Sunum

ABOUT THE EDITOR AND AUTHORS
Prof. Dr. Ali DEM RSOY
was born in Yuva (Kemaliye) in 1945. He is one of the leading scientists
among Animal Systematicians in Türkiye and also is professor in the Biology
Department at Hacettepe University. Ali Demirsoy received his PhD degree from
Atatürk University in Erzurum, and specializes in Turkish Ortoptera and Odonata
fauna and Zoogeography. He teaches Invertebrate and Vertebrate Biology and
Systematic, Zoogeography and Evolution. Ali Demirsoy is also author of a series of
books on biology entitled “Fundamental Rules of Life”. He also published books such
as Evolution, Turkish Zoogeography, Turkish Amphibia, Turkish Reptilia and
Turkish Mammals. He has published many scientific papers and also is project
manager and holds on administrative position.
Prof. Dr. Nuri Y
T
was born in Alanya in 1963. He is professor in Biology Department at Ankara
University and teaches Vertebrate Biology, Principles of Systematic, Animal
Ecology and Evolution. Nuri Yi it received his PhD from Ankara University with his
PhD thesis “Taxonomic Status and Distribution genus Meriones (Mammalia:
Rodentia) in Türkiye” in 1995. Dr Yi it specializes in Turkish rodents and his
research interests cover mammalian systematic, population genetic and vertebrate
ecology. Dr. Nuri Yi it has published more than 80 scientific papers and has served
as project manager and researcher in many national and international projects.
Prof. Dr. Ercüment ÇOLAK
was born in Çayeli (Rize) in 1960. His PhD thesis is titled “Taxonomic
status and distribution of the genus Allactaga Cuvier, 1836 (Mammalia:
Rodentia) in Türkiye”. Dr. E. Çolak is now professor in the Biology Department
of Ankara University, and teaches Vertebrate Biology and Evolution. He has
published more than 80 scientific papers and has served as project manager and
researcher in many national and international projects.
Assoc. Prof. Dr. Mustafa SÖZEN
is Associate Professor in Animal Systematic and is at present
Head of the Biology Department at Karaelmas University, Zonguldak. He received
his MSc and PhD degrees from Ankara University between 1990 and 2000. His
research interests are in taxonomy, biology, zoogeography and the conservation of
mammals. He focused especially on rodents of Türkiye and published about 60
scientific papers. Dr. Sözen either managed or participate a lot of scientific
research project supported by Ankara University, Zonguldak Karaelmas University
and TÜB TAK. He is from Akseki (Antalya), born in 1967, married and has two
children.
Assoc. Prof. Dr. Ahmet KARATA
was born in Bulancak (Giresun) in 1971. He received his BS at
Ege University in 1989 and he finished his MSc and PhD thesis at same university in
1996 and 2000, respectively. His scientific studies are mainly on Turkish bats and
other mammals, especially their systematic, zoogeography. He teaches Vertebrate
Systematic, Comparative Anatomy of Vertebrates, Principe and Methods of
Taxonomy at the Biology Department, Ni de University. Dr. Ahmet Karata has
published over 40 scientific papers and he has worked in many national and
international projects as project manager and researcher.
IV
ABBREVIATIONS IN THE TEXT
TÜBİTAK= The Scientific and Technological Research Council of Türkiye
BAP= Scientific research project of Ankara University
FN= Fundamental number
FNa= Fundamental number of autosomal chromosomes
Measurements (mm)
TL= Total length
H&B= Head and body length
TaL= Tail length
HF= Hindfoot length
EL= Ear length
ONL= Occipito-nasal length
CBL= Condylo-basal length
IUCN categories
EX= Extinct
EW= Extinct in the wild
CR= Critically Endangered
EN= Endangered
VU= Vulnerable
LR= Lower risk
LR/cd= Lower risk / conservation dependent
LR/nt= Lower risk / near threatened
LR/lc= Lower risk / Least concern
DD= Data deficient
V
CONTENTS
About the authors
Abbreviations in the text
Contents
Preface
About rodent systematic
Family: Sciuridae
Sciurus vulgaris Linnaeus, 1758
Sciurus anomalus Güldenstaedt, 1785
Spermophilus citellus (Linnaeus, 1766)
Spermophilus xanthophrymnus (Bennet, 1835)
Family: Castoridae
Castor fiber Linnaeus, 1758
Family: Dipodidae
Subfamily: Allactaginae
Allactaga elater (Lichtensteini, 1825)
Allactaga euphratica Thomas, 1881
Allactaga williamsi Thomas, 1897
Family: Muridae
Subfamily: Arvicolinae
Arvicola terrestris Linnaeus, 1758
Chionomys nivalis Martins, 1842
Chionomys roberti Thomas, 1906
Chionomys gud Satunin, 1909
Clethrionomys glareolus Schreber, 1780
Ellobius lutescens Thomas, 1897
Microtus socialis (Palas, 1773)
Microtus arvalis (Pallas, 1779)
Microtus subterraneus (de Selys Longchams, 1836)
Microtus guentheri (Danford and Alston, 1880)
Microtus majori Thomas, 1906
Microtus lydius Blackler, 1916
Microtus daghestanicus (Shidlovsky, 1919)
Microtus cf. irani Thomas, 1921
Microtus rossiaemeridionalis Ongev, 1922
Microtus schidlovskii Argyropulo 1933
Microtus dogramacii Kefelioğlu and Kryštufek, 1999
Microtus anatolicus Kryštufek and Kefelioğlu, 2001
Calomyscus bailwardi Thomas, 1895
Prometheomys schaposchnikowi Satunin, 1901
Subfamily: Cricetinae
Cricetulus migratorius (Pallas, 1773)
Mesocricetus auratus (Waterhouse, 1839)
Mesocricetus brandti (Nehring, 1898)
Subfamily: Murinae
Acomys cilicicus Spitzenberger, 1978
Apodemus agrarius (Pallas, 1771)
Apodemus sylvaticus (Linnaeus, 1758)
Apodemus uralensis (Pallas, 1811)
Apodemus flavicollis (Melchior, 1834)
Apodemus mystacinus (Danford & Alston, 1877)
Apodemus iconicus Heptner, 1948
Micromys minutus (Pallas, 1771)
III
IV
V
VII
1
3
3
4
5
6
8
8
9
9
9
10
11
14
14
14
16
17
18
19
20
21
22
23
24
26
27
29
31
32
33
34
35
37
38
40
40
41
42
44
44
45
46
47
48
49
50
55
VI
Mus domesticus Schwarz & Schwarz, 1943
Mus macedonicus Petrov & Ružić, 1982
Nesokia indica Gray & Hardwicke, 1832
Rattus rattus (Linnaeus, 1758)
Rattus norvegicus (Berkenhout, 1769)
Family: Gerbillidae
Gerbillus dasyurus (Warger, 1842)
Meriones libycus Lichtenstein, 1823
Meriones crassus Sundevall, 1842
Meriones persicus (Blanford, 1875)
Meriones tristrami Thomas, 1892
Meriones vinogradovi Heptner, 1931
Meriones dahli Shidlovsky, 1962
Tatera indica (Hardwicke, 1807)
Family: Spalacidae
Nannospalax leucodon (Nordmann, 1840)
Nannospalax nehringi (Satunin, 1898)
Nannospalax ehrenbergi (Nehring, 1898)
Nannospalax tuncelicus (Coşkun, 1996)
Nannospalax munzuri (Coşkun, 2004)
Family: Gliridae
Dryomys nitedula (Pallas, 1779)
Dryomys pictus (Blandford, 1875)
Dryomys laniger (Felten & Storch, 1968)
Eliomys melanurus Wagner, 1840
Myomimus roachi (Bate, 1937)
Myomimus setzeri Rossolimo, 1976
Muscardinus avellanarius (Linnaeus, 1758)
Glis glis (Linnaeus, 1766)
Family: Hystricidae
Hystrix indica Kerr, 1792
Family: Myocastoridae
Myocastor coypus (Molina, 1782)
References
Plates
56
57
59
60
61
63
63
65
66
67
68
69
70
73
76
76
77
78
79
80
82
82
84
85
87
88
89
90
91
93
93
94
94
96
110
VII
PREFACE
Türkiye faunasının halen tam olarak ortaya çıkartılmamış olmasına karşın çok sayıda yerli ve
yabancı araştırıcı Türkiye faunası üzerine çalışmış ve halen de çalışmaktadır. Türkiye
Omurgalı hayvanlar faunası üzerine yapılan çalışmalar doğrultusunda Türkiye’nin Balık,
İkiyaşamlı, Sürüngen ve kuş faunalarıyla ilgili bir takım eserler oluşturulmuştur. Memeli
faunasıyla ilgili olarak Prof. Dr. Ali Demirsoy’un, bu kitabın yazarlarının çoğunun
danışmanlığında hazırlamış olduğu “Türkiye Omurgalıları; Memeliler” ve yakın tarihte
Krystufek ve Vohralik tarafından yayınlanan Mammals of Turkey and Cyprus başlıklı eserler
dışında son yıllarda yayınlanmış kitabi kaynak niteliğinde bir eser bulunmamaktadır. Prof. Dr.
Bahtiye Mursaloğlu’nun hazırladığı Türkiye kemiricileri ilgili son derece değerli bir
TÜBİTAK projesi ise yayınlanmamıştır. Bu eksikliğin giderilmesi yönünde atılmış küçük bir
adım olan bu çalışma, Türkiye Memelileri üzerine çalışmış çok sayıda yerli ve yabancı
araştırıcının yıllardır özveriyle sarfettikleri çalışmaların bir ürünüdür. Dr. W. F. G. Blackler,
Dr. Oldfield Thomas, Dr. Gabriela Neuhäuser, Dr. Hans Kumerloeve, Dr. Herman Kahmann,
Dale J. Osborn, Prof. Dr. Hans Steiner, Dr. Friederike Spitzenberger, Prof. Dr. Boris
Kryštufek ve ismini burada yazamadığımız çok sayıda yabancı araştırıcıyla birlikte Türkiye
rodentleri üzerine ilk çalışmaları başlatan bu alanın öncüsü niteliğinde olan yerli
araştırıcılardan Prof. Dr. B. Mursaloğlu, Prof.Dr. Salih Doğramacı, Doç.Dr. Neşet Şimşek,
Prof. Dr. Melahat Çağlar ve halen çalışmakta olan Prof. Dr. Erkut Kıvanç, Prof. Dr. Cengiz
Kurtonur’dur. Bu hocaları arkadan gelen daha genç araştırıcılar (Prof. Dr. Haluk Kefelioğlu,
Prof. Dr. Yüksel Çoşkun, Dr. Beytullah Özkan, Dr. Şakir Özkurt, Doç. Dr. Reyhan Çolak)
izlemiş ve bu eserin oluşturulmasına olanak sağlayacak nitelikte bir bilgi birikimi
sağlanmıştır.
Türkiye kemiricileri üzerine hazırlamış olduğumuz bu eserde yerli ve yabancı bilim
adamlarının yayınlamış oldukları bilimsel makaleler esas alınmış, ayrıca yazarların yaklaşık
50’den fazla rodent türünü içeren ve 5000’den fazla örneğe sahip kolleksiyonu da önemli bir
kaynak oluşturmuştur. Bu çalışmada Türkiye’de yayılış yapma olasılığı bulanan ancak henüz
örneklenmemiş ya da soyu tükendiği düşünülen bazı türler hakkındaki bilgiler ise yine kaynak
gösterilerek en yakın coğrafyada yayılış yapan taksonun özelliklerinin verilmesi şeklinde
yapılmıştır.
Ayrıca bu eserde Türkiye kemirici türleri hakkında önerilen IUCN kategorileri tamamen bu
eseri hazırlayan araştırıcıların kendi şahsi gözlem ve izlenimlerinden oluşmaktadır. Eserin
İngilizce yazılmasının nedeni çok sayıda yabancı bilim adamının bu konuda bizi teşvik etmesi
ve Türkiye faunasıyla ilgili kaynak eksikliğini bizlere vurgulamasıdır. Yararlı olması
dileğiyle. 2006
Editör
Yazarlar adına
Prof. Dr. Ali DEMİRSOY
Prof. Dr. Nuri YİĞİT
VIII