De .30-06, all rounder van wereldformaat

De .30-06, all rounder van wereldformaat

HVV
De
.30-06, all rounder van wereldformaat
© RWS
Een RWS Kegelspitz in een gelblok.
Gelatine bootst best de inwendige structuur van wild na.
Vandaag Inderdaad, we gaan het over kogelkalibers hebben, vier Lang voor de .30-06 ‘op rust’ ging na bewezen militaire
‘Vlaamse Jagers’ lang telkens één kaliber. Er blijven zo- diensten, hadden jagers en sportschutters het kaliber al
veel vragen komen van onze leden sinds de wijziging ontdekt en kreeg het enorme aanhang. Tot op vandaag,
van de Wapenwet en het BVR van 1987, dat het ons want wereldwijd is de .30-06 nog altijd de nummer één in
de verkoop van munitie en steeds in de top drie van
interessant genoeg leek om aan de belangrijkste
de meest verkochte kogelkalibers. Behalve in
‘nieuwe’ kalibers wat meer aandacht te beBelgië, maar dat heeft alles te maken met de
steden. Een gevaarlijk domein, wij besefoude Wapenwet die toen een speciale verfen het maar al te goed, daarom trachgunning van de gouverneur oplegde voor
ten we ellenlange discussies vooraf in
wie dit ex-militaire kaliber voor jacht- of
de kiem te smoren door betrouwbare
sportdoeleinden wilde gebruiken. De
informatie te halen bij specialisten.
nieuwe Wapenwet van 8 juni 2006 schafte
die categorie af. Al deze ex-militaire kaliDaarvoor bezochten we de RUAG
bers (ook de .308 en de .223 die we later
AMMOTEC groep in Fürth (Duitsbespreken) zijn nu voor jagers en sportland), o.a. eigenaar van wereldmerken
schutters
gewoon op ‘model 9’ aan te schaffen.
© RWS
als Dynamit Nobel, RWS en Norma. Deze
En gelukkig maar ! De .30-06 is vandaag beschikvermaarde producent van kruit, slaghoedjes,
baar in grendelbuksen, moderne schuif-acties (type
hulzen en afgewerkte munitie, heeft al meer dan een Blaser), semi-automaten, enkelschots of kiploop wapens en
eeuw enorme ervaring met kogelkalibers, het testen, op zelfs onderladers. Een enorm gamma aan fabrieksmunitie
punt stellen en ontwikkelen van nieuwe munitie. Dé is wereldwijd verkrijgbaar op de markt, met een eindeloze
plek om ons licht eens op te steken, we starten meteen keuze aan kogelkoppen. En goedkoop, véél goedkoper dan
met dé all-rounder van de vier.
bijvoorbeeld het Europese (Duitse) broertje 7x64 !
Historiek Vanaf de introductie in de USA van dit kaliber in 1906, was
de .30-06 meer dan een halve eeuw lang hét kaliber van de
Amerikaanse strijdkrachten tot het pas in 1954 vervangen
werd door de 7.62 mm NATO. In die halve eeuw wonnen
Amerika en de geallieerden de twee belangrijkste oorlogen
uit de moderne geschiedenis, waarin de .30-06 een sleutelrol speelde.
“Wereldwijd is de .30-06 nog altijd de
nummer één in de verkoop van munitie. ”
Herladers vinden in dit kaliber helemaal hun gading. Met
gebruikelijke kopgewichten van 110 tot 220 grains (7.1 tot
14.3 gram) is de .30-06 hét all-round kaliber voor grofwild
in gans de wereld. De .30-06 is vandaag nog altijd dé wereld-
De Vlaamse Jager • september 2010
15
Reportage
wijde referentie voor prestaties van grofwildpatronen ! En
reist u regelmatig met wapens naar buitenlandse jachtbestemmingen, in heel de wereld zal u wel .30-06 munitie kunnen vinden. Dat is helemaal niet zo evident voor b.v. de
7x64 !
Bijna afgewerkte patronen rollen van de band
Type kop
Kegelspitz 9.7g (150gr)
Kegelspitz 10.7g (165gr)
H-Mantel 11.7g(180gr)
EVO 11.9g(183gr)
UNI Classic 13.0g(200gr)
0m
50m
100m
150m
V(m/s)
910
E (J)
4016
GEE (183 m)
100 m spot
V(m/s)
870
E(J)
4049
GEE (177m)
100 m spot
V(m/s)
840
E(J)
4128
GEE (172m)
100 m spot
V(m/s)
835
E(J)
4148
GEE (171m)
100 m spot
V(m/s)
790
E(J)
4057
GEE (163m)
100 m spot
857
3562
+1.2
-0.8
823
3624
+1.3
-0.7
798
3725
+1.4
-0.6
794
3751
+1.4
-0.6
752
3676
+1.7
-0.3
806
3151
+4.0
0
778
3238
+4.0
0
757
3352
+4.0
0
754
3383
+4.0
0
714
3314
+4.0
0
757
2779
+3.0
-3.0
734
2882
+2.7
-3.4
717
3007
+2.3
-3.7
715
3042
+2.2
-3.8
678
2988
+1.5
-4.5
Alle data verkregen met een standaard testloop van 60 cm
GEE = gunstigste inschietafstand, schot in het centrum van de
roos op die afstand
100 m spot = ingeschoten op 100 m in het centrum van de roos
Afwijkingen op GEE afstand en 100 m spot weergegeven in cm
Bron : RUAG AMMOTEC
Technische fiche .30-06 Springfield :
- Hulstype : zonder rand, flessenhals
- Maximale diameter van de kogelkop : 7.85 mm
- Diameter van de nek : 8.63 mm
- Diameter van de huls : 11.20 mm
- Totale lengte van een geladen patroon : 84.84 mm
- Hulslengte : 63.35 mm
- Max. hulscapaciteit (kruit) : 68.2 grains water of 4.43 ml
- Rifling twist : 254 mm (1 in 10 inches)
Technisch De volledige benaming is .30-06 Springfield, in ons metrisch
stelsel aangeduid als de 7.62x63 mm. De toevoeging ‘Springfield’ komt van een erg populair wapen dat rond 1900 bij het
Amerikaanse leger in gebruik was. Omdat deze patroon in
1906 in het US leger werd ingevoerd, kwam de aanduiding
-06 erbij. Het oorspronkelijke kopgewicht was 150 grains
(9.7 gram), later werden zwaardere koppen populair. De ca-
16
De Vlaamse Jager • september 2010
paciteit van de langere huls is beduidend groter dan die van
bijvoorbeeld de .308, waardoor zwaardere projectielen kunnen verschoten worden met een hogere snelheid. De ‘Rifling
Twist Rate’ voor de .30-06 is meestal 1 in 10 inch om de
zwaardere projectielen te kunnen stabiliseren.
“All-round patroon die alle gebruikelijke
afstanden vlotjes aan kan.”
Eenvoudig uitgelegd : de inwendige ‘draai’ van de loop doet
er 254 mm of 25.4 cm over om 1 volledige draai (360°) te
bereiken. Als u een buks aanschaft, let hierop. De Europese
8x57 JS is ballistisch gezien bijna het tweelingbroertje van
de .30-06, maar nog zelden gebruikt.
Ballistiek In bijgevoegde tabel zetten we even de ballistische gegevens van vijf veel gebruikte kopgewichten uit, in door RWS
gemaakte koptypes. Interessant zijn niet alleen de energiewaarden op diverse afstanden, maar vooral de GEE – gunstigste inschietafstand. Het komt erop neer dat als men de
buks inschiet met een ‘opschot’ van 4 cm op 100 m, onaf-
Reportage
200m
250m
300m
709
2438
-2.3
-10.2
692
2562
-3.2
-11.3
678
2689
-4.2
-12.2
678
2735
-4.4
-12.3
643
2687
-6.3
-14.3
663
2132
-12.4
-22.3
651
2267
-14.3
-24.4
640
2396
-16.0
-26.1
641
2445
-16.3
-26.3
609
2411
-20.1
-30.1
619
1858
-28.2
-40.1
611
1997
-31.1
-43.2
604
2134
-33.8
-45.9
606
2185
-34.2
-46.2
576
2157
-40.4
-52.5
❶
❷
❸
❹
❺
❻
❼
1. RWS Kegelspitz
2. RWS H-Mantel
3. RWS DK
4. RWS ID Classic
5. RWS UNI Classic
6. RWS Bionic Black
7. RWS Bionic Yellow
Uiteraard is het een kwaliteitsproducent als RWS die er zelf
bewust voor kiest om de kruitladingen van zijn kogels zodanig te wegen dat bijna alle kopgewichten een gelijkaardige
ballistiek hebben.
Dit wil uiteraard absoluut NIET zeggen dat dit met uw buks
ook zo is, telkens opnieuw inschieten bij verandering van
kogels blijft noodzakelijk ! ! Durft u van uzelf beweren dat u
op 200 m niet een paar centimeter ‘beweegt’ ? Zelfs op 250
m zien we dat maar correcties van 12 tot 20 cm met de .3006 nodig zijn. En laten we eerlijk zijn, 90 % of meer van alle
jagers schiet zelden of nooit boven 200 m. Deze ballistische
data zijn dus het zoveelste bewijs dat we hier met een echte
all-round patroon te maken hebben die alle gebruikelijke afstanden vlotjes aan kan.
Praktijk op wild
Als de .30-06 juist geladen is, kan hij zo krachtig zijn dat hij
menig ‘magnum’ kaliber kan evenaren in vuurkracht. Wereldwijd is hij een van de meest gebruikte kalibers voor de
jacht, zwaardere soorten zoals hert, eland, everzwijn en vele
Afrikaanse wildsoorten leveren geen enkel probleem op.
“Wereldwijd is hij een van de meest
gebruikte kalibers voor de jacht.”
RWS doet voortdurend ballistische tests in een tunnel tot 500 m !
hankelijk van het kopgewicht alle kogels op 200 m slechts
2 tot 6 cm ‘zakken’. Met andere woorden : tot en met 200
m zijn correcties op wild – hoger houden – met de .30-06
overbodig.
Jachtmunitie geeft ruim over de 3.000 Joule op 100 m en
gebruikt expanderende koppen die snel energie afgeven en
een ‘neurologische shock’ veroorzaken bij wild. Wettelijk
gezien moeten in Vlaanderen kogelpatronen voor getrokken loop minstens 980 J op 100 m halen om reewild te mogen bejagen (centraalvuur van minstens .22 Engelse duim of
5.6 mm), een nominaal kaliber van minstens 6.5 mm met
De Vlaamse Jager • september 2010
17
Reportage
Mooie paddestoel van de RWS EVO kop
minimum 2.200 J op 100 m voor de overige grofwildsoorten. ‘A piece of cake’ dus voor de .30-06 (met omgerekend
0.30x25.4 = 7.62 mm) die zelfs meer dan voldoende energie
heeft voor zwaardere wildsoorten in Europa of Afrika.
Volgens deze experten is de .30-06 een perfecte patroon
voor semi-automaten zoals b.v. de Browning BAR en Sauer
303. Het energieniveau is dan weer iets te hoog voor kleiner wild zoals reewild, waar de schoten perfect moeten geplaatst worden of men riskeert vleesverlies. Voor reewild
Een bak vol afgewerkte koppen
Het opstellen van de proef met gelblokken
Het oordeel van de RWS beroepsjagers
Waar beter te rade gaan voor ervaringen en advies dan bij
twee beroepsjagers van RWS die in hun leven al duizenden
stuks wild gestrekt hebben met alle denkbare kalibers ? Hun
oordeel spitste zich bijna automatisch toe op een vergelijking met dat andere wereldkaliber, de .308 WIN. Voor hen
start de .30-06 waar de .308 zijn grenzen bereikt, dit wil zeggen als het om zwaarder wild gaat.
“Absolute aanrader voor zwart- en
roodwild in alle omstandigheden.”
De .30-06 geeft op 100 m meer dan 1000 Joule meer energie
af dan de .308. De energietransfer van de .30-06 is ook verschillend van de .308, de .30-06 geeft op grotere afstanden
beter zijn energie af dan op kortere afstanden. Zoals vele
andere kalibers is ook bij de .30-06 de keuze van de looplengte in combinatie met de ‘twist’ erg belangrijk. Lopen
korter dan 60 cm zijn af te raden, een twist van 1 op 10 inch
ideaal.
18
De Vlaamse Jager • september 2010
kiest men in de .30-06 beter een lichtere kogel die niet te
snel expandeert. Voor stopkracht op korte afstand – drijfjacht op grofwild – kiest men best een 13 of 14 grams kop.
Daar doet de .30-06 dan ook prima zijn werk. De .30-06 is
volgens hen een absolute aanrader voor zwart- en roodwild
in alle omstandigheden.
Voor mij persoonlijk is de .30-06 een van de grootste patronen van de 20ste eeuw en heeft ze potentieel genoeg
om nog lang mee te gaan. De .30-06 is wereldwijd zo’n belangrijke patroon, is in zo’n groot gamma verkrijgbaar en is
zoveel goedkoper, dat ik de nieuwe aanschaf van een 7x64
vandaag geen verstandige keuze zou vinden. Sommigen zullen dit willen betwisten, maar we kunnen het oneens zijn en
toch elkaar erkennen en jachtvrienden blijven.
Met speciale dank aan de firma’s RUAG AMMOTEC Duitsland en Benelux !
Tekst : Jef Schryvers
Foto’s : RUAG AMMOTEC