Diorrhea Brochure Luganda

3. Mira Cotrimaxazole buli lunaku nga omusawo
bw’akulagidde. Eddagala lino likuyamba okuziyiza
ekiddukano n’endwadde endala.
Bw’ogoberera emitendera gino osobola okuwangaala,
okubeeera n’obulamu obulungi n’obaako ne ke w’ekolera.
Bwenfuna Ekiddukano nnina kukijjanjaba ntya?
• Nywa ebintu ebizza mu mubiri amazzi (ORS), caayi alimu
sukaali, oba ebibala ebikamuliddwa bisobole okkuza
mu mubiri amazzi agaguvaamu. Ebika by’ekiddukano
ebisinga tebisobola kujjanjabibwa na ddagala
• Bweweyongera obuteewulira bulungi, genda mu
ddwaliro erikuli okumpi. Ojja kuweebwa eddagala
okuyamba okutta obuwuka obukireeta (ekiddukano)
• Akafuba kasobola okuziyizibwa n’okuwonyezebwa.
Bw’oba olowooza nti ggwe oba omuntu gw’omanyi
alina Akafuba, okukeberebwa kwokka kwekusobola
okukakasa kino. Bw’okeberebwa n’ozuulibwa okuba
n’Akafuba, osobola okuwona bw’ogoberera amagezi
g’omusawo.
Kakasa nti ogoberera amagezi g’omusawo era
omaleyo doozi y’eddagala ly’owereddwa
Biki bye Ndya nga Nnina Ekiddukano?
Engeri ne biki by’olya n’onywa ng’olina ekiddukano
bisobola okukuyamba okuwona. Ojja kusobola
okwangganga bulungi ekiddukano singa:
• Weyongera okulya emmere mu bigero ebitonotono nga
ekyayokya
• Olya mpolampola era n’ogaaya emmereyo bulungi
• Onywa amazzi amayonjo, amalungi n’ebibala
ebikamuddwa oba ebintu ebizza mu mubiri amazzi
(ORS) mu bungi
• Wewala emmere erimu buto, ebisiikisibwa ne sukaali
ebiyittiridde
• Wewala emmere nga ebijjanjaalo n’enva endiirwa ezimu
nga emboga. Lya emmere efumbiddwa nga akalo,
amatooke, omuceere, lumonde, amagi, enkoko oba
ebyenyanja.
MINISTRY OF HEALTH
Nja Kusigala
nga ndi Mulamu
Mpangaale
Yadde ekiddukano kisobola okujjanjabibwa, jjukira
nti okuziyiza kyekisinga. Buli lw’ofuna ekiddukano,
omubiri gwo gunafuyira ddala era negweyongera
okuzibuwalirwa okulwanyisa endwadde endala.
MINISTRY OF HEALTH
Okumanya ebisingawo buuza omusawowo, genda
w’olaba akabonero kano wammanga oba kuba ku
simu y’eggwanga ey’eby’obulamu 0312-500-600
Nja Kwetangira
Ekiddukano
Wetangire Ekiddukano
Ani Akatabo Kano Gwe kakoleddwa?
Akatabo kano kaabo abantu abalina Akawuka ka
Siriimu.
Ekiddukano kye ki?
Ekiddukano kwe kufuluma okwa buli kaseera.
Ekiddukano kiyinza okuba eky’obulabe
ennyo kubanga kileetera omubiri okuvaamu
amazzi n’ebintu ebirala omubiri bye gwetaaga
okubeerawo. Kino kiyitibwa okuggwaamu
amazzi (dehydration). Abantu bangi abalina
Akawuka ka Siriimu abafa ekiddukano.
Nsobola ntya Okuziyiza Ekiddukano?
Waliwo ebintu bingi by’oyinza okukola okwewala
ekiddukano:
1. Nywa amazzi amalungi era amayonjo. N’amazzi
agalabika nti malungi gayinza okubeeramu obuwuka
obuleeta ekiddukano. Osobola okukakasa nti amazzi
go ag’okunywa malungi nga:
• Ogafumba n’egatokotera waakiri eddakiika taano.
• Oba nga okozesa Waterguard - ow’amakerenda/
ow’amazzi, - Aquasafe ow’amakerenda oba
ow’obuwunga.
• Okuuma amazzi amalungi mu kiterekerwamu
amazzi ekiyonjo era n’ogabikkako.
Nkolagana ki eri wakati w’Ekiddukano n’Akawuka ka Siriimu?
• Ng’ovudde mu kayu
Abantu abalina Akawuka ka Siriimu batera
okufuna ekiddukano kubanga Akawuka ka
Siriimu kanafuya obusobozi bw’emibiri gyaabwe
obw’okulwanyisa endwadde. Y’ensonga lwaki
kyamugaso okuziyiza ekiddukano.
Ki ekileeta Ekiddukano?
Ekiddukano kileetebwa obuwuka obubeera mu
mazzi ge tunywa oba emmere gye tulya.
• Nga ogenda okulya ne nga omazze okulya
2. Okunaaba mu ngalo ne sabbuuni kyamugaso
naddala mu biseera bino:
• Nga ogenda okutegeka emmere