sacrosanctae ecclesiae confessionis augustanae preces

Transcription

SACROSANCTAE ECCLESIAE
CONFESSIONIS AUGUSTANAE
PRECES
edidit Benjamin T. G. Mayes, D.
Editio 1.2
Verbum Dei manet in aeternum.
Copyright © 2009 Benjamin T. G. Mayes, 4447 Taft Ave., St. Louis, MO
63116. All rights reserved.
INDEX
Foreword..........................................................................................................3
Ordo Officii ad Matutinum...........................................................................7
Ordo Officii ad Vesperas..............................................................................11
Ordo Officii ad Completorium...................................................................14
Toni Psalmorum............................................................................................18
Cantica............................................................................................................19
Psalterium......................................................................................................37
In Adventu...................................................................................................138
In Nativitate Domini...................................................................................142
In festo Circumcisionis et Nominis Jesu..................................................145
In Epiphania Domini..................................................................................147
In Transfiguratione D.N.J.C.......................................................................151
In Quadragesima / De Passione D.N.J.C................................................152
Hebdoma Sancta.........................................................................................158
In Resurrectionem Domini........................................................................164
In Ascensione Domini................................................................................172
In Dominica Pentecostes............................................................................175
In Festo SS. Trinitatis..................................................................................179
Tempus post Trinitatem.............................................................................183
Proprium Sanctorum..................................................................................197
Commune Sanctorum.................................................................................214
In Festis Beatae Mariae Deiparae.....................................................214
In Festis Apostolorum.......................................................................215
In Festis Martyrum............................................................................217
In Festis Confessorum.......................................................................218
In Festis Doctorum.............................................................................219
In Festis Episcoporum et Pastorum.................................................219
In Festis Virginum Martyrum..........................................................219
Hymni...........................................................................................................220
De Evangelio.......................................................................................220
De Sacramento Altaris.......................................................................220
De Redemptore Nostro.....................................................................221
De Ecclesia...........................................................................................223
De S. Cruce..........................................................................................224
Horae et Tempora..............................................................................224
Hymni Matutini.................................................................................225
Hymni Vespertini...............................................................................226
De Bello Imminenti............................................................................227
De Novissimis.....................................................................................228
Preces............................................................................................................230
Septem Psalmi Paenitentiales...........................................................230
Litania..................................................................................................230
Itinerarium..........................................................................................233
Precatiunculae Officio Sacro seu Communioni Inserendae........235
Preces Lutheri.....................................................................................238
Collectae Pro Variis............................................................................245
Preces Matutini...................................................................................249
Preces Vespertini................................................................................250
Oratio Salomonis................................................................................250
Preces ex Enchiridione...............................................................................251
Fontes Libelli Huius....................................................................................253
3
FOREWORD
FONTES LIBELLI HUIUS
"Quod de vernacula in ecclesiis evangel. usitata diximus, non
intelligendum est sine ulla limentatione: Habemus enim Hebraeorum
Halleluja, Amen, Hosianna etc., Graecorum Kyrie eleison, Latinorum
Gloria, Credo, praefationes, antiphonas, hymnos, cantum figuralem
latinum aliaque : Testamur iis venerationem matris Ecclesiae ex qua
processimus Conjunctionemque cum ea, ut et Liturgiae nostrae
venerandam canitiem....Ac eadem ratione plura Liturgica latina
possent, quod tamen aliis displicet, restitui Ecclesiis nostris, dummodo
quod loqueretur aut caneret sive Clerus sive Schola latine, id populus
repeteret vernacula..." —Kaspar Calvör, Rituale ecclesiasticum. (Jena,
1705) p. 581.
Agende für evangelisch-lutherische Kirchen und Gemeinden, 1. Band. Berlin:
Lutherisches Verlagshaus, 1971.
Bekenntnisschriften der evangelisch-lutherischen Kirche, 9th ed., pp. 521523, 539. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1982.
Endter, Michael. Officium Sacrum, quod in Aede D. Sebaldi
Norimbergensium primaria, singulis anni diebus exhiberi solet: cum
Introitibus, Tractibus, Responsoriis, et Antiphonis. Accesit Ordo Officii
Sacri, S. Aedi Laurentianae consuetus; cum Hymnis Ecclesiasticis.
Nürnberg, 1664.
Evangelisch-Lutherische Kirchenagende, Band I. Hannover: Selbstständige
Evangelisch-Lutherische Kirche, 1997.
Evangelisch-Lutherisches Kirchengesangbuch. Groß Oesingen: Selbstständige Evangelisch-Lutherische Kirche, 1999.
Martin Geier, Commentarius in psalmos Davidis, 3rd ed. Dresden:
Johannes Jacob Winckler, 1697.
Lossius, Lucas. Psalmodia, seu cantica sacra veteris ecclesiae selecta, quo
ordine et melodiis per totivi anni curriculum cantari usitate solent in
Templis de Deo, & de Filio eius IESU CHRISTO, & regno ipsius, docrina,
vita, Passione, Resurrectione, & Ascensione, et de SPIRITU SANCTO.
Item, de Sanctis, & eorum in Christum fide & cruce. Ad ecclesiarum et
scholarum usum diligenter olim collecta, & brevibus ac piis Scholiis
illustrata. Nunc autem recens accurata diligentia & fide recognita, &
multis utilibus ac piis cantionibus aucta. Wittenberg: Ioh. Schwertelius,
1569.
Ludecus, Matthaeus. Vesperale Et Matvtinale. 1589.
Major, George. Psalmi, seu Cantica ex sacris literis, in Eccleisa cantari
solita, cum Hymnis et Collectis, seu orationibus Ecclesiasticis, in usum
Pastorum, Diaconorum, et iuventutis scholasticae. (1568).
Müller, Christian. Evangelisches Hirtenbuch, Bd. 2. Gotha: Gustav
Schloeßmann, 1887). pp. 249-289. Müller profert Daniel Gresers,
"Quotidianae et ordinariae preces," in: Historia Und beschreibunge
des gantzen Lauffs und Lebens, wie nehmlich ich Daniel Greiser,
Pfarr. und Superintendens in Dreßden, mein Curriculum vitae, vom
1504. Jare an, bis ins jtzo lauffende 1587. Jar, als nunmehr ein
83jähriger, durch Göttl. gnad geführt habe usw. Dresden: Gimel
Bergen, 1587.
The Lutheran Hymnal. St. Louis: Concordia Publishing House, 1941.
Zoozmann, Richard. Laudate Dominum; Hymnos sacros antiquiores latino
sermone et vernaculo. München: Georg Müller, 1928.
Early Lutheranism preserved the use of the Latin language, not only in
academic discussion, but also in the liturgy. "We retain the Latin
language on account of those who are learning and understand Latin,
and we mingle with it German hymns, in order that the people also
may have something to learn, and by which faith and fear may be
called forth. This custom has always existed in the churches" (Apology
of the Augsburg Confession, XXIV, 3). In our day, this view is not so
widespread. Latin is no longer used in the public liturgy of our
churches. Latin is no longer learned and used by most Lutheran clergy.
Although Latin was used as a language of theological instruction in
Lutheran seminaries and universities well into the 19th century, it has
been over 250 years since Lutheran service books were printed in
Latin. Michael Endter's Officium Sacrum (Nürnberg, 1664) testifies to
the practice of Matins and Vespers sung in Latin in the Lutheran city of
Nürnberg in the latter half of the 17th century. Around 1700, the
church in Dresden still sang the Benedicamus of Vespers in Latin. Far
into the 18th century, Lutheran hymnals contained Latin Medieval
hymns, such as Christus natus in Bethlehem, or In dulci jubilo. Latin was
retained for the longest time especially in Matins and Vespers (P.
Graff, Geschichte der Auflösung. [reprint: Waltrop, Germany: Hartmut
Spenner, 1994] p. 167).
For most Lutherans, even those in Germany, this aspect of Lutheran
liturgical history is remote and inaccessible, locked away in dusty
rooms in select German libraries. A modern-day Lutheran who would
like to pray in Latin, as did Luther, the fathers of the Formula of
Concord, and many others, may not know where to turn. To take
liturgical elements from Roman Catholic sources without critical
discernment is not an option for a biblical, confessional Lutheran. The
Lutheran Church has a rich Latin liturgical heritage. Why not use it
instead?
A word should be said about the sources of this book. I have tried to
do nothing original. The vast majority of the contents of this book are
taken directly from 16th and 17th century Lutheran liturgical books.
This is especially the case in the sanctoral section, where some
expressions of the honores sanctorum seem foreign to this editor, but
were quite normal during the first hundred years of Lutheranism. (See
4
253
SACROSANCTAE ECCLESIAE CONFESSIONIS AUGUSTANAE PRECES
Quo pacto patresfamilias suam familiam benedictionem mensae et
gratiarum actionem simplicissime docere debeant.
BENEDICTIO MENSAE.
Pueri una cum familia debent complicatis manibus, modestiam prae se
ferentes, ad mensam acedere et sic orare:
Oculi omnium in te sperant, Domine, et tu das escam illorum in
tempore opportuno. Aperis tu manum tuam et imples omne animal
benedictione.
Scholion. Benedictio significat largam distributionem Dei, qui omnibus
animantibus tantum cibi suppeditat, ut inde hilariter et iucunde vivere
possint. Hanc benedictionem et laetitiam ac acquiescentiam impediunt
sollicitudo prohibita, cura, avaritia, tenacitas.
Deinde addant Orationem Dominicam cum oratione sequenti:
Domine Deus, pater coelestis, benedic nobis et his donis tuis, quae de
tua largitate sumimus, per Iesum Christum, Dominum nostrum.
Amen.
GRATIARUM ACTIO.
Sic quoque post cibum sumptum ad eundem modum modeste complicatis
manibus ad mensam assistant et dicant:
Confitemini Domino, quoniam bonus, quoniam in aeternum
misericordia eius, qui dat escam omni carni, qui dat iumentis escam
ipsorum et pullis corvorum invocantibus eum. Non in fortitudine equi
voluntatem habebit neque in tibiis viri beneplacitum erit ei.
Beneplacitum est Domino super timentes eum et in eis, qui sperant
super misericordia eius.
Deinde addant Orationem Dominicam cum oratione sequenti:
Gratias agimus tibi, Domine Deus Pater, per Iesum Christum,
Dominum nostrum, pro universis beneficiis tuis, qui vivis et regnas in
saecula saeculorum. Amen.
252
FOREWORD
CA XXI, Ap. XXI; Reintraud Schimmelpfennig, Die Geschichte der
Marienverehrung im deutschen Protestantismus, [Paderborn: Ferdinand
Schöningh, 1952].)
The sections of this book which do not come from 16th and 17th
century Lutheran sources are accounted for as follows. Some sections
are retranslations into Latin from modern Lutheran hymnals. For
example, this is the case for the orders of Matins, Vespers and
Compline at the beginning of this book. There are a few hymns which
were not found in early Lutheran books, but rather in collections of
Medieval hymns, for example, the hymn "Alpha et O, Magne Deus" in
the Trinity section. There are only very few of these. Three versions of
the Psalter were considered for this book : the old Vulgate, the
Psalterium Pianum of Pius XII, and the Nova Vulgata. The version
chosen is the Nova Vulgata. It was determined that this translation
was the one most faithful to the original Hebrew text. Although the
Lutheran Latin Psalters of the 16th century which we consulted were
simply the traditional Vulgate text (e.g., Major's Psalterium), it was felt
that a more correct translation, which still retains the spirit and
wording of the old Vulgate wherever possible, was more in line with
Lutheran theology.
It should also be noted that the terms sacerdos, missa, and catholica are
to be understood as they are used by the Confessions of the
Evangelical Lutheran Church. (See the Augsburg Confession VIII, 1;
XXIV, 1; conclusion of doctrinal articles, 1.) These are terms which
until recently have been a normal part of the Lutheran church's
vocabulary.
I have tried to make this collection of Lutheran prayers as complete as
possible for private use. The most complete usage would be as a book
for daily Matins and Vespers. Within the orders of service, instructions
are given as to how the antiphons, versicles, and collects are to be
used. Within the Psalter, the marks * and † are regularly used. The
asterisk * denotes the mid-point of the verse. When the verse is quite
long, the dagger † divides the first half-verse. These marks are
provided to facilitate the singing of the Psalmi. The marks will be
familiar to German Lutherans and those accustomed to singing the
ancient Gregorian Psalm tones. American Lutherans, more familiar
with the modern tones provided in Lutheran Worship (LCMS), Lutheran
Book of Worship (ELCA), or Christian Worship (WELS), can ignore the
dagger † and pay attention to where each half-verse ends. Unlike
Lutheran Worship, marks are not provided in this book at the point
where the singer should move from the reciting tone (tuba) to the
ending (mediatio or conclusio). One must instead be attentive to whether
the second-last or third-last syllable of each half-verse is stressed. One
can use any melody with the Psalms—Gregorian tones, or melodies in
the style of Lutheran Worship.
5
For those who want to learn Latin, or who would like to pray in this
language, I pray that this collection of Latin prayers from Lutheran
sources will prove helpful. Benedicat Dominus noster omnes, qui
utuntur hunc libellum, per Jesum Christum! Amen.
Benjamin T. G. Mayes
Oberursel, Germany
May 2002
PRECES EX ENCHIRIDIO
De Sacro Baptismo
Omnipotens, aeterne Deus, qui pro judicio tuo severo mundum
infidelem diluvio perdidisti et fidentem Noah cum octo animabus pro
tua magna misericordia custodivisti et Pharaonem induratum cum suo
exercitu in mari rubro submersisti et populum tuum siccis pedibus
traduxisti, quibus historiis lavacrum hoc baptismi praefigurasti, et
baptismo tui dilectissimi filii, Domini nostri Jesu Christi, Jordanem
omnesque alias aquas in salutare diluvium et copiosam ablutionem
peccatorum consecrasti et instituisti, te oramus, ut ex inexhausta
misericordia tua hunc N. propitus respicias veraque fide per spiritum
sanctum dones, ut hoc salutari diluvio in ipso submergatur et intereat,
quicquid ex Adam in ipsum propagatum est et ipsemet addidit, utque
ex infidelium numero ereptus in arca sanctae ecclesiae tuae tutus
conservetur, indesinenter spiritu fervens ac spe gaudens nomini tuo
serviat, ut cum fidelibus omnibus juxta tuam promissionem vitam
aeternam adipiscatur per Jesum Christum, Dominum nostrum. Amen.
Quo pacto Patresfamilias suam familiam formam benedictionis,
unam mane, alteram vesperi dicendam, simplicissime docere debeant.
BENEDICTIO MANE DICENDA.
Mane, cum surgis e lecto, signabis te signo sanctae crucis dicens:
In nomine patris et filii et spiritus sancti. Amen.
Deinde innitens genibus vel stans dicas symbolum et orationem Dominicam.
Si vis, potes et hanc preculam addere:
Gratias ago tibi, mi pater coelestis, per Jesum Christum, filium tuum
dilectum, quod me hac nocte ab omnibus incommodis ac periculis
conservasti. Oro te, ut velis me hac die quoque conservare a peccato et
omnibus malis, ut tibi omnia mea facta atque adeo tota vita bene
placeant. Quia ego me meumque corpus et animam ac omnia in manus
tuas committo, tuus sanctus angelus sit mecum, ne diabolus ullum jus
in me reperiat.
Postea alacriter ad tua studia accedendum.
BENEDICTIO VESPERI DICENDA.
Vesperi, cum confers te cubitum, signabis te signo sanctae crucis dicens:
In nomine patris et filii et spiritus sancti. Amen.
Deinde innitens genibus vel stans dicas symbolum et orationem Dominicam.
Si vis, potes et hanc preculam addere:
Gratias ago tibi, mi pater coelestis, per Jesum Christum, filium tuum
dilectum, quod me hac die gratuita misericordia custodivisti. Oro te, ut
velis mihi condonare omnia peccata mea, quae injuste perpetravi,
velisque me hac nocte tua gratia benigne conservare. Quia ego me
meumque corpus et animam ac omnia in manus tuas committo, tuus
sanctus angelus sit mecum, ne diabolus ullum jus in me reperiat.
Amen.
Atque ita tandem secure et tranquile dormiendum.
6
251
ORDO OFFICII AD MATUTINUM
Preces Vespertini
Pacem tuam quaesumus, Domine, et pax tua, Christe, maneat in
mentibus nostris, ut non timeamus a timore nocturno, sive diurno,
sed semper vigilemus cunctis in operibus mandatorum tuorum.
Vigila super nos, aeterne Salvator, / ne nos apprehendat ille callidus
tentator, / quia tu nobis factus es sempiternus adiutor. Amen.
Oratio Salomonis
(Sapientiae, Cap. 9)
Domine Deus patrum nostrorum et Domine misericordiae, da mihi
sedium tuarum assistatricem sapientiae, et noli me reprobare a pueris
tuis, quoniam servus tuus sum ego, homo infirmus et exigui temporis
et minor ad intellectum judicii et legum. Tu autem elegisti me
sacerdotem populo tuo et judicem filiorum tuorum et filiarum, jussisti
me aedificare templum tibi et civitatem in habitationem tibi. Mitte ergo
illam sapientiam de coelis sanctis tuis et a sede magnitudinis tuae, ut
mecum sit et mecum laboret, ut sciam quid acceptum sit coram te. Scit
enim illa omnia et intelligit, et deducet me in operibus meis sobrie, et
custodiet me in sua potentia, et erunt tibi accepta opera mea, et
disponam populum tuum juste, et dignus ero synedrio, in quo me
collocasti, per Dominum nostrum Jesum Christum, Filium tuum, qui
tecum vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus per omnia
saeculorum saecula. Amen.
Proba me, Deus, et scito cor meum. Interroga me et cognosce semitas
meas, et vide, si via iniquitatis in me est, et deduc me in via aeterna
propter Christum filium tuum. Amen.
Christe, Fili Dei vivi, qui sedes ad dexteram Patris, miserere nobis.
Christe, Fili Dei vivi, qui sedes ad dexteram Patris, miserere nobis.
Christe, Fili Dei vivi, qui sedes ad dexteram Patris, dona nobis pacem.
Agne Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis.
Agne Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis.
Agne Dei, qui tollis peccata mundi, dona nobis pacem. Amen.
NUM. 6
Locutusque est Dominus ad Mosen, dicens: Loquere Aaron et filiis eius: Sic
benedicetis filiis Israel, et dicetis eis,
Benedicat tibi DOMINUS, et custodiat te: Ostendat DOMINUS faciem
suam tibi, et misereatur tui: Convertat DOMINUS vultum suum ad te,
et det tibi pacem.
Invocabuntque nomen meum super filios Israel, et ego benedicam eis.
INGRESSUS.
℣. Domine, labia mea aperies.
℟. Et os meum annuntiabit laudem tuam.
℣. Deus, in adjutorium meum intende.
℟. Domine, ad adjuvandum me festina.
℣. Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto.
℟. Sicut erat in principio, et nunc et semper, et in saecula saeculorum.
Amen. Alleluia.
Sic dicitur Alleluia ad omnes Horas, praeter quam a Vesperis Sabbati ante
Dominicam I Quadragesimae usque ad Completorium Feriae IV Majoris
Hebdomadae inclusive: tunc enim dicitur: Laus tibi, Domine, Rex aeternae
gloriae.
PSALMI.
cum Antiphona prae primo Psalmo et post ultimam Gloria Patri. Antiphona
possit et repitiri post omnem Gloria Patri. Ut Psalmus primus potest Ps. 95
(Venite adoremus) dici. Post quemque Psalmum dicitur:
Gloria Patri et Filio * et Spiritui Sancto.
Sicut erat in principio, et nunc et semper, * et in saecula saeculorum.
Amen.
LECTIO EX SACRA SCRIPTURA.
Post quamque lectionem dicitur:
℣. Tu autem, Domine, miserere nobis.
℟. Deo gratias.
HYMNUS
VERSICULUS DE TEMPORE SEU DE FESTO
Vel Canticum Zachariae cum Antiphona ut supra, vel Te Deum dicitur. Te
Deum non dicitur a Dominica I Quadragesimae usque ad Feriam VI
Hebdomodae Majoris inclusive, i.e., non dicitur in tempus Quadragesimae.
Antiphona et Gloria Patri non dicuntur cum cantico Te Deum.
250
7
CANTICUM ZACHARIAE (LUC. 1)
Benedictus Dominus, Deus Israel, * quia visitavit, et fecit
redemptionem plebis suae:
Et erexit cornu salutis nobis: * in domo David, pueri sui.
Sicut locutus est per os sanctorum, * qui a saeculo sunt, Prophetarum
eius:
Salutem ex inimicis nostris, * et de manu omnium, qui oderunt nos:
Ad faciendam misericordiam cum patribus nostris: * et memorari
testamenti sui sancti.
Jusjurandum, quod juravit ad Abraham, patrem nostrum, * daturum se
nobis:
Ut sine timore, de manu inimicorum nostrorum liberati, * serviamus
illi.
In sanctitate, et justitia coram ipso, * omnibus diebus nostris.
Et tu, puer, Propheta Altissimi vocaberis: * praeibis enim ante faciem
Domini parare vias eius:
Ad dandam scientiam salutis plebi eius: * in remissionem peccatorum
eorum:
Per viscera misericordiae Dei nostri: * in quibus visitavit nos, oriens ex
alto:
Illuminare his, qui in tenebris, et in umbra mortis sedent: * ad
dirigendos pedes nostros in viam pacis.
Amen.
vel: Te Deum
Te Deum laudamus, te Dominum confitemur: * Te aeternum Patrem
omnis terra veneratur.
Tibi omnes angeli, tibi coeli et universae potestates: * Tibi Cherubim et
Seraphim incessabili voce proclamant,
Sanctus, Sanctus, Sanctus, Dominus Deus Sabaoth: * Pleni sunt coeli et
terra maiestatis gloriae tuae.
Te gloriosus Apostolorum chorus: * Te Prophetarum laudabilis
numerus,
Te Martyrum candidatus laudat exercitus: * Te per orbem terrarum
sancta confitetur Ecclesia.
Patrem immensae maiestatis; † Venerandum tuum verum et unicum
Filium: * Sanctum quoque paracletum Spiritum.
Tu Rex gloriae Christe: * Tu Patris sempiternus es Filius.
Tu ad liberandum suscepturus hominem: * non horruisti Virginis
uterum.
Tu devicto mortis aculeo: * aperuisti credentibus regna coelorum.
Tu ad dexteram Dei sedes in gloria Patris: * Judex crederis esse
venturus.
Te ergo quaesumus tuis famulis subveni: * quos precioso sanguine
redemisti.
Aeterna fac cum servis tuis: * nos gloria numerari.
8
PRECES
Deus in quo vivimus, movemur et sumus, pluviam nobis tribue
congruentem, ut praesentibus subsidiis adiuti, sempiterna fiducialius
appetamus. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
tecum vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia secula
seculorum. Amen.
PRO ERRANTIBUS.
℣. Ad te levavi oculos meos
℟. Qui habitas in coelis.
Deus, qui errantibus, ut in viam possint redire justitiae, veritatis tuae
lumen ostendis: da cunctis, qui christiana professione censentur, et illa
respuere, quae hic inimica sunt nomini, et ea, quae sunt apta, sectari,
per et propter Filium tuum Dominum nostrum Jesum Christum.
Amen.
PRO BENEFACTORIBUS.
℣. Benefac, Domine,
℟. bonis et rectis corde.
Retributor omnium bonorum, Deus, retribuere dignare omnibus nobis
benefacientibus, propter nomen sanctum tuum, vitam aeternam. Per
Dominum nostrum Jesum Christum. Amen.
AD CHRISTUM.
O Christe, patris unice, qui humanam nostri causa formam assumsisti,
refove supplices tuos, et quorum participem te fore dignatus es, Jesu,
dignanter eorum suscipe preces, ut ipsos divinitatis tuae participes
Deus facere digneris, unice Dei. Qui cum Patre et Spiritu Sancto vivis
et regnas Deus, in secula seculorum. Amen.
Preces Matutini
Pacem tuam quaesumus, Domine, et pax tua, Christe, maneat in
mentibus nostris, ut non timeamus a timore nocturno sive diurno,
Vigila super nos, aeterne Salvator, / ne nos apprehendat ille callidus
tentator, / quia tu factus es sempiternus adiutor.
℣. Custodi nos, Domine, ut pupillam oculi,
℟. Sub umbra alarum tuarum protege nos.
Memento nostri, Domine, in beneplacito populi tui, visita nos in salute
tua ad videndum bonitatem electorum tuorum, ad laetandum in
laetitia gentis tuae, ut lauderis in haereditate tua. Amen.
249
ORDO OFFICII AD MATUTINUM
filium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus,
per omnia secula seculorum. Amen.
Salvum fac populum tuum Domine et benedic haereditati tuae: * Et
rege eos et extolle illos usque in aeternum.
Per singulos dies benedicimus te: * Et laudamus nomen tuum in
seculum, et in seculum seculi.
Dignare Domine die isto sine peccato nos custodire: * Miserere nostri
Domine, miserere nostri.
Fiat misericordia tua Domine super nos, quemadmodum speravimus
in te: * In te Domine speravi, non confundar in aeternum.
CONTRA ECCLESIAE ADVERSITATES.
℣. Domine, exaudi orationem meam.
℟. Et clamor meus ad te veniat.
Ecclesiae tuae, quaesumus Domine, preces placatus admitte, ut
destructis spiritu oris tui hostibus, et erroribus universis, secura et
Christiana tibi serviat libertate. Per Dominum nostrum Jesum
Christum filium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus
sancti Deus, per omnia secula seculorum. Amen.
ALIA.
℣. Contere, Domine, fortitudinem inimicorum verbi tui et disperge eos
in virtute tua.
℟. Ut cognoscant, quia non est alius, qui pugnet pro nobis, nisi tu Deus
noster.
Quaesumus, Domine, preces nostras placatus admitte, et in protectione
Ecclesiae tuae antiqua Brachii tui operare miracula, ut Antichristi,
omniumque inimicorum elidas superbiam, et eorum audaciam
Dexterae tuae virtute prosternas. Per eundem Dominum nostrum
Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitate
Spiritus sancti Deus, per omnia secula seculorum. Amen.
PRO SERENITATE AERIS.
℣. Ostende nobis, Domine, misericordiam tuam.
℟. Et salutare tuum da nobis.
Ad te nos Domine clamantes exaudi, et aeris serenitatem nobis tribue
supplicantibus, ut qui juste pro peccatis nostris affligimur,
misericordia tua praeveniente clementiam sentiamus. Per Dominum
nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit et regnat in
unitate Spiritus sancti Deus, per omnia secula seculorum. Amen.
ALIA.
℣. Dominus dedit benignitatem.
℟. Et terra nostra dedit fructum suum.
Ad te nos Domine clamantes exaudi, et aeris serenitatem nobis tribue
supplicantibus, ut qui pro peccatis nostris juste affligimur, pro tui
nominis gloria misericorditer liberemur. Per Dominum nostrum Jesum
PRO PLUVIA.
℣. Dominus dabit benignitatem.
℟. Et terra nostra dabit fructum suum.
248
PRECES.
Kyrie, eleison. * Christe, eleison. Kyrie, eleison.
Pater noster qui es in coelis, * Sanctificetur nomen tuum, Adveniat
regnum tuum, Fiat voluntas tua sicut in coelo et in terra, Panem
nostrum quotidianum da nobis hodie, Et dimitte nobis debita nostra,
sicut et nos dimittimus debitoribus nostris, Et ne nos inducas in
tentationem, Sed libera nos a malo. Amen.
["Credo" possit hic dici: Credo in Deum, * Patrem omnipotentem,
creatorem coeli et terrae. Et in Jesum Christum, Filium eius unicum,
Dominum nostrum, qui conceptus est de Spiritu sancto, natus ex Maria
virgine, passus sub Pontio Pilato, crucifixus, mortuus et sepultus,
descendit ad inferna, tertia die resurrexit a mortuis, ascendit ad coelos,
sedet ad dexteram Dei Patris omnipotentis. Inde venturus est judicare
vivos et mortuos. Credo in Spiritum sanctum, unam sanctam
Ecclesiam catholicam, sanctorum communionem, remissionem
peccatorum, carnis resurrectionem et vitam aeternam. Amen.]
Preces sequentes usque "propter nomen tuum" omittuntur Dominicis et
festis.
[℣. Ego dixi: Domine, miserere mei.
℟. Sana animam meam, quia peccavi tibi.
℣. Convertere, Domine, usquequo?
℟. Et deprecabilis esto super servos tuos.
℣. Fiat misericordia tua, Domine, super nos.
℟. Quemadmodum speravimus in te.
℣. Sacerdotes tui induantur justitiam.
℟. Et sancti tui exsultent.
℣. Domine, salvam fac rem publicam. [VEL: salvam fac reginam /
salvum fac regem]
℟. Et exaudi nos in die, qua invocaverimus te.
℣. Salvum fac populum tuum, Domine, et benedic hereditati tuae.
℟. Et rege eos, et extolle illos usque in aeternum.
℣. Momento Congregationis tuae.
℟. Quam possedisti ab initio.
℣. Fiat pax in virtute tua.
℟. Et abundantia in turribus tuis.
9
℣. Oremus pro fratribus nostris absentibus.
℟. Salvos fac servos tuos, Deus meus, sperantes in te.
℣. Pro afflictis et captivis.
℟. Libera eos, Deus Israel, ex omnibus tribulationibus suis.
℣. Mitte eis, Domine, auxilium de sancto.
℟. Et de Sion tuere eos.
℣. Domine, Deus virtutum, converte nos.
℟. Et ostende faciem tuam, et salvi erimus.
℣. Exsurge, Christe, adjuva nos.
℟. Et libera nos propter nomen tuum.]
Si vocatus et ordinatus minister ecclesiae preces ducit, sic dicitur:
[℣. Dominus vobiscum.
℟. Et cum spiritu tuo.]
℣. Oremus.
Collecta de Dominica seu de festo conveniens dicitur. Alii orationes dici
possunt.
ORATIO PRO GRATIA.
Omnipotens Deus, coelestis Pater, qui nos ad principium huius diei,
non nostris meritis, sed tua sanctissima gratia pervenire fecisti: tua nos
salva virtute, et concede, ut in hac die ad nullum declinemus mortale
peccatum nec ullum incurramus corporis et animae periculum, sed
semper ad tuam sanctam justitiam faciendam nostra procedant
eloquia, simul dirigantur cogitationes et opera. Per Dominum nostrum
Jesum Christum, Filium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitate
Spiritus Sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. Amen.
℣. Benedicamus Domino.
℟. Deo gratias.
Si vocatus et ordinatus minister ecclesiae adest, sic dicit:
[Gratia Domini nostri Jesu Christi, et caritas Dei, et communicatio
Sancti Spiritus cum omnibus vobis.
℟. Amen.]
PRECES
℣. Secundum multitudinem miserationum tuarum, Domine.
℟. Dele iniquitates nostras.
Omnipotens Deus, conservator animarum, qui quos diligis corripis, et
quos corripis, pie ad emendationem coerces, gratias agimus tibi
multiplices, et confisi de tua pietate gloriosa, precamur ut misereri
digneris famulo tuo, ne praevaleat adversarius animae illius, sed haec
transitum mereatur ad vitam aeternam. Per Dominum nostrum Jesum
PRO INIMICIS.
Deus pacis, charitatisque amator et custos, da omnibus inimicis nostris
pacem, charitatemque veram, cunctorumque eis tribue remissionem
peccatorum, et nos ab eorum insidiis potenter eripe. Per Dominum
PRO CHARITATE.
℣. Exurgat Deus, et dissipentur inimici.
℟. Et fugiant qui oderunt eum a facie eius.
Deus qui diligentibus te facis cuncta prodesse, da cordibus nostris
inviolabilem charitatis affectum, ut desideria de tua inspiratione
concepta, nulla possint malevola tentatione mutari. Per Dominum
PRO CASTITATE.
℣. Cor mundum crea in me, Deus.
℟. Et spiritum rectum innova in visceribus meis.
Ure igne sancti Spiritus renes nostros et cogitationes nostras, ut
pudicitiae et sanctimoniae novitate reflorescente carne nostra, tibi casto
corpore serviamus, et mundo corde placeamus. Per Dominum nostrum
eiusdem Spiritus sancti Deus, per omnia secula seculorum. Amen.
PRO HUMILITATE.
Deus, qui superbis resistis, humilibus autem das gratiam, auge in
nobis verae humilitatis virtutem, cuius formam in se credentibus
Unigenitus tuus exhibuit, ut nunquam indignationem tuam
provocemus elati. Per eundem Dominum nostrum Jesum Christum
10
247
ORDO OFFICII AD VESPERAS
tuum, qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per
omnia secula seculorum. Amen.
PRO AGNOSCENDA VERITATE.
℣. Ad te levavi oculos meos.
Infunde, quaesumus Domine, famulis tuis, spiritum veritatis et pacis,
ut quae tibi placita sunt toto corde cognoscant, et agnita tota virtute
sectentur. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
CONTRA ADVERSITATES.
℣. Redime nos, Deus Israel.
℟. Ex omnibus iniquitatibus nostris.
Deus qui contritorum non despicis gemitum, et moerentium non
spernis affectum, adesto precibus nostris, quas tibi pro tribulatione
nostra effundimus, easque clementer suscipere dignare, ut quicquid
contra nos diabolicae atque humanae moliuntur adversitates, ad
nihilum redigatur, et consilio tuae pietatis allidatur, ut nullis
insectationibus laesi in Ecclesia tua sancta tibi gratias reseramus. Per
Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit et
regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia secula seculorum.
Amen.
CONTRA SUBITANEAM MORTEM.
℣. Qui regis Israel intende.
℟. Qui ducis velut ovem Joseph.
Omnipotens et misericors Deus, respice propitius populum tuum
majestati tuae subjectum, et ne nos furor intempestivae mortis
inveniat, dextera tua propitiationis custodiat. Per Dominum nostrum
PRO CAPTIVIS.
℣. Domine exaudi orationem meam.
Deus, qui beatum Petrum Apostolum a vinculis absolutum illaesum
abire fecisti, famulorum tuorum NN. in captivitate positorum vincula
solve, nosque de illorum liberatione cito laetifices. Per Dominum
PRO MORITURIS.
246
INGRESSUS.
Amen. Alleluia.
gloriae.
Psalmi cum Antiphona prae primo Psalmo et post ultimam Gloria Patri.
Antiphona possit et repitiri post omnem Gloria Patri. Post quemque
Psalmum dicitur:
Sicut erat in principio, et nunc et semper,* et in saecula saeculorum.
Amen.
Lectio(nes) ex Sacra Scriptura (fortasse cum explicatione).
Post quamque lectionem dicitur:
℣. Tu autem, Domine, miserere nobis.
℟. Deo gratias.
HYMNUS.
VERSICULUS DE TEMPORE SEU DE FESTO.
CANTICUM BEATAE MARIAE VIRGINIS (LUC. 1:46-55)
dicitur cum Antiphona convenienti.
Magnificat * anima mea Dominum:
Et exsultavit spiritus meus * in Deo, salutari meo.
Quia respexit humilitatem ancillae suae: * ecce enim, ex hoc beatam me
dicent omnes generationes.
Quia fecit mihi magna qui potens est: * et sanctum nomen eius.
Et misericordia eius a progenie in progenies * timentibus eum.
Fecit potentiam in brachio suo: * dispersit superbos mente cordis sui.
11
PRECES
Deposuit potentes de sede, * et exaltavit humiles.
Esurientes implevit bonis: * et divites dimisit inanes.
Suscepit Israel, puerum suum, * recordatus misericordiae suae.
Sicut locutus est ad patres nostros, * Abraham, et semini eius in
saecula.
Amen.
2. Serva, Domine, populum tuum, jus, judicia, aequitatem et totam
administrationem politicam, ut omnia justo ordine fiant, ne
perturbetur per seditiones et intestina odia, ne diciplina
confundatur aut deformetur. Amen.
3. Gratias agimus tibi, Deus Pater, pro inexhausta tua erga nos
benevolentia et amore, et rogamus, ut vere sic excolamur, ut et tibi
tanquam horti amoeni placeamus et fructibus nostris fruantur
homines, perquen os ad pietatem invitentur. Amen.
PRECES.
SUSPIRIUM S. MARTINI TURONENSIS.
Ah, Domine, si populo tuo adhuc utilis esse potero, non recuso diutius
in hac terra vivere, sed tua fiat voluntas!
Preces sequentes usque "propter nomen tuum" omittuntur Dominicis et
festis.
[℣. Ego dixi: Domine, miserere mei.
℟. Sana animam meam, quia peccavi tibi.
℣. Convertere, Domine, usquequo?
℟. Et deprecabilis esto super servos tuos.
℣. Sacerdotes tui induantur justitiam.
℟. Et sancti tui exsultent.
℣. Domine, salvam fac rem publicam. [VEL: salvam fac reginam /
salvum fac regem]
℟. Et exaudi nos in die, qua invocaverimus te.
℣. Salvum fac populum tuum, Domine, et benedic hereditati tuae.
℟. Et rege eos, et extolle illos usque in aeternum.
℣. Momento Congregationis tuae.
℟. Quam possedisti ab initio.
℣. Oremus pro fratribus nostris absentibus.
℟. Salvos fac servos tuos, Deus meus, sperantes in te.
℣. Pro afflictis et captivis.
℟. Libera eos, Deus Israel, ex omnibus tribulationibus suis.
℣. Mitte eis, Domine, auxilium de sancto.
℟. Et de Sion tuere eos.
℣. Domine, Deus virtutum, converte nos.
℟. Et ostende faciem tuam, et salvi erimus.
12
Collectae Pro Variis
PRO PECCATORUM REMISSIONE.
℣. De profundis clamavi ad te Domine.
℟. Domine exaudi vocem meam.
Exaudi, quaesumus Domine, supplicum preces, et confitentium tibi
parce peccatis, ut pariter nobis indulgentiam tribuas benignus et
pacem. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
Parce, Domine, parce peccatis nostris et quamvis incessabiliter
delinquentibus continua poena debeatur, praesta, quaesumus, ut quod
ad perpetuum meremur exitium, a nobis transeat ad correctionis
auxilium. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
PRO SALUTE PROXIMI.
℣. Justus es Domine, et rectum judicium tuum.
℟. Fac cum servo tuo secundum misericordiam tuam.
Omnipotens Deus, miserere famulo tuo, et dirige eum secundum
clementiam tuam in viam salutis aeternae, ut te donante tibi placita
cupiat, et tota virtute perficiat. Per Dominum nostrum Jesum Christum
PRO PACE.
Omnipotens sempiterne Deus, qui coelestia simul et terrena moderaris,
supplicationes populi tui clementer exaudi, et pacem tuam nostris
concede temporibus. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
245
2.
3.
4.
5.
6.
7.
reservaveris ecclesiam, quin eorum fueris habitaculum et portus,
qui spem salutis in te habuerunt positam. Amen.
Sanctificetur nomen tuum, hoc est, da sanctos et pios doctores in
ecclesia, qui nomen tuum patefaciant mundo, quod sis misericors et
propter Filium tuum pro nobis crucifixum peccata condonare et
vitam aeternam donare velis, ut omnes homines in misericordia tua
confidant et te invocent, te praedicent, tibi gratias agant.
Veniat regnum tuum, hoc est, da Spiritum sanctum, qui nos gubernet,
et serva nos, ne relabamur in regnum satanae, qui verbum, fidem,
cultum Dei omnem conatur abolere. Amen.
O Domine, nos quidem libenter docebimus, sed tu quoque nos
adjuva; spem hanc habemus in tanto successu et tanta celeritate
propagandae impiae doctrinae, ut quod cito fit, etiam cito pereat:
nulla enim haeresis ad extremum vicit, sed mansit victoria verbi.
Amen.
O aeterne Pater Domini et liberatoris nostri Jesu Christi, sentimus,
quae tuae ecclesiae in hac vita sit fortuna, et quam exerceatur varie a
satana et mundo: rogamus igitur te per unigenitum Filium tuum, ut
primum Spiritu tuo sancto nostros confirmes animos, ne tot
periculis succumbamus; deinde, ut hostium conatus non solum
impedias, sed fido et mirando auxilio tuo toti mundo declares,
ecclesiam tuam tibi curae esse, eamque regas, tuearis et salves, qui
vivis et regnas, aeternus Deus, Deus Pater, Deus Filius, Deus
Spiritus sanctus, in saecula saeculorum. Amen.
Domine, memineris verbi tui, parce populo tuo, nec id solum, sed
haereditati tuae. Hic amplius urget promissionem: sumus
haereditas et pars tua, quam tu tibi delegisti: Certe non dissenties a
te, non renovabis verbum tuum. Quem enim alium habebis
populum, si nos abjeceris? sumus portio et haereditas tua, quam tu
excoluisti lege tua, cultu tuo. Sinesne nos a gentibus possideri?
Sinesne tuum tibi eripi ab iis, qui te blasphemant, oderunt,
criminantur, persequuntur? Considera igitur primum tuum
periculum, quod tua haereditas tibi peribit, deinde etiam tuam
gloriam. Nullus enim alius populus est, qui nomen et cultum tuum
habeat. Si igitur nos abjeceris, non solum de nobis actum erit, sed
etiam de tua gloria. Amen.
Aeterne Deus, Pater Domini nostri Jesu Christi rogamus te, ut his
miseris et periculosissimis temporibus per Spiritum (sanctum) tuum
corda nostra ad veram poenitentiam excites, ut attendentes verbo
caveamus scandala et serio cogitemus de emendanda vita. Amen.
ORDO OFFICII AD VESPERAS
℣. Exsurge, Christe, adjuva nos.
℟. Et libera nos propter nomen tuum.]
Si vocatus et ordinatus minister ecclesiae preces ducit, sic dicitur:
℣. Oremus.
Collecta de Dominica seu de festo conveniens dicitur. Alii orationes dici
possunt.
ORATIO PRO PACE.
Deus, a quo sancta desideria, recta consilia, et justa sunt opera: da
servis tuis illam, quam mundus dare non potest, pacem, ut et corda
nostra mandatis tuis sint dedita, et hostium sublata formidine sint tua
protectione tranquilla. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
tuum, qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus, per
℟. Deo gratias.
Si vocatus et ordinatus minister ecclesiae adest, sic dicitur:
[Gratia Domini nostri Jesu Christi, et caritas Dei, et communicatio
Sancti Spiritus cum omnibus vobis.
℟. Amen.]
PRO GUBERNATIONE SPIRITUALI ET SAECULARI.
1. Tibi gratias, O Deus, qui nos conservas in verbo, fide et oratione,
quod sciamus in humilitate et timore ambulandum esse coram te,
neque praesumendum de sapientia, justitia, doctrina et fortitudine
nostra, sed de virtute Christi, qui, cum nos infirmi sumus, potens
est, et per nos infirmos semper vincit et triumphat, cui sit gloria in
saecula. Amen.
244
13
ORDO OFFICII AD COMPLETORIUM
Lector (L): Jube, domne, benedicere.
Pastor vel Hebdomadarius (H): Noctem quietam, et finem perfectum
concedat nobis Dominus omnipotens.
Alii (A): Amen.
LECTIO BREVIS (1. PET. 5:8-9).
L: Fratres: Sobrii estote, et vigilate: quia adversarius vester diabolus
tamquam leo rugiens circuit, quaerens quem devoret / cui resistite
fortes in fide. Tu autem, Domine, miserere nobis.
A: Deo gratias.
CONFESSIO IN CHORO.
[H:
Confiteor Deo omnipotenti et vobis, fratres: quia peccavi nimis
cogitatione, verbo, et opere: mea culpa, mea culpa, mea maxima
culpa. Ideo precor vos, fratres, orare pro me ad Dominum Deum
nostrum.
A: Misereatur tui omnipotens Deus / et, dimissis peccatis tuis,
perducat te ad vitam aeternam.
H: Amen.
A: Confiteor Deo omnipotenti et tibi, pater (frater): quia peccavi nimis
cogitatione, verbo, et opere: mea culpa, mea culpa, mea maxima
culpa. Ideo precor te, pater (frater), ora pro nos ad Dominum Deum
nostrum.
H: Misereatur vestri omnipotens Deus / et, dimissis peccatis vestris,
perducat vos ad vitam aeternam.
A: Amen.
Si vocatus et ordinatus minister ecclesiae adest, sic dicit :
Indulgentiam, absolutionem, et remissionem peccatorum nostrorum
tribuat nobis omnipotens et misericors Dominus.
A: Amen.]
VEL CONFESSIO EXTRA CHORUM.
[A:
Confiteor tibi, sancte Deus, quia peccavi nimis cogitatione,
verbo et opere: mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa. Memento
mei non secundum delicta mea / sed secundum misericordiam
14
PRECES
1. Domine Deus, tu constituisti me in ecclesia episcopum (pastorem):
vides, quam sim ad tantum et tam difficile munus obeundum
ineptus, et si absque tuo auxilio fuisset, jamdudum evertissem
omnia. Ideo te invoco, ego quidem os et cor applicare volo, docebo
populum, discam ipse et meditabor diligenter in verbo tuo, tu me
instrumento tuo utere: tantum ne derelinquas me; si enim solus
fuero, facile perdidero omnia. Amen.
2. Domine Deus, tu constituisti me pastorem ecclesiae: ideo tu rege et
doce, da mihi sapientiam et vires ad munus mihi demandatum
obeundum feliciter. Amen.
3. Jesu Christe, Fili Dei, qui es propitiatorium et thronus gratiae,
episcopus animarum nostrarum, mitte Spiritum tuum in corda
nostra, qui mecum laboret, seu potius, qui in me operetur et velle et
perficere divina sua virtute. Amen.
4. Tu Pater coelestis, adsis mihi, adjuva, rege et guberna me, ne
sapientiae nostrae innitamur. Amen.
5. Domine Deus, ego sum concionator, tuum autem est consilium
omne, da mihi hanc gratiam et facultatem, ut sint felices actiones
meae. Amen.
6. Domine, sequar vocationem tuam, faciam igitur omnia in tuo
nomine: tu guberna. Amen.
7. Domine Deus, qui in nobis coepisti et haec postulare et affectare
dedisti, comple et perfice studium et votum nostrum opere
plenissimo et copiosissimo, in laudem gratiae et evangelii tui: tibi sit
gloria in omnia saecula saeculorum. Amen.
8. Domine Deus, si tibi placuerit, per me aliquid fieri in gloriam tuam,
non in meam, non in ullius hominis: concede mihi misericordissime
verum tuorum verborum intellectum. Amen.
9. Da, Domine, ut verbum tuum recte intelligam, magis ut et faciam.
Ecce, optime Domine Jesu, si non est hoc studium in gloriam tuam,
ergo ne facias me ad syllabam intelligere: da autem mihi, quantum
tibi videtur ad gloriam tuam in me peccatore. Amen.
10.Domine Jesu Christe, justificator et salvator noster, qui dedisti mihi
gratiam et facultatem enarrandi scripturam et auditoribus meis
audiendi: conserva et confirma me et auditores, ut in dies magis
crescamus in cognitione gratiae et in fide non simulata,
irreprehensibiles et inculpati inveniamur in die redemptionis
nostrae: tibi cum Patre et Spiritu sancto sit gloria in saecula
saeculorum. Amen.
11.Domine mi, doce tu me, ut recte administrem munus meum.
Guberna tu, adsis tu mihi, ne qua impingam. Faciam enim,
quantum in me est; si succedit, agnoscam donum tuum, et tibi agam
gratias; si non succedit, patiar aequo animo. Tu enim es prima
causa, ego sum secunda causa, tu es creator et factor, ego tantum
sum instrumentum. Amen.
PRECES LUTHERI PRO SUCCESSU REGNI CHRISTI.
1. O Domine, quanquam merito irasceris nobis propter peccata nostra,
tamen nunquam ita deseruisti genus humanum, quin semper tibi
243
2.
3.
4.
5.
6.
7.
me infirmiorem, quam qui verbum tuum confiteri audeam, tot
tantisque laboro vitiis: quare venio, ut sanes, consoleris et confirmes
me. Amen.
Bone Domine Jesu, vides quantum mihi adhuc desit, tu mihi te
totum donas, non possum autem ego idem facere proximo meo. Fac
igitur, ut et ego similem erga proximum benevolentiam praestare
possim. Amen.
Bone Domine Jesu, ego quidem ad sacramentum accedo, verum
nullum ea ex re sentio fructum, semper idem maneo, sentio adhuc
concupiscentiam, iram, invidiam etc., et manet apud me otiosus
ingens ille thesaurus. Da igitur, ut fructum aliquem inde capiam, ac
ut sentiam alios motus, item alias actiones ab hoc sacramento inseri
animo meo. Amen.
Domine Deus, tu me absolvisti per fratrem, baptizasti et cibasti me
corpore et sanguine tuo, age, ut libet, cum servo tuo: non
indignabor nec blasphemabo, sed quidvis patienter feram: nolo
enim irritum fieri pactum tuum mecum initum in baptismo et coena
Domini. Amen.
O Deus, qui signum et verbum tuum mihi dedisti, ut certus essem,
Christi vitam, gratiam et coelos, in quibus est, peccata, mortem et
infernum meum sustulisse, sine dubio promissa facies, tanquam
certus sum de iis verbis, quibus mihi peccata mea condonavit
sacerdos, atque si Deum mecum loquentem audiissem. Si igitur Dei
verba sunt, certo fient: hîc consisto, hac spe et fiducia mortem
lubens obibo. Amen.
Ecce, mi Domine Jesu Christe, miseriam meam respice, inops et
pauper sum ego, et tamen adeo fastidiosus medicinae tuae, ut nec
divitias gratiae tuae suspirem. Accende in me, Domine, desiderium
gratiae tuae et fidem promissionis tuae, ut non offendam te,
optimum Deum meum, perversa mea et incredulitate et saturitate.
Amen.
Gratias Deo ago: dedit mihi sacerdos corpus et sanguinem Jesu
Christi, quod signum et promissio est, me in consortium Christi et
omnium angelorum et sanctorum receptum esse, ut illi me
redament, meique agant curam, orent pro me, meas afflictiones in se
recipiant, confirment me, peccata mea portent et infernum una
superent. Non autem est dubium, quin haec omnia sic sint eventura;
signum enim a Deo datum nunquam me fallet neque quisquam erit,
qui mihi illud eripiat. Et malim ego a toto mundo desciscere et a me
ipso quoque, quam dubitare de hac promissione. Scio, Deum meum
veracem ac certum esse: scio, quod neminem suo signo et
promissione sua fallat, sive dignus sim sive indignus: hoc scio, esse
me sanctae Christi ecclesiae membrum, cuius rei signum
sacramentum hoc habeo: longe consultius est, me indignum esse,
quam de Dei fide dubitare. Apage sis, satan, cum diversum
suggeris. Amen.
PRO MINISTERIO ECCLESIASTICO RITE ET RECTE OBEUNDO.
242
tuam magnam / et dimitte mihi culpam meam propter Jesum
Christum. Amen.
A: Si confiteamur peccata nostra, fidelis est Deus et justus / ut remittat
nobis peccata nostra et emundet nos ab omni iniquitate. Amen.]
H: Converte nos Deus salutaris noster.
A: Et averte iram tuam a nobis.
INGRESSUS.
Amen. Alleluia.
gloriae.
PSALMODIA.
Psalmi 4 (Cum invocarem), 91 (Qui habitat), et 134 (Ecce nunc benedicite)
dicuntur cum Gloria Patri etc. sub una antiphona:
Miserere mihi Domine, * et exaudi orationem meam.
(In tempore Paschae loco prioris dicitur: Alleluia, Alleluia, Alleluia.)
CAPITULUM (JER. 14:9).
L: Tu autem in nobis es, Domine: et nomen sanctum tuum invocatum
est super nos / ne derelinquas nos, Domine, Deus noster.
A: Deo gratias.
RESPONSORIUM BREVE.
In manus tuas, Domine * commendo spiritum meum.
℟. In manus tuas, Domine commendo spiritum meum.
℣. Redemisti nos, Domine, Deus veritatis.
℟. Commendo spiritum meum.
℟. In manus tuas, Domine commendo spiritum meum.
HYMNUS .
Hic vel alius de nocte dicitur.
1. Te lucis ante terminum / Rerum creator poscimus, / Ut solita
clementia / Sis praesul ac custodia.
2. Procul recedant somnia / Et noctium phantasmata, / Hostemque
nostrum comprime, / Ne polluantur corpora
3. Praesta, Pater piissime, / Patrique compar unice / Cum Spiritu
paracleto / Nunc et per omne saeculum. Amen.
15
VERSICULUM.
℣. Custodi nos Domine ut pupillam oculi.
℟. Sub umbra alarum tuarum protege nos.
CANTICUM SIMEONIS (LUC. 2:29-32).
Antiphona : Salva nos Domine, vigilantes, * custodi nos dormientes: ut
vigilemus cum Christo, et requiescamus in pace.
Nunc dimittis servum tuum Domine: * secundum verbum tuum in
pace.
Quia viderunt oculi mei: * salutare tuum.
Quod parasti: * ante faciem omnium populorum.
Lumen ad revelationem gentium: * et gloriam plebis tuae Israel.
Amen.
Antiphona repetitur.
PRECES.
["Credo" possit hic dici: Credo in Deum, * Patrem omnipotentem,
creatorem coeli et terrae. Et in Jesum Christum, Filium eius unicum,
Dominum nostrum, qui conceptus est de Spiritu sancto, natus ex Maria
virgine, passus sub Pontio Pilato, crucifixus, mortuus et sepultus,
descendit ad inferna, tertia die resurrexit a mortuis, ascendit ad coelos,
sedet ad dexteram Dei Patris omnipotentis. Inde venturus est judicare
vivos et mortuos. Credo in Spiritum sanctum, unam sanctam
Ecclesiam catholicam, sanctorum communionem, remissionem
peccatorum, carnis resurrectionem et vitam aeternam. Amen.]
℣. Dignare, Domine, nocte ista.
℟. Sine peccato nos custodire.
℣. Miserere nostri, Domine.
℟. Miserere nostri.
16
PRECES
11.Deus, pauperculus ego, plenus omni peccato, qui de me meisque
operibus et viribus despero, nihil habeo, quod agam, nisi quod
orem et implorem misericordiam tuam per Dominum nostrum
Jesum Christum. Amen.
12.O Deus, totum quod sum, vivo, ago, loquor, tale est, ut mortale sit
et damnabile. Miserere mei. Amen.
13.Domine Deus, adjuva me in hac calamitate, libera nos ab hoc vel
alio malo. Vide, o Pater coelestis, ut praesto fueris populo tuo
omnibus temporibus. Non discedam nec desinam pulsare, sed
clamabo et pulsabo usque ad finem vitae meae. Amen.
14.Domine, ne in furore tuo arguas me, et in ira tua ne corripias me:
argue, non recuso, etiam me ut corripias, libenter feram: modo absit
ira et furor. Amen.
15.O Domine, si ita mecum agis, feram patienter, et fatero atrociora me
esse meritum. Miserere igitur mei. Si non vis, me esse haeredem,
fac, ut maneam servus. Amen.
16.O Domine, habeo tuam promissionem, quod ex sola misericordia sit
justitia, quae justitia nihil aliud est quam tua ignoscentia, id est,
quod non vis observare iniquitates. Amen.
17.Domine, redemisti de captivitate, redime amplius; remisisti peccata,
remitte amplius; occidisti diabolum, occide amplius; sustulisti
legem (maledictum legis), tolle amplius. Amen.
18.O Deus, prohibe tu, ne succedat impiorum conatus. Amen.
19.Christe Jesu, tolera nos, et libera nos tandem etiam a nobis ipsis
quoque. Amen.
20.Domine, non sunt bona tua in manu mea: instrumentum sum;
quantum omnino possum, facio, laboro, curo, mando, vigilo. Tu,
Domine, in cuius manu omnia haec sunt, da successum, alioqui
frustra est omnis conatus, labor omnis. Amen.
21.Scio, Domine, additurum te mihi angelum, qui gubernet omnia; ego
addam manum, linguam et quae mearum partium sunt, faciam,
reliqua tibi curae erunt. Amen.
22.Ah, Domine Deus, ignosce infirmitate meae, nam haec beneficia,
quae praestas per me tot animabus, nullis lacrimis aut singultibus,
nulla cruce potui promereri: tu Deus es, qui ultra das, quam potui
sperare aut comprehendere. Amen.
23.Domine Deus, serva me per Christum, ne oriatur blasphemia illa:
“tu mentiris”: contrarium quidem sentio: sed verbum tuum habeo,
quod non fallit, imo est mihi omnia in omnibus. Amen.
24.Gratias ago tibi, Christe, Fili Dei, qui me in tam sancta causa pati
dignum judicaveris!
25.Gratias, Christe, tibi ago, qui me sine reliquiis sanctae crucis non
derelinquis. Amen.
PRECES LUTHERI DE CONSOLATIONE E SACRAMENTIS.
1. Domine Jesu, ideo a te hoc sacramentum institutum est et ad nos
transmissum, ut remissionis peccatorum per id certificaremur.
Sentio autem, quam sacramento opus habeam. In magna peccata
sum prolapsus, metuo igitur judicium tuum, et paene deficio, sentio
241
generi in Adamo inflixit, nempe peccatum et mortem aeternam.
Post hoc tuum opus venimus etiam nos cum nostro opere, quando
sic justificati sumus, et sancte vivimus in obedientia verbi tui, idque
tibi placet et gratum est. Sed tamen hoc quoque est ex gratia tua, et
procedit ex primo opere tuo. Sis igitur, Domine Deus noster,
jucundus super nos, ut placeamus tibi, postquam per mortem Filii
tui sumus tecum reconciliati. Amen.
SUSPIRIA LUTHERI, SEU PRECES JACULATORIAE IN MAGNIS
CALAMITATIBUS ET TENTATIONIBUS FUNDENDAE.
1. O Deus, oppressisti nos calamitatibus, dedisti hanc primam
sapientiam, ut agnosceremus iram: jam, mi Deus, desine. Satis
occidisti, satis oppressisti, satis humiliasti nos: convertere tandem,
et esto nobis propitius; ostende nobis etiam, quam benignus et
misericors sis, ut habeamus, quo in his terroribus consolari corda
nostra possimus. Amen.
2. Sumus vexati peccatis et oppressi morte, fuimus turpissima
mancipia daemonium: redde itaque tu nobis tuum opus contra illud
satanae opus, quo supplantavit nos et per peccatum nos ex vita
conjecit in mortem. Contra hoc opus satanae venisti, Domine Jesu
Christe, cum tuo opere, et destruxisti mortem ac vitam illuminasti.
Sunt enim haec vere divina opera: justificare, vivificare, salvare.
Amen.
3. Domine Deus, ego sum in tua obedientia: faciendum est mihi hoc
vel illud auctoritate et jussu tuo. Sed vide, quantum
impedimentorum objiciatur: redactus sum in has angustias et
difficultates, unde meis viribus et consiliis non possum eluctari:
ergo opus est mihi tuo auxilio. Amen.
4. Domine Deus, non mea temeritate incidi in hanc calamitatem nec
ullius vel sapientis vel stulti consilio, sed tu dixisti, tu jussisti. Recte
igitur feci, et jam tua res agitur, tua promissio et veritas laborant,
tua fides liberanda est, non mea. Amen.
5. O Domine, ecce hîc tribulatio et angustia, ego hîc periclitor, ille
frater meus sic periclitatur, sic vexatur a satana: non patitur tempus,
ut de me cogitem, simne bonus an dignus: adjuva me in tempore
secundum verbum tuum. Amen.
6. Domine Deus, respice afflictum illum hominem—et promissum
tuum. Amen.
7. Oramus, Domine, ne nos inducas in tentationem, ut, si non
possumus iram tuam retundere, tamen differre possimus, ut saltem
aliqui ex futuro incendio eripiantur, quod propter peccata nostra
toti Germaniae impendet. Amen.
8. “Ne inducas nos in tentationem,” Pater coelestis, da potius ecclesiae
victoriam, ne deficiat fides nostra, ne confundatur spes nostra,
perfice bonum opus, quod coepisti in nobis. Amen.
9. O Domine Jesu, quoties et quam graviter peccavi, tu vides, ego non
possum omnia videre: ignosce! Amen.
10.O Domine, dedisti nobis Filium tuum, hoc donum nobis conserva!
Amen.
240
H: Oremus. Visita, quaesumus, Domine, habitationem istam, et omnes
insidias inimici ab ea longe repelle: Angeli tui sancti habitent in ea, qui
nos in pace custodiant / et benedictio tua sit super nos semper. Per
Dominum nostrum Jesum Christum, Filium tuum: qui tecum vivit et
regnat in unitate Spiritus Sancti Deus / per omnia saecula saeculorum.
A: Amen.
℟. Deo gratias.
Benedicat et custodiat nos omnipotens et misericors Dominus: Pater, et
Filius, et Spiritus Sanctus.
℟. Amen.
17
TONI PSALMORUM
I
Bvvfv gv ù v (v òv gb<v[v)v ù v \bxjv ùv hv xgv ìv ¿fb,v v]v gv ù v gv fv xGYv òv ¿gb<v }
Xvdv fv ù v (v ìv fb,v [v)v ù v vz¿jv ìv fb,v ]v ù v vxDRv ìv v¿fb,v v}
Bvgv hv vÃ v (v ùv hb.v [v)v Ã v vzlv vÃv kv vxhv vÃv ¿kb/v v]v vÃ v vHIv xhv òv ¿gb<v v}
Bvhv gv ù v (v òv gb<v[v)v ù v gv hv ÷xjv vùv hb.v ]v ù v vgv vhv vkv ÷xgv èv dbMv }
Bvfv hv vÃ v (v ùv hb.v [v)v Ã v v’zlv vÃv kb/v v]v vÃ v vzlv Ãv jv vxkv vùv ÷hb.v }
Bvfv gv ù v (v òv gb<v[v)v ù v \bxjv ùv hv xgv ìv ¿fb,v v]v gv ù v fv GYv v÷xgv ìv fb,v }
Vvhv vã v (v ùv hb.v [v)v ã v zlv Ãv kv vxjv Ãv ¿kb/v v]v ã v vxkv ãv jv xhv ùv ÷tfbM,v }
Bvgv hv vÃ v (v ùv hb.v [v)v Ã v v’lv ùv hb.v v]v vÃ v vjv vkv v÷xhv òv gb<v v}
BvHIv ù v v(v òv gb<v[v)v ù v vgv \bxjv ùvhv vxgv ìv ÷fb,v ]v ò v vsv xfv ìv ÷esbNmv v}
Bvfv gv ù v (v òv gb<v[v)v ù v vxgv ìv ¿fb,v v]v vù v v\bxjv òv gv \bxjv ùv ÷hb.v }
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
Irr.
18
PRECES
misericordiae. Si quid sancte egimus, fecimus hoc ex tuo dono.
Igitur nos respice oculis misericordiae tuae, non oculis justitiae
judicii tui. Nisi enim indulseris iniquitates nobis, et ad eas clauseris
oculos, ne videas, non salvabimur. Amen.
3. O Domine, habeo tuam promissionem, quod ex sola misericordia sit
justitia, quae justitia nihil aliud est, quam tua ignoscentia, id est,
quod non vis observare iniquitates. Amen.
PRO REMISSIONE PECCATI INNATI.
1. De hoc malo te oro, o Deus, quo nos humiliasti statim a nativitate et
pro istis annis, quibus vidimus generalissimam subversionem nostri
propter peccatum. Haec mala deprecamur, et petimus remissionem
peccatorum aeternam, non legalem contra perpetuum malum.
Deinde petimus etiam liberationem a poena, ut simus non solum
justi, sed etiam laeti et jucundi, ut humiliatio et peccatum tollantur
per remissionem peccatorum et visio malorum per exsultationem et
salutem, quae est liberatio a poena. Amen.
2. Tu, Domine Jesu, es justitia mea, ego autem sum peccatum tuum: tu
assumsisti meum, et dedisti mihi tuum: assumsisti, quod non eras,
et dedisti mihi, quod non eram. Laus tibi in aeternum. Amen.
3. Unica via est evadendi maledictionem, credere et certa fiducia
dicere: Tu Christe, es peccatum et maledictum meum, seu potius:
ego sum peccatum tuum, maledictum tuum, mors tua, ira Dei tua,
infernus tuus: tu contra es justitia, benedictio, vita, gratia Dei,
coelum meum! Amen.
PRO FIDE PLENE SALUTARI.
1. Converte captivitatem nostram, o Deus, hoc est, nos qui incepimus
esse initium novae creaturae, redime, ut sicut redemptio per
Christum plene et prospere facta est, ita nos plene et perfecte eam
apprehendamus et sentiamus. Et sicut per manum tuam mirabiliter
fecisti, ut mare exsiccaretur a sicco vento, ita penitus exsicca,
quidquid est captivitatis in nobis, ut perfecte absumatur sicut
torrentes, qui per hiemem inundant, per aestatem autem toti
exsiccantur. Amen.
2. Tu Deus meus, praecepisti orationem, praecepisti hoc quoque, ut
crederemus fore, ut nostram orationem exaudias. Hoc tuo mandato
adductus oro, nihil dubitans, quin me exaudias ac veram mihi in te
dones fidem. Amen.
3. O dulcis dux et lux nostra, Jesu Christe, illustra et robora cor
nostrum in virtute tua propria et verbo salutari in vitam aeternam;
tibi sit gloria et imperium in saecula saeculorum. Amen.
4. Misericors Deus, rege corda nostra timore tuo et imple nos fiducia
misericordiae tuae, ut cum gaudio liberationem nostram et impii
mundi poenas possimus exspectare. Amen, Amen.
5. Domine, petivimus tuum opus; ibi nos nihil agimus, sed tantum
sumus spectatores et receptores tuorum munerum, sumus mere
passivi. Ibi enim te nobis ostendis, et nos salvos facis solo tuo opere,
quod tu facis, cum liberas ab eo morbo, quem satan toti humano
239
CANTICA
Ad benedictionem:
Dominus Deus, qui coepisti benedicere servum tuum et populum
tuum, perge benedicere; ut te benedicente benedicti simus in
perpetuum. Amen.
COMMUNIO EUCHARISTIAE.
Post peractam Communionem:
Deus misericors, qui nos miseros mortales non dedignatus es, etiam in
hac hora stare in conspectu tuo ad te glorificandum pariter ac
praedicandum: condona mihi in ipso precationis huius tempore
commissa errata sive per occupationem sive per mentis atque
cogitationis in absurda desideria inductionem, uti ne glorietur
inimicus meus adversum me, quod ne in ipso quidem tempore
doxologiae, confessionis atque synaxeos a peccatis mihi caverim.
Memor beneficiorum tuorum et immensae clementiae tuae dico et
devoveo tibi omnia opera mea. Credo tibi et in te spero ac toto corde te
diligo, o Deus meus, veritas mea, misericordia mea et refugium meum
et omnia. Amen. Amen.
Dum eluuntur et commundantur vasa sacra etc., dic:
Adoro te, Domine Jesu Christe, qui hospes noster fueris in benignitate
et humanitate.
Gratias ago tibi, Domine Salvator, quod ad me (nos) tam indignum
(indignos) venire dignatus sis, et pro omnibus tuis beneficiis.
Da mihi (nobis) Domine, te recte tractare, praebendo tibi omnia, quae a
me (nobis) desideras, detestando omnia, quae odisti, renovando
interiora per Spiritum sanctum, proponendo facere semper, quod
tibi placet, offerendo me (nos) paratum (paratos) ad omnem crucem
et molestiam.
O Rex, qui omnia potes, praebe omnibus, pro quibus preces effundere
obstrictus sum (obstricti sumus) quidquid eis ad salutem aeternam
necessarium est.
Laus tibi, Christe! Amen.
Preces Lutheri
PRO REMISSIONE PECCATORUM.
1. O Deus, quis similis est tibi, remittens iniquitatem et praeteriens
peccata reliquiarum haereditatis tuae, qui non tenes iram tuam in
aeternum, sed vis esse misericors, reversus es ad nos et misertus es
nostri, pessumdedisti iniquitates nostras et projecisti in profundum
maris omnia peccata nostra: hanc misericordiam nobis serva
perpetuam, ut in lumine verbi tui ambulantes, omnia satanae et
mundi pericula effugiamus, per Jesum christum, Filium tuum et
liberatorem nostrum. Amen.
2. O Domine, non possumus tecum in judicio contendere, non
possumus de nostra justitia et peccato tecum disputare. Quod si vis
iniquitates observare, si vis tanquam in judicio interrogare, an justi
simus, periimus. Appellamus igitur ab hoc judicio ad thronum
238
EXODUS 15:1–18
[Irr] 1 “Cantemus Domino, gloriose enim magnificatus est: * equum et
ascensorem eius deiecit in mare!
[a] 2 Fortitudo mea et robur meum Dominus, * et factus est mihi in
salutem.
Iste Deus meus, et glorificabo eum; * Deus patris mei, et exaltabo eum!
3 Dominus quasi vir pugnator; * Dominus nomen eius!
4 Currus pharaonis et exercitum eius proiecit in mare; * electi
bellatores eius submersi sunt in mari Rubro.
5 Abyssi operuerunt eos, * descenderunt in profundum quasi lapis.
6 Dextera tua, Domine, magnifice in fortitudine, * dextera tua, Domine,
percussit inimicum.
7 Et in multitudine gloriae tuae deposuisti adversarios tuos; * misisti
iram tuam, quae devoravit eos sicut stipulam.
8 Et in spiritu furoris tui congregatae sunt aquae; † stetit ut agger unda
fluens, * coagulatae sunt abyssi in medio mari.
9 Dixit inimicus: "Persequar, comprehendam, dividam spolia, *
implebitur anima mea;
evaginabo gladium meum, * interficiet eos manus mea!".
10 Flavit spiritus tuus, et operuit eos mare; * submersi sunt quasi
plumbum in aquis vehementibus.
[a] 11 Quis similis tui in diis, Domine? * Quis similis tui, magnificus in
sanctitate, terribilis atque laudabilis, faciens mirabilia?
12 Extendisti manum tuam, * devoravit eos terra.
13 Dux fuisti in misericordia tua populo, quem redemisti, * et portasti
eum in fortitudine tua ad habitaculum sanctum tuum.
14 Attenderunt populi et commoti sunt, * dolores obtinuerunt
habitatores Philisthaeae.
15 Tunc conturbati sunt principes Edom, † potentes Moab obtinuit
tremor, * obriguerunt omnes habitatores Chanaan.
16 Irruit super eos formido et pavor; * in magnitudine brachii tui fiunt
immobiles quasi lapis,
donec pertranseat populus tuus, Domine, * donec pertranseat populus
tuus iste, quem possedisti.
17 Introduces eos et plantabis in monte hereditatis tuae, † firmissimo
habitaculo tuo, quod operatus es, Domine, * sanctuario, Domine,
quod firmaverunt manus tuae.
18 Dominus regnabit * in aeternum et ultra!”.
19
DEUTERONOMIUM 32:1–18
[VI] 1 “Audite, caeli, quae loquor; * audiat terra verba oris mei!
2 Stillet ut pluvia doctrina mea, * fluat ut ros eloquium meum
quasi imber super herbam * et quasi stillae super gramina.
3 Quia nomen Domini invocabo: * date magnificentiam Deo nostro!
[a] 4 Petra, perfecta sunt opera eius, * quia omnes viae eius iustitia.
Deus fidelis et absque ulla iniquitate, * iustus et rectus.
5 Peccaverunt ei non filii eius in sordibus suis, * generatio prava atque
perversa.
6 Haeccine redditis Domino, * popule stulte et insipiens?
Numquid non ipse est pater tuus, qui possedit te, * ipse fecit et
stabilivit te?
7 Memento dierum antiquorum, * cogita generationes singulas;
interroga patrem tuum, et annuntiabit tibi, * maiores tuos, et dicent
tibi.
8 Quando dividebat Altissimus gentes, * quando separabat filios
Adam,
constituit terminos populorum * iuxta numerum filiorum Israel;
9 pars autem Domini populus eius, * Iacob funiculus hereditatis eius.
10 Invenit eum in terra deserta, * in loco horroris et ululatu solitudinis;
circumdedit eum et attendit * et custodivit quasi pupillam oculi sui.
11 Sicut aquila provocans ad volandum pullos suos * et super eos
volitans expandit alas suas
et assumpsit eum * atque portavit super pennas suas.
12 Dominus solus dux eius fuit, * et non erat cum eo deus alienus.
13 Constituit eum super excelsam terram, * ut comederet fructus
agrorum,
ut sugeret mel de petra * oleumque de saxo durissimo,
14 butyrum de armento et lac de ovibus, * cum adipe agnorum et
arietum
filiorum Basan et hircorum, † cum medulla tritici, * et sanguinem uvae
biberet meracissimum.
15 Incrassatus est dilectus et recalcitravit; * incrassatus, impinguatus,
dilatatus
dereliquit Deum factorem suum * et recessit a Petra salutari suo.
16 Provocaverunt eum in diis alienis * et in abominationibus ad
iracundiam concitaverunt.
17 Immolaverunt daemonibus et non Deo, * diis, quos ignorabant;
novi recentesque venerunt, * quos non coluerunt patres vestri.
18 Petram, quae te genuit, dereliquisti, * et oblitus es Domini creatoris
tui.
DEUTERONOMIUM 32:19–43
[Irr] 19 Vidit Dominus et sprevit, * quia provocaverunt eum filii sui et
filiae.
20 Et ait: “Abscondam faciem meam ab eis * et considerabo novissima
eorum;
generatio enim perversa est, * et infideles filii.
20
PRECES
Veni sancte Spiritus, / Duc ducem, / Pasce pastorem, / Aperi
aperturo, / Da daturo! Amen.
COMMUNIO ORATIONIS.
Ante orationem ecclesiae:
Deus refugium nostrum et virtus, adesto piis ecclesiae tuae precibus,
auctor ipse pietatis, et praesta, ut quod fideliter petimus, efficaciter
consequamur. Per Christum Dominum nostrum. Amen.
COMMUNIO CORPORIS ET SANGUINIS JESU CHRISTI.
Ad Praefationem:
Celsissime Deus, evehe, quaesumus, corda nostra a terrenis ad
coelestia, ut te unum et cogitemus et loquamur, et tota vita
exprimamur teque fruamur in aeternum. Amen.
Ad elevationem s. hostiae:
Salve, salutaris victima, pro me, pro mea ecclesia et toto genere
humano in patibulo crucis oblata, salve! Amen.
Ad elevationem s. calicis:
Salve, nobilissime sanguis, pro me, mea ecclesia et toto genere humano
in patibulo crucis profusus, salve! Ablue, sanctifica et custodi nos in
vitam aeternam. Amen.
Post elevationem:
Sit tibi, Domine Deus, gloria, laus et honor pro inaestimabili caritate
tua, quod Filio tuo unigenito non peperceris, sed pro nobis omnibus
tradideris in mortem, mortem autem crucis. Da, ut non sit nobis mors
eius inanis et vacua. Amen.
Alia oratio. Memento.
Domine Deus, Pater sancte, memento quaeso omnium credentium, qui
hic ad mensam tuam hodie veniunt, memento mei, famuli tui indigni,
memento fratrum, propinquorum et benefactorum nostrorum, ut te in
hac terra et in aeternum benedicamus, laudemus et glorificemus, cui
debetur omnis honor et gloria. Amen.
Pro pace publica ecclesiae:
Da pacem, Domine, in diebus nostris, quia non est alius, qui pugnet
pro nobis, nisi tu Deus noster.
℣. Fiat pax in virtute tua
℟. et abundantia in turribus tuis.
Ad et post Communionem:
Deus, qui nobis in, cum et sub Sacramento mirabili passionis tuae
memoriam reliquisti, tribue, quaesumus, ita nos corporis et sanguinis
tui sacra mysteria venerari et sumere, ut redemptionis tuae fructum in
nobis jugiter percipiamus. Qui vivis et regnas in saecula saeculorum.
Amen.
237
CANTICA
sequens, dignus sim, qui tibi ministrem. Per eundem Dominum
nostrum etc.
21 Ipsi me provocaverunt in eo, qui non erat Deus, * et irritaverunt in
vanitatibus suis;
et ego provocabo eos in eo, qui non est populus, * et in gente stulta
irritabo illos.
22 Ignis succensus est in furore meo * et ardebit usque ad inferni
profundissima;
devorabitque terram cum germine suo * et montium fundamenta
comburet.
23 Congregabo super eos mala * et sagittas meas complebo in eis.
24 Consumentur fame * et devorabuntur febri et peste amarissima;
dentes bestiarum immittam in eos, * cum veneno serpentium in
pulvere.
25 Foris vastabit eos gladius, * et intus pavor:
iuvenem simul ac virginem, * lactantem cum homine sene.
26 Dixi: Disperdam eos, * cessare faciam ex hominibus memoriam
eorum!,
27 sed arrogantiam inimicorum timui, * ne superbirent hostes eorum
et dicerent: Manus nostra excelsa, * et non Dominus fecit haec omnia!’.
28 Gens enim absque consilio est * et sine prudentia.
29 Utinam saperent et intellegerent haec * ac novissima sua
providerent!
30 Quomodo persequatur unus mille, * et duo fugent decem milia?
Nonne ideo, quia Petra eorum vendidit eos, * et Dominus tradidit
illos?”.
31 Non enim est petra eorum ut Petra nostra, * et inimici nostri sunt
iudices.
32 Vere de vinea Sodomorum vinea eorum * et de suburbanis
Gomorrae;
uva eorum uva fellis * et botri amarissimi;
33 fel draconum vinum eorum * et venenum aspidum insanabile.
34 Nonne haec condita sunt apud me * et signata in thesauris meis?
35 Mea est ultio, et ego retribuam in tempore, * in quo labetur pes
eorum!
Iuxta est dies perditionis, * et adesse festinat sors eorum.
36 Iudicabit Dominus populum suum * et in servis suis miserebitur;
videbit quod infirmata sit manus, * et defecerint clausi ac liberati.
37 Et dicet: “Ubi sunt dii eorum, * petra, in qua habebant fiduciam,
38 de quorum victimis comedebant adipes * et bibebant vinum
libaminum?
Surgant et opitulentur vobis * et in necessitate vos protegant!
39 Videte nunc quod ego sim solus, * et non sit Deus praeter me.
Ego occidam et ego vivere faciam; † percutiam et ego sanabo; * et non
est qui de manu mea possit eruere.
40 Levabo ad caelum manum meam * et dicam: Vivo ego in aeternum!
41 Si acuero ut fulgur gladium meum, * et arripuerit iudicium manus
mea,
reddam ultionem hostibus meis * et his, qui oderunt me, retribuam.
42 Inebriabo sagittas meas sanguine, * et gladius meus devorabit
carnes:
Ad Epistolam:
Domine, da, quaesumus, ut salutaria dogmata et monita omnes, ex
animo semper amplectamur, eisque mores et omnem vitam nostram
serio conformare conemur. Amen.
Ad Evangelium:
Gloria tibi, Domine, qui natus es de Virgine, cum Patre et Spiritu
sancto in sempiterna saecula. Amen.
Post lectum Evangelium:
Laus tibi, Christe, qui per te et apostolos tuos Evangelium orbi
praedicare ac incredulos verae fidei luce illustrare dignatus es!
Post Symbolum fidei:
Deus praestet nobis suam gratiam per Jesum Christum et Spiritum
sanctum, ut omnes in sincera huius sacrosanctae fidei christianae
professione in finem usque perseveremus atque in ea ipsa certamen
bonum certemus, quo post hanc vitam a justo judice coronam
justitiae cum omibus electis percipiamus. Amen.
Inter hymnum et sermonem:
1. Domine Jesu Christe, aperi quaeso aures et oculos cordis mei, ut
audiam atque intelligam sermones tuos et voluntatem tuam
perficiam. Advena ego sum in his terris: ne quaeso abscondas a me
praecepta tua, sed illumina oculos meos, ut cognoscam mirabilia tua
ex lege tua. Amen.
2. Jesu Christe, Fili Dei, qui es propitiator et episcopus animarum
nostrarum, mitte Spiritum tuum in corda nostra, qui mecum
laboret, seu potius, qui in me operetur et velle et perficere divina
sua virtute. Amen.
3. Domine Jesu Christe, justificator et salvator noster, qui dedisti mihi
gratiam et facultatem enarrandi scripturam et auditoribus meis
audiendi: conserva et confirma me et auditores, ut in dies magis
crescamus in cognitione gratiae et in fide non simulata
irreprehensibiles et inculpati inveniamur in die redemptionis
nostrae. Tibi cum Patre et Spiritu sancto sit gloria in saecula
saeculorum. Amen.
Suggestum ascensurus:
Veni Sancte Spiritus, veni dator munerum, dona mihi os et sapientiam
ad annuntiandam laudem tuam, effice ne quod verbum mihi
imprudenter excidat, quo possit aut nominis tui gloria aut conscientia
mea laedi, sed ut cum fructu doceam. Da successum, accende corda
auditorum, ut attente et magna cum reverentia verbum tuum audiant,
atque inde emendentur. Amen.
236
21
PRECES
de cruore occisorum et captivorum, * de capite ducum inimici!”.
[a] 43 Laudate, gentes, populum eius, * quia sanguinem servorum
suorum ulciscetur
et vindictam retribuet in hostes suos * et propitius erit terrae populi
sui”.
℣. Benedicat et custodiat nos omnipotens et misericors Dominus:
Pater, et Filius, et Spiritus Sanctus.
℟. Amen.
I SAMUELIS 2:1–10
[VII] “Exsultavit cor meum in Do mino, * exaltatum est cornu meum in
Deo meo;
dilatatum est os meum super inimicos meos, * quoniam laetata sum in
salutari tuo.
2 Non est sanctus ut est Dominus; † neque enim est alius extra te, * et
non est fortis sicut Deus noster.
3 Nolite multiplicare loqui sublimia gloriantes. * Recedant superba de
ore vestro,
quia Deus scientiarum Dominus est, * et ab eo ponderantur actiones.
4 Arcus fortium confractus est, * et infirmi accincti sunt robore.
5 Saturati prius pro pane se locaverunt, * et famelici non eguerunt
amplius.
Sterilis peperit plurimos, * et, quae multos habebat filios, emarcuit.
6 Dominus mortificat et vivificat, * deducit ad infernum et reducit.
7 Dominus pauperem facit et ditat, * humiliat et sublevat;
8 suscitat de pulvere egenum * et de stercore elevat pauperem,
ut sedeat cum principibus * et solium gloriae teneat.
Domini enim sunt cardines terrae, * et posuit super eos orbem.
9 Pedes sanctorum suorum servabit, † et impii in tenebris conticescent,
* quia non in fortitudine sua roborabitur vir.
10 Dominus conteret adversarios suos; * super ipsos in caelis tonabit.
[a] Dominus iudicabit fines terrae † et dabit imperium regi suo * et
sublimabit cornu christi sui”.
INTROITUS COMMUNIONIS.
Dictum absolutionis et consolationis ex fonte vitae:
Ego diligentes me diligo, et qui mane vigilaverint ad me, invenient me.
(Prov. VIII.)
I PARALIPOMENON 29:10–13
[I] Benedictus es, Domine, Deus Israel patris nostri, * ab aeterno in
aeternum.
11 Tua est, Domine, magnificentia et potentia, † gloria, splendor atque
maiestas. * Cuncta enim, quae in caelo sunt et in terra, tua sunt.
[a] Tuum, Domine, regnum, * et tu elevaris ut caput super omnia.
12 De te sunt divitiae et gloria, * tu dominaris omnium.
In manu tua virtus et potentia, * in manu tua est magnificare et firmare
omnia.
13 Nunc igitur, Deus noster, confitemur tibi * et laudamus nomen
tuum inclitum.
COMMUNIO VERBI DIVINI.
Ante lectiones dominicales:
O quam magnum et honorabile est officium sacerdotum, quibus
datum est Dominum majestatis verbis sacris consecrare, magnalia
eius labiis benedicere!
ISAIAE 2:2–5
2 Et erit in novissimis diebus * praeparatus mons domus Domini in
vertice montium,
et elevabitur super colles; * et fluent ad eum omnes gentes.
3 Et ibunt populi multi et dicent: † “Venite, et ascendamus ad montem
Domini, * ad domum Dei Iacob,
℣. Verbum tuum, Domine,
℟. manet in aeternum.
22
Precatiunculae Officio Sacro seu Communioni Inserendae
Kyrie summum et Gloria in excelsis:
Kyrie, fons bonitatis, Pater ingenite, a quo bona cuncta procedunt,
Eleison.
Kyrie, unice Dei Patris genite, quem de virgine nasciturum mundo
mirifice sancti praedixerunt Prophetae, Eleison.
Kyrie, ignis divine, pectora nostra succende, ut digni pariter te laudare
possimus semper, Eleison.
Et in terra pax etc.
Grates nunc omnes reddamus Domino Deo, qui sua nativitate
(passione, resurrectione) nos liberavit de diabolica potestate. Huic
oportet, ut canamus cum angelis semper: Gloria in excelsis!
In diebus rogationum. (Passionis.)
Aufer a nobis, Domine, cunctas iniquitates nostras, ut possimus puris
mentibus introire ad Sancta Sanctorum (Alleluia). Exaudi, exaudi,
Domine, preces nostras per Jesum Christum Dominum nostrum
(Alleluia). Miserere, miserere, miserere populo tuo, quem redemisti,
Christe, sanguine tuo, ne in aeternum irascaris nobis (Alleluia).
Domine, tua me sapientia dirige, justitia contine, clementia solare,
potentia protege. Offero tibi, Deus, cogitanda, ut sint ad te, dicenda, ut
sint de te, facienda, ut sint secundum te, ferenda, ut sint propter te.
Volo, quod vis, volo, quia vis, volo, quomodo vis, volo, quamdiu vis.
Amen.
Pater de coelis Deus, qui sic dilexisti mundum, ut Filium tuum
unigenitum dederis, miserere mei: ut in ipsum credens, eumque
235
CANTICA
Per diem sol non percutiet te, * neque luna per noctem.
Dominus custodiet te ab omni malo; * custodiet animam tuam
Dominus.
Dominus custodiet introitum tuum et exitum tuum * ex hoc nunc et
usque in saeculum. (Ps. 121)
Amen.
Ant. In viam pacis et prosperitatis dirigat nos omnipotens et misericors
Dominus, * et Angelus suus comitetur nobiscum in via; ut cum
pace, salute et gaudio revertamur ad propria.
ut doceat nos vias suas, * et ambulemus in semitis eius”;
quia de Sion exibit lex, * et verbum Domini de Ierusalem.
4 Et iudicabit gentes * et arguet populos multos;
et conflabunt gladios suos in vomeres * et lanceas suas in falces;
non levabit gens contra gentem gladium, * nec exercebuntur ultra ad
proelium.
5 Domus Iacob, venite, * et ambulemus in lumine Domini.
Kyrie eleison. * Christe eleison, Kyrie eleison.
℣. Salvos fac servos tuos.
℟. Deus meus, sperantes in te.
℣. Benedictus Dominus die cotidie.
℟. Prosperum iter faciat nobis Deus salutarium nostrorum.
℣. Vias tuas, Domine, demonstra nobis.
℟. Et semitas tuas edoce nos.
℣. Angelis suis Deus mandavit de te.
℟. Ut custodiant te in omnibus viis tuis.
Oremus. Deus, qui filios Israel per maris medium sicco vestigio ire
fecisti, quique Magis iter ad te stella duce pandisti: tribue nobis,
quaesumus, iter prosperum tempusque tranquillum; ut, Angelo tuo
sancto comite, ad eum quo pergimus locum, ac demum ad aeternae
salutis portum pervenire feliciter valeamus. Per Dominum nostrum,
Jesum Christum. Amen.
Praesta, quaesumus, omnipotens Deus: ut familia tua per viam salutis
incedat; et, beati Joannis Praecursoris hortamenta sectando, ad eum,
quem praedixit, secura perveniat, Dominum nostrum Jesum Christum,
Filium tuum: Qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus,
per omnia saecula saeculorum. Amen.
℣. Procedamus in pace.
℟. In nomine Domini.
234
ISAIAE 12:1–6
[VIII] “Confitebor tibi, Domine, † quoniam cum iratus eras mihi, *
conversus est furor tuus, et consolatus es me.
2 Ecce Deus salutis meae; * fiducialiter agam et non timebo,
quia fortitudo mea et laus mea Dominus, * et factus est mihi in
salutem”.
[a] 3 Et haurietis aquas in gaudio * de fontibus salutis.
4 Et dicetis in die illa: * “Confitemini Domino et invocate nomen eius,
notas facite in populis adinventiones eius; * mementote quoniam
excelsum est nomen eius.
5 Cantate Domino, quoniam magnifice fecit; * notum sit hoc in
universa terra.
6 Exsulta et lauda, quae habitas in Sion, * quia magnus in medio tui
Sanctus Israel”.
ISAIAE 26:1–9, 12
“Urbs fortis nobis in salutem; * posuit muros et antemurale.
2 Aperite portas, et ingrediatur gens iusta, * quae servat fidem.
3 Propositum eius est firmum; * servabis pacem, quia in te speravit.
4 Sperate in Dominum in saeculis aeternis, * Dominus est petra
aeterna.
5 Quia evertit habitantes in excelso, * civitatem sublimem humiliabit;
humiliabit eam usque ad terram, * detrahet eam usque ad pulverem.
6 Conculcabit eam pes, pedes pauperis, * gressus egenorum.
7 Semita iusti recta est; * rectum callem iusti complanas.
8 Et in semita iudiciorum tuorum, Domine, speravimus in te; * ad
nomen tuum et ad memoriale tuum desiderium animae.
9 Anima mea desiderat te in nocte, * sed et spiritu meo in praecordiis
meis te quaero.
Cum resplenduerint iudicia tua in terra, * iustitiam discent habitatores
orbis.
12 Domine, dabis pacem nobis; * omnia enim opera nostra operatus es
nobis.
ISAIAE 33:13–16
13 Audite, qui longe estis, quae fecerim, * et cognoscite, vicini,
fortitudinem meam”.
14 Conterriti sunt in Sion peccatores, * possedit tremor impios.
Quis poterit habitare de vobis cum igne devorante? * Quis habitabit ex
vobis cum ardoribus sempiternis?
23
15 Qui ambulat in iustitiis et loquitur aequitates, † qui reicit lucra ex
rapinis * et excutit manus suas, ne munera accipiat,
qui obturat aures suas, ne audiat sanguinem, * et claudit oculos suos,
ne videat malum:
16 iste in excelsis habitabit, * munimenta saxorum refugium eius;
panis ei datus est, * aquae eius fideles sunt.
ISAIAE 38:10–20
[II] 10 “Ego dixi: In dimidio dierum meorum vadam ad portas inferi; *
quaesivi residuum annorum meorum.
11 Dixi: Non videbo Dominum Deum in terra viventium, * non
aspiciam hominem ultra inter habitatores orbis.
12 Habitaculum meum ablatum est et abductum longe a me * quasi
tabernaculum pastorum;
convolvit sicut textor vitam meam; † de stamine succidit me. * De
mane usque ad vesperam confecisti me.
13 Prostratus sum usque ad mane, † quasi leo sic conterit omnia ossa
mea; * de mane usque ad vesperam confecisti me.
14 Sicut pullus hirundinis, sic mussitabo, * meditabor ut columba;
attenuati sunt oculi mei * suspicientes in excelsum.
Domine, vim patior, * sponde pro me.
15 Quid dicam, aut quid respondebit mihi? * Ipse fecit!
Incedam per omnes annos meos * in amaritudine animae meae.
16 Domine, in te sperat cor meum; * vivat spiritus meus,
sana me et vivifica me; * 17 ecce in pacem versa est amaritudo mea.
Tu autem eruisti animam meam * a fovea consumptionis,
proiecisti enim post tergum tuum * omnia peccata mea.
18 Quia non infernus confitebitur tibi, * neque mors laudabit te;
non exspectabunt, qui descendunt in lacum, * veritatem tuam.
[a] 19 Vivens, vivens ipse confitebitur tibi, sicut et ego hodie; * pater
filiis notam faciet veritatem tuam.
20 Domine, salvum me fac, * et ad sonum citharae cantabimus
cunctis diebus vitae nostrae * in domo Domini”.
ISAIAE 40:9–17
“Ecce Deus vester, † 10 ecce Dominus Deus in virtute venit, * et
brachium eius dominatur:
ecce merces eius cum eo, * et praemium illius coram illo.
11 Sicut pastor gregem suum pascit, * in brachio suo congregat agnos
et in sinu suo levat; * fetas ipse portat”.
12 Quis mensus est pugillo aquas * et caelos palmo disposuit,
modio continuit pulverem terrae † et libravit in pondere montes * et
colles in statera?
13 Quis direxit spiritum Domini? * Aut quis consilium suum ostendit
illi?
14 Cum quo iniit consilium, et instruxit eum * et docuit eum semitam
iustitiae
et erudivit eum scientiam * et viam prudentiae ostendit illi?
24
PRECES
℣. Peccavimus, Domine, cum patribus nostris.
℟. Injuste egimus et iniquitatem fecimus.
Oremus. Deus, qui delinquentes perire non pateris, donec
convertantur et vivant, debitam quaesumus, peccatis nostris suspende
vindictam, et praesta propitius, ne dissimulatio cumulet ultionem, sed
tua pro peccatis nostris misericordia semper abundet. Per Dominum
V.
℣. Invoca me in die tribulationis.
℟. Et eruam te et tu honorificabis me.
Oremus. Parce, Domine, parce peccatis nostris, et quamvis
incessabiliter delinquentibus continua poena debeatur, praesta tamen
quaesumus, ut quod ad perpetuum meremur exitium, transeat a nobis
ad correctionis auxilium. Per Dominum nostrum Jesum Christum
De Verbo Divino, post Litaniam
1. Serva, DEUS! verbum tuum, / Et frange vires hostium: / Qui Filium
tuum suo / Turbare conantur throno.
2. Ostende nunc potentiam, / O Christe Rex regum! tuam. / Defende
parvulum gregem, / Qui te fatetur Principem.
3. Vivificator Spiritus! / Concordiam da cordibus; / Adsis
periclitantibus, / Cum morte conflictantibus.
4. Tu dissipa vafros dolos, / Et verte in illos, O Deus! / Fac, in
foramen incidant, / Ecclesiae quod comparant.
5. Sic fiet, ut et sentiant / DEUM verum, quem pernegant: / Qui
fortiter nos adjuvas, / Regni superni convenas.
—Martinus Lutherus, Erhalt uns Herr, versus 1-3.
Pacem tuam te poscimus; / Concede nobis coelitus: / Nam nemo,
praeter te, O Pater! / Vindex tuisque; est arbiter, / Victoriae et belli
potens.
Itinerarium
Ant. In viam pacis et prosperitatis dirigat nos omnipotens et misericors
Dominus, * et Angelus suus comitetur nobiscum in via; ut cum
pace, salute et gaudio revertamur ad propria.
Levabo oculos meos in montes: * unde veniet auxilium mihi?
Auxilium meum a Domino, * qui fecit caelum et terram.
Non dabit in commotionem pedem tuum * neque dormitabit, qui
custodit te.
Ecce non dormitabit neque dormiet, * qui custodit Israel.
Dominus custodit te, * Dominus umbraculum tuum ad manum
dexteram tuam.
233
℣. Kyrie ℟. Eleison.
℣. Christe ℟. Eleison.
℣. Kyrie ℟. Eleison. Amen.
I.
℣. Domine non secundum peccata nostra facias nobis.
℟. Neque secundum iniquitates nostras retribuas nobis.
Oremus. Deus misericors Pater, qui contritorum non despicis
gemitum, et moerentium non spernis affectum, adesto precibus
nostris, quas in afflictionibus, quae jugiter nos premunt, coram te
effundimus, easque clementer exaudi: ut hoc quod contra os
Diabolicae ac humanae fraudes moliuntur, ad nihilum redigatur,
consilioque tuae bonitatis dispergatur: ut nullis insectationibus laesi, in
Ecclesia tua sancta tibi semper gratias agamus. Per Dominum nostrum
II.
℣. Adjuva nos Deus salutaris noster.
℟. Et propter gloriam nominis tui libera nos, et propitius esto peccatis
nostris propter nomen tuum.
Oremus. Omnipotens aeterne Deus, cuius Spiritu totum corpus
Ecclesiae sanctificatur et regitur, exaudi nos pro universis ordinibus
supplicantes, ut dono gratiae tuae ab his omnibus pura fide tibi
serviatur. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
tecum vivit et regnat in unitate eiusdem Spiritus sancti Deus, per
III.
℣. Ne intres, Domine, in judicium cum servo tuo.
℟. Quia non justificabitur in conspectu tuo omnis vivens.
Oremus. Omnipotens Deus, qui nos in tantis periculis constitutos,
propter humanam fragilitatem, scis non posse consistere, da nobis
salutem mentis et corporis, ut ea, quae pro peccatis nostris nos
affligunt, te adjuvante vincamus. Per Dominum nostrum Jesum
IV.
232
CANTICA
15 Ecce gentes quasi stilla situlae † et quasi momentum pulveris in
statera reputantur; * ecce insulae quasi pulvis exiguus.
16 Et Libanus non sufficiet ad succendendum, * et animalia eius non
sufficient ad holocaustum.
17 Omnes gentes, quasi non sint, coram eo; * quasi nihilum et inane
reputantur ab eo.
ISAIAE 45:15–25
[I] 15 Vere tu es Deus absconditus, * Deus Israel, salvator.
16 Confusi sunt et erubuerunt omnes, * simul abierunt in confusionem
fabricatores idolorum.
17 Israel salvatus est in Domino salute aeterna; * non confundemini et
non erubescetis usque in saeculum saeculi.
18 Quia haec dicit Dominus, qui creavit caelos, † ipse Deus, qui
formavit terram et fecit eam, * ipse fundavit eam;
non ut vacua esset, creavit eam, † ut habitaretur, formavit eam: * “Ego
Dominus, et non est alius.
19 Non in abscondito locutus sum, * in loco terrae tenebroso;
non dixi semini Iacob: * “Frustra quaerite me”.
Ego Dominus loquens iustitiam, * annuntians recta.
20 Congregamini et venite et accedite simul, * qui salvati estis ex
gentibus.
Nescierunt, qui levant lignum sculpturae suae * et rogant deum non
salvantem.
21 Annuntiate et venite * et consiliamini simul.
Quis auditum fecit hoc ab initio, * ex tunc praedixit illud?
Numquid non ego Dominus, * et non est ultra Deus absque me?
Deus iustus et salvans * non est praeter me.
22 Convertimini ad me et salvi eritis, omnes fines terrae, * quia ego
Deus, et non est alius.
23 In memetipso iuravi: † Egressa est de ore meo iustitia, * verbum,
quod non revertetur;
quia mihi curvabitur omne genu, * et iurabit omnis lingua”.
24 “Tantum in Domino” dicent * “sunt iustitiae et robur!”.
Ad eum venient et confundentur * omnes, qui repugnant ei;
[a] 25 in Domino iustificabitur et laudabitur * omne semen Israel.
ISAIAE 61:10–62:5
10 Gaudens gaudebo in Domino, * et exsultabit anima mea in Deo
meo,
quia induit me vestimentis salutis * et indumento iustitiae circumdedit
me,
quasi sponsum decoratum corona * et quasi sponsam ornatam
monilibus suis.
11 Sicut enim terra profert germen suum, * et sicut hortus semen suum
germinat,
sic Dominus Deus germinabit iustitiam * et laudem coram universis
gentibus.
62:1 Propter Sion non tacebo * et propter Ierusalem non quiescam,
25
PRECES
donec egrediatur ut splendor iustitia eius, * et salus eius ut lampas
accendatur.
2 Et videbunt gentes iustitiam tuam, * et cuncti reges gloriam tuam;
et vocaberis nomine novo, * quod os Domini nominabit.
3 Et eris corona gloriae in manu Domini, * et diadema regni in manu
Dei tui.
4 Non vocaberis ultra Derelicta, * et terra tua non vocabitur amplius
Desolata;
sed vocaberis Beneplacitum meum in ea, * et terra tua Nupta,
quia complacuit Domino in te, * et terra tua erit nupta.
5 Nam ut iuvenis uxorem ducit virginem, * ita ducent te filii tui;
ut gaudet sponsus super sponsam, * ita gaudebit super te Deus tuus.
℣. Peccatores, ℟. Te rogamus audi nos.
℣. Ut Ecclesiam tuam sanctam Catholicam regere et gubernare
digneris, ℟. Te rogamus audi nos.
℣. Ut cunctos Episcopos, Pastores, et ministros Ecclesiae in sano verbo
et sancta vita servare digneris, ℟. Te rogamus audi nos.
℣. Ut sectas et omnia scandala tollere digneris, ℟. Te rogamus audi
nos.
℣. Ut errantes et seductos reducere in viam veritatis digneris, ℟. Te
rogamus audi nos.
℣. Ut satanam sub pedibus nostris conterere digneris, ℟. Te rogamus
audi nos.
℣. Ut operarios fideles in messem tuam mittere digneris, ℟. Te
rogamus audi nos.
℣. Ut incrementum verbi et fructum spiritus cunctis audientibus
donare digneris, ℟. Te rogamus audi nos.
℣. Ut lapsos erigere et stantes confortare digneris, ℟. Te rogamus audi
nos.
℣. Ut pusillanimes et tentatos consolari et adjuvare digneris, ℟. Te
rogamus audi nos.
℣. Ut regibus et principibus cunctis pacem et concordiam donare
℣. Ut Caesari nostro perpetuam victoriam contra hostes tuos donare
℣. Ut principem nostrum cum suis praesidibus dirigere et tueri
℣. Ut magistratui et plebi nostrae benedicere et custodire digneris,
℟. Te rogamus audi nos.
℣. Ut afflictos et periclitantes respicere et salvare digneris, ℟. Te
rogamus audi nos.
℣. Ut praegnantibus et lactentibus foelicem partum et incrementum
largire digneris, ℟. Te rogamus audi nos.
℣. Ut infantes et aegros fovere et custodire digneris, ℟. Te rogamus
audi nos.
℣. Ut captivos liberare digneris, ℟. Te rogamus audi nos.
℣. Ut pupillos et viduas protegere et providere digneris, ℟. Te
rogamus audi nos.
℣. Ut cunctis hominibus misereri digneris, ℟. Te rogamus audi nos.
℣. Ut hostibus, persecutoribus et calumniatoribus nostris ignoscere et
eos convertere digneris, ℟. Te rogamus audi nos.
℣. Ut fruges terrae dare et conservare digneris, ℟. Te rogamus audi
nos.
℣. Ut nos exaudire digneris, ℟. Te rogamus audi nos.
℣. Agne Dei qui tollis peccata mundi, ℟. Miserere nobis.
℣. Agne Dei qui tollis peccata mundi, ℟. Miserere nobis.
℣. Agne Dei qui tollis peccata mundi, ℟. Dona nobis pacem.
℣. Christe ℟. Exaudi nos.
ISAIAE 66:10–14
10 Laetamini cum Ierusalem et exsultate in ea, * omnes, qui diligitis
eam;
gaudete cum ea gaudio, * universi, qui lugebatis super eam,
11 ut sugatis et repleamini * ab ubere consolationis eius,
ut mulgeatis et deliciis affluatis * ex uberibus gloriae eius.
12 Quia haec dicit Dominus: † “Ecce ego dirigam ad eam quasi
fluvium pacem * et quasi torrentem inundantem gloriam gentium.
Sugetis, in ulnis portabimini, * et super genua blandientur vobis.
13 Quomodo si quem mater consolatur, † ita ego consolabor vos; * et in
Ierusalem consolabimini.
14 Videbitis, et gaudebit cor vestrum, * et ossa vestra quasi herba
germinabunt,
et manifestabitur manus Domini in servis eius, * et indignabitur
inimicis suis.
JEREMIAE 14:17–21
Deducant oculi mei lacrimam * per noctem et diem, et non taceant,
quoniam contritione magna contrita est virgo filia populi mei, * plaga
pessima vehementer.
18 Si egressus fuero ad agros, * ecce occisi gladio;
et, si introiero in civitatem, * ecce attenuati fame;
propheta quoque et sacerdos * abierunt per terram nescientes”.
19 Numquid proiciens abiecisti Iudam, * aut Sion abominata est anima
tua?
Quare ergo percussisti nos, * ita ut nulla sit sanitas?
Exspectavimus pacem, et non est bonum, * et tempus curationis, et
ecce turbatio.
20 Cognovimus, Domine, impietates nostras, * iniquitates patrum
nostrorum, quia peccavimus tibi.
21 Ne des nos in opprobrium propter nomen tuum, † ne facias
contumeliam solio gloriae tuae; * recordare, ne irritum facias foedus
tuum nobiscum.
26
231
PRECES
Septem Psalmi Paenitentiales
Psalmi 6, 32, 38, 51, 102, 130, 143 dicuntur sub hac antiphona:
Ant. Ne reminiscaris, Domine, delicta nostra vel parentum nostrorum:
neque vindictam sumas de peccatis nostris.
Latina Litania Correcta
℣. Christe ℟. Eleison.
℣. Pater de coelis Deus, ℟. Miserere nobis.
℣. Fili redemptor mundi Deus, ℟. Miserere nobis.
℣. Spiritus sancte Deus, ℟. Miserere nobis.
℣. Propitius esto, ℟. Parce nobis Domine.
℣. Propitius esto, ℟. Libera nos Domine.
℣. Ab omni peccato, ℟. Libera nos Domine.
℣. Ab omni errore, ℟. Libera nos Domine.
℣. Ab omni malo, ℟. Libera nos Domine.
℣. Ab insidiis Diaboli, ℟. Libera nos Domine.
℣. A subitanea et improvisa morte, ℟. Libera nos Domine.
℣. A peste et fame, ℟. Libera nos Domine.
℣. A bello et caede, ℟. Libera nos Domine.
℣. A seditione et simultate, ℟. Libera nos Domine.
℣. A fulgure et tempestatibus, ℟. Libera nos Domine.
℣. A morte perpetua, ℟. Libera nos Domine.
℣. Per mysterium sanctae incarnationis tuae, ℟. Libera nos Domine.
℣. Per sanctam nativitatem tuam, ℟. Libera nos Domine.
℣. Per Baptismum, ieiunium et tentationes tuas, ℟. Libera nos Domine.
℣. Per agoniam et sudorem tuum sanguineum, ℟. Libera nos Domine.
℣. Per crucem et passionem tuam, ℟. Libera nos Domine.
℣. Per mortem et sepulturam tuam, ℟. Libera nos Domine.
℣. Per resurrectionem et ascensionem tuam, ℟. Libera nos Domine.
℣. Per adventum Spiritus sancti paracleti, ℟. Libera nos Domine.
℣. In omni tempore tribulationis nostrae, ℟. Libera nos Domine.
℣. In omni tempore infoelicitatis nostrae, ℟. Libera nos Domine.
℣. In hora mortis, ℟. Libera nos Domine.
℣. In die judicii, ℟. Libera nos Domine.
230
CANTICA
JEREMIAE 31:10–14
[IV] 10 Audite verbum Domini, gentes, * et annuntiate in insulis, quae
procul sunt, et dicite:
“Qui dispersit Israel, congregabit eum * et custodiet eum sicut pastor
gregem suum”.
[a] 11 Redemit enim Dominus Iacob * et liberavit eum de manu
potentioris.
12 Et venient et laudabunt in monte Sion * et confluent ad bona
Domini
super frumento et vino et oleo * et fetu pecorum et armentorum;
eritque anima eorum quasi hortus irriguus, * et ultra non esurient.
13 Tunc laetabitur virgo in choro, * iuvenes et senes simul.
“Et convertam luctum eorum in gaudium * et consolabor eos et
laetificabo a dolore suo.
14 Et inebriabo animam sacerdotum pinguedine, * et populus meus
bonis meis adimplebitur”, ait Dominus.
EZECHIELIS 36:24–28
Tollam quippe vos de gentibus † et congregabo vos de universis terris
* et adducam vos in terram vestram;
25 et effundam super vos aquam mundam, † et mundabimini ab
omnibus inquinamentis vestris, * et ab universis idolis vestris
mundabo vos.
26 Et dabo vobis cor novum * et spiritum novum ponam in medio
vestri
et auferam cor lapideum de carne vestra * et dabo vobis cor carneum;
27 et spiritum meum ponam in medio vestri † et faciam, ut in
praeceptis meis ambuletis * et iudicia mea custodiatis et operemini.
28 Et habitabitis in terra, quam dedi patribus vestris, † et eritis mihi in
populum, * et ego ero vobis in Deum.
HABACUC 3:2–11
[IV] Domine, audivi auditionem tuam * et timui, Domine, opus tuum.
In medio annorum vivifica illud, * in medio annorum notum facies.
Cum iratus fueris, * misericordiae recordaberis.
3 Deus a Theman veniet, * et Sanctus de monte Pharan.
Operit caelos gloria eius, * et laudis eius plena est terra.
[a] 4 Splendor eius ut lux erit, † radii ex manibus eius: * ibi abscondita
est fortitudo eius.
5 Ante faciem eius ibit mors, * et egredietur pestis post pedes eius.
6 Stetit et concussit terram, * aspexit et dissolvit gentes.
Et contriti sunt montes saeculi, * incurvati sunt colles antiqui ab
itineribus aeternitatis eius.
7 In afflictione vidi tentoria Chusan; * turbantur pelles terrae Madian.
8 Numquid in fluminibus iratus es, Domine, † aut in fluminibus furor
tuus * vel in mari indignatio tua?
Quia ascendes super equos tuos, * quadrigas tuas victrices.
9 Suscitans suscitabis arcum tuum, * sagittis replevisti pharetram
tuam.
27
HYMNI
In fluvios scindes terram, * 10 viderunt te et doluerunt montes.
Effuderunt aquas nubes, † dedit abyssus vocem suam, * in altum
levavit manus suas.
11 Sol et luna steterunt in habitaculo suo, † prae luce sagittarum
tuarum discedunt, * prae splendore fulgurantis hastae tuae.
17.Oro supplex et acclinis, / Cor contritum quasi cinis: / Gere curam
mei finis.
18.Lacrimosa dies illa, / Qua resurget ex favilla / Iudicandus homo
reus: / Huic ergo parce, Deus!
—Thomasius de Celano, 1190-1253
HABACUC 3:12–19
[VII] In fremitu calcabis terram, * in furore conteres gentes.
13 Egressus es in salutem populi tui, * in salutem cum christo tuo.
Percussisti caput de domo impii, * denudasti fundamentum usque ad
petram.
14 Confodisti iaculis tuis caput bellatorum eius, * venientium ut turbo
ad dispergendum me;
exsultatio eorum, * sicut eius, qui devorat pauperem in abscondito.
15 Viam fecisti in mari equis tuis, * in luto aquarum multarum.
16 Audivi, et conturbatus est venter meus, * ad vocem contremuerunt
labia mea.
Ingreditur putredo in ossibus meis, * et subter me vacillant gressus
mei.
Conquiescam in die tribulationis, * ut ascendat super populum, qui
invadit nos.
17 Ficus enim non florebit, * et non erit fructus in vineis;
mentietur opus olivae, * et arva non afferent cibum;
abscissum est de ovili pecus, * et non est armentum in praesepibus.
18 Ego autem in Domino gaudebo * et exsultabo in Deo salvatore meo.
[a] 19 Dominus Deus fortitudo mea † et ponet pedes meos quasi
cervorum * et super excelsa mea deducet me.
JUDITH 16:13–17
[IV] Cantabo Deo meo hymnum novum: † Domine, magnus es tu et
clarus, * mirabilis in virtute et insuperabilis.
14 Tibi serviat omnis creatura tua, * quoniam dixisti, et facta sunt,
[a] misisti spiritum tuum, et aedificata sunt, * et non est qui resistat
voci tuae.
15 Montes enim a fundamentis agitabuntur cum aquis, * petrae autem
a facie tua tamquam cera liquescent.
Illis autem, qui timent te, * propitius adhuc eris.
16 Quoniam pusillum omne sacrum ad odorem suavitatis, * et
minimus omnis adeps in holocaustum tibi.
Qui autem timet Dominum, * magnus apud eum semper.
17 Vae gentibus assurgentibus generi meo! † Dominus omnipotens
vindicabit illos, in die iudicii visitabit eos,
ut det ignem et vermes in carnes eorum, * et comburentur, ut sentiant
usque in aeternum”.
THOBIS 13:2–7
[VII] “Benedictus Deus vivens in aevum, et regnum illius, * quia ipse
flagellat et miseretur,
28
229
CANTICA
8. Maior quippe tua gratia, Jesu, / Quam sit flagitii copia nostri, /
Contritos nec enim maestaque corda / Clemens vel humiles
spernere nosti.
9. Salva ergo tua morte redemptos, / Salva suppliciter pacta
petentes, / Disrumpe frameas, spicula frange, / Confringe clipeos
bella volentum.
10.Iam caelum gemitus scandat amarus, / Iam nubes penetret vox
lacrimarum, / Votum, contritio plebis anhela; / Salvator placidus,
iam miserere.
—ca. 750
deducit usque ad inferos deorsum † et reducit a perditione maiestate
sua, * et non est qui effugiat manum eius.
3 Confitemini illi, filii Israel, coram nationibus, † quia ipse dispersit vos
in illis * 4 et ibi ostendit maiestatem suam.
Et exaltate illum coram omni vivente, * quoniam Dominus noster,
et ipse est pater noster, * et ipse est Deus noster in omnia saecula.
5 Flagellabit vos ob iniquitates vestras * et omnium miserebitur
vestrum
et colliget vos ab omnibus nationibus, * ubicumque dispersi fueritis.
6 Cum conversi fueritis ad illum in toto corde vestro et in tota anima
vestra, * ut faciatis coram illo veritatem,
tunc revertetur ad vos * et non abscondet a vobis faciem suam amplius.
Et nunc aspicite, quae fecit vobiscum, * et confitemini illi in toto ore
vestro.
Benedicite Dominum iustitiae * et exaltate regem saeculorum.
[a] Ego in terra captivitatis meae confiteor illi * et ostendo virtutem et
maiestatem eius genti peccatorum.
Convertimini, peccatores, et facite iustitiam coram illo. * Quis scit, si
velit vos et faciat vobis misericordiam?
7 Ego et anima mea regi caeli laetationes dicimus, * et anima mea
laetabitur omnibus diebus vitae suae.
De Novissimis
Media vita in morte sumus. Quem quaerimus adiutorem nisi te,
Domine, qui pro peccatis nostris iuste irasceris.
Sancte Deus, Sancte fortis, Sancte et misericors Salvator: Amarae morti
ne tradas nos!
1. Dies irae, dies illa, / Solvet saeclum in favilla, / Teste David cum
Sibylla.
2. Quantus tremor est futurus, / Quando Iudex est venturus / Cuncta
stricte discussurus.
3. Tuba mirum spargens sonum / Per sepulcra regionum / Coget
omnes ante thronum.
4. Mors stupebit et natura, / Cum resurget creatura, / Iudicanti
responsura.
5. Liber scriptus proferetur, / In quo totum continetur, / Unde
mundus iudicetur.
6. Iudex ergo cum sedebit, / Quidquid latet, apparebit, / Nil inultum
remanebit.
7. Quid sum miser tunc dicturus, / Quem patronum rogaturus, /
Cum vix iustus sit securus?
8. Rex tremendae maiestatis, / Qui salvandos salvas gratis, / Salva
me, fons pietatis.
9. Recordare, Jesu pie, / Quod sum causa tuae viae: / Ne me perdas
illa die.
10.Quaerens me, sedisti lassus, / Redemisti crucem passus: / Tantus
labor non sit cassus.
11.Iuste Iudex ultionis, / Donum fac remissionis / Ante diem rationis.
12.Ingemisco tamquam reus, / Culpa rubet vultus meus: / Supplicanti
parce, Deus.
13.Qui Mariam absolvisti, / Et latronem exaudisti, / Mihi quoque
spem dedisti.
14.Preces meae non sunt dignae, / Sed tu, Bone, fac benigne, / Ne
perenni cremer igne.
15.Inter oves locum praesta, / Et ab haedis me sequestra, / Statuens in
parte dextra.
16.Confutatis maledictis, / Flammis acribus addictis, / Voca me cum
benedictis.
228
SAPIENTIAE 9:1–11
“Deus patrum meorum et Domine misericordiae, * qui fecisti omnia
verbo tuo
2 et sapientia tua constituisti hominem, * ut dominaretur creaturis,
quae a te factae sunt,
3 et disponeret orbem terrarum in sanctitate et iustitia * et in directione
cordis iudicium iudicaret,
4 da mihi sedium tuarum assistricem sapientiam * et noli me reprobare
a pueris tuis,
5 quoniam servus tuus sum ego et filius ancillae tuae, † homo infirmus
et exigui temporis * et minor ad intellectum iudicii et legum.
6 Nam, et si quis erit consummatus inter filios hominum, * si ab illo
abfuerit sapientia tua, in nihilum computabitur.
7 Tu elegisti me regem populo tuo * et iudicem filiorum tuorum et
filiarum;
8 dixisti me aedificare templum in monte sancto tuo * et in civitate
habitationis tuae altare,
similitudinem tabernaculi sancti, * quod praeparasti ab initio.
9 Et tecum sapientia, quae novit opera tua, * quae et affuit tunc, cum
orbem terrarum faceres,
et sciebat quid esset placitum in oculis tuis * et quid directum in
praeceptis tuis.
10 Emitte illam de caelis sanctis tuis * et a sede magnitudinis tuae mitte
illam,
ut mecum sit et mecum laboret, * ut sciam quid acceptum sit apud te.
11 Scit enim illa omnia et intellegit † et deducet me in operibus meis
sobrie * et custodiet me in sua gloria.
29
ECCLESIASTICUS 36:1–19
[III] Miserere nostri, Deus omnium, et respice nos * et ostende nobis
lucem miserationum tuarum;
2 et immitte timorem tuum super gentes, * quae non exquisierunt te,
ut cognoscant quia non est Deus nisi tu, * et enarrent magnalia tua.
3 Alleva manum tuam super gentes alienas, * ut videant potentiam
tuam.
4 Sicut enim in conspectu eorum sanctificatus es in nobis, * sic in
conspectu nostro magnificaberis in eis,
5 ut cognoscant, sicut et nos cognovimus, * quoniam non est Deus
praeter te, Domine.
6 Innova signa et itera mirabilia, * 7 glorifica manum et firma brachium
dextrum,
8 excita furorem et effunde iram, * 9 tolle adversarium et afflige
inimicum.
10 Festina tempus et memento praefinitionis, * et enarrentur mirabilia
tua.
11 In ira flammae devoretur, qui salvatur; * et, qui pessimant plebem
tuam, inveniant perditionem.
12 Contere caput principum inimicorum * dicentium: “Non est alius
praeter nos!”.
13 Congrega omnes tribus Iacob * et hereditabis eos sicut ab initio.
[a] 14 Miserere plebi tuae, super quam invocatum est nomen tuum, * et
Israel, quem coaequasti primogenito tuo.
15 Miserere civitati sanctificationis tuae, * Ierusalem, loco requiei tuae.
16 Reple Sion maiestate tua * et gloria tua templum tuum.
17 Da testimonium his, qui ab initio creaturae tuae sunt, * et suscita
praedicationes, quas locuti sunt in nomine tuo.
18 Da mercedem sustinentibus te, * ut prophetae tui fideles
inveniantur.
Et exaudi orationes servorum tuorum, * 19 secundum beneplacitum
super populo tuo,
et dirige nos in viam iustitiae, * et sciant omnes, qui habitant terram,
quia tu es Deus saeculorum.
DANIELIS 3:26–28, 34–41
26 “Benedictus es, Domine, Deus patrum nostrorum, * et laudabilis et
gloriosum nomen tuum in saecula,
27 quia iustus es in omnibus, quae fecisti nobis, * et universa opera tua
vera,
et viae tuae rectae, * et omnia iudicia tua veritas.
28 Iudicia enim vera fecisti iuxta omnia, quae induxisti super nos * et
super civitatem sanctam patrum nostrorum Ierusalem,
quia in veritate et in iudicio induxisti omnia haec * propter peccata
nostra.
34 Ne, quaesumus, tradas nos in perpetuum propter nomen tuum * et
ne dissipes testamentum tuum
30
HYMNI
4. Te cordis ima concinant, / Te vox canora concrepet, / Te diligat
castus amor, / Te mens adoret sobria.
5. Ut cum profunda clauserit, / Diem caligo noctium, / Fides tenebras
nesciat, / Et lux fidei luceat.
6. Dormire mentem ne sinas, / Dormire culpa noverit, / Castos fides
refrigerans, / somni vaporem temperet.
7. Exuta sensu lubrico, / Te cordis alta somnient, / Ne hostis invidi
dolo, / Pavor quietos suscitet.
8. Christum rogemus et Patrem, / Christi Patrisque Spiritum, / Unum
potens per omnia, / Fove precantes Trinitas. Amen.
1. Christe, qui lux es et dies, / Noctis tenebras detegis. / Lucisque
lumen crederis, / Lumen beatum praedicans.
2. Precamur, sancte Domine, / Defende nos in hac nocte, / Sit nobis in
te requies, / Quietam noctem tribue.
3. Ne gravis somnus irruat, / Nec hostis nos surripiat, / Nec caro illi
consentiens / Nos tibi reos statuat.
4. Oculi somnum capiant, / Cor semper ad te vigilet, / Dextera tua
protegat, / Famulos, qui te diligunt.
5. Defensor noster, aspice, / Insidiantes reprime. / Guberna tuos
famulos, / Quos sanguine mercatus es.
6. Memento nostri, Domine, / In gravi isto corpore, / Qui es defensor
animae, / Adesto nobis, Domine.
7. Deo Patri sit gloria / Eiusque soli Filio / Cum Spiritu paracleto, / Et
nunc et in perpetuum. Amen.
(Ad Completorium in Quadragesima.)
De Bello Imminenti
1. Tristes nunc populi, Christe Redemptor, / Pacem suppliciter cerne
rogantes, / Threnos et gemitus, cerne dolorem, / Maestis auxilium
desuper offer.
2. Dira namque fremens, en, furor atrox / Gentis finitimae arva
minatur / Saeve barbarico murmure nostra / Vastari, perimens ut
lupus agnum.
3. Defensor quis erit, ni prius ipse / Succurras miserans, auctor
Olympi? / Humano generi crimina parcas, / Affectis veniam dones
amare.
4. Abram praesidio perculit olim / Reges quinque tuo, Conditor
aevi, / Haud multis pueris nempe parentem / Prostratis reducens
hostibus atris.
5. Moyses gelidi aequora ponti / Confidens populum torrida
carpens / Deduxit refluens undaque hostem / Extemplo rapiens
occulit omnem.
6. Trecentisque viris Amalecitas / Deiecit Gedeon iussus adire, /
Oppressum populum vindice ferro / Liberavit ope fretus opima.
7. Hoc tu cunctipotens, omnia solus, / In cuius manibus sunt
universa, / In te nostra salus, gloria in te, / Occidis iterum
vivificasque.
227
1. Rerum Deus tenax vigor, / Immotus in te permanens / Lucis
diurnae tempora / Successibus determinans:
2. Largire clarum vespere, / Quo vita nusquam decidat, / Sed
praemium mortis sacrae / Perennis instet gloria.
3. Deo Patri sit gloria / Eiusque soli Filio / Cum Spiritu paracleto, /
Nunc et per omne saeculum. Amen.
—Ambrosius.
Hymni Vespertini
1. Iam sol recedit igneus, / Tu, lux perennis, Unitas / Nostris beata
Trinitas, / Infunde amorem cordibus!
2. Te mane laudum carmine, / Te deprecamur vespere; / Digneris, ut
te supplices / Laudemus inter caelites.
3. Patri simulque Filio, / Tibique, Sancte Spiritus, / Sicut fuit, sit
iugiter / Saeclum per omne gloria.
—ca. 550-575
1. Christe, qui lux es et dies, / Noctis tenebras detegis, / Lucisque
lumen crederis / Lumen beatum praedicans.
2. Precamur Sancte Domine, / Defende nos in hac nocte, / Sit nobis in
te requies, / Quietam noctem tribue.
3. Ne gravis somnus irruat, / Nec hostis nos surripiat, / Nec caro illi
consentiens / Nos tibi reos statuat.
4. Oculi somnum capiant, / Cor ad te semper vigilet, / Dextera tua
protegat / Famulos qui te diligunt.
5. Defensor noster aspice, / Insidiantes reprime, / Guberna tuos
famulos, / Quos sanguine mercatus es.
6. Memento nostri, Domine, / In gravi isto corpore, / Qui es defensor
animae, / Adesto nobis Domine.
7. Praesta, Pater piissime, / Patrique compar Unice, / Cum Spiritu
Paraclito, / Regnans per omne saeculum.
—Aurelius Ambrosius, ca. 340-397
1. Te lucis ante terminum, / Rerum Creator, poscimus, / Ut solita
clementia / Sis praesul et custodium.
2. Procul recedant somnia / Et noctium phantasmata, / Hostemque
nostrum comprime, / Ne polluantur corpora.
3. Praesta, Pater omnipotens, / Per Jesum Christum Dominum, / Qui
tecum in perpetuum / Regnat cum Sancto Spiritu.
—Gregorius Magnus, ca. 540-604
1. Deus creator omnium, / Polique rector, vestiens / Diem decoro
lumine, / Noctem soporis gratia.
2. Artus solutos ut quies / Reddat laboris usui, / Mentesque fessas
alevet, / Luctusque solvat anxios.
3. Grates, peracto iam die, / Et noctis exortu preces / Votis (reos ut
adiuves) / Hymnum canentes solvimus.
226
CANTICA
35 neque auferas misericordiam tuam a nobis * propter Abraham
dilectum tuum
et Isaac servum tuum * et Israel sanctum tuum,
36 quibus dixisti quod multiplicares semen eorum sicut stellas caeli * et
sicut arenam, quae est in litore maris;
37 quia, Domine, imminuti sumus plus quam omnes gentes †
sumusque humiles in universa terra * hodie propter peccata nostra;
38 et non est in tempore hoc princeps et propheta et dux † neque
holocaustum neque sacrificium * neque oblatio neque incensum
neque locus primitiarum coram te, * ut possimus invenire
misericordiam;
39 sed in anima contrita et spiritu humilitatis suscipiamur * sicut in
holocausto arietum et taurorum
40 et sicut in milibus agnorum pinguium; * sic fiat sacrificium nostrum
in conspectu tuo hodie,
et perfice subsequentes te, * quoniam non est confusio confidentibus in
te.
41 Et nunc sequimur te in toto corde * et timemus te et quaerimus
faciem tuam.
DANIELIS 3:52–56, 89
[VIII] “Benedictus es, Domine, Deus patrum nostrorum, * et laudabilis
et superexaltatus in saecula;
et benedictum nomen gloriae tuae sanctum * et superlaudabile et
superexaltatum in saecula.
53 Benedictus es in templo sanctae gloriae tuae * et superlaudabilis et
supergloriosus in saecula.
54 Benedictus es in throno regni tui * et superlaudabilis et
superexaltatus in saecula.
55 Benedictus es, qui intueris abyssos sedens super cherubim, * et
laudabilis et superexaltatus in saecula.
56 Benedictus es in firmamento caeli * et laudabilis et gloriosus in
saecula.
[a] 89 Confitemini Domino, quoniam bonus, * quoniam in saeculum
misericordia eius.
DANIELIS 3:57–90 CUM DOXOLOGIA
[VIII] Benedicite, omnia opera Domini, Domino, * laudate et
superexaltate eum in saecula.
58 Benedicite, caeli, Domino, * laudate et superexaltate eum in saecula.
59 Benedicite, angeli Domini, Domino, * laudate et superexaltate eum
in saecula.
60 Benedicite, aquae omnes, quae super caelos sunt, Domino, * laudate
et superexaltate eum in saecula.
61 Benedicat omnis virtus Domino, * laudate et superexaltate eum in
saecula.
62 Benedicite, sol et luna, Domino, * laudate et superexaltate eum in
saecula.
31
HYMNI
63 Benedicite, stellae caeli, Domino, * laudate et superexaltate eum in
saecula.
64 Benedicite, omnis imber et ros, Domino, * laudate et superexaltate
eum in saecula.
65 Benedicite, omnes venti, Domino, * laudate et superexaltate eum in
saecula.
66 Benedicite, ignis et aestus, Domino, * laudate et superexaltate eum
in saecula.
67 Benedicite, frigus et aestus, Domino, * laudate et superexaltate eum
in saecula.
68 Benedicite, rores et pruina, Domino, * laudate et superexaltate eum
in saecula.
69 Benedicite, gelu et frigus, Domino, * laudate et superexaltate eum in
saecula.
70 Benedicite, glacies et nives, Domino, * laudate et superexaltate eum
in saecula.
71 Benedicite, noctes et dies, Domino, * laudate et superexaltate eum in
saecula.
72 Benedicite, lux et tenebrae, Domino, * laudate et superexaltate eum
in saecula.
73 Benedicite, fulgura et nubes, Domino, * laudate et superexaltate
eum in saecula.
74 Benedicat terra Dominum, * laudet et superexaltet eum in saecula.
75 Benedicite, montes et colles, Domino, * laudate et superexaltate eum
in saecula.
76 Benedicite, universa germinantia in terra, Domino, * laudate et
77 Benedicite, maria et flumina, Domino, * laudate et superexaltate
eum in saecula.
78 Benedicite, fontes, Domino, * laudate et superexaltate eum in
saecula.
79 Benedicite, cete et omnia quae moventur in aquis, Domino, *
laudate et superexaltate eum in saecula.
80 Benedicite, omnes volucres caeli, Domino, * laudate et superexaltate
eum in saecula.
81 Benedicite, omnes bestiae et pecora, Domino, * laudate et
82 Benedicite, filii hominum, Domino, * laudate et superexaltate eum
in saecula.
83 Benedic, Israel, Domino, * laudate et superexaltate eum in saecula.
84 Benedicite, sacerdotes Domini, Domino, * laudate et superexaltate
eum in saecula.
85 Benedicite, servi Domini, Domino, * laudate et superexaltate eum in
saecula.
86 Benedicite, spiritus et animae iustorum, Domino, * laudate et
87 Benedicite, sancti et humiles corde, Domino, * laudate et
6. De cruce deponitur / Hora Vespertina, / Fortitudo latuit / In mente
divina. / Talem mortem subiit / Vitae medicina: / Heu corona
gloriae / Iacuit supina.
7. Hora Completorii / Datur sepulturae / Corpus Christi nobile, / Spes
vitae futurae. / Conditur aromate, / Complentur scripturae, / Iugis
sit memoriae / Mors est mihi curae.
8. Has horas canonicas / Cum devotione / Tibi Christe recolo / Pia
ratione, / Ut qui pro me passus es / Amoris ardore, / Sis mihi
solatium / In mortis agone.
32
Hymni Matutini
1. Somno refectis artubus / Spreto cubili surgimus, / Nobis, Pater,
canentibus / Adesse te deposcimus.
2. Te lingua primum concinat, / Te mentis ardor ambiat, / Ut actuum
sequentium / Tu sancte sis exordium.
3. Cedant tenebrae lumini / Et nox diurno sideri, / Ut culpa quam nox
intulit / Lucis labascat munere.
4. Precamur idem supplices, / Noxas ut omnes amputes, / Ut ore te
canentium / Lauderis in perpetuum.
5. Deo Patri sit gloria, / Eiusque soli Filio, / Cum Spiritu paracleto, /
Nunc et per omne saeculum. Amen.
1. Iam lucis orto sidere / Deum precemur supplices, / Ut in diurnis
actibus, / Nos serves a nocentibus.
2. Linguam refrenans temperet, / Ne litis horror insonet: / Visum
fovendo contegas, / Ne vanitates hauriat.
3. Sint pura cordis intima, / Absistat et vecordia, / Carnis terat
superbiam, / Potus cibique parcitas.
4. Ut cum dies abscesserit, / Noctemque sors redaxerit, / Mundi per
abstinentiam / Ipsi canamus gloriam.
5. Deo Patri sit gloria, / Eiusque soli Filio / Cum Spiritu paracleto /
Nunc et per omne saeculum.
—Ambrosius.
1. Nunc sancte nobis Spiritus / Unum Patri cum Filio, / Dignare
promptus ingeri / Nostro refusus pectori.
2. Os, lingua, mens, sensus, vigor / Confessionem personent, /
Flammescat igne caritas, / Accendat ardor proximos.
paracleto / Nunc et per omne saeculum.
—Ambrosius.
1. Rector potens, verax Deus, / Qui temperas rerum vices, /
Splendore qui mane instruis / Et ignibus meridiem:
2. Exstingue flammas litium, / Aufer calorem noxium / Confer
salutem corporum, / Veramque pacem cordium.
paracleto / Nunc et per omne saeculum. Amen.
—Ambrosius.
225
CANTICA
5. Decus Parenti debitum / Sit usquequaque altissimo, / Natoque
Patris unico / Et inclyto Paraclito, / Cui laus, potestas, gloria /
Aeterna sit per saecula.
—ca. 725
88 Benedicite, Anania, Azaria, Misael, Domino, * laudate et
superexaltate eum in saecula;
quia eruit nos de inferno et salvos fecit de manu mortis † et liberavit
nos de medio fornacis ardentis flammae * et de medio ignis eruit
nos.
89 Confitemini Domino, quoniam bonus, * quoniam in saeculum
misericordia eius.
90 Benedicite, omnes, qui timetis Dominum, Deo deorum; * laudate et
confitemini ei, quia in saecula misericordia eius”.
Doxologia: Benedicamus Patrem et Filium cum Sancto Spiritu: *
laudemus et superexaltemus eum in saecula.
Benedictus es, Domine, in firmamento caeli: * et laudabilis, et
gloriosus, et superexaltatus in saecula.
[Hic non dicitur Gloria Patri, neque Amen.]
De S. Cruce
1. Recordare sanctae Crucis, / Qui perfectam vitam ducis / Delectare
iugiter. / Sanctae Crucis recordare, / Et in ipsa meditare /
Insatiabiliter.
2. Quum quiescas aut laboras, / Quando rides, quando ploras / Doles
sive gaudeas, / Quando vadis, quando venis, / In solatiis, in poenis
Crucem corde teneas.
3. Crux in omnibus pressuris, / Et in gravibus et duris / Est totum
remedium. / Crux in poenis et tormentis / Est dulcedo piae
mentis / Et verum refugium.
4. Crux est porta Paradisi, / In qua Sancti sunt confisi, / Qui vicerunt
omnia. / Crux est mundi medicina, / Per quam bonitas divina /
Facit mirabilia.
5. Crux est salus animarum, / Verum lumen et praeclarum, / Et
dulcedo cordium. / Crux est vita beatorum / Et thesaurus
perfectorum, / Et decor et gaudium.
6. Crux est speculum virtutis, / Gloriosae dux salutis, / Cuncta spes
fidelium. / Crux est decus salvandorum, / Et solatium eorum /
Atque desiderium.
7. Crux est arbor decorata, / Christi sanguine sacrata, / Cunctis plena
fructibus. / Quibus animae feruntur, / Cum supernis nutriuntur /
Cibis in coelestibus.
8. Crucifixe, fac me fortem / Ut libenter tuam mortem / Plangam
donec vixero. / Tecum volo vulnerari, / Te libenter amplexari / In
cruce desidero.
—Bonaventura, 1221-1274
Horae et Tempora
1. Patris sapientia, / Veritas divina, / Deus homo captus est / Hora
Matutina. / A suis discipulis / Cito derelictus / Iudaeis est
traditus, / Venditus, afflictus.
2. Hora Prima ductus est / Jesus ad Pilatum. / Falsis testimoniis /
Multum accusatum. / In collum percutiunt / Manibus ligatum, /
Vultum Dei conspuunt, / Lumen coeli gratum.
3. Crucifige clamitant / Hora Tertiarum. / Illusus induitur / Veste
purpurarum. / Caput eius pungitur / Corona spinarum, / Crucem
portat humeris / Ad locum poenarum.
4. Horo Sexta Jesus est / Cruci conclavatus / Et est cum latronibus /
Pendens deputatus; / Prae tormentis sitiens / Felle saturatus: /
Agnus crimen diluit / Sic ludificatus.
5. Hora Nona Dominus / Jesus exspiravit; / Heli clamans animam /
Patri commendavit. / Latus eius lancea / Miles perforavit: / Terra
tunc contremuit / Et sol obscuravit.
224
AD EPHESIOS 1:3–10
3 Benedictus Deus et Pater Domini nostri Iesu Christi, * qui benedixit
nos in omni benedictione spiritali in caelestibus in Christo,
4 sicut elegit nos in ipso ante mundi constitutionem, * ut essemus
sancti et immaculati in conspectu eius in caritate;
5 qui praedestinavit nos in adoptionem filiorum † per Iesum Christum
in ipsum, * secundum beneplacitum voluntatis suae,
6 in laudem gloriae gratiae suae, * in qua gratificavit nos in Dilecto,
7 in quo habemus redemptionem per sanguinem eius, † remissionem
peccatorum, * secundum divitias gratiae eius,
8 quam superabundare fecit in nobis * in omni sapientia et prudentia,
9 notum faciens nobis mysterium voluntatis suae, * secundum
beneplacitum eius, quod proposuit in eo,
10 in dispensationem plenitudinis temporum: † recapitulare omnia in
Christo, * quae in caelis et quae in terra, in ipso.
AD PHILIPPENSES 2:6–11
Christus Jesus, cum in forma Dei esset, * non rapinam arbitratus est esse
se aequalem Deo,
7 sed semetipsum exinanivit formam servi accipiens, * in
similitudinem hominum factus;
et habitu inventus ut homo, † 8 humiliavit semetipsum factus
oboediens usque ad mortem, * mortem autem crucis.
9 Propter quod et Deus illum exaltavit * et donavit illi nomen, quod est
super omne nomen,
10 ut in nomine Iesu omne genu flectatur * caelestium et terrestrium et
infernorum,
11 et omnis lingua confiteatur “Dominus Iesus Christus!”, * in gloriam
Dei Patris.
AD COLOSSENSES 1:12–20
Gratias agamus Patri, * qui idoneos vos fecit in partem sortis sanctorum
in lumine;
33
HYMNI
13 qui eripuit nos de potestate tenebrarum * et transtulit in regnum
Filii dilectionis suae,
14 in quo habemus redemptionem, * remissionem peccatorum;
15 qui est imago Dei invisibilis, * primogenitus omnis creaturae,
16 quia in ipso condita sunt universa in caelis et in terra, * visibilia et
invisibilia,
sive throni sive dominationes * sive principatus sive potestates.
Omnia per ipsum et in ipsum creata sunt, * 17 et ipse est ante omnia,
et omnia in ipso constant.
18 Et ipse est caput corporis ecclesiae; * qui est principium,
primogenitus ex mortuis,
ut sit in omnibus ipse primatum tenens, * 19 quia in ipso complacuit
omnem plenitudinem habitare
20 et per eum reconciliare omnia in ipsum, † pacificans per sanguinem
crucis eius, * sive quae in terris sive quae in caelis sunt.
Hinc manna verum Israelitis, veris veri Abrahae filiis, admirantibus
quondam Mosi quod typus figurabat, iam nunc remoto velo datur
perspici, Ora Christe nos illo tuo pane semper dignos effici.
Fac igni sancto Patrisque verbo, quo luces ut flamma, densa nocte
septos ac peccatis, quae tu procul pellis exutos, tibi mundis labiis
cordeque puro propinquare.
Fac fontem dulcem, quem in deserto Petra praemonstravit, te gustare
Christe sana fide, renesque constringi, lotos in mari, Anguem
aeneum in cruce speculari.
Audi nos, Jesu, pro quibus tetram mortem pertulisti.
Salva nos Christe redemptor, et peccati condonator.
Da fontem boni visere, da puros fidei oculos in te defigere.
Quo haustu sapientiae saporem vitae valeat mens intelligere.
Et Christianismi fidem operibus redimere, beatoque fine ex huius
incolatu seculi queamus ad te venire.
—Sequentia ad Christum, correcta a M. Hermanno Bono
I PETRI 2:21–24
21 In hoc enim vocati estis, quia * et Christus passus est pro vobis,
vobis relinquens exemplum, * ut sequamini vestigia eius:
22 qui peccatum non fecit, * nec inventus est dolus in ore ipsius;
23 qui cum malediceretur, non remaledicebat; * cum pateretur, non
comminabatur, commendabat autem iuste iudicanti;
24 qui peccata nostra ipse pertulit * in corpore suo super lignum,
ut peccatis mortui iustitiae viveremus; * cuius livore sanati estis.
APOCALYPSIS 4:11; 5:9–10, 12
4:11 “Dignus es, Domine et Deus noster, * accipere gloriam et honorem
et virtutem,
quia tu creasti omnia, * et propter voluntatem tuam erant et creata
sunt”.
5:9 “Dignus es accipere librum * et aperire signacula eius,
quoniam occisus es et redemisti Deo in sanguine tuo * ex omni tribu et
lingua et populo et natione;
10 et fecisti eos Deo nostro regnum et sacerdotes, * et regnabunt super
terram”.
“Dignus est Agnus, qui occisus est, accipere virtutem et divitias et
sapientiam * et fortitudinem et honorem et gloriam et
benedictionem”.
APOCALYPSIS 11:17–18; 12:10–12A
11:17 “Gratias agimus tibi, * Domine, Deus omnipotens,
qui es et qui eras, * quia accepisti virtutem tuam magnam et regnasti.
18 Et iratae sunt gentes, * et advenit ira tua, et tempus mortuorum
iudicari
et reddere mercedem servis tuis prophetis et sanctis * et timentibus
nomen tuum, pusillis et magnis,
et exterminare eos, * qui exterminant terram”.
12:10 “Nunc facta est salus et virtus et regnum Dei nostri * et potestas
Christi eius,
34
De Ecclesia
1. Caelestis urbs Ierusalem, / Beata pacis visio, / Quae celsa de
viventibus / Saxis ad astra tolleris, / Sponsaeque ritu cingeris /
Mille Angelorum millibus!
2. O sorte nupta prospera, / Dotata Patris gloria, / Respersa sponsi
gratia, / Regina formosissima, / Christo iugata Principi, / Caelo
corusca civitas.
3. Hic margaritis emicant / Patentque cunctis ostia, / Virtute namque
praevia / Mortalis illuc ducitur, / Amore Christi percitus /
Tormenta quisquis sustinet.
4. Scalpri salubris ictibus / Et tunsione plurima, / Fabri polita
malleo / Hanc saxa molem construunt, / Aptisque iuncta nexibus /
Locantur in fastigio.
5. Decus Parenti debitum / Sit usquequaque altissimo, / Natoque
Patris unico / Et inclyto Paraclito, / Cui laus, potestas, gloria /
Aeterna sit per saecula.
—ca. 725
1. Alto ex Olympo vertice / Summi parentis Filius, / Ceu monte
desectus lapis / Terras in imas decidens, / Domus supernae et
infimae / Utrumque iunxit angulum.
2. Sed illa sedes caelitum / Semper resultat laudibus; / Deumque
Trinum et Unicum / Iugi canore praedicat; / Illi canentes
iungimur / Almae Sionis aemuli.
3. Haec templa, Rex caelestium, / Imple benigno lumine; / Huc, o
rogatus, adveni / Plebisque vota suscipe / Et nostra corda iugiter /
Perfunde caeli gratia.
4. Hic impetrent fidelium / Voces precesque supplicum / Domus
beatae munera / Partisque donis gaudeant, / Donec soluti
corpore / Sedes beatas impleant.
223
CANTICA
1. Iuste Iudex, Jesu Christe, / Regum rex et Domine, / Qui cum Patre
regnas semper / Et cum Sancto flamine, / Nunc digneris preces
meas / Dignanter suscipere.
2. Tu de caelis descendisti / Virginis in uterum, / Unde sumens
veram carnem / Visitasti saeculum / Tuum plasma redimendo /
Sanguinem per proprium.
3. Tua, quaeso, Deus meus / Gloriosa passio / Me defendat
incessanter / Ab omni periculo, / Ut valeam permanere / In tuo
servitio.
4. Assit mihi tua virtus / Semper et defensio, / Mentem meam ne
perturbet / Hostium incursio, / Ne damnetur corpus meum /
Fraudulenti laqueo.
5. Dextra forti, qua fregisti / Acherontis ianuas, / Frange meos
inimicos / Nec non et insidias, / Quibus volunt occupare / Cordis
mei semitas.
6. Tu Protector et Defensor, / Tu sis mihi clipeus, / Ut resistam te
rectore / Mihi detrahentibus / Et iisdem superatis / Gaudeam
diutius.
7. Sanctae Crucis tuae signum / Sensus meos muniat / Et vexillo
triumphali / Me victorem faciat, / Ut devictus inimicus / Viribus
deficiat.
8. Mitte sanctum de supernis / Sedibus Paraclitum, / Suo meum qui
illustret / Splendore consilium, / Odientes me repellat / Et eorum
odium.
9. Miserere mei, Jesu, / Vivi Dei genite, / Miserere deprecanti, /
Angelorum Domine, / Esto semper memor mei, / Dator
indulgentiae.
10.Deus Pater, Deus Fili, / Deus alme Spiritus, / Qui semper es unus
Deus / Dicerisque Dominus, / Tibi virtus sit perennis / Honorque
perpetuus.
quia proiectus est accusator fratrum nostrorum, * qui accusabat illos
ante conspectum Dei nostri die ac nocte.
11 Et ipsi vicerunt illum propter sanguinem Agni * et propter verbum
testimonii sui;
et non dilexerunt animam suam * usque ad mortem.
12 Propterea laetamini, caeli * et qui habitatis in eis.
Ave praeclarum mundi Lumen in lucem gentium Rex Christe divinitus
orte.
Tu es coeli scala, quam vidit Jacob: veritatis lumen, per te Solem
justiciae, assumpta carne venit in orbem.
Tu es salus mundi, per quem oportet omnes, qui gravantur, et peccatis
onerati sunt, justificari.
Te olim juxta promissum ex Davidis stirpe, nasciturum priores
desideraverunt Patres et Prophetae.
Tandem Virgo mater, sancto rorante Pneumate, te clausum utero
peperit, posteaquam signavit Gabriel.
Tu Agnus Dei, Rex atque terrae dominator es, impietati gentes
addictas, ad montem filiae Sion perduxisti.
Nam tu furentem Leviathan serpentis, tortuosique cervicem collidens,
damnoso crimine mundum liberasti.
Hinc gentium nos reliquiae, Christum Dominum confitemur, et
credimus nobis factum esse propiciationis Agnum, regnantem coelo
aeternaliter, qui per Verbum exhibetur semper edendus
mysterialiter.
222
APOCALYPSIS 15:3–4
“Magna et mirabilia opera tua, * Domine, Deus omnipotens;
iustae et verae viae tuae, * Rex gentium!
4 Quis non timebit, Domine, * et glorificabit nomen tuum?
Quia solus Sanctus, * quoniam omnes gentes venient
et adorabunt in conspectu tuo, * quoniam iudicia tua manifestata
sunt”.
APOCALYPSIS 19:1–2A, 5–7
Alleluia! Salus et gloria et virtus Deo nostro, * 2 quia vera et iusta
iudicia eius;
5 Alleluia! Laudem dicite Deo nostro, omnes servi eius * et qui timetis
eum, pusilli et magni!”.
6 “Alleluia, quoniam regnavit Dominus, Deus noster omnipotens. *
7 Gaudeamus et exsultemus et demus gloriam ei,
Alleluia, quia venerunt nuptiae Agni, * et uxor eius praeparavit se.
SYMBOLUM ATHANASII
Quicunque vult salvus esse, * ante omnia opus est, ut teneat
catholicam fidem.
Quam nisi quisque integram inviolatamque servaverit, * absque dubio
in aeternam peribit.
Fides autem catholica haec est, † ut unum Deum in Trinitate, * et
Trinitatem in unitate veneremur,
Neque confundentes personas, * neque substantiam seperantes.
Alia est enim persona Patris, * alia Filii, alia Spiritus Sancti.
Sed Patris, et Fili, et Spiritus Sancti una est divinitas, * aequalis gloria,
coeterna maiestas.
Qualis Pater, talis Filius, * talis Spiritus Sanctus.
Increatus Pater, increatus Filius, * increatus Spiritus Sanctus.
Immensus Pater, immensus Filius, * immensus Spiritus Sanctus.
Aeternus Pater, aeternus Filius, * aeternus Spiritus Sanctus;
Et tamen non tres aeterni, * sed unus aeternus,
Sicut non tres increati, nec tres immensi, * sed unus increatus, et unus
immensus.
Similiter omnipotens Pater, omnipotens Filius, * omnipotens Spiritus
Sanctus;
Et tamen non tres omnipotentes, * sed unus omnipotens.
Ita Deus Pater, Deus Filius, * Deus Spiritus Sanctus;
Et tamen non tres Dii sunt, * sed unus est Deus.
Ita Dominus Pater, Dominus Filius, * Dominus Spiritus Sanctus;
Et tamen non tres Domini, * sed unus est Dominus.
35
HYMNI
Quia, sicut singillatim unamquamque personam Deum ac Dominum
confiteri * christiana veritate compelimur,
Ita tres Deos aut tres Dominos dicere * catholica religione prohibemur.
Pater a nullo est factus, * nec creatus, nec genitus.
Filius a Patre solo est, * non factus, nec creatus, sed genitus.
Spiritus Sanctus a Patre et Filio, * non factus, nec creatus, nec genitus,
sed procedens.
Unus ergo Pater, non tres Patres; † unus Filius, non tres Filii; * unus
Spiritus Sanctus, non tres Spiritus Sancti.
Et in hac Trinitate nihil prius aut posterius, * nihil maius aut minus;
Sed totae tres personae coaeternae sibi sunt * et coaequales,
Ita ut per omnia, sicut iam supra dictum est, * et Trinitas in unitate et
unitas in Trinitate veneranda sit.
Qui vult ergo salvus esse, * ita de Trinitate sentiat.
Sed necessarium est ad aeternam salutem, * ut incarnationem quoque
Domini nostri Iesu Christi fideliter credat.
Est ergo fides recta ut credamus et confiteamur, * quia Dominus noster
Iesus Christus, Dei Filius, Deus et homo est:
Deus ex substantia Patris ante saecula genitus, * et homo est ex
substantia matris in saeculo natus.
Perfectus Deus, perfectus homo, * ex anima rationali et humana carne
subsistens.
Aequalis Patri secundum divinitatem, * minor Patre secundum
humanitatem.
Qui, licet Deus sit et homo, non duo tamen, * sed unus est Christus.
Unus autem non conversione divinitatis in carnem, * sed assumptione
humanitatis in Deum.
Unus omnino, non confusione substantiae, * sed unitate personae.
Nam sicut anima rationalis et caro unus est homo, * ita Deus et homo
unus est Christus.
Qui passus est pro salute nostra, † descendit ad inferos, * tertia die
resurrexit a mortuis,
Ascendit ad caelos, † sedet ad dexteram Dei Patris omnipotentis, * Inde
venturus est iudicare vivos et mortuos.
Ad cuius adventum omnes homines resurgere habent cum corporibus
suis * Et reddituri sunt de factis propriis rationem,
Et qui bona egerunt, ibunt in vitam aeternam; * qui vero mala, in
ignem aeternum.
Haec est fides catholica; * quam nisi quisque fideliter firmiterque
crediderit, salvus esse non poterit.
1. Adoro te devote, latens deitas, / Quae sub his figuris vere latitas. /
Tibi se cor meum totum subiicit, / Quia te contemplans totum
deficit.
2. Visus, tactus, gustus in te fallitur, / Sed auditu solo tuto creditur. /
Credo quidquid dixit Dei Filius, / Nil hoc veritatis verbo tutius.
3. In Cruce latebat sola deitas, / At hic latet simul et humanitas. /
Ambo tamen credens atque confitens / Peto quod petivit latro
poenitens.
4. Plagas sicut Thomas non intueor, / Deum tamen meum te confiteor,
/ Fac me tibi semper magis credere, / In te spem habere ac diligere.
5. O memoriale mortis Domini, / Panis vivus, vitam praestans homini.
/ Praesta meae menti de te vivere / Et te illi semper dulce sapere.
6. Pie Pelicane, Jesu Domine, / Me immundum munda tuo
sanguine. / Cuius una stilla salvum facere / Totum mundum quit
ab omni scelere.
7. Jesu, quem velatum nunc adspicio, / Oro, fiat illud quod tam
sitio, / Ut te revelata cernens facie / Visu sim beatus tuae gloriae!
36
1. Sancti venite, Christi corpus sumite / Sanctum bibentes, quo
redempti, sanguinem. / Salvati Christi coropore et sanguine, / A
quo refecti laudes dicamus Deo. / Hoc sacramento corporis et
sanguinis / Omnes exuti ab inferni faucibus.
2. Dator salutis, Christus Filius Deo / Mundum servavit per Crucem
et Sanguinem. / Pro universis immolatus Dominus, / Ipse sacerdos
exstitit et hostia.
3. Lege praeceptum imolari hostias, / Qua adumbrantur Divina
mysteria. / Lucis Indultor et Salvator omnium / Praeclarum sanctis
largitus est gratiam.
4. Accedant omnes pura mente creduli, / Sumant aeternam salutis
custodiam. / Sanctorum Custos, Rector quoque Dominus, / Vitam
perennem largitur credentibus.
5. Celestem panem dat esurientibus, / De fonte vivo praebet
sitientibus. / Alpha et Omega ipse Christus Dominus / Venit
venturus iudicare homines.
—ca. 750
De Redemptore Nostro
Laetemur in Christo redemptore: Alleluia!
Quia, quem percussit Pater ob scelus populi sui: Alleluia!
Resurrexit, (coelos ascendit, Spiritum misit,) sicut dixit. Alleluia!
Ora pro nobis, Christe! qui ad dexteram DEI Patris locatus es victor
peccati, mortis, inferni. Unus es nobis conciliator, Pontifex, Ecclesiae
caput.
O Rex pie! fac nos tecum surgere. Alleluia!
O Rex pie! mitte nobis Sanctum Spiritum. Alleluia!
—Urbanus Regius
221
HYMNI
De Evangelio
1. Sacrata libri dogmata / Portantur Evangelici, / Cunctis stupenda
gentibus / Et praeferenda laudibus.
2. Mundemus omnes corpora / Sensusque cordis simplici / Purgantes
conscientia / Verba pensemus mystica.
3. Vultus declini pariter / Clausa tenentes stomata / Stemus intentis
auribus, / Ut decet, ante Dominum.
4. Nec sat videtur sonitus / Auditu solo capere, / Ni cor purgatum
teneat / Factisque iussa compleat.
5. Sic mandat ipse maximus / Magister, summi filius, / Sensus
nostrorum pectorum / Arvis diversis comparans.
6. Sunt, ait, rura plurima, / Quis semen frugis spargitur, / Censu sed
multum dispari / Reddunt accepta foenora.
7. Quaedam saxorum stramine / Replentur nimis pessimo, /
Frugemque necat maximus / Ardor solaris luminis.
8. Quaedam siccato germine / Replentur spinis horridis, / Viarum
strata plurimis / Officiunt seminibus.
9. Ast qui felices fertili / Glebas fecundat germine, / Illum laetantem
cumulat / Fructus laboris centuplex.
10.Sic voluntatis integrae / Perfecta nitent opera, / Terraque cordis
optimi / Centenum refert numerum.
—Hartmannus junior, ca. 860-925
De Sacramento Altaris
1. Verbum supernum prodiens, / Nec Patris linquens dexteram, / Ad
opus suum exiens / Venit ad vitae vesperam.
2. In mortem a discipulo / Suis tradendus aemulis, / Prius in vitae
ferculo / Se tradidit discipulis.
3. Quibus sub bina specie / Carnem dedit et Sanguinem, / Ut duplicis
substantiae / Totum cibaret hominem.
4. Se nascens dedit socium, / Convescens in edulium, / Se moriens in
pretium, / Se regnans dat in praemium.
5. O salutaris Hostia, / Quae caeli pandis ostium; / Bella premunt
hostilia, / Da robur, fer auxilium!
6. Uni trinoque Domino / Sit sempiterna gloria, / Qui vitam sine
termino / Nobis donet in patria.
—Thomas Aquinas, ca. 1224-1274
220
PSALTERIUM
Post quemque Psalmum dicitur:
Sicut erat in principio et nunc et semper * et in saecula saeculorum.
Amen.
PSALMUS 1—BEATITUDO VERA. PIUS UT ARBOR FLORET.
[I] 1 Beatus vir, qui non abiit in consilio impiorum † et in via
peccatorum non stetit * et in conventu derisorum non sedit,
[a] 2 sed in lege Domini voluntas eius, * et in lege eius meditatur die ac
nocte.
3 Et erit tamquam lignum plantatum secus decursus aquarum, * quod
fructum suum dabit in tempore suo;
et folium eius non defluet, * et omnia, quaecumque faciet,
prosperabuntur.
4 Non sic impii, non sic, * sed tamquam pulvis, quem proicit ventus.
5 Ideo non consurgent impii in iudicio, * neque peccatores in concilio
iustorum.
6 Quoniam novit Dominus viam iustorum, * et iter impiorum peribit.
PSALMUS 2—REX ZION. MESSIAS REX AETERNUS. TYRANNI RESIPISCITE.
[I] 1 Quare fremuerunt gentes, * et populi meditati sunt inania?
2 Astiterunt reges terrae, † et principes convenerunt in unum *
adversus Dominum et adversus christum eius:
3 “Dirumpamus vincula eorum * et proiciamus a nobis iugum
ipsorum!”.
4 Qui habitat in caelis, irridebit eos, * Dominus subsannabit eos.
5 Tunc loquetur ad eos in ira sua * et in furore suo conturbabit eos:
6 “Ego autem constitui regem meum * super Sion, montem sanctum
meum!”
7 Praedicabo decretum eius. † Dominus dixit ad me: “Filius meus es tu;
* ego hodie genui te.
8 Postula a me, et dabo tibi gentes hereditatem tuam * et possessionem
tuam terminos terrae.
9 Reges eos in virga ferrea * et tamquam vas figuli confringes eos”.
10 Et nunc, reges, intellegite; * erudimini, qui iudicatis terram.
[a] 11 Servite Domino in timore * et exsultate ei cum tremore.
12 Apprehendite disciplinam, ne quando irascatur, * et pereatis de via,
cum exarserit in brevi ira eius. * Beati omnes, qui confidunt in eo.
37
COMMUNE SANCTORUM
PSALMUS 3—ADJUTORIUM À DOMINO. DORMI SECURE. AB HOSTE LIBERATIO.
1 PSALMUS. David, cum fugit a filio suo Absalom.
[II] 2 Domine, quid multiplicati sunt, qui tribulant me? * Multi
insurgunt adversum me,
3 multi dicunt animae meae: * “Non est salus ipsi in Deo”.
4 Tu autem, Domine, protector meus es, * gloria mea et exaltans caput
meum.
5 Voce mea ad Dominum clamavi, * et exaudivit me de monte sancto
suo.
6 Ego obdormivi et soporatus sum, * exsurrexi, quia Dominus suscepit
me.
[a] 7 Non timebo milia populi circumdantis me. * Exsurge, Domine;
salvum me fac, Deus meus;
8 quoniam tu percussisti in maxillam omnes adversantes mihi, * dentes
peccatorum contrivisti.
[a] 9 Domini est salus, * et super populum tuum benedictio tua.
Euge serve bone, in modico fidelis: Intra in gaudium Domini tui.
(Super Psalmos.)
Os justi meditabitur sapientiam, et lingua eius loquetur judicium: Lex
Dei eius in corde ipsius. (Introitus.)
℣. Justum deduxit Dominus per viam rectam.
℟. Et ostendit illi regnum Dei.
Similabo eum viro sapienti: Qui aedificavit domum suam supra
petram. (Super Canticum).
Beatus ille servus, quem cum venerit Dominus eius, et pulsaverit
januam: Invenerit vigilantem. (Super Canticum.)
PSALMUS 4—MIRIFICATIO SANCTORUM. SACRIFICIA JUSTITIAE.
1 Magistro chori. Fidibus. PSALMUS. David.
[VIII] [a] 2 Cum invocarem, exaudivit me Deus iustitiae meae. † In
tribulatione dilatasti mihi; * miserere mei et exaudi orationem
meam.
3 Filii hominum, usquequo gravi corde? * Ut quid diligitis vanitatem et
quaeritis mendacium?
4 Et scitote quoniam mirificavit Dominus sanctum suum; * Dominus
exaudiet, cum clamavero ad eum.
5 Irascimini et nolite peccare; † loquimini in cordibus vestris, * in
cubilibus vestris et conquiescite.
6 Sacrificate sacrificium iustitiae * et sperate in Domino.
7 Multi dicunt: “Quis ostendit nobis bona?” * Leva in signum super
nos lumen vultus tui, Domine!
8 Maiorem dedisti laetitiam in corde meo, * quam cum multiplicantur
frumentum et vinum eorum.
9 In pace in idipsum dormiam et requiescam, * quoniam tu, Domine,
singulariter in spe constituisti me.
In Festis Doctorum
Psalmi. 1, 2, 3, 4, 5, 8, 15, 21, 24, 110, 111, 112, 113, 117
Evangelium (ad Matutinum). Matthaei 5:13-19
Epistula (ad Vesperas). Isaias 50:4-11
PSALMUS 5—JUSTUS JUDEX. JEHOVA ODIT MALUM.
1 Magistro chori. Ad tibias. PSALMUS. David.
[VIII] [a] 2 Verba mea auribus percipe, Domine; * intellege gemitum
meum.
3 Intende voci clamoris mei, * rex meus et Deus meus.
4 Quoniam ad te orabo, Domine, † mane exaudies vocem meam; *
mane astabo tibi et exspectabo.
5 Quoniam non Deus volens iniquitatem tu es; † neque habitabit iuxta
te malignus, * 6 neque permanebunt iniusti ante oculos tuos.
7 Odisti omnes, qui operantur iniquitatem, † perdes omnes, qui
loquuntur mendacium; * virum sanguinum et dolosum
abominabitur Dominus.
38
Exaudi Domine preces nostras, quas in sancti N. confessoris tui
festivitate deferimus, ut qui tibi digne meruit famulari in terris, per
illius ad te exempla gradiamur. Per Dominum nostrum Jesum
In Festis Episcoporum et Pastorum
Psalmi. 34:11-22; 37:30-40; 1, 2, 3, 4, 5, 8, 15, 21, 24
Epistula (ad Vesperas). Jeremias 1:4-9
In Festis Virginum Martyrum
Psalmi. 8, 19, 24, 45, 46, 48, 96, 97, 98
Epistula (ad Vesperas). 1 ad Corinthios 7:25-40
Prudentes Virgines, aptate lampades vestras: Ecce sponsus venit, exite
obviam ei. (Super Psalmos.)
Loquebar de testimoniis tuis in conspectu regum, et non confundebar:
Et meditabar in mandatis tuis, quae dilexi nimis. (Introitus.)
℣. Specie tua et pulchritudine tua.
℟. Intende prospere procede et regna.
Haec est Virgo sapiens: Quam Dominus vigilantem invenit. (Super
Canticum.)
Ista est speciosa: Inter filias Jerusalem. (Super Canticum.)
Omnipotens Deus, qui infirma mundi eligis, ut fortia quaeque
confundas, quaeque inter caetera potentiae tuae miracula, etiam in
fragili sexu victoriam martyrii contulisti, exaudi nos quaesumus, ut
sicut de beatae virginis N. festivitate gaudemus, ita piae in te
devotionis erudiamur affectu. Per Dominum nostrum Jesum Christum
219
PSALTERIUM
Praesta quaesumus omnipotens Deus, ut qui gloriosos martyres fortes
in sua confessione cognovimus, in aeterna laeticia de illorum societate
gaudeamus. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
[a] 8 Ego autem in multitudine misericordiae tuae introibo in domum
tuam; * adorabo ad templum sanctum tuum in timore tuo.
9 Domine, deduc me in iustitia tua propter inimicos meos, * dirige in
conspectu meo viam tuam.
10 Quoniam non est in ore eorum veritas, * cor eorum fovea;
sepulcrum patens est guttur eorum, * molliunt linguas suas.
11 Iudica illos, Deus; * decidant a cogitationibus suis;
secundum multitudinem impietatum eorum expelle eos, * quoniam
irritaverunt te, Domine.
12 Et omnes, qui sperant in te, laetentur, * in aeternum exsultent.
Obumbrabis eis, et gloriabuntur in te, * qui diligunt nomen tuum;
13 quoniam tu benedices iusto, Domine, * quasi scuto, bona voluntate
coronabis eum.
Hymni
1. Rex gloriose Martyrum, / Corona confitentium, / Qui es in te
credentium / Via, Vita et Veritas.
2. Aurem benignam protinus, / Appone nostris precibus, / Esto nobis
propicius, / Ignosce quod deliquimus.
3. Tu vincis in Martyribus / Mundi furentis impetum, / Et donas illis
animum / Constantem in periculis.
4. Velut infirma vascula, / Ictus inter lapideos, / Videntur sancti
Martyres, / Sed fide durant fortiter.
5. Non fidunt suis meritis, / Sed sola tua gratia, / Agnoscunt se
persistere, / In tantis cruciatibus.
6. Sic cohaeredes gaudii, / Sunt passionum socii, / Et membra dolent
pariter, / Exemplo sui capitis.
7. Quicunque vere pii sunt, / Illos oportet ingredi, / Per cruces et
molestias, / In vitae aeternae requiem.
8. Debentur Deo gratiae, / Quod Verbum sui Filii, / Confirmat in
Martyribus, / Virtute sancti Spiritus.
9. Deo Patri sit gloria, / Eiusque soli Filio, / Cum Spiritu Paracleto, /
Et nunc et in perpetuum. Amen.
—Correctus a M. Hermanno Bono.
1. O Beata beatorum Martyrum solennia. / Studiose recolenda
Victorum certamina. / Nam sunt bona verae piis exempla
patientiae.
2. Ut nos quoque patiamur pro Christi Evangelio. / Fide vera, corde
toto adhaeserunt Domino. / Et invicti sunt addicti atroci martyrio.
3. Carcerati, trucidati pertulerunt plurima. / Igne laesi, ferro caesi
tormentorum genera. / Dum sic torti, cedunt morti carnis per
interitum,
4. Ut electi sunt adepti Beatorum praemia. / Per contemptum
mundanorum et per bella fortia, / Sunt ingressi Angelorum
Victores consortia.
5. Atque facti cohaeredes Christo in coelestibus. / Ipsum ergo toto
corde, flagitamus precibus: / Ut post finem huius vitae et post
transitoria, / In perenni nobis donet habitare gloria.
—Sequentia de Martyribus.
In Festis Confessorum
Psalmi. 1, 2, 3, 4, 5, 8, 15, 21, 24, 110, 111, 112, 113, 132
Evangelium (ad Matutinum). Lucae 12:35-44
Epistula (ad Vesperas). Proverbia 2:1-22
218
PSALMUS 6—ANIMA PERTERRITA. DUO LEGATI, PRECATIO & POENITENTIA. MISER
GEMIT.
1 Magistro chori. Fidibus. Super octavam. PSALMUS. David.
[I] 2 Domine, ne in furore tuo arguas me * neque in ira tua corripias
me.
3 Miserere mei, Domine, quoniam infirmus sum; * sana me, Domine,
quoniam conturbata sunt ossa mea.
4 Et anima mea turbata est valde, * sed tu, Domine, usquequo?
[a] 5 Convertere, Domine, eripe animam meam; * salvum me fac
propter misericordiam tuam.
6 Quoniam non est in morte, qui memor sit tui; * in inferno autem quis
confitebitur tibi?
7 Laboravi in gemitu meo, † lavabam per singulas noctes lectum
meum; * lacrimis meis stratum meum rigabam.
8 Turbatus est a maerore oculus meus, * inveteravi inter omnes
inimicos meos.
9 Discedite a me, omnes, qui operamini iniquitatem, * quoniam
exaudivit Dominus vocem fletus mei.
10 Exaudivit Dominus deprecationem meam, * Dominus orationem
meam suscepit.
11 Erubescant et conturbentur vehementer omnes inimici mei; *
convertantur et erubescant valde velociter.
PSALMUS 7—INNOCENTIA JUSTI. JUDICA IMPIOS. DEUS JUSTI CAUSAM JUDICAT.
1 Lamentatio David, quam cantavit Domino propter Chus Beniaminitam.
[VI] [a] 2 Domine Deus meus, in te speravi; * salvum me fac ex
omnibus persequentibus me et libera me,
3 ne quando rapiat ut leo animam meam * discerpens, dum non est qui
salvum faciat.
4 Domine Deus meus, si feci istud, * si est iniquitas in manibus meis,
5 si reddidi retribuenti mihi mala * et exspoliavi inimicum meum
dimittens inanem,
6 persequatur inimicus animam meam et comprehendat † et conculcet
in terra vitam meam * et gloriam meam in pulverem deducat.
39
COMMUNE SANCTORUM
7 Exsurge, Domine, in ira tua † et exaltare contra indignationem
inimicorum meorum * et exsurge, Deus meus, in iudicio, quod
mandasti.
8 Et synagoga populorum circumdabit te, † et super hanc in altum
regredere: * 9 Dominus iudicat populos.
6. Hi sunt, Marcus et Matthaeus, / Lucas et quem Zebedaeus / Pater
misit tibi, Deus, / Dum laxaret retia.
7. Formam viri dant Matthaeo, / Quia scripsit sic de Deo, / Sicut
descendit ab eo, / Quem plasmavit hominem.
8. Lucas Bos est in figura, / Ut praemonstrat in Scriptura, / Hostiarum
tangens jura, / Legis sub velamine.
9. Marcus Leo per desertum / Clamans rugit in apertum, / Iter fiat
Deo certum, / Mundum cor a crimine.
10.Sed Johannes ala bina / Charitatis, aquilina / Forma fertur in
Divina / Puriori lumine.
11.Quatuor describunt isti / Quadriformes actus Christi, / Et figurant
ut audisti, / Quisque suam formulam.
12.Natus Homo declaratur, / Vitulus sacrificatur, / Leo mortem
depraedatur, / Et ascendit Aquila.
13.Ecce forma bestialis, / Quam Scriptura prophetalis / Notat, sed
materialis / Haec est impositio.
14.Currunt rotis, volant alis, / Nisus sensu spiritualis, / Rota gressus
est aequalis, / Ala contemplatio.
15.Paradysus his rigatur, / Viret, floret, foecundatur, / His abundat,
his laetatur, / Quatuor fluminibus.
16.Fons est Christus, hi sunt rivi, / Fons est altus, hi proclivi, / Ut
saporem fontis vivi / Ministrent fidelibus.
17.Horum rivo ebriatis, / Sitis crescat charitatis, / Ut de fonte
pietatis / Satiemur plenius.
18.Horum trahat nos doctrina / Viciorum de sentina, / Sicque ducat
ad divina, / Ab imo superius.
—Adamus de Sancto Victore, Sequentia de Quatuor Evangelistis, sumpta ex
1. et 10. cap. Ezechielis, et Apocal. 4.
[VII] Iudica me, Domine, secundum iustitiam meam * et secundum
innocentiam meam, quae est in me.
10 Consumatur nequitia peccatorum; † et iustum confirma: * scrutans
corda et renes Deus iustus.
11 Adiutorium meum apud Deum, * qui salvos facit rectos corde.
12 Deus iudex iustus, * fortis, irascens per singulos dies.
13 Nonne iterum gladium suum exacuit, * arcum suum tetendit et
paravit illum?
14 Et paravit sibi vasa mortis, * sagittas suas ardentes effecit.
15 Ecce parturiit iniustitiam, * concepit dolorem et peperit iniquitatem;
16 lacum aperuit et effodit eum * et incidit in foveam, quam fecit.
[a] 17 Convertetur dolor eius in caput eius, * et in verticem ipsius
iniquitas eius descendet.
18 Confitebor Domino secundum iustitiam eius * et psallam nomini
Domini Altissimi.
PSALMUS 8—DOMINUS DOMINATOR. DEUS MIRABILIS IN REGNÔ POTENTIAE &
GRATIAE. ADMIRABILE NOMEN DOMINI.
1 Magistro chori. Ad modum cantici " Torcularia... ". PSALMUS.
David.
[IV] 2 Domine, Dominus noster, quam admirabile est nomen tuum in
universa terra, * quoniam elevata est magnificentia tua super caelos.
3 Ex ore infantium et lactantium perfecisti laudem propter inimicos
tuos, * ut destruas inimicum et ultorem.
4 Quando video caelos tuos, opera digitorum tuorum, * lunam et
stellas, quae tu fundasti,
5 quid est homo, quod memor es eius, * aut filius hominis, quoniam
visitas eum?
6 Minuisti eum paulo minus ab angelis, † gloria et honore coronasti
eum * 7 et constituisti eum super opera manuum tuarum.
Omnia subiecisti sub pedibus eius: † 8 oves et boves universas, *
insuper et pecora campi,
9 volucres caeli et pisces maris, * quaecumque perambulant semitas
maris.
[a] 10 Domine, Dominus noster, * quam admirabile est nomen tuum in
universa terra!
PSALMUS 9—ASYLUM PAUPERUM. LIBERATUS ORAT.
1 Magistro chori. Ad modum cantici " Mut labben ". PSALMUS. David.
[II] 2 Confitebor tibi, Domine, in toto corde meo, * narrabo omnia
mirabilia tua.
3 Laetabor et exsultabo in te, * psallam nomini tuo, Altissime.
40
In Festis Martyrum
Psalmi. 1, 2, 3, 4, 5, 8, 11, 15, 16, 21, 24, 33, 34, 46, 79, 110, 111, 112, 113,
116
Epistula (ad Vesperas). Ad Romanos 8:12-39
Absterget Deus omnem lacrimam ab oculis Sanctorum; et jam non erit
amplius neque luctus, neque clamor, sed nec ullus dolor: quoniam
priora transierunt. (Super Psalmos.)
Sancti tui, Domine, benedicent te: Gloriam regni tui dicent, Alleluia,
Alleluia. (Introitus.)
℣. Visi sunt oculis insipientium mori.
℟. Illi autem sunt in pace.
Istorum est enim regnum caelorum, qui contempserunt vitam mundi,
et pervenerunt ad praemia regni: Et laverunt stolas suas in sanguine
Agni. (Super Canticum.)
Gaudent in caelis animae Sanctorum, qui Christi vestigia sunt secuti:
Et qui pro eius amore sanguinem suum fuderunt, cum Christo
exsultant sine fine. (Super Canticum).
217
PSALTERIUM
Thoma, Bartholomaee, Johannes, Philippe, Simon, Jacobique pariles.
Andrea, Thadaee, Dei bellatores inclyti.
In vos Oriens et Occidens, imo totus mundi circulus, se patres habere
gaudet et expectat judices.
Et idcirco mundus omnis laudem vobis et honorem 3 sanctis debitum
semper impendit.
—Sequentia in diebus Apostolorum
4 Cum convertuntur inimici mei retrorsum, * infirmantur et pereunt a
facie tua.
[a] 5 Quoniam fecisti iudicium meum et causam meam, * sedisti super
thronum, qui iudicas iustitiam.
6 Increpasti gentes, perdidisti impium; * nomen eorum delesti in
aeternum et in saeculum saeculi.
7 Inimici defecerunt, solitudines sempiternae factae sunt; † et civitates
destruxisti: * periit memoria eorum cum ipsis.
8 Dominus autem in aeternum sedebit, * paravit in iudicium thronum
suum;
9 et ipse iudicabit orbem terrae in iustitia, * iudicabit populos in
aequitate.
10 Et erit Dominus refugium oppresso, * refugium in opportunitatibus,
in tribulatione.
11 Et sperent in te, qui noverunt nomen tuum, * quoniam non
dereliquisti quaerentes te, Domine.
1. Exultet vera Ecclesia, / Magnis in fide gaudiis, / Apostolorum
quoties / Sacra canit sollenia.
2. Nam sine ipsorum meritis, / Christus ex mera gratia, / Vocavit illos
simplices, / Ad sui Verbi studium.
3. Ut per ipsos confunderet, / Humanam sapientiam, / Et homines
pertraheret / Ad fidei justiciam.
4. Hos statuit pro Patribus, / Per totum orbem Principes, / Ad
subjugandum impios, / Virtute Verbi Spiritus.
5. Docebant Christum igitur, / Esse, per quem oporteat / Servari nos
ab Inferis, / Vitamque aeternam consequi.
6. Quapropter multa passi sunt, / Tormenta et opprobria, / Ab impiis
hominibus, / In hoc praesenti seculo.
7. Sed nunc vivunt perpetuo / In coelis, et cum venerit / Christus in
fine temporum, / Tunc erunt Mundi Judices.
8. Precamur ergo supplices, / Te Christe, ut nos integros, / In simplici
retineas, / Apostolorum dogmate.
9. Ne nostras mentes operum / Falsa doctrina capiat, / Vel scandala
absterreant, / A vero Evangelio.
10.Ut cum Judex adveneris, / In fine huius seculi, / Nos sempiterni
gaudii / Facias esse compotes. Amen.
—Correctus a M. Hermanno Bonno.
1. Jocundare plebs fidelis, / Cuius Pater est in coelis, / Recolens
Ezechielis / Prophetae praeconia.
2. Est Johannes testis Christi, / Scribens in Apocalypsi, / Vere vidi,
vere scripsi / Vera testimonia.
3. Circa thronum majestatis / Cum spiritibus beatis, / Quatuor
diversitatis, / Astant animalia.
4. Formam primum Leoninam, / Et secundum Aquilinam, / Sed
Humanam et Bovinam, / Duo gerunt alia.
5. Formae formant figurarum / Formas Evangelistarum, / Quibus
imber doctrinarum / Stillat in Ecclesia.
3
216
Honos immediate debitus ac proprius Christo est reconciliatio et
intercessio. Quia is solus iram aeterni patris adversus nostra peccata,
placavit sua oboedientia, et solus motus cordium intuetur, Ideo solus
invocandus est iuxta Psalm. 49, Invoca me in die tribulationis, et ego
eripiam te, et tu glorificabis me. Laus autem et honor debitus Apostolis et
caeteris sanctis, non est adorationis, intercessionis, et invocationis, sed
dilectionis, et imitationis virtutum eorum, fidei, timoris Dei, dilectionis,
castitatis, patientiae, constantiae, in confessione verae doctrinae, etc.
[I] 12 Psallite Domino, qui habitat in Sion; * annuntiate inter gentes
studia eius.
13 Quoniam requirens sanguinem recordatus est eorum, * non est
oblitus clamorem pauperum.
14 Miserere mei, Domine; † vide afflictionem meam de inimicis meis, *
qui exaltas me de portis mortis,
15 ut annuntiem omnes laudationes tuas in portis filiae Sion, *
exsultem in salutari tuo.
16 Infixae sunt gentes in fovea, quam fecerunt; † in laqueo isto, quem
absconderunt, * comprehensus est pes eorum.
17 Manifestavit se Dominus iudicium faciens; * in operibus manuum
suarum comprehensus est peccator.
18 Convertentur peccatores in infernum, * omnes gentes, quae
obliviscuntur Deum.
19 Quoniam non in finem oblivio erit pauperis; * exspectatio
pauperum non peribit in aeternum.
[a] 20 Exsurge, Domine, non confortetur homo; * iudicentur gentes in
conspectu tuo.
21 Constitue, Domine, terrorem super eos; * sciant gentes quoniam
homines sunt.
PSALMUS 10 (VG 9, 22-39)—INSOLENS IMPIUS. ANTICHRISTUS. IMPIUS
GRASSATUR.
[VIII] [a] 1 LAMED. Ut quid, Domine, stas a longe, * abscondis te in
opportunitatibus, in tribulatione?
2 Dum superbit, impius insequitur pauperem; * comprehendantur in
consiliis, quae cogitant.
3 Quoniam gloriatur peccator in desideriis animae suae, * et avarus sibi
benedicit.
4 NUN. Spernit Dominum peccator in arrogantia sua: * “Non requiret;
non est Deus”.
41
5 Hae sunt omnes cogitationes eius; * prosperantur viae illius in omni
tempore.
Excelsa nimis iudicia tua a facie eius; * omnes inimicos suos
aspernatur.
6 Dixit enim in corde suo: “Non movebor; * in generationem et
generationem ero sine malo”.
7 PHE. Cuius maledictione os plenum est et fraudulentia et dolo, * sub
lingua eius labor et nequitia.
8 Sedet in insidiis ad vicos, * in occultis interficit innocentem.
9 SADE. Oculi eius in pauperem respiciunt; * insidiatur in abscondito
quasi leo in spelunca sua.
Insidiatur, ut rapiat pauperem; * rapit pauperem, dum attrahit in
laqueum suum.
10 Irruit et inclinat se, et miseri cadunt * in fortitudine brachiorum
eius.
11 Dixit enim in corde suo: “Oblitus est Deus; * avertit faciem suam,
non videbit in finem”. [a] 12 COPH. Exsurge, Domine Deus, exalta manum tuam, * ne
obliviscaris pauperum.
13 Propter quid spernit impius Deum? * Dixit enim in corde suo: “Non
requires”.
14 RES. Vidisti: tu laborem et dolorem consideras, * ut tradas eos in
manus tuas.
Tibi derelictus est pauper, * orphano tu factus es adiutor.
15 SIN. Contere brachium peccatoris et maligni; * quaeres peccatum
illius et non invenies.
16 Dominus rex in aeternum et in saeculum saeculi: * perierunt gentes
de terra illius.
17 TAU. Desiderium pauperum exaudisti, Domine; * confirmabis cor
eorum, intendes aurem tuam
18 iudicare pupillo et humili, * ut non apponat ultra inducere timorem
homo de terra.
PSALMUS 11 (10)—FALSI DOCTORES. JEHOVA STAT À PARTE PIORUM. DEI OCULUS
VINDEX.
1 Magistro chori. David.
[II] In Domino confido, quomodo dicitis animae meae: * “Transmigra
in montem sicut passer!
2 Quoniam ecce peccatores intenderunt arcum, † paraverunt sagittas
suas super nervum, * ut sagittent in obscuro rectos corde.
3 Quando fundamenta evertuntur, * iustus quid faciat?”.
4 Dominus in templo sancto suo, * Dominus, in caelo sedes eius.
Oculi eius in pauperem respiciunt, * palpebrae eius interrogant filios
hominum.
5 Dominus interrogat iustum et impium; * qui autem diligit
iniquitatem, odit anima eius.
6 Pluet super peccatores carbones ignis et sulphur; * et spiritus
procellarum pars calicis eorum.
42
COMMUNE SANCTORUM
In Festis Apostolorum
Psalmi. 19, 34, 45, 47, 61, 64, 75, 97, 99, 110, 113, 116, 126, 139
Evangelium (ad Matutinum). Marci 6:7-13
Estote fortes in bello, et pugnate cum antiquo serpente: Et accipietis
regnum aeternum, dicit Dominus. (Super Psalmos.)
In omnem terram exivit sonus eorum: et in fines orbis terrae, verba
eorum. (Ps. 18 Coeli enarrant.)
Mihi autem nimis honorati sunt amici tui Deus: nimis confortatus est
principatus eorum. (Ps. 139, Introitus.)
℣. Exultate, justi, in Domino.
℟. Et opera manuum eius annunciat firmamentum.
Ecce ego mitto vos, sicut oves in medio luporum: Estote ergo
prudentes sicut serpentes, et simplices sicut columbae. (Magnificat.)
Hoc est praeceptum meum: ut diligatis invicem, sicut dilexi vos.
(Benedictus.)
Da nobis quaesumus aeterne Deus, beati N. Apostoli tui solennitate
gloriari, ut illius fidei confessionem congrua devotione sectemur. Per
Amen.
Hymni
1. Aeterna Christi munera, / et Apostolorum gloriam / laudes
canentes debitas, / laetis canamus mentibus.
2. Ecclesiarum principes / Belli triumphales duces. / Coelestis aulae
milites, / Et vera mundi lumina.2
3. Devota sanctorum fides, / Invicta spes credentium, / Perfecta
Christi caritas, / Mundi triumphat principem.
4. In his paterna gloria, / In his voluntas Filii / Exultat in his
Spiritus, / Coelum repletur gaudiis.
5. Te nunc redemptor quaesumus / Ut ipsorum consortio / Iungas
precantes servulos / in sempiterna secula. Amen.
—Gregorii Magni
Clare sanctorum senatus Apostolorum, princeps orbis terrarum,
rectorque regnorum.
Ecclesiarum mores et vitam moderare.
Quae per doctrinam tuam fideles sunt ubique.
Antiochus et Remus concedunt tibi Petre regni solium.
Tyrannidem tu Paule, Alexandrinam invasisti Graeciam.
Aethyopes horridos Matthaee agnelli vellere,
Qui maculas nesciat aliquas vestiti candido.
2
sc: quià Christum τὸ φῶς ἐκ φωτὸς annunciaverunt & ab eo sunt
illuminati. Matth. 5. Vos estis lux mundi. Sunt autem haec verba
µεθεκτικῶς intelligenda. Nam vera lux, quae illuminat omnem hominem
venientem in mundum Christus est. Ioh. 1.
215
COMMUNE SANCTORUM
PSALTERIUM
[a] 7 Quoniam iustus Dominus et iustitias dilexit, * recti videbunt
vultum eius.
In Festis Beatae Virginis Mariae
Psalmi. 8, 19, 24, 45, 46, 87, 96, 97, 98, 110, 113, 122, 127, 147
Hymni
1. Fit porta Christi pervia / Referta plena gratia, / Transitque Rex et
permanet, / Clausa ut fuit per secula.
2. Genus superni luminis, / Processit aula virginis, / Sponsus,
redemptor, conditor, / Suae gigas Ecclesiae.
3. Honor matris, et gaudium, / Immensa spes credentium, / Per atra
mortis pocula, / Resoluit nostra crimina.
4. Deo Patri sit gloria, / Eiusque soli Filio, / Cum Spiritu paraclito, /
Et nunc et in perpetuum.
1. Quod Esaias dixerat, / Intacta virgo concipit, / Ut Semen illud
conterens / Caput Draconis prodeat.
2. Laetum salutis Angelus / Perfert adeptae nuncium, / Promissa
spes, Emanuel, / Nascetur orbi, psallite.
3. Hic magnus est, et Filius / Altissimi vocabitur, / Patrisque regnum,
termino / Carens in aevum, proferet.
4. Hoc Christe regnum plurimo / Quod astruisti vulnere, / Ne
dissipari hoc ultimo / Sinas ab hoste, tempore.
5. Ut tu colaris cum tuo / Patre atque sancto Spiritu, / Cui cultus et
laus, omnibus / Debetur uni, seculis. Amen.
—Georgius Fabricius
Haec est dies, quam fecit Dominus:
Hodie Dominus afflictionem populi sui respexit, et redemptionem
misit.
Hodie mortem, quam foemina intulit, foeminae semen sugavit.
Hodie Deus homo factus.
Id, quod fuit permansit, et quod non erat assumpsit.
Ergo exordium nostrae redemptionis devote recolamus, et exultemus,
dicentes: Gloria tibi Domine.
Hodie Deus homo factus. Hodie Deus. Hodie Deus homo factus.
214
PSALMUS 12 (11)—CORRUPTELISTARUM FUROR. MUNDUS SPELUNCA LATRONUM.
LINGUA SUPERBA.
1 Magistro chori. Super octavam. PSALMUS. David.
[IV] 2 Salvum me fac, Domine, quoniam defecit sanctus, * quoniam
deminuti sunt fideles a filiis hominum.
3 Vana locuti sunt unusquisque ad proximum suum; * in labiis dolosis,
in duplici corde locuti sunt.
4 Disperdat Dominus universa labia dolosa * et linguam magniloquam.
5 Qui dixerunt: “Lingua nostra magnificabimur, † labia nostra a nobis
sunt; * quis noster dominus est?”.
6 “Propter miseriam inopum et gemitum pauperum, † nunc exsurgam,
dicit Dominus; * ponam in salutari illum, quem despiciunt ”.
[a] 7 Eloquia Domini eloquia casta, † argentum igne examinatum,
separatum a terra, * purgatum septuplum.
8 Tu, Domine, servabis nos et custodies nos * a generatione hac in
aeternum.
In circuitu impii ambulant, * cum exaltantur sordes inter filios
hominum.
PSALMUS 13 (12)—DESERTIO GRATIAE. OBLIVISCERE? ILLUMINA.
1 Magistro chori. PSALMUS. David.
[VIII] 2 Usquequo, Domine, oblivisceris me in finem? * Usquequo
avertes faciem tuam a me?
[a] 3 Usquequo ponam consilia in anima mea, † dolorem in corde meo
per diem? * Usquequo exaltabitur inimicus meus super me?
4 Respice et exaudi me, Domine Deus meus. * Illumina oculos meos, ne
quando obdormiam in morte,
5 ne quando dicat inimicus meus: “Praevalui adversus eum!”; * neque
exsultent, qui tribulant me, si motus fuero.
6 Ego autem in misericordia tua speravi. † Exsultabit cor meum in
salutari tuo; * cantabo Domino, qui bona tribuit mihi.
PSALMUS 14 (13)—HOMO ANIMALIS. SPECULUM ATHEISMI. DEUM NEGAT
INSIPIENS.
1 Magistro chori. David.
[VIII] Dixit insipiens in corde suo: “Non est Deus”. † Corrupti sunt et
abominationes operati sunt; * non est qui faciat bonum.
[a] 2 Dominus de caelo prospexit super filios hominum, * ut videret si
est intellegens aut requirens Deum.
3 Omnes declinaverunt, simul corrupti sunt; * non est qui faciat
bonum, non est usque ad unum.
4 Nonne scient omnes, qui operantur iniquitatem, * qui devorant
plebem meam sicut escam panis?
Dominum non invocaverunt; † 5 illic trepidaverunt timore, * quoniam
Deus cum generatione iusta est.
6 Vos consilium inopis confundetis, * Dominus autem spes eius est.
43
PROPRIUM SANCTORUM
7 Quis dabit ex Sion salutare Israel? † Cum converterit Dominus
captivitatem plebis suae, * exsultabit Iacob, et laetabitur Israel.
Justorum autem animae in manu Dei sunt: Et non tanget illos
tormentum maliciae. (Ps. 116 Laudate Dominum omnes gentes.)
Lauda, Jerusalem, Dominum qui posuit fines tuos pacem: Et benedixit
filiis tuis in te. (Ps. 147 Lauda Jerusalem.)
℣. Exultent justi in conspectu Dei.
℟. Et delectentur in laeticia.
O quam gloriosum est regnum, in quo cum Christo gaudent omnes
sancti: Amicti stolis albis sequuntur agnum quocunque ierit. (Super
Canticum.)
Absterget Deus omnem lachrymam ab oculis sanctorum: Et iam non
erit amplius necque luctus necque clamor, sed nec ullus dolor,
quoniam priora transierunt. (Super Canticum.)
PSALMUS 15 (14)—CIVIS COELESTIS. INTEGER ORE, CORDE.
1 PSALMUS. David.
[V] Domine, quis habitabit in tabernaculo tuo? * Quis requiescet in
monte sancto tuo?
[a] 2 Qui ingreditur sine macula et operatur iustitiam, * qui loquitur
veritatem in corde suo,
3 qui non egit dolum in lingua sua † nec fecit proximo suo malum * et
opprobrium non intulit proximo suo.
4 Ad nihilum reputatus est in conspectu eius malignus, * timentes
autem Dominum glorificat.
Qui iuravit in detrimentum suum et non mutat, * 5 qui pecuniam suam
non dedit ad usuram
et munera super innocentem non accepit. * Qui facit haec, non
movebitur in aeternum.
PSALMUS 16 (15)—CHRISTUS TRIUMPHANS. NE CORRUMPE.
1 Miktam. David.
[I] [a] Conserva me, Deus, quoniam speravi in te. † 2 Dixi Domino:
“Dominus meus es tu, * bonum mihi non est sine te”.
3 In sanctos, qui sunt in terra, inclitos viros, * omnis voluntas mea in
eos.
4 Multiplicantur dolores eorum, qui post deos alienos acceleraverunt. †
Non effundam libationes eorum de sanguinibus * neque assumam
nomina eorum in labiis meis.
5 Dominus pars hereditatis meae et calicis mei: * tu es qui detines
sortem meam.
6 Funes ceciderunt mihi in praeclaris; * insuper et hereditas mea
speciosa est mihi.
7 Benedicam Dominum, qui tribuit mihi intellectum; * insuper et in
noctibus erudierunt me renes mei.
8 Proponebam Dominum in conspectu meo semper; * quoniam a
dextris est mihi, non commovebor.
9 Propter hoc laetatum est cor meum, † et exsultaverunt praecordia
mea; * insuper et caro mea requiescet in spe.
10 Quoniam non derelinques animam meam in inferno * nec dabis
sanctum tuum videre corruptionem.
11 Notas mihi facies vias vitae, † plenitudinem laetitiae cum vultu tuo,
* delectationes in dextera tua usque in finem.
Omnipotens sempiterne Deus, qui nos omnes sanctos tuos sub una
tribuisti celebritate venerari, quaesumus, ut desideratam nobis tuae
propitiationis abundantiam multiplicatis fidei et virtutum exemplis
largiaris. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
IN DIE ANIMARUM (DIE 2 NOVEMBRI).
℣. Justorum animae in manu Dei sunt.
℟. Et non tanget illos tormentum malitiae.
Deus, qui nos per os sancti Pauli Apostoli tui de obdormientibus in
Christo non contristandos docuisti, praesta quaesumus, ut cum
omnibus fidelibus defunctis adveniente Filio tuo Domino nostro Jesu
Christo, ad aeterna gaudia foeliciter perducamur. Per eundem
Amen.
PSALMUS 17 (16)—PROVOCATIO AD JUSTUM JUDICEM. REGE NOS VERBÔ.
1 Precatio. David.
[III] [a] Exaudi, Domine, iustitiam meam, * intende deprecationem
meam.
Auribus percipe orationem meam, * non in labiis dolosis.
2 De vultu tuo iudicium meum prodeat; * oculi tui videant aequitates.
44
213
PSALTERIUM
6. Quapropter eius maximam, / In nos miremur gratiam, / Bonique
simus filii, / Patris nostri tam optimi.
7. Quem mente pura colere, / Nitamur summis viribus, / Ne
consequamur praemia, / Cum perditis spiritibus.
8. Jesum patronum optimum, / Nobis adesse petimus, / Quo nos pro
sua gratia, / Perducat ad coelestia. Amen.
3 Proba cor meum et visita nocte; * igne me examina, et non invenies in
me iniquitatem.
4 Non transgreditur os meum ad opera hominum, * propter verba
labiorum tuorum custodivi me a viis violenti.
5 Retine gressus meos in semitis tuis, * ut non moveantur vestigia mea.
6 Ego ad te clamavi, quoniam exaudis me, Deus; * inclina aurem tuam
mihi et exaudi verba mea.
7 Mirifica misericordias tuas, * qui salvos facis ab insurgentibus
sperantes in dextera tua.
8 Custodi me ut pupillam oculi, † sub umbra alarum tuarum protege
me * 9 a facie impiorum, qui me afflixerunt.
Inimici mei in furore circumdederunt me, † 10 adipem suum
concluserunt; * os eorum locutum est superbiam.
11 Incedentes nunc circumdederunt me, * oculos suos statuerunt
prosternere in terram.
12 Aspectus eorum quasi leonis parati ad praedam * et sicut catuli
leonis recubantis in abditis.
13 Exsurge, Domine, praeveni eum, supplanta eum; * eripe animam
meam ab impio framea tua,
14 a mortuis manu tua, Domine, * a mortuis, quorum defecit portio
vitae.
De reconditis tuis adimpleas ventrem eorum, * saturentur filii et
dimittant reliquias parvulis suis.
[a] 15 Ego autem in iustitia videbo faciem tuam; * satiabor, cum
evigilavero, conspectu tuo.
IN DIE SANCTI LUCAE EVANGELISTAE (DIE 18 OCTOBRI).
Psalmi. 45, 19, 34, 67, 84, 87, 117
Epistula (ad Vesperas). 2 ad Timotheum 4:5-15
℣. In omnem terram exivit sonus eorum.
℟. Et in fines orbis terrae verba eorum.
Praesta quaesumus omnipotens Deus, ut sicut devotae populus tuus
Sancti Lucae Apostoli et Evangelistae temporalem solennitatem
observat, ita perfruatur aeterna, et quod votis amantissime celebrat,
pio comprehendat affectu. Per Dominum nostrum Jesum Christum
IN DIE SS. SIMONIS ET JUDAE APOSTOLORUM (DIE 28 OCTOBRI).
Psalmi. 1, 7, 20, 36, 80, 92, 138
Evangelium (ad Matutinum). Joannis 15:17-21
Epistula (ad Vesperas). 1 Petri 1:3-9
℣. Constitues eos principes super omnem terram.
℟. Memores erunt nominis tui Domine.
Deus, qui nos per beatos Apostolos tuos Simonem et Judam ad
agnitione tui nominis venire tribuisti, da nobis eorum gloriam
sempiternam et proficiendo celebrare, et celebrando proficere. Per
Amen.
IN FESTO OMNIUM SANCTORUM (DIE 1 NOVEMBRI).
Psalmi. 1, 4, 8, 15, 24, 32, 34, 61, 97
Epistula (ad Vesperas). Apocalypsis 7:2-17
Gaudent in coelis animae sanctorum, qui Christi vestigia sunt secuti: Et
quia pro eius amore sanguinem suum fuderunt, ideo cum Christo
regnabunt sine fine. (Super Psalmos.)
Domine, qui operati sunt justiciam, habitabunt in tabernaculo tuo: Et
requiescent in monte sancto tuo. (Super Ps. 14 Domine quis habitabit,
& Ps. 33 Benedicam Dominum.)
212
PSALMUS 18 (17)—LIBERATOR POTENS. DEUS PETRA. DEFENSUS LAUDAT.
1 Magistro chori. David, servi Domini, qui locutus est ad Dominum verba
huius cantici, quando Dominus eum liberaverat e potestate omnium
inimicorum suorum 2 et e manu Saul. Dixit igitur:
[IV] [a] Diligam te, Domine, fortitudo mea. * 3 Domine, firmamentum
meum et refugium meum et liberator meus;
Deus meus, adiutor meus, et sperabo in eum; * protector meus et cornu
salutis meae et susceptor meus.
4 Laudabilem invocabo Dominum, * et ab inimicis meis salvus ero.
5 Circumdederunt me fluctus mortis, * et torrentes Belial
conturbaverunt me;
6 funes inferni circumdederunt me, * praeoccupaverunt me laquei
mortis.
7 In tribulatione mea invocavi Dominum * et ad Deum meum clamavi;
exaudivit de templo suo vocem meam, * et clamor meus in conspectu
eius introivit in aures eius.
8 Commota est et contremuit terra; † fundamenta montium concussa
sunt * et commota sunt, quoniam iratus est.
9 Ascendit fumus de naribus eius, † et ignis de ore eius devorans; *
carbones succensi processerunt ab eo.
10 Inclinavit caelos et descendit, * et caligo sub pedibus eius.
11 Et ascendit super cherub et volavit, * ferebatur super pennas
ventorum.
45
PROPRIUM SANCTORUM
12 Et posuit tenebras latibulum suum, † in circuitu eius tabernaculum
eius, * tenebrosa aqua, nubes aeris.
13 Prae fulgore in conspectu eius nubes transierunt, * grando et
carbones ignis.
14 Et intonuit de caelo Dominus, † et Altissimus dedit vocem suam: *
grando et carbones ignis.
15 Et misit sagittas suas et dissipavit eos, * fulgura iecit et conturbavit
eos.
16 Et apparuerunt fontes aquarum, * et revelata sunt fundamenta orbis
terrarum
ab increpatione tua, Domine, * ab inspiratione spiritus irae tuae.
Hymni
1. Dicimus grates tibi, summe rerum / Conditor, gnato tua quod
ministros / Flammeos finxit manus angelorum / Agmina pura.
2. Qui tuae lucis radiis vibrantes / Te vident laetis oculis, tuasque /
Hauriunt voces, sapientiaeque / Fonte fruuntur.
3. Nos non ignavum finis esse vulgus, / Nec per ingentes volitare
frustra / Aetheris tractus, temere nec inter / Ludere ventos.
4. Sed jubes Christo comites adesse / Et pios caetus hominum tueri, /
Qui tuas leges venerantur, atque / Discere curant.
5. Impiis ardens odiis et ira / Nam tuis castris draco semper infert /
Bella, qui primis scelus atque mortem / Intulit orbi.
6. Hic domos, urbes, tua templa, gentes / Et tuae legis monumenta
tota / Et bonos mores abolere tentat / Funditus omnes.
7. Interim sed nos regit angelorum, / Quae ducem Christum sequitur,
caterva, / Atque grassantis reprimit cruenta / Arma draconis.
8. Angeli Lothon Sodomae tuentur, / Inter infestos Clisaeus hostes, /
Angelis cinctus, nihil extimescit / Bellica signa.
9. Tutus est inter medios leones, / Angelis septus, Daniel propheta: /
Sic tegit semper Deus his ministris / Omnia nostra.
10.
Hoc tuum munus celebramus una, / Et tibi noster chorus
angelique / Gratias dicunt simul accinentes, / Conditor alme.
11.
Et tuo templo vigiles ut addas / Angelos semper, populoque,
gnati, / Qui tui verbum colit, obsecramus / Pectore toto.
—Philippus Melanchthonis, 1539
[I] 17 Misit de summo et accepit me * et assumpsit me de aquis multis;
18 eripuit me de inimicis meis fortissimis † et ab his, qui oderunt me, *
quoniam confortati sunt super me.
19 Oppugnaverunt me in die afflictionis meae, * et factus est Dominus
fulcimentum meum;
20 et eduxit me in latitudinem, * salvum me fecit, quoniam voluit me.
[a] 21 Et retribuet mihi Dominus secundum iustitiam meam * et
secundum puritatem manuum mearum reddet mihi,
22 quia custodivi vias Domini * nec impie recessi a Deo meo.
23 Quoniam omnia iudicia eius in conspectu meo, * et iustitias eius non
reppuli a me;
24 et fui immaculatus cum eo * et observavi me ab iniquitate.
25 Et retribuit mihi Dominus secundum iustitiam meam † et secundum
puritatem manuum mearum * in conspectu oculorum eius.
26 Cum sancto sanctus eris * et cum viro innocente innocens eris
27 et cum electo electus eris * et cum perverso callidus eris.
28 Quoniam tu populum humilem salvum facies * et oculos
superborum humiliabis.
29 Quoniam tu accendis lucernam meam, Domine; * Deus meus
illuminat tenebras meas.
30 Quoniam in te aggrediar hostium turmas * et in Deo meo transiliam
murum.
31 Deus, impolluta via eius, † eloquia Domini igne examinata; *
protector est omnium sperantium in se.
[VIII] 32 Quoniam quis Deus praeter Dominum? * Aut quae munitio
praeter Deum nostrum?
33 Deus, qui praecinxit me virtute * et posuit immaculatam viam
meam;
34 qui perfecit pedes meos tamquam cervorum * et super excelsa
statuit me;
35 qui docet manus meas ad proelium, * et tendunt arcum aereum
brachia mea.
36 Et dedisti mihi scutum salutis tuae, † et dextera tua suscepit me, * et
exauditio tua magnificavit me.
37 Dilatasti gressus meos subtus me, * et non sunt infirmata vestigia
mea.
46
1. Christe sanctorum, decus Angelorum, / Author humani generisque
rector, / Supplices nobis, tribuas rogamus / Scandere coelum.
2. Angelos sanctos jubeas ubique / Esse custodes, vigilesque
nostros, / Impetus contra Satanae malignos, / Insidiasque.
3. Ut tuum verbum doceatur apte, / Nulla perversi, valeatque secta, /
Dogmatis, nostros pietate ficta, / Fallere sensus.
4. Angelus quondam Michael triumphum / Regibus Persis reparavit,
idem / Publicam pacem, tueatur omni / Tempore nobis.
5. Angelus vitam regat universam, / Adjuvet nostros simul et
labores, / Cuncta quod possint tibi comprobari, / Christe precamur.
6. Praestet hoc nobis Deitas beata, / Patris ac Nati, pariterque sancti /
Spiritus, cuius reboat per omnem / Gloria mundum.
—Correctus a M. Hermanno Bonno.
1. Deum precemur supplices / Ut corda nostra excitet, / Ad
agnoscendam gratiam / Nobis ab ipso praebitam.
2. Quod verbum sui Filii / Mundo remisit perdito, / Et fluctuanti
tenebris, / Quis jactabamur miseri.
3. Nec intra modum bonitas, / Ista tam ingens constitit, / Sed luce
clara micuit, / Foedosque errores dispulit.
4. Et ut credentes firmiter, / Tuti vivant periculis, / Angelico
praesidio, / Munit pios tutissimo.
5. Hos puros finxit Spiritus / Deus, ut essent comites, / Suis semper
fidelibus, / Quorum gressus dirigerent.
211
PSALTERIUM
eius. Et super... Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto. Et super...
(Esa. 11, Responsorium in festo Nativitatis Mariae.)
℣. Ave Maria gratia plena.
℟. Dominus tecum.
Nativitas gloriosae virginis Mariae ex semine Abrahae: orta de tribu
Juda, clara ex stirpe David. (Super Canticum.)
Nativitas tua, Dei genitrix virgo : Gaudium annunciavit universo
mundo. Ex te enim natus est sol justiciae : Christus Deus noster. Qui
solvens maledictionem, dedit benedictionem : et confundens
mortem, donavit nobis vitam sempiternam. (Super Canticum.)
38 Persequebar inimicos meos et comprehendebam illos * et non
convertebar, donec deficerent.
39 Confringebam illos, nec poterant stare, * cadebant subtus pedes
meos.
40 Et praecinxisti me virtute ad bellum * et supplantasti insurgentes in
me subtus me.
41 Et inimicos meos dedisti mihi dorsum * et odientes me disperdidisti.
42 Clamaverunt, nec erat qui salvos faceret, * ad Dominum, nec
exaudivit eos.
43 Et comminui eos ut pulverem ante faciem venti, * ut lutum
platearum contrivi eos.
44 Eripuisti me de contradictionibus populi, * constituisti me in caput
gentium.
Populus, quem non cognovi, servivit mihi, * 45 in auditu auris
oboedivit mihi.
Filii alieni blanditi sunt mihi, † 46 filii alieni inveterati sunt, *
contremuerunt in abditis suis.
[a] 47 Vivit Dominus, et benedictus Adiutor meus, * et exaltetur Deus
salutis meae.
48 Deus, qui das vindictas mihi † et subdis populos sub me, * liberator
meus de inimicis meis iracundis;
49 et ab insurgentibus in me exaltas me, * a viro iniquo eripis me.
50 Propterea confitebor tibi in nationibus, Domine, * et nomini tuo
psalmum dicam,
51 magnificans salutes regis sui † et faciens misericordiam christo suo *
David et semini eius usque in saeculum.
Famulis tuis, Domine, coelestis gratiae munus impertire, ut quibus
beatae Mariae virginis partus salutis extitit exordium, nativitatis eius
votiva solennitas pacis tribuat incrementum. Per Dominum nostrum
IN DIE S. MATTHAEI APOSTOLI ET EVANGELISTAE
(DIE 21 SEPTEMBRI).
Psalmi. 68, 62, 80, 132, 149, 137, 84
Epistula (ad Vesperas). Ad Ephesios 4:7-14
IN DIE MICHAELIS ET OMNIUM ANGELORUM
(DIE 29 SEPTEMBRI).
Psalmi. 103, 91, 34, 8, 68, 104, 33
Laudemus Dominum, quem laudant angeli : quem Cherubim et
Seraphim, Sanctus, sanctus, sanctus proclamant. (Super Psalmos.)
Benedicite Domino omnes angeli eius potentes virtutes : qui facitis
verbum eius, ad audiendum vocem sermonum eius. (Ps. 102,
Introitus.)
℣. Benedicite Domino omnes Angeli eius.
℟. Potentes virtute qui facitis verbum eius.
Dum sacrum mysterium cerneret Johannes, Archangelus Michael tuba
cecinit : dignus es Domine Deus noster, accipere librum, et aperire
signacula eius, Alleluia. (Super Canticum.)
Consurgat, quaesumus Domine, Michael Archangelus in tempore hoc :
qui stet pro filiis populi tui contra furorem Draconis infesti. (Super
Canticum.)
Deus, qui miro ordine Angelorum ministeria hominumque dispensas,
concede propitius, ut a quibus tibi ministrantibus in coelo semper
assistitur, ab his in terra nostra vita muniatur. Per Dominum nostrum
210
PSALMUS 19 (18)—LEX IMMACULATA. EVANGELIUM PROMULGATUM. SCHOLA
NATURAE & GRATIAE.
[III] 2 Caeli enarrant gloriam Dei, * et opera manuum eius annuntiat
firmamentum.
3 Dies diei eructat verbum, * et nox nocti indicat scientiam.
4 Non sunt loquelae neque sermones, * quorum non intellegantur
voces:
5 in omnem terram exivit sonus eorum, * et in fines orbis terrae verba
eorum.
6 Soli posuit tabernaculum in eis, † et ipse, tamquam sponsus
procedens de thalamo suo, * exsultavit ut gigas ad currendam viam.
7 A finibus caelorum egressio eius, † et occursus eius usque ad fines
eorum, * nec est quod se abscondat a calore eius.
8 Lex Domini immaculata, reficiens animam, * testimonium Domini
fidele, sapientiam praestans parvulis.
[a] 9 Iustitiae Domini rectae, laetificantes corda, * praeceptum Domini
lucidum, illuminans oculos.
10 Timor Domini mundus, permanens in saeculum saeculi; * iudicia
Domini vera, iusta omnia simul,
11 desiderabilia super aurum et lapidem pretiosum multum, * et
dulciora super mel et favum stillantem.
47
PROPRIUM SANCTORUM
12 Etenim servus tuus eruditur in eis; * in custodiendis illis retributio
multa.
13 Errores quis intellegit? † Ab occultis munda me * 14 et a superbia
custodi servum tuum, ne dominetur mei,
Tunc immaculatus ero * et emundabor a delicto maximo.
15 Sint ut complaceant eloquia oris mei, † et meditatio cordis mei in
conspectu tuo. * Domine, adiutor meus et redemptor meus.
Rex Herodes metuebat Johannem: nam hunc sciebat virum justum,
sanctum, pium, quo audito bona multa fecit; Sed haec sunt sepulta,
cum plus amaret vicium: Miser enim desipuit, infoelixque demeruit
aeternae vitae bravium. (Super Psalmos.)
Justus ut palma florebit, sicut cedrus libani multiplicabitur: plantatus
in domo Domini, in atriis domus Dei nostri. (Introitus.)
℣. Gloria et honore coronasti eum Domine.
℟. Et constituisti eum super opera manuum tuarum.
Mar. 6 Misit Herodes Rex manus, ac tenuit praecursorem: Quia vecors
et prophanus fratris duxerat uxorem. (Super Canticum.)
PSALMUS 20 (19) Magistratus felix. Votum pro regibus. Vota regis.
[II] [a] 2 Exaudiat te Dominus in die tribulationis, * protegat te nomen
Dei Iacob.
3 Mittat tibi auxilium de sancto * et de Sion tueatur te.
4 Memor sit omnis sacrificii tui * et holocaustum tuum pingue habeat.
5 Tribuat tibi secundum cor tuum * et omne consilium tuum
adimpleat.
6 Laetabimur in salutari tuo † et in nomine Dei nostri levabimus signa;
* impleat Dominus omnes petitiones tuas.
7 Nunc cognovi quoniam salvum fecit Dominus christum suum: †
exaudivit illum de caelo sancto suo, * in virtutibus salutis dexterae
eius.
8 Hi in curribus, et hi in equis, * nos autem nomen Domini Dei nostri
invocavimus.
9 Ipsi incurvati sunt et ceciderunt, * nos autem surreximus et erecti
sumus.
10 Domine, salvum fac regem, * et exaudi nos in die, qua
invocaverimus te.
PSALMUS 21 (20)—REX FORTUNATUS. CORONA GRATIAE & GLORIAE. REX
CHRISTUS CONTERET HOSTES.
[II] [a] 2 Domine, in virtute tua laetabitur rex * et super salutare tuum
exsultabit vehementer.
3 Desiderium cordis eius tribuisti ei * et voluntatem labiorum eius non
denegasti.
4 Quoniam praevenisti eum in benedictionibus dulcedinis; * posuisti in
capite eius coronam de auro purissimo.
5 Vitam petiit a te, * et tribuisti ei longitudinem dierum in saeculum et
in saeculum saeculi.
6 Magna est gloria eius in salutari tuo, * magnificentiam et decorem
impones super eum;
7 quoniam pones eum benedictionem in saeculum saeculi, * laetificabis
eum in gaudio ante vultum tuum.
8 Quoniam rex sperat in Domino * et in misericordia Altissimi non
commovebitur.
9 Inveniet manus tua omnes inimicos tuos, * dextera tua inveniet, qui
te oderunt.
10 Pones eos ut clibanum ignis in tempore vultus tui: † Dominus in ira
sua deglutiet eos, * et devorabit eos ignis.
48
Hymnus
Psallite Regi nostro psallite, psallite, psallite prudenter.
Nam psalterium est jucundum cum cithara.
Nato virginis, quo psallans natus sterilis.
Citharam carnis percussit in domo Domini.
Dum quod sonabat clamando, docuit vivendo.
Mortificando, quae super terram sunt, membra, et hoc alios docendo.
Praeparans Christo plebem perfectam Johannes, vox clamantis in
deserto.
Sed vox haec impium Herodem, quem corripit, minimo corrigit.
Haud tamen tacuit, sed ad usque sanguinem sceleri restitit.
Non licet, inquit, te fratris tui habere conjugem, raptam ei:
Peccasti, quiesce: poenitentibus sic praecepit Dominus.
Vocem incantantis sapienter Herodes, ut aspis surda, spernit:
Ut justum, ut sanctum Johannem timet, quem vinxit in carcere.
Sedet in tenebris lucerna, lucis amicus omnipotentis.
Studet delitiis mundi principis, filius perditionis.
Meretrix suadet, puella saltat, Rex jubet, sanctus decollatur.
Dat Rex saltanti caput Johannis, qui sanctus ante sit, quam natus.
In quomodo perit justus, quasi non sit Deo dilectus.
Cum sit eius preciosa mors haec in conspectu Domini.
Nos corde percipimus, qualis et quantus est, quia vicinus dignitate
Christo, fit et morte.
Nam morte turpissima damnatur sponsus, et sponsi amicum damnant
recte morte turpissima.
Carcere carnis ductum, quem ferunt psallendo coelis, angeli angelum.
Et nos in terris tibi psallere fac Christe, in memoriam Baptistae.
Herodis spreta quo mensa, altaris tui, mensa ipsum te, dum sumimus,
semper tibi psallamus.
—Sequentia in die Collationis Johannis
IN FESTO NATIVITATIS MARIAE (DIE 8 SEPTEMBRI).
Epistula (ad Vesperas). Ecclesiasticus 24:22-31
Stirps Jesae virgam produxit, virgaque florem. Et super hunc florem
requiescit Spiritus almus. Virgo Dei genitrix virga est, flos Filius
209
PSALTERIUM
2. Non ausa vultum tollere, / Humi recumbit cernua, / Pedes rigavit
fletibus, / Tersitque muta crinibus.
3. Cor clamat intus ad Deum, / Fidesque pulsat intimum, / Non
abriicit suspiria, / Deus pie gementium.
4. Quae plurimam, in Jesu Deo, / Confisa, spem locaverat, / Injusta
Justum deprecans, / Fit justa, crimen tollitur.
5. Te, Christe, nostra vox rogat, / Remitte, quod peccavimus, /
Servare nos, non perdere, / Tuo a Parente missus es.
11 Fructum eorum de terra perdes * et semen eorum de filiis hominum.
12 Quoniam intenderunt in te mala, * cogitaverunt consilia: nihil
potuerunt.
13 Quoniam pones eos dorsum, * arcus tuos tendes in vultum eorum.
14 Exaltare, Domine, in virtute tua; * cantabimus et psallemus virtutes
tuas.
IN DIE S. JACOBI APOSTOLI (DIE 25 JULII).
Psalmi. 139, 19, 1, 13, 26, 119viii, xxi
IN DIE SANCTI LAURENTII MARTYRIS (DIE 10 AUGUSTI).
℣. Gloria et honore coronasti eum, Domine.
℟. Et constituisti eum super opera manuum tuarum.
Da nobis, quaesumus omnipotens Deus, vitiorum nostrorum flammas
extinguere, qui beato Laurentio tribuisti tormentorum suorum
incendia superare. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
IN FESTO DORMITIONIS B.V.M. DEIPARAE (DIE 15 AUGUSTI).
Psalmi. 45, 72, 85, 98, 110, 33, 76, 132, 149
IN DIE S. BARTHOLOMAEI APOSTOLI (DIE 24 AUGUSTI).
Psalmi. 56, 9, 53, 54, 37, 129, 147
℣. Nimis honorati
℟. sunt amici tui, Deus.
Omnipotens sempiterne Deus, qui unius diei venerandam sanctamque
laeticiam in beati Apostoli tui Bartholomaei festivitate tribuisti, da
Ecclesiae tuae quaesumus, et amare quod credidit, et praedicare quod
docuit. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
IN DECOLLATIONE S. JOHANNIS BAPTISTAE (DIE 29 AUGUSTI).
208
PSALMUS 22 (21)—CERVA MATUTINA. AMARUM DULCE. PASSIONALE
PROPHETICUM, PASSIO, EXALTATIO.
1 Magistro chori. Ad modum cantici " Cerva diluculo ". PSALMUS. David.
[VI] 2 Deus, Deus meus, quare me dereliquisti? * Longe a salute mea
verba rugitus mei.
3 Deus meus, clamo per diem, et non exaudis, * et nocte, et non est
requies mihi.
4 Tu autem sanctus es, * qui habitas in laudibus Israel.
5 In te speraverunt patres nostri, * speraverunt, et liberasti eos;
6 ad te clamaverunt et salvi facti sunt, * in te speraverunt et non sunt
confusi.
7 Ego autem sum vermis et non homo, * opprobrium hominum et
abiectio plebis.
8 Omnes videntes me deriserunt me; * torquentes labia moverunt
caput:
9 “Speravit in Domino: eripiat eum, * salvum faciat eum, quoniam vult
eum”.
10 Quoniam tu es qui extraxisti me de ventre, * spes mea ad ubera
matris meae.
11 In te proiectus sum ex utero, * de ventre matris meae Deus meus es
tu.
[a] 12 Ne longe fias a me, † quoniam tribulatio proxima est, * quoniam
non est qui adiuvet.
[VIII] 13 Circumdederunt me vituli multi, * tauri Basan obsederunt me.
14 Aperuerunt super me os suum * sicut leo rapiens et rugiens.
15 Sicut aqua effusus sum, * et dissoluta sunt omnia ossa mea.
Factum est cor meum tamquam cera * liquescens in medio ventris mei.
16 Aruit tamquam testa palatum meum, † et lingua mea adhaesit
faucibus meis, * et in pulverem mortis deduxisti me.
17 Quoniam circumdederunt me canes multi, * concilium
malignantium obsedit me.
Foderunt manus meas et pedes meos, * 18 et dinumeravi omnia ossa
mea.
Ipsi vero consideraverunt et inspexerunt me; † 19 diviserunt sibi
vestimenta mea * et super vestem meam miserunt sortem.
[a] 20 Tu autem, Domine, ne elongaveris; * fortitudo mea, ad
adiuvandum me festina.
21 Erue a framea animam meam * et de manu canis unicam meam.
22 Salva me ex ore leonis * et a cornibus unicornium humilitatem
meam.
49
PROPRIUM SANCTORUM
[III] [a] 23 Narrabo nomen tuum fratribus meis, * in medio ecclesiae
laudabo te.
24 Qui timetis Dominum, laudate eum; * universum semen Iacob,
glorificate eum.
Metuat eum omne semen Israel, * 25 quoniam non sprevit neque
despexit afflictionem pauperis
nec avertit faciem suam ab eo * et, cum clamaret ad eum, exaudivit.
26 Apud te laus mea in ecclesia magna; * vota mea reddam in
conspectu timentium eum.
27 Edent pauperes et saturabuntur; † et laudabunt Dominum, qui
requirunt eum: * “Vivant corda eorum in saeculum saeculi!”.
28 Reminiscentur et convertentur ad Dominum * universi fines terrae,
et adorabunt in conspectu eius * universae familiae gentium.
29 Quoniam Domini est regnum, * et ipse dominabitur gentium.
30 Ipsum solum adorabunt omnes, qui dormiunt in terra; * in
conspectu eius procident omnes, qui descendunt in pulverem.
Anima autem mea illi vivet, * 31 et semen meum serviet ipsi.
Narrabitur de Domino generationi venturae; † 32 et annuntiabunt
iustitiam eius * populo, qui nascetur: “Haec fecit Dominus!”.
8. Accensa testimoniis, / In corde nostro talibus, / Colat fides et
invocet, / Christum Mariae filium.
9. Opemque spe firma petat, / Missumque credat a Patre, / Ut
invocantes adiuvet, / Malisque cunctis liberet.
—Philippus Melanchthonis, 1490-1560, In festo Visitationis Mariae.
PSALMUS 23 (22)—PASTOR BONUS. PASTORE DEO FELIX.
1 PSALMUS. David.
[VI] [a] Dominus pascit me, et nihil mihi deerit: * 2 in pascuis
virentibus me collocavit,
super aquas quietis eduxit me, * 3 animam meam refecit.
Deduxit me super semitas iustitiae * propter nomen suum.
4 Nam et si ambulavero in valle umbrae mortis, * non timebo mala,
quoniam tu mecum es.
Virga tua et baculus tuus, * ipsa me consolata sunt.
5 Parasti in conspectu meo mensam * adversus eos, qui tribulant me;
impinguasti in oleo caput meum, * et calix meus redundat.
6 Etenim benignitas et misericordia subsequentur me * omnibus diebus
vitae meae,
et inhabitabo in domo Domini * in longitudinem dierum.
PSALMUS 24 (23)—REX GLORIAE. AMPLUM CHRISTI REGNUM.
1 David. PSALMUS.
[VI] Domini est terra, et plenitudo eius, * orbis terrarum, et qui
habitant in eo.
2 Quia ipse super maria fundavit eum * et super flumina firmavit eum.
3 Quis ascendet in montem Domini, * aut quis stabit in loco sancto
eius?
4 Innocens manibus et mundo corde, † qui non levavit ad vana
animam suam * nec iuravit in dolum.
5 Hic accipiet benedictionem a Domino * et iustificationem a Deo
salutari suo.
6 Haec est generatio quaerentium eum, * quaerentium faciem Dei
Iacob.
50
1. Quam laeta perfert nuncia, / Dum Galilaeis finibus / Relictis
cognatam suam, / Procul Maria visitat.
2. Quanto Mariam gaudio, / Elisabeth complectitur, / Quam scit,
movente Spiritu, / Gestare promissum Ducem.
3. Qui conciliaturus Deo / Patri sit humanum genus, / Lapsu quod
olim segravi, / A conditore averterat.
4. Quem flagitaverunt Patres, / Multis venire seculis, / Hunc matris
inclusus suae / Aluo, Joannes excipit.
5. Et praedicare quem pia / Lingua nequit, mutus senex / Hunc
mente adorat indicans / Gestu Dei praesentiam.
6. Hanc parva continet casa, / Ecclesiae turbam novae, / Quae prima
declarat natum, / Verbum Dei de semine.
7. Dum tentat Herodes suum / Firmare regnum caedibus, / Et
helluatur Caiphas, / Piosque doctores enecat.
8. Perinde nunc Ecclesiam, / Arctae tenent angustiae, / Quam turbat
aut erroribus, / Aut caedibus, dirus draco.
9. Hanc tu carentem robore, / Firmisque defensoribus, / Tuere Christe
quaesumus, / Laudes tuas ut praedicet. Amen.
—In festo Visitationis Mariae.
IN FESTO MARIAE MAGDALENAE (DIE 22 JULII).
Psalmi. 45, 112, 32, 51, 63, 92, 103
Epistula (ad Vesperas). Proverbia 31:10-31
Intravit Jesus in quoddam castellum: Et ecce Martha soror Mariae
gaudens eum excepit in domum. (Super Psalmos.)
℣. Dimissa sunt ei peccata multa.
℟. Quoniam dilexit multum.
Simon autem intra se inquit: Si esset Propheta, sciret profecto, quae et
qualis esset, quae tetigit eum, quia peccatrix est. (Super Canticum.)
Largire nobis clementissime Deus, ut sicut Maria Magdalena
Dominum nostrum Jesum Christum super omnia diligendo, suorum
obtinuit veniam peccatorum, ita nos quoque apud tuam misericordiam
perpetuam impetremus beatitudinem. Per eundem Dominum nostrum
Hymnus
1. Mundi secuta lubrica, / Blandaeque carnis noxia / Dolendo
suspirans Dei / Supplex adorat Filium.
207
PSALTERIUM
℣. Suscepit Deus Israel puerum suum.
℟. Recordatus misericordiae suae.
Exurgens autem Maria, abiit in montana, cum festinatione: In civitatem
Juda, et introivit in domum Zachariae, et salutavit Elizabeth,
Alleluia. (Super Canticum.)
Magnificet Dominum: totum genus fidelium. (Super Canticum.)
[a] 7 Attollite, portae, capita vestra, † et elevamini, portae aeternales, *
et introibit rex gloriae.
8 Quis est iste rex gloriae? † Dominus fortis et potens, * Dominus
potens in proelio.
9 Attollite, portae, capita vestra, † et elevamini, portae aeternales, * et
introibit rex gloriae.
10 Quis est iste rex gloriae? * Dominus virtutum ipse est rex gloriae.
Deus qui nos praesentem festivitatem Jesu Christi Filii tui, et Mariae
matris eius venerari fecisti : praesta quaesumus, ut qui eiusdem
virginis humilitatis et gaudiorum, quibus Elisabet visitavit, solennia
celebramus; in eorum gaudiis jugiter maneamus. Per eundem
Amen.
Hymni
1. Adsunt festa jubilaea, / In Mariae gaudia, / Tota psallat Ecclesia /
Devote laudum dragmata.
2. Cuius sacra viscera / Dei invisit gratia, / Ut esset virgo gravida, /
Tori virilis nescia.
3. Haec paranympho dum credit, / Sacrum hanc pneuma replevit, /
Aluus tumescit, et gerit / Verbum Patris, quod peperit.
4. Confestim montes adiit, / Elisabeth salutavit, / Obviis ea suscepit /
Ulnis, stringit, et circuit.
5. Sacri junguntur uteri, / Milesque sui Domini, / Praesentiam dum
agnoscit, / Tripudiando suscipit.
6. Clamat anus cum jubilo, / Plena sancto Paraclito / Beata tu in
Filio, / Quae credidisti Domino.
7. Exultet coeli regia, / Mundialis machina, / Abyssus atque maria, /
Laudent Deum per secula.
8. Patri summo cum Filio, / Spiramini quoque hagyo, / Sit sempiterna
gloria, / In unitate solida. Amen.
—In festo Visitationis Mariae.
1. Aeterne gratias tibi, / Dicamus omnes conditor, / Quod inter hostes
plurimos, / Ecclesiam servas tamen.
2. Ut inter arma gentium, / Herodis, et Satellites, / Interque tetros
dogmatum / Furores et deliria.
3. Servas Mariam virginem, / Domumque castae Elisabeth, / Quae
praedicavit munus tuum, / Datumque Christum nunciat.
4. Non pontifex, non princeps, / Etsi sciunt oracula / Vatum, venisse
noverant, / Salutis autorem novae.
5. Sed dulcis haec Elizabeth, / Et virginis congressio, / Arcana promit
caeteris, / Vere Deum colentibus.
6. Aluoque foetus conditus, / Longo sacerdotum agmini, / Agnoscit,
ignotum ducem, / Adorat et gestu suo.
7. Haec prima synodus fuit, / Testata de Christo duce, / Postquam
statuto tempore, / Verbum Patris factum est caro.
206
PSALMUS 25 (24)—REMISSIO PECCATORUM. SI VIS FUGERE, FUGE AD DEUM.
CLEMENTER REGE, SERVA!
1 David.
[I] [a] Ad te, Domine, levavi animam meam, * 2 Deus meus, in te
confido; non erubescam.
Neque exsultent super me inimici mei, † 3 etenim universi, qui
sustinent te, non confundentur. * Confundantur infideliter agentes
propter vanitatem.
4 Vias tuas, Domine, demonstra mihi * et semitas tuas edoce me.
5 Dirige me in veritate tua et doce me, † quia tu es Deus salutis meae, *
et te sustinui tota die.
6 Reminiscere miserationum tuarum, Domine, * et misericordiarum
tuarum, quoniam a saeculo sunt.
7 Peccata iuventutis meae et delicta mea ne memineris; † secundum
misericordiam tuam memento mei tu, * propter bonitatem tuam,
Domine.
[I] 8 Dulcis et rectus Dominus, * propter hoc peccatores viam docebit;
9 diriget mansuetos in iudicio, * docebit mites vias suas.
[a] 10 Universae viae Domini misericordia et veritas * custodientibus
testamentum eius et testimonia eius.
11 Propter nomen tuum, Domine, propitiaberis peccato meo: * multum
est enim.
12 Quis est homo, qui timet Dominum? * Docebit eum viam, quam
eligat.
13 Anima eius in bonis demorabitur, * et semen eius hereditabit
terram.
[a] 14 Familiariter aget Dominus cum timentibus eum, * ut
testamentum suum manifestet illis.
[IV] 15 Oculi mei semper ad Dominum, * quoniam ipse evellet de
laqueo pedes meos.
16 Respice in me et miserere mei, * quia unicus et pauper sum ego.
17 Dilata angustias cordis mei * et de necessitatibus meis erue me.
18 Vide humilitatem meam et laborem meum * et dimitte universa
delicta mea.
19 Respice inimicos meos, quoniam multiplicati sunt * et odio crudeli
oderunt me.
20 Custodi animam meam et erue me; * non erubescam, quoniam
speravi in te.
21 Innocentia et aequitas custodiant me, * quia sustinui te.
51
[a] 22 Libera, Deus, Israel * ex omnibus tribulationibus suis.
PSALMUS 26 (25)—INNOCENTIA JUSTI. PIUS ODI HYPOCRISIN.
1 David.
[I] Iudica me, Domine, quoniam ego in innocentia mea ingressus sum *
et in Domino sperans non infirmabor.
2 Proba me, Domine, et tenta me; * ure renes meos et cor meum. —
[a] 3 Quoniam misericordia tua ante oculos meos est, * et ambulavi in
veritate tua.
4 Non sedi cum viris vanitatis * et cum occulte agentibus non introibo.
5 Odivi ecclesiam malignantium * et cum impiis non sedebo.
6 Lavabo in innocentia manus meas * et circumdabo altare tuum,
Domine,
7 ut auditas faciam voces laudis * et enarrem universa mirabilia tua.
8 Domine, dilexi habitaculum domus tuae * et locum habitationis
gloriae tuae.
9 Ne colligas cum impiis animam meam * et cum viris sanguinum
vitam meam,
10 in quorum manibus iniquitates sunt, * dextera eorum repleta est
muneribus.
11 Ego autem in innocentia mea ingressus sum; * redime me et
miserere mei.
12 Pes meus stetit in directo, * in ecclesiis benedicam Domino.
PSALMUS 27 (26)—FIDUCIA VERBI. UNUM NECESSARIUM. LUX TEMPLUM,
VERBUM.
1 David.
[I] Dominus illuminatio mea et salus mea; quem timebo? * Dominus
protector vitae meae; a quo trepidabo?
2 Dum appropiant super me nocentes, * ut edant carnes meas;
qui tribulant me et inimici mei, * ipsi infirmati sunt et ceciderunt.
3 Si consistant adversum me castra, * non timebit cor meum;
si exsurgat adversum me proelium, * in hoc ego sperabo.
4 Unum petii a Domino, hoc requiram: * ut inhabitem in domo Domini
omnibus diebus vitae meae,
ut videam voluptatem Domini * et visitem templum eius.
5 Quoniam occultabit me in tentorio suo * in die malorum.
Abscondet me in abscondito tabernaculi sui, * in petra exaltabit me.
6 Et nunc exaltatur caput meum * super inimicos meos in circuitu meo.
Immolabo in tabernaculo eius hostias vociferationis, * cantabo et
psalmum dicam Domino.
7 Exaudi, Domine, vocem meam, qua clamavi; * miserere mei et exaudi
me.
[a] 8 De te dixit cor meum: “Exquirite faciem meam!” * Faciem tuam,
Domine, exquiram.
9 Ne avertas faciem tuam a me, * ne declines in ira a servo tuo.
Adiutor meus es tu, ne me reicias * neque derelinquas me, Deus salutis
meae.
52
PROPRIUM SANCTORUM
Hymnus
1. Ut queant laxis resonare fibris, / Mira Baptistae famuli precamur, /
Solve pollutis labiis reatum / Tu Deus alme.
2. Nuncius celso veniens olympo, / Hunc Patri magnum fore
nasciturum, / Nomen et vitae serium gerendae, / Ordine promit.
3. Ille promissi dubius superni, / Perdidit promptae modulos
loquelae, / Sed reformastis Deus huic peremptae, / Organa vocis.
4. Ventris obstruso filius cubili, / senserat regem thalamo
manentem, / Hinc parens, nati, dubiis uterque, / Abdita pandit.
5. Antra deserti teneris sub annis, / Civium turmas sugiens petivit, /
Ne levi saltem maculare vitam, / Famine posset.
6. Praebuit durum tegimen camelus, / Artubus sacris, stropheum
bidentes, / Cui latex haustum, saciata pastum, / Mella locustis.
7. Caeteri tantum cecinere vatum, / Corde praesago, jubar
affuturum, / Ille sed mundi scelus auferentem, / Indice prodit.
8. Non fuit vasti spacium per orbis, / Sanctior quisquam hoc genitus
Joanne, / Qui nephas secli, debuit, lavantem, / Tingere lymphis.
9. Gloria Patri, genitoque Proli, / Et tibi compar utriusque semper, /
Spiritus alme, Deus unus omni, / Tempore secli. Amen.
—Emendatus per D. Urbanum Rhegium, Lunebergae, Anno 1532.
IN FESTO SS. PETRI ET PAULI APOSTOLORUM (DIE 29 JUNII).
Psalmi. 21, 45, 46, 48, 44, 113, 117
Epistula (ad Vesperas). Actus 12:1-11
Petrus et Iohannes: Ascendebant in templum ad horam orationis
nonam. (Super Psalmos.)
Petre, amas me, pasce oves meas: Tu scis, Domine, quia amo te. (Super
Canticum.)
Deus qui Ecclesiam tuam Apostoli tui Petri fide et nomini consecrasti,
quique illi beatum Paulum ad praedicandum gentibus gloriam tuam
sociare dignatus es, concede, ut omnes qui Apostolorum tuorum
memoriam agimus, spirituali remuneratione ditemur. Per Dominum
IN FESTO VISITATIONIS MARIAE (DIE 2 JULII).
Psalmi. 45, 2, 110, 132, 138, 145, 149
Gaudeamus omnes in Domino, diem festum celebrantes in honorem
Mariae virginis: de Visitatione gaudent angeli, et collaudant filium
Dei. (In festis Mariae, Introitus.)
205
℣. Constitues eos principes super omnem terram.
℟. Memores erunt nominis tui Domine.
Deus qui beatum Marcum Evangelistam tuum Evangelicae
praedicationis gratia sublimasti, tribue quaesumus eius nos semper
eruditione proficere, et fide fulciri. Per Dominum nostrum Jesum
IN DIE SS. PHILIPPI ET JACOBI APOSTOLORUM (DIE 1 MAJI).
Psalmi. 19, 43, 4, 1, 81, 16, 84
℣. Coeli enarrant gloriam Dei.
℟. Rectos decet collaudatio.
Philippe, qui videt me, Alleluia: Videt et Patrem meum, Alleluia,
Deus qui nos annua Apostolorum tuorum Philippi et Jacobi solennitate
laetificas, praesta quaesumus, ut quorum virtutibus gaudemus, eorum
instruamur exemplis. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
IN FESTO NATIVITATIS S. JOHANNIS BAPTISTAE (DIE 24 JUNII).
Psalmi. 92, 44, 105, 110, 136, 147, 116
Descendit Angelus Domini ad Zachariam, dicens: Accipe puerum in
senectute tua, et habebit nomen Johannes Baptistae. (Super Psalmos.)
De ventre matris meae vocavit me Dominus nomine meo, et posuit os
meum, ut gladium acutum: sub tegumento manus suae protexit me,
posuit me quasi sagittam electam. (Isa. 49, Introitus.)
℣. Fuit homo missus a Deo.
℟. Cui nomen erat Johannes.
Ingresso Zacharia templum Domini: Apparuit ei Gabriel Angelus,
stans a dextris altaris incensi. (Super Canticum.)
Apertum est os Zachariae, et prophetavit dicens: Benedictus Deus
Israel. (Benedictus.)
Praesta quaesumus omnipotens Deus, ut familia tua per viam salutis
incedat, et beati Johannis praecursoris hortamenta sectando, ad eum
quem praedixit, secura perveniat. Per Dominum nostrum Jesum
204
PSALTERIUM
10 Quoniam pater meus et mater mea dereliquerunt me, * Dominus
autem assumpsit me.
11 Ostende mihi, Domine, viam tuam * et dirige me in semitam rectam
propter inimicos meos.
12 Ne tradideris me in animam tribulantium me, † quoniam
insurrexerunt in me testes iniqui, * et qui violentiam spirant.
13 Credo videre bona Domini * in terra viventium.
14 Exspecta Dominum, viriliter age, * et confortetur cor tuum, et
sustine Dominum.
PSALMUS 28 (27)—RETRIBUTIO IMPIORUM. SERVA AB INSIDIIS.
1 David.
[IV] Ad te, Domine, clamabo; * Deus meus, ne sileas a me.
Ne quando taceas a me, * et assimilabor descendentibus in lacum.
2 Exaudi vocem deprecationis meae, dum clamo ad te, * dum extollo
manus meas ad templum sanctum tuum.
3 Ne simul trahas me cum peccatoribus * et cum operantibus
iniquitatem.
Qui loquuntur pacem cum proximo suo, * mala autem in cordibus
eorum.
4 Da illis secundum opera eorum * et secundum nequitiam
adinventionum ipsorum.
Secundum opus manuum eorum tribue illis, * redde retributionem
eorum ipsis.
5 Quoniam non intellexerunt opera Domini † et opus manuum eius, *
destruet illos et non aedificabit eos.
6 Benedictus Dominus, * quoniam exaudivit vocem deprecationis
meae;
7 Dominus adiutor meus et protector meus, * in ipso speravit cor
meum, et adiutus sum,
et exsultavit cor meum, * et in cantico meo confitebor ei.
[a] 8 Dominus fortitudo plebi suae, * et refugium salvationum christi
sui est.
9 Salvum fac populum tuum et benedic hereditati tuae * et pasce eos et
extolle illos usque in aeternum.
PSALMUS 29 (28)—VOX TONANS. BAPTISMUS.
1 PSALMUS. David.
[VIII] Afferte Domino, filii Dei, * afferte Domino gloriam et potentiam,
[a] 2 afferte Domino gloriam nominis eius, * adorate Dominum in
splendore sancto.
3 Vox Domini super aquas; † Deus maiestatis intonuit, * Dominus
super aquas multas.
4 Vox Domini in virtute, * vox Domini in magnificentia.
5 Vox Domini confringentis cedros; * et confringet Dominus cedros
Libani.
6 Et saltare faciet, tamquam vitulum, Libanum, * et Sarion,
quemadmodum filium unicornium. -
53
PROPRIUM SANCTORUM
7 Vox Domini intercidentis flammam ignis, † 8 vox Domini
concutientis desertum, * et concutiet Dominus desertum Cades.
9 Vox Domini properantis partum cervarum, † et denudabit condensa;
* et in templo eius omnes dicent gloriam.
10 Dominus super diluvium habitat, * et sedebit Dominus rex in
aeternum.
[a] 11 Dominus virtutem populo suo dabit, * Dominus benedicet
populo suo in pace.
Ingressus Angelus ad Mariam, ait: Ave Maria, gratia plena, Dominus
tecum: Benedicta tu in mulieribus, et benedictus fructus ventris tui.
Ave... Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto. Ave... Benedicta tu in
mulieribus, et benedictus fructus ventris tui. (Responsorium in festo
Annunciationis Mariae.)
℣. Ostende nobis Domine misericordiam tuam.
Respondens Angelus dixit ad Mariam: Ave gratia plena. (Super
Canticum.)
Missus est Angelus Gabriel a Deo in civitatem Nazareth: ad virginem
desponsatam viro, cui nomen Joseph. (Super Canticum.)
PSALMUS 30 (29)—TRISTITIA VERSA IN GAUDIUM. CONVALUI, LAUDABO.
1 PSALMUS. Canticum festi Dedicationis Templi. David.
[IV] [a] 2 Exaltabo te, Domine, quoniam extraxisti me * nec delectasti
inimicos meos super me.
3 Domine Deus meus, clamavi ad te, * et sanasti me.
4 Domine, eduxisti ab inferno animam meam, * vivificasti me, ut non
descenderem in lacum.
5 Psallite Domino, sancti eius, * et confitemini memoriae sanctitatis
eius,
6 quoniam ad momentum indignatio eius, * et per vitam voluntas eius.
Ad vesperum demoratur fletus, * ad matutinum laetitia.
7 Ego autem dixi in securitate mea: * “Non movebor in aeternum”.
8 Domine, in voluntate tua * praestitisti decori meo virtutem;
avertisti faciem tuam a me, * et factus sum conturbatus.
9 Ad te, Domine, clamabam * et ad Deum meum deprecabar.
10 Quae utilitas in sanguine meo, * dum descendo in corruptionem?
Numquid confitebitur tibi pulvis * aut annuntiabit veritatem tuam?
11 Audivit Dominus et misertus est mei, * Dominus factus est adiutor
meus.
[a] 12 Convertisti planctum meum in choros mihi, † conscidisti saccum
meum et accinxisti me laetitia, * 13 ut cantet tibi gloria mea et non
taceat.
Domine Deus meus, * in aeternum confitebor tibi.
PSALMUS 31 (30)—SPES NON CONFUNDENS. ME TIBI COMMENDO.
[I] [a] 2 In te, Domine, speravi, † non confundar in aeternum; * in
iustitia tua libera me.
3 Inclina ad me aurem tuam, * accelera, ut eruas me.
Esto mihi in rupem praesidii * et in domum munitam, ut salvum me
facias.
4 Quoniam fortitudo mea et refugium meum es tu * et propter nomen
tuum deduces me et pasces me.
5 Educes me de laqueo, quem absconderunt mihi, * quoniam tu es
fortitudo mea.
6 In manus tuas commendo spiritum meum; * redemisti me, Domine,
Deus veritatis.
7 Odisti observantes vanitates supervacuas, * ego autem in Domino
speravi.
54
Deus, qui de beatae Mariae virginis utero verbum tuum Angelo
nunciante carnem suscipere voluisti, praesta supplicibus tuis, ut qui
vere Filium tuum a Spiritu sancto in Maria conceptum natumque
credimus, eius Filii apud te intercessionibus adjuvemur. Per eundem
regnat in unitate eiusdem Spiritus sancti Deus, per omnia secula
seculorum. Amen.
Hymnus
Mittit ad Virginem non quemvis Angelum, sed fortitudinem suam
Archangelum, amator hominis.
Fortem expediat pro nobis nuntium, naturae faciat ut praeiudicium in
partu Virginis.
Naturam superat natus Rex gloriae, regnat et imperat ut zyma scoriae
tollit de medio.
Superbientium terat fastigia, colla sublimium calcet vi propria potens
in praelio.
Foras eiiciat mundanum principem, matremque faciat secum
participem Patris imperii.
Exi qui mitteris, haec dona dissere, revela veteris velamen literae
virtute nuntii.
Accede, nuntia, dic: "Ave" cominus, dic: "Plena gratia," dic: "Tecum
Dominus," et dic: "Ne timeas;
Virgo suscipias Dei depositum, in quo perficias castum propositum et
votum teneas."
Audit et suscipit puella nuntium, credit et concipit et parit Filium sed
admirabilem.
Consiliarium humani generis Deum et hominem et Patrem posteris, in
pace stabilem:
Qui nobis tribuat peccati veniam, reatus diluat et donet patriam in arce
siderum.
—Sequentia in festo Annuntiationis Mariae, ca. 1150.
IN DIE S. MARCI EVANGELISTAE (DIE 25 APRILIS).
Psalmi. 45, 64, 37, 89, 52, 67, 46
203
PSALTERIUM
Generosi Abrahae tu filius venerandus, regia de Davidus stirpegenitus.
Sanctissimus corpore, omnique peccati vicio carens, natus de pura
matre virgine.
Beata mater et virgo, nobilis, Gabrielis Archangelico quae oraculo
credula, genuit intacta filium.
In cuius sacratissimo sanguine emundatur universitas perditissimi
generis, ut promisit Deus Abrahae.
Te virga arida Aaron flore speciosa praefigurat, qui mortales a morte
liberas in te credentes.
Tu porta iugiter aperta, per quam sacrem scripturam vox testatur
eundum esse omnibus, qui vitam volunt ingredi.
Porro virgo mater modestiae dum nobis exemplum voluit
commendare, subivit remedium, pollutis statutum matribus.
Ad templum namque detulit secum mundandum, qui omne
integritatis decus Deus homo genitus, adauxit intactae virgini.
Elegit illam scrutator cordis et renum, prae multis aliis, ut ex eius carne
carnem sumeres Jesu Christe.
Illi tunc matri parvus arrisisti Jesu, qui laetari omnibus et consistere
tuo nutu tribuis.
Ergo quique colimus festa parvuli Christi propter nos facti eiusque
matris Mariae.
Ut exerceamus inter nos mutuo cordis humilitatem, forma sit nobis
eius genitrix.
Laus Patri gloriae, qui suum Filium gentibus et populo revelans Israel,
nos sociat.
Laus eius Filio, qui suo sanguine nos Patri reconcilians supernis
sociavit civibus.
Laus quoque sancto Spiritui sit per aevum. Amen.
—Sequentia in festo Purificationis Mariae, correcta a M. Hermanno Bonno.
8 Exsultabo et laetabor in misericordia tua, * quoniam respexisti
humilitatem meam;
agnovisti necessitates animae meae † 9 nec conclusisti me in manibus
inimici; * statuisti in loco spatioso pedes meos.
10 Miserere mei, Domine, quoniam tribulor; † conturbatus est in
maerore oculus meus, * anima mea et venter meus.
IN FESTO S. MATTHIAE APOSTOLI (DIE 24 FEBRUARII).
Psalmi. 68, 4, 140, 56, 87, 99, 32
IN FESTO ANNUNCIATIONIS MARIAE (DIE 25 MARTII).
Psalmi. 45, 72, 85, 98, 110, 33, 76, 132, 149
Quando venit ergo sacri plenitudo temporis: missus est ab arce Patris
natus, orbis conditor in terris.
Ingressus Angelus ad Mariam, ait: Ave gratia plena, Dominus tecum.
Maria turbabatur in sermone Angeli: et cogitabat, qualis esset haec
salutatio.
Mariae virginis: de Annunciatione gaudent angeli, et collaudant
filium Dei. (In festis Mariae, Introitus.)
202
[IV] 11 Quoniam defecit in dolore vita mea, * et anni mei in gemitibus;
infirmata est in paupertate virtus mea, * et ossa mea contabuerunt.
12 Apud omnes inimicos meos factus sum opprobrium † et vicinis
meis valde et timor notis meis: * qui videbant me foras, fugiebant a
me.
13 Oblivioni a corde datus sum tamquam mortuus; * factus sum
tamquam vas perditum.
14 Quoniam audivi vituperationem multorum: * horror in circuitu;
in eo dum convenirent simul adversum me, * auferre animam meam
consiliati sunt.
15 Ego autem in te speravi, Domine; † dixi: “Deus meus es tu, * 16 in
manibus tuis sortes meae”.
Eripe me de manu inimicorum meorum * et a persequentibus me;
17 illustra faciem tuam super servum tuum, * salvum me fac in
misericordia tua.
[a] 18 Domine, non confundar, quoniam invocavi te; * erubescant impii
et obmutescant in inferno.
19 Muta fiant labia dolosa, † quae loquuntur adversus iustum proterva
* in superbia et in abusione.
[II] 20 Quam magna multitudo dulcedinis tuae, Domine, * quam
abscondisti timentibus te.
Perfecisti eis, qui sperant in te, * in conspectu filiorum hominum.
21 Abscondes eos in abscondito faciei tuae * a conturbatione hominum;
proteges eos in tabernaculo * a contradictione linguarum.
22 Benedictus Dominus, * quoniam mirificavit misericordiam suam
mihi in civitate munita.
23 Ego autem dixi in trepidatione mea: * “Praecisus sum a conspectu
oculorum tuorum”.
Verumtamen exaudisti vocem orationis meae, * dum clamarem ad te.
24 Diligite Dominum, omnes sancti eius: † fideles conservat Dominus *
et retribuit abundanter facientibus superbiam.
[a] 25 Viriliter agite, et confortetur cor vestrum, * omnes, qui speratis in
Domino.
PSALMUS 32 (31)—CONFESSIOPIA. REMISSIO PECCATORUM. SUMMUM BONUM
HOMINIS, REMISSIO, SALUS.
1 David. Maskil.
[I] Beatus, cui remissa est iniquitas, * et obtectum est peccatum.
2 Beatus vir, cui non imputavit Dominus delictum, * nec est in spiritu
eius dolus.
3 Quoniam tacui, inveteraverunt ossa mea, * dum rugirem tota die.
55
PROPRIUM SANCTORUM
4 Quoniam die ac nocte gravata est super me manus tua, * immutatus
est vigor meus in ardoribus aestatis.
5 Peccatum meum cognitum tibi feci * et delictum meum non
abscondi.
Dixi: “Confitebor adversum me iniquitatem meam Domino”. * Et tu
remisisti impietatem peccati mei.
6 Propter hoc orabit ad te omnis sanctus * in tempore opportuno.
Et in diluvio aquarum multarum * ad eum non approximabunt.
7 Tu es refugium meum, † a tribulatione conservabis me; *
exsultationibus salutis circumdabis me.
8 Intellectum tibi dabo et instruam te in via, qua gradieris; * firmabo
super te oculos meos.
9 Nolite fieri sicut equus et mulus, * quibus non est intellectus;
in camo et freno si accedis ad constringendum, * non approximant ad
te.
10 Multi dolores impii, * sperantem autem in Domino misericordia
circumdabit.
[a] 11 Laetamini in Domino et exsultate, iusti; * et gloriamini, omnes
recti corde.
Rubum quem viderat Moyses incombustum, conservatam agnovimus
tuam laudabilem virginitatem : Dei genitrix semper benedicta. (Ps.
145 Lauda anima mea.)
Germinavit radix Jesse, orta est stella ex Jacob, virgo peperit
salvatorem : Te laudamus Deus noster. (Ps. 146 Laudate Dominum.)
Ecce Maria genuit nobis salvatorem, quem Johannes videns exclamabat
dicens : Ecce agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi, alleluia. (Ps.
147 Lauda Jerusalem.)
Mariae virginis: de Purificatione gaudent angeli, et collaudant
filium Dei. (In festis Mariae, Introitus.)
Videte miraculum, mater Domini concepit, virgo virile ignorans
consortium, ℟. Stans onerata nobili onere Maria et matrem se laeta
cognoscit, quae se nescit uxorem. ℣. Virgo concepit, et virgo
peperit, et post partum virgo permansit. ℟. Stans onera … ℣. Gloria
Patri, et Filio, et Spiritui Sancto. ℟. Stans onera … (Responsorium in
Purificatione Mariae)
℣. Verbum caro factum est.
℟. Et habitavit in nobis.
Senex puerum portabat, Puer autem senem regebat: Quem virgo
peperit, et post partum virgo permansit, ipsum, quem genuit,
adoravit. (Magnificat.)
Lumen ad revelationem gentium: et gloriam plebis tuae Israel. (Nunc
Dimittis.)
Ecce venit ad templum sunctum suum Dominator Dominus: Gaude et
laetare Sion, occurrens Deo tuo. (Super Canticum.)
PSALMUS 33 (32)—LAETITA PIORUM. LAUDATE CREATOREM.
[I] 1 Exsultate, iusti, in Domino; * rectos decet collaudatio.
2 Confitemini Domino in cithara, * in psalterio decem chordarum
psallite illi.
3 Cantate ei canticum novum, * bene psallite ei in vociferatione,
[a] 4 quia rectum est verbum Domini, * et omnia opera eius in fide.
5 Diligit iustitiam et iudicium; * misericordia Domini plena est terra.
6 Verbo Domini caeli facti sunt, * et spiritu oris eius omnis virtus
eorum.
7 Congregans sicut in utre aquas maris, * ponens in thesauris abyssos.
8 Timeat Dominum omnis terra, * a facie autem eius formident omnes
inhabitantes orbem.
9 Quoniam ipse dixit, et facta sunt, * ipse mandavit, et creata sunt.
10 Dominus dissipat consilia gentium, * irritas facit cogitationes
populorum.
11 Consilium autem Domini in aeternum manet, * cogitationes cordis
eius in generatione et generationem.
12 Beata gens, cui Dominus est Deus, * populus, quem elegit in
hereditatem sibi.
[VII] 13 De caelo respexit Dominus, * vidit omnes filios hominum.
14 De loco habitaculi sui respexit * super omnes, qui habitant terram,
15 qui finxit singillatim corda eorum, * qui intellegit omnia opera
eorum.
16 Non salvatur rex per multam virtutem, * et gigas non liberabitur in
multitudine virtutis suae.
17 Fallax equus ad salutem, * in abundantia autem virtutis suae non
salvabit.
56
Omnipotens Deus, majestatem tuam supplices exoramus, ut sicut
unigenitus tuus Filius cum nostrae carnis substantia in Templo
praesentatus est, ita nos facias tibi purificatis mentibus praesentari, et
vitam obtinere sempiternam. Per eundem Dominum nostrum Jesum
Hymni
1. Quem chorus vatum venerandus olim / Spiritu sancto cecinit
repletus, / In Dei constat genitrice factum / esse Maria.
2. Haec Deum coeli, Dominumque terrae, / Virgo concepit, peperitque
virgo, / Atque post partum meruit manere / Inviolata.
3. Quem senex justus Simeon in ulnas / In domo sumpsit Domini,
gavisus / Hoc quod optatum proprio videret / Lumine Christum.
4. Tu libens votis (petimus) precantum / Regis aeterni Genite faveto, /
Clara qui celsi renitens olympi / Regna petisti.
5. Sit Deo nostro decus et potestas, / Sit salus perpes, sit honor
perennis, / Qui poli summa residet in arce, / Trinus et unus. Amen.
—Hymnus in festo Purificationis Mariae.
Concentu parili hic te Rex Christe veneratur populus, teque piis colit
cordibus.
201
PSALTERIUM
Ego plantavi, Apollo regavit: Deus autem incrementum dedit, Alleluia.
(Super Canticum.)
Gloriosum lumen omnium Ecclesiarum sole splendidius : o vere
Apostolicum sydus altissimum sancte Paule; Qui aeterni solis
splendorem tenebris gentium infudisti : qui in terra positus
caelorum secreta petisti, et quae non licet homini loqui pervidisti;
Nos memores tui eloquia Domini veneremur : qui fecit nos veritatis
lumen agnoscere.1 (Super Magnificat.)
18 Ecce oculi Domini super metuentes eum, * in eos, qui sperant super
misericordia eius,
19 ut eruat a morte animas eorum * et alat eos in fame.
20 Anima nostra sustinet Dominum, * quoniam adiutor et protector
noster est;
21 quia in eo laetabitur cor nostrum, * et in nomine sancto eius
speravimus.
[a] 22 Fiat misericordia tua, Domine, super nos, * quemadmodum
speravimus in te.
Deus qui universum mundum beati Pauli Apostoli praedicatione
docuisti, da nobis quaesumus, ut cuius Conversionem colimus, eius ad
te exemplo gradiamur. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
Hymnus
1. Pauli diem, Pauli fidem / Grato colamus pectore / Ex hoste Christi
factus est, / Amicus et vas gratiae.
2. Ferus Damascon advolat, / Christum fatentes ut liget, / Res mira,
sanctus fit Dei, / Sanctos minatus perdere.
3. Lux clara, ritu fulguris, / Sternit superbum: sed Dei / Vocem
audienti parcitur, / Vetusque culpa ignoscitur.
4. Quem persecutus antea / Plagis, minis, et carcere, / Hunc novit, et
palam docet, / Oratione et literis.
5. Nec plura quisquam pro Dei / Tormenta passus gloria, / Nec
nomen ullum notius, / Cunctis, per orbem, gentibus,
6. O Christe nunc hostes quoque / Lucem tuos fac cernere, / Ut
sancta, quae ut diligis, / Ament et ipsi nomina.
7. Nemo tuis unquam audeat / Pugnare jussis pertinax, / Tibi vocanti
coelitus / Hostes, amici pareant.
8. Deo Patri sit gloria / Eiusque soli Filio / Cum Spiritu paracleto / Et
nunc et in perpetuum. Amen.
IN FESTO PURIFICATIONIS MARIAE (DIE 2 FEBRUARII).
Psalmi. 48, 134, 2, 26, 76, 36, 87
Epistula (ad Vesperas). Malachi 3:1-4
O admirabile commercium, Creator generis humani, animatum corpus
sumens de virgine nasci dignatus est: et procedens homo sine
semine, largitus est nobis suam deitatem. (Ps. 112, Laudate pueri.)
Quando natus es ineffabiliter de virgine, tunc impletae sunt
scripturae † sicut pluvia in vellus descendisti, ut salvum faceres
genus humanum : Te laudamus Deus noster. (Ps. 116 Laudate
Dominum omnes.)
1
200
Laus Pauli ab eius officio, seu vocatione, quae fuit per praedicationem
Evangelii, vocare gentes ad regnum Dei, et abolere idolatricos cultus et
tradire veros. Petitio ad Christum.
PSALMUS 34 (33)—TIMENTES DEUM (SUNT IN TUTO.) GUSTATE DOMINUM.
1 David, quando se mente alienatum simulavit coram Abimelech et, ab illo
dimissus, abiit.
[IV] 2 Benedicam Dominum in omni tempore, * semper laus eius in ore
meo.
3 In Domino gloriabitur anima mea, * audiant mansueti et laetentur.
4 Magnificate Dominum mecum, * et exaltemus nomen eius in
idipsum.
5 Exquisivi Dominum, et exaudivit me * et ex omnibus terroribus meis
eripuit me.
6 Respicite ad eum, et illuminamini, * et facies vestrae non
confundentur.
7 Iste pauper clamavit, et Dominus exaudivit eum * et de omnibus
tribulationibus eius salvavit eum.
[a] 8 Vallabit angelus Domini in circuitu timentes eum * et eripiet eos.
[a] 9 Gustate et videte quoniam suavis est Dominus; * beatus vir, qui
sperat in eo.
10 Timete Dominum, sancti eius, * quoniam non est inopia timentibus
eum.
11 Divites eguerunt et esurierunt, * inquirentes autem Dominum non
deficient omni bono.
[VIII] 12 Venite, filii, audite me: * timorem Domini docebo vos.
13 Quis est homo, qui vult vitam, * diligit dies, ut videat bonum? 14 Prohibe linguam tuam a malo, * et labia tua, ne loquantur dolum.
15 Diverte a malo et fac bonum, * inquire pacem et persequere eam.
16 Oculi Domini super iustos, * et aures eius in clamorem eorum.
17 Vultus autem Domini super facientes mala, * ut perdat de terra
memoriam eorum.
18 Clamaverunt, et Dominus exaudivit * et ex omnibus tribulationibus
eorum liberavit eos.
19 Iuxta est Dominus iis, qui contrito sunt corde, * et confractos spiritu
salvabit.
20 Multae tribulationes iustorum, * et de omnibus his liberabit eos
Dominus.
21 Custodit omnia ossa eorum, * unum ex his non conteretur.
22 Interficiet peccatorem malitia; * et, qui oderunt iustum, punientur.
[a] 23 Redimet Dominus animas servorum suorum; * et non punientur
omnes, qui sperant in eo.
57
PSALMUS 35 (34)—DEFENSOR INNOCENTIUM. DEUS PUGNAT PRO SUIS. DEFENDE
AB OSORIBUS.
1 David.
[I] [a] Iudica, Domine, iudicantes me; * impugna impugnantes me.
2 Apprehende clipeum et scutum * et exsurge in adiutorium mihi.
3 Effunde frameam et securim * adversus eos, qui persequuntur me.
Dic animae meae: * “Salus tua ego sum”.
4 Confundantur et revereantur * quaerentes animam meam;
avertantur retrorsum et confundantur * cogitantes mihi mala.
5 Fiant tamquam pulvis ante ventum, * et angelus Domini impellens
eos;
6 fiat via illorum tenebrae et lubricum, * et angelus Domini persequens
eos.
7 Quoniam gratis absconderunt mihi laqueum suum, * gratis foderunt
foveam animae meae.
8 Veniat illi calamitas, quam ignorat, † et captio, quam abscondit,
apprehendat eum, * et in eandem calamitatem ipse cadat.
9 Anima autem mea exsultabit in Domino * et delectabitur super
salutari suo.
10 Omnia ossa mea dicent: * “Domine, quis similis tibi?
Eripiens inopem de manu fortiorum eius, * egenum et pauperem a
diripientibus eum”.
[II] 11 Surgentes testes iniqui, * quae ignorabam, interrogabant me;
12 retribuebant mihi mala pro bonis, * desolatio est animae meae.
13 Ego autem, cum infirmarentur, * induebar cilicio,
humiliabam in ieiunio animam meam; * et oratio mea in sinu meo
convertebatur.
14 Quasi pro proximo et quasi pro fratre meo ambulabam, * quasi
lugens matrem contristatus incurvabar.
15 Cum autem vacillarem, laetati sunt et convenerunt; * convenerunt
contra me percutientes, et ignoravi.
16 Diripuerunt et non desistebant; † tentaverunt me, subsannaverunt
me subsannatione, * frenduerunt super me dentibus suis.
[a] 17 Domine, quamdiu aspicies? † Restitue animam meam a
malignitate eorum, * a leonibus unicam meam.
[IV] 18 Confitebor tibi in ecclesia magna, * in populo multo laudabo te.
19 Non supergaudeant mihi inimici mei mendaces, * qui oderunt me
gratis et annuunt oculis.
20 Etenim non pacifice loquebantur * et contra mansuetos terrae dolos
cogitabant.
21 Et dilataverunt super me os suum; * dixerunt: “Euge, euge, viderunt
oculi nostri”. 22 Vidisti, Domine, ne sileas; * Domine, ne discedas a me.
[a] 23 Exsurge et evigila ad iudicium meum, * Deus meus et Dominus
meus, ad causam meam.
58
PROPRIUM SANCTORUM
IN DIE S. JOHANNIS EVANGELISTAE ET APOSTOLI
(DIE 27 DECEMBRI).
Psalmi. 92, 11, 119xii, 125, 145, 91, 56
Epistula (ad Vesperas). 1 Joannis 1:1-10
℣. Cibavit illum Dominus pane vitae et intellectus.
℟. Et aqua sapientiae salutari potavit illum.
Ecclesiam tuam quaesumus Domine benignus illustra, ut beati
Johannis Apostoli tui et Evangelistae illuminata doctrinis, ad dona
perveniat sempiterna. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
IN DIE PUERORUM INNOCENTIUM (DIE 28 DECEMBRI).
Psalmi. 9, 124, 113, 37, 72, 79, 94, 23
℣. Justorum animae in manu Dei sunt.
℟. Et non tanget illos tormentum malitiae.
Herodes iratus occidit multos pueros in Bethlehem Judae civitate
David. (Super Canticum.)
Angeli eorum semper vident: faciem Patris. (Super Canticum.)
Deus, cuius hodierna die praeconium innocentes martyres non
loquendo, sed moriendo confessi sunt, omnia in nobis vitiorum mala
mortifica, ut fidem tuam quam lingua nostra loquitur, etiam vita
moribus fateatur. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
IN DIE CONVERSIONIS S. PAULI APOSTOLI (DIE 25 JANUARII).
Psalmi. 21, 45, 46, 48, 44, 113, 117
Bonum certamen certavi, cursum consummavi, fidem servavi.
℟. Ideoque reposita est mihi corona iusticiae. ℣. Scio cui credidi et
certus sum, quia potens est depositum meum servare in illum diem.
℟. Ideoque … ℣. Gloria Patri et Filio et Spiritui sancto. ℟. Ideoque …
(Responsorium.)
199
IN DIE S. THOMAE APOSTOLI (DIE 21 DECEMBRI).
Psalmi. 9, 120, 101, 2, 139, 136, 11
Regem Apostolorum Dominum : Venite adoremus. (Invitatorium.)
In omnem terram exivit sonus eorum : et in fines orbis terrae verba
eorum. (Super Ps. 18 Coeli enarrant, Ps. 33 Benedicam, Ps. 44 Eructavit)
Iuravit Dominus et non poenitebit eum : tu es sacerdos in aeternum.
(Ps. 109 Dixit Dominus.)
Collocet eum Dominus : cum principibus populi sui. (Ps. 112 Laudate
pueri.)
Dirupisti Domine vincula mea : tibi sacrificabo hostiam laudis. (Ps. 115
Credidi.)
Euntes ibant, et flebant : mittentes semina sua. (Ps. 125 In convertendo.)
Confortatus est principatus eorum : et honorati sunt amici tui Deus.
(Pr. 138 Domine probasti.)
Fuerunt sine querela an te Dominum et ab invicem non sunt separati.
℟. Calicem Domini biberunt, et amici Dei facti sunt. ℣. Tradiderunt
corpora sua ad supplicia, ideo coronantur et accipiunt palmam. ℟.
Calicem… ℣. Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto. ℟. Calicem…
(Responsorium.)
Ecce ego mitto vos, sicut oves in medio luporum : Estote ergo
prudentes sicut serpentes, et simplices sicut columbae. (Super
Magnificat, I. Vesp.)
Dum steteritis ante reges, et praesides, nolite praemeditari, qualiter
respondeatis : dabitur enim vobis in illa hora, quid loquamini.
(Super Magnificat, II. Vesp.)
Omnipotens aeterne Deus, qui pro confirmatione fidei nostrae Beatum
Thomam Apostolum de resurrectione Filii tui dubitantem confirmasti,
concede nobis, ut vere et sine ulla dubitatione credamus in Filium
tuum Dominum nostrum Jesum Christum, et ut fides nostra coram te
nunquam mereatur reprehensionem. Per eundem Dominum nostrum
IN DIE S. STEPHANI PROTOMARTYRIS (DIE 26 DECEMBRI).
Psalmi. 119iii, xi, i; 12, 26, 52, 56, 59, 116
Epistula (ad Vesperas). Actus 6:8-15; 7:54-60
℣. Captabant in animam justi.
℟. Et sanguinem innocentem condemnabant.
Da nobis quaesumus Domine, imitari quod colimus, ut discamus et
inimicos diligere, quia eius natalitia celebramus, qui novit etiam pro
peccatoribus exorare. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
198
PSALTERIUM
[a] 24 Iudica me secundum iustitiam tuam, Domine Deus meus, * et
non supergaudeant mihi.
25 Non dicant in cordibus suis: “Euge animae nostrae”; * nec dicant:
“Devoravimus eum”.
26 Erubescant et revereantur simul, qui gratulantur malis meis; *
induantur confusione et reverentia, qui magna loquuntur super me
27 Exsultent et laetentur, qui volunt iustitiam meam, † et dicant
semper: “Magnificetur Dominus, * qui vult pacem servi sui”.
28 Et lingua mea meditabitur iustitiam tuam, * tota die laudem tuam.
PSALMUS 36 (35)—DOCTORES FALSI. REGNUM POTENTIAE & GRATIAE. IMPII.
DEUS BONUS.
1 Magistro chori. David, servi Domini.
[VIII] 2 Susurrat iniquitas ad impium in medio cordis eius; * non est
timor Dei ante oculos eius.
3 Quoniam blanditur ipsi in conspectu eius, * ut non inveniat
iniquitatem suam et oderit.
4 Verba oris eius iniquitas et dolus, * desiit intellegere, ut bene ageret.
5 Iniquitatem meditatus est in cubili suo, † astitit omni viae non bonae,
* malitiam autem non odivit.
[a] 6 Domine, in caelo misericordia tua, * et veritas tua usque ad nubes;
7 iustitia tua sicut montes Dei, † iudicia tua abyssus multa: * homines
et iumenta salvabis, Domine.
8 Quam pretiosa misericordia tua, Deus! * Filii autem hominum in
tegmine alarum tuarum sperabunt;
9 inebriabuntur ab ubertate domus tuae, * et torrente voluptatis tuae
potabis eos.
10 Quoniam apud te est fons vitae, * et in lumine tuo videbimus
lumen.
11 Praetende misericordiam tuam scientibus te * et iustitiam tuam his,
qui recto sunt corde.
12 Non veniat mihi pes superbiae, * et manus peccatoris non moveat
me.
13 Ibi ceciderunt, qui operantur iniquitatem, * expulsi sunt nec
potuerunt stare.
PSALMUS 37 (36)—INDIGNATIO REPRESSA. INIQUORUM SORS CADUCA.
1 David.
[IV] Noli aemulari in malignantibus * neque zelaveris facientes
iniquitatem,
2 quoniam tamquam fenum velociter arescent * et quemadmodum
herba virens decident.
[a] 3 Spera in Domino et fac bonitatem, * et inhabitabis terram et
pasceris in fide.
4 Delectare in Domino, * et dabit tibi petitiones cordis tui.
5 Committe Domino viam tuam et spera in eo, * et ipse faciet;
6 et educet quasi lumen iustitiam tuam * et iudicium tuum tamquam
meridiem.
59
7 Quiesce in Domino et exspecta eum; † noli aemulari in eo, qui
prosperatur in via sua, * in homine, qui molitur insidias.
8 Desine ab ira et derelinque furorem, * noli aemulari, quod vertit ad
malum,
9 quoniam qui malignantur, exterminabuntur, * sustinentes autem
Dominum ipsi hereditabunt terram.
10 Et adhuc pusillum et non erit peccator, * et quaeres locum eius et
non invenies.
11 Mansueti autem hereditabunt terram * et delectabuntur in
multitudine pacis.
12 Insidiabitur peccator iusto * et stridebit super eum dentibus suis.
13 Dominus autem irridebit eum, * quoniam prospicit quod veniet dies
eius.
14 Gladium evaginaverunt peccatores, * intenderunt arcum suum,
ut deiciant pauperem et inopem, * ut trucident recte ambulantes in via.
15 Gladius eorum intrabit in corda ipsorum, * et arcus eorum
confringetur.
[VIII] 16 Melius est modicum iusto * super divitias peccatorum multas,
[a] 17 quoniam brachia peccatorum conterentur, * confirmat autem
iustos Dominus.
18 Novit Dominus dies immaculatorum, * et hereditas eorum in
aeternum erit.
19 Non confundentur in tempore malo * et in diebus famis
saturabuntur.
20 Quia peccatores peribunt, † inimici vero Domini ut decor
camporum deficient, * quemadmodum fumus deficient.
21 Mutuatur peccator et non solvet, * iustus autem miseretur et tribuet.
22 Quia benedicti eius hereditabunt terram, * maledicti autem eius
exterminabuntur.
23 A Domino gressus hominis confirmantur, * et viam eius volet.
24 Cum ceciderit, non collidetur, * quia Dominus sustentat manum
eius.
25 Iunior fui et senui † et non vidi iustum derelictum * nec semen eius
quaerens panem.
26 Tota die miseretur et commodat, * et semen illius in benedictione
erit.
27 Declina a malo et fac bonum, * et inhabitabis in saeculum saeculi,
28 quia Dominus amat iudicium * et non derelinquet sanctos suos.
Iniusti in aeternum disperibunt, * et semen impiorum exterminabitur.
29 Iusti autem hereditabunt terram * et inhabitabunt in saeculum
saeculi super eam.
[I] 30 Os iusti meditabitur sapientiam, * et lingua eius loquetur
iudicium;
31 lex Dei eius in corde ipsius, * et non vacillabunt gressus eius.
32 Considerat peccator iustum * et quaerit mortificare eum;
33 Dominus autem non derelinquet eum in manibus eius * nec
damnabit eum, cum iudicabitur illi.
60
PROPRIUM SANCTORUM
IN DIE S. ANDREAE APOSTOLI (DIE 30 NOVEMBRI).
Psalmi. 139, 19, 44, 45, 26, 122, 3
Adoremus victoriosissimum regem Christum : qui victorem per crucis
trophaeum coronavit beatum Andream Apostolum. (Invitatorium.)
Vidit Dominus Petrum et Andream : et vocavit eos. (Ps. 18 Caeli
enarrant.)
Mox ut vocem Domini praedicantis audivit beatus Andreas relictis
retibus, quorum usu, actuque vivebat : aeternae vitae secutus est
praemia largientem. (Super Psalmos.)
Videns Andreas crucem cum gaudio dicebat, quia amator tuus semper
fui : et desideravi amplecti te o bona crux. (Ps. 109 Dixit Dominus,
Ps. 112 Laudate pueri, Ps. 115 Credidi, Ps. 125 In convertendo, Ps. 138
Domine probasti.)
Homo Dei ducebatur, ut crucifigerent eum : populus autem clamabat
voce magna dicens: ℟. Innocens huius sanguis sine causa damnatur.
℣. Cumque carnifices ducerent eum, ut crucifigeretur, factus est
concursus populorum clamantium, et dicentium. ℟. Innocens… ℣.
Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto. ℟. Innocens… (Responsorium.)
Ambulans Jesus iuxta mare Galilaeae vidit Petrum et Andream fratrem
eius, et ait illis, † Venite post me, faciam vos fieri piscatores
hominum : at illi relictis retibus et navi secuti sunt illum. (Super
Magnificat, I. Vesp.)
Cum pervenisset beatus Andreas ad locum, ubi crux parata erat,
exclamavit et dixit : o bona crux diu desiderata et iam concupiscenti
animae praeparata, securus et gaudens venio ad te; Ita ut et tu
exultans suscipias me : discipulum eius, qui pependit in te. (Super
Magnificat, II. Vesp.)
Omnipotens Deus, qui dedisti beato Andreae Apostolo tuo, ut acerbam
et ignominiosam crucis mortem duceret sibi pro magna gloria, tribue,
ut omnia nobis adversa pro nomine tuo ducamus profutura, et ad
aeternam vitam conducibilia. Per Dominum nostrum Jesum Christum
197
PSALTERIUM
34 Exspecta Dominum et custodi viam eius, † et exaltabit te, ut
hereditate capias terram; * cum exterminabuntur peccatores,
videbis.
35 Vidi impium superexaltatum * et elevatum sicut cedrum virentem;
36 et transivi, et ecce non erat, * et quaesivi eum, et non est inventus.
[a] 37 Observa innocentiam et vide aequitatem, * quoniam est
posteritas homini pacifico.
38 Iniusti autem disperibunt simul, * posteritas impiorum
exterminabitur.
39 Salus autem iustorum a Domino, * et protector eorum in tempore
tribulationis.
40 Et adiuvabit eos Dominus et liberabit eos † et eruet eos a
peccatoribus et salvabit eos, * quia speraverunt in eo.
PSALMUS 38 (37)—AFFLICTIO DUPLICATA. NULLA CALAMITAS SOLA. PARCE
PRECCATORI, REFICE.
1 PSALMUS. David. Ad commemorandum.
[VIII] [a] 2 Domine, ne in furore tuo arguas me * neque in ira tua
corripias me,
3 quoniam sagittae tuae infixae sunt mihi, * et descendit super me
manus tua.
4 Non est sanitas in carne mea a facie indignationis tuae, * non est pax
ossibus meis a facie peccatorum meorum.
5 Quoniam iniquitates meae supergressae sunt caput meum * et sicut
onus grave gravant me nimis. 6 Putruerunt et corrupti sunt livores mei * a facie insipientiae meae.
7 Inclinatus sum et incurvatus nimis; * tota die contristatus
ingrediebar.
8 Quoniam lumbi mei impleti sunt ardoribus, * et non est sanitas in
carne mea.
9 Afflictus sum et humiliatus sum nimis, * rugiebam a gemitu cordis
mei.
10 Domine, ante te omne desiderium meum, * et gemitus meus a te
non est absconditus.
11 Palpitavit cor meum, dereliquit me virtus mea, * et lumen oculorum
meorum, et ipsum non est mecum.
12 Amici mei et proximi mei † procul a plaga mea steterunt, * et
propinqui mei de longe steterunt.
13 Et laqueos posuerunt, qui quaerebant animam meam; † et, qui
requirebant mala mihi, locuti sunt insidias * et dolos tota die
meditabantur.
[I] 14 Ego autem tamquam surdus non audiebam * et sicut mutus non
aperiens os suum;
15 et factus sum sicut homo non audiens * et non habens in ore suo
redargutiones.
16 Quoniam in te, Domine, speravi, * tu exaudies, Domine Deus meus.
17 Quia dixi: “Ne quando supergaudeant mihi; † dum commoventur
pedes mei, * magnificantur super me”.
61
TEMPUS POST TRINITATEM
18 Quoniam ego in lapsum paratus sum, * et dolor meus in conspectu
meo semper.
19 Quoniam iniquitatem meam annuntiabo * et sollicitus sum de
peccato meo.
20 Inimici autem mei vivunt et confirmati sunt; * et multiplicati sunt,
qui oderunt me inique.
21 Retribuentes mala pro bonis detrahebant mihi, * pro eo quod
sequebar bonitatem.
22 Ne derelinquas me, Domine; * Deus meus, ne discesseris a me.
[a] 23 Festina in adiutorium meum, * Domine, salus mea.
contraximus, tua benignitate liberemur. Per Dominum nostrum Jesum
PSALMUS 39 (38)—PRAEPARATIO MORTIS. ARS MORIENDI. TACEO: VITA BREVIS.
1 Magistro chori, Idithun. PSALMUS. David.
[Irr.] 2 Dixi: “Custodiam vias meas, * ut non delinquam in lingua mea;
ponam ori meo custodiam, * donec consistit peccator adversum me ”.
3 Tacens obmutui et silui absque ullo bono, * et dolor meus renovatus
est.
4 Concaluit cor meum intra me, * et in meditatione mea exarsit ignis.
5 Locutus sum in lingua mea: * “Notum fac mihi, Domine, finem
meum;
et numerum dierum meorum quis est, * ut sciam quam brevis sit vita
mea”.
6 Ecce paucorum palmorum fecisti dies meos, * et spatium vitae meae
tamquam nihilum ante te.
Etenim universa vanitas * omnis homo constitutus est.
7 Etenim ut imago pertransit homo. † Etenim vanitas est et concitatur; *
thesaurizat et ignorat quis congregabit ea.
8 Et nunc quae est exspectatio mea, Domine? * Spes mea apud te est.
9 Ab omnibus iniquitatibus meis erue me, * opprobrium insipienti ne
ponas me.
10 Obmutui et non aperiam os meum, * quoniam tu fecisti.
[a] 11 Amove a me plagas tuas: * ab ictu manus tuae ego defeci.
12 In increpationibus, propter iniquitatem, corripuisti hominem, † et
tabescere fecisti, sicut tinea, desiderabilia eius. * Etenim vanitas
omnis homo.
13 Exaudi orationem meam, Domine, * et clamorem meum auribus
percipe.
Ad lacrimas meas ne obsurdescas, † quoniam advena ego sum apud te,
* peregrinus sicut omnes patres mei.
14 Avertere a me, ut refrigerer, * priusquam abeam et non sim
amplius.
PSALMUS 40 (39)—GRATITUDO LIBERATI. FIDUCIA IN SOLO COLLOCANDO DEO.
OBEDIAM: PRAEDICABO.
1 Magistro chori. David. PSALMUS.
[I] [a] 2 Exspectans exspectavi Dominum, * et intendit mihi.
3 Et exaudivit clamorem meum * et eduxit me de lacu miseriae et de
luto faecis;
et statuit super petram pedes meos * et firmavit gressus meos.
62
195
PSALTERIUM
seculorum. Amen.
4 Et immisit in os meum canticum novum, * carmen Deo nostro.
Videbunt multi et timebunt * et sperabunt in Domino.
5 Beatus vir, qui posuit Dominum spem suam * et non respexit
superbos et declinantes in mendacium.
6 Multa fecisti tu, Domine Deus meus, mirabilia tua, † et cogitationes
tuas pro nobis: * non est qui similis sit tibi.
Si nuntiare et eloqui voluero, * multiplicabuntur super numerum.
7 Sacrificium et oblationem noluisti, * aures autem fodisti mihi.
Holocaustum et pro peccato non postulasti, † 8 tunc dixi: “Ecce venio. *
In volumine libri scriptum est de me.
9 Facere voluntatem tuam, Deus meus, volui; * et lex tua in praecordiis
meis”.
10 Annuntiavi iustitiam tuam in ecclesia magna; * ecce labia mea non
prohibebo, Domine, tu scisti.
11 Iustitiam tuam non abscondi in corde meo, * veritatem tuam et
salutare tuum dixi.
Non abscondi misericordiam tuam * et veritatem tuam ab ecclesia
magna.
12 Tu autem, Domine, ne prohibeas miserationes tuas a me; *
misericordia tua et veritas tua semper suscipiant me,
13 quoniam circumdederunt me mala, quorum non est numerus; †
comprehenderunt me iniquitates meae, * et non potui videre.
Multiplicatae sunt super capillos capitis mei, * et cor meum dereliquit
me.
14 Complaceat tibi, Domine, ut eruas me; * Domine, ad adiuvandum
me festina.
15 Confundantur et revereantur simul, * qui quaerunt animam meam,
ut auferant eam.
Avertantur retrorsum et erubescant, * qui volunt mihi mala.
16 Obstupescant propter confusionem suam, * qui dicunt mihi: “Euge,
euge”.
17 Exsultent et laetentur in te omnes quaerentes te; † et dicant semper:
“Magnificetur Dominus”, * qui diligunt salutare tuum.
18 Ego autem egenus et pauper sum; * Dominus sollicitus est mei.
Adiutor meus et liberator meus tu es; * Deus meus, ne tardaveris.
DOMINICA XXV. POST TRINITATIS.
Psalmi. 31, 74, 46, 102, 29, 94, 10
Epistula (ad Vesperas). 1 ad Thessalonicenses 4:13-18
Miserere mei, Domine, quoniam tribulor: libera me et eripe me de
manibus inimicorum meorum et a persequentibus me. Domine, non
confundar: quoniam invocavi Te. (Ps. 35, Introitus.)
℣. Benedixisti, Domine, terram tuam.
℟. Avertisti captivitatem Jacob.
Videte, ne quis vos seducat; Multi enim venient in nomine meo
dicentes: ego sum Christus, multosque seducent. (Super Canticum.)
Amen dico vobis, non relinquetur lapis super lapidem: qui non
destruetur. (Super Canticum.)
Omnipotens sempiterne Deus, qui per gratiam tuam corporibus
mederis et mentibus, majestatem tuam supplices exoramus, ut
unigeniti Filii tui meritis placatus, et praesentia nobis subsidia tribuas
et futura. Per eundem Dominum nostrum Jesum Christum filium
DOMINICA XXVI. POST TRINITATIS.
Psalmi. 54, 50, 15, 20, 21, 126, 9, 96
Dicit Dominus, ego cogito cogitationes pacis, et non afflictionis:
Invocabitis me, et ego exaudiam vos, et reducam captivitatem
vestram de cunctis locis. (Jer. 29, Introitus.)
℣. Si iniquitates observaveris Domine.
℟. Domine quis sustinebit?
Sicut fulgur exit ab oriente, et apparet usque ad occidentem: Ita erit
adventus Domini. (Super Canticum.)
Cum venerit Filius hominis in gloria sua, et omnes sancti Angeli cum
eo: et sedebit super thronum gloriae suae. (Super Canticum.)
Venite, benedicti Patris mei: Possidete regnum paratum vobis ab initio
mundi. (Super Canticum.)
DOMINICA ULTIMA POST TRINITATIS.
Psalmi. 45, 73, 3, 17, 75, 110, 124, 87
Absolve, quaesumus Domine, tuorum delicta populorum, ut a
peccatorum nostrorum nexibus, quae pro nostra fragilitate
194
PSALMUS 41 (40)—BEATITUDO MISERICORDIUM. JUVA INOPEM: PERFIDI.
[II] 2 Beatus, qui intellegit de egeno; * in die mala liberabit eum
Dominus.
3 Dominus servabit eum et vivificabit eum † et beatum faciet eum in
terra * et non tradet eum in animam inimicorum eius.
4 Dominus opem feret illi super lectum doloris eius; * universum
stratum eius versabis in infirmitate eius.
5 Ego dixi: “Domine, miserere mei; * sana animam meam, quia peccavi
tibi”.
6 Inimici mei dixerunt mala mihi: * “Quando morietur, et peribit
nomen eius?”.
63
7 Et si ingrediebatur, ut visitaret, vana loquebatur; † cor eius
congregabat iniquitatem sibi, * egrediebatur foras et detrahebat.
8 Simul adversum me susurrabant omnes inimici mei; * adversum me
cogitabant mala mihi:
9 “Maleficium effusum est in eo; * et, qui decumbit, non adiciet ut
resurgat”.
10 Sed et homo pacis meae, in quo speravi, * qui edebat panem meum,
levavit contra me calcaneum.
11 Tu autem, Domine, miserere mei * et resuscita me, et retribuam eis.
[a] 12 In hoc cognovi quoniam voluisti me, * quia non gaudebit
inimicus meus super me;
13 me autem propter innocentiam suscepisti * et statuisti me in
conspectu tuo in aeternum.
14 Benedictus Dominus, Deus Israel, * a saeculo et usque in saeculum.
Fiat, fiat.
Dixit autem Dominus servo, Redde quod debes: Procidens autem
servus ille rogabat eum dicens: patientiam habe mecum, et omnia
reddam tibi. (Super Canticum.)
PSALMUS 42 (41)—ANIMA CONTURBATA. CERVUS GLOCITANS. SITIO DEUM.
1 Magistro chori. Maskil. Filiorum Core.
[I] 2 Quemadmodum desiderat cervus ad fontes aquarum, * ita
desiderat anima mea ad te, Deus.
3 Sitivit anima mea ad Deum, Deum vivum; * quando veniam et
apparebo ante faciem Dei?
4 Fuerunt mihi lacrimae meae panis die ac nocte, * dum dicitur mihi
cotidie: “Ubi est Deus tuus?”.
5 Haec recordatus sum et effudi in me animam meam; † quoniam
transibam in locum tabernaculi admirabilis * usque ad domum Dei
in voce exsultationis et confessionis * multitudinis festa celebrantis.
6 Quare tristis es, anima mea, * et quare conturbaris in me?
[a] Spera in Deo, quoniam adhuc confitebor illi, * salutare vultus mei et
Deus meus.
[VIII] 7 In meipso anima mea contristata est; * propterea memor ero tui
de terra Iordanis et Hermonim, * de monte Misar.
8 Abyssus abyssum invocat in voce cataractarum tuarum; * omnes
gurgites tui et fluctus tui super me transierunt.
9 In die mandavit Dominus misericordiam suam, † et nocte canticum
eius apud me est: * oratio ad Deum vitae meae.
10 Dicam Deo: “Susceptor meus es. * Quare oblitus es mei,
et quare contristatus incedo, * dum affligit me inimicus?”.
11 Dum confringuntur ossa mea, † exprobraverunt mihi, qui tribulant
me, * dum dicunt mihi quotidie: “Ubi est Deus tuus?”. 12 Quare tristis es, anima mea, * et quare conturbaris in me?
Deus meus.
PSALMUS 43 (42)—DEUS VINDEX. REDUC AD ARAM.
[VI] [a] 1 Iudica me, Deus, et discerne causam meam de gente non
sancta; * ab homine iniquo et doloso erue me.
64
Deus refugium nostrum et virtus, adesto piis Ecclesiae tuae precibus,
auctor ipse pietatis, et praesta, ut quod fideliter petimus, efficaciter
consequamur. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum,
qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia
secula seculorum. Amen.
DOMINICA XXIII. POST TRINITATIS.
Psalmi. 85, 44, 147, 17, 140, 116, 99
Epistula (ad Vesperas). Ad Philippenses 3:17-21
Dicit Dominus, Ego cogito cogitationes pacis, et non afflictionis :
Invocabitis me, et ego exaudiam vos, et reducam captivitatem
vestram de cunctis locis. (Jer. 29, Introitus.)
℣. Si iniquitates observaveris Domine.
℟. Domine quis sustinebit?
Magister, scimus quia verax es: et viam Dei in veritate doces, Alleluia.
(Super Canticum.)
Reddite ergo quae sunt Caesaris Caesari, et quae sunt Dei Deo,
Absolve, quaesumus Domine, tuorum delicta populorum, ut a
peccatorum nostrorum nexibus, quae pro nostra fragilitate
contraximus, tua benignitate liberemur. Per Dominum nostrum Jesum
DOMINICA XXIV. POST TRINITATIS.
Psalmi. 100, 116, 36, 71, 119ix, 38, 14, 56
Epistula (ad Vesperas). Ad Colossenses 1:9-14
Venite, adoremus Deum, et procidamus ante Dominum: Ploremus ante
eum, qui fecit nos, quia ipse est Dominus Deus noster. (Ps. 95,
Introitus.)
℣. In Deo laudabimus tota die.
℟. Et nomini tuo confitebimur tota die.
Matt. 9 Dicebat enim intra se: Si tetigero fimbriam vestimenti eius
tantum, salva ero. (Super Canticum.)
Matt. 9 Et Jesus conversus, et videns eam, dixit: Confidit, filia, fides
tua te salvam fecit, Alleluia. (Super Canticum.)
Excita quaesumus Domine tuorum fidelium voluntates, ut divini
operis fructum propensius exequentes, pietatis tuae remedia majora
percipiant. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
193
PSALTERIUM
℣. Oculi omnium in te sperant Domine.
℟. Et tu das illis escam in tempore.
Dicite invitatis, ecce prandium meum paravi: Venite ad nuptias, dicit
Dominus. (Super Canticum.)
Nuptiae quidem paratae sunt, sed qui invitati erant, non fuerunt digni:
Ite ad exitus viarum, et quoscunque inveneritis, vocate ad nuptias,
dicit Dominus. (Super Canticum.)
2 Quia tu es Deus refugii mei; † quare me reppulisti, * et quare tristis
incedo, dum affligit me inimicus?
3 Emitte lucem tuam et veritatem tuam; † ipsae me deducant et
adducant * in montem sanctum tuum et in tabernacula tua.
4 Et introibo ad altare Dei, * ad Deum laetitiae exsultationis meae.
Confitebor tibi in cithara, * Deus, Deus meus.
5 Quare tristis es, anima mea, * et quare conturbaris in me?
Deus meus.
Largire quaesumus Domine fidelibus tuis indulgentiam placatus et
pacem, ut pariter ab omnibus mundentur offensis, et secura tibi mente
deserviant. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
DOMINICA XXI. POST TRINITATIS.
Psalmi. 119i, 90, 146, 27, 91, 136, 119xiv, 42
Evangelium (ad Matutinum). Joannis 4:46b-54
In voluntate tua Domine universa sunt posita: et non est qui possit
resistere voluntati tuae; Tu enim fecisti omnia, coelum et terram, et
universa, quae coeli ambitu continentur: Dominus universorum tu
es. (Hester 13, Introitus.)
℣. In salutari tuo anima mea.
℟. Et in verbo tuo semper speravi.
Cognovit autem pater, quia illa hora erat, in qua dixit Jesus, Filius tuus
vivit: et credidit ipse et domus eius tota. (Super Canticum.)
Erat quidam regulus, cuius filius infirmabatur Capernaum: hic cum
audisset quia Jesus veniret in Galilaeam, rogabat eum ut sanaret
filium eius. (Super Canticum.)
Familiam tuam quaesumus Domine, continua pietate custodi, ut a
cunctis adversitatibus te protegente sit libera, et in omnibus actibus tuo
nomini sit devota. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
DOMINICA XXII. POST TRINITATIS.
Psalmi. 130, 133, 32, 36, 63, 82, 72
Si iniquitates observaveris Domine, Domine quis sustinebit? : Quia
apud te propiciatio est, Deus Israel. (Ps. 129, Introitus.)
℣. Ostende nobis Domine misericordiam tuam.
Serve nequam, omne debitum dimisi tibi, quoniam rogasti me: nonne
ergo oportuit et te misereri conservi tui, sicut et ego tui misertus
sum? dicit Dominus. (Super Canticum.)
192
PSALMUS 44 (43)—SUSPIRIA SPIRITÛS. HISTORIA SPECULUM DIVINAE
PROVIDENTIAE. LIBERA, UT OLIM.
1 Magistro chori. Filiorum Core. Maskil.
[VIII] 2 Deus, auribus nostris audivimus; † patres nostri
annuntiaverunt nobis * opus, quod operatus es in diebus eorum, in
diebus antiquis.
3 Tu manu tua gentes depulisti et plantasti illos, * afflixisti populos et
dilatasti eos.
4 Nec enim in gladio suo possederunt terram, * et brachium eorum non
salvavit eos;
sed dextera tua et brachium tuum et illuminatio vultus tui, * quoniam
complacuisti in eis.
5 Tu es rex meus et Deus meus, * qui mandas salutes Iacob.
6 In te inimicos nostros proiecimus, * et in nomine tuo conculcavimus
insurgentes in nos. 7 Non enim in arcu meo sperabo, * et gladius meus non salvabit me.
8 Tu autem salvasti nos de affligentibus nos * et odientes nos
confudisti.
[a] 9 In Deo gloriabimur tota die * et in nomine tuo confitebimur in
saeculum.
[VIII] 10 Nunc autem reppulisti et confudisti nos * et non egredieris,
Deus, cum virtutibus nostris.
11 Convertisti nos retrorsum coram inimicis nostris; * et, qui oderunt
nos, diripuerunt sibi.
12 Dedisti nos tamquam oves ad vescendum * et in gentibus dispersisti
nos.
13 Vendidisti populum tuum sine lucro * nec ditior factus es in
commutatione eorum.
14 Posuisti nos opprobrium vicinis nostris, * subsannationem et
derisum his, qui sunt in circuitu nostro.
15 Posuisti nos similitudinem in gentibus, * commotionem capitis in
populis.
[a] 16 Tota die verecundia mea contra me est, * et confusio faciei meae
cooperuit me
17 a voce exprobrantis et obloquentis, * a facie inimici et ultoris.
[IV] 18 Haec omnia venerunt super nos, nec obliti sumus te * et inique
non egimus in testamentum tuum.
65
19 Et non recessit retro cor nostrum, * nec declinaverunt gressus nostri
a via tua;
20 sed humiliasti nos in loco vulpium * et operuisti nos umbra mortis.
21 Si obliti fuerimus nomen Dei nostri * et si expanderimus manus
nostras ad deum alienum,
22 nonne Deus requiret ista? * Ipse enim novit abscondita cordis.
23 Quoniam propter te mortificamur tota die, * aestimati sumus sicut
oves occisionis.
24 Evigila, quare obdormis, Domine? * Exsurge et ne repellas in finem.
25 Quare faciem tuam avertis, * oblivisceris inopiae nostrae et
tribulationis nostrae?
26 Quoniam humiliata est in pulvere anima nostra, * conglutinatus est
in terra venter noster.
[a] Exsurge, Domine, adiuva nos * et redime nos propter
misericordiam tuam.
Da pacem, Domine, sustinentibus te, ut Prophetae tui fideles
inveniantur : Exaudi preces servi tui, et plebis tuae Israel. (Ps. 121,
Introitus.)
℣. Dirigatur oratio mea.
℟. Sicut incensum in conspectu tuo.
Magister, quod est mandatum magnum in lege? : Ait illi Jesus, Diliges
Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, Alleluia. (Super Canticum.)
Quid vobis videtur de Christo, cuius filius est? : Dicunt ei omnes,
David. Dicit eis Jesus, Quomodo David in spiritu vocat eum
Dominum, dicens: Dixit Dominus Domino meo, Sede a dextris meis.
(Super Canticum.)
PSALMUS 45 (44)—ROSA. EPITHALAMIUM CHRISTI.
1 Magistro chori. Secundum " Lilia... ". Filiorum Core.
Maskil. Canticum amoris.
[IV] 2 Eructavit cor meum verbum bonum, † dico ego opera mea regi. *
Lingua mea calamus scribae velociter scribentis.
3 Speciosus forma es prae filiis hominum, † diffusa est gratia in labiis
tuis, * propterea benedixit te Deus in aeternum.
4 Accingere gladio tuo super femur tuum, potentissime, *
magnificentia tua et ornatu tuo.
5 Et ornatu tuo procede, currum ascende * propter veritatem et
mansuetudinem et iustitiam.
Et doceat te mirabilia dextera tua: * 6 sagittae tuae acutae
- populi sub te cadent - * in corda inimicorum regis.
7 Sedes tua, Deus, in saeculum saeculi; * sceptrum aequitatis sceptrum
regni tui.
8 Dilexisti iustitiam et odisti iniquitatem, * propterea unxit te Deus,
Deus tuus, oleo laetitiae prae consortibus tuis.
9 Myrrha et aloe et casia omnia vestimenta tua; * e domibus eburneis
chordae delectant te.
10 Filiae regum in pretiosis tuis; * astitit regina a dextris tuis ornata
auro ex Ophir. 11 Audi, filia, et vide et inclina aurem tuam * et obliviscere populum
tuum et domum patris tui;
12 et concupiscet rex speciem tuam. * Quoniam ipse est dominus tuus,
et adora eum.
13 Filia Tyri cum muneribus; * vultum tuum deprecabuntur divites
plebis.
14 Gloriosa nimis filia regis intrinsecus, * texturis aureis circumamicta.
15 In vestibus variegatis adducetur regi; * virgines post eam, proximae
eius, afferuntur tibi.
16 Afferuntur in laetitia et exsultatione, * adducuntur in domum regis.
17 Pro patribus tuis erunt tibi filii; * constitues eos principes super
omnem terram.
66
Dirigat corda nostra quaesumus Domine tuae miserationis operatio,
quia tibi sine te placere non possumus. Per Dominum nostrum Jesum
DOMINICA XIX. POST TRINITATIS.
Psalmi. 35, 48, 141, 119iv, v; 138, 52, 71, 32
Salus populi ego sum, dicit Dominus, de quacunque tribulatione
clamaverint ad me: exaudiam eos, et ero illorum Dominus in
perpetuum. (Ps. 33 & 34, Introitus.)
℣. Si ambulavero in medio umbrae mortis.
℟. Non timebo mala.
Dixit Dominus paralytico: Confide fili, remittuntur tibi peccata tua.
(Super Canticum.)
Et videns Jesus fidem illorum, dixit paralytico: Surge, tolle lectum
tuum et vade in domum tuam, quia fides tua te salvum fecit,
Omnipotens et misericors Deus, universa nobis adversantia propitiatus
exclude, ut mente et corpore pariter expediti, quae tua sunt, liberis
mentibus exequamur. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
DOMINICA XX. POST TRINITATIS.
Psalmi. 48, 145, 130, 137, 43, 75, 111
Omnia quae fecisti nobis Domine: in vero judicio fecisti; Quia
peccavimus tibi: et mandatis tuis non obedivimus; Sed da gloriam
nomini tuo: et fac nobiscum secundum multitudinem misericordiae
tuae. (Tobiae 3, Introitus.)
191
PSALTERIUM
gubernetur. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
[a] 18 Memor ero nominis tui * in omni generatione et generatione;
propterea populi confitebuntur tibi in aeternum * et in saeculum
saeculi.
DOMINICA XVI. POST TRINITATIS.
Psalmi. 86, 102, 40, 71, 23, 84, 91, 39
PSALMUS 46 (45)—ASYLUM FIDELIUM. DEUS BELLATOR OPTIMUS MAXIMUS. DEO
DUCE TUTI.
1 Magistro chori. Filiorum Core. Secundum " Virgines... ". Canticum.
[I] [a] 2 Deus est nobis refugium et virtus, * adiutorium in
tribulationibus inventus est nimis.
3 Propterea non timebimus, dum turbabitur terra, * et transferentur
montes in cor maris.
4 Fremant et intumescant aquae eius, * conturbentur montes in elatione
eius.
5 Fluminis rivi laetificant civitatem Dei, * sancta tabernacula Altissimi.
6 Deus in medio eius, non commovebitur; * adiuvabit eam Deus mane
diluculo.
7 Fremuerunt gentes, commota sunt regna; * dedit vocem suam,
liquefacta est terra.
8 Dominus virtutum nobiscum, * refugium nobis Deus Iacob.
9 Venite et videte opera Domini, * quae posuit prodigia super terram.
Auferet bella usque ad finem terrae, † 10 arcum conteret et confringet
arma * et scuta comburet igne.
11 Vacate et videte quoniam ego sum Deus: * exaltabor in gentibus et
exaltabor in terra.
12 Dominus virtutum nobiscum, * refugium nobis Deus Iacob.
Miserere mihi Domine, quoniam ad te clamavi tota die: quia tu
Domine suavis, et mitis, et copiosus in misericordia omnibus
invocantibus te. (Ps. 85, Introitus.)
℣. Domine in auxilium meum respice.
℟. Confundantur qui quaerunt animam meam.
Propheta magnus surrexit in nobis: quia Deus visitavit plebem suam.
(Super Canticum.)
Accessit Jesus ad loculum, et ait adolescenti: Tibi dico surge, et resedit,
qui erat mortuus, et coepit loqui, Alleluia. (Super Canticum.)
Tua, Domine quaesumus, gratia semper praeveniat et sequatur, ac
bonis operibus jugiter nos praestet esse intentos. Per Dominum
DOMINICA XVII. POST TRINITATIS.
Psalmi. 119xviii, 33, 76, 26, 48, 92, 37
Justus es Domine, et rectum judicium tuum: fac cum servo tuo
secundum misericordiam tuam. (Ps. 118, Introitus.)
℣. Justus es Domine.
℟. Et rectum judicium tuum.
Cum vocatus fueris ad nuptias, recumbe in novissimo loco, ut dicat
tibi, qui te invitavit, Amice, ascende superius: Tunc erit tibi gloria
coram simul discumbentibus, Alleluia. (Super Canticum.)
Omnis qui se exaltat humiliabitur: et qui se humiliat exaltabitur. (Super
Canticum.)
Da quaesumus Domine populo tuo diabolica vitare contagia, et te
solum Deum pura mente sectari. Per Dominum nostrum Jesum
DOMINICA XVIII. POST TRINITATIS.
Psalmi. 122, 96, 100, 81, 42, 110, 82, 149
190
PSALMUS 47 (46)—DOMINUS EXALTANS. CHRISTUS DUX GENTIUM. PLAUDITE
ADSCENDENTI.
1 Magistro chori. Filiorum Core. PSALMUS.
[I] [a] 2 Omnes gentes, plaudite manibus, * iubilate Deo in voce
exsultationis,
3 quoniam Dominus Altissimus, terribilis, * rex magnus super omnem
terram.
4 Subiecit populos nobis * et gentes sub pedibus nostris.
5 Elegit nobis hereditatem nostram, * gloriam Iacob, quem dilexit.
6 Ascendit Deus in iubilo, * et Dominus in voce tubae.
7 Psallite Deo, psallite; * psallite regi nostro, psallite.
8 Quoniam rex omnis terrae Deus, * psallite sapienter.
9 Regnavit Deus super gentes, * Deus sedet super sedem sanctam
suam.
10 Principes populorum congregati sunt * cum populo Dei Abraham,
quoniam Dei sunt scuta terrae: * vehementer elevatus est.
PSALMUS 48 (47)—CIVITAS DOMINI GLORIOSA. ZION INVICTA GAUDEAT.
1 Canticum. PSALMUS. Filiorum Core.
[I] [a] 2 Magnus Dominus et laudabilis nimis * in civitate Dei nostri.
3 Mons sanctus eius collis speciosus, * exsultatio universae terrae.
Mons Sion, extrema aquilonis, * civitas regis magni.
4 Deus in domibus eius notus * factus est ut refugium.
67
5 Quoniam ecce reges congregati sunt, * convenerunt in unum.
6 Ipsi cum viderunt, sic admirati sunt, * conturbati sunt, diffugerunt;
7 illic tremor apprehendit eos, * dolores ut parturientis.
8 In spiritu orientis * conteres naves Tharsis.
9 Sicut audivimus, sic vidimus * in civitate Domini virtutum,
in civitate Dei nostri; * Deus fundavit eam in aeternum.
10 Recogitamus, Deus, misericordiam tuam * in medio templi tui.
11 Secundum nomen tuum, Deus, † sic et laus tua in fines terrae; *
iustitia plena est dextera tua.
12 Laetetur mons Sion, et exsultent filiae Iudae * propter iudicia tua.
13 Circumdate Sion et complectimini eam, * numerate turres eius.
14 Ponite corda vestra in virtute eius † et percurrite domos eius, * ut
enarretis in progenie altera.
15 Quoniam hic est Deus, Deus noster † in aeternum et in saeculum
saeculi; * ipse ducet nos in saecula.
Dico vobis, quod multi Reges et Prophetae voluerunt videre quae
videtis, et non viderunt: et audire, quae auditis, et non audierunt.
(Super Canticum.)
PSALMUS 49 (48)—VANITAS HOMINUM. IMPII UT PECUS TRANSEUNT.
[I] 2 Audite haec, omnes gentes; * auribus percipite, omnes, qui
habitatis orbem:
3 quique humiles et viri nobiles, * simul in unum dives et pauper!
[a] 4 Os meum loquetur sapientiam, * et meditatio cordis mei
prudentiam.
5 Inclinabo in parabolam aurem meam, * aperiam in psalterio aenigma
meum.
6 Cur timebo in diebus malis, * cum iniquitas supplantantium
circumdabit me?
7 Qui confidunt in virtute sua * et in multitudine divitiarum suarum
gloriantur.
8 Etenim seipsum non redimet homo; * non dabit Deo propitiationem
suam.
9 Nimium est pretium redemptionis animae eius: † ad ultimum
deficiet, * 10 ut vivat usque in finem nec videat interitum.
11 Et videbit sapientes morientes; † simul insipiens et stultus peribunt
* et relinquent alienis divitias suas.
12 Sepulcra eorum domus illorum in aeternum; † tabernacula eorum in
progeniem et progeniem, * etsi vocaverunt nominibus suis terras
suas.
13 Et homo, cum sit in honore, non permanebit; † comparatus est
iumentis, quae pereunt, * et similis factus est illis.
[II] 14 Haec via illorum, quorum fiducia in semetipsis, * et finis eorum,
qui complacent in ore suo.
15 Sicut oves in inferno positi sunt, * mors depascet eos;
descendent praecipites ad sepulcrum, † et figura eorum erit in
consumptionem: * infernus habitaculum eorum.
16 Verumtamen Deus redimet animam meam, * de manu inferi vere
suscipiet me.
68
Omnipotens sempiterne Deus, da nobis fidei, spei, et charitatis
augmentum, et ut mereamur assequi quod promittis, fac nos amare
quod praecipis. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum,
DOMINICA XIV. POST TRINITATIS.
Psalmi. 84, 92, 34, 38, 30, 36, 41, 39, 146
Epistula (ad Vesperas). Ad Galatas 5:16-24
Protector noster aspice Deus, et respice in faciem Christ tui: Quia
melior est dies una in atriis tuis, super millia. (Ps. 83, Introitus.)
℣. Domine, refugium factus es nobis.
℟. A generatione in generationem.
Cum ingrederetur Jesus quoddam castellum, occurrerunt ei decem viri
leprosi, qui steterunt a longe, et levaverunt vocem dicentes: Jesu
praeceptor, miserere nostri. (Super Canticum.)
Unus autem ex illis ut vidit, quia mundatus est: regressus est cum
magna voce magnificans Deum. (Super Canticum.)
Custodi quaesumus Domine Ecclesiam tuam propitiatione perpetua, et
quia sine te labitur humana mortalitas, tuis semper auxiliis et
abstrahatur a noxiis, et ad salutaria dirigatur. Per Dominum nostrum
DOMINICA XV. POST TRINITATIS.
Psalmi. 86, 118, 108, 40, 28, 107, 133
Epistula (ad Vesperas). Ad Galatas 5:25-6:10
Inclina Domine aurem tuam ad me, et exaudi me; salvum fac servum
tuum, Deus meus, sperantem in te: Miserere mihi Domine, quoniam
ad te clamavi tota die. (Ps. 85, Introitus.)
℣. Bonum est confiteri Domino.
℟. Et psallere nomini tuo altissime.
Quaerite primum regnum Dei, et justiciam eius: et haec omnia
adiicientur vobis, Alleluia. (Super Canticum.)
Nolite soliciti esse dicentes, Quid manducabimus, aut quid bibemus:
scit enim Pater vester coelestis, quid vobis necesse sit, Alleluia.
(Super Canticum.)
Ecclesiam tuam, Domine, miseratio continuata mundet et muniat, et
quia sine te non potest salva consistere, tuo semper munere
189
PSALTERIUM
℣. Ad te Domine clamavi, Deus meus ne sileas.
℟. Ne discedas a me.
Stans a longe publicanus nolebat oculos ad coelos levare, sed
percutiebat pectus suum dicens: Deus propicius esto mihi peccatori.
(Super Canticum.)
Descendit hic justificatus in domum suam ab illo: quia omnis qui se
exaltat humiliabitur, et qui se humilia, exaltabitur. (Super Canticum.)
17 Ne timueris, cum dives factus fuerit homo, * et cum multiplicata
fuerit gloria domus eius,
18 quoniam, cum interierit, non sumet omnia, * neque descendet cum
eo gloria eius.
19 Cum animae suae in vita ipsius benedixerit: * “Laudabunt te quod
benefecisti tibi”,
20 tamen introibit ad progeniem patrum suorum, * qui in aeternum
non videbunt lumen.
[a] 21 Homo, cum in honore esset, non intellexit; † comparatus est
iumentis, quae pereunt, * et similis factus est illis.
Omnipotens sempiterne Deus, qui abundantia pietatis tuae, et merita
supplicum excedis et vota, effunde super nos misericordiam tuam, ut
dimittas quae conscientia metuit, et adjicias quae oratio non praesumit.
Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit
et regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia secula seculorum.
Amen.
DOMINICA XII. POST TRINITATIS.
Psalmi. 70, 34, 95, 104, 115, 143, 147
Deus in adjutorium meum intende: Domine ad adjuvandum me
festina. Confundantur et revereantur inimici mei: qui quaerunt
inimam meam. (Ps. 67, Introitus.)
℣. Benedicam Dominum in omni tempore.
℟. Semper laus eius in ore meo.
Dum transisset Dominus per medios fines Tyri: surdos fecit audire et
mutos loqui. (Super Canticum.)
Bene omnia fecit: et surdos fecit audire, et mutos loqui. (Super
Canticum.)
Omnipotens et misericors Deus, de cuius munere venit, ut tibi a
fidelibus tuis digne et laudabiliter serviatur, tribue quaesumus nobis,
ut ad promissiones tuas sine offensione curramus. Per Dominum
DOMINICA XIII. POST TRINITATIS.
Psalmi. 74, 31, 15, 89, 149, 62, 112
Respice, Domine, in testamentum tuum: et animas pauperum tuorum
ne derelinquas in finem; Exurge, Domine, et judica causam tuam: et
ne obliviscaris voces quaerentium te. (Ps. 73, Introitus.)
℣. Domine Deus salutis meae.
℟. In die clamavi et nocte coram te.
Magister, quid faciendo vitam aeternam possidebo? : Ait illi Jesus, In
lege quid scriptum est?; Dilliges Dominum: ex toto corde tuo,
188
PSALMUS 50 (49)—VERI CULTUS ALTISSIMI. VERA SACRIFICIA.
1 PSALMUS. Asaph.
[VIII] [a] Deus deorum, Dominus, locutus est * et vocavit terram a solis
ortu usque ad occasum.
2 Ex Sion speciosa decore Deus illuxit, * 3 Deus noster veniet et non
silebit:
ignis consumens est in conspectu eius, * et in circuitu eius tempestas
valida.
4 Advocabit caelum desursum * et terram discernere populum suum:
5 “Congregate mihi sanctos meos, * qui disposuerunt testamentum
meum in sacrificio”.
6 Et annuntiabunt caeli iustitiam eius, * quoniam Deus iudex est.
7 “Audi, populus meus, et loquar, † Israel, et testificabor adversum te:
* Deus, Deus tuus, ego sum.
8 Non in sacrificiis tuis arguam te; * holocausta enim tua in conspectu
meo sunt semper.
9 Non accipiam de domo tua vitulos * neque de gregibus tuis hircos.
10 Quoniam meae sunt omnes ferae silvarum, * iumentorum mille in
montibus.
11 Cognovi omnia volatilia caeli; * et, quod movetur in agro, meum est.
12 Si esuriero non dicam tibi; * meus est enim orbis terrae et plenitudo
eius.
13 Numquid manducabo carnes taurorum * aut sanguinem hircorum
potabo?
[a] 14 Immola Deo sacrificium laudis * et redde Altissimo vota tua;
15 et invoca me in die tribulationis: * eruam te, et honorificabis me ”.
[VIII] 16 Peccatori autem dixit Deus: † “Quare tu enarras praecepta
mea * et assumis testamentum meum in os tuum?
17 Tu vero odisti disciplinam * et proiecisti sermones meos retrorsum.
18 Si videbas furem, currebas cum eo; * et cum adulteris erat portio
tua.
19 Os tuum dimittebas ad malitiam, * et lingua tua concinnabat dolos.
20 Sedens adversus fratrem tuum loquebaris * et adversus filium
matris tuae proferebas opprobrium.
21 Haec fecisti, et tacui. † Existimasti quod eram tui similis. * Arguam
te et statuam illa contra faciem tuam.
69
22 Intellegite haec, qui obliviscimini Deum, * ne quando rapiam, et non
sit qui eripiat.
[a] 23 Qui immolabit sacrificium laudis, honorificabit me; * et, qui
immaculatus est in via, ostendam illi salutare Dei”.
Ecce Deus adiuvat me, et Dominus susceptor est animae meae: Averte
mala inimicis meis in veritate tua, disperge illos, protector meus
Domine. (Ps. 53, Introitus.)
℣. Ecce Deus adjuvat me.
℟. Et Dominus susceptor est animae meae.
Dixit Dominus villico, Quid haec audio de te? : Redde rationem
villicationis tuae, Alleluia. (Super Canticum.)
Quid faciam, quia Dominus meus aufert a me villicationem; fodere
non valeo, mendicare erubesco: scio quid faciam, ut cum amotus
fuero a villicatione, recipiant me in domos suas. (Super Canticum.)
PSALMUS 51 (50)—POENITENTIA DAVIDICA. PER MISERERE MEI TOLLITUR IRA DEI.
1 Magistro chori. PSALMUS. David, 2 cum venit ad eum Nathan propheta,
postquam cum Bethsabee peccavit.
[VII] [a] 3 Miserere mei, Deus, secundum misericordiam tuam; * et
secundum multitudinem miserationum tuarum dele iniquitatem
meam.
4 Amplius lava me ab iniquitate mea * et a peccato meo munda me.
5 Quoniam iniquitatem meam ego cognosco, * et peccatum meum
contra me est semper.
6 Tibi, tibi soli peccavi * et malum coram te feci,
ut iustus inveniaris in sententia tua * et aequus in iudicio tuo.
7 Ecce enim in iniquitate generatus sum, * et in peccato concepit me
mater mea.
8 Ecce enim veritatem in corde dilexisti * et in occulto sapientiam
manifestasti mihi.
9 Asperges me hyssopo, et mundabor; * lavabis me, et super nivem
dealbabor.
10 Audire me facies gaudium et laetitiam, * et exsultabunt ossa, quae
contrivisti.
11 Averte faciem tuam a peccatis meis * et omnes iniquitates meas
dele.
12 Cor mundum crea in me, Deus, * et spiritum firmum innova in
visceribus meis.
13 Ne proicias me a facie tua * et spiritum sanctum tuum ne auferas a
me.
14 Redde mihi laetitiam salutaris tui * et spiritu promptissimo
confirma me.
15 Docebo iniquos vias tuas, * et impii ad te convertentur.
16 Libera me de sanguinibus, Deus, Deus salutis meae, * et exsultabit
lingua mea iustitiam tuam.
17 Domine, labia mea aperies, * et os meum annuntiabit laudem tuam.
18 Non enim sacrificio delectaris; * holocaustum, si offeram, non
placebit.
19 Sacrificium Deo spiritus contribulatus; * cor contritum et
humiliatum, Deus, non despicies.
20 Benigne fac, Domine, in bona voluntate tua Sion, * ut aedificentur
muri Ierusalem.
21 Tunc acceptabis sacrificium iustitiae, † oblationes et holocausta; *
tunc imponent super altare tuum vitulos.
PSALMUS 52 (51)—SPECULUM VITAE AULICAE. TYRANNE RUES.
1 Magistro chori. Maskil. David, 2 postquam Doeg Edomita ad Saul venit
eique narravit dicens: " David intravit in domum Abimelech ".
[V] 3 Quid gloriaris in malitia, * qui potens es iniquitate?
70
Pateant aures misericordiae tuae, Domine, precibus supplicantium et
ut petentibus desiderata concedas, fac eos quae tibi sunt placita
postulare. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
DOMINICA X. POST TRINITATIS.
Psalmi. 55, 17, 88, 74, 81, 5, 58, 119xix, xx
Dum clamarem ad Dominum, exaudivit vocem meam: ab his qui
appropinquant mihi, et humiliavit eos; Qui est ante secula: et manet
in aeternum. Jacta cogitatum tuum in Domino: et ipse te enutriet.
(Ps. 54, Introitus.)
℣. Dum clamarem ad Dominum.
℟. Exaudivit vocem meam.
Cum appropinquaret Dominus Hierusalem videns civitatem flevit
super illam et dixit; Quia si cognovisses et tu, quia venient dies in
te: et circundabunt te et coangustabunt te undique et ad terram
prosternent te, eo quod non cognovisti tempus visitationis tuae,
Domus mea domus orationis vocabitur. (Super Canticum.)
Deus qui omnipotentiam parcendo maxime et miserendo manifestas,
multiplica super nos gratiam tuam, ut ad tua promissa currentes,
coelestium bonorum facias esse consortes. Per Dominum nostrum
DOMINICA XI. POST TRINITATIS.
Psalmi. 68, 27, 90, 30, 51, 32, 131, 119xxi, xxii
Deus in loco sancto suo, Deus qui inhabitare facit unanimes in domo:
ipse dabit virtutem et fortitudinem plebis suae. (Ps. 67, Introitus.)
187
DOMINICA VII. POST TRINITATIS.
Psalmi. 47, 34, 65, 107, 145, 146, 119xiii, xiv
Omnes gentes plaudite manibus: jubilate Deo in voce exultationis,
Alleluia, Alleluia, Alleluia. (Ps. 46, Introitus.)
℣. Omnes gentes plaudite manibus.
℟. Jubilate Deo in voce exultationis.
Misereor super turbam, quia iam triduo sustinent me, nec habet quod
manducent: et si dimisero eos jejunos, deficient in via, Alleluia.
(Super Canticum.)
Erant autem qui manducaverant quasi quatuor millia: et dimisit eos.
(Super Canticum.)
Deus cuius providentia in sui dispositione non fallitur, te supplices
exoramus, ut noxia cuncta submoveas, et omnia nobis profutura
concedas. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
DOMINICA VIII. POST TRINITATIS.
Psalmi. 48, 31, 34, 70, 75, 1, 140, 119xv, xvi
Suscipimus, Deus, misericordiam tuam in medio Templi tui:
secundum nomen tuum, Deus, ita et laus tua in fines terrae, justicia
plena est dextera tua. (Ps. 47, Introitus.)
℣. Suscepimus, Deus, misericordiam tuam.
℟. In medio Templi tui.
Non potest arbor bona fructus malos facere: necque arbor mala fructus
bonos facere. (Super Canticum.)
Attendite a falsis prophetis, qui veniunt ad vos in vestimentis ovium,
intrinsecus autem sunt lupi rapaces: a fructibus eorum cognoscetis
eos, dicit Dominus. (Super Canticum.)
Largire nobis, quaesumus Domine, semper spiritum cogitandi quae
recta sunt propitius et agendi, ut qui sine te esse non possumus,
secundum te vivere valeamus. Per Dominum nostrum Jesum Christum
DOMINICA IX. POST TRINITATIS.
Psalmi. 54, 8, 81, 19, 62, 12, 119xvii, xviii
186
PSALTERIUM
4 Tota die insidias cogitasti; * lingua tua sicut novacula acuta, qui facis
dolum.
5 Dilexisti malitiam super benignitatem, * mendacium magis quam
loqui aequitatem.
6 Dilexisti omnia verba perditionis, * lingua dolosa.
7 Propterea Deus destruet te in finem; † evellet te et emigrabit te de
tabernaculo * et radicem tuam de terra viventium.
8 Videbunt iusti et timebunt * et super eum ridebunt:
9 “Ecce homo, qui non posuit Deum refugium suum, † sed speravit in
multitudine divitiarum suarum * et praevaluit in insidiis suis”.
[a] 10 Ego autem sicut virens oliva in domo Dei. † Speravi in
misericordia Dei * in aeternum et in saeculum saeculi.
[a] 11 Confitebor tibi in saeculum, quia fecisti; † et exspectabo nomen
tuum, * quoniam bonum est, in conspectu sanctorum tuorum.
PSALMUS 53 (52)—HOMO ANIMALIS. SPECULUM ATHEISMI. DEUM NEGAT
INSIPIENS.
1 Magistro chori. Secundum " Mahalat ". Maskil. David.
[VIII] Dixit insipiens in corde suo: “Non est Deus”. † 2 Corrupti sunt et
abominationes operati sunt; * non est qui faciat bonum.
3 Deus de caelo prospexit super filios hominum, * ut videat si est
intellegens, aut requirens Deum.
4 Omnes declinaverunt, simul corrupti sunt; * non est qui faciat
bonum, non est usque ad unum.
5 Nonne scient omnes, qui operantur iniquitatem, * qui devorant
plebem meam ut cibum panis?
Deum non invocaverunt; * 6 illic trepidaverunt timore, et non erat
timor.
Quoniam Deus dissipavit ossa eorum, qui te obsidebant, * confusi
sunt, quoniam Deus sprevit eos. [a] 7 Quis dabit ex Sion salutare Israel? † Cum converterit Deus
captivitatem plebis suae, * exsultabit Iacob, et laetabitur Israel.
PSALMUS 54 (53)—PIUS AFFLICTUS. DEFENDE DEUS AB HOSTE.
1 Magistro chori. Fidibus. Maskil. David, 2 postquam Ziphaei ad Saul
venerunt dicentes: " Ecce David apud nos abditus latet ".
[IV] 3 Deus, in nomine tuo salvum me fac * et in virtute tua iudica me.
4 Deus, exaudi orationem meam, * auribus percipe verba oris mei!
5 Quoniam superbi insurrexerunt adversum me, † et fortes quaesierunt
animam meam * et non proposuerunt Deum ante conspectum
suum.
[a] 6 Ecce enim Deus adiuvat me, * et Dominus susceptor est animae
meae.
7 Converte mala super inimicos meos * et in veritate tua disperde illos.
8 Voluntarie sacrificabo tibi, * confitebor nomini tuo, Domine, quoniam
bonum est;
9 quoniam ex omni tribulatione eripuit me, * et super inimicos meos
despexit oculus meus.
71
PSALMUS 55 (54)—AMICI PRODITORES. PII AB AMICIS INIMICISQUE PRESSI.
1 Magistro chori. Fidibus. Maskil. David.
[VIII] 2 Auribus percipe, Deus, orationem meam † et ne abscondaris a
deprecatione mea; * 3 intende mihi et exaudi me.
Excussus sum in meditatione mea et conturbatus sum * 4 a voce
inimici et a tribulatione peccatoris.
Quoniam devolverunt in me iniquitatem * et in ira molesti erant mihi.
5 Cor meum torquetur intra me, * et formido mortis cecidit super me.
6 Timor et tremor venerunt super me, * et contexit me pavor. 7 Et dixi: “Quis dabit mihi pennas sicut columbae, * et volabo et
requiescam?
8 Ecce elongabo fugiens * et manebo in solitudine.
9 Exspectabo eum, qui salvum me faciat * a spiritu procellae et
tempestate”.
10 Dissipa, Domine, divide linguas eorum, * quoniam vidi violentiam
et contentionem in civitate.
11 Die ac nocte circumeunt eam super muros eius, † 12 iniquitas et
labor et insidiae in medio eius; * et non defecit de plateis eius
fraudulentia et dolus.
13 Quoniam si inimicus meus maledixisset mihi, * sustinuissem utique;
et si is qui oderat me, super me magnificatus fuisset, * abscondissem
me forsitan ab eo.
14 Tu vero, homo coaequalis meus, * familiaris meus et notus meus,
15 qui simul habuimus dulce consortium: * in domo Dei ambulavimus
in concursu.
16 Veniat mors super illos, * et descendant in infernum viventes,
quoniam nequitiae in habitaculis eorum, * in medio eorum.
17 Ego autem ad Deum clamabo, * et Dominus salvabit me.
18 Vespere et mane et meridie meditabor et ingemiscam, * et exaudiet
vocem meam.
[a] 19 Redimet in pace animam meam ab his, qui impugnant me, *
quoniam in multis sunt adversum me.
20 Exaudiet Deus et humiliabit illos, * qui est ante saecula.
Non enim est illis commutatio, * et non timuerunt Deum.
21 Extendit manum suam in socios; * contaminavit foedus suum.
22 Lene super butyrum est os eius, * pugna autem cor illius:
molliti sunt sermones eius super oleum, * et ipsi sunt gladii destricti. [a] 23 Iacta super Dominum curam tuam, † et ipse te enutriet; * non
dabit in aeternum fluctuationem iusto.
24 Tu vero, Deus, deduces eos * in puteum interitus.
Viri sanguinum et dolosi non dimidiabunt dies suos; * ego autem
sperabo in te, Domine.
PSALMUS 56 (55)—COLUMBA FUGATA. VERBO FIDO: NON TIMEBO. CALENDARIO
DEI INSCRIPTAE LACRYMAE.
1 Magistro chori. Secundum " Ionat elem rehoqim ". David. Miktam. Cum
Gath Philistaei eum tenerent.
[VIII] 2 Miserere mei, Deus, quoniam conculcavit me homo, * tota die
impugnans oppressit me.
72
DOMINICA V. POST TRINITATIS.
Psalmi. 27, 84, 71, 16, 112, 119ix, x
Exaudi Domine vocem meam, qua clamavi ad te: Adjutor meus esto,
ne derelinquas me, neque despicias me, Deus salutaris meus. (Ps.
26, Introitus.)
℣. Protector noster aspice Deus.
℟. Et respice super servos tuos.
Praeceptor, per totam noctem laborantes nihil cepimus: In verbo autem
tuo laxabo rete. (Super Canticum.)
Cum turbae irruerent ad Jesum, ut audirent verbum Dei; et ipse stabat
circa stagnum Genzaret: et sedens docebat turbas, Alleluia. (Super
Canticum.)
Deus qui diligentibus te bona in visibilia praeparasti, infunde cordibus
nostris tui amoris affectum, ut te in omnibus et super omnia diligentes,
promissiones tuas, quae omne desiderium exuperant, consequamur.
Amen.
DOMINICA VI. POST TRINITATIS.
Psalmi. 28, 90, 17, 36, 53, 129, 119xi, xii
Dominus fortitudo plebis suae, et protector salutarium Christi sui est:
salvum fac populum tuum Domine, et benedic haereditati tuae, et
rege eos usque in seculum. (Ps. 27, Introitus.)
℣. Dominus fortitudo plebis suae.
℟. Et protector salutarium Christi sui est.
Audistis, quia dictum est antiquis: Non occides, qui autem occiderit,
reus erit judicio. (Super Canticum.)
Nisi abundaverit justicia vestra plus quam Scribarum et Pharisaeorum:
non intrabitis in regnum coelorum, Alleluia. (Super Canticum.)
Deus virtutum, cuius est totum quod est optimum, insere pectoribus
nostris amorem tui nominis, et praesta nobis religionis augmentum, ut
quae bona sunt nutrias, ac pietatis studio quae sunt nutrita custodias.
Amen.
185
PSALTERIUM
Dico autem vobis, quod nemo virorum illorum qui vocati sunt:
gustabit coenam meam. (Super Canticum.)
3 Conculcaverunt me inimici mei tota die, * quoniam multi pugnant
adversum me, Altissime.
4 In quacumque die timebo, * ego in te sperabo.
5 In Deo, cuius laudabo sermonem, † in Deo speravi; * non timebo:
quid faciet mihi caro?
6 Tota die rem meam perturbabant, * adversum me omnes cogitationes
eorum in malum.
7 Concitabant iurgia, insidiabantur, * ipsi calcaneum meum
observabant.
Sicut quaesierunt animam meam, † 8 ita pro iniquitate retribue illis, *
in ira populos prosterne, Deus.
9 Peregrinationes meas tu numerasti: † pone lacrimas meas in utre tuo;
* nonne in supputatione tua?
10 Tunc convertentur inimici mei retrorsum, † in quacumque die
invocavero: * ecce cognovi quoniam Deus meus es.
11 In Deo, cuius laudabo sermonem, * in Domino, cuius laudabo
sermonem,
[a] 12 in Deo speravi; non timebo: * quid faciet mihi homo?
13 Super me sunt, Deus, vota tua; * reddam laudationes tibi,
14 quoniam eripuisti animam meam de morte † et pedes meos de
lapsu, * ut ambulem coram Deo in lumine viventium.
Sancti nominis tui, Domine, timorem pariter et amorem fac nobis
habere perpetuum, quia nunquam tua gubernatione destituis, quos in
soliditate tuae dilectionis instituis. Per Dominum nostrum Jesum
DOMINICA III. POST TRINITATIS.
Psalmi. 25, 55, 9, 17, 107, 32, 103, 119v, vi
Respice in me, et miserere mei Domine, quoniam unicus et pauper
sum ego: Vide humilitatem meam, et laborem meum, et dimitte
omnia peccata mea, Deus meus. (Ps. 24, Introitus.)
℣. Respice in me et miserere mei.
℟. Quoniam unicus et pauper sum ego.
Quis ex vobis homo, qui habet centum oves, et si perdiderit unam ex
illis, nonne dimittit nonaginta novem in deserto: et vadit ad illam,
quae perierat, donec inveniat illam, Alleluia. (Super Canticum.)
Dico vobis, gaudium est angelis Dei: super uno peccatore poenitentiam
agente. (Super Canticum.)
Protector noster in te sperantium Deus, sine quo nihil est validum nihil
sanctum, multiplica super nos misericordiam tuam, ut te rectore, te
duce sic transeamus per bona temporalia, ut non amittamus aeterna.
Amen.
DOMINICA IV. POST TRINITATIS.
Psalmi. 27, 79, 13, 15, 52, 107, 119vii, viii
Dominus illuminatio mea, et salus mea, quem timebo; Dominus
defensor vitae meae, a quo trepidabo? : Qui tribulant me inimici
mei, infirmati sunt et ceciderunt. (Ps. 26, Introitus.)
℣. Adjuva nos, Deus, salutaris noster.
℟. Et propter honorem nominis tui, Domine, libera nos.
Estote ergo misericordes: sicut et Pater vester misericors est, dicit
Dominus. (Super Canticum.)
Nolite judicare, et non judicabimini: in quo enim judicio judicaveritis,
judicabimini, dicit Dominus. (Super Canticum.)
PSALMUS 57 (56)—COR PARATUM. PIUS INTER LEONES. JUVA DEUS; CANAM.
1 Magistro chori. Secundum " Ne destruxeris ". David. Miktam. Quando a
Saul in cavernam fugit.
[VIII] [a] 2 Miserere mei, Deus, miserere mei, * quoniam in te confugit
anima mea;
et in umbra alarum tuarum confugiam, * donec transeant insidiae.
3 Clamabo ad Deum Altissimum, * Deum, qui benefecit mihi.
4 Mittet de caelo et liberabit me; * dabit in opprobrium conculcantes
me.
Mittet Deus misericordiam suam * et veritatem suam.
5 Anima mea recumbit in medio catulorum leonum * devorantium
filios hominum.
Dentes eorum arma et sagittae, * et lingua eorum gladius acutus.
6 Exaltare super caelos, Deus, * super omnem terram gloria tua.
7 Laqueum paraverunt pedibus meis, * et incurvavit se anima mea;
foderunt ante faciem meam foveam, * et ipsi inciderunt in eam.
8 Paratum cor meum, Deus, † paratum cor meum; * 9 cantabo et
psalmum dicam.
Exsurge, gloria mea; † exsurge, psalterium et cithara, * excitabo
auroram.
10 Confitebor tibi in populis, Domine, * et psalmum dicam tibi in
nationibus,
11 quoniam magnificata est usque ad caelos misericordia tua, * et
usque ad nubes veritas tua.
12 Exaltare super caelos, Deus, * super omnem terram gloria tua.
Da nobis quaesumus, ut et mundi cursus pacifice nobis tuo ordine
dirigatur, et Ecclesia tua tranquilla devotione laetetur. Per Dominum
184
73
PSALMUS 58 (57)—DOCTOR IMPIUS. MANIPULUS IMPIORUM. PROTERVÈ IMPII.
1 Magistro chori. Secundum " Ne destruxeris ". David. Miktam.
[I] 2 Numquid vere, potentes, iustitiam loquimini, * recte iudicatis
filios hominum?
3 Etenim in corde iniquitates operamini, * in terra violentiam manus
vestrae concinnant.
4 Alienati sunt peccatores ab utero; * erraverunt a ventre, qui
loquuntur falsa.
5 Venenum illis in similitudinem serpentis, * sicut aspidis surdae et
obturantis aures suas,
6 quae non exaudiet vocem incantantium * et venefici incantantis
sapienter.
7 Deus, contere dentes eorum in ore ipsorum; * molas leonum
confringe, Domine.
8 Diffluant tamquam aqua decurrens, * sicut fenum conculcatum
arescant.
9 Sicut limax, quae tabescens transit, * sicut abortivum mulieris, quod
non vidit solem.
10 Priusquam sentiant ollae vestrae rhamnum, * sicut viventes, sicut
ardor irae absorbet eos.
11 Laetabitur iustus, cum viderit vindictam, * pedes suos lavabit in
sanguine peccatoris.
[a] 12 Et dicet homo: “Utique est fructus iusto, * utique est Deus
iudicans eos in terra”.
PSALMUS 59 (58)—VINDICTA JUSTA. ERUE AB HOSTE MALIGNÔ.
1 Magistro chori. Secundum " Ne destruxeris ". David. Miktam. Quando
Saul viros misit, qui domum observarent et eum occiderent.
[IV] 2 Eripe me de inimicis meis, Deus meus, * et ab insurgentibus in
me protege me.
3 Eripe me de operantibus iniquitatem * et de viris sanguinum salva
me.
4 Quia ecce insidiati sunt animae meae, * irruerunt in me fortes.
5 Neque delictum neque peccatum in me est, Domine; * sine iniquitate
mea currunt et praeparantur.
Exsurge in occursum meum et vide; * 6 et tu, Domine, Deus virtutum,
Deus Israel,
evigila ad visitandas omnes gentes; * non miserearis omnibus, qui
infideliter operantur.
7 Revertentur ad vesperam et latrabunt ut canes * et circuibunt
civitatem.
8 Ecce eructabunt ore suo, * et gladius in labiis eorum: “Quis enim
audit?”.
9 Et tu, Domine, deridebis eos, * subsannabis omnes gentes.
[a] 10 Fortitudo mea, tibi attendam, * quia, Deus, praesidium meum es.
[I] [a] 11 Deus meus, misericordia eius praeveniet me. * Deus faciet, ut
despiciam inimicos meos.
74
DOMINICA I. POST TRINITATIS.
Psalmi. 13, 41, 5, 9, 58, 39, 14, 119i, ii
Epistula (ad Vesperas). 1 Joannis 4:16b-21
Servite Domino in timore: et exultate ei cum tremore. (Ps. 1 Beatus vir,
qui non abiit.)
Domine, in tua misericordia speravi; exultavit cor meum in salutari
tuo: cantabo Domino, qui bona tribuit mihi. (Ps. 12)
℣. Domine in misericordia tua speravi.
℟. Et exultavit cor meum in salutari tuo.
Homo quidam erat dives, et induebatur purpura et bysso, et
epulabatur quotidie splendide, et erat quidam mendicus, nomine
Lazarus. (Super Canticum.)
Et erat quidam mendicus, nomine Lazarus, qui iacebat ad ianuam eius
ulceribus plenus, cupiens saturari de micis, quae cadebant de mensa
divitis et nemo illi dabat: sed et canes veniebant et lingebant ulcera
eius, Alleluia. (Super Canticum.)
Deus sperantium fortitudo, adesto propitius invocationibus nostris, ut
quia sine te nihil potest mortalis infirmitas, praesta auxilium gratiae
tuae, ut in exequendis mandatis tuis, et voluntate tibi et actione
placeamus. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
DOMINICA II. POST TRINITATIS.
Psalmi. 18, 120, 7, 6, 64, 26, 49, 119iii, iv
Factus est Dominus protector meus, et eduxit me in latitudinem:
salvum me fecit, quoniam voluit me. (Ps. 17, Introitus.)
℣. Diligam te Domine virtus mea.
℟. Dominus firmamentum meum et refugium meum.
Homo quidam fecit coenam magnam, et vocavit multos: et misit
servum suum hora coenae dicere invitatis ut venirent, quia omnia
parata sunt, Alleluia. (Super Canticum.)
183
In hac urbe lux sollennis, / Ver aeternum, pax perennis,
In hac odor implens caelos, / In hac festum semper melos.
Non est ibi corruptela, / Non defectus nec querela,
Non minuti, non deformes, / Omnes Christo sunt conformes.
12.Urbs caelestis, urbs beata, / Super petram collocata,
Urbs in portu satis tuto, / De longinquo te saluto.
Te saluto, te suspiro, / Te affecto, te requiro.
Quantum tui gratulentur, / Quam festive conviventur,
Quis affectus eos stringat, / Aut quae gemma muros pingat,
Quis chalcedon, quis iacynthus, / Norunt illi, qui sunt intus.
In plateis huius urbis / Sociatus piis turbis
Cum Moÿse et Elia / Pium cantem Alleluia.
—Hildebertus Cenomannensus, 1056-1133
PSALTERIUM
12 Ne occidas eos, ne quando obliviscatur populus meus; † disperge
illos in virtute tua * et prosterne eos, protector meus, Domine.
13 Peccatum oris eorum, sermo labiorum ipsorum, * et
comprehendantur in superbia sua.
Propter exsecrationem et mendacium, quod loquuntur, * 14 consume
eos in furore,
consume, et non erunt; * et scient quia Deus dominabitur Iacob et
finium terrae.
15 Revertentur ad vesperam et latrabunt ut canes * et circuibunt
civitatem.
16 Ipsi errabunt ad manducandum; * si vero non fuerint saturati,
murmurabunt.
17 Ego autem cantabo fortitudinem tuam * et exsultabo mane
misericordiam tuam,
quia factus es praesidium meum * et refugium meum in die
tribulationis meae.
18 Fortitudo mea, tibi psallam, † quia, Deus, praesidium meum es: *
Deus meus misericordia mea.
PSALMUS 60 (59)—ADJUTOR IN NECESSITATE. IRA DEI MOMENTANEA. LIBERAS:
FELIX SUM.
1 Magistro chori. Secundum " Lilium praecepti ". Miktam. David. Ad
docendum. 2 Quando contra Aram Naharaim et Aram Soba egressus est, et
quando Ioab reversus devicit Edom in valle Salis: duodecim milia (hominum).
[II] 3 Deus, reppulisti nos, destruxisti nos. * Iratus es. Convertere ad
nos!
4 Concussisti terram, confregisti eam; * sana contritiones eius, quia
commota est.
5 Ostendisti populo tuo dura, * potasti nos vino vertiginis.
[a] 6 Dedisti metuentibus te signum, * ut fugiant a facie arcus.
7 Ut liberentur dilecti tui, * salvos fac dextera tua et exaudi nos.
8 Deus locutus est in sancto suo: † “Laetabor et partibor Sichimam * et
convallem Succoth metibor.
9 Meus est Galaad, et meus est Manasses, * et Ephraim fortitudo capitis
mei.
Iuda sceptrum meum, * 10 Moab olla lavacri mei.
Super Idumaeam extendam calceamentum meum, * super Philistaeam
vociferabor”.
11 Quis adducet me in civitatem munitam? * Quis deducet me usque in
Idumaeam?
12 Nonne tu, Deus, qui reppulisti nos; * et non egredieris, Deus, in
virtutibus nostris?
Da nobis auxilium de tribulatione, * quia vana salus hominis.
[a] 13 In Deo faciemus virtutem, * et ipse conculcabit tribulantes nos.
PSALMUS 61 (60)—ASYLUM FIRMUM. DEUS TURRIS ROBUSTA. INVOCABO:
PROSPERABIS.
1 Magistro chori. Fidibus. David.
[V] 2 Exaudi, Deus, deprecationem meam, * intende orationi meae.
182
75
3 A finibus terrae ad te clamavi, † dum anxiaretur cor meum. * In
petram inaccessam mihi deduc me!
4 Quia factus es spes mea, * turris fortitudinis a facie inimici.
5 Inhabitabo in tabernaculo tuo in saecula, * protegar in velamento
alarum tuarum,
6 quoniam tu, Deus meus, exaudisti vota mea, * dedisti hereditatem
timentium nomen tuum.
7 Dies super dies regis adicies, * annos eius usque in diem generationis
et generationis.
[a] 8 Sedeat in aeternum in conspectu Dei; * misericordia et veritas
servent eum.
9 Sic psalmum dicam nomini tuo in saeculum saeculi, * ut reddam vota
mea de die in diem.
PSALMUS 62 (61)—OMNIPOTENS DEUS. IN DEO QUIES. HOMO NIHILI. DEUS
POTENS.
1 Magistro chori. Secundum Iduthun. PSALMUS. David.
[I] 2 In Deo tantum quiesce, anima mea, * ab ipso enim salutare meum.
3 Verumtamen ipse refugium meum et salutare meum, * praesidium
meum; non movebor amplius.
4 Quousque irruitis in hominem, * contunditis universi vos tamquam
parietem inclinatum et maceriam depulsam?
5 Verumtamen de excelso suo cogitaverunt depellere; * delectabantur
mendacio.
Ore suo benedicebant * et corde suo maledicebant.
6 In Deo tantum quiesce, anima mea, * quoniam ab ipso patientia mea.
[a] 7 Verumtamen ipse Deus meus et salutare meum, * praesidium
meum; non movebor.
8 In Deo salutare meum et gloria mea; * Deus fortitudinis meae, et
refugium meum in Deo est.
9 Sperate in eo, omnis congregatio populi, † effundite coram illo corda
vestra; * Deus refugium nobis.
10 Verumtamen vanitas filii Adam, * mendacium filii hominum.
In stateram si conscendant, * super fumum leves sunt omnes.
11 Nolite sperare in violentia † et in rapina nolite decipi; * divitiae si
affluant, nolite cor apponere.
12 Semel locutus est Deus, † duo haec audivi: * quia potestas Deo est,
13 et tibi, Domine, misericordia; * quia tu reddes unicuique iuxta opera
sua.
PSALMUS 63 (62)—SITIS SPIRITUALIS. DESIDERO TEMPLUM TUUM.
1 PSALMUS. David, cum in deserto Iudae commoraretur.
[II] 2 Deus, Deus meus es tu, * ad te de luce vigilo.
Sitivit in te anima mea, * te desideravit caro mea.
In terra deserta et arida et inaquosa, † 3 sic in sancto apparui tibi, * ut
viderem virtutem tuam et gloriam tuam.
4 Quoniam melior est misericordia tua super vitas, * labia mea
laudabunt te.
76
IN FESTO SS. TRINITATIS
Dans usiae unitatem / Et personis trinitatem.
In personis nulla prior, / Nulla minor, nulla maior.
Unaquaeque semper ipsa / Sic est constans atque fixa,
Ut nec in se varietur / Nec in ullam transmutetur.
4. Haec est fides orthodoxa, / Non hic error sive noxa,
Sicut dico, sic et credo / Nec in partem pravam cedo.
Inde venit, bone Deus, / Ne desperem, quamvis reus.
Reus mortis non despero, / Sed in morte vitam quaero.
Quo te placem, nil praetendo / Nisi fidem, quam defendo.
Fidem vides; hac imploro, / Leva fascem, qua laboro,
Per hoc sacrum cataplasma / Convalescat aegrum plasma.
5. Extra portam iam delatum, / Iam foetentem, tumulatum
Vitta ligat, lapis urget, / Sed, si iubes, hic resurget.
Iube, lapis revolvetur, / Iube, vita dirumpetur,
Exiturus nescit moras, / Postquam clamas: Exi foras!
6. In hoc sale mea ratis / Infestatur a piratis,
Hinc assultus, inde fluctus, / Hinc et inde mors et luctus.
Sed tu, bone nauta, veni, / Prome ventos, mare leni,
Fac, abscedant hi piratae, / Duc ad portum salva rate.
7. Infecunda mea ficus, / Cuius ramus ramus siccus,
Incidetur, incendetur, / Si promulgas, quae meretur.
Sed hoc anno dimittatur, / Stercoretur, fodiatur,
Quodsi necdum respondebit, / Flens hoc loquor, tunc ardebit.
8. Vetus hostis in me furit, / Aquis mersat, flammis urit,
Inde languens et afflictus / Tibi soli sum relictus.
Ut hic hostis evanescat, / Ut infirmus convalescat,
Tu virtutem ieiunandi / Des infirmo, des orandi.
Per haec duo Christo teste / Liberabor ab hac peste.
Ab hac peste solve mentem / Fac devotum paenitentem,
Da timorem, quo proiecto / De salute nil coniecto.
Da spem, fidem, caritatem, / Da discretam pietatem,
Da contemptum terrenorum, / Appetitum supernorum.
9. Totum, Deus, in te spero, / Deus, ex te totum quaero,
Tu laus mea, meum bonum, / Mea cuncta tuum donum.
Tu solamen in labore, / Medicamen in languore,
Tu in luctu mea lyra, / Tu lenimen es in ira,
Tu in arto liberator, / Tu in lapsu relevator,
Metum praestans in provectu, / Spem conservans in defectu.
Si quis laedit, tu rependis, / Si minatur, tu defendis,
Quod est anceps, tu dissolvis, / Quod tegendum, tu involvis.
10.Tu intrare me non sinas / Infernales officinas,
Ubi maeror, ubi metus, / Ubi foetor, ubi fletus,
Ubi probra deteguntur, / Ubi rei confunduntur,
Ubi tortor semper caedens, / Ubi vermis semper edens,
Ubi totum hoc perenne, / Quia perpes mors Gehennae.
11.Me receptet Sion illa, / Sion, David urbs tranquilla,
Cuius faber auctor lucis, / Cuius portae lignum crucis,
Cuius claves lingua Petri, / Cuius cives semper laeti,
Cuius muri lapis vivus, / Cuius custos rex festivus.
181
1. Tu Trinitatis Unitas, / Orbem potenter qui regis, / Attende laudum
cantica, / Quae excubantes psallimus.
2. Ortus refulget Lucifer, / Sparsamque lucem nuntiat, / Cadit caligo
noctium, / Lux Sancta nos illuminet.
3. Gloria Patri Domino, / Gloria Unigenito, / Una cum Sancto
Spiritu / In sempiterna saecula.
1. Alpha et O, magne Deus, / Heli, Heli, Deus meus,
Cuius virtus totum posse, / Cuius sensus totum nosse,
Cuius esse summum bonum, / Cuius opus, quidquid bonum.
Super cuncta, subter cuncta, / Extra cuncta, intra cuncta:
Intra cuncta non inclusus, / Extra cuncta non exclusus,
Super cuncta nec elatus, / Subter cuncta nec substratus;
Super totus praesidendo, / Subter totus sustinendo,
Extra totus complectendo, / Intra totus es implendo.
Intra nusquam coartaris, / Extra nusquam dilataris,
Super nullo sustentaris, / Subter nullo fatigaris,
Mundum movens non moveris, / Locum tenens non teneris,
Tempus mutans non mutaris, / Vaga firmans non vagaris,
Vis externa vel necesse / Non alternant tuum esse.
Heri nostrum, cras et pridem / Semper tibi nunc et idem,
Tuum, Deus, hodiernum / Indivisum, sempiternum.
In hoc totum praevidisti, / Totum simul perfecisti
Ad exemplar summae mentis / Formam praestans elementis.
2. Nate Patri coaequalis, / Patri consubstantialis,
Patris splendor et figura, / Factor factus creatura,
Carnem nostram induisti, / Causam nostram suscepisti,
Sempiternus temporalis, / Moriturus immortalis,
Verus homo, verus Deus, / Impermixtus Homo-deus.
Non conversus hic in carnem / Nec minutus propter carnem,
Hic assumptus est in Deum, / Non consumptus propter Deum,
Patri compar deitate, / Minor carnis veritate.
Deus pater tantum Dei, / Virgo mater sed et Dei.
In tam nova ligatura / Sic utraque stat natura,
Ut conservet, quidquid erat, / Facta quiddam, quod non erat.
Noster iste mediator, / Iste noster legislator,
Circumcisus, baptizatus, / Crucifixus, tumulatus,
Obdormivit et descendit, / Resurrexit et ascendit,
Sic ad caelos elevatus / Iudicabit iudicatus.
3. Paraclitus increatus, / Neque factus neque natus,
Patri consors genitoque / Sic procedit ab utroque,
Ne sit minor potestate / Vel discretus qualitate.
Quanti illi, tantus iste, / Quales illi, talis iste, / Ex quo illi, ex tunc
iste.
Pater alter, sed gignendo, / Natus alter, sed nascendo,
Flamen ab his procedendo, / Tres sunt unum subsistendo.
Quisque trium plenus Deus, / Non tres tamen dî, sed Deus.
In hoc Deo, Deo vero, / Tres et unum assevero,
180
PSALTERIUM
[a] 5 Sic benedicam te in vita mea * et in nomine tuo levabo manus
meas.
6 Sicut adipe et pinguedine repleatur anima mea, * et labiis
exsultationis laudabit os meum.
7 Cum memor ero tui super stratum meum, * in matutinis meditabor
de te,
8 quia fuisti adiutor meus, * et in velamento alarum tuarum exsultabo.
9 Adhaesit anima mea post te, * me suscepit dextera tua.
10 Ipsi vero in ruinam quaesierunt animam meam, * introibunt in
inferiora terrae,
11 tradentur in potestatem gladii, * partes vulpium erunt.
12 Rex vero laetabitur in Deo; † gloriabuntur omnes, qui iurant in eo, *
quia obstructum est os loquentium iniqua.
PSALMUS 64 (63)—MORES PERSECUTORUM. LINGUA DOLOSA.
[Irr.] [a] 2 Exaudi, Deus, vocem meam in meditatione mea; * a timore
inimici custodi animam meam.
3 Protege me a conventu malignantium, * a multitudine operantium
iniquitatem.
4 Qui exacuerunt ut gladium linguas suas, † intenderunt sagittas suas,
venefica verba, * 5 ut sagittent in occultis immaculatum.
Subito sagittabunt eum et non timebunt, * 6 firmaverunt sibi consilium
nequam.
Disputaverunt, ut absconderent laqueos, * dixerunt: “Quis videbit
eos?”.
7 Excogitaverunt iniqua, perfecerunt excogitata consilia. * Interiora
hominis et cor eius abyssus.
8 Et sagittavit illos Deus; † subito factae sunt plagae eorum, * 9 et
infirmavit eos lingua eorum.
Caput movebunt omnes, qui videbunt eos, * 10 et timebit omnis homo;
et annuntiabunt opera Dei * et facta eius intellegent.
11 Laetabitur iustus in Domino et sperabit in eo, * et gloriabuntur
omnes recti corde.
PSALMUS 65 (64)—ANNONAE BENEDICTIO. CORONA ANNI. DAS VERBUM &
FRUGES.
1 Magistro chori. PSALMUS. David. Canticum.
[VIII] [a] 2 Te decet hymnus, Deus, in Sion; * et tibi reddetur votum in
Ierusalem.
3 Qui audis orationem, * ad te omnis caro veniet propter iniquitatem.
4 Etsi praevaluerunt super nos impietates nostrae, * tu propitiaberis
eis.
5 Beatus, quem elegisti et assumpsisti; * inhabitabit in atriis tuis.
Replebimur bonis domus tuae, * sanctitate templi tui.
[a] 6 Mirabiliter in aequitate exaudies nos, Deus salutis nostrae, * spes
omnium finium terrae et maris longinqui.
7 Firmans montes in virtute tua, * accinctus potentia.
77
8 Compescens sonitum maris, † sonitum fluctuum eius * et tumultum
populorum.
9 Et timebunt, qui habitant terminos terrae, a signis tuis; * exitus
orientis et occidentis delectabis.
10 Visitasti terram et inebriasti eam; * multiplicasti locupletare eam.
Flumen Dei repletum est aquis; † parasti frumenta illorum, * quoniam
ita parasti eam.
11 Sulcos eius irrigans, glebas eius complanans; * imbribus emollis
eam, benedicis germini eius.
12 Coronasti annum benignitate tua, * et vestigia tua stillabunt
pinguedinem.
13 Stillabunt pascua deserti, * et exsultatione colles accingentur.
14 Induta sunt ovibus prata, † et valles abundabunt frumento; *
clamabunt, etenim hymnum dicent.
PSALMUS 66 (65)—FORNAX PROBATIONIS. LAUDATE DEUM, UT EGO.
1 Magistro chori. Canticum. PSALMUS.
[VIII] Iubilate Deo, omnis terra, † 2 psalmum dicite gloriae nominis
eius, * glorificate laudem eius.
3 Dicite Deo: “Quam terribilia sunt opera tua. * Prae multitudine
virtutis tuae blandientur tibi inimici tui.
4 Omnis terra adoret te et psallat tibi, * psalmum dicat nomini tuo”.
5 Venite et videte opera Dei, * terribilis in adinventionibus super filios
hominum.
6 Convertit mare in aridam, † et in flumine pertransibunt pede; * ibi
laetabimur in ipso.
7 Qui dominatur in virtute sua in aeternum, † oculi eius super gentes
respiciunt; * rebelles non exaltentur in semetipsis.
[a] 8 Benedicite, gentes, Deum nostrum * et auditam facite vocem
laudis eius;
9 qui posuit animam nostram ad vitam * et non dedit in commotionem
pedes nostros.
10 Quoniam probasti nos, Deus; * igne nos examinasti, sicut
examinatur argentum.
11 Induxisti nos in laqueum, * posuisti tribulationes in dorso nostro.
12 Imposuisti homines super capita nostra, † transivimus per ignem et
aquam, * et eduxisti nos in refrigerium.
[IV] 13 Introibo in domum tuam in holocaustis; * reddam tibi vota mea,
14 quae protulerunt labia mea, * et locutum est os meum in
tribulatione mea.
15 Holocausta medullata offeram tibi cum incenso arietum, * offeram
tibi boves cum hircis.
[a] 16 Venite, audite, et narrabo, omnes, qui timetis Deum, * quanta
fecit animae meae.
17 Ad ipsum ore meo clamavi * et exaltavi in lingua mea.
18 Iniquitatem si aspexi in corde meo, * non exaudiet Dominus.
19 Propterea exaudivit Deus, * attendit voci deprecationis meae.
78
IN FESTO SS. TRINITATIS
Psalmi. 8, 33, 48, 75, 86, 115, 135, 67
Gloria tibi Trinitas aequalis, una Deitas: et ante omnia secula, et nunc
et in perpetuum. (Super Psalmos.)
Te invocamus, te adoramus, te laudamus: O beata Trinitas. (Super
Psalmos.)
Benedicta sit sancta Trinitas, atque indivisa unitas: Confitebimur ei,
quia fecit nobiscum misericordiam suam. (Introitus.)
℣. Benedicamus Patrem et Filium cum sancto Spiritu.
℟. Laudemus et superexaltemus eum in secula.
Benedicta sit creatrix et gubernatrix omnium, sancta et individua
Trinitas: et nunc et semper et per infinita seculorum secula. (Super
Canticum.)
Nisi quis renatus fuerit ex aqua et Spiritu, non potest introire in
regnum Dei: Quia, quod natum est de carne, caro est, et quod
natum est de Spiritu, Spiritus est, Alleluia, Alleluia. (Super
Canticum.)
Te Deum Patrem ingenitum, Te Filium unigenitum, Te Spiritum
Sanctum Paracletum, sanctam et individuam Trinitatem: Toto corde
et ore confitemur, laudamus atque benedicimus, Tibi gloria in
secula. (Super Canticum.)
Omnipotens sempiterne Deus, qui dedisti famulis tuis in confessione
verae fidei aeternae trinitatis gloriam agnoscere, et in potentia
majestatis adorare unitatem, quaesumus, ut eiusdem fidei firmitate ab
omnibus semper muniamur adversis. Per Dominum nostrum Jesum
Hymni
1. O lux beata Trinitas / Et principalis Unitas, / Iam sol recedit igneus:
/ Infunde lumen cordibus.
2. Te mane laudum carmine, / Te deprecamur vespere, / Te nostra
supplex gloria / Per cuncta laudet saecula.
3. Deo Patri sit gloria, / Eiusque soli Filio, / Cum Spiritu Paraclito /
Et nunc et in perpetuum.
—S. Gregorius Magnus, ca. 540-604
179
PSALTERIUM
Horridas nostrae mentis purga tenebras.
Amator sancte sensatorum semper cogitatuum,
Infunde unctionem tuam clemens nostris sensibus.
Tu purificator omnium flagitiorum, Spiritus,
Purifica nostri oculum interioris hominis,
Ut videri supremus Genitor possit a nobis,
Mundi cordis quem soli cernere possunt oculi.
Prophetas tu inspirasti, ut praeconia Christi tunc praecinerent inclita.
Apostolos tu confortasti, uti trophaeum Christi per totum mundum
veherent.
Quando machinam per verbum suum fecit Deus coeli, terrae, marium,
Tu super aquas foturus eas, numem tuum expandisti, Spiritus.
Tu aimabus vivificandis aquas foecundas.
Tu aspirando das spiritales esse homines.
Tu divisum per linguas mundum et ritus adunasti, Domine.
Idolatras ad cultum Dei revocas, magistrorum optime:
Ergo nos supplicantes tibi exaudi propitius, sancte Spiritus,
Sine quo preces omnes cassae creduntur et indignae Dei auribus.
Tu qui omnium saeculorum sanctus tui numinis docuisti instinctu
amplectendo Spiritus,
Ipse hodie apostolos Christi donans munere insolito, et cunctis
inaudito saeculis.
Hunc diem glorosum fecisti.
Sancti Spiritus adsit nobis gratia.
20 Benedictus Deus, qui non amovit orationem meam * et
misericordiam suam a me.
PSALMUS 67 (66)—DOMINUS BENEDICENS. TRINITAS BENEDICTA. BENEDICTIO
DITANS. CHRISTI BENEDICTIO.
1 Magistro chori. Fidibus. PSALMUS. Canticum.
[Irr.] 2 Deus misereatur nostri et benedicat nobis; * illuminet vultum
suum super nos,
3 ut cognoscatur in terra via tua, * in omnibus gentibus salutare tuum.
[a] 4 Confiteantur tibi populi, Deus; * confiteantur tibi populi omnes.
5 Laetentur et exsultent gentes, † quoniam iudicas populos in aequitate
* et gentes in terra dirigis.
6 Confiteantur tibi populi, Deus; * confiteantur tibi populi omnes.
7 Terra dedit fructum suum; * benedicat nos Deus, Deus noster,
8 benedicat nos Deus, * et metuant eum omnes fines terrae.
PSALMUS 68 (67)—JEHOVA TRIMPHATOR. ADSCENSIONIS BENEFICIA.
1 Magistro chori. David. PSALMUS. Canticum.
[VIII] [a] 2 Exsurgit Deus, et dissipantur inimici eius; * et fugiunt, qui
oderunt eum, a facie eius.
3 Sicut dissipatur fumus, tu dissipas; * sicut fluit cera a facie ignis, sic
pereunt peccatores a facie Dei.
4 Et iusti laetentur et exsultent in conspectu Dei * et delectentur in
laetitia.
5 Cantate Deo, psalmum dicite nomini eius; * iter facite ei, qui fertur
super nubes:
Dominus nomen illi. * Iubilate in conspectu eius;
6 pater orphanorum et iudex viduarum, * Deus in habitaculo sancto
suo.
7 Deus, qui inhabitare facit desolatos in domo, † qui educit vinctos in
prosperitatem; * verumtamen rebelles habitabunt in arida terra. 8 Deus, cum egredereris in conspectu populi tui, * cum pertransires in
deserto,
9 terra mota est, etiam caeli distillaverunt * a facie Dei Sinai, a facie Dei
Israel.
10 Pluviam voluntariam effundebas, Deus; * hereditatem tuam
infirmatam, tu refecisti eam.
11 Animalia tua habitabant in ea, * parasti in bonitate tua pauperi,
Deus.
[VI] 12 Dominus dat verbum; * virgines annuntiantes bona sunt agmen
ingens:
13 “Reges exercituum fugiunt, fugiunt, * et species domus dividit
spolia.
14 Et vos dormitis inter medias caulas: † alae columbae nitent argento,
* et pennae eius pallore auri.
15 Dum dispergit Omnipotens reges super eam, * nive dealbatur
Selmon”.
16 Mons Dei mons Basan, * mons cacuminum mons Basan.
178
79
17 Ut quid invidetis, montes cacuminum, † monti, in quo beneplacitum
est Deo inhabitare? * Etenim Dominus habitabit in finem.
18 Currus Dei decem milia milium: * Dominus venit de Sinai in sancta.
19 Ascendisti in altum, captivam duxisti captivitatem; † accepisti in
donum homines, * ut etiam rebelles habitent apud Dominum Deum.
20 Benedictus Dominus die cotidie; * portabit nos Deus salutarium
nostrorum.
[a] 21 Deus noster, Deus ad salvandum; * et Domini, Domini exitus
mortis.
22 Verumtamen Deus confringet capita inimicorum suorum, * verticem
capillatum perambulantium in delictis suis.
23 Dixit Dominus: “Ex Basan reducam, * reducam de profundo maris,
24 ut intingatur pes tuus in sanguine, * lingua canum tuorum ex
inimicis portionem inveniat”.
[I] 25 Viderunt ingressus tuos, Deus, * ingressus Dei mei, regis mei in
sancta.
26 Praecedunt cantores, postremi veniunt psallentes. * in medio
iuvenculae tympanistriae.
[a] 27 “In ecclesiis benedicite Deo, * Domino, vos de fontibus Israel ”.
28 Ibi Beniamin adulescentulus ducens eos, † principes Iudae cum
turma sua, * principes Zabulon, principes Nephthali.
29 Manda, Deus, virtuti tuae; * confirma hoc, Deus, quod operatus es
in nobis.
30 A templo tuo in Ierusalem * tibi afferent reges munera.
31 Increpa feram arundinis, * congregationem taurorum in vitulis
populorum:
prosternant se cum laminis argenti. * Dissipa gentes, quae bella volunt.
32 Venient optimates ex Aegypto, * Aethiopia praeveniet manus suas
Deo.
33 Regna terrae, cantate Deo, * psallite Domino, psallite Deo,
34 qui fertur super caelum caeli ad orientem; * ecce dabit vocem suam,
vocem virtutis.
35 Tribuite virtutem Deo. † Super Israel magnificentia eius, * et virtus
eius in nubibus.
36 Mirabilis, Deus, de sanctuario tuo! † Deus Israel ipse tribuet
virtutem et fortitudinem plebi suae. * Benedictus Deus!
PSALMUS 69 (68)—OPPRESSORUM CONSOLATIO. VITA CHRISTI & CHRISTIANI
MERA PASSIO. PATIENTIS CHRISTI PRECES.
1 Magistro chori. Secundum " Lilia... ". David.
[VIII] [a] 2 Salvum me fac, Deus, * quoniam venerunt aquae usque ad
guttur meum.
3 Infixus sum in limo profundi, et non est substantia; * veni in
profunda aquarum, et fluctus demersit me.
4 Laboravi clamans, raucae factae sunt fauces meae; * defecerunt oculi
mei, dum spero in Deum meum.
5 Multiplicati sunt super capillos capitis mei, * qui oderunt me gratis.
80
IN DOMINICA PENTECOSTES
—Magnentius Rhabanus Maurus, ca. 775-856
1. Almum flamen, vita mundi, / Cuius virtus vegetat / Quidquid
aequoris profundi, / Soli quidquid et rotundi / Spatium
progerminat. / Motor omnis creaturae, / Vita vitae sub tellure /
Motus atque requies / Spiritus tu Unus es.
2. Veni, Spiritus Creator, / Dono largus septuplo, / Veni terrae
Renovator, / Pacis atque boni Sator, / Locuples solatio! / O tu
mentibus beatis / Gaudium, sed pravitatis / Inventori barathro /
Maxima confusio.
3. Super aquas ferebatur / Divus ille Spiritus, / Quando mundus
condebatur, / Totus et animabatur / Variis virtutibus. / Tum quem
primum animavit / Mox collapsum recreavit, / Largiter vivificam /
Nobis fundens gratiam.
4. Orbi tubas excitasti / Sacri Evangelii, / Per quas mundum
suscitasti, / Mortuumque praeparasti / Ad fulgorem praemii. /
Nostrum roborasti pectus, / Homo quo ceu scuto tectus. / Spiritu
lethiferum / Debellaret spiritum.
5. Huic ergo inclinemur / Salva gens Spiritui, / Huius dona
demiremur, / Sanctitatem veneremur / In amore cernui. /
Geminemus: Sanctus, Sanctus! / Effundamus corde planctus /
Coram patre gratiae / Memori miseriae.
6. Ad te gratiarum fontem / Nostra currit anima: / Firma spiritum
insontem, / Animumque lava sontem / Exundante gratia. /
Praesulum inspira mentes, / Mundi dirige potentes, / Sacra sit
communitas, / Mera pax et unitas.
7. Omnium repurga pectus / A fermento saeculi, / Cedat Satan carne
tectus, / Operosae quisque rectus / Corde subsit fidei. / Et
primaevo sub ardore, / Mutuoque sub amore / Totus grex fidelium
/ Colligatur ovium.
Veni sancte Spiritus, et emitte coelitus lucis tuae radium.
Veni pater pauperum, veni dator munerum, veni lumen cordium.
Consolator optime, dulcis hospes animae, dulce refrigerium.
In labore requies, in aestu temperies, in fletu solatium.
O lux beatissima, reple cordis intima tuorum fidelium.
Sine tuo numine nihil est in homine, nihil est innoxium.
Lava quod est sordidum, riga quod est aridum, sana quod est saucium.
Flecte quod est rigidum, fove quod est frigidum, rege quod est
devium.
Da tuis fidelibus in te confidentibus sacrum septenarium.
Da virtutis meritum, da salutis exitum, da perenne gaudium.
—ca. 1030
Sequentia de Dominica Pentacostes:
Sancti Spiritus adsit nobis gratia, Qui corda nostra sibi faciat
habitacula,
Expulsis inde cunctis vitiis spiritalibus.
Spiritus alme illustrator hominum,
177
PSALTERIUM
Praesta, quaesumus, omnipotens Deus, ut claritatis tuae super nos
splendor effulgeat, et lux tuae lucis corda eorum, qui per gratiam tuam
renati sunt, sancti Spiritus illustratione confirmet. Per Dominum
unitate eiusdem Spiritus sancti Deus, per omnia secula seculorum.
Amen. (Collecta in feriis post diem Pentecostes.)
Confortati sunt, qui persecuti sunt me inimici mei mendaces; * quae
non rapui, tunc exsolvebam.
6 Deus, tu scis insipientiam meam, * et delicta mea a te non sunt
abscondita.
7 Non erubescant in me, qui exspectant te, * Domine, Domine
virtutum.
Non confundantur super me, * qui quaerunt te, Deus Israel.
8 Quoniam propter te sustinui opprobrium, * operuit confusio faciem
meam;
9 extraneus factus sum fratribus meis * et peregrinus filiis matris meae.
10 Quoniam zelus domus tuae comedit me, * et opprobria
exprobrantium tibi ceciderunt super me.
11 Et flevi in ieiunio animam meam, * et factum est in opprobrium
mihi.
12 Et posui vestimentum meum cilicium, * et factus sum illis in
parabolam.
13 Adversum me loquebantur, qui sedebant in porta, * et in me
canebant, qui bibebant vinum.
FERIA II. POST PENTECOSTEN.
FERIA III. POST PENTECOSTEN.
ALIAE PRECES DE SPIRITU SANCTO.
Veni sancte Spiritus, reple tuorum corda fidelium, et tui amoris in
nobis ignem accende: qui per diversitatem linguarum cunctarum
gentes in unitate fidei congregasti.
℣. Emitte Spiritum tuum et creabuntur, Alleluia.
℟. Et renovabis faciem terrae, Alleluia.
Deus, qui corda fidelium sancti Spiritus illustratione docuisti, da nobis
in eodem Spiritu recta sapere et per eius consolationem semper
gaudere, per Jesum Christum Filium tuum, qui tecum vivit et regnat in
unitate Spiritus sancti Deus per omnia saecula saeculorum. Amen.
℣. Ad te levavi oculos meos, Alleluia.
℟. Qui habitas in coelis, Alleluia.
Infunde, quaesumus Domine, famulis tuis Spiritum veritatis et pacis,
ut quae tibi placita sunt, toto corde cognoscant, et agnita, tota virtute
sectentur, per Dominum nostrum Jesum Christum. Amen.
Hymni
1. Veni, Creator Spiritus, / Mentes tuorum visita, / Imple superna
gratia, / Quae tu creasti pectora.
2. Qui Paraclitus diceris / Donum Dei altissimi, / Fons vivus, ignis,
caritas, / Et spiritalis unctio.
3. Tu septiformis munere, / Dextrae Dei tu digitus, / Tu rite
promissum Patris, / Sermone ditans guttura.
4. Accende lumen sensibus, / Infunde amorem cordibus, / Infirma
nostri corporis / Virtute firmans perpeti.
5. Hostem repellas longius, / Pacemque dones protinus, / Ductore sic
te praevio / Vitemus omne noxium.
6. Per te sciamus da Patrem, / Noscamus atque Filium, / Te utriusque
Spiritum / Credamus omni tempore.
7. Gloria Patri Domino, / Natoque, qui a mortuis / Surrexit, ac
paraclito, / In saeculorum saecula.
176
[IV] 14 Ego vero orationem meam ad te, Domine, * in tempore
beneplaciti, Deus.
In multitudine misericordiae tuae exaudi me, * in veritate salutis tuae.
15 Eripe me de luto, ut non infigar, † eripiar ab iis, qui oderunt me, * et
de profundis aquarum.
16 Non me demergat fluctus aquarum, † neque absorbeat me
profundum, * neque urgeat super me puteus os suum.
17 Exaudi me, Domine, quoniam benigna est misericordia tua; *
secundum multitudinem miserationum tuarum respice in me.
18 Et ne avertas faciem tuam a puero tuo; * quoniam tribulor, velociter
exaudi me.
[a] 19 Accede ad animam meam, vindica eam, * propter inimicos meos
redime me.
20 Tu scis opprobrium meum * et confusionem meam et reverentiam
meam. In conspectu tuo sunt omnes, qui tribulant me; * 21 opprobrium
contrivit cor meum, et elangui.
Et sustinui, qui simul contristaretur, et non fuit, * et qui consolaretur,
et non inveni.
22 Et dederunt in escam meam fel * et in siti mea potaverunt me aceto.
23 Fiat mensa eorum coram ipsis in laqueum * et in retributiones et in
scandalum.
24 Obscurentur oculi eorum, ne videant, * et lumbos eorum semper
infirma.
25 Effunde super eos iram tuam, * et furor irae tuae comprehendat eos.
26 Fiat commoratio eorum deserta, * et in tabernaculis eorum non sit
qui inhabitet.
27 Quoniam, quem tu percussisti, persecuti sunt, * et super dolorem
eius, quem vulnerasti, addiderunt.
81
IN DOMINICA PENTECOSTES
28 Appone iniquitatem super iniquitatem eorum, * et non veniant ad
iustitiam tuam.
29 Deleantur de libro viventium * et cum iustis non scribantur.
[Irr.] 30 Ego autem sum pauper et dolens; * salus tua, Deus, suscipit
me.
31 Laudabo nomen Dei cum cantico * et magnificabo eum in laude.
32 Et placebit Domino super taurum, * super vitulum cornua
producentem et ungulas.
[a] 33 Videant humiles et laetentur; * quaerite Deum, et vivet cor
vestrum,
34 quoniam exaudivit pauperes Dominus * et vinctos suos non
despexit.
35 Laudent illum caeli et terra, * maria et omnia reptilia in eis.
36 Quoniam Deus salvam faciet Sion † et aedificabit civitates Iudae; * et
inhabitabunt ibi et possidebunt eam.
37 Et semen servorum eius hereditabunt eam; * et, qui diligunt nomen
eius, habitabunt in ea.
PSALMUS 70 (69)—CONFUSIO INIMICORUM.
1 Magistro chori. David. Ad commemorandum.
[II] 2 Deus, in adiutorium meum intende; * Domine, ad adiuvandum
me festina.
3 Confundantur et revereantur, * qui quaerunt animam meam.
Avertantur retrorsum et erubescant, * qui volunt mihi mala.
4 Convertantur propter confusionem suam, * qui dicunt mihi: “Euge,
euge”.
5 Exsultent et laetentur in te omnes, qui quaerunt te; † et dicant
semper: “Magnificetur Deus”, * qui diligunt salutare tuum.
6 Ego vero egenus et pauper sum; * Deus, ad me festina.
[a] Adiutor meus et liberator meus es tu; * Domine, ne moreris.
PSALMUS 71 (70)—JUSTUS SUB CRUCE, UT PALMA. JUVA SENESCENTEM.
[VIII] 1 In te, Domine, speravi, * non confundar in aeternum.
[a] 2 In iustitia tua libera me et eripe me; * inclina ad me aurem tuam et
salva me.
3 Esto mihi in rupem praesidii † et in domum munitam, ut salvum me
facias, * quoniam fortitudo mea et refugium meum es tu.
4 Deus meus, eripe me de manu peccatoris * et de manu contra legem
agentis et iniqui.
5 Quoniam tu es exspectatio mea, Domine; * Domine, spes mea a
iuventute mea.
6 Super te innixus sum ex utero, † de ventre matris meae tu es
susceptor meus; * in te laus mea semper.
7 Tamquam prodigium factus sum multis, * et tu adiutor fortis. 8 Repleatur os meum laude tua, * tota die magnitudine tua.
9 Ne proicias me in tempore senectutis; * cum defecerit virtus mea, ne
derelinquas me.
82
IN VIGILIA PENTECOSTES.
Veni, Sancte Spiritus, reple tuorum corda fidelium, et tui amoris in eis
ignem accende: qui per diversitatem linguarum cunctarum gentes
in unitate fidei congregasti. Alleluia, Alleluia. (Super Psalmos.)
Emitte Spiritum tuum, et creabuntur: et renovabis faciem terrae,
Alleluia, Alleluia. (Ps. 103 Benedic anima mea Dominum.)
Non vos relinguam orphanos, Alleluia; Vado et venio ad vos, Alleluia:
et gaudebit cor vestrum, Alleluia. (In vigilia Pentecostes, Magnificat.)
Alleluia, Spiritus paraclitus, Alleluia: Ille vos docebit omnia, Alleluia,
Alleluia. (In vigilia Pentecostes, Nunc Dimittis.)
IN DIE PENTECOSTES.
Psalmi. 68; 104:24-35; 33, 145, 48, 87, 84, 81, 18, 67, 46, 80, 117, 100, 78,
99, 76, 9, 50, 101, 75
Spiritus Domini replevit orbem terrarum, Alleluia: et hoc, quod
continet omnia, scientiam habet vocis, Alleluia, Alleluia, Alleluia.
(Introitus.)
℣. Cor mundum crea in me Deus, Alleluia.
℟. Et spiritum rectum inova in visceribus meis, Alleluia.
Sic Deus dilexit mundum, ut Filium suum unigenitum daret: ut omnis
qui credit in eum, non pereat, sed habeat vitam aeternam, Alleluia.
(Super Canticum.)
Accipite Spiritum sanctum: quorum remiseritis peccata, remittuntur
eis, Alleluia. (Super Canticum.)
Deus qui hodierno die corda fidelium sanci Spiritus illustratione
docuisti, da nobis in eodem Spiritu recta sapere, et de eius consolatione
semper gaudere. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum,
qui tecum vivit et regnat in unitate eiusdem Spiritus sancti Deus, per
omnia secula seculorum. Amen. (Collecta in die Pentecostes.)
VEL.
℣. Loquibantur variis linguis Apostoli, Alleluia.
℟. Magnalia Dei, Alleluia.
175
PSALTERIUM
6. Hinc te precantes quaesumus,/ Ignosce culpis omnibus/ Et corda
sursum subleva/ Ad te superna gratia.
7. Ut cum repente coeperis/ Clarere nube iudicis,/ Poenas repellas
debitas,/ Redda coronas perditas.
8. Jesu, tibi sit gloria,/ Qui scandis super sidera,/ Cum Patre et Sancto
Spiritu/ In sempiterna saecula. Amen.
10 Quia dixerunt inimici mei mihi, * et, qui observabant animam
meam,
consilium fecerunt in unum * 11 dicentes: “Deus dereliquit eum!
Persequimini et comprehendite eum, * quia non est qui eripiat”.
12 Deus, ne elongeris a me; * Deus meus, in auxilium meum festina.
1. Festum nunc celebre magnaque gaudia/ Compellunt animos
carmina promere,/ Cum Christus solium scandit/ ad arduum
coelorum pius abiter.
2. Conscendit jubilans laetus ad aethera,/ Sanctorum populus
praedicat inclytum,/ Concinit pariter angelicus chorus,/ Victoris
boni gloriam.
3. Qui scandens superos, vincula vinxerat,/ Donans terrigenis munera
plurima,/ Districtus rediet arbiter omnium,/ Qui mitis modo
transiit.
4. Oramus, Domine, conditor inclyte,/ Devotos famulos respice,
protege,/ Ne nos livor edax, daemonis obruat,/ Demergat vel ad
inferos.
5. Ut cum flammivoma nube reverteris, / Occulta hominum pandere
iudicans, / Ne des supplicia horrida noxiis, / Sed justis bona
praemia.
6. Praesta hoc genitor, optime, maxime, / Hoc tu nate Dei, et bone
Spiritus, / Regnans perpetuo fulgida Trinitas, / Per cuncta pia
secula. Amen.
[VII] 13 Confundantur et deficiant adversantes animae meae; *
operiantur confusione et pudore, qui quaerunt mala mihi.
14 Ego autem semper sperabo * et adiciam super omnem laudem
tuam.
15 Os meum annuntiabit iustitiam tuam, † tota die salutare tuum: *
quae dinumerare nescivi.
16 Veniam ad potentias Domini; * Domine, memorabor iustitiae tuae
solius.
17 Deus, docuisti me a iuventute mea; * et usque nunc annuntiabo
mirabilia tua.
18 Et usque in senectam et senium, * Deus, ne derelinquas me,
donec annuntiem brachium tuum * generationi omni, quae ventura est.
[a] Potentia tua 19 et iustitia tua, Deus, usque in altissima, † qui fecisti
magnalia: * Deus, quis similis tibi?
20 Quantas ostendisti mihi tribulationes multas et malas; † iterum
vivificasti me * et de abyssis terrae iterum reduxisti me.
21 Multiplicabis magnitudinem meam * et conversus consolaberis me.
22 Nam et ego confitebor tibi † in psalterio veritatem tuam, Deus
meus; * psallam tibi in cithara, Sanctus Israel.
23 Exsultabunt labia mea, cum cantavero tibi, * et anima mea, quam
redemisti;
24 sed et lingua mea tota die meditabitur iustitiam tuam, * cum confusi
et reveriti fuerint, qui quaerunt mala mihi.
PSALMUS 72 (71)—REX JUSTUS. INSIGNE REGNUM MESSIAE.
1 Salomonis.
[I] [a] Deus, iudicium tuum regi da * et iustitiam tuam filio regis;
2 iudicet populum tuum in iustitia * et pauperes tuos in iudicio.
3 Afferant montes pacem populo, * et colles iustitiam.
4 Iudicabit pauperes populi † et salvos faciet filios inopis * et
humiliabit calumniatorem.
5 Et permanebit cum sole et ante lunam * in generatione et
generationem.
6 Descendet sicut pluvia in gramen, * et sicut imber irrigans terram.
7 Florebit in diebus eius iustitia et abundantia pacis, * donec auferatur
luna.
8 Et dominabitur a mari usque ad mare * et a flumine usque ad
terminos orbis terrarum.
9 Coram illo procident incolae deserti, * et inimici eius terram lingent.
[a] 10 Reges Tharsis et insulae munera offerent, * reges Arabum et Saba
dona adducent.
11 Et adorabunt eum omnes reges, * omnes gentes servient ei.
174
83
IN ASCENSIONE DOMINI
12 Quia liberabit inopem clamantem * et pauperem, cui non erat
adiutor.
13 Parcet pauperi et inopi * et animas pauperum salvas faciet.
14 Ex oppressione et violentia redimet animas eorum, * et pretiosus erit
sanguis eorum coram illo. 15 Et vivet, et dabitur ei de auro Arabiae, † et orabunt pro ipso semper;
* tota die benedicent ei.
16 Et erit ubertas frumenti in terra, * in summis montium fluctuabit,
sicut Libanus fructus eius; * et florebunt de civitate sicut fenum terrae.
17 Sit nomen eius benedictum in saecula, * ante solem permanebit
nomen eius.
[a] Et benedicentur in ipso omnes tribus terrae, * omnes gentes
magnificabunt eum.
18 Benedictus Dominus Deus, Deus Israel, * qui facit mirabilia solus.
19 Et benedictum nomen maiestatis eius in aeternum; * et replebitur
maiestate eius omnis terra. Fiat, fiat.
Concede, quaesumus omnipotens Deus, ut qui hodierna die
Unigenitum tuum coelos ascendisse credimus, ipsi quoque mente in
coelestibus cohabitemus. Per Dominum nostrum Jesum Christum
filium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus.
per omnia secula seculorum. Amen. (Collecta in die Ascensionis.)
PSALMUS 73 (72)—CONSOLATIO ISRAELIS. IMPIORUM EXITUS HORRIBILIS.
1 PSALMUS. Asaph.
[VIII] [a] Quam bonus rectis est Deus, * Deus his, qui mundo sunt
corde!
2 Mei autem paene moti sunt pedes, * paene effusi sunt gressus mei,
3 quia zelavi super gloriantes, * pacem peccatorum videns.
4 Quia non sunt eis impedimenta, * sanus et pinguis est venter eorum.
5 In labore mortalium non sunt * et cum hominibus non flagellantur.
6 Ideo quasi torques est eis superbia, * et tamquam indumentum
operuit eos violentia.
7 Prodit quasi ex adipe iniquitas eorum, * erumpunt cogitationes
cordis.
8 Subsannaverunt et locuti sunt nequitiam, * iniquitatem ab excelso
locuti sunt.
9 Posuerunt in caelo os suum, * et lingua eorum transivit in terra.
[I] 10 Ideo in alto sedent, * et aquae plenae non pervenient ad eos.
11 Et dixerunt: “Quomodo scit Deus, * et si est scientia in Excelso? ”.
12 Ecce ipsi peccatores et abundantes in saeculo * multiplicaverunt
divitias.
13 Et dixi: “Ergo sine causa mundavi cor meum * et lavi in innocentia
manus meas;
14 et fui flagellatus tota die, * et castigatio mea in matutinis”.
15 Si dixissem: “Loquar ut illi”, * ecce generationem filiorum tuorum
prodidissem.
16 Et cogitabam, ut cognoscerem hoc; * labor erat in oculis meis,
[a] 17 donec intravi in sanctuarium Dei * et intellexi novissima eorum.
[II] 18 Verumtamen in lubrico posuisti eos, * deiecisti eos in ruinas.
19 Quomodo facti sunt in desolationem! * Subito defecerunt, perierunt
prae horrore.
84
VEL.
℣. Ascendens Christus in altum, Alleluia.
℟. Captivam duxit captivitatem, dedit dona hominibus, Alleluia.
Deus, cuius filius in alta coelorum potenter ascendens, captivitatem
ostram sua duxit virtute captivam, tribue quaesumus ut dona quae
suis participibus contulit, largiatur et nobis, Dominus noster Jesus
Christus, qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per
omnia secula seculorum. Amen. (Collecta in feriis post diem Ascensionis.)
DOMINICA POST ASCENSIONIS DOMINI (EXAUDI).
Psalmi. 27, 47, 104, 146, 10, 119xi, xii; 51
Evangelium (ad Matutinum). Joannis 15:26-16:4
Exaudi Domine vocem meam, qua clamavi ad Te, Alleluia: Tibi dixit
cor meum, quaesivi vultum tuum. Vultum tuum, Domine,
requiram: ne avertas faciem tuam a me, Alleluia, Alleluia.
(Introitus.)
℣. Dominus illuminatio mea, et salus mea, Alleluia.
℟. Quem timebo? Alleluia.
Cum venerit Paracletus, quem ego mittam vobis Spiritum veritatis, qui
a Patre procedit: ille testimonium perhibebit de me, Alleluia. (Super
Canticum.)
Nisi ego abiero, Paracletus non veniet: dum assumptus fuero, mittam
vobis, Alleluia. (Super Canticum.)
Omnipotens sempiterne Deus, fac nos tibi semper et devotam gerere
voluntatem, et majestati tuae sincero corde servire. Per Dominum
Hymni
1. Aeterne Rex altissime, / Redemptor et fidelium,/ Quo mors soluta
deperit,/ Datur triumphus gratiae.
2. Scandens tribunal dexterae/ Patris, potestas omnium/ Collata Jesu
caelitus,/ Quae non erat humanitus.
3. Ut trina rerum machina/ Coelestium, terrestrium/ Et infernorum
condita,/ Flectat genu iam subdita.
4. Tremunt videntes Angeli/ Versam vicem mortalium;/ Culpat caro,
purgat caro,/ Regnat Deus Dei caro.
5. Tu esto nostrum gaudium,/ Manens olympo praeditum;/ Mundi
regis qui fabricam,/ Mundana vincens gaudia.
173
IN ASCENSIONE DOMINI
IN VIGILIA ASCENSIONIS.
Nisi ego abiero, Paracletus non veniet: dum assumptus fuero, mittam
vobis, Alleluia. (Super Psalmos.)
℣. Ascendens Christus in altum, Alleluia.
℟. Captivam duxit captivitatem, dedit dona hominibus, Alleluia.
Pater, manifestavi nomen tuum hominibus, quos dedisti mihi: Nunc
autem pro eis rogo, non pro mundo, quia ad te vado, Alleluia.
(Magnificat.)
Alleluia, Ascendens Christus in altum, Alleluia : captivam duxit
captivitatem, Alleluia, Alleluia. (Nunc Dimittis.)
Deus, cuius Filius in alta coelorum potenter ascendens, captivitatem
ostram sua duxit virtute captivam, tribue quaesumus ut dona quae
suis participibus contulit, largiatur et nobis, Dominus noster Jesus
Christus, qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per
IN DIE ASCENSIONIS.
Psalmi. 47, 68, 21, 24, 67, 110, 99, 93, 96, 97
Elevata est magnificentia tua: super coelos, Deus, Alleluia. (Ps. 8
Domine Dominus noster.)
Dominus a templo sancto suo: Dominus in coelo, Alleluia. (Ps. 10 In
Domino confido.)
A summo coelo egressio eius: et occursus eius, Alleluia. (Ps. 18 Coeli
enarrant.)
Viri Galilaei, quid admiramini, aspicientes in coelum, Alleluia:
Quemadmodum vidistis eum ascendentem in coelum, ita veniet,
Alleluia, Alleluia. (Introitus.)
℣. Ascendit Deus in jubilatione, Alleluia.
℟. Et Dominus in voce tubae, Alleluia.
Viri Galilaei, quid aspicitis in coelum: hic Jesus, qui assumptus est a
vobis in coelum, sic veniet, Alleluia. (Super Canticum.)
Ascendo ad Patrem meum, et Patrem vestrum: Deum meum, et Deum
vestrum, Alleluia. (Super Canticum.)
172
PSALTERIUM
20 Velut somnium evigilantis, Domine, * surgens imaginem ipsorum
contemnes.
21 Quia exacerbatum est cor meum, * et renes mei compuncti sunt;
22 et ego insipiens factus sum et nescivi: * ut iumentum factus sum
apud te.
[a] 23 Ego autem semper tecum; * tenuisti manum dexteram meam.
24 In consilio tuo deduces me * et postea cum gloria suscipies me.
25 Quis enim mihi est in caelo? * Et tecum nihil volui super terram.
26 Defecit caro mea et cor meum; * Deus cordis mei, et pars mea Deus
in aeternum.
27 Quia ecce, qui elongant se a te, peribunt; * perdidisti omnes, qui
fornicantur abs te.
28 Mihi autem adhaerere Deo bonum est, * ponere in Domino Deo
spem meam,
ut annuntiem omnes operationes tuas * in portis filiae Sion.
PSALMUS 74 (73)—ECCLESIA QUERULANS. QUOUSQUE? LIBERA.
1 Maskil. Asaph.
[VIII] Ut quid, Deus, reppulisti in finem, * iratus est furor tuus super
oves pascuae tuae?
[a] 2 Memor esto congregationis tuae, * quam possedisti ab initio.
Redemisti virgam hereditatis tuae: * mons Sion, in quo habitasti.
3 Leva gressus tuos in ruinas sempiternas: * omnia vastavit inimicus in
sancto.
4 Rugierunt, qui oderunt te, † in medio congregationis tuae; *
posuerunt signa sua in signa.
5 Visi sunt quasi in altum securim vibrantes * in silva condensa.
6 Exciderunt ianuas eius in idipsum; * in securi et ascia deiecerunt.
7 Incenderunt igni sanctuarium tuum, * in terram polluerunt
tabernaculum nominis tui;
8 dixerunt in corde suo: “Opprimamus eos simul”. * Combusserunt
omnes congregationes Dei in terra.
9 Signa nostra non vidimus; † iam non est propheta, * et apud nos non
est qui cognoscat amplius.
[IV] 10 Usquequo, Deus, improperabit inimicus, * spernet adversarius
nomen tuum in finem?
11 Ut quid avertis manum tuam * et tenes dexteram tuam in medio
sinu tuo?
[a] 12 Deus autem rex noster ante saecula, * operatus est salutes in
medio terrae.
13 Tu conscidisti in virtute tua mare, * contribulasti capita draconum in
aquis.
14 Tu confregisti capita Leviathan, * dedisti eum escam monstris maris.
15 Tu dirupisti fontes et torrentes; * tu siccasti fluvios perennes.
16 Tuus est dies, et tua est nox, * tu fabricatus es luminaria et solem.
17 Tu statuisti omnes terminos terrae, * aestatem et hiemem, tu
plasmasti ea.
85
IN RESURRECTIONEM DOMINI
[I] 18 Memor esto huius: † inimicus improperavit Domino, * et populus
insipiens sprevit nomen tuum.
19 Ne tradas bestiis animas confitentes tibi * et animas pauperum
tuorum ne obliviscaris in finem.
[a] 20 Respice in testamentum, * quia repleta sunt latibula terrae
tentoriis violentiae.
21 Ne revertatur humilis factus confusus; * pauper et inops laudabunt
nomen tuum.
22 Exsurge, Deus, iudica causam tuam; † memor esto improperiorum
tuorum, * quae ab insipiente fiunt tota die.
23 Ne obliviscaris voces inimicorum tuorum; * tumultus
adversariorum tuorum ascendit semper.
10.Sic de Iuda leo fortis / Fractis portis dirae mortis / Die surgens
tertia / Rugiente voce patris / Ad supernae sinum matris / Tot
revexit spolia.
11.Cetus Ionam fugitivum, / Veri Ionae signativum, / Post tres dies
reddit vivum / De ventris angustia; / Botrus Cypri reflorescit, /
Dilatatur et excrescit, / Synagogae flos marcescit / Et floret ecclesia.
12.Mors et vita conflixere, / Resurrexit Christus vere, / Et cum Christo
surrexere / Multi testes gloriae. / Mane novum, mane laetum, /
Vespertinum tergat fletum, / Quia vita vicit letum, / Tempus est
laetitiae.
13.Jesu victor, Jesu vita, / Jesu, vitae via trita, / Cuius morte mors
sopita, / Ad paschalem nos invita / Mensam cum fiducia. / Vive
panis, vivax unda, / Vera vitis et fecunda, / Tu nos pasce, tu nos
munda, / Ut a morte nos secunda / Tua salvet gratia.
—Adam a S. Victore, ca. 1130-1192
PSALMUS 75 (74)—JUSTUS JUDEX. IMPII FECES BIBENT.
1 Magistro chori. Secundum " Ne destruxeris ". PSALMUS. Asaph.
Canticum.
[VI] [a] 2 Confitebimur tibi, Deus; † confitebimur et invocabimus
nomen tuum: * narrabimus mirabilia tua.
3 Cum statuero tempus, * ego iustitias iudicabo.
4 Si liquefacta est terra et omnes, qui habitant in ea, * ego confirmavi
columnas eius.
5 Dixi gloriantibus: “Nolite gloriari!” * et delinquentibus: “Nolite
exaltare cornu!
6 Nolite exaltare in altum cornu vestrum; * nolite loqui adversus Deum
proterva”.
7 Quia neque ab oriente neque ab occidente * neque a desertis
exaltatio.
8 Quoniam Deus iudex est: * hunc humiliat et hunc exaltat.
[a] 9 Quia calix in manu Domini * vini meri plenus mixto.
Et inclinavit ex hoc in hoc; † verumtamen usque ad faeces epotabunt, *
bibent omnes peccatores terrae.
10 Ego autem annuntiabo in saeculum, * cantabo Deo Iacob.
11 Et omnia cornua peccatorum confringam, * et exaltabuntur cornua
iusti.
1. Ad coenam Agni providi, / Et stolis albis candidi, / Post transitum
maris Rubri / Christo canamus Principi.
2. Cuius Corpus sanctissimum / In ara Crucis torridum, / Cruore eius
roseo / Gustando vivimus Deo.
3. Protecti Pascha vespere / A devestante Angelo, / erepti de
durissimo / Pharaonis imperio.
4. Iam Pascha nostrum Christum est, / Qui immolatus Agnus est, /
Sinceritatis azyma / Caro eius oblata est.
5. O vere digna hostia, / Per quam fracta sunt tartara, / Redempta
plebs captivata, / Reddita vitae praemia.
6. Consurgit Christus tumulo, / Victor redit de barathro, / Tyrannum
trudens vinculo, / Et Paradisum reserans.
7. Quaesumus, Auctor omnium, / In hoc Paschali gaudio, / Ab omni
mortis impetu / Tuum defende populum.
8. [Ut sis perenne mentibus / Paschale, Jesu, gaudium, / A morte dira
criminum / Vitae renatos libera.]
9. Gloria tibi, Domine, / Qui surrexisti a mortuis, / Cum Patre et
Sancto Spiritu / In sempiterna saecula.
—ca. 800
PSALMUS 76 (75)—DEUS BELLATOR. SION TUTA DEO VINDICE.
1 Magistro chori. Fidibus. PSALMUS. Asaph. Canticum.
[VIII] 2 Notus in Iudaea Deus, * in Israel magnum nomen eius.
3 Et est in Salem tabernaculum eius, * et habitatio eius in Sion.
4 Ibi confregit coruscationes arcus, * scutum, gladium et bellum.
5 Illuminans tu, Mirabilis, * a montibus direptionis.
6 Spoliati sunt potentes corde, † dormierunt somnum suum, * et non
invenerunt omnes viri fortes manus suas.
7 Ab increpatione tua, Deus Iacob, * dormitaverunt auriga et equus.
[a] 8 Tu terribilis es, et quis resistet tibi? * Ex tunc ira tua.
9 De caelo auditum fecisti iudicium; * terra tremuit et quievit,
10 cum exsurgeret in iudicium Deus, * ut salvos faceret omnes
mansuetos terrae.
86
171
PSALTERIUM
3. Quam devorarat, improbus / Praedam refundit tartarus, /
Captivitate libera / Jesum sequuntur agmina.
4. Triumphat ille splendide / Et dignus amplitudine, / Soli polique
Patriam / Unam facit rempublicam.
5. Ipsum canendo supplices / Regem precemur milites, / Ut in suo
clarissimo / Nos ordinet palatio.
6. Per saecla metae nescia / Patri supremo gloria / Honorque sit cum
Filio / Et Spiritu Paraclito.
—Fulbertus Carnotensis, ca. 960-1028
11 Quoniam furor hominis confitebitur tibi, * et reliquiae furoris diem
festum agent tibi.
12 Vovete et reddite Domino Deo vestro; * omnes in circuitu eius
afferant munera Terribili,
13 ei, qui aufert spiritum principum, * terribili apud reges terrae.
Victimae paschali laudes immolent Christiani. / Agnus redemit oves,
Christus innocens patris reconciliavit peccatores.
Mors et vita duello conflixere mirando; Dux vitae mortuus regnat
vivus.
Dic nobis Maria, quid vidisti in via? "Sepulcrum Christi viventis et
gloriam vidi resurgentis, / Angelicos testes, sudarium et vestes: /
surrexit Christus spes mea, praecedet vos in Galilaea."
Credendum est magis solae Mariae veraci, quam Iudaeorum turbae
fallaci. / Scimus, Christum surrexisse ex mortuis vere. Tu nobis
victor Rex miserere!
—Wipo, ca. 990-1050
1. Zyma vetus expurgetur, / Ut sincere celebretur / Nova
resurrectio, / Haec est dies nostrae spei, / Huius mira vis diei /
Legis testimonio.
2. Haec Aegyptum spoliavit / Et Hebraeos liberavit / De fornace
ferrea, / His in arto constitutis / Opus erat servitutis / Lutum, later,
palea.
3. Iam divinae laus virtutis, / Iam triumphi, iam salutis / Vox
erumpat libera: / Haec est dies, quam fecit Dominus, / Dies nostri
doloris terminus, / Dies salutifera.
4. Lex est umbra futurorum, / Christus, finis promissorum, / Qui
consummat omnia, / Christi sanguis igneam / Hebetavit
rompheam / Amota custodia.
5. Puer nostri forma risus, / Pro quo vervex est occisus, / Vitae signat
gaudium; / Ioseph exit de cisterna, / Christus redit ad superna /
Post mortis supplicium.
6. Hic dracones Pharaonis / Draco vorat, a draconis / Immunis
malitia, / Quos ignitus vulnerat, / Hos serpentis liberat / Aenei
praesentia.
7. Anguem forat in maxilla / Christus, hamus et armilla, / In
cavernam reguli / Manum mittit ablactatus, / Et sic fugit
exturbatus / Vetus hospes saeculi.
8. Irrisores Elisaei, / Dum conscendit domum Dei, / Zelum calvi
sentiunt, / David arreptitius, / Hircus emissarius / Et passer
effugiunt.
9. In maxilla mille sternit / Et de tribu sua spernit / Samson
matrimonium, / Samson Gazae seras pandit / Et asportans portas
scandit / Montis supercilium.
170
PSALMUS 77 (76)—AMARUM DULCE. CLAMO, AUDIESNE? LIBERATOR.
1 Magistro chori. Secundum Idithun. Asaph. PSALMUS.
[I] 2 Voce mea ad Dominum clamavi; * voce mea ad Deum, et intendit
mihi.
3 In die tribulationis meae Deum exquisivi, * manus meae nocte
expansae sunt et non fatigantur.
Renuit consolari anima mea; † 4 memor sum Dei et ingemisco, *
exerceor, et deficit spiritus meus.
5 Vigiles tenuisti palpebras oculi mei; * turbatus sum et non sum
locutus.
6 Cogitavi dies antiquos * et annos aeternos in mente habui.
7 Meditatus sum nocte cum corde meo * et exercitabar et scobebam
spiritum meum.
8 Numquid in aeternum proiciet Deus, * aut non apponet, ut
complacitior sit adhuc?
9 Aut deficiet in finem misericordia sua, * cessabit verbum a
generatione in generationem?
10 Aut obliviscetur misereri Deus, * aut continebit in ira sua
misericordias suas?
11 Et dixi: “Hoc vulnus meum: * mutatio dexterae Excelsi”.
12 Memor ero operum Domini, * memor ero ab initio mirabilium
tuorum.
[a] 13 Et meditabor in omnibus operibus tuis * et in adinventionibus
tuis exercebor.
[V] [a] 14 Deus, in sancto via tua; * quis deus magnus sicut Deus
noster?
15 Tu es Deus, qui facis mirabilia, * notam fecisti in populis virtutem
tuam.
16 Redemisti in brachio tuo populum tuum, * filios Iacob et Ioseph.
17 Viderunt te aquae, Deus, † viderunt te aquae et doluerunt; * etenim
commotae sunt abyssi.
18 Effuderunt aquas nubila, † vocem dederunt nubes, * etenim sagittae
tuae transeunt.
19 Vox tonitrui tui in rota; † illuxerunt coruscationes tuae orbi terrae, *
commota est et contremuit terra.
20 In mari via tua, et semitae tuae in aquis multis; * et vestigia tua non
cognoscuntur.
21 Deduxisti sicut oves populum tuum * in manu Moysi et Aaron.
PSALMUS 78 (77)—LIBER ANTIQUITATUM. HISTORIA EXODI.
1 Maskil. Asaph.
87
[Irr.] Attendite, popule meus, doctrinam meam; * inclinate aurem
vestram in verba oris mei.
2 Aperiam in parabolis os meum, * eloquar arcana aetatis antiquae.
3 Quanta audivimus et cognovimus ea, * et patres nostri narraverunt
nobis,
4 non occultabimus a filiis eorum, * generationi alteri narrantes
laudes Domini et virtutes eius * et mirabilia eius, quae fecit.
[a] 5 Constituit testimonium in Iacob * et legem posuit in Israel;
quanta mandaverat patribus nostris * nota facere ea filiis suis,
6 ut cognoscat generatio altera, * filii, qui nascentur.
Exsurgent et narrabunt filiis suis, * 7 ut ponant in Deo spem suam
et non obliviscantur operum Dei * et mandata eius custodiant.
8 Ne fiant sicut patres eorum, * generatio rebellis et exasperans;
generatio, quae non firmavit cor suum, * et non fuit fidelis Deo spiritus
eius.
9 Filii Ephraim, intendentes et mittentes arcum, * conversi sunt in die
belli.
10 Non custodierunt testamentum Dei * et in lege eius renuerunt
ambulare.
11 Et obliti sunt factorum eius * et mirabilium eius, quae ostendit eis.
Cum venerit Paracletus, Spiritus veritatis: ille arguet mundum de
peccato, et de justicia, et de judicio, Alleluia. (Super Canticum.)
Vado ad eum, qui misit me: Sed quia haec locutus sum vobis, tristicia
implevit cor vestrum, Alleluia. (Super Canticum.)
[VIII] [a] 12 Coram patribus eorum fecit mirabilia * in terra Aegypti, in
campo Taneos.
13 Scidit mare et perduxit eos * et statuit aquas quasi in utre.
14 Et deduxit eos in nube per diem * et per totam noctem in
illuminatione ignis.
15 Scidit petram in eremo * et adaquavit eos velut abyssus multa.
16 Et eduxit rivulos de petra * et deduxit tamquam flumina aquas.
[VIII] 17 Et apposuerunt adhuc peccare ei, * in iram excitaverunt
Excelsum in inaquoso.
18 Et tentaverunt Deum in cordibus suis, * petentes escas animabus
suis;
19 et contra Deum locuti sunt, * dixerunt: “Numquid poterit Deus
parare mensam in deserto?”.
20 Ecce percussit petram, et fluxerunt aquae, * et torrentes
inundaverunt.
“Numquid et panem poterit dare * aut parare carnes populo suo?”.
21 Ideo audivit Dominus et exarsit, † et ignis accensus est in Iacob, * et
ira ascendit in Israel.
22 Quia non crediderunt in Deo * nec speraverunt in salutari eius.
23 Verumtamen mandavit nubibus desuper * et ianuas caeli aperuit;
[a] 24 et pluit illis manna ad manducandum * et panem caeli dedit eis:
[a] 25 panem angelorum manducavit homo; * cibaria misit eis ad
abundantiam.
26 Excitavit austrum in caelo * et induxit in virtute sua africum;
27 et pluit super eos sicut pulverem carnes * et sicut arenam maris
volatilia pennata:
28 et ceciderunt in medio castrorum eorum, * circa tabernacula eorum.
88
Deus, qui fidelium mentes unius efficis voluntatis, da populis tuis id
amare quod praecipis, id desiderare quod promittis, ut inter
mundanas varietates, ibi nostra fixa sint corda, ubi vera sunt gaudia.
Amen.
DOMINICA V. POST PASCHA (ROGATE).
Psalmi. 66, 54, 96, 1, 15, 26, 20, 64, 121
Epistula (ad Vesperas). Jacobi 1:22-27
Vocem iucunditatis annunciate, et audiatur, Alleluia; nunciate usque
ad extremum terrae: Liberavit Dominus populum suum, Alleluia,
Alleluia. (Introitus.)
℣. Vocem jucunditatis anunciate, Alleluia.
℟. Quoniam liberavit Dominus populum suum, Alleluia.
Petite, et accipietis, ut gaudium vestrum plenum sit: Ipse enim Pater
amat vos, quia vos me amastis, et credidistis, Alleluia. (Super
Canticum.)
Usque modo non petistis quicquam: petite et accipietis, Alleluia. (Super
Canticum.)
Deus, a quo bona cuncta procedunt, largire supplicibus tuis, ut
cogitemus te inspirante quae recta sunt, et te gubernante eadem
faciamus. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
Hymni
Salve festa dies, tot venerabilis aevo, / Qua Deus infernum vicit et
astra tenet. / Ecce renascentis testatur gratia mundi / Omnia cum
Domino dona redisse suo.
Namque triumphanti post tristia tartara Christo / Undique fronde
nemus, gramina flore favent. / Legibus inferni oppressis super astra
meantem / Laudant rite Deum lux, polus, arva, fretum.
Qui crucifixus erat, Deus ecce per omnia regnat. / Dantque creatori
cuncta creata precem.
—Venantius Fortunatus, ca. 535
1. Chorus novae Ierusalem / Novam meli dulcedinem / Promat
colens cum sobriis / Paschale festum gaudiis.
2. Quo Christus invictus leo / Dracone surgens obruto, / Dum voce
viva personat, / A morte functos excitat.
169
PSALTERIUM
℣. Confitemini Domino quoniam bonus.
℟. Quoniam in seculum misericordia eius.
Alias oves habeo, quae non sunt ex hoc ovili, et illas opportet me
adducere: et vocem meam audient, et fiet unum ovile, et unus
pastor, Alleluia. (Super Canticum.)
Ego sum pastor bonus, Alleluia: qui pasco oves meas, Alleluia. (Super
Canticum.)
29 Et manducaverunt et saturati sunt nimis, * et desiderium eorum
attulit eis.
30 Nondum recesserant a desiderio suo, * adhuc escae eorum erant in
ore ipsorum,
31 et ira Dei ascendit super eos † et occidit pingues eorum * et electos
Israel prostravit.
Deus, qui in filii tui humilitate jacentem mundum erexisti, fidelibus
tuis perpetuam concede laeticiam, ut quos perpetuae mortis eripuisti
casibus, gaudiis facias sempiternis perfrui. Per eundem Dominum
DOMINICA III. POST PASCHA (JUBILATE).
Psalmi. 66, 146, 82, 101, 40, 30, 17, 124
Jubilate Deo omnis terra, Alleluia: psalmum dicite nomini eius,
Alleluia; Date gloriam laudi eius: Alleluia, Alleluia, Alleluia. (Ps. 65,
Introitus.)
℣. Jubilate Deo omnis terra, Alleluia.
℟. Psalmum dicite nomini eius, Alleluia.
Amen, amen, dico vobis, quia plorabitis et flebitis vos: mundus autem
gaudebit, vos autem contristabimini, sed tristicia vestra vertetur in
guadiam, Alleluia. (Super Canticum.)
Modicum et non videbitis me, Dicit Dominus: iterum modicum et
videbitis me, quia vado ad Patrem, Alleluia, Alleluia. (Super
Canticum.)
Deus, qui errantibus, ut in viam possint redire justiciae, veritatis tuae
lumen ostendis, da cunctis qui Christiana professione censentur, et illa
respuere quae huic inimica sunt nomini, et ea quae sunt apta sectari.
Amen.
DOMINICA IV. POST PASCHA (CANTATE).
Psalmi. 99, 66, 136, 145, 148, 104, 83, 117
Epistula (ad Vesperas). Jacobi 1:16-21
Cantate Domino cancticum novum, Alleluia; quia mirabilia fecit
Dominus, Alleluia: ante conspectum gentium revelavit justiciam
suam, Alleluia, Alleluia. (Ps. 97, Introitus.)
℣. Cantate Domino canticum novum, Alleluia.
℟. Quia mirabilia fecit, Alleluia.
168
[II] 32 In omnibus his peccaverunt adhuc * et non crediderunt in
mirabilibus eius;
33 et consumpsit in halitu dies eorum * et annos eorum cum
festinatione.
34 Cum occideret eos, quaerebant eum * et conversi veniebant diluculo
ad eum;
[a] 35 et rememorati sunt quia Deus adiutor est eorum, * et Deus
Excelsus redemptor eorum est.
36 Et suaserunt ei in ore suo * et lingua sua mentiti sunt ei;
37 cor autem eorum non erat rectum cum eo, * nec fideles erant in
testamento eius.
38 Ipse autem est misericors * et propitiatur iniquitati et non disperdit.
Saepe avertit iram suam * et non accendit omnem furorem suum.
39 Et recordatus est quia caro sunt, * spiritus vadens et non rediens.
[IV] 40 Quoties exacerbaverunt eum in deserto, * in iram concitaverunt
eum in inaquoso!
41 Et reversi sunt et tentaverunt Deum * et Sanctum Israel
exacerbaverunt.
[a] 42 Non sunt recordati manus eius, * diei, qua redemit eos de manu
tribulantis.
43 Cum posuit in Aegypto signa sua * et prodigia sua in campo
Taneos.
44 Convertit in sanguinem flumina eorum * et rivulos eorum, ne
biberent.
45 Misit in eos coenomyiam et comedit eos, * ranam et perdidit eos.
46 Dedit brucho fructus eorum, * labores eorum locustae.
47 Occidit in grandine vineas eorum, * moros eorum in pruina.
48 Tradidit grandini iumenta eorum * et greges eorum flammae ignis.
49 Misit in eos ardorem irae suae, † indignationem et comminationem
et angustiam, * immissionem angelorum malorum.
50 Complanavit semitam irae suae; † non pepercit a morte animabus
eorum * et vitam eorum in peste conclusit.
51 Percussit omne primogenitum in terra Aegypti, * primitias roboris
eorum in tabernaculis Cham.
52 Abstulit sicut oves populum suum * et perduxit eos tamquam
gregem in deserto.
53 Deduxit eos in spe, et non timuerunt, * et inimicos eorum operuit
mare.
54 Et induxit eos in fines sanctificationis suae, * in montem, quem
acquisivit dextera eius.
89
55 Et eiecit a facie eorum gentes † et divisit eis terram in funiculo
hereditatis * et habitare fecit in tabernaculis eorum tribus Israel.
Undecim discipuli in Galilaea videntes Dominum: adoraverunt,
[I] 56 Et tentaverunt et exacerbaverunt Deum Excelsum * et testimonia
eius non custodierunt.
57 Recesserunt et praevaricati sunt, † quemadmodum patres eorum; *
conversi sunt retro ut arcus pravus.
58 In iram concitaverunt eum in collibus suis * et in sculptilibus suis ad
aemulationem eum provocaverunt.
59 Audivit Deus et exarsit * et sprevit valde Israel.
60 Et reppulit habitaculum Silo, * tabernaculum, ubi habitavit in
hominibus.
61 Et tradidit in captivitatem virtutem suam * et pulchritudinem suam
in manus inimici.
62 Et conclusit in gladio populum suum * et in hereditatem suam
exarsit.
63 Iuvenes eorum comedit ignis, * et virgines eorum non sunt
desponsatae.
64 Sacerdotes eorum in gladio ceciderunt, * et viduae eorum non
plorabantur.
65 Et excitatus est tamquam dormiens Dominus, * tamquam potens
crapulatus a vino.
66 Et percussit inimicos suos in posteriora, * opprobrium sempiternum
dedit illis.
67 Et reppulit tabernaculum Ioseph * et tribum Ephraim non elegit,
68 sed elegit tribum Iudae, * montem Sion, quem dilexit.
[a] 69 Et aedificavit sicut excelsum sanctuarium suum, * sicut terram,
quam fundavit in saecula.
70 Et elegit David servum suum * et sustulit eum de gregibus ovium,
71 de post fetantes accepit eum: † pascere Iacob populum suum * et
Israel hereditatem suam.
72 Et pavit eos in innocentia cordis sui * et in prudentia manuum
suarum deduxit eos.
Omnipotens sempiterne Deus, qui paschale sacramentum in
reconciliationis humanae foedere contulisti: da mentibus nostris, ut,
quod professione celebramus, imitemur effectu. Per Dominum
PSALMUS 79 (78)—INSOLENTIA HOSTIUM VERITATIS. HOSTIS SAEVIT: JUVA,
REPENDE.
1 PSALMUS. Asaph.
[VIII] Deus, venerunt gentes in hereditatem tuam, † polluerunt
templum sanctum tuum, * posuerunt Ierusalem in ruinas.
2 Dederunt morticina servorum tuorum escas volatilibus caeli, * carnes
sanctorum tuorum bestiis terrae.
3 Effuderunt sanguinem eorum tamquam aquam * in circuitu
Ierusalem, et non erat qui sepeliret.
4 Facti sumus opprobrium vicinis nostris, * subsannatio et illusio his,
qui in circuitu nostro sunt.
5 Usquequo, Domine? Irasceris in finem? * Accendetur velut ignis
zelus tuus?
6 Effunde iram tuam in gentes, quae te non noverunt, * et in regna,
quae nomen tuum non invocaverunt,
90
FERIA VII. POST PASCHA.
℣. Gavisi sunt discipuli, Alleluia.
℟. Viso Domino, Alleluia.
Quem quaeris mulier, Alleluia: Viventem cum mortuis, Alleluia,
Collecta ut in die Resurrectionis.
DOMINICA I. POST PASCHA (QUASIMODOGENITI).
Psalmi. 81, 91, 19, 9, 92, 134, 101, 145
Quasi modo geniti infantes, Alleluia: rationabiles, sine dolo, lac
concupiscite, Alleluia, Alleluia, Alleluia. (Introitus.)
℣. Pascha nostrum immolatus est Christus.
℟. Epullemur in azymis sinceritatis et veritatis.
Cum esset sero die illa una sabbathorum: Et fores essent clausae, ubi
erant discipuli congregati, stetit Jesus in medio, et dixit eis, Pax
vobis, Alleluia. (Magnificat.)
Mitte manum tuam, et cognosce loca clavorum, Alleluia: et noli esse
incredulus, sed fidelis, Alleluia. (Super Canticum.)
Misi digitos meos in fixuras clavorum, et manus meas in latus ejus : et
dixi, Dominus meus et Deus meus, Alleluia. (Super Canticum.)
Quia vidisti me, Thoma, credidisti: Beati, qui non viderunt et
crediderunt, Alleluia. (Super Canticum.)
Deus, qui Ecclesiam tuam novo semper foetu multiplicas, da famulis
tuis, ut Sacramentum utuendo teneant, quod fide perceperunt. Per
Amen.
DOMINICA II. POST PASCHA (MISERICORDIAS DOMINI).
Psalmi. 33, 63, 23, 80, 21, 121, 146, 95, 100
Misericordia Domini plena est terra, Alleluia: Verbo Dei coeli firmati
sunt, Alleluia, Alleluia. (Ps. 32, Introitus.)
167
PSALTERIUM
Pax vobis, ego sum, Alleluia: Nolite timere, Alleluia, Alleluia. (Super
Canticum.)
Stetit Jesus in medio discipulorum suorum, et dixit eis: Pax vobis,
Alleluia, Alleluia. (Super Canticum.)
Videte manus meas, et pedes meos: Quia ego ipse sum, Alleluia,
7 quia comederunt Iacob * et sedem eius desolaverunt.
8 Ne memineris iniquitatum patrum nostrorum, † cito anticipent nos
misericordiae tuae, * quia pauperes facti sumus nimis.
[a] 9 Adiuva nos, Deus salutaris nostri, † propter gloriam nominis tui
et libera nos; * et propitius esto peccatis nostris propter nomen
tuum.
10 Quare dicent in gentibus: “Ubi est Deus eorum?”. † Innotescat in
nationibus coram oculis nostris * ultio sanguinis servorum tuorum,
qui effusus est.
11 Introeat in conspectu tuo gemitus compeditorum; † secundum
magnitudinem brachii tui * superstites relinque filios mortis.
12 Et redde vicinis nostris septuplum in sinu eorum, * improperium
ipsorum, quod exprobraverunt tibi, Domine.
13 Nos autem, populus tuus et oves pascuae tuae, † confitebimur tibi
in saeculum; * in generationem et generationem annuntiabimus
laudem tuam.
Deus, qui Ecclesiam tuam novo semper fetu multiplicas: concede
famulis tuis, ut sacramentum vivendo teneant, quod fide perceperunt.
Amen.
FERIA IV. POST PASCHA.
℣. Gavisi sunt discipuli, Alleluia.
℟. Viso Domino, Alleluia.
Mittite in dexteram navigii rete : et invenietis, Alleluia. (Super
Canticum.)
Dixit Jesus discipulis suis : Afferte de piscibus, quos prendidistis nunc.
Ascendit autem Simon Petrus : et traxit rete in terram plenum
magnis piscibus, Alleluia. (Super Canticum.)
Deus, qui nos resurrectionis Dominicae annua sollemnitate laetificas:
concede propitius, ut per temporalia festa, quae agimus, perveniamus
ad gaudia aeterna. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
FERIA V. POST PASCHA.
℣. Surrexit Dominus de sepulcro, Alleluia.
℟. Qui pro nobis pependit in ligno, Alleluia.
Maria stabat ad monumentum plorans: Vidit angelos in albis sedentes,
et sudarium, quod fuerat super caput Jesu, Alleluia. (Super
Canticum.)
Tulerunt Dominum meum, et nescio, ubi posuerunt eum; si tu
sustulisti eum, dicito mihi, Alleluia: Et ego eum tollam, Alleluia.
(Super Canticum.)
Deus, qui diversitatem gentium in confessione tui nominis adunasti:
da, ut renatis fonte baptismatis una sit fides mentium, et pietas
actionum. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
FERIA VI. POST PASCHA.
℣. Surrexit Dominus vere, Alleluia.
℟. Et apparuit Simoni, Alleluia.
Ecce ego vobiscum sum, Alleluia: Omnibus diebus, Alleluia, Alleluia.
(Super Canticum.)
166
PSALMUS 80 (79)—VINEA DEVASTATA. VINEAM CONSERVA.
1 Magistro chori. Secundum " Lilium praecepti ". Asaph. PSALMUS.
[V] [a] 2 Qui pascis Israel, intende, * qui deducis velut ovem Ioseph.
Qui sedes super cherubim, effulge * 3 coram Ephraim, Beniamin et
Manasse.
Excita potentiam tuam et veni, * ut salvos facias nos.
4 Deus, converte nos, * illustra faciem tuam, et salvi erimus.
5 Domine, Deus virtutum, * quousque irasceris super orationem populi
tui?
6 Cibasti nos pane lacrimarum * et potum dedisti nobis in lacrimis
copiose.
7 Posuisti nos in contradictionem vicinis nostris, * et inimici nostri
subsannaverunt nos.
8 Deus virtutum, converte nos, * illustra faciem tuam, et salvi erimus.
9 Vineam de Aegypto transtulisti, * eiecisti gentes et plantasti eam.
10 Purgasti locum in conspectu eius, * plantasti radices eius, et
implevit terram.
11 Operti sunt montes umbra eius, * et ramis eius cedri Dei;
12 extendit palmites suos usque ad mare * et usque ad flumen
propagines suas.
13 Ut quid destruxisti maceriam eius, * et vindemiant eam omnes, qui
praetergrediuntur viam?
14 Exterminavit eam aper de silva, * et singularis ferus depastus est
eam.
15 Deus virtutum, convertere, * respice de caelo et vide et visita
vineam istam.
16 Et protege eam, quam plantavit dextera tua, * et super filium
hominis, quem confirmasti tibi.
17 Incensa est igni et suffossa; * ab increpatione vultus tui peribunt.
18 Fiat manus tua super virum dexterae tuae, * super filium hominis,
quem confirmasti tibi.
91
19 Et non discedemus a te, * vivificabis nos, et nomen tuum
invocabimus.
20 Domine, Deus virtutum, converte nos * et illustra faciem tuam, et
salvi erimus.
Alleluia, Resurrexit Dominus, Alleluia: Sicut dixit vobis, Alleluia,
PSALMUS 81 (80)—INGRATUS POPULUS. CANITE, JUVABO.
1 Magistro chori. Secundum " Torcularia... ". Asaph.
[IV] 2 Exsultate Deo adiutori nostro; * iubilate Deo Iacob.
3 Sumite psalmum et date tympanum, * psalterium iucundum cum
cithara.
4 Bucinate in neomenia tuba, * in die plenae lunae, in sollemnitate
nostra.
5 Quia praeceptum in Israel est, * et iudicium Deo Iacob.
6 Testimonium in Ioseph posuit illud, † cum exiret de terra Aegypti; *
sermonem, quem non noveram, audivi:
7 “Diverti ab oneribus dorsum eius; * manus eius a cophino
recesserunt.
8 In tribulatione invocasti me, et liberavi te, † exaudivi te in abscondito
tempestatis, * probavi te apud aquam Meriba.
9 Audi, populus meus, et contestabor te; * Israel, utinam audias me!
[a] 10 Non erit in te deus alienus, * neque adorabis deum extraneum.
11 Ego enim sum Dominus Deus tuus, † qui eduxi te de terra Aegypti;
* dilata os tuum, et implebo illud.
12 Et non audivit populus meus vocem meam, * et Israel non intendit
mihi.
13 Et dimisi eos secundum duritiam cordis eorum, * ibunt in
adinventionibus suis.
14 Si populus meus audisset me, * Israel si in viis meis ambulasset!
15 In brevi inimicos eorum humiliassem * et super tribulantes eos
misissem manum meam.
16 Inimici Domini blandirentur ei, * et esset sors eorum in saecula;
17 et cibarem eos ex adipe frumenti * et de petra melle saturarem eos”.
PSALMUS 82 (81)—MAGISTRATUS NEGLIGENS. JUDICES DII.
1 PSALMUS. Asaph.
[IV] Deus stetit in concilio divino, * in medio deorum iudicat.
2 “Usquequo iudicabitis inique * et facies peccatorum sumetis?
3 Iudicate egeno et pupillo, * humilem et pauperem iustificate.
4 Eripite pauperem * et egenum de manu peccatoris liberate”.
5 Nescierunt neque intellexerunt, † in tenebris ambulant; *
movebuntur omnia fundamenta terrae.
6 Ego dixi: “Dii estis, * et filii Excelsi omnes”.
7 Vos autem sicut homines moriemini * et sicut unus de principibus
cadetis.
[a] 8 Surge, Deus, iudica terram, * quoniam tu hereditabis in omnibus
gentibus.
PSALMUS 83 (82)—CONFOEDERATIO IMPIORUM. HOSTES, UT OLIM, DELE.
1 Canticum. PSALMUS. Asaph.
92
Deus, qui per mortem filii tui peccatum et mortem destruxisti, et per
resurrectionem eius justiciam et vitam aeternam donasti, ut a potestate
Diaboli liberati in tuo regno viveremus, concede nobis ut haec firmiter
credentes et in fide perseverantes tibi semper gratias agamus. Per
eundem Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum
vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia secula
seculorum. Amen.
℣. In resurrectione tua, Christe, Alleluia.
℟. Coelum et terra laetentur, Alleluia.
Deus, qui per Unigenitum tuum aeternitatis nobis aditum devicta
morte reserasti, vota nostra quae praeveniendo aspiras, etiam
aliquando prosequere, ut et perfectam libertatem consequi mereamur,
et ad vitam proficiamus aeternam. Per Dominum nostrum Jesum
FERIA II. POST PASCHA.
Introduxit vos Dominus in terram fluentem lac et mel, alleluia : Et ut
lex Domini semper sit in ore vestro, alleluia, alleluia. (Introitus.)
℣. Surrexit Dominus de sepulcro, Alleluia.
℟. Qui pro nobis pependit in ligno, Alleluia.
Alleluia, Mane nobiscum Domine, Alleluia: Quoniam advesperascit,
Alleluia, Alleluia. (Super Canticum.)
Qui sunt hi sermones, quos confertis ad invicem ambulantes: Et estis
tristes? Alleluia, Alleluia. (Super Canticum.)
Deus, qui solemnitate paschali, mundo remedia contulisti: populum
tuum, quaesumus, caelesti dono prosequere; ut et perfectam libertatem
consequatur, et ad vitam proficiat sempiternam. Per Dominum
FERIA III. POST PASCHA.
Aqua sapientiae potavit eos, Alleluia; firmabitur in illis, et non
flectetur, Alleluia: et exaltabit eos in aeternum, Alleluia, Alleluia.
(Introitus).
165
IN VIGILIA PASCHAE.
Alleluia, Alleluia, Alleluia. (super Psalmos.)
Vespere autem sabbathi, quae lucescit in prima sabbathi: venit Maria
Magdalena et altera Maria videre sepulchrum, Alleluia. (In vigilia
Paschae, Magnificat.)
Deus, qui hodiernam noctem gloria Dominicae resurrectionis illustras,
conserva in novae familiae tuae progenie adoptionis Spiritum quem
didisti, ut mente et corpore renovati, puram tibi exhibeat servitutem.
et regnat in unitate eiusdem Spiritus sancti Deus, per omnia secula
seculorum. Amen.
IN DIE PASCHAE.
Psalmi. 139, 118, 76, 2, 8, 16, 34, 61, 81, 100, 105, 110, 114, 116, 124, 132,
135, 138, 1, 23, 30, 66, 113
Ego sum qui sum, et consilium meum non est cum impiis: sed in lege
Domini voluntas mea est, Alleluia. (In Matutinis, Ps. 1 Beatus vir.)
Postulavi Patrem meum, Alleluia: Dedit mihi gentes, Alleluia, in
haereditatem, Alleluia. (In Matutinis, Ps. 2 Quare fremuerunt.)
Ego dormivi et somnum coepi, et exsurrexi: quoniam Dominus
suscepit me, Alleluia, Alleluia. (In Matutinis, Ps. 3 Domine quid.)
Resurrexi, et adhuc tecum sum, Alleluia: posuisti super me manum
tuam, Alleluia. Mirabili facta est scientia tua: Alleluia, Alleluia. (Ps.
138, Introitus.)
Resurrexit; Quid quaeritis viventem cum mortuis, Alleluia:
Recordamini sicut dixit vobis, Alleluia; quod oportuerit Filium
hominis crucifigi: et tertia die resurgere, Alleluia, Alleluia. (Alius
Introitus.)
℣. Christus resurgens ex mortuis iam non moritur, Alleluia.
℟. Mors illi ultro non dominabitur, Alleluia.
164
PSALTERIUM
[I] [a] 2 Deus, ne quiescas, ne taceas * neque compescaris, Deus,
3 quoniam ecce inimici tui fremuerunt, * et, qui oderunt te, extulerunt
caput.
4 Adversus populum tuum malignaverunt consilium * et cogitaverunt
adversus eos, quos abscondisti tibi.
5 Dixerunt: “Venite, et disperdamus eos de gente, * et non memoretur
nomen Israel ultra!”.
6 Quoniam cogitaverunt unanimiter, * adversum te testamentum
statuerunt:
7 tabernacula Idumaeorum et Ismaelitae, * Moab et Agareni,
8 Gebal et Ammon et Amalec, * Philistaea cum habitantibus Tyrum.
9 Etenim Assur sociabatur cum illis; * facti sunt in adiutorium filiis Lot.
10 Fac illis sicut Madian et Sisarae, * sicut Iabin in torrente Cison.
11 Disperierunt in Endor, * facti sunt ut stercus super terram.
12 Pone duces eorum sicut Oreb et Zeb † et Zebee et Salmana, omnes
principes eorum, * 13 qui dixerunt: “Hereditate possideamus pascua
Dei!”.
14 Deus meus, pone illos ut rotam * et sicut stipulam ante ventum.
15 Sicut ignis, qui comburit silvam, * et sicut flamma devorans montes,
16 ita persequeris illos in tempestate tua * et in procella tua turbabis
eos.
17 Imple facies eorum ignominia, * et quaerent nomen tuum, Domine.
18 Erubescant et conturbentur in saeculum saeculi * et confundantur et
pereant;
19 et cognoscant quia nomen tibi Dominus: * tu solus Altissimus super
omnem terram.
PSALMUS 84 (83)—ECCLESIA. DILECTA DEI TABERNACULA.
1 Magistro chori. Secundum " Torcularia ". Filiorum Core. PSALMUS.
[III] 2 Quam dilecta tabernacula tua, * Domine virtutum!
3 Concupiscit et deficit anima mea in atria Domini. * Cor meum et caro
mea exsultaverunt in Deum vivum.
4 Etenim passer invenit sibi domum, † et turtur nidum sibi, ubi ponat
pullos suos: * altaria tua, Domine virtutum, rex meus et Deus meus.
[a] 5 Beati, qui habitant in domo tua: * in perpetuum laudabunt te.
6 Beatus vir, cuius est auxilium abs te, * ascensiones in corde suo
disposuit.
7 Transeuntes per vallem sitientem † in fontem ponent eam, * etenim
benedictionibus vestiet eam pluvia matutina.
8 Ibunt de virtute in virtutem, * videbitur Deus deorum in Sion.
9 Domine, Deus virtutum, exaudi orationem meam; * auribus percipe,
Deus Iacob.
10 Protector noster aspice, Deus, * et respice in faciem christi tui.
11 Quia melior est dies una in atriis tuis super milia, † elegi ad limen
esse in domo Dei mei * magis quam habitare in tabernaculis
peccatorum.
12 Quia sol et scutum est Dominus Deus, * gratiam et gloriam dabit
Dominus;
non privabit bonis eos, * qui ambulant in innocentia.
93
HEBDOMA SANCTA
13 Domine virtutum, * beatus homo, qui sperat in te.
—Venatius Fortunatus, ca. 535
PSALMUS 85 (84)—IRAE DEPRECATIO. UT OLIM DA PACEM.
[IV] [a] 2 Complacuisti tibi, Domine, in terra tua, * convertisti
captivitatem Iacob.
3 Remisisti iniquitatem plebis tuae, * operuisti omnia peccata eorum.
4 Contraxisti omnem iram tuam, * revertisti a furore indignationis
tuae.
5 Converte nos, Deus, salutaris noster, * et averte iram tuam a nobis.
6 Numquid in aeternum irasceris nobis * aut extendes iram tuam a
generatione in generationem?
7 Nonne tu conversus vivificabis nos, * et plebs tua laetabitur in te?
8 Ostende nobis, Domine, misericordiam tuam * et salutare tuum da
nobis.
9 Audiam, quid loquatur Dominus Deus, † quoniam loquetur pacem
ad plebem suam et sanctos suos * et ad eos, qui convertuntur corde.
10 Vere prope timentes eum salutare ipsius, * ut inhabitet gloria in
terra nostra.
11 Misericordia et veritas obviaverunt sibi, * iustitia et pax osculatae
sunt.
[a] 12 Veritas de terra orta est, * et iustitia de caelo prospexit.
13 Etenim Dominus dabit benignitatem, * et terra nostra dabit fructum
suum.
14 Iustitia ante eum ambulabit * et ponet in via gressus suos.
Septem Jesu Morientis Verba
1. In Crucis pendens arbore, / Toto cruentes corpore / Et summo cum
dolore, / Quae verba Dei Filius / Divino fudit pectore / Pari penses
amore.
2. His orat primo vocibus: / "Ignosce, Pater, omnibus, / Qui cruci me
affigunt. / Da veniam peccantibus, / Ignoscas ignorantibus, / Qui
Deum sic affligunt."
3. Post haec latronis precibus / Benignis favet auribus / Eidem
pollicendo: / "Ad paradisi gloriam / Te ducam, tibi gloriam /
Salvator hanc impendo."
4. Ad Matrem amatissimam, / Ligno trabali proximam, / Conversus
sic profatur: / "En Filium, hunc accipe, / En Matrem, istam
suscipe," / Discipulum affatur.
5. Iam diris cruciatibus / Et auxiis doloribus / Exanimatus clamat: /
"Ah sitio; doloris est / Haec sitis, et amoris est, / Quae mundi vitam
amat."
6. Mox desolatus angitur, / Mortisque lucta frangitur: / "O Eli, Eli,
Deus! / Cur derelinquis hominem, / Doloribus exanimem, / O
Deus, Deus meus!"
7. Post flagra tandem, effera / Tormenta, sputa, verbera / Clamat: "Est
consummatum! / O Pater mi, quod perfero, / Quod moriturus
offero / Sit holocaustum ratum."
8. Hic dictis Patrem reverens / Ad ipsum vota referens / "Ad metam,"
dixit, "tendo. / Ad ultimum anhelitum / In manus tuas spiritum, /
O Pater mi, commendo." —
9. O homo! Jesu vulnera / Contritus corde pondera, / Et miser non
peribis, / Sed vitae post solatia / Coelorum ad palatia / Aeternum
felix ibis.
PSALMUS 86 (85)—CONFUSIONIS DEPRECATIO. REGE ME, DEUS, SIGNÔ.
1 Precatio. David.
[II] Inclina, Domine, aurem tuam et exaudi me, * quoniam inops et
pauper sum ego.
2 Custodi animam meam, quoniam sanctus sum; * salvum fac servum
tuum, Deus meus, sperantem in te.
3 Miserere mei, Domine, * quoniam ad te clamavi tota die.
4 Laetifica animam servi tui, * quoniam ad te, Domine, animam meam
levavi.
5 Quoniam tu, Domine, suavis et mitis * et multae misericordiae
omnibus invocantibus te. 6 Auribus percipe, Domine, orationem meam * et intende voci
deprecationis meae.
7 In die tribulationis meae clamavi ad te, * quia exaudies me.
8 Non est similis tui in diis, Domine, * et nihil sicut opera tua.
9 Omnes gentes, quascumque fecisti, venient † et adorabunt coram te,
Domine, * et glorificabunt nomen tuum,
10 quoniam magnus es tu et faciens mirabilia: * tu es Deus solus.
11 Doce me, Domine, viam tuam, * et ingrediar in veritate tua;
simplex fac cor meum, * ut timeat nomen tuum.
12 Confitebor tibi, Domine Deus meus, in toto corde meo * et
glorificabo nomen tuum in aeternum,
94
Preces
Kyrie eleison. Qui passurus advenisti propter nos,
Domine miserere. Christus Dominus factus est obediens usque ad
mortem,
Christe eleison. Qui prophetice prompsisti, ero mors tua, o mors,
Domine miserere. Christus Dominus...
Kyrie eleison. Qui expassis in cruce manibus traxisti omnia ad te
secula.
Christe eleison. Qui latroni sero poenitenti paradisi ianuas aperuisti,
Kyrie eleison. Vita in ligno moritur, infernus ex morsu despoliatur.
Domine miserere. Kyrie eleison. Jesu Christi audi nos.
Laus tibi Christe, qui pateris, in cruce pendens pro miseris, cum Patre
qui regnas in coelis, nos reos serva in terris, Kyrie eleison, Christe
eleison, Kyrie eleison. Christe audi nos, salva nos.
163
PSALTERIUM
Domine Jesu Christe, qui confixus clavis et suspensus pro redemptione
generis humani proprium sanguinem fudisti, miserere nobis oppressis
facinore et sorditatis, et praesta per sanctissimam passionem et
mortem tuam, contra omnes Diaboli et peccatorum insidias nos
tuearis, qui mortuus es, et resurrexisti, et vivis Deus, per omnia secula
benedictus. Amen.
13 quia misericordia tua magna est super me, * et eruisti animam
meam ex inferno inferiori.
14 Deus, superbi insurrexerunt super me, † et synagoga potentium
quaesierunt animam meam * et non proposuerunt te in conspectu
suo.
15 Et tu, Domine, Deus miserator et misericors, * patiens et multae
misericordiae et veritatis,
[a] 16 respice in me et miserere mei; † da fortitudinem tuam puero tuo
* et salvum fac filium ancillae tuae.
17 Fac mecum signum in bonum, † ut videant, qui oderunt me, et
confundantur, * quoniam tu, Domine, adiuvisti me et consolatus es
me.
FERIA SABBATHA SANCTA.
Psalms: From Good Friday
℣. Dominus conterens bella.
℟. Dominus nomen illi.
Mulieres sedentes ad monumentum lamentabantur: flentes Dominum.
(Super Canticum.)
Deus qui nos ad celebrandum Paschale Sacramentum utriusque
Testamenti paginis instruis, da nobis intelligere misericordiam tuam,
ut ex perceptione praesentium munerum firma sit expectatio
futurorum. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
Hymni
Precatio, ut Christus Ecclesiam beneficii suae mortis participem faciat,
recipiat et exaudiat in omnibus malis. Alloquitur autem Crucem poetica
prosopopoeia, ipsum Christum pendentem in cruce per Metonymiam
intelligens, ne creaturae aliquam vim salvandi attribuas.
1. Lustris sex qui iam peractis, / Tempus implens corporis / Se
volente, natus ad hoc, / Passione deditus, / Agnus in Crucis
levatur, / Immolandus stipite.
2. Hic acetum, fel, arundo, / Sputa, clavi, lancea / Mite corpus
perforatur, / Sanguis unda profluit, / Terra, pontus, astra,
mundus / Quo lavantur flumine.
3. Crux fidelis, inter omnes / Arbor una nobilis, / Nulla talem silva
profert / Fronde, flore, germine: / Dulce lignum, dulce signum /
Dulce pondus sustinens.
4. Flecte ramos arbor alta, / Tensa laxa viscera / Et rigor lentescat
ille, / Quem dedit nativitas, / Ut superni membra Regis / Miti
tendas stipite.
5. Sola digna tu fuisti / Ferre pretium saeculi, / Atque portum
praeparare / Nauta mundo naufrago, / Quem sacer cruor
perunxit / Fusus agni corpore.
6. Gloria et honor Deo, / Usquequaque altissimo, / Una Patri,
Filioque, / Inclyto Paraclito: / Cui laus est et potestas / Per aeterna
saecula.
162
PSALMUS 87 (86)—SIONIS VARIAE LINGUAE. GENERATIO NOVA.
1 Filiorum Core. PSALMUS. Canticum.
[V] Fundamenta eius in montibus sanctis; † 2 diligit Dominus portas
Sion * super omnia tabernacula Iacob.
[a] 3 Gloriosa dicta sunt de te, * civitas Dei! 4 Memor ero Rahab et Babylonis inter scientes me; † ecce Philistaea et
Tyrus cum Aethiopia: * hi nati sunt illic.
5 Et de Sion dicetur: “Hic et ille natus est in ea; * et ipse firmavit eam
Altissimus”.
6 Dominus referet in librum populorum: * “Hi nati sunt illic”.
7 Et cantant sicut choros ducentes: * “Omnes fontes mei in te”.
PSALMUS 88 (87)—ANXIUS CLAMO & DESERTUS. TENTATIO DESERTIONIS.
1 Canticum. PSALMUS. Filiorum Core. Magistro chori. Secundum "
Mahalat ". Ad cantandum. Maskil. Heman Ezrahitae.
[V] 2 Domine, Deus salutis meae, * in die clamavi et nocte coram te.
[a] 3 Intret in conspectu tuo oratio mea; * inclina aurem tuam ad
precem meam.
4 Quia repleta est malis anima mea, * et vita mea inferno
appropinquavit.
5 Aestimatus sum cum descendentibus in lacum, * factus sum sicut
homo sine adiutorio.
6 Inter mortuos liber, * sicut vulnerati dormientes in sepulcris;
quorum non es memor amplius, * et ipsi de manu tua abscissi sunt.
7 Posuisti me in lacu inferiori, * in tenebrosis et in umbra mortis.
8 Super me gravatus est furor tuus, * et omnes fluctus tuos induxisti
super me.
9 Longe fecisti notos meos a me, † posuisti me abominationem eis; *
conclusus sum et non egrediar.
10 Oculi mei languerunt prae afflictione. † Clamavi ad te, Domine, tota
die, * expandi ad te manus meas. 11 Numquid mortuis facies mirabilia, * aut surgent umbrae et
confitebuntur tibi?
12 Numquid narrabit aliquis in sepulcro misericordiam tuam * et
veritatem tuam in loco perditionis?
95
HEBDOMA SANCTA
13 Numquid cognoscentur in tenebris mirabilia tua, * et iustitia tua in
terra oblivionis?
14 Et ego ad te, Domine, clamavi, * et mane oratio mea praeveniet te.
15 Ut quid, Domine, repellis animam meam, * abscondis faciem tuam a
me?
16 Pauper sum ego et moriens a iuventute mea; * portavi pavores tuos
et conturbatus sum.
17 Super me transierunt irae tuae, * et terrores tui exciderunt me.
18 Circuierunt me sicut aqua tota die, * circumdederunt me simul.
19 Elongasti a me amicum et proximum, * et noti mei sunt tenebrae.
Calicem salutaris accipiam: et nomen Domini invocabo. (Ps. 116 Dilexi
quoniam.)
℣. Caro mea vere est cibus.
℟. Et sanguis meus vere est potus.
Coenantibus autem accepit Jesus panem: benedixit ac fregit, dedit
Discipulis suis. (Super Canticum.)
Factus Jesus in agonia, prolixius orabat: et factus est sudor eius, sicut
guttae sanguinis decurrentis in terram. (Super Canticum.)
PSALMUS 89 (88)—REX CHRISTUS. GRATIA & VERITAS SUB CRUCE.
1 Maskil. Ethan Ezrahitae.
[VII] 2 Misericordias Domini in aeternum cantabo; * in generationem et
generationem annuntiabo veritatem tuam in ore meo.
3 Quoniam dixisti: “In aeternum misericordia aedificabitur”, * in caelis
firmabitur veritas tua.
4 “Disposui testamentum electo meo, * iuravi David servo meo:
5 Usque in aeternum confirmabo semen tuum * et aedificabo in
generationem et generationem sedem tuam”.
6 Confitebuntur caeli mirabilia tua, Domine, * etenim veritatem tuam
in ecclesia sanctorum.
7 Quoniam quis in nubibus aequabitur Domino, * similis erit Domino
in filiis Dei?
8 Deus, metuendus in consilio sanctorum, * magnus et terribilis super
omnes, qui in circuitu eius sunt.
9 Domine, Deus virtutum, quis similis tibi? * Potens es, Domine, et
veritas tua in circuitu tuo.
10 Tu dominaris superbiae maris, * elationes fluctuum eius tu mitigas.
11 Tu conculcasti sicut vulneratum Rahab, * in brachio virtutis tuae
dispersisti inimicos tuos.
12 Tui sunt caeli, et tua est terra, * orbem terrae et plenitudinem eius tu
fundasti;
13 Aquilonem et austrum tu creasti, * Thabor et Hermon in nomine tuo
exsultabunt.
14 Tibi brachium cum potentia; * firma est manus tua, et exaltata
dextera tua.
[a] 15 Iustitia et iudicium firmamentum sedis tuae. * Misericordia et
veritas praecedent faciem tuam.
16 Beatus populus, qui scit iubilationem. * Domine, in lumine vultus
tui ambulabunt
17 et in nomine tuo exsultabunt tota die * et in iustitia tua
exaltabuntur,
18 quoniam decor virtutis eorum tu es, * et in beneplacito tuo
exaltabitur cornu nostrum.
19 Quia Domini est scutum nostrum, * et Sancti Israel rex noster.
[II] 20 Tunc locutus es in visione sanctis tuis et dixisti: † “Posui
adiutorium in potente * et exaltavi electum de plebe.
96
Deus, qui nobis sub Sacramento mirabili passionis tuae memoriam
reliquisti, tribue, quaesumus, ita nos corporis et sanguinis sacra
mysteria venerari, ut redemptionis tuae fructum in nobis jugiter
sentiamus, qui cum Patre et Spiritu sancto vivis et regnas DEUS, per
Hymni
1. Pange lingua gloriosi / Corporis mysterium / Sanguinisque
pretiosi, / Quem in mundi pretium / Fructus ventris generosi, /
Rex effudit gentium.
2. Nobis datus, nobis natus / Ex intacta Virgine, / Et in mundo
conversatus / Sparso verbi semine, / Sui moras incolatus / Miro
clausit ordine.
3. In supremae nocte coenae / Recumbens cum fratribus / Observata
lege plene / Cibis in legalibus, / Cibum turbae duodenae / Se dat
suis manibus.
4. Verbum caro, panem verum / Verbo carnem efficit, / Fitque
sanguis Christi merum. / Et si sensus deficit, / Ad firmandum cor
sincerum / Sola fides sufficit.
5. Tantum ergo Sacramentum / Veneremur cernui, / Et antiquum
documentum / Novo cedat ritui: / Praestet fides supplementum /
Sensuum defectui.
6. Genitori, Genitoque / Laus et iubilatio, / Salus, honor, virtus
quoque / Sit et benedictio, / Procedenti ab utroque / Compar sit
laudatio.
—Thomas Aquinas, ca. 1224-1274
IN PARASCEVE.
Psalmi. 22, 56, 57, 69, 40, 3, 43, 49, 119xi, xvi; 142, 143
Evangelium (ad Matutinum). Joannis 18:1-19:42
Epistula (ad Vesperas). Isaias 52:13-53:12
Oblatus est, quia ipse voluit: et peccata nostra ipse portavit. (Ps. 22,
Deus meus.)
℣. Proprio filio suo non pepercit Deus.
℟. Sed pro nobis omnibus tradidit illum.
Posuerunt super caput eius causam ipsius mortis scriptam: Iesus
Nazarenus Rex Iudaeorum. (Super Canticum.)
O mors, ero mors tua: morsus tuus ero, inferne. (Super Canticum.)
161
PSALTERIUM
Quotidie apud vos eram docens in templo, et non me tenuistis: et ecce
flagellatum ducitis ad crucifigendum. (Super Canticum.)
21 Inveni David servum meum; * oleo sancto meo unxi eum.
22 Manus enim mea firma erit cum eo, * et brachium meum confortabit
eum.
23 Nihil proficiet inimicus in eo, * et filius iniquitatis non opprimet
eum.
24 Et concidam a facie ipsius inimicos eius * et odientes eum
percutiam.
25 Et veritas mea et misericordia mea cum ipso, * et in nomine meo
exaltabitur cornu eius.
26 Et ponam super mare manum eius * et super flumina dexteram eius.
27 Ipse invocabit me: “Pater meus es tu, * Deus meus et refugium
salutis meae”.
28 Et ego primogenitum ponam illum, * excelsum prae regibus terrae.
29 In aeternum servabo illi misericordiam meam; * et testamentum
meum fidele ipsi.
30 Et ponam in saeculum saeculi semen eius; * et thronum eius sicut
dies caeli.
31 Si autem dereliquerint filii eius legem meam * et in iudiciis meis non
ambulaverint,
32 si iustificationes meas profanaverint * et mandata mea non
custodierint,
33 visitabo in virga delictum eorum * et in verberibus iniquitatem
eorum.
34 Misericordiam autem meam non avertam ab eo * neque mentiar in
veritate mea.
35 Non profanabo testamentum meum * et, quae procedunt de labiis
meis, non faciam irrita.
36 Semel iuravi in sancto meo: * David non mentiar.
[a] 37 Semen eius in aeternum manebit, * et thronus eius sicut sol in
conspectu meo
38 et sicut luna firmus stabit in aeternum * et testis in caelo fidelis”.
Deus qui pro nobis filium tuum crucis patibulum subire voluisti, ut
inimici a nobis expelleres potestatem, concede nobis famulis tuis, ut
per eiusdem filii tui passionem a morte perpetua liberemur. Amen.
Hymni
1. Gloria, laus et honor tibi sit Rex Christe, Redemptor, / Cui puerile
decus prompsit Hosanna pium.
2. Israel es tu rex, Davidis et inclyta Proles, / Nomine qui in domini
rex benedicte venis.
3. Coetus in excelsis te laudat caelicus omnis / Et mortalis homo,
cuncta creata simul.
4. Plebs Hebraea tibi cum palmis obvia venit, / Cum prece, voto,
hymnis adsumus ecce tibi.
5. Hi tibi passuro solvebant munia laudis, / Nos tibi regnanti
pangimus ecce melos.
6. Hi placuere tibi, placeat devotio nostra, / Rex bone, rex clemens, cui
bona cuncta placent.
7. Gloria, laus et honor tibi sit Rex Christe, Redemptor, / Cui puerile
decus prompsit Hosanna pium.
—Theodelphus, ca. 760-821
1. Magno salutis gaudio, / Laetetur omne seculum, / Jesus redemptor
omnium / Sanavit orbem languidum.
2. Sex ante Paschae ferias, / Advenit in Bethaniam, / Ubi pie post
triduum, / Resuscitavit Lazarum.
3. Nardi Maria pistici, / Sumpsit libram mox optimi, / Unxit beatos
Domini / Pedes, rigando lachrymis.
4. Post haec iugalis asinae, / Jesus supernus arbiter, / Pullo sedebat,
inclytam / Pergebat Hierosolymam.
5. O quam stupenda pietas, / Mira Dei clementia, / Sessor aselli
fieri, / Dignatus autor seculi.
6. Ramos virentes sumpserat, / Palma recisos tenera, / Turba
processit obviam, / Regi perenni plurima.
7. Honor, decus, imperium, / Sit Trinitati unicae, / Patri, Nato,
Paracleto, / Per infinita secula. Amen.
IN COENA DOMINI
Psalmi. 86, 67, 23, 111, 114, 78:1-29; 105, 81, 116, 41, 55, 140
Astiterunt reges terrae, et principes convenerunt in unum : adversus
Dominum et adversus Christum eius. (Ps. 2 Quare fremuerunt.)
Traditor autem dedit eis signum dicens: osculatus fuero, ipse est,
tenete eum. (Ps. 3 Domine quid multiplicati sunt.)
160
[VIII] 39 Tu vero reppulisti et reiecisti, * iratus es contra christum
tuum;
40 evertisti testamentum servi tui, * profanasti in terram diadema eius.
41 Destruxisti omnes muros eius, * posuisti munitiones eius in ruinas.
42 Diripuerunt eum omnes transeuntes viam, * factus est opprobrium
vicinis suis.
43 Exaltasti dexteram deprimentium eum, * laetificasti omnes inimicos
eius.
44 Avertisti aciem gladii eius * et non es auxiliatus ei in bello.
45 Finem posuisti splendori eius * et sedem eius in terram collisisti.
46 Minorasti dies iuventutis eius, * perfudisti eum confusione.
47 Usquequo, Domine, absconderis in finem, * exardescet sicut ignis
ira tua?
48 Memorare, quam brevis mea substantia. * Ad quam vanitatem
creasti omnes filios hominum?
[a] 49 Quis est homo, qui vivet et non videbit mortem, * eruet animam
suam de manu inferi?
97
50 Ubi sunt misericordiae tuae antiquae, Domine, * sicut iurasti David
in veritate tua?
51 Memor esto, Domine, opprobrii servorum tuorum, * quod continui
in sinu meo, multarum gentium,
52 quo exprobraverunt inimici tui, Domine, * quo exprobraverunt
vestigia christi tui.
53 Benedictus Dominus in aeternum. * Fiat, fiat.
PSALMUS 90 (89)—VITA BREVIS, MISERA. DISCE MORI. CAUSA MORTIS.
1 Precatio. Moysis viri Dei.
[VI] [a] Domine, refugium factus es nobis * a generatione in
generationem.
2 Priusquam montes nascerentur, aut gigneretur terra et orbis, * a
saeculo et usque in saeculum tu es Deus.
3 Reducis hominem in pulverem; * et dixisti: “Revertimini, filii
hominum”.
4 Quoniam mille anni ante oculos tuos tamquam dies hesterna, quae
praeteriit, * et custodia in nocte.
5 Auferes eos, somnium erunt: * 6 mane sicut herba succrescens,
mane floret et crescit, * vespere decidit et arescit.
7 Quia defecimus in ira tua * et in furore tuo turbati sumus.
8 Posuisti iniquitates nostras in conspectu tuo, * occulta nostra in
illuminatione vultus tui.
9 Quoniam omnes dies nostri evanuerunt in ira tua, * consumpsimus
ut suspirium annos nostros.
10 Dies annorum nostrorum sunt septuaginta anni * aut in valentibus
octoginta anni,
et maior pars eorum labor et dolor, * quoniam cito transeunt, et
avolamus.
11 Quis novit potestatem irae tuae * et secundum timorem tuum
indignationem tuam?
12 Dinumerare dies nostros sic doce nos, * ut inducamus cor ad
sapientiam.
[a] 13 Convertere, Domine, usquequo? * Et deprecabilis esto super
servos tuos.
14 Reple nos mane misericordia tua, * et exsultabimus et delectabimur
omnibus diebus nostris.
15 Laetifica nos pro diebus, quibus nos humiliasti, * pro annis, quibus
vidimus mala.
16 Appareat servis tuis opus tuum, * et decor tuus filiis eorum.
17 Et sit splendor Domini Dei nostri super nos, † et opera manuum
nostrarum confirma super nos * et opus manuum nostrarum
confirma.
PSALMUS 91 (90)—FRETUM DEO ANGELI CURANT. ADJUTORIUM ALTISSIMI.
[VIII] 1 Qui habitat in protectione Altissimi, * sub umbra Omnipotentis
commorabitur.
2 Dicet Domino: “Refugium meum et fortitudo mea, * Deus meus,
sperabo in eum”.
98
HEBDOMA SANCTA
purgatos ab omni crimine tecum resurgere : quos mercatus es tuo
pretioso sanguine. (Super Canticum.)
Da, quaesumus omnipotens Deus, ut qui in tot adversis ex nostra
infirmitate deficimus, intercedente unigeniti tui passione respiremus.
Per eundem Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
ALIA.
℣. Christus factus est pro nobis obediens usque ad mortem.
℟. Mortem autem crucis.
Respice, quaesumus Domine, super hanc familiam tuam, pro qua
Dominus noster Jesus Christus non dubitavit tradi manibus
nocentium, et crucis subire tormentum, qui tecum vivit et regnat in
FERIA III. MAJORIS HEBDOMODAE.
Psalmi. 12, 38, 39, 55, 59, 74, 83
Evangelium (ad Matutinum). Marci 14:1-15:46
℣. Eripe me de inimicis meis.
℟. Domine ad te confugi.
Scriptum est enim, percutiam pastorem, et dispergentur oves gregis:
Postquam autem surrexero, praecedam vos in Galilaeam, ibi me
videbitis, dixit Dominus. (Super Canticum.)
Pater juste, mundus te non cognovit: ego autem cognovi, quia tu me
misisti. (Super Canticum.)
Omnipotens aeterne Deus, da nobis ita Dominicae passionis
sacramenta peragere, ut peccatorum nostrorum indulgentiam
percipere mereamur. Per eundem Dominum nostrum Jesum Christum
FERIA IV. MAJORIS HEBDOMODAE.
Psalmi. 51, 88, 120, 130, 142, 143
Evangelium (ad Matutinum). Lucae 22:1-23:56
Epistula (ad Vesperas). Isaias 62:11-63:7
Invocabo nomen tuum Domine: ne avertas aurem tuam a clamore meo.
(Ps. 4 Cum invocarem.)
Consilium fecerunt inimici mei dicentes: conteramus eum de terra
viventium. (Super Canticum.)
159
HEBDOMA SANCTA
DOMINICA PALMARUM.
Psalmi. 22, 73, 69, 7, 57, 24, 92, 41, 35
Domine ne longe facias auxilium tuum a me: Ad defensionem meam
adspice. Libera me de ore leonis: et a cornibus unicornium
humilitatem meam. (Ps. 21, Introitus.)
℣. Domine ne longe facias auxilium tuum a me.
℟. Ad defensionem meam respice.
Clarifica me Pater apud temetipsum claritate: quam habui priusquam
mundus fieret. (Super Canticum.)
Pater juste, mundus te non cognovit: Ego autem cognovi te, quia tu me
misisti. (Super Canticum.)
Omnipotens sempiterne Deus, qui humano generi ad imitandum
humanitatis Exemplum, salvatorem nostrum carnem sumere et crucem
subire fecisti, concede propitius, ut et patientiae ipsius habere
documenta, et resurrectionis consortia mereamur. Per eundem
Amen.
FERIA II. MAJORIS HEBDOMODAE.
Psalmi. 6, 7, 35, 63, 70, 79, 102
Evangelium (ad Matutinum). Joannis 12:1-36 (37-43)
O mors, ero mors tua: morsus tuus ero, inferne. (In feriis super Psalmos
usque diem In Coena Domini.)
℣. Judica Domine nocentes me.
℟. Expugna impugnantes me.
Quid molestis estis huic mulieri? : Opus enim bonum operata est in
me. (Super Canticum.)
Alpha et O, omnium salus et virtus : ad te dirigimus nostra corda; Ut
hoc tempore passionis des nobis iter correctionis : et non despicia
tuum opus servare, pro quo subisti mortem in cruce; Sed fac
158
PSALTERIUM
3 Quoniam ipse liberabit te de laqueo venantium * et a verbo maligno.
4 Alis suis obumbrabit tibi, † et sub pennas eius confugies; * scutum et
lorica veritas eius.
5 Non timebis a timore nocturno, * a sagitta volante in die,
6 a peste perambulante in tenebris, * ab exterminio vastante in meridie.
7 Cadent a latere tuo mille † et decem milia a dextris tuis; * ad te autem
non appropinquabit.
8 Verumtamen oculis tuis considerabis * et retributionem peccatorum
videbis.
9 Quoniam tu es, Domine, refugium meum. * Altissimum posuisti
habitaculum tuum.
10 Non accedet ad te malum, * et flagellum non appropinquabit
tabernaculo tuo,
[a] 11 quoniam angelis suis mandabit de te, * ut custodiant te in
omnibus viis tuis.
12 In manibus portabunt te, * ne forte offendas ad lapidem pedem
tuum.
13 Super aspidem et basiliscum ambulabis * et conculcabis leonem et
draconem.
14 Quoniam mihi adhaesit, liberabo eum; * suscipiam eum, quoniam
cognovit nomen meum.
15 Clamabit ad me, et ego exaudiam eum; † cum ipso sum in
tribulatione; * eripiam eum et glorificabo eum.
16 Longitudine dierum replebo eum * et ostendam illi salutare meum.
PSALMUS 92 (91)—MALUS, BULLA. JUSTUS, PALMA.
1 PSALMUS. Canticum. Pro die Sabbati.
[VI] 2 Bonum est confiteri Domino * et psallere nomini tuo, Altissime,
3 annuntiare mane misericordiam tuam * et veritatem tuam per
noctem
4 in decachordo et psalterio, * cum cantico in cithara.
5 Quia delectasti me, Domine, in factura tua, * et in operibus manuum
tuarum exsultabo.
[a] 6 Quam magnificata sunt opera tua, Domine: * nimis profundae
factae sunt cogitationes tuae.
7 Vir insipiens non cognoscet, * et stultus non intelleget haec.
8 Cum germinaverint peccatores sicut fenum, * et floruerint omnes, qui
operantur iniquitatem,
hoc tamen erit ad interitum in saeculum saeculi; * 9 tu autem
altissimus in aeternum, Domine.
10 Quoniam ecce inimici tui, Domine, † quoniam ecce inimici tui
peribunt, * et dispergentur omnes, qui operantur iniquitatem.
11 Exaltabis sicut unicornis cornu meum, * perfusus sum oleo uberi.
12 Et despiciet oculus meus inimicos meos, * et in insurgentibus in me
malignantibus audiet auris mea. 13 Iustus ut palma florebit, * sicut cedrus Libani succrescet.
14 Plantati in domo Domini, * in atriis Dei nostri florebunt.
15 Adhuc fructus dabunt in senecta, * uberes et bene virentes erunt,
99
IN QUADRAGESIMA/DE PASSIONE DOMINI
16 ut annuntient quoniam rectus Dominus, * refugium meum, et non
est iniquitas in eo.
3. Quo vulneratus insuper / Mucrone diro lanceae / Ut nos laveret
crimine / Manavit unda et sanguine.
4. Impleta sunt quae concinit / David fideli carmine / Dicens: In
nationibus / Regnabit a ligno Deus.
5. Arbor decora et fulgida, / Ornata Regis purpura, / Electa digno
stipite / Tam sancta membra tangere.
6. Beata cuius brachiis / Pretium pependit saeculi, / Statera facta
corporis / Praedamque tulit tartari.
7. Aroma fundis cortice, / Vincis saporem nectaris, / Iucunda fructu
fertili / Plaudis triumpho nobili.
8. Salve ara, salve victima / De passionis gloria, / Qua vita mortem
pertulit / Et morte vitam reddidit.
9. O Crux ave, spes unica, / Hoc Passionis tempore, / Piis adauge
gratiam, / Reisque dona veniam.
10.Te summa, Deus, Trinitas, / Collaudet omnis spiritus; / Quos per
Crucis mysterium / Salvas, rege per saecula.
PSALMUS 93 (92)—DEUS REX CELSISSIMUS. REGNUM FIRMUM.
[IV] 1 Dominus regnavit! Decorem indutus est; * indutus est Dominus,
fortitudine praecinxit se.
Etenim firmavit orbem terrae, * qui non commovebitur.
2 Firmata sedes tua ex tunc, * a saeculo tu es.
3 Elevaverunt flumina, Domine, † elevaverunt flumina vocem suam, *
elevaverunt flumina fragorem suum.
4 Super voces aquarum multarum, † super potentes elationes maris, *
potens in altis Dominus.
[a] 5 Testimonia tua credibilia facta sunt nimis; † domum tuam decet
sanctitudo Domine, * in longitudinem dierum.
PSALMUS 94 (93)—VINDICA INIQUOS. JUS VIRET. ULTOR DOMINUS.
[VIII] 1 Deus ultionum, Domine, * Deus ultionum, effulge.
[a] 2 Exaltare, qui iudicas terram, * redde retributionem superbis.
3 Usquequo peccatores, Domine, * usquequo peccatores exsultabunt?
4 Effabuntur et loquentur proterva, * gloriabuntur omnes, qui
operantur iniquitatem. 5 Populum tuum, Domine, humiliant * et hereditatem tuam vexant.
6 Viduam et advenam interficiunt * et pupillos occidunt.
7 Et dixerunt: “Non videbit Dominus, * nec intelleget Deus Iacob”.
8 Intellegite, insipientes in populo; * et stulti, quando sapietis?
9 Qui plantavit aurem, non audiet, * aut qui finxit oculum, non
respiciet?
10 Qui corripit gentes, non arguet, * qui docet hominem scientiam?
11 Dominus scit cogitationes hominum, * quoniam vanae sunt.
12 Beatus homo, quem tu erudieris, Domine, * et de lege tua docueris
eum,
13 ut mitiges ei a diebus malis, * donec fodiatur peccatori fovea.
14 Quia non repellet Dominus plebem suam * et hereditatem suam non
derelinquet.
15 Quia ad iustitiam revertetur iudicium, * et sequentur illam omnes,
qui recto sunt corde.
16 Quis consurget mihi adversus malignantes, * aut quis stabit mecum
adversus operantes iniquitatem?
17 Nisi quia Dominus adiuvit me, * paulo minus habitasset in loco
silentii anima mea.
18 Si dicebam: “Motus est pes meus”, * misericordia tua, Domine,
sustentabat me.
19 In multitudine sollicitudinum mearum in corde meo, *
consolationes tuae laetificaverunt animam meam.
20 Numquid sociabitur tibi sedes iniquitatis, * quae fingit molestiam
contra praeceptum?
21 Irruunt in animam iusti * et sanguinem innocentem condemnant.
22 Et factus est mihi Dominus in praesidium, * et Deus meus in rupem
refugii mei;
100
1. Rex Christe, Factor omnium, / Redemptor et credentium, / Placare
votis supplicum / Te laudibus colentium.
2. Cuius benigna gratia / Crucis per alma vulnera / Virtute solvit
ardua / Primi parentis vincula.
3. Qui es Creator siderum / Tegmen subisti carneum, / Dignatus hanc
vilissimam / Pati doloris formulam.
4. Ligatus es ut solveres / Mundi ruentis complices, / Per probra
tergens crimina, / Quae mundus auxit plurima.
5. Cruci Redemptor figeris, / Terram sed omnem concutis; / Tradis
potentem Spiritum, / Nigrescit atque saeculum.
6. Mox in paternae gloriae / Victor resplendens culmine, / Cum
Spiritus munimine, / Defende nos, rex optime.
7. Deo Patri sit gloria, / Eiusque soli Filio, / Cum Spiritu Paraclito /
Et nunc, et in perpetuum.
157
PSALTERIUM
Amen.
23 et reddet illis iniquitatem ipsorum † et in malitia eorum disperdet
eos, * 24 disperdet illos Dominus Deus noster.
DOMINICA JUDICA.
Psalmi. 43, 143, 129, 119i, iv; 120, 69, 109
Epistula (ad Vesperas). Ad Hebraeos 9:11-15
PSALMUS 95 (94)—JUBILEMUS, NON OBDURATI. GRATITUDO DEBITA.
[IV] 1 Venite, exsultemus Domino; * iubilemus Deo salutari nostro.
[a] 2 Praeoccupemus faciem eius in confessione * et in psalmis
iubilemus ei.
3 Quoniam Deus magnus Dominus, * et rex magnus super omnes deos.
4 Quia in manu eius sunt profunda terrae, * et altitudines montium
ipsius sunt.
5 Quoniam ipsius est mare, et ipse fecit illud, * et siccam manus eius
formaverunt.
6 Venite, adoremus et procidamus * et genua flectamus ante
Dominum, qui fecit nos,
7 quia ipse est Deus noster, * et nos populus pascuae eius et oves
manus eius.
8 Utinam hodie vocem eius audiatis: * “Nolite obdurare corda vestra,
9 sicut in Meriba, secundum diem Massa in deserto, † ubi tentaverunt
me patres vestri: * probaverunt me, etsi viderunt opera mea.
10 Quadraginta annis taeduit me generationis illius * et dixi: Populus
errantium corde sunt isti.
11 Et ipsi non cognoverunt vias meas; † ideo iuravi in ira mea: * Non
introibunt in requiem meam”.
Judica me Deus: Et discerne causam meam de gente non sancta. Ab
homine iniquo et doloso eripe me: Quia tu es Deus meus, et
fortitudo mea. (Ps. 42, Introitus.)
℣. Coeli enarrant gloriam Dei.
℟. Et opera manuum eius annunciat firmamentum.
Abraham pater vester exultavit, ut videret diem meum: vidit, et
gavisus est. (Super Canticum.)
Tulerunt lapides Judaei, ut iacerent in eum: Jesus autem abscondit se,
et exivit de templo. (Super Canticum.)
Deus qui ineffabilibus mundum renovas sacramentis, praesta
quaesumus, ut plebs tua te largiente temporalibus non destituatur
auxiliis, et te servante aeternis proficiat institutis. Per Dominum
Hymni
1. Pange, lingua, gloriosi / Praelium certaminis / Et super Crucis
tropaeo / Dic triumphum nobilem, / Qualiter Redemptor orbis /
Immolatus vicerit.
2. De parentis protoplasti / Fraude factor condolens, / Quando pomi
noxialis / Morsu in mortem corruit, / Ipse lignum tunc notavit /
Damna ligni ut solveret.
3. Hoc opus nostrae salutis / Ordo depoposcerat, / Multiformis
proditoris / Ars ut artem falleret / Et medelam ferret inde / Hostis
unde laeserat.
4. Quando venit ergo sacri / Plenitudo temporis, / Missus est ab arce
Patris / Natus orbis Conditor / Atque ventre virginali / Caro factus
prodiit.
5. Vagit infans inter arcta / Conditus praesepia, / Membra pannis
involuta / Virgo Mater alligat, / Et pedes manusque crura / Stricta
cingit fascia.
6. Gloria et honor Deo, / Usquequaque altissimo, / Una Patri,
Filioque, / Inclyto Paraclito: / Cui laus est et potestas / Per aeterna
saecula.
—Venatius Fortunatus, ca. 535
1. Vexilla Regis prodeunt, / Fulget Crucis mysterium, / Quo carne
carnis Conditor / Suspensus est patibulo.
2. Confixa clavis viscera / Tendens manus vestigia, / Redemptionis
gratia / Hic immolata est hostia.
156
PSALMUS 96 (95)—CANITE REGEM JUDICEM. DOMINUS EXALTANS.
[II] 1 Cantate Domino canticum novum, * cantate Domino, omnis terra.
[a] 2 Cantate Domino, benedicite nomini eius, * annuntiate de die in
diem salutare eius.
3 Annuntiate inter gentes gloriam eius, * in omnibus populis mirabilia
eius.
4 Quoniam magnus Dominus et laudabilis nimis, * terribilis est super
omnes deos.
5 Quoniam omnes dii gentium inania, * Dominus autem caelos fecit.
6 Magnificentia et pulchritudo in conspectu eius, * potentia et decor in
sanctuario eius.
7 Afferte Domino, familiae populorum, † afferte Domino gloriam et
potentiam, * 8 afferte Domino gloriam nominis eius.
Tollite hostias et introite in atria eius, * 9 adorate Dominum in
splendore sancto.
Contremiscite a facie eius, universa terra; * 10 dicite in gentibus:
“Dominus regnavit!”.
Etenim correxit orbem terrae, qui non commovebitur; * iudicabit
populos in aequitate.
11 Laetentur caeli, et exsultet terra, † sonet mare et plenitudo eius; * 12
gaudebunt campi et omnia, quae in eis sunt.
Tunc exsultabunt omnia ligna silvarum † 13 a facie Domini, quia venit,
* quoniam venit iudicare terram.
Iudicabit orbem terrae in iustitia * et populos in veritate sua.
101
PSALMUS 97 (96)—REX MAGNUS CUSTODIT SUOS. DOMINUS TERRIBILIS.
[VIII] [a] 1 Dominus regnavit! Exsultet terra, * laetentur insulae multae.
2 Nubes et caligo in circuitu eius, * iustitia et iudicium firmamentum
sedis eius.
3 Ignis ante ipsum praecedet * et inflammabit in circuitu inimicos eius.
4 Illustrarunt fulgura eius orbem terrae: * vidit et contremuit terra.
5 Montes sicut cera fluxerunt a facie Domini, * a facie Domini omnis
terra.
6 Annuntiaverunt caeli iustitiam eius, * et viderunt omnes populi
gloriam eius.
7 Confundantur omnes, qui adorant sculptilia, † et qui gloriantur in
simulacris suis. * Adorate eum, omnes angeli eius.
8 Audivit et laetata est Sion, † et exsultaverunt filiae Iudae * propter
iudicia tua, Domine.
9 Quoniam tu Dominus, Altissimus super omnem terram, * nimis
exaltatus es super omnes deos.
10 Qui diligitis Dominum, odite malum; † custodit ipse animas
sanctorum suorum, * de manu peccatoris liberabit eos.
11 Lux orta est iusto, * et rectis corde laetitia.
12 Laetamini, iusti, in Domino * et confitemini memoriae sanctitatis
eius.
PSALMUS 98 (97)—CANITE OMNIUM JUDICEM. VICTOR DOMINUS.
1 PSALMUS.
[IV] Cantate Domino canticum novum, * quia mirabilia fecit.
Salvavit sibi dextera eius, * et brachium sanctum eius.
2 Notum fecit Dominus salutare suum, * in conspectu gentium
revelavit iustitiam suam.
3 Recordatus est misericordiae suae * et veritatis suae domui Israel.
Viderunt omnes termini terrae * salutare Dei nostri.
4 Iubilate Deo, omnis terra; * erumpite, exsultate et psallite.
5 Psallite Domino in cithara, * in cithara et voce psalmi;
6 in tubis ductilibus et voce tubae corneae, * iubilate in conspectu regis
Domini.
7 Sonet mare et plenitudo eius, * orbis terrarum et qui habitant in eo.
8 Flumina plaudent manu, † simul montes exsultabunt * 9 a conspectu
Domini, quoniam venit iudicare terram.
[a] Iudicabit orbem terrarum in iustitia * et populos in aequitate.
PSALMUS 99 (98)—DEUS ECCLESIAE PRAEEST. SANCTUS DOMINUS.
1 Dominus regnavit! Commoveantur populi * sedet super cherubim,
moveatur terra.
2 Dominus in Sion magnus * et excelsus super omnes populos.
3 Confiteantur nomini tuo magno et terribili, * quoniam sanctum est.
4 Rex potens iudicium diligit: † tu statuisti, quae recta sunt, * iudicium
et iustitiam in Iacob tu fecisti.
5 Exaltate Dominum Deum nostrum † et adorate ad scabellum pedum
eius, * quoniam sanctus est.
102
Deus, qui delinquentes perire non pateris, donec convertantur et
vivant, debitam quaesumus peccatis nostris suspende vindictam, et
praesta propitius, ne dissimulatio cumulet ultionem, sed tua pro
peccatis misericordia semper abundet. Per Dominum nostrum Jesum
DOMINICA OCULI.
Psalmi. 25, 9, 19, 84, 123, 12, 40, 6
Oculi mei semper ad Dominum: quia ipse evellet de laqueo pedes
meos. Respice in me, et miserere mei: quoniam unicus et pauper
sum ego. (Ps. 24, Introitus.)
℣. Ad te levavi oculos meos.
Qui non colligit mecum dispergit : et qui non est mecum, contra me
est. (Super Canticum.)
Dum fortis armatus custodit atrium suum : in pace sunt omnia quae
posidet. (Super Canticum.)
Quaesumus, omnipotens Deus, vota humilium respice, atque ad
defensionem nostram, et dexteram tuae majestatis extende. Per
Amen.
DOMINICA LAETARE.
Psalmi. 122, 125, 135, 5, 37, 33, 105, 51
Laetare Jerusalem: et conventum facite omnes, qui diligitis eam.
Gaudete cum laeticia, qui in tristicia fuistis: et exultetis et satiemini
ab uberibus consolationis eius. (Isa. 66, Introitus.)
℣. Ab occultis meis munda me, Domine.
℟. Et ab alienis parce servo tuo.
Cum sublevasset oculos Jesus, et vidisset maximam multitudinem
venientem ad se, dicit ad Philippum : Unde ememus panes, ut
manducent hi? Hoc autem dicebat tentans eum: Ipse enim sciebat,
quid esset facturus. (Super Canticum.)
De quinque panibus et duobus piscibus: satiavit Dominus quinque
millia hominum. (Super Canticum.)
Concede, quaesumus omnipotens Deus, ut qui ex merito nostrae
actionis affligimur, tuae gratiae consolatione respiremus. Per
155
PSALTERIUM
Adjuva nos Deus salutaris noster, et propter gloriam nominis tui,
Domine, libera nos: et propitius esto peccatis nostris, propter nomen
tuum. (Super Canticum.)
Ceterae ut Dominica Quinquagesimae.
DOMINICA INVOCAVIT.
Psalmi. 91, 31, 1, 42, 32, 34, 121, 55, 27, 73
6 Moyses et Aaron in sacerdotibus eius, * et Samuel inter eos, qui
invocant nomen eius.
Invocabant Dominum, et ipse exaudiebat eos, * 7 in columna nubis
loquebatur ad eos.
Custodiebant testimonia eius * et praeceptum, quod dedit illis.
8 Domine Deus noster, tu exaudiebas eos; † Deus, tu propitius fuisti
eis, * ulciscens autem adinventiones eorum.
[a] 9 Exaltate Dominum Deum nostrum † et adorate ad montem
sanctum eius, * quoniam sanctus Dominus Deus noster.
Domine labia mea aperies: et os meum annunciabit laudem tuam. (In
precibus matutinis, Ps. 50 Miserere mei.)
Invocavit me, et ego exaudiam eum, eripiam eum, et glorificabo eum:
longitudine dierum adimplebo eum. (Ps. 90, Introitus.)
℣. Invocavit me, et ego exaudiam.
℟. Eripiam eum, et glorificabo eum.
Ductus est Jesus in desertum a Spiritu, ut tentaretur a Diabolo: et cum
jejunasset quadraginta diebus et quadraginta noctibus, postea
esuriit. (Super Canticum.)
Non in solo pane vivit homo, sed in omni verbo Dei. (Super Canticum.)
PSALMUS 100 (99)—JUBILATE OVES. CULTUS SACER.
1 PSALMUS. Ad gratiarum actionem.
[IV] 2 Iubilate Domino, omnis terra, † servite Domino in laetitia; *
introite in conspectu eius in exsultatione.
[a] 3 Scitote quoniam Dominus ipse est Deus; † ipse fecit nos, et ipsius
sumus, * populus eius et oves pascuae eius.
4 Introite portas eius in confessione, † atria eius in hymnis, *
confitemini illi, benedicite nomini eius.
5 Quoniam suavis est Dominus; † in aeternum misericordia eius, * et
usque in generationem et generationem veritas eius.
Deus, qui peccatis nostris offenderis, et poenitentia atque fide in Jesum
Christum filium tuum placaris, preces populi tui supplicantis propitius
respice, et flagella tuae iracundiae, quae pro peccatis nostris meremur,
averte. Per eundem Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum,
PSALMUS 101 (100)—INTEGER AMO INTEGROS. TABULA AULICA. PRINCEPS
BONUS.
1 David. PSALMUS.
[I] [a] Misericordiam et iudicium cantabo; * tibi, Domine, psallam.
2 Intellegam in via immaculata; * quando venies ad me?
Perambulabo in innocentia cordis mei, * in medio domus meae.
3 Non proponam ante oculos meos rem iniustam; † facientem
praevaricationes odio habebo, * non adhaerebit mihi.
4 Cor pravum recedet a me, * malignum non cognoscam.
5 Detrahentem secreto proximo suo, * hunc cessare faciam;
superbum oculo et inflatum corde, * hunc non sustinebo.
6 Oculi mei ad fideles terrae, ut sedeant mecum; * qui ambulat in via
immaculata, hic mihi ministrabit.
7 Non habitabit in medio domus meae, qui facit superbiam; * qui
loquitur iniqua, non stabit in conspectu oculorum meorum.
8 In matutino cessare faciam omnes peccatores terrae, * ut disperdam
de civitate Domini omnes operantes iniquitatem.
DOMINICA REMINISCERE.
Psalmi. 25, 119x; 5, 15, 38, 39, 141, 60
Reminiscere miserationum tuarum, Domine: et misericordiae tuae,
quae a seculo sunt. Ne unquam dominentur nobis: inimici nostri.
Libera nos Deus Israel: ex omnibus angustiis nostris. (Ps. 24,
Introitus)
℣. Ad te, Domine, levavi animam meam.
℟. Deus meus, in te confido, non erubescam.
Egressus Jesus secessit in partes Tyri et Sydonis, et ecce mulier
Cananaea a finibus illis egressa clamabat, dicens: Miserere mei
Domine, fili David. (Super Canticum.)
O Mulier, magna est fides tua: fiat tibi sicut petisti. (Super Canticum.)
Deus, qui conspicis omni nos virtute destitui, interius exteriusque
custodi, ut ab omnibus adversitatibus muniamur in corpore, et a pravis
cogitationibus mundemur in mente. Per Dominum nostrum Jesum
154
PSALMUS 102 (101)—MISERRIMUM RESPICE AETERNE! ANIMA ANGUSTATA.
1 Preces afflicti, qui defessus angorem suum ante Dominum profundit.
[VIII] [a] 2 Domine, exaudi orationem meam, * et clamor meus ad te
veniat.
3 Non abscondas faciem tuam a me; † in quacumque die tribulor, *
inclina ad me aurem tuam.
In quacumque die invocavero te, * velociter exaudi me.
4 Quia defecerunt sicut fumus dies mei, * et ossa mea sicut cremium
aruerunt.
103
5 Percussum est ut fenum et aruit cor meum, * etenim oblitus sum
comedere panem meum.
6 A voce gemitus mei * adhaesit os meum carni meae.
7 Similis factus sum pellicano solitudinis, † factus sum sicut nycticorax
in ruinis. * 8 Vigilavi et factus sum sicut passer solitarius in tecto.
9 Tota die exprobrabant mihi inimici mei, * exardescentes in me per me
iurabant.
10 Quia cinerem tamquam panem manducabam * et potum meum
cum fletu miscebam,
11 a facie irae et increpationis tuae, * quia elevans allisisti me.
12 Dies mei sicut umbra declinaverunt, * et ego sicut fenum arui.
Qui verbum Dei retinent corde bono et optimo: fructum afferunt in
patientia. (Super Canticum.)
Vobis datum est, nosse mysterium regni Dei, caeteris autem in
parabolis: dixit Jesus discipulis suis. (Super Canticum.)
[I] 13 Tu autem, Domine, in aeternum permanes, * et memoriale tuum
in generationem et generationem.
14 Tu exsurgens misereberis Sion, † quia tempus miserendi eius, * quia
venit tempus,
15 quoniam placuerunt servis tuis lapides eius, * et pulveris eius
miserentur.
16 Et timebunt gentes nomen tuum, Domine, * et omnes reges terrae
gloriam tuam,
17 quia aedificavit Dominus Sion * et apparuit in gloria sua.
18 Respexit in orationem inopum * et non sprevit precem eorum.
19 Scribantur haec pro generatione altera, * et populus, qui creabitur,
laudabit Dominum.
[a] 20 Quia prospexit de excelso sanctuario suo, * Dominus de caelo in
terram aspexit,
21 ut audiret gemitus compeditorum, * ut solveret filios mortis;
22 ut annuntient in Sion nomen Domini * et laudem eius in Ierusalem,
23 cum congregati fuerint populi in unum * et regna, ut serviant
Domino.
[V] 24 Humiliavit in via virtutem meam, * abbreviavit dies meos.
Dicam: “Deus meus, 25 ne auferas me in dimidio dierum meorum; * in
generationem et generationem sunt anni tui.
26 Initio terram fundasti; * et opera manuum tuarum sunt caeli.
27 Ipsi peribunt, tu autem permanes; † et omnes sicut vestimentum
veterascent, * et sicut opertorium mutabis eos, et mutabuntur.
[a] 28 Tu autem idem ipse es, * et anni tui non deficient.
29 Filii servorum tuorum habitabunt, * et semen eorum in conspectu
tuo firmabitur”.
PSALMUS 103 (102)—CLEMENS, UT PATRIS, GRATIA. ANIMA EXULTANS.
1 David.
[VIII] [a] Benedic, anima mea, Domino, * et omnia, quae intra me sunt,
nomini sancto eius.
2 Benedic, anima mea, Domino * et noli oblivisci omnes retributiones
eius.
3 Qui propitiatur omnibus iniquitatibus tuis, * qui sanat omnes
infirmitates tuas;
104
Deus qui conspicis, quia ex nulla nostra actione confidimus, concede
propitius ut contra omnia mundi pericula, et Diaboli tentationes tua
benignitate muniamur. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
DOMINICA QUINQUAGESIMAE.
Psalmi. 31, 77, 100, 119i, ii, iii; 15, 78, 146, 33
Esto mihi in Deum protectorem: et in locum refugii, ut salvum me
facias. Quoniam firmamentum meum et refugiam meum es tu: et
propter nomen tuum dux mihi eris, et enutries me. (Ps. 30,
Introitus.)
℣. In te Domine speravi, non confundar in aeternum.
℟. In justicia tua libera me.
Cum appropinquasset Jericho, caecus quidam interrogabat quid hoc
esset: Dixerunt autem ei, quod Jesus Nazarenus transiret, et
clamabat dicens, Jesu fili David, miserere mei. (Super Canticum.)
Caecus magis ac magis clamabat, ut eum Dominus illuminaret. (Super
Canticum.)
Preces nostras, quaesumus Domine, clementer exaudi, atque a
peccatorum vinculis absolutos, ab omni nos adversitate custodi. Per
Amen.
IN DIE CINERUM.
Psalmi. 6, 32, 38, 51, 102, 130, 143, 69, 57, 79
Epistula (ad Vesperas). Joel 2:12-19
Domine non secundum peccata nostra facias nobis: neque secundum
iniquitates nostras retribuas nobis. (Ps. 103, Super Psalmos.)
Esto mihi in Deum protectorem: et in locum refugii, ut salvum me
facias. Quoniam firmamentum meum et refugiam meum es tu: et
propter nomen tuum dux mihi eris, et enutries me. (Ps. 30,
Introitus.)
Domine, ne memineris iniquitatum nostrarum antiquarum: cito
anticipent nos misericordiae tuae, quia pauperes facti sumus nimis.
(Super Canticum.)
153
DOMINICA SEPTUAGESIMAE.
Psalmi. 18, 9, 130, 92, 31, 86, 102, 42
Epistula (ad Vesperas). 1 ad Corinthios 9:24-10:5
Plantaverat autem Dominus Deus paradisum voluptatis a principio: in
quo posuit hominem, quem formaverat. (Super Psalmos.)
Circumdederunt me gemitus mortis: dolores inferni circumdederunt
me. Et in tribulatione mea invocavi Dominum: et exaudivit de
templo sancto suo vocem meam. (Ps. 17, Introitus.)
℣. Diligam te Domine virtus mea.
℟. Dominus firmamentum meum, et refugium meum, liberator meus.
Simile est regnum coelorum homini patrifamilias: qui exiit primo mane
conducere operatios in vineam suam, dicit Dominus. (Super
Canticum.)
Ite et vos in vineam meam: et quod justum fuerit dabo vobis. (Super
Canticum.)
Jesus haec dicens clamabat: Qui habet aures audiendi, audiat. (Super
Canticum.)
Preces populi tui, quaesumus Domine, clementer exaudi, ut qui juste
pro peccatis nostris affligimur, pro tui nominis gloria misericorditer
liberemur. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
DOMINICA SEXAGESIMAE.
Psalmi. 44, 83, 60, 17, 43, 143, 25, 83
Epistula (ad Vesperas). 2 ad Corinthios 11:19-12:9
Exurge, quare obdormis Domine: exurge, et ne repellas in finem.
Quare faciem tuam avertis? : Oblivisceris tribulationis nostrae?
Adhaesit in terra venter noster: Exurge Domine, adiuva nos, et
libera nos. (Ps. 43, Introitus.)
℣. Exurge, Domine, adjuva nos.
℟. Et redime nos propter nomen sanctum tuum.
152
PSALTERIUM
4 qui redimit de interitu vitam tuam, * qui coronat te in misericordia et
miserationibus;
5 qui replet in bonis aetatem tuam: * renovabitur ut aquilae iuventus
tua.
6 Faciens iustitias Dominus * et iudicium omnibus iniuriam
patientibus.
7 Notas fecit vias suas Moysi, * filiis Israel adinventiones suas. 8 Miserator et misericors Dominus, * longanimis et multae
misericordiae.
9 Non in perpetuum contendet * neque in aeternum irascetur.
10 Non secundum peccata nostra fecit nobis * neque secundum
iniquitates nostras retribuit nobis.
11 Quoniam, quantum exaltatur caelum a terra, * praevaluit
misericordia eius super timentes eum;
12 quantum distat ortus ab occidente, * longe fecit a nobis iniquitates
nostras.
[IV] [a] 13 Quomodo miseretur pater filiorum, * misertus est Dominus
timentibus se.
14 Quoniam ipse cognovit figmentum nostrum, * recordatus est
quoniam pulvis sumus.
15 Homo: sicut fenum dies eius, * tamquam flos agri sic efflorebit.
16 Spirat ventus in illum, et non subsistet, * et non cognoscet eum
amplius locus eius.
17 Misericordia autem Domini ab aeterno † et usque in aeternum super
timentes eum; * et iustitia illius in filios filiorum,
18 in eos, qui servant testamentum eius * et memores sunt
mandatorum ipsius ad faciendum ea.
19 Dominus in caelo paravit sedem suam, * et regnum ipsius omnibus
dominabitur.
20 Benedicite Domino, omnes angeli eius, † potentes virtute, facientes
verbum illius * in audiendo vocem sermonum eius.
21 Benedicite Domino, omnes virtutes eius, * ministri eius, qui facitis
voluntatem eius.
22 Benedicite Domino, omnia opera eius, † in omni loco dominationis
eius. * Benedic, anima mea, Domino.
PSALMUS 104 (103)—MAGNIFICUS CREATOR. COSMOGRAPHIA DAVIDIS. SCHOLA
NATURAE.
[VI] [a] 1 Benedic, anima mea, Domino. * Domine Deus meus,
magnificatus es vehementer!
Maiestatem et decorem induisti, * 2 amictus lumine sicut vestimento.
Extendens caelum sicut velum, * 3 qui exstruis in aquis cenacula tua.
Qui ponis nubem ascensum tuum, * qui ambulas super pennas
ventorum.
4 Qui facis angelos tuos spiritus * et ministros tuos ignem urentem.
5 Qui fundasti terram super stabilitatem suam, * non inclinabitur in
saeculum saeculi.
105
IN EPIPHANIA DOMINI
6 Abyssus sicut vestimentum operuit eam, * super montes stabant
aquae.
7 Ab increpatione tua fugiunt, * a voce tonitrui tui formidant.
8 Ascendunt in montes et descendunt in valles, * in locum, quem
statuisti eis.
9 Terminum posuisti, quem non transgredientur, * neque convertentur
operire terram.
10 Qui emittis fontes in torrentes; * inter medium montium
pertransibunt,
11 potabunt omnes bestias agri, * exstinguent onagri sitim suam.
12 Super ea volucres caeli habitabunt, * de medio ramorum dabunt
voces.
9. Vere Filius es tu meus, mihimet placitus, in quo sum placatus. /
Hodie te, mi Fili, genui. Huic omnes auscultate populi praeceptori.
—Sequentia in Festo Epiphaniae
[VIII] 13 Rigas montes de cenaculis tuis, * de fructu operum tuorum
satias terram.
[a] 14 Producis fenum iumentis * et herbam servituti hominum,
educens panem de terra * 15 et vinum, quod laetificat cor hominis;
exhilarans faciem in oleo, * panis autem cor hominis confirmat.
16 Saturabuntur ligna Domini * et cedri Libani, quas plantavit.
17 Illic passeres nidificabunt, * erodii domus in vertice earum.
18 Montes excelsi cervis, * petrae refugium hyracibus.
19 Fecit lunam ad tempora signanda, * sol cognovit occasum suum.
20 Posuisti tenebras, et facta est nox: * in ipsa reptabunt omnes bestiae
silvae,
21 catuli leonum rugientes, ut rapiant * et quaerant a Deo escam sibi.
22 Oritur sol, et congregantur * et in cubilibus suis recumbunt.
23 Exit homo ad opus suum * et ad operationem suam usque ad
vesperum.
[I] 24 Quam multiplicata sunt opera tua, Domine! † Omnia in sapientia
fecisti, * impleta est terra creatura tua.
25 Hoc mare magnum et spatiosum et latum: † illic reptilia, quorum
non est numerus, * animalia pusilla cum magnis;
26 illic naves pertransibunt, * Leviathan, quem formasti ad ludendum
cum eo.
27 Omnia a te exspectant, * ut des illis escam in tempore suo.
28 Dante te illis, colligent, * aperiente te manum tuam, implebuntur
bonis.
29 Avertente autem te faciem, turbabuntur; † auferes spiritum eorum,
et deficient * et in pulverem suum revertentur.
[a] 30 Emittes spiritum tuum, et creabuntur, * et renovabis faciem
terrae.
31 Sit gloria Domini in saeculum; * laetetur Dominus in operibus suis.
32 Qui respicit terram et facit eam tremere, * qui tangit montes, et
fumigant.
33 Cantabo Domino in vita mea, * psallam Deo meo quamdiu sum.
34 Iucundum sit ei eloquium meum, * ego vero delectabor in Domino.
35 Deficiant peccatores a terra † et iniqui, ita ut non sint. * Benedic,
anima mea, Domino.
106
IN TRANSFIGURATIONE DOMINI NOSTRI JESU CHRISTI
Psalmi. 77, 84, 112, 45, 110, 61, 97, 104, 16, 63
Assumpsit Jesus Petrum, et Jacobum, et Joannem fratrem eius, et duxit
eos in montem excelsum seorsum: Et transfiguratus est ante eos.
(Super Psalmos).
Illuxerunt coruscationes tuae orbi terrae: commota est, et contremuit
terra. (Introitus.)
℣. Gloriosus apparuisti in conspectu Domini.
℟. Propterea decorem induit te Dominus.
Christus Jesus, splendor Patris et figura substantiae ejus, portans
omnia verbo virtutis suae, purgationem peccatorum faciens : in
monte excelso gloriosus apparere hodie dignatus est. (Super
Canticum.)
Ecce vox de nube dicens, Hic est Filius meus dilectus, in quo mihi
complacui: ipsum audite, Alleluia. (Super Canticum.)
Et audientes discipuli ceciderunt in faciem suam et timuerunt valde: Et
accessit Jesus et tetigit eos dixitque eis, Surgite et nolite timere,
Alleluia. (Super Canticum).
Deus, qui fidei sacramenta in Unigeniti tui gloriosa Transfiguratione
patrum testimonio roborasti, et adoptionem filiorum perfectam, voce
delapsa in nube lucida, mirabiliter praesignasti: concede propitius, ut
ipsius Regis gloriae nos coheredes efficias, et eiusdem gloriae tribuas
esse consortes. Per eundem Dominum nostrum Jesum Christum filium
Hymnus
1. Lux alma, Jesu, mentium, / Dum corda nostra recreas, / Culpae
fugas caliginem, / Et nos reples dulcedine.
2. Quam laetus est, quem visitas! / Consors Paternae dexterae, / Tu
dulce lumen patriae, / Carnis negatum sensibus.
3. Splendor Paternae gloriae, / Incomprehensa caritas, / Nobis amoris
copiam / Largire per praesentiam.
4. Jesu, tibi sit gloria, / Qui te revelas parvulis, / Cum Patre et almo
Spiritu, / In sempiterna saecula. Amen.
151
Domine, nonne bonum semen seminaras in agro tuo? : Unde igitur
habet zizania? Ille vero dixit illis: Inimicus homo hoc fecit. (Super
Canticum.)
Accedentes autem servi patrisfamilias dixerunt ei: Domine, nonne
bonum semen seminaras in agro tuo? (Super Canticum.)
Familiam tuam, quaesumus Domine, continua pietate custodi, ut quae
sola spe gratiae coelestis innititur, tua semper protectione muniatur.
Amen.
Hymni
1. Hostis Herodes impie, / Christum venire quid times? / Non eripit
mortalia / Qui regna dat caelestia.
2. Ibant Magi, quam viderant, / Stellam sequentes praeviam, / Lumen
requirunt lumine, / Deum fatentur munere.
3. Caterva matrum personat, / Collisa deflens pignora, / Quorum
tyrannus millia / Christo sacravit victimam.
4. Lavacra puri gurgitis / Caelestis agnus attigit: / Peccata, quae non
detulit, / Nos abluendo sustulit.
5. Miraculis dedit fidem / Habere se Deum Patrem, / Infirma sanans
corpora, / Resuscitans cadavera.
6. Novum genus potentiae: / Aquae rubescunt hydriae, / Vinumque
iussa fundere / Mutavit unda originem.
7. Gloria tibi, Domine, / Qui apparuisti hodie, / Cum Patre et Sancto
Spiritu / In sempiterna saecula.
—Caelius Sedulius, ca. 450
1. Festa Christi, omnis Christianitas celebret, / Quae miris sunt modis
ornata cunctisque veneranda populis.
2. Per omni tenentis adventum atque vocationem gentium. / Ut natus
est Christus, stella est Magis visa lucida.
3. At illi non cassam putantes tanti signi gloriam, / Secum munera
afferunt parvulo, offerunt ut regi coeli, quem sydus praedicat.
4. Atque aureo tumidi principis lectulo transito, Christi praesepe
quaeritant, / Hic ira saevi Herodis feruida, invidi recens rectori
genito, / Bethlehem parvulos praecepit ense crudeli perdere.
5. O Christe quantum Patri exercitum iuvenis doctus ad bella maxima
/ populos praedicans colligis, sugens cum tantum miseris.
6. Anno hominis tricesimo subtus famuli se iuclyti inclinaverat manus
Deus, / consecrans nobis Baptisma, in absolutionem criminum.
7. Ecce Spiritus in specie, ipsum, alitis innocuae, uncturus sanctis prae
omnibus, / visitans, semper ipsius contentus mansione pectoris.
8. Patris etiam insonuit vox pia veteris oblita sermonis, / poenitet me
fecisse hominem.
150
PSALTERIUM
PSALMUS 105 (104)—HISTORIA ABRAHAMITARUM. CHRONICON ISRAELITICUM.
1 ALLELUIA.
[I] Confitemini Domino et invocate nomen eius, * annuntiate inter
gentes opera eius.
2 Cantate ei et psallite ei, * meditamini in omnibus mirabilibus eius.
3 Laudamini in nomine sancto eius, * laetetur cor quaerentium
Dominum.
4 Quaerite Dominum et potentiam eius, * quaerite faciem eius semper.
5 Mementote mirabilium eius, quae fecit, * prodigia eius et iudicia oris
eius,
6 semen Abraham, servi eius, * filii Iacob, electi eius.
7 Ipse Dominus Deus noster; * in universa terra iudicia eius.
[a] 8 Memor fuit in saeculum testamenti sui, * verbi, quod mandavit in
mille generationes,
9 quod disposuit cum Abraham, * et iuramenti sui ad Isaac.
10 Et statuit illud Iacob in praeceptum * et Israel in testamentum
aeternum
11 dicens: “Tibi dabo terram Chanaan * funiculum hereditatis vestrae”.
12 Cum essent numero brevi, * paucissimi et peregrini in ea,
13 et pertransirent de gente in gentem * et de regno ad populum
alterum,
14 non permisit hominem nocere eis * et corripuit pro eis reges:
15 “Nolite tangere christos meos * et in prophetis meis nolite
malignari”.
[VIII] 16 Et vocavit famem super terram * et omne baculum panis
contrivit.
17 Misit ante eos virum, * in servum venumdatus est Ioseph.
18 Strinxerunt in compedibus pedes eius, * in ferrum intravit collum
eius,
19 donec veniret verbum eius, * eloquium Domini purgaret eum.
20 Misit rex et solvit eum, * princeps populorum, et dimisit eum;
21 constituit eum dominum domus suae * et principem omnis
possessionis suae,
22 ut erudiret principes eius sicut semetipsum * et senes eius
prudentiam doceret.
23 Et intravit Israel in Aegyptum, * et Iacob peregrinus fuit in terra
Cham.
[a] 24 Et auxit populum suum vehementer * et confortavit eum super
inimicos eius.
25 Convertit cor eorum, ut odirent populum eius * et dolum facerent in
servos eius.
26 Misit Moysen servum suum, * Aaron, quem elegit.
27 Posuit in eis verba signorum suorum * et prodigiorum in terra
Cham.
[VIII] 28 Misit tenebras et obscuravit, * et restiterunt sermonibus eius.
29 Convertit aquas eorum in sanguinem * et occidit pisces eorum.
107
30 Edidit terra eorum ranas * in penetralibus regum ipsorum.
31 Dixit, et venit coenomyia * et scinifes in omnibus finibus eorum.
32 Posuit pluvias eorum grandinem, * ignem comburentem in terra
ipsorum.
33 Et percussit vineas eorum et ficulneas eorum * et contrivit lignum
finium eorum.
34 Dixit, et venit locusta * et bruchus, cuius non erat numerus,
35 et comedit omne fenum in terra eorum * et comedit fructum terrae
eorum.
36 Et percussit omne primogenitum in terra eorum, * primitias omnis
roboris eorum.
37 Et eduxit eos cum argento et auro; * et non erat in tribubus eorum
infirmus.
38 Laetata est Aegyptus in profectione eorum, * quia incubuit timor
eorum super eos.
39 Expandit nubem in protectionem * et ignem, ut luceret eis per
noctem.
40 Petierunt, et venit coturnix, * et pane caeli saturavit eos.
41 Dirupit petram, et fluxerunt aquae, * abierunt in sicco flumina.
42 Quoniam memor fuit verbi sancti sui * ad Abraham puerum suum.
[a] 43 Et eduxit populum suum in exsultatione, * electos suos in
laetitia.
44 Et dedit illis regiones gentium, * et labores populorum possederunt,
45 ut custodiant iustificationes eius * et leges eius servent. ALLELUIA.
PSALMUS 106 (105)—HISTORIA IN DESERTO. SECUNDA PARS CHRONICORUM.
1 ALLELUIA.
[I] Confitemini Domino, quoniam bonus, * quoniam in saeculum
misericordia eius.
2 Quis loquetur potentias Domini, * auditas faciet omnes laudes eius?
3 Beati, qui custodiunt iudicium * et faciunt iustitiam in omni tempore.
4 Memento nostri, Domine, in beneplacito populi tui, * visita nos in
salutari tuo,
5 ut videamus bona electorum tuorum, † ut laetemur in laetitia gentis
tuae, * ut gloriemur cum hereditate tua.
6 Peccavimus cum patribus nostris, * iniuste egimus, iniquitatem
fecimus.
7 Patres nostri in Aegypto non intellexerunt mirabilia tua, † non
fuerunt memores multitudinis misericordiarum tuarum * et
irritaverunt ascendentes in mare, mare Rubrum.
[a] 8 Et salvavit eos propter nomen suum, * ut notam faceret potentiam
suam. 9 Et increpuit mare Rubrum, et exsiccatum est, * et deduxit eos in
abyssis sicut in deserto.
10 Et salvavit eos de manu odientis * et redemit eos de manu inimici.
11 Et operuit aqua tribulantes eos: * unus ex eis non remansit.
12 Et crediderunt verbis eius * et cantaverunt laudem eius.
13 Cito obliti sunt operum eius * et non sustinuerunt consilium eius;
108
IN EPIPHANIA DOMINI
Psalmi. 97, 102, 118, 101, 144, 56, 103, 116, 117
Adorate Deum omnes angeli eius: audivit et laetat est Zion, et
exultaverunt filiae Judae. (Ps. 9, Introitus.)
℣. Dominus regnavit, exultet terra.
℟. Laetentur insulae multae.
Multi venient ab oriente: et recumbent cum Abraham, et Isaac, et
Jacob, in regno coelorum. Alleluia. (Super Canticum.)
Domine non sum dignus, ut intres sub tectum meum: sed tantum dic
verbum, et sanabitur puer meus. (Super Canticum)
Omnipotens et aeterne Deus, infirmitatem nostram propitius respice,
atque ad protegendum nos dexteram tuae Majestatis extende. Per
Amen.
DOMINICA IV. POST EPIPHANIAE.
Psalmi. 7, 119xii, xiii; 29, 65, 77, 20, 107
Surgens Jesus imperavit ventis et mari : Et facta est tranquillitas
magna, et mirati sunt universi. (Super Canticum.)
Ascendente Jesu in naviculam : ecce motus magnus factus est in mari;
Et suscitaverunt eum discipuli eius dicentes : Domine salva nos,
perimus. (Super Canticum.)
Deus qui nos in tantis periculis constitutos pro humana scis fragilitate
non posse subsistere, da nobis salutem mentis et corporis, ut ea quae
pro peccatis nostris nos affligunt, te adjuvante vincamus. Per
Amen.
DOMINICA V. POST EPIPHANIAE.
Psalmi. 32, 92, 105, 28, 36, 78:1-24
Epistula (ad Vesperas). Ad Colossenses 3:12-17
149
PSALTERIUM
DOMINICA I. POST EPIPHANIAE.
Psalmi. 145, 100, 72, 50, 51, 119i, ii, v; 128, 27, 40, 122
14 et concupierunt concupiscentiam in deserto * et tentaverunt Deum
in inaquoso.
15 Et dedit eis petitionem ipsorum * et misit saturitatem in animas
eorum.
Pacem tuam quaesumus Domine, et pax tua, Christe, maneat in
mentibus nostris: ut non timeamus a timore nocturno sive diurno,
(antiphona ferialis.)
Vigila super nos aeterne salvator, ne nos apprehendat callidus tentator:
quia tu nobis factus es sempiternus adiutor. (ant. ferialis.)
In excelso throno vidi sedere virum, quem adorant multitudo
angelorum, psallentes in unum: Ecce cuius imperii nomen est in
aeternum. (Esa. 6, Apoc. 4, Introitus.)
℣. Notum fecit Dominus salutare suum.
℟. In conspectu gentium revelavit justiciam suam.
Puer Jesus proficiebat aetate, et sapientia: coram Deo et hominibus.
(Super Canticum.)
Fili, quid fecisti nobis sic: Ego et pater tuus dolentes quaerebamus te.
Et quid est quod me quaerebatis? : Nesciebatis, quia in his, quae
Patris mei sunt, oportet me esse? (Super Canticum.)
[IV] 16 Et zelati sunt Moysen in castris, * Aaron sanctum Domini.
17 Aperta est terra et deglutivit Dathan * et operuit super
congregationem Abiram.
18 Et exarsit ignis in synagoga eorum, * flamma combussit peccatores.
19 Et fecerunt vitulum in Horeb * et adoraverunt sculptile;
20 et mutaverunt gloriam suam * in similitudinem tauri comedentis
fenum.
[a] 21 Obliti sunt Deum, qui salvavit eos, * qui fecit magnalia in
Aegypto,
22 mirabilia in terra Cham, * terribilia in mari Rubro.
23 Et dixit quia disperderet eos, * nisi affuisset Moyses electus eius:
stetit in confractione in conspectu eius, * ut averteret iram eius, ne
destrueret eos.
24 Et pro nihilo habuerunt terram desiderabilem, * non crediderunt
verbo eius.
25 Et murmuraverunt in tabernaculis suis, * non exaudierunt vocem
Domini.
26 Et elevavit manum suam super eos, * ut prosterneret eos in deserto
27 et ut deiceret semen eorum in nationibus * et dispergeret eos in
regionibus.
28 Et adhaeserunt Baalphegor * et comederunt sacrificia mortuorum;
29 et irritaverunt eum in adinventionibus suis, * et irrupit in eos ruina.
[a] 30 Et stetit Phinees et fecit iudicium, * et cessavit quassatio,
[a] 31 et reputatum est ei in iustitiam * in generationem et
generationem usque in sempiternum.
Vota nostra, Domine, supplicantis populi tui coelesti pietate
prosequere, ut ea quae agenda sunt videant, et ad implenda quae
viderint convalescant. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium
DOMINICA II. POST EPIPHANIAE.
Psalmi. 66, 107, 15, 145, 36, 115, 127, 128, 23
Omnis terra adoret te Deus, et psallat tibi: psalmum dicat nomini tuo,
Altissime. (Ps. 65, Introitus.)
℣. Omnis terra adoret te, Deus.
℟. Et psalmum dicat nomini tuo, Altissime.
Deficiente vino, iussit Jesus implere hydrias aqua: quae in vinum
conversae sunt. (Super Canticum.)
Nuptiae factae sunt in Cana Galilaeae: et erat ibi Jesus cum Maria
matre eius. (Super Canticum.)
Omnipotens sempiterne Deus, qui coelestia simul et terrestria
moderaris, supplicationes nostras clementer exaudi, et pacem tuam
nostris concede temporibus. Per Dominum nostrum Jesum Christum
[IV] 32 Et irritaverunt eum ad aquas Meriba, * et vexatus est Moyses
propter eos,
33 quia exacerbaverunt spiritum eius, * et temere locutus est in labiis
suis.
34 Non disperdiderunt gentes, * quas dixit Dominus illis.
35 Et commixti sunt inter gentes * et didicerunt opera eorum.
36 Et servierunt sculptilibus eorum, * et factum est illis in scandalum.
37 Et immolaverunt filios suos * et filias suas daemoniis.
38 Et effuderunt sanguinem innocentem, † sanguinem filiorum
suorum et filiarum suarum, * quas sacrificaverunt sculptilibus
Chanaan.
Et infecta est terra in sanguinibus, † 39 et contaminati sunt in operibus
suis * et fornicati sunt in adinventionibus suis.
40 Et exarsit ira Dominus in populum suum * et abominatus est
hereditatem suam
41 et tradidit eos in manus gentium, * et dominati sunt eorum, qui
oderunt eos.
DOMINICA III. POST EPIPHANIAE.
148
109
42 Et tribulaverunt eos inimici eorum, * et humiliati sunt sub manibus
eorum.
43 Saepe liberavit eos; † ipsi autem exacerbaverunt eum in consilio suo
* et corruerunt in iniquitatibus suis.
[a] 44 Et vidit tribulationem eorum, * cum audivit clamorem eorum. 45 Et memor fuit testamenti sui * et paenituit eum secundum
multitudinem misericordiae suae.
46 Et dedit eos in miserationes * in conspectu omnium, qui captivos
duxerant eos.
47 Salvos nos fac, Domine Deus noster, * et congrega nos de
nationibus,
ut confiteamur nomini sancto tuo * et gloriemur in laude tua.
48 Benedictus Dominus, Deus Israel, † a saeculo et usque in saeculum.
* Et dicet omnis populus: “Fiat, fiat”.
PSALMUS 107 (106)—AERUMNIS VARIIS LIBERATI. GRATITUDO.
1 ALLELUIA.
[I] Confitemini Domino, quoniam bonus, * quoniam in saeculum
misericordia eius.
2 Dicant, qui redempti sunt a Domino, * quos redemit de manu
adversarii
3 et de regionibus congregavit eos, † a solis ortu et occasu, * ab
aquilone et mari.
4 Erraverunt in solitudine, in inaquoso, * viam civitatis habitationis
non invenerunt.
5 Esurientes et sitientes, * anima eorum in ipsis defecit.
6 Et clamaverunt ad Dominum, cum tribularentur, * et de
necessitatibus eorum eripuit eos.
7 Et deduxit eos in viam rectam, * ut irent in civitatem habitationis.
8 Confiteantur Domino propter misericordiam eius * et mirabilia eius
in filios hominum,
9 quia satiavit animam sitientem * et animam esurientem replevit
bonis.
10 Sedentes in tenebris et umbra mortis, * vincti in mendicitate et ferro,
11 quia exacerbaverunt eloquia Dei * et consilium Altissimi spreverunt.
12 Et humiliavit in laboribus cor eorum, * infirmati sunt, nec fuit qui
adiuvaret.
[a] 13 Et clamaverunt ad Dominum, cum tribularentur, * et de
necessitatibus eorum liberavit eos.
14 Et eduxit eos de tenebris et umbra mortis * et vincula eorum dirupit.
in filios hominum,
16 quia contrivit portas aereas * et vectes ferreos confregit.
[VII] 17 Stulti facti sunt in via iniquitatis suae * et propter iniustitias
suas afflicti sunt;
18 omnem escam abominata est anima eorum, * et appropinquaverunt
usque ad portas mortis.
110
IN EPIPHANIA DOMINI
IN DIE EPIPHANIAE.
Psalmi. 72, 19, 45, 47, 48, 67, 87, 96, 100
Ecce advenit dominator Dominus: et regnum in manu eius, et potestas
et imperium. (Mal. 3, Ps. 71, Introitus).
Mirabile mysterium declaratur hodie: innovatur natura, Deus homo
factus est. Id quod fuit permansit et quod non erat assumpsit:
necque commixtionem passus, necque divisionem.
Stella ista, sicut flamma coruscat, et Regem regum Deum demonstrat:
Magi eam viderunt, et Christo regi munera obtulerunt.
Quando natus es ineffabiliter de virgine, tunc impletae sunt scripturae:
Sicut pluvia in vellus descendisti, ut salvum faceres genus
humanum, te laudamus Deus noster. (Super Canticum, Ps. 71 Deus
indictum tuum regi da.)
℣. Tria munera obtulerunt magi.
℟. Aurum, Thus et Myrrham.
semine, largitus est nobis suam deitatem. (Super Canticum.)
Ab Oriente venerunt Magi in Bethlehem adorare Dominum: et apertis
thesauris suis praeciosa munera obulerunt, aurum sicut Regi
magno, thus sicut Deo vero, myrrham sepulturae eius, Alleluia.
(Super Canticum.)
Germinavit radix Jessae, orta est Stella ex Jacob, virgo peperit
Salvatorem; Te laudamus Deus noster, quem Johannes videns
exclamabat, dicens: Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi,
Alleluia. (De Baptismo Christi.)
Magnum mysterium declaratur hodie: quia creator omnium in Jordane
expurgat nostra facinora. (De Baptismo Christi, Super Canticum).
Deus qui hodierna die unigenitum tuum gentibus stella duce revelasti,
concede propicius, ut qui te iam ex fide cognovimus, usque ad
contemplandam speciem tuae Celsitudinis perducamur. Per eundem
Amen.
147
PSALTERIUM
semine, largitus est nobis suam deitatem. (In Vigilia Circumcisionis,
et Epiphaniorum.)
Magnum haereditatis mysterium, templum Dei factus est uterus
nesciens virum, non est pollutus ex ea, carnem assumens : Omnes
gentes venient dicentes, Gloria tibi, Domine. (Circumcisionis, Super
Canticum)
Qui de terra est, de terra loquitur, qui de coelo venit, super omnes est
et quod vidit et audivit, hoc testatur, et testimonium eius nemo
accepit : Qui autem acceperit, eius testimonium signavit, quia Deus
verax est.
Versiculi et Collectae ut Festo Nativitatis.
necessitatibus eorum liberavit eos.
20 Misit verbum suum et sanavit eos * et eripuit eos de interitionibus
eorum.
in filios hominum;
22 et sacrificent sacrificium laudis * et annuntient opera eius in
exsultatione.
23 Qui descendunt mare in navibus, * facientes operationem in aquis
multis,
[a] 24 ipsi viderunt opera Domini * et mirabilia eius in profundo.
25 Dixit et excitavit spiritum procellae, * et exaltati sunt fluctus eius.
26 Ascendunt usque ad caelos † et descendunt usque ad abyssos; *
anima eorum in malis tabescebat.
27 Turbati sunt et moti sunt sicut ebrius, * et omnis sapientia eorum
devorata est.
necessitatibus eorum eduxit eos.
29 Et statuit procellam eius in auram, * et tacuerunt fluctus eius.
30 Et laetati sunt, quia siluerunt, * et deduxit eos in portum voluntatis
eorum.
in filios hominum;
32 et exaltent eum in ecclesia plebis * et in conventu seniorum laudent
eum.
Hymni
1. Jesu, dulcis memoria, / Dans vera cordis gaudia; / Sed super mel et
omnia / Eius dulcis praesentia.
2. Nil canitur suavius, / Nil auditur iucundius, / Nil cogitatur dulcius
/ Quam Jesus Dei Filius.
3. Nec lingua valet dicere, / Nec littera exprimere, / Expertus potest
credere / Quid sit Jesum diligere.
4. Jesu dulcedo cordium, / Fons vivus, lumen mentium, / Excedens
omne gaudium / Et omne desiderium.
5. Jesu, spes poenitentibus, / Quam pius es petentibus, / Quam bonus
te quaerentibus, / Sed quid invenientibus!
6. Sis, Jesu, nostrum gaudium, / Qui es futurus praemium, / Sit
nostra in te gloria / Per cuncta semper saecula.
—ca. 1200
DOMINICA II. POST NATIVITATIS CHRISTI.
Psalmi. 8, 106, 145, 138, 16, 72, 97
[VII] 33 Posuit flumina in desertum * et exitus aquarum in sitim,
34 terram fructiferam in salsuginem * a malitia inhabitantium in ea.
35 Posuit desertum in stagna aquarum * et terram sine aqua in exitus
aquarum.
36 Et collocavit illic esurientes, * et constituerunt civitatem habitationis.
37 Et seminaverunt agros et plantaverunt vineas, * et fecerunt fructum
in proventum suum.
38 Et benedixit eis, et multiplicati sunt nimis, * et iumenta eorum non
minoravit.
39 Et pauci facti sunt et vexati sunt * a tribulatione malorum et dolore.
40 Effudit contemptionem super principes * et errare fecit eos in
deserto invio.
41 Et suscepit pauperem de inopia * et posuit sicut oves familias.
[a] 42 Videbunt recti et laetabuntur, * et omnis iniquitas oppilabit os
suum.
43 Quis sapiens, et custodiet haec * et intelleget misericordias Domini?.
PSALMUS 108 (107)—LAUDAT BENEFICIA DEI. FELIX. REGNUM CHRISTI. COR
PARATUM.
1 Canticum. PSALMUS. David.
[IV] 2 Paratum cor meum, Deus, † paratum cor meum, * cantabo et
psallam. Euge, gloria mea!
3 Exsurge, psalterium et cithara, * excitabo auroram.
146
111
IN NATIVITATE DOMINI
4 Confitebor tibi in populis, Domine, * et psallam tibi in nationibus,
5 quia magna est usque ad caelos misericordia tua, * et usque ad nubes
veritas tua.
6 Exaltare super caelos, Deus, * et super omnem terram gloria tua.
[a] 7 Ut liberentur dilecti tui, * salvum fac dextera tua et exaudi me.
8 Deus locutus est in sancto suo: † “Exsultabo et dividam Sichimam *
et convallem Succoth dimetiar;
9 meus est Galaad, et meus est Manasses, † et Ephraim fortitudo
capitis mei, * Iuda sceptrum meum.
10 Moab lebes lavacri mei; † super Idumaeam extendam calceamentum
meum, * super Philistaeam vociferabor”.
11 Quis deducet me in civitatem munitam? * Quis deducet me usque in
Idumaeam?.
12 Nonne, Deus, qui reppulisti nos? * Et non exibis, Deus, in virtutibus
nostris?
13 Da nobis auxilium de tribulatione, * quia vana salus hominis.
14 In Deo faciemus virtutem, * et ipse conculcabit inimicos nostros.
3. Quidnam iucundius, / Quidnam secretius / Tali Mysterio? / O
quam mirabilis / O quam laudabilis / Die dignatio.
4. Huius nodum sacramenti / Non subtilis argumenti / Solvit
inquisitio. / Modum nosse non est meum, / Scio tamen posse
deum, / Quod non capit ratio.
5. Quam subtile / Dei consilium, / Quam sublime / Rei mysterium, /
Virga florem, / Vellus rorem, / Virgo profert filium.
6. Nec pudorem / Laedit conceptio, / Nec virorem / Floris emissio, /
Concipiens / Et pariens / Comparator lilio.
—Adamus a S. Victore, ca. 1130-1192
PSALMUS 109 (108)—OSORES EXECRATUR, VINDEX. POENAE PERSECUTORUM.
PERFIDIA JUDAEORUM.
[VIII] Deus laudis meae, ne tacueris, * 2 quia os peccatoris et os dolosi
super me apertum est.
[a] Locuti sunt adversum me lingua dolosa † 3 et sermonibus odii
circumdederunt me * et expugnaverunt me gratis.
4 Pro dilectione mea adversabantur mihi; * ego autem orabam.
5 Et posuerunt adversum me mala pro bonis * et odium pro dilectione
mea.
6 Constitue super eum peccatorem, * et adversarius stet a dextris eius.
7 Cum iudicatur, exeat condemnatus, * et oratio eius fiat in peccatum.
8 Fiant dies eius pauci, * et ministerium eius accipiat alter.
9 Fiant filii eius orphani, * et uxor eius vidua.
10 Instabiles vagentur filii eius et mendicent * et eiciantur de ruinis
suis. [III] 11 Scrutetur fenerator omnem substantiam eius, * et diripiant
alieni labores eius.
12 Non sit qui praebeat illi misericordiam, * nec sit qui misereatur
pupillis eius.
13 Fiant nati eius in interitum, * in generatione una deleatur nomen
eorum.
14 In memoriam redeat iniquitas patrum eius in conspectu Domini, * et
peccatum matris eius non deleatur.
15 Fiant contra Dominum semper, * et disperdat de terra memoriam
eorum.
16 Pro eo quod non est recordatus facere misericordiam † et persecutus
est hominem inopem et mendicum * et compunctum corde, ut
mortificaret.
17 Et dilexit maledictionem: * et veniat ei;
112
1. Quem pastores laudavere, / Quibus Angeli dixere: / Absit vobis
iam timere, / Natus est Rex gloriae.
2. Ad quem Reges ambulabant, / Aurum, myrrhum, thus portabant, /
Haec sincere immolabant / Principi victoriae.
3. Exsultemus cum Maria / Et caelesti Hierarchia, / Iubilando voce
pia / Dulci cum symphonia.
4. Christo Regi incarnato, / Per Mariam nobis dato, / Accinatur hoc
affato: / Laus, honor et gloria!
—ca. 800
1. Puer natus in Bethlehem / Unde gaudet Ierusalem. / Hic iacet in
praesepio, / Qui regnat sine termino.
2. Cognovit bos et asinus / Quod puer erat Dominus. / Reges de Saba
veniunt, / Aurum, thus, myrrham offerunt.
3. De matre Natus Virgine / Sine virile semine. / Sine serpentis
vulnere / De nostro venit sanguine.
4. In carne nobis similis, / Peccato sed dissimilis. / Ut redderet nos
homines / Deo et sibi similes.
5. In hoc natali gaudio / Benedicamus Domino. / Laudatur sancta
Trinitas, / Deo dicamus gratias.
1. In dulci jubilo, nu singet und seid fro / Unsers hertzen wonne ligt
in praesepio, / Und lechtet als die sonne matris in gremio, / Alpha
es et O, Alpha es et O.
2. O Jesu parvule, Nach dir ist mir so wehe / Tröst mir mein gemüte,
o puer optime, / Durch alle deine güte, o princeps gloriae, / trahe
me post te, trahe me post te.
3. Ubi sunt gaudia, Nirgend mehr denn da, / Da die Engel singen
nova cantica, / Unnd die Schellen flingen in regis curia, / Eya
weren wir dar, Eya weren wir dar.
IN FESTO CIRCUMCISIONIS ET NOMINIS JESU
Psalmi. 98, 8, 40, 92, 85, 117, 67
Evangelium (ad Matutinum). Lucae 2:21
145
PSALTERIUM
Omnipotens sempiterne Deus, dirige actus nostros in beneplacito tuo,
ut in nomine dilecti filii tui mereamur bonis operibus abundare. Per
eundem Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum
vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia secula
seculorum. Amen.
et noluit benedictionem: * et elongetur ab eo.
18 Et induit maledictionem sicut vestimentum: † et intret sicut aqua in
interiora eius, * et sicut oleum in ossa eius.
19 Fiat ei sicut indumentum, quo operitur, * et sicut zona, qua semper
praecingitur.
[a] 20 Haec retributio eorum, qui adversantur mihi apud Dominum, *
et qui loquuntur mala adversus animam meam.
Hymni
1. A solis ortus cardine / Ad usque terrae limitem / Christum
canamus Principem, / Natum Maria virgine.
2. Beatus auctor saeculi / Servile corpus induit, / Ut carne carnem
liberans, / Non perderet quos condidit.
3. Castae Parentis viscera / Caelestis intrat gratia. / Venter puellae
baiulat / Secreta, quae non noverat.
4. Domus pudici pectoris / Templum repente fit Dei. / Intacta,
nesciens virum / Verbo concepit Filium.
5. Enixa est puerpera / Quem Gabriel praedixerat, / Quem matris
alvo gestiens / Clausus Joannes senserat.
6. Foeno iacere pertulit, / Praesepe non abhorruit, / Parvoque lacte
pastus est, / Per quem nec ales esurit.
7. Gaudet chorus coelestium / Et Angeli canunt Deo / Palamque fit
pastoribus / Pastor, Creator omnium.
8. Gloria tibi, Domine, / Qui natus es de Virgine, / Cum Patre et
—Caelius Sedulius, ca. 450
1. Agnoscat omne saeculum, / Venisse vitae praemium; / Post hostis
asperi iugum / Apparuit redemptio.
2. Esaias quae cecinit / Completa sunt in Virgine; / Annunciavit
Angelus, / Sanctus replevit Spiritus.
3. Maria ventre concipit / Verbi fidelis semine: / Quem totus orbis
non capit / Portant puellae viscera.
4. Radix Iesse floruit / Et virga fructum edidit; / Foecunda partum
protulit / Et Virgo Mater permanet.
5. Praesepe poni pertulit; / Qui lucis Auctor exstitit, / Cum Patre
coelos condidit, / Sub Matre pannos induit.
6. Legem dedit qui saeculo, / Cuius decem praecepta sunt, /
Dignando factus est homo / Sub legis esse vinculo.
7. Adam vetus quod polluit / Adam novus hoc abluit; / Tumens quod
ille deiicit / Humillimus hic erigit.
8. Iam nata lux est et salus, / Fugata nox et victa mors: / Venite,
gentes, credite / Deum Maria protulit.
1. Lux est orta gentibus / In umbra sedentibus / Et mortis caligine. /
Gaudet miser populus, / Quia undo Parvulus / Nascitur ex
Virgine.
2. Ut ascendat homo reus, / Condescendit Homo-Deus / Hominis
miseriae. / Quis non laudet et laetetur? / Quis non gaudens
admiretur / Opus novae gratiae?
144
[V] 21 Et tu, Domine, Domine, fac mecum propter nomen tuum, * quia
suavis est misericordia tua;
libera me, 22 quia egenus et pauper ego sum, * et cor meum
vulneratum est intra me.
23 Sicut umbra, cum declinat, pertransii, * excussus sum sicut locustae.
24 Genua mea infirmata sunt ieiunio, * et caro mea contabuit absque
oleo.
25 Et ego factus sum opprobrium illis: * viderunt me et moverunt
capita sua.
[a] 26 Adiuva me, Domine Deus meus, * salvum me fac secundum
misericordiam tuam.
27 Et sciant quia manus tua haec: * tu, Domine, hoc fecisti.
28 Maledicant illi, et tu benedicas; † qui insurgunt in me,
confundantur, * servus autem tuus laetabitur.
29 Induantur, qui detrahunt mihi, pudore * et operiantur sicut diploide
confusione sua.
30 Confitebor Domino nimis in ore meo * et in medio multorum
laudabo eum,
31 quia astitit a dextris pauperis, * ut salvam faceret a iudicantibus
animam eius.
PSALMUS 110 (109)—CHRISTUS AD DEXTRAM PATRIS. DOMINANS IN MEDIO
INIMICORUM.
1 David. PSALMUS.
[VII] [a] Dixit Dominus Domino meo: † “Sede a dextris meis, * donec
ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum”.
2 Virgam potentiae tuae emittet Dominus ex Sion: * dominare in medio
inimicorum tuorum.
3 Tecum principatus in die virtutis tuae, † in splendoribus sanctis, * ex
utero ante luciferum genui te.
4 Iuravit Dominus et non paenitebit eum: * “Tu es sacerdos in
aeternum secundum ordinem Melchisedech”.
5 Dominus a dextris tuis, * conquassabit in die irae suae reges.
6 Iudicabit in nationibus: † cumulantur cadavera, * conquassabit capita
in terra spatiosa.
7 De torrente in via bibet, * propterea exaltabit caput.
PSALMUS 111 (110)—DEUS SAPIENS, VERAX, BONUS. CARMEN PASCHALE.
1 ALLELUIA.
[III] Confitebor Domino in toto corde meo, * in consilio iustorum et
congregatione.
113
[a] 2 Magna opera Domini, * exquirenda omnibus, qui cupiunt ea.
3 Decor et magnificentia opus eius, * et iustitia eius manet in saeculum
saeculi.
4 Memoriam fecit mirabilium suorum, * misericors et miserator
Dominus.
5 Escam dedit timentibus se; * memor erit in saeculum testamenti sui.
6 Virtutem operum suorum annuntiavit populo suo, * ut det illis
hereditatem gentium;
7 opera manuum eius veritas et iudicium. * Fidelia omnia mandata
eius,
8 confirmata in saeculum saeculi, * facta in veritate et aequitate.
9 Redemptionem misit populo suo, † mandavit in aeternum
testamentum suum. * Sanctum et terribile nomen eius.
10 Initium sapientiae timor Domini, † intellectus bonus omnibus
facientibus ea; * laudatio eius manet in saeculum saeculi.
PSALMUS 112 (111)—PIUS VIRET, CADIT MALUS. BEATITUDO FIDELIUM.
1 ALLELUIA.
[VI] [a] Beatus vir, qui timet Dominum, * in mandatis eius cupit nimis.
2 Potens in terra erit semen eius, * generatio rectorum benedicetur.
3 Gloria et divitiae in domo eius, * et iustitia eius manet in saeculum
saeculi.
4 Exortum est in tenebris lumen rectis, * misericors et miserator et
iustus.
5 Iucundus homo, qui miseretur et commodat, † disponet res suas in
iudicio, * 6 quia in aeternum non commovebitur.
In memoria aeterna erit iustus, * 7 ab auditione mala non timebit.
Paratum cor eius, sperans in Domino, † 8 confirmatum est cor eius,
non timebit, * donec despiciat inimicos suos.
9 Distribuit, dedit pauperibus; † iustitia eius manet in saeculum
saeculi, * cornu eius exaltabitur in gloria.
10 Peccator videbit et irascetur, † dentibus suis fremet et tabescet. *
Desiderium peccatorum peribit.
PSALMUS 113 (112)—EXCELSUS HUMILES RESPICIT. EXALTATIO INOPIS.
1 ALLELUIA.
[IV] Laudate, pueri Domini, * laudate nomen Domini.
[a] 2 Sit nomen Domini benedictum * ex hoc nunc et usque in
saeculum.
3 A solis ortu usque ad occasum * laudabile nomen Domini.
4 Excelsus super omnes gentes Dominus, * super caelos gloria eius.
5 Quis sicut Dominus Deus noster, * qui in altis habitat
6 et se inclinat, ut respiciat * in caelum et in terram?
7 Suscitans de terra inopem, * de stercore erigens pauperem,
8 ut collocet eum cum principibus, * cum principibus populi sui.
9 Qui habitare facit sterilem in domo, * matrem filiorum laetantem.
PSALMUS 114 (113 A)—MIRACULA ORNANT EXODUM. EXITUS EX AEGYPTO.
1 ALLELUIA.
114
IN DIE NATIVITATIS CHRISTI.
Psalmi. 2, 8, 19, 45, 72, 85, 96, 98, 132, 145, 95, 80, 24, 93
Epistula (ad Vesperas). Ad Titum 2:11-14
Dominus dixit ad me, Filius meus es tu: ego hodie genui te. (Ps. 2
Quare fremuerunt gentes.)
Tanquam sponsus Dominus: procedens de thalamo suo. (Ps. 18 Coeli
enarrant gloriam.)
Diffusa est gratia in labiis tuis : propterea benedixit te Deus in
aeternum. (Ps. 45 Eructavit cor meum.)
Puer natus est nobis, et filius datus est nobis: Cuius imperium super
humerum eius, et vocabitur nomen eius magni consilii angelus.
(Esa. 9, Introitus.)
Tecum principium, in die virtutis tuae: in splendoribus sanctorum ex
utero ante luciferum genui te. (II. Vesp., Ps. 109 Dixit Dominum.)
Redemptionem misit Dominus populo suo: mandavit in aeternum
testamentum suum. (II. Vesp., Ps. 111 Confitebor.)
De fructu ventris tui: ponam super sedem tuam. (II. Vesp., Ps. 132
Momento.)
℣. Verbum caro factum est, Alleluia.
℟. Et habitavit in nobis, Alleluia.
Verbum caro factum est, et habitavit in nobis: et vidimus gloriam eius
gloriam quasi unigeniti a Patre, plenum gratia et veritate. (II. Vesp.,
Magnificat.)
Notum fecit Dominus, Alleluia: salutare suum, Alleluia, Alleluia. (Ps.
97, Ant. ferialis super Canticum.)
Gloria in excelsis Deo: Et in terra pax hominibus bonae voluntatis,
Alleluia, Alleluia. (Ant. ferialis super Canticum.)
Ecce Maria genuit nobis salvatorem, quem Johannnes videns
exclamabat, dicens: Ecce agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi,
Alleluia. (Ant. ferialis super Canticum.)
Concede, quaesumus omnipotens Deus, ut nos Unigeniti tui nova per
carnem Nativitas liberet, quos sub peccati iugo vetusta servitus tenet.
Per eundem Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui
seculorum. Amen.
DOMINICA I. POST NATIVITATIS CHRISTI.
Psalmi. 93, 45, 91, 26, 110, 111, 84
Antiphonae ut Festo Nativitatis.
℣. Dominus regnavit, decorem indutus est.
℟. Indutus est Dominus fortitudinem et praecinxit se.
143
PSALTERIUM
[IX] In exitu Israel de Aegypto, * domus Iacob de populo barbaro,
2 factus est Iuda sanctuarium eius, * Israel potestas eius.
3 Mare vidit et fugit, * Iordanis conversus est retrorsum;
4 montes saltaverunt ut arietes, * et colles sicut agni ovium. 5 Quid est tibi, mare, quod fugisti? * Et tu, Iordanis, quia conversus es
retrorsum?
6 Montes, quod saltastis sicut arietes, * et colles, sicut agni ovium?
[a] 7 A facie Domini contremisce, terra, * a facie Dei Iacob,
8 qui convertit petram in stagna aquarum * et silicem in fontes
aquarum.
IN VIGILIA NATIVITATIS CHRISTI.
Psalmi. 2, 8, 19, 45, 72, 85, 96, 98, 132, 145, 95, 80, 24, 93
Judaea et Jerusalem nolite timere: Cras egrediemini, et Dominus erit
vobiscum, Alleluia. (Ps. 113 Laudate pueri Dominum.)
Orietur sicut Sol salvator mundi, et descendet in uterum virginis: sicut
imber super gramen, Alleluia. (Ps. 114 Laudate Dominum omnes
gentes.)
Dum ortus fuerit sol de coelo, videbitis regem regum precedentem a
Patre: tanquam sponsum de thalamo suo. (Ps. 146 Lauda anima mea
Dominum.)
Bethlehem, non es minima in principibus Juda: Ex te enim exiet Dux
qui reget populum meum Israel. Ipse enim salvum faciet populum
suum: a peccatis eorum. (Ps. 148 Lauda Jerusalem.)
Gauda et laetare, Jerusalem, Ecce Rex tuus venit : de quo Prophetae
praedixerunt. Quem angeli semper adorant : cui Cherubin et
Seraphin sanctus sanctus sanctus proclamant. (Ps. 147 Lauda
Dominum.)
℣. Puer natus est nobis.
℟. Et filius datus est nobis.
Cum esset desponsata mater Jesu Maria Joseph, antequam
convenirent, inventa est in utero habens: quod enim in ea natum est,
de Spiritu Sancto, Alleluia. (Magnificat.)
Completi sunt dies Mariae: ut pareret Filium suum promogenitum.
(Nunc Dimittis.)
Deus qui sacratissimam noctem veri luminis illustratione fecisti
clarescere, da, quaesumus, ut cuius lucis mysteria in terra cognovimus,
eius quoque gaudiis in coelo perfruamur. Qui tecum vivit et regnat in
Da, quaesumus omnipotens Deus, ut qui nova incarnati Verbi tui luce
perfundimur, hoc in nostro resplendeat opere, quod per fidem fulget
in mente. Per eundem Dominum nostrum Jesum Christum filium
142
PSALMUS 115 (113 B)—IDOLA VANA: DEUM TIME. IDOLORUM VANITAS.
[IX] 1 Non nobis, Domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriam *
super misericordia tua et veritate tua.
2 Quare dicent gentes: * “Ubi est Deus eorum?”.
[a] 3 Deus autem noster in caelo; * omnia, quaecumque voluit, fecit.
4 Simulacra gentium argentum et aurum, * opera manuum hominum.
5 Os habent et non loquentur, * oculos habent et non videbunt.
6 Aures habent et non audient, * nares habent et non odorabunt.
7 Manus habent et non palpabunt, † pedes habent et non ambulabunt;
* non clamabunt in gutture suo.
8 Similes illis erunt, qui faciunt ea, * et omnes, qui confidunt in eis.
9 Domus Israel speravit in Domino: * adiutorium eorum et scutum
eorum est.
10 Domus Aaron speravit in Domino: * adiutorium eorum et scutum
eorum est.
11 Qui timent Dominum, speraverunt in Domino: * adiutorium eorum
et scutum eorum est.
12 Dominus memor fuit nostri * et benedicet nobis:
benedicet domui Israel, * benedicet domui Aaron,
13 benedicet omnibus, qui timent Dominum, * pusillis cum maioribus.
14 Adiciat Dominus super vos, * super vos et super filios vestros.
15 Benedicti vos a Domino, * qui fecit caelum et terram.
16 Caeli, caeli sunt Domino, * terram autem dedit filiis hominum.
17 Non mortui laudabunt te, Domine, * neque omnes, qui descendunt
in silentium,
18 sed nos, qui vivimus, benedicimus Domino * ex hoc nunc et usque
in saeculum.
PSALMUS 116 (114, 1-9; 115)—LIBERATUS CREDO, CALICEM BIBAM. CALIX
SALUTIS. CRUX CONFESSIONIS COMES.
1 ALLELUIA.
[VIII] Dilexi, quoniam exaudit Dominus * vocem deprecationis meae.
[a] 2 Quia inclinavit aurem suam mihi, * cum in diebus meis
invocabam.
3 Circumdederunt me funes mortis, * et angustiae inferni invenerunt
me.
Tribulationem et dolorem inveni † 4 et nomen Domini invocabam: * “O
Domine, libera animam meam”.
115
IN ADVENTU
5 Misericors Dominus et iustus, * et Deus noster miseretur.
6 Custodiens parvulos Dominus; * humiliatus sum, et salvum me
faciet.
7 Convertere, anima mea, in requiem tuam, * quia Dominus benefecit
tibi;
8 quia eripuit animam meam de morte, † oculos meos a lacrimis, *
pedes meos a lapsu.
9 Ambulabo coram Domino * in regione vivorum. 10 Credidi, etiam cum locutus sum: * “Ego humiliatus sum nimis”.
11 Ego dixi in trepidatione mea: * “Omnis homo mendax”.
12 Quid retribuam Domino * pro omnibus, quae retribuit mihi?
13 Calicem salutaris accipiam * et nomen Domini invocabo.
[a] 14 Vota mea Domino reddam * coram omni populo eius.
15 Pretiosa in conspectu Domini * mors sanctorum eius.
16 O Domine, ego servus tuus, * ego servus tuus et filius ancillae tuae.
Dirupisti vincula mea: † 17 tibi sacrificabo hostiam laudis * et nomen
Domini invocabo.
18 Vota mea Domino reddam * coram omni populo eius
19 in atriis domus Domini, * in medio tui, Ierusalem.
3. Esursum agnus mittitur, / Laxare gratis debitum. / Omnes pro
indulgentia / Vocem demus cum lacrymis.
4. Secundo ut cum fulserit / Mundumque horro cinxerit, / Non pro
reatu puniat, / Sed nos pius tunc protegat.
5. Laus, honor, virtus, gloria / Deo Patri et Filio, / Sancto simul
Paraclito / In saeculorum saecula.
—ca. 550
1. Creator alme siderum, / Aeterna lux credentium, / Jesu,
Redemptor omnium, / Intende votis supplicum.
2. Qui, daemonis ne fraudibus / Periret orbis, impetu / Amoris actus,
languidi / Mundi medela factus es.
3. Commune qui mundi nefas / Ut expiares, ad crucem / E Virginis
sacrario / Intacta prodis victima.
4. Cuius potestas gloriae / Nomenque cum primum sonat, / Et
caelites et inferi / Tremente curvantur genu.
5. Te deprecamur ultimae / Magnum diei Iudicem: / Armis supernae
gratiae / Defende nos ab hostibus.
6. Virtus, honor, laus, gloria / Deo Patri cum Filio, / Sancto simul
Paraclito / In saeculorum saecula.
PSALMUS 117 (116)—LAUDATE GENTES DOMINUM. AETERNA VERITAS.
1 ALLELUIA.
[VI] [a] Laudate Dominum, omnes gentes; * collaudate eum, omnes
populi.
2 Quoniam confirmata est super nos misericordia eius, * et veritas
Domini manet in aeternum.
PSALMUS 118 (117)—FRETUS DEÔ FESTUM AGAM. MISERICORDIA DEI IN
SECULUM. CONFITEMINI.
1 ALLELUIA.
[I] [a] Confitemini Domino, quoniam bonus, * quoniam in saeculum
misericordia eius.
2 Dicat nunc Israel, quoniam bonus, * quoniam in saeculum
misericordia eius.
3 Dicat nunc domus Aaron, * quoniam in saeculum misericordia eius.
4 Dicant nunc, qui timent Dominum, * quoniam in saeculum
misericordia eius.
5 De tribulatione invocavi Dominum, * et exaudivit me educens in
latitudinem Dominus.
6 Dominus mecum, * non timebo, quid faciat mihi homo.
7 Dominus mecum adiutor meus, * et ego despiciam inimicos meos.
8 Bonum est confugere ad Dominum * quam confidere in homine.
9 Bonum est confugere ad Dominum * quam confidere in principibus.
[I] 10 Omnes gentes circuierunt me, * et in nomine Domini excidi eos.
11 Circumdantes circumdederunt me, * et in nomine Domini excidi
eos.
12 Circumdederunt me sicut apes † et exarserunt sicut ignis in spinis, *
et in nomine Domini excidi eos.
116
141
PSALTERIUM
O Adonai et dux domus Israel, qui Moysi in igne flammae rubi
apparuisti et in Sina legem dedisti : veni ad redimendum nos in
brachio extento. (Die 18 Decembri, Magnificat.)
O Radix Jesse, qui stas in signum populorum, super quem continebunt
reges os suum, quem gentes deprecabuntur : veni ad liberandum
nos, jam noli tardare. (Die 19 Decembri, Magnificat.)
O Clavis David et sceptrum domus Israel, qui aperis et nemo claudit,
claudis et nemo aperit : veni et educ vinctum de domo carceris,
sedentem in tenebris et umbra mortis. (Die 20 Decembri, Magnificat.)
O Oriens, splendor lucis aeternae et sol justitiae : veni et illumina
sedentes in tenebris et in umbra mortis. (Die 21 Decembri,
Magnificat.)
O Rex gentium et desideratus earum lapisque angularis, qui facis
utraque unum : veni et salva hominem, quem de limo formasti. (Die
22 Decembri, Magnificat.)
O Emmanuel Rex et legifer noster, exspectatio gentium et Salvator
earum : veni ad salvandum nos, Domine Deus noster! (Die 23
Decembri, Magnificat.)
13 Impellentes impulerunt me, ut caderem, * et Dominus adiuvit me.
14 Fortitudo mea et laus mea Dominus * et factus est mihi in salutem.
15 Vox iubilationis et salutis in tabernaculis iustorum: * “Dextera
Domini fecit virtutem!
16 Dextera Domini exaltata est; * dextera Domini fecit virtutem!”.
[a] 17 Non moriar, sed vivam * et narrabo opera Domini.
18 Castigans castigavit me Dominus * et morti non tradidit me.
Excita, quaesumus Domine, potentiam tuam et veni, et magna nobis
virtute succurre, ut per auxilium gratiae tuae quod nostra peccata
praepediunt, indulgentia tuae propitiationis acceleret. Qui cum Patre
et Spiritu sancto vivis et regnas Deus, per omnia secula seculorum.
Amen.
Hymni
1. Veni Redemptor gentium, / Ostende partum virginis, / Miretur
omne saeculum: / Talis partus decet Deum.
2. Non ex virile semine, / Sed mystico spiramine / Verbum Dei
factum est caro, / Fructusque ventris floruit.
3. Alvus tumescit virginis, / Claustra pudoris permanent, / Vexilla
virtutum micant, / Versatur in templo Deus.
4. Procedens thalamo suo, / Pudoris aula regia, / Geminae gigas
substantiae / Alacris ut currat viam.
5. Egressus eius a Patre, / Regressus eius ad Patrem, / Excursus usque
ad inferos, / Recursus ad sedem Dei.
6. Aequalis aeterno Patri / Carnis tropaeo accingere, / Infirma nostri
corporis / Virtute firmans perpetim.
7. Praesepe iam fulget tuum / Lumenque nox spirat novum, / Quod
nulla nox interpolet / Fideque iugi luceat.
8. Gloria tibi, Domine, / Qui natus es de virgine, / Cum Patre et
—Aurelius Ambrosius, ca. 340-397
1. Vox clara ecce intonat, / Obscura quaeque increpat: / Pellantur
procul somnia, / Ab aethere Christus promicat.
2. Mens iam resurgat torpida, / Quae sorde exstat saucia. / Sidus
refulget iam novum / Ut tollat omne noxium.
140
[II] 19 Aperite mihi portas iustitiae; * ingressus in eas confitebor
Domino.
[a] 20 Haec porta Domini; * iusti intrabunt in eam. 21 Confitebor tibi, quoniam exaudisti me * et factus es mihi in salutem.
22 Lapidem quem reprobaverunt aedificantes, * hic factus est in caput
anguli;
23 a Domino factum est istud * et est mirabile in oculis nostris.
24 Haec est dies, quam fecit Dominus: * exsultemus et laetemur in ea.
25 O Domine, salvum me fac; * o Domine, da prosperitatem!
26 Benedictus, qui venit in nomine Domini. * Benedicimus vobis de
domo Domini.
27 Deus Dominus et illuxit nobis. † Instruite sollemnitatem in ramis
condensis * usque ad cornua altaris.
28 Deus meus es tu, et confitebor tibi, * Deus meus, et exaltabo te.
29 Confitemini Domino, quoniam bonus, * quoniam in saeculum
misericordia eius.
PSALMUS 119 (118)—VERBI DEI LAUS MAXIMA. ALPHABETICUM
CHRISTIANORUM.
1 ALLELUIA.
[I] ALEPH. Beati immaculati in via, * qui ambulant in lege Domini.
2 Beati, qui servant testimonia eius, * in toto corde exquirunt eum.
3 Non enim operati sunt iniquitatem, * in viis eius ambulaverunt.
4 Tu mandasti * mandata tua custodiri nimis.
5 Utinam dirigantur viae meae * ad custodiendas iustificationes tuas!
6 Tunc non confundar, * cum perspexero in omnibus praeceptis tuis.
7 Confitebor tibi in directione cordis, * in eo quod didici iudicia
iustitiae tuae.
[a] 8 Iustificationes tuas custodiam, * non me derelinquas
usquequaque.
9 BETH. In quo mundabit adulescentior viam suam? * In custodiendo
sermones tuos.
10 In toto corde meo exquisivi te; * ne errare me facias a praeceptis
tuis.
11 In corde meo abscondi eloquia tua, * ut non peccem tibi.
12 Benedictus es, Domine; * doce me iustificationes tuas.
13 In labiis meis * numeravi omnia iudicia oris tui.
14 In via testimoniorum tuorum delectatus sum * sicut in omnibus
divitiis.
15 In mandatis tuis exercebor * et considerabo vias tuas.
117
IN ADVENTU
16 In iustificationibus tuis delectabor, * non obliviscar sermonem
tuum.
Ecce in nubibus coeli: Dominus veniet cum potestate magna. Alleluia.
(Super Canticum.)
17 GHIMEL. Benefac servo tuo, et vivam * et custodiam sermonem
tuum.
18 Revela oculos meos, * et considerabo mirabilia de lege tua.
19 Incola ego sum in terra, * non abscondas a me praecepta tua.
20 Defecit anima mea in desiderando iudicia tua * in omni tempore.
21 Increpasti superbos; * maledicti, qui errant a praeceptis tuis.
22 Aufer a me opprobrium et contemptum, * quia testimonia tua
servavi.
23 Etsi principes sedent et adversum me loquuntur, * servus tamen
tuus exercetur in iustificationibus tuis.
24 Nam et testimonia tua delectatio mea, * et consilium meum
iustificationes tuae.
Excita Domine corda nostra ad praeparandas unigeniti tui vias, ut per
eius adventum purificatis tibi mentibus serviamus. Per eundem
Dominum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit et regnat in
unitate Spiritus Sancti Deus, per omnia secula seculorum. Amen.
25 DALETH. Adhaesit pulveri anima mea; * vivifica me secundum
verbum tuum.
26 Vias meas enuntiavi, et exaudisti me; * doce me iustificationes tuas.
27 Viam mandatorum tuorum fac me intellegere, * et exercebor in
mirabilibus tuis.
28 Lacrimata est anima mea prae maerore; * erige me secundum
verbum tuum.
29 Viam mendacii averte a me * et legem tuam da mihi benigne.
30 Viam veritatis elegi, * iudicia tua proposui mihi.
31 Adhaesi testimoniis tuis, Domine; * noli me confundere.
32 Viam mandatorum tuorum curram, * quia dilatasti cor meum.
33 HE. Legem pone mihi, Domine, viam iustificationum tuarum, * et
servabo eam semper.
34 Da mihi intellectum, et servabo legem tuam * et custodiam illam in
toto corde meo.
35 Deduc me in semitam praeceptorum tuorum, * quia ipsam volui.
36 Inclina cor meum in testimonia tua * et non in avaritiam.
37 Averte oculos meos, ne videant vanitatem; * in via tua vivifica me.
38 Suscita servo tuo eloquium tuum, * quod est ad timorem tuum.
39 Amove opprobrium meum, quod suspicatus sum, * quia iudicia tua
iucunda.
40 Ecce concupivi mandata tua; * in iustitia tua vivifica me.
41 VAU. Et veniat super me misericordia tua, Domine, * salutare tuum
secundum eloquium tuum.
42 Et respondebo exprobrantibus mihi verbum, * quia speravi in
sermonibus tuis.
43 Et ne auferas de ore meo verbum veritatis usquequaque, * quia in
iudiciis tuis supersperavi.
44 Et custodiam legem tuam semper, * in saeculum et in saeculum
saeculi.
45 Et ambulabo in latitudine, * quia mandata tua exquisivi.
118
DOMINICA III. ADVENTUS.
Psalmi. 85, 90, 111, 81, 4, 106, 9, 102
Gaudete in Domino semper, iterum dico, gaudete, modestia vestra
nota sit omnibus hominibus: Dominus prope est, nihil solliciti sitis,
sed in omni oratione petitiones vestrae, innotescant apud Deum.
(Phil. 4, Introitus.)
℣. Memento nostri Domine in beneplacito populi tui.
℟. Visita nos in salutari tuo.
Johannes autem cum audisset in vinculis opera Christi, mittens duos
de discipulis suis, ait illi: Tu es qui venturus es, an alium
expectamus? (Super Canticum.)
Tu es, qui venturus es, an alium expectamus? : Dicite Johanni, quae
vidistis, Ad lumen redeunt coeci, mortui resurgunt, pauperes
evangelizantur, Alleluia. (Super Canticum.)
Aurem tuam, quaesumus Domine, precibus nostris accommoda, et
mentis nostrae tenebras gratia tuae visitationis illustra. Qui cum Patre
et Spiritu sancto vivis et regnas Deus, per omnia secula seculorum.
Amen.
Concede, quaesumus omnipotens Deus, ut qui sub peccati iugo ex
vetusta servitute deprimimur, expectati unigeniti Filii tui nova
nativitate liberemur. Per eundem Dominum nostrum Jesum Christum
DOMINICA IV. ADVENTUS.
Psalmi. 19, 145, 9, 27, 8, 5, 21, 143
Rorate coeli de super, et nubes pluant iustum, aperiatur terra et
germinet salvatorem. (Esa. 45, Introitus.)
℣. Nolite timere Pusillanimes.
℟. Deus noster veniet et salvabit nos.
O Sapientia, quae ex ore Altissimi prodiisti, attingens a fine usque ad
finem fortiter suaviterque disponens omnia : veni ad docendum nos
viam prudentiae. (Die 17 Decembri, Magnificat.)
139
IN ADVENTU
PSALTERIUM
46 Et loquar de testimoniis tuis in conspectu regum * et non confundar.
47 Et delectabor in praeceptis tuis, * quae dilexi.
48 Et levabo manus meas ad praecepta tua, quae dilexi; * et exercebor
in iustificationibus tuis. -
Antiphonae, Lectiones, Versiculi et Collectae
DOMINICA I. ADVENTUS.
Psalmi. 25, 85, 145, 93, 24, 122, 110, 6
Ad te levavi animam meam, Deus meus: in te confido, non erubescam,
necque irrideant me inimici mei. Etenim universi, qui te expectant:
non confundentur. (Ps. 25, Introitus.)
Veni Domine, et noli tardare: relaxa facinora plebis tuae Israel. (Ps. 144
Benedictus Dominus Deus meus.)
℣. Vias tuas Domine demonstra mihi.
℟. Et semitas tuas doce me.
Ecce Dominus veniet, et omnes sancti eius cum eo: et erit in die illa lux
magna, Alleluia. (Super Canticum.)
Veni et libera nos: Deus noster. (Antiphona ferialis super Canticum.)
Excita, quaesumus Domine, potentiam tuam, et veni, ut ab
imminentibus peccatorum nostrorum periculis te mereamur
protegente eripi, et te liberante saluari. Qui cum Patre et Spiritu sancto
vivis et regnas Deus, per omnia secula seculorum. Amen.
DOMINICA II. ADVENTUS.
Psalmi. 80, 50, 85, 1, 75, 96, 126, 38
Populus Zion, ecce Dominus veniet, ad salvandas gentes: et auditam
faciet Dominus gloriam vocis suae, in laeticia cordis vestri. (Esa. 3,
Introitus.)
Urbs fortitudinis nostrae Zion, Salvator ponetur in ea murus et
antemurale : Aperite portas, quia nobiscum Deus, Alleluia. (Super
Psalmos).
℣. Ex Sion species decoris eius.
℟. Deus manifeste veniet.
Zion noli timere: ecce Deus tuus veniet, Alleluia. (Super Canticum.)
138
[IV] 49 ZAIN. Memor esto verbi tui servo tuo, * in quo mihi spem
dedisti.
50 Hoc me consolatum est in humiliatione mea, * quia eloquium tuum
vivificavit me.
51 Superbi deriserunt me vehementer; * a lege autem tua non
declinavi.
52 Memor fui iudiciorum tuorum a saeculo, Domine, * et consolatus
sum.
53 Indignatio tenuit me * propter peccatores derelinquentes legem
tuam.
54 Cantica factae sunt mihi iustificationes tuae * in loco peregrinationis
meae.
55 Memor fui nocte nominis tui, Domine, * et custodiam legem tuam.
56 Hoc factum est mihi, * quia mandata tua servavi.
57 HETH. Portio mea Dominus: * dixi custodire verba tua.
58 Deprecatus sum faciem tuam in toto corde meo; * miserere mei
secundum eloquium tuum.
59 Cogitavi vias meas * et converti pedes meos in testimonia tua.
60 Festinavi et non sum moratus, * ut custodiam praecepta tua.
61 Funes peccatorum circumplexi sunt me, * et legem tuam non sum
oblitus.
62 Media nocte surgebam ad confitendum tibi * super iudicia iustitiae
tuae.
63 Particeps ego sum omnium timentium te * et custodientium
mandata tua.
64 Misericordia tua, Domine, plena est terra; * iustificationes tuas doce
me.
65 TETH. Bonitatem fecisti cum servo tuo, Domine, * secundum
verbum tuum.
66 Bonitatem et prudentiam et scientiam doce me, * quia praeceptis
tuis credidi.
67 Priusquam humiliarer ego erravi; * nunc autem eloquium tuum
custodiam.
68 Bonus es tu et benefaciens, * doce me iustificationes tuas.
69 Excogitaverunt contra me dolosa superbi, * ego autem in toto corde
meo servabo mandata tua.
70 Incrassatum est sicut adeps cor eorum, * ego vero in lege tua
delectatus sum.
[a] 71 Bonum mihi quia humiliatus sum, * ut discam iustificationes
tuas.
72 Bonum mihi lex oris tui * super milia auri et argenti.
119
PSALTERIUM
73 IOD. Manus tuae fecerunt me et plasmaverunt me; * da mihi
intellectum, et discam praecepta tua.
74 Qui timent te, videbunt me et laetabuntur, * quia in verba tua
supersperavi.
75 Cognovi, Domine, quia aequitas iudicia tua, * et in veritate
humiliasti me.
76 Fiat misericordia tua, ut consoletur me, * secundum eloquium tuum
servo tuo.
77 Veniant mihi miserationes tuae, et vivam, * quia lex tua delectatio
mea est.
78 Confundantur superbi, quoniam dolose incurvaverunt me, * ego
autem exercebor in mandatis tuis.
79 Convertantur mihi timentes te, * et qui noverunt testimonia tua.
80 Fiat cor meum immaculatum in iustificationibus tuis, * ut non
confundar.
[II] Laudate Dominum in sanctuario eius, * laudate eum in firmamento
virtutis eius.
[a] 2 Laudate eum in magnalibus eius, * laudate eum secundum
multitudinem magnitudinis eius.
3 Laudate eum in sono tubae, * laudate eum in psalterio et cithara,
4 laudate eum in tympano et choro, * laudate eum in chordis et organo,
[a] 5 laudate eum in cymbalis benesonantibus, † laudate eum in
cymbalis iubilationis: * omne quod spirat, laudet Dominum.
ALLELUIA.
81 CAPH. Defecit in salutare tuum anima mea, * et in verbum tuum
supersperavi.
82 Defecerunt oculi mei in eloquium tuum, * dicentes: “Quando
consolaberis me?”.
83 Quia factus sum sicut uter in fumo; * iustificationes tuas non sum
oblitus.
84 Quot sunt dies servi tui? * Quando facies de persequentibus me
iudicium?
85 Foderunt mihi foveas superbi, * qui non sunt secundum legem
tuam.
86 Omnia praecepta tua veritas; * dolose persecuti sunt me; adiuva me.
87 Paulo minus consummaverunt me in terra, * ego autem non
dereliqui mandata tua.
88 Secundum misericordiam tuam vivifica me, * et custodiam
testimonia oris tui. 89 LAMED. In aeternum, Domine, * verbum tuum constitutum est in
caelo.
90 In generationem et generationem veritas tua; * firmasti terram, et
permanet.
91 Secundum iudicia tua permanent hodie, * quoniam omnia serviunt
tibi.
92 Nisi quod lex tua delectatio mea est, * tunc forte periissem in
humiliatione mea.
93 In aeternum non obliviscar mandata tua, * quia in ipsis vivificasti
me.
94 Tuus sum ego: salvum me fac, * quoniam mandata tua exquisivi.
95 Me exspectaverunt peccatores, ut perderent me; * testimonia tua
intellexi.
96 Omni consummationi vidi finem, * latum praeceptum tuum nimis.
[I] 97 MEM. Quomodo dilexi legem tuam, Domine; * tota die meditatio
mea est.
120
137
PSALTERIUM
18 Emittet verbum suum et liquefaciet ea, * flabit spiritus eius, et fluent
aquae.
19 Qui annuntiat verbum suum Iacob, * iustitias et iudicia sua Israel.
20 Non fecit taliter omni nationi * et iudicia sua non manifestavit eis.
ALLELUIA.
98 Super inimicos meos sapientem me fecit praeceptum tuum, * quia in
aeternum mihi est.
99 Super omnes docentes me prudens factus sum, * quia testimonia tua
meditatio mea est.
100 Super senes intellexi, * quia mandata tua servavi.
101 Ab omni via mala prohibui pedes meos, * ut custodiam verba tua.
102 A iudiciis tuis non declinavi, * quia tu legem posuisti mihi.
103 Quam dulcia faucibus meis eloquia tua, * super mel ori meo.
[a] 104 A mandatis tuis intellexi; * propterea odivi omnem viam
mendacii.
PSALMUS 148—CREATURAE LAUDANTES. LAUDATE COELI & OMNIA.
1 ALLELUIA.
[I] [a] Laudate Dominum de caelis, * laudate eum in excelsis.
2 Laudate eum, omnes angeli eius, * laudate eum, omnes virtutes eius.
3 Laudate eum, sol et luna, * laudate eum, omnes stellae lucentes.
4 Laudate eum, caeli caelorum * et aquae omnes, quae super caelos
sunt. 5 Laudent nomen Domini, * quia ipse mandavit, et creata sunt;
6 statuit ea in aeternum et in saeculum saeculi; * praeceptum posuit, et
non praeteribit.
7 Laudate Dominum de terra, * dracones et omnes abyssi,
8 ignis, grando, nix, fumus, * spiritus procellarum, qui facit verbum
eius,
9 montes et omnes colles, * ligna fructifera et omnes cedri,
10 bestiae et universa pecora, * serpentes et volucres pennatae.
11 Reges terrae et omnes populi, * principes et omnes iudices terrae,
12 iuvenes et virgines, * senes cum iunioribus
13 laudent nomen Domini, * quia exaltatum est nomen eius solius.
Magnificentia eius super caelum et terram, * 14 et exaltavit cornu
populi sui.
Hymnus omnibus sanctis eius, filiis Israel, * populo, qui propinquus
est ei. ALLELUIA.
PSALMUS 149—EXULTATIO ECCLESIAE. SANCTI IN CHRISTO BEANTUR, VINCUNT.
1 ALLELUIA.
[VII] Cantate Domino canticum novum; * laus eius in ecclesia
sanctorum.
[a] 2 Laetetur Israel in eo, qui fecit eum, * et filii Sion exsultent in rege
suo.
3 Laudent nomen eius in choro, * in tympano et cithara psallant ei,
[a] 4 quia beneplacitum est Domino in populo suo, * et honorabit
mansuetos in salute.
5 Iubilent sancti in gloria, * laetentur in cubilibus suis.
6 Exaltationes Dei in gutture eorum, * et gladii ancipites in manibus
eorum,
7 ad faciendam vindictam in nationibus, * castigationes in populis,
8 ad alligandos reges eorum in compedibus * et nobiles eorum in
manicis ferreis,
9 ad faciendum in eis iudicium conscriptum. * Gloria haec est omnibus
sanctis eius. ALLELUIA.
PSALMUS 150—INSTRUMENTA LAUDIS. DEO UNIVERSA PSALLITE.
1 ALLELUIA.
136
[a] 105 NUN. Lucerna pedibus meis verbum tuum * et lumen semitis
meis.
106 Iuravi et statui * custodire iudicia iustitiae tuae.
107 Humiliatus sum usquequaque, Domine; * vivifica me secundum
verbum tuum.
108 Voluntaria oris mei beneplacita sint, Domine, * et iudicia tua doce
me.
109 Anima mea in manibus meis semper, * et legem tuam non sum
oblitus.
110 Posuerunt peccatores laqueum mihi, * et de mandatis tuis non
erravi.
[a] 111 Hereditas mea testimonia tua in aeternum, * quia exsultatio
cordis mei sunt.
112 Inclinavi cor meum ad faciendas iustificationes tuas * in aeternum,
in finem.
113 SAMECH. Duplices corde odio habui * et legem tuam dilexi.
114 Tegmen et scutum meum es tu, * et in verbum tuum supersperavi.
115 Declinate a me, maligni, * et servabo praecepta Dei mei.
[a] 116 Suscipe me secundum eloquium tuum, et vivam; * et non
confundas me ab exspectatione mea.
117 Sustenta me, et salvus ero * et delectabor in iustificationibus tuis
semper.
118 Sprevisti omnes discedentes a iustificationibus tuis, * quia
mendacium cogitatio eorum.
119 Quasi scoriam delesti omnes peccatores terrae; * ideo dilexi
testimonia tua.
120 Horruit a timore tuo caro mea; * a iudiciis enim tuis timui.
121 AIN. Feci iudicium et iustitiam; * non tradas me calumniantibus
me.
122 Sponde pro servo tuo in bonum; * non calumnientur me superbi.
123 Oculi mei defecerunt in desiderio salutaris tui * et eloquii iustitiae
tuae.
[a] 124 Fac cum servo tuo secundum misericordiam tuam * et
iustificationes tuas doce me.
125 Servus tuus sum ego; * da mihi intellectum, ut sciam testimonia
tua.
121
PSALTERIUM
126 Tempus faciendi Domino; * dissipaverunt legem tuam.
127 Ideo dilexi praecepta tua * super aurum et obryzum.
128 Propterea ad omnia mandata tua dirigebar, * omnem viam
mendacii odio habui. -
[IV] [a] Lauda, anima mea, Dominum; † 2 laudabo Dominum in vita
mea, * psallam Deo meo, quamdiu fuero.
3 Nolite confidere in principibus, * in filiis hominum, in quibus non est
salus.
4 Exibit spiritus eius, et revertetur in terram suam; * in illa die peribunt
cogitationes eorum.
5 Beatus, cuius Deus Iacob est adiutor, * cuius spes in Domino Deo
suo,
6 qui fecit caelum et terram, † mare et omnia, quae in eis sunt; * qui
custodit veritatem in saeculum,
7 facit iudicium oppressis, * dat escam esurientibus.
Dominus solvit compeditos, * 8 Dominus illuminat caecos,
Dominus erigit depressos, * Dominus diligit iustos,
9 Dominus custodit advenas, † pupillum et viduam sustentat * et viam
peccatorum disperdit.
10 Regnabit Dominus in saecula, * Deus tuus, Sion, in generationem et
generationem.
129 PHE. Mirabilia testimonia tua, * ideo servavit ea anima mea.
130 Declaratio sermonum tuorum illuminat * et intellectum dat
parvulis.
131 Os meum aperui et attraxi spiritum, * quia praecepta tua
desiderabam.
132 Convertere in me et miserere mei * secundum iudicium tuum cum
diligentibus nomen tuum.
133 Gressus meos dirige secundum eloquium tuum, * et non
dominetur mei omnis iniquitas.
134 Redime me a calumniis hominum, * ut custodiam mandata tua.
[a] 135 Faciem tuam illumina super servum tuum * et doce me
iustificationes tuas.
136 Rivulos aquarum deduxerunt oculi mei, * quia non custodierunt
legem tuam.
[VI] 137 SADE. Iustus es, Domine, * et rectum iudicium tuum.
138 Mandasti in iustitia testimonia tua * et in veritate nimis.
139 Consumpsit me zelus meus, * quia obliti sunt verba tua inimici
mei.
140 Ignitum eloquium tuum vehementer, * et servus tuus dilexit illud.
141 Adulescentulus sum ego et contemptus; * mandata tua non sum
oblitus.
142 Iustitia tua iustitia in aeternum, * et lex tua veritas.
143 Tribulatio et angustia invenerunt me; * praecepta tua delectatio
mea est.
144 Iustitia testimonia tua in aeternum; * intellectum da mihi, et vivam.
145 COPH. Clamavi in toto corde, exaudi me, Domine; * iustificationes
tuas servabo.
146 Clamavi ad te, salvum me fac, * ut custodiam testimonia tua.
147 Praeveni diluculo et clamavi, * in verba tua supersperavi.
148 Praevenerunt oculi mei vigilias, * ut meditarer eloquia tua.
149 Vocem meam audi secundum misericordiam tuam, Domine, *
secundum iudicium tuum vivifica me.
150 Appropinquaverunt persequentes me in malitia, * a lege autem tua
longe facti sunt.
151 Prope es tu, Domine, * et omnia praecepta tua veritas.
152 Ab initio cognovi de testimoniis tuis, * quia in aeternum fundasti
ea.
153 RES. Vide humiliationem meam et eripe me, * quia legem tuam
non sum oblitus.
154 Iudica causam meam et redime me; * propter eloquium tuum
vivifica me.
122
PSALMUS 147 (146, 1-11; 147)—AEDIFICATOR JERUSALEM. SANAT ANIMAM,
CORPUS; CIBAT.
1 ALLELUIA.
[I] [a] Laudate Dominum, quoniam bonum est psallere Deo nostro, *
quoniam iucundum est celebrare laudem.
2 Aedificans Ierusalem Dominus, * dispersos Israelis congregabit.
[a] 3 Qui sanat contritos corde * et alligat plagas eorum;
4 qui numerat multitudinem stellarum * et omnibus eis nomina vocat.
5 Magnus Dominus noster et magnus virtute, * sapientiae eius non est
numerus.
6 Sustentat mansuetos Dominus, * humilians autem peccatores usque
ad terram.
7 Praecinite Domino in confessione, * psallite Deo nostro in cithara.
8 Qui operit caelum nubibus * et parat terrae pluviam.
Qui producit in montibus fenum * et herbam servituti hominum.
9 Qui dat iumentis escam ipsorum * et pullis corvorum invocantibus
eum.
10 Non in fortitudine equi delectatur, * nec in tibiis viri beneplacitum
est ei.
11 Beneplacitum est Domino super timentes eum * et in eis, qui sperant
super misericordia eius.
[Irr.] [a] 12 Lauda, Ierusalem, Dominum; * collauda Deum tuum, Sion.
13 Quoniam confortavit seras portarum tuarum, * benedixit filiis tuis
in te.
14 Qui ponit fines tuos pacem * et adipe frumenti satiat te.
15 Qui emittit eloquium suum terrae, * velociter currit verbum eius.
16 Qui dat nivem sicut lanam, * pruinam sicut cinerem spargit.
17 Mittit crystallum suam sicut buccellas; * ante faciem frigoris eius
quis sustinebit?
135
PSALMUS 145 (144)—GLORIOSUS DOMINUS. BONUS DAT ESCAM: ADEST PIUS.
1 Laudes. David.
[VIII] Exaltabo te, Deus meus, rex, * et benedicam nomini tuo in
saeculum et in saeculum saeculi.
2 Per singulos dies benedicam tibi * et laudabo nomen tuum in
saeculum et in saeculum saeculi.
[a] 3 Magnus Dominus et laudabilis nimis, * et magnitudinis eius non
est investigatio.
4 Generatio generationi laudabit opera tua, * et potentiam tuam
pronuntiabunt.
5 Magnificentiam gloriae maiestatis tuae loquentur * et mirabilia tua
enarrabunt.
6 Et virtutem terribilium tuorum dicent * et magnitudinem tuam
narrabunt.
7 Memoriam abundantiae suavitatis tuae eructabunt * et iustitia tua
exsultabunt.
[IV] 8 Miserator et misericors Dominus, * longanimis et multae
misericordiae.
[a] 9 Suavis Dominus universis, * et miserationes eius super omnia
opera eius.
10 Confiteantur tibi, Domine, omnia opera tua; * et sancti tui
benedicant tibi.
11 Gloriam regni tui dicant * et potentiam tuam loquantur,
12 ut notas faciant filiis hominum potentias tuas * et gloriam
magnificentiae regni tui.
13 Regnum tuum regnum omnium saeculorum, * et dominatio tua in
omnem generationem et generationem.
Fidelis Dominus in omnibus verbis suis * et sanctus in omnibus
operibus suis.
14 Allevat Dominus omnes, qui corruunt, * et erigit omnes depressos.
15 Oculi omnium in te sperant, * et tu das illis escam in tempore
opportuno.
16 Aperis tu manum tuam * et imples omne animal in beneplacito.
[IV] [a] 17 Iustus Dominus in omnibus viis suis * et sanctus in omnibus
operibus suis.
18 Prope est Dominus omnibus invocantibus eum, * omnibus
invocantibus eum in veritate.
19 Voluntatem timentium se faciet * et deprecationem eorum exaudiet
et salvos faciet eos.
20 Custodit Dominus omnes diligentes se * et omnes peccatores
disperdet.
21 Laudationem Domini loquetur os meum, * et benedicat omnis caro
nomini sancto eius in saeculum et in saeculum saeculi.
PSALMUS 146 (145)—OPERA DEI MAGNIFICA. FIDAS NON PRINCIPI, SED DEO.
1 ALLELUIA.
134
PSALTERIUM
155 Longe a peccatoribus salus, * quia iustificationes tuas non
exquisierunt.
156 Misericordiae tuae multae, Domine; * secundum iudicia tua
vivifica me.
157 Multi, qui persequuntur me et tribulant me; * a testimoniis tuis non
declinavi.
158 Vidi praevaricantes, et taeduit me, * quia eloquia tua non
custodierunt.
159 Vide quoniam mandata tua dilexi, Domine; * secundum
misericordiam tuam vivifica me.
160 Principium verborum tuorum veritas, * in aeternum omnia iudicia
iustitiae tuae.
161 SIN. Principes persecuti sunt me gratis, * et a verbis tuis formidavit
cor meum.
162 Laetabor ego super eloquia tua, * sicut qui invenit spolia multa.
163 Mendacium odio habui et abominatus sum; * legem autem tuam
dilexi.
[a] 164 Septies in die laudem dixi tibi * super iudicia iustitiae tuae.
165 Pax multa diligentibus legem tuam, * et non est illis scandalum.
166 Exspectabam salutare tuum, Domine, * et praecepta tua feci.
167 Custodivit anima mea testimonia tua, * et dilexi ea vehementer.
168 Servavi mandata tua et testimonia tua, * quia omnes viae meae in
conspectu tuo.
169 TAU. Appropinquet deprecatio mea in conspectu tuo, Domine; *
iuxta verbum tuum da mihi intellectum.
170 Intret postulatio mea in conspectu tuo; * secundum eloquium tuum
libera me.
171 Eructabunt labia mea hymnum, * cum docueris me iustificationes
tuas.
172 Cantet lingua mea eloquium tuum, * quia omnia praecepta tua
iustitia.
173 Fiat manus tua, ut adiuvet me, * quoniam mandata tua elegi.
174 Concupivi salutare tuum, Domine, * et lex tua delectatio mea est.
[a] 175 Vivet anima mea et laudabit te, * et iudicia tua adiuvabunt me.
176 Erravi sicut ovis, quae periit; * quaere servum tuum, quia
praecepta tua non sum oblitus.
PSALMUS 120 (119)—LIBERA ME À CALUMNIIS. LINGUA FALSA.
1 Canticum ascensionum.
[VII] [a] Ad Dominum, cum tribularer, clamavi, * et exaudivit me.
2 Domine, libera animam meam a labiis mendacii, * a lingua dolosa.
3 Quid detur tibi aut quid apponatur tibi, * lingua dolosa?
4 Sagittae potentis acutae * cum carbonibus iuniperorum.
5 Heu mihi, quia peregrinatus sum in Mosoch, * habitavi ad
tabernacula Cedar!
6 Multum incola fuit anima mea * cum his, qui oderunt pacem.
7 Ego eram pacificus; * cum loquebar, illi impugnabant me.
123
PSALMUS 121 (120)—NON DORMITAT CUSTOS. CUSTOS PERPETUUS.
[VIII] Levabo oculos meos in montes: * unde veniet auxilium mihi?
[a] 2 Auxilium meum a Domino, * qui fecit caelum et terram.
3 Non dabit in commotionem pedem tuum * neque dormitabit, qui
custodit te.
4 Ecce non dormitabit neque dormiet, * qui custodit Israel.
5 Dominus custodit te, * Dominus umbraculum tuum ad manum
dexteram tuam.
6 Per diem sol non percutiet te, * neque luna per noctem.
7 Dominus custodiet te ab omni malo; * custodiet animam tuam
Dominus.
8 Dominus custodiet introitum tuum et exitum tuum * ex hoc nunc et
usque in saeculum.
PSALMUS 122 (121)—HIEROSOLYMIS EST TEMPLUM. FELICITAS JERUSALEM.
1 Canticum ascensionum. David.
[IV] [a] Laetatus sum in eo, quod dixerunt mihi: * “In domum Domini
ibimus”.
2 Stantes iam sunt pedes nostri * in portis tuis, Ierusalem.
3 Ierusalem, quae aedificata est ut civitas, * sibi compacta in idipsum.
4 Illuc enim ascenderunt tribus, tribus Domini, * testimonium Israel, ad
confitendum nomini Domini.
5 Quia illic sederunt sedes ad iudicium, * sedes domus David.
6 Rogate, quae ad pacem sunt Ierusalem: * “Securi sint diligentes te!
7 Fiat pax in muris tuis, * et securitas in turribus tuis!”.
8 Propter fratres meos et proximos meos * loquar: “Pax in te!”.
9 Propter domum Domini Dei nostri * exquiram bona tibi.
PSALMUS 123 (122)—DEUM OCULI SUSPICIUNT. OCULUS SPERANS.
[VI] Ad te levavi oculos meos, * qui habitas in caelis.
2 Ecce sicut oculi servorum ad manus dominorum suorum, * sicut
oculi ancillae ad manus dominae suae,
[a] ita oculi nostri ad Dominum Deum nostrum, * donec misereatur
nostri.
3 Miserere nostri, Domine, miserere nostri, * quia multum repleti
sumus despectione;
4 quia multum repleta est anima nostra * derisione abundantium et
despectione superborum.
PSALMUS 124 (123)—DUCE DEÔ EVASIMUS. SAEVITIA HOSTIUM.
[I] Nisi quia Dominus erat in nobis, * dicat nunc Israel,
2 nisi quia Dominus erat in nobis, * cum exsurgerent homines in nos:
3 forte vivos deglutissent nos, * cum irasceretur furor eorum in nos.
4 Forsitan aqua absorbuisset nos, * torrens pertransisset animam
nostram;
124
PSALTERIUM
Non abscondas faciem tuam a me, * ne similis fiam descendentibus in
lacum.
8 Auditam fac mihi mane misericordiam tuam, * quia in te speravi.
Notam fac mihi viam, in qua ambulem, * quia ad te levavi animam
meam.
[a] 9 Eripe me de inimicis meis, * Domine, ad te confugi.
10 Doce me facere voluntatem tuam, * quia Deus meus es tu.
[a] Spiritus tuus bonus deducet me in terram rectam; * 11 propter
nomen tuum, Domine, vivificabis me.
In iustitia tua educes de tribulatione animam meam * 12 et in
misericordia tua disperdes inimicos meos;
et perdes omnes, qui tribulant animam meam, * quoniam ego servus
tuus sum.
PSALMUS 144 (143)—BELLATOR DOMINUS. ME VINDICES AB HYPOCRITIS.
1 David.
[II] [a] Benedictus Dominus, adiutor meus, † qui docet manus meas ad
proelium * et digitos meos ad bellum.
2 Misericordia mea et fortitudo mea, * refugium meum et liberator
meus;
scutum meum, et in ipso speravi, * qui subdit populum meum sub me.
3 Domine, quid est homo, quod agnoscis eum, * aut filius hominis,
quod reputas eum?
4 Homo vanitati similis factus est, * dies eius sicut umbra praeteriens.
5 Domine, inclina caelos tuos et descende; * tange montes, et
fumigabunt.
6 Fulgura coruscationem et dissipa eos; * emitte sagittas tuas et
conturba eos.
7 Emitte manum tuam de alto; † eripe me et libera me de aquis multis,
* de manu filiorum alienigenarum,
8 quorum os locutum est vanitatem, * et dextera eorum dextera
mendacii.
[VI] 9 Deus, canticum novum cantabo tibi, * in psalterio decachordo
psallam tibi,
10 qui das salutem regibus, * qui redimis David servum tuum de
gladio maligno.
11 Eripe me et libera me * de manu filiorum alienigenarum,
quorum os locutum est vanitatem, * et dextera eorum dextera
mendacii.
12 Filii nostri sicut novellae crescentes * in iuventute sua;
filiae nostrae sicut columnae angulares, * sculptae ut structura templi.
13 Promptuaria nostra plena, * redundantia omnibus bonis;
oves nostrae in milibus † innumerabiles in campis nostris, * 14 boves
nostrae crassae.
Non est ruina maceriae neque egressus * neque clamor in plateis
nostris.
[a] 15 Beatus populus, cui haec sunt; * beatus populus, cui Dominus est
Deus.
133
PSALTERIUM
4 Non declines cor meum in verbum malitiae * ad machinandas
machinationes in impietate
cum hominibus operantibus iniquitatem; * et non comedam ex deliciis
eorum.
5 Percutiat me iustus in misericordia et increpet me; † oleum autem
peccatoris non impinguet caput meum, * quoniam adhuc et oratio
mea in malitiis eorum.
6 Deiecti in manus duras iudicum eorum, * audient verba mea,
quoniam suavia erant.
7 Sicut frusta dolantis et dirumpentis in terra, * dissipata sunt ossa
eorum ad fauces inferni.
8 Quia ad te, Domine, Domine, oculi mei; * ad te confugi, non effundas
animam meam.
9 Custodi me a laqueo, quem statuerunt mihi, * et a scandalis
operantium iniquitatem.
10 Cadent in retiacula sua peccatores simul, * ego autem ultra
pertranseam.
5 forsitan pertransissent animam nostram * aquae intumescentes.
6 Benedictus Dominus, * qui non dedit nos in direptionem dentibus
eorum.
7 Anima nostra sicut passer erepta est * de laqueo venantium:
laqueus contritus est, * et nos erepti sumus.
[a] 8 Adiutorium nostrum in nomine Domini, * qui fecit caelum et
terram.
PSALMUS 142 (141)—EJULATUS AFFLICTI. OPPRESSUS ORO, LIBERA.
1 Maskil. David, cum esset in caverna. Precatio.
2 Voce mea ad Dominum clamo, * voce mea ad Dominum deprecor;
3 effundo in conspectu eius lamentationem meam, * et tribulationem
meam ante ipsum pronuntio.
4 Cum deficit in me spiritus meus, * tu nosti semitas meas.
In via, qua ambulabam, * absconderunt laqueum mihi.
5 Considerabam ad dexteram et videbam, * et non erat qui cognosceret
me.
Periit fuga a me, * et non est qui requirat animam meam. 6 Clamavi ad te, Domine; † dixi: “Tu es refugium meum, * portio mea
in terra viventium.
7 Intende ad deprecationem meam, * quia humiliatus sum nimis.
Libera me a persequentibus me, * quia confortati sunt super me.
[a] 8 Educ de custodia animam meam * ad confitendum nomini tuo;
me circumdabunt iusti, * cum retribueris mihi”.
PSALMUS 143 (142)—LIBERATIONIS DESIDERIUM. NE JUDICES! REGE, REFICE!
1 PSALMUS. David.
[VIII] Domine, exaudi orationem meam, † auribus percipe
obsecrationem meam in veritate tua; * exaudi me in tua iustitia.
2 Et non intres in iudicium cum servo tuo, * quia non iustificabitur in
conspectu tuo omnis vivens.
3 Quia persecutus est inimicus animam meam, † contrivit in terra
vitam meam, * collocavit me in obscuris sicut mortuos a saeculo.
4 Et anxiatus est in me spiritus meus, * in medio mei obriguit cor
meum.
5 Memor fui dierum antiquorum, † meditatus sum in omnibus
operibus tuis, * in factis manuum tuarum recogitabam.
6 Expandi manus meas ad te, * anima mea sicut terra sine aqua tibi.
7 Velociter exaudi me, Domine; * defecit spiritus meus.
132
PSALMUS 125 (124)—JUSTOS DEUS CIRCUMDAT. MONS AETERNUS.
[V] Qui confidunt in Domino, sicut mons Sion: * non commovebitur, in
aeternum manet.
[a] 2 Ierusalem, montes in circuitu eius, † et Dominus in circuitu populi
sui * ex hoc nunc et usque in saeculum.
3 Quia non requiescet virga iniquitatis super sortem iustorum, * ut non
extendant iusti ad iniquitatem manus suas.
4 Benefac, Domine, * bonis et rectis corde.
5 Declinantes autem per vias pravas † adducet Dominus cum
operantibus iniquitatem. * Pax super Israel!
PSALMUS 126 (125)—CAPTIVA FLET, REDIENS OVAT. TRISTITIA IN GAUDIUM.
AMARUM DULCE.
[VII] In convertendo Dominus captivitatem Sion, * facti sumus quasi
somniantes.
2 Tunc repletum est gaudio os nostrum, * et lingua nostra exsultatione.
Tunc dicebant inter gentes: * “Magnificavit Dominus facere cum eis ”.
[a] 3 Magnificavit Dominus facere nobiscum; * facti sumus laetantes.
4 Converte, Domine, captivitatem nostram, * sicut torrentes in austro.
5 Qui seminant in lacrimis, * in exsultatione metent.
6 Euntes ibant et flebant * semen spargendum portantes;
venientes autem venient in exsultatione * portantes manipulos suos.
PSALMUS 127 (126)—NIL SINE DEÔ FIT PROSPERÈ. OECONOMIA BONA.
1 Canticum ascensionum. Salomonis.
[VII] [a] Nisi Dominus aedificaverit domum, * in vanum laborant, qui
aedificant eam.
Nisi Dominus custodierit civitatem, * frustra vigilat, qui custodit eam.
2 Vanum est vobis ante lucem surgere et sero quiescere, † qui
manducatis panem laboris, * quia dabit dilectis suis somnum.
3 Ecce hereditas Domini filii, * merces fructus ventris.
4 Sicut sagittae in manu potentis, * ita filii iuventutis.
5 Beatus vir, qui implevit pharetram suam ex ipsis: * non confundetur,
cum loquetur inimicis suis in porta.
PSALMUS 128 (127)—CONJUGIUM BENEDICTUM.
[I] [a] Beatus omnis, qui timet Dominum, * qui ambulat in viis eius.
2 Labores manuum tuarum manducabis, * beatus es, et bene tibi erit.
125
PSALTERIUM
3 Uxor tua sicut vitis fructifera * in lateribus domus tuae;
filii tui sicut novellae olivarum * in circuitu mensae tuae.
4 Ecce sic benedicetur homo, * qui timet Dominum.
5 Benedicat tibi Dominus ex Sion, † et videas bona Ierusalem *
omnibus diebus vitae tuae;
6 et videas filios filiorum tuorum. * Pax super Israel!
16 Imperfectum adhuc me viderunt oculi tui, † et in libro tuo scripti
erant omnes dies: * ficti erant, et nondum erat unus ex eis.
17 Mihi autem nimis pretiosae cogitationes tuae, Deus; * nimis gravis
summa earum.
18 Si dinumerabo eas, super arenam multiplicabuntur; * si ad finem
pervenerim, adhuc sum tecum.
19 Utinam occidas, Deus, peccatores; * viri sanguinum, declinate a me.
20 Qui loquuntur contra te maligne: * exaltantur in vanum contra te.
21 Nonne, qui oderunt te, Domine, oderam * et insurgentes in te
abhorrebam?
22 Perfecto odio oderam illos, * et inimici facti sunt mihi.
23 Scrutare me, Deus, et scito cor meum; * proba me et cognosce
semitas meas
24 et vide, si via vanitatis in me est, * et deduc me in via aeterna.
PSALMUS 129 (128)—ARATOR IMPIUS ARESCAT. CRUX VICTRIX.
[II] Saepe expugnaverunt me a iuventute mea, * dicat nunc Israel,
2 saepe expugnaverunt me a iuventute mea, * etenim non potuerunt
adversum me.
3 Supra dorsum meum araverunt aratores, * prolongaverunt sulcos
suos.
4 Dominus autem iustus * concidit cervices peccatorum.
[a] 5 Confundantur et convertantur retrorsum * omnes, qui oderunt
Sion.
6 Fiant sicut fenum tectorum, * quod, priusquam evellatur, exaruit;
7 de quo non implevit manum suam, qui metit, * et sinum suum, qui
manipulos colligit.
8 Et non dixerunt, qui praeteribant: † “Benedictio Domini super vos, *
benedicimus vobis in nomine Domini”.
PSALMUS 130 (129)—INCLAMO, SPERO TE BONUM. CLAMANS DE PROFUNDIS.
[VIII] [a] De profundis clamavi ad te, Domine; * 2 Domine, exaudi
vocem meam.
Fiant aures tuae intendentes * in vocem deprecationis meae.
3 Si iniquitates observaveris, Domine, * Domine, quis sustinebit?
4 Quia apud te propitiatio est, * ut timeamus te.
5 Sustinui te, Domine, * sustinuit anima mea in verbo eius;
speravit 6 anima mea in Domino * magis quam custodes auroram.
Magis quam custodes auroram * 7 speret Israel in Domino,
quia apud Dominum misericordia, * et copiosa apud eum redemptio.
8 Et ipse redimet Israel * ex omnibus iniquitatibus eius.
PSALMUS 131 (130)—NON SUM SUPERBUS: SPE FRUOR. ALTIORA TE NE
QUAESIERIS.
[Irr.] [a] Domine, non est exaltatum cor meum, * neque elati sunt oculi
mei,
neque ambulavi in magnis * neque in mirabilibus super me.
2 Vere pacatam et quietam * feci animam meam;
sicut ablactatus in sinu matris suae, * sicut ablactatus, ita in me est
anima mea.
3 Speret Israel in Domino * ex hoc nunc et usque in saeculum.
PSALMUS 132 (131)—PERENNE SIT REGNUM ZION. LOCUS DEI ELECTUS.
126
PSALMUS 140 (139)—TURBATOR OCCIDAT MALUS. HYPOCRITAE CRUENTI.
[IV] 2 Eripe me, Domine, ab homine malo, * a viro violentiae serva me.
3 Qui cogitaverunt mala in corde, * tota die constituebant proelia.
4 Acuerunt linguas suas sicut serpentis, * venenum aspidum sub labiis
eorum.
5 Custodi me, Domine, de manu peccatoris † et a viro violentiae serva
me, * qui cogitaverunt supplantare gressus meos.
6 Absconderunt superbi laqueum mihi † et funes extenderunt in rete, *
iuxta iter offendicula posuerunt mihi.
7 Dixi Domino: “Deus meus es tu; * auribus percipe, Domine, vocem
deprecationis meae”.
8 Domine, Domine, virtus salutis meae, * obumbrasti caput meum in
die belli.
[a] 9 Ne concedas, Domine, desideria impii; * consilia eius ne perficias.
Exaltant 10 caput, qui circumdant me; * malitia labiorum ipsorum
operiat eos.
11 Cadant super eos carbones ignis, * in foveas deicias eos, et non
exsurgant.
12 Vir linguosus non firmabitur in terra, * virum violentiae mala
capient in interitu.
13 Cognovi quia faciet Dominus iudicium inopis * et vindictam
pauperum.
14 Verumtamen iusti confitebuntur nomini tuo, * et habitabunt recti in
conspectu tuo.
PSALMUS 141 (140)—SACRIFICIUM DEO GRATUM. RECTA EDOCE: FALSI CADANT.
1 PSALMUS. David.
[IV] [a] Domine, clamavi ad te, ad me festina; * intende voci meae, cum
clamo ad te.
2 Dirigatur oratio mea sicut incensum in conspectu tuo, * elevatio
manuum mearum ut sacrificium vespertinum. 3 Pone, Domine, custodiam ori meo * et vigiliam ad ostium labiorum
meorum.
131
PSALMUS 138 (137)—REGES CANENT CELSUM DEUM. GRATULATIO REDEMTORUM.
1 David.
[V] Confitebor tibi, Domine, in toto corde meo, * quoniam audisti
verba oris mei.
[a] In conspectu angelorum psallam tibi, † 2 adorabo ad templum
sanctum tuum; * et confitebor nomini tuo
propter misericordiam tuam et veritatem tuam, * quoniam magnificasti
super omne nomen eloquium tuum.
3 In quacumque die invocavero te, exaudi me; * multiplicabis in anima
mea virtutem.
4 Confitebuntur tibi, Domine, omnes reges terrae, * quia audierunt
eloquia oris tui.
5 Et cantabunt vias Domini, * quoniam magna est gloria Domini;
6 quoniam excelsus Dominus et humilem respicit * et superbum a
longe cognoscit.
7 Si ambulavero in medio tribulationis, vivificabis me; † et contra iram
inimicorum meorum extendes manum tuam, * et salvum me faciet
dextera tua.
8 Dominus perficiet pro me; † Domine, misericordia tua in saeculum: *
opera manuum tuarum ne despicias.
PSALMUS 139 (138)—SCIS CUNCTA, UBIQUE CONDITOR. PROVIDENTIA DEI.
[VII] [a] Domine, scrutatus es et cognovisti me, * 2 tu cognovisti
sessionem meam et resurrectionem meam.
Intellexisti cogitationes meas de longe, * 3 semitam meam et accubitum
meum investigasti.
Et omnes vias meas perspexisti, † 4 quia nondum est sermo in lingua
mea, * et ecce, Domine, tu novisti omnia.
5 A tergo et a fronte coartasti me * et posuisti super me manum tuam.
6 Mirabilis nimis facta est scientia tua super me, * sublimis, et non
attingam eam.
7 Quo ibo a spiritu tuo * et quo a facie tua fugiam?
8 Si ascendero in caelum, tu illic es; * si descendero in infernum, ades.
9 Si sumpsero pennas aurorae * et habitavero in extremis maris,
10 etiam illuc manus tua deducet me, * et tenebit me dextera tua.
11 Si dixero: “Forsitan tenebrae compriment me, * et nox illuminatio
erit circa me”,
12 etiam tenebrae non obscurabuntur a te, † et nox sicut dies
illuminabitur * sicut tenebrae eius ita et lumen eius -.
[Irr.] 13 Quia tu formasti renes meos, * contexuisti me in utero matris
meae.
[a] 14 Confitebor tibi, quia mirabiliter plasmatus sum; * mirabilia opera
tua, et anima mea cognoscit nimis.
15 Non sunt abscondita ossa mea a te, † cum factus sum in occulto, *
contextus in inferioribus terrae.
130
PSALTERIUM
[III] Memento, Domine, David * et omnis mansuetudinis eius,
2 quia iuravit Domino, * votum vovit Potenti Iacob:
3 “Non introibo in tabernaculum domus meae, * non ascendam in
lectum strati mei,
4 non dabo somnum oculis meis * et palpebris meis dormitationem,
5 donec inveniam locum Domino, * tabernaculum Potenti Iacob”.
6 Ecce audivimus eam esse in Ephratha, * invenimus eam in campis
Iaar.
7 Ingrediamur in tabernaculum eius, * adoremus ad scabellum pedum
eius. 8 Surge, Domine, in requiem tuam, * tu et arca fortitudinis tuae.
9 Sacerdotes tui induantur iustitiam, * et sancti tui exsultent.
10 Propter David servum tuum * non avertas faciem christi tui.
11 Iuravit Dominus David veritatem * et non recedet ab ea:
[a] “De fructu ventris tui * ponam super sedem tuam.
12 Si custodierint filii tui testamentum meum * et testimonia mea, quae
docebo eos,
filii eorum usque in saeculum * sedebunt super sedem tuam”.
13 Quoniam elegit Dominus Sion, * desideravit eam in habitationem
sibi:
14 “Haec requies mea in saeculum saeculi; * hic habitabo, quoniam
desideravi eam.
15 Cibaria eius benedicens benedicam, * pauperes eius saturabo
panibus.
16 Sacerdotes eius induam salutari, * et sancti eius exsultatione
exsultabunt.
17 Illic germinare faciam cornu David, * parabo lucernam christo meo.
18 Inimicos eius induam confusione, * super ipsum autem efflorebit
diadema eius”.
PSALMUS 133 (132)—FRATRUM CONCORDIA FRAGRANS. CONCORDIA.
[I] [a] Ecce quam bonum et quam iucundum * habitare fratres in unum:
2 sicut unguentum optimum in capite, † quod descendit in barbam,
barbam Aaron, * quod descendit in oram vestimenti eius;
3 sicut ros Hermon, qui descendit in montes Sion, † quoniam illic
mandavit Dominus benedictionem, * vitam usque in saeculum.
PSALMUS 134 (133)—OMNES CANITE SERVI DOMINO. OFFICIUM MINISTRORUM.
[VIII] Ecce benedicite Dominum, omnes servi Domini, * qui statis in
domo Domini per noctes.
[a] 2 Extollite manus vestras ad sanctuarium * et benedicite Dominum.
3 Benedicat te Dominus ex Sion, * qui fecit caelum et terram.
PSALMUS 135 (134)—DEUS POTENS, VANI DII. COLLATIO DEI CUM IDOLIS.
1 ALLELUIA.
[VII] [a] Laudate nomen Domini, * laudate, servi Domini,
2 qui statis in domo Domini, * in atriis domus Dei nostri.
127
[a] 3 Laudate Dominum, quia bonus Dominus; * psallite nomini eius,
quoniam suave.
4 Quoniam Iacob elegit sibi Dominus, * Israel in peculium sibi.
5 Quia ego cognovi quod magnus est Dominus, * et Deus noster prae
omnibus diis.
6 Omnia, quaecumque voluit, Dominus fecit in caelo et in terra, * in
mari et in omnibus abyssis.
7 Adducens nubes ab extremo terrae, † fulgura in pluviam facit, *
producit ventos de thesauris suis.
8 Qui percussit primogenita Aegypti * ab homine usque ad pecus.
9 Misit signa et prodigia in medio tui, Aegypte, * in pharaonem et in
omnes servos eius.
10 Qui percussit gentes multas * et occidit reges fortes:
11 Sehon regem Amorraeorum † et Og regem Basan * et omnia regna
Chanaan.
12 Et dedit terram eorum hereditatem, * hereditatem Israel populo suo.
13 Domine, nomen tuum in aeternum; * Domine, memoriale tuum in
generationem et generationem.
14 Quia iudicabit Dominus populum suum * et servorum suorum
miserebitur.
15 Simulacra gentium argentum et aurum, * opera manuum hominum.
16 Os habent et non loquentur, * oculos habent et non videbunt.
17 Aures habent et non audient; * neque enim est spiritus in ore
ipsorum.
18 Similes illis erunt, qui faciunt ea, * et omnes, qui confidunt in eis.
19 Domus Israel, benedicite Domino; * domus Aaron, benedicite
Domino;
20 domus Levi, benedicite Domino; * qui timetis Dominum, benedicite
Domino.
21 Benedictus Dominus ex Sion, * qui habitat in Ierusalem. ALLELUIA.
PSALMUS 136 (135)—SOLUS FACIT MIRACULA. MAGNALIA DEI. BONITAS
AETERNA.
1 ALLELUIA.
[I] [a] Confitemini Domino, quoniam bonus, * quoniam in aeternum
misericordia eius.
2 Confitemini Deo deorum, * quoniam in aeternum misericordia eius.
3 Confitemini Domino dominorum, * quoniam in aeternum
misericordia eius.
4 Qui facit mirabilia magna solus, * quoniam in aeternum misericordia
eius.
5 Qui fecit caelos in intellectu, * quoniam in aeternum misericordia
eius.
6 Qui expandit terram super aquas, * quoniam in aeternum
misericordia eius.
7 Qui fecit luminaria magna, * quoniam in aeternum misericordia eius:
8 solem, ut praeesset diei, * quoniam in aeternum misericordia eius;
9 lunam et stellas, ut praeessent nocti, * quoniam in aeternum
misericordia eius.
128
PSALTERIUM
[III] 10 Qui percussit Aegyptum in primogenitis eorum, * quoniam in
aeternum misericordia eius.
11 Qui eduxit Israel de medio eorum, * quoniam in aeternum
misericordia eius,
12 in manu potenti et brachio extento, * quoniam in aeternum
misericordia eius.
13 Qui divisit mare Rubrum in divisiones, * quoniam in aeternum
misericordia eius.
14 Et traduxit Israel per medium eius, * quoniam in aeternum
misericordia eius.
15 Et excussit pharaonem et virtutem eius in mari Rubro, * quoniam in
aeternum misericordia eius.
16 Qui traduxit populum suum per desertum, * quoniam in aeternum
misericordia eius.
17 Qui percussit reges magnos, * quoniam in aeternum misericordia
eius;
18 et occidit reges potentes, * quoniam in aeternum misericordia eius:
19 Sehon regem Amorraeorum, * quoniam in aeternum misericordia
eius;
20 et Og regem Basan, * quoniam in aeternum misericordia eius.
21 Et dedit terram eorum hereditatem, * quoniam in aeternum
misericordia eius,
22 hereditatem Israel servo suo, * quoniam in aeternum misericordia
eius.
[a] 23 Qui in humilitate nostra memor fuit nostri, * quoniam in
aeternum misericordia eius;
24 et redemit nos ab inimicis nostris, * quoniam in aeternum
misericordia eius.
25 Qui dat escam omni carni, * quoniam ìn aeternum misericordia eius.
26 Confitemini Deo caeli, * quoniam in aeternum misericordia eius.
PSALMUS 137 (136)—BABYLONE CAPTUS INGEMIT. CAPTIVITAS BABEL. ECCLESIA
OPPRESSA.
[VIII] 1 Super flumina Babylonis, illic sedimus et flevimus, * cum
recordaremur Sion.
2 In salicibus in medio eius * suspendimus citharas nostras.
3 Quia illic rogaverunt nos, qui captivos duxerunt nos, * verba
cantionum,
et, qui affligebant nos, laetitiam: * “Cantate nobis de canticis Sion”.
4 Quomodo cantabimus canticum Domini * in terra aliena?
5 Si oblitus fuero tui, Ierusalem, * oblivioni detur dextera mea;
[a] 6 adhaereat lingua mea faucibus meis, * si non meminero tui,
si non praeposuero Ierusalem * in capite laetitiae meae.
7 Memor esto, Domine, adversus filios Edom * diei Ierusalem;
qui dicebant: “Exinanite, exinanite * usque ad fundamentum in ea ”.
8 Filia Babylonis devastans, † beatus, qui retribuet tibi retributionem
tuam, * quam retribuisti nobis;
9 beatus, qui tenebit * et allidet parvulos tuos ad petram.
129

sacrosanctae ecclesiae confessionis augustanae preces

Transcription

Similar documents

Naxos 8

TEXTHEFT (BOOKLET) FÜR CD „CHANT. MUSIC FOR PARADISE

March 2014