Mehefin 2004
Transcription
Mehefin 2004
Mehefin 2004 P A P UR B R O D I N AS CA ER DY D D A ’ R CYL CH Rhif 289 PRYDER AM YMBELYDREDD CAERDYDD YN CAEL EI DDATGAN YN EWROP Mae deisebwyr o Gaerdydd yn pwyso ar Senedd Ewrop i sicrhau fod ymchwiliad llawn i ymbelydredd tritium yn y ddinas. Mae’r Achos ddeiseb y a drefnwyd Gymuned Concern), yn gan Dr Max Wallis, Eurig Wyn ASE, Clare Sain-Ley-Berry (Community pryderu ac Alan Rosser ym Mrwsels am ymbelydredd o’r cemegolyn tritium yn cael ei ollwng o LLWYDDIANT YM MÔN Ganolfan Maynard ffatri Amersham (GE) yn yr Eglwys Newydd. Cyflwynwyd y ddeiseb ar 27 Ebrill i Bwyllgor o Senedd Ewrop mewn gwrandawiad ym Mrwsel. trwydded gan y newydd Cynulliad ym i’r mis Mawrth a hynny heb wneud asesiad llawn o’r effaith ar yr amgylchedd a iechyd. Mae Achos y Gymuned yn credu wedi fod yr awdurdodau yng Nghymru wedi methu ag ystyried yr holl effeithiau. nifer cael plith o’r ardal llwyddiant yn Eisteddfod eu Rhoddwyd ffatri Roedd yr Urdd. roedd Yn Patrick Bidder o Ysgol Uwchradd Caerdydd Medal rhestr y wedi ennill dysgwyr. llawn fuddugwyr ar Mae o’r y holl dudalen cefn. gan Aelwyd CF1 yn croesawu pawb i Ganolfan y Ac i gloi’r ðyl cafwyd perfformiad gwefreiddiol Cefnogwyd y deisebwyr gan Eurig Wyn, Aelod Senedd Ewrop Plaid Dywedodd Clare Sain-Ley-Berry am y perygl i fabanod cyn eu geni oherwydd fod tritium yn gallu effeithio ar groth y fam. y Garth, fod astudiaeth iechyd gan Goleg Imperial Llundain yn dangos cynnydd yn y lefelau o gamffurfiadau genedigol a liwcemia mewn dalgylch saith kilomedr o’r ffatri. Mae’r coleg yn argymell fod ymchwil pellach yn cael ei wneud er bod y Cynulliad Cenedlaethol wedi penderfynu peidio â gwneud hynny. Disgwylir i Senedd Ewrop sicrhau fod astudiaethau llawn o’r effaith ar yr amgylchedd, yr effaith o lefelau tritium mewn bwyd ac astudiaethau iechyd pellach. Daeth llu o Gymru o bob cwr o’r wl ad yn Addysg y gyfer Juliet’ Dywedodd Alan Rosser, o Waelod 2005. YMWELD Â MATTHEW Cymru, a siaradodd am y gefnogaeth sylweddol sydd i achos y deisebwyr. Mileniwm ar gyfer Miri Mawr Mwyaf Ewrop ym cy nn wy s Cynulliad perfformiad gan y o Royal Gwei ni do g i chwarae’r brif ran. Mae gyrfa Matthew Rhys wedi Stratford ar datblygu yn gyflym ac yntau yn 30 ‘Romeo & oed eleni. Mae ganddo res o ffilmiau Shakespeare i’w enw a bydd yn chwarae rhan Company ar ddechrau mis Mai. A’r Edmund yn King Lear yn ogystal â prif reswm roeddynt yna oedd Romeo yn ei flwyddyn gyntaf gyda’r fod Matthew Rhys o Gaerdydd yn am RSC. 2 Y DINESYDD MEHEFIN 2004 ISSN 13627546 CROESAIR Rhif 48 gan Rhian Williams Y Di n e sy d d www.dinesydd.com Cyhoeddir Y Dinesydd gan Bwyllgor Y Dinesydd. Fe’i cysodir gan gweHendre a’i argraffu gan Wasg Morgannwg, Mynachlog Nedd. Golygydd y rhifyn hwn: Garwyn Davies Golygydd y rhifyn nesaf: Peter Gillard NEWYDDION, ERTHYGLAU, ETC Anfonwch ddefnyddiau ar gyfer rhifyn Gorffennaf 2004 erbyn 25 Mehefin at: [email protected] Peter Gillard, Tŷ Llwyd, Drope Rd., Sain Siorys, Bro Morgannwg CF5 6EP (Ffôn: 01446760007; ebost: [email protected]). neu at Gadeirydd Pwyllgor Y Dinesydd: Dr E. Wyn James, 16 Kelston Rd., Yr Eglwys Newydd, Caerdydd CF14 2AJ (Ffôn: 029-2062-8754; e-bost: [email protected]). CALENDR Anfonwch eitemau at Dr E. Wyn James. (Gweler uchod) DERBYN A DOSBARTHU COPIAU Os ydych am dderbyn Y Dinesydd drwy'r post, neu am gynorthwyo gyda’r doosbarthu cysylltwch â CERI MORGAN, 43 Australia Rd, Y Mynydd Bychan, CFl4 3BZ Ffon: 07774816209; e-bost: [email protected] HYSBYSEBU Mae 3,000 o gopiau o bob rhifyn o'r Dinesydd yn cael eu dosbarthu. Mae'n gyfrwng hwylus i gyrraedd cyfran uchel o Gymry Cymraeg y brifddinas. Os ydych am hysbysebu yn Y Dinesydd y mis nesaf cysylltwch â CERI MORGAN, 43 Australia Rd, Y Mynydd Bychan, CFl4 3BZ Ffôn: 07774-816209; e-bost: [email protected] CYNORTHWYO'N OLYGYDDOL Gwaith tîm Dinesydd. ymuno unrhyw o wirfoddolwyr Rydym a'r tîm! fodd - bob Os ydych trwy yw amser yn yn gasglu cynhyrchu croesawu barod i a pobl dosbarthu'r newydd gynorthwyo newyddion, teipio i mewn erthyglau, golygu rhifyn, etc. - yna cysylltwch a Chadeirydd Pwyllgor Y Dinesydd (Gweler uchod) CYFRANNU'N ARIANNOL Mae parhad Y Dinesydd yn dibynnu ar roddion gan unigolion a chymdeithasau. Mae ein Trysorydd, CERI MORGAN, yn croesawu pob rhodd, bach a mawr. Anfonwch ato yn 43 Australia Rd, Y Mynydd Bychan, CF 14 3BZ Ffôn: 07774816209; e-bost: [email protected] APÊL Y DINESYDD Ar Draws 1. Yn dawel mae deall dyrys lestr (5) 4. Gwesty mewn man ar hanner tyle (4) 8. Gweddnewid gafr Nic i fod yn aderyn (7) 9. Fel oenig gwamal yn ymdrechu (5) 10. Llyfr anorffenedig â dechrau newydd graenus (4) 11. Cudd goed ag enw diddiwedd i greu coeden arall (8) 13. Criafol cymysg heb ddim yn peri clwyf (6) 14. Mae'n wlyb, ac mae ôl gwag o gwmpas (6) 16. Nam gynt yn troi oddeutu'r hanner cant rhwng Meifod a Llansannan (8) 17. Deuparth ymdopi rywsut ag adar du a gwyn (4) 20. Ffeindio y glaw mewn pydew Rwsiaidd (1,4) 21. Aderyn ag asgell hirach efallai? (7) 22. 'O! ___ fy llygaid i weled Dirgelwch dy arfaeth a'th air (MR) (4) 23. A yw hon yn ddidwyll? (5) I Lawr 1. Cip yn ôl ar y lle sy'n peri gwayw (5) 2. 'Cofia'n gwlad, Benllywydd tirion, ___ ______ fydda'i grym;' (HEL) (2,10) 3. A elli a thrap ar yn ail ddal cerpyn? (4) 4. Mae merch y plwyf yn hanner cestog (6) 5. Oes cyfle brau mewn tro yn y dref hon? (8) 6. Arwain flodyn ar gyfeiliorn yn ddifeddwl (2,10) 7. 'Mae munud o edrych ar aberth y groes, Yn tawel ddistewi môr _____ fy oes (WE) (6) 12. '_______ a graslawn yw'r Arglwydd, Hwyrfrydig i lid i roi lle.' (WNW) (8) 13. O flaen gŵr ystyfnig (6) 15. Yn fuan fe'i gwelir ym mreichiau llencyn hiraethus (3,3) 18. 'O dan y môr a'i donnau Mae llawer _____ dlos (JJW) (5) Mae pobl yn dal i anfon cyfraniadau i'r Apêl a dydy hi ddim yn rhy hwyr i chi anfon eich cyfraniad tuag at y Gronfa! Atebion i: 22 Heol Cae Rhys, Rhiwbina, Caerdydd. CF14 6AN i gyrraedd erbyn 22 Mehefin 2004. Atebion Croesair Rhif 47 Ar draws: 1. Ysfa; 8. Croesgadau; 9. O gwrando; 10. Mellt; 12. Campus; 14. Parabl; 15. Cefnog; 17. Diddymu; 18. Euog; 19. Ac sy'n awr; 21. Y cwm tu draw; 22. Soddi. I lawr: 2. Sy'n gwaredu; 3. Acer; 4. Poenus; 5. Sygolp; 6. Lladmerydd; 7. Punt; 11. Lle bu mawredd; 13. Penigamp; 16. Gwallus; 17. Diserch; 18. Eryr; 20. Naws. Derbyniwyd 7 o gynigion ac ond 3 ohonynt yn hollol gywir. Danfonir y tocyn llyfr at Margaret Jones, 4 Heol Iscoed, Rhiwbina. Cafwyd y ddau ateb cywir arall gan H.O.Hughes, Pwllheli a Huana Simpson, Llansanwyr. Y DINESYDD MEHEFIN 2004 3 TÎM PÊLDROED DAN 14 OED YR URDD CAERDYDD Yn dilyn y siom o gael ei diraddio o Adran A i Adran B ar ddiwedd Tymor 2002-2003, daeth tro ar fyd i dîm pêl-droed dan 14 oed yr Urdd o Gaerdydd. Erbyn diwedd y Tymor yma (20032004) nid ydynt wedi colli’r un gêm yn Adran B gan orffen ar frig y Tabl, Sgwad yr URDD gyda dyrchafiad - hir ddisgwyliedig Joshua Payne, Miles Martyn, Hywel Dinnick, Sam Good, Luca Floris, Matthew Franks, Michael Alexander, Kane Amos, Jonathan Jones, Thomas Gilbert, Lewis yn ôl i’w lle priodol yn Adran A. Roberts, Huw Herrity, Siôn Walis, Rhys John, Sean Waldron, Yn ystod penwythnos hir - Gðyl y Banc ym Minehead cystadlaethau pêl-droed (dan faner clwb pêl-droed Caerlyr) ar gyfer dros 600 o blant, o bob oedran. Yng dan nghategori 14 oed, tîm fuddugol, gan un, (gyda ennill sgôr o o Urdd oedd yn pob gêm ond 2-2 Ar y cae bu’r tymor yn galed dros Newyddion ben i’r bechgyn, ond tu ôl i’r llenni chwaraewyr yr Ashley Parris, Dafydd Jenkins. cynhaliwyd yn erbyn rhaid diolch J o n es am yr ymdrechion h y f fo r d d wr ymroddiad diflino, (Decorators) am Mike am Darren ei Gilbert noddi’r Tîm gyda Taith Ymchwil L l o n g y f a r ch i ad a u Hamilton, 14 Dunwyd, i Co ur tn ey mlwydd mae hi yn oed o San ddisgybl yn Worcester). Yr Urdd enillodd y tlws ‘Kit’ a thrac wisg, ac i Rhian John Ysgol bro Morgannwg a chroeso nôl ‘Chwarae am iddi wedi iddi fod yn yr Artig gyda Teg’ hefyd, am eu hagwedd proffesiynol trwy gydol y gystadleuaeth Llongyfarchiadau Gilbert, (o’r Urdd eto!) a gipiodd y rhan o’r llwyddiant. am y streiciwr, wythnosol Tom Darian a’r weinyddu’n symudiad gorau yn ystod y gemau. beth bynnag fo’r tywydd. saith o bobl ifanc eraill yn mesur rhai i bawb a fu’n Dewiswyd Ymlaen nawr fel uned i gyrraedd brig y Tabl yn o rewlifau mwyaf deheuol Canada. Adran A erbyn diwedd tymor nesa’! hi a’r bobl ifanc eraill allan o naw mil o ymgeiswyr dros Brydain i wneud y gwaith fel rhan o raglenni’r BBC ‘Serious Expeditions’. Esgob Newydd ym Mangor GIGS CYMDEITHAS YR IAITH YN EISTEDDFOD CASNEWYDD 2004 Yn ddiweddar Crockett, penodwyd Anthony Archddiacon Caerfyrddin, yn bedwar ugeinfed Esgob Bangor i olynu yr Esgob Saunders Davies. Ar un adeg bu’n fydd rhai o fandiau amlycaf Cymru, Ng h aer d y d d yr yn cynnwys Texas Radio Band, Pep Rhiwbina. Yn ystod ei gyfnod yng le Nghaerdydd yn cynnal nghanolfannau eu gorau gigs yng ardal yr Eisteddfod. Mewn cydweithrediad â t hri goli on Gymdeithas arbennig, yr yn ar d al, cynnig gyda mae'r dau arlwy leoliad gerddorol Pew, Kentucky AFC ac ail ganolfan fydd y Clwb hynod o boblogaidd o wyth perfformio Gymdeithas yn gobeithio na fydd cerddoriaeth Delyn yn uwch na £5. Lovgreen. Clwb Pont Ebw, sef y ganolfan yn y cynnwys Meic pris mynediad unrhyw noson yn codi Y cyntaf o'r canolfannau hyn yw a'r Gymraeg ganolfan Stevens, Ebillion Dom, a Bob Geraint Bydd Cymdeithas yr Iaith unwaith eto yn hybu talent newydd Cymru trwy gynnal cystadleuaeth Brwydr y Bandiau arbennig ble bydd cyfle i'r i holl gwbl rugl yn y ddigwyddiadau'r Eisteddfod. Ymysg enillwyr berfformio ar yr artistiaid fydd yn perfformio yno olaf yr Eisteddfod. benodiad a phob dymuniad da iddo fel Esgob Bangor. Pen-blwydd Llongyfarchiadau i Len Rowlands, Heol Caerffili, Llanishen ar ddathlu ei ben-blwydd yn bedwar ugain oed few n c er d d ed mae’n yn yma, yn agosaf i'r maes ieuenctid ac sydd o p el l t er hyn ei lleoliad orau mae'r erbyn yn Yn ogystal, er mwyn cynnig y fargen Eisteddfodwr, cwrs Gymraeg. Llongyfarchiadau iddo ar fewn y ddinas. Bydd rhai o hoelion bob mynychu yn Gwyddelig yng Nghasnewydd sydd gynhyrfus o'r safon uchaf fel arfer. i bu’n byw wlpan yng Nghanolfan yr Urdd ac Anweledig. Yr b u ’n yng Unwaith eto eleni bydd Cymdeithas Iaith a giwrad nos Sadwrn ar y 14eg o fis Mai. Bu’n athro yn ysgol uwchradd Llanishen a daw o Dywyn Sir Feirionydd yn wreiddiol. Dyweddïad Llongyfarchiadau i Awen Penri, Pentyrch, ar ei dyweddïad â Gareth Skelding, Caerffili. 4 Y DINESYDD MEHEFIN 2004 Benni Newyddion Ymddeoliad Llyfrgellydd Wedi dros ddeugain wasanaeth yn Llyfrgell ddinas fe o Ganolog y ymddeolodd Rhyw bythefnos yn ôl ces y fraint o Un fod Benni, mewn Brynmor fa gwr a eth dylanwad ei me wn ar d al mor clodwiw dros y gefn nac oedd un ystyr. Cymerai drws o ddifrif, a’r unig gwyn a gefais un unrhyw a safai deyrnged Iaith grefft. a dangos ddyletswyddau wrth y i o’r ganddo oedd pam na châi ef fod wrth â’r y drws yn ystod misoedd yr haf, yn artist wrth mae’r tawelu a’r ei llais hiwmor yn ei adnabod. Benni wedi mynd. Fel y dywedais, caredig ei didrafferth hyn wedi uwchben glywais rywiog, Erbyn unigryw allan sych, y ddinas sedd roedd ddiwylliedig yn amlwg i bawb sydd Dechreuodd weithio yn y mwy yno, yn ddieithriad, mewn da bryd. traddodi’n yw Brynmor ac y mae mewn blynyddoedd. Ymhlith y teyrngedau Brodor Ceredigion selogion bore Sul yng nghapel y Crwys, ac gwaith y o hi ei ystod o’m Roedd yn ffyddlon iawn i’r oedfaon am Yn un noson blaen. Lwyndafydd, ymddeol traddodwyd nifer o deyrngedau iddi Jones ar ddiwedd Mis Mawrth eleni. o parti cydweithwyr. mlynedd Teyrnged i Benni wedi’n gadael. Mae lle rhynnu yno yn y gaeaf. ei wrthod, diwethaf ac yn ym y mis Pwy allai blynyddoedd Gorffennaf y gwelid Benni wrth y drws gyda gair o groeso a gwen fach ddireidus. braint oedd bod yn ei gwmni’r noson Bu yn gadeirydd y Gymdeithas yn 1961 ac yn ystod ei amser yng honno wrth ychydig flynyddoedd yn ôl, ac roedd Nghaerdydd fe fu’n lyfrgellydd yr Rhian Tilley a ‘sgytwol yw edrych ei gyflwyniadau a’i ddiolchiadau yn Adran Gymraeg; ac ei nôl werth eu clywed. yrfa yn ar ddiwedd Lyfrgellydd Astudiaethau yr sylweddoli hwyl taw fawr dweud hwyl fawr roeddwn i wrth Benni hefyd. “Nid yw’n rhaid o gwbl i’r dyn Crwtyn un ar bymtheg oeddwn i weithiwr trylwyr a manwl, ac mae ei pan gwrddais i â Benni Harris am y wybodaeth tro eang a Roedd dweud yn Gymraeg Lleol. Adran a yn am hanes lenyddiaeth Caerdydd Cylch yn gwneud argraff sy’n dod i gysylltiad a’r ar bawb ag ef. Bydd cyntaf, fod yn ddyn diwylliedig.” wedi A dyna grynhoi cyfraniad Benni i’r Gymdeithas rheolwr a cast r o dd o d d Eisteddfod ‘n h ad fel Eisteddfod a yn Ro ed d darganfod rhywun newydd i weithio colled mawr ar ôl y gðr diymhongar chymwynasgar nôl Caerdy dd. diwylliedig fod yn ysgolhaig, ond dylai’r ysgolhaig llwyfan “Y roedd yn Wrach”. enwogion nrama’r Ymhlith fel y i’r dim. Geiriau R.T. Jenkins, gyda llaw. Emyr Roedd yn aelod ffyddlon iawn o Prysor Gymdeithas Ddrama’r Crwys, wedi flynyddoedd o wasanaeth i’r Sir, a Edwards, dymunwn Williams a Lis Miles, ac yn gyfrifol ymddan gos am y llwyfan - Benni. Ers y dyddiau gynhyrchiadau hynny mae ymrwymiad Benni i fyd y sawl un ar gyfer y cwmni. ddrama, yn enwedig cwmni’r Crwys, yn ein hatgoffa yn aml i Siân Phillips wedi rannu llwyfan gyda ef, neu efallai y ymddeoliad hir a hapus iddo. Celf Cynllunio Gwobrau Menter Wedi’r ennill y comisiwn i greu y Gwobrau ar gyfer Menter a Busnes. Mae’r gwobrau i siaradwyr Cymraeg sy’n rhedeg busnesau llwyddiannus a chwmnïau sy’n defnyddio’r Gymraeg i gyfrannu at yr economi lleol. Mae Nia gynllunydd metel yn a Wy n J ones, gwneuthurwr cynnwys yn gwaith dodrefn a cherflunwaith. Cyflwynir Eistedd fod y gwo brau bod yn James, ddiarhebol, a cholled mawr fydd ar ei ôl. Mae Nia Wyn Jones, Caerdydd, wedi Menter Glyn yn Gen edl aethol Casnewydd. Byddai gwestiynau mawr Benni ar ddechrau pob tymor fyddai, “Pryd ydyn ni am iddo gael swydd fel Ymgynghorydd lwyfannu Shakespeare?” Iaith yng Nghaerdydd. Braint oedd casáu pantomeim a gwrthododd yn bod ar ei gyrsiau hyfforddi. Roedd y llwyr llais gefnogi’r cwmni i’r carn. crafog yn hamddenol a chymryd Roedd yn rhan, er iddo Ef fyddai lleddfu pryderon athrawon wrth i’r y cyntaf i ddysgu ei linellau a gwae Cwricwlwm bondigrybwyll ddod yn ni y gweddill! Benni yn ddieithriad rhan o’n gofidiau beunyddiol. Roedd hefyd fyddai’r cyntaf i gyrraedd yr ei ymarferion, fynych ymweliadau â’r yn destun sgwrs at hr awo n am ymhlith ysgolion ei fis o ed d. gyd- R wy ’n a derbyniai yr hwyr- ddyfodiaid bryd o dafod cellweirus oddi wrtho. Roedd bod yn gynnar yn defnyddio’r gair “cyd-athrawon” yn un o’i rinweddau, a dyma fe yn awr fwriadol wedi ein gadael, eto yn gynnar. achos anghofiodd Benni erioed taw athro oedd e yn y bôn. Hir yr erys yn ein cof. Cofio mynd ar gwrs i’r Dyffryn a ar n o ’ n dadans oddi Genedigaeth disgyblion nodiadau Dymuna Cymru ymhlith ei gydweithwyr yn y gwychach Rhisiart o cyfieithu blynyddoedd heibio heb gwrdd nes, dwfn, cyntaf gallu Elena amr y w wedi aeth gwr ando ac ac ffordd arall y dylai hwnna fod! Un o cyfarfod barddoniaeth Gwenallt. Gwych gyda Martin me wn dosbarth wrth chwech leisio a ond thrafod gyhoeddi genedigaeth eu mab cyntaf, sesiwn hwyrol. Gwion Dafydd, ar 1af Fai 2004, yn cannoedd Ysbyty Prifysgol Cymru. sefyll allan - ei nodiadau. Ddeallais i o Un peth ymhlith y atgofion amdano sy’n erioed mo’i ysgrifen ond roedd e’n traddodi wedi am eu oesoedd o hysgrifennu ar ddarn o bapur dim mwy na stamp! Mawr yw fy y md d i r i ed aet h , niolch ei iddo am g wmni ei a’i garedigrwydd. Colled yw tawelwch y llais. Rhodri Jones Y DINESYDD MEHEFIN 2004 Cymdeithas Carnhuanawc Trefnwyd darlit h Cymdeithas 5 YSGOL PENCAE fl ynyddol Carnhuanawc eleni yn Theatr Chapter Caerdydd. Y siaradwr gwadd oedd ficer Pennal, y Parchedig Geraint ap Iorwerth ac Owain Glyndwr oedd ei destun. Saif Capel Brenhinol Glyndwr, sef St. Pedr ad Vincula, ar cynhaliwyd cyfarfod ei i senedd uchelwyr y safle lle Yn fan olaf. ac arweinwyr, roedd yn debyg i Dþ’r Arglwyddi a hefyd yn synod ganoloesol bwysig i'r eglwys yng Nghymru. Yn y pentref bychan hwn ym Meirionydd yn ystod mis Ma wrt h 1406 fe Titus a Cullan Wing a Miriam Griffiths gyda’r Tad Matthew Hill gyfa r f u tywysogion a chlerigwyr, mynaich a Mae’r Tad Matthew Hill yn gadael brodyr i astudio a thrafod "cyflwr a plwyf Llandaf am blwyf Dowlais a defnyddioldeb" yr Eglwys Gymreig. Merthyr. Cyflwynwyd ddisgyblion anrheg Ysgol iddo Pencae gan mewn gwasanaeth arbennig. Canlyniad eu trafodaethau oedd Polisi Pennal, a amlinellwyd yn yr enwog Llythyr Pennal, y ddogfen bwysicaf yn hanes Cymru o bosibl. GWLAD CARNHUANAWC (Thomas Price) Yn ei hanfod, Cymru rydd i ddewis ei llwybr ei hun, cydnabyddiaeth lawn i'r Iaith Gymraeg a chreu dwy brifysgol Gymreig. Yn wreiddiol, roedd y safle hwn a ddefnyddiwyd yn ystod teyrnasiad YR ARWR OESOL Dim amser? Dim dyfodol? O dan bwysau? Wedi cael llond bol? Wedi diflasu ? Owain Glyndwr yn sefydliad Celtaidd o'r 6ed G Tannwg a ac gysegrwyd Eithrias. i Seintiau Tþ gweddi bychan o goed a phlethwaith oedd yr gan Alan Jobbins adeilad cyntaf. Ailgodwyd yr eglwys o feini tua 1132. Mae eglwys Pennal a'i chynefin yn gofeb deilwng ac yn deyrnged i Owain Glyndwr a'i lys . Llyfryn newydd a ysgrifennwyd am Mae'n gartref i, gopi o Lythyr Pennal, fywyd Thomas Price "Carnhuanawc" gerflun o ben Owain, furlun trawiadol Mynnwch gopi: £1.50 trwy’r post. Aneurin Jones o gynulliad Cymru Ffôn 02920 623275 1406. He f yd yn ys t od y c yf a r f od cyflwynwyd cynllun cyffrous iawn i www.dinesydd.com greu Gardd Goffa i Owain Glyndwr. Caiff ei sefydlu ar safle'r Capel Brenhinol, ar batrwm gardd lysiau o fynachdy canoloesol. Gyda'i llwybrau troellog, ei cheiri a'i hamrywiaeth o lwyni a phlanhigion cynhenid, bydd yr ardd yn cynnwys meini coffa i Dywysogion Gwynedd, i lys Glyndwr ym Mhennal a hefyd i'w wraig Margaret a'u plant. Bydd y addysgu gyfnod a mentrau rhoi pwysig hyn gwybod yn hanes yn i help bobl i am Cymru, a byddant o les i'r economi lleol hefyd. Erthygl gan Robin Davies a ymddangososdd gyntaf yn y papur bro Newyddion Gwent. Cyfle i chi ddarllen ôlrifynnau o’r Dinesydd Blwch arbennig i ddanfon newyddion/straeon i’r Dinesydd Rhestr o ddigwyddiadau yng Nghaerdydd Cwmni rhyngwladol iechyd naturiol yn cynnig y cyfle i bobl egniol a brwdfrydig rhedeg eu busnes eu hun. Cyfle i ennill ail gyflog heb orfod amharu ar eich cyflog na`ch gyrfa bresennol. Gweithio o adref. Dewiswch eich oriau. Hyfforddiant a chefnogaeth heb ei ail. Cysylltwch â ni yn syth 01656 880981 07966 313 609 neu ebostiwch ni [email protected] Safle we: www.broadhorizons.info 6 Y DINESYDD MEHEFIN 2004 YSGOL GYFUN BRO MORGANNWG PARTNERIAID NEWYDD Llong yfar chi ad au i ch wech o ddisgyblion Blwyddyn 10, sydd wedi cwblhau cwrs hyfforddi i fod yn Bartneriaid Darllen. Yn dilyn y cwrs hyfforddi Pagler, mae'r chwech Gemma – Charles Saunders, Pauline Bevan, Abigail Case, Huw Lewis a Tom Blumberg – wedi cynnal cynllun deg wythnos gyda disgyblion Blwyddyn 7. YSGOL IACH Mae’r ysgol gweithio statws ar tuag hyn at o bryd yn cais am wneud Ysgol Iach, rhan o Partneriaid Darllen gynllun sy’n cael ei redeg gan Lywodraeth Ysgoloriaethau Glantaf Cynulliad Cymru. Er mwyn bod yn gymwys ar gyfer y wobr, rhaid cwblhau tair tasg a fydd yn gwneud gwahaniaeth go iawn i fywyd yr ysgol a’r disgyblion. Rhaid i ddwy o’r tasgau fod yn rhai hirdymor a gaiff effaith bellgyrhaeddol ar ffordd o fyw. Mae ymgyrch Ysgol Y Fro yn cael ei chydlynu gan Miss Fflur Bedwyr, ac mae’r ysgol wedi dewis y tasgau · Goso d amgylch ffynh onn au yr ysgol, ac d ðr o annog y disgyblion a’r athrawon i gario potel Gweithio gyda’r ffreutur tuag at Gweithgaredd gadw’n Mae Celfyddydau Anabledd Cymru Prifysgol a Parthian Books yn dathlu cyhoeddi iach, ddeunydd a Blwyddyn fydd yn arddangos 8 arwain i Cymr u, Bangor. Dyfarnwyd i Iestyn Gerallt ap Hywel Gwir sy’n Bobl ddisgybl yn Ysgol Glantaf ar at osod o gwmpas yr ysgol yn ystod tymor yr Pob lwc i’r ysgol – gobeithiwn i arolygwyr Llywodraeth y Cynulliad ymweld i asesu cynnydd! M OR G A N N WG ROWND DERFYNOL YN CWPAN enillodd Rhiannon ysgoloriaeth Gymraeg. Daeth Ann Adran llwyddiant i y ran wrth gy d ag iddi gael ei ys gol oriaeth agored. pencampwriaeth Cynhaliwyd y gêm ym hefyd i Owen Ysgol Glantaf ar ennill Ysgoloriaeth Evan Morgan i Goleg Prifysgol canmoladwy a gôl gan Lloyd Thomas, y Gogs fu’n fuddugol, o 4 “Mae’r Mr Richard y tîm a Chidley, phennaeth yn bechgyn wedi gydol y chwarae’n bencampwriaeth. haeddu eu llwyddiant. gyda’r Chwaraewyd y ffeinal mewn ysbryd cyfeillgar tu hwnt, ac er nad enillon gref Y Barri Ysgol ar Syr 4 Mai, Hugh Owen, Caernarfon. Er gwaethaf perfformiad Gwir gyfan. Mae trefnu a i Grymus Roedd yr un Lenyddol y Gelli ar ddydd Iau 3ydd o Fehefin. Mae'r llyfr yn rhan o brosiect llenyddiaeth Celfyddydau Anabledd gan Geiriau Flwyddyn Gwir, a noddwyd Ewropeaidd Pobl ystod mis Mehefin 2003, sefydlwyd deg gweithdy ysgrifennu Geiriau Gwir ar gyfer awduron anabl nhw, rydym i gyd yn hynod o falch ohonyn nhw”. hynod o boblogaidd, gyda chyfanswm o 86 person yn cymeryd rhan. Mae'r gwaith hyn yn awr wedi cael Maen nhw wedi dangos dygnwch a ac eu yng Nghymru. Roedd y gweithdai yn ôl hyfforddwr wych cael cyhoeddi Gymru Yn Yn ysgrifenedig. wedi Anabl 2003. i’r dyfodol. arwyr lleol yn wynebu cystadleuaeth Jenner, dros Cymru, Cymru, Aberystwyth. chydweithrediad ardderchog fel tîm, Mharc gwaith cyntaf yn cael ei gynnal yng Ngðyl Rhys John a Tomos Dafydd Davies o droed bechgyn Blwyddyn 7 ar ennill sef eu ddathlu Ysgol Glantaf Bro Morgannwg: eleni, drwy o Llongyfarchiadau gwresog i dim pêl dan 12 cenedlaethol Cymru, anabl yng Nghymru gael eu clywed lawnsiadau Addysg Gorfforol yn Ysgol Gyfun Rogers Mae'r llyfr yn galluogi lleisiau pobl Nerys Rhiannon Jones, hithau hefyd CYRIL ROGERS lle yn rownd derfynol Cwpan Cyril gan Ng h y mr u. Elin ap Hywel. ysgol gôl i un! BRO Ysgrifennu yng Golygwyd gan Allan Sutherland ac fedru cyhoeddi llwyddiant yn fuan ar ôl Grymus: Anabl astudiaethau crefyddol. Hefyd o’r un Longyfarchiadau a dymuniadau da haf. a ysgoloriaeth mewn diwinyddiaeth ag Llongyfarchiadau ddarparu prydau iach bob amser · ysgoloriaethau a gynigir gan Goleg chy dn ab od o ddðr gyda nhw bob amser · Mae nifer o ddisgyblion wedi ennill Protheroe canlynol; Ysgrifennu gan Pobl Anabl ei gasglu i greu un llyfr - y cyntaf o'i fath yng Nghymru. Am fwy o wybodaeth ynglyn â'r prosiect cyffrous hwn, cysylltwch â: Gwennan Anabledd Ruddock, Cymru, Celfyddydau Sbectrwm, Heol Bwlch, Y Tyllgoed, Caerdydd CF5 3EF Ffon 1 0 4 0 . a Minicom: S af l e a r 029 2055 y we : www.artsdisabilitywales.com Y DINESYDD MEHEFIN 2004 7 Taith i Efrog Newydd YSGOL GLANTAF Gðyl y Llysoedd Cafwyd gðyl ryng-lysol arbennig eto eleni gyda brwdfrydedd y llysoedd yn amlwg iawn mewn gwahanol gystadlaethau chwaraeon, gwaith cartref a llwyfan. Ngerddi Bu’r Soffia ddau yn ddiwrnod yng llwyddiannus dros ben, gyda phawb yn dangos eu doniau amrywiol a phawb berfformio neu yn cael cyfle gymryd i rhan a chynrychioli eu llys. Enillwyd gan y Lys cystadlaethau D yf r i g ac chwaraeon e ni l l w y d y c a rt r e f a Yn gynnar fore dydd Mawrth yr 16eg o chystadlaethau llwyfan gan Lys Dewi. Fawrth gadawodd bws mini gydag un ar Diolchwn bymtheg o ddisgyblion blynyddoedd 12 c y st a dl ae t ha u i gwa it h Mr Huw Thomas a Mrs Sian Thomas am fod mor barod i ddod i a feirniadu’r cystadlaethau llwyfan. dde c h re ua d Enillwyd Gwenno Tomos Cadair yr Rowlands o Dafydd o Ðyl Lys Lys Illtud yn ma wr i ’r adeiladol ar Ðyl gyfan fyt hg ofi a d wy a o a t ri waith eleni taith Dyma ail a Brydain f y n yc h o d d NHSMUN sef Roedd pob ysgol arbennig Roe dd y Wedi dros bedair awr o deithio rhwng de yn yn Kenya cynrychioli y m wya fri f gynhadledd. ohonom ar y ni ’n pwyllgorau er disgyblion Ogledd Ne wydd, bu’n rha i d i Yno Pwrpas am Cymraeg buddiannau y gwledydd. Ymgeisiodd wyth bachgen ac wyth merch am y pedair swydd ac roedd yr areithiau’n rhai ag ôl cynllunio a i ryw o broblemau gytundeb er mwyn mwyaf dyrys siarad cyfri’r swyddogion Ysgol dyma Gla nta f bynciau sy’n effeithio ar wahanol cyfarfodydd am Newydd. State Cawsom Building y sioe a ymweld ac gerdd Ynys Ellis, Chicago g we ld â’r yn g o rym da ith Efrog ar y a Hoffem i’r athrawon daith – Mrs yn phrofiadau oll ddiolch a’n hebryngodd Beca Jones, yn Mrs Burnhill a Mr Walpole. ganlynol, ond nofel “Dan Mihangel Gadarn Morgan am Gog! A ble gwell i wneud hynny ond mhe ntr ef diar ff or d d yng ngha nol Na nt môr a mynydd. Cawsom ymweld â nifer o fannau sy’n bwysig yn ein hanes ni fel cenedl fel Tþ’r Ysgol Beddgelert Nhrawsfynydd Rhyd-ddu, a’r ble Penyberth, Ysgwrn y cawsom yn groeso cawsom hefyd noson Talwrn y Beirdd ysgafn gyda’r meuryn Myrddin ap Dafydd yng Nghaffi Meinir yn y Nant a chawsom noson gwis gystadleuol iawn yn lolfa bwthyn yr athrawon. Cyn cychwyn yn ôl am adref ar y dydd Sul, fe wnaethom gynnal N gha pe l y gwasanaeth yng Ll w yndyr us, c a pel Mr Williams (trefnydd y daith), a derbyn - Steffan Jones Llongyfarchiadau iddynt oll, a diolch i’r - Mari Thomas swyddogion Dirprwy Brif Fachgen - Rhys ab Owen Ferc h oedd cynnes iawn. Rhwng cyfnodau adolygu bythgofiadwy Newydd gwerthfawr. arbennig amser Prif Ferch B rif hwn oriau ar y tro. Ac i ddysgu tipyn bach o Gwrt he yr n mewn Prif Fachgen Rowlands y ym Buom flwyddyn 2004 – 2005 Dir pr wy gan ein harholiad llafar wythnos gan thlodi. brif am yr wledydd y byd megis AIDS, rhyfela a Rhodri ab Owen pleidleisiau, ein ddarlith penwythnos gyfer am Goncrit” pharatoi manwl arnynt. Wedi yn Bangor. gilydd yn well a dod yn gyfforddus â dod Cawsom eleni. mynd Cymru ddwy i gwraig ceisio B r oa d wa y swyddogion cawsom Llanfaes hefyd er mwyn inni ddod i adnabod ein flynyddol Gðyl Sant Padrig. brif cyn 13 godi’n Roedd disgyblion o dros y byd i gyd yn mwynhau ras y amddiffyn Empire y cawsom a Siwan, Brifysgol ddisgyblion chweched dosbarth Glantaf Efrog yn traffig arch Fawr, i inni ddarlithwyr Adran y Gymraeg, sef Dr hefyd gyfle i fwynhau amser rhydd yn egnïol chan osgoi’r ag blaenau A Miwmares Llywelyn ni sawl diwrnod o’r wythnos ond cawsom ac i ym adolygu ar o brwd Cymru. cyrhaeddodd blwyddyn ar y Nofel Ôl-fodernaidd a’r Hengerdd. Yn y pwyllgorau trafodwyd nifer fawr ymgyrchoedd Cymraeg blygeiniol amser hyd lonydd troellog canolbarth, Gerwyn Williams a Dr Peredur Lynch ein byd. Cafwyd y Togo a’r Deyrnas Unedig. Felly yno, yn datrys rhai Prif Swyddogion gogledd ar bod ambell un ohonom yn cynrychioli E frog Gwenno Rowlands a gwledig ymweld yn Efrog Newydd. cynrychioli Llys Dewi. Llongyfarchiadau iddynt. a blynyddol cystadleuaeth Cenhedloedd Unedig ffug yr oedd g y fa n gyfarfodydd gwlad yr Heathrow. oedd yr unig ysgol o Gymru ac, yn wir, ymgeiswyr. Enillwyr awyr gyda diolchwn eto i Dr Christine James am ei beirniadaeth faes ddysgodd lawer iawn i ni i gyd. Glantaf Cadi Newbery o Lys Teilo yn drydydd. L l ongyfa rc hi a da u i gan eleni Dewi, 13 Penwythnos Adolygu yn Nant Gwrtheyrn, Pen Llþn - G we nno presennol – Luke Pearce, Hannah Daniel, Daniel Hefin ac Elinor croeso cynnes yno a phaned a bwyd i’n cynnal ar y daith hir yn ôl i Gaerdydd. Cawsom benwythnos ardderchog, Evans – am eu holl waith caled dros y tywydd godidog, ac roedd yn agoriad flwyddyn ddiwethaf. llygad i lawer ohonom. Daniel Hefin 8 Y DINESYDD MEHEFIN 2004 Newyddion o’r Eglwysi Tabernacl, Caerdydd Llongyfarchiadau Minny Street, Caerdydd Minny Street i barhau swydd am wyth mlynedd. yn eu Daw nifer o’n diaconiaid presennol i derfyn eu tymor eleni ddiffuant hyn mae’r Eglwys yn iawn ei diolch i’r aelodau am dros ac eu cyfraniadau gwerthfawr gyfnod eu diaconiaeth. Buom wrthi yn enwebu diaconiaid newydd a hyfrydwch yn oedfaon Sul cyntaf Mai oedd clywed cyhoeddi ein enwau Gweinidog naw aelod a Cofio John Evans Rhannwn lawenydd dau o’r aelodau Pob pedair blynedd etholir diaconiaid ym Salem, Treganna yn oedd ifanc yn Cafodd eu llwyddiant Marged cerddorol. Jones ganlyniad disglair i’w harholiad Gradd 8 ar y piano yn ddiweddar. Llwyddodd iddi hi a’i hyfforddwraig Joy Aman Davies. Yn yr un modd cafodd Wil Lewis ganlyniad arbennig mewn arholiad Gradd 3 ar y Corn Ffrengig. Dyma gerddor arall sy’n amlwg yn rhoi llawer o amser i ymarfer a Tabernacl a gafodd lwyddiant mewn arholiadau mlynedd nesaf. ddiweddar oedd Bethan Pickard, gan Diane Bartholomew, Nevil Eilonwy Jones, Hefin Jones, gradd 8 offerynnol yn arbenigo ar y piano a’r ffliwt. Llongyfarchiadau Davies, John Albert Evans, Rhiannon Evans, Jones, ar gael hefyd ei ethol yn flwyddyn nesaf ac i Rhys ab Owen â’i phrysurdeb arferol – gael ei d di sg yb l. ethol Glantaf brif- ddisgybl Cymorth Cristnogol yn Mae am ddirprwy brif- ll e g en nym i ymhyfrydu yn aeddfedrwydd y ddau gwasanaeth arbennig i nodi dechrau’r wrth iddynt dderbyn ymddiriedaeth Wythnos yn yr Oedfa Gynnar, bore yr ysgol fel hyn. Bartholomew yn arwain. Ar ôl treulio 13 mlynedd yn gweithio yn y Dwyrain Pell, dychwelodd Ken gwaith yr elusen. Bu criw ystod yr Wythnos yn casglu er budd Cymorth bawb Fore Cristnogol o’r ardal Sadwrn, Minny Street, am a diolchwn eu i cefnogaeth. Mai 15, ac fel nifer o ‘roedd eglwysi Cymraeg eraill y ddinas, yn cymryd rhan yn y Bore Coffi a Ffair a gynhaliwyd yn y Tabernacl. yr Anni bynwyr Cristnogol yw a Salaam C h ym o rt h a Shalom, elusen yr Eglwys am eleni, mae’r holl weithgarwch sydd er budd yr elusen hefyd yn Cristnogol w y t h n os hybu Cymorth yn gyffredinol. d di w e t ha f ychwanegiadau Street gwaith drwy i Dros yr sicrhawyd ymdrech werthiant Minny cacennau a gwaith llaw Seiriol Davies yn y Festri, ac yna letygarwch John a Menna Yeoman adref i Brydain, ac roedd yn hyfryd cael Albert cwmni Menna mewn oedfa foreol. Yn yr un oedfa roedd cenhadwr sy’n Hong Kong athro fel gweithio ar yr yn oedd Salem. yn annwyl Rydym yn ystod y mis diwetha'. Llongyfarchiadau iddynt fel teulu a phob dymuniad da. Cymanfa Cawsom gymanfa hynod o fywiog eleni yng nghwmni Dewi Rhisiart a'i Diolch i bawb a gyfrannodd mewn amrywiol ffyrdd. Blaenoriaid Newydd Rydym yn edrych ymlaen yn fawr i ordeinio 5 o flaenoriaid newydd i Salem ym mis Mehefin. y mis oedd 'The Curious Mark Haddon. Criced Rydym yn edrych ymlaen at dymor yr haf prysur, wrth i'r tymor criced nesau! Gwasanaethau ar y Sul am 10.30 a 6.00 Ymweliad ag Estonia. Ar fore Sul, Ebrill 25ain, aml-gyfrwng cafwyd gan Alan Kemp o’r daith a wnaed gan chwech bod o aelodau’r eglwys. Roedd yn amlwg Gobeithio bydd y carpedi yn fod Hugh a Verina Matthews, Non a gosod yn fuan wedyn. . Gwenallt Alwen daith a Rees Kemp ynghyd ag Alan wedi sefydlu’r cael budd cysylltiad yr organ yn gweithio’n iawn. cael eu ac o’r gyda’r Cyngor Egl wysi Cym r ae g Caerdydd. eglwys yn Haapsalu. Y gobaith fydd Cynhaliwyd oedfa arbennig Nos Iau, trefnu 13 Mai yn Salem Treganna modd i gynrychiolaeth o’u heglwys nhw ymweld â Chaerdydd nawdd ac Caer dydd efallai trefnu taith arall o Gaerdydd i Haapsalu.. Cyngor Eglwysi a Chell o dan Cymraeg Gymr aeg Cristnogion yn erbyn Poenydio. Teitl yr a oedfa oed d Côr y Tabernacl ym Mharc Cefn Onn. i noson. taith yn mab Anwen a Morgan Hopkins yn Mae’r gwaith yn mynd yn ei flaen, er gychwyn ni Hyfryd oedd tystio i fedydd Mefin, gerdded, o dan arweiniad John Albert, ar i Bedydd Cerddoriaeth Evans iawn cydymdeimlo'n fawr a Mary a'r teulu oll. Atgyweirio’r capel. Tegwen oedd Hen Destament. adroddiad Gan mai apêl ar y cyd rhwng Undeb Salem Incident of a Dog at Night time' gan Mae plant bychan o amgylch Gerddi’r Affrig yn un Llyfr Dychwelyd adref. yr Ysgol Sul hefyd wedi bod yn dilyn taflenni yn Clwb Llyfrau Sul, Mai 9, gyda dwy o athrawon yr Elinor Patchell a Dianne gyd y cafwyd Ysgol Sul, i fand. Steffan Rees. ar Ysgol i Eleri Morgan, Hywel Pennar a John Daeth Wythnos ni meistroli ei grefft. Un arall o deulu’r weithredu fel diaconiaid dros yr wyth naw: i clywed am farwolaeth John Evans, gydag anrhydedd sy’n glod eithriadol wedi derbyn enwebiadau’r aelodau i Dymunwn yn dda i’r Colled ddyddiad dychwelyd yr adeilad i a ‘Darll eniad au, Ffilmiau’ ac roedd wedi cyfrannu i’r ddefnydd addoli gael ei fwrw ymlaen Gwasanaethau ar y Sul 6.00 am 10.30 a hyd at ganol mis Mai. Nid yw’r trydan wedi ei gysylltu eto, ac felly mae arafwch parthed sicrhau profi Gwasanaethau ar y Sul am 10.30 a 6.00 Y DINESYDD MEHEFIN 2004 Ebeneser, Caerdydd Mai , i d d efn y d di o Cafwyd 4 9 Eglwys y Crwys Eb en es er. seminar yno, a roedd y capel dan ei sang, bore Sul, 2 Mai, Cyfnod cymharol dawel yw misoedd hapus i Dr Emrys Evans, CBE, yn pan fy w, yr haf yn ein heglwysi, ac fel arfer 80 Gwasanaeth Boreol ar Radio 4 – ie, y nid oes rhyw lawer o weithgareddau capel yn orlawn! a Yn ogystal â mlwydd mynegi oed, pen-blwydd achubwyd ar y cyfle, fel Eglwys, i fynegi ein diolch i Emrys am ei ysgrifennydd waith ein diflino, heglwys geiriau yn 15 diffuant o Ddydd Sadwrn, 8 Mai, aeth rhyw 30 am roddi i ni noson i’w chofio mewn Gwerthfawrogwyd y cyfan. amrywiol a chyfoethog. Emrys waith eglwys Iesu Grist trwy gydol ei oes, ac yn enwedig yng nghyd- destun Ebeneser, gwelwyd ei eithriadol Caerdydd. well, o gan ei gydwybodol gwerthfawr Bu'r Parchedig Ddr Emlyn G. Gwilym Jones teitl frawddegau cofiadwy adlewyrchu bywyd J oedd ein o o Prifysgol Parch Mae Ddr gwadd John gywydd yn dwyn y “EMRYS”. Parch Aberystwyth dor et h y a Dolygaer. Annibynwyr Cymru, ymgyrch Arch Noa, i enwi Cyfansoddodd Pant yn gyfrifoldebau eraill, megis yn y Sioe rhai. trên y ac yn hwyliog, cymen ac effeithiol. Frenhinol, thaith Tudno Williams o Gapel Seion ger yn All t wal i s a Bu'n Llywydd Undeb yr Annibynwyr Amaethyddol gyda Mawr yn sir Gar, yn weinidog gyda'r ddiffwdan ganddo Daeth prynhawn ben Jenkins, a hanai o ardal y Mynydd Ebeneser, Caerdydd 0 1947 i 1977. Mae i yn a hun yn a’n Nis dyletswyddau ei Mrs Mari tywysydd fod ysgwyddau chyflawni’r ein hamddenol rhwng gorsaf Phencader a oedd Chastell Cyfarthfa. cymryd cynifer o gyfrifoldebau ar ei thawel â thref Merthyr Tudful. hebryngodd i gartref Joseph Parry a Gwas i Grist i o aelodau y Gymdeithas ar ymweliad Wiliam Parch John Gwilym Jones, Bangor, chefnogaeth ein Diolch i un o gorau arbennig Cymru Alun a Geraint Tudur, Eira Jones a’r a parwydydd y gweithgareddau yn gyfan gwbwl. cyngerdd lafur rhwng Serch hynny ni dderfydd Côr Caerdydd werthfawrogiad gan y Parchedigion am bwrlwm festrïoedd. yn am mlynedd. Mynegwyd d d arl l ed wy d, nifer ynddo cyfoethog o sy’n ein ffrind da. 1975 o i weinidogion Cyhoeddir fydd o drigolion 1976. ac 1946, Bu'n un o ac yn un o bregethwyr y Ieuan gyfrol ddiddordeb Caerdydd Davies, 87 newydd hon arbennig gan i Ieuan Heol Victoria, Waunarlwydd, Abertawe. SA5 4SY neu canlynol yn blynyddol. y y pregethwr cyfarfodydd Cafwyd ganddo oedfaon bendithiol gydol y dydd, a chwmni nifer o gyfeillion o eglwysi eraill yn oedfa’r hwyr. Gymdeithas Ddrama yn cyfarfod ar hyn o bryd o dan faner Adran Ddr ama Eisteddfod Genedlaethol Casnewydd. Maent yn paratoi i lwyfannu y ddrama ddwy act ‘Yr Aflwydd’ a cheir cyfle i’w gweld yn ein gðyl genedlaethol ar ddechrau mis Awst. (01792) 879583. y Sul Mae’r Davies. Gellir ei archebu oddi wrth bersonol hwn yn gyfaill gafodd. i amlycaf ei gyfnod. Dosberthir Dyn a roed i’n gwlad yn rhodd, 1940 Y Mae cefnogwyr Clwb Teithio ’91 cyfrolau fe'u naill hanfonir post. Pris y gyfrol yw £7.50. ai'n drwy'r erbyn hyn yn edrych ymlaen at eu t ai th n es af hyrwyddwr y ng ng hwmni profiadol Mr yr Aled Goludog ei hwyl ydyw; Evans. Uchelwr werinwr yw; yw’r lleoliad y tro hwn a’r cludwr Yr enaid mawr, y ffrind mwyn Paris a’r Loire yn Ffrainc unwaith yn rhagor fydd yr hynaws a fowldiwyd gan ei Faldwyn” Elfyn Thomas o gwmni Arian o Gaernarfon. Gan fod tymor ysgrifenyddiaeth Dr Emrys Evans wedi dod i ben, Yr Eglwys Newydd ac Ysgrifennydd Cyhoeddiadau yw Dr Eilir Jones, 16 Heol P um Er w, B i r ch g r o v e, Caerdydd. Hydref 1991. Ddydd Sul, 16 Mai, cynhaliwyd y Gymanfa nghapel Tabernacl i cyngerdd blynyddol yn Daeth cynulleidfa fwynhau cyngerdd gynnal Ebeneser. niferus o eu wir iawn i ansawdd. Llongyfarchiadau iddynt. Roedd na groeso ymwelwyr Pr ydain Cymdeithas yn ein gyfeiliant y band mewn cymanfa oedd Yr arweinydd Mrs Rhian hefyd i Bedyddwyr Cynhadledd Flynyddol yng Nghaerdydd, dechrau gwadd James eleni Davies o Grymych. Nos Lun, 24 Mai, aeth aelodau y Grðp Merched i ymweld ag Abaty Tyndyrn. gwmpas Arweiniwyd yr adfeilion y gan daith o y Brawd Thomas, sydd fel y mae ei enw yn awg r ymu cynnes yng Cafwyd Hyfryd oedd clywed y plant yn canu yn yr Ais, braf oedd croesawu Côr ac aelodau’r flynyddol a’r oedolion yng nghyfarfod yr hwyr. ganu. Yn dilyn anawsterau gyda’r Adeilad Ganu Salem Treganna. mawl ar gân gan y plant yn y bore i Cydweithio gyda’r Tabernacl Seren 21ain ers y daith gyntaf yn ôl ym mis Ysgrifennydd Gohebol Ebeneser yw Mr Malcolm Thomas, 25 Ashgrove, y Hon fydd yr fynach aidd. yn p er th y n Cyn i u rd d dych wel yd i Gaerdydd cafwyd cyfle i gael sgwrs a phryd o fwyd gwesty cyfagos. derbyniol mewn 10 Y DINESYDD MEHEFIN 2004 Gwener, 16 Gorffennaf–Sul, 18 Calendr y Dinesydd Cymdeithas Iau, 10 Mehefin Gwibdaith Cyngor Eglwysi Cymraeg Caerdydd: gan Owen John Thomas, A.C, yn o’r Newydd’, am 7.30 p.m. Aduniad Ysgol Feithrin Tyllgoed yn Institiwt, Llandaf. Jenny Davies Manylion (029-2056- 7682). Llun, 21 Mehefin Cymdeithas Gymraeg Rhiwbina: ‘Atgofion.’ Sgwrs gan Mrs Myfanwy J ar man , y n gh y d Blynyddol y â C hy far fo d Gymd eith as, ym Methany, Rhiwbina, am 7.30 p.m. Sadwrn, 3 Gorffennaf o’r gloch. cystadlaethau Bydd barbeciw, chwaraeon, Lloegr, chofeb Gwenllian Sempringham a man Gwladus y yn claddu y (merch y Cyhoeddwyd mai dinas Caerdydd Tywysog Dafydd, brawd Llywelyn y yw prif-ddinas Llyw y byd. Roedd cystadleuaeth yn erbyn Olaf) yn Sixhills. Manylion Masnach Teg cyntaf pellach: [email protected] dinasoedd Caeredin a Llundain am y Llun, 19 Gorffennaf fraint Cymdeithas Gymraeg Rhiwbina: drigolion am nwyddau Masnach Teg Gwibdaith. yn Mercher-Gwener, 4-6 Awst bananas, gwinoedd a gwaith llaw Ll wy fa n Go g l e d d perfformio C y mr u ‘Deinameit’ gan yn Mari ond oherwydd cynnwys y siocled, galw te, gan coffi, fe ddaeth y clod i Gaerdydd. Mae dros 100 o fusnesau yn Emlyn a Gwion Hallam yn Theatr defnyddio nwyddau Masnach Teg yn Sherman am y ddinas ac mae’r Fforwm Masnach 7.30 p.m. Tocynnau: Teg wedi bod yn hybu’r gwerthiant. Anfonwch fanylion ar gyfer y Kelston Rd., Yr Eglwys Newydd, 8754; E-bost: Mawl Llandaf 2004. Gwasanaeth o nghwmni'r beirdd Gwyneth Lewis a Grahame Davies yn Eglwys â Caerdydd CF14 2AJ (Ffôn: 2062 Sul, 4 Gorffennaf yng ddwyrain ymweld Calendr at Dr E. Wyn James, 16 amryw stondinau a gemau. ddathlu i 029-2064-6900. Ffair Haf Ysgol Glantaf rhwng 12 a 5 gynnwys Dywysoges Gwener, 11 Mehefin pellach: Carnhuanawc: haf Dywysoges annerch ar y testun ‘Gweld Caerdydd yr Caerdydd Prifddinas Masnach Teg Cyntaf y Byd Gorffennaf Gadeiriol Llandaf [email protected]). Mae Calendr y Dinesydd hefyd ar gweHendre Gwasanaeth creu safleoedd gwe o bob math http://digwydd.caerdydd.org am 6.30 (ymarfer am 5.45) Brwydr Llun, 5 Gorffennaf Cylch Cinio Cymraeg Caerdydd, yng Ngwesty 7.00 Churchills, p.m ar Manylion Llandaf, gyfer 7.30 pellach am p.m. gan yr y Bandiau Rownd Rhanbarthol Mentrau Morgannwg Gwent Ysgrifennydd, Tony Couch (F fôn : 0 29 -2 07 5-36 25; e-b ost : [email protected]). Wener, 16 Gorffennaf GER AINT ASHOKAN J ARMAN yn y Clwb AC Trydan, Caerdydd. Mynediad £10. Myfyrwyr a 6ed dosbarth £6. Plasmawr Caerdydd. Elw Nos Sadwrn, Mehefin 19 5yh Ffatri Bop, Porth i Mynediad yn rhad ac am ddim Ysgol Ffoniwch: 029 20565658 Cyfle i chi hysbysebu neu rhoi gwybodaeth fydd ar gael i filiynau o bobl. Prisiau rhesymol. Telerau arbennig ar gyfer gwefannau Cymraeg eu hiaith ac i fudiadau gwirfoddol. I drafod eich gofynion cysylltwch â [email protected] neu 029 20890040. Y DINESYDD MEHEFIN 2004 11 www.mentercaerdydd.org 029 20565658 Taith i weld Matthew Rhys yn Romeo a Juliet yn Stratford. Teithiodd bron i 50 o bobl Caerdydd i Stratford upon Avon Ddydd Criw o Fenter Caerdydd gyda Matthew Rhys Sadwrn, Mai'r 8fed i weld Matthew Rhys yng nghynhyrchiad diweddaraf y Royal Shakespeare Ysgol Undydd Company, Newydd o’r Wasg Romeo a Juliet. Er y tywydd gwlyb yn Stratford, cafwyd diwrnod i'r Brenin, a buom yn ddigon ffodus i fynd i gwrdd â Matthew llofnod am ac baned, ambell brechdan, lun ar ôl y perfformiad!! R o e d d p r y d bendigedig wed'i Nghwesty'r 3 c h w r s drefnu Bear, i ni yng Crughywel cyn dychwelyd yn ôl i Gaerdydd. debyg yn y dyfodol. Nos Mochyn Wener, Du Mai dan y ei sang 7fed pan gynhaliodd y Fenter Noson Joio yng nghwmni Dafydd Hywel, Sue Roderick a Band Dr Deilien. Cafwyd amry wi aet h o g er d do ri aet h a barddoniaeth. Diolch yn fawr i bawb a gyfrannodd i Sadwrn 30 o 22ain cafodd ffyddloniaid Mai Ysgol sicrhau noson eleni. Fe ystod fydd Gofal am Gwyliau’r y ei ddewis yn nofel y mis gan Gyngor Llyfrau Cymru. Lleolir stori Dafydd ryw yn d d au g an t a h an n er o parhau tan Awst y 13eg. wedi cofrestru tîm yng Nghyngrair Caerdydd dros yr haf - ac mae’r profiad o fydd mawr wrth i’r sgwad ddatblygu! chwedegau yr a gor ffen ugeinfed gwadd Diwygiad eleni yn ganrif. oedd y Y Dr enill odd o'r f ed al cystadleuaeth g an Ys g o l mawr ef ydd Jiwdo J i wd o a i Erin Newydd a m ewn gynhaliwyd Gð y r ym byw yng rhaglenni ffeithiol y BBC. Gwenno Hughes yw awdur yr ail gyfrol - A, a, a, Veronica. Llyfr i blant yw hwn a ddisgrifiwyd fel hyn Llion gan Roberts, Prifysgol Caerdydd, yr athrawes brofiadol, Beti Dr Ioan Matthews, Prifysgol Cymru Griffiths. “mae’n nofel sy’n darllen a’r yn Athro J. Gwynfor Jones, rhwydd, yr iaith yn raenus ac Caerdydd. Cynhaliwyd yr ‘Ysgol’ yn mae’n llawn cyfoeth o eiriau difyr a Theatr y Crwys o dan nawdd Adran hiwmor gan awdures sy’n meddu ar Hanes fe’i y ddawn i gyfathrebu’n llwyddiannus teulu. â phlant. Mae’r awdures o Gaeathro ‘Ysgol’ mewn bellach yn byw yng Nghaerdydd ac Prifysgol trefnwyd Dyma’r gan Caerdydd Gwynfor bymthegfed ac a’r yn cyfres flynyddol. Mhen cl awd d, Abertawe ddydd Sadwrn, Mai'r 22ain. Enillodd Erin y yn y categori llwyddiant o dan Erin 25kilo. yn fwy arbennig gan ystyried bod nifer o'r plant yn y gystadleuaeth yn aelodau o sgwad jiwdo Cymru! Mae Erin yn aelod brwd o Glwb Jiwdo Menter Caerdydd. Da iawn ti Eglwys yn Erin White o Brifysgol Aberystwyth, Medal Judo Brennan awdur Cymru. Nghaerdydd ac yn gweithio yn adran y Erin! Llongyfarchiadau Gogledd gychwyn yng nghanol Mae Mae clwb Rygbi Merched y Fenter a Mae’r wobr Rygbi Touch Llundain flynyddoedd yn y cyflwyniadau gan 4 Cynlluniau’n o’r Chymdeithas’. Cwmpaswyd ystod o Haf dechrau ar Orffennaf yr 20fed ac yn Dinesydd Cafodd nofel Llion Iwan ‘Casglwr’ gwneud sgriptio. Cynlluniau yn Bro’r ar y thema ‘Agweddau ar Grefydd a Er gwybodaeth, fe fydd y Fenter yn y â wrando ar bedair darlith werthfawr Cynlluniau Gofal Haf 2004 wythnos chysylltiad wasg yn ystod y misoedd diwethaf. lwyddiannus arall! cynnal Daeth dau o lyfrau awduron sydd â Undydd Prifysgol Caerdydd gyfle i siaradwyr Noson Joio yn y Mochyn Du y rhyw Met hodist ai dd Gobeithio wir y gallwn drefnu taith Roedd Ddydd Gyda Erin a'i thlws mae'r hyfforddwr Clwb Jiwdo Menter Caerdydd , Steve Witherso Ysgol Judo gyrfa o sgrifennu a 12 Y DINESYDD MEHEFIN 2004 TEGWEL ROBERTS 1923 – 2004 Herio’r honiadau am ddynion Cymru! Anerchiad Tegwel Mae dau bartner busnes o ganolbarth Cymru yn benderfynol o wrthbrofi’r gred mai dynion Cymru lleiaf r h am a n t u s yw’r yn rhai E wr o p . Sefydlodd Llion Pughe a Peter Jones o Fro Ddyfi gwmni yn ddiweddar ac maent ar fin lansio ymgyrch gyda’r nod o adfywio rhamant fel rhan o eu hymgyrch ddiweddaraf, ‘Mwy na charden’ â phedwar gwesty uchel eu proffil yn yr ardal ynghyd i greu pecyn hynod ddeniadol fydd yn galluogi pobl ar hyd a lled Cymru i swyno’u Arms cariadon! yn Mae’r Aberdyfi, (Tal-y-llyn), a Penhelig Tþ’n-y-Cornel Gwesty’r (Mach y n l l et h ) Wynnstay P en maen d y fi (Pennal) i gyd wedi cytuno i gynnig nosweithiau am ddim yn eu gwestai fel rhan o’r ymgyrch i hyrwyddo Yn syml iawn, mae gan unrhyw un sy’n prynu carden Lyfi Dyfi 1 cyfle mewn 15 o ddod o hyd i docyn y tu yn cynnig llety i ddau am af noson yn un o’r gwestai hyn. Ar y 1 o Fehefin, bydd siopau ar hyd a lled Cymru yn lansio’r ymgyrch fydd yn para dau fis, a’r cyntaf i’r felin fydd hi wedyn i ddod o hyd i’r tocynnau. Ymhlith y siopau lleol sy’n rhan o’r ymgyrch mae Siop y Felin (Eglwys Newydd), Serenade yn Amlosgfa’r Ddraenen gan Arthur Morris Jones (Rhiwbina) a Siop yr Hen Bont (Penybont). Wythnos Bioamrywiaeth Cymru meddwl y byd o Eira ar hyd ei oes. Tr a yn y achlysur dros fel bum hwn mae atgofion mlynedd a thrigain o co l eg ys gr i fennydd Ddadlau.Un Ar gyfarfod y tro d aet h fe’i hanfonwyd Gweinidog Geidwadol. Ar y yn Gymdeithas i Llywodraeth ffordd yn y car gyfeillgarwch yn dod i’r cof. Roedd gofynnodd y Gweinidog iddo am ba Tegwel yn garedig, y st yr lo n, cecr us, egwyddorol ac lawagored, hyd yr oedd wedi bod yn aelod o’r d d ewr ac Blaid anobeithiol am yn yn yn Geidwadol. Pan atebodd teg mai aelod o Blaid Cymru oedd, fe roddwyd pen ar unrhyw sgwrs yn y Fe heuwyd had ein cyfeillgarwch Ysgol Sir Penygroes. Y fo yn car hwnnw. Wedi graddio, bu’n drefnydd i gawr yn y chweched dosbarth a finna Blaid yn grwt nerfus iawn yn fy mlwyddyn Nghaernarfon gynta. O’r ysgol fe aeth dros dro i’r Nghaerdydd cyn cael gwasanaeth sifil yn Llandudno i aros Gwasanaeth Addysg yn Nigeria. Bu i gael ei alw i’r lluoedd arfog. Pan yno ofynnais iddo beth amser yn ôl pam swyddog addysg a phrifathro.Tra yn yr Awyrlu. ‘Wel,’ meddai, ‘ganddyn Nigeria nhw oedd yr iwnifform smartia’. Tra aeth hi allan ar ymweliad â’r wlad yn dros y Nadolig 1958. Daeth yn ôl i y llu rhywbeth amdano. rhamant. mewn 8 drin arian. fywyd pob dydd y genedl. Daw draddodwyd yn angladd Mawrth Affrica awyr na Ar fe fe ddigwyddodd soniai ei fyth ffordd suddwyd ei bythoedd i Ogledd long ac fe Cymru, am yn ac dair gyntaf yna yma ei blynedd dyweddïodd yng ar â yng benodi i’r ddeg fel Megan, ac Gymru ymhen rhyw dair wythnos ac fe aeth drwy’r y newydd ysgol ei fel bod tân wedi gwyllt cael ei dreuliodd oriau yn y dr mewn siaced hanfon adre at ei mam, am nad oedd a c h u b a m wedi f e’i arfer yn y wlad honno mae’n debyg. h e b o b a i t h ac h u b i a et h . F o d d b y n n ag , cwrdd â’r gofynion! Dyna’r hachubwyd gan long Americanaidd a Bid a fo am fynnu, glanio yn Casablanca, ac wedyn yn ddau ym 1959 a bu Megan yn wraig Nigeria, gwlad y dychwelodd iddi yn gariadus, ddiweddarach. gydol ei oes. Fe ail gyneuwyd cyfeillgarwch ar ôl y gyfarfyddodd y ddau fflam ein rhyfel pan ohonom yma ofalus fe briododd y a ffyddlon iddo Ym 1967, fe ddychwelodd yn ôl i Gymru a chael swydd ymhen y rhawg fel Cofrestrydd cyntaf Coleg yng Ngholeg y Brifysgol, Caerdydd, Llyfrgellwyr lle’r oeddem ni’n dau yn aelodau o dwywaith na fu i’w allu fel trefnydd, nifer a’i o g ymd eith as au. Fe fu Cymru brofiad eang Caerdydd yn bwysig ym myd Teg, gyfrannu’n oherwydd coleg hwnnw. iddo gael llety yn 32 Column Road, hefo gwraig eithriadol Ar ôl fel helaeth oes a hir does dim gweinyddwr at o lwyddiant wasanaeth y fe iawn, Eira Roberts sydd yma hefo ni ymddeolodd Teg yma i Gaerdydd, i heddiw. Fe ddaeth Eira yn ffrind oes blith Oes arnoch chi awydd chwilota trwy iddo, ac yn wir roedd 32 yn gartref gwyddoch byllau glan môr, ceisio dod o hyd i oddi cartref i Tegwel, ac yntau yn creulon. hen gyfeillion, fe’i Er ac trawyd hynny ac fel y afiechyd roedden ni’n degeirianau neu fynd ar daith mewn cyfarfod bob dydd Mercher yn gyson cwch am i chwilio am ddolffiniaid? Wel, dyma rai o’r digwyddiadau sy’n cael eu cynnal B i o amry wi aet h gan C y mr u Wythnos (1 9 -2 7 yr wybodaeth ddiweddaraf ynghylch digwyddiadau Mehefin 2004) ar gyfer y rhai sy’n Mae’r gwirioni ar fywyd gwyllt. wybodaeth Hyd yn bioamrywiaeth – www. b i o d i v er si t y wal es . o rg . u k. wefan yn cynnwys angenrheidiol yr holl ynghylch hyn, mae dros 100 o ddigwyddiadau gwarchod wed i fyd-eang, a hefyd mae’n sôn am yr eu tr efnu tr wy Gymr u benbaladr. Mae gwefan newydd wedi ei chreu fel y gallwch gael gafael yn syth ar bioamrywiaeth ar lefel hyn sy’n cael ei wneud yn eich ardal chi. Fe fydd y safle’n cael ddiweddaru a’i ddatblygu’n gyson. ei sgwrs, tamaid o hel ginio. atgofion Ond a trist chael oedd ei Nawr, ac yntau wedi’n gadael fe weld yn edwino fesul tipyn. fydd Megan, Terfel frawd a’u wir pawb o’i teuluoedd, ac gyfeillion yn Amdana Rydw i‘n fr aint i? o fod yn ei teimlo ei w edi gyfeillgarwch am gyhyd. ei golli. theimlo’n c ael ei Y DINESYDD MEHEFIN 2004 13 LLYTHYR AT Y GOLYGYDD . . . DAWNSWYR YN Y DDINAS GWYL GERDD DINAS POWYS 20, Coedlan Aubrey, Mehefin 2527 Sadwrn 19eg a Iau 24ain – Sul 27ain Mehefin 2004 Parc Buddug, Caerdydd 25ain o Fehefin, 2004 Annwyl Olygydd, Tu d al en Os na nodir fel arall, 7.30pm Neuadd fl ae n d d i w et h af y Dinesydd? – Ardderchog! Enghraifft arall wych diffyg o gulni, menter Gymreig! plwyfoldeb affwysol y a Pa genedl arall ar wyneb bapur newydd dyddiol yn ei hiaith ei Unwaith eto mae’r Ðyl yn dod i Gaerdydd. Eleni daw Peretee o Ynys Manaw i ogystal â baladr. ymuno yn yr dawnswyr Mae’r hwyl Cymru yn ben Penwythnos yn dechrau gyda’r Twmpath arferol yng Ngwesty’r Angel, yn dechrau am 8.00 yr hwyr a chroeso i bawb. Ar ddydd orymdaith Sadwr n yn dechrau o yr Rhodfa’r Afon ac yn symud tu ôl y Pawl Haf ar hyd Ffordd y Frenhines ac yn gorffen o flaen Neuadd y Ddinas. Yn ôl yr arfer bydd pawb yn cyd- ddawnsio cyn rhannu i fyny i deithio a dawnsio o gwmpas y ddinas a’r fro. Bydd y prynhawn yn gorffen gyda phawb yn cwrdd ym masn hirgron y Bae i gyd-ddawnsio cyn symud yn ôl i Gaerdydd i baratoi am y Taplas a fydd eleni yn cael ei gynnal yn Gyfnewidfa Lo. fore Sul gyda gweithdai yn cael eu cynnal a’r rhain yn agored i bawb. Am fwy o fanylion cysylltwch â James, 50, yn gwrth od erbyn Prospect Drive, Llandaf, Caerdydd CF5 2HN e-bost: [email protected] yr ac yn “Y Byd” y cael ei lansio gyda hyn yn hwb sylweddol yng Nghymru. i i newyddiaduraeth Dyma lwyfan gwych d d at bl y g u n ewy d di ad u r wyr newydd, i gael trafodaethau grymus digri ar faterion Britway Road (yr hen Tocynnau @ £5 Sadwrn 19 Mehefin CÔR CYMUNED DINAS POWYS – Noson o Gerddoriaeth yr Efengyl £3 egwyddor? Mae’r gobaith y bydd papur newydd cyfoes ac yn Iau 24 Mehefin NOSON YN Cenedlaethol Cymru – YR OPERA. Cerdd Natalie Hannah Robbins, Morris, Tenor; Coleg a Drama Sinnot, soprano; contralto; David Gareth Thaxton, baritone, a Dan Perkin, piano allweddol i gael golwg Cymreig ar faterion eang lleol, yn cenedlaethol lle cawl a byd- eil-dwym o newyddion Llundain a Washington. Buasai brawf sefydlu pellach papur o’n fel hyn hunaniaeth yn a’n hyder yn ein gallu ni ein hunain. Diolch byth Golygydd fod y i’n gwell, medd ef yw cyflogi deugain o weithwyr rhan amser i weithio ar ein bro gwirfoddol A b et h - CARMEN – O NICE! Sientos Los Ecumenicalos yng nghwmni Haydn Jones a Kate Woolveridge, mezzo- soprano. Dewch mewn gwisg fel yno harwain ar y llwybr cywir! Llawer papurau Gwener 25 Mehefin Sbaeneg am noson yn Seville gweledydd Dinesydd y s b r y d o l ed i g ! Bydd y penwythnos yn gorffen ar Dai ymgyrchu a bydd fy dd ai’n Plwyf, bentref), Dinas Powys. genedl daear, wrth gael cynnig a gobaith am hun y hollol fy d d ai Sadwrn 26 Mehefin Merch Dylan Thomas AERONWY THOMAS yn darllen gwaith ei thad ynghyd a C HÔR C HOR ALE CYMRY LLUNDAIN – arweinydd Kenneth Bowen £6 canlyniad cyflogi’r 40? – sicrhau y bydd nifer y gwirfoddolwyr yn lleihau, a phan ddaw’r arian i ben, marwolaeth gynamserol y papurau bro – syniad hollol wych! Gyda llaw, “ffaith” anghywir yw dweud fod yr arian “yno” i gyflogi 40 o weithwyr Sul 27 Mehefin JAZZ TRADDODIADOL AMSER CINIO – Phil Dando a’i Fand Mawr. Bwyd 1.00pm ar werth Neuadd o Thyme Lee, drws Out. nesa i Neuadd y Plwyf. – codi arian mae’r fenter i’w sefydlu CÔR PLANT CAERDYDD ar sylfaen gadarn ariannol. dyddiol yn hawdd, yn enwedig gyda gweledigaeth Mae angen arweinydd newydd i ddechrau yn Ionawr 2005 Nos Sul 27 Mehefin Wrth gwrs ni fydd sefydlu papur Y Dinesydd yn ben, ond oni ddylen ni roi ein cefnogaeth arall yn darogan ffyniant nifer o bapurau dyddiol ieithoedd lleiafrifol. Beth am neidio i’r tywyllwch, byddwn feiddgar, credwn ynom ein hunain a da chi prynwch “Y Byd”, Am wybodaeth bellach: 02920 691247 ( y dydd) 02920 611994 ( gyda'r nos) SEASONS nghwmni Rhys VIVALDI Watkins, yng ffidil, a Cherddorfa Siambr Dewi Sant o dan arweinyddiaeth Wayne Warlow lwyr i’r fenter? Yn enwedig gyda’r ystadegau o sawl gwlad Ewropeaidd Ar hyn o bryd mae'r côr yn ymarfer ar nosweithiau Mawrth rhwng 7 815 p.m. Ystod oedran y cantorion 10 15 FOUR Yn gywir, Matthew Evans Tocynnau o swyddfa Neuadd y Plwyf (029 2051 5014); Swyddfa’r Post yn y Twyn, a Camm’s Corner, the Murch. Gostyngiad o 50c i noddwyr o 24- 27. Tocyn Gwyl am y chwe digwyddiad, £25. 14 Y DINESYDD MEHEFIN 2004 Canlyniadau Gwaith Cartref Eisteddfod yr Urdd 2004 DAW LLYWYDD NEWYDD I'R LLWYFAN Rhyddiaith Bl 11 a 12 Dysgwyr: 1af Cafodd Arthur benodi yn Cymraeg Morris Llywydd y'r Barri Jones Cylch ei Cinio a'r Fro ym mis Mai fel rhan o Gyfarfod Blynyddol Cyffredinol y mudiad yng Ngwesty'r Mount Sorrel, y Barri. Mae'n cymryd Laura Smallcombe, Ysgol Uwchradd Caerdydd. Beth Smith, Ysgol Barddoniaeth dan 8 oed: 2il Ffion Argraffu: Ffion Eurig, Ysgol Pencae Roblin, Ysgol Gynradd Pwll Coch Barddoniaeth Jams yr awenau oddi wrth Ceri Rossiter. 2il Uwchradd Caerdydd. Powys, 10 – 12 Ysgol oed: 3ydd Gynradd Pwll Coch. Ffotograffeg / Graffeg Cyfrifiadurol Cyfansoddi Cerddoriaeth 15 – 19 oed: 1af Luke Pearce, Ysgol Gyfun Glantaf. Siwan Rhys, Ysgol Gyfun Plasmawr. Ford, Ysgol Gyfun Bro Morgannwg. darlledu Rosgadfan ac ger actio. Brodor Caernarfon o ydyw, erbyn hyn yn byw yng Ngwenfô ym Mro Morgannwg. Symudodd i Gaerdydd yn y 50au lle bu'n astudio yn y Brifysgol ac yn y Coleg Cerdd a Drama. Hefyd Academi Frenhinol hyfforddi fel enwog theatr Bu'n astudiodd yn yr â yr Llundain cynhyrchydd Abbey ddarllenwr ogystal yn yn byd Nulyn. newyddion chynhyrchydd a yn theatr ac actiwr o fri. Yn hwyrach yn ei yrfa bu' n darlit hio ym i fyd y theatr, sefydlwyd Gwobr Arthur Morris-Jones a gyflwynir bob blwyddyn gan Goleg Brenhinol Cerdd a Drama Cymru i'r actiwr o fyfyriwr gorau yn y flwyddyn. Mae e hefyd yn Gymrawd Cymdeithas Frenhinol y Celfyddydau. Dywedodd Cinio oedran, yn Arthur, agored gan i Rydym siaradwyr diddorol ydy g ymd ei th as u Gymraeg, bawb gynnwys Gymraeg. academaidd "Mae'r ond o. clywed o bob dysgwyr yn tr wy Cylch gwahodd nid Mae'n peth gyfle g y fr wng sgwrs y ddifyr i y a 1af Hannah Brown, Ysgol Pencae. Pypedau Bl 3 a 4: 2il: Hannah 3D Tecstiliau Bl 7 ac 8: 2il Eluned Evans, Ysgol Gyfun Bro Katie Morgannwg. Printiau Lliw Bl 7, Ellis Galia, Ysgol 9, 3ydd Gyfun Bro Morgannwg. Gwaith 2D Bl 6 ac Iau. 2il Catrin James, Ysgol Melin Gruffudd. Evans, Ysgol 8 a 9: 3ydd Gyfun Bro Morgannwg. GRÐP DWYIEITHRWYDD ESGOBAETH LLANDAF Argraffu Bl 2 ac Iau: 3ydd: Sophie Newman, Ysgol Pencae. Argraffu Bl 5 a 6: 2il Ffion Eurig, Ysgol Pencae. MAWL LLANDAF 2004 Argraffu Bl 7 ac 8: 3ydd Hana-Mai Hawkins, Ysgol Gyfun Bro Morgannwg. Ffotograffeg/ Graffeg Cyfrifiadurol Bl 7 a c 8: 1af Lili Davies, Ysgol Gyfun Bro Morgannwg. 2il mwynhau pryd o fwyd blasus iawn." Aelodau eraill y pwyllgor a gafodd eu hethol ar y noson oedd: "CREU GWIR FEL GWYDR O FFWRNAIS AWEN" "IN THESE STONES HORIZONS SING" Rhian Ford, Ysgol Gyfun Bro Morgannwg. Mhrifysgol Caerdydd. Fel teyrnged i'w gyfraniad Ysgol Llewellyn-Morgan, Ysgol Gyfun Bro Gwaith Creadigol 3D Bl myd Warring, Gwaith Creadigol Bl9: 3ydd Rozzie Morgannwg. Mae Arthur yn adnabyddus iawn Tomos Smith, Ysgol Gymraeg Treganna. Gwaith Creadigol 3D Bl 7 ac 8 2il fel un a dreuliodd yrfa ddisglair ym a Gynradd Pwll Coch. Todd, Ysgol Gyfun Bro Morgannwg. Lana Arthur Morris Jones Ceidiog Caligraffeg 10 – 12 oed Bl 5 a 6: Gwaith Lluniadu 2D Bl 7 ac 8: 1af Rhian Bro Morgannwg. Creu Gwefan dan 12 oed: 3ydd Ben Cyfansoddi Cerdd Dant dan 25 oed: 2il Bl 9: 1af Daisy Evans, Ysgol Gyfun Elfed Morgan, Is-lywydd; P et er Hourahane, Ysgrifennydd; Alcwyn Deiniol, Trysorydd; Ceri Rossiter a Gwasanaeth o ddathlu yng nghwmni'r beirdd Gwyneth Lewis a Grahame Davies ym mlwyddyn agor Canolfan Mileniwm Cymru ym Mae Caerdydd Larry Bufton, aelodau cyffredinol. Mae Cylch Cinio'r Barri a'r Fro yn cyfarfod fel arfer ar nos Fercher olaf y mis yng Ngwesty'r Mount Sorrel, y Barri. Croesewir aelodau newydd o blith dynion sy'n siaradwyr Cymraeg ym Mro cysylltu Morgannwg, â'r a dylid Ysgrifennydd, Peter Hourahane, ar 01446 738583, os am ddod i gyfarfod. LLYWYDD ARCHESGOB CYMRU EGLWYS GADEIRIOL LLANDAF GORFFENNAF 4ydd 6.30 (ymarfer am 5.45) Y DINESYDD MEHEFIN 2004 15 Cysylltiadau Cyhoeddus YMUNO Â GIRAFFE HELPU YMCHWIL CYSTIC FIBROSIS Mae Bet Davies, un o’r swyddogion cysylltiadau Cymerodd Shane Williams, aelod o dîm rygbi rhyngwladol Cymru ymuno a llun gan Davies Brian Wilkinson Rygbi’r Byd i yn ystod Arwel cyhoeddus Cambrensis sydd prynu’r llun. Cyflwynwyd yr g o d wy d o wert hu’r wedi arian a l l un Brian Davies, Shane Williams ac Caerdydd Arwel Ellis Owen yn ystod Celfyddyd sesiwn hyfforddi tîm Cymru. Davies, ei hun yr yn arlunydd, dd au ho ff chwaraeon a chanol fan Manceinion hwn yn achos. - i Bu’n yn Ewrop 2008. Mae cynnwys Cymru, c ai s Brif-ddinas ei Cwmni C an olf an - y cynllunydd FFURFIO CWMNI NEWYDD - helpu’r ymweld Fibrosis â ym ac roedd yn teimlo fod da fod yn bu’n o Siapan. Brian d diddord eb Cystic gyfle i a m ar chn at a gyn-chwaraewr chelf ymddiriedolaeth. a’i gyn -gyf ar wydd wr Mileniwm a Yano Tea rygbi rhyngwladol i Gymru, i gyfuno ei sydd Cymru cleientiaid Wh i s g i i Ymddiriedolaeth Cystic Fibrosis. Penderfynodd yn g y f a r w y d d wr Owen, Prif Weithredwr cwmni cysylltiadau wedi cysylltiadau Gir affe Datblygu Cwpan Ellis chwmni cysylltiadau cyhoeddus i Awdurdod Davies o dacl enwog aflwyddiannus Jonny â mwy af Nghymru bencadlys yng Nghaerdydd. Mae Bet toriad byr o’i waith yn ymarfer er cyflwyno yng cyhoeddus seren Cwpan Rygbi’r Byd y llynedd, mwyn cyho eddus adnabyddus i gynorthwyo’r Mae cwmni ymgynghori materion corfforaethol cyhoeddus wedi ei gychwyn ym Mae Bennett Caerdydd. Cynulliad Sefydlwyd y cwmni, yn S4C a bu arbenigwr ac Alun Davies. Mae Alun Davies yn economaidd gyn-gyfar wyddwr Llundain. Nick ymgynghorydd Cenedlaethol Cysylltiadau Bute, gan Nick Bennett mat er ion i mewn ym ac i’r yn datblygu Mr wsel a CYNGOR SIR CAERDYDD YSGOL GYFUN GYMRAEG GLANTAF Pennaeth: Mrs Rhiannon Lloyd Mae Ysgol Glantaf yn nodedig am ei chanlyniadau academaidd a’r llu o weithgareddau allgyrsiol a drefnir gan yr athrawon. Bydd dros 1,100 o ddisgyblion yn yr ysgol ym mis Medi 2004, ynghyd â thua 300 o fyfyrwyr yn y chweched dosbarth. Chwiliwn am berson cymwys i lenwi’r swydd canlynol ac i ymuno â thîm staff brwdfrydig ac ymroddedig. Swyddog gweinyddol Bydd yr ymgeisydd llwyddiannus yn ymuno â thîm swyddfa gweithgar a phrysur, yn enwedig i gynorthwyo athrawon wrth i’r ysgol ymateb i ofynion amodau gwaith newydd athrawon. Bydd y dyletswyddau’n amrywiol ac yn ddiddorol. Chwiliwn am berson sydd â sgiliau rhyng bersonol da ac awydd cryf i gydweithio mewn cyddestun ysgol. Byddai meddu ar sgiliau cyfrifiadurol yn ddymunol. Cyflog: Graddfa 14 pro rata (i’w drafod yn ôl cymwysterau a phrofiad) Oriau: tua 25 awr yr wythnos ( i’w drafod) Ceir manylion pellach a ffurflen gais drwy ysgrifennu neu ffonio : Ysgol Gyfun Gymraeg Glantaf, Ystum Taf, Caerdydd CF14 2JL. Y rhif ffôn yw 029 20333090. Dylid danfon eich cais at y Bwrsar yn yr ysgol erbyn 21 Mehefin 2004. Dyddiad cychwyn: 1 Medi 2004. Rydym yn rhwymedig i gyfle cyfartal 16 Y DINESYDD MEHEFIN 2004 Canlyniadau Llwyfan Eisteddfod yr Urdd 2004 Unawd Piano dan 12 oed Iwan Graff, 2il Alys Walsh, Ysgol Gymraeg Y Ysgol Gynradd Eglwys Wen. Wern Parti Unsain (Y.C.) dan 12 oed (Ysg. Unawd Piano 15-19 oed dros 50) 3ydd 1af Ysgol Gymraeg Melin Gruffydd Glantaf Unawd Llinynnol dan 12 oed Unawd Telyn 15-19 oed 1af 3ydd Iwan Graff, Ysgol Gynradd Patrick Bidder o Ysgol Uwchradd Marged Jones, Ysgol Gyfun Siwan Lloyd, Ysgol Gyfun Eglwys Wen Glantaf Unawd Pres dan 12 oed Dawns Werin Unigol i Ferched 15- 3ydd Dewi Preece, Ysgol Gymraeg 25 oed Melin Gruffydd 1af Unawd Cerdd Dant 10-12 oed Plasmawr 3ydd Lisa Williams, Ysgol Gynradd Dawns Disgo Unigol 15-19 oed Iolo Morganwg 2il Ymgom dan 12 oed Glantaf 3ydd Ysgol Gymraeg Treganna Ensemble 15-25 oed Dawns Werin Unigol i Ferched / Fechgyn dan 12 oed 3ydd Rhun Ys g o l Walton, Ysgol Holly Parker, Ysgol Gyfun Gyfun 14-25 oed Drama (Aelwyd) 2il Cerddorfa Glantaf, Ysgol Gyfun Glantaf 3ydd Hanna Hughes, Ysgol Gynradd Grwp Llefaru (Aelwyd) 14-25 oed: Pwll Coch 1af, Aelwyd CF1 Cystadleuaeth Medal y Dysgwyr 14- Triawd / Pedwarawd Cerdd Dant 14- 19 oed 25 oed: 1af Patrick Bidder, Ysgol Uwchradd Pedwarawd Caerdydd (Digyfeiliant): Uwchradd Caerdydd 3ydd O' Gr ad y , Ys go l Uwchradd Caerdydd 1af Mari 1af, (Aelwyd) P e d w a r a wd 14-25 Ei l i r oed Ow e n Siôn, 3ydd, Aelwyd CF1 Deuawd Cerdd Dant 19-25 oed Y Fedal Lenyddiaeth 14-25 oed Aelod Unigol 1af, C. Llinos Angharad Williams Côr Meibion Tri Llais (Aelwyd) 14- Unawd Telyn 12-15 oed 25 oed: 1af, Aelwyd CF1 3ydd Marged Hall, Ysgol Gyfun Bro Côr Merched S.S.A. (Aelwyd) 14-25 Morgannwg oed: 1af, Aelwyd CF1 3ydd Han nah Co akley, Parti Ysgol Cerdd Dant (Aelwyd) 14-25 oed: 2il, Aelwyd CF1 Uwchradd Howell Pedwarawd Cân Actol dan 15 oed (Digyfeiliant): 1af, Aelwyd CF1 2il Ysgol Gyfun Plasmawr Detholiad o Ddrama Gerdd Gymreig Unawd Bechgyn 15-19 oed 14-25 oed: 1af Steffan Jones, Ysgol Gyfun Glantaf Marged Glantaf 14-25 oed 3ydd, Ysgol Gyfun Plasmawr Dawns Werin (Aelwyd) 14-25 oed Unawd Llinynnol 15-19 oed 2il (Aelwyd) Jones, Ysgol 1af, Aelwyd CF1 Gyfun Côr S.A.T.B Colegau): (Aelwyd ac 1af, Aelwyd CF1 GERAINT JARMAN AC ASHOKAN a Ellen, Aelwyd CF1 Dwyrain Caerdydd Llefaru Unigol 12-15 oed (D) 9pm - 2am. Tocynnau 1af, Aelwyd CF1 Griffiths, Aelwyd CF1 Dani el olaf bob mis Cerddorfa/Band dan 25 oed Dawns Disgo Unigol dan 12 oed Ysgol Mozz a DJ Gareth Potter oedd yn 14-25 Ysgol Gyfun Plasmawr Smith, Ym £5/£4 oed: 1af, Aelwyd CF1 Beth Eglwys Fair. a DJ Bethan Elfyn. Nosweithiau Iau Cyflwyno 2il Heol yr le Pew, Heather Jones, Sweet Baboo oed Thomas, nos Iau olaf bob mis yng Nghlwb y mis Ebrill Zabrinski, Elin Fflur, Sam 2il, Ysgol Gyfun Glantaf 3ydd, Ysgol Gyfun Plasmawr Newton Mae criw Abri, Cymdeithas yr Iaith cymryd rhan. Ym mis Mai roedd Pep Gymnasteg Unigol i Fechgyn 12-15 Rhidian Hwyl yn y Toucan Toucan, Gynradd Pencae 3ydd Dysgwyr wedi bod yn trefnu cyfres o gigs ar Lowri Detholiad o Ddrama Gerdd Gymreig Ll ew el y n , Caerdydd, enillydd Medal y eithro Yn y Clwb Trydan, Pontcanna, Caerdydd Nos Wener, Gorffennaf 16 Mynediad £10 Myfyrwyr a 6ed dosbarth £6 Elw i YSGOL PLASMAWR CAERDYDD Tocynnau : 029 20565658