A nnée Sax, 14-18 - Wallonie

Juin 2014/No21 › Czerwiec 2014/Nr 21
né
An
Pierwsza
,
a
’
x
Sa
Ar
ne anné
ed
den es... U
n
ec
es
«
a
wa o
to
wa 1914-18, bit
a
wi
aŚ
ojn
W
k
o
„R
Sa
4-18, Ba
1
,
x
t
ed
ill
e
Délégation Wallonie-Bruxelles à Varsovie › Przedstawicielstwo Walonia-Bruksela w Warszawie
om m
é
n
io
t
a
mor
s»
Ardeny.
..”
Publikacja Federacji Walonia-Bruksela, Walonii i Komisji Wspólnotowej Francuskiej Regionu Brukseli – Stolicy w Polsce.
Publication de la Fédération Wallonie-Bruxelles, de la Wallonie et de la Commission communautaire française de la Région de Bruxelles-Capitale en Pologne.
Au jour le jour en Pologne
Dzień po dniu w Polsce
7-22/1, puis 12-16/5 : Dans le cadre du
projet « Métamorphoses », séjour et représentations de Karine Ponties et de la troupe de
danse « Dame de Pique » au Zamek de Poznan.
20/03 : Soirée des Goûts de la Francophonie à l’Ambassade de Roumanie et création du
Groupe des Ambassades, Délégation et Institutions de la Francophonie (GADIF).
27/01 – 15/02 : Participation de Aline De
Pauw, Anne-Marie Dooms et Ariane Peltier
(ULB), ainsi que d’Alexandra Logeot, Oksana
Muzychuk et Jennifer Pecqueux (Université de
Mons) aux cours d’hiver de langue polonaise
au Polonicum de l’Université de Varsovie, dans
le cadre du programme de coopération.
Mois de mars : A l’occasion des Journées de
la Francophonie la Délégation Wallonie-Bruxelles à Varsovie a proposé les projections gratuites de la comédie « Rien à déclarer » de Dany
Boon : dans le bâtiment du Département historique et sociologique de l’Université de
Białystok, au Centre culturel de Pszczyna (projection pour les élèves des Classes francophones de Silésie de Pszczyna), au Collège des Langues
étrangères de l’Ecole polytechnique de Silésie
à Gliwice, au cinéma Kino.Lab du Centre d’Art
contemporain Zamek Ujazdowski à Varsovie.
31/01 – 02/02 : Journées d’évaluation des
lecteurs WBI à Varsovie.
14 – 15/02 : Séjour de Karolina Czerska, Université Jagellonne de Cracovie aux Archives et
Musée de la Littérature (Bruxelles).
10 – 14/03 : Séjour de Monika Klimowicz,
Université de Wroclaw, à l’ULg chez le Professeur Quentin Michel, pour une intervention
dans le cadre du cours de Master sur « Evolution of the EU Regional Policy objectives in the
context of the integration process in the European Union ».
10 – 14/03 : Séjour en Pologne du Professeur Jean-Marie Klinkenberg (ULg), à l’occasion
des fêtes de la Francophonie, pour une série
des conférences de sémiotique et de linguistique dans les universités de Varsovie, Silésie
à Sosnowiec, Jagellonne et Université pédagogique à Cracovie, ainsi qu’une visite du réseau
des classes francophones de Silésie à Pszczyna.
10 – 14/03 : Tournée en Pologne de la pièce
« Le Pont » de Laurent Van Wetter, auteur de
Wallonie-Bruxelles, mise en scène de Nicolas
Janssens et avec la participation de Raphaël
Budke et Gilles Poncelet, au Centre culturel à
Kęty, au Spółdzielczy Dom Kultury à Płock, au
Teatr Mały à la Manufaktura à Łódź, au Teatr
Polski à Poznań, au Centre culturel Świt à Varsovie.
17 – 21/03 : Séjour en Pologne du chanteur
Vincent Liben, avec deux concerts à l’occasion de la fête de la Francophonie à Varsovie
(18/03) et à Lodz (20/03).
19 – 22/03 : Séjour de Guy Goffette à Gdansk
à l’occasion du Festival du Poète européen
de la liberté. A cette occasion son recueil de
poèmes « L’Adieux aux lisères » (« Pożegnania
u skraju »), traduit par Anna Wasilewska a reçu
le 3e prix du Prix littéraire de la ville de Gdańsk.
21/03 : Rencontre du Délégué avec les étudiants du Collège du Sarthay à Embourg près
de Liège, venus en Pologne dans le cadre d’un
échange avec le lycée bilingue Zmichowska de
Varsovie.
24/03 – 30/04 : Séjour d’Alexandre Dilmet (Master Direction) et Alexandre Cabanne
(Master Image), étudiants de l’INSAS, à l’Ecole
de Cinéma de Lodz.
25/03 : Conférence du Délégué donnée aux
étudiants du Collège des Langues modernes
de la Polytechnique de Gliwice (« Parlez-vous
francophone ? »).
31/03 – 04/04 : Séjour à Lodz des experts de
l’Institut Decroly : Mme Françoise Hernalsteen
et M. David Theoclis ; et du Méridien : Mme
Hanna Radermecker et M. Yves-Luc Conreur –
dans le cadre du projet de coopération avec la
Cocof (affaires sociales).
3/04 : Remise des décorations officielles
belges à Mme Jolanta Chelminska, Voïvode de
Lodz (Officier de l’Ordre de la Couronne) et à
M. Adam Radon, directeur du Centre de la BD
de Lodz (Chevalier de l’Ordre de Léopold II).
10/04 : Séminaire donné par le Délégué
à l’Université de Wroclaw aux étudiants du
Département d’études européennes : « La Belgique, laboratoire de l’Union européenne ».
10/04 : Conférence du Délégué : « La bande
dessinée francophone en Belgique » donnée
aux professeurs de français de la région de
Basse Silésie (à Wroclaw).
17/03 – 20/03 : Mission des experts de la
Voïvodie de Warmia-Mazurie (Mmes Anna
Zukowska, Boguslawa Samsel, Elzbieta Jablko
et M. Andrzej Bronakowski) à Bruxelles dans le
cadre du projet de coopération avec la Cocof
(affaires sociales).
15 – 16/04 : Spectacle « Liberty bar » de
Georges Simenon au Zamek de Poznan. Adapté par Christophe Kauffman, le spectacle est
mis en scène par Axel De Vreese et Sophie
Chéron, lectrice de Wallonie-Bruxelles à l’Université Adam Mickiewicz de Poznań avec ses
étudiantes. 19/03 : Conférence du Délégué sur la BD
belge au lycée bilingue Zmichowska de Varsovie.
11/04 – 9/05 : Bourse de recherche pour
Magdalena Zych (Musée ethnographique de
Cracovie) au Musée de la Vie wallonne, dans le
cadre du projet « Migrants ».
22 – 25/04 : Mission d’études en Pologne
du Cluster Logistics in Wallonia (J. M. Becker,
B. Piette, J. Ch. Staelens, P. Struman et P. Hollenfeltz) à Varsovie, Lodz et Gdansk.
23 – 25/04 : Trois représentations dans la
salle de Bakałarz à Cracovie de la pièce « Livre
et nous », créée et mise en scène par Axel De
Vreese pour la troupe de théâtre francophone
de l’Université Jagellonne de Cracovie « Les
Capricieuses », avec le soutien de Christophe
Kiridis, lecteur Wallonie-Bruxelles à l’Université
Jagellonne pour la coordination, et l’aimable
collaboration de Thomas Gunzig.
Lors de ces représentations, en première partie, était présenté le spectacle « Même pas
peur ! » de la compagnie « les p'tits Gibus » du
Lycée XVII à Cracovie.
23/04 – 30/04 : Séjour de Patrick Fickers
et Michel Penninckx (ULB) à l’Université de
Rzeszow dans le cadre d’un projet de la souscommission scientifique (Metabolic engineering of the yeast Hansenula polymorpha for
increase the level of glutathione).
24/04 : Séminaire Transgenre à l’Université
de Varsovie avec la participation de Max Nisol,
de l’association « Genres pluriels ».
24 – 27/04 : Formation donnée aux professeurs de FLE à Sulejowek (ORE) par Mme Christine Renard (UCL).
28 – 29/04 : Séjour en Wallonie de Mme
Anna Paczesniak, Université de Wroclaw – dans
le cadre du séminaire que le professeur Quentin
Michel (ULg) organise à Chaudfontaine avec les
étudiants du master en études européennes et
qui a pour objectif de finaliser leur ouvrage sur
le futur de la construction européenne.
22 – 25/05 : Foire du Livre à Varsovie avec
un stand Wallonie-Bruxelles et la participation
de Silvie Philippart (Attachée à la diffusion
internationale des littératures belges francophones, Service de la Promotion des Lettres) et
de Hermann Huppen, auteur de BD.
23/05 – 30/05 : Participation de Yannick
Boudeau (Compagnie de la Casquette –
Bruxelles) au Congrès de l’association internationale des théâtres pour l’enfance et la Jeunesse (ASSITEJ) à Varsovie.
26 – 28/05 : séjour en Silésie des experts de
la SPAQuE et IGRETEC (Mme Claudia Neculau,
MM Nicolas Mairy et Renaud Dirijdt) dans le
cadre du projet XV du programme de travail
sur la réhabilitation des friches industrielles.
W ramach Programu Wykonawczego Umowy o Współpracy między Polską i Walonią-Brukselą są organizowane liczne wizyty belgijskich partnerów
w Polsce oraz polskich partnerów w Walonii i w Brukseli. Służą one realizacji różnych projektów zapisanych w Programie Wykonawczym. Przedstawicielstwo Walonia-Bruksela koordynuje staże, pobyty szkoleniowe i wizyty studyjne. Będziemy o nich informowali w rubryce „Dzień po dniu”, w której znajdą
Państwo również wiadomości o wydarzeniach kulturalnych przygotowywanych przez nasze Przedstawicielstwo w ramach Programu Wykonawczego.
2 ›› La Lettre
Editorial
Przedmowa
est une année de célébrations et commémorations, en Pologne comme en Wallonie et à
Bruxelles. La Pologne fête notamment un triple
anniversaire : 25 ans du retour à la démocratie, 15 ans d’appartenance à l’OTAN, 10 ans d’adhésion à l’Union européenne. En Belgique, et singulièrement en Wallonie (comme d’ailleurs dans
la plupart des pays d’Europe), on célébrera le centenaire de la Première
Guerre mondiale (1914-1918) par de très nombreuses cérémonies et de
multiples événements. En particulier, le 4 août, des dizaines de Chefs d’Etat
se retrouveront à Liège pour rappeler que du point de vue militaire, sur le
front Ouest, la guerre a réellement commencé par l’invasion allemande de
la Belgique et du Luxembourg, le 4 août 1914. La résistance héroïque de
l’armée belge, s’appuyant sur les forts de Liège, a permis aux armées françaises et britanniques de se réorganiser et de tenir par la suite le choc de
cette invasion. L’après-midi de la même journée, une importante commémoration aura également lieu au cimetière
Saint-Symphorien à Mons. (pages 10-11)
rok to czas uroczystości i wspomnień, tak
w Polsce jak i w Walonii-Brukseli. Polska
świętuje potrójnie: 25 lat demokracji, 15.
rocznicę przystąpienia do NATO i 10 lat
członkostwa w Unii Europejskiej. W Belgii, a zwłaszcza w Walonii
(jak zresztą w większości krajów europejskich) obchodzić będziemy
stulecie Pierwszej Wojny Światowej (1914-1918). Szczególnym wydarzeniem będzie spotkanie Głów Państw 4 sierpnia w Liège, które ma przypomnieć, że z militarnego punktu widzenia rzeczywistym początkiem
wojny na froncie zachodnim była inwazja niemiecka na Belgię i Luksemburg 4 sierpnia 1914 roku. Bohaterski opór wojska belgijskiego
na fortach Liège pozwolił wojskom francuskim i brytyjskim na reorganizację sił i odparcie ataku. Tego samego dnia po południu będzie miała miejsce ważna uroczystość na cmentarzu Saint-Symphorien w Mons.
(strony 10-11)
Zimą w Walonii będzie obchodzona
kolejna uroczystość wojskowa – 70. rocznica bitwy o Ardeny. Ostatnia kontrofensywa Wehrmachtu z przełomu lat
1944-1945 została zatrzymana przez
oddziały amerykańskie, czego ceną były
liczne ofiary wśród żołnierzy i cywilów,
szczególnie w okolicy miasta Bastogne.
En hiver, un autre anniversaire militaire sera
célébré avec recueillement en Wallonie,
à savoir le 70e anniversaire de la Bataille
des Ardennes. La dernière contre-offensive de la Wehrmacht, au cours de l’hiver
1944-1945, fut stoppée par les troupes
américaines au prix de lourdes pertes militaires et civiles notamment autour de la ville
de Bastogne.
Une autre commémoration, plus joyeuse
celle-là, réjouira les passionnés de musique, et plus précisément de jazz. En effet,
en 2014 la Wallonie fête le 200e anniversaire d’un génie musical, Adolphe Sax,
qui a donné son nom à un instrument de
son invention dont on se demande aujourd’hui comment on pourrait s’en passer : le saxophone ! (pages 12-13)
Inne obchody, tym razem w weselszej
atmosferze, skupią pasjonatów muzyki,
a dokładniej jazzu. W 2014 roku Walonia świętuje dwusetne urodziny geniusza
muzycznego Adolphe’a Sax’a, który
wynalazł i nazwał swoim nazwiskiem
instrument, bez którego nie możemy się
dziś obejść – saksofon! (strony 12-13)
Hommage à Adolphe Sax © WBI
Si plus personne désormais ne pourra ignorer que le saxophone est une
invention wallonne, il est nécessaire de dire et répéter que la Pologne est
une terre où la Francophonie se porte bien, et où la langue française a
toute sa place, comme langue de culture, mais aussi comme langue scientifique, comme langue d’accès à l’emploi, comme langue-passeport pour
le monde. Les dernières Journées de la Francophonie en Pologne, en mars
dernier, marquée par d’innombrables événements et une réponse enthousiaste du public et des partenaires, l’ont une nouvelle fois démontré !
Tak jak nikt nie zaprzeczy, że saksofon to wynalazek waloński, tak należy podkreślić, że Polska to miejsce, gdzie Frankofonia ma się świetnie,
i gdzie język francuski zajmuje ważne miejsce – jako język kultury,
ale także nauki, dostępu do zatrudnienia, język-paszport do świata.
Ostatnie Dni Frankofonii w Polsce, które odbyły się w marcu tego roku,
i które odznaczyły się niezapomnianymi wydarzeniami i entuzjastycznym
odbiorem publiczności i partnerów po raz kolejny odniosły sukces!
Cette dynamique francophone a conduit plusieurs Ambassadeurs à créer
le 20 mars, à l’occasion de la mémorable Soirée des Saveurs de la Francophonie, le Groupe des Ambassades, Délégation et Institutions de la Francophonie, le GADIF, que j’ai l’honneur de présider pour un an, ce qui me
remplit à la fois de fierté et d’humilité car rien ne sera possible sans l’appui
de tous les partenaires.
Ta frankofońska dynamika, przy okazji pamiętnego Wieczoru Smaków
Frankofonii, doprowadziła do utworzenia w dniu 20 marca Grupy Ambasad i Instytucji frankofońskich w Polsce (GADIF), której mam zaszczyt
przewodniczyć przez rok, co napełnia mnie dumą i jednocześnie pokorą, ponieważ to wszystko nie byłoby możliwe bez wsparcia wszystkich
naszych partnerów.
Dynamisme est le mot qui revient le plus souvent pour qualifier les relations,
à tous niveaux, entre la Wallonie et la Fédération Wallonie-Bruxelles, d’un
côté, la Pologne de l’autre, sans oublier les Pays Baltes où nos activités sont
également de plus en plus nombreuses et recueillent un écho grandissant.
Le tout au service de l’ensemble de nos opérateurs, qu’ils soient politiques,
économiques, culturels, universitaires et académique ou membres de la
société civile.
Dynamika to słowo, które najczęściej powraca przy określaniu wszelkich
relacji pomiędzy Walonią i Federacją Walonia-Bruksela z jednej strony,
a Polską z drugiej, nie zapominając o krajach bałtyckich, gdzie nasze
działania są również coraz liczniejsze i nie pozostają bez echa. Oddajemy się całkowicie do dyspozycji naszym partnerom politycznym, gospodarczym, kulturalnym czy też uniwersyteckim i na rzecz społeczeństwa
obywatelskiego.
Gageons que ce dynamisme se poursuivra tout au long de ces prochains
mois d’été !
Franck Pezza
Délégué
Jesteśmy pewni, że ta dynamika bedzie trwać przez kolejne letnie miesiące!
Franck Pezza
Delegat
La Lettre ‹‹ 3
La belle dynamique de la Francophonie polonaise…
Création du GADIF
à Varsovie
La délégation polonaise lors de la CMP © Jérôme Van Belle, WBI
La Francophonie en Silésie © DWB
Le 20 mars 2014 marquera une date importante dans l’histoire de la Francophonie
en Pologne. C’est en effet à l’occasion de
la Soirée des Saveurs de la Francophonie,
organisée à l’Ambassade de Roumanie, qu’a
été annoncée la création du Groupe des
Ambassades, Délégation et Institutions de
la Francophonie (GADIF). Ce Groupe, qui se
veut l’interlocuteur des Autorités polonaises
en matière de Francophonie, a pour but
notamment la promotion des valeurs de la
Francophonie et de la langue française, dans
le respect du plurilinguisme. Il se veut actif
non seulement à l’occasion des Journées de
la Francophonie, chaque année au mois de
mars, mais également tout au long de l’année.
C’est le Délégué Wallonie-Bruxelles qui assume
la charge de Président du GADIF.
P
lus encore que l’année dernière, les Journées de la Francophonie en Pologne,
organisées tout au long du mois de mars par plusieurs Ambassades francophones
ainsi que la Délégation Wallonie-Bruxelles, ont rencontré un très vif succès. Proposant
au public un éventail d’activités particulièrement riche tant en quantité qu’en qualité, elles
ont démontré que la Francophonie en Pologne est plus vivace que jamais et qu’apprendre la
langue française non seulement a encore tout son sens mais aussi est de plus en plus utile…
Et en ce qui concerne la Délégation WallonieBruxelles, nous ne pouvons que nous réjouir tant
le succès aura été au rendez-vous de toutes les
activités que nous avons menées ou auxquelles
nous avons participé !
C’est ainsi par exemple que les concerts du très
talentueux chanteur Vincent Liben, le 18 mars,
à la salle Mazowiecki, à Varsovie, et le 20 mars
à Lódź ont fait salle comble, ravissant les amateurs
de belle chanson française.
De Vreese qui ont été présentées dans la salle de
Bakałarz pour la troupe de théâtre francophone
de l’Université Jagellonne de Cracovie « Les
Capricieuses », avec le soutien de Christophe
Kiridis, lecteur Wallonie-Bruxelles à l’Université
Jagellonne pour la coordination, et l’aimable collaboration de Thomas Gunzig.
en sémiotique – particulièrement visuelle – font
autorité sur la scène internationale, ne laisse
personne indifférent. Ses conférences, allant de
« La relation texte-image : esquisse d’une grammaire générale » à la « Sémiotique cognitive :
Une théorie charnelle du sens », en passant par
« Langues, luttes et lettres » ont fasciné un très
nombreux public.
Quant à la Soirée des Saveurs de la Francophonie, organisée le 20 mars à l’Ambassade de
Roumanie avec le concours de 12 Ambassades
et Délégation francophones, elle aura constitué
une réussite exemplaire, réunissant plus de 300
convives attachés à la langue française et aux
valeurs qu’elle porte.
Du côté du cinéma, la comédie « Rien à déclarer », a fait rire des centaines de spectateurs à
Varsovie, Bialystok, Gliwice et Pszczyna.
Evénement majeur du programme, la pièce de
théâtre « Le Pont », de Laurent Van Wetter, mise
en scène par Nicolas Janssens et avec la participation de Raphaël Budke et Gilles Poncelet,
a été présentée au Centre culturel à Kęty, au
Spółdzielczy Dom Kultury à Płock, au Teatr Mały
à la Manufaktura à Łódź, au Teatr Polski à Poznań,
au Centre culturel Świt à Varsovie. En tout, plus
de 1500 spectateurs ont assisté à ces représentations.
Lors de ces représentations, en première partie,
était présenté le spectacle « Même pas peur ! »
de la compagnie « les p'tits Gibus » du Lycée
XVII à Cracovie.
Mais c’est partout en Pologne que la Francophonie s’est déclinée, notamment par le biais
de concours innombrables auxquels nous avons
mis un point d’honneur à contribuer avec des
prix parfois modestes mais toujours bienvenus.
Comme chaque année, un événement majeur
auront été les activités organisées dans « nos »
chères classes francophones de Silésie…
Toujours sur les scènes, le spectacle « Liberty
bar », d’après Georges Simenon, a été présenté
deux fois au Zamek de Poznan. Adapté par Christophe Kauffman, le spectacle est mis en scène
par Axel De Vreese et Sophie Chéron, lectrice
de Wallonie-Bruxelles à l’Université Adam Mickiewicz de Poznań avec ses étudiantes. A Cracovie, ce sont trois représentations de la pièce
« Livre et nous », créée et mise en scène par Axel
La tournée de conférences du 10 au 14 mars du
Professeur Jean-Marie Klinkenberg, de l’Université de Liège, dans les Universités de Varsovie,
Silésie à Sosnowiec, Jagellonne et pédagogique à
Cracovie, a également rencontré un remarquable
succès. Il est vrai que la personnalité du professeur Klinkenberg, membre de l'Académie royale
de Belgique et président du Conseil de la langue
française, et dont les travaux en rhétorique et
C’est là, sans aucun doute, dans ces écoles et
lycées, partout en Pologne, que bat le cœur de la
Francophonie polonaise, avec des élèves enthousiastes et des professeurs de français, des Directeurs d’école, des Autorités qui se dépensent
sans compter pour la langue française, ayant bien
compris qu’elle constituait plus que jamais un
passeport pour l’emploi, mais aussi un passeport
pour le monde…
4 ›› La Lettre
La pièce « Le Pont » © Drameducation
Prężny rozwój Frankofonii w Polsce…
Utworzenie
GADIF
w Warszawie
Dzień 20 marca 2014 roku
to ważna data w historii
Frankofonii w Polsce. Przy
okazji Wieczoru Smaków Frankofonii zorganizowanego w Ambasadzie Rumunii, zostało ogłoszone utworzenie Grupy Ambasad
i Instytucji frankofońskich w Polsce (GADIF).
Jest to grupa, ktora ma pośredniczyć w dialogu z władzami polskimi w kwestii Frankofonii.
Jej głównym celem jest promowanie wartości Frankofonii i języka francuskiego również
w aspekcie wielojęzyczności. Będzie ona
działać nie tylko co roku w marcu przy okazji
dni Frankofonii, ale przez cały rok.
Przewodniczącym GADIF jest Delegat Walonii-Brukseli.
Les membres du GADIF © Ambassade de Roumanie
W
tym roku Dni Frankofonii w Polsce zorganizowane przez liczne Ambasady
frankofońskie, a także przez Przedstawicielstwo Walonia-Bruksela i odbywające
się przez cały marzec, odniosły jeszcze większy sukces niż zeszłoroczne.
Proponowały one szereg ciekawych wydarzeń i pokazały, że Frankofonia w Polsce jest żywa
jak nigdy dotąd, i że znajomość języka francuskiego nie tylko ma sens, ale staje się coraz
bardziej przydatna...
Przedstawicielstwo Walonia-Bruksela jest bardzo
zadowolone z tego, jak wielkim sukcesem okazały
się wszystkie wydarzenia, które organizowaliśmy
lub w których braliśmy udział!
Vincent Liben © DWB
Jednym z nich, ku uciesze amatorów pięknej piosenki francuskiej, były koncerty utalentowanego
piosenkarza Vincenta Libena, które odbyły się
18 marca w Mazowieckim Centrum Kultury i Sztuki w Warszawie i 20 marca w Łodzi. Na obydwu
koncertach publiczność wypełniła sale po brzegi.
Jeśli chodzi o wydarzenia kinowe, to komedia
„Nic do oclenia” rozbawiła setki widzów w Warszawie, Białymstoku, Gliwicach i Pszczynie.
Najważniejszym wydarzeniem programu była sztuka teatralna „Le Pont” w reżyserii Laurenta Van
Wetter (inscenizacja Nicolas Janssens) z udziałem
Raphaëla Budke i Gilles’a Poncelet, która została
wystawiona w Domu Kultury w Kętach, w Spółdzielczym Domu Kultury w Płocku, w Teatrze Małym w Manufakturze w Łodzi, w Teatrze Polskim
w Poznaniu i w Domu Kultury Świt w Warszawie.
Razem spektakl obejrzało 1500 widzów.
Pozostając w temacie teatru, spektakl „Liberty
bar” Georges’a Simenona na podstawie adaptacji
Christophe’a Kauffmana oraz inscenizacji Axela De
Vreese i Sophie Chéron, lektorki Walonii-Brukseli
na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu,
a także jej studentek został wystawiony dwa razy
w Centrum Kultury Zamek w Poznaniu. W Krakowie odbyły się trzy inscenizacje „Livre et nous” autorstwa Axela De Vreese w sali Bakałarz, w których
udział brała trupa frankofońska „Les Capricieuses”
z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie przy
wsparciu Christophe’a Kiridis, lektora Walonii-Brukseli na UJ i współpracy Thomasa Gunzig.
Podczas tych przedstawień grupa „les p'tits Gibus”
z XVII Liceum w Krakowie zaprezentowała inscenizację „Même pas peur !”.
Wielki sukces odniosła też seria wykładów profesora Jean-Marie Klinkenberga z Uniwersytetu
w Liège, które odbyły się od 10 do 14 marca na
Uniwersytetach Warszawskim, Śląskim w Sosnowcu, Jagiellońskim i Pedagogicznym w Krakowie.
Trzeba przyznać, że osobowość profesora Klinkenberga, członka Belgijskiej Akademii Królewskiej i Przewodniczącego Rady Języka Francuskiego, międzynarodowego autorytetu w dziedzinie
retoryki i semiotyki, szczególnie wizualnej, nikogo
nie pozostawia obojętnym. Jego wykłady, począwszy od „Relacja tekst-obraz: szkic gramatyki
ogólnej” poprzez „Semiotyka kognitywna: Materialna teoria sensu” po „ Języki, konflikty i literatura”, zainteresowały szerokie grono słuchaczy.
Jeśli chodzi o Wieczór Smaków Frankofonii zorganizowany 20 marca w Ambasadzie Rumunii przy udziale 12 Ambasad krajów frankofońskich i Przedstawicielstwa Walonia-Bruksela, to odniósł on wyjątkowy
sukces, gromadząc ponad 300 gości przywiązanych
do języka francuskiego i wartości, które za sobą niesie.
La Francophonie à Studzionka © DWB
Należy także wspomnieć, że Frankofonia rozprzestrzeniła się w całej Polsce, szczególnie poprzez niezliczone konkursy, do których naszym wkładem były
czasem skromne, ale zawsze mile widziane nagrody.
Jak co roku, najważniejszymi wydarzeniami zdają się
być te zorganizowane w „naszych” drogich klasach
frankofońskich na Śląsku.
To, bez wątpienia, właśnie we wszystkich szkołach
w Polsce bije serce polskiej Frankofonii – z entuzjastycznymi uczniami i nauczycielami języka francuskiego, dyrektorami szkół, władzami, które inwestują w język francuski, zdając sobie sprawę,
że biorą większy udział niż kiedykolwiek dotąd
w osiąganiu przepustki do zatrudnienia, ale też
przepustki do świata...
La Lettre ‹‹ 5
L
es lectrices et lecteurs Wallonie-Bruxelles dans les Universités :
au service de la langue française et de la littérature belge de langue française
D
epuis de très nombreuses années, Wallonie-Bruxelles International met à disposition des Universités en Pologne,
Lituanie et Estonie des lecteurs et lectrices qui
sont chargés de donner des cours de langue
française et de littérature belge de langue française, et ce, dans le cadre de nos accords bilatéraux. Ce réseau de lecteurs, auquel s’ajoute
la lectrice itinérante dans les classes francophones de Silésie, constitue un atout essentiel dans la promotion de Wallonie-Bruxelles à
l’étranger. Pascale Peeters, lectrice à l’Université de Varsovie, se présente ici.
Conférence de Jean-Charles Luperto, Président du Parlement
de la Fédération Wallonie-Bruxelles à la KSAP © DWB
Voilà plus de cinq ans que j’ai commencé ma carrière de lectrice à Varsovie où,
par rapport aux autres universités polonaises qui bénéficient du programme
des lecteurs de WBI (Poznan, Cracovie et Sosnowiec), la situation est un peu
particulière puisque je partage mon emploi du temps entre l’Université de
Varsovie et l’Ecole d’Administration publique (Krajowa Szkoła Administracji
Publicznej – KSAP).
À l’Université de Varsovie, au sein de l’Institut de philologie romane, mes activités sont diverses. Tout d’abord, je partage, avec mes collègues du département de didactique, des cours d’acquisition et de perfectionnement
de la langue française au niveau de la licence (premier cycle). Depuis
quatre ans, nous accueillons deux types d’étudiants : les « débutants », qui n’ont en principe aucune connaissance de la langue française, et les « avancés », qui ont suivi des cours de français au lycée,
voire déjà à l’école primaire. Ils sont bien entendu partagés en des
groupes distincts, et leur rythme de travail est différent – ainsi, les
étudiants débutants ont douze heures de pratique de la langue par
semaine contre six heures pour les étudiants avancés. Au bout de
trois ans d’études, tous ces étudiants obtiennent le même diplôme
de licence.
Pascale Peeters avec Hermann, auteur de BD © DWB
Ensuite, j’assure un cours de civilisation belge, intitulé « La Belgique d’hier et
d’aujourd’hui – point de vue interdisciplinaire », qui s’adresse aux étudiants de
maîtrise (deuxième cycle). Le but de ce cours est d’introduire les étudiants dans
la réalité belge, en leur fournissant un éventail d’informations sur l’histoire, la
géographie, le système politique actuel, mais aussi sur les particularismes langagiers et la gastronomie du pays ; ainsi que sur différentes formes d’art : peinture,
6 ›› La Lettre
littérature et BD surtout. J’espère ainsi donner aux étudiants ce que j’appellerais
« le goût de la Belgique ».
En outre, j’ai mis en place, il y a trois ans, un atelier de jeux qui s’adresse à tous
les étudiants de l’Institut. Celui-ci a lieu une fois tous les quinze jours, et est
entièrement libre – les étudiants ne sont pas obligés de s’inscrire ni de participer à toutes les séances. En revanche, c’est une occasion pour eux de parler
français dans un cadre moins rigoureux que celui offert par les cours obligatoires. Nous jouons principalement à des jeux de langue ou de culture, comme
Scrabble, Taboo, Pictionary, Kaleidos, Nonsense,
Grâce au soutien de la
etc. Cet atelier connaît un
Délégation WBI de Varsovie, grand succès, et procure
à ceux qui y participent,
nous avons régulièrement
moi comprise, beaucoup
la chance d’accueillir des
de joie et de détente.
Enfin, grâce au soutien
conférenciers belges de
de la Délégation WBI
différents domaines.
de Varsovie, nous avons
régulièrement la chance
d’accueillir des conférenciers belges de différents domaines. Cette année, les
étudiants et les enseignants de l’Institut ont ainsi pu écouter entre autres Monsieur Jean Auquier, directeur du Centre belge de la Bande dessinée ; Monsieur Marc Quaghebeur, directeur des Archives et Musée de la Littérature à
Bruxelles ; Monsieur Paul Emond, romancier et auteur dramatique ; Monsieur
Thierry Michel, réalisateur et documentaliste, ainsi que Monsieur Jean-Marie
Klinkenberg, Professeur émérite de l’Université de Liège, linguiste et sémioticien réputé. Toutes ces rencontres ont été très appréciées.
À l’Ecole d’Administration publique (KSAP), mon travail possède deux volets,
qui sont liés à la double vocation de cette institution : d’une part, former les
agents professionnels de la Fonction publique ; d’autre part, relever les qualifications professionnelles des personnes employées dans l’administration
publique. Dans les deux cas, les cours sont principalement basés sur l’actualité
(polonaise et européenne) et sur le mode de fonctionnement des diverses
organisations internationales en général, et européennes en particulier. C’est
un travail passionnant, qui oblige à la fois les auditeurs, les fonctionnaires et
moi-même à se tenir au courant de ce qui se passe dans le monde, et donc
à s’intéresser aux différents médias, surtout francophones. La KSAP accueille
régulièrement des conférenciers francophones. Ainsi, Monsieur Jean-Charles
Luperto, Président du Parlement de la Fédération Wallonie-Bruxelles, a donné
le 6 décembre une conférence intitulée « La Belgique fédérale d’aujourd’hui
! et de demain ? ».
Pour conclure, je dirais que le poste de lectrice à Varsovie offre un travail à
multiples facettes, extrêmement enrichissant !
ektorzy Walonii-Brukseli na uniwersytetach w służbie języka francuskiego
L
i francuskojęzycznej literatury belgijskiej
W
ramach umów dwustronnych, już od
wielu lat Wallonie-Bruxelles International kieruje do pracy na uniwersytetach w Polsce, na Litwie i w Estonii lektorki i lektorów, których zadaniem jest nauczanie języka
francuskiego i prowadzenie zajęć z francuskojęzycznej literatury belgijskiej. Uniwersytecka
sieć lektorów, którą uzupełnia lektor pracujący
dla projektu Klas Frankofońskich na Śląsku,
stanowi jeden z głównych sposobów promocji
Walonii-Brukseli za granicą. Poniżej prezentujemy list od naszej lektorki Pascale Peeters,
która pracuje na Uniwersytecie Warszawskim.
Już ponad pięć lat temu zaczęłam pracę lektorki w Warszawie, gdzie w porównaniu do innych polskich uniwersytetów, które korzystają z programu
WBI dla lektorów (Poznań, Kraków i Sosnowiec) sytuacja jest dość szczególna, ponieważ dzielę mój czas pomiędzy Uniwersytet Warszawski i KSAP
(Krajową Szkołę Administracji Publicznej).
Na Uniwersytecie Warszawskim w Instytucie Romanistyki razem z moimi
kolegami z Zakładu Dydaktyki Języków Romańskich prowadzę zajęcia praktyczne z języka francuskiego na poziomie licencjatu (pierwszy stopień).
Od czterech lat przeprowadzamy w Instytucie rekrutację dla studentów o dwóch różnych poziomach znajomości języka: „początkujący”, którzy w zasadzie nie znają francuskiego i „zaawansowani”,
którzy uczęszczali na zajęcia w liceum, lub nawet w szkole podstawowej. Są oni oczywiście podzieleni na dwie oddzielne grupy,
a tempo ich pracy jest różne – studenci początkujący mają dwanaście godzin zajęć praktycznych języka tygodniowo, a studenci
zaawansowani – sześć. Po 3 latach studiów wszyscy ci studenci
uzyskują ten sam dyplom licencjacki.
Le Professeur Klinkenberg avec les Professeurs de la Romane © DWB
Ponadto prowadzę zajęcia dotyczące cywilizacji belgijskiej „Belgia wczoraj
i dziś – interdyscyplinarny punkt widzenia”, które skierowane są do studentów drugiego stopnia (studia magisterskie). Celem tych zajęć jest wprowadzenie studentów w belgijską rzeczywistość, dostarczając im informacje na
temat historii, geografii, obowiązującego systemu politycznego, ale także
charakterystycznych cech języka i gastronomii kraju oraz różnych form sztuki: malarstwa, literatury, a szczególnie komiksu. Chcę w ten sposób pokazać
studentom to, co nazywam „smakiem Belgii”.
Marzena Sowa, autre invitée de l’Université © DWB
Poza tym trzy lata temu założyłam koło gier, które skierowane jest do
wszystkich studentów Instytutu. Odbywa się ono co dwa tygodnie i jest
w pełni otwarte – studenci nie są zobowiązani do zapisania się na nie ani
do brania udziału we wszystkich spotkaniach. Jest to jednak okazja do porozmawiania po francusku w mniej zobowiązującej atmosferze niż ta, która
panuje na zajęciach obowiązkowych. Gramy głównie w gry językowe lub
dotyczące kultury, takie jak Scrabble, Taboo, Pictionary, Kaleidos, Nonsense, itd. Koło to cieszy się ogromnym sukcesem i sprawia osobom biorącym
w nim udział, w tym mnie, wiele radości.
Dzięki Przedstawicielstwu Walonia-Bruksela
w Warszawie mamy okazję regularnie gościć
prelegentów belgijskich z różnych dziedzin
nauki.
Dodam też, że dzięki Przedstawicielstwu Walonia-Bruksela w Warszawie
mamy okazję regularnie gościć prelegentów belgijskich z różnych dziedzin
nauki. W tym roku studenci i wykładowcy Instytutu mogli wysłuchać wystąpień pana Jean'a Auquier, Dyrektora Belgijskiego Centrum Komiksu, pana
Marc'a Quaghebeur, Dyrektora Archiwum i Muzeum Literatury w Brukseli,
pana Paul'a Emond, powieściopisarza i autora dramatów, pana Thierry'ego
Michel, reżysera, a także pana Jean-Marie Klinkenberg, emerytowanego
profesora Uniwersytetu w Liège, uznanego lingwistę i semiotyka. Wszystkie
te spotkania cieszyły się dużym zainteresowaniem.
W Krajowej Szkole Administracji Publicznej (KSAP) moja praca ma charakter
dwojaki, co łączy się z podwójnym powołaniem tej instytucji: z jednej strony kształcenie zawodowych urzędników sektora publicznego, z drugiej zaś
podnoszenie kwalifikacji zawodowych osób zatrudnionych w administracji
publicznej. W obydwu przypadkach zajęcia są głównie oparte na aktualnościach (z Polski i z Europy) i na sposobach funkcjonowania różnych organizacji międzynarodowych, a szczególnie europejskich. To bardzo pasjonująca
praca, która zobowiązuje jednocześnie słuchaczy, urzędników i mnie do
bycia na bieżąco na temat tego, co dzieje się na świecie, więc do zainteresowania się różnymi mediami, szczególnie frankofońskimi. KSAP regularnie
gości prelegentów frankofońskich. Na przykład 6 grudnia pan Jean-Charles
Luperto, Przewodniczący Parlamentu Federacji Walonia-Bruksela poprowadził wykład pod tytułem „Belgia federalna dziś! i jutro? Miejsce Belgii na
scenie międzynarodowej: Europa i frankofonia międzynarodowa”.
Zakończyłabym stwierdzeniem, że stanowisko lektorki w Warszawie oferuje
niezwykle wzbogacającą pracę na wielu płaszczyznach!
La Lettre ‹‹ 7
L’année 2014 tient toutes ses promesses…
a non seulement plu aux visiteurs mais également aux entreprises qui
se sont montrées dans l’ensemble très satisfaites des contacts commerciaux. L’une de nos sociétés participantes a même vendu ses produits en direct sur le salon!
Chargé également de la compétence en matière d’attraction des investissements en Wallonie, le Bureau de Varsovie a déployé de nombreux
efforts pour organiser de concert avec les collègues Bruxellois de BIE
(Brussels Investment and Trade) et flamands du FIT, et en collaboration avec l’Ambassade de Belgique à Varsovie et avec le Ministère de
l’Economie polonais, un vaste forum économique consacré à l’attraction des investissements étrangers. Cette opération d’envergure s’est
tenue le 9 avril au siège même du Ministère de l’Economie polonais.
Les quelque 170 participants au forum ont assisté aux présentations
des experts belges en fiscalité et logistique belges venus tout spécialement à Varsovie pour l’occasion. Pour vanter les atouts du secteur
logistique en Wallonie, nous avions convié notre spécialiste Paul Struman. Sa présentation des infrastructures routières, portuaires et aéroportuaires a particulièrement impressionné les participants Polonais. Ce
forum était en même temps l’occasion de mettre en lumière les atouts
de la Pologne en tant que terre d’investissements pour les sociétés
étrangères et belges en particulier. Cette journée a également fait place
à des témoignages d’entreprises belges et polonaises ayant réalisé un
investissement en Pologne ou en Belgique.
Budma 2014
Dans l’édition de janvier de la Lettre, nous annoncions une année intense et riche en activités pour la représentation économique et commerciale de Varsovie. La brève rétrospective du premier semestre que
nous vous livrons ci-dessous témoigne en effet de l’intérêt croissant
des sociétés wallonnes pour la Pologne mais aussi du potentiel que
représente la Wallonie pour des entreprises polonaises désireuses de
développer leurs activités dans notre région.
Au lendemain du Forum économique belgo-polonais, l’Ambassade de
Belgique organisait la traditionnelle journée de rencontre et de networking avec les Consuls honoraires, la Chambre de Commerce (BBC) et les
représentants de la Police fédérale. En invité cette année, notre collègue
du département Invest in Wallonia, Alphi Cartuyvels, Directeur général
pour l’Europe et l’Amérique du Nord Cette journée fut également l’occasion d’accueillir notre nouvelle Consule Honoraire à Lodz, Madame
Wirginia Gostomczyk-Urbańska, CEO de la société IDES, spécialisée en
gestion des ressources humaines.
Laurence Martaux – AEC Varsovie
L’année 2014 a démarré sur les chapeaux de roues avec notre invitation de responsables du secteur médical qui a eu lieu les 4 et 5 février
à Bierset, près de Liège.
Nous avions ainsi invité le directeur de l’un des plus importants hôpitaux privés de Varsovie ainsi le Chef du Département Achats d’une
grosse entreprise pharmaceutique installée dans la région de Poznan.
Il ne s’agissait pas d’une simple invitation limitée à la Pologne… Plus
de 25 acheteurs issus des pays d’Europe centrale et orientale et de la
CEI étaient réunis pour rencontrer une trentaine de sociétés wallonnes
actives dans le secteur médical, paramédical et la pharmaceutique. En
deux jours seulement, plus de 300 rencontres individuelles B2B ont
été orchestrées par notre quartier général à Bruxelles dont une vingtaine pour la Pologne. De l’évaluation menée lors de cette opération,
il ressort que près de 70% des entreprises wallonnes participantes se
sont dites très satisfaites de l’organisation de l’opération, ainsi que du
ciblage des prospects invités.
Dans la foulée, le Bureau de Varsovie a préparé des contacts commerciaux pour les 9 entreprises wallonnes participant au salon de la
construction Budma qui se tenait à Poznan du 11 au 14 mars. Pour la
première fois, nous y avions un stand commun avec nos collègues de
Flanders Investment and Trade qui emmenaient de leur côté 6 entreprises flamandes. Sur les quelque 280 m² du stand belge avait été aménagé un impressionnant bar ou une dizaine de bières belges au fût et
en bouteilles étaient servis aux contacts commerciaux et aux visiteurs
professionnels qui se sont montrés ravis de cette initiative réunissant
entreprises de Flandre et de Wallonie. Le traditionnel Business Mixer
organisé le mercredi sur le stand a donné l’occasion aux sociétés belges
de rencontré de nouveaux prospects polonais et étrangers. L’opération
8 ›› La Lettre
Invitation d’acheteurs du secteur médical
2014 – rok spełnionych obietnic…
belgijskiego piwa przedstawicielom spółek handlowych i gościom
z branży. Byli oni wyraźnie zadowoleni z tej inicjatywy przybliżającej
przedsiębiorstwa z Flandrii i Walonii. Tradycyjny Business Mixer zorganizowany na naszym stanowisku wystawienniczym w środę umożliwił spółkom belgijskim nawiązanie nowych kontaktów biznesowych
z firmami z Polski i innych krajów. Inicjatywa ta spodobała się nie
tylko odwiedzającym, ale również przedstawicielom uczestniczących
firm, które wyraziły swoją satysfakcję ze zdobytych kontaktów handlowych. Jednej z naszych spółek udało się wręcz sprzedać swoje
produkty bezpośrednio na targach.
Le Forum économique
W styczniowym wydaniu Lettre zapowiadaliśmy, że dla Przedstawicielstwa Ekonomicznego i Handlowego Regionu Walonii w Warszawie rok 2014 będzie wyjątkowo bogaty w wydarzenia. Krótki
przegląd tych wydarzeń przedstawiony poniżej świadczy dobitnie nie tylko o rosnącym zainteresowaniu firm walońskich Polską,
ale również o wielkim potencjale Walonii dla przedsiębiorstw polskich pragnących rozwijać działalność w tym regionie.
Biuro w Warszawie, odpowiedzialne również za przyciąganie inwestorów do Walonii, podjęło się zorganizowania wraz z kolegami
z Brukseli z BIE (Brussels Investment and Trade) oraz z Flandrii (FIT)
i przy współpracy ambasady Belgii w Warszawie i polskiego Ministerstwa Gospodarki, forum poświęconego pozyskiwaniu kapitału
zagranicznego. To ważne wydarzenie miało miejsce 9 kwietnia w biurach MG. Niemal 170 uczestników forum wysłuchało ekspertów
z Belgii w dziedzinie podatków i logistyki, przybyłych do Warszawy
specjalnie na tę okazję. Atuty walońskiego sektora logistycznego zachwalał specjalista w tej dziedzinie – Paul Struman. Jego wykład dotyczący infrastruktury drogowej, portowej i lotniczej zrobił bardzo
duże wrażenie na polskich uczestnikach. Forum stanowiło również
okazję do zaprezentowania atutów Polski jako obszaru atrakcyjnego
dla inwestorów zagranicznych, a szczególnie belgijskich. Dzień ten
był również okazją do przedstawienia sukcesów inwestycyjnych firm
belgijskich w Polsce i polskich w Belgii.
Rok 2014 zaczął się bardzo intensywnie od zorganizowania wizyty studyjnej przedstawicieli sektora medycznego odbywającej się
w Bierset, niedaleko Liège w dniach 4 i 5 stycznia.
Zaprosiliśmy do udziału w tej wizycie dyrektora jednego z najważniejszych prywatnych szpitali w Warszawie oraz szefa działu sprzedaży dużego koncernu farmaceutycznego z okolic Poznania. Zaproszenie nie ograniczało się jednak tylko do strony polskiej. Spotkanie
zgromadziło ponad 25 nabywców z Europy Środkowo-Wschodniej
oraz z krajów zrzeszonych w WNP. Spotkali się z ok 30 przedstawicielami spółek walońskich działających w sektorze medycznym,
paramedycznym i farmaceutycznym. W ciągu zaledwie dwóch dni
doszło do 300 spotkań indywidualnych w trybie B2B. Za organizację spotkań, z których 20 dotyczyło polskich przedsiębiorstw, odpowiadała nasza siedziba główna w Brukseli. Z przeprowadzonych
w trakcie tego wydarzenia szacunków wynika, że 70 proc. biorących
w nim udział przedsiębiorstw z Walonii było bardzo zadowolonych
z organizacji oraz doboru zaproszonych do rozmów partnerów.
Wkrótce potem nasze warszawskie biuro zorganizowało serię spotkań handlowych dla 9 walońskich firm, które wzięły udział w międzynarodowych targach budownictwa Budma, odbywających się
w Poznaniu w dniach 11-14 marca. Po raz pierwszy dzieliliśmy przestrzeń wystawową z naszymi kolegami z Flandres Investment and Trade, którzy na targi zaprosili 6 przedsiębiorstw flamandzkich. Na obejmującej ok 280 m² przestrzeni wystawowej postawiono imponujący
bar, z którego serwowano – z beczki lub z butelki - dziesięć rodzajów
Journée Consulaire
Nazajutrz po belgijsko-polskim forum gospodarczym ambasada Belgii zorganizowała tradycyjny dzień spotkań i sesję typu networking
z konsulami honorowymi, Belgijską Izbą Gospodarczą i przedstawicielami policji federalnej. W tym roku gościem specjalnym był nasz
kolega z oddziału Invest in Wallonia, Alphi Cartuyvelsa, dyrektor
generalny odpowiedzialny za kraje Europy i Ameryki Północnej.
Dzień ten był również okazją, żeby poznać bliżej naszą nową konsul
w Łodzi, panią Wirginię Gostomczyk-Urbańską, dyrektor generalną
spółki IDES specjalizującej się w zarządzaniu zasobami ludzkimi.
Laurence Martaux
Radca Ekonomiczny i Handlowy w Warszawie
La Lettre ‹‹ 9
2014, UNE ANNEE DE MÉMOIRE POUR LA WALLONIE
En
2014 la Wallonie commémorera 2 grands évènements qui ont
marqué l’histoire de la Belgique, de l’Europe et du monde.
Il y a 100 ans, le 4 août 1914, par la vaillante résistance des troupes
belges à l’invasion allemande dans les environs de Liège, le Pays et ses Alliés
basculaient dans la Première Guerre Mondiale.
En décembre 1944, l’Ardenne s’apprêtait à vivre l’ultime affrontement de la Seconde
Guerre Mondiale sur le territoire belge, la tristement célèbre Bataille des Ardennes.
Au travers de nombreux évènements, expositions, circuits, monuments et sites
historiques, la Wallonie vous convie à un voyage au cœur de son histoire, au cœur de
notre histoire.
Cimetière Saint Symphorien © WBT – M. Vander Linden
La Mémoire du Ier conflit mondial est loin d’être un fait nouveau en Wallonie. En effet, le patrimoine historique et touristique wallon compte déjà
à ce jour une série impressionnante de sites et attractions liés à cet important chapitre de notre Histoire. Ceux-ci sont concentrés principalement
autour des trois localités dont le rôle fut stratégiques au cours de la Ière
Guerre Mondiale, à savoir : Liège (le Mémorial Interallié à Liège, les Forts de
Barchon, Flémalle, Lantin, Loncin, la Tour d’Air et le Centre d’Interprétation
Historique à Boncelles, le Mémorial-Musée du 12eme de Ligne à Spa, etc.),
Mons (le Parcours du Champ de Bataille à Mons, Le Cimetière Militaire
de St. Symphorien, etc. ) et Ploegsteert (Comines-Warneton) (Le mémorial
britannique de Ploegsteert, le Musée Blockhaus, le chemin du Souvenir,
le cimetière militaire, etc.). La Ière Guerre a néanmoins laissé des traces et
souvenirs dans bien d’autres localités wallonnes, notamment à Virton (Circuit de la Bataille des Frontières), Huy (Mémorial National de la Résistance),
Thuin (Parcours de la mémoire en Val-de-Sambre).
De nouveaux sites de prestige ont cependant été inaugurés à l’occasion
du centenaire. C’est le cas notamment du Centre d'Interprétation de
Ploegsteert, axé sur la vie des soldats et de la population civile au cours du
conflit. Par ailleurs, en 2015, Mons verra l’ouverture du « Mons Memorial
LE 70ème ANNIVERSAIRE DE LA BATAILLE DES ARDENNES :
Le 16 décembre 1944, vers 08h du matin, les blindés de la 6e SS
Panzer Armée sous les ordres du Colonel Sepp Dietrich attaquèrent
par surprise les premières positions du 12ème Groupe d’Armée sous
les ordres du Général Bradley, déclenchant ainsi un des épisodes
les plus violents et la sanglants de la seconde Guerre Mondiale,
la « Bataille des Ardennes », dont le théâtre furent les Provinces de
Luxembourg, de Namur et de Liège.
Aujourd’hui, de nombreux monuments, vestiges, musées et expositions thématiques passionnants (notamment à Bastogne, La
Roche-en-Ardenne, Malmédy, etc…), témoignent encore de ces
évènements tragiques. Leur découverte, tout comme celle des
nombreux circuits touristiques et routes du souvenir en Wallonie
permettront aux visiteurs, non seulement d’approfondir leurs connaissances de cette page de l’Histoire, mais également d’en commémorer le souvenir et d’en perpétuer la mémoire.
Premier acte des la longue série des cérémonies commémoratives de ce 70ème anniversaire, l’inauguration, le 21 mars dernier du
« Bastogne War Museum », un nouveau lieu de mémoire de prestige dédié à la Seconde Guerre Mondiale et bien entendu tout
particulièrement à la Bataille des Ardennes. Né de l’ancien « Bastogne Historical Center », c’est un haut-lieu du Tourisme Wallon.
10 ››La
LaLettre
Lettre
Museum », à la fois musée, lieu de réflexion, et espace de questionnement
sur les réalités multiples et complexes des phénomènes guerriers.
Les expositions de prestige Autre reflet de cet anniversaire ô combien symbolique et solennel, les différentes expositions de prestige organisées à Bruxelles et à Liège avec pour
objectif de nous rapprocher, de nous permettre presque de toucher, le vécu
des protagonistes, population civile et militaires de cette tragique période.
« 14-18 c’est Notre Histoire! » En ce centenaire de la Première Guerre Mondiale, en coopération avec la
Sté. « Tempora », le Musée Royal de l’Armée et d’Histoire militaire propose depuis février 2014 l’exposition d’envergure « 14-18, C’est Notre
Histoire! ». Grâce aux très riches collections uniques du musée, celle-ci permettra au public de comprendre toutes les facettes d’un conflit qui laissa
l’Europe exsangue.
« La Grande Guerre »
Réalisée par l’asbl. « Europa 50 » sur le site de la Gare TGV des Guillemins, à Liège, Cette seconde exposition géante, à la fois chronologique et
thématique, aborde la guerre dans son ensemble en évoquant à la fois les
origines du conflit, le contexte géopolitique, les protagonistes, l’invasion,
l’Yser et les tranchées, la médecine, les expressions artistiques ou encore
les conséquences politiques, économiques et sociales.
Les grandes commémorations Le 4 août 2014 marquera pour la Wallonie l’apogée des commémorations
de la Grande Guerre:
Liège
Le 4 août 1914 marque l’anniversaire officiel de l’invasion du territoire
belge par les troupes allemandes, une page de l’histoire qui sera commémorée à Liège le lundi 4 août 2014 au travers d’une cérémonie officielle
prévue au Mémorial Interalliés de Cointe, à laquelle participeront plus de
50 chefs d’état, sur invitation du Roi et du Ier Ministre. Le moment fort de
cette célébration, sera le dépôt d’une gerbe de fleurs par le Roi Philippe
entouré de chefs d’état dont le Président allemand.
Mons Une seconde cérémonie commémorative est prévue l’après-midi du
même jour, cette fois au Cimetière Militaire de St. Symphorien, non loin
de Mons, un espace partagé entre tombes de soldats du Commonwealth
et de soldats Allemands. Plutôt axée sur la commémoration de l’entrée en
guerre du Royaume-Uni, cette cérémonie se déroulera en la présence du
couple princier britannique
Liens intéressants
www.belgium-tourism.be, ; www.commemorer14-18.be ;
www.be14-18.be/fr ; www.plugstreet1418.be
2014 – ROK PAMIĘCI W WALONII
W
2014 roku Walonia obchodzić
będzie okrągłe rocznice dwóch
wydarzeń dziejowych, kluczowych dla historii nie tylko samej Belgii, ale także
Europy i całego świata. 100 lat temu bowiem,
4 sierpnia 1914 roku, dzielny opór armii belgijskiej przed niemieckim najeźdźcą w okolicach
Liège wyznaczył dla Belgii i jej koalicjantów początek Pierwszej Wojny Światowej. W grudniu
1944 roku na terenie Arden belgijskich rozegrała
się natomiast ostateczna konfrontacja II Wojny
Światowej, która przeszła do historii jako
„Bitwa o Ardeny”.
Walonia zachęca do podróży w głąb historii
I Wojny Światowej, m. in. poprzez liczne wydarzenia, wystawy, trasy zwiedzania, pomniki oraz
obiekty historyczne.
kich na terytorium Belgii, co stanowi ważny rozdział naszej historii. Z tej okazji, przy Pomniku Wojsk Alianckich w Cointe (Liège) odbędzie się uroczysta
ceremonia z udziałem ponad pięćdziesięciu europejskich i światowych
głów państw, które przybędą na zaproszenie Króla Belgów oraz Premiera
rządu federalnego. Ważnym wydarzeniem uroczystosci będzie złożenie
wieńca przez Króla Filipa, któremu towarzyszyć będą szefowie różnych
państw, w tym Prezydent Niemiec.
Mons
Kolejna uroczystość planowana jest tego samego dnia po południu, tym
razem na Cmentarzu Wojskowym w St. Symphorien w pobliżu Mons, gdzie
żołnierze krajów Commonwealthu spoczywają obok żołnierzy niemieckich. Uroczystość ta bardziej skupiona wokół udziału żołnierzy brytyjskich
w I Wojnie odbędzie się w obecności Pary Książęcej Wielkiej Brytanii.
Ciekawe linki
www.belgium-tourism.be ; www.commemorer14-18.be ; www.be14-18.
be/fr ; www.plugstreet1418.be
Pamięć o I Wojnie Światowej nie jest nowym zjawiskiem w Walonii. Dziedzictwo historyczne i turystyczne tego regionu liczy już cały szereg obiektów i atrakcji związanych z tym istotnym rozdziałem naszych dziejów,
skupione głównie wokół trzech miejscowości o strategicznym znaczeniu,
tj. Liège (Pomnik Wojsk Alianckich w Cointe, Forty w Barchon, Flémalle, Lantin, Loncin, Wieża d’Air oraz Centrum Historyczne w Boncelles, Muzeum
12-ego Regimentu Liniowego w Spa, itp.), Mons (Trasa Pola Bitwy w Mons,
Cmentarz Wojskowy w St. Symphorien, itp.) oraz Ploegsteert (w Comines-Warneton : monument brytyjski w Ploegsteert, Muzeum Blockhaus, Droga
Pamięci, Cmentarz Wojskowy, itp.). Pierwsza Wojna Światowa pozostawiła
jednak ślady i pamiątki w wielu innych walońskich miejscowościach, zwłaszcza w Virton (Trasa Bitwy Granicznej), Huy (Narodowy Monument Ruchu
Oporu), Thuin (Trasa Pamięci w Val-de-Sambre).
W perspektywie uroczystości związanych ze stuleciem bitwy pojawił się
jednak szereg nowych atrakcji turystycznych o dużym znaczeniu, w tym np.
Centrum Interpretacji w Ploegsteert, przedstawiające życie żołnierzy i ludności cywilnej podczas konfliktu. W 2015 roku nastąpi w dodatku inauguracja tzw. « Mons Memorial Museum », obiektu łączącego zarówno funkcje
muzeum i miejsca refleksji, skupiającego się na różnych złożonych realiach
zjawisk wojennych.
Prestiżowe wystawy
Inną formą uczczenia tamtych wydarzeń są rożnorodne wystawy organizowane w Brukseli i Liège mające na celu przybliżenie nam przeżyć ludności
cywilnej oraz żołnierzy związanych z tym tragicznym okresem.
Zdjęcie w tle: Fort de Loncin © WBT – Fr. Mazy
„14-18 To Nasza Historia!”
Z okazji stulecia wybuchu I Wojny Światowej Królewskie Muzeum Armii
i Historii Militarnej w Brukseli otworzyło w lutym 2014 roku prestiżową wystawę pt. „14-18, To Nasza Historia!”. Dzięki bardzo bogatym i unikalnym
zbiorom muzeum, wystawa ta pozwoli nam lepiej zrozumieć różne oblicza
konfliktu, który zrujnował Europę.
„Wielka Wojna”
Dziełem stowarzyszenia « Europa 50 » jest wystawa pt. „Wielka Wojna”,
która powstała na terenie nowoczesnego dworca kolejowego „les Guillemins” w Liège. Gigantyczne przedsięwzięcie ma charakter chronologiczny i tematyczny. Obejmuje w sposób całościowy samo zjawisko wojny,
przedstawiając przyczyny konfliktu, kontekst geopolityczny, protagonistów,
inwazje, walki nad rzeką Yser oraz okopy, leczenie, przykłady twórczości
artystycznej oraz konsekwencje ekonomiczne i społeczne.
Najważniejsze uroczystości
4 sierpnia tego roku nastąpi w Walonii kulminacja obchodów setnej rocznicy wybuchu I Wojny Światowej:
Liège
Dnia 4 sierpnia 2014 roku przypada setna rocznica wkroczenia sił niemiec-
Fort de Loncin © WBT – Fr. Mazy
70. ROCZNICA BITWY O ARDENY
Dnia 16 grudnia 1944 roku około godziny 8 czołgi 6. Dywizji
SS Panzer pod dowództwem pułkownika Seppa Dietricha
przeprowadziły niespodziewany atak na pierwsze pozycje 12.
Grupy Armii generała Omara Bradleya, co było początkiem
jednego z najkrwawszych i najbardziej brutalnych rozdziałów
Drugiej Wojny Światowej. Walki toczyły się na terenie Prowincji
Luksemburga, Namur i Liège.
Liczne pomniki, pamiątki, muzea oraz pasjonujące wystawy tematyczne (zwłaszcza w Bastogne, La-Roche-en-Ardenne, Malmédy, itp.) przypominają o tamtejszych wydarzeniach. Warto
więc udać się na miejsce, by nie tylko uczcić pamięć tamtych
wydarzeń, pokonać liczne trasy i szlaki pamięci w Walonii, ale
także, by pogłębić wiedzę na temat tego rozdziału historii.
Pierwszym aktem długiej serii wydarzeń i uroczystości związanych z obchodami 70. rocznicy, była inauguracja 21 marca „Bastogne War Museum”, czyli nowego miejsca pamięci powstałego z przebudowy dawnego „Bastogne Historical Center”,
poświęconego przede wszystkim Bitwie o Ardeny. Powstałe
muzeum należy dziś do najważniejszych obiektów turystycznych
Walonii.
La
LaLettre
Lettre‹‹‹11
Adolphe SAX, l’inventeur wallon du saxophone, aurait eu 200 ans !
Sax et Dinant,
200 ans après !
Bâtie en bord de Meuse, à la porte
même des Ardennes belges, Dinant
fait partie des villes wallonnes les
plus pittoresques. L’image de son
énigmatique Collégiale dressée dos
à la roche et dont le clocher bulbeux
domine le Fleuve à plus de cent
mètres fait partie des quelques
clichés emblématiques du Paysage
Wallon. Haut-lieu patrimonial pour ses
nombreux monuments et touristique
pour ses abondantes attractions,
Dinant est également un centre
culturel d’importance, au travers
notamment de ses nombreux
évènements musicaux, dont la
plupart restent liés essentiellement
au saxophone et à son inventeur.
Dinant est en effet la Ville d’origine d’Adolphe
Sax, l’inventeur du Saxophone, dont nous fêterons le 06 novembre prochain le Bicentenaire
de la naissance.
Un facteur d’instruments célèbre
Féru de connaissances acoustiques, Antoine-Joseph
Sax, que l’histoire retiendra en tant qu’Adolphe
Sax, commence dès son plus jeune âge à fabriquer
ses propres instruments, jusqu’à devenir par son
invention du saxophone, l’un des facteurs d’instruments musicaux les plus célèbres de l’histoire…
Dès l'âge de 15 ans, Adolphe Sax présentera à
un concours deux flûtes et une clarinette de sa
fabrication, instruments qu’il étudiera ensuite
à l'École Royale de Chant de Bruxelles (aujourd’hui Conservatoire Royal), jusqu’à devenir
un tel virtuose de la clarinette qu'il se voit interdire de concours en Belgique. L'école terminée,
Sax expérimente de nouveaux types d'instruments nouveaux, avec une série d’inventions
importantes concernent la clarinette.
En 1841, Sax déménage à Paris et commence à
travailler sur un nouvel ensemble d'instruments,
notamment des bugles à touches si perfectionnés
qu’ils deviendront connus en tant que cors de
Sax ou saxhorn. Sax inventera encore le « Tuba
Wagnérien », à la demande de Richard Wagner
lui-même, qui souhaite un instrument à la sonorité particulière pour jouer le thème de Walhalla
dans sa tétralogie L'Anneau du Nibelung.
Son passage à la postérité, Adolphe Sax le doit
néanmoins à la création du saxophone, dont le
brevet fait mention des intentions de l’inventeur :
"On sait que, en général, les instruments à vent sont
ou trop durs ou trop mous dans leurs sonorités".
12 ›› La Lettre
Dinant La Meuse – Collégiale et Citadelle © J.L.Flémal, WBT
Pour Sax, le saxophone était sensé être "Un instrument qui par le caractère de sa voix pût se rapprocher des instruments à cordes, mais qui possédât plus de force et d'intensité que ces derniers"
Une mémoire bien vive, un souvenir toujours présent
Deux siècles plus tard, la mémoire d’Adolphe
Sax reste toujours bien vivante à Dinant. Outre
deux monuments emblématiques, le saxophone
et le banc d’Adolphe Sax, le visiteur pourra également découvrir la Maison de Monsieur Sax ou
encore la Maison de la Pataphonie.
En ce Bicentenaire qui approche à grands pas,
tous s’apprêtent à rendre dignement hommage
à la mémoire de Sax. L'Association Internationale
Adolphe Sax prévoit notamment une série quasi
ininterrompue d’évènements dédiés aux inventions de Sax ou à certains moments clés de sa
carrière. Pour ce faire, un programme a été élaboré associant différentes disciplines artistiques,
telles que la caricature, la bande-dessinée, les
arts scéniques, les animations de rue, l'architecture, la vidéo, l’internet, le folklore, et bien
entendu,…. La musique. Une partition d’évènements
L'Association Internationale Adolphe Sax prévoit
notamment d’associer saxophone et bandedessinée, en confiant à une vingtaine de dessinateurs de BD, caricaturistes, dessinateurs de
presse, illustrateurs et autres le soin de croquer
Sax et son invention. Il suffira de se balader au
coeur de Dinant et de flâner le long de ses
vitrines pour découvrir cette galerie dédiée au
plus grand et signée par les plus grands,
Autre évènement majeur à s’inscrire dans le cadre
du Bicentenaire Sax, la présence dans la Cour de
l'Hôtel de Ville, d’un imposant saxophone de
verre, œuvre du maître verrier Bernard Tirtiaux.
Cette sculpture originale, d’une hauteur de plus
de trois mètres de haut et d’un poids avoisinant
les quatre tonnes, n’est autre qu’une clepsydre
qui se remplira goutte à goutte jusqu'au 06 novembre, assurant ainsi un décompte original du
temps qui nous sépare de la date anniversaire de
la naissance du père du saxophone.
Loin de se limiter à la seule ville de Dinant, les
commémorations du Bicentenaire de la naissance d’Adolphe Sax se répercuteront jusque
dans la capitale, entre autres au travers de l’expo
SAX200 organisée au Musée des Instruments
de Musique, un évènement qui nous invite à
revivre les grands épisodes de la vie d'Adolphe
Sax ainsi qu’à découvrir cet univers qui fut le
sien, un univers à la fois musical, industriel, commercial et personnel, un univers dont le point
culminant reste son génie créatif
A noter que la Conférence générale de l’UNESCO
a officiellement retenu la proposition d'inscrire le « 200ème Anniversaire de la naissance
d'Adolphe Sax (1814-1894) » au calendrier des
célébrations d’anniversaires auxquelles l’Organisation s’associera en 2014-2015.
Liens intéressants
www.belgique-tourisme.be , www.dinant.be ,
www.adolphesax.com , www.mim.be .
M. JANOWSKI
Adolphe SAX, waloński wynalazca saksofonu, kończyłby dziś 200 lat !
Sax
i Dinant,
200 lat później!
Położone na brzegach Mozy
u podnóża Arden, Dinant należy
do najbardziej malowniczych
miast belgijskich. Widok
stojącej na tle skały
majestatycznej kolegiaty,
której ponad stumetrowa
wieża o charakterystycznej,
bulwiastej dzwonnicy góruje
nad miastem i rzeką, należy do
najbardziej emblematycznych
widoków walońskich. Jako ważny
ośrodek zarówno dla lokalnego
dziedzictwa (za sprawą licznych
obiektów historycznych),
jak i dla turystyki (z powodu
licznych atrakcji), Dinant jest
również znaczącym ośrodkiem
kulturalnym, m.in. dzięki ważnym
wydarzeniom muzycznym,
w większości związanych
z saksofonem i jego wynalazcą.
produkcji instrumentów dętych. Dzięki wynalezieniu saksofonu, Sax stał się jednym z najsławniejszych wynalazców instrumentów muzycznych w całej historii... program łączy różne dyscypliny artystyczne jak
np. karykaturę, komiks, sztuki sceniczne, animacje
uliczne, architekturę, wideo, internet, folklor oraz
oczywiście... muzykę.
W roku 1829, mając piętnaście lat, Sax wysłał
na wystawę do Paryża własnoręcznie wykonane dwa flety i klarnet z kości słoniowej, które
uznano za doskonałe. W późniejszych latach
Sax systematycznie pobierał lekcje gry na flecie
i klarnecie w Królewskiej Szkole Śpiewu w Brukseli (dziś Konserwatorium Królewskie), aż stał się
wirtuozem klarnetu tak zdolnym, że zakazano
mu występów konkursowych na terenie Belgii.
Po zakończeniu studiów Sax eksperymentował
z nowymi rodzajami instrumentów, udoskonalając przy okazji klarnet.
Cała „partytura wydarzeń”
W 1841 roku Sax przeniósł się do Paryża, gdzie
zaczął pracować nad nową grupą instrumentów,
zwłaszcza rogów klawiszowych, które przyjmą
nazwę „rogów Saxa” lub „saxhorn”. Na zlecenie
samego Ryszarda Wagnera Sax skonstruował
tzw. „tubę wagnerowską”. Sławny kompozytor
poszukiwał bowiem instrumentu wydającego
dźwięki odpowiednie, by zagrać temat Wakhakly jego trylogii pt. „Pierścień Nibelungów”.
Adolphe Sax przeszedł do historii jednak głównie za sprawą wynalezienia saksofonu. Intencje
wynalazcy pojawiają się w tekście towarzyszącym jego patentowi, tj.: „Wiemy, że instrumenty
wietrzne wydają dźwięki albo zbyt twarde, albo
zbyt miękkie”. Dla Saxa saksofon miał być „instrumentem, który przez charakter wydawanego
dźwięku byłby bliższy instrumentom strunowym,
ale który posiadałby więcej siły i intensywności”.
Zdjęcie w tle: Adolphe Sax © mim.be
© WBI
Z Dinant bowiem pochodzi Adolphe Sax, wynalazca saksofonu, którego dwusetną rocznicę
urodzin obchodzić będziemy w listopadzie.
Sławny wynalazca instrumentów
muzycznych
Jako wybitny specjalista w zakresie akustyki, już
w latach wczesnej młodości, Antoine-Joseph Sax,
którego historia zapamiętała jako Adolphe’a
Saxa, poznawał kształt, budowę i technologię
Pamięć wciąż żywa,
wspomnienia nadal obecne
Dwieście lat później, pamięć o Adolphie Saxie pozostaje wciąż żywa w Dinant. Oprócz dwóch pomników w sercu miasta, tj. „Saksofonu” oraz „Ławki
Saxa”, zwiedzający mogą również złożyć wizytę
w „Domu Pana Saxa” oraz w „Domu Patafonii”.
W perspektywie zbliżającej się dwusetnej rocznicy, wszyscy przygotowują się do godnego
złożenia hołdu na cześć pamięci Saxa. Stowarzyszenie Międzynarodowe im. Adolphe’a Saxa
planuje m.in. ciągły program wydarzeń poświęconych wynalazkom Saxa lub kluczowym momentom jego kariery. Specjalnie opracowany
Jeden z projektów Stowarzyszenia Międzynarodowego im. Adolphe’a Saxa zakłada połączenie
saksofonu i komiksu, powierzając grupie około
dwudziestu mistrzów sztuki komiksu, karykaturzystów, rysowników prasowych, ilustratorów,
itp. zadanie naszkicowania Saxa i jego wynalazku.
Powstałe rysunki tworzą istną galerię dzieł, które
liczni mistrzowie poświęcili wybitnemu wynalazcy. Możemy je podziwiać w różnych witrynach
sklepowych, spacerując po ulicach Dinant.
Innym ważnym wydarzeniem związanym z dwusetleciem Saxa jest pojawienie się na dziedzińcu
miejskiego ratusza olbrzymiej klepsydry wykonanej ze szkła przez wybitnego szklarza Bernarda Titriaux. Ta osobliwa rzeźba, której wysokość
przekracza trzy metry a ciężar cztery tony, wypełniać się będzie wodą kropelka po kropelce
aż do dnia 6 listopada, co stanowić będzie oryginalny sposób odliczenia czasu oddzielającego
nas od rocznicy narodzin twórcy saksofonu.
Dinant to nie jedyne miejsce, gdzie odbywać się
będą wydarzenia związane z upamiętnieniem
dwusetnej rocznicy narodzin Adolphe’a Saxa.
W brukselskim Muzeum Instrumentów Muzycznych także odbędzie się wystawa pt. „SAX200”,
dzięki której będziemy mogli zapoznać się nie
tylko z najważniejszymi wydarzeniami z życia
Adolphe’a Saxa, ale także z jego specyficznym
światem, który łączył zarówno muzykę, przemysł,
handel i sprawy osobiste – światem którego najważniejszym elementem był jego geniusz twórczy.
Warto również odnotować fakt, że konferencja
ogólna UNESCO oficjalnie zatwierdziła propozycję wpisania „dwusetnej rocznicy narodzin
Adolphe’a Saxa (1814-1894)” do kalendarza
uroczystości rocznicowych, w których instytucja
ta będzie brała udział w latach 2014-2015.
Ciekawe linki:
www.belgique-tourisme.be, www.dinant.be,
www.adolphesax.com, www.mim.be
M. JANOWSKI
La Lettre ‹‹ 13
Wieści z krajów bałtyckich…
Kompetencje Przedstawicielstwa Walonia-Bruksela
w Warszawie rozciągają się również na Estonię,
Łotwę i Litwę. W tych krajach realizowane są
programy współpracy z Walonią-Brukselą (lektorzy
Walonii-Brukseli pracują w Wilnie i w Tartu), a także
mają tam miejsce liczne wydarzenia kulturalne,
organizowane przy wsparciu miejscowych
Ambasad Belgii. Poniżej zamieszczamy informacje
z krajów bałtyckich.
owa Komisja Mieszana
N
na Łotwie...
Echos de la Baltique…
Sise à Varsovie, la Délégation Wallonie-Bruxelles est
également compétente pour l’Estonie, la Lettonie
et la Lituanie. Dans ces trois pays, des programmes
de coopération avec Wallonie-Bruxelles se
développent, des lecteurs de Wallonie-Bruxelles
sont présents (à Vilnius et à Tartu), et de nombreuses
activités culturelles s’y déroulent, le tout en lien et
avec l’aide des Ambassades de Belgique sur place.
Cette page de la « Lettre » en fait l’écho.
Une nouvelle Commission
Mixte avec la Lettonie…
Du 22 au 23 avril 2014, s’est tenue à Riga la
W dniach 22 i 23 kwietnia 2014 odbyło się
4ème session de la Commission mixte permaw Rydze 4. posiedzenie Stałej Komisji Mienente entre Wallonie-Bruxelles et la Lettonie. Un
szanej przy udziale przedstawicieli Waloniiprogramme de travail a été conclu pour une du-Brukseli i Łotwy. Opracowany został Program
rée de 3 ans. Il prévoit de coopérer notamment
Wykonawczy na kolejne 3 lata. Przewiduje on
dans les domaines de la culture, de l’innovation
współpracę szczególnie w dziedzinach kultuet de l’environnement, par des projets concrets
ry, innowacji i ochrony środowiska poprzez
clairement identifiés. Ainsi, une importante exkonkretne, jasno określone projekty. Jednym
M. Suinen (WBI) et Mme Ruse (MAE de Lettonie)
position Impressions et parallèles, associant des
z przedsięwzięć, skupiających dzieła artystów
© Ministère des Affaires Etrangères de Lettonie
œuvres d’artistes belges et lettons de la prebelgijskich i łotewskich z pierwszej połowy XX
mière moitié du 20ème siècle, sera présentée au BAL de Liège et au
wieku będzie ważna wystawa Impresje i paralele. Zostanie ona otwarta
Musée Ianchelevici de La Louvière à partir de novembre 2014. D’autre
w listopadzie 2014 roku w Muzeum Sztuk Pięknych w Liège i w Mupart, une place significative a été accordée aux technologies numériques
zeum Ianchelevici w La Louvière. Ważną rolę będą też odgrywać techet innovantes, par le partenariat entre les associations Rixc et Technonologie cyfrowe i innowacyjne poprzez współpracę Rixc i Technocité
cité dans le cadre du projet Café Europa, qui sera réalisé à l’occasion
w ramach projektu Café Europa, ktory zostanie zrealizowany przy okazji
des capitales européennes de la culture Riga 2014 et Mons 2015. Enfin,
Europejskich Stolic Kultury Ryga 2014 i Mons 2015. Również kwestia
l’environnement représente un nouveau thème de coopération avec la
ochrony środowiska będzie kluczowa ze względu na współpracę z ŁoLettonie, notamment dans le cadre du réseau Natura 2000.
twą, szczególnie w ramach sieci Natura 2000.
. ..i nowa Komisja Mieszana
na Litwie!
Et aussi une nouvelle Commission
Mixte avec la Lituanie !
Le 13 mai 2014, M. Philippe Suinen, Administrateur
13 maja 2014 roku Philippe Suinen, Dyrektor Gegénéral de WBI, et M. Tomas Gulbinas, Directeur du
neralny WBI i Tomas Gulbinas, Dyrektor DepartaDépartement des affaires européennes du Ministère
mentu Spraw Europejskich litewskiego Ministerstwa
lituanien des Affaires étrangères, ont signé à Bruxelles
Spraw Zagranicznych podpisali w Brukseli 3. Prole 3ème Programme de coopération bilatérale entre la
gram Współpracy Dwustronnej między Litwą
Lituanie et Wallonie-Bruxelles. Ce Programme porte sur
a Walonią-Brukselą. Dotyczy on lat 2014-2016
les années 2014 à 2016 et ouvre des pistes de coopéi otwiera drogę do współpracy szczególnie w dzieration notamment dans le domaine de la recherche et
dzinach badań naukowych i innowacji. Jednoczede l’innovation. Parallèlement, un premier Programme
śnie został podpisany Pierwszy Program Współde coopération scientifique a été signé pour les années
pracy Naukowej na lata 2014 i 2015, ze szcze2014 et 2015, avec notamment une coopération en magólnym uwzględnieniem współpracy w kwestii
M.M. Suinen et Gulbinas © WBI
tière d’enseignement du français entre l’Université de
nauczania języka francuskiego pomiędzy UniLiège et l’Université de Vilnius. Le Programme de travail
wersytetem w Liège i Uniwersytetem Wileńskim.
prévoit par ailleurs la poursuite de la mise à disposition par WBI d’une
Program Wykonawczy przewiduje poza tym dalszą pracę lektorki WBI
lectrice de langue et littérature française auprès de l’Université de Vilnius.
w zakresie języka i literatury francuskojęzycznej na Uniwersytecie Wileńskim.
tymczasem w Estonii...
A
Sprycjan przedstawiony w Tallinnie
przez Jean’a Auquier!
Dnia 6 marca Jean Auquier, Dyrektor Belgijskiego Centrum Komiksu w Brukseli otworzył w Bibliotece Narodowej w Tallinnie wystawę
okładek czasopisma „Spirou” przygotowaną z okazji 75-lecia stworzenia
postaci znanego bohatera. W ramach swojego pobytu w Estonii pan
Auquier wygłosił kilka wykładów w Tartu i w Tallinnie, i gościł w telewizji
estońskiej. Należy wspomnieć, że wystawa ta, która była również prezentowana w marcu w Wilnie, została zaplanowana na maj w Tallinnie,
tym razem w Bibliotece Paepealse ( jedna z siedzib Biblioteki Głównej
w Tallinnie).
14 ›› La Lettre
Et pendant ce temps, en Estonie…
Spirou présenté à Tallinn
par Jean Auquier !
Le 6 mars, Jean Auquier, Directeur du Centre belge de la Bande dessinée
(Bruxelles) a inauguré à la Bibliothèque nationale de Tallinn l’exposition
de couvertures du magazine Spirou réalisée à l’occasion des 75 ans de
la création du célèbre héros. A l’occasion de son séjour, M. Auquier
a donné à Tartu et Tallinn plusieurs conférences, autant d’événements
bien repris par la télévision nationale. A noter que cette exposition, qui a
également été présentée en mars à Vilnius, en Lituanie, a été de nouveau
programmée en mai à Tallinn, cette fois à la Bibliothèque Paepealse (une
des bibliothèques de la Bibliothèque Centrale de la ville de Tallinn).
W skrócie… w skrócie… w skrócie…
Brèves… brèves… brèves…
etamorfozy – kiedy taniec staje się
M
kontrowersją, od Poznania do Brukseli
étamorphoses, quand la danse
M
bouleverse la société, de Poznań à Bruxelles
W ramach projektu tanecznego „Metamorfozy” Karine Ponties i trupa taneczna „Dame de Pique” przedstawiali
od 7 do 22 stycznia swój spektakl w
rezydencji artystycznej Centrum Kultury Zamek w Poznaniu. „Metamorfozy” (2012-2014) to projekt wspierany
przez Komisję Europejską w ramach
Programu Kultura. Przygotowany został
przez trzy instytucje: La Briqueterie/
CDC z Val de Marne (Francja), « Les
Brigittines » (Walonia-Bruksela/Belgia)
i Centrum Kultury ZAMEK (Polska).
Obejmuje on międzynarodowe produkcje artystyczne (spektakle taneczne,
wideo, interwencje miejskie, debaty,
warsztaty) podejmujące temat metaDame de Pique © Zamek
morfozy władzy duchowej i religijnej,
pracy i władzy politycznej. W dniach 12-16 maja artyści Walonii-Brukseli przedstawili spektakl „Tyrannus Tercet”, zrealizowany w rezydencji
Centrum Kultury Zamek w Poznaniu.
Dans le cadre du projet de danse « Métamorphoses », Karine Ponties et la troupe de
danse « Dame de Pique » étaient en résidence chorégraphique du 7 au 22 janvier
2014 au Centre culturel Zamek de Poznań.
« Les Métamorphoses » (2012-2014), est
un projet soutenu par la Commission européenne dans le cadre du Programme Culture
et préparé par trois institutions : La Briqueterie/CDC du Val de Marne (France), le Centre
d’Art contemporain du Mouvement de la
ville de Bruxelles « Les Brigittines » (Wallonie-Bruxelles/ Belgique) et le Centre culturel ZAMEK (Pologne). Ce projet englobe
des productions artistiques internationales
(spectacles de danse, vidéo, rencontres en
ville, débats, ateliers) qui ont pour sujet la
métamorphose du pouvoir spirituel et religieux, du travail et du pouvoir politique. Du 12 au 16 mai, les artistes
de Wallonie-Bruxelles ont présenté le spectacle « Tyrannus Tercet »,
réalisé lors de la résidence, au Centre culturel Zamek de Poznań.
rzekazanie literatury fachowej
P
z dziedziny nauk humanistycznych
uniwersytetom i instytucjom polskim
emise d’ouvrages en sciences humaines
R
dans les universités et institutions
polonaises
Jak co roku Przedstawicielstwo Walonia-Bruksela brało udział w programie
międzynarodowego promowania literatury fachowej z dziedziny nauk humanistycznych w języku francuskim napisanej
lub wydanej w Brukseli lub w Walonii.
W tym roku znowu setki publikacji z zakresu nauk humanistycznych, a także
ekonomii, prawa, pedagogiki, socjologii
czy nauk politycznych zostały przekazane około dwudziestu uniwersytetom
i innym placówkom szkolnictwa w całej
Polsce.
Comme chaque année, la Délégation Wallonie-Bruxelles a participé au programme de
promotion internationale des ouvrages de
sciences humaines en langue française écrits
ou publiés à Bruxelles et en Wallonie. Cette
année encore ce sont en tout des centaines
d’ouvrages en sciences sociales et humaines,
en économie, droit, pédagogie, sociologie,
ou encore sciences politiques qui ont été
remis à une vingtaine d’Universités et institutions de savoir dans toute la Pologne.
Remise d’ouvrages à l’Institut d’anthropologie
et d’ethnographie de l’Université de Varsovie
© DWB
P
rzyjaciele Walonii-Brukseli
odznaczeni w Łodzi
D
es amis de Wallonie-Bruxelles
décorés à Lódź
Dnia 3 kwietnia 2014 roku we wspaniałym Pałacu Herbsta w Łodzi, Ambasador Belgii i Delegat Walonii-Brukseli
udekorowali oficjalnymi belgijskimi odznaczeniami panią Jolantę Chełmińską,
Wojewodę Łódzkiego (Oficer Orderu
Korony) i pana Adama Radonia, dyrektora Centrum Komiksu i dyrektora Festiwalu Komiksu w Łodzi (Kawaler Orderu
Leopolda II) za wybitne zasługi na rzecz
współpracy między Walonią-Brukselą
i Polską oraz w podzięce za ich wsparcie
działalności Przedstawicielstwa Walonia-Bruksela w Polsce. Było to piękne święto, które zgromadziło licznych przyjaciół
i partnerów w Łodzi.
Le 3 avril dernier, dans le superbe Palais
Herbsta de Lodz, l’Ambassadeur de Belgique et le Délégué Wallonie-Bruxelles ont
remis des décorations officielles belges à
Mme Jolanta Chelminska, Voïvode de Lodz
(Officier de l’Ordre de la Couronne) et à M.
Adam Radon, directeur du Centre de la BD
et Directeur du Festival de la BD de Lódź
(Chevalier de l’Ordre de Léopold II), en raison des éminents services rendus à la coopération entre Wallonie-Bruxelles et la Pologne et en remerciement à leur soutien aux
activités de la Délégation Wallonie-Bruxelles
en Pologne. Une très belle fête qui a réuni de
nombreux amis et partenaires à Lódź.
Les deux Récipiendaires avec le Délégué et l’Ambassadeur © ŁUW
La Lettre ‹‹ 15
W skrócie… w skrócie… w skrócie…
dział Walonii-Brukseli
U
w Targach Książki w Warszawie
Brèves… brèves… brèves…
articipation de Wallonie-Bruxelles
P
à la Foire du Livre de Varsovie
Od 22 do 25 maja na Targach Książki
w Warszawie Walonia-Bruksela promowała jakość i różnorodność francuskojęzycznej literatury belgijskiej przy
udziale pani Silvie Philippart (Attachée
ds. międzynarodowej promocji francuskojęzycznej literatury belgijskiej, dział
Promocji Literatury). Pisarzy reprezentował znany autor komiksu „Wieże
Bois-Maury”, Hermann, który spotkał
się z licznie przybyłymi czytelnikami.
Jeszcze inne wydarzenie zorganizowane przez wydawnictwo Egmont z okazji
wydania „Przygód Tintina” zgromadziło
tłumy fanów znanego reportera i jego
wiernego psa Milusia.
Du 22 au 25 mai, un stand Wallonie-Bruxelles
a été présenté à la Foire du Livre de Varsovie
afin de mettre en valeur la qualité et la diversité de la littérature belge de langue française,
avec la participation de Mme Silvie Philippart
de Foy (Attachée à la diffusion internationale
des littératures belges francophones, Service
de la Promotion des Lettres). Du côté des
auteurs, le célèbre auteur de la bande dessinée « Les Tours de Bois-Maury », Hermann,
était présent et a rencontré ses nombreux
lecteurs. Un événement organisé par les Editions Egmont à l’occasion de la parution des
« Aventures de Tintin » a réuni les innombrables fans du célèbre reporter et de son
fidèle chien Milou.
Sur le stand © DWB
o stu baryłek, Tintin znowu
D
ukazał się w Polsce!
Przy okazji Warszawskich Targów Książki
Wydawnictwo Egmont zdecydowało o
nowym polskim wydaniu „Przygód Tintina”. Pierwsze tomy,
które ukażą się w księgarniach to „Pęknięte
Ucho”, „Czarna Wyspa” i „Berło Ottokara”.
Ostatecznie wszystkie
tomy mają być przetłumaczone i wydane.
Dzięki temu perypetie
młodego bohatera,
jego psa Milusia, Kapitana Baryłki i ich przyjaciół
będą na wyciągnięcie ręki dla wszystkich polskich
dzieci... od lat 7 do 77!
ille sabords, Tintin de nouveau
M
publié en polonais !
A l’occasion de la Foire du Livre de Varsovie, les Editions Egmont ont décidé de
relancer la publication en polonais des
« Aventures de Tintin ».
Les premiers albums
publiés sont « L’Oreille
cassée », « L’Ile noire »
et « Le Sceptre d’Ottokar ». A terme tous les
albums seront traduits
et publiés, rendant ainsi
le jeune héros, son chien
Milou, le Capitaine
Haddock et tous leurs amis accessibles aux enfants
polonais…de 7 à 77 ans !
© 2014 Hergé-Moulinsart/Casterman et Egmont
Publication de la Délégation Wallonie-Bruxelles à Varsovie/ Publikacja Przedstawicielstwa Walonia-Bruksela w Warszawie
Editeur responsable : Franck Pezza, Délégué Wallonie-Bruxelles/ Redaktor wydania: Franck Pezza, Delegat Walonii-Brukseli
Page de couverture/ Zdjęcie na stronie tytułowej: © WBI
Wallonie-Bruxelles Tourisme
Ul. Ks. I. Skorupki 5
00-546 Warszawa, POLSKA
Tél : 0048 604 733 953
Courriel : [email protected]
Site www.wallonie-tourisme.be
Michel Janowski, Chargé de mission
Bureau économique et commercial de la Région wallonne (AWEX)
Ul. Ks. I. Skorupki 5
00-546 Warszawa, POLSKA
Tél : 0048 22 583 70 11 et 13
Courriel : [email protected]
Site : www.wallonia-international.be
Laurence Martaux, Conseillère économique et
commerciale de la Région wallonne
Jolanta Dorociak, Assistante commerciale
Małgorzata Zasada-Kaczmarska, Assistante commerciale
Ambassade de Belgique
Ul. Senatorska 34
00-095 Warszawa, POLSKA
Tél : 0048 22 551 28 00
Courriel : [email protected]
Site : www.diplomatie.be/warsawfr
conception et impression/ projekt i druk: pozytyw.com.pl
CONTACTS/ KONTAKT:
Délégation Wallonie-Bruxelles/ Przedstawicielstwo Walonia-Bruksela
Ul. Ks. I. Skorupki 5
00-546 Warszawa, POLSKA
Tél : 0048 22 583 70 01 et 08
Courriel : [email protected]
Site : www.wbi.be/varsovie
Franck Pezza, Délégué Wallonie-Bruxelles
Sylwia Wandziuk-Obłuska, Conseillère
Martyna Sieńczewska, Assistante culturelle
Władysław Czepczyk, Intendant