: B fT М І ш Г ф Г %

Transcription

: B fT М І ш Г ф Г %
W
Г
»
}C
"%•*
о*
î
°*
: B fT М І ш Г ф Г
%
Г Щ
<4
nnb
oi
*
Н е
A u fg a b e
>o
Je
?*
ï
f*
}e
*
î*
J»
}o
Гi®
}*
Je
P
i©
}°
Jo
4о*
о>І
ci
H
^ te u fk ttê .
3>СЛ
of
/crbmanö CalfatTe.
«
«
ci
F le c te re si nequeo S u p ero s, A e h e ro n ta m ovebo,
«
V irg il.
©j
<
*
3& ette Auflage.
y>
h
ï
ï
Ie
'fi
>
?
£
ic
)c
.
SBevïtn.
Serlog
Bon
j
$ ï û «5 S u n c f e r .
(20. ЗЗейы’З ©crteg^anblung.)
;
3
j
*°\î
^
■1859.
l^g
J L J L _ S l JL .SL J L J L .Я . - 5 L 3 1 J L
j S
i . J i.J L J L J L S L J^_S L
J ^ L -Â ^ _ £ _
_SL ? . & & & &
B it italtrnifdje % х щ
uub
b tc
S fu fg ftB e
^ r e itfîe n é .
S&ort
•feririrmnö Caljfaffe.
Flectere si nequeo Superos, Acheronta movebo«
Vi rgi l .
3«>eite Auflage.
35etlttt.
ЭЗ e r l a g b o n
^ r a « j R u n l e t ,
(SB. SBeffct’ä ®eïtag«Çanbtttttg.)
1859.
$j)rtoj)rt p r jtoetten Auflage
Ф а ЭДатеи иіфіЗ juv @афе ttjun, ba ferner роІЩфе
«Schriften nie meïjr auf eine imbefangene Stufnabme ju
гефпеп fyaben, atè toenn fie anonym ег{феіпеп, 30g іф
её иг^эгітдііф »or, bie nad)[tef)enbe 53rofd;äve oïjne meinen
tarnen ber Oeffent(icf)feit ju übergeben unb fie nur alê
eine „©timme aus ber ©emofratie" 31t Ьезеіфпеп.
Sftunmefyr inbep, bei ber injmifd)en netf)tg geworbenen
jtoeiten Slufïage, toäre ей um fo jvuecftojer (anger mit ber
3Iwtorfd?aft jurücfjufjalten, atö bie Angaben über biefetbe |фоп
bie oerfcfyiebenften beutfd/en Leitungen bm^Iaufen fyaben. —
SSereitê fyaben bie Sreigniffe in ben ungefähr 14 Sagen
bië 3 Жофеп, й>е!фе feit ber erften SIuëgabe biefer <3 d)rift
berfloffett finb, піфі gefäumt, 23iefe§ с on bem 3« beftötigen,
tocrô teir bamalê behauptet, 33iefe3 bon bem 3ц enttoi<Mn,
teaS ttir bamafö afô im H'eime oortiegenb Bejeidjuet fyaben.
'^Diejenigen, »еіфе bamatë »01t ber @фпкіфПф!ек
ber itatiettifij^en iôeïoegung ^гафеп unb an bie Söegeiftermtg
berfetben піфі glauben teoöten, uub Diejenigen, госіфе fo
ЗілегѵіфШф behaupteten, baß nur ber ІотЬагЫ[фе Slbct
0е)'іеггеіф t)affe, bag öanbbol! aber inbifferent ober ifyiu
fetbft [і}Шрафі)'ф gefinnt fei, fyaben je£t 3^it gehabt fi$
bon ber Unricfytigfeit ifjter Зіп^фіеп 31t überzeugen!
IV
• $auttt Шаг ©aribalbt an ber ©piÿe eineê Keinen
£aufenê oon toenigen taufenb Ш?апп tu bie ton einer
étrmee son 240,000 Oefterreid)ern befei§te Sombarbei ein=
gerücft, aie ^ф überall ber 2ïufftcmb erftoB, baê Sanbbol!
in Sïïaffe lu feinen Sahnen-eilte, baê Sßeltlin gu ben SSaffeu
griff, in ©onbrio ein SRebolutionêïjeer fic6> bilbete.
SDîeljrere Sage поф bor ber © фіафі »on SDîagenta,
— unb fdjon шаг bie ©aftrtmg in SDîatlanb auf eine |‘оІфе
£>öl}e geftiegen, baß bie bort lebenben Ое^еггеіфег ficb
genötigt fafyen tbre $äufer nidit mefjr 311 »erlaffen. Фіе
bro^enbe ^fyfiognomte ber ©tabt batte einen folgen ©rab
erreicht, baß baê ÎOÎilitar toie gelähmt Шаг. й'аиш шагеп
bie Bonner bei SDÎagenta berïjadt, aîê bie с|"іеггеіфіСфеп
33eljörben fidb genötigt faljen, паф ЗЗегопа an ben $aifer
3U telegrafieren, toenn man langer bie ©tabt galten toolle,
miiffe man bie Séance beê тсгЬегі|‘ф)'іеп ©trajjenfampfeê
laufen, ©er Slbjug erfolgte. Unb fo шаг поф nie eine
Slrmee au§ einer ©tabt abgejogen! ©te SJeoôlferung fd)o§
auê ben geuftern auf bie abjieïjenbe Slrmee, Шеіфе Ьиѵф
in tijre SJUtte genommene йа1іепі]’фе SBeiber unb ШпЬег
ihren ïïbjug ju beden {ифіе.*)
$a, toenigften§ toenn ber ‘Dteuen ^ геи § і)'ф еп Leitung
ju glauben ift, Çiatte bie ffo£ge t5fterreic^ifфe Slrmee felbft
biefen ЭІЬзид nur einer Sift beê ^ommanbanten 31t banïen,
шеіфег ber таі!апЬіі‘феи ^Ocunicipafitat bie falfdje ^афгіфі
mittfyeilte, als fei ein афйадідег SBaffenftiüftanb mit ben
SSerbiinbeten gefd?loffcn toorben.
Qfimfjel)nljunbert Шіапп Ungarn, toie man fid; erjagt,
bei SDîagenta
ben 23erbünbeten übergegangen, ein in
Sinj ftationirteê italienif$eê Regiment, toie felbft füb*>
*) D&ige S etaife über 3)îaifanb fiitb beti ö ft e r r e t ф i j dj *
gefmnten Äorreftioitbenjeu ber ÄiJlnifdjen 3 e' tu n 3 auö SBevotta toorn
6. unb 7. 3 u n t (9îr. 162 и. 163 bei £ . 3^3-) entnommen.
У
beutfcfye fla tte r eingefteljen, bie Зіафгіфі bon bem @ieg
bei SÖhgenta mit bem lauten 9îuf: „ e w iv a l’Italia, e w iv a
Vittorio Em m anuele!“ begrüfjenb, Äoffutlj auf bem SBege
паф ©enua, unb bie SBiener Seööfferung fetbft mit „in*
grimmiger SBefriebigimg" bett Dîieberlagen ber о[іеггеіфі[феп
Armeen im (Stillen зщаифзепЬ, toeit fte (іф bon tljnen
baê ЗиІаттепБгефен beê ё^еггеіфі[феп ©fyftemö аиф
паф $ппеп ьег^гіфі (f. b. SGSiener Äotrefponbenj bom
5. 3 uni in 9îr. 263 ber N a tio n a l^ tg .), — епМіф bie
Bereinigung mit (Sarbinien in Bologna, ^m ola, З^ёі13а
nnb anbern (Stabten beS ра^Шфеп ©ebieteê born SJolle
proïlamirt, tro| ber öon Bonaparte bem ^ßa^fte garantirten
Neutralität — biefer bon .unê ьогапё6е$еіфпеіе erfte 21uê=>
Ьгиф beê jtDift^ert ber itаIienifфen SReüolution unb 93onaparte
{фІшптегпЬеп ^onfliîteê, іоеіфег ^геШф fo tange ioieber
vermittelt »erben шігЬ, fo lange |1ф bie ÎDiincio* unb
(Щф^ериндеп поф in ben §>anben ber Ое^еггеіфег 6e=
finben, — bieS ift bie reoolutionäre SSilanj ber lebten
bierjeljn Sage. —
21иф finb biefe btergeïjn Sage піфі borübergegangen,
oljne ben дгітЬІіф^еп 1Іт|'ф1ад ber öffent^en Meinung
in ©ет|'ф1апЪ fyerborjurufen.
Saaten unb ©фгі^еп
Ijabeu beveint fcaju beigetragen, baê irregeleitete N ational
gefitfjl 3« ЭДфЫфіідеп unb bem Ье^іфеп 3Solfe ttueber
jurn SSeti'ujjtfeiu *ju bringen, іьеіфе (Stellung ^rinjtyten,
^ntereffen uub bie Sebenêfragen feiner eigenen (Snttoidlung
д1еіфииі§ід ifym anroeifen.
Unb ріо^йф mitten in biefem ефеиііфеп Ш ^фгст^е
ber öffentM?eu (Stimmung unb tote im grellen ©egenfa^e
baju — bie preujjif$e ?0^obtlmaфung!
(Sine ЗУіоЬіІтафипд ift поф піфі bie (5ntf$eibung
felbft — aber fie ift bereite baê le^te ©фШеІп ber Sffiurfel
ju bem епІ)‘феіЬепЬеп SÖurfe.
VI
Nafyer unb uafyer riicft affo bie am СптЬе unserer
(Schrift gefteßte Sffiernatise, naljer unb ltäfyer rud't für
unfere Regierung ber S u r f ber @ntfd?eibimg.
ЯВіе biefe aber аиф auSfaiïen möge, auf biveftem
ober auf inbireftem unb ßielfad) вег^фіипдеиет ЯВеде, auf
S>erfjältnt§mä§ig (еіфіет unb ber Nation wiüfommenent
ober auf einem fcbtoeven unb fangen, »on Unglüd unb
•©tut angefitüten Жеде — immer toirb ЬаЗ <S^Iujjrefuftat
ber jeÇigen $rifi§ fein: bie n a tio n a te S ie b e r g e b u r t
'D еиі]'фІапЬ8!
SSertin, ben 16. 3 uni 1859.
Ф е г S S e t f a f fe t
j®ie Sftatfacîten brangen. ©ie ftaitjofif^ - itaUenifd>en unb
operreitbtfc^en Armeen fielen einanber gegenüber, eine fteber=
Çafte Aufregung erfaßt bie Bufdjaiter be§ großen Kampfes,
bie ^riegäbereitfdjaft ift in P r e u ß e n auf fämmtUcfye SCrmeeforpS
auSgebeljnt, unb toäljrenb bie Kabinette поф fфшaпïen, {іфШф
ungewiß über bie ©teïïung, bie fit emjunefymen Ijafcen, tietfucf)t
man Won einer ©eite, an beren Patriotismus toir піфі jtoeifelit
to o lle it, beren Patriotismus aber [ebenfatts поф toeit Ьигф
ifjte SSerbtenbung uberboten mirb, üerfu$t man in einfluß*
геіфеп unb ßielgelefenen Slattern eine ©trcmung ber öffent*
ïicfien Meinung Ijernorjurufen, »еіфе einerfeitS einen erfyeb*
Ііфеп ©rucf auf bie ©nt^Iießungen ber Regierung üben
ïamt, anbrerfeitS, teaS toir für поф gefährlicher егафіеп, im
§оф[іеп @rabe geeignet ift, bie unfieilnollfte SSerrotrrnng im
Ijerjen ber SDÎaffen, im Innern ber ©emoïratie felbft ju er=
jeugen. 2SaS biefen фег)'цф fo gefafjrtii madu, ift, baß man
iljn »ornimmt in 23Iättern, bie bisher als ©фіІМгсгдег bet
SDemofratie ju gelten beaiifprudj ten, unb, toie eS mit biefem
SInfprud) аиф an fté felbft beftettt fein mödite, ben| eiben unter
ben bisher beftebenbeit ßeitungen etwa поф am eljeften er*
Beben fonnten. 2BaS biefen 33ег|'цф fo gefäE)r£id> т а ф і, ift,
baß man für фп in 58etoegung fejjt aïïe §ebet eines fatféen
Patriotismus, alle ©pringfebern eines irregeleiteten National*
gefüljfs, atte (еіЬеп)фа^Ііфеп ЗисЕипдеп eines geregten perfön*
Ііфеп §affeS, atte ^ülfSmittel einer trüben unb unïlaren, einer
gugleidj furdjtfamen unb gewalttätigen, prinjipienlofen @efuijlg=
politfï. 2 >er 33onapartigmug ift auferftanben, ruft matt un§ ju,
er redt feinen 2lrm über (Europa, bie Sage bon 3 ena ftefyert
ші§ juut jtoeiten SDîal be»or, Wenn wir jaubern ! Unb geflößt
auf fo fdjlagenbe Sfteminiêcenjen, ftarf burd) ben ?l6fd)eu, ber
bie SSölfer mit Sftedjt gegen bie perfon Souig 23onaparte’g er=
füllt, will man im» unter bem SSortoanb biefеё §ajfeê gu nicfytg
Sïrtberem afô 3ц einem unter bem 9iamen „Srieg gegen Napo­
leon" »erfüllten Kriege gegenbag franjöfifdje Sßolf, ju einem
®rieg für Deft er reid) treiben.
2öenn bie 9?eue Preujjifdje Leitung in bem infiinftntâfjigen
@efü|l, baß ber Untergang Defterreidjg ber Untergang beS
reaktionären Prinjipê überhaupt fei, biefen ©djladjtfdjrei aug*
ftöftt — fo ^aben toir nidjtg bagegen. 3 m ©egentfyeil. 2Bir
finben nidjtS einfacher, nid)tu orbnunggmäftiger, alg baé. 216er
toenn felbft populäre Stötter bie» Çetbgefc6rei ju bent irrigen
madjen — in fo ernfter unb inljattêfdjtoerer ©tunbe ift eg
3 eit, bafj bie feit ‘fo lange »om öffentlichen ©cfjaupla§ ab=
getretene toaljre ®emofratie wieber auf berafelben erfdjeine, ba§
fie bie ©adjlage mit ruhigem unb feftem 23lide überfcfjauenb
fie an ber Slornt iljrer untoanbetbaren Prinzipien prüfe, ba§
fie ben ©djein jerftöre, als bilbeten jene liberalen SBortfüljrer
ben Sluêbrud ber bemofratifdjen ©djidjten ber 33et>5lferung,
bafj fie bie Regierung felbft »on bem 3)rude erlöfe, ben jene
^aifeurê ber öffentlichen SQÎeinuttg auf fie auêüben ïënnen,
ober aber ifyr bie (£ntfd)ulbtgung entjtelje, biefem SDrude
дешіфеп ju fein; Dor allem, bafj fie fid) mit fidj felbft öer=
ftanbige, bantit bag SSolf fid) ïlar unb betoufjt tuerbe über bie
©tellung, bie eg einjuneijmen Ijat, einig in fid) felbft über bie
©eite, gegen tceldje eg ftdj gu rieten, toenn fidj bie (Sreigniffe
baljtn enttoicfeln, ba§ eg auf bie 23üfjne gerufen toirb ober bon
felbft auf berfelben erfdjeint.
Unterfucfjen toir alfo mit Säfte, toofyin Prinzipien unb -3n=
tereffen bie ©tjmpatfiien beg beutfàen SSotte in biefem Kampfe
rufen muffen, toeldjeg bie ÿoljjeu beffelben fein werben, unb
toeldje SKefultate bie Politif, bie man ung prebigt, паф ftdj
о
О
jiefyen würbe; jutegt епЫіф, йеіфеё bie SHotte ift, bie P reu § en
bei biefem Äonftift zu überneljmeit fyat.
Snbem toir an biefe Unter|u$nng getjen, Wotten wir Ьай
terrain für unfere ©egner fo Bortljeitfyaft atê тодііф neunten.
2Bir wotteit bei ЗЗеігафйшд ber ©ad)tage дапзііф abfeïjen
Bon ber bip Io mat if феп ©eite im enteren ©inne, Bon ben
Serljanbtungen, ïcc£dje betn ^гіедёаиЗЬгиф Borljergingen; toir
Wollen abfeljen oon ber gefфtcPteп (феіпЬагеп 9?adjgiebigïeit,
mit ber §err 23onaparte ben Bon (ïngtanb аиЗдедандепеп, Bon
Preufjen unb Sîufjtanb acceptirten iBorfütag дСеіфтайй an*
genommen §at, in wetdjem fur bie (Sntwaffnung ©arbinieng
піфм ale bie 3 ttMîung 5um Äongrefj, unb zwar nidjt Ыо§
©arbiniené, fonbern alter піійеШаІіепі|феп ©taaten geforbert
tourbe, beren ©tintmen faft |'сштіІіф Defierreid) auf feiner ©eite
fyatte; wir wollen abfefyeu Bon ber aggreffiioen Unge|^idtid)feit,
mit ber £>е|'ісгшф fîd) tn ba» ifym Borgeljaltene 33ajoitnett
Ijineinftürzenb biefen 5Бог|фІад Berwarf uub Ьигф bal Ultima«
tum an ©arbinien, ein Ultimatum, beffen (Erfüllung unmBg»
Ііф war, ben Srteg erzwang. 2Btr wollen abfefyen bacon,
bafj felbft ber ё|'геггеіфі|'ф gefinnte it'orb 35erbt> — unb zwar
in einem 2lugenbltcfe, in bem £>е|кггеіф feinen lebten 3>or*
|фІад auf bie ©аф£аде bei ber Sowlety’j^fyen SJÎifftoit juriicf=
Zugegen, angenommen fyatte, SQoitûparte’ê Antwort aber поф
ni$t eingetroffen war — jenen ©фгій £)еі!еггеіф§ alë einen
„öerbredjerifdjen" be^cidjxtete unb auäbrüdtidj erftarte, bafj
wenn jeÇt graufreid) bie Slnnafyme Berweigere, bie Gerant*
гсогШф{еіі für ben аиЗЬгефепЬеп Ärteg Ьоф ІеЬідІіф unb
at (ein auf Ое|'іеггеіф zurücffatle. äßir wollen abfefyen £)iet=
Bon, obwo()( wir un» mit gutem ©runbe barauf berufen tonn*
ten. £enn bie einzige Antwort, bie man herauf geben fann,
£?е{іеггеіф fei Ьигф feine finanzielle Sage in ber Unmoglid)*
ïeit gewefen, tanger ©ewefyr im 5Hrm bajuftetjen, »erfefylt ifyrer*
feitê nid)t, ein fyetteS Щ і auf bie ©ituation ju werfen. SBenn
Defterreidj ein Sanb oon einer 5Ші§гедіеѵипд fo oijne ©Іеіфеп
ift, bafj eê nad) jetm §riebenèjafyren, wafjrenb wetфer grant*
геіф ben orientatiféen Ärieg burdjgetiimpft bat, піфі einmat
1*
fo lange feine Armeen tu ÂriegSftarïe auf ben Seinen ertjat=
ten îann, ttie ber SDÎann torn 2. ФедетЪег, beffen Regiment
in gmnïretdj bod) toa^rfid§ auf Popularität feinen Wnfprudj
тафеп barf, toenn bet ©ruâ unb bie Inßrengung, bie Defter=
геіф jur getoattfamen ßufaüimenhaltung feiner SSSffer auf fte
auêüben ntufj, ein fo unerhörter ift, bafj bie geringfte ©tei=
gerung beffetben btefeâ ganje ïünftliée ©ebäube bon felbft auS
einanber ju fprengen broljt, — nun, fo tiermögen toir fdjott
Ijiernad) піфі einjufehen, warum toir filr bie ^ortejiftenj eineê
in |іф felbft fo mratögfidjen, lebensunfähigen 3 'roan3^ftaateS
mit ben SBaffen in ber фапЬ einjutreten hätten.
2Iber » it taffen bie btpbmatt[d)en ©фаф^йде au3 unfern
ІБеЬгафйтдеп fort, »eit fte ben größeren 5Ц>сіІ tf;re§ Snter*
effeö cerlieren, toenn bie ßeit ber SEjatfadjen gefommen ift.
SBir taffen fie fort, loetl toir lebhaft überjeugt jtnb — unb bie
3 ufunft toirb зеідеп, ob toir 9tedjt haben — baß fфon in bem
bei ber farbtnifdjen §eiratl) jwifdjen ©arbinien unb SoutS
^Bonaparte gefdfjïoffenen Vertrag ein 2lrti!e( ejtflirte, Ьигф
жіфеп fid) l!e{3terer ßerpftichtete, wenn er ft ber förteg begon*
nen, il)u nid)t anberä 3ц beenbigen, aîê mit ber Vertreibung
ber Ое^егшфег auê ber tta^ienifфen §a( 6infet. Sft bie-S
гіфіід, fo formte ton ba ab bie Çrage nur bie formelle fein,
toie ОеГіеггеіф am gefфicfteften ju aggrefftoen ©фгійеп ge=
trieben toerbe. SBir hatten atfo Sßonaparte діеіф^аііё für ben
prooofateur biefeê Krieges. SBir tooüen fogat annehmen, a(3
läge bie ©афе fetbft fo, baß SSonaparte ohne jenes öfterrei=
d)ifc^e Ultimatum an ©arbinien ben trieg begonnen unb mit
піфіё anberm als ber offen аи8де|'ргофепеп (Srffiirung, bie
Ceftcrreidjer auä Italien ju oertreiben, in bie§ Sanb einge*
rücft fei. Dber mit anbern SBorten, toir tootten ben ©treit
von ben Meinen unb formellen Ьіріота^феп ©ерфйрцпШп
ju beruhe ber gtofjen potitif феп ©ерфіёршЛе unb 3 nter=
effen erheben, benen allein bie Оя^феіЬипд ht fester 3 njtanj
gebührt.
L
£>et ttalientf4>e Ä rte g .
©tänbe alfo bie ©афе felbft fo, toie wtr fie eben untere
fteüt gilben, —
wie fönnte, fragen toir, felbft bann nur eilten
Slugenbltd jweifelljaft fein, auf toelée ©eite ftcü bie ©tympa*
tljien ber beutjdjen Dentofratie 3ц
гіфіеп
h®ben?
Ita lie n
fämpft beit дегсфіе|%сп unb fyeiligften Sïneg, ben je eine N ation
ïampfen îann,
unb @j;tjlen}.
eê ïâmpft für feine nationale tlnabhangigfeit
GsS îampft biefen Hrieg in begeifterter Ërljebung
gegen ben fibermädjtigjten ©egner, gegen ben М іц ф іп Ь Ііф ( 1еп
©taatêbegriff, ben ©іігорл aufjutoeifen hat, gegen ben 3 ®angS*
2BaS ift еіп^афег unb legitimer, als ba§ eS
ftaat Defterreié.
fidi
in biefent ипдіеіфеп Kampfe ber §ü(fe ber franjöftj^en
Nation bebient, wenn её btefelbe erlangen ïonnte? hat ©arbinien
піф і fфon einmal,
1849
auf ben © d)lad^tfelfeevit Dort Nooara,
auSreiéenb erfahren,' Wohin её baS „ Ita lia farà da se" Siarl
Sllbert’S bringen mujjte?
SBaS thnt ©arbinien anbereS, als
toaS Preußen in unfern* ruhmvollen (Erhebung öon
1813
that?
SBenu ©arbinien bie §ülfe Napoleon’S annimmt — haben w ir
1818
nid)t fogar bie §ülfe
beS rufftfdjett (paaren
aiigenoni*
men? 2Bar unfere Erhebung weniger legitim, weil baS ©tgttal
5U iljr Ьигф bett SBranb SJÎoêïau’S gegeben würbe? 233ar ltnfer
Kampf
weniger
glorreid) unb geredjt,
wett w ir auf unferen
© d j^ tfelb ern im Verein unb in SJBaffenbrüberfd^aft mit r u f *
f i f d j e n Slrnteen fф^uдen?
©où baS 2Bort feine SCnWenbung auf un§ ftnben, baS
©iétyeS ber fven^£ftfd)en National*3ïerfammlung jurief: „Vous
voulez être libres, et ne savez pas être justes! Q'fyr wollt
frei fein, unb wifjt піфі einmal geredit ju fein?!" Sßenn
biefe ©афе g e ^ t unb Ье^3 if1/
fie eS Weniger, weil
ein fф^eфter 9Jîamt fie in feine §anb nimmt? SBenn bie Stuf*
gäbe, Italien bout öfterreidjifdjen Зофе ju befreien, eine große
unb cbilifatorifdje ift, — liegt fie barum weniger inbenSn*
tereffen ber ßibilifatton, Weil eS SouiS Napoleon ift, ber, ob*
m t y au$ ben егЬашйфреп SSftotifcen, e3 über ftdj gewonnen
ï>at, рф iÇr ju unterbieten? Фіе (SrÉarmttdjfett btefer ЗУЫіъе,
bie totr fyater Ьеігафіеп werben, muß tfjm mit 3îedjt Jebett
ЗІп^гиф auf SSerbienft, jeben Slnfprud) auf 3)anf bor SJïit*
tote 9?афшеЙ, t>ort .©eiten ^ranïretdjê toie -3ta(ien§, öollfom*
men rauben. Ш гх toie ïonnen bie SKoitüe, au g beiten рф 3temanb
ju ettoaS entfdjliejjt, bie objeftiüe 23e]^affenbeit ber © а ф е
6eemtr8d)ttgen, ju ber et рф entfdjßejjt? Sßeitn 8out8 5ßa*
poteon eine groge unb Ьигф unb Ьигф t>c(f£mäßige ©афе in
bie £>anb nimmt, grabe um рф Ьигф ben ЗВіеЬеіфаП, п>е!фе
biefelbe im £>erjen ber 338ffer ftnbet, einige Pfennige *ßoj>u*
laritat $u ег^Іеіфеп, — nun, fo üertoeigere man iïjm biefe
Pfennige, unb шафе fo bie Setftung, ju ber er fié auê :per=
|опйфеп ßtoetfen entf^üeßt, unnü§ für biefe рег{оп1іфеп
ßtoeefe. 5fber toie fann man паф bem getoot^nlid&fteu gefunben
SDîenfüemoerpanbe Jefct felbft baê ©фшегі jieljen molten gegen
Jene Sacbe? toie fann man jefct fämpfen tootten gegen ba3,
toa§ man bisher tooüte, toiinfc3^te# erftrebte? Ober toerben
un3 bie ■ßolitifer ber 9ЫіопаІ=3*3- ba§ Singepanbniß тафеп,
fie Ratten аиф bisher, аиф 'оох ьгх napofeomfdjen (£іпті|'фипд,
niemals bie ііа!іепі|фе Unabfyangigfeit erffrebt? fte Ratten
immer auf bem ©rmtbe ibre3 §erjen$ für bie 8{іеггеіфіЁфе
©etoaWjeri^aft in Statien gefebroarntt?
S o n anbern ©tanbpunften au* mag man anberê urfcfyetten. 216er toa3 toir fdblecfjterbingö behaupten müffen, ift, baß
man fcom b em o t r a t t f ф еп ©tanbpunft au§ п іф і oïjne einen
getooÏÏten ober ungetooflten Sßerratfy an feinen ^гіп$фіеп ju
begehen, \t% t ben Йгіед gegen Ita lien unb fyranfreicb prebigert
fann. Dîidbtô ift ïeicbter ju erbringen al§ btefer 33etoet§. 2Bie
fefyr man аиф über ben fpejieHeren Qnfyatt be$ 23egrtff£ ber
© em ofratie auSeinanbergetjen möge, b a fyinein toerben ftdj a lle
bemo!ratifфen Çrafttoiten Vereinen, ba§ btefer S eg riff auf
einen aHgemeinpen Sïuêbrndf rebujirt піфІЗ anbereS bebeutet
aï§: 2Iutononiie, ©elbftgefe^gebung be§ 3>olfe3 паф Зппеп.
SBofyer aber foüte biefeê 9 îe é t auf Autonomie n а ф З п п е п
fonmten, toie fottte e8 nur д е Ь а ф і toerben fönnen, toenn iïjnt
tttcfjt suüor baS Sîec^t auf Autonom ie п а ф 2 I u ß e n , auf freie
t>om S lu S ta n b unabhängige ©etbftgepattnng etneê 3SctM eben$
ttorauSginge! ® a § ^rinjip ber freien, unabhängigen N atio*
natitäten ift alfo bie S a fte unb ÔueÏÏe, bie SWutter unb 235ut*
je! be§ S eg riffê ber © em ofratie überhaupt. © te © em oïratte
fann îîidbt ba$ ^rinjip ber N ationalitäten m it
treten,
ofyne felbftmörberifc^ bie ipanb an
eigene © fiftenj ju
legen, cfjne р ф ieben ©oben tljeoretifdjer ЗЗегефіідипд ju ent*
jietjen, o^ne рф g r u n b f ä ^ t i^ unb ö o n © r u n b a u § ju
laerratljen.
© iefer innere бедгірПфе 3 ufammen^ang beS ißrinjtpe ber
freien N ationalitäten uub ber © em ofratie Ijat рф oft genug
апф ^iftorif ф ^апЬдгеіЩф bargefteffi, unb in gehoppelter SBeife.
©oirsoî)! inbem ber © ieg be§ einen ф гіпзф $ fofort 31a ßnt*
toicfelung be§ anbern, аЫ auф inbem ber © tu rj ЬеЗ leijteren
jjunt Untergang b её erfteren tourbe. © o erzeugte unfere be*
geifterte ©rfyebung für nationale Unabljangigfeit int Safyre 1813
fofort лиф baS G ingen паф innerer fjrei^cit. © 0 hatte bie
franjöpt^e N eüolution beé 3aljre8 1848 bie fyelbenmütfyige
(grfjebung ber unterbrächen. N ationalitäten, 3>talien3 toie Un*
garnS, 5iir fÇofge. © 0 3 0 g ber SSerratfy, ben bie republifa*
п і|ф е Negierung §гапЬ;еіфЗ an ibren eigenen ^rinjipten Ъа*
Ьигф beging, baß pe bie aufgeftanbenen N ationalitäten ofjne
Unterftü^ung beut Untergänge überließ, toieber ben © tu rj ber
ЬешоЬ*аіі|феи Negierungêform in ^гапЬсеіф felbft паф рф .
äBenn фегг ö. Samartme im Satyre 1848 tfyat, toa3 jet3 t£>err
Sonaparte, toenn er ber Somfcorbei ju § iilfe eifenb in Statten
interfcenirte, fo fonnte bie N*et>otu tion п іф і m efyr im S t t n e r u
Ç r a n fr e id jS ü o it b er N e a f t i o n ü b e r f l ü g e lt , fo fonnte
baö franjöfifd^c 33otf п іф і m efyr gegen feine териЬШапі|“фе
Regierung ^ІеіфдиШ д д ет а ф і unb mit (Scfet gegen pe erfüllt
toerben; fo fonnte bie Nettotution auf bem аи§ег[гагтзі^феп
europäij^en Kontinent п і ф і uteljr fcon ber N eaftion bepegt
toerben; fo ging bie NepubliE п і ф і ju © runbe. Snbem § e r r
t>. Samartine Stalien ben ипдіеіфеп Kräften D efterreiü $ jur
S9eute ließ, ließ er bie $ШіЗдІіф!ей beS © turjeS ber Nepnbtif
in granfreicf) felbft gurütf, ließ er mit btefer SKôgtidjïeit &?a=
poleort зидіеіф поф bte @rt>fф aft ber Sîepublif jurüt!, bie
biefer iefct antritt. Itnb юепп £>err b. Samartme ЗШеё bieê
»er feinem ©etoiffen unb feiner Nation ju berantto orten Ijat,
fo Ijat er bamit bor unê зидіеіф ju beranttoorten — оЬдІеіф
mir fügten, baß bieë faft meljr ift, als Cünem Зйеп^феп auf*
jubürben billig iji — bie ganje ипепЫіфе Unftarljeit, івеіфе
{гф je§t toegen ber Ьигф baS ©oubernement Souië 58onaparterê
ïomplijirteren Sage ber ©афе ber Ьеиі|'феп Stopfe ju Ьепиіф*
tigen anfängt.
ЗЕВіг ïbieterfjoîen её, ba§ P rin jip ber © emofratie Ijat
feinen 33oben unb Sebenëquett an bem P rin jip ber freien 9îa=
tionafâaten. Ш ftefyt oljne baffelbe in ber Suft. SDiefeë ^ rin *
jip erleibet eine einjtge (£т]'фгап{ипд, toelüe beâîjaïb nur eine
(£іп|'ф гапвтд unb f e in e S tu ë n a ïjm e ift, to eit fie auë bem
S3egriff felbft fließt, аиё й е іф е т baë ^ rin jip ber N ationalität
feine ЗЗегефйдипд Verleitet. 35аё Prinzip ber Diationalitäten
tourjett in bem ЭЁефі beê Volfêgeifteë auf feine eigene ge*
fc&ic^tlic^e Snttotcfelung unb ©еІЬ^ьегплгШфипд. 9îun gab
её unb giebt её SSötfer, bie её аиё рф l)er auë ju einem ge*
fф iф tliф en S a fe in überhaupt п іф і ju bringen vermögen; an*
bere, bie её $u einem {оіфеп деЬгафІ, aber über baffelbe n i$ t
meljr IjinauS fßnnen unb nun als ftatarifcfje S rüm m er Ijinter
ber @ е|фіф 1е liegen bleiben; anbere епЬІіф, bie, obœoljt піф і
oljne eigene (Sntmttflung, Ьоф bon bem га|‘фегп uub шафіі*
geren (Snttotcftungöprojeß iljrer З^афЬагп überholt toerben unb
biefen fo in fe ite n beë eigenen ©tittftanbeS bie ШІёдІіфіШ
getoaljren, einzelne iljrer Sanbeëtljeile an |іф ju reißen unb
— ju bereu eigener .gup-'tebenijeit — bent erobernden Votfë*
geifte unb feiner Äutturenttoidelmtg ju affimiliren. 2Bie nun
Ьаё Sîedjt ber © efфiфte unb iljrer ©efammtenttoidetung ba§
größere ift gegen baê iljrer einzelnen Albern — ber befonbern
iBötfer— , toie ЬаёЭіефі jeber biefer ЗІЬегиіілде|’фіфШ феи D r да*
niëmuê a u f eigene^unftion, a u f eigene (Snttoicfefung, eben an bie
tfyatfadjlidje SSebingung gebunben ift, b a ß fte funftionirett, b a g
fie рф enttoiefetn, fo bteibt baë Зіеф і ber 33oIfëgeifter a u f eigne
(gçiftenj baran gebunben, baß ein in eigener SGöctfe рф ent=
totdelnber unb mit bent Sufturprojeß beg ©anjen ©djritt lja(=
tenber Volfêgeift bafet. 3ïnbernfaHë wirb bie (Eroberung
ein 9îedjt, unb jtoar entmeber oon »ornljereht, ober fie wirb
ÇinterÇer alê ein foIcfjeS ertoiefen. ®ie Probe für btefeS
9?ефі ift bei ber (Eroberung eineê Ѵойеё öerfdjiebenet
3îaç e meljr baê 3Iu3fterben, bet ber (Eroberung eine« VotfeS
berfetben Sîaçe meljr bie Щ |ігаі Іігип д beffelben, bie
£müberf>et'ung in ben eigenen unb feeren Suïturgeift.
SDîit biefern 9?ефі Ijat bie angelfädjftfdje. 9îaçe 9tmerifa,
granfretd) Ш діег, ©ngtanb ЗпЬіеп, bie Sßölfer Ьеиі]‘фег 216=
ïunft oon benen [Іа»і[фег Bunge iljren 23 ob eit erobert. SDÎit
bief era S velte fjat leiber in ber З еіі 3 ^ o |e r franjöfifdjer
S tütïje unb tiefer beutfdjer S ta g n a tio n fyvanïreidj bie beut=
fdjen p ro o in je n S lfaß unb Sotljriitgen an fid) reißen, mtb
biefe E roberung Ьигф einen поф größeren 31щ|"фпшпд, in ber
R esolution am Snbe beê Porigen З а^ гЦ п Ь егіё, рф affi=
m ttiren ïônnen; fo feftr, baß biefe eroberten Sanbeêtljeile fetbft
піф іё anbereê oerïangen, alê |гапзор|*ф ju bleiben.
ДпЬ fo toettig œ tr bei ber Jpölje ber (SnttoicMmtg, ju ber
toir e§ nun gtücfMjcr'meife feibft деЬгафі, in aller ß u fu n ft
je toieber ein beutfd)e3 © o r f au іугап!геіф »erüereu »er=
bett, fo unfyiftortfä unb munögüd) w äre её, jene P rooinjen oon
fyraufretdj toiebergetoinnen ju tooüen.
SDÎit btefer emjigen Siufdjranfung atfo ober otelnteljr m it
biefer genauen ä S e ftim m u n g , muß ba§ p rin jip ber freien
N ationalitäten begriffen toerben; fottft Ijört её auf ein P rin jip
ju fein unb treibt рф jum Unfinn. © onft ïônnten, toie ge=
fagt, toir oon granfreid) ben ©(faß, © (aßen unb SBenben oon
unê © djïefien, P reu ß en , bie @(bufer k . toieberforbern.. -3a,
bie дегтапі]'феп © täm me müßten toieber паф SSCfiett fyeitnfelj*
re n , um ben germanifirten- S3 oben id) toeiß nid)t »еіф еп
ЭДиіофіЬоиеи ju überlaffen.
SIber biefeô ЭДефІ beS ïjoljeren !и!іигІ}ірогі|'феп 23eruf8,
toeldjeS bie gran jo fen auf A lgier, bie (Sngtänber auf -3 fnbien
fjaben, — toirb Semanb fo Ёфаатіоё fein, её f ü r Оереггеіф
—
10
—
unb g e g e n Statien anïufen ju tootten? SDte Ita lien er finb
eine Station, toelc^c feit t>ter -Sûïjrljmtberten in ber getoafttgflett
SBetfe an bem !u(turt}iftorifdjen fyortfc^ritt (Suropa’ë mitge*
ftirït, fa box alten baju ben ?Infioß gegeben. Stynen fcerban*
ïen toir bte erfte ©nttindetung unferer 2 Biffenfd)aften, unferer
^ oefie, mtfereë Çanbetë nnb ©etoerbfletçeS. D fjne Unter=
Brechung tyaben fte feitbem an biefem jfoiüfatorifdjen 2 Berfe
fortgearbeitet unb btë auf bie neuefte
Ijat ifjre Siteratur
eine SReilje ber ftaffifdjften Srjeugniffe in aïïen ©ebieteu Ьеё
©eifteë aufjutoeifen.
3 fl eine fotcfye Siteratur nidjtë? ober tnit » е іф е т SölaßfiaS
nteffen bie tieffinnigen ^ßolitifer ber -ftationat^tg* ^eu 3tnfprudj
eineë SSotfeë auf nationale (Syiftenj unb auf ben S ite! eineë
J ïu ttu m lfeë?
Unb Defterreid)? Siußtanb ift ein naturïmîd)fig=barbarifd)eë
9 îeid), n>etdjeë to n feiner beëpotifdkn R egierung fotoeit ju
jiüitiftren gefudjt tcirb, atë m it itjren beëpottfdfyen Sntereffeu üerträgtid) ift. S ie B arbarei fyat tjier bie (Sntfdntfbigung, baß
fte n a t i o n a le s S tern e n t ift. ®ахц anberë mit Defterreid)!
4>ier vertritt im © e g e n fa l? ju feinen 33ö£fern bie R e g i e ­
r u n g baë barbarifc&e p rin jip , fimfttidj unb getoattfam feine
Sutturöotfer unter baffetbe beugeub. ' © rei große äutturnationen,
©eutfdje, Qtatiener, Ungarn umfaffenb, fyat её biefelbett
1848 unb 49 nur burd) bte 3lufrer5nng feiner raitben unb barbarifdjenSolfôbejtanbtljette, burd) baë @mporfd)meid)etu üon9îa=
tionéen tote 9$utt)enen unb 9îai$en, burd) baë b a r b a r ifd ) =
fta t> ifф e ©tentent ju untergeben gettußt. Defterreid) fiegte,
inbem её ben § a ß biefer rotyen 9?aturfrafte gegen feine Shtt=
turfcötfer entflammte mtb toë(ie$. (£ë fiegte burd) bie ЗЗарп^
nette, ber Kroaten unb ©£aöoniev> её fiegte, inbem её ben
©taüenDefterreid) ju einem ftaioifфехх © taate ju m ad)eim rfpradj.
Jpat её and) bief её Serfpredjen nicbt 31t fatten fcermodjt
unb fid) baburd), toie fid) поф jeigeit bürfte,. and) nut bie 3In=
fyangttcfyfeit ber ©taüen gebracht, fo ift её bod) ber atten, ber
mefyr atë breifyunbertiafyrigen ïxt£turfeinb£tdSett s]>o£itif beë £m t=
feë §abëburg unb feinem fpanifdjen © eniuë treu gebtiebetu
—
11
—
® ie rtenefie § ru d )t btefer trabitioneÜen -ßotitif ift — ba§ r 8*
mifd>e ®onforbatt 2öa$ m an bis batyin tyatte anfetyen müffen
a t 3 bie unverlierbaren g r ü ß te einer breityunbertjatyrtgen ge*
fammt*beutfd)eit, \a ber ganjen eitropaifc^ett (Snttoidetung —
tyingegeben mit Êinem geberjug! 'ïparagraptyen su ©uÇenbett
fanftionirt, toon benen jeber einjetne ju ben fcorproteftantifdjen
geiteu ber tyotyenftaup]^en unb fädjpfdjen S aifer ^etynjiatyrige
blutige SRSmerjüge geïoftet tyatte! Söie in ben © agen be$
2)îittetalter 3 im © ertrag m it bem 53öfen baS unfterbtidje
©tyeit, fo bie eigene geiftige ©om>eranetat be$ © taatS tyint>er*
fdjriefjen, um bie ^errfc^aft über bie Seiber urn fo getoiffer
3u betyalten!
©o£t Defterreid) ettoa S tatien ^itntifiren, afpnttliren? SBir
tyaben ein fcljfagenbeê 23eifpiet toie Defterreid? 31t affimiliren
юегтад. ïïëtymené erftidften $otf*geift rufen toir an! 2Ba§
ift auê biefem Sanbe, ber SDÎutter ЬеЗ ^roteftanttém uS , ber
ЗБіеде ber Çutffitenfriege, ber © eburtSftäite beS breifugfätyrigen
©taubenéîampfeS, toaS ift паф einem t>iettyunbert}atyrigen 23efi§
auê itym geworben? Sin in ben bunipffteit ÄattyofijiSmuS tyttt*
eingebrücfteS 33otf, baS рф bei bem SInblid: еіпеЗ ‘p roteftanten 6e*
freuet, ein Sanb otyne Siteratur, otyne деірідеЗ Seben, eS fei
benn baß m an tie reaftienäre unb fiittiirfeinbtidje © tetïung
ber qed)if<$en P a rte i auf bem’ Söiener 9îeid)êtage at$ foïdjee
betrachten tooûc, eine §3orratb3fatitnter für öfterreirätfdje ©elb=
ипЪ ©olbatenbeburfniffe, ein erfticfter, ^erfuicfter SBotfSgeift! © о
jb itip r t О ереггеіф !
2Bie Defterreid^ fcerftanben tyat, рф feine italtenifdjeit
^гоъіщ еп 31t affim iliren, batoott tegt bie (Sefdjidjte З ецЗп^П
ab. S e r ^roteft StatienS gegen bie Çrembtyerrfrf)aft ift ein
ununterbrochener getoefen. © ф оп feit ben З ^ ап зідег Satyren
folgten рф Agitationen, Stufftänbe, 2 >erfd)tt>i>rungen, Sfarbona*
rtènurë in beftänbiger âîeityenfotge. © er ©pietberg шаг bie per*
manente öflerreid>ifcf^e Slntmort. ©arm bie großartige (Srtye=
bung t>ont Satyre 1848, toetefte unter ber © unft bamatiger Um*
ftänbe mit ben btoften firaften D beritalienS, О ерсггеіф 3>e=
nebig voit SOîaitanb entriß. Unb feit 1848 finb faum brei
—
12
—
•Зфге fjmtercmattber “oerfloffen, oljne bag ba§ italtenif$e 55off
Ьигф irgenb eine üîebotte mit feinem Stute feinen Proteft
gegen Оереггеіф erneut unb befiehlt ^atte; 3 a ber nationale
SBiberftanb erljitite рф 6iâ ju bent ^anatiêmuê beê poîitifdjen
ЗЛеифейпогЬ# ; unauSgefeÇt fielen unter bem ©оіфе SDpfer
beê Nationatfyaffeê, borjugStceife auSgetuäljft unter benfenigeit
ber eigenen itatienifфеп Sanbêteute, іоеіфе рф ber ореггафі*
|феп .©йфе »erlauft fatten. S5ie (Erfotgtopgïeit ber in fotcfyett
gälten angefteffien Цпіеффипдеп betoieS jur ©euiige bie 93?it*
fcbufb ber Nationen an biefen Saaten erbitterter National*9?афе.
2Jîe|r a U baë ЗШеё оіеИеіфі jeigt епЬІіф ber unerhörte
^eroiëutu'j, mit іиеіфеш bie SoutBarben toäfjratb jeljn öaljrett
in bem fojiaten Йебеп iljren ^proteft gegen £)ереггеіф aufreüt
ermatten Mafien, bon ber ftaunenêtoertïjen, niфt einjufфtäfernben
nationalen Énergie biefeS Votfeê. äöaljrenb bie Оереггеіфег
in ЗЛаіІапЬ b e r a te n , ©fjren, SSürben unb ©iiter, ©efang*
ttijj uub ©іапЬгефі bert^eitten, fonnte — unb jtoar jetjn éaîjre
^іпЬигф — eine ореггеіфі{фе Uniform in ïeine itaïiemfd^e
©efeÏÏj"cf)aft bringen, tourbe in febem (Eafé ein 5fterreiфifфer
Dfpjier geflogen toie bie 5ßep, toar baS ^егх^фепЬе (£te=
ment Ьигф bie übertoiegenbe (Energie beê unterbrüdten
tote g e a ф tet! S3ieïc SSötfer §a6en, toenn bie ©tunbe itjreê
Sefreiungêïampfeê fàtug, tapfer auf ben ©ф^aфtfe^bern ge*
рзфіеп, — aber bon biefer auêljarrenben, jeljniäljrigen, jäfyen
(Energie, bon biefer toeit fфtoereren (Energie, toeit pe eine
Energie bon allen Sagen unb ju jeber ©tunbe ift, toiffen
toir ïaura ein діеіфеи iBeifpiet.
Unb biefe Nation, bie рф je(jt jum testen S3efreiungS*
fampfe ergebt, feilte auf feine ©tyntpatfyte ber großmütigen
beutfфen Nation, auf feinen 33 eifall ber Ьеі^феп Skmofratie
ju гефпеп Ijaben? 35ie ©emofratie, eine fotcfye bie eê №i r fti ф
ift, toeifj bietmeljr рф jujurufen, too immer ein Äampf um
33otf3freiljeit entbrennt: tua res agitur!
£>ie beutfcfte greffe Ijat рф ьіе([аф ait ber itatientf^cn
Nation berfiinbigt. ©eit ÜDhmaten, feitbem bie ЭЗогбегейипдеп
ju biefem Ärieg im ©ange pnb, toâre её bie ^ріфі ber beut=
—13 —
]феп greffe getoefert, digitation für Ъіе © аф е ber itaïicnifфсгг
Uuabljangigfeit $u madjett.
S t a t t beffen fyaben felbft populäre ЗЗІсШег tote bie 35oïf§3eitung, unb troÇ be3 eben gefd^ilberten unau$gefe§ten, БаГЬ
ftitten, halb offenen je^n^ä^rigen EobeSfampfeS, ben ita lie n
gegen Cefterreid) ïarnpft, behauptet, bie itaftenifdje N ation
tooHe biefen $rieg nid)t, fie toerbe ïünfttid) aufgeftad^eft A ftc
fetyne bie franjBfifdjen фееге піф і fyerbei, <£>err S on ap arte t>er=
folge аиф bei biefer (Gelegenheit n u r eine „© ІйсІЫ )ш аф егеі",
bie in ber Abneigung beê italienifd^en SolfeS bagegen ifyre ъегbiente 33lamage finbe. — @0 fcfyrieb man п оф , [toaljrenb р ф
bereits unter © artbalbi unb llö o a 12000 9ïîann Çreitmffige
au§ ber E lite ber italienifdjen 3 ugenb, bie Slütfye aller Slaffett
unb © taube, auS ber Sombarbei, S o S fan a, au$ allen S te ile n
OtalienS tyerbeijtrömenb, um bie ÄriegSfatyne fammelten, f$rrei*
toiütgenforpS, bie паф ber ï>ïational=3 tg. felbft jegt fdjon auf
25000 SDÎann geftiegen finb.
*) © eitbem bat, toie un3 jum V ergnügen gereicht, $u ïonftatiren,
jenes populäre unb еЬгІіф rebigirte Sölatt— toir [ргефеп Ъоп ber $ o lfë *
L eitung — g u n td in golge beS ореггеіфііфеп U ltim atum s an © ar*
binien, eine дегефіеге unb ^ т р а О Д ф е г е § a ltu n g fü r Ita lie n ange*
nomnten. 2$enn baffelbe in betn Seitartifel ber 9£r. 1 0 6 . a u ê ru f t;
„фіегЬигф (Ьигф bie betoaffnete N e u tra litä t, bie SBatyrung ber beut*
fфen ©rennen) leiften toir £>е$егтеіф eine große inbireïte £ ü lfe , eine
größere alé e s , toeiß © o tt, um 2)eutfф^йnb jem als Serbient; aber
toir laben п іф і einen Ärieg auf u n s für eine © аф е, bie niem als bte
© р т р а ф іе beS Ьеи1|феп SSolfeS fyaben toirb, toir fäm pfen п іф і fü r
bie U nterbrüdung S ta lie n s, bte toir n u n unb nim m erm ehr toünf^ert
föm ten", fo ift barxn ïla r unb trefjenb bie © ituation Ье§еіфпе1. Sßemt
bieö SBlatt aber toieber (f. 3 . 33. $ r . 1 0 1 . 1 0 4 . jc.) ber R egierung
піфіЗ als ben Vorbehalt „freier (gntfd^ließung" jur
таф і
unb biefe „freie (§:ntf$ttefsung" mit folgenben ÜBorten beftnirt: „3 Bie
lange Preußen in biefer ©tettung ber Sertbeibigung 2 )еиі|фІапЬ$ feer*
harrt, unb ob unb toaun её für g erad en finbet, ^ гап ^ геіф frie*
д е ^ ф a n g u g r e i f e n , baS bleibe in foren t gatte ihm паф 3 eit
unb U m ftän ben b o r b e h a l t e n " — fo ifi bieS für ein Sölatt eine
jebenfaffs піфі ^іпгеіфепЬ präjifirte unb unftare ©tetfung. Зш
—14 —
©eiibem fyaben bie E ljatfa^en imeberum gefprodjen. Äaum
toar ba£ erfte © егііф і von ber S£rieg$er!lanmg verbreitete поф
ÿatte fein franjSPfdjer, поф farbint]^er © olbat ben SSoben
ber |jergogtljümer betreten, al3 bereits an fo vielen fü n fte n
M ittel I t a lie n # bie SSevolferung рф еіфоЬ nnb tfyre @roß=
fyerjoge m b f>erjoginuen — biefe ofierretфifфen Statthalter*
^ a fte n — in eine ïoilbe ^ludjt marf. Unb fo e in m ü tfy ig
Soar bte Êrljebung, fo grenjenlog national biefe lu ffian b e, baß
äJhmbe einer Regierung, ben ausw ärtigen Kabinetten gegenüber, toiixbe
freilich eine ^оіфе (5rfläxung beê SBorBexalté freier (§ntf$ließung im*
ter llmftänben — аиф п іф і im tner — genügen. SCber ein 581att
•bat поф eine crnbere hoppelte В Д іф і: bieienige, baê 2 M f ju berftan*
bigen über bie Leitung feiner Sßolitif, bie
in ben b e trie b e n e n eben*
tuellen gäHen p Ш п |ф е п bat, intb btejenige, bie R egierung in ISennt*
niß щ feigen bon ber ^ßüütif, іоеіфе in jebetn btefer gäfte ber 2ВШе
beê SBclfeë forbert. SESenn bte 3 Z u n g e n рф Begnügen, ber 9îegie*
rung eine carte blanche für alle %'dUt auêgupellen, fo geben fte jebe
Snitiatibe ber öffentlid^en M einung bam it auf.
S e n n aber епЫіф bie 23 olf L e i t u n g (ffix.löl. u. 110.) ■toieber
bie N eutralität В Ы für fo lange епі]фіеЬеп forbert, al§ „её р ф bloS
um eine SSerbrängung ber Юереггеіфег bom SBoben beê f a r b t n i f ф е п
@ ebiete8-$aitbelt"f bagegen „fo M b ber f'rieg ЬаЩ geführt ïoirb,
bie 0ереггеіфег auê ber £ombarbet nnb bem bene^ianifфen ©eBiet ju
bertreifcen", её ber Regierung f r e t f t e l l e n
f$ o n Ç te rin * (a ïfo in
biefem геф іта£ідеп unb поф&епЬідеп
beê trie g e ê unb otyne
baß bon fran g ö ^ ?en Eroberungen ober фгіп^епфгопеп in ä R itte l^ ta lie n
bie Siebe ift) eine „Ьигф ba§ НеЬегдешіфі ^гапІЕгеіфё unb Ьигф bie
© фіоафипд Юереггеіфё fü r 2)еиі[фІапЬ uub baê ^еіфегіде ©Іеіф*
деіоіфі OsuropaS eîntretenbe © efa^r" gu erbïitfen, §u bereit „$lbtoel;rung"
bie Regierung an bem Kriege gegen §гап!геіф foîXe ф еііп е^ теп
p n n e n , — fo nim mt bieê SBlatt eine §5ф р {фй>ап!епЬе © teïïung ein,
faßt einen Ärieg für ben gortBeftanb ber З р е г т ф і|ф е п $ e rr f$ a ft in
Stalien Ьоф toieber afà offene grage nnb berfaÏÏt in 93egug auf bie
ро!ііі|феп fo lg e n beS іЫ ісп і|ф еп frte g eë , auf bie ©teffung Defter*
геіф з p Ф еи^фІапЬ unb auf bie B efü r^ tu n g en für bie еигораі{феп
©Іеіфдеіоіфіёфеогіееи in a& bie ïurrenten З г г ф й т е г , юеіфе gegen*
to artig bie öffentliche M einung Be^errfc^en unb beren |аф !іф е ЗШЬег*
legung ben S n ^ alt ber пафре^епЬеп © ф гір bilbet.
—15 —
faft bet fernem berfefben аиф nur ein Sropfen 23£uie§ flog, апф
nur ein Ѳфив geifyan tourbe. Sttrmee toie Nation erfyob (гф.*)
*) (53 tourbe febr irrig fein, in bem Sîücïgang ber Sßetoegung $u
$ a rn m irgenb einen ©egenbetoeiê hierfür &u erbïidfen. $ a rm a liegt faft in
ber SDiitte jtoip^en ^iacettja unb 2)?obena, bte fceibe bon ореггеіфі*
f.^en G ruppen befe^t finb. %vl% ber Dienen $ re u ß .* g tg . № f t gefyt
f>erbor, bafj bie Сереггеіфег, auf bie ^ а ф г іф і bon bem Slufjîanb,
Bereite in SCnmarfcf; auf Sßarma unb n u r wenige 0 tim b e n bon bemfeïben
entfernt toaren. Ф и гф feine ^age unb ben <Stanb ber farbinifdjen
Armeen tear e3 ganjïicf; in ber U nmögM ;feit, UnterftüÇung bon benfeb
Ben^u empfangen. Sebenfaîté w ar tê baê SBernimftigfte, ben g a n $ b o r*
S e it ig e n ^ü fftan b bort aufjugeBen. 2)ie P a t r i o t e n Dfp^iere in *ßarma
retteten fidb auf farbinifcfyeé ®ebiet unb bie anbern m aâ te u ba3 $ ro*
nungiamento $u © nnften ber «perjogin. (S3 liegt auf ber Ç anb, baß
ber SCufftaub in S talien, toenn er nidjt Bfo3 bie P atrio ten aufreiben
nitb ЬіеѵЬигф ber 0 а ф е féabeit jo ïi, n u r im m er in C om bination
m it ben ^Beilegungen ber Armeen erfolgen barf. S n bem mobene*
ftfc^en d a rr a ra unb SRaffa, fotoeit ab e3 bout й т іе д ^ ф а и р іа ^ liegt, ift
ber ^ufftanb n ié t jurücfgegangen, toeil biefe 0 tä b te Ьигф ibre £age
au Xovtana einen SftücfBaft Baben. 2£enn bie SMfSgeitung toieber
in
10S. in ber ііайепі|'феп SBetoegitng „@фЮафПф£еіі unb
ïaue S tim m u n g '' fef;en toiff, fo ift fie in m erftoürbigem Srrtfyum Be*
fangen. Söenn fte biefe ЭДпрфі barauf ftüt^t, baß in S tatten аиф
nidit „(Sin © àriftftü cf Begeisterten S oneé аирліифе", fo bergißt fte,
bap bie Stcdiener jefet biel BeffereS g u -ф и п fyaben, cilé gu {фгеібеп.
SBenu fie рф bar auf ftütjt, baß in $ o m поф feine 23etoegung erfolgt
fei, fo bergißt fie, baß eö п о ф j u friif; für bte P a trio te n unb gur
3 eit Вофр unftug bon фпеп toare, р ф m it ber пароІеопі]феп ЯЗе*
fasting bafel&ft p^on je£t 3ц üBertoerfeu. SBemt fie ber to ëfanif$en
SBetoegung ben ЗЗСпргіф einer 2ftfötärrebotte geben т о ф іе , fo üBer*
pefyt pe bie 9 іа ф г іф і, ѵоеГфе pe felC6fî in berfetben K um m er u n te r
S’taïien аиЗ S o l! a n a bringt: „2)er g u b ra n g ber fjreitoiffigen ift fo
ftarf, baß bie SîeïrutenauêtyeBmtg al$ überflüfftg aufgegeben tourbe.
Ш іф au 8 ben anbern S teile n StalienS, и а т е п іііф a u s Ь е т ^ і г ф е п *
f t a a t (sic!) ftrömen поф im m er bie greitoittigen in äftaffe gum Ärieg
gegen bie О ергеіфег." Unb überpe^t ferner, baß toie bte
ü°nt
felbeu S age (9h;. 215.) Вегіфіеі, bie ©emeinberättye bon 2ucca, © iena.
—16 —
Unb toäljrenb bie ïïetoeife ber ппегтерфеп 3Mf3mctßig*
feit biefer ©афе ЙдКф рф mehren, tottt itn$ ein апдеЫіф
bemoh*atifde$ SSfatt, шШ uttê bte 9îationaI*3^- 3um Kriege
gegen btefelbe aufregen?
2Iber toaljrfyaftig , e§ ift un8 felbft tytn unb toieber ber
ипдІаиЫіфе Sretini£mu3 ber SIntttort піфі erfpart toorben:
,, 2Ber fprtc^t benn toon einem Kriege gegen Statien ober für
Defterreid?? 9?ur 311 einem Sriege gegen granfreid) treiben
toir," — SBenn toir bie franjofif$en SIrmeen niebertoerfen
ober Ьигф einen Angriff t>er§ittbern, ben Qtatienern gegen
ifyren übertnädjtigen fyeinb ju §ülfe ju зіе^еп, — fyaben toir
bte Staliener bann toeniger beïümpft unb Defterreid überliefert,
a U toenn toir auf bemfeïben ©djïadjtfelb mit biefem gegen fie
fdlügen?! 2 )ie 9ЫіопаЦЗ*3- iß übrigens offener. ЭІйфЬет fte
in berfdjiebenen Seitartifeln öon einem Kriege gegen granïreid)
in einer SBeife gefprodjen, a U ob bte italienifde ©ad>e babet
gar nidjt imptijirt fei, lagt fte рф in Sßo. 206. offen au$
ber ©djtoetj fdjretbeit: „bie ©djtoeij toirb піфі ипфіп fönnen,
Partei ju ergreifen, fobafb 3)eittf$Ianb unb ©nglanb auf®
ftefyen, um gegen SBeften unb Dften, ©üben unb sJiorben,
ba§ ^eilige Кгеиз ber grei^eit unb (Stoiïifation granïreid),
Sftufêtanb, i t a l i e n unb ©anemarï, bie Dîtф tret>tfiоtt ber
europaifden Saitbfarte ju fcertfyeibigen." „ 3 )te je^t Serbien*
beten (!) Italiener, fäfyrt fte fort, toerben рф babei überjeugen, bûfê bte fdeiitbaren fÇetnbe ifyrer Çreifyeit bie to a fj reu
§reunbe berfetben ßnb." 2üfo bie „toa^re" §reifyeit tottt bte
5iationaI=3tg- ben Italienern octrotyiren, toill pe irrten bringen
Ьигф bte UnterjKi(3ung ber ЗрегшфіГфеп SSajonnette, burd; ben
gortbeßcmb ber 6реггеіфі[феп ©errfôoft. Фіе Italiener tyaben
biefe „toaljre" ^freiljeit, bie unter ореггеій^фет ©cepter blüfyt,
9ftaffa, Sergo bi ©an Marino unb Strenge ityren ^Beitritt gur probte
р т|ф е п Regierung befannt детафі tyaben.
28er an ber ttaftenifden ^otfëbegeifterung für biefen Ärieg §toei*
fein tooflte, ber fennt italtenxfc^e ©^фіфіе unb ЗнрстЬе n td t ge*
nügenb.
2)te Styatfa$en toerben піфі ermangeln toeiter ju fpre$en.
—17 —
^іпгеіфепЬ erfahren. SDte ©ІопЬдегіфіе bon ЗЗгеЗсіа, bie ju
SDÏaitanb an ben franger geftetlten nnb ап§дереіі|‘фіеп grauen,
bie abminiftrattee ©equeftration beê ЗЗегтБдепё ber дегіфШф
піфі oerfotgten auSgetoanberten tombarbifden Patrioten, enb=
Ы ) ba$ römifdje Konïorbat, — biefe „toaljre" fjreifyeit Defter*
геіфЗ nnb ber 9lat.*3*0v
bie Italiener tjaben fie in m *
austöfd(id)em ®еЬафЫ§!
Unb enblidj, Warum, Statien felbft bei ©eite gefegt, Krieg
gegen §rarifreidj? 2 )оф lieber nur weit e§ bie itatienifdje
©афе, alfo eine große nnb gered)te, eine ctbilifatonfdje nnb
im ï)oéften ©rabe Ьето!гаЩфе, eine fomit alten SSölfern t>er*
wanbte ©adje in bie v^anb genommen fyat! Dber шеіфеп an=
bem Krieg8grunb fann bie 5№аі.*3*8- gegenwärtig gegen gfranf*
reid) erjtnnen? SßetdeUnbitt tjabenroirüonitjmerfa^ren? ЗЗЭеІфе
anbere Öefüwerbe ïonnten toir gegen её führen, Wetd anbereê Q U
timatitmil)mfteiïen, a(3 bteê : ^reiSgebuitgbeê itaIienifd)en33oîfe8?
Unb man bemerfe wofyt! S)a3 Oefc^ret: „Krieg gegen
^Bonaparte unb ben 23onaparti3mu£", mit toetdjem man anfangs
Хіф §?гап!геіф unb ^Bonaparte fc^einBar fd)eibenb unb auf
ben
nnfereâ SSotfeâ gegen testent fpeïutirenb feine Walj*
ren Eenbenjen loerfjülïte, toirft bereite bie Sftaêfe ab, wirb jur
offenen fÇranjofenfreffereir jum tauten ©фгеі: Krieg gegen
^гап!геіф. Unb in ber SSjat fonnte an biefem ©djein
nidjt tange feftgeijatten toerben, bemt bie3mat liegen bie 2 )inge
oortaufig піфі fo, bag bie ^апзо^феп §eere in -Statien 5№а=
poteonS ©афе führen, fonbern umgefe^rt, Sîapoteon t;at bieê*
mal эюігШф in Italien bie ©adje unb beit SBitten be§ fran*
jofifdett 3Sotfe3 in bie §anb genommen, in ber idufionaren
Hoffnung, Ьигф bie ипегте^Ііфе Popularität, wetd)e biefe ©ad)e
in ber franjßj^en Semofratie geniest, feine eigene Ëçiftenj
ertjebtid) gît verlängern. 2Bir fommen hierauf jurücf. фіег
genügt еЗ ju bemerfeu, bag alfo bie Unterfd)eibung jwifden
Sonaparte unb ^гапігеіф im gegenwärtigen SDiomente eine
Unmögtid)feit unb eine Süge. 3Da Napoleon bis je<3t hierbei
nur eingetreten für ben ІеіЬе^фа^Ііфеп SßÜten ber franjöfU
fdjen Station, ware ber Krieg ein Krieg gegen bie$ große
2
—18 —
SuIturüoW felbft, gegen feine ebetfien, bered)tigt[ten .gtoede unb
bemofrattfd^ften -Önftinfte.
Unb int tarnen toeïdjeê ^Srinjips, mit юеіфет §etbge=
|фгеі foffen toir in biefen Erieg rüden? ®ie 9îat.=3t3- fpttdjt
e$ in ber fdjon oben bejognen ©teile offen auê. gär bie
„•Kicfjtreöifion ber europätfdien Satte" foü fxd) ÜDeutfdj*
lanb tobt[erlagen taffen t ©te§ fîupibefte unb reaïtionârfte ^rin=
Зф, biefe btofje Smpotenj, bie Dbtljtoenbtgfeit ber 2krcmberuit=
gen ju begreifen, ju benen aïïe bemofratifeben ©entente oljne
?(u3naf)me brängen muffen — biefe SCufredjterljaltung eineä t>er=
rotteten Status quo in Saufdj unb Sogen unb bt§ auf ben
îefeten S ^ u nft, ftatt enter öernunftigen jeitgemäßen 9ieugeftat
tung — baê fott ber -get'bruf fein, für toetéen bte 9îat.=3t0*
SDeutfdjlanb ju begeiflern bénît? S)aê ift baê Sofmtgâtoort,
ФеГфеё etn Statt, baß auf ben üßanten eine» bentofrattfdjen
Stnfyrudj тафеп toiü, auêjugeben toagt?
S ie Verträge bon 1815 fönnen nidjt einmal meïjr btpï o =
matifd) ernftltdj angerufen toerben. $erte£t Ьигф bie Sonftitui»
rung SSetgienä, mit^üfsen getreten unb griffen grabe bon £)efter=
reid) burdj bte getoaftfante Dffupatton Ärafau’S, gegen toetdje
bie europiiifdjen Kabinette §tt protefttren nidjt unterließen,
Ijaben fie iebe red)t(id)e ©üttigfeit für jebeö SCftitgüeb ber
eutopatfdjen ©taatenfaraitie berloren.
3ï6er епЫіф, felbft abgefefien fyieröon, — feit toamt finb
bte äßtener Vertrage, bte unter bem 3>orft£ 2Äettemid/fdjer
lïabinetâpotitif auögefüfjrteu ißötferberto:p£liragen, baS enfant
cheri, ba§ ©djoßlinb ber bemoîratif djen Parteien ge=
toorben?
• 5Dod) ïvaë tonnbern toir uns hierüber Bei einem Organe,
toeïdjeê ijfterretdjtfdjer ifî atê SJietterntdj felbft, unb toaljrenb
un§ bie unter 2)Zetterntcfy'ä SSorftfe gefdjfoffene beutfd)e Sun*
beëafte son ber SBer^ftidjtang entbinbet, für einen bon Defter=
retd) um feinen itafienifdjen 2cmberbeft(3 geführten $rteg ein=
gutreten, bie frettoiffige IXebernafime biefeê triegeê ju Siebe
fernes ©ogmaS bon ber „jJiicfjtrebifion" bon unê forbert.
—19 —
âôeim alfo bie 9Jat.*,3tg. in ifjrait Mtnben ^ettfdjiêmuS
fur ben Status quo feinen tiefem 2ïuSbrucf für ifjre poïitifdje
SBeiêljeit femtt, afô bie ,,9îtcfjtrc»ifton ber Sanbfarte",
ttenn bie» iljt maljrer 5?riegêvuf ift, — fo tvirb fie fid> alfo
gegen itn§ fe16 ft ergeben, toerrn totr ©eutfdjïcutb ju einer
reelleren ©nljett p bringen ^іфеп, a(<S 1815 bettebt tourbe,
ober wenn e3 ©eutfcfylcmb gefallen foflte, ba oben in
€5ф{еётід = |jolfîetn bte Sanbfarte ein toentg j-ji re =
btbiren?
©reimat bttnb unb uon И(адІіф|Тег ©eifteSarmutïj ©ie*
jentgen, toefdje bte 9?іфігем{іоп aufrecht erïjaitten ,$it Können
glauben unb, bon föelchem SQtonung^ftanbpimfte fee аиф au£*
geljen mögen, nidjt einfeljen, baß große SßeugeftatUmgen tu
naljer 3 ufltnft ппъешеіЬПф betoorftefjen! ©re Sftidjtreoifion
ift toeber т о д й ф поф in intfercm Snte ref fe gefegen. ■
3îur barattf, tote rei'ibirt »irb, foutmt Ж(е§ an!
II.
Ф ег
фа$
gegen Q uuié S fctpoteon.
S£>tc ( S itu a tio n .
2(ber ber
gegen ben Sftamt retjjt felbft Sßofylbenfenbe
mit fort.
©ieS ift bie gefa^rlidjfte Sttp^e ber ©efüljïSpolittf.
ЗВіг glauben mit gutem ©ewtffen йегрфегп ju fönnett,
ba§ шіг фегш Souis 33ottaparte einen оіеИеіфі поф meit gïiU
Ijenberen paß totbmeu, afè biejenigen, bte jefjt fo (aut iit baS
Samljorn gegen iljit ftoßett. 2Ba3 er аиф tfyun möge, —
(Ströme öon
ftegett 3ti>ifdjcn üjm unb ber ©emofratie unb
гпафеп für immer jebe 53erjeif;ung иптодііф. SBeit entfernt,
an Soittô 9îa(3oïeou ju Rängen, feifjen mir öietmetjr toeit lieber
iljn fetbft ie efjer je beffer bem
jueilen, baö feine Saaten
üerbtenen, uub rote 1;оffen unb glauben, baß, івеіфе Sßufionett
er рф аиф bavüber тафе, fein jeljtger ©фг-itt bie ©е)‘фѴот=
bigïeit biefeë 2aufe§ mtr befф^eunigeп toiïb.
2lber юеіфеп ©nfhtß barf btefev дегефіе .paß im gegen*
toartigen SÄoment auf unfere роШі)'феп <SntfdC)îüffe Ijaben?
2*
—
20
—
2öa£ wir t\or un§ ^aben, ift toon ber einen ©eite: ein
f<$led)ter SJÎann mit einer guten © a d e . Unb oon ber
anbern: eine f ф Ïeф te ©а ф е unb ein— 9hm ja, ber ЭДіапп?
wie ftefyt e£ mit bent SDtann?
SBir waren Ьоф begierig ju wiffen, weide SDjaten man
Souiê Napoleon verwerfen fann, bei beren ЗІрреЯ Defterreid
піфі foïïte antworten ÏSnnen: За, t>ier î Souis Napoléon §at
eibbrüdig bie Dîationaltoerfanunlung geftürjt — aber Ijat Defter=
геіф weniger ben ЗіеіфШд toon Sïrentfter gefprengt, toon weldem
eê feitbem n i é t einmal ein ©файепЬіІЬ, wie felbft 8oui§ Na­
poleon, wieber aufgeridtet hat? 2Benn SouiS Napoleon
Safyenne hat, f?at Defterreid піфі bie ЗЗІифофзеіі toon Sïrab,
ben ©algen ber nngarifden ©enerale? Unb W enn bie 9?еф*
nnng fonft jiemlid gleidfteljen mSdte, — fcaS römifde
ïorbat Ijat Soui$ Napoleon tro§ feiner öegünftigung ЬеЗ Sleruê
n i d t gefdbftenX
2Bir xnodten überhaupt ben Sßeger fennen lernen, ber,
neben Defterreid gefteïït, nidt ût;3 Sßeiglide fdimmerte!
Unb waê nun gar bie partifular *b e u t ) d u n b pr e u g i fd e n
Vorwürfe betrifft, fo liegt e3 in ber 9?atur ber ©ade, weffen
äßage centnerfdwer gur (Srbe finfen muß. Robert 331um,
SDIImfifc, £>olftein, Sronjetï, ï)at £oui3 Napoleon n i d t ju
toerantwortenl
Sie 35olfêï*3c^Uïlfl
ftd bon tarent lobliden Söiber*
wiÏÏen gegen §errn Sonaparte fo weit ïjinreifjen, in 5ßr. 102.
ju fdteiben: „©tänbe Defterreid mit bem ©dwert in ber
£)anb, bereit um jeben $ r e i $ auf -{Jariâ loöjuge^en (!!),
um ein fdanböoßeö unb entftttlidteS Regiment bafelbfl ju toernidten, ein Regiment, baS burd ©ЬЬгцф entftanben, burd
OeWatedäiigfett erhalten, unb burd Korruption fortgefü^irt
wirb, fo würben wir ben Slnfang einer großen euro =
p ä i f d e n Z f y a t hierin erblicfen. Sie Sljeilnahme
bie*
fer X 'fyat Ware mt$ eine ibeale Ërrungenf ф a ft, nad ber
wir a u f ’3 eifrigfie hitfftreben würben." Unb nun führt
bie ©olf'3 * 3 eitung auS, wie fie nur be^halb, weil Defterreid
—
21
—
п і ф t m it biefer „ i b e a l e n gatyne" haftete, Щ ifytrt піф і an*
|ф!іе§еп fonne.
ЭДзег abgefefyen babon, bag biefe „© Ш сШ фтаф егеі", tote
bte 2$ о ( ^ З е^ цпЗ berartige 3îerfud)e fonft ju benennen pflegt,
ftch Ьоф gerabe паф ifyren eigenen Stfyeorieen ebenfowenig für
©епі{ф(апЬ ^гап!геіф gegenüber, a te umgefeïjrt fфi(^eп nnb
сшф von ben ^ranjofen ЬБ?Ііфр abgetefynt werben w ürbe, —
toa§ bénît [іф bie $ o lï$ * 3 eitung unter einer т о д ііф en „ibeaten
Çafyne" in D e f t e r r e i é 3 $ a n b ? © oïl £)е^еггеіф in ^ a riS
bie $tepubïif proHamiren? © oit e§ baê fran jo jtf$ e SSoIf in
feine Somitien berufen? (S$ ift H ar, w e n n Оереггеіф eine
„ i b e a l e § Й п е " ergriffe, fo würbe ber 9ïame berfelbeit fein
anbrer fein fimnen, afô — H e n r i Y .! Unb bafitr wirb Ьоф
піфі bie S ö o lf^ e ititn g ' ju r „©fyeiînafytne" treiben wollen?
Unb abwagenb JWifфen D efterreid nnb 2out§ -Jïapoïeon,
barf bie © em ofratie einen anbern fфwerwiegenben Unter] фіеЬ
піф і ü b e rfe in .
Defterx-еіф ift ein r e a ï t i o n a r e S ^ ß r i n ^ i p , in {іф felbft
feft nnb fonfequent. © arum ift e§ fett feiner (äjtjlenj ber gefa§r*
Ііфре §einb aller fjfreiljeitsibeen gewefen. Soutà S o n a p a rte ift
5>erfBntidf> ein © eSpot, ein SDjrann. SIber bie ? J 3 r i n j t p t e n ,
auf bie er fein Sîegiment ftülsen, bie er immer unb immer wie*
ber proftamiren muß, finb Ь е т о І г а Щ ф е , finb ber 9Q3iCCc beö
33oIf3, baS allgemeine ©timmrecbt, bie SSerbefferung ber Sage
ber arbeitenben ffilaffen. 2 ßa§ folgt barattS anber3, wirb man
fragen, al$ baß fein ©oufcernement eine einzige ungeheure
Ijaffenötoertfye 8 üge ift? © ew iß; bie£ folgt baratté. Ш>ег піф і
Ы о $ bieS. @8 folgt barauS по ф , baß ein ©oubernement,
beffen t ^ e o r e t i f < ^ e P r i n z i p i e n bem o!ratif$ unb beffen 9îe=
g i e r u n g S m i t t e l reaftionar unb й)гаппі{ф finb, nu r eine E u r j
o o r ü b e r g e l j e n b e S ç i j ï e n j haben fann, ba§ eß woI)I ein
eben fo e r b i t t e r t e r , aber ЬпгфапЗ fein fo д е !с і!)г П ф е г
getnb ber Ьето!гай{феп Entwicfefung fein fann, a(3 ein @on=
fcernement, we^фeê ein g ef ф t о f f en ев r e a f t i o n ä r e S ^ г і п *
5 ір Vertritt, © ie І ^ е о г е Щ ф е п P r i n z i p i e n , bie ein © taa t
cttß fein gunbam ent befennt -unb auf feine grafyne fфreibt, haben
—
22
—
toenigfienê ben SBertlj, ba§ fie baS ©etc iff en biefeê ©taateê
auêbtiitfen. <$r mag in praxi поф fo feïjr gegen fein ©e*
foiffen fjanbetn, — ЬаЬигф, bag er fie fort unb fort p ^roflamtren gelungen ift, uerbreitet er bie 9)?афі, baë Ïïnfeïjn, bte
^ЗгорадапЬа biefer @runbfä|e! Scuië Sîapoteon mag поф fo
fefyr alle ©фщіеп fonpëpxn, ізэеіфе man toon Sonbon unb
Serfei) au§ in {ушіігаф p fofyortiren fu$t — »er ïonpëjirt
ф т aber feine eigenen îDïanifefte, SRoniteurartifet unb ^3roïta*
mationen? Seber Ші biefeS ©oucernementë ftraft feine ©lau*
benêbefenntniffe Sügen, — gut, bteê forbert p r ЗЗегдІеіфипд
Ijerauë! S)ieê @oui>ernentent fyat alfo ben ШМЬег^гиф,
bie Sîeibung, tn f i ф fetber. (Sin ©ousernement, пэеГфеё
ber organifirte ЗВіЬефгиф in рф feïber ift, beffen (Sfiftenj ber
ЭВіЬефгиф jtoifdjen feinem begriff unb feiner Gçiftenj ift —
ein foïd^eê ©ouüernement fyat feine für bie ©афе ber 3)emo*
fratie fo дс^І)гІіфі (Sçifiengfraft, ffiie baS ©outoernement beë
reafttonaren Iß r t n 3i ^ Ô. (3.& fann фг momentan härtere
SBunben {фСадеп, atë baë legtere, её fann eine fфmerз^tфere
afnte Äranffyeit fein — p einer фr onifфen, »ie Defter*
геіф, fann её п.іфі »erben.
33ereitë fängt bieë an, рф tyanbgreifM) barptegen. ©ефё
âafyre finb erft feit ber (Sfiftenj beê [гапрр{феп fi'aifertfjumé
iierftoffen, unb fфon ftefjt рф Souië Dîapoteon, er, ber im 2In*
fang feines Sïegimentë um піфіё fe^iifüdjtiger bullte, atë um
ben £>änbebrucf ter alten fonfertatioen Kabinette, Ьигф ben
ЭВіЬефгиф feiner ©teöung genötigt, bie revolutionäre ?Jafyne
ber italienifdjen greifyeit p ergreifen, unb рф fo jener »erhäng*
nißöollen fdiiefen (Sbene ptreiben p taffen, auf іюеіфег er fyatt*
IoS bem Slbgrunbe peilen muß, — ttenn bie Kljortjeit feiner
©egner ifym піфі p §ütfe fommi!
Seffer atë bie beиtfфe “üßreffe t?at bie frangiSfxfd>e ©emo*
fratie bte ©telhmg unb Sßfltd>t ber Ьето!га^феп Parteien in
biefem Kampfe begriffen. 28it glauben, bafj ber ЬетоЬа^фе
9ïbgeorbnete |jerr 3 toteô fjaöre unb feine Partei bon einem
ші&егдіеіфііф ftärferen §a§ gegen Souië Sîapoteon Ьигф*
brungen pnb, atë bie “jpotitifer ber Ьеиі[феп ßeitungen: einmal,
—23 —
weil fie einer um fo üiel rabiïaleren 9îid)tung ber ©emofratie
angepren, unb ferner, toeil fte unmittelbar unter feinem ©rude
gelitten ïjaben unb (eiben, iljre greunbe, i£;re 33ertoanbten, iljre
^ßarteigeuoffen in @ft( unb ©eportation Ijaben fd^iien feljen.
@(eicf)tt)o£>I legte £>err 3ule„§ ^aßre in ber fraitjDftfcfjen Segiê=
lattoe folgenbe (Srflarung ab:
„Зф fage, ba§ её gtoifdjeit mir unb @иф (ju ben £Dîx=
niftern) feine Skrföljmutg in Setreff ber innern ^3o(ttif
geben ïanti. ЗІЬег toemt Зфг ben öfterrci^ifdien ©eêpotiS*
ntu§ in 3 tta(ien оегпіфіеп, toenn 3 Ijr Qtalien Bon iljm Ы*
freien toollt, fo totrb mein фег$, mein SH ut, mein
ganjeê Sßefen mit @цф fein, ©оф toerbe іф mtr nur
»orbeljatten, паф bera ©iege bem Sriumpïjator 9îe<^enfc^aft
abjuforbern über bte etoigen Ißrinjipien, йэе(фе iljm feine
©tarfe braunen gegeben Ijaben toerben, unb toeldje unfere
©t ar fe gegen tïjn im S.nttern т а ф е п toerben, toenn
er unö bie greiljett nidjt beteiligt, ber er in Italien ЗІф=
tung ju loerfäjaffert gemußt Ijat."
Эп biefer mufterljaften @rf(ärmtg ift bie Stellung nidjt
nur ber fraitjöftfdjen ©emofratie, fonbern ber ©emofratie über=
Ijatfpt jum itaüenifdfjen Kriege riétig »orgejeic^net. ©enn ein
fpejted nationales, eroberung§|üc§tigeS ’{Satïjoê toirb man Ьоф
felbft mit bem SDiifroffop in biefer (Srüärung піфі entbecfen
fßnnen? феггп Suleê gabre uub feine Partei toirb man Ьоф
піфі Ье[фиІЬідеп fönnen, 3 ta(ien erobern ju tooHen?
SBte bte greunbe, fo ïjaben аиф bie geinbe ba§ §erjenê=
geïjettmti§ ber ©ttuation »erratljen. SBte ber bemofratifdje
©eputirte für ben Ärieg, fo ergriff ber ог1еат{ЭДфе Slbgeorb*
nete, 25icomte be ^Ііфоп, gegen benfe£ben ЬдЗ 2Sort: „©iefer
fêrieg werbe ntrîjt b(o§ bie äußere, fonbern аиф bie innere
9îu(je beê Sanbeê gefäljrben, ba man п іфі ungeftraft re=
o o l u ti o n â r tit i t a l i e n unb fonferöatiti in 5 гап!геіф
unb in 0îo m »erfahren tonne; man toerbe ôielmeljr ben re=
BDÏutionâren (Seift überall юа фг ^е п. "
©ie Drleaniften, ben ©turj tfjreê geinbeS S'îa^oïeon
fü r ^ te nb — toie bie Siberaten »on ber 9îationat=3eitung ben
—24 —
Оереггеіфё!
fann feine richtigere © rgänjung geben! © te
„liberate" unb tm innerften ^erjen êg ru n b Ьигф unb Ьигф
reaftionäre ЗЗоигдеоіре bei uns wie in granfreidj für bte (Sr=
Ijattung itjreê geinbeS betenb au» § u rd )t toot bem SBieberauf*
іоафеп bes reootutionctren ©eijieê — b a â ifi bte SBaljrljeit
ber (Situation, unb gingerjeig genug für ba§ SSoïf, toie её рф
feinerfeitê ju'biefem S ri eg ju »erhalten Çat !
©aê ift зидіеіф bteSöfung beê Sîat^felê, tote ba$ $rteg3=
gefc^ret gegen Napoleon tion fo toielen (Elementen erhoben toirb,
івеіфе 1854 in bent atterbingS ЬигфаиЗ піфі retootutionären
oricntarifd^en iîrieg nicbtS eifriger erjîrebtett, atê bte Regierung
gut „йэертафШфеп Sltttanj", jut ЭШіапз mit bemfelben фиеп
je^t fo töbtlid) »erfaßten Napoleon ju bringen!
III.
Фіе ÿolitift^ett fo lg e n beê ttalienifdicn Ârtegê fût
ESeutfcfiIanfc.
2Bir Ïjaben biêïjer bte t^coretifd^ = prinzipielle ©eite ber
©афе Ьеігафіеі. Äomnten wir je£t ju tljten ргаШ{ф=ро*
ïitifdE^eti gotgen für ©еиІ]'фІапЬ.
giebt fein
Эіефі gegen baS Зіефі. Unb toenn einmal feftfteljt, baß biefer
Stieg ein дегефіег, unb Ьигф bie ’ßrinjipien ber ©emofratie
gebotener ift, fo toäre hiermit genug ertoiefen. Sßelje ber ®e=
mofratte, toenn fie jemals »on ber 'ißotitif ber ^rinjipien ab»
ließe. 31)t ift піфі, toie ben Kabinetten, bie “’ßotitif ber Um=
ftänbe, ber ÜïuSfunftêmittel, beS ^ßrinjtptenbruü§ gegönnt. Sfjre
ungeheure SJeaebt, aber аиф iljre ganje Gjjrtftenjfäljtgfett, beruht
auf ber ^ofitif ber ^tmjipien unb auf ber Streue, mit ber pe
an berfetben tjatt. (Sitte ©emofratie, ісеіфе in ber greiljett,
bie pe für bie eigene Dîationatitcct forbert, nidjt зидіеіф bte
untoerbrüd)tid)e Notljtoenbigfeit erbtiefte, biefetbe Çreiïjeit аиф
anbertt Nationalitäten jufontmen ju taffen, eine ©emofratie,
toetefje iljre Nationalität in bem pnfiern, bйrbаrifфeп , mittet*
айегііфеп, eçctuptoen ©tnne auffaßte, aubere Nationalitäten
erobern unb befjertfdjen ju toolten, toürbe feljr batb fetber bte
—25 —
SSeute eines in it)r aufjîefyenben (Srobererë, eineë „дШсШфеп
© olbaten" toerben.
ïïb er епЫ іф, — ftetyt m an bettu nid)t, bafé bie praïtifd}*
роІЩ феп golgen Dîiemanb in fyôïjerem, Sftiemanb faft in bem*
felben © rabe $u @ute ïontmen, alë eben — ® e u t f d ) ï a n b ? !
©iefyt matt bemt itidjt, baß 9tapoïeon, von ber @ е[фіфіе ver*
ffu $ t tro§ feiner [феіпЬагеп Erfolge überall baë ©egentfyetf
von bem ju vollbringen, toaë er erftrebt, Ьигф biefen Srieg
піф іё anbereë Vollbringt, a l ë — fo paraboç её auf ben erften
33Iicf erféeinen ntag — bi e 2 3 e f e i t i g u n g b e r © ф т і е г і д *
f e i t e n , a n b e n e n b t e b e u t f ф e R e v o l u t i o n v o n 1848,
a n b e n e n bi e b e u t f d j e n © i n f y e i t ë b e f t r e b u n g e n j u
© t u n b e gingen?
ЗЗЗепп е^ irgeitb eine feftftetjenbe £ £ ^ а ф е gtebt, fo -ift её
bie, baß bte beutfdje S in^eit biëfyer Ьигф nid)të anbereë verein*
bert tourbe, alë Ьигф ben © ualtëm uë von P reußen u n b Defter*
геіф. © er Ьеиі)'фе SBunb toar eine ftreng togifcbe ©d)opfung.
Ê r toar itidjt eine ^erftelïung ber beutfфen Einheit; er toar
n u r bie organifirte go rn t ber Ьеи1|~феп U n e i n i g ï e i t ©r foüte
unb ïonnte gar піф іё anbereë fein. О ерсггеіф tra t mit 12 9)îtl*
Konen in ben beutfфen 33unb. preu ß en, bamit её in P art*
ta t mit О ереггеіф haftete, burfte aud) nur m it 12 SJiiffionen
eintreten, unb ließ ju biefent 3 * ^ ^ ft* unb SBeftpreußen
außerhalb beë ЗЗипЬеё, оЬдІеіф bte ©eutfcb^eit btefer Provin*
gen im Setoußtfeiu ber N ation eine anerïam tte £ïj>atfad)e ift.
Defterreid) toog Ьигф feine 25 fflîiCtionen ntd)tbeut)^er
SSevölfermtg ben gangen beutfd>en 23unb altem auf. P reußen
Ьигф feine ©efamm tbevößerung von 16 ЗОШіопеп, feine
Ьеиі|'феге © teïïung, feine liberaleren S£rabitionen, feinen über*
totegenben ©inftuß auf bie ЗЗеѵШегипд von ЭДогЬЬеи^фІапЬ,
alfo halb burd) materielle, b ^ h Ьигф тогаЩ ф с 9JîitteI toog
feinerfeitê toieber Ое[іеггеіф auf. 2Bie foffie её ba gu einer
beutfфen Sinfyeit ïomnten? © ie шаг и п т о д і і ф Ьигф bie
1іф gegenfeitig bie ЗЗЗаде fyaltenbe r e a l e $ Ш аф і{ іеП и п д ber
beiben © taaten. —
Sam bie Revolution von 1848 unb hob. ben 33unb
—26 —
auf, gegen toeldjen man überhaupt in ©eutfdjtcmb atê
gegen bte ь е т е іп Ш ф е tondre fofadje unfereê SJÎangetê au
fëmljett Bon ber fyödjften (Erbitterung war, b. îj. bie 9îettotution
fjob bie aufjere § o t g e unb SBirïung unfereê ©nljeitêman»
gels auf, aber bie innere Urfadje berfetben, bie reate 5Шафі*
ftettung ber Beiben ©taaten, baS © І е і ф д е г а і ф і berfetben,
]^оБ fte п іф і auf! ©tefe Waljre, fottwir!enbe, reale ІЦафе
ber Зйф іеііф еіі, bte Ц ф ф е , auê йе(фег biefe Эйфіет^еіі
immer aufê neue wiebet tjerßorquellen mußte, fjatte jene Steöo*
tution п іф і bie Äraft auftufyebert, Ijatte fie in ben metften
S'Bpfen піф і einniat bie Snteffigenj ju begreifen. ©te ^ßtäne
ber © офаег, ber ^tembeutfфen Partei Waren, nur bte eilige*
ftanbene Unfätjigteit, bte beutfdje ©nfyeit п і ф і fierfteüen, bie
reale ЗКафіреИипд jener beiben ©taaten піфі auffyeben ju
ïônnen. Sie beutle ©ntieit blieb alê 2Бип|‘ф unb £fjeorie
in ben ffiopfen fteden, bie Unemljett blieb auf bent SSoben ber
realen Sßertyiittniffe, bie (Sinfjett blieb fomit — © ф & і п =
bet. фіегап, baß fie bie діеіфе reale ШіафіреПипд jener
beiben ©taaten иіф і aufjutjeBen bte Äraft unb ben SJîutlj)
glatte, giitg bie Ьеиі|'фе Sîeôotution ju ©runbe. ©te Sieво»
tution fyatte atfo an ber beutfфen (Stnljeit піф іё geânbert.
ÜSßit waren wctfyrenb berfetben eben fo gut jtoeigetljeitt unb
bitatifiifф auêemanbergerifjen, atë Borger, ©er Sopf iStumê,
be§ в о т Э М ф ёрагІатеій паф SSten деЁфіЛеп Й еіф ёйзт*
miffärS, beu Оереггеіф bent Dxetdjapartamente guwarf, bewies
baê jut ©епйде.
Sam bie SontrereBotution. Stuf піф іё War man utel;r be*
gierig, alê barauf, Waê bie dürften jeÇt au ©telle beê 33unbe§=
tageâ fefsen würben, ©ie Ijatten if>n fo f e t e r ^ abgefфworen!
$reu§en befonberê |'фіеп fo tierpfücfytet, Ёфіеп fo interefftrt Bei
ber lu f ^ te r f y a ttu n g biefeê ЗЗеф гефепё. Эсіфіё beftoweniger
erfolgte — bie SRejiautaiion beê atten SBunbeê. Unb tro §
atïeê 3 erreng unb © perreuê, atïeê З ацЬегпё unb © trâu=
Benê, tro^ gürftenfoUegiunt unb U nion, engerem unb wei*
terem 93uttb, unb wie atte jene müljfelig gequälten ЭЗег^фе
tjiefjen, — ^aïf Ш её піф И , аиф ^3reu§en tra t wieber in beu=
—27 —
feïben ein. ©te (gntrüftimg beê SSotfeÔ toar eilte itamenlofe!
©otoett ïjatte ntatt піфі geglaubt, baf? bte 9îeaftton geljen
tourbe!
2lber biefe Erbitterung toar eine Ijödjft unfcerftanbige.
©ie 92id)teinfyeit toar in ben tfyatfadjltdjen SSer^aïtntffen,
toar in ber ©leicfyfyeit ber realen SDîadjtftelïuug »on ^Sreufjett
unb Defterreid) geblieben — traft ber Sîotïjtoenbigïeit mußte
jener tfyatfäd)Iidje ©ualiëmuê bie 2Bieber!jerfteïïung feineë
Іоді]‘ феп Sluêbrudê, bie 2Biebereinfe§ung beê alten 23un=
beëtageë, toieber itad) fid) jieljett. Sßototfdje Çornten ïënnett
nid)t beliebig toie (Stiquetten auf eine Sßeinflafdje aufgeflebt
toerben. ‘’ßolhifdje formen finb uid)të atê ber notfytoenbige
unb eigentt)ünüid)e STuëbrutï, ben fid) reale tfyatfäd/ücfye Sagen
geben, Sebe reale ©adjlage formirt рф felbft, jiel)t bie iljt
eigent'fjihnlidje unb allem entfpredjenbe §orm mit ber Äraft ber
Sogiî unb Sîotïjtoenbigfeit nad) рф.
Зепе Êntrüftung beê beutfc^en Sßolfä toar alfo nur ein
дащііфег Sftangel an Sritif über fein eigenes Skrljatten. @5
Ijatte toät)renb ber 9îe»olution bie reale 9Jcac^tfteHung jener
beiben ©taaten ungeänbert beim Шел gelaffen — verlangte
её je^t toieüeic^t, ba§ feine gürpeit für её bie 2Irfceit boK*
bringen foüten, bie её felbft nidjt ъоПЬгафі fyatte, ba§ ©leid)=
дейпфі ber reaïen 2}îad)tftellung jener beiben ©taaten auf*
pîjebeit? Q a, beinahe Ratten pe её im 3îo»ember 1850 »erfudjt,
obtool)l nidjt im ©inné beS beutfdjen Sßolfeä unb ber beutfdjen
Sinïjeit !
Unb toie bie iSfierreidjifc^e SBieberanfe^ung beê 33unbeS=
tageê nur bie noffjtoenbige Çolge toar bon ber Unfäljigfeit unb
ипдгцпЬІіфІеіІ ber Sîettolutiou oon 1848, fo toaren ber 0ür*
ftentag »on iBregenj, toaren DKntü§, S3ronjetI, bie ofterrei=
фі[фс Sjefution in Reffen unb ^olfteht, bie Uebertieferung
ber »on ben ©anen unbepegten beцtfфen ^erjogt^ümer Ьигф
ein einrüdenbeë üfterreidjxfcfjeê феег, gïeiфfalO[ô nur bie поф=
toenbige unb logifdje golge berfetben Й)аіріфІіфеи Sßet=
^ältniffe, biefeë ипЬередІіфеп, »etl in betn ©oben ber realen
©афіаде gegrünbeten ©uatiëmuê.
—28 —
ЗЗгеппепЬе, aber teïtrretdje (Srinnerungen î
©o fange affo baê ©Іеіфдеюіфі ber realen 5D?ac£)tfteïïung
jtotfc^eti^3reu§enunbbem©onberftaat0 efi;etïei^ ejrifiirt, fo lange
ift bte 9?idjtetn£)eit mbenreafen23erljaftniffen gefegenunb fann
burd) feine §otm forteSfamotirt toerben. Ober meint ntatt
benn, baß hieran ettoaS geättbert fein tourbe ЬаЬигф, baß man
unter folgen Umftänben поф einmal ein Nait ona lp arl a*
ment паф granffurt fd^icfte? §äU man benn toirffidj eine
Kammer son 33dfêabgeorbneten für eine 2Irt »on SUïagtern,
bte baS „SBibrige jufammengiefjen", baê Sßiberfirebenbe einen,
baS Unmöglidje тодйф ntacben tonnen? §a(t man йзігШф
bas Sßort „SSolfS^arlament" für etne Zauberformel, Ьигф
юеіфе man Beliebig ©фпэагз in 2Sei§ bertoanbetn fann? Ob
in granffurt ^ürjtenabgeorbnete ober 33olfëabgeorbnete ft§en,
fo lange Ое^еггеіф ein ©onberftaat Oon 26 SWiffionen aufjer*
b eu tlet (Sratoo^ner unb ben ©onbertenbenjen tjî, ju benen
её biefe feine ©eïtfteïïung notfjtoenbig jtoingt, fo lange e§
Ьигф feine reale 5Кафі{ІеЙипд Preußen unb ben SBttnb nö=»
tlligenfaHê auftotegt, — fo fange toirb аиф ein SSolfäfcarta*
menf nur jum jtoeitenmale baê ипег^еиііфе ©фйи^іеі »on
ber 0 £)птафі ber Wbgeorbneten über bie fonfrete Natur iljrer
©taaten unb Regierungen getoaljren fönnen, ober aber biefe
Slbgeorbneten felbft toerben bott ber fonfreten Natur iljrer
©taaten tjingertffen gar поф baê biel Ёфііттеге ©фап^іеі
getoaljten, bie ©фапЬе ber Uneinigfeit bon bett Kabinetten
auf bie 33olfêftamme felbft ju übertragen.
2Bie ift benn alfo епЫіф in baê gelobte 8 anb ber beut*
fфen (Sinljeit ju gelangen, unb toirb ltnfer 2Beg Ьигф feie
SBiifte niemals 3ц ©nbe fein?
ÜBte bafyin 31t gefangen ijt? SBir шollen e§ fagen. Unb
auf feljr fonferbatitte 2lutoritäten tootten toir unê bieSmal be*
rufen.
@ n £önig unb ein (Sr^Ijerjog haben unê beim © lafe
SBein baê ©eljeimni§ ber beutfфeп (Sinljett » e r r a te n : „ S e i n
Оереггеіф unb f e i n 5ßreu§en" — lautete ber $ т п ^ р г и ф ,
auf юе£феп bamalö, lange bor 1848, ein Ä'önig bon ?ßreu§en
—29 —
unb ein Osrgfyergcg fcon Defterreid? in Söln bte Mirtgeftben @tä*
fer anfiießen. 3a »o$Il t e in Defterreid unb ïein Preußen l
Uber biefer Srinffpnuf) Mar nur er ft ber iHuftonare,
ber ibealiftifc^e Sïuêbrucï beê ©eïjeimniffeê. 35ie reale i!age
ber ©inge, bie 58afiê ber Unetnigïeit, foûte Ыеібеп, wie fie
ttar. Slber bie Sinljeit foûte in bent „guten SßiÜen", in bent
freiwilligen Slufgeben ber bittergirenben Senbenjen iljre (Sfiftenj
Ijaben. — <5ê ift merftoürbig ju feljen, wie нйЬег^яефепЬеё 3ïuê=
feljen bie ©inge ijaben, toenn fie auê iijrer ittuftonärett unb
utopiftifd?en gorat in bie Ijerbe, fyarte 2Віг!(іф!еіі überfegt wer*
ben. é ê ging mit ber auf ben „guten ЭВШеп" bafïrten iött*
fionaren ©inljeit ber beiben gürften gang fo toie mit ber auf
bie „Sugenb" bafirten ©teidjïjeit L'on 2)?açtmilian Stobeêpterre.
SBie SJîajimiïian Sîobeêpierre tie @1еіф1)еН, bie er itt
ben realen Serljältniffen ntd)t gu ergeugen ьегтофіе, auf bie
„Sugenb" — auf bie freiwillige ïtbftraftion ber (Stngelneit »on
iljrer in ©eft§ :c. »orljanbenen Тіпдіеіф^еіі — alfo gleirfjfaCCS
auf ben „guten äßillen" bajïren wollte, aber bie Ьигф feine
иіоріріЁфеп 2Шіп]фе weggubringenbe Statur ber realen 93er*
pltniffe eben besfyafb gu betn lebten -Snljalt biefer ЗЗгйЬегІіф*
ïeit unb ©ugenb bie ©uiHotinmmg ber 9Î ei ф e n Ijatte, —
nous battons de la monnaie sur la place de Grève, fagte
SSarrère—, fo ermangelte baë „ïein Ое^еггеіф, ïein ’ßreu*
ßen" ber beiben dürften gIeiфfa^Iê піфі fein waljreë ©ерфі
gu entfalten.
llnb biel waljre ©ерфі ljie§ — Dllmü§, bjtef? ЭЗгощеИ,
fyiefj ber Sanbeêoerratfy »on Sîenbêburg! ©ie ©фтаф ber
Snterbention beê гиЩфеп ©garen con Оереггеіф in beцtfфett
Slngelegenljeitett angerufen, bie beifpiellofefte ©emütljigmig
$reu§enê, ein Ьаіег^феё феег bem ргеиЩфеп gegenüber ge=
fye§t, bie I n t e r v e n t i o n einer öfterreic£>if<^eia Зігтее in фоі*
ftein gu ©unften ber © ä n en , ja, ber ©einen! bie Ueber*
Iteferung ber Çeftungêwerïe ton 3îenbêburg an ©änemarf
Ьигф ein preufjifdjeê SÄinifferium, ja, ein preugifdje« 5Шіиі=
ßeriurn! — baê toaren bie realen ©ерфі^йде, WeWje bte
aitoïîiftifdje (Sinijeit mit ber 3 e*t anneljmen mußte unb immer
—30 —
toieber toirb anneljmen ntüffen, fo lange nicfjt bie utopiftifdje
©nljeit aufgehoben unb— in bie wirflidje umgewanbelt ifî.
Um bie beittfdje ©in'ijeit ju erlangen, Braunen toir nur
ben ïoniglidjen £oaft in bie ЗЗЗіг flid)ïeit ju überfeinen. fStei*
lid;! 3 n ber tHuftonaren uto^iftifdjen Sorm
ftd) ШІеё
f(^ön, rofenroth, poetifd) an! -Sn feiner toirffidjen 23oß*
jte^uttg — bitfter, hart, фгапепооЙ, Mutig. SBie fyet^etfyebenb unb
fdjön begeiftert flang ntdjt jener £oaft beim ©фаііе ber ©lafer!
Sn bie 235irïtid^feit überfegt, heißt jeneë , Д е і п Оереггеіф,
ïein Preußen" nidjtë anbereë alë: Defterreid} muß 3et feist,
gerjtütft, Qerniditet, jermalmt — mit fpted)en natürüdj fytet
immer nur oon bem ©taatëbegriffe Defterreish — feilte Щфе
muß in alle oier SBinfce geftreut. toerben! SBir fpredjen ^tec
Ьигфаиё nidjt in einem fpe^ififch * preußifd^en, wir fpted)en in
bem rein b eutf ф e ft en 23etoußtfein oon ber 2Belt. 2öir
Würben eben fo fpredjen, wenn wir Ое{Іеггеіфег wären; wir
würben ^ßreußen baffe£6e toünfdjen, wenn bie SBer^äftniffe um*
geM;rt unb btefeë jit ©eutfdifanb in ber Sage Oon Defterreid^
Ware.
©teë ift bte reale Sluëführung oon jenem „®ein*Defter*
reidj, fein $reußen" unb ber einjige 2Beg jur beutfdjen
Einheit. ®ie felbftcinbige SÖettftellung, Ъ е і ф е Defter*
геіф gefiitgt auf fein e außerbeutfdjen 93eft( 3uttgen
einnimmt — baë ift bie notl)Wenbige, bte Ьигф feitt ‘paffiatto*
üDîitteï ju befeitigettbe Urfadje beë beutfd)en ©иайёпшё unb
ber Unntoglidjfeit ber.-b.eutfdjen ©inhe'it. SDÎit ber 3er=
ftürfelung Oon Оереггеіф fallt baë befottbere ‘ipreußeit »on
felbft, wie ber ®а(з mit feinem ©egenfaß oerfdjtotnbet. Defter*
геіф оегпіфіеі — uub Preußen uttb ©eutfAlanb becfen f i ф !
§ïn bem Stage, wo Ое^еггеіф feine а и й е г Ь е і ^ ф е п -ißго*
oinjen, i t a l i e n wie Ungarn, entriffen werben, an
bem Sage, wo Defterreid) auf feine jum 23unb geljö*
rigen 1 2 , 9 0 0 0 0 0 (äinwohtter (unb h^ht ift fфon S3ö'h=
men inbegriffen) rebujirt, unb ЬіЛЬигф itt eine ©teKmtg
hinuntergebrüdt wirb, in ber e§ mit ^ßreußeit webet Ьигф 93e=
oßlferung, Snteffigeiij, 31lifebelt зс. ïonfurrireit fann, an bem
—31 —
Sage, wo Defterreid) einfad) in eine beutfdje ^ßrooinj oer*
w nnb eit wirb,— an bicfcm Sage finb піфі nur 12,900000 (Sin*
wotyner, bie [іф bann erft als ©eutfdje füllen fönnen, 3>eutfdj=
lanb wiebergegeben, an biefem Sage ift ber ©ualtëmuë auf*
gehoben, unb bie beutfdje (ginfyeit erft Ьигф bie reale
Sftadjtftettang ber © ta at en realiter mögtidj ge*
rnadjt unb bamit ипьегтеіЬІіф geworben.
Sin bent Sage, wo ber ©onberftaat Оереггеіф oerni(^tet
ift, erblaffen jugleid) bie fyarben auf ben ©djlagbchtmen
33aiern§, SSürtembergê гс. Sin biefem Sage — ift £>eutfdj*
lanb fonftituirt. ЗШеё Sßeitere folgt b'amt bon felbft, wie
nadj bem @efe§e ber ©d)werfraft. ©enn bte ©inljeit liegt
bann bereits in ben realen tfyatfädjtidjen Sßerfyältniffen, unb
biefe Werben ben itjnen angemeffenen formellen Sluêbrucî eben
fo unzweifelhaft unb toon felbft nadj ftd) jieljen, Wie ber ©ua»
liëmttS bie fjorm beê 33imbeâtag&
©te Slufljebung jener realen SÜÎadjtfteïïung, bie ЗЗегпіф*
tung DefterreidjS, b. Ij. bie Slbtrennung feiner aujjerbeutfdjeit
‘Provinzen, ift alfo bie a'tleS weitere bon felbft паф |іф jte*
Ijenbe V o r a r b e i t, weldje, fei cê wäljrenb, fei e§ oor bet
Bewegung, wel$e bie beutfdje (Sinfyeit zu.geftalten ijat, ooH=
Ьгафі Werben muß, um $u biefer ju gelangen.
©iefe Vorarbeit ntu§ fearer bon allen benen gewollt wer«
ben, w e^e biefe <Sinijeit ernftljaft wünfфen. SBie man аиф
über bie gorttt btefer ©in^ett benfe, ob matt fidj fie benfe
alâ beutfd)e 3îepubltf, alô beutfфeЗ Äaiferfljttut, ober ettbltdj
felbft afô eine ftraffe goeberation unabhängiger ©taaten, —
aüe biefe fragen lötmen jur
offene bleibett. Sille biefe
P a r t e i e n ntüffen {ebenfalls, wenn fie bie Öntelli*
genj be3 ©elbft»erftänbniffe§ haben, jufammenwir*
ïen ju ber für jeben biefer g ä l t e unerlä§lid)en ЗЗог*
bebtngung, 51t ber ЗВегпіфіипд Defterreid)^.
9hm woljl! ®in ©aleerettfflabe, witbe ©elbftfud)t im
ф errett, aber bie Äettenfugeln beê де}фіфШфеп ®er!)ängniffe§,
bie feine Bewegung beftiramen, am §iiß, ‘tft Napoleon int S3e=
griff biefe Vorarbeit für bie éonftituirung ber Ьеиі|'феп ©и*
—82 —
^eit p ooÏÏbringen, biefe einjige unb reale ©d)Wtetigfeit ber*
felben ju befeitigen unb unê поф baê Dbhm?, ba§ 33lut unb
ben SBürgerfrieg ju erfparen, ben bie fonft шіьегтеіЫіф eineë
Sageâ »on unê felbft in bie §anb ju nehmenbe ÇSoûjiehmtg
biefer Aufgabe unê foften würbe!
3 fnbent er bie Italiener ju iîjretn Kriege ermuntert unb
рф in feiner '’ßroflamation вегрріфіеі hat, ben)eiben піфі ju
beenben, ohne bie §albinfcl con Оереггеіф 'befreit ju haben,
inbem er ЬіегЬигф ben Ungarn bie SDWgIi$ïeit gewährt, рф
ihrerfeitS in Sßaffen ju erheben, wa§ fte wohl groeifelSotjne
fpâteftenê wäljrenb beê gweiten НаІіепі)"феп geîbjugeê ЮоІІ6гш=
gen werben, »ottjieljt Sftapoleon eine wefeпt^iф beutfфе Sluf»
gäbe, befeitigt er Ьигф bie ßerfiücfung Оереггеіфё bie reale
îg^wierigïeit ber beutfфгn (Einheit.
©er І1а1іепі[фе Krieg ift alfo піфі nur geheiligt Ьигф
atte 9ßrinjtyien ber ©emoïratie, — er ift аиф int ^ödjfien @rabe
int ÜSortheil ber beutfфen N a t i o n gelegen. (St ift baê
Sebenêintereffe ber beutfфen $ o I i t i f . —
©iefe Ißotitif, bie wir hier entwicfelt, ift еіп^аф, ïlar,
hanbgreifüd). Зфге unangreifbare ©tarfe liegt in iljrer Sogif,
fo wie in ben Shatfadjen, bie fte auf {ebem ©фгШе belegen.
ЗВеІфе ^ßolitif bagegen ift её, bie man bon ©eiten mtfe*
rer @egner ber Sîation alê eine „Ьeutfфe" ju бе^еіфпеп be*
liebt? фБгеп wir bie National = ßtg. ©ie fagt in ber „un*
gehaltenen 9tebe eineö ehemaligen Sîbgeorbneten" (9ir. 207.), bie
fie als Seitartiïel bringt, wörtUd) wie folgt: „§aben wir alê
Preußen unb aïê 3)eutfd)e №ітШф ©rttnb ju wünfфeп,
ba§ Оереггеіф юоп feinen ііа! іеп і{ феп SJerwitfelungen
bauernb befreit würbe? SBoïïen wir, bafj £)е$еггеіф fei=
nen ©nflufj ganj aüein auf ©eutfdjlanb ïonjentrire? (!!)
2)а{з её Ьигф biefeS oon ^гапігеіф getrennt, jene wunbe
© t e i l e , we^фe ihm b e u t f феп unb befonberö preujji*
fфeп Seiftanb nothwenbig т а ф і , Ьигф bie Silben*
grenje heile?"
2Bir trauen, felbft abgefeljen t>on ber ЙафегІіфІеН biefeê
fftaifonnementê, ïaum unfern 2Iugen! Sßie? (Sin 33olï —• baê
—33 —
ttaltemfdje — beftanbig blutent» unb ant 93oben liegenb, eût
anbere§ Sßolf — baë cflerretdjifdje — beftanbig übet e§ ge=
beugt unb дІеіфГаСЗ auê „wunber ©telle" blutenb, um jeneS
toit Soben 3« galten — wie? biefeS feige, nidjtêwürbigé 33uben=
jîM maüiaßeüiftifdjer Sabinetêpolitif, wie eê felbft Kabinette
Stnjîanb nehmen würben, minbeftênê tit fo ctjntfdjer Offenheit
ljmjußeiffen, bteê ift eê waê ein bemofratifd) fein woßenbeS
Statt ber großen beuifdjen Station alê bemofr atif ф e, al3
beutfd^c SSoîfêpoIitif ju bezeichnen Wagt?!
IV.
® ie (Stoberung ^ ій іісп б. SDte 9№otiöc unb ®itua=
iiott Stm iê S ïop aïeon ë.
ЭДзег ntan fagt unS, Sîapoïeon Wolle ben 8ombarbo=35ene=
tianifcben SBoben ben Оереггеіфегп nur beêfyalb entreißen, um
ihn für ficfy felbft ju erobern, ^ebenfalls werbe Ьигф ben
SSertuft biefer ^robinjen unb bie bamtt eintretenbe ©фюафипд
Defterreicbâ^гапігеіф fo geftârft, Ьа§ ïiterauê eine Oefabr
für baê euïDpccifée ©Іеіфдейпфі unb пашепШф аиф für
®eutfd}Ianb entftünbe.
93erfte£>t man bieS eben fo, baß man Ьигф jene ©>фwâ=
фипд Оереггеіфё, unb Wenn аиф Sontbarbo =33enetien, wie
woïjï ohne ßtoetfel ben .Çauptmfmlt ber gemeinten franz6f^ =
[агЬіпі[феп ЗЗегаЬгеЬипдеп bitbet, an ©arbinien gegeben wirb,
eine ©efaljr für Феиі[ф(апЬ entfielen fott, fo ift bieê fфon Ьигф
baê ©orhergeljenbe ßotlfommen wiberïegt. ÜDie Srager biefer
Йпрфі begehen ba§ иг!оті?фе Quid pro qua, S)eutfф^йnb
Ьофре © t â r ïu n g für feine ©фWaфung ju galten! SBir
§aben naфgewiefen, wie gerabe Ьигф biefe ßerftüdflung Defter*
геіфё, bie поф balbigft Ьигф ben SSerluft Don Ungarn ergänzt Wer=
ben muß, ïeine Nation einen größeren роШОДеп SJortïjeit ba=
fton tragt, alê bie beutf фе. Фіе Ш^афеп ber beutfфen ЗИафі
unb О^птафі in фгег politifdjen SBeftfteÖung liegen in ihren
inneren Sîerhâltniffen. 2 )ie ber beutfфen Station zufomraenbe
impofante Sßeltfteßung wirb baS notljwenbige Sïccebenj iljrer
3
—34 —
innern ©tnïjeit unb Sbnftituirung fein. 3Dieê ift ber ©фаф^
auë шеіфеш fte аиф tfyre auëtoartige @röße Ijerauëjugra*
Ben fyat.
Sine ег^еЫіфе SBerftarïung Sftapoleonë Ьигф bie tnbi*
refte gorm beë ©influffeë auf baë Ьигф ben S3eft§ voit Sont*
barbo*33enetten verftârïte ©arbinien befugten toir Ьигфаиё
піфі Фіе ©anïbarfeit ber Nationen Ijat фге legitimen
©renjen, unb menn irgenbtoo, fo ipt fyier Ьигф ben пайгііфеп
9ïationab@goiëmuë аиёгеіфепЬ baför ge'forgt, baß bie Säume
піфі in ben Rimmel tie fe n , ЗеЬег genauere Senner ber
©еЁфіфІе toirb eine fo iÜufionäre ©efatjr nur Ье1афе(п
fönnen.
ßubem, tote bie ЗЗегпіфйтд £)ереггеіфё bie Vorarbeit
für bie Ьеи1[фе ©nfyeit ift, fo ift in bemfelben 99?aße
bte italienif$e Unabfyängigfeit bie Vorarbeit für bie ©nljeit
Stalienë. ©arbtnien im 33efi§ ber Sombarbet unb ЗЗепеЬідё,
muß fofort Ьапаф fireben, ganj Italien ju Sinem Э^еіфе ju
тафеп. Unb ob biefe Ёіпідипд unter гериЬШат)"фет 23an*
ner, ob fie unter £опід!іфет ©cepter erfolgt, — in feinem
gälte toürbe 5 )eutfф^anb meiner einigenita£iertifd^en Nation,
bie піфіЬигф eine |еіпЫіфе S^etlnafyme an feinem grei^eitëïrieg
jum §aß gegen unë gereijt ift, einen feinbfeligen 5йафЬаг unb
ein Snftrument ^гапігеіфё ju beforgen fyaben.
SSIeibt atfo nur ber eine gaïï, baß toie man von тапфеп
©eiten fürd)tet ober minbeftenê ju füllten ^ф anfteffi, ЗЗопа*
parte nur beêîjalb bie Ое^еггеіфег auë Sombarbo^SSenetien
vertreiben toitl, um её für {іф ju erobern.
Unb getoiß, träte biefer galt ein, fo toürben toir піфіё
Ьгіпдііфег ju tfymt fyaben, afô mit ben 233affen in ber £>anb
bagegen ju proteftiren. 2£ir toollen nun barauf fein O e ü ^ t
legen, baß Napoleon in feinen Proflamationen auf baë be*
ftimmtefte erftart fyat, Qtaiien foÏÏe niét eine § e r ^ a f t mit
ber anbern ѵегіа^феп, fonbern feiner Unabfyängigfeit toteber*
gegeben toerben. ЗЗЗіг fennen bie ©laubtoürbigfeit, toetc£)e bem
SJÎanne vom 2. ©ejember jubmmt, unb оЬдІеіф её рф mit bem
Shtëlanb gegenüber gemaфten(§r!^arungen, toenn fie уидіеіф fobe*
—35 —
flmtmtformuürtpnb, baß fte ïetnen Sïuëtoeg unb feine Quterpreta»
iion meljr übrig taffen, einigermaßen unb bi§ ju einem gemiffen
©robe anberê »erhält, atë mit еіЬЬгйфідеп ©егрфептдеп
im Зппегп, toetl bier паф einmal geglücktem Sittentat 9fäe=
otanb metjr ba ift, fie ju гафеп, fo tooKen totr Ьоф biefen
Unterfdjieb außer Зіфі taffenSlber аиф gavtj abgefetjen Bon feinen ©rftartmgen, ^гф«
ten mir піфіё toeniger, als baß fo ^огіфіе unb unausführbare,
feiner ©teltung ЬигфаиЗ unangemeffene (Srobermtgëgelüpe
bte SOÎotme unb Slbpd&ten Soutë -Jîapoteonë bitben foÜten.
©eine- wahren SDîotioe liegen oielmeljr ganj too anberS unb
totr toerben fte batb unterfitdien.
Sîetjmen mir aber felbft einen Slugenblid an, baß bieë
feine $lane mären, fo liegt Ьоф піфіё flarer auf ber £>anb,
alê baß er Ьигфаи§ п іф і in ber Sage mare, biefelben
bur фзи^Ьгеп.
ЗІаШІіф mürbe er mit biefen planen erft паф S3efiegung
unb Vertreibung ber Оерегшфег auë Italien fyerttortreten.
Sßte aber läge bann bte ©афе? ©egentoärtigfyat ©arbinien
unter SBaffen ein феег Bon 85000 SOîann, baju 35000 Sftamt
SriegëreferBe, ba]u 25000 grehoittige unter ©artbalbt unb
Uüoa, in ©umma 145000 2J?ann. ©iefeS феег muß рф
піфі nur Ьигф 3 ujug auë allen Наіш^феп Sanbeëtfyeilen,
её muß рф befonberë Ьигф bte lom6arbtfф=вenettanifфen
Kontingente, bie Рф tïjm tn bem 3№aße ап {ф ^ еп toerben,
in теіфет bte ёрегтфі£феп Slrmeen »on bent lombarbifф*
»епейатЁфеп iBoben jurüdgebrängt toerben, mhtbeftenë auf
200000 Sftann erljBljen.
®a§ редгеіфе <$nbe beê Бftêrretфtfф*italienifфen ^riegeê
mürbe alfо ein феег oon über 200,000 3 talienern in SBaffen
fefyen, tranfen Bon ‘’Patriotismus unb greüjeitöbegeifterung,
gefфtoeЩ Bon bent ftolgen SSetoußtfein ber enttoidclten St'raft,
ber еффіепеп ©iege.
(Staubt man, baß biefe ^atriotifdje italtenif«j5e Slrmee,
glaubt man, baß ©arbinien nad) feinen Bezweifelten Slnftren*
3*
—36 —
gungen рф für ѣіе ®orntnation ©ona^arte’ê toirb gefdfjîagen
ïjaben unb ф т bie Sombarbei jur 33eute laffen Wotten?
©aim atfo Wäre её
für Preußen, ju ©unften ber
St a ti e n e r ju intertocniren. ©atm würbe ißreufjen unb ber
iôunb, felbft wenn mir bte unjutäfpge Slnnafynte тафеп,
bafj паф ber SSepegung Оереггеіфё піфі einmal auf feine
beutfdje- Seoötferung t>on 13 ЗТііЙіопеп ju гефпеп toäre, поф
immer mit ben Kräften einer SSeööfferung tton 31 Sftiffionen
Statten ju §ülfe eilen fonnen. S a n n würbe рф Gmglanb
|фоп um feiner Sntereffen im STcittelmeer Witten btefer großen
SSBIÏerattianj fofort ап]'фйе§еп, піфі länger Ьигф bte geregte
Popularität bet itatienifфen■ ©афе in (Sngtanb an febem
©фгіЙ gegen Эіароіеоп gefyinbert. ©ann würben totr ben
grieg int ЗЗипЬе mit St af ie n, піфі gegen её, bann wür=
ben wir фп befonberë аиф im SSunbe mit allen bento*
Ігаіі^феп Qnflinïten ^ г а п ! г еі ф ё , піфі gegen biefеШеп
führen! ©ann würbe éë Wahrhaft ein $rieg піфі meïjt
gegen § r ап!геіф, fonbern gegen bte fcon bemfetben getrennte
^5erfon Soutë 33onaparte’ë fein.
SDiefer gaü alfo, träte er etn, wäre Ьигфапё піфі ju
fügten, unb eben beëwegen liegt её аиф fфwer^iф in ben
9ïbpd)tett beê §etrn SSonaparte Hjn Ijerbeijufüljïen.
Sßarnm aber, wirb man fragen, Ijat benn, wenn er Weber
Eroberung in 3 >tatten, поф am 0îljem (worüber fpater) be*
jwedt, warum bat biefer ЬеёроЩфре unb bte Reöolution am
erbittertften »erfotgenbe ©ijrann im ЗБіЬет^гиф mit allen fei­
nen bisherigen фапЫштдеп auf einmal baë ЗЭаппег ber ita*
^iemfфen 25otfëfreiïjeit ergriffen ?
©o wenig an unb für рф bie grage паф ben SDiotitien
ntit ber grage паф ber iöef^affen^eit ber © а ф е nnb nnfe*
rer ©teHmtg ju berfetben ju вегйефГеІп ip, fo ip pe Ьоф
in SBejug- jotoofyt auf baë biëljerige, atë аиф auf Ьіе поф gu
betraàtenben 33efüt$tungen für bie Sîïjeraüfer ïonnejç bamtt,
unb beêljatB woüen wir pe natier Ьеіеифіеп.
SOÎatt erinnert рф ïurj паф ber фіпгіфіипд Drpni’ê beë
jweiten S3rtefeê beffetben, wetcben bamatë bie officielle ptenton*
—37 —
±eftfd>e Rettung juerft ju »eröffentiicE^en für Napoleon bte @e=
fâlïigïeit hatte.
©iefer 33rief War gefcttf^it. ©te • паф fte 33erantaffung
ju biefem galfum bitbete ber Umftanb, ba§ Bott bem wirf*
Ілфеп jweiten SSrtef, ben Drftni an Sîapoteon де|"фгіеЬеп,
ßage ©егііфіе inê Partfer ^ßubltfum gebrungen toaren. äftit
biefen ©erüc^ten wollte man ftd) burd; Sßerijffentüdjung eineê
ftngirten jweiten üöriefeS abftnben unb wäh.tte um ber grßjje*
xen ©laubwürbigfeit unb anberer Sîonoentenjen willen baju
ein auêtânbifdjeë Sötatt.
©er »a^re jweite Söxtef Drfmi'S war eines ganj anbern
Snljattê als ber gefätfdjte. Drjini erinnerte in bemfeiben
Napoleon baran, baß er ehematê Sarbonari gewefen fei, baß
er ben (Sib деЬгофеп unb паф ben ©aijmtgen beê iBunbeê
ЬаЬигф bett Sob »erwirft ha^e. Er t^eitte ihm mit, ba§
mehrere ljunbert äTcitgüeber jener geheimen Oefettfdjaft ge=
f<hworen, ihn ju tobten unb ba§ er nur ber Ьигф baê Sooê
Ье^еіфпеіе (Srfte gewefett fei.
9JUt ber ^Beruhigung, biefen »ergifteten SßfetI in baê §erj
feineê SEçbfeinbeê аЬде)'фпеШ ju haben, unb mit bem ©фгеі:
„Vive la république“ legte Srftni fein Jpaupt auf ben
ЗЗІоЙ.
©er Pfeit traf, iraf tief bis inê -önnerfte, traf іоЬШф.
Sïapoteoit war Sarbonart gewefen. (Sr fannte bie äfttyfterien
biefeê Sunbeê, bie Énergie feiner ©lieber. файе {іф Ьоф fo
eben bie fui^tbare ®nt|4hloffenheit berfetben fo fdE>reätic^ be*
thatigt. 2Saê war ju тафеп gegen Süiänner, bie fähig waren
mit ber Uhr in ber фапЬ am geuer |ецфіде№огЬепеё Änaü=
fitber ju troÆnen, auf bie ©efaljr hin, bei bem Verfetten
einer halben ©efunbe in bie 8uft ju fliegen?
©фоп mehreremate haben Attentate eine Berhängnijjoolle
(SinWirfung auf bie ^ßolitif toolfêfehtblidjeï §егг|фег geübt.
Souiê Philipp brängten fie in bie -politi! ber ©eptembergefefc*
gebung hinein unb trugen fo wefenttid) ju feinem ©turje bet.
3 nt erften SUtoment ließ рф Napoleon паф berfetben ©eite
hinreipen. ©a§ <©іфег^еіі^де[е^ erfфien. (Sin ЗВи^фгеі, ber
—38 —
рф auë bent Bergen §гап!геіфё erfyob unb feinen 2Biberf>aï£
big in bie 3îaume feiner Segiëlatite fanb, belette Souiê
Napoléon, baß bte @efaljr ЬаЬигф gewiß піфіё weniger benn
tterntinberi fei. 33or feinen ег|‘фгейеп Säugen bti|ten taufenb
ЗЗоІфе. Unb waren ез поф Фоіфе gewefen! 216er waê War
3u шафеп mit aller ^olijei gegen Sïnattbomben, bie feber
33orübergefyenbe einem unter baë Pferb, jeber müßig auê bent
genfter ©фаиепЬе einem auf ben äöagen |фІеиЬегп fonnte?
Souiê Эіароіеоп foil, wie auë feljr guter Dueße e^aïjft
wirb, an bem Stage beë 2lttentatê, bei feineüt Antritt in bie
£)per рф in einem fo еш]'е§1іфеп З цРапЬе befunben ï)abert,
baß i§m ber Unteifiefer beftänbtg in Ьпои1рві|'фет Ärampfe
fyin» unb ^ег|'фІид.
(Sr füllte, рф enqфliefen 3U muffen!
Unb Ьоф war bieê nur Si ne ©eite ber Situation, wennfyier
аиф ein Jpauptbrucf lag. Einige ßeit »orfyer waren bie tarifer
Söaljten gewefen. £ro§ 3 ШП9 цп!з 8 «ЦФцпЗ, trD§ beê «rtfefc®
Ііфреп Шіі^Ьгаифё ber PolijeigewaCt unb beë broljenb паф
Sambeffa unb (Satyenne g erieten Çingerê, War baë âîefultat
eine efCatante 9îieberlage Souiê Sonaparte’ê gewefen. Sr war
де|'ф(адеп worben mit einer- 2D?aj,orität — wir |‘фгеіЬеп bie
3 aljl auë bent @еЬафіпі§ nieber, finb aber рфег, baß fte
feinen irgenb wefent^en Зггфига enthalt — »on 112,000
gegen 102,000 ©timmeu ! Unb Ьоф, bieë ift поф weit ent*
fernt, baë wafyre Sftefultat jeneê âSafylfampfeë anjujeigen !
100.000 еіпде{фгіеЬепе ©timmen fatten рф ber SIbftimmung
enthalten. S)tefe ©timmen fonnten рф unter bie «ег{фіеЬеп=»
ften Parteien »егфеііеп, aber ba SDÎinifier unb prafeften mit
Aufgebot aller Kräfte auf bie SBafyttrommet де|'ф[адеп, jeben
ber піфі wâï)lt£/ für einen JJeinb beê Sfaiferê unb beê offent*
Ііфеп т Щ ' erflärt unb fo bie ganje iijneit ergebene ober
»on iljnen abhängige 33ebölferung mit 3 Й?апЗ iur äöafyturne
getrieben Ratten, fonnte barüber fein 3 tDeife^ Iе™» ^aB Іепе
100.000 ©timmen аиёіфііевііф ben geinben. beê fatfer^en
©ouoernementê angeljörten. ЭДіфІ genug ! S ie Sßafytliften
beê Saffreë 1857 fonftatirten 50,000 еіпде)'фгіеЬепе ©timmen
—39 —
weniger atê int Sctljre 1852. 2Bo waren biefetben geblieben?
3 >aê @efe§ war baffetbe, wie barnatê. 3 fn ber SBaljfteredj*
iigung war ïein Unterf^ieb eingetreten. 2)ïan ïjatte eben
50.000 ©timmen, wetdje ^апр{|йфІіф ber ïtrbeiterïtaffe ange*
hörten, an§ ben SBaljltiften fortgelaffen, nnb wieê bann bie
betreffenben Arbeiter, atê fte рф auf baê ©tabttjauê brângten,
um tfyre SSaijlfarten in (gntpfang ju nehmen, mit bem 23or*
geben juritcf, baß pe рф піфі rechtzeitig jur ©п|'фгеіЬипд ge*
metbet. ЗЗгаифі её erft ber ЯЗегрфегппд, baß matt bieê піфі
mit ben Anhängern beê ©ouöernementö, fonbern nur gegen
^Іфе Arbeiter tïjat, über beren feinbtic^e ©timmnng bie ^ЗоІі*
^eirapporte ïeinen 3 toeiM ließen? Smmer поф піфі genug I
Шепіде donate »or ben SBafjten Ijat-te ber Sftoniteur einen
argtofen ftatiftifc^cn 2trtifet über bie ^Bewegung ber öeoöt*
ïerung in ^гапігеіф деЬгафі. ©r ï>atte bartn Ьигф bie ofp»
gteHeit Stften naфgewiefen, baß feit 1852 250,000 ©eeten tfuê
ben ©epartementê паф ^агіё pgejogen waren, ©etbft паф
ber geringften ißertjältnif^at)! mußten auf biefen З иазяфё »on
250.000 ©eeten neue- 50,000 SBäljter ïommen. 2>ie 3 aW ber
SBäfyter »on 1857 mußte bie »on 1852, ftatt um 50,000 Ijinter
фг jurüdjubteiben, »ietmeljr um 5 0 , 0 0 0 йЬег[фгеіІеп!
SItfo »on neuem 50,000 forteêfamotirte Söafyter. ©aê wirf*
Ифе SBafytrefuttat lautete alfo: 312,000 ©timmen gegen 102,000,
unb wenn Napoleon аиф im SDÎoniteur biefen Satïüt піфі
anpftetten für gut fanb, Wer will bezweifeln, baß er рф felbft
biefe intereffante ЗЗегефпипд піфі »erfagte? Unb biefe 102,000
SRegierungêftimmen, ju welфem 2Äinimum fanïen pe benn ju=
fammen, wenn man ba»on btejentgen abjog, bie gefälf^t, unb
biejenigen, bie gepreßt waren? SBenn man atfo in teuerer
фіпрфі abjpg bie Strmee unb baê ganje феег »on ©taatê»
une ©emeinbebeamten, »on ЗЗифЬгийегп, (Safétierê, 8îeftau=
rantê, ©apWirtÇen, SLabaïëoerïâufern :c. :c., furj »on аИеп benen,
bie eine Äon^effion irgenb we^er SCrt ju »ertieren tjatten?
©ine ігорііфе ^ßerfpeftiDe für ben SEag einer © й ^е^ф іаф і!
Unb immer metjr fyäuften рф bie З еіФеп, baß biefer näljet
unb nafyer rüde!
—40 —
323er bie 2ïugeit auf bie frattjoftfcfje SntoicElung geheftet
fyat, toirb im 3abre 1858 eine 5Вго)'фйге gelefen ijaben, юеіфе
barnafë ^roubljon unmittelbar Bet feinem liebertritt паф Set»
gien öeröffentlicljte*). 21т (gnbe berfetben jteüt er eine 23et=
діеіфипд an з»і?феп ben Ь^паЭДфеп ^rinjipiett beê 8 ona=
parliêmué unb bem Seftameut beê ^erjogê Den Dtleanê, eine
SSetgïeidjmtg, bie er ganj unb gar ju ©unjïen beê Sezieren
auëfaïïen laßt. 2lm Cmbe biefer ißarallele ruft er aus: „ЗІЬег
mßge ber ©raf »on ^ßariS baê S£eftament feine® SSaterä ju
feinem SRanifefte ergeben, möge et fymjufugen eine Srflarang »on
jtoanjtg 3 e^en' entijaltenb jugleid) mit ber Sßroflamiruttg ber
s$rtEjipien für иеіфе granfrei6 feit 1789 gefcfrnpft fyat, mit
ber ®eöife liberté, (Sgaltté, fraternité, bie auêgelijfdjt гоorben
ift Ьигф ben 2. 3)езетЬег, baê Фефгефеп einer repräfen»
iati»en unb parlamentarifcben Sîonftitution паф bet liberalen
Srabition »on 1791, 1793, 1795, 1814 felbft, 1830 unb 1848,
unb entgegengefe|t bet abfotutiftifdjeri Stabition oon. 1799 unb
1804 — unb enttoeber іф bin дгШіф getaufcfyt, іф wei§
nidjtë »on bem ©ewiffen beê Sanbeê, іф babe піфіё gefetien
waljrenb einer angeftrengten ЗЗеоЬафЬтд »on fteben Sauren »on
bem © a n g e ber öffentitc^en SRemung bei bem Sourgeoiê, bera
iöauer, bem Arbeiter, ober aber auf biefen ©фгеі ber ©егеф»
tigîeit auêgeftofjen »on einem jungen ЭДіаппе Впідііфег 9?açe
Würbe eine allgemeine, eine ит»іЬег|'іе1?1іфе (Srîjebung, bie
23ajonnette »otan, gar bafb geigen, tro§ aüer Stbftimniungen
unb atter @ibe, unb wenn рф ber Saifet піфі fetir beeilte,
feinen „Acte additionel" p Ijintertegen, »on юеіфег ©eite bie
legitime ©fynaftie, »on weldjer bie illegitime шаге." —
SBetui аиф waljrfd>etnIH) nur gehalten, um ben ©фгеіеп
in bie ©eele Жароіеопё $u werfen, — і»е!фе SBtrhing mußte
biefe ©ргафе im 2)cunbe eineê ©o^ialiftendjefê auf ifyn auê=
üben? äßie? ©oßte ein 33ünbni§ eingegangen fein, foffie её
nur аЫ тёдііф beborfteljen ^toifdjen ben ©o^ialipen unb Sr*
*) La Justice poursuivie par l’église. Bruxelles. Librairie
de l’office de Publicité.
_
41
—
leanifien? 216er ein рэіфеё Sßünbniß toar baê ЬеЬгоЭДіфре
(Sretgniß, baê îiapoleon treffen fonnte! (Sin SSfinbijifj jwifdjen
ben bemofrattf^en ©ojielipen unb JDrleaniften, — baë war
bie Vereinigung ber Vourgeoipe unb ber Sïrbeiterflaffe, bie
Verbinbung ber Wahren unb ber entfc^eibenben Äräfte Qfranf*
геіфё, baê war fein unrettbarer, fein unmittelbarer ©turj!
Sßapoleon fing an, рф ju ent)^)lteßen. —
Unb Ьоф waren bieS поф піфі alle (Slemente ber Sage,
©eit £>erfteGung beê Йаі|‘еггеіфё Bon 1852 fyatte рф bie
©ituatton bergeftalt an ben „Äatfer" unb feinen Vetter, ben
^ßrin^en Dîajjoleon, oertfjeitt, baß jeber »on SSeiben eine ©eite
berfelben übe^aute unb gegen bie anbere mefjr ober weniger
ftoiblinb war.
Souiê Эіароіеоп faïj гіфігд, baß bie ©emofratie fein 5£ob=
feinb fei, baß er Ьигф jebe (Sntfeffelung ber Sîefcolution pür=
jen muffe. (Sr fфmeiфe^te beêljalb oon Sïnfang an ben SJÎân«
nern ber alten Parteien. (Sr fud)te pe ju gewinnen. -Зп Ueber=
einpimmung mit biefer Senbenj im Qnnern buhlte er паф
SCußen um ben 33eifaïï unb baê Йафеііг, um bie Qramilien* unb
^potitifd^e ‘ЭСИіапз ber alten Kabinette.
©er Ißrinj Sîapoleon fat) feinerfettê wieber eben fo гіф=
tig, baß ein unauêfüUbarer ЩЬдгипЬ ben 23onapartiêmuê »on
ben alten Parteien trenne, baß Souiê iöonaparte, faüê er
лігЙіф feinen З юе<^ еггеіфеп fönne, bie ©emofratie піфі
Ыоё аидепЬІісШф ju unterbriitfen, fonbern iî>r für immer bie
Senben ju Ьтефеп, an bemfelben Sage fallen würbe wie eine
überreife, faule §rud;t in bte §änbe ber Drleaniften unb Se*
gitimiften. ©er 5ßrinj fafy ferner ein, baß bie ©emofratie:
alle Sfnftinfte unb •Erabittonen beê franзбpfфeн Volfeê für рф.
Ijabe, baß pe meljr unb meljr im £>erjen granfretd)ê um рф.
greife unb. baß ипйегаеіЬІіф ber £ag fommen müffe, wo- tfyreSBogen über bem Sonapartiêmuê зи|'аштеп)'ф1адеп würben.
©oöiel falj ber ^ßrinj ein — t£>eil3 Ьигф рф felbft, tIjeilê-Ьигф
femeUmgebungen, befonberë fein gaftotmn, Jperrn (Smit ©irarbin.
21ber ein І?і>фр befdjranfter $o:pf £>atte $(оп =p b t t , —
wie bie tarifer ben ^îrinjen 311 nennen lieben — а;иф піфі
—
42
—
ba$ geringfte т іг й іф е S erftänbntß für ben Snfyalt ber bemo*
ïvatifÿen Sbeen. ®r gab рф vielmehr ber Ueberjeugung §in,
baß bie іш регіаІірі|феп S rabitionen ber „toctfyr e " Stuébrutf
beê bemoïrattfc^en ©eifteê ber Sïatton feien, baß baê l?aifer=
ifyum піф і m t r , im bemofrattfdjen © inné regieren ! o n n e ,
fonbern апф baß, menn nnb fo îange e£ bieê tUjue, bte uner*
m eßli^e Ш г Ь ц ф і ber grangofett fein größere^ @IüÆ »erlange,
aU von bem 9ïam en unb ber gamffie be§ ÂaiferS be^errfd^t
ju merben.
ЗЩе bie in biefem © in n gehaltenen SJlamfefte, 9 îeben,
(Srfaffe Souiê 33onaparte’§ , bte bei ifym eine reine, von ifym
felbft ant bitterften Ьеіафеііе garce fwto' — bei *ßlon*$ßlon
ftnb fie eine ttnerfdjfitterfidje, ftupibe Ueberjeugung. 3)er
Ç r à j g la u b t an aûeê © a $, ma$ Souiê Sîapoleon a u ê b e u t e t
®atjer bte Stnie, bte fein Setragen еігфай, bie Umge*
bung, bie er рф gefcfyaffen, bie Unierljanblungen, bie er ігоф
aller 3 urüÆmeifungen mit allen ifym irgenb .erreichbaren ©lie«
bern ber bemoïratifcben Partei anjuïnüpfen ѵег{цфі ]j>at, ber
©tab von р0Ігіі[феп ^ШфШпдеп aller Sänber, ^оіеп, Ungarn,
Italiener, mit bem er im огіепіаЩфеп Йгіед auftrat го.
Ш mar nur паііігііф, baß bie entgegengefe|te ‘’ßolitif
betber SDîanner, von benen jeber nur ©ine ©eite ber SDîebaiïïe
fafy, fфon feit 1852 ju ben fyeftigften (Srörterungen }п>і|фсп
ifynen führen mußte. O ft faßten bie ©етсіфег ber SEuiterien
mieber von фгет ©treit „Vous n’avez rien de votre oncle/4,
marf eineô Sageê ber spring mittfyenb feinem Setter ins @e*
рфі, unb „Pardon, j ’ai sa famille", mar bie beißenbe unb
-фагafterifîtfфe 2fottmort Souiê Sonaparte’3.
©игф eine eigene ‘Sßolijet bebient> mar e§ beê ^ßrinjen
ïiebfteê @ef$aft, feinem ïaiferft$en Setter fjanbgreif(іфе, jafy*
lenmäßige Semeife über feine fteigenbe Qmpopuïaritat bei ben
2JhmijipaImafyIen :c., ober ЗЗегіфіе über feinb^e Umtriebe
ber alten Parteien verwiegen.
©фопеп unb Ьегййрф^деп mußte Souiê Sonaparte feinen
Setter unter allen Umftanben. S^eilê gfaubte er in iljm unb
feiner Щіфіипд ein Щ Ы SOîitteï ju feïjen, um unter ІгіЩфеп
—43 —
Umftänben eines Sageg feine« ttanfenben
ju galten,
ein üïîittet, beffen man ftdj nicbt begeben bürfe, .theilS mußte
er in ф т feinen leibhaftigen Souis $£>ilippe b’DrleanS Ёйгф*
ten, jumal bie frappante 21ehnlid)feit beS ^ßtinjen ratt Sîapofeon I.
in getoiffen gcfflen ihm eine unermeßliche ©efäJjrlidjfeit für bie
2ïrmee ju geben ft^ien.
Unb I)tn unb mieber bereits Ratten bie S^atfac^en, bereu
ft ф ber ?ßrinj bebienen fonnte, ihren (Sinbrucf піфі »erfe^lt;
^in unb toieber bereits hatte fein (Sinfluß ju momentanen (£nt*
f^tüffen fortgeriffen, bie erft mieber пафЬет er bte KuUerieu
»erlaffen, Ьигф bie goutb’S, ÜÄagnan’S unb anbere fateф^§muS*
fefte ©roßteaftionctre umgetoorfen toerben mußten.
Kam епЫіф bie ©tunbe, roo biefer (Sinfluß eines SageS
einen піфі mehr mieber rütfgangig ju тафепЬеп ©ieg bat>on*
trug — bie fatbhtifàe ^eirath unb mit ifyr baS fatbinifche
SBünbniß!
Unb baß рф biefe (Sntj^ließung nun Ьоф toieber an bie
[агЬп^фе Jpeirath, an bie nun дйШіф erlangte „gamiüen*
aïïianj" mit einem legitimen Königshaus anfnüpfte, ift Ве^еіф*
nenb für bie unverlierbaren SEenbenjen unb bie felbft mitten
in feiner revolutionären ^uföif reaftionare 9ïatur SouiS
9îapoteon’S!
■йоф eine ©eite епЫіф muß heroorgeijoben werben.
(Sttoa im SInfang Januar b. -3. fonnte man in ber h^lb*
offijieüen „patrie" einen merfttürbigen SCrtifet fefen. ©et
Kaifer, hieß eS barin im toefent^en паф ber Slufjä^Iurtg fei»
net ©roßthaten unb Sßerbienfte um (Suropa, ha^e
bie
SUnerfennung unb ben ©anf in ben еигорсЩфеп Kabinetten
gefunben, bie ihm gebührten, ©elbft (Sngtanb nehme eine
|еіпЬІіфе ©tetïung gegen ihn an. 35er ftaifer fei if o l ir t in
(Suropa. (Sr fehe ^ф ЬаЬигф genötigt, аиф feinerfeits feine
eigene 'jßolitif ju »erfolgen. —
©et Kai)er ifolirt in (Suropal — eS gab nur (Sine gebet
in ^гагігеіф, bie baS ju |'фгeiben wagen burfte. -3a, bieS
rear ein Ѳфгеі hetootgegangen auS ben (Singemeiben SouiS
■Jîapoleon’S.
_
44
—
ЗВаё шап аиф fagen mag, её lag Ш а Щ г й battu. Sout«
Эіароіеоп tjatte wohl einige gtanjenbe Sattêfaftionen feiner
(Sitetïeit erlebt, bie er übrigen« weit weniger ftd) fetbjî ate
einem Angriff 9tußtanbö auf ben Orient Berbanfte, ber ihm
erft feine europätfdye Stellung gab — aber jenen intimen unb
gefieberten Eintritt in bie europätfdje Staatenfamitie, ben er
erfirebte, batte er, barüber ïonnte er рф feiner £äuf($ung
hingeben, nidjt erlangt.. 3 U SDeftretch war feit bem orienta»
Щфеп Krieg, in beffen SBeginn er neun SDÎonate lang bie nie*
brigfte Hbutation an і$тащ 3ofeph öer|^wenbete, um iljn ju
einem Silltanjsertrage ju Bermßgen, unb enbltd) alë fÇrudjt fo
bemüthig gebüdten SBartenê unb ©djweifwebetnë ben Vertrag
вот 2. ©ejember 1854 erlieft, b. C). einen Vertrag, ber eigent*
Ііф auf nichts anbereë Ijttiauêtief atê barauf, baß Depterreidh
fxth oorbehalte, einen Vertrag mit ihm тафеп ju wollen,
fattê eê bieê für gut fïnben werbe, bie «Stellung eine ftetê ge*
reijte gewefen unb wegen- ber ©onaufürftenthümer eine immer
gereimtere geworben. 5luf ‘ißreußen War gewiß nidjt für ihn
gu гефпеп. Stuf üiußtanb nur bann, wenn её alten ober Ьоф
ben größeren ВогфеіІ für ftefe erhielt. Unb bie mit fo großen
Kcften unb Opfern erworbene engtifdje 2Wianj war ihm unter
ben Jpanben in SSBaffer ^ergangen, war in eine fo gut wie
feinbtidje Stimmung umgefdjtagen. 9?іфі einmat einen ©фи£
gegen ^ßamphletiften hatte er erlangen ïonnen. ÿîapotewt fünfte
рф fo gut wie ifotirt. фіег ftanb ihm ber £>aß ber SSötfer,
bort bie Antipathie ber Kabinette entgegen.
Souiê SSonaparte füllte, baß etwaê gefфehen ntüffe. 35ie
itatienifd^e frage war ihm feit je atê baê SDÜittet е^фіепеп,
baë er atê 3îettungêweg für eine außerfie Situation (іф auf*
gefpart hatte. 9?iemanb ift beffet atê Sîapoleoit »on ber uner*
те$Нфеп Popularität ber itatienifdjen ©афе im frankofiftheit
SSotïe unter^tet. © ф о н im 3ahr e 1 8 5 3 / 5 4 hatte 23a*
гоп ЗЗгепіег in feinem Aufträge Italien' bereift, um
bie ©efinnung ber ЗЗевіШегипдеп ju fonbiren. Sitter*
let Unterhanbtungen waren mit itatienifфen 9îet>oluttonârê ge*
führt worben, ohne baß рф Souiê 33onaparte jematê ent*
—45 —
fdjliefêen ïonnte, unb oljne ben gewattigjien ©ru<ï ^ufantmen*
wirïenber Umfiânbe jematê entfd)Ioffen Rattel
S e|t епЫіф — angewibert ßort ber Sftefuttattopgïeit feiner
auêwartigen ^ЗоШі! unb füfytenb, ba§ jebe neu аиёЬгефепЬе
eutcpäifd)e Combination фп in tfyatfädjlidje Sfotirnng fiürjeit
fonne, gebrängt mtb getrieben »on feinent Setter, aufgef$recft
Ьигф baê Wefultat ber SBafyten, in feinen £)§ren ben Stufruf
^Sroubïion’ê an ben ©rafen toon 'Parié, toor feinen toor ©фгей
рф [фІіеізепЬеп 2ïugen taufenb Btiijenbe ііаІіепіЁфе ЗЗоІфе—
je^t епЫіф entfфtofз рф Souië Sîapoteon, рф ju епІЁфйе^еп!
<Sr beponirte feinen „acte addition el tote ‘jßroubljon рф auê*
briitft, — baê farbmtfфe SSünbnifj unb baê itaticnif^e 9Dîa*
nifep!
ÜDie gegenwärtige SBenbung Soutê -ïïapoteon’ê ïjat eine
frappante Stnatogie in feiner @efrî)idbte. (Sê ip beïannt, Wie
■Kapoteon паф Jperftettung beê Satfertijïonê an aßen Meinen
beutfфen £>ofen иш irgenb eine fßrinjefpn, unb wäre eS fetbp
nur eine abgelegte, nur eine Söafa, Çerumbettelte! lieber all
fфnSbe abgewiefen unb mit ben größten Äränfungen fyeim»
де^'фШ, ргеіфі er рф feinen 5Шоирафе, erîlart рф ftolj für
einen „‘'ßartoenu" unb greift паф ber fpanifфen Stbenteurerin.
ЗіафЬет er in feiner ‘’ßoütif atte reaftionären Kombinationen
е^фВрр;, unb toon ber Sîefuttattopgïeit berfetben паф innen
wie außen angeeïeft, ^гіфі er flotj toon bet freifieit ber Щреп
unb beê аЬгіаЩфеп SReereê unb greift паф bem ita^iemfфert
Abenteuer.
SBare in biefem SDîenfc^cn, ber fo attgemein in (Suropa
überfdjä^t wirb, bie gertngpe Snitiatitoe, eine anbete 3 nittati»e,
atê bie ant 2. ®ejember betätigte beê ©trafêenrâuberê, —• et
ïjatte toor |ефв Gatiren, ermatte 185S, atê Antwort auf ben2tn=
griff 3îufjtanbê auf ben Orient unb baê europäifфe ©Іеіфде*
wiфt, feine heutige ©афе in bte фапЬ genommen. <Sr ïjâtte
ben Бреггеіфі£феп Saifer, patt iljrn mit bem oben angegebenen
9$efuttat neun SRonate bie ©tiefet ju ïüffen, fommtrt, mit iljm
gegen 9îu§tanb ju та^фігеп, unb wenn bieê abgeteîjnt würbe,
tjätte er bamatê bie fatjne ber unterbrücften Nationalitäten
_
46
—
ефбепЬ, Statten unb Ungarn gegen DefterretcÊ!, Ungarn unb
^ßoten gegen âîufjtanb aufgerufen!
SSetdje anbere Sage tiatte er bamatê! SDamatê Jjatte er
bie ЗШіапз Engtanbê unb ber 'SEürfei, bamatê ferrie bie ge*
fammte beutfd^e SSourgeotfte паф nicètê fo feïjr, atê паф ber
„ІвершафШфеп" Stffianj, barnatê ïjatte feine ^rotooïatbn Der
ganj (Suropa baê legitime Stnfeljen einer 23ertîjeibigung Europas
unb ber Suttur gegen bie ^егеіпЬгефепЬе З^афі rufft^er 33ar=
barei unb SBBelt^errfci^aft gehabt! ©arnatê fomtten bie SSötfer
etwa поф an feine freiwiffigfett glauben. Sr Бгаифіе bann
піфі feine Regimenter in ben ©onaufümpfen unb ben §ofpi=
talern toon ÜSarna fieber unb ^3e(l maffenljaft jum Opfer ju
bringen ; auf ben bequemen <s^faétfetberrt Statienê unb ben
роІпіЁфеп Ebenen ?офі er ben Äampf au§, unb mit einem ganj
anberen 9îefuttate atê bem »Bffig refuttattofen beê orientation
griebenê, in ѵюеіфет er піфі einmal ben Erfafc ber friegê*
ïoften ju beanfpruéen gewagt twt.
Шег {хеШф. ©aê gab einen filrieg in großen ©inten*
fionen, einen Ärieg, bei »еіфет atfo an bte іюігШфе
frangöfi f сзбe SSotféfr aft appettirt Werben mußte, unb eben
beêWegen ift піфіё Napoleon oerfyafjter unb weniger in feinen
planen gelegen, atê ein foteber Srieg. Sfein ЗЛеі^ф Ijat baê
Te deum, wet$eê in $ariê für ben tarifer frieben gehalten
Würbe, mit aufriditigerer Önbrunft mitgefungen, atê Souiê
Зіароіеоп. SBar er nun Ьоф ber bei ber gortbauer beê Sriegê
піфі tanger ju »ermeibenben 9îott)Wenbig!eit überleben, РФ an
bie Watjre Seijîungêfâïjigïeit ber Nation ju wettben, unb bamit
aber аиф iljre Energie зи entfeffetn. Um beffen über*
Ijoben ju fein, fdbfoß er lieber ben ü&erftürjten, ruljm* unb er*
tragfofen f^teben unb Ьгафіе рф für bie f$ietenbe. unb itjn
im ©runbe bepoputarifirenbe Çremibfdjaft Sîujjtanbê um bie
engtifc^e ïïttianj.
Ein ^rieg, ben man mit circa 200,000 biê Ь^ФРепё
300,000 ©otbaten führen famt, jumat wenn er poputär genug
ift, um піфі witïjrenb beffetben ben ЗІиёЬгиф »on Unruhen in
—47 —
gtcmfreidj 6efürcE)tert ju taffen, baê ift 9îapoteon’3 ©афе.
9îi(^t meïjr.
ergiebt рф auê bem Vorfiefyenben »on felbft bie Sinie,
юеіфе Napoleon in italien ju beat »on tfim auf feine gatjne
д е |'ф г іе 6 е п е п ^Згіщір einjunefymen ^феп wirb,
©aê ^ßrtnjip
ber ‘Kationatitäten Ijat £toei, |еЬоф bei enttoicfelten Stationen
fofort ineinanber überfaufenbe ©eiten. Gsêift поф fonfertta*
ti» unb fфon reöotutionär. Шо<% fonfer»ati», benn an unb
für рф ip ©etbppcmbtgfeit паф Stufen поф піфі freitjeit іш
önnern. Зіиф bie Xfdierfeffen fampfen für ifyre nationale frei»
Ijeit, oljne beêïjatb retoolutionare SSotfer ju fein; аиф bie 9?uffen
ïampften 1813 für iljre nationale ©eêpotie. © ф о п reöolu*
tionär, benn junta! in gehen »on ber fфneïïen geiftigen Qmt*
toicfetung unb ben beотolratifфeп SEenbenjen ber gegenwärtigen,
unb in Äulturtänbern toie Italien, getjt bie freiljeit beê natic*
naten ©eipeê паф SJufjen fofort in bie forberung feiner un*
getjinberten ©etbpenifaltung im -Зппегп über.
■Kapoteon tottt рф beê ^rin^tpS ber Nationalitäten be*
таф%еп, fotoeit её поф ïonferoati» ift.
§ïuf ber 1?ааг£фафп Sinie, івеіфе jene« поф fonferoati»
unb f ф on revolutionär »on einanber trennt, toiU er feinen
£anj auffüljren.
©гаифеп toir erft jü fagen, toie biefe gtymnaftif$ =equt=
Іі6гі^і[фе ^ßrobuftion enben mufs?
©фоп in bem erften Ж е , mit йзеіфет btefer $rieg be*
ginnt, in feinem SJianifefte, t>at рф ber ЗВіЬег^гиф biefer
©ituation ïunb gegeben. Эіароіеоп {ргіфі in feinem Srieg?*
manifeft D e ft e r r e t ф gegenüber »on ber greiljett QtalienS,
»on ber Sßerbefferung ber Sage beê 3),ïenfфengefф^eфtê, »on
ber 3i»itifatorifd>en SUhfpon granh-еіфё, unb таф і bann eine
tiefe, bemütfyige Verbeugung „au pa pe si v é n é r é ! “516'er ber Jperr 33icomte oon ^Зйфоп ïjat ganj 9іефі.
Ж а п ïann піфі reootutionär in 3 tatien unb fonfertiati» in
^гапГгеіф unb Üîont fein.
0îom ift ber ^5un!t, auf юеіфет am erften bie in рф tjatt*
lofe ©ituation ÿîapoteon’ê jum 33гифе ïommen mufj. Êr
_
48
—
ïarnt nidjt bte ©aMarifation ber рйррКфсп ^errfc^aft oor*
neunten, oljne рф auë bem franjöftfc^en Шегиё, auf ben er рф
tm Зппегп ftöfct, einen ÜEobfetnb $u тафеп. <5r fann піфі
bie ^ßrteperljetrj^aft аи^ефі galten, oljne mit bem einmütigen
^Bitten ber йаПепі|феп 9ïation, mit bem italtertif$en Volïê=
§eer, mit feinem je^igen Söaffenbrubet, bem früheren Vertljei*
biger 9îom§, ©aribaïbt, in ben brennenbpen S’onptft 311 ge*
ratzen, fobalb erft bte unmittelbarere ёРеггеіфіЁфе ©orge
jurüägebrängt fern toirb.
Srntmfcfjen bat gran!reicf), tote bieS піфі anberê ju et*
«arten toar, baê “jßrmjip ber Sftationalitaten gan,5 etnfacb im
r eöolutionär en ©inne aufgefafjt. Фіе franзBpfфen Orgeln
fielen рІЗ^Ііф toieber bie revolutionären Sieber, bie Regimen*
ter pngen bie SDîarfeiïïatfe, Ьигф bie Arbeiter gefyt eine
ungeheure ©afyrung. Sie ‘potijei peljt, toie un§ bie 3 «tungen
felbp Ьегіфіеп, mit ип!ег[фІадепеп Зігтеп, unfähig bem Ijer*
аи^фіоогепеп ©türme entgegenjutreten.
SJÏan fann ein feuer entjünben, aber ев ift Sftieniatib ge*
geben ju fagen, toie toeit e§ brennen fott.
Зп {оіфег Situation pnb пароІеопі{фе (Sroberungêgetüfte
in Italien піфі benfbar; піфі benfbar, bafj er felbft eine Vöt*
ferfoatition gegen рф foïïte ^егаир^фюбгеп tooHen, gegen bie
er піфі einmal auf bte Unterpüijung Sîufjlanbë гефпеп fonnte.
Фепп fo feljr biefeë mit allem einüerftanben fein mu§, toaS
•Kapoteon jur ©фйзафипд ОеРеггеіфё tljut., fo toenig toürbe
её eratoitligen fönnen, ^гапігеіф Italien ju überliefern.
S)aS фофре Ьептаф, toaë Dïatoleon erpreben fann, toettn
er Vergrôfêerungêplane nähren follte, toare b:c Vereinigung
©attotyenë mit ^гагігеіф.
Unb Ьигф ©ргафе, Sage, ©epnnungen unb Verfeljrêôer»
f)ättniffe franjofifф , toare ©atooi?en§ Vereinigung mit granf*
геіф, bie fritIjer ober fpater mit ber 3 eit Ьоф eintreteri mu§,
in bem Slugenblicf ganj unanftöf?ig, in Юеіфет © e u t f ф =
lanb eine biefe Vergrößerung auftoiegenbe Sompen*
fation erhielte.
—49
V.
SE>te ѣеиіГфсп Befürchtungen. Фіе Eroberung fcer
§H$eiintfet*
Unb ift её ju glauben, bafj man bet btefer (Situation 9?a=
poteon'ë an bie getten bon -Sena unb Stuerftäbt erinnert unb
eine Eroberung феігі[ф£апЬ8 , eine (Eroberung ber Sîfjeirtufer
ju fürsten рф піфі fcfyämt?
Stuë bem Vorigen gefyt Mar ïjeroor, unb wir ïjaben grabe
beëtjatb bie Sage 23onaparte’ë fo au@fü£>rltcf> Веіеифіеі, baß ein
$rieg mit ©еиі(ф{апЬ Ьигфаиё піфі einmal in feinen ЖЬ =
^ ф і е п liegen ïann. SQSir wiebertjoten её, поф fyat Sîiemaitb
bte Äun|l erfunben, Karriere ju reiten, alte Sräfte feineë fftoffeâ
ju entfeffetn, unb её Ьоф ^идіеіф furj in ben 3 üget jü ne§*
men! Sinen SIngriffêîrieg gegen ©еиі|фІапЬ, gegen eine für bie
Verffjeibigmtg iljrer nationalen ©rennen [іф jebenfaüë mit ein*
mütljiget 33egeifterung ertjebenbe öeoööermtg »on 43 ЗКШіоиеп
— einen Srieg, bei bem für ifyit feljr wenig ju gewinnen unb
fefyr viel ju vertieren Ware — würbe 9?apoteon [фІефіегЬіпдё
Ьоф nur füfjren fßnnen mit bem fyödjften Aufgebot ber fran*
£о(ОДеп Votïëfrafte, mit- einem |о{феп ЗІэдэеЯ an bie nationale
Énergie, baß er biefetbe ïeinen Sïugenbticf meljr Ье§егг|‘феа
fonnte, unb, toie аиф ber Srieg enbete, fetn <Sturj feinen
SDioment jtoeifelfyaft wäre! (£6en beätiatb will er ifjn піфі unb
fann ifyn ніфі Wollen. ЗШ Sîapoteon, ber alte, ber wirfl^e
■Jiapoteon, oon (Stba jnrütffeljjrte, riett) man itjm, bie „levée en
masse“ aufjubieten. ®r verweigerte её Ье^аггііф. Феппоф
ïannte er gar WoJjt bie ипіхйдііфіеіі beê SüftittetS. <5r fagt
felbft in bem SDîemoriat oon ©t. £>etena, er Ijätte in biefem
gaÏÏ поф oon hinter ber Soire auë atte feine ^etnbe befiegt
unb аиё ^топ^гаф tjinauêgeworfen, aber er glätte baju müffeit
„ coiffer le bounet rouge “, „ bie rotlje SüïfiÇe auffe^en. " —
Unb bieë Wollte er піфі, Weit er — er giebt её felbft ju —
ftar einfat), baß er eine {оіфе ^Bewegung піфі‘würbe t>a£en
meiftern fönnen.
4
—50 —
Unb mag рф bet atte Napoleon піфі jutraute, ein Sftann,
ber fünfjefyn 3 aïjre tang mit eÏÏem Зйфт 0 гап!геіфё, mit
feiner ©röße, mit feinen Ьйгдегііфеп ($іпгіфйгадеп toern^fen
toar, ein SDÎann mit ben ипЬегефепЬагеп £>ûtfêmittetn beê
größten perfönlidjett ©епіеЗ, ein Шіапп, beffen 9?ame eine
ÏÏtrmee auftoog, — baê foüte biefer garceur beê Satferrad)ê,
baê füllte Souiê 9îctpoteon рф jutrairen ?
Unb feÇen toir felbft ben fo meljr at€ ипша!}г|‘фетІіфеп
gatt, er ЬеаЬ^фіідіе bieê. -3fn шеіф епі[е^1іфег ©efatjr
toürben toir un§ benn bepnben? SBir pnb eine Söebötferung
Don 48 SJUffionen, bie jurn Ьеи1{феи Sunbe gehören. -Kennten
air felbft an, toaê eine Ь.игфаиё unftatttjafte 5ïnnaïjme ip, baß
bie fyiedoon ju Оереггеіф gehörigen 13 ЗКіШопеп bann, паф
einem ипдШсЯіфеп ita^leшfфen SWeg, gar піфі in ber Sage
toaren, unS ju unterpüjjen, оЬдІеіф bie (ärfaljrung jur ©enuge
betoeift, baß — toir erinnern nur an bie faft ипипіегЬгофепе
Sbriegëperiobe öon 1792 biê 1815 — Nationen œeit metjr im
©taube pnb, ju ertragen, atê raan bei ben heutigen toerjartet*
ten Йпрфіеп annimmt. SBir toaren bann immer поф über
30 50iitlionen, fetbfl ganj oljne ОеРеггеіф. 3ltfo immer поф
in иитегі|'фет ©Іеіфдеплфі mit granfi-еіф. Unb ifjm bre U
mat überlegen Ьигф unfere nationate, unfern SBoben »er=
ttjeibigenbe ЗЗедеіреитд, für beren (Sinmüttjigfeit fetfeft ber
je|ige falfc^e, gmnbtofe, irregeleitete ^atriotiêmuê ber bepe
SBetoeiê ift, eine (Sinmütfyigfeit, beren Parier ©trom — bei
einem Angriff auf beutfфез Serritoriuax —■jeben рф ©trau»
benben untoiberpeïjM) mit fortreißen toürbe. 2Bir Ratten außer*
bem ju unferm ЭДШгіеп (Sngtanb, юеіфеё einen Angriff 92a=
poteon’ê auf feineu einjigen паШгііфеп Vunbeêgenoffen —
35еиІ|'фІапЬ — um feiner unmittetbarften SebenSiniereffen toitten
піфі mit anfetjen fonnte, oljne Napoleon einen Srteg auf X o b
unb Seben ju тафеп; (Sngtanb, шеіфеё [eben Stugenbtid: bie
auf feinem SSuben tebenbe ^>ro»tforifti^e repuBtifanifdje Regierung
^гап!геіф§, toie einft bie Smigrirten, aber mit einem ganj an*
beren (grfotge, mit einer (Sjpebition an bie Süften ber Bretagne
—51 —
ioerfert fßnnte, um ben Ufurpator an feinem tounbeften glede
anjugreifen.
Ш о ift benn alfo ba bie fo große ©efafjr? ©ie Urfadje,
fidÉ> fo unanftimbig ju fürdjten? Stußlanb? Ш іх glauben
nid>t, baß Steßlanb fo leidjt Bonaparte in einem Eingriffs* unb
Cïroberungêfrteg gegen ©eutfdjlanb unterfiü&en œürbe unb ju
unterftü^en Urfadje Ijat. Unb toenn fett ft, fo gefielen toir bie
ruffifdjen Dffenfitofrafte fetneêtoegê 511 fürsten. Ueberbieê »are
bie vufftfdje Dffenfbfraft mit Sinem ©djlage p bredjeit, mit
ber Sopie unb Proflantatton ber napoleonifdHtalrenifdjen üüïa®
nifefte — tn Pol en! Unb bieê ÜJÎittel toirb toenigfîenS benen
nidjt ju reöolutionar Hingen, bie fid> erinnern, baß fogar
SJietternidj int 3îafyre 1831 bie ^ о In if ф е Sftebolution
anerfennen, fa ©aligten freitoillig toieber IjerauS*
geben woll te, um in einem nationalen Polen einen SDamm
gegen ben norbifd^en Äoloß ju erridjten, unb baß er biefen
Vorfdjlag bamalê toirflid) ben Kabinetten Bon Parié unb Son*
bon gemadjt Ijat. — 3 n ber Sljat, fo boftrtnär=reaMonär toie bie
jefigen Staatsmänner, finb bie auS ber alten ©djute niemals
gemefen!
@6en fo toürben toir bann bie SWianj ßon Belgien, фоі*
lanb, ber ©djtoeij, mit leid)ter SDaifye getoinnen fönnen. 2öir
toürben alfo Napoleon materiell toie moralifdj unenblid) über*
legen gegenüberfteljen.
2Bo ift benn alfo ba, toir fragen nodjmatS, bie Urfadje,
ein fo entfeÇüdjeS З е4е^9е1"Фге' anjuftetten unb an bie Periobe
»en 3>ena ju erinnern? §alt man bie u ï d) t für eine pa*
triotifdje STugenb? für ben SluSbrud nationaler ©efinnmig?
für baS rechte 3)îittel, um eine große 3îatton jar ©tarfe unb
jum ©elbftuertrauen. ju erjieljen?
■ Unb auS übertriebener gurd)t toirb man — tollfüfyn!
ЗВепп bie Sinber fmb im ©unfein,
ffitrb beHcmmen il)r ©emiitij,
Unb um ifyre Sftngft 311 bannen,
©tagen fie ein lautes Sieb
jc.
4^
—
52
—
2 Beit matt fid) furdjtet t>or bem , minbeften$
un*
getDtffen, $ 8 ф р ш т а ^ ф е іп ііф е п Uebcl еіпеЗ franjofif^ett
2 lngriff$ auf m tô, miû matt ba$ ungemiffe Uebel in ein ge=
m iffe§, bte gefürchtete ^Srobabffitat in eine aftuelle ЗЙігНіфіеН
toermanbefn, inbem man unê gum ÏÏngriff gegen Іугапігаф
treibt! За* m e ев îjauftg gefyt, man a n t i j i p i r t auf biefe
SBetfe vxäft ЬШ au$ £$игфі ein Ьоф nur аЫ т Б д І іф деЬаф*
teS liebet, man vergrößert её fogar. ©emt .ев bebarf Ьоф erft
feineô »eitern 3 3 emetfeê, ba§ ©eutfàlanb in einem jur Quxüd*
meifung eine$ franjojtfd^en Sïngriffé eintreteitben ©efenftb*
ïrieg ganj anbere Ärafte eutmiöeht fonnte unb mürbe, aU ÿi
einer offenfiüen 3 nt>afion паф 5 'гап!геіф.
§геі!іф glaubt m an auf baê аИеЗ geantwortet unb eine
ungemeine де[фіфйіфе SLtefe an ben S a g gelegt ju fyaben,
menn man immer unb immer mieber an fcen ЗЭаёІег grieben
unb bte S age ъоп Зепа, äluerftabt unb SCtlftt erinnert.
© eï)t іф ш еіф еф а^ für bte SRatio.it ift fte eben nidjt, biefe
S}orau$fe§ung, baß bie Sage t>on Эепа baê n o r m a l e unb
notfymenbige SDtaaß ‘unferer nationalen Ä raft barfteüten. © e^r
}фтеіфеЦіа[і; für bie N ation tfi fte eben n iф t, biefe Untere
fteUung, baß bet {ebem 3 u fammcn:treffert
feen Srangofen,
unb mie дегефі аиф un fere © аф е fei, unfer © ф і ^ а і immer
mieber baê bamalige fein müffe. 2Bte аиф biefe Ііп ^ ф і be*
l^affen fei, “oon ber „nationalen © efm nung", beren © uperlatiti fie barfteüen foil, vermögen mir аиф п іф і eine © £ u t
in ф г ju erbltcfen. © enn nationale © e f i n n u n g erzeugt na*
tionale S ï r a f t , xmb m it biefer baß SBe t o u ß t f e i n berfelben,
ben n a t i o n a l e n © t ß l g , піф і biefe in ben (Srimtermtgen an
bte Ißertobe unferer größten ©emutfytgung, ber man ja mit meit
mefyr &?еф1 unb meit größerer Analogie gauj anbere де[фіфі*
Ііфе Êrtnnerungen entgegenfe^en fonnte, gerabegu f ф т е І д е п Ь е
^иг фtfamXeit I
316er mürbig unb national ober піф і, — mie
mit ber gutreffenben Sem etéïraft biefer Erinnerungen
Um an biefelben atê maaßgebenbe appeüiven
muß m an bie Stegen feïbjï gegen gang auf ber
ift её benn
befфaffen?
ju fonnen,
£ )Ь е г р ф е
—53 —
tiegenbe Uitterfdjiebe fdjfiejjen, tote 3. 23. bagegen, bafj Preußen
bamatê nur паф bem alten SSerbeffyfïem gefeiïbete Armeen be*
fa§, toâfyrenb totr unê feitbem ein auf bte allgemeine SotfS»
ïraft gegrihtbete3 SBeljrfijftem gegeben ïjaben.
316er ber п>ігШфе Unterfc^ieb ift toett entfernt babon, in
btefer (Sinselljeit angebeutet ju fein.
greiftd), toenn её um bie Sehren ber @efcf>ic£)te ju ber*
fîeïjen genügte, irgenb eine ganj aufjerttdj а^пііфе ©ituation
ijerauSjugretfen unb mit ben ©ttdjtoovten berfetben unt ftdj ju
toerfen, -fo toürben bie “ißotitifer ber 9^ationat=3t9- tiefe ©e*
fd^ic^téfertrter fein!
3)er SDîoniteur Ijat feine Uebertegenljeit über bte beutfdjen
Rettungen barin befunbet, baß er auf baë 3 >ena=©efdjret ber*
fetben, gur ЯЗепфідипд Seutfi^tanbS anttoortete „jene periobe
Ijabe піфіё mit ber gegenwärtigen gemein." SBaljrijaftig ! ber
franjSftf^e SDÎoniteur ift ев, ber unë Ijat anbeuten müffen, baß
tt>tt Ьигфаив ніфі meljr in ber Sage einer феегЬе oon Sam*
ntern feien, поф immer auf bem Punft öon bem SBotfe 6e*
tiebig tterft^tungen ju toerben.
©te Sfuêfitfyrmtg aber, toarum jene periobe mit ber ge*
gentocirtigen nichts gemein Ijabe, t;at ber SDÎoniteur {геійф піфі
geben bürfen.
' 2Btr tootïen fte ftatt feiner in S?ürje anbeuten.
©taubt man totrffid), bafj granfretd) bte ©iege, bie её
über ganj (Suropa oon 1792 Ьів 1813 ег^фі, nur ber
Ueberlegenljeit feiner Kriegêfunft berbanft ïjat?
£>at man öergeffen, toie ©peier, SBormê, SDlainj fid>
ettt^uflaftifc^ an bie SBruft ber fra^oftfdjen Sieootutionêarmee
toarfen? 3)er Srteg toar ntdjt einmal öon -^гапІЕгеіф begon*
nen toorben. @r toar 001t ber Koalition bon piHniç аивде*
gangen. Uttb nt doté toar natürtiéer atë biefe Äoatition. Sfn
3Deutfd)tanb ben'fd)te, toie in ganj (Europa, bte feubate ©e*
fettfdjaft. 3fn -J-ranh'eid) toar Ьигф bte Sîeôotution bie
moberne Ьйгд-егііфе @efettfфaft begrünbet toorben.
3 »еі {гф einanber auf SEob unb Sefcen entgegengefefcte ©e*
fetlfdjûftêformen fönnen nidit Ьигф baê lifer eine® Stuff ев
—54 —
getrieben tit (Suropa neben einanber beftetjen. 2 )ie eine mußte
bie anbere tierfd)Itngen. © ieê begriff bie Koalition; baljer tf»r
Stngriff. 3 toar tear biefer juriidgefdjtagen, bte Koalition ge=
fprengt toorben. Stber ЬаЬигф toar nidjtê an ber Sage ber
©tnge geânbert. ЗеЬёг griebe f o n n t e in biefer © ituation
nur ein SSaffenflittftanb fein. 2 )enn immer btieb bie Sage bie,
bag bie moberne ©efeHfcbajt in Çrati'freidj Ьигф bie feubate
in bem übrigen S u rop a geftür^t toerben m ußte, toenn e§ i \ t
tti$ t umgefeïjrt gelang, ttjr eignes © efeüféaftêprinjip in ganj
(Suropa an bie ©telle beê beftefyenbett feubaten ju feiert.
SBunbert man р ф , bafë bie franjBftfâe SRebotution iljrerfeitS
begriff, toaS bte Soatition Don рШпЦз begriffen fyatte?
Unb toeit fte bieS begriff, unb toett. bieê ein Sam pf toar
auf Sebert iwb Stob, unb ein Kampf »on einem Sanb gegen
einen ganzen SBetttljeit, organiftrte ^ф bte frangiSftft^e 9teüo=
tution atê m ititäïifф e SDiftaturl Napoleon — toar . nur bie
ftreng togifc^e, bie ftreng ridfittge A ntw ort auf piflnifc! Фіе
.f r a n jo f ^ e 9?eöotution gab ifyre р о і і ^ ф е п f o r m e n auf,
um ifyren f o ^ i a t e n Qn f y a t t ju ^фегп unb iljn, юоЬигф er
a Bein дерфегі toerben fonnte, mit ber © etoatt ber 33ajonnette
in gattj (Suropa an bie ©telle beê feubaten @ е^П)'фа^ёргт$ір§
ju fe|en.
Söenn Sîapoteon I. bie р о іі^ ф е п fo rm e n jener 8îe»otu=
tion Ьигф bie © iftatur berfetben, bie er an trat, дгйпМіф fu§*
penbirte, — ßon tarent fojiaten 3 nlj>a£t ïjob er п і ф і ё auf.
(Sr fütjrte ifyn burdj gan$ S u ro p a Ьигф. © e r mit feinem
9ca men befteibete C ode civil ift n u r bie Sîebaïtion beê in ben
Papieren beö fra^ëftfd jen fo n b en tê borgefmtbenen Snttourfë.
© er f r a n j ß ^ e S a u e r fdc^t unter Napoleon fü r eilten beit
(Smigrirten abgenonunenen ©runbbefiij bon 12 ЗШИіагЬеи,
ben bte Steöotution unter itjm öerttjeitt tjatte, unb beffen
§ erauêgabe er ffirфtete, -toenn bie Sßaffen ber Soatifirten fteg*
ten unb ifym bte Sîeftauration ber feubaten @efellfrf>aft m it
ben SSourbonen toieber aufjtoangen. ® er ЗЭаиег, ber ЗЗйгдег,
ber Arbeiter — fte ^ t e n atte für bie Prinzipien ber 9? е ф ів *
д І е і ф ^ е И , ber Ш ^ф а?^пд ber SDfonopote, ber freien Son=
—
55
—
ïnrteng, ber дГсіфеп Erbfolge, ber freien 33obenM tur. Ж а§
fa tte n tmr Ьеш entgegenjufet$en? 35te. Seibetgenftfyaft, bie
^B rigïeit, bie S îoïo tten , bie @ ut$untcrtïjantgïeit, bie 3mang=
unb ЗЗаппгефіе, bie SKonopote, bie 3*tnftorbnung. SBie foil*
ten mir ba fiegen?
3Ba§ -Kapofeon 1808- in SDtabrib ju einer ^Deputation Ьеб
Stbeïê nnb beê ШегпЗ fagte: „ J ’ai su pprim é le s droits fé o ­
d au x ; to u t in d ivid u p eu t m ain ten an t étab lir des a u b erg es,
d es m ou lin s, des fou rs, d es p êc h erie s, et d on n er un lib r e
cours à so n in d u strie, en ob servan t seu lem en t le s lo is .
L ’ég o ism e e t la p ro sp érité d ’un p etit n om b re d’h om m es
fo ren t p lu s n u isib les à v o tre agricu ltu re que le s ch a leu rs
can icu laires. A in si qu’il n’y a qu’un D ie u , il n e d oit y
avoir dans u n éta t qu’ u n e seu le ju stic e ; p a r co n séq u en t,
tou tes les ju rid iction s p articu lières aya n t été u su rp ées et
étan t co n traires a u x d roits n ation a u x, je le s ai d étru ites“*),
— aütê baê imb nod) ineï me^r ïonnte Sïapoleon aud) gu bem
gangen übrigen (Suropa fügen. Qn ben bm iljm eroberten
Säubern mürbe ber neue föjtale- Sobey eingefüljrt ® ie nidjt
bireft ъоп Щш eroberten maren g e lu n g e n , moïïteit fie еше$
S ogeê iïjm ifyre SSiJlfer entgegenfteïïen fennen, mentgfienê bie
«gmitptbafen ber neuen franjößfdjen fojtalen D rbnnng bei рф
felbft emjufü^ren. lînfere © tein ^ arb en b erg’fdje ©efeÇgebnng,
bie Slufbebung ber -Dîonopole unb B^nfte, bie (Smfübrnng ber
freien S b nfnrm tj in àîltn bentfdjen © taaten, — fie batiren
au§ b ie f e r 3 e^ nitb auê b t e f e r Urfacfye!
bei nn§ gîeicbfalDtô bie 33afen ber mobernen burger*
*) „ З ф ï?ûBe bie
a%efd?afft; jebe3 Snbifcibimm fan n
ie ^ t 2 B ir$ f$ a fte n , Süîityîen,ЗЗгегшешеп, gtfcfyereten eriidjtennnb freien
Sanf feiner SE^ätigfeit laffen, unter ber emsigen SSebingung bie ©efe^e p
beobachten. 2)er (Sgoiëmuê nnb bie дШсШфе Sage einer ïkinert Ш*
%&}{ Ът 20teifâ)en toaren (Sutern Ш егЬап jcÇ>âbM?er аЫ Ые ÇunbS*
tagêfji^e. ©Іетф mie её m tr fêinen © ott gïebt, barf e§ tit einem
© taate ané n u r (Sine 3nfti§ geben. ШСе befonbern ЗпгіЗЬШіопеп,
n fu rp irt nnb ben nationalen 9?e$ten jum iberîanfeub, mie fte finb —
іф ï?abe fie gerjîiîrt."
—56 —
Ііфеп ©efeïïfdjaft eingefiiljrt ïsaren, unb bie fÇrattgofett ïjietitt
^идіеіф bte einige аиёгеіфепЬе © arartiie gegett bte S e f ih ^ *
tung, bte feubale (SefeUfdjaft ftd? toieber aufgebrmtgett ju feiert,
erhalten Ratten, als wir ifytten nichts nteljr .ja b e n e t b e n ijatten, a ls ber © tïeit jtoifdjett iïjnett unb un s toon, feinem m>
ftmlngUdj * f o c i a l e n 3 >nfyalt abgelöft unb n u r n c ф e in
n a t i o n a l e r geworben trn r — fdfytugen toir fie!
ф і е г і п alfo liegt bte Urfad)e jener furchtbaren (gjpanfto*
ïra ft, юеіфе bie gran jo fen in ifcjren IKeöolutionSfriegen »on
1792 bis 1813 enttoüM t ïjaben.
3 a wob!! ber SDÎontteur {jat S îe ^ t, ba§ jene Periobe
піф і 8 mit ber gegenwärtigen „gemehtfam" fjabe!
© enn іоеТфе »on tljm burdjgefuljrie neue fojiate O rbnung
»ertritt ber g e g e n w ä r t i g e 9îapofeon, biefer Songleur, ber nur
auf ber bünnen UebergangSlinie, &е£фе bie © egenw art Bon
ber neuen O rbnung ber © inge trennt, feine bürftige ©eiltän*
jereçiftenj friftet, unb »on bent bafyer bie atten Kabinette bei
feiner SEfjronbefteigung, trog ber iljn auâfd^ïte^enben © ertrage
»on 1815, ganj fonfequent unb richtig gefeljen Ijaben, ba& fte
ï e i n e neue Coalition »on PiCtnig gegen ifjn nötljig f)ätten ?
SöaS foil e r un$ bringen?
Saijenne?
VI.
S5tc ^folgen
öffenftt» =Ättcgeö gegen g?rattfrctc|>.
353tr Ijaben bisher bie jeitige © rim btoftgfeit eines Krieges
gegen g ra n ïi-еіф imterfudjt; ипіег[цфеп w ir je§t einen 2lugen=
bïicï bie f j o ^ s e n , bie ein f o i r e r , faïïS wir внгйіф baju
übergingen, in ber gegenwärtigen © аф іаде паф {іф jieljen
müßte.
©iefe fo lg e n waren bie t r a u r i g f i e n , bie jemals ein
Ärieg für bie е и го р ^ ф е Gmtwitfelung gehabt Ijat, unb nur bie
дапзііфе S l i n b l j e i t gegen biefefben e rM rt baê Йriegëgefфrei
int SÖhmbe berer, bie eS auSftofjen.
Sffiir ^эгефеп піф і »on beat 33tut»ergte§en, ber ЗЗегаг*
—57 —
tmmg, ben SSerljeerungen, іюеіфе baë ©efoîge eines jeben fîrie=
ge? bitben mtb toetdfye eben beëfyatb tn feine befonbere 33eriitf=
fïdjtigung genommen toerben f оraten, toenn bie Sftotljtoenbig*
ïeit behauptet toirb, fié $u fdjtagen.
§Iber b i e f e r Stieg toare in einem ganj anbern © inne
ein f u t t u r f y i f t o r i f d j e ë Un g t ü c f !
SBie ifi её n u r mögticfi oon b e m o ï r a t i f d j e r © eite Тфег
tttdjt ju feljen, baf? btefer Ihrteg baê f u t t u r f e i n b t i d j j î e
( g r e i g n i j j toare, baë gebadjt toerben fann?! © aö gute <§in=
toerftänbnifj —■ niem als toar e? meljr an ber g e tt bie« ju oerfün=
ben fü r {eben, ber n u r in etraaS ben © ang ber europaifcben
SÇutturgefф іф іе ju ü b e r f e in oerm ag, atë in bem jefcigen Slugen»
Miefe wieberauftebenber Çranjofenfrejferei — b a ë g u t e (Sin*
» e r f i a n b n i § jtoifdjen ben. beiben g r o ß e n $ u t t u r » ö t <
f e r n , ©eutftifyen u n b g r a n j o f e n , — b a ë ift ber P m tft,
oon toetdjera a l t e p о t i t t f é e g r e i f e t t , aller j i o t t i f a t o r i f d j e
gfor tfdjr itt in S u r o p a , a l t e ißerntefyrung unb $ e r*
t o i r f t i d j u n g b e r g e i f t t g e n S b e e n n t a f f e , f u r j a l t e be=
mofratifdje Snttoitfetung unb fomit atte Äuttur=
enttoiefetung ü b e r h a u p t un t oi b e r r uf t i d j a b b ä n g t !
3ln biefetn P u n ît Ijangt ntctjt n u r baê ©djicïfat einer
beftimmten N a tio n — er ijt bie S e b e n ê f r a g e b e r g e f a n t m«
t e n e uTopa t f cf yen © e m o f r a t i e !
© e r enbttd) gebanbigte btutbürftige Sieger beë 3îationat=>
tjaffeë jœtfdten biefen beiben äJBIfern toieber auë feiner $£>ЩІг
geœedft — unb auf oteEeidjt brei ©ejenniett Ijinauë ift jeber
Sîulturfcfyritt gefnieft, jebe potitifdje gortbitbung gehemmt, jebe
SSertoirrung ber ©eifier ermöglicht, jeber fmjîern unb madfjia=
oeüiftifcben Sîabinetêpotitif toieber £ § ü r unb © §or geöffnet, unb
bie B a rb a re i gegenfeitiger © roberungê» unb $erntd»tungë=
toutlj an © teüe ber inner« ©nttoitfelung auf bie ^afyne ber
SJötfer gefф rieben.
@ë toäre ber t o e i t a u ë u n g e f y e u e r f i e - u n b uni t b e r f e t j *
b a r f t e © i e g b e ë r e a f t i o n ä r e n P r i n j i p ë , ben baffetbe
f e i t b e m SDiitrj 1 8 4 8 e r f o c h t e n !
9£idjt j e b e r Ärteg jtoifdjen g ran frei dj unb ©eutfcfytcmb,
—58 —
оЬдІеіф ieber unter aïten Umftanben ein traurtgeê (greignijj
wäre, müßte biefe folgen Çaben. <$in $rteg, ber bon beiben
©eiten ober аиф nur toon einer berfetben ein btoßer Âabinetê*
ïrieg toare, würbe fte nidjt fyaben. 516er ber gegenwärtige
grieg, toenn её ^идіеіф w i r ï -Ііф gelänge, bie öffent=
Пфе Me in u ng unb nat ionale ©efinn ung i n © e u t f ® *
tanb für itjn ju entflammen, toürbe fte Ijaben.
©ie ttrfadje ift tei^t ju geigen.
(y® giebt leinen größeren Qrrtfyum, atê ben, jü glauben,
baß baS fran^ofifd>e SSotf feine Nationalität in einem SDeutfcf)=
tanb femblidjen ©inne auffaffe unb für Sftjeineroberungêgetüfte
fétoarnie. SJc'it îtuênaljme einiger fdmurrbärtigert Iteberrefte
beê Йаі)еггеіфё unb einiger Ijoljten ©фгеіег ift bte fran$öftfdje
Nation дгііпЬйф fytereon jurücfgefommen. ©ie§ &iefu(tat ift
bem gortfdjritt ber bento!ratifd)en Qbeen in granfreid) }u ban=
ïen- ©te ©emofratie, «еіфе bie Зіфйгад ber Nationalitäten
3u ifyrem Prinzip tjat, fann піфі barauf auêge^en, Sanbeêtïjeite
»on beutfфer 3 un⣠— biefer unbejwetfetbarften ©emarfationê»
tinte ber Nationalitäten — Stbftammung unb @е{фіфіе an рф
ju reißen. ©ie ^іфШпд auf bie materiellen Sntereffen ^at
ju biefem Sîefuttat тафйд beigetragen. Sie 33ourgeoifie fyat
рф bei феПег unb Pfennig Ьегефпеі, baß ifjr jebe Eroberung
ипепЬІіф meljr foftet alë embringt unb рф feitbem baran ge*
wöljnt, iljre Eroberungen im ©ebiete ber Verringerung ber
ProbuftionSfoften ju |ифеп. ©er Arbeiter ^»at fein Öntereffe
auf bie fojiaten fragen дегіфіеі unb auf ben ©ieg ber bemo*
f r a g e n Prinzipien, »on benen er allein eine Sojung berfet=
ben erwarten fann.
Ser ©фгеіЬег biefeê ift ju wiebertjotten ffliaten in ^ranf®
геіф gewefen. (Sr Ijat eine große ätnjatjl »on granjofen atter
©tänbe fennen lernen. Oft unb oft ift »on tfym baê @efprâф
auf 1818 , auf ÜJBatertoo ic. getenft worben. 316er bei ben
bifpjitften unb реіпііф^еп (Erinnerungen ift er niemals auf
anbere З^фаиипдеп geftoßen, atê auf ^Іфе, bie рф in bie
•©orte jufammenfaffen taffen: ,,©ie waren in Syrern nationa*
len Эіефі unb tn Зфтег potitifфеп 9іе»апфе. " -За, ber
—59 —
grottjofe I)at begriffen, baß Söaterloo nur bie ftreng togifdje
9Inttoort auf 3ena unb S ilftt toar unb baß biefe Sïnttoort ftd)
аиф ftetê juïefct oon neuem toieberîjolen toürbe. ©8 ift inbeß
nid)t trotzig, Рф auf mbiöibueÖe 93еоЬафйшдеп ju berufen,
© roße' unb eïïatante З^с^аф еп jetgen, toie feljr bie 3 e^ ett
beê -ftationalljaffeS in § гап !ш ф in ibreit testen 3 ö S ert liegen,
©о baê lange 33ünbniß mit Gntglanb, »еіфеё Ьоф іоігШф
Ьигф eine Bietljunbertjaïjrige Srabttion unb @efфiфte ber toafyre
@rbfeinb granfreiÆê ift Unb Ьоф ifi піфіё Ьавоп belannt
getoorben, baß biefeê 23ünbniß bei ber francoftfrî)en 2ïrmee ober
d atio n auf Setoeife Bon ähttipatljie geftoßen toare. SSBeit eljer
toar bieê beim engЦfфen SBoïïe ber §a£L ©o ferner bie unепЫіфе Sauljeit, ber дап^Ііфе SDîangeï an 23egeifterung in
g ra n fre té für ben Ie|ten ruffifcften Srieg. SBatjrenb ber gan=
jen “Dauer beffelben ifi nid>t ber ïlemfte Stjeil jener Aufregung
unb ©afjrung in P arié ЬетегШф geœorben, Bon beren intnter
fieigenbem UnifiAgreifen unê je§t bereite bie SSlatter, unmit*
tetbar паф ber Jïriegêerffarung, Ьегіфіеп. (Eê toar ein 3am=
mer mitanjufeljen, toie toenig tm Çtppobrome bie (Sinna^me
Bon ©ebaftoipot, bie man bafelbfï geben £ieß fange e^e pe toirï*
Ііф auêgefüîjrt toar, trolj aller Sïnfirengnngen unb Beranftat*
tungen bie SJÎenge ju jünben »ermoéte. Фіе -Kation nafjm
jenen Srteg eben für baê, toaê er toar, für einen Sfabinetê*
ïrieg, unb aïïe ЗЗегріфе, pe ju eleïtripren, blieben вегдеЬІіф.
ЗШе öffentlichen SBlätter fyaben bamalê biefe auffaüige Sattheit,
biefen дап$йфеп SDÎanget an gurufen beê SSolfê bei SEruppen*
аЬтаг)феп гс. — in foldtem ©egenfaÇ fte'Ejenb ju bem toa§
рф fdbon jefet bei ben епі^гефепЬеп Vorgängen jum SBeljuf
beê italiettifdEjen Sriegeê ïunbgegeben — ^іпгеіфепЬ unb mit
Sßertounberung fonftatirt. ©фгсібег biefeê, ber toäljrenb beê
ortentaü|d)en Sîriegeë in P a ris toar, roitt nur поф auê befter
d u e ü e ^inpfügen, baß ntan bamalê fogar in ben fr a n ^ ft^ e n
Slrbeiterïreifen ni cbt ê f e l j n l i ф e r œ ü n f ф і е alê bie lieber*
läge ber fran 5Öfif$en SBaffen, toeit man рф ïjierBon ben
© й щ 9ïapoïeonë о еф га ф . Unb eê œirb піфі ju f^tner fein,
bieê ju begreifen unb дІаиЫіф
pnben, toenn man рф bie
—60 —
Stellung oergegentoärtigt, tn toefdje Ьигф bie ^perrféaft вот
2. ©ejember bie franjßftfc^e Sltmee ju bem SSoffe getreten ift.
Unb toaë fpejien bie angeblichen 9?heinge(üfte betrifft, —
пзеіфе ©'hatfache tarnt man benn eigentlich feit 1815 für
biefetben anfii£;ren? ©ie ©timmmtg Bon 1840. 5tber Bergifjt
man, ba§ biefe franjBfifc^e ©timramtg Bon 1840 nur bie
Stnttoort auf eine oon ben Bier Kabinetten ВопЗЗегІіп, ЗВіеп,
Sonbon unb Petersburg auëgegangetie proBoîation otme @£еіфеп,
auf baê Bon benfetben hinter bem Sftüden ^ranfreiéë unb
gegen baffetbe gefc^loffene IMeveinfontmen in ber orientaüfdjen
grage toar, Ьигф іоеіфеё $гап!геіф bon jebem 3lntheit
an ber Regelung ber еигор5і(феп Angelegenheiten auêgefф^offett
unb in feiner ganjen lpotittfd}en SBettftellung bebrofyt toar?
3G3a8 SBunber, baß eine fo aggreffiüe, eine ^гапівеіф }ид£еіф
fo beleibtgenbe unb fo gefährbenbe unb её auë bem еигорЩфеп
Konjert auêfüliefjenbe probofatton a£ê 9îücff(^£ag nun аиф
in ^гапігеіф bie ©timmung erzeugte, bte ©arantie für feine
angegriffene ро£іффе (Sçiftenj in einer eben fo ejKufiöen unb
feinbfeîigen Шфіипд, in feiner Vergrößerung nnb ftrategifфen
Slbrunbung ju і‘ифеп? -За, 1840 betoeift её. (Sin f e i n b ^ e r
Singriff auf ^гапЬеіф toirb immer toieber biefetbe Strö­
mung im ^ап^й^феп ЗЗоЙе atê nur ju begreifliche Sfatttoort
erzeugen.
©af; fte aber eben nur Slnttoort toar, toeif; jeber, ber
bie bipfomatifdje @efфiфte Bon 1840 fennt, unb toirb епЫіф
Ьигф поф eine anbere- ипйзіЬегІедйфе ©ЬаФФе betoiefen.
1840 freittd) ïam eê bïoë in gotge ber fфtoaфen unb fur$t=
famen Politi! Souië phitippe’ê піфі jum Krieg. Stber 1848
-hatten toir eine 9£ев о £ntiott, ■hatten mir eine proöi=
|о^ф е unb repub£ifarttfd£>e Regierung in §гап!геіф. 2Btt
toiffen nun öott ben großen unb {Шгп^феп Agitationen,
іоеіфе fotooht Ktubbê toie preffe barnatë toegen ber
©афе ber Polen unb 3tatiener erregten. 2Bir toiffen Bon
einem 15. SDtai. 918er too ift toaljrenb beê ganzen
9îeBotutionêjahreë 1 8 4 8 , fei её in ber 9?ationa£=
Berfammlung, fei её in ben Âtubbê. ober in ber
—
61
—
g r e ff e , аиф nur Шие ©ttmme tu ^ г а п іг еі ф laut
geworben, й>е!фе bte Eroberung ber Sî^etngrettje
begehrt fyatte? 2Go Ijat f t ф bamalê, alê fetne ^rofco*
lation unfererfeitê ftattfanb, t r o | ÿîebolutiott n n b Ш г р и *
bit! аиф nur'(Sitte Agi tatio n erhoben, іоеіфе einen
fêrieg mit biefern Sofungêtoort geforbert fyatte?
É la n fiefyt, ïoenigftenê toenn m a n bie де[фіфШфеи
Щ ^аф еп [ргефеп läßt, |феіпеи bte апдеМіфеп Эт^еіпегоЬе*
rmtgêgelüfie üorlctupg поф — weit meniger bie ЗЗагЬагеі
be 8 franjSfif^en ©olle-S, alê bte 23arbarei unferer
33orauêfe§ungen über b a f f e £b e ju bilbett!
Ш>ег rote gang anberê toürbe alleê bieê fielen, toemt
ÜDeutfd)tanb im ііайепі[феп Kriege nnb ofyne oou Sïapoïeott
angegriffen ju. feilt, bte SBaffen gegen fjranfreidj еіфобе!
©eit bem Januar b. 5 . Ijaben bie beutfфen ßeitungen
ЗШеё getfyan, um фге Sefer дгйпЫіф über bte ©timmung in
^ гап ітф irre ^u führen, ©ie Ijaben ЗЗегіфіе über ЗЗегіфіе
auê Spariê über bie ^rapopularitat beê ЬеаЬрф^еп Eriegeê
деЬгаф^ Slber mer bie ^ап$о^феп ß^panbe nur ein toenig
fennt, mu^te toiffen, ba§ bieê и и т о д і і ф fei! SDte (^ ф іф іе
felber ^гаф ЬеиШф. (ärinnerte man рф піфі, ba% ш
■3. 1831 ein ©фгеі beê tintoitïenê Ьигф gatfj $гап!геіф flog,
fcon ber Srtbüne ber ©eputirtenfammer toie auê ber greffe
unb ben fêlubbê toieberIjaÏÏte, atê (èapmir operier in ЗЗезид
auf biefelbe, bamalê in ^ o l e n fpielenbe grage erftärte, baß
nur für §*гап!геіф „baê @elb uno baê Slut $гап!геіфё щ
oertoenben" fei? ©rinnerte man рф піфі mefyr, bafê fфou am
15. Ш аг 1848, alfo піфі 14 £age иафЬет eine auf baê
allgemeine ©timmredjt baprte re^uЫt^antfфe National*
soerfamntlung jufammengetreten toar, bte ©prengung ber=
feiben Ьигф bie SSotf êpartei unter ЗЗагЬеё unb 33lanqui
ъегріфі tourbe, unb jtoar attê feinem anbern ©rmtbe,
ctîê toeif bie Slationafoerfammlung піфі für baê Spring ber
unterbrüfien ÿîationaütâten interbeniren tooKte?
© o popular toar biefe ©афе ftetê in ^гапігеіф getoefen,
fo fefyr toar pe feit SDecemtien mit allen Önftinften ber bemo*
—62 —
fratif^en Partei üertoadjfen, fo feljr fjatte bieê prinjip ftetê
in угапЬгеіф für ben (£dfiem aller retmlutionaren Srabitionen
gegolten !
ШЗ ba^er ber Krieg аиёде&гофеп: unb ber Sntïjupaêmuë
nidjt ju leugnen toar, mit пэеіфет bieê @reigni§ parié erfüllte,
erflarte рф bie 9?eue Ргеи§і|'фе ,3eitun$ bieê fo, ba§ bie
granjofen immer mit Seib unb ©eele babei feien, toenn её
an’ê „kaufen" ginge. Sein 5Шеп)ф fann über feinen Çorijont
fyinauê. <Stetê in фгеп тійеіайегііфш ©ерфіёЬеіё gebannt,
bermag bie Sîeue Ргеи§і)фе Leitung in granfreid) nur einen
£anjfned)t 5a erbüdert. 42lnbrerfeitê Ratten bie liberalen ©latter
in фгеп іВегіфІеп über bie Smpopularität beê beoorfte^enben
Kriegê §гаи!геіф nur in ber — SBßrfe gefehlt. 216er granf=
геіф ift fo шепід ein Sijrfenjobber toie её ein Sanjfnedjt ift.
graafrei^ betrautet biefen Krieg alê einen geregten,
gioilifatorif^en, Ьигф feine bemofratifdjen Prinzipien gebotenen.
ЗШеё baê, toaê in ben napoleonifcfyen 2)îanifeften Süge unb
Parafe ift, — ira ©efüljle ber Nation ift её toaljrïjaftig unb
toirf 1і ф ! Ob Napoleon fel&ff geheime Sroberungêabpdjten
mit biefem Krieg oerbinöen mag ober піфі — biefranjöpi^e
SDemofratie • toil! iljn jebenfallö nur im reinfteit
unb ebel«
mütÇigfien Ѳіппе, als einen Prinjipienfrieg, unb ift mit ІЕефі
ftolj barauf, iljn fo ju toi'Ilen.. ^гапігеіф toeifj feljr tooljl,
ba§ -Kapoleon рф ju biefew Kriege nur entfdjloffen Ijat in
ber фогіфіеп Hoffnung, burd; bie ü&eraaltigence Popularität
beffelben feiner eignen immer fteigenben Suipopularitat ju be­
gegnen. (Së toirb auf biefe Hoffnung nur ein ^афеіп ber
Veradjtung jur llnttoort Ijaben, fo lange biê её eine tljat»
[ай) 1іфеге SInttoert geben fann. Uitb bie Jpoffnung hierauf
i|t toieber burd) ben Krieg felbft mtenblid) »erftarft unb be*
іфіеипіді 25ie franjöp|^e ©emofratie toirb Napoleon аиф
toäfyrenb biefeê Krieges ju flinken fudjen; pe totro ifm grabe
bara.n ju ftürjen fudjen unb фп ша£)гГсС)еіп;1іф grabe baran
piir^eit fontien, bafj.er biefen Krieg nidit ju feinen logtf<^en
Konfequenjeu treiben, ba§ er iljn in lügenhafter Süßeife uitb
nur alê Kabinetêfrieg führen wirb.
—63 —
Slbeï §гапв:еіф fann gegen biefen S t i e g felbft, gegen
biefen Ьигф alle feine reoolutionaren Prinzipien unb Srabitionen,
Ьигф ©ecennien фіпЬигф mit feinem £>erjen »егюафі’епеп
Srieg піфі beêljalb feinbticE? gefitmmt ober дІеіфдйШд toerben,
Weil Vonaparte, grabe um І^іегЬигф ber N a t i o n ju
f ф m e i d>et it, iijn iu’ê 2 eben gerufen Ijat. ^гапЬгеіф ïann
niât ju feiner 5ßotitif bie 9îolIe beê mit bem SJianne feifenben
SBeibeê тафеп, йеіфеё feinen eigenen SBiiïen fofort ni$t
nteïjr will, fotoie ber Sftann bemfelben beigetreten ift.
(Sine einzige ѴеІгафШпд wirb bieS flat bartegen. 2öetm
Napoleon wäijrenb beê Sriegeê gegen DeftreidE) Ьигф eine
Netoolution geftürjt würbe— jebe ibm naфfotgenbe republt»
!апі?фе Regierung Würbe biefen Srieg nur mit » erboppelter
Äraft, mit » е г ^ е і ^ а ф і е г (Energie fort fegen. @ä
toare baê einzige ©tücf aus bem napoteonifфen 9?афІа§, wel«
феё für fie ju übernehmen eine рріфі wate.
Ш аЗ allein würbe alfo bie ftolge fein fonnen, wenn wir
jeijt Srieg gegen §гапЬеіф тафіеп, elje Napoleon Ьигф
offen аиёде)'ргофепе йаІіепі)'фе@го6египдёдеІйРе, eі)е er Ьиг ф
ben Har ап ben S a g gelegten Sötllen feinem Vetter
SEIjrone in SJUttelitalien а и ^ и г іф і е п , bie © а ф е be§
І1а1іепі{феп®гіедеё »on Ь е г © а ф е ber itaïie-ntf«^ett
unb ^ а п з ’о Щфеп Nat ion felber getrennt fyat?
®ie granjofen toürben in einem foléen ttorjeitig unb un*
jeitig unternommenen Angriff auf fte in einem Stiege, ben bie
^ащо^фе Nation roenigftenä nur als einen дегефіеп unb
ebelmüt^igen will, nur baS offene Slufflammen eineê beut*
}феп Nationalfyaffeê gegen fie, nur einen Angriff auf
iljre legitime SBeltfteÜung etbliden tonnen. ® an n würbe
аиф bei tfynen bie Veftie beê Nationalfyaffeê mit funfeluben
Stugen auf bie Vüljne fpringen, bann würben bie (Srinnerun»
gen an Söaterloo nnb 1815 toieber lebenbig werben, battit
Würbe её пa^зoleomfфem 5ШафіаоеПіётиё gegeben fein, bie
mtfäg^fte Verwirrung in Söpfen unb Jperjen ап$ипф1еп;
bann würben fie рф ber ftrategifdjen ©фюафе iljrer Norb=
grenje erinnern, bann Würbe jum ©фи§ ifyrer nationalen
—64 —
©tellung gegen ben beutfc^en Siationalfyaß baê Verlangen
паф bem 9îf?einufer mieber ju bem g ащ §гапІгеіф Ьигф*
fliegenben Sofungêtoort toerben. — f u r j toir toürben felbft a Ш
baê erft fd?affen unb e r z e u g e n , toaê toir je§t befürchten.
Unb b a n n toaren bie finftern тШеІайетІіфеп Qditn natio*
naler Êjterminationêfriege toieber Ijeraufbefd^tooren unb ber
©ang ber Solferenttoidlung auf ©ecennien йіеПеіфі untere
Ьгофеп unb bem 33arbariêmuê überliefert!
Unb fie^t benn bie beutf фе ©emofratie, fefyen aHe bie,
Ьеіфе Sîapoleon Raffen, піфі eût, ba§ fie gerabe um b i e f e ê
ф a f f eê mi l i e u feinen Dffenftofrieg gegen .фи beginnen
bürfen?
■
ЗВепп je^t bei bem genugfam gefc^ilberten ©tanbe ber
©inge ber beutfd?e 23unb рф gegen цгап£геіф erhöbe unb fo*
mit im herein mit Оереггеіф eine 33er>iH!erung t>on 70 Ш2ІІlionen gegen baffelbe bte SBaffen ergriffe, eine Beüölferung, beren
©onfcernementê Ьоф поф toeniger mit ber ‘»ßroflamation republt*
Іаі^ф ег ^rinjipten in §гап!геіф einrütfen fönnen, bann toürbe
gur Slbtoeifung ber -Зпъароп unb einer fo riefenfyafte ‘p ropor*
tionen anneljjmenben ©efaljr bie ganje ^гапзорЁфе Nation ge =
j t o u n g e n fein, рф um Napoleon -ju )фаагеп. ©ie fran$i5=
^ ф е ©emofratie felbft müßte jäfynefnh^enb feine S auner
tragen unb erft auê ber £>anb feiner geinbe emppnge er, toaê
er Je^t юегдеЬІіф erftrebt, eine u n a b f e ï j b a r e V e r l ä n g e r u n g
f e i n e r Êç t j i e nj !
Unb biefen Ä'rieg — m it т еіф еп Эіпёрфіеп auf (Srfolg fo U
len toir Щп führen? |$гап!гаф toirb im SftotfyfaH feinen le b t e n
S K ann u n b f e in e n I e ç t e n S c a l e r au bie Vertreibung ber
Ю ереггеіфег auê ita lie n feÇen. (5 ê toirb bieê, toeil biefer
S tieg feinen ‘p rinjipien еп!^>гіфі unb toeil, паф Ь ет eê einmal
b en feiben begonnen ïjat, feme gange SBeltfteüung, fein ganjer
legitimer еп гор ^ ф ег (Sinfluß bat>on abfyangt, ba§ ber ®rieg
nur mit ber Vertreibung ber О ергеіфег enbet. Ita lien toirb
bieê gleichfalls. © ollen toir alfo einen Шхщ beginnen mit ber
Эіиёрф^ gefфlagen %u toerben unb пафдеЬеп ju muffen?
Ober fotlen toir etetd^faÜCS u n f e r n l e g t e n SOI a n n u n b un*
—
65
—
f e r n le b t e n S c a l e r an bie 2lufrecE)ter^aItung ber ofterreU
ф і|ф еп § err [ф aft tit ita lie n fe§en î ©oKen toir um Defter*
теіф ё toitten auf unê gieren beu іоЬЙіфеп «!pa§ ber frau^ofif^en
■Kation ? unb ben іоМІіфеп «£>a§ oon 25 SJÎiffionen Italienern?
Unb ben іоЬШфеп |)aß ber Ungarn, toie aller S öffer, bie m 3ta*
lien einen Sam pf um i£>re eigenen Sebeuêfragen unb in nuferem.
Stuftreten ein Зеіф еп uitferejS Çanbelnê in ifjrem eigenen gälte
erblichen toürben?
фаЬеп toir immer поф п іф і genug an ber SRotle, bie
©епіЁфІапЬ Ьигф ba§ ganje SJÎittelalter ^іпЬигф gefpielt fjat,
bie anbern S ofter ju unterbrücfen unb gerabe jur © träfe ba=
für bei rntê felbft ju feiner greifyeit gefangen ju fonnen?
Sîein ! diejenigen, шеіфе ипЗ je^t in einen Ärieg gegen §tanf=
геіф fymeintreiben motten, brangen bie Kräfte ber îîation auf einen
ungtücffeügen unb oerfyängnißootten SBeg fyin unb x>erfef>£en eben
be$toegen зидіеіф bie to a b r ty a ft e ru tju to o lle u n b n a t i o n a l e
A u f g a b e , b ie in b iefen t SD lom entc o o r u n $ l i e g t
S tefe toodeti-toir je£ t^ ф ііе^ііф berühren.
VII.
ф а й ^Program m *
© te Sfofga& e 5ßveugeit$*
kom m en toir alfo ju ben p o f i t i b en Folgerungen, bie рф
auê ben bisherigen Unterfud&ungen ergeben.
© oöiet ift bereite au§ allem 23orfiefyenben ffar: baê $ro=
gramm be§ b e u t f ф еп S o l l e t fann nur baS fein:
Ä r te g gegen Napoleon, toenn er bte Ьеп О ереггеіфегп
abgejagte 23eute für рф bemalten toill;
Ä r t e g , toenn er feinem Setter' mittelttaïtenifd^e Sprotte
еггіфіеп toiü;
Ärieg alfo in beiben fa lle n n u r im 2 3 u n b e m it bem
іі а І і е п і [ ф е п S o i f u n b m it b en b e m o ï r a t i f $ e n 3xt*
f ü n f t e n b er f r a n j S f i f ^ e n N a t i o n !
Slber, toenn biefe beiben gaü e nun п іф і eintreten, ober
Ы$ baljin? ЗЗЗеІфеЗ muß bie aftueUe © eite biefeê поф rein
ebentueßen Program m s fein?
5
—
66
—
äBetrn jegt ein grtebridj ber ©roße auf bem preufjifdjett
ЗДгоп faße, fo fann wenig 3®eifel fein, гаеіфе politif er be=
folgen würbe. Gïr würbe ernennen, bag jefct ber Sftoment ge®
fommen fei, ben beut]феи (ginbettêbeftrebungen епЪ£іф einen
SCuêbrud ju geben. S r würbe erïenneu, baß felbft jene» Ärieg§=
gefdjrei nur bie in ■oerfe^rter §ornt рф ccußernbe SBirïung beê
ЬеиІ|'феп Sm^eitêtriebeê, btefeê ju allen рог en ber Sîation
аиёЬгефепЬеп nationalen ©range» ift. ©r roiirbe ben SDïoment
fiir ben geeignetften егафіеп, in £)ереггеіф einjurüden, baê
Ьеиі|фе Kaiferthum ju proflamiren unb ber habêburgifÈen Щ naftie ju überlaffen, ob unb wie fie рф in iljren аивегЬеиііфеп
Säubern behaupten ïaim.
З а , п о ф e i n m a l liegt bie Ьеи1|'фе Äaif eifrone auf ber
©trage!
©ie wirb п і ф і aufgehoben werben.
<£ê ware unbillig oon öebermann ju »erlangen, baß er ein
^гіеЬгіф ber ©roße fei. Unb überbieê, tn weffen^ntereffe её аиф
liegen mag, biefe Unterlaffungëfünbe ber 5Шопагфіе ju beflagen
— im 3ntereffe ber Ьеи1]'феп © e m o ï r a t i e liegt eg gewiß піф и
SBemt aber аиф biefe entfd^Ioffenfte Haltung bem preußU
fфen Cabinet auê fattfaraen ©rünben піф і тодііф ift —
wäre i^m п і ф і ё ©roßeS, п х ф і ё ©ewaltigeê unb SJÎationaleê
jegt пюдііф? Unb ю e 1ф e Àpattung hätte eê jeçt etnju»
nehmen?
©ie preußifфe Regierung hat erflärt, in bem І1а1іепі{феп
Ärteg einpto eilen n e u t r a l bleiben ju wollen. — ©ettbem wir
benfen ÏBimen, ift bieê faft bie erfte SDlaßregel einer preußi*
fфen Regierung, mit ber wir unê einberftanben fühlen fonnen.
216er bieê ©noerfMnbntß wäre erft bann ein toitffiéeê, wenn
biefer rein n e g a t i e e n Haltung аиф bie ipofititte ©eite
folgte, bie ефгЬегІіф ip , um baê 9ïationaIgefüïjt ju h^en,
ju ftarfen unb Ьигф etne große ©ha* nationalen 3ntereffe8
ber Nation eine begeifterte Sraft einjuflößen, івеіфе jeber etwai­
gen SSergrBßerungötenbenj beê SSona^arttêmuê im ЗЗогаиё alle
© e fâ h r ^ ïe it rauben müßte.
3 udoï muß bemerft werben, baß bie Neutralität über*
—
67
—
haupt них bann einen © in n ïjat, toenn $ re u § e n m it ber ïjiit«
reidjenben É nergie feine beutfd^e Hegemonie ben Bfferretdjifdjett
© tym ^athien ber an §гап ?геіф grengenben Keinen beutfdjen
© ta a te n gegenüber gu bemahren toeiß.
P re u ß e n h at bie
*Ärtegôberetffф aft am SBuhbe Beantragt. ©S m u§ fie u n te r
feinen D berbefehî nehm en; fein 3lrmeefor£§ b arf an einer fran=
З о ^ ф е п © ren je in © eutf(hlanb jïet} en, oïjne ір г е и ^ ф е т Sont*
m anbo unterw orfen ju fein, h ie ra u f ift fdbon bon ьеі^фіеЬе*
n er © eite, namentlich bon ber SBoïfêjeitung, genügenb hinge*
lie f e n toorben. SEBir bem erfen n u r поф , ba% ^Sreu^en, m H e§
bie beutfcf>e © tellung entnehmen, bie e8 Ьеап^>гифі, ber N atio n
gegenüber aud) ь е т а п і т о г Ш ф ift fü r jebe Unbefomten*
heit, ju ber её ЗЗаіегп unb SBürtemberg :c. freie § a n b ließe.
@ ro§e N atio n en unb felbft an bie ©£>i|e bon großen S o rte n t
gefteffie £> errf$er fann m an бегефпеп. ЗІЬег fein SJÏenfd)
verm ag $u beredeten, toie toeit ber fcbtoar^gelbe S ä u m e t bte
Keinen K abinette bon Зййп ф еп unb S tu ttg a r t ^in^uretgen
verm ag.
Unê in einen S rie g m it fjranfreid) bertoicfetn ju (affen
Ьигф bie f o lg e n einer bon SBaiern unb SBürtemberg m it
Jpülfe eine§ ßfterreic^ifф en ïïrnteeïorpô au§gegangenen ïïtggref*
fion, m are п о ф Ё ф П т т е г u n b И а д і і ф е г аЫ biefen Йгіед
felbft beginnen.
P re u ß e n ift alfo ьегр р іф іеі, аПе unb Jebe © a ra n tie gegen
foldje $ШодІіф!еііеп ju nehm en unb fie a lê Ые © eu tfф fan b füh*
renbe unb fd?ü£enbe SDÎacht nôthigenfaûê ju erjtoingen.
Qebe U nterlaffm igêfim be mürbe h ^ eben fo arg fein toie
eine SEhatfünbe.
3 n b e § , baê alïeê gehört im m er поф j u t btoä negativen
© eite ber 3D?ebaffie.
ЗМфеё ift tyre fcofiti&e?
3)ie S o lfê je itu n g verlan g t neben ber einftm eiligen N eutra*
lita t eine D bferbattonS arm ee bon 4 0 0 ,0 0 0 ä fta n u am Sfô^etn
aufgefteüt ju feljen! ïïbgefehen bon bem ag g re ffb en © ja ra ïte r,
те іф е п bie an Щ felbft freiliefe m it ber $ ü t g an j ипегІа§Ііфе
M a ß re g e l einer D bferbationêarm ee bei fo riefigem U m fange an*
5*
—
68
—
neunten toürbe, betrauten toit biefeïbe аиф alê ein §йфр ïoft=
fïîteïrgeê, ^Бфр überfttifpgeê unb ben nationalen ©inn auf bie
Sänge ber $eit jtatt ifytt $u Ijeben nur beprimirenbeS Vergnü­
gen. -Dei fran^ofifd) =i>fterreid)tfd>e Srieg ïann feïjr tooljt
jœei bië Ьгеі -Зсфге bauern. 2Ba§ foïïen bie 400,000 Шіапп
toâljrenb beffen фип? ©etoeljr im 2ïrm fefyett, „toie bie SBoMett
jieïieti?"
Nein, wir ftimmen barin ber National»?,^]- unb ctïjnlidjen
SSIcittern sofflommen in Sejug auf bie ïïjatfacbe bei, bag ein
foldjer bauernber 3 ufianb öon Sttegébereitfd)aft brüdeuber auf
einer Nation îejiet, alë ein Sïrieg fetbft. ©in £rieg ^>at SSom=
penfationen, bie ein foïd^er gufïanb П*Ф M ®гі«3 er=
jeugt ©rutf, aber аиф 3ïuffd)tBurtg, STfjatfraft, 33egeipermtg.
<5in foïdjer 3 uPanb toürbe nur ben ©rucf mit рф führen.
@r toürbe bie ^inanjen ttertoüften, ben £)anbel unb ®etoerb=
fïeig lärmen, bie Nation in einer fieberhaften unb unruhigen
Stimmung ermatten, bie aber nur abfpannenb mtrfen formte,
toeit pe in einer fortmäljrenben tïjatfofen (Srtoartung bepänbe.
©o mürbe bieê nur eine Deprimirung Ijerbeifiifyren, nu|Ioä
unfete Kräfte aufreiben unb faïïâ bann tttrffid) eine ©efafyr
ein träte, toürbe fie unë in einem 3 uf(anbe ber (ärmattung »er*
pnben.
Nein, patt Jener 400,000 SRann genügt toeniger alê ein Sßier«
t^eit, genügt ein Dbfet»atioit§for^§ öon ber ©röge beteiligen,
Юеіфеё g-rantreid) unter -ßeliffier aufftellt, toenn mir аиф unfe=
rerfeitë in ber Sage toären, atibertoartê einen rufym = unb re=
f u l t a t o o ü e n nat i onal e n Sr i e g ju fuhren.
Unb bieê ift bie jpofititoe ©eite ber SOÏebaiHe.
®ie einzi ge, tuürbige unb groge, eben fo fefyr in
ben 3 n ter eff en ber beut f$ei t Nat i on atê in benen
Pr e u g e n S gelegene Ha l t u n g toäre folgenbe ©ргафе
P r e ug e nê :
„9£eöibirt Napol e on bie e u r e p ä i f фе Sart e паф
bem Sßrinjip ber Na t i o n a l i t ä t e n im ©übe n, gut,
fo tïjun mir baffelbe im Norben. ^Befreit Napol e on
S t a ü e n , gut, fo nehmen toir ©фІе?инд*£>оіреіп!"
—
69
—
Unb mit biefer Proïlamation unfere фееге gegen ©atte*
marî gefenbet!
Sfterftoürbig, bafj biefеё йзігШфе, auf bem ©runbe ber
(Situation unb auf ber ©eete beê beutfdjen SßolfeS liegenbe
Sofmtgëtoort поф öon Niemanb аиёде^згофеп toorben ift.
Ш>ег её b r a u ф te eben nur t>on Preußen аиёде^ргофеп unb
»on einer Proïlamation an baë Sßolf begleitet ju toerben, um
mit Sinem ©фіаде bie SBogen beë fetjt fe^tfфief^entert beutfdjen
Patriotismus in iljr toafyreê Sett 31t leiten, ifyn jum f>raufen=
ben ©trorn anjufcfytoellen unb ben ©rang паф Ъеиі{фег (Sin*
fyeit ju ber S3£üt^e ber Ijöd) ften ©egeifterung ju fteigern.
3 a, bi eê toare ber ÜDÏoment, baë beutfфе (Stnfyeitêgefüljl
ju einer SE a t f а ф e ju geftalten, unb её Ьигф S t a t e n grofj,
ftarl, ftolj, fidjer ÿu шафеп! Statt baë Nationalgefüïjl in
einem entneroenbeit ©urnpf ьоп 8 efürd)tungett ftagniren ju
laffen, toäre её bann jur t)Miften SEtjatlraft entfaltet! (Statt
Ьигф bett Найепі)феп Krieg granh-еіф gegenüber in unferer
SßettfieHung beemträä)tigt ju toerben, mären wir её meintest,
тоеіфе bie toefenf^fte SSerftärfung, ben ег^еЫіф^еп ЗЗогфеіІ
bafcontrügen. (Statt gegen baë prtnjip ber freien National^
taten für Ое^еггеіф ju fämpfen unb ипё bie SBeit Ьег-ФоШ*
geifter 3U ^einben ju тафеп, ttürben toir mit biefem Prinjty
geïjen unb bahei unfere eigene nat i onal e © а ф е beforgett.
S a, bi её toäre ber SKoment für Preußen, bie ѲфапЬе
ber öfterreid>tfфen fëyeïution in ©effen unb £>olftein, bie. „(üsr=
niebtigung ", in bie §ürft ©фіоагзепЬегд baë §lnfefyen Preu*
§enë in ganj ®eutfd)lnnb geftiirjt Ijat, bie Sdnnadj, roetd)e bie
Unfäfyigleit unb boltrinäre 9îeaïtionëtooutl) beë SDîinifteriumë
Söianteuffel über uttë деЬгаф! Ijat, ben SanbeSoerratlj »on
9îenbëburg toieber auëjutoe^en unb gut jit тафеп.
„ЗБепп man Preußen bie ЭДфІипд in ©eutfdjlanb entjtefst,
fo beraubt man eS jeber Stärfe. 11 faut l’avilir et après la
démolir“ fyatte fÇürft ©djtearjenberg gefagt.
3 fe | t toäre ber SDÎoment, toaïjrenb bie ©emoltrung Oefter»
reiéë рф fфon oon felbft »olïjieïjt, für bie ©rfyötjung Preußens
in ber beutfфen St&tung ju forgen.
—70 —
SeÇt toare ber 3ïugenbticf ba, btefefcbtoer Mutenben 233uuben
ju Ijeilen.
2Ki>ge bie preu§ifd;ie Regierung рф baöon burd)bringen:
bie ©terne totnïen günftig! ©ie ©tunbe gehört ifyr — aber
п о ф т а і ё oerfäumt, wirb fte iïjr nte toieber jurütffontmen!
Unb bte pc&tigfte S8 etracE)tung jeigt, mit тоеСфег oerljaft =
nijjmäfjigen 2eid)tigfett btefer grofje ßtoecf gerabe je^t ju er*
reidjen toäre.
Napoleon fann in biefem Kriege піфі • gegen unê Partei
ergreifen. Stjeilê Ijat er einfttoeiten in 3taüen genug nieber*
jutterfen, in granfreicb genug nieberjutjalten, unb fein natio*
nateê §etbgefd)ret mit теіфеш er baê btplomatifdjen §ineffen
unjugangtidje unb ftd) für ©d>te£toig=<!potfteinunb ©anemarf Mut»
toenig interefprenbe franjßfifdje 25otf gegen unê tiefen fömtte.
5Eljeitê enbtid) ift bie ©etoatt ber Sogif eine ju unerbittliche, al«
bafj Napoleon im gegenwärtigen ÎOÎoment anberâ atê in biptoma*
tif^er 2ßeife gegen un8 auftreten fönnte. @r fann nid)t gegen
uns friegen, toeit toir © a ê tfyun in ©d)teêtoig=£>otftein, toaê
er in Italien, ©eine itaïientfdje Proftamation, feine 3ttoni=
teur=lrtifel — fte paffen ffiörtlich ju unferm SNanifefte gegen
3}änemarf.
(Sr fann ftd) nid)t im fetben îtugenbtid für unb totber
feine eignen SNanifefte {фіадеп.
(Sngtanb antangenb, toet^eê toir ju jeber geit tn ber
|ф(её№ід4 °*Р“ и^Фе'л S ra3e unê gegenüber gehabt Ijaben unb
Ijaben toerben, fo ift eS grabe je§t in ber Unmcgtid)feit, unê
anbersS atê tjod)ftenâ tn ЬірІотаЩфег SBeife etttgegenjutreten.
3n ber Ungetoifêljeit feiner gegenwärtigen Sage, nie jtdjer,
ob её nidjt ju einem ©yiftenjfampf mit Napoleon рф gejtoun*
gen fefyen toirb, fann её рф wegen ©ф!е^ід=фоІреіпЗ ben
ei nj i gen 33unbeêgenoffen, ber il)ш geblieben, Seutfditaiiî,
иптіідйф entfremben unb fo рф дап^Ііф ifotiren. Söte wiber*
toittig аиф immer, ware её gejtoungen, wenn wir nid)t auf
biptomatifdjem Sßege, fonbern auf bent ЗВеде ber ©Ijat*
f aфeп oorangetjen, ^офрепё ettoa mit einem proteft рф ju
_
71
—
begnügen, unb bann bte Eugen sujubrütfen unb gefcfyeljen ju
(affen.
g ü r D eftem id } ift geforgt.
53(eibt Sftußtanb а Ы ber eiitjige S t a a t , bon bem ein tfyat*
|М ;Ііф её (Sntgegentreten $u erwarten wäre, SDiefer © egner
— wir werben i^n Jebenfaïïê unb unter аЙеп ttmftänben bor
nnê finben an bem S a g e , an welchem biefe Slngelegenfyeit —
unb an trgenb einem S a g e muffen wir fie Ьоф einm al щх
Söfung bringen — bon unê in bie фапЬ genommen Werben
wirb. 9îur grabe unter ben jegigen Umftanben fann äWeifel*
fyaft bleiben, ob Sîu^Ianb, wenn её ^reußen mit mtponirenber
© tarfe unb @nt)^foffenfyeit, ofyne irgenb we(d)e Ь ф (отай [ф е
Ê ^ w ^ ï ^ f e i t fyanbeln unb feine © аф е lebigltd^ auf bie
Ьеи1)фе Sotf£begeifterung ftügen fiefyt, иіф і im (egten M om ente
jurüdw eiéen wirb* S ie ruffifd)e Äonbentton mit 9îapo(eon
fann ber 9îatur ber © а ф е паф піф іё aubereê enthalten, a(ê
baê eoenîueïïe ЗЗеф геф еп gegen 3)еи1[ф(апЬ aufjutreten, f a l l é
ber Ьеи1)'фе ©unb im І1а1іепі[феп SErieg О ереггеіф gu § ü (fe
lam e. S o n ЭЬроІеон bei ber fф(eêwig=fyo^f^eшfфеп @e(egen*
fyett im © ііф gelaffen, würbe ein breiter ffei( ЬаЬигф in bie
neue §геш іЬ |ф а^ 3îu§(anb3 mit ^тапігеіф getrieben fein, ein
Seit, ber alfo ein піф і geringer Sortfyeil für bte ganje © ituation
Ware, unb notfyigenfalïê um fo (еіфіег поф gefфarft W erben
fönnte, alê 9îu§Ianb unter bem 9îamen ^ ЗоІеп ё biefelbe ^rage
in feinem £>ergen tragt, für &е(фе 9ïapo(eon jegt in QtaKien
fampft unb Sîufêlanb feine ebentueïïe Unterftügung ^ugeftd)ert
fyat — Uebrigenê fyaben wir, wie wir bereite früher erflart, bte
D ffenfibfraft ^ufëïanbê in feiner SBeife im © erm gjïen ju
Ійгф іеп, felbft abgefefyen babon, ba§ w ir in ber Ueberfegung
ber иа1іепі|*феп grage in b a ê о I n i f ф e ein рф егеё unb un*
feï)(bareê 2)îitte( Ijaben, wie „biefer böfe © etft ju bannen ifi"
2Bie immer рф aber аиф bie auswärtigen ЗЖ ф Іе ju bie*
fer §ег$ еп ^ аф е ber N ation bereiten mosten — ®eutfф^anb
ift епЫіф fafyig, feine eigenen §lnge(egen^eiten felbft unb oljne
Ш ій рф і auf baê 9ïuê(anb ju beforgen.
203enn bie Armeen Sonaparte’ê unê in bem fф^eêwig=^o^Ä
—72 —
.jieinfdjen Kampfe entgegentraten, bann mürbe ber Stieg gegen
фп ju bem geredjteften unb legitimften toerben, unb ber Aufruf
ju biefent йгіед com 9?fyetn biê jur SBeit^fet tn ber gewaff=
neten (Erhebung alles beutfdjert Sctfeê einen ebenen 2öteDer=
Ijatt finben.
© ie ©tympathie für ©фІеёаід*£>оІ|1 еіп, ber © rang паф
einer nationale« © tellung in ber fe ig e n Ärife, bet © urft паф
nationaler ©röfje überhaupt, ber £>aß gegen N apoleon, bte
heiße ftebernbe © e l j n ^ t паф nationaler (ginljett, alte biefe
g la n m e n toürben ju Sinem geuer р ]‘аш тепіф Іадеп, » еіф её,
fein фіпЬегпі§ fet6ft in feine N ahrung öerwanbelitb, mit febern
SBiberftanb nur wiidjfe, ben man ihm entgegenfteßte. Unb b i e *
f e r Srteg toürbe fein fu ltu rfe m b ^ e r, fein nationaler ЗЗегпіфв
tungêfrieg fein, wie ber oben geféitberte. S e n n aße nationale
Segeifterung mtb atïeê 3to i)t befanben рф nur auf ( S in e r
© eite, auf ber unfrigen!
© ie Kombinationen feiner ©iplomatie toürben ber $ünben=
ben ЗЛ аф і über bie £>erjen beê fran,$5.fi]^en SBoIfeë entbehren,
© er ЯВіЬег^гиф in feiner © ргаф е reürbe Napoleon’S ©timme
erfticfen, toenn er fie erhöbe ju feiner N ation! ©ie aufgebedte
£üge m feinen |janb£mtgen würbe ber franjöf^jjen © em ofratie
baê 3Jîittet geben, ifjn 31t fturjen.
Ж ф і Napoleon, піф і 3?ufjtanb, піф і beibe »ereint, піф і
bie Sntriguen ber ftabinette toon Зййпфеп unb © tu ttg art hat
Preußen ju f ü g t e n , wenn eS mit Önitiatioe unb © tarfe ju
Ijanbetn weiß.
Süißge bie ргеи§і{фе Regierung biefen Nationalfrieg be=
beginnen, fфneÏÏ, oljne 3 <*nbern, aßein unb auê рф felbft, oljne
iBunbeêintriguen — möge fie erfi mit bem fa it accom pli beê
erftärten Stieg её юог ben SBmtb treten, unb Ьигф biefe impo=
fante H altung ^ingeriffeit toirb ber 33unb Üjt folgen. Unb
Wagten intriguante Kabinette eine штbeutfфe ©efitmung an ben
S a g ju legen, fo w äre ber 3ïugenbliif b a , baran ju erinnern,
baß fфon einmal ein Äonig »on P reußen bie feierliche @rflä=
rung шйег|‘фгіеЬеп h at: „Geber beutfdje g u rft, ber bem 2Iuf=
ru f §ur ^Befreiung beê SSaterlanbeê піф і §olge geben wirb in
—
73
—
einem ftçirte n 3 e itr a u m , toirb m it bem SSerîuft feiner © ta a te n
bebrofyt m e rb e n ." * )
ttn b m öge bie R e g ie ru n g
SEriege,
b er
eben
fo
fefyr
ein
beffen getoi§ fein.
S ebenêintereffe
3 n biefem
beê b eutfdjen
SBoIïeê a tê ^ re u fê e n ê if t, to u rb e bie beutfd&e ® e m o !ra tie felbft
^ ? re u |e n ê
© oben
SBanner
toerfen
m it
tra g e n
e in er
unb
aile ^ in b e rn if fe
(S ç p a n fto fra ft,
mie
o o r ifyrn gu
ifyrer
nur
b er
berau fd jen b e îïu êb rn cfj ein er n a tio n a le n S etb en fd jaft fäljtg
ift,
toeld)e feit fü n fjig S afyren fo m ^ rin iirt in bem ,p e rje n eineê g ro ß en
3Sol!eê ju d t unb jitte rt.
S ßem t *^reuf;en ja u b e r t u n b n id jtö tfyut, fo roirb b am it
n u r a b e r unb ab er bem iefen fein, baß bie 5№ опагф іе in 2)eutfcb=
la n b e in e r n a tio n a le n S b a t n id )t m eljr fa ^ ig ift.
2B enn bie R e g ie ru n g
enblidb u n ê
g a r oljne fran^iJftfdien
S ïn g riff unb
ofyne b a ß ein er b e r beiben oben p rä jifirte n ^ а й е
e in g e tre te n ,
in
г е іф
m it
^хапЬ
üertoicfelt unb fo ѣ аё K u ltu r * U n g lü d ü b e r u n ê
b rin g e n
einen
o ô l!ero erï)e£ en b en
S hieg
ооіИ, b a ê m ir frü h e r e rö rte rt, fo m irb fie bie ® e m o fra tte fid ?
g e g e n ü b e r ftnben.
2 B ir fyaben im fere SDîeinimg e n tto id e lt m it ber unum tom t*
b enen O ffe n h e it beê freien 5Шаппеё, bie ifym in З е ііе п fdjtoerer
SSrife b re im a ï ^ S fü é t i f t
3 u toeldjem b e r beiben S rie g e ftd) bie R e g ie ru n g aud) ent*
fd jließ en
m a g , — a n bem S a g e too fte a n bie S trafte beê S o ïîe ê
a£ £ e ffite n m u g , toirb fie e rfa h re n ,
in t o e ï é e n © d jid jte n b er
SCßeinung bie Ä r a f t to o f ynt !
*) fonüention fcon SBreêlait Ъот 7. ЬіЗ 19. 93№g 1813 зп>і)феп
Dîufÿtanb unb $геи(зеп.
2£rt. 1 . -------- (§ê foCCe eine ^roflcm tation
erlaffen toerben „à inviter les Princes et les peuples à concourir
à Paffrancliissement de leur patrie. Tout Prince Allemand,
qui ne répondra pas à cet appel dans un délai fixé, sera me­
nacé de la perte de ses états.44
2)rucf ѣоп b l i n d e r & Я В е і Ы і п д m B erlin.
Зп()аШ=$ег§еіфпі§+
©eite.
I.
II.
S e r itatienifdje Ä i i e g ...........................
S er Safj gegen Souis N apoleon.
5
S ie S itu a tio n . . .
III.
S ie p e t i t i o n gofgeit beê itaïienif^ett Äriege« für S e u tfd p
IV .
S ie S rober^ng StaKenS. S ie SWotiöe unb S itu a tio n SouiS
taub
Sfîapoî eon’s .
V.
V II.
............................................................................
. . .
".
.
. . .
•
-
• •
•
- 33
S ie beutfdjen 33efürd?tungen. S ie (Eroberung ber ЗДеіп^
lifer
V I.
19
........................................................ 4S
S ie fo lg e n beê Dffenfto*Äriege8 gegen g r a n f r ä tf ) . .
S a « «Programm.
. 56
S ie ülufgaBe ^ r e u ß e t t S ....................65
■Зп fcemj'elbert Verlage etjd)ien früher:
pa
unir Й1)сі«.
$ret* gef). 10 Sgr.
£er ^erfafi'er fritifirt »ont ' mi£ttârifd>en ©eftdjtëpunîte bte
Sefyauptuug eincê großen S()ctt§ ber beutfôcn greffe, ber
Oifieitt muffe am po »erttyeibigt toerben, unb fommt ju bem
9tefuftat, bap, »eungteidj bte ©teüun^ am po eine fefjr ftarfe
fct, SeutfcfiknD ]ii feiner ^evtbetôigung beïfeï&eu nidjt fiebürfe,
uub bte Som&arbet uub 3Jetteb:g bitrdiauS fein imentbefyrüdjeé
ftratcgifd>e? Äomufcmeut, feinen mtegrirenbett 2 l)ei£ »ou ifjm
i'iitcu. ©ctè (£itbrcfu£tat feuter даіцеи Unterfudjuug aber ifi,
„bafj toir ©eutfdie einen ga115 auëge^eicfmeten-Raubet maefien
mitrten, toeuii mir ben p e , oeu Шпсіо, bte Stfcfy unb beit
ganzen itaüeuijcfim ptunber üertaufcfjeu füimmt gegen bie
(Siu^eit, bte un§ sor enter SBieber&oïmtg son SBarfcfyau mtb
îôroujelï fdjütît, uub bie attcin una Ha6 Smten itub Sfufjen
ftarï maéen famt. §л£'еи mtr îiefe ©nïjeit, fo fatnt bte
Sefenfiôe auffjteren. SBir brauc&en bann feinen Sftinctc ntefyr;
„unfer ©ente" toirb œieber fein ,,^u attafiveu"; unb её giefit
ncd) einige faute gtecfe, too bieê ltötftig genug fein toirb".
. - ferner :
е$гаіц toon ® i c f t n g e n .
Giuc &t ft 0r t f d) e Sr agöbt e
' fcOlt
. rfeubinanb Caffaffe.
©г\ 8. 15 ЗЗо^еіі.
XxvaX
(Sieg. gefu 1 Sblr. 10 vSgr.
ücn 2)un(fcv & Ж с іЫ и ід гпЗЗегШі.

Similar documents