Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1

Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
LVOV - RZESZÓW SPORTS CONTACTS (1903-1939)
Stanisław ZABORNIAK1, Paweł KRÓL1, Artur PŁONKA
1. Faculty of Physical Education, University of Rzeszow
Key words:




Lvov,
Rzeszow,
history,
GS "Falcon".
Abstract:
Geneses of Lvov - Rzeszow meetings we should find in activity of
the Gymnastic Society "Falcon" in Rzeszow, created in 1886 They
manifested itself in participation of Rzeszow "falcons" in meetings
of the Lvov management board. Other factor connecting both nests,
former figure of Karol Stary - of founder of the nest in Rzeszów, as
well as of member of the TG "Falcon" teaching staff in Lvov for the
methodology of individual sports disciplines. For it we should attribute propagating amongst secondary school children, with particular
reference to the football. The one last, had a chance to become
known in the Rzeszów environment thanks to Inhabitants of
Rzeszów studying in Lvov, but above all thanks to the person of
Kazimierz Hemerling, who in 1904 gave to the football enthusiasts
adequate sports rules. The ones and other circumstances, influencing
on contacts of these two centres, were described by authors of this
study
Sports contacts of Rzeszów enthusiasts of sport are connected with a formation of the Gymnastic Society "Falcon" in Rzeszów in 1886. They were held through the participation of Rzeszów
"Falcons" in meetings of the management board of the Lvov parent organization, in which among
others member of the Rzeszów "Falcon's" nest Karol Stary was a member of the TG"Falcon" teach1
ing staff in Lvov, responsible for organization of the methodology of individual sports disciplines . He
belonged to founders of the falcon's nest in Rzeszów. Thanks to his efforts games and games involving
physical movement started developing in Rzeszów, in it most popular amongst young people, (especially I and II junior secondary School 1903 / 1904), football. Karol Stary propagated this game on
primitive courts, (peculiarly in the urban garden laid on primitive courts by the current Dąbrowskiego
street and behind castle above Wisłok.2). The court had dimensions 58x 51 m and was equipped with
entrances, consisting of two perches, connected at the top with tape. On this court secondary school
3
teams played matches. It was also a base of created in 1905, "Resovia" .
1
Karol Stary - governor of the III TG "Falcon" circuit, member of authorities trade union TG "Falcon", participant in courses for falcon's leaders in Prague and Zagreb, teacher of the gymnastics in both the junior secondary
School and the II junior secondary School in Rzeszów, sports judge of gymnastics, athletics, football promoter of
the idea H. Jordan on Rzeszów land in games and outdoor games, precursor of the football in KS "Resovia",
from 1919 manager of the school of T. Kościuszko in Rzeszów.
2
J. Dziopek: first footballers in Rzeszów. "Diameter" 18.09.1977, ed. 1693. Office of press cuttings Globe Warsaw Pl. Starynkiewicza 7.
3
Name of the club Resovia - it is being connected with the Latin name of citiy- Rzeszów. Citiziens has an
emotional attitude to both names. Rzeszów received a town charter in 1354 from Kazimierz Wielki and was
given under ruling of the knight to Jan Pakosławic from Strożyska. Pęckowski History of the city of Rzeszów to
the end the 18th century of 3-4 p.) The most probable etymology of the name of the city of Rzeszów is giving a
great lover and a KS"Resovia" sympathizer ed. W. Zieliński (in:) from the album of ancient Rzeszów, Rzeszów
2000 p. 26. in reference to explanations of the priest Wojciech Michna,with version of unknown author of the
article placed in "Rzeszów Courier" from 27 January 1883 : settlement established on the Magdeburg Law, in
this language the manor house of the head was being called R e i s c h o f, this name is entering the circulation of
the folk speech. About 1390 (among others letter of the bishop of Przemyśl Er. Mora was addressed in Latin) in
59
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
Phot. 1. Coat of arms of Lvov LKS "Pursuit"Lvov Coat of arms of CWKS Rzeszów "Resovia"
Another case in the development of Rzeszów football is conected with Kazimierz Hemerling
Lvov journalist and "sports instructor wandering thrugh Galicja", who in 1904 made Rules of the
game of the football available to enthusiasts of football (Associatin - Football) for the season 1904
Recipes were brought from Lvov through studying there Rzeszow citiziens. We have to make a note
here about an undoubted influence of a Lvov sports club already existing"Black" to Rzeszów competitors. This phenomenon was seen among others by wearing by "black"footballers comparatively
"red-black" costumes. Competitors of the best team in Rzeszów called"masterly "wore such costumes.
Including in their club monograph on beginnings activity is a next relationship with the Lvov
club "Resovia". Authors of a guest book of "Pursuit" Lvov on the side 70 monographs, wrote: … student football squads are formed in Rzeszów already about 1905 With founder members of the squad
"Resovia", and then of club about the same name and articles of association (from 1909 or 1910) were
Drzewicki, Dr. Józef Jedliczka, Herman Klejneman, Alfred Kober, Jan Kotowicz, Bronisław
4
Łukawski, Stanisław Marcinkiewicz, Mieczysław Samołyk and other … .
First sports contacts of footballers of "Resovia" besides meetings with footballers of
"Cracovia" with lvovians took place on 1 August 1909 Then a football match was held among the first
team "Black" Lvov and "red - Black" Rzeszów. The match closed with the victory of "Black" 8:1.
Contemporary sports commentator is writing about this match, that the game of Resovians still left a
lot to wish, although a right wing, but a few good times also had an assistance measure, and so-called
left back …5.
The first KS "Resovia" match with LKS "Pursuit" Lvov took place on 10 September 1911 in
Rzeszów and according to the contemporary sports level of teams ended with victory 6:0 to inhabitants of Lvov6.
Rzeszów activists dispatched whole organizational effort to the building site of the own court.
It was opened ceremonially on 19 May 1912 on "stawisko", located in the area of today's streets Hetman's and "Podpromie". On these celebrations a Lvov team of the LKS "Pursuit" football arrived in
Rzeszów. In played then match they defeated "Resovia" 6:1. As a gift Rudolf Wacek - carer of the
Lvov football team - ave the statuette of the footballer to "Resovia" footballers (which at present is
posessed by one of footballers)7.
the colloquial speech and the letter R e i s c h o ff, then R e i s c h o v and then in Latin R e s h o v - Rzeszów.
This way of creating names was accepted (goes about Staromieście) Paszkowie alias Paskowie after moving to
Rzeszów are taking the name Rzeszów. The second line of Paski moved to Strzyżow taking the name Strzyżowsk.
On this principle a name of the city was created and from it name R e s o vi a.
4
T. Dręgiewicz, S. Polakiewicz, R. Wacek, M. Kobiak: 35-year jubilee guest book "Pursuit" Lvov. Lvov 1939,
p. 70.
5
„Sports paper "Rzeszów 1909, No. 6. p. 5. Description of the course of football match in Rzeszów.
6
T. Dręgiewicz, S. Polakiewicz, R. Wacek, M. Kobiak,: a … guest book, qtd. d., p. 48.
7
There, p. 53.
60
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
Less lucky were a few weeks later "Black" Lvov, which on that "new" court "Resovia" only
drew 1:1 with Rzeszów team. Other results from 1912 - KS "Resovia" - "Polish community abroad"
Jarosław 3:3 and "Resovia" - "Black" Lvov1:1.
In years1919-1927 the football section of KS "Resovia" accessed to structures of the Cracow
Circuit football Association . On 15-16 June 1922 in Rzeszów "Resovia" took the II team of "Pursuit"
Lvov. In these social meetings "Resovia" competitors drew with "Pursuit" 2:2 Lvov and won 3:0 8.
In the season of 1928 "Resovia" met with the following teams:
Table 1. Results of„Resovia” In class B of Lvov - OZPN in season 1928 9
team
„Czuwajem” Przemyśl
„Sokołem” Drohobycz
„Hakoachem” Stanisławów
„Białym Orłem” Lvov
results
0:0 & 3:0
4:1 & 4:2
2:1 & 0:0
3:0 & 0:0
These results let the team of "Resovia" to get top one spot and to be promoted to A
class of the Lvov circle.
In 1929 "Resovia"footballers played against the championship and groups of the class
A of the Lvov Circle of the football. "Resovia" opponents in the group were the following
teams :
Table 2. „Resovia”results In class A- LOZPN in 1929 10
team
AZS Lvov
„Janina” Złoczów
„Hasmonea” Lvov
„Pogoń” Ib Lvov
„Polonia” Przemyśl
results
3:2 i 2:3
3:1 i 2:2
4:4 i 0:0
2:3 i 0:3
1:2 i 0:0
Then a team of the "Polish community abroad"Przemyśl captured the championship .
The "Resovia" team occupied 3 place. In the II group of the class A played such teams as "Pursuit" Stryj, "Rewera" Stanislawow, "Ukraine" Lvov, "Lechia" Lvov, "Black" Lvov - and
"Hakoach" Lvov.
A year later - in 1930 - "Resovia"footballers still played matches in Lvov class A.The
first place took Lvov "Lechia", however "Resovia" finished gameses on 4 place with results:
Table 3. „Resovia” results In class A- LOZPN in 1930 11
Drużyna
„Lechią” Lvov
„Hasmoneą” Lvov
„Ukraine” Lvov
„Czarnymi” Lvov
„Pursuit” Ib Lvov
„Świtezią” Lvov
„Polonią” Przemyśl
„Pursuit” Stryj
„Janiną” Złoczów
Resilts
2:3 & 1:8
4:4 & 1:3
4:2 & 1:2
3:6 & 5:4
3:1 & 2:4
4:2 & 1:5
3:1 & 2:2
2:0 &i 4:1
3:0 & 2:1
This period in the Polish ball was characterized by constant changes in organizational
structures. As a result of the reorganization at the beginning of the football season in 1931 - in
8
S. Samołyk: militarily Civil Chronicle …quo.d
There.
10
Loose records CWKS „Resovia”.
11
There.
9
61
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
classA of the Lvov circle appeared eight teams .It was: "Resovia", "Hasmonea" Lvov, "Polish
community abroad" Przemyśl, "Pursuit" Stryj, the II team of the "Falcon" Lvov, "Świteź",
"Revera" of Stanisławow and "Ukraine" Lvov. The performance of the Rzeszów squad was a
little bit weaker:
Table 4. „Resovia” results In class A - LOZPN in 193112
team
Resovia – „Hasmonea” Lvov
Resovia – „Polonia” Przemyśl
Resovia – „Pogoń” Stryj
Resovia – II „Falcon” Lvov
Resovia – „Świteź”
Lvov
Resovia – „Revera” Stanisławów
Resovia – „Ukraine” Lvov
results
1:1 & 1:5
2:1 & 3:4
4:2 & 3:4
2:1 & 1:5
5:1 &i 3:3
4:4 & 0:1
0:1 & 1:5
Phot. 2. Announcement in "one, two, three", 1931 No. 2, p. 13, wonders never cease! was spent in
Cracow, sympathizers of the "Vistula" are questioning creation of "Cracovia" KS "Resovia" in 1905,
and in celebrations of the 25 jubilee participated Cracow "Tannery"
In 1932 in the organization of the circuit Lvov league took place changes. 13 teams of
class A of the Lvov circle were divided in two groups. "Resovia" appeared in the first group.
Results let her take the fourth place of the Rzeszów team, after meetings with:
Table 5. „Resovia” class A - LOZPN In season 1932 13
Drużyna
„Lechią” Lvov
„Hasmoneą” Lvov
„Świtezią” Lvov
„Polonią” Przemyśl
„Pogonią” Ib Lvov
12
Loose records CWKS „Resovia”.
13
Loose record CWKS „Resovia”.
62
Results
6:1 & 0:4
1:2 & 2:4
2:1 & 2:4
1:1 & 1:1
3:2 & 0:1
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
Achieved results show that "Resovia"footballers played in gameses in 1933 main role:
Table. 6.Results of class A gameses- LOZPN in season 193314
team
„Resovia” – „Polonia” Przemyśl
„Resovia” – II „Falcon” Lvov
„Resovia” – „Hasmonea” Lvov
„Resovia” – „Bonfire” Jarosław
„Resovia” - „Old-Boy” Lvov
results
4:0 &i 0:1
4:0 &i 1:2
3:1 & 1:3
5:1 & 0:1
6:0 & 5:0
Phot. 3. 1934 Match „Resovia” – „Ukraina”
In the season of 1934 in a group of teams of the appointed Lvov circle after many protests and on the base of referendum ten teams - six Lvov: "Black", II "Falcon", "Hasmonea",
"Lechia", "Pursuit" Ib, "Świteź" and "Ukraine" and "Bonfire" Jarosław, "Polish community
abroad" Przemyśl and Rzeszów "Resovia". The press assessing gameses rewarded particularly
competitors from"Resovia" - Finka, Kluza, Knutla, Kotelnicki and Rybowicz. in the team
appeared also: Batora, Brydak,Chwałka, Dyląg, Drozd, Hajdaś, Janda, Kuśtek, Pęcak, Porada,
Senejko and Wróbel. "Resovia" Footballers took the success second place after "Black" Lvov
in the newly appointed league of the Lvov circle. The following table is illustrating the course
of rivalry in season 1934.15
14
15
There.
S. Samołyk: : militarily Civil Chronicle …quo.d.
63
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
Table 7. „Resovii” results In gameses of class A - LOZPN in193416
team
„Resovia” – “Black”Lvov
„Resovia” – “Polonia” Przemyśl
„Resovia” – „Lechia” Lvov
„Resovia” – „Ukraine” Lvov
„Resovia” – „Pursuit” Ib Lvov
„Resovia” – „Hasmonea” Lvov
„Resovia” – II „Falcon” Lvov
„Resovia” – „Bonfire” Jarosław
„Resovia” – „Świteź” Lvov
results
1:0 & 0:2
2:0 & 2:2
1:1 & 3:1
1:2 & 3:0
1:1 &2:1
3:1 & 0:0
0:0 & 1:1
4:0 & 72:6
5:0 & 2:0
Table 8. „Resovia” results In class A gameses - LOZPN In season 193517
team
„Resovia” – „Black” Lvov
„Resovia” – „Hasmonea” Lvov
„Resovia” – „Lechia” Lvov
„Resovia” – „Ognisko” Jarosław
„Resovia” – „Pursuit” Ib Lvov
„Resovia” – „Polonia” Przemyśl
„Resovia” – II „Falcon” Lvov
„Resovia” – „Czuwaj” Przemyśl
„Resovia” – „Ukraine” Lvov
„Resovia” – „Pursuit” Stryj
results
2:1 & 0:1
0:4 & 0:0
1:6 & 2:1
0:0 & 3:0
1:4 & 1:2
1:0 & 2:4
2:2& 0:2
2:1 & 1:1
3:1 & 4:5
1:1 & 0:2
"Resovia" also defaulted, an example can be a league match "Lechia" Lvov from
19.04.1936 for the league championship of the Lvov circle which wasn't held since the team
sent the telegram notifying about the resignation from two points to the benefit "Resovia" to
"Lechia".
In the fight by league points with "Hasmonea" Lvov "Resovia" then 1:1 drew. Behind
the match they collected favourable reviews… Resovia competition with Hasmoneą always
constitute the sports centre-piece. Resovia had a good day and in the offensive for they actions went coherently and repeatedly threatened the Hasmonei church. Specially distinguished Pęcak, Hajdaś and Kalus. In the first half Resovia isn't going down from a penalty
area of guests, however the game of the defensive trio of guests as well as the shot bad luck
don't let them show in figures. The unforeseen outing of guests is ending with a goal scored in
30 min. by Katz. After the break the image of the game is keeping steady. Hasmonea is taking
the floor, gaining an advantage. The compensation is put forward in 65 min. of the game from
Kalemba shot. Ambitious efforts of both teams aren't causing the effect. A good judge was
Medycki...18.
Match "Resovia" with "RKS" Lvov preceded articles placed in the press "Sports Telegram" forecast the arrival and the certain victory …of the almost hundred per cent candidate for getting the championship of his group. Meanwhile inhabitants of Rzeszów failed...
They Loosem this meeting 5:2. Goal for RKS got 1:0 Żelazko 3’, 2:1 Nowak 16’ and in 27’
on 3:1; in 38’ on 3:1; in 40’ on 4:1; in 44’ again Nowak on 5:1; for „Resovii” two goals in
10’got Kołeczek on 1:1 in 85’ on 5:1. Hausman was a judge. Club chronicler S. Samołyk
sumed this situation up - after another lost meeting with ŻKS "Hasmonea" in Lvov -4:0 …
Resovia is on not very glorious last place and cannot impress with its game… 19. The victory
16
There.
There.
18
„Sport telegram”, Lvov3.05.1936
19
S. Samołyk: quo.d.. bpgn.
17
64
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
in the first round conclusion with the team Lvov RKS 2:0 corrected a little bit moods in the
team. Situation associated with LOZPN class wasn't simple.
Phot. 4. Report of one of KS "Resovia" meetings - LKS "Pogon" Ib Lvov.
On 2.08.1936 Rzeszów team resumed league gameses 1936 / 37. With PZPN decision
a system of autumn-spring gameses was approved . "Resovia"Team in the season 1936-37
turned out to be the real revelation of master's gameses in the Lvov circuit. He got a title of
class A master. It was one of „Resovia” achievements In 30 th years. The Rzeszów team
played good matches with "Black" Lvov 2:2 , with "Ukraine" 2:0 Lvov and with the reserve
of Lvov "Falcon" 7:0. The press recognised the result of the match with "Pursuit" and Lvov
for 5:1. Inhabitants of Rzeszów led 0:1 to the break after the Hogendorfa goal in 42 '. Right
65
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
after the break 1:1 "Pursuit" aligned after an own goal of "Resovia" helper Geisler (already
after 5 ' of game scored a goal for Kalemba inhabitants of Rzeszów, agreeing the result 1:2,
and after 10' Ruebenbauer increased to 1:3). In the second half the result to the benefit of
"Resovia" established Baran , in 26 ' 1:4, and in 42' 1:5. Rzeszów three - Baran, Wróbel and
Hogendorf - displayed in the season 1936 / 1937 very effective game 20.
Phot. 5. Lvov 1935 , KS"Resovia" team on the ILKS "Black" Lvov court, from the left: W. Pęcak, S.
Batora, S. Kuśtek, M. Kluza, R. Sanecki, J, Knutel, S. Hajdaś, K. Fink, Rybowicz, B. Dyląg, W.
Drozd and E. Kotelnicki.
Inauguration of gameses for the circuit league championship took place on
18.04.1937 on "Resovia"court (by Langiewicza Street). Then a team of the leader of the table"Ukraine" Lvov was an opponent of hosts . Inhabitants of Rzeszów won this meeting 5:2
(3:1) beginning the strip of victories in the process:
Table 9. „Resovia” results In class A gam eses - OZPN in season 1937 21
team
„Resovia” – „Lechia” Lvov
„Resovia” – „Ukraine” Lvov
„Resovia” – „Black” Lvov
„Resovia” – „Bonfire” Jarosław
„Resovia” – „Czuwaj” Przemyśl
„Resovia” – „Hasmonea” Lvov
„Resovia” – „Polonia” Przemyśl
„Resovia” – „Pursuit” Ib Lvov
„Resovia” – „RKS” Lwów
„Resovia” – „Crown” Sambor
“Resovia” – II “Falcon” Lvov
20
results
2:0 i 1:322
2:0 & 5:2
3:1 & 2:2
7:1 &i 4:4
0:0 & 6:2
2:2& 1:1
1:1 & 1:3
6:1& 2:0
2:0 & 3:0
1:0 & 4:2
2:0 &7:0
There; ; A. Piesko: Manuscript, bpgn. Chronicle of the section of the WCTS football "Resovia" 1937-1939..
S. Samołyk: WCTS Chronicle "Resovia" …, the qtd. bpgn d.; A. Piesko: Manuscript, bpgn. Chronicle of the
section of the WCTS football "Resovia" 1937-1939..
22
"Resovia" to the match 16.08.1936 was late over 30 ', was played friendly match to the benefit of" Lechia
"Lvo 1:3. They scored goals: for "Lechia" Pirożyński - 2, and Schusterschutz - 1, for "Resovia" – Fregenkopf.
The delay resulted from "Resovia" frugality and rides for this reason to Lvov on train.
21
66
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
With announcement No. 18 LOZPN from the sitting of the Department of Games and
the Discipline from 23 June 1937 in pt 16 a CWTS "Resovia"sports club was informed about
the approval, getting by Rzeszów footballers, the championship of the Lvov circle. In pt 17 of
this announcement were given regulations of meetings for the entry to the state league23.
Phot. 6. 1937 final table of the league class A, KS "Resovia" as a champion , and of UST "Ukraine"
vice-champion
At the beginning of 1937 emissaries of Warsaw and Łódź clubs arrived to Rzeszów in
order to obtain the acceptance of passing of top "Resovia" competitors . As recalled, representatives of the "female inhabitant of Warsaw" made a success of it, then Tadeusz Hogendorf
and Stanisław Baran went to this club. Also three other leading footballers walked away:
Wieder, Geisler and Malczewski (long-standing chairman of the Polish Ski Association).
Their places took Kluz 24 and Kalemba from „Pursuit” Lvov and goalkeeper Bochnia from
„Naprzod” Lipiny, 25 they also counted on own foster children. In spite of these personnel
replenishments "Resovia" clearly lowered one's "football flights". They suffered 0:3 defeats
and 1:2 with the eleven "Black" Lvov which got the championship title of the class A, surrendered to the "Polish community abroad" 0:2 Przemyśl and 1:2 and lost with "Pursuit" Stryj
2:3 and 0:126.
The first match from series of meetings for the championship of the Lvov circuit
league was held in Rzeszów on court 17 p.p. "Resovia" opponents was team"Pursuit" Lvov .
Using the adjournment of gameses of the state-owned league to Rzeszów arrived footballers
23
A. Piesko: Chronicle…, quo.d.. „Sport telegram” 1937, nr 174.
In 1937 trainings of Rzeszów footballers v. Resovia Merger with HCP (in:) L. Piesko Chronicle of the section
…, quot.d..
25
„Sports inspection "from 21.03.1938 v. Art. League of Lvov before the take-off
26
Based on the interview of W. Janoszek which was placed on 6.12.1937 in "illustrated Sports Telegram" No.
197.
24
67
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
from the first composition of "Pursuit". Weakness with Brydak and Dyląg disqualifications
from "Resovia (already before the match) caused anxieties amongst Rzeszów activists and
fans, as for the result of the meeting. These anxieties were confirmed. In spite of the ambitious attitude of Rzeszów footballers, representatives of "Pursuit" Lvov won a match (of one
of the oldest Polish clubs) in the 0:6 relationship. Remaining results were also below
"Resovia" expectations.
In the autumn round of 1937 results of the team looked promising. The squad was
then on the fourth place in the table. However results of the spring round 1938 let "Resovi"a
take only an eleventh place :
Table 10. „Resovia” results in gameses of the II round – class A LOZPN in 1938 (spring)27
team
„Resovia” – „Pogoń” Lvov
„Resovia” – „Ukraine” Lvov
„Resovia” – „Czuwaj” Przemyśl
„Resovia” – „Polonia” Przemyśl
„Resovia” – „Lechia” Lwvov
„Resovia” – „crown” Sambor
„Resovia” – „Pursuit” Stryj
„Resovia” – „Junak” Drohobycz
„Resovia” – „Black” Lvov
„Resovia” – „Bonfire” Jarosław
„Resovia” – „Falcon” II Lvov
„Resovia” – „RKS” Lvov
„Resovia” – „Hasmonea” Lvov
results
3:0 &i 0:6
4:1 & 1:2
3:1 & 2:0
2:3 & 3:1
0:9 & 1:2
4:1 & 1:2
2:3 & 1:2
4:1 & 0:0
0:3 & 1:2
3:0 & 1:2
2:1 & 3:0 (v.o.)
0:1 & 0:3
1:0 & 0:1
table in "Sports Telegram" of addition, to "illustrated Weekly" after the completion of
season 1937 / 38, from 19.06.1938 presented the order of teams as follows:
Table 11. „Resovia” In finished gam eses class A - LOZPN in season 1937/3828
team
„Black” Lvov
„Ukraine” Lvov
„Polonia” Przemyśl
„Hasmonea” Lvov
„Lechia” Lvov
„Pursuit” Stryj
„Pursuitń” Ib Lwów
„Junak” Drohobycz
WKS Jarosław
RKS Lwów
„Resovia” Rzeszów
„crown” Sambor
HKS „Czuwaj”
„Falcon” II Lvov
result
40 pkt.
34 pkt.
32 pkt.
30 pkt.
28 pkt.
27 pkt.
27 pkt.
26 pkt.
26 pkt.
25 pkt.
25 pkt.
18 pkt.
17 pkt.
8 pkt.
After meeting of "Resovia" with "Lechia" in Lvov, which inhabitants of Rzeszów suffered the high 0:9 defeat, in former champion of the Lvov circuit league, was subjected to the
27
S. Samołyk WCTS Chronicle "Resovia" …, the qtd. bpgn d.
The last league match - press cuttings of the unknown of the press title (in:) S. Samołyk: WCTS Chronicle
"Resovia" …, qtd. d., bpgn.
28
68
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
press arraignment. In 15 minute of the match lost 0:3, the editor of the "Sports Telegram"
wrote … in "Resovia" skretched .. it is hard to explain footballers for this slip-up.29.
Meeting for the championship of the Lvov classA 1938/ 1939 "Resovia" began on
14.08.1938 with victory above "Pursuit" Lvov 6:4. The team was composed of - in the entrance Sanecki, in the defence Chwałka and Brydak, in the help Hajdaś, Zwoliński and Dyląg,
and in the attack - from the left wing - Bochnia, Melko, Wróbel,Kluz and Kalemba30.
This was one of bigger achievements of "Resovia"footballers in interwar years. A
league meeting between "Lechia" Lvov and "Resovią" had a dramatic course (played in Lvov
on 4.09.1938). In the course of the game competitor Pierożyński from "Lechia" - unfortunately and brutally collided with the"Resovia" competitor Chwałką - he broke leg. The match
was stopped in 45 ‘ of the game. With decision of the Lvov Circuit Association of the football
(LOZPN) Pierożyński from "Lechia" Lvov was disqualified for this foul. 31.
Ultimate balance of season 1938 / 39 looks as follows:
Table 12. „Resovia” results In finished gam eses class A - LOZPN in season1938/3932
team
„Resovia” – „Pursuit” Lvov
„Resovia” – „Junak” Drohobycz
„Resovia” – „Ukraine” Lvov
„Resovia” – „Lechia” Lvov
„Resovia” – „Sian” Przemyśl
„Resovia” – „Crown” Sambor
„Resovia” – „Pursuit” Stryj
„Resovia” – „Black” Lvov
„Resovia” – „Polonia” Przemyśl
„Resovia” – „RKS” Lvov
„Resovia” – „Hasmonea”
„Resovia” – „WKS” Jarosław
results
6:4 & 6:0
0:4 & 0:4
3:1 & 1:2
0:1 &i 1:2
3:4 &i 0:1
4:1 & 2:0
4:2 & 2:3
2:3 & 1:4
1:1 &i 3:1
1:0 & 3:1
0:0 33 & 0:2
2:1 & 1:2
The last match before the outbreak of the II World War (in season 1938 / 1939) "Resovia"
played 11.06.1939 with WKS Jarosław. 2:1 Won this match. They stayed in the circuit league.
Junak Drohobych gained the championship title who defeated "Resovia" twice at the 4:0
relationship. On the camp of juniors in Schodnica, organised byLvov OZPN activists ,team
took the II place in gameses of "Resovia" with "Pursuit" Lvov. They made their debut:
Górnicki, Łącz, Zwoliński, Kuźniar and Polak 34.
After the return of KS "Resovia" footballers to structures of Lvov OZPN sports light
switches and trips to Lvov redoubled. In 1927-1939 seasons inhabitants of Rzeszów played
with Lvov teams: II LKS "Pursuit", LKS "Black", UKS "Ukraine", WKS "Lechia" and TG
"Falcon", "White Eagle", AZS, ŻKS "Hasmonea", RKS, Old - Bellboy ". This way within one
year football team KS"Resovia" left for Lvov 8 times a year. From here it is possible to say,
that before 1939 we were learning football from Lvov footballers.
29
Titles of articles are saying alone for themselves: in "Sports Telegram" - Deposition of the champion, in "illustrated Everyday Courier" - Sensational defeat of "Resovia" in Lvov league championships . And maybe he/she
fits … here how it isn't known, what it is, about this …, the n. of the author.
30
To this match company of Robert Donth from Rzeszów 3may streetgave "Resovia": pennant, set of white
dressing up - red along with sweater for the goalkeeper. v. S. Samołyk: "Resovia" Chronicle
1936-1951..
31
V.life disqualification for breaking one's leg for the opponent (in:) L. Piesko: Chronicle of the section …, qtd.
d.
32
S. Samołyk: WCTS Chronicle "Resovia" … quot d; A. Piesko: … Chronicle, qtd. d.
33
The meeting wasn't held, was canceled by PZPN due to appointments for the II Republic Seym of Poland this
meeting was played 26.03.1939 v. S. Samołyk: … Chronicle, qtd. d.
34
There.
69
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
LWOWSKO – RZESZOWSKIE KONTAKTY SPORTOWE
(1903–1939)
Stanisław ZABORNIAK1, Paweł KRÓL1, Artur PŁONKA
1. Wydział Wychowania Fizycznego, Uniwersytet Rzeszowski
Słowa kluczowe:




Lwów,
Rzeszów
historia,
TG "Sokół"
Streszczenie:
Genezy spotkań lwowsko – rzeszowskich należy doszukiwać się w
działalności Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Rzeszowie,
powstałego w 1886 r. Przejawiały się one w udziale rzeszowskich
„sokołów” w zebraniach lwowskiego zarządu. Innym czynnikiem łączącym oba gniazda, była postać Karola Starego – założyciela gniazda w Rzeszowie,. a także członka Grona Nauczycielskiego TG „Sokół” we Lwowie ds. metodyki poszczególnych dyscyplin sportowych. To właśnie jemu, należy przypisać propagowanie wśród młodzieży szkolnej gier i zabaw ruchowych, ze szczególnym uwzględnieniem piłki nożnej. Ta ostatnia, miała szansę zaistnieć w rzeszowskim środowisku dzięki Rzeszowianom studiującym we Lwowie, ale
przede wszystkim dzięki osobie Kazimierza Hemerlinga, który
w 1904 r. użyczył entuzjastom piłki nożnej odpowiednie przepisy
sportowe. Te i inne okoliczności, wpływające na zaistnienie kontaktów tych dwóch ośrodków, zostały dokładnie opisane przez autorów
niniejszego opracowania.
Kontakty sportowe rzeszowskich miłośników sportu łączą się z powstaniem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Rzeszowie w 1886 r. Odbywały się one poprzez uczestnictwo rzeszowskich „Sokołów” w spotkaniach zarządu lwowskiej macierzystej organizacji, w
której m.in. członek rzeszowskiego gniazda „Sokolego” Karol Stary był członkiem Grona
Nauczycielskiego TG „Sokół” we Lwowie odpowiadającego za organizacji za metodykę poszczególnych dyscyplin sportowych35. Należał on do założycieli sokolego gniazda w Rzeszowie. Dzięki jego staraniom zaczęły rozwijać się w Rzeszowie gry i zabawy ruchowe, w tym
najbardziej popularna wśród młodzieży, (zwłaszcza I i II Gimnazjum 1903/1904 r.), piłka
nożna. Karol Stary propagował tę grę na prymitywnych boiskach, (szczególnie na prymitywnych boiskach w ogrodzie miejskim położonym przy obecnej ul. Dąbrowskiego oraz za zamkiem nad Wisłokiem36). Boisko miało wówczas wymiary 58 x 51 m i wyposażone było w
bramki, składające się z dwóch żerdek, połączonych u góry taśmą. To właśnie na tym boisku
rozgrywały mecze gimnazjalne zespoły, z których najlepszą była „drużyna mistrzowska”.
Ona też była trzonem powstałej w 1905 r., „Resovii”37.
35
Karol Stary – naczelnik okręgu III TG „Sokół”, członek władz związkowych TG „Sokół”, uczestnik kursów
dla przodowników sokolich w Pradze i Zagrzebiu, nauczyciel gimnastyki w I Gimnazjum i II Gimnazjum w
Rzeszowie, sędzia sportowy gimnastyki, lekkoatletyki, piłki nożnej propagator idei H. Jordana na gruncie rzeszowskim w zakresie gier i zabaw na wolnym powietrzu, prekursor piłki nożnej w KS „Resovia”, od 1919 r.
kierownik szkoły im. T. Kościuszki w Rzeszowie.
36
J. Dziopek: Pierwsi footbaliści w Rzeszowie. „Przekrój” 18.09.1977, wyd. 1693. Biuro wycinków prasowych
Glob Warszawa Pl. Starynkiewicza 7.
37
Nazwa klubu Resovia – wiąże się z łacińską nazwą miasta Rzeszowa. W wielu obecnych mieszkańcach miasta budzi się do obu nazw stosunek emocjonalny. Prawa miejskie otrzymał Rzeszów w 1354 r. od Kazimierza
70
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
Fot. 1. Herb Lwowa, LKS „Pogoń” Lwów, Herb Rzeszowa, CWKS „Resovia”
Kolejne ważne wydarzenie w rozwoju szczególnie rzeszowskiej piłki nożnej wiąże się
z Kazimierzem Hemerlingiem znanym lwowskim dziennikarzem i „wędrującym po Galicji
instruktorem sportowym”, który w 1904 r. udostępnił miłośnikom piłki nożnej Prawidła gry
w piłkę nożną (Associatin – Football) na sezon 1904 r. Przepisy zostały przywiezione zostały
ze Lwowa przez studiujących tam rzeszowiaków. Odnotować tutaj warto niewątpliwy wpływ
istniejącego już wówczas Lwowskiego Klubu Sportowego „Czarni” na zawodników rzeszowskich. Zjawisko to uwidoczniło się to m.in. poprzez noszenie przez piłkarzy „czarnych”
względnie „czerwono-czarnych” kostiumów. Takie kostiumy nosili zawodnicy najlepszej
drużyny w Rzeszowie zwanej „mistrzowską”.
Kolejnym związkiem z lwowskim klubem jest uwzględnienie w ich monografii klubowej początków działalności „Resovii”. Autorzy Księgi Pamiątkowej „Pogoni” Lwów na
stronie 70 monografii, napisali: …uczniowskie drużyny piłkarskie powstają w Rzeszowie już
około 1905 r. Założycielami drużyny „Resovia”, a następnie klubu o tej samej nazwie i statucie (od 1909 lub 1910) byli Drzewicki, dr Józef Jedliczka, Herman Klejneman, Alfred Kober,
Jan Kotowicz, Bronisław Łukawski, Stanisław Marcinkiewicz, Mieczysław Samołyk i inni…38.
Pierwsze sportowy kontakt piłkarzy „Resovii” obok spotkań z piłkarzami „Cracovii” z
lwowiakami odbyło się w dniu 1 sierpnia 1909 r. Wówczas odbył się mecz piłkarski pomiędzy pierwszą drużyną „Czarnych” Lwów i „Czerwono - Czarnymi” Rzeszów. Mecz zakończył się zwycięstwem „Czarnych” 8:1. Ówczesny sprawozdawca sportowy pisze o tym meczu, że …gra resoviaków pozostawiała jeszcze wiele do życzenia, choć pewnym wyrobieniem
odznaczało się prawe skrzydło, a kilka lepszych momentów miał również środek pomocy, oraz
tzw. lewy back…39.
Wielkiego i oddany został wówczas we władanie rycerzowi Janowi Pakosławicowi ze Strożysk. Pęckowski Dzieje miasta Rzeszowa do końca XVIII w. s. 3–4.) Najbardziej prawdopodobną etymologię nazwy miasta Rzeszowa
podaje wielki miłośnik i sympatyk KS „Resovia” red. W. Zieliński (w:) Ze sztambucha dawnego Rzeszowa,
Rzeszów 2000 s. 26. powołując się na wyjaśnienia księdza Wojciecha Michny, za którego wersją bezimienny
autor artykułu zamieszczonego w „Kurierze Rzeszowskim” z dnia 27 stycznia 1883 r. snuł takie na ten temat
rozważania: osada założona na prawie niemieckim, w tym języku dwór naczelnika nazywano R e i s c h o f, nazwa ta wchodzi w obieg mowy ludowej. Około 1390 r. (m. in. pismo biskupa z Przemyśla Er. Mora adresowane
było po łacinie) w mowie potocznej i piśmie brzmiało R e i s ch o f f, potem R i s c h o v po łacinie R i s o v i a,
następnie R e s o v i a co po spolszczeniu brzmiało R e s h o v – Rzeszów. Ten sposób tworzenia nazw przyjęty
został i tak właściciele pierwszej osady (chodzi tu o Staromieście) Paszkowie vel Paskowie po przeniesieniu się
do Rzeszowa przyjmują nazwę Rzeszowskich. Druga linia Pasków przeniosła się do Strzyżowa przyjmując nazwę
Strzyżowskich. Na tej zasadzie utworzono nazwę miasta a od niego nazwę klubu R e s o v i a.
38
T. Dręgiewicz, S. Polakiewicz, R. Wacek, M. Kobiak: Księga pamiątkowa 35-lecia „Pogoń” Lwów. Lwów
1939, s. 70.
39
„Gazeta Sportowa” Rzeszów 1909, nr 6. s. 5. Opis przebiegu meczu footbalowego w Rzeszowie.
71
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
Pierwszy mecz KS „Resovia” z LKS „Pogoń” Lwów odbył się 10 września 1911 r. w
Rzeszowie i zgodnie z ówczesnym poziomem sportowym drużyn zakończył się zwycięstwem
lwowian 6:040.
Działacze rzeszowscy cały wysiłek organizacyjny skierowali na budowę własnego boiska. Otwarto je uroczyście 19 maja 1912 r. na „stawisku”, położonym w rejonie dzisiejszych
ulic Hetmańskiej i „Podpromia”. Na uroczystość tę przyjechała do Rzeszowa lwowska drużyna piłki nożnej LKS „Pogoń”. W rozegranym wówczas meczu pokonała „Resovię” w stosunku 6:1. W upominku Rudolf Wacek – opiekun lwowskiej drużyny futbolowej – wręczył na
pamiątkę piłkarzom „Resovii” statuetkę piłkarza (który znajduje się obecnie u jednego z działaczy sekcji piłki nożnej)41.
Mniej szczęścia mieli parę tygodni później „Czarni” Lwów, którzy na tym samym
„nowym” boisku „Resovia” tylko zremisowali 1:1 z rzeszowską drużyną. Inne wyniki footbalowych matchy z 1912 r. to – KS „Resovia” – „Polonia” Jarosław 3:3 oraz „Resovia” – „Czarni” Lwów 1:1.
W latach 1919–1927 sekcja piłki nożnej KS „Resovia” wchodziła do struktur Krakowskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej. Mimo to w dniach 15–16 czerwca 1922 r. w Rzeszowie „Resovia” podejmowała II drużynę „Pogoni” Lwów. W tych towarzyskich spotkaniach zawodnicy „Resovii” zremisowali z „Pogonią” Lwów 2:2 i wygrali z nią 3:042.
W sezonie 1928 r. „Resovia” spotkała się z następującymi drużynami:
Tab. 1. Wyniki „Resovii” w B klasie Lwowskiego - OZPN w sezonie 1928 r.43
Drużyna
„Czuwajem” Przemyśl
„Sokołem” Drohobycz
„Hakoachem” Stanisławów
„Białym Orłem” Lwów
Wyniki
0:0 i 3:0
4:1 i 4:2
2:1 i 0:0
3:0 i 0:0
Wyniki te pozwoliły drużynie „Resovii” zająć pierwsze miejsce i awansować do A klasy
okręgu lwowskiego.
W 1929 r. piłkarze „Resovii” grali o mistrzostwo I grupy klasy A Lwowskiego Okręgu
Piłki Nożnej. Przeciwnikami „Resovii” w grupie były następujące drużyny:
Tab. 2. Wyniki „Resovii” w rozgrywkach A klasy - LOZPN w 1929 r.44
Drużyna
AZS Lwów
„Janina” Złoczów
„Hasmonea” Lwów
„Pogoń” Ib Lwów
„Polonia” Przemyśl
Wyniki
3:2 i 2:3
3:1 i 2:2
4:4 i 0:0
2:3 i 0:3
1:2 i 0:0
Mistrzostwo zdobyła wówczas drużyna „Polonii” Przemyśl. Zespół „Resovii” zajął 3
miejsce. W grupie II klasy A grały takie zespoły jak – „Pogoń” Stryj, „Rewera” Stanisławów,
„Ukraina” Lwów, „Lechia” Lwów, „Czarni” Lwów – i „Hakoach” Lwów.
Rok później – w 1930 r. – piłkarze „Resovii” nadal rozgrywali mecze w lwowskiej
klasie A. Pierwsze miejsce zajęła lwowska „Lechia”, natomiast „Resovia” ukończyła wtedy
rozgrywki na 4 miejscu z wynikami:
40
T. Dręgiewicz, S. Polakiewicz, R. Wacek, M. Kobiak,: Księga pamiątkowa…, dz. cyt., s. 48.
Tamże, s. 53.
42
S. Samołyk: Kronika Wojskowo Cywilnego …dz. cyt.
43
Tamże.
44
Akta luźne CWKS „Resovia”.
41
72
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
Tab. 3. Wyniki „Resovii” w rozgrywkach A klasy - LOZPN w 1930 r. 45
Drużyna
„Lechią” Lwów
„Hasmoneą” Lwów
„Ukrainą” Lwów
„Czarnymi” Lwów
„Pogonią” Ib Lwów
„Świtezią” Lwów
„Polonią” Przemyśl
„Pogonią” Stryj
„Janiną” Złoczów
Wynik
2:3 i 1:8
4:4 i 1:3
4:2 i 1:2
3:6 i 5:4
3:1 i 2:4
4:2 i 1:5
3:1 i 2:2
2:0 i 4:1
3:0 i 2:1
Okres ten w polskiej piłce charakteryzował się ciągłymi zmianami w strukturach organizacyjnych. W wyniku reorganizacji na początku sezonu piłkarskiego w 1931 r. – w A klasie
okręgu lwowskiego występowało osiem zespołów. Była to: „Resovia”, „Hasmonea” Lwów,
„Polonia” Przemyśl, „Pogoń” Stryj, II drużyna „Sokoła” Lwów, „Świteź”, „Revera” Stanisławów i „Ukraina” Lwów. Wyniki drużyny rzeszowskiej były nieco słabsze:
Tab. 4. Wyniki „Resovii” w rozgrywkach A klasy - LOZPN w 1931 r.46
Drużyna
Resovia – „Hasmonea” Lwów
Resovia – „Polonia” Przemyśl
Resovia – „Pogoń” Stryj
Resovia – II „Sokół” Lwów
Resovia – „Świteź”
Lwów
Resovia – „Revera” Stanisławów
Resovia – „Ukraina” Lwów
Wyniki
1:1 i 1:5
2:1 i 3:4
4:2 i 3:4
2:1 i 1:5
5:1 i 3:3
4:4 i 0:1
0:1 i 1:5
Fot. 2. Komunikat w „Raz Dwa Trzy”, 1931 nr 2, s. 13, o dziwo wydawany był w Krakowie, którego sympatycy
„Wisły” i „Cracovii” kwestionują powstanie KS „Resovii” w 1905 r., a w uroczystościach jubileuszu 25-lecia
uczestniczyła krakowska „Garbarnia”
45
46
Tamże.
Akta luźne CWKS „Resovia”.
73
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
W 1932 r. nastąpiły w organizacji okręgowej ligi lwowskiej zmiany. 13 drużyn A klasy okręgu lwowskiego podzielono na dwie grupy. „Resovia” występowała w grupie pierwszej. Wyniki drużyny rzeszowskiej pozwoliły jej zająć czwarte miejsce, po spotkaniach z:
Tab. 5.Wyniki „Resovii” w rozgrywkach A klasy - LOZPN w sezonie 1932 r.47
Drużyna
„Lechią” Lwów
„Hasmoneą” Lwów
„Świtezią” Lwów
„Polonią” Przemyśl
„Pogonią” Ib Lwów
Wyniki
6:1 i 0:4
1:2 i 2:4
2:1 i 2:4
1:1 i 1:1
3:2 i 0:1
Uzyskane wyniki wskazują, że piłkarze „Resovii” odegrali w rozgrywkach w 1933 r.
czołową rolę:
Tab. 6. Wyniki rozgrywek A klasy - LOZPN w sezonie 1933 r.48
Drużyna
„Resovia” – „Polonia” Przemyśl
„Resovia” – II „Sokół” Lwów
„Resovia” – „Hasmonea” Lwów
„Resovia” – „Ognisko” Jarosław
„Resovia” - „Old-Boy” Lwów
Wynik
4:0 i 0:1
4:0 i 1:2
3:1 i 1:3
5:1 i 0:1
6:0 i 5:0
Fot. 3. 1934 r. Fragment meczu „Resovia” – „Ukraina”.
W skład grupy drużyn powołanego okręgu lwowskiego w sezonie 1934 r. wchodziło
po wielu protestach i na podstawie referendum dziesięć zespołów – sześć lwowskich: „Czarni”, II „Sokół”, „Hasmonea”, „Lechia”, „Pogoń” Ib, „Świteź” i „Ukraina” oraz „Ognisko”
Jarosław, „Polonia” Przemyśl i rzeszowska „Resovia”. Oceniająca rozgrywki prasa wyróżniała szczególnie zawodników „Resovii” – Finka, Kluza, Knutla, Kotelnickiego i Rybowicza. W
47
48
Akta luźne CWKS „Resovia”.
Tamże.
74
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
drużynie występowali jeszcze obok wymienionych wyżej: Batora, Brydak, Chwałka, Dyląg,
Drozd, Hajdaś, Janda, Kuśtek, Pęcak, Porada, Senejko i Wróbel. Piłkarze „Resovii” odnieśli
wówczas sukces zajmując w nowo powołanej lidze okręgu lwowskiego drugie miejsce za
„Czarnymi” Lwów. Poniższa tabela ilustruje przebieg rywalizacji w sezonie 1934 r.49
Tab. 7. Wyniki „Resovii” w rozgrywkach A klasy - LOZPN w 1934 r.50
Drużyna
„Resovia” – “Czarni”Lwów
„Resovia” – “Polonia” Przemyśl
„Resovia” – „Lechia” Lwów
„Resovia” – „Ukraina” Lwów
„Resovia” – „Pogoń” Ib Lwów
„Resovia” – „Hasmonea” Lwów
„Resovia” – II „Sokół” Lwów
„Resovia” – „Ognisko” Jarosław
„Resovia” – „Świteź” Lwów
Wyniki
1:0 i 0:2
2:0 i 2:2
1:1 i 3:1
1:2 i 3:0
1:1 i 2:1
3:1 i 0:0
0:0 i 1:1
4:0 i 2:6
5:0 i 2:0
Tab. 8. Wyniki „Resovii” w rozgrywkach A klasy - LOZPN w sezonie 1935 r.51
Drużyna
„Resovia” – „Czarni” Lwów
„Resovia” – „Hasmonea” Lwów
„Resovia” – „Lechia” Lwów
„Resovia” – „Ognisko” Jarosław
„Resovia” – „Pogoń” Ib Lwów
„Resovia” – „Polonia” Przemyśl
„Resovia” – II „Sokół” Lwów
„Resovia” – „Czuwaj” Przemyśl
„Resovia” – „Ukraina” Lwów
„Resovia” – „Pogoń” Stryj
Wyniki
2:1 i 0:1
0:4 i 0:0
1:6 i 2:1
0:0 i 3:0
1:4 i 1:2
1:0 i 2:4
2:2 i 0:2
2:1 i 1:1
3:1 i 4:5
1:1 i 0:2
„Resovii” zdarzały się również walkowery, przykładem może być mecz ligowy z „Lechią” Lwów z 19.04.1936 r. o mistrzostwo Ligi okręgu lwowskiego, który nie odbył się ponieważ drużyna „Lechii” przysłała telegram zawiadamiający o rezygnacji z dwóch punktów
na korzyść „Resovii”.
W walce o ligowe punkty z „Hasmoneą” Lwów „Resovia” wtedy zremisowała 1:1. Za
mecz zebrała pochlebne recenzje …zawody Resovii z Hasmoneą stanowią zawsze największą
atrakcję sportową. Tak również we wczorajszym spotkaniu wzbudziły rekordowe zainteresowanie publiczności. Resovia miała swój dzień a w ofensywie jej akcje szły składnie i wielokrotnie zagrażały świątyni Hasmonei. Specjalnie wyróżniali się Pęcak, Hajdaś i Kalus. W
pierwszej połowie Resovia nie schodzi z pola karnego gości, jednak gra tria obronnego gości
tudzież pech strzałowy nie pozwalają jej uwidocznić cyfrowo. Niespodziewany wypad gości
kończy się bramką zdobytą w 30 min przez Katza. Po przerwie obraz gry nie zmienia się. Hasmonea dochodzi do głosu, uzyskując przewagę. Wyrównanie pada w 65 min gry ze strzału
Kalemby. Ambitne wysiłki obu zespołów nie przynoszą efektu. Sędziował dobrze p. Medycki
…52.
Mecz „Resovii” z „RKS” Lwów poprzedzały artykuły zamieszczane w prasie lwowskiej. „Telegram Sportowy” zapowiadał przyjazd i pewne zwycięstwo …niemal stuprocentowego kandydata na zdobycie mistrzostwa swojej grupy. Tymczasem rzeszowianie sprawili
zawód… Spotkanie to przegrali wysoko 5:2. Bramki dla RKS zdobyli 1:0 Żelazko 3’, 2:1
49
S. Samołyk: Kronika Wojskowo Cywilnego …dz. cyt.
Tamże.
51
Tamże.
52
„Telegram Sportowy”, Lwów 3.05.1936 r.
50
75
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
Nowak 16’ oraz w 27’ na 3:1; w 38’ na 3:1; w 40’ na 4:1; w 44’ ponownie Nowak na 5:1; dla
„Resovii” dwie bramki zdobył w 10’ Kołeczek na 1:1 a w 85’ na 5:1. Sędziował p. Hausman.
Kronikarz klubowy S. Samołyk podsumował tę sytuację – po kolejnym przegranym spotkaniu
z ŻKS „Hasmonea” we Lwowie 4:0 – …Resovia znajduje się na mało chlubnym ostatnim
miejscu i swoją grą nie może imponować…53. Zwycięstwo na zakończenie pierwszej rundy z
drużyną lwowskiego RKS 2:0 poprawiło nieco nastroje w drużynie. Sytuacja związana z jej
utrzymaniem w A klasie LOZPN nie była łatwa.
Fot. 4. Sprawozdanie z jednego ze spotkań KS „Resovia” – LKS „Pogon” Ib Lwów.
53
S. Samołyk: dz. cyt. bpgn.
76
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
W dniu 2.08.1936 r. rzeszowski zespół wznowił rozgrywki ligowe 1936/37. Decyzją
PZPN zatwierdzono wówczas system rozgrywek jesień-wiosna. Zespół „Resovii” w sezonie
1936–37 okazał się prawdziwą rewelacją mistrzowskich rozgrywek w okręgu lwowskim.
Zdobył wówczas tytułu mistrza klasy A. Było to jedno z osiągnięć piłkarskich „Resovii” w
latach trzydziestych. Dobre mecze drużyna rzeszowska rozegrała wówczas z „Czarnymi”
Lwów 2:2, „Ukrainą” Lwów 2:0 i rezerwą lwowskiego „Sokoła” 7:0. Prasa uznała wynik meczu „Resovii” z „Pogonią” I b Lwów za sensacyjny 5:1. Do przerwy rzeszowianie prowadzili
0:1 po bramce Hogendorfa w 42’ gry. Tuż po przerwie „Pogoń” wyrównała 1:1 po samobójczej bramce pomocnika „Resovii” Geislera (już po 5’ gry bramkę strzelił dla rzeszowian Kalemba, ustalając wynik na 1:2, a po 10’ Ruebenbauer podwyższył na 1:3). W drugiej połowie
rezultat na korzyść „Resovii” ustali Baran, w 26’ na 1:4, a w 42’ 1:5. Rzeszowska trójka –
Baran, Wróbel i Hogendorf – popisała się w meczach sezonu 1936/1937 bardzo skuteczną
grą54.
Fot. 5. Lwów 1935 r., drużyna KS „Resovia” na boisku ILKS „Czarni” Lwów, stoją od lewej: W.
Pęcak, S. Batora, S. Kuśtek, M. Kluz, R. Sanecki, J, Knutel, S. Hajdaś, K. Fink, Rybowicz, B. Dyląg,
W. Drozd i E. Kotelnicki.
Inauguracja rozgrywek o mistrzostwo ligi okręgowej nastąpiła 18.04.1937 r. na boisku
„Resovii” (przy ul. Langiewicza). Przeciwnikiem gospodarzy była wtedy drużyna przodownika tabeli „Ukraina” Lwów. Rzeszowianie spotkanie to wygrali 5:2 (3:1) rozpoczynając tym
samym pasmo zwycięstw:
54
Tamże; A. Piesko: Rękopis, bpgn. Kronika sekcji piłki nożnej WCTS „Resovia” 1937–1939.
77
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
Tab. 9. Wyniki „Resovii” w rozgrywkach A klasy - OZPN w sezonie 1937 r. 55
Drużyna
„Resovia” – „Lechia” Lwów
„Resovia” – „Ukraina” Lwów
„Resovia” – „Czarni” Lwów
„Resovia” – „Ognisko” Jarosław
„Resovia” – „Czuwaj” Przemyśl
„Resovia” – „Hasmonea” Lwów
„Resovia” – „Polonia” Przemyśl
„Resovia” – „Pogoń” Ib Lwów
„Resovia” – „RKS” Lwów
„Resovia” – „Korona” Sambor
“Resovia” – II “Sokół” Lwów
Wyniki
2:0 i 1:356
2:0 i 5:2
3:1 i 2:2
7:1 i 4:4
0:0 i 6:2
2:2 i 1:1
1:1 i 1:3
6:1 i 2:0
2:0 i 3:0
1:0 i 4:2
2:0 i 7:0
Komunikatem nr 18 LOZPN z posiedzenia Wydziału Gier i Dyscypliny z dnia 23
czerwca 1937 r. w pkt. 16 poinformowano klub sportowy CWTS „Resovia” o zatwierdzeniu,
zdobycia przez rzeszowskich piłkarzy, mistrzostwa okręgu lwowskiego. W pkt. 17 tego komunikatu podany został regulamin spotkań o wejście do ligi państwowej57.
Fot. 6. 1937 r. tabela końcowa ligi okręgowej klasy A, KS „Resovia” mistrzem, a UST „Ukraina”
wicemistrzem
55
S. Samołyk: Kronika WCTS „Resovia”…, dz. cyt. bpgn; A. Piesko: Rękopis, bpgn. Kronika sekcji piłki nożnej
WCTS „Resovia” 1937–1939.
56
„Resovia” na mecz 16.08.1936 r. spóźniła się ponad 30’, rozegrano wówczas mecz towarzyski zakończony 1:3
na korzyść „Lechii” Lwów. Bramki zdobyli: dla „Lechii” Pirożyński – 2, oraz Schusterschutz – 1, dla „Resovii”
– Fregenkopf. Spóźnienie wynikło z oszczędności „Resovii” i jazdy z tego powodu do Lwowa pociągiem osobowym.
57
A. Piesko: Kronika…, dz. cyt. „Telegram Sportowy” 1937, nr 174.
78
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
Już na samym początku 1937 r. emisariusze klubów warszawskich i łódzkich przyjeżdżali do Rzeszowa, aby uzyskać akceptację przejścia czołowych zawodników „Resovii”. Jak
wspominano, udało się to przedstawicielom „Warszawianki”, do tego klubu przeszli wówczas
Tadeusz Hogendorf i Stanisław Baran. Odeszło także trzech innych czołowych piłkarzy:
Wieder, Geisler i Malczewski (późniejszy długoletni prezes Polskiego Związku Narciarskiego). Miejsce tych zawodników w drużynie zajęli wówczas Kluz 58 i Kalemba z „Pogoni”
Lwów oraz bramkarz Bochnia z „Naprzodu” Lipiny, 59 liczono również na własnych wychowanków. Mimo tych uzupełnień kadrowych „Resovia” wyraźnie obniżyła swoje „piłkarskie
loty”. Poniosła porażki 0:3 i 1:2 z jedenastką „Czarnych” Lwów, która zdobyła wtedy tytuł
mistrzowski klasy A, uległa „Polonii” Przemyśl 0:2 i 1:2 oraz przegrała z „Pogonią” Stryj 2:3
i 0:160.
Pierwszy mecz z serii spotkań o mistrzostwo lwowskiej ligi okręgowej odbył się w
Rzeszowie na boisku 17 p.p. Przeciwnikami „Resovii” była drużyna lwowskiej „Pogoni”.
Wykorzystując przerwę w rozgrywkach ligi państwowej do Rzeszowa przyjechali piłkarze z
pierwszego składu „Pogoni”. Osłabienie dyskwalifikacjami Brydaka i Dyląga drużyny „Resovii” (już przed meczem) powodowało obawy wśród rzeszowskich działaczy i kibiców, co
do wyniku spotkania. Obawy te potwierdziły się. Pomimo ambitnej postawy rzeszowskich
piłkarzy, mecz wygrali przedstawiciele lwowskiej „Pogoni” (jednego z najstarszych klubów
polskich) w stosunku 0:6. Pozostałe wyniki „Resovii” również były poniżej oczekiwań.
W rundzie jesiennej 1937 r. wyniki zespołu zapowiadały się obiecująco. Drużyna
znajdowała się wtedy na czwartym miejscu w tabeli. Jednak wyniki rundy wiosennej 1938 r.
pozwoliły „Resovii” zająć dopiero jedenaste miejsce:
Tab. 10. Wyniki „Resovii” w rozgrywkach II rundy - A klasy LOZPN w 1938 r. (wiosna)61
Drużyna
„Resovia” – „Pogoń” Lwów
„Resovia” – „Ukraina” Lwów
„Resovia” – „Czuwaj” Przemyśl
„Resovia” – „Polonia” Przemyśl
„Resovia” – „Lechia” Lwów
„Resovia” – „Korona” Sambor
„Resovia” – „Pogoń” Stryj
„Resovia” – „Junak” Drohobycz
„Resovia” – „Czarni” Lwów
„Resovia” – „Ognisko” Jarosław
„Resovia” – „Sokół” II Lwów
„Resovia” – „RKS” Lwów
„Resovia” – „Hasmonea” Lwów
Wyniki
3:0 i 0:6
4:1 i 1:2
3:1 i 2:0
2:3 i 3:1
0:9 i 1:2
4:1 i 1:2
2:3 i 1:2
4:1 i 0:0
0:3 i 1:2
3:0 i 1:2
2:1 i 3:0 (v.o.)
0:1 i 0:3
1:0 i 0:1
Tabela zamieszczona w „Telegramie Sportowym” dodatku, do „Tygodnika Ilustrowanego” po zakończeniu sezonu 1937/38, z dnia 19.06.1938 r. przedstawiała kolejność drużyn
następująco:
58
Kluz prowadził w roku 1937 r. również treningi rzeszowskich piłkarzy zob. Fuzja Resovii z HCP (W:) L.
Piesko Kronika sekcji…, dz. cyt.
59
„Przegląd Sportowy” z dnia 21.03.1938 r. zob. art. Liga Lwowa przed startem
60
Na podstawie wywiadu W. Janoszka, który został zamieszczony 6.12.1937r. w „Ilustrowanym Telegramie
Sportowym” nr. 197.
61
S. Samołyk Kronika WCTS „Resovia”…, dz. cyt. bpgn.
79
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
Tab. 11. Wyniki „Resovii” w zakończonych rozgrywkach klasy A - LOZPN w sezonie 1937/3862
Drużyna
„Czarni” Lwów
„Ukraina” Lwów
„Polonia” Przemyśl
„Hasmonea” Lwów
„Lechia” Lwów
„Pogoń” Stryj
„Pogoń” Ib Lwów
„Junak” Drohobycz
WKS Jarosław
RKS Lwów
„Resovia” Rzeszów
„Korona” Sambor
HKS „Czuwaj”
„Sokół” II Lwów
Wynik
40 pkt.
34 pkt.
32 pkt.
30 pkt.
28 pkt.
27 pkt.
27 pkt.
26 pkt.
26 pkt.
25 pkt.
25 pkt.
18 pkt.
17 pkt.
8 pkt.
Po spotkaniu „Resovii” z „Lechią” we Lwowie, w której rzeszowianie doznali wysokiej porażki 0:9, były mistrz lwowskiej ligi okręgowej, został poddany ostrej krytyce prasowej. W 15 minucie meczu przegrywała 0:3, właściwie jak napisał redaktor „Telegramu Sportowego” …„Resovia” skreczowała… Trudno tłumaczyć piłkarzy za tą wpadkę, również tajemniczo przemilczeli tą porażkę kronikarze Samołyk i Piesko63.
Spotkania o mistrzostwo lwowskiej klasy A sezonu 1938/1939 „Resovia” rozpoczęła
w dniu 14.08.1938 r. zwycięstwem nad „Pogonią” Lwów 6:4. Drużyna występowała wówczas
w składzie – w bramce Sanecki, w obronie Chwałka i Brydak, w pomocy Hajdaś, Zwoliński i
Dyląg, oraz w ataku – od lewego skrzydła – Bochnia, Melko, Wróbel, Kluz i Kalemba64.
Było to jedno z większych osiągnięć piłkarzy „Resovii” w latach międzywojennych.
Dramatyczny przebieg miało spotkanie ligowe pomiędzy „Lechią” Lwów a „Resovią” (rozegrane we Lwowie w dniu 4.09.1938 r.). W trakcie gry zawodnik Pierożyński z „Lechii” – tak
niefortunnie i brutalnie zderzył się z zawodnikiem „Resovii” Chwałką – iż ten ostatni doznał
podwójnego złamania nogi. Mecz został przerwany w 45‘ gry. Decyzją Lwowskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej (LOZPN) Pierożyński z „Lechii” Lwów został za ten faul dożywotnio zdyskwalifikowany65.
62
Ostatni mecz ligowy – wycinek prasowy nieznanego tytułu prasowego (W:) S. Samołyk: Kronika WCTS „Resovia”…, dz. cyt., bpgn.
63
Tytuły artykułów mówią same za siebie: w „Telegramie Sportowym” – Detronizacja mistrza, w „Ilustrowanym Kurierze Codziennym” – Sensacyjna porażka „Resovii” w mistrzostwach Ligi lwowskiej. A może pasuje tu
…jak nie wiadomo, o co chodzi, to…, przyp. autora.
64
Na ten mecz firma Roberta Dontha znajdująca się w Rzeszowie przy ul. 3-go Maja ofiarowała „Resovii”:
proporczyk, komplet stroi biało –czerwonych wraz swetrem dla bramkarza. zob. S. Samołyk: Kronika „Resovii”
1936–1951.
65
Zob. Dożywotnia dyskwalifikacja za złamanie nogi przeciwnikowi (W:) L. Piesko: Kronika sekcji…, dz. cyt.
80
Scientific Review of Physical Culture vol. 3 no. 1
Bilans wynikowy sezonu 1938/39 przedstawia się następująco:
Tab. 12. Wyniki „Resovii” w zakończonych rozgrywkach A klasy - LOZPN w sezonie 1938/3966
Drużyna
„Resovia” – „Pogoń” Lwów
„Resovia” – „Junak” Drohobycz
„Resovia” – „Ukraina” Lwów
„Resovia” – „Lechia” Lwów
„Resovia” – „Sian” Przemyśl
„Resovia” – „Korona” Sambor
„Resovia” – „Pogoń” Stryj
„Resovia” – „Czarni” Lwów
„Resovia” – „Polonia” Przemyśl
„Resovia” – „RKS” Lwów
„Resovia” – „Hasmonea”
„Resovia” – „WKS” Jarosław
Wyniki
6:4 i 6:0
0:4 i 0:4
3:1 i 1:2
0:1 i 1:2
3:4 i 0:1
4:1 i 2:0
4:2 i 2:3
2:3 i 1:4
1:1 i 3:1
1:0 i 3:1
0:0 67 i 0:2
2:1 i 1:2
Swój ostatni mecz przed wybuchem II wojny światowej (w sezonie 1938/1939) „Resovia” rozegrała 11.06.1939 r. z WKS Jarosław. Mecz ten wygrała 2:1. Tym samym pozostała w lidze okręgowej. Tytuł mistrzowski wywalczył „Junak” Drohobycz, który dwukrotnie
pokonał „Resovię” w stosunku 4:0. Większe sukcesy w tych latach odnosiła piłkarska młodzież z Rzeszowa. Na obozie juniorów w Schodnicy, zorganizowanym przez działaczy lwowskiego OZPN-u, zespół „Resovii” zajął w rozgrywkach II miejsce za „Pogonią” Lwów. Zadebiutowali w nim wówczas: Górnicki, Łącz, Zwoliński, Kuźniar i Polak 68.
Po powrocie piłkarzy KS „Resovia” do struktur Lwowskiego OZPN kontakty sportowe i wyjazdy do Lwowa zwielokrotniały. W sezonach 1927–1939 w klasie rozgrywkowej
rzeszowianie grali z lwowskimi zespołami: II LKS „Pogoń”, LKS „Czarni”, UKS „Ukraina”,
WKS „Lechia” i TG „Sokół”, „Biały Orzeł”, AZS, ŻKS „Hasmonea”, RKS, Old – Boy”. Tak
więc w ciągu jednego roku drużyna piłkarska KS „Resovia” wyjeżdżała do Lwowa do 8 razy
w roku. Stąd można śmiało powiedzieć, że przed 1939 r. w piłkę nożną, grać uczyliśmy się od
lwowskich piłkarzy.
66
S. Samołyk: Kronika WCTS „Resovia”…dz. cyt; A. Piesko: Kronika…, dz. cyt.
Spotkanie nie odbyło się, zostało przez PZPN odwołane z uwagi na wybory do Sejmu II RP spotkanie to rozegrano 26.03.1939 r. zob. S. Samołyk: Kronika…, dz. cyt.
68
Tamże.
67
81