Załącznik nr 3 - Ministerstwo Zdrowia
Transcription
Załącznik nr 3 - Ministerstwo Zdrowia
550 3.1. Główny Inspektorat Pracy W 2007 r. inspektorzy pracy kontrolowali przestrzeganie przez pracodawców obowiązków w zakresie ustalania okoliczności i przyczyn 2.516 wypadków przy pracy, w których poszkodowanych zostało 3 153 osób. Kontrole dotyczyły wypadków śmiertelnych, cięŜkich lub zbiorowych, które zostały zgłoszone przez pracodawców zgodnie z wymaganiami określonymi w tym zakresie w art. 234 § 2 Kodeksu pracy lub wypadków, o których informację uzyskano od innych organów nadzoru nad warunkami pracy, organów Policji i Prokuratury lub środków masowego przekazu. W wyniku ww. kontroli odnotowano 100 wypadków śmiertelnych, cięŜkich i zbiorowych, w których jedną z ustalonych przyczyn było spoŜycie alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych (wg. terminologii stosowanej w Europejskim Systemie Statystyk Wypadków przy Pracy-ESAW). W wypadkach tych poszkodowanych zostało 106 osób. SpoŜycie alkoholu stanowiło 1,2% wszystkich przyczyn wypadków badanych przez inspektorów pracy w 2007 r. (łącznie w latach 2005-2007 wyniosło 3,0%). W załączniku do niniejszego pisma przedstawiono dane liczbowe dotyczące wypadków przy pracy, badanych przez PIP w ramach kontroli w 2007 r., w których jedną z ustalonych przyczyn było spoŜycie alkoholu - w podziale na województwa. Poszkodowani w wypadkach przy pracy zbadanych przez inspektorów pracy PIP wskutek spoŜycia alkoholu w 2007 r. (jedna z przyczyn wypadku – spoŜycie alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych) Poszkodowani ogółem: Liczba poszkodowanych w wypadkach w tym: ogółem śmiertelnych cięŜkich 41 57 138 Liczba poszkodowanych w wypadkach zbiorowych w tym: ogółem śmiertelnych cięŜkich 1 1 8 Wypadki ogółem: ogółem 134 Liczba wypadków w tym: śmiertelnych cięŜkich 40 56 Liczba wypadków zbiorowych w tym: ogółem śmiertelnych cięŜkich 1 1 4 Poszkodowani wg województw: Liczba poszkodowanych Woje w wypadkach wództ w tym: wo ogółem śmiertelnych cięŜkich dolnośląskie 11 4 4 kujawsko6 2 2 -pomorskie 550 Liczba poszkodowanych w wypadkach zbiorowych w tym: ogółem śmiertelnych cięŜkich 0 0 0 0 0 0 551 lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyski e warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Razem 5 2 13 8 20 4 6 2 12 21 3 0 5 1 6 2 0 1 4 3 2 0 6 5 10 1 4 1 6 7 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 3 1 1 0 0 0 8 3 3 2 1 0 8 3 2 0 0 0 9 3 3 2 0 0 138 41 57 8 1 1 3.2. Główny Inspektor Inspekcji Handlowej STRESZCZENIE W 2007 r. Inspekcja Handlowa, realizując swoje ustawowe zadania ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa, a takŜe wynikające z kierunków działania Inspekcji Handlowej w 2007 r. przeprowadziła kontrole, w czasie których sprawdzono przestrzeganie przepisów ustawo: • wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, • podatku akcyzowym, • ochronie zdrowia przed następstwami uŜywania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz wydanych z ich upowaŜnienia aktów wykonawczych. Kontrolami objęto ogółem 3.283 placówki detaliczne, 741 placówek gastronomicznych i 177 magazynów hurtowych. Celem tych kontroli było egzekwowanie zakazów i nakazów regulujących obrót wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi oraz eliminowanie z rynku takich wyrobów pochodzących z nie1egalnych źródeł, stwarzających potencjalne zagroŜenie zdrowia lub Ŝycia konsumentów. Do najistotniejszych nieprawidłowości stwierdzonych w toku kontroli zaliczyć naleŜy: • sprzedaŜ detaliczną napojów alkoholowych w 51 placówkach handlowych i gastronomicznych, bez zezwolenia • sprzedaŜ w 22 magazynach hurtowych wyrobów alkoholowych przedsiębiorcom nieposiadającym zezwoleń na obrót takimi artykułami, 551 552 • brak w 236 placówkach wywieszek informujących o szkodliwości spoŜywania alkoholu, • inne naruszenia ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi lub warunków zezwoleń na sprzedaŜ napojów alkoholowych w 31 placówkach (np. konsumpcja alkoholu w sklepie, niewniesienie opłat za korzystanie z zezwoleń, zaopatrywanie się w napoje alkoholowe poza magazynami). Ponadto ujawniono przypadki wprowadzania do obrotu wyrobów alkoholowych bez banderol lub sfałszowanych. W zakresie kontroli przestrzegania przepisów o ochronie zdrowia przed następstwami palenia tytoniu stwierdzono przypadki niewyodrębnienia w zakładach gastronomicznych miejsc lub pomieszczeń gdzie wolno palić wyroby tytoniowe oraz sprzedaŜy papierosów na terenie szkół i na sztuki. Liczba placówek detalicznych i gastronomicznych, w których stwierdzono nieprawidłowości utrzymuje się na podobnym poziomie jak w ubiegłYm roku. W dalszym ciągu powaŜnym problemem jest łatwość z jaką przedsiębiorcy nie posiadający zezwoleń mogli nawet przez dłuŜszy czas zaopatrYwać się walkohole w magazynach hurtowych, bowiem ich właściciele nie zawsze rzetelnie dopełniali obowiązku sprawdzania czy kupujący posiadał waŜne zezwolenie. W wyniku ustaleń kontroli, m.in. skierowano: 1 akt oskarŜenia do sądu, 47 spraw do prokuratur lub policji, 44 wnioski o ukaranie do wydziałów ds. wykroczeń sądów rejonowych, wszczęto 15 dochodzeń uproszczonych. NałoŜono 218 mandatów karnych. Zgodnie z Planem Kontroli Inspekcji Handlowej na 2008 r. kontrole są obecnie kontynuowane. SZCZEGÓŁOWE USTALENIA KONTROLI I. WYNIKI KONTROLI PRZESTRZEGANIA USTAWY O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI I PRZECIWDZIAŁANIU ALKOHOLIZMOWI Przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedno Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473, ze zm.) zwanej dalej ustawą sprawdzano w placówkach prowadzących sprzedaŜ napojów alkoholowych zwłaszcza w zakresie: posiadania aktualnych zezwoleń na sprzedaŜ napojów alkoholowych, prowadzenia sprzedaŜy zgodnie z warunkami posiadanych zezwoleń, uwidaczniania informacji o szkodliwości spoŜywania napojów alkoholowych, przestrzegania zakazu sprzedaŜy alkoholu osobom nieletnim, nie trzeźwym, na kredyt lub pod zastaw, przestrzegania zakazu reklamy lub promocji wyrobów alkoholowych w miejscach niedozwolonych. Problematyka ta była sprawdzana ogółem w 4.136 podmiotach w 3.218 placówkach detalicznych, 741 placówkach gastronomicznych i 177 magazynach hurtowych (w tym 87 prowadzących obrót wyrobami alkoholowymi o zawartości powyŜej 18% alkoholu)*. 1. Ustalenia kontroli przeprowadzonych w sklepach i zakładach gastronomicznych W czasie prowadzonych działań stwierdzono, Ŝe w 28 placówkach handlu detalicznego i w 23 zakładach gastronomicznych prowadzona była sprzedaŜ napojów alkoholowych bez wymaganych zezwoleń. Wartość znajdujących się w ofercie napojów alkoholowych wyniosła 210,9 tys. zł. Niezgodny z przepisami obrót wyrobami alkoholowymi polegał na: • nieposiadaniu zezwoleń, 552 553 • • • posługiwaniu się zezwoleniami, które zostały cofnięte prawomocnymi decyzjami organów zezwalających, np. z powodu niewnoszenia opłat na rzecz gmin, lub innego posługiwaniu się zezwoleniami wystawionymi na inną placówkę handlową przedsiębiorcę, utracie waŜności zezwolenia w wyniku zmian osobowych w spółce cywilnej. Na przykład: • w jednym ze sklepów właściciel pomimo braku zezwoleń sprzedał wyroby alkoholowe o łącznej wartości 9,3 tys. zł., a w czasie kontroli posiadał w ofercie handlowej takie wyroby o wartości 15,3 tys. zł. Po przeprowadzeniu dochodzenia uproszczonego skierowano do sądu akt oskarŜenia w związku z naruszeniem art. 43 ust. 1 ustawy. Sąd orzekł warunkowe umorzenie postępowania na okres 2 lat i ukarał winnego grzywną w wysokości 1 tys. zł; • w sklepie wielobranŜowym, pomimo braku zezwoleń sprzedano 1.106 butelek wyrobów spirytusowych o wartości 7,3 tys. zł; • właściciele sklepu sprzedawali wino i wyroby spirytusowe bez zezwoleń przez ok. 1,5 roku, a piwo przez 3 miesiące. Łącznie wprowadzili nielegalnie do obrotu alkohole o wartości 43,5 tys. zł; • w pubie oferowano 22 rodzaje napojów alkoholowych (piwa, wina, wódki) o łącznej wartości 1,7 tys. zł bez zezwoleń na ich sprzedaŜ. Właścicielka dokonywała zakupów alkoholi posługując się zezwoleniami wystawionymi przedsiębiorcy poprzednio prowadzącemu działalność w tym lokalu. Jak ustalono waŜność zezwoleń wygasła w związku z wykreśleniem ww. przedsiębiorcy z ewidencji dział. gospodarczej. W związku z popełnieniem występku z art. 43 ust. 1 ustawy wszczęto dochodzenie uproszczone. Powiadomiono urząd miasta oraz urzędy celny i skarbowy. Właścicielkę ukarano mandatem za brak wywieszki informującej o szkodliwości spoŜywania napojów alkoholowych; • w restauracji oferowano 78 rodzajów napojów alkoholowych (piwa, wyrobów winiarskich i spirytusowych) o łącznej wartości 14,1 tys. zł. W czasie kontroli stwierdzono, Ŝe zezwolenia utraciły waŜność, na skutek zmiany składu osobowego spółki cywilnej, będącej właścicielem zakładu. Wszczęto dochodzenie uproszczone j.w.; • w night-clubie oferowano do konsumpcji 136 rodzajów wyrobów spirytusowych, winiarskich i piwa o wartości ok. 10 tys. zł. Właściciel lokalu nie posiadał wymaganych zezwoleń. Alkohole zajęto i zabezpieczono. Postępowanie w tej sprawie prowadzi policja; • .w innym sklepie stwierdzono 94 partie wyrobów spirytusowych 66 partii wyrobów winiarskich oraz 72 partie piwa o łącznej wartości 22,4 tys. zł; Właścicielka nie posiadała zezwoleń na sprzedaŜ napojów alkoholowych. Jak ustalono zostały one cofnięte z powodu sprzedaŜy takich napojów nieletnim. Kwestionowane wyroby zostały wycofane z obrotu. Postępowanie w sprawie prowadzi policja, która uczestniczyła w kontroli; • w sklepie spoŜywczo-przemysłowym właściciel nieposiadając zezwolenia wprowadził do obrotu handlowego 10 partii piwa o łącznej wartości 1,7 tys. zł. Wszczęto dochodzenie, którego wyniki dały podstawę do skierowania do sądu aktu oskarŜenia przeciwko przedsiębiorcy o popełnienie 553 554 występku z art. 43 ust. 1 ustawy. Sąd rejonowy orzekł oskarŜonego winnym zarzucanego mu czynu i wymierzył karę grzywny w wysokości 1 tys. zł; • w kolejnym sklepie prowadzono natomiast sprzedaŜ napojów alkoholowych pomimo otrzymania decyzji stwierdzających wygaśnięcie zezwoleń. Ustalono, Ŝe w okresie trzech tygodni (tj. od terminu wygaśnięcia do kontroli Inspekcji Handlowej) przedsiębiorca wprowadził do obrotu 2020 szt. róŜnego rodzaju alkoholi o łącznej wartości 9,3 tys. zł. Wszczęto dochodzenie uproszczone z art. 43 ust. 1 ustawy. W czasie prowadzonych działań ujawniono takŜe inne nieprawidłowości, do których naleŜą m.in.: brak w 236 placówkach wywieszek informujących o szkodliwości spoŜywania alkoholu, konsumpcja alkoholu w 2 placówkach detalicznych, niewniesienie przez 4 przedsiębiorców opłat na rzecz gmin za korzystanie z zezwoleń, brak wydzielonego stoiska ze sprzedaŜą napojów zawierających powyŜej 18% alkoholu w 1 sklepie oraz 1 przypadek niedozwolonej reklamy polegający na umieszczeniu przy kasach (poza stoiskiem monopolowym) gazetek reklamowych z ofertami sprzedaŜy wódek i win. W toku kontroli stwierdzono, Ŝe właściciele 8 zakładów gastronomicznych zaopatrywali się w napoje alkoholowe u przedsiębiorcy będącego właścicielem restauracji, a właściciele 5 zal<Jadów w sklepach detalicznych, zamiast w posiadających odpowiednie zezwolenia magazynach hurtowych. Obowiązek kupowania alkoholi w takich magazynach wynika z dyspozycji art. 18 ust. 7 pkt 3 ustawy, a jego nieprzestrzeganie stanowi naruszenie warunków zezwolenia. Powiadomiono organy administracji samorządowej, które wydały ww. właścicielom zezwolenia na obrót alkoholami. Zwracano równieŜ uwagę na prawidłowość wydanych zezwoleń na sprzedaŜ napojów alkoholowych. W 2 gminach stwierdzono 8 przypadków wydania przez burmistrzów (wójtów) zezwoleń na sprzedaŜ detaliczną, a w jednej wydanie zezwolenia na sprzedaŜ w zakładzie gastronomicznym wyrobów alkoholowych z naruszeniem przepisów Ww. ustawy. Kwestionowano wydawanie zezwoleń na: "sprzedaŜ napojów alkoholowych zawierających do 18% zawartości alkoholu" zamiast zgodnie z ustawą "powyŜej 4,5% do 18% zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa)". Władze gminy informowano o konieczności dostosowania wadliwych zapisów do wymagań ustawy. Stwierdzono teŜ wydanie zezwolenia na sprzedaŜ napojów alkoholowych przeznaczonych do spoŜycia w miejscu sprzedaŜy, zawierających od 4,5% do 18% zawartości alkoholu (drinki), co jest raŜącym naruszeniem prawa, poniewaŜ jak wynika z treści art. 18 ust. 14 ustawy przedsiębiorcy podający lub sprzedający mieszaniny alkoholowe muszą posiadać zezwolenia na rodzaje alkoholi słuŜące do sporządzania tych mieszanin. Wydano decyzję nakazującą wstrzymanie podawania i sporządzania drinków z uwagi na brak wymaganego zezwolenia. Zwrócono się do właściwego miejscowo samorządowego kolegium odwoławczego z wnioskiem o stwierdzenie jego niewaŜności. 2. Ustalenia kontroli przeprowadzonych w magazynach hurtowych Kontrolami objęto 177 magazynów. W 22 hurtowniach stwierdzono sprzedaŜ napojów alkoholowych na łączną kwotę 524,3 tys. zł przedsiębiorcom nieposiadającym zezwoleń. Na przykład: • właściciel hurtowni w okresie październik 2006 r. - marzec 2007 r. sprzedał przedsiębiorcy, któremu waŜność zezwoleń wygasła z końcem 2004 r. piwo i wina o łącznej wartości 80,7 tys. zł. W toku postępowania wyjaśniającego ustalono, Ŝe przedsiębiorca złoŜył w hurtowni kserokopie zezwoleń, na których sfałszowano daty tak Ŝeby zezwolenia te wyglądały na aktualne. W dokumentacji znajdowały się teŜ kserokopie opłat za korzystanie z zezwoleń, jakie firma (pomimo ich niewaŜności) wnosiła na 554 555 konto urzędu miasta, który wydał zezwolenie; • w jednym z magazynów sprzedano piwo o wartości przedsiębiorcy nieposiadającemu zezwolenia; 13,7 tys. Zł • w innej hurtowni sprzedano 2 przedsiębiorcom nie posiadającym waŜnych zezwoleń na piwo i wino o łącznej wartości 15 tys. zł • w magazynie sprzedano 8-krotnie piwo o wartości 3,2 tys. zł mimo, Ŝe posiadał zezwolenia; właściciel sklepu nie • w magazynie centralnym jednej z firm sprzedano w okresie październik 2006 r. - maj 2007 r. przedsiębiorcy nieposiadającemu stosownych zezwoleń napoje alkoholowe o łącznej wartości 1,5 tys. zł. Organowi zezwalającemu tj. marszałkowi województwa nie zgłoszono zmiany adresu miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. W magazynie naleŜącym do tej samej firmy znajdującym się w innej miejscowości w okresie grudzień 2006 r. - luty 2007 r. równieŜ dokonano sprzedaŜy napojów alkoholowych o wartości 1,7 tys. zł przedsiębiorcy nieposiadającemu zezwoleń. Jak ustalono adresu tego magazynu nie było w zezwoleniu marszałka województwa na prowadzenie hurtowego obrotu wyrobami alkoholowymi; • w magazynie hurtowym sprzedano WYroby alkoholowe o wartości 218,9 tys. zł przedsiębiorcom, którym zezwolenia na detaliczną sprzedaŜ alkoholi utraciły waŜność z uwagi na zmianę składu osobowego spółki. We wszystkich przypadkach stwierdzenia sprzedaŜy wyrobów alkoholowych przedsiębiorcom nieuprawnionym, do właściwych miejscowo prokuratur rejonowych skierowano zawiadomienia o popełnieniu czynów z art. 453 ustawy lub wszczynano z tego przepisu dochodzenia uproszczone. Powiadamiano organy wydające zezwolenia. Ujawniono takŜe powierzenie uprawnień wynikających z zezwolenia na hurtowy obrót napojami alkoholowymi innemu przedsiębiorcy. Polegało ono na zawarciu pomiędzy przedsiębiorcą posiadającym zezwolenie, a innym, niernającym zezwolenia tzw. "umowy menadŜerskiej" na podstawie, której mógł on prowadzić działalność w zakresie hurtu napojami alkoholowymi. Stanowiło to naruszenie art. 94 pkt 7 ustawy - według tego przepisu przedsiębiorca moŜe prowadzić działalność w zakresie objętym zezwoleniem wyłącznie osobiście lub poprzez zatrudnionych przez siebie pracowników. Powiadomiono Ministra Gospodarki będącego organem zezwalającym oraz właściwą miejscowo prokuraturę rejonową w związku z podejrzeniem prowadzenia nielegalnego hurtu WYrobami alkoholowymi. Sprawa w toku. Ujawniono takŜe inny przypadek mający znamiona hurtowej sprzedaŜy wyrobów alkoholowych bez zezwolenia: właściciel sklepu w okresie od lipca 2006 r. do stycznia 2007 r. sprzedał właścicielom innych placówek detalicznych z alkoholami znajdujących się w mieście i okolicy takie wyroby o łącznej wartości 219,5 tys. zł. Towary zostały kupione w celu ich dalszej odsprzedaŜy z zyskiem. Do prokuratury rejonowej skierowano zawiadomienie o popełnieniu występków z art. 453 ust. 1 w związku z art. 453 ust. 4 ustawy. Ponadto w kontrolowanych magazynach ujawniono nieprzestrzeganie innych warunków zezwoleń na obrót napojami alkoholowymi jak niezgłoszenie zmiany miejsca siedziby firmy, a w przypadkach prowadzenia sprzedaŜy detalicznej niewydzielenie odrębnego stoiska. 555 556 3. Wykorzystanie ustaleń kontroli Ustalenia kontroli dały podstawę do skierowania z ustawy: • 43 spraw do prokuratur lub policji w związku z naruszeniem art. 43 ust. 1 oraz art. 453 , • 1 aktu oskarŜenia do sądu • 29 wniosków do wydziałów ds. wykroczeń sądów rejonowych z wnioskami o ukaranie z art. 13 ust. 2, • wszczęcia 15 dochodzeń w trybie uproszczonym z art. 43 ust. 1, • przekazania 22 powiadomień marszałkom województw jako organów zezwalających na prowadzenie hurtowej sprzedaŜy wyrobów alkoholowych (poza spirytusowymi) i 5 powiadomień do Ministra Gospodarki jako organu zezwalającego na prowadzenie hurtowej sprzedaŜy wyrobów spirytusowych, • przekazania 21 powiadomień do organów wydających zezwolenia (prezydentów, burmistrzów, wójtów) na sprzedaŜ WYrobów alkoholowych w placówkach detalicznych i gastronomicznych, • do organów skarbowych skierowano 12 doniesień. Wydano 5 decyzji wstrzymujących sprzedaŜ napojów alkoholowych i skierowano 3 wnioski o cofnięcie zezwolenia na prowadzenie detalicznej sprzedaŜy napojów alkoholowych. NałoŜono 218 mandatów karnych na łączną kwotę 38.570 zł. II. PRZESTRZEGANIE PRZEPISÓW O OZNACZANIU WYROBÓW ALKOHOLOWYCH I TYTONIOWYCH ZNAKAMI SKARBOWYMI AKCYZY W toku kontroli sprawdzano przestrzeganie postanowień ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 29, poz. 257 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 kwietnia 2004 r. w sprawie oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy (Dz.U. Nr 80, poz. 742 ze zm.). Kontrole przeprowadzono w 3.972 jednostkach handlowych, w których sprzedawany jest alkohol i wyroby tytoniowe, tj. w 3.283 placówkach detalicznych, 522 placówkach gastronomicznych i w 167 hurtowniach. Badaniami objęto 25,8 tys. partii wyrobów alkoholowych o wartości 8.256 tys. zł oraz 20,9 tys. partii wyrobów tytoniowych o wartości 1.481 tys. zł. Niektórych kontroli dokonano razem z policją. Nieprawidłowości stwierdzono w 4 sklepach i 2placówkach gastronomicznych. I tak: • w sklepie do sprzedaŜy oferowano 5 partii (27 sztuk) wyrobów alkoholowych o łącznej wartości 0,4 zł, które oznaczone były banderolami wykazującymi cechy nieudolnego sfałszowania tj. brak znaku wodnego, włókna niewidoczne w promieniach UV, brak wyczuwalnych wypukłości, powtarzające się numery ewidencyjne. Alkohol nieznanego pochodzenia został rozlany do butelek opatrzonych etykietami popularnych wódek jak "Wódka ojczysta", "Krakowska", "Polska wódka", "Soplica". Kontrola została przeprowadzona wspólnie z policją, która zabezpieczyła kwestionowane alkohole i prowadzi dochodzenie w tej sprawie; • w zakładzie gastronomicznym na zapleczu znajdowały się 3 but., o poj. 1 1 spirytusu prawdopodobnie pochodzącego z Czech i pokątnie sprzedawanego, 2 napełnione but. wódki "Absolwent" oraz 9 but. po "Absolwencie" przygotowane do rozlewu sfałszowanej wódki. Jak 556 557 ustalono w obu napełnionych butelkach znajdował się płyn alkoholowy (mieszanina spirytusu z wodą) o mocy 34,4% i 36,2%. Postępowanie w tej sprawie prowadzi policja; • w sklepie znajdowało się 20 but. o poj. 0,5 1 wódki "Starogardzkiej czystej". Butelki były oznaczone sfałszowanymi znakami skarbowymi akcyzy. Sprawę przekazano do urzędu celnego; • w 2 hipermarketach oferowano 29 partii win i wyrobów spirytusowych o wartości 1,6 tys. zł z banderolami odklejonymi lub uszkodzonymi. Alkohole zajęto i zabezpieczono. Sprawy przekazano do urzędu celnego. W wyniku ustaleń kontroli skierowano do właściwych miejscowo organów ścigania 3 doniesienia o podejrzeniu popełnienia przestępstw, 2 powiadomienia do urzędów celnych i 5 do urzędów skarbowych. III. PRAWIDŁOWOŚĆ PRZESTRZEGANIA PRZEPISÓW O OZNAKOWANIU OPAKOWAŃ WYROBÓW TYTONIOWYCH I OBROCIE TYMI WYROBAMI W czasie kontroli sprawdzano przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami uŜywania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55, ze zm.) zwanej dalej ustawą o ochronie (...) oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 lutego 2004 r. w sprawie badania zawartości niektórych substancji w dymie papierosowym oraz informacji i ostrzeŜeń zamieszczanych na opakowaniach wyrobów tytoniowych (Dz. U. 2004 r. Nr 31, poz. 275 ze zm.). W 3.535 placówkach detalicznych i gastronomicznych dokonano oględzin 19.832 partii papierosów nie stwierdzając nieprawidłowości w zakresie oznakowania. W 16 zakładach gastronomicznych stwierdzono niewprowadzenie zakazu palenia i niewyodrębnienie miejsc lub pomieszczeń gdzie wolno palić wyroby tytoniowe, co stanowi naruszenie art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie (. ..). NiezaleŜnie od kierowania wniosków do sądów o ukaranie zobowiązywano w toku kontroli właścicieli do wyodrębnienia takich miejsc (w lokalach jednoizbowych) lub pomieszczeń (w lokalach większych). Ujawniono 3 przypadki sprzedaŜy papierosów na sztuki, co stanowi naruszenie art. 6 ust. 4 powołanej ustawy o ochronie (...}, np. w jednej z placówek gastronomicznych w ofercie znajdowało się 12 szt. "Mocnych", 10 szt. "Marlboro" i 15 szt. "Paramount". Do sądu skierowano wniosek o ukaranie sprawcy wykroczenia. W sklepach lub bufetach na terenie 8 szkół wyŜszych oferowano papierosy, co stanowi naruszenia art. 6 ust. 2 ustawy o ochronie (...) zakazującego sprzedaŜy takich wyrobów w szkołach. Sądy grodzkie orzekały grzywny w wysokości 400 - 500 zł oraz przepadek zabezpieczonych przez inspektorów papierosów. W 9 sklepach i restauracji sprzedawano papierosy w cenach wyŜszych od cen uwidocznionych na opakowaniach jednostkowych (róŜnice wynosiły ok. 0,10 zł - 2,15 zł za paczkę) lub w zestawach z zapałkami i zapalniczkami, nie odprowadzając z tego tytułu wyŜszego podatku akcyzowego. Powiadomiono właściwe miejscowo urzędy celne. W jednym ze sklepów znajdował się widoczny z zewnątrz napis "Tanie papierosy'. Uzyskano stanowisko Departamentu Zdrowia Publicznego w Ministerstwie Zdrowia, z którego wynikało, Ŝe napis ten stanowi oczywistą zachętę do kupowania papierosów. Sprawę skierowano do prokuratuty, która 557 558 odmówiła wszczęcia dochodzenia. Łącznie skierowano 17 wniosków o ukaranie do wydziałów ds. wykroczeń sądów rejonowych oraz 1 sprawę do prokuratuty. W 10 przypadkach powiadomiono urzędy celne. W toku prowadzonych działań nie ujawniono przypadków sprzedaŜy papierosów nieletnim. V. PODSUMOWANIE I WNIOSKI 1. Przeprowadzone w 2007 r. kontrole ujawniły szereg naruszeń zakazów i nakazów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. NaleŜy jednak podkreślić, Ŝe liczba placówek detalicznych i gastronomicznych, w których stwierdzono nieprawidłowości z roku na rok maleje. RównieŜ rozmiar nieprawidłowości (w stosunku do ilości przeprowadzonych kontroli) wskazuje, Ŝe na tynku obrotu wyrobami alkoholowymi nie występują istotne zagroŜenia interesów konsumentów, a surowe niekiedy przepisy ww. ustawy są na ogół przestrzegane. Problemem jest jednak często długotrwała nielegalna sprzedaŜ alkoholi przez przedsiębiorców nie posiadających zezwoleń, czemu sprzyja moŜliwość zaopatrywania się w te wyroby w magazynach hurtowych, których właściciele nie dopełniają obowiązku sprawdzania czy kupujący posiadał waŜne zezwolenie. 2. Kontrole w zakresie obrotu wyrobami banderolowanymi ujawniały tylko nieliczne przypadki wprowadzania do obrotu wyrobów alkoholowych bez znaków skarbowych akcyzy lub alkoholi sfałszowanych. 3. Sprawdzając przestrzeganie postanowień ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami uŜywania tytoniu i wyrobów tytoniowych stwierdzano nieprzestrzeganie obowiązku wyodrębniania przez właścicieli punktów gastronomicznych miejsc lub pomieszczeń gdzie moŜna palić papierosy oraz sprzedaŜ takich wyrobów na sztuki i na terenie szkół. Nie wnoszono zastrzeŜeń do prawidłowości oznaczeń na opakowanich. 4. Zgodnie z planem działania Inspekcji Handlowej w 2008 r. kontrole są obecnie kontynuowane. 3.3. Główny Urząd Statystyczny W odpowiedzi na pismo znak: ANNSS2/PZ/200S, z dnia 2 kwietnia 2008 r. Departament Informacji uprzejmie informuje, Ŝe na podstawie wyników badania budŜetu gospodarstw domowych przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę w gospodarstwach domowych na napoje alkoholowe dla Polski ogółem wyniosły S,17 zł. Wydatki dla poszczególnych województw załączamy w oddzielnej tabeli. Dane z badania budŜetów gospodarstw domowych za 2007 r. dostępne będą w czerwcu bieŜącego roku. Nadmieniamy, Ŝe wyniki badania budŜetów gospodarstw domowych (opartych na oświadczeniach osób badanych), dotyczące m.in. wydatków i spoŜycia napojów alkoholowych, mogą być zaniŜane przez badane gospodarstwa domowe. 558 559 Tab1. Przeciętne miesięczne wydatki na napoje alkoholowe na 1 osobę w gospodarstwach domowych ogółem według województw (w zł) WOJEWÓDZTWA 2006 Dolnośląskie 8,82 Kujawsko-pomorskie 6,95 Lubelskie 7,34 Lubuskie 8,64 Łódzkie 8,31 Małopolskie 7,11 Mazowieckie 10,31 Opolskie 8,76 Podkarpackie 5,60 Podlaskie 9,38 Pomorskie 9,84 Śląskie 8,76 Świętokrzyskie 4,95 Warmińsko-mazurskie 7,69 Wielkopolskie 6,45 Zachodnio pomorskie 8,85 W odpowiedzi na pismo znak: ANAl882/PZ/2008, z dnia 2 kwietnia 2008 r. dotyczącego udostępnienia danych z importu i eksportu za 2007 r, Departament Informacji przekazuje w załączeniu wielkości obrotu towarami wyszczególnionymi w zamówieniu. Przekazane dane są danymi rzeczywistymi, tymczasowymi. PoniewaŜ zbiór jest zbiorem tymczasowym, mogą być wprowadzone korekty do zbioru ostatecznego, który będzie dostępny na początku sierpnia bieŜącego roku. Dane za rok 2007 dla Polski ogółem dotyczące liczby sklepów z napojami alkoholowymi oraz spoŜycia napojów alkoholowych w litrach na jednego mieszkańca, jedynie w podziale na kategorie: a/wódki, likiery i inne napoje alkoholowe w przeliczeniu na 100% , b/wina i miody pitne, c/piwo otrzymywane ze słodu, będą dostępne pod koniec sierpnia w publikacji "Rynek Wewnętrzny w 2007 roku" . Wstępne dane w zakresie dostaw napojów alkoholowych mogą być przekazane pod koniec maja, natomiast dane ostateczne na początku sierpnia. W odpowiedzi na pismo znak:: ANA/1602/PZ/2008, z dnia 5 sierpnia 2008 r. Departament Informacji przekazuje w załączeniu wielkości obrotu towarami z importu i eksportu za rok 2007 wyszczególnionymi w zamówieniu. Dane ostateczne dotyczące dostaw napojów alkoholowych na poziomie ogółem Polska opublikowane są w Biuletynie Statystycznym nr 6 w podziale na kategorie: 559 560 - wódki, likiery, inne alkoholowe wina i miody pitne (w tym wina gronowe) piwo Dane na poziomie ogółem Polska dotyczące spoŜycia napojów alkoholowych wg wyŜej wymienionych kategorii oraz liczby sklepów z napojami alkoholowymi będą dostępne na początku września w publikacji Rynek Wewnętrzny w 2007 roku. Nie jest moŜliwe uzyskanie wymienionych danych w układzie wojewódzkim. Uprzejmie informujemy, Ŝe nie posiadamy danych dotyczących spoŜycia napojów alkoholowych na 1 mieszkańca. W badaniu budŜetów gospodarstw domowych zbierane są dane dotyczące przeciętnego miesięcznego spoŜycia oraz wydatków na 1 osobę w gospodarstwach domowych na napoje alkoholowe. Dane te są zaniŜane przez badane gospodarstwa domowe, dlatego teŜ są one niereprezentatywne. Dane rzeczywiste za 2007 r. dla Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych EKSPORT 2007 wartość w Jedn. CN4 nazwa ilość miary PLN 2203 Piwo otrzymywane ze słodu: 1 121 981 085 220457701 2204 Wino ze świeŜych winogron, włącznie z Winami wzmocnionymi; moszcz 1 winogronowy, inny niŜ objęty pozycją 2009: 1 011 255 7 354 026 2205 Wermut i pozostałe wina ze świeŜych winogron przyprawione roślinami lub 1 substancjami aromatycznymi: 133 079 842 784 2206 Napoje fermentowane pozostałe (np. jabłecznik, moszcz gruszkowy i miód pitny); mieszanki napojów ferment. Oraz ich mieszanki z napojami bezalkoholowymi, ginw.: 9599940 13 016 916 9 125996 20551 050 9769421 327089231 2207 2208 1 Alkohol etylowy nieskaŜony o objętościowej mocy alkoholu 80 % obj. lub większej; alkohol etylowy i 1 pozostałe wyroby alkoholowe, o dowolnej mocy, skaŜone: Alkohol etylowy nie skaŜony o objętościowej mocy alkoholu mniejszej 1 100% niŜ 80 % obj.; wódki, likiery i pozostałe alk. napoje spirytusowe: IMPORT 2007 560 561 CN4 Jedn. miary 1 nazwa wartość w PLN 33498518 69 150 325 ilość 2203 Piwo otrzymywane ze słodu: 2204 Wino ze świeŜych winogron, włącznie z Winami wzmocnionymi; moszcz 1 winogronowy, inny niŜ objęty pozycją 2009: 87 287 562 507671 600 2205 Wermut i pozostałe wina ze świeŜych winogron przyprawione roślinami lub 1 substancjami aromatycznymi: 12408 028 61 939390 2206 Napoje fermentowane pozostałe (np. jabłecznik, moszcz gruszkowy i miód pitny); mieszanki napojów ferment. 1 Oraz ich mieszanki z napojami bezalkoholowymi, ginw.: 583 116 3 333 726 2207 Alkohol etylowy nieskaŜony o objętościowej mocy alkoholu 80 % obj. lub większej; alkohol etylowy i 1 pozostałe wyroby alkoholowe, o dowolnej mocy, skaŜone: 58 124 822 137316 137 2208 Alkohol etylowy nieskaŜony o objętościowej mocy alkoholu mniejszej 1100% niŜ 80 % obj.; wódki, likiery pozostałe alk. napoje spirytusowe: 13 131 332 419590306 561 562 3.4. Instytut Psychiatrii i Neurologii DANE NT OSÓB Z ROZPOZNANIEM F10 OBJĘTYCH OPIEKĄ PSYCHIATRYCZNEJ SŁUśBY ZDROWIA W LATACH 19992006. DO SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI USTAWY O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI ZA ROK 2006 Tabela 1. Liczba leczonych ambulatoryjnie (PZP, PO, PU) z powodu zaburzeń alkoholowych (F10) w tym pierwszorazowych. ROK 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 OGÓŁEM 136 318 140 159 146 349 161 990 160 188 179 490 178416 167346 OGÓŁEM NA 100 TYS. 352,7 362,7 378,8 423,7 419,4 470,1 467.5 438.9 PIERWSZY RAZ 58 130 57 438 61 557 69 802 63 925 71399 69630 66728 PIERWSZY RAZ NA 100 TYS. 150,4 148,6 159,3 182,6 167,4 187,0 182.5 175.0 ŹRÓDŁA: Instytut Psychiatrii i Neurologii Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia: Rocznik statystyczny 1999, tabl. 1.3, 1.11, 1.17; Rocznik statystyczny 2000, tabl. 1.3, 1.13, 1.21; Rocznik statystyczny 2001, tabl. 1.3a, 1.13a, 1.21a; Rocznik Statystyczny 2002, tabl. 1.3a, 1.13a, 1.21a; Rocznik Statystyczny 2003 tabl. 1.4a, 1.24; Rocznik Statystyczny 2004 tabl. 1.4a, 1.25; Rocznik Statystyczny 2005, tab. 1.33.a, 1.33.B,Rocznik Statystyczny 2006, tab.1.24 i 1.25 562 563 Tabela 2. Liczba leczonych z powodu zaburzeń psychicznych związanych z alkoholem w poradniach odwykowych, poradniach zdrowia psychicznego i w poradniach uzaleŜnień w rozbiciu na rozpoznania (2006) OGÓŁEM F10.0 F10.1 F10.2 F10.3 F10.4 F10.5 F10.6 F.10.79 F10 PIERWSZY RAZ 3102 9506 7306 139263 5781 589 1481 393 3591 56303 2084 206 381 104 3027 955 167346 66728 ŹRÓDŁA: Instytut Psychiatrii i Neurologii Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia: Rocznik Statystyczny 2006, tab.1.24 i 1.25 Tabela 3. Liczba leczonych w opiece pełnodobowej w tym pierwszorazowych. 563 564 1999 PIERWSZY OGÓŁEM RAZ F10.0 F10.2-3 F10.4-6 F10.1, F10.7-9 F10 2001 PIERWSZY OGÓŁEM RAZ 2002 PIERWSZY OGÓŁEM RAZ 2003 PIERWSZY OGÓŁEM RAZ 2004 PIERWSZY OGÓŁEM RAZ 2087 31597 7739 1164 17429 4233 1579 33904 7398 759 18551 4054 815 37336 7610 467 20304 4043 1343 43365 8186 805 23378 4305 1180 44600 8029 635 23564 4266 1816 47992 8982 1052 25637 4904 1288 594 1264 610 1494 662 1705 763 1812 851 2120 1010 48738 26813 50355 27292 51698 27871 57134 30612 58323 30786 62374 33518 2005 PIERWSZY OGÓŁEM RAZ F10.0 F10.2-3 F10.4-6 F10.1, F10.7-9 F10 2000 PIERWSZY OGÓŁEM RAZ 2006 PIERWSZY OGÓŁEM RAZ 1435 51498 9812 805 27433 5380 1575 53879 10305 926 28303 5710 3974 2130 2511 1132 66716 35748 71775 38028 ŹRÓDŁA: Instytut Psychiatrii i Neurologii Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia: Rocznik statystyczny 1999, tabl. 3.38; Rocznik statystyczny 2000, tabl. 3.42; Rocznik statystyczny 2001, tabl. 3.48; Rocznik Statystyczny 2002, tabl. 3.47; Rocznik Statystyczny 2003 tabl. 3.54; Rocznik Statystyczny 2004 tabl. 3.60; Rocznik Statystyczny 2005 tab. 3.62, Sya Rocznik Statystyczny 2006, tab.3.8 564 565 Tabela 4. Liczba łóŜek w opiece pełnodobowej. LICZBA ŁÓśEK W ODDZIAŁACH DETOKSYKACYJNYCH alkoholowych LICZBA ŁÓśEK W ODDZIAŁACH alkoholowoODWYKOWYCH narkotykowych LICZBA ŁÓśEK W ODDZIAŁACH DETOKSYKACYJNYCH alkoholowych LICZBA ŁÓśEK W ODDZIAŁACH alkoholowoODWYKOWYCH narkotykowych 1999 455 2516 2000 603 2428 2001 599 1995 2002 662 2131 2003 780 2205 2004 854 2249 131 129 972 756 702 744 2005 994 2353 2006 1066 2523 908 747 ŹRÓDŁA: Instytut Psychiatrii i Neurologii Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia: Rocznik statystyczny 1999, tabl. 3.36; Rocznik statystyczny 2000, tabl. 3.40; Rocznik statystyczny 2001, tabl. 3.46; Rocznik Statystyczny 2002, tabl. 3.45; Rocznik Statystyczny 2003 tabl. 3.52; Rocznik Statystyczny 2004 tabl. 3.58; Rocznik Statystyczny 2005 tab.3.60, Rocznik Statystyczny 2006, tab.3.5 565 566 Tabela 4a. Opieka dzienna. OGÓŁEM F10.2 F10.3 F10.4 F10.5-6 F.10.7-9 F10 OGÓŁEM F10.2 i F10.3 F10.4 F10.5-6 F.10.7-9 F10 1999 2000 1045 40 2 21 12 1314 910 64 5 20 11 1299 2005 15 2006 4989 7 3410 25 5112 2001 1634 12 2 16 32 1723 2002 2356 14 2 27 22 2438 2003 2623 1 0 8 3 2756 2004 19 2972 ŹRÓDŁA: Instytut Psychiatrii i Neurologii Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia: Rocznik statystyczny 1999, tabl. 2.28; Rocznik statystyczny 2000, tabl. 2.31; Rocznik statystyczny 2001, tabl. 2.36; Rocznik Statystyczny 2002, tabl. 2.36; Rocznik Statystyczny 2003 tabl. 2.44; Rocznik Statystyczny 2004 tabl. 2,46; Rocznik Statystyczny 2005 tab.248, Rocznik Statystyczny 2006, tab.2.3 566 567 DANE NT ZGONÓW Z PRZYCZYN ZWIĄZANYCH Z ALKOHOLEM ZA LATA 1999-2006. DO SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI USTAWY O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI ZA ROK 2006 Tabela 5. Zgony z powodu chorób wątroby (ICD X: K 70 – K 77). ROK 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 OGÓŁEM LICZBA NA 100 TYS. ZGONÓW 6 093 15,8 5 815 15,0 5 555 14,4 5 494 14,4 5 507 14,4 6 110 16,0 6 596 17,3 6 843 18,0 MĘśCZYŹNI LICZBA NA 100 TYS. ZGONÓW 4304 22,9 4 090 21,8 3 836 20,4 3 903 21,1 3 928 21,2 4 361 23,6 4 709 25,5 4 830 26,2 ŹRÓDŁA: PZH 567 KOBIETY LICZBA NA 100 TYS. ZGONÓW 1 789 9,0 1 725 8,7 1 719 8,7 1 591 8,1 1 579 8,0 1 749 8,9 1 887 9,6 2 013 10,2 568 Tabela 6. Zgony z powodu zatruć alkoholem (ICD X: F10.0, X45, Y15) ROK 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 OGÓŁEM LICZBA NA 100 TYS. ZGONÓW 1 260 3,3 1 267 3,3 1 333 3,4 1 277 3,3 1 289 3,4 1 351 3,5 1 724 4,5 1 851 4,9 MĘśCZYŹNI LICZBA NA 100 TYS. ZGONÓW 1 136 6,0 1 136 6,0 1 174 6,3 1 133 6,1 1 175 6,4 1 189 6,4 1 514 8,2 1 590 8,6 ŹRÓDŁA: PZH 568 KOBIETY LICZBA NA 100 TYS. ZGONÓW 124 0,6 131 0,7 159 0,8 144 0,7 114 0,6 162 0,8 210 1,1 261 1,3 569 Tabela 7. Zgony z powodu zaburzeń psychicznych związanych z uŜywaniem alkoholu (ICD X: F10) ROK 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 OGÓŁEM LICZBA NA 100 TYS. ZGONÓW 1 508 3,9 1 294 3,3 1 339 3,5 1 235 3,2 1 384 3,6 1 573 4,1 1 553 4,1 1 808 4,7 MĘśCZYŹNI LICZBA NA 100 TYS. ZGONÓW 1 361 7,2 1 179 6,3 1 218 6,5 1 124 6,1 1 250 6,8 1 419 7,7 1 389 7,5 1 610 8,7 KOBIETY LICZBA NA 100 TYS. ZGONÓW 147 0,7 115 0,6 121 0,6 111 0,6 134 0,7 154 0,8 164 0,8 198 1,0 ŹRÓDŁA: PZH W roku 2006 liczba zgonów zarejestrowanych w opiece całodobowej osób z zaburzeniami spowodowanymi uŜywaniem alkoholu wynosiła 227, w tym 2 z powodu ostrego zatrucia (F10.0) 569 570 DANE NA TEMAT ZASOBÓW I OBCIĄśENIA PSYCHIATRYCZNEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ W ROKU 2006. DO SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI USTAWY O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI ZA ROK 2006 I. Poradnie odwykowe - funkcjonowało 388 poradni (+ 87 poradni psychologicznych dla uzaleŜnionych w których nie ma stawianych rozpoznań psychiatrycznych według ICD-10, poniewaŜ na ogół nie ma w nich lekarzy). - w 388 poradniach zatrudnionych było na podstawie umowy o pracę 252 lekarzy, 622 (łącznie) specjalistów i instruktorów terapii uzaleŜnień - w poradniach odwykowych leczono 139241 z powodu zaburzeń alkoholowych, w tym 57501 pierwszorazowych - poza poradniami odwykowymi, czyli w poradniach zdrowia psychicznego i poradniach leczenia uzaleŜnień spowodowanych uŜywaniem substancji psychoaktywnych, leczono z powodu zaburzeń alkoholowych 28105 osób w tym 9227 pierwszorazowych - we wszystkich rodzajach poradni leczono zatem 167346 osób z zaburzeniami alkoholowymi, w tym 66728 pierwszorazowych: Rozpoznanie F10.0 F10.1 F10.2 F10.3 F10.4,F10.5,F10.6 Ogółem 9506 7306 139263 5781 2463 Pierwszorazowi 3102 3591 56303 2084 693 570 571 F10.7,F10.8,F10.9 3027 955 - liczba osób ze współistniejącym uzaleŜnieniem od substancji psychoaktywnych wynosiła 1942 (nie ma danych o pierwszorazowych pacjentach) - liczba osób współuzaleŜnionych wynosiła 36961, w tym 18111 pierwszorazowych II. Oddziały dzienne - 53 oddziały dla osób z zaburzeniami spowodowanymi uŜywaniem alkoholu, 712 miejsc - nie ma informacji o personelu w oddziałach dziennych, na ogół zabezpiecza je personel szpitalny albo poradniany - w oddziałach dziennych leczono 5112 osób z zaburzeniami alkoholowymi, pierwszorazowych 3236 - nie mamy informacji ilu pacjentów leczyło się w oddziałach dziennych przeznaczonych dla osób z zaburzeniami alkoholowymi, naleŜy jednak przypuszczać, Ŝe olbrzymia większość leczonych z rozpoznaniami F-10 leczyła się właśnie w nich. Rozpoznania: F10.0, F10.1 F10.2-F10.3 F10.4, F10.5,F10.6 F10.7,F10.8,F10.9 13 4989 7 25 III. Oddziały całodobowe - 88 oddziałów terapii uzaleŜnienia od alkoholu z 3270 łóŜkami - liczba leczonych 33679 (przypadki z pełnym ruchem międzyoddziałówym) 571 572 - 54 oddziały detoksykacyjne z 1066 łóŜkami - liczba leczonych 35639 (przypadki z pełnym ruchem międzyoddziałowym) Ogółem w całej opiece całodobowej leczono 71775 osób z zaburzeniami spowodowanymi uŜywaniem alkoholu, w tym 32965 pierwszorazowych. Liczba hospitalizacji (przypadków) wynosiła 95414, w tym - F10.2 i F10.3 - 53879 (38028 pierwszorazowych), - F10.4, F10.5, F10.6 - 10305 (5710 pierwszorazowych), - F10.0 - 1575 (926 pierwszorazowych) 572 573 INFORMACJE NT BADAŃ NA TEMAT PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH PROWADZONYCH PRZEZ INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII W ROKU 2007. DO SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI USTAWY O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI ZA ROK 2007 I Klinika Psychiatryczna • • Ocena częstości i występowanie hiponatremii u pacjentów przyjmowanych do szpitala psychiatrycznego (temat nr 1, etap I z 2 - letnich badań, kierownik: lek. med. P. Woźniak). Ocena poczucia napiętnowania u osób leczących się z powodu schizofrenii i niektórych innych schorzeń (grant promotorski nr 2 P05D 102 29, kierownik: prof. Dr hab. Jacek Wciórka, główny wykonawca: lek. med. P. Świtaj). IV Klinika Psychiatryczna • • • • Mechanizmy obronne a stan zdrowia psychicznego u młodych dorosłych obciąŜonych schizofrenią jednego z rodziców ( temat nr 15, etap II - ostatni, kierownik: lek. med. J. Paszko). DAPHNE UE (ALC-VIOL) numer JAI/DAP/2004-1/059/YC - Programme II 2004 2008, koordynator: Catholic University of Applied Sciences, Kolonia, Niemcy (koordynator w IPiN: doc. Maria Załuska); tytuł projektu „Violence, accidents, and injuries experienced by children living in families with alcohol problems”. Czynniki ryzyka i zasoby dzieci z rodzin alkoholowych - przemoc, wypadki i urazy doświadczane przez dzieci z rodzin alkoholowych (grant Komisji Europejskiej, kierownik badań: dr hab. n. med. M. Załuska). Funkcja hormonalnej osi podwgórze-przysadka-nadnercza w powiązaniu z wywiadem rodzinnym w kierunku choroby alkoholowej oraz ryzykiem nawrotu choroby alkoholowej w populacji pacjentów uzaleŜnionych od alkoholu (grant Fogart International Center, podkomponent, koordynator: Uniwersytet Michigan, koordynator w IPiN: prof. Cz. Czabała; kierownik: lek. med. J. Brykalski). Problemy alkoholowe wśród pacjentów szpitala ogólnego powyŜej 60 roku Ŝycia (grant Fogart International Center, podkomponent, koordynator: Uniwersytet Michigan, koordynator w IPiN: prof. Cz. Czabała; kierownik: dr n. hum. P. Bronowski). Klinika Psychiatrii Sądowej • Przestępstwa przeciwko rodzinie - kontekst psychospołeczny, medyczny, prawny (temat nr 23, etap II z 3 - letnich badań, kierownik: doc. dr hab. med. J. Heitzman). Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej • Ocena skuteczności rehabilitacji psychiatrycznej u chorych z podwójną diagnozą (psychoza + uzlaŜnienie) (temat nr 25, etap II - ostatni, kierownik: lek. med. J. Waniek). 573 574 Zakład Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego • • • Wzory i konsekwencje uŜywania przetworów konopi indyjskich i innych narkotyków przez dorastających (temat nr 27, praca roczna, kierownik: dr K. Okulicz-Kozaryn). Monitorowanie trendów uŜywania substancji psychoaktywnych oraz wskaźników innych wybranych aspektów zdrowia psychicznego u młodzieŜy szkolnej (grant nr 2 P05D 035 28, kierownik badań: dr K. Ostaszewski). Rola czynników ryzyka i czynników chroniących w rozwoju zachowań problemowych u młodzieŜy szkolnej. Badania warszawskich gimnazjalistów (grant Fogarty International Center, USA, realizowany we współpracy z prof. M. Zimmermanem z University of Michigan, USA, grant nr 5R01TW007647-02, koordynator w IPiN: prof. Cz. Czabała, kierownik: dr K. Ostaszewski). Zakład Badań nad Alkoholizmem i Toksykomaniami • • • • • • • • • Ewaluacja polityki wobec substancji psychoaktywnych w Polsce (temat nr 29, etap II z 3-letnich badań, kierownik: dr J. Moskalewicz). Drogi wychodzenia z uzaleŜnienia od alkoholu (grant nr 1 H02E 036 30, promotorski, kierownik badań: prof. A. Ostrowska, główny wykonawca: mgr J. Klingemann). Poprawa dostępności lecznictwa uzaleŜnień (Improvement of Access for People with Alcohol – and Drug – related Problems) – IATPAD – projekt w ramach Wspólnotowego Programu w Dziedzinie Zdrowia Publicznego (nr kontraktu 2005322, koordynator projektu: Centrum pre liečbu drogových závislosti, Bratysława, Słowacja; kierownik w IPiN: dr J. Moskalewicz, główny wykonawca: mgr M. Bujalski). WdraŜanie skoordynowanej polityki wobec alkoholu w Europie - Wzmacnianie kompetencji (Implementing Coordinated Alcohol Policy in Europe – Building Capacity), grant Komisji Europejskiej realizowany we współpracy z Instytutem Zdrowia Publicznego (Institute of Public Health) Republiki Słowenii. (nr kontraktu 2006326, kierownik w IPiN: dr J. Moskalewicz, wykonawca: mgr A. Pisarska). Europejskie zasoby internetowe na temat narkomanii, alkoholu i innych uzaleŜnień (Elisad Internet Gateway: A Qualitative Resource for European Web Sites on Drugs, Alcohol, Tobacco and other Addictions) (nr kontraktu 2004325, kierownik w IPiN: mgr G. Herczyńska, główny wykonawca: mgr J. Klingemann. Krótkie interwencje alkoholowe na ostrym dyŜurze szpitalnym (temat nr 1012391, grant National Institute on Alcohol and Acohol Abuse - NIAAA, kierownik w IPiN: dr J. Moskalewicz, główny wykonawca: dr G. Świątkiewicz). Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach na Temat UŜywania Alkoholu i Narkotyków (ESPAD). Polski projekt – 2007 (grant Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii i Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, temat nr 502-02-07009, kierownik: mgr J. Sierosławski). Badania ankietowe ESPAD w Poznaniu (grant Miasta Poznań, temat nr ZSS/389/07, kierownik: mgr J. Sierosławski). Badania ankietowe ESPAD w Bydgoszczy (grant Miasta Bydgoszcz, temat nr 1/07, kierownik: mgr J. Sierosławski). Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia 574 575 • Analiza informacji dotyczących zasobów lecznictwa psychiatrycznego i neurologicznego oraz rozpowszechnienia zaburzeń psychicznych w Polsce (temat nr 30, praca roczna, kierownik: mgr L. Boguszewska). Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego • Czy kannabinoidy mają znaczenie w piciu alkoholu u wyselekcjonowanych linii zwierząt WHP i WLP? (temat nr 65, etap II – ostatni, kierownik: dr n. biol. W. Dyr). Wpływ alkoholu etylowego na efekty nagradzające, awersyjne i toksyczne nikotyny (temat nr 68, etap II – ostatni, kierownik: doc. dr hab. med. P. Bieńkowski). Neurorozwojowa koncepcja uzaleŜnień w modelu zwierzęcym: uszkodzenie układu 5HT u szczurów we wczesnym okresie Ŝycia (grant nr 3 P05A 068 25, kierownik badań: doc. dr hab. med. R. Stefański, główny wykonawca: prof. W. Kostowski). • • INFORMACJE O KONFERENCJACH, NA KTÓRYCH PREZENTOWANO WYNIKI BADAŃ NA TEMAT PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH PROWADZONYCH PRZEZ INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII. DO SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI USTAWY O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI ZA ROK 2007 ORGANIZACJA SYMPOZJÓW I KONFERENCJI W ROKU 2007 • • • • • 1 Annual Workshop: Methods for Biomedical and Psychosocial Addiction Research, Warszawa - Miedzeszyn, 02-05.09.2007. II Ogólnopolska Konferencja Promocji Zdrowia Psychicznego, GierłoŜ k. Kętrzyna, 27-29.09.2007. I Krajowa Konferencja Instruktorów Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna, Warszawa, 11-12.06.2007. Konferencja: Od wąskiej specjalizacji ku interdyscyplinarnej perspektywie w badaniach nad substancjami psychoaktywnymi, Warszawa, 06-07.09.2007. Konferencja: Ryzykowne zachowania młodych Polaków - szanse i pułapki współczesnej profilaktyki uzaleŜnień, Warszawa, 07.12.2007. UDZIAŁ W KONFERENCJACH MIĘDZYNARODOWYCH W ROKU 2007 • • • Konferencja nt. etycznych aspektów badań społecznych nad alkoholizmem i narkomanią w Middlesex University, Londyn (Wlk. Brytania), 28.03. - 1.04.2007. Referat: Miturska E., Moskalewicz J. Ethical codes and ethical control in social research on alcohol and drugs in Poland. 2-nd ENCARE symposium Alcohol and violence in families - what about the children Kolonia Niemcy 19-20.04.2007. Prezentacja: Załuska M. Alcohol and alcohol related problems - the situation in Poland. 33nd Annual Alcohol Epidemiology Symposium of the Kettil Bruun Society for Social and Epidemiological Research on Alcohol, Budapeszt, Węgry, 3-9.06.2007 r. Referaty: Bujalski M., Dąbrowska K., Moskalewicz J. Alcohol research and industry. Potential for conflict of interests. Dąbrowska K. Alcohol marketing in Poland – past and presence. 575 576 • • • • • • • • • EASAR (European Association of Substance Abuse Research) Meissen-Dresden (Niemcy), 3-6.06.2007. Referat: Sierosławski J. Changes in alcohol consumption after decrease of tax on spirits in Poland. “Methods for Biomedical and Psychosocial Addiction Research” Konferencja szkoleniowa w ramach polsko-amerykańskiego programu współpracy Fogarty’ego Warszawa, 2-5.09.2007 roku. Referat na zaproszenie: Habrat B. Some methodological problems with constructing research design in outcome studies in addiction. European Association of Addiction Therapy Conference (EAAT), Wiedeń (Austria), 9–12.09.2007 r. Referat na zaproszenie: Moskalewicz J. Evolution of Alcohol Policy in Poland: Between Political and Economic Interests. European Conference on Mental Health: "Joining forces across Europe for prevention and promotion in mental health", Barcelona, Hiszpania, 13-15.09.2007 r. Poster: Pisarska A., Ostaszewski K., Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Bobrowski K. Amazing Team Program the school-based alcohol prevention program for primary school students and their parents. MiŜnarodnij Simpozium na temu: "Likuvanija alko- i narkozalieŜnich, dopomoga spivzaleŜnim a takoŜ profilaktika zaleŜnostej - dosvid Ukraini ta Polszi", Kijów, Ukraina, 20-23.09.2007. Referat na zaproszenie: Woronowicz B. Nowoczesne metody leczenia uzaleŜnień. 8th International Congress Polish Neuroscience Society, Kraków, 24-27.09.2007. Referat: Oczkowski M., Dyr. W., Kostowski W., Gromadzka-Ostrowska J. Alcohol as a modulator of steroids in peripheral blood in rats. 7.Konferencja –ESBRA 2007, Berlin- Niemcy, 23-27.09.07. Referat na zaproszenie: Taste preferences and the risk of alcohol dependence: from animal to human studies. Referat: Bieńkowski P. Taste preferences and the risk of alcohol dependence: from animal to human studies. European Dringking Trends and Country Ssensitive Prevention Policies, Florencja (Włochy), 27-29.09.2007 r. Referat: Świątkiewicz G. Polish perspectives about the Project: Changes in alcohol consumption and their determinants and prevention policies – in the years 1960-2000. Self-change from addiction problems: prevalence, processes and implications for prevention and treatment. Sztokholm, Szwecja, 7.11.2007. Referat na zaproszenie: Klingemann J. Lay beliefs about addiction & self-change. Multi-city study as a rapid ethnographic assessment. UDZIAŁ W KONFERENCJACH KRAJOWYCH • • • śyć ze schizofrenia – perspektywy diagnozy i terapii. Warszawa, 11-12.01.2007. Warsztaty: Chojnacka J. Podwójna diagnoza. Konferencja podsumowująca wyniki badań pn. „MłodzieŜ i rodzice, czyli dwie perspektywy w percepcji problemów związanych z alkoholem, narkotykami oraz przemocą rówieśniczą w środowisku szkolnym” zorganizowana przez Urząd Dzielnicy Bemowo i PBS DGA, Warszawa, 18.01.2007 r. Referat na zaproszenie: Okulicz-Kozaryn K. Miejsce i rola rodziców w szkolnym programie Profilaktyki – utopia czy realne wyzwanie dla systemu oświaty. „Forum Przeciw Depresji”, Warszawa, 24.02.2007. Referat na zaproszenie: Habrat B. Alkohol a depresja. 576 577 • • • • • • • • • • • • XI Ponadregionalne Mikołowski Seminarium Trzeźwościowe: WspółuzaleŜnienia, a bezpieczeństwo rodziny, w tym dzieci i młodzieŜy, Mikołów, 2.04.2007. Referat na zaproszenie: Kłodecki A. Zaburzenia depresyjne i lękowe u osób współuzaleŜnionych. "Od wąskiej specjalizacji ku interdyscyplinarnej perspektywie w badaniach nad substancjami psychoaktywnymi", Warszawa-Falenty, 6-7.09.2007 r. Inne wystąpienie: Sierosławski J. Monitorowanie uŜywania substancji psychoaktywnych; Moskalewicz J. Polityka wobec alkoholu: lekcje z przeszłości; Ostaszewski K. UŜywanie substancji psychoaktywnych przez młodzieŜ szkolną w Warszawie: trendy, róŜnice ze względu na płeć oraz wybrane czynniki psychospołeczne; Świątkiewicz G. Złe i dobre substancje psychoaktywne. Zmienne społeczne definicje. PARPA: "Detoksykacja osób uzaleŜnionych od benzodiazepin" Warszawa, 05.10.2007. Referat na zaproszenie: Habrat B. Powiązania miedzy uzaleŜnieniem od alkoholu a uzaleŜnieniem od benzodiazepin. "Ryzykowne zachowania młodych Polaków - szanse i pułapki współczesnej profilaktyki uzaleŜnień", Warszawa, 7.12.2007 r. Referat: Moskalewicz J. Badania jako narzędzie w kształtowaniu lokalnej polityki wobec alkoholu i narkotyków. I Euroregionalna Konferencja Naukowo-Szkoleniowa „Zespół uzaleŜnienia od alkoholu – wymiar medyczny, terapeutyczny, społeczny” Dąbrowa Górnicza 2223.03.2007 r. Referat na zaproszenie: Meder J., Kałwa A., Rozenfeld M. Podwójna diagnoza – „podwójne” problemy, aktualne koncepcje terapeutyczne. Konferencja “ZagroŜenia rozwoju dzieci i młodzieŜy – narkotyki, alkohol i nikotyna” zorganizowana przez Fundację Zapobiegania i Resocjalizacji UzaleŜnień “Nadzieja”, Bielsko-Biała, 23.03.2007 r. Referat na zaproszenie: Okulicz-Kozaryn K. Interwencja wobec młodzieŜy zagroŜonej uzaleŜnieniem. II Ogólnopolska Konferencja Psychologii Lekarskiej: „UzaleŜnienia z perspektywy nauczania psychologii lekarskiej” Kraków, 19-20.04. 2007. Referat na zaproszenie: Habrat B. Stan nauczania o substancjach psychoaktywnych w polskich akademiach medycznych i wynikający z niego polski model leczenia uzaleŜnień. I Euroregionalna Konferencja Naukowo- Szkoleniowa "Zespół uzaleŜnienia od alkoholu - wymiar medyczny, terapeutyczny, społeczny", Katowice, 23.03.2007. Referat na zaproszenie: Kłodecki A. MoŜliwości dalszego leczenia osoby uzaleŜnionej - doświadczenia własne. Ogólnopolska Konferencja "Zaburzenia osobowości u osób uzaleŜnionych", Malinówka k/Ełku, 24-26.05.2007. Referat na zaproszenie: Basińska A. UzaleŜnienia a zaburzenia osobowości. Biologiczne podłoŜe relacji. "Profilaktyka uzaleŜnień w szkołach ponadgimnazjalnych”, Brok n/Bugiem, 1112.06.2007. Pisarska A. Konferencja szkoleniowa: Szkolna interwencja profilaktyczna. "Profilaktyka uzaleŜnień w szkołach ponadgimnazjalnych", Soczewka k/Płocka, 1819.06.2007. Borucka A. Konferencja szkoleniowa: Szkolna interwencja profilaktyczna. „Miejsce psychiatrii wśród nauk medycznych”, Szczecin, 14–16.06.2007. Referat na zaproszenie: Woronowicz B. Problemy alkoholowe wśród lekarzy. Inne wystąpienie: Brykalski J., Załuska M., Brower K. Funkcja hormonalnej osi podwzgórze – przysadka – nadnercza w powiązaniu z obciąŜeniem wywiadem rodzinnym uzaleŜnienia od alkoholu , oraz ryzykiem nawrotu picia alkoholu; Waniek J., Kędra M., Lewandowska A., Dryło E., Rozenfeld M., Kałwa A. Grupa terapeutyczna dla osób z podwójną diagnozą-doświadczenia własne (referat); Moskalewicz J., 577 578 • • • • • • • Świątkiewicz G. ObciąŜenie ostrych dyŜurów szpitalnych problemami alkoholowymi; Załuska M., Bronowski P., Brykalski J., Kossowska A. Pacjent z problemem alkoholowym w Szpitalu ogólnym – program diagnozy i krótkiej interwencji w Szpitalu Bielańskim w Warszawie, (sesja tematyczna); Meder J., Kałwa A., Rozenfeld M. Podwójna diagnoza – „podwójne” problemy aktualne koncepcje terapeutyczne (referat); Sawicka M., Osuchowska A. Podwójna diagnoza – opis przypadku; Bronowski P. Populacja specjalna w szpitalu ogólnym – pacjenci po 60 r. Ŝ. naduŜywający alkoholu. sesja tematyczna; Brykalski J., Zucker R., Brower K., Buu A., Załuska M. Poziom kortyzolu u członków rodzin z uzaleŜnionym od alkoholu rodzicem; Jasiewicz A., Jabłoński M., Grzywacz A., Samochowiec J., Bieńkowski P. Rola polimorficznych wariantów genu transportera dopaminy DAT w uwarunkowaniach zespołu zaleŜności alkoholowej: poszukiwanie endofenotypu związanego z wraŜliwością na smak słodki (sweet liking) w populacji rodzin obciąŜonych uzaleŜnieniem od alkoholu. XVI Ogólnopolska Konferencja Psychologii Rozwojowej :”Drogi rozwoju człowieka w świecie współczesnych wartości”, Poznań, 21-24.06.2007 r. Referat: Okulicz Kozaryn K. Profilaktyka problemów związanych z piciem alkoholu przez dorastających z perspektywy rozwojowej. Konferencja: „Współczesne aspekty uzaleŜnień – diagnoza, leczenie, rehabilitacja” Bydgoszcz, 26.06.2007. Referat na zaproszenie: Habrat B. Diagnoza, leczenie, rehabilitacja osób uzaleŜnionych. Od wąskiej specjalizacji ku interdyscyplinarnej perspektywie w badaniach nad substancjami psychoaktywnymi, Falenty, 06-07.09.2007. Referat na zaproszenie: Habrat B. Badania kliniczne w uzaleŜnieniach. Stan w Polsce na tle świata; Bieńkowski P. Neurobiologia uzaleŜnień: stan badań w Polsce i na świecie. Promocja zdrowia psychicznego GierłoŜ k. Kętrzyna, 27-29.09.2007. Referat: Bobrowski K. Jak tworzyć programy promocji zdrowia psychicznego? Wnioski z obszaru profilaktyki alkoholowej; Borucka A. Szkolna interwencja profilaktyczna. Konferencja: Terapia uzaleŜnienia od alkoholu – podejście integracyjne. Lubenia k. Rzeszowa 28-29.09.2007. Referat na zaproszenie: Habrat B. Leki przeciwdepresyjne w zapobieganiu nawrotom i zmniejszaniu ilości wypijanego alkoholu; Habrat B. Współwystępowanie schizofrenii i alkoholizmu – dobór farmakoterapii i programy zintegrowane; Leczenie alkoholowych zespołów abstynencyjnych. Aktualne problemy profilaktyki i terapii uzaleŜnień. Olsztyn 23.11.2007. Referat na zaproszenie: Habrat B. Skala i dynamika problemu zaburzeń związanych z uŜywaniem substancji psychoaktywnych. Wojewódzka narada pełnomocników/koordynatorów ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz dyrektorów powiatowych centrów pomocy rodzinie zorganizowana przez Urząd Marszałkowski województwa warmińsko-mazurskiego, Pisz, 28-29.11.2007 r. Referat na zaproszenie: Okulicz-Kozaryn K. Skuteczne strategie profilaktyczne, kierunki nowoczesnej profilaktyki w odniesieniu do projektowania działań w gminnych programach profilaktyki i rozwiązywania problemów uzaleŜnień. 578 579 3.5. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji A. Informacja o audycjach słuŜących profilaktyce i przeciwdziałaniu ałkoholizmowi nadanych w 2007 r. w programach nadawców publicznych W 2007 r. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, jak co roku, kontrolowała działalność programową publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych w zakresie wypełniania art. 21 ust. 2 pkt. 8 ustawy o radiofonii i telewizji. Przepis ten zobowiązuje nadawców publicznych do tego, aby w swoich programach przeznaczali czas na audycje poświęcone zwalczaniu róŜnych patologii społecznych, w tym równieŜ alkoholizmu. KRRiT analizowała roczne sprawozdania sporządzone przez nadawców pod kątem wykonania w 2007 r. tego ustawowego obowiązku. NiŜej przedstawiono wyniki analizy tych sprawozdań. I. Polskie Radio SA Programy ogólnokrajowe W 2007 roku Polskie Radio SA w trzech programach ogólnokrajowych przeznaczyło na omówienie zagadnień wiąŜących się z profilaktyką i przeciwdziałaniem alkoholizmowi 29 godz. i 32 min czyli więcej niŜ przed rokiem. W Programie 1 Polskiego Radia tematyka przeciwdziałania alkoholizmowi znalazła odzwierciedlenie w reportaŜach, audycjach cyklicznych i poradnikowych, a takŜe w bieŜących informacjach. Część z nich nawiązywała do problemu walki z alkoholizmem w sposób bezpośredni, część - przy okazji omawiana innych problemów społecznych, głównie narkomanii, bezrobocia, bezdomności. Nadano m.in. reportaŜ o byłym alkoholiku i jego trudnej drodze wychodzenia z nałogu (reportaŜ nagrodzony na Festiwalu Mediów w Łodzi 2006); minireportaŜ oraz rozmowę o narastającym alkoholizmie wśród kobiet; reportaŜ o Justynie Świerczyńskiej dziewiętnastoletniej mistrzyni Polski juniorek w chodzie, która przeŜywała piekło z powodu alkoholizmu ojca; reportaŜ o parze młodych ludzi - narkomanki i alkoholika, którzy po terapii próbują zbudować nowe Ŝycie; reportaŜ o osobach uzaleŜnionych, które wyszły na prostą i prowadzą lekcje dla warszawskich licealistów w ramach projektu Biura Bezpieczeństwa przy Urzędzie m.st. Warszawy. Tematyce alkoholowej poświęcono w całości jedno z wydań codziennej audycji Cztery pory roku pt. "Wielka majówka, wielkie picie". W magazynie poruszano m.in. problem choroby alkoholowej, picia weekendowego, nietrzeźwych kierowców, DDA (Dorosłe Dzieci Alkoholika), ko-alkoholizmu, czyli wspólnego picia z partnerem, upijania się bankietowego. W studiu rozmawiano z ekspertami z Ośrodka Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu, z policjantami oraz ze streetworkerem pracującym w środowisku dzieci i młodzieŜy. Wystąpili teŜ alkoholicy będący w trakcie bądź po terapii. W ramach cyklu Rozmowy Jedynki specjaliści psychoterapii uzaleŜnień z P ARP A oraz ekspert z Ośrodka Terapii UzaleŜnień w Instytucie Psychiatrii i Neurologii przedstawili róŜne sposoby zapobiegania pijaństwu dzieci. O alkoholizmie wśród nastolatków i modzie na weekendowe picie rozmawiano w magazynie Prosto z kraju. W ramach audycji Familijna Jedynka dyskutowano m.in. o ruchach trzeźwościowych. W magazynie Z kraju i ze świata nadano minireportaŜ i rozmowę o kampanii przeciwko sprzedawaniu alkoholu nieletnim. W jednym z wydań cyklu Nocne spotkania o wychodzeniu z alkoholizmu rozmawiali psychoterapeuci i słuchacze. Nadano równieŜ reportaŜ poświęcony artyście alkoholikowi, któremu udało się nie tylko wyzwolić z nałogu, ale wrócić do sztuki. 579 580 Systematycznie tematykę walki z alkoholizmem podejmowało w 2007 roku Radio Kierowców. W swoich codziennych audycjach dziennikarze apelowali do kierowców o trzeźwość za kierownicą. W audycjach często występowali przedstawiciele Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz przedstawiciele policji. Łącznie na antenie Programu 1 Polskiego Radia na audycje poświęcone profilaktyce i przeciwdziałaniu alkoholizmowi przeznaczono 15 godzin 51 minut. W roku 2007 w Programie 3 Polskiego Radia na omówienie tej tematyki przeznaczono 3 godziny i 55 minut. Tematyka związana z walką z alkoholizmem znalazła odbicie głównie w magazynach Zapraszamy do Trójki i Puls Trójki. W reportaŜu Lekcja opowiedziano o narkomanie i alkoholiku, który prawie połowę swojego czterdziestoletniego Ŝycia spędził w więzieniach, a mimo to udało mu się wyjść z nałogu. W innym reportaŜu Urodziłem się duŜo mały przedstawiono losy pochodzącego z rodziny alkoholików wychowanka Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego, któremu pomaga jeden z wychowawców. Tematyka przeciwdziałania alkoholizmowi obecna była równieŜ w czterech wydaniach cyklicznej audycji Zapraszamy do Trójki. Rozmawiano w niej o nocnej prohibicji w sklepach, o tym czy przyjmą się prywatne alkomaty, o uŜywkach na Przystanku Woodstock, o alkoholu na plaŜach, o akcji Nie piję, jestem abstynentem. W cyklu Według Polaków wyemitowano audycję pt. Alkoholizm - i grzech i choroba z udziałem Wiktora Osiatyńskiego, w której przedstawiono program 21 kroków oraz kulturowe uwarunkowania alkoholizmu. W reportaŜu Niebo do wynajęcia (o akcji Przystanek PAT - profilaktyka a teatr) opowiedziano o ponad 200-osobowej grupie młodzieŜy uczącej się i studiującej, która spędzała wakacje bez alkoholu, narkotyków, komputera i imprez techno. W programie Polskiego Radia Bis na audycje poświęcone przeciwdziałaniu alkoholizmowi przeznaczono 9 godzin i 55 minut. Tematyka dotycząca tego problemu pojawiała się systematycznie w audycjach cyklicznych: Zostaw wiadomość oraz Popołudnik, a takŜe w Wiadomościach i reportaŜach. Z racji tego, ze program ten jest adresowanego do młodego słuchacza, wszystkie audycje były nastawione na przedstawienie tego problemu wśród młodzieŜy. W reportaŜu Pijane dzieci przedstawiono dziewczynę, której udało się wyjść z alkoholizmu. ReportaŜ Ona jest we mnie pokazywał, jak alkohol wzmaga agresję wśród młodzieŜy, a Akcja - Przystanek P AT licealistę, który pomaga uratować kolegę uzaleŜnionego od alkoholu. W 8 wydaniach cyklicznej audycji Zostaw wiadomość rozmawiano o alkoholizmie i sposobach rozwiązywania problemów związanych z tym uzaleŜnieniem, o syndromie DDA, o tym, gdzie szukać pomocy w przypadku uzaleŜnienia. W innych odcinkach cyklu rozmawiano o alkoholizmie wśród dzieci z tzw. normalnych rodzin, o ksiąŜce "My z poprawczaka" Orfeusza Nowakowskiego, o alkoholizmie jako chorobie dziedzicznej, o roli rodziny w leczeniu uzaleŜnień, o uzaleŜnieniach wakacyjnych, o problemach DDA. Jedenaście wydań cyklicznej audycji Popołudnik poświęcono omówieniu alkoholizmu wśród młodzieŜy, przedstawiono raport nt. Ile piją Polacy oraz akcję STOP 18 (Nie sprzedaję alkoholu młodzieŜy). W ramach tego cyklu poruszano równieŜ temat pijanych Anglików zalewających Kraków, zabaw bez alkoholu, pijących rodziców, stosowaniu prowokacji jako metody na sprawdzenie czy w sklepach sprzedaje się alkohol nieletnim. WaŜnym przejawem walki z alkoholizmem były następujące akcje podjęte przez Polskie Radio we współpracy z policją i organizacjami pozarządowymi: • Akcja "Krzyś". Jej celem było nakłanianie kierowców, by jadąc na spotkania 580 581 • • • towarzyskie zabierali ze sobą osobę, która nie będzie piła i w drodze powrotnej zastąpi ich za kierownicą. Redakcja Radia Kierowców codziennie przypominała o tej akcji. "Sierpień - miesiąc trzeźwości" "Lato bez procentów" Międzynarodowa akcja "Alkohol i narkotyki - nie" II. Rozgłośnie regionalne Polskiego Radia 1. Polskie Radio Białystok W 2007 roku wśród audycji słuŜących profilaktyce i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nadawanych w programie Radia Białystok znalazło się 8 reportaŜy, tj. Materiał do kombinacji, Wołodzia to ja, Wyskokowa czekoladka, Narcyz, Człowiek z Banderozy, Zwichnięty los, Po naszemu Dyzio, A wszystko z miłości. Na przykładach bohaterów tych reportaŜy przedstawiano jak alkoholowy nałóg moŜe zniszczyć więzy rodzinne. Zazwyczaj po emisji kaŜdego z reportaŜy w studiu odbywała się dyskusja, w której mogli brać udział słuchacze. W magazynie o tematyce rodzinnej W domu najlepiej poruszono temat skutków alkoholizmu w rodzinie. W audycji poświęconej profilaktyce pro zdrowotnej Szlachetne zdrowie jeden raz rozmawiano na temat chorób spowodowanych przez alkohol spoŜywany w nadmiarze. W magazynie katolickim Ewangelia i Ŝycie niejednokrotnie podejmowano temat pomocy rodzinom dotkniętym alkoholizmem. Temat alkoholizmu równieŜ był podejmowany w audycji adresowanej do mniejszości ukraińskiej Ukraińska dumka i do mniejszości białoruskiej Pod znakami pahoni. Radio Białystok objęło swoim patronatem Xl Cross Trzeźwości szlakiem ks. Jerzego Popiełuszki, który odbył się w czerwcu 2007 roku. W 2007 roku łączny czas audycji Radia Białystok poświęcony problematyce związanej z alkoholizmem wyniósł około 40 godzin. 2. Radio Pomorza i Kujaw w Bydgoszczy W programie Radia Pomorza i Kujaw temat przeciwdziałania alkoholizmowi podejmowany był najczęściej w reportaŜach i relacjach, omawianych następnie przez słuchaczy oraz zaproszonych do studia ekspertów (psychologów, lekarzy, terapeutów). Zwiększaniu świadomości szkód zdrowotnych i finansowych powodowanych przez alkohol słuŜyły m.in. rozmowy ze słuchaczami, które odbywały się w studiu po wyemitowaniu reportaŜy lub relacji reporterskich. W ubiegłorocznym programie nadano m.in. reportaŜe o kierowcach prowadzących pojazdy po spoŜyciu alkoholu (Nie siadał z przodu, Nie wrócił z Bogiem -BliŜej Ŝycia), o dezintegracji rodziny spowodowanej uzaleŜnieniem od alkoholu (Wstęp wzbroniony), o szukaniu oparcia w wierze przy wychodzeniu z nałogu (Umarłem tak jak oni). Informowaniu o rozmiarach zjawiska naduŜywania alkoholu, w tym naduŜywaniu go przez młodzieŜ słuŜyły niektóre wydania Wieczoru z reportaŜem. W reportaŜu Party przedstawiono problem naduŜywania alkoholu przez młodzieŜ w czasie zabaw w klubach i na dyskotekach. Omawianą tematykę poruszano takŜe w audycjach publicystycznych z udziałem młodzieŜy i ekspertów, np. w audycji Tokowisko podjęto próbę odpowiedzi na pytanie: dlaczego młodzi ludzie sięgają po alkohol (dyskusja w studiu z udziałem młodzieŜy, psychologa i socjologa). Na temat etiologii i przebiegu choroby alkoholowej mówiono w audycji, Wstęp wzbroniony z udziałem psychologa oraz lekarza. W innej audycji omówiono metodę zintegrowaną leczenia alkoholików. W audycji Nie wiedziałem jak omawiano róŜne rodzaje terapii (dyskusja z telefonicznym udziałem słuchaczy). Z kolei w audycji Nie mogę wystartować podjęto kwestię izolacji społecznej, jako skutku naduŜywania alkoholu. We wspomnianym wyŜej cyklu Wstęp wzbroniony podawano informacje o placówkach udzielających profesjonalnej pomocy osobom uzaleŜnionym i 581 582 współuzaleŜnionym. W audycji Święty łotr przybliŜono problem dorosłych dzieci alkoholików. Przedstawiono sylwetkę młodego człowieka wychowanego przez rodziców alkoholików, którego późniejsze wieloletnie wyroki więzienne były konsekwencją braku wzorców osobowości w dzieciństwie. W 2007 r. Radio Pomorza i Kujaw na audycje poświęcone przeciwdziałaniu alkoholizmowi poświęciło 15 godzin 16 minut. 3. Polskie Radio Gdańsk W programie Polskiego Radia Gdańsk tematykę edukacji w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych podjęto w kilku cyklach audycji publicystycznych, a takŜe w wydaniach codziennego magazynu reporterów. Szerokie spectrum problemów prezentowano przede wszystkim w codziennym paśmie publicystycznym Klub Radia Gdańsk. Omówiono w nim temat etiologii i przebiegu choroby alkoholowej, wpływ alkoholu na organizm pijących i ich potomstwa, leczenia uzaleŜnienia od alkoholu, wychowywania dzieci z rodzin zagroŜonych alkoholizmem, uzaleŜnienia krzyŜowego od alkoholu i narkotyków. Znalazły się w tym paśmie audycje przedstawiające przykłady lokalnych działań w zakresie przeciwdziałania i zwalczania alkoholizmu - np. działalność jednego z pomorskich klubów AA, w gdańskiej dzielnicy Orunia. W Nocnych rozmowach z udziałem psychologów, socjologów, pedagogów i lekarzy rozmawiano o naduŜywaniu alkoholu i jego destrukcyjnym oddziaływaniu na relacje rodzinne. Tematem tych audycji były problemy, które w dorosłym Ŝyciu mają osoby wychowane w rodzinach dotkniętych chorobą alkoholową. W audycji O tym się mówi zastanawiano się nad sensem utrzymywania izb wytrzeźwień i nad alkoholizmem kobiet. Cykliczna audycja, To przyniósł dzień zawierała informacje i relacje reporterskie na temat tzw. streetworkingu, czyli monitorowania lokali gastronomicznych i dyskotek pod kątem spoŜywania alkoholu przez nieletnich, a takŜe pełnoletnich młodych ludzi. W audycji edukacyjnej adresowanej do młodzieŜy uczącej się wyjaśniano m.in. dlaczego alkohol "upija". Alkoholizm był motywem reportaŜy Wytrzeźwiała, Widok na spacerniak, Dom, Wszystko zawdzięczam grupie. W 2007 roku łączny czas poświęcony na audycje o zapobieganiu alkoholizmowi i prezentowaniu jego skutków wynosił 9 godzin 47 minut. 4. Polskie Radio Katowice Radio Katowice nadawało audycje cykliczne poświęcone upowszechnianiu wiedzy na temat rozwiązywania problemu alkoholizmu. Regularnie nadawane były felietony propagatora trzeźwości ks. Władysława Zązla z cyklu U progu dnia. Poruszana w nich tematyka związana była z róŜnymi aspektami tego problemu m. in. wstrzemięźliwości alkoholowej; skutkami naduŜywania alkoholu; deprawacji młodzieŜy; trzeźwości na wakacjach; wzorcami trzeźwości przekazywanymi z pokolenia na pokolenie; propagowaniu wesel i uroczystości rodzinnych na trzeźwo. W programie Radia Katowice temat alkoholizmu poruszany był kilkakrotnie w audycji Gdzieś obok nas. Mówiono w niej o alkoholizmie wśród bezdomnych, o zajęciach z profilaktyki antyalkoholowej w szkołach, przemocy w rodzinie. Tematykę tę podejmowano takŜe w audycji publicystycznej Program tylko dla dorosłych. Była ona poświecona zagadnieniu nieograniczonego dostępu do alkoholu, skutków prawnych jego naduŜywania alkoholu, przestępstwom popełnianym pod wpływem alkoholu, m.in. przez nieletnich. Problematyce przeciwdziałania alkoholizmowi poświęcona była część wydań magazynu o 582 583 tematyce chrześcijańskiej Droga. Gośćmi audycji byli przedstawiciele Centrum SłuŜby Rodzinie i śyciu, działającego przy Kurii diecezjalnej w Sosnowcu. Audycje dotyczyły działalności Ewangelickiej Wspólnoty Dobrego Pasterza i zawierały wypowiedzi terapeutów i duchownych, którzy zmagają się z problemami wywołanymi przez alkohol w róŜnych środowiskach, m.in. wśród duchownych. W stałym elementem audycji o tematyce motoryzacyjnej Za kierownicą były cotygodniowe rozmowy z policjantami o skutkach picia alkoholu przez kierowców. W audycjach Auto-Radio i Za kierownicą nadawano materiały reporterskie dotyczące kampanii społecznych: Prowadzę - jestem trzeźwy i Stop pijanym kierowcom. W reportaŜach emitowanych w cyklu Trzy kwadranse z reportaŜem pokazano przypadek dziecka, które wypiło alkohol znaleziony w kuchni oraz patologicznych rodzin zakładanych przez młodocianych rodziców. Ekscesy pijanych kibiców na stadionach oraz skutki naduŜywania alkoholu w środowiskach sportowych w Polsce i za granicą omówiono w audycji Z mikrofonem po boiskach. Audycję Palcem po mapie poświęcono kulturze picia trunków w dawnej Polsce i na Śląsku, w nawiązaniu do współczesności. Straty w gospodarce spowodowane piciem alkoholu, w tym wypadki przy pracy i koszty leczenia ofiar omówiono w jednym wydaniu magazynu ekonomicznego Sakiewka. Dwa wydania magazynu prawnego pt.: Masz prawo poświęcono prawnej ochronie osób będących ofiarami przemocy i pijaństwa w rodzinie oraz szczególnemu traktowaniu nie letnich przestępców. W dwóch wydaniach Audycji dla zdrowia przekazano infonnacje m.in. o przebiegu choroby alkoholowej oraz infonnowano o placówkach udzielających profesjonalnej pomocy osobom uzaleŜnionym i współuzaleŜnionym. Audycje poświęcone były równieŜ oddziaływaniu alkoholu na organizm człowieka oraz skutkom uŜywania i naduŜywania alkoholu przez ludzi młodych. Audycja Spotkania medyczne Krystyny Bochenek w całości poświęcona była obchodom VII Światowego Dnia FAS (Fetal Alkohol Syndrome). Jej celem było wyjaśnienie słuchaczom, czym jest FAS, jak często występuje, jak się go rozpoznaje, jakie są konsekwencje spoŜywania alkoholu przez cięŜarne kobiety itd. Nadano relację z sympozjum Alkoholizm lekarza zagroŜeniem dla pacjenta samego lekarza z udziałem lekarzy z Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, psychologów klinicznych, terapeutów uzaleŜnień, prezesa Stowarzyszenia śyj i Daj śyć, duszpasterza trzeźwości archidiecezji katowickiej. W relacjach zasygnalizowano następujące zagadnienia: mechanizmy psychologiczne uzaleŜnień, psychoterapia, wczesne rozpoznawanie choroby alkoholowej - moŜliwości autooceny, alkoholizm lekarza a etyka zawodowa oraz prawne aspekty uŜycia alkoholu przez lekarzy. Ponadto zagadnienia dotyczące naduŜywania alkoholu i wszelkich łączących się z nim problemów społecznych pojawiły się w audycji przy okazji konkretnych zdarzeń typu wypadki, akty agresji, występki o charakterze chuligańskim czy bandyckim spowodowane przez osoby będące pod wpływem alkoholu. Większość tych zdarzeń odnotowywana była w serwisach informacyjnych, przeglądach prasy czy w komentarzach dziennikarskich. W 2007 roku w programie Radia Katowice łączny czas przeznaczony na omówienie tematów związanych z alkoholizmem (nie uwzględniając informacji na ten temat w serwisach informacyjnych i przeglądach prasy) wyniósł 18 godzin 5 minut. 5. Polskie Radio Kielce W 2007 r. w programie Radia Kielce ukazywały się audycje, których celem było zwiększanie świadomości społecznej na temat szkód wywołanych alkoholizmem. W cyklu Rozmowa dnia przedstawiono komentarze do danych statystycznych, zwracano uwagę na 583 584 łatwy dostęp do alkoholu, wspomniano o akcji Kościoła pn. Trzeźwy sierpień. W audycji Radio na kaŜdą pogodę, omówiono konsekwencje zdrowotne picia alkoholu. W audycji z telefonicznym udziałem słuchaczy, Temat dnia, mówiono o problemie pijanych matek oraz o przemocy w rodzinie spowodowanej alkoholizmem. W audycji publicystycznej Punkty widzenia podjęto następujące kwestie: dlaczego Polacy duŜo piją (komentarze do danych statystycznych), czy pijanym matkom powinno się odbierać dzieci, jak walczyć z pijanymi kierowcami, czy karnawałowe bale bez alkoholu mają szanse przyjąć się w społeczeństwie. Cykl - Nocne Kielce - Noc czuwania bez kieliszka był realizowany w formie rozmów, w których uczestniczyły osoby z problemem alkoholowym, trzeźwi alkoholicy, terapeuci uzaleŜnień, a takŜe osoby współuzaleŜnione. W 2007 roku łączny czas emisji audycji poświęconych omawianej tematyce wyniósł 28 godzin 5 minut. 6. Polskie Radio Koszalin W Radiu Koszalin problematykę dotyczącą przeciwdziałania alkoholizmowi podejmowano incydentalnie, najczęściej w audycjach publicystycznych. W Programie reporterów relacjonowano przebieg akcji Tydzień Ofiar Przemocy w Pile, dyskusję samorządowców z mieszkańcami, a takŜe rozmowy z przedstawicielami policji, na temat badań dotyczących picia alkoholu przez młodzieŜ szkolną. W audycji Studio Bałtyk mówiono o spoŜywaniu alkoholu w pracy w kontekście ustawy o wychowaniu w trzeźwości, Tygodniu Ofiar Przemocy w Słupsku, akcji Trzeźwość w Słupsku. Temat ten pojawił się takŜe w audycji Popołudnie z nami, w którym relacjonowano konkurs plastyczny dla młodzieŜy na temat walki z nałogiem alkoholowym. W reportaŜu pt. Ranczo po koszalińsku przedstawiono zjawisko alkoholizmu na wsiach popegeerowskich. W audycji Dwie strony medalu poruszono tematy o zjawisku picia alkoholu przez dzieci w kontekście działalności poradni uzaleŜnień, policji, izby wytrzeźwień, oddziałów detoksykacji. Jedną audycję cyklu Wieczorowa szkoła dla dorosłych poświęcono problemowi przemocy w szkole i rodzinie oraz rodzin dotkniętych alkoholizmem. W 2007 r. Radio Koszalin na audycje słuŜące przeciwdziałaniu alkoholizmowi poświęciło 3 godziny 26 minut. 7. Polskie Radio Kraków W programie Radia Kraków, podobnie jak w latach poprzednich, ukazywała się cotygodniowa audycja - Pokonać wstyd, poświęcona uzaleŜnieniu od alkoholu. W celu lepszego dotarcia do słuchaczy, niedzielna pora nadawania audycji została zmieniona z godz. 23.00 na 21.00. ZałoŜeniem audycji było upowszechnianie wiedzy alkoholizmie oraz pomaganie osobom uzaleŜnionym i współuzaleŜnionym w pokonywaniu wstydu oraz stworzenie dla tych osób miejsca do wymiany doświadczeń i do dyskusji. Audycja miała formę rozmów z obecnymi w studiu gośćmi i ze słuchaczami. Współgospodarzami audycji byli trzeźwiejący alkoholicy, którzy opowiadali o swoim uzaleŜnieniu oraz o terapii. Autorzy tematy do poszczególnych wydań tej audycji konsultowali z ekspertami. Gośćmi programu byli terapeuci uzaleŜnień oraz psychologowie z krakowskich poradni uzaleŜnień. Zdecydowana większość audycji poświęcona była takim aspektom choroby alkoholowej jak: przemoc w rodzinie, gdy jeden z jej członków cierpi na chorobę alkoholową, syndrom DDA, tzn. syndrom dorosłego dziecka alkoholika, terapia w leczeniu uzaleŜnienia, kryzysy i nawroty w Ŝyciu trzeźwiejącego alkoholika. Pozostałe audycje dotyczyły innych uzaleŜnień, takich jak narkomania, hazard, uzaleŜnienie od Internetu czy uzaleŜnienia krzyŜowe. 584 585 W 2007 r. Radio Kraków na audycje słuŜące przeciwdziałaniu alkoholizmowi poświęciło ok. 33 godzin emisji programu. 8. Polskie Radio Lublin W programie Radia Lublin obecne były dwa cykle audycji, których celem było edukowanie w zakresie profilaktyki choroby alkoholowej. W pierwszym cyklu, Informator AA, ukazującym się codziennie rano przekazywano informacje o miejscach spotkań grup Anonimowych Alkoholików, w drugim - Noc z Anonimowymi Alkoholikami ukazującym się raz w miesiącu omawiano szkody powodowane przez naduŜywanie alkoholu. Gośćmi audycji byli anonimowi alkoholicy oraz ich rodziny, lekarze i terapeuci uzaleŜnień. Temat naduŜywania alkoholu, głównie wśród młodzieŜy, poruszany był w audycjach: Jestem bezpieczny, Noc z policją oraz Spojrzenia, a takŜe sporadycznie w audycjach informacyjnych. W 2007 r. łączny czas przeznaczony na audycje słuŜące przeciwdziałaniu alkoholizmowi i rozwiązywaniu problemów związanych z alkoholem wyniósł 21 godzin. 9. Polskie Radio Łódź W 2007 roku Radio Łódź poświęciło omawianej problematyce kilka audycji z cotygodniowego cyklu Magazyn medyczny. Mówiono w nich o: przyczynach alkoholizmu (społecznych, fizjologicznych, genetycznych), o etapach choroby alkoholowej, wpływie alkoholizmu na rozwój innych chorób, sposobach wychodzenia z nałogu, o działalności telefonu zaufania dla młodzieŜy pochodzącej z rodzin z problemami alkoholowymi. W audycji Porady zdrowotne rozmawiano o organizacji w)jazdów dzieci ze środowisk zagroŜonych alkoholizmem (Centrum SłuŜby Rodzinie), o działalności Miejskiego Ośrodka Profilaktyki i Terapii UzaleŜnień. W programie ukazał się reportaŜ o piętnastolatku, który zginał pod kołami samochodu, prowadzonego przez nietrzeźwego kierowcę (Łukasz), o skutkach karambolu, spowodowanego przez pijanego kierowcę (Zator), o wychodzeniu z nałogu (Skazani na bluesa), o skutkach alkoholizmu w rodziny (Bigos na winie). W ramach bloku programowego RŁ Zawsze z Tobą, podejmowano takie tematy jak: nietrzeźwość wśród kierowców i rowerzystów (temat ten pojawił się takŜe w magazynie Bezpieczna jazda), alkoholizm jako przyczyna popadania w bezdomność, organizowanie świetlic podwórkowych dla dzieci z rodzin patologicznych. Jedno z wydań audycji ekumenicznej Arka poświecono pielgrzymce trzeźwości do Łagiewnik. W 2007 r. w programie Radia Łódź łączny czas przeznaczony na omówienie zagadnień związanych z alkoholizmem wyniósł 6 godzin 50 minut. Ponadto w 2007 roku Radio Łódź włączało się w kampanie społeczne, których celem było przeciwdziałanie nadmiernemu spoŜywaniu alkoholu i promowanie trzeźwości. Były to: 1. Trzeźwość i alkohol - projekt prezentujący działania o charakterze profilaktycznoedukacyjnym na terenie województwa łódzkiego. 2. Druid - unijny program naukowo-badawczy, którego celem było ustalenie liczby wypadków drogowych powodowanych przez nietrzeźwych kierowców w róŜnych krajach Europy. 3. Program Stop 181 - zapobieganie dostępowi młodych ludzi do wyrobów alkoholowych w punktach sprzedaŜy. Informacje o akcjach i kampaniach społecznych pojawiały się w audycjach, serwisach i magazynach informacyjnych oraz serwisach drogowych. 10. Polskie Radio Olsztyn 585 586 W 2007 roku w programie Radia Olsztyn w kilku wydaniach magazynu Codzienność rozmawiano o piciu alkoholu podczas studniówek, o przestępstwach popełnianych pod wpływem alkoholu, o przyczynach przemocy w rodzinach, o zagroŜeniach ciąŜy spowodowanych piciem alkoholu przez przyszłe matki. W nadawanym dwa razy dziennie specjalistycznym serwisie: Kronika policyjna mówiono m.in. o wypadkach spowodowanych przez pijanych uŜytkowników dróg i przestępstwach dokonanych pod wpływem alkoholu. RównieŜ w niedzielnym magazynie o treści religijnej, Droga. Który przychodzi, w znacznej części poświęconym Ŝyciu rodzinnemu, często nawiązywano do spraw profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Propagowano trzeźwość podając przykłady przeŜywania rodzinnych uroczystości bez alkoholu. W nadawanych codziennie audycjach informacyjno-publicystycznych mówiono o akcji mającej na celu uświadamianie zagroŜeń związanych z uprawianiem sportów wodnych pod wpływem alkoholu, o wypadkach przy pracy pod wpływem alkoholu, podawano przykłady rozwiązywania problemów alkoholowych - w konkretnych gminach, a takŜe informowano o działalności grup AA i poradni dla alkoholików. W roku 2007 audycje dotyczące przeciwdziałania alkoholizmowi wypełniły około 20 godzin programu Radia Olsztyn. 11. Polskie Radio Opole Radio Opole nadawało audycje z cyklu: Nasze sprawy - Da się Ŝyć bez alkoholu, które były spotkaniami z członkami lokalnych klubów AA. Mówiono w nich o moŜliwościach wychodzenia z nałogu i sposobach leczenia choroby alkoholowej. W cyklach audycji W stronę nocy z psychologiem, Odnaleźć siebie, Magazyn zdrowie, Przychodzi starzec do lekarza rozmawiano z zaproszonymi do studia specjalistami (lekarzami, terapeutami, psychologami) i ze słuchaczami o problemie wychodzenia z alkoholizmu. W poradniku Edukacja w Radio Opole mówiono o kampaniach antyalkoholowych i o konferencji dotyczącej uzaleŜnień od alkoholu, zaś w audycji Młodzi gniewni poruszono problem uzaleŜnienia ludzi młodych. Radio Opole relacjonowało polsko-czeską konferencję dotyczącą uzaleŜnień alkoholowych. W roku 2007 audycje dotyczące przeciwdziałania alkoholizmowi wypełniły 100 godzin programu Radia Opole. 12. Radio Merkury w Poznaniu W programie Radia Merkury ukazał się cykl audycji Pomówmy o sprawach poufnych, w których omówiono etiologię, przebieg i sposoby leczenia choroby alkoholowej, oraz działalność placówek udzielających profesjonalnej pomocy osobom uzaleŜnionym i współuzaleŜnionym. Zwiększaniu społecznej świadomości szkód powodowanych przez naduŜywanie alkoholu słuŜyły niektóre wydania audycji W środku dnia. Temat profilaktyki antyalkoholowej pojawiał się równieŜ w cyklach: Pijani mordercy za kierownicą oraz Czy wiesz, Ŝe Twoje dziecko ma problemy. W lutym ubiegłego roku Radio Merkury prowadziło akcję pn. Wielka frajda w Straszkach, której celem było zwrócenie uwagi na konsekwencje zdrowotne i finansowe picia alkoholu. Z kolei od maja do czerwca 2007 roku Radio Merkury emitowało własne spoty wspomagające cykl audycji, których celem było unaocznienie słuchaczom róŜnych zagroŜeń spowodowanych prowadzeniem samochodu, motocykla czy roweru pod wpływem alkoholu. Tematyka profilaktyki antyalkoholowej poruszana była takŜe w reportaŜach, audycjach poradniczych oraz magazynach informacyjno-publicystycznych. W roku 2007 audycje dotyczące przeciwdziałania alkoholizmowi wypełniły 14 godzin i 21 minut programu Radia Merkury. 586 587 13. Polskie Radio Rzeszów W cyklicznej audycji Między nami mówiono o rodzinach dotkniętych problemem alkoholowym. Po tej audycji w trakcie dyŜuru telefonicznego eksperci informowali słuchaczy o moŜliwości skorzystania z pomocy terapeutów. W audycji podawano informacje o działalności placówek udzielających profesjonalnej pomocy. W innej audycji Nasze forum na pytania dziennikarzy i słuchaczy, dotyczące m.in. przemocy w rodzinie spowodowanej nadmiernym spoŜyciem alkoholu, działalności klubów AA odpowiadali prawnicy, lekarze, terapeuci. O zagroŜeniach i tragicznych wypadkach na drogach spowodowanych przez pijanych kierowców rozmawiano w audycji Na popych. W audycji Kalejdoskop pojawiały się informacje o przyczynach i skutkach spoŜycia alkoholu, takŜe wśród nieletnich, akcjach organizowanych przez szkoły i słuŜbę zdrowia, których celem było zapobieganie chorobie alkoholowej i nadmiernemu spoŜywaniu alkoholu, o programie resocjalizacyjnym w więzieniu. Tematem jednego wydania audycji Na swoim były ofiary przemocy domowej, której sprawcami były osoby nietrzeźwe. W magazynie Radio Biwak zachęcano do spędzania wolnego czasu (wakacji, urlopu) bez spoŜywania napojów alkoholowych, propagując aktywny i zdrowy odpoczynek. W stałym cyklu Wypoczywaj bezpiecznie, realizowanym wspólnie z Kuratorium Oświaty, policją, WOPR oraz bieszczadzkim oddziałem GOPR, podjęto akcję informacyjno-profilaktyczną dotyczącą m.in. niebezpieczeństw związanych ze spoŜywaniem alkoholu i organizowaniem imprez kulturalnych, na których nie przestrzega się ustawy o wychowaniu w trzeźwości. W magazynie Studenckie Studio podjęto temat naduŜywania alkoholu przez młodzieŜ oraz konsekwencji wynikających z upijania się. W cyklu Z piątku na sobotę poruszane były m.in. tematy prób wyjścia z nałogu alkoholowego, warunków Ŝycia rodzin wielodzietnych dotkniętych chorobą alkoholową i form opieki nad dziećmi z tych rodzin. Omówiono takŜe działalność klubów AA oraz pomocy udzielanej przez organizacje pozarządowe (np. Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta, Caritas). W cyklu Okruchy Ŝycia nadawano reportaŜe, których bohaterami były osoby, wychodzące z nałogu oraz ludzie, którzy z powodu alkoholizmu stracili rodzinę i majątek. Ponadto w październiku ubiegłego roku Radio Rzeszów przeprowadziło kampanię społeczną informującą o szkodliwości picia alkoholu przez kobiety w ciąŜy. W ubiegłym roku w Radiu Rzeszów audycje poświęcone przeciwdziałaniu alkoholizmowi zajęły łącznie 26 godzin. 14. Polskie Radio Szczecin W 2007 roku, w programie Radia Szczecin, tak jak w latach poprzednich, ukazywała się comiesięczna cykliczna audycja: Noc z radiem. Była ona realizowana przy aktywnym udziale słuchaczy i terapeutów. W kaŜdym wydaniu brali udział specjaliści w dziedzinie terapii uzaleŜnień i osoby wychodzące z nałogu. Omawianą problematykę przedstawiano równieŜ w audycji informacyjno-publicystycznej Solo na dwa głosy oraz w audycji popularnonaukowej Rozmowy ze szkołą w tle. Autorzy audycji wraz z gośćmi przedstawiali sposoby leczenia choroby alkoholowej, sposoby wsparcia osób chorych i ich rodzin. Ze specjalistami rozmawiano o sposobach walki z nałogiem. Przedstawiano aspekty dziedziczenia choroby alkoholowej oraz wpływ alkoholizmu na rozwój małoletnich. PrzybliŜano pracę i moŜliwości wsparcia ze strony Szczecińskiego Centrum Wspierania Rodzin z Problemem Alkoholowym. W roku 2007 audycje dotyczące przeciwdziałania alkoholizmowi wypełniły około 19 godzin programu Radia Szczecin. 15. Radio dla Ciebie w Warszawie W programie Radia dla Ciebie, podobnie jak w latach poprzednich, ukazywał się cykl 587 588 audycji Czysta noc adresowany do osób uzaleŜnionych od alkoholu. Audycje realizowane były w formie rozmów z osobami uzaleŜnionymi, ich rodzinami, przyjaciółmi, a dotyczyły one sposobów wychodzenia z nałogu, moŜliwościach leczenia, roli osób bliskich w procesie terapii itp. W audycji udzielano wskazówek wychowawcom i rodzicom, jak nie dopuścić do uzaleŜnienia oraz jak rozpoznać pierwsze symptomy choroby. Audycja zaowocowała konkretnymi zgłoszeniami słuchaczy na leczenie. Kwestie związane z problemem naduŜywania alkoholu podjęto w cyklu Porozmawiajmy o kobietach. W audycji zatytułowanej Kobiety i nałogi terapeutka mówiła trudniejszym wychodzeniu z nałogów kobiet w porównaniu z męŜczyznami. W drugim wydaniu audycji podjęto kwestię picia alkoholu przez kobiety w ciąŜy. Rozmówcami byli przedstawiciele P ARP A i Polskiego Ruchu Abstynenckiego. W audycji Radioexpress mówiono o programie na rzecz trzeźwości, o nietrzeźwych kierowcach i czarnych punktach na drogach Mazowsza, o karach dla nietrzeźwych kierowców, o kampanii pn. Młoda Warszawa, której celem było zapobieganie alkoholizmowi wśród młodzieŜy. W Podsumowaniu dnia znalazły się informacje o otwarciu nowej poradni dla alkoholików w Radomiu, o kontroli przeprowadzonej przez NIK w izbach wytrzeźwień oraz o propozycji radnych, dotyczącej zakazu handlu alkoholem w niektórych miejscach stolicy. Nadano takŜe reportaŜ, podejmujący omawianą tematykę pt. Człowiek z Banderozy. Problem alkoholizmu oraz przeciwdziałania naduŜywania alkoholu obecny był przez cały ubiegły rok w serwisach. Informowano w nich o rozmiarach zjawiska naduŜywania alkoholu w Polsce, w tym wśród młodzieŜy, o adresach lokalnych poradni, o groŜących konsekwencjach prawnych dla osób naruszających przepisy prawa po spoŜyciu alkoholu, o etiologii i przebiegu choroby alkoholowej. W ubiegłym roku w programie Radia dla Ciebie audycje poświęcone przeciwdziałaniu alkoholizmowi zajęły łącznie 59 godzin. 16. Polskie Radio Wrocław W 2007 roku w programie tej rozgłośni tematyka poświęcona przeciwdziałaniu alkoholizmowi poruszana była w audycjach informacyjnych, edukacyjnych i publicystycznych, a takŜe w jednym reportaŜu. W audycjach informacyjnych poruszono następujące tematy: pijaństwo rodziców oraz niepełnoletnich członków rodzin, spoŜywanie alkoholu przez kobiety w ciąŜy, prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwym, naduŜywanie alkoholu przez przedstawicieli róŜnych zawodów (ochroniarzy, policjantów, aptekarzy), produkcja nielegalnego alkoholu, sprzedaŜ alkoholu nieletnim. Alkoholizmowi poświęcone była audycja pt. UzaleŜnienia. O wpływie alkoholu na rozwijający się płód mówiono w audycji Pijaństwo cięŜarnych. Omawianą tematykę podjęto takŜe w audycjach publicystycznych: Izby wytrzeźwień, Pijany ośmiolatek, Radni pod wpływem, Pijana klasa. Nadano równieŜ reportaŜ Dzięki Bogu, opowiadający historię alkoholika, któremu wiara w Boga pomogła wyjść z nałogu. W 2007 roku audycje poświęcone przeciwdziałaniu alkoholizmowi wypełniły około 5 godzin programu Radia Wrocław. 17. Radio Zachód w Zielonej Górze W programie Radia Zachód szeroko informowano o lokalnych akcjach stowarzyszeń i organizacji pozarządowych zajmujących się profilaktyką antyalkoholową, w tym o działalności edukacyjnej gminnych pełnomocników ds. rozwiązywania problemów alkoholowych oraz o akcjach stowarzyszeń anonimowych alkoholików z terenu województwa lubuskiego. Zapobieganie alkoholizmowi było takŜe tematem audycji publicystycznych. w jednej z audycji dyskutowano na temat: Czy Polacy potrafią bawić się wesoło bez alkoholu? 588 589 Audycja Kto pyta, nie błądzi zawierała rady dotyczące bezpiecznego korzystania z kąpieli w otwartych akwenach, w kontekście trzeźwości. Alkoholizm był teŜ tematem dwóch wydań audycji Co dzieci na to? - Pić, czy nie pić? Rzecz o piciu alkoholu oraz - Dlaczego wymyślono alkohol? Wymienione powyŜej audycje publicystyczne zajęły łącznie l godzinę i 5 minut. III. Telewizja Polska SA Programy ogólnokrajowe Telewizja Polska SA udostępniała czas w programach ogólnopolskich na emisję spotów kampanii społecznej Prowadzę, jestem trzeźwy, której celem było przeciwdziałanie nadmiernemu spoŜywaniu alkoholu oraz unaocznianie skutków jego naduŜywania, zwłaszcza przez młodzieŜ i promowanie Ŝycia w trzeźwości. Spoty ukazywały się w czasie najwyŜszej oglądalności w Programie 1 (16 - 27 lipca 2007), w Programie 2 (16 - 29 lipca 200'7) oraz w programie TVP INFO (30.07 - 5.082007 r.). W 2007 r. w programach ogólnokrajowych, oprócz spotów kampanii społecznej, ukazywały się audycje bezpośrednio dotyczące alkoholizmu oraz zawierające elementy edukacji w zakresie profilaktyki i przeciwdziałania alkoholizmowi. W Programie 1 problematyce tej poświęcono niektóre wydania cyklicznej audycji Raj adresowanej do młodych widzów. W ramach tej audycji prezentowano felietony poświęcone problemom związanym z naduŜywaniem alkoholu, konsekwencjom alkoholizmu, a takŜe pomocy w walce z tym uzaleŜnieniem. Tematem jednego z wydań tej audycji był czas Wielkiego Postu w Opactwie Benedyktynów w Tyńcu i w Ośrodku Markotu, gdzie spotykają się bezdomni, bezrobotni, z których większość cierpi na chorobę alkoholową. W innym wydaniu tej audycji przedstawiono felieton o pracy charyzmatycznego kapłana, od lat zajmującego się narkomanami i ludźmi ulicy często dotkniętymi chorobą alkoholową. Pokazano film fabularny Urwany film, w którym opowiedziano historię o dziewczynie, która pod wpływem koleŜanki popadała w alkoholizm. Problem alkoholizmu degradującego człowieka był tematem filmu dokumentalnego, śywot Michała. Alkoholizm był tematem poruszanym równieŜ w serialu fabularnym Plebania. Problem alkoholizmu i sposobów radzenia sobie z nim przewija się tam w kilku wątkach. Losy bohaterów serialu pokazują, Ŝe wyjście z uzaleŜnienia jest moŜliwe, przy czym bardzo waŜna w walce z nałogiem jest pomoc rodziny. W Programie 2 trudne problemy związane z tą patologią poruszano w cyklicznym magazynie Znaki czasu. W jednym z wydań magazynu omawiano skutki naduŜywania alkoholu przez młode kobiety oraz działalność świetlic dla dzieci z rodzin patologicznych, w tym dotkniętych alkoholizmem. W innej audycji Programu 2 Czuwajcie, bądźcie trzeźwi... przedstawiono podejście Kościoła Starokatolickiego Mariawitów do problemu alkoholizmu w świetle nauczania ewangelicznego. Na przykładzie losów kilku osób korzystających ze wsparcia poradni AA, utworzonej przy parafii mariawickiej, pokazano jak wiara chrześcijańska pomaga człowiekowi wyzwolić się z alkoholizmu. Alkoholizm młodych matek w Wielkiej Brytanii był tematem filmu dokumentalnego BBC pt. Pijące matki. W filmie postawiono takie dramatyczne pytania jak: dlaczego kobiety w ciąŜy piją alkohol, czy mają świadomość, Ŝe szkodzą własnym nienarodzonym jeszcze dzieciom? RównieŜ w cyklicznym magazynie kryminalnym 997 temat alkoholizmu przewijał się w wielu wydaniach, choć pojawiał się on jedynie w tle. O alkoholizmie czy spoŜywaniu alkoholu mówiono w kontekście przyczyn prezentowanych przestępstw. W Programie 2 589 590 alkoholizm był równieŜ tematem takich filmów fabularnych jak: M jak miłość i Złotopolscy. Twórcy tych seriali wpletli w fabułę wątki przeciwdziałania alkoholizmowi. W pubie w Grabinie nie sprzedaje się alkoholu nieletnim, a na terenie sklepu jednej z bohaterek filmu obowiązuje zakaz spoŜywania piwa. W TVP Kultura naduŜywanie alkoholu było temat trzy pozycji: Spotkania - artyści i alkohol - w audycji postawiono pytanie: czy alkohol i sztuka łączą się ze sobą nierozerwalnie? Zaprezentowano w niej przykłady wielu artystycznych Ŝyciorysów potwierdzających istnienie tego związku. śółty szalik - film fabularny w reŜyserii Janusza Morgensterna pokazujący męŜczyznę pogrąŜonego w alkoholizmie. Moskwa - Pietuszki - teatr telewizji w reŜyserii Tomasza Zgadło na podstawie powieści W. Jerofiejewa, której tematem jest pijaństwo społeczeństwa rosyjskiego w okresie komunizmu. " W TVP Polonia przedstawiono audycję Zanim sięgną po alkohol, która powstała we współpracy z Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Wypowiadali się w niej terapeuci, psychiatrzy i młodzieŜ z łódzkich szkół, gdzie działają grupy wsparcia w ramach młodzieŜowego pogotowia. Pasmo wspólne TVP Info W reportaŜu Mocne picie słabej płci, pokazano przykłady kobiet, którym udało się wyrwać ze szponów nałogu. TakŜe kilkanaście reportaŜy pokazanych w magazynie Telekurier - bliŜej ciebie poświęcono problemowi alkoholizmu. Były to następujące reportaŜe: Po kielichu - przedstawiono konsekwencje prowadzenia samochodu pod wpływem alkoholu. Pijana adopcja - przedstawiono dramatyczne losy dziewczynki adoptowanej przez małŜeństwo alkoholików. Stop przemocy - reportaŜ o morderstwie, którego dokonano pod wpływem alkoholu. Bo będzie zdawał maturę i To nie pierwszy raz - reportaŜe o ofiarach pijanych kierowców. Oddajcie mi zasiłek - reportaŜ o kobiecie pozbawionej zasiłku, która samotnie wychowuje dzieci i próbuje się uporać z chorobą alkoholową. Wyjście z nałogu - o wychodzeniu z uzaleŜnienia poprzez pracę, wiarę i drugiego człowieka. Protest Magdy - reportaŜ o 12-letniej dziewczynce, która popełniła samobójstwo, z powodu pijaństwa matki i siostry. Bo za głośno płakało - reportaŜ o zamordowaniu 7-miesięcznej dziewczynki przez pijanych rodziców Nocna biesiada - reportaŜ o pozostawionym bez opieki dziecku, którego rodzice uczestniczyli w pijaństwie. Pijani nieletni - reportaŜ z policyjnego patrolu pokazujący pijanych nieletnich. Mieć własny kąt - reportaŜ o bezdomnej matce z siedmiorgiem dzieci. Pijane matki - reportaŜ o pijaństwie matek, które będąc z dziećmi na spacerze upiły się do nieprzytomności. Kto jej dał narkotyki - reportaŜ o śmierci rocznej dziewczynki spowodowanej zaŜyciem narkotyków. Bo mama się upiła - reportaŜ o pijanej matce, która zostawiła swoją lO-miesięczną córeczkę na ulicy. Na dyskotece - reportaŜ przedstawia upijająca się młodzieŜ w wieku 590 591 gimnazjalnym. Jestem alkoholiczką - reportaŜ o alkoholizmie wśród kobiet. Pijane matki - spowiedź trzech młodych matek, które ciągle upijając się naraŜały Ŝycie swoich dzieci. Tylko dwa drinki - pokazano przypadek pijaństwa rodziców sześciorga dzieci. Zabił moje dziecko - dziecko ofiarą pijanego kierowcy. W ubiegłym roku audycje poświęcone profilaktyce i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wypełniły ponad 3 godz. programu wspólnego TVP lnfo. Pasma rozłączone programu TVP Info 1. Oddział terenowy w Białymstoku W audycji Gość dnia rozmawiano na temat corocznej akcji studentów pedagogiki opiekuńczej, skierowanej do bezdomnych i alkoholików, którym oferowano pomoc materialną i moŜliwość leczenia choroby alkoholowej. W magazynie prewencyjnym Poza prawem omówiono następujące tematy: • Alkoholizm wśród nieletnich, przyczyny, skutki oraz moŜliwości pomocy. • Tragiczne wypadki nad wodą po wypiciu alkoholu. • Prowadzenie samochodu po spoŜyciu alkoholu. • Zapobieganie nielegalnej produkcji alkoholu. W reportaŜu Mikołaj codzienny przedstawiono pozytywny przykład byłego alkoholika, który zaangaŜował się w działalność charytatywną na rzecz dzieci z ubogich rodzin oraz w pomoc terapeutyczną dla alkoholików. W kwietniu ubiegłego roku w programie emitowano spoty kampanii społecznej Anonimowi Alkoholicy, w których przestrzegano przed zagroŜeniami, jakie dla rodziny i jednostki niesie choroba alkoholowa oraz zachęcano do leczenia i nawiązania kontaktu z klubami AA. W 2007 r. oddział terenowy w Białymstoku wyemitował 2 godz. 30 minut audycji poświęconych profilaktyce i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 2. Oddział terenowy w Bydgoszczy W 2007 r. w oddziale terenowym w Bydgoszczy problemom alkoholowym poświęcono cztery wydania audycji Rozmowy dnia: • rozmowa o konsekwencjach naduŜywania alkoholu w kontekście zabójstwa dziecka przez parę pijanych opiekunów. • rozmowa z psychologiem na temat alkoholizmu wśród nieletnich i sposobów przeciwdziałania temu zjawisku • rozmowa z dyrektorem Bydgoskiego Ośrodka Rehabilitacji, Terapii UzaleŜnień i Profilaktyki na temat rosnącej liczby uzaleŜnień m.in. od alkoholu wśród coraz młodszych ludzi oraz o róŜnych metodach terapii. • rozmowa z organizatorem i pomysłodawcą kampanii społecznej przeciw uzaleŜnieniom adresowanej do młodzieŜy. Pięć wydań magazynu Wyprzedzić chorobę poświęcono szeroko pojętemu problemowi uzaleŜnień. Omawiano w nich następujące zagadnienia: • nieskuteczność dorosłych w zapobieganiu uzaleŜnieniom wśród młodzieŜy • wpływ alkoholu i narkotyków na wzrost przestępczości • alkoholowe uszkodzenie płodu (FAZ) • Ŝycia bez narkotyków, alkoholu i papierosów. • uzaleŜnienia w środowiskach wiejskich. 591 592 Temat ten był równieŜ podejmowany w serwisach informacyjnych, ZbliŜenia. Informowano w nich o: • akcji bydgoskich StraŜników Miejskich "Zero tolerancji dla nietrzeźwości" skierowanej głównie do nieletnich. • konferencji odbywającej się w Bydgoszczy z udziałem lekarzy i psychoterapeutów na temat róŜnych metod pomocy osobom uzaleŜnionym od alkoholu i narkotyków. • kampanii pod hasłem "Lato bez procentów", której celem było uświadomienie sprzedawcom, Ŝe nie powinni sprzedawać alkoholu osobom pełnoletnim. • pijanym 15-latku, który miał ponad 3 promile alkoholu we krwi. • ogólnopolskiej imprezie Bydgoszczy "Wesele wesel", której celem było propagowanie trzeźwości nie tylko podczas zabawy. • rozpoczynającej się społecznej kampanii "CiąŜa bez alkoholu" . • warsztatach pod hasłem "Bezpieczna rodzina - dzieci wolne od agresji i uzaleŜnień". • inauguracja kampanii "przeciw uzaleŜnieniom - to nasza wspólna sprawa". • kampanii społecznej "CiąŜa bez alkoholu" i statystykach dotyczących urodzeń dzieci z tak zwanym płodowym zespołem alkoholowym. Oddział terenowy w Bydgoszczy nadawał spoty kampanii społecznej Młodość bez procentów, CiąŜa bez alkoholu, Przypowieść alkohol, które łącznie zajęły 0,4 godz. Oddział w Bydgoszczy antyalkoholowej 3 godz. 18 minut. Przeznaczył na audycje poświęcone profilaktyce 3. Oddział terenowy w Gdańsku W programie tego oddziału w ciągu całego roku została wyemitowane tylko jedna audycja (Na dwa głosy), w której omówiono mechanizmy zachowań osób uzaleŜnionych i współuzaleŜnionych oraz wskazano konkretne sposoby wychodzenia z nałogu. W 2007 r. emitowano spoty kampanii społecznej: Młodość bez procentów oraz CiąŜa bez alkoholu, które łącznie zajęły 49 min programu. Na przeciwdziałanie alkoholizmowi oddział terenowy w Gdańsku przeznaczył łącznie 1,5 godz. swojego programu. 4. Oddział Terenowy w Gorzowie Wielkopolskim W programie tego oddziału na upowszechnianie wiedzy o szkodliwości nadmiernego spoŜywania alkoholu poświecono tylko jedną audycję - Zapytaj eksperta. Przedstawiono w niej rozmowę o skutkach spoŜywania alkoholu przez młodzieŜ. O rozmiarach zjawiska naduŜywania alkoholu informowano w serwisach informacyjnych, Informacje Lubuskie. W 10 serwisach znalazły się informacje o przypadkach i skutkach pij aństwa. W ubiegłym roku oddział terenowy w Gorzowie Wielkopolskim przeznaczył 55 min. 11 sek. na audycje słuŜące przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 5. Oddział terenowy w Katowicach W programie tego oddziału temat przeciwdziałania alkoholizmowi był podejmowany okazjonalnie. W jednym wydaniu audycji Trójwymiar autorzy i zaproszeni goście zastanawiali się nad przyczynami uzaleŜniania się kobiet od alkoholu, narkotyków i leków. Rozmawiano w tej audycji takŜe o społecznym przyzwoleniu na picie alkoholu. Jedno wydanie audycji Twój wybór poświecono na omówienie uzaleŜnień wśród młodzieŜy. W reportaŜu Pseudokibic przedstawiono historię byłego skina i kibica, któremu udało się wyjść z uzaleŜnienia od alkoholu i narkotyków. 592 593 O przestępstwach popełnianych pod wpływem alkoholu informowano w cyklicznej audycji o charakterze prewencyjnym Raport z akcji. Alkoholizm i jego konsekwencje, często tragiczne, były tematem 6 relacji (Sylwester z winem, Rodzice z promilem, Bezdomni dostają mieszkanie, Samobójstwo Magdy, Maltretowane bliźniaczki, Ojciec z piekła rodem) w magazynie reporterskim Ludzie i sprawy. RównieŜ w programie oddziału w Katowicach były obecne ogólnopolskie kampanie społeczne Prowadzę, jestem trzeźwy, Zatrzymaj się i Ŝyj, CiąŜa bez alkoholu. Wypełniły one 3 godziny czasu rozpowszechniania programu. Łącznie na omawianie zagadnień dotyczących alkoholizmu oddział terenowy w Katowicach przeznaczył 5 godz. 53 min. 6. Oddział Terenowy w Krakowie W programie tego oddziału ukazały się dwa wydania Magazynu medycznego poświecone chorobie alkoholowej. Jedno wydanie poświecono omówieniu emocjonalnych problemów tzw. Dorosłych Dzieci Alkoholików, a drugie wyjaśnieniu, czym jest FAS. Ponadto w programie były nadawane spoty kampanii społecznych: Prowadzę jestem trzeźwy i CiąŜa bez alkoholu. W oddziale terenowym w Krakowie audycje poświęcone profilaktyce przeciwdziałaniu alkoholizmowi wypełniły 1 godz. programu. 7. Oddział terenowy w Lublinie W programie oddziału terenowego w Lublinie ukazała się audycja, Ojciec bezdomnych, w której przedstawiono portret człowieka, który w przeszłości był bezdomnym alkoholikiem, a obecnie pracuje w Stowarzyszeniu "Nadzieja" i zajmuje się programem wychodzenia z bezdomności i alkoholizmu. W codziennym serwisie informacyjnym Panorama lubelska ukazały się dwie informacje dotyczące przeciwdziałania alkoholizmowi. Oddział w Lublinie prezentował spoty kampanii społecznej CiąŜa bez alkoholu. W ubiegłym roku na audycje poświęcone profilaktyce i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oddział terenowy przeznaczył 1 godz. 28 min 8. Oddział terenowy w Łodzi W ubiegłym roku w programie oddziału terenowego w Łodzi ukazywały się dwie cykliczne audycje Nie pozwól na to i Prowokacje, które kompleksowo prezentowały zjawisko i skutki alkoholizmu, upowszechniały edukację w zakresie profilaktyki i przeciwdziałania alkoholizmowi. W czteroodcinkowej audycji Nie pozwól na to poruszono następujące zagadnienia: • Wpływ alkoholizmu rodziców na rozwój psychiczny dzieci i ich zdrowie psychiczne w dorosłym Ŝyciu. Kształtowanie się postaw obronnych u dzieci alkoholików. Czy dzieci alkoholików wymagają leczenia, kiedy powinny otrzymać pomoc, jakie znaczenie ma terapia? • WspółuzaleŜnienie. Gdzie osoby współuzaleŜnione mogą szukać pomocy? Jakie są konsekwencje niepodejmowania Ŝadnych działań w obliczu rozwijającego się uzaleŜnienia? • Terapia dla sprawców przemocy w rodzinie. Alkoholizm przyczyną przemocy. Terapia osób dotkniętych alkoholizmem. • UzaleŜnienie kobiet od alkoholu. Specyfika uzaleŜnienia kobiet. W cyklu audycji Prowokacje składającego się z 13 odcinków omówiono następujące 593 594 zagadnienia: • UzaleŜnienie krzyŜowe - od narkotyków i alkoholu. Przyczyny uzaleŜnienia krzyŜowego. Sposoby leczenia tego typu uzaleŜnienia. • Przyczyny uzaleŜnienia od alkoholu. Alkohol jako sposób na rozładowanie stresu. Od czego zaczyna się uzaleŜnienie od alkoholu. Czy moŜna zerwać z uzaleŜnieniem, nie zrywając z dotychczasową pracą i stylem Ŝycia? • Dlaczego społeczeństwo polskie daje przyzwolenie na spoŜywanie alkoholu przez młodzieŜ. Dlaczego branie narkotyków niepokoi rodziców a picie alkoholu nie? • Alkoholizm matek. Jak kobiety, które zdołały pokonać nałóg postrzegają swoje postępowanie? Czy moŜna naprawić krzywdy wyrządzone własnym dzieciom? • Alkoholizm dzieci. Inicjacja alkoholowa dzieci. Brak reakcji otoczenia na widok pijanego dziecka. • Wpływ alkoholu spoŜywanego przez kobietę w ciąŜy na system nerwowy płodu. • Alkoholizm byłych narkomanów. • Statystyki dotyczące spoŜywania alkoholu przez młodzieŜ. W 6 wydaniach audycji To jest Ŝycie podjęto temat alkoholizmu i pomocy osobom dotkniętym chorobą alkoholową oraz przedstawiono konsekwencje zdrowotne, finansowe i społeczne nadmiernego spoŜywania alkoholu. W sześciu wydaniach magazynu interwencyjnego Na sygnale omówiono następujące tematy: • Prewencja przed świętami - o skutkach naduŜywania alkoholu. • Patrole policji drogowej - akcja przeciwko kierowcom prowadzącym samochód po spoŜyciu alkoholu. • Nocne patrole z policją - przemoc w rodzinie spowodowana naduŜywaniem alkoholu. _ Działania policjantów wymierzone w n'ielegalne rozlewnie alkoholu. • Zaniedbane dzieci z rodzin alkoholików. • Kontrole kierowców autokarów pod kątem trzeźwość. W ubiegłym roku na audycje poświęcone profilaktyce i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oddział terenowy w Łodzi przeznaczył 9,5 godz. 9. Oddział terenowy w Olsztynie W programie oddziału terenowego w Olsztynie w codziennych serwisach informacyjnych pt. Informacje pokazywano jedynie konsekwencje naduŜywania alkoholu. W programie były równieŜ emitowane spoty kampanii społecznych: CiąŜa bez alkoholu, Młodość bez %,. Zajęły one łącznie 3 godz. programu. Oddział w Olsztynie przeznaczył na audycje poświęcone profilaktyce antyalkoholowej 3 godz. 41 minut. 10. Oddział terenowy w Opolu W codziennym serwisie Kurier Opolski informowano o kampanii społecznej CiąŜa bez alkoholu, o spotkaniu ordynatorów oddziałów ginekologiczno-połoŜniczych i noworodkowych z województwa opolskiego, podczas którego dyskutowano o skutkach spoŜywania alkoholu przez kobiety w ciąŜy oraz przedstawiono rozmowę o świadomym i odpowiedzialnym macierzyństwie. O ogólnopolskiej akcji CiąŜa bez alkoholu i o zagroŜeniach dla dziecka spowodowanych piciem alkoholu przez matkę w okresie ciąŜy szerzej rozmawiano w audycjach Wszystko jasne. Trzy odcinki audycji dla dzieci TV NieduŜa poświęcono profilaktyce antyalkoholowej. Dotyczyły one: praw dziecka w kontekście ochrony dzieci przed przemocą w rodzinie, zaniedbywaniem oraz róŜnymi formami wykorzystywania seksualnego. kształtowania i 594 595 utrzymywania pozytywnych więzi pomiędzy rodzicami i dziećmi. rozbudzania zainteresowania dzieci własnym rozwojem i realizowaniem pozytywnego hobby. RównieŜ w programie oddziału terenowego w Opolu przeznaczono czas na spoty ogólnopolskiej kampanii społecznej CiąŜa bez alkoholu, której celem było promowanie całkowitej abstynencji w okresie ciąŜy oraz uświadomienie kobietom negatywnego wpływu alkoholu na rozwijające się w ich łonie dziecko. Oddział terenowy w Opolu przeznaczył 6 godz. na audycje poświęcone zapobieganiu alkoholizmowi. 11. Oddział terenowy w Poznaniu W programie tego oddziału tematyka związana z naduŜywaniem alkoholu była obecna w magazynach i reportaŜach. Jedno wydanie magazynu Bądź zdrów poświecono omówieniu wpływu spoŜywanego alkoholu przez kobiety cięŜarne na nienarodzone dziecko. W innym wydaniu omówiono pozytywny i negatywny wpływ wina na organizm człowieka. ReportaŜ, Podnieś głowę pokazywał róŜne formy pomocy osobom uzaleŜnionym. W reportaŜu, 12 kroków od dna pokazano "świadectwa" alkoholików, którzy zerwali z nałogiem. ReportaŜ śycie do remontu poświecono bezdomnemu, który pół Ŝycia pił i był bezdomny, a po wyjściu z nałogu udało mu się dostać własne mieszkanie. W audycji Duszpasterstwo trzeźwości przedstawiono osoby, które zmagają się ze swoim uzaleŜnieniem oraz osoby, które poświęcają wiele trudu i czasu, aby pomagać innym. W magazynie Z Ŝycia kościoła znajdowały się krótkie felietony, w których zapraszano na rekolekcje trzeźwości i rekolekcje dla uzaleŜnionych. W serwisie informacyjnym Teleskop pojawiały się newsy o wypadkach samochodowych spowodowanych przez pijanych kierowców, o tragediach rodzinnych, których przyczyną był alkohol spoŜywany przez domowników, o akcjach policyjnych na drogach. W okresie od września do października 2007 r. w programie nadano spoty w ramach kampanii CiąŜa bez alkoholu. W ramach oprawy programu wielokrotnie był emitowany blok Polecamy, zapraszamy, w którym informowano widzów o "święcie trzeźwości", organizowanym przez Duszpasterstwo Trzeźwości Archidiecezji Poznańskiej wspólnie z Fundacją Profilaktyki i Leczenia UzaleŜnień "Wybór". W programie oddziału terenowego audycje poświęcone profilaktyce antyalkoholowej zajęły ok. 3,6 godz. rocznego czasu rozpowszechnia. 12. Oddział terenowy w Rzeszowie W codziennych serwisach Aktualności ukazywały się newsy o wypadkach drogowych powodowanych przez pijanych kierowców, o wprowadzeniu przepisów zakazujących jazdy na nartach po spoŜyciu alkoholu i pod wpływem narkotyków, o nietrzeźwej lekarce przyjmującej pacjentów, o nocnych imprezach urządzanych przez uzaleŜnionych od alkoholu, narkotyków i hazardu, o tragicznej śmierci pijanego 19-1atka. Dwa odcinki audycji Interwencje poświęcono problemom dzieci wychowywanych w rodzinach alkoholików. W relacji reporterskiej UzaleŜnieni pokazano spotkanie lekarzy i psychologów poświecone poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie: Jakie jest skuteczne lekarstwo na alkoholizm czy narkomanię? W magazynie Stan zagroŜenia omawiano róŜne przypadki patologii społecznych: przestępczość, alkoholizm, narkomanię. W programie oddziału w Rzeszowie omówione wyŜej audycje wypełniły około 4 godz. 30 min. rocznego czasu nadawania. 595 596 13. Oddział terenowy w Szczecinie W programie szczecińskim nadano następujące reportaŜe podejmujące temat alkoholizmu: 1 nie opuszczę Cię aŜ do śmierci" - o wychodzeniu z nałogu alkoholowego i perspektywie na nowe Ŝycie, Być kobietą - o alkoholiczkach, wychodzących z nałogu dzięki grupom wsparcia AA, Nowe Ŝycie - po prostu - o kobietach, nad którymi znęcali się męŜowiealkoholicy. W serwisie informacyjnym Kronika znalazły się newsy o alkoholu i narkotykach wśród policjantów, przemycie alkoholu, o pijanych kierowcach, o sklepach monopolowych na kaŜdej ulicy, pijanych lekarzach na dyŜurze, akcji trzeźwy Koszalin, o młodzieŜy naduŜywającej alkoholu, o pijanych straŜakach, rodzicach i rowerzystach. Oddział emitował spoty kampanii społecznych: Trzeźwy kierowca i Anonimowi Alkoholicy. W ubiegłym roku oddział terenowy w Szczecinie przeznaczył 4 godz. 55 min godz. na audycje poświęcone przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 14. Oddział terenowy w Warszawie W serwisach informacyjnych Telewizyjny Kurier Warszawski, Telewizyjny Kurier Mazowiecki, Telewizyjny Kurier Warszawy i Mazowsza ukazały się 72 relacje reporterskie przedstawiające rozmiary zjawiska naduŜywania alkoholu oraz o jego skutkach. Były to, m.m.: • Relacje z akcji policyjnych: "Trzeźwy poranek", "Młoda Warszawa dla najmłodszych bez procentów - 2007". • Relacja z akcji "Trzeźwość", której celem była kontrola trzeźwości prowadzona przez policję. • Relacja z ogłoszenia pierwszego wyroku przed sądem 24-godzinnym za jazdę po spoŜyciu alkoholu. • Akcje funkcjonariuszy CBŚ i straŜy granicznej rozbijających grupy przestępcze zajmujące się nielegalną dystrybucją alkoholu; • Współpraca władz Ciechanowa z policją w zakresie leczenia uzaleŜnionych od alkoholu. W cyklicznej audycji Wywiad Kuriera omówiono ogólnopolską akcję edukacyjną "Prowadzący - niepijący". W audycjach Raport na gorąco ukazało się 89 materiałów filmowych o wykroczeniach i przestępstwach popełnionych pod wpływem alkoholu. W cyklu audycji Top kryminał poświęconym kwestiom bezpieczeństwa w Warszawie i okolicach pokazano wiele przestępstw popełnionych pod wpływem alkoholu. Przypadek pij anej cięŜarnej, kolizje samochodowe spowodowane przez pijanych kierowców pokazano w cyklu audycji Ratownicy. W magazynie Dobra jazda przestrzegano przed prowadzeniem pojazdów po wypiciu alkoholu, przedstawiano statystyki wypadków samochodowych z udziałem nietrzeźwych kierowców, policyjne akcje przeciw pijanym kierowcom, informowano takŜe, jak rozpoznać na drodze pijanego kierowcę. Ponadto w programie emitowano sp ot Y kampanii społecznych Prowadzę, jestem trzeźwy i CiąŜa bez alkoholu. W ubiegłym roku oddział terenowy w Warszawie przeznaczył 3 godz. 2 min godz. na audycje poświęcone profilaktyce antyalkoholowej. 15. Oddział terenowy we Wrocławiu W codziennym serwisie Fakty ukazywały się newsy, w których pokazywano 596 597 przypadki interweniowania policji w kolizjach drogowych z udziałem nietrzeźwych kierowców i pieszych, awantur rodzinnych wywołanych pijaństwem rodziców, znalezienia dzieci pozostawionych bez opieki przez pijanych rodziców itp. Ponadto nadano cykl krótkich felietonów Codzienne kłopoty Maćka i Doroty prezentujących zagroŜenia, na jakie naraŜone są dzieci i młodzieŜ. Jeden z odcinków Alkohol poświęcony był w całości zagadnieniu przeciwdziałania piciu alkoholu wśród nieletnich. W filmie dokumentalnym śywot Michała opowiedziano historię alkoholika, który przez nałóg stracił dom i rodzinę. Jeden z odcinków magazynu Kariera po europejsku: Barka poświęcono działalności Fundacji Barka, która pomagała m.in. ludziom dotkniętym chorobą alkoholową. TakŜe oddział we Wrocławiu emitował sp ot Y kampanii społecznej, CiąŜa bez alkoholu. Na audycje słuŜące przeciwdziałaniu alkoholizmowi przeznaczono ok. 1,5 godz. rocznego czasu rozpowszechniania programu. IV Podsumowanie • Polskie Radio SA w programach ogólnokrajowych na audycje poświecone problemom związanym z alkoholizmem przeznaczyło łącznie 29 godz. i 32 min. Zestawienie czasu przeznaczonego na tematy związane z alkoholizmem w poszczególnych rozgłośniach regionalnych radia publicznego w 2007 Nazwa rozgłośni regionalnej Czas w godzinach Polskie Radio Białystok Radio Pomorza i Kujaw (Bydgoszcz) Polskie Radio Gdańsk Polskie Radio Katowice Polskie Radio Kielce Polskie Radio Koszalin Polskie Radio Kraków Polskie Radio Lublin Polskie Radio Łódź Polskie Radio Olsztyn Polskie Radio Opole Radio Merkury (Poznań) Polskie Radio Rzeszów Polskie Radio Szczecin Radio dla Ciebie (Warszawa) Polskie Radio Wrocław Radio Zachód (Zielona Góra) Razem • 40 15,8 9,8 18,1 28,1 34,4 33 21 6,8 20 100 14,4 26 19 59 5 1,1 451,4 Rozgłośnie regionalne radia publicznego, na audycje omawiające zjawisko alkoholizmu, poświęciły w ubiegłym roku 451,4 godziny. Audycje cykliczne, poświęcone profilaktyce antyalkoholowej nadawano w programach rozgłośni w: 597 598 Katowicach (felietony U progu dnia), Kielcach (Nocne Kielce - Noc czuwania bez kieliszka), Krakowie (Pokonać wstyd), Lublinie (Informator AA, Noc z Anonimowymi Alkoholikami), Opolu (Nasze sprawy - Da się Ŝyć bez alkoholu), Poznaniu (Pomówmy o sprawach poufnych, Pijani mordercy za kierownicą), Szczecinie (Noc z radiem) i Warszawie (Czysta noc). W programach pozostałych 9 rozgłośni tematyka ta pojawiała się nieregularnie, w audycjach publicystycznych, audycjach o tematyce prozdrowotnej, magazynach religijnych oraz w reportaŜach. Zestawienie czasu przeznaczonego na tematy związane z alkoholizmem w poszczególnych h regionalnych TVP w 2007 Nazwa oddziału terenowego Czas w godz. TVP Białystok TVP3 Bydgoszcz TVP3 Gdańsk TVP3 Gorzów Wielkopolski TVP3 Katowice TVP3 Kraków TVP3 Lublin TVP3 Łódź Olsztyn TVP3 Opole TVP3 Poznań TVP3 Rzeszów TVP3 Szczecin TVP3 Warszawa TVP3 Wrocław Razem 2,5 3,3 1,5 0,9 5,9 1,7 1,5 9,5 3,7 6 3,6 4,5 4,9 3 1,5 54 • W roku 2006 audycje o profilaktyce i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nadawano w programach prawie wszystkich oddziałów terenowych Telewizji Polskiej SA. Wyjątkiem był oddział terenowy w Kielcach. Najwięcej czasu w programie na tę tematykę poświęciły oddziały w Łodzi, Katowicach i Rzeszowie. • W Programie 1, Programie 2 i programach oddziałów terenowych (z wyjątkiem oddziału terenowego w Łodzi) Telewizji Polskiej SA oraz programach Polskiego Radia SA podobnie jak w 2006 roku nie było stałych, regularnie ukazujących się cykli, które kompleksowo i wielostronnie prezentowałyby zjawisko alkoholizmu czy upowszechniałyby edukację w zakresie profilaktyki i przeciwdziałania alkoholizmowi. Tematyka ta nie miała w tych programach swojego stałego miejsca i pojawiała się okazjonalnie. Najczęściej omawiana była w kontekście przestępstw kryminalnych (maltretowanie dzieci przez pijanych rodziców, wypadki drogowe spowodowane przez pijanych kierowców, rozboje, morderstwa itp.). B. Niedozwolona emisja reklam napojów alkoholowych w programach radiowych i telewizyjnych w 2007 roku 598 599 W wyniku podjętych przez Krajową Rada Radiofonii i Telewizji działań kontrolnych i interwencyjnych w 2007 roku, stwierdzono naruszenie art. 16 b ust 1 pkt 2 ustawy o radiofonii i telewizji, w związku z art.13' ust 2 pkt 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, u dwóch nadawców telewizyjnych, Canal +SPORT oraz Polsat SPORT, wyemitowało reklamy piwa przed godziną 20.00. Decyzją Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji obaj nadawcy telewizyjni zostali ukarani finansowo. Analiza programów nadawców telewizji kablowych w 2007 roku, wykazała 2 przypadki nadawania reklamy napojów alkoholowych w zakresie regulowanym przez ustawę o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (art. 16 b ust. 1 pkt 2 ustawy o radiofonii i telewizji). ' Dotyczyło to: • Rozpowszechnianego w Prudniku programu pod nazwą "TELE-INFO", którego kontrola z dnia 15 czerwca 2007 r. wykazała promocję i reklamę napojów alkoholowych, w reklamie pubu "Tawerna KS Magdalena" nadanej przed godziną 20.00: Nie ma lepszych miejsc na świecie niŜ irlandzkie puby (...) swoistą atmosferę (...), liczne gadŜety pochodzące z zielonej wyspy, to wszystko podkreśla irlandzka muzyka, przy której moŜna rozkoszować się typowymi irlandzkimi napojami (...). Sposób przedstawiania piwa, poprzez publiczne rozpowszechnianie znaków towarowych oraz informacji na temat jego dostępności, jest jego reklamą i moŜe być zachętą do nabywania napoju alkoholowego, jakim jest piwo, której prowadzenie w telewizji jest zabronione między godziną 6.00 a 20.00; oraz • Rozpowszechnianego w Poznaniu programu pod nazwą "ONTV". Kontrola tego programu wykazała emisje, między 9 i 12 października 2007, reklamy planszowej "Pubu Tequila" promującej napoje alkoholowe: Uprzejmie zapraszam do nowego pubu Tequila. Pełne wyposaŜenie w alkohole. Piwo 4 zł (..j. W obu przypadkach dyrektor departamentu reklamy biura KRRiT wystosował pisma o zaniechanie podobnych działań w przyszłości oraz przesłanie wyjaśnień dotyczących tych uchybień. W związku z tym, Ŝe były to jednostkowe przypadki i wystąpiły u tych nadawców ,raz pierwszy odstąpiono od ukarania nadawców. Nadawcy dostosowali się do zaleceń. Kontrola programów nadawców radiowych nie wykazała naruszenia przepisów w przedmiotowym zakresie. 599 600 3.6. NajwyŜsza Izba Kontroli Odpowiadając na pismo Pana Dyrektora z dnia 2 kwietnia 2008 r. (ANA/882/PZ/2008), uprzejmie informuję, Ŝe NajwyŜsza Izba Kontroli, w zakresie związanym z wychowaniem trzeźwości i przeciwdziałaniem alkoholizmowi, przeprowadziła w lipcu 2007 r. kontrolę w SPZOZ Przychodni Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu i WspółuzaleŜnienia w Szczytnie w ramach tematu pn. "Funkcjonowanie opieki psychiatrycznej, ze szczególnym uwzględnieniem opieki stacjonarnej" (P/07/165). Wystąpienie pokontrolne jest dostępne na stronie internetowej www.bip.nikgov.pl. Ponadto w lutym 2007 r. została zatwierdzona "Informacja o wynikach kontroli prawidłowości funkcjonowania izb wytrzeźwień, ze szczególnym uwzględnieniem warunków przyjmowania i przetrzymywania osób zatrzymanych oraz poszanowania ich praw" (nr. ewid. l7112006/P/06/147/LPO). Treść tej informacji takŜe została opublikowana na ww. stronie internetowej. 3.7. Polskie Radio S.A. Wypełniając obowiązki nadawcy publicznego, Polskie Radio SA uwzględnia w swojej działalności najwaŜniejsze problemy Ŝycia społecznego w Polsce, w tym – przeciwdziałanie alkoholizmowi. Wyartykułowane to zostało w Ustawie o radiofonii i telewizji z dnia 29 grudnia 1992 roku (ze zmianami z dnia 2 kwietnia 2004 r.), w tym szczególnie artykuł 21. mówiący, Ŝe programy publicznej radiofonii i telewizji powinny słuŜyć umacnianiu rodziny, słuŜyć kształtowaniu postaw prozdrowotnych, słuŜyć zwalczaniu patologii społecznych. Zalecenia te znalazły praktyczny wyraz w konkretnych audycjach oraz tzw. akcjach pozaantenowych podejmowanych przez poszczególne programy Polskiego Radia. Podstawą szczegółowego planowania programowego były: „Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych”, „Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi”, „Narodowy Program Ochrony Zdrowia” Wszystkie te działania, zarówno programowe jak i pozaantenowe zostały zatwierdzone przez Zarząd Polskiego Radia SA. Priorytety działań informacyjnych i publicystycznych były omawiane na Kolegiach Programowych Polskiego Radia z udziałem przedstawicieli Rady Programowej Polskiego Radia oraz wszystkich Programów PR SA. Za najwaŜniejsze uznano: - Profilaktyczne programy edukacyjne dla młodzieŜy. Patologia i przemoc w rodzinie spowodowana chorobą alkoholową. Działalność środowisk wzajemnej pomocy i stowarzyszeń trzeźwościowych. Podniesienie poziomu bezpieczeństwa społecznego. 600 601 - Zmiany w Kodeksie Karnym dotyczące osób popełniających przestępstwa pod wpływem alkoholu. Zmiany w Kodeksie Karnym dotyczące kierowców prowadzących pojazdy pod wpływem alkoholu Ograniczenie dostępności alkoholu, szczególnie dla młodzieŜy. Kontrola rynku alkoholowego. Działania administracyjne i edukacyjne słuŜące zmianie struktury spoŜycia alkoholu. Kontrola prawna i społeczna nad patologicznymi zachowaniami osób naduŜywających alkoholu. Terapia osób uzaleŜnionych i członków ich rodzin. Najczęściej problem przeciwdziałania alkoholizmowi poruszany był na antenie Programu 1. oraz Radia BIS i Trójki. Program 2. z racji swojej specyfiki nie zajmował się tym problemem. O wadze przywiązywanej przez Polskie Radio do tych działań najlepiej świadczy fakt wzrastającej z roku na rok ilości godzin programu poświęconego problematyce przeciwdziałania alkoholizmowi W roku 2007 tematyce tej poświęcono blisko 1772 minuty programu (blisko 30 godzin). Audycje te były finansowane ze środków abonamentowych (Dział 921 „Kultura, ochrona dziedzictwa narodowego”, wg załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z 14.06.2006 r.) Tematyka przeciwdziałania alkoholizmowi znalazła odzwierciedlenie w reportaŜach, audycjach cyklicznych i poradnikowych, a takŜe w bieŜących informacjach. Część z nich nawiązywała do problemu walki z alkoholizmem w sposób bezpośredni, część – przy okazji omawiana innych problemów społecznych, głównie narkomanii, bezrobocia, bezdomności. Z tego teŜ powodu precyzyjne wyliczenie czasu antenowego poświęconego tej tematyce moŜe być jedynie szacunkowe. WaŜnym przejawem walki z alkoholizmem były teŜ podjęte przez Polskie Radio we współpracy z policją i organizacjami pozarządowymi takich akcji poza antenowych, jak: Akcja „Krzyś” (trwa od 15 lipca 2003 r.) . Jej celem jest nakłonienie kierowców, by jadąc na spotkania towarzyskie zabierali ze sobą osobę, która nie będzie piła i w drodze powrotnej zastąpi ich za kierownicą. Redakcja Radia Kierowców codziennie przypominała o załoŜeniach akcji. „Sierpień – miesiąc trzeźwości” „Lato bez procentów” Międzynarodowa akcja „Alkohol i narkotyki - nie” Program 1. był ponadto inicjatorem i współuczestnikiem akcji kierowanych do kierowców, a podejmowanych we współpracy z komendą Główną Policji. W sposób szczególny tematyką walki z alkoholizmem zajmuje się Redakcja Radia Kierowców. W swoich codziennych audycjach dziennikarze redakcyjni apelują do kierowców, by nie zasiadali za kierownicą po alkoholu; informują o stosownych przepisach obowiązujących za granicą. W audycjach udział biorą m.in. przedstawiciele Komendy Głównej Policji, a takŜe Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 601 602 Szczegółowy wykaz audycji Polskiego Radia SA podejmujących problematykę walki z alkoholizmem przedstawiamy w załączeniu. Wykaz audycji Polskiego Radia SA podejmujących problematykę walki z alkoholizmem w 2007 roku Program 1. PR SA (Jedynka) Program 1. Polskiego Radia przedstawił najwięcej najróŜnorodniejszych materiałów odnoszących się do problematyki alkoholowej. Wśród nich: reportaŜe, wywiady, rozmowy, m.in.: 10 stycznia 2007 – godz. 17.31-18.00 „Człowiek z Banderozy” – b. alkoholik opowiada o swojej drodze wychodzenia z nałogu. ReportaŜ nagrodzony na Festiwalu Mediów w Łodzi 2006.; 30 stycznia 2007 – godz. 12.19-12.26 – minireportaŜ oraz rozmowa o narastającym alkoholizmie wśród kobiet; 31 stycznia 2007 – godz. 17.31-18.00 – Justyna Świerczyńska, dziewiętnastoletnia mistrzyni Polski juniorek w chodzie na 20 kilometrów, przeŜywała piekło z powodu alkoholizmu ojca. Odeszła z domu i zaczęła samodzielne Ŝycie. Znajomy trener znalazł dla niej miejsce w ośrodku Markotu dla bezdomnych. Sport stał się sensem jej Ŝycia; 7 lutego 2007 - godz. 17.31-18.00. Historia dwojga młodych ludzi - narkomanki i alkoholika, którzy po terapii próbują zbudować nowe Ŝycie. ReportaŜ uzyskał Nagrodę Prezesa Radia Łódź na Festiwalu Mediów w Łodzi; 20 lutego 2007 - godz. 17.31-18.00. W ramach projektu Biura Bezpieczeństwa przy Urzędzie m.st. Warszawy osoby uzaleŜnione (głównie alkohol, narkotyki), które wyszły na prostą prowadzą lekcje dla warszawskich licealistów. Cieszą się one ogromnym zainteresowaniem młodzieŜy, a reportaŜ opowiada o jednej z nich; 2 maja 2007 – godz. 09.00-12.05. „Cztery pory roku” – Wielka majówka, wielkie picie. Magazyn w całości poświecony tematyce alkoholowej (m.in. choroba alkoholowa, picie weekendowe, nietrzeźwi kierowcy, DDA czyli Dorosłe Dzieci Alkoholika, ko-alkoholizm, czyli wspólne picie z partnerem, upijanie się bankietowe. W studiu rozmowy z ekspertami, m.in. Ewą Witkowską i ElŜbietą Tomaszewską z Ośrodka Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu; Krzysztofem Hajdasem i Marcinem Szyndlerem z KG Policji oraz ze streetworkerem pracującym w środowisku dzieci i młodzieŜ. Wystąpili teŜ alkoholicy będący w trakcie bądź po terapii; 11 maja 2007 – godz. 13.00-14.00 w ramach cyklu „Rozmowy Jedynki” - Jak zapobiegać pijaństwu dzieci? Z udziałem gości: Jadwigi Fudały, specjalisty psychoterapii uzaleŜnień z PARPY oraz dr. Bohdana Woronowicza, kierownika Ośrodka Terapii UzaleŜnień w Instytucie Psychiatrii i Neurologii; 9 czerwca 2007 – godz. 05.30-05.50 w magazynie „Prosto z kraju” o alkoholizmie wśród nastolatków i modzie na weekendowe picie; 5 sierpnia 2007 – godz. 06.00-10.00 w ramach „Familijnej Jedynki” m.in. o ruchach trzeźwościowych z udziałem o. kapucynów z Nowego Miasta nad Pilicą i Marka Ignaczaka z Ruchu AA; 10 września 2007 – godz. 18.13-18.26, magazyn Z kraju i ze świata – o kampanii przeciwko sprzedawaniu alkoholu nieletnim (minireportaŜ + rozmowa); 602 603 19 listopada 2007 – godz. 23.10-23.58 reportaŜ Ewy Michałowskiej „Pampel” o artyście-alkoholiku, któremu udało się nie tylko wyzwolić z nałogu, ale wrócić do sztuki (nie pije juŜ ponad 7 lat);00.00-03.00. W ramach cyklu „Nocne spotkania” o wychodzeniu z nałogów, m.in. alkoholizmu opowiadali psychoterapeuta i słuchacze. To wybrane przykłady audycji. Na co dzień, systematycznie tematykę walki z alkoholizmem podejmuje Radio Kierowców. W swoich codziennych audycjach dziennikarze Redakcji apelują do kierowców, by nie zasiadali za kierownicą po alkoholu. Informują o stosownych przepisach obowiązujących za granicą. W audycjach często występują m.in. przedstawiciele Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz przedstawiciele policji. Tematyce tej poświęcono – jak szacujemy – ponad 200 minut. Tematyka alkoholizmu pojawia się takŜe pośrednio, głównie w audycjach n/t narkomanii, bezdomności. Oba watki łączą się ze sobą i przeplatają takŜe w materiałach publicystycznych poruszających takie problemy społeczne, jak bezrobocie, nieumiejętność odnalezienia się w nowych warunkach ekonomicznych i społecznych, własne lęki i frustracje (m. in. 5 lutego 2007 r. w reportaŜu „Studniówka”, o młodych pijanych bandytach, którzy swoje frustracje wyładowali na bawiących się maturzystach). Łącznie na antenie Jedynki problematyce tej poświęcono ponad 951 minut (ponad 15 godzin). Trójka (Program 3. PR SA) Tematyka związana z walką z alkoholem znalazła odbicie głównie we wstawkach do magazynów Zapraszamy do Trójki i Puls Trójki. Pojawiała się takŜe w reportaŜach. Oto przykłady wybranych audycji tematycznych: 16 stycznia 2007 – godz. 18.15-18.30, reportaŜ „Lekcja” GraŜyny Wielowieyskiej. Narkoman i alkoholik, który prawie połowę swojego czterdziestoletniego Ŝycia spędził w więzieniach, a mimo to udało mu się wyjść na prostą i wciągnąć do pracy innych zagubionych, opowiada o swoim Ŝyciu młodzieŜy jednego z warszawskich liceów; 22 stycznia 2007 – godz. 18.15-18.30, reportaŜ „Urodziłem się duŜo mały” Ryszarda Kłosowskiego. Opowiada o pochodzącym z rodziny alkoholików wychowanku Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego, któremu próbuje pomóc jeden z wychowawców, który uratował około 450 takich dzieci; 14 lutego 2007 – magazyn Zapraszamy do Trójki (10’) – Nocna prohibicja w sklepach; 13 kwietnia 2007 – magazyn Zapraszamy do Trójki (10’) – Czy przyjmą się prywatne alkomaty? 19 lipca 2007 – magazyn Zapraszamy do Trójki (10’) – Alkohol na plaŜach; 8 sierpnia 2007 – Klub Trójki (15’) – UŜywki na Przystanku Woodstock; 20 sierpnia 2007 – magazyn Zapraszamy do Trójki (10’) – Nie piję, jestem abstynentem; 26 sierpnia 2007 – cykl „Według Polaków” (60’) – Alkoholizm – i grzech i choroba z udziałem Wiktora Osiatyńskiego (program 21 kroków, kulturowe uwarunkowania); 27 sierpnia 2007 – reportaŜ „Niebo do wynajęcia” (15’) – o akcji Przystanek PAT (Profilaktyka a teatr). Czy to niemoŜliwe, by ponad 200 osobowa grupa młodzieŜy 603 604 uczącej się i studiującej, spędzała wakacje bez alkoholu, narkotyków, komputera i imprez techno? 31 października 2007 – „Instrukcja obsługi człowieka” (2’). Ból istnienia. Jestem uzaleŜniony; 19 grudnia 2007 – „Instrukcja obsługi człowieka” (2’). Czy wigilijny karp musi być podlany? Łącznie na antenie Trójki około – 235 minut (blisko 4 godz.). Polskie Radio BIS Tematyka dotycząca problemu alkoholizmu w Radiu BIS w 2007 r. pojawiała się systematycznie w audycjach cyklicznych: Zostaw wiadomość oraz Popołudnik, a takŜe w reportaŜach i Wiadomościach. Z racji specyfiki Programu wszystkie audycje były nastawione na penetrację problemu wśród młodzieŜy. Oto przykłady audycji w układzie chronologicznym: 8 stycznia 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomość. Coraz częściej problem alkoholowy dotyka nie tylko dzieci z rodzin patologicznych. W tzw. normalnych rodzinach coraz częściej rodzice przyzwalają na picie w domu. Po reportaŜu GraŜyny Wielowieyskiej "Pijane dzieci" nagranym w Ośrodku Profilaktyki Rozwoju Dzieci i MłodzieŜy "Prom" w Łodzi, dyskusja w studiu z udziałem terapeuty oraz młodej dziewczyny kiedyś uzaleŜnionej a dziś wyleczonej i jak zawsze - słuchaczy. 22 stycznia 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomość. Orfeusz Nowakowski, autor ksiąŜki „My z poprawczaka” przedstawia często niepełnoletnią młodzieŜ, dla której meliny, wódka, prochy i szybki seks to codzienność; 22 lutego 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomość - Dziedziczone róŜne patologie, głównie alkoholizm. Czy naprawdę Ŝycie bez przyszłości?; 19 marca 2007 – godz. 14.00-18.00, cykl: Popołudnik. Alkohol i inne uŜywki w szkole; 21 marca 2007 – godz. 17.12-17.18, reportaŜ „Ona jest we mnie”. Alkohol wzmaga agresję wśród młodzieŜy; 10 maja 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomość. Program w całości poświęcony DDA (Dorosłym Dzieciom Alkoholików); 25 maja 2007 – godz. 14.00-18.00, cykl: Popołudnik. Raport: Ile piją Polacy? 4 czerwca 2007 – godz. 14.00-18.00, cykl: Popołudnik. Akcja: STOP 18; 18 czerwca 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomość. Wakacyjne uzaleŜnienia: narkotyki, alkohol; 25 czerwca 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Akcja: STOP 18; Nie sprzedaję alkoholu młodzieŜy; 11 lipca 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Moda na warzenie piwa w domu; 30 lipca 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Pijani Anglicy zalewają Kraków – czy jesteśmy bezsilni? 604 605 16 sierpnia 2007 – godz. 17.48-17.56. ReportaŜ „Akcja – Przystanek PAT”. Licealistka chce uratować kolegę uzaleŜnionego od alkoholu – zaprasza go na wakacje w ramach akcji Profilaktyka i teatr; 22 sierpnia 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomość. Czy i jak rodzina moŜe pomóc w wyzwoleniu się od uzaleŜnień? 23 sierpnia 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Bawimy się bez alkoholu; 28 sierpnia 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Prowokacja – metoda na sprawdzenie czy w sklepach sprzedaje się alkohol nieletnim; 5 września 2007 – godz. 17.48-17.54, reportaŜ „Lekcja obojętności”. Czy nauczyciele potrafią i chcą walczyć z patologiami wśród uczniów? 5 września 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomość. Lampka wina, kufel piwa czy kieliszek wódki nikomu jeszcze nie zaszkodziły – te i inne mity prowadzące do alkoholizmu; 27 września 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Pijani rodzice; 10 października 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomość. Problemy DDA; 16 października 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Akcja: Bezpieczna noc bez alkoholu; 12 listopada 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomość. Problemy DDA; 3 grudnia 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Popołudnik. Alkoholizm wśród młodzieŜy. Łącznie na antenie Radia BIS – około 595 minut (blisko 10 godz.). 3.8. Rzecznik Praw Dziecka Odpowiadając na pismo: znak ANA/882/PZ/2008 w sprawie informacji dotyczącej działań podejmowanych w 2007 roku przez Rzecznika Praw Dziecka, a dotyczących realizacji zadań ujętych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi oraz innych, wymienionych w piśmie uprzejmie infonnuję: • od maja do października 2007 r. prowadzona była, zorganizowana przez Biuro Rzecznika Praw Dziecka, ogólnopolska kampania społeczna "Kochaj. Nie krzywdź. PomóŜ". dotycząca przemocy wobec niemowląt i małych dzieci. W ramach kampanii przeprowadzono akcję informacyjną skierowaną do pracowników słuŜby zdrowia, słuŜb socjalnych, instytucji zajmujących się rodziną, kampanię billbordową w miastach wojewódzkich oraz akcję informacyjną w mediach. Uruchomiona została bezpłatna infolinia dla osób zainteresowanych problemem. Zorganizowane zostały dwie konferencje naukowe poświęcone m.in. zagadnieniom dziecka maltretowanego. W dniu 28 listopada 2007 r. Rzecznik Praw Dziecka wystąpił do Prezesa Rady Ministrów w sprawie wniosków i postulatów wynikających z przebiegu prowadzonej kampanii. Rzecznik Praw Dziecka zwrócił uwagę na potrzebę podjęcia działań legislacyjnych które w sposób skuteczny będą zapobiegać przemocy wobec dzieci. Za niezbędne uznał takŜe prowadzenie szkoleń dla pracowników oświaty, ochrony zdrowia, policji, pomocy społecznej na temat Zespołu Dziecka Krzywdzonego i sposobów pomocy w przypadku potwierdzenia rozpoznania tego zespołu. • W wystąpieniach generalnych składanych przez Rzecznika Praw Dziecka do przedstawicieli instytucji centralnych, w roku 2007 podjęte zostały następujące sprawy które moŜna zaliczyć do pośrednio związanych z tematem pisma: o ochrony dzieci przed skazanymi za przemoc o charakterze seksualnym wystąpienie z dnia 10 kwietnia 2007 r. do Ministra Sprawiedliwości, 605 606 • • o całkowitego zakazu reklamy piwa podczas imprez dla dzieci, a w szczególności imprez sportowych - wystąpienie z dnia 15 czerwca 2007 r. do Ministra Zdrowia, o treści reklam nadawanych przed seansem filmowym bez względu na kategorie odbiorcy - wystąpienie z dnia 25 września 2007 r. do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, o zamieszczania wizerunku dzieci w sposób mogący mieć negatywny wpływ na ich psychikę - wystąpienie z dnia 4 grudnia 2007 r. do Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Na działalność przeznaczoną wyłącznie na finansowanie zadań związanych z profilaktyką alkoholizmu i wychowaniu w trzeźwości w roku 2007 nie wydatkowano funduszy. W pracy interwencyjnej Biura Rzecznika Praw Dziecka mieszczą się róŜnorodne działania - prośby o w)jaśnienie sprawy, o interwencję w sprawie, o udostępnienie dokumentów w sprawie, poradnictwo prawne, psychologiczne, pedagogiczne, wystąpienia np. do właściwych jednostek policji, prokuratury, sądu opiekuńczego, szkół, kuratoriów oświaty. W statystykach podejmowanych spraw nie jest ujęta jako osobna kategoria, kategoria spraw związanych z alkoholem. Dane z roku 2007, wg nomenklatury statystyki prowadzonej przez BRPD wskazują, Ŝe w kategorii uzaleŜnienia prowadzono 55 spraw, w kategorii zaniedbania 56 spraw, a w kategorii przemoc - fizyczna, seksualna, psychiczna331 spraw. 3.9. Rzecznik Praw Obywatelskich W odpowiedzi na pismo z dnia 2 kwietnia 2008 r. (1.dz. ANA/882/PZ/2008) podaję poniŜej informacje dotyczące działań prowadzonych w 2007 r. przez Rzecznika Praw Obywatelskich, które pozostają w związku z realizacją ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Odnosząc się do pisma Pana Dyrektora uprzejmie informuję, Ŝe Rzecznik nie zajmuje się koordynowaniem określonych obszarów Ŝycia publicznego, w tym dot. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Zgodnie z ustawą o Rzeczniku Praw Obywatelskich (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147), do jego zadań naleŜy bowiem badanie, czy na skutek działania lub zaniechania organów, organizacji albo instytucji nie nastąpiło naruszenie prawa, a takŜe zasad współŜycia i sprawiedliwości społecznej i - w razie stwierdzenia takiego naruszenia - podejmowanie stosownych działań. Mogą one równieŜ polegać na wnioskowaniu do właściwych organów o podjęcie inicjatywy legislacyjnej. W 2007 r. podjęte przez Rzecznika sprawy, które pozostają w związku z realizacją ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, dotyczyły: I. W zakresie działania Zespołu VII Prawa Karnego Wykonawczego: Do Rzecznika wpłynęło 20 spraw od obywateli w związku z doprowadzeniem do izb wytrzeźwień lub pobytem w izbach wytrzeźwień. Dotyczyły one niewłaściwego tratowania przez personel izby lub ponoszenia opłat za pobyt w izbie. Ponadto w wystąpieniu z dnia 5 grudnia 2007 r. do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, Rzecznik zasygnalizował potrzebę wprowadzenia jednolitych opłat pobieranych od osób doprowadzonych do jednostek organizacyjnych Policji w celu wytrzeźwienia. Obecnie opłaty te są ujednolicone w skali województw. Nie jest to słuszne 606 607 rozwiązanie, bowiem koszty ponoszone w związku z zatrzymaniem i pobytem tych osób oraz standard pomieszczeń policyjnych izb zatrzymań są podobne we wszystkich jednostkach organizacyjnych Policji. Rzecznik zwrócił się takŜe o zmianę redakcji § 3 ust. 1 regulaminu pobytu osób umieszczonych w pomieszczeniach jednostek organizacyjnych Policji przeznaczonych dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 marca 2003 r. w sprawie warunków, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia w jednostkach organizacyjnych Policji przeznaczone dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia, oraz regulaminu pobytu w tych pomieszczeniach. Przepis Regulaminu stanowi, Ŝe osoby doprowadzone do wytrzeźwienia są poddawane badaniom lekarskim tylko w uzasadnionych przypadkach. Zapis ten jest niezgodny z regulacją zawartą w § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 4 lutego 2004 r. w sprawie trybu doprowadzania, przyjmowania i zwalniania osób w stanie nietrzeźwości oraz organizacji izb wytrzeźwień i placówek utworzonych lub wskazanych przez jednostkę samorządu terytorialnego, która przewiduje, Ŝe osoby doprowadzone do jednostek Policji w celu wytrzeźwienia są niezwłocznie poddawane badaniom lekarskim. II. W zakresie działania Zespołu X Administracji Publicznej, Zdrowia i Ochrony Praw Cudzoziemców: Większość skarg badanych w Biurze Rzecznika w 2007 r. związanych z problematyką realizacji postanowień ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi dotyczyła wykonania procedury zobowiązania do leczenia odwykowego. W korespondencji kierowanej do Rzecznika Praw Obywatelskich SkarŜący zwracali uwagę na pobieŜne analizowanie przez gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych przesłanek wynikających z art. 24 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Na problem ten w szczególności zwracali uwagę członkowie rodzin osób uzaleŜnionych od alkoholu. Analiza tych skarg wskazuje na potrzebę szczegółowego uregulowania trybu pracy gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. W 2007 r. do Biura RPO wpływały równieŜ skargi dotyczące wykonania prawomocnych postanowień o skierowaniu na przymusowe leczenie odwykowe. Z tych skarg wynika, Ŝe zakłady odwykowe nie dysponują wystarczająca liczbą miejsc, co powoduje konieczność wielomiesięcznego oczekiwania na przyjęcie do zakładu osób skierowanych na przymusowe leczenie odwykowe. Ponadto w badanych sprawach stwierdzono praktykę nie przyjmowania na przymusowe leczenie odwykowe osób, które zostały doprowadzone do zakładu przez Policję w stanie nietrzeźwym. Jako powód odmowy przyjęcia dyrektorzy wskazywali brak kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia na prowadzenie oddziałów leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych (detoksykacja). Analiza powyŜszych skarg wskazuje na potrzebę zwiększenia ilość miejsc w zakładach leczenia odwykowego oraz szczegółowe określenie trybu przyjęcia do tego zakładu. Podejmowane przez Rzecznika sprawy związane z przemocą w rodzinach nie eksponowały problemu alkoholowego. Liczę, Ŝe udzielone przeze mnie informacje będą przydatne w pracach nad projektem sprawozdania z realizacji w 2007 r. ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 607 608 3.10. Telewizja Polska S.A. Telewizja Polska S.A. aktywnie uczestniczy w realizacji zadań wynikających z Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2006-2010 poprzez emitowanie, zarówno na antenach ogólnopolskich, jak i regionalnych, programów podejmujących tę problematykę. Po raz kolejny, na antenach ogólnopolskich i regionalnych TVP przeprowadzono kampanie społeczne mające na celu „przeciwdziałanie nadmiernemu spoŜywaniu alkoholu, unaocznianie skutków naduŜywania alkoholu, zwłaszcza przez młodzieŜ i promowanie Ŝycia w trzeźwości” (Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2006-2010). Na antenach ogólnopolskich była to: • Prowadzę, jestem trzeźwy – kampania społeczna – promocja odpowiedzialnych zachowań kierowców (TVP1 emisja od 16 do 27 lipca 2007 TVP2 od 16 do 29 lipca 2007, w TVP INFO od 30.07 do 5.08 - 3 razy po 30 sekund w czasie najwyŜszej oglądalności - łącznie 7 minut) PoniŜej wykaz audycji wyemitowanych w 2007 roku bezpośrednio traktujących o alkoholizmie, bądź zawierających elementy edukacji w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. PROGRAM 1 • • Raj – cykl adresowany do młodych widzów. W niektórych wydaniach prezentowano felietony poświęcone problemom związanym z naduŜywaniem alkoholu, konsekwencjom alkoholizmu, a takŜe pomocy w walce z uzaleŜnieniem. (emisja - środa godz. 14.30, czas ok. 25 min.) Przykłady: Czas Wielkiego Postu jako czas refleksji przeŜywany w Opactwie Benedyktynów w Tyńcu i w Ośrodku Markotu w Grzędach pod Tarczynem, gdzie spotykają się bezdomni, bezrobotni, z których większość cierpi na chorobę alkoholową. Oni teŜ zastanawiają się nad sensem Ŝycia.(14.03.2007, czas trwania 23’43”) Felieton o pracy charyzmatycznego kapłana, załoŜyciela świeckiej Wspólnoty Dobrego Pasterza w Katowicach, od lat zajmującego się narkomanami i ludźmi ulicy, często dotkniętymi chorobą alkoholową. Opowieść o młodych ludziach, którzy kontynuują pracę ojca Ryszarda i pomagają ludziom zagubionym. (4.04.2007, czas trwania 25’01”). śywot Michała – film dokumentalny, którego bohaterem jest mieszkaniec schroniska św. Brata Alberta. Pije od 30 lat. To alkohol sprawił, Ŝe stał się bezdomny. śona z synkiem wyjechała do Szwecji kilkanaście lat temu, a matka uciekła do siostry nie mogąc znieść widoku syna, do którego świat zewnętrzny juŜ nie docierał. Mieszkał w kanałach, altankach. Wstydził się siebie. Przypadek sprawił, Ŝe trafił do schroniska, ale i stamtąd wygnał go alkohol. Michał powoli wraca do świata, z którego wyeliminowała go słabość. Ciągle balansuje między nadzieją i rozpaczą, wiarą i zwątpieniem, bólem, odradzaniem się i umieraniem.(emisja 12.02.2007, czas trwania 47’01”) 608 609 • • Okruchy Ŝycia - cykl filmów emitowanych w środę o godzinie 20.20 podejmujący tematykę patologii społecznych, w tym alkoholizmu, wskazujący przyczyny problemu i moŜliwości wyjścia z nałogu. W tym cyklu wyemitowano film Urwany film – opowieść o dziewczynie, która zaczyna studia. Jej współlokatorka z akademika jest bardzo miłą dziewczyną, ale lubi się bawić. Więcej czasu spędza na imprezach niŜ w bibliotece. Wciąga Jesse w nowe, pozornie fascynujące Ŝycie. Jesse powoli traci kontakt z rzeczywistością. Zamiast uczyć się pije, a potem śpi do wieczora. Kiedy do akcji wkracza zaniepokojona matka, Jesse odwraca się od niej.... (emisja 12.12.2007, czas 85’44”) Plebania – serial TVP. Problem alkoholizmu przewija się tam w kilku wątkach, dotyka GraŜynę - matkę wikarego Antka. Serial sygnalizuje problem, pokazuje, Ŝe wyjście z uzaleŜnienia jest moŜliwe, przedstawia rolę rodziny w walce z nałogiem (emisja poniedziałek – czwartek, godz. 18.30, czas trwania 23’) PROGRAM 2 • • • • • • Znaki czasu – magazyn porusza trudne problemy związane z patologią i przytacza przykłady walki z nią. Wśród poruszanych tematów były skutki naduŜywania alkoholu przez młode kobiety, a takŜe działalność świetlic dla dzieci z rodzin patologicznych, w tym – alkoholików (pon, środa, godz.13.20 i 7.20, czas trwania 20 min.) Czuwajcie, bądźcie trzeźwi... program przedstawia podejście praktyczne Kościoła Starokatolickiego Mariawitów do problemu alkoholizmu w świetle nauczania ewangelicznego. Na przykładzie losów kilku osób, które korzystają ze wsparcia utworzonej przy parafii mariawickiej w Mińsku Mazowieckim poradni AA, ukazuje, jak wiara chrześcijańska pomaga człowiekowi wyzwolić się z grzechu upadku i naduŜywania alkoholu. Wstrząsająca relacja jednego z członków prowadzonego przez tutejszego proboszcza klubu byłych alkoholików, ocalonego z nałogu. (em. 24.04.2007 godz. 7.20) Pijące matki – film dokumentalny BBC o pijących młodych matkach. Brytyjki piją coraz częściej i coraz ostrzej, zwłaszcza młode, w wieku od 18 do 24 lat. Te piją nie tylko więcej niŜ ich matki, gdy były w tym samym wieku, ale równieŜ więcej niŜ męŜczyźni, ich rówieśnicy. Piją teŜ w ciąŜy. Czy wiedzą o skutkach picia w okresie ciąŜy? Co sądzą o tym lekarze? (emisja 27.10.2007, czas trwania 56’03”) Grzechy polskie – Pijaństwo - rozmowa o grzechu w kontekście zarówno indywidualno-duchowym, jak i społeczno-politycznym. śywa i bliska Ŝyciu codziennemu dyskusja, osadzona w realiach społecznych współczesnej Polski. Tematem tego odcinka jest problem pijaństwa w róŜnych aspektach. (em.7.01.2007, godz. 22.35, czas trwania 40’) M jak miłość, Złotopolscy – twórcy seriali włączyli wątki przeciwdziałania alkoholizmowi w fabułę seriali. W pubie w Grabinie odmawia się sprzedaŜy alkoholu nieletnim, na terenie sklepu Kleczkowskiej zabrania się spoŜywania piwa. (emisja: M, jak miłość - pon.-wt. 20.05, Złotopolscy – sob. -niedz. 14.30”) Magazyn 997 – magazyn kryminalny, którego jednym z celów jest ostrzeganie przed zjawiskami patologii społecznych. Alkohol był przyczyną wielu prezentowanych przestępstw. (czwartki, godz. 21.00, 23.00) TV POLONIA 609 610 • Magazyn medyczny – Zanim sięgną po alkohol - Rozmowa na temat alkoholu wśród młodzieŜy, a nawet dzieci. Wypowiedzi terapeutów, psychiatrów, a przede wszystkim, młodzieŜy z łódzkich szkół, gdzie działają grupy wsparcia w ramach młodzieŜowego pogotowia. Program powstał przy współpracy z Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (em. 16.01.2007, godz. 16.20, czas 13’57”) TVP KULTURA • Spotkania – artyści i alkohol - Czy alkohol i sztuka to połączenie nierozerwalne w kulturze? To w końcu z „Wesela” Wyspiańskiego pochodzi stwierdzenie ”Chopin, gdyby Ŝył, teŜ by pił”, a liczne przykłady artystycznych Ŝyciorysów wielokrotnie niszczonych przez nałóg, wskazują na potwierdzenie istnienia tego związku. Temu poświęcono sobotnie studio TVP Kultura (em. 15.12.2007 godz. 17.05 – 10’, godz. 17.37 – 40’, godz. 19.22 – 35’) śółty szalik - film fab. w reŜ. Janusza Morgensterna. Tragikomiczna opowieść wigilijna. Kolejne porcje alkoholu, sączone ukradkiem lub zamawiane w restauracji sprawiają, Ŝe bohater pogrąŜa się w emocjonalnym i psychicznym chaosie. śółty szalik – prezent od matki, ma stać się talizmanem chroniącym go przed alkoholowym nałogiem... (em. 15.12.2007 , godz. 18.20 , cza trwania 59’36”). Teatr Telewizji – Moskwa – Pietuszki – reŜ. Tomasz Zgadło. „Czas między świtem a godziną otwarcia sklepów z alkoholem to najbardziej wstydliwy okres w historii mojego narodu” – napisał Wieniedikt Jerofiejew, autor tego kultowego arcydzieła współczesnej literatury rosyjskiej.(em. 15.12.2007, godz. 20.30, czas trwania 98’41”) • • PASMO WSPÓLNE TVPINFO • • 16/16 – magazyn reporterski, w którym wyemitowano Mocne picie słabej płci. Bohaterkami reportaŜu są kobiety, które opowiadają, w jaki sposób wyrwały się ze szponów nałogu. W Polsce ok. 4,5 mln. osób naduŜywa alkoholu, w tym 600-900 tysięcy jest uzaleŜnionych i wymaga leczenia. Rośnie liczba uzaleŜnionych kobiet, które przed kilku laty nie przekraczały 3% wśród wszystkich alkoholików, obecnie mówi się o 8-10% (emisja 26 marca 2007, godz. 22.40 czas 16’00”). Telekurier – bliŜej ciebie – w magazynie kilkanaście reportaŜy poświęcono problemowi alkoholizmu (emisja: pon.– pt., godz. 20.00, od października g. 21.05, czas trwania reportaŜy: 6’30”) Przykłady: Po kielichu - reportaŜ o konsekwencjach prowadzenia samochodu pod wpływem alkoholu. Pijany kierowca potrącił idące chodnikiem rodzeństwo. Młoda kobieta w stanie krytycznym trafiła do szpitala (emisja 09.02.2007). Pijana adopcja - 6-letnią Olę biologiczni rodzice zaraz po urodzeniu zostawili w szpitalu. Cztery miesiące później została adoptowana. Niestety, mieszkanie z nowymi rodzicami, ze względu na ich alkoholizm, okazało się koszmarem. W studio sprawę komentował ekspert z Ośrodka Adopcyjnego „Pro Familia” (emisja 29.03.2007). 610 611 Stop przemocy - reportaŜ o morderstwie, którego dokonano pod wpływem alkoholu. W centrum Szczecina został zabity człowiek. Śmiertelne ciosy zadano mu kuflem do piwa (emisja 20.03.2007). Bo będzie zdawał maturę - reportaŜ o tragicznym wypadku, do którego doszło w Tomaszowie Mazowieckim. 21-letni pijany kierowca potrącił na chodniku przechodnia. W wydychanym powietrzu miał 2 promile alkoholu (emisja 19.04.2007). Niech idzie do pracy - opowieść Daniela, który przyznał się do tego, Ŝe sprawiał swej matce sporo problemów – nie uczył się, lecz pił. Pewnego dnia wrócił do domu i zastał zamknięte drzwi. Jego matka nie chce mieć z nim nic wspólnego (emisja 26.04.2007). To nie pierwszy raz - Adam i Paweł nie Ŝyją. Ich trzej koledzy są ranni. Ich jedyną winą jest to, Ŝe stanęli na drodze pijanemu kierowcy (emisja 26.04.2007). Oddajcie mi zasiłek - reportaŜ o kobiecie pozbawionej zasiłku, która samotnie wychowuje dzieci i próbuje się uporać ze swym problemem alkoholowym (emisja 10.05.2007). Wyjście z nałogu - Jak leczyć nałogi? Chłopcy z Giezkowa pod Koszalinem udowadniają, Ŝe sposobem na walkę z nałogiem moŜe być cięŜka praca, wiara i drugi człowiek, takŜe narkoman czy alkoholik (emisja 14.05.2007). Protest Magdy - reportaŜ o 12-letniej dziewczynce z Bytomia, która popełniła samobójstwo, prawdopodobnie z powodu matki i siostry, które naduŜywały alkoholu (emisja 24.05.2007). Bo za głośno płakało - poruszający reportaŜ o zabójstwie 7-miesięcznej Wiktorii. Dziewczynka została zakatowana przez pijanych rodziców, poniewaŜ... za głośno płakała (emisja 25.05.2007). Nocna biesiada - historia Sandry, która została pozostawiona bez opieki, jej rodzice uczestniczyli w alkoholowej libacji. Matka za przebieg wydarzeń obwinia wszystkich, tylko nie siebie (emisja 31.05.2007). Pijani nieletni - reportaŜ z policyjnego patrolu, który został przeprowadzony na poznańskich ulicach (emisja 28.06.2007). Mieć własny kąt - przez lata pani BoŜena musiała znosić pijackie awantury męŜa. Z ulgą przyjęła wiadomość, Ŝe moŜe z siedmiorgiem dzieci zamieszkać w byłej szkole. Niestety, przeŜyła kolejne bolesne rozczarowanie (02.07.2007). Pijane matki - Jedna ma 19, druga 40 lat. Obie mają malutkie dzieci i obie będąc z dziećmi na spacerze upiły się do nieprzytomności. Teraz będą miały powaŜny problem, jak odzyskać władzę rodzicielską nad synkami... (emisja 31.07.2007). Kto jej dał narkotyki - nie wiadomo, kto podał rocznej Weronice narkotyk w jedzeniu. Dziewczynka zmarła. Sąsiedzi mówią, Ŝe jej rodzice nie dbali o dziecko, naduŜywali alkoholu. Gdyby rodziną zainteresowała się opieka społeczna, tragedii moŜna było uniknąć (emisja 08.08.2007). Bo mama się upiła - pijana matka zostawiła swoją najmłodszą 10-miesięczną córeczkę na ulicy. Nie była w stanie się nią zaopiekować, bo była zbyt pijana. Teraz moŜe stracić wszystkie dzieci (emisja 16.08.2008). Na dyskotece – reportaŜ przedstawia, w jaki sposób młodzieŜ w wieku gimnazjalnym spędza sobotnie wieczory i noce. Problem łatwej dostępności alkoholu oraz coraz większej skali pijaństwa wśród nieletnich (emisja 29.08.2007). Jestem alkoholiczką - reportaŜ o problemach alkoholowych wśród kobiet (02.10.2007). 611 612 • Pijane matki - trzy młode matki opowiadają dramatyczne historie swojego Ŝycia, o walce z nałogiem, przez który zagroŜone było często Ŝycie ich dzieci (emisja 22.10.2007). Tylko dwa drinki - mają sześcioro dzieci ale Ŝadne z nich nie mieszka z rodzicami. Powodem jest naduŜywanie alkoholu i rozrywkowy tryb Ŝycia. Gdy Renata urodziła najmłodszego synka, deklarowała, Ŝe jej Ŝycie się odmieni. Niestety, nie trwało to długo (emisja 22.10.2007). Zabił moje dziecko - tragiczna historia rodziny Łukasza. Chłopak wyszedł z domu tylko po to, by oddać koledze zeszyty. Niestety, znalazł się na drodze pijanego kierowcy (emisja 13.11.2007). Ściśle jawny – zabójczy promil – reportaŜ. Historia męŜczyzny, który do niedawna miał dom, narzeczoną, ciekawą pracę. Dziś jest więźniem. Gdyby rano, po nocnej zabawie nie wsiadł do samochodu. Gdyby ktoś mu powiedział: "Piłeś - nie jedź!"... Bohater reportaŜu "Zabójczy promil" wciąŜ myśli o wypadku, którego był sprawcą. Pamięta kaŜdy szczegół tragicznego zdarzenia na drodze. Janusz P. odsiaduje wyrok w Zakładzie Karnym w Jastrzębiu Zdroju. Wśród 1400 skazanych aŜ 169 to przestępcy drogowi (emisja: 03.01 – godz. 23.40 i 1.43, 06.01 – godz. 0.09, czas trwania 38 ‘45”). Łączny czas emisji emitowanych w pasmach wspólnych to ponad 3 godz. PASMA WŁASNE ODDZIAŁÓW TERENOWYCH TVP Białystok • • • Gość dnia : 19.01.2007 - godz. 16.45 i 22.05 (czas trwania 2 x 10’) temat: Studenckie spotkania z bezdomnością – program o corocznej akcji studentów pedagogiki opiekuńczej, skierowanej do bezdomnych i alkoholików, którym oferowano pomoc materialną i moŜliwość leczenia choroby alkoholowej. Poza prawem – magazyn prewencyjny 10.02.2007 – godz. 22.05 (czas trwania :15’) Alkoholizm wśród nieletnich, przyczyny, skutki oraz moŜliwości pomocy. 02.06.2007 – Godz. 22.05 ( czas trwania : 15’) Bezpieczny odpoczynek nad wodą - tragiczne wypadki po wypiciu alkoholu. 27.06.2007 - godz. 22.05 (czas trwania 15’) Wakacyjny odpoczynek, a prowadzenie auta po spoŜyciu alkoholu. 11.11.2007 i 21.04.2007 – godz. 22.05 (czas trwania 2 x 15’) Bimbrownicy profilaktyka nielegalnej produkcji alkoholu i alkoholizmu. Mikołaj codzienny – reportaŜ em.24.12.2007 (czas trwania 15’) Pozytywny przykład byłego alkoholika, który zaangaŜował się w działalność charytatywną dla dzieci z ubogich rodzin oraz pomoc terapeutyczną dla alkoholików. Oddział emitował spot antyalkoholowy Anonimowi Alkoholicy, który przedstawiał zagroŜenia, jakie dla rodziny i jednostki niesie choroba alkoholowa, oraz namawiał do leczenia i kontaktu z klubami AA. Emisja od 30 kwietnia do 31 sierpnia 2007 (25 razy po 1’35” - łącznie 40 minut). 612 613 Razem TVP Białystok wyemitował 2 godz. 30 minut audycji poświęconych problemowi profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. TVP Bydgoszcz • • Rozmowa dnia : 05.03.2007 – godz. 18.15 (czas trwania 11’), rozmowa o problemach naduŜywania alkoholu w nawiązaniu do tragedii, jaka miała miejsce we Włocławku. Kilkuletnia Ania, pozostawiona pod opieką alkoholików została przez nich zamordowana. 04.06.2007 – godz. 18.27 (czas trwania 15’14”), rozmowa z Barbarą Domagałą – psychologiem, kierownikiem Bydgoskiego Ośrodka Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na temat alkoholizmu wśród nieletnich i sposobów przeciwdziałania zjawisku. 26.06.2007 – godz. 18.28 (czas trwania 15’20”), rozmowa w studio z Barbarą Domagałą – dyrektorem Bydgoskiego Ośrodka Rehabilitacji, Terapii UzaleŜnień i Profilaktyki na temat rosnącej liczby uzaleŜnień (m.in. od alkoholu) wśród coraz młodszych ludzi oraz o rodzajach terapii. 15.10.2007 – godz. 18:28 (czas trwania: 7’35”) gościem w studio był Grzegorz Kasprzycki organizator i pomysłodawca kampanii społecznej przeciw uzaleŜnieniom adresowanej do młodzieŜy. Wyprzedzić chorobę - w magazynie wiele miejsca poświęcono szeroko pojętemu problemowi uzaleŜnień omawiając mechanizmy powstawania, skutki oraz środki przeciwdziałania i sposoby walki z nimi: 15.10.2007 – godz. 18:36 (czas trwania: 20’05”) Wypowiedzi młodych ludzi o wadze problemu uzaleŜnień i nieskutecznych często działaniach dorosłych. Wypowiedź prof. Aleksandra Araszkiewicza - wojewódzkiego konsultanta ds. psychiatrii, na temat problemu uzaleŜnienia od alkoholu i narkotyków. 31.10.2007 – godz. 18:41 (czas trwania 15’22”) Wypowiedzi dwóch byłych więźniów, którzy trafili do zakładów penitencjarnych za alkohol i narkotyki. Dyrektor Aresztu Śledczego w Krakowie mówił o oddziale terapeutycznym więźniów uzaleŜnionych od alkoholu oraz o programie Duet, a Aleksandra Gapska z Okręgowego Inspektoratu SłuŜby Więziennej w Bydgoszczy wypowiadała się na temat wpływu m.in. alkoholu na wzrost przestępczości. 10.11.2007 - godz. 7:50 (czas trwania 17’37”) odcinek poświęcony kobietom pijącym w ciąŜy, syndromowi FAS (alkoholowe uszkodzenie płodu), problemom kobiet alkoholiczek oraz róŜnym metodom leczenia. 17.11.2007 – godz. 7:51 (czas trwania 18’24”) UzaleŜnienia ? NIE! W odcinku była mowa o propagowaniu unikania uzaleŜnień, wypowiedzi młodych dziewcząt, które nigdy nie uŜywały i nie uŜywają narkotyków, alkoholu i papierosów. 05.12.2007 – godz. 18:37 (czas trwania 20’59”) materiał ukazywał uzaleŜnienia w środowiskach wiejskich. Wypowiedzi gimnazjalistów o dostępności alkoholu i papierosów na wsi, o programie antyalkoholowym, 613 614 • punktach gdzie moŜna szukać wsparcia, a trzeźwy alkoholik mówił o zajęciach grupy AA w jego wsi. 19.12.2007 – godz. 18:44 (czas trwania 17’36”) UzaleŜnienia – nie zaczynaj! W tym odcinku próba zniechęcenia młodzieŜy do alkoholu i narkotyków, m.in. rozmowa doktora z chłopcem, który opowiadał swoją historię picia. ZbliŜenia – program informacyjny zamieścił następujące materiały newsowe podejmujące wyŜej wymienioną tematykę: (em. codziennie, godz. 18.00) Dziecko nie pij – emisja 04.06.2006 (czas trwania 1’46”) – informacja o akcji bydgoskich StraŜników Miejskich pt. „Zero tolerancji dla nietrzeźwości” skierowanej głównie do nieletnich. Wódko pozwól Ŝyć – emisja 26.06.2007 (czas trwania: 2’00”) informacja na temat konferencji odbywającej się w Bydgoszczy z udziałem lekarzy i psychoterapeutów na temat pomocy osobom uzaleŜnionym od alkoholu i narkotyków oraz o metodach tej pomocy. Lato bez procentów – emisja 06.07.2007 (czas trwania 1’35”) – informacja o akcji, która ruszyła w Bydgoszczy pod hasłem „ Lato bez procentów”. Celem tej akcji jest uświadomienie sprzedawcom, Ŝe powinni Ŝądać od klienta dowodu osobistego, jeśli maja wątpliwości czy jest on pełnoletni. Pijane dzieci – emisja 27.07.2007 (czas trwania 1’42”) – informacja o 15latku, który miał ponad 3 promile alkoholu. Potwierdza to smutną regułę, Ŝe pije coraz więcej dzieci. „Wesele” – emisja 02.08.2007, (czas trwania: 1’50”) – informacja o rozpoczynającej się w Bydgoszczy ogólnopolskiej imprezie „Wesele wesel”. Jej organizatorzy juŜ od kilkunastu lat namawiają do trzeźwości nie tylko podczas zabawy. CiąŜa bez alkoholu – emisja 13.09.2007 (czas trwania 1’43”) informacja o rozpoczynającej się społecznej kampanii „CiąŜa bez alkoholu”. Stop uzaleŜnieniom – emisja: 02.10.2007 (czas trwania 1’54”) informacja o zorganizowanych w Bydgoszczy warsztatach pod hasłem „Bezpieczna rodzina – dzieci wolne od agresji i uzaleŜnień”. Stop uzaleŜnieniom – emisja 12.10.2007, (czas trwania 1’12”) co trzeci gimnazjalista z regionu miał kontakt z alkoholem, papierosami i narkotykami. Województwo chce wypromować modę na zdrowy styl Ŝycia - bez uŜywek i nałogów. W materiale informacja o zainaugurowaniu kampanii „przeciw uzaleŜnieniom – to nasza wspólna sprawa”. CiąŜa bez alkoholu – emisja 07.11.2007 (czas trwania: 1’17”) statystyki dotyczące urodzeń dzieci z tak zwanym płodowym zespołem alkoholowym. Oddział nadawał spoty kampanii społecznej Młodość bez procentów, CiąŜa bez alkoholu , Przypowieść alkohol, które zajęły łącznie 0,4 godz. Razem TVP Bydgoszcz wyemitował 3 godz. 18 min. audycji poświęconych problemowi profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. TVP Gdańsk 614 615 • Na dwa głosy – program cykliczny, odcinek pt. ”Czy moŜemy być niezaleŜni od uzaleŜnień” – z udziałem m.in. dr Luby Szawdyn – terapeutki oraz Krzysztofa Sarzały z Centrum Interwencji Kryzysowej w Gdańsku – debata poświęcona uzaleŜnieniom, w tym od alkoholu, w której szeroko omówiono mechanizmy zachowań osób uzaleŜnionych i współuzaleŜnionych oraz wskazano konkretne sposoby wychodzenia z nałogu. Emisja 10.09.2007 o godz. 18.30 , czas trwania 40 min. W TVP Gdańsk w 2007 r emitowane były spoty kampanii społecznej: Młodość bez procentów oraz CiąŜa bez alkoholu o łącznym czasie emisji 49 min. W TVP Gdańsk łączny czas emisji audycji poświęconych przeciwdziałaniu alkoholizmowi wyniósł 1,5 godz. TVP Gorzów Wielkopolski • • Zapytaj eksperta – alkohol i młodzieŜ –problem alkoholizmu wśród coraz to młodszej młodzieŜy (emisja 21.06.2007, czas trwania 40 min.) Na antenie lubuskiej informacje dotyczące problemów alkoholowych były emitowane w newsach w programie informacyjnym Informacje Lubuskie: 21.01.2007 – izba (czas trwania 1’36”), 07.02.2007 – pijany kierowca (czas trwania 1”34”), 19.02.2007 – alkomaty (czas trwania 1”39”), 25.02.2007 – alkohol i stop (czas trwania 1”45”), 17.03.2007 – alkohol (czas trwania 1”11”), 23.04.2007 – pijani maszyniści (czas trwania 1’58”), 19.05.2007 – przemoc (czas trwania 1”35”), 15.07.2007 – alkohol i dzieci (czas trwania 1’24”), 28.08.2008 – marsz trzeźwości (czas trwania 0”35”), 30.12.2007 – alkohol (czas trwania 1”54”) Łączny czas wymienionych pozycji wyniósł 55 min. 11 sek. TVP Katowice • Trój wymiar – cykliczny program studyjno-filmowy, w którym autorzy i zaproszeni goście starali się znaleźć genezę róŜnych uzaleŜnień: od alkoholu, narkotyków, leków (em. 26 stycznia 2007 godz.18.26 czas trwania 27’). Program w całości poświęcony uzaleŜnieniu kobiet. Dyskusja na temat społecznego przyzwolenia na picie (Ŝycie towarzyskie i rodzinne toczy się wokół „browaru”). Polki coraz częściej kończą weekend wielkim piciem. W Polsce 50% kobiet wymienia wódkę jako swój ulubiony trunek, 5% pań prowadzi auto pod wpływem alkoholu, 11% Polek z wyŜszym wykształceniem regularnie pije. Dzieci oswajają się z widokiem popijających rodziców, w ich rozumieniu piwo jest takim samym napojem jak coca – cola. UzaleŜnienie od alkoholu rozpoczyna się w momencie, kiedy młodzi ludzie w wieku 15-16 lat sięgają po butelkę. 615 616 • • • • Twój wybór – program publicystyczny omawiający zagroŜenia związane z uzaleŜnieniami wśród młodzieŜy (em. 11 października 2007 godz. 17.00 czas trwania 10 ‘). Pseudokibic – reportaŜ - historia byłego skina i pseudokibica, który pomimo przekazanych mu przez dom rodzinny wartości moralnych i chrześcijańskich, uległ fascynacji przemocom alkoholem i narkotykami. Po totalnym upadku moralnym i aresztowaniu nastąpiła trwała duchowa przemiana. Porzucił przemoc, uczy się i pracuje (em.1.01.2007, godz. 20.15, czas trwania 12’), Raport z akcji – cykliczny program o charakterze prewencyjnym. (emisja 2 x w tygodniu, prem. godz. 8.45, powt. godz.17.00, czas trwania 17’) W audycji Oddział emitował m.in. materiały filmowe dotyczące przestępstw popełnianych pod wpływem alkoholu (w tym wypadki drogowe). Problemy omawiane były 22 razy (prem+powt.), po ok. 4’. łącznie – 88’. Ludzie i sprawy – cykliczny magazyn reporterski (emisja 1x w tygodniu, czas programu 27’). ReportaŜe poruszały problem alkoholizmu oraz jego skutki. Sylwester z winem 01.02. godz. 18.45 Rodzice z promilem 08.02. godz. 18.45 Bezdomni dostają mieszkanie 29.02. godz. 18.45 Samobójstwo Magdy 24.05. godz. 18.45 Maltretowane bliźniaczki 04.10. godz. 18.45 Ojciec z piekła rodem 29.11. godz. 18.45 (6 emisji po ok. 6 min. łącznie 36 min.): Oddział TVP Katowice włączył się do ogólnopolskiej akcji medialnej promującej odpowiedzialną postawę kierowców, prezentował teŜ spoty społeczne Prowadzę, jestem trzeźwy, Zatrzymaj się i Ŝyj, Przejazd kolejowy, CiąŜa bez alkoholu, które w ogólnym wymiarze stanowiły 3 godziny czasu antenowego (360 emisji spotu w wym. 30 sek.). Ogółem problemowi alkoholizmu w 2007 r. Oddział poświęcił 5 godz. 53 min. TVP Kraków • Magazyn medyczny - cykliczny program powstający przy współpracy z NFZ, licznymi krakowskimi fundacjami medycznymi oraz przy wykorzystaniu funduszy, m.in. Urzędu Miasta Krakowa. Prezentuje metody diagnozowania i terapii róŜnych schorzeń, próbując takŜe podpowiadać widzom, gdzie na terenie miasta mogą szukać pomocy. W ramach cyklu ukazały się dwa reportaŜe o alkoholizmie: Dzieci alkoholików – reportaŜ dotyczył wpływu alkoholu na organizm. Rozmowa na temat Dorosłych Dzieci Alkoholików, osób, które poddane terapii próbują zapomnieć o problemach swoich rodzin, (emisja 1.03.2007 godz. 18.45, 3.03.2007 – godz. 8.10. czas trwania 13’58”). FAS – program o szkodliwości alkoholu dla kobiet w ciąŜy (em. 6.09.2007 – godz. 16.50, 12.09.2007 – godz. 19.30. czas trwania 10’59”). 616 617 Oddział emitował na swojej antenie spoty społeczne: Prowadzę jestem trzeźwy - łączny czas – 10’15” ; CiąŜa bez alkoholu w dwóch wersjach (15” i 30”) łączy czas 52’00”. Razem TVP Kraków wyemitował 1 godz. 42 min. audycji, które były poświęcone problemowi profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. TVP Lublin • • • Ojciec bezdomnych – bohaterem reportaŜu był człowiek, który w przeszłości był bezdomnym alkoholikiem. Obecnie pracuje w Stowarzyszeniu „Nadzieja” zajmując się programem wychodzenia z bezdomności i alkoholizmu (emisja 01.11.2007, godz. 18.55 czas trwania – 15’50). Zdarzenia – cykliczny magazyn publicystyczno-interwencyjny, tematem felietonu był problem związany z brakiem izby wytrzeźwień w Lublinie (emisja 09.10.2007, godz. 18.30 czas trwania 10’). Panorama lubelska – program informacyjny, w którym m.in. poruszano tematy: - 26.06.2007 – „Stop” alkoholizmowi (2’04”), - 21.09.2007 – „Stop” przemocy w rodzinie (1’57”). Oddział TVP Lublin włączył się do ogólnopolskiej akcji, prezentując spoty społeczne CiąŜa bez alkoholu, które w ogólnym wymiarze stanowiły 58 min. (116 emisji spotu w wym. 30 sek.) Razem TVP Lublin wyemitował 1 godz. 28 min. audycji, które były poświęcone problemowi profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. TVP Łódź • Nie pozwól na to – program publicystyczny o profilaktyce antyalkoholowej. Przykłady i wskazanie sposobów wyjścia z kryzysu, porady specjalistów. Poruszane zagadnienia: Przedstawienie typów postaw obronnych jakie przyjmują dzieci alkoholików, np. dziecko - kozioł ofiarny, dziecko - ofiara, dziecko - niewidzialne. Skąd biorą się takie postawy, a przede wszystkim, jakie są konsekwencje w dorosłym Ŝyciu dzieci z rodzin dotkniętych choroba alkoholową? Czy dzieci alkoholików wymagają leczenia, kiedy powinny otrzymać pomoc, jakie znaczenie ma terapia ? śony alkoholików - czyli osoby współuzaleŜnione. To nie tylko osoby z rodzin patologicznych. Kiedy powinny reagować, gdzie szukać pomocy? Jakie są konsekwencje nie podejmowania Ŝadnych działań w obliczu rozwijającego się uzaleŜnienia? Terapia dla sprawców przemocy w rodzinie. W 90% sprawcami przemocy są męŜczyźni naduŜywający alkoholu. Czy zgłaszają się dobrowolnie na terapię, na czym ona polega? UzaleŜnienie kobiet od alkoholu. Na czym polega specyfika uzaleŜnienia, dlaczego kobiety uzaleŜniają się szybciej i duŜo trudniej jest im wyjść z uzaleŜnienia? Emisja: 30.05, 19.09, 17.10, 28.11 o godz. 19.10 (czas trwania 13’ x 4 odc.) 617 618 • • • Prowokacje – program publicystyczny o uzaleŜnieniach i sposobach wyjścia z nałogu. W programie poruszono tematy: UzaleŜnienie krzyŜowe - od narkotyków i alkoholu jednocześnie. Na czym polega to uzaleŜnienie, skąd się bierze, jak bardzo jest niebezpieczne, czy wymaga innego leczenia, niŜ uzaleŜnienie wyłącznie od alkoholu? Kogo dotyczy? Alkoholizm, jako efekt zbyt duŜych ambicji. Najczęściej chorobę alkoholową postrzega się jako efekt Ŝycia w rodzinie patologicznej. Tymczasem coraz częściej z problemem głębokiego uzaleŜnienia zgłaszają się osoby z wyŜszym wykształceniem, o wysokim statusie społecznym i bardzo dobrej sytuacji materialnej. Przyznają, Ŝe alkohol w ich Ŝyciu pojawił się jako sposób na rozładowanie stresu. Najpierw był to kieliszek wieczorem, potem nagle okazało się, Ŝe dziennie potrzebna jest butelka mocnego alkoholu. Przestali panować nad ilością spoŜywanego alkoholu. Jak leczyć takich pacjentów? Czy moŜna zerwać z uzaleŜnieniem, nie zrywając z dotychczasową pracą i stylem Ŝycia? Dlaczego społeczeństwo polskie daje przyzwolenie na alkohol? Opowiadania młodych narkomanów, którzy aby ukryć branie narkotyków, przychodzą do domu pod wpływem alkoholu. Informacja dla rodziców, Ŝe "wypiłem" jest informacją uspokajającą. Rodzice łatwo i bez sprzeciwu akceptują fakt, Ŝe nieletni syn - córka wypili alkohol. W ten sposób długo nie są w stanie dowiedzieć się, Ŝe ich dziecko jest uzaleŜnione od narkotyków, ale teŜ nie widzą niebezpieczeństwa, Ŝe mogą się uzaleŜnić od alkoholu. Gdzie szukać pomocy? Do poradni uzaleŜnień trafiają bezradne babcie, które samotnie wychowują dzieci swoich dzieci - czyli są rodziną zastępczą ustanowioną przez Sąd Rodzinny dla Nieletnich. Dorastające nastolatki, problemy wychowawcze, problemy uzaleŜnień Alkoholizm matek. Jak kobiety, które zdołały pokonać nałóg postrzegają swoje postępowanie? Czy będą mogły naprawić krzywdy wyrządzone własnym dzieciom? Dlaczego dziecko nie było hamulcem przed wypiciem kolejnej butelki alkoholu? Alkoholizm dzieci. Inicjacja alkoholowa sięga juŜ 8-latków. Jeśli rodzice nie są w stanie zapewnić opieki i bezpieczeństwa własnemu dziecku, kto powinien to zrobić? Czy rzeczywiście nikt nie widzi, Ŝe kilkulatek jest pod wpływem alkoholu? Co musi się stać, Ŝeby zadziały słuŜby powołane do opieki nad dzieckiem? Picie alkoholu w czasie ciąŜy. Niewielka dawka alkoholu w czasie ciąŜy moŜe spowodować nieodwracalne uszkodzenie systemu nerwowego płodu. Alkoholizm jako konsekwencja odstawienia narkotyków. Trzeźwy narkoman jeśli nie do końca poradził sobie z problemem uzaleŜnienia, po jakimś czasie sięga po alkohol. Boi się narkotyków - bo wie juŜ jakie straty poniósł z powodu "brania". Alkohol sprawia wraŜenie "bezpiecznego". Gdzie w takiej sytuacji powinien szukać pomocy? Czy jeszcze raz przejść terapie dla narkomanów? Analiza danych dotycząca spoŜycia alkoholu wśród młodzieŜy. Emisja 21.02, 28.02, 28.03, 11.04, 06.06, 04.07, 24.10, 21.11, 05.12, g.19.30 (czas trwania 13’ x 9 odc.). To jest Ŝycie – cykliczny program reportaŜowy podejmował tematykę związaną z problemem alkoholizmu i pomocy osobom dotkniętym chorobą alkoholową. Prezentacja konsekwencji zdrowotnych, finansowych i społecznych. Emisja: 11.01, 15.02, 22.02, 22.03, 5.04, 13.12.2007 r. o godz. 16.45 (czas trwania 13’ x 6 odc.). Na sygnale – cykliczny magazyn interwencyjny emitowany o godzinie 19.45 618 619 W magazynie przedstawiono następujące tematy: Prewencja przed świętami, informacje policji i lekarzy pogotowia o skutkach naduŜywania alkoholu. Patrole policji drogowej - akcja przeciwko kierowcom prowadzącym samochód pod wpływem alkoholu (akcje "powroty"; "znicz" etc.). Patrole nocne z policją - awantury rodzinne spowodowane naduŜywaniem alkoholu. Raporty z akcji policjantów Komend Miejskich w Łodzi i Piotrkowie Trybunalskim oraz funkcjonariuszy Izby Celnej w Łodzi wymierzone w nielegalne rozlewnie alkoholu. Zaniedbane dzieci - przykłady dzieci z rodzin alkoholików, które w konsekwencji trafiły do Domu Dziecka. Kontrole autokarów pod kątem trzeźwość kierowców autobusów przewoŜących uczniów. Odcinki w całości poświęcone problematyce alkoholizmu emitowane były: 29.01; 12.03; 7.05; 4.06; 17.09; 15.10.2007 r. (czas trwania 13’ x 6 odc.) Na antenie TVP Łódź wyemitowano 9,5 godz. programów poświęconych problematyce profilaktyki alkoholowej. TVP Olsztyn Informacje - codzienny program emitowany o godz. 7.45, 16.45, 18.00, 21.45 Tytuły niektórych zamieszczonych felietonów poruszających tematykę profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych: Sylwester, Izba wytrzeźwień, MłodzieŜ pije, Alkohol – Urząd Kontroli Skarbowej, Ustawa o stokach, Izba wytrzeźwień, Porzucone dziecko, Pijane dzieci, Przystanek Pat, Kołdrom, Pijany samorząd, Nielegalny alkohol, Weekend „po piwku”, Trzeźwo myślę i jadę, Pijani Ŝeglarze, CiąŜa – alkohol, Pijana lekarka. Łączny czas poświęcony tej tematyce wyniósł 41 min. 23 sek. Ponadto, Oddział emitował spoty społeczne poświecone problemowi alkoholizmu: CiąŜą, Korek, Młodość bez %, które na antenie zajęły 3 godz. emisji. Na antenie olsztyńskiej wyemitowano ponad 3 godz. 41 min. materiałów poświęconych problematyce profilaktyki antyalkoholowej. TVP Opole • Kurier Opolski – codzienny magazyn informacyjny (godz. 18.00) emitował następujące materiały newsowe podejmujące tematykę antyalkoholową: CiąŜa bez alkoholu – emisja 02.11.2007 (czas trwania 1’39”) informacja promująca kampanię społeczną CiąŜa bez alkoholu. Relacja ze spotkania ordynatorów oddziałów ginekologiczno-połoŜniczych i noworodkowych z całego województwa opolskiego, na którym dyskutowano o skutkach spoŜywania alkoholu w ciąŜy. 619 620 • • Picie w ciąŜy – emisja 05.11.2007 (czas trwania 2’39”) informacja promująca kampanię CiąŜa bez alkoholu; rozmowa o świadomym i odpowiedzialnym macierzyństwie. Wszystko jasne – cykliczny program publicystyczny, w którym zaproszeni goście odpowiadali na pytania: Dlaczego kobieta w ciąŜy nie powinna pić alkoholu? Jaki jest cel ogólnopolskiej akcji CiąŜa bez alkoholu? Emisja w dniach: 02.11.2007 (8’12”) oraz 20.12.2007 (7’57”). TV NieduŜa – cykliczny program dla dzieci, w którym trzy odcinki poświęcono profilaktyce antyalkoholowej, dotyczyły one: praw dziecka w kontekście ochrony dzieci przed przemocą w rodzinie, zaniedbywaniem oraz róŜnymi formami wykorzystywania seksualnego (emisja 24.11.2007, czas: 21’05”), kształtowania i utrzymywania pozytywnych więzi pomiędzy rodzicami i dziećmi (emisja 22.12.2007, czas: 24’45”), promowania zainteresowania dzieci własnym rozwojem i realizowaniem pozytywnego hobby (emisja 15.12.2007, czas: 21’25). Ponadto, Oddział włączył się do ogólnopolskiej akcji medialnej promującej kampanię CiąŜa bez alkoholu, której celem była promocja całkowitej abstynencji w tym okresie oraz zwiększenie wiedzy o negatywnym wpływie alkoholu na rozwijające się w łonie matki dziecko (łączny czas emisji spotu – 4 godz. 31 min.) PowyŜsza tematyka zajęła 6 godz. czasu antenowego. TVP Poznań • • • • Bądź zdrów – Alkohol i ciąŜa – emisja 19.09.2007 godz. 18.29 (czas 11’) . W programie mówiono o zagroŜeniach, jakie niesie alkohol wypijany przez kobiety cięŜarne. Autor przedstawiał zaleŜności między piciem, paleniem a stanem nienarodzonego dziecka. To, jak Ŝyje przyszła matka przekłada się bezpośrednio na zdrowie dziecka, gdyŜ alkohol i inne uŜywki przenikają przez pępowinę do płodu degradując rozwój narządów i wpływają na powstawanie wad rozwojowych. Bądź zdrów – Fitness i wino – emisja 13.09.2007 godz. 18.45 (czas 4 min.) Jeden z trzech felietonów poświęcony problemowi - wino a zdrowie. Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła raport dotyczący wpływu alkoholu na zdrowie. Ostrzega w nim przed zagroŜeniami wynikającymi z nadmiernego picia, przyznając jednak, Ŝe bardzo małe ilości np. czerwonego wina mogą mieć zdrowotny wpływ na pracę serca i układu krąŜenia. Nie wolno jednak zapominać równieŜ o tym, Ŝe przekroczenie norm moŜe zwiększyć ryzyko zawału serca, udaru mózgu, a picie i zaŜywanie leków moŜe być przyczyną śmierci. Okno na Wielkopolskę – Podnieś głowę - 4 emisje: 07.02, 12.02, 06.07, godz. 19.00, 07.50, 19.50 (czas trwania 27 min.). ReportaŜ ze spotkania zorganizowanego przez poznańskie Duszpasterstwo Diecezjalne dla alkoholików i ich rodzin u Ojców Franciszkanów w Poznaniu. W programie wypowiedź psychologa o formach pomocy osobom uzaleŜnionym. 12 kroków od dna - 2 emisje: 02 i 04.09 godz. 19.35, 19.22 (czas 30 min.) - ReportaŜ, realizowany w trakcie „Dni Trzeźwości” , którego celem było pokazanie „Świadectwa” 620 621 • • • alkoholików, którzy zerwali z nałogiem. W atmosferze festynu i muzyki gwiazd toczyła się opowieść o tym dlaczego się pije, dlaczego przestaje i jak pomóc tym, którzy sami pomóc sobie nie umieją lub nie chcą. Spojrzenia – śycie do remontu - 2 emisje: 04.01, 01.02 godz. 18.35, 19.30 (czas 59 min.) - ReportaŜ o bezdomnym Januszu, który pół Ŝycia pił i był bezdomny, a obecnie dzięki pomocy m.in. Schroniska dla bezdomnych BARKA i ludzi tam pracujących wprowadza się do swojego mieszkania – o tym, Ŝe jednak moŜna wyjść z bezdomności i nałogu. Źródło – Duszpasterstwo trzeźwości - 2 emisje: 19.12, 22.12. g.18.40, 08.00 (czas trwania 35 min.) Program opowiadał zarówno o tych, którzy się zmagają osobiście ze swoim uzaleŜnieniem, jak i o tych, którzy poświęcają wiele trudu i czasu, aby innym pomóc, odkryć na nowo dar wolności. O duszpasterstwie trzeźwości i ich kapelanie, który sam przeszedł drogę wyjścia z nałogu, o znaczeniu rekolekcji, o problemach współczesnego człowieka i sposobach radzenia sobie z nimi. Z Ŝycia kościoła – cotygodniowy magazyn emitowany o godz. 19.40, 07.50 (czas trwania 10 min.), w którym znajdowały się krótkie felietony zapraszające na rekolekcje trzeźwości i rekolekcje dla uzaleŜnionych, zaznaczając w ten sposób, Ŝe Kościół równieŜ włącza się aktywnie w pomoc uzaleŜnionym oraz ich rodzinom. Wymienione audycje zajęły 2 godz. 47 min. czasu antenowego. • Na antenie TVP Poznań pojawiło się wiele news-ów w programie informacyjnym Teleskop. Były to relacje z wypadków samochodowych spowodowanych przez pijanych kierowców, z miejsc tragedii rodzinnych, których przyczyną był alkohol spoŜywany przez domowników, relacje z akcji policyjnych na drogach, a takŜe informacje o akcjach antyalkoholowych (łączny czas news-ów 43 min.). W okresie od września do października 2007 w ramach kampanii Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych CiąŜa bez alkoholu nadano łącznie 10’ spotów temu poświęconych. W ramach oprawy anteny wielokrotnie emitowany był blok „Polecamy zapraszamy”, w którym informowano widzów o „święcie trzeźwości”, organizowanym 26.08.2007 w Poznaniu przez Duszpasterstwo Trzeźwości Archidiecezji Poznańskiej wspólnie z Fundacją Profilaktyki i Leczenia UzaleŜnień „Wybór”. Na antenie TVP Poznań wyemitowano ok. 3,6 godz. programów poświęconych problematyce profilaktyki antyalkoholowej. TVP Rzeszów • Interwencje – cykliczny program interwencyjny powstający na podstawie listów i próśb widzów: odcinek emitowany 3.05.2007 poświęcony był problemom dzieci wychowywanych w rodzinach alkoholików (czas trwania 13 min.), odcinek emitowany 27.12.2007 poświecony był problemom rodziny alkoholików, gdzie w skandalicznych warunkach wychowywanych jest dziesięcioro dzieci (czas trwania 13 min.). 621 622 • • • UzaleŜnieni – felieton ze spotkania lekarzy i psychologów w Lubenii k. Rzeszowa, szukających odpowiedzi na pytanie: jakie jest skuteczne lekarstwo na alkoholizm czy narkomanię? emisja 29.08.2007 (czas trwania 5 min.). Stan zagroŜenia – magazyn poruszający, m.in. tematy słuŜące zwalczaniu patologii społecznych: przestępczości, alkoholizmu, narkomanii. Emisja 2 razy w miesiącu, środa godz. 18.45 (czas trwania 10 min.) Ponadto na antenie TVP3 Rzeszów tematy dotyczące przeciwdziałania alkoholizmowi poruszane były w programie informacyjnym Aktualności: Rosyjska ruletka o libacji alkoholowej w której ginie 21-letni męŜczyzna (czas trwania 3’), 24.01.2007, Sędzia z 2,65 promila uciekał przed policyjnym patrolem (czas trwania 3’), 5.01.2007, Śmierć wędkarza z przyczyn upojenia alkoholowego (czas trwania 3’), 5.11.2007, Punkty alkoholowe, a udzielanie koncesji na sprzedaŜ alkoholu (czas trwania 3’), 30.01.2007, Bezpieczeństwo w górach - wprowadzenie przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zakazu jazdy po pijanemu i pod wpływem narkotyków na nartach (czas trwania 3’), 4.02.2007, Pijący i znęcający się nad rodziną męŜczyzna zginął z rąk umęczonej kobiety (czas trwania 3’), 2.05.2007, Ofiary wody, osoby które nie tylko raczyły się kąpielą, ale takŜe alkoholem (czas trwania 3’), 9.06.2007, Lekarka jednej z przemyskich przychodni przyjmowała po pijanemu (czas trwania 3’), 28.06.7007, Alkoholowa brawura przyczyną śmierci 19 latka, który pod wpływem alkoholu wspiął się na słup wysokiego napięcia (czas trwania 3’), 16.07.2007, Nocny problem mieszkańców osiedla w Rzeszowie, gdzie uzaleŜnieni od alkoholu, narkotyków i hazardu urządzają, kaŜdego wieczoru pijackie imprezy (czas trwania 4’), 22.08.2007, Pijani pracownicy drogowi spowodowali groźny wypadek podczas pracy (czas trwania 3’) 3.11.2007. Łączny czas emisji programów o tematyce profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych na antenie TVP Rzeszów wyniósł około 4 godz. 30 min. TVP Szczecin • I nie opuszczę Cię aŜ do śmierci” – reportaŜ o wychodzeniu z nałogu alkoholowego i perspektywie na nowe Ŝycie bez uzaleŜnień. Emisja 07.02.2007, godz. 18.50 (czas trwania 27’20”). • Być kobietą - reportaŜ dotyczący kobiet alkoholiczek, wychodzących z nałogu dzięki grupom wsparcia AA i powracających do normalnego Ŝycia. Emisja 5.09.2007, godz. 18.50 (czas trwania 41’06”). • Nowe Ŝycie – po prostu - reportaŜ poruszający problem kobiet mających męŜów alkoholików. Kobiety te najczęściej boją się występować na drogę sądową przeciw swoim tyranom. Wolą udawać, Ŝe nic się nie dzieje i poddają się przemocy. Emisja 08.11.2007, godz.18.50 (czas trwania 27’20”) 622 623 • X Jubileuszowy Bal Bursztynowy - bal dobroczynny, na którym zbierane były pieniądze na Stowarzyszenie ERKA czyli azyl dla młodzieŜy z rodzin patologicznych. Emisja 3.03.2007 (czas trwania16’). • Akcja trzeźwy kierowca – Telenotatnik - relacja z policyjnej akcji pod nazwą „Trzeźwy kierowca", emitowana 29.09.2007 (czas trwania 32’). • Informacje i felietony poruszające problem alkoholizmu i walki z nim, emitowane były w programie informacyjnym Kronika. Poruszane zagadnienia to: 17.01 Alkohol i narkotyki wśród policjantów (1’30”), 18.01 Alkohol i przemyt (2’), 22.01 Pijany kierowca (0’45”), 05.02 Sklepy monopolowe na kaŜdej ulicy (2’44”), 10.03 Pijany lekarz na dyŜurze (1’50”), 21.04 Akcja trzeźwy Koszalin (1’ 30”), 27.04 Pijani lekarze (2’), 28.04 Pijani lekarze (0,30”), 29.05 Pijani lekarze (2’”), 10.05 Patologia wśród młodzieŜy naduŜywającej alkohol (2’20”), 13.05 Pijani straŜacy (1’20”), 09.06 Pijany morderca (1’18”), 09.08 Pijani rodzice (1’ ), 20.08 Plaga pijanych rowerzystów (1’56”), 18.09 Pijana kobieta (0’48”), 26.09 Trzeźwość (1’ 55”). Oddział emitował dwa spoty społeczne: Akcja Trzeźwy kierowca (emisja od 01.07 do 31.08.2007, liczba wydań:122 (łączny czas trwania 25’), Anonimowi Alkoholicy (emisja od 1.10. do 14.11.2007, liczba wydań: 70 (łączny czas trwania 18’). Na antenie TVP 3 Szczecin wyemitowano problematyce profilaktyki antyalkoholowej. 4 godz. 55 min. programów poświęconych TVP Warszawa • • Dobra jazda – magazyn poświęcony bezpieczeństwu ruchu drogowego, emitowany w okresie wakacyjnym. Odcinek z 3.08.2007r. dotyczył pijanych kierowców na polskich drogach (statystyka wypadków spowodowanych przez pijanych kierowców, akcje przeciw pijanym kierowcom, jak rozpoznać na drodze pijanego kierowcę); czas 11’03’’. Wywiad Kuriera – program publicystyczny, w którym komentowane były najwaŜniejsze wydarzenia dnia. Emisja od poniedziałku do piątku dwa razy dziennie o godz. 16.50 i 22.05. W dniu 28.11.2007r. o godz. 16.53 w studiu gościli: Danuta Gut – dyrektor Biura Zarządu Browary Polskie i insp. Jacek Zalewski – naczelnik WRD KSP w Warszawie. Rozmowa dotyczyła ogólnopolskiej akcji edukacyjnej „Prowadzący – niepijący” (czas rozmowy 7’27”). 623 624 • Telewizyjny Kurier Warszawski, Telewizyjny Kurier Mazowiecki, Telewizyjny Kurier Warszawy i Mazowsza – codzienne programy informacyjne dla Warszawy i Mazowsza, w których ukazały się 72 materiały filmowe przybliŜające rozmiary zjawiska naduŜywania alkoholu, przedstawiające skutki spowodowane naduŜywaniem alkoholu, sposoby udzielania pomocy osobom uzaleŜnionym. Były to, m.in.: Relacje z akcji policyjnych: „Trzeźwy poranek” (w Warszawie i Radomiu), „Młoda Warszawa dla najmłodszych bez procentów - 2007”, której celem było ograniczenie sprzedaŜy alkoholu nieletnim. „Trzeźwość” – akcja kontroli trzeźwości prowadzona przez radomską policję, w którą zaangaŜowani byli aktorzy z serialu „Kryminalni”. Trzeźwi kierowcy otrzymują w prezencie alkotest. Relacja z ogłoszenia pierwszego wyroku przed sądem 24-godzinnym w Warszawie – za jazdę po alkoholu; Akcje funkcjonariuszy CBŚ i straŜy granicznej rozbijających grupy przestępcze zajmujące się nielegalną dystrybucją alkoholu; Porozumienie władz Ciechanowa z policją w sprawie leczenia uzaleŜnionych od alkoholu. Łączny czas materiałów filmowych to 1 godz. 04 min. 19 sek. • Raport na gorąco – codzienny serwis informacyjny (godz. 18.10, powtórzenie o godz. 22.00), do którego reporterzy zdobywają informacje przemieszczając się po Warszawie na motorach. Dzięki temu szybko docierają na miejsce policyjnych akcji, wypadków i kolizji drogowych. W audycji wyemitowano 89 materiałów filmowych dotyczących wykroczeń i przestępstw popełnionych pod wpływem alkoholu. Czas audycji ok. 2’, łączny czas materiałów filmowych 23’48’’. • Top kryminał – magazyn nadawany od listopada 2007 r. co tydzień w niedzielę o godz. 22.05, powtórzenie w czwartek o godz. 19.35 i sobotę o godz. 16.50, poświęcony kwestiom bezpieczeństwa w Warszawie i okolicach. Relacjonuje wydarzenia z dziedziny przestępczości i bezpieczeństwa zarejestrowane przez kamery monitoringu miejskiego i reporterskie relacje z policyjnych akcji. Nagrane przez policyjnych operatorów przestępstwa i szybkie interwencje omawiane są przez oficerów komendy stołecznej. Wśród nagrań znajdują się materiały dotyczące przestępstw popełnianych pod wpływem alkoholu. Czas magazynu 20’. • Ratownicy – magazyn nadawany od listopada, co tydzień w sobotę o godz. 19.05, powtórzenie w poniedziałek o godz. 19.00, poświęcony pracy słuŜb ratowniczych w Warszawie (pogotowie ratunkowe, straŜ poŜarna, policja). Widzowie mogą śledzić, jak ratownicy niosą pomoc mieszkańcom stolicy w dramatycznych sytuacjach, często zaistniałych pod wpływem alkoholu (np. pijana cięŜarna, wypadki samochodowe spowodowane przez pijanych kierowców). Czas audycji 18’. Ponadto oddział emitował spoty : Prowadzę, jestem trzeźwy (czas 30”), emisja w styczniu (łączny czas emisji 14’ 01’’), CiąŜa bez alkoholu (czas 15”, 30”), emisja we wrześniu i październiku (łączny czas emisji 12’ 45”), Łączny czas trwania wymienionych audycji na antenie TVP Warszawa wyniósł 3 godz. 02 min. TVP Wrocław 624 625 • • • • Codzienne kłopoty Maćka i Doroty – cykl krótkich felietonów prezentujących zagroŜenia, na jakie naraŜone są dzieci i młodzieŜ oraz sposoby ich pokonywania. Jeden z odcinków Alkohol poświęcony był w całości zagadnieniu przeciwdziałania piciu alkoholu wśród nieletnich (emisja 31.05.2007, godz. 19.25, czas trwania 3 min. 28 sek.). śywot Michała – film dokumentalny poświęcony historii Michała, alkoholika, który przez nałóg stracił dom i rodzinę. Po latach wyrusza do Szwecji, aby odszukać syna (emisja 23.12.2007, godz. 19.37, czas trwania 47 min.). Kariera po europejsku: Barka – jeden z odcinków magazynu poświęcony był działalności Fundacji Barka, w ramach której działa gospodarstwo oferujące pracę i schronienie m.in. ludziom dotkniętym chorobą alkoholową (emisja 21.03.2007, godz. 17.47, godz. 19:16, czas trwania 26 min. 22 sek.). Fakty – program informacyjny, w którym ukazywały się newsy związane z problemem naduŜywania alkoholu, m.in. interwencje policji w wypadkach drogowych z udziałem nietrzeźwych kierowców i pieszych, interwencje w awanturach rodzinnych, pozostawienia dzieci bez opieki przez pijanych rodziców itp. Oddział we wrześniu emitował spot społeczny CiąŜa bez alkoholu (czas trwania 3 min. 15 sek.). Łączny czas trwania wymienionych audycji wyniósł ok. 1,5 godz. 3.11. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów INFORMACJA NA TEMAT REALIZACJI PRZEZ URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW ZADAŃ OKREŚLONYCH W NARODOWYM PROGRAMIE PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA LATA 2006 - 2010 Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów W roku 2007 realizował działania określone w Narodowym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2006 - 2010 dwutorowo: • bezpośrednio, w trybie ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 To o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jedn. Dz.U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1503 z późno zm.), dalej zwanej "umk", oraz ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (tekst jedno Dz.U. z 2005 r., Nr 244, poz. 2080 ze zm.), dalej zwanej "uokik", a następnie (od dnia 21 kwietnia 2007 r.) ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. Nr 50, poz. 331 ze :zm.), dalej zwanej "nuokik", • a takŜe pośrednio - poprzez działania podległej Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Inspekcji Handlowej. W roku 2007 Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadził działania polegające na. monitoringu rynku reklamowego napojów alkoholowych pod kątem ewentualnych naruszeń zbiorowych interesów konsumentów. Działaniami objęto między innymi treść oraz formę reklam telewizyjnych, reklam prasowych, ulotek reklamowych sieci sklepów wielkopowierzchniowych oraz treść reklamy "zewnętrznej"- Przedmiotowy monitoring nie dał podstaw do podjęcia przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i 625 626 Konsumentów działań na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 3 umk, ani do wszczęcia postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 23a uokik oraz 24 nuokik. W powyŜszym :zakresie Urząd nie wydatkował Ŝadnych środków. Podległa Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Inspekcja Handlowa w ramach przeprowadzonych w 2007 r. kontroli przestrzegania przepisów ustawy _ dnia 26 października 1982 r. O wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedno Dz.U. z 2007 f.. NI 70, poz. 473 ze zm.), dalej zwanej "ustawą o wychowaniu w trzeźwości", objęła swoimi działaniami 3218 punktów sprzedaŜy detalicznej, 741 placówek gastronomicznych i 117 magazynów hurtowych. Kontrole polegały przede wszystkim na sprawdzeniu. czy przedsiębiorcy posiadają stosowne zezwolenia na sprzedaŜ napojów alkoholowych oraz czy prowadzą sprzedaŜ zgodnie z określonymi w nich warunkami. Ponadto badano, czy przedsiębiorcy przestrzegają zakazów i nakazów wymienionych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości, jak zakaz reklamy i promocji wyrobów alkoholowych w miejscach niedozwolonych, zakaz sprzedaŜy alkoholu osobom nieletnim, nietrzeźwym na kredyt lub pod zastaw. Sprawdzano takŜe, czy w miejscach sprzedaŜy uwidoczniano wywieszki informujące O szkodliwości spoŜywania napojów alkoholowych. Do najwaŜniejszych ustaleń naleŜały: • sprzedaŜ napojów alkoholowych bez zezwoleń w 51 placówkach handlowych i gastronomicznych. Wartość takich wyrobów znajdujących się w obrocie wyniosła 210,9 tys. zł; • sprzedaŜ w 22 magazynach hurtowych wyrobów alkoholowych przedsiębiorcom nieposiadającym zezwoleń na obrót takimi towarami. Wartość sprzedanych w ten sposób wyrobów wyniosła 524,3 tys. zł; • brak wywieszek informujących o szkodliwości spoŜywania napojów alkoholowych w 236 sklepach i punktach gastronomicznych; • niewnoszenie rocznych opłat Da rzecz gmin za korzystanie z zezwoleń na sprzedaŜ napojów alkoholowych; • konsumpcja alkoholu na terenie sklepu; • zaopatrywanie się w napoje alkoholowe poza magazynami; • wprowadzanie do obrotu wyrobów alkoholowych bez banderol lub sfałszowanych. W związku z ustaleniami kontroli: - do prokuratur i policji skierowano 43 sprawy; - do sądu skierowano jeden akt oskarŜenia; - do wydziałów ds. wykroczeń sądów rejonowych skierowano 29 wniosków o ukaranie; - wydano 5 decyzji wstrzymujących sprzedaŜ napojów alkoholowych; - wszczęto 15 dochodzeń w trybie uproszczonym; - przekazano 22 powiadomienia marszałkom województw jako organom zezwalającym na prowadzenie hurtowej sprzedaŜy wyrobów alkoholowych (poza spirytusami) i 5 powiadomień do Ministra Gospodarki jako organu zezwalającego na prowadzenie hurtowej sprzedaŜy wyrobów spirytusowych; - przekazano 21 powiadomień do organów wydających zezwolenia (prezydentów, burmistrzów, wójtów) na sprzedaŜ wyrobów alkoholowych w placówkach detalicznych i gastronomiC211ych; - skierowano 12 doniesień do organów skarbowych; - nałoŜono 218 mandatów, wymierzając grzywny o łącznej wartości 38_570 tys. zł. 626 627 Podsumowując działania podejmowane w roku 2006 w ramach realizacji Narodowego Programu Profilak1yki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lala 2006 - 2010, naleŜy zwrócić uwagę, Ŝe kompetencje Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów definiowały przepisy uoldk, a następnie nuokik. PowyŜsze akty prawne, w odniesieniu do działalności reklamowej prowadzonej przez przedsiębiorców, ustanawiały kompetencje Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w zakresie przeciwdziałania praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów (art 23a i nast. uokik oraz 24 i nast. nuokik). Warunkiem uznania konkretnego działania przedsiębiorcy za praktykę naruszając zbiorowe interesy konsumentów, jest stwierdzenie jego bezprawności oraz skutku w postaci naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. Jednocześnie naleŜy zwrócić uwagę, Ŝe interes konsumentów nie zawsze jest toŜsamy z interesem publicznym. a tym samym nie kaŜde naruszenie przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości, dotyczących reklamy napojów alkoholowych. stanowić będzie podstawę do stwierdzenia stosowania praktyki naruszającej :zbiorowe interesy konsumentów. PowyŜsze stanowisko znajduje potwierdzenie w opiniach doktryny, a konkretnie w wypowiedziach odnoszących się do aktualnych do dnia 21 grudnia 2007 roku (data wejścia w Ŝycie nowelizujących uznk przepisów ustawy z dnia 23 sierpnia 207 T. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. D. Nr 171, poz. 1206)), uprawnień Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w zakresie występowania na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 3 uznk, :z roszczeniami wymienionymi w art. 18 ust. 1 pkt 1- 3 i 6 uznk Z powyŜszego uprawnienia, podobnie jak w przypadku działań skierowanych przeciwko praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsument6w moŜe skorzystać, jeŜeli czyn nieuczciwej konkurencji zagraŜa lub narusza interesy konsumentów. W opinii doktryny (prof. dr hab. Ewa Nowińska, pro!. dr hab. Michał du Van .. Dualizm trybu postępowania w przypadku czynów nieuczciwej konkurencji godzących w zbiorowe interesy konsumentów", w: ..10 lat ZNK.U" dodatek do MoP 21/03. str. 22) "Prezes UOKiK, będąc centralnym organem administracji rządowej, powinien wystąpić z powyŜszymi roszczeniami jedynie wówczas, gdy naruszony zostaje interes publiczny. W przypadku zaś naruszenia interesów konsumentów będzie to miało miejsce wówczas, gdy dotknięte zostały ich interesy zbiorowe. (..J Zauwaźyć przy tym na/ety, Ŝe nie kaŜde naruszenie interesu publicznego będzie toŜsame z naruszeniem interesu "konsumentów. Dlatego teŜ w świetle ograniczenia moŜliwości działania Prezesa UOKiK na podstawie umk do przypadków naruszenia interesów "konsumentów, czyny nieuczciwej konkurencji godzące "tylko" w interes publiczny pozostają de lege lata poza zakresem kompetencji procesowych Prezesa UOKiK. Dotyczy to przede wszystkim reklamy, która była dotąd najbardziej typowym przypadkiem działania Prezesa UOKiK na podstawie tej ustawy I tak, reklama, w której naduŜywa się np. odniesień seksualnych, narodowościowych czy religijnych, moŜe dotknąć jej odbiorcę jako człowieka, ale nie narusza jego interesów (ekonomicznych) jako konsumenta. " Biorąc pod uwagę powyŜsze, celowym. wydaje się podkreślenie, Ŝe podejmowanie przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów działań zmierzających do eliminacji z rynku sprzecznej z prawem reklamy napojów alkoholowych. UzaleŜnione jest od uprzedniego stwierdzenia, Ŝe przedmiotowe działania naruszają zbiorowe interesy konsumentów. 627 628 3.12. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Sprawozdanie z wykonania zadań, dochodów i wydatków z budŜetu państwa realizowanych przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w cz.46 dziale 851 rozdziale 85154 w 2007 roku Analiza ekonomiczna DOCHODY Plan dochodów na 2007 rok dla Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wynosi : - 2.000 zł. z tytułu najmu składników majątkowych Skarbu Państwa - 1.000 zł z tytułu wpłaty do budŜetu części zysku gospodarstwa pomocniczego Na dzień 31 grudnia 2007 roku PARPA zrealizowała dochody w kwocie 19.631,37 zł, na co składa się: - 2.021,00 z tytułu najmu składników majątkowych Skarbu Państwa - 600,00 wpływ ze sprzedaŜy składników majątkowych - 17.010,37 z tytułu wpłaty do budŜetu części zysku gospodarstwa pomocniczego Dochody pobierane i odprowadzane są prawidłowo i terminowo. Wpływ ze sprzedaŜy składników majątkowych nie był planowany, poniewaŜ nie jest moŜliwe zaplanowanie awaryjności kserokopiarki, którą w konsekwencji uznano za sprzęt zuŜyty i na którą udało się znaleźć nabywcę. Dochód uzyskany z tytułu wpłaty do budŜetu części zysku gospodarstwa pomocniczego był wyŜszy od planowanego ze względu na duŜą sprzedaŜ publikacji w ostatnim okresie roku budŜetowego. 31 sierpnia 2007 roku PARPA złoŜyła wniosek w NBP o otwarcie rachunku pomocniczego w złotych, na wpłatę pozostałej części /50 %/ zysku gospodarstwa pomocniczego w kwocie 17.010,37 zł, która w kwocie 16.991 zł została wydatkowana na zakupy inwestycyjne. Na koniec okresu sprawozdawczego na rachunku pomocniczym stan konta wynosi 19,37 zł. WYDATKI 1. Plan wydatków po zmianach /decyzja Dyrektora PARPA znak ANA/DEF/1362/HPK/2007 z dnia 8 maja 2007 roku – dołączona do sprawozdania za II kwartały 2007 r., decyzja Dyrektora PARPA znak ANA/DEF/2338/HP- K/2007 z dnia 11 września 2007 roku – załącznik nr 1, dołączony do sprawozdania za III kwartały 2007 r. oraz decyzja Dyrektora PARPA znak ANA/DEF/3394/HP- K/2007 z dnia 28 grudnia 2007 roku – załącznik nr 1, dołączony do sprawozdania za IV kwartały 2007r. / Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2007 rok w rozdziale 85154 „Przeciwdziałanie alkoholizmowi” wynosi – 6.358.310,00 zł, 2. z czego finansowana jest: 628 629 a) działalność merytoryczna w kwocie 4.271.201,03 zł w tym: - dotacje w § § 281 – 283 kwota 1.029.883,00 zł - zakup usług i pozostałe wydatki na realizację zadań merytorycznych kwota 3.241.318,03 zł w tym : • konferencyjnych /umowy cywilno- zakup usług szkoleniowo-prawne z innymi podmiotami/ kwota 1.122.181,71 zł • zakup szkoleń I Etapu Procesu szkoleniowego mające na celu podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników merytorycznych zatrudnionych w lecznictwie odwykowym dotyczące podstawowych umiejętności udzielania pomocy psychologicznej, o którym mowa w § 2 ust.2 pkt 1 Programu szkoleniowego przyjętego przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie w dniu 7 grudnia 2006 r na podstawie § 18 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 grudnia 1999 r. w sprawie organizacji, kwalifikacji personelu, zasad funkcjonowania i rodzajów zakładów lecznictwa odwykowego oraz udziału innych zakładów opieki zdrowotnej w sprawowaniu opieki nad osobami uzaleŜnionymi od alkoholu (Dz. U. z 2000 r. Nr 3, poz. 44 ze zm.) współpracy z wojewódzkimi ośrodkami terapii uzaleŜnienia od alkoholu i współuzaleŜnienia kwota 260.116,73 zł • wynagrodzenia bezosobowe realizatorów wypłacane w formie umów zleceń i umów o dzieło kwota 507.843,60 zł • wynagrodzenia realizatorów prowadzących działalność gospodarczą wypłacane w formie rachunków kwota 317.925,00 zł • organizacja zadań we własnym zakresie kwota 1.033.250,99 zł b. utrzymanie biura PARPA w kwocie 1.987.408,97 zł, c. wydatki majątkowe /PLAN – 99.310,00/ wydatkowana kwota 99.309,21 zł. 3. Wykonanie planu wydatków na dzień 31 grudnia 2007 r. wyniosło 6.357.919,21 zł, a. stan środków na rachunku bankowym na koniec okresu sprawozdawczego wynosił 0 zł. Niewykorzystane - zwrócone środki w kwocie 390 zł w dniu 16 stycznia 2008 roku zostały przekazane na konto Ministerstwa Zdrowia. b. stan środków na rachunku bankowym - pomocniczym na koniec okresu sprawozdawczego wynosił 19,37 zł. c. W 2007 roku PARPA zawarła 21 umów dotacyjnych, na łączną kwotę 1.029.883,00 zł – co stanowi 100% planu po zmianach. Terminowość przekazywanych dotacji wynika z zapisów zawartych w umowach i jest z nimi zgodna. Szczegółowy wykaz zawartych umów dotacyjnych stanowi załącznik nr 1. d. W okresie sprawozdawczym wydatki na działalność merytoryczną realizowane w poszczególnych programach przedstawiały się następująco: Nazwa programu Kwota LP wydatkowana 1. Zwiększanie dostępności i skuteczności pomocy terapeutycznej dla 1.166.981,76 zł osób uzaleŜnionych od alkoholu i członków ich rodzin. Nie zawarto 629 630 umów dotacyjnych. 2. WdraŜanie do systemu ochrony zdrowia metod wczesnej diagnozy 46.711,49 zł i krótkiej interwencji wobec pacjentów naduŜywających alkoholu. Nie zawarto umów dotacyjnych. 3. Rozwijanie profilaktyki szkolnej, rodzinnej i środowiskowej w zakresie 302.757,78 zł problemów alkoholowych. Zawarto 5 umów dotacyjnych na kwotę 82.589,00 zł 4. Doskonalenie i rozwijanie form i metod pomocy psychologicznej 200.041,86 zł i socjoterapeutycznej dla dzieci alkoholików. Zawarto 3 umowy dotacyjne na kwotę 79.980,00 zł 5. Rozwijanie form i metod przeciwdziałania przemocy w rodzinach 728.340,00 zł alkoholowych. Zawarto 3 umowy dotacyjne na kwotę 312.495,00 zł 6. Wspieranie społeczności lokalnych w rozwiązywaniu problemów 536.975,67 zł alkoholowych i przeciwdziałanie nietrzeźwości w miejscach publicznych. Zawarto 4 umowy dotacyjne na kwotę 193.820,00 zł 7. Prowadzenie i wspieranie edukacji publicznej w zakresie problemów 1.144.753,83 zł alkoholowych. Zawarto 6 umów dotacyjnych na kwotę 360.999,00 zł 8. Monitorowanie i doskonalenie narodowej strategii rozwiązywania problemów alkoholowych oraz wspieranie strategii regionalnych w tym zakresie. Nie zawarto umów dotacyjnych. 69.486,64 zł 9. Inicjowanie, prowadzenie i promowanie badań diagnostycznych i ekspertyz w zakresie problemów alkoholowych. Nie zawarto umów dotacyjnych. RAZEM 75.152,00 zł 4.271.201,03 zł e. W 2007 roku na utrzymanie biura PARPA, wydatkowano kwotę 2.086.718,18 zł na co składają się: - wydatki płacowe 1.482.239,27 zł w tym: - płace osobowe 1.131.850,78 zł - dodatkowe wynagrodzenie roczne 91.149,22 zł - pochodne od płac /ZUS, FP, PFRON/ 259.239,27 zł - wydatki pozapłacowe 604.478,91 zł w tym : a. zakup materiałów i wyposaŜenia /materiały biurowe, czystościowe, eksploatacyjne, zakup papieru, akcesoria komputerowe, wyposaŜenie 133.755,12 zł 630 631 b. utrzymanie budynków i koszty z tym związane /energia, woda, gaz, internet, telefony, opłaty pocztowe, ochrona budynków, usługi konserwacyjne i naprawcze, transport, ubezpieczenia/ 304.341,89 zł c. podróŜe słuŜbowe krajowe i zagraniczne 11.384,69 zł d. wynagrodzenia bezosobowe 31.550,00 zł e. odpis na Fundusz Socjalny 24.138,00 zł f. wydatki inwestycyjne 99.309,21 zł 4. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zrealizowała plan finansowy oraz zadania merytoryczne w całości. KONTROLA FINANSOWA a) Zadania statutowe Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zostały wykonane w sposób planowy, oszczędny i gospodarny oraz zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa. b) Zlecanie zadań do realizacji z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych odbywa się z zastosowaniem postanowień Ustawy o działalności poŜytku publicznego i wolontariacie oraz Prawa zamówień publicznych, w granicach limitu środków budŜetowych określonych w planie wydatków PARPA na rok 2007. c) Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych prowadzi wstępną ocenę zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków poprzez prowadzenie bieŜącej kontroli zgodnie z Zarządzeniem Dyrektora PARPA w sprawie obiegu dokumentów księgowych oraz zgodnie z Zarządzeniem Dyrektora PARPA w sprawie procedur kontroli finansowej w PARPA. Przy realizacji zadań stosowana jest zasada wstępnej oceny celowości ponoszonych wydatków, co udokumentowane jest na kaŜdym dokumencie podpisami pracowników działów merytorycznych, ekonomiczno-finansowych i Dyrektora lub osoby upowaŜnionej. d) W ramach prowadzenia nadzoru nad realizacją zadań zleconych, na wykonanie których udzielono dotacji, przeprowadzono w I kwartale 2007 roku szczegółowe analizy merytoryczno – finansowe wszystkich rozliczeń z umów zawartych w 2006 roku. e) Na przełomie roku 2006/2007, w dniach od 12 grudnia 2006r do 12 stycznia 2007 r. w siedzibie PARPA, została przeprowadzona przez pracownika Ministerstwa Zdrowia Departamentu Nadzoru Kontroli i Skarg doraźna kontrola, która miała na celu ocenę prawidłowości realizacji zaleceń pokontrolnych oraz gospodarkę finansową PARPA. Przy czynnościach związanych z kontrolą zaangaŜowani byli wszyscy pracownicy PARPA. f) Na podstawie postanowienia nr UKS/W2B2-K-0021/8490/07 z dnia 11.09.2007 roku wydanego przez Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie, w PARPA, w okresie od 17.09.2007 roku do 30.11.2007 roku odbyła się kontrola, w zakresie celowości i zgodności z prawem gospodarowania środkami publicznymi w 2005 roku. Wynik kontroli znak: UKS/W2B2-K-0021/8490/07 z dnia 02.01.2008r. został przekazany przez Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie do Ministra Zdrowia. g) PoniŜsza tabela przedstawia wykaz przeprowadzonych w 2007 roku kontroli: 631 632 Lp Data Nr Okres objęty Rodzaj przeprowadzonej umowy kontrolą kontroli kontroli 01.03.2007r. 308/06/D 2.11 2006r – kontrola 31.12.2006r merytorycznofinansowa 8 Nazwa i adres podmiotu kontrolowanego Fundacja Homo Homini im. K. De Foucauld z siedzibą ul. Ks. Popiełuszki 43, 30-898 Kraków Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, ul. śurawia 16/20, 00-515 Warszawa Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, ul. śurawia 16/20, 00-515 Warszawa Fundacja Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych, ul. Mszczonowska 6, 01-254 Warszawa Stowarzyszenie Klub Abstynenta „POWRÓT” ul. Konstytucji 3 maja 38 43-190 Mikołów Fundacja Na Rzecz Edukacji, Profilaktyki i Terapii UzaleŜnień „DROGA”, ul. Wandy 16, 40-322 Katowice Ogólnopolskie Porozumienie Związków i Regionalnych Stowarzyszeń Abstynenckich „Polska Rada Ruchu Abstynenckiego Skierniewice Polski Związek Głuchych Łódź 9 1 2 3 4 5 6 7 10 11 15.06.2007r. 500/07/D 16.04.2007r kontrola –13.06.2007r merytorycznofinansowa 15.06.2007r. 501/07/D 16.04.2007r – 13.06.2007r kontrola merytorycznofinansowa 20.06.2007r. 402/07/D 17.04.2007r. – 19.06.2007r. kontrola merytorycznofinansowa 13.09.2007r. 301/07/D 16.04.2007r. – 12.09.2007r. kontrola merytorycznofinansowa 28.09.2007r. 704/07/D 18.04.2007r. – 27.09.2007r. kontrola merytorycznofinansowa 02.10.2007 602/07/D 25.04.2007 – kontrola 30.09.2007r merytorycznofinansowa 04.10.2007 302/07/D Fundacja „PRAESTERNO” Łódź 04.10.2007 303/07/D Ośrodek Apostolstwa Trzeźwości Zakroczym Fundacja „Światło-śycie” 19.10.2007 607/07/D 23-24.10.2007 706/07/D 16.04.2007r. – 30.09.2007r. 16.04.2007r. – 30.09.2007r. 28.06.2007r. – 18.10.2007r. 18.04.2007r. 632 kontrola merytorycznofinansowa kontrola merytorycznofinansowa kontrola merytorycznofinansowa kontrola 633 Katowice 12 13 14 15 16 Fundacja Przeciw Wykluczeniu Społecznemu „Będziesz” Poznań Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki „SPÓJRZ INACZEJ” Starachowice Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Dzieci i MłodzieŜy Łódź Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Dzieci i MłodzieŜy Łódź Fundacja Homo Homini im. K. De Foucauld z siedzibą ul. Ks. Popiełuszki 43, 30-898 Kraków 30.10.2007 502/07/D 27.11.2007 404/07/D 28.11.2007 300/07/D 28.11.2007 403/07/D 20.12.2007 305/07/D – 22.10.2007r. 16.04.2007r. – 29.10.2007r. 17.04.2007 – 26.11.2007r. merytorycznofinansowa kontrola merytorycznofinansowa kontrola merytorycznofinansowa 11.04.2007 – kontrola 27.11.2007r. merytorycznofinansowa 16.04.2007 – kontrola 27.11.2007 merytorycznofinansowa 28.08.2007 – kontrola 19.12.2007 merytorycznofinansowa W 2007 roku PARPA zawarła 21 umów dotacyjnych na łączną kwotę 1.029.883 zł, z których skontrolowano 16, /1 umowa z 2006 roku/, zawartych na kwotę 751.078 zł, co daje ilościowo 76 %, a wartościowo 73 % w stosunku do zawartych umów. Wnioski dotyczące kontrolowanych umów zawarte są w opisach poszczególnych programów merytorycznych. WYDATKI NIEWYGASAJĄCE Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, informuje, Ŝe nie posiada wydatków niewygasających , które były realizowane w roku bieŜącym. NALEśNOŚCI I ZOBOWIĄZANIA WYMAGALNE Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, informuje, Ŝe zgodnie ze sprawozdaniami Rb-N i Rb-Z nie posiada naleŜności i zobowiązań. PoniŜej przedstawiamy efekty działań podjętych przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w 2007 roku z podziałem na programy. 633 634 Program I Zwiększanie dostępności i skuteczności pomocy terapeutycznej dla osób uzaleŜnionych od alkoholu i członków ich rodzin W ramach Programu I w 2007 r. zrealizowano następujące działania: 1. Opracowano nowe zasady dofinansowania kosztów dydaktycznych szkoleń w ramach Programu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych, przez osoby prowadzące terapię uzaleŜnienia od alkoholu i współuzaleŜnienia w zakładach lecznictwa odwykowego, zwanego dalej Programem szkoleniowym, przyjętego przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie w dniu 7 grudnia 2006 r. na podstawie § 18 ust. 3 Rozporządzenia MZ w sprawie zakładów lecznictwa odwykowego: 2. W I i II kwartale zawarto porozumienia z Wojewódzkimi Ośrodkami Terapii UzaleŜnienia i WspółuzaleŜnienia (WOTUW-ami) wszystkich 16-tu województw, których celem była współpraca w zakresie realizacji pierwszego etapu Programu szkoleniowego. WOTUW-om przekazano w formie zaliczki, do rozliczenia środki na dofinansowanie części kosztów dydaktycznych szkolenia terapeutów z terenu województw. WOTUW-y dokonały wyboru kandydatów do refundacji, którzy spełniali określone warunki i zostali zakwalifikowani do szkolenia w jednej z czterech szkół realizujących to szkolenie. Tym samym środki dofinansowania zostały skierowane do pracowników zatrudnionych w placówkach leczenia uzaleŜnienia od alkoholu, którzy najpilniej musieli podjąć szkolenie zawodowe i którzy sami mogli wybrać szkołę, w której chcą się uczyć. Na podstawie umów z podmiotami szkolącymi, WOTUW-y przekazywały środki szkołom, które częściowo pokryły koszty ich nauki. Na realizację tego zadania przekazano kwotę 300.000 zł, z czego wydatkowano i rozliczono kwotę 260.116,73 zł. Niewykorzystane środki przez WOTUW-y w kwocie 39.883,27 zł zostały zwrócone na konto bankowe PARPA. Wykorzystanie środków przez województwa przedstawia poniŜsza tabela: Województwo Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Kwota wykorzystana 21.000 12.900 15.000 6.600 22.500 21.120 24.000 13.350 7.700 12.700 21.000 18.000 634 635 7.260 12.886,73 23.100 21.000 260.116,73 Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie OGÓŁEM 3. W II kwartale przeprowadzono postępowanie / na podstawie Ustawy Prawo zamówień publicznych w trybie negocjacji bez ogłoszenia oraz w trybie zamówienia z wolnej ręki/ na realizację szkolenia pracowników lecznictwa odwykowego w zakresie nowoczesnych metod diagnozowania oraz terapii uzaleŜnienia i współuzaleŜnienia, stanowiącego II etap Programu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych przez osoby prowadzące terapię uzaleŜnienia od alkoholu i współuzaleŜnienia w zakładach lecznictwa odwykowego. Podpisano umowy na realizację tego zadania w roku akademickim 2007/2008 z następującymi podmiotami: • Instytutem Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego na kwotę 149.500 zł. Czas realizacji zadania od 24 kwietnia 2007 r do 31 marca 2008 r. Do końca roku 2007 na zadanie to wydatkowano 80.000 zł. • „Błękitnym KrzyŜem w Polsce” spółką z o.o. na kwotę 147.999 zł. Czas realizacji zadania od 8 maja 2007 r do 31 marca 2008 r. Do końca IV kwartału na zadanie to wydatkowano 117.312 zł. • Szpitalem Specjalistycznym im. dr Józefa Babińskiego Samodzielnym Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej na kwotę 149.838 zł. . Czas realizacji zadania od 16 lipca 2007 r do 30 kwietnia 2008 r W roku 2007 na zadanie to wydatkowano 76.418,60 zł. Do zespołu opracowującego specyfikacje wyłaniania podmiotu realizującego drugi etap programu szkoleniowego został zaproszony ekspert z dziedziny zamówień publicznych. Na zadanie wydatkowano kwotę 2.500 zł. Wszystkie trzy szkolenia w zakresie nowoczesnych metod diagnozowania oraz terapii uzaleŜnienia i współuzaleŜnienia, na realizację których podpisano ww. umowy, zostaną zakończone w I połowie roku 2008. Zakończono kontrolę realizacji zleconego przez PARPA, w ramach umowy nr 51/06/D, zadania publicznego z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych o nazwie Studium Terapii UzaleŜnień. W I kwartale wydatkowano na to zadanie 200 zł. 4. Program „STAś” stanowił trzeci etap Programu szkoleniowego. StaŜ kliniczny obejmował 2–tygodniowe zajęcia realizowane na terenie wiodących placówek lecznictwa odwykowego, posiadających akredytację Dyrektora PARPA. Celem zajęć było doskonalenie metod pracy terapeutycznej oraz realizacja zadań terapeutycznych pod superwizją. W ramach realizacji tego programu zostały zawarte w I i II kwartale porozumienia na staŜe z 9 niŜej wskazanymi placówkami lecznictwa odwykowego na łączna kwotę 27.100 zł. • Wojewódzki Ośrodek Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu i WspółuzaleŜnienia, Dąbrowskiego 7, 37-464 Stalowa Wola Rozwadów, • Wojewódzki Ośrodek Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu i WspółuzaleŜnienia, gm. Białogard, Stanomino 5, 78-217 Podwilcze, • Zakład Lecznictwa Odwykowego dla Osób UzaleŜnionych od Alkoholu, ul. Parkowa 8, 58-379 Czarny Bór, 635 636 • Wojewódzki Ośrodek Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu i WspółuzaleŜnienia ul. Zakopiańska 37, 80-142 Gdańsk, • Ośrodek Leczenia UzaleŜnienia od Alkoholu, ul. Lwowska 178 a, 33 – 100 Tarnów, • Oddział Odwykowy ul. 700-lecia 5, 21-400 Łuków, • Ośrodek Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu i WspółuzaleŜnienia, ul. Męczenników 11, 13-200 Działdowo, • Wojewódzki Ośrodek Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu i WspółuzaleŜnienia ul. Tramwajowa 2 / 4, 87 – 100 Toruń, • NZOZ Krakowskie Centrum Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu ul. Wielicka 73, 30-552 Kraków. Ilość Nr Ilość Kwota osób, które Kwota Porozumienia osób zgłoszonych zapreliminowana wzięły udział wydatkowana zgodny z do staŜu w StaŜu pozycjami umów 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Ogółem 32 os. 9 os. 27 os. 20 os. 20 os. 22 os. 13 os. 8 os. 10 os. 161 os. 6.400 zł 2.000 zł 5.400 zł 4.000 zł 4.000 zł 4.400 zł 2.600 zł 1.600 zł 2.000 zł 32.400 zł 27 os. 10 os. 25 os. 22 os. 18 os. 19 os. 13 os. 5 os. 5 os. 144 os. 5.100 zł 2.000 zł 5.000 zł 4.000 zł 3.800 zł 3.800 zł 2.400 zł 0 zł 1.000 zł 27.100 zł W dniu 10 sierpnia 2007 r. podpisano aneks do porozumienia 12/01/07 zwiększający liczbę osób, które odbyły staŜ kliniczny w Stanominie. Aneks ten dotyczył porozumienia zgodnego z nr 3 ww. tabeli. Nie zostało wypłacone wynagrodzenie za realizację staŜy klinicznych w Wojewódzkim Ośrodku Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu i WspółuzaleŜnienia w Toruniu (porozumienie zgodne z nr 8 ww. tabeli) z uwagi na fakt niedopełnienia przez kierownika staŜu warunków zawartych w podpisanym porozumieniu. W 2007 roku w programie staŜ kliniczny uczestniczyły 144 osoby. W 2007 roku na to zadanie wydatkowano kwotę 27.100 zł. 5. Program SUPERWIZJE stanowi czwarty etap programu szkoleniowego. W ramach realizacji tego programu zostały zawarte w I kwartale 2007 roku umowy z 12 certyfikowanymi specjalistami psychoterapii uzaleŜnień, znajdującymi się na liście osób uprawnionych do prowadzenia superwizji w ramach Programu szkoleniowego na łączną kwotę 196.000 zł. Superwizje obejmują 70 godzin i mają na celu analizę pracy terapeutycznej z pacjentami oraz analizę problemów etycznych wynikających ze specyfiki relacji terapeutycznej. Zawarto umowy z następującymi osobami: Superwizor Ilość Ilość osób Kwota grup zaplanow zapreliminowa zaplanowa anych na nych 636 Ilość Ilość osób grup poddanych zrealizowan superwizji ych Kwota wydatkowana 637 S. Grab H. Kędzierski J. Kasprzak J. Skrob ot H. Ginowicz D. Reguła B. Ratajczak J. Ryniak L. Sagadyn A. Kłodecki B. SmerekaOniszczenko B. Łukasik Ogółem 3 2 3 3 18 os. 10 os. 18 os. 17 os 21.000 zł 14.000 zł 21.000 zł 21.000 zł 3 2 3 3 17 os. 11 os. 18 os. 20 os 21.000 zł 14.000 zł 21.000 zł 21.000 zł 1 4 3 2 2 1 3 6 os. 23 os. 18 os. 11 os. 12 os. 4 os. 18 os. 7.000 zł 28.000 zł 21.000 zł 14.000 zł 14.000 zł 7.000 zł 21.000 zł 1 3 3 2 2 1 3 6 os. 19 os. 16 os. 12 os. 10 os. 6 os. 19 os. 7.000 zł 21.000 zł 21.000 zł 14.000 zł 14.000 zł 7.000 zł 21.000 zł 1 28 6 os. 161 os. 7.000 zł 196.000 zł 1 27 5 os. 159 os. 7.000 zł 189.000 zł 6. W związku ze zwiększającą się liczbą osób, które chciały odbyć superwizję kliniczną podpisano aneks do umowy 44/01/2007, który umoŜliwił dodatkowym 5 osobom wzięcie udziału w czwartym etapie programu szkoleniowego. Niemniej, z powodu nieprawidłowej kwalifikacji uczestników tej grupy nie wypłacono wynagrodzenia. W 2007 roku superwizje odbyło159 osób, na to zadanie wydatkowano 189.000 zł. 7. Dnia 26 stycznia 2007 r. w PARPA odbyło się seminarium dla osób znajdujących się na liście osób uprawnionych do prowadzenia superwizji klinicznej dla celów szkoleniowych oraz kierowników placówek lecznictwa odwykowego posiadających akredytację PARPA do prowadzenia staŜy klinicznych w ramach programu szkoleniowego. Udział w spotkaniu wzięło 15 osób. Przygotowano narzędzie ewaluacyjne trzeciego i czwartego etapu Programu szkoleniowego, które zostało uŜyte do oceny ww. etapów programu szkoleniowego. W IV kwartale sporządzono raport z przeprowadzonej ewaluacji staŜy klinicznych i superwizji klinicznej. Uczestnicy tych zajęć wysoko ocenili zrealizowane w 2007 roku superwizje i staŜe kliniczne. Na zadanie to wydatkowano 1.995,86 zł. 8. W 2007 roku opracowano nowelizację Programu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych przez osoby prowadzące terapię uzaleŜnienia od alkoholu i współuzaleŜnienia w zakładach lecznictwa odwykowego. 9. W dniu 17 grudnia 2007 r. odbyło się w PARPA spotkanie z realizatorami szkoleń akredytowanych w ramach Programu szkoleniowego. Podsumowano tegoroczną współpracę, poinformowano przedstawicieli szkół o nowej formie dofinansowywania szkoleń pracownikom lecznictwa odwykowego w 2008 roku. Omówiono przewidywane konsekwencje takiej formy dofinansowywania. Dyskutowano nad zapisami Programu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych przez osoby prowadzące terapie uzaleŜnienia od alkoholu i współuzaleŜnienia w zakładach lecznictwa odwykowego. 10. PARPA w ramach prowadzenia Programu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych przez osoby prowadzące terapię uzaleŜnienia od alkoholu i współuzaleŜnienia w zakładach lecznictwa odwykowego organizuje prace Rady ds. Akredytacji. W 2007 r. odbyło się pięć posiedzeń rady: 22 stycznia, 26 marca, 25 czerwca, 24 września i 10 637 638 grudnia. Obrady miały miejsce w siedzibie PARPA. Dotyczyły one przede wszystkim oceny programów szkoleniowych, wniosków zgłaszanych do akredytacji na realizację poszczególnych etapów programu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych. Na koniec 2007 r. akredytowane są: • programy czterech podmiotów na realizację szkolenia pierwszego etapu, tj. szkolenie pracowników lecznictwa odwykowego w zakresie podstawowych umiejętności profesjonalnej pomocy psychologicznej osobom dorosłym; • programy czterech podmiotów na realizację szkolenia drugiego etapu, tj. szkolenia pracowników lecznictwa odwykowego w zakresie nowoczesnych metod diagnozowania oraz terapii uzaleŜnienia i współuzaleŜnienia; • dziesięć placówek posiada akredytację na realizację trzeciego etapu, tj. prowadzenie staŜy klinicznych; • 27 osób jest wpisanych na listę osób uprawnionych do prowadzenia superwizji szkoleniowej w ramach Programu szkoleniowego (etap czwarty). Na zadanie wydatkowano 10.728,75 zł. 11. PARPA w ramach prowadzenia programu szkoleniowego organizuje prace komisji egzaminacyjnej. Posiedzenia komisji egzaminacyjnej odbyły się 23 lutego, 28 maja oraz 12 listopada 2007 r. w siedzibie PARPA. Dotyczyły one dostosowania dotychczasowych zasad przystępowania do egzaminu, jego przebiegu i zakresu egzaminu pisemnego i ustnego na certyfikowanego specjalistę psychoterapii uzaleŜnień/instruktora terapii oraz opracowania treści zadań egzaminacyjnych, zasad oceniania części pisemnej i ustnej egzaminu. 12. W dniach 11-13 czerwca 2007 r. w Warszawie odbył się egzamin certyfikacyjny dla osób ubiegających się o tytuł specjalisty psychoterapii uzaleŜnień bądź instruktora terapii uzaleŜnień. Do egzaminu złoŜyło dokumenty wraz z pracami 67 osób, z których do egzaminu dopuszczono 60 osób (51 osób starało się o tytuł specjalisty psychoterapii uzaleŜnień, 9 o tytuł instruktora terapii uzaleŜnień). Egzamin zdały 52 osoby (43 specjalistów i 9 instruktorów). W dniach 3-6 grudnia odbyła się druga w roku 2007 sesja egzaminacyjna dla osób ubiegających się o tytuł specjalisty psychoterapii uzaleŜnień bądź instruktora terapii uzaleŜnień. Do egzaminu złoŜyło dokumenty z pracami 108 osób, z których do egzaminu dopuszczono 91 (68 osób starało się o tytuł specjalisty psychoterapii uzaleŜnień, 23 o tytuł instruktora terapii uzaleŜnień). Egzamin zdało 78 osób (57 specjalistów i 21 instruktorów). Na koniec roku 2007 certyfikat posiadało 878 osób z czego 647 osób miało certyfikat specjalisty psychoterapii uzaleŜnień a 231 – instruktora terapii uzaleŜnień. Na całość zadania wydatkowano 93.942,24 zł. 13. PARPA w ramach prowadzenia Programu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych przez osoby prowadzące terapię uzaleŜnienia od alkoholu i współuzaleŜnienia w zakładach lecznictwa odwykowego udziela odpowiedzi, przyjmuje wnioski, prowadzi bazy danych, wydaje zaświadczenia o nadaniu statusu osoby będącej w programie szkoleniowym w zakresie specjalisty psychoterapii uzaleŜnień/instruktora terapii uzaleŜnień oraz wydaje nowe wzory osobom, które uzyskały juŜ certyfikat. Przez cztery kwartały 2007 r. nadano 1054 ww. statusów oraz wystawiono około 625 certyfikatów nowego wzoru. Na zadanie wydatkowano 13.143,25 zł. 14. We współpracy z Działem Prawnym Agencji pracowano nad projektami zapisów nowelizowanej Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi i rozporządzeń będących delegacją z projektu tejŜe nowelizacji. 638 639 15. Przedstawiciele działu brali udział w pracach Zespołu ds. Akredytacji placówek lecznictwa odwykowego wraz z przedstawicielami Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii oraz Centrum Monitorowania Jakości w SłuŜbie Zdrowia. Stworzono standardy dla całodobowych placówek leczenia uzaleŜnień oraz przeprowadzono pilotaŜowe wizytacje placówek w celu sprawdzenia przydatności narzędzi akredytacyjnych. Na zadanie to wydatkowano 1.420 zł. 16. PARPA we współpracy z Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii i Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia przeprowadziła szkolenie nt. „Zarządzanie jakością w zakładach opieki zdrowotnej”. Szkolenie odbyło się w dniach 79 maja 2007 r. w Paprotni pod Sochaczewem. Głównymi tematami szkolenia były zagadnienia związane z jakością w ochronie zdrowia, takie jak np.: definicja jakości i ich konsekwencje, bezpieczeństwo pacjenta, ocena ryzyka związanego z leczeniem i metody jego ograniczania oraz ocena zewnętrzna funkcjonowania placówki. W szkoleniu wzięło udział ok. 50 przedstawicieli środowiska terapeutów leczenia uzaleŜnień od alkoholu i terapeutów uzaleŜnień od narkotyków. Na zadanie to wydatkowano 7.172 zł. 17. W IV kwartale Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii przeprowadziło w dniach 6 - 10 października 2007 r. w Paprotni pod Sochaczewem szkolenie kandydatów na wizytatorów placówek lecznictwa odwykowego. Celem szkolenia było przygotowanie uczestników do pełnienia roli wizytatorów. Udział w szkoleniu wzięło 26 osób. Na zadanie to wydatkowano 13.218,50 zł. 18. Opracowano dane zawarte w sprawozdaniach otrzymanych od Wojewódzkich Ośrodków Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu i WspółuzaleŜnienia oraz raport podsumowujący działalność Wojewódzkich Ośrodków Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu i WspółuzaleŜnienia w 2006 roku. Przeprowadzono analizę przyczyn, dla których WOTUW-y nie są wystarczająco aktywne i skuteczne w działaniach na rzecz lecznictwa odwykowego w swoich województwach. Na całość zadania wydano kwotę 3.000 zł. 19. Opracowano wyniki ankiet rozesłanych do ponad 470 placówek lecznictwa odwykowego z prośbą o ocenę działań pozaleczniczych WOTUW-ów w województwach oraz ocenę zakresu finansowania zakładów lecznictwa odwykowego przez samorządy gmin. Otrzymano 317 ankiet zwrotnych, przeprowadzono analizę uzyskanych danych, opracowano raport. Na całość zadania wydatkowano kwotę 1.158,78 zł. 20. Opracowano raport dotyczący polityki kontraktowania przez NFZ świadczeń w zakresie terapii uzaleŜnienia od alkoholu i współuzaleŜnienia w latach 2005-2006. Na zadanie wydatkowano kwotę 2.000 zł. 21. W celu uaktualnienia i zweryfikowania listy zakładów lecznictwa odwykowego zostały przesłane do WOTUW-ów w formie elektronicznej, przygotowane na podstawie danych z Narodowego Funduszu Zdrowia, listy wojewódzkie placówek lecznictwa odwykowego. WOTUW-y uzupełniały listy poprzez wpisanie nowych placówek i wykreślenie nieistniejących, aktualizowały dane teleadresowe oraz dokonały oceny działalności placówek w zakresie realizowanych przez nie programów dla osób uzaleŜnionych od alkoholu, programów dla współuzaleŜnionych oraz pracy z członkami rodzin. Stworzono wektorową mapę administracyjną Polski, zawierającą dane dotyczące ośrodków lecznictwa odwykowego. Mapa jest dostępna na stronie internetowej PARPA. W ramach realizacji zadania wydatkowano kwotę 1.450 zł 22. Przygotowano coroczną ankietę LECZNICTWO ODWYKOWE. W oparciu o doświadczenia zdobyte w trakcie zbierania danych poprzez ankietę roku 2005, wprowadzono zmiany i udoskonalenia w ankiecie mające na celu skuteczniejsze zbieranie 639 640 informacji. Wydrukowano 700 ankiet, które następnie rozesłano do WOTUW-ów zajmujących się dystrybucją ankiet do placówek lecznictwa odwykowego. Po zebraniu ankiet rozpoczęto proces oceny jakości ich wypełnienia przez placówki lecznictwa odwykowego. Wykonano zmiany w projekcie bazy danych „Lecznictwo odwykowe”, celem dostosowania struktury bazy danych do zmian wprowadzonych w tegorocznej ankiecie. Łącznie zebrano i wprowadzono do bazy danych informacje z 542 ankiet. Łączny koszt zadania 21.205 zł. 23. Opracowano raport na temat stanu lecznictwa odwykowego w Polsce w latach 20052006. W raporcie poddano analizie finansowanie zakładów lecznictwa odwykowego, strukturę zatrudnienia, bazę i ofertę placówek odwykowych, a takŜe charakterystykę pacjentów. 24. Zawarto porozumienia z 9 WOTUW-ami (pomorski, opolski, kujawsko-pomorski, podlaski, wielkopolski, podkarpacki, lubelski, lubuski, łódzki) na sfinansowanie kosztów dydaktycznych superwizji w wymiarze 32 godzin (4 spotkania trwające po 8 godzin dydaktycznych w cenie 100 zł za godzinę dla grupy maksymalnie liczącej 12 uczestników) dla terapeutów zatrudnionych w zakładach lecznictwa odwykowego na terenie województw. Na zadanie wydatkowano 28.800 zł. 25. W dniu 14 czerwca odbyła się narada kierowników WOTUW. Tematem spotkania było podsumowanie dotychczasowych działań Wojewódzkich Ośrodków Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu i WspółuzaleŜnienia na rzecz lecznictwa odwykowego w poszczególnych województwach. KaŜdy z dyrektorów/ kierowników przedstawił krótki przegląd działań pozaleczniczych zrealizowanych od początku powołania WOTUW. Kierownicy WOTUW zostali wstępnie zapoznani z wynikami badania prowadzonego w roku bieŜącym przez PARPA, w którym placówki oceniały pozaleczniczą aktywność swoich WOTUW. W dniu 16-18 października odbyła się w BiałowieŜy wspólna narada kierowników WOTUW i Pełnomocników Zarządów Województw ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W części wspólnej narady zaprezentowano raport „Lecznictwo odwykowe w Polsce w latach 2005-2008”; omówiono planowane zadania WOTUW w zakresie działań pozaleczniczych w 2008 i ich koszty oraz planowanie środków na zadania WOTUW przez Urzędy Marszałkowski. W części oddzielnej przeanalizowano aktualną sytuację w województwach w zakresie kontraktowania na 2008 r. i działań interwencyjnych podejmowanych przez WOTUW w tym zakresie, analizowano realizację umów i wydatkowanie środków na dofinansowanie I etapu Programu szkoleniowego oraz omówiono plan współpracy PARPA-WOTUW w tym obszarze na 2008 r., prawnik Agencji zapoznał uczestników z bieŜącymi problemami legislacyjnymi w zakresie lecznictwa odwykowego. W dniu 11 grudnia odbyła się kolejna narada kierowników WOTUW. Poświęcona była ona podsumowaniu współpracy w 2007 roku, ustaleniu zakresu współpracy pomiędzy PARPA a WOTUW na rok 2008, tym zwłaszcza w zakresie dofinansowania I i II etapu programu szkoleniowego, który od 2008 r. będzie takŜe prowadzony przez WOTUW oraz dofinansowania superwizji w WOTUW dla pracowników lecznictwa odwykowego w poszczególnych województwach. Na zadanie wydatkowano łącznie 16.297,52 zł. 26. W I kwartale 2007 roku opracowano zasady Programu Konsultacyjnego dla placówek lecznictwa odwykowego, zebrano zgłoszenia placówek i do końca II kwartału podpisano porozumienia z 11 placówkami i 9 konsultantami. Program konsultacyjny przeznaczony był dla tych placówek lecznictwa odwykowego, które zgłosiły trudności w samodzielnym wdraŜaniu programów terapeutycznych lub trudności organizacyjne. Do placówek zakwalifikowanych do programu przydzieleni zostali konsultanci, którzy dokonali 640 641 diagnozy ich funkcjonowania, następnie na tej podstawie opracowali indywidualne programy naprawcze i wspierali placówki w ich wdraŜaniu. Zestawienie placówek, które zostały objęte Programem Konsultacyjnym: • Ośrodek Leczenia UzaleŜnień , Charcice 12, 64-412 Chrzypsko Wielkie, • Miejski Ośrodek Profilaktyki, Terapii UzaleŜnień i WspółuzaleŜnienia, ul. Kępińska 53, 98-400 Wieruszów, • Poradnia Terapii UzaleŜnień, ul. Schinzla 13, 27-600 Sandomierz, • Poradnia Leczenia UzaleŜnień, ul. Piłsudskiego 22, 23-100 Bychawa, • Poradnia Terapii UzaleŜnień i WspółuzaleŜnienia, ul. Radzikowskiego 29, 31-315 Kraków, • Miejska Poradnia Terapii UzaleŜnień i WspółuzaleŜnienia, ul. Oliwska 62, 80-542 Gdańsk, • Całodobowy Oddział Terapii UzaleŜnień od Alkoholu w Lubuczewie, 76-200 Lubuczewo 29, • NZOZ PULS, Pl. Grunwaldu 18, 14-500 Braniewo, • Dzienny Oddział Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu oraz Poradnia dla Osób z Problemem Alkoholowym, ul. śurawia 14, 15-540 Białystok, • Poradnia Leczenia UzaleŜnienia i WspółuzaleŜnienia od Alkoholu, ul. Kościuszki 10, 55-100 Trzebnica, • Poradnia Leczenia UzaleŜnień od Alkoholu, ul. Sokoła 19, 32-500 Chrzanów. Na zadanie wydatkowano 26.400 zł. 27. Odbyło się siedem spotkań Zespołu Doradców Dyrektora PARPA ds. Lecznictwa Odwykowego (1 lutego, 26 lutego, 15-16 marca, 23 kwietnia, 8-9 maja, 9 lipca, 19-20 listopada 2007 r.). Głównymi obszarami pracy zespołu była nowelizacja ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, analiza aktów wykonawczych do ustawy, praca nad programem uzyskiwania kwalifikacji zawodowych przez osoby prowadzące terapię uzaleŜnienia od alkoholu i współuzaleŜnienia w zakładach lecznictwa odwykowego. Opracowywane zostały standardy świadczeń we wszystkich typach zakładów lecznictwa odwykowego, rekomendacje dla Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2008. Na to zadanie wydatkowano 12.243,27 zł. 28. PARPA we współpracy z Krakowskim Stowarzyszeniem Terapeutów UzaleŜnień w dniach 29–31 marca zorganizowała w Osieczanach k/Krakowa II Ogólnopolską Konferencję nt. „Obraz siebie u osób z syndromem DDA – aspekty psychoterapii”. Udział w Konferencji wzięło ok. 100 osób. Wśród których byli psycholodzy, psychoterapeuci i specjaliści psychoterapii uzaleŜnień, zajmujący się terapią osób z syndromem DDA lub osoby przygotowujące się do pracy terapeutycznej z DDA. Głównym celem konferencji było doskonalenie umiejętności psychoterapii w tym specyficznym nurcie pomagania DDA, zintegrowanie i wzajemna wymiana doświadczeń terapeutów. Na zadanie to wydatkowano 15.000 zł. 29. PARPA wraz z Fundacją "OTUlony w nadzieję..." i Ośrodkiem Terapii UzaleŜnień Stare Juchy współorganizowała II Ogólnopolską Konferencji Naukową nt. „Zaburzenia osobowości u osób uzaleŜnionych", która odbyła się w dniach 24 - 26 maja, w Malinówce k. Ełku. Udział w Konferencji wzięło 119 osób. Celem konferencji było upowszechnianie nowoczesnych wzorców diagnozy, terapii i rehabilitacji osób uzaleŜnionych z zaburzeniami osobowości. Program konferencji adresowany był przede wszystkim do terapeutów uzaleŜnień. Na zadanie to wydatkowano kwotę 15.000 zł. 30. W I kwartale podjęto współpracę z Instytutem Głuchoniemych w zakresie stworzenia programu szkoleniowego adresowanego do dwóch grup: specjalistów z zakresu 641 642 prowadzenia psychoterapii uzaleŜnienia od alkoholu i współuzaleŜnienia i do pracowników Ośrodków Rehabilitacji i Wsparcia Społecznego (ORWS) przy Polskim Związku Głuchych. Głównym załoŜeniem szkolenia pracowników lecznictwa odwykowego jest praktyczna nauka Polskiego Języka Migowego (PJM). Celem szkolenia pracowników ORWS jest uzyskanie przez nich umiejętności nawiązania pierwszego kontaktu z osobą głuchą – pijącą szkodliwie lub uzaleŜnioną od alkoholu, przeprowadzenia wstępnej diagnozy i krótkiej interwencji oraz motywowanie do podjęcia terapii uzaleŜnienia od alkoholu. 31. Ogólnopolskie szkolenie specjalistów psychoterapii uzaleŜnień z polskiego języka migowego odbyło się w dniach: I część: 23 – 27 lipca 2007 r., II część: 20 – 24 sierpnia 2007 r. III część: 23-27 listopada 2007 r. Udział w szkoleniu wzięło 15 osób, specjalistów psychoterapii uzaleŜnień. Na zadanie to wydatkowano 60.070,83 zł. 32. W I kwartale podjęto działania zmierzające do powstania rekomendacji dla placówek lecznictwa odwykowego w zakresie prowadzenia pierwszego kontaktu z osobą niesłyszącą uzaleŜnioną od alkoholu/ współuzaleŜnioną. 33. Opracowano wstępne rekomendacje - procedurę dla Dyrektorów Domów Opieki Społecznej w zakresie postępowania z naduŜywającymi alkoholu i uzaleŜnionymi od alkoholu mieszkańcami DPS. Na to zadanie wydatkowano 1.000 zł. 34. W 2007 roku zlecono napisanie opracowania naukowego dotyczącego problematyki ewaluacji leczenia osób uzaleŜnionych od alkoholu w zakresie metodologii, stosowanych narzędzi i wyników badań. Na zadanie to wydatkowano kwotę 4.500 zł. 35. W dniu 10 września 2007 r. odbyło się seminarium dla Dyrektorów Domów Pomocy Społecznej i kierowników sekcji opiekuńczo-terapeutycznej. Głównym celem spotkania była prezentacja procedury postępowania z pijącymi mieszkańcami DPS. Podczas spotkania zostały równieŜ przedstawione wyniki ewaluacji szkoleń pracowników DPS z zakresu rozpoznawania problemów naduŜywania alkoholu przez mieszkańców oraz wczesnej diagnozy i krótkiej interwencji. Udział w spotkaniu wzięło 47 osób. Na zadanie to wydatkowano 4.420 zł 36. W dniach 21 czerwca, 15 października i 13 grudnia 2007 r. w Krakowie odbywały się spotkania Zespołu Doradców Dyrektora PARPA ds. wypracowania standardów pomagania Dorosłym Dzieciom Alkoholików (DDA). Do zadań zespołu naleŜy: stworzenie projektów standardów kształcenia osób pracujących z DDA, stworzenie projektów standardów pomagania osobom z syndromem DDA oraz stworzenie projektu systemu rekomendacji dla osób i placówek prowadzących psychoterapię DDA. W październiku 2007 r. została wysłana do placówek lecznictwa odwykowego prośba o wypełnienie ankiety dotyczącej zakresu pomocy dla Dorosłych Dzieci Alkoholików w placówkach leczenia uzaleŜnień. Ankieta została przesłana tym placówkom, które w corocznej ankiecie „Lecznictwo odwykowe” wykazały, Ŝe prowadzą terapię DDA. Do końca IV kwartału do Agencji spłynęło 81 ankiet. Ankiety zostaną opracowane w I kwartale 2008 r. i posłuŜą do aktualizacji bazy placówek lecznictwa odwykowego oferujących pomoc dla DDA, oferty terapeutycznej dla DDA oraz kwalifikacji osób prowadzących terapię DDA. W ramach realizacji zadania do końca IV kwartału 2007 r. wydatkowano 2.491,82 zł. 37. Prowadzono bieŜące poradnictwo dla osób poszukujących pomocy w zakresie leczenia uzaleŜnienia, współuzaleŜnienia, DDA oraz innych problemów związanych z uŜywaniem alkoholu w formie telefonicznej, listownej, e-mail. 38. W dniach 12-15 września 2007 przedstawiciele Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych uczestniczyli w konferencji zorganizowanej w Barcelonie przez Departament Zdrowia Rządu Katalonii oraz European Network for Mental Health 642 643 Promotion and Mental Disorder Prevention. Konferencja miała na celu wypracowanie rozwiązań ułatwiających wdroŜenie załoŜeń dotyczących ochrony i promocji zdrowia psychicznego zawartych w WHO Declaration and Action Plan for Mental Health. Na zadanie wydatkowano kwotę 5.579,96 zł. 39. W I - IV kwartale przekazano materiały edukacyjne (ksiąŜki, ulotki i biuletyny z zakresu uzaleŜnienia od alkoholu, FAS, współuzaleŜnienia oraz DDA), trzem Zakładom Karnym (Zamość, Nowy Wiśnicz, Rawicz), DPS-owi (Mała Wieś), Sądowi Rejonowemu (Płońsk), Kompanii Węglowej (Bytom) oraz trzem placówkom lecznictwa odwykowego (Kielce, Kościan, Warszawa). Na zadanie to wydatkowano kwotę 83 zł. 40. W IV kwartale wydano numer specjalny pisma pracowników lecznictwa odwykowego "Terapia UzaleŜnienia i WspółuzaleŜnienia". Zostały w nim zaprezentowane najbardziej istotne, z punktu widzenia edukacji pracowników lecznictwa odwykowego, zagadnienia dotyczące m.in. róŜnorodności pacjentów uzaleŜnionych od alkoholu (z podwójnym rozpoznaniem) oraz specyfiki terapii Dorosłych Dzieci Alkoholików. Na zadanie to wydatkowano 15.000 zł. 41. W I i IV kwartale zakupiono materiały edukacyjno – informacyjne z zakresu terapii uzaleŜnienia od alkoholu i współuzaleŜnienia, systemu polskiego lecznictwa odwykowego oraz Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2006 – 2010, które zostały przekazane placówkom lecznictwa odwykowego.W II kwartale zakupiono materiały edukacyjne dla uczestników konferencji w Malinówce k/ Ełku nt. „Zaburzenia osobowości u osób uzaleŜnionych". Na zadanie to wydatkowano 33.880,74 zł. 42. Prowadzono sprawozdawczość i wymianę korespondencji z instytucjami, zwłaszcza z Ministerstwem Zdrowia, NFZ, gminnymi komisjami rozwiązywania problemów alkoholowych, zakładami lecznictwa odwykowego. 43. Przygotowano sprawozdanie z zadań zrealizowanych w ramach Programu I w roku 2006 oraz opracowano plany pracy merytoryczne i finansowe na rok 2007. 44. Na pozostałe zadania (np. udział w naradzie kierowników placówek lecznictwa odwykowego woj. śląskiego; zakup kalendarzy PARPA dla osób współpracujących z Agencją) realizowane w ramach Programu I wydatkowano 3.132,91 zł. 643 644 Program II WdraŜanie do systemu ochrony zdrowia metod wczesnej diagnozy i krótkiej interwencji wobec pacjentów naduŜywających alkoholu 1. 2. 3. 4. 5. W ramach Programu II w 2007 r. zrealizowano następujące działania: PARPA nawiązała współpracę, przekazała materiały i uczestniczyła w konferencji zorganizowanej przez Instytut Naturalnego Planowania Rodziny wg metody prof. J. Rotzera. Konferencja dotycząca problemów alkoholowych w tym tematyki Płodowego Zespołu Alkoholowego – FAS odbyła się 24 lutego w Centrum Dydaktycznym Akademii Medycznej w Warszawie. Udział w niej wzięło ponad 100 osób z całego kraju. Szkolenie przeznaczone było przede wszystkim dla osób, będących instruktorami prowadzącymi w poradniach rodzinnych zajęcia z zakresu naturalnego planowania rodziny. PARPA we współpracy z Zakładem Psychologii Lekarskiej Katedry Psychiatrii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum zorganizowała II Ogólnopolską Konferencję Psychologii Lekarskiej nt. UzaleŜnienia z perspektywy nauczania psychologii lekarskiej, która odbyła się w dniach 19 – 20 kwietnia w Krakowie. Głównym celem konferencji było wypracowanie zasad stosowania wiedzy z zakresu uzaleŜnienia w nauczaniu studentów medycyny. Na zadanie to wydatkowano 8.000 zł. W dniach 14-17 maja 2007 roku odbyła się międzynarodowa konferencja w zakresie „HARM REDUCTION – coming of age”. PARPA sfinansowała wydruk materiałów konferencyjnych. Na zadanie to wydatkowano kwotę 17.928 zł. Agencja wraz z Instytutem Psychiatrii i Neurologii w dniu 5 października 2007 r. w IPiN-ie przeprowadziła szkolenie dla lekarzy zatrudnionych w placówkach leczenia uzaleŜnień z zakresu detoksykacji osób uzaleŜnionych od benzodiazepin. W seminarium udział wzięło 75 lekarzy pracujących w placówkach leczenia uzaleŜnienia od alkoholu. Na ten cel wydatkowano 5.254 zł. W dniu 20 czerwca PARPA zorganizowała w Ministerstwie Zdrowia seminarium dotyczące roli i miejsca izb wytrzeźwień w systemie rozwiązywania problemów alkoholowych w Polsce. Uczestnikami seminarium byli dyrektorzy izb wytrzeźwień, przedstawiciele władz samorządowych, przedstawiciel NajwyŜszej Izby Kontroli, Fundacji Helsińskiej, Biura Prawnego Komendy Głównej Policji, kierownicy zakładów lecznictwa odwykowego oraz przedstawiciele Agencji. Zasadniczym celem seminarium była prezentacja róŜnych modeli rozwiązywania problemów wynikających ze stanu nietrzeźwości. Głównymi tematami spotkania była analiza sytuacji zdrowotnej osoby nietrzeźwej przebywającej pod opieką izby wytrzeźwień, analiza problemów prawnych wynikających z funkcjonowania izb, analiza funkcjonowania Policyjnych Izb Zatrzymań oraz prezentacja wyników kontroli NIK. Została przedstawiona równieŜ propozycja lokalnych, innych niŜ izby wytrzeźwień, rozwiązań w zakresie opieki nad osobami nietrzeźwymi. Na zadanie to wydatkowano 1.022,15 zł. 644 645 6. W dniach 25-26 maja pracownik Agencji wziął udział w VII Kongresie Medycyny Rodzinnej odbywającym się w Szczecinie. Na warsztacie poświęconym problemom alkoholowym w praktyce lekarza rodzinnego przedstawił prezentacje pt. „Polityka alkoholowa w Europie”. Na to zadanie wydatkowano 237 zł. 7. W dniu 25 września w siedzibie PARPA odbyło się spotkanie poświęcone upowszechnianiu metod wczesnego rozpoznawania i krótkiej interwencji w podstawowej opiece zdrowotnej wobec osób pijących ryzykownie i szkodliwie. W spotkaniu wzięło udział 12 osób, w tym przedstawiciele Stowarzyszenia Lekarzy Rodzinnych, Instytutu Psychiatrii i Neurologii, Naczelnej Izby Lekarskiej, Akademii Medycznej Warszawie oraz działu lecznictwa odwykowego. Spotkanie to było elementem uczestnictwa PARPA w europejskim projekcie PHEPA, mającym na celu ograniczenie liczby osób spoŜywających alkohol w sposób ryzykowny i szkodliwy w krajach Unii Europejskiej i innych krajach europejskich poprzez wdraŜanie przesiewów i metody krótkiej interwencji w praktyce podstawowej opieki zdrowotnej. Kwota wydatkowana na to zadanie to 536,07 zł. W dniach 8-9 październik w Istambule (Turcja) odbyło się spotkanie w ramach projektu PHEPA II, w którym wziął udział przedstawiciel PARPA. Spotkanie poświęcone było omówieniu przebiegu wdraŜania drugiej fazy tego projektu. Koszt zadania 2.116,55 zł. 8. Przedstawiciel PARPA wziął udział w spotkaniu Europejskiej Grupy Roboczej Leczenia UzaleŜnienia od Alkoholu (ang. EWGTAD – European Working Group on Treatment of Acohol Dependence), które odbywało się w Yorku (Anglia) w dniach 15-17 listopada. Tematem spotkania była dyskusja nad propozycją przekształcenia Grupy Roboczej w Europejskie Stowarzyszenie Leczenia UzaleŜnienia od Alkoholu, nad jego przyszłym statutem, a takŜe formami członkostwa, i głównymi obszarami działalności. Prezentowano takŜe wyniki badań dotyczących róŜnych aspektów uzaleŜnienia od alkoholu, w tym zwłaszcza u osób młodych i osób ze współistniejącą chorobą psychiczną. Na zadanie wydatkowano kwotę 2.978,43zł. 9. PARPA wraz ze Stowarzyszeniem Zastępczego Rodzicielstwa O/Śląski, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Lędzinach, Śląskim Centrum Zdrowia w Katowicach była organizatorem konferencji pt. VII Światowy Dzień FAS, która odbyła się 10 września w Lędzinach k. Katowic. W konferencji wzięło udział ok. 160 osób. Celem konferencji była wymiana doświadczeń z zakresu diagnostyki medycznej płodowego zespołu alkoholowego FAS, FAE oraz innych zaburzeń poalkoholowych (FASD – Fetal Alcohol Spectrum Disorder), diagnostyki psychologicznej i neuropsychologicznej dzieci i młodzieŜy z FASD, terapii osób obciąŜonych FASD oraz ich rodzin. wiedzy związanej z tematyką FAS (ang. Fetal Alcohol Syndrome) – Płodowego Zespołu Alkoholowego. Przekazano materiały edukacyjne. 10. W III kwartale przygotowano wysyłkę raportu "Alkohol w Europie" P. Andersona i B.Baumberg'a, który przedstawia analizę najwaŜniejszych informacji dotyczących problemów alkoholowych, przedstawia politykę państw UE wobec alkoholu oraz prezentuje zagadnienia związane ze szkodami zdrowotnymi wynikającymi z uŜywania alkoholu. Raport został przekazany zespołom ekspertów działających przy Agencji, mających wpływ na kształtowanie polityki wobec alkoholu w placówkach leczenia uzaleŜnień. Na zadanie to wydatkowano 3.084,51zł. 11. W 2007 roku Dział lecznictwa wydatkował na konsultacje medyczne m.in. pytań egzaminacyjnych dla kandydatów na specjalistów psychoterapii uzaleŜnień i 645 646 instruktorów uzaleŜnień w ramach Programu szkoleniowego. Na zadanie wydatkowano kwotę 500zł. 12. Na zlecenie Agencji pracownicy Zakładu Psychologii Lekarskiej Katedry Psychiatrii Uniwersytetu Jagiellońskiego opracowali wzorcowe programy modułów zajęć dla studentów medycyny z zakresu nauczania o uzaleŜnieniach. Na zadanie wydatkowano 4.000 zł. 13. Na pozostałe zadania związane z realizacją programu II (np. udział we współorganizowanych konferencjach i spotkaniach) wydatkowano kwotę 1.054,78 zł. Program III Rozwijanie profilaktyki szkolnej, rodzinnej i środowiskowej w zakresie problemów alkoholowych W ramach Programu III w roku 2007 r. zrealizowano następujące działania: 2. Opracowano sprawozdanie z realizacji w 2006 r. zadań w ramach Programu Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i MłodzieŜy. Na prośbę Ministerstwa Zdrowia i innych Urzędów Centralnych analizy przygotowywano równieŜ i uwagi merytoryczne dotyczące obszaru pracy z dziećmi i młodzieŜą, w szczególności w zakresie zachowań ryzykownych oraz przeciwdziałania marginalizacji i niedostosowaniu społecznemu. 3. Opracowano merytoryczne i finansowe plany pracy w zakresie programu III przewidziane do realizacji w 2007 r. oraz przygotowano sprawozdanie z realizacji zadań wykonywanych w ramach niniejszego programu w 2006 r. 4. Celem rozwijania i wspierania technologii i programów profilaktycznych ze szczególnym uwzględnieniem programów rówieśniczych przeprowadzono postępowanie konkursowe w związku z ogłoszonym konkursem na realizację zadania „Działania na rzecz kształtowania postaw abstynenckich i trzeźwościowych w środowisku młodzieŜy”. Kwota ogłoszona w konkursie to 25.000 zł. Z 33 wniosków złoŜonych w terminie, komisja pozytywnie zaopiniowała 3 oferty. Po uzyskaniu akceptacji Ministra Zdrowia zawarte zostały umowy: • 301/D/07 z Stowarzyszeniem Klub Abstynenta „Powrót”, kwota 12.930 zł, środki przekazano w całości. W ramach umowy realizowana była VIII Edycja Szkoły Liderów MłodzieŜowych Animatorów Programów Profilaktycznych. 70 młodych ludzi uczestniczyło w dwóch sesjach warsztatowo-wykładowych oraz realizowało projekty profilaktyczne w swoich środowiskach. Daty sesji Szkoły Liderów to 2-4.03 oraz 28.09-30.09. Łącznie w obu sesjach zrealizowano 95 godzin dydaktycznych. W dniu 13.09.2007 w siedzibie Stowarzyszenia Klub Abstynenta „Powrót” przeprowadzona została kontrola merytoryczno-finansowa realizacji zadań. Kontrola nie wykazała znaczących 646 647 nieprawidłowości. Zleceniobiorca został poproszony o wyjaśnienie ilości godzin przeprowadzonych zadań. Wyjaśnienia zostały złoŜone i przyjęte przez zespół kontrolny. Sprawozdanie merytoryczno-finansowe zostało złoŜone w dniu 28.11.07 r. i zostało zaakceptowane. • 302/D/07 z Polskim Związkiem Głuchych - Oddział Łódzki, kwota 2.524 zł, środki przekazano w całości. W zajęciach o charakterze profilaktycznym (autorski program „Barwny Świat”) uczestniczyły 104 osoby – uczniowie Liceum oraz Gimnazjum w ramach Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego (głuchoniemi). Warsztaty 12 godzinne dla kaŜdej grupy prowadzone były wg wcześniej złoŜonego scenariusza i przez osobę profesjonalnie przygotowaną. Równolegle realizowane byłe warsztaty dla nauczycieli Ośrodka (23 osoby). W dniu 4.10.2007r. zrealizowana została kontrola merytorycznofinansowa zadania. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości, lecz nie zostały przedstawione dokumenty potwierdzająca odbycie się zajęć (w chwili kontroli złoŜone one były w szkole w której zajęcia były realizowane). Komisja poprosiła o dołączenie brakujących dokumentów do sprawozdania końcowego, co teŜ miało miejsce w dniu 4.12.07. Sprawozdanie końcowe z realizacji zadania zostało zaakceptowane. • 303/D/07 z Fundacją „Praesterno” - Oddział w Łodzi, kwota 9.490 zł, środki przekazano w całości. W ramach zadania realizowano program środowiskowy „Bez uŜywek-bez obciachu” – grupy liderów młodzieŜowych oraz nowo uruchomiony klub młodzieŜowy. Łącznie w programie uczestniczyło ok. 80 osób. W dniu 4.10.07 przeprowadzono kontrolę merytoryczno-finansową w Fundacji Praesterno. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w realizacji zadania. Sprawozdanie z realizacji zadania zostało złoŜone i zaakceptowane. W celu zwiększania dostępności pomocy dla młodych naduŜywających alkoholu oraz ich rodziców przeprowadzono postępowanie konkursowe na zadanie „Prowadzenie ogólnopolskiego telefonu zaufania dla młodych ludzi pijących alkohol i ich rodziców”. Kwota ogłoszona w konkursie – 25.000 zł. Z 3 wniosków komisja pozytywnie zaopiniowała ofertę: Stowarzyszenia Wspierania Rozwoju Dzieci i MłodzieŜy z Łodzi – kwota 25.000 zł. Po uzyskaniu akceptacji Ministra Zdrowia zawarta została umowa 300/D/07 na kwotę 25.000 zł, środki przekazano w całości. Kontrola merytoryczno-finansowa zrealizowana w dniu 28.11.07 wykazała, iŜ zadanie wykonywane jest zgodnie z zapisami umowy. Sprawozdanie z realizacji zadania zostało złoŜone i zaakceptowane. 5. Celem poszukiwania nowych kierunków i strategii działań w zakresie profilaktyki problemowej oraz badania skuteczności programów profilaktycznych przeprowadzono postępowanie konkursowe na realizację zadania „Realizacja projektu badawczoprofilaktycznego dotyczącego ewaluacji programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieŜy”. Kwota ogłoszona w konkursie – 35.000 zł. Zawarta została umowa 305/D/07 z Fundacją Homo Homini im. K. de Foucauld z Krakowa na kwotę 32.645 zł, przekazano całość środków. W ramach zadania realizowany był projekt badawczy programu „Archipelag Skarbów”. W dniu 20 grudnia 2007r. zrealizowana została kontrola merytoryczno-finansowa. Kontrola wykazała pewne braki w dokumentacji finansowej dotyczącej realizacji zadania (brak opisu, większy zakres w niektórych punktach zadania bez wcześniejszego poinformowania o takiej sytuacji). Kontrola wykazała, iŜ zadanie było realizowane w zakresie większym niŜ zakładany, co zwiększyło udział środków własnych podmiotu w ten projekt i nie ma wpływu na wysokość środków wydanych z dotacji. Zespół kontrolny w protokole zawarł kilka 647 648 uwag do realizacji zadania, do których wyjaśnienia zostały złoŜone wraz ze sprawozdaniem końcowym. Sprawozdanie z realizacji zadania zostało złoŜone i zaakceptowane. 6. Celem rozwijania i wspierania inicjatyw profilaktycznych angaŜujących młodzieŜ i skierowanych do rówieśników w dniach 23 - 24 marca zrealizowano II edycję „MłodzieŜowego Ogólnopolskiego Przeglądu Spektakli Profilaktycznych (MOPS) pod honorowym patronatem Ministra Zdrowia. Przegląd amatorskich młodzieŜowych zespołów, które wykorzystując techniki teatralne docierają z przekazem profilaktycznym do rówieśników, spotkał się z duŜym zainteresowaniem szkół, domów kultury i placówek opiekuńczo-wychowawczych. W przeglądzie uczestniczyło 29 zespołów – łącznie ponad 400 osób. Zespoły pracując ze swoimi opiekunami przygotowywały autorskie spektakle poruszające problematykę waŜną dla młodych ludzi (picie alkoholu, narkotyki, przemoc, konflikty i problemy międzypokoleniowe itp.). WyróŜnienia oraz nagrody otrzymały dwa zespoły: W kategorii młodzieŜowej: przedstawienie „Martwy sen” przygotowane przez Teatr „Nasz”, Stowarzyszenie Edukacyjno-Teatralne z Włocławka. W kategorii dziecięcej: spektakl „Ku przestrodze” przygotowany przez grupę teatralną „Oscar”, ze szkoły podstawowej nr 19 z Włocławka. Współorganizatorem zadania był Dom Kultury Dzielnicy Włochy. Pełne koszty realizacji zadania to kwota 33.087,05 zł. 7. W ramach podnoszenie kompetencji osób pracujących z młodzieŜą i dziećmi zorganizowano w dniach 16 - 18 listopada, szkolenie dotyczące wykorzystania technik teatralnych w profilaktyce. W szkoleniu uczestniczyło 30 osób – nauczycieli ze szkół podstawowych oraz gimnazjów, animatorzy ze świetlic środowiskowych. Osoby po przeszkoleniu będą mogły w swoich środowiskach lokalnych organizować grupy młodzieŜowe, inicjować projekty profilaktyczne, tworzyć spektakle z aspektami profilaktyki problemowej. Kwota wykorzystana na realizację zadania to 22.044,37 zł. 8. Opiniowano merytorycznie programy profilaktyczne i środowiskowe: m.in. program „Mały elementarz” opracowany do pracy z dziećmi upośledzonymi w stopniu lekkim, „Komplementarny program profilaktyki społecznej EPSILON” realizowany przez Centrum Edukacji i Profilaktyki z Bielska Białej, kampanię edukacyjną „Zachowaj trzeźwy umysł”, ŁomŜyńską Inicjatywę Społeczną na Rzecz Wspierania Profilaktyki. 9. Celem wspierania projektów realizowanych w kraju podjęto współpracę merytoryczną bądź zawarto porozumienia w sprawie organizacji przedsięwzięć z zakresu profilaktyki: • XI Ponadregionalne Mikołowskie Seminarium Trzeźwościowe pt. „WspółuzaleŜnienie, a bezpieczeństwo rodzin, w tym dzieci i młodzieŜy” 2 kwietnia. Uczestniczyło ponad 200 osób z terenu województwa śląskiego. Sfinansowano wynagrodzenie i koszt dojazdu dwóch wykładowców, kwota wydatkowana 906 zł. • I Szkoła Letnia „Spójrz inaczej” organizowana przez Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki „Spójrz inaczej” ze Starachowic, w dniach 20-23 sierpnia w Wiśle. W wykładach i warsztatach uczestniczyło 54 nauczycieli, wychowawców. PARPA dofinansowała m.in. program merytoryczny szkolenia, kwota wydatkowana 5.451,49 zł. • I Krajowa Konferencja Instruktorów Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna – organizowana przez Pracownię Profilaktyki MłodzieŜowej „Pro-M” Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, w dniach 11-12 czerwca. Uczestniczyło ok. 40 osób. PARPA dofinansowała koszty dydaktyczne oraz organizacyjne spotkania. Kwota wydatkowana 4.106,99 zł. 648 649 • XIII Ogólnopolskie Spotkanie Wesele Wesel „Radość w trzeźwości” organizowane przez Stowarzyszenie „Wesele Wesel” w Bydgoszczy, w dniach 2-5 sierpnia. Uczestniczyło ok. 300 osób. PARPA dofinansowała koszty organizacyjne i merytoryczne przedsięwzięcia. Kwota wydatkowana 9.990,14 zł. • Działania profilaktyczne prowadzone w ramach koncertu „Przystanek Woodstock” koordynowane przez Poradnię Profilaktyczno-Terapeutyczną, wydatkowano kwotę 1.000 zł kosztów organizacyjnych przedsięwzięcia. • Konferencja Naukowa „ Od wąskiej specjalizacji ku interdyscyplinarnej perspektywie w badaniach nad substancjami psychoaktywnymi” organizowana przez Instytut Psychiatrii i Neurologii w Falentach k. Warszawy 6-7 września. Uczestniczyło ok. 70 osób. PARPA dofinansowała koszty organizacyjne przedsięwzięcia. Kwota wydatkowana 17.832,67 zł. • II Ogólnopolska Konferencja Promocja Zdrowia Psychicznego organizowana przez Instytut Psychiatrii i Neurologii w GierłoŜy k. Kętrzyna 27-29.09. Uczestniczyło ok. 80 osób. PARPA dofinansowała koszty organizacyjne przedsięwzięcia oraz sfinansowała część pakietów edukacyjnych. Kwota wydatkowana na realizację przedsięwzięcia – 15.646,88 zł. • VII Sympozjum KWCZ „Rola Szkoły w wychowaniu do trzeźwości” organizowana przez Stowarzyszenie Agape z Łodzi. Koszt zadania obejmował sfinansowanie kosztów wystąpień prelegentów i wyniósł 1.446,88 zł. • III Forum Profilaktyki – MłodzieŜ w profilaktyce – Profilaktyka dla młodzieŜy organizowane przez Regionalny Ośrodek Metodyczno-Edukacyjny METIS z Katowic. PARPA wsparła organizatorów materiałami edukacyjnymi dla uczestników (200 osób). 10. Zrealizowano wraz z władzami warszawskiej Akademii Medycznej program adaptacyjno - profilaktyczny dla wszystkich studentów I roku. Grupa ok. 800 studentów uczestniczyła w 30 godzinnym programie zajęć wykładowych i warsztatowych. Wkład PARPA koncentrował się na merytorycznym przygotowaniu programu, doborze trenerów, sfinansowaniu programu badawczo – ewaluacyjnego oraz zakupie materiałów. Zawarta została umowa 306/U/07 ze Stowarzyszeniem Profilaktyki Problemowej PROFIPRO na kwotę 11.385 zł, przekazano całość środków. Zadania zostało zakończone raportem podsumowującym wyniki I etapu badań (II etap zaplanowany na rok 2008 – badania efektów odroczonych warsztatów). Łącznie na realizację projektu wydano 14.305 zł. 11. Przy współpracy z Centrum Metodycznym Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej zrealizowano szkolenia w ramach programu TUKAiN - Trening Umiejętności Kontroli Zachowań Związanych z UŜywaniem Alkoholu i Narkotyków, dla pracowników MłodzieŜowych Ośrodków Wychowawczych. Terminy 30.08-2.09 oraz 13-16.09, 11-14.10 i 8-11.11 Tematyka szkoleń – procedury pracy z młodzieŜą eksperymentującą ze środkami psychoaktywnymi. Grupa ok. 90 osób przeszła 60 godzinne szkolenia. Wkład PARPA to finansowanie dydaktyki i materiałów dla uczestników. Na realizację zadania wydatkowano kwotę 27.017,35 zł. 12. W dniach 7-9 maja b.r. w Warszawie odbyła się konferencja szkoleniowa zorganizowana przez PARPA dla osób zajmujących się realizacją programów profilaktycznych „Czy profilaktyka moŜe być odpowiedzią na problemy wychowawcze w szkole?”. Uczestniczyło w niej 148 osób – pedagogów, psychologów z terenu całego kraju. Warsztaty oraz wykłady dotyczyły m.in.: 649 650 • • • • • roli rodziców w profilaktyce, interwencji w sytuacjach spoŜywania alkoholu przez młodych ludzi, pracy z dziećmi z zaburzeniami zachowania, radzenie sobie ze stresem oraz wypaleniem zawodowym, wykorzystania projektów dramowych w edukacji i profilaktyce. Wydatkowane środki to 54.093,55 zł w tym umowa usługowa z ośrodkiem na kwotę 22.400 zł. 13. Włączono się w prace zespołu roboczego przy Krajowym Biurze ds. Spraw Przeciwdziałania Narkomanii pracującego nad opracowaniem i wdraŜaniem systemu rekomendacji programów profilaktycznych. 14. W związku z realizacją w 2007r. Ogólnopolskich Badań ESPAD (Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach - The European School Survey Project on Alkohol and Other Drugs), zorganizowano konferencję prasową, na której zostały zaprezentowane najwaŜniejsze wyniki powyŜszych badań. Konferencja prasowa zorganizowana we współpracy z Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii 3 grudnia odbyła się w Centrum Prasowym na ul. Brackiej. Dla dziennikarzy przygotowano pakiety z materiałami edukacyjnymi. W konferencji uczestniczyło ponad 30 dziennikarzy telewizyjnych, radiowych i prasowych. PARPA uczestniczyła takŜe w konferencji poświęconej prezentacji wyników badań ESPAD zorganizowanej przez Ministerstwo Zdrowia w gmachu Ministerstwa. Na to spotkanie takŜe zostały przygotowane pakiety z informacjami dotyczącymi picia alkoholu przez młodzieŜ oraz podejmowanych działań profilaktycznych. Przedstawiciel działu ds. rodziny i młodzieŜy uczestniczył równieŜ w konferencji zorganizowanej przez Pracownię Badań Społecznych w Instytucie Psychiatrii i Neurologii, gdzie zaprezentowane zostały m.in. wyniki lokalnych i wojewódzkich badań prowadzonych w oparciu o ankietę ESPAD. Koszt realizacji zadania wyniósł 2.287,50 zł 15. Pracownicy działu ds. rodziny i młodzieŜy uczestniczyli w spotkaniach i konferencjach podczas, których prezentowali wystąpienia i wygłaszali wykłady: • seminarium „Partnerstwo na rzecz młodzieŜy i ich rodzin ze środowisk z problemami społecznymi w warszawskich dzielnicach” – organizowane 12 kwietnia przez Federację Organizacji SłuŜebnych Mazowia; • seminarium z wykładem prof. Davida Foxcrofta z Oxford Brookes University prezentującym wyniki najnowszego przeglądu badań ewaluacyjnych programów profilaktycznych, przeprowadzonego na zlecenie Światowej Organizacji Zdrowia – zorganizowane przez IPiN 16 maja; • spotkanie z przedstawicielami misji Rady Europy i Funduszu Ludnościowego w Ministerstwie Zdrowia, 18 czerwca; • I krajowa Konferencja Instruktorów Programu Szkolnego Interwencja Profilaktyczna w Centrum Metodycznym Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznym, 11-12 czerwca; • spotkanie z młodzieŜą reprezentującą MłodzieŜowe Rady Gmin z Gminy Krośnice oraz Gminy Milicz (14 czerwca) m.in. zapoznanie się z realizowanymi lokalnymi działaniami z zakresu profilaktyki; • debata nt. profilaktyki organizowana przez młodzieŜ z Powiatowej Szkoły Liderów MłodzieŜowych w Senacie RP (16 czerwca); • konferencja „Historia i perspektywy pomocy psychologiczno-pedagogicznej” organizowana przez CMPPP (20 września); 650 651 • II Międzynarodowa Konferencja Dramy Stosowanej „Drama w pozytywnej profilaktyce” zorganizowanej przez Stowarzyszenie Praktyków Dramy „Stop Klatka” z Warszawy w dniach 26-28 listopada; • seminarium „Niepełnoletni naduŜywający środków psychoaktywnych – procedury postępowania” organizowane przez Specjalistyczną Placówkę Doskonalenia Nauczycieli PROFILAKTYKA z Łodzi; • robocze spotkania w Krajowym Biurze ds. Przeciwdziałania Narkomanii dotyczące opracowania ankiety dotyczącej strategii i kierunków działań profilaktycznych realizowanych w Polsce; W ramach bieŜącej pracy udzielano konsultacji telefonicznych związanych z realizacją działań profilaktycznych oraz odpowiadano na pisma i e-maile związane z tematyką pracy z dziećmi i młodzieŜą. Na prośby nadsyłane m.in. z placówek oświatowych wysyłano na bieŜąco pomoce edukacyjne oraz materiały do pracy profilaktycznej z dziećmi i młodzieŜą. Dokonano równieŜ zakupu do biblioteczki działu, publikacji z zakresu pracy profilaktycznej z dziećmi i młodzieŜą. Łączna kwota wydana na działania bieŜące (opisane w pkt.15 i 16) wyniosła 10.952,91zł. Program IV Doskonalenie i rozwijanie form i metod pomocy psychologicznej i socjoterapeutycznej dla dzieci z rodzin alkoholowych W ramach Programu IV od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r. zrealizowano następujące działania: 1. Opracowano merytoryczne plany pracy w zakresie programu IV przewidziane do realizacji w 2007 r. oraz sprawozdanie z działań podejmowanych w roku 2006. 2. Ogłoszono konkurs na realizację zadań zleconych w oparciu o ustawę o poŜytku społecznym i wolontariacie na zadanie 4.1. "Organizacja ogólnopolskich/ ponadregionalnych szkoleń dla osób pracujących z dziećmi z rodzin z problemem alkoholowym". W wyniku postępowania konkursowego do realizacji zostały przyjęte oferty złoŜone przez: • Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki "Spójrz Inaczej", ze Starachowic, • Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Dzieci i MłodzieŜy z Łodzi, • Fundacji Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych ETOH z Warszawy. Po zaakceptowaniu rozstrzygnięć konkursowych przez Ministra Zdrowia zawarto umowy na realizację powyŜszego zadania oraz przekazano środki na jego realizację. Zadanie realizowane było w 2007 r. przez wyłonione podmioty: • Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki "Spójrz Inaczej", ze Starachowic. W ramach umowy 404/07/D na realizację zadania "Organizacja ogólnopolskich/ ponadregionalnych szkoleń dla osób pracujących z dziećmi z rodzin z problemem 651 652 alkoholowym" przekazano podmiotowi kwotę 24.500 zł. W dniu 29 listopada przedstawiciele PARPA przeprowadzili kontrolę realizacji umowy i wydatkowania środków. W toku kontroli stwierdzono prawidłowe wydatkowanie środków oraz zgodną z umową realizację zakresu zadań merytorycznych. Szkolenie ukończyło 35 osób (z 44 które brały udział w szkoleniu). Uczestnicy zostali wyposaŜeni w materiały edukacyjne. Jak wynika ze zwrotnych informacji, uczestnicy wysoko ocenili korzyści zawodowe, osobiste oraz treść zajęć. Podmiot zakończył realizację zadania, sprawozdanie z realizacji zadania zostało złoŜone 30 stycznia 2008r. i zaakceptowane. • Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Dzieci i MłodzieŜy z Łodzi. W ramach umowy 403/07/D na realizację zadania "Organizacja ogólnopolskich/ ponadregionalnych szkoleń dla osób pracujących z dziećmi z rodzin z problemem alkoholowym” przekazano podmiotowi kwotę 18.480 zł. W dniu 28 listopada przedstawiciele PARPA przeprowadzili kontrolę realizacji umowy i wydatkowania środków. W toku kontroli stwierdzono prawidłowe wydatkowanie środków oraz zgodną z umową realizację zakresu zadań merytorycznych. Szkolenia zostały przeprowadzone w dwóch edycjach wiosennej i jesiennej. KaŜda z edycji składała się z dwóch pięciodniowych sesji. W ramach szkoleń przeszkolono w dwóch grupach w sumie 35 uczestników. Uczestnicy szkoleń zostali wyposaŜeni w materiały edukacyjne. Szkolenia zostały wysoko ocenione przez uczestników w zakresie korzyści zawodowych, osobistych i treści zajęć. Sprawozdanie z realizacji zadania zostało złoŜone i zaakceptowane. • Fundacja Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych ETOH z Warszawy. W ramach umowy 402/07/D na realizację zadania "Organizacja ogólnopolskich/ ponadregionalnych szkoleń dla osób pracujących z dziećmi z rodzin z problemem alkoholowym” przekazano podmiotowi kwotę 37.000 zł. W dniu 20 czerwca 2007r. przeprowadzono kontrolę realizacji zadania. W toku kontroli stwierdzono prawidłowe wydatkowanie środków oraz zgodną z umową realizację zakresu zadań merytorycznych. W 120 godzinnym szkoleniu (5 sesji szkoleniowych) uczestniczyło 48 osób. Uczestnicy szkoleń zostali wyposaŜeni w materiały edukacyjne. Szkolenia zostały wysoko ocenione przez uczestników w zakresie korzyści zawodowych, osobistych i treści zajęć. Sprawozdanie z realizacji zadania zostało złoŜone i zaakceptowane. Łącznie we wszystkich szkoleniach zorganizowanych w ramach przyznanych dotacji w 2007 roku uczestniczyło 118 osób zajmujących się udzielaniem pomocy dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym. 3. Do świetlic socjoterapeutycznych funkcjonujących w ramach projektu "Razem Raźniej" przygotowano i wysłano w pierwszym półroczu pakiety edukacyjne zawierające materiały i publikacje do pracy terapeutycznej i socjoterapeutycznej z dziećmi z rodzin z problemem alkoholowym. Pakiety zostały przekazane do 109 świetlic. We wrześniu 2007 r. przygotowano kolejną wysyłkę do ponad 100 świetlic socjoterapeutycznych z terenu całego kraju uczestniczących w programie „Razem Raźniej”. W ramach wysyłki świetlice otrzymały informację o bieŜących działaniach PARPA: propozycję uczestniczenia w X konferencji szkoleniowej „Pomoc psychologiczna dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym”, szkoleniu dotyczącym pracy z dzieckiem z FAS i Ogólnopolskiej Kampanii „CiąŜa bez Alkoholu”. W pakietach dla świetlic przygotowano publikacje wydawnictwa PARPAMEDIA i materiały edukacyjne takie jak: egzemplarze miesięcznika Remedium i Świat Problemów, broszurę CiąŜa bez alkoholu, film dotyczący problematyki FAS „Wieczne Dziecko” ulotki dotyczące kampanii „CiąŜa Bez Alkoholu”. Koszt zadania wyniósł 4.531,68 zł. 652 653 4. Zorganizowano dwie sesje szkolenia dla wychowawców świetlic socjoterapeutycznych przygotowujące do pracy z dziećmi z FAS (Alkoholowym Zespołem Płodowym). Pierwsza sesja odbyła się w dniach 5-7 marca 2007 roku w Warszawie, druga sesja odbyła się w dn. 26-28 marca 2007r. w Lędzinach. W kaŜdej sesji uczestniczyło 14 osób. Uczestnicy zostali wyposaŜeni w pakiet materiałów edukacyjnych. Na zadanie wydano 10.411,60 zł. 5. W ramach przygotowań do ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej "CiąŜa bez alkoholu" zorganizowano 4 spotkania (pierwsze opisano i sfinansowano w Programie V), w których wzięło udział sześciu ekspertów zewnętrznych oraz członkowie zespołu wewnętrznego PARPA ds. kampanii "CiąŜa bez alkoholu". W toku spotkań konsultowano cele, metody, oraz zakres działań prowadzenia ogólnopolskiej kampanii. W ramach pracy eksperci oceniali linie kreacyjne kampanii, przygotowali koncepcje merytoryczną i programową szkolenia dla edukatorów kampanii oraz materiały edukacyjne dla nich. Wynikiem spotkań było opracowanie prezentacji multimedialnej „CiąŜa bez alkoholu”, wykorzystywanej podczas lokalnych debat. 6. W dniu 11 czerwca 2007 zawarto umowę usługową z Wojskową Akademią Techniczną w Warszawie na obsługę "Szkolenia edukatorów kampanii "CiąŜa bez Alkoholu". W dniach 25-26 czerwca 2007 r. odbyło się szkolenie dla edukatorów ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej "CiąŜa bez alkoholu". W ramach szkolenia odbyły się zajęcia warsztatowe oraz wykładowe. Uczestnicy spotkania zostali wyposaŜeni w materiały edukacyjne: ksiąŜki wydawnictwa PARPA, płyty z filmami edukacyjnymi dotyczącymi problematyki FAS (alkoholowego zespołu płodowego) oraz multimedialną prezentację dotyczącą kampanii. "CiąŜa bez Alkoholu". W szkoleniu wzięło udział 60 osób. 7. W celu zapewnienia podniesienia poziomu merytorycznego działań związanych z ograniczaniem szkód wynikających z picia alkoholu przez kobiety w ciąŜy w dniu 15 października 2007r. Dyrektor PARPA powołał Zespół Ekspertów Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ds. Strategii Ograniczania Szkód Wynikających z Picia Alkoholu przez Kobiety w CiąŜy. W skład Zespołu weszło 6 profesjonalistów zajmujących się zawodowo omawianym tematem oraz pracownicy PARPA z działów realizujących w bieŜącym roku zadania w tym obszarze. Do zadań Zespołu Ekspertów ds. FAS naleŜy w szczególności: szeroko rozumiana współpraca z PARPA na temat zjawiska picia alkoholu przez kobiety w ciąŜy oraz problematyki FAS; doradztwo w sprawach dotyczących edukacji nt. FAS/FAE, promocji abstynencji podczas ciąŜy, negatywnych skutków picia alkoholu przez kobietę w ciąŜy; pomoc w opracowaniu wieloletnich strategii działań zmierzających do ograniczania szkód związanych z piciem alkoholu przez kobiety w ciąŜy; pomoc w opracowaniu załoŜeń i metod realizacji ogólnopolskich kampanii edukacyjnych dotyczących FAS/FAE oraz innych działań edukacyjnych na poziomie krajowym i lokalnym; konsultacje dotyczące programów szkoleń w zakresie FAS/FAE dla lekarzy ginekologów-połoŜników, połoŜnych, pracowników socjalnych i innych grup zawodowych pracujących z kobietami w wieku reprodukcyjnym; konsultacje dotyczące konspektu zajęć z tematyki FAS/FAE dla studentów Akademii Medycznych, słuchaczy szkół dla pracowników socjalnych itp.; konsultacje dotyczące metodologii badawczej w zakresie FAS/FAE, picia alkoholu przez kobiety w ciąŜy, postaw wobec tego zjawiska, świadomości negatywnych skutków picia alkoholu przez kobiety cięŜarne itp.; doradztwo przy opracowywaniu metod wdraŜania diagnostyki FAS wśród lekarzy, pielęgniarek i połoŜnych; konsultacje przy opracowaniu i wdraŜaniu systemu szkoleń dla osób pracujących z dziećmi z FAS i ich rodzinami; inne działania związane z promocją abstynencji podczas ciąŜy oraz edukowaniem na temat 653 654 FAS/FAE, zarówno opinii publicznej, kobiet w wieku reprodukcyjnym i ich rodzin, jak i specjalistów róŜnych zawodów pracujących z kobietami i rodzinami. Odbyły się dwa posiedzenia Zespołu Ekspertów, na których opracowywano załoŜenia Strategii. Członkowie Zespołu opracowali informacje medyczne nt. FAS. Uczestniczyli takŜe w otwarciu wystawy poświęconej problematyce dzieci z FAS w Pałacu Kultury i Nauki. Łącznie na zadania związane z realizacją kampanii i upowszechnianiem wiedzy na temat FAS wydano w tym programie 22.376,95 zł. 8. We wrześniu 2007 roku zawarto porozumienie z Pracownią Alternatywnego Wychowania z Łodzi o współpracy w organizacji V Ogólnopolskiej Konferencji Socjoterapii „Inny to ja”. W Konferencji, która odbyła się w dniach 28-30 września udział wzięli wychowawcy zajmujących się pomocą dzieciom i młodzieŜy z zaburzeniami zachowania, w świetlicach socjoterapeutycznych, ośrodkach opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych oraz grupach socjoterapeutycznych. Na realizację zadania wydatkowano kwotę 9.300 zł. 9. W dniu 17 września 2007r. pracownik działu d.s. rodziny i młodzieŜy wziął udział w konferencji „Dziecko z Płodowym Zespołem Alkoholowym” w Szczecinie, gdzie przedstawił załoŜenia i planowany przebieg kampanii „CiąŜa bez alkoholu”. Kolejnym elementem działań podejmowanych w ramach kampanii był udział w debacie „CiąŜa bez Alkoholu”, która odbyła się 27 września 2007r. w Urzędzie Dzielnicy Bielany i rozpoczęła kampanię edukacyjną na terenie dzielnicy. 10. Ze względu na fakt, iŜ PARPA jest jednostką ekspercką, wyŜsze uczelnie zwracają się do Agencji z prośbą o umoŜliwienie studentom zapoznania się z zakresem działalności naszej instytucji. W związku z powyŜszym w sierpniu w dziale ds. rodziny i młodzieŜy praktyki odbywała studentka I roku pedagogiki Akademii Pedagogiki Specjalnej. W ramach praktyki studentka zapoznała się z programami realizowanymi zarówno przez dział ds. Rodziny, jak i całą Agencję, dokonała analizy materiałów dotyczących Programu III i IV, zamieszczonych na stronie internetowej PARPA, pod kątem ich uaktualnienia i wprowadzenia zmian. Praktyki studenckie nie powodowały Ŝadnych skutków finansowych dla PARPA. 11. WaŜnym zadaniem była organizacja X Ogólnopolskiej Konferencji szkoleniowej „Pomoc psychologiczna dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym”. W ramach przygotowań nawiązano kontakt z wykładowcami i ekspertami w celu opracowania programu merytorycznego konferencji. Przygotowano i zrealizowano wysyłkę informacji o konferencji do 800 osób. Zakupiono takŜe publikacje PARPA przeznaczone dla uczestników konferencji. Konferencja odbyła się w dniach 21-23 listopada 2007r. w Warszawie. W związku z jubileuszem tegoroczna konferencja stała się szczególną okazją do podsumowania dotychczasowych działań prowadzonych na rzecz dzieci z rodzin z problemem alkoholowym na terenie całej Polski. WaŜnymi zagadnieniami poruszonymi podczas X konferencji były między innymi: sytuacja dzieci odrzuconych społecznie, z zaburzeniami przywiązania, metody pomocy dzieciom agresywnym lub wycofanym, metoda projektu w pracy z dziećmi. Tegoroczna konferencja była jak co roku okazją do nabycia przez uczestników nowych umiejętności oraz poznania skutecznych technik terapeutycznych i metod pracy z dziećmi. W związku z tym uczestnicy mieli moŜliwość udziału w praktycznych warsztatach odbywających się w małych grupach. W konferencji wzięło udział 138 uczestników z terenu całego kraju. Na zadanie wydatkowano kwotę 72.093,88 zł. 12. Pracownicy działu uczestniczyli w konferencjach i szkoleniach organizowanych przez organizacje pozarządowe, w tym m.in.: w konferencji organizowanej przez Federację na Rzecz Reintegracji Społecznej "Sprawiedliwość dla dzieci bez przyszłości", szkoleniu 654 655 dotyczącym pracy z dziećmi z wyzwaniami rozwojowymi takimi jak FAS, ADHD, zorganizowanym przez Międzynarodowy Instytut dr S. Mazgutowej i w szkoleniu „Praca z dziećmi ze specyficznymi problemami w nauce” skierowanym do profesjonalistów pracujących z dziećmi oraz ich rodziców. Szkolenie zostało zorganizowane przez Stowarzyszenie rodziców dzieci niepełnosprawnych „Krasnal” prowadzonym przez Jur ten Hoopen, ucznia dr Sally Goddard z Instytutu INPP w Chester w Angli. Pracownik działu uczestniczył takŜe w konferencji "Wychowanie i nauczanie dziecka z FAS" w Bydgoszczy zorganizowanej przez Kujawsko-Pomorską Szkołę WyŜszą oraz Fundacje "Daj szansę". W ramach upowszechniania wiedzy o FAS zakupione i przekazane zostały uczestnikom konferencji materiały edukacyjne wydawnictwa PARPAMEDIA. Na zadanie wydatkowano kwotę 717,60 zł. 13. Na zadanie bieŜące związane z obsługą programu przeznaczono kwotę 630,15 zł. 14. Udzielono odpowiedzi na ok. 120 listów i e-maili, które dotyczyły zagadnień związanych z pomocą dzieciom z rodzin alkoholowych. Program V Rozwijanie form i metod przeciwdziałania przemocy w rodzinach alkoholowych W ramach Programu V w 2007 r. zrealizowano następujące działania: 1. Ogłoszono konkurs na realizację zadań zleconych w oparciu o ustawę o poŜytku publicznym i wolontariacie na zadania: • Interdyscyplinarne szkolenie dla osób pracujących w obszarze przeciwdziałania przemocy domowej – zad. 5.1. • Szkolenie dla osób pracujących ze sprawcami przemocy w rodzinie – zad. 5.2 • Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” – zad. 5.3. Przeprowadzono postępowania konkursowe na realizację ww. zadań. PoniŜej przedstawiono wyniki pracy komisji konkursowej. • 5.1. „Interdyscyplinarne szkolenie dla osób pracujących w obszarze przeciwdziałania przemocy domowej”, Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, Warszawa, kwota przyznana – 67.560 zł, • 5.2. „Szkolenie dla osób pracujących ze sprawcami przemocy w rodzinie”, Fundacja przeciw Wykluczeniu Społecznemu „Będziesz” , Poznań – 25.000 zł, • 5.3. „Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, Warszawa, kwota przyznana - 219.935 zł. Po zaakceptowaniu rozstrzygnięć konkursu przez Ministerstwo Zdrowia z ww. podmiotami zawarto umowy. 2. Funkcjonował informacyjno - interwencyjny Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” – 0801-12-00-02. W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 roku w telefonie odebrano blisko 10,2 tys. rozmów dotyczących problemów 655 656 rodzinnych: przemocy domowej, naduŜywania alkoholu i innych środków psychoaktywnych oraz uzaleŜnienia. Koszt zadania wyniósł 85.103,59 zł. Kwota przeznaczona była na rachunki telefoniczne wystawiane przez Telekomunikację Polską S.A. Osoby dzwoniące pod nr 0801-12-00-02 ponoszą jedynie koszt jednego impulsu telefonicznego, pozostałe koszty ponosi PARPA jako właściciel numeru. 3. Kontynuowało działalność Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. W celu zapewnienia ciągłości dostępu do pomocy dla ofiar przemocy w pierwszym kwartale 2007r., do czasu rozstrzygnięcia konkursu i podpisania umów dotacyjnych, PARPA zatrudniała osoby do realizacji zadania w ramach umów-zleceń. Od 16 kwietnia 2007r. zadanie realizowane było przez Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” na podstawie umowy nr 500/07/D. W ramach Pogotowia działał Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie, w którym przeprowadzono prawie 10,2 tys rozmów. Funkcjonowała równieŜ telefoniczna poradnia prawna, gdzie pod numerem 022/666-28-50 moŜna uzyskać poradę prawnika. W omawianym okresie udzielono ponad 870 porad i konsultacji prawnych. Udzielono odpowiedzi na ponad 810 listów i e-maili. Podjęto w instytucjach (np. policja, pomoc społeczna, sąd) 113 interwencji dotyczących przemocy w rodzinie. Uruchomiono program staŜowy (135 godz staŜu) i przyjęto na staŜ 19 osób. Byli to studenci warszawskiej Szkoły WyŜszej Psychologii Społecznej. StaŜyści wzięli udział w 9 superwizjach i 26 szkoleniach przygotowująccyh ich do pracy w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie i udzielania pomocy ofiarom przemocy domowej. W ramach umowy przeprowadzono równieŜ 8 seminariów dla członków Ogólnopolskiego Porozumienia Osób i Organizacji Pomagających Ofiarom Przemocy w Rodzinie, nt. „Przemoc rówieśnicza” (14 czerwca), „Przemoc seksualna- jak pomóc?. (5 września), „Doskonalenie działań prawnych w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie” (31 października), „Praca i program dla sprawców przemocy” (9 listopada), „Interwencja i pomoc psychologiczna: odróŜnianie i działania podejmowane w obu wypadkach” (23 listopada), „Praca w zespołach interdyscyplinarnych” (14 grudnia), „Praca i program dla sprawców przemocy w rodzinie” (19 grudnia), „Doskonalenie działań prawnych w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie” (21 grudnia). W seminariach wzięły udział ogółem 163 osoby. Podjęto równieŜ działania zmierzające do zaktualizowania bazy danych członków Ogólnopolskiego Porozumienia Osób i Organizacji Pomagających Ofiarom Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Koszt zadania wyniósł 323.078,95 zł, w tym: 14.129,75 zł to koszty związane z rozmowami telefonicznymi (telefony stacjonarne w Pogotowiu „Niebieska Linia”), 89.014,20 zł – to koszty związane z funkcjonowaniem Pogotowia „Niebieska Linia” przed podpisaniem umowy dotacyjnej i 219.935 zł – kwota dotacji. Zadanie realizowane w ramach dotacji zostało rozliczone, a sprawozdanie zaakceptowane przez PARPA. 4. W omawianym okresie w ramach umowy 502/07/D na zadanie „Szkolenie dla osób pracujących ze sprawcami przemocy w rodzinie” zawartej z Fundacją Przeciw Wykluczeniu Społecznemu „Będziesz” z Poznania zrealizowano cztery edycje szkolenia, w których wzięły udział 44 osoby. Szkolenia odbyły się w następujących terminach: • w dniach 28 maja – 1 czerwca 2007r - szkolenie podstawowe przygotowujące do pracy z osobami stosującymi przemoc wobec najbliŜszych w wymiarze 40 godz., w tym 8 godz. wykładów i 32 godz. warsztatów. W szkoleniu uczestniczyło 15 osób. • w dniach 11 czerwca – 14 czerwca 2007 r – szkolenie zaawansowane w wymiarze 32 godz. (8 godz. seminarium dotyczące doświadczeń związanych z pracą ze sprawcami przemocy i 24 godz. warsztat superwizyjny). W szkoleniu uczestniczyło 9 osób. 656 657 • 5. 6. 7. 8. w dniach 20 – 24 sierpnia 2007r odbyła się II edycja szkolenia podstawowego przygotowującego do pracy z osobami stosującymi przemoc wobec najbliŜszych w wymiarze 40 godz., w tym 8 godz. wykładów i 32 godz. warsztatów. W szkoleniu uczestniczyło 15 osób. • w dniach 10-14 września 2007r odbyła się III edycja szkolenia podstawowego przygotowującego do pracy ze sprawcami przemocy w rodzinie, w której wzięło udział 14 osób. Absolwenci wszystkich szkoleń otrzymali zaświadczenia podpisane przez przedstawicieli Fundacji i Dyrektora PARPA. Koszt zadania wyniósł - 25.000 zł. Zadanie zostało rozliczone, a sprawozdanie zaakceptowane przez PARPA. W 2007 r. odbyło się pięć posiedzeń Rady ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie (19 lutego, 19 marca, 16 kwietnia, 18 czerwca, 17 września). Rada jest zespołem opiniodawczo-doradczym powołanym przez Dyrektora PARPA. Zadaniem Rady jest m.in.: wprowadzanie zmian, aktualizowanie i czuwanie nad realizacją programu potwierdzania kwalifikacji osób pracujących w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie; współpraca w zakresie opiniowania programów przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności z problemem alkoholowym, w tym takŜe realizowanych przez PARPA i rozwiązań administracyjno–legislacyjnych; współpraca w zakresie opracowania i promocji standardów związanych z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinach, w szczególności z problemem alkoholowym. W 2007 r Rada zajmowała się m.in. opracowaniem standardów pracy placówek działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie, uwag do projektu zarządzenia komendanta Głównego Policji nt. procedury interwencji w sprawach przemocy w rodzinie „Niebieskie Karty”. W trakcie ostatniego spotkania Rady odbyło się spotkanie z przedstawicielami Ministerstwa Sprawiedliwości dotyczące wspólnych przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Na zadanie wydano 10.168 zł. W dniach 7 maja i 22 października 2007 roku odbyły się sesje egzaminacyjne na specjalistę/konsultanta w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Do egzaminu przystąpiło łącznie 16 osób, które zostały zakwalifikowane przez Radę, po przesłaniu wymaganego zestawu dokumentów razem z nagranymi na kasetach zapisami spotkań z klientem. W wyniku egzaminu 13 osób uzyskało tytuł specjalisty w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Obecnie lista certyfikowanych specjalistów i konsultantów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie liczy 130 osób. Na zadanie wydano środki w wysokości – 5.929 zł. W dniach 22-23 maja 2007 roku odbyło się szkolenie dla kuratorów sądowych pracujących w Ośrodkach Kuratorskich z dziećmi i młodzieŜą z rodzin dysfunkcyjnych: z problemem przemocy i problemem alkoholowym, będących często sprawcami czynów karalnych. Szkolenie dotyczyło technik pracy z młodzieŜą z zaburzeniami zachowania, technik słuŜących eliminowaniu negatywnych zachowań, budowaniu więzi i poczucia bezpieczeństwa. Informacje o szkoleniu przesłano do 68 Ośrodków, chęć uczestnictwa w szkoleniu zgłosiły 72 osoby. Zaplanowane na to zadanie środki pozwoliły na zakwalifikowanie 46 osób. W szkoleniu uczestniczyły 44 osoby. Szkolenie odbyło się w Warszawie w hotelu TINA. Uczestnicy szkolenia otrzymali pakiety materiałów edukacyjnych. Szkolenie zostało poddane ewaluacji; wykłady w skali od 1 do 5 zostały ocenione przez uczestników na 4.80, a zajęcia warsztatowe na 4.75. Na zadanie wydatkowano 15.490,35 zł. W 2007 roku przeprowadzono dwie edycje „Interdyscyplinarnego szkolenia dla osób pracujących w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie” – zadania realizowanego na zlecenie PARPA przez Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w rodzinie „Niebieska Linia” (umowa 501/07/D). KaŜda z edycji szkolenia składa się 657 658 z trzech czterodniowych sesji szkoleniowych trwających łącznie 120 godzin dydaktycznych, w których uczestniczą przedstawiciele słuŜb i organizacji świadczących pomoc i podejmujących interwencje w przypadkach przemocy w rodzinie. W szkoleniu uczestniczyło 87 osób. Na zadanie wydano środki w wysokości 67.560 zł. Zadanie rozliczono, sprawozdanie zostało zaakceptowane przez PARPA. 9. W dniu 7 marca 2007r. w siedzibie PARPA odbyło się spotkanie Zespołu Ekspertów FAS, którzy wspólnie z pracownikami Agencji pracowali nad załoŜeniami i koncepcją przygotowywanej przez PARPA kampanii promującej abstynencję od alkoholu kobiet w ciąŜy. Było to pierwsze spotkanie zespołu – pozostałe spotkania były organizowane i finansowane w ramach programu IV (Doskonalenie i rozwijanie form i metod pomocy psychologicznej dla dzieci z rodzin alkoholowych). Koszt 2.000,95 zł. 10. W omawianym roku zlecono opracowanie i przygotowano stronę internetową Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” – www.niebieskalinia.info oraz bazę danych do rejestracji rozmów przy telefonie „Niebieska Linia”. Opracowana została takŜe baza danych członków Ogólnopolskiego Porozumienia Osób i Organizacji Pomagających Ofiarom Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, baza placówek zajmujących się udzielaniem pomocy ofiarom przemocy domowej oraz baza słuŜąca rejestracji interwencji podejmowanych przez Pogotowie „Niebieska Linia”. Koszt zadania 14.000 zł. 11. Na podstawie § 9 umowy nr 501/07/D z dnia 16 kwietnia 2007 r., na zadanie: „Interdyscyplinarne szkolenie dla osób pracujących w obszarze przeciwdziałania przemocy domowej” w dniu 15 czerwca 2007 w siedzibie Stowarzyszenia na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” (Warszawa, ul. śurawia 16/20) została przeprowadzona kontrola merytoryczna i finansowa z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Realizacja zadania pod względem merytorycznym nie budziła istotnych zastrzeŜeń. Wyjaśnienie wymagały dwie kwestie: rzeczywista liczba godzin podczas jednej sesji szkoleniowej (z oferty wynika, Ŝe jedna sesja trwa 40 godzin dydaktycznych natomiast z przedstawionego programu, Ŝe 39 godzin) oraz przyczyny zróŜnicowania stawek finansowych za prowadzenie zajęć szkoleniowych (zróŜnicowanie nie zostało uwzględnione w ofercie na realizację zadania). Sporządzony został arkusz kontroli, w którym zwrócono uwagę na powyŜsze wątpliwości oraz na konieczność zintensyfikowania działań w celu zrekrutowania odpowiedniej, podanej w ofercie liczby uczestników ( 90 osób). Do podmiotu przesłano pismo z prośbą o wyjaśnienie powyŜszych wątpliwości. Podmiot udzielił wyczerpujących wyjaśnień, które zostały zaakceptowane. 12. W dniu 15 czerwca 2007r. w siedzibie Stowarzyszenia na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” przeprowadzono merytoryczną i finansową kontrolę realizacji zadań określonych w umowie nr 500/07/D – zadanie: „Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Podczas kontroli nie stwierdzono uchybień w realizacji zadań. Wyniki kontroli opisano w protokole kontroli znajdującym się w dokumentacji PARPA. 13. W dniu 12 lipca 2007 roku w siedzibie Pogotowia „Niebieska Linia” w Warszawie, przy ul. Szczotkarskiej 48 A, odbyła się uroczystość z okazji 12-lecia Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Uroczystość honorowym patronatem objęli: prof. Zbigniew Religa – Minister Zdrowia i Pani Joanna KluzikRostkowska – podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. W spotkaniu wzięło udział blisko 50 osób, w tym: Minister Marek Ludwik Grabowski – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia, nadkom. Marek Walczak – Zastępca Dyrektora Biura Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji, 658 659 przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości, p Danuta Kuciewicz – Naczelnik Wydziału ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie w urzędzie m. st. Warszawy, p. Madgalena Dąbrowska – zastępca Dyrektora Zespołu ds. Badań i Analiz z Biura Rzecznika Praw Dziecka, p. Dorota Krzysztoń – Główny Koordynator Programu ds. Pomocy Ofiarom Przestępstw przy Rzeczniku Praw Obywatelskich, p. Ewa Wrońska przedstawicielka Ruchu przeciw Bezradności Społecznej, p. Marzena Kruk i Barbara Wilanowska z Ministerstwa Sprawiedliwości, p. Andrzej Martuszewicz – prezes Krajowego Stowarzyszenia Kuratorów Sądowych oraz przedstawiciele ośrodków pomocy społecznej, komend i komisariatów policji, organizacji pozarządowych z terenu i okolic Warszawy. Spotkanie było okazją do zaprezentowania dorobku działającego na zlecenie PARPA Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Uczestnicy otrzymali materiały edukacyjne, a wśród nich ulotkę promująca Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Koszt zadania 9.085,10 zł. 14. W dniach 24-25 września 2007 r w Warszawie odbyła się narada koordynatorów procedury interwencji w sprawach przemocy w rodzinie „Niebieskie Karty”. W spotkaniu wzięło udział 51 osób, w tym koordynatorzy ww. procedury w Komendach Wojewódzkich Policji oraz osoby odpowiedzialne za zagadnienia związane z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie w Regionalnych Ośrodkach Polityki Społecznej, w Wydziałach Polityki Społecznej Urzędów Wojewódzkich oraz pełnomocnicy zarządów województw ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Uczestnicy narady wzięli udział w bloku zajęć nt. radzenia sobie z wypaleniem zawodowym słuŜb pomocowych (wykłady i zajęcia seminaryjnowarsztatowe), dyskutowali na temat moŜliwości przeciwdziałania przemocy w rodzinie w województwach w świetle zapisów Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie (potrzeby, deficyty, zasoby), współpracy słuŜb w oparciu o procedurę „Niebieskie Karty” oraz budowania lokalnych systemów przeciwdziałania przemocy domowej. Uczestnicy otrzymali materiały edukacyjne dotyczące zjawiska przemocy domowej. Na zadanie wydano 15.312 zł. 15. W ramach współpracy PARPA z Centrum Interwencji Kryzysowej PCK w Gdańsku i Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej w Katowicach prowadzone były staŜe dla studentów i absolwentów wyŜszych uczelni. W obydwu placówkach odbyły się wizyty studyjne, podczas których przekazano materiały edukacyjne PARPAMEDIA. Podpisano porozumienia o współpracy z ww. placówkami. 60-godzinny staŜ w Centrum Interwencji Kryzysowej w Gdańsku odbyło staŜ 5 osób, a w Ośrodku Interwencji Kryzysowej w Katowicach (75 godz. zajęć) – 12 osób. StaŜyści byli przygotowywani do pracy z ofiarami przemocy domowej. W kaŜdej placówce zadanie było realizowane przez kierownika staŜu i opiekunów bezpośrednio odpowiedzialnych za przygotowanie staŜystów. W ramach porozumień staŜyści otrzymali materiały edukacyjne - publikacje i ulotki Wydawnictwa PARPAMEDIA. Na zadanie przeznaczono 7.298,78 zł. 16. W dniach 11-12 października 2007 roku w Warszawie odbyło się szkolenie dla sędziów wydziałów rodzinnych sądów rejonowych. Podczas szkolenia omawiano sytuację rodzin z problemem alkoholowym i problemem przemocy. W szkoleniu uczestniczyło 28 sędziów z 21 sądów rejonowych oraz przedstawiciel Krajowego Centrum Szkolenia Kadr Sądów Powszechnych i Prokuratury. Uczestnicy otrzymali pakiety materiałów edukacyjnych dotyczące zagadnień omawianych na szkoleniu. Na zadanie wydano środki w wysokości – 11.848,85 zł. 17. W dniu 19 września 2007 roku zawarto z Wielkopolską Fundacją ETOH porozumienie 659 660 o współpracy dotyczące współorganizowania dziesięciu czterogodzinnych szkoleń z zakresu diagnostyki zespołu dziecka krzywdzonego i podejmowania interwencji w przypadkach podejrzenia przemocy wobec dzieci. W oparciu o porozumienie w listopadzie 2007 roku przeprowadzono szkolenia, w trakcie których przeszkolono 235 osób w tym lekarzy, pielęgniarki, studentów wydziału lekarskiego i studentów wydziału pielęgniarskiego. Szkolenia zostały ocenione bardzo wysoko. Uczestnicy zwracali uwagę na konieczność organizowania większej ilości takich szkoleń oraz na przydatność materiałów szkoleniowych przekazanych przez PARPA. Na zadanie wydano środki w wysokości 18.913,43 zł. 18. W dniu 30 października 2007 roku przeprowadzono kontrolę merytoryczną i finansową realizacji zadań zleconych realizowanych przez Fundację przeciw Wykluczeniu Społecznemu „Będziesz” z Poznania (określonych w umowie nr 502/07/D). Podczas kontroli nie stwierdzono uchybień w realizacji zadania. 19. W dniach 19-20 listopada 2007r. w Warszawie odbyło się seminarium szkoleniowe nt. budowania lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W szkoleniu wzięło udział 20 trzyosobowych zespołów, w skład których wchodzili najczęściej: policjant, pracownik socjalny i członek gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Przedsięwzięcie miało na celu przygotowanie ww. osób do pracy w ramach interdyscyplinarnych zespołów ds. przeciwdziałania przemocy domowej, w szczególności w rodzinach z problemem alkoholowym oraz budowania w środowisku lokalnym systemu przeciwdziałania przemocy. Wykłady poprowadzili współpracownicy Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, eksperci w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Zajęcia warsztatowe poprowadzili członkowie Stowarzyszenia na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Na zadanie przeznaczono 16.648,20 zł. 20. W dniach 5-7 grudnia 2007 roku odbyła się XII Ogólnopolska konferencja przeciw przemocy w rodzinie „Pomoc dzieciom krzywdzonym” organizowana przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Gośćmi konferencji byli m.in.: Pani Minister Ewa Sowińska – Rzecznik Praw Dziecka, Pana Poseł Bolesław Piecha – Przewodniczący Sejmowej Komisji Zdrowia, Pan Marek Walczak - zastępca Dyrektora Biura Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji, Pan Sędzia Sławomir Pałka - Naczelnik Wydziału Wykonywania Orzeczeń Rodzinnych i Nieletnich z Ministerstwa Sprawiedliwości, Pani Magdalena Najda z Krajowego Centrum Kształcenia Kadr Sądów Powszechnych i Prokuratury oraz przedstawiciele Wydziału ds. Ofiar Przestępstw Ministerstwa Sprawiedliwości, przedstawiciele Komendy Stołecznej Policji. W konferencji uczestniczyło około 240 osób, w większości członkowie Ogólnopolskiego Porozumienia Osób i Organizacji Pomagających Ofiarom Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” – ruchu społecznego skupiającego obecnie ponad 3 tys. osób i instytucji. Podczas konferencji uczestnicy mieli moŜliwość wysłuchania wykładów dotyczących róŜnych form pracy z dzieckiem doznającym przemocy ze strony bliskich. Były to: • „Przemoc wobec dziecka jako uraz złoŜony: proces zdrowienia.” - dr Agnieszka Widera-Wysoczańskia, • „Bajkoterapia jako pomoc psychologiczno-pedagogiczna” - dr Maria Molicka, • „Prawo w ochronie dzieci krzywdzonych” - Jarosław Polanowski, • „Praca terapeutyczna z dzieckiem wykorzystywanym seksualnie” - Małgorzata Szulik, • „Jak pracować z dziećmi z zaburzeniami zachowania” – Aleksandra Karasowska, 660 661 • „Dziecko, dorośli, grupa rówieśnicza, mass media źródłem zakłóceń w procesie rozwoju” - prof. dr hab. Anna Brzezińska, • „Damy Ci jedną szansę – czyli terapia rodzin” - Jacek Lelonkiewicz Uczestnicy konferencji wzięli udział w ośmiogodzinnych zajęciach seminaryjnowarsztatowych przybliŜających praktyczne aspekty pomagania dzieciom, zapoznali się z dorobkiem róŜnych organizacji pracujących na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej oraz wymienili się uwagami i doświadczeniami w zakresie pomocy dzieciom krzywdzonym w rodzinach, w szczególności z problemem alkoholowym. Osoby biorące udział w konferencji otrzymały pakiety materiałów edukacyjnych dotyczących tematu konferencji. Uczestnicy bardzo wysoko ocenili stronę merytoryczną i organizacyjną konferencji – średnia ocen wyniosła 4,72 (w skali 1-5). Na zadanie wydano środki w wysokości – 86.579,38 zł. 21. Na potrzeby działu oraz przedsięwzięć realizowanych we współpracy z instytucjami i organizacjami pozarządowymi zakupiono materiały edukacyjne w Wydawnictwie Edukacyjnym PARPAMEDIA – broszurki, ulotki, publikacje. Były one przekazywane bezpłatnie organizatorom spotkań, narad i konferencji nt. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w których uczestniczyli pracownicy PARPA. Koszt zadania 11.516,97 zł. 22. Na polecenie Ministerstwa Zdrowia przygotowano: • Informacje na temat realizacji postanowień protokołu fakultatywnego o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i pornografii, • Informacje na temat realizacji rządowego programu pod nazwą Narodowy plan działań na rzecz dzieci „Polska dla dzieci”, • Informacje do sprawozdania z realizacji zadań wynikających z Ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąŜy, • Stanowisko PARPA dotyczące programu „Świetlica, praca, staŜ – socjoterapii w środowisku wiejskim”, • Informacje na temat realizacji Programu zapobiegania niedostosowaniu społecznemu i przestępczości wśród dzieci i młodzieŜy, • Uwagi do projektu Krajowego Programu Pomocy Ofiarom Przestępstw. PARPA włączyła się w obchody Międzynarodowego Tygodnia Ofiar Przestępstw m.in. poprzez przekazanie materiałów edukacyjnych dla uczestników konferencji inaugurującej to wydarzenie, • Sprawozdanie z realizacji zadań określonych w Krajowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, • Uwagi do projektu ustawy o rodzinnej opiece zastępczej, • Sprawozdanie z realizacji rządowego programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań „Razem bezpieczniej”, • Kwestionariusz przygotowany przez komisję europejską dotyczącą ubóstwa i wykluczenia społecznego dzieci, • Sprawozdanie z realizacji zadań podejmowanych przez PARPA na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie w ciągu trzech kwartałów 2007r, • Stanowisko do zapisów Rządowego Programu rozwoju edukacji na obszarach wiejskich na lata 2007 –2013, • Uwagi do pakietów szkoleniowych w zakresie przyczyn i skutków przemocy dla pracowników pierwszego kontaktu, • Informacje dotyczące aktualnych i projektowanych programów na rzecz ofiar przestępstw, 661 662 • Informację nt. działań realizowanych przez PARPA w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie w latach 2006-2007, • Informacje nt. środków podjętych w celu wprowadzenia w Ŝycie postanowień Konwencji o prawach dziecka. 23. Pracownicy działu ds. rodziny i młodzieŜy w ramach programu „Rozwijanie form i metod przeciwdziałania przemocy w rodzinach alkoholowych” odpowiedzieli na ponad 350 listów i e-maili. 24. Na zadania związane z bieŜącą obsługą programu (np. wysyłka materiałów edukacyjnych do Komend Wojewódzkich Policji w Szczecinie i Krakowie), wydano 614,27 zł. 25. Pracownicy PARPA uczestniczyli w posiedzeniach Sejmowej Komisji Rodziny i Praw Kobiet. Pierwsze posiedzenie było poświęcone zagadnieniom patologii społecznych (alkoholizm i narkomania) jako zagroŜeniu rodziny oraz przemocy w rodzinie. Drugie posiedzenie dotyczyło Ustawy o postępowaniu w sprawach dłuŜników alimentacyjnych oraz problemów sutenerstwa i stręczycielstwa. Przedstawiciel działu ds. rodziny i młodzieŜy wziął udział w organizowanej przez Szkołę Policji w Pile konferencji „Przemoc domowa”, międzynarodowym seminarium „Razem przeciwko przemocy” organizowanym przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, konferencji organizowanej przez Urząd Miasta st. Warszawy „Budowanie systemu przeciwdziałania przemocy w Warszawie”, seminarium nt. „Budowania lokalnych systemów przeciwdziałania przemocy w rodzinie organizowanym przez Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, konferencji nt. procedury „Niebieskie Karty” organizowanej przez Małopolską Komendę Policji i Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie, konferencji organizowanej przez MSWiA pt. „Zadania jednostek samorządu terytorialnego w kontekście bezpieczeństwa lokalnego”, Konferencji organizowanej przez Fundację Mederi- PomóŜmy Dzieciom. Współpracownicy Agencji na zlecenie PARPA wzięli udział w konferencji organizowanej przez Warszawską Szkołę Zdrowia, spotkaniu dotyczącym budowania lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy rodzinie w Radomsku. PARPA włączyła się w działania podejmowane przez MSWiA na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie w ramach programu Daphne III. Koszt 2.192,18 zł. Program VI Wspieranie społeczności lokalnych w rozwiązywaniu problemów alkoholowych i przeciwdziałanie nietrzeźwości w miejscach publicznych W ramach Programu VI w 2007 r. zrealizowano następujące przedsięwzięcia: 1. W ramach współpracy z samorządami gminnymi, PARPA przekazywała opinie, udzielała porad i konsultacji dotyczących zagadnień związanych z opracowaniem i 662 663 • 2. 3. 4. 5. 6. 7. realizacją gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W ramach tego zadania: przygotowano ok. 100 opinii merytorycznych oraz odpowiedzi na pisma z zapytaniami skierowanymi do PARPA przez samorządy gminne oraz udzielono ok. 900 odpowiedzi na telefoniczne pytania dotyczące zagadnień merytorycznych, zadawane przez: członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, pełnomocników/koordynatorów ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz osoby prywatne. Kontynuowano przekazywanie (w związku z pojawiającymi się prośbami) dla samorządów gminnych, NGO’s, zainteresowanych instytucji i osób prywatnych przygotowanych i wydanych przez PARPA „Rekomendacji do realizowania i finansowania gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w 2007 roku”. Przekazano bezpłatnie ok. 250 egzemplarzy publikacji. W IV kwartale 2007 r. PARPA przygotowała i wydała „Rekomendacje do realizowania i finansowania gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w 2008 roku”, z których ok. 5000 sztuk przekazano samorządom gminnym, Marszałkom Województw, Stowarzyszeniom/Klubom Abstynenckim, zainteresowanym instytucjom i osobom prywatnym. Dział Prawny PARPA przygotował i udzielił 293 odpowiedzi – opinii prawnych na pytania zadawane przez samorządy lokalne i inne podmioty – dotyczące: wydawania i cofania zezwoleń na sprzedaŜ i podawanie napojów alkoholowych, prawnych aspektów realizacji gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz tworzenia prawa lokalnego związanego z polityką ograniczania dostępności alkoholu. W dniu 23 lutego br. odbyło się posiedzenie Zespołu Ekspertów ds. lokalnych i regionalnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Praca Zespołu skupiła się na opiniowaniu wypracowanego w PARPA programu szkoleń dla członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Ponadto Zespół wypracował stanowisko odnoszące się do poselskiego projektu nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w ramach projektu ustawy o zasadach prowadzenia polityki społecznej. W I kwartale 2007 r. zakończono opracowanie ramowego programu szkoleń dla członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych rekomendowanego przez PARPA. Ramowy program upowszechniono za pośrednictwem strony internetowej PARPA. W ramach wzmacniania merytorycznego samorządów gminnych, przekazano w I i II kwartale 2007 roku do wszystkich gmin w Polsce najnowsze publikacje dotyczące problematyki alkoholowej ( Zestawienia statystyczne oraz Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2006-2010). Na współpracę z gminami wydatkowano kwotę 114.160,01 zł. W ramach współpracy z samorządami gminnymi oraz wojewódzkimi przy realizacji kampanii społecznej „CiąŜa bez alkoholu” do 2500 samorządów lokalnych wystosowano list zapraszający do udziału w kampanii. Do końca IV kwartału 2007 r. do kampanii „CiąŜa bez alkoholu” zgłosiły się 683 podmioty, w tym 617 gmin, 12 samorządów wojewódzkich, 17 dzielnic Warszawy i inne podmioty. 663 664 Dla zainteresowanych przedstawicieli gmin uczestniczących w kampanii, zorganizowano spotkanie informacyjno-organizacyjne w Warszawie. W spotkaniu, które odbyło się w dniu 9 lipca 2007 roku, uczestniczyło 170 osób, a jego uczestnicy zapoznali się z załoŜeniami, celami i narzędziami kampanii, a takŜe otrzymali profesjonalną wiedzę z zakresu problematyki Płodowego Zespołu Alkoholowego oraz pakiet materiałów edukacyjnych związanych z kampanią. Wszystkim podmiotom, które przesłały deklaracje uczestnictwa w kampanii wysłano specjalnie przygotowany pakiet materiałów edukacyjnych, mający stanowić wsparcie dla działań kampanijnych w społecznościach lokalnych. Jednocześnie stosownie do zapotrzebowania wysłano 85 spotów radiowych i 97 spotów telewizyjnych. Ponadto w ramach kampanii zaproponowano samorządom miast ekspozycję billboardów kampanijnych (ogółem zamówiono 51 billboardów z logo miasta oraz 47 billboardów bez logo miasta). W IV kwartale 2007 r. wysłano pismo do wszystkich gmin uczestniczących w kampanii „CiąŜa bez alkoholu” z podziękowaniem za udział oraz z prośbą o wypełnienie załączonego sprawozdania z realizacji lokalnych działań kampanijnych. Ogółem do końca IV kwartału 2007 roku na kampanię „CiąŜa bez alkoholu” realizowaną na poziomie lokalnym wydatkowano środki w wysokości 55.435,55 zł. 8. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych kontynuowała realizację projektu „Ogólnopolska Sieć Gmin Wiodących”. Wspólne spotkania z przedstawicielami gmin wiodących zapewniają wymianę doświadczeń, umoŜliwiają wypracowanie nowych rozwiązań oraz są źródłem wsparcia merytorycznego dla nowych przedsięwzięć. W pierwszych trzech kwartałach 2007 r. do uczestnictwa w projekcie aplikowało 11 gmin (ŁomŜa, Połaniec, Szczyrk, Józefów, Leszno, Dąbrowa, Śrem, Gniezno, Chojnice, Świebodzice oraz Sława). Aplikacje zostały poddane ocenie merytorycznej i gminy ŁomŜa, Połaniec, Szczyrk, Józefów oraz Gniezno zostały włączone do Ogólnopolskiej Sieci Gmin Wiodących. W IV kwartale 2007 r. do uczestnictwa w projekcie aplikowały gminy Wyrzysk oraz Zduńska Wola. Aplikacje podlegają ocenie merytorycznej. 9. W dniach od 21 do 23 maja 2007 r. odbyła się kolejna organizowana przez PARPA Konferencja Sieci Gmin Wiodących i DuŜych Miast. Jednym z tematów poruszonych na konferencji był opublikowany w 2007 roku raport „Alkohol w Europie” dotyczący polityki społecznej wobec problemów alkoholowych w Europie, autorstwa P. Andersona oraz B. Baumberga. Ponadto m.in. omówiono najwaŜniejsze zmiany w projekcie nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz system licencjonowania szkoleń dla gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Uczestnicy Konferencji mieli takŜe okazję do zapoznania się z załoŜeniami kampanii edukacyjnej „CiąŜa bez alkoholu” (w tym takŜe z projektem współpracy z gminami), planowanej przez PARPA na II połowę 2007 roku, a poświęconej problematyce spoŜywania alkoholu przez kobiety w ciąŜy. W Konferencji udział wzięło 100 przedstawicieli gmin i miast uczestniczących w projekcie „Ogólnopolska Sieć Gmin Wiodących” oraz tzw. DuŜych Miast (miast liczących ponad 100 tys. mieszkańców oraz obecnych i byłych miast wojewódzkich). Zgromadzono równieŜ blisko 100 gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych (równieŜ: gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii lub gminnych programów przeciwdziałania uzaleŜnieniom) przyjętych do realizacji w 2007r. przez gminy wiodące 664 665 i duŜe miasta. Programy te są dla PARPA cennym materiałem pozwalającym na dokonywanie analiz, zaobserwowanie nowych tendencji i kierunków podejmowanych w samorządach działań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Wydatkowano kwotę 42.766,09 zł. 10. W I kwartale 2007 r. ogłoszony został przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych otwarty konkurs na realizację zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w 2007 roku – zadanie 6.1. „Szkolenie osób zajmujących się w ruchu samopomocowym pomaganiem osobom uzaleŜnionym od alkoholu i członkom ich rodzin oraz działaniem na rzecz profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w społeczności lokalnej.” Podmiotem wyłonionym w ramach konkursu zostało Ogólnopolskie Porozumienie Związków i Regionalnych Stowarzyszeń Abstynenckich „Polska Rada Ruchu Abstynenckiego”, z którym PARPA 25 kwietnia 2007r. podpisała umowę nr 602/07/D na kwotę 165.000 zł, w formie wsparcia realizacji ww. zadania. Do końca czerwca przekazano 82.500 zł. Ze względu na nieprzewidziane trudności, jakie pojawiły się w trakcie realizacji umowy, w dniu 1 października 2007 roku PARPA podpisała z ww. podmiotem aneks do umowy nr 602/07/D. Aneks ten m.in. zmniejszył łączną kwotę dotacji do 133.200 zł ze względu na zmniejszenie liczby osób objętych szkoleniem (do 120 osób), a co za tym idzie łączną liczbę godzin szkolenia przewidzianego umową (do 1080 godzin). W dniu 2 października 2007 r. przedstawiciele PARPA przeprowadzili kontrolę merytoryczno-finansową realizacji ww. zadania, formułując ocenę uzasadniającą celowość podjęcia decyzji umoŜliwiającej Podmiotowi kontynuowanie realizacji powierzonego zadania. W dniu 14 stycznia 2008 roku podmiot umowy przedstawił sprawozdanie końcowe z wykonania zadania publicznego określonego w umowie nr 602/07/D wraz z Aneksem z dnia 01 października 2007 roku. Sprawozdanie zostało merytorycznym oraz rachunkowym sprawdzone pod względem i zostało zaakceptowane. Wydatkowano kwotę 133.200 zł. 11. Nadal prowadzona była współpraca z Ruchem Abstynenckim. Kluby i Stowarzyszenia Abstynenckie miały moŜliwość konsultacji merytorycznych z pracownikami PARPA kwestii związanych z pracą wykonywaną na rzecz swoich członków oraz społeczności lokalnych. Ponadto konferencje i spotkania trzeźwościowe organizowane na gruncie lokalnym były obejmowane patronatem przez Dyrektora PARPA, a uczestnicy mieli okazję otrzymać materiały edukacyjne Wydawnictwa Edukacyjnego PARPAMEDIA. Dyrektor PARPA wziął udział w corocznym spotkaniu Ruchu Abstynenckiego w Małym Cichym, na przełomie kwietnia i maja 2007 roku. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wsparła organizacyjnie spotkanie robocze obu zarządów Polskich Rad Ruchu Abstynenckiego z siedzibami w Warszawie i Skierniewicach. Spotkanie odbyło się w dniu 12.11.2007 r. w Warszawie z udziałem 19 przedstawicieli obu istniejących dotychczas Polskich Rad Ruchu Abstynenckiego oraz 3 przedstawicieli PARPA. Głównym celem narady była dyskusja dotycząca połączenia obydwu Rad ruchu abstynenckiego i wyłonienie jednej reprezentacji krajowej. 12. W ramach wsparcia ruchu samopomocowego Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przeprowadziła konferencję szkoleniową dla przedstawicieli stowarzyszeń i klubów abstynenckich. Konferencja odbyła się w Juracie w dniach od 23 do 25 listopada 2007 roku i zgromadziła 75 przedstawicieli stowarzyszeń i klubów abstynenckich. Konferencja koncentrowała się wokół omówienia strategii wzmacniania roli stowarzyszeń w systemie rozwiązywania problemów alkoholowych, 665 666 a przeprowadzone w jej trakcie warsztaty umoŜliwiły ćwiczenie praktycznych umiejętności uŜytecznych dla liderów ruchu trzeźwościowego. W ramach współpracy z Ruchem Abstynenckim PARPA wydatkowała kwotę 49.139,49 zł. 13. Z kolei w ramach współpracy Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych z Ogólnopolskim Porozumieniem Związków i Stowarzyszeń Abstynenckich „Polska Rada Ruchu Abstynenckiego” z siedzibą w Warszawie oraz z Ogólnopolskim Porozumieniem Związków i Regionalnych Stowarzyszeń Abstynenckich „Polska Rada Ruchu Abstynenckiego” z siedziba w Skierniewicach, obie Rady publikowały na swoich stronach internetowych, na bieŜąco, istotne komunikaty dotyczące problematyki alkoholowej otrzymane m.in. za pośrednictwem PARPA. Informacje te opatrzone były stosownymi rekomendacjami ze strony kaŜdej z Rad Abstynenckich. Współpraca odbywała się w ramach umów usługowych podpisanych przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych z kaŜdą z Rad Ruchu Abstynenckiego. Wydatkowano kwotę 8.000 zł. 14. W II kwartale 2007 r. ogłoszony został przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych otwarty konkurs na realizację zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w 2007 roku – zadanie 6.2. „Kształtowanie postaw abstynenckich i trzeźwościowych w środowisku Kościoła Katolickiego, innych kościołów oraz związków wyznaniowych.” Podmiotem wyłonionym w ramach konkursu został Ośrodek Apostolstwa Trzeźwości im. O. Benignusa Jana Sosnowskiego OFMCap Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów Prowincja Warszawska. W dniu 25 czerwca 2007 r. wyniki konkursu zostały zaakceptowane przez Ministra Zdrowia, a w dniu 28 czerwca 2007 r. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zawarła z Ośrodkiem Apostolstwa Trzeźwości umowę o wsparcie realizacji zadania i udzieliła ww. Ośrodkowi dotacje w wysokości 29.100 zł. W dniu 19 października 2007 r. przedstawiciele PARPA przeprowadzili kontrolę merytoryczno-finansową realizacji ww. zadania, pozytywnie oceniając dotychczasowe działania podmiotu umowy, a w dniu 28 grudnia 2007 r. Ośrodek Apostolstwa Trzeźwości złoŜył sprawozdanie końcowe z wykonania zadania. W ramach zrealizowanego zadania Ośrodek Apostolstwa Trzeźwości w Zakroczymiu przeszkolił 90 kleryków (3 edycje x 30 osób; łącznie 63 godziny zajęć) oraz 50 liderów grup trzeźwościowych (1 edycja x 50 osób; łącznie 18 godzin zajęć). W dniu 28 grudnia 2007 roku Podmiot umowy przedstawił Sprawozdanie Końcowe z wykonania zadania publicznego określonego w umowie nr 607/D/2007. Sprawozdanie zostało sprawdzone pod względem merytorycznym oraz rachunkowym, i zostało zaakceptowane. Wydatkowano kwotę 29.100 zł. 15. W II kwartale 2007 r. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ogłosiła otwarty konkurs na realizację zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w 2007 r. – zadanie 6.3. „Organizacja ogólnopolskiego szkolenia dla osób pracujących w punktach konsultacyjnych dla osób z problemem alkoholowym i ich rodzin.” W ramach konkursu wyłoniono Beskidzkie Stowarzyszenie Edukacyjno-Kulturalne „Na Wzgórzu” z Bielska Białej. W dniu 2 lipca 2007 r. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych podpisała umowę z ww. Stowarzyszeniem o wsparcie realizacji zadania (przeszkolenie 64 osób realizując łącznie 120 godzin dydaktycznych). W dniu 15 listopada 2007 r., na prośbę Stowarzyszenia, został podpisany Aneks do umowy termin wykonania zadania do dnia wydłuŜający 10 grudnia 2007 roku. W dniu 8 stycznia 2008 roku Podmiot realizujący zadanie 666 667 złoŜył Sprawozdanie Końcowe, które zostało zaakceptowane. PARPA przekazała Beskidzkiemu Stowarzyszeniu Edukacyjno-Kulturalnemu „Na Wzgórzu” dotację w wysokości 12.000 zł. 16. W II kwartale 2007 roku Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ogłosiła otwarty konkurs na wsparcie realizacji zadania z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w 2007 r. – zadanie 6.4. „Organizacja ogólnopolskiego szkolenia dla osób prowadzących pozalekcyjne zajęcia sportowe dla dzieci i młodzieŜy.” Podmiotem wyłonionym w konkursie zostało Beskidzkie Stowarzyszenie Edukacyjno-Kulturalne „Na Wzgórzu” z Bielska Białej. W dniu 10 września 2007 r. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych podpisała z ww. Stowarzyszeniem umowę na realizację zadania. Na prośbę Beskidzkiego Stowarzyszenia Edukacyjno-Kulturalnego „Na Wzgórzu”, podpisany został Aneks do umowy wydłuŜający o 10 dni termin realizacji zadania tj. z terminu 1 grudnia 2007 na termin 10 grudnia 2007 r. W dniu 8 stycznia 2008 roku podmiot umowy złoŜył sprawozdanie końcowe z wykonania zadania. Ogółem przeszkolono 64 osoby realizując łącznie 120 godzin dydaktycznych. sprawozdanie końcowe zostało sprawdzone pod względem merytorycznym oraz rachunkowym, i zostało zaakceptowane. Kwota dotacji wyniosła 19.520 zł. 17. W I kwartale 2007 roku Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych otrzymała ofertę ze strony Fundacji ETOH, dotyczącą wsparcia organizacji ogólnopolskiego szkolenia dla osób dyŜurujących w telefonach zaufania dla osób z problemem alkoholowym i ich rodzin. W dniu 26 kwietnia 2007 r. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych podpisała z Fundacją ETOH umowę na przeszkolenie w dniach 11 – 13 maja 2007 r. minimum 60 przedstawicieli telefonów zaufania w ramach szkolenia „Ogólnopolskie Szkolenie DyŜurnych Telefonów Zaufania”. W dniu 22 maja 2007 r. Fundacja ETOH złoŜyła sprawozdanie z realizacji umowy, które uzyskało pozytywną ocenę merytoryczną. Zgodnie ze sprawozdaniem przeszkolono 103 osoby. Wydatkowano kwotę 20.000 zł. 18. W ramach wdraŜania programów psychokorekcyjnych adresowanych do kierowców zatrzymanych za jazdę w stanie nietrzeźwości w I kwartale 2007 roku przekazano na prośbę Centralnego Zarządu SłuŜby Więziennej specjalistyczne materiały edukacyjne wykorzystywane do realizacji zajęć do 30 aresztów śledczych i zakładów karnych na terenie całej Polski. Jednostki penitencjarne realizują zajęcia psychokorekcyjne dzięki specjalistycznemu przeszkoleniu przeprowadzonemu przez PARPA w 2006 roku. Przekazano specjalistyczne materiały edukacyjne na potrzeby zajęć psychokorekcyjnych dla kierowców do 8 zakładów karnych i jednego aresztu śledczego, na ich bezpośrednią prośbę. Z kolei w związku z organizacją corocznej konferencji szkoleniowej w terminie 13 – 16 listopada 2007 roku w Ośrodku Szkoleniowym SłuŜby Więziennej dla wychowawców z zakładów karnych, którzy prowadzą oddziaływania o charakterze resocjalizacyjnym wobec skazanych za prowadzenie pojazdów w stanie nietrzeźwości, PARPA zapewniła prowadzących oraz materiały edukacyjne dla uczestników i pokryła związane z tym koszty. Wydatkowano kwotę 7.950,85 zł. 19. W ramach działań związanych z przeciwdziałaniem nietrzeźwości kierowców, PARPA zaangaŜowała się w I Ogólnoświatowy Tydzień Bezpieczeństwa Drogowego pod auspicjami Narodów Zjednoczonych. Opracowano strategię działań opartych na 667 668 zaangaŜowaniu zarówno samorządów lokalnych w inicjowanie kontroli trzeźwości kierujących pojazdami nauki jazdy w danej miejscowości, ale takŜe w zaktywizowaniu stowarzyszeń abstynenckich w działania edukacyjne w szkołach nauki jazdy. Działania związane z Ogólnoświatowym Tygodniem zostały podjęte na poziomie lokalnym pomiędzy 23 – 29 kwietnia 2007 roku i objęły swoim zasięgiem 75 Stowarzyszeń – Klubów Abstynenta oraz 49 samorządów gminnych. Ponadto sukcesywnie przesyłano materiały edukacyjne związane z profilaktyką nietrzeźwości kierowców podmiotom prowadzącym działalność profilaktyczno-edukacyjną. Wydatkowano kwotę 2.677,49 zł. 20. W dniach od 7 - 9 listopada 2007 roku Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zorganizowała w Murzasichlu ogólnopolskie spotkanie z udziałem przedstawicieli Regionalnych Izb Obrachunkowych oraz przedstawicieli Wydziałów Nadzoru i Kontroli Urzędów Wojewódzkich, celem omówienia przepisów związanych z finansowaniem zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w ramach gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Program narady obejmował takie kwestie jak: właściwość oraz kompetencje Wojewody i RIO przy badaniu uchwał w sprawie gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, funkcjonowanie gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych (m.in. zasady wynagradzania członków, zasady współpracy z innymi podmiotami) , gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych − cele, strategie działania, struktura, stopień uszczegółowienia zadań takŜe w kontekście ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, zawartość merytoryczna gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych – rekomendacje PARPA oraz działania gmin, zasadność i zakres finansowania publicznych i niepublicznych ZOZ ze środków z wpływów za korzystanie z zezwoleń na sprzedaŜ napojów alkoholowych, zezwolenia na sprzedaŜ napojów alkoholowych, opłaty za korzystanie z zezwoleń oraz uchwały rad gmin w sprawie zasad usytuowania miejsc sprzedaŜy i podawania napojów alkoholowych, planowane kierunki zmian w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. W naradzie uczestniczyło 34 przedstawicieli Regionalnych Izb Obrachunkowych oraz Urzędów Wojewódzkich. PARPA. Koszt organizacji narady przez PARPA wyniósł 19.000,24 zł. 21. W ramach monitorowania prowadzonej reklamy / promocji napojów alkoholowych kontynuowano zbieranie materiałów dokumentujących prowadzone działania reklamowe napojów alkoholowych. ZastrzeŜenia wzbudziły 2 akcje promocyjno – reklamowe: reklamy napoju alkoholowego DORATO w czasopiśmie Gala oraz reklam napojów alkoholowych w czasopiśmie LOGO. Po zaopiniowaniu wspomnianych reklam przez funkcjonujący w PARPA Zespół ds. Praktyk Marketingowych Przemysłu Alkoholowego jako naruszających zasady ustawowe prowadzenia reklamy napojów alkoholowych, PARPA podjęła interwencje poprzez wystąpienie do właściwych miejscowo Prokuratur. Nawiązano bliską współpracę z Krajową Radą Radiofonii i Telewizji w celu wzmocnienia działań monitorujących przestrzeganie prawa przez reklamodawców. W wyniku prośby skierowanej przez PARPA do Przewodniczącej KRRiT o oddelegowanie przedstawiciela KRRiT do ww. Zespołu ds. Praktyk Marketingowych Przemysłu Alkoholowego − Przewodnicząca KRRiT skierowała do ww. Zespołu Pana Michała Fijałkowskiego. 668 669 Na działania związane z monitorowaniem prowadzonej reklamy/promocji napojów alkoholowych PARPA wydała 25,95 zł. 22. W II kwartale 2007 r. – w dniu 6 czerwca 2007 r. – Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych podpisała umowę z Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Uczestników Programu Osobistego z siedzibą w Łodzi na zorganizowanie i przeprowadzenie ogólnopolskiej Konferencji pt. „Środowisko, które trzeźwieje”. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych pokryła koszty organizacji i dydaktykę Konferencji. W konferencji wzięło udział 150 osób. W czerwcu przekazano kwotę 10.000 zł, która stanowiła całość środków do umowy. 23. RównieŜ w II kwartale 2007 r. zawarto porozumienie ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Człowieka „Tęcza” z Raciborza na współpracę przy organizacji imprezy pod nazwą „IX Rajd Środowisk Trzeźwościowych Dookoła Polski” pod honorowym patronatem Sekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia, Posła na Sejm RP Bolesława Piechy. Rozpoczęcie „IX Rajdu Środowisk Trzeźwościowych Dookoła Polski” odbyło się w dniu 1 lipca 2007 r., a zakończenie w dniu 11 sierpnia 2007 r. Porozumienie z dnia 19 czerwca 2007 r. zobowiązało Stowarzyszenie „Tęcza” do organizacji Rajdu, a Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych do sfinansowania jego organizacji w kwocie 10.000 zł. 24. W III kwartale 2007 r. podpisano porozumienie z Poradnią ProfilaktycznoTerapeutyczną z Zielonej Góry dotyczące współpracy w zakresie organizacji działań profilaktycznych podczas koncertu rockowego Przystanek Woodstock, odbywającego się w dniach 3-5 sierpnia 2007 roku w Kostrzyniu. W oparciu o ww. porozumienie PARPA przekazała Poradni kwotę 4.000 zł. W dniu 5 sierpnia 2007 roku Poradnia Profilaktyczno-Terapeutyczna z Zielonej Góry złoŜyła sprawozdanie z wykonania zadania określonego w umowie. W I kwartale opracowano plany merytoryczne i finansowe do realizacji na rok 2007, a takŜe przygotowano sprawozdanie z realizacji zadań w roku 2006. Program VII Prowadzenie i wspieranie edukacji publicznej w zakresie problemów alkoholowych W ramach Programu VII w 2007 r. zrealizowano następujące działania: 1. Przeprowadzono postępowanie konkursowe, którego efektem było podpisanie umowy nr 703/07/D zawartej z Ośrodkiem Apostolstwa Trzeźwości Warszawskiej Prowincji Braci Mniejszych Kapucynów w Zakroczmiu, na kwotę 17.000 zł na wydawanie dwumiesięcznika „Trzeźwymi Bądźcie”. Umowa dotyczy dofinansowania wydawania dwumiesięcznika w nakładzie minimum 2.000 egz. Odbiorcami pisma są duszpasterze trzeźwości oraz osoby świeckie, współpracujące z wyznaniowymi organizacjami propagującymi i wspierającymi trzeźwość. Czasopismo zostało zatwierdzone przez władze kościelne jako ogólnopolskie pismo trzeźwościowe i jest jedynym tego typu 669 670 2. 3. 4. 5. 6. periodykiem w Polsce. MoŜna w nim znaleźć m.in.: świadectwa osób uzaleŜnionych powracających na drogę trzeźwości, przykłady działań profilaktycznych realizowanych przez Kościół, wytyczne do pracy trzeźwościowej dla wspólnot parafialnych, informacje na temat ośrodków, które niosą pomoc osobom uzaleŜnionym i ich rodzinom. Do końca roku 2007 na realizację zadania PARPA przekazała zleceniobiorcy całość środków. Zadanie zostało zrealizowane zgodnie z umową, a umowa dotacyjna rozliczona. Przeprowadzono postępowanie konkursowe, którego efektem było podpisanie umowy dotacyjnej 706/07/D zawartej z Fundacją „Światło-śycie” w Katowicach, na kwotę 18.999 zł na wydawanie kwartalnika „Eleuteria”. Umowa dotyczy wydawania kwartalnika w nakładzie minimum 2.000 egz. Pismo adresowane jest do środowisk dobrowolnych abstynentów, szczególnie do uczestników Krucjaty Wyzwolenia Człowieka, ale takŜe do lokalnych świeckich i kościelnych środowisk promujących abstynencję, w tym do młodzieŜy. Do końca 2007 roku na realizację zadania PARPA przekazała całość środków. Zadanie zostało zrealizowane zgodnie z umową, a umowa dotacyjna rozliczona. W październiku 2007 roku przeprowadzono kontrolę umowy dotacyjnej 706/07/D zawartej z Fundacją „Światło-śycie” w Katowicach, na kwotę 18.999 zł na wydawanie kwartalnika „Eleuteria”. W jej wyniku stwierdzono, Ŝe zadanie realizowane jest prawidłowo pod względem merytorycznym i finansowym. Przeprowadzono postępowanie konkursowe, którego efektem było podpisanie umowy nr 708/07/D zawartej z Fundacją Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych ETOH w Warszawie, na kwotę 88.000 zł na wydawanie miesięcznika „Remedium”. Umowa dotyczy wydawania miesięcznika w nakładzie minimum 4000 egz., poświęconego profilaktyce problemowej i promocji zdrowego stylu Ŝycia. Celem zadania jest upowszechnianie wiedzy w środowisku nauczycieli, wychowawców, pedagogów i psychologów na temat nowoczesnych strategii działań wychowawczych i profilaktycznych podejmowanych w pracy z dziećmi i młodzieŜą oraz zwiększanie kompetencji osób pracujących w tej dziedzinie. Do końca roku 2007 na realizację zadania PARPA przekazała zleceniobiorcy całość środków. Zadanie zostało zrealizowane zgodnie z umową, a umowa dotacyjna rozliczona. Przeprowadzono postępowanie konkursowe, którego efektem było podpisanie umowy nr 709/07/D zawartej z Fundacją Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych ETOH w Warszawie, na kwotę 80.000 zł na wydawanie miesięcznika „Świat Problemów”. Umowa dotyczy wydawania miesięcznika w nakładzie minimum 3000 egz., poświęconego profilaktyce i rozwiązywaniu problemów alkoholowych, w szczególności działalności środowisk lokalnych. Celem zadania jest integracja róŜnych środowisk profesjonalistów i nieprofesjonalistów zajmujących się rozwiązywaniem problemów alkoholowych, w tym szczególnie na szczeblu lokalnym; prezentacja dorobku teoretycznego i badawczego na temat uzaleŜnień, podejść, metod i technik leczenia, inicjatyw środowiskowych; relacjonowanie zdarzeń związanych z realizacją gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w wielu miejscach w Polsce. Do końca 2007 roku na realizację zadania PARPA przekazała zleceniobiorcy całość środków. Zadanie zostało zrealizowane zgodnie z umową, a umowa dotacyjna rozliczona. Przeprowadzono postępowanie konkursowe, którego efektem było podpisanie umowy nr 704/07/D zawartej z Fundacją Na Rzecz Edukacji, Profilaktyki i Terapii UzaleŜnień 670 671 „DROGA” na kwotę 120.000 zł na wydawanie miesięcznika „Na Zdrowie”. Umowa dotyczy wydawania miesięcznika w nakładzie minimum 3000 egz., poświęconego profilaktyce i rozwiązywaniu problemów alkoholowych, w szczególności działalności środowisk lokalnych. Celem zadania jest integracja róŜnych środowisk profesjonalistów i nieprofesjonalistów zajmujących się rozwiązywaniem problemów alkoholowych, w tym szczególnie na szczeblu lokalnym; prezentacja dorobku teoretycznego i badawczego na temat uzaleŜnień, podejść, metod i technik leczenia, inicjatyw środowiskowych; relacjonowanie zdarzeń związanych z realizacją gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w wielu miejscach w Polsce. W roku 2007 na realizację zadania PARPA przekazała zleceniobiorcy 50.000 zł. Zadanie wykonane było niezgodnie z umową, a umowa nie została rozliczona. 7. We wrześniu 2007 roku przeprowadzono kontrolę umowy dotacyjnej nr 704/07/D zawartej z Fundacją Na Rzecz Edukacji, Profilaktyki i Terapii UzaleŜnień „DROGA” na kwotę 120.000 zł na wydawanie miesięcznika „Na Zdrowie”. Efektem kontroli było stwierdzenie nieprawidłowości w realizacji zadania i rozwiązanie umowy ze skutkiem natychmiastowym w dniu 15 października. Jednocześnie podmiot został zobowiązany do zwrotu środków w wysokości 28.347,12 wykorzystanych niezgodnie z zapisami umowy (wraz z odsetkami naliczonymi według zaległości podatkowych. Do dnia 31 grudnia 2007 roku ww. kwota nie została zwrócona na konto Agencji, a pełna dokumentacja sprawy wraz z wnioskiem o wydanie przez Ministra Zdrowia decyzji określającej kwotę dotacji podlegającej zwrotowi i termin, od którego naleŜy liczyć odsetki, została przekazana do Ministerstwa Zdrowia. Procedura wyjaśniania sprawy w Ministerstwie Zdrowia jest w toku. 8. Przeprowadzono postępowanie konkursowe, którego efektem było podpisanie umowy nr 705/07/D zawartej z Fundacją „Zdrowie-Trzeźwość” w Bełchatowie, na kwotę 107.000 zł na wydawanie dwumiesięcznika „Terapia UzaleŜnienia i WspółuzaleŜnienia”. Umowa dotyczyła dofinansowania wydania pisma dla pracowników lecznictwa odwykowego, w nakładzie minimum 2500 egz. Pismo jest jedynym ogólnopolskim periodykiem, który spełnia waŜną rolę edukacyjno-informacyjną w zakresie zwiększania kompetencji zawodowych pracowników lecznictwa odwykowego. Prezentuje nowoczesne metody wykorzystywane w psychoterapii osób uzaleŜnionych i współuzaleŜnionych, przedstawia wiodące placówki lecznictwa odwykowego, badania naukowe w dziedzinie psychologii, psychoterapii i nauk społecznych, integruje środowisko osób profesjonalnie zajmujących się problematyką uzaleŜnienia od alkoholu. Dwumiesięcznik adresowany jest do: pracowników lecznictwa odwykowego, psychoterapeutów, psychologów, lekarzy. Do końca 2007r. na realizację zadania PARPA przekazała całość środków. Zadanie zostało zrealizowane zgodnie z umową, a umowa dotacyjna rozliczona. 9. Zawarto umowę usługową nr 707/07/U na wynajęcie magazynu na kwotę 9.303,72 zł. W ramach tego zadania finansowany jest wynajem pomieszczenia o łącznej powierzchni 41 m2 od firmy Toret Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Mszczonowskiej 6 w Warszawie, w którym znajduje się magazyn publikacji wydanych przez PARPA przeznaczonych do bezpłatnej dystrybucji. Czynsz za wynajem w/w powierzchni wynosi 775,31 zł miesięcznie. W roku 2007 na realizację zadania Agencja wydatkowała 9.303,72 zł. 671 672 10. W ramach zadania CiąŜa bez alkoholu w roku 2007 podjęte zostały działania dotyczące realizacji społecznej kampanii edukacyjnej. Kampania ma na celu uświadomienie kobietom w ciąŜy negatywnego wpływu alkoholu na rozwijające się w ich łonie dziecko. Działania medialne rozpoczęły się we wrześniu br. Do tego czasu Agencja przygotowała linię kreacyjną (czyli projekty plakatów, billboardów, materiałów drukowanych, scenariusz spotów radiowych i telewizyjnych) oraz strategię działań w samorządach lokalnych zdecydowanych na aktywny udział w kampanii. Kampania objęta została patronatem Ministra Zdrowia, Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego oraz Biura Światowej Organizacji Zdrowia w Polsce. Patroni medialni to Agora S.A., RMF FM, Multikino, Mamo to ja, Będę mamą. Partnerami w kampanii edukacyjnej są Instytut Matki i Dziecka, Centrum Zdrowia Dziecka, Stowarzyszenie Zastępczego Rodzicielstwa, Fundacja Daj Szansę. Organizacyjnie wspierały Agencję firma Media Concept – prowadząc negocjacje z mediami odnośnie patronatów i czasów antenowych oraz Szkoła Mistrzów Reklamy – tworząc linię kreacyjną kampanii. Obie wymienione wyŜej instytucje pracowały dla PARPA pro publico bono na mocy zawartych z nimi porozumień. Kampanię wpierały takŜe media lokalne i ogólnopolskie np. Polityka, Magazyn Pielęgniarki i PołoŜnej, Aptekarz www.gazeta.pl, www.miastodzieci.pl, Polski, portale internetowe np. www.fundacjamama.pl, www.czaskobiet.pl, www.czasdzieci.pl, www.mczp.pl . Przed rozpoczęciem kampanii w lipcu b.r. w Centrum Prasowym Foksal zorganizowano spotkanie z dziennikarzami mediów parentingowych celem poinformowania ich o przedsięwzięciu i problematyce poalkoholowych uszkodzeń płodu. Na spotkaniu obecna była m.in.: Ewa Woydyłło, Krzysztof Brzózka – Dyrektor PARPA. Przybyło na nie ok. 30 dziennikarzy. Kampania oficjalnie rozpoczęła się konferencją prasową w Ministerstwie Zdrowia w dniu 6 września. Wzięli w niej udział m.in: Pani Minister Anna Gręziak, Katarzyna Łukowska – zastępca Dyrektora PARPA, Małgorzata Klecka – reprezentująca Stowarzyszenie Zastępczego Rodzicielstwa, dr Tomasz Niemiec z Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Podczas konferencji zaprezentowano po raz pierwszy plakat i spot kampanijny. Dziennikarze mogli takŜe zobaczyć pierwszy test ciąŜowy zawierający ostrzeŜenie przed piciem alkoholu w ciąŜy. Konferencja cieszyła się duŜym zainteresowaniem mediów – gościło na niej ok. 50 redakcji. W dniu 8 września w Sopocie odbył się inaugurujący kampanię piknik rodzinny, na którym obecni byli przedstawiciele PARPA. Na pikniku dystrybuowano ulotki i broszury informujące o negatywnym wpływie alkoholu na płód. Pokazano takŜe wystawę fotogramów przygotowaną przez PARPA, przedstawiających dzieci z FAS i ich rodziny. W działania pod hasłem CiąŜa bez alkoholu aktywnie włączyły się takŜe inne samorządy lokalne – zarówno gminne, jak i wojewódzkie. Dzięki ich aktywności Agencja dystrybuowała materiały edukacyjne: ulotki, plakaty, broszury dla pacjentów, broszury dla lekarzy o negatywnym wpływie alkoholu na rozwijające się w łonie matki dziecko oraz o ryzyku wystąpienia FAS (Fetal Alcohol Syndrome – Płodowy Zespół Alkoholowy) u dzieci matek pijących alkohol podczas ciąŜy. PARPA na potrzeby kampanii w samorządach zakupiła 155 tysięcy ulotek „CiąŜa bez alkoholu”, 44 tysiące broszur „CiąŜa i alkohol, w trosce o zdrowie twojego dziecka”, 48 tys. plakatów „Nie piję za jego zdrowie”, 5 tysięcy kopii filmu „Wieczne dziecko” oraz 600 kopii filmu z pikniku edukacyjnego z okazji Światowego Dnia FAS w roku 2006. Medialnymi narzędziami kampanijnymi były spoty: radiowy (30-sto sekundowy) i telewizyjne (15-sto i 30-sto sekundowe), 672 673 billboardy, citylighty oraz ogłoszenia prasowe wraz z materiałami redakcyjnymi publikowanymi w mediach. Spoty radiowe emitowane były m.in. w RMF FM, Roxy FM oraz stacjach lokalnych. Spoty telewizyjne emitowane były w Mulitkinie, w Programie 3 w telewizji publicznej oraz w stacjach lokalnych, a takŜe w Post TV – sieci telebimów w supermarketach Carrefour (realizowane dzięki firmie Thomson). Do obsługi PR kampanii zatrudniono na umowę zlecenie profesjonalną firmę. Kampania ma takŜe swoją stronę internetową: www.ciazabezalkoholu.pl. Przygotowano takŜe zestaw banerów internetowych do ściągnięcia ze strony www.parpa.pl. W grudniu 2007 r. w Pałacu Kultury i Nauki zorganizowano w ramach kampanii wystawę fotogramów pt. FAScynujące dzieci. Fotogramy przedstawiają dzieci z FAS i ich opiekunów podczas obozu terapeutycznego. Wystawa była kolejną okazją do edukacji na temat negatywnego wpływu alkoholu na ciąŜę. Jej wernisaŜ odbył się 3 grudnia, a do końca ekspozycji (20 grudnia) obejrzało ją ponad 500 osób. Do końca 2007 roku na realizację zadań związanych z realizacją kampanii „CiąŜa bez alkoholu” wydano 458.084,98 zł. 11. W wyniku udzielenia zamówienia publicznego zawarto w dniu 19 marca 2007 roku umowę nr 701/U/07 z Instytutem Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego na kwotę 104.916 zł. Umowa dotyczyła sprzedaŜy dla Agencji 1800 egzemplarzy sześciu numerów czasopisma „Niebieska Linia” oraz obsługi prenumeraty tytułu dla 1600 odbiorców uzgodnionych przez Strony. Do końca 2007 roku na realizację umowy przekazano całość środków. 12. W ciągu 2007 roku na bieŜąco realizowano zadania związane z administrowaniem stroną internetową www.parpa.pl, która istnieje od 2000 roku. Stale wzrasta zainteresowanie informacjami zawartymi na stronie W 2007 zarejestrowano prawie 800 tys. odwiedzin (o prawie 315 tys. odwiedzin więcej, niŜ w 2006 r.). Strona jest stale modyfikowana, szczególnie w dziale aktualności, w którym pojawiają się informacje dotyczące najnowszych badań, konferencji, spotkań oraz innych wydarzeń dotyczących spraw związanych z rozwiązywaniem problemów alkoholowych. Aktywnie działa forum, na którym wymieniane są opinie i poglądy na tematy dotyczące spraw związanych z rozwiązywaniem problemów alkoholowych. Ponadto istnieją dwie podstrony: jedna stworzona głównie na potrzeby osób pracujących w samorządach gminnych (zakładka: gminy) oraz druga skierowana głównie do osób zajmujących się pracą z dziećmi z rodzin z problemem alkoholowym (zakładka: dzieci alkoholików). Obie strony są na bieŜąco aktualizowane. Realizacja zadania do końca 2007 roku pociągnęła za sobą koszt w wysokości 23.260 zł. 13. W roku 2007 rozpoczęto równieŜ prace nad powstaniem nowej strony internetowej, posiadającej znacznie lepsze moŜliwości techniczne, większą pojemność materiałów tekstowych, graficznych i audiowizualnych. W tym celu podpisano umowę o dzieło z wykonawcą unowocześnionego portalu. Na zadanie to wydatkowano 15.000 zł. 14. W ramach zadania Edukacja Pacjentów w dniu 18 stycznia 2007 roku podpisano porozumienie z firmą IDS Medical Services Poland Sp. z o.o., na podstawie którego w placówkach słuŜby zdrowia objętej projektem na terenie całego kraju umieszczane są broszury, ulotki oraz inne materiały informacyjne dotyczące problematyki alkoholowej. Materiały umieszczane są w specjalnie do tego przygotowanych przez firmę IDS systemach ekspozycyjnych (Information Display System) w poczekalniach. Do końca 2007 roku PARPA przeznaczyła na realizację zadania 11.539,59 zł. 673 674 15. W ramach zadania Obsługa PR Agencja zrealizowała wysyłkę pakietów publikacji i materiałów edukacyjnych wydanych przez Wydawnictwo Edukacyjne PARPA do 150 bibliotek pedagogicznych na terenie całego kraju, zakup i wysyłkę broszur edukacyjnych na temat problemów alkoholowych przeznaczonych dla uczestniczek imprez organizowanych przez Dojrzewalnię RóŜ. Sfinansowano takŜe inne działania związane z edukacją i budowaniem pozytywnego wizerunku PARPA np.: produkcję toreb, standów i długopisów z logo Agencji. Na zadanie do końca 2007 roku Agencja przeznaczyła 59.715,12 zł. 16. W wyniku przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego przygotowano umowę nr 702/U/07) z Instytutem Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, dotyczącą sprzedaŜy i obsługi prenumeraty egzemplarzy czasopisma „Alkoholizm i Narkomania”, które zostały przekazane do instytucji uzgodnionych przez strony. Umowa opiewa na kwotę 49.440 zł. Do końca 2007 roku na realizację umowy wydatkowano całość środków. 17. Współpraca z zagranicą do końca 2007 roku pociągnęła za sobą koszty w wysokości 7.839,56 zł. Kwota ta sfinansowała m.in.: wyjazdy zagraniczne pracowników Agencji celem udziału w konferencjach, naradach i seminariach dotyczących problematyki alkoholowej. Przedstawiciele PARPA brali udział m.in. w spotkaniu z parlamentarzystami i przedstawicielami organizacji i instytucji z całej Unii Europejskiej w Brukseli dotyczące Europejskiej Strategii wobec Alkoholu oraz problemów alkoholowych Europy. Spotkanie odbyło się w dniu 31 stycznia 2007 roku w Parlamencie Europejskim. Z zadania tego sfinansowany był takŜe zakup materiałów anglojęzycznych w Wydawnictwie PARPAMEDIA na potrzeby spotkań z gośćmi z zagranicy. 18. W ramach zadania Monitoring Mediów podpisano w dniu 01.02.2007 roku umowę usługową nr 700/U/07 z Instytutem Monitorowania Mediów. Umowa dotyczy monitoringu prasowego oraz telewizyjnego zagadnień związanych z problematyką alkoholową, m.in.: uzaleŜnienia, picia alkoholu przez młodzieŜ, działań marketingowych przemysłu alkoholowego, nietrzeźwości na drogach. Do końca roku 2007 na realizację umowy wydatkowano 12.078 zł. 19. W ramach zadania Honoraria w roku 2007 realizowane były tłumaczenia materiałów obcojęzycznych z zakresu problematyki alkoholowej na język polski lub polskich na język angielski. Na ten cel wydatkowano kwotę 5.197,20 zł. 20. Na pozostałe zadania związane z pracą działu, w tym m.in.: uczestnictwem w spotkaniach organizowanych przez samorządy lokalne, organizacje i instytucje poświęconych tematyce alkoholowej i promocji zdrowia (delegacje słuŜbowe), prenumeratę czasopism: tygodników i dzienników, których codzienny przegląd jest jedną z metod monitoringu prasy pod kątem problematyki alkoholowej oraz przygotowanie do wysyłki bezpłatnych publikacji itp. do końca 2007 roku Agencja wydała 20.060,66 zł. 21. W roku 2007 w ramach zadania Poradnik Sołtysa zrealizowano publikację tekstu sponsorowanego dotyczącego profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w ww. Poradniku na rok 2008. Periodyk ukazuje się w kilkudziesięciotysięcznym nakładzie i dociera do sołtysów, wójtów, radnych i innych samorządowców. Realizacja zadania pociągnęła za sobą koszt 7.320 zł. W roku 2007 sfinalizowano takŜe projekt planów pracy na rok 2007 oraz sprawozdanie z działań realizowanych w ramach Programu w roku 2006. Powstały takŜe zarysy planów 674 675 pracy na rok 2008. W listopadzie ogłoszone zostały konkursy na 4 zadania wydawnicze, których rozstrzygnięcie planowane jest na rok 2008. Program VIII Monitorowanie i doskonalenie narodowej strategii rozwiązywania problemów alkoholowych oraz wspieranie strategii regionalnych w tym zakresie W ramach Programu VIII do dnia 31 grudnia 2007 r. zrealizowano następujące działania: 1. Na potrzeby funkcjonowania PARPA wsparcie w doradztwie prawnym świadczyła kancelaria prawna. Wydatkowano kwotę 29.280 zł. 2. W 2007 roku, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zorganizowała dwie Narady Pełnomocników Zarządów Województw. Na Naradę, która odbyła się w dniu 11 kwietnia 2007 r. przybyło 12 przedstawicieli Zarządów Województw. Program spotkania obejmował m.in. przedstawienie zmian w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (projekt rządowy) oraz przedstawienie stanowiska PARPA wobec poselskiego projektu nowelizacji ww. ustawy. Ponadto omówiono zmiany w programie uzyskiwania kwalifikacji zawodowych pracowników lecznictwa odwykowego oraz najwaŜniejsze potrzeby lecznictwa odwykowego z perspektywy działań regionalnych. WaŜnymi tematami narady były równieŜ: licencjonowanie szkoleń dla gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych oraz kampania edukacyjna „CiąŜa bez alkoholu” jako propozycja działań dla samorządów gminnych i wojewódzkich w 2007 r. 3. Druga narada odbyła się w dniach od 16 do 18 października 2007 roku w BiałowieŜy wspólnie z Kierownikami Wojewódzkich Ośrodków Terapii UzaleŜnienia i WspółuzaleŜnienia. Narada poświęcona była bieŜącej oraz perspektywicznej współpracy Pełnomocników Zarządów Województw i Kierowników WOTUW-ów oraz m.in. planowanej współpracy PARPA z Pełnomocnikami Zarządów Województw w zakresie realizowania wojewódzkich programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w 2008 roku. Program Narady obejmował następujące kwestie: działalność samorządów gminnych w 2006 roku; omówienie raportu z Ogólnopolskich Badań Ankietowych ESPAD zrealizowanych w 2007 roku; dzieci i młodzieŜ a alkohol – diagnoza, prognoza, istniejące wyzwania; szkody zdrowotne, trudności edukacyjne i wychowawcze u dzieci matek pijących w czasie ciąŜy; kampania społeczna CiąŜa bez alkoholu – analiza działań na poziomie lokalnym; analiza sprawozdań Samorządów Wojewódzkich z realizacji Ustawy o Wychowaniu w Trzeźwości i Przeciwdziałaniu Alkoholizmowi za 2006 r. – dostosowanie sprawozdawczości samorządów województw do potrzeb sprawozdania opracowywanego przez PARPA; analiza Wojewódzkich Programów Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych – działania podjęte w roku 2007 oraz plany przedsięwzięć na rok 2008; współpraca Samorządów Wojewódzkich z PARPA; współpraca Samorządów Wojewódzkich oraz Wojewódzkich 675 676 Ośrodków Terapii UzaleŜnienia i WspółuzaleŜnienia w zakresie lecznictwa odwykowego. W naradzie wzięło udział 18 osób. Wydatkowano kwotę 16.699,74 zł. 4. W ramach realizacji zadania pn.: Sprawozdanie z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie 1 stycznia – 31 grudnia 2006 w pierwszym kwartale 2007 roku zostały wysłane pisma z prośbą o przekazanie informacji na temat realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi w 2006r, do wszystkich urzędów wojewódzkich, marszałkowskich (prośba o informację na temat realizacji Wojewódzkich Programów Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych), innych państwowych instytucji i urzędów centralnych wyszczególnionych w ww. ustawie oraz Prezesów Regionalnych Izb Obrachunkowych (prośba o dane dotyczące kontroli gospodarki finansowej związanej z realizacją przez gminy i samorządy województw w 2006 roku zadań wynikających z ww. ustawy). Do dnia 30 września br. otrzymano odpowiedzi od niemal wszystkich adresatów. W październiku powstał projekt Sprawozdania, który przekazano do Ministerstwa Zdrowia. Zadanie nie pociągało za sobą kosztów ze strony PARPA. 5. W ramach zadania pn.: Badanie „Działalność samorządów lokalnych w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych” - Ankieta PARPA-G1 oraz przygotowanie Zestawień Statystycznych za rok 2006 - w pierwszym kwartale br. wysłano do pełnomocników zarządów województw komplety ankiet (liczba gmin w województwie), zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 19 lipca 2005r. w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2006 (Dz. U. Nr 178, poz. 1482). Do końca września zostały one zebrane za pośrednictwem Urzędów Marszałkowskich i następnie przekazane do siedziby Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i zapisane na nośniku elektronicznym(otrzymano ankiety z 2394 gmin) Analiza danych zawartych w ankietach uzupełniła Sprawozdanie z realizacji Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi o dane pochodzące z samorządów lokalnych. W roku 2007 na zadanie wydatkowano kwotę 20.962,50 zł. 6. PARPA rozpoczęła prace związane z wprowadzeniem procedur systemu opartego na normie ISO 9000. Na zadanie wydatkowano kwotę 2.000 zł. 7. W 2007 roku w ramach koordynowania realizacji Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2006 - 2010 przekazano publikacje edukacyjne dla przedstawicieli delegacji zagranicznych zainteresowanych problematyką alkoholową. PARPA w ramach prowadzonej współpracy zarówno z podmiotami publicznymi jak i pozarządowymi prowadzi dystrybucję opublikowanych wersji dokumentu w celu informowania o zadaniach wyznaczonych poszczególnym podmiotom. Wydatkowano kwotę 544,40 zł. Program IX Inicjowanie, prowadzenie i promowanie badań diagnostycznych i ekspertyz w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych 676 677 Celem uzyskania najnowszych danych dotyczących skali spoŜywania przez młodych ludzi alkoholu podjęto rozmowy merytoryczne oraz przygotowano umowę usługową z Instytutem Psychiatrii i Neurologii dotyczącą realizacji badań ogólnopolskich – Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach na Temat UŜywania Alkoholu i Narkotyków (ESPAD) zawarta została umowa nr 900/U/2007 z dnia 23 marca 2007 roku na kwotę 75.152 zł. Badanie miało na celu pomiar natęŜenia zjawiska uŜywania przez młodzieŜ substancji psychoaktywnych. Podstawowymi pytaniami badawczymi były zatem pytania o liczby młodych ludzi, którzy mieli doświadczenia z tego typu substancjami oraz o stopień nasilenia tych doświadczeń. Celem badania była takŜe próba identyfikacji i pomiaru czynników wpływających na rozmiary zjawiska, zarówno po stronie popytu jak podaŜy. W badaniu poruszono takie kwestie, jak dostępność substancji psychoaktywnych, zarówno w wymiarze fizycznym jak psychologicznym, gotowość do podjęcia prób z tymi środkami i przekonania na temat ich szkodliwości. Badania wykazały, Ŝe w 2007 r. spadły odsetki konsumentów alkoholu zarówno wśród chłopców, jak i wśród dziewcząt. Spadło takŜe rozpowszechnienie picia w czasie ostatnich 30 dni przed badaniem w obu grupach płci wśród gimnazjalistów oraz wśród chłopców ze szkół ponadgimnazjalnych. Odsetki uczennic szkół ponadgimnazjalnych, które piły w czasie ostatnich 30 dni wzrosły. W efekcie pod względem tego wskaźnika dziewczęta wyraźnie zbliŜyły się do chłopców. Podobny rezultat pojawił się w młodszej grupie, chociaŜ za sprawą spadku rozpowszechnienia zarówno wśród chłopców jak wśród dziewcząt. W 2007 r. obserwujemy więc dalszy postęp w procesie zaniku róŜnic w rozpowszechnieniu picia związanych z płcią. Wydaje się, Ŝe moŜna traktować to jako jeden z sygnałów postępu w unifikacji stylów Ŝycia kobiet i męŜczyzn w młodym pokoleniu. Do końca roku 2007 wydatkowano całość środków. 677 678 4.1. Fundacja C.E.L. – Centrum Edukacji Liderskiej ZADANIA REALIZOWANE W 2007 PRZEZ FUNDACJĘ C.E.L. " “I can do it” Mindset Development of a Life Skills Model for At-risk Youths in Transition to Labor Market - dotacja przyznana na okres październik 2006 do październik 2007 przez Levi Strauss Foundation Advised Fund at CAF (40 000$) " „Szkoła Kompetencji śyciowych dla Rodzin” Udzielanie rodzinom, w których występuje problem uzaleŜnień pomocy psychologicznej, prawnej i ochrony przed przemocą - prowadzenie działalności psychologiczno-pedagogicznej i poradnictwa rodzinnego – dotacja przyznana przez Miasto Stołeczne Warszawa na okres od listopada 2006 do listopada 2009 (w roku 2007 - 99 000 PLN) " Programy profilaktyczne dla osób zagroŜonych narkomanią oraz eksperymentujących z narkotykami - Program Rozwoju Umiejętności śyciowych dla Młodych Dorosłych Osób „śeby chciało się chcieć” - dotacja przyznana przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomani na rok 2007 (15 000 PLN) " Programy wsparcia dla rodzin osób zagroŜonych uzaleŜnieniem, uŜywających i uzaleŜnionych od narkotyków - Program Rozwoju Umiejętności śyciowych dla Rodziców „śeby Młodym chciało się chcieć, czyli jak motywować i współpracować” dotacja przyznana przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomani na rok 2007 (15 000 PLN) " „Klub Gimnazjalistki” - ograniczenie rozmiaru zachowań ryzykownych młodzieŜy gimnazjalnej – program zagospodarowania czasu wolnego dla młodzieŜy gimnazjalnej w formie klubu gimnazjalisty - dotacja przyznana przez Miasto Stołeczne Warszawa, realizacja: od lipca do grudnia 2007 r. (47 950 PLN) " „Programu Rozwoju Umiejętności śyciowych dla młodych wchodzących w dorosłe Ŝycie i ich rodziców” - pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji Ŝyciowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin i osób - dotacja przyznana przez Województwo Mazowieckie, realizacja: od kwietnia do października 2007 r.(18 600 PLN) " Program pomocy dziecku i rodzinie niewydolnej wychowawczo – „Program Rozwoju Umiejętności śyciowych dla Rodzin” - dotacja przyznana przez Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, realizacja: od sierpnia do listopada 2007 r. (7 680 PLN) 4.2. Fundacja ETOH Sprawozdanie z działalności ETOH − Fundacji Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych za rok 2007 I. Dane podmiotu składającego sprawozdanie: ETOH − Fundacja Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych ul. Mszczonowska 6; 01–254 Warszawa tel.: (22) 836 80 80, 877 79 04, 877 79 06, fax: 836 80 81 wew. 36 e-mail: [email protected]; [email protected] www.etoh.edu.pl 678 679 Działalność edukacyjna, pomocowa i szkoleniowa Fundacji ETOH obejmuje kilka obszarów w zaleŜności od charakteru przedsięwzięć oraz ich rozmiarów. Od ponad 7 lat realizowana jest przez powołane do Ŝycia Centrum Edukacyjne Profilaktyki Problemowej Fundacji ETOH. W roku 2007 działalność merytoryczna Fundacji skupiała się w takich obszarach, jak: 1. Prowadzenie działalności pomocowej realizowanej w Ośrodku Profilaktyki i Socjoterapii dla Dzieci i MłodzieŜy „Pępek”. 2. Obsługa merytoryczno-organizacyjna programu „Trzeci Elementarz, czyli Program Siedmiu Kroków”. 3. Organizacja szkoleń, warsztatów, seminariów z zakresu profilaktyki problemowej. 4. Wydawanie miesięczników specjalistycznych „Remedium” oraz „Świat Problemów”. Ad. 1 Cele realizowane przez Ośrodek w roku 2007 skupiały się wokół: • Nabycia przez dzieci umiejętności społecznych w kontakcie z rówieśnikami i dorosłymi. • Nabycia umiejętności psychologicznych w zakresie radzenia sobie w trudnej sytuacji w odniesieniu do rodziny alkoholowej oraz trudności wynikających z wieku rozwojowego i niezaspokojonych potrzeb. • Nabycia wiedzy oraz umiejętności w wyraŜaniu uczuć. • Uświadomienia dzieciom i młodzieŜy, w jaki sposób mogą spędzać wolny czas. • Wzmacniania u dziecka poczucia wartości i sprawczości (wpływu na sytuację). • Pomocy i wsparcia dziecka w przeŜywaniu trudnych emocji. • Stworzenia systemu wsparcia dla dziecka w sytuacji zagroŜenia. • Dostarczenia dzieciom pozytywnych doświadczeń w kontakcie z rówieśnikami podczas zabaw. • Zmotywowania uczestników zajęć do korzystania z pomocy psychologicznopedagogicznej. • Pomocy dziecku w nadrobieniu zaległości szkolnych. • Polepszenia sytuacji dziecka w rodzinie w procesie odbudowywania jej struktury. Praca w Ośrodku prowadzona była w formie: a. zajęć socjoterapeutycznych w grupach zróŜnicowanych pod względem wiekowym i problemowym; b. konsultacji oraz pomocy krótko- i długoterminowej dla rodzin; c. warsztatów dla rodziców i dzieci. Ad a. W 2007 roku w Ośrodku prowadzone były następujące grupy: • grupa socjoterapeutyczna dla dzieci w wieku 7-10 lat (18 osób); • grupa socjoterapeutyczna dla starszych dzieci w wieku 11-12 lat (18 osób); • grupa socjoterapeutyczna dla młodzieŜy młodszej 13-15 lat (17 osób); • grupa socjoterapeutyczna dla młodzieŜy starszej 16-19 lat (20 osób). W 442 godzinach zajęć socjoterapeutycznych wzięły udział łącznie 73 osoby. Ad b. Konsultacje oraz pomoc krótko- i długoterminowa dla rodzin: • konsultacje diagnostyczne – 168 spotkań/83 rodziny; • spotkania w stałym kontakcie z dzieckiem w terapii długoterminowej – 248 spotkań/33 osoby; 679 680 • • spotkania z dzieckiem w terapii krótkoterminowej – 81 spotkań/28 osób; spotkania w stałym kontakcie z rodzicem, sesje rodzinne – 118 spotkań/37 rodzin. Ad c. Warsztaty dla rodziców i dzieci – odbywały się od września do grudnia 2007 roku raz w miesiącu po 3 godziny. Łącznie 12 godzin. Zespół Ośrodka brał udział raz w miesiącu (4 godziny) w superwizji. Prowadził ją Marek Czerniak, psycholog, psychoterapeuta i trener Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. W czasie spotkań podejmowane były zagadnienia związane z udzielaniem pomocy dziecku i rodzinie, trudnościami wychowawców w procesie pomagania oraz kwestie prawne w odniesieniu do dzieci będących ofiarami przemocy. Ad. 2 Program profilaktyczny „Trzeci Elementarz, czyli Program Siedmiu Kroków” w roku 2007 prowadzony był na terenie 15 województw Polski (bez warmińsko-mazurskiego). Instruktarz programu prowadziło 52 instruktorów. W obu edycjach programu (wiosna i jesień) wzięło udział 555 realizatorów, którzy przeprowadzili łącznie 584 realizacje programu w starszych klasach szkół podstawowych, gimnazjum i ponadgimnazjalnych. W zajęciach uczestniczyło 12 812 uczniów. W spotkaniach dla rodziców wzięło udział 9739 rodziców, natomiast w przeprowadzonych przez realizatorów programu radach pedagogicznych wzięło udział 7195 nauczycieli; inni odbiorcy stanowili liczbę 14 osób. W 2007 roku Fundacja prowadziła obsługę organizacyjno-finansową programu „Trzeci Elementarz” na zlecenie Urzędu Gminy w Piasecznie, Zgorzelcu i Augustowie. Obsługa organizacyjna programu dotyczyła współpracy ze wszystkimi instruktorami zgłoszonymi do realizacji programu. Ad 3. W 2007 roku Fundacja zorganizowała z inicjatywy własnej oraz we współpracy z jednostkami administracji samorządowej i państwowej następujące formy szkoleniowe: - konferencje: na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej Fundacja zorganizowała konferencję „Od wiedzy do kompetencji – jak budować bezpieczną i przyjazną szkołę?”, w której wzięło udział 100 osób – przedstawiciele kuratoriów oświaty oraz ośrodków doskonalenia nauczycieli z całego kraju. Celem konferencji było: zwiększenie kompetencji nadzoru pedagogicznego w zakresie reagowania na sytuacje konfliktowe w szkole związane z agresją i przemocą; poprawa skuteczności działań interwencyjnych poprzez kształtowanie odpowiednich umiejętności wychowawczych oraz poszerzanie wiedzy na temat budowania właściwego klimatu społecznego szkoły. Treści konferencji korespondowały z załoŜeniami zawartymi w rządowym programie „Zero tolerancji dla przemocy w szkole”. - seminarium szkoleniowe dla Dorosłych Dzieci Alkoholików oraz terapeutów pracujących z DDA pn. „Opieka nad swoim wewnętrznym dzieckiem”, dofinansowane przez Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej. Wzięło w nim udział 106 osób z całej Polski. Celem seminarium było: poszerzenie wiedzy oraz podniesienie kompetencji w zakresie pracy terapeutów z DDA, stworzenie okazji dla DDA do pracy nad rozwojem osobistym i poprawą jakości własnego Ŝycia, promowanie działań na rzecz pomocy psychologicznej dla DDA, integracja środowiska DDA i terapeutów. - szkolenia: 680 681 • • • • • • • • • • • • • • • • 120-godzinny Kurs Pomocy Socjoterapeutycznej Dzieciom z Rodzin z Problemem Alkoholowym, który adresowany był do wychowawców, pedagogów, nauczycieli, psychologów pracujących w świetlicach socjoterapeutycznych, placówkach opiekuńczo-wychowawczych z dziećmi z rodzin z problemem alkoholowym, bądź teŜ zamierzających podjąć pracę w takiej placówce. W 2007 roku w kursie uczestniczyły łącznie 64 osoby: w dwóch edycjach kursu (wiosenna i jesienna) zorganizowanych w ośrodku szkoleniowym Fundacji ETOH w Warszawie oraz w Gdańsku, dofinansowywanych przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, wzięło udział 48 osób z całej Polski, które zgłosiły się indywidualnie lub zostały delegowane przez właściwe urzędy miast lub gmin; kurs realizowany był takŜe na zlecenie Urzędu Miasta Poznania (dla 16 osób). 70-godzinne szkolenie z zakresu pomocy socjoterapeutycznej dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym na zlecenie Urzędu Miasta Chorzowa. Ogólnopolskie Szkolenie DyŜurnych Telefonów Zaufania dla Osób z Problemem Alkoholowym i Narkotykowym, w którym wzięły udział 103 osoby. Celem szkolenia było: podniesienie umiejętności i poszerzenie wiedzy osób pracujących w telefonach zaufania o tematy związane zarówno z problematyką alkoholową, jak i sięgania po narkotyki; wsparcie dyŜurujących w rozwiązywaniu róŜnych problemów osób dzwoniących. Szkolenie stanowiło takŜe waŜny element w integracji środowiska osób pracujących w telefonach zaufania, wymianie doświadczeń oraz wzmacnianiu środowiska osób dyŜurujących w telefonach zaufania jako części lokalnego systemu rozwiązywania problemów alkoholowych. Szkolenie było dofinansowane przez PARPA oraz Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii. Szkolenia z zakresu problematyki przemocy w rodzinie dla policjantów prewencji oraz dzielnicowych. Szkolna interwencja profilaktyczna, szkolenie skierowane do nauczycieli. „Agresja i przemoc – zapobieganie, interwencja i sposoby zastępowania agresji”. „Skuteczna komunikacja i negocjacje z rodziną dysfunkcyjną”. „Komunikacja i negocjacje z trudną młodzieŜą i rodziną dysfunkcyjną metodą ustawień Berta Hellingera”. „Budowanie zespołu interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie”. „Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie – pomoc dziecku”. „Program Wspierania Rodziny”. „Elementy prawa w zakresie działań pomocy społecznej”. „Praca z klientem indywidualnym”. „Techniki zawierania kontraktu socjalnego”. Szkolenie z zakresu FAS w wersji podstawowej. Specjalistyczne szkolenie z zakresu FAS/FAE – 80 godz. dydaktycznych. Ad. 4 Od 1993 roku Fundacja ETOH jest wydawcą miesięcznika „Świat Problemów” (nakład 3200 egz.), który poświęcony jest profilaktyce i rozwiązywaniu problemów alkoholowych w społecznościach lokalnych. Odbiorcami pisma – oprócz urzędów miast i gmin, przedstawicieli władz samorządowych, członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych – są placówki lecznictwa odwykowego, ośrodki pomocy społecznej, organizacje pozarządowe zajmujące się profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych, stowarzyszenia i kluby abstynenckie, osoby zajmujące się rozwiązywaniem problemów alkoholowych w środowisku lokalnym. Pismo trafia takŜe do 681 682 przedstawicieli środowisk naukowych i osób odpowiedzialnych za realizację polityki państwa w obszarze problemów społecznych. Głównym zadaniem miesięcznika jest współdziałanie w tworzeniu profesjonalnego i kompleksowego systemu pomocy dla osób z problemem alkoholowym i ich rodzin oraz podnoszenie kompetencji zawodowych osób pracujących na rzecz wspomnianej populacji. Poszczególne numery „Świata Problemów” mają charakter monograficzny: kaŜdy jest poświęcony jednemu wiodącemu tematowi z zakresu uzaleŜnień. Oprócz tego publikowane są informacje i artykuły na temat waŜnych wydarzeń w środowiskach lokalnych związanych z realizacją lokalnej polityki wobec alkoholu, wyniki badań, wywiady, reportaŜe. W 2007 roku poszczególne numery pisma dotyczyły następujących tematów: uzaleŜnieni ojcowie, profilaktyka dla dorosłych, rozwiązywanie problemów alkoholowych w miejscu pracy, alkohol a sport, polskie problemy alkoholowe, działania na rzecz trzeźwości – wspólnoty AA, przemoc, problemy resocjalizacji, działalność samorządów gminnych. Od stycznia 2003 roku w miesięczniku redagowana jest wkładka samorządowa zatytułowana „W samorządach o problemach alkoholowych”, która stanowi mocniejsze powiązanie pisma z Ŝyciem społeczności lokalnych. We wkładce obok artykułów problemowych drukowane są teksty mające szczególne znaczenie dla profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w środowiskach lokalnych (lokalne inicjatywy, przedsięwzięcia itp.) oraz przykłady rozwiązań i działań podejmowanych w poszczególnych gminach w ramach gminnych lub miejskich programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, które warto propagować ze względu na ich innowacyjność. Od września 2003 roku ukazuje się równieŜ wkładka warszawska, „Co słychać w Warszawie”, dofinansowana przez Urząd m.st. Warszawy, prezentująca inicjatywy, placówki i zdarzenia z Warszawy istotne dla problematyki alkoholowej stolicy. Miesięcznik „Remedium” (nakład 4000 egz.), którego Fundacja ETOH jest współwydawcą, poświęcony jest profilaktyce i promocji zdrowego stylu Ŝycia. Ukazuje się od 1993 roku. Od 2004 roku pismo znajduje się na liście najlepszych w Polsce czasopism specjalistycznych indeksowanych w Index Copernicus. Odbiorcami miesięcznika są: nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy, psychologowie, terapeuci i psychoterapeuci uzaleŜnień, pracownicy poradni psychologiczno-pedagogicznych, świetlic, pracownicy socjalni, kuratorzy, osoby pracujące w centrach pomocy rodzinie oraz w ogniskach wychowawczych a takŜe decydenci lokalni odpowiedzialni za realizację zadań z zakresu profilaktyki uzaleŜnień. „Remedium” prezentuje zagadnienia związane z profilaktyką problemową prowadzoną w środowisku dzieci i młodzieŜy. Jest redagowane przez zespół autorów: psychologów, pedagogów, terapeutów, profilaktyków. Pismo odpowiada na potrzeby czytelników i w przystępny sposób przedstawia najnowsze osiągnięcia z zakresu: • pomocy psychologicznej, psychoedukacji, metodologii pracy wychowawczej prowadzonej w środowisku szkolnym i rodzinnym; • strategii i nowoczesnych technologii profilaktycznych, programów profilaktycznych rekomendowanych przez agendy rządowe; • badań dotyczących potrzeb i problemów dzieci i młodzieŜy oraz niepokojących zjawisk społecznych; • wartościowych inicjatyw rekomendowanych do realizacji w środowiskach oświatowych i profilaktycznych. 682 683 Współpraca z instytucjami administracji publicznej i innymi podmiotami przy realizacji zadań. W 2007 roku przy realizacji zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych Fundacja ETOH współpracowała m.in. z: Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych; Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii; Krajowym Centrum ds. AIDS; Ministerstwem Edukacji Narodowej; Biurem Polityki Społecznej m.st. Warszawy; Mazowieckim Centrum Polityki Społecznej; Instytutem Psychologii Zdrowia PTP; Urzędami Miast i Gmin: Piaseczno, Zgorzelec, Augustów, Poznań, Chorzów, Łódź; ośrodkami pomocy społecznej (m.in. Ośrodkiem Pomocy Społecznej Dzielnicy Targówek i Białołęka m.st. Warszawy); świetlicami socjoterapeutycznymi i placówkami opiekuńczo-wychowawczymi na terenie całego kraju. 4.3. Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej Informacja na temat działań prowadzonych w związku z ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej jest największą w Polsce apolityczną organizacją pozarządową wspomagającą samorządy terytorialne i budowanie społeczeństwa obywatelskiego. Powstała w 1989 r. Misją jest szerzenie idei samorządności obywatelskiej rozumianej jako podstawowej formy demokracji, w Polsce i w krajach przeprowadzających reformy decentralizacji ustroju. FRDL jest organizacją sieciową składającą się z 16 regionalnych ośrodków z filiami i 4 wyŜszych szkół administracji publicznej. Jej formy działania: szkolenia, konsulting, organizacja konferencji i seminariów, realizacja projektów, prace badawcze, wydawanie opinii w waŜnych publicznych sprawach, inicjacja i prowadzenie branŜowych forów pracowników administracji samorządowej (ponad 60). Adresatami są samorządy terytorialne, organizacje pozarządowe i społeczności lokalne. Ze szkoleń FRDL skorzystało ponad 900 tys. osób. Za swoją działalność FRDL otrzymała: 2004 r. - Nagrodę Honorową Forum Ekonomicznego w Krynicy za wspieranie współpracy w Europie Środkowej i Wschodniej; 2000 r. - Nagrodę Główną Prezesa Rady Ministrów w Konkursie „Pro Publico Bono”; w 1995 r. - UN Habitat Scroll of Honour. 683 684 FRDL od wielu lat prowadzi działania na rzecz podnoszenia profesjonalizmu i skuteczności pracowników samorządowych w dziedzinie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Są to przede wszystkim szkolenia, poradnictwo, a takŜe fora pracowników administracji publicznej. Przy trzech ośrodkach FRDL w Białymstoku, Katowicach i Łodzi funkcjonują Fora Przeciwdziałania UzaleŜnieniom zrzeszające osoby zajmujące się problematyką przeciwdziałania uzaleŜnieniom w gminie, jak równieŜ wszystkie inne osoby upowaŜnione przez gminę do realizacji zadań z tego zakresu w gminie lub starostwie. Fora te stanowią platformę wymiany doświadczeń w zapobieganiu uzaleŜnieniom na poziomie lokalnym. Ich celem jest stworzenie sieci społeczności lokalnych zaangaŜowanych w przeciwdziałanie temu problemowi w oparciu o lokalną strategię i lokalne plany działań. Ich działania koncentrują się na dyskusjach problemowych, doradztwie, opiniowaniu rozwiązań legislacyjnych, współpracy z instytucjami mającymi na celu przeciwdziałanie uzaleŜnieniom oraz doraźnym wspieraniu członków Forum w rozwiązywaniu problemów związanych z pełnioną funkcją. W ubiegłym roku odbyło się ogółem 13 spotkań Forów, w których udział wzięły 253 osoby. Przy FRDL działa takŜe 6 Forów Pomocy Społecznej (w Krakowie, Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Krakowie i Olsztynie) oraz 4 Fora Koordynatorów Gminnych Programów Przeciwdziałania Narkomanii (w Bydgoszczy, Gdańsku, Wrocławiu i Poznaniu) dla których organizowane są spotkania, których tematyka jest często związana z róŜnymi aspektami pracy z uzaleŜnionymi. Ponadto sieć regionalnych ośrodków FRDL przeprowadziła w 2007 roku 23 szkolenia dla przedstawicieli administracji samorządowej w dziedzinie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Wzięło w nich udział 320 osób a ich uczestnikami byli w większości członkowie gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych oraz pełnomocnicy ds. rozwiązywania problemów alkoholowych. Szkolenia odbywały się w Białymstoku, Bydgoszczy, Katowicach, Kielcach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie, Opolu, Poznaniu, Rzeszowie i Zielonej Górze. Problematyka szkoleń obejmowała następujące zagadnienia: Profilaktyka i rozwiązywanie problemów alkoholowych oraz przeciwdziałanie przemocy w gminach BieŜące problemy związane z funkcjonowaniem ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. ZałoŜenia nowelizacji ustawy będące przedmiotem obrad Sejmu Najnowsze zmiany w Ustawie o wychowaniu w trzeźwości Podstawy prawne działania Gminnych Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Polityka lokalna wobec alkoholu - najwaŜniejsze wyzwania Przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Rozwiązywane problemów alkoholowych w środowisku lokalnym Profilaktyka i rozwiązywanie problemów alkoholowych oraz przeciwdziałanie przemocy w gminach Tryb postępowania administracyjnego z zakresu ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 684 685 Zadania gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych Zasady i tryb przeprowadzania kontroli bieŜących placówek ze sprzedaŜą napojów alkoholowych Wszystkie opisane powyŜej działania są kontynuowane w 2008 roku. 4.4. Pracownia Profilaktyki MłodzieŜowej „Pro-M” Instytut Psychiatrii i Neurologii Sprawozdanie z działalności Pracowni Profilaktyki MłodzieŜowej „Pro-M” z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie z 2007 roku w zakresie realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Kierownik Pracowni Profilaktyki MłodzieŜowej „Pro-M” - dr Krzysztof Ostaszewski Pracownia „Pro-M” wchodzi w skład Zakładu Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego kierowanego przez prof. Czesława Czabałę Realizowane w 2007 roku tematy badawcze dotyczące problematyki alkoholowej: - Monitorowanie trendów uŜywania substancji psychoaktywnych oraz wskaźników innych wybranych aspektów zdrowia psychicznego u młodzieŜy szkolnej - grant MNiSW temat nr 511-102-27, kierownik: dr K. Ostaszewski obecny etap pracy: III opis wykonanych badań i uzyskanych wyników: Analiza trendów wskazuje, Ŝe w latach 1996-2004 u 15-latków uczących się w W-wie (Mokotów, Ursynów, Wilanów) nastąpiło zmniejszenie się lub stabilizacja wskaźników palenia tytoniu, stabilizacja wskaźników picia alkoholu, a w latach 2000-04 - stabilizacja wskaźników uŜywania narkotyków. Tym samym trend wzrostowy w uŜywaniu substancji psychoaktywnych obserwowany w latach 90-tych został zahamowany. Dodatkowe analizy dot. wzorów picia alkoholu wskazują jednak, Ŝe w ostatnich 16 latach przybyło nastolatków pijących w sposób nieumiarkowany, a grupa pijących niewielkie ilości alkoholu uległa zmniejszeniu. Wyniki z 2004 roku (N=1471) wskazują, Ŝe ok. 5% młodzieŜy posiadało tatuaŜ, a ok. 20% piercing. Piercing zdecydowanie przewaŜa u dziewcząt (39%). Posiadanie przez młodzieŜ tatuaŜu lub piercingu skorelowane było z większym angaŜowaniem się w przemoc oraz uŜywanie i naduŜywanie substancji psychoaktywnych. Badania mokotowskie wskazują na zmniejszenie się rozmiarów palenia papierosów wśród gimnazjalistów oraz zahamowanie tendencji wzrostowej w zakresie picia alkoholu i uŜywania nielegalnych substancji psychoaktywnych. Analizy potwierdzają współwystępowanie zachowań ryzykownych młodzieŜy i ich związek z elementami stylu Ŝycia młodzieŜy. 685 686 - Rola czynników ryzyka i czynników chroniących w rozwoju zachowań problemowych u młodzieŜy szkolnej. Badania warszawskich gimnazjalistów. - grant Fogarty International Center, USA, realizowany we współpracy z prof. M. Zimmermanem z University of Michigan, USA temat nr 502-102-07002, kierownik: dr K. Ostaszewski obecny etap pracy: II opis wykonanych badań i uzyskanych wyników: Celem badań jest ocena uwarunkowań zachowań problemowych młodzieŜy gimnazjalnej (14-16 lat). W bieŜącym etapie (jesień 2007) kontynuowano realizację badań podłuŜnych w próbie losowej (N≈3100) klas drugich gimnazjów publicznych i niepublicznych Warszawy. Poddano analizie dane z pierwszego pomiaru (jesień 2006, N=3029, 49% chłopcy, średnia wieku 13,5 lat). Rozpowszechnienie zachowań problemowych było znacząco wyŜsze wśród uczniów pierwszych klas gimnazjów publicznych niŜ niepublicznych; np. odnotowano wyŜsze wskaźniki uŜywania substancji w ostatnich 30 dniach: palenie tytoniu (9,5% publicz.. vs. 3,5% niepub), picie alkoholu (20% vs. 14%), uŜywanie marihuany (1,8% vs. 0,8%), a takŜe wskaźniki dot. wagarów w ostatnich 4 tyg. (12% vs. 4%). W gimnazjach publicznych więcej było uczniów często uczestniczących w przemocy (przynajmniej trzy razy w ostatnim roku 16,5% vs. 11%) i często popełniających wykroczenia (9% vs. 4%). Analizy regresji logistycznej wskazują, Ŝe uŜywanie substancji psychoaktywnych, akty przemocy i wykroczenia są wśród nastolatków dodatnio powiązane z wyŜszym zapotrzebowaniem na stymulację, a ujemnie z większym poziomem kontroli rodzicielskiej czasu spędzanego przez dziecko poza domem. - WdraŜanie skoordynowanej polityki wobec alkoholu w Europie "Wzmacnianie kompetencji” (Implementing Coordinated Alcohol Policy in Europe – Building Capacity) grant Komisji Europejskiej realizowany we współpracy z Instytutem Zdrowia Publicznego (Institute of Public Health) Republiki Słowenii Temat nr 512-002-07014, kierownik: dr J. Moskalewicz, wykonawca A. Pisarska Obecny etap pracy: I Projekt Komisji Europejskiej, koordynowany przez Instytut Zdrowia Publicznego Słowenii, dotyczy polityki wobec alkoholu w Europie. W projekcie biorą udział reprezentanci 31 krajów oraz 10 organizacji międzynarodowych. Celem projektu jest wspieranie Komisji Europejskiej oraz państw członkowskich w wdroŜeniu dokumentu „Strategia UE w zakresie wspierania państw członkowskich w ograniczaniu szkodliwych skutków spoŜywania alkoholu”, ogłoszonego 12 października 2006 roku w Brukseli. Projekt koncentruje się na rozwoju kompetencji niezbędnych do formułowania i realizacji polityki wobec alkoholu. Obejmuje 10 Pakietów Roboczych, które dotyczą głównie inwentaryzacji doświadczeń, ich analizie i upowszechniania wiedzy na temat skutecznych strategii oraz wspierania regionalnych i lokalnych rozwiązań w tym zakresie. W roku 2007 przygotowano dane do uaktualnienia bazy The Comprehensive Database of Health Promotion Policies, Infrastructures and Practices. Prace naukowe opublikowane w 2007 r., dotyczące problematyki alkoholowej: BOBROWSKI K. (2007) Zmiany w rozpowszechnieniu uŜywania substancji psychoaktywnych wśród gimnazjalistów w latach 2001-1005. Zagadkowe wyniki w Iławie. Alkoholizm i Narkomania, t. 20, nr 2, 133-150. 686 687 BOBROWSKI K. (2007) Czas wolny a zachowania ryzykowne młodzieŜy. Alkoholizm i Narkomania, t. 20, nr 3, 267-287. OSTASZEWSKI K., KOCOŃ K. (2007) TatuaŜ i kolczykowanie ciała a uŜywanie substancji psychoaktywnych i inne zachowania ryzykowne wśród gimnazjalistów. Alkoholizm i Narkomania, t. 20, nr 3, 247-266. KOCOŃ K., OKULICZ-KOZARYN K. (2007) Szkoła, uczniowie i narkotyki. Remedium, Nr 10 (176), 28-29. OSTASZEWSKI K. (2007) MłodzieŜ a substancje psychoaktywne. Remedium, Nr 2/3 (168/169), 1-3. OSTASZEWSKI K. (2007) Zachowania problemowe młodzieŜy. Remedium, Nr 9 (175), 32. OSTASZEWSKI K. (2007) Polityka, pedagogika i profilaktyka przemocy w szkole. Remedium, Nr 11 (177), 1-3. OSTASZEWSKI K. (2007) Chorzy w społeczeństwie. W: WOYNAROWSKA B. (red.) Edukacja zdrowotna. Podręcznik Akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 471-483. OSTASZEWSKI K. (2007) Zapobieganie uŜywania substancji psychoaktywnych. W: WOYNAROWSKA B. (red.): Edukacja Zdrowotna. Podręcznik Akademicki. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 483-518. BOBROWSKI K., OSTASZEWSKI K., PISARSKA A. (2007): Rekomendacje narzędzi do oceny zagroŜeń zdrowia psychicznego młodzieŜy do dalszego stosowania w badaniach mokotowskich oraz w innych badaniach ankietowych młodzieŜy szkolnej. Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa Prace popularno-naukowe: BOBROWSKI K. (2007): Sport i inne alternatywy w profilaktyce zachowań ryzykownych młodzieŜy. Świat Problemów, 6 (173), 12-15. BORUCKA A. (2007) Szkolna interwencja profilaktyczna jako forma pomocy psychologicznej, Świat Problemów, 2-3 (169/170), 46-49. KOCOŃ K. (2007) II Ogólnopolska Konferencja Promocji Zdrowia Psychicznego. Świat Problemów, Nr 11 (178), 41-42. OKULICZ-KOZARYN K. (2007) Picie alkoholu i oczekiwania z tym związane a praktyki wychowawcze w rodzinach nastolatków. Świat Problemów, 2-3 (169/170), 16.20. 687 688 Wykorzystanie w praktyce w 200r roku wyników badań Pracowni „Pro-M” a/ Badanie odroczonych efektów szkolnych programów profilaktyki alkoholowej - temat nr 502102-45, realizowany w latach 2003-2005 Kierownik: Krzysztof Bobrowski Słowa kluczowe określające zakres zrealizowanych prac: ewaluacja, alkohol, szkolny program profilaktyczny, wczesna profilaktyka Przedmiot wdroŜenia: Dwuletni program profilaktyki alkoholowej dla 10 - 12- letnich uczniów szkół podstawowych i ich rodziców, który składa się z Programu Domowych Detektywów (część I) oraz Fantastyczne MoŜliwości (część II). Opis efektów praktycznych (gospodarczych lub społecznych): Upowszechnianie Programu Domowych Detektywów (część I dwuletniego programu) W wyniku szkoleń przeprowadzonych przez instruktorów współpracujących z Instytutem Psychiatrii i Neurologii, pracowników Pracowni Pro-M oraz aktywności przeszkolonych nauczycieli- realizatorów w 2007 roku objęto programem około 7.500 uczniów z 300 klas. Upowszechnianie programu Fantastyczne MoŜliwości (część II dwuletniego programu) Ogółem, w roku 2007, programem Fantastyczne MoŜliwości objęto około 1875 uczniów z około 75 klas. Odbiorcy: Uczniowie starszych klas szkół podstawowych oraz ich rodzice. Program jest realizowany w wielu miejscowościach w całym kraju na zlecenie lokalnych władz oświatowych oraz samorządów lokalnych. Forma przekazania wyników badań do praktyki: Program zgodnie z umową licencyjną ze stroną amerykańską jest upowszechniany w Polsce na zasadach niekomercyjnych. Koszty szkoleń, druku i dystrybucja materiałów, jak i koszty własne Instytutu z tym związane finansowane są przez samorządy lokalne, na podstawie zawieranych umów. Wartość sprzedaŜy materiałów programowych przez Dział Wydawnictw IPiN od początku upowszechniania programu przekroczyła 0,5 mln zł. b/ Ocena przydatności i funkcjonowania metody krótkiej interwencji w szkole. Nr tematu 41/2002 Kierownik: mgr Anna Borucka Słowa kluczowe określające zakres zrealizowanych prac: interwencja profilaktyczna, praca z grupami ryzyka, młodzieŜ szkolna, zachowania problemowe, substancje psychoaktywne Przedmiot wdroŜenia: 688 689 Program szkoleń pt. "Interwencja profilaktyczna w szkole jako element szkolnego systemu rozwiązywania problemów związanych z uŜywaniem przez uczniów substancji psychoaktywnych" Adresatami programu są rady pedagogiczne szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych oraz nauczyciele, którzy chcą prowadzić działania interwencyjne wobec uczniów. I etap – 4-godzinne szkolenie dla rady pedagogicznej Cele • Budowanie przekonania, Ŝe metoda interwencji moŜe być przydatna • Rozpoczęcie dyskusji na temat celów, załoŜeń i przebiegu działań • Wyłonienie nauczycieli, którzy zostaną przygotowani do prowadzenia działań interwencyjnych II etap – 12-godzinne szkolenie dla wybranych nauczycieli Cele Przygotowanie wybranych nauczycieli do: prowadzenia rozmów interwencyjnych z uczniem i rodzicami sporządzania kontraktu dla ucznia we współpracy z rodzicami adekwatnej oceny efektów własnych działań Opis efektów praktycznych (gospodarczych lub społecznych): W 2007 roku kontynuowany był proces upowszechniania programu. W chwili obecnej (tj. do końca grudnia 2007) współpracuje z nami 54 instruktorów z całego kraju. W roku 2007 we współpracy z Centrum Metodycznym Pomocy PsychologicznoPedagogicznej i Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Pracownia Profilaktyki MłodzieŜowej Pro-M zorganizowała I Krajową Konferencję Instruktorów Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna, w której uczestniczyło 27 instruktorów, Warszawa, 11-12.06.2007 r. Dzięki aktywności własnej oraz instruktorów współpracujących z Instytutem, szkoleniami objęto około 2 271 nauczycieli z 80 szkół róŜnego typu i placówek oświatowych w całej Polsce, którzy wzięli udział w 4 godzinnych warsztatach pn. „ Szkolna interwencja profilaktyczna jako element szkolnego systemu rozwiązywania problemów związanych z uŜywaniem przez uczniów substancji psychoaktywnych”. Spośród tej grupy nauczycieli ok. 666 wzięło udział w II etapie szkolenia przygotowującego do prowadzenia działań interwencyjnych w szkole. Ponadto Pracownicy Pracowni Pro-M i Instruktorzy programu prezentowali metodę „Szkolnej interwencji profilaktycznej” na konferencjach szkoleniowych i spotkaniach, w których uczestniczyli przedstawiciele szkół i róŜnych instytucji współpracujących ze szkołą np. dyrektorzy poradni psychologiczno-pedagogicznych, dyrektorzy szkół, pedagodzy szkolni, psycholodzy i pedagodzy z poradni psychologiczno-pedagogicznych, urzędnicy, metodycy szkolni oraz wizytatorzy. W sumie odbiorcami tego typu działań było ok. 400 osób. Odbiorcy: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej (CMPPP), wojewódzkie ośrodki doskonalenia nauczycieli (WODN), wojewódzkie ośrodki metodyczne (WOM), poradnie psychologiczno-pedagogiczne, jednostki samorządu terytorialnego, gminne władze oświatowe, gminne komisje profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, szkoły wszystkich typów. 689 690 Forma przekazania wyników badań do praktyki: opis metody Porozumienie w sprawie współpracy w zakresie profilaktyki problemowych zachowań dzieci i młodzieŜy zawarte w Warszawie, w dniu 01.01 2004 roku pomiędzy Centrum Metodycznym Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej a Instytutem Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. W roku 2007 w ramach tego Porozumienia upowaŜniono wybranych 5 pracowników Centrum Metodycznego Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej do prowadzenia szkoleń dla instruktorów programu „Szkolna interwencja profilaktyczna”. Umowa o współpracy w zakresie upowszechniania programu ”Szkolna interwencja profilaktyczna” zawarta w Warszawie w dniu 14.07.2005 roku pomiędzy ETOH Fundacją Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych a Instytutem Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Konferencje Pracownia była współorganizatorem 3 konferencji: a) II Ogólnopolska Konferencja Promocji Zdrowia Psychicznego, GierłoŜ k/.Kętrzyna, 2729.09.2007 r. Główny organizator: Instytut Psychiatrii i Neurologii, współorganizatorzy konferencji: PARPA, WHO Regional Office for Europe, Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej, Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii b) I Krajowa Konferencja Instruktorów Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna. Współorganizatorami konferencji było Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno Pedagogicznej i Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa, 11-12.06.2007 r. c) II Międzynarodowa Konferencja Dramy Stosowanej: „"Drama w pozytywnej profilaktyce", Warszawa, 26-28.11.2007 r. Współorganizatorami konferencji było Stowarzyszenie Praktyków Dramy Stop-Klatka, British Council, Szkoła WyŜsza Psychologii Społecznej w Warszawie. Wykaz konferencji naukowych z 2007 rokuu, w których uczestniczyli pracownicy Pracowni: - konferencje naukowe międzynarodowe - Kocoń, K. - Pierwszy Europejski Zjazd Doktorantów Pedagogiki i Psychologii "Relacje międzyludzkie a wyzwania współczesności”, Wrocław, Polska, 15 -18.03.2007. Poster: - Kocoń, K. - Developmental tasks and cannabis use in young adulthood – pilot study - Kocoń K. - 33nd Annual Alcohol Epidemiology Symposium of the Kettil Bruun Society for Social and Epidemiological Research on Alcohol, Budapeszt, Węgry, 3-8.06.2007 r. Referaty: - Kocoń K. - Reasons of cessation from cannabis use among young adults. 690 691 - Ostaszewski K. - Seminarium FOGARTY "Methods for Biomedical and Psychosocial Addiction Research", Warszawa, 2-5.09.2007 r. Referat: - Ostaszewski K. - Warsaw Adolescent Study: A Longitudinal Study on Risk and Resiliency. - Borucka A., Ostaszewski K., Pisarska A. – European Conference on Mental Health: Joining Forces Across Europe for Prevention and Promotion in Mental Health", Barcelona, Hiszpania, 13-15.09.2007 r. Referaty: Ostaszewski K. - Opportunities and barriers for evidence-based problem behavior prevention in Poland: prevention research, evaluation and dissemination. sesja tematyczna Plakaty: - Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K., Pisarska A. - Dilemmas and Challenges related to Implementation of School-based Preventive Intervention - Pisarska A., Ostaszewski K., Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Bobrowski K. - Amazing Teams - the school-based alcohol prevention program for primary school students and their parents - Pisarska A. – Building Capacity Project. First meeting of Alcohol Policy Network. Bled, Słowenia, 24-26.09.2007 r. - Borucka A., Kocoń K., Ostaszewski K., Rustecka A., Wójcik M. - II Międzynarodowa Konferencja Dramy Stosowanej: "Drama w pozytywnej profilaktyce", Warszawa, 2628.11.2007 r. Referat: - Ostaszewski K. - Pozytywna profilaktyka i drama, sesja plenarna - Ostaszewski K - Udział w dyskusji panelowej nt. "W jaki sposób działać by wyzwalać pozytywną energię i chęć do działania u młodzieŜy?" konferencje krajowe: - Okulicz-Kozaryn K. - Konferencja podsumowująca wyniki badań pn.„MłodzieŜ i rodzice, czyli dwie perspektywy w percepcji problemów związanych z alkoholem, narkotykami oraz przemocą rówieśniczą w środowisku szkolnym” zorganizowana przez Urząd Dzielnicy Bemowo i PBS DGA, Warszawa, 18.01.2007 Wykład: na zaproszenie - Okulicz-Kozaryn K. - Miejsce i rola rodziców w szkolnym programie profilaktyki – utopia czy realne wyzwanie dla systemu oświaty 691 692 - Okulicz-Kozaryn K. - Konferencja „ZagroŜenia rozwoju dzieci i młodzieŜy – narkotyki, alkohol i nikotyna” zorganizowana przez Fundację Zapobiegania i Resocjalizacji UzaleŜnień „Nadzieja”, Bielsko-Biała, 23.03. 2007 Wykład: - Okulicz-Kozaryn K. - Interwencja wobec młodzieŜy zagroŜonej uzaleŜnieniem zaproszenie - Ostaszewski K. - Konferencja 15 lat Szkoły Promującej Zdrowie - osiągnięcia i nowe kierunki rozwoju, Warszawa 24-26 kwietnia - Borucka A., Okulicz-Kozaryn K.- Konferencja szkoleniowa organizowana przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: „ Czy profilaktyka moŜe być odpowiedzią na problemy wychowawcze w szkole?, PARPA, Warszawa, 7-9 maja, 2007 Referat: Warsztat: Okulicz-Kozaryn K.- Profilaktyka dostosowana do wieku rozwojowego nastolatków. Borucka A. – „Szkolna interwencja profilaktyczna” - Bobrowski K., Borucka A., Kocoń K., Ostaszewski K., Pisarska A., Rustecka A., VI Ogólnopolska Konferencja Naukowa Sekcji Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego "Psychologia zdrowia w poszukiwaniu pozytywnych inspiracji", Zakopane, 18-20.05.2007 r. Plakaty - Ostaszewski K., Borucka A., Pisarska A. - Podstawy teoretyczne pozytywnej profilaktyki. Sesja plakatowa II "Profilaktyka i promocja zdrowia" - Bobrowski K., Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K. - I Krajowa Konferencja Instruktorów Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna, Warszawa, 1112.06.2007 r. Referaty :Katarzyna Okulicz-Kozaryn- Prezentacja testów PUN (Problemowego UŜywania Narkotyków) i PUM (Problemowego UŜywania Marihuany) przeznaczonych do pracy z młodzieŜą uŜywającą narkotyków. Warsztaty: Bobrowski K., Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., - Wymiana doświadczeń. Prezentacja nowych materiałów szkoleniowych. 3 grupy warsztatowe. Prowadzenie sesji- Ostaszewski K. - I sesja plenarna i II sesja plenarna. Borucka A. – III sesja plenarna 692 693 - Okulicz-Kozaryn K. - XVI Ogólnopolska Konferencja Psychologii Rozwojowej: Drogi rozwoju człowieka w świecie współczesnych wartości", Poznań, 21-24.06.2007 r. Referaty: - Okulicz-Kozaryn K. - Profilaktyka problemów związanych z piciem alkoholu przez dorastających z perspektywy rozwojowej. - Ostaszewski K., Pisarska A. - Ogólnopolska Konferencja "Od wąskiej specjalizacji ku interdyscyplinarnej perspektywie w badaniach nad substancjami psychoaktywnymi", Warszawa-Falenty, 6-7.09.2007 r. Referaty: - Ostaszewski K. - UŜywanie substancji psychoaktywnych przez młodzieŜ szkolną w Warszawie: trendy, róŜnice ze względu na płeć oraz wybrane czynniki psychospołeczne. - Bobrowski K., Borucka A., Kocoń K., Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K., Pisarska A., Rustecka A., Wójcik M. - II Krajowa Konferencja Promocji Zdrowia Psychicznego, GierłoŜ k. Kętrzyna, 27-29.09.2007 r. Referaty: - Bobrowski K. - Jak tworzyć programy promocji zdrowia psychicznego? Wnioski z obszaru profilaktyki alkoholowej. Sesja tematyczna - Borucka A. - Szkolna interwencja profilaktyczna. Sesja tematyczna - Kocoń K. - Wybrane czynniki ochronne a zaprzestawanie uŜywania konopi indyjskich. Sesja tematyczna - Okulicz-Kozaryn K. - 333 gminne programy przeciwdziałania narkomanii opracowane w ramach programu Transition Facility 2004. sesja tematyczna - Ostaszewski K., Bobrowski K. - "Polityka i profilaktyka. Bariery w upowszechnianiu programów profilaktyki i promocji zdrowia psychicznego". sesja plenarna Plakaty: - Rustecka A.- Rola gier komputerowych w rozwoju ucznia w wieku gimnazjalnym. - Wójcik M. – Poczucie koherencji członków wspólnot wyznaniowych Przewodniczenie sesjom: Okulicz-Kozaryn K. - sesja tematyczna "Promocja zdrowia psychicznego a zapobieganie problemom związanym ze zdrowiem psychicznym wśród dorosłych. Ostaszewski K - sesja tematyczna „Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie problemom związanym ze zdrowiem psychicznym wśród starszej młodzieŜy i młodych dorosłych. 693 694 - Borucka A., - Ogólnopolska konferencja „Historia i perspektywy pomocy psychologicznopedagogicznej”, Centrum metodyczne pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa, 20-21 września 2007 roku. - Borucka A., - Konferencja „Od wiedzy do kompetencji-jak budować bezpieczną i przyjazną szkołę?, Fundacja ETOH, Warszawa, 5-7 listopada 2007 roku Borucka A. – Szanse i trudności pomocy psychologicznej w szkole. Warsztat - Ostaszewski K. Konferencja „Profilaktyka selektywna - praca z młodzieŜą szczególnie zagroŜoną uzaleŜnieniem” Warszawa, 12-13 listopada Referat - Ostaszewski K. Profilaktyka selektywna - Okulicz-Kozaryn K. - Wojewódzka narada pełnomocników/koordynatorów ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz dyrektorów powiatowych centrów pomocy rodzinie, Pisz, 28-29.11.2007 r. zorganizowana przez Urząd Marszałkowski województwa warmińsko-mazurskiego. Wykład: na zaproszenie - Okulicz-Kozaryn K. - Skuteczne strategie profilaktyczne, kierunki nowoczesnej profilaktyki w odniesieniu do projektowania działań w gminnych programach profilaktyki i rozwiązywania problemów uzaleŜnień. - Ostaszewski K. - III Forum Profilaktyki . MłodzieŜ w profilaktyce. Profilaktyka dla młodzieŜy. Konferencja zorganizowana przez Regionalny Ośrodek Metodyczno-Edukacyjny Metis, Katowice, 3.12.2007 r. Referaty: - Ostaszewski K. - MłodzieŜ w profilaktyce zachowań ryzykownych - Bobrowski K., Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K. - Konferencja "Ryzykowne zachowania młodych Polaków - szanse i pułapki współczesnej profilaktyki uzaleŜnień", Warszawa, 7.12.2007 r. Ostaszewski K. - udział w panelu ekspertów "Szanse i pułapki współczesnej profilaktyki uzaleŜnień" Udział w zespołach redakcyjnych czasopism i zespołach ekspertów: imię i nazwisko nazwa czasopisma funkcja Krzysztof Ostaszewski Remedium członek Zespołu Redakcyjnego; Główny konsultant 694 data wyboru 695 ds. naukowoprogramowych Ostaszewski K. - członek Zespołu Ekspertów ds. Profilaktyki Problemowej i Socjoterapii Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Recenzje i opinie Bobrowski K. Opinia na temat programu wychowania seksualnego p.t. „Archipelag skarbów” przeznaczonego dla młodzieŜy szkół ponadpodstawowych. Opinia została wydana dla Fundacji Homo Homini im. Karola de Foucauld z Krakowa. Bobrowski K. Opinia na temat programu profilaktyki HIV p.t. „Bez ryzyka” przeznaczonego dla młodzieŜy szkół ponadpodstawowych. Opinia została wydana dla Fundacji Homo Domini im. Karola de Foucauld z Krakowa. Ostaszewski K. – Recenzje 12 programów wychowawczo-profilaktycznych przygotowanych w ramach projektu „Wspomaganie szkół i placówek przez poradnie psychologicznopedagogiczne w wychowaniu i profilaktyce” dla Ministerstwa Edukacji Narodowej i Kuratorium Oświaty w Olsztynie Współpraca z Komisjami i Zespołami powołanymi przez Ministra Zdrowia oraz innymi komisjami (proszę podać nazwisko osoby współpracującej oraz rodzaj współpracy i nazwę komisji). Działalność edukacyjna Pracowni „Pro-M” w 2007 roku: a) nauczanie przeddyplomowe oraz uczniów średnich szkół medycznych i innych: - proszę podać dokładną nazwę szkoły oraz określić rodzaj prowadzonych zajęć, Ostaszewski K. - Uniwersytet Warszawski, Wydział Pedagogiczny "Programy profilaktyki uzaleŜnień", ćwiczenia dla specjalizacji Projektowanie edukacyjne, 30 godz. 18 osób Ostaszewski K. - WyŜsza Szkoła Psychologii Społecznej, kierunek Zdrowie Publiczne, warsztaty specjalizacyjne „Projekty prozdrowotne skierowane do dzieci i młodzieŜy”, 32 godz. 18 osób b) udział w szkoleniu podyplomowym: - organizacja kursów specjalistycznych (w tym zlecone przez CMKP, WODKM, POLKARD) - (proszę podać: nazwę i rodzaj szkolenia/kursu, na czyje zlecenie przeprowadzony, dla kogo prowadzony oraz liczbę godzin szkolenia), czas trwania oraz liczbę uczestników. 695 696 Borucka A., Pisarska A. – Wykłady dla pracowników ośrodków pomocy osobom uzaleŜnionym od narkotyków: „Profilaktyka uzaleŜnień” oraz „Ewaluacja programu terapeutycznego” w ramach Specjalistycznego szkolenia w zakresie Terapii UzaleŜnień od narkotyków, 25. 04. – 29.04 2007, Warszawa, Instytutu Zdrowia i Fundacji ETOH (ok. 30 uczestników) Ostaszewski K. – Wykład „ Promocja zdrowia psychicznego” w ramach kursu wprowadzającego do specjalizacji z psychiatrii, IPiN, 22 października 2007 Ostaszewski K - Gdańska WyŜsza Szkoła Humanistyczna; wykłady i warsztaty dla słuchaczy Studiów Podyplomowych Specjalista Terapii UzaleŜnień, na temat „profilaktyka i ewaluacja programów profilaktycznych”, 25 godz. 15 osób Pisarska A. – Wykłady dla słuchaczy Studium Podyplomowego WyŜszej Szkoły Pedagogiki Resocjalizacyjnej w Warszawie: „Metodyka oddziaływań profilaktycznych”, Warszawa, 24.02, 24.03, 12.05 oraz 16.12. 2007 (około 30 osób) Współpraca z zagranicznymi placówkami badawczymi i firmami farmaceutycznymi (proszę podać dokładną nazwę placówki, kraj oraz rodzaj współpracy): a) placówki badawcze: - The University of Michigan, Ann Arbor, USA. Współpraca w kształceniu metodologicznym badaczy polskich zajmujących się badaniami nad problematyką uzaleŜnień. - The University of Michigan, Addiction Research Center, School of Public Health. Współpraca w zakresie badań nad psychospołecznymi czynnikami zachowań problemowych młodzieŜy. Konferencje szkoleniowe - Bobrowski K., Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K. - I Krajowa Konferencja Instruktorów Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna, 27 uczestników, Warszawa, 1112.06.2007 r. - Pisarska A. - Konferencja szkoleniowa "Profilaktyka uzaleŜnień w szkołach ponadgimnazjalnych, Brok n/Bugiem, 11-12.06.2007 r. Referaty: - Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Pisarska A., Ostaszewski K. - Szkolna interwencja profilaktyczna. - Borucka A. - Konferencja szkoleniowa "Profilaktyka uzaleŜnień w szkołach ponadgimnazjalnych", Soczewka k/Płocka, 18-19.06.2007 r. Referaty: - Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Pisarska A., Ostaszewski K. - Szkolna interwencja profilaktyczna. 696 697 Współpraca ze Stowarzyszeniem Praktyków Dramy STOP-KLATKA w realizacji programu „Na krawędzi” Współpraca dotyczyła: a) organizacji II Międzynarodowej Konferencji Dramy Stosowanej: „"Drama w pozytywnej profilaktyce" b) przygotowania strony internetowej dla programu „Na krawędzi” (www.nakrawedzi.pl) c) ewaluacji programu „Na krawędzi 4.5. Fundacja „Masz Szansę” SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE Z DZIAŁALNOŚCI FUNDACJI "MASZ SZANSĘ" W 2007 ROKU 1. Nazwa fundacji: Siedziba: Adres: Data rejestracji: Numer KRS: REGON: Zarząd: Fundacja “Masz Szansę” Lublin ul. Beatrycze 15; 20-715 Lublin 16.01.1992 0000107218 430517753 prof. dr hab. Zbigniew B. Gaś - Prezes Fundacji dr Robert Porzak - Sekretarz Zarządu Fundacji Cele statutowe Fundacji: Działalność Fundacji jest skoncentrowana na zadaniach profilaktycznych, terapeutyczno-rehabilitacyjnych i konsultacyjno-doradczych. Głównymi celami Fundacji są: stymulowanie prawidłowego rozwoju psychicznego i społecznego dzieci i młodzieŜy; korygowanie zaburzeń w funkcjonowaniu intrapsychicznym, interpersonalnym i społecznym dzieci i młodzieŜy; zapewnienie rodzicom, wychowawcom, nauczycielom itp. wszechstronnej pomocy w prawidłowej realizacji procesu wychowawczego 2. Realizując cele statutowe, Fundacja prowadziła w 2007 roku następujące przedsięwzięcia: – Projekt badawczy i informacyjny „Efektywność instytucjonalnych form pomocy na rzecz młodzieŜy zagroŜonej wykluczeniem społecznym” – kontynuacja z roku 2006. Projekt realizowany z dotacji Europejskiego Funduszu Strukturalnego w ramach SPO RZL 2004-2007, priorytet: (1.5.a), zmierza do oceny jakości wsparcia dostarczanego w ramach trzech instytucjonalnych środowisk: OHP, Schronisk dla Nieletnich i Zakładów Poprawczych. W roku 2007 badaniami objęto reprezentatywną grupę osób rozpoczynających i kończących pobyt w powyŜszych placówkach oraz pracowników 697 698 – – – – zatrudnionych w objętych ankietyzacją ośrodkach, przeprowadzono analizy wyników i przygotowano raport z badań. „Program Rówieśniczych Doradców” dla młodzieŜy szkół Dzielnicy Ochota, sfinansowany ze środków OPS dz. Ochota. W programie treningowo-warsztatowym, redukującym zagroŜenia dysfunkcjami pojawiającymi się w środowisku szkolnym, wzięły udział dwie grupy młodzieŜy i grupa nauczycieli. „Lokalna diagnoza problemów dzieci i młodzieŜy miasta Ustrzyki Dolne związanych z uzaleŜnieniami” – projekt badawczy zrealizowany z dotacji Urzędu Miasta Ustrzyki dostarczył lokalnym władzom i instytucjom oświatowym rzetelnej diagnozy problemów dzieci i młodzieŜy. Projekt badawczy „Diagnoza potrzeb profilaktycznych i ewaluacja procesu realizacji LPPU dz. Białołęka” obejmował wykonanie przygotowanych w 2006 roku badań dotyczących skali zagroŜeń związanych z uzaleŜnieniami i przemocą oraz skuteczności działań profilaktycznych prowadzonych na terenie Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy. Badaniami objęto Projekt sfinansowany ze środków OPS dz. Białołęka m.st. Warszawy. Projekt badawczy „Diagnoza stanu zagroŜeń i potrzeb profilaktycznych dz. Rembertów” obejmował wykonanie badań dotyczących skali zagroŜeń związanych z uzaleŜnieniami i przemocą na terenie Dzielnicy Rembertów m.st. Warszawy. Badaniami objęto Projekt sfinansowany ze środków OPS dz. Rembertów m.st. Warszawy. 4.6. Fundacja Mederi Sprawozdanie z działalności merytorycznej Fundacji Mederi w okresie od 1.01.2007 do 31.12.2007 W 2007 roku Fundacja Mederi - pomóŜmy dzieciom, mająca statut organizacji poŜytku publicznego, prowadziła wielopłaszczyznową działalność profilaktyczną, terapeutyczną, interwencyjną, środowiskową, oraz naukową i szkoleniową. Działalność ta miała zasięg lokalny, ogólnopolski i międzynarodowy. W ramach działalności profilaktycznej dotyczącej przemocy wobec dzieci i rozpoznawania czynników ryzyka Fundacja Mederi prowadziła autorskie programy w Ŝłobkach (Mały Słoń)) i przedszkolach (Wielki Słoń) dla dzieci, rodziców i wychowawców. Programy realizowane w szkołach podstawowych i liceach warszawskich dotyczyły profilaktyki przemocy, wczesnej interwencji, przeciwdziałania agresji rówieśniczej i rozwoju umiejętności psychospołecznych (Razem więcej) oraz profilaktyki uzaleŜnień (Niemoda na picie). Jednocześnie były prowadzone warsztaty umiejętności wychowawczych dla rodziców dzieci nadpobudliwych. Fundacja uczestniczyła równieŜ w programie Uniwersytet dla rodziców i dzieci „Jak być szczęśliwym rodzicem i wychować szczęśliwe dziecko” z nauką rozpoznawania emocji i rozwiązywania trudnych sytuacji bez stosowania przemocy. Działalność ta była finansowana z funduszy dysponowanych przez Ośrodki Pomocy Społecznej m.st. Warszawy oraz z 1% podatku dochodowego. Działalność terapeutyczna prowadzona była w Centrum Zaufania Rodzinnego w siedzibie Fundacji Mederi. Przez cały rok. udzielano porad psychologicznych, medycznych, pedagogicznych i prawnych z których korzystały dzieci i ich opiekunowie oraz pracownicy słuŜb społecznych, w szczególności słuŜby zdrowia. Celem poradnictwa było przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci, poprzez diagnozę i interwencję w przypadku podejrzenia o przemoc wobec dziecka, konsultacje specjalistyczne dla pracowników słuŜby zdrowia związane z zespołem dziecka krzywdzonego, pracę z rodziną i zapewnienie trwałej pomocy psychologicznej, prawnej i medycznej dorosłym będącym świadkami i ofiarami 698 699 przemocy w rodzinie. Działalność ta była finansowana z Rządowego Funduszu Inicjatyw Obywatelskich przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, z zakresu pomocy społecznej Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy, programu porad prawnych Fundacji im. S. Batorego wpłat wynikających z odliczeń 1% od podatku dochodowego od osób fizycznych i nawiązek sądowych. W ramach pracy środowiskowej Fundacja Mederi przeprowadziła autorski program socjoterapeutyczny dla samotnych matek z dziećmi na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej dzielnicy Wola wraz z dwutygodniowym turnusem terapeutycznym w Przyjezierzu. Spotkania z mamami i dziećmi kontynuowano do końca roku w Warszawie jako zajęcia wykładowo warsztatowe, grupowe z dziećmi i mamami, konsultacje indywidualne i pracę terapeutyczną w środowisku domowym rodzin. W dzielnicy Wilanów Fundacja Mederi prowadziła zajęcia socjoterapeutyczne i konsultacyjne w świetlicy socjoterapeutycznej dla dzieci i ich rodzin. W ramach działalności naukowo szkoleniowej Fundacja Mederi kontynuowała ideę z poprzednich lat (organizacja I naukowej konferencji „Profilaktyka i terapia zespołu dziecka krzywdzonego”, II naukowej konferencji „Powikłania neurologiczno psychiatryczne zespołu dziecka krzywdzonego. Zastępczy zespół Munchhausena”, III naukowej konferencji "Standardy postępowania w zespole dziecka krzywdzonego".) i zorganizowała IV naukową konferencję „Współpraca interdyscyplinarna. Rola i ograniczenia słuŜby zdrowia w przeciwdziałaniu przemocy wobec dzieci”. Współorganizatorami zostali Instytut „PomnikCentrum Zdrowia Dziecka”, Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy, Rzecznik Praw Dziecka. Patronat naukowy objął Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego i Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej. Konferencja miała zasięg ogólnopolski, uczestniczyło w niej ponad 200 osób z róŜnych miast, które prezentowały swoje metody interwencyjne i dyskutowały na temat konieczności wprowadzenia ujednoliconego sposobu postępowania pracownika słuŜby zdrowia w przypadku podejrzenia o przemoc w rodzinie. Zaprosiliśmy równieŜ lekarzy z Białorusi, którzy gościli u nas po raz kolejny i z ogromnym zainteresowaniem uczestniczyli w tym naukowym wydarzeniu. W ramach współpracy z Instytutem „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” Fundacja Mederi została zaproszona do uczestnictwa w szkoleniach pielęgniarek pediatrycznych i przeprowadziła wykłady na temat "Aspekt medyczno-prawny przemocy wobec dzieci - zespół dziecka krzywdzonego". Wykłady na temat diagnozy i interwencji w przypadku podejrzenia zespołu dziecka maltretowanego były wygłoszone na konferencjach w Warszawie w Państwowym Zakładzie Higieny , w Łodzi na XXIX Zjeździe Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego „Od narodzin do dojrzałości”, w Bad Honef w programie Encare DAPHNE II, w ParyŜu w programie AGIS dotyczącym strategii narodowej dla dziecka - ofiary przemocy i zeznań w pokojach przyjaznych dziecku. Fundacja Mederi przeprowadziła szereg specjalistycznych warsztatów szkoleniowych dla pracowników słuŜby zdrowia i osób pracujących z dziećmi na temat interwencji w przemocy w rodzinie, profilaktyki przemocy rówieśniczej i uzaleŜnień, a takŜe skutecznych procedur wobec agresywnych zachowań ucznia. Fundacja Mederi była merytorycznym partnerem ogólnopolskiej kampanii społecznej „Kochaj. Nie krzywdź. PomóŜ” i obsługiwała specjalistyczną linię informacyjnointerwencyjną dla pracowników słuŜby zdrowia i specjalistów zajmujących się pracą z dziećmi i rodziną. Opracowała schemat interwencji w przypadku przemocy wobec dzieci i opublikowała szereg ulotek dla rodziców i słuŜb społecznych. Fundacja Mederi bierze takŜe czynny udział w lokalnych inicjatywach np. Udział w Święcie Wilanowa i akcjach społecznych organizowanych w dzielnicy Wola. 699 700 Działalność Fundacji Mederi na forum międzynarodowym związana jest z unijnym programem AGIS dotyczącym strategii narodowej dla dziecka - ofiary przemocy i zeznań w pokojach przyjaznych dziecku występowania przemocy w rodzinach alkoholowych w ramach współpracy z Instytutem Psychiatrii i Neurologii w programie Encare DAPHNE II. Fundacja Mederi jest członkiem Wolskiej Koalicji na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Komisji Dialogu Społecznego ds. Poradnictwa Specjalistycznego przy Urzędzie Miasta Warszawy. Fundacja Mederi zrzesza wokół swojej działalności wolontariuszy, studentów Akademii Medycznej, Wydziału Pedagogiki i Prawa Uniwersytetu Warszawskiego i WyŜszej Szkoły Psychologii Społecznej, którzy uczestniczą w imprezach dla chorych dzieci na terenie szpitala oraz pomagają przy organizacji konferencji. Na rok 2008 planujemy kontynuowanie i rozszerzanie działalności Centrum Zaufania Rodzinnego, prowadzenie szkoleń z zakresu przeciwdziałania przemocy w środowisku interdyscyplinarnym, programu przeciwdziałania agresji rówieśniczej w szkołach i programu „Wielki Słoń’ oraz „Mały Słoń”, pracę środowiskową dla samotnych mam z dziećmi, współpracę przy tworzeniu standardów postępowania w przypadku zespołu dziecka krzywdzonego oraz działania profilaktyczne wobec małych dzieci. Planujemy zorganizowanie konferencji poświęconej tematyce dziecka krzywdzonego w szkole pielęgniarskiej w Grodnie i zaproszenie po raz kolejny lekarzy z Białorusi. Podejmiemy takŜe kolejną próbę zorganizowania Specjalistycznego Ośrodka Diagnozy i Terapii o zasięgu ogólnopolskim. Realizacja tych zadań będzie zaleŜała od dopływu środków finansowych. Realizacja programów przez Fundację Mederi w roku 2007: 1. IV Konferencja naukowa: Współpraca interdyscyplinarna. Rola i ograniczenia słuŜby zdrowia w przeciwdziałaniu przemocy wobec dzieci. Fundacja Mederi IP CZD, Patronat honorowy: Prezydent Miasta st Warszawy, Rzecznik Praw Dziecka. Patronat naukowy: Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej, Polskie Towarzystwo Pediatryczne. 2. Zadanie publiczne: „Działania zmierzające do zapewnienia wsparcia dla osób doznających przemocy w rodzinie” Umowa nr PS/001/B/543/2007/5271 ze środków Miasta Stołecznego Warszawy. 3. Zadanie na podstawie Rządowego Programu „Fundusz Inicjatyw Obywatelskich” Ochrona i upowszechnianie praw dziecka –„Organizacja systemu wsparcia dla dzieci i ich rodzin – Centrum Zaufania Rodzinnego” Umowa nr 205 z Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej. 4. Poradnictwo prawne dotyczące dzieci doznających przemocy”: Kontynuacja projektu przyznanego jako Grant Fundacji im. S. Batorego Nr wniosku 17288. 5. Program ALC-VIOL (przemoc, urazy i wypadki doświadczane przez dzieci z rodzin alkoholowych): numer projektu w programie Komisji Europejskiej Bezpieczeństwa, Prawa i Sprawiedliwości DAPHNE II 2004-2008 JAI/DAP2004-1/059/YC: Fundacja Mederi była podwykonawcą Instytutu Psychiatrii i Neurologii. 6. Autorski program socjoterapeutyczny „Klubik pozalekcyjny” na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Wilanów m.st. Warszawy. 7. Autorski program środowiskowy „Indywidualny program środowiskowy pomocy rodzinie dla matek samotnie wychowujących dzieci” na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Wola m.st. Warszawy w okresie Umowa nr 1/P/2007 (1.1). 8. Autorski program środowiskowy „Indywidualny program środowiskowy pomocy rodzinie” na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Wola Umowa nr 1/P/2007 (1.2). 700 701 9. Autorskie warsztaty wyjazdowe dla samotnych matek z dziećmi w Przyjezierzu Umowa nr 34/P/2007 z Ośrodkiem Pomocy Społecznej dzielnicy Wola m.st. Warszawy. 10. Realizacja programu „Wielki Słoń” dla przedszkola nr 56 w Wilanowie na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej w Wilanowie. 11. Program profilaktyki i wczesnej interwencji „Wielki Słoń” dla Przedszkola nr 84 (Dworcowa) w Międzylesiu na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej w Wawrze Umowa nr 19/2007. 12. Program dla rodziców „Warsztat umiejętności wychowawczych” dla rodziców uczniów Liceum Ogólnokształcącego im. S. Kostki Potockiego w Wilanowie na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej w Wilanowie. 13. Program dla rodziców „Warsztat umiejętności wychowawczych” dla rodziców uczniów Gimnazjum nr 117 w Wilanowie na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej w Wilanowie. 14. Realizacja programu „Przeciwdziałanie agresji rówieśniczej w szkole” w szkole podstawowej nr 261 w Wilanowie na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej w Wilanowie. 15. Program „Przeciwdziałanie agresji i przemocy wśród dzieci” w szkole podstawowej nr 300 w Wilanowie na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej w Wilanowie. 16. Program z zajęć prowadzonych w ramach programu „Przeciwdziałanie agresji rówieśniczej w szkole” w szkole podstawowej nr 63 na Woli na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej na Woli Umowa nr 140/2006. 17. Warsztat interdyscyplinarny przeciwdziałania przemocy w rodzinie dla pracowników słuŜby zdrowia w przychodni SZPZLO dzielnicy Wawer na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej dzielnicy Wawer m.st. Warszawy Umowa nr 142/2007. 18. Autorski program wczesnej interwencji dla przedszkoli „Wielki Słoń” na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Mokotów. 19. Program profilaktyczny „Niemoda na picie” w XXV Liceum Ogólnokształcącym w Warszawie (Halna) na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej dzielnicy Wawer Umowa nr 99/2007. 20. Program profilaktyczny „Niemoda na picie” w XXVI Liceum Ogólnokształcącym w Warszawie (Alpejska) na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej dzielnicy Wawer Umowa nr 250/2007. 21. Warsztat szkoleniowy „Skuteczne procedury wobec agresywnych zachowań ucznia” dla Szkoły Podstawowej nr 63 (Płocka) na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej dzielnicy Wola Umowa nr ZP 47/7/P/2007/sz. 22. Program z zakresu profilaktyki przemocy w Szkole Podstawowej nr 63 (Płocka) na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej dzielnicy Wola. 23. Program profilaktyczny „Razem więcej” w Szkole Podstawowej nr 169 (Uprawna) na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej dzielnicy Wilanów) m.st. Warszawy. 24. Program „Uniwersytet dla rodziców i dzieci” na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej dzielnicy Wilanów m.st. Warszawy. 25. Program profilaktyczny „Mały Słoń” w śłobku nr 13 (Markowska) na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej dzielnicy Praga Północ m.st. Warszawy Umowa nr 26/AAP/07. 26. Autorski program profilaktyki i wczesnej interwencji „Wielki Słoń” w Przedszkolu nr 226, Przedszkolu nr 192, Przedszkolu nr 65 „Wielki Słoń” na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej dzielnicy Białołęka „Wielki Słoń”. 701 702 4.7. OSU PRO SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI STOWARZYSZENIA ZA ROK 2007 Stowarzyszenie prowadzi działalność charytatywną dla rodzin i osób samotnych, które potrzebują pomocy. Prowadzi równieŜ spotkania edukacyjne dla młodzieŜy oraz osób uzaleŜnionych. Współpracujemy z klubami abstynenckimi i grupami samopomocowymi. Organizujemy spotkania trzeźwościowe z młodzieŜą. Do stowarzyszenia zgłaszają się osoby, które próbują podjąć leczenie odwykowe. Prowadzimy z nimi rozmowy i kierujemy do Ośrodka Terapii Odwykowej oraz do znanych nam terapeutów. W czerwcu zorganizowaliśmy juŜ po raz kolejny zjazd dla absolwentów Studium Pomocy Psychologicznej (SPP) dla Nieprofesjonalistów oraz Programu Rozwoju Osobistego (PRO) w Ustroniu Jaszowcu k/Wisły nt : „ Środowisko, które trzeźwieje”. Zjazd odbył się w dniach 15 – 17 czerwca 2007 r. Zjazd absolwentów uzyskał wysokie noty za organizację i terapie, którą prowadzili trenerzy terapeutów z ETOH i PARPA. 4.8. Pracownia Alternatywnego Wychowania SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE z działalności Pracowni Alternatywnego Wychowania w 2007 roku Pracownia Alternatywnego Wychowania w roku 2007 kontynuowała działalność wszystkich placówek autorskich, czyli: Środowiskowej Świetlicy Socjoterapeutycznej dla dzieci w wieku przedszkolnym, Środowiskowej Świetlicy Socjoterapeutycznej dla dzieci w wieku szkolnym i młodzieŜy, MłodzieŜowego Telefonu Zaufania „Zakręt”, Placówki Doskonalenia Nauczycieli, Wydawnictwa. Środowiskowa Świetlica Socjoterapeutyczna czynna była, jak co roku, codziennie od poniedziałku do piątku; dla dzieci w wieku przedszkolnym zajęcia organizowane były w godzinach 800 – 1400, natomiast dla dzieci w wieku szkolnym i młodzieŜy w godzinach 1500 – 2000. W placówkach tych dbano o zabezpieczenie podstawowych potrzeb socjalnobytowych podopiecznych, ich rozwój społeczny, emocjonalny i psychiczny. Praca w świetlicy opierała się na metodzie socjoterapii, której podstawowymi załoŜeniami jest niwelowanie urazów poprzez konstruowanie sytuacji korygujących. W związku z powyŜszym kadra opracowywała diagnozy dla poszczególnych wychowanków, jak teŜ określała sytuację psychologiczną i społeczną całej grupy. W trakcie minionego roku w świetlicach socjoterapeutycznych realizowane były róŜnorodne programy profilaktyczno-terapeutyczne. Program „Chcemy inaczej” – oddziaływaniami zostało objętych 20 podopiecznych MOS nr 1, podzielonych na dwie grupy terapeutyczne: dla osób szkodliwie uŜywających środków psychoaktywnych i dla eksperymentujących. W ciągu tygodnia odbywały się dwa spotkania grup. Podopieczni wymagający zwiększenia oddziaływań objęci zostali terapią indywidualną w ośrodku. W ciągu tygodnia przewidziano na terapię indywidualną 5 godzin. 702 703 Dodatkowo raz w miesiącu odbywały się warsztaty edukacyjno – psychologiczne oraz zajęcia rozwijające horyzonty myślowe w wymiarze 10 godzin w miesiącu. Program „Świetlica zamiast ulicy” – Projektem objętych zostało 50 podopiecznych Środowiskowej Świetlicy Socjoterapeutycznej pry Pracowni Alternatywnego Wychowania. Celem zajęć realizowanych w ramach projektu było przełamywanie istniejących wśród dzieci stereotypów na temat sposobów spędzania wolnego czasu (wolnych od alkoholu i innych uŜywek) funkcjonowania w świecie dorosłych, ról męŜczyzny i kobiety w rodzinie, odmienności innych kultur i narodów. Oprócz technicznych umiejętności zajęcia miały na celu poprawienie i rozwój umiejętności kontaktowania się z drugim człowiekiem, pokazanie nie rywalizacyjnej współpracy jako sposobu na odnoszenie sukcesów, nauczenie sposobów, nie uraŜającego innych wyraŜania swoich myśli i opinii, stworzenie w podopiecznych poczucia odpowiedzialności i moŜliwości wpływu na swoje Ŝycie. W ramach programu realizowany były następujące zajęcia: Zajęcia edukacyjno-profilaktyczne: 2 godziny w tygodniu Zajęcia tematyczne: - kulinarne raz w tygodniu po 1,5 godziny - plastyczne raz w tygodniu po 1,5 godziny - modelarskie raz w tygodniu po 1,5 godziny - sportowe raz w tygodniu po 1,5 godziny - kulturalne raz w tygodniu po 1,5 godziny - teatralne raz w tygodniu po 1,5 godziny Zajęcia kompensacyjno-wyrównawcze 1,5 godziny 5 razy w tygodniu Zajęcia terapeutyczno-rehabilitacyjne – 1 godzinę 5 razy w tygodniu Społeczności socjoterapeutyczne 3 godziny w tygodniu Spotkania z rodzicami 20 godzin w miesiącu Spotkania z nauczycielami 10 godzin w miesiącu Spotkania z pracownikami słuŜb publicznych 10 godzin w miesiącu Superwizje zespołu wychowawców i socjoterapeutów - 1 raz w miesiącu po 10 godzin Organizacja świąt i uroczystości wynikających z tradycji i obyczajów Program „Moje Ŝycie i moje decyzje” - Zadanie polegało na przeprowadzeniu cyklu zajęć psychoedukacyjnych dla młodzieŜy z grup zagroŜonych wykluczeniem społecznym oraz eksperymentującymi z środkami psychoaktywnymi, dotyczących przezwycięŜania problemów, którymi są obarczeni, metod integracji społecznej oraz zwiększania samodzielności Ŝyciowej. Odbiorcami projektu byli podopieczni MłodzieŜowego Ośrodka Socjoterapii w Łodzi, ul. Wapienna 24 a oraz podopieczni Środowiskowej Świetlicy Socjoterapeutycznej. Zajęcia psychoedukacyjne przeprowadzane były dwa razy w miesiącu, czas trwania jednych zajęć to sześć godzin zegarowych. Spis tematów zajęć psychoedukacyjnych: 1. Zajęcia integracyjne – mające na celu lepsze poznanie się uczestników, stworzenie atmosfery sprzyjającej zwiększeniu zaufania i bezpieczeństwa w grupie, które jest potrzebne do prowadzenia zajęć. 2. Jak rozmawiać by mnie zrozumieli i jak słuchać bym zrozumiał. 3. Jak konstruktywnie rozwiązywać konflikty z rówieśnikami. 4. Uczucia i ich wpływ na relacje międzyludzkie. 703 704 5. Jak się przyjaźnić Ŝeby mieć przyjaciela i być dobrym przyjacielem. 6. Jak korzystać z pomocy innych i jak pomagać. 7. Jestem autorem własnego Ŝycia- to ja decyduje i ponoszę konsekwencje. 8. Stawianie granic i wyraŜanie opinii w róŜnych sytuacjach społecznych. 9. Jak radzić sobie w sytuacjach trudnych i stresowych. 10. Partnerstwo – układ idealny. 11. Środki zmieniające świadomość – koszty i zyski, uŜywanie i naduŜywanie- cienka czerwona linia. 12. Moje pasje i zainteresowania - czyli jak ciekawie spędzać wolny czas 13. Podsumowanie cyklu zajęć, określenie zasad funkcjonowania grupy wsparcia. Program „Krok dalej”- Organizacja wypoczynku dla dzieci i młodzieŜy w miejscu zamieszkania przeznaczony był dla podopiecznych Środowiskowej Świetlicy Socjoterapeutycznej przy PAW. Celem półkolonii było: 3. nauka organizacji czasu wolnego w sposób społecznie akceptowany 4. profilaktyka uzaleŜnień od nikotyny, alkoholu i narkotyków 5. budowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach społecznych 6. pomoc terapeutyczna mająca na celu rozwój umiejętności interpersonalnych, zwiększenie otwartości emocjonalnej i samodzielności 7. nauka organizowania wolnego czasu 8. kształtowanie odpowiedzialności i poczucia sprawstwa 9. budowanie pozytywnego obrazu samego siebie i podwyŜszanie samooceny W ramach projektu prowadzone były zajęcia psychoedukacyjne, które były kontynuacją całorocznych oddziaływań profilaktycznych. W okresie wakacyjnym, jak co roku, oprócz czterotygodniowych półkolonii, zorganizowaliśmy dwutygodniowy obóz socjoterapeutyczny dla dzieci w wieku szkolnym i młodzieŜy oraz tygodniowy wyjazd dla dzieci przedszkolnych. Ze względu na ciągłość oddziaływań wychowawczych i socjoterapeutycznych półkolonie stanowiły waŜny element w całorocznej pracy z podopiecznymi. Zajęcia organizowane w tym czasie podporządkowane były planom obozowym, dzieci przygotowywały przetwory owocowe, organizowały ekwipunek, zbierały informacje o miejscu przeznaczenia, układały bazę zajęć i zabaw. Obóz dla dzieci w wieku przedszkolnym zorganizowany został w Smardzewicach nad Zalewem Sulejowskim, dla dzieci w wieku szkolnym – we wsi Płaska koło Sejn, obóz dla młodzieŜy – w Łączynie na Kaszubach. Program obozów opierał się na zajęciach krajoznawczych mających na celu poznawanie tradycji i kultury kolejnego regionu Polski. Obozy były kontynuacją całorocznych oddziaływań socjoterapeutycznych i wychowawczych, którym poddawane były dzieci uczęszczające do świetlicy środowiskowej w czasie roku szkolnego. Programy poszczególnych obozów były konsekwencją całorocznej pracy terapeutycznej i wychowawczej (z całą grupą, jak i z pojedynczymi wychowankami); powstawały w toku spotkań superwizyjnych kadry, a ich realizacja była systematycznie monitorowana w czasie trwania obozów i podsumowana po ich zakończeniu. W trakcie wszystkich obozów realizowano następujące cele: 704 705 - intensyfikacja całorocznych oddziaływań wychowawczych w warunkach wspólnego przebywania ze sobą (24 godziny na dobę) opiekunów i podopiecznych, - integracja grupy: zwiększenie pozytywnych więzi emocjonalnych w grupie, - rozwiązywanie konfliktów w grupie i wypracowanie wśród jej członków umiejętności samodzielnego radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych, - nauka niedestrukcyjnych form radzenia sobie ze stresem, - wypracowanie umiejętności organizowania sobie dnia i spędzania czasu wolnego, - budowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach Ŝycia codziennego: kupno biletu na dworcu, w kinie; znalezienie oznaczonego wcześniej miejsca, itp., - rozwój umiejętności interpersonalnych w grupie, zwiększenie otwartości emocjonalnej i samodzielności, - stworzenie warunków do odreagowania urazów nabytych w środowisku rodzinnym, rówieśniczym i szkolnym, - kształtowanie odpowiedzialności i poczucia sprawstwa. W roku 2007 kontynuowana była równieŜ praca z rodzicami podopiecznych świetlicy. Regularnie powadzone były spotkania grupy wsparcia, w trakcie których omawiano bieŜące problemy, z jakimi się spotykali rodzice oraz problemy dotyczące dzieci. Wielokrotnie rozmowy te dotyczyły ich problemów związanych z naduŜywaniem alkoholu oraz sposobów radzenia sobie z nimi. Kilka rodziców naszych podopiecznych podjęła próby leczenia oraz znalazła się pod specjalistyczną opieką. W lipcu 2006 roku, dzięki dofinansowaniu z Funduszu Inicjatyw Obywatelskich, rozpoczęto a w roku 2007 kontynuowano realizację programu „Rodzina Rodzinie”, w ramach którego poza regularnymi spotkaniami grupy wsparcia, rodzice angaŜowali się w codzienne Ŝycie świetlicy. SłuŜyło to ich aktywizacji i przełamywaniu biernej postawy społecznej. Realizowany był równieŜ program „Chcę inaczej”, w ramach którego dla rodziców podopiecznych prowadzone były zajęcia motywacyjno-edukacyjne. W ramach kształcenia u podopiecznych PAW aktywnej postawy społecznej i włączając ich rodziców w codzienne Ŝycie świetlicy zorganizowany został, w postaci festynu ulicznego dla dzieci z ubogich rodzin łódzkich, które na co dzień nie znajdują się pod opieką Pracowni, Międzykulturowy Dzień dla Dziecka. Kilkaset osób w parku w centrum Łodzi (pasaŜ przy ulicy Abramowskiego) świetnie się bawiło, dostało prezenty i skosztowało przysmaków z róŜnych krajów świata. Dzieci i rodzice biorący udział w organizacji imprezy przekonali się, Ŝe mimo swojej trudnej sytuacji (problemy domowe związane z przemocą lub uzaleŜnieniem, brak środków finansowych, spychanie na margines Ŝycia w społeczności lokalnej) mogą zrobić coś dla innych. Dzieci i ich rodzice współorganizowali, wraz z kadrą Pracowni, jubileusz dziesięciolecia istnienia Środowiskowej Świetlicy Socjoterapeutycznej, tzn.: przygotowali i roznosili zaproszenia, brali udział w tworzeniu i realizacji programu. Wśród osób zaproszonych byli przedstawiciele władz samorządowych miasta i województwa, współpracujących z Pracownia fundacji, sponsorzy, dzieci i młodzieŜ wraz z opiekunami z zaprzyjaźnionych świetlic z Łodzi, Krakowa i Wrocławia oraz wszyscy dotychczasowi absolwenci. Jak co roku dzieci, młodzieŜ i ich rodziny wraz z kadrą spotkali się na wieczerzy wigilijnej, a następnie przy ich współudziale w centrum Łodzi (pasaŜ przy ulicy Abramowskiego) zorganizowana została Impreza Gwiazdkowa. Impreza skierowana była do dzieci i młodzieŜy i ich rodzin zamieszkującej okolicę ulic Abramowskiego, Sienkiewicza, Tymienieckiego, Orla i łódzki Manhattan. Myślą przewodnią tegoŜ przedsięwzięcia było przeciwdziałanie bierności i ksenofobii wśród dzieci i młodzieŜy znajdującej się na marginesie Ŝycia społecznego. Tematem przewodnim imprezy było spędzanie Świąt BoŜego Narodzenia w róŜnych kulturach i tradycjach. Wśród wielu atrakcji (Mikołaj ze śnieŜynkami 705 706 rozdający wszystkim duŜym i małym słodycze i prezenty, wielka choinka, ciepłe potrawy wigilijne) były stoiska, na których dzieci miały okazję poznać sposób spędzania świąt w róŜnych kulturach (Ŝydowskiej, rosyjskiej, polskiej i niemieckiej), typowe dla tych regionów potrawy czy zabawy. W festynie uczestniczyło około 1000 dzieci wraz z rodzicami. Kolejnym działaniem podejmowanym przez Pracownię Alternatywnego Wychowania było prowadzenie MłodzieŜowego Telefonu Zaufania „Zakręt”. Telefon działał przez 36 godzin non stop, od godziny 1000 w sobotę do 2200 w niedzielę. W rozmowach telefonicznych pracownicy Telefonu spotykali się zarówno z dziećmi i młodzieŜą i z osobami dorosłymi, które często poruszały problemy związane z dziećmi. Zakres problemów, z którymi zwracali się rozmówcy był bardzo szeroki, począwszy od kłopotów z adaptacją w środowisku rówieśniczym skończywszy na przemocy, alkoholizmie. Często poruszany był problem uŜywania środków psychoaktywnych, zarówno przez młodych ludzi, którzy szukali pomocy, jak równieŜ przez zaniepokojonych rodziców. Rozmowy inicjowane były równieŜ przez dzieci dotknięte przemocą domową; dzwoniły równieŜ osoby dorosłe, które były świadkami tego typu sytuacji w swoim sąsiedztwie albo brały w nim udział. Często pracownicy Telefonu konstruowali w takich wypadkach przebieg akcji interwencji kryzysowej: od powiadomienia policji, poprzez kierowanie lub pomoc w skierowaniu sprawy do sądu, do szukania miejsca dla dzieci lub matek z dziećmi. Wiele rozmów dotyczyło problemów ze znalezieniem własnego miejsca w świecie, określeniem swojej drogi. Często młodzi ludzie dzwonili w wyniku braku pomysłów na przyszłość, nie mając perspektyw na pracę, mieszkanie i zarobek na podstawowe utrzymanie. W tym roku, podobnie jak i w roku 2006, rozmówcami były nie tylko osoby z terenu województwa łódzkiego, ale z całej Polski. Jest to prawdopodobnie spowodowane tym, iŜ Telefon Zaufania „Zakręt” jako jeden z nielicznych czynny jest przez cały weekend (bez przerwy). Ze względu na duŜe zapotrzebowanie działalność Telefonu Zaufania została rozszerzona, tzn. stworzony został Punkt Interwencji Kryzysowej działający równieŜ w dni powszednie. W roku 2007 wzmocnione zostały działania mające na celu rozpropagowanie działalności telefonu poprzez rozwieszanie plakatów w szkołach, rozdawanie ulotek, audycje w radio „Łódź”, artykuły w Gazecie Wyborczej, Dzienniku Łódzkim i innej lokalnej prasie. Istotnym elementem działalności PAW było prowadzenie szkoleń dotyczących pracy z dziećmi i młodzieŜą. W ramach tej działalności kontynuowane były kilkusetgodzinne projekty finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego („Rośnijmy w siłę” – budowa koalicji placówek pracujących z grupami szczególnego ryzyka – zakończony we wrześniu 2007 roku) i Funduszu Inicjatyw Obywatelskich („Sięgnijmy dalej”). Oprócz treningów: interpersonalnego, umiejętności wychowawczych, socjoterapii przeprowadzono równieŜ warsztaty dotyczące: • postaw wobec ludzi z marginesu społecznego i uzaleŜnień, • tworzenia zespołu placówki wsparcia dziennego, • sposobów budowania koalicji i zasad współpracy świetlic środowiskowych, • korzystania ze słuŜb publicznych w aspekcie pracy z osobami wykluczonymi społecznie oraz korzyści ze współpracy placówek wsparcia dziennego, • rozwiązywania konfliktów – strategie mediacji, negocjacji, dialogu, sposoby budowania koalicji • likwidacji przyczyn wyuczonej bezradności w sytuacjach edukacyjnych. Ponadto prowadzone były autorskie treningi dotyczące postaw wobec Ŝycia i umierania skierowane do ludzi pracujących w hospicjach i/lub znajdujących się w trudnej sytuacji Ŝyciowej. Prowadzono równieŜ warsztaty dla Rad Pedagogicznych i kadry placówek 706 707 opiekuńczo-wychowawczych w Warcie, Klenicy, Łodzi, Brodnicy, Chełmku. Efektem tych szkoleń było: zwiększenie umiejętności interpersonalnych, a szczególnie umiejętności kontaktowania się z dzieckiem z zaburzeniami zachowania, zwiększenie świadomości własnego potencjału oraz umiejętności korzystania ze swoich predyspozycji (i panowania nad ograniczeniami) w kontaktach z dzieckiem, nabycie umiejętności diagnozowania sytuacji podopiecznego tj. wiedzy na temat mechanizmu tworzenia się urazów i zaburzeń emocjonalnych i dostosowania jej do przypadku konkretnego dziecka, poznanie mechanizmów uzaleŜnień i własnych stereotypów na temat osób uzaleŜnionych; rozwijanie umiejętności przeciwdziałania uzaleŜnieniom u podopiecznych; zapoznanie ze sposobami pierwszej interwencji w pracy z osobami uzaleŜnionymi (wśród podopiecznych jak i w ich środowisku rodzinnym). zwiększenie poczucia kompetencji w wykonywanej pracy (głównie w zakresie umiejętności wychowawczych i terapeutycznych), zwiększenie umiejętności pracy w zespole i udzielania sobie wsparcia w sytuacjach trudnych. Ponadto zorganizowano dwa Kwalifikacyjne Kursy Pedagogiczne dla czynnych zawodowo nauczycieli, superwizowano ośrodki i placówki wychowawcze we Wrocławiu i Krakowie. W dniach 28 – 30 września 2007 roku Pracownia Alternatywnego Wychowania współorganizowała V Ogólnopolską Konferencję Socjoterapii, której wiodącym tematem były sposoby pokonywania barier utrudniających prawidłowe funkcjonowanie wśród rówieśników, dorosłych i w całym społeczeństwie. Taką barierą jest etykietowanie i negowanie osób, które wydają się być „inne”. Etykieta jest nadawana na podstawie wyglądu, przekonań, statusu materialnego, religii, pochodzenia. Problem etykietowania dotyczy dzieci i dorosłych, nauczycieli i wychowawców, którzy w sposób niejawny modelują (często sami o tym nie wiedząc) zachowania dyskryminacyjne. W trakcie konferencji znaczące miejsce miały wygłoszone wykłady: prof. Anny Wyki „Wokół inności serdecznej”, prof. Anny Brzezińskiej „RóŜnorodność jako podstawa tolerancji, kreatywności i aktywności poznawczej (i jak uczyć tego dzieci)” oraz prof. dr hab. Bogusława Śliwerskiego „Polityczna przemoc wobec edukacji humanistycznej”. Uczestnikami tej konferencji byli ludzie zajmujący się socjoterapią, nauczyciele, osoby pracujące z dziećmi i młodzieŜą w świetlicach i placówkach opiekuńczo – wychowawczych – łącznie 180 osób. W roku 2007 kontynuowana była równieŜ działalność wydawnictwa PAW. 4.9. Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Dzieci i MłodzieŜy SPRAWOZDANIE za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r. Sprawozdanie dotyczy działalności Stowarzyszenia Wspierania Rozwoju Dzieci i MłodzieŜy w roku 2007. 707 708 Głównym działaniem Stowarzyszenia jest prowadzenie Profilaktyczno - Rozwojowego Ośrodka MłodzieŜy i Dzieci ,,PROM” oraz Specjalistycznej Placówki Doskonalenia Nauczycieli „PROFILAKTYKA” w Łodzi. Działania Profilaktyczno - Rozwojowego Ośrodka MłodzieŜy i Dzieci ,,PROM ” Od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r. Ośrodek funkcjonował od poniedziałku do piątku w godzinach od 10.00 do 20.00 a oraz okazjonalnie w soboty w godzinach od 10.00 do 15.00. W tym okresie z róŜnych form pomocy pedagogiczno-psychologicznej skorzystało: • dyŜur w punkcie konsultacyjno – informacyjnym 2210 godzin • konsultacje telefoniczne w punkcie konsultacyjno – informacyjnym 1713 osoby • działania korekcyjne (bezpośrednio w placówce) 365 osoby W ramach bezpośrednich działań korekcyjnych (średni czas trwania działań korekcyjnych w placówce to okres 6 miesięcy) zrealizowaliśmy: • indywidualne konsultacje, diagnoza, terapia, porady prawne 1520 sesje • mediacje, negocjacje rodzinne 120 godzin • z grup terapeutycznych i zajęciowych korzystało 151 osób • zapewnienie opieki w czasie wolnym 255 godzin Sesje indywidualne i grupowe, zgodnie z przedłoŜonym wcześniej programem, prowadzili specjaliści, psycholodzy, pedagodzy, terapeuci uzaleŜnień oraz lekarz psychiatra: dr Małgorzata Jurowska, mgr Beata Morawska, mgr Joanna Malinowska, mgr Izabela Kaczyńska, mgr Joanna Geraga, mgr Iwona Mikołajczyk, Anna Pietrzak i mgr Witold Skrzypczyk. Witold Skrzypczyk - dyrektor Ośrodka oraz psycholodzy Beata Morawska, Joanna Malinowska (osoby prowadzące działalność gospodarczą) prowadzili spotkania oraz zajęcia korekcyjne w ramach umowy o współpracy pomiędzy stowarzyszeniem i ich firmami. Pozostali pracownicy byli zatrudnieni na umowy zlecenia zgodnie z wykonywanymi zadaniami (listy osób uczestniczących w grupach terapeutycznych oraz w terapii indywidualnej do wglądu w siedzibie Ośrodka). Program korekcyjny uzupełniały spotkania grup samopomocowych Alateen i DDA (Dorosłe Dzieci Alkoholików). Grupy te były prowadzone w ramach wolontariatu. Tygodniowo z grup tych korzystało ok. 4 osób. Terapia indywidualna z młodymi pacjentami w 10% odbywała się siłami staŜystów studentów IV/V roku psychologii i pedagogiki Uniwersytetu Łódzkiego w ramach wolontariatu pod stałą superwizją etatowych pracowników Ośrodka. Programy profilaktyczne i korekcyjne: Podobnie jak w latach poprzednich pracownicy Ośrodka realizowali w szkołach (na zlecenie szkół) programy profilaktyczne „Jestem O.K!”, „Bezpieczna Szkoła”, „Tak czy Nie”, „Razem” oraz warsztaty edukacyjne dla rodziców i rad pedagogicznych. Szkoły płaciły za 708 709 realizację programów z funduszy przeznaczonych na profilaktykę, 60% wpływów przeznaczonych było na honoraria dla realizatorów, natomiast 40% pokrywało koszty materiałów pomocniczych i edukacyjnych uŜywanych przy realizacji programów. Od stycznia kontynuowaliśmy czwartkową grupę zajęciową dla liderów młodzieŜowych oraz młodzieŜy, która ukończyła pomyślnie ośrodkowe programy korekcyjne. Zajęcia te zrzeszały duŜą grupę młodzieŜy jako atrakcyjna forma rozwijania umiejętności społecznych i predyspozycji przywódczych, znaczna część młodzieŜy z tej grupy bierze czynny udział w programie MłodzieŜowego Ochotniczego Pogotowia Rówieśniczego w gimnazjach i liceach. W roku 2007 zrealizowaliśmy kolejne seminariium MłodzieŜowego Ochotniczego Pogotowia Rówieśniczego. W seminarium dla szkół gimnazjalnych wzięło udział około 80 uczniów. Kolejnym przedsięwzięciem realizowanym we współpracy z PARPA oraz Regionalnym Centrum Polityki Społecznej w Łodzi jest realizowany od 1999 roku program „Pomarańczowa Linia”. W dniach od 01.01. do 31.12.2006 roku ogólnopolski telefon konsultacyjno-informacyjny „Pomarańczowa Linia” był czynny od godziny 14.00 do 20.00 od poniedziałku do piątku. Konsultacji telefonicznych udzielali psycholodzy - pracownicy Ośrodka „PROM” dyŜury finansowane były częściowo przez PARPA w Warszawie, Urząd Gminy Miasta Łodzi oraz w ramach kosztów własnych Stowarzyszenia. W wyŜej wymienionym okresie udzielono 749 informacji i konsultacji telefonicznych. Jest to wynik dobrych akcji propagandowych infolinii oraz profesjonalnej obsługi telefonu. W ramach programu „Pomarańczowa Linia” finansowanego przez RCPS (dla obszaru województwa łódzkiego) realizowaliśmy konsultacje psychologiczno – pedagogiczne, kuratora rodzinnego oraz negocjacje i mediacje rodzinne. Łącznie w programie z pomocy skorzystało ok. 282 osoby głównie z terenu województwa łódzkiego. Kontynuujemy działania mające na celu rozpropagowanie numeru infolinii zarówno lokalnie (podczas realizacji programów profilaktycznych z młodzieŜą) oraz na terenie kraju (przy okazji szkoleń z obszaru profilaktyki uzaleŜnień dla pracowników szkół, poradni). W dwu seminariach zorganizowanych w ramach dotacji RCPS w Łodzi wzięło udział około 160 uczestników. Działania SPDN „PROFILAKTYKA” Specjalistyczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli „Profilaktyka” jest placówką współpracującą z Profilaktyczno Rozwojowym Ośrodkiem MłodzieŜy i Dzieci PROM w Łodzi. Zadaniem SPDN „Profilaktyka” jest organizacja i prowadzenie kursów doskonalących - autorskich programów i procedur profilaktycznych przeznaczonych do realizacji w szkołach oraz placówkach oświatowych. SPDN „Profilaktyka” jest placówką niepubliczną działającą w strukturach Stowarzyszenia Wspierania Rozwoju Dzieci i MłodzieŜy, finansowanie działalności szkoleniowej oparte jest na dotacjach lub zleceniach innych podmiotów (gminy, szkoły, inne placówki). 709 710 W 2007 roku, podobnie jak w latach poprzednich, większość kursów realizowana była na zlecenie szkół i instytucji z terenu całej Polski. Działalność placówki nie ma charakteru dochodowego, koszty szkoleń zawierają wyłącznie wynagrodzenia realizatorów prowadzących zajęcia oraz koszty materiałów edukacyjnych, transportu, wynajmu sal, noclegów (przy szkoleniach wyjazdowych itp.). W związku z powyŜszym w kaŜdym roku kalendarzowym realizacja kursów róŜni się nieco od wcześniej planowanych zamierzeń. W 2007 roku zrealizowaliśmy 22 kursy doskonalące w większości do naszych autorskich programów profilaktycznych oraz korekcyjnych. W sumie we wszystkich kursach uczestniczyło 369 osób. 17 kursów przeznaczonych było dla nauczycieli i pedagogów zajmujących się realizacją programów profilaktycznych w szkołach. Kursy doskonalące dla realizatorów programów korekcyjnych dla młodzieŜy „TUKA/N” oraz „Praca z dziećmi ze środowisk wysokiego ryzyka” były przeznaczone dla osób pracujących w ośrodkach specjalistycznych dla młodzieŜy, nie mniej jednak warunkiem uczestnictwa było posiadanie wyŜszego wykształcenia psychologicznego lub pedagogicznego. Kursy te realizowane były przy współpracy z Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Regionalnym centrum Polityki społecznej w Łodzi . Wszystkim naszym kursom towarzyszą profesjonalnie opracowane materiały dla realizatorów (podręczniki, scenariusze zajęć, propozycje ewaluacji, materiały edukacyjne). Materiały dotyczące realizacji programów będących przedmiotem sprawozdania (egzemplarze informacyjne) dostarczamy wcześniej do Kuratorium Oświaty w Łodzi oraz do PARPA w Warszawie. Tabela poszczególnych kursów realizowanych w roku 2007 L.p. Nazwa kursu 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. zrealizowana liczba ilość kursów uczestników Kurs doskonalący dla realizatorów programu 3 95 korekcyjnego dla młodzieŜy eksperymentującej ze środkami psychoaktywnymi „TUKA/N” (70 godzin zajęć) Kurs doskonalący dla realizatorów programu 5 121 profilaktyki agresji i przemocy „Bezpieczna Szkoła” (14 godzin zajęć) Szkolenie komisji ds. PiRPA (8 godzin zajęć) 1 8 Kurs doskonalący dla realizatorów programu profilaktycznego „Tak czy Nie” (15 godzin zajęć) Kurs doskonalący dla realizatorów programu profilaktycznego „Razem” (16 godzin zajęć) Kurs doskonalący dla realizatorów programu profilaktyczno – interwencyjnego MłodzieŜowe Ochotnicze Pogotowie Rówieśnicze MOPR (18 godzin zajęć) Kurs doskonalący dla pracowników świetlic środowiskowych „Praca z dziećmi ze środowisk 710 4 79 1 19 2 44 2 52 711 wysokiego ryzyka” (100 godzin zajęć) Razem: 18 kursów 418 uczestników Realizacja wszystkich zadań i zobowiązań była moŜliwa dzięki zaangaŜowaniu i duŜej ilości pracy społecznej wszystkich pracowników merytorycznych ośrodka. 4.10. Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki „Spójrz Inaczej” Sprawozdanie merytoryczne z działalności Stowarzyszenia Psychoprofilaktyki „Spójrz Inaczej” w Starachowicach za rok 2007 Wstęp Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki "Spójrz Inaczej” działa od 1997 roku. Terenem działania Stowarzyszenia jest obszar Polski, siedziba zaś mieści się w Starachowicach. Aktualnie Stowarzyszenie liczy 36 członków. Głównie cele Stowarzyszenia to: 1. Propagowanie upowszechnianie i wdraŜanie Programu Zajęć WychowawczoProfilaktycznych "Spójrz inaczej". 2. Edukacja w zakresie uzaleŜnień od środków chemicznych i innych. 3. Edukacja w zakresie zjawiska agresji i przemocy w szkole i rodzinie. 4. Upowszechnianie i propagowanie umiejętności psychologicznych słuŜących samorealizacji, rozwojowi osobistemu i poprawie kontaktów społecznych. Stowarzyszenie realizuje swoje cele m.in. poprzez: 1.Prowadzenie warsztatów, treningów i superwizji dla realizatorów i trenerów Programu "Spójrz inaczej". 2. Szkolenie trenerów uprawnionych do prowadzenia warsztatów psychologicznych, przygotowujących realizatorów programu do pracy z dziećmi. 3. Współpracę z administracją rządową, samorządami lokalnymi, i władzami oświatowymi wszystkich szczebli, takŜe fundacjami oraz innymi stowarzyszeniami w zakresie profilaktyki uzaleŜnień i psychoedukacji. 4. Merytoryczne konsultacje dla pracowników administracji, policji, sądów, słuŜby zdrowia, oświaty i pomocy społecznej w sprawach związanych z psychoprofilaktyką szkolną i rodzinną. Od 2001 roku przy Stowarzyszeniu działa niepubliczna placówka doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym – Ośrodek Szkolenia Nauczycieli „Spójrz Inaczej” – którego celem jest organizowanie i prowadzenie doskonalenia i dokształcania nauczycieli publicznych i niepublicznych szkół i placówek oświatowo-wychowawczych i pracowników administracji samorządowej zarządzających oświatą. 711 712 W 2007 roku pracami Stowarzyszenia kierował Zarząd w składzie: Andrzej Kołodziejczyk - prezes Zarządu Jadwiga Soboń - wiceprezes Halina Krzysztalowicz-Stachyra - wiceprezes Ewa Czemierowska-Koruba - sekretarz Anna Babicka - skarbnik Tomasz Kołodziejczyk – członek Stowarzyszenie - zgodnie ze statutowymi celami - w minionym roku realizowało następujące kierunki pracy: 6. Propagowanie Programu „Spójrz Inaczej” na terenie kraju, szkolenie realizatorów tego programu i wydawanie zaświadczeń. 7. Spotkania merytoryczne trenerów Programu. 8. Prowadzenie innych szkoleń doskonalących umiejętności psychologiczne i wychowawcze. 9. Rejestrację prowadzonych warsztatów, prowadzenie rejestru trenerów, wpływających opłat i wydawanych zaświadczeń. 10. Porządkowanie formalnej strony pracy Stowarzyszenia – opracowywanie procedur i zasad współpracy i pracy zarządu, biura i trenerów. 11. Promowanie Stowarzyszenia m. in. poprzez udział w konferencjach, prezentacjach itp. a takŜe przez akcję reklamową. I. Działalność szkoleniowa Stowarzyszenia W roku 2007 trenerzy Stowarzyszenia przeprowadzili 179 szkoleń, łącznie 8 905 godzin zajęć. Wzięło w nich udział około 2 700 osób. Odbiorcami szkoleń byli zarówno nauczyciele, jak i przedstawiciele innych grup zawodowych. I. 1. Szkolenia dla nauczycieli Zostało przeprowadzonych 166 szkoleń dla nauczycieli – łącznie 8 067 godzin zajęć, w których udział wzięło około 2 500 osób. Były to następujące szkolenia: 16. Warsztaty przygotowujące do realizacji Programu zajęć wychowawczoprofilaktycznych „Spójrz Inaczej” w kl. I-III (40 godz.) 17. Warsztaty przygotowujące do realizacji Programu zajęć wychowawczoprofilaktycznych „Spójrz Inaczej” w kl. IV-VI szkół podstawowych i w klasach gimnazjalnych (70 godz.) 18. Warsztaty przygotowujące do realizacji Programu zajęć wychowawczoprofilaktycznych „Spójrz Inaczej na agresję” (40 godz.) 19. „ Jak sobie radzić z agresją i przemocą w szkole?” (30 godz.) 20. Jak sobie radzić z agresją wśród dzieci młodszych (20 godz.) 21. „Rozwiązywanie konfliktów w szkole” (30 godz.) 22. Warsztat o zasobach nauczyciela (8 godz.) 23. „Jak pracować z młodzieŜą z zaburzeniami w zachowaniu?” (60 godz.) 712 713 24. Motywowanie uczniów do nauki (30 godz.) 25. „Profilaktyka uzaleŜnień” (20 godz.) 26. Praca z dziećmi z rodzin dysfunkcyjnych (40 godz.) 27. Potrzeby dziecka w wieku dojrzewania ( 4 godz.) 28. Praca z dziećmi z zachowaniem agresywnym ( 8 godz.) 29. Trening twórczości (20 godz.) 30. Profilaktyka wypalenia zawodowego ( 30 godz.) 31. Interwencja psychoprofilaktyczna - w jaki sposób prowadzić działania interwencyjne na terenie szkoły (20 godz.) 32. Jak sobie radzić z agresją – wstępne rozpoznanie (20 godz.) 33. Dyscyplina w szkole (4 godz.) 34. Rodzice-nauczyciele: o dobrej współpracy (30 godz.) I. 2. Szkolenia dla przedstawicieli innych grup zawodowych Przeprowadzono 13 szkoleń – 838 godzin zajęć - dla około 200 osób. Były to następujące szkolenia: 3. Cykl szkoleniowy dla pracowników świetlic środowiskowych dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym „Wiem, rozumiem, pomagam” 100 godz. 4. Cykl szkoleniowy dla pracowników świetlic środowiskowych dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym „Wiem, rozumiem, pomagam” 105 godz. 5. Szkolenie dla pracowników Lokalnych Ośrodków Wsparcia 40 godz. - 4 szkolenia 6. „Alkohol i przemoc w rodzinie” 60 godz. 7. „Zachowania rodzicielskie budujące dobry kontakt z dzieckiem” 18 godz. 8. „Spójrz Inaczej” kl. IV-VI i gimnazjum warsztat dla absolwentów treningu umiejętności wychowawczych i warsztatu pracy z grupą 60 godz. 9. „Jak sobie radzić z agresja i przemocą w szkole” 30 godz. II. Promocja edukacji w zakresie psychoprofilaktyki II. 1. Działania realizowane przez nasze Stowarzyszenie II.1.1. I Letnia Szkoła „Spójrz inaczej” - 20–23.08.2007 roku w Wiśle. Była to 4 dniową konferencja dla uczestników - realizatorów programu „Spójrz Inaczej” z róŜnych miejscowości w Polsce. Na konferencję złoŜyło się 6 godzin wykładów, 36 godzin warsztatów i 3 seminaria. Oprócz członków naszego Stowarzyszenia zajęcia prowadzili przedstawiciele PARPA, Stowarzyszenia KLANZA oraz Uniwersytetu im. Kazimierza Wielkiego z Bydgoszczy. Wszystkie zajęcia: wykłady i warsztaty było wysoko ocenione przez uczestników. Średnia ocen wynosiła 5.18 punktów w skali 6 punktowej. W ramach współpracy z PARPA w organizacji I Letniej Szkoły, Polska Agencja pokryła koszty umów za realizację zajęć prowadzonych w ramach tego przedsięwzięcia. Pozostałe koszty I Letniej Szkoły pochodziły z opłat uczestników oraz wkładu własnego Stowarzyszenia. Organizacją konferencji zajęły się: E. Czemierowska - Koruba, Jadwiga Soboń, Katarzyna JeŜowska – Kwaśny, Halina Krzyształowicz – Stachyra. W realizację zajęć było włączonych 713 714 10 trenerów naszego Stowarzyszenia: Teresa Auguścik, E. Czemierowska – Koruba, Maria Deptuła, Katarzyna JeŜowska – Kwaśny, Danuta Kielnik, Jakub Kołodziejczyk, Tomasz Kołodziejczyk, Hanna Michalska, Jerzy Rządzki, Jadwiga Soboń. II.1.2. Lokalne konferencje programu „Spójrz Inaczej” Jednym z kierunków promocji naszego Stowarzyszenia i programu „Spójrz Inaczej” są lokalne konferencje dla niewielkich społeczności. Biorą w nich udział realizatorzy naszego programu i wychowawcy czy dyrektorzy szkół zainteresowani nim. W roku 2007 zorganizowaliśmy 4 takie konferencje w następujących miejscowościach i terminach: 10. Czerwonak woj. wielkopolskie – luty 2007 W konferencji wzięło w niej udział około 60 osób. Temat przewodni konferencji to: „ Spójrz Inaczej na szkołę”. Jej dodatkowe efekty to szkolenia kolejnych realizatorów programu oraz planowane dwie konferencje w tym województwie w roku 2008. 11. Zielona Góra – wrzesień 2007 W konferencji wzięło w niej udział około 50 osób Temat konferencji: „Spójrz Inaczej na szkołę”. Odbyła się ona w ramach projektu „Program wspierania nauczycieli gimnazjów w małych miejscowościach województwa lubuskiego w zakresie zapobiegania zachowaniom problemowym”. 12. Gorzów Wlkp. – wrzesień 2007 W konferencji wzięło w niej udział około 50 osób Temat konferencji: „Spójrz Inaczej na szkołę”. Odbyła się ona w ramach projektu „Program wspierania nauczycieli gimnazjów w małych miejscowościach województwa lubuskiego w zakresie zapobiegania zachowaniom problemowym”. 13. Bydgoszcz – październik 2007 Temat konferencji: „Jak sobie radzić z agresją w szkole”, wzięło w niej udział około 80 osób. Dotacja Urzędu Miasta Bydgoszcz dla tego przedsięwzięcia wyniosła 2 690.00 złotych. Konferencje te organizowali Jerzy Rządzki i Danuta Kielnik, a brali w nich udział następujący trenerzy naszego Stowarzyszenia: Ewa Czemierowska - Koruba, Maria Deptuła, Jolanta Białogórzec, Danuta Kielnik, Andrzej Kołodziejczyk, Tomasz Kołodziejczyk, Jerzy Rządzki, Jadwiga Soboń, Ewa Wojciszke-Orska a takŜe zaproszony gość: dr Wioletta Junik z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. II.1.3. Zjazdy Trenerów W tym roku odbyły się dwa zjazdy trenerów Stowarzyszenia. 1. Zimowy Zjazd Trenerów połączony z Walnym Zebraniem Członków Stowarzyszenia, w dniach: 11.01 – 14.01.2007 r. w Starachowicach. W czasie tego spotkania - zajmowaliśmy się bieŜącą działalnością Stowarzyszenia oraz najbliŜszymi waŜnymi projektami Stowarzyszenia – I Letnią Szkołą, konferencjami dla Wydawnictwa Longman i programami z funduszy europejskich. 714 715 2. Letni Zjazd Trenerów Stowarzyszenia w dniu 25.08.2007 w Wiśle słuŜył podsumowaniu I Letniej Szkoły Stowarzyszenia oraz pracy nad bieŜąca działalnością Stowarzyszenia. II. 2. Projekty realizowane we współpracy z innymi organizacjami i instytucjami II.2.1. Program społeczny „Szkoła bez Przemocy” Od 2006 roku nasze Stowarzyszenie współpracuje z Programem społecznym „Szkoła bez przemocy” (którego organizatorami są Grupa Wydawnicza POLSKAPRESSE, Media Regionalne i Fundacja Grupy TP). W 2007 roku zrealizowaliśmy w ramach tej współpracy 30 szkoleń dla nauczycieli na kwotę 76.950,00 zł, które stanowiły nagrody dla szkół w konkursie grantowym, ogłoszonym w ramach w/w Programu. Były to szkolenia: 35. „Spójrz Inaczej” kl. IV-VI – 1 warsztat, 36. Spójrz inaczej na agresję - 4 warsztaty, 37. „Jak sobie radzić z agresją i przemocą w szkole?” - 9 warsztatów, 38. „Jak sobie radzić z agresją wśród dzieci młodszych ” – 5 warsztatów, 39. „Rozwiązywanie konfliktów w szkole” - 6 warsztatów, 40. „Praca z dziećmi z rodzin dysfunkcyjnych” – 1 warsztat, 41. "Warsztat o zasobach nauczyciela, czyli co wnoszę do kontaktu z dzieckiem i klasą" – 2 warsztaty, 8. Warsztat dla rodziców "Zachowania rodzicielskie budujące dobry kontakt z dzieckiem" – 1 warsztat. Szkolenia odbyły się w całej Polsce, a prowadziło je 18 trenerów naszego Stowarzyszenia: Teresa Auguścik, Anna Babicka, Jolanta Białogórzec, E. Czemierowska Koruba, Hubert Czemierowski, Katarzyna JeŜowska – Kwaśny, Danuta Kielnik, Jacek Kłoda, Tomasz Kołodziejczyk, Kazimierz Koruba, Halina Krzyształowicz – Stachyra, Hanna Michalska, Jerzy Rządzki, Jadwiga Soboń, Stanisław Stach, ElŜbieta Staniszewska, Ewa Wojciszke-Orska, Teresa Zabrodzka. Ponadto nasi trenerzy brali aktywny udział w regionalnych konferencjach programu „Szkoła bez Przemocy” – uczestnicząc w dyskusjach panelowych bądź prowadząc warsztaty tematyczne. W 2007 roku konferencje te odbyły się w Białymstoku, Łodzi, Toruniu i Opolu, a nasze Stowarzyszenie reprezentowali: Teresa Auguścik, Jolanta Białogórzec, Tomasz Kołodziejczyk, Kazimierz Koruba, Halina Krzyształowicz-Stachyra, Urszula Zwolska i Maciej Zwolski. II.2. 2. Współpraca z Wydawnictwem Pearson Education Polska LONGMAN W ramach współpracy z wydawnictwem LONGMAN trenerzy naszego Stowarzyszenia przeprowadzili 4-godzinne seminaria „Trudne zachowania uczniów”, w ramach cyklicznych spotkań metodycznych dla nauczycieli języka angielskiego uŜywających podręczników tego wydawnictwa. 13 trenerów naszego stowarzyszenia przeprowadziło 25 spotkań w których wzięło udział 1550 nauczycieli. Wszystkie spotkania były docenione zarówno przez organizatorów jak i uczestników. W ankietach ewaluacyjnych otrzymały bardzo wysokie noty, zarówno co do zawartości merytorycznej warsztatu jak i przygotowania trenerów. W formularzach oceniających znalazło się bardzo wiele opinii podkreślających fachowość i profesjonalizm prowadzących. 715 716 Zajęcia te prowadzili: Anna Babicka, Jolanta Białogórzec, Maria Cieślak, Katarzyna JeŜowska- Kwaśny, Katarzyna Krzyształowicz-Stachyra, Alicja Kubacka, Anna Pytlakowska, Jerzy Rządzki, ElŜbieta Staniszewska, Ewa Wojciszke-Orska, Urszula Zwolska, Maciej Zwolski. II.2.3. Lokalne Ośrodki Wsparcia dla ofiar przemocy. We współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości opracowaliśmy program i przeprowadziliśmy pierwszy moduł pilotaŜowego programu szkolenia pracowników Lokalnych Ośrodków Wsparcia – placówek pomocy ofiarom przestępstw prowadzonych przez Ministerstwo. Szkolenie to dotyczyło budowania zespołów LOW-ów i pierwszego kontaktu z ofiarami przestępstw (z akcentem na kontakt z dziećmi- ofiarami przestępstw). W zajęciach prowadzonych przez Teresę Auguścik, Jolantę Białogórzec, Danutę Kielnik, Andrzeja Kołodziejczyka, Jakuba Kołodziejczyka, Katarzynę Krzyształowicz, Jerzego Rządzkiego i Jerzego Szczepańca wzięło udział 66 osób z ośrodków w całej Polsce. Koordynacją projektu zajmowała się Katarzyna JeŜowska – Kwaśny, a działań zmierzających do opracowania programu szkolenia Ewa Czemierowska-Koruba i Jadwiga Soboń. Środki na opłacenie honorariów dla realizatorów, w kwocie 25 600.00 zł., Ministerstwo Sprawiedliwości przekazało do Stowarzyszenia w styczniu 2008 roku. II.2.4. „Wiem, rozumiem, pomagam” – cykl szkoleniowy dla pracowników świetlic środowiskowych w zakresie pracy z dziećmi z rodzin z problemem alkoholowym. Jako jedna z trzech organizacji wygraliśmy ogólnopolski konkurs PARPA i 24 500.00 zł na przeprowadzenie trzech 100 – godzinnych cykli otrzymaliśmy szkoleniowych dla trzech grup nauczycieli w trzech województwach: lubelskim, małopolskim i świętokrzyskim. Zajęcia realizowali: A. Babicka, E. Czemierowska-Koruba, Kazimierz Koruba, Jadwiga Soboń, ElŜbieta Staniszewska. Programem było objętych 42 wychowawców świetlic. W listopadzie 2007 roku została przeprowadzona wizytacja realizacji projektu przez PARPA. Audyt obejmował stronę merytoryczną, prawną i finansową. Otrzymaliśmy bardzo pozytywne opinie o realizacji naszego projektu Dotacja z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego w wysokości 16 800.00Z zł. pozwoliła na replikę w/w programu i przeprowadzenie przez ten sam zespół 2 dodatkowych 105 godzinnych cykli szkoleniowych dla dwóch grup szkoleniowych w Kunowie i SkarŜysku – Kamiennej. W projekcie wzięło udział 23 wychowawców świetlic. II.2.5. „Program wspierania nauczycieli gimnazjów w małych miejscowościach województwa lubuskiego w zakresie zapobiegania zachowaniom problemowym” Projekt dotowany sumą 23 000,00 zł przez Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego obejmował przeprowadzenie dwóch lokalnych konferencji „Spójrz inaczej na gimnazjum” w Zielonej Górze i Gorzowie Wielkopolskim oraz 6 warsztatów „Spójrz Inaczej” dla nauczycieli gimnazjów w wybranych gminach tego województwa. Wartość całkowita projektu wyniosła 51.453,81 zł. Projekt opracował i koordynował Jerzy Rządzki, a zajęcia w czasie konferencji i warsztaty programu SI prowadzili: Tomasz Kołodziejczyk, Jerzy Rządzki i Ewa Wojciszke-Orska. W konferencjach wzięło udział ponad 100 osób a 74 uczestniczyło w warsztatach. 716 717 W styczniu 2008 projekt został objęty częściową ewaluacją która pokazała iŜ 95% uczestników realizuje zajęcia programu w swoich klasach. Kilka szkół zgłosiło zainteresowanie projektem w kolejnych latach, a dwie gminy postanowiły kontynuować szkolenia dla nauczycieli w sposób systemowy. II.2. 6. Projekt „Spójrz inaczej na wychowanie i profilaktykę” Projekt dotowany kwotą 30 100,00 przez Biuro Polityki Społecznej miasta Stołecznego Warszawa na organizowanie szkoleń tematycznych w obszarze profilaktyki i zintegrowanej pomocy dziecku i rodzinie. Został opracowany przez Ewę Czemierowską i Jadwigę Soboń, a realizowali go poza autorkami: Kazimierz Koruba i Anna Babicka. W projekcie wzięło udział 68 nauczycieli z 7 warszawskich szkół podstawowych i gimnazjów oraz z 1 Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej. II.2.7. Projekt „Radzenie sobie z agresją w szkole” Projekt dotowany przez OPS – gmina Wawer miasta st. Warszawa, opracowany i realizowany przez Jadwigę Soboń. Wzięło w nich udział 16 nauczycieli. Kwota dotacji 4 120.00 złotych. II.2.8. Współpraca z Wydawnictwem MUNICIPIUM SA. W kalendarzu „Wademecum wychowawcy klasy” na rok szkolny 2007/2008 zostały zamieszczone scenariusze godzin wychowawczych w klasach I - III opracowane przez Annę Babicką, scenariusze godzin w klasach IV – VI opracowane przez ElŜbietę Staniszewską oraz scenariusze spotkań z rodzicami – opracowane przez Jadwigę Soboń. II.2.9 Współpraca z Fundacja Rozwoju dzieci im. J.A. Komeńskiego w Warszawie Nasze Stowarzyszenie współpracuje z Fundacją od 2003 roku. W roku 2007 weszliśmy w skład grupy inicjatywnej zainicjowanego przez Fundację Partnerstwa na rzecz Rozwoju i Edukacji Małych Dzieci. II. 3. Udział w konferencjach, seminariach, prezentacjach Członkowie i trenerzy naszego Stowarzyszenia reprezentowali je w roku 2007 w następujących kongresach, konferencjach i innych spotkaniach programowych: − I Zjazd Akademii Zarządzania Dyrektora Szkoły ( 11.01.2007 roku w Warszawie) - dla około 200 dyrektorów szkół i placówek oświatowych). Ewa Czemierowska wygłosiła wykład na temat: „Budowanie systemu skutecznie zapobiegającego agresji w szkole”. − I Kongres Pedagogów i Psychologów Szkolnych (16–17.02.2007 roku w Warszawie. Halina Krzyształowicz Stachyra i Hanna Michalska prowadziły cieszące się duŜym zainteresowaniem stoisko informacyjne. Zaproszona do Panelu głównego jako reprezentantka Stowarzyszenia Ewa Czemierowska, nie mogła wziąć w nim udziału z powodów zdrowotnych. 717 718 − Giełda Profilaktyczna w Gdańsku (26.05.2007 roku). Joanna Paszkiewicz – Barszczewska i Ewa Wojciszke- Orska prezentowały programy „Spójrz Inaczej” i „Spójrz inaczej na agresję”. − Konferencja „ Działania systemowe na rzecz dzieci ulicy” (Poznań, 31.05.2007 roku) zorganizowana przez Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miasta w Poznaniu przy współudziale naszego Stowarzyszenia. W konferencji wzięło udział około 250 osób - przedstawiciele władz, słuŜb społecznych (pomoc społeczna, policja i straŜ miejska), oświaty oraz organizacji pozarządowych z terenu miasta. Członkowie naszego Stowarzyszenia wygłosili następujące prezentacje: − „Szkolny system rozwiązywania problemów uzaleŜnień i agresji” – Ewa Czemierowska − „Gdy dziecku dzieje się krzywda – postępowanie interdyscyplinarnego zespołu interwencyjnego” – Kazimierz Koruba − „Znaczenie terapii rodzin w profilaktyce niedostosowania społecznego dzieci” – ElŜbieta Staniszewska − II Forum Edukacyjne „Razem dla dzieci” (Warszawa 21- 23. 09. 2007 roku ), organizowanym przez Fundację Rozwoju Dzieci im. J. A. Komeńskiego. Anna Babicka i ElŜbieta Staniszewska przeprowadziły warsztat „Praca, psychokorekcyjna z dzieckiem agresywnym” a takŜe uczestniczyły w kilku sesjach posterowych, prezentujących program „Spójrz Inaczej” i działalność Stowarzyszenia. − Ogólnopolska Konferencja Naukowa: „Teoretyczne i praktyczne aspekty niedostosowania społecznego dzieci, młodzieŜy i dorosłych” w Zielonej Górze (18– 19.10. 2007 roku). Andrzej Kołodziejczyk (w ramach sekcji tematycznej) prezentował Trening Zastępowania Agresji. − Giełda Profilaktyczna organizowana przez OPOS Warszawa- Białołęka (23.10.07 roku). Tomasz Kołodziejczyk dokonał prezentacji programu „Spójrz Inaczej”. − Konferencja „Zarządzanie bezpieczeństwem w szkole” w dniu 25 października 2007 r. w Krakowie, zorganizowana przez WyŜsza Szkołę Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego „Apeiron” w Krakowie, Małopolskie Kuratorium Oświaty Krakowie oraz Urząd Miasta Krakowa. Ewa CzemierowskaKoruba brała udział w dyskusji panelowej na temat „Przeciwdziałanie przemocy w szkole”. W roku 2008 Stowarzyszenie będzie kontynuowało i rozwijało dotychczasowe kierunki działań. 718 719 4.11. Zespół Apostolstwa Trzeźwości SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI Zespołu Apostolstwa Trzeźwości przy KEP za rok 2007. 1. Zespół Apostolstwa Trzeźwości przy Konferencji Episkopatu Polski został powołany na 321 Sesji Plenarnej Episkopatu Polski obradującej w Warszawie w dniach 12 i 13 marca 2003 roku. Członkowie Zespołu Apostolstwa Trzeźwości /2 kadencji/: Przewodniczącym Zespołu i Krajowym Duszpasterzem Trzeźwości jest ks. biskup dr Antoni Pacyfik Dydycz Sekretarzem Zespołu Ks. kan. Zbigniew Kaniecki Członkiem Honorowym: Ks. Prałat Henryk KorŜa Członkami Zespołu: Ks. Komandor Janusz Bąk Ks. Henryk Grządko Ks. Wiesław Kondratowicz O. Jan Karczewski OFM Cap Ks. dr Piotr Kulbacki Prof. dr hab. Józef Styk Senator dr n. med. Jan Szafraniec Ks. prałat Marian Szewczyk Ks. prałat dr Stanisław Ulaczyk Dr Krzysztof Wojcieszek Ks. kan. Władysław Zązel 2. Duszpasterstwo trzeźwości prowadzone przez Kościół to „zorganizowana działalność Kościoła mająca na celu wychowanie chrześcijan do świadomej akceptacji trzeźwości, doprowadzenie do trzeźwości pijących nadmiernie oraz praca z alkoholikami, czyli ludźmi obciąŜonymi chorobą alkoholową”. 3. W dniach 12 – 13 lutego 2007 r. w Zakroczymiu (poniedziałek godz. 15.00 – wtorek godz. 13.00) odbyła się Wiosenna Sesja Zespołu Apostolstwa Trzeźwości i Diecezjalnych Duszpasterzy Trzeźwości oraz Zakroczymski Konwent Organizacji Apostolstwa Trzeźwości w Polsce. W Sesji tej wzięli udział Dekanalni Duszpasterze Trzeźwości z Diecezji Płockiej. 4. W dniach 18 lutego – 24 lutego 2007 r. XL Tydzień Modlitw o Trzeźwość Narodu. Hasło: „Maryjo, pomóŜ nam Ŝyć w trzeźwości!”, na który materiały zostały przygotowane i rozprowadzone w publikacji - Apostoł Trzeźwości. Pomoc tę otrzymały wszystkie parafie w Polsce. 5. W poprzedzającą sobotę i w trzecią niedzielę czerwca 2007 roku odbyła się XXVI Krajowa Pielgrzymka Trzeźwości na Jasną Górę. Organizacją pielgrzymki zajmował się ks. prał Henryk KorŜa. Sobota była poświęcona modlitwie i spotkaniom dyskusyjnym, a w niedzielę centralnym przeŜyciem była Eucharystia. 6. W czasie wakacji miały miejsce specjalistyczne kursy dla alumnów wyŜszych seminariów diecezjalnych i zakonnych. Mają one cykl dwuletni. We wszystkich seriach wzięło udział 96 alumnów. W kaŜdym z kursów uczestniczył ks. bp Antoni Dydycz, sprawując Najświętszą Ofiarę, głosząc homilię i ewentualnie biorąc udział w spotkaniu dyskusyjnym. Kursem kieruje o. Jan Karczewski, Dyrektor Zakroczymskiego Ośrodka przy ścisłej współpracy z ks. kan. Zbigniewem Kanieckim, Sekretarzem Zespołu. Od lat z przyszłymi kapłanami chętnie dzieli się swoim doświadczeniem ks. prał. Henryk KorŜa. 719 720 7. Na miesiąc sierpień w imieniu Zespołu Apel o abstynencję przygotował ks. bp Antoni Dydycz. „W drodze do trzeźwości" Apel Zespołu Apostolstwa Trzeźwości Kochane Dzieci, Droga MłodzieŜy, Ukochani Bracia i Siostry! 1. Powróćmy raz jeszcze do słów Pana Boga z dzisiejszego pierwszego czytania. Są to słowa, które kieruje Stwórca do Abrahama: „Skarga na Sodomę i Gomorę głośno się rozlega, bo występki ich mieszkańców są bardzo cięŜkie". Było to dawno temu. Ale nazwy wspomnianych dwóch miast stały się od tamtej pory swego rodzaju znakami, nabrały symbolicznej wymowy. I dzisiaj, tego tak na prawdę nie wiemy, ale moŜemy przypuszczać, Ŝe gdyby Pan Bóg zwracał się do kogoś podobnego jak Abraham, to mógłby powiedzieć: „Skarga na pijaństwo, nietrzeźwość i na uŜywanie narkotyków przez ojców i matki, ludzi młodych i starszych, kierowców i pieszych, dobrze zarabiających i bezrobotnych wyjątkowo głośno się rozlega, bo występki wyŜej wymienionych i wielu innych są bardzo cięŜkie". Wiedzą o tym dzieci i doświadczają tego. AŜ strach pomyśleć, co te dzieci czują patrząc i cierpiąc z powodu pijaństwa bliskich, a nawet osób najbliŜszych. Tragiczna jest sytuacja młodzieŜy, która równieŜ uczestniczy w tych bolesnych doświadczeniach. Wielu spośród młodych buntuje się przeciwko temu całym sercem. Niestety, wielu poddaje się presji otoczenia. A kiedy dodamy do tego pustoszące umysły i portfele reklamy, lansowane modele medialne i sugerowane przez niektóre ośrodki - sposoby na odpoczynek oraz relaks, wówczas nie dziwi nas, Ŝe ten krzyk wołający o ratunek do Boga, jest tak wielki i tak powszechny. 2. Alkohol bowiem i wszelkie uzaleŜnianie się prowadzą do licznych tragedii. Wystarczy sięgnąć do statystyk mówiących o wypadkach śmiertelnych na drogach. Wystarczy zajrzeć do danych o dramatach, jakie się dzieją w dyskotekowym szale! Są to rzeczy znane, ale warto do nich powracać. Wypada zwłaszcza w tym roku, mając w pamięci hasło, które towarzyszy naszym duszpasterskim wysiłkom, zastanowić się nad tym, jak my traktujemy nasze powołanie. Za św. Pawłem chcemy przypatrywać się naszemu powołaniu rodzicielskiemu; powołaniu wychowawców i nauczycieli; powołaniu do świętości i wreszcie powołaniu do Ŝycia godnego wyznawcy Chrystusa, godnego Polaka! Najpierw jednak musimy sobie mocno powiedzieć, Ŝe trzeźwość jest moŜliwa, Ŝe powstrzymanie się od jakichkolwiek uzaleŜnień jest realne. Mówią nam o tym dzieje Polski. Głosi tę prawdę historia Kościoła. Mamy przecieŜ tylu ludzi świętych, tych kanonizowanych i tych, o których juŜ zapomnieliśmy. To Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II zawdzięczamy, Ŝe starał się poprzez beatyfikacje i kanonizacje ukazywać nam zwycięstwa człowieka nad róŜnymi słabościami. Zwycięstwa, które zawsze cieszą. Świętość, czyli wierność naszemu powołaniu do Ŝycia wiecznego w szczęściu - powinna powrócić do programów wychowania i nauczania, do praktyki dnia codziennego. 3. W tym roku czekają nas dwie kolejne beatyfikacje. Najpierw we wrześniu odbędzie się obrzęd wyniesienia na ołtarze o. Stanisława Papczyńskiego, a następnie w październiku podobna uroczystość w odniesieniu do matki Celiny Borzęckiej. O. Stanisław Papczyński, załoŜyciel zakonu Marianów nawoływał do Ŝycia godnego człowieka, przez pamięć i modlitwę w intencji dusz czyśćcowych, a takŜe szerząc naboŜeństwo do Matki BoŜej Niepokalanej. JakŜe to zbiega się z dziewięćdziesiątą rocznicą objawień fatimskich i gorącymi apelami Matki Najświętszej o przemianę i odnowę moralną. Matka Celina Borzęcka jest załoŜycielką Zgromadzenia Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego. śyła w dziewiętnastym wieku. Przypominanie wówczas wielkości 720 721 Zmartwychwstania Pana Jezusa było równoznaczne z podrywaniem do duchowego lotu, do odwagi w pielęgnowaniu polskości i wiary świętej - mimo zaborów, mimo nacisków wrogów, a niekiedy nawet straszliwych prześladowań, jak to miało miejsce chociaŜby w odniesieniu do unitów na Podlasiu! Zmartwychwstanie Chrystusa krzepiło nadzieję naszych praojców. Zachęcało do trwania i odrodzenia, do pamięci o skale, na której została zbudowana toŜsamość Polaków. Trzeźwość zaś była czymś nieodzownym, aby być, aby pozostawać sobą; sobą w znaczeniu duchowym i obywatelskim. 4. Zwracamy się więc z gorącym apelem do wszystkich Rodaków, aby powstrzymali się od alkoholu i wszelkich środków odurzających ze względu na własne dobro, dobro rodziny i dobro Polski. Wszystkich zachęcamy do serdecznej modlitwy w tych intencjach: w czasie pielgrzymek i przy pacierzu, w sanktuarium Jasnogórskim i w kaŜdym kościele. Mówi przecieŜ Pan Jezus: „Proście, a będzie wam dane; kołaczcie, a otworzą wam". Ufajmy, Ŝe otworzą się oczy i serca, Ŝe zmobilizuje się wola i znajdzie się odpowiednia liczba tych, dzięki którym nie dojdzie wśród nas do tego, co stało się z Sodomą i Gomorą. Miejmy nadzieję, Ŝe uratujemy siebie, nasze rodziny, chrześcijańską cywilizację, dzieląc się nawzajem wolnością od uzaleŜnień. Maryjo, Królowo Polski, wspomagaj nas! Amen. Drohiczyn, dnia 3 lipca 2007 r. + Antoni Pacyfik Dydycz Przewodniczący Zespołu Apostolstwa Trzeźwości Konferencji Episkopatu Polski 8 Jesienna sesja Zespołu Apostolstwa Trzeźwości przy Konferencji Episkopatu Polski odbyła się w dniach 24-26 września 2007 r. w Krościenku n/D w Centrum Ruchu Światło-śycie i siedzibie Krucjaty Wyzwolenia Człowieka na Kopiej Górce. W sesji uczestniczyli członkowie Zespołu oraz diecezjalni i zakonni duszpasterze trzeźwości wraz ze współpracownikami świeckimi pod przewodnictwem bp. Antoniego Dydycza – Przewodniczącego Zespołu. W pierwszym dniu obrad wykład wygłosił p. dr Robert Derewenda (KUL, Dyrektor Archiwum Głównego Ruchu Światło - śycie w Lublinie) pt: „Działalność Trzeźwościowa Sługi BoŜego ks. Franciszka Blachnickiego (+ 1987)”. Uczestnicy zapoznali się ze sposobami działania Krucjaty Wyzwolenia Człowieka w róŜnych środowiskach. Wieczornej Mszy św. w Kaplicy Chrystusa Sługi przewodniczył bp Antoni Dydycz. Dzień drugi w części przedpołudniowej został poświęcony warsztatom na temat idei przewodnich Wytycznych Episkopatu do Kościelnej Działalności Trzeźwościowej oraz ich realizacji dziś. Zajęcia, które poprowadził ks. dr Piotr Kulbacki, składały się z prezentacji multimedialnej Wytycznych oraz spotkań w grupach wokół następujących zagadnień: motywacja do podejmowania działalności trzeźwosciowej, jej fundamentalna zasada „przez dobrowolną całkowitą abstynencję wielu do trzeźwości wszystkich”, motywy, które przemawiają najsilniej do młodego pokolenia, róŜnice między działalnością kościelną a działalnością innych instytucji, perspektywy wdraŜania wytycznych. Praca w grupach ujawniła, Ŝe najgłębiej ukazywał motywację abstynencką Sługa BoŜy ks. Franciszek Blachnicki. Uczestnicy sesji zgromadzili sie przy jego grobie w południe na Mszy św, której przewodniczył ks. prałat Henryk Bartuszek – duszpasterz trzeźwości archidiecezji warszawskiej. 721 722 Po południu ks. Tadeusz Kwiecień MIC zaprezentował zebranym postać beatyfikowanego 16 września 2007 w Licheniu bł. Stanisława Papczyńskiego. ZałoŜyciel Marianów był wielkim apostołem trzeźwości i w regule zakonu nakazał abstynencję. Następnie przedmiotem obrad stała się problematyka Płodowego Zespołu Alkoholowego oraz zasady kampanii „CiąŜa bez alkoholu”. Zebrani zapoznali się z prezentacją multimedialną problematyki oraz filmem „Wieczne dziecko”. Wykład „ FAS (Fetal Alcohol Syndrome - alkoholowy zespół płodowy) jako problem pastoralny” został wygłoszony przez mgr Katarzynę Owczarek. Uczestnicy otrzymali materiały edukacyjne. Rozprowadzana była teŜ ksiąŜka wraz z płytą „Fascynujące dzieci”. Na zakończenie poprowadzono dyskusję wśród duszpasterzy trzeźwości na temat moŜliwości promocji postaw abstynenckich wśród kobiet i dziewcząt. Wskazano na rolę kursów przedmałŜeńskich, stanowych nauk rekolekcyjnych, programów katechetycznych, etosu rycerskiego wśród chłopców, wesel bez alkoholu, oraz zwyczajnego przepowiadania Kościoła. Uczestnicy dyskusji zwrócili uwagę na potrzebę opracowania materiałów dotyczących FAS pod kątem wykorzystania w pracy duszpasterskiej. Na zakończenie dnia zebrani zapoznali się z prezentacją KWC Przywracajcie nadzieję, która zwycięŜyła w konkursie ogłoszonym przez Duszpasterstwo Akademickie na Miasteczku w Krakowie. Podsumowania obrad dokonał mgr lic. Zbigniew Kaniecki – Sekretarz Zespołu Apostolstwa Trzeźwości. W ostatnim dniu uczestnicy obrad wybrali się na spacer, by podziwiać polską złotą jesień w górach. 9. Poszczególne diecezje w Polsce podejmują róŜne inicjatywy, których celem jest Ŝycie w trzeźwości, ograniczenie spoŜycia napojów alkoholowych, pomoc osobom uzaleŜnionym i współuzaleŜnionym. (zob. załącznik WaŜniejsze wydarzenia). Większość tych inicjatyw jest organizowana pod patronatem Zespołu Apostolstwa Trzeźwości przy Konferencji Episkopatu Polski. 4.12. Fundacja Zdrowie – Trzeźwość Fundacja "Zdrowie–Trzeźwość" ustanowiona została przez Fundatorów aktem notarialnym w dniu 1991–09–19 nr 890/91 w Biurze Notarialnym w Bełchatowie. Zarejestrowana 28.02.1992 r. w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy pod numerem RF2237, obecny numer KRS 0000086092. Siedzibą władz fundacji jest Bełchatów. Posiadamy 2 oddziały zamiejscowe: Oddział Fundacji „Zdrowie-Trzeźwość” w Warszawie ul. Aleje Jerozolimskie 47/3 i Oddział Fundacji „Zdrowie-Trzeźwość” w Czarnym Borze ul. Parkowa 8 Cele Fundacji: 1. Pomoc finansowa w utrzymywaniu i rozwijaniu Ośrodka Leczenia Odwykowego w Zabłotach i innych placówek lecznictwa odwykowego. 2. Wspieranie ruchu samopomocowego osób uzaleŜnionych i ich rodzin. 3. W przypadku wprowadzenia odpłatności za leczenie – refundowanie kosztów leczenia osób znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej. 4. Zapobieganie uzaleŜnieniom poprzez: a. propagowanie Ŝycia w trzeźwości, 722 723 b. edukację społeczną, c. działalność profilaktyczną. Działania prowadzone w 2007 r. ● Wydawanie ogólnopolskiego dwumiesięcznika pt. „Terapia UzaleŜnienia i WspółuzaleŜnienia” pismo pracowników lecznictwa odwykowego (dotacja PARPA, wsp. Krajowe Biuro ds Przeciwdziałania Narkomanii). ● Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie – Ośrodek Interwencji Kryzysowej dla Ofiar Przemocy. Obszar tematyczny realizowanych zadań objętych projektem polega na diagnozowaniu sytuacji oraz udzielania wszechstronnego wsparcia dla osób potrzebujących pomocy, a w szczególności: • wskazywanie właściwego postępowania dla osób współuzaleŜnionych, • wyjaśnianie zawiłych procedur prawnych z zakresu prawa karnego, cywilnego i administracyjnego, • motywowanie osób uzaleŜnionych do podjęcia leczenia, • bieŜąca współpraca z instytucjami zajmującymi się problematyką przemocy domowej, • udzielanie informacji o przysługujących świadczeniach i formach pomocy w środowisku lokalnym, • w razie potrzeby bądź na Ŝyczenie zainteresowanej osoby zwracanie się do policji o podjęcie działań wobec sprawcy, zgodnie z kompetencjami policji, • rozpoznawanie sygnałów świadczących o występowaniu przemocy oraz informowanie ofiar o moŜliwości szukania pomocy w instytucjach które w zakresie swoich kompetencji mają obowiązek pomaganie ofiarom przemocy domowej, • informowanie ofiar przemocy o miejscach i warunkach wystawiania obdukcji oraz sposobach dokumentowania doznanych obraŜeń ciała, • monitorowanie efektów podjętych działań. PowyŜsze działania mają charakter ciągły i są prowadzone od szeregu lat. Oddział Fundacji w Warszawie współpracuje z Gminą Warszawa Centrum Dzielnicą Śródmieście. Realizuje program profilaktyczno-terapeutyczny dla rodzin z problemem alkoholowym oraz prowadzi punkt informacyjno-konsultacyjny. W ramach działalności punktu informacyjno-konsultacyjnego prowadzone są konsultacje psychologa, prawnika, seksuologa dla mieszkańców Śródmieścia i pacjentów Ośrodka „PETRA” Oddział Fundacji w Czarnym Borze Fundacja „Zdrowie-Trzeźwość” Oddział w Czarnym Borze swą działalnością wspiera głównie Zakład Lecznictwa Odwykowego dla Osób UzaleŜnionych od Alkoholu w Czarnym Borze. Dzięki prawie ośmioletniej pomocy Fundacji placówka stała się jedną z wiodących w kraju. Na co dzień oddział Fundacji świadczy pomoc charytatywną dla pacjentów ubogich i bezdomnych. W tym celu nawiązała stała współpracę z instytucjami przekazującymi ubrania i środki czystości oraz osobami prywatnymi. Zbiórki wykonywane są regularnie i przekazywane pacjentom. Kolejne podejmowane działania to sprawowanie opieki merytorycznej nad programami ponadpodstawowymi świadczonymi przez ZLO i poradnie w Świebodzicach, Świdnicy i Bystrzycy Kłodzkiej. Oddział w Czarnym Borze podjął równieŜ starania o rozszerzenie oferty terapeutycznej placówki: 723 724 1. koordynuje szkolenia pracowników Zakładu (dostarcza materiały, ksiąŜki) 2. wspiera zjazdy absolwentów (dostarcza ksiąŜki i dyplomy na kolejne rocznice trzeźwości) 3. wspiera i promuje program na niepalenie w ZLO i poradniach 4. kontynuuje kroki w celu przeprowadzenia dalszych remontów w ZLO ( część projektów architektonicznych i budowlanych dzięki jej staraniom wykonano gratis) 5. koordynuje prace nad uruchomieniem oddziału dla młodych uzaleŜnionych. Główna działalność to pozyskiwanie konkretnych osób i materiałów do pomocy w tutejszym Zakładzie. 4.13. Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych Ogólnopolska kampania „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Sprawozdanie z działań za 2007 rok Materiał przygotowany przez: Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych Ogólnopolska kampania „Zachowaj Trzeźwy Umysł” jest prowadzona przez dwie poznańskie organizacje: Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych oraz Fundację „Trzeźwy Umysł”. W 2007 roku odbyła się VI edycja projektu. INFORMACJE O KAMPANII „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku „ZTU” to realizowana od 2001 roku ogólnopolska akcja podejmująca problem profilaktyki uzaleŜnień. Jednym z najwaŜniejszych celów jest promowanie konstruktywnych postaw, zdrowego stylu Ŝycia oraz atrakcyjnych dla dzieci i młodzieŜy zachowań prospołecznych jako alternatywy wobec wielu patologii, szczególnie picia alkoholu, zaŜywania narkotyków oraz stosowania przemocy. W 2007 roku w projekt zaangaŜowało się 880 samorządów. Od początku kampanii na akcję pozytywnie odpowiedziało juŜ blisko 2000 miast i gmin. Patronat honorowy nad przedsięwzięciem sprawowali Minister Edukacji Narodowej oraz Minister Sportu i Turystyki RP. Dodatkowo wspierali nas Komenda Główna Policji i Polski Związek Lekkiej Atletyki. Projekt „Trzeźwym okiem na nietrzeźwych kierowców” odbywający się w ramach „ZTU” zajął I miejsce w Konkursie Inicjatyw „ORLEN. Bezpieczne drogi”. CO ZROBILIŚMY? (skrót najwaŜniejszych ogólnopolskich inicjatyw) 724 725 We współpracy z Komendą Główną Policji przygotowaliśmy materiały dla kierowców. W całym kraju odbyły się młodzieŜowe patrole drogowe. Dzieci pod czujnym okiem dorosłych rozdawały nalepki na szyby samochodów i zobowiązania do nieprowadzenia pod wpływem alkoholu. W 2007 roku w ramach kampanii odbyło się największe od lat badanie ankietowe młodzieŜy. Młodzi ludzie wypełnili ankiety w 599 miastach i gminach, dzięki temu dowiedzieliśmy się, jaki jest ich stosunek do alkoholu, narkotyków i przemocy. 31 maja w ramach Światowego Dnia bez Papierosa w całej Polsce odbywały się akcje sportowe „Ucieknij przed nałogiem”. Dzieci, młodzieŜ i dorośli biegali na róŜnych dystansach podkreślając chęć Ŝycia bez nikotyny. Jak co roku w miejskich i gminnych sklepach w 880 gminach w całej Polsce przypominaliśmy, Ŝe sprzedaŜ alkoholu nieletnim jest przestępstwem. ZałoŜenia i cele kampanii w 2007 roku przygotował zespół naukowców pod kierunkiem prof. Lidii Cierpiałkowskiej, wybitnej specjalistki zajmującej się m.in. alkoholizmem, jego przyczynami, leczeniem i profilaktyką. Natomiast materiały przygotowała Ewa Kosińska. Zespół odpowiedzialny za merytoryczną stronę kampanii „ZACHOWAJ TRZEŹWY UMYSŁ” 2007 • Prof. dr hab. Lidia Cierpiałkowska. Psycholog w Zakładzie Psychologii Zdrowia i Psychologii Klinicznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalizuje się w psychologii klinicznej. Członek Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Jej zainteresowania skupiają się wokół psychospołecznych czynników warunkujących kształtowanie się zespołów uzaleŜnienia od środków psychoaktywnych, zagadnienia teorii terapii rodzin i małŜeństw oraz zagadnienia zastosowania teorii relacji z obiektem w psychoterapii. Autorka i redaktorka wielu publikacji, m.in. ksiąŜek „Alkoholizm. Przyczyny, leczenie, profilaktyka” oraz „Oblicza współczesnych uzaleŜnień”. • Dr Agnieszka Rosińska. Psycholog kliniczny, adiunkt w Zakładzie Psychologii Klinicznej i Psychologii Zdrowia Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. W pracy naukowej zajmuje się promocją zdrowia i prewencją psychopatologii oraz diagnozą i animacją społeczności lokalnych. Prowadzi treningi grupowe i warsztaty umiejętności psychospołecznych, współpracuje z liderami i środowiskami lokalnymi zaangaŜowanymi w działania na rzecz zrównowaŜonego rozwoju. 725 726 • Dr Dariusz Rosiński. Psycholog i psychoterapeuta, adiunkt w Zakładzie Psychologii Społecznej Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół zagadnień związanych z dynamiką rozwoju i funkcjonowaniem małych grup społecznych i społeczności lokalnych oraz edukacją i socjalizacją. Prowadzi psychoterapię indywidualną i grupową oraz warsztaty terapii Gestalt. • Dr Michał Ziarko. Psycholog, adiunkt w Zakładzie Psychologii Zdrowia i Psychologii Klinicznej Instytutu Psychologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Zajmuje się zagadnieniami psychologii zdrowia i psychologii klinicznej, zwłaszcza koncepcjami wyjaśniającymi kształtowanie zachowań zdrowotnych. W latach 1999-2005 pracownik Ośrodka Profilaktyki Niepowodzeń Szkolnych przy Szkole Podstawowej nr 7 w Poznaniu, w którym zajmował się diagnozą oraz pracą psychologiczną z dziećmi z trudnościami szkolnymi. Autor publikacji z zakresu psychologii zdrowia i psychoprofilaktyki. • Materiały kampanii 2007 roku przygotowała Ewa Kosińska. Ewa Kosińska jest psychologiem z 30-letnim staŜem pracy i II stopniem specjalizacji w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dzieciom i młodzieŜy. Jest teŜ noologoterapeutą, zajmuje się pomocą osobom nieletnim i dorosłym w odkrywaniu sensu i wartości Ŝycia. Przez wiele lat pracowała z dziećmi i młodzieŜą, a takŜe z ich rodzicami i nauczycielami w szkole i poradni psychologicznej. Jest psychologiem konsultantem w Małopolskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Krakowie oraz psychologiem terapeutą w poradni psychologicznej. Prowadzi zajęcia psychoedukacyjne z zakresu profilaktyki i doskonalenia warsztatu pracy nauczycieli. Jest redaktorką podręczników do wiedzy o społeczeństwie dla gimnazjum, autorką poradników psychologicznych dla nauczycieli i rodziców oraz współautorką scenariuszy zajęć profilaktyki pierwszorzędowej dla szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Pełni funkcję redaktora naczelnego kwartalnika „Hejnał Oświatowy” wspierającego merytorycznie pracę nauczycieli-wychowawców. Za swoją działalność otrzymała Nagrodę Prezydenta Miasta Krakowa i medal KEN. Ewa Kosińska jest takŜe autorką badania „Młodzi Polacy o zachowaniach ryzykownych”. GŁÓWNE I SZCZEGÓŁOWE CELE KAMPANII – SZKOŁA PODSTAWOWA Cel główny: Promowanie prozdrowotnego stylu Ŝycia przez budowanie poczucia kompetencji w dokonywaniu prozdrowotnych wyborów. Cel szczegółowy nr 1: Kształtowanie podstawowych zachowań prozdrowotnych, czyli: WIEM I UMIEM. DOBRZE SIĘ BAWIĘ. Cel szczegółowy nr 2: Nabywanie poczucia kompetencji, czyli: LUBIĘ SIEBIE. DOBRZE SIĘ BAWIĘ. Cel szczegółowy nr 3: 726 727 Promowanie zdrowia poprzez aktywność sportową, czyli: LUBIĘ RUCH. DOBRZE SIĘ BAWIĘ. GŁÓWNE I SZCZEGÓŁOWE CELE KAMPANII – GIMNAZJUM Cel główny: Promowanie prozdrowotnego stylu Ŝycia przez budowanie toŜsamości indywidualnej i społecznej opartej na dokonywaniu prozdrowotnych wyborów. Cel szczegółowy nr 1: Rozwijanie umiejętności umoŜliwiających dokonywanie prozdrowotnych wyborów, czyli: SPRAWDZAM I WYBIERAM. DOBRZE SIĘ BAWIĘ. Cel szczegółowy nr 2: Budowanie toŜsamości indywidualnej i społecznej, czyli: POZNAJĘ SIEBIE I INNYCH. DOBRZE SIĘ BAWIĘ. Cel szczegółowy nr 3: Promowanie zdrowia poprzez aktywność sportową, czyli: LUBIĘ SPORT. DOBRZE SIĘ BAWIĘ. POMOCE DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH By wspomóc realizację celów kampanii, przygotowaliśmy pakiet materiałów. Dla uczniów szkół podstawowych były to: 1. Kartka pocztowa z wizerunkami sportowców. 2. Ulotka profilaktyczno-konkursowa. 3. Ulotka profilaktyczna z konkursem rysunkowym. 4. Mapa konkursowa/profilaktyczna dla klas. 5. Ulotka edukacyjna. 6. Mały plakat. 7. Ulotka edukacyjna (alkohol, przemoc). POMOCE DLA GIMNAZJALISTÓW Dla gimnazjalistów przygotowaliśmy ciekawe materiały, które pomagały osiągnąć cele kampanii: 1. Ulotka profilaktyczno-konkursowa. 2. Ulotka profilaktyczna z konkursem literackim. 3. Mapa konkursowa/profilaktyczna dla klas. 4. Ulotka edukacyjna (narkotyki). 5. Kalendarzyk kieszonkowy. 6. Mały plakat. 7. Ulotka edukacyjna. 8. Dyplomy do przeprowadzenia imprezy „Uciekaj przed nałogiem”. MATERIAŁY DLA DOROSŁYCH Kampania ma na uwadze głównie zdrowie dzieci chodzących do szkół podstawowych i zdrowie młodzieŜy gimnazjalnej. śeby akcja przyniosła oczekiwane rezultaty, potrzebne jest jednak nie tylko zaangaŜowanie młodych ludzi, ale takŜe całego ich otoczenia, w którym Ŝyją, wychowują się i bawią. Prawidłowy rozwój bowiem zaleŜy od pewnych podstawowych czynników, którymi są: − rodzina, − rówieśnicy, − szkoła, 727 728 − środowisko lokalne. 1. Materiały dla rodziców: – ulotka edukacyjna (narkotykowa), – ulotka edukacyjna. 2. Materiały dla nauczycieli: – certyfikat, – konspekt lekcji wychowawczych, – ankieta. 3. Materiały dla sprzedawców: – plakat, – list/zobowiązanie. 4. Materiały dla gminy: – certyfikat, – plakat, – dyplomy lokalne, – certyfikaty dla sponsorów, – balony z logiem kampanii. 5. Materiały dla kierowców: – list/zobowiązanie, – naklejka na szybę, – ulotka edukacyjna. NajwaŜniejsze ogólnopolskie inicjatywy organizowane w ramach „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku. • „BEZ DOWODU NIE KUPISZ” W 2007 roku przygotowaliśmy zestaw materiałów przeznaczonych dla sprzedawców alkoholu, do których skierowany był list/zobowiązanie i plakat. W liście przypomnieliśmy o zakazie sprzedaŜy alkoholu niepełnoletnim. Samorządy chętnie wykorzystywały kampanijne gadŜety. Przedstawiamy przykładowe działania z wykorzystaniem materiałów. Polanica-Zdrój, woj. dolnośląskie: W ramach profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej gminnego programu profilaktyki oraz w ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” przeprowadzono lokalną próbę badawczą sprawdzającą dostępność alkoholu dla nieletnich i przestrzeganie zakazu sprzedaŜy alkoholu młodocianym. Próbę badawczą przeprowadzono w 13 punktach sprzedaŜy detalicznej napojów alkoholowych. W porównaniu z akcją z 2006 roku tegoroczna wypadła bardzo dobrze: podczas pierwszego badania 5 razy sprzedawcy gotowi byli sprzedać alkohol nieletnim, a podczas kolejnego badania wszyscy sprzedawcy odmówili sprzedaŜy i zaŜądali dokumentu potwierdzającego pełnoletność. Na koniec kaŜdy właściciel punktu sprzedaŜy otrzymał Certyfikat Rzetelnego Sprzedawcy podpisany przez burmistrza Jerzego Terleckiego i koordynatora gminnego programu PiRPA Mariusza Winiarza. Wielgie, woj. kujawsko-pomorskie: Materiały kampanii trafiły do gminnych świetlic profilaktyczno-wychowawczych oraz do szkół w Czarnem, Zadusznikach i Wielgiem. Nad przebiegiem kampanii czuwały przewodnicząca GKRPA BoŜena Kubiatowska oraz wychowawca w świetlicy Agnieszka 728 729 Kostrzewska. Dzieci ze świetlicy profilaktyczno-wychowawczej w Wielgiem wraz z wychowawcą odwiedziły punkty sprzedaŜy alkoholu, rozdając sprzedawcom plakaty i listy apelujące o niesprzedawanie alkoholu osobom nieletnim. Nowy śmigród, woj. podkarpackie: Honorowy patronat nad kampanią objął Wójt Gminy Krzysztof Augustyn, gminnym koordynatorem została Sylwia Sudyka przedstawiciel KRPA. W szkołach działaniami kierowała pedagog szkolny Joanna Kmieć. Patronat medialny objęła gazeta „Region śmigrodzki”. Jako pierwsze odbyło się wręczanie listu sprzedawcom alkoholu. List jest zobowiązaniem do nie sprzedawania alkoholu dzieciom i młodzieŜy do 18 roku Ŝycia. Sprzedawcy otrzymali równieŜ plakat „Bez dowodu nie kupisz”. Wspólnie odwiedziliśmy 20 sklepów w Nowy śmigrodzie, Katach, Desznicy, Tokach, Mytarzy i motarce. Koźmin Wielkopolski, woj. wielkopolskie: Pedagog szkolny i zarazem koordynator akcji w Szkole Podstawowej nr 1 w Koźminie Marzena Tomczak udała się z grupą uczniów do koźmińskich sklepów, w których sprzedaje się alkohol. Uczniowie rozdawali listy apelujące do sprzedawców oraz naklejali w widocznym miejscu plakaty „Bez dowodu nie kupisz”. Właściciele sklepów chętnie brali udział w akcji, obiecując dzieciom, Ŝe u nich nieletni alkoholu nie dostaną. • „UCIEKAJ PRZED NAŁOGIEM” KaŜdy uczestnik kampanii, który chciał zamanifestować swój sprzeciw wobec palenia, miał ku temu znakomitą sposobność. Częścią „ZTU” w 2007 roku była bowiem impreza biegowa z okazji Dnia bez Papierosa. Z tej okazji uczniowie ze szkół zaangaŜowanych w kampanię brali udział w imprezach biegowych pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem”. Na tę okazję przygotowano specjalne dyplomy. Patronat honorowy nad przedsięwzięciem miał Polski Związek Lekkiej Atletyki. Światowy Dzień bez Papierosa (31 maja) organizowany jest od 1988 roku przez Światową Organizację Zdrowia. Ma zwracać uwagę na kwestię zdrowotnych, społecznych i ekonomicznych konsekwencji palenia tytoniu. W Polsce obchodzi się ten dzień regularnie od 1991 roku. Biegi „Uciekaj przed nałogiem” zorganizowało wiele zaangaŜowanych w kampanię gmin. Impreza była skierowana do gimnazjalistów. Jej forma i ranga nie były istotne – waŜna była idea, by poprzez masową imprezę sportową wskazać młodzieŜy zdrową ścieŜkę samorozwoju. Przedstawiamy przykładowe działania. BĘDZIN, woj. śląskie: W Będzinie w biegu na dystansie 1500 m udział wzięło 25 uczniów z podstawówki i 24 z gimnazjum. Trasa prowadziła do pobliskiego parku Rozkówka. – Symbolem ucieczki przed nałogiem był duŜy papieros wykonany z bristolu i niesiony przez jednego z uczniów Adriana Kozuba na końcu peletonu – wspomina koordynator z Będzina. KaŜdy z zawodników otrzymał dyplom przygotowany na tą okazję. Ponadto Rada Rodziców ufundowała nagrody dla zwycięzców ze szkoły podstawowej i gimnazjum. LEśAJSK, woj. podkarpackie: W LeŜajsku o organizację biegów zadbała dyrekcja i nauczyciele Szkoły Podstawowej nr 3. – Do udziału w biegach zaprosiliśmy uczniów z leŜajskich szkół podstawowych – relacjonuje 729 730 ElŜbieta Furmańska. Wspólnie przebiegliśmy 136 kilometrów. Puchary i dyplomy wręczył zwycięzcom burmistrz Tadeusz Trębacz. Policjanci z Komendy Policji w LeŜajsku zadbali o bezpieczeństwo wyznaczonej wcześniej trasy, w czym dzielnie pomagali im harcerze z Hufca LeŜajsk. Nauczyciele WF-u fachowo zabezpieczyli miejsce, na które mieli wbiegać zawodnicy. LUBOMIA, woj. śląskie: W ramach kampanii „ZTU” pedagog w Gimnazjum im. Brunona Strzałki w Lubomi Zofia Tabaka zorganizowała dla uczniów bieg ulicami miasta pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!”. Z kaŜdej klasy gimnazjum biegło po kilku uczniów. Byli podzieleni rocznikami, osobno teŜ biegły dziewczęta i chłopcy. • „ZA KÓŁKIEM ZACHOWUJĘ TRZEŹWY UMYSŁ” W ramach kampanii „ZTU” w całym kraju odbywały się patrole trzeźwościowe „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł” z udziałem dzieci i dorosłych. Głównym celem działania było zwrócenie uwagi kierowców na problem jazdy samochodem pod wpływem alkoholu. Patronat nad przedsięwzięciem objęła Komenda Główna Policji. Specjalne listy adresowane do kierowców oraz naklejki na szyby samochodowe zachęcały dzieci i wychowawców do organizowania młodzieŜowych patroli drogowych i wręczania kierowcom zobowiązań do prowadzenia z Trzeźwym Umysłem. Prezentujemy wybrane relacje. ZAWOJA, woj. małopolskie: MłodzieŜ oraz policjanci z Zawoi patrolowali ulice gminy i wręczali kierowcom kampanijne naklejki. Nad jej przebiegiem czuwała Danuta Lasa z Urzędu Gminy. Sprawną organizację patroli zapewnili komendant Krzysztof Makoś i młodszy aspirant Andrzej Pytlarczyk z Posterunku Policji w Zawoi. Funkcjonariusze kontrolowali kierowców, zaś młodzieŜ ze Świetlicy Środowiskowej z Zawoi Centrum pod opieką wychowawczyni Agaty Paluch wręczała list apelujący o trzeźwość za kółkiem oraz kampanijną naklejkę na szybę. WŁOCŁAWEK, woj. kujawsko-pomorskie: Dzieci z SP nr 10 zaapelowały do kierowców, aby wystrzegali się jazdy po pijanemu. Akcja odbyła się we Włocławku na placu Wolności pod opieką straŜników miejskich i nauczycieli. Koordynatorem kampanii we Włocławku jest GraŜyna Mejgier z Wydziału Promocji Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Miasta, którą straŜ miejska aktywnie wspiera. – Zamysłem akcji było, aby to właśnie dzieci zaapelowały do dorosłych o rozsądek i wyobraźnię – wspominają koordynatorzy. Artykuł dotyczący akcji ukazał się teŜ w lokalnej gazecie „Nowości”. NOWA SÓL, woj. lubuskie: Uczniowie z PSP nr 3 w Nowej Soli uczestniczyli w patrolu z policją. Samochody zatrzymywali czwartoklasiści pod opieką nauczycieli Krystyny Zielińskiej-Godek, Małgorzaty Moroz i drogówki z KPP. Uczniowie byli ubrani w odblaskowe kamizelki, obserwowali funkcjonariuszy, gdy ci zatrzymywali samochody, sprawdzając trzeźwość kierowców. Okazało się, Ŝe wszyscy ze sprawdzanych kierowców byli w 100% trzeźwymi uŜytkownikami dróg. RUDNIKI, woj. opolskie: 730 731 Na drodze, przy której mieści się PG w Rudnikach, czterech gimnazjalistów w towarzystwie policjantów wręczało kierowcom listy apelujące o prowadzenie z bez wspomagaczy oraz naklejkę na szybę z hasłem „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł”. Akcja wywołała wiele emocji nie tylko wśród kierowców, ale równieŜ wśród uczniów. • BADANIE „MŁODZI POLACY O ZACHOWANIACH RYZYKOWNYCH” Kampania „Zachowaj Trzeźwy Umysł” jest ukierunkowana na wspieranie rozwoju dzieci i młodzieŜy oraz zapobieganie zachowaniom ryzykownym. By dostosować zadania programowe do potrzeb i wieku uczniów, konieczne było przeprowadzenie w ich środowisku sondaŜu, który dałby obraz najczęstszych zagroŜeń. W tym celu skonstruowano badanie ankietowe skierowane do uczniów klas V szkół podstawowych i klas II gimnazjów. Mogły wziąć w nim udział wszystkie szkoły zaangaŜowane w kampanię. Do samorządów trafiły juŜ lokalne i ogólnopolskie wyniki ankiet. MoŜna się z nimi zapoznać równieŜ na stronie internetowej kampanii. Ankieta miała słuŜyć określeniu stosunku młodzieŜy do zachowań ryzykownych i poznaniu ich opinii na temat środków uzaleŜniających oraz przemocy. Ankietę przeprowadzono w ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w gminach i miastach w całej Polsce. Uczniowie wypełniali arkusze ankietowe anonimowo za zgodą rodziców. Wypełnione arkusze zostały przesłane do stowarzyszenia prowadzącego kampanię, a następnie opracowane. Badaniem objęliśmy 599 z 891 samorządów. Do biura kampanii napłynęło blisko 38,5 tys. ankiet z podstawówek oraz ponad 35 tys. z gimnazjów. Przebadaliśmy więc blisko 25% gmin w Polsce, uzyskując kompleksowy obraz współczesnych zagroŜeń młodzieŜy. O opracowanie wyników badania poprosiliśmy psycholog Ewę Kosińską, specjalistkę w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dzieciom i młodzieŜy. – Od paru lat dostrzega się kryzys w rozwoju moralnym i kulturowym dzieci oraz młodzieŜy – uwaŜa Kosińska. – Dom rodzinny niewystarczająco wspiera emocjonalnie, co powoduje, Ŝe osamotnieni młodzi ludzie szukają wsparcia wśród często destruktywnych grup rówieśniczych. Pogłębiający się kryzys wartości lub nawet brak odpowiedniej ich hierarchii powoduje ucieczkę w antywartości, szukanie substytutów powodujących chwilowe zadowolenie i ucieczkę od problemów - ostrzega. Aby temu zapobiec, konieczne jest podejmowanie wysiłków, by nauczyć dzieci i młodzieŜ zdrowego stylu Ŝycia, umiejętności realizowania swoich potrzeb w sposób dojrzały, nienaruszający godności i bezpieczeństwa innych. – Mogą temu słuŜyć programy pomagające młodzieŜy budować spójną hierarchię wartości, właściwe poczucie własnej wartości i akceptację siebie - wskazuje Kosińska. - Programy te podpowiadają teŜ, jak mądrze spędzać czas, by nie naruszać norm społecznych i zapewnić sobie sukces w Ŝyciu. Chcąc stymulować rozwój społeczny i moralny, naleŜy młodzieŜy stawiać zadania ukierunkowane na wzmacnianie pozytywne zachowanie, wspierać ją w tym, co dobre, wydobywać z niej to, co najpiękniejsze i najcenniejsze, przygotować do umiejętnych i dobrych wyborów w Ŝyciu. By jednak umiejętnie planować takie działania, niezbędna jest wiedza o realnej skali zagroŜeń, z którymi borykają się młodzi ludzie, oraz poznać ich opinię o negatywnych zjawiskach. Temu właśnie słuŜyło badanie „Młodzi Polacy o zachowaniach ryzykownych”. 731 732 Dzięki niemu setki gmin z całego kraju zyskały wartościowe narzędzie do konstruowania swych programów profilaktyki uzaleŜnień. W przypadku zainteresowania wynikami ogólnopolskimi badania, prosimy o kontakt z biurem kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. • DZIAŁANIA EDUKACYJNE, SPORTOWE I PROFILAKTYCZNE W ramach kampanii „ZTU” wiele samorządów decyduje się na przeprowadzenie działań pod hasłem kampanii. Pełnomocnicy ds. rozwiązywania problemów alkoholowych i komisji ds. RPA chętnie włączają swoje dotychczasowe przedsięwzięcia w te organizowane w ramach kampanii. Najczęściej wykorzystywane formy: • Dni sportu, szkolne olimpiady, zawody szkolne i międzyszkolne. • Marsze profilaktyczne, biegi trzeźwości, rajdy rowerowe. • Festyny i happeningi. Przeglądy teatrów szkolnych, wystawy prac konkursowych, galerie profilaktyczne. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE Boguszów-Gorce Do akcji przystąpiły świetlice środowiskowe i szkoły: SP nr 1, SP nr 5 i SP nr 6. Uczniowie uczestniczyli w zajęciach na podstawie scenariuszy „śyć radością”, brali udział w konkursach kampanii. W SP nr 1 młodzieŜ przygotowała spektakl „Popatrzcie, oto jest człowiek”. Na sportowo zorganizowano festyn „Wszyscy się bawimy, kaŜdy z nas wygrywa” i „Miniolimpiadę 2007”. W SP nr 5 odbyła się III Wiosenna Spartakiada. Pod hasłem „śyj bez papierosa” uczniowie maszerowali z transparentami przez miasto. Zorganizowano teŜ akcję „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł” z udziałem policjantów. Koordynatorem programu był Ryszard Skrobacki. DzierŜoniów (gmina) MłodzieŜ w ramach kampanii zdrowo i aktywnie spędzała czas. W Dniu Dziecka uczennice pod opieką koordynatorki Agnieszki Dębiec i policjanta Jarosława Zbozienia wręczały kierowcom list apelujący o prowadzenie auta z „Trzeźwym Umysłem”. Dzieci uczestniczyły w potyczkach sportowo-intelektualnych związanych z patronem Kornelem Makuszyńskim. Gaworzyce 30 maja i 6 czerwca w Publicznym Gimnazjum w Gaworzycach odbyły się warsztaty klasowe połączone z grami sportowymi. Imprezy odbyły się z okazji akcji „Zachowaj Trzeźwy Umysł”, Światowego Dnia bez Papierosa o Dnia Sportu Szkolnego. Pedagog przeprowadził pogadanki na temat szkodliwości uŜywek oraz warsztaty dyskusyjno-plastyczne. Zorganizowano teŜ Maraton Trzeźwości i apel podsumowujący akcję. W realizację sprawnego i bezpiecznego przebiegu uroczystości zaangaŜowali się wszyscy nauczyciele. Koordynatorami byli Małgorzata Andruszkiewicz, Grzegorz Kruczek i Katarzyna Ziemińska. Głogów 732 733 16 czerwca w Gimnazjum nr 2 w Głogowie odbyła się czwarta edycja Dnia Profilaktyki pod hasłem „Sprawdzam i wybieram”. Impreza odbyła się w hali sportowej. Pierwszą konkurencją był bieg w workach. Drugim zadaniem do wykonania było pokonanie toru przeszkód, a kolejną dyscypliną – wyciskanie sztangi i robienie pompek. Imprezę zakończył sztafetowy bieg. Po zawodach sportowych odbyła się ostatnia konkurencja - najgłośniejsze i najbardziej humorystyczne kibicowanie. Ta konkurencja umocniła jedność i solidarność klasową. Janowice Wielkie - W tegorocznej akcji wzięło udział około 40 wychowanków świetlicy „Rudawy” – relacjonuje Krystyna Pisarska, opiekunka świetlicy. Podopieczni świetlicy chętnie brali udział w konkursie wiedzy o sporcie. Najaktywniejsi uczestnicy akcji wręczali kierowcom naklejki na samochód z napisem „Za kółkiem zachowuję trzeźwy umysł”, a sprzedawcom list z apelem, aby nie sprzedawano alkoholu niepełnoletnim. Dodatkowymi działaniem świetlicy w ramach akcji były dwie wycieczki - trzydniowa w Karkonosze oraz kilkugodzinna, po okolicy. Jaworzyna Śląska Koordynatorem kampanii „ZTU” w Szkole Podstawowej im. M. Konopnickiej w Jaworzynie Śląskiej była Małgorzata Kaszyńska. Nadzór nad projektem sprawowała Teresa Gawron, dyrektor szkoły. W ramach akcji przeprowadzono konkursy kampanijne, a takŜe ankietę profilaktyczną. Minipatrole uczniowsko-policyjne uczestniczyły w kontroli drogowej kierowców i wręczały im list zobowiązujący do prowadzenia samochodu z „Trzeźwym Umysłem”. Ponadto odbył się festyn z okazji Dnia Dziecka i zajęcia warsztatowe na podstawie poradnika „śyć radością”. Legnica Zespół Placówek Specjalnych w Legnicy po raz trzeci przystąpił do kampanii. Relację nadesłała koordynator Sylwia Lewandowska. W ramach kampanii uczniowie wypełnili ankiety dotyczące środków uzaleŜniających i przemocy. W czerwcu przeprowadzono warsztaty sportowo-ekologiczno-integracyjne w miejscowości Przesieka. MłodzieŜ chętnie uczestniczyła w rajdach, zajęciach ekologicznych i sportowych oraz pogadankach. 20 czerwca z okazji zakończenia kampanii oraz zbliŜających się wakacji, uczniowie naszej placówki wzięli udział w rajdzie do Lasku Złotoryjskiego. Mietków - Kampania została przyjęta bardzo dobrze w naszym środowisku – piszą gminni koordynatorzy „ZTU” w Mietkowie. W prowadzeniu kampanii pomagały m.in. Jolanta Popielska i Anna Cwiek. 9 czerwca w szkole podstawowej odbył się IX Międzynarodowy Turniej Judo. 14 czerwca gimnazjaliści uczestniczyli w patrolach drogowych i wręczali kierowcom list z apelem o „Trzeźwy Umysł”. Uczniowie SP z pedagogiem odwiedzili sklepy sprzedające alkohol. 16 czerwca szkoła podstawowa zorganizowała Piknik Rodzinny na boisku. Oleśnica Po raz czwarty Szkoła Podstawowa nr 7 brała udział w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. W marcu zorganizowano Konkurs Ekologiczny „Eko-quiz”. Uczniowie obejrzeli przedstawienie przygotowane przez Koło Ekologiczne. W kwietniu przygotowano Szkolne Dni Promocji Zdrowia pod hasłem „Szkoła bez przemocy”. W klasach młodszych zorganizowane zostały uroczyste spotkania z okazji Dnia Babci, Dnia Dziadka, Dnia Matki. 733 734 Szkoła była organizatorem Mistrzostw Oleśnickich Szkół Podstawowych w piłce siatkowej plaŜowej chłopców i dziewcząt. Piechowice Koordynatorem kampanii w Szkole Podstawowej nr 1 w Piechowicach została wicedyrektor Alicja Dal. Wspomagali ją: Daniel Potkański, Iwona Forszpaniak i Bogusława Gnajczak. Uczniowie wzięli udział w ankiecie „Młodzi Polacy o zachowaniach ryzykownych”. Rozdawali kierowcom listy i naklejki propagujące trzeźwość i bezpieczeństwo na drodze. Sprzedawcom rozdawali listy z prośbą, aby nie sprzedawać alkoholu młodzieŜy. W maju i czerwcu zorganizowano imprezy rekreacyjno-sportowe. Uczniowie rywalizowali w biegach, była teŜ gra w kręgle, strzały do celu i przeciąganie liny. Pieszyce Z okazji Dnia Dziecka pieszyckie szkoły uczestniczyły w trzeciej edycji Projektu Edukacyjnego „Olimpiada sportowa - Pieszyce 2007”. Głównym organizatorem tegorocznej olimpiady sportowej była Szkoła Podstawowa nr 1 w Pieszycach. W olimpiadzie uczestniczyło 680 dzieci. Na igrzyska złoŜyły się m.in.: piłka noŜna, dwa ognie, sztafety zwinnościowe, tenis stołowy, biegi. Tegorocznej olimpiadzie towarzyszyły dodatkowe atrakcje: malowanie kredą na tkaninie i zabawy rekreacyjne. Podczas olimpiady realizowany był Program Profilaktyczny w ramach akcji „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Polanica-Zdrój 31 marca w SP nr 2 odbył się Turniej Piłki Koszykowej „Mierz Wysoko”. Imprezą zainaugurowano kampanię „ZTU”, do której Polanica-Zdrój przystąpiła szósty raz. 28 kwietnia w hali sportowej przy SP nr 2 w Polanicy-Zdroju odbył się Halowy Turniej Piłki NoŜnej pod hasłem „Sport Zdrowie Wyzwala – Nałóg Zniewala”. 16-17 czerwca zorganizowano imprezy profilaktyczno-artystyczno-sportowe. Odbył się happening profilaktyczny, VIII Turniej Koszykówki Ulicznej, turniej grup tanecznych Cheerleaders. 4 i 5 lipca zorganizowano akcję pod hasłem „Bądź bezpiecznym kierowcą”. Polkowice Gimnazjum nr 2 w Polkowicach w ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” podjęło liczne działania. Przeprowadzono m.in. ankietę badającą zachowania ryzykowne wśród młodzieŜy, zorganizowano bieg pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!” w Światowym Dniu bez Papierosa. Zorganizowano teŜ Aukcję Prac Plastycznych uczniów oraz akcję pod hasłem „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł”. 19 czerwca młodzieŜ wzięła udział w spotkaniu z Krzysztofem Hołowczycem. - W przyszłym roku szkoła zamierza jeszcze aktywniej włączyć się w realizację kampanii – zapewnia Dorota Gnych, dyrektor gimnazjum. Prochowice Akcję w SP w Prochowicach rozpoczęto od przeprowadzenia ankiety, której celem było poznanie opinii uczniów na temat uŜywek, przemocy i komputera. W ramach kampanii odbyły się lekcje na podstawie scenariuszy „śyć radością”, klasy wzięły udział w konkursie plastycznym „Lubię ruch, dobrze się bawię”. Odbył się takŜe marsz pod hasłem „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. W ramach akcji zorganizowano patrole „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł”. Dzieci z policjantami i nauczycielami wręczały kierowcom listy apelujące o rozwaŜne prowadzenie auta. Radków 734 735 31 maja w gminie odbył się II Gminny Dzień Dziecka. Konkurencje odbywały się na stadionie i w nowej hali sportowej w Ścinawce Średniej. Była olimpiada sportowa, piknik dla przedszkolaków, wyścigi rowerowe oraz konkursy polonistyczne. Policjanci wraz z uczniami wręczali kierowcom list apelujący o zachowanie trzeźwości za kierownicą. Oprócz tego młodzieŜ przyłączyła się do Kwietnego Biegu, który zakończył się wspólnym grillowaniem. Na uwagę zasługuje równieŜ gminny Dzień Dziecka połączony ze Światowym Dniem bez Papierosa. Ruja 16 i 28 marca Szkoła Podstawowa w Wągrodnie przystąpiła do akcji „Rusz się, człowieku jeszcze jesteś w młodym wieku”. 18 i 19 kwietnia były Dniami Profilaktyki Szkolnej. 16 maja uczniowie reprezentowali gminę w Powiatowych Wiosennych Biegach Przełajowych w Bieniowicach. 19 maja w Wągrodnie odbył się Turniej Łuczniczy Uczniowskich Klubów Sportowych. 31 maja szkoła obchodziła Światowy Dzień bez Papierosa. W Dniu Dziecka odbywały się turnieje sprawnościowe i masowy Bieg ku Słońcu. Ścinawa W Ścinawie w ramach kampanii „ZTU” odbyło się wiele imprez sportowych. Pisze o tym Tomasz Bąk. 21 maja na Stadionie Miejskim w Ścinawie odbył się II Turniej Piłki NoŜnej, 29 maja wystartowała Siatkarska Liga Mistrzów. Atrakcją Dnia Dziecka były I Mistrzostwa Aerobiku. 2 czerwca na basenie zorganizowano mecz siatkówki pracowników samorządu lokalnego i uczniów gimnazjum w Ścinawie. 5 października odbyły się III Sztafetowe Biegi Przełajowe Uczniów Szkół Gmin Nadodrzańskich. 19 października zorganizowano Finał Jesiennych Biegów Przełajowych VII Dolnośląskich Igrzysk LZS i Mieszkańców Wsi w Bystrzycy Oławskiej. Wisznia Mała - Nasza szkoła juŜ po raz czwarty bierze udział w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” mówi Hanna Sobiech, koordynator akcji w Szkole Podstawowej w Psarach. Dzieci wypoczywały w Zakopanem, a takŜe w Czechach. Uczniowie wyruszyli na wędrówkę śladami Ojca Świętego. Dzieci zwiedziły m.in. dom papieski i bazylikę w Wadowicach. W marcu zorganizowano dwudniowy Szkolny Rodzinny Rajd Turystyczny, tym razem na Wielką Sowę. Była teŜ 10-dniowa wyprawa rowerowa na trasie Kołobrzeg–Ustka. Z okazji Dnia Rodziny zorganizowano dla uczniów festyn rodzinny pod hasłem „Biesiada Rodzinna”. Wojcieszów – 20 kwietnia w Zespole Szkół w Wojcieszowie dokonaliśmy uroczystego otwarcia szóstej edycji kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” – mówi koordynatorka Agata Firlej. 1 czerwca w ZS obchodzono Dzień Dziecka i Dzień bez Papierosa. Przy udziale policji przeprowadzono patrole drogowe. Paulina Zabiegło i Monika Dekas-Ziemniak wraz z uczniami wręczały kierowcom naklejkę na szybę auta i list propagujący jazdę na trzeźwo. Uczniowie pod opieką Barbary śmudy odwiedzili sklepy, by przypomnieć sprzedawcom o zakazie sprzedaŜy alkoholu młodzieŜy. 2 czerwca odbył się Rajd „Agat”, a 14 czerwca I Turniej Piłki NoŜnej Dziewcząt. Zorganizowano teŜ Turniej DruŜyn Podwórkowych. śarów W akcji włączyły się wszystkie gminne szkoły podstawowe, Gimnazjum w śarowie, świetlice środowiskowe, a takŜe Klub Abstynenta „OAZA”. Relację nadesłała Renata Bielińska. W SP w Mrowinach prowadzono działania profilaktyczne skierowane do uczniów i do rodziców. 735 736 Koordynatorem kampanii była Edyta Cichecka. SP w śarowie zorganizowała turnieje i konkursy sportowe, wycieczki, Piknik Rodzinny. Akcję koordynowała Beata Jurczak. W SP w Imbramowicach zorganizowano Święto Rodziny, uczniowie brali takŜe udział w Turnieju „śyj zdrowo i bezpiecznie – baw się razem z nami”. Akcję prowadziła Krystyna Waliszak. Stowarzyszenie Nasze Dzieci – Wspólna Szkoła prowadziło szereg zajęć warsztatowych oraz pogadanek profilaktycznych. Gimnazjum w śarowie popularyzowało sport jako alternatywę wobec współczesnych zagroŜeń. Klub Abstynenta „OAZA” zorganizował piknik rodzinny. Zgorzelec W Szkole Podstawowej w Łagowie w ramach tegorocznej kampanii odbyły się liczne działania profilaktyczne. Kampanią w szkole kierowały: dyrektor szkoły Joanna Klechta, informatyk Władysława Majocha oraz opiekun Szkolnego Koła PCK Jadwiga Antonowicz. Złotoryja SP w Wilkowie-Osiedlu po raz kolejny wzięła udział w kampanii. Szkolnym koordynatorem akcji była Mirosława Dębska. Uczniowie wspólnie z funkcjonariuszami policji zorganizowali patrol pod hasłem „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł”. W Dniu Dziecka były rozgrywki sportowe i zabawy integracyjne. W SP w Gierałtowcu zorganizowano międzyszkolny turniej piłki noŜnej. W maju odbył się szkolny konkurs tańca pod hasłem „Taniec świetny na nudę”, a 31 maja biegi masowe pod nazwą „Uciekaj przed nałogiem!”. - Tradycją naszej szkoły stał się nasz udział w ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” - informuje Małgorzata Arian-Nycz, koordynator w SP w Rokitnicy. Przeprowadzono ankietę „Młodzi Polacy o zachowaniach ryzykownych”, podsumowaniem kampanii był festyn sportoworekreacyjny na boisku KS Lechia Rokitnica. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE Barcin Gmina Barcin piąty raz uczestniczyła w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. W szkołach zorganizowano konkursy, w których uczniowie wykazali się zdolnościami plastycznymi, literackimi, fotograficznymi. W maju uczniowie Gimnazjum nr 1 w Barcinie i Zespołu Publicznych Szkół nr 1 w Piechcinie wraz z przewodniczącą Komisji RPA, rodzicami i policjantami przeprowadzili akcję adresowaną do kierowców. MłodzieŜ wręczyła takŜe listy sprzedawcom alkoholu. Akcje pokazała lokalna telewizja. Zakończenie kampanii odbyło się w Urzędzie Miejskim w Barcinie. Zastępca burmistrza Sławomir RóŜański i koordynator Krystyna Błaszak wręczyli dzieciom nagrody. Bydgoszcz W Zespole Szkół nr 16 w Bydgoszczy w ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” zorganizowano imprezę z okazji Dnia Dziecka. Akcję rozpoczęto przemarszem po osiedlu. Odwiedzono okoliczne sklepy i rozwieszono plakaty informujące o zakazie sprzedaŜy alkoholu nieletnim. Nie zabrakło konkurencji sportowych: uczniowie biegali w sztafecie, przeciągali linę, skakali w dal. Informację nadesłali Iwona Długołęcka i J. Kaczmarek. Do akcji przystąpiła teŜ SP nr 63. Przeprowadzono ankietę, konkurs profilaktyczny, wystawiono spektakl profilaktyczny. Relację przesłała Małgorzata Tomkiewicz, pedagog szkolny. ChełmŜa Do kampanii przystąpiły wszystkie gminne szkoły: Szkoła Podstawowa w Sławkowie (koordynatorki Barbara Dunajska i Hanna Lis), Szkoła Podstawowa w Kończewicach 736 737 (koordynatorki Izabela Kępińska-Bober, Dorota Woźniak, Mirosława Pawlikowska), Szkoła Podstawowa w Zelgnie (koordynatorki Edyta Szymańska, Hanna Molska), Szkoła Podstawowa w Grzywnie, Gimnazjum w Głuchowie (koordynatorka Adrianna Kaniecka), Gimnazjum w Pluskowęsach (koordynatorka Aleksandra Folga). Czernikowo Szkoła Podstawowa w Czernikowie po raz pierwszy przystąpiła do kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Pod hasłem UŜywkom – NIE! samorząd uczniowski zorganizował cykl spotkań o alkoholizmie, narkomanii i korzystaniu z telewizji i komputera. 27 maja odbyły się zawody wędkarskie, w których wzięło udział kilkanaścioro zawodników i zawodniczek. Z okazji Dnia Dziecka dzieci chodziły na szczudłach, toczyły piłkę lekarską głową, skakały w workach. Szkolny Klub Turystyczny Włóczykije zorganizował rajd pieszy przez las na Kępę Wiślaną i nad Wisłę. Dragacz – W Dniu Dziecka w Gimnazjum w Michalu było sportowo, kulturalnie i śpiewająco – poinformowała Hanna Kozłowska, pedagog szkolny. Szkolny festyn rozpoczął się meczem piłki noŜnej dziewcząt. Na Festiwalu Piosenki Dziecięcej „Wszystkie dzieci nasze są” uczniowie słuchali popularnych przebojów. Kolejną atrakcją był Turniej Minikoszykówki „Naszym wzorem Polak Świecie”. Dzień Dziecka w SP w Dragaczu był Dniem Sportu – napisał Jarosław Dulkowski, nauczyciel WF-u. Rozegrano 8 konkurencji, m.in. bieg sztafetowy, przeciąganie liny, rzuty do kosza, zwinnościowy tor przeszkód oraz turniej piłki noŜnej. Górzno Koordynatorem akcji była GraŜyna Ławicka. Kampania rozpoczęła się w Pierwszy Dzień Wiosny akcją „Rusz się człowieku”. W Gimnazjum w Górznie koordynatorką była Anna Mówińska. 4–7 czerwca odbyła się wycieczka krajoznawcza w Beskidy oraz biwak. Na zakończenie edukacji w gimnazjum zorganizowano Bal Absolwenta. Uczniowie doskonale się bawili, przypominając sobie to, co w Ŝyciu waŜne. Inowrocław (gmina) W ramach akcji „Zachowaj Trzeźwy Umysł” odbyło się pięć indywidualnych konkursów tematycznych, a takŜe dwa druŜynowe. Pośród laureatów znalazło się ośmiu uczestników z gminy Inowrocław: Świetlica Środowiskowa w Turzanach oraz Świetlica Środowiskowa w Kruszy Podlotowej, klasy IV i V z SP w Jaksicach, Katarzyna Budzińska oraz Jagoda Kowalska ze Świetlicy Środowiskowej w Jaksicach, Natalia Gołębiewska ze Świetlicy Środowiskowej w Jaksicach, Natalia Szczukowska ze Świetlicy Środowiskowej w Turzanach. Upominki i dyplomy wręczył wójt gminy Inowrocław Lech Skarbiński. Kikół Podczas kampanii przeprowadzono pogadanki, wspólne zabawy i szkolenia. Dzieci uczestniczyły w przedstawieniach profilaktycznych, przygotowały plakaty o tematyce profilaktycznej, roznosiły ulotki i listy do sprzedawców z prośbą o respektowanie zakazu sprzedaŜy alkoholu nieletnim. W ramach kampanii zorganizowano takŜe imprezy sportowe. W Publicznym Gimnazjum w Kikole zorganizowano turniej piłki siatkowej, wyścigi na szczudłach, wyścigi gąsienic, przeciąganie cięŜaru na linie, rzut oszczepem do celu. 737 738 Kowalewo Pomorskie Gimnazjum po raz trzeci wzięło udział w „ZTU”. Opiekunem była Joanna Zwolińska. W maju na godzinach wychowawczych nauczyciele przeprowadzili zajęcia z profilaktyki oraz konkursy kampanii. Na spotkaniach z rodzicami odbyły się pogadanki o narkotykach. Chłopcy rozegrali turniej piłki noŜnej. Uczniowie wchodzili do sklepów i restauracji i zostawiali listy z prośbą, by nieletniej młodzieŜy nie sprzedawać alkoholu i papierosów. Razem z policjantami z Golubia-Dobrzynia i Kowalewa Pomorskiego przeprowadzali kontrole na drogach. Kierowcy dostawali jabłka i listy z prośbą o trzeźwość za kierownicą. Lipno - Koordynatorem kampanii była Miejska Komisja RPA w Lipnie - poinformowała przewodnicząca komisji Aleksandra Furmańska. W maju i czerwcu odbył się Lipnowski Tydzień Profilaktyki. Pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!” młodzieŜ ze wszystkich szkół przemaszerowała ulicami miasta, niosąc transparenty i plakaty o tematyce profilaktycznej. 1 czerwca z okazji Dnia Dziecka odbywały się zajęcia sportowo-rekreacyjne i turnieje. 4 czerwca zorganizowano międzyszkolne zawody pływackie na krytej pływalni. Wieczorem 5 czerwca na placu Dekerta przy fontannie mieszkańcy miasta mogli obejrzeć spektakl przygotowany przez młodzieŜ z Miejskiego Centrum Kultury w Lipnie. Łasin Organizatorami akcji w Łasinie byli: Wojciech Szymanowicz, A. Swiszczorowska, B. Gizińska, M. Chyliński, M. Jasińska, M. Kuczek, J. Kotowska, S. Paszkowska, I. Faltynowska, B. Jaranowska. Odbył się quiz wiedzy o profilaktyce uzaleŜnień, konkurs rysunkowy na plakat, konkurs na piosenkę o tematyce profilaktycznej, konkurs na plakat antyalkoholowy. Na zakończenie na boisku urządzono wspólne grillowanie. RównieŜ szkoła w Zawdzie aktywnie działała. Wykonano gazetkę propagującą akcję i powieszono w holu głównym szkoły, odbył się Turniej Tenisa Stołowego, rodzice wraz z dziećmi uczestniczyli w cyklu pogadanek i zajęć związanych z akcją. Mrocza Koordynatorem kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w SP w Witosławiu była Agnieszka Tomczyk, nauczycielka WF-u. Uczniowie przygotowali prace plastyczne i literackie na konkursy kampanii, 1 czerwca wzięli udział w biegu „Uciekaj przed nałogiem” wraz z trzema nauczycielami i dyrektorem szkoły. Rodzice otrzymali ulotki „Narkotyki i dziecko”. Nakło nad Notecią Uczniowie Gimnazjum nr 3 z Nakła wzięli udział w obozie profilaktyczno–sportowym pod hasłem „Siatkówka moim jedynym nałogiem”. Obóz zorganizowano w ostatnich dniach sierpnia w Więcborku. Organizatorami byli nauczyciele Artur Sierzchuła i Michał Nowak. W siatkarskim wyjeździe uczestniczyło 40 chłopców uprawiających tę dyscyplinę sportu. Dzięki współpracy z Gminną Komisją ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych uczniowie biorący udział w obozie uczestniczyli jednocześnie w kampanii „Zachowaj trzeźwy umysł”. Dzięki temu otrzymali ulotki i pamiątkowe dyplomy. RaciąŜek Zespół Szkół w RaciąŜku po raz trzeci przystąpił do kampanii. Było to moŜliwe dzięki wójt Wiesławie Słowińskiej i pełnomocnikowi ds. RPA Halinie Kołtuńskiej. Koordynatorkami w szkole zostały ElŜbieta Wysocka i Katarzyna StęŜewska. W ramach Światowego Dnia bez Papierosa uczniowie wzięli udział w paradzie ulicznej pod hasłem „Uciekaj przed nałogami”. 738 739 Na transparentach promowali zdrowy styl Ŝycia. W czasie przemarszu wręczali mieszkańcom i rodzicom ulotki informujące o szkodliwości narkotyków, a sprzedawcom w sklepach plakaty i listy z honorowym zobowiązaniem do niesprzedawania alkoholu nieletnim. Radziejów 1 maja w Radziejowie odbyła się IV edycja Radziejowskiego Biegu Południowego. – Bieg jest częścią działań w ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” – zaznacza Tomasz Dominiak, przedstawiciel komitetu organizacyjnego. - Pomysł imprezy narodził się 4 lata temu podczas uczestnictwa w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” – wspomina Dominiak. Pomysł na duŜą imprezę sportową dla wszystkich, bez ograniczeń wiekowych, okazał się strzałem w dziesiątkę. – KaŜdego roku notujemy kilkuset uczestników – dodaje. Rogowo Z okazji Światowego Dnia bez Papierosa odbył się bieg zorganizowany pod czujnym okiem policjanta Sławomira Graczyńskiego z Rypina. 4 czerwca dla uczniów zorganizowano test profilaktyczny oraz warsztaty profilaktyczne. Tego samego dnia dzieci wręczały listy kierowcom z prośbą o zachowanie trzeźwości za kierownicą. 6 czerwca przygotowano dla społeczności szkolnej uroczysty grill. Koordynatorem kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w Publicznym Gimnazjum w Rogowie była Ilona Kamińska. Rypin O przedsięwzięciach w Gimnazjum w Rypinie piszą Ilona Kamińska, szkolny koordynator akcji, oraz wspomagająca ją Agnieszka Maszkiewicz. 31 maja: Bieg z okazji Światowego Dnia Bez Papierosa, test profilaktyczny, listy do sprzedawców. 1 czerwca: spektakl „Miłość bliźniego” w wykonaniu uczniów, koncert The Wonders, pokaz tańca Electric Boogi, wręczanie listu kierowcom, zawody sportowe, prezentacja multimedialna „Substancje uzaleŜniające” Klubu Młodego Chemika. 4 czerwca: debata antyuzaleŜnieniowa dla uczniów prowadzona przez Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii z Bydgoszczy. Sicienko Szkoła Podstawowa w Samsiecznie po raz kolejny wzięła udział w kampanii. Szkolnymi koordynatorami kampanii zostały Wioletta Juszczak i ElŜbieta Mikołajczyk. Uczniowie klasy IV pod kierunkiem ElŜbiety Mikołajczyk wystawili spektakl pt. „Ufoludki odwiedzają Ziemię”. W ramach godzin wychowawczych nauczyciele przybliŜali uczniom tematy związane z kampanią. Uczniowie wypełniali ankietę dotyczącą zachowań ryzykownych. Ogłoszono gminny konkurs plastyczny oraz konkursy ogólnopolskie. 1 czerwca odbył się sportowo-artystyczny festyn rodzinny z okazji Dnia Dziecka. W maju i czerwcu odbyło się teŜ wiele imprez artystycznych, turystycznych i krajoznawczych. Sośno Lokalnym organizatorom kampanii w Sośnie i Wąwelnie udało się zrealizować następujące zadania: rozdawanie ulotek rodzicom i dzieciom, przeprowadzenie godzin wychowawczych na temat „śyć radością”, bieg uliczny „Uciekaj przed nałogiem”, ankietę dla klasy II, akcję dla kierowców, rajd rowerowy na trasie Sośno-Wąwelno, monodram na temat „Jak radzić sobie z przemocą”. Szubin W kampanii uczestniczyło 13 szkół i Biblioteka Publiczna w Szubinie. W szkołach organizowano konkursy plastyczne i przedstawienia przestrzegające przed sięganiem po 739 740 uŜywki. Biblioteka zorganizowała konkurs „Poznaj siebie i innych” – relacjonuje pełnomocnik burmistrza ds profilaktyki uzaleŜnień Renata Michalak. Podsumowanie kampanii odbyło się 9 września podczas festynu pod hasłem „Miasteczko Zdrowia”. Nagrody wręczył zastępca burmistrza Mariusz Piotrkowski. Toruń SP nr 11 w Toruniu po raz pierwszy przystąpiła do kampanii „ZTU'”. Akcję rozpoczęto od ankiety wśród uczniów „Mój sposób na Ŝycie”. DuŜym przedsięwzięciem był Festyn Rodzinny, który odbył się 16 maja. - 18 czerwca w Szkole Podstawowej nr 11 zorganizowałyśmy szkolną akcję promującą zdrowy, aktywny styl Ŝycia – piszą koordynatorki akcji Anna Kurowska-Bodnar i Maria Narczewska. SP nr 17 po raz trzeci przyłączyła się do kampanii. Relacjonuje pedagog Joanna Wiśniewska-Ścisłek. Akcję rozpoczęła impreza Niebieski Tydzień. Były teŜ zajęcia psychoedukacyjne „Bądź silny mocą zasad, a nie agresji i przemocy”, konkurs plastyczny, impreza sportowa „Lubię ruch. Dobrze się bawię”. Więcbork Na trasach przy plaŜy miejskiej w Więcborku odbył się XXV Bieg Wiosny pod hasłem „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. W biegu udział wzięło 349 osób. Najstarszym uczestnikiem był Bernard Kuszewski. Medale i okolicznościowe koszulki „Zachowaj Trzeźwy Umysł” wręczali: przewodniczący Rady Miejskiej Więcborka Józef Kujawiak, przewodniczący Gminnej Komisji RPA Piotr Węgrzyn i przewodniczący Rady Zrzeszenia Ludowe Zespoły Sportowe Sławomir Śmieliński. Wielgie Materiały kampanii trafiły do gminnych świetlic profilaktyczno-wychowawczych oraz do szkół w Czarnem, Zadusznikach i Wielgiem. Nad przebiegiem akcji czuwały BoŜena Kubiatowska oraz Agnieszka Kostrzewska. Dzieci ze świetlicy w Wielgiem odwiedziły sklepy, rozdając sprzedawcom plakaty i listy apelujące o niesprzedawanie alkoholu nieletnim. 18 czerwca przeprowadzono akcję „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł”. W Zespole Placówek Oświatowych w Wielgiem zorganizowano imprezę sportową pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!”. Informację nadesłała pełnomocnik Małgorzata Sochocka. Włocławek W Zespole Szkół nr 8 we Włocławku 21 marca przygotowano imprezę profilaktycznozdrowotną. – Tego dnia uczniowie nie poszli na wagary, chętnie brali udział w zabawach, duŜo rodziców wzięło udział w naszej akcji – komentuje koordynator przedsięwzięcia Alicja Sieklucka. Była loteria fantowa, przemarsz przez dzielnicę, wybory miss. 18 maja dzieci ze SP nr 10 zaapelowały do kierowców, aby nie jeździli po pijanemu. - Koordynatorem kampanii we Włocławku jest GraŜyna Mejgier z Wydziału Promocji Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Miasta, którą straŜ miejska aktywnie wspiera - informuje Norbert Struciński. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE Dołhobyczów Koordynatorami akcji „ZTU” w SP i Gimnazjum w Hulczu były Beata Sobczuk i Anna Orkiszewska. Uczniowie uczestniczyli w lekcjach wg scenariuszy „śyć radością”, w biegach 740 741 „Uciekaj przed nałogiem”, wręczali kierowcom listy zobowiązujące do prowadzenia z „Trzeźwym Umysłem”, w sklepach przypomnieli o zakazie sprzedaŜy alkoholu dzieciom. – Szkoła Podstawowa im. Wojsk Ochrony Pogranicza po raz pierwszy przystąpiła do kampanii – informuje Anna Wolanin, pedagog szkolny. Nauczyciele Marcin Kulczyński, Jan Karczewski i Mariusz Kulczyński w ramach Światowego Dnia bez Papierosa 31 maja roku zorganizowali biegi pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!”. Frampol Sprawozdanie z realizacji kampanii w Gimnazjum we Frampolu przesłał Józef Dubiel, dyrektor szkoły. Wychowawcy poszczególnych klas w maju i czerwcu przeprowadzili na godzinach wychowawczych pogadanki na temat „Jak zachować trzeźwy umysł?” oraz konkursy kampanii. W klasach i na korytarzach szkolnych wykonano gazetki ścienne o charakterze dydaktycznym pod hasłem „Trzeźwy Umysł”. W maju dla uczniów zorganizowano spływ kajakowy rzeką Wieprz. Klasy wybrały się na wycieczkę do Sandomierza i Baranowa Sandomierskiego. 5 czerwca nad zalewem odbyły się Międzyszkolne Zawody w Biegach Rekreacyjno-Sportowych. Gościeradów W akcji brały udział szkoły: ZS w Wólce Gościeradowskiej, ZS w Leśniku DuŜym, ZS w KsięŜomierzu, PSP w Mniszku, PSP w Szczecynie, ZPO w Gościeradowie. Były zajęcia o bezpiecznym wypoczynku, zainteresowaniach, nauce, sukcesie, komputerze i miłości. Zorganizowano takŜe rozgrywki „śyj bezpiecznie – długowiecznie”. Młodzi ludzie wystosowali takŜe apel do miejscowych sklepikarzy o niesprzedawanie alkoholu nieletnim. Dla dorosłych zorganizowano miniwykłady o zapobieganiu narkomanii. Hrubieszów W SP w Koble zorganizowano kolonię dla dzieci. Na pięć wspaniałych dni zaplanowano liczne konkursy, zabawy, a takŜe wycieczkę. 9-13 lipca w PSP w Kosmowie zorganizowano wakacyjny wypoczynek dzieci w ramach Akcji Lato „Zachowaj Trzeźwy Umysł” 2007. Koordynatorem była Zuzanna Kapyś. Koło Gospodyń Wiejskich w Jankach zorganizowało dla dzieci „Zielone Wakacje” w dniach 2-6 lipca. Latem w PSP w Dąbrowie były zajęcia w szkole, wycieczka do Zamościa i wyjście na basen. Bawiło się tam 40 dzieci z pobliskich miejscowości. 13-15 lipca odbyła się w Brodzicy półkolonia dla młodzieŜy. Zorganizowano wycieczkę po Roztoczu, zajęcia taneczne i plastyczne. Jastków W Gimnazjum w Jastkowie uczniowie wzięli udział w cyklu zajęć i konkursach: „Sprawdzam i wybieram”, „Lubię sport”, „Poznaję siebie i innych. Dobrze się bawię”. 26 maja Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Jastkowskiej po raz kolejny zorganizowało dla uczniów, rodziców oraz wszystkich mieszkańców gminy festyn pod hasłem „Jesteśmy razem – łączymy pokolenia”. Kazimierz Dolny W Szkole Podstawowej w Kazimierzu Dolnym oraz w gimnazjum przeprowadzono konkursy, rozgrywki sportowe, a podczas zebrań z rodzicami rozdano ulotki. Koordynatorem akcji była pełnomocnik ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych Anna Stefanek. W czerwcu, na zakończenie roku szkolnego, odbył się festyn rodzinny, który zorganizowała parafia pw. św. Jana Apostoła i św. Bartłomieja wraz z Miejsko-Gminną Biblioteką Publiczną 741 742 w Kazimierzu Dolnym oraz Urzędem Miasta w Kazimierzu Dolnym pod honorowym patronatem burmistrza. Końskowola W Zespole Szkół im. Henryka Sienkiewicza koordynatorkami akcji były Dorota Chyl i Monika Czarnowska. Uczniowie uczestniczyli w lekcjach wychowawczych według scenariuszy „śyć radością”, w ankiecie dotyczącej zachowań ryzykownych, w zawodach sportowych; w asyście policjanta wręczali kierowcom list apelujący o jazdę z „Trzeźwym Umysłem”, rozpowszechniali wśród sprzedawców plakaty i listy z honorowym zobowiązaniem do niesprzedawania alkoholu osobom nieletnim. Informacje o kampanii w szkole umieszczono na stronie internetowej szkoły, a w miesięczniku lokalnym „Echo Końskowoli” ukazał się artykuł o „ZTU”. Lubartów Gminne i powiatowe przeglądy zespołów tanecznych w SP w Skrobowie odbywały się pod kierunkiem Doroty Szczuchniak. W Gimnazjum w Skrobowie opiekunem była Emilia Cieszko, zaś w SP w Nowodworze GraŜyna Bednarczyk. Uczniowie SP w Szczekarkowie z policjantami sprawdzali trzeźwość kierujących, stworzyli teŜ laurki nawiązujące do zachowywania trzeźwości i ostroŜności na drodze. Odbyła się ponadto akcja znakowania rowerów. – Wszyscy uczniowie z niecierpliwością czekają na kolejną edycję kampanii – pisze Jolanta Gryzio, koordynator akcji w gminie. Wójt Janusz Bodziacki objął patronatem większość imprez. Lublin Z Ŝycia klasy IId Szkoły Podstawowej nr 30. – Nasza klasa składa się z 29 uczniów. Wychowawczynią jest pani Justyna Wiśniewska – napisali uczniowie z klasy IId SP nr 30. – Nasza wychowawczyni wpajała nam zdrowy styl Ŝycia. Chodziliśmy na wycieczki, wyjeŜdŜaliśmy na kuligi, braliśmy udział w wielu konkursach i imprezach charytatywnych. 1 czerwca w szkole odbyła się Miniolimpiada 2007, imprezę poprzedził Tydzień Profilaktyki. 1 i 2 czerwca w SP nr 34 zorganizowano Święto Szkoły pod hasłem „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Była wystawa prac plastycznych uczniów i festyn sportowy na boisku szkolnym. Łukowa Kampania w SP w Chmielku. Koordynatorem „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w Szkole Podstawowej w Chmielku była Kazimiera Sokal, nauczycielka przyrody. W przeprowadzeniu akcji pomagali takŜe Mariola Małyszek, nauczycielka matematyki i Mirosław Juda, nauczyciel WF-u. Uczniowie wykonali wiele profilaktycznych działań, przystąpili takŜe do konkursów plastycznych i sprawnościowych. Na lekcjach wychowawczych zapoznali się z problemami alkoholizmu. Łuków Wśród laureatów kampanii „ZTU” znalazły się uczennice Zespołu Szkół w Gołąbkach: Ewelina Dudzińska, Katarzyna Goławska i Małgorzata Szczuchniak. WyróŜnione zostały w konkursach indywidualnych „Lubię ruch” i „Lubię sport”. Laureatki otrzymały pamiątkowe dyplomy i nagrody. W konkursie zespołowym „Sprawdzam i wybieram” wyróŜniono klasy IIIa i IIIb gimnazjum. – Uczniowie byli miło zaskoczeni tymi wyróŜnieniami – mówią koordynatorki akcji w szkole Edyta Łukasik i Joanna Stolarczuk. Międzyrzec Podlaski 742 743 26 września w Biurze Pełnomocnika ds. Profilaktyki i UzaleŜnień odbyło się podsumowanie kampanii. Na uroczystość przybyli: burmistrz Artur Grzyb, dyrektorzy i pedagodzy ze szkół biorących udział w kampanii oraz laureaci konkursów indywidualnych i zespołowych. Burmistrz w towarzystwie pełnomocnik Wiesławy Marczuk wręczył nagrody i dyplomy laureatom. Dzieci, młodzieŜ i nauczyciele zostali obdarowani słodyczami, a dyrektorzy szkół pięknymi albumami oraz certyfikatami. Milejów Uczniowie SP w Białce, SP w Łysołajach, ZS nr 2 w Jaszczowie i ZS nr 1 w Milejowie realizowali zadania proponowane przez organizatorów kampanii. W świetlicach opiekuńczowychowawczych działających w kaŜdej ze szkół odbywały się zajęcia popularyzujące aktywne i zdrowe spędzanie wolnego czasu. W ramach Światowego Dnia bez Papierosa w szkołach odbyły się apele, happeningi i akcje plakatowe, a na podsumowanie 4 czerwca uczniowie wzięli udział w rajdach rowerowych i w biegu terenowym „Uciekaj przed nałogiem”. Kampanią kierowała Zofia Grabińska, gminny koordynator ds. rozwiązywania problemów alkoholowych. Niedrzwica DuŜa W akcji wzięło udział 8 szkół: Zespół Szkół w KręŜnicy Jarej, Zespół Szkół w Niedrzwicy Kościelnej, szkoły podstawowe z Czółen, Marianki, Niedrzwicy DuŜej, Sobieszczan i Gimnazjum nr 1 w Niedrzwicy DuŜej. W ramach kampanii zorganizowano szereg ciekawych przedsięwzięć, m.in. festyn rekreacyjno-sportowy z okazji Dnia Zdrowia w Zespole Szkół w Niedrzwicy Kościelnej, olimpiadę profilaktyczno-sportową „Wygraj wolność” w Gimnazjum nr 3 w KręŜnicy Jarej, środowiskowy festyn rodzinny „Dobrze się bawię” w SP w Czółnach. Sprawozdanie przesłała koordynatorka akcji w gminie Agnieszka Dziekanowska. Ruda-Huta Zespół Szkół w Rudzie-Hucie wraz z GOK przygotował festyn rodzinny oraz bieg sztafetowy. Festyn zorganizowano 3 czerwca, konkursy i zabawy prowadzili Anna Bobruś i Mariusz Matera. Wyścig rowerów trasą dookoła gminy przygotował Piotr Śliwa. 30 kwietnia odbyły się międzyklasowe biegi sztafetowe na dystansie 4 x 400m. Do udziału w imprezie zgłosili się uczniowie klas podstawowych i gimnazjum. Sawin Po raz kolejny uczniowie ze szkół z terenu gminy Sawin wzięli udział w sportowych rozgrywkach pod hasłem „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Rozgrywki poprzedzone były biegiem pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem”, który odbył się 31 maja w ramach Światowego Dnia bez Papierosa. Rozgrywki odbyły się 1 czerwca. – Imprezę rozpoczęliśmy uroczystym apelem na stadionie, witając uczniów i nauczycieli z naszej szkoły oraz ze szkół w Bukowie Wielkiej i Wólce Petryłowskiej – poinformowała koordynator Anna Błaszczuk. Stanin W kampanii uczestniczyli uczniowie z 8 gminnych szkół: Jeleniec, Jonnik, Kujawy, Sanrów, Tuchowicz, Wnętrzne, Zagozdzie i Zastawie. W SP w Tuchowiczu 77 uczniów uczestniczyło w imprezie sportowo-rekreacyjnej w miejscowym parku oraz w konkursie plastycznoliterackim. Akcją kierowała koordynatorka Anna Sowa. Osoby wspomagające: Małgorzata Miernicka, Ewa Kryczka, Katarzyna Sujka i Andrzej Murawski. W Staninie zorganizowano miniolimpiadę drogową Inicjatorami przedsięwzięcia byli przewodnicząca i sekretarz 743 744 GKRPA, dyrektor Zespołu Ekonomiczno-Administracyjnego Szkół w Staninie Karol Kłos. Pomagali im policjanci Katarzyna Leszko i Karol Gajowniczek. Stary Zamość – Gmina Stary Zamość juŜ po raz czwarty wzięła aktywny udział w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” – pisze Beata Soboń, koordynator kampanii i pedagog szkolny w Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Starym Zamościu. Do akcji przystąpiły ponadto Szkoła Podstawowa im. Kornela Makuszyńskiego w Krasnem i Szkoła Podstawowa im. Karola Namysłowskiego w Wierzbie. W ramach akcji odbyły się m.in: Dzień Profilaktyki Szkolnej w Gimnazjum w Starym Zamościu, „Taniec z białą damą” – przedstawienie poświęcone problemowi narkomanii w wykonaniu młodzieŜy gimnazjum, warsztaty profilaktyczne dla rodziców. Susiec 24 kwietnia w ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” 2007 w Gminnym Ośrodku Kultury w Suścu odbyła się VIII edycja konkursu „Nałogi wrogiem człowieka i jego rodziny”. W konkursie uczestniczyli uczniowie ze SP w Łuszczaczu, Grabowicy, Ciotuszy Starej, Kunkach, Paarach oraz z ZSP w Suścu i Majdanie Sop. 1 czerwca zaś z okazji Dnia Dziecka zorganizowano Szkolne Święto Sportu. Podczas imprezy uczniowie otrzymali ulotki, kalendarzyki, pocztówki promujące cele kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” oraz dyplomy. Włodawa W Publicznym Gimnazjum im. Ks. Stanisława Konarskiego w kampanii wzięło udział 320 uczniów. Przeprowadzono ankietę badającą zjawisko alkoholizmu wśród młodzieŜy. Uczniowie wykonali transparenty z hasłami profilaktycznymi, które towarzyszyły Szkolnemu Festiwalowi Nauki, Dniowi Sportu Szkolnego i Dniowi Dziecka. Koordynatorem była Teresa Pietrzak. – Czerwiec w gminie Włodawa minął na sportowo – mówi Agnieszka Weremczuk z Gminnej Komisji RPA. 1 czerwca w Szkole Podstawowej w RóŜance odbył się Międzyszkolny Dzień Sportu, 2 czerwca Dzień Sportu Rodzinnego w Szkole Podstawowej w Orchówku, a 13 czerwca w SP w śukowie zorganizowano Dzień Latawca. W Szkole Podstawowej nr 3 koordynatorem akcji została Katarzyna Kościuk. Punktem kulminacyjnym kampanii był festyn zorganizowany 2 czerwca, podczas którego uczniowie obejrzeli przedstawienia o tematyce profilaktycznej. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE Iłowa 3 czerwca w SP w Szczepanowie odbył się V Piknik Rodzinny „Mama, Tata i Ja”. Dzieci wraz z rodzicami i nauczycielami wzięły udział w warsztatach teatralnych. Wspólne ognisko, aukcja prac uczniów, występy artystyczne, loteria fantowa, zabawy integracyjne, zjeŜdŜalnia dla dzieci, malowanie twarzy i słodki poczęstunek przygotowany przez rodziców sprawiły, Ŝe wszystkim dopisywał dobry humor przez całe niedzielne popołudnie. – Po raz kolejny udział w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” uświadomił całej naszej szkolnej społeczności, Ŝe warto robić coś dla innych – podkreślają nauczyciele. Kargowa 744 745 – Akcję rozpoczęliśmy w SP od lekcji „Stop narkotykom”. Następnie psycholog Danuta Wielińska przeprowadziła w klasach treningi asertywności – o kampanii w Kargowej informuje Barbara Pajcz, pełnomocnik Gminnej Komisji RPA. Prawie 500 uczestników wzięło udział w IX Biegu Kargowiaka. Troje uczniowie z SP w Kargowej wyjechało na patrol policyjny. MłodzieŜ pod opieką dyrektor Anny Ptak oraz policjantów wręczała kierowcom naklejki na szybę z hasłem „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł”. 4 czerwca w Gimnazjum w Kargowej odbył się konkurs pt. „Pełna kultura”. MłodzieŜ rywalizowała w konkurencjach sprawnościowych i wiedzy na temat kultury. Kolsko JuŜ po raz trzeci w Kolsku w ramach Pikniku „Mama, Tata i Ja” odbyły się rozgrywki o miano superrodziny. Rodzinom Hejduków, Syktusów i Tomaszewiczów towarzyszyło hasło „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Pod koniec maja odbył się Piknik z Mamą i Tatą. Organizatorem przedsięwzięcia było Przedszkole Publiczne i Rada Rodziców. Koordynatorem imprezy była Teresa Ulrich. 19 i 20 maja w Lipce odbył się turniej tenisa stołowego. Do zorganizowania turnieju przyczyniła się sołtys wsi Justyna Czernecka, nad przebiegiem zawodów czuwała Małgorzata Zygmuntowicz. Łęknica 21marca dzieci ze świetlicy profilaktyczno-wychowawczej w Łęknicy postanowiły poszukać wiosny. – Na tę okazję przygotowaliśmy duŜo ciekawych zabaw i gier – opowiada Maria Lewicka, pełnomocnik burmistrza ds. uzaleŜnień. 30 maja dzieci i młodzieŜ z świetlicy profilaktyczno-wychowawczej wraz z wychowawcą roznosiły plakaty i listy do sprzedawców alkoholu z prośbą o niesprzedawanie go osobom niepełnoletnim. 6 czerwca z policjantem Krzysztofem Kilberem dzieci uczestniczyły w akcji „Za kierownicą zachowuję trzeźwy umysł”. 16 czerwca wszystkie instytucje realizujące Gminny Program Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zaprosiły dzieci, młodzieŜ i rodziców na cykliczną lokalną imprezę „Lato na trzeźwo”. Nowa Sól Majowa akcja w Publicznej Szkole Podstawowej nr 3 w Nowej Soli pod nadzorem policjantów Anny Szwarczyńskiej i Grzegorza Dzika oraz szkolnej koordynatorki Krystyny Zielińskiej-Godek polegała na zniechęcaniu właścicieli i pracowników sklepów monopolowych do sprzedaŜy napojów wyskokowych nieletnim. Koordynator opowiada: – Uczniowie byli ubrani w odblaskowe kamizelki, obserwowali funkcjonariuszy, gdy Ci zatrzymywali samochody, sprawdzając trzeźwość kierowców. W szkole odbył się teŜ VI Turniej Świetlic Socjoterapeutycznych. Nowogród Bobrzański W Nowogrodzie Bobrzańskim w akcji wzięło udział Publiczne Gimnazjum. Klasy pierwsze, drugie i trzecie ochoczo podjęły się realizacji kampanijnych zadań. W czasie roku szkolnego wychowawcy wraz z uczniami zorganizowali wiele imprez i przedsięwzięć. Byli na rajdzie rowerowym do Łagody, a takŜe na rajdach pieszych do Dobroszowa Małego i Drągowiny. Strzelce Krajeńskie Justyna Bąk, pełnomocnik burmistrza ds. profilaktyki, przesłała informację o przedsięwzięciach w szkole w Tucznie. 31 maja w ramach Światowego Dnia bez Papierosa odbył się konkurs plastyczny „Palenie niszczy zdrowie”. Na gazetce szkolnej opiekunka samorządu Anna Niszczot przygotowała krzyŜówkę związaną z obchodami Dnia bez Papierosa. 12 czerwca zorganizowano wycieczkę rowerową trasą Tuczno–śabicko–Danków. 745 746 Kolejnym przedsięwzięciem był wyjazd uczniów nad morze do Dziwnówka. Wycieczkę zorganizowała wychowawczyni Joanna Karczmarek. Był teŜ Dzień Dziecka oraz wycieczka do Ośrodka Turystyki i Rekreacji Jeździeckiej w Kosinie koło Drezdenka. Sulęcin – Rośnie zainteresowanie i zaangaŜowanie w kampanię zarówno ze strony dzieci, jak równieŜ wychowawców i nauczycieli – relacjonuje Aleksandra Jakubiak. W tegorocznej kampanii udział wzięły: Szkoła Podstawowa im. Polskich Olimpijczyków w Sulęcinie, Szkoła Podstawowa im. śołnierza Polskiego w Wędrzynie, Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Sulęcinie, Gimnazjum im. Jana Pawła II w Sulęcinie, Świetlica Środowiskowa w Sulęcinie, Świetlica Środowiskowa w Grochowie, Świetlica Środowiskowa w Trzemesznie, Świetlica Środowiskowa w Długoszynie. Świebodzin Realizację programu nadzorował pełnomocnik Robert Brzóska. Relację i fotografie nadesłali Paweł Chomiak oraz instruktor Świetlicy Inicjatyw Twórczych Agnieszka Madej. W 2007 roku kampanijne działania rozpoczęły się podczas ferii zimowych. W świebodzińskiej hali sportowej odbyła się bowiem spartakiada pod hasłem „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Kwiecień to kolejna edycja Konkursu Wiedzy na temat Profilaktyki UzaleŜnień, w jury którego zasiadają członkowie Gminnej Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Tradycyjnie w pierwszych dniach czerwca Centrum Profilaktyki UzaleŜnień wraz z Publiczną Szkołą Podstawową w Chociulach zorganizowała festyn rodzinny. W lipcu i sierpniu w placówkach świetlicowych na terenie gminy oraz w szkołach podstawowych w Świebodzinie odbywały się zajęcia wakacyjne. Ich ukoronowaniem była spartakiada w świebodzińskiej hali sportowej organizowana 26 lipca pod hasłem „Zachowaj Trzeźwy Umysł” przez Centrum Profilaktyki UzaleŜnień. Pomiędzy 13 a 16 lipca odbyła się wycieczka do Grunwaldu, w której uczestniczyły dzieci z terenu miasta i gminy Świebodzin. Przełom lipca i sierpnia dzieci ze Świebodzina i okolicznych wiosek spędziły na wycieczce w Karkonoszach. Zielona Góra W ramach Światowego Dnia bez Papierosa we wszystkich klasach Gimnazjum nr 5 im. Janusza Korczaka odbyły się zajęcia wychowawcze, do przeprowadzenia których wykorzystano scenariusz „Jak mogę stać się niewolnikiem nikotyny” zamieszczony w ksiąŜeczce Ewy Kosińskiej „śyj radością”. W gimnazjum odbył się takŜe festyn pod hasłem „Lubię sport. Dobrze się bawię bez środków uzaleŜniających”. O działaniach szkoła poinformowała lokalne media. Listy dla kierowców i naklejki, a takŜe listy do sprzedawców nasi uczniowie przekazywali pod opieką naczelnika Wydziału Ruchu Drogowego Krzysztofa Wagnera i rzecznika prasowego KMP Małgorzaty Stanisławskiej, a przebieg tej akcji relacjonowały TVP3, TV Odra, telewizja kablowa i Radio Zielona Góra. Opiekun merytoryczny kampanii w szkole: Krystyna Buck.– 19 października w Biurze Pełnomocnika ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Zielonej Górze miało miejsce lokalne podsumowanie kampanii – poinformowała Dorota Siębor. W uroczystości uczestniczyli laureaci konkursów „ZTU” oraz przedstawiciele wyróŜnionych szkół. Obecnością zaszczycili nas równieŜ Janina Wróblewska, inspektor z Wydziału Oświaty i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Zielona Góra oraz szef kampanii Piotr Adamski. śary – Gimnazjum nr 1 w śarach takŜe aktywnie wzięło udział w ogólnopolskiej kampanii profilaktycznej – zapewniają szkolni koordynatorzy. Uczniowie z klas Ia, IIa, IIb, IIc i IId 746 747 podczas lekcji wychowawczych rozwiązali mapę konkursową. Ponadto w klasach I-III przeprowadzono lekcje na podstawie kampanijnych ulotek edukacyjno-profilaktycznych. W szkole odbył się takŜe Dzień Sportu. W klasach IV-VI w SP w Sieniawie śarskiej pedagog przeprowadził lekcje dotyczące profilaktyki uzaleŜnień oraz konkursy „Wiem i umiem. Dobrze się bawię”, „Lubię ruch. Dobrze się bawię”. 1 czerwca odbył się festyn z okazji Dnia Dziecka i Dnia Sportu Szkolnego. Gościem specjalnym była złota medalistka w zapasach, absolwentka naszej szkoły Marta Podedworna. Największą atrakcją były pokazy Powiatowej StraŜy PoŜarnej w śarach. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE BIELAWY W Gimnazjum im. Józefa Chełmońskiego koordynatorem działań był Artur Tokarski, pomagały mu Izabela Tokarska, ElŜbieta Dębska oraz Mirosława Popławska. W trakcie kampanii zorganizowano m.in. VI Bielawskie Biegi Uliczne, rozgrywki szkolne w piłkę noŜną chłopców oraz w piłkę siatkową dziewcząt. Przeprowadzono takŜe cykl zajęć na temat pijanych kierowców i następstw wypadków z ich udziałem. Rozwieszono plakaty w sklepach i zaproszono do współpracy miejscową policję. CHĄŚNO W SP w Błędowie zorganizowano wiele działań: były pogadanki, dyskusje na godzinach wychowawczych, apele, wystawy, konkursy, gry i zabawy, wycieczki. 1 czerwca w szkole obchodzony jest Dzień Zdrowia – tego dnia odbył się szkolny finał „ZTU”. Najwięcej emocji dostarczył mecz siatkówki między chłopcami i druŜyną złoŜoną z nauczycieli i rodziców. W podsumowaniu uczestniczył wójt gminy Chąśno Dariusz Reczulski, bo urząd gminy był równieŜ fundatorem nagród. DŁUTÓW SP i Gimnazjum w Dłutowie przy współpracy GKRPA aktywnie realizują cele akcji. W maju w podstawówce odbyła się V edycja Powiatowego Konkursu Profilaktycznego „Zdrowo Ŝyję. Nie palę! Nie piję”. W ramach kampanii w Dłutowie odbył się apel, podczas którego wszyscy uczniowie mogli dowiedzieć się o zgubnych skutkach palenia papierosów. Był teŜ Marsz Trzeźwości. KaŜda klasa przygotowała transparenty z hasłami propagującymi zdrowy styl Ŝycia. Przy współpracy policji w Dłutowie zorganizowano patrole z udziałem uczniów, którzy wręczali kierowcom ulotki nawołujące do bezpiecznej jazdy. DOMANIEWICE Koordynatorem szkolnym w SP im. Jana Pawła II była pedagog Liliana Redzisz. Uczniowie rozdali nauczycielom kierowcom kampanijne naklejki, wzięli takŜe udział w konkursie sprawności fizycznej oraz wiedzy o bezpieczeństwie”, a takŜe w działaniu „Bezpieczna droga do celu.” Podczas trwania kampanii „ZTU” swą fachową radą słuŜyły dyrektor naszej szkoły Stanisława Felczyńska, która jednocześnie jest przewodniczącą Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, oraz kierownik GOPS w Domaniewicach Danuta Wojtysiak. KONSTANTYNÓW ŁÓDZKI Konstantynowskie Centrum Pomocy Rodzinie ogłosiło ogólnomiejski konkurs literackoplastyczny „Narkotyki – chemiczna pułapka”. Odbył się bieg przełajowy „Uciekaj przed 747 748 nałogiem” organizowany przez wychowawców i wolontariuszy ze świetlicy przy Centrum. W ramach Ogólnoświatowego Dnia MłodzieŜy zorganizowano piknik rodzinny. W SP nr 1 wręczono ulotki kierowcom i rozdano materiały informacyjne w okolicznych sklepach. Koordynatorem była Joanna Tarała. W SP2 odbyły się m.in. Międzyszkolne Zawody Sportowe i festyn szkolny. ŁASK Udział wzięły: SP 1, SP 5, SP 4 oraz PG 1, PG 2, PG 3. Gminnym koordynatorem akcji była Jolanta Nowak-Popławska. Uczniowie PG nr 3 wraz z policjantami i harcerzami zorganizowali akcję dla kierowców. W SP nr 5 zorganizowano m.in. Dzień Języków Obcych, konkurs plastyczny i literacki, happening „Grunt to zdrowie”, zabawy biegowe. Uczniowie z nr SP 4 uczestniczyli w marszu z okazji Światowego Dnia bez Papierosa. W PG nr 1 odbył się rajd rowerowy. Uczniowie wspólnie z policjantami udzielali upomnień kierowcom nieprzestrzegającym zasad ruchu drogowego. W PG nr 2 był Tydzień Ekologiczny, szkoła wzięła takŜe udział w konkursie antynikotynowym. ŁĘKI SZLACHECKIE W PG w Tomawie współpracowało z Gminną Komisją RPA w Łękach Szlacheckich. W maju odbyły się prelekcje dla rodziców pt. „Co wywołuje agresję u młodzieŜy?” oraz „Narkotyki i dziecko – co powinno zwrócić naszą uwagę?”. W maju zorganizowano w szkole Dzień bez Wulgaryzmów. 1 czerwca był w gimnazjum był dniem sportowej rywalizacji i podsumowaniem działań przeprowadzonych w ramach kampanii „ZTU”. Przeprowadzono zawody sportowe z rozgrywkami klasowymi i poczęstunkiem. OPOCZNO W SP w Libiszowie przeprowadzono m.in. turniej piłki noŜnej z okazji Dnia Dziecka, zorganizowano spotkanie integracyjno-profilaktyczne całej społeczności szkolnej z okazji Dnia Rodzinnego. Uczniowie opracowali szkolną kronikę kampanii. Wszyscy brali udział w zajęciach profilaktyczno-rekreacyjnych. Koordynatorem wszystkich działań związanych z kampanią na terenie szkoły była Marianna Matysiak – pedagog szkolny, a organizacją imprez sportowych zajmowali się wychowawcy klas i Renata Szczepanik – nauczyciel WF-u. GMINA OZORKÓW Do kampanii przyłączyły się szkoły, biblioteki i świetlice wiejskie. Działania koordynowała GraŜyna Radwańska. MłodzieŜ odwiedziła sprzedawców w gminie, wręczając im list, który miał być przestrogą przed sprzedaŜą alkoholu nieletnim. Odbyła się debata na temat przemocy w szkole, w której udział wzięli przedstawiciele kuratorium, GKRPA, OPS, policji, kurator sądowy oraz psycholog..W ZS w Leśmierzu zorganizowano Dzień bez Przemocy. Uczniowie z ZS w Modlnej i Leśmierzu pod opieką dyrektorów szkół i pedagogów szkolnych przeprowadzili akcję profilaktyczną wśród kierowców. Medialnie akcję wspierała gazeta lokalna „Gminniak”. OZORKÓW Koordynatorem akcji był MOPiTU (świetlica środowiskowo-terapeutyczna). W witrynach sklepowych zawisły plakaty z honorowym zobowiązaniem do niesprzedawania alkoholu nieletnim. Dzieci ze świetlicy środowiskowo-terapeutycznej pod opieką funkcjonariuszy policji wręczały naklejki i listy z apelem o zachowywanie trzeźwości za kierownicą. Finałem akcji była spartakiada. Konkurencje sportowe przeplatane były występami taneczno- 748 749 wokalnymi oraz prezentacją haseł profilaktycznych. – To był nasz pierwszy udział w kampanii, ale na pewno nie ostatni! – podsumowują lokalni koordynatorzy. PĄTNÓW W kampanii wzięła udział I klasa PSP im. Jana Pawła II Wielkiego w Załęczu Małym. Do osiągnięć szkoły naleŜy m.in. wstąpienie do Regionalnej Sieci Szkół Promujących Zdrowie, nadanie tytułu „Szkoły z klasą”, utworzenie Uczniowskiego Klubu Sportowego „Załęczak", coroczna organizacja mistrzostw w Biegach na Orientację i wiele innych. PIĄTEK W kampanię zaangaŜowały się władze gminy, uczniowie i nauczyciele SP im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, SP w Czernikowie i Gimnazjum im. prof. Stefana Pieńkowskiego. Zorganizowano pogadanki o zdrowym stylu Ŝycia, konkurs piosenki o czystości, warsztaty „UŜywkom-mówimy NIE”, spektakl profilaktyczny pt. „UŜywkom krzyczę NIE” przygotowany przez uczniów klas VI, wystawę prac plastycznych, turniej piłkarski, międzyszkolny turniej lekkoatletyczny, rajd rowerowy. PODDĘBICE Odbyły się warsztaty z zakresu profilaktyki uzaleŜnień dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych, zorganizowano takŜe imprezę „Drogi rodzicu! Zachowaj Trzeźwy Umysł" i plenerowy koncert rockowy, a takŜe uroczyste podsumowanie kampanii „ZTU”. Z wszystkich propozycji skorzystało w tym roku 724 uczniów. Koordynatorem akcji była Magdalena Kochanek. PRZEDBÓRZ W Publicznym Gimnazjum w Przedborzu zorganizowano imprezę sportową pod hasłem „ZTU”. Zawody sportowe dla uczniów gimnazjum odbywały się na boisku Klubu Sportowego MKS Pilica Przedbórz. Dyplomy dla najlepszych druŜyn i zawodników wręczyli sekretarz Urzędu Miasta w Przedborzu Wojciech Karbownik oraz przewodniczący Rady Miejskiej Józef Słoniewski. Przy udziale przedborskiej policji i harcerzy przeprowadzono kampanijne patrole drogowe. RADOMSKO Na łamach portalu Radomsko24.pl. znalazł się artykuł dotyczący przebiegu Dnia Dziecka. Imprezie towarzyszył happening: biegaczy od startu do mety goniły dwie makiety papierosów. Rozdano ok. 150 dyplomów z podpisami znanych sportowców oraz prezydenta Radomska. Były teŜ patrole edukacyjne do sprzedawców alkoholu; rozpowszechniano plakaty i listy; patrole drogowe do kierowców. Akcje przeprowadził Zespół Profilaktyki i Promocji Zdrowia MKRPA wraz z Komendą Hufca Radomsko oraz Powiatową Komendą Policji. RĘCZNO Gmina Ręczno po raz pierwszy przystąpiła do ogólnopolskiej kampanii „ZTU”. W kampanię zaangaŜowały się władze gminy, GKRPA, uczniowie i nauczyciele dwóch szkół: Zespołu Szkolno-Gimnazjalnego w Ręcznie i SP w Stobnicy. Zorganizowano Dzień Sportu, konkurs wiedzy o sporcie i rozgrywki piłki noŜnej, konkurs literacki i piosenkarski. Uczniowie z Zespołu Szkolno–Gimnazjalnego w Ręcznie wykonali prace plastyczne i literackie ROKICINY 749 750 W Gimnazjum w Popielawach 30 listopada odbyło się uroczyste wręczenie nagród uczestnikom kampanii. Przy tej okazji zorganizowano apel, na który przybyli: wójt Jan Klepacz, przewodniczący GKRPA Marek Olkiewicz oraz pełnomocnik komisji ElŜbieta Krasoń. Towarzyszyli im równieŜ przewodniczący samorządu uczniowskiego Mateusz Szubert, który krótko przedstawił przebieg kampanii w szkole, oraz pedagog Beata śak, która koordynowała działania kampanii w szkole. Gości powitała dyrektor Małgorzata Lewandowska, która zachęciła uczniów do udziału w następnych edycjach „ZTU”. ROZPRZA W SP w Straszowie. Uczniowie brali udział w zajęciach na wychowaniu proekologicznym; konkursach: językowym i na plakat Dzień Dziecka przebiegł pod hasłem kampanii. Uczniowie klas IV-VI wzięli udział w akcji „Uciekaj przed nałogiem!”. Zorganizowano takŜe współzawodnictwo grupowe na torze przeszkód dla klas 0-I i rozgrywki w dwa ognie dla uczniów klas II i III, rozgrywki chłopców w piłkę noŜną i zawody piłki siatkowej dziewcząt. RZĄŚNIA Sportowy Turniej Miast i Gmin 2007 połączono z kampanią. W turnieju szkolnym brały udział wszystkie placówki z gminy oraz członkowie ludowych zespołów sportowych. Rywalizowano w piłce noŜnej, siatkowej, koszykówce, dwóch ogniach, ringo, kometce, unihokeju, grze w klasy, jeździe na rolkach, przeciąganiu liny, wyścigach w workach. W plenerze zaś były biegi przełajowe, biegi sztafetowe, a takŜe wyścigi rowerowe. Urządzono równieŜ turniej w SP w StróŜy, gdzie dzieci rywalizowały z rodzicami. SULEJÓW W SP 1 odbyły się zawody sportowe w biegach. MKRPA ufundowała nagrody i dyplomy najlepszym zawodnikom. Głównym celem zawodów było propagowanie zdrowego i wolnego od nałogów trybu Ŝycia oraz zachęcanie uczniów do czynnego spędzania wolnego czasu. Odbył się takŜe turniej piłki noŜnej druŜyn niezwiązkowych. Wszystkie druŜyny otrzymały pamiątkowe dyplomy oraz nagrody rzeczowe. MKRPA zorganizowała profilaktyczny konkurs plastyczny. TOMASZÓW MAZOWIECKI SP 13 oraz UKS JOKER zorganizowały Ogólnopolski Turniej Minisiatkówki Dziewcząt. Do sportowej walki stanęło ponad 120 zawodniczek. W szkole zorganizowano takŜe I Szkolny Turniej Siatkówki PlaŜowej. SP była organizatorem i gospodarzem III Ogólnopolskiego Turnieju Minipiłki Siatkowej Chłopców „Zdrowo-Sportowo-Zimowo”. Brało w nim udział 142 zawodników z 9 miast Polski. W ramach kampanii przeprowadzono konkurs na okrzyk i hasło przewodnie promujące zdrowie. Wygrało hasło: „Chcesz być piękny, silny, zdrowy, powiedz nie i nałóg z głowy”. Na posumowanie zorganizowano festyn w Parku Miejskim. WIELGOMŁYNY W PG szkolnym koordynatorem akcji była Henryka Cieciura. Uczniom przekazano materiały informacyjne, podczas wywiadówek rodzice otrzymali ulotki kampanii. Był konkurs „EKOMODA” przygotowany przez ElŜbietę Olczyk. Ponadto uczniowie pod kierunkiem Zofii Witaszczyk opracowali projekt ścieŜki rowerowej W PSP w Krzętowie szkolnymi koordynatorkami akcji były Anna Braszczyńska-Nowak oraz Alicja Trzeciak. Zorganizowano m.in. obchody Światowego Dnia Ziemi i zawody sportowe. WOLBÓRZ 750 751 Kampanię zainaugurowała akcja „Nie zostawiaj Ŝycia na drodze” w PG im. Królowej Jadwigi. W szkole zorganizowano II edycję projektu edukacyjnego Dzień Nauki. Odbyły się takŜe Gimnazjady – rozgrywki w piłkę siatkową. Po raz czwarty Ludowy Uczniowski Międzyszkolny Klub Sportowy zorganizował zawody o zasięgu powiatowym. Amatorska Liga Siatkówki MęŜczyzn miała na celu popularyzację sportu amatorskiego wśród dzieci i młodzieŜy. „Inny to ja – mam pomysł na siebie” – pod takim hasłem odbył się w listopadzie w PG im. Królowej Jadwigi II Dzień Profilaktyki, który był podsumowaniem kampanii. ZGIERZ W szkole w Biesiekierzu zorganizowano: konkurs literacki, festyn sportowy dla najmłodszych uczniów, miniplayback show i ognisko. W szkole w Białej uczniowie uczestniczyli w pieszych i rowerowych rajdach. Uczniowie szkoły w Szczawinie podczas zajęć edukacyjnych poznali pojęcie asertywności, takŜe młodzi ludzie ze Słowika uczyli się, jak skutecznie odmawiać. W szkole w Dąbrówce zorganizowano piknik „Święto rodziny”. W szkole w Grotnikach odbył się Turniej Rodzinny propagujący profilaktykę uzaleŜnień. W szkole w Giecznie przeprowadzono szkolenia dla rodziców. Gminnym koordynatorem kampanii była BoŜena Frank. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE BOBOWA UKS Sęp Wilczyska był organizatorem Turnieju Minipiłki Siatkowej w ramach kampanii. W zawodach wystartowały 22 zespoły trójek siatkarskich. W kategorii dziewcząt zwycięŜył zespół z Wilczysk w składzie: Aleksandra Kruczek, Katarzyna Olszanecka, Ewelina Mędoń, Ilona Chmielowska. W kategorii chłopców tryumfował zespół z Grybowa w składzie: Krzysztof Złocki, Jakub Krajniewski, Mariusz Gruca, Arkadiusz Krok. Puchary ufundowała Gminna Komisja RPA w Bobowej. BRZESKO W PSP w Porębie Spytkowskiej odbyła się impreza „śyj zdrowo – zachowaj trzeźwy umysł”. Brali w niej udział uczniowie, nauczyciele i rodzice Były inscenizacje profilaktyczne na temat szkodliwości nałogów. Przygotowano takŜe wystawę plakatów. Rozrywano Mistrzostwa Poręby Spytkowskiej w Kolarstwie Górskim, III Półmaraton oraz konkurencje rodzinne, konkursy wiedzy na temat przepisów ruchu drogowego, rodzinne skoki trójnogi. CHEŁMIEC W ZS w Chełmcu była Olimpiada Wiedzy o Zdrowiu i ZagroŜeniach i miniwykłady nauczycieli. W ZS w Świniarsku Dzień Dziecka połączony był z Dniem Sportu. SP w Niskowej zorganizowała Dzień Dziecka. W SP w Biczycach Dolnych zorganizowano marsz ku trzeźwości. W SP im. Stanisława i Jana Potoczków w Rdziostowie został zorganizowany Dzień Sportu. W ZS w Chomranicach do akcji włączyli się nauczyciele WF-u organizując zawody sportowe. SP w Klęczanach był Bieg ku Słońcu, malowanie kredą na płycie starego lotniska. W ZS w Librantowej zorganizowano tor przeszkód, wyłoniono szkolnego siłacza i mistrza koszykówki. W ZS w Piątkowej odbyły się lekcje wychowawcze z okazji Dnia bez Papierosa. W SP w ZS w Wielogłowach grupa liderów wręczyła kierowcom szkolnych busów listy apelujące o prowadzenie z „Trzeźwym Umysłem. W ZS w Paszynie odbyły się pogadanki o szkodliwości palenia tytoniu i picia alkoholu. 751 752 CZERNICHÓW Odbyło się sporo imprez dla dzieci. W maju UG zorganizował coroczny Przełajowy Bieg Zwycięstwa. Najlepszych zawodników udekorowali Szymon Łytek, wójt gminy Czernichów, dyrektor Zespołu Placówek Oświatowych w Czernichowie Stefan Pagacz, prezes Koła Gminnego Związku Kombatantów RP i b. Więźniów Politycznych Mieczysław Morawski. W czerwcu w Rybnej odbył się IV Rodzinny Piknik Rycerski. W czerwcu odbył się Sportowy Dzień Dziecka w ramach „ZTU”. Organizatorami byli: LKS Wisła, OSP Czernichów i Stowarzyszenie Czernichów w Unii Europejskiej. KAMIONKA WIELKA Do akcja przystąpiły wszystkie gminne podstawówki i gimnazja. W realizację kampanii licznie zaangaŜowała się młodzieŜ (1500 osób), rodzice (300 osób) oraz nauczyciele (100 osób). W ramach akcji odbyło się 60 imprez, w tym:– złaz profilaktyczny „NIE – przemocy i uzaleŜnieniom” w ramach XV Gminnych Igrzysk MłodzieŜy Szkolnej, zawody sportowe, wycieczki, konkursy plastyczne, spektakle teatrzyków szkolnych, IV Szkolne Igrzyska Sportowe, blok sportowo-rekreacyjny w ramach XIII Sportowego Turnieju Miast i Gmin 2007. Zorganizowano happening „Nie daj się wciągnąć! – ZTU 2007”, podczas którego wolontariuszki z GP oraz środowiskowi liderzy młodzieŜowi przeprowadzili akcję wśród kierowców. KRAKÓW W Zespole Szkół Ogólnokształcących Integracyjnych nr 7 odbyła się akcja „Trzymaj formę” Codziennie, w czasie duŜej przerwy odbywały się prezentacje aerobiku, Ŝonglowania, ćwiczeń z przyrządami. Był teŜ „Wesoły tor przeszkód” dla dzieci młodszych. Po południu bawiono się na dyskotece szkolnej. W akcje włączyli się harcerze, proponując gry, zabawy, pląsy i bieg wokół szkoły. Odbył się tydzień promocji zdrowia poświęcony wspieraniu postaw abstynenckich „ZTU”. Zorganizowano stoisko, przy którym dzieci mogły zapoznać się z ulotkami poświęconymi abstynencji oraz szkodliwości uŜywek. Chętni wpisywali się do księgi zobowiązań dotyczących zachowania abstynencji. LUBIEŃ Odbyło się spotkanie grupy uczniów z SP w Krzeczowie ze straŜakami pod hasłem „Gasimy emocje”. Działanie „Ucieczka przed nałogiem” miało charakter sportowy, odbył Gimnazjalny Turniej Siatkówki. W czerwcu zorganizowano imprezę „Trenujemy umysły i gardła”: kaŜda klasa miała w dowolny sposób zaprezentować umiejętności poetyckie, twórcze i wokalnokabaretowe. Tematem prezentacji były kampanijne hasła: „Lubię siebie. Dobrze się bawię”, „Lubię sport”, „Uciekam przed nałogiem”. NIEDŹWIEDŹ W Zespole Placówek Oświatowych im. Jana Pawła II w Podobinie odbyły się rozmowy z dziećmi, kampanijne konkursy, odgrywanie scenek. W Zespole SP im. Władysława Orkana i GP w Porębie Wielkiej były się spotkania uczniów z przedstawicielami KPP w Limanowej. W świetlicy szkolnej organizowano zajęcia dydaktyczne i plastyczne promujące zdrowy styl Ŝycia, aktywne spędzanie czasu wolnego oraz rozwijania zainteresowań i uzdolnień. NOWY TARG Nowy Targ naleŜy tradycyjnie do najbardziej aktywnych samorządów w Polsce. W ramach „ZTU” w Gimnazjum nr 1 odbył się konkurs literacki „Trzeźwi i radośni”. SP nr 5 im. Konfederacji Tatrzańskiej zorganizowała rajd rowerowy pod hasłem „ZTU”. W Gimnazjum 752 753 nr 1 odbyły się konkursy: plastyczny oraz piosenki „Trzeźwymi bądźcie”. SP nr 6 zorganizowała Festyn Rodzinny. Podczas półkolonii profilaktycznych odbył się Dzień Sportu, dzieci brały udział w turnieju unihokeja, odbyły się rozgrywki piłki noŜnej, minikoszykówki, a takŜe gry oraz zabawy. W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym nr 1 kampania realizowana była w formie zajęć warsztatowych, zabaw oraz konkursów. Podczas wrześniowej sesji Rady Miasta odbyło się podsumowanie kampanii i wręczenie nagród laureatom konkursów. Młodym ludziom gratulowali Przewodniczący Rady Lesław Mikołajski w towarzystwie zastępców oraz burmistrza Marka Fryźlewicza. OLKUSZ W SP im. M. Konopnickiej w Kosmolowie odbyły się zawody sportowe, w czasie których młodzieŜ rywalizowała na boisku piłki siatkowej. Podczas godzin wychowawczych odbyły się pogadanki na temat nałogów. W Dzień Dziecka Zorganizowano rozgrywki sportowe oraz bieg wytrzymałościowy dla wszystkich uczniów. W SP nr 10 im. Kornela Makuszyńskiego ogłoszono konkurs na logo akcji. Była wycieczka rowerowa i minipatrole drogowe z udziałem uczniów, którzy pod okiem policjantów wręczali kierowcom nalepki i zobowiązania do zachowania trzeźwości za kierownicą. W „ZTU" wzięły udział cztery gimnazja. Były zawody sportowe „Uciekaj przed nałogiem” oraz „Lubię sport”, konkursy plastyczne, profilaktyczne spotkania z rodzicami. OŚWIĘCIM GMINA W kampanii „ZTU” wzięli udział uczniowie SP w Porębie Wielkiej. Były konkursy, ankieta, pogadanki na temat szkodliwości spoŜywania alkoholu oraz stosowania innych uŜywek. Rozdano ulotki dla rodziców, uczniowie sami pisali listy do kierowców i sprzedawców, Dzień Dziecka połączono z Dniem Sportu: dzieci wykonywały rysunki kredą na sztalugach i na asfalcie, rywalizowały w róŜnorodnych konkurencjach sprawnościowych i meczach piłki noŜnej. RYGLICE - W ramach kampanii SP w Zalasowej zorganizowała Festyn Rodzinny, na który przyszły całe rodziny – meldują koordynatorzy. 1 czerwca odbył się takŜe turniej sportowomatematyczny. Realizowano ponadto kampanijne zadania. RZEZAWA – PSP juŜ po raz kolejny przystąpiła do „ZTU” – przypominają koordynatorzy. W ramach akcji odbyły się konkursy plastyczne, sportowe, wycieczki i pogadanki. Na szczególną uwagę zasługuje Gminny Turniej Gier i Zabaw o Czekoladowy Puchar. –Impreza ta była okazją do doskonalenia aktywności fizycznej i integracji zespołów klasowych – komentują. SKAWINA Odbył się V Międzynarodowy Bieg Skawiński „Zachowaj Trzeźwy Umysł” pod honorowym patronatem burmistrza Adam Najdera. Uczestniczyła w nim rekordowa liczba ponad 650 biegaczy: dzieci, młodzieŜ i dorośli. W SP im. Armii Krajowej w Wielkich Drogach pod hasłem „Trzeźwo, zdrowo i wesoło”. W czerwcu dzieci, ich rodzice oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy Wielkich Dróg obejrzeli program w wykonaniu młodzieŜy szkolnej. Mottem programu, podobnie jak całej imprezy, było hasło „Cudownych rodziców mam”. W Gimnazjum im. Jana Pawła II w Radziszowie odbył się Szkolny Dzień Sportu połączony z Dniem Dziecka. Z okazji Dnia Kobiet w Zespole Szkół Techniczno-Ekonomicznych w Skawinie odbyły się Zawody Młodych Siłaczy. 753 754 SŁABOSZÓW Gmina po raz pierwszy wzięła udział w ogólnopolskiej kampanii – poinformowała Agata Piotrowska, koordynator programu. Na stadionie sportowym odbył się festyn z okazji Dnia Dziecka. Oprócz rozgrywek sportowych i atrakcji przygotowanych przez straŜ poŜarną i policję, zorganizowano równieŜ happening. Akcja rozpoczęła się marszem profilaktycznym uczniów ZS w Dziaduszycach. Honorowy patronat nad kampanią sprawował wójt gminy Zbigniew Kita MłodzieŜ gimnazjalna pod opieką organizatora i dwóch funkcjonariuszy policji na drodze gminnej wręczała kierowcom list zobowiązujący do prowadzenia samochodu z „Trzeźwym Umysłem” oraz kampanijną naklejkę na szybę. STRYSZAWA SP 3 w Stryszawie zorganizowała wycieczkę plenerową Pasmem Jałowca, Zespół Szkół Samorządowych w Krzeszowie zorganizował VI Rajd MłodzieŜy Gimnazjalnej o Puchar Wójta Gminy. Uczniowie SP 2 w Stryszawie wraz z Wydziałem Ruchu Drogowego KP Policji w Suchej Beskidzkiej wzięli udział w akcji „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł”. Podsumowanie kampanii zorganizowano na boisku sportowym w Stryszawie. Pełnomocnik wójta i przewodniczący Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wręczyli dyplomy nauczycielom zaangaŜowanym w przebieg kampanii. Dyplomy i upominki otrzymały teŜ dzieci. SZAFLARY Czerwiec w Zespole SP i Gimnazjum w Maruszynie Górnej upłynął pod hasłem „W zdrowym ciele zdrowy duch”. Uczniowie roznieśli ulotki oraz plakaty przypominające o zakazie sprzedaŜy alkoholu osobom nieletnim. Rodzice otrzymali listy mówiące o zagroŜeniach, jakie niesie jazda samochodem pod wpływem alkoholu. Zorganizowano zawody sportowe, moŜna było skorzystać z Punktu Medycznego przygotowanego przez uczennice klasy II gimnazjum, które dokonywały pomiaru ciśnienia, tętna oraz wagi. Zabawie i rywalizacji na świeŜym powietrzu sprzyjała znakomita, słoneczna aura i miła atmosfera. Zdjęcia wykonane przez dyrektora szkoły moŜna obejrzeć na stronie internetowej szkoły www.maruszyna.prv.pl. SZCZUCIN Na stadionie LKS Wisła Szczucin i obiektach Stowarzyszenia „Nadzieja” odbył się piknik sportowo-rekreacyjny zorganizowany przez GKRPA. W zabawie uczestniczyli uczniowie, rodzice, nauczyciele i dyrektorzy, nie zabrakło teŜ wójta Jana Sipiora. Przygotowano przedstawienie teatrzyku „Zaczarowana Góra”, wystąpiły zespoły taneczne ze szkół z Maniowa, Zabrnia, Słupca i Szczucina. Chłopcy uczestniczyli w turnieju piłki noŜnej, dziewczęta piłki siatkowej. Zwycięzcom turniejów wręczono nagrody. Było równieŜ wiele konkursów dla dzieci z młodszych klas. WIERZCHOSŁAWICE W SP im. św. Jadwigi Królowej Polski w Bogumiłowicach zorganizowano marsz profilaktyczny. Odbyła się wycieczka na ranczo „Pasja” koło Brzeska, gdzie uczniowie mieli okazję uczestniczyć w róŜnych zabawach o charakterze sportowo-rekreacyjnym. Wzięli takŜe udział w Powiatowym Dniu Dziecka pod hasłem „Wszystkie dzieci nasze są” Był Szkolny Dzień Sportu, Dzień Otwarty i spotkanie z policjantami. W SP w Rudce przeprowadzono lekcje wychowawcze z wykorzystaniem scenariuszy z poradnika „śyć radością”, odbyły się pogadanki dla rodziców o zagroŜeniach, zorganizowano turniej dwóch ogni, Święto Rodzinne. Przygotowano liczne konkursy dla dzieci. 754 755 WOJNICZ PG im. św. Kingi w Wojniczu po raz drugi uczestniczyło w kampanii. Uczniowie klas drugich uczestniczyli w warsztatach „Przeciw agresji”. Rodzice mogli wysłuchać prelekcji na temat zagroŜeń. Przedstawiciele samorządu uczniowskiego odwiedzili sklepy z alkoholem w Wojniczu i wręczyli sprzedawcom listy i plakaty przypominające o zakazie sprzedaŜy alkoholu osobom niepełnoletnim. MłodzieŜ gimnazjum uczestniczyła ponadto w II Mistrzostwach Gminy Wojnicz w Kolarstwie Górskim o puchar burmistrza Wojnicza. ZAWOJA MłodzieŜ oraz policjanci z Zawoi patrolowali ulice gminy i wręczali kierowcom kampanijne naklejki. Nad jej przebiegiem czuwała Danuta Lasa z UG. Sprawną organizację patroli zapewnili komendant Krzysztof Makoś i młodszy aspirant Andrzej Pytlarczyk z Posterunku Policji w Zawoi. Funkcjonariusze kontrolowali kierowców, zaś młodzieŜ ze Świetlicy Środowiskowej z Zawoi Centrum pod opieką wychowawczyni Agaty Paluch wręczała list apelujący o trzeźwość za kółkiem oraz kampanijną naklejkę na szybę. ZEMBRZYCE Na zakończenie kampanii „ZTU” przygotowano zawody sportowe, które były zwieńczeniem wszystkich akcji profilaktycznych w gminie. Podsumowanie odbyło się w ramach obchodów Dni Gminy Zembrzyce. W kampanię włączyło się wiele osób, w tym wójt gminy Zembrzyce, dyrektorzy szkół, radni, nauczyciele, rodzice. W zawodach wzięli udział równieŜ dorośli, a wójt Józef Gąsiorek zdobył I miejsce w pchnięciu kulą. Zawodom towarzyszyła prezentacja dorobku artystycznego zespołów szkolnych. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE Baboszewo Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Baboszewie po raz piąty przystąpiła do „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Koordynatorem kampanii była Szkoła Podstawowa w Mystkowie. 5 czerwca uczniowie Szkoły Podstawowej w Mystkowie wystawili Ŝartobliwy spektakl na temat nałogów, był teŜ pokaz tańców nowoczesnych, a na świeŜym powietrzu zorganizowano konkursy i rozgrywki sportowe pod hasłem „Lubię ruch. Dobrze się bawię”. Kampanię relacjonowała Teresa Łukaszewicz. Brudzeń DuŜy Uczniowie Szkoły Podstawowej w Brudzeniu DuŜym po raz trzeci wzięli udział w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Koordynatorkami były Anna Kostrzewa i Aldona Lewandowska-Skrobszewska. Zorganizowano Szkolny i Międzyszkolny Turniej Tenisa Stołowego. W Światowy Dzień Zdrowia w szkole odbył się „Sąd nad papierosem”, a potem happening promujący zdrowy styl Ŝycia (uczniowie maszerowali z transparentami, skandując prozdrowotne hasła). 26 maja zorganizowano festyn rodzinny. Chorzele Szkoła Podstawowa w Chorzelach zorganizowała VII Wielki Festyn Profilaktyczny pt. „śyjmy zdrowo bez nałogów”. W kampanii uczestniczyła Szkoła Podstawowa w Duczyminie, w której 31 maja zorganizowano Dzień bez Papierosa. W Zespole Szkół w 755 756 Zrębach odbyły się spotkania profilaktyczne. Wzięły w nim udział klasy 0-VI SP i I-III gimnazjum. Ciechanów - Efekty naszych działań są zaskakujące. Kampania trafiła do róŜnych środowisk, skupiła teŜ wokół siebie wielu sympatyków - poinformowali koordynatorzy kampanii Anna Łęgowska i Adam Stępkowski. Na zajęciach wychowania do Ŝycia w rodzinie wiele miejsca poświęcono promocji zdrowego stylu Ŝycia, nauce asertywności i sztuki dokonywania świadomych wyborów. Zorganizowano akcję „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł”. Dzień Dziecka był połączony z Dniem Sportu – Letnią Miniolimpiadą. Było teŜ wiele innych atrakcji. Garwolin gmina Jednym z elementów profilaktyki zagroŜeń jest organizowany juŜ po raz VI Turniej Piłki NoŜnej „śyj i graj trzeźwo”. Imprezę wspomagającą akcję „Zachowaj Trzeźwy Umysł” przygotował UKS Orlik w Wilkowyi pod patronatem starosty powiatu garwolińskiego, wójta gminy Garwolin i GKRPA. Medialnie turniej wspierało „śycie Garwolina”. Turniej wzbogaciły imprezy towarzyszące: spektakl profilaktyczny przygotowany przez uczniów ZS w Michałówce pod kierunkiem Lidii Dybciak, loteria fantowa przygotowana przez samorząd uczniowski miejscowej szkoły oraz ognisko z pieczeniem kiełbasek. ] Górzno - Kampanię rozpoczęliśmi w Pierwszy Dzień Wiosny akcją „Rusz się człowieku” opowiadają koordynatorki GraŜyna Ławicka, Maria Janowska i Anna Mówińska z Publicznego Gimnazjum w Górznie. - Nasze klasy realizowały program „Zachowaj Trzeźwy Umysł” zarówno na lekcjach, jak i w czasie poświęconym na zabawę i rekreację. Między 4 a 7 czerwca odbyliśmy wycieczkę krajoznawczą w Beskidy. Gostynin miasto Kampanię "ZTU" połączono z Dniami Gostynina, które odbyły się w dniach 31 maja - 3 czerwca. Patrole dzieci pod opieką funkcjonariuszy policji na jednej z dróg wręczały kierowcom naklejki na szyby samochodów i listy z apelem o zachowanie trzeźwości „za kółkiem”. W Gostyninie kampania „Zachowaj Trzeźwy Umysł” była realizowana przez Urząd Miasta, Komendę Powiatową Policji, Dom Kultury i cztery szkoły: SP nr 1, SP nr 3, Gimnazjum nr 1 i Gimnazjum nr 2. Konstancin-Jeziorna - W tym roku po raz drugi wzięliśmy udział w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” – napisały dzieci ze świetlicy przy parafii w Kalrysewie. Wychowankowie pracowali pod opieką wychowawczyń Marii Chmielewskiej oraz Marii Kłos. - Najpierw wypełnialiśmy mapę konkursową pt. „Wiem i umiem. Dobrze się bawię”. Rozwiązując stopniowo dziesięć pytań testowych, poruszyliśmy wiele niezwykle waŜnych i ciekawych spraw, dotyczących zdrowego stylu Ŝycia. Teraz dobrze wiemy, Ŝe nauka w szkole jest potrzebna do tego, by jak najlepiej radzić sobie w Ŝyciu, a komputer, choć bardzo potrzebny i pomocny nigdy nie zastąpi prawdziwego, bezpośredniego kontaktu z rodziną i przyjaciółmi. Kozienice W szkołach odbyły się zajęcia, konkursy, imprezy i rajdy. Dzieci ze świetlicy środowiskowej wzięły udział w festynie zorganizowanym z okazji Dnia Dziecka na terenie Ogrodu Jordanowskiego w Kozienicach. Organizatorem był Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy 756 757 Społecznej. Kampania „Zachowaj Trzeźwy Umysł" ruszyła pełną parą koncertem pod hasłem „Przerywamy ciszę". Dochody przekazano na rzecz Ośrodka Profilaktyki UzaleŜnień Świetlicy Środowiskowej „Poranek” w SwierŜach Górnych. 27 czerwca odbyła się akcja „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł” wraz z funkcjonariuszami Komendy Powiatowej Policji w Kozienicach. Krasne Gminna Krasne po raz piąty wzięła udział w „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Akcję rozpoczęło spotkanie pełnomocnika wójta Marioli Moraczyńskiej z przedstawicielami szkół, policji oraz pracowników Gminnego Ośrodka Kultury. Wypracowany plan działań wdroŜono następnie w: Gimnazjum i SP w Krasnem, SP w Milewie-Szwejkach i SP w Zielonej. - Akcję uwaŜam za niezwykle poŜyteczną. Dzieci uczestniczą w bardzo pomysłowych konkursach. Zyskują nie tylko nagrody i dyplomy, bo kampania to równieŜ wspaniała okazja do zabawy, śmiechu i radości – uwaŜają organizatorzy. - Warto dać dzieciom i młodzieŜy szansę zaprezentowania swoich talentów i umiejętności. Krasnosielc Szkoły zorganizowały imprezy biegowe. Publiczne Gimnazjum w Krasnosielcu: 31 maja 150 uczniów gimnazjum aktywnie włączyli się w ogólnopolską akcję pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!”. PSP w Krasnosielcu: 80 uczniów przystąpiło do rywalizacji w biegach przełajowych. PSP w Rakach: W biegach pod hasłem „Dzień bez papierosa” uczestniczyło 60 uczniów. PSP w Amelinie: W biegach uczestniczyło 55 uczniów. Przebiegli łącznie 88,2 km! Były teŜ inne inicjatywy. – JuŜ czwarty raz zorganizowaliśmy Festyn Rodzinny – „Popołudnie z Mamą i Tatą” – opowiadają koordynatorzy z Amelina. Lesznowola W kampanii biorą udział zespoły szkół publicznych w Lesznowoli, Łazach, Mrokowie, Nowej Iwicznej oraz Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Mysiadle, a takŜe świetlica środowiskowa „Chatka Władka” we Władysławowie, Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza w Łazach i Lesznowoli oraz Nowej Iwicznej. - 19 maja, w pierwszą rocznicę nadania Zespołowi Szkół w Łazach imienia Jana Pawła II, odbył się rodzinny festyn „Majówka z Lolkiem” – informują Zuzanna Fuksiewicz-Kuc i Małgorzata Garstka z zarządu UKS Lolek. Liw Szkoła Podstawowa w Zającu aktywnie włączyła się ponownie w akcję „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Materiały kampanii umoŜliwiły zorganizowanie akcji sportowych. Na początku czerwca, w Dniu Sportu, urządzono rozgrywki międzyklasowe w piłkę noŜną, by zwrócić uwagę na wykorzystanie czasu wolnego. MłodzieŜ jest chętna do wszelkiej aktywności. Relację przygotowała Hanna Domańska. Łąck Szkoła Podstawowa w Łącku po raz czwarty przystąpiła do akcji „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Kampanijne działania tradycyjnie rozpoczęto Pierwszym Dniem Wiosny. W tym roku przygotowano rozgrywki sportowe dla klas piątych oraz konkurs plastyczny „Sport to zdrowie” dla kl. I-III. 1 i 12 czerwca odbył się VIII Rajd „Zucholandia”. Celem tegorocznych działań było włączenie harcerzy, zuchów i wszystkich uczestników w kampanię „Zachowaj Trzeźwy Umysł” - relacjonuje Emilia Petrykowska. MłodzieŜ z Łącka przeprowadziła teŜ akcję wśród kierowców. 757 758 Nowe Miasto nad Pilicą Między 20 maja a 6 czerwca w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Nowym Mieście nad Pilicą prowadzono kampanię „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Relację sporządziła Joanna Skrzydłowska. W kampanii „ZTU 2007” bardzo aktywnie uczestniczyła szkoła w śdŜarach. Inauguracja kampanii przypadła na Pierwszy Dzień Wiosny, klasy I oraz III przygotowały inscenizację pt. „Wiosna na Smerfowej Polanie”. 1 czerwca odbył się Festyn profilaktyczny na terenie szkoły. Było teŜ wiele innych atrakcji. Nowy Dwór Mazowiecki Relacja ze Szkoły Podstawowej nr 3: W ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł" oraz Światowego Dnia bez Papierosa przy współpracy ze wszystkimi nauczycielami szkoły została zorganizowana pikieta, która przeszła ulicami miasta. Dzieci szły niosąc transparent i dekoracje wcześniej przygotowane z nauczycielami i paniami ze świetlicy. W czasie pikiety dzieci wznosiły okrzyki i hasła dotyczące nie palenia papierosów, picia alkoholu. Przemarsz ulicami miasta zabezpieczała StaŜ Miejska. Otwock – Po raz kolejny Gimnazjum nr 2 włączyło się do ogólnopolskiej akcji – poinformowali nauczyciele. W klasach I i II przeprowadzono cykl pogadanek; w szkole ogłoszono konkurs wiedzy o alkoholu, w którym wzięli udział uczniowie z róŜnych klas; pod kierunkiem nauczyciela WF-u odbyły się zajęcia sportowe; podczas dnia otwartego dla rodziców oraz na Festynie Rodzinnym zaprezentowano galerię prac uczniowskich promujących zdrowy styl Ŝycia; w ramach obchodów Światowego Dnia bez Papierosa szkolne korytarze takŜe zamieniły się w galerie uczniowskich prac. OŜarów Mazowiecki SP nr 1, SP nr 2, Szkoła w Święcicach oraz Gimnazjum im. Bohaterów Powstania Warszawskiego w OŜarowie Mazowieckim włączyły się do kampanii. - 23 czerwca podczas Dni OŜarowa Mazowieckiego, w ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” 2007 odbył się I OŜarowski Bieg Trzeźwości im. Błogosławionego ks. Józefa Jankowskiego – informuje Joanna Koll, pedagog w Szkole Podstawowej nr 1. Impreza odbywała się na boisku Szkoły Podstawowej nr 1 im. J. Kusocińskiego w OŜarowie Mazowieckim. Gmina Pionki W kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w Publicznej Szkole Podstawowej im. Stefana Czarnieckiego w Czarnej wzięli udział uczniowie, nauczyciele, a takŜe rodzice. Wychowawcy Urszula Majcher, Anna Pionka, Anna Górka, Karolina Trajer i Piotr Kuciara prowadzili zajęcia wychowawczo-profilaktyczne. Na spotkaniach nauczycieli z rodzicami odbywały się pogadanki mające na celu uświadomienie potrzeby częstych rozmów oraz wspólnego spędzania wolnego czasu z dziećmi. Z okazji Dnia Dziecka odbył się w szkole piknik. Uczniowie klas Va i VIb razem z opiekunami wybrali się teŜ na wycieczkę rowerową do Puszczy Kozienickiej. Płock W płockich szkołach kampania odbywa sie od lat. W tym roku kampanijne działania odbywały się w Szkole Podstawowej nr 23 oraz w Gimnazjum Nr 8. Przełom września i października stał w Płocku pod znakiem kampanii Zachowaj Trzeźwy Umysł. 25 września, 2 i 6 października odbyło się lokalne podsumowanie kampanii, w formie turniejów piłki noŜnej dla szkół podstawowych i gimnazjów. Organizatorzy: Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych 758 759 Urzędu Miasta Płocka, Wisła Płock S.A. oraz Szkoła Podstawowa nr 3 w Płocku. Zawody odbyły się na stadionie Wisły Płock. Podkowa Leśna Na początku maja odbyło się święcenie rowerów i samochodów. – JuŜ trzeci rok promujemy na tych imprezach kampanię „Zachowaj Trzeźwy Umysł” – opowiada Małgorzata Niewiadomska, pełnomocnik ds. RPA. 1 czerwca w Zespole Szkół w Podkowie Leśnej odbył się Dzień Sportu i Zdrowia. Organizatorami przedsięwzięcia byli: UKS „Rzut Podkową”, Gminna Komisja RPA oraz grono pedagogiczne. Działaniu patronował burmistrz Podkowy Leśnej Andrzej Kościelny. Tego dnia w ramach kampanii zorganizowano takŜe warsztaty profilaktyczne „Dobre wybory”. Poświętne Szkoła Podstawowa w Turzu po raz drugi przystąpiła do „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Koordynatorem akcji była Aneta Lesińska. 21 kwietnia uczniowie klas IV-VI Szkoły Podstawowej im. Wojska Polskiego w Nowych Ręczajach w ramach kampanii „ZTU” wybrali się na wycieczkę rowerową do miejscowości Turze. „śyj zdrowo i bezpiecznie” – to hasło przyświecało projektowi edukacyjnemu trwającemu przez tydzień w Szkole Podstawowej im. Por. Stanisława Lecha w Poświętnem. Cała akcja rozpoczęła się w poniedziałek 14 maja, a zakończyła się wraz z końcem tygodnia. Pułtusk W tegorocznej kampanii po raz pierwszy wzięli udział wychowankowie świetlicy szkolnej przy Zespole Szkół nr 4 im. Ireny Szewińskiej w Pułtusku. Akcja rozpoczęła się 1 kwietnia i przebiegała bardzo pręŜnie. Chętnie brali w niej udział wszyscy uczniowie uczęszczający do świetlicy szkolnej, zwłaszcza uczniowie klas I-IV. Repki - W tym roku kampania zaczęła się od spotkania z kobietami z gminy, Ŝonami i matkami, którym nieobce są problemy uzaleŜnień - donosi Teresa Stasiuk, pełnomocnik ds. profilaktyki. W maju w świetlicy socjoterapeutycznej przy Zespole Szkół w Repkach odbył się konkurs plastyczny „śyj zdrowo”, na który dzieci stworzyły wiele pięknych prac. 18 czerwca w Szkole Podstawowej w Wyrozębach (nagrodzonej w 2003 r. Multimedialnym Centrum Edukacji) odbył się po raz drugi Gminny Festyn Sportowo-Rekreacyjny pod hasłem „ZTU”. Pełnomocnik wójta ds. profilaktyki i RPA Teresa Stasiuk i nauczyciel WF-u w SP w Wyrozębach Bogdan Czarnocki zorganizowali gminne zawody sportowe dla dzieci z klas IIII. Rzewnie – Publiczne Gimnazjum w Rzewniu kolejny raz przystąpiło do „Zachowaj Trzeźwy Umysł” – opowiada Barbara Krupińska, nauczycielka biologii i chemii, która jest szkolnym koordynatorem akcji. – Z Marzeną Łyczkowską i Agnieszką Bujnowską zorganizowałyśmy konkurs profilaktyczny na scenki dramowe i piosenkę. Uczniowie, twórczo spędzając czas, propagowali zdrowy styl Ŝycia. W ramach akcji zorganizowano równieŜ miniolimpiadę sportową. Sponsorami nagród był Urząd Gminy Rzewnie. Sobienie-Jeziory Kampanię „Zachowaj Trzeźwy Umysł” realizowano takŜe w gminie Sobienie-Jeziory. Przeprowadzono projekt edukacyjny w ramach programu profilaktyki prozdrowotnej - „śyć 759 760 radością”. Akcję koordynowały Monika Gładysz i Monika Wróbel. Odbyły się liczne zajęcia i konkursy. Nagrody za I miejsca ufundowała dyrekcja Publicznego Gimnazjum w Sobieniach Jeziorach. Stara Biała „W naszej szkole 31 maja zostały zorganizowane przez nauczycieli wychowania fizycznego zawody sportowe pod hasłem »Zachowaj trzeźwy umysł«, które propagowały zdrowy styl Ŝycia i aktywny wypoczynek”, napisali młodzi uczestnicy kampanii z klasy Va z SP w Starych Proboszczewicach. „Nasza wychowawczyni w ramach waszej kampanii przygotowała uczniów i przystąpiła do I Międzygminnego Festiwalu Piosenki Szkolnej w Brudzeniu DuŜym”, poinformowali uczniowie. Szydłowo GKRPA w Szydłowie ściśle współpracuje z wójtem Wiesławem Boczkowskim, a takŜe z dyrektorami szkół, pedagogami, proboszczami, policją, słuŜbą zdrowia, poradnią psychologiczno-pedagogiczną i sądem. Dlatego teŜ kampania „ZTU” jest tak pręŜnie i wszechstronnie realizowana. Do akcji włączyły się: Szkoła Podstawowa w Szydłowie, Szkoła Podstawowa w Nosarzewie Borowym, Szkoła Podstawowa w Dębsku, Szkoła Podstawowa w Garlinie oraz Gimnazjum Publiczne im. 79 Pułku Piechoty „Strzelców Słonimskich”. Festyn podsumowujący kampanię odbył się w Dębsku na zielonym placu zlokalizowanym między kościołem parafialnym a szkołą podstawową 17 czerwca, w dniu odpustu. Warszawa W kampanii uczestniczyło 13 warszawskich dzielnic. Były to: Białołęka, Mokotów, Ochota, Praga Południe, Praga Północ, Rembertów, Śródmieście, Targówek, Ursus, Ursynów, Wesoła, Wilanów oraz śoliborz. Wyszków W SP nr 2 akcja przebiegała pod patronatem samorządu uczniowskiego. - Kampanię inaugurowaliśmy szkolnym apelem, na którym zaprezentowaliśmy ideę akcji, jej cel i profilaktyczny charakter. Koordynatorem kampanii w szkole była Hanna Jankowska, pedagog szkolny - poinformował dyrektor Jan Hryniewicz. W trakcie trwania projektu organizowane były imprezy towarzyszące, które doskonale odzwierciedlały cele akcji (m.in. Obchody Światowego Dnia bez Papierosa połączone z akcją antynikotynową w szkole dla rodziców). Zabrodzie DuŜą aktywnością wykazały się gminne szkoły w Zabrodziu. Uczniowie klas pierwszych Publicznego Gimnazjum im. kard. S. Wyszyńskiego przeprowadzili rozmowy z kierowcami, rozdali listy kierowcom z apelem o prowadzenie pojazdów na trzeźwo, rozdawali właścicielom aut nalepki. Na terenie Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej uczniowie zaopatrzeni zostali w ulotki edukacyjne i profilaktyczne. Wychowawcy klas otrzymali scenariusze zajęć „śyć radością”, mające na celu wsparcie nauczycieli w realizacji pracy wychowawczej. Zwoleń Dzień rozpoczęcia roku szkolnego w gminie Zwoleń był bardzo uroczysty. Tego dnia nagrody, dyplomy i certyfikaty młodzieŜy i nauczycielom wręczyli Włodzimierz Kabus, wiceburmistrz Zwolenia i jednocześnie przewodniczący Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz ElŜbieta Nowakowska, pełnomocnik burmistrza ds. RPA. – 760 761 W kampanii uczestniczyliśmy po raz czwarty – podkreślają koordynatorzy. Nad przebiegiem kampanii czuwała BoŜena Michalska, pedagog szkolny. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE. BIERAWA W akcji uczestniczyło około 250 uczniów z czterech szkół, 23 nauczycieli i 300 dorosłych. Akcję prowadzono etapami od lutego do 22 czerwca. Informacje na temat kampanii publikowało „Echo Gmin”. Koordynatorem akcji był Marek Piątek, z którym współpracowała Klaudia Janas, pracownik GKRPA. SP w Starej Kuźni zorganizowała dla uczniów zieloną szkołę w Czarnym Dunajcu. Nauczyciel świetlicy PSP w Starej Kuźni przygotował dla uczniów spektakl pantomimy pt. „Okno na świat”, który obejrzeli takŜe rodzice w Domu Kultury w Starej Kuźni. Podsumowaniem akcji był II Festyn Rodzinny pod hasłem „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. W imprezie uczestniczyli uczniowie z rodzicami oraz społeczność lokalna ze Starej Kuźni, Kotlarni, Ortowic i Korzonka. W czasie festynu przeprowadzono konkursy rodzinne. Były występy artystyczne, rozdawano ulotki oraz inne materiały promujące zdrowy tryb Ŝycia. W szkole zawisły plakaty antyalkoholowe. BRANICE W Gimnazjum odbył się III Międzynarodowy Turniej Piłki NoŜnej Dziewcząt zorganizowany w ramach Igrzysk Trzech Narodów. Ceremonii otwarcia Igrzysk dokonano w obecności zaproszonych gości: wizytatora Kuratorium Oświaty w Opolu Urszuli Pączko, starosty powiatu głubczyckiego Józefa Koziny, wójta Józefa Małka, wicewójta Jerzego Biesiadowskiego, radnych gminy Branice, radnych starostwa powiatowego w Głubczycach oraz dyrektorów szkół. W przerwach między meczami finałowymi moŜna było podziwiać zespół Impuls prowadzony przez Sylwię Brzozowską. Wszystkie zawodniczki oraz ich opiekunowie dzięki hojności sponsorów zostali obdarowani upominkami i smakołykami. Podczas ceremonii otwierania i zakończenia igrzysk zapłonął znicz olimpijski. Zwycięskie druŜyny otrzymały medale z rąk przedstawiciela Departamentu Turystyki i Sportu Urzędu Marszałkowskiego w Opolu Sebastiana Kocieniewskiego, wójta Józefa Małka oraz dyrektor Aliny Nowak. KaŜdemu zespołowi wręczono równieŜ puchar, a zwycięską druŜynę z Kietrza uhonorowano ponadto wieńcami laurowymi. BRZEG W PSP 3 im. Jana Kochanowskiego w Brzegu przeprowadzono wiele działań: imprezę sportową propagującą wychowanie przez sport, Dzień Dziecka pod hasłem „Zachowaj Trzeźwy Umysł”, cykl zajęć dla uczniów Dni Promocji Zdrowia. Uczniowie zaangaŜowani w realizację programu profilaktycznego prowadzonego przez B. Szczepaniak rozpropagowali listy do sprzedawców alkoholu i wręczali kierowcom listy przypominające o trzeźwości za kierownicą. Na spotkaniach z rodzicami rozdano ulotki. Uczniowie wzięli udział w konkursie plastycznym „Mówię NIE – papierosom, narkotykom i alkoholowi” i obejrzeli w świetlicy szkolnej film „Palenie tytoniu a fizjologia człowieka”. Po projekcji uczestniczyli w zajęciach profilaktycznych prowadzonych przez B. Weiner i B. Szczepaniak. KĘDZIERZYN-KOŹLE JuŜ po raz drugi SP 13 wzięła udział w „ZTU”. Szkolnym koordynatorem kampanii była Agnieszka Koszmider. Odbyły się warsztaty szkolne, festyn rodzinny, rozgrywki sportowe. Ponadto samorząd uczniowski rozprowadził w dzielnicy Rogi (w której znajduje się PDSP 761 762 13) plakaty i listy dla sprzedawców z zobowiązaniem do niesprzedawania alkoholu nieletnim oraz naklejki na szybę samochodu i listy z apelem do kierowców o zachowanie trzeźwości. PSP 12 im. kadeta Zygmunta Kuczyńskiego po raz czwarty brała udział w kampanii „ZTU”. Koordynatorem kampanii była Renata Mańkowska. Odbyły się m.in.: Mistrzostwa Szkoły w Skoku WzwyŜ, Międzyklasowy Turniej Piłki Siatkowej Klas Szóstych, Miedzyklasowy Turniej Gier i Zabaw „Mały Olimpijczyk”, Międzyklasowy Turniej Unihokeja, olimpiada lekkoatletyczna z okazji Święta Szkoły pod hasłem „Lubię ruch, dobrze się bawię”, VI Międzyszkolny Turniej Gry w Dwa Ognie klas III o puchar dyrektora PSP 12. Posumowanie akcji „ZTU” odbyło się 21 czerwca na uroczystym apelu. Wszystkie działania wspierane były przez dyrekcję szkoły. Wiele zadań, zabaw i gier uczniowie mogą wykorzystać w czasie wakacji. KLUCZBORK Koordynatorem „ZTU” w Publicznym Gimnazjum nr 3 była Anna Mazurek. Zorganizowano konkurs profilaktyczny. Zadania opracowane zostały tak, aby uczniowie mieli okazję do wypowiedzi na zawarte w materiałach kampanijnych tematy. Rodzice na specjalnym spotkaniu otrzymali ulotki i zostali włączeni w działania profilaktyczne. W PSP 2 odbył się konkurs recytatorski dla klas drugich. Imprezę przygotowały i prowadziły: Beata Strzałkowska i Dorota Nowicka. Był teŜ „Festiwal Teatralny”. oraz „Przegląd Szkolnych Zespołów Teatralnych”. W PG nr 5 im. Mikołaja Reja w Kluczborku juŜ po raz czwarty przeprowadzono kampanię „ZTU”. Koordynatorami działań były Mariola Piwowar i Małgorzata Kwiatkowska. Odbyło się spotkanie rodziców z inspektorem do spraw nieletnich Dorotą Działach dotyczące narkotyków. Uczniowie spotkali się z funkcjonariuszem Policji Anetą Małoszyc. Były rozgrywki mini piłki noŜnej, obchody Światowego Dnia bez Tytoniu, a 1 czerwca policjanci kluczborskiej drogówki wspólnie z uczniami gimnazjum przeprowadzili akcję prewencyjną „Za kółkiem zachowaj trzeźwy umysł”. Policjanci na drodze zatrzymywali do kontroli samochody, a uczniowie wręczali kierującym ulotki edukacyjne o uzaleŜnieniach. NYSA W Gimnazjum nr 2 im. Karpatczyków wychowawcy przeprowadzili zajęcia wg scenariuszy „śyć radością”. Odbyły się specjalne spotkania z rodzicami. W sklepach rozwieszono plakaty i wręczono sprzedawcom listy, przypominające o respektowaniu zakazu udostępniania nieletnim alkoholu i papierosów. Pod opieką BoŜeny Zwolińskiej i Anny Śliwińskiej uczniowie na parkingu przy szkole wręczali kierowcom list z apelem o zachowanie trzeźwości za kółkiem oraz naklejki na szybę. W SP 3 zorganizowano konkursy oraz festyn, rozgrywki piłki noŜnej, występy zespołu tanecznego Pestka. W Zespole SzkolnoPrzedszkolnym w Goświnowicach wśród rodziców przeprowadzono pogadankę o kampanii. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Kopernikach po raz pierwszy wziął udział w „ZTU”. Zorganizowano turnieje, projekcję filmów edukacyjnych, Dzień Sportu Szkolnego. W Gimnazjum nr 3 odbywały się zajęcia dotyczące profilaktyki uzaleŜnień, asertywności, poruszano tematy akceptacji samego siebie, depresji, potrzeb oraz agresji. W ramach Światowego Dnia bez papierosa na kąpielisku miejskim odbyły się zespołowe biegi sztafetowe pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!”. Szkolnym koordynatorem kampanii w Gimnazjum nr 3 była Joanna Lipińska. OZIMEK Realizatorem kampanii było Gimnazjum nr 1. Przeprowadzono konkurs fotograficzny, w ramach akcji "Uciekaj przed nałogiem" odbyły się prelekcje na temat nałogów i masowy bieg przełajowy na dystansie 1200 m. Uczniowie zorganizowali takŜe happening pod hasłem „Stop 762 763 sprzedaŜy alkoholu nieletnim" – przeprowadzali krótkie wywiady ze sprzedawcami, nakłaniali do respektowania zakazu sprzedaŜy alkoholu osobom nieletnim. Właściciele lokali i sklepów otrzymali takŜe listy dotyczące celów kampanii oraz plakaty. Przeprowadzili równieŜ na parkingach samochodowych akcję „Trzeźwy kierowca". Polegała ona na rozmowach z kierowcami dotyczących zjawiska naduŜywania alkoholu przez polskich kierowców i skutków tego faktu. Kierowcom wręczano listy apelujące o trzeźwość za kółkiem oraz naklejki na szyby samochodów. PRASZKA Do „ZTU” przystąpiło 6 szkół: PG, SP 2, 3 i 4, PSP w Strojcu i PSP w Przedmościu oraz świetlica terapeutyczna. Łącznie 810 uczestników. Kampanię zainaugurowała PSP 2, witając Pierwszy Dzień Wiosny na sportowej imprezie pod hasłem „Lubię ruch”. W maju UMiG zorganizował Dzień Trzeźwości - na Stadionie ZKS „Motor” odbył się Turniej Dzikich DruŜyn o Puchar Burmistrza Miasta i Gminy Praszka. PG im. Ojca Świętego Jana Pawła II zorganizowało wycieczkę rowerową. Do kampanii włączyło się równieŜ Przedszkole nr 1, gdzie urządzono spartakiadę „Sport to zdrowie i dobra zabawa”. W Dniu bez Papierosa, odbył się happening. W Strojcu zorganizowano minimistrzostwa w czwórboju lekkoatletycznym. W SP4 zaangaŜowani byli wszyscy uczniowie i nauczyciele szkoły. W PSP w Przedmościu koordynatorem była Barbara Kołodziejska. Zorganizowano konkurs plastyczny, apel, który poświęcony był tematyce uzaleŜnień i szkodliwości palenia papierosów, Szkolny Dzień Sportu. Finał kampanii odbył się 2 czerwca, zorganizowała go SP 3. Gościem honorowym imprezy była Danuta Janikowska, zastępca burmistrza miasta i gminy Praszka. PRUDNIK W PSP 3 realizowano program wychowawczo-profilaktyczny „Chcesz być zdrowy? Ćwicz i tańcz”. W ramach programu przeprowadzono: konkursy taneczne, zajęcia akrobatyczne dla klas I-III, Dzień Sportu dla klas I-III oraz IV-VI, pogadanki z policjantem. W PSP w Szybowicach odbyły się konkursy pod nazwą Dzień Uprzejmości i Trzeźwej Głowy. Uczniowie rywalizowali w pięciu turniejach. Na zakończenie odbyły się Klasowe Biegi Przełajowe „Bieg po Zdrowie”. W PG nr 1 w Prudniku odbył się Turniej Interdyscyplinarny Szkół Gimnazjalnych „Zdrowy Dom To Nasz Dom”. Wśród uczniów Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego zorganizowano projekt edukacyjny „Młodzi przeciwko uzaleŜnieniom”. Na zakończenie roku szkolnego w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Szybowicach podsumowano kampanię „ZTU”. Najaktywniejsi uczniowie, nauczyciele oraz rodzice otrzymali certyfikaty i dyplomy podpisane przez organizatorów akcji oraz burmistrza Prudnika Franciszka Fejdycha i przewodniczącego GKPiRPA Mariusza Wicherka. RUDNIKI Jednym z pierwszych przedsięwzięć było włączenie obchodów Dnia Ziemi w akcję „ZTU”. Przygotowano apel „Wszystkim nam bliska ochrona środowiska” oraz przeprowadzono konkursy plastyczne „Piękna jest nasza Ziemia” i „Ziemia odzyskana”. W GP systematycznie odbywały się rajdy rowerowe. Przez cały maj i czerwiec pod hasłem „ZTU” odbywały się w gimnazjum pozalekcyjne zajęcia sportowe dla młodzieŜy. Grupa gimnazjalistów uczestniczyła w dwóch wycieczkach, które pomogły zdobyć wiedzę na temat przeszłości historycznej i geologicznej regionu. 27 maja odbyła się trzynasta edycja ogólnopolskiego biegu masowego „Pętla Rudnicka”. W biegu młodzieŜy towarzyszyło hasło „Uciekaj przed nałogiem!”. 23 i 24 czerwca odbył się dwudniowy festyn zorganizowany dla uczczenia 95lecia OSP w Cieciułowie. Uczniowie i nauczyciele Publicznej Szkoły Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w Cieciułowie włączyli się w przygotowania tych uroczystości. 763 764 STRZELCE OPOLSKIE Integracyjny Dzień Sportu w Zespole Placówek Oświatowych w Kadłubie połączono z finałem kampanii „ZTU”. Odbył się konkurs „Jak bezpiecznie i zdrowo spędzić wakacje?”. W PG nr 2 koordynatorem była pedagog Irena Niewęgłowska, a pomocą słuŜyli Beata Nowak, Iwona Bogusz i Paweł Bębas. Uczniowie oprócz zajęć teoretycznych związanych z propagowaniem aktywnego stylu Ŝycia brali udział w Gminnych Miniigrzyskach Sportowych w Lekkiej Atletyce, Maratonie po Zdrowie, biegu w Dniu bez Papierosa. Przygotowano happening „Zamień papierosa na cukierek”. Zawody sportowe pod hasłem kampanii odbyły się równieŜ podczas „Majówki z Dwójką”. Nad przebiegiem kampanii w PSP 4 czuwały Monika Masłowska, Joanna Mrzygłód, Lucyna Olejnik. Akcję w szkole w Błotnicy Strzeleckiej koordynowała natomiast Joanna Ostrowska, pedagog. Z okazji Dnia Dziecka odbyły się warsztaty i zawody sportowe. W kampanii uczestniczyła takŜe szkoła w Błotnicy Strzeleckiej. Dzieci z koła teatralnego przygotowały scenki tematyce profilaktycznej. Nad przebiegiem działań czuwały: Joanna Ostrowska, Edyta Malecko, Ewa Kotyrba. Merytorycznym wsparciem słuŜyła dyrektor Joanna Gawlik. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE BRZOZÓW W SP 2 w Humniskach koordynatorem kampanii była Małgorzata Krzysztyńska. Przeprowadzono zajęcia poświęcone profilaktyce uzaleŜnień z wykorzystaniem kampanijnych ulotek edukacyjnych. W SP w Zmiennicy koordynatorem akcji była BoŜena Dziedzic. Przeprowadzono godziny wychowawcze na temat kształtowania podstawowych zachowań prozdrowotnych, konkurs o tematyce sportowej, imprezę profilaktyczno-sportową na Dzień Dziecka. W Gimnazjum nr 1 odbyły się zajęcia profilaktyczne, zawody z okazji Dnia Sportu, konkurs plastyczno-literacki, minipatrol, podczas którego wszystkim zatrzymanym kierowcom wręczano kampanijne listy oraz naklejki oraz spotkania ze sprzedawcami alkoholu przypominające o zakazie sprzedawania alkoholu młodzieŜy. CHMIELNIK - Kampania była realizowana w naszej szkole juŜ po raz drugi. Objęto nią uczniów klasy V i VI – poinformował Andrzej Pieczonka, koordynator akcji w SP im. Stefana Kard. Wyszyńskiego w Woli Rafałowskiej – Nowym elementem kampanii była ankieta dla uczniów klasy V badająca zachowania ryzykowne wśród dzieci. Chętnie włączyliśmy się w to przedsięwzięcie. Udział w konkursach był podsumowaniem zajęć pozalekcyjnych. Ulotki i inne materiały związane z kampanią uczniowie otrzymali w trakcie spotkań i zajęć. Na zakończenie roku szkolnego, klasy otrzymały dyplomy za udział w akcji. CIESZANÓW Do akcji przystąpiły SP i gimnazjum. Szkolnym koordynatorem była pedagog Agata Pata. Pomagali jej nauczyciele: Mirosław Mazurkiewicz, Ryszard Szczudło, Wiesław Szczybyło i Andrzej Witko. W czasie spotkań z rodzicami wychowawcy klas przekazywali informacje na temat kampanii. Przeprowadzono badanie ankietowe w klasach piątych szkoły podstawowej oraz drugich gimnazjum. Zorganizowano Dzień Dziecka połączony ze Świętem Patrona Szkoły. Uczniowie III klasy gimnazjum zaprezentowali krótkie humorystyczne scenki, a potem były zawody sportowe (prowadzenie: Wiesław Szczybyło, Andrzej Witko). 764 765 DĘBOWIEC Pilotowaniem kampanii w SP w Majscowej zajęła się Maria Tyczka. Odbyły się ankieta, cykl lekcji opartych na poradniku „śyć radością”, Dzień Sportu. Uczniowie klas I przygotowali inscenizację pt. „Ładne kwiatki”. Na podsumowanie kampanii zorganizowano szkolny konkurs plastyczny. Uczniowie PG wzięli udział w zajęciach i konkursach związanych z profilaktyką uzaleŜnień. Akcję prowadziły BoŜena Zawisza i Małgorzata Jaracz. W PG w Cieklinie nad akcją czuwała Edyta Buglewicz. Były: akcja wśród kierowców, rajdy i wycieczki, piknik z okazji Dnia Dziecka. SP w Cieklinie po raz pierwszy przystąpiła do kampanii. Hitem były MINIMISTRZOSTWA zorganizowane w Dniu Dziecka. Podsumowanie kampanii odbyło się w trakcie II Pikniku Rodzinnego zorganizowanego w PG w Dębowcu. GRODZISKO DOLNE W Światowy Dzień bez Papierosa, w ZS im. Jana Pawła w ramach akcji „Uciekaj przed nałogiem!” odbyła się jednodniowa wycieczka rowerowa po okolicy – relacjonuje koordynator akcji Bogumił Pempuś. 1 czerwca zorganizowano Dzień Sportu Szkolnego – informuje koordynator Andrzej Zalepa. W hali sportowej odbyły się zawody w siedmiu konkurencjach. Udział w zmaganiach wzięli wszyscy uczniowie klas IV-VI SP. We wrześniu dokonano podsumowania kampanii „ZTU”. Dyrektor Halina Gdańska przypomniała wszystkie przedsięwzięcia, jakie w ramach „ZTU” były realizowane w szkole. Dyrektor podkreśliła duŜe zaangaŜowanie nauczycieli i uczniów w akcjach i konkursach. IWIERZYCE Gmina kolejny raz wzięła udział w kampanii. Poszczególne szkoły otrzymały materiały do przeprowadzenia akcji wśród dzieci i młodzieŜy. Akcję koordynowała Anna Ignas. Plakaty przypominające o zakazie sprzedawania alkoholu osobom do 18 roku Ŝycia zostały przekazane właścicielom sklepów, w których sprzedaje się napoje alkoholowe. W Gimnazjum im. Jana Pawła II nauczyciele wf zorganizowali Dzień Sportu, chcąc w ten sposób pokazać, Ŝe moŜna się dobrze bawić bez uŜywek. Konkursy i zabawy sportowe miały słuŜyć teŜ uczeniu się zdrowej rywalizacji. Ponadto młodzieŜ kilku klas miała moŜliwość zobaczenia filmu o narkotykach. JAROSŁAW Spotkania Europejskie w Jarosławiu to coroczna, huczna i barwna impreza. Tegoroczną edycję, XIV Spotkania Europejskie Jarosław 2007, połączono z finałem „ZTU”. Wcześniej uczniowie i rodzice pod opieką nauczycieli odbyli warsztaty, przeprowadzono ankiety diagnozujące, odbyły się takŜe wizyty w sklepach, w których sprzedaje się alkohol i papierosy, rozdano kierowcom naklejki „Za kółkiem zachowuję trzeźwy umysł” oraz plakaty. Odbył się takŜe turniej piłki noŜnej, ringo oraz gier sprawnościowych dla klas I-III. Rozgrywki odbywały się pod patronatem burmistrza. Impreza była szansą dla wszystkich, poniewaŜ przyznano w niej dyplomy za udział. JASIENICA ROSIELNA Podsumowanie gminnej kampanii odbyło się w parku GOK-u. Głównym koordynatorem akcji była Agnieszka Masłyk, której pomagała Edyta Częczek. Akcją objęto uczniów wszystkich klas gimnazjalnych w Jasienicy Rosielnej, Orzechówce i Bliznem. Był przemarsz z transparentami przygotowanymi przez młodzieŜ, rozdawano ulotki kierowcom oraz sprzedawcom sklepów monopolowych. W parku zaprezentowały się: zespoły taneczne z Orzechówki i Jasienicy Rosielnej, zespół aktorów z Bliznego, zespół ratowników z Jasienicy 765 766 Rosielnej. Z prelekcją profilaktyczną zawitał komisarz Krzysztof Obój z Powiatowej Komendy Policji w Brzozowie. Najatrakcyjniejszą rozrywką okazały się rozgrywki sportowe w piłkę siatkową i sztafety druŜynowe. Na zakończenie imprezy wszystkim biorącym udział w rozgrywkach wręczono nagrody, a szkołom supernagrody: radioodtwarzacze MP3. JASŁO U Gimnazjum nr 1 w Jaśle licznie zaangaŜowali się w tegoroczną kampanię „ZTU”. Szkolnym koordynatorem była kampanii Dorota Sajdak. SP 8 – były zawody sportowe, konkursy, akcje ekologiczne, teatr profilaktyczny, lekcje wychowawcze, zajęcia świetlicowe, spotkania edukacyjne dla rodziców, imprezy sportowe o charakterze profilaktycznym. W ramach UKS „Ósemka” zostały zorganizowane oficjalne imprezy sportowo – rekreacyjne. SP 4 – odbyła się III Wielka Majówka, zorganizowana przez Świetlicę Środowiskową nr 4 Klub „Czwóreczka” w Jaśle. Obecni byli przedstawiciele UM Jasła, dyrekcja SP 4. Szkolnymi koordynatorami kampanii były Katarzyna Łach i Lidia Warchoł. W SP 7 prowadzono zajęcia pozwalające uczniom na zbudowanie właściwej samooceny, silnego „ja” oraz dbania o zdrowie. Ponadto poświęcono wiele uwagi na zajęcia sportowe, które przebiegały pod hasłem „Razem jest lepiej”. 13 września w UM w Jaśle odbyła się ceremonia wręczenia nagród laureatom „ZTU”. Burmistrz Maria Kurowska wręczyła zwycięzcom nagrody i dyplomy. Opracowała: Iwona Byczek JAWORNIK POLSKI W akcji uczestniczyło Gimnazjum nr 1. Odbyło się kilkanaście imprez sportowych pod hasłem „ZTU”. Największą popularnością cieszyły się mecze piłki siatkowej o Puchar Dyrektora. W ramach kampanii zorganizowano teŜ dyskotekę, międzyszkolny konkurs tańca oraz plenery malarskie. W Dniu Sportu młodzieŜ brała udział w konkurencjach sportowych. Na zakończenie zorganizowano mecz piłki siatkowej i piłki noŜnej absolwentów i nauczycieli. „ZTU” patronuje teŜ nowo utworzonej druŜynie harcerskiej. DruŜyna ta zorganizowała biegi na orientację oraz trzydniowy biwak na leśnej polanie w Dylągowej. Uczennice klasy II zorganizowały akcję wśród kierowców i sprzedawców alkoholu. JEśOWE Koordynatorem kampanii w PSP w JeŜowem-Centrum były Urszula Błądek i Joanna Biel. Wszyscy nauczyciele w ramach godzin wychowawczych i innych zajęć przybliŜali uczniom tematy i zjawiska związane z kampanią. W klasach piątych uczniowie wypełniali ankietę dotyczącą zachowań ryzykownych wśród dzieci. W klasach 0-VI odbyły się spotkania z pielęgniarką szkolną „Jak dobrze być zdrowym”. 1 czerwca odbył się sportowy Dzień Dziecka Grupa 50 uczniów wraz z opiekunami uczestniczyła w rajdzie rowerowym. Gimnazjum po raz pierwszy wzięło udział w kampanii. Akcję nadzorowały pedagog szkolna Monika Sudoł i nauczycielka WF-u Joanna Biel. Uczniowie pod opieką pedagoga szkolnego i policjantów brali udział w młodzieŜowych patrolach drogowych. KROŚCIENKO WYśNE W akcji udział wzięły SP i gimnazjum. Sprawne przeprowadzenie akcji było moŜliwe dzięki zaangaŜowaniu UG w Krościenku WyŜnym, w szczególności wójta Jana Kuźnara oraz pełnomocnika GKRPA Lucyny Liput. Prace w gimnazjum koordynowali dyrektor placówki Marek Aftanas i Renata Słowik, nauczycielka j. polskiego. Z okazji Dnia Dziecka odbyły się w szkole zawody sportowe. Dla rodziców zorganizowano w szkole pogadanki oraz przekazano ulotki. Pod hasłem „Bez dowodu nie kupisz” uczniowie zaangaŜowali w akcję właścicieli i sprzedawców lokalnych sklepów. Ponadto odbyła się impreza „PoŜegnanie lata” 766 767 zorganizowana przez LUKS i GKRPA. Uczestniczyli w niej uczniowie, rodzice i chętni mieszkańcy gminy. LEśAJSK W ramach „ZTU” SP 3 zorganizowała VII Ogólnopolski Turniej Minisiatkówki Chłopców o Puchar Burmistrza Miasta LeŜajska. Zawody odbywały się w sali sportowej Zespołu Szkół Technicznych w LeŜajsku. Głównym organizatorem był nauczyciel WF-u Jan Mach. Zawody wszystkim się podobały. - Mamy nadzieję, Ŝe taki turniej wspaniale zintegruje społeczność miejską, a takŜe zainspiruje sportowców z innych miejscowości do podejmowania takich inicjatyw – komentują organizatorzy. Materiał nadesłała ElŜbieta Furmańska. MIELEC Koordynatorem kampanii w Gimnazjum nr 4 była Bogusława Zielińska: Zorganizowano Wiosenny Dzień Misyjny – były gry i zabawy, wystawy prac plastycznych, konkursy dla klas pierwszych, godziny wychowawcze na temat zagroŜeń HIV/AIDS połączone z prezentacją multimedialną dla klas trzecich. Za prowadzenie kampanii w SP 9 odpowiedzialny był Izydor Kasza. W szkole odbyły się wycieczki rowerowe. W ZS 2 odbył się turniej badmintona Family Cup pod hasłem „Walcz ze stresem – zbij lotkę”. Patronat nad mielecką akcją objął prezydent Janusz Chodorowski. W Niepublicznej SP Mistrzostwa Sportowego im. Grzegorza Laty przeprowadzono konkurs „Moje pasje”. Odbyły się biegi przełajowe, w których uczestniczyło 170 zawodników. 16 czerwca ZS 2 zaprosił na uroczysty finał akcji – goście obejrzeli. program artystyczny przygotowany przez uczniów z Gimnazjum nr 4 oraz taniec nowoczesny w wykonaniu dziewcząt z SP 11. NOWY śMIGRÓD SP i Gimnazjum im. bł. ks. Władysława Findysza - Męczennika pierwszy raz włączyły się w „ZTU". Honorowy patronat nad kampanią objął wójt Krzysztof Augustyn, gminnym koordynatorem została Sylwia Sudyka przedstawiciel KRPA. W szkołach działaniami kierowała pedagog szkolny Joanna Kmieć. Patronat medialny objęła Gazeta Samorządowa „Region śmigrodzki". W realizację projektu zostali zaangaŜowani przedstawiciele samorządu, uczniowie, nauczyciele, rodzice, sprzedawcy alkoholu, kierowcy i inni reprezentanci lokalnej społeczności. Sprzedawcom alkoholu wręczano list, przemaszerowano ulicami miasta, zorganizowano bieg „Uciekaj przed nałogiem” oraz akcję dla kierowców „Za kółkiem zachowuję trzeźwy umysł”. Zwieńczeniem było przedstawienie „Sąd nad papierosem” w wykonaniu uczniów z klasy VI. Utworzono takŜe Księgę Pamiątkową. Udział w kampanii to doskonały sposób na dobrą zabawę połączoną ze skuteczną profilaktyką – podsumowuje tegoroczne zmagania Joanna Kmieć. NOZDRZEC W Dąbrówce Starzeńskiej odbył się II Gminny Rajd Rowerowy pod hasłem „ZTU”. Pomysłodawcą i organizatorem rajdu był gminny koordynator akcji Grzegorz Hardulak. Impreza odbyła się pod patronatem wójta Antoniego Gromali. W rajdzie uczestniczyły dzieci i młodzieŜ ze szkół w Siedliskach (opiekunka Barbara Blama), Ujazdach (opiekunki Maria Starzak i Zofia Karnas), w Wesołej (opiekunowie Lidia Główka i Stanisław Kita), Hłudnie (opiekun Krzysztof Toczek) i Warze (opiekunka Renata Łach), a takŜe gimnazjum w Izdebkach (opiekunka Barbara Seńko-Władyka). Przygotowano konkursy i zabawy np. na hasło promujące zdrowy styl Ŝycia. W duchu sportowej rywalizacji przebiegały rozgrywki piłki siatkowej. 767 768 PRZEMYŚL Koordynatorem kampanii w mieście był Adam Król, dyrektor MDK. W SP 15 koordynatorami zostały B. Maciupa, E. Trunkwalter. Odbył się Szkolny Dzień Profilaktyki. Szkolnym koordynatorem w SP 8 była Agata Twardak. Odbyły się zajęcia wg scenariuszy „śyć radością”. Koordynatorem kampanii w SP 14 była Zofia Kulig. Były zajęcia terapeutyczne konkurs na najciekawszą gazetkę klasową i szkolny happening. Szkolnym koordynatorem kampanii w SP 5 była Agata Podgórska. Zorganizowano Minimistrzostwa, obchody Dnia Wiosny, konkursy literacki i plastyczny, „Kolorowy Korowód Trzeźwości”, Marsz Trzeźwości. Szkolnym koordynatorem akcji w Gimnazjum nr 3 była pedagog Beata Paniuś. Zorganizowano spotkania z terapeutkami, Rajd Wiosenny i Rajd Twierdzy Przemyśl. Odbyła się równieŜ wycieczka do Sanoka i Zagórza. W Gimnazjum nr 2 „ZTU” koordynowała Małgorzata Malawska-Reszka. Do programu przystąpili poloniści: Małgorzata śądło, Stanisław Kawiak i Monika Wieszczek, nauczyciel WF-u Marcin Kosterkiewicz, wychowawczyni Karolina Prokop. Były zajęcia na temat uzaleŜnień i zdrowego stylu Ŝycia, rajd rowerowy, akcja przeciwko piratom drogowym. W SP 1 koordynatorem była Beata Biały. Uczniowie uczestniczyli w III Edycji Happeningu przeciw przemocy „Miej odwagę być dobrym”. W SP 4 koordynatorem była ElŜbieta Matusz. Uczniowie brali udział w zawodach sportowych i konkursach szkolnych oraz Pikniku Rodzinnym. W Gimnazjum nr 5 przeprowadzono konkurs „UzaleŜnieniom nie” i miniolimpiadę sportową. RADOMYŚL WIELKI Indiańska wioska, małe wesołe miasteczko, gry i zabawy dla dzieci to główne atrakcje przygotowane dla uczestników bezalkoholowego festynu rodzinnego, który odbył się w Dąbrówce Wisłockiej. Informację przesłała Genowefa Dyba, pełnomocnik burmistrza ds. pirpa. WraŜeń dostarczał program artystyczny grupy indiańskiej Katawba. Impreza była okazją do zaprezentowania osiągnięć sportowych i artystycznych uczniów. W festynie uczestniczyli mieszkańcy Dąbrówki Wisłockiej, ościennych miejscowości oraz przedstawiciele władz gminy, ogółem ok. 700 osób. RADYMNO W SP w Radymnie marzec upłynął pod znakiem piłki noŜnej: odbyły się rozgrywki piłkarskie uczniów klas IV-VI. W kwietniu przeprowadzono ogólnoszkolną akcję antynikotynową. Zorganizowano teŜ konkurs na najlepszą gazetkę antynikotynową. W ramach akcji antyalkoholowej uczniowie z pedagogiem odwiedzili pobliskie sklepy monopolowe. Wręczyli kierownikom sklepów plakaty i listy kampanii „ZTU”. W kwietniu dziewczyny z klas piątych zmierzyły się w zawodach piłki koszykowej. W kwietniu i w maju podczas godzin wychowawczych odbywały się konkursy klasowe. ROKIETNICA Tegoroczną kampanię zainaugurowały przedszkolaki – odbyła się Szkolna Przedszkolada. W maju w sportowe szranki stanęli uczniowie klas I-III. Konkurencje przygotowały BoŜena Ochota, Halina Łukaczyk i ElŜbieta Sus. Uroczystość zaszczycił swoją obecnością sekretarz UG Władysław Skupień. Odbyły się VIII Biegi Przełajowe „Zamiast nałogów wolę sport”. W zawodach udział wzięli uczniowie wszystkich szkół z gminy oraz przedszkolaki. Imprezę zaszczycili swoją obecnością: wójt BoŜena Gmyrek, sekretarz UG Władysław Skupień i radny Roman Wota. Najlepszym biegaczem został Krystian Kamecki, uczeń klasy VI z Rokietnicy. Fundatorem nagród indywidualnych i zespołowych była GKRPA. W sierpniu odbyły się V Ogólnopolskie Mistrzostwa Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta w 768 769 Tenisie Stołowym. Zawodnicy startowali w turnieju indywidualnym, deblowym i druŜynowym. SANOK W SP 4 szkolnym koordynatorem kampanii była Lidia Indyk. W szkole zorganizowano m.in. Szkolny Konkurs Wiedzy o Zdrowiu, turniej unihokeja, turniej pod hasłem „Rusz się człowieku”, impreza sportowo-rekreacyjna, bieg masowy, a 4 czerwca w auli szkoły odbył się finał kampanii. W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym koordynatorem była Marta Jaworska. Były warsztaty dla nauczycieli, konkursy, pokaz udzielania pierwszej pomocy. W SP 1 nad przebiegiem kampanii czuwa zespół powołany przez dyrektora Lidię Mackiewicz-Adamską: Alina Korytko, Agnieszka Zarzyczna i Ewelina Wójcik. Odbył się rajd pieszy na Orli Kamień, wycieczka do Zakopanego, rozgrywki sportowe dla młodszych i starszych uczniów, przedstawienie „Pinokio ma kłopoty” i maraton „Uciekaj przed nałogiem!”, patrol policyjny z Trzeźwym Umysłem. ZARSZYN W kwietniu SP w Zarszynie przystąpiła do „ZTU”. W klasach młodszych i starszych zrealizowano kilka tematów, np. „Czy znasz swoją siłę w walce przeciw zagroŜeniom?”, „Moje prawa i potrzeby”, „Komputer – niemy przyjaciel czy wróg?”. – Lekcje cieszą się zainteresowaniem uczniów, nauczycieli i rodziców. Uczniowie przygotowują się do wzięcia udziału w konkursach proponowanych przez organizatora kampanii – zapewniają koordynatorzy. 1 czerwca odbyła się olimpiada sportowa. Olimpiadę otworzyła Małgorzata Gibczyńska pogadanką o zdrowym stylu Ŝycia bez uŜywek i nałogów. Olimpiadzie towarzyszyła rywalizacja fair play. Uczniowie bardzo się angaŜowali, głośno zagrzewali do walki kolegów. Zwycięzcy otrzymali pamiątkowe dyplomy oraz balony z napisem „ZTU”. śURAWICA - Podjęliśmy wiele działań profilaktyczno-edukacyjnych, które miały na celu promowanie zdrowego stylu Ŝycia oraz bezpieczeństwa młodzieŜy latem – piszą dyrektor SP w Buszkowicach Maria Tabinowska oraz koordynator kampanii Katarzyna Gradowska. Wszyscy nauczyciele przybliŜali uczniom tematy i zjawiska związane z kampanią. W Światowym Dniu bez Papierosa była akcja „Uciekaj przed nałogiem!”. Odbyły się rozgrywki sportowe i zabawy. Uczniowie pod opieką nauczycieli rozdawali kierowcom nalepki na szyby samochodów i zobowiązania do nieprowadzenia pod wpływem alkoholu, wręczali teŜ sprzedawcom listy zobowiązania do respektowania zakazu sprzedaŜy alkoholu nieletnim. Finałem był rodzinny festyn „Familiada 2007”. Honorowym patronem byli starosta powiatu przemyskiego Jan Pączek i wójt Piotr Tomański. Medialnym patronem imprezy był tygodnik „śycie Podkarpackie”. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO PODLASKIE BARGŁÓW KOŚCIELNY 1 czerwca w ramach obchodów Dnia Dziecka i Szkolnego Dnia Profilaktyki w Gimnazjum w Bargłowie Kościelnym odbyły się rozgrywki sportowe. Najszybsi biegacze z poszczególnych klas uczestniczyli w sztafecie. „Bieg po zdrowie” dostarczył sporej dawki wraŜeń. Nawet wychowawcom podniosło się ciśnienie i gorąco kibicowali swoim druŜynom. Najszybsze nogi miała tym razem klasa IIb. Rozgrywki sportowe zakończył mecz piłki siatkowej pomiędzy uczniami a nauczycielami. Walka była zacięta, pot płynął z czoła, ale obie druŜyny 769 770 były znakomite i pojedynek zakończył się remisem 1:1. NajwaŜniejsza była dobra zabawa i oczywiście zdrowa, sportowa rywalizacja. Emocji nie zabrakło zarówno wśród kibicujących, jak i wśród samych uczestników. Były i łzy radości, i smutku, a gardła niektórych zdarły się od krzyku. Wszyscy uczestnicy otrzymali pamiątkowe dyplomy a najlepsi nagrody rzeczowe. Relację z imprezy przygotowała Agnieszka Ejzel. CHOROSZCZ Szkoła Podstawowa w Złotorii juŜ kolejny raz przystąpiła do „ZTU”. Zajęcia odbywały się w ramach godzin świetlicy opiekuńczo-wychowawczej organizowanych przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Choroszczy. Realizatorkami projektu były Iwona Roszkowska i Ludgarda Gudel. W czerwcu zorganizowano festyn rodzinny Piknik nad Narwią, który stanowił podsumowanie akcji „ZTU”. Na uroczystość zaproszono burmistrza Choroszczy, proboszcza parafii Złotoria, radnych gminy, mieszkańców wsi, sponsorów, którzy pomogli w organizacji imprezy, rodziców, nauczycieli i uczniów. Uczestników powitała dyrektor szkoły Dorota Stępień. Odbyły się przedstawienie „Kot w butach” w wykonaniu aktorów ze szkolnego teatru, rodzinne zawody sportowe (turniej tenisa stołowego między rodzicami a dziećmi, przeciąganie liny, mecz piłki noŜnej, wyścigi rzędów), konkurs plastyczny mamom i dzieciom „Mama i ja”, loteria fantowa, MiniPlayBack Show, pokaz tańca towarzyskiego w wykonaniu zespołu tanecznego uczniów naszej szkoły. ŁOMśA W październiku, w Teatrze Lalki i Aktora w ŁomŜy, odbyło się uroczyste zakończenie „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. W imprezie uczestniczyło około 100 osób. Miasto czwarty raz uczestniczyło w projekcie, którym objęto 4602 osób. Certyfikaty koordynatorom kampanii oraz nagrody i dyplomy dzieciom i młodzieŜy uczestniczącym w ogólnopolskich konkursach wręczył Wiesław Jagielak, Przewodniczący MKRPA. Koordynatorem kampanii w ŁomŜy jest Anna Bigiej. – Działania kampanii będą kontynuowane. Dzieci i młodzieŜ akceptują taką formę alternatywnego spędzania czasu wolnego, gdzie sport i zabawa połączone są z elementami edukacji – mówi koordynator. Podczas spotkania młodzieŜ ze Szkoły Podstawowej nr 10 im. Jana Pawła II zaprezentowała scenkę profilaktyczną przygotowaną pod kierunkiem Wandy Majewskiej. Natomiast młodzi ludzie z SP nr 7 im. Adama Mickiewicza zaprezentowali montaŜ słowno-muzyczny „Agresji stop” przygotowany pod kierunkiem ElŜbiety Kozłowskiej i BoŜeny Miller-śmijewskiej. W akcji udział wzięło 6 szkół podstawowych oraz 4 szkoły gimnazjalne. MłodzieŜy zaproponowano konkursy plastyczne, konkursy profilaktyczne, turnieje sportowe oraz gry i zabawy, spotkania z rodzicami, na których poruszano tematykę problemów alkoholowych, narkomanii oraz innych uŜywek, ankiety dotyczące zdrowego trybu Ŝycia i alternatywnych form spędzania czasu wolnego, festyny sportowo–rekreacyjne, rodzinne, koncerty młodych talentów, loterie fantowe, zajęcia profilaktyczne z dziećmi i młodzieŜą. MOŃKI Kampanię realizuje GKRPA. W szkołach wyznaczono koordynatorów do przeprowadzenia konkursów. Uczniowie z SP nr 3 wraz z wychowawcami odwiedzili punkty sprzedaŜy napojów alkoholowych i wręczyli sprzedawcom listy oraz plakat „Bez dowodu nie kupisz”. Uczniowie SP nr 2 wraz z pedagogiem szkolnym i funkcjonariuszami policji ds. nieletnich i ds. ruchu drogowego brali udział w akcji „List do kierowców”, wręczali zobowiązania do prowadzenia samochodu z „Trzeźwym Umysłem” oraz naklejki na szybę „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł”. W Mońkach odbył się mityng grup AA; obchodzono VII rocznicę powstania Klubu Abstynenta „ARARAT”; dwustu uczniów kl. I i II uczestniczyło w 770 771 programie profilaktycznym „Alkohol i narkotyki w odniesieniu do psychicznych potrzeb i predyspozycji młodego człowieka” prowadzonym metodą warsztatową; odbyły się VI Wiosenne Biegi Uliczne. Był teŜ konkurs „Nasze bezpieczeństwo”, festyn w Szkole Podstawowej w Boguszewie „Mama, Tata i Ja”. ZABŁUDÓW Gimnazjum w Zabłudowie przy współpracy GKRPA przeprowadziło wiele konkursów i akcji. Był festyn. Udział w festynie wzięli uczniowie Gimnazjum i SP w Zabłudowie, uczniowie szkół podstawowych w Rafałówce i Dobrzyniówce, nauczyciela i oczywiście mieszkańcy gminy Zabłudów. Swoją obecnością zaszczycił nas teŜ burmistrz Zabłudowa Jacek Lulewicz. Celem imprezy było pokazanie wszystkim, Ŝe moŜna wspólnie spędzać czas, uprawiać sport i świetnie się bawić bez alkoholu i innych środków psychoaktywnych. Wystarczy trochę dobrych chęci, szczypta humoru i duŜo dobrej muzyki. Koordynatorem szkolnych działań w Zespole Szkolno-Przedszkolnym był Marek Hyjek. Zorganizowano bezpłatną wycieczkę autokarową dla uczniów i ich rodziców. Głównym punktem imprezy było zwiedzanie Muzeum Regionalnego w Bisłostoczku, a ideą przewodnią było hasło „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. 31 maja wszystkie lekcje WF-u odbywały się pod hasłem „Dzień bez Papierosa”. Finał kampanii zorganizowano 16 czerwca. Połączono go z Festynem Rodzinnym odbywającym się pod hasłem „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO POMORSKIE CEWICE „ZTU” w gminie koordynowały SP w Łebuni oraz jej filia w Bukowinie. W ramach akcji szkoła zorganizowała m.in. gminne konkursy, marsz profilaktyczny pod hasłem „Wypadek – nie przez przypadek” oraz grę polową. Dorosłym przedstawiano „10 przykazań kierowcy” i wręczono naklejki na szyby. W czerwcu w Łebuni odbyło się gminne podsumowanie, w którym brali udział przedstawiciele pięciu szkół podstawowych. Uczniowie przygotowali plakaty, układali hasła promujące bezpieczny i zdrowy styl Ŝycia. CHOJNICE W Gimnazjum nr 2 podczas spotkania z rodzicami wychowawcy przedstawili informacje o udziale szkoły w kampanii oraz rozdali ulotki. Punktem kulminacyjnym akcji był 1 czerwca. W połączonych imprezach Dnia Dziecka oraz wpisanego w tradycję szkoły „Eko-jarmarku” młodzieŜ miała okazję wziąć udział w rozgrywkach sportowych, ekologicznych i artystycznych. CZARNA WODA ZSP w Czarnej Wodzie odbył się turniej piłki noŜnej, zorganizowano konkurs na gazetkę klasową o uzaleŜnieniach, rozdano ulotki profilaktyczne. W świetlicy socjoterapeutycznej odbyło się szkolenie dotyczące przeciwdziałania przemocy. Zorganizowano obchody Dnia Dziecka pod hasłem kampanii „ZTU”. KaŜda klasa przygotowała hasła promujące zdrowy styl Ŝycia, rozstrzygnięto teŜ konkurs „Miss i Mister Uprzejmości” w poszczególnych klasach. Była teŜ manifestacja uliczna pod hasłem kampanii. Urządzono turniej dzikich druŜyn, w którym rywalizowały 4 piłkarskie zespoły. DĘBNICA KASZUBSKA 771 772 Gminnym koordynatorem była Beata Spierewka-Tyrkinhejm. Zorganizowano gminny konkurs plastyczny pod hasłem „Nałogi nie, sport tak” i biegi majowe. Na spotkaniach z rodzicami zwrócono uwagę na problem uzaleŜnień. W SP w Motarzynie zorganizowano przedstawienie „Nie palę, chcę być zdrowy”. W gimnazjum przeprowadzono kampanię informującą o szkodliwości palenia tytoniu, rozdano ulotki edukacyjne. Na festynie „ZTU”, odbył się finał gminnych konkursów. DEBRZNO MłodzieŜowy Ośrodek Wychowawczy uczestniczył w akcji „Uciekaj przed nałogiem!”. W akcji biorą udział wszyscy wychowankowie. Był cykl imprez plastycznych, w ramach Dni Profilaktyki wychowankowie zaprezentowali artystyczny pt. „Głód”. W kaŜdej klasie przeprowadzono lekcje o tematyce profilaktycznej. Podopieczni z wielkim entuzjazmem uczestniczyli w kaŜdym typie zajęć, co wynika z przeprowadzonych ankiet ewaluacyjnych. Ponad 80% chciałoby powtórzyć swój udział w zajęciach sportowych. GDAŃSK W SP nr 69 zorganizowano pogadanki o potrzebie Ŝycia w trzeźwości, były konkursy kampanijne, zajęcia poświęcone tworzeniu plakatu reklamującego „ZTU”. Zorganizowano festyn łączący Dzień Dziecka z akcją „ZTU”. Była prezentacja róŜnorodnych talentów uczniów, występy muzyczne, taneczne i recytatorskie oraz konkursy sportowe. W imprezie brali udział wszyscy nauczyciele, uczniowie i ich rodzice. GŁÓWCZYCE W PSP w Pobłociu odbyły się pogadanki profilaktyczne, spotkania z policjantem, spektakle o przemocy i agresji oraz sposobach samokontroli i pozytywnego wyraŜania uczuć. 1 czerwca zorganizowano imprezę. Otworzył ją marsz „śyj zdrowo bez nałogów”. Rozegrano mecze piłki noŜnej, przeprowadzono turnieje sprawnościowe oraz konkurs „Rysujemy w plenerze”. Był teŜ rajd rowerowy. Podczas kampanii zwracano uwagę na kulturę osobistą i prowadzenie zdrowego stylu Ŝycia. KĘPICE ZS w Korzybiu zorganizował biegi masowe „Wolny od nałogów”. Impreza z udziałem 140 młodych biegaczy odbyła się w ramach Dnia Dziecka i Dnia bez Papierosa. W SP w Warcinie odbyła się spartakiada sportowo-wiedzowa. W ZS w Biesowicach wychowawcy klas uczestniczących w turnieju mieli do wykonania zadania sportowe. Wszyscy uczestnicy otrzymali nagrody, które ufundował burmistrz Kępic ze środków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. MłodzieŜ dzielnie rywalizowała w sportowych zmaganiach, co brawami nagradzali kibicujący uczniowie. KOCZAŁA GKRPA zorganizowała festyn „Bawmy się na trzeźwo”. Festyn odbył się na boisku ZKiW w Koczale. Otwarcia imprezy dokonał wójt Eugeniusz Dmytryszyn, dyrektor ZKiW Jolanta Klebeko oraz ks. kanonik Józef Oleski, proboszcz miejscowej parafii. W trakcie rodzinnego festynu moŜna było nie tylko wspaniale się bawić, ale takŜe zjeść przysmaki przygotowane przez Radę Rodziców. KOSAKOWO Pod hasłem „ZTU” odbył się w Pierwoszynie VI Turniej Piłkarski o puchar GKRPA. W organizacji imprezy pomagał sołtys Tadeusz Suzga. Mecz sędziowało dwóch arbitrów: T. 772 773 Piotrowski, szkoleniowiec z KS Iskra i M. Wiński, pedagog, szkoleniowiec piłki noŜnej z SP w Dębogórzu. NajwyŜsze trofeum zdobyła druŜyna piłkarska z Kosakowa. Wszystkie reprezentacje otrzymały piłkę, dyplomy oraz medale, a Bank Rumia Spółdzielczy pamiątkową nagrodę. KWIDZYN Uczniowie SP nr 4 im. Adama Mickiewicza wzięli udział w zajęciach profilaktycznowychowawczych na temat uzaleŜnień. Szkolnym koordynatorem kampanii była Karolina Bukowska, pedagog. Podsumowaniem akcji był marsz profilaktyczny przeciwko agresji i uzaleŜnieniom. Wzięli w nim udział uczniowie klas IV-VI, którzy przeszli wraz z wychowawcami ulicami miasta. Po zakończeniu marszu sprzedawcom alkoholu i kierowcom młodzi ludzie wręczyli ulotki kampanii. LUZINO Uczniowie SP w Sychowie wzięli udział w Powiatowym Konkursie Plastycznym „Szanujmy zdrowie i Ŝycie młodego pokolenia”, dyskutowali o nałogach i wzięli udział w biegach. W maju odbyły się zawody biegowe, które przeprowadzono w czterech kategoriach wiekowych. Łącznie w biegu uczestniczyło 91 uczniów i 9 nauczycieli. Do wszystkich 42 punktów sprzedaŜy alkoholu młodzieŜ gimnazjalna i uczniowie szkół podstawowych przekazali plakaty i list do sprzedawców z przesłaniem, by nie sprzedawać alkoholu nieletnim. NOWY DWÓR GDAŃSKI Na pomysł, by zachęcać dzieci do niebanalnego i twórczego spędzania czasu wpadła Dagmara Komoszyńska, pedagog w szkole w Kmiecinie. Młodzi ludzie w ramach kampanii poznawali tajniki garncarstwa i wikliniarstwa. W ramach kampanii „ZTU” oraz Światowego Dnia bez Papierosa w szkole zorganizowano Dzień Promocji Zdrowia, był konkurs plastyczny „Wybieram zdrowie”, spotkanie profilaktyczne pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!”. W Zespole Szkolno- Przedszkolnym w Marzęcinie przeprowadzono pogadanki i konkursy. PARCHOWO W ZS w Nakli zaplanowano szereg akcji, nad których przebiegiem czuwał powołany przez dyrektora szkoły, Jana Pyrchę zespół koordynujący w składzie: Renata Gańska, Renata Prądzińska, Jolanta Kurkowska. Był konkurs plastyczny, lekcje profilaktyczne, festyn rodzinny. W ramach festynu były spektakl profilaktyczny „śyj zdrowo", mecze piłki noŜnej, mecz piłki siatkowej: nauczyciele z rodzicami, gry i zabawy zręcznościowe dla uczniów klas młodszych, rozgrywki w tenisa stołowego, pokaz latawców, podsumowanie konkursu plastycznego „Zdrowy styl Ŝycia". PRZECHLEWO Dla uczniów z GP w Przechlewie urządzono rajd rowerowy. Były takŜe rozgrywki sportowe zorganizowane i obchody Światowego Dnia bez Papierosa. Uczniowie pod opieką nauczycieli i funkcjonariuszy policji, wręczali kierowcom list zobowiązujący do prowadzania samochodu z „Trzeźwym Umysłem” oraz kampanijną naklejkę na szybę. Rozdano równieŜ gadŜety reklamujące kampanię; uczniowie roznosili plakaty i listy dla sprzedawców, którzy zobowiązali się do niesprzedawania alkoholu i papierosów osobom nieletnim. PRZYWIDZ 773 774 Patronat honorowy nad akcją sprawowała wójt BoŜena Mielewczyk-Zawada. W działania zaangaŜowali się uczniowie wszystkich szkół z terenu gminy oraz uczestnicy świetlicy środowiskowej z Jodłowna. Dzień Dziecka we wszystkich szkołach uczczono na sportowo. W maju zorganizowano miniolimpiadę sportową, wzorowaną na staroŜytnych igrzyskach olimpijskich. Odbył się gminny konkurs plastyczny „Uciekam przed niebezpieczeństwem"; Odbyły się takŜe marsze profilaktyczne. SOMONINO W GP w Somoninie młodzieŜ przedstawiła inscenizację „Alkohol kradnie wolność”, była debata profilaktyczna i Marsz Profilaktyczny. Podczas przemarszu wręczano kierowcom listy, a przechodnie otrzymywali specjalnie przygotowane przez młodzieŜ ulotki wyraŜające sprzeciw wobec uzaleŜnień. W Sarnim Dworze odbył się festyn sportowy z okazji Dnia Dziecka. Uczniowie Gimnazjum w Somoninie brali udział w: mistrzostwach szkoły w piłce noŜnej i biegach. Odbył się takŜe konkurs wiedzy o bezpieczeństwie ruchu drogowego. W SP w Egiertowie odbyła się akcja „Jabłko zamiast papierosa”. USTKA GMINA Program akcji był realizowany w pięciu szkołach podstawowych, gimnazjum i pięciu świetlicach środowiskowych. W „ZTU” wzięło udział około 417 uczniów. Działania koordynowała Aldona Dawidowicz, pełnomocnik wójta ds. RPA i narkomanii. Był rajd rowerowy, uroczysty Dzień Dziecka z wykorzystaniem elementów kampanii, piknik rodzinny z okazji Dnia Dziecka i „Majówka na wesoło i sportowo”. ZBLEWO Uczniowie z GP w Zblewie wraz z opiekunami zorganizowali rajd rowerowy po najbliŜszej okolicy. Celem wycieczki był aktywny wypoczynek połączony z kampanią „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Były gry i zabawy sportowe, siatkówka, piłka noŜna, konkurs mistrza skakanki, ognisko z kiełbaskami i dyskoteka. – KaŜdy z uczestników wycieczki przestrzegał zasad kultury, higieny i bezpieczeństwa – zaznaczają organizatorzy. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE BĘDZIN Odbył się Festyn Rodzinny – inauguracją był bieg przełajowy dla dzieci, młodzieŜy i dorosłych „Uciekaj przed nałogiem”. Z okazji Światowego Dnia bez Papierosa Gimnazjum nr 3 zorganizowało Marsz Antynikotynowy pod hasłem „Zamiast nikotynki – witaminki”. Barwny korowód przeszedł ulicami miasta, skandując hasła antynikotynowe. Był teŜ Festyn Integracyjny z Koncertem Młodych Talentów, konkurencjami sportowymi oraz konkursem plastycznym. Na imprezę przybyły dzieci z Ośrodka Pomocy Dziecku i Rodzinie, którymi opiekowali się uczniowie ze szkolnego wolontariatu. BOBROWNIKI Do kampanii przystąpiły wszystkie szkoły z gminy, rodzice i nauczyciele. SP w Bobrownikach: zorganizowano turniej ringo, minipiłki noŜnej, bieg sztafetowy oraz konkurs rzutów osobistych do kosza. W ZS w Rogoźniku zorganizowano turniej piłki siatkowej i noŜnej o puchar dyrektora i Piknik Rodzinny. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Sączowie zrobił turniej tenisa stołowego adresowany do rodziców i Miniolimpiada. PG w Siemonii przygotowano Turniej Długiej Przerwy. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Dobieszowicach zorganizował wyprawę z listem do sprzedawców alkoholu. 774 775 CHORZÓW Kampanię w mieście koordynował MDK. Szkoły organizowały Dni Sportu, w których brali udział wszyscy uczniowie. Placówki z dzielnicy Chorzów II przygotowały Chorzowski Dzień Sportu na stadionie MORiS. KaŜdy miał szansę wykazać się w róŜnych konkurencjach i zdobyć punkty, za które potem moŜna było dostać dyplomy i nagrody. W gimnazjach przeprowadzono lekcje profilaktyczne oraz konkursy plastyczne. Nauczyciele w wielu szkołach na zebraniach prowadzili rozmowy z rodzicami i wręczali im ulotki „Narkotyki i dziecko”. CZELADŹ Odbyła się Nieobozowa Akcja Letnia. Były gry i zabawy oraz biegi patrolowe. W październiku w SP nr 3 odbyło się podsumowanie „ZTU”. Laureatom konkursów wręczono nagrody. Upominki wręczały zastępca burmistrza Anna Ślagórska i kierownik Wydziału Polityki Społecznej i Edukacji Teresa Wąsowicz. Po zakończeniu uroczystości zaproszeni goście wraz ze społecznością uczniowską obejrzeli ekspozycję „W stronę wspomnień – Kampania »ZTU« 2005 – 2007”. CZERWIONKA-LESZCZYNY W ZS nr 5 w Bełku odbył się Dzień Profilaktyki, lekcje profilaktyczne, II Gminne Mistrzostwa w Marszu na Orientację, Dzień Sportu, Dzień Rodzica. W ZSS odbyły się pogadanki, spotkanie z fotografem i trenerami piłki noŜnej i bushido. W ZS nr 3 podsumowanie akcji odbyło się pod hasłem „Jak Ŝyć?”. DuŜym zainteresowaniem cieszyły się konkursy szkolne na plakat, hasło reklamowe, list do kierowców. W ZS nr 4 była prelekcja st. asp. Radosława Piórkowskiego, spektakl profilaktyczny, Szkolny Turniej Warcabów, Dzień Sportu. W Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Wsparcia Dziennego Świetlicy Środowiskowej odbyły się m. in. zajęcia profilaktyczne. W SP w Szczejkowicach przeprowadzono szereg zajęć prozdrowotnych. W ZS nr 2 samorząd uczniowski zorganizował wyjście do sklepów z listem i plakatem dotyczącym zakazu sprzedaŜy alkoholu nieletnim, przeprowadzono pogadanki. CZĘSTOCHOWA Gimnazjum nr 7 zaprosiło gimnazja nr 8, 18, 19, 22 i SPSK do realizacji akcji „UŜywki wśród młodzieŜy – prawo do wolności czy zniewolenie?”. Były konkursy: literacki, plastyczny i na prezentację multimedialną; szkolenie dla nauczycieli przygotowujące do prowadzenia zajęć psychoedukacyjnych z młodzieŜą z zakresu profilaktyki uzaleŜnień oraz uczniowska debata z udziałem ekspertów. W SP nr 32 były zajęcia warsztatowe „śyć radością” i szkolny festyn. Pod opieką pedagoga szkolnego uczennice wręczały kierowcom i sprzedawcom alkoholu listy zobowiązujące jednych do prowadzenia samochodu z „Trzeźwym Umysłem”, drugich zaś do zaprzestania sprzedawania alkoholu nieletnim. DĄBROWA GÓRNICZA W SP nr 10 przeprowadzono zajęcia profilaktyczne i wywieszono gazetkę ścienną. W ZSO nr 3 w Światowy Dzień bez Papierosa uczniowie przygotowywali projekty promujące zdrowy styl Ŝycia. SP nr 12 zorganizowała festyn promujący zdrowy styl Ŝycia. Uczniowie licznie uczestniczyli w zabawach i grach sportowych, pokazach tanecznych i akrobatycznych, występach solowych, konkursach piosenki. W Gimnazjum nr 10 zorganizowano obchody Dnia bez Papierosa. Klasy przygotowywały plakaty oraz przedstawiły swoje pomysły na zdrowy sposób spędzania wolnego czasu. 775 776 IMIELIN W Bibliotece Miejskiej zorganizowano obchody Światowego Dnia Pluszowego Misia. Obchodom przyświecało hasło „Otwórz się na świat – zachowaj wspomnienia”. Dzieci mogły wziąć udział w konkursie „Miś Czarodziej” na opowiadanie, obejrzeć przedstawienie z misiem w roli głównej, a nawet wysłuchać opowieści o historii pluszowego niedźwiadka. Była teŜ wspólna zabawa w grupach z udziałem harcerzy z 41. DruŜyny Harcerskiej „Sokoły”. – Dzięki zabawie dzieci mają lepiej się poznać i nauczyć się zasad zdrowej i uczciwej rywalizacji – komentują organizatorzy. JASTRZĘBIE-ZDRÓJ Z okazji Światowego Dnia bez Papierosa Gimnazjum nr 3 czynnie włączyło się w promowanie zdrowia. Zorganizowano akcję happeningową „Rzuć palenie razem z nami”, uczniowie rozdawali ulotki zawierające informacje dotyczące skutków palenia papierosów i sposobów walki z nałogiem. W ramach kampanii uczniowie wręczali takŜe kierowcom listy oraz naklejki na szybę zobowiązujące kierowców do prowadzenia samochodu z trzeźwym umysłem. W ramach obchodów Dnia Zdrowia właścicielom sklepów z alkoholem rozdali listy, w których prosili, by nie sprzedawać alkoholu nieletnim. JAWORZNO W SP im. Mikołaja Kopernika odbył się Dzień Sportu, rozegrano wiele ciekawych konkurencji. Najpierw zaprezentowano program artystyczno-informacyjny pt. „Stop elektrośmieciom”, z którego moŜna się było dowiedzieć, co robić ze zuŜytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym. Uczniowie mogli takŜe wziąć udział w wycieczce rowerowej pod hasłem „ZTU”. W ZS nr 4 i Gimnazjum nr 9 zorganizowano spotkanie ze specjalistą ds. profilaktyki, wysłuchano audycji „Rzuć palenie razem z nami”. Była teŜ wycieczka do Zakopanego z marszem profilaktycznym. KATOWICE Klasa II b z Gimnazjum nr 4 poinformowała, Ŝe od 28 maja do 1 czerwca w szkole odbywał się Tydzień Profilaktyki pod hasłem „ZTU”. W tych dniach odbywały się róŜne imprezy i konkursy. Klasa w nich uczestniczyła, zdobywając dwa pierwsze miejsca – poinformowali uczniowie. KOSZĘCIN Uczniowie SP w Strzebiniu po raz kolejny przystąpili do realizacji kampanii „ZTU”. Przeprowadzono pogadanki i rozmowy na temat zagroŜeń, zorganizowano konkurs plastyczny zachęcający do aktywnego wypoczynku. W klasach starszych przeprowadzono lekcje profilaktyczne. 2 czerwca zorganizowano w szkole Dzień Sportu, w ramach którego odbyły się Mistrzostwa Szkoły w Lekkiej Atletyce oraz Turniej Piłki NoŜnej Chłopców. KOZIEGŁOWY ZS w Koziegłowach zorganizowano m.in. konkursy na plakat, ulotkę, komiks o tematyce profilaktycznej, wystawę plakatów na Festynie Rodzinnym, zawody sportowe, akcję z okazji Światowego Dnia bez Papierosa. ZS, Gimnazjum nr 2 w Lgocie Górnej były konkursy, zajęcia profilaktyczno-edukacyjne i turnieju sportowego pod hasłem kampanii. W SP w Lgocie Górnej akcja składała się z dwóch ogniw: konkursów i zajęć profilaktycznoedukacyjnych. KOZY 776 777 W Gimnazjum im. Jana Pawła II rodzice uczniów klas I uczestniczyli w programie profilaktyki uzaleŜnień „Odlot – Jaki?” Andrzeja Sowy. W czasie programu rozprowadzono kampanijne ulotki. 31 maja zorganizowano w ramach Światowego Dnia bez Papierosa przedsięwzięcie „Uciekaj przed nałogiem” propagujące biegi i aktywność ruchową. W imprezie uczestniczyły 10-osobowe reprezentacje wszystkich klas I-III. KaŜdy zawodnik miał do pokonania dystans 400 m. Wszystkie klasy łącznie przebiegły 56 km. KRZYśANOWICE Odbył się koncert rockowy grupy „Bum Bum Bros” w szkołach w Chałupkach i KrzyŜanowicach oraz w Centrum Kultury w Tworkowie. Muzyczna profilaktyka okazała się bardzo dobrym sposobem na dotarcie do uczniów z pozytywnym przekazem. Muzycy propagują trzeźwy i zdrowy styl Ŝycia; zwracają uwagę na takie aspekty jak stronienie od agresji, miłość i poszanowanie drugiego człowieka. Inicjatorem koncertu był przewodniczący GKRPA Maksymilian Lamczyk. Jego pomysł uzyskał pełną akceptację wójta Leonarda Fulneczka. LUBOMIA Pedagog w Gimnazjum im. Brunona Strzałki w Lubomi Zofia Tabaka zorganizowała bieg ulicami miasta pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!”. Z kaŜdej klasy gimnazjum biegło po kilku uczniów. Nad prawidłowym przebiegiem imprezy czuwali nauczyciele WF-u, a nad zdrowiem higienistka. 16 czerwca uroczyście otwarto w Lubomi halę widowiskowo-sportową z bardzo duŜym i nowoczesnym zapleczem. Uczniowie z nauczycielami przygotowali część artystyczną poświęconą patronowi oraz ciekawe układy gimnastyczne. ŁAZY Zorganizowano Miniolimpiadę „ZTU” – Impreza udała się dzięki duŜej integracji środowisk ze wszystkich miejscowości gminy – mówią koordynatorzy. 1 czerwca reprezentacje wszystkich 3 gimnazjów, 7 szkół podstawowych, oraz sześciolatków z Publicznego Przedszkola nr 1 zebrały się na stadionie KS „Łazowianka”. Zawody zakończyły sztafety uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjów. MIEDŹNA W Gimnazjum im. Powstańców Śląskich co roku odbywa się wiele imprez szkolnych o charakterze profilaktycznym. Nad koordynacją działań czuwa zespół ds. profilaktyki, któremu przewodniczyła przewodnicząca Anna Figohiszka. Zakończeniem i podsumowaniem całorocznych działań w zakresie profilaktyki był Dzień Profilaktyki. Uczniowie wzięli równieŜ udział w konkursach, rozrywkach sportowych, kursie udzielania pierwszej pomocy, projekcji filmów. W organizację Dnia Profilaktyki zaangaŜowali się wszyscy nauczyciele szkoły. MIERZĘCICE Do realizacji kampanii przystąpiło sześć szkół podstawowych i dwa gimnazja: SP nr 1 w Mierzęcicach, SP nr 2 w Mierzęcicach, SP im Marii Konopnickiej w Przeczycach, SP w Toporowicach, Gimnazjum im. Czesława Miłosza w Mierzęcicach i Gimnazjum im. Janusza Kusocińskiego w Nowej Wsi. Koordynatorami przebiegu kampanii w poszczególnych szkołach byli pedagodzy szkolni. Odbyły się lekcje wychowawcze związane z kampanią, rozpropagowano ulotki, były zawody sportowe. W Gimnazjum w Mierzęcicach, SP nr 2 w Mierzęcicach oraz w SP w Przeczycach odbyły się profilaktyczne rodzinno-środowiskowe pikniki. 777 778 MYSŁOWICE W Gimnazjum nr 2 uczniowie wzięli udział kampanijnych konkursach, propagowano modę na niepalenie w ramach obchodów Światowego Dnia bez Tytoniu. W akcję „Papierosom – Nie” włączyło się spore grono młodzieŜy oraz nauczycieli. Światowy Dzień bez Tytoniu patronatem objęła dyrektor Marietta Grabowska. Uczniowie wykonali kotyliony oraz plakaty propagujące Ŝycie bez tytoniu. W szkole odbyły się prelekcje dotyczące szkodliwości palenia. We współpracy z Komendą Miejską Policji przeprowadzono akcję minipatrole: wytypowani uczniowie w asyście policjantów i pod opieką pedagog szkolnej wręczali plakietki nawołujące do trzeźwości za kierownicą oraz list profilaktyczny ku przestrodze. ORNONTOWICE Do akcji włączyły się SP i świetlica profilaktyczno-wychowawcza i terapeutyczna. W SP odbył się konkurs plastyczny. W trakcie Turnieju Miast i Gmin rozdawano ulotki „Lubię ruch”. W Gimnazjum im. Noblistów Polskich zorganizowano Dni Sportu, pogadanki na temat fair play. Młodzi ze Szkolnego Klubu Wolontariatu oraz przedstawiciele Rady MłodzieŜy, zawiesili plakaty w sklepach, rozdawano takŜe na okolicznych parkingach listy propagujące zachowanie trzeźwości podczas prowadzenia samochodu. PIEKARY ŚLĄSKIE W MSP nr 9 odbyły się lekcje wychowawcze dotyczące „ZTU”. Akcji patronowała dyrektor szkoły Anna Gałbas. Działania w ramach akcji podjęła takŜe świetlica szkolna pod kierunkiem Beaty Wąsowskiej. Omówiono m.in. tematy: „Niebezpieczne uŜywki i dziecko”, „Narkotyki i dziecko”. PILCHOWICE W Gimnazjum w śernicy odbył się spektakl „Decyzja diabelsko trudna, czyli jak nie ulec nałogowi palenia” w wykonaniu członków Szkolnego Teatru Profilaktycznego. Po przedstawieniu zebrano fasolki (wręczone uczniom na początku apelu), które były deklaracją niepalenia papierosów. 75% obecnych na sali uczniów podjęło dla siebie postanowienie, Ŝe nigdy nie będą palić papierosów. Wszyscy uczniowie, którzy brali udział w apelu, otrzymali w prezencie kalendarzyki i ulotki „ZTU”. PILICA W SP nr 3 w Dzwono-Sierbowicach odbyło się spotkanie z rodzicami, apel, cykl lekcji wychowawczych. Przygotowano plakaty prezentujące zdrowy styl Ŝycia, na obchodach Dnia Ziemi zaprezentowano sprawozdanie i wyniki kampanii z ubiegłego roku szkolnego Odbył się takŜe finał szkolnej kampanii: nauczyciele przygotowali konkursy, zabawy i inscenizacje propagujące cele „ZTU”. POCZESNA SP w Poczesnej opracowano projekt edukacyjno-wychowawczy „Zdrowo, bezpiecznie i w zgodzie z naturą”, który miał na celu zwiększenie wiedzy prozdrowotnej uczniów. Podsumowanie odbyło się 5 czerwca w formie zabawy terenowej „Podchody”, gdzie uczniowie mogli wykorzystać zdobytą wiedzę. Na zebraniach z rodzicami rozdano materiały dotyczące problemów młodych ludzi. KaŜdy uczeń otrzymał pocztówkę, która będzie przypominać o tegorocznej akcji. PRZYRÓW 778 779 W Zespole Szkół w Przyrowie były konkursy, zajęcia o tematyce związanej z hasłem „ZTU”, badanie ankietowe wśród uczniów, szkolna miniolimpiada „ZTU, Marsz Trzeźwości. Młodzi ludzie wzbogacili takŜe swoje wiadomości przyrodnicze dzięki prelekcji pracowników nadleśnictwa Złoty Potok. PYSKOWICE Uczniowie Gimnazjum nr 1 przygotowali plakaty o akcji profilaktycznej w szkole. Były akcje skierowane do sprzedawców i do kierowców. Zorganizowano rajd szkolny, a 1 czerwca Dzień Sportu. Wzięło w nim udział około 500 uczniów. W ZS zorganizowano zajęcia profilaktyczne, konkursy, biegi, turnieje i rajdy. W SP nr 6 przygotowano zajęcia dotyczące akceptacji samego siebie; rajd rowerowy, rajd pieszy. RADLIN W SP nr 4 odbyły się Dni Promocji Zdrowia. W ramach obchodów Dnia Ziemi odbył się happening. „Zielony korowód” wyruszył z parku leśnego, gdzie mieści się szkoła. Równocześnie w „zielonych płucach” Radlina, trwała akcja sprzątania. Przygotowano Międzygminny Bieg Ekologiczny. 1 czerwca odbył się Dzień Sportu. KaŜdy uczeń mógł sprawdzić swoją sprawność: był bieg na 60 m, skok w dal, rzut do kosza, rzut na odległość, skoki na skakance. RUDZINIEC Gmina Rudziniec po raz pierwszy brała udział w kampanii „ZTU”. 16 kwietnia poinformowano o kampanii wszystkie gminne szkoły i świetlice. Rozdano mapy, ulotki, plakaty, mapy konkursowe oraz ankiety dla klas V SP oraz dla klas II gimnazjum. W ramach kampanii odbyły się róŜne turnieje gier i zabaw ruchowych, pogadanki profilaktyczne. SIEMIANOWICE ŚLĄSKIE Uczniowie klas trzecich pojechali na zieloną szkołę do Jastrzębiej Góry. Na miejscu zorganizowali rozgrywki pod hasłem „Lubię ruch. Dobrze się bawię”. Uczniowie grali w: wędrujące piłki, dwa ognie, ringo. Zabawa ta, wzbogacona o elementy rywalizacji, bardzo spodobała się dzieciom. Stała się jednym z waŜniejszych elementów wyjazdu. Podsumowaniem akcji „Lubię ruch. Dobrze się bawię” był konkurs pytań o tematyce sportowej. SOŚNICOWICE W SP w Kozłowie pierwszym etapem akcji był konkurs plastyczny, w którym uczniowie wykonywali latawce. Potem były konkursy wiedzy i zawody sportowe. 1 czerwca przeprowadzono egzaminy na kartę rowerową dla uczniów klas IV i motorowerową dla uczniów klasy VI. Sześcioro uczniów ubranych w kamizelki odblaskowe udało się wraz z policjantami na drogi Kołowa, gdzie wręczało zatrzymanym kierowcom ulotki i plakietki dotyczące bezpieczeństwa na drodze. SOSNOWIEC Uczniowie ZSO nr 6 uczestniczyli w marszu, który był połączony z obchodami Dni Ziemi. Dzieci przygotowały transparent pod hasłem „ZTU” oraz róŜnorodne plakaty dotyczące ochrony środowiska. Uczniowie wręczali kierowcom naklejki na szybę samochodu oraz list z apelem o zachowanie trzeźwości za kierownicą. Były zajęcia otwarte w świetlicy promujące zdrowy styl Ŝycia; Dzień Dziecka, Dzień Sportu pod hasłem „Lubię sport. Dobrze się bawię”. 779 780 ŚWIERKLANIEC W ZS w Nakle Śląskim uczniowie pod opieką wychowawców i pedagoga szkolnego zorganizowali marsz profilaktyczny. Przeszli ulicami swojej wsi z przygotowanymi na tą okazję transparentami, wygłaszali hasła prozdrowotne, rozdawali kierowcom listy apelujące o prowadzenie auta z „trzeźwym umysłem’’. Odwiedzili nakielskie sklepy, wręczali sprzedawcom listy oraz plakaty przestrzegające przed sprzedawaniem alkoholu nieletnim. Odbył się Szkolny Dzień Sportu i minipatrol policyjny. ŚWIĘTOCHŁOWICE Gimnazjum nr 4 przy współpracy Klubu Abstynenta „Spróbuj z Nami” zorganizowało turniej tenisa stołowego. Chętni uczniowie brali udział w rozgrywkach tenisa w Klubie i pod opieką klubowiczów. Gimnazjaliści mieli okazję przekonać się, jak aktywnie moŜna spędzać czas. Organizatorzy wyrazili nadzieję, Ŝe takie osobiste spotkanie zostanie uczniom w pamięci na długo. WILKOWICE W Gimnazjum im. Juliana Fałata w Bystrej w związku z realizacją kampanii „ZTU” do wszystkich sklepów w Bystrej i Mesznej trafiły plakaty o zakazie sprzedaŜy alkoholu osobom nieletnim. 31 maja odbył się bieg masowy pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!”. MłodzieŜ biegła wzdłuŜ doliny rzeki Białki na dystansach 2500 m (chłopcy) oraz 1500 m (dziewczęta). Na zwycięzców czekały dyplomy i medale. Pogoda dopisała – nie padało, a temperatura była idealna do zorganizowania takiej imprezy sportowej. WYRY W ZS były imprezy promujące zdrowy styl Ŝycia wśród uczniów i mieszkańców gminy. Odbył się Szkolny Piknik Integracyjny pod hasłem „RADOŚĆ”. 12 czerwca wyruszono rowerami do lasu na zabawę terenową z ogniskiem. Czwartoklasiści wspierani przez rodziców musieli rozwiązać ukryte zadania. KaŜdy uczestnik otrzymał dyplom kampanii z wakacyjnymi Ŝyczeniami radości płynącej z trzeźwego umysłu. ZABRZE W kampanii wzięło udział 36 placówek oświatowych, w tym 21 podstawówek i 15 gimnazjów, łącznie do akcji przystąpiło 7379 uczniów. Wszystkie szkoły uczestniczyły w zaproponowanych przez organizatorów konkursach. MłodzieŜ odwiedzała sklepy wręczając plakaty i listy do sprzedawców. Były teŜ tzw. patrole drogowe .W ramach Światowego Dnia bez Papierosa odbyły się szkolne biegi przełajowe. ZAWIERCIE Uczniowie i nauczyciele MSP 8 podjęli szereg działań profilaktycznych związanych z uzaleŜnieniem od alkoholu i nikotyny. Uczniowie wzięli udział w konkursach: fotograficznym dla klas i świetlic, plastyczno-literackim, o tematyce sportowej i zdrowotnej. Zorganizowano Szkolny Konkurs Poetycki „Rzuć palenie”, akcja dla kierowców i sprzedawców alkoholu, happening przy współpracy nauczyciela WF-u i pedagoga szkolnego, konkursy: „Rzut papierosem”, „Zdrowe płuca”. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE JĘDRZEJÓW 780 781 Świetlica szkolna włączyła się do kampanii, proponując swym wychowankom udział w konkursach z kategorii „Latawiec – tam i z powrotem”. Do świetlicy szkolnej uczęszczało około 90 dzieci w dwóch kategoriach wiekowych. Realizowano program muzykoterapii, którego celem było zapewnienie dzieciom odpoczynku, regeneracja ich sił oraz przeciwdziałanie agresji. Odbyły się ogólnoszkolne konkursy o tematyce profilaktycznej. Świetlica prowadzi działalność edukacyjną poprzez róŜne środki przekazu: pogadanki, prace plastyczne, rozmowy, czytelnictwo oraz wyświetlanie filmów o nikotynizmie, alkoholu i narkotykach. Filmy wypoŜycza Urząd Miejski w Jędrzejowie ŁOPUSZNO Zespół Szkół w Gnieździskach w Gminie Łopuszno po raz trzeci uczestniczy w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Szkolnymi koordynatorkami akcji były Anna Leśniak i GraŜyna Palacz. Na lekcji wychowawczej, na zajęciach świetlicy środowiskowej oraz na lekcjach wiedzy o społeczeństwie przeprowadzono zajęcia profilaktyczne. W maju odbyły się rajdy piesze. Uczestniczyli w nich uczniowie gimnazjum. 17 czerwca w ramach szkolnej imprezy środowiskowej „Dzieci - rodzicom, rodzice - dzieciom” pod hasłem „Zachowaj Trzeźwy Umysł” przygotowano konkurs na najładniejszy latawiec. Uczestniczyły w nim całe rodziny, a przygotowane nagrody i prezentacja latawców sprawiły wszystkim wiele radości. Uczniowie rozdali ulotki z tegorocznej kampanii. 20 czerwca uczniowie klasy V uczestniczyli w klasowym ognisku. MASŁÓW W szkole w ramach kampanii przeprowadzono zajęcia socjoterapeutyczne. Uczestniczyły w nich dzieci z klas IV-VI – poinformowała Jadwiga Olesiejuk z SP w Brzezinkach. Dzieci przygotowały gazetkę ścienną propagującą zdrowy styl Ŝycia. Na wycieczce do miejscowego sklepu rozmawiały z jego właścicielem i rozwiesiły plakaty profilaktyczne. Relację opublikowały na stronie internetowej szkoły. Odbyło się spotkanie z rodzicami. Rozdano ulotki edukacyjne dotyczące narkomanii. Zainscenizowano „Sąd nad uŜywkami”, podczas którego dzieci próbowały osądzić szkodliwość stosowania środków odurzających. Przygotowano krótką inscenizację na ognisko profilaktyczne zorganizowane przez Szkołę Podstawową w Masłowie. Zorganizowano akcję wręczania kierowcom ulotek i naklejek „ZTU”. Kampanię zakończono rozdaniem dyplomów. MNIÓW W kwietniu, maju i na początku czerwca w SP w Wólce Kłuckiej trwała akcja „ZTU”. Uczniowie zaangaŜowali m.in. miejscowych sprzedawców, którzy wywiesili w swoich sklepach plakaty „Osobom nieletnim alkoholu nie sprzedajemy” oraz otrzymali specjalne listy. Rodzice otrzymali ulotki na temat sygnałów ostrzegawczych, które wskazują, Ŝe dziecko miało styczność z narkotykami. W maju uczniowie brali udział w minipatrolu drogowym. Wręczali trzeźwym kierowcom specjalne listy oraz plakietki „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł”. Akcja spotkała się z duŜym zainteresowaniem młodzieŜy, kierowców oraz mieszkańców. Z okazji Światowego Dnia bez Papierosa uczniowie brali udział w zawodach sportowych. Na podsumowanie odbył się apel poświęcony zdrowemu stylowi Ŝycia bez uŜywek. Koordynatorem akcji w szkole była BoŜena Kołodziejczyk. DuŜe zaangaŜowanie wykazały dyrektor Ewa Kałuzińska i nauczyciel WF-u BoŜena Bugajska. OBRAZÓW W kampanii uczestniczyły wszystkie szkoły podstawowe (Kleczanów, Obrazów, Jugoszów, Głazów, Bilcza) oraz Gimnazjum w Obrazowie. Inauguracją akcji było spotkanie 781 782 przedstawicieli szkół z koordynatorem głównym, pedagogiem szkolnym Anną Rewerą. W ramach kampanii zorganizowano zawody wędkarskie. Turniej odbył się nad stawem w miejscowości Zdanów. Nad organizacją imprezy czuwało Koło Wędkarskie ze Zdanowa z prezesem Ryszardem Winiarskim na czele. Uczestnicy zawodów otrzymywali puchary oraz pamiątkowe dyplomy. Odbyła się takŜe loteryjka fantowa i pokaz sprzętu pomocy drogowej Jana Maziarza oraz sprzętu ratowniczego jednostki straŜy poŜarnej z Sandomierza. Uczestnicy zawodów degustowali grochówkę przygotowaną przez jednostkę wojskową z Sandomierza, bigos, a takŜe kiełbaski z ogniska. Zorganizowano takŜe zdobywanie umiejętności praktycznych jazdy na rowerze pod opieką policjantów z posterunku w Obrazowie oraz Policji z Ruchu Drogowego w Sandomierzu, akcję związaną z kierowcami, spotkanie z właścicielami sklepów spoŜywczych, rozgrywki o puchar wójta gminy Obrazów, w których będą uczestniczyć uczniowie szkół podstawowych ze szkół w Bilczy, Jugoszowie, Głazowie, Obrazowie i Kleczanowie. RAKÓW Koordynatorem kampanii była GKRPA reprezentowana przez przewodnicząca Ninę Kijankę, pedagoga szkolnego w Gimnazjum im. Jana Pawła II. Materiały informacyjne i konkursowe otrzymały wszystkie gminne placówki oświatowe, tj. Przedszkole w Rakowie z filią w Chańczy, SP w Bardzie, Ociesękach, Rakowie, Szumsku oraz Gimnazjum im. Jana Pawła II w Rakowie. Udział w kampanii wzięło 198 uczniów i przedszkolaków i 60 nauczycieli. Odbyły się m.in. Dzień Dziecka z konkursami sportowymi, Gminny Konkurs Profilaktyczny „Moje wizje walki z alkoholizmem”, spektakl profilaktyczny pt. „Braterskie oblicza – przemoc wśród młodzieŜy”. Laureaci konkursów otrzymali dyplomy oraz nagrody rzeczowe ufundowane przez GKRPA oraz sponsorów. 18 czerwca odbył się uroczysty finał kampanii, podczas którego zaprezentowano prace plastyczne przygotowane przez dzieci ze wszystkich szkół i przedszkola. Zorganizowano równieŜ Marsz Trzeźwości. STĄPORKÓW Zawody sportowe, Dzień Wiosny i Dzień Języków Obcych – tymi imprezami uczniowie i nauczyciele z Niekłania Wielkiego zainaugurowali kampanię. Nauczyciele WF-u Iwona Stępień i Artur Bała z Zespołu Szkół Publicznych w Niekłaniu Wielkim zorganizowali Turniej Piłki NoŜnej. W Publicznym Gimnazjum koordynatorem akcji została Jolanta Bała, pedagog szkolny. Był apel, druŜynowe biegi przełajowe, zawody lekkoatletyczne i trójbój lekkoatletyczny. W jednej ze szkół zorganizowano apel „śeby zdrowym być, trzeba zdrowo Ŝyć”, wykonano fotografie dokumentujące przebieg akcji, rozstrzygnięto konkurs plastyczny „Rodzina wolna od nałogów”, turniej tenisa stołowego, turniej minipiłki siatkowej, zawody pływackie, „Dzień Dziecka”. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE BIAŁA PISKA W PG w Drygałach koordynatorem działań była Alina Dybikowska. Zorganizowano Dzień Dziecka i Sportu Szkolnego, był bieg uliczny pod hasłem „Uciekam przed nałogiem”. Odbył się Turniej Piłki NoŜnej o Puchar Lolka, szkolny konkurs skoków przez skakankę, Szkolny Turniej Piłki Siatkowej o tytuł mistrza szkoły fair play. Nagrodą dla najlepszych sportowców był spływ kajakowy. Iwona Czernialis była koordynatorem działań w SP w KoŜuchach. Uczniowie wzięli udział m.in. w akcji „Rusz się, człowieku” i imprezie środowiskowej Dni 782 783 Rodziny pod hasłem „Wypoczynek a praca”. W SP w Bemowie Piskim zrealizowano np. projekt edukacyjny „Sport uczy, bawi, wychowuje”, miniwykłady i konkurs plastyczny „Sport i zabawa to fajna sprawa”. DOBRE MIASTO SP nr 3 znana jest z tego, Ŝe promuje zdrowie. Danuta Ruść-Majewska, pedagog była koordynatorem kampanii w szkole. Były biegi przełajowe, rowerowe wędrówki. Tegoroczne obchody Dnia Dziecka w szkole odbywały się pod hasłem „Wiem umiem. Dobrze się bawię”. Drugą część imprezy z okazji Dnia dziecka zdominowała rywalizacja klasowych druŜyn. kaŜdy mógł znaleźć coś dla siebie. Oprócz konkurencji sprawnościowych był teŜ konkurs „Wiem wszystko, czyli coś dla klasowych omnibusów”. z załoŜeniami kampanii „ZTU” impreza sportowa miała przede uczyć dzieci postawy fair play, czyli zdrowej rywalizacji oraz czerpania radości ze wspólnej zabawy. Był teŜ Rodzinny rajd pod hasłem „Lubię ruch. Dobrze się bawię”. EŁK (GMINA) BoŜena Powązka była koordynatorem Gminnego Programu Profilaktyki. Odbyła się akcja „Święto Błękitnej WstąŜeczki - nie zgadzamy się na przemoc” zorganizowana przez Zespół Szkół Samorządowych w Chełchach. 3 czerwca w Zespole Szkół Samorządowych w Woszczelach odbył się V Festyn Rodzinny pod hasłem „Wspólna zabawa i wypoczynek integrują rodziny”. Otwarcie imprezy uświetnił wójt gminy Ełk Antoni Polkowski oraz starosta ełcki Krzysztof Piłat. 26 września w Szkole Podstawowej w Rękusach odbyło się podsumowanie ogólnopolskiej kampanii „ZTU”. Uroczystość rozpoczął wójt Antonii Polkowski oraz wręczył nagrody uczniom i nauczycielom. Po wręczeniu odbył się program artystyczny pt. „Promujmy zdrowy styl Ŝycia” przygotowany przez uczniów Szkoły Podstawowej w Rękusach pod kierunkiem Agnieszki Woronowicz i Joanny Brzezińskiej. Imprezie przyglądali się wysłannicy „Rozmaitości Ełckich”. KOWALE OLECKIE Koordynatorem akcji była Wiesława Skrzypkowska. Uczniowie SP skorzystali z materiałów pomocniczych kampanii i wzięli udział w konkursach. Nauczyciele dzięki scenariuszom zamieszczonym w poradniku „śyć radością” poszerzali wiedzę uczniów o róŜnych zagroŜeniach. MłodzieŜ na zajęciach w świetlicy szkolnej i na lekcjach plastyki wykonała plakaty, które, rozwieszono w szkole i na boisku. W kampanię zaangaŜował się takŜe UKS Kowaliki, który współorganizował obchody Dnia Dziecka 1 czerwca pod hasłem „Zachowaj trzeźwy umysł latem”. Dzięki sponsorom zaangaŜowanym w akcję wszyscy uczniowie zjedli obiad i pyszne lody. GMINA MRĄGOWO Dni Rodziny w SP w Kosewie odbyły się pod hasłem „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Oficjalnego rozpoczęcia i uroczystego przywitania dokonała Lila Krawiec, dyrektor szkoły w Kosewie. Odbyły się m.in.: prezentacja prac uczniów i wspólne zwiedzanie szkoły, prezentacja wokalno-taneczna uczniów szkoły, konkursy sprawnościowe indywidualne i rodzinne, kiermasz ciast, moŜliwość kupienia waty cukrowej za symboliczną cenę, loteria fantowa, pokazy ratownictwa poŜarniczego, grillowanie kiełbasek, przejaŜdŜka konno i wiele ciekawych atrakcji. Podobne imprezy odbyły się w SP w Grabowie oraz w Kiersztanowie zorganizowane przez tamtejszego sołtysa. MRĄGOWO 783 784 Zespół Szkół nr 1, Zespół Szkół nr 4, Gimnazjum nr 1 przy OHP, MłodzieŜowy Dom Kultury oraz Centrum Kultury i Turystyki uczestniczyły w tegorocznej edycji „ZTU”. W okresie od kwietnia do czerwca, szkoły i placówki oświatowo-wychowawcze, realizowały programy działań o tematyce sportowej i zdrowotnej, które obejmowały m.in. przeprowadzenie konkursów wiedzy, konkursów plastyczno-literackich czy lekcji z policjantem. WyróŜniający program zrealizowała Szkoła Podstawowa nr 1, która zorganizowała m.in. festyn pt. Profilaktyka na wesoło, biegi uliczne i spartakiadę sportową o zasięgu powiatowym, rajd rodzinny. Gimnazjum nr 1 przy Ośrodku Szkolenia i Wychowania OHP zorganizowało rozgrywki sportowe, konkurs grafitti oraz konkursy i quizy z zakresu profilaktyki alkoholowej i innych uzaleŜnień. Podsumowanie kampanii zorganizowano w mrągowskim urzędzie miejskim. Patronem imprezy był Burmistrz Mrągowa. OLECKO W ramach kampanii odbył się I Międzygminny Turniej Świetlic Szkolnych organizowany przez wychowawcę świetlicy szkolnej w SP z Oddziałami Integracyjnymi w Gąskach Tatarczuka (współorganizatorzy: Teresa Peślak, Jolanta Czuper – wychowawcy świetlicy, Danuta Pieńkos – bibliotekarka). Turniej zorganizowano pod hasłem „Wiem i umiem. Dobrze się bawię”. Wzięło w nim udział 9 druŜyn. W turnieju były zarówno konkurencje sportowe, jak i zagadki umysłowe. Odbył się on w hali sportowej szkoły OLSZTYNEK W SP szkolnym koordynatorem kampanii była Joanna Zaręba. Wychowawcy klas IV–VI przeprowadzili lekcje w oparciu o materiały konkursowe. Stanisława Ziątek, zorganizowała biwak profilaktyczny. W Dniu Dziecka dzieci mogły uczestniczyć w „Szansie na sukces”. Imprezę prowadziła Ewa Zarzecka. Uczniowie pod opieką nauczycieli towarzyszyli policjantom i straŜnikom podczas rutynowych kontroli pojazdów, wręczając kierowcom list i plakietki. Rodzice spotkali się z terapeutą uzaleŜnień ks. Tomaszem Rosą. Przedstawił on wyniki badań ankietowych, prowadzonych wśród uczniów wszystkich szkół gminy, informując o realnej skali zagroŜeń. Podkreślił wagę „profilaktyki rodzinnej”. ŚWIĄTKI W Przedszkolu Samorządowym odbyły się uroczystość z okazji Dnia Mamy i Taty, wycieczka do Małpiego Gaju z okazji Dnia Dziecka, wyjazd do Muzeum Przyrody w Olsztynie, zwiedzanie Starego Miasta. W Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Świątkach zrealizowano II Przegląd Zespołów Tanecznych „Szołowisko 2007”, Gminny Dzień Sportu, imprezę „śyjmy zdrowo na sportowo”. Gmina Światki i parafia św. Kosmy i Damiana 9 czerwca zorganizowały X Gminne Dni Rodziny i Trzeźwości. W Świetlicy Wiejskiej we Włodowie odbyło się przedstawienie i cykl spotkań rodzinnych. W Świetlicy w Skolitach odbył się Rodzinny Dzień Dziecka „Sportowa Sobota”. W Świetlicy wiejskiej w Brzydowie odbył się I Wiejski Turniej Sportowy. W Świetlicy Wiejskiej w RóŜynce odbył się V Turniej Wiejski – Dzień Sportu. Imprezę zorganizowano w ramach Dni Rodziny dzięki finansowemu wsparciu Gminnej Komisji Profilatyki i RPA. Towarzystwo Ekologiczne „Ekorozwój” w Świątkach zorganizowało I Festiwal Śmieciosztuki „O Ząb Boberka”. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE Brodnica 784 785 W Szkole Podstawowej w Brodnicy zrealizowano zadania zaproponowane przez organizatorów kampanii. W ramach zadania „Wiem i umiem. Dobrze się bawię” rozwiązywano krzyŜówkę, dyskutowano na temat dobrego wypoczynku i zabawy. Kolejnym przedsięwzięciem było tworzenie plakatów profilaktycznych. Kolejnym kampanijnym zadaniem była realizacja hasła „Lubię siebie. Dobrze się bawię”. Uczniowie tworzyli prace plastyczne i literackie nawiązujące do treści komiksu znajdującego się na ulotce. W ramach działania „Lubię ruch. Dobrze się bawię” nauczycie WF-u przygotowali minimistrzostwa. Były konkurencje lekkoatletyczne, wesołe zabawy przeplatane pytaniami o tematyce sportowej oraz pokazami mody strojów sportowych retro. Duszniki W Gimnazjum w Grzebienisku zorganizowano zajęcia edukacyjne i sportowe. Podobne działania podjęto w świetlicy w Podrzewiu. Aleksandra Michalska oraz nauczyciele z Gimnazjum w Dusznikach Beata Zielińska i Łukasz Rutkowski zabrali dzieci na biwak profilaktyczny w Jeleńcu. 1 czerwca w Sędzinku z okazji Dnia Dziecka odbył się festyn „Lubię ruch. Dobrze się bawię” - poinformowała nauczycielka WF-u Karolina Dybizbańska. Szkoła Podstawowa w Dusznikach zorganizowała akcję profilaktyczną od 17 kwietnia do 20 czerwca. Szkolnym koordynatorem była pedagog Iwona Liczbańska. Golina W Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika kampania jest elementem programu profilaktycznego pod hasłem „ Gimnazjalista mówi NIE nałogom”. - Akcję rozpoczęliśmy od choinki integracyjnej 15 stycznia, w pierwszy dzień ferii zimowych – poinformowali koordynatorzy. 16-18 kwietnia odbyły się obchody Dni Ziemi pod hasłem „Tydzień ekologiczny w szkole”. Przedsięwzięciem tym opiekowała się Urszula Jeziorna. 27 kwietnia odbył się rajd rowerowy. 31 maja gimnazjum przy współpracy GKRPA zorganizowało sztafetowe biegi przełajowe o puchar dyrektora. Dzień Dziecka zorganizowano 1 czerwca. Były występy grupy tanecznej „Trema” pod kierunkiem Jolanty Krawczyk oraz zawody sportowe: były biegi w workach, biegi z przeszkodami oraz konkurencja polegająca na przenoszeniu partnera na plecach. Dzień zakończył się meczem siatkówki pomiędzy nauczycielami a uczniami. Gołuchów Koordynatorem akcji w Gołuchowie został kierownik Gminnego Klubu Dzieci i MłodzieŜy „Zawisza” Krzysztof Noweta. W Szkole Podstawowej im. Izabeli z Czartoryskich Działyńskiej wychowawcy przeprowadzili szereg konkursów, akcji i przedsięwzięć, które miały na celu promowanie zdrowego, trzeźwego stylu Ŝycia. Były pogadanki profilaktyczne. Uczniowie klas piątych wzięli udział w ankiecie badającej zachowania ryzykowne. Dzięki uprzejmości asp. sztab. Włodzimierza Jankowskiego, komendanta posterunku policji w Gołuchowie, uczniowie brali udział w patrolu policyjnym. Kalisz - W Kaliszu kampanię „Zachowaj Trzeźwy Umysł” rozpoczęliśmy od poinformowania szkół i świetlic socjoterapeutycznych, Ŝe po raz kolejny miasto włączyło się do akcji – relacjonuje Bogumiła Mariańska. Wszystkie placówki, które zgłosiły chęć udziału w „ZTU”, otrzymały kampanijne materiały. 5 czerwca w ramach akcji został zorganizowany Międzyświetlicowy Turniej Sportowy. Drugą duŜą imprezą w Kaliszu był X Majkowski Bieg Rodzinny pod hasłem kampanii. Bieg zorganizowano 12 maja w ramach Ogólnopolskiej Akcji „Cała Polska Biega – Bieg Wiosny”. Honorowy patronat nad imprezą objął prezydent Kalisza Janusz 785 786 Pęcherz. W czasie imprezy czynne było stoisko z materiałami o tematyce profilaktycznej i informacyjnej, równieŜ dotyczącymi kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Kamieniec Szkoła Podstawowa w Kamieńcu dopiero drugi raz wzięła udział w kampanii „ZTU”. Nad przebiegiem akcji czuwali Anna Przygodzka i Sebastian Tomkiewicz. 1 czerwca odbył się rajd pieszy, który zachęcał uczniów do aktywnego i zdrowego spędzania wolnego czasu w ekologicznym otoczeniu. W ramach hasła „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł” uczniowie pod okiem opiekuna rozdawali nalepki na szyby samochodów rodzicom kierowcom, którzy przyjeŜdŜali do szkoły. Z okazji Dnia Sportu, który odbył się 15 czerwca, klasy przygotowały hasła promujące zdrowy styl Ŝycia. Rozegrano teŜ mecz uczniowie – nauczyciele. Kołaczkowo - Zorganizowałam wraz z nauczycielem przyrody szkolny konkurs plastyczny „śyjemy w świecie wolnym od dymu tytoniowego”. Wraz z polonistką przygotowałyśmy uczniów naszej szkoły do Powiatowego Konkursu Teatrzyków Szkolnych „Moja szkoła jest bezpieczna” w Nakle nad Notecią, w którym zajęliśmy III miejsce – informuje Beata Iciak. W klasie V przeprowadzono ankietę badającą zachowania ryzykowne dzieci. Zorganizowano spotkanie uczniów i nauczycieli z terapeutą AA w Szubinie, dotyczące alkoholu i skutków jego naduŜywania. Nad przebiegiem akcji czuwał teŜ dyrektor Jacek Osiński. Koło 23 kwietnia na stadionie „Olimpia” w Kole podczas Miejskich Zawodów czwórboju LA promowano hasła akcji „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Banner kampanii towarzyszył teŜ imprezom kulturalno- sportowym jakie odbywały się w związku z Dniami Koła. W „ZTU” aktywnie uczestniczyły szkoły. Uczniowie SP nr 3 uczestniczyli w rajdzie rowerowym oraz zawodach sportowych w ringo. 30 kwietnia w SP nr 4 odbyły się specjalne zajęcia sportowe. Zorganizowano tam równieŜ apel dla uczniów innych szkół oraz przedstawienie profilaktyczne. Z okazji zakończenia roku szkolnego uczniowie Gimnazjum nr 1 w Kole udali się na wycieczkę do gospodarstwa agroturystycznego, gdzie odbyli pogadankę profilaktyczną. W Gimnazjum nr 2 został zorganizowany turniej piłki siatkowej dla dziewcząt. Kościan Wiele działo się w Zespole Szkół nr 1. 17 kwietnia uczniowie gimnazjum apelowali do kierowników sklepów, by respektowali zakaz sprzedaŜy alkoholu nieletnim. 19 maja był festyn profilaktyczny. 31 maja obchodzono Światowy Dzień bez Papierosa. 1 czerwca uczniowie apelowali o trzeźwość na drogach. W Zespole Szkół nr 3 zorganizowano m.in. projekt wspierający aktywność uczniów „Otwarte soboty”, Pływackie Mistrzostwa Szkoły, rajd rowerowy „śycie warte więcej”. Zespół Szkół nr 4 równieŜ przystąpił do realizacji haseł kampanii „ZTU”. - Uczniowie wzięli udział w konkursach - poinformowały szkolne koordynatorki kampanii. Zorganizowano równieŜ imprezę profilaktyczną. Kotlin Społeczna Gminna Rada Sportu w Kotlinie, Urząd Gminy Kotlin oraz Szkoła Podstawowa im. Kornela Makuszyńskiego w Woli KsiąŜęcej zorganizowały festyn rekreacyjno-sportowy z dwóch okazji: rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja oraz inauguracji kampanii „ZTU”. Było wiele ciekawych, humorystycznych konkurencji. Festyn odbył się na placu Wiejskim przy Świetlicy w Woli KsiąŜęcej. Szkoła Podstawowa w Sławoszewie z siedzibą w Parzewie 786 787 zorganizowała np. Turniej w Halowej Piłce NoŜnej dla chłopców. Szkoła Podstawowa w Magnuszewicach zorganizowała 6 czerwca festyn sportowy. W Gimnazjum w Kotlinie zorganizowano natomiast obchody Światowego Dnia bez Papierosa. Koźmin Wielkopolski Uczniowie z SP nr 1 w Koźminie rozdawali listy apelujące do sprzedawców oraz naklejali w widocznym miejscu plakaty „Bez dowodu nie kupisz”. – Właściciele sklepów chętnie brali udział w akcji, obiecując dzieciom, Ŝe u nich nieletni alkoholu nie dostaną – komentuje pedagog Marzena Tomczak. 9 maja w szkole odbył się III Turniej Piłki Siatkowej Nauczyciele-Rodzice-Uczniowie. 15 maja uczniowie i nauczyciele zorganizowali akcję „Stop pijanym kierowcom”. RównieŜ 15 maja z okazji Święta Niezapominajki, a takŜe wcześniej, 22 kwietnia z okazji Dnia Ziemi, odbyły się apele ekologiczne. 12 czerwca zorganizowano turniej szachowy. Krobia Uczniowie Szkoły Podstawowej Filialnej w Sułkowicach napisali: „Pomimo tego, iŜ jesteśmy niewielką szkołą i w związku z tym mamy bardzo ograniczony dostęp do środków finansowych, postanowiliśmy po raz pierwszy przystąpić do programu »ZTU«”. Dzieci zrealizowały wszystkie kampanijne postulaty, apelowali o trzeźwość za kółkiem i o niesprzedawanie alkoholu nieletnim, brali udział w zajęciach profilaktycznych i konkurencjach sportowych. Nad przebiegiem akcji czuwały nauczycielki: Marzena Bukowska (kierownik szkoły), Katarzyna Kubacka (pedagog szkolny), Katarzyna KaniewskaSkowronek ( wychowawczyni klasy I), Zofia Łodyga (wychowawczyni klasy II), Irena Kordus (wychowawczyni klasy III). Krzemieniewo Zespół Szkół w Pawłowicach po raz drugi wziął udział w programie „ZTU”. Udało się zorganizować wiele imprez o charakterze profilaktycznym i rekreacyjno-sportowym. Program rozpoczęliśmy jeszcze przed jego oficjalnym ogłoszeniem, poniewaŜ juŜ w styczniu odbył się XVI Halowy Turniej Piłki NoŜnej Szkół Podstawowych - poinformował Zbigniew Tomiński, szkolny koordynator. W marcu odbył się XVIII Cross Wagarowicza, podczas którego propagowano idee profilaktyki. W kwietniu odbyły się mistrzostwa szkoły w piłce siatkowej dziewcząt i chłopców. Hasłem obu imprez było: „Walka fair play to nasz cel”. W maju w klasach piątej i szóstej oraz klasach gimnazjalnych odbywały się lekcje wychowawcze poświęcone walce z patologiami. 3 czerwca na terenach zabytkowego parku przy pałacu w Pawłowicach odbył się Festyn Rodzinny. Łęka Opatowska 31 maja, czyli w Światowym Dniu bez Papierosa, w Gimnazjum im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Opatowie gościli aktorzy z teatru profilaktycznego. 2 czerwca w Gimnazjum im Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Opatowie odbyły się zajęcia sportowe pod wspólną nazwą Gimnazjada. – Tegorocznej edycji towarzyszyło hasło „Uciekaj przed nałogiem” związane z kampanią „ZTU” – informują nauczyciele. W przedsięwzięciu „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł” młodzi ludzie rozdawali kierowcom naklejki na szyby aut oraz listy z apelem, aby nie prowadzili samochodu pod wpływem alkoholu. MłodzieŜ wystąpiła takŜe z apelem do właścicieli sklepów i ich pracowników, aby nie sprzedawali alkoholu nieletnim. Międzychód 787 788 W SP nr 2 w Międzychodzie zorganizowano Festiwal Piosenki Antynikotynowej dla wszystkich klas. Przeprowadzono takŜe akcję z policją (klasy III) pod hasłem „Kierowco, zachowaj trzeźwy umysł”. Na jednej z dróg dzieci razem z policjantami zatrzymywały samochody i badano alkomatem trzeźwość kierowców. Zorganizowano takŜe dla całej szkoły 7 godzinny festyn promujący zdrowy styl Ŝycia. Podczas festynu odbywały się liczne konkurencje sportowe. Zwycięzcy otrzymywali nagrody. Murowana Goślina W SP nr 1 w Murowanej Goślinie uczniowie pod opieką wychowawcy oraz policjantów wręczała kierowcom list zobowiązujący do prowadzenia samochodu z „Trzeźwym Umysłem” oraz naklejkę na szybę z hasłem „Za kółkiem zachowuję Trzeźwy Umysł”. 19 maja uczniowie wybrali się na rajd rowerowy „Goślińskie lofry”. Nowe Skalmierzyce Gminny finał akcji odbył się 1 czerwca, w Dniu Dziecka, na Stadionie Miejsko-Gminnym w Nowych Skalmierzycach. Wcześniej uczniowie wzięli udział w kampanijnych konkursach i wysłali do organizatorów kampanii swe prace i wypełnione ulotki konkursowe. Za swe zaangaŜowanie otrzymały nagrody, zaś gminę uhonorowano certyfikatem będącym wyrazem uznania oraz podziękowania za wsparcie kampanii oraz wkład w tworzenie nowoczesnej profilaktyki. Nowy Tomyśl Ogółem w kampanii udział brało 6 szkół. Szkoła Podstawowa nr 1, Szkoła Podstawowa nr 2 z Nowego Tomyśla, Szkoła Podstawowa Jastrzębsko Stare, Szkoła Podstawowa Bukowiec, Szkoła Podstawowa Wytomyśl. Wymienione szkoły realizowały własne imprezy w ramach kampanii. Szkoła Podstawowa nr 1 w Nowym Tomyślu zorganizowała np. olimpiadę sportową pod hasłem „śyj zdrowo – Zachowaj Trzeźwy Umysł”. W Szkole Podstawowej nr 2 odbył się np. festyn rodzinny. Nauczyciele świetlicy przeprowadzili 6 zajęć z cyklu „śyć radością”. Szkoła Podstawowa w Bukowcu w ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” zorganizowała Dzień Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Szkoła Podstawowa w Wytomyślu zorganizowała Piknik Rodzinny. W gimnazjum zorganizowano igrzyska sportowe pod hasłem „Nałogi – nie, czynny wypoczynek – tak”. Okonek - W ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” 9 maja odbył się godzinny czat na temat „Wpływ środków uzaleŜniających na organizm młodego człowieka” z lekarzem rodzinnym Jackiem śółtańskim z Zespołu Lekarzy Rodzinnych „Medica” w Okonku – poinformowała Kazimiera Kowalczuk, sekretarz MGKRPA. Zrealizowano program profilaktyczny pod hasłem „Cukierki”, a MGKRPA wraz z Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Kultury zorganizowała konkurs plastyczny i muzyczny. W Szkole Podstawowej w Okonku odbyły się Mistrzostwa w Piłce NoŜnej klas I-VI pod hasłem „Ruch to zdrowie, ruch to Ŝycie, Ŝyjmy zdrowo na sportowo”. 12 czerwca odbyły się w Lotyniu po raz drugi Gminne Potyczki Gimnazjalne. W imprezie brali udział uczniowie z Lotynia i Okonka. Dzieci ze świetlicy socjoterapeutycznej w Pniewie uczestniczyły w konkursach i cyklu zajęć na temat asertywności. Ostrowite W Gminie Ostrowite przeprowadzono ankietę „Młodzi Polacy o zachowaniach ryzykownych”. Formularze wypełniały dzieci z Publicznej Szkoły Podstawowej im. Ludwiki 788 789 Jakubowicz oraz młodzieŜ z Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków, w którym działania na rzecz zdrowego trybu Ŝycia odbywały się w maju. Poniec W ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w gminie Poniec zorganizowano rodzinną majówkę rowerową pod hasłem „Jeździmy bezpiecznie”. Majówka została zorganizowana przez burmistrza Ponieca, przewodniczącego Rady Miejskiej w Poniecu, pełnomocnika burmistrza ds. rozwiązywania problemów alkoholowych oraz Gminne Centrum Kultury. Pełnomocnika burmistrza ds. RPA oraz rada sołecka i sołtysi wsi Miechcin i Waszkowo przygotowali festyn sportowo-rekreacyjny z okazji Dnia Dziecka. 18 kwietnia Publicznym Gimnazjum w Poniecu przeprowadzono konkurs pt. „Wpływ alkoholu na zdrowie oraz na bezpieczeństwo ruchu drogowego”. Rakoniewice Zespół Przedszkolno-Szkolny w Rostarzewie po raz kolejny wziął udział w akcji. 31 maja w ramach obchodów Światowego Dnia Bez Papierosa zorganizowano biegi przełajowe, w których wzięli udział wszyscy uczniowie. Odbył się teŜ Dzień Sportu, cykl lekcji wychowawczych na podstawie poradnika „śyć radością” oraz konkursy. uczniowie Zespołu Przedszkolno-Szkolnego w Łąkiem teŜ uczestniczyli w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Przeprowadzono konkursy i zajęcia wychowawcze. Rychwał - Działania podejmowane w ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w naszej gminie miały realizować w jak najbardziej atrakcyjny sposób cele załoŜone przez organizatorów – pisze gminny koordynator akcji Anna Kupska. Do kampanii włączyli się nauczyciele, rodzice, dzieci i pielęgniarki. Kampania rozpoczęła się jak co roku od apeli i inscenizacji. Nauczyciele rozdzielili materiały edukacyjne i konkursowe dla uczniów, nauczycieli i rodziców. Ponadto w ramach kampanii w 8 szkołach podstawowych i gimnazjum odbywały się: cykle zajęć, pogadanki, spotkania z rodzicami, konkursy, apele i przedstawienia profilaktyczne. Podsumowaniem kampanii była Gminna Spartakiada Dzieci i MłodzieŜy, która odbyła się 1 czerwca. Skoki Kampania w skokach obfitowała w atrakcje. Patronat honorowy nad akcją objął burmistrz Tadeusz Kłos, natomiast patronat medialny - redakcja „Wiadomości Skockich”. Oprócz kampanijnych konkursów zrealizowano: konkurs plastyczny, Dni Ziemi, turniej piłki noŜnej „Rusz się człowieku”, konkurs dziennikarski na najlepszą gazetkę o tematyce profilaktycznej, Dni Uprzejmości, 1 Gminny Festiwal Piosenki Ekologicznej, Marsz profilaktyczny ulicami miasta, Rowerowy Rajd Radości, międzyszkolne biegi sztafetowe „Uciekaj od nałogu”, konkurs literacki „Moje sposoby na nudę”, akcję „Za kółkiem zachowuję trzeźwy umysł”. Słupca W Świetlicy Środowiskowej w Słupcy przeprowadzono konkurs „Wiem i umiem. Dobrze się bawię”. Konkurs odbył się w dniach 20 maja – 15 czerwca. Udział w konkursie wzięły dzieci z SP. Konkurs został przeprowadzony w formie pogadanek, prezentacji i konkretnych przykładów. Opiekunem grupy była Joanna Gębka. Stare Miasto 789 790 Szkoła Podstawowa im. Bolesława Prusa w Liściu Wielkim, Gimnazjum w Liściu Wielkim, Szkoła Podstawowa w Starym Mieście, Gimnazjum w Starym Mieście oraz Szkoła Podstawowa w Modle Królewskiej włączyły się do kampanii 2007. W Liściu Wielkim zorganizowano m. in. happening antynikotynowy. W SP w Starym Mieście odbywały się rozmowy klasowe „Wiem i umiem. Dobrze się bawię”. 18 kwietnia GKRPA zorganizowała coroczny turniej wiedzy o nałogach przy współpracy z Gimnazjum w Starym Mieście. Gimnazjaliści uczestniczyli teŜ w marszu profilaktycznym. W SP w Modle Królewskiej jedną z kampanijnych atrakcji był sportowy festyn środowiskowy „Na sportowo znaczy zdrowo”, który odbył się 1 czerwca. Suchy Las Co roku Zespół Szkół w Chludowie realizuje załoŜenia kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” poprzez zajęcia pod nazwą Parafiada i Parafiada Futbolowa adresowane do dzieci, które wakacje spędzają w domu. Do akcji z entuzjazmem włączyły się teŜ dzieci ze świetlicy „Klub Szalonych Małolatów” w Biedrusku, które współorganizowały festyn 2 czerwca. Swarzędz Podobnie jak w latach ubiegłych akcję zainicjowała Anna Renda, kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w Swarzędzu. Do udziału w kampanii zgłosiły się wszystkie szkoły podstawowe i gimnazjalne z gminy. Postulaty akcji realizowało teŜ Szkolne Koło Misyjne pod opieką Elizy Krause z Gimnazjum im. M. Kopernika w Zalasewie. DuŜą imprezą w ramach kampanii był Piknik Rodzinny, który odbył się 16 czerwca na polanie w Ludwikowie. Impreza adresowana była do całej społeczności lokalnej Wierzonki, Karłowic, Dębogóry i Milna. Trzemeszno Kampania „ZTU” znalazła swe miejsce równieŜ w ramach szesnastej edycji Ogólnopolskiego Biegu im. Jana Kilińskiego Szlakiem Piastowskim z Mogilna do Trzemeszna. W ramach imprezy odbył się bowiem Bieg Trzeźwości. Wzięły w nim udział wszystkie osoby deklarujące trzeźwość. Dla uatrakcyjnienia imprezy wprowadzono teŜ kategorię druŜynową. Turek W związku z ponownym udziałem w ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” Gimnazjum w śukach podjęło bardzo duŜo inicjatyw, np. Dzień Dziecka, wycieczka rowerowa, wycieczka do Trójmiasta, zielona szkoła pod hasłem „Zamiast alkoholu i papierosów wolę kontakt z przyrodą”. W ostatnich dniach czerwca nauczyciele przedmiotów matematyczno-przyrodniczych zorganizowali Festiwal Nauki. W czasie kampanii wszyscy nauczyciele zachęcali uczniów do udziału w konkursach, imprezach szklonych i przedsięwzięciach. Informację nadesłały Agnieszka Augustyniak i Ewa CzyŜo. Witkowo W ZSP w MielŜynie zorganizowano Dzień Sportu Szkolnego połączony z Dniem Dziecka. Celem imprezy było propagowanie fair play oraz integracja uczniów poprzez sportowozabawową rywalizację druŜynową. Września Kampania rozpoczęła się 13 kwietnia, pakiety materiałów edukacyjnych przekazano szkolnym koordynatorom. Do realizacji projektu włączyło się 11 szkół podstawowych i 5 gimnazjów, czyli 3258 uczniów, oraz społeczność lokalna. Oprócz konkursów w gminie organizowano imprezy, które promowały załoŜenia kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. 790 791 Do najciekawszych naleŜał na pewno X Jubileuszowy Rodzinny Rajd Rowerowy. Przyciągnął on na start ponad 2200 uczestników. Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku – WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE Barlinek 14 czerwca na obiektach sportowych Szkoły Podstawowej nr 4 i Publicznego Gimnazjum nr 2 w Barlinku odbył się Turniej Sportowy w ramach ogólnopolskiej kampanii profilaktycznej „Zachowaj Trzeźwy Umysł” 2007. Zmaganiom przyświecało hasło „Lubię sport. Dobrze się bawię”. Dzięki sponsorowi, czyli Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, nagrody przydadzą się na zajęciach sportowych. Finał kampanii zorganizowano na rynku miasta. Uczniowie PG nr 1 wystawili spektakl teatralny autorstwa Andrzeja Wieczorka pt. „Świadectwo” ze świetną narracją M. Zmarzlik. Barwice W Barwicach podjęto tak wiele inicjatyw, Ŝe aŜ trudno wymienić je wszystkie. – „Zachowaj Trzeźwy Umysł” rozpoczęliśmy cyklem przedstawień teatralnych dotyczących profilaktyki uzaleŜnień i zjawiska przemocy – wspomina Renata Serweta, pełnomocnik burmistrza ds. patologii. – 7 maja Szkolne Koło Turystyczno-Wędkarskie działające przy Zespole Szkół w Barwicach w ramach kampanii zorganizowało Międzynarodowe MłodzieŜowe Zawody Wędkarskie nad jeziorem Dębno – poinformował opiekun przedsięwzięcia Paweł Mironowicz. W Szkole Podstawowej w Starym Chwalimiu odbył się Dzień Ekologii. Zorganizowano konkursy, spotkanie z leśnikami i przedstawienie ekologiczne. 30 maja w ramach „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w Szkole Podstawowej w Barwicach odbyły się biegi pod hasłem „Biegaj razem z nami, walcz z nałogami”. Więcej relacji z Barwic na stronie www.trzezwyumysl.pl. Gmina Białogard Od kwietnia uczniowie klas I-VI Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Rogowie wraz z wychowawcami uczestniczyli w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Akcję rozpoczęto od przeprowadzenia badania ankietowego dotyczącego zachowań ryzykownych. W ramach Światowego Dnia bez Papierosa uczniowie wykonywali plakaty pod hasłem „Nie pal” i zachęcali dorosłych do niepalenia. Wielkim zainteresowaniem cieszyło się przedsięwzięcie związane z kierowcami oraz zawody sportowe „Sport i zabawa”, wyjazdy na basen, wycieczki. Nauczyciele chętnie korzystali ze scenariuszy zajęć praktycznych dla uczniów szkół podstawowych. Człopa Dzień Zdrowia zorganizowano 14 kwietnia. Wzięło w nim udział 176 uczniów gimnazjum, którzy rywalizowali w konkurencjach sportowych, wiedzowych i manualnych. Na zakończenie projektu trzy zwycięskie klasy otrzymały nagrody zakupione za pieniądze przekazane przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Człopie. Był to sprzęt sportowy do aktywnego wypoczynku: piłka siatkowa, cztery ringa, lotki i paletki do badmintona. 27 kwietnia w Gimnazjum Publicznym w Człopie zorganizowano Szkolne Dni Profilaktyki. Dębno Lubuskie 791 792 Gimnazjaliści z Dębna na lekcjach prowadzonych przez Wiolettę Rafałowicz często podejmowali tematy dotyczące uzaleŜnień. Prócz tego aktywnie angaŜowali się w propagowanie trzeźwości. 3 listopada członkowie gimnazjalnego koła teatralnego wystąpili na scenie Dębowskiego Ośrodka Kultury w czasie obchodów rocznicy Klubu Abstynenta „śycie”. Miejsko-Gminna Komisja Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zorganizowała teŜ I Przegląd Spektakli Profilaktycznych. Członkowie koła literackoteatralnego prowadzonego przez Wiolettę Rafałowicz wzięli udział w konkursie w kategorii gimnazjum. Dobra Gimnazjum w Dobrej przy współpracy Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, przedstawicielami policji, rodzicami i uczniami włączyło się do akcji. Zorganizowano m.in.: lekcje wychowawcze i zajęcia świetlicowe, na których realizowano scenariusze lekcji dotyczące uzaleŜnienia od alkoholu, narkotyków, od świata wirtualnego; wywiadówkę profilaktyczną z rodzicami i przedstawicielem policji, na której rozdawano ulotki edukacyjne dotyczące zjawiska narkomanii wśród dzieci i młodzieŜy; Gimnazjadę z okazji Dnia Dziecka. Drawsko Pomorskie W ramach kampanii drawscy gimnazjaliści wraz z wychowawczynią Barbarą Sarafin odwiedzili mieszkańców wsi Zarańsko i Jankowo, gdzie zaprezentowali program profilaktyczny „Razem przeciwko uzaleŜnieniom i agresji” opracowany przez pedagog gimnazjum Urszulę Chilko. 12 czerwca młodzieŜ Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Drawsku Pomorskim obejrzała przedstawienie profilaktyczne pt. „Dlaczego ja?” Hasła „Latawiec” oraz „Tam i z powrotem” przyświecały wszystkim działaniom podejmowanym w Szkoły Podstawowej w Zarańsku, gdzie zorganizowano konkurs na najpiękniejszy latawiec. W Szkole Podstawowej w Mielenku Drawskim odbył się coroczny piknik Dzień Rodzinny. 1 czerwca uczniowie z SP w Suliszewie uczestniczyli w profilaktycznym patrolu wraz z Policją z Powiatowej Komendy w Drawsku Pomorskim oraz śandarmerią Wojskową z Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych w Drawsku Pomorskim. Gościno Gimnazjum w Gościnie od pierwszych edycji bierze udział w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. - W tym roku nasi uczniowie uczestniczyli w 4 konkursach. W konkursie „Sprawdzam i wybieram. Dobrze się bawię” udział wzięło 7 klas i świetlica szkolna, czyli razem 231 uczniów. – mówi Barbara Kwiatkowska, szkolny pedagog. 1 czerwca w Szkole Podstawowej w Gościnie w ramach kampanii „ZTU” zorganizowano ligę lekkoatletyczną w klasach 0-III oraz bieg po zdrowie klas I-VI. W imprezach wzięło udział 500 uczniów. Relację przesłała GraŜyna Ulikowska, koordynator szkolny. Kamień Pomorski - Motto kampanii w naszej gminie brzmiało: „Dbam oswoję bezpieczeństwo - mówię. »NIE« przemocy, agresji, uzaleŜnieniom”. Do akcji włączyły się szkoły i inne placówki – poinformowała BoŜena Górska, dyrektor Gminnego Zespołu Obsługi Oświaty. W akcji uczestniczyły: SP nr 1, SP nr 2, SP w Górkach Pomorskich, SP we Wrzosowie, SP w Jaroszewie oraz Gimnazjum Publiczne. Stowarzyszenie „OPOKA” zorganizowało XI Kamieński Festyn Trzeźwości, a Świetlica przy Stowarzyszeniu Rodzin Katolickich konkurs: „Lubię siebie- dobrze się bawię”. 792 793 Łobez Nad przebiegiem „ZTU” w gminie czuwali: Jarosław Świrski, ElŜbieta Kozłowska, Danuta Hamera, Joanna Szymoniak, Piotr BłaŜejewski i Ilona Osieczko. Wychowawcy klas V i pedagog Danuta Ligęza omówili na lekcjach wychowawczych i spotkaniach z rodzicami cele kampanii. Przeprowadzono zajęcia w klasach piątych. Uczniowie wzięli udział w konkursach kampanijnych. Manowo Głównym koordynatorem działań w ramach akcji w Manowie była Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, zaś koordynatorem pomocniczym - Magdalena Jóźwiak, pedagog z gimnazjum. W pierwszych dniach maja ogłoszono konkurs literacki dla gimnazjalistów klas II pod hasłem „Stop uŜywkom”. 31 maja w Gimnazjum w Manowie zorganizowano akcję profilaktyczną. Były konkurencje sportowe i artystyczne. Zaproszono radnych, którzy mieli okazję zobaczyć zaangaŜowanie młodzieŜy w promocję zdrowego trybu Ŝycia. Maszewo JuŜ piąty raz udział w kampanii wzięły szkoły podstawowe w Maszewie, Dębicach i RoŜnowie oraz gimnazjum w Maszewie. Dołączyły się równieŜ Środowiskowe Ogniska Wychowawcze TPD w Maszewie i DarŜu oraz świetlice w Dębicach i Nastazinie. Nauczyciele i uczniowie chętnie uczestniczyli w zajęciach praktycznych wg scenariuszy „śyć radością”. Przy omawianiu konkursów poruszano tematy związane z uŜywkami, przemocą, samooceną, podejmowaniem decyzji, budowaniem relacji z innymi. W Szkole Podstawowej w Maszewie Dzień Dziecka odbył się pod hasłem „Bawimy się zdrowo i wesoło”. Postomino Gminny Festyn Rodzinny to główna impreza związana z realizacją kampanii „ZTU” w Postominie. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przygotowała imprezę wspólnie z Referatem Promocji, Sportu i Turystyki, przy współudziale szkół, grup sportowych, ośrodka zdrowia i lokalnych przedsiębiorców. W festynie uczestniczyło ok. 500 osób. O ciekawej formie szerzenia idei kampanii poinformowała Teresa Rysztak. - JuŜ drugi rok uczestnicy świetlic opiekuńczo-wychowawczych w Pieszczu i Staniewicach realizują projekt pod nazwą „Świetlicowa Akademia Sprawności Intelektualnej, Fizycznej, Artystycznej i Profilaktycznej” - poinformowała. DuŜą popularnością cieszyły się teŜ rajdy piesze i rowerowe, w których uczestniczyli uczniowie z rodzicami i nauczycielami. Recz 2 czerwca w ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” zorganizowano przy współudziale rodziców festyn z okazji Dnia Rodziny. Odbył się on w miejscowości Rybaki, skąd pochodzi część uczniów. Do organizacji festynu czynnie włączyli się sołtysi wsi Rybaki, Słutowo, Suliborek i Sulibórz, sponsorując nagrody dla uczestników oraz przygotowując poczęstunek. Zabawa była przednia. Uczniowie wraz z rodzicami, a nawet dziadkami, brali udział w wielu konkurencjach. Rewal Grono pedagogiczne Zespołu Szkół Sportowych, rodzice, oraz uczniowie szkoły z radością brali udział w kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł". Podczas akcji odbyło się wiele prelekcji i spotkań, które dotyczyły wymiany poglądów na tematy problemów współczesnej młodzieŜy. 1 czerwca odbył się Festyn Rodzinny. Rodzice przygotowali stoiska z napojami, kiełbaskami 793 794 oraz grochówką, nauczyciele zawody sportowe oraz pokazy mody. Były występy artystyczne. Wielkim zainteresowaniem cieszyły się rozmowy ze StraŜą Graniczną, która współpracowała ze szkołą w ramach kampanii. Sianów Gmina Sianów uczestniczyła w ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” po raz pierwszy. Koordynatorami akcji były przewodnicząca Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Joanna Czerwińska oraz pełnomocnik burmistrza ds. realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii Anna Plezia. Dzieci uczestniczyły w akcjach profilaktycznych wśród kierowców i sprzedawców alkoholu. Obejrzały teŜ spektakle profilaktyczne. - Dzięki kampanii znaleźliśmy wśród nauczycieli szkół wielu cennych i solidnych współpracowników i sprzymierzeńców, ludzi aktywnych, twórczych, chętnych do podejmowania wyzwań w dziedzinie profilaktyki uzaleŜnień - komentują koordynatorki. Sławoborze JuŜ po raz drugi uczniowie Zespołu Szkół Publicznych w Sławoborzu wzięli udział w kampanii. Koordynatorką została pedagog Jolanta Latkowska. Uczniów zapoznano z opracowanym przez uczestników zeszłorocznej kampanii „Dekalogiem Trzeźwego Ucznia”, który zawiera dziesięć powodów, dla których nie warto sięgać po alkohol. Przeprowadzono szkolne akcje: „Dziękuję – nie palę”, „Dziękuję – nie piję” i „Agresji - mówimy NIE”, w które zaangaŜowano całą społeczność uczniowską, a takŜe społeczność lokalną. Zorganizowano teŜ międzyszkolne rozgrywki minipiłki noŜnej dziewcząt i chłopców pod hasłem „Ja juŜ wybrałem – stawiam na sport”. Wałcz Akcję prowadzonow Publicznym Gimnazjum nr 2 w Wałczu od 31 maja do 22 czerwca. 31 maja odbył się happening pod hasłem „Mamo, tato, nie pal!”; młodzieŜ wraz z nauczycielami przemaszerowała ulicami Wałcza, skandując hasła i niosąc transparenty o zdrowym stylu Ŝycia bez papierosów, nagradzała lizakami przechodniów, którzy są niepalący, rozdawała kierowcom ulotki i naklejki pt. „Za kółkiem zachowuję trzeźwy umysł”. W szkole odbył się cykl lekcji wychowawczych, pogadanek, konkursów. Głównym koordynatorem kampanii w szkole była Hanna Milkiewicz. Złocieniec W Szkole Podstawowej nr 1 odbyło się wiele przedsięwzięć, m.in. rajd profilaktyczny, biegi sztafetowe, pogadanki i konkursy. 26 maja odbył się w szkole festyn, w którym wzięli udział uczniowie klas I-VI. Szkolnym koordynatorem była Alicja Wodzisławska. Nauczyciele ze Szkoły Podstawowej nr 3 w Złocieńcu przygotowali dla swoich uczniów bajkę „Królewna ŚnieŜka i siedmiu krasnoludków”, którą przedstawili 1 czerwca. 6 czerwca szkoła wraz z UKS „Traper” zorganizowała Powiatowe Ekologiczne Biegi Przełajowe. W Gimnazjum nr 1 zorganizowano m.in. Dni Promocji Zdrowia, a uczniowie Gimnazjum nr 2 rozmawiali od zachowaniach ryzykownych z Ŝandarmami z Oleszna. 16 czerwca w Warniłęgu odbył się festyn „Familiada - piknik rodzinny”. - Kampania „ZTU” adresowana była nie tylko do dzieci i młodzieŜy złocienieckich szkół, ale takŜe do całego środowiska lokalnego – poinformowała Barbara Głowacka. 794 795 SZÓSTY FINAŁ „ZTU” 10 września do Centrum Olimpijskiego w Warszawie na uroczystość wręczenia nagród zwycięzcom kampanijnych konkursów przybyli laureaci, rodzice, przedstawiciele szkół, samorządów oraz liczni goście. Na uroczystości wręczenia nagród laureatom obecni byli m.in. ElŜbieta Matejka z Departamentu MłodzieŜy, Wychowania i Bezpieczeństwa w Szkołach MEN, komisarz Dorota Dąbrowska-Babor reprezentująca Komendę Główną Policji oraz Marek Kamiński, znany podróŜnik, który udzielił swego wizerunku tegorocznej akcji. Przed wręczeniem nagród laureatom kampanii uhonorowano specjalnymi certyfikatami partnerów zakończonej akcji. Gminy, szkoły, kluby sportowe oraz miejskie i gminne ośrodki sportu mogły rywalizować o współorganizację „miniOLIMPIADY”. Zwycięskie aplikacje nadeszły: z miasta i gminy Chorzele ; z gminy Ustka; z gminy Łazy; z Uczniowskiego Klubu Sportowego „Rokita” przy SP w Rokietnicy; ze Szkoły Podstawowej nr 30 w Lublinie. Nagrodą w konkursach grupowych w tegorocznej edycji kampanii były aparaty fotograficzne. Tegorocznymi zdobywcami aparatów były: dzieci z SP w Witankowie, gm. Wałcz; dzieci z Niepublicznej SP w Pyrzowicach, gm. OŜarowice; dzieci z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Lewinie Kłodzkim; dzieci z SP w Szczecynie, gm. Gościeradów; grupa świetlicowa z Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej Wsparcia Dziennego w Czewionce-Leszczynach; klasa IVb ze Szkoły Podstawowej w Bisztynku. W „ZTU” 2007 była teŜ nagroda specjalna: tablica interaktywna. Urządzeniem tym nagrodzono dodatkowe działania w ramach tegorocznej akcji, które polegały na udokumentowaniu na fotografiach przedsięwzięć organizowanych pod hasłem kampanii przez klasę lub grupę świetlicową. Tablicę interaktywną otrzymały dzieci ze świetlicy przy Szkole Podstawowej nr 9 w Kutnie. Na konkursy kampanii przysłano do naszego biura tysiące prac plastycznych, literackich, wypełnionych ulotek konkursowych. 795 796 Lista wszystkich samorządów uczestniczących w „Zachowaj Trzeźwy Umysł” w 2007 roku: Aleksandrów Kujawski (miasto), Alwernia, Annopol, Augustów (miasto), Babimost, Baborów, Baboszewo, Baćkowice, Bakałarzewo, Banie, Baranów, Baranów Sandomierski, Barcin, Bargłów Kościelny, Barlinek, Bartoszyce (miasto), Barwice, Będzin, Bestwina, Biała Piska, Biała Podlaska (gmina), Biała Podlaska (miasto), Biała Rawska, Białogard (gmina), Biały Dunajec, Bielawy, Bieliny, Bielsk, Bielsk Podlaski (gmina), Bierawa, Bierutów, Biesiekierz, Biłgoraj (miasto), Biskupiec, Biszcza, Bisztynek, Bledzew, Blizanów, Błaszki, BłaŜowa, Bobolice, Bobowa, Bobrowice, Bobrowniki, Bobrowniki (woj. śląskie), Bochnia (gmina), Bogatynia, Boguchwała, Boguszów-Gorce, Bojadła, Bojanów, Bolków, Borek Wielkopolski, Borów, Borzechów, Branice, Brodnica (gmina), Brodnica (woj. wielkopolskie), Brodnica (miasto), Brody, Brójce, Brudzeń DuŜy, Brzeg Dolny, Brzeg (miasto), Brześć Kujawski, Brzesko, Brzeziny (gmina), Brzozów, Buczek, Budzów, Buk, Bukowina Tatrzańska, Bydgoszcz, Bystrzyca Kłodzka, Ceków-Kolonia, Cewice, Charsznica, Chąśno, Chełmiec, ChełmŜa (gmina), Chmielnik Rzeszowski, Chmielno, Chocz, ChodzieŜ (miasto), Chojnice (gmina), Chojnice (miasto), Choroszcz, Chorzele, Chorzów, Choszczno, Chotcza, Chrzanów, Chynów, Ciasna, Ciechanów (miasto), Ciechocin, Cieszanów, Czarna Woda, Czarnocin, Czechowice-Dziedzice, Czeladź, Czemierniki, Czernichów, Czerniejewo, Czernikowo, Czersk, Czerwionka-Leszczyny, Częstochowa, Człopa, Człuchów (miasto), Czosnów, Czudec, CzyŜe, Dąbrowa Chełmińska, Dąbrowa Górnicza, Darłowo (miasto), Dębe Wielkie, Dębica (gmina), Dębica (miasto), Dębnica Kaszubska, Dębno Lubuskie, Dębowiec, Dębowiec (woj. podkarpackie), Debrzno, Długosiodło, Dłutów, Dobczyce, Dobra, Dobre (miasto), Dobryszyce, Dobrzeń Wielki, Dobrzyca, Dobrzyniewo DuŜe, Dolice, Dołhobyczów, Domaniewice, Domaszowice, Dominowo, Dragacz, Drawno, Drawsko Pomorskie, Drelów, Drezdenko, Drzycim, Dubiecko, Duszniki, Dygowo, Dziadkowice, Działdowo (miasto), Dzierzgoń, DzierŜoniów (gmina), DzierŜoniów (miasto), Ełk (gmina), Fałków, Filipów, Frampol, Gąbin, Garwolin (gmina), Garwolin (miasto), Gaworzyce, Gdańsk, Gdów, Gidle, GiŜycko (gmina), Głogów (gmina), Głogów (miasto), Głowaczów, Główczyce, Gniew, Godkowo, Godów, Golczewo, Goleniów, Goleszów, Golina, Gołańcz, Gołdap, Gołuchów, Goniądz, Góra, Góra Św. Małgorzaty, Górzno, Górzno (woj. mazowieckie), Gościeradów, Gościno, Gostyń, Gostynin (miasto), Gozdnica, Grabowiec, Grabowo, Gródek, Grodzisk Wielkopolski, Grodzisko Dolne, Gromnik, Grudziądz (miasto), Grybów (gmina), Grybów (miasto), Gryfice, Gubin (miasto), Hajnówka (miasto), Halinów, Hańsk, Harasiuki, HoryniecZdrój, Hrubieszów (gmina), Iława (miasto), Iłowa, IłŜa, Imielin, Imielno, Inowrocław (gmina), Inowrocław (miasto), Istebna, Iwaniska, Iwierzyce, Iwonicz-Zdrój, Jabłoń, Jabłonna, Jabłonna (woj. lubelskie), Janowice Wielkie, Janowiec Wielkopolski, Jarosław (miasto), Jasienica Rosielna, Jasło (miasto), Jastków, Jastrowie, Jastrzębia, Jastrzębie-Zdrój, Jawornik Polski, Jaworzno, Jaworzyna Śląska, Jedlina-Zdrój, Jędrzejów, Jedwabne, Jelenia Góra, Jerzmanowice-Przeginia, JeŜowe, Jordanów Śląski, Jutrosin, Kalety, Kalinowo, Kalisz, Kamień Pomorski, Kamienica, Kamieniec, Kamieńsk, Kamionka Wielka, Kańczuga, Karczew, Karczmiska, Kargowa, Karnice, Katowice, Kąty Wrocławskie, Kazimierz Dolny, Kaźmierz, Kcynia, Kędzierzyn-Koźle, Kępice, Kępno, Kije, Kijewo Królewskie, Kikół, Klembów, Klimontów, Kluczbork, Klucze, Kłaj, Kobiele Wielkie, Kobylnica, Kobyłka, Kochanowice, Koczała, Kolno (miasto), Kolsko, Kołaczkowo, Koło (miasto), Kołobrzeg (miasto), Komarówka Podlaska, Komorniki, Konopnica, Końskowola, Konstancin-Jeziorna, Konstantynów, Konstantynów Łódzki, Korczew, Korfantów, Kórnik, Koronowo, Korycin, Kosakowo, Kościan (miasto), Kościelec, Kosów Lacki, Kostrzyn, Kostrzyn (woj. wielkopolskie), Koszęcin, Kotlin, Kowala, Kowale Oleckie, Kowalewo Pomorskie, Kowiesy, 796 797 Koziegłowy, Kozienice, Koźmin Wielkopolski, Kozy, Kraków, Krasiczyn, Krasne, Kraśnik (miasto), Krasnosielc, Krasnystaw (gmina), Krasnystaw (miasto), Krasocin, Krobia, Krokowa, Krościenko n. Dunajcem, Krościenko WyŜne, Krotoszyce, Krotoszyn, Krynica Morska, Krynice, Krynki, Krzemieniewo, Krzeszyce, Krzywcza, KrzyŜanowice, Ksawerów, Kuryłówka, Kutno (miasto), Kwidzyn (gmina), Lanckorona, Lasowice Wielkie, Lębork, Lędziny, Legnica, Leśna Podlaska, Lesznowola, Lewin Brzeski, Lewin Kłodzki, LeŜajsk (miasto), LibiąŜ, Lipinki ŁuŜyckie, Lipno (gmina), Lipno (miasto), Lipowiec Kościelny, Liw, Lubaczów (miasto), Lubań (miasto), Lubartów (gmina), Lubień, Lubień Kujawski, Lubin (gmina), Lubin (miasto), Lublin, Lubomia, Lubsko, Lutowiska, Luzino, Lwówek, Lyski, Łabiszyn, Łabowa, Łąck, Łącko, Ładzice, Łagiewniki, Łagów Lubuski, Łambinowice, Łanięta, Łapanów, Łasin, Łask, Łazy, Łęczyca (gmina), Łęczyca (miasto), Łęka Opatowska, Łęki Szlacheckie, Łęknica, Łobez, Łochów, ŁomŜa (miasto), Łopiennik Górny, Łopuszno, Łubianka, Łuków (gmina), Łukowa, ŁuŜna, Łyszkowice, Maków Mazowiecki, Maków Podhalański, Malanów, Manowo, Marcinowice, Marciszów, Marianowo, Marki, Marklowice, Masłów, Maszewo, Maszewo (woj. zachodniopomorskie), Męcinka, Miączyn, Miasteczko Krajeńskie, Miastko, Miastków Kościelny, Michałowo, Miedźna, Międzychód, Międzylesie, Międzyrzec Podlaski (miasto), Miejsce Piastowe, Miejska Górka, Mielec (miasto), Mielno, Mieroszów, Mierzęcice, Mietków, Mikołów, Milanów, Milejczyce, Milejewo, Milejów, Milówka, Miłakowo, Miłomłyn, Mircze, Mława, Mniów, Mogilno, Mokobody, Mońki, Morąg, Moszczenica, Mrągowo (gmina), Mrągowo (miasto), Mrocza, Mstów, Mucharz, Murów, Murowana Goślina, Mykanów, Mysłowice, Myszków, Nakło n. Notecią, Narew, Narewka, Narol, Naruszewo, Nawojowa, Niebylec, Niedrzwica DuŜa, Niedźwiedź, Niegowa, Niemodlin, Niepołomice, Nieporęt, Nowa Słupia, Nowa Sól (miasto), Nowa Sucha, Nowe, Nowe (miasto) n. Pilicą, Nowe (miasto) n. Wartą, Nowe Skalmierzyce, Nowodwór, Nowogród Bobrzański, Nowosolna, Nowy Dwór Gdański, Nowy Dwór Mazowiecki, Nowy Targ (miasto), Nowy Tomyśl, Nowy śmigród, Nozdrzec, Nysa, Obrazów, Ochotnica Dolna, Okonek, Oksa, Olecko, Oleśnica (gmina), Oleśnica (świętokrzyskie), Oleśnica (miasto), Oleszyce, Olkusz, Olszanka, Olsztyn, Olsztynek, Oława (gmina), Opalenica, Opatów, Opoczno, Opole, Orchowo, Ornontowice, Orzesze, Orzysz, Osieczna, Osiek Jasielski, Osiek, Osiek (woj. małopolskie), Ośno Lubuskie, Ostaszewo, Ostróda (gmina), Ostrów Mazowiecka (miasto), Ostrówek, Ostrowite, Oświęcim (gmina), Otwock, OŜarów, OŜarów Mazowiecki, OŜarowice, Ozimek, Ozorków (gmina), Ozorków (miasto), Pacanów, Pakosławice, Parchowo, Pasłęk, Pasym, Pątnów, Pełczyce, Piaseczno, Piaski, Piątek, Piechowice, Piekary Śląskie, PienięŜno, Pieszyce, Pietrowice Wielkie, Pilawa, Pilchowice, Pilica, Pionki (gmina), Piotrków Trybunalski, Platerówka, Płock, Płońsk (gmina), Płońsk (miasto), Pobiedziska, Poczesna, Poddębice, Podkowa Leśna, Pogorzela, Pokój, Polanica-Zdrój, Polanka Wielka, Polkowice, Połczyn-Zdrój, Poniec, Porąbka, Poręba, Poronin, Postomino, Poświętne, Potok Górny, Praszka, PraŜmów, Prochowice, Prostki, Pruchnik, Prudnik, Prusice, Pruszcz, Przechlewo, Przecław, Przedbórz, Przelewice, Przemęt, Przemyśl (gmina), Przemyśl (miasto), Przodkowo, Przygodzice, Przykona, Przyrów, Przytoczna, Przywidz, Psary, Pszczółki, Puck (gmina), Puławy (gmina), Puławy (miasto), Pułtusk, Puszcza Mariańska, Puszczykowo, Pyskowice, Pysznica, Raba WyŜna, Rabka-Zdrój, RaciąŜek, Racibórz, Radków, Radlin, Radomsko (miasto), Radomyśl Wielki, Radowo Małe, Radymno (miasto), Radzanów, Radziechowy Wieprz, Radziejów (miasto), Radzymin, Rakoniewice, Raków, Raszyn, Rawa Mazowiecka ((gmina)), Recz, Ręczno, Rejowiec, Rejowiec Fabryczny (miasto), Reńska Wieś, Repki, Rewal, Rogowo, Rokiciny, Rokietnica, Rokietnica (woj. wielkopolskie), Ropczyce, Rościszewo, Rozogi, Rozprza, Ruda-Huta, Rudna, Rudnik, Rudniki, Rudziniec, Ruja, Rumia, Rychwał, Ryglice, Ryjewo, Ryki, Ryn, Rypin (gmina), Rypin (miasto), Rząśnia, Rzeczniów, Rzeczyca, Rzepin, Rzeszów, Rzewnie, Rzezawa, Sadki, Sandomierz, Sanok (miasto), Santok, 797 798 Sarnaki, Sawin, Ścinawa, Sędziejowice, Sędziszów, Sejny (miasto), Serock, Serokomla, Sianów, Sicienko, Sieciechów, Siedlisko, Siekierczyn, Siemianowice Śląskie, Siemiątkowo Koziebrodzkie, Siemiatycze (miasto), Sienno, Sierakowice, Skalbmierz, Skawina, Skępe, Skierniewice (miasto), Skoki, Skórcz (miasto), Skoroszyce, Słaboszów, Sławno (woj. łódzkie), Sławno (miasto), Sławoborze, Słubice, Słubice Lubuskie, Słupca (miasto), Słupia, Słupsk (gmina), Słupsk (miasto), Smołdzino, Sobienie-Jeziory, Sobótka, Sochaczew (miasto), Sokółka, Sokołów Podlaski (miasto), Solec Zdrój, Somonino, Sorkwity, Sośnicowice, Sośnie, Sośno, Sosnowiec, Środa Wielkopolska, Stanin, Stąporków, Stara Biała, Stara Błotnica, Starachowice, Starcza, Stare Juchy, Stare (miasto), Starogard Gdański (miasto), Staroźreby, Stary Dzierzgoń, Stary Dzików, Stary Zamość, Staszów, Stegna, Stoczek, Stopnica, Stryków, Stryszawa, Strzegom, Strzelce, Strzelce Krajeńskie, Strzelce Opolskie, Sucha Beskidzka, Suchań, Suchy Las, Sulechów, Sulęcin, Sulejów, Sulików, Supraśl, Susiec, Swarzędz, Świątki, Świdwin (gmina), Świebodzin, Świecie n. Osą, Świekatowo, Świercze, Świerczów, Świerklaniec, Świerzawa, Świętajno, Świętochłowice, Świnoujście, Syców, Szaflary, Szastarka, Szczawnica, Szczecinek (miasto), Szczucin, Szczuczyn, Szelków, Sztabin, Sztum, Sztutowo, Szubin, Szumowo, Szydłowo, Szydłowo, Szypliszki, Tarnobrzeg, Tarnowiec, Tarnowo Podgórne, Tczew (miasto), Teresin, Tłuchowo, Tłuszcz, Tomaszów Mazowiecki (miasto), Toruń, Toszek, Tryńcza, Trzebinia, Trzebnica, Trzemeszno, Tuplice, Turek (gmina), Tyczyn, Ujsoły, Ustka (gmina), Ustroń, Ustronie Morskie, Wągrowiec (gmina), Wałbrzych, Wałcz (gmina), Wałcz (miasto), Wąpielsk, Warszawa Białołęka, Warszawa Mokotów, Warszawa Ochota, Warszawa Praga Południe, Warszawa Praga-Północ, Warszawa Rembertów, Warszawa Śródmieście, Warszawa Targówek, Warszawa Ursus, Warszawa Ursynów, Warszawa Wesoła, Warszawa Wilanów, Warszawa śoliborz, Wasilków, Wąsosz, Wąwolnica, Wejherowo (gmina), Wejherowo (miasto), Więcbork, Wieleń, Wielgie, Wielgomłyny, Wieliczka, Wieliszew, Wielka Nieszawka, Wielowieś, Wierzchosławice, Wilczęta, Wilkowice, Wińsko, Wiśniowa, Wisznia Mała, Witkowo, Witnica, Wizna, Wleń, Włocławek (gmina), Włocławek (miasto), Włodawa (gmina), Włodawa (miasto), Wodzisław, Wodzisław Śląski, Wojcieszów, Wojnicz, Wolbórz, Wręczyca Wielka, Września, Wyry, Wyszków, Zabierzów, Ząbki, Zabłudów, Zabór, Zabrodzie, Zabrze, Zadzim, Zagórz, Zagrodno, Zakrzew, Zakrzew, Zakrzewo, Zakrzówek, Zalesie, Zaleszany, Zapolice, Zaręby Kościelne, śarki, śarnowiec, śarów, Zarszyn, śary (gmina), śary (miasto), Zator, Zatory, Zawidów, Zawiercie, Zawoja, Zblewo, Zbrosławice, Zduńska Wola (miasto), śelechów, Zembrzyce, Zgierz (gmina), Zgierz (miasto), Zgorzelec (gmina), Zielona Góra (miasto), Zławieś Wielka, Złocieniec, Złoczew, Złotoryja (gmina), Złoty Stok, śnin, śurawica, śuromin, Zwierzyn, Zwierzyniec, Zwoleń, śyraków, śyrardów, śywiec. 798