld u , s i y a s ə t b i r A y ,
T il s i m l i q a p ı l a r a ç ıld ı ta y - t a y .
1617
E lb a ş ı d o s t u n u ç a ğ ır d ı b i r g ü n ,
H o r s u a l, h o r c a v a b b ir x o z i n o d i r ,
D e , f a y d a lı n ə d i r , f a y d a s ız n o d ir ?
O n a q a y d a -q a n u n b ə x ş e td i f ə lə k .
1616
1626
1628
İ ş in ü s t q a t ı n a q a l d ır d ı o n u .
1615
U n u t d u E lb a ş ı m ə ş ə q q ə t l ə r i ,
A rtd ı, a ş ıb -d a ş d ı el s ə rv ə tlə ri.
E L B A Ş IN IN O G D U L M U Ş Ə S U A L I
İd ra k ı ü m m a n d a n , s ə m a d a n g e n iş ,
S ö z ü n o v ç u s u g ö r n ə lo r s ö y lə m iş :
1612
1625
Y a d d a n ç ıx a rm a y a q ə r k iş ilə ri,
S a x s ıla r iç in d ə z ə r k iş ilə r i.
G ə r ə k s i z n o v a r s a l ə ğ v e t d i, a td ı,
Ə k d i y i a ğ a c l a r b ə h r ə y ə ç a td ı.
B ə y d ə n o , d u r m a l ı b i r b a ş a ş a ğ ı.
1607
Ö g d ü l m ü ş g e c ə n i g ü n d ü z ə q a td ı,
G ü n d ü z o l m a y a n ı g e c ə y a r a td ı.
1633
M ə n illə t s a y ıra m h ə y a s ız lığ ı,
İ s m ə t c ö v h ə r l i d i r in s a n q ılı ğ ı.
1634
1635
D ü z lü k , ş ə r m ü h ə y a , i ş ı q l ı x i l q o t ,
Ə n b ö y ü k s ə r v ə t i n , ə n b ö y ü k d ö v lə t.
1649
S a f lıq , d ü r ü s t l ü k d ə s ə n i a p a ş k a r ,
1650
B u ik i d ü n y a d a b ə x t i y a r q ıla r .
1636
- B ə s y a r a m a z n ə d i r ? - s o r d u E lb a ş ı Y a r a m a z d a n n ə c ü r q o r u n s u n y a x ş ı?
Ö G D Ü L M Ü Ş Ü N E L B A Ş IY A C A V A B I
1637
1638
Ö g d ü lm ü ş s ö y l ə d i : - C a v a b ı m ı s ə n ,
Y a d ın d a s a x l a s a n m i n a l q ış , o h s o n !
1639
1640
1642
1643
K im in a d ç ı x a r s a y a l a n ç ı l ı ğ ı ,
S ö z ü y o x , a ğ z ın d a n t ö k ü l o r q ığ ı.
1646
1653
T ə f ə k k ü r d ə n sa v a y fə z ilə tlə ri,
K iş i ö y r ə n d i k c ə g e d ir ir ə li.
]654
Q ız ılı y ı ğ s a n d a y e y ə b i l m ə d i n ,
O ld u ö z d ü ş m o n i n , y e r a l t ı d o r d in .
1655
)656
T a n n y a m in d ə f ə ş ü k r e t m ə k g ə r ə k ,
1657
Ö g d ü l m ü ş n o q ə d ə r ə z iz , m e h r i b a n ,
B ü t ü n i ş l o r i n o c a n q u r b a n d ı, c a n .
X a l q a h a q q - o d a l o t , x a lq a d u z - ç ö r ə k !
1658
1659
1660
A lim o l u r m u h e ç a n a d a n g ə l m ə ?
Y a s o n ra la r ç a tır id r a k a , e lm ə ?
K im s o n o g ö s t o r s ə k işi x id m o t i,
U c a lt, d o y o r l o n d i r in s a n iy y ə ti.
1661
V o f a y a v o f a d ı r in s a n lıq h a q q ı,
V o f a q ıl, d ü z d a v r a n , q o r u ə x l a q ı.
1662
E lb a ş ı d o s t u n u o z i z l ə y o r ə k ,
D e d i, ü l v i l ə r i ta m tm a q g ə r o k .
1663
G o n c ig id g ü n b ə g ü n ş ö h r ə t q a z a n d ı ,
D u a la r e t d i l o r , h ö r m o t q a z a n d ı .
S a y ıld ı , a d a ld ı t a y - t u ş iç i n d ə ,
L o lo , d ü r r ə d ö n d ü y ü z d a ş iç in d o .
1665
K ö n lü n ü , d ili n i k ə m t ə r tu ta r a q ,
Ə d a lo t y o l u n d a y ü r ü d ü q a ç a q .
B ir d o c a v a b l a n d ı r k ö n ü l d e y ə n i .
1648
D in lo , n o l o r d e y i r n ı ə r d l o r b a ş ç ıs ı ,
X a lq ı n k a m il o ğ lu , n o r lo r b a ş ç ıs ı:
1664
E lb a ş ı s ö y l ə d i : - D i n l ə d i m s ə n i ,
Y a x ş ı i ş l o r g ö r ü r , q ız ıld ır ə l i,
Y a x ş ı y a y a x ş ı y l a c a v a b v e r m ə li!
E L B A Ş IN IN Ö G D Ü L M Ü Ş Ə S U A L I
1647
A ta s ı ç ıx s a d a ə lim d ə n d ü n ə n ,
Y e r i n d ə o ğ lu v a r , b ə x t i y a r a m m ə n .
S iz e y b u d ü n y a m q a m a r l a y a n l a r ,
A ş ım h a z ır la , x e y r a t y e y ə n v a r .
D i n lo d i E lb a ş ı, x e y li s e v in d i,
- M ə n ö z d i l ə k ç ə m i ta p m ış a m - d e d i.
A c g ö z l ü k d ə n b ö y ü k h a n s ı m o r o z v ar?
Y ığ a r , y e y ə b ilm o z , ö z g o y o q a la r .
1645
F ə h m , a ğ ı l, is t e d a d - a n a d a n g ə l m ə ,
T ö rə n iş ü s tü n d ə g ə lir a lə m ə .
A c g ö z ü l ə n ə t l ə r m o r i f o t e l n ıi,
Ə n y a v a , ə n x u d b in , m i s g i n d e y ilm i?
1644
1652
K im in a l ç a q d ı r s a x ü l q ü - x i l q o t i ,
İ ş ığ ı g ö r d ü m ü , a r t a r z ü l m o t i .
E l m s i z d o ğ u la n in s a n ta m a ş a E lm i m ə n i m s o y i b ç ə k i l i r b a ş a .
P a x ıllıq , a c g ö z l ü k o n b ö y ü k b ə l a ,
B u d ə r d ə n a d a n la r o lu r m ü b tə la .
1641
1651
Y a la n sö z to x u y a n n o z o r d o n d ü şo r,
Y a la n la ə k iz d ir b u d ü n y a d a şo r.
E l m ə y i y ə l ə n i r ö td ü k c ə illə r ,
S ə n ə ti ö y r ə n ir h e y b irə r-b irə r.
M ə n d ə y a r a ş m a y a n ü ç q ə b a h o t v a r,
F e l i y a m a n o la n d a i m a l ç a la r .
Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - X o ş b ə x t E lb a ş ı,
I n s a n b u d ü n y a y a g ə l i r x a m , n a ş ı.
1666
D ili b a l d a n ş ir in , ü r ə y i a ç ıq ,
M ə h ə b b ə t q a z a n d ı , m ə h ə b b ə t - iş ıq .
1667
A rtıq y a r-y o ld a ş ı, q o h u m - q a r d a ş ı,
T a y - t u ş u o l a n ı n u c a l a r b a ş ı.
1685
1668
İ n s a n q a n a d ta p a r , v a r s a d a y a ğ ı ,
C o ş a r b ə x t b u la ğ ı, s ə r v ə t q a y n a ğ ı .
1686
V a r-d ö v lə t y a r a ş ır a ç ıq s if ə tə ,
1687
0 ’ y e n ə a lə m ə sa çd ı ə trin i,
Ə s la a z a l tm a d ı ə r x i d m ə t i n i .
1688
B ə y b ir d a y a q b il d i o n u ö z ü n ə ,
O n a t a p ş ır ıld ı y a t ı r - x ə z i n ə .
1669
E ş it, n ə l ə r d e m i ş p i r a n i u s ta d :
A q ili d i n l ə y ə n a l a r ü s t ü n a d .
1671
K im in v a r - d ö v l ə t i a ş s a b a ş ı n d a n ,
G ö y l ə r ə q a l d ır d ı, ə z i z l ə y ə r ə k ,
Ə z iz tu tm a s a d a s o l m a d ı ç i ç ə k .
T ə v a z ö a lim ə , m ə rd lik ş ö h rə tə .
1670
S ın a d ı E lb a ş ı c a v a n d o s t u n u ,
B ü tü n i ş l ə r i n d ə d ü z g ö r d ü o n u .
16g9
Ə m a n ə t s a x l a d ı lə l, in c i, m ə r c a n ,
Ə m a n ə t s a x la y a n m ə rd ə c a n q u rb a n .
T ö v a z ö g ö z lə s in y a ra n ış ın d a n .
1672
D ö v lə ti ə lin ə a la n b a h a d ır,
T ə v a z ö g ü c ü n ə s a x la m a lıd ır.
1690
Ö g d ü lm ü ş d ü z l ü k l ə a d - s a n a ç a t d ı ,
E lb a ş ı g ü n b ə g ü n o n u u c a ltd ı .
1673
B ə x t n ə y i a n d ırır - g ü l a ç a n b a ğ ı,
)691
C ü rm ü n ü , c y b in i q o y u b b ir y a n a ,
B ü tü n i ş l ə r in i s a ld ı s a h m a n a .
K ö k ü , r iş ə s id ir q ə lb a ç ıq h ğ ı.
1674
F e li x o ş , m ü l a y i m , k ə m t ə r k i ş i l ə r ,
N u rlu d u r, g ö z o ld ir d ü n y a la r q ə d ə r .
1692
U n u d u b ö z ü n ü b ə y i b ə y b ilə n ,
Z ə rro c ə d ö n m ə d i ö z x id m ə tin d ə n .
1675
N ə q ə d ə r m is g in d ir ö z ü n ü d a r ta n ,
1693
X e y li e h t iy a t lı, k a m il b i r o r ə n ,
D in lə , n ə l o r d e m iş b ir g ü n s i n ə d o n :
1694
K iş iy o y a r a ş ı r q ız ıl v ə g ü m ü ş ,
Ə r k iş i q ız ı l d a n q a t - q a t ü s t ü n m ü ş .
A lim k o la m d e m i ş - d i l l o r ə z b o r i :
G ö zo s ü rm ə e d in d ü z k iş ilə ri.
K ib ir li, x ü d p ə s o n d o n d a n d a n a d a n .
1676
H a m ıy a y a r a ş ır v a r-d ö v lo t, b ü s a t,
A q i l ə ik i q a t , b ə l k ə d o y ü z q a t.
1677
B u n a u y a r g ə lə n b ir b e y ti o x u ,
A ğ ıl k a m a n ı n d a d i l l o n d i r o x u .
1695
1678
M ə g o r y a ra ş ırm ı n a d a n a d ö v lə t?
K a ş a q i lin o l s u n h o r n ö v s o a d o t.
1696
1679
N a d a n ın d ö v l o t i t ə s a d ü f i d i r ,
ı 697 D ü z k i ş i l o r d e m i ş b u n u , q u l a q a s ,
D e m iş : Ə m a n ə t ə x ə y a n o t o lm a z .
A lim d i r d ö v l ə t o ç a t m a ğ a q a d i r .
1680
N a d a n v a r - d ö v lo tlə b ö y ü k o la rm ı?
1698
O r d u d a b ir in c i k i m l ə r f o r q l ə n i r ?
K im in ö z ü d ü z d ü r , n i z a m i d o q iq !
1699
K im d ir v ə s f ə l a y i q ? S ə x a v o t l i l o r ,
T o h q ir o p a x ı lla r , d a r x i s l o t l i l ə r .
Ə lo m li, k o d o r li a d a m l a r n o ç o x ,
A lim o y a r a ş ı r b ö y ü k m o q a m ı .
1681
V a r - d ö v l o t, s ə a d o t ç a t s a n a d a n a ,
V o fa q ılm a y a c a q ö m ü rlü k o n a .
1682
B u f ık r o d o l i l v a r o l i m d ə , d o lil ,
O x u , q ə d r i n i b i l , m ə n a s ı n ı b il.
1700
16X3
U c a ld a r k iş in i d ö v lə t, s ə a d ə t,
noı
D a im n ə s o y ı ğ ı r , a m m a r i z q i y o x .
N a k o s ə ü z tu ts a v a r - d ö v lə t a z -ç o x ,
D ö v lo ti q a m a r l a r , s ə a d o t i y o x .
Q u y u y a , d ə n iz ə , o d a g iro n v a r,
D in c ə lm i r a l ə m i a y a q l a y a n l a r .
T ə b o r r i k g ü n l ə r ə ç a t d ı r a r o lb o t.
1684
Ə Ii d ü z , k ö n lü d ü z ə r k i ş i l ə r ə ,
A z d ı, q u r b a n o l s a n b ə l k o m i n k ə r ə .
1702
D ə y ə r s o b ir in in z ə h m ə t i s ə n ə ,
C ə ld o l, y a r b a ğ r ı n ı , v e r ə v ə z i n ə .
1703
Y e r i p a y -p iy a d a q u la c la y a n la r,
1721
Y a lın ə llə r ilə d a ğ ı ç a p a n v ar.
1704
1722
D o s t u h ə r s m a q d a n ş ə r ə f l ə ç ı x d ı,
E lb a ş ı d o s tu n a f ə x r i l ə b a x d ı .
1723
A l i m n ə s ö y lə m iş , d i n l ə s o n a d ə k ,
N ad an boyun büküb d ü şü n sü n g ərə k .
İ n s a n d ü r lü - d ü r lü ... a d a m a l d a d a n ,
Y o l k ə s ə n , b a s m a ç ı, q a t il, e v ç a p a n .
1724
X id m ə tç i q u lu n a g ö z y e tir ə n b ə y ,
Ə s lin i , n ə s lin i ö y r ə n s in g ə r o k .
B u n la r y e m o k , g e y m ə k , ta m a h ü ç ü n d ü r,
1725
B ə y ə a l n ıa ç ıq g ö r ü n s ə q u lu ,
G ə r ə k a ç s ın o n a y ü k s ə l i ş y o lu .
B u n l a r n a d a n iş i. Ç o x u g ö z ü d a r ,
Q o y u n s ü r ü s ü d ü r c a h il a d a m la r .
1726
B u y o ld a x id m ə tk a r ta p a r e tib a r,
Ö z r iz q i n i y e y o n h a l a l l a r b a ş q a ,
1727
N e c ə d ü r ü s t d e m iş g ö r ü n Y ə ğ m a b ə y F o h m i, fə ra s o ti e llə rə ö r n ə k :
G ə d ik lə r a ş a n la r, q a y a ç a p a n la r,
Y e r q a z a n , d a ş y a ra n , s u ç ıx a ra n la r.
1705
D ö y ü ş d ə q ılı n c d a n z ə r b ə y e y ə n l ə r ,
C a n fə d a q ıla n la r g ö rü n n ə q ə d ə r .
1706
1707
H e y v a n a b ə n z ə y ə n in s a n c ü r b o c ü r .
1708
1709
İ n a n d ı E lb a ş ı, k a m ild i d o s tu ,
P a k ə l l i , d o ğ r u ç u , a d i l d i d o s tu .
B ə y d ə , x id m ə tk a r d a ş ö h r o t q a z a n a r.
T a p m ır A lla h a , ü lf ə to , a ş k a .
1710
D in lə n ə lo r d e y ir d ü n y a la r g o z o n ,
E ş q i tü k o n m o y o n s a n b a ll ı o r o n :
1728
M ə s o l v a r - ç ö rə y i ç ö rə k ç iy ə v e r,
İşi iş b ilə n o - b u n d a d ır x e y ir.
1711
E n d ə r ə d i b i n o , y a q a lx d a ğ a s ə n ,
Q is m o t i n d o n a r tıq y e y o b i l m o z s o n .
1729
T a p ş ı r s a iş in i y a r a m a z la r a ,
B ə y n a ç a r q a la c a q - n a ç a r, a v a ra .
1712
K ö n lü n ü , d i l i n i d ü z s a x l a h o r v a x t ,
G ü n ü n -g ü z o ra n ın k o m o lm a y a c a q .
1730
T a n r ı h a n s ı b o y ə v e r s ə b i r in c i,
Ö n c ə b o x ş e lo y ir y a x ş ı x id m o tç i.
1713
Z ə n g i n l i k i s t o s ə n d a r ı l m a q o ti,
K a m il o l, u c a tu t i n s a n iy y o ti .
1731
K i m i s ə n o z o r d ə n s a lm a q i s t ə s o ,
P is b i r x i d m o t ç i n i v e r ir o ş ə x s o .
1714
D ü n y a y a h ö k m r a n o lm a q is t o s o n ,
1732
B u c a h il ö y lo b i r o c a q ç a t ı r k i,
T ü s t ü y o b ü r ü y ü r tu td u ğ u m ü lk ü .
1733
E lb a ş ı d o s t u n u v ə s f e d ə - e d o ,
V e rd i Ö g d ü lm ü ş o v ə z irliy i d ə .
B ir a z d a y ü k s o l d i b m e h r i b a n c t d i ,
H a q q ı, ə d a l ə t i o ld ə n v c r r n o s o n .
1715
G ö r ü n n ə s ö y l o m i ş b i r o r o ğ lu o r,
A lo m i o d l ilo y e y o n h ü n o r v o r .
1716
Ö z ü n b u d ü n y a d a b ə y l i k is t o s ə n ,
C o s u r o l, s ö z ü n ü m o r d , a ç ıq d e s o n .
1734
1717
S o r u ş , k i m l o r tu tu b d ü n y a ü z ü n ü ,
K im k i, d ü z ta n ıd ıb x a l q a ö z ü n ü .
1735
V erd i y a ra q , g c y im , d a m ğ a d a , a t d a,
S o a d o t im k a n ı, e v d ə , b ü s a t d a .
İ n s a n s o a d o t ə ç a tm a z m ı m o g ə r ,
D ü z o ls a k ö n ü llo r, d ü z o ls a d illo r?
1736
V e rd i tə rifn a m ə , to ş o k k ü rn a m o ,
1718
Y a ln ı z d o ğ r u l u ğ u , in s a n i y y o t i ,
1737
1719
E llo r in ü s tü n d o h ö k m r a n e t d i.
S ö z lo r i s ö z d e y i l, b a lm ış s ə n d e m o .
Ş ü a r c d o n lo rin a ç ılır b o x ti.
1720
Ç a td ı s o a d o t ə Ö g d ü l m ü ş , ç a td ı,
X a l q a m o h o b b o t i q o l - b u d a q a td ı.
H ə l ə s a r a y o h li, m ü la z i m o r lo r ,
C a n f o d a q ıld ı la r , p e ş k ə ş v e r d il o r .
1738
Ə n a m la , tə z im lə g ə ld i ç o x la r ı,
M ü m k ü n m ü u n u tm a q y ü z y a d ig a r ı?
1739
1740
Ö g d ü lm ü ş y ü r ü td ü a d i l s i y a s o t ,
K i ş i y ə n ə v a z i ş , b ö y ü y ə h ö r m o t.
Ə d a lə t d u y ğ u su , tə m k in i, s ə b ri,
1757
Ö z ü n p ə n a h ı m o l, e y p ə r v ə r d i g a r !
P a y la d ı y o x s u l a v a r - d ö v l ə t , d a v a r .
1758
Ö td ü g ü n lə r , a y l a r , s e v in c i s e l- s e l,
B o y a td ı, y a r a td ı, z ə n g i n l ə ş d i e l.
1759
B ə li, ə r k i ş i l e r e lin n a x ş ıd ır ,
Ö l m ə s ə , m in i l l ə r q a l s a y a x ş ıd ır .
1760
Ç a t a r s ə a d ə t ə b ə y y e t i r ə n x a lq ,
X a lq i s ə d ü z l ü k l ə y ü k s ə l ə r a n c a q .
1761
Q a r ı ş ı r t o r p a ğ a y a x ş ı, y a m a n d a ,
B irc ə a d -s a n q a lır b aq i c a h a n d a .
E l d ə n u z a q e td i z ü l m i l ə c ə b r i .
1741
V a r-d ö v lə t, s ə a d ə t, a x ış d ı s e l-s e l,
M ö h k ə m l ə n d i b ə y l i k , ç i ç ə k l ə n d i e l.
1742
A rtd ı s e v ə n lə ri y en i e jd o rin ,
Y ır tıld ı b a y r a ğ ı s e v m ə y ə n l ə r i n .
1743
E lb a ş ı q u r tu ld u v ə s v ə s ə l ə r d o n ,
Z ö v q a ld ı b ə x t i n ə g ü l o n s o h o r d o n .
1744
A n la d ı s ir r in i b u g ə l h a g ə l i n ,
Ü r f a n m o ş ə liy n ı iş o b a ş , o b e y i n .
1745
B u c ü r a r i f l ə r i ö y m ə m o k o lm a z ,
N a d a n ı, ə c l a f ı s ö y m ə m o k o lm a z .
1746
B a r lı b a ğ a b ə n z ə r f ə z i l o t l i l o r ,
1747
S ə a d ə t y a r a ş ır y a ln ız a r i f ə ,
Ü fu n ə t sa ç m a d a d a r x is lo tlilo r.
ELBAŞININ Ö G D ÜLM Ü ŞƏ SUALI
1762
Y a l q ı z o t u r m u ş d u E lb a ş ı b i r g ü n ,
U m s u n d u , d a n x d ı Ö g d ü lm ü ş ü ç ü n .
1763
G ö rü ş d ü lə r.
-
A lim i n q iy m ə ti s ığ m ır t ə r i f o .
174g
S a la m .
- Ə le y k ə s s a la m ,
A ta n ə v a z i ş i g ö r m ə y ə n b a l a m .
S ə n g e t İ la b o y in e ş it s ö z ü n ü ,
E ş its ə g ö z s ü z l ə r ta p a r g ö z ü n ü .
1764
1749
Ş a ir g ö z ə l d e m iş , b u y u r ç i ç o k d o r ,
B e y ti d u y a b i l s ə n m iş k o tr i v e r o r .
T e z g e t d i, a t a n a ta m a r z ı q a l d ın ,
N ə s o h ə r ö y r ə t d i , n e e l m ə d a ld ın .
1765
1750
P is °> n a d a n a y o x , s ə r v o t , s o a d o t,
A lim o , a r if o y a r a ş ır ə l b ə t .
S o n i b ö y ü t m ə y ə ta p m a d ı m a c a l,
N o b i r ö y ü d v e r d i , n ə a ğ ı l, k a m a l.
1766
B ə s n e c o o ld u k i, q a lx ıb b o y a td ın ,
S ə n o t o , k a m a l a , ə q l ə d o ç a td ın ?
17 5 1
1752
D ö v l o t ta b c d o r n ıi n a d a n o l i n d o ?
X e y r , a ş ı b - d a ş a r ü r f a n o l in d o .
A lim a ç ıla r k o n q ız ılg ü l g ib i,
N a d a n s ö n ü b g c d ə r s o y u q k ü l g ib i.
1753
E lb a ş ı q o v u ş d u s o a d ə t i n o ,
H o m d c td i x a l iq in ü l v i y y o t in o .
1754
1755
1767 - Elbaşı, ömrünü kamil vur başa,
No qodər istəsən, o qədər yaşa.
- S ə n s o n e l m i v e r o n , e y u l u T a n r ı,
Ə q l ü ç ü n y a ra td ın s o n s u z lu q la rı.
176g
Ö n c o b ilik v e r d in , s o n r a a z a d l ı q ,
|769
Ç o k m o n i d ü z l ü y ə , o l m a y ı m y a z ıq .
1756
Ö GDÜLM ÜŞÜN ELBAŞIYA CA VA BI
Ö y l ə g ü c l ü c t k i, ö z h o m d ə m i n i ,
B ü tü n m o z lu m la rın ç ə k im q ə m in i,
Tanrı kim ə qılsa lütf, inayət,
Yetor diləyinə, yüksələr əlbət.
Türkcə bir m əsəl var, diqqət yetir bir,
Ağsaqqal dilində gözəl səslonir:
1770 Bayatın fəzlilə yetişir insan,
Tapır diləyini, qazanır ad-san.
1771
T a n rı v e rə n lə ri a lə m ə b ə ş ə r,
N ə q a r a to p r a k l a r , n ə m a v i g ö z l ə r .
1789
E lm ə ö z v a x t ı n d a v e r m ə s ə k ö n ü l,
H ə l ə q ö n ç ə i k ə n s o la r q ız ılg ü l.
1772
M ə d ə d , y a r d ım o ls a u l u T a n r ı d a n ,
H ə r b i r d i l ə y i n ə q o v u ş a r in s a n .
1790
Ö v la d ı e l m ə h l i g ö r m ə k i s t ə y ə n ,
T ə lə s , co c u q ik ə n dü ş ü s tü n ə sə n .
1773
B i r d ə y a d d a s a x la , ə z i z E lb a ş ı,
O ğ u lu b ö y ü d ü r a t a a lq ış ı.
1791
C o c u q y a v a ş - y a v a ş ö y r ə n i r e l m i,
B ə s a l i m ? A l i m l i k f itri d e y i l m i ?
1774
E lb a ş ı ə l v e r d i, q a y ğ ı m a q a l d ı,
T a l e ü z ə g ü ld ü , b a ş ım u e a ld ı.
1775
B ə y lə r d iq q ə tin d ə n y a y ın m a y a n k ə s ,
1792
B iliy i, s ə n ə t i , g ö z ə l x i lq ə ti,
M ə n im s ə y ə n ta p ır h ə r s ə a d ə ti.
1793
S ə n ə t i c a v a n k ə n ö y r ə n i r in s a n ,
S o n ra a lim lik lə q a z a n ır a d -s a n .
1794
B u n a u y ğ u n g ə lir tü rk c ə b ir m ə s ə l:
E lm i z ə r r ə - z ə r r ə m ə n i m s ə , y ü k s ə l .
Ç a ta r m ə t l ə b i n ə , z ə h m ə t i itm ə z .
1776
İn sa n b a ğ k im id ir, b ə y s ö z ü d ə - su ,
S u iç i b b a r v e r m ə k ə n b ö y ü k a r z u .
1777
B ə h rə - b a r y e tirir su iç ə n b a ğ la r,
Ə tr -ə n b ə r , ç iç ə k lə r o n u q u c a q la r.
1795
Ö y r ə n ə n in s a n la r b a ş k ə s ə n o lm a z ,
D a im ö y r ə n s ə d ə z i r v ə y ə ç a tm a z .
1778
B ə y ö z f ə r m a m n ı y a z ı b s a y a x ş ı,
Q u lu n b ə x t i g ü l ə r , u c a l a r b a ş ı.
1796
İ s te d a d , ö y r ə n m ə T a n r ıd a n g ə l ə r ,
Z ə h m ə tlə b ir lə ş s ə q a t-q a t y ü k s ə lə r .
1779
F ə rm a n ın s ö z lə ri o lm a s a y a x ş ı,
Q u lla r q a n a ğ l a y a r , t ö k ə r g ö z y a ş ı.
1797
T a n rı v e r g is id ir fə h m , fə ra s ə t,
F ə r a s ə td ir v e r ə n b iz ə s ə a d ə t.
1780
T a n rıy a c a n a ts ın g ə r ə k a d a m la r,
A ç ı l a r q a p ıla r , T a n r ı o l s a y a r .
1798
1781
T a n r ı, k ə r ə m i l ə ə z i z l ə r q u l u ,
A ç a r q a r ş ıs ın d a m ə r i f ə t y o iu .
1799
1782
Y a l n ı z e lm ə h l i d i r a z a d , b ə x t i y a r ,
Y a ş c a k i ç i k s ə d ə , b ö y ü k s a y ıla r .
1783
E lb a ş ı s o r u ş d u : - B ə s e y h ü n ə r v ə r ,
E lm ə h a n s ı y o l l a y i y ə l ə n i r l ə r ?
1784
İ n s a n t ə b i ə t ə n a l im d o ğ u l u r ,
Y o x s a ö y r ə n d i k c ə k a m a l a d o lu r ?
1785
1786
1800
1787
C ö h v ə rin o ld u m u , b u n d a n s o n ra s ə n ,
H ə r ş e y ə c a n a ts a n ö y r ə n ə c ə k s ə n .
1788
E l m ə y i y ə l ə n ə n a lim d ə o lu r ,
X a lq ü ç ü n , y u r d ü ç ü n b i r d ə d o ğ u lu r .
E lb a ş ı s ö y l ə d i : - D i n l ə d i m s ə n i ,
Y e n ə b i r s ö z ü m v a r , e y lə l m ə d ə n i .
1801
F ə h m in , f ə r a s ə t i n e l m d ə n f ə r q i ,
S ə r h ə d d i h a r d a d ı r , a ç ın b u s ir r i.
1802
A ğ ıl, k ö n ü l v e r s ə ə z ə l d ə n Y ə z d a n ,
E lm in c ö v h ə r i n ə s a h ib o l u r s a n .
İ d r a k s ız ə r l ə r ə ə r d e m ə k ç ə t i n ,
O n l a r la l o ğ l u d u r b ə ş ə r i y y ə t i n .
E L B A Ş IN IN O G D U L M U Ş Ə S U A L I
Ö g d ü l m ü ş d il a ç d ı, a ğ h - h u ş u c ə m :
- B u s ö z ə ə s a s lı c a v a b v e rə c ə m .
H a m ı d a n ü s t ü n d ü r is t e d a d lıla r ,
Y ü z s ə n ə t s a h ib i q o l- q a n a d lıla r .
F o h m in , f ə r a s ə t i n ö z ü n ə d ə n d i r ,
D e y in , h a r d a n g ə l i b , h a r a g e d ə n d i r ?
1803
Ö g d ü lm ü ş s ö y l ə d i : - Ə z i z E lb a ş ı,
Q i y m ə t d ə m a t q o y u r e lm , d a ş - q a ş ı .
1804
F ə ra s ə t m ə k a n ı b a ş b e y in d ə d ir,
B aş b e y in s a h ils iz b ir x ə z in ə d ir.
lg05
H ə s s a s , is t iq a n l ı, s e v im li, ş ə n d ir ,
X i l q ə t i p a k i z ə , işi b ə h r o l i ,
B ü t ü n i n s a n l a r a x e y i r v e r ə n d ir .
İ n s a n ın q o lu n d a z ə n c ird i fə h m i.
M ü d r ik , u z a q g ö r ə n , e n ç ə t i n işi,
T a n r ı b u x o v l a d ı e lm i l ə b i z i B i z i m d ili m iz i, x i l q ə t i m i z i .
1822
lg07
İ d r a k ə h l i ö l m ə z , i d r a k s ı z ö lü ,
G ə l s u la , e y y a z ıq , b u t ə ş n o ç ö l ü .
1823
Ə n ç ə tin d ü y ü n ü aç a b ilə n ə r,
B u l a m q s u l a r ı d u r u ld a n h ü n ə r .
lgog
İn s a n z ü lm ə t b a s a n b ir e v k im id ir,
1824
G ö z l ə r s a ğ ı - s o l u , ö n ü , a r x a n ı,
S e ç ə r iş g ö r m ə y ə ə n d ü r ü s t a m .
lg06
K a m il h ə l l e l ə m ə k o n u n v ə r d iş i .
İ d r a k - m ə ş ə l d i r k i, o n a n u r v e r i r .
1809
N ö v -n ö v y a x ş d ıq la r id ra k d a n g ə lir ,
E lm i s a y ə s i n d ə in s a n y ü k s o l i r .
1825
Q a ç a n ı s a x l a y a r , u ç a n ı tu ta r ,
Y a m a r , s ı n ı q la r ı b a ş - b a ş a ç a ta r .
lgl0
B i z i in s a n e t d i e lm i l ə i d r a k Ə d a l ə t y o l u n u g ö s t ə r ə n ç ır a q .
1826
İ d r a k s ı z h ə m i ş ə q ə m g in , m ü k ə d d ə r ,
- S ə n s i z , id r a k ə h l i , ö lü r ə m ! - d e y ə r .
S ə n id r a k y o lu n u tu t s a n c a h a n d a ,
X ə z in ə ta p a rs a n ö z v a rlığ ın d a .
1827
S ə n d ə n ç a t m a z m ə n ə b i r z ə r r ə , b i r iz ,
E lm s i z n ə id in ? İ lx ıd a b i r a t,
G ö r h a ra y ü k s ə ld in , e y d a d i-b id a d .
1828
lg ı 3
Q o ş u lm a ilx ı y a , s ü r ü n m ə y e r d o ,
C ə h -c ə h v u r, q a n ad ça l şa h z irv ə lə rd ə .
1829
İ d r a k i d r a k l ı y a s ö y lə r : - E ş i m s ə n ,
H ə r iş i m i g ö r ə n c a n g ü n ə ş i m s ə n .
m4
- Y e n ə b i r s ö z ü m v a r - d e d i E lb a ş ı,
E y g ü n ə ş s ifə tlim , y a x ş ıd a n y a x ş ı.
1830
G ö z ə l d i r x i l q ə t i id r a k ə h l i n i n ,
S a f d ı r t ə b i ə t i i d r a k ə h l in in .
lgl5
S ə n m ə n ə id r a k ı n v e r d i n v ə s f i n i ,
1831
lgl6
N e c ə d i r g ö r k ə m i , x ü lq ü , x i l q o t i ,
uc -adu, c ö v h ə r i , y a ş ı, f ı t r ə t i ?
„u
lgl2
S ə n s i z g i r l ə n ə n l ə r Ö lü d ü ş ə k s iz .
Ö lg ü n lə rə c a n sa n , d ils iz lə rə sö z ,
E y z ü lm ə td ə m ə ş ə l, g ö z s ü z lə rə g ö z.
E lm -id ra k ə h lin in h e r ə la m ə ti,
B ir g ö v h ə r ş ö lə s i, z ə r ə la m ə ti.
M ə n b i l m ə k i s t ə r ə m o n u n m o ğ z in i.
1832
D ili, s ö z ü d o ğ r u , d ə r d l i y ə h ə m d ə r d ,
B ü tü n i ş d ə k i l ə r i k a m i l a n ə , m ə r d .
1833
X ü lq ü x o ş , d u y ğ u s u ə n i n c ə d u y ğ u ,
1834
S ə b ir li, s a n b a l l ı , n u r ə f ş a n , m ə t i n ,
Ə n a ğ ır iş lə r d ə n ə l ç ə k ə r ç ə tin .
1835
Ö z ü g ə n c , h ə r f e li , h ə r iş i k a m il,
C a v a n m ə r d l ə r o n a a r z u m ə n d , m a il.
B ü tü n y a x ş ıla ra y o l b a ş la r o n d a n .
1836
B u şe ri d u y m a q d a s ə n x irid a rs a n ,
Ö z ü s a n b a l l ı d ı r , y e r iş i y ü n g ü l ,
H a m ı y a m e h r i b a n , n u r ə f ş a n k ö n ü l.
1837
G ü l a ç a r, b a r v e rə r, h a r a v u r s a ə l,
K i m ə s ö z ü y e t s ə , ç a ğ ır a r : g ə l - g o l .
1838
G ü n ə ş ə y ö n ə lm iş y o lu -y o ru ğ u .
Ö G D Ü L M Ü Ş Ü N E L B A Ş IY A C A V A B I
lg, 7
- X ilq o ti g ö z o l d i r id r a k ə h l i n i n ,
S e v in c i, g ü v ə n c i , ş a d lığ ı m in - m i n .
lglg
lgl9
lg20
Ü z ü i ş ı q lıd ır , y a ş ı ç o x c a v a n ,
A ç ıla r m ə n a s ı , m ə ğ z i n ə v a r s a n .
İşi q o s - q o c a m a n , ö z ü n ö v c a v a n ,
A ç ıl a r m ə n a s ı , m ə ğ z i n ə v a r s a n .
G ə n c liy i - m ə h ə b b ə t , q o c a l ı ğ ı m ə r d ,
Ö z ü b a ş d a n - b a ş a s e v in c , s ə x a v ə t .
lg39
S e v in d i E l b a ş ı , d e d i: - E y h ü ş y a r ,
S ö z ü n d ə e l m - a ğ ıl d ə r y a l a r ı v a r .
1856
C a n y e td i v ü c u d a , b a x d ı, n ə g ö rd ü ,
O n u n h ə r q is m i n i m ö c ü z e g ö r d ü .
lg40
T a n n m m ə n ə v erd i ş a n -ş ə rə f, a d -sa n ,
1857
K ö n ü l x o ş lu ğ u v a r, g ö z x o ş lu ğ u v a r,
B ə s c a n m ü d d ə a s ı, c a n n e y i x o ş la r?
S ə n d ə o n u n m ə n ə ərm a ğ a m sa n .
184L
Ç ə k m is ə n n ə q ə d ə r m ə ş ə q q ə tim i,
T a n r ı ö z ü v e r s in s ə n i n ə h d i n i ,
185g
Ö g d ü lm ü ş s ö y l ə d i : - A h ç ə k ə n k ö n ü l,
N ə y i a r z u l a s a o n u x o ş c a b il.
lg42
M ə n im y ü k lə rim i a ld ın ç iy n in ə .
M ə n d in c ... a m m a d ü ş ü r a ğ ı r l ı q s ə n ə .
1859
Y e r ü z ü n ü g ö r m ə k - g ö z ə x o ş g ə lir,
T a p s a a rz u s u n u k ö n ü l d in c ə lir.
1843
T a n n d a n d ilə rə m q ü w ə t , m ə ta n e t,
1860
B irə -b e ş ö d e rə m h a q q ın ı, ey m ə rd .
1844
S ə n in b u x id m ə tin - q ə h r ə m a n lıq d ır ,
1861
M e h r in e n q i y m ə t l i m e h r i b a n l ı q d ı r .
lg45
Ö G DÜLM ÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI
1846
G ö r ü n n ə l ə r d e m iş x i d m ə t ç i o ğ u l,
B ə y i n i d i n c l i y e q o v u ş d u r a n q u l:
1862
1847
B ə y in d a ğ la r q ə d ə r u c a la r b a ş ı,
M e h r ib a n , m e r d o ls a q u l u , iş d a ş ı.
1863
1848
D ik ə ld e r q ə d d in i b ə y d ə , n ö k ə r d ə X id m ə t o la n y e rd ə , m e h r o la n y e rd ə .
1850
1851
1852
1853
H a m ı n ın b a ş ı n d a e ş q id d ia s ı,
N e d i r b u s e v g i n i n m e ğ z i, m ə n a s ı ?
X id m ə t a lə m in d ə k ä m il, m ü q ə d d ə s ,
Ö zg ə n i d ü şü n e r, ö zü n ü g ü d m e z .
)849
E lb a ş ı s o r u ş d u : - E y z ə k a ə r i,
B ə s n ə d ir s e v g in in n iş a n ə lə r i?
^ a x t ° ^ u r > Ç12 i l ə o ğ la n g ö r ü ş ü r ,
G ö z g ö z ə b a x a n d a q ə lb ə o d d ü şü r.
D ü n y a d a n ə q ə d ə r m a n e ə lə r v ar,
F e q ə t q ə lb ö n ü n d ə m e g ə r b ə n d o la r?
1864
S e v ir m i, s e v m i r m i - b i l m ə k i s t ə s ə ,
K ö n ü l c a v a b v e rs in g ə rə k h ə r k ə s ə .
T a l e b ə y b a ş ı n a s ə p ə r q ız ılg ü l.
lg65
H a n s ı b ə y t a p a r s a b ö y l ə b i r q u lu ,
S a n a r k i, T a n r ın ın b ə x ş i ş i d i r b u .
E ş q in ö z h ü s n ü v a r , ö z d ə s t i - x ə t t i ,
B u x ə tti e k s e d e r y a rm s u rə ti.
1866
Ş a ir b u b a r ə d ə g ö z ə l s ö z d e m iş ,
A l s a ö z ç i y n i n ə m ə ş ə q q ə t i q u l,
Ç o x u n u n q ə lb in d ə b ö y le b ir is tə k ,
Y a ş a y ıb d ü n y a d a g ö r n e q e d ə r b ə y .
E lb a ş ı h ö k m ü n d ə ç i ç e k l ə n d i e l,
D u a la r , a l q ı ş l a r k ü k r ə d i s e l- s e l.
D in lə b u k ə la m ı, e y s ö z ü k iş m iş :
1867
S e v ə n b i r i n s a n ı n ü z ü e ş q o la r ,
D a m ş s a , d il a ç s a s ö z ü e ş q o la r .
186g
S e v ir m i, s e v m i r m i , b i l m ə k is t ə s o n ,
O n u n g ö z lə r in in iç in e b a x s ə n .
O n d a n x ə b e r tu td u n e ç ə d o s t d iy a r ,
Ü z ü n ü g ö r m ə y i a r z u la d ıl a r .
lg54
Y ü k s ə l d i E l b a ş ı , tö r ə s i y a x ş ı,
Gül açdı yurdunun toprağı, daşı.
ELBAŞININ Ö G D Ü LM Ü ŞƏ SUALI
1869
E lb a ş ı s ö y l e d i : - D i n l ə d i m s e n i ,
ı 870
M ə n ə d i q q ə t y e t i r , s ö y l ə g ö r ü m b ir ,
ELBAŞININ Ö G D Ü L M Ü ŞƏ SUALI
1855
E lb a ş ı ç a ğ ı r d ı c a v a n d o s tu n u ,
- D in lo , m o n s ö z d e y i m , s e n e ş i t b u n u .
Y e n ə b ir s ö z ü m v a r, e y le l m ə d ə n i.
Ə n g ə r e k li s ö z ü k im lə r s ö y le y ir?
ÖGDÜLM ÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI
Ö G D ÜLM Ü ŞÜN ELBA ŞIYA C A V A B I
1871
Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - X o ş b ə x t E lb a ş ı,
1884
~ E y x ə ş b ə x t E lb a ş ı - ə h d i m , m u r a d ı m ,
M ə n i m ş ə r ə f ı m d i r q u l l u q ç u a d ım .
B ə y l ə r i n e l m i l ə u c a l ı r b a ş ı.
1872
B ə y l ə r e l m i n ta e ı, e l m ə b a y r a q d a r ,
A v a m q u l s ö z ü n ə h a n s ı lü z u m v a r ?
1885
V e rs ə c a m m d a q u l d e m ə z : ə fsu s!
T ə k i o n u n b ə y i b ə x t i y a r o ls u n .
1873
S o r u ş m a q a s a n d ır , c a v a b s a ç ə t i n ,
C a v a b ın m ə ğ z id ir e lm i q ü d rə tin .
1886
^ ə n ö z b ild iy im i d e y irə m y a lm z ,
Ə g ə r s ə h v i m o ls a b a ğ ı ş la y ım z .
lg74
M ə n i m iş im ç ə tin , s ə n i n k i a s a n ,
S ə n m ə n i x a r e t m ə , e y b ö y ü k in s a n .
BƏYLİYƏ LA YİQ B Ə Y NECƏ O LM ALID IR
ELBAŞININ Ö G D Ü LM Ü ŞƏ CA V A BI
1887
E lb a ş ı s ö y lə d i: - S ö z ü m v a r h ə lə ,
B e y n i m ə o d b a s ıb v e r m ə d ə ş ö lə .
l875
S o ru ş a n la r b ir a z in a d k a r o lu r,
B ilm ə d ik lə rin i so ru şu r, so ru r.
1888
B ö y ü k v a r , k i ç i k v a r, y a x ş ı - y a m a n v a r ,
T a n r ı m ı z y a r a d a n x i l q ə t d i r o n la r .
t876
B u iş ə ə s lin d ə şa d o lm a q g ə rə k ,
H ə r c a v a b a ç ılır b ir x ə z in ə tə k .
1889
S a v a d l ı , s a v a d s ı z , d ö v lə tli, y o x s u l,
A ğ ı l h , a ğ ı ls ız , n a ç a r , g ə d a , q u l...
1890
O n l a r a b a ş ç ı b ə y n a s ıl o l m a h ?
H ö k m ü n d ə n s ə a d ə t h a s il o lm a lı!
18 9 1
Ö y l ə y a ş a s m k i, ç i ç ə k l ə n s i n e l,
A x s ın x ə z i n ə y ə s ə r v ə t i s e l- s e l.
1892
Y u rd, u lu s q o v u ş s u n is tə d iy in ə ,
D ü ş m ə n b o y u n b ü k s ü n , s o n q o y s u n k in ə .
Ö G DÜLM ÜŞÜN ELBA ŞIYA CA V A BI
1877
1878
E y s i y a s ə t ə h l i , b i l i r s ə n k i, s ə n ,
E ş itm ə k ü s tü n d ü r s ö z s ö y lə m ə k d ə n .
S ö z d e y ə n c a n q o y u r s ö z ü n y o lu n d a ,
D in lə y ə n k e r ç ə k ir ə li q o y n u n d a .
1879
A lim k ə la m ı v a r b ə n z ə y ir lə lə !
1893
H ə lə s ö z d e m ə m iş d iq q ə tlə d in lə .
1880
D i n l ə m ə k g ü c ü n ə a l im o l a n v a r ,
1894
Y a y ıl s ın c a h a n a a d ı, ş ö h r ə tı',
Ö l k o y ə s ı ğ m a s ı n v a r ı- d ö v lə ti.
1895
X a lq a i l l ə r b o y u b i r d a y a q o ls u n ,
H ə r ik i d ü n y a d a ü z ü a ğ o ls u n .
G ə v ə z ə , ö z ü n ü n b a ş ın d a n b a s a r.
1881
M ə g ə r ç o x d a n ış a n ta p ır b ir x e y ir?
D in lə m ə k q u la ğ a d in c lik g ə tirir.
1882
D e y i l m ə m i ş b i r s ö z q ı z ı l d ı r x a lis ,
D i l i n d ə n ç ı x d ı m ı s a r ı m i s d i , m is .
1883
X a lq a q a n a d v e rs in d ü z g ü n s iy a s ə t,
O r d u n u s a x l a s m e lm i l ə q ü d r ə t .
ÖGDÜLM ÜŞÜN ELBA ŞIYA CAVABI
E lb a ş ı s ö y l ə d i : - D ü z d e d i n , o ğ u l,
D ö v l ə t k ə m ə r i n i b a ğ l a d ı n , s a ğ o l.
lg96
Ç ə tin s ö z 'lə r s o r u r m ə n d ə n E l b ə y i m ,
S ə n ə h a la l o ls u n rə n c im , ə m ə y im .
1897
B ə y l i y i n iş in i k i m b i l ə r ? B ə y l ə r ,
T ö r ə d ə , n iz a m d a o n la r d a n g ə l ə r .
lg9g
A n a d a n o la n d a b ə y d o ğ u lu r b ə y .
İş g ö rü b ö y r ə n ir, y ü k s ə lir d e m o k .
lg99
T a n rı h a n s ı b ə y ə g ö r f ü rs ə t v e rir:
ÖGDÜLM ÜŞÜN CA VA BI
1914
Ö g d ü lm ü ş ə r b ə y i tu td u a l q ış a :
- E y ə l i y u x a r ı , d in e , a z a d y a ş a .
1915
B ə y liy ə y a ra y ır y a lm z h ü n ə r v ə r ,
A ta s ı b ə y d i r s ə o ğ u l d a b ə y d i r ,
O d a a ta s ıtə k q ü d rə t d e m ə k d ir.
E lm ə k im s u s a y ı r ? F ə r a s ə t l i l ə r ,
O n a a ğ ıl, k ö n ü l, f ə r a s ə t v e r ir .
1900
İ d r a k , q a b i l i y y ə t , is t e d a d , im a n ,
O n a b ə x ş o lu n u r b a ş d a n , b i n a d a n .
M e r g ə n l ə r 1, z ə k a l a r , c ə s u r k i ş i l ə r .
1901
B ə y l i k iş i y a l n ı z b ə y l ə r iş i d ir ,
B u iş b i r u l u s u n y ü k s ə l i ş i d i r .
1916
1902
B u n la rı s ə n m ə n d ə n y a x ş ı b ilirs ə n ,
Ç ü n k i a ta n b ə y d i, ö z ü n d ə b ə y s ə n .
1917
K im b ö y ü k s a y ılır ? S ə x a v ə t l i l ə r .
E L B A Ş IN IN Ö G D U L M U Ş Ə C A V A B I
1918
X a l q a b a ş ç ı o l u r b ə y l ə r e l m ilə ,
S ə a d o t g ə t i r i r o b a y a , e lə .
1919
B ə y a d ı b a ğ l ı d ı r b ilik s ö z ü y l ə ,
O , b i l i k g ə t i r i r d a im ö z ü y l ə .
1920
A ğ ı l l ı , e l m li, h ü n ə r v ə r b ə y i n -
1903
A n la d ı m , s ö z ü n d ə e e y r a n m i ş g i v a r ,
Ə t r i n d ə n m ə s t o lu r ç ö l l ə r , s ə h r a l a r .
1904
İ ş g ö r ə n k i ş i l ə r g ö r ü r iş i n i,
G e n d ə n v a x t d a g ö rü r tə rp o n iş in i.
1921
B u r d a iş g ö r ə n m ə n , g e n d ə n b a x a n s o n ,
M ə n im p is im i d ə y a x ş ı g ö rü rs ə n .
D in lo , n o l ə r d e m iş c ə s u r , h ü n ə r v ə r ,
S ın a q l a r d a n ç ı x m ış , d ü n y a g ö r m ü ş ə r :
1922
B o y g o r ə k z ə k a l ı , c ə s u r , m ə r d o la ,
1905
D ü ş m o n i m ə h v o lu r , g ə l s ə d ə m i n - m i n .
T a k i, to x u n m a y a o n a ş ə r , b ə l a .
1906
E l m ilə , e ş q i l ə y ü k s ə l ə n q ü d r ə t ,
T a n rı b o x ş e lə d i s ə n ə f ə ra s ə t.
1923
1907
Ə d a l ə t h is s in i m ə n i m s ə y i b s ə n ,
M ə n ə x i d m ə t e td in k i ç i k l i y i n d ə n .
F e li, x ü l q ü g ö z o l , s ə n o t ə h l i b ə y ,
A d - s a n q a z a n m a ğ ı b a c a r s ın g ə r ə k .
1924
1908
H ə r iş i ö y r ə n d i n , v a r d ı n m ə ğ z i n ə ,
S ö z ü n lə , iş in lə s a d iq s ə n m o n ə .
Q ır ıb h ə y a t a d lı g ü c l ü a x a r ı,
Y a ln ı z e lm a d a m ı q a l x ır y u x a r ı.
1925
1909
K iş i s a d i q l ə r d ə n s o r a r s ö z ü n ü ,
S a d iq f ə d a q ı l a r s ə n ə ö z ü n ü .
T o x u m u s a ğ l a m s a , p a r t l a d ı r d a ş ı,
T u tu r o r k i ş i l o r y u x a r ı b a ş ı.
1926
1910
U m u d u m s ə n o d ir, ç ü n k i s a d iq s o n ,
S ə n d o n g ö z lə y irə m d ü z c a v a b ı m ə n .
B o y k iş i m ü q o d d o s , s a f o l s u n g o r o k ,
Ü s to lik k i r p i k d o n o d q a p a n , z i r o k .
1911
E ş it, s a d iq k iş i n ə s ö y l ə m i ş , n o :
S ə d a q ə t m e y a rd ır in s a n iy y ə tə .
1912
A r if lə r s a d iq i v ə s f e lə m iş lə r ,
O n a in s a n la rın x a sı d e m iş lə r.
1913
A tm a , b a s b a ğ r ı n a s ə d a q ə t l i n i ,
B ö y l ə d i r z ə k a n ı n , e l m i n to li m i.
1927
C o ld v o c ə s u r g ə r ə k x a l q ın s ə r v o r i ,
O n d a g ö ro b ilə r b ö y ü k iş lə ri.
1928
1929
D in lə , n o l ə r d e m i ş Ö t ü k ə n b ə y i ,
F ə lo y i r a m e d i r s ö z ü n k ö m ə y i .
D ili d ü z , k ö n lü d ü z , x ü lq ü g ö z ə l b o y ,
H a m ıd a n z ə k a l ı , u c a , ə z ə l b o y .
Mergon
snaypcr.
1930
G ö z ü to x , k ö n l ü to x , s ə x a v ə t l i , m ə r d ,
B ə y l ə r z ə k a ə h l i, ə n u l u q ü d r o t.
1948
N e c ə s ə a d ə t m i ş g ö z ə l d a v r a n ış ,
G e y im d ə , y e y i m d ə o n d a n y a r a n m ı ş .
1931
Y a x ş ıh q e tm ə y ə u z u n d u r ə li,
İ s m ə t l i , x o ş ü z lü , h ü n ə r m ə ş ə l i .
1949
K im in y a r a n ış d a n b ə d s ə x i l q ə t i ,
Q o y a l s ı n g ö z ü n ə m in f ə l a k ə t i .
1932
X a l q a h ə y a t o ls a b u c ü r m o t i n l ə r ,
O n d a n e lin f ə x r i ö v l a d l a r tö r o r .
1950
X ilq ə ti, r ə f t a r ı n a q i s o la n la r ,
1933
K i m l ə r s a la b i l i r işi s a h m a n a ?
O k ə s k i, g ü v ə n i r e l m ə , ü r f a n a .
Ö z ü n ü h ə m i ş ə b ə l a y a s a la r .
1951
B ə y s a f o lm a lıd ı r , b ə y m ü t ə f ə k k i r ,
S a f lığ a c a n a t a n ə r m i n l ə r c ə d i r .
1934
X a lq ı e lm a r x a lı d o l a n d ı r ı r b ə y ,
E lm s i z a c iz d ir , b ir h e ç d i r d e m ə k .
1952
Q o r x u h is s i o l u r m ə r d l ə r d ə b i r a z ,
B u d u y ğ u o n la r ı s ın m a ğ a q o y m a z .
1935
K ita b d a n e l ə k i, b ir a z g e n d ü ş o r ,
B ə y in b ə y liy i d ə q ü w ə d o n d ü ş o r.
1953
B ə y k i, m ü t ə f ə k k i r , s a f d il o l m a d ı ,
1936
D ə rd in in d ə v a s ı ü rfa n d ır y e n o ,
Q o v u ş s a ü rfa n a , a rs la n d ır y e n ə .
1954
1937
D ə r d i n ə l o ğ m a n tə k ç a r ə g ə z ə n b ə y ,
S a v a d lı, e l m li, c ə l d o l s u n g o r o k .
1955
1938
K im k i, e l m ə ç a tır , ç i l ç ı r a q o lu r ,
H ə r ik i d ü n y a d a ü z ü a ğ o lu r .
1956
1939
H ə r ik i d ü n y a n ı f ə th e d o n in s a n ,
B ə x tiy a r d o ğ u lu r b a ş d a n -b in a d a n .
B a ta c a q m u r a d ı , b a t a c a q a d ı.
B ə y i n z i n ə t i d i r s ə b r ilə q ə r a r ,
B e l i n d ə k ə m ə r d i b u ik i m e y a r .
Y a ln ız tə fə k k ü rd ə n , e lm d ə n k ö n ıə k !
T a k i, ö z iş i n d ə l ə n g i m ə s i n b o y .
Y a l n ı z id r a k ə h l i iş g ö r s ü n g ə r ə k !
C a h i l g ö z o g i r i r q a r a tik a n t ə k .
1957
B i z ə a q i l g ə r o k , k ö n ü l, g ö z g ə r ə k .
Ə g ə r k ö n ü l y o x sa , g ö z n e y lo y ə c o k ?
1940
Ş a ir b u n i s b ə t l ə d e m iş s ö z ü n ü ,
B u s ö z g ö z s ü z lə rin a ç a r g ö z ü n ü .
1958
E ş it, n ə l ə r d e m iş e l in s ə r d a r ı ,
M o ti n , d ü n y a g ö r m ü ş , k ö n ü l m e m a r ı .
1941
Ə r ə n l o r iç in d ə m ə n ə s ö y l o b ir ,
H a m ı d a n b o x t i y a r o la n ı k i m d i r ?
1959
K im d o v a r s a a ğ ı l, o n u v ə s f c d i n ,
M ə n c ə b ə h r ə a l ıb b ə h r o v e r o n l o r ,
H ə r ik i d ü n y a d a y a ş a r b o x t o v o r .
1960
1942
1943
P a k is o ə x l a q ı , d ü r ü s t s ə iş i,
B ə y i tə r k e l o m o z ta le g ü n o ş i.
" K iş id ir ! " d c y i b ə n a r d ın c a g e d i n .
1961
V a r s a is t c d a d ı, s a v a d ı, e l m i,
O n u n y a m a n ı d a y a x ş ı d e y ilm i?
Ə n b ö y ü k x ə z i n ə a ğ ı ld ır ş ə k s i z ,
A ğ ıl s a h ib in o a l i m d e y i n s iz .
Ə d ə b i, ə rk a m , g ö z o l ə x la q ı,
T a n r ı k i m ə v e r s ə g ü l ə r n ö v r a ğ ı.
1962
1945
B a ş ın d a n t ö k ü l ə r n c m ə t l ə r x a s ı,
İ s t ə r ö z ü y e s i n , is to r p a y l a s ı n .
1963
Y ü n g ü llü k , ç a ş q ı n h q b iz i m ə h v c d i r ,
Ç o x u c a h illiy in n iş a n ə s id ir.
1946
T a n rı b o n d ə s in ə h ə r fo z ilo ti,
V e r i r k i, n u r s a ç s ın x ü l q ü - x i l q o t i .
1964
G ö r m ə , t ə l ə s i k iş k ö n ü l s ü z o lu r ,
B ir q a ş ı q s u d a d a in s a n b o ğ u l u r .
1947
B o y o g ö zo l ə x la q , y ü z s ə n o t g ə rə k ,
T a k i, ç i ç o k l ə n s i n ş o h o r , k ə n d - k ə s o k .
1965
D a im s ə b i r l i o l, s ə b i r - m ü q ə d d ə s ,
1944
Ə lh ə z ə r, d ü ş m ə n d ir y ü n g ü lm ə z a c lıq ,
Ü z ü n q a r a o la r , b e y n i n q a r a n l ı q .
Y a ln ı z i b a d ə t ə y u b a n m a , t ə l o s .
İ s m ə t l i , x o ş s i f ə t , g ö z ü - k ö n l ü to x ,
M ü la y im o lm a ğ ın , in a n , m is li y o x .
J9g4
1966
A y ıq lıq , s i y a s ə t , - b u ik i m e y a r ,
B ə y liy i y a ş a d a n iq ti d a r , v ü q a r !
1967
A z q a la d ü n y a n ı b a s ıb y e s ə d ə ,
D o y m a y a n a c g ö z lə r d u ru r h ə lə d ə.
19g5
D ü şm ə n i x a r e d ə n a y ıq d ö y ü ş ç ü ,
A c g ö z l ü k - a z a r d ı, ç a l ı ş m a ə b ə s ,
19g6
X a lq a k im g ə r ə k d i r ? A y ı q E l b a ş ı ,
B ə y lə r , b ir a y ı q d a n m i n a y ı q y a x ş ı .
19g7
A y ıq lıq - b ə y l ə r i n y ü k s ə l i ş y ö n ü ,
Q a f ıllik b ə y l i y i n k ə s i r k ö k ü n ü .
1988
A y ıq o l, d ü ş m ə n i n b o y n u n u s ı n d ı r ,
A d il o l, ə d l i l ə x a lq ı d o l a n d ı r .
D a ğ ıd ı r ö l k ə n i b a ş ı - b e y n i q a n ,
1968
N ə d e m iş , s ö z ü n d ə d ə r y a l a r g ü c ü :
O n u lə ğ m a n la r d a s a ğ a ld a b ilm ə z .
1969
A c la r y e y ib -iç ə r, a x ırd a d o y a r,
1970
A c g ö z d ə n b ə y o lm a z , g ə d a d ı r , g ə d a ,
D ü n y a n ı d ö rd ə lli q a m a rla s a d a.
1971
K a m i l, m ə r d k i ş i l ə r n u r ü s t ü n ə n u r ,
K a m i lin işi d ə z a v a l s ız o lu r .
19g9
F ik ir , id r a k ə h l i , x i l q ə t l i b i r k ə s ,
1990
A cg ö z b u d ü n y an ı ə ld ə n m i q o y ar?
1972
D ü z y o lu b u r a x ı b ə y r i n i tu ta n .
Ö n e ə z o ra k ıh q , s o n ra c a h illik .
A lç a q ə m ə llə r ə ə l v e r ə b ilm ə z .
1973
T a n r ı k im ə v e r s ə i s m ə t , f ə z i l ə t ,
Ü s tə lik b ə x ş e d ə r v a r - d ö v lə t, iz z ə t.
1974
S a k ın , b ə d ə m ə l d ə n h ə z ə r , e h t iy a t ,
1991
S ı n d ır m a q i s t ə s ə n d ü ş m ə n b o y n u n u ,
A y ıq q u l a ğ ı n l a d i n l ə s ə n o n u .
1992
Y a l n ı z a y ıq b ə y l ə r y ı x a r d ü ş m o n i ,
Q a f ill ik d a ğ ı d ı r y u r d u , ö l k ə n i .
1993
B ə y l ə r q a f ıl o l s a b a ş a g ə l m ə z iş,
B ü rü y o r ö lk ə n i tə n o z z ü l, tə ş v iş .
19 9 4
A y ıq v u r u b - y ı x a r q a f ıl i d a i m ,
Y o x s a q a r t d ü ş m ə n i k i m y a x a l a r , k im ?
E h t i y a t ü s t ü n d ə q u r u lm u ş h ə y a t .
1975
E h tiy a t k ə m ə r d ir b e lin d ə s ə n in ,
Z ü l m ə t d o ç ı r a q d ı r ə l i n d ə s o n in .
1976
V a r lığ ı n p a k i z ə , d ili n d ü z o ls u n ,
X a lq a x c y ir g ə tir, g ü n ə ş in d o ğ su n .
1977
B ə y lə r ö z x a lq ın a e ts ə x ə y a n ə t,
B ə y i y ıx a b i l ə r , g ə z ə r s ə d i m d i k ,
1995
B o y i a y ı q o ls a E l b a ş ı e n m ə z ,
Ə I q a l d ır a n o l s a ç ö k ə r , s e v i n m ə z .
S ə n o n d an g ö z lə m ə x e y ir-b ə rə k ə t.
D ü z k ö n ü l, d ü z o m ə l, p a k i z o x ilq o t ...
B u n s u z q a ç a q d ü ş ə r e ld ə n s ə a d ə t.
1996
1978
D o la n d ı r a b i l m ə z x a lq ı z ü l m k a r ,
X a lq d a z ü lm ü y ı x a n y ı r t ı c ı l ı q v a r .
V ə d ə x ila f b ə y d o n g ö z lə m ə h a ra y ,
Ö m rü n ü z a y e d ə r, g ü n ü n ü a h -v a y .
1997
1979
G ö r n ə d e m iş d i l i m - s ö z ü m ü q o d d o s :
Z ü lm ü n id a r ə s i ç o x s ü r ə b i l m ə z .
B o y n a s ıl o l m a l ı ? Z i r ə n g , m ə r d , a y ıq ,
Y o x s a m in z a v a l a q a t l a ş m a l ı y ı q .
1998
1980
Z ü lm o d - a lo v d u r , q a r s a r t o r p a ğ ı ,
1981
X a lq ı n k ö k l o r i d i r b ir c ü t n u r , iş ı q -
1999
Ə d a lə t s a f s u d u r , g ö y ə r d ə r b a ğ ı.
B iri d ü z s i y a s ə t , b ir i a y ı q l ı q .
1982
A y ıq b ə y d ü ş m ə n i n ə z o r b a ş ı n ı ,
2000
Z ü lm - m ə m l ə k ə t i d a ğ ı d a n tu f a n ,
Ə d a lə t - b a ğ - b o s t a n , d a s t a n , g ü l ü s t a n .
2001
Z a lım v ir a n q o y d u ş ə h ə r i , k ə n d i ,
G ö v h o r ə ç e v i r o r y u r d u n d a ş ın ı.
1983
H a n sı b o y y ü r ü ts ə d ü z g ü n s iy a s ə t,
G ə tir ə r x a lq ın a a ğ g ü n , s o a d ə t.
İ s t ə s ə n ill ə r c ə h ö k m e d ə s ə n ş a d ,
A d il s i y a s ə t l ə x a l q ı n ı u c a lt.
A x ır d a a c q a lıb ç ö l d ə g ə b ə r d i .
2020
Çörəkli kişilər - səxa m ədəni,
Verimlə əskilm ez ağ quşun dəni.
Hər şeydən rəzili sözün palçığı B əyin iş başında yalançılığı.
2021
Əldə qılınc, balta... canda cəsarət,
Sərvət qayğısını çəkərmi heç mərd?
2004
Sözü də, özü də düz olm alı bəy,
Xalqı ona arxa, o, xalqa köm ək.
2022
N ə cür sərvət yığır alim cahangir,
Ordunun hər fəthi bir xəzinədir.
2005
Hər işi xalq üçün dağdan ağır yük,
Yalançı dönükdür, ən böyük dönük.
2023
Elləri tutmağa ordular gərək,
Ordu saxlamağa dövlət, var gərək.
2006
Eşit, nələr demiş vəfalı mətin:
Vəfadır cövhəri insaniyyətin.
2024
Yalnız zəngin eldən pay almaq olar,
Sən adil siyasət apar, ey sərdar!
2007
V əfasız adamlar cəfadır xalqa,
Köpəkdir, zahirən adam olsa da.
2025
Saydığım dörd şertdən biri olmasa,
B əylik bərbad olub, batacaq yasa.
2008
Umma yalançıdan vəfa, ya iman,
Bu söz illər boyu çıxm ış sınaqdan.
2026
Beş şeyi özündən uzaq etsə bey,
Şöhrəti, ad-sanı əskilm əyecək.
2009
Kişi mergən gərək - cəsarətli, mord,
Düşm əni yandıra ondakı qüdrət.
2027
Biri - çaşqınlıqdır, biri acgözlük,
Üçüncü - cahillik, dağdan ağır yük.
2010
Qəhrəman olmalı ordu rəhbəri,
Ta ürəkli etsin ürəksizləri.
2028
Dördüncü - pozğunluq, en böyük bəla,
Beşinci yalandır, bənzəyir yala.
2011
Ürəkli baş olsa ürəksizlərə,
Dönər miİyon könül bir som əndərə.
2029
Bu beş rəzalətdən bəy uzaq gərək,
Onda hökmü, sözü daşdan keçəcək .
2012
M ənim sözlorim ə isbat istosən,
Oxu bu beytimi, ey könlü rövşon:
2030
Pozğunlar aləm in ən bədbəxtidir,
Çünki özgeni də o, bədbext edir.
2013
İtlər ilxısına arslan olsa baş,
Arslana çevrilor it yavaş-yavaş.
2031
Buna uyğun gələn müdrik bir sözü,
Gör necə göstərir şerin güzgüsü:
2014
Arslan sürüsüno başçı olsa it,
Arslan itə dönər, eşit, ey igid.
2032
Pozğunlar köpəkdir, qapağan itdir,
Varlığı, cəm dəyi bir torba ətdir.
2015
Xoşrəftar, mülayim, soxavotli boy,
Xalqına ən böyük köməkdir, kömək.
2033
Pozğunun düşm əndən fərqi var m əgər?
Düşmen ləng edəni pozğun cəld edər.
2016
Şöhrəti kim tapar? Soxavətlilor,
Bu şöhrət dünyaya səadət çilor.
2034
Fatehlik istəsən, xoşbəxt Elbaşı,
Öncə görm əlisən üç işi yaxşı:
2017
Mərdlər axıb gələr, bir ordu olar,
Ordular başçısı bəy də bəxtiyar.
2035
Laləyə dönəndə qılıncında qan,
Dartıb aldığmı paylamalısan.
2018
Bütün sərvətini xalqa paylayan,
Bir mərd bəyan etmiş, gör nodir bəyan:
2036
Dilində hər cüm lə qənd olm alı, qənd,
Sənə bəy də, qul da bənd olm alı, fcond.
2019
Süfron açıq olsun, ərmağamn bol,
Səadət saçmağa hər gün hazır ol.
2037
B əyə qüdrət gərək dava-dalaşda,
Sevilsin, əyləşsin yuxarı başda.
2002
Düz siyasət yapsa bəylər, ağalar,
B əylik əsrlərcə yaşar bəxtiyar.
2003
2038
Gülər üz, şirin söz, xoş, incə rəftar,
Aman, bizim b eyə nasıl yaraşar!
2056
Ortaboy, silahlı, cengə səfərbər,
İşi miyanə tut, ey qüdrətli ər!
Yumşaq, əliaçıq, lətif, rehmdil,
B əy i yerin-göyün yaraşığı bil.
2057
2039
Fitnədən, badədən, m eydən əlhəzər,
Pakizəlik seven mərd ayıq gərek.
Türlü sənətləri bilersə kamil,
N ə qədər evlərdə yandırar qəndil.
2058
2040
B əylər mey içm əyə qurşansa əgər,
Ellər qan-yaş tökər, m em lək ət inlər.
K işilər sərvəti, xalq içrə kamil,
Sevən könülləri etm əzmi m ənzil?
2059
2041
Cahangir bənd olsa eyşe, işretə,
Xalqını uğradar yüz fəlakətə.
Bu cür mərd bəylərə qul olar bəşər,
Sevən ürəyində aləm yerləşər.
2060
2042
İşini görmeson öz vaxtında sən,
Quş gibi uçsan da n eyləyəcəksən ?
B ədsifət, yalançı, lovğa, gözüdar,
Adamlar qoy bizdən uzaq olsunlar.
2061
2043
Alçaqlıq, çaşqınlıq, yüngüllük aşkar,
İnsanı aləm də sergerdan qoyar.
2062
2044
D inlə, nələr demiş telim çi rəhbər Nadanı içkidən çəkindirer ər.
Sən ey boğazımn, nəfsinin qulu,
İçme, yıxar seni bu geda yolu.
Avamla, cahille bağlanan ülfot,
B ə y ə şan gətirm əz, gətirər zillət.
2063
2045
Avam meyxor olsa, yurdu batacaq,
B əy batsa, xalqın da bəxti yatacaq.
Qara - qul qarası, bəy isə ağdır,
Bu fərqlə əbedi yaşayacaqdır.
2064
2046
M ey zahirən şəkər, əslinde zəhər,
Sonu - düşmənçilik, dava-dalaş, şor.
Şöhrətli, yetkin bəy olmaq istəson,
Öz ər m ənliyindən imdad istə sən.
2065
2047
D oli - divanedir məst olan axmaq,
M əstin vaxtımı var iş görə sərvaxt?
Qara işler görsə bəy bu cahanda,
Zülmət rəngi alar özü bir anda.
2066
2048
Eşit, nələr dem iş düşünən bir ər,
Çoxlu sürünöcək nefsinə nökər?
Ortaboy, səsi gur, üzü işıqlı,
B ey gərok cəld, cəsur, yar-yaraşıqh.
2067
2049
Ən vacib işini atıb kenara,
Ən murdar iş görür sərxoş avara.
Nuruna gəlenlər baxsm, vurulsun,
Sevenlər az qala heyranı olsun.
D üşm əne amansız, dosta mehriban,
Hüsnü görən gözo nur bağışlayan...
2068
H om işə m estane, həm işə xumar,
Xalqı düşünm oyə haçan vaxt tapar?
2069
Ən alçaq işlərə meydir yol açan,
Sərxoşdur ən vacib işlərdən qaçan.
Boyca hündür olsa, v ə s f eylom oziz,
Bir az gödək olsa, yaxşı deməriz.
2070
2052
Fəsad olan yerdən var-dövlət gedər,
Fəsadçı bəyliyi pozar, m əhv edor.
Ortaboy, şivorək, enlikürəkli,
Döyüş meydamnda üzlü-ürəkli...
2071
2053
Var-dövlət təm izlik, halallıq istor,
Xoşbəxt ola b ilm əz haram yeyənlor.
Görün, yüz döyüşdən çıxan bir kişi,
N ecə təsvir edir odda bişm işi.
2072
2054
Meyperəst, fəsadçı, alçaq olsa bəy,
El-oba özü də düşgünləşəcek.
Q əzəbli, natəvan, cahil gödəkboy,
B əzən öz qövm ünə toy tutdurur, toy.
2073
2055
Avamın səhvini beylər düzəldər,
Bəy özü büdrəsə, kim əlac edər?
2050
2051
2074
Napakı su ilə pak edir insan,
B əs su iylənərsə, n əy lə yuyasan?
2092
Ölüsən hümməti olmayan insan,
Hər iki dünyada üzüqarasan.
2075
Həkimdir xəstənin gələn üstünə,
H əkim bəs neyləsin özü xəstəsə?
2093
Hümmətlə əkizdir adil siyasət,
Başçı kamilliyi, cürət, qətiyyət.
2076
Xalq üçün öməkdir bəyin rəftarı,
Onun hər addımı, işi, qərarı.
2094
B əy nizam yaradır siyasətilə,
Avama nur saçır fərasətilə.
2077
Hansı yöndədirsə bəyin nizamı,
Xalq görüb-götürür o intizann.
2095
2078
D inlə, sözlərim ə isbat istəsən,
G ərək hər kəlm əyə diqqot verəsən.
2096
2079
Bəylər hansı yolla getsə, əm in ol,
Qulunun keçdiyi yoldur həm ən yol.
2097
Siyasət təzələr köhnə rüzgan,
Yandırıb kül eylər yaramazları.
2080
B əy yaxşısa dövlət, var aşıb-daşar,
Onun qulları da bəxtiyar yaşar.
2098
Dövlət möhkəmlikdə dağ olsun deyə,
İki qüdrət gərək yurda, ölkəyə.
2081
Tamam gərəksizdir kibr, lovğalıq,
Düz yoldan çıxarsan, yazıq bədqıhq.
2099
Orduya zər, gümüş, ənanı verəsən,
Xalqı ədalətlə sevindirəsən.
2082
Təvazö əh lisə xoşbəxtdir, inan:
O bəyin sərvəti aşar başından.
2100
Ədalət ulusu qanadlandırır,
Ənam alan ordu min səddi qırır.
2083
D inlə, nələr demiş fazil bir insan Xalq içrə nüfuzlu, müdrik, qocaman:
2101
Bəydən razı qalsa xalq ilə ordu,
Daim çiçəklənər dərgahı, yurdu.
2084
B əy ki, lovğalanıb dartdı özünü,
Zülm ətə çevirir ağ gündüzünü.
2102
Xalqına ədalət göstərm əsə bəy,
Haqqı qorumasa, sevinm əyəcək.
2085
Kibr ilə ucalan görmədim heç vaxt,
Kəmtərlərin çoxu mayaq, çilçıraq.
2103
Bəyliyin kökünü dağıdır onlar Xalqın ortasına rəxno salanlar.
2086
Kibirdən nə fayda? Könül soyudur,
Kəmtər kişilərsə nur üstüno nur.
2104
Ordu sərvət bulub olm asa dilşad,
Qından çıxm ayacaq qıhnclar, heyhat.
2087
B əy nasıl olm alı? M ülayim , yumşaq,
Y oxsa ümidlərin doğrulmayacaq.
2105
Qıhnc tutan bəyin qolu bükülməz,
Qılıncsız o kimdir? Biçarə bir kəs.
2088
B əy açıq könüllü, munis, mehriban...
K eçə bir çoxunun günahlarından.
2106
Xalqa rəhbər olan bəy vuruşanda,
Xalqa keşik çəkir qılınc, aybalta.
2089
M əhəbbət, sodaqət artacaq ona,
Sadiqlər olacaq qol-budaq ona.
2107
Qıhncla, baltayla düşm əni yıxan,
Cahangir nə dem iş, qulaq as, inan!
2090
Xalqa başçı gərək, b əy ə də hümmət,
Hümmətin rəhnidir m əhəbbot, mürvot.
2108
Ey ölkələr tutan, xalqı saxlayan,
Qafillik zəhərdir, çıxarma yaddan.
2091
Mürvəti, qeyrəti car olsa ərzə,
B əyin boy şikarı çıxacaq düzə.
2109
Yurd qılınc altında çı'çəklənəcək,
Qılınc keşikçisə, xatircəmdi bəy.
Sözümə şahiddir şer, incəsənət,
Harda şahid varsa, ordadır sənət.
Bəylər dərgahmı siyasət bəzər,
Bəylər siyasətlə bir nizam düzər.
2110
Qıhnc tərpənirsə, yağı tərpənm əz,
Qılınc qma girsə, dolanma əbəs.
212g
M ə r d o ls a n , s ə n i n d i r h ə y a t , k a in a t,
O y n a - g ü l, d ö v r a n s ü r , y a ş a y ı b - y a r a t .
2111
Qılınc tutanlara ənam ver, onam,
Özün də şad yaşa, könlündə inam.
2129
Ö ls ə n , o d ü n y a y a h ə l ə u m u d v a r.
T a n r ı y a x ş ıla r a y a x ş ılıq s a n a r .
2112
Bəxtiyar Elbaşı, bu xalq işləri,
Ağırdır, çətindir əzəldən bori.
2130
B ə y l ə r ə e l m - id r a k , f ə z i l ə t g ə r ə k ,
2113
Başçı olmaq çətin... xalq-əzom ətdir,
M əşəqqət üstündən m əşəqqot gəlir.
2131
Rəhm ət gözləyirsən, lən ət deyirlər,
Səfa yox... Cəfası dünyalar qədor.
2132
2115
Hansı yana baxsan dəhşotdi, dohşət,
Bir damla şadlığı boğur yüz m öhnət.
2133
D in lə , n ə l ə r d e m iş e lm ə h l i - z i r ə n g ,
H ə r b e y t i x a lq ü ç ü n r ə n g b ə r ə n g ç ə l ə n g .
2116
Sevənlərin tək-tək... kin bosloyon çox,
Dərdin bol, qomin bol... fərağətin yox.
2134
D o ğ ru -d ü rü st g ə rə k z ə k a v ə tli b ə y ,
D ü n y a y a so s s a lır fə ra s ə tli b ə y .
2117
Könül belə yerdə inamsız olur,
İnamsız ürəklər təşvişlə dolur.
2135
2118
Yolunda xəbər var hor addımbaşı,
Xətərli iş görən yaşarmı yaxşı?
2136
M ə r d , y u m ş a q k ö n ü llü , g ö z ü t o x , a d il,
S u ç la r ı o f v e d ə n , f e li m ö to d il.
2119
Görün fazil kişi nə söyloyir, no,
Hər sözü dürdanə, beyni-xozinə!
2137
Z e h i n d ə , z o k a d a h a m ıd a n ü s tü n ,
S iy a s o ti d ü z g ü n , tö r ə s i d ü z g ü n .
2120
Xalq - bir dağ qalası, xalq boynu qılca,
Ona inanmadıq ömür boyunca.
2138
H a n sı y u rd u n b o y i o ls a b ö y lo c ə ,
O r d a s ə h o r g ü lo r , ə r i y ə r g e c ə .
2139
Y a r a n a r ö lk o d ə x o ş b ə x t , d in c h o y a t,
B u c ü r m o r d k i ş i l o r te z g e d i r , h e y h a t.
2114
2121
2122
Xalqın hər işində min-min xotor var,
Saysız müsibətlor, faciəlor var.
Biri sevinc tapır, mini qom-kodər,
Öz başını yeyon bəylər nə qodər.
2123
Dünyadan kam almaq istosən əgər,
Cəsur ol, bar versin gördüyün işlər.
2124
Dilini, könlünü saxla tortomiz,
Get Tanrı əmrini oziz tut, oziz.
2125
N eyləso qail ol, Tanrıya sığın,
Razı qal, xidm ətdir razı qalmağın.
2126
Xalqa mehriban ol, munis, mehriban,
Yaxşılıq taparsan, xeyirxah olsan.
2127
Xalqa zəror vurma, borəkot gotir,
Dazbaş yamanları dünyadan itir.
S iz ə , a y E lb a ş ı, g ü c - q ü w ə t g ə r ə k .
B u i z z ə t, l ə y a q ə t k i m d ə v a r s a , v a r ,
X a lq o n a b a ş e y ə r , b ə y a d l a n d ır a r .
X a lq a b a ş ç ı o l u r m ə t a n e t l i l ə r ,
X e y r a t, e h s a n v e r ə n s ə x a v ə t l i l ə r .
N e c o g ö z ə l o la r , n e c ə d o y ü k s ə k ,
X a lq a h o y a n o ls a s ə x a v ə tli b ə y .
2140
M o n im b i l d i k l o r i m b u d u r , E lb a ş ı,
D ü ş ü n d o r i n - d ə r i n , d u y y a x ş ı- y a x ş ı.
ELBAŞININ Ö G D Ü LM Ü ŞƏ SU A L l
214J
A n la d ım , m ü k ə m m ə l , g ö z ə l d a n ı ş d ın ,
N ə y a n l ış s ö y l ə d i n , n ə b ir a z ç a ş d m .
2)42
Y en o so ru ş m a h b ir m ə tlə b im v a r,
D u r u ls u n f i k r i m d ə b u la n ıq s u la r .
2143
B ə y in b ö y l ə d i r s ə ə q l i - k ə m a h ,
B ə s o n u n v ə z i r i n a s ı l o lm a lı?
2144
2145
2146
Q ızılla, güm üşlə dolsa xəzino,
V ar-dövlət sığmasa dünya üzünə,
2160
Ə dalət hökmündə çiçək lən sə el,
Ordu ənam alıb kükrəsə sel-sel,
Toxumsuz kişilər napak olurlar,
Onun vəzirlikde nə ölümü var?
2161
Xalq rahatlıq tapsa, ad çıxartsa bəy,
Y axşılıq hər yanda hakimdir, dem ək.
2162
Övladsız kişilər cəfa gətirir,
övladlı sədaqət, vəfa gətirir.
Eşit, nələr demiş tədbirli insan,
Sən tədbir ohlini xalqa başçı san!
2163
Nəsilli kişinin xülqü xoş olur,
Xalqa əl uzadır nur atası nur.
B ə y ə yardım əli uzadan vəzir,
Daim ondan ötrü səadət gozir.
2164
Sonə quş iliyi, bal yedirso də,
Napakın xülqündə zədə var, zədə.
Şübhəsiz, bəylərə vacibdir köm ək,
V əzir yaxşı olsa, dinclik tapar bəy.
N ə qədər səhvləri düzoldir bir-bir,
B əylərin yükünü daşıyır vozir.
2165
İsmətli, gözü tox, or kişi gərək,
İsmotsiz kişilər verərmi çörək?
2166
A cgöz bu dünyanı yesə də doymaz,
Gözütox gərək ki, sərvəto uymaz.
İsmotli insanlar yaxşıdan yaxşı,
Kişilor scçm osi, kişilər başı.
B Ə Y V Ə Z İR I NECƏ O L M A L ID IR
2147
2148
2149
2150
V əzirliyə güclü, müdrik, müqtodir,
Fəhm li, qeyrotli kişi gorəkdir.
2167
2151
Zehni dərin gərək, idrakı doniz,
Tədbiri düşmoni diz çökdürə, diz.
2168
Hor kim ism otliso ona ver işi,
Üz vermo, rədd elə üzlü cakeşi.
2152
İşdə üz ağardan, doğruçu, zirong.
Sovuşa günləri alim ömrü tok.
2169
Dilino doğru söz gəlm oyon alçaq,
Hoyasız, abırsız kölodir ancaq.
2153
Vəzirlik zor işdir - çətindən çətin,
Qüdrətin, qeyrətin, zehnin, zəhm ətin.
2170
Nosihət vermoyən, candan xoşlayan,
Abırlı bir şoxsin dediyini an:
2154
M illətin timsalı bir oğul gərok,
X ilqəti pakizo, rəftarı ipok.
2171
İsmotsiz kişidon hozor, olhozor!
Bulaşıq qanında oqrəblər gəzər.
2155
Zəkavətli nəsil - köklü, əsilli,
Bəhrə, bar gətirən yaxşı nosildi.
2172
Arsızın sifoti m ogor sifotdir?
Moroz vo qorozdir, sümüksüz otdir.
2156
V əzir iman əhli, büllur gibi saf,
Xalqın inandığı, sevdiyi insan.
2173
Abırlı sifotlər işıqdır, işıq,
Şan-şərof m oşoli, yurda yaraşıq.
2157
Kişilər kişisi, mərd, mütofəkkir,
Dordlilor dərmanı loğman demokdir.
2174
Xalqa xeyir verən, işi düz göron,
Vozirin nur yağar mərd çöhrosindon.
Daim ayıq-sayıq, m ülahizəli,
Yamanı yandıran hünər m oşəli.
Hökmü daşdan keçən cürot, ləyaqət,
V əzir bəydon sonra ən ulu qüdrət.
2175
İncəso roftarı, xoşsa xilqoti,
Xcyri şad/andırar bəşəriyyoti.
2176
İşin bayraqdarı dürüst olmasa,
Axsayar boy işi, götürər əsa.
2177
Bəy gərok inansın xidm ətçisinə Düzlüyün, saflığın mərd elçisino.
2158
2159
2178
2179
2180
Camallı, kamallı, müdrik kişilər,
Xalqa xeyir verər dünyalar qədər.
2196
Yumşaq təbiətli, mülayim adam,
Görün nələr deyir şad olmağından:
Kimin işıqhsa, nurlusa üzü,
Qəlbində yaşadır günü, gündüzü.
Yaxşını, yamanı görən bir insan,
Dinlə, nələr deyib çıxm ış sınaqdan:
2197
Yumşaq könüllülər sevir, sevilir,
Daşürək m ətləbə çatmadan ölür.
2198
Mülayim kişilər sürətlə qalxır,
Dağal dağ başına quyudan baxır.
2199
Kimdir vəzirliyo əsil namizəd?
Oxumuş, öyrənmiş, qələm li qüdrət,
2200
Dili də, qolbi də, işi də düzgün,
Namus, vicdan əhli hamıdan üstün...
2181
Qəlbə ayna tutur insan surəti,
Hüsnü günəş olur, pakdı xilqəti.
2182
Təndir bir-birinə içiylə çölü,
İçərisi bağdır, üzü bağ gülü.
2183
Sanbalh, cəlallı, xoşsifət dədo,
Layiqdir şahlığa, vəzirliyə də.
2201
Yaxşını yamandan dürüst ayıran,
Gözütox, işbilon, mehriban insan...
2184
Hesaba, kitaba vurğun bir usta,
Türlü yazılardan xəbərdar olsa,
2202
Şəriəto sadiq, imam kamil,
Büllur kişiləri bir xəzino bil.
2185
Yer tutsa elm də, incəsənətdə,
Yaxşı vəzir çıxar ondan, əlb əttə.
2203
2186
Kitabla, hesabla dürüst iş görər,
Ayı, günü, vaxtı dəqiqləşdiror.
2204
2187
Hesab-kitab özü bir haqq-hesabdır,
Haqq-hesab güdənlor əhli-savabdır.
2205
2188
Kişi güclü gərək... güclü tez ölm əz,
Gücsüzlor dünyada iş görə bilm oz.
2206
İnan, vozir olsa yavuz, yaramaz,
Qarışar boy, goda... ayırmaq olmaz.
2189
Q ü w ət elmdədir, yalnız elm də,
Ə 1 boyda yazının söz m əşəlindo.
2207
Yaxşı vozir ilo qüdrət tapar xalq,
Azad nofos alar, bar veror tornaq.
2190
Hər yazı qüvvətin əlamətidir,
Yazını yaradan ruh qüdrətidir.
2208
Eşit nolor dem iş zokası ümman,
Varlığı clm ilo çırağban insan!
2191
Yazını-pozunu anlamayanlar,
İli, ayı, günü no cür hesablar?
2209
Boyin könlü, dili düz olsa, inan,
Yayınmaz xidmotçi haqqın yolundan.
2192
Alimlər yazını k ə şf etm osəydi,
Hesab öyronməyin çarosi noydi?
2210
Boylor zahm olsa, qaniçən olsa,
Onun xidmət ohli düzolm oz osla.
2193
Holo xolq etmomiş aləmi Tanrı,
Lövhəni, qoləm i yaratmadımı?
2211
Boylor yaxşıdırsa, barı-bohori,
Ənamı yüksoldor xidmotçilori.
2194
Bondosi neynirso, yazır m əloklor,
Tanrım o dünyada yazını boklor.
2212
Ülviso, pak iso bəyin cövhori,
Atar, yaxın qoymaz bodxislotlori.
2195
Yumşaq ol, yumşağın boxti gotirir,
Gördüyü hor işdon gül otri gəlir.
2213
Vardırsa böyləcə fəzilətləri,
Onu vəzifoyə çəkin iroli.
Şaha vozir olsa bu cür adamlar,
Özü do, xalqı da murada çatar.
Bəylorin işləri rastına düşor,
Ölko çiçoklonor, el zənginloşor.
Yaman harda olsa, tapar yamanı,
Yaxşını k ə şf elə, ey yaxşı, tanı.
2214
Y a m a n y a x ş ı ilə b ir lə ş ə b ilm o z ,
D o ğ ru ə y r i ilə g ü lə ş ə b ilm ə z .
2215
2232 Darmadağın etsin qanlı düşməni,
B öylə bir qəhrəman açırmı səni?
Q a y n a y ıb -q a rış m a z g ü n d ü z lə g e c o ,
ORDU BAŞÇISI NECƏ O LM A L I
A ğ s u l a r a l o v a c a n a t s ın n e c ə ?
2216
B ilm ə d ik lə rin i b ilm ə k is tə s ə n ,
G ö r ə n d ə n , b i l ə n d ə n y a r d ım i s t ə s ə n .
2233 Ögdülmüş söylədi: - X oşbəxt Elbaşı,
Zərbən altındadır düşm ənin başı.
2217
H ə r k ə s ö m ü r s ü r ü r öz d ə s to s ilo ,
D ü z s ə n s ə , q o ş u l m a b i r ə y r i f e lə .
2234
Şübhəsiz gorəkdir ordu rəhbəri,
Hökmündə saxlasın qart düşmənləri.
2218
F ik r i m in i s b a t ı b u b e y t i d in lo ,
D ə n v e r ə r , d il t a p a r ö z ü s ə n i n l ə .
2235
Mükomməl, dözümlü bir erkok gorək,
İgid ki, köksündə dağ boyda ürok.
2219
U çan , y ü rü ş y a p a n x ilq ə tlə rə b ax ,
H ə r k ə s ö z ta y ım ta p m a d a a n c a q .
2236 Orduya intizam, nizam gətirmok,
Düşməni mohv etmək ən nəhong əmək
Q a r ış m ır , t e z q a ç ı r y a x ş ı y a m a n d a n ,
2237
Bu işo qəhroman, mülayim, mergon,
Düzü - çörəyi bəl, pak xilqotli, şən,
2221
V ə z ir ö z b ə y in ə g ə n ə ş ə k ç id ir ,
G ə n ə ş ə k ç i ə r l ə r ə l b i r v ə d ilb i r .
2238
Zirong, ayıq-sayıq oğul gərok ki,
Düşmon boğazına girsin dirsəyi.
2222
C a h ilə , a l ç a ğ a q o ş u l m a o s la ,
B u n d a n f u q ə r a d a ç ə k o r d ə rd , b ə la .
2239
Açıq süfrəsinin otrafında cəm ,
Com olsun cosurlar, - böyük bir alom.
2223
B ə y l ə r y a x ı n t u t s a p i s i , n a k o s i,
H ə m ö z a d ı b a ta r, h ə m d o ö lk o s i.
2240
Yetirsin orduya bütün malları,
Çoxalsın dostları, yoldaşı-yarı.
2224
E lb a ş ı, t a p ı l s a b ö y l ə b i r v ə z i r ,
B ə y d ə , f ü q o r a d a y a ş a y a r o lb ir .
2241
Əynindo geyim i, altında atı,
Yarağı mat qoysun yclm iş elatı.
2225
B ə y ç a ta r c a h a n d a h o r m u r a d ı n a ,
2242
Oğlum, qızım deyo yığm asın sorvol,
Bağına bağ suyu, altına dövlot.
2220
T ə rk e t b u q a n u n u , u n u tm a b ir an.
İş i q a n a d q o ş a r q o l - q a n a d ı n a .
2226
X a lq ı z ə n g i n l ə ş o r , g e d o r ir o li,
A r ta r , a ş ı b - d a ş a r x o z i n o l ə r i .
2243
Yığsın, paylasın da var-dövlotini,
Qaynağa çevirsin öz qüdrotini.
2227
Q o c a lm a z , ş ö h r ə t i t u t a r c a h a n ı ,
Ö z ü g e d ə r k ə n d ə q a l a r a d - s a n ı.
2244
Yedirsin, içirsin, paylasın onam,
At, silah... önündə qul, koniz, qulam...
2228
B ilə r , o d ü n y a s ı , b u d ü n y a s ı v a r ,
H o r ik i d ü n y a d a y a ş a r b o x t i y a r .
2245
Y ığışsın başına seçm o igidlor,
Dağda-daşda yatan canfoda mordlor.
E lb a ş ı s ö y d o d i : -
2246
Daşdan od çıxaran ağlı bir ovsun,
Özü dev ürəkli, qeyrətli olsun.
2229
D o r k c l d i m s o n i,
Y a x ş ı s ö z l ə r i n l o a y ı l t d ı n m o n i.
2230
B o s o rd u b a ş ç ıs ı n a s ıl o lm a lı,
K i b a d a g e t m ə s i n b o y i n c o l a lı .
2231
O rd u y a e ş q ilə b a ş ç ıh q e ts in ,
X a ta ç ı x a r m a d a n ə h d i n o y e t s in .
2247 C ongdə kimo qərok ağciyor kişi?
Qanmda gəzdirsin qızıl günoşi.
2248
Üroksiz adamlar pozar ordunu,
Pozulan ordu da mordlər yurdunu.
2249
Vuruşu cəsurlar aparmalıdır,
Düşmətıin başını qoparmalıdır.
2267
Yaxşılara hörmət, yamana nifrət Bundadır qələbə, şöhrət, ləyaqət!
2250
Şübhəsiz, cəbhədə ölüm d ə haqdır,
Tutub bu dünyanı kim qalacaqdır?
2268
Y axşıya yaxşıhq ucaldar səni,
Sevincin bilərsən mərd sevincini.
2251
Eşit nələr demiş devürək bir ər,
Ölümü, düşməni tapdayan hünor.
2269
Qulun olar, sənə ağ günlər dilər,
Feyzini, lütfünü görən kişilər.
2252
Heç vaxt əbəs ölmür cəsur bir insan,
Görüb qart düşməni neçin qorxasan?
2270
D inlo, bu barədə nə söyləm işlər,
Beyti dork eləsən qanına işlər!
2253
Düşmənin başında qasırğa ol, vur!
Anla, yoxsa ocol, ölüm də yoxdur.
2271
M ərdlər yaxşılığın quludur, qulu,
Sən get, yaxşılıq et, aç bu haqq yolu.
2254
Ar-namus uğrunda döyüş m üqoddos,
Mərd əzər düşməni, qisasdan dönm oz.
2272
YJytn ki bayraq etmiş insaniyyəti,
Son do göstor ona insan ülfəti.
2255
Ar-namus güdonlor cəbhədo coşar,
Arsızlar tülkü tok sivişib qaçar.
2273
Başçı gərək bəzən qıy vura bilsin,
Düşm on görünəndə tor qura bilsin.
2256
Bəzən igidləşir qovğada qorxaq,
Özünü öldürür mərdliyo dustaq.
2274
Congdo şir biləkli, aslan ürəkli,
Mərd gərək... gözündo düşm ənin şokli...
2257
Ar-namus əhlidir dcvürəklilor,
Ölsə də, namusu uğrunda ölər.
2275
Donuz tək hücumçu, qurd gibi cosur,
Öküz tok qisascıl, ayıtək fondgir.
2258
Könlün açıq olsun, xilqotin tom iz,
Bu halda xalq istər... sevilərsiniz.
2276
Q ızıl tülkü təki usta, hiylogər,
Bir qara nor gibi kinli, hünorvor.
2259
Qəlblərə od salır xoşsifot insan,
Naqqallar, cahillor çəkinir ondan.
2277
Ala qarğa gibi ayıq-sayıq, şon,
Qaya quzğunutok uzağı göron.
2260
Ordunun başçısı dartsa özünü,
Yağı qaraldacaq ağ gundüzünü.
Kibr, qürur əhli qoflətdo qalar,
Ya vaxtsız gəbəror, ya borbad olar.
2278
Cosarotdo arslan, coldlikdo qaplan,
G ccolor ana tok uyğusuz qalan...
2279
Kim do bu sifətlor çəm lonm iş olsa,
Başçıdır... haqqı var bu adı alsa.
2262
Mərd, igid, sanballı, xoşsifot biror,
Gec-tez şöhrot tapar dünyalar qodor.
2280
İntiqam alaraq düşməni ozon,
Darmadağın cdon, əzm ino ohson!
2263
Amansız olmalı oclafa qarşı,
Yaxşılar gün görsün bir az da yaxşı.
2281
Daim sufron açıq, duz-çöroyin bol...
Zofor ordusuna buyur, başçı ol!
2264
Ordunu yüksoldir düzgün siyasot,
Gözləro nur verir, qolbloro q ü w o t.
2282
K öhlonin, geyim in yaraşır sono,
Çoxları mehmandır açıq süfrono.
2265
Orduya can verir əmro itaot,
Itaət - duz-çörok, cürot, ləyaqot.
2283
Hoyat cövhəridir şərbətin, aşın,
Dinlo, nələr deyir İla qardaşın:
2266
Başsız, pozğun olsa hər hansı ordu,
Onu öz içindon yeyəcok qurdu.
2284
Ad almaq istosən duz-çörək yedir,
Ö lm ozlik istəsən, m ilyon qolbə gir.
2261
2285
Duz-əörək verənlər bilirlər yəqin:
Səxavət rəmzidir insaniyyətin.
2286
Böyüklük istəsən geniş sufrə aç,
Ömür-gün diləsən, min nem əti saç!
2287
Vəzirə bir sıra xislətlər gərək,
Gizgilər çək ə ki, iş getm əyo ləng.
2288
Sözü dürüst ola, feli düz, rəvan,
İtirər inamı, danışsa yalan.
2289
Daim süfrə aça, səxavət saça,
Paxıldan, nakəsdən cəld uzaqlaşa.
2290
Cəngdə cəsarətli, qeyzi dipdiri,
Düşmən tez öldürür ağciyərləri.
2291
Məkri, hiyləni də bacara az-çox,
Arslanı öldürür qəfıl d əyən ox.
2292
Hücuma qaldıra lazım gələn d ə,
Dönə ağ bayrağa ordu önündə.
2293
Olsa bu görkəmdə ordu başçısı,
Düşmən dağ da olsa qalar dam cısı.
2294
Qolu qılınc olar, qılıncı uzun,
Dönər şöhrətinə yurdun, ulusun.
2295
Dəxli yox... od yağa, boran-qar yağa,
Tab edər aclığa, yuxusuzluğa.
2296
Yaraqlı-yasaqlı, köhlonli, məğrur,
At üstə kişilər bir də doğulur.
2297
Nöqsandır ordunun böyüklüyü do,
Çoxu başsız qalır hücum çokəndo.
2298
Baxdıq, ordu gördük on iki rninlik,
Ona ordu dedik, çoxdur demodik.
2299
Görün nolor demiş congçi hünorvor,
- M ənə dörd min kişi döyüşdo yetər.
2300
Ordu yayğın olsa tez çökor yoqin,
Onu sağ-salamat saxlamaq çotin.
2301
Şöhrətli, cürətli igid nə söylor:
İgidsə, basılmaz silahlı ləşgor.
2302
Aləm o səs salan congi no dcmiş:
- Sayca çox ordunu ü stələ, - dem iş.
2303
Seçm ə kişilər ver, böyük ordu yox,
Silahlı əsgər ver, dönük ordu yox!
2304
N izam sız ordudan nizamlı əsgər,
Qat-qat cəsur olur, qat-qat mötəbər.
2305
Başçı cəngdə gərək ley gibi ensin,
Vuran oğullarla əhatələnsin.
2306
Gözdo-qulaqda ol, seç vurhavurda,
K əşfıyyat əhlini, avanqardı da.
2307
Ön q ü w ə çatınca kəşfıyyatçıya,
Düşm əni elə vur, qoparsm qıyya.
2308
Ordunu hazırla, keşikçilər seç,
N ə çox arxada qal, nə iroli keç.
2309
Keşikçi düzməkdə mahir olmalı,
Qərargah qurmağa qadir olmalı.
2310
Bayraqdar gizlətsin öz nəqşəsini,
Zorboçi hifz etsin dev zərbəsini.
2311
Tutsun əsas hissə ən möhkəm yeri,
Uzaqlaşdırmasın, yığsın əsgəri.
2312
Dayan ayıq-sayıq, qafil olma heç,
Ə gər qafıl olsan başından vaz keç!
2313
Qaldırıb ön səfı, yanaş düşməno,
G öz qoy ota, suya, çölə-çəm əno.
2314
M öhkom lən ordaca, döym ə düşmoni,
Azm ısan, çoxmusan, görmosin səni.
2315
Elo ki, borkidin, dil almaq gərək,
Düşmonin halını anlamaq gərok.
2316
"Dili" öyrondinmi, işə cold giriş,
Düşmonin boynunu sındırmaqdır iş.
2317
Keşik sayıqlığı buna deyorlər,
Congdə kim sayıqsa, odur hünorvor.
2318
Sənin yol vəsiqən - ayıq bəy sözü:
Silahlan, şir gibi şadlandır bizi.
2319
Düşm əni yıxm ağa iki silah var,
Bu iki yaraqla düşmənin batar.
2320
Ən qəvi düşməni m əhv edir hiylə,
H iylə qur, düşməni qamna bolo.
2321
Keşik və sayıqlıq - ikinci yaraq,
Hər kinı keşikdəsə basılm ayacaq.
2339
Düşmən cən g yerinə yaxınlaşanda,
Səngərdən sıçrasın mərdlər bir anda.
Ayıq-sayıq duran keşikçi yəqin,
Qıracaq boynunu qafıl düşm ənin.
2340
2322
ə w ə l uzaqdan oxla vuruşmaq,
Yaxında süngüyə ə l atmaq ancaq!
Düşmən ərdusu çox... səninkisə az...
Qorxma, atıl cən gə... qayıtmaq olm az.
2341
2323
Aybalta, qıhnc da qoy düşsün işə,
Yaxala, m əhv elə dımaqla, dişlə!
Çarpışmaq imkanı vardırsa, çarpış,
Yoxsa zireh geyin, belindən yapış.
2342
2324
Çəkilmə, düşm əno arxa çevirm ə,
Vur, vur, ölüncə vur! G irəvə vermə!
2325
Yatsın, ver yuxuya, hücum et g e c ə ,
Azmısan, çoxmusan hardan b iləcək ?
2343 N ə söylər cənglərdə bərkimiş əsgər:
Səbr et, səbrin ilə düşm ən yenilər.
2326
Əgər hücum üçün tapmasan q ü w ə ,
Onda elçi göndər, gazan girəvə.
2327
Dost ol üzəvari, görlə ehtiyat,
Döyüşdə çaşmamaq vacibdi qat-qat.
2344 Gəlin, qız şadlanar toy gərdəyində,
Qəhrəman döyüşdə "qan-qan!" deyəndə.
2345 Mərdlor at oynadar, nərildər nər-nər,
Düşməni ram edər, əsir götürər.
2328
2329
Sülhdən kar aşmasa, qəsd etsə düşm ən,
Vuruşmaq istəsə, qaçma önündən.
Yubanma, ordu çək, cən gə cəsur get,
Köhlən ver, ənam ver, mərdləri v ə s f ct.
2330
Yubansan, sirrini düşm ən b iləcək ,
Üstünə qasırğa, tufan gələcək .
2331
Dinlə nələr demiş, qırıb sədləri,
Düşməni m əhv edən döyüş əsgori:
2332
Sınanmamış düşmən h ə lə çox uzaq,
Sınansa, hökmünə göz alışacaq.
2333
Başında tufan ol, gizlət nəqşəni,
Yubansan, döyüşdə yenəcok səni.
2334
Bir bölük qoşunu pusquda saxla,
Yürü oxçulardan azca qabaqda.
2335
Köhlənbaz, bahadır cəngavərləri,
Ön qatara qoy ki, güdsün əsgəri.
2336
Köhlənbaz, sınanmış təcrübəlilər,
Həm tədbirli olur, həm də hünərvər.
2337
Döyüşə can atır yeniyetm olər,
Lakin leysan g əlsə, odları sönər.
2338
Gərək sağda-solda, arxada, öndə,
Seçm ələr dayansın döyüş gedəndə.
2346 Yağını gördümü, coşar qeyrəti,
Əzər, özgəsinə verməz növbəti.
2347 Düşmənin başında at oynadan ər,
Döyüşdə ya ölər, ya qalib gələr.
2348
Atılar vuruşa min bir camyla,
Qızardar üzünü düşmən qanıyla.
2349 Qızarar qalxanı, zirehi, atı,
Al-yaştl boyanar silah büsatı.
2350 At salıb qəsd etsə düşm ənin sənə,
Tab et, dal çevirmə, zorbə vur yeno.
2351
Qaçsa, vermo aman, arxadan izlə,
Seyr etmo, toqib et qaynar qeyz ilo.
2352 Bir yerdo durmasa, get, sürotlo get,
Qoyma əsir ala, onu əsir et!
2353
Düşmon ordusunu dağıdan mordlor,
N əfos dorib onu tamam m əhv edor.
2354 Düşmon uzaqlaşsa, sən getm ə, dayan,
Çünki yorularsan qayıdan zaman.
2355 Çıxmazda ölüm ə üz tutur düşmon,
Ölürsə üz-üzə neçin gələsən ?
2356 Qafıl olmayanlar çattr əhdinə,
Qafıl ölüb gedir su içəndə də.
2357
Ehtiyat gərəkdir bu yerdə, gülüm,
Ehtiyatsız olsan, labüddür ölüm.
2375
2358
M ənə hikmət açdı sınanmış bir or,
Sınanmış kişinin hər sözü gövhər:
2376
2359
Düşm ən uzaqlaşsa, təqib etm ə son,
Qayıtsa, bəlko də kötək yeyorson.
2377
2360
Düşm ən dağılm ışsa, cəm ola bilm oz,
Odu su söndürsə, bir də dirilmoz.
2378
2361
Çıxmaza düşənlər mərd ölüm dilər,
Ölüm istəyənlər öldürüb-ölər.
2379 Bəli, yaxşı vəzir, yaxud sərkərdə,
Gərək bəxtə dönsün təxt olan yerdə.
2362
Ənam, ormağan ver iş göronloro,
Zər alıb minnotdar olsun zorgoro.
2380
2363
Mərdə halal olsun ənam, ərmağan,
Təki sevsin səni ərmağan alan.
2381
2364
Yamam v ə s f etsən o, yaxşılaşar,
Yaxşını v ə s f etsən, bir az da coşar.
2382
S ə r k ə r d ə - b ir a lə m , v ə z ir - b ir a lə m ,
B i r i q ılı n c t u tu r , o b ir i q ə l ə m .
2365
Boğar arslanı da ənam alsa mərd,
At qızılquş olar, üstündə xəlot.
2383
X a l q ı n c i lo v u n u ik i ə l tu tu r ,
İ k is i b i r o ls a , n u r ü s t ü n ə n u r!
Görsən yaralanıb, m əlhəm ver ona,
Əsir düşsə, pul bas, qaytar yurduna.
Dəfn elə hörm ətlə, ölonlər olsa,
Baş çək övladına, unutma əsla.
2384
M ə r d l ə r i n m ə r d i b il o n u n l a b u n u ,
H an sı baş ə y m ə sə v u rd u r b o y n u n u !
2385
H a n s ı x e y i r v e r s ə , x e y i r x a h ı o l,
Z o r ə r v e r s ə b ir i, o n a y a ğ ı o l.
2366
2367
Q ız ıl- g ü m ü ş s a ç ıb s a f to x u m ə k s ə n ,
Q ız ıl f ə d a i l ə r k ə ş f e d ə c ə k s ə n .
H ə m ə n ü ç s i f ə t d i r h ə r ş e y in b a ş ı,
Q u lu , q a r a v a ş ı g ö r y a x ş ı- y a x ş ı.
B ə y ta p s a b u s a y a q o r d u b a ş ç ıs ı ,
İş i r ə v a c ta p a r , q a l m a z q a y ğ ıs ı.
O r d u b a ş ç ıs ı d a d u y a r if tix a r ,
B i l ə r k i, b a ş ı n d a q e y r ə t ta c ı v a r .
O n d a b ə y q o v u şa r d ilə k lə rin ə ,
Ə r z in g ü c ü a x a r b i l ə k l ə r i n ə .
Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - X o ş b ə x t E lb a ş ı,
B u ik i s ə n ə t i d u y y a x ş ı- y a x ş ı.
2368
Döyüşçü ruhlanar, şad olar onda,
Qoyar canını da sənin yolunda.
23g6
B ə y k i m d i r a l ə m d ə - x a l q ı n b a ş ç ıs ı ,
B u ik i x i d m ə t ç i - h a q q ı n b a ş ç ıs ı.
2369
İsti söz, açıq üz, ənam -soxavət,
Ucaldır insanı bu üç fəzilət.
23g7
O n l a r d ı r m i l l ə t ə q o l- q a n a d v e r o n ,
B ə y liy ə b o rə k ə t, h ə la v ə t v erə n .
2370
Ucalsan, çoxları qul olar sana,
Uğrunda atılar oda, leysana.
2388
Bu beytə fıkir ver, yaxşı düşün sən,
Şah beyti üstün bil min xəzinədon.
2389
İlıq söz, açıq üz, səxavot göstər,
Toplansın başına səni sevonlor.
2 3 90
2371
2372
2373
Qızılla, güm üşlə gedib qul alma,
Yetər bu üç sifət, ey mərd üloma!
2374
Ordu başçısında bu sifot gorok,
Səxavot, cəsarot, ozom ət gərok.
A lim g ö r n ə d e y i r , a r a ş d ır , a r a ,
Q a z m a q h p lo v d u r, ü s tü n d ə q a ra .
B i r y u r d u q ı l ı n c l a tu ts a n d a tə k s o n ,
Q ə lo m in o lm a s a n e y lə y ə c o k s o n ?
Q ılın c ın h ö k m ü n d ə q a n q o r x u s u v a r ,
F ə g ə t q ə l o m d ə d i r ə s l iq tid a r .
2391
S ə n q ılı n c g ü c ü n ə v u r s a n d a q a p a z ,
O n u u z u n m ü d d ə t s a x l a m a q o lm a z .
2392
Ə n q u d r ə t l i f a te h y a l n ız q ə l ə m d i r ,
Q ə l ə m s i z , q i s m ə t i n a h d ı r , o lo m d i r .
2393
2394
B ild iy im b u n l a r d ı r , x o ş b ə x t E l b a ş ı ,
S o rd u n , b e y a n e td im b ə l k ə d ə y a x ş ı.
2410 Cam sulu kişi pula pul dem əz,
Elmə sahib olsa, zirvədən enm əz.
E lb a ş ı s ö y lə d i: - A n l a d ı m s ə n i ,
24U
Ürəyi, idrakı dərya bir kişi,
Görün nasıl öyür elm oyrənmişi:
2412
B əy işi görməyə elm əh li gərək,
Cahil, nadan kimdir? Y oluq bir köpək.
2413
Kimdə ki, clmdən yoxdur bir əsər,
Çoxdan gəbərmişdir, olsa da bir nər.
Yalnız öz elm ilə ucalır insan,
Elm siz gədanı guru kötük san.
Y e n ə b ir so rğ u m v a r, e y lə l m ə d ə n i.
2395
S ə n H a c ib ü s t ü n ə m ə n ə b i l g i v e r ,
N a s ıl o lm a lıd ı r , d a n ı ş y e r b ə y e r .
2396
B ir H a c ib g ə r ə k k i, h a c i b l ə r b a ş ı T a x tm k e ş ik ç i s i, ə d l i n n ə q q a ş ı !
2397
B ə y liy i n u ğ r u n d a c a n f ə d a b i r ə r ,
A ç ıb b i r c ə - b i r c ə m ə ğ z i n i g ö s t ə r .
HACİB NE C Ə O LM A L ID IR
2398
- Y ü z y a ş a , m in y a ş a , x o ş b ə x t E lb a ş ı,
2414
2415
Bom boş müqəvvadır elm siz adam,
Elm əhli yüksəkdir göydən, səmadan.
2416
İldırım hökmüylə şəri yarmasan,
Min-bir günahından qurtularmısan?
24)7
Nicatın - zehinli, zirəng olmağın,
Xalqına xidmətdə nəhəng olmağın!
2418
M eyvəsiz ağacdır zehinsiz gəda,
Aclara, lütlərə səndən nə fayda?
Zchinli qucaqlar iki dünyam,
Qazanar hor şeyi - şöhrəti, şam.
Ö lk ə b i r ü z ü k d ü r , s ə n o n u n q a ş ı .
2399
H a c ib s o n d ə r ə c ə s a f o l s u n g ə r ə k ,
D o ğ r u ç u , d ö z ü m lü , m ə ğ r u r , d i z i b ə r k .
2400
F e li d ü z , x ü l q ü x o ş , z a t ı t o m i z , p a k ,
X a lq a x e y i r v e r ə n a y g ü n b i r id r a k .
2419
2401
Ö z ü d ə s a f o la r , s a f i s ə z a tı,
B ə h r ə m ə n d e l ə y ə r e l i- e la tı.
2402
Y ax şı k iş ilə r d ə n y a x ş ılıq g ə lə r , G e y im , y e m ə k - i ç m ə k , ə n a m ç o x g ə l o r .
2420
Zehin, zoka əhli əsil kişidir,
Xalqın ruh atoşi, can günoşidir.
2403
F e li d ü z g ü n o ls a , s ö z ü n ü d i n l ə r ,
S ö z d i n l ə y ə n k iş i s a f l ı q d a g ö v h ə r .
2421
Nurani çöhrosi saqqalsız, təm iz,
Laçın ozom ətli, hamıya oziz.
İ s m ə t li, to x g ö z lü , m ü l a y i m H a c i b . . .
2422
Gctdimi-goldimi azca yaxına,
Mordliyi nur saça boy-buxununa.
2423
Yalnız mərdlərindir hörmot, ozom ət,
Yalnız sanballıya verilir qiymot.
Kimlor bu aləm də sevir-sevilir Feli düz, işi pak, mərd m ütəfəkkir.
2404
H a c ib k i, h ə r ş e y i b i l m ə s i v a c i b .
2405
G ö z ü to x k i ş i l ə r r u ş v ə t g ö t ü r m ə z ,
D ərh al g ö zd ə n d ü şü r rü ş v ə t a la n k əs.
2424
2406
V a rm ı r ü ş v ə tx o ru n n a m u s u , a rı?
R ü ş v ə t b ə r b a d e d ir a b a d lıq la rı.
2407
H a c ib m ü t ə f ə k k i r , i s m ə t l i , t o m i z ,
O la r s a , te z d o l a r b o ş x ə z i n ə m i z .
2425 Ö zgələr qəm ini yeyə bilm əsən,
Yaxşı olmağını əfsanə bil sən.
2408
Y e r s iz iş tu t a r m ı q ə z ə b l i k i m s ə ?
Q ə h r-q ə z ə b sa ç m a z , ə l v e r m ə z p is ə .
2426 Xalqla üz-üzədir həm işo Hacib,
Üzünün nurani olması vacib!
2409
A ğ g ü n ə t e z ç ı x ır z ə r i f k i ş i l ə r ,
2427 Gözlər işıq alsın gərək üzündon,
Canlar ruzu tapsın təbəssüm ündon.
B i r c ə m ü lk ü o ls a , T a n r ı b e ş e l ə r .
2428
A lim n ə l ə r d e m iş g ö r o n a d a i r :
İ n s a n ın g ö r k ə m i ə s l ə s ə r d i r .
2429
B ir c ü t g ö z s u i ç i r m ə r d ç ö h r ə s i n d ə n ,
Ə y il, s ə n d ə n u ş e t n u r ç e ş m ə s i n d ə n .
2446 Haciblik sənəti ən incə xidmət,
Düşünsən anlarsan bunu, nəhayət.
2447
Hacib, arxasında mərdlər, mətinlər,
Xalq önündə gedən öndərdi, öndər.
2430
N u ra n i ç ö h rə y ə e ş q ilə b a x s a n ,
O g ü n a ğ b ə x tin i s ə n ta p a c a q s a n .
244g
2431
A ğ ıllı, k a m a ll ı, a ç ı q k ö n ü l l ü ,
İn sa n n ə z ə r im d ə b ir q ız ılg ü ld ü .
Dinlə, nə hikmətdir şairin sözü Axsağın ayağı, gözsüzün gözü.
2449
2432
K a m i llə r u n u t m u r v e r d i y i v ə d i ,
Hacibin dünyada varı, dövləti,
Heç bilsən nələrdir - on fəziləti.
2450
İti göz, sa f könül, həssas qulaq, dil,
Ü z nuru, qamət, iş, elm , idrak, pak əl.
2451
Yaşasın Elbaşı - özü, sözü dürr,
Hacib öz bəyinin görən gözüdür.
2452
Qanunu, qaydası, iş nizamı var,
Varsa tez açılar önündə yollar.
Buna uyğun golir bir alim sözü,
Q oy könül verənlor dork etsin özü!
Böyükdür, uludur haciblik işi,
Görür böylə işi yalnız ər kişi.
C a h ill ə r a n a r m ı d e d i y i n ə d i ?
2433
H u ş s u z la r a l ə m d ə iş g ö r ə b i l m ə z ,
A ld ığ ı n ə f ə s d ə ə b ə s d i , ə b ə s .
2434
H u ş s u z la r iç i b o ş , q u r u m ü q ə w a ,
K ö n ü l s a h ib lə ri -
g ü n əş, su , hava!
2435
Y o x s u la , y e t i m ə , d u l a ə l t u t a n ,
İ n s a n id r a k ə h l i , ə z i z , m e h r i b a n !
2453
2436
Q a n u n k e ş ik ç i s i, z ı r ə n g , ç e v i k , m ə r d ,
H a c ib y e r ü z ü n d ə ə n g ü c l ü x i l q ə t !
2454
2437
B ö y ü k d ü r, h a m ıy a k iç ik lik e d ə r ,
Ö z ü ç o x m ü l a y i m , d ili q ə n d , ş ə k ə r .
2438
2439
H a c ib in n u r s a ç s ı n g ə r ə k s u r ə t i ,
P a k , in c ə x i l q ə t i , i n s a n i y y ə t i .
D in lə n ə l ə r d e m iş a r l ı a r s ız a :
K ö n lü n ü k i ç i k tu t, d i l i n i q ıs a .
2455
Böyüyü, kiçiyi yoxdur bu işin,
B oyliyə xidmotdir sənin günoşin.
2456
Katib, xozinoçi, çəkm oçi, dorzi,
Əyan da, sərkar da colb etsin sizi.
2457
Hacib onarn veror... növ-növ elçilər,
G olonlər, gedonlor qəsro nur çilor.
Təqdiri, tokzibi gözlor önündo,
Töhmoti, xoləti, ziyafoti do.
İş görso, tortibi qalmaz yarımçıq,
Soslor kişilori: - Haydı, yola çıx!
2440
M ə rd lə r ə v e rilir ü ç b ə x t, ü ç q ılıq G ü lə r ü z , is ti s ö z , t ə v a z ö k a r l ı q .
2458
2441
S e v ib - s e v i lə n i n p a k o l u r z a t ı ,
Q u l v ə ə s ir e d ir e li-e la tı.
2459
2442
Ö zü n ü , sö z ü n ü b ilə n b ir H a c ib ,
2460
Yoxsula, yetim o, dula ol tutan,
Hacib hamısını dinlər mehriban.
2461
Gəlorkən qobula şikayətçilor,
Yanar ürpkloro hacib su çilor.
2462
K əsər qarşısını yamanın, şərin,
Açar meydamnı xeyir işlərin.
E h tiy a t ə h l i d i r - s ə b i r l i , n ə c i b .
2443
D ili d ə , q ə l b i d ə e y n i o l m a l ı ,
X a lq ın g ö r ə n g ö z ü , b e y n i o l m a l ı .
2444
D ü rü s t b ilm ə lid ir h ə r b ir s ə n ə ti ,
Y a z d ığ ı k i t a b d a ö z d ə s t i - x ə t t i .
2445
S ə n ə t i, h ü n ə r i ç i l c ı r a q o ls u n ,
B ü t ü n s a h ə l ə r d ə ü z ü a ğ o ls u n !
2463 Sarayda öylə bir iş taprnaq çotin,
Hacibin pak oli ona doym osin.
2464
Yardım da ondandır hər vaxt, hər zaman,
Düşsə iş quyuya, səbəb də ondan.
2465
Hacib ayıq-sayıq, hüşyar olm alı,
Şərin qarşısında divar olm alı!
24g2 D inlə, nələr deyir kamal sahibi,
Kamalın, idrakm görünmür dibi:
2483 Susma, bərkdən danış yeri gələnd ə,
Söz söylə, üz göstər m aliklərə də.
2466
Gərək hifz eləsin bəyin sirrini,
Əqli cilovlasın həvəslərini.
24g4 Dünyada hər şeyin öz m əqam ı var,
Qaçmasın gözündən qoy fənalıqlar.
2467
Bir könül yıxm asın, ev uçurmasın,
Dilindən havayı sö z qaçırmasın.
, 485
2468
Çıxıb-gedənləri qəsrə səsləsin ,
Harama, rüşvətə nifrət b əsləsin .
, 4g6 Budur bildiklərim, xoşbəxt Elbaşı,
Soruşdun, söylədim bəlko də yaxşı.
2469
Bəy! İki xislətdən dem ərəm vaz keç,
Onlara əl vermə, iş tapşırma heç.
24g7
Elbaşı söylədi: - Anladım səni,
Y enə bir sözüm var, ey ləl modoni.
2470
Bir yalançı qəssab, bir əliəyri,
Milyonçu olsa da, xalqa nə xeyri?
Kimdə aşkardısa bu iki xislət,
Əlhəzər, qaç ondan, ey ulu xilqot!
24gg
İndi aşkar elə, bildir bu halı:
Qapılar başçısı nasıl olmalı?
2471
Sənət, hünər əhli ulu Hacibin,
Hökmü daşdan keçər, əm in ol, əmin.
DARVAZAÇI NECƏ O LM A LID IR
2472
Üç fəzilət gərək xidm ət əhlindo:
Ehtiyat güdm əsə düşocək bondo.
2473
Bəzən fənalığa göz yuma bilsin,
Sirr saxlaya bilsin, nitqi kosilsin.
2474
Eşit, nələr demiş alim bir insan,
Hökmün daşdan keçər, ona inansan:
2491
2475
Başın istəsən ki, qalsın salamat,
Sən bəyin sözünü car çəkm o heç vaxt.
Qanını, canını verib xidmoto,
Yanar m oşol kimi atsın zülmoto.
24y2
2476
Batır bəy sirrini açan bir kişi,
Dili söz qaçırsa, sınacaq dişi.
Qanunu, adoti bilsin, qorusun,
Hor fcli, om oli doğru, düz olsun.
2493
2477
Məgər gizli qalır ləyaqotsiz iş!
Yaymış bəy sirrini, başı kosilm iş.
Q ız'h, gümüşü,çöroyi, duzu,
Y ığsın öz başına yurdu, ulusu.
2494
2478
Ağzını boş qoyan göror barını,
Qıyıqla tikorlor dodaqlarını.
Bokçiyo baş çoksin yatmazdan önco,
Sabahkı işlori tapşırsın geco.
24ı)s
Pirani sözünü qoy bilsin nadan:
Oz başını yeyor sirr saxlam ayan.
Yerboyer elosin müsafirlori,
Ayığı, sayığı çoksin iroli.
2496
Bir günlük işinin bəhrəsi, barı Qapanır sarayın darvazaları.
2479
2480
2481
Vacibdir əm əldə, sözdə ehtiyat,
Bəzən görm əm oli, gözdo chtiyat!
Bəyo yanaşmasın, xahiş olm asa,
Açmasın ağzını, söz sorulmasa.
24g9
Ögdülmüş söylodi: - Xoşboxt Elbaşı,
Rahat vo dinc yaşa, ey feli yaxşı.
2490 Gorok darvazaçı mehriban olsun,
G ecosi gündüzo nordivan olsun.
2497 Doyişsin növbəni, görüb sohori,
Geconin, gündüzün keşikçiləri.
2498
B o y in h ü z u ru n a v a r s a g ə l ə n lə r ,
C ə m q ə b u l o lu n s u n q o y b ir ə r - b ir o r .
2516 Biri saraybaşı, o biri Hacib,
Hacib azadlığı hər şeydən vacib.
Q ə b u l is tə y ə n lə r q o y g e d ib -g ə ls in .
2517 B əyə layiq olsa bu iki kişi,
Ərzə şölə salar bəylik günəşi.
2500
G ə r ə k q a r ş ıl a s m , g ə l i b s ə o n l a r Y a ra q lı-y a ra q s ız n ö v b ə tu ta n la r.
251g Yaramaz, ayrıca diqqət olmasa,
Saqiyə, aşpaza, yataqşünasa.
2501
Q ə b u l b itə n k im i h a q q ın ə s g ə r i -
2519 Hər gün öz yerində olsun bərqərar,
Kamandar, laçındar, tuğçu-bayraqdar.
2499
Ö zü d ə y s in g ö z ə , te z d ə ç ə k ils in ,
Q a p ıl a r b a ş ç ıs ı g i r s i n i ç ə r i .
2502
X a lq ı n v ə k i l i t ə k q o y d i l ə g o l s i n Z illə t ç ə k ə n lə r ə h ə m d ə m k ə s ils in .
2520
Gağırsm günorta dost v ə yarını,
Aparsm yem oyə yoldaşlarını.
2503
Q ız ıl, g ü m ü ş a l s ın , ə r m a ğ a n a l s ın ,
Y a r d ım u m a n l a r ı t e z y o l a s a l s ı n .
252(
Yedirsin, içirsin, versin varını Fikir nübarını, söz nübannı.
2504
Ö y r ə n s in x i d n ı ə t d ə k i m d i r b o ş - b e k a r ,
C ın q ır ı ç ı x m a d a n s ə s s i z y a n a n l a r !
2522
Köhlon bir at seçsin ağ güno layiq,
Silahı, geyim i özünə layiq.
2505
H a n s ı x e y i r v e r ir , h a n s ı ş o r d i , ş o r ?
H a n sın d a n m illə tə h a n s ı p a y d ü ş ə r?
2523
Qorib, yad bir adam g əlsə xidmotə,
Sınasın, ev versin, çəksin ülfətə.
2506
B ə y ə b ə y a n e ts in b u n la rı b ir - b ir ,
2524
Öyrənsin necədir halı, ovqatı Ycm əyi, gcyirni, silahı, atı.
2525
Aclara, toxlara baş çəksin bir-bir,
Anlasm kim yersiz, kim ycrindodir.
2526
Olsun dord ohlinin dostu, homdomi,
İsti yaraların sorin m əlhom i.
2527
İşo çıxmayanlar tapılsa tok-tok,
Öyronsin nccodir, haçan gəlocok?
2528
Xostoso üstüno həkim göndorok,
Yolunu azıbsa, yoldan döndorok.
2529
Bunların hanıısı bəyo sədaqot,
Boylik qarşısında xidmotdir, xidmot.
K im ə x ə l o t d ü ş ü r , k i m ə k o r q ə b i r .
2507
Ç ıx s ın , b o y a n e t s i n h ə r t ə d b i r i n i ,
B ə x ş iş a lıb g e d o n s ü lh o s g o r i n i .
2508
Ə y lə ş s in , b a ş ı n d a f i k i r a x a r ı ,
H e ç k im ö z iş i n d ə n d ü ş m o s i n a y r ı.
2509
Y a x ş ı q a r ş ıl a y a q y a d q o n a q l a r ı ,
B iz d o n u m u b - k ü s o n y o l d a ş ı , y a r ı .
2510
T a n ıy a q d ə s t o r x a n g ə t i r ə n l o r i ,
H a n s ı y a r a m ır s a , q a y t a r a q g e r i .
251L
Ş ə rb ə t p a y la n a n d a e h tiy a t g ə r ə k ,
O n a q a n ş m a s ın b a ş q a b ir a h o n g .
2512
V e r m ə li h ə r k ə s ı n ö z q i s m o t i n i ,
D ü r ü s t p a y l a m a lı b o y n e m ə t i n i .
2513
N ə z o rd ə n q a ç m a s ın to k i b u y e r d o ,
Ç ö ld ə , iç o r i d ə b ir c o n ə f ə r d ə .
2514
İk i ş e y g ə t i r i r b o y ə şan-şöhrot:
Q a p ıd a b a y r a ğ ı,, s ü f r ə d ə ncmot.
2515
S a r a y y a r a ş ığ ı ik i m ə r d d ə v a r :
S ə a d ə t ə a ç a r , b ə y o if tix a r .
253Q Dinlo, nolor dcyir bir xidmot ohli,
Hörmotli, ağsaqqal, pir - xidmot ohli:
253,
Xidmotçi boyino sadiq olmalı,
Sadiq də xidm ətə aşiq olmalı!
2532 Boyliyi, dövləti möhkəmlondiron,
Qulu ozəm ətli xidmətçi bil son.
2533 Gözlor özünün yox, bəyin xeyrini,
Ulu bir soyadın, soyun xeyrini.
2534
Mehrsiz, bəhrəsiz, yaman övladdan,
Yaxşı bir xidm ətçi ustundür, inan.
2552
Ər kişi istəson - dəryalar kimi,
Seç, öyronmiş olsun sənəti, elmi.
2535
Ağac fayda versə, olaram qulu,
Gül zərərli olsa, tapdaram gülü.
2553
Elbaşı söylodi: - Anladım səni,
Y enə bir sözüm var, ey ləl mədəni.
Faydası dəym irsə, tərk et qardaşı,
Ondan fayda veron qara daş yaxşı.
2554
2536
Bilirsən, şübhəsiz, sən bu şakəri,
Ellərə göndorir bəy elçiləri.
Üzün açıq olsun, rəftarın yumşaq,
Özün təvazökar, sözün do bal, yağ.
2555
2537
N o cür olmalıdır elçi sifəti Onun m ahiyyəti, xülqü, xilqəti?
2538
Acı dil, bəd sifət noyino gorok,
Görənlər soyuyub üz döndərocok.
2556 Uzaq ölkoloro baş çəkir səfır,
Hansı fozilətlər ona gərəkdir?
İsbatdır sözüm ə, oxu bu beyti;
M əğzini göstərir sözün suroti.
Dilindən, ağzından zəhər saçan var,
Sümüyü qılınclar, ürəyi oxlar.
2557
2541
Gülüm, inan gedər xoncor yarası,
Getməz dil yarası, o şor yarası.
Ögdülmüş söylodi: - Xoşbəxt Elbaşı,
Öyronin clçini siz yaxşı-yaxşı.
2558
2542
Boylor at minibon atlansa congo,
Çövkana, şikara, ya dost görmoyo.
Elmi, morifoti hər şeyo qadir,
EIçi çoxlarından üstün kimsədir.
2559
2543
Onu hər bəladan qorumaq gorok,
Xotordon, qovğadan qorumaq gorok.
Elçidir Tanrının əziz balası,
Mordlorin olası, kişilər xast.
2544
Xata sağda, solda, arxada, öndo Congdo, quş ovunda, at bclindo do.
256,
2545
Əlhozor, rodd elo zay adamları,
Şübholi koslori gözdo tut barı.
Bilikli, todbirli, mərd sözlü, zirong,
EIçi idrak ohli, xatircom gorok.
2552
2546
Boyi hifz elosin sadiq kişilor,
Mordliyo, saflığa aşiq kişilor.
B ‘r olsun cahanda sözüylo özü,
Düzoltsin oyrini, əym osin düzü.
2553
2547
Başçı nizamlasın sof-sof loşgori,
Göndorsin ycrino keşikçilori.
Xalqa başçt olmuş müdrik, müqtodir,
Kişi nolor dcyir, eşit, cahangir:
2554
2548
Kiçik s ə f girmosin böyük sofloro,
Konar yanaşmasın boyo-rohboro.
Kimi oyatmışsa clmin nofosi,
Odur hor ordunun baş sorkordosi!
2,55
2549
Sarayda necoso oturmaq, durmaq
Bu hüsnü yolda da gorok qoruyaq.
Harda, hansı yerdo zoka nuru var,
Orda iş gctmokdo, zofor borqorar.
2555
2550
Ey böyük hökmdar, ulu cahangir,
Monco, saraybaşı böylo gorokdir.
M ogor görmomison ozoldon bəri:
Ölünü dirildir alim ollori!
255?
2551
Dinlo, bu sözlorim qalstn yadigar:
Çöroyi tapdayan üroyi tapdar.
Haçan, harda sönmüş zoka Iampası?
Ağ günü göstərir elmin kompası.
2539
2540
ELÇİNİN SİFƏTLƏRİ
256n Elçi sahmanlayır növ-növ işlori,
Ram edir no qodor keşmokeşləri.
2568
Gözütox, vəfalı kişilər gərək,
Saflıqda büllur tək, düzlükde ox tək.
2569
Kimdir verən b ə y ə xeyir, bar-bəhər?
Onu eandan sevən sədaqetlilər.
2570
Sədaqət əhlini öz ürəyin bil,
Böləndə, şan balın, duz-çörəyin bil.
2571
V əfalı xidmətçi şah damarındır,
Əbədi xəzinən, iftixanndır.
2572
A cgözlər özünü tez verir bada,
Ondan elçi olm az heç vaxt dünyada.
2573
Gözütox gədalar bir ö zg ə xilqət,
Səbr etsə, bəlkə də tapar bərəkət.
2574
2575
2576
Acgöz - nəfs əhlidir, n əfs də düşmən,
Həfsgir gədadır, yadda saxla sən.
Dinlə nələr demiş gözütox bir or,
Gözütox kişilər - b əy lərə rəhbor!
Acgözlük lüt qoysa kimi dünyada,
Zəngin edə bilm ez ony b əy , gəda.
2577
N əfsinə dustaqdır tamahkar, dustaq,
Onun xilaskarı ölümdür ancaq.
2578
A cgözə, dargözə n əsih ət veron,
Alimin nə çıxır görün dilindən:
2579
Bəy olmaq istəsən, gərək ön co son,
Könül bəyliyini m ən im soyosən.
2580
Qara qul olsa da, bəydir gözütox,
B əysə də acgözün quldan fərqi yox.
2581
Acgöz bəy olsa da, yoxsuldu, yoxsul,
Boydən də üstündür gözütox bir qul.
2582
Zərif, təvazökar, ismotli bir or,
Ən çətin elmi də dork edo bilər.
2583
Üzündo yoxdursa abrı-ism əti,
0 qoruya bilm əz haqq-ədaloti.
2584
Feli yaxşı olsa çıxar min oddan,
Mordsə, dözüm lüsə qazanar ad-san.
2585
Dözümlü, qüvvotli, elm ohli bir or,
Daşdan od çıxarar, dəryadan gövhər.
25g6
D in lə , n ə l ə r d e y ir, b u b e y ti o x u ,
T ü k ü y a r ı b ö le r e lm in d ü z o x u .
2587
B ü tü n e lm lə re q u c a q aç, q u c a q ,
O n d a s ə a d ə t i n a ş ıb -d a ş a c a q .
2588
Q a r ta l ə r ş ə q a lx a r, g i r m ə z b o ş h in ə ,
Q a n a d ç a lm a q ile ç a ta r ə h d i n ə .
2589
S o r u ş g ö r m ə tin lə r n e ç in m ə t i n d i r ?
Ç ü n q ə l ə m e h lin i y ıx m a q ç ə tin d i r .
2590
2591
D in lə y ib - ö y re n m ə k , y a z m a q , o x u m a q ,
E l m ə , s ə a d ə t ə y o l a ç ır a n c a q .
S ə n ə tin i b ilə n ü z ü a ğ y aşar,
H ə r d a m l a q a n ı n d a b ir d ə r y a c o ş a r .
2592
E l ç i s ö z ə , ş e r ə v u r ğ u n o lm a lı,
K i t a b l a r ü s t ü n d ə k a m a l b u lm a lı!
2593
G ö z ə l b o l m ə l i d i r n ü c u m u , tib b i,
N ə h r ə d ö n m ə l i d i r i lh a m ı, tə b i.
2594
C ə b r i , h ə n d ə s ə n i , ş a h m a t ı, n ə r d i ,
2595
Y ü k s ə lə r , r ə q ib ə ç ə k s ə g ö z d a ğ ı,
B a c a rs a r o q ə m d e n k ö k ç ıx a rm a ğ ı.
2596
Y ü k s ə lo r , ç ö v k a n d a h a m ın ı ö ts ə ,
Y a y ç ə k i b , o x a tıb m e r g ə n l i k e t s ə .
2597
X o t t i g ö z ə l o ls a , b i l s ə d i l l e r i ,
Y a r a r b u l u d l a r ı , ş i m ş ə k o llə r i.
2598
Ç a t a r m u r a d ı n a b u c ü r e l ç il o r ,
S ə h h ə t i a l ə m ə iş ıq , n u r ç i l ə r .
2599
Z e h in li, z ə k a lı, q ü d rə tli, z irə n g ,
2600
Y a r a m a z o l a r s a ö z g ə n i n q u lu ,
S ı n a r b o y i n q o lu , b e y l i y i n q o lu .
2601
O l m a s a c ü r ə t i , e ş q i, h ü n ə r i ,
E lç i g ö r ə b i l m ə z d ü r lü i ş l ə r i .
M ü k o m m ə l ö y rə n s ə , d a h a n ə d ə rd i?
O lm a s ı b ə y liy ə ç ə lə n g d ir, ç ə lə n g .
2602
İş in d e -g ü c ü n d ə g ö s tə rs ə h ü n ə r,
O n u ə z iz le y ə r, o n u s e v ə rlə r.
2603
S ir r i s a x l a m a ğ ı b a c a r s ı n g ə r ə k ,
H ə r k ə s i d in lə m ə k b a ş q a b ir ə m o k .
Dili şirin olan cəzb edir bizi,
Caziblərdir yapan işlərimizi.
2604
Elçi ola bilsə sən ət ustadı,
Eldə şöhrət tapar bəyin b ə y adı.
2622
2605
Elm əhli ağsaqqal eşit nə demiş:
Qanmazın beynini qarğalar yem iş.
2623
2606
Sənəti, qüdrəti, elm i olanlar,
Heç vəd ə qocalmaz, həyatı anlar.
2624
2607
Bir cüt qanad tapar sənət sahibi,
Yüksələr günəşə laçınlar gibi.
2625
İki fəziləti onun zinəti,
Comord təbiəti, bir də hümməti.
2608
Kimin ki, öz işi, öz sən əti var,
Ona səcd ə qılar ən uca dağlar.
2626
Sözü şəkər ola, dili nabat, qənd,
Böyük də, kiçik də şirin dilə bənd.
2609
Hər hansı sorğuya düz cavab verən,
Elçi hazırcavab, mərd gərək əslən .
2627
Elçinin silahı müdrik sözüdür,
Tapar diloyini olsa sözü dürr.
2610
Tapar ağ bəxtini m eydən çək in sə,
Həyatda özünü apara bilsə.
2628
Bəxtiyar Elbaşı, bu cür elçini,
Tapsan ucaldarsan şərafətini.
2611
Savadlı m ey içsə, savadsız olur,
Məst-xumar savadsız dərhal pozulur.
2629
Göndər öz elcini, çək də sınağa,
Yaxınsa - yaxına, yadsa - uzağa!
2612
Elmin, m ərifətin düşm əni içki,
Cəngin, ədavəlin m ayəsidir ki...
2630
Elbaşı söylədi: - Anladım səni,
Y eno bir sözüm var, ey ləl mədoni.
2613
O kəs ki, qurşanır m eyə, işrəto,
Son qoyur ömründə hər səad ətə.
2631
Sonin söz borcun var. Söz - əngin alom,
Mon sonə söz haqqı ödəm oliyom .
2614
Xülqü xoş, ism ətli, zərif kişi də,
B əzən gözdən düşür içki içəndo.
2632
N o cür olmalıdır boylikdo katib,
Nozakot, hüsnü xətt, moktubu tortib?
2615
İsməti, saflığı, zəkam , elm i,
M eyə qurban verən namərd deyilm i?
2616
İtirir bəxtini m eyə qurşanan,
Həm dəli sayıhr, həm axmaq, nadan.
2633
Dilə m ey dəyəndə korşalır beyin,
Yanıb külə dönür cism in, ürəyin.
Ögdülmüş söylədi: - Ey boxtiyar boy,
Bu işə münasib bir adam gorok.
2634
Aqil nələr demiş, oxu bu beyti:
Badədə boğulur kişi qeyrəti.
B əy özü nə qodər kamil olsa da,
Bir katib gərək ki, batmasın soda.
2635
Könül sirlərini faş edir içki,
Keçir yad əlin ə ürəyindəki.
Sirri açmaq olar yalnız katibo,
V əfası qanaddır ilhama, təbə.
2636
Elm əhli m ey içsə elm sizləşir,
Cahil eşşəkləşir, qat-qat pisləşir.
Sirri saxlamaqda imanı kamil,
Dürrü qorumaqda onu dəniz bil.
2637
İç aləm faş olsa, xaniman yanar,
Açılsa bəy sirri, can alovlanar.
2617
2618
2619
2620
2621
A ğıllı eiçini bas bağrına, sıx,
Dili şirin olur, ürəyi açıq.
Sözü unutmaya, ülfət bağlaya,
B ilsə hansı sirri, canda saxlaya.
Saqqalı qırxılmış, boy-buxunlu, mərd,
K işilər gözəli, ağ üzlü xilqət.
KATİB N E C Ə O LM ALIDIR
2638
Möhkəm saxlansa da b eyin b əy sirri,
Agah etməlidir iki nəfəri.
2656
Eşit, nələr deyir İla məntiqi:
Ən gözəl üsuldur məktubun nitqi.
2639
Onun biri - katib, digəri vəzir,
Yalnız iki m ərdə açılm alı sirr.
2657
Yazı - can cövhəri, fıkir gövhəri Əbədi yaşadır yaxşı sözləri.
2640
İşdən agah etsən iki nəfəri,
Dərhal yoxa çıxar inciklikləri.
2658
Yazıçı kitabı yazmasa egər,
Hikməti, qüdrəti nə cür bilinər?
2641
İki mərd olmalı sirr dağarcığı,
Açsalar, onların yox qanacağı.
2659
Olmasa alimin xətti, əl izi,
B izə kim göstərər keçmişimizi?
2642
Sənətkar nə dem iş, bir sətrini an:
Dilini kəsm əli sirri saxlayan.
2660
Bir yazı meydanda olmasa hakim,
Şifahi sözlərə kim inanar, kim?
2643
Bəyin inam yeri, dəyanət gərək,
Sirri saxlamasan başın ged əcək .
2661
Bu yurddan o yurda xəbər göndərən,
Yazı, xətt olmasa yapışar nədən?
2644
Ağzını açdınmı, toxum saçılır,
O söz toxumları lək ə sancıhr.
2662
Böyük bir ölkəni xətti mübarək,
Yazım n hökm üylə dolandırır bəy.
2645
Sözü xalq eşidir, dəfn etm ək olmaz,
Sözü pərdəlem ək, gizlətm ək olmaz.
2663
B e y liy ə əzəm ət, qüdrət verənler,
Üç nofor kişidir, bəli, üç nəfər.
2646
Ağızdan saçılan gah oddur, gah su,
Birinci-yazıdır, ikinci - pozu.
2664
Biri - alimlərdir, biri katiblər,
Biri də igidlər, daim səferbər.
2647
Qaynar cəhənnəm dir gerək siz kolam,
Ağzından çıxdım ı, yanarsan müdam.
2665
Onlardı çökdüren qan düşməni,
Canavar ağızlı harın düşməni.
2648
Dirilik suyudur incə, yaxşı söz,
Qoy axsın gülşənə, gül dər, çiçək üz.
2666
A lim gərek olur ən çetin anda,
M oslohət verirlər cavab yazanda.
2649
Xəbərdar edirəm mərdlik pirini,
M öhkəm cə saxlasın könül sirrini.
2667
2650
Əzbərlə şerimi, ey ülvi xilqət,
Bağnmm başı ol, sirrini gizlet.
2668
Moktub ayırd edir bütün işləri,
Sındırır yırtıcı, qanlı dişleri...
M ərdlor qılınc ilə deyir sözünü,
Qolom do ağ edir xalqın üzünü.
2651
Sirrin canda qalsın, gətirm o d ilə,
Ocağın dönm esin bir ovuc külə.
2669
EIo ki, birloşir bu üç növ kişi,
Susdura bilirlər hər keşm əkeşi.
2652
Başın düşmənindir əz əl gündən dil,
Cilovla düşm oni, təslim ed ə bil.
2670
Qalan tayfalrı ardınca aşkar,
Y alnız bu üç qüdrət çəkor, aparar.
2653
Xətti gözəl olsun, hər sözü usta,
Ondan fal açmağı bacarmaq iste.
2671
Qılınc yurd alandır, sədleri qırır,
Q oləm də nur saçtr, el dolandırır.
2654
Xətti g ö zəl olsa, məktub qəlb açar,
Dönər al qönçəyə, söz ətir saçar.
2672
Ü ç mərdə güvənib bizim Elbəyi,
Təzolər aləm i, gülər diloyi.
2655
G özəl xət birləşsə fəsahət ilə,
Bu yazı çevrilor ən şirin dilə.
2673
Elm ilə aparar siyasətini,
Əql ilə göstərər məharətini.
2674
Qılınc fəth eləyər ö z g ə ölkəni,
Qələm k ə ş f eləy ər qızıl m ədəni.
2692
Bu iki qüdrəti seç diqqətlə sən,
Ver işi onlara, ver hörmətlə sən.
2675
Qılmcdan daman qan yol açar fəthə,
Q ələm in qarası altun gətirər.
2693
Xətti dürüst katib, dili qend elçi,
Bəyliyin sevinci, bəyin sevinci.
2676
Qıhncla qələm dir yurdun m ayəsi,
Bugünkü, sabahkı işin yiy əsi.
2694
Yaxmda, uzaqda biganəlikdən,
Ədavət törəsə, onlan gör sən.
2677
Bu iki fəzilət, bu iki qüdrət,
Ən böyük hökmdür, ey ulu xilqot.
2695
İş irəli getsə, ya geri qalsa,
Yalnız onlardan gör, ey böyük usta.
2678
Böylə bir qoşqu var, d iq q əü ə oxu,
Sən yaxşı sözlərdən bir ç ə lə n g toxu.
Dürüst qələm çalan saçar fəzilot,
Qılınc vuran kişi - bir ö z g ə qüdrot.
2697
2679
Katib mətin gərək, mükəmmel gərək,
Ona tapşırılan iş açsın çiçək.
2680
Qıhnc ellər tutar, yurdlara girər,
Q ələm gülşən salar, çiçəkləndirər.
2698
Bu cür mərdlər olsa qəsrin zinəti,
Yurda işıq salar insaniyyəti.
Qüdrətli, gözütox, sadiq, səm im i,
Katib dəyərlidir xəzin ə kim i.
2699
2681
Budur bildiklərim, qibleyi-aləm,
Sizo boyan etdim, bitdi vəzifəm .
N əfsini öldürmüş, gözütox insan,
Özü xəzinədir əslin ə baxsan.
2700
2682
Acgöz, tamah əhli əşya quludur,
Onuncun ehsan ver, ey cam alı nur!
2701
2683
Tamahkar kölədir, lap boy olsa da,
Ən alçaq adamdır bütün dünyada.
2702
2684
2685
İtirər özünü, acgözsə katib,
Göz açıb görər ki, can oldon gedib.
2686
Qızıl, gümüş görsə heyranı olar,
Yeyər xocasımn başını aşkar.
2703
2687
İşdən bərk yapışar sadiq xidm ətçi,
Daim dərgah üçün alışar içi.
2704
2688
Mahnı, canım qılar da fəda,
B əyliyi uğrunda, b əy i uğrunda.
2705
2689
Yaramaz işlori atar bir yana, ^
Mey vurmaz dilino, dönər loğmana.
Dinlo, nolər deyir min keşm əkeşi,
Yarıb, qalib çıxan zəngin bir kişi:
2706
2690
Elmdən gen düşər, qurşansa m eyo,
Xətti xəta tapar, dəym oz heç nəyə.
Can şirin olsa da, bir gün yerindir,
Qızıl-gümüş ki, var candan şirindir.
2707
2691
Katib geco-gündüz eld ə gorəkdir,
Təlob olundumu, öndə gərokdir.
Gümüşdür yumşaldan daş könülləri,
Gümüşdür əy ən də əyilm əz əri.
26% Katib yamlmasın gərək yazıda,
Elçi yağ-bal etsin sözü ağzında.
Elbaşı söylədi: - Anladım səni,
Yeno bir sözüm var, ey ləl mədoni.
No cür olmalıdır bəs xəzinəçi?
Ona aydın olsun ovcumun içi.
Verim xozinem i, qızıl-gümüşü.
Yetirsin yerino özü hər işi.
XƏZINƏÇI NECƏ O LM A LID IR
Ögdülmüş söylədi: - X oşbəxt Elbaşı,
Dərdin dərmanı bil qızıl-gümüşü.
Dürüst, etibarlı, təm iz bir insan,
Olsa xəzinoçin, peşmanlamazsan.
2708
Gümüş görmüş adam gəlib h əv əsə,
Yeridir "görürom mələk!" sö y lə sə .
2726
0
2709
Ən inadcıl adam sərtlikdə bir şir,
Qızılı gördümü m ülayim ləşir.
2727
X i d m ə t ç i s a d iq s ə , s ə a d ə t ta p a r ,
2710
Olsa x əzin əçi gözütox bir can,
Bəxti, səadəti aşar başından.
2728
M ə rd lə r in b a şı sa y s ə d a q ə tlin i,
N ö k ə r s ə n , b ə y e d ə r s ə d a q ə t s ə n i.
2729
S a y ıq x ə z i n ə ç i h e s a b ı g ö z l ə r ,
C a n ın ı q ı y s a d a , v a r ı ə z i z l ə r .
2730
H e ç n ə y i u n u tm a z z ə k a s a h ib i,
2711
2712
Baxta ki, var-dövlət onun naxşıdır,
Yenə Tanrısından qorxsa yaxşıdır.
Seçsin yaraqhnı, yaraqsızı da,
Halalı, haramı, əxlaqsızı da.
> g ə r a k b ir a z c a ə l i b ə r k o la ,
T a k i, b o ş x ə z in ə g ü n b ə g ü n d o la .
C a n f ə d a x id m ə tç i b ə y i b ə y y a p a r .
H e s a b la iş g ö r ə r i lh a m ı, tə b i.
2713
Gözütox kişilər ülvi, m üqəddəs,
Var-dövlət istəm əz, rütbə istəm əz.
2731
Ç o x şe y i u n u d a r, z ə k a s ız , x u m a r,
O n a x ə z i n ə m i t a p ş ır m a q o la r ?
2714
Görüb-götürmüşsə dünyanı, hərgah,
Onu yıxa bilm əz acgözlük, tamah.
2732
H e s a b ı, k ita b ı y e r l i - y e r i n d ə ,
2715
Tanrıdan qorxursa, ülvi bil onu,
Tutacaq h əm işə haqqın yolunu.
2733
X ə z i n ə ç i , h ə m d ə k a t ib d e m ə k d i r ,
A lır h e s a b la r ı y a z ıy a b ir - b i r .
2716
Doğruluq pakhqdır, nəfı, xeyri var,
Əbədi ginclikdir, əbədi bahar.
2734
G ə li r i , ç ıx a r ı k a ğ ı z d a b ə l l i ,
X ə tt in d o n b ili n ir h ə r iş i n h ə l li.
2717
Pakm ömrü-günü həlavətlidir,
Bəxti, səadəti sel qüdrətlidir.
2735
2718
Dinlə, nələr deyir bir dost-mehriban,
Bu sözə əm əl et, ey yaxşı insan.
2736
2719
Dilin düz, könlün düz, hərəkətin düz,
Düz olsan güləcək bəxtino gündüz.
2737
2720
Düz olsan g ə lə c ə k bəxtin, ağ günün,
Sevincin, şadlığın, dövlətin, mülkün.
273(i
H e s a b s ız h e ç b ir iş d ü r ü s t s a y ı l m a z ,
İ n a n m a y a d d a ş a , q o lo m g ö tü r , y a z .
2721
Hüşyar, m ərhəm ətli, sapsağlam, mətin...
Mətin ol, bar versin qoy səadətin.
2739
H o r ş c y ç ı x ı r y a d d a n , y a z ıla n q a l ır ,
X id m ə tç i q a f il s o ö m r ü q ıs a lır .
2722
Qayğısız kişidən həzər, əlhəzər,
N ə xoşlar xəzinə? Fərasətli or.
2740
H a q q - h e s a b ç ə k m ə y i b a c a r s ın g o r o k ,
Ö z ü to d b ir tö k o n , q ə l o m l i , z i r o n g .
2723
Əyrini düzəldir yalnız fərasət,
Ondadır yamam qandıran cürət.
2741
2724
Çatar, m əst olmasa, bəxti imdada,
Bacarsın özünü aparmağı da.
2742
K ita b ın , h e s a b ın o ls a m ü k ə m m o l ,
2725
Bütün var-yoxunu verib küləyə,
Sonda lüt qalacaq qurşansa m eyo.
2743
T ə k i id r a k e ş q i d ö n m ə y ə s o n d o ,
M a c a l ta p s a n , ö y r ə n h ə n d ə s o n i d ə .
D a im a y ı q g ə r ə k ö z i ş l ə r i n d ə .
V a x tı, a y ı, ili d ü r ü s t y a z m a lı,
H e s a b d a ç a ş m a s a p o z u l m a z h a lı.
H a q q -h e sa b k a ğ ız d a g ö rü n ü r a ş k a r,
Y a z d ım ı, a ç ılı r b a ğ lı q a p ı la r .
D in lo , n o lo r d e m iş m e h r i b a n b i r o r:
X id m o tç i iş in i h e s a b la g ö r ə r .
H e sa b d a y a n ıls a h a n s ı x id m ə tç i,
H e s a b a t v p r ə n d ə s ö n o r s e v in c i .
Y a n ıl m a z y a d d a ş ın , ç ı x m a z b ir o n g o l.
2744
N a z ik d ir , i n c ə d i r h ə n d ə s ə e l m i ,
2762
A lv e ri b ilm ə y ə n d ə r h a l a l d a n a r .
Ə r ş ə a y n a tu t a n q ü d r ə t d e y i l m i ?
2745
B i lim d a n b i r k i ş i n ə d e m i ş d i n lo :
H ə r m a lın u c u z u , b a h a h s ı v a r ,
2763
B ils ə h ə r d a v a n n ö z q i y m ə t i n i ,
M ü m k ü n m ü a ld a d a o n u h ə r d ə n i ?
Q a z m a q l ı p l o v t ə k e l m i n u ş e lo .
2746
A lim lə r b ə n d o ls a , b a ş ı a y la n a r,
H ə n d ə s ə e l m in i b i r d ə r y a s a n a r .
2764
A lış - v e r iş ö z ü b a ş q a b i r o v s u n ,
T ə k i v ə f a ə h li, ş ir in d il o ls u n .
2747
O n u n h ə r d ü s tu ru le y s a n d a n b ö y ü k ,
D ö y ə r h ə r d a m la s ı y e d d i q a t g ö y ü .
2765
V a x tın d a q a y ta r s m t ə k i b o r c u n u ,
O n d a r ə d d e l ə m ə z , s a y a r la r o n u .
2748
B iiik li, z ə k a l ı , f e li d ü z g ə r o k ,
2766
A lq ıd a - s a tq ıd a d ü z o ls a fe li,
Y u m u lm a z h e ç k ə s i n s ə x a v ə t ə li.
2767
Ə n a m p a y la n a n d a d ö y ü ş ç ü l ə r ə ,
G o r o k ta m a m -k a m a l h a m ım g ö r ə .
276X
X id m ə tç i o n a m ı ə s i r g ə y ə r s ə ,
Z ə k a lı k i ş i l ə r i t i r m ə z ə m ə k .
2749
Z ə k a lı k i ş i l ə r d o ğ r u , d ü z o l u r ,
B ə x ti g ü n d ü z o lu r , ö m r ü iş ı q , n u r .
2750
Z e h in s iz d a ş q ı r a , d a ğ y a r a b i l m o z ,
C a n d a k in s a x la n a r, g ö z l ə r d ə q ü s s o .
H o y a td a ö z ü n ü a p a r a b i l m o z .
275 L S a r a y d ır s a x la y a n x ə z i n o ç i n i ,
Ö z m ə n l i y i b i l s i n s a r a y iç in i.
2769
D in lə , g ö r n o d e m iş s ə x a v ə t l i ə r ,
K ö n lü n d o b o s lə n s in d ü r d a n ə s ö z lo r .
2752
K ö n lü , d ili d o ğ r u , f e li d ü z g o r o k ,
N ə o d , t ü s t ü v u r s u n o n u , n ə ş im ş o k .
2770
S cv o n i se v m o y ə n o ls a d ü n y a d a ,
V o d o x i l a f ç ıx a n g ə d a d ır , g o d a .
2753
S a x la s ın d ili n i, g ö z ü t o x o l s u n ,
2771
N ə y is ə k im o s o v e r m ə y ə c ə k s o n ,
N c ç in v o d e d irs o n , e y ə h d i k ə s o n ? !
2772
B o y p o z s a v ə d i n i, ç ö k ə r g c t - g c d o ,
O n a x a lq in a m ı, v a r - d ö v lo ti d o .
2773
S a y ıq o lm a lıs a n , s a y ıq , m ö to b o r ,
İşi o ld o n v e r o r ik ilo ş o n lo r .
H ə v ə s i a ğ l ı n a t a b e t u tu l s u n .
2754
G ö z g ö rü b s e v ə n i k ö n ü l a rz u la r,
A rz u q a r ş ı s ı n d a b i r s ə r h ə d m i v a r ?
2755
Y ed d i q a t v ü c u d u n k ö n ü ld ü r b ə y i,
D aşı d a ç a tla d ır o n u n is tə y i.
2756
A lim n ə l o r d e m iş : - C o ş m a , e y y a z ıq ,
R a m e t k ö n l ü n ü , r a m . Y ı ğ g ö z ü n ü , y ığ .
2774
B o y s a r a y ın d a k ı x i d m ə t ç i l o r i n ,
C a n f o d a x id m o ti m o ğ z id i x e y r in .
2757
K ö n ü lə t ə s l i m d i r b ə d ə n d ə , c a n d a ,
2775
B a b a t g ü z o r a n lı x i d m o t ç i l o r v a r ,
G ö r s o b o y s o v q a tı, n e c o ş a d la n a r .
O d u r d a ğ ı y ıx a n , d a ğ q a l d ı r a n d a .
2758
B o ş b i r m ü q o w a d ı r k ö n ü l s ü z k iş i,
2776
Ə lin d ə m ə h v o l a r y ü z a l i m iş i.
2759
X ə z in ə b o k ç is i ə lib ə r k g o ro k ,
2777
S ə x a v ə t g ö z o ld ir, a m m a q u la q as:
2761
A lv e r u s t a l ı ğ ı i n c ə b i r s ə n o t ,
A lv e r i b i l m ə y o n g ö r m ə z m o n f o ə t .
T a p s a m u r a d ın ı, e ş q in i in s a n ,
Q u r u ç ö p o l s a d a , s o n o n u fil s a n .
Q ız ılın ü s t ü n d ə y a t a ila n t ə k .
2760
B o y in b o x ş iş in i k o s o r s o b o k ç i ,
Y a r lığ ı a la n ın s ö n o r s e v in c i .
2778
D in lo , n o l o r d e m iş a ğ s a ç lı u s ta d :
İ n s a n m u r a d is to r, m u r a d v c r , r n u r a d .
2779
E lo k i, o h d i n o q o v u ş d u in s a n ,
V c r s ə c a m n ı d a , u f d e m o z , in a n .
Ö z g ə s o r v ə tilə s ə x ilik o lm a z .
2780
B a c a r, q a r ı ş q a n ı s ə n f i l ə d ö n d ə r ,
A ğ g ü n , b a h a r o ls u n q ə y o n a ö n d ə r.
27g[
2796
N e m ə ti s ü f r ə y ə v a x t ın d a q o y s u n .
Z ə k a lı, q e y r ə t l i , i s m ə t l i , z ə r i f ,
X id m ə tç i t a p s a b ə y , s a n k i, g ü l d ə r i b .
2782 Q°y
S ın a n m ış x id m ə tç i d a ş d a n ç ı x a n s u -
2797
X ilq ə ti, x id m ə ti, z ə h m ə t i a ş k a r ,
S ü f r ə m e m a r ın a in a n m a q o la r.
o n a ta p ş ırs ın x ə z in ə s in i,
Ö d ə s ə h a q q ı n ı, s e v s ə , b ə s i d i .
2798
E lb a ş ı s ö y l ə d i : - A n l a d ı m s ə n i ,
Y e n ə b ir sö z ü m v a r, e y lə l m ə d ə n i.
2799
2784
B ə y y e y i b - i s m ə l i , l ə z z ə t a l m a l ı .. .
B ə s s ü frə m e m a rı n e c ə o lm a lı?
2800
Ö m ü r - g ü n q o y s a n ız n ə y i n y o lu n d a ,
Ç a r p a n q ə lb in iz i g ö r ə r s i z o n d a .
2785
T ə k i b ə y x ö rə k d ə n ş ü b h ə lə n m o s in ,
2801
Ö m ü r - g ü n u ld u z u , iş - a x a n u ld u z ,
Z o h m o to v e r ilm ir ö m ü r - g ü n , ə f s u s .
2802
K iş i a ğ ız a ç m a z , ö m r ü ö ts ə d ə ,
2783
B ə y o n a in a n s ın , " A f ə r i n ! " d e s i n .
2786
Y e s in l ə z z ə t il ə , k e f - d a m a q i l ə ,
S ə n m ə n ə ş ə rh e lə b u n la rı b ir-b ir,
E y b a h a d ır ə ğ u l , e y ə h l i - t ə d b i r .
S iz n ə y in ü s tü n d ə z ə h m ə t ç ə k s ə n i z ,
O , s e v im li o lu r, s e v im li, ə z iz .
D ö n m ə s in ə n g ə l ə y e m a d lı t ə l ə .
2787
D in lə , n ə l ə r d e m iş m ü d r i k b i r in s a n ,
H ə r z ə k a d a m la s ı ə n g i n b i r ü m m a n .
Z o h m ə ti, q a y ğ ıs ı h ə d ə r g e t s ə d o .
2803
2804
G ö z ü to x , k ö n lü b ə y , ü z ü n u r lu a y ,
S a f in s a n g ə r ə k k i, ö m r ü a x a r ç a y .
D o r in d ü ş ü n c ə li , im a n lı, d in li,
V o fa lı in s a n la r h a m ıy a b ə l li.
SÜFRƏ BAŞÇISI N E C Ə O L M A L ID IR
2788
2789
Ö g d ü lm ü ş s ö y l ə d i : - X o ş b o x t E l b a ş ı ,
B u işi x o ş s i m a b i r m ə r d ə ta p ş ır .
2791
2792
2807
A ş p a z ı p a k is o a ş d a p a k o lu r ,
Ə ti, y a ğ ı k a f i, s u y u m ü q o d d o s ,
X ö r o y o x o s i s l o r d a d v e r o b ilm o z .
B i r a d a m a x t a r k i, b ü l l u r , l o k o s i z .
2808
Ö y lə b ir a d a m k i, b o y i n u ğ r u n d a ,
H a z ır d ı v e r m o y o la p c a n ın ı d a .
2809
A c g ö z ü n , x o s is in h o r işi b o d d ir ,
B u b o d lik m o r d ü ç ü n o n b ö y ü k d o r d d ir .
D o ğ ru , d ü z x a d i m o o h s o n d e , o h s o n ,
A m m a b il o n d a n d a y a x ş ı ö z ü n s o n .
B o y ü ç ü n h o r x o t o r b o ğ a z d a n o lu r ,
2810
B ü tü n k i ş i l o r o in a n ... a m m a b il,
H e ç k im ö z ü n q o d o r m ö t o b o r d e y il.
2811
M o q a m ı g o l m i ş k ə n b i r s ö z d c y i m , b il,
A ş ç ı b ə d n o z o r d o n q a p s ın o d g o r o k ,
B ə y ə h ə r m o q a m d a e h tiy a t g ə r ə k .
B ir a z i n c ə o lu r b o y to b i ə t i ,
X o ş la y ır p a k i z o , d a d lı n e m o ti.
D a m a ğ a d a d v e r ir , k e f l o r d u r u lu r .
S a d iq , s ə d a q o t l i , i s m ə t l i , to m i z ,
A ş ç ı b ü llu r g o r ə k , n u r g ib i b ü l l u r .
2793
2806
A d a m l a r i ç i n d ə n p a k b i r k iş i n i,
S e ç ib o n a t a p ş ı r s ü f r o iş in i.
2790
2805
U n u tm a b u s ö z ü , c y d ili - q a f i l:
2794
2795
M illo t b a ş ç ı s ı m n m in d ü ş m o n i v a r ,
D ü şm o n a d d tm b a ş ı o n a to r q u ra r.
2812
D iq q o tli o l m a s a a ş ç ı a ş ın d a ,
B ə y d ü ş o r x o ta y a s ü f ro b a ş ın d a .
2813
H a m ı y a in a n d a , a m m a b il k i, s o n ,
Ö zü n çün can fo d a y en o ö zü n so n .
E y m o n im o r m a n ı m , d i n i m - i m a n ı m ,
H if z e l ə , h ə r s e y d o n o z i z d i r c a n ın .
2814
D ili d ü z , q ə l b i d ü z s ü f r ə m e m a r ı ,
S ə n i q o ru m a ğ ı b a c a r s ın b a rı.
2g32
B ə y in ə q ə b r ə d ə k v ə f a l ı o ls a ,
Ö m ü r lü k q a z a n a r x e y i r l i a d - s a n .
2815
P a k iz ə k i ş i l ə r , ə z i z , m ü q e d d o s ,
2833
Z ə k a lı k iş ilə r a d - s a n a r z u la r ,
E lm ə h li s ə d a q ə t, v ə f a , e tib a r .
Y o x s a b ir c ə tik ə b o ğ a z d a n ö tm ə z .
E lm ə h li-k işilə T , ə r ə n l ə r x a s ı,
2816
T a n rı ö z ü s e v ir p a k iz ə lə r i,
B ə x ş e d ir p a k a d ı, ə z m i, h ü n ə r i.
2834
2817
P ak s ü frə x o ş g ə lir h ə r b ir in s a n a ,
S u, ru z u p a k is ə s in ir d ə c a n a .
2835
K iş il ə r s ə r v ə r i - z ə k a l ı k iş i,
N ə l ə r s ö y lə m iş d ir , q u la q v e r , e ş it!
2818
N a p a k l a r s ü f r ə d ə n ir a q ... ə l h o z o r !
O , b al d a y e d irs ə z ə h ə rd i, zo h o r.
2836
Z o k a lı, v ə f a lı m ə r d l ə r i ta n ı S o n ə fo d a q ıla r b ü tü n c a n ım .
O lm a s a d o g r u l u q , in a m , e t i b a r ,
Y e m ə y in , i ç m ə y i n m o g o r x e y r i v a r ?
2837
N a to m iz , c ə f a k a r , m ə r d l i y ə g ü n ü ,
2819
2820
A ş ç ı ə y r i d i r s ə h ə r iş i ə y r i . ..
2838
V ə f a n ın , d ü z lü y ü n , ə d l in a r x a s ı.
V o d ə v e r s ə b e lə , u d a r s ö z ü n ü .
S ö y lo d im , e ş itd in , x o ş b ə x t E lb a ş ı,
B u c ü r o lm a lıd ır a ş ç ıl a r b a ş ı.
Ü s tə lik n ə q ə d ə r x id m o tç ilo ri?
2821
R u z u o ğ r u la r ı y ı ğ ı ş s a q o s r o ,
B ə rə k ə t ta p a rm ı a ç ıla n s ü fro ?
2839
G ö r o y i, s ü f r o s i- ş o f a b ə x ş e d ə n ,
B o y y e s in , iç s in d ə ş u b h o lə m ə d o n .
2822
K iş iy ə y a r a ş ı r d o ğ r u l u q , o x la q ,
Y o x s a k i m s ü f r o d ə s c v in c t a p a c a q ?
2840
M o n im b ild ik lo r im b u d u r , s ö y lo d i m ,
A ğ lım a g o lo n i b ə y a n e y l ə d im .
2823
D in lə , g ö r n o d e y i r b i r ü lv i x ilq o t ,
2841
E ib a ş ı s ö y lo d i: - D i n lə d im s o n i,
Y c n o b i r s ö z ü m v a r , e y lo l m o d o n i.
Y a ln ız d ü z l ə r t a p ı r x e y i r , b o r o k o t .
2824
D ü z a d a m b ü d r ə m o z , b o x t i y a r o lu r ,
N u rlu g e c ə s in d o n o s k ilm o y ir n u r.
2842
A ç m o n o m o tlo b i, b i l d i r o h v a l ı M c y , ş o r b o t b a ş ç ıs ı n e c ə o lm a lı.
2825
H a rd a o n ıb a d u ru b q a lx ır x o y a n o t,
O r d a n q a ç a q d ü ş ü r v a r - d ö v l o t , ü lf o t.
2843
Ö y lo b ir b a ş ç ı k i, ç in ö v la d ı ç i n B o y o n u n o lin d o n m e y a l ıb iç s in .
2826
X ə y a n o t h a r d a s a h a q l a s a b iz i,
Q u r u d a r to p r a ğ ı , i ç o r d ə n i z i .
2827
B ə y in i ç o x s e v ə n x a d i m c a n f o d a ,
B a c a r s ın ö z ü n ü a p a r m a ğ ı d a .
2828
2829
2830
2844
Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i: - X o ş b o x t E lb a ş ı,
B u n u d a ş o r h e d im q o y y a x ş ı - y a x ş ı .
Q o y a r d a ğ ü s tü n o e l o b il d a ğ ı .
2845
P a k iz o x a d i m in z o k a s ı a l m a z ,
X ö ro k g o tiro n d o , c o ld o ls u n b ir az.
H a q q y o lu ta p ın c a m in c o f a ç o k m iş ,
S a q ilo r b a ş ç ıs ı E q d iş n o d e m iş :
2846
F o d a k a r x a d im in fo d a k a rlığ ı,
G ü n d ə li k x i d m o t i -
D o la n s ın h ə m i ş o e h t i y a t il ə ,
D ö n sü n a ğ lı-h u ş u b ir q ız ılg ü lo .
V o f a lı, c a n f o d a , g ö z ü - k ö n l ü to x ,
B a ş s a q i d ü z lü k d o o x o l m a h , o x .
o n b ö y ü k o vsun,
Q a y d a n ı g ö z lo s in , g ö z ü to x o ls u n .
2831
M EY, ŞƏRBƏT BAŞÇISI NECƏ O LM ALID IR
2847
M o n i m s o m i ş o ls a b u s if o tlo r i,
Ə h d in o y o l a ç a r f o z ilə tlo r i.
2848
N ö v -n ö v ə d ə v ə l ə r y a rd ım ı o ls u n -
2866
M e y iç ə n l ə r g ö rs ü n g ö v h ə r ə b ə n z ə r ,
Z ə r li p iy a lə lə r , b ü llu r q ə d ə h l ə r .
2867
S in s in iş i-g ü c ü c a n tn a b ə y i n ,
G u r n i, r e y h a n s u y u , g ü v a r i ş , m o c u n .
2849
B u d ü r l ü d ə r m a n l a r lo ğ m a n g i b i d i r ,
O n u n ü m m a n ı n d a m ə r c a n g ib i d i r .
2850
Q u ru , y a ş m e y v ə d ə , b u z lu ş ə r b ə t d ə ,
O n u n tö h f ə s id ir s iz ə , ə lb ə ttə .
G ü l a ç s ın , b a r v e r s in ə h d i , ə m ə y i .
2868
Z ə h m o td ir g ə tır ə n h ə r ş e y ə m ə n a ,
İş d ö n ü r h ə y a tın ş a h d a m a r ın a .
2851
H a m ıy a ilk x ə t ə r b o ğ a z d a n g ə lir ,
A ğ ız l ə z z ə t i n i a ş p a z l a r b i l i r .
2869
G ö z ü n n ə l ə r d e y ir a ğ s a ç lı a q il:
S ə n a q il s ö z ü n ü a y p a r ç a s ı b il.
2852
A şp a z , ş ə ra b ş u n a s s a y ıq o lm a s a ,
Z ə q q u m a d ö n m ə z m i s ü frə li m a s a ?
2870
N e m ə t i , s ə r v ə ti, h ə r s ə a d ə t i ,
D e k im d i r y a r a d a n ? K iş i z ə h m ə t i .
2853
A lim n ə is t ə y i r , e h t i y a t , t ə d b i r ,
N e m ə ti a h ə s tə y e m ə k g ə r ə k d ir .
2871
Ə n b ö y ü k s e v g iy ə la y iq d ir o n l a r X i d m ə t i y o lu n d a ö m ü r q o y a n l a r .
2854
B o ğ a z ı q o ru s a n , b a ş d a u c a la r,
2872
S a q i l ə r iş in i ta p ş ır ın o n a Z ə h m ə t i n , x id m ə tin s a d iq o ğ lu n a .
A z y e y i l ə n r u z u l ə z z ə t l i o la r .
2855
B ə x tin i i t i m ı i ş h a r a m y e y ə n l ə r ,
2873
O n u n ş ə y ir d l ə r i s a q q a ls ız , g ö z ə l ,
G ə r o k h ə r b ir iş ə ə l y e t ir s in , ə l .
2874
O n u n h ə s s a s l ığ ı g ü l tit r ə y iş i,
A ç s ın k ö n ü llə r i d i q q ə t l i işi.
N ə f s in ə q u l o la n a c lə lö y ü n lə r.
2856
İn san m b o ğ a z ı - b o ğ m a lığ ıd ır,
O n u n h ə m lo ğ m a m , h ə m g ö z d a ğ ı d ır .
2857
Z ə k a lı, e l n ı l i o l a r s a y o q in ,
T a p a r a ç a r ın ı i n s a n i y y ə t i n .
2875
P ə h l ə v a n s a n b a lh , ç ö h r ə s i a ç ıq ,
Ç i n a r b o y , q a r a s a ç , h ü s n ü n d ə iş ıq .
2858
Z ə k a tu n c s i p o r d i r y a m a n a q a r ş ı ,
Q a y n a y ıb -q a rış m a z y a m a n a y a x ş ı.
2876
B e li in c o g ə r ə k , y a n l a r ı ş iş m a n ,
B əd ən i ağappaq, ü zü ə rğ ə v a n .
2859
Ə y r in i h ə b s e d ib b a s ı r l a r d a m a ,
2877
Ə y n in ə g e y d iy i ip ə k g ö y , s a r ı,
Y a r a ş s ın b o y u n a y a ş ıl p a l ta r ı.
2878
S a q q a l s ız s a q i l ə r i ş i n ə ə m i n T ə k i i ç k i l ə r ə tü k d ə d ü ş m ə s i n .
K ö tü k g ö n d o r i l i r o d d a e d a m a .
2860
S ə n h a q q y o l u n u tu t, c y g o n c b a h a d ır ,
D o ğ ru lu q q ız ıld a n q a t-q a t b a h a d ır.
2861
K ö n lü p a k , o q li ç o x , ü r o y i d ü z s o ,
S ə ra b ç ı ç e v rilir b ir m ü q o d d o s o .
2879
Q ə d ə h o tü k d ü ş s ə k ö n ü l b u l a n a r ,
X ö r ə y i y e s o n d o l ə z z ə t s i z o la r .
2862
B ü tü n ə m o l l o r i s a f o l s u n g o r o k ,
C u m m a sın y a m n a h o r g ü n h o r k ö p o k .
2880
E lə b u n a g ö ro ü z tə m iz g o ro k ,
P iy a lə s u n a n la r s a q q a ls ız g ə r o k .
2863
Ö zü h a z ırla s ın ş o h d i, c ö v h ə ri,
2881
Ə l i n d o n m e y a l s a n d a d v e r ə r s iz o .
Ö z ü d a m ğ a la s ın b ü tü n m e y lə ri.
2864
R ey h an d a, ş ü y ü d d ə , o d v iy y o lo r d o ,
2882
T o m iz h a z ı r l a s ı n ö z ü h o r ş c y i Q u r u , y a ş m e y v o n i , g ü la b ı, m e y i .
X i l q ə t i x o ş o la n , ü z ü n u r lu ə r ,
B i r f in c a n s u y u d a b a l k im i v e r o r .
D ö n sü n tə b o rrik o o p a k o llo rd o .
2865
S a q i ü z ü n u r lu , m ə m i z , p a k i z o . ..
2883
E y a lim s ö z ü n ə ta m a r z ı , t ə ş n ə
D in lo , to q d im e d im b u b e y ti s o n o :
2884
K a m a l, c a m a l ə h l i ç o x ş e y ə q a d i r -
2905
B u d u r b ild i k lə r im , x o ş b ə x t E lb a ş ı,
D ü ş ü n d ə r in - d ə r in , d u y y a x ş ı- y a x ş ı.
2906
B u c ü r x a d i m lə r ə a ç s a n q o y n u n u ,
Ə lin d ə n n ə v e r s ə b a l - ş ə r b ə t d i r .
2885
E y a c -s u s u z q a la n ta m a r z ı in s a n ,
S ın d ır a b i l ə r s o n d ü ş m ə n b o y n u n u .
G ö z ə lin h ü s n ü n ə b a x s a n , d o y a r s a n .
2886
S a q ilə r g ö z ə l ə b ə n z ə r o l m a l ı ,
2907
M ə n d ə q i q s ö y lə d im h ə r ş e y i s ə n ə ,
D iq q ə tlə q u la q a s , s ö z ü m v a r y e n ə .
O v c u n d a p iy a lə ş ə k ə r o lm a lı.
2887
B ə y g ə r ə k in a n s ın ö z s a q ıs in ə ,
K i, n u ş e t d i k l ə r i c a n ı n a s i n ə .
2908
E lb a ş ı d i n l ə s ə , a ç ıb s ö y l ə r ə m ,
Y o x s a ö z s in ə m d ə p ü n h a n e y l ə r ə m .
2888
G ö z ü to x , i s m ə t l i , s ə d a q ə t l i ə r ,
2909
E lb a ş ı s ö y lə d i: - Ə s i r g ə m ə , a y t ,
A ç ıq x ə z in ə d ə b a ş q a b i r b ü s a t.
Ə r x id m ə tç i, a b ə y , d ü n y a y a d o y ə r.
2889
D ü r ü s t s e ç i l m ə l i b a ş k a t ib , e l ç i,
B ir d ə a ş p a z i l ə s a q i - o in c i.
2910
E lm in d ə n iz is ə n , e l m in ü m m a n ı ,
Ç ı x a r b ir c ə - b i r c ə lə li, m o r c a n ı.
2890
İ n c il ə r a l ə m d ə t a p ı l m ı r a s a n ,
2911
Ö g d ü lm ü ş d ö y lə d i: - Ə n ə w ə l s ə n s ə n ,
D ü r l ü b ili k lə r i x a lq a b ə x ş e d ə n .
D ü rü s t s e ç , s o n r a la r v a y s ın m a y a s a n .
2891
B ü d r ə s ə , z a y ç ı x s a b a ş k a t i b , e l ç i,
S ö n ə r b irc o g ü n d ə x a lq ın s e v in c i.
2912
M o n a ç ıq s ö y lə d im , d e y i m m i y e n o ,
N c c o b a x m a lı d ır q u l ö z b ə y i n ə .
2892
S a q i, y a x u d a ş p a z z a y ç ı x s a , i n a n ,
Y a ln ız b ə y l ə r g ö r ə r o n l a r d a n z i y a n .
2913
B ə y g o r o k ta n ıs ın x i d m ə t ə h l in i,
T o m iz lik , lo y a q ə t, q e y r ə t ə h l in i.
2893
B ir n e ç ə x a d i m i s ə n ö z ü n g ə r ə k ,
T o x u m lu q d ə n k i m i s e ç o s ə n , a b o y !
2914
B o y in h a q q ı - s a y ı q u lu n b o y n u n d a ,
2894
Ö g d ü lm ü ş s ö y l ə d i : - X o ş b ə x t E lb a ş ı,
B ə y in a d ı q ə d o r b ö y ü k d ü r iş i.
2915
Q u lla r b o y h a q q ın ı h is s e t s in m ü d a m ,
B o y d o ç ı x a r m a s ın q u l u n u y a d d a n .
2895
B ö y ü k o m ə llə r d ə b a ş a ğ rıs ı v a r,
G e tm ə s o a ğ r ıl a r , b ə y l i k m i q a l a r ?
2916
X id m o tç i ç a l ı ş ı r g ü z ə r a n ü ç ü n ,
Z a v a llı n e y l o s i n g ö r m o s o b ir g ü n ?
2896
A lim g ö r n ə d e y i r ... a l im s ö z l o r i ,
B ir d ü z ü m in c id ir , y a d a m i r v a r i .
2917
E lb a ş ı s ö y l o d i : - A ç b u y u m a ğ ı,
N o d ir x id m o t ç i n i n z o h m o ti, h a q q ı ?
2897
S ə n d ö z m ə ş ə q q ə t ə , d i n c l i k is t o m o ,
M ə ş ə q q ə td ə n d o ğ u r g ə n c lik , s o n d c m o .
2898
B ə y m ə ş ə q q o t ç ə k s ə , el z ə n g in lo ş o r,
2899
2901-2903
X İD M Ə T Ç İL Ə R İN H A Q Q -S A Y I
B əy d ə ö z tə x tin d ə ra h a t o y lə ş ə r.
2918
Ç o x d a ə m in o lm a ra h a tlığ ın a ,
R a h a th q , m o ş ə q q o t g e d ir y a n - y a n a .
Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - E y H a q q a b o n d o ,
X id m o tç i h a q q ı v a r b o y i n ç i y n in d o .
2919
V a x tın d a v e rils in ru z u , ç ö ro k , su ,
B ir d o x i d m o t ü ç ü n h a z ı r h q o ls u n .
A şp az da, sa q i d ə s ə n ə s ə d a q o t,
V o fa g ö s tə rs o lə r, g ö z ə ld ir o lb ə t.
2904
Q u lu n h a q q ı - s a y ı a z m ı d ı r o n d a ?
C a n b o s lə , r u h u n u g ə t i r i l h a m a ,
C a n ın g e d o r o ls a , o l a c a r a m a .
2920
B o y g ə r o k h o m i ş ə h is s e t s in b u n u X id m o ti n n ə q ə d ə r z o r o ld u ğ u n u .
2921
C a n ım , c i ş m i n i q u l e d i r f ə d a ,
2939
X id m ə tç i n ə is tə r : b ə y i ş a d o ls u n ,
0 d a ö z b ə y i n ə q o l- q a n a d o ls u n .
2940
D in lə , g ö r n ə d e m iş m ü d r ik b i r in s a n ,
E lm ə h li u c a d ır G ü n ə ş d ə n , A y d a n .
T ə k i şa d y a ş a s ın b ə y i d ü n y a d a .
2922
T a b e d i r a c - s u s u z , a t lı, p i y a d a ,
Q ılm c z ə r b ə s i n ə , q ə f ı l o x a d a .
2923
B əyi q o ru y araq g ə rir k ö k sü n ü ,
G ö z lə y ir s a ğ - s o l u , a r x a m , ö n ü .
2941
D o s td a n y a x ş ılığ ı ə s i r g ə m ə s ə n ,
O n d ə fə c a n v e rə r, b ir y o l "c a n !" d esən .
2924
D ü şm ə n q a rş ıs ın d a d ö n ə r s ip ə r ə ,
B ə y ə h ə y a t d ilə r, ö z ü ö ls ə d ə .
2942
S ə n in q u lu n o la r, g ö r s ə n ə f ın i,
B ir g ü l v e r , u ğ r u n d a ta p d a r ə f ın i.
2925
B ə y in ş a d h ğ ı d ı r q u l u n a m ü j d ə ,
2943
Ə n a m , m ü k a f a t v e r x i d m ə t ə q a r ş ı,
Q a m m ı, o y n in i g ö r y a x ş ı- y a x ş ı.
G e c ə li-g ü n d ü z lü d ö z ə r m in d ə r d ə .
2926
B ə y o n u n h a q q ın ı ö d ə s in g ə r ə k ,
O ls u n m e h r i b a m , " c a n ! " d e s i n g ə r ə k .
2944
B ə y n e c ə f ə x r e d ib a ç a r q o l- q a n a d ,
A c ın d a n ö lə r s ə ilx i s ın d a a t?
2927
E ş it, n ə l ə r d e m i ş ü ç o r d u x a n ı -
2945
D in lə , n ə l ə r d e m iş a ğ s a q q a l b i r ə r ,
Ş a h in g ö z l ə r id ir b u c ü r ö y ü d lə r .
K iş il ə r g ö z ə l i , e l q ə h r ə m a n ı .
2928
E y x a l q m b a ş ç ı s ı , e y ta c ı y a q u t ,
X id m ə tç i q u l u n u d a i m u c a tu t.
2946
B i r in s a n u ğ r u n d a in s a n z ə h m ə t i ,
Q a z a n ır ə n b ö y ü k in s a n iy y ə ti.
2929
X id m ə tç i o l m a s a , b ə y d e d i y i n ə r ,
Y u rd u d o la n d ıra b ilə r m i m ə g ə r ?
2947
İn sa n z ə h m ə tin ə q iy m ə t v e rm ə y ə n ,
M ə g ə r s e ç il ir m i k ö p ə k d ə n , i t d ə n ?
2930
Ə s illi, n ə s i l l i , k ö k l ü o l s a d a ,
2948
U n u tm a , x id m ə tç i ik i c ü r o lu r ,
B iri a z a d , e r k in , o b ir i q u ld u r .
Q u lu n s a y ə s i n d ə b ə y ç a t ı r a d a .
2931
E lb a ş ı, in s a n l ı q - m ü r v ə t d e m o k d i r ,
M ü rv ə t tə r iq ə td ir , x id m o t d e m o k d ir.
2949
Q u l x id m ə t e tm ə s ə , d ə y ə n ə k y e y ə r,
A z a d o lm a s a d a t ə r tö k m ə l i , t ə r .
2932
B ə li, t a p a b i l s ə h ə r k o s y o l u n u ,
B a şa v u rm a lıd ır x id m ə td ə o n u .
2950
A z a d x id m ə tç iy ə m ü k a fa t v e r s ə n ,
O n u a s u d o q ıl z ə h m ə t d ə n , iş d ə n .
2933
X id m ə tç i c a n q o y u r d o l a n m a q ü ç ü n ,
M ü rv ət ə ld ə n g e d ə r, o g ö rm ə s ə gün.
2951
Y a x ş ı lıq q u l u d u r a z a d x id m o t ç i,
S ə n o n a b o x ş e lə k ö n ü l s e v in c i.
2934
B ə y ö z x a d im in ə b a ş ç ə k s in g ə ro k -
2952
A z a d ı q u l i l ə b ir tu tm a , l ə l ə ,
B iri d in ə h l i d i r , o b ir i k ö lə .
A s a y i ş d o r g a h ı - b ə y d o r g a h ın ı ,
B a r lım ı, b a r s ı z m ı d ə r g a h d a ə m ə k ?
2935
Ə m ə k b a r v e r irs ə , h a q q ın ı ö d ə ,
S e v in s i n , ş a d o l s u n q o y x i d m o t ç i d ə .
2953
2936
İ n s a n a z s e ç i l i r h e y v a n d a n , in a n -
2954
S a x la m a q o n b ö y ü k a r x a n , p ə n a h ın !
X a d im i z ə n g i n s ə , a d q a z a n a r b o y ,
B u adı a n d y e ri b ilə r g ə lə c o k .
O d a y e m ə k is to r, b u d a h o r z a m a n .
2937
İ lx ın m q a r n ı n ı d o y u r m a s a n s o n ,
H eç o n d a n b ə h rə m i, b a rm ı g ö rə rs ə n ?
2955
B o y i x id m ə tç iy ə b a ğ la y a n k ə m o r,
S a tıc ı, a l ı c ı f e lin ə b ə n z ə r .
Q ıy a r c a n ı n ı d a x i d m o t ç i s ə n ə ,
Ş irin s ö z s ö y l ə y i b o n a m v e r s o n o !
2956
S a tıc ı d o s t u n a n ə s ə v e r i r k i,
2938
D o la n s m ö l k ə n i , ta p s ın m ü ş t o r i.
2957
A y k e ç ir , il k e ç i r , b a r g ə t i r i r v a r ,
Q a z a n c ı q a r d a ş t ə k b ö l ü ş ü r o n la r .
2975
2958
B ə y d ə , x id m ə tç i d ə o n la ra b o n z ə r,
K ita b ı h e s a b ı d ü r ü s t l ü k b ə z ə r .
2976
2959
Q u la ş i r i n s ö z l ə n ə s ə v e r ə r b ə y ,
E lm , s a v a d ö y r ə n , g ə z m ə b o ş - b e k a r ,
B e y n in d ə n u r s a ç a r g ü n ə ş lə r , a y la r .
H a y q ır d ı E lb a ş ı: - V a r o l, h ə r z a m a n ,
E y z ə k a y o lç u ş u , t a z ə - t ə r f ıd a n .
Q u lu n c a n ş ə h d i n i n u ş e d ə r o m o k .
2977
B i z o s o n g ö s tə r d in ə n d ü r ü s t y o lu ,
V o f a h k i ş i l ə r u lu d a n u lu !
2960
B a lta d a q a l d ır a r , q ı l ı n c d a ç a l a r ,
G ü lə r n i z a m ta p a n e l l ə r , o b a l a r .
2978
X a lq ı m ın ü s tü n d ə m ə n ə m h ö k m r a n ,
S ö z ü m lə , iş im lə a ç ıld ı m e y d a n .
2961
N e m ə t a ş ıb -d a ş a r, x ə z in ə d o la r,
2979
F ə f ə t b ə y l i y i m l ə f ə x r e t m ir ə m m ə n ,
F ir a v a n l ıq d e y il k ö n lü m d ə n k e ç ə n .
2980
İ s t ə y i m b u d u r k i, q a r ş ım d a k ıla r ,
O l s u n m ə n d o n z ə n g in , g ü c lü , b ə x tiy a r .
29K1
Ö z g o n i ş a d e tm ə k ö z ş a d lığ ım d ır ,
D ü ş m ə n in b o y n u n u s ı n d ı r m a q o la r .
2962
B ə h rə -b a r v e r ə n lə r u lv id ir, a b o y ,
B ə h rə -b a r v e rə n i q o ru m a q g o ro k .
2963
D ü n y a la r d o l a ş a n b i r t a c i r b a ş ı ,
D in lə , n ə l ə r d e m i ş , d u y y a x ş ı - y a x ş ı .
2964
U s tü n d ü r . D ü ş m ə n m i ş ö y l ə b i r o ğ u l.
2965
F a y d a y a c a n a tır b ü tü n c a n lıla r,
F a y d a g ö r m ə z o v ç u e v d o q a rıy a r.
2966
Y a x ş ı a d q a z a n m a q - a z a d lığ ım d ır .
F a y d a s ız o ğ u i d a n f a y d a lı b i r q u l
Q a n a d s ız q u ş u ç m a z , b ə y i n q a n a d ı ,
O n u n ə s g ə rid ir -
o n u n ö v la d ı.
2967
Ə s g ə rlə b ilin ir b ə y in b ə y g ü c ü ,
Q ır ır d ü y ü n l ə r i ə s g ə r q ılı n c ı.
2968
H an sı b ə y b a ş ın a y ığ s a m o rd lo ri,
S a h ib q ır a n o lu b t u t a r h ə r y e r i.
2969
S ə n ə td ə - h ü n ə r d ə k a m il o la n b o y ,
2982
B ü t ü n x o z i n ə m i , g ü m ü ş ü , z ə r i,
V c r im , ş a d e lə y im g ə r ə k ə s g ə r i.
2983
N o d i r o h d im m ə n im ? Y a x ş ı b ir a d - s a n ,
N o z o r d o n s a lm a s ın m ə n i Y a r a d a n .
2984
B ü tü n iş ç ilo r im v a r q a z a n s ın , v a r ,
A z ı m o n im q o d ə r z ə n g i n o ls u n la r .
2985
Ö ls ə m , d u a ilə y a d e l ə s i n l ə r ,
O y a d ıb r u h u m u ş a d e l o s in lə r .
Ö G DÜLM UŞUN ELBAŞIYA CAVABI
Ç a ta r h ə r ə h d i n ə , b a ş ı n d a ç ə l ə n g .
2970
M in - m in s ə n ə t g ə r ə k c a h a n g i r ə k i,
S ə n ə t s a y ə s in d ə tu ts u n h ə r y c ri.
2971
O ğ u l, s ə n o t ö y r ə n , q i y m ə t v e r o n a ,
29K6
B u iş o n o q o d ə r z o k a q ü w o s i ,
S o r f e td i E lb a ş ı - e l i n n o f ə s i.
2987
Y a x ş ı b ir a d - s a n d a n , h ö r m ə t d ə n s a v a y ,
Ö lo n k i m s ə n ə y ə n ə q a l ır , e y v a y .
2988
V a r ın ı- y o x u n u x o r c l ə m i l l ə t ə ,
Q a z a n b u d ü n y a n ı, a x irə ti d ə.
D ö v lə t q u ş u g ib i q o n a r b a ş ı n a .
2972
S ə n ə t i, h ü n ə r i d ö v l ə t q u ş u s a y ,
E n ə r d ə , ç iy n in ə q o n a r G ü n ə ş , A y .
2973
D ü n y a la r d o l a ş a n a ğ s a ç l ı s o r v ə r ,
D in lə , n ə l ə r d e m iş , h ə r s ö z ü b i r z ə r :
2974
S ə n ə t i, h ü n ə r i u c a tu t, u c a ,
U c a ld a r o s ə n i ö m r ü n b o y u n c a ,
2989
S o n d ə k i, b u q o d ə r q ız ıl - g ü m ü ş v a r ,
H o r h a n s ı ö l k ə n i q u l e t m ə k o la r.
2990
E ş it, n o l ə r d e m iş a lim o la n b o y ,
B ə y l i y i n ə s a s ı q ız ıld ı g e r ç ə k .
2991
B ə y g ə r ə k z ə r s e ç ib o rd u y a ra ts ın ,
D ü ş m ə n i n b o y n u n a z ə r k ə m ə n d a t s ın .
3009
Ç o x lu ə s g ə r g ə r ə k , ç o x x ə z in ə y o x ,
B ə y to x o l m a s a d a , e l to x g ə r ə k , to x !
3010
2993
B ə y y u rd u b a s ılm a z , v a rs a o rd u su ,
O r d u s u o lm a s a , g ü l m ə z a r z u s u .
3011
2994
B ə y d ə n q a y ğ ı, h ö r m ə t g ö r ə r s o o rd u ,
2992
H ö k m ilə fə th e d ə r h ə r h a n s ı y u rd u .
2995
B ə y o l s a m ə h e b b ə t , s ə x a v ə t k a n ı,
Ö z o v c u n d a t u t a r ik i c a h a n ı .
X ə s i s h e y to p la y a r d ö v l ə t i - v a n ,
S ə x i q ılın c ıy la a la r o n la n .
B ə ş ə r q a n u n la r ı b u c ü r y a r a n m ış ,
X ə s i s ə h ə q a r ə t, s ə x iy ə a lq ış .
Ö g d ü lm ü ş y a lv a rd ı: - E y p ə r v ə r d ig a r ,
E lb a ş ı h ə m i ş ə o ls u n b ə r q ə r a r .
3012
Ş a d o ld u E lb a ş ı d u a - s ə n a d a n ,
- S ə n s o n p o n a h ım ız , e y u lu Y ə z d a n !
3013
İ n a m m o b o d im iz ö z ü n s ə n y a ln ız ,
S ə n s ə n a ğ ı r g ü n d ə s ığ m d ığ ım ız .
2996
A lim g ö r n ə d e y i r : d a r g ö z d ü r s ə b ə y ,
X a lq a h ö k m e t m ə s i ç o x s ü r m ə y ə c ə k .
3014
M ə n im s o n d ə n s a v a y y o x b i r d a y a ğ ım ,
S o n s ə n u m u d y e r im , ş a d lıq q a y n a ğ ım .
2997
- R ə d d o ls u n , x ə s i s d ə n , ə l h ə z ə r ! - d e y ə ,
H am ı q u c a q a ç ır s ə x a v ə tliy ə .
3015
Y ü z y a x ş ı l ı q g ö r d ü m - s ə n d ə n y a d ig a r ,
2998
S ə n ə t-h ü n ə r ə h li x ə s is d ə n q a ç a r,
C o m ə rd in b a ş ın a g ü l- ç iç ə k s a ç a r.
3016
2999
B ə y lik v ə x ə s i s l i k b i r - b i r i n ə z id d ,
X ə s is i h ə r y e r d ə f ə la k ə t g ə z ir.
3017
3000
X a lq ı ə l d ə s a x l a r b i r c ü t q ü w ə v a r :
Q ız ıl, b i r d ə q ı l ı n c - ik i b a y r a q d a r .
M ə n ə v e r m ə d iy in b i r d ilə k m i v a r .
Y a ln ı z d u a m ilə s ığ ın d ım s ə n ə ,
M ə n q ə m g i n , s ə n q ə m s i z u lu k im s ə n ə .
K ö m ə y i m , q ü d r ə tim s ə n d o n d i y a ln ız ,
G ö s to r h a q q y o lu n u , e y p ə n a h ım ı z !
3018
Ö g d ü lm ü ş , g ü v o n c im , t a q ə t i m , ta b ım ,
H o r c ü r y a x ş ılıq d a n ü s tü n k ita b ım .
3001
Y u rd u s ə x a v ə tlə m ö h k ə m lə n d irə k ,
B ə y ə b ə y lik v e r ə n s ə x a d ır, e y b o y !
3019
Ə n b ö y ü k s e v in c i b ə x ş e td in m o n o ,
Y ü z y o l m in n ə td a r a m u l u tö h f o n o .
3002
İ ld ır ım q ı l ı n c ı n d ü ş m ə n b a ğ r ı n ı ,
P a r ç a la r , k ə s ə r d ə ş a h d a m a r ın ı.
3020
S o n m o n im ö m r ü m ə ş a n - ş o r ə f , a d - s a n ,
C is m in i, c a n ın ı f o d a q ılır s a n .
3003
Q ız ılı, g ü m ü ş ü s a ç s a y a ğ ı ş t ə k ,
3021
Y a r d ım is t o y ir ə m , v e r im h a q q ı n ı,
Y u rd u q ılın c s ız d a d o la n d ıra r b ə y .
3004
Q ılın c ın , q ı z ı l ı n m is li v a r m ı h e ç ?
B u ik i q ü d r ə t i ö z ü n ü ç ü n s e ç .
3005
Q ız ı ld ır d ə r d l i n i n r ə n g i n i a ç a n ,
D u m a n h y o lla ra a l ş ə fə q sa ç a n .
O la s a n k ö n lü m ü n x e y l i y a x ı n ı.
3022
E lb a ş ı s ö y lo d i: - E y g ö v h o r , e y z o r ,
S o n i v o s f e l o y ir z o k a v o tli lo r .
3023
C a m a l d a s ə n d o d ir , k a m a l d a s o n d o ,
E lm , m o r if o t d o , e y u l u b o n d o .
3006
H a rd a q ılın c v u rs a n , o rd a g ü m ü ş v a r,
G ü m ü ş o la n y e r d ə q ı h n c ı n p a r la r .
3024
D o ğ r u ç u , v o f a lı , s o d a q ə t l i s o n ,
Ə l i n d ə n t u tu r s a n in s a n la r ın , s ə n .
3007
G ü m ü ş sa ç , y ığ ıls ın b a ş ın a m ə rd lə r,
G ü m ü ş d ə r m ə y ə n i q ılın c ın la d ə r.
3025
X i d m ə t q a l m a d ı k i, b a c a r m a y a s a n ,
3008
E y g ılın 'c lı i g id , d ö n m ə s i n o d u n ,
Q ı l ı n c a q u r b a n d ı r y ı ğ d ı ğ ı n a ltu n .
Ç a tm ır x id m ə tin o ə n a m , o rm a ğ a n .
3026
İn d i m o n d ə n s o n ə b i r ə v ə z g o r o k ,
Ö d o y im h a q q ı n ı, y a ş a s e v in c o k .
3027
S ə n k i, m ə n ə b u n c a ş a d lıq v c r m i s ə n ,
X u d a d a n x e y rin i y ü z q a t g ö rə s o n .
3028
E lb a ş ı to x ta d ı, f ik ir li b a x d ı ,
X i d m ə t ç i y e r ö p d ü , a y a ğ a q a l x d ı.
3045
B u a lç a q m ə k a n d a n ə l ü z , e y x ə s tə ,
Y a ln ız u c a y e r d ə b ir m ə q a m is tə .
3046
E y k ö n lü p a k iz ə , e y f e li d o ğ r u ,
C a n a t h ə r s a h ə d ə p a k l ığ a d o ğ r u .
3029
M in ib k ö h l ə n i n i y o la d ü z o l d i,
S e v in c lə r iç in d o e v in ə g ə ld i.
3047
E y h im m ə t s a h ib i, b u y u r d a u y m a ,
G e t, s ə n i b ə k l ə y i r h ə q i q i d ü n y a .
3030
Q ıld ı g e c ə - g ü n d ü z ö z x i d m o t i n i ,
X id m ə ti g ə tird i s ə a d ə tin i.
3048
S ə n o b u d ü n y a y o x , a x irə t g ə rə k ,
T ə rk e tm ə s ə n , s ə n i o tə rk e d ə c ə k .
3031
P a r la d ı id r a k ı, e l m i, b ili y i,
G ü ld ü r d ü , r a m e t d i b ə x t i f o lo y i.
3049
D ü n y a c ə f a ç ı d ır , o n a c ə f a q ıl,
S ə n i x ila s e d ə r o z a m a n ə q l .
3032
E ş it, n ə l ə r d e m iş d ö v l ə t l i b i r o r,
D ö v lə t i d ü n y a y a s ə s s a la n h ü n o r .
3050
E y b a ş ı a y la n a n , e y y o ld a n a z a n ,
K im in k i, d ö v l ə t i a ş ır b a ş ı n d a n ,
3051
3033
S e v m o b u d ü n y a n ı, z i n d a n d ı, z in d a n .
O , x o ş b ə x t y a r a n ı b y a r a m ş ın d a n .
D ü n y a q u y u s u n a q u y u la n a n la r ,
N o y u x a r ı q a lx a r , n ə s e v in c ta p a r .
3034
D ö v lə t ü z a ğ a r d ı r , u c a l d ı r b a ş ı,
B a ş ın a ğ b u l u d l a d u r a r y a n a ş ı.
3052
Q u rtu l b u q u y u d a n , q a lx y u x a r ı, q a lx ,
İ b a d ə tlo k c ç ir v a x tın ı a n c a q .
3035
O z a n b u n a u y ğ u n s ö z a r a m ış d ır .
D i n l ə h ə m ə n s ö z ü , e y m o r d b a h a d ır .
3053
Q a y ıt o y r i y o ld a n , tü p ü r , t ö v b ə q ıl,
Ü Iv i b i r a lo m i a r z u l a r a ğ ıl.
3036
H ə r k im d ö v l o t l i s o , o q lin o y o x s ö z ,
O n u n a s ta r ı d a ü z g ö r ü n o r , ü z .
3054
E lb a ş ı, k ö n lü n d ə p a k , ü lv i n iy y o t,
X a lq ü ç ü n y ü r ü td ü y a x ş ı s iy a s ə t .
3037
C a h a n f ılo s o f u n a t iq o l s a d a ,
D ö v lo ts i z s ə g ə r o k s a lm a s ın s o d a .
3055
B u d ü n y a q a n u n u b ö y lə d ir a n c a q ,
D ö v lə t i o l a n l a r ş ö h r ə t t a p a c a q .
3056
D ö v lə t a b ı r v e r i r a b ı r s ı z a d a ,
3057
3038
3039
K im o ü r c a h o l s a c a h a n d a s o r v o t,
İ ç in i, ç ö l ü n ü b o z o y o r o lb o t.
3041
D ö v l ə t d i r g o t i r ə n a r z u la r ı d a ,
Ş ə r o f ı, ş ö h r o ti, iq ti d a r ı d a .
3042
D ö v lə t ə l d ə n g e t s ə ə y o r b a ş ı m ,
Q u y u d a g ö r ə r s ə n h o r tə la ş ım .
3043
B a ğ l a n m a d ü n y a y a , e y a ğ ı llı ə r ,
B a ş m , u c a b a ş m m in b ə l a ç ə k o r .
3044
B u b ə d z a t, o m a n ə t d ü n y a d a n ol ç ə k ,
Y a ln ı z o d ü n y a y a t ə l ə s , e y ü r ə k !
E lb a ş ı ş a d h q l a q u c d u c a h a n ı,
B ü r ü d ü a l ə m i ş ö h r o ti, ş a n ı.
U ğ u rla r g ə tir ir u ğ u rs u z a da.
3040
D in c o ld i e l- o b a , t a p d ı s ə a d ə t ,
D ü ş m o n z ə if lo d i, d o s t b u ld u q ü v v o t.
G ü n lo r b u m in v a lla b o x t i y a r ö td ü ,
C a n a v a r q u z u y l a y o ld a ş lıq e td i.
E L B A Ş IN IN Ö G D Ü L M Ü Ş Ə S U A L I
M m
3n59
Ç a ğ ır d ı E lb a ş ı Ö g d ü l m ü ş ü k i,
S o r s u n ə h v a l ı n ı , b ils in k e f ın i.
G ü n l o r n e c ə k e ç ir , e y b ə d r l i a y ,
Ö l k ə d ə y o x s u l m u ç o x a ld ı, y a b o y ?
3060
N ə q ə d ə r y a ra m a z , y a v u z v a r e ld ə ?
X a lq ı n ə h v a l ı m a n l a y a q b i r d ə .
3061
S ö y ü şm ü , a lq ış m ı d illə r d ə g ə z ə n ?
X a lq q ı n a y ı r b i z i , y a d e y i r : -
3062
Ə hsən.
Y a x ş ı lığ ım m ı b o l , n ö q s a n l a r ı m m ı ,
M ə n ə a y d ı n s ö y l e , b ili m ç a r a m ı .
3077
Ş a d o ld u E lb a ş ı, f a tih ə v e r d i,
Ş ü k r e td i T a n r ıy a , a z a ld ı d ə r d i.
3078
- U lu s a h ib im s ə n , e y m e h r i b a m m ,
U c a ltd ın k ö lə n i, q u l n a tə v a m .
3079
ÖGDÜLM ÜŞUN EL BA ŞIY A CA V A BI
3080
3063
Ö g d ü lm ü ş s ö y l ə d i : - Ə z i z E l b a ş ı ,
M u ra d b a ş a g ə ld i g ö rü n n ə y a x ş ı.
3064
E lb a ş ı a l ə m i n q e y d i n ə q a l d ı,
S e v in c lə ç o x a l d ı , q ə m l ə r a z a l d ı .
3065
T a p d ı a ğ b ə x tin i, z ə n g in lə ş d i x a lq ,
X a lq ın g e c ə l ə r i , g ü n d ü z l ə r i d in c ,
ELBAŞININ ÖGDÜLM ÜŞƏ SUALI
3081
E lb a ş ı s ö y lə d i: - E y Ö g d ü lm ü ş ü m ,
X u d a n ın f o z lid ir s ə n l ə g ö r ü ş ü m .
3082
B ü tü n y a x ş ılıq l a r c ə m o lu b s ə n d ə ,
B ü rü d ü ö lk ə n i s ə a d ə t, s e v in c .
3067
A lq ış l a r s ə s l ə n i r d i l d ə - a ğ ı z d a ,
H a v a x t ö d ə y ə rə m b u q ə d ə r b o rc u ?
Ş ü k r ü m ü ö z ü n q ıl, e y ip in u c u !
Ç i ç ə k l ə n d i ş ə h ə r , g ü l a ç d ı q ış l a q .
3066
S ə n m ə n ə g ö s tə rd in h ə r y a x ş ılığ ı .
G ə z i r ə m , b o y n u m d a m in b o r c u n d a ğ ı.
S o n s o n z ü lm ü y ıx a n , ə d l i t i k ə n d ə .
M m
S iz ə d u a ç ı d ı r o ğ u l d a , q ı z d a .
X u d a ö z ü v e r d i h o r t ö h f ə s i n i,
Ü s to lik o n h is s ə p a y b ild i s ə n i.
Z ü lm - o d - a l o v d u r , ə d a l ə t d ə - s u .
S ə n in ə d a l ə t i n y ı x d ı k a b u s u .
3084
3069
A lə m ç iç ə k lə n d i s iy a s ə tin lə ,
Z a lim k ü l ə d ö n d ü ə d a l ə t i n l o .
39H5
B i r c ü t g ö z g ib id ir b ə y l ə n ö k ə r i ,
Ç ö lü b iri g ö r ü r , iç i d ig o r i.
3070
E lb a ş ı, x a l q ü ç ü n ü ç n ö v b ə l a v a r ,
3086
Ə g o r y a x ş ıy a m s a , s ə n ə g ö r o y o m ,
Q u lu m s a n , b a la m s a n , e y b ö y ü k a lo rn .
3068
B ə y q a fil o la rs a y u r d u ta la n a r.
3071
Q u r d l a r s ö k ü b - t ö k s ə e lin b a ğ r ı n ı ,
3087
E lb a ş ı d u y m a s a a h ı - a ğ r ı m .
3072
M ə g ə r b u ü ç d ə r d d ə n s ə n d ə b iri v a r?
B oy ö zü n ə q ə d ə r c ə h d e lə sə d ə,
Q u lu o l v e r m ə s ə , ç a ta r m ı ə h d ə ?
A lo m i f ə th e d ə n , e l l o r s a x la y a n ,
X a q a n n o l o r d e m iş , q u la q v e r b i r an :
30X8
C a n a v a r s ü rü y o n ə c ü r s o x u la r?
S o d a q o tli q u lu t a p m ı ş d ı r s a b o y ,
O q u lu q ı z ı l a q ə r q e t s in g o r o k .
3073
E y d ü z s iy a s ə tli s a f b ə y , z ə r i f b o y ,
T a n r ım b o x ş e l o y i b s o n o o q l, ü r o k .
3089
B u ğ ü n k iş i ta p m a q a s a n d ı r m o g o r ?
B o x t o v o r s a y ı l ı r ta p a n , b o x to v o r .
3074
N ə q ə d ə r q o r x u lu iş lə ri g ö rd ü n ,
X a lq a r u z u v e r d i n - ə y i n - b a ş v e r d in .
3090
S o d a q o tli o l u r q u lla r ın x a s ı,
S o d a q ə t o h l i n i k i m l ə r ta p a s ı ?
3075
X u d a y a ş ü k r ilə ib a d ə t e y lə ,
3091
B ir a z c a r a h a t o l, f ə r a ğ ə t e y l ə .
3076
K ə n a rd a n ü z v e r s ə n o q o d o r x ə ta ,
O n u l ə ğ v e t m ə y ə h a z ı r a m , a ta !
S o d a q o t o h lin i ta p m a s a b ə ş o r ,
N ə c ü r in s a n l ı q d a n b ə h s a ç a b ilo r ?
3092
Y a m b - y a x ı l ı r a m , Ö g d ü l m ü ş , in a n :
B irc o s o n s ə n m ə n ə a ta n d a n q a la n .
3093
S ə n in tə k b ir i d ə o ls a y d ı ə g ə r ,
F ik ir ç ə k ə r d i m m i h e ç z ə r r o q o d ə r ?
3109
H e y if , b u d ü n y a d a n ü z d ö n d ə r d i te z ,
Q o v u ş d u x u d a y a , k ö n lü p a k , tə m iz .
3094
E y d ü rü s t x ilq ə tli k ö n ü l lo ğ m a n ı,
3110
S o v u ş u r g ü n lə ri ib a d ə t ilə ,
Y u y u r s u ç la r m ı b u a d e tilə .
3( n
M ə n im k in d ə n ç o x d u r f ə z i l ə t l ə r i ,
O - k i ş i l ə r b aşı, m e r d l ə r s e r v e r i .
S o n i ə ld ə n v e r s ə m , b a ş q a s ı h a n ı?
3095
S ə n in b u tə k liy in b ə r k s ıx ır m ə n i,
T a p a b i l ə r s ə n s ə t a p ö z e ş in i.
3096
S o n in d ə z ə h m ə t i n y ü n g ü l l ə ş ə r d i ,
3112
M ə n im d ə d u a m ı g ö y e ş id ə r d i.
3097
Q o h u m - q a r d a ş a r a , g ö r v a r m ı b ir i,
3113
3098
3099
~
°^s u n E lb a ş ı - d e d i Ö g d ü lm ü ş ,
Ə li i ş ə y a t s ın , q ö n ç ə v e r s i n iş.
3100
3U4
E lb a ş ı s ö y lə d i: - T a p a rs a m o n u ,
C a n ı n r a h a tla n a r , a ç ıla r d o n u .
3115
B u iş e h a z ır la ş , ə z iz a r k a d a ş ,
E n s in d a ğ d a n d ü z ə q o y y a v a ş - y a v a ş .
3116
O n u ç a ğ ır m a ğ a k im i g ö n d ə r ə k ?
G ə l o r m i b u y a n a ... tə d b ir tö k g ö r ə k .
D a im b a ş a g ə l s i n ə h d i - m u r a d ı ,
D i n e ə ls i n ç ı r p ı n a n q o l u - q a n a d ı .
3117
S if a r iş g ö n d ə r o k , y a m o k tu b y a z a q ?
H a n s ı y a x ş ıd ı g ö r, ö z ü n ta p , q o ç a q .
M ə n im z ə h m ə t i m d ə n q a y ğ ı l a n m a s ı n ,
T o x tu t s u n k ö n l ü n ü , ə b ə s y a n m a s ı n .
O n d a E lb a ş ı d a x a tir c ə m o la r,
T u t a r b u a lə m i, y a ş a r b ə x tiy a r .
Q ə lb i s ə n i n k i t ə k iş ıq lı, iri? !
Ö GDÜLM ÜŞÜN EL BA ŞIY A CA V A BI
M o n im o q a rd a ş ım e l v e r s e m ə n ə ,
Z ə k a s ı n u r s a la r h ə r f e lə - f e n n ə .
31lg
Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - E y i n c ə m o n a ,
Ö z ü n c a v a b v e rd in ö z s u a lm a .
3101
M ə n im m ə ş ə q q ə t i m , d i n e l i y i m d o v a r ,
D in c lik m ə ş ə q q ə t i d a im y u m ş a l d a r .
3102
Ə g ə r el iş in ə fa y d a v e rm o y i,
C a n d a n a r z u l a s a n , e ş it, E l b ə y i .
3103
A lim n o l ə r d e m i ş , q u la q v e r b a r ı:
E lm i m ə n i m s ə s i n e l b a ş ç ı l a r ı .
3119
Sizə qardaşımdan bəhs açdım, a boy,
Gəlormi, golməzmi, çətindir demok.
3104
Ç o x o l s a e l m li i d a r o ç ilo r ,
U c a ld a r ö lk ə n i, y u r d a n u r ç ilə r .
3120
Sono hörmət qoyar, gələrsə ogor,
Golm oso formanın qiymətdon düşor.
3105
Y a r d ım ç ı, e lm ə h l i e d o r s ə k ö m o k ,
Ç a ta r r a h a t h ğ a , y e y i b y a t a r b ə y .
3121
G olm əsə, sıxar da ismət, ar moni.
Elbaşı dərd çəkər, qınayar m əni.
3106
B u c ü r id r a k ə h l i , e l m o v ə f a d a r ,
M o n im q a r d a ş l a r ı m a r a s ı n d a v a r .
3122
3107
H ə r iş i c ə l d g ö r o n , o la b a c a r a n ,
A y ıq , m ü t ə f ə k k i r m ə r d l ə r v a r , in a n .
3123
Elbaşı söylədi: - Mən söz sourşdunı,
Son de suahmın ardınca qoşdun.
Çağır, kimdi görək o ləl m ədəni,
G əlm əsə nə üçün qınaram səni?
310g
F c li- r o f t a r ı d ü z , a d ı Ö g d ü l m ü ş ,
3124
B ü tü n y a x ş ı l ı q l a r ə l i n i ö p m ü ş .
Ö GDÜLM ÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI
Dcdin, bolli oldu fozilotləri,
Çağıraq, açılsın fəzl dəftəri.
S ö zü n sö z y eri v ar, fə rm a n m fə rm a n ,
D e y i r l ə r e lm , ü r f a n , z ə k a ə h l i d i r ,
U m a ra m : g ö rü n s ü n o ə h li-tə d b ir.
3141
3126
B ü tü n in s a n la ra tə n d ir , d e m ə li,
Ü s tə lik m ə ş ə ld ir, z ə k a m ə ş ə li.
3142
E y ə s li p a k iz ə , in s a n ı ta n ı:
A v a m ı o v la y a r b ə y i n f ə r m a m .
3127
Y a ln ı z z ə k a l a r d ı r iş b a e a r a n l a r ,
3143
A lim k iş i lə r d ə n q a lm a m ə s ə l v a r :
T u tq u n k ö n ü llə r i b ə y s ö z ü a ç a r .
D iq q ə tlə q u la q a s s ə n b u s ö z lə r o ,
N a lı n a l b ə n d ə v e r , z ə r i z ə r g ə r ə .
3144
İ s ti b ir s ö z d e s ə b ə y ö z q u lu n a ,
E lm i l ə a ç ı l ı r ə n m ö h k ə m d ü y ü n ,
3145
3125
Y a z ın ın tə s ir i ö z g ə d ir , in a n .
S u d a n d a , d a ş d a n d a o d a l ı r o n la r .
312g
3129
İllə t so v u şsa da, ru h v e rə r o n a.
E lm ə v a q i f s ə n s ə f ə x r e l ə , ö y ü n .
3130
E lm i h ə l ə d ü n ə n q a v r a y a n in s a n ,
Q a v r a d ı n m ı, b u g ü n m a ğ m u n o l m a z s a n .
3131
T ə k c ə m ə n ə d ə y m ə z o n u n fa y d a s ı,
S ə n d ə q a r d a ş ı n d a n q a l a r s a n r a z ı.
3146
K iş iy ə d ü n y a d a q a r d a ş g ə r o k d i r ,
Q a r d a ş y o x s a , d o s t tu t, d o s t l u q k ö m o k d ir .
3147
3132
3133
D ilin i n a l tın a b a l q o y u r s a b ə y ,
D a im s e v i l ə c ə k v ə s f e d ilə c ə k .
ELBAŞININ ÖGDÜLMÜŞƏ CAVABI
E lb a ş ı s ö y lə d i: - B u d u r s a ç a r a ,
Y a z a lı m m ə k tu b u , s a la lım to r a .
S o n g e d ə s i o ls a n , g e t, h a z ır h q g ö r ,
M ə k tu b u y a z ır a m , ö z ü n l ə g ö tü r .
G ö rü n el r ə h b ə r i n ə g ö z ə l d e y ib :
Q a r d a ş ı o l a n l a r q a l i b d i , q a l ib .
3134
Q a rd a şlı m ə r d lə r in g u r g ə l ə r s ə s i,
D o s ta q a n a d v e r ə r d o s t u n n ə f ə s i .
3135
Ö z ü n ə q a rd a ş ta p , y o x s a q a rd a ş ın ,
Q a rd a ş ə v ə z id ir m ə rd a rk a d a ş ın .
OGDULM UŞUN EL BA ŞIY A CAVABI
3136
s ö h b ə tə -s ö z ə .
3140
T a n r ın ın a d ı y la b a ş la d ı s ö z ə ,
O d u r o fv e lə y ə n , o d u r m ö c ü z ə .
3150
Y a ln ız T a n r ım ı z d ır b i z ə q o l - q a n a d ,
B ü tü n d o r d l i l o r ə d ə r m a n d ı r b u a d .
3151
D u a m ın - s o n a m m y o x n ə h a y o t i ,
Y a ln ız x u d a v e r ir b i z o q is m ə ti .
3152
B ü tü n x i l q ə t l ə r i ö z ü y a r a td ı,
3153
Q a d ir d i, ç a t d ı r ı r b iz i q i s m ə t ə ,
Y a ln ı z X u d a v e r i r b i z ə q is m ə ti .
Z ə k a d ə n iz in d ə n s ö z lo r s e ç ə ro m ,
H ə r sö z ü n ə y n in ə b ir d o n b iç ə rə m .
3139
Z ə m in h a z ır la d ı iş i n ə y a l n ız .
3149
Ö z ü m t ə k g e d o r ə m , v e r s ə n ic a z o ,
D ə v ə t e lə y ə rə m
3138
3148 Y a z d ı, q a r ş ıs ın d a m ü r ə k k ə b , k a ğ ı z ,
B ə x t i y a r E lb a ş ı! - d e d i Ö g d ü l m ü ş M ə n ç a rə ta p a ra m , m ü m k ü n d ü r g ö rü ş.
3137
ELBAŞI GÜNDOĞDU M Ə KTUB YAZIR
G ö s t ə r i r h ö k m ü n ü h ə r b i r x i lq ə to .
Ö zü n y a x ş ı o la r m ə k tu b y a z a s a n ,
E ş its in , n ə d e y i r v e r d i y i n f ə r m a n .
3154
F o rm a n ı d in lə y ib c ə ld ə k ilm o s in ,
M ə n ə in a n s a d a m ə n d ə n b i l m o s i n .
A y a y a r - y a r a ş ı q , g ü n ə ş ə işıq ,
G ö y ə g ö y r ə n g v e r ə n X a li q d i, X a liq .
3155
H ə m iş ə h ə r lə n ə n f ə lə y ə b ax , g ö r,
D ö n ü b d o la n m a s ı T a n rı h ö k m ü d ü r.
3156
Ö z ü d ü z ü b -q o ş d u q ə z a -q ə d o ri,
3174
E lə k i, b ir lə s d i q a r d a ş la r , d o s tla r ,
Q o l- q a n a d ta p a n la r s ə a d ə t b u la r .
Q ə z a y a b o y u n ə y , s ə c d o q ıl, k ir i.
3157
Q ıld ı n ə i s t ə s ə , q ıla c a q y e n o ,
O d u , h ə r n ə d e s ə , o la c a q y e n o .
3175
İ b a d ə t y o lu n u s e ç s ə n , b u r d a s e ç ,
Ş ə h ə r i n q ış la q d a n f ə r q i v a r m ı h e ç ?
3158
S iz ə E l b a ş ı d a n a l o v l u s a l a m ,
E s ə n l i k d i l ə y ə n m ə k t u b y a z ır a m .
3176
H ə r y e r d ə e y n id ir ta ə t, ib a d ə t,
B u r d a a z c a a s a n , d a ğ d a ç ə t i n , s ə r t.
S a ğ - s a la m a tm ıs a n , d in c y a ş a r m ı s a n ,
3177
Ö n c o g e t m ə n im s ə e lm i, ü r f a n ı,
S o n r a d i n ə ta p m , o x u Q u r a n ı.
3159
Y ü k ü n ü ra h a tc a d a ş ıy ırm ıs a n ?
3160
E ş itd im ... jo i k s ə k m i ş f ə z i l ə t l o r i n ,
S ə n in y o x m u ş m is lin , e y h ü n o r v o r i m .
3178
İk i x a s k i ş i d ir ç a la n q ə l ə b ə ,
B ir i m ü ə llim d ir , b ir i tə lə b o .
3161
T a n r ıd a n v e r il ib s ə n o b u q i s m o t E lm - ü r f a n , f ə z i l ə t , ə q l , z o k a v o l.
3 , 7<)
Ö y rə d ə n , ö y rə n ə n - d ü n y a y a m em ar,
S ü r ü y o q a t ı l ı r y e r d ə q a la n la r .
3162
E ş itd im b u s a y a q x i s l ə t l o r i n i ,
S ə n i a r z u la d ım , e y g ö z ü m , s o n i.
3163
G ö n d ə r d im q a r d a ş ı n Ö g d ü l m ü ş b o y i,
K i s ə n ə y e t i r s i n m ə n d ə k i r o y i.
31S()
3164
B ild im v a z k e ç m i s ə n o z i z l o r i n d ə n ,
K ə n d in d o n , x a l q ı n d a n , c a n - c i y o r i n d o n .
İ n d i h a n s ın d a n s a n , ü r ə y i n i a ç ,
İ k is in d o n b ir i o l, ü ç ü n c ü d o n q a ç .
31X1
3165
T o k -to n h a ü z q o y u b d a ğ a g c tm is o n ,
İb a d ə t y o lu n d a ə h d ə y e tm is ə n .
D o r i n d o n m o n im s ə , h ik m o t o u ğ r a ş ,
Y o r u l m a , u s a n m a , z ə h m ə t o q a tla ş .
3182
3166
S ö y lo q a r d a ş l a r ı n n e y l o m i ş s o n o ?
N e ç in ü z d ö n d ə r d i n , m o n o d c s o n o !
31X3
3167
A ç m o n ə , s ə n o b i r z ü lm c d i l i b s o ,
G ə l b u r a , v a r l ı ğ ı n in c id ili b s o .
E ş it. n o l o r d c y ir b ilg i v c r o n l o r ,
S o c d o n i b i r m ü jd ə s a n a n ə r o n lo r .
3|84
3168
S ə n ə ə d a lo tlə q ıla ra m m o d o d ,
T a p a r s a n b u y e r d ə s e v in c , s o a d o t.
T a n r ıy a s o c d o n i e l m d o n ö y r o n ,
Q a p ın a d a m ğ a v u r , b i l i m d o n , ö y r ə n .
3185
3169
Q a rd a şd a n q a rd a ş a ç a ta r m o n fo o t,
H ə l a v ə t ta p a r s a n , y a l n ız h o la v o t.
EL B A ŞIN IN ÖGDÜLM ÜŞƏ OYÜDÜ
E lm ö y r o n , q u la q a s m o s l o h ə t o s o n ,
S o n r a y o lla n a r s a n i b a d o t ə s ə n .
B i lg is iz s o c d o n in n ə f a y d a s ı v a r ,
B i lg is iz a b d a l l a r n i c a t m ı ta p a r .
31K6
E lm s i z s o c d o y ə u y a n n a ş ıd ır ,
A lim i n r ö y a s ı o n d a n y a x ş ıd ır .
3187
E y d a ğ l a r b a ş ı n d a h a q q a ta p ın a n ,
K o n d d o ib a d o tin ü s t ü n d ü r o n d a n .
B a x k ö n ü l g ö z ü y l o , a x t a r a n ta p a r .
3188
3172
B u ş e r in y a z a r ı n o l ə r d e y i r g ö r :
Q a r ış a n c a n l a r ı n h ü s n ü ö z g o d i r .
Ü m m o td o n u z a q d a i b a d o t o lm a z ,
N ə o ru c ə l v e rə r, no d ə ki n a m a z .
31g9
3173
Q ara y e r a ğ s u y la q o v u ş a n z a m a n ,
G ü lü s ta n y a r a n ı r , in a n , g ü lü s t a n .
K ö n ü l v e rm is ə n s o ib a d o tə so n ,
N e ç in q a r ı ş m ı r s a n b u h ü m m ə t ə s o n ?
3170
Q o h u m la , q a r d a ş l a b a r ı ş m a q g o r o k ,
D o s tla r a q a y n a y ıb q a r ış m a q g o r o k .
3171
H a rd a y a x ın la rın , ə z iz lo rin v a r,
3190
Z a h id in e ş q ilə n ə o d la n ırs a n ?
3209
A ç q a r ın d o y u r a n ,ə y in - b a ş v e r ə n ,
K iş in i m ə r d lə r in g ü lta c ı b il s ə n .
3210
Y a ln ız ib a d ə tə k ö n ü l v e r ə n k ə s ,
B ə la d ı z a h id lik , s ə n a ld a m rs a n .
3191
Ö y ü n m ə , h ə d ə r d i s ə n in a d ə tin ,
T a n r m ın lü tf u n ə y o l ta p a b ilm ə z .
K im s ə y ə x e y ri y o x b u ib a d ə tin .
3192
İb a d ə t tə rz in i g ö z lə m ə k g o rə k ,
O n u e l g ö z ü n d ə n g iz lə m ə k g ə ro k .
3211
T a n r ı s e v in c in i is t ə y ə n in s a n ,
İ s la m s e v in c in i q a z a n b u b a ş d a n .
3193
K i ş i s ə n , h if z e l ə b u a d ə t i s ə n ,
G ö z ə so x m a y a s a n ib a d ə ti sə n .
3212
T a n r ı m ö h ta c d e y il s ə n in s ə c d ə n ə ,
Y a x ş ı a d q a la c a q c a h a n d a s ə n ə .
3194
X ə l v ə t i b a d ə t i x o ş l a y ı r a ğ ı l,
E ş it b u k ə l a m ı , o n a ə m ə l q ıl.
3213
Y a x ş ı a d k iş in in ib a d ə tid ir,
İ b a d ə t s i z a d d a m ü v ə q q ə tid ir .
3195
T ə v a z ö g ö z lə y ə n m ə rd lə r, m ə tin lə r,
3214
T a n r ı n a ib a d ə t b ə n d ə liy in d ir ,
X a lq m a x id m ə td ə n g ü c a lıb g e d ir.
Ə li- k ö n lü a ç ıq , s ə x a m ə d ə n i,
Y ü z il s ə c d ə q ıla , o n u a z b ilə r .
3196
S ə n e ş it d o s tu n u n m ə s lə h ə tin i,
A d a m l a r g ö r m ə s i n ib a d o tin i.
3215
3197
E n d ü z ə , s ə c d ə q ıl k ə n d d ə , ş ə h o r d ə ,
S ə n in h ə r d u a n a ç ə k ils in p ə r d o .
3216
3198
X a lq a x e y rin d ə y s in , d ə r d in o y a ra ,
Q o h u m a -q a rd a ş a b ir ç a ro ara .
3217
T a n r ıy a ta p ın m a q b ə l k ə d ə a s a n ,
G ə r ə k x a l q ı n ı d a u n u tm a y a s a n .
3199
G ö r d u l g ə lin lə ri, a n a s ız la rı,
3218
G ə l, g ə l , ç a ğ ı n r a m , O z ğ u r m u ş , s ə n i,
Ö z x c y r in i g ü d ə n s a n m a s o n m ə n i.
3219
G o ls o n , u d a c a q s a n , q a z a n a c a q s a n ,
M o n o z o r ə r i y o x , g ə l m ə s ə n , in a n .
A lim g ö r n ə d e m iş , e ş it n ə ğ m ə n i:
A n c a q s ə c d ə n ilə ç o x ö y ü n m ə s ə n .
Ş il, ə l s i z - a y a q s ı z , ç a r a s ı z l a r ı .
3200
X a lq i l ə f ə r i z ə n a m a z ı m q ıl,
T a n r ıy a s ə c d ə q ıl. Ə z iz d i s ə c d ə n ,
C ü m ə n a m a z ın ı q ıl- h a c ı s a y ıl.
3201
Ə I tu t y o x s u lla ra , h a la l p u l q a z a n ,
M ə d ə d q ıl, h ə r e v d ə q a y n a s ı n q a z a n .
3220
S o n i ç a ğ ır d ım k i, b i r a d - s a n q a z a n ,
X a l q a x e y r in d ə y s in , a b a d o la s a n .
3202
B u c ü r x i d m ə t l ə r d ə i b a d ə t d i , b il,
K ö n ü l r a h a t l ı ğ ı s ə a d ə t d i , b il.
3221
D e d iy im s ö z l ə r ə d i q q ə t l ə y a n a ş ,
3203
N a m a z d a, o ru c d a ö z x e y rin ə d ir,
Ö z x e y r in i g ü d o n n ə ç i d i r , n ə d i r ?
3222
M o n ə y a r d ım ç ı o l o r d a y o x , b u r d a ,
V a r la n d ır y o x s u lu , q ü v v o t v e r y u r d a .
3205
K i ş i l ə r d ə n ü s t ü n , k i ş i l ə r b a ş ı,
3223
M ə n ə a d - s a n g ə t ir , ö z ü n ə x e y i r ,
O n d a ik i d ü n y a in a n , s o n in d i r .
3224
M o n i y a x ş ıla ş d ır , ö z ü n y a x ş ı o l,
Ç i n o ls a , d a y a n m a , Ç i n s o d d in i aş.
B u b e y t i s ö y l o y i b g ö r ü n n ə y a x ş ı:
3206
Ö z x e y r in i g ü d m o k k i ş i l i k d e y il,
Ə r d o n o r ö y r o n ə r , ə r n a x ı ş ı o l.
Ö z g ə n i n x e y r i n i g ü d ə n d i k a m il.
3207
Ə rd i ö z g ə ü ç ü n b ə n ö v ş ə d ə r ə n ,
Y a x ş ıy a , p is ə d ə k o rə m g ö s tə ro n .
3225
3208
K iş i f a y d a v e r s i n g ə r ə k b i r k ə s o ,
Q o y ö ls ü n k i m ə s ə x e y r i d o y m o s ə .
3226
S o n m ə n o y a x ş ı o l, T a n r ı d a s ə n o Q ıla c a q l ü t f ü n ü ö z b ə n d ə s i n ə .
E ş it n ə l ə r d e m iş ta c ik a lim i:
Y a y ıl m ış s ə d a s ı ild ır ım k im i.
3227
X a lq b ə y i g ə t i r s ə x a l q a s ə a d ə t ,
32 4 5
Q a p a n d ı g ö y lə r in a ç ıq q ü b b ə s i,
S iy a h s a ç la r ıy la b ə y a z ç ö h r ə s i.
A ş a c a q b a ş ı n d a n , in a n v a r - d ö v l o t .
3228
Y a x ş ı l ı ğ ı b ə y ç ü n a r z u la a n c a q ,
B ə y i n y a x ş ı o l s a x e y i r g ö r o r x a lq .
3246
C a n a m a z y a n ın d a d ə s tə m a z a ld ı,
Q ılıb n a m a z ın ı, u y ğ u y a d a ld ı.
3229
A v a m y ax şı o la r y a lm z ö z ü y ç ü n ,
E lb ə y i y a x ş ıs a , e l d ə g ö r o r g ü n .
3247
S ö k ü ld ü d a n y e ri, ç ə k ild i h ə b ə ş ,
O y a n d ı Ö g d ü lm ü ş , d o ğ u n c a g ü n ə ş .
3230
Y a ln ı z i n s a n l a r a x e y i r g o t i r o n ,
3248
S a b a h n a m a z ıy la ə h d i n o e rd i,
F ik ir li- f i k ir l i to s b e h ç e v ir d i.
3249
D ik o ld i a l G ü n o ş - o n u r lu q a lx a n ,
Ç ı r a ğ b a n ü z ü n ü g ö s tə r d i c a h a n .
3250
S ü r d ü k ö h lo n in i o d a ğ b a ş ın a ,
Y e ti ş d i o r d a k ı q a n n d a ş ın a .
A d a m ı k iş i b i l y e r ü z ü n d ə s o n .
3231
X o ş la r y a x ş ı i ı ğ ı b o l k ə h o r in s a n ,
B ə s y a x ş ılıq n ə d ir, g ə r ə k q a n a s a n .
3232
Y a x ş ı lıq o d u r k i, x a l q a s o a d ə t ,
V e r m ə y i n g ə t i r s i n s o n o h o la v o t.
,
3233
X a lq a m e h r i b a n d ı r y a x ş ı k iş i lo r ,
M e h i ö z ü b ə lk ə d ə ə n k a m il o so r.
3234
S ö y lə d im s ö z ü m ü b u m ə k t u b ilo ,
Q u r u d u q ə l ə m d ə s o n u n c u g ilə .
3235
Q a la n s ö z l ə r i m i , a y ü z lü m , y e n o ,
D o ğ m a c a q a rd a ş ın y e tir ə r so n ə .
3236
B a ğ la d ı m o k t u b u m ö h ü r l ə y o r o k ,
G ö tü r d ü Ö g d ü lm ü ş : - M ü b a r o k , a b o y .
3 25 4
Y a p ış d ı q o lu n d a n , s a ld ı iç ə r i,
B a ş d a n iş a n v e r d i ə n r a h a t y e r i.
3237
E lb a ş ı s ö y l ə d i : - Q a lx , y o l a ç ı s s o n ,
Q a la n s ö z l ə r i m i ö z ü n d e y o r s o n .
3255
B ö y ü k s e v in c g ə ld i k iç ik o d a y a ,
D e d i: - Ş ü k ü r s ə n ə , ş ü k ü r X u d a y a !
3238
A lim s o n , m ö h k ə m o l, ə l i b o ş g o l m ə ,
G ə ls in h ü z u r u m a o s o s , o n o ğ m o .
3256
A y r 'h b y e n i d o n g ö r ü ş ə n z a m a n ,
N o q o d o r b o x tiy a r o la r m ış in s a n .
3239
A lim g ö r n ə d e m iş : - H o f ə s i o v s u n ,
B ir e lç i g ö n d ə r k i, s ö z ü n s ö z o ls u n .
3240
3241
R ə v a m ı h eç s ə n o sö z ö y ro d im m ə n ?
Ö z ü n k i, h ə r ş e y i d ü r ü s t b ili r s o n .
K ö n l ü n d ə n o v a r s a h o p s in i s ö y lo ,
3 2 5
3252
3 2 5 3
Ö g d ü lm ü ş - o n o c i b , o g ö z o l in s a n ,
3257
3244
D ö y d u , ta q q ıld a td ı. O z ğ u r m u ş q a lx d ı,
- Y a T a n r ı! - d e y i b ə n ir ə li ç ıx d ı.
A ç ın c a q a p ı n ı q u c a q la ş d ıla r ,
N o b ö y ü k s o a d ə t - a ğ y o la d ü ş m o k Q a r d a ş d a n a y r ılıb b ir d o g ö r ü ş m o k .
3258
3 2 59
N o b ö y ü k s o a d ə t - v e r ib b a ş - b a ş a ,
B u n c a y a x ı n o la q a r d a ş q a r d a ş a .
G ö r ü n n o l o r d e m iş m e h r i b a n q a r d a ş M c h r , ü lf o t b a ğ l a y a n k ö n ü ld a ş , s ir d a ş :
3260
G ö r ü ş s ə , ö p ü ş s ə ik i m e h r i b a n ,
K o d o r d a m l a o la r , s e v in c b i r ü m m a n .
A tla n ıb y o l la n d ı e v i n ə s a r ı,
D ə y iş d i o y n i n d ə o la n p a l t a n .
3261
Ə n b ö y ü k b ə x t ə v ə r s a y ı n o n la r ı A y r ı lıb s a l a m a t ta p ış a n la r ı.
B a td ı q ız ıl G ü n ə ş - o n u r l u s a n d ıq ,
3262
O z ğ u r m u ş s o r u ş d u q a r d a ş la r ın ı,
Ö g d ü l m ü ş o r z e td i if tix a r ın ı.
- Ə v o t! Ə v o t! - d e y ib ç ı x d ı o ta q d a n .
3243
Q a p ın ı n a ğ z ın d a d a y a n d ı b ir a n .
G ö r ü ş ü b ö p ü ş ü b s o r a q la ş d ıla r .
D ə r d i n o d ə r m a n o l, b i r o l a c e y lo .
3242
M o n z i l o ç a tın c a e n d i a tın d a n ,
İ ş ıq lı d ü n y a y a ç ö k d ü q a r a n h q .
3263
O zğ u rm u ş so ru şd u : - H ü z u ru m a sən ,
D e n e c ə g ə lm is ə n , n ə d ir d ilə k ç ə n ?
3264
E ş itd im E lb a ş ı m ə h r ə m d ir s ə n ə ,
3278
Y e g a n ə y a r a d a n , o b ö y ü k b a y a t,
S ə n ə b ə x ş e lə s in m in - m in y a x ş ı ad.
3279
K iş i d ü z y ü r ü s ə m ə s l ə k y o lu n u ,
H ic a t v e r ir s in iz m e h r is tə y ə n ə .
3265
E lin q a y ğ ıs ın ı ç ə k ə n ə ə h s ə n ,
B u iş d ə n ə l ü z ü b n ə c ü r g ə lm is ə n ?
ÖGDÜLM ÜŞÜN O Z Ğ U R M U ŞA CA VA BI
3266
3267
3268
3269
3270
3271
3272
3274
3275
3276
3, 80
S ın a n m ı ş k i ş i l ə r e ş it n ə d e im iş ,
Ö y r ə n m ə n a s ı n ı , e y k ö n lü g e n iş .
32gl
C a n d a q a y n a y ır s a b ir a r z u - d ilə k ,
A y a q y o ru ls a d a b ü d rə m ə y ə c ə k .
3282
Ö g d ü lm ü ş s ö y l ə d i : - E y ə z i z a d a m ,
Ö z ü m g ö rü ş ü n ü a r z u la m ış a m .
D ilə k u z a q y o lu y a x ın la ş d ır a r ,
C a n b u la r , g ö z ü n ə g ö r ü n s ə n ig a r.
3283
Q a y ğ ın ı ç o k i r ə m , m ə n im d ir b u q ə m ,
G ə ld im , ş a d lığ ım ız q o l- b u d a q a ts ın ,
H ə s r ə t i n , ə l ə m i n q o y b a ş ı b a t s ın .
3284
G ə ld im , n ə s lim iz ə ç ə lə n g h ö rm ə y o ,
B u g ü n f ü r s ə t ta p d ım s ə n i g ö r m ə y ə .
Q o l b i m d ə n o v a r s a a ç ıq d e y ir ə m .
H an ı q o h u m -q ard aş, han ı şə h ə r, k ən d ?
H o p s i n i to r k e td in , a td ın n ə h a y o t.
3285
M in b i r b ə l a g ö r ə n e y y a lq ız in s a n ,
N c c o n a t o v a n s a n , a c - y a la v a c s a n .
S ə n i g ö r m ə d i y i m g ö r n e ç ə ild ir ,
B u f u r s ə t ə l i m ə d ü ş m ə d i b ild ir .
3286
Y a x ş ı k i, t a p m ı ş a m b u s a b a h im k a n ,
Ş ü k ü r, e y Y a ra d a n , e y u lu Y o z d a n .
D o r d in i ç o x ç o k ir q o h u m - q a r d a ş ın ,
O n l a r d in c o lo r m i, ç a tıq s a q a ş ın ?
3287
S a ğ - s a l a m a t o l s a in s a n d ü n y a d a ,
Ə h d i g ö z d ə q a lm a z , ç a ta r m u ra d a .
Y a lq ız lıq y a m a n d ır . Y a lq ız q a la n k ə s ,
D a im d o r d o d ü ş ə r , m u r a d a y e tm o z .
, 288
E v d o ə y l o ş m o y o q a lm a y ıb g ü c ü m ,
C a n d a ta q o tim y o x , e t m ə y o h ü c u m .
F ü rs ə ti ə n y a x ş ı q ə n im ə t b ilə n ,
K iş i n ə l ə r d e m iş , e ş it d i n m i s ə n .
3273
S a x la m a z y o lu n d a n d ə r d - c a v a b o n u .
T ə k i b a ş s a ğ o ls u n , h ə r ş e y d ü z ə l ə r ,
Y e n id ə n b ir lə ş ə r ay rı d ü ş ə n lə r.
32K9
M in b ir c o h ə n n ə m i, d ə r d i- q u b a r ı,
M o g o r tə k s o n in ç ü n y a r a d ıb T a n r ı?
3290
S ə n d ilə k d ilə m ə , c a n s a ğ lığ ı u m ,
M in d i l ə k y a r a d ı r s a ğ lıq , e y q u z u m !
M o n o a ç ıq s ö y lo , b ili m d ü z ü n ü S o n h a r d a n a lm ıs a n b u n c a d ö z ü m ü ?
T a n r ı m ə t l ə b i m ə ç a td ır d ı m ə n i ,
S a ğ - s a l a m a t ta p d ım c a n is t ə y in i .
O ZĞ U R M U ŞU N Ö G D Ü LM Ü ŞƏ CAV A BI
B u s ö z d ə n b a ş q a d a y e n ə s ö z ü m v ar,
3291
İ s tə s ə n d e y ə r ə m , c a n ra h a tla n a r.
E ş it, m o n d ə d e y im , e y b a ğ r ı g e n iş .
3292
^ u s Ö 2İər k i, d e d in , q a n ı m - c a n ı m s a n ,
Q a rd a ş ım , s ird a ş ım , m e h rib a n ım s a n .
3293
Q a r ın d a ş d ə r d i n i q a r ı n d a ş ç ə k o r ,
Y a d g ə lib h a lın a y a n a rm ı m o g o r?
O ZĞURM UŞ Ö G D ÜLM Ü Ş İL Ə DA NIŞIR
3277 O z ğ u r m u ş c ö y l ə d i : - D i n l ə d i m s ə n i ,
S ə n d ə e ş it, q a rd a ş , k ö n lü m d e y ə n i.
O z ğ u r m u ş s ö y lo d i: - S ö z ü n d ü r r im iş ,
3294
N e ç in a y rılm ış a m q a rd a ş la rım d a n ,
N e ç in tə n h a h ğ a ca n v c rm iş ə m , ca n ?
3295
O rd a a y d ın g ö rd ü m n a q is liy im i,
B u r d a s a u c a l d ı r i b a d ə t m o n i.
3296
T ə n h a lıq y o lu n u s e ç d im b u ra d a ,
T ə n h a i b a d ə t l ə y e t im m u r a d a .
3297
D ü n y a iş lə rin o k ö n ü l v e ro n k o s,
H a q q a , i b a d ə t ə y o l a ç a b ilm o z .
3312
3313
İ n s a n d a n g ö r d ü y ü n z iy a n , y a x e y ir,
Y a m a n d a , y a x ş ı d a s ə n ə b ə llid ir .
D e y r is ə n s ə c d ə y ə v a r m ıd ır h a c ə t?
Q u la q a p ı a ç ır, in a n , ib a d ə t.
3314
Q u lu n q u ld u r a d ı. X id m ə t n ə y a x ş ı!
G ə r o k a y ı lm a s ın s o c d ə d ə n b a ş ı.
3315
T a n n x o ş g ö rso d o , x o ş g ö rm ə sə də,
M is ils iz q ü v v o d ir ib a d ə t, s ə c d ə .
329g
D ü n y a q a p ı s ın ı q a p a m a y ı n c a ,
Y a r ım ç ıq i b a d ə t b i c a d ı r , b ic a .
3316
M o n o z i y a n y o x d u r y a lq ız lığ ım d a n ,
B u y o l l a n ə f s d o n x ila s o lu r c a n .
32 9 9
S ın d ır a b i l m ə s ə n n o f s i n b o y n u n u ,
O y u n d u r ib a d o t, b i r d in o y u n u .
3317
B u b c y t i s ö y lo y o n g ö r n ə l ə r d e m iş :
İ ç i b a l tu m u d u r , z a h ir i y e m iş .
3300
A r i f l ə r n o d e m iş , y a x ş ı q u la q a s ,
N ə f s ilo i b a d ə t b i r y e r ə s ığ m a z .
3301
X id m ə t ç i b i r q u lu y o l d a n ç ı x a r a n ,
Y a lm z ö z n o f s id ir , c a h a n d a , in a n .
3318
D e y ir s o n e llo r o q a y n a y ıb q a r ış ,
D c g ö y d o n m i d ü ş ü r , h a n ı d o s t- ta n ış ?
3319
Y a n ı m a g o lm is o n b u s a b a h e r k ə n ,
F o r q e t, a y r ı d ü ş d ü m ib a d o tim d ə n .
3302
N ə f s in ə q u l o la n ö z d u s ta ğ ıd ır,
N ə f s o n a ə n y a x ı n , ilk i n y a ğ ı d ır .
3320
T o k c o b i r s o n in lo ü lf ə t im , m e h r in ı,
G ö r n o z i y a n v c r d i, b o s h a n ı x c y r im ?
3303
N ə f s in g ü c g ə lə n d o b a ş q a ld ırs a c a n ,
Y a l n ı z id r a k ı n l a o n u y ıx a r s a n .
3321
Q a y n a y ıb - q a r ış s a m in s a n la r a m o n ,
A y r ı d ü ş m o r o m m i ib a d ə ti m d o n ?
3304
B u n u n ç u n a t m ış a m ş o h o r i, k o n d i,
D a ğ la r ın b a ş ı n d a y a l q ı z a m in d i.
33 0 5
3306
3307
3308
3309
3310
İ n s a n ö v la d ın d a n d ö n d o r s o m d o ü z ,
N o q iy b o t o h liy o m , n o b i r a ğ ı r s ö z .
3322
Q a r d a ş ı m , d e m o k i, y a l q ı z a m , to k o m ,
M ə n o a l la h ı m ın ö z ü d ü r h o m d o m .
3323
U z a ğ a m q a rd a ş d a n , d o s td a n b ir q o d o r,
A c a m m ı, to x a m m ı - q o y b i l m o s in lo r .
3324
H a y a n o lm a lıs a n d ir ilo r o s o n ,
S o n i k iş i b ili b d e s i n l ə r o h s o n .
E lin k ö n lü s ı n s a a l m a q ç ə t i n d i r ,
B u iş y a l n ız h a q q ın , ə d a l o t i n d i r .
3325
D ir i, s a ğ o lm a ğ ın n o d i r n iş a m ?
O n u x e y i r v e r ə n i ş i n d o n ta n ı.
N o n im d o y m o s o d ə b i r x e y r im x a lq a ,
Z i y a n d a g ö r m o z l o r , in a n , a y q a ğ a .
3326
S o n in s ö y lo d i y in s ö z l ə r y a la n d ır ,
E v lo n m o k g ə r o k k i, a l ın s ın b o h o r ,
Ö v l a d s ı z k iş i y o n a x o ş d e y o r lo r .
3327
Ə r ş d ə n b a ş la m ış y e r a l t ı n a d ə k ,
T a n r ı n ı n h ö k m ü d ü r h o r iş , h o r iş d o k .
- E ş itd im s ö z ü n ü - Ö g d ü lm ü ş d e d i,
M o n im d ə fik rim i s o n d in lə in d i.
G ö z o k ü l ü f ü r ə n , b a ş a l d a d a n d ır .
Y a x ş ı h q , y a m a n lı q , x e y i r , y a z i y a n ,
H a q q ın ö z i ş i d i r b a ş d a n , b in a d a n .
3311
Ö G D Ü LM Ü ŞÜ N OZĞURM UŞA CAVABI
3328
G ö r n ə g ö z ə l d e m iş a r i f a d a m la r :
Ö v l a d s ı z k iş i n in a d - s a n ım ı v a r ?
O ğ u l-q ız h ə r e v in b ə r ə k ə tid ir,
S ə n o a r x a o la n b i r n ə s i l g ə t ir .
K im d o n o ğ u l q a l s a y u r d a y a d i g a r ,
S o n o n u d ir i b i l , t a p s a d a m o z a r .
3329
3346
K iş i o ğ u l - q ı z s ı z k o ç s ə d ü n y a d a n ,
3330
A d - s a n ı p u ç o l a r , y u r d u d a v ir a n .
O ZĞ URM UŞUN Ö G D Ü L M Ü ŞƏ CA V A BI
3347
B u c ü r z i l l ə t ç e k ir ö v la d a ta s ı,
F il g ib i d a ş ıy ır m ö h n ə ti, y a s ı.
Ü lf o td a ş , a r k a d a ş , d o s t - d e d in g ə r ə k ,
D e m ə d in b u y ü k ü k im lə r ç ə k ə c ə k ?
3348
D i n l ə , n ə l ə r d e y ir h ö k m ü h ik m ə tin :
K ö n ü l z o r i f ş e y d ir, q o r u m a q ç ə tin .
3331
Ö z ğ ü rm u ş s ö y lə d i: - D ü z d e d in sö z ü ,
A m m a b i r m ə t l ə b d ə c ə l b e d i r b iz i.
3349
K ö n ü l ç o x z ə r i f b ir ş ü ş ə y ə b ə n z ə r ,
G ö z lə , to x u n m a s ın , e y o ğ u l, x ə t ə r .
3332
X o ş b ə x ts ə n , ö v la d ın y a x ş ı ç ıx a rs a ,
S ə n d ə n s o n ra y a n a n b ir ş a m ın v a rsa .
3350
K ö n ü l z ə r i f l i y i h a m ıy a ə y a n Ə r i y i r is t id o n , d o n u r s o y u q d a n .
3333
Ö v la d ı n z a y ç ı x s a y a n a r m ı o c a q ?
3351
D o s t d o s t d a n in c is ə d ü ş m ə n lik tö r ə r ,
D ü ş m o n l i k , ə d a v ə t ö lü m d ə n b e t ə r .
S ə n in p a p a ğ ın ı y e ro s o x a c a q .
3334
Y a d la r , b i g a n ə l ə r , x ə b i s k ö p ə k l ə r ,
S ə n i lə n ə t ilə y a d e d ə c ə k lə r.
3352
3335
O ğ u l- q ız d ü ş m ə n s ə , d ü ş m ə n n ə la z ın ı ?
İ k iq a t d ü ş m ə n ə v a r m ı d ı r lü z ü m ?
3353
Z ə r ə r d ə n , z ü lm ə td ə n q o y u lm u ş h im i,
D ü ş m ə n o la n y e r d ə n i ş ı q g ə l ə r m i ?
3354
3 3 37
N e c ə d ü rü s t d e m iş g ö r a q il d o d o :
Z a y ö v la d z ü l m ə t d i r s ə n i n ü s tü n d o .
3355
D ü ş m o n lo d ö y ü ş d ə q o c a lm ış b i r ə r ,
D in lo , n o l o r d e m iş , tu ta n d a s o n g o r .
333g
A lim k ə l a m ı d a tu ş g ə l i r b u n a ,
3356
N o y in d o n q o r x u r a m d ü ş m ə n in , d c y ib ,
Q a f ill ik c tm o y in o n b ö y ü k e y ib !
3357
D ü ş m o n i ö n d o b il h ə r a d d ı m b a ş ı ,
D ü ş m o n o d ü ş m ə n o l, y a x ş ı y a y a x ş ı.
3336
V c r ə r h ə l a v ə t s i z , d ilx o r b ir h ə y a t.
Y a n d ırm a ö z ü n ü o ğ u l-q ız d e y ə ,
F ilin d ü ş m ə n i d i r x ır d a c a h ü n ü G i r i r q u la ğ ın a , d e ş ir g ö z ü n ü .
B ü tü n ö v l a d l a r m ı q a l x ı r z i r v ə y ə ?
3 3 40
D ü ş m o n i n n o q ə d ə r k iç ik o ls a d a ,
S o n o n u b ö y ü k b il n a m ə r d d ü n y a d a .
K ö n lü a ç ı q l a r ı n h a q b o y a n ı n a .
3339
D ü ş m ə n q o y m a z s ə n i a la s a n m u r a d ,
M u ra d a y e tə n o, b ə la ç ə k ə n sə n ,
d ö v ra n s ü r ə c ə k , s ə n ö lə c ə k s ə n .
0
334,
E v l ə n o n g ə m i y ə m i n m i ş g ib id i r ,
D ə n i z i n q o y n u n a g i r m i ş g ib id i r .
3342
O g u l - q ı z d o ğ u l s a d a ğ ı l ı r g o m i,
D ə n iz d ə b o ğ u lm a q , h e ç k iş ilik m i?
3343
O ğ u l-q ız a ta y a y a r o ls u n g ə r ə k ,
O lm a s ın ö n ü n d ə z ə h ə r l i x ö r ə k .
3344
O ğ u l- q ız z a y ç ı x s a t e z v e r ə r b a d a ,
A ta n ı n , a n a m n a d - s a n m ı d a .
3345
B u c ü r a ilə d ə n k im u m a r v ə f a ?
U m sa b ə la g ö rə r, y a c ö v rü cə fa.
Ö G D Ü LM Ü ŞÜ N O ZĞ U R M U ŞA CAVABI
3358
D in lo y in Ö g d ü lm ü ş n ə l ə r s ö y l ə y i r :
- M o n im c ö z l ə r i m ə q ə l b i n d o y e r v e r.
3359
H a la ld a n y a r a td ı a l ə m i a lla h ,
Y e m o k , i ç m ə k v e r d i, g ü l ə n d ə s a b a h .
3360
Y a x ş ı d o s t ta p a n la r , ü l f ə t y a p a n l a r ,
Y a x ş ı i ş l ə r g ö r ə r , s ə a d ə t b u la r .
3361
X e y ir v e r o n lə rə q a y n a -q a rış s o n ,
X e y i r n i ş a n ə d i r k iş i f e y z in d o n .
3362
T ə k -tə n h a d o la n a n y a lq ız k iş ilə r,
N ə b ir x e y ir v e rə r, n ə d ə b a r-b ə h o r.
3363
X e y ir g ə tir m ə y ə n a d a m ö lü d ü r,
Y a ş a m ır, h ə y a td a y a ln ız s ü rü n ü r.
3380
K im d i m ə r d ? D ilin ə ş ə k ə r , b a l q a ta n ,
K iş il ə r y a n ın d a b a ş y e r i tu ta n .
3381
K im d i m ə r d ? T ik a m g ü l ilə ə y ə n ,
A c ı d a n ı ş a n a ş irin s ö z d e y ə n .
3364
H ə r k im in ç o x d u r s a d o s tu , y o ld a ş ı,
Ş a n - ş ö h r ə t q a z a n ı r , u c a l ı r b a ş ı.
3382
3365
D o s tu ç o x o l a n l a r q a l x ı r g e t - g e d ə .
Q a z a n ır b u g ü n k ü , a x irə ti d o .
3383
3366
D ə r d ç ə k s ə n , d ə r d ç ə k ə r , ş a d o l s a n , g ü lo r ,
Ə g ə r la z ım g ə l s o , u ğ r u n d a ö lə r .
3384
Y a x ş ı lıq g ü c ü n ə a d - s a n q a z a n a n ,
K iş il o r n o d e m iş , q u la q v e r b i r an :
3367
Y a x şı h ə r n ə y in v a r, x a lq a ç ə k ə r ca r,
3385
Y a m a n d a n ış m a y ın . Y a m a n - a ğ ır d ır ,
Z o r i f k ö n ü llo r i y a m a n a ğ r ıd ır.
A m m a n ö q s a n ın ı faş e tm o z , su sa r.
K im d i m ə r d ? D a ğ y ü k ü n a ltın a g ir ə n ,
C ə f a q ı l a n a d a v ə f a g ö s tə r ə n ?
Q is a s k ö k l ə r i n i c a n d a ç ü r ü ts ü n ,
Q ə l b i n d o o la n ı d ild ə y ü r ü ts ü n .
3368
Y a ln ı z c ə n g o y a d a r m ü r g ü l ü m ə r d i ,
Y a x ş ı s ı, y a m a n ı b i l i n ə r q o ti.
3386
O s o n i s ö y s ə d ə . s ə n ə n u v ə s f e t,
A l ç a q d ır . S ə n ü lv i q a t a n n d a g e t.
3369
D ö y ü ş, c ə n g o lm a s a ta n ın a rm ı ə r ?
A d - s a n ı, ş ö h r ə t i n o c ü r b i l i n o r ?
3387
S o n ə c o f a q ıls a , s ə n g ö s t ə r v o f a ,
3370
H ə r k im in p a r la q s a fə z ilo tlə r i,
A z a l m ı r b a ş ı n d a n d ü ş m ə n f o r d lə r i.
3371
H ə r k i m y a m a n l ı ğ ı d ü n y a d a n s il ir ,
O n a ö z ə tra fı d ü ş m o n k ə s ilir.
Y a x ş ı v ə f a s a ç a r, y a m a n d a c ə f a .
3388
Q o h u m u n , q a r d a ş ın ə l ü z s ə s ə n d ə n ,
S o n y a x ı n l ı q y a r a t, e y q o h u m s e v ə n .
3389
S o n o b i r z ü l m k a r z ü lm e ts o ə g o r ,
Ə f v e t, k c ç s u ç u n d a n , d in b ö y l ə s ö y lə r .
3372
B i r d ü ş m ə n i z l ə y i r h o r y a x ş ı iş i,
Ö l ü d ü r d ü ş m o n i o l m a y a n k iş i.
3390
B i r g ü n a h iş lə s o q u l, y a c a r iy o ,
Ə f v c lo , o lin d ə o ls u n s o r m a y o .
3373
D ü ş m ə n i ç o x o la n z o r k iş id ir, q a n ,
Ç o x d u r f ə z ilə ti b a ş d a n -b in a d a n .
3391
D ö z ü r h o r c ə fa y a m ə ş ə l ü rə k lo r,
M o r d lo r ö lü m ü d ə s o b r ilo b o k l ə r .
3374
D ü ş m ə n l o d ö y ü ş d o b o y a t ı r in s a n ,
K im q a z a n a b i l ə r d ü ş m o n s i z a d - s a n ?
3392
H ic r a b i r g u ş o y ə ç o k ilib g e t s ə n ,
N o c ü r ta p a c a q s a n y a x ş ılığ ı s o n ?
3375
D in lə n o lo r d e m iş ş ü c a ə tli o r,
Y a l n ı z h ü n ə r o h l i k a m a l a b ilo r :
3393
3376
B ir m o r d m in n ə f ə r i s a y a r m ı d ü ş m ə n ,
P a x ı l h q g ö r m ə s ə o m in n o f ə r d o n ?
3394
3377
Q u r d d ö n ü b b a x a r m ı k ö p o y o s a r ı,
O r d a q ız ıl, g ü m ü ş , g ö v h o r , m i s m i v a r ?
D a x m a d a r a h a t h q n ə c ü r ta p ı l a r ?
N o o ğ u l - q ı z d o r d i, n o z o r - z i n o t i n ,
N o q o s r in , y u r d u n v a r , n o s o a d o tin .
3395
B i r q o ld a n y a p ı ş a n ə l i n d o y o x d u r ,
A d - s a n ı n , ə m o lin , f e lin d o y o x d u r .
H ə r ş e y d o n v a z k e ç d i n d a m la s ın a d o k ,
A r d ı n c a d ü ş s o d ə it il x ı l a r ı ?
3378
Ö z g ə a y a ğ ın a d ü ş m o r ə m d e rs ə n ,
Ə b ə s d a n ış m a ra m , d in m o rə m , d e rs ə n .
33%
3379
A d a m la r o lm a s a h a rd a d u ra rsa n ,
K im in b a r o s i n d o m ə c l i s q u r a r s a n ?
3397
H a n sı a x m a q s ə n o z a h id d e y ə c o k ?
Z a h id lik k ə m ə r i b a ğ la y a n b ir o r,
A z a q a n e o la r , ç o x u r ə d d e d ə r .
3398
3 3 99
K i m s ə t a p m a y a n ı z a h i d l ə r ta p a r ,
O n u n s e b r a d la n a n b ir s ila h ı v ar.
M ə rd k im d ir? M in ç e ş id ə h d i o ls a d a ,
T am am üz d ö n d ərə ondan dünyada.
3400
340
(
Y a ln ız k ö n ü l v e r s in ib a d ə tin ə ,
Ə1 t u t s u n y o x s u l a , b i r d ə y e t i m ə .
3403
3404
3405
3414
B i l i r s ə n , E lb a ş ı, n e c ə s u lta n d ır ,
X a l q a ç o x c a n fə d a , ç o x m e h r ib a n d ır .
Ü z ü n ü g ö r ə n lə r b ə x tiy a r o lu r,
H ə r ik i d ü n y a d a s ə a d ə t b u lu r .
3415
E ş i t n ə l ə r d e m iş c a h a m tu ta n ,
X a lq ı d o la n d ır a n şa n lı h ö k m r a n .
3416
A d il, s a f o lm a q d a b ir s ə a d ə td ir ,
S ə a d ə t s a ç a n la r x a lq a b a r v e r ir .
G ə lh a g ə l d ü n y a y a b e l b a ğ la m a s ın ,
G e th a g e t d ü n y a y a y a s s a x la m a s ın .
3402
3413
Ç a ts a a r z u l a r a , g ə t i r s ə ə l i ,
H a r d a ş ö h r ə t ta p s a b ə y i n b ə y a d ı,
Q ə l b i n i g ö s t ə r s i n ş ə k ə r , b a l d ili.
3417
Ə m ə l e t s ö z ü m ə , e y x ü lq ü y a x ş ı,
M ə r d l i k d i r i n s a n ı n ə z ə l n a x ı ş ı.
3418
Ə d a l ə t , d o ğ r u lu q ə s a s d ır , ə s a s ,
Ə d a l o t o lm a s a , y a ş a y ış o lm a z .
O k ə s k i, s e ç m i ş d i r m ə r d l i k s ə n g ə r i .
3419
D ü n y a ta p m a s a y d ı a d il b ə y l ə r i ,
T a n r ı ş u m la y a r d ı y e d d iq a t y e r i.
K im d i h a m ı d a n b a ş , ü l v i , h ü n ə r v o r Ç a tıb m i n a r z u y a b ü d r ə m ə y ə n l ə r .
3420
A d i l b ə y i ta p a n , s a la m v e r ə n z a t,
Q u r t u l a r g ü n a h d a n , ta p a r d a n ic a t.
O y e r i z i y a r ə t ö z ü ş ə fa d ı.
K im d i y e r ü z ü n d ə ə r l ə r i n ə r i -
3421
S o b o b e lb a ş ıd ır , b a ş q a d a ğ ım y o x .
O ZĞ URM UŞUN Ö G D Ü L M Ü ŞƏ C A V A B I
3406
O z ğ u r m u ş s ö y l ə d i : - A ç ı q d a n ı ş , d in ,
E y b ə d rlə n m iş a y , n ə d ir m ə tlə b in ?
3407
Ic a z ə v e riro m , d ö z ü m ü k ə s d ə ,
C a v a b v e r , ə h d i n i , a r z u n u is t ə .
3408
M ə n ə a ç ıq s ö y l ə , n ə d i r i s t ə y i n ?
G ö r ü r s o n a d a m a m , g ö z ü - k ö n lü to x ,
3422
3423
T a n r ım z ə k a v e rd i, h ə l ə e lm d ə ,
B ü tü n y a x ş ılıq la r g ə l i r ə l i m d ə n .
T a n r ı m ı n v e r d iy i b a c a r ıq , q ü d r ə t ,
E1 y ü k ü ç o k m ə y ə ç a ğ ır ır ə l b ə t .
3424
H a n sı a r z u la r la ç a rp ır ü r ə y in ?
3425
N e ç in g ö r m ə k is to r s ə n i E l b a ş ı D o s t o l l o r q a ld ır a r ə n a ğ ı r d a ş ı.
M in n o t ç i g ə lm iş o m , k o r t i l s im i q ır ,
M o n i to k q a y ta r m a , e y m ə r d b a h a d ır .
Ö G D ÜLM Ü ŞÜN O Z Ğ U R M U ŞA C A V A BI
3409
3410
3411
Ö z o l i l ə y a z ıb m ə k tu b g ö n d ə r i b ,
O x u y u n , h ə r s ö z ə c a n ş ə h d i v c r ib .
Ö g d ü l m ü ş s ö y l ə d i : - S ö z ü m b u d u r k i,
A ç ım k ö n l ü m d ə k i b i r d i l ə k ç ə m i .
3427
E lb a ş ı G ü n d o ğ d u ta n ı y ı r s ə n i ,
O n u n ç ü n y a n ın a g ö n d ə r d i m ə n i.
3428
O x u d u d i q q ə t l ə f ık r ə d a l a r a q ,
D c d i: - E lb a ş ıd a t ə f ə k k ü r ə b a x !
3429
Ç a ğ ın r y a n ın a , m ə n ə g ə l d e y ir,
S ö z ü n d ə n s a ç ıl ır b ə r ə k ə t , x e y i r .
3430
M o n ə m o s l ə h ə t v e r , n ə c ü r d a v r a n ım ,
Ç ə t i n d i r m ə n im ç ü n , c a n ım , s u lta n ım .
M ö h k ə m a r z u l a y ı r k i, s ə n i g ö r s ü n ,
M ə n i v ə k ili to k g ö n d ə rib b u g ü n .
3412
3426
S ə n in ç in n o q o d ə r ç ə tin o ls a d a,
G ə r ə k b a ş ç o k o s ə n b ö y ü k u s ta d a .
Ç ıx a rd ı c ib in d ə n b ə y m e k tu b u n u ,
A ç d ı h ö r m o t ilə O z ğ u r m u ş o n u .
Ö GDÜLM ÜŞÜN O ZĞ URM U ŞA CAVABI
3447
3431
3432
3433
3434
3435
Ö g d ü lm ü ş s ö y l ə d i : - B i z im E lb a ş ı
S ə n i y a d a s a l ı r h ə r a d d ı m b a ş ı.
3437
3438
3439
3440
3441
3443
3444
3445
3446
3448
Ö y l ə b i r k im s o d ə n m ə s l ə h ə t u m k i,
B i l m ə s i n x e y r in i, m ə n f ə ə tin i.
3449
K ö n ü l k im i s e v s ə o n u q ı l a r y a d ,
D i l i n d ə d o l a ş a r ə z iz , d o ğ m a a d .
Ö z x e y r in i g ü d o n x e y r ə c a n a tır,
X e y r o c a n a tm a q d a zo ra k ılıq d u -.
3450
S e v ə n n ə l ə r d e y i r , o x u b u b c y t i,
Ü r ə y ə q i d a d ı r y a r ı n s u r ə ti .
D e y i r s o n g ö tü r - q o y , m ə s l ə h ə t g ə r ə k ,
H o r ş e y d ə n ü s tü n d ü r ə m r e d ə n ü r ə k .
3451
S o n ə o n m e h r i b a n e lə ö z ü n s ə n ,
Ö z ü n b ild iy in i so rm a ö z g ə d ə n .
K ö n ü l k im i s e v s ə g ö z b a x a r o n a ,
3452
Ə n y a x ş ı m ə s l ə h ə t , z ə r i f g ü ld ə s tə ,
S o n i n ö z ü n d o d i r , ö z ü n d ə n is tə .
N ə q ə d o r m ə t l ə b i v a r s a k ö n lü n d o ,
Ç ıx a r , a ş k a r o l a r b i r g ü n d ili n d o .
3453
O z ğ u r m u ş s ö y lo d i : - Y o l g ö s t o r m ə n o ,
E y ig id , m ö h t a c a m n ı ə s l o h o t i n o .
S o n i d e y o - d e y ə y o l k e ç m iş ə m t ə k ,
M o s l o h ə t b u d u r k i, b ə r a b ə r g e d ə k .
3454
Ə r ş o ç o k i l m i ş d i r n ic a t, y a x ş ılıq ,
Y a x ş ı h q x ə l q iç r ə y u x u d u r a r tıq .
Q a r d a ş l ıq b o r c u n u ö d o m ə l i s o n .
3455
M ə s l ə h ə t v e r m o y o la y iq o l, la y iq ,
B u i ş ə b ir l i k d o y o l t a p m a l ıy ıq .
Ş o h o r d o , k o n d d ə k i y a x ş ıh q la r ı,
S o n o b i r - b i r d e d im , e y if tix a n m !
3456
Q a r d a ş s a n , ü s t o l i k y o ld a ş ım o l s ə n ,
Y o ld a ş lıq , q a r d a ş h q o k i z d i r o s lo n .
Y a x ş ı l ı q d ilo d i m T a n r ıd a n s ə n ə ,
C a n v e r s in h ə r s ö z ü m , d e d im , c a n so n o .
3457
Ə n y a x ın h ə m d ə m im , q a rd a ş ım s o n s o n ,
S ə n c iy ə z o n y a x ın m e h rib a n ım s a n ,
S ə n ə in a n ı r a m , e y o z i z in s a n .
İ n s a n d a n q a ç ır s a n , n e y lə m iş in s a n ?
S o n x a l q a q a y n a y ıb - q a r ış m a lıs a n .
345X
Ç a r ə q ıl, m ə lh o m q o y is la m d o r d in o ,
C o n n o td ə y e r v erə r y ara d an so n o .
3459
T a n r ı y a s o c d o q ıl, d ili - k ö n l ü d ü z ,
Y a ş a ö m r ü n b o y u b ə x t iy a r , a ğ ü z .
Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - Ö z s ö z ü n ü s o n ,
E y b ə x t i y a r k iş i, s o r u ş m a m ə n d o n .
3460
X a l q a q a y n a - q a r ış , b i r g ə ö m ü r s ü r ,
X o lq in e y b in i y o x , ö z e y b in i g ö r.
D ə v ə t ç i g ö n d ə r i b m o n i E lb a ş ı,
M ə n d o n m i u m u r s a n y a r d ım , e y n a ş ı?
3461
S o n o u y ğ u n g ə l ə n b u b e y ti o x u ,
Ə m o l e t s ö z ü n ə , ey h a q q ın ox u !
ÖGDÜLM ÜŞÜN O ZĞ URM U ŞA CA VA BI
3442
O n u n m o s l ə h ə t ə n ə e h tiy a c ı?
D i l i n d ə n d ü ş m ü r h e ç a d ın , s o y a d ın ,
N ə z ə r i s ə n d ə d ir b ö y ü k u s ta d ın .
B a x a r , h e y r a n q a l a r h e y r a n lığ ın a .
3436
X e y r in i b i l ə n l ə r ö z ü b a ş ta c ı,
G e d ə k , g o l! - d e m o k d ə n y o x b a ş q a s ö z ü m ,
B aşq a sö z d e m o y o g ə lə rm i ü zü m ?
3462
Q o ş a g e t m ə l i y i z , b a x m a d a n g e r i,
B a ş q a m ə s l ə h ə t i n q a l ıb m ı y e r i ?
3463
K iş i ö z x e y r i n i g ü d m ə y ə b ilm ə z ,
D ü z y o l d a v ü q a r l a , if tix a r l a g ə z .
E ş it, n ə l ə r d e m iş e lm ə h l i , a q il,
Z ə k a m o b o d in o s o c d ə q ıl, ə y i l.
U m s a n h a n s ı y e r i, o y e r d ə y a ş a ,
A n c a q ö z ü n ü d ə u n u tm a , h a ş a .
3464
X ü l q ü n y a x ş ı o ls u n , y a x ş ılıq u m s a n ,
M in b i r s e v i n c ta p a r o z a m a n in s a n .
3465
Y a x ş ı l ı q h ə r y e r d ə y a x ş ı l ı q d ı , b il,
Y a x ş ılıq ö n ü n d ə y a x ş ıc a ə y il.
34gl Ç ıp la q d o ğ u la n la r ç ıp la q d a g e d ir,
T u tm a q y o x , d ü n y a n ı a t m a q g ə r ə k d ir .
3466
X ü l q ü n y a x ş ı o ls u n , y a m a n h ğ ı a t,
3482
Q o r x m a , ta p a c a q s a n s ə a d o t , n ic a t.
OZĞURM UŞ DÜNYA EY B L Ə R İN D Ə N D A N IŞIR
3467 O z ğ u r m u ş s ö y l ə d i : - d i n l ə d i m s ə n i ,
İn d i d ə s ə n e ş it k ö n lü m d e y ə n i.
3468 B u d ü n y a ö z ü n ü s e v d i r m i ş s ə n ə ,
F ə z ilə t d e m is ə n e y ib lə r in ə .
Ü ç c ə g ü n lü k q o n a q d e y i l s ə n m i b ə s ?
34g3
H ə y a t d a r tı r b iz i ö l ü m ə d o ğ r u ,
D a im f ü r s ə t g ü d ü r ə z r a y ı l - o ğ r u .
34g4
D ü n y a q a p ı a ç ır, h ə r g ü n b i r q a p ı,
H ə r m ə z a r b ir ş ə x s i h ə y a t d a n q a p ır.
34g5
B u r d a ü ç c ə g ü n lü k q o n a q l ı q ü ç ü n ,
D i r ə n m ə ç i y n in d ə d a ğ b o y d a y ü k ü n .
3486
D ü n y a v ə f a s ı z d ı r , d o lu r , b o ş a h r ,
H ə r n ə v e r m i ş d ir s ə ə l i n d ə n a lır .
34g7
Ö n c ə b e ş i k v e r ir , s o n r a d a m ə z a r ,
3469 H e y r ə t e t m ə m ə y i n a y d ı n d ı r m ə n ə ,
S e v ə n s e v d iy in in v a r m a z e y b in ə .
3470 B u d ü n y a s e v d i r i b s ə n ə ö z ü n ü ,
Y a m a n ı y a x ş ı tə k ö rtü b g ö z ü n ü .
3471 S e v ə n n ə l ə r d e m iş , a y d m d e y i lm i,
F ə z i l ə t b i l i r s ə n y a r ı n e y b i n i.
N e ç in q ü r u r lu s a n , e y ö l ə r i ş ə x s ,
B a şq a k im s ə lə rə b a h a r, la lə z a r.
34gg D ü n y a d e d i k l ə r i k ö l g ə y ə b ə n z ə r ,
İ z lə y ə r s ə n , q aç ar, q a ç a rs a n iz lə r.
34g9
F ik ir v e r , tu ş g ə l i r b u k ə l a m s ə n o ,
D ü şü n m ə n a s m ı e y p a k k im s ə n ə .
3490
İz lə s ə n b u d ü n y a, ö n ü n d ə n q a ç a r,
Y a ln ı z m ə r d k i m s ə l ə r o n d a n b a ş a ç a r .
3491
S ey r e lo , d ə rk e lə b u q ü lü -q a h ,
D in i b a s ı b y e y ir d ü n y a n ı n m a lı.
S ə n ə g ö s t ə r ə r ə m m in e y b i n i m ə n .
3492
3475 İ n s a n g ü n a h e t s ə , T a n r ı m i n c i y ə r ,
D ü n y a b ir ə m a n ə t y e rd i, k ö ç ! - d e y o r.
^ ə z ə g ə l i n k im i b ə z ə n i r d ü n y a ,
Ə s l i n d ə c i lv ə s i r ö y a d ı, r ö y a .
3493
3476 N e ç in i s t ə y i r s ə n ə m a n ə t y e r i ?
Y a l n ı z c ə n n ə t d ə d i r s ə a d ə t y e r i.
C a n v e r m ə , b u r a x m a z q a r t ı m ı ş q a r ı,
Y a p ış a r y a x a n d a n , d a r t a r y u x a r ı .
3494
3477 Ş a d e t m ə k i s t ə s ə T a n r ı, q u lu n u ,
O n a d ü n y a v e r m ə z , a ç a r y o lu n u .
Q ıh ğ ı c ə f a d ır , ö z ü b i v ə f a ,
Q ıy m a z k i, g ö r ə s ə n ü ç c ə a y s ə f a .
3495
D ü n y a y a b a ğ la n a n s ö n ə r g e t-g e d o ,
3472 S e v im l i o l m a ğ ı n n ə d i r n i ş a n ı Q ı z ı lg ü l s a n ı r s a n o n d a ti k a n ı .
3473 D ü n y a m s e v m ə y i n n i ş a n ə s i d ə ,
Q ö z ə llik s a y m a q d ır e y b i o s lin d ə .
3474 D ü n y a n ı n ə q ə d ə r v ə s f e t s ə n , ö y s ə n ,
347g B u d ü n y a ü z ü n d ə y a x ş ı d e n ə v a r ?
A f ə t d i r , T a n r ı d a n b iz i g e n s a la r .
3479 S ığ m a z y e r ə - g ö y ə z ə n g i n l ə ş o n l ə r ,
Y a ln ız y o x s u l o lu r tə v a z ö k a r ə r.
3480
B i r ö l ü m ə b ə n z ə r d ir ili y i d ə .
3496
O n u b o ş i ş l ə r ə s ə r f e t m ə k o lm a z .
3497
Ö m ü r s ə rm a y ə d ir y a x ş ılıq ü ç ü n ,
H ə d ə r , b o ş k e ç ir m ə o n u s ə n b u g ü n .
M ə n k im o m ? T a n r ı n m d ə l i s i b i r k ə m !
D ü n y a t ə l ə b e t s ə it k i m i ö llo m .
Ö m ü r q iy m ə tli d ir , d ü ş ü n s o n b i r a z ,
3498
D ü n y a n ı n m ə ğ z id i r , d i q q ə t v e r , d iq q o t,
H a la l, h a r a m , ş ü b h ə - b u ü ç ə l a m ə t .
3499
D ü n y a o x ş a r s ə n i, a x ır d a q o v la r,
Ö n c o ş ə r b ə t v e ro r, s o n r a z o h rim a r.
3517
Ç o x la r ı d ü n y a d a q a f ild i, q a f ıl,
U n u tm u ş ö z ü n ü , iliş ib s ə , b il.
35QQ H a la lın , h a r a m ı n ö z q i y m ə t i v a r ,
E h t i y a t g ö z l ə s ə n ş ü b h ə n d a ğ ı la r .
2518
A y ıq , e h tiy a tlı ş a ir lə r b a ş ı,
G ö r n ə l ə r s ö y lə m iş , d u y y a x ş ı- y a x ş ı.
3501
S e v in c i a z q a l a a z d ı r a r s ə n i ,
Ə lə m i, q a y ğ ıs ı b e z d ir ə r s ə n i.
2519
M in il h ə l a v ə t l ə d ö v r a n s ü r s ə d ə ,
3 50 2
B i r ş a d lıq v e r ə r k i, s o n u ə l o m d i r ,
Y e n ə s o lu r , s ö n ü r in s a n g e t - g e d ə .
3520
A x ır d a q a r a y e r q i s m ə t d i r o n a ,
T o p r a q n o v e r m i ş s ə b a s ı r b a ğ r ın a .
3521
N ə tö k s ə n a ş ın a , ç ı x a r q a r ş ın a ,
D ir ilik ə l i n i ç ə k ə r b a ş ın a .
Ü z ü s e v in c d irs ə , a s ta rı q ə m d ir.
3 50 3
B ir n e m o t u z a d a r, h a q q ı m o ş ə q q ə t,
Z i l l ə t ç o k d i r m ə s ə v e r o r m i n e m o t?
3 50 4
D i n l ə , n ə l ə r d e m iş a y ı q - s a y ı q ə r :
H ə z ə r , d ü n y a s ə n ə b ə l a y e tirə r.
3422
S o n d ə m d ə ah ç ə k s ə n , n ə f a y d a s ı v a r,
İl, a y , g ü n ş a h id d ir s ə n s ə n g ü n a h k a r .
3505
Z ə n g i n l i k i s t ə s ə n y o x s u l o l, y o x s u l ,
Y o x s u l l u q b a y l ı q d ı r , b u n a o m i n o l.
3423
D ü n y a n ın d in c liy i ü ç ş e y ə b a ğ l ı ,
3506
S ə n ə k ə c b a x a n la r q o y q a n s ın b u n u :
Ü ç l ü k d ə n y a r a n ır ö m ü r n a ğ ılı.
3524
S e v in c i, d in c liy i y a r a d ı r ü ç l ü k ,
G ö t ü r m ə ç iy n in o , e y d o s t, b a ş q a y ü k .
3525
B i r g ü n g ə l ib ç a tır ö lü m s o y u ğ u ,
Y o x d u r h o la v ə ti, b i r a f ə t d i r o .
3526
O ğ u l- q ız q a y ğ ıs ı - b a ş q a b i r z o h m o t,
Ö v la d to ş v iş in i ç ə k m ə k m ə ş ə q q o t .
3527
D in lo , n ə l ə r d e m iş s ə n i n u s ta d ın :
Ə r i d ir k iş i n i o ğ u l- q ız , q a d ın .
3528
Q a d ın l a s ö z - s ö h b ə t ş ir in o l s a d a ,
S a n k i y u y u n a r s a n b u z g ib i s u d a .
3529
D ü n y a d e d ik lo r i m ə l ə k - c a d u g ə r ,
S o n o ş ə r b ə t v e r ə r , ü s tü n d o n z o h o r .
3530
Ü z d o n ə y o b ə n z ə r - ş ir in n e m ə t ə ,
Ə s lin d o m ə z ə s i z , d u z s u z s ö h b o t ə .
3531
A ğ a p p a q g ü n ü m ü q a r a ld a n d ü n y a ,
Q o b r a d lı e v im i d a r a ld a n d ü n y a .
3532
D ü n y a n m d i n c liy i ü ç ş e y ə b a ğ l ı ,
E y x ilq ə ti g ö z ə l , e y b a ğ r ı d a ğ l ı.
Ö v liy a la r u m d u a lim d ə n b ə h o r ,
Z a h id lə r d ü n y a m tə rk e lə d ilə r.
3 5 33
D ü ş m o n in -
B u d ü n y a k ö n lü n ü a ls a d a ə lə ,
Q o rx , g ö z o g ö rü n m o z tə lə d ir , tə lə .
3534
Q a ra y e r a ltın d a v e r ə r b o rc u n u .
3507
H ə r n ə d ə r m i s ə n s ə , b i r g ü n p u ç o la r ,
H ə r n ə y ığ m ıs a n s a , ç ö k ə r , u ç u la r.
3508
G e d ə r g e d ə r i l ə r , g ə l ə r g o lo s i ,
A ğ l a r v a ğ a m o la n , g ü l o r q ö n ç o s i.
3509
D ə y iş ə r g e d ə ri, g ə lə ri d ü n y a ,
Y e tirm iş , itirm iş n ə lo ri d ü n y a .
3510
A rif k ö n ü l v e rm o z k ö çu b g ed o n ə ,
H a z ırla r ö z ü n ü u ç u b g ə lə n ə .
3511
Ö lü m ü d ə r k e d ə n d ü ş ü n s ə a z -m a z ,
Y u b a n m a z , d ü n y a d a b in ə b a ğ la m a z .
3512
^ o l d a e v tik ə rm i y o la s ə f ə r b ə r ?
T a n q a h to p la y a rm ı k ö ç ə n k iş ilo r?
3512
B u d ü n y a s ə n in ç in b ir m e h m a n x a n a ,
M e h m a n o l, ö m r ü n ü b a ğ l a m a o n a .
3514
H a lı d ə y i ş m ə y ə n b i r k i m s ə v a r m ı ,
A q il d o d ü n y a d a n v ə f a u m a rm ı?
3515
3516
c is m i c a n v ə d ü n y a d a d ı,
B u ik i t o l ə d i r q ə l b i n f ə r y a d ı.
Ü ç ü n c ü d ü ş m ə n i n - d in o ğ r u s u d u r ,
Ə lh ə z o r ! T a n r ıd a n m ə t l ə b i m b u d u r .
3535
3536
Ü ç d ü ş m ə n ... ü ç ü d ə q a n s ı z , q ə v i , s ə r,
C is m ü -c a n tö rə d ir b ö y ü k ə d a v ə t.
3553
T a n r ın ı z i k r e t s ə n , g e d ə r b ə l a l a r ,
Q o r x m a , g e t. B u d ü n y a y e r i n d ə q a la r .
3554
3539
F ə q ə t ö lü m g ə l s ə c a n g e d ə r o l d ə n .
3555
Ş ə k ə r, h a lv a y e y e n o y a n a r s ə h ə r,
Y e n ə a c a m d ey ə r, y e n ə v e r d e y ə r.
G ö r n ə g ö z ə l d e m iş ə r m ü tə f ə k k ir ,
B u s ö z m e y a r g ib i b i z ə g ə r ə k d i r .
3556
G ö r ü n n ə s ö y lə m iş g ö z ü - k ö n lü to x ,
Y o x su l m ü tə fə k k ir, h ə r k ə lm ə s i ox:
C i s m ü - c a n in c id ir , d ə r d v e r i r m ə n ə ,
G ü ld ü r ü r , a ğ l a d ır h e y d ö n ə - d ö n ə .
3540
3557 S ə n ö m r ü n b o y u n c a q a y m a q , b a l y e d in ,
M ə n c a d , k ə p ə k y e d i m . S ın m a d ı q ə d d i m .
H ə r d ə n to x y a t ı r a m , h ə r d ə n s u s u z , ac,
Ü r ə k b i r a r z u y a , b i r ə h d ə m ö h ta c .
3541 Ç a ts a m b i r ə h d i m ə , b i r ə h d i m q a lır ,
M ə g ə r d ə r m a n t a p s a m , d ə r d i m a z a lır ?
3542 R a m e d ə b i l m i r ə m c i s m i l ə c a n ı,
S ə n ö z ü n t ə s l i m e t, u l u Y ə z d a m m .
3558
D o y d u q d a h ə r g e c ə b ə r a b ə r y a t d ıq ,
Y e n ə s ü b h h a v a s ı b i z i o y a td ı.
3559
D ü n y a n ı tu ts a n d a b i r g ü n ö l ü r s ə n ,
M ə z a r d a h a m ıy a tə n d a ş g ə l i r s ə n .
3560 Q a r a y e r a ltın d a , b ö y l ə d i r q a y d a ,
Y a n b a y a n u y u y u r y o x su l d a, b a y da.
3543 Y a m a n i n a d c ı l d ı r b u c i s m i l ə c a n ,
N ə cü r ə z iz lə s ə n , m e h r u m m a o n d an .
3544
C i s m ü c a n ş ik a r ç ı k ö p ə y ə b ə n z ə r ,
T o x a a ğ a s ın ı ta n ıy a r m ə g ə r ?
3545 G e t m ə z o v d a l ın c a d o l u s a q a r n ı ,
S a y m a z a ğ a s ın m a r z u l a r ı m .
3546
C i s m c a n q a y ğ ı s ız o ğ l a n a o x ş a r ,
T o x s a , o y n a r q a ç a r . G e t, b i r il a x ta r .
3547 T ə r p ə n m ə z y e r i n d ə n , t o x d u r s a a z - m a z ,
O n u n n a z ı i l ə o y n a m a q o lm a z .
3548 Ö m ü r ü ç c ə g ü n d ə n i b a r ə t d i , b il,
Y u x u v ə g e c ə l ə r h e s a b d a n d e y i l.
3549
B iri ö tə n g e c ə , d ig ə ri e rtə ,
Ç ı x a r m ı, ç ıx m a z m ı e r t ə y ə b ə n d ə ?
3550
Y o x d u r b u n d a n s a v a y d i r ili k , Ö m ü r,
S a b a h ı n s o n lu ğ u f ə n a g ö r ü n ü r .
3551
Q a n n d o y u r m a q ç in b u d ü n y a d a s ə n ,
A r p a d a , h a lv a d a y e y ə b i l ə r s ə n .
3537 Ö d ə r ə m c i s m ü - c a n t ə l ə b i n i m ə n ,
3538
B o ğ a z m d in c ə le r , d o y u b s a q a m ı n ,
Ə b ə s d i r b a ş q a c ü r ç a lış m a la r ın .
E rk ə k a tə ş in i s ö n d ü rm ə k ü ç ü n ,
Q a d ın la g ö rü ş d ə m a c a ld ır b u g ü n .
3552 İ s t ə r a r v a d o ls u n , i s t ə r n a z ə n i n O d u n u b i r t ə h ə r s ö n d ü r o r s o n in .
3561
Ə m a n ə t d ü n y an ı g ö rü b ü ç c ə g ü n ,
N e ç in ö y ü n ü r s ə n , e y m ə ğ r u r ö lg ü n ?
3562 D ü n y a n ı tu tm a ğ a c a n a ta n q a ğ a ,
Ö lü m d ə c a n a t ır s ə n i tu tm a ğ a .
3563 D ir ilik , h e l a v e t s ə n d ə n g e n g ə z e r ,
B e n d i n i q ır m a ğ a o l u m t ə l e s ə r .
3564 H ə r c a n lı, ş ü b h ə s iz , b i r g ü n ö l ə c ə k ,
H a n s ı g ü n ö le c e k ? B i l o n l ə r t ə k - t ə k .
3565
C o c u k a r z u l a r k i ç ı x s m s a q q a lı ,
S a q q a l lı n ə is te r ? A ğ a r s ı n ç a lı.
3566
S a q q a l a ğ a r a n d a ö lü m y a n a ş ır ,
S e n i n s il a h ın y o x ö l ü m e q a r ş ı.
3567
Y a n d ır m a ö z ü n ü b u d ü n y a ü ç ü n ,
Ə b o s s a ç ıl m a s m a t e ş i n , g ü c ü n .
3568
D ü n y a d e d ik le ri şo r s u y a b o n z o r,
N o q e d ə r iç s ə d ə d o y m a z tə ş n ə lə r .
3569
Q u m ç ö l ü n ə o x ş a r h ə r in s a n o ğ l u ,
D o y m a z , y o l aç sa d a y ü z n ə h r ə d o ğ ru .
3570
D ü n y a d e d i k l ə r i s ə r a b g ib id i r ,
T u tm a q is t ə y i r s ə n , ç ə k i l i b g e d i r .
357 L
İlğ ım d ıı:, ç a t m a z s a n n ə q ə d ə r g e t s o n ,
ÖGDÜLM ÜŞÜN OZĞURMUŞA CAVABI
G ö rü n ə r, so n ra d a itə r n ə z ə rd ə n .
3572
Ə1 v e r m ə , b a ş ə y m ə c i s m ə , c a n a s ə n ,
İ s tə y i - o y u n d u r, ş a d lığ ı - m a tə m .
3573
Y a ş a d ı ğ ı n g ü n l ə r g e t d i m i , g o lm o z ,
3588 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - D in lə d im s ə n i,
E y b ə x t i y a r k işi, s a f lıq m ə d ə n i.
3589 H a lı b ö y l ə ik ə n q o c a d ü n y a n ın ,
Ö z ö m ü r y o lu n u b a ğ la m a , s a k ın !
N ə q ə d ə r y a ş a r s a n , b i r k i m s ə b ilm o z .
3574 Ç a lış , b o ş ö t m ə s i n ə l i n d ə k i g ü n ,
H a z ırla ş ö lü m ə , y a ş a d in ü ç ü n .
3575 D i n l ə , n ə l ə r d e m iş a y ı q , h ü n ə r v ə r ,
H ə r c ü r k ə s a f ə td ə n tə m iz lə n m iş ə r:
3576
S o v u ş a n g e c ə n i s a ld ın y o la s ə n ,
S a b a h k ı g ü n ü n d ə ç ıx a c a q ə ld ə n .
3577 G ü n l ə r i n a r a s ı b i r c ə l ə h z ə d i r ,
B u d u r ö m r ü n - g ü n ü n , e y p ir o ğ l u p ir.
3578 Ö t ə n ö td ü - k e ç d i , t ü k ə n d i n o f ə s ,
3590 B u g e n i ş a lə m i q ılm a b u n c a d a r ,
G ü n a h k a r q u lu n a ta n r ı f ə z li v a r .
3591 Ə z a b ı b o l s a d a , r ə h m i k ə m d e y il,
G ü n a h k a r ı n a d a r ə h m ə t d e y ir , b il.
3592 R ə h m ə t o ü m id q ıl, ə z a b d a n ç ə k in ,
S ə c d ə e t, b o n d ə l ik k ö h lə n in i m in .
3593 A lo m , a t ı b g o ls ə ş ə h ə r i, k ə n d i ,
H a m ı d a ğ a ç ıx s a , d a ğ s ö k ü lə r d i .
3594 A l ə m p o z u l a r d ı, e y b ə n d ə M ə c n u n ,
N ə s l i k o s il ə r d i in s a n o ğ lu n u n .
3579
M ə n i ç a ğ ırırs a n ş ə h o r ə , k ə n d ə ,
N ə f s i m i n q u lu y a m . C a n h a n ı m ə n d ə ?
3595 B ü t ü n x a l q d ü n y a n ın e ş q ilə c o ş s a ,
G e c o n i g ü n d ü z ə q a tıb ç a lış s a .
3580
C is m ü -c a n d ü ş m ə n d ir , b a ş q a d ü ş m ə n in ,
A d ı z ə n g in lik d ir, tə lə d ir y ə q in .
3596 A t s a i b a d ə t i , to p la s a p u l- m a l,
3581 N ə f s ə , c i s m ə , c a n a b a ş ə y m ə , o ğ u l,
U y m a d i l ə k l ə r ə , m ö h k o m o l, m ə r d o l.
3582 D i n l ə , n ə l ə r d e m iş a y ı q , h ü n ə r v ə r ,
N ə fs in in b o y n u n u s m d ıra n b ir ə r:
3583 U y m a c a n a , c i s m ə , e y e l m i y ü k s ə k ,
N ə f s ə ə s ir o ls a n , d in in ç ö k ə c ə k .
3584 H i s s i n ə , n ə f s i n ə ə s i r d ü ş ə n ə ,
K iş i d e m ə k o lm a z , a y d ı n m ı s ə n ə ?
3585 N ə f s i n ə , c i s m i n ə x ə r a c v e r ə n k ə s ,
3586
M ə g ə r d o lm a z d ım ı c ə h ə n n ə m d ə r h a l?
3597 İk i e v y a r a n d ı x a lq ü ç ü n ə l b ə t ,
B iri-c ə h o n n ə m d ir, o b iri-c ə n n ə t.
3598 İk i g ö z v e r ilib b iz o ... b a x m a ğ a
B iri a x i r o t ə , b ir i c a h a n a .
3599 İk i ə l v e r i l i b - tu ts u n , d a lğ a n ı,
B iri a x i r o t i, b ir i d ü n y a n ı.
3600 C ü t a y a q v e r ilib - a d d ı m la s ın d a ,
B iri o d ü n y a d a , b ir i y a x ın d a .
Q a rış a r to p ra ğ a , e ş q o la b ilm ə z .
3601 D in lo , n o l o r d e m iş z ə k a v o t l i l o r ,
A y ıl, q a f i l o lm a , e y g ü n a h k a r o r!
Z ə k a s ız a d a m la r ç o x d a n ö lü d ü r,
3602
H ə r ə h d i, is tə y i b ir q a n g ö lü d ü r.
3587 B u d u r , a ç ı q d e d i m , n ə d i r b u d ü n y a ,
G e t d ü şü n , g ö z ü n d ə n ç ə k ils in rö y a.
B u ik i d ü n y a n ı y a r a td ı x u d a ,
B u n u t a p m ı s a n s a , is t ə o n u d a .
3603 İ n s a n ö v la d ın ı - a c q a la n , d o y a n ,
B i r m i l l ə t y a r a td ı b ö y ü k Y a r a d a n .
3604 Q a m ı n a y e m v e r d i, ə y n i n ə g e y i m ,
B u d u r y a ş a y ı ş ı n ilk ş ə r t i d e y i m .
3605 G e y im z ə r u r i d i r , h ə l ə r u z u d a ,
H a la l s ü f r ə m i z i n h a l a l d u z u d a .
3606 H a l a l d ü n y a t a p s a n , g ö t ü r s ə n b ə h ə r ,
3622
D e d i: - Ə z iz q a r d a ş , tə ş v iş im a rtd ı,
M e h r in , m ə h ə b b ə tin m ə n i o y a td ı.
3623
T a n r ı n i c a t v e rs in , q ü s s ə m i y e d i n ,
B u y a x ş ı s ö z lə r i m ə n im ç in d e d in .
O n d a n y o x s u la d a p a y u c u g ö s tə r.
D ü ş ü n d ü m , d a ş m d ım , q a r d a ş , m ə n y e tim ,
36Q7 N ə f s i n i n g ö z ü n ə ş iş s o x a n k i ş i ,
N e c ə g ö z ə l q u r u r h e ç b i l s o n iş i.
2624
3608 G ö z l ə ə d a l ə t i , ç ə k i n T a n r ı d a n ,
F ə z l i n ə u m u d e t, r a h i m d i Y ə z d a n .
3625
K ö n lü m is t ə m i r h e ç , q a ç ır b u iş d ə n ,
K ö n ü l s e v m ə y ə n iş x a ta d ı ə s l ə n .
3609 B ə n d ə l i k y o l u n d a n a z m a , b ü d r ə m ə ,
Y o l h a q q ı n y o lu d u r , b a ş q a s ö z d e m ə .
3626
S e v i b - s e v i l m ə k l ə b ə x t i y a r o la n ,
O z a n g ö r n ə s ö y lə r , b i r b e y t in i an :
3610 N a ş ı y a , n a d a n a n ə s i h ə t v e r ə n ,
3627
H a n s ı b i r a d d ım ı a t m a q i s t ə s ə n ,
Ö n c ə m ə s lə h ə tlə ş ö z q ə lb in lə sən .
3628
Y a x ş ı k i ş i l ə r o ü z tu tm a q o la r ,
A n c a q la p y a x m d a ö z ü r ə y i n v a r .
3612 D i n l ə f ə r m a n ı m , q u l l u q e t h a q q a ,
Q ə d ə m b a s s a ra y a , a rx a la n d a ğ a .
3629
H a m ıd a n m e h rib a n s ə n ə ö z ü n s ə n ,
K ö n lü n i s t ə m ə y ə n iş g ö r m ə o s lə n .
3613 U m u d la q o r x u d u r s ə n ə c ü t q a n a d ,
Q a n a d la n , q a l x ə r ş ə , e y m ö h t ə ş ə m z a t.
3630
B u n u y a d d a s a x la , e y q ə l b i b ü llu r :
K ö n ü l s e v m o y ə n iş f a y d a s ız o lu r .
3614 Ü z m ə u m u d u n u , s u ç l u y a m d e y ə ,
B a ğ la n i b a d ə t ə , ə l q a l d ı r g ö y ə .
3631
M ə n ç a ş ıb q a lm ış a m , e y p i r o ğ l u p ir,
K ö n lü m b u a d d ım ı a tm a q is t o m ir .
3615 B ə n d ə l i k d e m ə k d i r t a ə t , ib a d ə t ,
3632
B u iş d ə g ö rü n m ü r s ə la h iy y ə tim .
G ö r n e c ə d ü r r s a ç ıb x ə z i n o s i n d ə n :
3611 U m u d d a n , q o r x u d a n c ü t q a n a d b a ğ l a ,
B u ik i q ü d r ə t d i r n u r s a ç a n a ğ la .
S o n d o n d ö n o -d ö n ə ü z r is tə y irə m ,
M o n i y a l q ı z b u r a x , e y ü lv i h o m d o m .
H ə r k i m s ə b ə n d ə s ə e t s i n ita o t.
3633
N ə x ü lq ü m , ş ö h r ə ti m , n o q ı l ı ğ ı m v a r,
G ö r ü ş s ə k , E lb a ş ı m o n d ə n ə ta p a r ?
3617 Ö z ü n ə a m a n s ı z ö z ü n o l, ö z ü n ,
D a ş ı p a r ç a l a s ı n id r a k ı n , s ö z ü n .
3634
M o n d ü n y a d a n q a ç ıb g o ld im b u y c r o ,
N o ü z l o q a y ı d ım o r a d ü b a r ə ?
361g B u d u r , m ə n s ö y l ə d i m b i l d i k l o r i m i ,
S ə n ə x o ş g ə l i r s ə , g ö t ü r f ik r i m i.
3635
3619 F ik r i m i, z i k r i m i q ə b u l e t m ə s ə n ,
3636
3616 T a n r ı b u y r u ğ u n u m ü q ə d d ə s t u ta n ,
Z a v a l g ö r m ə y ə c ə k b a ş d a n , b in a d a n .
T a n r ı y a s o c d ə n i s a y m ış a m o f z o l.
OZĞ URM UŞUN Ö G D Ü L M Ü ŞƏ CA VA BI
3621 O z ğ u r m u ş ə l i n i q o y d u a l n ın a ,
D a lıb x ə y a lla ra , a ra d ı m ə n a .
B u r a x , m o ş ğ u l o lu m ib a d o tim l o ,
D u a ç ın o la r a m , e y h ü s n ü ş ö lo .
C a v a b v e r , m o ğ z in i m ə n i m s o y i m m o n .
3620 S ö z ü u z a t m a ğ m n ə m ə n a s ı v a r ?
Y a r ı m c ü m l o d ə n d ə d o s t d o s t u a n la r .
İ n s a n a x i d m ə t d o n ə l ç ə k m i ş o m , o l,
3637
İk i c a n v o h d ə t i b u l m a q i s t ə s o n ,
M ə n i y o x , g ö rü şə ö z ü n ü sc ç son.
Z o h m ə t m o n im o l s u n , f ə r a ğ o t s o n in ,
3638
E lb a ş ı y a n m d a iş, x i d m o t s o n in .
3639
Ü n s iy y ə t y a ra d a n b ir h ü n ə rv o rin ,
F ik r i n o d i q q ə t e t, c a m m - c i y o r i m .
3640 G ö z ü n ü - k ö n l ü n ü s ə f ə r b ə r q ıla n ,
Ç ıx a ra r ə h d in i d a ş d a n -q a y a d a n .
3657
3641 X a l q n ə y ə g ü v ə n i r ? M i n b i r d ə b i n ə ,
Ç a r p ı ş ır , ç a t ı r d a ö z m ə t l ə b i n ə .
3658
U lu lu q , b ö y ü k lü k y a r a ş ır s a n a ,
Q a d ir h ö k m r a n s a n c ü m lə - c a h a n a .
Y a r a t d ın n ə q o d o r q u lla r ın ı s ə n ,
H a m s ın a in a y ə t ə t a e t m is ə n .
3642 D i n l ə , n ə l ə r d e m ış e ş q i m ü q ə d d ə s ,
V ə fa s ı d illə r d ə d a s ta n o la n k ə s :
3659
3643 Y a x ın l ıq m e y a r ı ö z k ö n l ü n d ü , b il,
T a p a r u z a ğ ı d a , y a x ı n s a k ö n ü l.
K ü l r ə n g l i to p r a q d a a ğ s u , y a ş ı l su ,
3660
K ü lə k , a t ə ş - a l o v , ç ə m ə n q o x u s u .
3644
V ə fa n ın g ö z ü y lə b a x s a n g ö r ə r s ə n ,
B e ş c ə q a rış y e r d ir Ş ə r q d ə n Q o rb ə c ə n .
3645 Ö g d ü lm ü ş ş ö y l o d i : - D i n l ə d i m s ə n i,
S o n d ə e ş it m ə n i, e y lə l m o d ə n i.
3646 E lb a ş ı g ö z l ə y i r , g ö z d i k i b s a n a ,
M ə n i u ta n d ırm a , m o k tu b y a z o n a .
3647 Ö z ə l i l ə y a z ı b , g ö n d o r i b k a ğ ı z ,
O n a c a v a b y o l l a b a r ı b i r a ğ ız .
3648 M ə n y o l a d ü ş ü r ə m , c a v a b v e r m ə n ə ,
M ö h ta c a m b e ş k ə lm ə v id a s ö z ü n ə .
3649 H ə m m ə k t u b u m u r a m , h ə m d il c a v a b ı,
E y m ə n i m k ö n l ü m ü n t a v a n ı , ta b ı.
ƏLCAVAB
3650 O z ğ u r m u ş s ö y l ə d i : -
G ə r ə k s ə y a z ı,
A y , g ü n o ş , u ld u z d a a s ıld ı o r d a n .
3661
Y a r a td ın h ə r ş e y i... d ü n y a q u r u ld u ,
N o h a m in , n ə a r x a n , n ə m is lin o ld u .
3662
İ s t o s ə n q u lu n u o z i z l ə y ə r s ə n ,
Y a x u d s o c d ə s in i q ə h r e lə y ə rs ə n .
3663
H o r k ə s in q o z a sı b ə llid ir s ə n ə ,
S o n s iz v a r m ı ç a ta n ö z m ə t l ə b i n ə ?
3664
S a la m la r s e v im li p e y ğ ə m b ə r i m ə ,
B iz ə y o l g ö s tə rə n b a ş r ə h b ə rim ə .
3665
Y a z d ım E lb a ş ıy a d u a m ə k tu b u ,
M o n im s a ğ lıq a r z u m , s a la m ım d ı b u .
3666
E lb a ş ıs ı g ö s tə r d i m ə r h ə m ə t i n i ,
G ö z ü m iş ıq la n d ı, ö p d ü m x o tti n i.
3667
M ə h ə b b ə t y a ş a y ır d ü r ü s t x o tti n d o ,
H ə r b i r ö y ü d ü n d ə , n ə s ih o tin d o .
3668
M ə n ə v o d e lo y ir n o l ə r , a y n ə l o r ,
Ə n a m , y e m o k - i ç m o k , s a y s ız tö h f o lo r .
Y a z a r a m i n d i c ə c a v a b k a ğ ı z ı.
3651 K a ğ ız , q o l ə m a ld ı, m ü r ə k k ə b ta p d ı,
3669
A r z u la r d a l ın c a q a ç a n in s a n la r ,
D o la ş ır a l ə m i , g o z i r b iq ə r a r .
S ö z l ə r i e l ə b il h a v a d a n q a p d ı.
3652 T a n r ın ın a d ı y l a b a ş l a d ı s ö z ə ,
H ö k m ü n d ə n r ə n g a ld ı m a v i a s im a n ,
3670
D ö v lo td o n b ir z i y a n g ö r m o m i ş o m m o n ,
V a r lığ ı m is in ib m ə r h ə m ə t i n d ə n .
Y a ra d a n , ə f v e d ə n u lu m ö c ü z ə !
3653 D i l i m d ə , k ö n l ü m d ə m i n - m i n d u a l a r ,
S ə n ə ta p ı m r a m , e y p ə r v ə r d i g a r !
3671
Ö ls ə m , a ş k a r o la r z ə r ə r i m b o lk o ,
B i r x e y i r g ö r m ə y i b m ə n d ə n b u ö lk o .
3654 N ə q ə d ə r x i l q ə t i ö z ü n y a r a t d ı n ,
G e y im , r u z u v e r d i n , h ə y a t a a t d ın .
3672
N o v ə f a q ılm ış a m e l in y o lu n d a ,
N ə x i d m ə t e t m iş o m q o lu m q o lu n d a .
3655 V a h id s o n , m is i l s i z , b i r c ə s ə n y ə q i n ,
Ö z ü n s ə n x a l i q i ik i a l ə m i n .
3673
N o tö r ə b i l m i ş ə m , n ə d ə b , n o a d o t,
N ə d o g ö s t o m ı i ş ə m ö n ü n d ə x id m o t.
3656 B i z d ə n ç o x y ü k s ə k d ə , u c a d a s a n ç o x ,
3674
B ə lk ə ç o x la rın a c ə f a v e rm iş ə m ,
C ə fa m ə k tə b in ə v a rm a q d ır p e ş ə m .
Ş ə r ik in , o rta ğ ın , b ə n z ə r in d o y o x .
3675 S ığ ın d ım , T a n r ı m a v e r d i m
c a n ım ı,
3693 M ə n i m r u z u m d a v a r , ə y i n - b a ş ım d a ,
Q o y ö z ü q o ru s u n d in -im a m m ı.
3676 Y e m ə y i , g e y m ə y i ə s i r g ə m ə y ə n ,
T a n rım a b o rc lu y a m y e r d ə n g ö y ə c ə n .
3677
S ə n d ə n d ü n y a la rı q ız ırq a n m a d ı,
M ə n ə v e rm ə d im i b u e tiq a d ı?
3678 Y a r a t d ı , y a ş a t d ı , v e r d i p ə r v ə r i ş ,
3679
Y e n ə g ə r ə k o ls a b ə x ş e d ə r X u d a .
369 4 H ə y a t d a , ö lü m d ə , q ə d i r - q i y m ə t d ə ,
O n u n ə lin d ə d ir - T a n rı ə lin d ə .
3695 Y a ln ı z z ə k a l a r d ır b u n u d ə r k e d ə n ,
B a ş q a c ü r o la rm ı, e y h a q q a h ə m d ə m ?
B ə li, d ü n y a b ə y i, o n u n d u d ə rd iş .
3696 M ə n i b i r c ə T a n r ım q o r u d u ğ u t ə k ,
S ə n q o r u y a r m ıs a n , e y a d ı y ü k s o k ?
B a y lığ ı m , z a y l ı ğ ı m , y a x ş ı m , y a m a n ı m ,
Y a lm z T a n rıd a n d ır, e y s ə x a k a m m .
3697 T a n r ım m ə n i g ö z l ə r d ə r d d ə n , b ə l a d a n ,
M ə n s ə n i g ö z l ə r ə m , s a ğ q a l s a m , in a n .
3680 H a q q ı n q a p ı s ı d ı r y a l n ı z ə b ə d i -
369g M ə n i y e d i r m ə z s ə n ö z ü n y e m ə s ə n ,
M ə n im s ə c d ə y e rim , x a lq ın m ə b ə d i.
A m m a T a n n m y e m ə z , r u z u v e r ir k ə n .
3681 N e ç i n g ə l m ə l i y ə m h ü z u r u n a m ə n ?
N e ç in b ə y ö m rü n ü z a y e tm ə liy o m ?
3699 D ə r d i ş ə r h e t m ə y i n n ə m ə n a s ı v a r ?
D ilim d e m ə s ə d ə h a q q m ə n i a n la r .
3682 T a n r ı q u l l a r ı y ı q b iz h ə r i k im iz ,
3700 M ə n ə b ə l a g ə l s ə n e y l ə y ə r q u ld a r ?
A m m a T a n n m m ə n i z o r d a n s a x la y a r .
Q u l l u q i ç i n d ə y i z p a k i z ə , tə m i z .
3683 Q u la s ə c d ə q ı l m a q y a r a ş m a z b i z ə ,
S ə n ö z ü n v e r m ə z s ə n b u n a ic a z ə .
3701 S o n b a ğ ı ş la r m ı s a n , o ls a m g ü n a h k a r ?
M in g ü n a h ı m o la , a ğ a m b a ğ ı ş la r .
3684 E y y ü k s ə k k ö n ü l l ü , e ş i t b u s ö z ü ,
G ö r k im i g ö s t ə r i r z ə k a g ü z g ü s ü .
3702 E ş it, n ə l ə r d e y ir g ü n a h k a r b ə n d o ,
3685 İ n s a n a y a r a ş m a z i n s a n a s ə c d ə ,
İ b a d ə t q ılırs a n h a n s ı m ə b ə d ə ?
3703 E y ç in m e h r i b a n ım , v ə f a l ı a ğ a m ,
Y o x d u r s ə n d ə n s a v a y d a y a ğ ım , arx a m .
3686 K i m ə ta p ı n m a l ı ? Y a l n ı z A l l a h a ,
3704 E y a r z u q a y n a ğ ı, e y d ə r d o ç a r a ,
Q o l- q a n a d v e r i r s ə n q a n a d s ız la r a .
Q a p ı n ı a ç ıq q o y h a q q a , d ə r g a h a .
3687 M ə n i m
d ö rd a rz u m u y e tir y e r in ə ,
M o n s ə c d ə q ıla r a m o h a l d a s o n o .
3688 B i r ö m ü r v e r m ə n ə , ö m ü r n ö q s a n s ı z ,
B ir g ə n c lik is to rə m , g ə n c lik x ə z a n s ız .
3689 Y o x s u l l u q d a n u z a q h ə y a t v e r , h ə y a t ,
A z a rs ız , b e z a rs ız g ü n lo r - ş a d , a z a d .
3690 M ə n ə b ə x ş e l ə s ə n b u d ö r d f ü r s o t i,
S ə c d ə n ə g o lə c o m , e y s ə a d ə tim !
3691
S ə n i m ə b ə d b ilib q u lu n o la c a m ,
C a n ım ı v e r ə c ə m , e y b a ş ı u c a m !
3692
B u n la rı v e r m o y ə g ü c ü n y e tm o s ə ,
M ə n ə a ç ıq b i l d i r , e y u l u k im s o .
D il s u s m u r , s ir r im iz f a ş e d i l ə n d ə .
3705 S e v in c im , g ü v ə n c i m , d a y a ğ ı m d a s o n ,
D ə rd im ə ş ə fa sa n , e y m u ra d v e ro n .
3706
Ş ^ d h q iç i n d o y ə m , s ə n s ə n ş a d lığ ım ,
E y ə h d i m , ilq a r ım , e y a z a d h ğ ı m !
3707 Y a n ın d a s u ç l u y a m , g ü n a h k a r a m m o n ,
R ə h m in h ü d u d s u z d u r, e y s u ç d a n k cç o n .
3708 İ n c it m o k ö n l ü m ü , k e ç g ü n a h ı m d a n ,
M o n i ə f v e l ə s ə n , g ö r m ə z s o n z iy a n .
3709 E lb a ş ı, b u d ü n y a g ə l d i - g e d ə r d i r ,
D ir ilik v a x t ı d a b i r g ü n tü k ə n ir .
3710 İ n a n m a d ü n y a y a v ə f a s ı h a m ?
B u r d a b i n ə q u r u b o l m a h e y r a n ı.
3799 B itir d i m ə k tu b u , d e d i: - B u y u r , al,
3711 Ö t e n g ü n l ə r i n i k e ç i r d i n o b o s ,
G ö tü r d ü k a ğ ız ı q a r d a ş ı d ə r h a l.
B a r ı s a b a h ı m z a y e t m o , to lo s !
3712 Ö t ə n g ü n l ə r iç r ə g ə r ə k i i s i v a r ,
3730 H o r n ə d ü ş ü n d ü m s ə y a z d ım d a b ir - b ir ,
D illo d e d iy im d ə s ə n ə b ə l lid ir .
V a rs a , h a z ırlıq g ö r, s a b a h a a p a r.
3713 Ö z ü m
ə h v a lım ı y a x ş ı b iliro m ,
S ö z ü m E lb a ş ıy a o la rm ı m ə lh o m ?
3714 D u a ç ı o l a r a m
E lb a ş ıy a m o n ,
M ə n i y a lq ız q o y u b s e y r e ts ə g e n d ə n .
3715 T a n r ım r a z ı q a l s ın , ş a d o ls u n
deyo,
3731 B i r - b ir a g a h e td im h ə r iş d ə n s ə n i,
Ə1 ç o k s in E lb a ş ı, t ə k q o y s u n m ə n i.
3732 E lç i s ö z a p a r a r , c a v a b g ə t ir ə r ,
E ş i t d i n c a v a b ı, e y ə r o ğ lu ə r !
3733 D in lo , n o l o r d e m iş ü ç o r d u x a m ,
X o b o r d a r e lo m iş c ü m lə c a h a n ı:
M ə n ö m rü v e riro m y a ln ız s o c d ə y o .
3716 D ü n y a o v u c b o y d a , d ü n y a k ə m n ə f o s ,
M ə n ə b u d ü n y ad a h e ç n ə g ərə k m o z.
3717 D ü n y a y e r l i - d i b l i d a ğ ı l s ı n , n o q ə m ,
3734 Z a v a l y o x e lç iy ə , y o l g e t s ə k ə s ə ,
O n a ta p ş ır ıla n s ö z ü d ü z d e s ə .
3735 E lb a ş t b u n d a n d a y a x ş ı s ö y l ə m i ş ,
S ö z d e y o n c lç in i in c itm o ! -
Q a m ı m to x , ə y n i m s a z , ü l v i d i r s o c d ə m .
3718 D in lə , n ə l ə r d e m iş e ş q i m ü q o d d ə s ,
T a n r ıd a n , b ə x t i n d ə n r a z ı o l a n k ə s :
3719 Q a r ın d o y u r m a ğ a s u , ç ö r ə k y e t o r ,
V a rd ır ə y in -b a ş d a h ə l ə b ir q o d o r.
3720 T a p a r a m r u z u m u ö m r ü m
boyunca,
d e m iş .
3736 H o r n ə e ş id ib s ə d ü z d e s o o g ə r ,
E lç iy o ö lü m y o x , b ili n m ü x t ə s ə r .
3737 E lç i d e d i k lo r i v a s itə ç id ir ,
S ö z ü d ü z d e y ir s ə , ir a d l a r h e ç d ir .
3738 E lç i s o m i m is o , r a z ı q a l ıb s o n ,
Ə n a m v e r m o l is o n , v o s f e tm o lis o n .
T a n r ım v e r i b m ə n ə h o r ş e y d o y u n c a .
3721 Ə b ə s h a r a y l a y ı r m ə n i E l b a ş ı -
M ə n d ə n e l m y a x ş ı, z ə k a v ə t y a x ş ı!
ç ə tin ,
Y a r a r lı n ə y i m v a r , e y s ə a d ə t i m !
Ö G DÜ LM Ü ŞÜ N O ZĞ U R M U ŞA CAVABI
3722 B ə l k ə e l i ş i n ə y a r a r a m
d ə s ə c d ə d ə n a y r ı l m a z b a ş ım ,
S ə n ç i n m i n iş g ö r ə r o r d a q a r d a ş ı m .
3739
Ö g d ü l m ü ş s ö y lo d i: - F ik r in i b ild i m ,
H o r n o d a n ı ş d ı n s a d i q q ə t k o s il d im .
3740
Y a z d ın E l b a ş ı y a c a v a b m ə k t u b u ,
Ə m i n o l, ç a ta e a q s a h ib in o b u .
3741
B i r c o , o z i z q a r d a ş , ş ü b h o m b u d u r k i,
3723 G e t s ə m
3724 G ö r m ə k i s t ə y i r s ə n s ə n m ə n i y a x ş ı,
S ə n ö z ü n y a x ş ı o l, a d i l E lb a ş ı.
3725 C a h a n d a n ə q ə d ə r ş ö h r ə t l i l ə r v a r ,
S ə n i n ə t r a f ı n a y ı ğ ı ş ı b o n la r .
B i g a n o b i l m o y i r E lb a ş ı s ə n i.
3 74 2
Y c n o ç a ğ ı r a c a q ö z ü n v a n ın a .
3726 M ə n d ə n E l b a ş ı y a d ə y ə r m i s ə m ə r ?
H ə la v ə ts iz iş lə r h e ç iş d ir m ə g ə r ?
3743
3728 B u g ü n q a r d a ş ı m d a d i n l ə d i m ə n i ,
Y e tir ə r ü n v a n a d e d ik lə rim i.
O z ğ u r m u ş s ö y lə d i: - S e v im li q a r d a ş ,
D a n ı ş m a , b a ğ r ım a d a ş b a s ır a m , d a ş .
3727 M ə n i y a l q ı z b u r a x , ü z r i s t ə y i r ə m ,
M ə n ə a c ıq la n m a , k ə r ə m q ıl, k ə r ə m .
Y e n o g ö n d o ro c ə k m ə n i y a n ın a ,
3744
M o n q ə d o m b a s m a r a m S iz in ü n v a n a ,
S ə n d o z ə h m ə t ç ə k ib g ə i m ə b u y a n a .
3745 T a p ı l m a z b i r ş e y i i s t ə m ə k -
yam an,
D e y i l m ə z b i r s ö z ü s o r m a q d a - z iy a n .
3746 Y a x ş m ı , y a m a n ı g ö r ə n b i r k i ş i ,
3763 D e d i: - Q a r ın d a ş ın k o s k in d a n ış ır ,
A m m a y o x n ö q s a n ı, s a n m ır a m ç a ş ır.
3764 D o ğ r u s ö z d e y ə n lə r a lo v d u r , a lo v ,
N e e o tə s v ir e d ir g ö r ü n g ə r d iş i:
3747 S o r u l m a z b i r s ö z ü s o r m a , a m a n d ı r ,
U m u lm a z b ir şe y i u m m a , z iy a n d ır.
3748 H ə r y e r ə y ü r ü m ə p a y - p i y a d a s ə n ,
İ p ə k y a y h ğ ım a tik a n b ü k m ü ş o .
3765
S ö y l ə g ö r d ü y ü n d ə n , e ş itd iy i n d ə n ,
D i l l ə d e d iy in i y e t ir m ə n ə s ə n .
3766
Ö g d ü lm ü ş h ə r şey i b ə y a n e y lə d i,
O lu b k e ç ə n l ə r i d ü r ü s t s ö y lə d i.
M ə ş ə q q ə t g ə tirir h ə r y ü rü ş ə s lə n .
3749 O z ğ u r m u ş s ö y l ə d i : -
G e t, s ö y k ə n , e l m ə ,
G ə lm ə b u y a n la ra , b ir d a h a g ə lm ə !
3750 Ö g d ü l m ü ş s o n s ö z ü b ə y a n e y l o d i:
-
B itd i, h ü z u r u n d a n a z a d a m - d e d i -
3751 Q a r d a ş ı m , h ə m d ə m i m , c a n ı m , c i y ə r i m ,
B u d u r b ild ik lə rim , d ü ş ü n d ü k lə rim .
3752 Ö g d ü l m ü ş a t la n d ı , q a y ı t d ı g e r i ,
E v in ə ç a tın c a g ü ld ü g ö z lə r i.
3753 G ü n ə ş q ü r u b e td i, iş ı ğ ı s ö n d ü ,
S ə m a b a ş d a n -b a şa q a ra g ö rü n d ü .
3754 C a h a n ı n ç ö h r ə s i k ö m ü r m ü o l d u ?
Y a ta n la r u y u d u , g ö z lə r y u m u ld u .
3755 Y a t a ğ a g i r i n c ə , y a t d ı Ö g d ü l m ü ş ,
Y u x u su ü s tü n d ə u ld u z la r g ü m ü ş.
3756 O d g ib i y a n a n d a Ş ə r q i n y e l ə s i ,
B ü rü d ü a lə rn i g ə lin ş ö lə s i.
3757 Q a l x d ı d a n y e r i n d ə n m ə r c a n l ı s ü p ə r ,
S a ç ı ld ı c a h a n a a ğ m i r v a r i l ə r .
3758 Ö g d ü l m ü ş s a r a y a g ə l d i b i r b a ş a ,
D u rd u la r b ir m ü d d o t ü z b o ü z , qo şa.
3759 -
3767 - B ə h s a ç d ıq ə q l d ə n , z ə k a g ü c ü n d ə n ,
T a n r ı y a s ə c d ə n in b ö y ü k l ü y ü n d ə n .
3768-3770
E lb a ş ı d i q q ə t l ə d in lə d i o n u ,
H is s e t d i z ə k a d a n y o ğ r u ld u ğ u n u .
3771 K ö n ü l a r z u la d ı, ta m a r z ı q a l d ı,
İ n a n , t a m a r z ı h q ə n m ü ş k ü l h a ld ı.
3772 E l ə b il q ıh n c d ır , k a y b e d i r q a n ı,
T a m a r z ı itirir a z a d lığ ım .
3773 K ö n l ü m ü z - b ir b ə y d i r , b i z o n u n q u lu ,
B o y g e d ə r , a r d ın c a a r a r ız y o l u .
3774 Ə h d i n ə ç a tm a s a d i n c ə l m ə z k ö n ü l,
B a ş a p a r ıb g e ts ə tə s l i m e d ə b il.
3775 Ö g d ü lm ü ş , h a q q ı y o x u m u b - k ü s o n in ,
Ə s il, ç i n a d a m m ış q a r d a ş ı n s ə n i n .
3776 E y k a ş , s ö z lə r in i e ş i t m ə y ə y d i m ,
F e lin d o m ü d r ik m iş , e l m i n d o a lim .
3777 E ş itd i m , k ö n lü m d ə y e r v e r d i m o n a ,
M o r d o l, ç a td ır m ə n i d o s t v ü s a lın a .
3778 S ə n y a x ş ı b i l i r s ə n ş a h d i l ə k ç ə m i ,
Ü z ü n ü g ö rm ə s ə m d in c ə lə rə m m i?
N e c ə d i r O z ğ u r m u ş , h a l ı, o h v a l ı?
İ ş g ö r ə b ild i n m i, x a l q a ğ s a q q a l ı ?
3760 H o r iş d ə u s ta s a n , s ə n k a m i l u s ta ,
G ö rü ş ü n b ir o s ə r e td im i d o s ta ?
3761 Ö g d ü l m ü ş ə v v o l c ə m ə k t u b u v e r d i,
E lb a ş ı o x u d u , b a x d ı , ç e v ir d i.
3762 B ü r ü ş d ü s if o ti, a z c a q ı z a r d ı ,
A z c a n o f ə s d ə r i b x ə y a l a v a r d ı.
Ö GDÜLM ÜŞÜN ŞAH ELBAŞIYA CAVABI
3779 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - E y x ü l q ü g ö z ə l,
X a lq iç rə m ö h tə ş ə m , h ö k m ü m ü k ə m m ə l.
37g0 D e d im q a r d a ş ım a : -
01
d a x a tirc o m ,
G ö n d ə r s ə E lb a ş ı, b i r d ə g ə l ə c ə m .
37g[ S ə n ı a p a r a c a q b i r g ü n y a n ı n a ,
D ü n ə n a ç ıq -a y d ın d e m iş ə m
3782
3783
ona.
D e d i: - G ə l m ə d a h a . G e t m o y o c ə y ə m ,
Z o r o lm a z ü r ə y ə , b o ğ a r m o n i q o m .
-
B u n e c ə o l u r k i, ş a h b u d a q ə y ə ,
K ö n lü is tə y ə n i d ə r ə b ilm o y ə ? !
37g5
3786
3787
B u n e c ə o l u r k i, x a l q ı n b a ş ç ı s ı ,
Q a la y a n a -y a n a , q ə lb in d ə s ız ı?
H ə r b ir y a x ş ılığ m ö z ç a la rı v a r,
D i l ə k n ə c i b d i r s ə , c a n ə h d o ç a ta r .
B u a r z u y e n ə d ə m ə n ə d o r d o ld u ,
P a rtla y a r ü rə y im , g ö r m ə s o m
3788
E lb a ş ı b i r is tə r, m ə n y ü z i s t ə r ə m .
3800 M o tl ə b im b u d u r k i, v e r ə k ə l - ə l ə ,
S iz ə x i d m ə t e d ə k q o ş a k ö n ü l l ə .
E ş itd i m s ö z ü n ü - d e d i E l b a ş ı -
Y a n ın a b ir d a h a v a r y a x ş ı-y a x ş ı.
3784
3799 O n u n g ə lm ə s in i b ilir k i, ç i l ə m ,
onu.
B iz ə u y ğ u n g ə lir, o x u b u b e y ti,
3801 M ə n o n u n ə q ə d ə r t u td u m s a d i l ə ,
D ir ə n d i, g ə l m ə d i h ə l a v ə t ilə .
3802
Ə g ° r la z ım b ils ə n , b i r d ə g e d ə r ə m ,
D e y ə r ə m s ö z ü m ü , tə k i ç ə k m ə q ə m .
3803 E lb a ş ı b i r d a h a q o y m ə k t u b v e r s in ,
O x u s u n m ə k tu b u , im a n g ə t i r s i n .
3804 E lb a ş ı s ö y l ə d i : - G ö n d ə r d im k a ğ ız ,
A ld ım c a v a b ı n ı s ə r r a s t , a m a n s ı z .
3805 Y e n i b i r m ə k tu b u n n ə m ə n a s ı v a r ,
S ə n ö z ü n m ə k tu b s a n , e y b i z ə s im s a r .
O x u , e y k ö n lü m ü n ta b ı- ta q ə ti.
3789
D ü n y a d a h ə r d ə r d in b i r d ə r m a n ı v ar,
ÖGDÜLM ÜŞÜN ELBAŞIYA CA VA BI
H ə r c a n m ə l h ə m i n i b i r lo ğ m a n a r a r.
3806
Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - X o ş b ə x t E lb a ş ı,
Y e n ə b i r k a ğ ız y a z s ə n y a x ş ı - y a x ş ı .
3790
D ə r m a n ı o lm a y a n d ə r d o l a b i l m ə z ,
Ç a ta r m ə tlə b in ə a r a r s a h ə r k ə s .
3791
E lb a ş ı, e y a d ı, ö z ü b ə x t i y a r ,
Ç a rə s i o lm a y a n a lə m d ə n ə v a r ?
3807 E lç ilik b ə l k ə d ə b i r a z tu ta r s ız ,
S ö z d ə n v ə fa h d ır ə l b o y d a k a ğ ız .
3792
T ə k i b a ş ı n u c a , c a n ı n s a ğ o ls u n ,
3808 M o k tu b - ş a h id lik d ir . A ld ı n m ı ə l ə ,
Ö m r ü m g ö z l ə r i n ə ç i l ç ı r a q o ls u n .
3793
P e ş im a n o l m a ğ m n ə m ə n a s ı v a r ?
S ö z ü b ə y a n e t d im , a x t a r a n t a p a r .
3794
H ə r z ə k a m ü l k ü n d ə b i r k ə l a m y a t ır ,
S ə n s ö y l ə s ö z ü n ü , e y m ə r d b a h a d ır .
3795
D illə d e y ilm ə y ə n s ö z b ir az a s a n ,
D i l i n d ə n ç ı x d ım ı p e ş m a n o l u r s a n .
3796 D e m ə d i y i n s ö z l ə r s ə n ə q u l d u , q u l,
S ə n s ö z ü n q u lu s a n , d e s ə n , ə m i n o l.
3797
3810 M ə k t u b a x ı n a d i r ? B e ş - o n k ə l m o s ö z ,
İ n s a n ın y e r in i v e r ə r m i k a ğ ı z ?
3811 H o r n ə g ə r ə k d i r s ə d i l i n l ə s ö y l o ,
B a ğ l a o n u m ə n ə tə d b i r l ə , s ə y l ə .
ELBAŞININ OZĞ URM UŞA M Ə K T U B U
S ö z ü h e s a b la d e , tə lə s m o ə b ə s ,
T ə lə s ik d e y ilə n sö z b ə h r ə v e rm o z .
3798
T a b e t m ə z ö n ü n d ə n ə to r , n ə t ə l ə .
3809 E lb a ş ı s ö y l ə d i : - B u d u r s a a r z u n ,
M ə k tu b d a y a z a ra m , e y c a n ım -g ö z ü m .
Ç a ğ ırd ım , O z ğ u rm u ş g ə lm ə d i b u ra ,
B u n u d ü ş ü n m ə d im m ə n g ü n ü q ara .
3812 E lb a ş ı g ö t ü r d ü m ü r ə k k ə b , q ə l ə m ,
B i r m ə k t u b y a z d ı k i, h ə r s ö z ü a l ə m .
3813 Y a r a d a n , ə f v e d ə n , u lu m ö c ü z ə ,
T a n r ı n ı n a d ı y la b a ş la d ı s ö z ə .
3814 O ğ r u y a , d o ğ r u y a f ə r m a n ı y e t ə n ,
T a n rın ın h ö k m ü n ə ə h s ə n , m in ə h sə n !
3815 Y ə x d a n v a r y a r a d a n , v a r ı y o x q ıla n ,
Y e g a n ə , p a k iz ə , s a f, u lu , Y ə z d a n !
3816 V a h i d d i r . K ö n l ü n ü o n a v e r , o n a ,
S ə c d ə q ıl, n u r d ü ş s ü n q o y id r a k m a .
3817 O n u n y e t m ə d i y i b i r m ə t l ə b m i v a r ?
Y o x d e s ə y o x e d ə r , o l d e s ə o la r .
3818 B ü t ü n c a n l ı l a r a r u z u v e r ə n d i r ,
Ö lü m g ö n d ə r ə n d i r , y o l d ö n d ə r ə n d i r .
3819 Q ə d r , q ə d r s i z l i k o n u n h ö k m ü d ü r ,
B ö y ü y ə , k i ç i y ə y o l a ç ır , g ü d ü r .
3832 E1 iç r ə b ə l lid ir a d ın , ü n v a m n ,
Y a y ıl m ış a l ə m ə ş ö h r ə ti n , ş a n ın .
3833 A d ın - s a n ın ç ü n d ü r ib a d ə t i n d ə ,
S ə r f e tm ə g ü cü n ü ə b ə s , b ih u d ə .
3834 X a lq ı n g ö z ü d ü ş s ə ib a d ə t i n ə ,
P o z u la r , s a la r s a n işi ç ə tin ə .
3835 T a ə t - i b a d ə t d ə p ə r d ə l i g ə r ə k ,
B ə d g ö z ə g ə lm ə s in s ə c d ə y ə e n m ə k .
3836
S e v im li q u lu n u g i z l ə d ə r X u d a ,
X a lq o n u n d ilin i b i l m ə z d ü n y a d a .
3g37 K ə n d ə g ə l , q ış l a q d a e l i ç r ə y a ş a ,
E1 x ə b ə r tu tm a s ın s ə c d ə n d ə n , h a ş a !
3820 M i n d i l ə k d i l ə y ə r , b i r k i m s ə b ilm ə z ,
Y ü z q ə z a y ü r ü d ə r .. . h a n ı d u y a n k ə s ?
3838 H a la l b i r d ü n y a ta p , d o y d u r a c la r ı,
3821 M i n s a l a m y e t i r s i n q o y r ə h b ə r i m ə ,
S e v im l i, m ü q ə d d ə s p e y ğ ə m b ə r i m ə .
3839 H ə r ik i d ü n y a n ı b u b a ş d a n q a z a n ,
3822 B ü t ü n e ş l ə r i n ə d u a - s ə n a l a r ,
D ö rd u lu k im s ə y ə m ə h ə b b ə tim v ar.
3823 E y ə q l i a l ə m ə i n c i l ə r s ə p ə n ,
S ə n ə y ü z m in s a l a m , e h t i r a m , ə h s ə n !
3824 K ö n lü m ə m r e l ə d i , m ə k t u b g ö n d ə r d im ,
B ə s h a r d a q a l m ı s a n , e y ə z i z a lim ?
3825 G ö n d ə r d i m ü s t ü n ə q a r d a ş ı m m ə n ,
Ə h d im b u o ld u k i, d ə r h a l g ə l ə s ə n .
3826 B u r a ü z t u tm a ğ ı r ə v a g ö r m ə d i n ,
B iz d ə d o ğ ru d a n m ı s ə f a g ö rm ə d in ?
3827 Y e t i r d i h ö k m ü n ü q a r d a ş ı n m ə n ə ,
M ə k tu b d a y a z m ıs a n , a lq ış ş ə s tin ə .
Ö z ü n ü d ə a z c a tə m i n e t b a r ı.
Q a z a n h a la l ç ö r ə k , ş a n - ş ə r ə f , a d - s a n .
3840 E y b i z ə g ə l m ə y ə n , d i n l ə b u b e y t i,
D in lə , n ə l o r d e y ir a l im q ü d r ə t i :
3841 A lla h b ə n d ə s i n ə x e y i r v e r , x e y i r ,
Y a ln ı z x e y ir x a h la r , x a l q , in s a n d e y ir .
3g42 Z o r l a s ə s l ə y i r ə m s ə n i q ış l a ğ a ,
B i r x e y r in i g ö r s ü n m ü s ə l m a n q a ğ a .
3843 E y z a h id , a n la k i, x a l q x e y i r g ü d ü r ,
X e y ir g ə t i r m ə y ə n ç o x d a n ö l ü d ü r .
3844
Y a ln ız ö z x e y r in i g ü d ə n a d a m m ı ?
H a m ı d ü ş ü n d ü r s ü n s ə n i q o y , h a m ı!
3845 Ö z m a lım v e r m ə k b i r a z c a a s a n ,
G ə r ə k c a n ım d a f o d a q ıla s a n .
3828 O x u d u m m ə k t u b u , d ü ş ü n d ü m x e y li,
B i z d ə n q a ç a q d ü ş m ə , e y i d r a k ə h li.
3846 Y a ln ı z c a n - c a n d e y ə n m e h r i b a n d e y il,
X a lq m e h r s a ç a n a m e h r i b a n d e y i r .
3829 B a l d a n ş i r i n s ö z l ə r g ö n d ə r d i m s ə n ə ,
Z ə q q u m d a n a c ıd ır c a v a b m m ə n ə .
3847 D e y i r l ə r f ı l a n k ə s y a x ş ı k iş i d ir ,
3930 Y e n ə d i n l ə m ə n i , a m e h r i b a m m ,
Q ə lb in d ə y e r tu ts u n a d ım , ü n v a n ım .
3g4g M ü m k ü n m ü in s a n a y a x ş ı s ö y l ə m ə k ,
3831 D a ğ l a r ı n q o y n u n d a z a h i d o lm u s a n ,
A l m ı s a n b u a d ı, ç o x u c a l m ı s a n .
3849 E y e lm i m ö t ə b ə r , p a k i z ə m ə r d ə r ,
K i m d i r y a x ş ı k iş i, a n l a t m ə n ə b ir .
Ç ə k m i r s ə b i r q a y ğ ı, q ı y m ı r s a ə m ə k ?
N ə z ə r s a l b u f ik r ə , f ə h m i n i g ö s t ə r .
3850 D o ğ r u - d ü z g ö r ü n s ə s ə n ə s ö z l ə r i m ,
3g67 B ir ç o c u q y a rd ım ı. K ö h lə n m in m ə s i,
M ə n z i l ə ç a tın c a a t d a n e n m ə s i.
Y u b a n m a , d ik ilib y o la g ö z lə rim .
3g51 B i r a z z ə h l ə t ö k ü r s ö z u z a n a n d a ,
S ö z ü y ığ c a m d e y ə r k iş i c a h a n d a .
3852 D e y i r ə m , b u n u n l a k i f a y ə t l ə n ə r ə k ,
S ö z y o x , b ir-b irin i a n la m a q g ə rə k .
3868 ~ Ə z iz qardaş'- - d e y ə d u a q ılm a s ı,
G ö y d ə n iş ıq a la n n u r lu s im a s ı.
3869
3g54 M o k tu b u b iti r d i , x ə t t i q u r u t d u ,
L ə lə k q ə lə m in i iş d ə n s o y u td u .
3g55 B a ğ la d ı m ə k t u b u m ö h ü r l o y ə r ə k ,
G ö tü r d ü Ö g d ü l m ü ş - o l l ə r i ş im ş ə k .
3856 - C ə l d t o r p ə n , b u d o r d i n ç a r ə s i s ə n d ə ,
O n u d ə v ə t e lə ş o h ə r ə , k o n d ə .
3857 B u r a g ə l ə n k im i x ə b o r v e r m ə n ə ,
O n u ç a td ıra ra m h ə r b ir ə h d in ə .
3858 - Ə l b ə t t ə . ..
Ö g d ü lm ü ş q a lx d ı a y a ğ a ,
Y ö n ə l d i e v i n ə , g i r d i o ta ğ a .
3859 S ü f r ə a r x a s ı n d a k e ç i r d i v a x t ı ,
A ç d ı y a t a ğ ım , b i r a z c a y a t d ı.
3860 Ü z ü n ü g i z l ə t d i R u m u n g ö z o l i ,
- B u y u r iç ə r i.
3870 O n a n i m d a r v e r d i y u x a r ı b a ş d a ,
G ö z l o r in tiz a rd a , ü r ə k tə la ş d a .
3g71 - Q a r d a ş ı m , ə z i y y ə t ç ə k m i s ə n y e n ə ,
A x ı n i y o g ə ld in , b i r s ö y lə m ə n ə !
3872 M ə n k i, ö z f ik rim i s ö y lə d im k ə s ə ,
Z o rla m ı ç o k irsə n m ə n i q ə f ə s ə ?
3873 Y a x ş m ı- y a m a m b i l ə n b ir a d a m ,
D in lo , n ə l o r d e m iş b a ş d a n - b in a d a n :
3874 M o r d ü ç ü n k a f ıd ir b ir c ə im t a h a n ,
S e v ib - s e v m ə d iy i b ili n o r ə l a n .
3875 M is ilo a ltu n u s e ç m o y ə n b i r o r,
Ç o k s o s i r d a ş ın a b i r a z c a , y e t ə r .
3876 Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i: - A y ö m r ü m - g ü n ü m ,
M o n o a c ıq la n m a , b a ş ın a d ö n ü m .
3877 V e r d im E lb a ş ıy a m ə k t u b u n u z u ,
D o y d i d a m a ğ ın a d ili n in d u z u .
G ö y ə q a r a ç ə k d i z ə n c i n i n o li.
861 Q a r a q u ş r ə n g i n ə b o y a n d ı g ö y l ə r ,
Q a r a n ğ u y e r id i t a ə r ş ə q ə d ə r .
3862 D ik ib g ö z l ə r i n i q a r d a ş g Ö z ü n ə ,
D a ld ı x o y a lla ra y a ta q d a y e n ə .
3863 G e c ə d a ş k ö m ü r d ə n , z ü l m ə t d ə n q a ra ,
O y a n d ı, y a n a r k o n g ö y d ə a y p a r a .
3864
Q a Çdı g ö z l ə r i n d ə n ş i r i n y u x u s u ,
S ö n d ü s ə m a la r ın a y ı, u ld u z u .
ta q q ıltıs ı...
S ə c d ə d ə n a y r ıla n q a r d a ş ə l l ə r i .
3g53 Q a la n s ö z l ə r i m i q a n n d a ş ı m a ,
D e m i ş ə m , s ö h b ə t d ə ç ı x a r q a r ş ın a .
QaPl
3878 Ö z o lil o y a z d ı c a v a b m ə k tu b u ,
B u y u r u n , b a ş ç ıd a n ə r m a ğ a n d ı b u .
3879 O z ğ u r m u ş m ə k t u b u a ld ı, o x u d u ,
Y a n d ı g ö z lo rin d o q ə lb in in o d u .
3880 D ü ş ü n d ü : q a r d a ş ım , a ğ ı r g ö r ü ş d ü ,
M o n im q is m o tim o g ö r ü n n o d ü ş d ü .
Ö GDÜLM ÜŞÜN O ZĞ URM UŞ İLƏ İKİNCİ GÖRÜŞÜ
3865 Q a lx d ı d a n y e r i n d ə n g ü n ə ş ş ö lə s i,
G ü l d ü r d ü a lo m i n u r l u ç ö h r ə s i .
3866 T ə h a r o t . D ə s t a m a z . B a m d a d n a m a z ı,
D u a - s ə n a ilo t ə r p ə n ə n a ğ z ı.
3 X81
Ö g d ü l m ü ş s ö y lo d i: - Ə z iz q a r d a ş ım ,
Y a x ş ı l ı q d ilo y i r s o n ə E lb a ş ı.
3g82 H o r n o d e y i r o m s ə d iq q o tl o d in lo ,
B i r d o d ü ş o r m i o la b u f ü r s ə t o lo ?
38g3 B u r d a i b a d ə t i n , e y m ə r d b a h a d ı r ,
D e m ir ə m y a x ş ıd ır, y a x u d y a m a n d ır.
3884 A n c a q k ö n ü l v e r s ə n ş ə h ə r ə , k ə n d ə ,
3901 M ə n im f ık ir lə r im a ğ lın a b a t s a ,
Ə m ə l e t s ö z ü m ə , e y b ü llu r , e y sa f.
Y a x ş ılıq a ç ıla r y a ln ız ö n ü n d ə .
3902 Q U1 ° l m a h is s in ə , d o ğ r u lt k ö n lü n ü ,
X a l q a q a y n a - q a r ış a s a y iş g ü n ü .
3885 D ü n y a n ı n r ü z g a r ı h e ç d ə b ə d d e y il,
H a m ı ə l b i r o l s a q a n a d t a p a r e l.
3903 - D a ş s a l d ı b a ş ım a , s e v im li q a r d a ş ,
İ n a n , b o ş q a b ın id a z ə h ə r l ə n d i a ş .
3886 D ü n y a n ı t ə r k e t s ə n z a h i d o l a r s a n ,
3904 T u ta lım , O z ğ u r m u ş s ə n i d i n lə d i,
E lb a ş ı y a n m d a iş l ə r ə m - d e d i.
B ə lk ə q a z a n a rs a n s ə rm a y ə , ad -sa n .
3887 D ü n y a n ı ö z ü n ə d ü ş m ə n b i l m ə s ə n ,
X a lq a x e y ir v e r s ə n n u r la n a r ç ö h rə n .
3905 A x ı x i d m ə t i n d ə ö z q a y d a s ı v a r ,
B u n l a r ı b i l m ə y ə n n a s ıl d a v r a n a r ?
3888 D i n l ə , n ə l ə r d e m iş s ə x a v ə t l i ə r ,
3906 O tu r u b - d u r m a ğ ın , g ir ib - ç ıx m a ğ ın ,
Y o l u n u b i l m ə s ə ç a ş m a z m ı ç a ş q ın ?
İn sa n ı b ə z ə y ir d ö v lə t, b a r-b ə h ə r.
3g89 V a r - d ö v l ə t ə h l i n d ə e l m - i d r a k a r a ,
D a im ə l u z a d a r y a x ş ılıq la r a .
3890 İ n s a n a s ə a d ə t , v a r - d ö v l ə t g ə r ə k ,
K a m a l s ın , g ö z ü n d ə q a l m a s ı n d ilə k .
3907 X i d m ə t ç i n ə s ö y lə r , h e ç b ili r m is ə n ?
A z ı ü ç s ın a q d a n ç ı x a n a ə h s ə n !
3908 B ə y l ə r o x id m ə td ə e h t iy a t h o l,
D ilin i, k ö n lü n ü d o ğ r u tu t, o ğ u l.
3g91 Ə z iz lik i s t ə s ə n v a r - d ö v l ə t v e r ə r ,
S ə n ə h ə c c a d la n a n z iy a r ə t v e rə r.
3909 Ö y r ə n q a y d a la r ı, a d ə t l ə r i s ə n ,
X i d m ə ti d ə r k e ts ə n , b ə h r ə l ə n ə r s ə n .
3g92 K i ş i n i n d ö v l ə t i , v a r ı o l m a s a ,
3910 M ə n x ü lq ü , x ilq ə ti b a m b a ş q a a d a m ,
D i l i q ı s a o l a r , ə l i d ə q ıs a .
3893
N e ç in s ə a d ə ti tə r k e lə y ir s ə n ?
N e ç in g ö tü r m ü r s ə n n ə s ih ə ti s ə n ?
3g94 İ n s a n ı l ü t q o y a r y a l n ı z i b a d ə t ,
S ə n i m ü f lis g ö r ə r b ü t ü n c ə m i y y ə t .
3g95 B ə n d o s i T a n r ı n ı i b a d ə t l ə y o x ,
M ə h ə b b ə t l ə ta p ır , i n c ə d i r b u y o l.
3g96 M i n - m i n n a m a z ə h l i c a n a m a z ü s t ə ,
İ tir d i y o l u n u a x ı r n ə f ə s d ə .
T o r t ib ə , a d ə to , in s a n a y a d a m .
3911 N ə c ü r x id m o t q ılım s o n in b ə y i n ə ?
B u q a p ı ö m ü r lü k q a p a n m ış m ə n ə .
3912 N e ç in z o r la y ır s a n , n ə d i r b u g o r d iş ?
E lb a ş ıy a x id m ə t, h e ç a s a n m ı iş ?
3913 Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i: - S ö z d ü s ö z ü m ü z ,
Ü z ü a s t a r e tm o , e y h ü s n ü g ü n d ü z .
3914 E lb a ş ı h o r ş e y i ə f v e d i r , g ö r ü r ,
D u r b o r a b o r g e d ə k , y a n ıo n i ö ld ü r .
3g97 B i l i r ə m , s ə c d ə n i x o ş l a y ı r X u d a ,
İ b a d ə t ç a td ır ır b iz i m u ra d a .
3g98 A n c a q s ə c d ə n i n d ə m i n - m i n n ö v ü v a r,
Ə n u y a r lıs m ı ö y rə n k im ta p a r?
3899 İ n d i k i, b ö y l ə d i r , i b a d ə t i s ə n ,
G ə rə k ö zü n ü çü n k ə s f e lə y ə s ə n .
3900 D e d iy i m s ö z l ə r ə y a x ş ı n ə z ə r s a l,
M ə n ə b ir c a v a b v e r, e y ə h li-k a m a l.
O ZĞ URM UŞUN Ö G D ÜLM Ü ŞƏ CAVABI
3915 _ M o n im b u s ö z lə r im - d e d i O z ğ u r m u ş S o n ə x o ş g ö rü n m ə z , e y x ilq ə ti x o ş!
3916 B i z ə y a r a ş a r m ı s a r a y d a r o n g - r ə n g ,
R o s m i q a y d a la rı d ü rü st b ilm ə m o k ?
3917 X a l q a b a ş ç ı l ı ğ ı ö y r ə n d i b o y l o r ,
B ə y lə r s a y ə s in d ə ö lk ə ç iç ə k lə r .
3933 R ə s m i q a y d a la rın d e b ir q is m in i,
N i z a m d a n , tə r tib d ə n a g a h e t m ə n i.
3918 R ə s m i q a y d a l a r ı b i l m ə s o o n l a r ,
Y u rd u id a rə n i n a s ıl b a c a r a r ?
3919 O n l a n n s il a h ı e l m , z ə k a v ə t ,
S ö n ə r s ə z ə k a v ə t ö l m ə z m i m il lo t?
3920 G ü n ə ş t ə f ə k k ü r l ü c a h a n r ə h b ə r i ,
G ö r n ə g ö z ə l d e m i ş b u s o ti r lo r i:
3921 D ü n y a r ə h b ə r i n ə z ə k a v o t g o r ə k ,
X a lq ı r a m e t m o y o c ə s a r o t g ə r o k !
3922 B ə y i n b o y q ılı n c ı y ı l d ı r ı m , a lm a z ,
Y o x s a y a d b o y n u n u s ı n d ı r m a q o lm a z !
ÖGDÜLM ÜŞÜN OZĞURMUŞA SÖZÜ
3934 - E y is te d a d ə h li- d e d i Ö g d ü lm ü ş ,
S ə n la p d o ğ r u d e d in , a ğ z ın f a l im iş .
3935 Ə w ə l tu td u ğ u n y o l y a n lış id i ç o x ,
İ n d i h a q q a g ə ld in , b u n a ş ü b h ə y o x .
3936 İ n d i m ə n s ö y lə y im , s ə n e ş it, ö y r ə n ,
G ö z ü n iş ıq la n s ın b i l d i k l ə r i n d ə n .
3937 Ö y r ə n s ə n d ilin ə g ə l m ə s in y a l a n ,
Y a l a n l a r in s a n ı m ə h v e d i r ə l a n .
3923 N i z a m l a r , q a y d a l a r y a r a t m a l ı y ı q ,
X a lq a , y u r d a la y iq , b o ş ə r o la y iq .
Ö GDÜLM ÜŞÜN O ZĞ U R M U ŞA CAVABI
3924 Ö g d ü lm ü ş s ö y l ə d i : -
S e v im li q a rd a ş,
B u iş ç ə t i n d e y i l, iş g ö r o s o n k a ş .
3925 M ə n ə m q a y d a l a r ı m ü k o m m ə l b ilo n ,
D e y im b i r c o - b i r c ə , s ə n d ə a l, ö y r ə n .
39, 6 Ö y r ə n m ə k e y b o l m a z b i l m ə d i y i n i ,
BƏ Y LƏ R Ə XİDM ƏT NƏDƏN İBA RƏ TD İR
3938 İk i ç e ş i d o lu r x id m ə tç i k iş i,
G ü n o c a n v e r m ə k d ir b ir in in işi.
3939 B iri c a v a n ik o n b a ş la r x i d m ə t ə ,
B o y a ta r, ö m rü n ü v e ro r z ə h m o tə .
3940 H ə lo k iç ik ik ə n iş ə b a ş la y a n ,
H a m ı d a n c o ld o la r, h a m ıd a n r ə v a n .
3941 B u g ü n h a n s ı d o b i s ə n ə ö y r o t s o m ,
E lo h e s a b e t k i, h ə l ə k i ç i k s ə n .
İ n a d la t a p a r s a n h o r d i l ə y i n i .
3927 B e y n i i ş ı q l ı l a r a p a ç ı q d e y i b ,
Ö y r o n m o y ə n l ə r ə y a r ı m ç ı q d e y ib .
3928 A lim d o ğ u l m a y ı b d ü n y a d a h e ç k im ,
Ö n c ə d il y a r a n ı b , s o n r a s ö z , d e y im .
3929 E lm i ö y r ə n m o k l o a l i m o l u r s a n ,
E lm a l s a n , h o r iş i n g e d o c ə k a s a n .
3930 O z ğ u r m u ş s ö y lo d i : - B u d u r s a o h d in ,
S ö z ü m y o x ... q o l b i m o ş ə b n ə m ç ilə d in .
3942 S ə n ə b o d s ö z ü m d ə g ə t i r ə r s o m o r ,
M o n ə in a n m a q la ta p a r s a n b ə h ə r .
3943 H o l ə k i ç i k ik ə n x id m ə ti ö y r o n ,
B o y a t ı b o la rs a n m a h ir iş g ö r o n .
3944 G i r m o y i , ç ıx m a ğ ı, r ə s m i d ə b l o r i ,
Ö y r ə n k i, m o n im s ə m o ğ z i, c ö v h o r i.
3945 E r t o o y a n m a lı, c ə l d o lm a lıs a n ,
D i l i n - k ö n l ü n d ü r ü s t, ö z ü n s ıx ı lq a n .
3946 D a im a ç ıq o ls u n q u la ğ ın , g ö z ü n ,
3931 S o n m ə n i s a r a y a h a r a y l a y ı r s a n ,
N o d o n i b a r ə t d i r x i d m o t , iş , f ila n ?
3932 S o n m i b u d o b lo r i ö y r o d o c ə k s ə n ,
Y a ö z ü m ö y r o n ib b i l m o l i y ə m m ə n ?
X i d m ə t o m ü r rto z ir g e c o n - g ü n d ü z ü n .
3947 X i d m ə t d o c h tiy a t ə n b ö y ü k m e y a r ,
D ilin i d i ş i n l ə s ıx m a ğ ı b a c a r .
3948 Ə n k i ç i k i ş l ə r d ə n b a ş l a n t r x i d m ə t ,
B ə y ə q u l l u q ö z ü - q ü d r ə t , I ə y a q ə t.
3949 B ə y i n h ü z u r u n a g i r i b - ç ı x m a ğ ı ,
Ö y r ə n .. . q a z a n a r s a n s ö z d e m ə k h a q q ı.
3950 A z - ç o x b i r r ü t b ə y ə ç a t a r s a in s a n ,
B ə y ö z m u ra d ın ı g ö tü r e r o n d a n .
3951 M e r g ə n 1 d e v ü r ə k s ə y a y d a o x o la r ,
X id m ə tç i y ü k s ə ls ə , v ə z ir , m ö h ü rd a r.
3952 R ə f t a n n p a k o la , ü z ü n d ə n u r l u ,
S a q ili k e d ə r s ə n , e y g ü n ə ş o ğ lu !
3953 A q i l l ə r k a t i b l i k i ş i n ə y a r a r ,
Y a z ı, h e s a b b i l ə n - b a ş x ə z i n ə d a r .
3954 L a y i q li y e r i n i t u t a r s a in s a n ,
İ ş in d ə z ö v q a la r ö z v a r lığ m d a n .
3955 E ş it, b i r x i d m ə t ç i n ə d e m i ş m ə n ə :
X id m e ti b a c a ra n ç a ta r ə h d in ə .
3956 D a y a n s a n b ə y iİ ə b i r g ü n ü z - ü z ə ,
Ç ə k i n k i, q a r ş ı n d a d u r m u ş m ö c ü z ə .
3965 G ö r ü b e ş itm e y in ö z m ə q a m ı v a r ,
B i r g ö z ü n k o r o ls u n , b i r q u la ğ ın k a r.
3966
3967 B ə z i s i a t, a x u r, ilx ı s a h ib i,
B ə z i s i d o la n a r s ə r k ə r d ə g ib i.
396g B ə z i s i m ö h ü r d a r , b ə z i s i h a c i b ,
O l a r b ə z i s i d ə v ə z ir , s ə r k a tib .
3969 B i r ç o x u q a z a n a r d a n i ş m ə n d a d ı,
B i r ç o x u g ö k a y u q - t ü r k m ə n q a n a d ı.
3970 B e z i s i in a n c b ə y , b ə z i s i ç a ğ n ,
B i r i b a t ı r tə k in , o b ir i ç a v lı.
3971 X i d m ə t ç i o llə r i b ir in i o x ş a r ,
T ə q d i r y o lla r ın d a b ir i a d d ı m l a r .
3972 R ü l b ə l ə r m ü x tə lif ... ç a ts a n b i r i n ə ,
Y a r o l a r ə n ü lv i a r z u la r s ə n ə .
3973 X i d m ə t ç i ç a ta r s a b u m ə r t ə b ə y ə ,
S a n a r k i, ö m r ü n ü b ə x ş e d i b b ə y ə .
39 7 4
Y ü k s ə k v ə z if e n i tu ts a b i r a l ç a q ,
Ə n y a v a iş l ə r ə m e y d a n a ç a c a q .
3975
A l i m b u b a r ə d e d ü z d e m iş b i z ə :
V e rm ə v o z ifə n i lə y a q ə ts iz ə !
3976
Y a x ş ı l a r u c a h r y a x ş ı o s a s la ,
N a k o s o , n a d a n a e l v e r m ə o s la !
3977
Y ü k s ə k m ə rtə b ə y ə d ırm a ş s a n a d a n ,
Y e y ə r x o c a s ın m b a ş ı m ə l a n .
3978
B o y g ə r ə k q u lu n a m ə r i f ə t v e r o ,
3957 S ö z ü n p ü x t ə g e r ə k , k ö n l ü n - d i l i n d ü z ,
X ilq ə tin p a k iz ə , iç ə r in g ü n d ü z .
3958 G ö z ü n ü y e r ə d ik , ş a x b a x m a b ə y ə ,
Ö z ü n d iq q ə t k ə s il, d iq q ə t h ə r şe y ə .
3959 A y a q d a h a z ı r o l, ə l i n ə l ü s t ə ,
P a k iz ə n ə f ə s in b a h a r, g ü ld ə s to ,
3960 Q a p ıd a n g i r ə n d ə s a ğ a y a ğ ı a t,
S ö z ü d i q q ə t l ə d e , t ə m k i n l ə a n l a t.
3961 M ə t l ə b i a ç a n d a d iz ç ö k ə d ə b l ə ,
Ə lin ə l ü s tü n d ə , h ü s n ü n d ə ş ö lə .
E lm i n s a y ə s i n d ə g ü c - q ü w e t v e r o .
3979
3962 Q a n n l m a , ç e v r i l m ə s o l a , y a s a ğ a ,
S ö z o d i q q ə t k ə s i l , h ə s s a s o l, q a ğ a .
3963 B i r s ö z s o r u ş u l s a , d ü z v e r c a v a b , d ü z .
Ə m ri ic ra e lə v a x tın d a , d ü rü s t.
3964 M e y i ç m ə , b o ş - b e k a r d a y a n m a h e ç v a x t,
Y a r a m a z t i p l ə r d ə n u z a q o l, u z a q .
? u c u r a p a r a r s a k iş i x id m ə t i ,
İ ş i r ə v a c ta p a r, a ğ o la r b ə x t i .
Q u la b i r im ta h a n , b i r s ın a q g ə r o k ,
Z o k a s ı p a rla q s a u c a ltm a q g o ro k .
3980
Q u ^ s ü b u t e d ib s ə s ə d a q ə tin i,
B ə y g ə r ə k k ə s m ə s in m ə rh ə m ə tin i.
39gl B ə y l i k c ə l a l ı n ı s a h m a n a s a la n ,
T ə r t i b ç i n ə d e m iş , d i n l ə y a x ı n d a n .
3982 N o q ə d ə r y ü k s ə l ə , q u l y e n ə q u ld u r ,
B ə y ə x i d m ə t i l ə y a l n ız , u lu d u r .
3983 N e c ə k i ç i k o l s a y e n ə b ə y d i r b ə y ,
Y ü k s ə k x id m ə tç id ə n b ir x e y li y ü k sə k .
4001 C a v a b v e r , s o ru ş s a , g e t ç a ğ ır a n d a ,
V a r o l, q o d r li o l d a im c a h a n d a .
3984 E y b ə y q a y ğ ı s ı y l a q ə d r l ə n ə n q u l,
B ə y i n i b ö y ü k b il, u c a t u t , o ğ u l!
4002 Ə r z in i v a x t ın d a b ə y a n e y l ə y ə n ,
3985 B ə y i n l ə t ə n l ə ş m ə , ö c ə ş m ə ə s l a ,
O n u y o rm a lıs a n h a n s ı ə s a s la ?
4003 - B u y u r , g ə l! - d e s ə l ə r q i y m ə t i n a y d ın ,
3986 B ə y l ə r i n g ö z ü n d ə o d v a r , a l o v v a r ,
S a k ın , k ü l e d i n c ə s ə n i y a n d ı r a r .
4004 Ö z y e r in i b ilə n , g ö z ü t o x a d a m ,
3987 B ə y l ə r z ə m a n ə d i r , z ə m a n ə y a m a n ,
S ə n z ə m a n ə ilə s a z o l m a l ı s a n .
4005 Ü ç ş e y d ə n u z a q o l, u z a q o l, u z a q ,
O lm a s ə r t , a m a n s ız , y a ş a ü z ü a ğ .
3988 D i n l ə , n ə l ə r d e m iş ö m r ü s ə f ə r b ə r ,
X id m ə td ə y ü k s ə lə n , d ilə k ta p a n ər:
4006
3989 A l i m - ə z ə m ə t d i r , a l i m i d i n l ə ,
R u h u n u o x şa y a r ip ə k s ə s ilə .
4007 Ö z ü n ü s a f s a x la , h ə m i ş ə p a k o l,
3990 B ə y g ö z ü n d ə n g ü l ü b b a x s a a d a m a ,
O n a ş a d o l m a s ə n , ç o x d a in a n m a !
4008 Q a ti l, q a y n a - q a r ış , s a r a y ı ta n ı,
Ə z i z t u t d a s ə n i e z i z tu ta n ı.
3991 İ n a n m a x i d m ə t ə , q ü r u r l a n m a ç o x ,
Y o ld a n s a p a n b ə y d ə y o x d u r r ə h m , y o x .
4009 S a lla y ıb ə l in i s a r a y a g ir m ə ,
3992 Ş ö h r ə t l i , y a b ö y iik , k i ç i k b a h a d ı r ,
Y a l n ı z x i d m ə t i l ə a d a m s a y ılır .
4010 Ə y l o ş m ə k is t ə s ə n ö z y e r in i b il,
A d a m l a r s ə n in ç i n p a y ə n d a z d e y il.
3993 B ə y l ə r x i d m ə t i n d ə b ə r k d u r u ş g ə r ə k ,
S a r s ıla n , b ü d r ə y ə n y e y ə c ə k k ö t ə k .
4011 U c a d a n ö s k ü r m e , q e h - q ə h ə ç ə k m o ,
A l ç a q l ı q s a y ıla r s e r t m ü h a k i m ə .
3994 B ə y s ə n i n ə q ə d ə r y a x ı n t u t s a d a ,
U n u tm a ö z ü n ü , d ü z o l d ü n y a d a .
4 0 (2
3995 B ə y y a x ş ı o l s a d a , o n d a n q o r x , ç ə k in ,
C ə z a g ö z ö n ü n d ə n g e tm ə s in tə k i.
4013 U n u tm a ö z ü n ü , b i r d ə ə s lin i,
3996 G a h d a n a t o ş o l u r b ə y l ə r , g a h d a n - s u ,
G ü ld ü r ü r , a ğ l a d ı r s ö z ü n d o ğ r u s u .
4014 Ö z ü n d ə n b ö y ü y ü n s ö z ü n ü d e m ə ,
3997
3998
H ə z ə r ü ç x ilq ə tin q o n ş u lu ğ u n d a n -
- Ç ıx , g ö z lə ! - d e s ə l ə r s ö y ü ş d ə n s a k m .
M ö t ə b ə r s a y ılır ə z ə l b in a d a n .
Q°v* d ü ş m ə n i n d i r
a c g ö z lü k , y a la n ,
Ç ə k i n ü ç y a ğ m ın y a v a lığ ı n d a n .
B ə y l i k tə m iz lik d ir , y a x u d b a ş q a y o l.
Ə1 v e r , h e ç k im s ə y ə a r x a ç e v ir m o !
Y e r d o b a r d a ş q u r m a , b a ş - a y a q y a tm a ,
B o r k d o n d a n ış m a q la x a lq ı o y a t m a .
U n u ts a n , z o m a n ə k o s o r s ə s i n i .
S ö z ü s e ç i b s ö y lə , d u s ta q e y l ə m o .
Y a n a r o d , a x a r s u , k ü k r ə m i ş a r s la n .
4015 Ü z ü n ü a ğ e d ə n d ü z s ö z , d ü z k ə l a m ,
N itq in y a x ş ılığ a y ö n o l s i n m ü d a m .
Z ə b ə r d ə s t a rs la n a b ə n z ə y ə r b ə y lə r ,
4016
S a k its ə ip ə k d ə n y u m ş a q g ö rü n ə r.
3999 Q ə z ə b i k ü k r ə s ə a l a r c a n ı n ı ,
S ö k ə r q a b ı r ğ a n ı , i ç ə r q a n ı n ı.
4000
K iş i n ə l ə r d e m iş , d i q q ə t v e r , ö y r ə n :
Y a x ın g e tm ə b ə y ə , q ə z ə b le n o n d ə ,
S a la r tə h q ir ilə s e n i k ə m ə n d ə .
M cy
s a ra y a s o x u lm a h e ç v a x t,
İç ə n i a lç a ld ır y a ra m a z ə x la q .
4017 A m a n d ı r , ü ç ş e y d ə n e h t iy a t g ə r ə k ,
G ö z l ə y ə b i l m ə s o n b a ş ın g e d o c ə k .
4018 B o y i n b ə y s ir r in i s a x la y ı b n ih a n ,
G ö z b ə b o y i n g ib i q o r u m a h s a n .
4019 İkinci - xalq içrə faş etm ə bəyi,
Ehtiyat köm ləgi geyinsin əynin.
4020
Üçüncü sarayda nakəsdən çəkin,
Düz apar özünü sərvlər təkin.
4021 Bu üç ehtiyatı güdm əyən naşı,
Addım ata bilm əz, k əsilər başı.
4022
Görünmür gözlərə baş verm əyən iş,
M əgər zəngm i çalır qabaqca gərdiş?
4037 D ü z o l, y a x ş ı d a v r a n v ə z i r l i k e ts ə n ,
Y a r a m a z s iy a s ə t y ü r ü t m ə ə s l o n .
4038 M o s lo h o tç i o ls a n f ə r a s ə t g ö s t ə r ,
S a p m a s ın y o lu n d a n b ə y z ə r r ə q ə d ə r .
4039 E h tiy a tlı d a v r a n , o ls a n g ö k a y u q ,
T ü r k m o n b a ş ç ıla r ı ş ö h r ə t ə la y iq !
4040 Ö z ü n o r d u b a ş ı, E lb a ş ı o ls a n ,
M o r d lo ş , q u la ğ ın ı, g ö z ü n ü a ç s ə n .
4023 Sən əyləşm iş əlsan yuxarı başda,
Böyük gələn kimi o yeri boşla.
4041 İ ş d ir, H a c ib o ls a n , r ə d d e l ə p u lu ,
4024 B əylər söz soruşsa qısılm a, danış,
Yerində konuşan m ərdlərə alqış.
404, O ls a n x o z in o ç i o lin p a k g ə r ə k -
4025 D inləyən var isə de bildiyini,
Sözünü kəssələr, toxta, bir də de.
4043 S ir r i f a ş e l ə m o s ə r k a l i b o ls a n ,
Ş a d la n d ır y e tim i, d u lu , y o x s u lu .
G ü n o ş d o n s a ç ıla n q ız ıl ş ü a tə k .
B i r m o k t o b d c m o k d ir h ə r m ə k t u b y a z a n .
B əylər çağırsalar süfrə başına,
Qonaq ol aşma, y e m ə y ə başla.
4044 B u n l a r a d ç ıx a r a n x i d m ə t ç i l o r d i r ,
4027 Öncə sağ əlinlə götür yem əyi,
Unutma bismillah - Allah dem əyi.
4045 Y e n o tü r iü - tü r lü x i d m ə t ç i l ə r v a r:
4028 Ö zgənin önündən götürmə yem ək,
Öz qarşmdakmı nuş etm ək gərək.
4046 Ç o x d u r o z iy y o ti b u x id m o t lo r in ,
R a h a tlığ ı a z c a , z o h m o ti m in - m i n .
4029 Birinci tikəni ö z g ə y ə ötür,
N ə süngü təm izlə, nə btçaq götür.
4047 Q o d ir - q iy m o t u m s a n ö z ü n ə o g o r ,
T ələsm ə, qadıntək yem əkd ən sakın,
"Buyur-buyur!" d eyə dayanma çaşqın.
4031 Tox olmaq, az yem ək qəbahət deyil,
B əylər süfrəsinin qiym ətini bil.
4048 D a im u lu la r a g ö s to r k i, h ö r m o t ,
4026
4030
4032
4033
Ö z g o l o r q a p ıd a a d i n ö k ə r d ir .
Y e r - y a ta q u s ta s ı, a ş p a z , la ç ın d a r .
Ə z iz lo m o r d lo r i, e y o r o ğ lu , o r .
T ö k ü ls ü n b a ş ın d a n d ö v lo t, s o a d o t.
4049 E ş it, n o lo r d e y ir q a r iy o s ö z ü ,
Ə m o l c d o n lo r in a ç ı l a r g ö z ü .
Gördüyün hər işə sidq ilə yanaş,
Nur, işıq tapasan. D em əy əsən kaş...
4()50 U lu h ö m ıo lin i s a x la y a n u d a r ,
§ a‘r gözəl demiş, coşanda ilham,
Qızıldan üstündür hər qızıl kəlam.
405) U lu y a I a y iq d ir k iç ik h ö r m o ti,
A y a ğ a q a l x a r k i, g ə l m i ş t a c id a r .
U lu d a k iç iy o v e r o r f ü r s o ti.
4034 Bir iş, bir ixtiyar sə n ə verilsə,
Yalnız elm ə güvən, ey cəsur kimsə!
405, Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i: - d a r d a , ç o tin d o ,
B u c ü r d a y a n a r la r b o y x i d m o t in d o .
4035 Əmr alsan, gücünü sə r f elə bol-bol,
Ayıq-sayıq davran, səxavətli ol.
4053 M o n d e d i m , ö y r ə t d i m , s o n d o ö y r o n d in ,
4036
Yurdu, qəbiləni get, idarə et,
Bir əlində qılınc, birində dövlət.
B o y l o r o x id m o t in b ö y lo d i f o n d i.
4054 B o y l o r o x id m o t in b ö y l o d i r y o l u A ğ g ü n o , a ğ b o x to ç a tm a q ü s u lu .
4055 H e ç b i l s ə n n ə s ö y l ə r u ğ u r l u x i d m ə t ,
Ö y r ə n k i, o n d a d ı r x e y i r , b ə r o k ə t .
SARAYDAKI ORDU İLƏ SÖHBƏT BƏHSİ
4056 O z ğ u r m u ş s ö y l ə d i : - B u s ö z l ə r i m ə n ,
E ş itd i m , e y c o m ə r d , s o n i n d i l i n d ə n .
4057 Y e n ə b i r s ö z ü m v a r s o n d ə n s o r m a l ı,
D ü r ü s t c a v a b l a r d ı r d ö v l ə t i n ı , m a lım .
405g S a r a y a b a ş ç ə k s ə m b i r x i d m ə t ç i tə k ,
B ə y im d ə r g a h ın d a d u r m a ğ ım g ə rə k .
4059 G ə r ə k b ə l ə d o la m y o l a - y o r u ğ a ,
Y a ş a y ış b u n la rs ız k e ç in m ir, q a ğ a .
4060
O rd u y a q a y n a y ıb -q a rış m a q g ə ro k ,
O n la r a t a y o lm a q , y a r a ş m a q g ə r ə k .
4061 N e c ə y a n a ş m a h , a ç , g ö s t ə r b u n u ,
Ö y r ə n i m ü l f ə t i n , e ş q i n y o lu n u .
ƏLCAVAB
4070 Bəylər dost bilsə də səni hər zaman,
Gərək ordu ilə yaxınlaşasan.
4071 Sarayda əsasən üçcə tayfa var,
İşdə, yaşayışda onlardı meyar.
4072 Biri - ululardır. Bu hikməti qan,
Uluya xidm ətlə xoşbəxt olarsan.
4073 Yüksok uluları əzizləm əklə,
Onlar da ucaldar səni ürəklə.
4074 Alim bu barədə nə deyibdi, nə,
Alim kəlamına olma biganə.
4075 Ululuq kişiyə böyükdən yetər,
Uluya xidm ətlə qalxar südəmər.
4076 Ulular sözünü tutmağınla sən,
Kamala çatarsan, kama yetərsən.
4077 Ulular - xoşbəxtdir. Bağmda bar dər,
Yaxşı xidmət etsən, ağ günlər gələr.
407g Orda tay-tuşlann, curların da var,
M ohəbbot göstərsən, düşmən dost olar.
4079 Çoxu arkadaşın, tondaşm sonin.
Mehr saç, olarlar qardaşın sənin.
4062 Ö g d ü lm ü ş s ö y l ə d i : - İ s t ə k l i q a r d a ş ,
G ə r ə k li d ə b lə r i te z ö y r ə n ə k k a ş .
40g0 Orda sondon kiçik həm dəm lor do var,
Kim sə şan balı tək, kim sə zəhrimar.
4063 S ə n ə h ə r m ə t l ə b i ö y r ə t m ə l i y ə m ,
40g) Xidmot edonlərə ürək-dirək ver,
Ayağı altında titrəməsin yer.
4082 Dolama, onlara dost ol, hayan ol,
Basma başlarından, adam sayan ol.
Q o ş u n la ü l f ə t i ş ə r h e t m ə l i y o m .
4064 K im in i y o l d a ş b il, k i m i n i t ə n d a ş ,
B u c ü r b a ş a g ə lib y a ş a y ış , q a rd a ş .
4065 E v i n ə d o s t g ə t i r , s ə d a q ə t a p a r ,
S ə n i d o ğ m a b i ls in s a r a y d a k ı l a r .
4066 S ə n i d o s t b i l m ə s ə s a r a y a d a m ı,
Y e m ə k - i ç m ə y i n d ə o l m a z d a d - ta m ı.
4067 Ə d l ilə s a r a y ı ç i ç ə k l ə n d i r ə n ,
X i d m ə t ç i n ə d e m iş , f ı k i r v e r , ö y r ə n :
406g S ə n i d o ğ m a b i l s ə s a r a y d a k ı l a r ,
B ə y d ə m e h r i b a n m , h ə y a n ı n o la r .
4069
Q ə d ir, h ö r m ə t-iz z ə t, ş ö v k ə t is tə s ə h ,
O r d u d a n y a r d ı m a l, ü l f ə t i s t ə s ə n .
4083 No qodər çox olsa qohum-qardaşın,
Soni v ə s f edorlor, ucalar başın.
4084 Hor yadı özünə düşmən bilm o son,
Düşmoni çox olan küsər bəxtindon.
4085 Düşmon az da olsa düşmondir yeno,
Düşm ondən fayda var - kim deyər sono?
40g6 Düşm əndon min bəla, m əşəqqət görən,
Hüşyar nolər demiş, diqqət yetir sən.
40g7 Bircə düşm ənin də ziyam mindir,
Min-min dostun ola, azlığı mandır.
4088 D üşm əni adama no fayda vcrər,
Verərsə adama axmaq deyərlər.
4089 N ecə şad edirsə təndaşın soni,
Sən də o cür davran, görsün mehrini.
4090 Təndaşın, yoldaşın çalış çox olsun,
Ta ki, dem əyəson dar gündə: əfsus.
4091 N akəsdən özünə dost tutma heç vaxt,
Yolundan azdırar səni bodəxlaq.
4092 Özünə şan-şərəf, ad-san istəsən,
Qoşulma əclafa, piso, nakəso.
4093 Hər kəs öz curuyla gəzər, yaşar da,
Bitkilər, heyvanlar, qanadlılar da.
4094 Yaxşını, yamanı görən bir şair,
Eşit, nələr deyir, nəlor söyləyir:
4095
Gördüm qız sığırçın, oğlan sığırçın...
Rəngləri qapqara... göroson neçin?
4096 Fərqlidir su quşu, qaraquş, ağquş,
Bir-birindon uzaq, başqa cür olmuş.
4097 Hər uçar tanıyır öz oxşarını,
Adamsan, son də tap londaşlarını.
4098 Y axınhq etm əyin çeşidləri var,
İki cür tapışır dost arayanlar.
4099 Tanrım gətirir ortaya comərd,
Tanrı rizasına bağlayır ülfot.
4100 Öz xeyrindən ötrü dost tutan da var,
Olarmı bərqərar bu saxta meyar?
4101 Tanrımn eşqilo dost tutsan ogər,
Qaşqabaq sallama, mchrini göstor.
4102 Sakın, bu dünyada güdm ə m ənfoət,
Yalnız o dünyada görərsən modəd.
4103 Yalm z öz xeyrini güdən arkadaş,
Sana dost olamaz, ondan uzaqlaş.
4104 Dostun ziyanını, xeyrini görən,
Kişi nələr demiş, fıkir ver, öyron.
4105 Sına öz dostunu xeyirdə, şərdo,
O, möhkom dayansa, m öhkəm ol son do.
4106 Dostun ürəyini bilmək istəsən,
Bir az alın turşut, bir az qəzəblən.
4107 Öyrən işıqhmı varlığı, beyni,
Nədir sevmədiyi, nədir sevdiyi.
4108 Düşmon adını çək, dost adını çək,
Halı dəyişm əsə, sadiqdir demək.
4109 Uzaqlaş, yanaşma qeybət əhlinə,
Yandırar, fitnəsi od qoyar sənə.
4U0 Qiybətdən törəyir fısqü fəsadlar,
Q iybətçi başmı kəs açıq-aşkar.
41U Sakın, yaxın düşmə kor tamahkara,
Sənə düşmən olar, söykər divara.
4U2 Tamahkar alçaqdır, girər qılığa,
Sənə qardaş deyər, ya əkə-ağa.
4U3 Səndən - uzaq gəzər, yoxsa tamahı,
N ə qənd dili olar, nə saxta ahı.
4U4 Tamahsız dostlara arxalan, inan.
Q ayğısız yaşayın əziz, mehriban.
4U5 Dönor vəfalılar qol-qanadına,
Yaxşı - yaman günde çatar dadma.
4U6 Eşq ile süfrə aç, duz-çörək yedir,
Görorson dostların dünya qodordir.
4U7 Süfro, açıq çöhrə - bu iki sorvot,
Yaxşı - yaman gündə iş göror olbot.
4UX Tolimçi kolamı ozborim olmuş,
Bu sözo om əl et, ey xilqəti xoş:
4U9 Cozb etsin dostları duz-çörok süfron,
Var olsun bal dilin, günoşli çöhron.
4I2(I Xalqı moftun edir bu iki qılıq,
Bundan yaxşısını vcribmi Xalıq?
4121 İki cür düşmon var, iki cür yağı,
Çalış, tolosinin olma dustağı.
4122 Düşm ondən zohərli yağılar da var,
Ömürlük yağıdır, kafordir onlar.
4123 Ycno bir yağı var, gözüno mil çok,
Ondan qisasını alasan gorok.
4124 Cəng apar, meydan aç kafərə qarşı,
Can qoy, alovlandır toprağı-daşı.
4125 Pul üstə, mal üstə gedirsə, döyüş,
Götürsün faydanı qoy düşm ən ölmüş.
4126 Pul verib düşməni dost etm ək olar,
Düşm ən saxlamağın nə m ənası var?
4127 Cəsur ol, düşməni dostuna döndər,
Sağ-salamat yaşa, sakit, sofərbər.
4128 Yağıdan fayda yox, elm-idrak götür,
Xeyirsiz işləri ö z g ə y ə ötür.
4142 Yaxşılar görmüşəm, yaman dost üçün,
Yandırıb canını, tükənib gücü.
4143 Saraydır öndəki o bəyiər evi,
İçində rəngborəng adamlar növü.
4144 Orda xəbislər də, cılızlar da var,
Harda paxıl olsa, bir cəncəl çıxar.
4145 Səno həsəd qılar bomboş adamlar,
Salar səni oda, özünü yırtar.
4146 Günəş varhğını görməz xəbislər,
Sənin hər yaxşını yamanlar, pislər.
4129 Çalış, düşmənin yox, dostun çoxala,
Düşm əni olana üz verər bola.
4147 Sarayda vuruşur zülmət ilə nur,
Biri qalib gəlir, biri m əhv olur.
4130 Yaxşı adamları özünə dost tut,
4148 Sən, könlüm günəşi, həm işo parla,
Heç k əsə darılma, yaşa vüqarla.
4149 X əbislik - mərəzdir, çətin sağalır,
İnsanı günbəgün taqətdən salır.
N akəsi, namərdi rədd elo, unut.
4131 Əhdə çatmaq üçün iki cür dost var,
Biri Allah sevər, sadiq, vofadar.
4132 Biri qayğı çəkən, xalq hünərvəri,
Ey m ərdlər sərvəri, sev bu kəsləri.
4133 Onlardır yaşadan insaniyyəti,
Q əlbə şölə salır kişi suroti.
4134 Bu cür insanlarla ü lfət bağla sən,
Qüdrət alacaqsan ər qeyrətindən.
4135 Xilqəti qapqara, ətəkləri yaş,
Nacinsdən, nakəsdən tamam uzaqlaş.
4136 Uzaqlaş qaradan, osli pak adam,
Ağda lək ə qalır daim qaradan.
4137 N ecə təlim verib hoyat alimi,
Bilici qavrasa yüksəlor elm i.
4138 Qarışma yamana, ey yaxşı kişi,
Ovlayar soni də pislik vərdişi.
4139 Bənd olm a nakəsə, ey adı uca,
Adm lək ələnər ömrün boyunca.
4140 Qaynayıb-qarışma yaramazlara,
Yaxana sarmaşar o üzüqara.
4141 Ü lvi kişilərə rast gəlm işəm mən,
Yanaşıb nakəsə, düşüb nəzərdən.
4150 Yaxşı da, yaman da hökmüdür haqqın,
İstoso yandırar, kül olar azğın.
4J5J Paxıllar dünyada nə qazamr, no?
Bir gün düçar olur bəlaya, dordo.
4J52 Daim yaxşılıq et, tapdıqca macal,
Ucal mordliyinlə, həm işo ucal.
4153 Soni şad elosin şadlıq tapanlar,
Dord-qom çokonlərə qəmxar ol, qomxar.
4L54 Onda adın çıxar, səni sevərlor,
Can atar dostunu görm əyo ellor.
4155 Düşm ənin azalsm, dostun çoxalsın,
Varlığm ülfətdən gü c-q ü w ot alsın.
4156 Boş bilm o düşməni birco olsa da,
Onu sal toləyə, onu ver bada.
4157 Düşm əni dizinin altına qoyan,
İgid nolor demiş, diqqət ver bir an:
4158 Heç vaxt qafil olma, qalx ayağa, get,
Cosur ol, düşməni darmadağın et.
4159 Xırda düşməni də yekə, zorba bil,
Dəm irdən qalxan tut, çək gözünə mil.
4160 Daşı dost joikünü, sındırnıa dostu,
Qurtar düşsə dara dərhal, əlüstü. ’
4178 Sanma ki, zənginlik yaranır asan,
Hamını razı sal, bəhrə taparsan.
4161 Canma, nıalına qəsd edon düşmən,
Dost cildi geyibsə, sök cildini sən’.
4179 İstəsən öysünlər səni m ükəmm əl,
Çöhrən açıq olsun, rəftarın gözəl.
4162 İ.Ç'ni> ÇÖlünü bilən düşmonin,
Istəsə canını alar da sənin.
4180 Göstər kişilərə kişi sifəti,
Kişilik yaradır insaniyyəti.
4163
Düşm ən dost cildinə girorsə əgər,
Malına, canına qəsd edo bilor.
4164 Özünü, dostunu qoruduğuntok,
Aşnanı-dostu da qorumaq gorək.
4181 Özünü düşünmək qəhrini çəksən,
Kişi xilqətini kəsf edəcəksən.
4165 D ost tutmaq asandır, dost olmaq çətin,
Düşm ən olmaq asan, öc almaq çətin.
4182 Sözünü mənalı söyləyən arif,
Fikir ver, bu beyti nə gözəl deyib:
4183 Sənin dilin-könlün, bir də rəftarın,
Bildirir nə imiş üzün-astann.
4166 Düşm ənin vardırsa canını gözlə,
Qurtula bilm əzsən quruca sözlə.
4184 Y axşısa rəftann, dilinlə könlün,
D em ək, əslin, zatın pak imiş, gülüm.
4167
İki n öv adamdan h əzər qıl, e y pir,
Biri qiybət əhli, biri tamahgir.
4185 Alçaqdan, nakəsdən hozər qıl, həzər,
Üzünün suyunu töküb də gedər.
4168
Q iybətçil, tamahkar, daim m insifət,
Səni yıxacaqlar, verdinso fürsət.
4186 N akosə əl verməz fərasətli ər,
Gör no gözəl demiş, bağmdan gül dər:
4169 ? orab düşgünündən özünü gözlə,
O, vəfa qılmayıb h ə lə heç kəsə.
4187 Qoşulma alçağa, saf, mülayim ol,
Alçaqlar törədir fəsadı, oğul.
Öz xeyrini güdən dostdan uzaqlaş,
Bir gün düşmən olur sono bu oğraş.
4171 H əm işə yaxınlıq, ülfot istəsən,
B əslə dostlarını gözün üsto son.
4188 Yanaşma cahilo, yesən də qəm , dord,
Yaxınhq haqqını pozur cəhalət.
4170
4172 Unısan aşıb-daşan bəxtiyar hoyat,
Mərd ol, həsəd qılm a heç koso, heç vaxt.
4173 Q * zıl s a ç , d ü ş m o n o t o l o q u r , t o lə ,
Qul et, saqqalını tez keçir olo.
4189 Açma hər yetono könül sirrini,
Dağ edor, toz boyda kəm -kəsirini.
4190 Homişo mohobbət, ülfot istoson,
Şiş sox tamahına, boğ nofsini son.
4191 Dil aç vo düz danış, söz soruşsalar,
Yersiz nitqin soni nozordon salar.
4174 Istəsən bir adam sondon gen olsun,
Vermə, nə istosə, cohonnom olsun.
4192 İ s to s o n h o m iş o ü z ü n a ğ o ls u n ,
4175 Uzun Ömür istəson, soxavot göstor,
4193 SÖzünü, özünü uca istəson,
Ram et tamahını, qıyma dosta son.
Süfrəndə dostların çörok yesinlər.
4176 Sevilm ək istoson nitqin bal olsun,
Könlündon dilijıə düz bir yol olsun.
4177 Qədir-qiym ot umsan, sev insanları,
Alçaltm a, uca tut dainı onları.
F e lin d ü z , d ilin d o b a l, q a y m a q o ls u n .
4194 Yalanı, böhtanı qılınc gibi kəs,
Düz olsan, üzünün suyu tökülmoz.
4195 Harda baş qaldırsa dövlot, soadot,
Ü lf o t ta p o n u n la , o n to m i z ü lf o t.
4196 M ərd ilə , cəsurla ö c ə şm ə hədər,
Çörəyin, suyun da zəqqum a dönər.
4212 Mon bu gün baş çekib konde-şəhərə,
4197 Heç k əsin ardınca danışma əbəs,
Böhtan yıxar səni, bağın bar vcrm əz.
4213 Onlarla ülfəti nə cür qurmalı,
4198 Söz bir qasırğadır, söz - acı rüzgar,
Bir az incə davran, halın təng olar.
Qaynayıb-qarışam gərək ellərə.
N ecə oturmah, necə durmalı.
ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURMUŞA CAVABI
4199 Özündən böyüyə qeysərlik etm ə,
Dilini cən cələ öyrətm ə, getm ə!
4214 Ögdülmüş söylədi: - Bu iş, bu əmol,
4200 Qona böyüklərin ləyaqətini,
4, 15 M əndon ən zəruri m ətləbi sordun,
X eyli gərəklidir, ey xülqü gözəl.
Qorusan, taparsan səadətini.
Dinlo, bəlli olsun, səngisin odun.
4201 Tay-tuşdan ayrılma, qayna-qarış sən,
Murad al görüşdən, ahş-verişdon.
4202 Səni e z iz lə sə , sən də ozizlo,
Səni gözdən salsa, dargözü pislə.
42Q3 N ə cür davransalar o cür ol, oğul,
Səne şirin dosta sən də şirin ol.
4204 Yaxşıya yaxşı ol, yamana yaman,
N akəs, alçaq sen d ən görm əsin aman.
4205 Qaydanı-qanunu b ilən bir kişi,
ÖGDÜLMÜŞ OZĞURMUŞA QARA
CAMAATA QAYNAYIB-QARIŞMAĞI ÖYRƏDİR
Qara camaatın rəftarı, feli,
- Xülqüno, zatına yaraşır xeyli.
42[7 Düz vo sado olur onlar, şübho yox,
Qaydanı, tərtibi anlamazlar çox.
4216
421«
N ece təsvir edir görün gərdişi:
4206
Ayrılma, orduya qayna-qarış sən,
Qüdrət al, cürət al hər nəfərindən.
4207 M ən dedim her şeyi, eşitdin sən də,
Yer ver sözlərim ə öz ürəyindo.
420g Sənə siz desələr, sən də söylə: siz,
Bundan da uca tut, bundan da əziz.
4209 O sənə çor desə, çor sö y lə son də,
Ə ks-səda qopsun qaya sinəndən.
4219 Qara camaatdan götürmə qara,
Qoyma lək ə düşo zatı paklara.
4220 Onlar başsız olur, başsız vo çaşqın,
tşlori, güclori nizamsız axın.
42?1 Əsas qayğıları qarın otarmaq,
Ycm okdi, içməkdi dərdlori ancaq.
4222 Eşit nələr demiş, hər sözü gövhor,
Adamlar forqini yaxşı bilon or:
4223
Q ARA K Ü T L Ə İLƏ SÖ H B Ə T BƏ H Sİ
Tay olm a onlara, ancaq anla ki,
Onlarsız iş keçm oz, ay m ənim bəyinı.
Çoxları yaşayır tamam nizamsız,
Yem əkdir, içməkdir qayğısı yalnız.
4224 No qodər gödənbaz dönüb iflico,
Yatır yer altında, cohonnom docə.
42[0 Özğurmuş söylədi: - Bu sə s, bu avaz,
Yatdı üroyim ə, ey ehvalı saz.
42 H
Y ene bir sözüm var, ey üzü nurlu,
Cavab ver ona da, nitqin uğurlu...
4225
Avam, qarnı doysa, azadlıq istər,
Zoncirde saxlansın gorok bu ontər.
4226
Qaynayıb-qanş da son bu canlara,
Y em ək ver, içm ək ver daim onlara.
4227 Bir az yumşaq davrarı, nə istosə vcr,
V erm əsən, almazsan, xeyirdi alver.
4, 9g Düşün, çox damşma, dilini saxla,
Sözün daşdan keçər az danışmaqla.
4229 D inlə, nələr demiş mahir, hünərvər,
Özünü, sözünü m öhkəm tutan or:
4230 Hər sözü dilindən çıxarma əb əs,
Cümlon şim şok olsun, qılınc gibi kəs.
4231 Göz qoy, az danışar zəkavətlilər,
Özünü danlar ki, çox dedim, yetər.
ƏLƏVİLƏR İLƏ M ÜAM İLƏ
232
Təkcə bəyləri yox, əsgərləri yox,
Gorək tanıyasan hammı az-çox.
4233 Ölkədə peyğəm bər övladları var,
Onları dost tutan səad ət tapar.
4234 M öhkəm sev onları, canm, başın bil,
Ö zgə yox, onları can sirdaşm bil.
4235
4242 A lim o lm a s c a y d ı a l ə m d ə ə g ə r ,
B u q ə d o r n e m o tlə r b i t ə r d i m o g ə r ?
4243 X a lq a m ə ş o l t u t u r a l im in e lm i,
İ ş ıq lı g ö r ü r s ə n g e c ə a l ə m i .
4244 A l i m ə t ə z i m q ıl, y o l a ç , ç ö r ə k v e r ,
Ş ir in s ö z lə r in d ə o n a g o r ə k d i r .
4245 O n la r ın v ü c u d u z ə h o r ə b ə n z o r ,
S o n a c ı d a n ış m a , n ə v a z i ş g ö s t ə r .
4246 D ilin y a ğ - b a l o ls u n , d u z - ç ö r o k y e d ir ,
Q ə d i r 'q i y m o t q o y m a q q o y b ils in n o d ir .
4247 A lim x ilq o t in i p i s l ə m ə h e ç v a x t,
E lm i n i m o n im s o , b a ş ın ı u c a lt.
4248 H a v a n d ı r , s u y u n d u r a l im in e lm i,
H a q q y o l u g ö s to r o n a l im d e y i lm i?
4249 T o k o b i r s ü r ü n ü a r d ı n c a ç ə k o r ,
O t o k o y ə b o n z o r m ü d r ik a l im lo r .
4?50 Y o l v e r m o a l im o to x u n s u n q a d a ,
Ü z ü a ğ o la r s a n ik i d ü n y a d a .
4251 Ö l k o d o b a m b a ş q a ta y f a l a r d a v a r ,
E lm i, s o n o t i l o tü r l ü d ü r o n la r .
Peyğəm bər qardaşı, ham ıya qəmxar,
A li xanədana mənsubdur onlar.
4236 B əlk ə tikanlıdır dildə sözləri,
T Ə B İB L Ə R İLƏ ÜLFƏ T
Qızılgül gibidir ancaq özləri.
425, L o ğ m a n lo y a q o tli m ü d r ik to b ib l o r ,
X o s t o l i k ö n ü n d o s u p o r d ir , s u p o r .
ALİMLƏR İLƏ ÜLFƏT
4237 Böyük alimlori tanımaq gorok,
Onlar yol göstərir xalqa mayaktək.
423g Sən alim sözünü uca tut, uca,
Öyrən nə sö y ləsə ömrün boyunca.
4239 G ərəkli, gərəksiz cahanda no var,
Seçir, haq yolunu göstərir onlar.
4240 Xidm ət et alim ə, öyrən elm ini,
Ondan əsirgəm ə şirin dilini.
4241 Ondan həqiqəti öyronir hamı,
Dinin özoyidir alim kəlam ı.
4253 H o k im s i z , to b ib s iz k e ç in m o k o lm a z ,
Ş o f a q a y n a q la r ı a z ta p ı h r , a z .
4254 H e ç v a r m ı d ü ş m o y o n b i r g ü n y a t a ğ a ?
H o k i m d i r q a l d ır a n o n u a y a ğ a .
4255 X o s to li k ö lü m o o n y a x ı n y o l d a ş ,
Ö lü m b a ş ı m ı z a la p d a n d ü ş o n d a ş .
4256 Ə z iz lo , y a x ı n tu t h o k im l o r i s o n ,
G ə r o k l i m o r d lo r o o h s o n , m in o h s o n .
4257 Əfsunçu bəlko də şefa denizi Y eldən, əcinnədən qoruyar bizi.
4258
Yeldon, cindən g ə lə n xostəlikləri,
Əfsunçu sağaldır əzəld on bəri.
4259 İstosən kam alıb bəhrolənəsən,
Gərək dost tutasan əfsunçunu sən.
4260
Əfsunçu sözünə inanmır təbib,
Əfsunçu təbibdən zərbələr yeyib.
4261 Dərdlərə m əlhəm dir hokim dərmanı,
Əfsunçu qovlayır cini, şeytanı.
4272
Başqa bir tayfa da ulduzçulardır,
Onlann çox inco yolları vardır.
4273 Ay, gün, il hesabı onlara meyar,
Hesab bizə sadiq, bizo vəfadar.
4274 Hesabın qapısı açılar haçan,
H ondəso elmini öyrənən zaman.
4275 Öyron vurma, bölmə, kəsr elm ini sən,
Gərək hor sahəni kamil biləsən.
4276 Tozifi, tonsibi, kök alrnağı da,
M ənim səm ok gərək, böylədir qayda.
4277 Gör yeddi qat fələk nəymiş, mənimsə,
Com nədir, təfriq1 nə, səthi ölçm o no?
YUXU YOZUMÇULARI İLƏ ÜLFƏT
B'r də bu aləm də yuxu elm i var,
Yozumçu düşünor, yuxunu yozar.
4263 B əli, yuxu görür yatarkon insan,
Gorək düz yozasan, yozum çu olsan.
4262
4278 Cəbrü müqabili mükəmməl öyrən,
Aç, aç Uqlidisin2 qapısını sən.
4279 Dünya işlorini, axiroti do,
Alimlor hesabla öyronər, dədo.
4280 Hesab pozularsa, ey yaxşı insan,
Axirot işi do pozular, inan,
4264 Boxtə, yaxşılığa çək ən bir yozum ,
Səni dilşad edər, ey m ənim quzum.
4281 Düşünüb yaxşı bir iş görək deson,
4265 Yuxu yamandırsa, yaxşılıq et son Gərək yoxsullara ənam verosən.
4282 Uğurlu, uğursuz ay da, gün do var,
4266 Tanrı bəndəsinə daim mehriban Yozum çalarları ondan ərmağan.
Y ey vaxtı, nos vaxtı gərək biləson.
Uğurlu vaxtı seç, ey aytq - hüşyar.
4283 Savadlı, qocaman, ağsaçlı insan,
Eşit nolor demiş, bir xozinə san.
4267
Yaxşı yuxu görsə şad olar insan,
Yamansa... Tanrıya sığınm alısan.
4284 Kim ki, arxalanır elm ə, biliyo,
4268
Yetim ə, yoxsula əl tutsan əgər,
Tanrı hər bəlanı d ə f edə bilər.
4285 Elm - daşı kosən ildırım, almaz,
4269
Yuxunu həm işə yaxşılığa yoz,
Incə yuxular gör, röya görən dost.
4286 Dinlo ulduzçunu, dərhal inanma,
4270 Savadlı, mehriban yozum çu yoldaş,
Bir deyil, beş deyil, çox olaydı kaş.
4271 Ə zizlə onları, oziz arkadaş,
İstəsən qardaş bil, istəsən sirdaş.
Hansı addım atsa çatar diloyo.
Elm kölgolonso, ol işə yatmaz.
Yalnız Tanrı verir nuru adama.
4287 Ulduzçu alim o mehr ilə yanaş,
Vurma başına daş, lütf elə, qardaş.
Riyaziyyat.
Evklid.
4304 H o r y e y ə n tik ə n i a tm a a ğ z ın a ,
4288 Ş a i r l ə r k in ıd i b ə s ? M ə r d i ö y ə n l ə r ,
H a la l b i r q is m ə t v e r p a k b o ğ a z ın a .
N a m ə r d i s ö y ə n lə r , lə n ə t d c y ə n lo r.
4305 G o d a y o x , b ə y o lm a q i s t ə s ə n ə g ə r ,
4289 Q ı l ı n c d a n it i d i r d ili ş a ir i n ,
T e l d ə n d ə i n c ə d i r y o l u ş a ir i n .
4290 H ə r n ö v n a z ik s ö z ü b u d ü n y a d a s ə n ,
Ş a ir in d i l i n d ə n e ş i d ə c ə k s ə n .
4291 G ö v h ə r i , in c in i, y a q u t u b i z ə ,
Ş a ir lə rd i v e rə n , g irib d ə n iz ə .
4292 Ö y s ə l ə r o n la r ı n m ə d h i y a y ı la r ,
S ö y s ə l ə r , s ö y ü l o n b o d n a m s a y ıla r .
4293 Ə z i z l ə , y a x ş ı t u t ş a ir i , q a r d a ş ,
Ş a ir in d ilin o d ü ş m o y ə s ə n k a ş .
4294 M ə d h u m s a n , ş a i r i ə z i z l o , u c a lt,
O n u n ç ü n b a ğ - b a ğ a t , x o ş h o y a t y a r a t.
4295 N ə k e ç s ə k ö n l ü n d o n v e r , ö p o l i n d ə n ,
Ö z ü n ü s a tın a l ş a i r d i l i n d ə n .
U z a q o l z in a d a n , h ə z ə r q ıl, h ə z ə r .
4306
Q o d i r - q i y m ə t u m s a n , e y x ü l q ü g ö z ə l,
F it n o d ə n , f o s a d d a n ə l ç ə k , h a q q a g ə l.
4307 M a y a m z a y c d o n f ıs q ü - f iic u r d u ,
F is q o h li n a k ə s ə , n a c in s o s u r d u .
430«
Q o r u f is q o h lin d o n s ə a d o ti n i,
Y a n d ır ıb k ü l e d ə r lə y a q ə tin i.
4309 E lm ə m e y d a n v e r o n , p a k x i l q ə t l i ə r ,
D in lo , n o lo r d e m iş , o z b ə r b il ə z b o r .
4310 F is q ü f ü c u r ilo ü l f o td ə n s a k ın ,
Q i y m o t d o n d ü ş ə r s ə n , z a y o l a r h a q q ın .
4311 F is q ü - f ü c u r o h li ta p a r m ı d ö v l ə t ?
T a p s a q o n a q g ib i te z g e d o r o lb o t.
4312 K o n d ç in i u c a ld ır m o r d lik s o x a v ə t ,
T a n r ı v e r g is i d ir o n d a k ı q ü d r o t.
K Ə N D Ç İL Ə R İL Ə Ü L FƏ T
4313 K o n d ç id i r b o r o k o t, n c m o t m o d o n i,
4296 D e h q a n l a r d ü n y a d a g ə r ə k l i ta y f a ,
G o z o n in r u z u s u , u ç a n ın d o n i.
G ə r ə k l i , ü r ə k l i , ç ö r ə k l i ta y f a !
4297 T ə k l o n m ə , o n l a r a q a y n a - q a r ı ş s o n ,
4314 A y n l m a k o n d ç id o n , c a n d e , c a n e ş it,
Ü z ü n a ç ıq o ls u n , r ə f t a r ı n r o ş id .
T a p d ı ğ ın ç ö r ə y i y a v a n y e m ə z s ə n .
4298 S ə n ə x e y i r v e r ə r d a i m k ə n d ç i l ə r ,
Y e m ə k d ə n , iç m o k d o n h ə l a v o t y e t ə r .
4299 M ö h t a c d ı r o n la r a a l ə m d ə k im v a r ,
A c a n , q ı m ı l d a n a n , n o f ə s a la n la r .
4300 Ş ü b h o s iz , g o r o k d i r k ə n d ç i l ə r s ə n ə ,
Y o x s a k im d o n y e to r b a r - b o h o r so n o ?
4301 Q a r d a ş , q a y n a - q a r ı ş , k ə n d ç i d ə n k a m al,
B o ğ a z ı n y a ş o l a r , ç ö r o y i n h a la l.
4302 E ş it, n ə l o r d e n ı iş e h t i y a t o h li,
H a l a l h q a ş iq i, p a k h o y a t ə h l i.
4303 H a la llı q y o lu n u tu ta n b i r id r a k ,
M u z d u n u p a k e d o r , b o ğ a z ı n ı p ak .
SÖVDƏGƏRLƏR İLƏ ÜLFƏT
4315 S ö v d o g o r a lo m d o b a m b a ş q a ta y f a ,
O n a b i g a n o l o r ta p a r m ı f a y d a ?
4316 T a n r ıy a ta p ş ır ıb iq tid a r ın ı,
A r a r l a r y a ş a m a q ü s u lla r ın ı.
4M7 O n l a r a b i g a n o ta p a r m ı ç ö r ə k ?
A l- v c r , g e d i ş - g o l iş , g ö r - g ö t ü r g o r o k .
43lx S ö v d o g o r q ö v m ü n d o h o r n o d c s o n v a r,
Ə n g ö z o l n e m o tlo r , o n y a x ş ı m a lla r .
43l9 G o z o r l o r a lo m i ş ə r q d o n q o r b o c o n ,
T a p ı b g o t i r o r l o r h o r n o is to s o n .
4 P 0 Tutiya, tobərrik, bahalı mallar,
Yalm z orılardadır, alomdir onlar.
4321 Sövdogər olmasa, nə cür geyorson,
4336
no hağı, no mal-mülkü var,
Yalnız xeyir veror elləro onlar.
Qara keş gönünü öz əynino son?
4337 Ayğırlar, köhlonlər, mayalar, norlər,
Əlləri altında daim səforbər.
432, Çindon, Hind-Çindon golm oso karvan,
Bahah malları hardan alarsan?
4338 Onların nemoti süzm ə, qurut, yağ,
Qımızdır, ağüzdür, qaymaqdır ancaq.
4323 Sövdogər olmasa, incini, loli,
4339 Yeyimdir, geyimdir, minikdir atlar,
Əziz tut, şad olsun qonaq çarvadar.
Sapa nə cür düzər bir ustad oli?
4324 Bu cür söhbotlorin görünmür sonu,
Bir daşdan yaranar, v o s f etsən onu.
4325 Bağı bağbana ver, zəri zorgoro,
Qorxma, aç qapını sövdogorloro.
4326 Sən bu tayfa ilə qayna-qarış ki,
Ad-samn, şöhrətin tutsun alomi.
4327 Yaxşını, yamanı diyarbədiyar,
Car çokən, tamdan onlardı, onlar.
4328 Səno azmı-çoxm u töhfə qılsalar,
Ə vəz ver, şad olub razı qalsınlar.
4329 İncədir onların təbiotləri,
Çox aydın seçirlər zərori, xeyri.
4330 Müdrük, dünyagörmüş, pirani kişi,
Nasıl tosvir edir görün gordişi:
4331 Adını alomdo yaymaq istoson,
Ə zizlo, uca tut müsafiri son.
4332 Adm yayılsınmı obaya-elo?
Onda sövdəgəri bohromond elo.
4333 Yaxşı ad çıxarmaq, şöhrət istosən,
Ə ziz tut müsafir karvanını son.
4334 Sövdogorlər ilə bu cür baş-başa,
Ə l-əlo veribən bəxtiyar yaşa.
4340 Çörok ver, oskilm əz peşkəşi onun Süd, qatıq, bulama, çuval-çuval yun.
4341 N o fitno bilorlor, nə hiylə, nə şor,
Ə1 tut, əsirgəm o nə istəsəlor.
4M2 Genişdir onların könül meydanı,
Bilmoz, gözləm ozlər qanun-qaydanı.
4343 Rast golson, onları duymağa çalış,
Tərtibsiz, qaydasız həyata alış.
4344 Dildo dost deson, de... dost bilm o ancaq,
Cahildə olarmı zəka, qanacaq?
4345 Xalqma qaynayıb, qarışan arif,
Çıxıb min sınaqdan, görün no deyib:
4346 Çox da yaxın tutma savadsızları,
Korlayar işlori, pozar qatarı.
4347 Tolimçi neco də söyləyib qoşong,
İşi iş bilono tapşırmaq gorok.
4,48 Yanaşma nadana, özünü saxla,
Özünü saxlayan güvənir ağıla.
4349 Nadandan, cahildon hozor, olhozor,
Qanında homişo alçaqlıq gozor.
4350 Çarvadarlar ilə ülfət yap... amma,
Sözlərim yolunda olsun rohnüma.
4351 Səno doqiq dedim hor şeyi bir-bir Əlbir yaşamağın tərzi necədir.
Ç A RV AD ARLAR İLƏ Ü L FƏ T
4335 B ü t ü n h e y v a n l a r a b a ş ç ı ç a r v a d a r ,
H c y g o z o r , q a r ş ı d a y o r u c u y o lla r .
SƏNƏTKARLARİLƏ ÜLFƏT
4352 Hünərmənd - sənotkar bir başqa zümro,
Dolanmaq naminə dözor do cobro.
4353
Bunlar da gərəkli mərdlordir, ey mord,
Bəhrəm ənd olarsan, ülfət qıl, ülfət.
4354
Dəm irçi, çəkm əçi, boyaqçı, zorgər,
Rəssamlar, oxçular hünor göstərər.
4355
Onlardır yaradan gözəllikləri,
Xeyri, bərəkəti, sərfəti zəri.
4356 Həyatda onların çoxdur bənzəri,
Mümkünmü sanamaq iş göronlori?
4357 Qoşul, sev onlan, ixtilat yarat.
Şad elə, mehrinlə qaynasın həyat.
4358
İşini görsələr, iş haqqım ver,
Çağır, yedir, içir, gül bağım ver.
4359
N akəs tanımasın səni adamlar,
Adına qonmasın bir toz, bir qubar.
4360
Xalqına mehriban, könlü pak, uca,
Qoca nələr dem iş, çiyni dağ qoca:
Səadət istəm ə, yaxşı ad isto,
Səadət yaranır yaxşı ad üstə.
4361
4362
İnsan ölüb gedir, adındır qalan,
Yaxşı ad özü də balandır, balan.
4363
Adın batmaqdansa özün batıb get,
Adı lək ələn sə, yaşarmı igid?
4364
Əlində beş günlük mayadır hoyat,
Yaman lənətlənir, qalır yaxşı ad.
4369
Qaçma, işi düşsə, çat imdadına,
O da zaman gələr, yetər dadına.
4370 Həyatda hamınm könlünü görsən,
Hor iki dünyanı tapa bilərsən.
HANSI XATINLA EVLƏNMƏLİ
4371 Evlonmok istəson dörd olsun gözün,
Ən gözol xatını özün seç, özün.
4372 İsmətli, zokalı m ələk seç, m ələk,
Əsli do, nəsli də pak olsun gərək.
4373 Düşün, əl dəym əm iş ev qızını al,
Yad n əfəs görməmiş bir sahibcəm al.
3474
Qıltqlı, mehriban, gözü-könlü tox,
Yalnız səni sevsin, özgəsini yox.
4375 Çalış ki, özündən ulu olmasın,
Kişi arvadınm qulu olmasın.
4376 D inlo, nəlor demiş sınanmış dodə,
Sınanmış dədələr çoxdu ölkədə:
4377 Özündon bir azca kəmtərini al,
Düz olsun, qız olsun. Dad versin vüsal.
437g Ondan kamal istə, camal istom o,
Qızınsın homişə sonin istino.
4379 Üzünü ağ edon, sənə münasib,
Q ızılgülo dönsün, üstündo osib...
YO XSULLAR İLƏ D A V R A N IŞ
4380 İnan, vacib deyil üz gözolliyi,
4365
Çağır, yedir, içir kasıbları son,
Daim açıq olsun ürəyin, süfrən.
Toki şölo versin öz gözolliyi.
4381 Ey gözol istoyon, gözol istom o,
Saralar ağ üzün... ağa pis denıə.
4366
Bütün köm əksizlər duaçın olar,
Dua yaxşı şeydir, ey xalqa qəmxar.
438, Evlonmok eşqino düşon üzüağ,
Dörd çeşid xatından uzaq ol, uzaq.
4367
Onlardan var-dövlət, əvoz istomo,
Ə vəz Tanrıdandır sənin üstüno.
4383 Kimi zongin xatın, bəy xatın istər,
436g Kimo işin düşsə xidm ətində dur,
Ülfot bağlamalı züm rəlor budur.
Kimi günoş xatın, ay xatın istor.
4384 Ə sli-nosli olsun - soraqlar biri,
Zatı ali gorok, soyu zor, iri.
4419
N ə qədər igidin solub bənizi,
Qadın ucbatından bükülüb dizi.
4435 Alımda, verimdə sərrast, dürüst ol,
4420
Qadın ucbatından dağ boyda kişi,
B əzən deşik gəzib girm əyə, deşik.
4436 Məbada ovcun daş, əlin bərk ola,
4421
Şərəfli-şöhrətli nə qədər əri,
Qara yerə soxub qadın əlləri.
4437 Sevənin işino qarışma zinhar,
4422 Qadın cinayəti, pozğunu, azğın...
Tanrı bizi ondan özü saxlasın.
A lış-veriş vaxtı qapanmasın yol.
Yalnız soxavotlo udarsan, bala!
Soni sevm oyonlər gülər, gəc baxar.
4438 Soni ucuz tutsa qohum-qardaşın,
Ağrıyar ürəyin, ağrıyar başın.
4439 Yaxşı adamlardan əl üzm ə, haşa,
ƏL ALTINDAKI KİMSƏLƏRİ YAXŞI SAXLAMALI
4423
Qul«- qaravaşı, nökəri şəksiz,
Yedirin, içirin, geydirin təm iz.
4424
Q üvvəsinə görə işlədin ancaq,
Bilin Tanrı bunu unutmayacaq.
4425 Q ü w əsin d ən artıq işlətsən ogər,
Inan, Tanrı sənə düşm ən kəsilər.
4426 Onların hamısı Tanrı quludur,
Qula zülm edəni cəhənnəm udur.
4427
Sən böyük, onlarsa kiçikdir, lolə,
Gərək rəftar etsin böyük kiçiklə.
Kişi ol, kişilər içində yaşa.
4440 Kəndo gəlsən, əl tut aca, sə fılə ,
A ğ üzün solmasın təəssü f ilə.
4441 Böyük yol üstündə ev tikm ə, sakın,
A yağı altında qalarsan xalxın.
4442 Daşqın çay üstündə binolonm ə heç,
Qaladan uzaqlaş, bürcdon də vaz keç.
Bu
üç qonşuluqdan səno səm ər yox,
4443
Ziyanı bağrına min ox sancar, ox.
4444 Ev almaq istosən, tam qonşunu,
Ycr almaq istəsən, soruş suyunu.
4445 Bodxahı, nacinsi yandır od gibi,
Felin düzgün olsun yorğa at gibi.
4428 Kiçik tu t özünü, böyük olsan da,
Təvazö yaraşır böyüyə müdam.
4446 B oy adı aldınmı, şükr elo, yetor,
Baş alıb gctmosin sevinc, ya kodor.
4429 Dinlə, gör nə demiş zokavətli or,
Yaz bunu qəlbinə, ey sinədəftər.
4430 X a l q a ÇÖ rok v e r ə n o r o l s a n o g o r ,
Dilinlo, qəlbinlə təvazö göstor.
4431
4432
4433
4434
Unutma özünü, olsan da azman,
A ğ boxt özü gəlib, düz yoldan azma.
4447 Unutma Tanrını, bir do ölümü,
A çıq tut gözünü, bir do könlünü.
Sözünü
düşün dc, can vcrrno qomo,
4448
Bom boş gün kcçirib toossüflonmo.
4449
Soxavət, nozakət ucaldar soni,
Daim pakizo tut ev-eşiyini.
Hodsiz lovğalanma, nifrotlonorson,
Dargöz, paxıl olma, lonotlonorson.
4450
Evindo bol elə yem ək-içm əyi,
Unutma, Tanrıdır verən hor şcyi.
İnco tobioti, insaniyyoti,
Ün salan no demiş, öyron bu bcyti:
4451 Yaxşı ad istoson, qulaq as, dinlo,
Golirin-çıxarın hom ahəng olsun,
Bir yandan boşalan, bir yandan dolsun.
Heyran qoy alomi soxavotinlo.
4452 Qul ctmok istoson azad adamı,
Ycno soxavotdir işin oncamı.
4453 İ s t ə s ə n g ö y l ə r ə u c a l s ı n b a ş ı n ,
E lm , ü r f a n o l s u n g ə r ə k s i r d a ş ı n .
ÖGDÜLMÜŞ SÜFRƏYƏ DƏVƏT,
QONAQ GETMƏ QAYDALARINI ÖYRƏDİR
4454 İ s t ə s ə n a l ə m ə ü n s a l s ı n a d ın ,
Ə z i z l ə q o n a ğ ı , y a x ı n ı , y a d ı.
4455 S a k it, f ə r a ğ o t l i ö m ü r i s t ə s o n ,
E y x il q ə t i g ö z ə l , q a f ı l o l m a s ə n .
4456 T a n r ıy a i b a d o t m ə r a m ı n s a , b il:
H ə v ə s i n , ta m a h ı n ç o k g ö z ü n ə m il.
4457 İ n s a n lı q q a t ı n a q a l x m a q is t o s o n ,
C ilo v la , z o n c i r l o , b o ğ n o f s i n i s o n .
445g D in lə , n ə l o r d c m i ş d ü ş ü n ə n in s a n ,
Ə m o l e t b u s ö z o , e y x il q o t i s a f.
4459 S ə n i ç u l ğ a m a s ı n n ə f s i n d a ş q ı n ı ,
A y a ğ ı a ltın a s a la r b a ş ın ı.
4460 H ə f s y a m a n o la r , y a x ş ı l ı q g ö r s o ,
S ın d ır a r b o y n u n u , c a n v e r m o n o f s o .
4461 Ö g d ü lm ü ş s ö z ü n ü t a m a m c y l o d i,
- A v a m ı n r o f t a r ı b ö y l o d i r - d c d i.
4462 M ə n d e d i m h ə r ş e y i , c ş i t d i n ö z ü n ,
D ü şü n so n , b o lk ə d o q a lm a z b ir sö zü n .
OZĞURMUŞUN ÖGDÜLM ÜŞƏ SUALI
4463 O z ğ u r m u ş s ö y lo d i : -
E y x ü l q ü g ö z ə l,
E ş itd i m , h o r ş c y i d e d i n m ü k ə m m ə l .
4464 S ə n d ə n s o r u ş m a l ı b i r s ö z v a r y e n ə ,
O n u a ç ıq la y ıb m ə n o -
v erso n o !
4465 Q a y n a y ı b - q a r ı ş s a m a d a m l a r ilo ,
G ə r ə k m e y d a n v e r i m d a i m g e t- g o lo .
4466 M ə n i s ü f r ə s i n o ç a ğ ı r a n l a r ı ,
G o r ə k m o n d o b i r g ü n ç a ğ ı r a m b a rı.
4467 Z i y a f o ti n ə c ü r q o b u l e t m ə l i ,
N ə c ü r ç a ğ ı r m a l ı , n o c ü r g e t m o li?
4468 B u n u b i r o r - b i r o r d o q i q l ə ş d i r ə k ,
H o r ş e y d ə n x o b ə r d a r o lm a ğ ım g o rək .
4469 - G o r ə k l i i ş d i r b u - Ö g d ü l m ü ş d e d i D in lo , e y q a r ın d a ş , s ə n b u s ö h b o ti .
4470 D ə v o t e d i l ə n l ə r n ö v - n ö v , r ə n g b ə r ə n g ,
A ş la r , x ö r o k l ə r d ə b u n a h o m a h o n g .
4471 Z i y a f o t a ş ı v a r , s ü n n ə t b ə z m i v a r ,
İ lk o s d i g ü n ü n d o b a ş q a b i r ç a la r .
4472 K im i ç a ğ ır ır s a n ? Q a r ın d a ş la r ı,
B ö y ü y ü , k iç iy i, t a y - t u ş u , y a r ı.
4473 Ö lü y o x a t ir o , m a tə m a ş ı v a r ,
N iş a n , a d a x la n m a , h o m d ə m a ş ı v a r .
4474 H a n s ı z i y a f o t o v a r ıb g e t m o li,
B o i k o g e t m o m o li , a y ı r d e t m ə l i .
4475 T a y - t u ş , y a r , v o f a d a r m o c l i s l ə r i n o ,
G c t k i, g ö z q o y a s a n b ə z m i n t o h r in o .
4476 B o l lu y c m o k - i ç m ə k , ç a ta r m ı x ö r o k M c z b a n a h o r şeyi ö y r ə tm o k g o ro k .
4477 Y a x ın l a r , q o n ş u la r , a ş n a la r , d o s tl a r ,
S o n i ç a ğ ır s a l a r , v a r e y b o x tiy a r .
4478 B il k i, ç a ğ ı r ı r l a r T a n r ı a d ın a ,
Q a n a d q o ş o n la r ın q o l- q a n a d ı n a .
4479 S o n o h o s r e d ilm iş z i y a f ə t o ls a ,
S c v i n d i r o n la r ı , ç o k i n m o o s la .
4480 K ö n ü l z i y a f o ti ə z iz , m ü b a r ə k ,
G e tm o s o n in c iy o r , g e d ə s o n g o r o k .
4481 Y a rı a c , y a r ı to x q a l m a q d a a s a n ,
T o k i q o n a q l ı q d a a ğ r ım a y a s a n .
4482 B i r c o n c o l ç ı x a r s a z a t ı q ı r ı q m o s t ,
Y c d iy i n , iç d iy in c a n m a s in m o z .
4483 S a k ın , q a r n ın ü ç ü n h o r y e r o g c t m o ,
Ö z ü n ü q o d i r s i z - q i y m o t s i z c tm o .
4484 N o f s o ş iş s o x m a ğ ı b a c a r a n in s a n ,
N o d c m iş : b u s ö z ü b i r x o z i n o s a n .
4485 N ə f s i n i n q u l u y o x , a ğ a s ı o l s ə n ,
A lç a lm a , e y u c a , e y ü l v i m ə d ə n .
4486 D a ğ b o y d a k i ş i l ə r g ö r m ü ş ə m
k i, m ə n ,
N ə f s i n ə q u l o lu b d ü ş m ü ş n o z ə r d ə n .
4487 G ö r m ü ş ə m n ə q ə d ə r k ü b a r , b ə y , a ğ a ,
N ə f s i u c b a tın d a n b a tıb p a lç ığ a .
4503 Q o lu n u ç i r m o y ib iş ta h la y e s o n ,
S ü f r o s a h i b i n i s e v in d ir o r s o n .
4504 B iri z o h m o t ç o k ib s ü f r ə a ç ır s a ,
O n u n z o h m ə tin i z a y e tm ə ə s la .
4505 G ö r n o g ö z ə l d e y ib a y ı q b i r in s a n ,
G ö y q u r ş a ğ ı g ib i m ə n a s ı ə l v a n :
4488 N ə f s i n i n k ö l ə s i b a y l a r g ö r m ü ş ə m ,
A x ı r d a l ü t q a lıb , z a y l a r g ö r m ü ş ə m .
4506
M o rd ü r ə k b ir z o r if ş ü ş o y ə b ə n z o r ,
E h tiy a tlı d a v r a n , s ın ıb t ö k ü l ə r .
4489 E y ü lv i, m ü z ə f if ə r , q u l o l m a n ə f s ə ,
N ə fs in in k ö lə s i d ü ş ə r m ə h b ə s ə .
4507
Q o lb i k i, s ın d ı r d ın h ə l a v o t g e d o r ,
K ə s i l ə r y a x ı n lıq , ü z ü l o r s o m o r .
4490 H ə r h a n s ı m o c l i s d ə y e y ə r k ə n x ö r ə k ,
Ə d ə b i, ə rk a n ı g ü d ə s ə n g ə r ə k .
4508 A 1 o lo q o lb in i y a x ı n lıq u m s a n ,
Ç o t i n y a n a ş a r s a n , q o lb i s ın ı b s a .
4491 Q a y d a n ı b i l m ə y ə n f ə r a s ə t s i z ə r ,
Q a y d a g ö z lə y ə n d ə n u ta n m a z m ə g ə r?
4492 Y e m ə y ə b a ş l a s ı n b ö y ü k l ə r ə w ə l ,
4509
Ç o x y e rn o , ru zu n u q o d o rin c ə y e ,
A r i f l o r d e y o n i to k r a r s o n d o d e :
4510
Ç o x y c m o k in s a n ı a ğ ı r l a ş d ı r a r ,
H o z m i ç o t in lo ş o r , v e r o r d o r d , a z a r .
4493 Ç i r m ə s a ğ q o lu n u , h a q q a d ı n ı ç ə k ,
T a n r ın ı y a d e d ə n z ə n g i n l ə ş ə c ə k .
4511
D o r d b o ğ a z d a n g ir ir , r a m c t n o f s in i,
A z y c m o k , a z iç m o k ö l d ü r m o z s o n i.
4494 Ö z g ə ö n ü n d ə k i d ü r m ə y i a l m a ,
N ə v a r s a q a r ş ı n d a y e , f ı k r ə d a lm a .
4512
4495 M ə c l i s d ə i ş l ə t m ə s ü n g ü , y a b ıç a q ,
Y ü n g ü lü , n a d a n ı ə z i z l ə m i r v a x t .
H o k im lo r , lo ğ m a n la r y a x ş ı d e y i b k i,
4513
A z y c m o k ö z ü d ü r o n d ü r ü s t h o k in ı.
B a ş l a b u n d a n s o n r a , s ə n d ə u z a t o l.
4496 A z c a y e m ə l i s ə n to x o l s a n b e l ə ,
A d a m y e y i b - i ç i r y a r - y o l d a ş i lə .
4497 Ç e y n ə , u d tik ə n i, u d y a v a ş - y a v a ş ,
D o r d - a z a r in s a n ı ta q o td o n s a la r ,
Y e t m o z im d a d ın a n a lo , a h u - z a r .
4514
X o s to li k ö lü m ü n x o b o r ç is i d ir ,
M o r o z in s o d a s ı ö lü m s o s i d ir .
4515
X o s to li k a f o td i r , s o n y c r i m o z a r ,
O r d a h o la v o td o n b ir n i ş a n m ı v a r ?
449g Y e m ə y i u z a q d a n ö z ü n o s a r ı,
D a r tm a , p o z u l m a s ı n s ü f r ə g ü l z a n .
4516
A d a m d c d i k lo r i ib lis , y a m o l o k ,
İ s tin i, s o y u ğ u fo rq e t s in g o r o k .
4499 Ə d ə b s i z a d a m l a r p o z a r q a y d a n ı ,
Ə d o b s iz a d a m d a q a n a c a q h a m ?
4517
A ğ z ın la p ü f lə m ə , is tid ir s ə a ş.
4500 T ə r t i b i , ə d ə b i g ö z l ə y ə n k iş i,
N e c ə t ə s v i r e d ib g ö r ü n g ə r d i ş i .
4501 D ü n y a d a h ə r ş c y in ö z q a y d a s ı v a r ,
Q a y d a g ö z l o y ə n i n ü z ü a ğ o la r .
4502
Q a y d a g ö z l ə m ə y o n b ə d x i l q o t k ə s in ,
İ n a n m a b i r işi ir ə l i g e t s in .
Y e m o s in , m o z a c ı g ö t ü r m o y i r s o ,
R a h a t lıq g o t i m ı i r r u z u h o r k o s o .
451S
4519
İ s ti a ş y c m is o n , s o y u q ş o r b o t iç ,
B o z o n is ti ç a y iç, s o y u q d a n v a z k c ç .
C o ş ğ u n d o liq a n lı b a h a r z a m a n ı ,
S o y u q s u l a r iç so d u r u l a r q a n ı .
4520
Y a ş ı q ır x ı ö to n g o r o k o s li n d o ,
İ s ti s u l a r iç s in p a y ı z f o s lin d o .
4521 A l t n u ş , a l tm ış b e ş , y e t m i ş y a ş lıla r ,
İs ti ç a y iç o rs ə , q ış d a n q o ru n a r.
4539 D o lan m aq istoson b ir azca asan,
D ilini d işin lo sax lam alısan .
4522 S o y u q l u ğ a q a r ş ı is ti n e m o t l o r ,
Ə n y a x ş ı ç a r ə m iz d e y ilm i rn o g o r?
4523 Ş a x t a h ə d d i a ş ıb g ə t i r s o z i y a n ,
İ s ti, q u r u n e m ə t t u t a r q o l u n d a n .
ÖGDÜLMÜŞ OZĞURMUŞA QONAQLIĞA DƏVƏT
QAYDALARINI ÖYRƏDİR
4524 S o y u q l a r d ü ş ə n d o i s t i d i r ç a r o ,
İ s ti g ü c g o l ə n d ə k e ç s o r i n l ə r ə .
4540 D o v o t e d i r s o n s o a d a m la r ı s ə n
B u d o v o t o la y iq iş g ö r m ə l i s o n .
4525 X ə t r i n n ə is t ə y ir , is t i, s o y u q m u ?
T a p o r t a m e y a r ı, il ı q o v d u ğ u .
4541 Y e m o k , iç m o k g ə r o k to m i z , t o r - t o m iz ,
Y c r , s ü f r o , p iy a lo , p a l t a r p a k i z o .
4526 B u y o l l a n iz a m l a ö z m o z a c ı m ,
R a h a t d o la n m a ğ ın ta p o la c ın ı.
4542
4527 L o ğ m a n n ə s ö y l ə m i ş , e ş i t b u s ö z ü ,
A n la m ə n a s m ı , a y c a n ı m - g ö z ü m :
4543 D o v o t s i z g o lo n lə r s a y m a z n ö q s a n ı ,
D o v o t l i ç o x b ilo r la p a z n ö q s a n ı.
4528 N ə f s n ə d e m ə k d i r , m ö c ü z o d i r b u A ğ , q a r a , s a r ı, a l r o n g l ə r t o p lu s u .
4544 Y c m o k l o r , iç k ilo r d a d lı, p a k i z o -
4529
B u n l a r b ir - b i r i n o d ü ş m ə n k ə s i l m i ş ,
D ü ş m ə n l ə r t o q q u ş s a d ü z o l ə r m i iş?
N e m o t l o r m ü x to lif , x ö r o k l o r r ə n g - r o n g ,
G ö r o n d o iş ta h ın a ç ıls ın g o r o k .
B ö y ü k ilh a m v e r o n g o r o k m o c lis o .
4545 İ s t o r u z a q o ls u n , is t o r s o y a x ı n ,
Ç a ğ ı r k i, d o s tla r ın x o tr i q a l m a s ı n .
4530 M ə z a c ı n n o is t ə r , d ə r k e t m ə l i s ə n ,
B a ş q a y e m ə k lə ri tə r k e tm o lis o n .
4546 G o l o n l o r g o lo c o k . G o l m o y o n l o r d o ,
S a y ıb la r ! - d e y o c o k x e y i r d o , ş o r d o .
4531 D e n o y lo f ə r q l o n i r h e y v a n d a n in s a n ,
N ə fs in to lə b ilə d o la n m a lıs a n .
4547 M o c lis d o b o ğ a z ı is l a n m a y a n la r ,
B o l k o q o b r o q o d o r q e y z in i s a x la r .
4532 E ş it, n ə l ə r d e m iş a ğ s a ç l ı q o c a ,
A n la , y a d d a s a x l a ö m r ü n b o y u n c a :
454K G ö z q o y , y e m o k - i ç m o k h a m ı y a ç a ts ın ,
G c c i k o n ö z ü d o b i r n e m o t d a d s ın .
4533 Q ır x y a ş ı ö t s ə d ə ö z m ə z a c ı n ı ,
B ilm ə y ə n ta p a rm ı c a n o la c ın ı?
4549 A d a m l a r y e s in lo r , s o n p i y a l o tu t,
4534 E lm i q a v r a m a y a n , s ı n a q g ö r m o y ə n ,
N a d a n a n e c ə s ə n in s a n d e y ə s o n ?
455() Y c m o k s ü f r o s in d o iç k i b o l g o r o k ,
4535 Y o l - y o r u q b i l m ə y ə n , s a y m a y a n e ln ıi,
M ə g o r c ü t a y a q lı h e y v a n d e y i l m i ?
4551 Y e m o k s ü f r o s in d o iç k i o lm a s a ,
Z o h o ro , z o q q u m a d ö n m o z m i m a sa?
4536 B a x ta k i, g ü n g ö r ü b , d ö v r a n l a r s ü r ü b ,
N a d a n ın m ə s k ə n i s ü r ü d ü r, sü rü .
4537 L o ğ m a m n ə n m ə ş h u r b i r k ə l a m ı v a r:
A d am az y e y ə rsə , s a la m a t y aşar.
4538 Y a ş a m a q i s t ə s o n a z a r - b e z a r s ı z ,
D ə r m a n ı n " A z " a d l ı n ü s x o d i r y a ln ız .
İ ç s o l o r b i r d a h a d o ld u r , h a z ı r c t.
H o m a h o n g iş lo n ir y e m o k lo iç n ıo k .
4552 A y r a n , is k o n c o b i, r c y h a n ş o r b o ti,
G ü l a b v c r , n u ş e d ib a n s ın c o n n o t i.
4553 S o n in h o r p iy a lə n d ir ili k s u y u ,
D i r ilik s u y u v c r h o y a t ın b o y u .
4554 B ü t ü n b ö y ü k l ə r o ç a ta c a q m ı a ş ?
K i ç i k l ə r d o y u n c a y e y i b , iç s in k a ş .
4555 Ç a lış , y c m ə k - i ç m ə k h a m ı y a ç a ts ın ,
S ö y ü b g e t m o s i n l ə r , a c l a r d a d a d s ın .
4573 B u d u r m o n söylodim , son d ə eşitdin,
4556 Ş ir n i s ü f r ə s i a ç , g ə t i r y e r - y e m i ş ,
Y a ş , q u r u m e y v ə l ə r , q o z - f ı n d ı q , k i ş m iş .
4574 Q a y n a y ıb -q a rışm a q ə n ülvi d u y ğ u -
4557 B a c a r s a n h a m ı y a i p o k p a r ç a v e r ,
S e v ir d iş h a q q ı m , h ə r q o n a q s e v ir.
4575 D ü şü n , d o rin d ü şün d ed iy im sö zü ,
4558 G ö r d ü n k i, d ü z o l i b , k ö k d ü k c f lə r i ,
G e d ə n i q a y t a r m a y o l u n d a n g c ri.
4559 Q o n a q lı ğ a g o l ə n d ö r d c ü r ta y f a v a r,
S a y ım b i r c o - b i r c o , t a m n s ı n o n la r.
4560 K im is i g o l i r d ə , y e y i b - i ç i r d ə ,
X o s is i n a r d ı n c a ö l ç ü b - b i ç i r d o .
4561 C a v a b ə n h e ç k ə s i ç a ğ ı r m ı r a n c a q ,
B a ş ım b ü r ü y ü b t o k y e y ə n q o n a q .
4562 A d a m v a r c a n a t ı r i ç ə b a d ə n i ,
C a v a b o n c v in ə ç a ğ ır ır s ə n i.
4563 A d a m v a r , b o r k l i k d o b ə l k ə , d a ş - d ə m ir N ə q o n a q ç a ğ ı r ı r , n o q o n a q g ə lir .
4564 D ir i y o x , ö lü b i l b ö y l ə s i n i s ə n ,
G ö r ü ş m o , q o ş u l m a , o l v e r m ə ə s lə n .
4565 A d a m v a r , r o d d c d i r ç ö r ə y i , d u z u ,
A n c a q d u z - ç ö r ə y o ç a ğ ı r ı r s ə n i.
4566 M o n s ə n ə g ö s t ə r d i m ə n d ü r ü s t y o lu ,
A l i m l ə r v ə s f e d ə n f e li , d ü z y o lu .
4567 F ə r q i y o x , q o n a q o l, y a q o n a q ç a ğ ır,
A z y e , t a m a h ı n m q o l l a r ı n ı q ır.
4568 U n u tm a : ç o x y e y o n d ə r d m ə n d o la r,
İ t i r ə r ə z m in i , r ə n g i s a r a l a r .
4569 Ö z ü n ü d o r k e d ə n m ə t i n , m ö t ə b ə r ,
Ə r d i l i n d ə n ç ı x ı b b u y a x ş ı s ö z lə r .
4570 D ə r d b o ğ a z d a n g i r ə r , c a n d a y e r lo ş ə r ,
Q o c a ld ıb ö l d ü r ə r o ş ə r o ğ l u , şə r.
S ö zü u zatm ay aq m o tlə b ə yetd in .
B u d u r y aşam ağ ın y o lu -y o ru ğ u .
E y m o n im k ö n lü m ü n g ü n ü -g ü n d ü zü .
OZĞURMUŞ ÖGDÜLMÜŞƏ BU DÜNYADAN ÜZ
DÖNDƏRİB O DÜNYAYA BAĞLANMAĞI BİLDİRİR
4576 O z ğ u rm u ş söylodi: - B u sö z lə rin son,
E şit cav ab ın ı, cy d olu m o d ən .
4577 İnan, kim ö y rən so bu k ə la m ın ı,
G ö tü ro r dünyadan arzu -k am ın ı.
4578 F o q o t y aşam ağ ın çox sev ə n k işi,
Ö n c o b ilm o lid ir, b ir n eç ə işi.
4579 A d a m ki, hcy y ığ ır b u n ca d ö v lo t-v ar,
Ö m ü rsü z so , bunun no m ən ası var?
4580 Ə g o r bu d ü n y ay a q alm ışsa h cy ran ,
H açan ib ad o tə vaxt ta p a r in san ?
4581 F ik ir ver, y an ım a g o lm iso n b u gün,
V a x tım ız qaldım ı ibadot ü çü n ?
4582 B ir (brdo v crirsə bu q o d o r zo ro r,
M oni bu alorno b ağ lam a h o dor.
45K, M on ö zü m üz qoysam k o n d o , şo h o ro ,
İşim do, sö zü m do ç a ta r cllo ro .
4584 H o y a ta q ay n a y ıb -q arışan d a biz,
İb ad o t q ap ısı q ap an ır şoksiz.
4585 Q o c alıb , q arıy ıb d ö n m ü şd ü m külo,
D irild im T an rıy a ib ad o tim io .
4586 S o cd o siz, T an rısız no c ü r d o lan ım ,
M ono y araşarn ıı, cy m eh rib a n ım ?
4587 B o lk o eşitm isə n bunu b ir za m a n ,
4571 C i lo v la n ə f s i n i , a z a r s ı z y a ş a ,
S a ğ la m o l, h ə y a t l a v e r i b b a ş - b a ş a .
N o d em iş zo k ası ü m m an b ir insan:
4588
4572 İ s t ə r q o n a q ç a ğ ı r , i s t ə r q o n a q g et,
T o k i ç o x y e m ə y i b i r y o l l u q tə r g it.
Q o c alıq işini cavan ikon gör,
Q o c an ın q alırm ı d izlo rin d o g ir?
45g9 S ə c d ə y ə , ta ə tə g ə n c ikon tə lo s,
4606 D o m ir d o n b ir ş o h o r , p o la d d a n s a r a y 1,
T ik s o n d o to r p a q d ır a l a c a ğ ı n p a y .
B u n la r q o c a h q d a b o lk o d o ə b o s .
4590 N ə q ə d ə r k i, g ə n c s o n x c y i r v e r , x e y i r ,
4607 H a n ı it o ğ lu it, g ö r ü n m ü r n i y ə ?
Q o c a ld ın a t ə ş i n , o d u n d a g e d i r .
M in ib q a r a q u ş u q a l x a r d ı g ö y ə 2.
4591 N ə q ə d ə r x o ş o l a r - g o n c l i k ç a ğ ı n d a ,
460S - T a n r ı m o n o m ! - d e y o f ə x r e d ə n h a n ı?
B ü tü n g ö z o l l i k l o r b i t s i n b a ğ ı n d a .
4592
U d d u d o n iz g ib i lo v ğ a q a r ğ a n ı 3.
^ e c ə g ü lü n c o l a r - t a q ə t s i z k iş i,
İ s to s ə y e r i s i n g o n c l i k y c r iş i .
4609 H a n ı q a m a r la y a n x o z i n ə l ə r i ,
4593 Y a ş a m a q ü ç ü n d ü r , a l ə m d ə h ə r ş c y ,
İ n d i b i l i n m i r h c ç q o b r in in y e r i 4.
Y a şa m tü k ə n d im i, s ö n ü r q ü v v o , h ey .
46H) H a n ı g ü n d o ğ a n d a n g ü n b a t a n a c a n ,
4594 Y ır - y ığ ı ş e t d i n m i , s ö n ü r h o y a t ın ,
A t b e l in d o u ç a n , a l ə m i q u c a n 5.
S o r u ş k i m ə q a l ır , ç a l ğ ı n , b a y a tın .
4595
T u ta lım , ö y r ə n d i m ş a h a x i d m ə t i ,
Ö y r ə n d im , n e c ə d i r x a l q ı n x ilq o t i.
4596
Ö lə n d ə b u n la rd a n k im ə n ə fa y d a ,
Ü ç a rşm b e z o lu r p a y ın a x ırd a .
461, H a n ı q u r ş a ğ a c a n d ö n ü b ila n a ,
S u y u y a r a - y a r a g ir o n ü m m a n a 6.
4612 H a n ı u lu s l a r a , e l l ə r ə s o r v ə r ,
Ə s ir iy d i q u ş la r , d iv lo r , p ə r i l o r 7.
46L, H a n ı ö lm ü ş lo r o c a n v e r ə n k i ş i ?
4597 Ö z ü n ü a l o v a , b u z a a tm a ğ v n ,
N o f o s i ilk b a h a r , h o y a t g ü n o ş i ? 8
B u m u n ə t i c ə s i , e y ç a ş q ı n , a z ğ ın ?
4614 N a n ı b u d ü n y a y a y o l g ö s to r o n o r,
4598 S ə n i b ö y ü t d ü m ü d ü n y a n ı n m a lı?
S a y ıla n , s e ç il o n r o h b o r p e y ğ o m b ə r 9.
D a şd a n k e ç ə n s ö z ü n , o c a h -c ə la lın ?
4599 C a h a n d a b u ik i q i s m ə t d ə n s a v a y ,
46(5 E y x ü lq i p a k i z ə , n ö v - n ö v m ö c ü z o ,
M o g o r d c m o d im i o l v id a b iz o ?
E y k a ş, ö lm ə z liy i p a y a la y d ın , pay .
4600 Ö lü m h ə r q i s m ə t i ə l i m d ə n a lır .
46)6 B ö y l o d ir a lo m in q a y d a - q a n u n u ,
İ s to r s a y m a b u n u , is t o r s a y b u n u .
N ə y i m ə g ə r o k d i r d ü n y a , a z a lım ?
4617 D o y d u m u m o d ə s i k ü l r o n g li y e r i n ?
H o lo to lo b c d ir: q u r b a n l a r v c r in .
4601 A x ı s ə a d ə t i n ö z n i ş a m v a r .
Q a y d a d ır , a ğ g ü n l ə r ü z ü a ğ a r d a r .
4602 B ə x t s i z l i k in s a n ı v a x t s ı z q u r u d u r ,
46,g A ç ın b u to r p a ğ ı n la y - l a y q a tın ı,
G ö r k im l o r b o z o y ib o n u n a ltın ı.
Q o c a ld ır ş ö v q ü n ü , ə z m i n i u d u r .
4603
4604
N e c ə d ü r ü s t d e m i ş g ö r b ö y ü k a lim ,
B u n u s a x la y a d d a , e y ə h li-tə lim .
N ə d ir b ilirm is o n ə r s ə a d ə ti A tır y a m a n l ı ğ ı , t u t u r q e y r o ti .
4605 Q o c a h q ç a ğ ın d a , n ə f s i d a l ın c a ,
G e d ə n l ə r b ə d b ə x t d i r , y a ş a y ı r b ic a .
_________
46l9 A r i f lo r , a l i m l o r b o y l ə r n e c o ld u ,
S ığ m a d ı a l o m o , d ö n d ü h e ç o ld u .
1. Şoddada işaro
Nomruda işaro
3. Firona işaro
4. Haruna işaro
5. İsgondor Zülqomcyin.
6. Hozrot Musa
7. Süleyman pcyğombor
8. İsa pcyğombor
9. Hozrot Mohommod
2.
4620 B u r d a b ə y i q u l d a n , ş a h ı y o x s u l d a n ,
F ə rq e tm ə k ç ə tin d ir, b ir s a y n ıa q asan .
4621 D ə r d - a z a r b i l m ə y ə n m i n - m i n q ə h r ə m a n ,
H e c ə s a k it y a tır q ım ıld a n m a d a n .
4622 B u c ü r n ə r k i ş i l ə r y e r d ə y a t ı r k ə n ,
D ir i q a l a r m ı y ı q y a m ə n , y a d a s ə n ?
4623 B ö y ü k h a q q y o l u n a ç ı x m ı ş s a b.ir m ə r d ,
X ı r d a , c ı r i ş l ə r ə h e ç o la r m ı b o n d .
4624 C ı lız h ə v ə s l ə r d ə n u z a q l a ş m ı ş a m ,
D a y a ğ ım T a n r ım d ır, v a r ıb g c t p a ş a m .
4625 B i z i a c g ö z l ü k d ü r q u l e d o n ə n ç o x ,
A t d ı m a c g ö z l ü y ü , t o x d u g ö z ü m , to x .
4626 V ə f a s ı z d ü n y a n ı t ə r k e d ə n , g c d ə n ,
K iş i n ə lə r d e m iş , e ş it d ilin d ə n !
4627 T a p d ı m d i l o y i m i ö z ü m h o y a t d a ,
H a n ı h ə r i s l i y i m ? - T o p i y i m a l td a .
4628 D i l ə k d ə n , a r z u d a n ə l ç o k d i m ta m a m ,
B a ş q a b ir a lə m in s o ra ğ ın d a y a m .
4629 B u d ü n y a b ə n z o y i r o k i n y e r i n o ,
S ə p s ə n h a n s ı d ə n i o , b ito r y c n ə .
4630 Y a x ş ı l ı q t ö r ə y ə r y a x ş ı t o x u m d a n ,
Y e m ə y in , g e y im in y a r a n a r o n d a n .
4631 Y a m a n to x u m ə k s o n d ö n o r y a m a n a ,
O b ir i d ü n y a d a m i n ə r b o y n u n a .
4632 B u g ü n a r z u l a r ı b a s m a s a m d a m a ,
S ab ah y e tə ro m m i a rz u y a -k a m a ?
4633 S ə n i t ə r k e t m ə m i ş , s ə n o n u t ə r k ct,
O , s ə n d ə n d o y m a m ı ş , s o n o n d a n d o y ... g e t .
4634 S ə n o n d a n d o y m a m ı ş o s o n d ə n d o y a r,
O n u t ə k q o y m a m ı ş , s ə n i to k q o y a r .
4635 N ə y i n o g o r o k d i r u y d u ğ u n h o y a t ,
O , s ə n i a t ı r s a , o n u ç o x d a n a t.
4636 T o r k e t, b u d ü n y a n ı , c y ü z ü l ə n c a n ,
Y a l n ı z o d ü n y a d a d i n c l i k ta p a r s a n .
4637 B u n d a n y a x ş ı s ı n ı i s t ə r ə m d c s ə n ,
H o r ik i d ü n y a n ı i t i r m e b i r d ə n .
4638 İ s tə s a h ib in i iki a l ə m i n ,
A x irə t d ü n y a d a n f ə r q lid ir y ə q in .
4639 S ə n i n d i r d ü n y a y a t ə m ə l q o y a n l a r ,
O n u x o lq e l o y ə n o n u lu m e m a r .
4640 Q o r x m a in s a n la r d a n a r z u la r ı b o ğ ,
D a y a ğ ın - A lla h d ır , y a l n ı z o n d a n q o r x .
4641 Ə n u lu q ü d r o ti a tıb b i r y a n a ,
R ə v a m ı x id m ə tim a c g ö z in s a n a .
4642 X i d m ə t d ə d ü n y a d a n ö v - n ö v , c ü r b ə c ü r ,
B i r i b o ş ... o b ir i q ə b u l o lu n u r .
4643 Q ə b u l e d i l m ə y ə n x i d m ə t n ə h s d i , n ə h s ,
V a x tı , ö m r ü - g ü n ü , h ə r ş e y i ə b ə s .
4644 Q o b u l e d i lir s ə , x i d m ə t n u r u , n u r ,
B a ş ı n d a s ə a d ə t ç ə l ə n g i o lu r .
4645 A c m ı s a n , to x m u s a n ? F ə r q i a z d ı r , a z ,
Q a t l a ş h o r z o h m ə tə , y u b a n m a q o lm a z .
4646 Q o b u l e d i l m ə y ə n x i d m ə t d ə n ə l ç ə k ,
B i l k i, ö m ü r - g ü n ü n h ə d ə r g e d ə c ə k .
4647 N ə d i r x id m ə t i n i n b a r ı, b o h r ə s i ,
N o d i r x id m o t in in s o n ə t ö h v ə s i ?
4648 X id m o ti n ö z y o lu ə d ə b - o r k a n ı ,
G ö r o n d a n n o d e m iş İ la c r k in i :
4649 Ç o t i n d i r b o y lo r o x i d m o t v o r d iş i,
D a ğ la r ı y ı x s a n d a g ö r ü n m ü r iş in .
4650 X id m o ti y a r ıt s a n c a n o ld o n g c d i r ,
Y a r ıd a b ilm o s o n , ö m ü r - g ü n b itir .
4651 E y x id m o t f o d a s ı, b u iş d o n o l ç o k ,
İ n a n k i, b u y o ld a b a ş ın g e d o c o k .
4652 G ü m a n e d o r s o n k i, b o y a l q ış d c y o r ,
L a p d a n q ə z ə b s a ç a r , s ö y o r , o d tö k o r .
4653 O n u n x id m o t in i a n l a m a q ç o tin ,
O n d a n u m d u ğ u n u g ö r m o z s o n y o q in .
4654 B u d ü n y a q o r a r s ız k ö l g ə y o b o n z o r ,
Ç o v ğ u n u , k ü lo y i b a ş ın d a n o s o r .
4655 B u d ü n y a - ilğ ım d ır . G e tm o , to x ta , d u r ,
U z a q d a n g ö rü n ü r, y a x ın d a y o x d u r.
4656 D ö v l ə t n ö v b ə t i l ə y e t i ş o r s ə n ə ,
A m m a v ə f a q ılm a z , t e z g e d ə r y e n o .
4674 E lo b u n a g ö r o o h d im - m u r a d ı m ,
4657 İ n d i g ə r ə k d e y i l b u d ü n y a m ə n ə ,
D ə y s in n ö v b ə ti d ə ö z tə p ə s in ə .
4675 T a n r ın ın v a r lığ ı m ə n o b ə l l i d i r ,
4658 B ə s i m d i q u l u n u y a d e t s ə , T a n r ı m S e v in c im , g ü v ə n c i m , u l u m e m a r ı m .
4676 Y u x u s u z q a lm ış a m , h a r d a d ı r T a n r ım ?
Ö z ü m d o b ilm ir ə m , h a r d a a x t a r ım .
4659 S e v ə n i m y o x m u d u r ? O s e v s ə y e t ə r ,
B a şq a c ü r d ü ş ü n ə n ib lis d ə n b e tə r.
4677 Y u x u s u z q a lm ış a m , g o z i r ə m o n u ,
4660 P ə n a h ı m , u m u d u m , ə r m a n ı m , ə h d i m ,
Y a l n ı z u l u T a n r ım , u l u m o b ə d i m !
467g A x ta r a n u y u m a z ... a x t a r ın , ta p ın ,
D ö n m ə y i n in a d d a n , q a y a l a r ç a p m .
4661 R u z u m - a r p a , c a d ı, g e y i m i m - d ə r i,
B u n la r y e tə r m ə n ə , c a n ım -c ig ə rim !
467<) T a p m a d ım d e y ib o n u y u m a q o lm a z ,
Q o lu n k ü lü n g o ls u n , ir a d o n a lm a z .
4662 E ş i t n ə l ə r d e y o r , n o l ə r s ö y l o y o r ,
K a h a d a y a ş a y a n m e h r i b a n b i r o r.
4680 A x t a r d in c o lm o d ə n , y a t m a m o b a d a ,
4663 B i r q o y u n d o r is i, b i r o v u c k ə p o k ,
B u n la r y e tə r m ə n ə s o n g ü n ü m o d o k .
4681 M o ti n d u r m a l ıs a n ç ə tin d o , b ə r k d o ,
4664 Ş ə k ə r d ə n d a d l ı d ı r b u c a d , b u ç ö r ə k ,
B o z d ə ri g ö z ü m d ə ip ə k d ə n q əşo n g .
4682 Ö n c o m o n i s c v d i, s o n r a m o n o n u ,
T a p d ı m b u c ş q ilo h a q q ı n y o lu n u .
4665 F ə r q i y o x , y e m ə k d i r a r p a , y a b u ğ d a ,
S u s a s a n , d a d v e r ə r b ir iç im s u d a.
4683 Ö n c o o s o r u ş d u , s o n r a m o n o n u ,
4666 C a d a , b o z z a m a c a y a v a n d ı r d e m o ,
M ə z a c ın p o z u la r, m a l k im i y c m o .
4667 G e t m ə d a d a r d ın c a , ə z a b d ı d a d - t a m ,
D ib s iz b ir q u y u y a d ü ş o r s o n m ü d a m .
T a n r ıd ır , h o r ş c y i o n a b a ğ l a d ım .
M o b o d im k ö n lü m o ilk t ə s o l l i d i r .
H o r y e r d o h ö k m ü v a r , ö z ü b ə s h a n ı?
Y a t ı b tıs v u r a n la r ç a tm a z m u r a d a .
K im ç a t a r o h d in o y o r ğ a n - d ö ş o k d o .
Ö y r o n d i m o z o l d o n v a r o ld u ğ u n u .
4684 O u lu q ü d r o ti s c v m o y im n o c ü r ?
N o q o d o r b a x ır a m , s o n s u z g ö r ü n ü r .
4685 M o n i x ila s c d i r m in - m i n b o la d a n ,
T o k o m m i , ü s tü m d o d u r u r s a n Y o z d a n .
4668 A ğ ız l ə z z ə t i d i r n ö v - n ö v n e m ə t l ə r ,
Q a ç m a d a d a rd m c a , h e y v a n s a n m o g ə r?
4686 Ə n o v v o l o m o n i s c ç d i, a r a d ı,
4669 İ p ə k d ə , c ı n d ı r d a g e y i n m o k o l a r ,
S ə n q a lx o d ü n y a y a h a z ı r l a ş , c y y a r.
4687 T a n r ım , u lu T a n r ım m o n i y a r a td ı,
4670 S o n i to x s a x l a y a r b i r ö y n ə y e m o k ,
İ k i il b ə s i m d i r g e y d i y i m g ö m l ə k .
4671 B i r g e y i m , b i r q a r ın y e m ə k ü ç ü n m o n ,
G e d im ö z g o s in ə q u l o lu m n o d o n ?
4672 U c a g ö y d ə n t u t m u ş n ə m t o r p a ğ a c a n ,
H a r d a o l u r - o l s u n d o r d ç ə k i r in s a n .
4673 B ü t ü n d o r d l i l ə r d ə n x ə b ə r d a r h o s s a s ,
Ö z ü d ə r d ç o k m ə y o n T a n r ı d ı y a l n ız .
M o n d o o n a v c r d im ə h d i , m u r a d ı .
O n u n s a y o s in d o q a l x ıb b o y a t d ım .
4688 B ü t ü n b o la la r d a n m o n i o n o v v o l,
Q u r t a r a n ı s c ç d im , x a l q d a n ü z d ü m ol.
46X9 O n a s ığ ı m r a m y a l n ız q a l a n d a ,
B irc o ad ı b o s d ir m o n o c a h a n d a .
4690 B i r c o o d u r m o n im a r x a m , d a y a ğ ım ,
Ö y ü n c ü m , g ü v o n c im , s ığ ı n a c a ğ ı m .
4691 Ç a tıb T a n r ı s ı n a p a k o la n b ir o r ,
D in lo , n o lo r d e m iş , a l o m o n ə l o r :
4692 N ə v a rsa k ö n lü m d ə , aç ara m sono,
U ç aram ü s tü n ə , u ç a ra m yeno.
4693 H ə r y e rd ə n ə l ü z s ə m , e y m o n im arx am ,
Q a çara m y an ın a, q a n a d v e r m o n ə .
4694 B u d ü n y a b ə d ə li o d ü n y a d ı, b il,
Q ism ə tin b u d u rsa , o q is m o t deyil.
4695 B u d ü n y a v arın d a n ol ü z m ə y in c ə ,
S ə n g ö rə b ilm ə z s ə n d ö rd işi m onco.
4696 A tıb bu d ü n y an ı ə d ü n y a n ı tut,
A x irə t o rd a d ır, son m ə k a n ı tut.
4697 Ö təri d ü n y a d a n ü z d ö n d o rm o sən ,
Ə b ə d i d ü n y a y a ç a ta rm ısa n s ə n ?
4698 B u dü n y a x ə tə rli... ş ə rb ə ti - z o h ə r,
Y e m ə k -iç m ə k istə, ta m a m ta z ə -tə r.
4699 V a z keç m in is tə k d ə n , a rz u -d ilə k d ə n ,
Ə n g ö zə l y e rin b il a x iro ti son.
4700 B ə li, ey ö g d ü lm ü ş , b u d u r h o q iq ə t,
D edim b ild iy im i, b itm o z m i sö h b o t?
4701 V ə fa sız a lə m i tə rk e tm o y in c o ,
Q u c aq a ç m a y a c a q a x irə t, m o n co .
4702 Ü z d ö n d ə rm ə y in c o b o ş ad a m la rd an ,
Q ə b u l e tm ə y ə c ə k s ə c d ə n i Y o zd an .
4703 A rzu n u n b o y n u n u sın d ırm a lısa n ,
Y o x sa h aq q y o lu n a d iişm o y o c o k can.
4704 D ünyanı k ö n ü ld ə n ç ıx a rm a q g o rə k ,
B oş q aln ıış o ycri T a n rı tu tsu n tək.
47l0 B u k o n d d ə n o k ə n d o k ö ç o n b i r k işi,
K ö ç ü te z g ö n d o r s ə y u b a n m a z işi.
47U Y ü k ü n ü g ö n d ə r s ə ö z ü k ö ç m ə m i ş ,
G ö z ü n u r lu o la r, id r a k ı g e n i ş .
4712 F ə r q i y o x , k ö ç ü n ü g ö n d ə r m o , g ö n d ə r ,
Ö z ü n k ö ç m ə l i s ə n , e y q a f il b o ş ə r .
4713 F ə r q i y o x , y a b o y o l, y a d a q u l, k ö lo ,
B i r g ü n ö lü m s ə n i a l a c a q ə l o .
4714 İ s t ə r m in il y a ş a , i s t ə r o n s o k k iz ,
Y a l n ı z a d q o y u r u q b u a l ə m d ə b iz .
4715 İ s t ə r a c , y o x s u l o l, i s t ə r m ü l k ə d a r ,
S ö k ü r h o y a tın ı h ə f l ə l ə r , a y la r .
4716 Ş ö h r o t u c a l t s a d a s ə n i g ö y l ə r ə ,
B i r g ü n b a t a n b a ş ın g i r ə c ə k y e r ə .
4717 B e k a r , b o ş k e ç ir s ə k iş i h ə y a tı,
G e d i b o d a g ir ə n h e y v a n d ı z a tı.
4718 Ö z ü n s a ğ - s a la m a t, ö m ü r - g ü n h o d o r ,
Q a rd a ş , b u cü r h ə y a t, h ə y a td ır m o g o r?
47ı9 Ə s l a m o n i m ü ç ü n q a y ğ ı l a n m a s o n ,
G ö z d ə n q a n - y a ş tö k ü b a ğ u l a n m a s o n .
4720 S o n o k o lo k g o lir , u y m a k o lo y o ,
B u d ü n y a to lə d ir , d ü ş m o t o lo y o .
4721 S o n o g o lo n d ö v lo t b ir g iin g e d o c o k ,
T u t m a s ı n g ö z ü n ü s a x ta b o r - b o z o k .
4722 Ö lü m la p d a n ç ı x ır q a r a p u s q u d a n ,
Y a tm a , q a f ll o lm a , a z m a s ın g ü m a n .
4705 Ö təri d ü n y a d a n ö tü b g et, fo q o t,
Ö təri d ü n y ad a n u m m a forağot.
47?3 Ö lü r n a ç ıb g c d ib m in - m i n q a l l l i ,
D a ğ ıd ı b n o q o d o r d o s t q o r o n l l l i .
4706 N o fsin in g ö zü n o şiş s o x a b ilso n ,
4724 E ş it, n o lo r d c m iş a y ıq b ir k iş i,
Y o q in ki, d ü şə rso n h a q q y o lu n a sən.
4707 S ə h o rin , ax şa m ın k e ç m ə s in obos,
Ö tə n gün ötd ü m ü , b ir d a h a g o lm o z.
4708 D ö y ə rso n d iz in ə o m r o tso h ə d ə r,
B ir do b u alo m p g o lo rs ə n m o g o r?
4709 D inlo, n o lo r d em iş o z iz , m e h rib a n ,
B iliy i d o ry a to k d ə rin b ir insan:
Ö lü m d o n q a f ilin y a m a n d ı r işi.
4725 Ö lü m c a y n a ğ ı n a k c ç m i ş a d a m la r ,
Y a d ım a d ü ş ə n d o a ğ la ra m z a r-z a r.
4726 H a n ı m ə n - m o n d e y i b h ö k m e lo y o n lo r ?
D a d ın a y c t d im i b a r ı b i r n o f o r ?
4727 G ö z o g ö r ü n m ə d o n ö t ü r ö m ü r - g ü n ,
Ö to n g ü n b i r d a h a q a y ı tm ır , d ü ş ü n .
4728 İ n a n m a d ö v l ə t ə , f o r a ğ ə t o s o n ,
V o fa g ö s tə rib m i k im ə s ə o s lə n ?
4746 Q a y ğ ıl a r g ə t i r i b m ə n i r i q q o t o ,
N o c ü r şa h y a n m a g e d im x id m ə to ?
4729 Ö z ü n ü d ü n y a d a n b ö y ü k b i l o n l o r ,
B e ş c ə q a rış y e r d ə y a tm a y ır m o g ə r?
4747 Ə c ə l k ö h lo n in d ə h a z ı r s a y ə h o r ,
4730 Ö l ü m z i n d a n e td i y ü z a y n a b ə n d i ,
M i n - m i n e v i, q ə s r i , ş ə h ə r i , k ə n d i .
474g M ə n d ə n E lb a ş ıy a b i r f a y d a d o y m o z ,
Q o y x e y ir , m ə n f ə ə t g ü d m ə s i n ə b ə s .
4731 Y a t ı r y e r a l t ı n d a g ü l g i b i c a n la r ,
B iz im b u g ə liş ə g ö z q a p a y a n la r.
4749 O d ü n y a s ı ü ç ü n d i l o r s ə m ə n i ,
4732 G ö z y e t i r o n l a r a , f i k i r v e r b i r a n ,
A y ırd e d ə r s ə n m i g ö r b ə y i q u ld a n ?
4750 Ö z ü n b ili r s o n k i, b iz i T a n r ım ı z ,
4733 H a r a y l a s ə r v ə t i , ş ö h r ə t i , ş a n ı Ö lü m ə d o v g ə lə n b ir q ü v v ə t h a n ı?
4751 Y a c o n n o t o h liy ik , y a c ə h o n n ə m l i k ,
4734 K im v u r u b ö lü m ü n d ö ş ü n d o n g e r i,
M ə h v e td i n ə q ə d ə r p e y ğ o m b o rlə r i.
4752 B a ş ım ı z ü s tü n d o d a y a n a n u lu ,
4735 B u q a n s ız , i m a n s ız , c ə f a ç ı , a l ç a q ,
D ü n y a y a in a n a n a x m a q d tr a n c a q .
4753 B i z o n o la z ım d ır - q u lu n q u l h a lı,
4736 M ə h v o l u r q a r a g ü n , a ğ g ü n ü m ü z d ə ,
Y a m a n d a, y a x ş ı d a , ə y r i d ə , d ü z do.
4754 T a n r ı q ü d r o tin o la y iq o l s a q u l,
4737 Z o n g in ə , y o x s u l a m ə h ə l q o y m a d a n ,
T o x lu ğ u , a c l ı ğ ı ç a lır o r ta d a n .
4755 S o n r a ib a d o t o b o r k g ir iş m o l i,
4738 D in c l ik d ə , z i l l ə t d ə ö t ə r i ş im ş o k ...
B ə s k im ə g o rə k d ir b u n c a k ü y -k ə lə k ?
4756 M o n im b ild i k lo r im b u n l a r d ı r a n c a q ,
H o r ş c y i s ö y lo d i m , c y o z i z q o n a q .
4739 D i n l ə , n ə l ə r d e r n iş b i l i y i ü m m a n ,
X ə t t i , h ə r ə k ə t i d ü r ü s t b i r in s a n .
4757 M o n d o n b i r s ö z u m d u n , d c d i m , y ü z ü n ü ,
4740 A z c a ş ö h r ə t ta p a n , a z c a v a r l a n a n ,
Ö y l ə z ə n n e d i r k i, a z m a n d ı r , a z m a n .
475g S o n o b u d ü n y a n ı n , a x i r o t in d ə ,
G ö s to r d im y o lu n u , e y n a ş ı b o n d o .
4741 N ə q ə d ə r q ü d r ə t l i c a h a n g i r l ə r i n ,
K ö k s ü n ü q o p a r d ı b ö l ü m ü n ş ir i.
4759 F o la k o t, s o a d o t q o ş a m ö c ü z o ,
4742 M ə q s o d i m b u n l a r ı s ə n ə d e m o k d i ,
Y a x ş ı k i, q ə l b i m d ə q a l m a d ı o h d im .
4760 Y a l n ı z d u a c tm o k g o l i r o lim d o n ,
S iz o b a ş q a x c y r i n e c o v c r im m o n ?
4743 B u n l a r ı b i l ə n l ə r ç o x ş e y ə q a d i r V ə f a s ız d ü n y a d a n o l ç o k ib g c d ir.
4761 E lb a ş ı ta p ş ır s ın m o n i T a n r ım a ,
4744 İ tir d im g o n c l i y i , ç o x a l d ı y a ş ı m ,
G e td i ş ə v o r ə n g i , a ğ a r d ı b a ş ım .
4762 H o r n o s ö y lo d i m s o g e t, ç a td ır o n a ,
4745 Ö lü m q ə m i n d ə y ə m , b a ş ə s i r g o r a ,
H a lı m n a s ıl o l a r ö l ü m d ə n s o n r a .
4763 Ə m o l e t m o s o n i z s ö z lo r i m o s iz ,
Y ə h o r d ə n y a p ı ş s ın g ə r o k b u o llə r .
H a z ır a m ö p m o y ə q ə d ə m l o r i n i .
İ k ic o iş ü ç ü n y a r a d ıb y a ln ız .
Y a o z i z - g ir a m i , y a m u r d a r k o m ik .
B i z o n iş a n v e r ir h ə r ik i y o lu .
T a n r ı d i q q o ti n o la y iq o lm a lı.
H o r n ö v y a x ş ı l ı ğ a a ç a b i l o r y o l.
H o y a t q a p ı s ı n ı q o y a ç s ın o li.
S ö z ü n o la s ı n ı , sÖ zü n d ü z ü n ü .
F o lo k h o r a r z u n u ç ı x a r ı r ü z o .
O n u q o r q e d o r o m d u a l a r ım a .
B o l k o ç ır a q tu td u a r z u la r ın a .
S o n r a d i z i n i z ə d ö y o c o k s in iz .
4764 D ə r y a b i r k i ş i d ə n q a l m a m ə s o l v a r ,
B u s ö z ü t u t a n ı n ü z ü a ğ o la r!
4765 S ə n ə y u x u g ib i g ə l ə n b u s ö z l o r ,
O la r o d ü n y a d a d ilin d ə ə z b o r.
4766 T ə r p ə n , q a f ı l o lm a , g e t , s ö z ü m ü tu t,
T u tm a s a n , b a ş ı n a o d y a ğ a c a q , o d .
47gl Ş o v o s a ç la r ın ı tö k o n d ə ü z ə ,
R u m q ız ı y a r a td ı y e n i m ö c ü z o .
47g2 Z o n c i c a m a lı to k a l o m q a r a l d ı ,
U ç a n la r , q a ç a n la r y ü r ü ş d ə n q a ld ı.
4783 B a ş la n d ı X a liq lo r a z ı- n i y a z ı,
U c a ltd ı r u h u n u x ü f t ə n n a m a z ı.
4767 Y e r i m ə ü z r i s t ə E l b a ş ı d a n s ə n ,
D ə rd in ə la c ın ı ta p a n a ə h s ə n .
4784 Y u x u s u a z ç o k d i, o y a n d ı n o d o n ,
G ö r d ü M a r s u ld u z u e n i b z i r v o d o n .
476g G ə l m ə y i n , g e t m ə y i n - z o h m o t , m ə ş ə q q ə t ,
4785 A ş a ğ ı s a lla y ıb b a ş ın ı Ü l k ə r ,
Ə q r o b q a lx ıb b ir a z , a ğ a r ıb g ö y lo r .
T a n r ım ö z ü v e r s in s ə n ə s o a d ə t .
4769 M ə n i u z a q b i l m ə , ö z ü n ü n k ü y ə m ,
M ə n d ə n g ə lə b ilm ə z s ə n ə ə lə m , q o m .
47g6 U z a n d ı, u y ğ u s u g o lm o d i h e y h a t,
Y o l ç o k o n g ö z lə r i o lm a d ı r a h a t.
4787 B i r d o x o y a lla r ın k e ç d i c ə n g i n o ,
ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURMUŞA CAVABI
G ö y l o r b o y a n d ım ı k a f u r r ə n g i n o ?
4788 B ü r ü d ü a lo m i d a n q a r a n lığ ı,
4770 Ö g d ü lm ü ş s ö y l ə d i : - H a q q ı n y o lu n u ,
M ə n ə s ə n g ö s to rd in , k o ş f c td im o n u .
4771 K o s d im ö z s ö z ü m ü , s o n i d i n l ə d i n ı ,
H ə r g ö z ə l fık rin ə a f ə r in d c d im .
4772 B u d u r h a q q a n i y y ə t , s o n d ü z d e y i r s ə n ,
Q a la n ə y r i y o l l a r d ü ş d ü g ö z ü m d ə n .
4773 S ə n i n s ö z ü n ç in d ir , m ə n i m k i o y u n ,
Y a l n ı z ç i n k o la m a ə y i r ə m b o y u n .
4774 M o n g e d ə r i o ld u m , s o n s a l a m a t q a l,
E y ik i d ü n y a l ı, s o n e y a ğ z ı fa l.
4775 T a n r ım ö z ü v e r s in i q t i d a r s o n ə ,
Q ə m y e m o , y a r o ls u n d u a la r so n o .
4776 T a n r ıd a n h o m i ş o s o r a q g o t i r k i,
M o n i h ü ş y a r c d ib a ç s ı n q o lb im i.
4777 S a ğ o l, m o n d o g c d i m e v i m o s a r ı,
L a p d a n ş ö lo ç o k d i b ir m ə r c a n d a ğ ı.
47g9 İ p o k s a ç a q la r ı z ü m r ü d d o n , z o r d o n ,
G ü n o ş b a y r a ğ ın ı q a l d ır d ı y e r d o n .
4790 T o r p o n d i Ö g d ü lm ü ş , q a l x ıb y u y u n d u ,
Q ıld ığ ı n a m a z ı g ö y lo r o s u n d u .
479( G ü n o ş k a i n a ta m o r c a n s o p o n d o ,
S a r a y a ü z q o y d u f ık ir li b o n d o .
4792 E ş itd i E lb a ş ı, v c rd i ic a z o ,
G ö r ü ş ü b d u r d u la r y c n o g ö z - g ö z o .
4793 Ə y lo ş d i, E lb a ş ı y c r g ö s to r in c o ,
N o z a k o t y o lç u s u o r u h u in c o .
4794 - E y x ilq o t i g ö z o l, d a n ı ş g ö r o k b ir,
Ə h v a lı n n c c o d ir , k c f in n c c o d ir ?
4795 S ö y lo , h a r d a q a ld ı m u r a d ı n , iş in ,
N o d c d i q a r d a ş ın , o c a n g ü n o ş in ?
M in im k ö h l o n i m i , q a l x ı m y u x a r ı.
477g M in d i a ğ a t lm , c v i n o g o l d i ,
D a ld ı x o y a l l a r a , b i r a z d i n c o ld i.
4779 Y e y ə r k o n , i ç o r k o n d ö n d ü m ü g e r i,
B c y n in d o d u r u l d u e ş i t d i k l o r i .
47K0 G ü n o ş a ğ ü z ü n o q a r a b a ğ l a d ı ,
Q a r a n l ıq a l o m i b o r k q u c a q l a d ı .
ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI
4796 Ö g d ü lm ü ş q o v d u m u d u m a n ı , ç o n i,
S ö y lo d i b a ş ın d a n g ə l i b - k c ç o n i .
H ə r n ə d e m iş d is o q a rd a ş ı o n a ,
B ir-b ir E lb a ş ım n q o y d u o v c u n a .
4797
479g A ğ l a d ı E l b a ş ı , y a n l d ı b a ğ n ,
G ə r d i v a r l ı ğ ı m d ə r i n b i r a ğ r ı.
S ö y lə d i: - D ü z d e y ir q a r d a ş m s ə n in ,
B u y e rd ə h a q q ı y o x u m u b -k ü s ə n in .
4799
O n a ə b ə s y e r ə z o r g ə l i r i k b iz ,
B o ğ u r q ə lb im iz i ö z ə llə r im iz .
4800
D ü n y a g ə ld i-g e d ə r, d ü n y a - b o ş , h ə d ə r ,
B i z im ö m r ü m ü z d ə m ə c h u l b i r s o f ə r .. .
Y a x ş ı k i, ö n d ə d i r ə b ə d i d ü n y a ,
' M ə ş ə q q ə t b u ta y d a , d i n c l i k o ta y d a .
4g02
4g03
Y a l n ı z o r d a ç a tır i n s a n n e m o t ə ,
T ə m i z , y a x ş ı d o s ta , h ü s n o , c ə n n ə t ə .
4804
4g05
Q a rd a ş ın q a fıl y o x , a y ıq d ır, a y ıq ,
Ə b ə s ç a ğ ır ır v q , o g ə l m o z a r tı q .
H e ç o ld u q , t a m a h a ə s i r d ü ş d ü k b iz ,
H ə d ə rd i ö m rü m ü z , iş d ə k lə rim iz .
, Ü r ə y i , m ə n l i y i ö l m ə y ə n in s a n ,
E ş it, g ö r n ə d e y i r , f ı k i r v e r b ı r a n :
4g07
N ə f s d ü ş m ə n in d ir, ta p s a g irə v o ,
S ə n ə e n d i r ə c ə k ik i n ö v z ə r b ə .
4g0g N ə f s d ir ild i m i, q ə l b ö l ü b g c d i r ,
Q ə l b k i, ö ld ü - g e t d i, s ə c d ə h e ç n ə d i r .
N ə f s ə ə s ir d ü şü b b iz im q o lb im iz ,
N ə f s - b o y n u y o ğ u n , ü r o k - b i r k ə n iz .
4810
U lu lu q , b ö y ü k lü k , i ş r ə t g ü n l ə r i ,
S ə rv ə t d ə , ş ö h rə t d ə g ə ld i-g e d ə rı.
4gll Ö m r ü n d i n c l i y i a z , m ə ş ə q q ə t i ç o x ,
Q a r ğ ış m , s ö y ü ş ü n , d ə r d i n h ə d d i y o x .
4 g l2
S m a q d a n m in d ə f ə s a la m a t ç ıx a n ,
A r i f n ə s ö y l ə m i ş , b u f i k r ə in a n :
4 g l3
B ö y ü k s ə n ... m ə ğ r u r l u q z o n c i r i n i q ır,
B ö y ü k lü k ə s lin d ə b a ş a ğ rıs ıd ır.
4814
H a rd a ş a d lıq v a rs a o r d a b ə la v a r,
D in c l ik o l a n y e r d ə z i l l ə t b ə r q o r a r .
E L B A Ş IN IN Ö G D Ü L M Ü Ş Ə S U A L I
4815 E y b iz im
Ö g d ü lm ü ş - d e d i E lb a ş ı Ə h d im g ö r m ə k id i o z iz q a r d a ş ı.
4816 A ş ıb - d a ş m a z d ım ı o z a m a n k ö n ü l,
M ə g o r o lm a z d ım ı ü r ə y i m b ü lb ü l?
4817 D ir o n d i, b u y a n a g ə l m ə k
is t ə m i r ,
Q o h u m - q a r d a ş ü z ü g ö r m ə k is tə m ir .
4818 H ə r n ə s ö y lo y i r s ə ta m a m
d o ğ ru d u r,
Ə b o s d i z o r g ə l m o k , f a y d a s ız d ı z o r.
4819 G c td i n , z o h m ə t ç o k d i n , b i r x e y li z o h m o t,
D ilin d o , b c y n in d o y o r u l d u ə lb o t.
4820 G ö z l o y o k f ü r s ə tin , v a x t ın y o lu n u ,
G ö r o k b u iş lo rin n o o lu r s o n u .
4821 H ə lo q a r a n lıq d ır iş l ə r , q a r a n h q ,
G ö r o k h a ç a n d o ğ u r z ü l m ə t d o işıq .
4822 Ç o x d a n g o r ilm i ş d ir z a m a n ın y a y ı,
G ö r o k n o g ö s to r ir o x d a n s a v a y ı.
4823 B ü tü n iş lo r in i T a n r ıy a ta p ş ır ,
P o r v o r d i g a r ö z ü b ilo n y a x ş ıd ır .
4824 G ö r o b ilm o d iy in ç o tin b ir iş i,
G ö z lo , k o n a r a q o y , e y m ü d r ik k işi.
4825 D ü ş o r s ə n iz in o , v a z a t ıb q a ç a r ,
Ə1 ç o k s o n , q a y v d a r, s ə n o y o l a ç a r.
4826 G ö z l o y o k , b ir m ü d d o t s ı n a y a q o n u ,
G ö r ə k b u g o r d iş in n o o l u r s o n u .
4827 B iz i ç a ğ ı r a c a q b o l k ə k ö m o y o ,
Ö z ü d ü z o l d o c o k tə r z in i b o lk o .
4828 S o n s ö z ü E lb a ş ı s ö y lo d i a s ta ,
Ö g d ü l m ü ş o ta q d a n ç ı x d ı a h o s to .
4829 G ü n g ü n o c a la n d ı, g e c o s o h o r o ,
E lb a ş ı q o r q o ld u d ü ş ü n c o lo r o .
ELBAŞI GÜNDOĞDU OZĞURMUŞU
ÜÇÜNCÜ DƏFƏ ÇAĞIRIR
4g30
- B i z ə b i r iş g e r ə k - d c d i E lb a ş ı,
Ö g d ü l m ü ş d i n l ə d i ş a h a r k a d a ş ı.
4831
Ç a ğ ırd ım , g ə lm ə d i b u r a q a rd a ş ın ,
A r z u m u n , ə h d i m i n k ə s i l d i b a ş ı.
4832
İn d i ü rə y im d ə b a ş q a d ır m u ra d ,
S ə n m ə n ə n ic a t v e r , q u r t u l u ş , n ic a t.
4833
B a rı h e ç o lm a s a g ö rü m ü z ü n ü ,
E ş id im b e ş k o l m ə a c ı s ö z ü n ü .
4834
Y a o g ə ls in b u ra , y a g e d im o ra ,
B o l k ə g ö r ü ş o la d o r d i m o ç a r a .
4835
G ə ls ə h ü z u ru m a , b ir ö y ü d v c rso ,
Q a y ıd ı b g e t s o d o , g i r m ə r o m b o h s o .
4836
T ə k i t ə m i z l o n i m , p a k o lu m b i r a z ,
O n a b u g ö r ü ş ü n z i y a n ı o lm a z .
4g45 S ö z ü d il i n l o d e , d i l i n d ə n e ş it,
K a ğ ız o b o s iş d ir, e y b i z i m r ə ş i d .
4846 M ə g o r O z ğ u r m u ş u n y a n ı n a g e t m ə k ,
O n u d o v ə t e tm ə k ç ə tin m i g e rç ə k ?
4847 M ə n i m m o k tu b u m d a , f ə r m a m m d a s ə n ,
D ilim d ə n n e d e s ə n , d ilin ə ə h s o n .
4848
Q o y g o ls i n , g ö r ü ş o k , q a y ı t s ı n y e n ə ,
A z a d lıq v e rm işo m h ü rrə m d e y o n ə .
4g49 A s ta , u s t a to r p o n , u lf o ti q ır m a ,
Q o y k ö n ü l l ü g ə l s in , z o r l a ç a ğ ır m a .
4g50 M o n ö z ü n ı g e d o r ə m , g o l m ə s o b ə r i ,
G ö r ə r o m ü z ü n ü , d ö n o r o m g e r i.
ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI
4g51 Ö g d ü l m ü ş s ö y lə d i: - E y t a c i d a r ı m ,
D ilo k c a n d a q a lm a z , y a r o l s a T a n r ım .
4852 S o n in h o r m o tl o b in u c a d ı r , u c a ,
ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI
4837
Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - Ç i n d i b u s ö z lo r ,
E y ə h d i m ö t ə b ə r , ö z ü m ö to b o r .
4838
M ə n o n u b ir d a h a ç a ğ ırm a lıy a m ,
G ö z ü n d o q a l m a s ın to k i a r z u - k a m .
4839
G e d o r ə m , m o tlo b i a ç a r a m o n a ,
O n u g o tire rə m şah h ü z u ru n a .
4g40
B ir d o m o k tu b y a z ı n , z o h m o t o lm a s ın ,
Ş a h ın ş a h x o t t i n ə h o s r o t q a l m a s ın .
4g41
-
M ə k tu b n ə y ə l a z ım ? - s o r d u E lb a ş ı -
G e t m ə y i n m ə k t u b d a n m in d o f o y a x ş ı.
4g42
S o n o in a n ır s a , n o la z ım
k a ğ ız ,
S o n - in a m m o b o d i, v ə f a t a c ım ız .
4g43
E ş it, n ə l o r d c m iş g ö r y a ğ m a b o y i , H o r iş in d i r o y i, y u r d u n k ö m o y i.
4g44
E lç i m ö t o b o r s o , in a m y c r i s o ,
O n d a n m o k t u b u m m a z d ü n y a d a k im s o .
M o n ö z ü m g c d o r o m o n u n d a l ın c a .
4g53 E lb a ş ı h o m iş o b ə x t i y a r o ls u n ,
T a n r ım d a i m o n a h a v a d a r o ls u n .
4854 Ö g d ü l m ü ş a tla n d ı, q a y ı td ı g c r i,
S c ç d i , n o o la c a q g e g ə c o k l o r i .
4g55 G ü n o ş , q ız ıl g ü n o ş s a r a l d ı - s o l d u ,
G ö y ü z ü n o q o d o r to m i z , s a f o ld u .
4856 G ü n o ş c o m a l ı n a ç o k d i z o f o r a n ,
S o n r a m e y r o n g in o b ü r ü n d ü c a h a n .
4g57 Ü l u q l o r - k in ıi n s o q a r a q a ş la r ı,
H o b o ş in o x ş a r ı , h o b o ş in y a r ı.
4858 Ö g d ü l m ü ş y u y u n d u , t o h a r o t a l d ı,
N a m a z b ito n k im i u y ğ u y a d a ld ı.
4859 S a r ıg ö m lo k b ü lb ü l c o h - c o h v u r a n d a ,
O y a n d ı Ö g d ü lm ü ş , q a l x d ı b ir a n d a .
4g60 S ö k ü lo n d a n y e r i... ş o f o q lo n o n g ü n ...
M o g o r m a c a lm ı v a r u y u m a q ü ç ü n ?
4861 Q a r a g ö m lo y i n i y ı r t ı r a s im a n ,
G ö s t ə r i r b o y u n u n u r s a ç a n o ğ ia n .
4862 B a x a n d a a i ə m ə g ü l ü m s o r n ıg a r ,
Q u y u d ib lə ri d ə iş ıq la n d ıia r.
4863 Y u y n n d u , d a r a n d ı... n iy y o t tu ta r a q ,
Q ıld ı n a r r a z ı n t s a k it, ü z ü a ğ .
4864 B i r g o n c y a r d ım
c t d i, ta p d ı a t ın ı,
- Q a r d a ş ı m ! - d e y i b o n ç a p d ı a tın ı.
4865 Q a r d a ş ı e v i n o y a x ı n l a ş a n d a ,
Y ə h ə r d ə n q u ş g ib i c n d i b ir a n d a .
4X79 D ü n y a d a h o r k o s in ö z o x ş a r ı v a r ,
Ö z ta y ın ı ta p a n b o x tiy a r y a ş a r .
4HK(İ S ö n d ü ilk d ilo y i, b ir in c i o h d i,
S o n i z i y a r o to c a n a tır in d i.
48gl Ü z ü n ü b ir c o y o l g ö r n ıo k is t o y ir ,
Y a s o n g o l h ü z u r a , y a d a m o n ! - d c y ir.
4S8? E y b a ğ r ı y a r a l ı , ə z iz q a r d a ş ım ,
B u n u n y o x z i y a n ı... a ğ r ı m a z b a ş ı n .
4883 B ilir s o n , E lb a ş ı y a x ş ı s u lt a n d ır ,
Y o x s u la m c h r i b a n , a c a h o y a n d ı r .
4866 K iç i k d a r q a p ın ı t a q q ı l d a d ı n c a ,
G ö r ü n d ü q a r ş ıd a p ir a n i q o c a .
4867 -
Q a r d a ş ı m , n o la z ım y e n i d o n s o f o r ,
OZĞURMUŞUN ÖGDÜLMÜŞƏ CAVABI
N e ç in u z a d ı r s a n işi b u q o d ə r ?
4868
N e ç in in c id ir s o n ö z ü n ü b u n c a ,
İ n a n k i, z o h m o t i n b i c a d i , b ic a .
4869 B u y u r , g o l iç o r i, s ö z ü n ü s ö y lo ,
N c ç in b i r d o g o ld in , d ü z ü n ü s ö y lo .
4870 G i r d i l ə r i ç ə r i , v e r ib b a ş - b a ş a ,
Q a ş q a b a q g ö s to r d i q a r d a ş - q u r d a ş a .
4871 -
M ə n im z a h id q a ğ a m , ç a ın ıa q a ş ın ı,
E ş it s ö z lo r i m i, q a l d ı r b a ş ın ;.
4 xx4
O z ğ u r m u ş s ö y lo d i : - S o n in s ö z l o r i n ,
S o m a d a n y ü k s o k d ir , d ə r y a d a n d o r in .
4KK5 M ü s o lm a n q a r d a ş ı m ü s o l m a n q a r d a ş ,
G ö r m o s o , s c v m o s o q u r u d a ş d ı, d a ş .
4886 M ü m k iin m ü tu tm a m a q h a q q ın y o lu n u ,
Z iy a r o t q ı l a r a m b u g ü n m o n o n u .
4X87 O n u n h ü z u r u n a v a r m a d ım d ü n o n ,
Ç ü n k i ö z x c y r in i b o k lo r d i m o n d o n .
4X72 Ş a h a b o y a n c td im
488x İn d i k i, tu t m u ş d u r A lla h y o lu n u ,
G c d o r o m , ö p o r o m , q u c a r a m o n ıı.
4873 S ə n in s ö z lo r i n i d i n l ə d i b i r - b i r ,
4g89 G ö r m o s in m ə ş ə q q o t , ç o k m o s in d o r d - q o m ,
G o lm o s i n E lb a ş ı, ö z ü m g e d o r o m .
d e d ik lo rin i,
A to ş in d a ğ l a d ı c a n - c i y o r i n i .
A h c o k ib in lo d i o o h l i - t o d b i r .
4874 -
İ x tiy a r s a h ib i ö z ü d ü r - d c d i,
D ü ş ü n d ü , to z o b i r d i l o k d ilo d i.
4875
M o n i s ö z c ü g ib i b u r a g ö n d o r d i ,
O n u n , c y b a h a d ır , ö z g o d i d o r d i.
4876 A lo m d o h o r iş in ö z f ü r s o ti v a r ,
Q a ç ır m a fiir s o ti, c y ş ö v k o t l i y a r !
4877 E ş it, n o lo r d c m iş ... b ü t ü n c a h a n ı ,
Ə q lilo m a t q o y a n z o k a ü m m a n ı:
4878 K c ç ir m o v a x tın ı h e ç b i r iş in s o n ,
K c ç ir s o n , m o q s o d d o n u z a q d ü ş ə r s o n .
489(l E lb a ş ı x a lq iç ro x a lq ın b o y id ir ,
O n a h ö r m o t g o r o k , cl d ir o y id ir .
489l Y u r d u x ila s c t s in a h d a n , a m a n d a n ,
S c ç i ls in , a y r ıl s ın y a x ş ı- y a m a n d a n .
4891 S a v a d l ı, s o b a tlı, q a n a d lı b ir o r,
N o d c m iş - q ız ıld a n q iy m o l li s ö /.Io r:
489, B o y in f o r m a n ın ı d a im , o lo lb o t ,
U c a , o z iz tu ts u n g o r o k r o iy y o t.
4894 B o y o h ö r m o t g o r o k , b ö y l o d i r q a y d a ,
A lım b - s a tıla n h in d u o ls a d a.
4895
G e d irə m , b ə y im ə h ö rm ə t q o y m a ğ a ,
Z i y a r ə t q ılm a ğ a , h ə m d o m o lm a ğ a .
Q a y ıd ı n , f ık r im i ç a t d ı r ı n o n a ,
4896
- G ə lir! - m ü jd ə s in i q o y u n o v c u n a .
4897
4898
S ə n g e t, m ə n g ə lə c ə m b a ş q a b ir a n d a —
Q a r a n l ıq d ü ş ə n d ə , ş ə r q a r ı ş a n d a .
Q ır a r q e y b ə t i m i g ü n d ü z g ö r ə n l ə r ,
O n a a lo v -a tə ş , m ə n ə s ö z d ə y ə r .
4899
4901
Ö n c ə b a ş ç ə k ə c o m s ə n in e v in o ,
Ö z ü n b ilə c ə k s ə n q o s d im n o d ir, n ə .
4903
G e d i r ə m , E lb a ş ı x ə b ə r d a r o ls u n ,
O n a m ü j d ə v e r im , b o x t i y a r o ls u n .
4 9 14 -
M ə ş ə q q ə t ç ə k m i s ə n , e y g ö v h ə r k a n ı,
T a n r ı ö z ü v e r s in m ü k a f a tın ı.
4915
O , m ə n i m k ö n lü m ü d ilş a d e t d i ç o x ,
M ə n im o n d a n s a v a y b i r d i l ə k ç ə m y o x .
4916
S ə n g e t e v d ə g ö z lə , g ə l s ə , d e m ə n ə ,
A d a m g ö n d ə rə c ə m s ə n in e v in ə .
4917
G ö tü r q a r d a ş ı n ı , b i z ə g ə l a n c a q ,
G ö r o k n u r ü z ü n ü , z i y a r ə t q ıla q .
4918
A lim n ə s ö y lo m iş g ö r b u n a b ə n z o r ,
Q ı z ı l a tu t u l s u n g ə r ə k b u s ö z l ə r .
4919
D a im y a x ş ı l ı ğ a c a n a t ı r a d a m ,
D i l ə k l o r , ü m i d l a r o n b ö y ü k ilh a m .
S ə n d ə ş a d x ə b ə r i n ü s t ü n ə g ə l ç ıx ,
S e v in c i o m a s ın a l a - y a r ı m ç ı q .
Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - D ü ş ə n d ə g e c ə ,
G ö rü ş b a ş v e ro c o k b iz im e v d ə c ə .
49U M ə n im h ü z u r u m a g o l ə c ə k ö z ü ,
H a ç a n b u y u r s a n ız , o g ö r ə r s iz i.
Ö g d ü lm ü ş ş a d la n d ı : B u iş i n g ö z ə l ,
X e y li m ü n a s ib d ir , x e y l i m ü k ə m m ə l .
4902
4912
Y a tm a , b ə k l ə m ə n i ö z e v i n d ə c ə ,
M ə n s iz ə g ə lə c ə m , d ü ş o n d ə g e c ə .
4900
ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI
4904
İ k is i b i r y e r ə q o y d u l a r s ö z ü ,
Q o n a q - y az g ü n d ü z ü , g ü n ə ş in g ö zü .
4 920
T a p s a m u r a d ı m , g ü lü r , ş a d o lu r ,
Q a y ğ ıd a n q u r tu lu r , q o m d ə n q u r tu lu r .
4905
S ö y lə d i: - C a n q a r d a ş , s ı n d ı r m a m ə n i ,
G ö z ü m y o lu n d a d ır , p o z m a v o d ə n i .
4921
A y r ı ld ı Ö g d ü lm ü ş , e v i n ə g o ld i,
A ç d ı y a t a ğ ı n ı , a z c a d in c o ld i.
4922
G ü n o ş q ü r u b c d ib ü z y a ş ı r a n d a ,
Q a r a d u m a n tu td u o r z i b i r a n d a .
4923
B ü r ü d ü a l o m i q a tı b i r z ü l m o t,
4906
S ə n i g ö z lə y ə c o m g e c o d ü ş ə n d o ,
Q a ra la n k a in a t k ö m ü rlo ş o n d o .
4907
H a z ır lıq g ö r ə c ə m , b i z ə g o l ö n c ə ,
P a r la q c ə m a lın ı g ü n g i z l o d i n c ə .
M in d i k ö h l ə n i n i , s in d i y o h ə r ə ,
4908
İ c a z ə is t o d i, ç a t a n d a q o s r o .
4909
E lb a ş ı - y a z g ü lü , b a h a r s ə h ə r i A ç d ı ç ö h r o s in i e ş i t d i k l ə r i .
4910
D e d i: - S e v im l i d o s t, ə z i z a r k a d a ş ,
B u ş irin s ö z lə rin ç in o la y d ı k a ş.
4911
İn an , d a ğ a d ö n d ü s in ə m d ə ü rə k ,
H a rd a g ö rü ş m ə li, h a ç a n g ə lə c o k ?
G ö y l o r c in ü z ü to k q a ş q a b a q l ı , s ə r t.
4 924
K o s ild i h a y - h a r a y , s u s d u h o r n o v a r U ç a n la r , q a ç a n l a r , q ım ı ld a n a n la r .
OZĞURMUŞUN ÖGDÜLMÜŞ EVİNƏ GƏLİŞİ
4925
Q a lx d ı , a s ta g o ld i O z ğ u r m u ş q o c a ,
Ş a d o ld u , q a r d a ş ı q a r ş ıl a y ın c a .
4926
E v d o c o g ö r ü ş ü b s a la m la ş d ı la r ,
Ə1 v e r ib a z q a l a q a n a d a ç d ıla r .
49?7
S ü fr ə d ə a ü z - ç ö r ə k , rc y h a n ş o rb o ti,
E ib a ş ı q o s r in o a d a m d a g c td i.
497g D ə r h a l c a v a b g o ld i: -
B o k io ro m s iz i,
G ə li n , q ə b u l e d i n d o v o t i m i z i .
l940 K ö n iiis ü z ış g ö r m o k k im d c y i r a s a n ,
Ə n y a x ı n m o q s o d d o n u z a q la ş a r s a n .
4941 A y a q ia g o z o n o q is m o l - m o s o q q ə t,
E ş q iio g o z o n o - n c m o t, s o a d ə t .
4942 M ə n s o n in y a n ın a e ş q ilo g o ld im ,
B o lk o o y iim iş d i, d i k ə l d i q o d d im .
GÜNDOĞDU OZĞURMUŞ İLƏ GÖRÜŞÜR
4929
4930
M ə r m o r im a r o tə g o l d i l o r q o ş a ,
Ş a h a ç d ı q o y n u n u ik i q a r d a ş a .
- Əleykossaiam,
4911 Ə1 verdi Elbaşı, nasıi scvindi,
O n u n d u r e l ə b il d ü n y a l a r in d i.
4932 -
İ z z o t, m e h r i b a n l ı q ... c a n d c , c a n e ş id .
- O z ğ u r m u ş , s a ğ o l k i, z o h m o t ç o k m i s ə n ,
P iy a d a g ə lm is o n b u m o k a n a so n .
OZĞURMUŞUN ELBAŞIYA CAVABI
4935
- M o n k i, s o n i ğ ö r d ü m , c y o z i z in s a n ,
B ü tü n m o ş o q q o t l o r ç ı x d ı y a d ı tn d a n .
K ö n ü llü g o lm i ş o m h ü z u r u n a m o n ,
B o x t o v o r d e y i lm i o h d i n ə y c t o n ?
4936
Q o lb in in h ö k m ü y l o k ü l ü n g ç a la n k o s ,
D a ğ la r ı y ı x s a d a y o r u l d u m d c m o z .
4937
Z o k a s ı a l o m o ü n s a l a n ig id ,
A lilo r y a v ğ u s u ( n o s ö y l o r , e ş it.
493H Q a n d a k ı a r z u n u n d o n i z g ü c ü v a r ,
H ö k m e ts o n , u z a ğ ı y a x ın la ş d ıra r.
4939
S o r ğ u m a c a v a b v e r ay c tın , m ü k o m m o i.
4945 ö i l i r s o n , s a ia m ın fo z ilo t! v a r ,
.k ii'; s a ia m v c ro n m c n r o y o i a c a r,
4946
M o n ı g c r d ü n s o d o , s a la m v e n n o u . n ,
F o z ı l o l b a r ın ı n c ç in d o r m o d in ?
B iJ Y u r !
Y c r g ö s to r d i, o y lo ş d i z a h ıd ,
4934
4944 E lb a ş ı s ö v io d i : - H o r ş e y d o n o v v o l,
- S a İ a m ! X o ş g o ld in i z !
S ö z lə rə od vcrdi h ö rm o t, ch tiram .
4933
4943 S c v o n b i r v a r lığ ın b a ş q a h ö k m ü v a r Ə n u z a q m o n z ili y a x ı n l a ş d ı r a r .
A rz u c ü ro t v c rir a d a m la ra d a,
Ç a t d ı r ı r in s a n ı o h d o , m u r a d a .
i. Xaqandarı iki pillo aşağı vozifo sahibi.
O ZĞUR.VİUŞUN E L B A ŞIY A C A V A B i
4947 - N o iiç ü n b ir in c i v c m ıo d im s a la m
D a y a n , iz a h c d im , c y ş ir in k o la m !
494X Ç iin k i s a la m v c r m o k s a ğ lıq y o lu d u r ,
O n u r. ş o r a f o ti x c y li u lu d u r .
4<)4,, S a la m v c r o n a lır s a ğ lığ a im k a n ,
S o l a m o t l i y i n o o m in o l u r c a n .
4950 B ö y lo b i r m o s o l v a r, tu ş g o l i r b u n a ,
E ş it d o , in a n d a h a q q o l d u ğ u n a .
495ı S a la m v c r o n d ilo r ö z g o y o s a ğ l ı q ,
S a la m a la n ta p a r d a n ıa ğ ı ç a ğ lıq .
495j, S a la m v c r k i, q o r u n f l tn o d o n , ş o r d o n ,
S a la m al k i, y a ş a s a ğ - s a l a m a t s o n .
4953 İ lk in s a la m v c r o r b ö y ü k - k i ç i y o A ç ıl a n q ız ılg ü l k ö r p o q ö n ç o y o .
4954 B u y o lla k i ç ik lo r ş o r d o n q o r u n a r ,
X c y r o ü m id b o s lo r , y a ş a r b o x tiy a r .
4955 M o n d o n E lb a ş ıy a ş o r y c t o b i l m o z ,
K iç iy o m , k iç ik d o n b ir z i y a n g o lm o z .
4956 A n c a q E l b a ş ı n ı n p o l a d d ı r d i z i ,
İ s t ə s ə q ə z ə b i q ə h r e d ə r b iz i.
4972 S ö z ü n ü u d a n l a r a r v a d d ır , a r v a d ,
S ö z ü d o b o r b a d d ır , ö z ü d o b o r b a d .
4957 E l a t v e r m ə z b ə y ə b i r i n c i s a l a m ,
S ə b ə b i a y d ı n d ır , e y ş ir in k o la m .
4973 O z ğ u r m u ş s ö y lə d i: - B i z im E lb a ş ı,
H a la l a d q a z a n ıb y a x ş ı d a n y a x ş ı.
4958 S ə n m ə n i ilk d ə f ə i ş ə , x i d m ə t ə ,
X i d m ə t ə ç a ğ ır d ın b u im a r o t ə .
4974 T a n r ım ö z ü s o n in q e y d i n o q a l s ın Y u r d u n ç i ç ə k lo n s in , x a lq ın u c a ls m .
4959 M ə n s ö z o b a x m a d ı m ş a h i d d i r k i, e l,
4975 B ə y l ə r x a l q iç in d ə x a s d e m ə k d i , x a s ,
Ö z ü x a s o lm a s a s ö z ü x a s o lm a z .
B u a l ç a q d ü n y a y a b a ğ l a m ı r a m b e l.
4960 S ə n m ə n i ç a ğ ır d ın z i y a r ə t ü ç ü n ,
İ n a n d ım , y a n ın a g ə lm iş o m b u g ü n .
4976 A r i f g ö r n o d e m iş : - A d i l d i r s ə b o y ,
X a lq ı y ü k s ə l ə c ə k , z ə n g i n l ə ş ə c ə k .
4961 D ü z ü b u v a x t a c a n s ə n d ə n q o r x u r d u m ,
M ə n ə s a l a m v e r d in , a r x a y ı n o l d u m .
4977 B a ş ı n d a n tu f a n la r , ç o v ğ u n l a r k e ç o n ,
A ğ s a ç l ı s o n ə t k a r n o d e m iş , ö y r ə n .
4962 Q o r x u r d u m s ə c d ə m ə q o y a s a n n ö q t ə M ə n i ç a ğ ıra s a n y e n o x id m o tə .
4978 E y g id i d ü n y a n ı d ö r d ə l l i tu ta n ,
G o lo n s ə n d o q a lm a z , f e li n d o n u ta n .
4963 İ n a n d ı m s ö n m ə y i b k ö n l ü n d o iş ı q S ə n d ə n ç a t a r m ə n ə y a l n ı z y a x ş ılıq .
4979 B a c a r s a n , d ü n y a d a q o y y a x ş ı a d - s a n ,
S o n o v o f a q ılm a z s ə a d o t , in a n .
4980 Ə1 in u z u n s a d a b ə d y o l a g e t m o ,
Y a ln ı z y a x ş ı l ı q e t, y a m a n l ı q e tm o .
ELBAŞININ OZĞURMUŞA CAVABI
4964 E lb a ş ı s ö y l ə d i : -
Sözündon dönon,
B ə y ə b u d ü n y ad a b ə y d c m o rə m m ən .
4965 S ö z ü n d ə n d ö n ə n b ə y u c a d a q a l m a z ,
U l u m ö v q e y i n d ə n b o h r o m ə n d o lm a z .
4966 D ili z ə q q u m - z ə h ə r , y a l a n ç ı b ə y l ə r ,
4981 B ə l k o ü z d ö n d ə r ə b ə y l i k v ü q a r ın ,
F o q o t o l d o n ç ıx m a z y a x ş ılıq l a r ın .
4982 Y a x ş ı a d - s a n q a z a n , e l y ü k ü d a ş ı,
Y a x ş ı l ı q z ü m r ü d o d ö n d o r i r d a ş ı.
4983 B i r o s im k ü lo k d ir ö m r ü n g ü n lo r i,
V o f a s ı z s o a d o t g o l d i - g e d o r i ...
X a lq ı d o l a n d ı r a b i l ə r m i m ə g ə r ?
4967 N ə c ü r d o l a n d ı r a r o b a n ı - c l i ,
O b ə y k i, o d s a ç ı r f i t n o s i - f e l i ?
ELBAŞININ OZĞURMUŞA CAVABI
4968 S ö z ü n d ə n d ö n o n b o y n a m o r d , k o m f ü r s o t,
O n d a n q a ç a q d ü ş o r n e m o t, s o a d o t.
4 9 K4
4969 Y a la n ç ı k ə z z a b l a r n a c i n s , x o b is d i r ,
V o d in d o n d ö n o n l ə r o n d a n d a p is d ir .
4985 S o n i y a x ı n b ild im , d o s t - d o ğ m a b ild im ,
Ə h d im i s ö y lo d i m , c ş in k o s il d im .
4970 S ö z ü d ü z i n s a n l a r s o r v o t d i , s o r v ə t ,
T a n r ım ö z ü v e r s in o n l a r a q ü d r o t.
4986 M o n o ö y ü d v c r k i, b a ğ d a n b a r d o r im ,
Y a l n ı z y a x ş ı l ı ğ a y a t s ın o llo r im .
497ı S ö z ü b ö t ö v g o r ə k b o y l o r d ü n y a d a ,
4987 Ç o x u n u n ta m a h ı, n o f s i ş id d o t li,
S ö z ü n d o n d ö n ə n lo r te z g e d ə r b a d a .
E y d o r y a k a m a llı! - d e d i E lb a ş ı Y o l g ö s to r , tils im q ır , a ç q a p a n n u ş ı.
A z d ı r s o d a q o tli, e y s o x a v o tli!
49g8 Ə h d i n ə ç a t s a d a b ə y l ə r b i r a n d a ,
D a y a q t a p a b ilo n a z d ı r c a h a n d a .
49g9 Y e y i b - i ç i b g ə z ə n d ə r g a h d a ç o x d u r ,
A m m a b ə h r ə v e rə n b ir k im s ə y o x d u r.
4990 B u m ə t l o b ə u y a r b i r c ü t m i s r a v a r ,
Ö y r ə n , n ıə n d o n s ə n ə q a l s m y a d i g a r .
4991 A d a m l a r b ü r ü y ü b d ü z ü - d ü n y a n ı ,
B ə s l a y d a g ə t i r ə n b i r k iş i h a m ?
4992 B i r c ə ə r iş in i g ö r m o y ə n m in l o r ,
M in - m in iş g ö r ə n d ə n u t a n a r mogor?
4993 B o ü , ey O z ğ u r m u ş , b u d ü n y d a s o n ,
-H İan n o q o d o r o h s o n g ö rm v is o n !
4W4
U c a ld ıb , ta n ı d ı b ö z iş i n s o n i,
.
, |
Tannm özii versın h o r motlobın!,
4995 AUah o n a r m n d a n p a y v c r mono do,
51)04 Arıt gör no dcm ış: - B o z o m o çöiü.
İçorin boşdursa olüson, öiü.
5003 Y alnız m ahiyyoto fıkir vcr, fıkir,
M o ğ z batindodir, boş şeydi zahir.
ELBAŞININ OZĞURMUŞA CAVABI
5006 Elbaşı söylodi: - E v variığı nur,
İçorin do gözol, ü zün do xoşdur.
5u,)7 Son atıb dünyanı y ü n g ü llo şm iso n ,
ıVionso d a ğ a itın d a g ö r n o g ü n d o v o n ı.
50(,.k i--ı‘n y a ıın i ışiorı o a ş ım ı q a td ı,
MvU:,ar İbad oto o iim rn i ç a td ı?
5(l(),; iViono öyüci ver kı, d a r d a n qurıuUiıiK
(,'aiım so a d o tə , b ı r az. p a k olıım ,
N o f s i m ö l ü o ls u n , k ö n iii m a s u d o .
OZĞURMUŞUN ELBAŞIYA CAVABI
OZĞURMUŞUN ELBAŞIYA CAVABI
4996 Ozğurmuş s ö y lo d i : - A b o y im , a z - ç o x ,
Ü z ü n ıü g ö r ü r s o n , iç o r m i y o x .
5()|() - B o yim , son h om işo g o lo so n kara,
Ç atasan on böyük yaxşılıqlara.
5011 B o n d o io r içindo m on kim isi az,
M o n d o n yaram azı bolko tapılm az.
4997 G ö r s o n i ç o r i m i, c y lo l m o d o n i,
B o l k o d o s ö y o r s o n , q o v a r s a n m o n i.
5012 M o n d o n yaram azı ö z ü m o m yalnız,
4998 Z a h i d lik b o y n u m d a y ü k d ü r , a ğ ı r y ü k ,
İ b a d o t b o la s ı o n d a n d a b ö y ü k .
5()|3 M onim sö zlorim d on son o no fayda?
49 9 9 N o f s in q a p ı s m ı q ı f ı l l a m ı ş a m ,
N o lo z z o t u m u r a m , n o b a ş q a d a d - ta m .
5(KX) M o n im d ü k a n ı m d a a l ı ş - v c r i ş y o x ,
O n u cl g ö z ü n o b o z o d im a z -ç o x .
5(|01 T a n ı m a q i s t o s o n ü r o y i m o g ir,
M o ğ z im ü z ü m d o y o x , iç o r i m d o d ir .
5002 Ü z d o q o v u n - q a r p ı z q o ş o n g o l s a d a ,
Y e y o n l o r m ö h t a c d ı r l o z z o to , d a d a .
5003 T u ta lım x o ş o tr i, b o r - b o z o y i v a r ,
D a d - ta m o lm a s a , o n u n n o y i v a r ?
B öylo y azılm ışdır alın yazım ız.
Bolko nağıl fayda, ofsano fayda.
5014 A ncaq ö z ağam dan üm id ü z m ü ro m ,
Başqa sığınacaq, ponah g o zm iro m .
5(H5 Bilib günahını üzr istoyon or,
Görün T anrısına ncco dil tökor:
5016 G ü nahkar, cofakcş, yazıq b o n d o n o m ,
M in taqsır içindo çırpınan n ıonom .
5017 Y o x d u r sondon sav a y sığ ınacağ ım ,
Ö z ü n keç su çum dan , d ağ ım -d a y ağ ım .
50ıS Elbaşı söylodi: - Ey ulu hüşyar,
Fclin, fozilotin ham ıy a aşkar!
50[9 Ö z ü n ü d ü n y a n ı n ə n y a r a m a z ı ,
S a y s a n d a e l s ə n d ə n r a z ı d t , r a z ı.
5020 D ili d ü z , k ö n lii d ü z , e y p a k m ü ə l l i m ,
M ə n ə b ir ö y ü d v e r, m ə n d ə d ü z ə lim .
5021 E y f e li m ü k ə m m ə l , f ik r i in c i, d ü r r ,
S ə n d ə n u m a c a ğ ım y a l n ı z ö y ü d d ü r .
50-,2 T a n r ı v e r ib s ə n ə h ə r f o z i l ə t i ,
M ə n ə d ə y o l g ö s tə r , b i r iş ı q y c t ir .
5023 B i r n ic a t u l d u z u u m u b k ü s ə n o !
T a n r ım o d ü n y a n ı b ə x ş e d o r s o n ə .
5036 Ö lü m ü d ə r k e l ə , e y m ü v ə q q o t i ,
H ə y a t ö tə r i d ir , ö lü m - o b o d i.
5037 A r z u - k a m a r d ın c a s ü r ü n ə n a x m a q ,
Ö lü m lə ç a r p ış m a n n a h a q d ı r , n a h a q .
5038 Ö tə n g ü n lo r in i x o y a l a g o tir ,
V u r - tu t b ir g e c o lik r ö y a g ib id i r .
5039 H o r x e y i r a d d ım ın , h ə r y a x ş ı i ı ğ ı n ,
A d ın a y a z ılı r in a n k i, h a q q ı n .
5040 A ğ la , ö m r ü n - g ü n ü n k e ç i b s ə h ə d ə r ,
" V a y ! " d e y ib d iz in o d ö y m ə y i n y e to r .
5041 Ö m r ü n q a y n a r ç a ğ ı s o v u ş d u a r tıq ,
Q a y ıt m a z b ir d a h a d o l i q a n ltl ıq .
OZĞURMUŞ, ELBAŞI GÜNDOĞDUYA ÖYÜD VERİR
5024
~ Y e rlə ri, g ö y lə ri x ə lq e d ə n B a y a t,
B ü t ü n d i l ə k l ə r ə v e r s in q o l - q a n a d .
5025 B u q a r tı m ış f ə l ə k , b u k ö h n ə q u r n a z ,
Q o c a l d a r h a m ın ı, ö z ü q o c a l m a z .
5026
S ə m n tə k n ə q ə d ə r b ə y i, a y b a la ,
S e v m iş , ə z i z l ə m i ş , s a l m ı ş d a y o la .
5027 O n a b e l b a ğ l a m a , g ö r m o z s ə n s ə f a ,
O h ə lə h e ç k ə s ə q ılm a y ıb v ə fa .
502g M ə n i m ö y ü d l ə r i m v e r ə r m i s o m o r ?
D ö v r a n ın ö y ü d ü b ə s d e y i l m o g o r ?
5029 H a n ı b i z d ə n ö n c ə g ə l i b - g e d o n l o r ,
O b o y d a q ü d rə td o n q a ld ım ı o s o r?
5 0 3 0 -5 0 3 1
5032
5033
5042 Y e to r , ö m r ü v e r d in n o f s o h o d iy y o ,
H a z ır la ş ö lü m o , t ə l ə s s o c d o y o .
5043 A ta n s o n d o n ö n c o b u r d a v a r id i,
H ö k m ü d a ş d a n k c ç ə n h ö k m d a r id i.
5044 X o z in o , o z o m o t, o r d u s a h ib i,
B i r ö m ü r y a ş a d ı b o x t i y a r g ib i.
5045 A p a r d ı a x ı r d a o c ə l o n u d a ,
B irc o b a ş d aşı v a r ö m rü n s o n u n d a .
5046 A ta ö y ü d ü n ü b ir x o z i n o s a n ,
Ə g o r u n u tm a s a n , q a n a d la n a r s a n .
5047 E ş it b u m o s o li, e y g ö z ü m - c a n ı m ,
M ü d r ik k o la m la r d ır lo li m - m o r c a n ı m .
5048 A ta v o s iy o ti n o s ö y lo r : -
O ğ u l,
Y a tm a , q a lx , h o m iş o a y ı q - s a y ı q o l!
G ə lir d o , g e d ir d o b ə y lik n ö v b o ti,
S o n d ə h a z ı r h q g ö r , y u b a n m a q o ti.
5049 Ç a ta c a q s o n o d o ö lü m
Ö y lo b ir iş g ö r k i, b a t m a s ı n a d - s a n ,
T o k i o d ü n y a d a d i n c l i k ta p a s a n .
5050 A ta n ın , a n a n ın ö lü n ıü f e lo n ,
B i r iş g ö r m o y ə n l o r y a n a r , y a x ı la r ,
İş g ö r , ta c ın o ls u n q o y y a x ş ı l ı q l a r .
5051 A ta n a - a n a n a q ılm a d t ş o f q o t,
n ö v b o ti,
Ç a lış , a d - s a n q a z a n , e y m iiv o q q o ti.
S o n o v o s iy y o t d ir , d ü ş ü n o b ils o n .
S o n o v e r o c o k m i Ə z r a y ı l f ıir s o t?
5034 G ö r n o d ir a l i m i n h ik m o t l i s ö z ü ,
İ n c id o n , y a q u t d a n q i y m ə t l i s ö z ü :
5052 A ta n a - a n a n a v e r d i m in c o f a ,
5035 Ö l ü m ü g ö r o n l ə r q a l a r n n d i r i ?
H a z ır la ş ö lü m o , e y h ü n o r v ə r i m !
5053 X a lq a n i c a t v e r s in ə m o l i n , f e lin ,
B i r g ü l s o n in o ls u n , g ü lü s t a n c lin .
S o n o q ıla c a q m ı b u r ü z g a r v o f a ?
5054 H a z ır la ş ö iü m o , h ə d ə r ö m ü r - g ü n ,
:
507 in d id o n b ili n ır y a ta c a ğ ın y e r ,
G e c - t e z e d ə r s o n i d ü n y a d a n s ü r g iin .
A d q a z a n , o y c r o b ir ta x t h ö k m ii vcn
5073
" M o n im d ir b u s a r a y ! " s ö y l o m c , s a k m ,
A b a d b o r b a d ilo y a x ı n d ır , y a x ı n .
5056 S o n k i, d a ş ıy ır s a n b u n c a e l y ü k ü ,
A y ıq o l, h if z e lə b u b ö y ü k l ü y ü .
5074
D in lo , n o l o r d e y ir b u ş a n lı s a r a y :
- M o g o r s o n in o m m i, e y s o n u c u z a y !
5057 Y u r d u n d a a c q a l s a y a z ı q b ir k iş i,
5075
" M o n im d ir b u q o s r , m ə n i m ! " d e y i r s o n ,
H a r a s ı s o n in d ir , c y g o l o n - g e d o n ?
5076
S o n d o n s o n r a k ıl a r s ə n ə " ç ıx ! " d e y ir ,
- Q a la c a q h o r iş in y a r ım ç ıq - d c y ir.
Ö m r ü n h ə d ə r k e ç ib , y a ş ı n ö t ü b s ə ,
5059
H a y v e r ə b i l o m ı i s o n o b i r k im s o .
5077
B u d ü n y a z in d a n d ır , e y d ü n y a b o y i,
Ə l o m d i r , q ü s s o d ir d iv a r b o z o y i .
5060 D e m i r o m
507S
B u z i ilm o t z in d a n d a n is t o m o ş a d lıq ,
Y a l n ı z c o n n o t d o d ir ş a d lıq , a z a d l ıq .
5079
Ö to r i s e v i n c l o r s c v in c m i m o g o r ?
Ö to r i r a h a tlıq g o ld im i, g c d o r .
5062 A d il o l, d ü z y ü r ü t s iy a s o t i n i ,
Q o r u b ə y m ü lk ü n ü , b o y d ö v l o t i n i .
50X0
D ö v lo t ö z y e r in d o tu ta r m ı q o r a r ,
N o q o d o r y ığ m ıs a n , b i r g ü n d a ğ ıla r .
5063 E lm - ü r f a n y o lç u s u n o d e m iş , ö y r o n ,
50X1
O d iin y a o b o d i, b u d iin y a ta b u t,
B u d iin y a n ı a tıb o d ü n y a n ı tııl.
5064 B o r k itm o k
50X2
Ə b o d i s o a d o t, o b o d i n e m o t,
S o n d o n n o g ö z l o y ir - z o h m o t, m o ş o q q ;
5065 Q a z a n m a q is t o s ə n a x i r o t i d o ,
50X3
G ö z y c t i r T a n r ım n s o x a v o tin o ,
Y o l a ç d ı n o q o d o r f o z ilo tin o .
5066 E y " m o n b o y ə m ! " d c y o n
50X4
S o n o n o i o r v e rd i - m in - m i n d ı lo k , d ii,
H ö k m ü n lo d o la n a n b ir o b a , b ır el.
5067 İ n a n m a d ü n y a n ı n s o a d o t i n o ,
50X5
S o n in to k n o q o d o r q u lu n u
50X6
T a n r ıy a ş ü k r c lo . V 'o x d u r b a ş q a y o l,
5055 Ç o b a n s a n , s ü r ü n ü b ə l a d a n q u r t a r ,
B a x ... a l m ış d ö v r o n i a c c a n a v a r l a r .
S ə n d ə n s o r u la c a q o n u n g o r d iş i.
5058 Ş a m
k im i y a n m a ğ ı n b o l k o d o a s a n ,
H e y h a t, y o x d u x e y r i, ş ö lo s a ç m a s a n .
k i m i n s ə d a d ı n a ç a tm a ,
Y a d ü ç ü n ö z ü n ü a l o v a a tm a !
5061 B ə y l i k ə z o m ə t i , ş ö h r o t d ə , ş a n d a ,
Ö lü m g ə l o n k im i i ti r b i r a n d a .
A d il o l, k e ç o r s ə n y ü z m a n e o d o n .
is to s o n s o l t o n o t i n i ,
B o y s o n , v e r m o o ld o n o d a l o t i n i .
D ü z lü k ş ü a r o ls u n h o r m o q s o d i n d o .
lo v ğ a la n m a çox,
D ö v l o t v o f a s ız d ır , o n a u r a u d y o x .
S o n o m ö h ta c c td i, g ö r d iin o n l a n .
V o f a s ız g ə r d i ş i n d o y a n o t in o .
506X B u q o s r in - s a r a y m , c y ş o n b a h a d ır ,
T a n r ı b o n d o s in o h a y v e r, h a v a ıı ol.
S o n i y o la s a la n m c h m a n x a n a d ı r .
5069 S o n d o n o v v o i k i l o r q o n a q q a l d ıla r ,
50X7
A lla h y a r a td ı k ı, a d il o la s a n ,
Y a ln ız o d a l o t d i r g o tir o n a d - s a ıı.
50XX
Q u l o lm a n o f s in o , g ü v o n z o k a n a ,
Y a ln ı z z o k a v e r o r q u r tu lıı ş s a n a .
50X9
S e v d ir s in x a l q ın a ş o f q o tin s o n i,
B ö y ü k d o , k iç ik d o g ö r s ü n o d lin i.
U y ğ u y a d a l d d a r , y a m a n d a l d ıla r .
5070 İn d i b u s o l t o n ə t q i s m o t d i r s o n o ,
Ö z ü n d o n g ü c a lıb k a m a y e t s o n o .
5071 T ik m o s a r a y - q o s r b u g ü n , b u y c r d o ,
M o h v o lu r a b a d d a , x o r a b o l o r d o .
fa n n ,
5090
D i n l ə b u k o la m ı, e y b i l i k k a n ı ,
B i l i k d i r g ə t i r ə n ü z a ğ l ığ ın ı.
5091
Y a x ş ı a d la n a rsa n , y a x ş ılıq c ts o n ,
U l u s a y ıla r s a n e l iç i n d o s o n .
5092
A lt- ü s t e tm ə lis ə n k o s a fo tlo ri,
X a l q d a n a z c a ö n d ə , a z c a ir ə l i.
5093
B ə y l ə r b a y r a q d a r d ı, b ə y l o r s o f o r b o r ,
B ə y l ə r i n a r d ın c a g e d i r k i ş i l ə r .
5094
E l-o b a ə y ils ə , b o y lə r d ü z o ld o r,
B o s b ə y l ə r o y ils ə , k i m l ə r d ü z o l d ə r ?
5095
S ə n q o ru y a b ils ə n ö z s a flığ m ı,
X a lq ı n d a h if z e d ə r x a l q v a r lı ğ ın ı.
5096
G ə r o k s i z iş d ə v a r , g o r o k l i iş d o ,
S ə n q o y ü r ə y in i ü r o k li iş d o .
5097
Q o ş u lm a a lç a ğ a , fo s a d d a n ç o k in S ə n i r ü s v a y e d ə r b u ik i ç ir k in .
5098
F itn ə n i , f ə s a d ı is t o m i r s o n s o ,
G ö r m o y a r a m a z iş, q o y d e y i m k o s o .
5099
M e y iç m o , b o n d o l m a e y ş ü - i ş r o t o S ə n i q ə r q e l ə y ə r m e y f o la k o t o .
E l m m ə s l ə h ə t ç i n , z o k a y o ld a ş ın ,
5100
O ls a ... s ə m o r v e r o r h o r a x t a r ış ın .
5108 T ə l o s i k iş g ö r m ə ... o k d iy in s o la r ,
Y a l n ı z ib a d ə to t ə l ə s m ə k o la r .
5109 T ə l ə s ə n a m a ls a b i r y a x ş ı b o n d ə ,
T ə lə sm o d ö y m ə y o c ə z a v e rə n d ə .
5110 Q a y n a m a , k ü k r ə m ə , y ü n g ü l o l m a s ə n ,
S ə b r in c i lo v u n u v e r m ə ə l i n d ə n .
5111 X a l q a ə r m a ğ a n v e r , e y s o x a k a m ,
X ə s i s , d a r g ö z b ə y i n b a t a r a d - s a n ı.
5112 M ə k r d ə n , h i y l ə d ə n ö z ü n ü s a x l a ,
M ə k r a l o v v u r u r q ə l b ə , a ğ ıla .
5)13 B o x ş e l ə h a m ıy a ş ir in s ö z l ə r i ,
A ln ın g ü n ə ş o ls u n , ü z ü n d a n y e r i.
5114 D ili d ü z , k ö n lü d ü z , o q id o s i d ü z ,
D ü z a d a m - lo y a q ə t, q e y r ə t ö lç ü m ü z !
5ı 15 A d i in s a n la r ın y a x ş ılığ ı n d a n ,
X e y i r g ö r ü r v u r - tu t b i r - i k i a d a m .
5U6 B o y i n y a x ş ılığ ı b a ş q a d ı r a n c a q B ü tü n x a lq ü ç ü n d ü r ş ə n lik , k e f-d a m a q .
5117 B o y i n iş d o k l o r i y a m a n o la r s a ,
Y a m a n lıq g ü c lo n o r, el b a ta r y a s a .
511g Ç o k i n y a m a n lı q d a n , h ə z o r , ə l h ə z o r ,
B a t a r a d ı n - s a n ın , e y g o l d i - g e d o r .
5101
U n u tr n a ö z ü n ü , y o l u n d ü z o ls u n ,
K ö n lü n s a f , iş ıq lı, d i l i n d ü z o ls u n .
5102
Ö y ü n m ə " Ə s g o r im , o r d u m ! " d e y o r o k ,
A ğ a c b a r v e ro n d o b a ş o y s in g o ro k .
5 .2 0
Ə z iz lo , y a x ı n tu t z o k a o h lin i ,
A r t ı r q ü v v o tin i , g o lh a g o lin i.
5103
N o q ə d o r m o r d lo r in b a ş ı n ı o k d i,
Ö lü m n o m to p r a ğ ı ü s t ü n o ç o k d i .
5121
V o f a lı, m ü q o d d o s , ə r k iş i lo r i ,
C a n ı n - c i y o r i n b il o z o l d ə n b o r i.
5 122
V o f a s ız , c o f a k e ş , m o k k a r d ı d ü n y a ,
U y m a , a ta r so n i z ü lm o t q u y u y a .
5104
E lm - ü r f a n a d a m ı g ö r n o s ö y lo m iş :
" M o n ə m ! " d e y o n l ə r i s e v m i r b u g o r d iş .
5105
O r d u n la , h ö k m ü n lo l o v ğ a l a n m a ç o x ,
V a r ın , d ö v lo ti n d ə b i r v o f a s ı y o x .
5106
5107
5 . 19 Y a m a n lıq z o q q u m d u r , y e m ə z o q q u m u ,
M ogor hoyat bum u, yaşam aq bum u?
D ü n o n k i p o h lo v a n b u g ü n b ir c ü c ü ,
5ı23 B o z o n c i lv o lo n ib a l a r k ö n lü n ü ,
S o n r a a r v a d k im i k o s i l o r g ü n ü .
S o ru ş, b ir ç ib in ə ç a tırm ı g ü c ü ?
5124 Ö lü m lo ç a r p ış m a q f ık r i n d o n o l ç o k ,
A t q o m i- q ü s s o n i , e y x a l q a k ö m o k !
Q ə z o b i n c o ş a n d a b i r a z o q l ə d o l,
C i l o v l a h i r s in i, t o m k i n l i , la l o l.
5125 Z o r i f s o n , m o s t e t m o z b o y liy i n s o n ı,
Q o f l o t y u x u s u n d a n q a l d ı r c i s n ıin i .
5126 İ s tə o d ü n y a n ı , b u d ü n y a m
yox,
F o r a ğ ə t, d in c lik d o o r d a d ı r a z - ç o x .
5144 Elm in bohrosidir m ü k o m m ə l işlor,
V a r-dö vlot qaynağı, ə n gözəl işlor.
5127 S o n s u z b i r s e v in c i, s ə a d ə t i s ə n ,
5145 Son ö zün köçm om iş, ey m o rd lik əri,
Y arat bu d ünyadan kö çm o y o n lo ri.
Y a l n ı z o d ü n y a d a t a p a b ilo r s o n .
5128 O r d a d ı r r a h a t l ı q , m in b i r n e m o t d ə ,
Q a z a n , ə b ə d ilik y a ş a c ə n n o td o .
5146
D oğ ulan ölso də, xalq, h o y at qalır,
Y a x şıd a n , y am an dan b ircə ad qalır.
5147
Y a m a n a c a n verm o, y a m a n ı yandır,
H ə r şcy g əldi-gedər, ad-san qalandır.
R o h n ı ə t d o ta p a r s a n , r a h a l l ı q d a s o n .
5148
" M o n o m ! M ə n o m ! " d c s o n a c g ö z o la r s a n ,
5131
A c g ö z lü k to r u n d a n q u r tu la r m ı s a r ı?
A Y1CI yürüş gərok, ayıq h ə ro k o t,
Qafili m ə h v cdir, zillot, m oşo q q o t.
5149
5132 E lb a ş ı, c l - x ə s t ə , lo ğ m a n ı d a s o n ,
X ə s t o n ə q u r tu lu ş v e r ə c o k m is o n '?
B oyliyi y aşa d ır ayıqhq, ad-san,
H olo o dünyanı qaz an m alısan .
5 15 0
^ or 'ki dünyada ağlayır qafil,
Ə lindo n çıxacaq boylik, b u n u bil.
5 15 1
Qan töknıo, artırm a özü n o d ü şm o n ,
5129 E l m i - ü r f a n ı y l a ta m n a n k iş i,
N e c ə t ə s v i r e d ir g ö r ü n g o r d iş i:
5130 T a n r ı ə t a q ıls a , o h d o y e t o r s o n ,
5133 B ə z i s i itir ib g ü c - q ü v v ə tin i,
C ə k i r y o x s u ii u ğ u n m ə ş o q q o t i n i .
B u iki afotin cavabdehison.
5134 K im s ə a c - y a la v a c , k i m s o l ü t- ü r y a n ,
B ə z is i s ıx ılır q o m d o n -q a y ğ ıd a n .
5152
H a ram oynatnıasın y erin d ə n soni,
C o h o n tıo m yandırır h aram ohlini.
5153
B ütün insanlara dost, m eh rib an ol,
Q a n ad sıza qanad, can sız a can ol.
5135 O n la r ın o la c ı s o n d o d i y a l n ız ,
Ş o f a v c r o n la r a , c y lo ğ m a n ım ı z .
5136 V c r m o s o n o n la r a b i r d a v a - d o r m a n ,
5154 M c Y içnıo, can v erm o fitnoyo, felo,
Y ıxarsan cvini öz ollorinlo.
D ir ilik d ü ş m o n i , a f o t o la r s a n .
5137 S o n d o n h c s a b is to r o d ü n y a d a h a q q ,
B o r c u b u d ü n y a d a v c r i r l o r a n c a c j.
5155
5138 H o y a t - g o ld i- g e d o r , b o y l i k s o q a la n ,
S o n o g o r o k o la n y a x ş ı b ir a d - s a n .
G olir do, g cdir do d ü n y a d a n insan,
Y a lm z o m olinlo y a d d a qalarsan.
5156
S ° n v ° d o çatdım ı, nofos qaralır,
Y a m a n d an , yaxşıdan birco ad qalır.
5157
D ün ya o x ş a r soni, o v u d a r soni,
Ə g o r qafil olsan, u y u d a r soni.
5i.sx
QafiHik zindandır, gücü n varsa, çıx,
B ütün işlorini q o yar yarım çıq.
5139 D ü n y a -
o k in y c r i, o k in ç i d o s o n ,
H o r n o y i o k m is o n , o n u b i ç ə r s o n .
5140 Y a x ş ılıq t o x u m u o k b u r d a a n c a q ,
Q is m o tin o b o d i d irıc lik o la c a q .
5141 Ə d ə b i - o r k a n ı b ilo n b a ş ç ı b o y ,
D in lo , n o l o r d c r n iş , g ü id o n o t i r ç o k .
5 1 42
E y y u r d u n b a ş ç ıs ı , c y x a i q a r o h b o r ,
B o h r ə - b a r is to s o n t o v a z ö g ö s to r .
5143
5
E lm o h a v a d a r o l, e l m o b a y r a q d a r ,
E !m h o r iş i n d o q o lu n d a n tu ta r .
!.v) Q ofiot olm asaydı, m o rd lo r socdoy;>,
Q a p an ıb döno rdi bolko m oloyo.
5160 A ,im
c Şq ilo g ö r n o lo r dcm iş,
O x u y u b o zborlo, cy bağrı geniş:
5
ihi Q o flo td ir sevinco, işroto uym aq,
N a rah at alo m d o rahat uyum aq.
5162
Q ə f lə t y u x u s u n a g e tm ə k y a m a n d ır,
Y a r ə b , s a x l a b iz i b u n d a n , a m a n d ı r .
5163 G ö z ü n iti o ls u n , q u l a ğ ı n h ə s s a s ,
M e h rin ə d ü n y a d a b ir k im s ə ç a tm a z .
5164 D i n l ə , s o r ğ u y a p a r A l l a h s ə n i n l ə ,
T a n r m ın so rğ u s u q u ru la n tə lo .
5165 D i n l ə , n ə l ə r d e y i r m ü d r i k b i r ə r o n ,
B ə lk ə q u rtu la s a n to rd a n , tə lə d ə n .
5166 " M ə n ə m ! M ə n ə m ! " d e y ə n m o ğ r u r y e k ə b a ş ,
A l l a h s o r ğ u s u n a c ə l d o l, h a z ı r l a ş !
5167 Y a x a n d a n y a p ı ş ıb s i l k ə l ə r s o n i,
S o ra r b irc ə -b irc ə iş d ə k lə rin i.
5180 Y ığ m a x o z i n o y o q ız ıl- g ü m ü ş ü ,
P a y la , s o x a g ö s tə r , tik s ö k ü lm ü ş ü .
5181 S ə n ö ls o n , s ə r v ə t i n , v a r ı n q a l a c a q ,
O ğ u l- q ız ə l i n d ə b ə r b a d o la c a q .
5182 X ə r c l ə d ö v l ə t i n i ö z s a ğ l ı ğ ı n d a ,
Q u r tu l h a q q - h e s a b d a n o d q a b a ğ ın d a .
5183 K i ş i l ə r iç in d ə a q il, m ö t o b ə r ,
E1 b ə y i n ə d e m iş , ə z b ə r b il, ə z b ə r .
5184 E y s o r v ə t d ü ş g ü n ü , o y u n a u y m a ,
G ə l, ö z ü n d ə n s o n r a x ə z i n ə q o y m a !
5185 H a q q - h e s a b g ü n ü n d ə d ə y i ş i r r ü z g a r ,
K a ş s ə n i n y a x a n d a n y a p ı ş m a s ın la r .
516g H e d ə r y e y i b - i ç ə n b i a r , b i h e s a b ,
H a z ı r l a ş h e s a b a , ç ı x ış y o lu ta p !
5169 A l l a h h ə r m ə t l ə b i t ə r p ə d ə n z a m a n ,
B i r c ə q a ç ı ş y o lu t a p a c a q m ı s a n ?
5186
N i c a t ta p , s o r v ə t d ə n s ə n ə n ə f a y d a ?
5187 V ə f a s ı z a l ə m ə k ö n ü l b a ğ l a m a ,
M in c ə f a g ə t i r i r h ə r m ü lk , h ə r b in a .
5170 Q a m ç ı d a s ə n d ə d i r , q ı l ı n c d a , ş ə k s i z ,
Ə z a b a l a y i q l ə r d iz ç ö k ə c ə k , d iz .
5171 Y a m a n l a r a ç m a s a y a m a n l ı ğ ı n ı ,
S ə n d ə ə s irg ə m ə q a m ç ı d a ğ ım .
Z ə n g i n s a y ılır s a n x a lq a r a s ın d a ,
5188
S ə n x a lq a r a s ı n d a ö n c ə r g ə d ə s ə n ,
Y e d ir b u d ü n y a n ı o d ü n y a n a s ə n .
5189 Ə c o li n ç a tm a m ış , e y ü z ü q a r a ,
P a y la v a r - y o x u n u , v e r y o x s u l l a r a .
5172 E lb a ş ı y a m a n s a , e l b a t a r y a s a ,
Ç ı x a r h a q q y o lu n d a n r a m o lu n m a s a .
5190 Ə z r a y ıl g o ld im i, q u r tu lu ş ç ə t i n ,
5173 Y a x ş ı y a y a x ş ı o l, h ə s s a s a h o s s a s ,
X a l q a b ü t ü n l ü k l ə p i s d e m o k o lm a z .
5191
5174 V a x t a la p a z q a l ib ... u y m a i ş r ə t ə ,
N ə y ü n g ü l ş a d lığ a , n ə f ə r a ğ ə t o .
5175 Q o r u g ö z n u r u n t o k h a q q - o d a l o t i ,
D ü z o l, s a r s ı l m a s ı n b ə y s ə l t o n ə t i .
5176 Ö z ü n tu t ö z ü n ü s o r ğ u - s u a l a ,
Ə b ə s i ş l o r g ö r m ə , c ə s u r o l, b a la .
D a d a y e t o c o k m i v a r ı n - d ö v lo ti n .
E lm - s o n o t ö y r o n , a z y e , a z d a n ı ş ,
Y a ln ı z i b a d o tin ə l i n d ə n y a p ı ş .
5192 Ö y r o n n o g ü n d ə d i r y o x s u l , d u l, y e tim ,
Ə z iz lo o n la r ı , im d a d a y e tib .
5193 Q o v , y a x ın b u r a x m a q c y b o t ç i l o r i ,
Q o y m a a l ç a q k e ç o s o n d o n ir o li.
5194 F it n o - f o s a d o h li z ü l m k a r - z ib i l,
O n la r ı h o m iş o ö z d ü ş m o n i n b il.
5177 E ş it, n ə l o r d e y i r h a ç a n d a n b ə r i ,
E l d ə ş ö h r ə t ta p a n e l h ü n o r v ə r i :
5195 A c g ö z o , d a r g ö z ə o l v e r m o , s a k ı n ,
5178 A b ə y , s ə n x a l q ın a ə d l i n i g ö s t ə r ,
G ü c ü n g o l d i k c ə g e t, z ü l m ə s i n ə g ə r .
51% Y a x ş ı o l, o s i r g o r y a x ş ı l a r ı H a q q ,
5179 Y o l v e r s ə n q ü s u r a , ü z r i s t ə c a n d a n ,
T ö v b ə q ıl d i l i n l ə , ç ə k i n y a m a n d a n .
O n l a r m o n li y in i ta la y ı r x a l q ın .
C o h o n n o m o d u n d a n u z a q o l, u z a q .
5197 K a ş q o y a k ö l g ə d ə tik a n ı r e y h a n ,
B u g ü n k ü d ü n y an ı sab ah k ı d ü n y an .
5198 D i n l ə , e ş i t d i y i n a l i m s ö z ü d ü r ,
B u iş lə ri g ö rə n H a q q ın ö z ü d ü r.
5199
B u d ü n y a , o d ü n y a , h o y a t, a x irə t,
Z i d d i r b i r - b i r i n ə b u ik i q i s m ə t .
5216 B ə y i m , ü ç k iş id o n k a m illi k is t ə ,
Ü ç k iş i s a x la y a r x a lq ı g ö z ü s tə .
5217 B iri q a z ı d ı r k i, x a l q a ilk k ö m ə k ,
T o f o k k ü r x a d im i p a k , z i r ə n g g ə r ə k .
5200 Q a y n a y ı b - q a r ı ş m a z b u d ü n y a v ə d i n ,
T a m a h k a r la fə q ir, a c g ö z lo m ö m in .
5218 B iri x o lif ə d ir . O l s a v ə f a d a r ,
5201 D in ə h l i d ü n y a d a n h ə z o r q ı l ı r k o n ,
D ö rd ə lli y a p ış ır o n d a n a c g ö d o n .
5219 Ü ç ü n c ü d a y a ğ ın v ə z i r d i , v ə z i r ,
5202 D ü n y a y a ğ ı ş g i b i , t u f a n g i b i d i r ,
N ə r ə s i, h a y - k ü y ü te z g o lib - g c d ir.
5220 B u ü ç l ü k q o r u s a l ə y a q ə t i n i ,
5203 S o r v ə t i , n e n ı o ti q a m a r l a y a n k ə s ,
H e ç v a x t a x ıra c a n n u ş e d o b iln ıo z .
5221 O n d a k a m a l ta p a r , e l z o n g i n l o ş ə r ,
5204 " Z ə n g i n ə m ! " s ö y l o s ə n , ü r y a n q a l a r s a n ,
" İ z z ə t l i y ə m ! " d e s o n z ə l i l o la r s a n .
5222 X a lq ç ö k o r , b u ü ç l ü k y a r a m a z o ls a ,
5205 D ü n y a m n t o x l u ğ u a c l ı q d ı , e y m o r d ,
D in c liy i, s e v in c i - z illə t, m o ş ə q q ə t.
5223 E ş it b u k o la m ı, m o n im
5206 Ə h d i n , a r z u l a r ı n q o r x u l u d u r ç o x ,
S ə n b a c a r , n ə f s i n i n g ö z ü n o ş iş s o x !
5224 B o y i r a m
5207 N ə f s i n , t a m a h ı n d ı r o n b ö y ü k d ü ş m ə n ,
O n a ü z g ö s tə rs ə n , ə ld ə n g e d ə rs ə n .
5225 C i lo v u to r s in o h o r l ə s o v o z i r ,
5208 S o n v ə f a g ö s t ə r s o n , o q ı l a r c ə f a .
S o n c ə fa g ö s tə r k i, o q ıls ın v ə fa .
5226 A ç ıq b i r s ü f r ə y o b o n z ə y i r d ü n y a ,
5209 N ə f s i n i ta p d a s a n , d i n c l i k t a p a r c a n ,
S a v a d m b ə y o la r, b iliy in d ə x an .
5227 B i z d o n o v v o l k i i o r s o f o r e t d ilo r ,
5210 D ü n y a d ü ş m ə n i n d i r , n ə f s i n d ü ş m ə n i n ,
B u ik i t o l ə d o n q u r t u l m a q ç ə t i n .
E l s ə a d ə t ta p a r , y a ş a r b o x tiy a r .
X a lq o n d a n o d a lo t, d ü z l ü k g ö z lo y ir .
M o m l ə k ə t q a z a n a r s o a d o tin i.
S ə n in d o p a y ı n a d u a l a r d ü ş o r .
B ə h r o - b a r y c t i ş m ə z y u r d a - u lu s a .
a y ü z lü m ,
Q o l u n d a n y a p ı ş a r h ə r m ü d r ik s ö z ü m .
e l ə y o n v o z i r d i y a l n ız ,
O n d a n d ı o z m im iz , a b a d h ğ ı m ı z .
Ö lk o o s i r d ü ş o r b o l a y a , ə s ir .
H o r k o s y e y i r , iç ir ... g e d i r y u x u y a .
Y e d il o r , iç d ilo r , v a r ıb g e t d ilo r .
5228 G ö r n e c o y a t ı b l a r n o s ö z , n o s o s - ü n ,
B iz i ç a ğ ı n r l a r , g e d o r i z b i r g ü n .
5211 İ n a n m a h ə y a t a , ü m i d i n i k o s ,
O a la g ö z lü y o b o n d o lm a ə b ə s .
5229 Y e n o b i r n o s il v a r b o t n i m i z d o c o ,
5212 B ö y ü k l ü k , c a h - c ə l a l g o l d i - g e d ə r i ,
Q ığ ı l c ı m g i b i d i r d ö v l ə t i n m e h r i .
5230 S ü f r ə n e m ə t l o r i b u g ü n b i z i m d i r ,
5213 A l i m n o l o r d e m i ş b u b a r ə d o g ö r ,
G ü l d o s t ə s ö z l ə r d ə n s o n b i r ç ə l o n g h ö r.
5231 B iz i h a r a y l a y ı r ö lü b g e d o n l o r ,
5214 S ə n ö z b o y l i y i n l ə l o v ğ a l a n m a ç o x ,
O n a b e l b a ğ la m a , o n d a v ə f a y o x .
5232 V u r u r , q o v u r b ir i, ç a ğ ı r ı r b ir i,
5215 B u m ə n f u r d ü n y a d a n ə l i n ç o k s ə n ə ,
T an rı o d ü n y a n ı v e r ə c ə k sə n o .
O d a y e y o r , iç o r, d ü n y a d a n k ö ç o r .
Y e y im d o , g e y i m d o T a n r ıd a n g o lir .
H o lo b e y n i m iz i to p ik l o y o n lo r ...
V a r m ıd ı r r a h a tlıq , a s a y iş y e r i?
5233 E y e lm i m ü k o m m o l, x ilq ə ti g ö z o l ,
V a x tı n a a z q a lıb , q a f il o l m a g o l.
5234 Harama girişm ə, n əfsin i saxla,
Haram lə k ə salır q əlb ə , ağıla.
5235 Q orxusuz, ürküsüz bir ömr istə sə n ,
Y alm z halallıqdan q ism ət istə sən .
5236 Ç örəyi, duzu da, sö zü d ə, halal,
K işi n ələr dem iş, öyrən, ibrət al:
5237 H alal y e, günaha batma, e y quzum ,
O dünyada ruzun halalın olsun.
5238 Y eyim i, geyim i halal, pak olan ,
G ünahsız yaşayır başdan-binadan.
5239 Pak olub yaşasan daim üzüağ,
V a n n dərya gibi aşıb-daşacaq.
5240 X alqın xeyrini güd, ö z xeyrin i yox,
Q o y sən in azını qucaqlasm ço x .
5241 B ütün işlərin də igid , m ücahid,
B öyük şəh ər b əy i n ə d em iş, eşit.
5242 B ə y xalqa səa d ət gətirsin g ər ək ,
V ersin y ey im -g ey im , halal duz-çörək .
5243 D ibi inci dolu d ən izd i b əy lər,
D ə n iz ə girən i incilər əy lər.
5244 Q ızıl-güm üş kanı dağ gibidir b əy ,
D ağ çapan zər tapıb z ə n g in lə ş ə c ə k .
5245 C əsur, səx a v ə tli, əlia çıq b əy ,
X alqa çörək verən qüdrətdi gerçək.
5246 G ünəş gibi parla, e y xalqa baba,
Y e y im -g ey im görsün sən d ən el-oba.
5247 Ə m anət qoyubdur boynuna Tanrı,
H esab sorulacaq, g ö z lə m eyarı.
5248 Ö zgən in g ö zü y lə bax ö zü n ə, b əy ,
D aim yığm adasan q ız ıl, b ər-b əzək .
5249 D ən izin gövh əri b ə s etm ir s ə n ə ,
İncilər yığırsan, yığırsan y en ə.
5250 Q ızılı, güm üşü yerin altından,
Y ığıb x ə z in ə n ə çək irsən müdam .
5251 D ağlar töh fəsin i - lo li, m ərcanı,
C ə m lə y ə b ilm əsən , sıxılar canın.
5252 S əd əfi, almazı, kəhrəbanı da,
Y ığıb saxlayırsan daim yamnda.
5253 Qurtula bilm ir heç, sən d ən bir yazıq -
N ə uçan, n ə qaçan, n ə ü zən balıq.
5254 İpəyi, atlazı, qum aşı, zəri,
Karvanlar gətirir n ə vaxtdan bəri.
5255 Ə n z ə r if parçalar, Rum matahları,
G əlso d ə heç gözün doyurm u barı?
5256 Axura bağlanan atlar nə q əd ər -
Ərəbat, çapağan, ağ k öhlən , kəhər.
5257 M in lərcə maya, nər, n ö v -n ö v d əvəlor,
Q atlayıb dizini tikan g ə v ə lə r .
5258 D ağda qoyun-quzun, qatırın m in-m in,
Ç əkir keşiyini xidm ətçilərin.
5259 U ca zirvələrd ən b oz ç ö lə q əd ər,
Buğalar, öküzlər, inəklər, n ələr...
5260 Q ayaya dırmaşan saqqallı tə k ə ,
N ə boyda sürünü ardınca çokor.
5261 M aral, cüyür, ceyran, qırqovul, turac,
S ən o bos edirmi, e y gö zləri ac!
5262 Q ulan, dağ keçisi, qaşqaldaq, qaban,
Tutub gotirirlər so n ə dörd yandan.
5263 D onuz, ayı, arslan, tülkü, canavar...
Sondon qurtulamaz bir ov, bir şikar.
5264 Durna, ç ö l ördəyi, qaraquş, ağquş,
Ç ayquşu, gölquşu qism otin olm uş.
5265 Uçarda, qaçarda şikarın rong-rong,
Q ırğı, dağ ccyranı, qızılquş, b o zg əg .
5266 Laçını, qaplanı, p o lo n g i, şiri,
Ram cdib gətirir sonin mordlorin.
5267 A tasız gibidir yalqız qalanlar,
A nasız gibidir tonha olanlar.
5268 S ono bos etm əyir bu boyda dünya,
Hamının atası, oğlusan guya.
5269 Ə ynino, qarnma bütün dünyanı,
Y ığsan da ölüm don qurtuluş hanı?
5270 A lom i yığsan da, n ə faydası var,
Ölüm damarını candan qoparar.
5271 H ayana baxırsan acgöz, tamahkar,
A cgözü n n ə zaman gözü tox olar?
5272 D in lə, n olər dem iş gözü tox insan,
G özütox kişini şahlıq tacı san.
5288
M ° n o d u a q ıl k i, d ü z y o l a g ə l im ,
Y a x ş ı s if o tlo r i m o m i m s o y ə l i m .
OZĞURMUŞUN ELBAŞIYA CAVABI
5289
5273 A c g ö zlər tutsa da bütün a ləm i,
Z ən gin y o x , dolam r bir so fil kim i.
O z ğ u r m u ş s ö y lo d i: - U lu k im s o n o ,
T a n r ı q ü d r o t v e r s in , ç a t is t o y in ə .
5290
5274 A c g ö zlo r n ə god ər varh o lsa da,
Bir y oxsu l kim idir dolu dünyada.
K a m a l ü s t ü n g ə l s in , r a m e t n o f s in i,
N o f s in o b a s ılm ı ş g ö r m o y o k s ə n i.
5291
5275 N ə xeyri acgözlor z ə n g in lo şso d ə,
G özütoxlar gorək bunu şərh cdo.
C i s m - c a n to lo b i s o n i m o h v e d ir ,
U lu v a r lı ğ ın ı ç e y n o y ir , d id ir .
5292
D ü n y a d e d i k lo r i b u k a f t a r q a r ı,
U d d u s o n i n to k i m in - m i n s o r d a r ı.
5293
N o q o d o r m o r d lo r in a x r ı n a ç ıx d ı,
B i r d o g ö r o c o k s ə n , s ə n i d o y ıx d ı.
5294
O n l a r ö z y e r in i to r k e t m iş s a n a ,
5276 A c g ö zə b ə s deyil dolu dünyalar,
G özütox pulsuz da boxtiyar yaşar.
5277 Topraq dolm ayınca iki gözü n o,
A cg ö z ac dolanar, g o lm ə z özü n ə.
V a x t ö t ü r ... ö lü m ə h a z ır la ş s a n a !
5278 M ənim bildiklərim bunlardır, a boy,
H ər nə düşündüm so sö y lo d im gerçək.
5 295
5279 S öyləd im , s ə s verdin m ən o özü n də,
D üşünsən, açılar könlün, gözü n də.
Ə c o li u n u tm a q y a t m a q d c m o k d ir ,
H e ç k o s in n ö v b o si ö tm ə y ə c o k d ir.
5 296
5280 D üşünsən dediyin y a x şı sözlori,
S o n ə yük olm asa d oyor səm ori.
U n u tm a ö z ü n ü , b ə y i m , b o r k d a y a n ,
Ö z ü n ü u n u ts a n k im l i y i n i a n .
5297
B u ik i a m i l i h o r k im u n u ts a ,
H a q d a n u z a q la ş ıb b a t a c a q y a s a .
5281 E şit n ələr dem iş zok a yolçu su ,
Sono öyüd gərok, m ə n ə hava, su.
5282 D inloyib-duyana öyü d ver, öyüd,
İçərində qul yox, şir, aslan böyüt.
52g3 Ö yüd qanm ayana sö z d ə n no fayda,
Canı coh on n əm ə, q oy yansın odda.
52g4 D inlodi, ağladı E lbaşı zar-zar,
Dedi: - Ey m öh təşom , ey ayıq hüşyar!
5285 İndi dord-ozabdır b ə y liy im m ono,
N az-nem ot içindo son d in colson o.
529g D in lo , n o l o r d e y i r m ü d r ik , m ö to b o r ,
N ə f s i n i h o b s c t n ıiş q ü d r ə t l i b i r o r:
5299
53(X) C i s m in " M o n ! M o n ! " d c s o , d a ğ b a s a l n ın a ,
Q u l u n d u r , y e r in i t a n ıt s o n o n a .
5301
ö l ü m a m a n s ı z d ır , d u r u b p u s q u d a ,
S ə n i s u d a g ö rso , tu lla y a r o d a .
5302
Y o x s a q a rş ım ız d a b a ş q a o n g o llə r,
Ö l ü m ü n g ö z ü n ə d ik b a x m a q y e to r .
5303
Ə lim d o n o q o d o r iş v a r , d ö y ü ş v a r,
5286 G özüm açıld ı ki, çoxd an yatm ışam ,
M on özüm özüm ü oda atm ışam .
52g7 A zm ışdım yolum u, e y lə l m od ən i,
S on haqqın yolun a qaytardın m əni.
Q a ş - g ö z a r a s ı tə k y a x ı n d ı r ö lü m ,
Ü z ü n ü n s u y u d u r , u n u tm a , g ü lü m .
M o g ə r ö l ü m v a x tı iş g ö r m o k o la r ?
5304 Ö ldünm ü b ə s edər y a ln ız bir d ilə k -
Qara yer altında çürüyüb-itm ək.
5305 Y azıqdır bunları b ilən bir k işi,
N ə cür rahat olub y e sin b işm işi?
5306 E lm in sa y ə sin d ə hüm m əti y ü k sək ,
A lim n ə sö y ləm iş d in lə o ğ u l tək:
5307 H üm m ətini uca, könlünü şax tut,
U nut bu dünyanı, biryolluq unut.
530g B u dünya bir zindan, iç i ox-ilan ,
A t bunu, o biri dünyaya bağlan.
5309 S ən in ə w ə l- a x ır yapıncın ancaq,
Qara yer altıdır, anla e y qoçaq.
5310 B u dünya - bir zindan, qaranlıq quyu,
Z illət, m əşəq q ətd ir h əyatın b oyu.
5322 X e y li s ö z s ö y lo d i m , e ş itd in ta m a m ,
S ö z ü m o o m o l e t, e y m ü d r ik a d a m !
5323 S ö z ü m a z a lm a d ı, b o l k ə ç o x o ld u ,
A ğ z ı m d a a z q a la d ili m q u r u d u .
5324 S ə n ə q ü d r ə t v e r s in , g ü c v e r s i n T a n r ı,
S ə n ə c ə n d ü n y a y a y a x ş ılıq l a r ı.
5325 G ö y l o r ö z ü v e r s in h ə r m o tl o b in i,
D u a - s ə n a q ıls a n , u n u t m a m ə n i .
5326 S ö z ü n ü b i t i r i b q a lx d ı a y a ğ a ,
- B i r a z d in c ə l! - d e d i E lb a ş ı a ğ a .
5327 G ə t i r d i s ü f r o y ə b a l , ş o r b o t, tə a m ,
- B ir a z c a nuş e lə , e y g ö z ə l adam .
5328 " B is m i lla h ! " d e y ib o n q o l ç i r m o y ə r ə k ,
K o s d i q o c a z a h id b i r q i s m ə t ç ö r ə k .
53u K önlün d ə, ağlın da çıx ıb sa ə ld ə n ,
Zindanda n ə cür sən k eçin əcə k sə n ?
5329 A z y e d i, T a n r ıy a ş ü k ü r l ə r d e d i,
A tın ı is l o d i, a t y e m ü s tə d i.
5312 Burda sü rü nm əyə d əy ərm i az-çox?
5330 A y a ğ a q a l x d ı l a r z a h id , h ö k m d a r ,
B ö y ü k m o h o b b o tl o s a ğ o lla ş d ıla r .
Ü lv i m əkan isto, bu toprağı y o x .
5313 B u tozdan, çirkabdan ayrıl, u ca dur,
B ir m okan istə ki, işıq lı, büllur.
5314 E y m ənim gü nəşim , m in il yaşasan,
Y en o yapışacaq ölüm yaxandan.
5315 Ömür uzandıqca baş ağrısı da,
Azalm ır, çoxalır, b ö y ləd ir qayda.
531Ğ M in il yaşasan da, b ə s d em ə z ürək,
Y e n ə arzuların tü k ən m əyəcok .
5317 D in lə, n ələr deyir m in bir bolanı,
D iz altına qoyan el qəhram anı:
531g M in il yaşasan da, ey yazıq insan,
Y en ə bu dünyadan doym ayacaqsan.
5319 İnsan hər d ilə y i dopdolu istor,
D ilək tükəndim i, öm ür do bitər.
5320 S öz desən , dərk ed ən bir ürək gərək ,
S özü heyran-heyran d in ləm ək gərək.
5321 S öz no zam an verər səm ər, bar-bəhər -
O gün ki, d in loyib o m ə l edolər.
5331 B i r c ü t q a r d a ş g ib i v e r ib b a ş - b a ş a ,
O t a q d a n ç ı x d ıla r b ə r a b o r , q o ş a .
5332 B i r m ü d d o t o l- o lo d a y a n d ı l a r d a ,
A y r ı lıb d o s t ü ç ü n b o y l a n d ı l a r d a .
5333 Z a h i d d a ğ a s a r ı ç a p d ı k ö h lo n i,
Q a r d a ş ı o y ili b ö p d ü o lin i.
5334 B u s e v g i, n o v a z iş k ö n lü n o y a t d ı,
- Q a r d a ş , q a y ı t g e r i...
q a r d a ş q a y ıtd ı.
5335 G o ld i ö z e v i n o q a y ğ ı lı, q o m g in ,
K ö n lü b o m b o ş id i s o m a l a r to k in .
5336 Y a td ı m ı... y o x , o n u a p a r m a d ı h u ş ,
Ş o r q d o n g ü n o ş d o ğ d u , d ü n y a - b ir a ğ q u ş .
5337 K a in a t q o r q o ld u k a f u r r o n g in o ,
U y d u al g ü n o ş in ö z a h o n g i n o .
5338 M o lə k c o m a h t o k p a r l a d ı d ü n y a ,
S a ç d ığ ı a ğ a p p a q k a fu rd u g u y a .
5339
5340
Q a lx d ı, y a ta ğ ın ı s a ld ı s a h m a n a ,
Y u y u n d u . Q a ld ır d ı ə l a s i m a n a .
G e y d i l ib a s ın ı , a t la n d ı y c n o ,
Q a lx d ı y ü k s ə k i y ə - b ə y l i k q o s r i n o .
534, S a r a y ı n q o y n u n u g o z d i m ü k o d d ə r ,
5354 G o r o k s iz s ö z d e m o , e y o q li d ə r y a ,
X o ş g c t m o z g ö y lo r o , u lu T a n r ıy a .
5355 B o y liy i z o r ilo a l m a m ıs a n k i,
S o n i s e v ib - s e ç ib T a n r ı q ü d r o ti.
5356 M in d o f o ş ü k r e lo u lu Y ə z d a n a -
S ə n i b o y s e ç o n o , ə z i z tu ta n a .
Ç a ğ ı r d ı E lb a ş ı, x o ş - b c ş e t d i l ə r .
534, Ö n c ə O z ğ u r m u ş u s o r d u E l b a ş ı ,
D i n c ə l d i m i y a x ş ı, g e t d i m i y a x ş ı ?
5343
Ö g d ü lm ü ş , e y m ə m im g ö z ü m ü n o d u ,
Y e m o y i m , iç m ə y i m d a h a z a y o ld u .
5344 N ə c ü r d o la n m a l ı b u g ü n d o n b e l o ,
5357 S ö z ü n d ü z , ö z ü n p a k ... ta p ın X u d a y a ,
A d il b a ş ç ı l ı q c t c lo - o b a y a .
5358
B a ş ın d a a ğ l ın v a r, o l i n d ə c l m in ,
R a m e lo , n o f s in ə h a k i m o l, h a k in ı.
5359
N o f s in o d a ğ b a s ıb n o s ih o t v e r o n ,
Ə r o n n o l o r d e n ıiş e ş it d il i n d ə n :
Ə y r i y o x , d ü z o ls u n d e y o c i s m ü - c a n ,
N o f s in in b o y n u n u s ın d ı r m a lıs a n .
N o ü z lə ç ıx m a lı o b a y a -e lo ?
5345
E lb a ş ı o l m a ğ ı n n o m ə n a s ı v a r ?
S a n k i b e l i m s ın ıb , k ö n l ü m t a r i m a r ...
536(1
5346
D o la n a b i l ə r m i o r d u s u z ö lk o ,
5361
B u ik i o ğ r u n u d a im d o ğ r a , k o s .
B ə y b ü t ü n iş lə r i t ə k g ö r o b o lk o .
5347
Ə s g o r t u t m a q ü ç ü n q ız ıl, z o r g o r o k ,
H a m ı b ə y b a ş ın d a s o f o rb o r g o ro k .
5348
D in lə , n o l o r d e y i b o r d u b a ş ç ı s ı ,
O n u d i l l o n d ir ib o s g o r q a y ğ ı s ı.
5349
B a x a b i l ə m ı i b o y d ü ş m o n ü z i in o ,
O l m a s a m o r d o d u , d o lıı x o z i n o .
5350
B u ik i q u d r o t l o b o y l i k c d i r b o y ,
T a c ı ş ö lo s a ç ı r q ız ıl g ü n o ş to k .
5351 B ö y ü k s o r v ə t g ə r o k o s g o r y ı ğ m a ğ a ,
S o n n c ç in a c iz s o n , e y u lu s o r d a r ,
5362
Y a x ş ı lıq c l m ə y o h o r n ö v g ü c ü n v a r.
5363 N o ü ç ü n b u q o d o r q a y ğ ı l a n ı r s a n ,
N e c in ö m r ii- g ü n ü z o q q u m s a n ır s a n ?
5364 D o lu x o z i n o n d o , m o r d o r d ıın
M o n im b i r o y n im v a r , b ir d o b o ğ a z ım ,
D a ğ la r b o y d a y ü k ü ç o k r n o k n ə la z ım ?
ÖGDÜLMÜŞ, ELBAŞl GÜNDOĞDUYA EL-OBANI
DOLANDIRMAQ, ADİL SİYASƏT YÜRÜTMƏK
YOLLARINl AÇIQLAYIR
d a v a r,
H o r işi g ö r m o y o id r a k ı n ç a la r .
5365 H o r ş e y o y o l a ç ır d o lu x o /.in o ,
P a y la d a ş - q a ş la r ı o s g o r lo r in o .
5366
D in lo , n o l o r d c m iş c o n g a v o r b a tır :
Q ız ıl s a ç , d iiş m o n i g ö z ü n d o n b a tır !
5367
İ s to s o n g c d o s o n d a im ir o li,
S c v in d ir m o r d lo r i, ş a d e t o s g ə r i.
536X
D ü ş m o n in b o y n u n u q ır m a q is to s o n ,
S a x la ö z o r d u n u g ö z ü rı ü s to s o n .
Q ü d r o t , c ü r o t g o r o k o s g o r y ığ m a ğ a .
5352
S o r t o l, ta la r so n i n o f s ilo h o v o s ,
536«)
A r tır , a z a l m a s ı n s il a h la n a n la r ,
S o n o c a n ın ı d a v c r o r lo r o n la r.
5370
O r d u n m o h v c lo s in k a f i r d iiş m o n i,
S o n p a k s a n , to k q o y m a z Y a r a d a n so ııi.
5 )5 3
Ö g d ü l m ü ş s ö y lo d i : - G ö r s iin E lb a ş ı,
B ü t ü n iş l o r in i q o y y a x ş ı - y a x ş ı .
5371 S ila h l ı o r d u n l a o z d ü ş m o n i s o n ,
Ö ls o d o o l ç o k m o z k a f ir liy i n d o n .
5372 Y a x , y a n d ı r e v in i, b ü t x a n ə s i n i ,
M ə s c id tik , te z g ö r ə k m in a r ə s in i.
5387 N eçin görm əyəsən görm əli işi,
5373 O ğ l u n u q u l e y l ə , q ı z ı n ı k ə n i z ,
Ç a p , g ə t i r . . . te z d o l s u n b o ş x ə z i n ə m i z .
5388 Bugünkü işini sabaha qoym a,
İş üsto iş golər, işdən soyum a.
5374 Qoru şəriəti, müsəlmanlığı,
5389 Ö lkə çiçək lən sə, şad olar insan,
X alqın da, özün də rahatlanarsan.
Y a x ş ı a d - s a n q a z a n , ç a t d a s ı n y a ğ ı.
T olos, çox gözləm ir ömür günəsi.
5375 S a t a ş m a , d a y a q o l m ü s ə l m a n l a r a ,
T a n r ı g ü z ə ş t e d ib ö z ü o n la r a .
5390 Y axşıya arxa ol, yam anı yandır,
Yam anı ölkədən tez q ov, amandır.
5376 M ü s ə l m a n q a r d a ş d ı r m ü s ə l m a n a , b il,
O n la ra to x u n m a q in s a fd a n d e y il.
5391 Dürüst ol, m ötədil rəftarı g ö z lə ,
Ə yrilər düz gibi çıxm asın ü zə.
5377 X a l q ü ç ü n h ə m i ş ə ə d a l ə t a r a ,
Ç a ta r d u a la n p o rv o rd ig a ra .
5392 Könlü do, dili də, xülqü do əla ,
A lim nəlor dem iş, yadında saxla:
537g S ə n ə s o n s e v in c i k i m v e r ə r ? X u d a !
5393
Q a z a n b u d ü n y a n ı, o d ü n y a n ı d a.
Q aynayıb-qarışm a yam ana, m ərd ol,
Ə yrilik qara yol, doğruluq ağ yol.
5394 D oğruya zaval yox qiyam ot günü,
Ə rşo dirənocok yam anın ünü.
ELBAŞININ ÖGDÜLMÜŞƏ CAVABI
5379 E lb a ş ı s ö y l ə d i : - Q ə ş ə n g d e y i r s o n ,
G ö s tə r d iy in y o lla g e d ə c ə y ə m m ə n .
5380
M o n ə y a r d ı m ç ı o l, g e d ə k y a n - y a n a ,
B ə y lik iş lə rin i s a la q s a h m a n a .
538[ X a l q a ç ö r ə k v e r m ə k , o y i n - b a ş v e r m ə k ,
İ ç iş i, d ı ş ı d a s a z l a m a q g ə r o k .
5382 Ş a d e l ə , o n a m v e r x e y i r x a h l a r a ,
B ə d x a h ı q ə z ə b in q o y ç ə k s in d ara .
5383 T ə z ə e v , t o z ə y u r d , t ə z o b a ğ - b a ğ a t ,
X a l q a g ü n - g ü z ə r a n , s ə a d ə t y a r a t.
5395
yaratmalı... başqa çaro yo x ,
B oylor ordusuyla fəxr edir ən çox.
5396
Ə sgoro ormağan, onam saçm alı,
Hor aca, möhtaca qapı açm alı.
5397 Üm iddir saxlayan xidm otçilori,
Üm idi ü zü lso dönm ozm i gcri?
5398 Elbaşı! X idm otçi cürbocür olur,
Biri abır-hoya, biri m uzd umur.
5399 Abır g ö zloyon lor xoş sö zo uyur,
O xşa, tökülm əsin üzünün suyu.
5400 M al-pul istoyono ver istoyini,
53g4 Y u r d a n i c a t v e r s i n i n t i z a m , q a y d a ,
S on o foda qılar mord üroyini.
Ç a lış , y a r a rlı e t y a r a m a z ı d a.
s401 M onzil, tozo Elbaş, at istoyon var,
5385 B u a r z u l a r e o ş u r k ö n ü l d o m ü d a m ,
G ö z ü m ü y u m m a ğ a m a c a l ta p m a r a m .
Ü z suyum üzümdo qalsın dcyon var.
5402 M ergono güm üş ver, p ohləvan a zor,
Tutsan, sonin olsun kondlər, şohorlor.
5403 ƏI uzat, o ziz tut zokalıları,
ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI
5386
Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - E y a d ı y ü k s ə k ,
S o y u m a , s ə n ö z ü n h ə r iş ə b a ş çək .
Yaraşsın oyn in ə tazo paltarı.
5404
Ə l v c r m o z o r a k ı, y ır tıc ı o ls a ,
Ç ıxsa azadlığa, başından basar.
5405 U caltm a d əyyu su, lovğanı, kiitü,
B ö y lə s i başına bəladır bütün.
5406 Bahadırlar başı n ə d em iş, d in lə,
5423 G ö r m o li iş lo r in b u n la r d ır , a b o y ,
G ö r s o n m o m l o k o tin ç i ç o k lo n o c o k .
5424 İş g ö r s o n , s o a d o t, a d - s a n ta p a r s a n ,
A lça q vara çatsa, baş ə y m ə z son ə.
S o n i ç o x y a ş a d a r in a n , o a d - s a n .
5407 Y o l v erm ə, yamanlar zə n g in lə şso lo r ,
K əndirini eşər, gözünü deşor.
5425 X a lq z ə n g i n o la rs a , x o z i n o n d o la r ,
T a x t ın d a , b o x tin d ə q a l x ıb u c a la r .
5408 Y axşıya, hayan ol... b aşsız qalanlar,
5426
Ç ıxar haqq yolundan, y o lsu zu yanlar.
5409 Ə r m öhtac olanda sö k ü lər donu,
5427 H a n s ı m ə m l o k o t i n y a x ş ıs a b o y i,
Y axşılar için də g ö rm əzsən onu.
5410 Y axşıya yaxşı de, yam anı p islo,
Y axşı ə la olur quruca sö zlo .
5411 Ö zü nə yaxın tut sod aqətini,
Ö zündon kənar et dar x islətin i.
M e h r i, ü l f o t i l o s ö z ü tu ş g ə l ə n ,
İ n s a n n o l o r d e m iş , d iq q o t v e r , ö y r ə n :
Ə s k ilm o z g ü n o ş i, d u z u , ç ö r ə y i.
542g Ö lk o n in s o r v o ti - b o y in s o r v o ti,
E y n id ir q ü d r o ti, ş a n ı- ş ö h r o ti.
5429
O ğ r u d a n , o y r id o n t ə m i z l o y u r d u ,
K a r v a n l a r g ö r s ü n lo r d in c lik s ü k u tu .
5412 A yır faydasızdan faydalı mordi,
Biri quruca daş, biri gövh ərd i.
5430 S i l- s ü p ü r ö lk o d o n f itn o n i, n ıo k r i,
Q a ç a ğ ı, q u ld u r u , z o r g o lo n lo r i.
5413 S ən i sev ən lo r var, sev m o y o n lo r var,
54,ı Y a m a n a y a m a n l ı q e t m o m o k o lm a z ,
Ə c la f ın , a l ç a ğ ın a ln ın a d a ğ b a s .
S ev ən i son də sev , yad bağrını yar.
5414 S ən in sevincindon sev in m o y ən kəs,
D ost d eyil, onunla əlaq oni kos!
5432 Y a m a n la r z o n c ir d o , z i n d a n d a g o r o k ,
D ü z o li b ta in s a n o lu n c a y a d o k .
5415 Forqlondir ülvini zatıqırıqdan,
Batsın, om anoto x ə y a n ə t qılan.
5433 B u y e r d o a d a ııı la r c ü r b o c ü r , n ö v - n ö v ,
F o r q lo n d i r o n la r ı y a x ı n d a n g ö r ü b .
5416 Bir işi tapşırma iki noforo,
54,4 Ə z iz lo , u c a tu t a lim lo r i s o n ,
S o a d o t g o t i r o n a lim o o lıs o n .
B axar iş görm odon betor beforo.
5417 İşi, iş b ilə n o tapşırsan ogor,
İş görər, görm əsə kodər, qom yeyor.
5435 A lim q a r ş ı s ı n d a s o c d o q ıl, o y il,
Ş o r io t y o lu tu t, h a q q ın d o s tu b il.
5418 S ən o xeyir veron adam ları tut,
543f) K o s m o h a q l a r ı n ı , y c y i m - g e y im v c r,
T o k i, e y b a y r a q d a r , q o m y c m o s in lo r .
X eyir verm oyən i rədd elo, unut.
5419 Ö zgo g əlirin ə g ö z dikm o heç vaxt,
Q azan özün üçün, xalq üçün ancaq.
5420 Soni düşündürsün el m o n fo əti,
Başqa könülloro g ö z q oym a qoti.
5421 X eyir gətirono sən do xeyir ver,
U zaqlaş, x eyirsiz tapm asın xeyir.
5422 Bar veron m ordləri daim ə z iz tut,
İş tapşır, b oşalsın q o y dolan bulud.
5437 K ö n ü l x o ş lu ğ u y l a ö y r o d ib c lm i,
Z o k a l a r y c t i r m o k h ü n o r d e y i lm i?
543g A r x a n , d a y a ğ ı n b il m ö h to s ib lo r i,
Q o lu g ü c lü g o r o k , y u m r u ğ u iri.
5439 M o s c id o s o x u l a n , d ü k a n a g ir o n ,
F a s iq ə , b a ş s ı z a d o r s v e r s in h ö k m o n .
5440 S o n o ta p ı n a n l a r b ir a y r ı d o s to ,
O n la r a k ö n ü l v e r , d ə y a n o t isto .
5441 O n l a r y ü k d a ş ı m a z ... s ə r f e d i b o m ə k ,
O n la n n y ü k ü n ü d a ş ım a q g o rə k .
5442 B u n l a r d a n s a v a y ı q a r a k ü t l ə v a r ,
Ə d a lə t g ö z lə y ir s a h ib d ə n o n la r.
5443 D o l a n d ı r o n la r ı h a q l a , h ö r m ə t l ə ,
Ü ç y e r ə b ö lü n ü r b u q a ra k ü tlə .
5444 B i r i n c i - z ə n g i n l ə r , q ü w ə t l i l ə r d i r ,
S ə r v ə tli, ş ö h rə tli, c ü r ə tlilə r d ir .
5445 İ k i n c i l ə r k i m d i r - o r t a t ə b ə q ə ,
O n l a r iş g ö r ə m ə z z ə n g i n l ə r q ə d ə r .
5446
Ü ç ü n c ü lə r k im d ir - y a la v a c , m ö h ta c ,
A ra b ir o n la n n q a p ıs ın ı aç.
5459 X alq içrə ədalət yar olsun sə n ə Q oym a zülm etsinlər ö zg ələrin ə.
5460 Üçüncü tələbim sən d ən budur, bu -
Qaçaqdan, quldurdan təm izlə yurdu.
5461 R əiy y ət haqqını öd ərsən onda,
B aşçısan, başmı q oy el yolunda.
5462 S ən in rəiy y ətd ən üç tələb in var,
Haqqın tələbidir, haqlı tələbkar.
5463 Biri: yarlıqlara etsin lər hörm ət,
Yetirsin yerinə onu rəiyyət.
5464 İkinci budur ki, azalm asın var,
X ə z in ə haqqını unutmasınlar.
5447 B ə y y ü k ü y ü k l ə m ə o r t a b a b l a r a ,
S a r s ıls a , b ü d r ə s ə d ü ş ə c ə k d a r a .
5465 Ü çüncü budur ki, d ü şm əyək gözd ən ,
5448 O r t a b a b y ü k ü n ü y ü k l ə m ə a c a ,
Ü z ü lə r, c a n v e r ə r y ü k a ltın d a c a .
5466 O vaxt öd əyərsən sə n ö z borcunu,
544g D i r ç ə l s ə y o x s u l, a c o r t a b a b o la r ,
O r t a b a b q a l x ı n c a b ə y ə b a b o la r .
5467 B o y də, rəiy y ət də getdiyi yo lu ,
5450 O r t a b a b b ə y o ls u n , y o x s u l o r ta b a b ,
S ə n d ə s ə a d ə t i e l v a r ı n d a ta p .
5468 X alq onda yandırar b ə y çırağını,
5451 F ir a v a n y a ş a s ın , ç i ç ə k l ə n s i n e l,
E l i n a l q ı ş ı n ı v a r - d ö v l ə t i n b il.
D osta dost olsunlar, d ü şm ən ə düşm ən.
Onlar da m üqəddəs, ə z iz borcunu,
G ərək düz getsinlər, ey adı ulu.
A lə m ə car çək ər yaxşıhğın ı.
5469 S ənin soadətin bundadır, a b ə y ,
H ər iki dünyada üzün ağ g ərək .
5452 D i n l ə , n ə l ə r d e m iş ü ç o r d u x a n ı ,
Ö tm ə v ə f a y o x d u r, q o ru a d -sa m .
5470 Xalqa elm öyrodon alim lərin var -
5453 Y a x ş ı a d ə h l i n i ç o x s e v i b Y ə z d a n ,
A d -s a n d ü ş m ə y ə c ə k d ild ə n -a ğ ız d a n .
5471 Qolları q ü w ə tli m öhtəsiblərin,
5454 Ö l ə n q o y u b d u r s a y a x ş ı x a t i r ə ,
D ir ilir , q o v u ş u r i k i n c i ö m r ə .
5472 S övd əg ər götürsün om anətini,
5455 T o p r a ğ ı n ü s t ü n d ə , y e r i n a l tın d a ,
Ö z ü n y a x ş ı o ls a n , y a ş a r a d ı n d a .
5473
5456 C i s m , c a n ö l ə r i , a d - s a n ə b ə d i ,
V a r o l, e y h ə y a t ı n c a n l ı m ə b ə d i .
5474 S ono xidm ət cdən yırtıcı ordu,
5457 S ə n d ə r ə i y y ə t i n ü ç c ü r h a q q ı v a r ,
Ö d ə b u h a q la rı, o lm a z ü lm k a r.
5475 Ənam ver, ehsan ver, pul vcr onlara -
5458 B ir in c i b u d u r k i, g ü m ü ş ü y o x la ,
G ü m ü ş ə l a o ls u n , ə y a r ı ə l a .
5476 Ərmağan d öyü şo sövq ctsin şiri -
Kamala, idraka m əşəld ir onlar.
Üzsün boğazım fitnənin, şorin.
Vcrsin nosihətçi nosihotini.
K əndçi ək ib-biçsin , b əh rə götürsün,
İIxıçı ilxını çölo ötürsün.
Q oy yatıb dağıtsın quzğunu, qurdu.
S əni gccə-gü n d ü z qoruyanlara.
Cürətli, caynaqh, m əğrur osgori.
5477 D ostlara q ə lə b ə , d ü şm ən ə ölüm !
5495
Sarılsın silaha çə m ən im , çölüm .
547g A ç ılsın , saçılsın bütün işlərin ,
5496
H aqqı şad e lə y ə n , e y ulu insan!
54g0 D aim düz olm usan, dürüst ol y e n ə ,
S ə n o v a r lığ ım la in a n ır a m m ə n ,
5497
S ö z ü n ü g iz lə tm ə ö z h o m d ə m in d ə n .
5498
M o n q ız ıl g ü n o ş o q ə r q o ld u m b u g ü n ,
X e y ir - b o r o k o t d ir s o n d o g ö r d ü y ü m .
5499
D iliy lo ü r o y i b ir o la n k iş i,
N e c o to s v i r e d ir g ö r ü n g ə r d iş i :
D üzlükdür çatdıran sən i əh d in ə.
5481 D ü z ol, sev əcək d ir Yaradan sən i,
D üz ol, verm ə ə ld ə n əd alətin i.
54g2 B u haqda nə deyir pirani, d in lə,
5500
K ö n lü n k im i tu ts a , o n u g ü z g ü b il,
G ö r d ü y ü n ö z ü n s o n , ö z g o s i d e y il.
Salsın h ər k əlm əsi könlüno şölə:
54g3 Düzdür ki, dayamr y er -g ö y ayaqda,
M ə n o y a r d ım ç ı o l b u g ü n d o n b e lo ,
E y ə z iz , m e h r ib a n , e y h ü s n ü ş ö lə .
Ö zün o l bayrağı k eşm ək eşlərin .
5479 H ər iki dünyada qazanıb ad-san,
S o n i T a n r ım m ə n o ö z ü g ö n d o r ib ,
Ü m id im k ö n lü m o b ir a lo m v e r ib .
5501
Ə z iz , n ıe h r i b a n d o s t - b ir a y r ı g ü z g ii,
B a x san g ö ro c o so n ö zü n ü d ü zg ü n .
M in bir nem ət bitir azca torpaqda.
5502
Y a x ın s a c a n c a n a , k ö n ü l k ö n ü l ə ,
İn a rn q o v u ş d u r a r b ü l b ü lü g ü lo .
5503
H ə r k im o in a n s a n , s ö z ü o n d a n s o r,
D ü z s ö z d o n n u r a h r , ş o f a t a p ır k o r.
5504
Ö g d ü lm ü ş ş a d o ld u e ş itd iy i n d o n ,
İ ş ığ a q o r q o lu b q ım ı ş d ı ş o n - ş o n .
5505
Q u r t u ld u v a r lığ ı d ü y ü n d o n , d a ğ d a n ,
- X u d a h a f i z ! - d e y i b ç ıx d ı o ta q d a n .
54gg D ünyada h ər n ə var - gəld i-g ed əri,
Y aln ız ad-san qalır h əm işo diri.
5506
A tıb r a h a t h ğ ı o g ü n d o n b o r i,
E lb a ş ı q o r q e td i n u r a e llo r i.
5489 Eşit, n ə lə r deyib təlim verən lər -
5507 Y a r n a n ı d a ğ l a d ı, y a x ş ım tu td u ,
Ə n a m , e h s a n v e r d i, im d a d a ç a td ı.
5484 D ü şm ə h ər sifətə... D ü z o l... düz o lsa n ,
H ər iki dünyada qazanacaqsan.
5485 Budur, b əyan etdim bild iklərim i,
İçim , çölü m aydın s ə n ə gün kim i.
5486 D ilim d on saçıldı y a lm z dürüst, düz -
H ər iki dünyada xeyir veron söz.
5487 D ərin d ən düşünsən, sö z ü m ə baxsan,
H ər iki aləm i qazanacaqsan.
Ömrün m ənasını adda görənlər.
5490 A d ım -sam m qalsın, ö lsəm do özüm ,
5508
N o q ş o l o r ç o k d i k i, e l to z o l o n s i n ,
G ü n l o r iş ı q v e r s in , i ll o r b o z o n s in .
5509
B ü r ü d ü ö lk o n i el s o a d o ti,
S e l g ib i ç a ğ la d ı v a r ı, d ö v lo ti .
M əzar - zü lm ət g e c ə m , adım - gündüzünı.
5491 Bacar y a x şılıq et, e y g ö z ə l insan,
A d qazan, adınla yaşayacaqsan.
5492 Elbaşı d in ləd i bu kolam ları,
5510
B o y b ü tü n iş lo ri ta p ş ır d ı o n a .
K önlü işıqlandı, artdı vüqarı.
5493 Ö ydü Ö gdülm üşü: - A fərin , ohsən!
5511
Q o y u b d i z a l tın a d o r d i, o lo m i,
Ö g d ü lm ü ş y e tiş d i b ir o ğ u l g ib i.
5512
Ö z g o n in g ö z ü y l ə ö z ü n o b a x d ı,
B o ş k e ç ə n g ü n lo r i k ö n lü n ü y a x d ı.
Q iym ətli sözlərd i, idrak əh lison .
5494 Tanrı q ü w o t versin, qalxım gedim mən -
Sonin hor sö zü n ə ə m ə l edirn mon.
D o s tu Ö g d ü lm ü ş ü ç o k d i y a n ı n a ,
5513
- H ə r c ü r lə k ə lə r d ə n p a k o ln ıa lı, p a k Q ə l b ə h ö k m e l ə d i n u r l a n a n id r a k .
5514
M ə g ə r a r d e y i lm i q ə f l ə t d ə q a l d ır n ,
A t d ı m d ö r - d ö y ü ş ü , u y ğ u y a d a l d ım .
5515
M ə n i t ə r k e l ə d i q ü d r ə t , d ir ili k ,
G ö z ü m g ö z l ü k u m d u , ə l i m d o ç ə lik .
5529 Yaramaz işlərim qom gotirir, qəm ,
Y axın dostlar ilə g o n əşm o liy əm .
5530 M əsol var, gen olur m əsləh o tli don,
Dikbaşlar son qoyur ö z b oxtin ə, son.
5531 X ə stəsən , həkim ə get n ü sxə yazdır,
G ən əşm ok - davam ız, dərm ammızdır.
5532 Y axın kişilərlo gon əş, yardım al,
ÖGDÜLMÜŞ ÖTƏN HƏYATINA ACIYIB TÖ V BƏ
ETDİYİNİ BİLDİRİR
551Ğ Ö g d ü lm ü ş a h ç ə k d i: - G e td i ö m ü r - g ü n ,
A y b a t d ı, b ə s h a n ı ş ö l ə s i ö m r ü n ?
5517
A d i h e y v a n g ib i k e ç i r d i m ö m r ü ,
N e c ə k i, ç ö l l ə r d ə o t y e y ə r s ü r ü .
5518
K e ç ir d im v a x t ı m ı b i h u d ə , ə b ə s ,
Q a f iti n m i n g ü n ü b i r ç ö p ə d ə y m ə z .
5519
H a n ı c a v a n lığ ım , p ə h lə v a n lığ ım ,
T ə p ə m d ə n ç ıx a n r tü s tü m ü y a n ğ ın .
Y alqız döyüşçüdon, get bir ordu al.
5533 G onoşən götürər səm or, bar-bohər,
D öyor dizlorinə g o n o şm əy ən lər.
5534 Gedim qardaşımla m ə slo h ətləşim ,
Düşorm i sahmana sabahkı işim ?
5535 G örm əli işlori düşünək bir az,
G örok yararlıdır, y o x sa yaram az.
5536 B ozon ö z işindən baş açm ayan kəs,
Sorsa başqasından heç no itirm oz.
5537 Elm ilo gonoşok birloşon zam an,
İnsan nicat tapıb olur kamiran.
5 52 0
Ə c ə l y a x ın la ş ır, h ə y a t tü k ə n ir ,
V a r m ı d ı r ö l ü m ə b i r ç a r ə , tə d b i r .
5538 G onoşokçi alim nə deyir, dinlo:
Çatarsan ohdino gon oşm oyin lo.
5521
İ n d i m ə n n o y ə m k i, - q o c a l n u ş la ç ın ,
D ü ş d ü k ü l r ə n g i n ə s a q q a l ı m , s a ç ım .
5539 S özo, m osloh əto m oh əl qoym ayan,
5522
H a n ı o t u z ik i l e l i m , g ö v h ə r i m T ö k ü l d ü a ğ z ı m d a n a ğ i n c ilo r im .
5540 Ən müşkül arzuna, istoyino son,
5523
G ö z l ə r i m g ö r ə r d i b i r g ü n l ü k y o lu ,
5541 Dan üzü oyanıb oldu soforbor,
İ n d i s e ç ə b i l m i r q ı z d a n o ğ u lu .
5524
Q u la ğ ı m a z q a l a d a r ı d o l o r d i ,
İ m a -iş a rə y lo g ə z ir o m
5525
in d i.
Q u z ğ u n k ə k i l i t ə k q a r a y d ı s a ç ım ,
İ n d i a ğ q u ş g ib i a ğ a r ı b b a ş ım .
S ən o dost olam az, uzaqlaş ondan.
Y alnız götür-qoyla çata bilorson.
Elbaşı qosrino at sürdü sohor.
5542 İcazo istodi girsin otağa,
Elbaşı hörm otlo qalxdı ayağa.
5543 - A boy, üroyimdo qalm asın bu qom,
G cdib qardaşıma baş çok m oliyom .
5526
Ö lü m y a x ı n l a ş ı r . .. s u ç l a r ı m r o n g - r ə n g ,
Q a lx ı b ü z r i s t o y ə m T a n r ı d a n g o r ə k .
5544 İcazo versoniz, varıb gcdoronı,
5527
Y a r a m a z i ş l ə r d ə n ə l ç o k i b ta m a m ,
L ə k ə d ə n q u r t u l u b p a k o lm a lıy a m .
5545 - Get, qardaş ozizdir, onu şad cylo,
5528
Ə s la ç a ş m a m a lı, s a rs ılm a m a lı,
Ç a ş a n ı n z a y o l u r d ö v l ə t i , m a lı.
5546 Sirrino aşina olursa Xuda,
Z iyarət cdorom , göstorin korom.
M ondon salamlar de, günaydın söylo.
M oni unutmasın dualarında.
5547 X u d avən d i kərim , adil, m ehriban -
5564
B ağışlar səh vim i, k eçər suçum dan.
5548 - Ə lb əttə!
Ö gdülm üş qalxdı ayağa,
Ü rəyi köksündə döndü bir dağa.
5565 Ü z ü n h e y v a g ib i, k e f ın a ş a ğ ı,
H a r d a iti r m is ə n n u r u , iş ığ ı?
5566
5549 G ün əş, yaqut gü nəş endi aşağı,
Saralan üfiiqlər zəfəran bağı.
5550 Çökdü yavaş-yavaş qaranhq yero,
Z ülm ət g əlib girdi yatan gözloro.
5551 Ö gdülm üş, evin də dinclik sükutu,
5 567
Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i: - F o lo k o x a td ı,
O x u b u y a r a lı b a ğ r ı m a b a t d ı.
5568
E ° I o y in ü z ü m o g ü lm o s i m ü m k ü n ,
B o lk o y a t a n b o x tim o y a n a b i r g ü n .
Fikirlər beynini eşə lə m ək d o .
5553 G özü yum ulm adı, b eyn i od kim i,
D illə n , d a n ış g ö r o k a x ı n ə o lm u ş ,
Ə h v a lı n n o ü ç ü n b ö y l ə p o z u l m u ş ?
ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURMUŞA CAVABI
Ö ncə nam az qıldı, sonra uyudu.
5552 Bir az rahatlandı yorğan -d öşək d o,
~ S ö y lo , n e ç in g o ld in , e y ö m r ü g ü n d ü z ,
H e ç b ir c o a y d e y il g ö r ü ş d ü y ü m ü z !
5569 Q a f ill ik c t m iş d i b a ğ r ı q a n m o n i,
D olandı xoyalı bütün alom i.
S ilk o y ib o y a td ı b u d ö v r a n m o n i.
5554 Qaraquş - M üştəri Şorqdən çıxm ada,
Ü füqü qərq edir atəşo, oda.
5570 Ö z ü m o g ö z q o y d u m , g ö r d ü m a z m ış a m ,
5555 Gör n ecə parlayır Y ıldırıq - Sirus,
5571 İ n lo y ir o n a ğ ı r y ü k a l tın d a c a n ,
Q o f i o td o ö z ü m o m o z a r q a z m ış a m .
H ə lə A yğır ilə A rantiz ulduz.
5556 U calır yuxarı S ukiç-Q ırqovul,
İsrafıl surunu çalır, qalx, oğul.
5557 Qaldırdı başını, boylandı Şərqo,
Gördü qızıl gü n əş q alxm ış üfüqo.
5558 G ünəş m ərcan səp ir m avilikloro,
N o c ü r a y r ıl m a lı m in - m i n g ü n a h d a n ?
5572 K c ç ir d im ö m r ü m ü q o s r o x id m o t d o ,
H a n ı p a y ı m m o n im b o s i b a d o td o ?
5573 D ü n y a ö z y c r in d o , c a n o ld o n g c d ir ,
D ü n y a n ın s o n u y o x , ö m ü r - g ü n b itir.
5574 G o lm iş d im , d o la n a m , y a ş a y a m
Y andınr səm anı alo v lu kürə.
5559 A ləm q əh -q əh ç ə k ə n g ö zo l qız oldu,
5575 G o ld i b u g ü n ü m d o s o v u ş d u h o d o r ,
S evin clor çoxald ı, q əm lor azaldı.
5560 D ə stəm a z alınca nam az qıldı o,
Sürdü köhlonini dağlara doğru.
5561 E v ə çatan kim i döydü qapını,
Qardaşı qapadı haqq kitabını.
5562 Ö gdülm üş, O zğurm uş qanad açdılar,
Şad olub, ə l vcrib salam laşdılar.
5563 H al-ohval tutdular, e v ə girdilor,
Y en ə qardaş mehri, ü lfot gördülor.
guya,
İ n d i n o y o g o r o k b u g id i d ü n y a ?
Y aşa m a q m ü m k ü n m ü sa b a h a q o d o r?
5576
Q u r u m u ş o t k im i t ö k ü ld ü s a ç ım ,
S a q q a l ım - g ü m ü ş ü r o n g a la n la ç ın .
5577 G o r o k o d ü n y a y a h a z ır lıq g ö r o m ,
V cro m ö z b o rc u m u , q a lm a y a b ir qom .
557S B u n a o x ş a r , u y a r b i r m o s o l d o v a r,
Ə m o l c t b u s ö z o , c y ö m r ü g ü lz a r !
5579 Ö m ü r h o d o r k c ç d i, d a d ç o k i r o m , d a d ,
B o s q a la n g ü n lo r im ... O d a m ı b o r b a d ?
55g0 G ü n d ü z ü m b o ş k e ç d i , b ə s g e c ə m n e c ə ?
M ü m k ü n m ü k e ç irim ö z ü r ə y im c ə ?
55gl Y e m i ş ə m - i ç m i ş ə m b i r h e y v a n k im i ,
A c m a q , s u s a m a q d ır b irc ə d ə r d - q ə m im .
55g2 C i s m ü - c a n i s t ə y i r h ə r c ü r ə n e m ə t ,
O n u b o ğ a m g ə r ə k , y e tiş d i n ö v b ə t.
55g3 Y e t ə r y e y i b y a t d ı, q a l x s ın a y a ğ a ,
Ə lv id a s ö y l ə s i n i p ə k y a t a ğ a .
55g4 Ö z ü n ə n ə q ə d ə r d ü ş m ə n q a z a n d ı ,
B ə s d o s t q a z a n m a ğ ın v a x t ı h a ç a n d ı ?
55g5 Ə lim d ə , d i l i m d ə u z u n d a n u z u n ...
G ə r ə k ü z r is tə y ə m ç o x u n d a n , q u z u m .
5586 K i m i n s ə g ö z ü n d ə b i r q ıl v a r , d e d i m ,
A n c a q ö z g ö z ü m d ə tiri g ö rm ə d im .
55g7 H a r d a n q a ç a q d ü ş ə n b i r a l ç a ğ a m m ə n ,
G ü n a h la r s e lin d ə b a tıb b a ş -b ə d ə n .
55gg B u g ü n t ö v b ə e d i b d ö n ü r ə m y o ld a n ,
Q ə b u l e t ü z rü m ü , e y u lu Y ə z d a n .
5589 D ə r y a b i l i k l i ə r n ə d e m i ş , d i n l ə ,
D ü ş s ü n ö y ü d ü n d ə n q ə l b i n ə ş ö lə :
5590 H a z ır , s ə f ə r b ə r o l g ə l m ə m i ş o s g ə r ,
G ə ld im i, tə ə s s ü f v e r m ə y ə c ə k ə l.
5591 Ö lü m y a p ı ş m a m ış y a x a n d a n h o lo ,
T ö v b ə q ıl, k ö n l ü n ü t ə m i z , p a k e lo .
5592 G ə n c l i k ç a ğ l a n n a s a l ib a d o ti,
Q o c a lıq a p a r ı r g ü c ü - q ü w o t i .
5593
M ö h k ə m o l, a y ı q o l o c o l g o lm o m iş ,
G ə ld i m i, a y ı q l ı q m o n a s ı z b i r iş.
5594 Y a n ın a g o l d i m k i, b i r m o s l o h o t v e r ,
A y a ğ ım a ltın d a titro m o s in y er.
5595 A x ı m e h r i b a n ı m , q a r ı n d a ş ı m s a n ,
G ö s t ə r h a q q y o lu n u , e y ə z i z in s a n .
OZĞURMUŞ ÖGDÜLMÜŞƏ SUAL VERİR
5596 O zğurmuş söylodi: - Ə ziz qardaşım,
D inlo sözlorim i, ucalar başın.
5597 Y axşı bir niyyotlo g əlm iso n bura,
Tanrı köm ək versin, qorq ol da nura.
5598 Burda birco işlo soyum az ürok,
N ö v -n ö v , çeşid -çeşid əm o llo r gərok.
5599 Q oy d eyim birini, arxasınca get,
Ən yararlı işi k ə ş f et, om ol et.
56(X) M on dağ başındayam , sən d ə sarayda,
H or şeyd on üstündür bizim bu qayda.
5601 S ənin xeyrin doyir orda bu yurda,
Q arğış qazanarsan, qalsan konarda.
5602 Elbaşı ellorin olindən tutur -
Sonin işin budur, xidm otin budur.
5603 Ö lko çiçoklonir, el hovoslonir,
A dına no qodor dua soslonir.
5604 K işilor başıdır xeyir veronlor,
X eyrixah no dem iş, öyron, bil ozbor:
5605 Adam lar içindo kim sayılır baş -
Kim ki, xeyir verir elloro, qardaş!
5606 X eyir vcrm oyonlor, xeyir veronlor,
Biri zoqqum -zohor, biri bar-bohor.
5607 N iyyo t g ö zo l olsa, iş do iş olar,
İnsan qartal gibi yü ksolm iş olar.
5608 N iyyotin yaxşısa, var olacaqsan,
U ca om olloro, yar olacasan.
5609 Sonin saraydakı işin, om olin ,
B oxti, soadoti, foxridir elin.
5610 Son qovdun ölkodon Htnoni, şori,
D üzoldi siyasot, nizam işlori.
5611 Atıb bu işlori çıxsan saraydan,
Yaxan qurtularmı de ahu-vaydan?
5612 İnan borbad olar siyasot, nizam ,
D aş üsto daş qalmaz, işdo intizam.
5613 G əlib bir yaramaz tutar ycrini,
D ağlayar xalqının ciyərlorini.
5614 Ç ək ər yam an yola yaram azları,
5631 Y o x s u l z o n g i n lo ş ib ç a ts a s o r v ə to ,
A z a r ö z y o lu n u , d ü ş o r z illo to .
563, G ö r m o m iş g ö r o r s o v a r - d ö v lo t, h ü m m o t,
Ə lin in a l tın d a b a t a r m o m l o k o t.
B eyn i cıhzları, d ələd uzları.
5615 B aşın ın üstündə göy-pərvordigar,
5633 Q u l k e ç s ə b a ş ın a y u r d u n , u lu s u n ,
Ə li u z u n o la r , d ili d o u z u n .
Haqqın haqq sorğusu, son in adın var.
5616 İmkan v erm əm əli yam an işlərə,
5634 S o n b u g ü n ç a ts a n d a v a r a - d ö v lo t o ,
İ ş r o to , ş o h v o to q o y m u s a n n ö q to .
İnsan gözlərin i yum an işloro.
5617 D in lə, n ələr deyib ölü m sü z adam, -
5635
D ili, feli doğru, könlü düz adam:
5618 Q aynayıb-qarışm a yam an lığa son,
Y am an siy a səti lə ğ v etm olison .
N o f s in i m o r d lik l o c i lo v la m ıs a n ,
B ə y in d o q o lb in i tc z o v la m ıs a n .
5636 B u n la r h a q q ı n s o n o f o z il o tid ir ,
S o n in ü z a ğ l ığ ın h a q q ş o f q o tid ir .
5619 Y axşı hünər qazan, yaxşı da ad-san -
H or iki dünyanı satın alarsan.
5620 Tanrı n eçin verib bu ozm i so n ə -
Y axşılıq dağını fəth eloson o?
Y am anın gözü n ə m il çok m olison?
5637 K iş ilik g ö s to r s o , k iş ilik g ö s to r ,
D ü z o d ü z o lm a lı, o r ö n ü n d o - o r.
^ t ı b ö z x c y r in i , e l i n x e y r i n i ,
Ü s t ü n m ü t u tu r s a n d a ğ l a r s c y r i n i ?
56,„ S o n a td m s a r a y ı h ü c r o y o g o ld in ,
M o g o r d ü ş ü n d ü n m ü h c ç n iy o g o ld in ?
5621 N eçin yaxşıhqdan ə l çok ın olison ?
5622
5623 Q alsın qulağında sırğa bir sözüm :
Ö zün tap yerini hoyatda, öziin.
5624
DÜZƏ -DÜZ O L M A Q , İN S A N İY Y Ə T Ə - İN S A N İY Y Ə T
G Ö ST Ə R M Ə K H A Q Q IN M Ə S L Ə H Ə T İD İR
M ən cşq ə, arzuya könül vcrm odim ,
M al-d övlot, soadət, sorvot görm odim .
5639
V o fa lı k iş i lo r b o z o n ö y ü n ü r ,
S a n ır k i, k ö k s ü n d o d ü n y a d ö y ü n iir .
564() S c ç , a d il n iz a m ı , d ü z s iy a s o ti
B u d u r in s a n lığ ı n ilk o la m o li.
B oylor sarayında çalışm adım mon.
564| P is o - p is , y a x ş ı y a y a x ş ı o lm a lı,
B ir v c r s o o n v c r ib lo z z o t a l m a l ı.
5626 D aim üz çcvirdim dünya malından,
5642 Z a tı p a k o l a n l a r p is l ik d o n q a ç a q ,
5625 X alqım a qayanıb-qarışm adım m on,
Soraq da tutmadım el ohvalından.
5627 Atsam ibadoti, getsom saraya,
Y axa verm orəm m i m ogor ah-vaya?
5628 Ö m ründə zor-zin ot görm om iş adam,
N ey n o r qızıl tapsa... ağzın a qadanı!
5629
Q ulaq as, qoşulub Çin karvanına,
G ozor bir sövd ogor no derniş bana:
5630 Lapdan vara çatsa y o x su l bir kişi,
İnan ki, itirər düzgün ycrişi.
D a im q a p ı a ç a r , s o x a v o t s a ç a r .
5643 H a r a m d a n tö r o y o n h a l a l l ı q b il m o z
X a lq a b o la o la r , m o r d lo r o q o f o s .
5644 Y c y im - g c y im v c r ir , n c r n o t s a ç ı r b o y ,
B o y in x i d m o t in d o d u r m a ğ ı n g o r o k !
5645 B o y d i r b u g ü n s o n o v a r - d ö v l o t v c r o n ,
F o z ilo t, z ə k a v o t , s o a d o t v c r o n .
5646 M o g o r u n u tm u s a n b u y a x ş ı h ğ ı ,
M o r d o m o r d l i k g ö s to r , c y q ü d r o t d a ğ ı.
5647 D oğru sö z nə q əd ər acı olsa da,
N u ş e lə , gətirər ağzın ı dada.
5648
M ən acı sö z dedim , o ziz qardaşım ,
D an xm a, danlm a, duy, düşün-daşm .
5649
S ən ə sö z toxunsa, q ə z ə b lə n m o çox,
Doğru söz-acı sö z daşdan k eço n ox.
56Ğ5 K im d ir x a l q iç in d o ə n y a x ş ı a d a m K im k i, e l b a n n ı r y a x ş ı h ğ ı n d a n .
5666 Y a z ıq b i r u ş a q d ın ... O , s ə n i a ld ı,
S ə n i u c a ltd ı q c a ö z ü u c a ld ı.
5667 C a n ın ı, q a n ın ı f ə d a q ıl o n a ,
Y a tm a , ö m r ü n ü v e r b o y q u llu ğ u n a .
5650 Müdrik bir kəlam a uyğundur sözü m ,
D in lə bu kəlam ı, günüm -gündüzüm .
5668 H a y v e r y a x ş ılığ a y a x ş ı l ı ğ ı n l a ,
G ö rs ü n q ü d rə tin i q o y ə r ş i- ə la n .
5651 Doğru söz bibərdi, acılar son i,
5669 D in lə , n ə l ə r d e y ir h ə r s ö z ü g ö v h o r ,
Qorxma ə w ə l-a x ır qovar q ü ssən i.
5652 Doğru sö z nə q əd ər olsa da acı,
G özünün odudur, başının tacı.
5653
Atan vəfat etdi, sən bir çocuq k ən ,
N ə sən ət öyrəndin, no hünor, no fond.
5654 Qanadı altına aldı b oy soni,
Onun sayəsin d ə tapdın b əxtin i.
5655 S ən ə qapı açdı, b ə x ş etdi ruzu,
İ n s a n lı q ö r n ə y i g ö s t ə r ə n b i r ə r :
5670 S ə n ə ç ö r ə k v e r ə n m ə r d o b a d ə s u n Y e d iy i n , iç d iy in h a la lın o ls u n .
5671 D u z - ç ö r ə k h a q q ın ı u n u tm a y a n l a r ,
D u z - ç ö r ə k v e r ə n ə c a n f ə d a q ıla r .
5672 İ n d i k i, ç a tm ı s a n ö z is t ə y i n ə ,
S o n o r u h v e r ə n in y e t k ö m ə y i n o .
5673
K öhlən, qul-qaravaş, torpaq, əkin, su.
5656 B əyin sayosindo şöhrətli oldun,
5674 İ n d i s ə n b o y i n o b o x ş e lo a d - s a n ,
Ç örəkli, ürəkli, n em otli oldun.
5657 S ən ə yaraşarmı indi darılmaq B əy d ən üz döndərib düşm oni olmaq?
5658 Səndon gözloyirk ən dostano köm ək,
Onu yalqız qoysan in cim ozm i boy?
5659 O, sən ə n ə qodər yaxşılıq etdi,
Ə y n in o z o r x a r a , ip o k g e y m i s ə n ,
G ö z ü q a m a ş a n v a r k in d o n , h o s o d d o n .
D ü ş m o n i b a ş o y s in , y a n s ı n a c ıq d a n .
5675 Ç a tm a s a n n e m ə t ə , o h d ə y e t m i s ə n ,
M a ş a ll a h , ü ç y a ş a r b u ğ a g ib is o n .
5676 B u g ü c ü s o r f e lo b ə y x i d m ə t i n o ,
D u a - s o n a d ü ş s ü n q o y q i s m o tin o .
5677 K ö h lo n , o r o b i a t, a r ğ u m a k m in d i n ,
S ən in dost cavabm qaçm aqla bitdi?
V a r - d ö v l o t y ığ m ı s a n , d ü n y a s o n in d i .
5660 B eş kişi için də adın-sanın var,
Q oy v əfa lı deyib alqışlasınlar.
5678 İn d i g c t iş o s a l o z o m ə ti n i,
5661 S on insan olm ağı hünər tacı san,
D in lə, n əlor dem iş hünərli insan.
5679 B i r a z r a h a tla n ı b ç ıx s ın ta x tın a ,
5662 İnsanın boxtidir insan iyyoti,
Bu ülvi sorvətdon ol çok m o qəti.
5680
5663
Ə ldən verm isən sə insan lığın ı,
Sən noson - bir com dok , bir ot yığını.
5664
Uğrunda can qoydu E lbaşı, əhson,
H ay ver yaxşılığa y a x şılıq la son.
B o y d o q a n a d la n s ın , a l s ın o h d in i.
D ü ş m o n i b a ş o y s in g ü n o ş b a x t ın a .
Ə ' v e r d i, d il v e r d i, g ö z v e r d i s o n o ,
S o n d o o n u n ü ç ü n k a r a g o ls o n o !
5681 A ç s ın d u a la r ı b o x t i n ə a ğ y o l,
B i r a z d a d ö v l ə t l i , ə z o m o t l i o l!
5682
Y a x ş ı lıq r o m z i d i r o s il k ili lə r ,
A d ı ö lm o z q a la r , d ü ş m o n i ö lo r .
5683 A r i f l ə r b u s ö z ü y a x ş ı d e m i ş l ə r :
İd ra k a y o l a ç a r ə s il k iş ilə r.
5701 Oyandı, başqa bir aləm o girdi,
5684 K iş in i t a n ı d ı r k i ş i x ilq ə ti,
5702 G ünəş baş qaldırdı, saçdı ağ nabat,
X i l q ə t i n e c ə s ə o d u r s u r ə ti .
G ülən bir qız gibi gö y diş göstərdi.
A ğ quşa bonzodi son suz kainat.
5685 Q ılığ ı ş a h i d d i r k im o ld u ğ u n a ,
F e li a y n a t u t u r h ə m i ş ə o n a .
5703 Eşq ilə sosləndi səh ər nam azı,
5686 E lb a ş ı f e li n i d ə y i ş s ə ə g o r ,
O n a g ö s t ə r i ş v e r , d ü z y o l u g ö s to r .
5704 M indi köhlonini, qəsrə y ö n əld i,
56g7 B ə y d i r b a y r a q d a r ı h o r y a x ş ılığ ı n ,
Ö z ü n ü k ə n a r d a t u t m a q d a n s a k ın !
57{)5 Ozğurm uşu sordu Elbaşı ondan,
56g8 İ n d i k i, g ə l m i s ə n g ə n ə ş m ə k ü ç ü n ,
Q ə l b i m d ə n ə v a r s a a ç ır a m b u g ü n .
5706 M əni yad edirmi dualarında,
5689 H ə r ş e y a y d ı n o l a r g ö r s ə n c ö v h ə r i ,
5707 İnsan dua ilo soadət tapır,
Ö z ü n b ilə n lə r i, m ə n d e y o n lə ri.
5690 Ö g d ü lm ü ş ş a d o ld u : - Ə z iz q a r d a ş ı m ,
K i ş i l ə r b a ş ı s a n , u c a l d ı b a ş ım .
5691 G ö z ə l s ö z l ə r d e d i n , a ç ıld ı d ü g ü n ,
H e ç b ils ə n n ə q ə d ə r x o ş b ə x to m b u g ü n .
5692
Q a lx d ı q a r ş ı m d a k ı q a r a n lıq p ə r d o ,
C a m m d a q u r b a n d ı r s ə n g ib i m o r d o .
5693
Q a lm a d ı k ö n l ü m d o b ir d i l ə k - a r z u ,
M ə n ə d a y a q o l s u n T a n r ın ın ö z ü .
5694 S ə n i d o , m ə n i d ə A lla h s a x la s ı n ,
F e lim d ü r ü s t o l s u n , x ilq o t im a y d ın .
5695 D u a - s ə n a ilo y a r d ı m v e r m o n o ,
G ə n o ş d i n , o m ə l e t ö y ü d lo r im o .
5696
B itir d i s ö z ü n ü , q a lx d ı a y a ğ a ,
M in d i k ö h lo n in i - o lv id a , q a ğ a .
5697
C a td ı m ə n z i l i n o , h a lı, k e y f ı s a z ,
S ü f r o d o n a y r ıl d ı, d in c o ld i b i r az.
5698
G ö y ç a td ı q a ş ın ı, g iz lo td i g ü n ü ,
G iz io td i b a y a q k ı n u r g ü n d ü z ü n ü .
5699 Z ü l m ə t s a ç la r ı n ı y a y d ı d ö r d y a n a ,
Q ə r q o l d u g e c o n i n q a r a n lığ ın a .
5700 Y o r ğ a n - d ö ş o k a ç ı b d in c o ld i b i r a z ,
Ş irin y u x u l a r d a n ü r o k u s a n m a z .
Halal bir yem ək dən dad aldı ağzı.
Elbaşı əy ləşo n otağa gəld i.
Sağm ı, salamatnıı o müdrik insan.
Dua soslon on d ə ə fv edir Xuda.
A çılır connoto bir qızıl qapı.
570g Dualar yol açsa göyün qolbino,
Yam an batıb gedər yerin dibino.
ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI
5709 Ö gdülm üş söylodi: - Ə m inom , omin,
Dürüst sö zlər dedin, elm o güvondin.
5710 A m r dualarla qardaşım bizi,
Haqdan soraqlayır hor ikim izi.
57U Unutnıuş özünü nıükoddor qoca,
Q alm ış yarı canı yanınuzdaca.
5712 Günaha batan biz, dua qılan o,
Q ollotdo qalm ışız. Q oflot lodıır, lo!
5713 K osm ir b o y o dair dualarım,
Bağrında h iss edir bizim ağrını.
5714 Ondan mehribanı cahanda varm ı,
Atıb öz dordini bizo yanm ırm ı?
5715 Elbaşı, varmı heç bizim tok qafll,
Tamam hodor keçdi günlor clo bil.
57,ft N cm otlor içindo itib do batdıq,
C ism i oyaq qoyub özüm üz yatdıq.
5717
Q u r d , il a n y e y e c ə k c i s m i l ə c a n ı,
Ö l ü m d ə n d ü n y a d a q u r t u l u ş h a n ı?
5718 D in lə , idrak əh li n ə sö y lə m iş, nə -
Çıraqdır gözü n ə, əz b ə r lə sə n ə :
57ig S ə n k im sən aləm d ə - ötəri m ehm an,
Qurdun, ilanındır ə w ə l- a x ır can.
5720 X o ş bir yuxu gibi öm ür-gün ötər,
Şahiddir sözü m ə sovu şan günlor.
5721 Elbaşı soruşdu halı, əh valı,
N ə cür oturm ah, n ə cür durmalı.
5722 M ənim sən d ən savay mehribanım y o x ,
S ən ə iriamram özü m d ən d ə çox.
5723 İşim ç ö ld ə qalıb, özü m ev d əy ə m ,
Q afıllik için də çoxm u çək im qəm ?
5724 Q ulağım san, eşit, g ö zlər im sən , gör,
D ərd ə bir çarə qıl, g ö zləm ir ömür.
5725 M ən d ən k öm ək um san, verorəm k öm ək ,
Ö m rə m en a verən iş görok gərok.
5726
Ö y rə n ə k , ə s g ə r lə r d a v ra n s ın n e c ə ,
N a sıl y o l açm alı q əm d ən scv in cə.
5727 N a sıl cilovlayaq zülm karları,
Ş ər batsın, alim lər qalxsın yuxarı.
5728 Ç içək lən sin ölk ə, z e n g in lə şsin el,
- Şükür, e y Yaradan, şükür! - desin dil.
5733 Səndon bir dilokçəm , um acağım var:
A zca səbrli ol, verirkən qərar.
5734 Kimi yaxın tutsa, bilirsən ki b əy,
Qırır qeybətini paxıl adamlar.
5735 Y əqin ki, tökərsən qaş-qabağım ,
G irsə aramıza xəb is, fitnəkar.
5736 D in lə, gör nə sö y lər bahadır bir ər,
Müdrik nosihətlər qalır yadigar.
5737 Adam oto bonzər, iy lən m əsin ət,
G ərək qoruyasan, e y zövq ü bahar.
5738 Aqil hökmdar da b əzə n sarsılar,
Saxtakar saxtanı car ç ə k ə n d ə , car.
5739 B oy qalır təəccüb, heyrət için də,
Q eyb ətçi geybeti edirkən şüar.
5740 C ism , can bir quldur, k ö n lü m ü zsə b əy ,
K önül b əzən yanar, b e z ə n soyuyar.
5741 Dördü do düşm əndir biri-birino,
Bir insan könlünün dörd ohvalı var.
5742 Biri ahostodir, biri to ləsən ,
Biri gülm ək istər, biri qan ağlar.
5743 Şadlıq istəyon ə rast g ə le r kodor,
K əd ər rodd olanda, sev in c oyanar.
5744 X ocalot çokorom , o ziz E lbaşı,
Son bahar istorkən, yağsa boran, qar.
5745 M ondon inciyorson, girso ortaya,
ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI
5729 Ö gdülm üş söyləd i: - E y m ordloro baş,
Tanrım qüdret versin, zirvolordən aş.
5730 Tanrım qüdrət versin... baş vur dorinə,
Çatasan ən g ö zəl d ilək lərin o.
5731 Q ovu ş səa d ətə, b əxtiyar yaşa,
A ğrı m ə n ə g əlsin , s ə n ə y o x , haşa!
5732 Canım s ə n ə fəda, e y ulu b aşçı,
S ən so n təxtim izin tacı, gültacı.
Zohor damızdırsa ağzı zohrimar.
5746 D ilokçom budur ki, özüm don soruş,
M oni gözdon salm a, co şsa gözü dar.
5747 Hor şeyin dibino, m o ğ zin o var son,
Y aln ız doqiqlikdon odalot doğar.
5748 Fitnokar alçağı, olbotto d in lo,
A ncaq m ahiyyoti aşkar et, aşkar.
5749 A r if gör no demiş: yalanı dinlo,
Foqot üroyindo yer verm ə zinhar.
5750 Safdır, m üqoddosdir atalar sözü,
D in lo, gör no dcm iş müdrik alalar:
5751 G ə r ə k l i s ö z lə r i s a x l a y a d ı n d a ,
G ə r ə k s i z s ö z l ə r d ə n y a x a n ı q u r ta r .
5767 D e k im d i r a l o m d o a d a m l a r a b a ş ,
O k o s k i, y a r a n ı b in s a n a q a r d a ş .
5752 D o ğ r u n u y a l a n d a n a y ı r d e d o b il,
D o ğ r u s ə n i n o ls u n , y a l a n ta r i m a r .
5768 İ n s a n a c a v a b d ı r in s a n iy y ə tin ,
A d ı n b u n a g ö r ə v e r il m iş y o q in .
5753 Ə y r i ə h v a l p o z u r , q a r a l d ı r q a m ,
Y a l n ı z d ü z l ə r i tu t, e y m ə r d h ö k m d a r !
5769 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - B i z i m E lb a ş ı,
Ç a t s ı n s o a d ə t ə e l l ə y a n a ş ı.
5770 H a q q s ə n ə b ə x ş e t s i n ik i a l ə m i ,
G ü ls ü n a r z u la r ın a x a r s u k im i.
ELBAŞININ ÖGDÜLMÜŞƏ CAVABI
5754 E lb a ş ı s ö y l ə d i : - E y a d ı y ü k s o k ,
Ç a tm ı s a n ə h d i n ə i s t ə d i y i n t ə k .
5755 S ə n ə T a n r ım v e r ib i n s a n i y y ə t i ,
D ilin d ü z , f e lin p a k , ö z ü n o b ə d i .
5756 E1 z i y a n g ö r ü b m ü s ə n i n iş i n d o n ?
H a la llı q ə m m i s ə n a n a d ö ş ü n d o n .
5757 S ə n ə ç a m u r a t a n n a k o s l ə r i ırıo n ,
S ay ara m a lə m d ə ə n y a v a d ü şm o n .
5758 F i t n ə k a r f e li n ə u y a r a m m ı h e ç ?
T o n -to n d a n ış s a la r, s a y a ra m b ir h eç.
5759 O la b i l ə r m i k i, e l b a ş ç ı s ı m o n ,
F ə r q e d ə b i l m ə y i m y a x ş ı n ı p is d o n ?
5760
Y a x şın ı y a m a n d a n a y ırm a y a n la r,
A d la n a b ilə r m i m ə g e r h ö k m d a r?
5761 S ın a n m ı ş k iş i n i b i r d ə s ı n a y a n ,
M ə g ə r s a y ı l m a z m ı e a h il, y a n a d a n ?
5762
Q a n u n la r v e r ə n ə b ə y d e y o rm is o n ,
A y ıra b ilm o s ə d ü z ü ə y r id ə n ?
5763 B ü t ü n m ü ş k ü l l o r i h ə l l e d o n in s a n ,
S ə n t ö h f o g ə l m i s ə n m o n o T a n r ıd a n .
5764 D u z - ç ö r o k h a q q ı m ç o x d a n v e r m i s o n ,
S ə d a q o t o h lis o n , v o f a n a o h s o n .
5765 M o n d o n s o n o la y iq b i r c a v a b g o r o k ,
Y a ş a , b o h r ə m o n d o l, e y ş o n i y ü k s o k !
5766 E ş it n o s ö y l ə m i ş a d a m l a r x a s ı,
D ü z l ü k d o n y a r a n m ış o n u n a v a z ı .
5771 S ə p s i n q o d ə m i n ə f ə l ə k g ü l d ə s t o ,
D ö v r a n d ö v r e l o s in m u r a d ı n ü s to .
5772 E y d ili, fe li d ü z , g ö z ü - k ö n lü ş a d ,
D a i m s a ğ - s a la m a t, b ə x t i y a r y a ş a !
5773 H ə r n o v e r m i ş o m s o h a l a l d ı r s o n o S ə r v o t y c y i m - g e y im , h ö r m ə t , k a ş a n o .
5774 X i d m o t k o m o r in i b ə r k b a ğ l a m ı ş a m ,
T a n r ı m iş ıq v e r s in , e y ç ı r a q , e y ş a m .
5775 Ö g d ü l m ü ş s ö y lə d i: - X o ş b ə x t E lb a ş ı,
S ə n i u n u tm a d ı T a n r ım , n o y a x ş ı.
5776 T a n r ı m ö z ü v e r d i s ə n ə s ə a d ə t ,
Y a r a ş ı r a d ın a m ə r d l i k , lo y a q o t.
5777 B o y l i k - h ö k m r a n l ı q e t m o k is t ə s o n ,
D ö r d b ö y ü k q a y n a q d a n q ü v v o t is to so n .
5778 B i r in c i b u d u r k i, d ili n d ü z o ls u n ,
İ k in c i - s o a d o t g ə t i r s i n q a n u n .
5779 Ü ç ü n c ü - a ç ı l s ı n s o x a v o t o lin ,
M c h r ü ş ə f q o t i n d o n g ü c a l s ın o lin .
5780 D ö r d ü n c ü - q o h r ə m a n , m o r d o lm a lıs a n ,
D ü ş m o n in b o y n u n u s ın d ı r m a lıs a n .
5781
B u d ö r d m ü h ü m işi b a c a r m a s a b o y ,
X a l q ı n a r a s ın a r o x n o d ü ş o c o k .
5782 B u n l a r d ır b o y liy i n ö z o y i , m o ğ z i,
Ö z o y i o lm a s a d a y a n a r n o b z i.
5783 S o n ç ı x m a y o lu n d a n , h a q q y o lu n d a s a n ,
B u y o l l a y ü r ü m ü ş ə n u lu k a r v a n .
5784 B u y o ld a n s a p a n la r , ta p m a z s o a d o t,
D a ğ ı d a r b o y liy i q o f lo t, f o la k o t.
5785 E lb a ş ı, e z i z l ə s ə rı ü ç ta y f a n ı,
D e y im b i r c ə - b i r c ə , o n la r ı ta n ı.
5 803
5786 B i r in c i - ig id l ə r , a t ı c ı l a r d ı r ,
O n l a r ö n c ə b h ə d ə m e r g o n a d l a n ır .
5g04 G ö r n ə d ü r ü s t d e y i b k i t a b y a z a r ı,
Ə n g ö z ə l ə ş a r ı u n u t m a b a r ı! "
5787 İ k in c i - a l i m l ə r , e l b a ş ç ı l a r ı ,
O n l a r d ı r ö l k ə n i n b a r ı, b a h a n .
5g05 D ü n y a n ın iş lo r i o y u n d u r , o y u n ,
S a k ın , u d a r s ə n i b u q a r a ç o v ğ u n .
5788 Ü ç ü n c ü - S ə r k a t i b a d l a n a n s a y a r ,
G ə l i r i , ç ı x a n d ü r ü s t h e s a b la r .
5806 M ə r d o l, b ə n d ə l i k e t, h a q q ə m r i n i tu t,
N ə g ö y f ə r m a n ı m , n e y e r i u n u t.
5789 S ə n a y ı r b u n l a r ı b a ş q a l a r ı n d a n ,
Ə z iz lə , ə n a m v e r, e h s a n v e r m ü d a m .
5g07 B u d u r , a ç ıq d e d i m b i l d i k l ə r i m i ,
Ç ö l ü m , iç im b ə l l i s ə n ə g ü n k im i.
5790 O n d a y u r d b o y a ta r , e l z ə n g i n l o ş ə r ,
N iz a m -in tiz a m d a y o lu n a d ü ş ə r.
5g08 Ç a ta r s a n ə h d in ə , s ö z ü m ü tu ts a n ,
M ə n o in a n m a s a n m ə h v o la c a q s a n .
Q a t ı l m a o y u n a , a y ıl, e y x u m a r ,
Q a tı ls a n o y u n a y o l u n b a ğ l a n a r .
5791 A d - s a n ın , h ö r m ə t i n a r t a r d o m b ə d ə m ,
Ü z ü n ü g ö rm ə y ə c a n a ta r a lə m .
5792 E ş it, g ö r n ə d e y i b b i r x a l q o z a n ı:
A d a m ö l s ə b e l ə ö l m o z a d - s a n ı.
5793 Ş a n - ş ə r ə f d e y i lm i g e t s ə n d o ö z ü n ,
Q a la b u d ü n y a d a s ö h b ə t i n - s ö z ü n .
5794 Q o y m u ş s a a l ə m d ə y a x ş ı b i r a d - s a n ,
Y e r d ə y a t s a b e l ə y a ş a y ı r in s a n .
5795 Ö lm ə z li k i s t o m ə , ö l m ə z a d is to ,
H ə y a t ı n f ö v q ü n d o b i r h ə y a t is to .
5796 Y a x ş ı a d - s a n h a r a , s ü r ü n m o k h a r a ,
B iri o r ş ə g e d i r , b ir i m o z a r a .
5797 S ə n d a im d i r i s e n y a x ş ı l ı q e t s o n ,
D ir is o n , y a x ş ı l ı q a r d ı n e a g e t s o n .
5798 Ö lm o y ir , y a ş a y ı r fe li y a x ş ıla r ,
F e li y a m a n l a r ı n m o g o r n a x ş ı v a r ?
ELBAŞININ ÖGDÜLMÜŞƏ CAVABI
5g09 E lb a n ı s ö y lə d i: - E y m ə n ə h o m d o m ,
T a n r ıd a n b u i ş ə y a r d ı m d i lə r o m .
5810 T a n r ı q ü d r o tlid i r , r ə h m e d o r q u z u m ,
H o r n o q a r a n lıq s a iş ıq s a l ö z ü n ,
58U N o z o r sa l h o r iş o , a x a r - b a x a r o l,
G ö z d o n , o ld o n iti, ö z ü n h ü ş y a r o l!
58|2 M o n o u s b u r d o lm a , ö z ü n g ö r işi,
Y a r d ım ç ın o la r a m , g ö r s o n z o r işi.
5813 B itir d i s ö z ü n ü , s u s d u h ö k m r a n ,
Ö g d ü l m ü ş a h o s to ç ıx d ı o ta q d a n .
5814 M in d i k ö h lo n in i, e v o q a y ı td ı,
" D in c o lin " d e y i b ə n s o y u n d u y a td ı.
5815 D a n ü z ü y e n o d o o y a n d ı e r k o n ,
S a r a y a ü z q o y d u , a l t ı n d a k ö h lo n .
5799 Ö l m ü r y a x ş ı x ilq o t m in il ö t s o d o ,
Ö m ü r - g ü n b i t s o d o , h o y a t its o d o .
5816
5800 Q a la n y a x ş ı l ı q l a r , ö m ü r - g ü n , x ü ly a ,
G ö r v o f a q ı l ı b n u k im o s o d ü n y a ?
Q o t ' y y ° l g ö s to r d li o g ü n d o n b o r i,
S a ld ı ö z y o lu n a b ü t ü n iş lo r i.
5817
Ç i ç o k lo n d i ö lk o , n o f o s d o r d i e l,
C o ş d u E lb a ş ım n s e v in c i s e l- s e l.
5801 B u g id i d ü n y a n ı n o l m a h e y r a n ı ,
V a x tı n q o d r i n i b il, g ö z ü n q u r b a n ı.
5802 D ü n y a n ın i ş l ə r i o y u n g ib id i r ,
T u ts a n a y a ğ ı n ı , b a ş o l d ə n g e d i r .
5818 Ş o n in o m in d u a , a l q ış u c a ld ı,
A d ı ü r o k lo r d o o b o d i q a l d ı.
5gl9 N ə q ə d ə r g ö z ə l d i r q a n u n l a r , q a ğ a ,
B ə y lik q a n u n ü s tə q a lx ır a y a ğ a .
5835 Ö g d ü lm ü ş h ö r m o tlo q a l x d ı a y a ğ a ,
- S a la m ! - Y e r g ö s to r d i g ə l o n q o n a ğ a .
5g20 B ə y l i k b u c ü r o ls a b a ş ç ı , b a y r a q d a r ,
5836 B iz i d o s t b ili r s o n , r o y i n ə o h s ə n ,
Ə h d in , a r z u n n ə d i r , h a r d a n g o lir s ə n ?
E1 y a ş a r f i r a v a n , a z a d , b ə x t i y a r .
5g21 İ t a ə t g ö s t ə r s ə d ü z x i l q ə t l i e l,
G ü n ə ş i h ə m i ş ə b ə y l i k ü s t ə b il.
5837
5822 B ə y ə b ə y l i k v e r ə n h a q q ı n h ö k m ü d ü r ,
B ə y i y a x ş ı o ls a el d ə g ü n g ö rü r.
5g3g X a r a b d ı r o h v a l ı, a ğ ı r x ə s t ə d i r ,
B a ş ç o k ... g ö z a ç a n d a s o n i is to d i.
5g23 B ə y d ə y a m a n o la r , e l y a m a n o ls a ,
Y u r d b a t a r , a r a n ı y a m a n l ı q a ls a .
5g39 B o r a b ə r g e d ə r ik , h ə r ş e y e d ə r ik .
M ə n d o n s ir g iz lo m o , e y d ə r d ə ş o r ik .
5g24 B ə y d ə h a q q a g ə l ə r , h a q q a g ə l s ə c l,
D ir ç ə lə r m ə m lə k ə t, ö lə r fıtn ə -fe l.
5840
5g25 K e ç d i b u m i n v a l l a h ə f t ə l ə r , a y la r ,
5841 M o n o v v o lc ə g e d im , s o n a r d ım c a g o l,
B u d a to s o llid ir , e y f e li g ö z ə l.
Ö l k ə a b a d o l d u , x a l q d a b o x tiy a r .
O z ğ u r m u ş g ö n d o r d i y a m n a m ə n i,
G ö r ü ş m ə k is to y ir , ç a ğ ı r ı r s o n i.
~ Y a m a n d ır o h v a l ı, t u t u b b a ş ın ı,
Ö lü m h ə d o l o y ir q a r ın d a ş ın ı.
5g26 T o z - d u m a n ə r i d i , s o y u q l u q g c td i,
B u l a n a n d u r u l d u , ə k i l ə n b itd i .
5842
5g, 7 E lb a ş ı q a l d ır d ı ə l a s im a n a ,
5g43 Ə lo m lo , k o d ə r lo d o ld u g ö z lo r i,
M in -m in ş ü k ü r d e d i u lu Y ə z d a n a .
Q a y ğ ı l a r iç in d o q a y ıtd ı g e r i.
5844
OZĞURMUŞ XƏSTƏLƏNİR, ÖGDÜLMÜŞÜ ÇAĞIRIR
582g Y a n a n d a g ö y l ə r i n q ı z ı l ç ı r a ğ ı,
Ö g d ü lm ü ş i s t ə d i a ç s m y a t a ğ ı .
5829 D a r v a z a d ö y ü l d ü , s ə s q o p d u b ə r k d o n ,
H ö k ə r ə s ə s lə n d i: G ö r k im d ir g o lo n ?
5830
~ K i m s ə b i r k iş i d ir , s ö z ü m v a r - d e y ir ,
S iz i i c a z ə y l ə g ö r m ə k i s t o y ir .
5831 ~ ^ e t , § ° r n 0 is t o y ir ? K i m d i r , n o ç i d ir ?
N ə d i r u m a c a ğ ı d e s in , g ö r ə k b ir .
5832 O ğ l a n b ' r d ə ç ı x d ı, s o r u ş d u t ə k r a r :
- H a y a n d a n g o l m i s ə n , n o m o q s o d i n v a r?
5833 O z ğ u r m u ş g ö n d o r i b , k ö m o k is t ə r o m ,
O n u n q a r d a ş ı n ı g ö r m o k is t o r o m .
5834 ~ B u y u r , g o l!
M ü s a f i r iç o r i g ir d i.
H o r n o d e y i l m i ş d i d ilo g o tir d i.
G e td i ... e lo b il k i, u ç a n x o y a ld ı,
Ö g d ü lm ü ş o llo r i q o y n u n d a q a ld ı.
Y a t a ğ a g ir s o d o y a t a b i l m o d i ,
Ç ö k d ü g ö z l o r i n ə g e c o z ü lm o ti.
5845 D a ğ ıl d ı x o y a h , y u x u s u q a ç d ı,
G ö z ü n ü q o m y u m d u , d o r d - o l o m a ç d ı.
5846
S a p s a r ı d a n y e r i q ız a r a n z a m a n ,
Ə y lo ş d i y e r in d ə d a l ğ ın , n ig a r a n .
5847 G ü lş o n d o n g o lo n d o b ü lb ü l ü n s o s i,
C o ş d u s c v o n lo r i n c ş q i, h o v o s i.
584«
Y o h o r in c itd im i k ö h l o n b c l in i,
B a ş ç o k d i x o s to y o , ö p d ü o lin i.
5849 S o y u n u b a td ığ ı g e y i m i ü s to ,
B a ş ın d a p a p a ğ ı y a t ır d ı x o s to .
5850 A x d ı Ö g d ü lm ü ş ü n isti g ö z y a ş ı,
- A x ı n o lu b s o n o , o z i z q a r d a ş ım ?
OZĞURMUŞUN ÖGDÜLMÜŞƏ C A V A B I
5851
~ Q a r d a ş , y o l g e d i r ə m , ö lü m o s a r ı,
Ö lü m e lç i s c ç ir d o r d i, a z a r ı.
5852 D e d im ! S o n n ə f ə s d ə g ö r ü m ü z ü n ü ,
5g65
H ə r m o r ə z g o lo n d o g e ts ə y d i b ə n d o ,
A d a m q a lm a z d ı k i, b u y e r ü z ü n d ə .
5g66
B a x m a k i, iş im iz d ə r d d i, a z a rd ı,
M ə g ə r h o r m o r ə z in s o n u m ə z a rd ı?
5867
A d a m y u x u g ö r ü r b ə z ə n y a ta n d a ,
G ə rə k düz y o zasan y u x u n u onda.
S ə n ə z ə h m ə t v e r d im g ü n ü n b u g ü n ü .
ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURMUŞA CAVABl
5853
~ M ə n im c a n ım -g ö z ü m , q a p ılm a h is s ə ,
D ə r d d ə , x ə s t ə l i k d ə y o l d a ş d ı r b iz ə .
5854 -
D ə r d , a z a r n ə d i r k i? K ə f a r o t i m i z ,
Ö G D Ü L M Ü Ş O Z Ğ U R M U Ş A Y U X U Y O Z U M U N U B İL D İR İR
D ə r d ç ə k i b y u y u r u q g ü n a h l a r ı b iz .
5855 Q ə m y e m ə , s ə n e ş it a l i m s ö z ü n ü ,
E lm d i r s ö y l ə y ə n s ö z ü n d ü z ü n ü .
5856 D ə r d s ə n ə v e r i l i b k ə f a r ə t ü ç ü n .
B ü tü n s a ç la n n ı y u y u r d a ğ -d ü y ü n .
5g57 İ n a n , b a ş y a s t ı ğ a y e t d i y i z a m a n ,
İn s a n tə m iz lə n ir g ü n a h la rın d a n .
5g58 H ə r k ə s a z m ı - ç o x m u b a t ı r g ü n a h a ,
5868 Y u x u y o z u m u n u g ə r ə k b ilə s ə n ,
E lm d ir, b u e lm i b ilə n ə ə h s ə n !
5869
5870 Y u x u n u h ə r k ə s d ə n s o r m a z la r m o n c o ,
S o r u ş e lm o h lin d ə n s o r u ş m a g e c o .
5871
5872
K ö n l ü n ü ş a x s a x la , b o ş - b o ş d a n ı ş m a !
Y u x u y o z u m u n u n e lm i ö z g o d ir,
F o h m i o la n ın d ır o n y a x ş ı tə b ir.
B ü tü n g ü n a h la rd a n p a k o la c a q s a n .
5g60 H a r d a ö lü m f ık r i g ə l d i b a ş ı n a ?
G e c o n in , g ü n d ü z ü n ö z y u x u s u v a r,
T a m a m b a ş q a - b a ş q a o lu r, y o z u m la r .
G ü n a h s ız k iş ilə r s e y rə k d ir d a h a .
5g59 X ə s t ə l i k g e d ə c ə k , s a ğ a l a c a q s a n ,
C ü r b o c ü r y o z u lu r b ir y u x u b ə z o n ,
A y ır d e tm ə lis ə n , e y f ık ri r ö v ş ə n .
Y u x u n u y o z m a s o n ö z b ild iy in to k ,
5873
S a k ın , h ə r y e tə n o a ç m a m a q g o ro k .
5874 Ə s il y u x u d u r m u m o g o r h o r y u x u ?
Ç o x d u r y o z u m la n , x ə y a ld ır ç o x u .
OZĞURMUŞUN ÖGDÜLMÜŞƏ CAVABI
5875
T u tu ş d u r , m o n a v e r , y o z k o lm o - k o lm o .
5861 - Ö lü m p ə n c o s i v a r b u g ü n y a x a m d a ,
R o b b im ö z ü d e d i m o n o y u x u m d a .
5862
5876
5863 Y a x ş ı n ı, y a m a n ı n o q ş e d o n T a n r ı,
N o x u b o s i r g o m i r b i z d o n o s r a r ı.
ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURMUŞA CAVABI
5864 Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - E y f c li d o ğ r u ,
F ik r i n in m o ğ z i y o x , g ö z ü n ü n n u r u .
Y o z u m a c a n a tır y u x u g ö r o n lo r,
Y o z a b ilm o y o n lo r ta p a r m ı s o m o r?
Y u x u d a h o r ş e y i o y a n c td ilo r ,
Ö lüm vaxtını da boyan etdilor.
Y u x u n u y o z a r k o n , a r x a la n c lm o ,
5877
D o r y a k a m a llıla r n o d e m iş , d in lo ,
B a c a r, o in c in i te z g o tir o lo :
5878 Y u x u y o z u m is to r, o n u y a x ş ı y o z ,
M o ğ z in i m o n im s o , a r tıq n o v ar, p o z.
5879 Y o z m a y a m a n lığ a , z iy a n g ö ro rs o n ,
Y a x ş ı m o n a a r a h ə r q is m in d o so n .
5880
Y e m o k d o , iç m o k d o o lu r y u x u d a ,
Y u x u d a n n o f a y d a d a d s ız s a q id a ?
5881 M ö v s ü m ilə b a ğ l ı y u x u la r d a v a r,
B a h a r d a in s a n m iş ta h ı a rta r.
589g Y u x u n u n y o z u m u v a h id , to k d e y il,
B u n u y a d d a s a x la , c y o q li k a m il.
5882 Y a z d a y u x u g ö r ə n d ə liq a n lıs a ,
Y u x u d a d ü n y a s ı a l q ır m ız ıs a ,
5899 G o d a n ın y u x u s u , b o y in y u x u s u ,
5883 D e m ə k , b ə d ə n i n d ə a r tıq d ır q a n ı,
G ə r ə k q a n a ld ır s ın b u d ə liq a n lı.
5900 Y u x u d a
5884 Y a y f ə s li b a ğ l a n b ir x ə z a n g ö r s ə ,
S a r ı g ü l, z ə f ə r a n , ə r ğ a v a n g ö r s ə .
5901 Y u x u d a a ğ la y a n , ə lə m , q ə m ç ə k o n ,
5885 O lm a s ın s ə f r a s ı , s a rılığ ı ç in ,
T ə r ə n g b i n a d l a n a n g ü lş ir ə iç s in .
5902 Y o z u m la r d a v a r k i, n u r ü s tü n d ə n n u r,
F a y d a s ı s o n in y o x , ö z g ə n in o lu r.
5886 G ü z f ə s li y u x u d a o r ta y a ş lı g ə n c ,
G ö rsə d a ğ y a q u y u , y a x u d q a ra ro n g ,
5903 A d a m ın a b a x ır y u x u y o z u m u ,
5887 Ş ə h d iç s in . b e y n i n i t ə m iz lə s i n q o y ,
Y o x s a c ü n u n o la r m ə h ə b b ə t d ə n o.
5904 Ö y lo y u x u v a r k i, b ə y e d o r so n i,
Y a x u d ta x td a n s a la r, z a y e d ə r so n i.
5888 Q ış d a y u x u g ö r ə n q o c a , y a q a rı,
G ö r s ə q a r , q a s ır ğ a , b u z s a lx ım l a n ,
5905 B u n la n n h o p sin i b iln ıə li, q a rd a ş,
5889 D ə r m a n , is ti x ö r ə k q o y o l s u n y c m i,
Y o x sa q ü w ə tl o n e r o n u n b ə lğ ə m i.
5906 G ö rd ü y ü n y u x u n u a ç ıb d e s ə n o ,
M o n o n u h o ll e d ib s ö y lo r ə m so n o .
5890 Q a n ş ı q , d o la ş ıq y u x u la r d a v a r ,
Y o z u m u ç ə tin d i r , ə l l ə ş m ə n a ç a r.
E y n i c ü r y o z u lm a z , e y m ə n im q u z u m !
ç a l-ç a ğ ır, r o q s , o y u n g ö r s o n ,
Ş ü b h ə lo n a r tm a z m ı h ə y a td a q ü s s o n ?
C o ş ğ u n s e v in c ta p ır h ə y a td a h ö k m ə n .
Y a x ş ıy a d o ğ ru tu t d a im ü z ü n ü .
S o n ra a ç y u x u n u , y o z y a v a ş - y a v a ş .
OZĞURMUŞ ÖGDÜLMÜŞƏ YUXUSUNU DANIŞIR
5891 H ə r n ə d ü ş ü n ü r s ə y u x u d a g ö r s ə ,
O n u n y o z u m u y o x , g ir m ə s in b ə h s o .
5907 O z ğ u n r ıu ş s ö y lo d i: - M o n d c y im b ir-b ir,
5892 Ş e y ta n a z d ır m a s ı y u x u la r d a v a r,
A q il o y a n d ım ı q a lx ıb y u y u n a r .
5908 B ir p illo k o n g ö r d ü m - z o r d u o ld u q c a ,
5893 Y a ln ız y u x u s u n d a m ə r d iş l ə r g ö r o n ,
A d a m d a n m ü k o m m ə l y o z u m u m n ıa s ə n .
5909 S a y d ım p illo lo ri, q a lx d ım y u x a rı,
5894 M ə q a m ı n m ə q a m d a n fo rq in i b ilm o k ,
H ə r q is m i y o z m a ğ a f o r a s ə t g o ro k .
5910 S o n u n c u p illo d o g ö r d ü y ü m q o s s a b ,
S u uzatdı. Içdim. S u vcrnıok savab.
5895 G ö rü n n o lo r d e m iş el a ğ s a q q a lı:
H o r k im y u x u g ö r s o y o z a n ta p m a lı!
5911
5896 Y u x u n u y o z m a s o n ö z b ild i y in to k ,
N o c ü r y o z s a n o c ü r g c r ç o k io ş o c o k .
5897 Y u x u d a a ğ la m a q g ü lm o k d i f c lo n ,
H o y a td a a ğ l a y a r y u x u d a g ü lo n .
S o n d o q u la q a s ıb k ö n lü n d o y c r v er.
D ik q o y u lm u ş id i, h o m g c n , h o m uca.
G e td im a x ıra c a n e y v a n a s a n .
İç d im , h a v a la n ıb q o l- q a n a d a ç d ım ,
Ö z ü m d o b ilm ir o m , o r ş o m i u ç d u m !
ÖGDÜLMÜŞ OZĞURMUŞUN YUXUSUNU NECO LAZIMSA
ÖYLƏCƏ YOZUR
5912 Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i: - D in lo q a d a s ı,
B u y a x ş ı y u x u n u n ç o x d u r fay d a sı.
5913 Y o z u m d a r ə d d c y lo n a m ü n a s ib i,
Ş ə r h in d ü r ü s t o ls u n ö z k ö n lü n g ib i.
5929 S o n u n c u p illə d ə s u v e r d i q ə s s a b ,
S u y u a ld ım iç d im , b itd i h a q q - h e s a b .
5914 X e y li d ə y ə r lid ir y u x u d a u ç m a q ,
5930 N e ç ə a ta lın ı a ta s ız q o y a n ,
Q ə s s a b b a ş k ə s ə n d ir , q ə s s a b - g ö z o y a n .
Ə z ə m ə t q a z a n m a q , q o l- q a n a d a ç m a q .
5915 D e m ə k b o l o la c a q v a n n - d ö v lə tin ,
Ş ö h rə tin , h ö r m ə tin , a b n n , is m ə tin .
5931 N ə q ə d ə r a b a d ı b ə r b a d q ılm ış o ,
A lm ış c a n ım ız ı, ş iv ə n s a lm ış o.
5916 B ə x tin p ill ə - p illə y ü k s ə lə c ə k d ir ,
A d ın m ü s tü n ə a d g ə l ə c ə k d ir .
5932 Q a b d a n iç d im s u y u s o n d a m la y a d ə k ,
D ir ilik s u y u d u r, d e d in , m ü b a r ə k .
5917 M ə n im b u f ık r im ə y a x ş ı d ə lil v a r ,
5933 S u y u n y a n s ın ı iç m iş o ls a y d ım ,
B u c ü r d ü ş ü n m ə y in o la r d ı a y d m .
D in lə , n ə s ö y lə m iş y u x u y o z a n la r:
591g Y u x u d a n ə r d iv a n y ü k s ə liş d ir ... q a lx ,
H ö r m ə ti n r ə m z id ir p ill ə s a n a m a q .
59[9 P illə - p i llə q a lx a n ç a tır h ö r m ə t ə ,
B ə x t ə , s ə a d ə t ə , v a r a - d ö v lə tə .
5934 Ö m r ü m ü n y a rıs ı q a la r d ı d e m ə k ,
M ə n s ə iç d im s u y u s o n d a m la y a d ə k .
5935 D e m ə li, ə lv id a , tü k ə n d i ö m r ü m ,
B ü tü n h ə y a tım ı y a ş a d ım , g ö r d ü m .
5920 A lıb s u iç m is ə n b ə x t in ə l in d ə n ,
D ir ilik b u la ğ ı ta n m ıs a n ə s lə n .
5936 B i z ə id ra k ə h li n ə d e m iş , d in lə ,
A lim d i r d a n ış a n , q a r d a ş , s ə n in lə !
5921 G ö y lə r ə y ü k s ə lib q a lx d ın y u x a n ,
D e m ə k h ə r ə h d in i v e r ə c ə k T a n rı.
5937 İ ç s ə y a n s ın ı y u x u d a s u y u n ,
O n u n h ə y a tm ı b itm ə m iş sa y ın .
OZĞURMUŞ HƏMƏN YUXUNUN BAŞQA
YOZUMUNU VERİR
5922 O z ğ u r m u ş d il a ç d ı, b a ğ n n d a b ir o x :
- Y u x u n u n y o z u m u o c ü r d e y il, y o x !
5938 S u y u ta m a m iç s ə , d e m ə k iş b itib ,
Q a z m m ə z a n m , d in c ə ls in q o rib .
5939 K ö ç o r i b ir q u ş u q , c a n m ö h lə ti az,
Y u v a d a n u ç d u m u , b ir d ə q a y ıtm a z .
5940
5923 Y a tıb b u y u x u n u g ö r s ə y d in ö z ü n ,
B a ş q a c ü r o la r d ı y o z u m u n , s ö z ü n .
5924 S ə n in is tə d iy in b u d ü n y a d ı, b il,
B u d ö n y a ə l b ə t t ə , o d ü n y a d e y il.
5925 M ə n s ə b u d ü n y a d a n q a ç ıb g e d ir o m ,
Ç ə k d iy im b ə l a d a n q a ç ıb g e d ir ə m .
5926 S ə n d ü r ü s t y o z m a d ın y u x u m u , q u z u m ,
E ş it g ö r d ü y ü m ü m ə n ö z ü m y o z u m .
5927 U c a b ir p ill o k ə n , n ə r d iv a n g ö r d ü m ,
O , h o y a t d e m ə k d ir , a y ö m r ü m - g ü n ü m .
5941 T a n n o y a n e td i m ə n ə b u n la r ı,
G o r o k h a z ır la ş a m , g ö r ə m m o z a n .
5942 Y u x u m u n y o z u m u b ö y lə d ir a n c a q ,
S o n in tə b ir in s o y a m a q d ır , y a m a q .
5943 T o s o lli v c r ir s ə n , m o n o to s o lli,
M o n o ö lü m b o lli, o d ü n y a b o lli.
5944 G ö z q o y , cy g ö z ü m ü n q a r a s ı, ağ ı:
Ö lü m m ə z a r - m o z a r q a z ır to p ra ğ ı.
5945 Ö lü m s ö k ü b - tö k ü r h a ç a n d a n b o ri,
Y ü z - y ü z q o s r lə r i, im a ro tlo ri.
5928 Q ä lx d ım n ə r d iv a n ı s o n p ill ə y o d ə k ,
D e m o k , b itd i ö m ü r , ə l v id a , d e m o k .
E y m o n im g ö z ü m ü n a ğ ı- q a r a s ı,
Ə r ş o q a lx m a ğ ım m b u d u r m o n a s ı.
5946
N o q o d o r s u lta n la r, x a n la r , x a q a n la r,
Ö lü m c a y n a ğ ın d a o lm u ş ta rim a r .
5947 D a ğ ıtd ı n o q ə d ə r c a n o lm u ş la n ,
Q o lu z o r lu la r ı, m e ğ r u r b a ş la n .
5948 M in - m in y e y ib - iç ə n , n ə f ə s a la n v a r,
Y a ln ı z ö lü m ü ç ü n y a r a n m ış o n la r.
5949 B a ş q a b ir q ə f l ə t d i r m ə n i y a n d ır a n ,
S o n g ü n d ə tö v b ə n i u n u d u r in sa n .
5950 Ö lü m q a ç ılm a z d ır - b ils ə d ə q a fıl,
Q ə f l ə t y u x u s u n d a n o y a n a n d e y il.
5951 Ö lü m h a q q iş id ir , y o x o n a ç a r a ,
G ü n ü n n e c ə k e ç ə r ö lü m d ə n s o n ra .
5952 B u d u r b ir c ə a r z u m u lu Y ə z d a n a :
İ k in c i ö m r ü m ü s a ls ın s a h m a n a .
5953 N e s i b im - q ə n a ə t , m ə ş ə q q ə t , z ə h m ə t ,
G e c ə m g ü n d ü z g ib i n u r la n d ı f ə q ə t.
5954 V a r - d ö v l ə t y ığ m a d ım , s ə r v o t g ö r m o d im ,
B o m b o ş a r z u la r a k ö n ü l v e r m o d im .
5955 S o n g ü n ü d ü ş ü n d ü m ilk g ü n d o n b o r i,
D e d im : y ü n g ü llə ş s in ö m r ü n y ü k lo ri.
5956 H i k m ə t e lm iş ığ ı, n ə s i h ə t v e r ə n ,
A lim n ə s ö y lə m iş , q u la q a s , ö y ro n :
5957
Y ü n g ü l e t y ü k ü n ü , d ü z ə lt ö z ü n ü ,
Y o lu n ç o x in c ə d ir , d ü ş ü n s o n g ü n ü .
5958
Ç ə k d iy in z illə ti y a d ın d a n ç ıx a r ,
Ə c ə l d ə n in c im ə , işin i q u r ta r .
M e h r ib a n q a r d a ş ım , y o l ü s t ə y o m m o n ,
5959
B ilir o m a r d ım c a s o n g o lo c o k s o n .
5960
B ir a ğ ı z s ö z d e y i m , s ö z ü m ü d in lo ,
U n u tm a o n la rı, m o n ö ls o m b e lo .
5961
S ə n d ə n a y n l m a d ı m s a ğ lığ ım d a m o n ,
S ö z ü m a y n l m a s ı n ö ls o m d o s o n d o n .
5962
Ö z ü n ü q o f lo to , e y ş o ö y r o tm o ,
Y a r a m a z iş lo r in a r d ın c a g e tm o .
OZĞURMUŞ ÖGDÜLMÜGƏ ÖYÜD VERİR
5963 B u r a x m a ə lin d o n d ü z lü k y o lu n u ,
M u r a d - d ü z lü k d ə d ir , u n u tm a b u n u .
5964 B ü tü n c a n lıla ra d o s t, m e h r ib a n o l,
H a q q a ib a d ə td ir ə n iş ıq lı y o l.
5965 A ld ığ ın a z o ls u n , v e r d iy in ü n v a n .
Q ə z ə b li ç a ğ m d a tə m k in lə d a v ra n .
5966 U n u tm a ö z ü n ü , ö m ü r te z ö tü r,
U n u tm a ö lü m ü , g e t, tə d a r ü k g ö r.
5967 B o n d o lm a d ü n y a y a ... s e v d a y a m a n d ır.
S ə n g ə ld i- g e d ə r s ə n , d ü n y a q a la n d ır.
5968 D u y h a q q m h ö k m ü n ü , y ü k v u r s a d a ş ı,
X a lq a s ə a d ə t v e r, e y b a ş ı d a ş lı.
5969 D ü rü s t o l, ə m o l e t v e r d iy in s ö z ə ,
Y a la n ç ı şa x b a x a b ilə r m i ü z o ?
5970 G ü lo r ü z , isti s ö z , m e h r ib a n r ə f la r ,
S o n i b u d ü n y a d a e d ə r b o x tiy a r .
5971
S ü f in a ç , ç ö r ə k v e r , g ö s t ə r s ə x a v o t,
Ö z g o n in e y b in i fa ş e tm ə , g iz lə t.
5972 C ilo v la n o fsin i, b o ğ q ə z o b in i,
Ə q lin o y ri y o ld a n q a y ta r s ın so n i.
5973 G ü d m o ö z x c y rin i, el x c y r in i g ü d ,
Y ü k ü ö z ü n d a ş ı, x a lq ı ş o n b ö y ü t.
5974 P a y la , o rm a ğ a n c t v c r - d ö v lo tin i,
X a lq d a n o s irg o m o s o x a v o tin i.
5975 D in lo , g ö r n o d e m iş s a y ıla n k işi,
Z o k a s ı, id ra k ı b ir ü m m a n k işi:
5976 K iş ilo r b a ş ıd ır x e y ir v c r o n lo r ,
X o ş ü z g ö sto ro n lo r, x o ş ü z g ö ro n lo r.
5977
K işin i ta n ıd ır iki fo z ilo t:
B iri m e h rib a n lıq , b iri s o x a v o t.
5978 G ö rü n z o k a o h li n o lo r s ö y lo m iş :
Z o k a d a n y a r a n ır h o r x c y irli iş.
5979 K im d ir b u d ü n y a d a s o x a v o tli o r C a n ın ı x a lq ü ç ü n f b d a c d o n lo r.
5980 Q ız ıl- g ü m ü ş s a ç m a q s ə x a v ə t d e y il,
C a m n f ə d a s ıd ır ə n b ö y ü k d ə lil.
5997
N o q ə d o r a b a d ı b ə r b a d e tm iş o,
Ş a d lış b ə y lə r in i n a ş a d e tm iş o.
5981 V a r u ıı b ə x ş e l ə x a lq a s u g ib i,
X a lq s ə n i is t ə s i n ö z o ğ lu g ib i.
5998
5982 İ k i ş e y g ə t i r i r d ü n y a y a z in ə t!
B ir i h ə y a , is m ə t, b ir i v a r - d ö v lə t.
5999
D ü n ə n v e rd iy in i s a b a h a la c a q ,
H ə r n ə c ə m e d ib s ə , d a ğ ıd ır a lç a q .
5983 İ s m ə tli, d ö v l ə t l i y a ş a s a n d a s ə n ,
Ə e ə lin ç a ta n d a a h ç ə k ə c ə k s ə n .
5 000
K im i g ü ld ü r ü b s ə a ğ la d a r z a r-z a r,
G ü lş e n le r y e r in d e g ö z ə llik q o y a r.
5984
5985
5986
E1 x i d m ə t g ö s tə r s ə , b ə y q a n a d la n a r ,
500,
N u ru k e m , tü s tü s ü , d u m a n ı d a ğ -d a ğ .
E l i n x i d m ə t i n d ə n k a m a la n in s a n ,
B ə z ə n ə r , ö z ü n ü g ö s tə r ə n d ilb ə r ,
Ç a tır s a n d ö v lə tə ... h e y h a t, q o c a s a n .
G ə l d e s ə n , to p r a ğ a a y a q d ir ə y ə r .
Ö z ü n k ö ç ə r i s ə n , a d - s a n ın q a la n ,
Ş e k ə r i a ltm d a z ə q q u m , z ə h r im a r ,
V ə f a s ız , c ə fa ç ı, m ə k r li m ə k k a r .
5987 S a x la m a z k ö ç ə r i n ə e v , n ə o rd u ,
Y o ld a b in a q u r m a z , ö z g ə d i r y u r d u .
5989
F e li c ö v r ü - c ə f a , x ilq ə ti a lç a q ,
Ü z ə n g i m ö h k ə m s ə a tlı a tla n a r.
B i r g ü n g ə l ib ç ıx a r d iv a n - c a n a la n .
5988
Ə I v e r ir , g ü l v e r ir , b a l v e r ir s ə n ə ,
U y m a , b a l a ltın d a z e h r i g ö r s ə n e .
^0 0 4
D in lə , n ə l ə r d e m iş id ra k a d a m ı,
E y d ö v lə t ç ıra ğ ı, a ğ g ü n lə r şa m ı!
Q a r d a ş u n , ö z ü n ü s ə f ə r d ə b il s ə n ,
Ş a d la n m a , n ə ç ıx a r s e v in m ə y in d ə n ?
6005
ö t ə r i a lə m o k ö n ü l v e r m ə , d u r,
D ü n y a c o fa ç ıd ır, e y r u h u m ə ğ ru r !
D ü n y a g ə l d i- g e d ə r , c a n - u ç a n b ir o x ,
6006
D in lə , g ö r n o d e m iş s a y ıla n k iş i B iliy i, z ə k a s ı b ir ü m m a n k işi!
B i r c ə a x ır g ü n ü d ü r ü s t b i l e n y o x .
5990
ö l ü m b a ş ın ü s t ə h ə m i ş ə h a z ır ,
V a x t g ə lir , q a r m a ğ ı b o ğ a z m d a d ır .
6007
U y u b v ə f a s m a b ü d r ə m ə , e y p ir,
S ə a d ə t a r d ın e a f ə la k e t g ə lir .
5991
B u d ü n y a - tə a m d ı r , e y y e r a d a m ı,
K im y e m iş s o n a c a n h ə m o n tə a m ı?
6008
D ö v lo t d ə , d ü n y a d a k ö lg ə y o b o n z ə r ,
D o y iş ir y e rin i te z - te z o o n to r .
5992
N ə f s i n i b o ğ a b il, e y ə h l i- tə m k i n ,
L a l e y l ə d ilin i, q iy b ə td e n ç ə k in .
6009
D in in d o y o r lid ir , d ü n y a d o y o r s iz ,
D in i m ü q o d d o s tu t, e y e lm i d o n iz !
5993
A r i f g ö r n e d e m iş , v e r s ö z ə d iq q ə t,
D iq q ə t k ə s i l ə n l ə r ç ə k m ə z m ə ş ə q q e t .
6 oıo
S e v in m o , b u ş o n lik to lo d ir, to lo ,
Y a ln ız h a q q a ta p ın , ib a d o t e y lo .
A r z u la r b ə s l ə m ə k ş irin o ls a d a ,
6 o ıı
S o n i m ə s t e tm ə s in v a r - d ö v lo t, q a rd a ş,
A y ıls a n d o la c a q g ö z lo rin o y a ş .
6o ı2
N o lo r s ö y lə m o k d ə E lb ə y i, d in lo ,
5994
A ğ z m a v e r d iy i z ə q q u m d u s o n d a .
5995
U c a la n a lç a la r , y ü k s ə l ə n e n ə r ,
Z o k a d ır k o n u ş a n d in lo , s o n in lo !
Y o x u ş d a e n iş v a r , ş ə k ə r d ə z ə h o r .
59%
D ü n y a g ə l - g ə l d e y ə n b ir q ız a b ə n z ə r ,
A y ıq o l, g ü ld ü r ə r , s o n r a ö ld ü r ə r .
6o i 3
H o r k im i m ə s t e ts o s o r v o t, v a r - d ö v lo t,
Q a r a y e r a ltın d a a y ıla r o lb o t.
^
6014 S ə r v ə t d ə n m ə s t o lu b , k im z a y ılla s a ,
Ç ə k ə r ə z a b m ı y e r a ltın d a d a.
6015 D ö v l ə t x u m a r lığ ı, v a r x u m a r h ğ ı,
Ş ə r a b m ə s tli y in d ə n b e t ə r d i s a k ın !
6016 İ ç k id ə n m ə s t o la n y a ta r , a y ıla r,
A y a ğ a q a l x d ıs a a d a m s a y ıla r.
6018 B ə y s ə n b ə y işi g ö r, q u ls a n q u l işi,
Ö z iş in lə u ğ r a ş , e y y a x ş ı k işi.
6022 D ir ilik s u y u n d a n tu ts a n p iy a lə ,
M in b ir s ə a d ə t d ə n k a m a l s a n b e lə .
6023 G ə ti r s ə n d ə ə l ə g ö y g ü m b ə z in i,
B ir g ü n y e r q u c a c a q g ü l b ə n iz in i.
6024 Q a r d a ş , n ə g iz lə d i m , a ç ıq d e y im q o y ,
Y a n - y a n a y a ş a y ır m a tə m i l e to y .
6025 S e v d ik b u d ü n y a y a g ə l ə n d ə n b e r i,
Ə lv a n n e m ə tl ə r i, g ü l ü z lü lə r i.
^032
A d a m v a r-ə l ç ə k i r iş d ə n , h ə v ə s d ə n ,
N ə y c y ir, n ə iç ir, n ə y a t ır q ə s d o n .
5033
M ə n b u c ü r g ö r ü ro m m o r d i, h ü ş y a rı -
^34
İn d i to m k in g ö s tə r , d ö z ü m lü o l s o n ,
D ü n y a so n in k id ir, b a ş ç ı ö z ü n s o n .
m5
Z o k a sa ç , n ə f s in in b o y n u n u s ın d ır,
Z o k a n iş a n ə s i m ə r d o lm a ğ m d ır.
m b
6019 S ə a d ə t illə r i ç o x ç ə k m ə z , in a n ,
Ş a n - ş ö h r ə t ill ə r i ç o x ç ə k m ə z , in a n .
6021 B u m ü d r ik k ə l a m a q ə l b i n d ə y e r v e r ,
S ə n ə t k a r n ə d e y ir, s ə n ə t n ə d e y ir:
m
ı
M in b i r b ə l a g ö r ə n id r a k ə h l i v a r -
Y a m a n a q a y n a y ıb - q a n ş m a ə s la ,
H o r ik i a lə m d ə d ilin q ıs a la r.
^039
Ə c ə li ç a tm a m ış h a z ır lıq g ö r ə n ,
K iş i n o lo r d e m iş , s a l y a d a , ö y rə n !
W)4 0
Y a m a n a a lu d ə , e y ə h li q ü r u r,
Y a m a m n y c d iy i z ə h r im a r o lu r.
WM1
m2
^044
G e d ir ə m , iki d o r d k ö n lü m ü s ıx ır:
H a q q a ib a d o tim o lim d o n ç ıx ır.
5 ^45
A ğ a m ın a d ı d a m o n im lo g e d ir B u ö lü m b a ğ rım ı ç e y n o y ir , d id ir.
Y u m u ls a g ö z lo rin b u g ü n , y a s a b a h ,
S iz in d u a n ız d ır s o n p o n a h ım , ah!
m
H a q q m p ə n a h m a s ığ ın ır a c la r.
E y d ü n y a k ö lo s i, a c g ö z , a c g ö d o n ,
Ö lü m d o n q u rtu la b ilo c o k m is o n ?
K a h a d a y a ş a y ır h ə y a tı b o y u ,
D a ğ a , b i y a b a n a ü z q o y a n la r v a r -
" M o n o m - m ə n ə m ! " d e y o n , " m ə n i s e v !" d e y o n ,
H a z ır la ş ö lü m ə , c a n g e d ir o ld ə n .
R u z u s u - o t - ə l ə f , q a r, y a ğ ı ş su y u .
6030
E y q o llu - q a n a d lı h ə y a t a d a m ı,
ö l ü m ə l d ə n a lır ö m r ü n d a d ın ı.
Q o r x u d a n t ə r k e d ir a l ə m i o n la r.
6029
B u d u r , m ə n ö lü r ə m ... s ə n ə ə lv id a ,
S ə n i d o d ü n y ad a b ə k lə r b u qayda.
a m
6043
6028
H is s in o , n ə f s in o ə s ir o la n la r ,
D a im m ə ş o q q ə tə , z illə to d ü ç a r!
6026 E y a r z u , e y m u r a d , y e r - g ö y , ə lv id a ,
Q a p a d ı q a p ın ı v ə f a s ız d ü n y a .
6027 H a q d a n a y n s a l ı r b u d ü n y a b iz i,
G ö r ə b ilm ir iz h e ç h a q q iş im iz i.
Y a p ra q la y a ş ın a n , c ın d ır g e y ə n lə r,
Q a z ır, y e r ş u m la y a r, a x ıd ır q a n -to r.
Q ə f l ə t y u x u s u n d a n o y a n m ış la n .
6017 S ə r v ə t x u m a r ın d a n ü m id in i k ə s ,
Ö l ü m - s i l k ə m ə s ə a y ıla b ilm ə z .
6020 M in il y a ş a s a n d a b i r g ü n ö lü r s ə n ,
T o p r a ğ a q a r ış ır, d a ş a d ö n ü r s ə n .
3!
ı
D u a q ıl, u n u tm a , q a r d a ş , m o n i so n ,
Ş ü b h o s iz a r d ım c a s o n g o lo c o k s o n .
604g G ö r ü r s ə n , n e c ə d ir , m ə n im e h v a lım ,
W)64
K im i o z iz tu tsa , u c a lts a Y ə z d a n ,
Ə y ilm ə z işlə ri, o lm a z p e ş im a n .
^ 5
V a x tm d a m ü k o m m ə l iş g ö r ə n k işi,
N e c ə tə s v ir e d ir g ö r ü n g ə r d iş i:
6 0 ^6
T a n rı k im ə v e r s ə y a r d ım , in a y e t,
H ə r ik i a lə m d ə ta p a r s ə a d ə t.
S ə n ə i b r ə t o ls u n b u g ü n k ü h a lım .
6049
Ö l ü r ə m d ə r d i l ə m ə ş ə q q ə t ilə ,
S ə n in m ü s i b ə t i n ö n d ə d i r h ə l ə .
B i r c ə A lla h b ili r b a ş q a b ir y e r d ə ,
H a ç a n g ö r ü ş ə r ik s ə n in lə b i r d ə .
^
D in lə , n ə l ə r d e m iş ö lə n b ir k iş i,
m
ı
A ğ la y ıb b a ş ın a d ö y m ə k s o n işi!
^52
B u ç ı r a q g ö z l ə r im s ö n ü r g e t- g e d ə ,
G ə lib k im ə ç a ts a T a n r ın ın fe z li,
H ə r ik i d ü n y a d a a ğ g ü n ü b ə lli.
6068
Ə c ə l e l d ə n a l ı r h ə l a v ə ti d e .
U n u ts a , tə rk e t s ə X u d a h ə r k im i,
G ə b ə r i r it g ib i, c a n a v a r g ib i.
İ k ic ə y o l q a lır, m ə n ö lə n z a m a n ,
H a n s ım s e ç ə r ə m b u ik i y o ld a n ?
5069
^ ,5 4
M e h r ib a n q a r d a ş ım , ö ls ə m , a ğ la m a ,
D a ğ la m a b a ğ n m ı b i r d e , d a ğ la m a .
6070
Q a lx d ı, O z ğ u r m u ş u q u c d u Ö g d ü lm ü ş ,
A x ıtd ı g ö z y a ş ı a n a s ı ö lm ü ş .
6055
S ı n d u m a ö z ü n ü , s u s m a s ın a ğ ıl,
Y a lm z tə m k i n g ö s tə r , y a lm z d u a q ıl.
m
Q a r d a ş ı ü z q o y d u e v in ə s a n ,
6056
Y a ş tö k ü b s ıt q a m a q ə s la g e r ə k m ə z ,
D ö z t a n n h ö k m ü n ə , k ə s s ə s in i, k ə s .
^72
^57
İ n d i q a y ı t e v ə , k ö n lü n ü s ıx m a ,
Ə l ə m l ə , k ə d ə r l e y o lla r a ç ıx m a .
6073
D ə r d , e l ə m iç in d e ç ırp ın a n in sa n ,
N ə c ü r o tu ra s a n , n ə c ü r d u r a s a n ?
Wl58
G ə r ə k l i n ə v a r s a , s ö y lə d im s ə n o ,
U n u tm a s ö z ü m ü , q o y m a te z s ö n o .
u )i4
İn s a n f o rə h ta p ır, ç a ts a m u r a d a ,
6055
M ə n d ə n E lb a ş ıy a s a la m la r y e tir ,
S o n u n c u s a la m ım , s o n d ilo y im d ir .
6075
T a p s a s e v d iy in i, ş a d o ls a , g ü ls o ,
^53
ı
A t ç a p d ı, ü z ü n d ə y a ş d a m c ıla r u
6061
6062
60 6 3
E v in d ə b a ş ın a d a r o ld u d ü n y a ,
Q a r a ld ı k a in a t, q m ld ı d ü n y a .
D o r d d o n a ğ la y a n d a c a n g c d i r b a d a .
A y rılıq g o lo n d o o y a n a r q ü s s o .
6 076
Ö to n x a tir o lo r q u c a r b o y n u n u ,
H ic ra n m a to şi a ğ ia d a r o n u .
6 077
D ü n y a d a h ic ra n d a n ə z a b lı n o v a r,
D o n iz d o n d o rin d ir, a y rılıq , q u b a r.
N e c e a tıb g e d im s ə n i b u g ü n d ə ?
f iO jK
A ğ ır d ə r d iç in d e ç ırp ın a n in s a n ,
R ə v a m ı b u h a l d a y a lq ız q a la s a n ?
S a ğ la r a y rı d ü ş o r, b ir d o g ö r ü ş o r,
A ra y ıb - a x ta rıb b ir lo ş o r b o ş o r .
6079
Ö G D Ü LM Ü ŞÜ N O ZĞ U R M U ŞA CA V A BI
6060
M o n d ə n a rx a y ın o l, v a n b g e t, q a r d a ş ,
G ö z ü n d ə g ö r m ə y im b ir c ə d a m la y a ş .
Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i: - E y ə z i z b o n d o ,
O z ğ u r m u ş s ö y lə d i: - Q o m d ə n u z a q o l,
S e n m ə n i m d ə r d i m i ç ə k m ə , a y o ğ u l.
A ğ a m ı y a d e t m e k k a f id ir m o n o ,
T a n r ım q a n a d m ı g ə r ə r ü s tü m o .
Ə n y a m a n a y rılıq ö lü m - itim d ir ,
Ö lü m ç a ro s in i ta p a n d e k im d ir ?
6080
B ü tü n a y r ıh q la r q ıs a , y a u z u n ,
Ö lü m a y n lığ ı ö z g o d ir, q u z u n ı.
6081 F ik r im in d ə l ili b u b e y ti o x u :
Y a m a n d ır ə b ə d i a y rılıq o x u .
6082 D ib s iz d ir ö lü m ü n v e r d iy i h ic ra n ,
D a im i z ü l m ə t d ir a ç d ığ ı y a r ğ a n .
6083 S a ğ ik ə n y o ld a ş d ır v ü s a l, a y n l ıq ,
Ö ld ü n m ü v ü s a ld a n d a n ış m a q a rlıq .
6084 Y e d im i, iç d im i Ö g d ü lm ü ş b ir a z ,
B ir a z y ü n g ü llə ş d i q ılın c a n a m a z .
Ə y n in d o o v v o lk ı k ö h n ə p a lta n ,
Ö g d ü lm ü ş at s ü r d ü s a r a y a s a n .
Ö0 9 9
Ç a ğ ırd ı E lb a şı... to z im e d ə r ə k ,
D a y a n d ı ö n ü n d o p o r iş a n , k ö v ro k .
6100 E lb a şı g ö rd ü k i, q a r a lıb a ln ıa z ,
M o y u s d u r Ö g d ü lm ü ş , s a ra lıb b ir az.
6K)1 N e c o d ir o h v a lın , e y q o ra rlı m o rd ?
Q o m g in g ö r ü n ü rs ə n , n o d ir b u h a lo t?
6085 G ü n ə ş y a v a ş - y a v a ş e n d i q ü r u b a ,
Q a r a ld ı a s im a n , y a td ı e l-o b a .
6102 B u g ü n o y ib s o n i k o d ə r ş ö lə s i,
6086 Y a ta ğ a g ir s ə d ə y a ta b ilm ə d i,
K ə d ə r o y a q q a ld ı... o d in c ə lm o d i.
6103 Z o fo r a n sa rısı ç ö k ü b ç ö h r ə n ə ,
6087 H ə y ə t ə ç ıx d ı k i, s ə n g is in k ə d o r ,
H ə b ə ş ü z ü k m i q a r a y d ı g ö y lə r .
6088 Y e n ə e v ə d ö n d ü , g ird i y a ta ğ a ,
V ə y a td ı, b ir d a h a q a lx d ı a y a ğ a .
N o d ir a ln ın d a k ı q ə m n iş a n ə s i?
Ö z ro n g in i v e rib y a d ü n y a s ə n o ?
6104 S o n d o n k i s o a d o t ü z d ö n d o r m o y ib ,
D ü n y a , ta le s ə n o n ə l o r v e r m ə y ib ?
6105 F o lo k s o n in ü ç ü n d ö v r e lə m o k d o ,
H o lo A y la G ü n ə ş , su d a , k ü lo k d o .
6089 Ü z ü n ü g iz lə td i R u m g ö z ə li A y ,
A lə m z ə n c i s if ə t... b u lu d la r la y -la y .
6106
6090 S ü b h ü n b a ş la n ğ ıc ı, g e c ə n in a x n ,
S ü r ə y y a u ld u z u q a lx ıb y u x a n .
6107 S o n o k im g ö n d ə r d i b u q ə m i, d ə rd i,
6091 D a ld ı u z a q la r a , ə n g i n lik lə r ə ,
H a n ı b u z ü l m e t d ə b ir n u r lu z o r r o ?
610g E y m ə n im ə z iz im , feli b o r q ə r a r ,
6092 A z c a m ü r g ü lə d i, b ir d ə o y a n d ı,
Y a ş ıh g ö y lə r i n ə t ə y i q a n d ı.
6109 Son çokson dərd, oləm , möhnot, moşəqqət,
M o n s o n o q a ş -q a b a q g ö s tə r m o m iş o m ,
G ü l ə r s if ə tim i g ö r m ü s ə n h ə r d o m .
Kimlor ürəyini qana döndərdi?
Nodir varhğtnı üzən qayğılar?
Mon neco taparam sevinc, soadot?
6093 G ö r n e c ə y ü k s ə lib ş ə r q d ə n M ü ş tə r i,
A lıb d ö v r ə s in i a lo v d illo ri.
6094 Y e d d i q a r d a ş u ld u z - Y a tı k a n o d u r ,
Y ı ld ın q y a S ir u s , A y ğ ır s a ç ır n u r.
6095 Y e r ə b a ş o y m o d ə E r ə n tiz - C e v z a ,
G ü n ə ş k i m ə b ə n z ə r - o n g ö z o l q ız a .
ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI
6110 Ö g d ü lm ü ş sö y lo d i, p is d ir o h v a lı,
Ç ü n k i q a rd a ş ın ın y a m a n d ır h a lı.
61|1
6096 Y u y u n d u , d a r a n d ı. D ilin d o n id a ,
Q o v u ş d u g ö y l ə r ə n a m a z q ıla n d a .
X o z a n a u ğ ra m ış b ir g ü ld o s to d ir.
6 112
6097 A ltu n r ə n g i a l ıb a ğ a r d ı s o m a ,
A lo v a b ə n z ə d i , p a r la d ı d ü n y a .
- G c td im e v lo rin o . A ğ ır x o s to d ir,
V a y s ın d ı E lb a şı, a x d ı g ö z y a ş ı,
- T o o s s ü f ... o d la n d ı b a ğ n m m b a ş ı.
6113 T a n n b a ğ ış la s ın , o f v e ts in o n u ,
İ g id o y a r a ş m ır to p r a ğ ın q o y n u .
6114 N e c ə d i r ə h v a lı? N ə c ü r q ıy m ıs a n ,
E v in d ə tə k q a l a x ə s t ə b i r in s a n ?
6131
6115 K im b a x ır , k im v e r ir x ö r ə k , y a ç ö r ə k ?
X ə s t ə y ə p ə r ə s t a r b ir a d a m g e r ə k .
6132
Ö lə n n ə l ə r s ö y lə r! - M ə n d o n ib r ə t al,
T u ta c a q s ə n i d ə s a b a h b u z a v a l.
B u n a u y ğ u n g ə l ə n b ir b e y ti o x u ,
M ü d r ik k ə la m la r d a n b ir ç ə l ə n g to x u .
6116 Y a n ın d a k e ş ik ç i q a lm a d ın n e ç in ,
H ə y a n ı, h a m is i o lm a d ın n e ç in ?
6117 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - E y e l m i d ə r y a ,
D e d im b u s ö z lə r i o z a v a llıy a .
6118 B a x m a d ı s ö z ü m ə . Q a y ta r d ı g e r i,
G ü c ü m ç a tm a d ı k i, o lu m s u p ə r i.
6119 E lb a ş ı a n la d ı, d ə r k e td i d ə r d i,
T ə z iy ə b ild ird i, tə s ə l li v e r d i.
6120 Ö g d ü lm ü ş , m ə t i n o l, h a q q a d u a q ıl,
B ü tü n m ü ş k ü l lə r ə a ç a r d ır a ğ ıl.
6121 B i z ə k ö m ə k o l s u n b ö y ü k Y a r a d a n ,
K e ç s in O z ğ u r m u ş u n g ü n a h la r ın d a n .
6122 G ö y lə r in ə l i n d ə n s e v in c q a p a s a n ,
O d d a n , c ə h ə n n ə m d ə n a m a n ta p a s a n .
6123 Q a p ın ı q a p ıy ıb y o lu k ə s m is ə n ,
X ə s t ə n i a tm a ğ a ç o x t ə lə s m is ə n .
6124 S ə n ə b ö y l ə r ə f t a r y a r a ş a r m ə g ə r ,
B u c ü r a d d ım a t m a z z ə k a v ə tli lə r .
6125 S ə n i k im q o r x u td u , k im g ö s to r d i z o r ,
N e ç in y a lq ız q o y d u n x o s tə n i, e y n u r ?
6126 T a n n n ı n h ö k n ıü b il s ə n b u c ə z a n ı,
G ö y lə r r ə v a g ö r d ü o n a q ə z a n ı.
6127 N e ç in a ğ la y ır s a n , g ö z y a ş ın ı k ə s ,
A lla h a x o ş g e t m ə z , o d la n m a o b ə s .
6128 U c a la n a lç a lır , d o ğ u la n ö lü r ,
Y ü r ü y ə n to x ta y ır ... b ö y lə d ir ö m ü r .
6129
6130
ŞER
6133
Ö lm ü ş s ə n d ə n ə w ə l a d a m la r m in - m in ,
S ə n in d ə b ö y lə d ir a x ır q is m ə tin .
6, 34 M o n q a fil y a ş a d ım , ö ld ü r d ü m v a x tı,
S ə n d ə z a y o la rs a n , e y b a ş ım ta x tı.
6135 E lb a ş ı d o s tu n d a n b i r d a h a s o r d u ,
N ə c ü r O zğ u rm u şu b u h ə y a t y o rd u ?
6136 Ö g d ü lm ü ş d a n ış d ı g ö r d ü k lə r in i,
V o s iy y ə t v a x tın ı, ö lü m y e r in i.
6137 G ö s tə rd i g il q a b ı, ə s a s ın ı d a ,
- B u n la r x a tir o d ir o n d a n d ü n y a d a .
6138 B u d u r q a r d a ş ım d a n m ə n ə y a d ig a r ,
Ə s a d a , g il q a b d a o l iz lə r i v a r.
6139 G ö tü r s ə b irin i E lb a ş ı ə g ə r ,
Y ə q in k i, m o r h u m u n r u h u d in c o lo r.
6140 - V e r! - d e d i E lb a ş ı, a ld ı ə s a n ı,
M o n o b o x t g o tirs in u ld u z la r sa n ı.
6141
X a tir ə g il q a b ı s o n ö z ü n g ö tü r ,
B a x a n d a q a ğ a n ın c ə m a h n ı g ö r.
6142 Ö g d ü lm ü ş g il q a b ı g ö tü r d ü , b a x d ı,
H ə s r o t g ö z lo rin d o n g ö z y a ş ı a x d ı.
6143 E lb a şı s ö y lə d i: f ik ir lə ş o k b iz ,
İb ro td ir, ö m o k d ir g ö r d ü k lo rim iz .
S ə b r e t, ib r ə t o l s u n s ə n ə ö lo n lə r ,
6144 O , b ö y lo y a ş a d ı g id i d ü n y a d a ,
A p a r a b ilm ə d i b ir o s a n ı d a.
S ə b r e t, q ə n d ə d ö n s ü n y e d i y in z o h o r .
6145
G ə r e k q a ç m a s ın la r ö y ü d d ə n o n la r Ö lə n i g ö r ə n lo r , d ir i q a la n la r.
İşo z ə k a v ə tlə y a n a ş a n k işi,
N e c ə tə s v ir e d ir g ö r ü n g ə r d iş i!
6146 S ə r v o ti, d ö v lə ti b a ş d a n a ş s a d a ,
O n u n ə c ü r tu ts a n , ö y l ə c ə k e ç ir.
6147 D ü n y a m n e y b i ç o x , f ə z ilə t i b ir,
O n u n ə c ü r tu ts a n Ö y lə c ə k c ç ir.
6163 P c görok nccədir xalqın ohvalı,
6148 Ö ld ü n m ü , s ə r v ə t i n n ə m ə n a s ı v a r,
O n u y e y ə n l ə r d i r y a ln ız b ə x tiy a r .
6164
E ş id o n q u la ğ ım , g ö r ə n g ö z ü m s o n ,
Q a p ı a ç m a h s a n h o r m ü ş k ü lo so n .
6165
S o n o ü z v e rd i q ə m , to x u n d u b o la ,
S o y u d u n g ü n d ə lik iş d ə n a z q a la .
6149
Y e d iy i a ğ a r p a , g e y d iy i c ın d ır ,
S ə r v ə td ə n , n e m ə td ə n q a ç d ı o fa ğ ır.
İ llə r n e c o k e ç ir, g ü n lə r in h a lı?
6150 Y a ş a d ı, d ö v lə tə , v a r a u y m a d ı,
Y e y ib - iç ə n lə r ə ç ö p d ə q o y m a d ı.
6151
6152
Ə n a ğ ı r y ü k lə r i ç iy n in d ə n a td ı,
Z ə h m ə td ə n , m ö h n ə td ə n ta m a m a z a d d ı.
6153 E lb a ş ı s ö y lə d i: - Z ir ə k o l, z iro k ,
B ir a z y ü n g ü llə ş ə k , tə lə s , iş g ö ro k .
Q ə m ö td ü , ç ö h r o s i a z c a a ç ıld ı.
6157
6168
S a n k i h e ç d ü n y a y a g ə l m ə m iş o n la r,
Q a r a y c r a ltın d a n a k a m y a ta n la r.
6 169
Q o d d in i d ü z o ltm o k is tə y o n lo r i,
T o p ra k u d u b , y e y ir h a ç a n d a n b o ri.
6ı70
A b a d im a ro ti, o r d u n u , q o s r i,
T o rk e d ib o lm u ş la r y e r in o s iri.
6171
X a lq a b a ş ç ı o la n , e lm ə s ö y k o n o n ,
K iş i n ə l ə r d e m iş , f ə h m q ıl, ö y ro n !
G ö r m ü s ə n , n ə q o d o r a lim , b ilim d a n ,
T a p a b ilm o m iş d ir ru z u , g ü z o r a n .
Ö g d ü lm ü ş n e ç ə g ü n t ə z iy o q ıld ı,
6156 U n u td u tə d r i c lə d ə r d i, o lo m i,
Y e n ə y e d i, iç d i, y o n d u q o lo m i.
Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - A r tıb d u a la r,
X a lq ın o h v a lın d a b ir y ü n g ü llü k v a r.
6 167
Q a lx ıb a d d ım la d ı s a r a y a s a n ,
Ç ə k ild i e v in ə q ə m ta c id a rı.
6155
6 166
V a x tın d a iş g ö r d ü , q u r tu ld u q ə m d o n ,
B i z s ə b a ş a ç m ı n q h ə l ə s ito m d ə n .
6154
ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI
Y a tırla r... s o s lo ri, n o f o s lo r i y o x ,
D a h a a ş ıb -d a ş a n h o v o s lo r i y o x .
6172
D a ş la r a ç ırp ılıb ç a ld ıq la rı s a z ,
Y c m o y o , g c y m o y o o llo r i ç a tm a z .
ŞER
6158
Ə s ir e y lə s o d ə d o r d , ə l o m so n i,
6173
T o o s s ü f iç in d o , q ə m g in , m ü k o d d o r ,
D ö n ü b to p ra k o lm u ş q a y n a r d ilo k lo r.
6 174
T a n rı b u g ü n lo ri b o x ş e d ib b iz o ,
G ir lo n m o k y a r a ş a r y a ln ız a c iz o .
A ğ la y a n g ü lə c ə k , o m in o l, o m in .
6159
6160
D ü n y a n m ə z ə l i b ir q a y d a s ı v a r:
Y a m a n ın y c r in i y a x ş ıla r tu ta r.
Ö g d ü lm ü ş ç iy n in d ə n a td ı d o r d - q o m i,
6175
6176
A ç ıld ı ö n ü n d e x id m ə t a lə m i.
6161 İ ş in o y o lla n d ı h o r g ü n d a n ü z ü ,
P a rla td ı ö m r ü n ü x id m o t g ü z g ü s ü .
6162
B ir s o h o r E lb a ş ı ç a ğ ır d ı o n u ,
S o r u ş d u ö lk o n in , e lin r u h u n u .
T a n rı q ü d r o t v c rs in b u g ü n d o n b iz o ,
S ü ro k g o m im iz i n u r lu s a h ilo .
Ö g d ü lm ü ş q o rq c td i o n u a lq ış a ,
- A lim b o y , x o ş b o x t o l, y ü z illo r y a ş a !
6177
A lo m d ö n o r d a ş a , q u r u y a r so n siz .
Ə s lin i, n o slin i g ü n o ş g ö r o k b iz .
617X T a n rı q a p ı a ç sın
h o r b ir a r z u n a ,
D ö n o s o n n o s lin in d a n u ld u z u n a !
6179
N ə q ə d ə r m ə tlə b in , k a m m , ə h d i n v a r ,
D ö n ü b b a h a r o ls u n , b a h a r , la lə z a r .
6180 S e v in c , ş a d lıq iç r ə u z u n ö m ü r s ü r,
B ə x t i n ə s ə a d ə t q o y b a s s ın m ö h ü r .
6181
S ə n in tə k k i ş i l ə r s e y r ə lib , h e y h a t,
Q a r a y e r d ə y a t ır m in - m in u l u z a t.
6182
T a n n b ö y lə q u r u b d ü n y a işin i,
Ç o x d a ə z i z l ə m i r ig id k iş in i.
6183
Ö lm ü ş d e m ə k o lm a z b u c ü r ə r l ə r ə ,
X e y ir x a h , q ə h r ə m a n , m ə r d r ə h b ə r l ə r ə .
6184
S ə n in ö lm ə y in lə , q a l m a ğ ı n e y n i,
Ç ü n k i f ə th e t m is ə n x a lq ü r ə y in i.
6185
Y e r ö p d ü , k ə s ild i s ö z ü n a x a r ı,
A t m in d i, ü z q o y d u e v i n ə s a n .
6187
S ü f r ə d ə d u z - ç ö r ə k ... b a b a t b ir q id a ,
D in c ə ld i b ir q ə d ə r ö z o ta ğ ın d a .
6188
İ n s a n g e ld i- g e d ə r , d ü n y a q a la n d ır.
6197 G ü n lə r ə lin d ə d ir. V e r m ə fü rsə ti,
H a q q a ib a d ə ti u n u tm a q ə ti.
6198 Ö y ü d , ib rə t d ə r s i d e y ilm i m ə g o r,
S ə n d ə n ə v v ə lk il ə r ö lü b g e td ilo r.
6199 Q a ld ı q ə s r, o rd u , q a ld ı s a ra y la r ...
B u n d a n ib r ə t a la n b ir in s a n m ı v a r ?
6200 N ə c ü r q a la la n , is te h k a m la n ,
D a ğ ıtd ı, ş u m la d ı ö lü m a x a n .
6201
Y e n ə s ü b h o y a n ıb b a ş la d ı iş ə ,
M ə s lə h ə t, n ə z a r ə t - g ü n d ə l ik p e ş ə .
B a ğ la r, g ü lü s ta n la r, k o n d lə r , ş o h o rlo r,
Ö lü m c a y n a ğ ın a v ira n , d o r b ə d ə r .
G ü n b ə g ü n ç o x a ls m s ə n i s e v ə n lə r ,
S ə n i s e v m ə y ə n l ə r o ls u n d ə r b ə d ə r .
6186
6I96 B ilə n lo r b ilir k i, ö m ü r b ir a n d ır,
6202 S ə n o n o lo r q a lır, o rd u , b a ğ , s a ra y ...
N o s ih ə t d e y ilm i b u m ira s , b u p a y ?
6203 O r d u la r sa h ib i c a h a n g ir h a n ı?
Q a r a y e r a ltıd ır a x ır m o k a n ı.
62()4 H a n ı "d a rd ı y e r im !" d e y ə n E lb a şı,
Z o r g o ld i, q a n tö k d ü ... h a n ı b a ş d a ş ı?
6205 H a n ı h ö k m e lo y o n m ə m lo k o tlo r o ?
İn d i m ö h ta c o lu b b e ş q a n ş y e ro .
6189
K ö n lü n ü , d ilin i p a k s a x la y a n ə r ,
O ğ ru y a , ə y r i y ə y o l v e r ə r m ə g ə r ?
6190
A lə m ç i ç ə k lə n d i , a rtd ı d u a la r ,
6206
M ü s o lm a n q a n ın ı tö k ə n lo r h a n ı?
M o z a r to p ra ğ ıd ır y e r i, y o r ğ a n ı.
E l- o b a y a ş a d ı a z a d , b ə x tiy a r .
6207 H a n ı ö z g o s in i in c id o n c a n la r,
İn d i o z ir o n u d a ş la r , tik a n la r.
6191
M ə r d l ə r ö lü b g e td i, q a ld ı a d la n ,
A d - s a n d ır y a ş a d a n ö lə n z a tla n .
6 2 ox
" D ü n y a m o n im !" d e y o v u r u ş a n la n ,
D ü n y a s a x la d ım ı q o y n u n d a b a rı?
6192
D ü n y a y a b ə z ə k d i r b u c ü r a d a m la r,
H u rid ir, m ə l ə k d i r b u c ü r a d a m la r.
6209
İp o y i, m o x m o ri b o y o n m o y o n o r,
S o n i b c ş c o ç o ro k b e z o b ü k d ü lo r .
6210
H a n ı a lo m lo ri q a m a r la y a n la r ,
6193
İn safm v o n la r a a d a m d e y ə k b iz ?
B ə s o n d a b i z l ə r k im , b i z l ə r n ə ç iy iz ?
6194
Ç a ta r s ə a d ə t ə , a ğ g ü n ə , in a n .
6195
B u d u r so n q is m o ti - k iç ik b ir n ıo z a r!
B iz ə a d a m d e m ə k m ü m k ü n s o ə g o r ,
62n
O n la r m m o ğ z in i d ə r k e d ə n in s a n ,
Ç a ta r s ə a d ə t ə , a ğ g ü n ə , in a n .
B o li, b ö y lo c o d ir d ü n y a n ın h a lı,
B ir s ü k u t b o k lo y ir h o r q e y lü -q a h .
6212
D in c liy i - m o ş o q q o t, s c v in c i - q a y ğ ı,
Q o d ri - q o d irs iz lik , ş a d lığ ı - q o rx u .
6213 Ç iy n in e d a ğ ı d a q o y s a la r , a p a r ,
ŞER
M ə ş ə q q ə t g ə t i r i r d in c lik s o n r a la r .
6214 E y d ö z ü m q a la s ı, s ə b r in ö v la d ı,
D in lə , n ə l ə r d e y i r tə lim u s ta d ı:
ŞER
62İ5 E y n e m ə t s a h ib i, n u ş e t ş ü k r e lə .
E y z ə h m ə t s a h ib i, ə y il, s ə b r e lə .
6216 S ə b r e t s ə n , z ə h m ə t i n d ö n ə r n c m ə tə ,
Ş ü k r e ts ə n , a ç a r s a n y o l s ə a d ə tə .
5 229
K ö n lü m p a x ır tu td u h a r a m y e m ə k d ə n ,
M in v e rs t u z a q d ü ş d ü m e lm ö y r ə n m ə k d ə n .
623 0 Z ö v q o o sir d ü ş d ü m , h is s ə u ğ r a d ım ,
H a q q a ta p ın m a ğ a m a c a l q a lm a d ı.
623 ,
D ü n y a d a, in s a n d a ö z g ə lo ş d ilo r ,
D il a y rı. q ə lb a y n ... u z a q d ü ş d ü lə r.
5232
Y a ln ız c o fa q ıld ı, k ö ç c td i v o fa ,
S a d iq a d a m la rı b ir d o k im ta p a ?
5233
H an ı b ir k işi k i, a r x a la n a s a n ,
V o fa lı b ilə s o n . s a d iq s a n a s a n .
6217 E y a lim , b u g ü n k ü d ö v r ə n ə z ə r s a l,
G ö r n e c ə z a y o ld u iş - ə m ə l, a m a l.
52 34
6218 A lim lə r , a r if lo r s a lın d ı g ö z d o n ,
N a ti q lə r la l o ld u , la lla r - g o v ə z ə .
5 235
6219 A rtd ı y a r a m a z la r , a z a ld ı m ə r d lo r ,
A ğ ız a ç m a d ıla r , ü z b ü r ü d ü lə r .
5235
6220 O ru c s u z , n a m a z s ız , a lla h s ız g ə d a ,
Z ü lm ü n ü q a ld ır d ı a la b u lu d a .
6 237
6221 İç k i iç m ə y o n l ə r x ə s is s a y ıld ı,
F itn ə - f ə s a d ə h li- m o r d lik ö v la d ı.
6238
6222 O r u c - n a m a z o h li, m ü q ə d d ə s a d a m ,
M u n a f ıq a d la n d ı, a y m ə n im a ğ a m .
6239
6223 H a r a m b a s ıb y e d i h a la l ə h lin i,
N a tə m iz to m iz i, d in s iz lik d in i.
5240
6224 Y a ln ız a d ı q a lıb h a la lın a d ı,
H a r a m m o m l o k ə ti ç a p d ı, ta la d ı.
524|
6225 G ö r ü n m ü r h a r a m a h a ra m d e y o n l ə r ,
G e d ib , ə r ş ə ç ıx ıb h a la l y c y o n lo r .
5 242
Q a b a q c a m a a t ç o x , m o s c id lo r a z d ı,
İn d i o k s in o b il s o n b u to z a d ı.
6226 B ə s h a ç a n d a ğ t la r b u q a tı z ü lm o t,
S a ls m ş ö lo s in i, q o p s u n q iy a m o t.
5243
G ö tü r - q o y x o ş la y a n to c rü b o li o r,
6227
K iç ik d o o d ə b y o x , b ö y ü k d o b ilik .
Q a b a lıq şığ ıd ı, itd i z ə r iflik .
R ü ş v o t b a s d ı-y e d i c ş q i, v ic d a n ı,
H a q q ü ç ü n ç a lış a n d o ğ r u ç u h a n ı?
Ə m a n o t, n o sih o t, v o f a , c tib a r ...
N c ç in y o x a çıx d ı b u a n la y ış la r ?
M iirtə d i, m ü n k iri e d ib b ir to h o r ,
Ə m ri m o r u f q ıla n ig id i g ö s to r .
S ö v d o g o r lo ğ v e td i o m a n o tin i,
H ü n o r m o n d n a ş ıy a n o s ih o tin i.
A lim m o s lo h o ti, q a d ın is m o ti,
S a n k i a tıb g c td i b o ş o r iy y o ti.
D ü z ü n şa h ta x tın ı tu td u o y r ilik ,
B ir T a n rı a d a m ı ta p a b ilm ir ik .
D in lo , n o lo r d e m iş , c y b iz o s o rv o r...
K ö n ü llo r p a s a td ı h a r a m y e m ə k d o n ,
H a r d a n ta p a c a q s a n h a la l ç ö r o k s o n ?
6228
Y a x ın u z a q la ş d ı, d o ğ m a y a d o ld u ,
S ö n d ü b ə b o k lə r in s o d a q ə t o d u .
S ö z v a r - d a ğ b ü llu r u , k ö n ü l, g ö z n u ru ,
B u şe ri ə z b o r l ə , e y fık ri d o ğ r u :
ŞER
5245
H a n ı b ir c o n o f o r d ü z lü k m c y a n ,
B ir A lla h a d a m ı, h a q q to r o fd a r ı?
6246
D ü n y a a lt- ü s t o lu b d a ğ ıld ı ta m a m ,
H a n ı h e y r ə t l ə n ə n b ir c ə s a f a d a m ?
6247
K a f ır tə m in e d ib s ə a d ə tin i,
İ s la m b ir - b ir in in y e y ir ə tin i,
624g T a la n - ta r a c y ı x ı r lü t m ü s ə lm a n ı,
H a la h h a r a m d a n a y ıra n h a n ı?
6249
O Z JÜ
İ n c ə lib ü z ü l ü r Q u r a n ın s ə s i,
F itn ə - f ə s a d o lu b y u r d u n y iy ə s i.
Ü r ə k d a ş a d ö n ü b , d il z ə q q u m to z u ,
a /
.
.. . . .
,,
..
..
D ü z lü k d ə n n ış a n ə y a ln ız d u z s o z u .
6251
O ğ u l a ta s ın a a ta lıq e d ir,
O ğ u l b ə y ta x tın d a , a ta k ö lə d ir .
6252
S e v in c q a ç a q d ü ş ü b , a c g ö z lü k k ö p ə k ,
B a ş g ir lə y ə n n ə ç o x ... y a ş a y a n tə k - t ə k .
6253
A c d ır y e tim - y e s ir , b i g a n ə l ə r to x ,
A lə m d a ğ ıla n d a , h e y r ə t l ə n ə n y o x .
6254
Qəlbi> əli-açıq, fazil bir kişi,
N e c ə tə s v ir e d i b g ö r ü n g o rd iş i:
6263 T ü rlu -tü rlu o lu r, y o lla r y o r u ğ la r ,
B u y u r, se ç s ə n in d ir ix tiy a r , q ə ra r.
6264 H ə m d ü n y a y o lu v a r , h ə m d o d in y o lu .
Y o lu n a v a n d o ls u n , işin u ğ u rlu .
6265 G ö s tə r k işi ə z m i, ə r q o tiy y ə ti,
Y a b u d ü n y a n ı s e ç , y a a x ir ə ti.
6266 Ü ç ü n c ü y o l y o x d u r , y a d ı n d a s a x la ,
B ə n d ə lik is tə s ə n , T a n n y a b a ğ la n !
6267 İla h i, b u s ö z ü m ə n b a ş la d ım , m o n ,
N ə d i r a r z u m - ə h d im , y a x ş ı b ilirs o n .
6268 N ə a d - s a n is tə d im , n ə ş a n , n ə ş ö h rə t,
Y a x ın a , y a d a d a u m d u m m ə n f o ə t.
6269 B ə s im d ir, o x u c u m y a d e t s ə m ə n i,
A n s a d u a ilə s ö z s ö y lə y ə n i .
6270 U m u d u m d a b u d u r , is t ə y im d o b u ,
M ə n i d u a ilə a n s ın o x u c u .
6271
D ilim s ö z s ö y lo d i, ə l i m s ə y a z d ı,
D ilin d o , ə lin d ə n ə f ə s i y a z d ı.
6272 Y a z d ığ ım k ita b d ır m ə n d o n y a d ig a r,
S o n ə k ita b a d lı ə r m a ğ a n ım v ar.
ŞER
6255
6262 B ü tü n q ü w ə s i n i s ə r f e td i k a m a l,
S ə n d ə , m e h rib a n d o s t, o x u y u b k a m al.
N ə a lə m ay a q d a , n ə q a n u n -q a y d a ,
Ş ə r m e y d a n s u la y ır , x e y ir b u c a q d a .
M ə m lə k ə t, c l- o b a q a n a ğ la y ır , q a n ,
6273 E y o z iz o x u c u m , m ə n i u n u tm a ,
D ö ş ə n s ə m to r p a ğ a , ç a t im d a d ım a .
İ 1 ild o n b ə d g o lir , a y a y d a n y a m a n .
6274 S o n q ə m s iz , o b ə d i, s o n q ü d r o tlis o n ,
Ş a d la n d ır q u lu n u , o z m in ə o h s o n !
6257
A ta h ö r m o tin i a tıb o ğ u l- q ız ,
Q o c a lıq d a n q o r x u r q o c a la rım ız .
6275 Ə fv c t s u ç la n m ı ö z ü n s o n a ğ a m ,
R u h u m u g ü ld ü r s o n , e lo b il s a ğ a m .
6258
Q a n u n la r , q a y d a la r s a ra ld ı, s o ld u ,
Q a n ş d ı q a r a y a , a ğ d a z a y o ld u .
6276 A ğ a m s a n , q u lu n a m . Q u l a d ı q u ld u r,
F o z ilə t o h lis o n , h ö k m ü m u lu d u r.
6256
6259
B u n l a r q iy a m ə t in n iş a n o s id ir ,
O b ö y ü k , ş a n lı g ü n te z g o lo s id ir.
M ə d ə d ! T a n n ö z ü g ö s to r s in o v s u n -
O Z O (J
.
.
1
* •
•
F itn o d o n , b o la d a n b ız ı q o r u s u n .
626l D ö rd y ü z a ltm ış ik i - b u ş a n lı ild o ,
Y a z d ım b u k ita b ı, q o lo m im o ld o .
6277 Q u lu n a m , a ğ a m s a n , e y m o ğ r u r q a fu r,
M o n i ə z iz lə k i, g ü n a h ım ç o x d u r .
6278 Ş o r q d ə n Q o rb o q ə d ə r g o z b a ş d a n - b a ş a .
B ü tü n m ö m in lə r i ə z iz lə , o x ş a .
6279 A c iz ə m , a c iz d ə n a c iz lik g ə l ə r ,
F ə z i lə t ə h l is ə n , e y ə r o ğ lu o r!
6280
R e y h a n ə tr i s a ç a r g ü lş ə n d ə r e y h a n ,
K im u m a r r a y i h ə q a r a tik a n d a n ?
62gl E y m ə n im u m u d u m , p ə n a h ım , a r x a m ,
6295 Ə rğ o v a n k im iy d i o d y a n a q la n m ,
İn d i z ə f ə r a n d ır r ə n g im - ç a la n m .
6296 K a f u rm u ç ilo n d i ş ə v ə s a ç la ra ,
B o d rli a y h a ra , b a ta n a y h a r a ?
6297 G ü llə r i s a y rış a n b a h a r d ım , b a h a r,
S ə n s iz n ə y ə m a x ı - s u s u z b i r a r x a m .
62g2 G ü n a h k a r q u lu n a m , h ə r iş i m c ə f a ,
G o ld i x o z a n f ə s li, s ö n d ü , la lə z a r.
6298 O x k im i d ü p p o d ü z , ç in a r d ı q o d d im ,
V ə f a l ı a ğ a m s a n , g ö s tə r d ə v ə f a .
62g3 A ğ a m , c ə f a k a r d a n n ə g ə l ə r ? C o f a ,
Y a ln ız v ə f a lıla r g ö s tə r ir v ə f a .
Y a y k im i ə y ild im , n ə te z ə y ild im .
6299 Ö m ü r g ə ld i- k e ç d i h ə d ə r , u ğ u rs u z ,
İn d i q a n - y a ş tö k ü r g ö z lə r im , ə fsu s.
62g4 B ü tü n m ö m i n lə r i o x ş a , ə z iz lə ,
O n l a n n iç in d ə n m o n i d ə s ə s lə .
6300 Ç ıx d ı, o ld o n ç ıx d ı d o liq a n h lıq ,
Q o c a y a m , g ö z lo rim to r g ö r ü r artıq .
62g5 Y ü z m in s a la m ım ı p e y ğ ə m b o r ə s u n ,
B iz ə y o l g ö s tə r s in , ta c ım ız o ls u n !
63 oı
Y e d im d ə , iç d irn d ə a c h e y v a n k im i,
G e td im e ş q a r d m c a to z - d u m a n k im i.
M ə n d ə n d ö r d t ə r o f ə s a la m la r s ö y lo ,
6302
Ş ik a r d a b o n d o ld u m b ir q u ş tu tm a ğ a ,
H e y h a t, ö z k ö h lo n im u ç d u u z a ğ a .
O ZöO
....................... .
E y m ə n im A lla h ım , e y h u s n u şo lo !
6303 C a n k im i b o s lə d im d o s tu , y o ld a ş ı,
D ü ş m o n i ü rk ü td ü m f ə q ə t m o n n aşı.
GƏNCLİYƏ ACIMA, QOCALIĞA DAİR
62g7 K e ç d i c a v a n lığ ım s ə y y a r b u lu d tə k ,
Ö m ü r - g ü n b ə l k ə d ə b ir ə s i m k ü lə k .
62gg İ z s iz ig id liy im , a h c ə k i r ə m m ə n ,
S a x la y a b ilm ə d im , u ç d u n ə l im d ə n .
6289 9 a y ıt> § ə l ’ o v c u m d a s a x la r a m so n i,
İ p ə k lə b ə z ə r ə m h ə r q ə d ə m in i .
6304
6305 D ü ş m o n q a r ş ıs ın d a g ə r ib s in o m i,
D o n u b d a y a n m ış a m sa l q a y a k im i.
6306 Y a tıb o y a n m ış a m iç ə n lo r s a y a q , '
A z m ış a m , ə f v e lə , d e m iş o m , e y H aq q !
6307 D o la ş ıb a lo m i h e y s ə h ə r - a x ş a m ,
H a q q a ib a d ə ti y a d ırğ a m ış a m .
6290 H a r d a s a n , e y m ə n im m u r a d ı m - ə h d im ,
S ə n i ç o x a r a d ım , ta p a b ilm ə d im .
6308
U la y ıb q u d u r m u ş c a n a v a r k im i,
D iş im lo tu tm u ş a m h o r is to y im i.
6291 H ə y a tım ın m ə ğ z i, ö m r ü m ü n c a n ı,
N e c ə ş ir in s ə n m iş , ə v ə z i n h a n ı?
S ö y m ü ş o m , d ö y m ü ş ə m , ç ə k m iş ə m d a ra ,
Ə b o s z ü lm e tm iş o m g ü n a h s ız la r a .
6309
Ç o x u n u q e y z im lo s ö k ü b - d id m iş o m ,
A lıb p u lla n n ı, o s ir e tm iş ə m .
İ tir d im m i s ə n i, q u r b a m n o lu m !
6310
6293 Ö m ü r ə l d ə n ç ıx d ı, h ə d ə r g e td i c a n ,
İn d i b i r f a y d a y o x q o c a lığ ım d a n .
- N c ?*n b ö y lə y a n d ın ? - s o r u ş s a A lla h ,
M o g ə r b ir b o h a n ə ta p a r a m m ı, ah!
63)1
6292 G ə n c liy im , d in c liy im , q a n a d ım - q o lu m ,
6294 S ə n ə a c ıy ır a m , m ə r d ig id liy im ,
G e td İn ... s ə n d ə q a ld ı n ə y i m - h ə r ş e y im .
S ə f e h d ə n , d ə lid ə n f o r q lo n iro m m i?
Ə lim d o n v c r m iş ə m v a x t d ü r d a n o m i.
6312 M əşəq q ət d ə getdi, işrət d ə getdi,
Ə fsuslar için d ə qalmışam indi.
6313 Fərz edək ki, m ənəm ən böyük adam -
X osrovam , Q eysərəm , Şəddadam , Adam.
6314 N uh kim i keçirib öz gəncliyim i,
6329 Atma bir kənara m əni, ey Rəbbim,
Ayılt, varlığımı pak elə, bilim.
6330 Sənsən, birco sən sən əfv ed ən ağam,
M ənə mərhəmət qıl, axı yazığam.
Tutmuşam aləm i İsgəndər kimi.
6315 İldm m qılınclı H eydər olm uşam ,
R üstəm tək a ləm ə səda salm ışam .
6316 İsayam, əlim lə göy ələk -v ələk ,
ZƏMANƏNİN POZULMASI,
DOSTLARIN VERDİYİ CƏFA
Nizam lar verirəm , Nuşirəvantək.
6331 Gərək dünya boyu səyahot yapaq,
Vəfalı bircə mərd qalıbsa, tapaq.
6317
Harunam, nur saçır xəzinələrim ,
Əshabi R əstək dəmir şəhərim .
6332 Tapaq, hardan tapaq loyaqətlini?
6318
N ə xeyri? Bunlann hamsının sonu,
Nədir? B eş çərək ağ, bir m əzar qəynu.
6319
Ə rzə çıplaq gəldim , çıplaq gedirəm ,
B əs neçin isitdi m əni bu aləm.
6334 Tamarzı qalmışıq, qəhətdir vəfa,
Dünya başdan-başa cəfakeş, cəfa,
6320
H əyat vəfasızm ış, ötdü yel kimi,
M ən ona b ən d oldum bir qafil kimi.
6335 Gözümə sürtərəm, tapsam vofalı,
Alaram çiynimo o gülcəm alı.
6321
M əg ər cavan ikən, imdada çatdım?
Gör hansı toprağa m ən toxum atdım!
6336 Vofalı tapmasam, yoqin ağlaram,
M ə səl var, n ə əksən, onu biçərsən,
6322
Ö züm ü döym üşəm , k im isə döysəm .
Sonacan axtaraq sədaqotlini.
6333 Tapdım hor arzumu, tapmadım insan,
Üzünə doyunca baxaram, tapsam.
Ccyranla, cüyürlə ülfət bağlaram.
6337 Bəsimdir, oynim ə bir dori geysom ,
Suyum - yağış suyu, o t-ə lo f yesom.
6323
Sovuşdu cavanlıq, gəld i qocahq,
T övbənin zam anı yetişib artıq.
6324
Yatma, ibadət qıl, suçlusan, ağla.
Oyan, səm alan bir d ə qucaqla.
6339 Dünyanı tork ctmok - budur son dilək,
6325
Qurd, ilan, qurbağa yem i olacaq,
B ədəni b əsləd im neçin m ən axmaq?
6340 Ağam, giriflaram vofasızlara,
Canımı verorənı bir sadiq yara.
6326
Oyan, Haqqa tapın, ey uyğulu can,
Ağla, ağlamasan, əbədi yoxsan.
6341 Yalnız adı qaldı, kişinin adı,
Özünü haçandı göron olmadı,
6327
Q ocalıq yanım da, gən cliyim uzaq,
B an indən b c lə haqq yolu tapaq.
6342 Hanı bir mchriban, candan od dorə,
N o cür könül vcrim mehrsizloro?
6328
Qurd fəlok çoxunu toruna saldı,
N eçin bu dünyaya bənd olub qaldım?
6343 Canım-gözüm qodər yaxın bildiyim ,
6338 Gozim vohşi kimi biyabanlan,
O kom insanları görm oyim ban.
Yağışa dumana, toza çevrilok.
Adam iblis imiş, kinı inanar, kim?
6344 Hor kimi dünyada can-ciyor sandım,
G əda olduğuna bir gün inandım.
6345 İnandım dilinə, təəccüblü iş:
D il onun ağzında bir parça ətmiş.
6346 Bu yava dünyada dost gəzm ək əb əs,
B əs k im ə inanım, kimi sevim bəs?
6347 K im ə verim könül? Pərtəm , yaman, pərt,
6362 Getdilər, son demo m ələkm iş onlar,
Bugünkü adamda adamlıqmı var?
6363 Getdilər... M ən qaldım kimin olindo -
Qeyzin, küdurətin, kinin əlindo.
6364
D ərdim i d em əy ə hanı bir həmdərd?
6348 Qohumdan-qardaşdan görm ədim ülfət,
6365 Zamandır, tərk edok şohori, kondi,
D oğm alar yad o!du, yadlar daha sort.
6349 Bütövlük, sədaqət andı içənlər,
Həzor bu dünyadan. Sobrim tükondi.
6366 İtək bu dünyadan, yox olaq, quzum,
Andım a sadiqlər tapılmaz m əgər?
6350 Duz-çörək, haqqını güdən kimdi, kim,
N ə adım bilinsin, no izim-tozum.
6367 Çibin xislətlilər, it sifotlilor,
İlantok çalanlar m əgər ol çokor?
G üm üşə, gövhərə, zorə qərq edim.
6351
S evincə, k əd ərə şəriklər hanı?
Verim varlığım ı, alsm canımı.
6352 Qohum-qardaş içrə yoxm u bir oğul?
6368 No qədor məşoqqət, dərd çokm ok olar?
Sevinsin alçaqlar, ağlaram zar-zar.
6369
Həzor, bu rozillor moni oym osin,
Bir cana bu qodor cofa doymosin.
6370
İlahi, qismot ct, üz göstorsinlor,
Dörd ulu kimsono, oziz peyğombor.
Onu b əy sanaram, özüm ü bir qul.
6353 Pərtəm bircə kişi tapmadığımdan,
qədər söyləsom , sözüm tükənmoz,
Sus daha, ey könül, dediklərin bos...
D ərd başımdan basır, qəm ayağımdan.
6354 G özəl adətləri tork etsin, atsın,
B əs onda xalq necə qaynayıb-artsın?
6355 N ə lə r söyloyirəm , Allah amandır,
D əliyəm , ağlım m ı başımdan çıxır?
6356 B əlk ə beynim şişib, b olkə cünunam.
KİTAB SAHİBİ YUSİF ULU HACİB
ÖZÜNƏ ÖYÜD VERİR
6371
Elm öyron, yuxarı başdaca yer scç,
Elmin dağ qalası sarsılarmı hcç?
6372
Elmsiz dil, könül qalar piyada,
Dirilik suyudur clm dünyada,
6373
Doryaca bilson do, clm öyron ycno,
Biliklo çatarsan yalnız ohdino.
6374
Bilikdon uzaqsan "bilirom" deson,
Alimlor içindo nadan kimison.
6375
Sahili, dibi yox, ümmandır bilik,
Onu damla-damla nuş ctmoliyik.
B olk ə dərman içim, çoxm u yorğunam?
6357 M ənnii tərsavandam, yoxsa adamlar?
B ircə adam içro növ-növ adam var.
6358 Hanı o mordlor ki, gözdon itdilor,
V əfa köhlonini qoyub getdilor.
6359 H eyif, xatirədir o ohd, o ilqar,
Onların qoyduğu qayda-qanunlar.
6360 Yaxşılar keçsinlor yuxarı başa,
Geri dönm osinlor alçaqlar, haşa!
6361 Hanı qayda-qanun, gözol adotlor,
Getdilər, özüylo apardı mərdlər.
6376 Bilik dünyasında başın aylanar,
Çox şeyi bilmirson, bilm oyi bacar.
6377 Özün öz içindo böyüklük yarat,
Hcyvan yox, adam ol, özün dada çat.
6378 B ilikli h əm işə dalğın, pərişan,
B iliksiz, sevin ci başından aşan.
6395 Güvonmo dünyaya, arxayın olrna,
Yalnız Haqqa tapın, yalnız allaha!
6379 A lim zəncirlidir, nadan asudə,
D özərm i zəncirə savadsız bəndə?
6396 V əfasız alomdo qalırmı boşor,
6380 B eyti b eytə qoşdum m ən sübhə kimi,
Elm üçün çirm ədim biləklərim i.
6397 İndi cilvolənir sonin önündo,
6381 M ənim türkcə sözüm bir vəh şi ceyran,
Oxşadxm, ram etdim... oldu mehriban.
6382 Sevdim , əzizləd im , qaçmadı m əndon,
B əs n əd ən yem versən hürkür do bəzon.
6383 Düşdüm söz dalınca hər gecə-gündüz,
Reyhan ətri verdi, durduq üzboüz.
Gör azdı yolunu no cür kişilor.
Bağlanma dünyaya birco zorrə do.
6398 Dünyalan tutan boylor gctdilər,
Başqa bir alomi moskon etdilər.
6399 Gənclik hədor getdi, günlərim izsiz,
Ömür tükonmədə... bos neylodik biz?
6400 Min il yaşasan da ölümdür sonu,
Yığdığın sorvətdon yüksok bil onu.
6384 D üz söz m ənim üçün Tann, iman-din,
D üz söz nəfəsidir idrak əhlinin.
6401 Umudum sonodir, ey ulu Tann,
6385 Aydın sözlər seçdim işıqlı, böyük,
Oxucu çiyninə q oy düşm əsin yük.
6402 Utanmaz qulunam, böyükdür suçum,
6386 Fərq et, düz sö z hara, əyri söz hara?
Biri qar kimi ağ, biri qapqara.
6403 Sondon gizlonm işom , ofv elosono,
6387 Gör neçənci ildə can qıydım sözo,
Dörd yü z altımış iki nur saçdı sizo.
6404 Kodorli monliyim, ey üzülon can,
6388 Yazdım bu kitabı on sokkiz aya,
Gül gülo sanldı, misra misraya.
6405 Dürüst scç yolunu, oyloş bu yaşda,
6389 Mon hekayə qıldım bildiklorimi,
6406 Saxlanıır qoynunda gülü-gülşoni -
Gül açdı reyhanlı bağçalar kimi.
6390 N ə qodər söyləsən , tükonom ıi söz,
Axar bulaq kim i h ey geco-gündüz.
6391 Ey Y usif, kəsib at gorəksiz sözü,
Ziyandır, rədd e lə ürəksiz sözü.
6392 Uzatma, çox sözün itər şirəsi,
Oyat yuxusundan nıon günahkan.
Yalnız sondon golir işığın ucu.
Bu gün yalvarıram, sığınıb sono.
Kimo güvənm ison de bu vaxtacan?
Hor iki alomdo yuxarı başda.
Scvinci talanmış bu dünya moni.
6407 Nofsini cilovla, dilini saxla,
Qapa qulağını, no yat, no yuxla.
6408 Bütün mönıinloro, ey Robbim, yar ol,
Qucaqla boynunu, ozizlo bol bol.
6409 Yüz min salam söylo bizdon ustada -
Bezor bu çoxluqdan Allah bondosi.
6393 V ofasız dünyanın cofadı feli.
Ulu pcyğomboro, çaharyara da.
6410 Heratda yaratdım bu kitabı bil,
Ondan uzaq qaçar təfəkkür əhli.
6394 Sən isə dünyadan bərk yapışm ısan,
Silkələn, yürüş yap, aynl da ondan.
Tarixi sokkiz yüz qırx üçüncü il.
6411
Yazdı türk dilindo bir yazıq bondo,
M ohonom ayında, qoyun ilindo.
KİTABIN İÇİNDƏKİLƏR
Dövlotçilik haqqında, böyük kitabın poctik torcümosi haqqmda
söz (Kcınıil Vəli Nərimanoğlu) ..................................................................... 3
İlk möhtoşom abidomiz (Xəlil Rza Uhıtiirk) ......................................... 9
Morhomotli, mehriban Tanrının adı i l o .................................................... 14
Fosillor sadalığı:..................................................................................................20
Morlıomotli, mehriban Tanrınm adı i l o ....................................................22
Peyğombor Əleyhissolamın fozilotlori ...................................................... 24
Peyğombor sohabolorinin, rizvanallahi oleylıim fo z llo r i.................... 25
Şövkotli, zoforli, m ododli, lıoqiqot vo din dayağı Tavğaç ulu
Buğra Qara xan oba Ə li H oson binni Arslan xan rohmotullahi
oleylıim şo n in o ..................................................................................................26
Yeddi soyyaro vo on iki b iir c ......................................................................29
İnsanın qodri olmi ilo b ilin ir .......................... .............................................30
Dilin foziloti, faydası v o zorori iistün o..................................................... 31
K.itab yazarı iızr is to y ir ...................................................................................33
Yaxşılara qatılmaq............................................................................................. 35
Elm, zoka - idrak forqlorinin noflorini bild irir.....................................39
Kitaba ad vermoyim vo q o ca lığ ım ............................................................ 42
Gtindoğdu Elbaşı üstüno s ö z ........................................................................ 45
Aydoldu Gündoğdunun xidm otino goldiyini bildirir.............................. 48
Aydoldunun Eibaşı ilo g ö rü şü ......................................................................55
Aydoldu öziı dövlot oldıığunu b ild irir...................................................... 57
Aydoldu Elbaşıya dövlotin sifotlorini göstorir....................................... 59
Elbaşı Giindoğdu Aydolduya odl sifotinin neco olduğunu
bildirir..................................................................................................................65
Aydoldıınun Elbaşıya sorğıısıı.................................................................... 69
Elbaşının Aydolduya c a v a b ı.......................................................................70
Aydoldıınıın Elbaşıya s u a h ......................................................................... 71
Elbaşının Aydolduya c a v a b ı.......................................................................71
Aydoldıınun Elbaşıya s ııa lı......................................................................... 71
Elbaşının Aydolduya c a v a b ı.......................................................................71
Aydoldunıın Elbaşıya s u a lı......................................................................... 72
Elbaşının Aydolduya c a v a b ı.......................................................................72
Aydoldunun Elbaşıya su alı............................................................................73
Elbaşınm Aydolduya cavabı......................................................................... 74
Damşmaqmı yaxşıdır, yoxsa su sm aq ........................................................ 77
Elbaşının Aydolduya su alı.............................................................................78
Aydoldunun Elbaşıya cavab ı........................................................................79
Elbaşının Aydolduya su alı.............................................................................79
Aydoldunun Elbaşıya cava b ı............................................. .......................... 80
Elbaşının Aydolduya su a lı.............................................................................80
Aydoldunun Elbaşıya ca v a b ı........................................................................ 80
Elbaşının Aydolduya su a lı............................................................................. 80
Aydoldunun Elbaşıya ca v a b ı........................................................................80
Elbaşının Aydolduya su a lı..............................................................................81
Aydoldunun Elbaşıya ca v a b ı.........................................................................81
Elbaşının Aydolduya su a lı..............................................................................81
Aydoldunun Elbaşıya ca v a b ı.........................................................................81
Boxtin vo dövlotin v o fa sızlığ ı......................................................................83
Elbaşıya Aydoldunun ca v a b ı........................................................................ 85
Aydoldunun Elbaşıya ca v a b ı........................................................................85
Aydoldu oğlu Ögdülmüşo öyüd vcrir....................................................... 89
Aydoldunun Ögdülmüşo c a v a b ı..................................................................92
Ögdülmüşün Aydolduya cavabı................................................................... 92
Aydoldunun Ögdülmüşo c a v a b ı..................................................................92
Ögdülmüşün Aydolduya cavabı................................................................... 94
Aydoldu Ögdülmüşo öyüd vcrir.................................................................. 96
Aydoldu Elbaşıya öyüdnanıo yazıb qoyduğunu bildirir................100
Xaqan Elbaşı Ögdülmüşo öyüd v c r ir ...................................................111
Ögdülmüş Elbaşı xidmotino girir.......................................................... 114
Elbaşının Ögdülmüşo su a lı.......................................................................117
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı..................................................................1 18
Elbaşının Ögdülmüşo su a h .......................................................................118
Elbaşımn Ögdülmüşo su a lı................... ...................................................125
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı..................................................................125
Elbaşının Ögdülmüşo s u a lı.......................................................................127
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı..................................................................128
Elbaşının Ögdülmüşo su a h .......................................................................130
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı..................................................................131
Elbaşının Ögdülmüşo s u a lı.......................................................................131
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı..................................................................132
Elbaşının Ögdülmüşo c a v a b ı................................................................... 132
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı......................................................................132
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı......................................................................133
B əyliyə layiq b əy n ecə olm alıdır..............................................................133
Ögdülmüşün elbaşıya c a v a b ı....................................................................... 133
Elbaşınm Ö gdülm üşə c a v a b ı....................................................... ...............134
Ögdülmüşün cavabı......................................................................................... 135
Elbaşımn Ögdülm üşə s u a lı...........................................................................147
B əy vəziri n ecə olm alıd ır..................... ...................................................... 148
Ordu başçısı necə o lm a lı..............................................................................153
Hacib necə olm alıdır...................................................................................... 162
Darvazaçı n ecə olm ahdır...............................................................................167
Elçinin s ifə tlə r i................................................................................................. 171
Katib necə olm alıdır.......................................................................................175
X əzinəçi n ecə olm alıdır............................................................................... 179
Süfrə başçısı necə olm alıdır............................................................... .
184
M ey, şərbət başçısı n ecə o lm a lıd ır ..........................................................187
Xidm ətçilərin h aqq -sayı................................................................................ 191
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı..................................................................... 195
Elbaşmın Ögdülmüşə s u a lı.......................................................................... 199
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı.....................................................................200
Elbaşmın Ögdülmüşə s u a lı.......................................................................... 201
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı.....................................................................202
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı.....................................................................203
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı.....................................................................204
Elbaşınm Ögdülmüşə c a v a b ı...................................................................... 205
Elbaşı Gündoğdu məktub y a zır................................................................. 205
Elbaşmın Ögdülmüşə o y ü d ü ...................................................................... 207
Ögdülmüşün O zğumıuşa c a v a b ı........................................................... 212
Ozğurmuş Ögdülmüş ilə danışır..............................................................212
Ozğurmuşun Ö gdülm üşə ca v a b ı..............................................................213
Ögdülmüşün Ozğurmuşa c a v a b ı..............................................................215
Ozğurmuşun Ögdülm üşə ca v a b ı..............................................................216
Ögdülmüşün Ozğurmuşa c a v a b ı..............................................................217
Ozğurmuşun Ögdülm üşə c a v a b ı............................................................. 220
Ögdülmüşün Ozğurmuşa c a v a b ı............................................................. 220
Ögdülmüşün Ozğurmuşa ca v a b :........................................................... 222
Ögdülmüşün Ozğurmuşa c a v a b ı..............................................................222
Ozğurmuş dünya eyblərindən d a n ışır.....................................................224
Ögdülmüşün Ozğurmuşa c a v a b ı................................................................ 231
Ozğurmuşun Ögdülmüşo cavabı............................................................... 232
Əlcavab............................................................................................................. 234
Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavab ı...............................................................239
Ögdülmüşün şah Elbaşıya cavab ı.............................................................241
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı....................................................................243
Elbaşımn Ozğurmuşa məktubu................................................................. 243
Ögdülmüşün Ozğurmuş ilo ikinci görüşü............................................. 247
Ozğurmuşun Ögdülmüşo cavabı...............................................................249
Ögdülmüşün Ozğurmuşa cav ab ı...............................................................250
Ögdülmüşün Ozğurmuşa sö z ü ................................................................... 251
Bəylərə xidmot nodən ibarətdir............................................................... 251
Saraydakı ordu ilə söhbot b oh si...............................................................258
Əlcavab..............................................................................................................258
Qara kütlə ilə söhbot b oh si....................................................................... 266
Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavab ı...............................................................267
Ögdülmüş Ozğurmuşa qara camaata qaynayıb-qanşmağı
öyrədir............................................................................................................... 267
Ələvilər ilə m ü a m ilo ................................................................................... 268
Alimlər ilo ü lfot..............................................................................................268
Təbiblor ilə ü lf o t ...........................................................................................269
Əfsunçular ilo ü lfo t.......................................................................................270
Yuxu yozumçuları ilo ü lfo t..................................................................... 270
Ulduzçular ilo ü lfo t........................................................................................271
Şairlor ilo ü lf o t...............................................................................................272
Kondçilər ilo ü lf o t........................................................................................ 272
Sövdogorlor ilo ü lfot.....................................................................................273
Çarvadarlar ilo ü lfo t...................................................................................... 274
Sənotkarlar ilo ü lfo t...................................................................................... 275
Yoxsullar ilo davranış.................................................................................. 276
Hansı xatınla c v lo n m o li.............................................................................. 277
Oğul-qız torbiyosi ncco olm alıdır.............................................................278
Ə1 altındakı kimsolori yaxşı saxlam a lı..................................................280
Ozğumıuşun Ögdülmüşo su alı...................................................................282
Ögdülmüş süfroyo dovot, qonaq gctm o qaydalannı öyrodir...... 283
Ögdülmüş Ozğurmuşa qonaqlığa dovət qaydalanm ö y ro d ir...... 287
Ozğurmuş Ögdülmüşo bu dünyadan üz döndorib o dünyaya
bağlanmağı bildirir...................................................................................... 289
Ögdülmüşün Ozğurmuşa ca v a b ı............................................................... 300
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı..................................................................... 301
Elbaşının Ögdülmüşo s u a lı........................................................................303
Elbaşı Giindoğdu Ozğurmuşu üçiincü dofo ça ğ ın r ......................... 304
Ögdülmiişün Elbaşıya ca v a b ı....................................................................304
Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı....................................................................305
Ozğurmuşun Ögdülmüşo c a v a b ı.............................................................307
Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı................................................................... 309
Ozğurmuşun Ögdülmüş evino g ə liş i.....................................................309
Gündoğdu Ozğurmuş ilə gö rü şü r.......................................................... 310
Ozğurmuşun Elbaşıya cavab ı................................................................... 310
Ozğurmuşun Elbaşıya cavab ı................................................................... 311
Elbaşının Ozğurmuşa cavabı.....................................................................312
Elbaşmm Ozğurmuşa cava b ı.....................................................................313
Ozğurmuşun Elbaşıya ca vab ı................................................................... 314
Elbaşının Ozğurmuşa cavabı.....................................................................315
Ozğurmuşun Elbaşıya cavab ı....................................................................315
Ozğurmuş, Elbaşı Gündoğduya öyiid v e r ir ........................................ 316
Ozğurmuşun Elbaşıya cavab ı....................................................................331
Ögdiilmüş, Elbaşı Gündoğduya el-obanı dolandırmaq, adil siyasot
yürütmək yollannı açıqlayır...................................................................... 334
Elbaşının Ögdülmiişə c a v a b ı....................................................................336
Ögdiilmüşün Elbaşıya ca v a b ı....................................................................336
Ögdülmüş öton həyatına acıyıb tövbo etdiyini bildirir................. 344
Ögdülmüşiin Ozğurmuşa c a v a b ı............................................................. 347
Ozğurmuş Ö gdülm üşə sual v e r ir ........................................................... 349
Diizo-düz olmaq, insaniyyətə - insaniyyot göstorm ok lıaqqın
m əsləh ətid ir................................................................................................... 351
Ögdülmüşün Elbaşıya cava b ı................................................................... 355
Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı................................................................... 356
Elbaşının Ogdülmüşo cavabı ................................................................... 358
Elbaşının Ogdülmüşə c a v a b ı................................................................... 361
Ozğurmuş xəstələnir, ögdülmüşii ç a ğ ın r ........................................... 362
Ozğıırmuşun Ogdülmüşo c a v a b ı.............................................................363
Ögdülmüşün Ozğurmuşa c a v a b ı.............................................................364
Ozğurmuşun Ogdiilmiişo c a v a b ı.............................................................364
Ögdülmüşün Ozğurmuşa c a v a b ı.............................................................364
Ögdülmiiş Ozğurmuşa yuxu yozum unu bildirir............................... 365
Ozğurmuş Ogdiilmüşə yuxusunu danışır.............................................367
Ögdülmüş Ozğurmuşun yııxusunu neco lazımsa ö y ləco yozur.. 367
Ozğurmuş həm ən yuxunun başqa yozum unu v e r ir ....................... 368
Ozğurmuş Ogdülmügo öyüd verir........................................................... 371
Ögdülmüşün Ozğurmuşa ca v a b ı.............................................................. 376
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı................................................................... 3 79
Şer......................................................................................................................381
Ş er..................................................................................................................... 382
Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı....................................................................383
Şer......................................................................................................................386
Şer......................................................................................................................387
Şer...................................................................................................................... 387
Şer...................................................................................................................... 388
Gəncliyə acıma, qocalığa d air...................................................................390
Zomanonin pozulması, dostlann verdiyi c o f a ...................................... 393
Kitab sahibi Y u sif ulu Hacib özüno öyüd v e r ir ................................ 395
Ozğurmuş O gdülm ügə öyüd v c r ir ........................................................... 371
Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavabı ............................................................... 376
Ögdiilmüşün Elbaşıya cavab ı...................................................................... 379
Ş e r ......................................................................................................................... 381
Ş e r .........................................................................................................................382
Ögdülmüşiin Elbaşıya ca v a b ı...................................................................... 383
Ş e r .........................................................................................................................386
Ş e r .........................................................................................................................387
Ş e r .........................................................................................................................387
Ş e r ....................................................................................................................................... 388
Goncliyo acıma, qocalığa d a ir................................................................... 390
Zomanoriin pozulması, dosdann verdiyi c o fa ...................................... 393
Kitab sahibi Y u sif ulu Hacib özüno öyiid verir................................. 395
Təkrar nəşr.
Yığılmağa verilmiş 23.10.2003. Çapa imzalanmış 10.12.2003.
Nəşrin formatı 60x901/16. Həcmi 25,25.
Sifariş 41 .Tirajı 300.
"Şərq-Qərb" A SC çap olunmuşdur.
Bakı, A. Ələsgərküç., 17.