Handleiding fruiten groente

Transcription

Trade Sector Support Program
Handleiding
inzake de Export
van
fruit en Groente
Handleiding
inzake de Export
fruit en Groente
ISBN xxxxxx xxxxxx
© 2010, TSSP, Paramaribo, Suriname, South-America
Printed by Suriprint n.v. (www.suriprint.com)
on Totally Chlorine Free (TCF) and Acid Free paper derived from sustainable forests.
Handleiding inzake de Export van Fruit en Groente
DANKBETUIGING
Op basis van een studie (Program for Agricultural Standards Prefeasibility Study) verricht in 2007 werd het volgende geconcludeerd:
De implementatie van de PAS, een programma opgezet om de vereiste
standaarden inzake exportproducten uit de landbouwsector ten uitvoer te
brengen, zal de bedreiging van afgekeurde exportproducten elimineren
en op wezenlijke wijze de lokale voedselveiligheid alsook de groei en
ontwikkeling van kleinschalige productie ondersteunen. Dit leidt ook tot
het standpunt dat er een meer vercommercialiseerde benadering moet
zijn m.b.t. het gebruik van de koelfaciliteit op de Luchthaven.
Het Trade Sector Support Program is een door de IDB gefinancierd
programma dat dwars door drie Ministeries loopt. De algemene doelstelling
van het Trade Sector Support Program is het overheidsmanagement
in Suriname m.b.t. de buitenlandse handel te verbeteren door de
technische en institutionele capaciteit van het land te versterken, om het
handelsbeleid en de daarbij behorende overeenkomsten te formuleren,
hierover te onderhandelen en deze te implementeren.
Ten behoeve hiervan heeft het TSSP in samenwerking met zowel de IICA en
Luchthavenbeheer N.V. de opdracht gegeven tot de formulering van een
pragmatische handleiding m.b.t. het management van exportbedrijven
en de geregelde aanvoer van luchtvracht naar het lijnvliegtuig.
Hoewel de meeste informatie gebruikt in deze handleiding door de
auteurs werd ontwikkeld, is er enige informatie overgenomen uit de
Export Manual (Exporthandleiding) opgesteld voor de Jamaica Exporters
Association (JEA), 2009. Andere informatie was afkomstig van de JEA’s
“Guidelines for Exports to the United States of America”, “Guidelines
for Exports to the European Union & United Kingdom”, “Guidelines for
Exports to Canada” en “Guidelines for Exports to CARICOM”. Er werd
behalve informatie van internationale bronnen zoals het Dutch Centre
for the Promotion of Imports en de International Trade Centre (ITC) ook
informatie verkregen van werk verricht door het Ministerie van Landbouw
Veeteelt en Visserij. Veel van de informatie inzake voorschriften en
1
vereisten zijn afkomstig van hetgeen in de loop der tijd ontwikkeld is
door de consultants en door Technological Solutions Limited uit Jamaica.
Voorts is het ook van belang op te merken dat de technische capaciteit
en het menselijk potentieel binnen de bedrijven om de vereiste systemen
te ontwikkelen, te managen en te implementeren, van invloed zal zijn op
hun vermogen om de bestaande exportmarkten op succesvolle wijze in
stand te houden en eventueel nieuwe markten te betreden.
Ons doel is exporteurs van landbouwproducten de benodigde informatie
te verschaffen in een kernachtige, beknopte en gebruikersvriendelijke
taal. Wij hebben ook alles in het werk gesteld om ervoor te zorgen dat de
informatie in de publicatie accuraat is. Mocht u informatie tegenkomen
die onjuist is, gelieve ons hiervan op de hoogte te stellen. Ook uw
commentaar, voorstellen voor verbeteringen of additionele informatie
die wij zouden moeten opnemen, wordt ten zeerste op prijs gesteld.
De auteurs wensen hun dank te betuigen aan de bronnen van een deel
van de informatie vastgelegd in deze handleiding.
Voorts zouden wij onze erkentelijkheid willen betuigen voor de
ondersteuning van de navolgende stakeholders met wie overleg is
gepleegd en die ons belangrijke informatie hebben verschaft:
• Dhr. Cromwell Crawford (IICA-Vertegenwoordiger in Suriname)
• Dhr. John King (Coördinator Projecten IICA)
• Dhr. Alex Imanuel (Directeur Luchtvaartautoriteit)
• Dhr. Vivian Bijnaar (Commerciële Zaken Luchtvaartautoriteit)
• Dhr. Wendell Simson (Programma Coördinator TSSP)
• Dhr. Franklin Remy Grauwde (Directeur Surinaams Bureau voor
Standaarden)
• Mej. Maureen Nibte (Afdelingshoofd – Vergunningen, Ministerie van
Handel en Industrie)
• Dhr. Aroenath Jadoenathmissier (Afdelingshoofd Import-, Export- en
Deviezencontrole, Ministerie van Handel en Industrie)
• Mej. Grace Del Prado (Afdeling Plantenbescherming, Ministerie van
Landbouw Veeteelt en Visserij)
• Dhr. Arthur Zalmijn (Vereniging van de Landbouwsector – SAS)
• Dhr. Clyde Cairo (VP Commerciële Zaken – Suriname Airways)
2
Opgesteld door: Dhr. Marlon Roosblad en Dr. André Gordon
Opgesteld voor:Trade Sector Support Program
Datum:
25 april 2010
Land:
Suriname
3
Acroniemen
APHIS
B2B
BRC
C&F
CARICOM
CBI
CIF
CROSQ
CSME
DAF
DC
DDP
EC
EPA
EU
EUREPGAP
FAS
FDA
FOB
FOT
FRC
FSC
GAP
GATT
GFSI
GMP
HACCP
IICA
IDB
IFS
IPPC
ISO
ISPM
Animal and Plant Health Inspection Service
Business to Business
British Retail Consortium
Cost and Freight
Caribbean Community
Centre for the Promotion of Exports
Cost, Insurance, Freight
Caribbean Regional Organization for Standards and Quality
Caribbean Single Market and Economy
Delivered at Frontier
Developed Country
Delivered Duty Paid
European Commission
Economic Partnership Agreement
European Union
European Retailers Good Agricultural Practice
Free alongside ship
Food and Drug Administration
Free on Board
Free on rail, free on truck
Free Carrier
Forest Stewardship Council
Good Agriculture Practice
General Agreement on Tariffs and Trade
Global Food Safety Initiative
Good Manufacturing Practice
Hazard Analysis Critical Control Points
Inter-American Institute for Cooperation on Agriculture
Inter-American Development Bank
International Food Standard
International Plant Protection Convention
International Standards Organization
International Standard for Phytosanitary Measures
4
ITC
L/C LDC
LDC
MDC
Min LVV NTB
RTC
SME
SOP
SPS
SQF
TBT
TSSP
UNFAO
USDA
USFDA
WTO
International Trade Center
Letter of Credit
Least Developed Country
Least Developed Country
Most Developed Country
Ministerie van Landbouw, Veeteelt & Visserij
Non Tariff Barrier
Revised Treaty
Small, medium sized enterprise
Standard Operating Procedure
Sanitary and Phytosanitary
Safe Quality Food
Technical Barriers to Trade
United Nations Food and Agricultural Organization
United States Department of Agriculture
United States Food and Drug Administration
World Trade Organization
5
TABLE OF CONTENTS
INDEX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
1.INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
De Surinaamse Exportsector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Doel van de Handleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Wat houdt typisch exportproces in? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
2.PROCEDURES EN VEREISTEN M.B.T.
DE VOEDSELAFHANDELING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Algemene Technische Overwegingen voor Exporteurs van
Voedings- en Landbouwproducten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Sanitaire en Fytosanitaire Maatregelen (HACCP, MRL’s etc.) . . . . . 17
3. VANUIT DE MARKT VOORTGEKOMEN VEREISTEN VOOR
AGRO-VOEDSELEXPORTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
4.TECHNISCHE HANDELSBARRIÈRES (TBT’s) . . . . . . . . . . . . . . . 30
5. HANDELSOVEREENKOMSTEN EN HUN EFFECT OP
EXPORTPRODUCTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
De World Trade Organization (WTO) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Codex Alimentarius Commissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
De Economic Partnership Agreement (EU-CARIFORUM) . . . . . . . . . 33
6.ENKELE PRIMAIRE FACTOREN OM MET SUCCES TE
EXPORTEREN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Kwaliteit en Standaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Overwegingen inzake Marktonderzoek bij het Ontwikkelen van
een Strategie voor het Betreden of het Uitbreiden van de Markt . . . 38
Het Ontwikkelen en Implementeren van Uw Marketing Plan . . . . 40
6
7. EXPORTEREN NAAR GESELECTEERDE MARKTEN . . . . . . . . . . 48
Canada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
CARICOM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
De Verenigde Staten van Amerika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
De Europese Unie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Specifieke Aspecten van EU-Voedselvoorschriften en
Marktmechanismen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
8.TECHNISCHE, JURIDISCHE EN ETHISCHE ASPECTEN
M.B.T. DE EXPORT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Technische Aspecten m.b.t. de Export . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Lokale Wet- en Regelgeving van Invloed op de Export . . . . . . . . . 60
Sanitair en Fytosanitair Certificaatproces . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
APPENDIX ITE ONDERNEMEN STAPPEN M.B.T. DE EXPORT . . . 64
APPENDIX II
FINANCIËLE OVERWEGINGEN M.B.T. DE EXPORT . . . 67
APPENDIX IIIOVERWEGINGEN INZAKE DE VERZEKERING . . . . . 70
APPENDIX IV BEGRIPSBEPALINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
APPENDIX VLEVERINGSVOORWAARDEN . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
APPENDIX VIEXPORTPLAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
7
1. INLEIDING
De Surinaamse Exportsector
Momenteel prepareren en exporteren Surinaamse exporteurs een reeks
producten, voornamelijk fruit, groente en vis naar verschillende markten,
voornamelijk in Nederland. Deze exportproducten worden hoofdzakelijk
verkocht aan de verschillende etnische gemeenschappen die met deze
producten bekend zijn. Om de exporten uit Suriname in deze sector
wezenlijk te doen groeien, moeten exporteurs het vermogen hebben
om niet alleen hun productie aanzienlijk uit te breiden, maar ook om de
juiste markten te identificeren en te garanderen dat zij de goederen en/of
producten binnen de geschiktste distributiekanalen tegen concurrerende
prijzen kunnen leveren, terwijl zij voldoen aan al de vereisten van het
importerende land en markt aldaar. De benodigde informatie om dit te
verwezenlijken, wordt in deze handleiding gepresenteerd.
Indien Suriname zijn economie wil laten groeien en zijn volk een goed
bestaan wil verschaffen, moet hij zijn exportverdiensten verhogen. Het is
daarom de taak van de ondersteunende infrastructuur van de Regering
van Suriname, de producenten, de exporteurs en de participanten binnen
de hele exportketen, dat zij de basisvereisten voor succesvol exporteren en
de vraagstukken die hiermee gepaard gaan, goed begrijpen. Dit betekent
een betere kennis van de handelsovereenkomsten en de importvereisten
van de doelmarkt, alsook de naleving van de exportstandaarden, het
betrachten van ‘due diligence’ ofwel zorgvuldigheid, en het hebben
van de juiste trainingen, indien bedrijven succesvol willen zijn in de
hedendaagse omgeving.
Het is van belang om op te merken dat exporteren iets heel anders is dan
het verkopen van producten op de markt in Suriname. Het exporteren
kan riskanter en gecompliceerder zijn, en het gaat vaak gepaard met het
investeren van meer tijd, inzet en financiële middelen dan vereist ingeval
van lokale verkoop. Desalniettemin is de beloning van succesvolle export
8
aanzienlijk en is niet alleen een bevestiging van het verwerven van een
concurrentievermogen op regionale of wereldwijde schaal, maar geeft
een bedrijf of een land ook het vermogen om cruciale buitenlandse
valuta te verdienen en zich te bewegen in de richting van financiële
onafhankelijkheid. Deze handleiding verschaft een leidraad voor veel
fundamentele en logistieke vraagstukken die gepaard gaan met het
exporteren, en de informatie die nodig is om exporteurs en participanten
binnen de exportketen te assisteren bij het doen groeien van hun bedrijven
en het verhogen van de capaciteit van Suriname om op succesvolle wijze
op exportmarkten te concurreren.
Doel van de Handleiding
Deze Exporthandleiding wordt gepubliceerd t.b.v. alle exporteurs, in
het bijzonder kleine en middelgrote ondernemingen (SME’s- Engelse
afkorting) die in Suriname opereren. Wij hopen echter dat alle partijen
die betrokken zijn bij exportactiviteiten de inhoud hiervan nuttig zullen
vinden. De handleiding legt het huidige officiële exportproces vast en
verschaft additionele informatie voor een succesvol exportbedrijf, hetgeen
ook inhoudt, rekening houden met de geregelde aanvoer van luchtvracht
naar het lijntoestel voor verzendingen via luchtvrachtvervoer.
Het doel van de Exporthandleiding is drieledig en is om:
• een duidelijke stap-voor-stap leidraad te verschaffen voor nieuwe en
gevestigde exporteurs,
• misvattingen te verminderen inzake de complexiteit van het
exporteren, en
• de exportwereld verder te openen voor de Surinaamse particuliere
sector.
Deze handleiding verschaft een verzameling van de ‘best practices’
(ofwel de beste uitvoeringsmethoden) binnen het bedrijfsleven en de
aanbevelingen hierin vervat hebben aangetoond effectief te zijn onder
bedrijfsomstandigheden die kenmerkend zijn binnen deze industrie. Het
9
noemen van enig bedrijf of commercieel product houdt geen aanbeveling
in of goedkeuring boven andere die niet genoemd zijn, maar is slechts
een manier om duidelijke en bruikbare voorbeelden aan te dragen.
Voordeel halen uit dit groeiende aantal exportmogelijkheden wordt niet
beperkt door de grootte van het bedrijf. Veel kleine tot middelgrote
bedrijven verkopen hun producten op succesvolle wijze in het buitenland.
Als zodanig is de inhoud van deze handleiding van belang voor
exporteurs of potentiële exporteurs van bedrijven van elke omvang en
van uiteenlopende soort.
Wat houdt een typisch exportproces in?
Is uw bedrijf gereed om te profiteren van exportmogelijkheden? Heeft
u een internationaal marketingplan ontwikkeld? Is u bekend welke
buitenlandse markt(en) de grootste mogelijkheden biedt/bieden en welke
het grootste risico voor uw product(en) vormt/vormen. En heeft u uw
buitenlandse klanten gelokaliseerd? Dit zijn enkele vragen die uw bedrijf
dient te beantwoorden alvorens uw product(en) naar het buitenland
te verzenden. Deze publicatie verschaft u een lijst van hulpbronnen
om u te helpen deze vragen te beantwoorden. Door in te zien wie de
belangrijkste stakeholders en wat hun verantwoordelijkheden zijn,
laat deze handleiding zien hoe u zich het beste kunt koppelen aan de
exportketen en het geëigende personeel kunt inzetten om uw product
op rendabele wijze op de markt te brengen.
Het exportproces bestaat uit drie fasen, namelijk de haalbaarheidsanalyse,
het plannen van het betreden van de buitenlandse markt en de
implementatie. De stappen in deze fasen zijn hieronder samengevat:
1.De haalbaarheidsanalyse
-- Het analyseren van hoe lokaal gepresteerd wordt.
-- Het beoordelen van de capaciteiten van het bedrijf.
-- Het overwegen van de demografische, sociale, politieke en
10
economische factoren van de doelmarkten.
-- Het houden van ruggespraak met internationale
handelsdeskundigen (bijv. op het gebied van marketing, financiën,
juridische aspecten en logistiek).
-- Het selecteren van doelmarkten.
2. Het plannen van het betreden van de buitenlandse markt
-- Het verrichten van marktonderzoek m.b.t. de industriesector.
-- Het evalueren van het marktonderzoek.
-- Beslissen hoe het product op de markt zal worden gebracht.
-- Voldoen aan de vergunnings-, standaarden- en
certificeringsvereisten van het land waarop u zich richt.
-- Het indienen van de aanvraag voor de noodzakelijke bescherming
voor patent, handelsmerk en auteursrechten.
-- Het identificeren van belastingen, tarieven, heffingen, quota’s of
andere niet-tarieftechnische handelsbarrières.
-- Het opzetten van een prijsschema.
-- Het zoeken naar financiering.
3.De implementatie
-- Het bepalen van distributiemethoden.
-- Het implementeren van een marketingplan.
-- Het kiezen van verkoopvertegenwoordigers of verkoopmethoden.
-- Het onderhandelen over verkoopcontracten.
-- Het produceren van het eindproduct.
-- Het sluiten van verzekeringen.
-- Het voltooien van het vereiste papierwerk.
-- Het verpakken en labelen van het product.
-- Het verzenden van het product.
Exportoverwegingen
Het is belangrijk dat bedrijven om de juiste beweegredenen, met het
juiste product en met een weloverwogen plan overgaan tot exporteren.
Deze overwegingen zijn o.a.:
11
1. Het hebben van een uniek product met weinig of geen concurrentie op
de doelmarkten in het buitenland of een product dat een vastgestelde
niche of markt heeft waarin het betreffende bedrijf kan concurreren.
2. De exporteur / het bedrijf is op zoek naar meer verkoopmogelijkheden.
3. Het is noodzakelijk om steeds meer groei qua verkoop en winst te
hebben, om inkrimping en uiteindelijk sluiting van het bedrijf te
voorkomen.
4. Het vertrouwen dat buitenlandse markten meer winsten zullen opleveren.
Andere drijfveren zijn o.a.:
6. De productiecapaciteit van het bedrijf of het land wordt te groot voor
de lokale markt.
7. Een steeds groter wordende lokale concurrentie, waaronder van
importproducten.
Men moet het exportpotentieel van zijn product of dienst kritisch beoordelen, alvorens over te gaan tot export. De belangrijkste vraagstukken die
hierbij in overweging dienen te worden genomen, zijn:
1. Committering:s het bedrijf erop voorbereid de noodzakelijke tijd, inzet en hulpmiddelen in te zetten om de export te laten slagen? Is het
bedrijf bereid de noodzakelijke veranderingen aan te brengen om zijn
productieprocessen zodanig aan te passen dat deze export-gericht worden, waarbij de export de kern van de business van het bedrijf wordt?
2.Product/ Dienst: Heeft het bedrijf een uniek of een gedifferentieerd
product of producten of gedifferentieerde kenmerken en kwaliteiten
van diensten die het zal verlenen of m.b.t. de wijze waarop zij van
plan is haar producten aan te bieden? Indien zulks noodzakelijk is, kan
het productontwerp worden gewijzigd om te voldoen aan de marktspecifieke vereisten?
3. Marketing: Beschikt het bedrijf over sterke marketingvaardigheden en
een bewezen staat van dienst? Beschikt het bedrijf over interne capaci12
teiten of is het bedrijf bereid om de capaciteiten aan te werven, om in
staat te zijn nichemarkten die het meest beantwoorden aan de speciale
kenmerken of kwaliteiten die zijn product biedt op de doelmarkten, te
identificeren en uit te buiten? Beschikt het bedrijf over hoogwaardig
marketingen promotiemateriaal dat beschikbaar is of dat vertaalbaar
is naar de doelmarkt(en)? Beschikt het bedrijf over de capaciteit om de
beste route tot de markt voor zijn producten te identificeren of is het
bedrijf in staat deze capaciteit aan te werven en is het in staat zijn management van de route-tot de-markt te optimaliseren?
4. Management: Beschikt het bedrijf over voldoende managementcapaciteit om exportmarkten te ontwikkelen en deze van dienst te zijn
of is het bereid om indien zulks noodzakelijk is, deze vaardigheden
aan te werven?
5. Technische aspecten: Heeft het bedrijf inzicht in de sanitaire en fytosanitaire (SPS) maatregelen en andere technische vereisten om producten van de agro-industrie op succesvolle wijze naar de doelmarkten
te exporteren? Beschikt het bedrijf over de noodzakelijke technische
vaardigheden of is het bereid deze vaardigheden aan te werven, om het
te begeleiden bij het voldoen aan de vereisten voor de import van producten uit de agro-industrie binnen de markten waarop het zich richt?
6.Productie: Heeft het bedrijf voldoende extra capaciteit of kan het extra
capaciteit creëren, of heeft het de flexibiliteit om de productie uit te
breiden om zodoende de export van dienst te zijn? Kan het bedrijf de
productie handhaven op het vereiste niveau om de markt van dienst
te blijven zijn wanneer het eenmaal deze markt is binnengekomen?
Is die toevoerketen zorgvuldig overwogen en versterkt om de
exportexpansiedruk van het bedrijf te ondersteunen?
7.Financiën: Is de financiële positie van het bedrijf sterk genoeg en
beschikt het over voldoende hulpbronnen om nieuwe exportmarkten
te ontwikkelen? Indien dit niet het geval is, is er adequate en voldoende
flexibele export-specifieke financiering beschikbaar voor bedrijven om
13
deze in staat te stellen de exportcyclus aan te kunnen? Heeft het bedrijf
de handelsvoorwaarden waaronder het zal opereren, onderzocht en
vastgesteld, en deze afgestemd op de financiering die beschikbaar is
voor de exportonderneming? Heeft het bedrijf voorzien in de aanloopen onderhoudskosten, waaronder marktexploratie, initiële marketingen promotie-activiteiten en bijv. ‘slotting’-vergoedingen?
8.Logistiek: Beschikt het bedrijf over de juiste vaardigheden of kan
het deze aanleren of verwerven om de logistieke vraagstukken die
gepaard gaan met het exporteren, aan te kunnen (exportlogistiek
omvat het management van de goederenstroom, informatie en
andere hulpbronnen tussen het punt van oorsprong en het punt
van consumptie, om te voldoen aan de eisen van de consumenten;
het omvat ook de integratie van informatie, transport, voorraden,
magazijnopslag, materiaalafhandeling en verpakking, om zodoende te
garanderen dat voldaan wordt aan de verwachtingen van de consument
op de markt van bestemming, of dat deze worden overtroffen). Heeft
het bedrijf overwogen of het de logistiek zelf wil afhandelen of dat
het deze functie zal uitbesteden?
Al deze overwegingen worden geacht van cruciaal belang te zijn en moeten
duidelijk geanalyseerd worden alvorens u daadwerkelijk overgaat tot het
exporteren van uw landbouwproducten. Deze handleiding zal beginnen
met het naar voren halen van de technische zaken die cruciaal zijn bij het
exporteren van landbouwproducten, aangezien deze te maken hebben
met het garanderen dat de doelmarkten betreden kunnen worden.
14
2. PROCEDURES EN VEREISTEN M.B.T.
DE VOEDSELAFHANDELING
De basisprocedures bij de afhandeling van levensmiddelen/voedingsmiddelen zijn cruciaal voor het ondersteunen van de uitbreiding van de export. Deze zijn o.a.:
• Ervoor zorgen dat het transport, het ontvangst en de afhandeling
van producten na de oogst zodanig geschiedt, dat de veiligheid en de
kwaliteit behouden blijven.
• De soort bakken die gebruikt worden om de geoogste producten te
verzamelen en te transporteren, en hoe deze worden opgeslagen
en worden behandeld, is ook van belang. Het is onacceptabel om
ongeschikte transportbakken te gebruiken of deze, ter wille van
het besparen op de transportkosten, overvol te beladen. Het gevolg
hiervan kan zijn dat de kwaliteit en de hygiëne van het product in
gevaar worden gebracht vanwege kruisbesmetting van het product
door contact met de bodem van andere bakken die eventueel bevuild
zijn of niet zo schoon als vereist is.
Afbeelding 1: Juiste opslagcondities zijn vereist
• Het transport dient te geschieden in afgedekte en waar zulks vereist is,
in voertuigen met een temperatuurregeling (ofwel met een koelruimte).
15
• Het is van belang dat producten, wanneer deze eenmaal zijn geoogst,
onder de juiste condities worden afgehandeld en vervoerd naar het
vertrekpunt, en dan op de juiste wijze worden opgeslagen en gereed
gemaakt worden voor verzending. In dit verband is de huidige faciliteit
die beschikbaar is bij N.V. Luchthavenbeheer (Airport Management
Ltd.) van belang (Afbeelding 1). (Gebruik aub de juiste Nederlandse
naam van de luchtvaartautoriteit zoals hierboven genoemd; voor
referentiedoeleinden kan de Engelse naam tussen haakjes worden
geplaatst nadat de juiste naam van deze organisatie in het Nederlands
is aangegeven).
• Andere zaken betreffende de afhandeling, verpakking en andere
overwegingen komen in deze handleiding steeds aan de orde.
Algemene Technische Overwegingen
voor Exporteurs van Levensmiddelen en
Landbouwproducten
• Voedselveiligheid
-- HACCP
-- Standard Operating Procedures (SOP’s ofwel Standaard
Bedrijfsprocedures)
-- Genetisch Gemodificeerde Organismen
• Good Agricultural Practices (GlobalGAP- ofwel Goede
Landbouwmethoden)
• Due Diligence (ofwel Zorgvuldigheid)
• Good Manufacturing Practices (GMP’s ofwel Goede
Productiemethoden)
• Voorschriften voor Exporten naar verschillende Markten
• Vanuit de Industrie voortgekomen standaarden voor exporten naar
markten in de Verenigde Staten (VS), Canada en de Europese Unie
(EU)
• Operationeel prestatievermogen
• Verpakkings- en Labelvereiste
• Traceerbaarheid en terugroeping
16
• Residu (Pesticiden, Zware Metalen, Overige)
• Analytisch vermogen
Enkele Andere Algemene Technische Overwegingen
• Inrichting en ontwerp van de fabriek
• Kennis van product en productieproces
• Productdifferentiatie en -innovatie
• Kwaliteit
• Vaardigheden Personeel / Staf (Technisch / Proces)
• Equipement en Werktuigen
• Het belang van ISO 9000, ISO 22000 en ISO 14000
Sanitaire en Fytosanitaire Maatregelen
(HACCP, MRL’s etc.)
Sanitaire of fytosanitaire bescherming (SPS – Engelse afkorting) wordt door
velen beschouwd als de belemmering nummer één in de hedendaagse
nationale handel, aangezien zij rechtstreeks van invloed is op de
mogelijkheid van de CARICOM-exporteurs om te profiteren van kansen
die zich kunnen voordoen. Sanitaire en fytosanitaire maatregelen kunnen
vanwege hun aard leiden tot handelsbeperkingen indien exporteurs niet
in staat zijn te voldoen aan de eisen van hun doelmarkten. Sanitaire en
Fytosanitaire (SPS) Certificaten worden vaak vereist door andere landen bij
de export van vers fruit, groenten, planten, vis, vee en andere producten
naar die landen.
Wat zijn de redenen dat deze maatregelen worden geëist en waaruit
bestaan zij? Het antwoord hierop kan als volgt worden samengevat:
• De overeenkomst inzake SPS-maatregelen is bedoeld om te
voorkomen dat landen het openstellen van hun markten omzeilen.
• WTO-regels: reeks van wetenschappelijke standaarden voor
maatregelen om importen te beperken op basis van zorgpunten die
alleen de gezondheid en veiligheid betreffen, bijv.:
17
-- risico’s die gepaard gaan met schadelijke planten en/of dieren,
ziekten of ziektedragende of ziekteveroorzakende organismen
(bijv. Listeria, E. coli O157:H7, etc.)
-- risico’s die gepaard gaan met additieven, contaminanten, toxines, etc.
-- risico’s die gepaard gaan met ziekten die worden overgedragen
door dieren, planten of daarvan afgeleide producten
-- het voorkomen of beperken van schade veroorzaakt door de
spreiding van schadelijke planten of dieren
• Landen kunnen hun eigen gezondheidsstandaarden m.b.t.
voedselveiligheid en planten en dieren vastleggen op basis van een
risico-analyse en het bepalen van een acceptabel risico
• Landen kunnen de internationale standaard (Codex) als richtsnoer
gebruiken of strengere standaarden vastleggen die wetenschappelijk
te rechtvaardigen zijn en niet gericht zijn op importen
Deze standaarden zijn o.a.:
• Criteria m.b.t. het eindproduct
• Verwerkings- en productiemethoden (bijv. HACCP)
• Testen, inspectie, monsterneming, certificering, of goedgekeurde
procedures
• Verpakking of labeling die direct betrekking heeft op de
voedselveiligheid
HACCP: Basisprincipes en -concepten
Het HACCP-systeem werd ontwikkeld in reactie op de noodzaak te
voldoen aan vereisten inzake voedselveiligheid. HACCP betekent Hazard
Analysis Critical Control Points (Kritische Controlepunten m.b.t.
Gevarenanalyse). De officiële definitie luidt als volgt: “HACCP is een
methodische en systematische toepassing van de juiste wetenschap en
technologie om de veilige productie van levensmiddelen/voedingsmiddelen
te plannen, te controleren en vast te leggen”. Het doel van HACCP is
om de risico’s die gepaard gaan met voedingsmiddelen te voorkomen, te
verminderen of te minimaliseren.
18
HACCP is een ‘management tool’ ofwel middel voor het management om
de veiligheid van voedingsmiddelen te garanderen.
HACCP garandeert grotere productveiligheid met verminderd testen van
het eindproduct.
Er is geen vervanging voor GMP’s; zij vormen de basis voor een HACCPprogramma.
HACCP vereist inzicht in Biologische, Chemische en Fysieke Gevaren die
gepaard gaan met voedingsmiddelen.
DOELSTELLING:
Een veilig product te produceren en in staat te zijn te bewijzen dat dit
product op veilige wijze is geproduceerd.
GERICHT OP:
• meer preventie dan inspectie
• het in de hand houden van factoren die van invloed zijn op
ingrediënten, producten en verwerking
• het identificeren ‘waar’ en ‘hoe’ een probleem zich kan voordoen.
‘Hazard Analysis’ ofwel Gevarenanalyse is het ‘waar’ en het ‘hoe’ van het
systeem, terwijl ‘Critical Control Points’ ofwel Kritische Controlepunten
het systeem is van het controleren en het verschaffen van bewijs, dat de
omstandigheden waaronder die plaatsvinden, gecontroleerd worden.
Indien het “waar” en het “hoe” bekend zijn, is preventie gemakkelijk en
voor de hand liggend en wordt routinematig testen van het eindproduct
op veiligheid, min of meer overbodig.
Stappen m.b.t. de implementatie van HACCP
De basisstappen voor het implementeren van een HACCP-programma
zijn:
1. Stel het HACCP-team samen.
2. Beschrijf de Levensmiddelen en hun Distributie
(inclusief een beschrijving van de Klanten).
19
3.
4.
5.
6.
Ontwikkel een Flowchart ofwel stroomschema voor het Proces.
Verifieer de Nauwkeurigheid van de Flowchart.
Ga na of er hiaten in het proces zijn (zogenoemde ‘Gap Audit’).
Ontwikkel en wijzig ‘Prerequisite Programs’ ofwel Programma’s voor
Noodzakelijke Voorwaarden.
7. Werk de 7 HACCP-principes af.
8. Ontwikkel HACCP-handleidingen.
Prerequisite Programs
(ofwel Programma’s voor Noodzakelijke Voorwaarden)
De prerequisite programs omvatten, maar zijn niet beperkt tot:
• Standard Operating Procedures ofwel Standaard Bedrijfsprocedures (SOP’s).
• SOP’s inzake Labelen en Coderen.
• Een Programma inzake Sanitaire Voorzieningen en Persoonlijke Hygiëne.
• Sanitation Standard Operating Procedures ofwel Standaard
Bedrijfsprocedures inzake Sanitaire Voorzieningen (SSOP’s).
• Good Manufacturing Practices ofwel Geschikte Productiemethoden (GMP’s).
• Een Programma voor Ongediertebestrijding
• Vastlegging Trainingvereisten en Employeetraining.
• Een Programma voor Traceerbaarheid en Terugroeping.
• Een Programma voor Klachten van de Consument.
• Een Programma voor Kwaliteitswaarborg, waaronder een Plan voor
het trekken van Monsters.
• Een Programma voor Preventief Onderhoud
20
Good Agricultural Practice (GAP) ofwel Goede Landbouwpraktijken
GAP is vereist voor de handel in landbouwproducten.
De bijzonderheden zijn hieronder samengevat:
Factoren die in het oog moeten worden gehouden
• Water
-- Bacteriologische Gevaren
-- Chemische Gevaren
»» Water t.b.v. de landbouw
»» Proceswater
»» Waswater
»» Koelwater
»» Antiseptische Chemicaliën, Pesticiden, Kunstmest
»» Mest
»» Kunstmest
»» Bestrijdingsmiddelen
»» Acaricide
-- Sanitaire Voorzieningen in het Veld
»» Algemene Voorwaarden inzake de Oogst
»» Onderhoud van het equipement
Afhandeling van het sanitaire afval
• Gezondheid en hygiëne van de arbeiders
-- Persoonlijke gezondheid en hygiëne
-- Training
-- Leveranciers
• Sanitaire faciliteiten
-- Toiletfaciliteiten
-- Locaties voor het wassen van de handen
-- Rioleerwaterverwerking
• Sanitaire Voorzieningen in de Verpakkingsruimte
-- Algemene overwegingen m.b.t. het verpakken
-- Algemene overwegingen m.b.t. het onderhoud
-- Ongediertebestrijding
21
Chemicaliën die niet in voedingsmiddelen worden gebruikt
• Schoonmaakmiddelen, onderhoudsmiddelen, pesticiden
• Het toelaten of het meewerken aan controles
-- Locatie, timing
-- Directe opslag
• Goedgekeurde levensmiddelen tegenover niet-levensmiddelen
• Opslagstandaarden
-- Scheiding, ventilatie
-- Temperatuurregeling
-- Labelen (inclusief distributiecontainers)
-- Regelmatige controles
• Transport
-- Algemene vraagstukken
-- Specifieke transportvraagstukken
»» Temperatuur
»» Tijd
»» Atmosfeer
Controlepunten en Criteria om na te leven
• Traceerbaarheid
• Bijhouden van files en (interne) zelf-inspectie
• Verscheidenheid en afkomst
• Geschiedenis en management van de locatie
• Beheer van bodem en ondergrond
• Kunstmestgebruik
• Irrigatie / Fertigatie
• Gewasbescherming
• Oogsten
• Productbewerking
• Afval- en verontreinigingsbeheer, recycling en hergebruik
• Gezondheid, veiligheid en welzijn van de arbeiders
• Milieuvraagstukken
• Klachten
22
Vereisten voor het Meten en Wegen (Kalibreren)
Documentatie over de aanpak van het kalibreren:
• Identificeer ‘cruciale’ meetinstrumenten
• Identificeer kalibreringsprocedures
• Leg de frequentie van het meten en/of wegen vast
• Maak een schema van de resultaten en corrigerende handelingen en
leg deze vast
Traceerbaarheid en Terugroeping
Traceerbaarheid
• Traceerbaarheid van voedingsmiddelen, voer en ingrediënten voor
voedingsmiddelen is vereist in alle fasen van de productie, de bewerking
en de distributie
• Bedrijfsexploitanten moeten de geëigende systemen toepassen om te
voldoen aan deze vereisten
• Van Bedrijfsexploitanten wordt vereist dat zij alles wat maar ook
‘schadelijk’ of mogelijkerwijs schadelijk kan worden geacht, van de
markt halen.
• Wanneer een voedselproduct of voerproduct wordt geacht een risico
te vormen, moeten de autoriteiten het brede publiek in kennis stellen van de aard van het risico voor de gezondheid van mens of dier.
Terugroeping
• Indien een producent meent dat een voedingsmiddel of voerproduct
dat geïmporteerd is, schadelijk is voor de gezondheid van mens
of dier, moeten er terstond stappen worden ondernomen om het
product van de markt te halen en de daartoe bevoegde autoriteiten
hiervan in kennis te stellen.
• In die gevallen waarbij het product de consument eventueel heeft
bereikt, moet de producent hen in kennis stellen en de producten die
reeds geleverd zijn, terugroepen.
• Daarom moeten bedrijven beschikken over een traceerbaar systeem
dat gekoppeld is aan een terugroepingsplan.
23
Vereisten van het Traceerbaarheidsprogramma
Een vastgelegde (gedocumenteerde) procedure en daarbij behorende
files zijn vereist om te garanderen dat:
• alle grondstoffen en eindproducten kunnen worden getraceerd tot
houdbaarheidsdatum of partij-identificatie
• alle bewerkingen of producten die in ‘processing’ zijn te allen tijde
geïdentificeerd kunnen worden m.b.t. hun productiedatum
• alle eindproducten gecodeerd kunnen worden met een partijnummer
van ‘Best Before Date’ (ofwel datum van minimale houdbaarheid) dat
overeenkomt met de productiedatum.
• de codes worden aangebracht op alle binnenverpakkingen en op
de dozen, en dat de oudste datum vervat binnen het pakket staat
aangegeven.
Componenten van een Terugroepingsplan
De documentatie van dit plan in een handleiding dient het navolgende
te omvatten:
Hoe de afhandeling van teruggezonden producten geschiedt
Gevarenclassificatie (Categorie I, II, III)
Beschrijving van een Gefingeerde ofwel Voorbeeld-terugroepmethode
Complete en accurate files
Hoe de klantenfiles bij te houden.
De middelen om Klachten van Klanten te traceren
24
3.
VANUIT DE MARKT VOORTGEKOMEN
VEREISTEN VOOR DE EXPORT
VAN AGRO-VOEDINGSMIDDELEN
Voedselveiligheid is momenteel de stuwende kracht achter de handel in
landbouwproducten en verwerkte voedselproducten. Als exporteur moet
u zich bewust zijn van de marktvereisten van de markten waarop u zich
richt, aangezien deze uw intrede in het land en vervolgens de introductie
op de markt als eerst zullen bepalen. Eerder hebben wij enkele technische
aspecten uiteengezet die van belang zijn voor uw exportonderneming.
We zullen ons nu concentreren op de markt-specifieke voorschriften die
cruciaal zijn om uw landbouwproducten op succesvolle wijze te exporteren.
In dit hoofdstuk zullen wij de overwegingen en voorschriften beschrijven
die van belang zijn voor uw besluitvorming en uw analytisch proces.
Kwaliteit vs. Veiligheid
De kwaliteit van het product is van invloed op de voorkeur van de
consument, de mogelijkheid van voortgaande rendabele omzetten en zij
bepaalt de mogelijkheid om een premieprijs voor het product te vragen.
De veiligheid van het product zal bepalen of u al dan niet toegang tot
een markt krijgt en indien zulks het geval is, of u al dan niet op die markt
zal blijven.
Door industrie-geleide standaarden
• Ondernemers richten zich op een preventieve kwaliteitswaarborg
• Zij opereren door de aanname van standaarden die zijn vastgelegd
door het bedrijfsleven en niet-regelgevende instanties.
• Commerciële Standaarden – deze helpen te voldoen aan wetgevende
vereisten, aangezien deze allemaal de lokale regelgevende vereisten
overstijgen
• Neem standaarden op in uw productie- en managementproces die
door de klanten en de consumenten verwacht en geëist worden.
25
Kwaliteitswaarborg van de Leverancier
(Supplier Quality Assurance – SQA)
• Kopers maken gebruik van SQA-controles om te garanderen dat
bedrijven die aan hun leveren, voldoen aan hun eisen.
• Deze controles zijn vaak strenger dan de vastgelegde voorschriften.
• Een voorbeeld in dezen zijn de BRC-standaarden of de Nederlandse HACCP.
• Waar zijn zij op zoek naar?
-- Fysieke faciliteiten; de inrichting
-- Productbewerking
-- Transport
-- Adequaatheid, vaardigheid en kleding van het Menselijk
Potentieel
-- Bedrijfsactiviteiten
-- Watervoorziening
-- HACCP-Programma, Testen, Gegevensverzameling
-- Programma’s van de Voornaamste Vereisten, de zogenoemde
Prerequisite Programmes (inclusief Traceerbaarheid, Beveiliging)
• Voorbeelden van Grote Opkopers:
-- Hotelketens (Marriott, etc)
-- Grote Europese Reisagentschappen
-- Grote wereldwijd verspreide Kleinhandelsketens (zoals Walmart)
-- Nederlandse en Europese Filiaalbedrijven (zoals Albert Heijn,
Tessco, Carrefour)
Het Global Food Safety Initiative (GFSI)
• Het GFSI is momenteel de enige wereldwijd erkende standaard
inzake voedselveiligheid: het is het initiatief van en komt voort uit de
ondernemers zelf.
• Het GFSI omvat SQF, BRC, de Nederlandse HACCP en IFS
• In mei 2010 werd ook FSSC 22000 toegelaten tot de groep van GFSI0compliante op voedselveiligheid gebaseerde standaarden (zie hieronder).
• Het GFSI was erop gericht de standaarden inzake de
voedselveiligheid dwars door verschillende landen en continenten
heen te standaardiseren.
26
• Certificering met een van deze standaarden of certificering met een
systeem dat voldoet aan de GFSI-vereisten, is de beste manier om dit
aan te pakken.
• Global GAP, een zesde standaard, bevindt zich in het proces om als
gelijkwaardig aan andere GPSI-standaarden te worden erkend
Het BRC
• Het British Retail Consortium (BRC) is de toonaangevende
handelsassociatie.
• Het vertegenwoordigt een hele reeks retailers, vanaf de grote ketens
en warenhuizen tot zelfstandige bedrijven.
• Het BRC is de promotor van de BRC Global Standards –
Voedingsmiddelen
• De standaarden verschaffen een gemeenschappelijke basis voor de
certificering van bedrijven die voedselproducten leveren.
• De standaarden ondersteunen fabrikanten en kleinhandelaren bij het
nakomen van hun wettelijke verplichtingen en het beschermen van
de consument.
• De standaard specificeert voedselveiligheid en kwaliteitscriteria
vereist binnen de organisatie van een fabrikant en standaardiseert
criteria voor voedselveiligheid, alsook monitoringprocedures
The International Food Standard (IFS) ofwel de Internationale
standaard voor voedingsmiddelen/levensmiddelen
• is een standaard voor het controleren van voedselproducten met
merknaamlabel van kleinhandelaren (en groothandelaren)
• is voornamelijk afkomstig van het vasteland van Europa en was het
initiatief van Duitsland en Frankrijk
• tracht de vraag “Is de leverancier in staat een veilig product te
leveren overeenkomstig de specificaties en krachtens de wetgeving”
te beantwoorden.
• heeft de vereiste voor voortgaande ‘follow-up’ van corrigerende
maatregelen, derden-certificering (third party certification),
zelfinspectie en zelfverbetering.
• beslaat de voedselindustrie, waaronder the productenmarkt.
27
De ISO-Standaarden
• ISO 22000, de gecombineerde Food Safety and Quality
Management Standard, ofwel Standaard voor Voedselveiligheid
en Kwaliteitsmanagement, was niet in staat om aanhang onder
kopers te verkrijgen omdat zij de eigenaren zijn van de GFSIstandaarden en daarom zullen blijven aandringen dat producten
voldoen aan die standaarden, om te kunnen worden verkocht
in hun retailverkooppunten. Voorts werden deze standaarden
beoordeeld als niet te voldoen aan de basisvereiste van andere
standaarden met betrekking tot de controlemechanismen uitgevoerd
middels ‘prerequisite programs’ (PRP’s) ofwel programma’s voor de
voornaamste vereisten. Deze zijn verbeterd door PAS 2000 (een PRPstandaard) toe te voegen die samen met ISO 22000 nu FSSC 22000
vormt, welke standaard onlangs werd geaccepteerd als equivalent
van andere GFSI-standaarden.
• ISO 14000 – dit of ander gelijkwaardig milieumanagementsysteem
wordt vaak vereist. Hoewel dit systeem een uitdaging vormt,
hebben verschillende bedrijven binnen de hele regio het met succes
geïmplementeerd.
GLOBALGAP
GlobalGAP werd ontwikkeld als een wereldwijd samenwerkingsverband
voor een veilige en duurzame landbouw. Oorspronkelijk was het EUREPGAP,
European Retailers Good Agricultural Practice, en is het collectief eigendom
van het Europese Retailers Consortium. De achtergrondinformatie m.b.t.
GlobalGAP (voorheen EurepGAP) is hieronder kort weergegeven.
• Sector-specifieke standaarden voor certificering van
landbouwbedrijven
-- fruit en groente
-- garanties geïntegreerde landbouwbedrijven
• Vereisten voor voortgaande bewaking en follow-ups van
corrigerende maatregelen
28
• Bevestigt door controles door derden
• Eis voor de toepassing van de Criteria inzake Voedselveiligheid,
afgeleid van de toepassing van de HACCP-principes
• Milieubescherming – GAP’s die de milieueffecten minimaliseren
29
4. TECHNICAL BARRIERS TO TRADE (TBT’s)
ofwel TECHNISCHE HANDELSBARRIÈRES
Als exporteur is het van belang dat u op de hoogte bent van het bestaan
van Technical Barriers to Trade (TBT’s) en de maatregelen en voorschriften
in dit kader. Het is ook nuttig om te weten dat de bepalingen voor
TBT’s ingevolge de WTO voortsproten uit de reeds bestaande GATT TBTovereenkomst.
De belangrijkste componenten van de TBT-overeenkomst ingevolge de WTO
zijn als volgt:
• Het gebruik van Nationale en Regionale Standaarden zoals TBT’s
worden niet ondersteund.
• Internationale Standaarden moeten worden gebruikt als basis voor
de ontwikkeling van standaarden.
• De TBT-bepalingen dekken de kwaliteit, het labelen en andere
handelsaspecten, behalve de veiligheid (SPS dekt de veiligheid).
• Producten afkomstig van andere landen “kunnen geen minder
gunstige behandeling krijgen dan die verleend wordt
aan soortgelijke producten van nationale oorsprong of
soortgelijke producten van welk ander land dan ook”.
• Het concept betreft de Most Favorite Nations (Meest Favoriete Land)status voor alle goederen.
• Standaarden dienen de productvereisten te specificeren in termen
van prestaties (performance) in plaats van in termen van ontwerpen
of beschrijvingen.
• Veranderingen of vernieuwingen m.b.t. de standaarden
moeten bekend worden gemaakt (minimaal 60 dagen ter
becommentariëring)
• Conformiteit beoordelingsprocedures, dienen niet strenger te zijn
“…dan noodzakelijk om naleving te garanderen…”
• De procedure dient zo vlot mogelijk ter hand te worden genomen…
waarbij de onkosten redelijk moeten zijn en de geheimhouding in
acht moet worden genomen.
30
Vereisten voor verpakking en labeling (inclusief milieuzorgpunten)
Deze vallen onder de TBT-bepaling van de WTO en kunnen duidelijk van
invloed zijn op exporteurs. Surinaamse exporteurs dienen daarom op de
hoogte te zijn van de verpakkingsvereisten die gelden op de markten
waarop zij zich richten.
Eco-verpakking
• De twee voornaamste gebieden waarin eco-verpakkingsinitiatieven
van invloed zullen zijn op exporteurs zijn:
-- Hergebruik-, herwinning- en recyclingpraktijken – voorkeur geven
aan lokaal geproduceerde verpakking
-- Druk binnen importerende landen m.b.t. te retourneren
verpakking (zogenoemde returnable packaging)
• Mogelijkheden voor ontwikkelingslanden, waaronder Suriname:
-- proberen te voldoen aan alle vereisten en onkosten die voor onze
rekening komen en aan de eisen voor de verpakking,
-- ontheffing aanvragen voor de vereisten op het vlak van beleid of
werkwijzen die moeilijk na te leven zijn,
-- onze eigen beleidslijnen en werkwijzen ontwikkelen voor het op afdoende wijze verwerken van afval dat bij de verwerking en verpakking
achterblijft. Dit verwerken dient zoveel als mogelijk gelijkwaardig te
zijn aan de wijze hoe men dat in het importerende landen doet.
31
5. HANDELSOVEREENKOMSTEN EN HUN
IMPACT OP EXPORTEN
Preferentiële Handelsovereenkomsten
Hieronder volgt een samenvatting van handelsovereenkomsten die van
invloed zullen zijn op de beoogde export naar de markten waarop u zich
richt.
De World Trade Organization (WTO)
• Opgericht op 1 januari 1995 als forum van landen om
handelsvraagstukken te bespreken en op te lossen.
• Opgezet om de liberalisatie van de wereldhandel te stuwen.
• Contract tussen lidlanden die verplicht zijn zich aan de regels van
de WTO te houden en die acties kunnen ondernemen tegen andere
lidlanden die zich niet hieraan houden.
• Individuele landen kunnen hun eigen wetten maken zolang zij de
internationale verplichtingen ingevolge de WTO nakomen.
WTO-principes
•
•
•
•
•
Transparantie
Nationale behandeling
MFN-status
Tarievenbescherming
Geschillenbeslechting
Andere overeenkomsten waarvan de exporteur op de hoogte dient te
zijn, zijn o.a.:
• De Generalized System of Preferences (GSP)
• De Economic Partnership Agreement (EPA)
• De Caribbean & Latin America – CARICOM, Venezuela & Colombia
32
Codex Alimentarius Commissie (CAC)
De Codex Alimentarius is het grootste internationale mechanisme om
eerlijke internationale handel in voedingsmiddelen te stimuleren, waarbij
de gezondheid en de economische belangen van de consumenten worden
bevorderd. De CAC is het Uitvoerend Orgaan binnen de in 1962 opgerichte
United Nations Food and Agriculture Organization (UNFAO), met primaire
verantwoordelijkheid voor vraagstukken de voedselveiligheid aangaande.
Momenteel zijn er 165 lidlanden hierbij aangesloten.
Formaat voor Codex Commodity Standards
(ofwel Standaarden inzake Goederen)
De componenten van de standaard zijn als volgt:
• Naam van de standaard
• Aard en omvang
• Beschrijving
• Essentiële samenstelling en kwaliteitsfactoren
• Voedingsadditieven
• Contaminanten
• Hygiëne
• Gewichten en afmetingen
• Labeling
• Methode van Analyse en Monsterneming
De Economic Partnership Agreement
(EU-CARIFORUM)
De CARIFORUM EPA stelt zich ten doel duurzame ontwikkeling te bereiken
door een handelssamenwerking tot stand te brengen die regionale
integratie bevordert alsook de geleidelijke integratie van CARIFORUMlanden binnen de wereldeconomie. Het EPA omvat maatregelen inzake
capaciteitsopbouw en ondersteunt ook verhoogde investeringen en is een
nieuwe vorm van een vrije handelsovereenkomst, aangezien duurzame
33
ontwikkeling het belangrijkste uitgangspunt is dat de hele overeenkomst
beheerst. Duurzame ontwikkeling komt ook gedetailleerd aan de orde in
twee hoofdstukken die handelen over milieu- en sociale bepalingen.
De belangrijkste bepalingen van de overeenkomst geven een uiteenzetting
van de aspecten van duurzame ontwikkeling die vastgelegd, beschermd
en gedekt zijn in en door regels en gedragscodes, die zijn opgenomen
in institutionele en administratieve regelingen en het onderwerp zijn
gemaakt van samenwerkingsovereenkomsten.
EU-Liberalisatie
Voor al de producten die afkomstig zijn uit CARIFORUM-landen en
naar de EU worden geëxporteerd (behalve rijst en suiker), heeft de
Overeenkomst ingaande 1 januari 2008 een regiem voor ‘Duty and Quota
Free Access’ (DFQF ofwel Belasting- en Quota-vrije Toegang) vastgelegd.
Dit is een zeer belangrijke ontwikkeling, vergeleken met de preferentiële
behandeling verleend ingevolge de Cotounou-Overeenkomst voor enkele
landbouwproducten, in het bijzonder bacoven.
Voedselveiligheid
De Overeenkomst neemt in overweging het vraagstuk van voedselveiligheid
en staat CARIFORUM-landen toe om in geval van nood “geëigende
maatregelen” te treffen.
Bepalingen inzake TBT- en SPS-maatregelen
Het CARIFORUM-EU Economic Partnership omvat een hoofdstuk (hoofdstuk 7) over Sanitaire en Fytosanitaire vraagstukken. Dit verplicht in
principe de CARIFORUM-landen om ervoor te zorgen dat de voedselveiligheidssystemen en -maatregelen die zij ter beschikking hebben ertoe
leiden dat relevante exporten hetzelfde niveau hebben inzake veiligheid
voor consumenten als de voedselproducten binnen de EU.
34
De EPA-bepalingen betreffende SPS-maatregelen leggen duidelijk
een verplichting vast voor Suriname om ervoor te zorgen dat de
voedselveiligheidssystemen en -maatregelen waarover ons land beschikt,
een gelijkwaardig veiligheidsniveau hebben voor de Europese consumenten
als voor in Europa geproduceerde of uitbestede producten.
Handels- en Handelgerelateerde Aangelegenheden
De EU biedt duty and quota free market access (ofwel belastingen
quotavrije toegang tot de markt) voor alle goederen, m.u.v. rijst en suiker,
bij welke productie, overgangsperiodes worden verwacht.
Subsidies voor Landbouwexport
Beide partijen zijn het eens geen nieuwe exportsubsidies voor
landbouwproducten te introduceren. Terwijl de EU had aangeboden om
al haar exportsubsidies op landbouwproducten geliberaliseerd door het
CARIFORUM, te elimineren, is de kwestie van de binnenlandse subsidies
van de EU nog niet opgelost. In dezen dient echter te worden opgemerkt
dat importen van gesubsidieerde EU-producten in de CARIFORUM-landen
bijzonder nadelig kunnen zijn voor lokale producenten.
Regels betreffende de Oorsprong
De principes die zijn toegepast om de oorsprong van producten en diensten
te definiëren, blijven identiek aan die regels die zijn vastgelegd in de Cotounou-overeenkomst, maar de criteria zijn iets soepeler geworden, vooral
voor wat betreft textielproducten. Er is ook een herzieningsclausule opgenomen. Producten worden beschouwd afkomstig te zijn uit een land wanneer zij in dat betreffende land “voldoende bewerkt of verwerkt” zijn.
35
6. ENKELE PRIMAIRE FACTOREN OM MET
SUCCES TE EXPORTEREN
Exporteurs dienen goed op de hoogte te zijn van wat hun potentiële
klanten graag kopen en van de producten waarmee zij moeten
concurreren. Dit vereist gebruikmaking van marketing-benaderingen die
aanbevolen zijn in deze handleiding, door òf uw eigen personeel in te
zetten òf de benodigde expertise in te huren. Om succesvol op de markt
te opereren, is een combinatie van benaderingen vereist, waaronder:
• Lagere prijzen, betere kwaliteit en een snellere levering, een bredere
reeks van aanvullende goederen, de huidige markreputatie en het
uniek zijn, alsook een regelmatige aanvoer.
• Eventuele aanpassingen van het product om geschikt te worden voor
de nieuwe consument.
• Het opnieuw uitrusten van de productielocatie. Is dit economisch
rendabel en hoe snel zal u uw investering terugverdienen? Kan u het
verbeterde product ook op de binnenlandse markt aanbieden?
• Her-training. Kan u uw employees opnieuw trainen, zodat zij voldoen
aan de gewijzigde standaarden? Het trainen van uw employees
zal een programma inhouden om hen zover te krijgen dat zij de
aanpassingen accepteren en die zelfs leuk gaan vinden.
• Specialisatie. Kan het vernieuwde, aangepaste product aan een
bredere groep klanten worden verkocht of heeft u bij het proberen
te voldoen aan de behoeften van de klant, uzelf overgeleverd aan
zijn genade door een klandizie op te bouwen die alleen op zijn
wensen is gebaseerd?
• Aanpassing aan de markt. Indien u niet kan leveren waar uw klant
om vraagt, kan u uw product en/of dienst die u verleent, aanpassen
om zulks te doen. Een typisch voorbeeld in dezen is de noodzaak om
te voldoen aan specifieke kwaliteitsklassen of standaarden. Indien dit
toch niet mogelijk is, is er dan een compromis mogelijk?
• Het ontwikkelen van een voordelige positie op de markt. Dit zal goede
onderhandelingsvaardigheden vereisen, aangezien de potentiële
koper, hoewel deze uw product wil en daar de voorkeur aan geeft,
36
de minpunten daarvan zal benadrukken in plaats van de positieve
punten, om zodoende een lagere inkoopprijs te bedingen. Indien u
niet beschikt over deze vaardigheden, huur die dan in. Tracht verder
partnerschappen ofwel samenwerkingsverbanden aan te gaan.
Kwaliteitsklassen en Standaarden
Kwaliteitsklassen en Standaarden zijn scherp omlijnde parameters die
overeenkomstige producten in categorieën onderverdelen en deze
beschrijven met consistente terminologie die over het algemeen wel
begrepen wordt door marktparticipanten. Deze zijn cruciaal om de handel
in landbouwproducten te faciliteren, zoals bijvoorbeeld de Kouseband
(Figure 3), die een populair product is in Suriname en waarvoor er een
exportmarkt bestaat.
De aard en de rol van Kwaliteitsklassen en Standaarden zijn hieronder nader
omschreven.
Kwaliteitsklassen – Een systeem van classificaties gebaseerd op
kwalitatieve en kwantificeerbare eigenschappen.
Standaarden – Regels m.b.t. metingen vastgelegd door voorschriften of
een autoriteit.
Het Gebruik van Kwaliteitsklassen en Standaarden
1.
2.
3.
4.
Zij maken het mogelijk om producten te kopen die men niet heeft gezien;
Zij verbeteren de ‘incentives’ voor kwaliteit en veiligheid;
Zij maken marktinformatie betekenisvol;
Zij assisteren exporteurs en hun landen bij het voldoen aan exportmarktvereisten, waardoor hun reputatie en markpositie wordt bevorderd;
5. Zij faciliteren prijs- en kwaliteitsvergelijkingen;
6. Zij verminderen het risico op misleiding en frauduleuze vormen van
marketing;
37
7. Zij maken diverse marktmechanismen mogelijk, zoals termijntransacties,
uitwisseling van goederen, regelingen voor voorraadkrediet of
opslagbewijs en letters of credit ofwel kredietbrieven;
8. Zij vergemakkelijken het oplossen van geschillen m.b.t. de kwaliteit
en/of de samenstelling van het verzonden product.
Overwegingen inzake Marktonderzoek
bij het Ontwikkelen van een Strategie
voor het betreden of het uitbreiden van
de Markt
Inzicht in het exportmilieu
Marktonderzoek wordt verricht om mogelijkheden en beperkingen te
identificeren, alsook om toekomstige en huidige klanten te identificeren.
Om succesvol te zijn, moeten exporteurs hun markten beoordelen.
Onderzoek zal helpen bepalen of er een buitenlandse vraag is naar het
product of de dienst. Begrijpen wie uw klanten zijn op de doelmarkten en
het ontwikkelen van een profiel m.b.t. hen, zal u helpen wanneer u in het
buitenland bezig bent informatie over mogelijke markten te verkrijgen.
De groep van ex-landgenoten (de zogenoemde Diaspora-groep) is een
belangrijke potentiële groep klanten die op verschillende markten moet
worden geïdentificeerd.
Benaderingen inzake Marktonderzoek
Het onderzoeken van een markt kan geschieden door gebruik te maken
van hetzij primaire, hetzij secundaire gegevensbronnen. Bij het verrichten
van een primair onderzoek, verzamelt de onderzoeker gegevens rechtstreeks van de markt met gebruikmaking van interviews, enquêtes en andere methoden van rechtstreeks contact. Deze vormen van onderzoek
hebben het voordeel dat zij op grond van de specifieke vereisten van het
bedrijf op maat zijn gemaakt. Dit neemt echter tijd in beslag en is duur
om uit te voeren. Indien het bedrijf intern niet over de benodigde informatie beschikt, zou het inhuren van een handelsspecialist en/of marktonderzoekbedrijf een nuttige manier zijn om aan de informatie te komen.
38
Bij het verrichten van een secundair marktonderzoek, verzamelt het bedrijf
gegevens vanuit verschillende bronnen zoals handelsstatistieken van het
doelland of internationale handelsinstellingen of -instituten. Dit soort gegevens is gewoonlijk van eerdere datum en vaak niet zo up-to-date meer. Verder kunnen de gegevens ietwat ingewikkeld geformuleerd of gepresenteerd
zijn. Ondanks deze beperkingen, zijn secundaire gegevens toch een nuttig
beginpunt voor bedrijven en individuen die voor het eerst gaan exporteren.
Waar u naar moet zoeken
• Marktvoorschriften.
• Tendensen die zich voordoen onder de Consumenten.
• Manieren om het concurrentievermogen van exportbedrijven te
bevorderen, om exporten te vergroten en om de exportsector uit te
bouwen.
• Mogelijkheden en Bedreigingen binnen de exportsector om
strategische planning te voeden.
• Vermogen om jouw ‘speelveld’ met dat van de ‘concurrenten’ te
vergelijken.
• Strategieën om bedreigingen aan te pakken en om te profiteren van
de mogelijkheden.
• Overheidsbeleid en -acties beïnvloeden – beleid inzake buitenlandse
handel, economisch beleid en handelfaciliteiten.
• Het uitbouwen en uitvoeren van strategieën om het concurrentievermogen van Surinaamse bedrijven te verbeteren en te vergroten.
Overige Overwegingen
• Het analyseren van de Politieke, Economische, Sociaal/Demografische
en Technische Factoren, tendensen en ontwikkelingen op het gebied
van het Milieu.
• Politieke – bijv. het Internationaal Handelsbeleid, exportvoordelen, etc.
• Economische – bijv. waardevermeerdering / waardevermindering
Deviezen, het Inflatiecijfer, de Rentevoet, etc.
• Sociaal/Demografische – bijv. de leeftijdsstructuur van de bevolking, verhoogde SME-activiteit, verhoogd Internationaal reizigersverkeer, Migratie.
• Technische – bijv. I.T.-applicaties, Internet, E-Commerce.
39
Gegevensbronnen
De succesvolle exporteur zal toegang moeten hebben tot gegevens en
deze moeten analyseren om zijn/haar markt te kennen.
1. Het analyseren van handels- en economische gegevens die gemakkelijk
te krijgen zijn middels ambassades en consulaten.
2. Het krijgen van advies van lokale deskundigen.
3. Het bestuderen van publicaties van het International Trade Centre
(ITC); hun TradeMaps zijn waardevolle bronnen. Andere bronnen zijn
o.a. het Centre for the Promotions of Imports (CBI) – Nederland, de US
Department of Trade en de Trade Facilitation Office, Canada
4. Networking met succesvolle exporteurs van soortgelijke producten
(clustering ofwel bundeling)
5. Gebruik maken van gegevensbronnen verschaft in deze handleiding.
Andere overwegingen zijn: kan uw product of dienst op de doelmarkt
worden geïmporteerd? Worden er belastingen geheven op het product?
Is er in de specifieke doelmarkt enig ander voorschrift van toepassing
op het product? Is er een handelsovereenkomst van kracht waarin is
vastgelegd dat de exporteur ontheffing wordt verleend van bepaald
importvereisten? Wat zijn de bijzonderheden van zo een overeenkomst
en in hoeverre valt uw product binnen zo een overeenkomst?
Het Ontwikkelen en Implementeren van uw
Marketingplan
Identificeer en Selecteer uw Doelmarkt
1. Screen (ofwel verricht een zorgvuldig onderzoek naar) Potentiële Markten
Leg de hand op de exportstatistieken van uw land die aangeven welke
producten momenteel worden geëxporteerd en naar welke markten.
Zoek ook naar importstatistieken m.b.t. die markten waarheen uw land
exporteert zodat u op de hoogte bent van welke landen momenteel
ook naar die betreffende markt exporteren. Identificeer de snelst40
groeiende markten voor de exporten uit uw land en maak een lijst van
ongeveer tien. Identificeer een gelijk aantal voor de kleinere markten.
Let wel dat de nieuwe markten betere vooruitzichten kunnen bieden
voor uw bedrijf dan de gevestigde markten.
2. Analyseer de Doelmarkten
Onderzoek de tendens op de geïdentificeerde markt voor de producten
die u produceert, alsook alternatieve producten om een beeld te
krijgen van de vraag naar die categorie goederen en/of diensten.
3. Trek Conclusies
Op grond van de gegevens die u bestudeerd heeft, zou u kunnen
concluderen dat op basis van de beschikbare hulpmiddelen u zich om
te beginnen, zal moeten concentreren op één of twee landen.
Het verrichten van Marktonderzoek
Het Benaderen van de Markt
• Het selecteren van uw doelmarkten
Op basis van het marktonderzoek dat u verricht heeft om uw
exportplan te voeden, dient u nu gereed te zijn om de exportwereld
te betreden. Marketing is het proces van het verschaffen van het juiste
product op de juiste plaats op het juiste moment tegen de juiste prijs.
De distributiekanalen zijn belangrijke leidingen waarlangs verkopen
plaatsvinden en producten worden gedistribueerd. Wij dienen die
kanalen te bestuderen om als zodanig te begrijpen hoe het product of
de dienst de consument bereikt.
De strategie die u selecteert zal worden bepaald door de aard van
uw product of dienst en door de voorwaarden en vereisten van uw
41
potentiële markten. Er zijn verschillende manieren om met de export
te beginnen. Het pad dat u kiest, zal afhangen van de brede strategie
van uw bedrijf, zijn committering te exporteren en zijn capaciteit om
complexiteit aan te kunnen. De geschiktste manier om tot exporteren
te komen, hangt o.a. af van uw ambities, uw product, de grootte
van uw bedrijf, uw bereidheid risico’s te nemen en de beschikbare
hulpmiddelen.
De meest gebruikelijke exportmethoden zijn direct en indirect. De
methode die gebruikt wordt, zal worden gebaseerd op het niveau
van de hulpbronnen die het bedrijf bereid is uit te trekken voor
internationale marketing.
Directe Export
Directe export legt een direct contact tussen u en uw buitenlandse
importeur, en uw producten en diensten worden rechtstreeks aan de
kopers verkocht. Verkopen vinden eventueel niet rechtstreeks plaats
tussen u en de eindgebruikers, maar kunnen geschieden via lokale
verkoopvertegenwoordigers die uw goederen en producten promoten
zonder het eigenaarschap daarvoor te claimen. Sommige distributeurs
zullen het eigenaarschap van de goederen wel claimen wanneer deze in
het land arriveren en daardoor nemen zij de daarmee gepaardgaande
risico’s op zich. Veel distributeurs verkopen de goederen normaliter via
hun eigen distributiekanalen door aan groothandelaren, kleinhandelaren
en andere eindgebruikers. Wanneer u dus ervoor kiest van distributeurs
gebruik te maken, zullen uw risico’s minder zijn, maar hiertegenover
staat dat u ook de controle over de prijzen waartegen uw producten op
de markt worden gebracht, kwijtraakt.
Het Gebruik van het Internet
Veel meer bedrijven maken gebruik van het Internet om hun goederen
en diensten te verkopen. Het internetverkopen is belangrijk geworden en
is gekoppeld aan een koerier als dienstverlener.
42
Indirecte Export
Bij de Indirecte Export gaat u een contractuele relatie aan met een
tussenpersoon. De soort tussenpersoon die u kiest, wordt normaliter
bepaald door de mate waarin u bereid bent hulpbronnen van uw bedrijf
(m.a.w. hoeveel commissie u bereid bent af te staan aan zo een persoon)
aan buitenlandse markten te committeren. De meest gebruikelijke vorm
van indirecte export is via agenten. Over het algemeen zijn dit individuen
of organisaties die een aantal indirecte exporteurs vertegenwoordigen
die elkaar niet rechtstreeks beconcurreren. Deze agenten krijgen een
commissie op basis van hun verkoop. Het gevaar bestaat dat zij hun
inspanningen richten op exporteurs die de hoogste commissie betalen.
Het is van cruciaal belang om de agenten zorgvuldig te selecteren
en deze dienen grondig gescreend te worden alvorens zij als agent
worden aangesteld. Een andere mogelijkheid is dat u er als indirecte
exporteur misschien de voorkeur aan geeft om te werken via een
exportmanagementbedrijf of een exporthandelsbedrijf.
Het is in dezen van belang om op te merken dat in sommige jurisdicties
(bijv. in Spaans-sprekende landen van Midden- en Zuid-Amerika) een
agent voor het leven wordt aangesteld. In het geval van de Europese
Unie (EU), legt de EU-richtlijn EEC 86-653 voorwaarden vast inzake de
beëindiging van de relatie met een agent, alsook bepalingen voor een
geschikte compensatie.
Binnen elke agentschapovereenkomst dient elk der partijen te beschikken
over een schriftelijk document waarin vastgelegd de voorwaarden van het
contract. De minimale opzeggingstermijn is één maand voor het eerste
dienstjaar, twee maanden voor twee dienstjaren en drie maanden voor
drie of meer dienstjaren. Agenten moeten extra worden gecompenseerd
indien zij nieuwe klanten binnenbrengen of hebben gezorgd voor
verhoogde inkomsten. Deze extra vergoeding mag de jaarlijkse vergoeding
van de agent niet overschrijden. Dit is een gebied dat potentiële risico’s
met zich meebrengt voor de exporteur en de voorwaarden m.b.t. het
aanstellen van agenten in de EU moeten met een grote zorgvuldigheid
en na goed juridisch advies worden overeengekomen.
43
Let wel dat bij het vastleggen van agentschapovereenkomsten, in het
contract nauwkeurig een specifieke ‘exit’ ofwel opzeggingsclausule is
opgenomen, alsook het land van jurisdictie van het contract.
Selectie van Producten voor Geïdentificeerde Distributiekanalen
Dit proces vereist niet allen productkennis, maar ook kennis over de unieke
karakteristieken van de doelmarkt. Al deze informatie zou moeten zijn
verzameld tijdens de marktonderzoekfase. Ook dienen potentiële klanten
te zijn geïdentificeerd en de noodzakelijke correspondentie dient te zijn
uitgewisseld inzake producten die bestemd zijn voor die markt. De mate
waarin een product dient te worden aangepast, zal bekend zijn nadat er
monsters voor analyse verstuurd zijn. Alle zaken die betrekking hebben
op labeling en verpakking dienen tijdens het marktonderzoek naar voren
te zijn gekomen alsook het bedrijf dat de noodzakelijke veranderingen
aan de labels etc. zal aanbrengen om de geselecteerde markt te betreden.
Het Gereedmaken van Producten voor Distributiekanalen
De voornaamste overwegingen inzake het gereedmaken van producten
en diensten om doelmarkten te betreden, hebben betrekking op de
volgende kwesties:
• Aan welke behoefte voldoet het product?
• Dient het lokaal product te worden aangepast of moet er een nieuw
product worden ontwikkeld?
• Welke kenmerken dient het product te hebben qua ontwerp, kleur,
verpakking en grootte?
• Welke diensten zijn in het buitenland nodig op het niveau van vóór
de verkoop en nà de verkoop?
44
De Verkoop
Nadat het bedrijf zijn markt bepaald heeft, is de volgende belangrijke stap die
moet worden gezet, de selectie van een koper/importeur. Indien de koper de
eindgebruiker is, hebben we te maken met een eenvoudige transactie. In werkelijkheid mag de importeur niet de eindgebruiker zijn en het product kan door
verschillende handen gaan, alvorens het de consument bereikt. De exporteur
dient van de importeur te weten te komen waar hij past binnen deze lijn. Dit
is belangrijk aangezien dit van invloed kan zijn op de prijs en ook als er weer
zaken gedaan zullen worden en er nabestellingen geplaatst zullen worden.
45
Het stellen van doelen
Elk bedrijf moet zijn prijs zorgvuldig bepalen, wanneer het zijn product
en/of dienst tracht te verkopen. Het vaststellen van een juiste exportprijs
is het belangrijkste onderdeel van de internationale marketing-mix,
aangezien dit het enige onderdeel is dat inkomsten genereert. Het
voortbrengen van het product, de promotie en de distributie van uw
product zijn allemaal onkosten die moeten worden geëvalueerd en in uw
prijs moeten worden opgenomen, om deze niet alleen terug te verdienen,
maar ook om winst te maken.
Prijsstelling en Prijsopgave
Export-kostenbepaling en Prijsstelling
Het bepalen van de exportprijs is een beetje gecompliceerder dan
het vaststellen van de lokale prijs, vanwege de volgende condities die
nauwkeurig in de gaten moeten worden gehouden:
1.De motivatie, de zorgpunten, de ervaring en het niveau van
committering van het management van uw bedrijf
Of u proactief of reactief bent, zal uw prijzenbeleid beheersen. Proactief
exporteren met een hogere mate van managementondersteuning kan
u in staat stellen uw prijs zo scherp mogelijk vast te stellen, met het
oog op lange-termijnsucces. Als u weinig exportervaring hebt, dient
u over het algemeen meer aandacht te besteden aan informatie over
techniek, communicatie, verkoopinspanningen, leveringsmethoden
en voorschriften.
46
2. Het effect van exportuitbreiding op de algehele
productiekosten.
Verhoogde capaciteitsbenutting helpt uw vaste kosten te spreiden
over grotere hoeveelheden en kan maken dat u beter kan concurreren
op zowel de binnenlandse als exportmarkten. U moet echter ook in
overweging nemen wat de additionele kosten van het exporteren met
zich teweeg zou kunnen brengen en rekening hiermee houden bij het
vaststellen van uw prijzen. Deze additionele kosten zouden commissie,
verhoogde communicatiekosten, reiskosten, personeelstrainingen, systeemimplementatie en informatievergaring kunnen inhouden; al deze
kosten kunnen van invloed zijn op uw totale kostprijsberekening.
Dit zijn slechts voorbeelden van de overwegingen waarmee exporteurs
geconfronteerd kunnen worden bij het betreden van nieuwe markten of
het betrekken van nieuwe klanten in een bestaande markt.
47
7. EXPORTEREN NAAR GESELECTEERDE
MARKTEN
Om de geschiktste exportmarkten te identificeren, moet een exporteur inzicht hebben in de huidige tendensen en ontwikkelingen m.b.t. markten
van vers fruit en verse groente waarop hij zich richt; zijn doelmarkten. Het
is belangrijk voor de exporteur om zich te concentreren op markten die de
beste vooruitzichten voor zijn producten bieden.
Canada
Canadezen zijn gewend aan een keuze uit hoogwaardige landbouwproducten. Als zodanig moet elk product dat op deze markt wordt
geïntroduceerd, voldoen aan de verwachtingen van de Canadese koper
teneinde succesvol te zijn. Canada kent een mengeling van culturen en is
officieel tweetalig; de twee officiële talen zijn het Engels en het Frans. Alle
informatie op de etiketten/labels van de verpakking van al de producten
die naar deze markt worden geëxporteerd, moet in deze twee talen
staan. Alle landbouwartikelen die naar Canada worden geëxporteerd,
moeten verder ook voldoen aan basisvereisten voor import die in Canada
van kracht zijn. Deze zijn:
De Canadese Wet op Landbouwproducten:
Deze wet legt voorschriften vast voor alle landbouwproducten die binnen
Canada verhandeld worden. Bijzonderheden hieromtrent zijn te vinden
op: www.inspection.qc.ca/english/reg/rege.shtml.
De Wet op Consumentenverpakking en Labelen (etikettering):
Deze wet legt bepalingen vast m.b.t. het labelen van alle voorverpakte
goederen die binnen de Canadese grenzen worden verhandeld. Zij
standaardiseert de grootte van de verpakking die gebruikt kan worden,
de inhoudshoeveelheid (gewicht of volume) en de soort en de aard van
48
de informatie die gepresenteerd wordt; de bedoeling hiervan is om
te garanderen dat de consument niet wordt misleid. Bijzonderheden
hieromtrent zijn te vinden op: www.insepction.qc.ca/english/reg/rege/shtml.
Milieuwetgeving
Deze wetgeving beheerst de import van buitenlandse
landbouwproducten. Bijzonderheden hieromtrent zijn te vinden op:
www.ee.qc.ca/ENG/Default.cfm .
Invoerrechten en belastingen
Bijzonderheden inzake invoerrechten en belastingen die van toepassing
zijn op importen zijn te vinden op:
www.cbsa-asfc.qc.ca/trade-commercial/tariff-tarif/2008/01-01-eng.html .
Andere voorschriften die van toepassing zijn op verwerkte en nietverwerkte voedingsmiddelen, geneesmiddelen en andere producten zijn
te vinden op:
www.inspection.qc/english/reg/rege.shtml
of op de website van ‘Health Canada’:
www.hc-sc.qc.ca/ahc/legislation/indexe.html .
CARICOM
Als lid van de CARICOM-groep die uit veertien leden bestaat met een geschat
aantal inwoners van meer dan 15 miljoen, komt Suriname in aanmerking om
producten waarvan kan worden aangetoond dat deze van Surinaamse afkomst zijn, belastingvrij te exporteren naar welk van de andere dertien (13)
CARICOM-lidlanden dan ook. Vanwege het aantal landen dat lid is van de
CARICOM, verschillen de vereisten tussen de lidlanden weleens. De groep is
verdeeld in de zogenoemde Most Developed Countries (MDC’s ofwel Meest
Ontwikkelde Landen) en Least Developed Countries (LDC’s ofwel Minst ont49
wikkelde landen). Suriname, Jamaica, Barbados, Trinidad en Tobago en de
Bahamas behoren tot de MDC’s. Al de CARICOM-lidlanden worden echter
beheerst door de CARICOM Single Market-overeenkomst ingevolge de Revised Treaty of Chaguaramas (RTC), dat de afspraken formaliseert en tracht
één enkele ruimte te creëren waarin er vrij verkeer van goederen kan plaatsvinden binnen de hele regio. De RTC specificeert ook de uitzonderingen voor
specifieke gebieden. Alle landbouwartikelen die vanuit Suriname naar de CARICOM worden geëxporteerd, komen volledig in aanmerking voor Common
Market (ofwel Gemeenschappelijke Markt) behandeling ingevolge de CSM.
Voorbeelden van huidige mogelijkheden voor het exporteren van landbouwproducten of op landbouw-gebaseerde producten naar de CARICOM omvatten (gegevens van 2006/7):
Barbados
• Fruit, groente, drank, voedingsmiddelen – US$65M
• Koffie, thee – US$ 2,0M
• Geneesmiddelen – US$ 0.80M
• Persoonlijke verzorgingsartikelen, toiletartikelen – US$ 2,5M
Trinidad
• Fruit, groente, drank, voedingsmiddelen – US$ 5,0M
• Koffie, thee – US$ 2.6M
• Geneesmiddelen – US$ 8.0M
• Persoonlijke verzorgingsartikelen, toiletartikelen – US$ 2M
Het exporteren binnen de CARICOM is, veel minder dan voor wat betreft
het exporteren naar de ontwikkeldere landen, gebaseerd op relaties.
Exporteurs dienen zich daarom bewust te zijn van het feit dat het altijd
gemakkelijker zal zijn om meer succes te hebben met de export naar
welk CARICOM-land dan ook, indien zij eerst de juiste relaties leggen,
opbouwen en in stand houden.
Bijzonderheden inzake de Revised Treaty of Chaguaramas en het
functioneren van de CSME zijn te vinden op: www.caricom.org.
50
Belangrijke kwaliteit-gerelateerde vereisten m.b.t. de CARICOM-markt zijn:
• Regionale standaarden, zoals ontwikkeld door CROSQ, beschrijven de
minimale standaarden voor ongeveer 10 landbouwproducten –
www.crosq.org
• M.b.t. de kwaliteitsystemen, is voorlopig alleen een GAP-certificaat
nodig. HACCP is nog niet verplicht.
• MRL is verplicht; verplichte registratie van pesticiden.
De Verenigde Staten van Amerika
De Verenigde Staten van Amerika (VS) behoren tot de meest ontwikkelde
en geavanceerde markten in de wereld. Er zijn goede mogelijkheden voor
winstgevende exporten naar de VS, maar exporteurs moeten zich ervan
bewust zijn dat er een verscheidenheid is aan voorschriften en vereisten
waaraan moet worden voldaan, vooral voor exporteurs die voor de
eerste keer exporteren. Exporteren naar de VS vereist dat de importeur
garandeert dat de goederen die op die markt worden gebracht, voldoen
aan bepaalde vereisten. De exporteur wordt geacht van deze eisen op
de hoogte te zijn, aangezien hij/zij in de beste positie verkeert om te
garanderen dat aan deze eisen wordt voldaan. Het is daarom de taak
van de exporteur om te garanderen dat de koper in de VS volledig op
de hoogte is van de eisen voor de betreffende goederen die worden
geëxporteerd en dat hij/zij wordt geïnformeerd wat deze zijn voordat
tot export wordt overgegaan. Verzuim zulks te doen, zou kunnen leiden
tot wezenlijke verliezen, aangezien de VS zijn importcontrole aanzienlijk
heeft verscherpt sinds de aanslag op het World Trade Centre in 2001.
Landbouwproducten vallen onder de jurisdictie van het Amerikaanse
Ministerie van Landbouw (USDA-Engelse afkorting) tenzij deze verder
verwerkt worden, in welk geval de jurisdictie komt te vallen onder
de United States Food and Drug Administration (USFDA). De USDA
voert een ‘pre-clearance’ programma uit in enkele landen waarbij
landbouwproducten bestemd voor import in de VS van tevoren worden
goedgekeurd in het land van oorsprong, zodat deze vrij van ongedierte
51
zijn en voldoen aan de importvereisten. Dit betekent een aanzienlijke
vermindering van de kosten die gepaard gaan met verliezen bij de ‘port
of entry’ ofwel aankomsthaven. Deze faciliteit is op verzoek beschikbaar
en na het treffen van een speciale regeling met de USDA om te voldoen
aan de binnenlandse (lokale) kosten van het programma.
In het Caraibisch Gebied zijn er ‘pre-clearance’ programma’s in Haïti (voor
manja’s), Jamaica (algemene exporten) en de Dominicaanse Republiek.
Anders dan middels een ‘pre-clearance’ programma volgen hieronder de
basis-regulerende vereisten voor de export van landbouwgoederen naar
de VS:
Voor goederen die door de FDA worden gereguleerd, bestaat de
verplichting van Prior Notice (ofwel Kennisgeving Vooraf) om deze
producten naar de VS te exporteren. Bijzonderheden omtrent deze
verplichting zijn te vinden op http://www.cfsan.fda.gov/-dms/fsbtact.html#pn.
Voor alle goederen die naar de VS worden verscheept op houten pallets
of in houten verpakkingsmateriaal, zijn er vereisten voor de behandeling
hiervan om overbrenging van ongedierte via het hout te voorkomen. Het
hout moet daarom worden behandeld en aan beide kanten van de pallet
of verpakking worden gemarkeerd, in overeenstemming met de United
Nations Food and Agricultural Organization (FAO), de International Plant
Protection Convention (IPPC), de International Standard for Phytosanitary
Measures (ISPM) 15, welke de behandeling vastleggen die acceptabel is
voor houten verpakkingsmaterialen (waaronder pallets) en die de vereiste
zegel (verklaringsmerk) vastlegt. Alle houten verpakkingsmateriaal dat
niet voldoet aan de ISPM 15-vereisten, kan naar het land van oorsprong
worden teruggezonden.
Om landbouwproducten te kunnen exporteren naar de VS, dient de
exporteur na te gaan of het niet verboden is voor import in de VS vanwege
welke algemene of specifieke fytosanitaire restrictie dan ook, door dit na
te gaan bij de Animal and Plant Health Inspection Service (APHIS) van de
USDA middels de lokale Amerikaanse Ambassade of rechtstreeks via de
52
website www.aphis.usda.gov. APHIS is verantwoordelijk voor het vaststellen
en managen van de fytosanitaire risico’s van landbouwexporten of
-importen naar de VS. Specifieke informatie hieromtrent is te vinden op
www.aphis.usda.gov/ppg/manuals/online_manuals.html.
Andere Overwegingen
Een basisvereiste voor alle voedselproducten (al dan niet verwerkt of
vers) is dat deze geproduceerd, bewerkt en afgehandeld worden in een
omgeving die voldoet aan de basis Good Manufacturing (of Food Handling)
Practices (GMP’s). Hieronder vallen gebouwen, faciliteiten, apparaten
en productie- en bewerkingsprocessen om veiligheid en gezondheid
van het voedsel of de voedingsproducten die worden geïmporteerd, te
garanderen. Nadere informatie hieromtrent is te vinden op:
http://vm.cfsan.fda.gov/-lrd/cd110.html.
Indien het landbouwproduct dat wordt geëxporteerd in verpakkingen zal
worden verstuurd die van tevoren met labels zijn voorzien, moeten deze
voldoen aan de basis-labelingvereisten voor de VS. Deze zijn te vinden op:
http://www.cfsan.fda.gov/label.html.
De Environmental Protection Agency (EPA) van de VS is verantwoordelijk voor o.a. het management van de aanwezigheid van pesticidenresidu
op voedingsmiddelen in de VS. Deze instantie bepaalt de grenzen voor
toegestane residu op voedingsmiddelen, waaronder geïmporteerde voedingsmiddelen en legt de Maximum Residue Limits (MRL’s ofwel Maximale Residugrenzen) voor pesticiden op voedingsmiddelen vast. Nadere
informatie is te vinden op: http://www.epa.gov/pesticide/food/viewtools.htm.
De Europese Unie
Veel huidige exporteurs uit Suriname hebben bestaande betrekkingen
met Nederland, aangezien Suriname al geruime tijd naar Nederland
exporteert. Aangezien Nederland onderdeel is gaan vormen van de
53
Europese Unie (EU), moeten zijn eigen regelgevende regimes zijn
afgestemd op die van de andere EU-landen. Gelukkig is Nederland
samen met landen zoals Duitsland, Frankrijk en Engeland, de trendsetter
geweest op het gebied van voedselveiligheid en hebben deze landen een
van de vier standaarden ontwikkeld die geaccepteerd zijn als onderdeel
van het Global Food Safety Initiative (GFSI), de grootste door de handel
gehanteerde wereldwijd geaccepteerde standaard voor voedselveiligheid
(zie pagina 39 voor nadere informatie). De huidige en waarschijnlijk
belangrijkste doelmarkt voor Surinaamse landbouwexporten, vereist een
gedetailleerdere behandeling dan andere markten vooral als deze markt
zal groeien en zich naar meer landen in de EU zal uitstrekken.
Nederland en in breder verband, de EU, heeft verschillende vereisten die
de import van producten, fruit en groente binnen de Unie beheersen
en deze zijn gestructureerd in de vorm van voorschriften en richtlijnen.
De informatie gepresenteerd in deze handleiding tracht de vereisten
te vereenvoudigen, zodat de exporteurs zich gemakkelijker door deze
voorschriften en richtlijnen heen kunnen bewegen in hun streven handel
met de EU te drijven. De informatie wordt puntsgewijs gepresenteerd om
het lezen te vergemakkelijken.
Het Huidige Regelgevend Milieu van de EU
Het huidige regelgevend milieu van de EU is rondom verordeningen,
voorschriften en richtlijnen gestructureerd. Hieronder volgen de
hoofdpunten van het huidige regelsysteem:
• De voorschriften binnen de EU hebben wetskracht en moeten als zijnde vastgelegd door alle EU-landen worden nageleefd.
• De richtlijnen moeten in de EU-lidlanden worden geïmplementeerd, maar
dat kan geschieden op een wijze die aansluit op het lokale regelgevend
raamwerk (bijv. in het Verenigd Koninkrijk vs. Nederland of Frankrijk).
• Er zijn specifieke verordeningen/voorschriften en richtlijnen voor producten die van dieren, en producten die van planten afkomstig zijn.
• Voor producten die van dieren afkomstig zijn, gelden specifieke hygi54
ënevereisten die ingaande januari 2006 in werking zijn getreden (Verordening 853/2004).
• Onder deze verordeningen valt ingaande januari 2006 ook de organisatie van officiële controle op producten van dierenorigine bestemd
voor menselijke consumptie (Verordening 854/2004)
• Er zijn ook regels m.b.t. dierengezondheid voor de organisatie van de
productie, de verwerking en distributie van producten van dierenorigine, die van toepassing zijn vanaf januari 2005 (Richtlijn 2002/99)
Voor alle Surinaamse exporteurs, zijn de voornaamste Verordeningen die
van belang zijn de volgende:
• Verordening (EC) No 852/2004 van het Europese Parlement en van de
Raad van 29 april inzake de hygiëne van levensmiddelen.
• Verordening (EC) No 178/2002 van het Europese Parlement en van de
Raad houdende algemene principes en vereisten van de levensmiddelenverordening, die de European Food Safety Authority instelt en procedures vastlegt betreffende levensmiddelenaangelegenheden (ook
genoemd de Algemene Levensmiddelenwet).
• Voorschrift (EC) No 853/2004 van het Europese Parlement en van de
Raad van 29 april, houdende specifieke regels m.b.t. de hygiëne voor
levensmiddelen van dierlijke afkomst.
Voor de exporteurs van tuinbouwproducten, fruit en groenten
• De twee voornaamste verordeningen die van invloed zijn op de export
zijn (EC) No 178/2002 (de Algemene Levensmiddelenwet) en (EC) No.
852/2004 (Hygiëne van Levensmiddelen)
Achtergrondinformatie over de EU-verordeningen
De EC 178/2002
• legde de algemene principes en vereisten van het
levensmiddelenrecht vast
55
• stelde de European Food Safety Authority (EFSA) in
• legde procedures vast inzake aangelegenheden de Voedselveiligheid
betreffende
• verschaft een gemeenschappelijke basis voor maatregelen die
menselijk voedsel en dierenvoer beheersen
Deze verordening eist van bedrijven (exporteurs/importeurs) dat zij:
• ervoor zorgen dat de levensmiddelen veilig zijn
• systemen opzetten om te garanderen dat zij de afkomst van de
levensmiddelen door de hele voedselketen kunnen traceren
• levensmiddelen van de markt kunnen terugtrekken of terugroepen
in gevallen waarbij deze niet voldoen aan de vereisten inzake de
voedselveiligheid
• de autoriteiten in kennis stellen van welke actie dan ook die zij
hebben ondernomen m.b.t. het terugtrekken of terugroepen van
voedsel of voer.
Onder deze verordening valt ook de veiligheid van dierenvoer om te
garanderen dat dit niet indirect ziekte of schade veroorzaakt wanneer
mensen deze producten zouden consumeren.
De EC 852/2004
• Ingaande januari 2006, was Verordening 852/2004 erop gericht de
wetgeving inzake voedselhygiëne dwars door de verschillende EUlanden heen op elkaar af te stemmen.
• Deze verordening legt algemene vereisten vast met betrekking tot de
voedselhygiëne.
• Zij licht huidige verantwoordelijkheden van levensmiddelenbedrijven
toe.
• Primaire producenten zijn nu onderhevig aan de hygiënevereisten
(‘farm-to-fork’ ofwel van grond tot mond ofwel van boer tot bord).
• Deze wetgeving is flexibeler en is meer risico-gebaseerd dan de
vorige vereisten.
56
• Op enkele uitzonderingen na, is zij van toepassing op alle
levensmiddelenbedrijven.
• Wat nog belangrijker is, overeenkomstig Codex Alimentarius, zijn
systemen voor het management van de voedselveiligheid gebaseerd
op de principes van Hazard Analysis and Critical Control Point
(HACCP), nu verplicht voor alle levensmiddelenbedrijven.
• De HACCP-benadering zal voorlopig echter niet van toepassing zijn
op primaire producenten. Vanuit een regelgevend standpunt,
hoeven Surinaamse exporteurs de HACCP-systemen niet
te implementeren binnen hun landbouwbedrijven of in hun
verpakkingsbedrijven, aangezien zij momenteel hiervan ontheven
zijn. Zoals later echter duidelijk zal worden, staan de kopers
(e.g. Super de Boer, Albert Heijn, etc.) erop dat aan deze vereiste
wordt voldaan, alvorens zij de landbouwproducten in hun retailverkooppunten opnemen.
Specifieke Aspecten van EU-Levensmiddelenverordeningen en Marktkrachten
Hoewel er verschillende aspecten zijn m.b.t. de EU-verordeningen
waarvan de exporteur op de hoogte dient te zijn, vereist in het bijzonder
één groep hiervan de onverdeelde aandacht van Surinaamse exporteurs
van tuinbouwproducten. Deze zijn de vereisten inzake traceerbaarheid
en terugroeping.
Vertrouwen en bekwaamheid zijn erg belangrijk op de EU-markt. Daarom
kan het in het voordeel van de exporteur zijn als die enkele vormen van
internationaal erkende kwaliteitsverklaringen kan overleggen. Elke
exporteur van een DC dient rekening te houden met de kwaliteitsvereisten
zoals die gelden in de potentiële doelmarkt(en) binnen de EU.
Enkele consumenten zijn invloedrijke stakeholders geworden bij het
ontwerp van de productie- en de marketingstrategieën van sommige
bedrijven. Over het algemeen zijn consumenten bereid om meer te
betalen voor “verantwoordelijke” producten, bijv. tuinmeubilair dat
57
voorzien is van een FSC-label. U dient ervan op de hoogte te zijn dat EUbedrijven deze hogere eisen vaak doorberekenen aan hun leveranciers.
De reputatie van bedrijven is dus rechtstreeks gekoppeld aan de reputatie
van hun leveranciers.
De Nederlandse Markt
De binnenlandse markt is over het algemeen van middelgrote omvang.
Nederland is op twee na de grootste importeur van fruit in de EU, en op
drie na de grootste importeur van groente. Nederland is een belangrijke
handelaar binnen de EU: bijna driekwart van de importen wordt opnieuw
geëxporteerd naar andere EU-landen, en deze exporten zijn groeiende.
Nederland is sterk in het her-exporteren van citrusvruchten, bacoven, appels
en peren, alsook van tomaten, uien, komkommer en zoete paprika.
De importwaarde van vers fruit steeg tussen 2002 en 2007 met gemiddeld
7% per jaar; dat is dus 2% hoger dan de rest van de EU van 5%. De
importwaarde van groente steeg met 1% per jaar. De Developing
Countries (DC’s) zijn de grootste leveranciers van vers fruit naar Nederland
en met een gemiddelde jaarlijkse stijging van 12% in waarde, is hun
marktaandeel groeiende.
58
Verse groente wordt meestal geïmporteerd uit andere EU-landen. In 2007
namen DC’s 18% van de importwaarde in Nederland voor hun rekening,
wat boven het EU-gemiddelde ligt. Met een gemiddelde jaarlijkse stijging
van 19% in waarde verkrijgen DC’s een steeds groter marktaandeel voor
wat betreft de import van verse groente. Import van vers fruit uit DC’s
is groot en groeiende. De import uit DC’s van druiven, citrusvruchten,
ananas, advocaat en bacoven groeide veel sneller dan het totaal aan hun
importen.
Handelskanalen
Nederland heeft een sterke positie in de internationale handel van
fruit en groente. De belangrijkste importkanalen voor DC-exporteurs
zijn importeurs en agenten. De importeurs hebben het grootste
aandeel in de fruiten groentehandel. Zij leveren aan groenteboeren,
de levensmiddelensector en de verwerkingsindustrie, alsook aan de
inkooporganisaties van filiaalbedrijven. De importeurs exporteren ook
verse producten naar andere Europese landen en soms handelen zij ook
in lokale producten.
Figure 3: Exotic Vegetables at Albert Heijn
59
8. TECHNISCHE, JURIDISCHE EN ETISCHE
ASPECTEN MET BETREKKING TOT DE
EXPORT
Technische Aspecten m.b.t. de Export
• Identificeer duidelijk de regelgevende en marketing-vraagstukken
die van kracht zijn of die in de toekomst van invloed zullen zijn:
• Vereisten inzake Voedselveiligheid
• Labeling en/of Aanduidingen
• Vereisten inzake Productregistratie
-- de VS
-- Canada
• Certificering
• Certificeringsvraagstukken
• Naleving van alle vereisten garanderen
• Vereiste registraties bijhouden
• Technische capaciteiten versterken
-- Indien naar de VS: is het verpakkingsbedrijf geregistreerd?
-- Het bedrijf vereist een FCE-nummer (ingevolge de Wet op
Bioterrorisme)
-- Is er een HACCP-programma van kracht en wordt dit
aangehouden?
Indien zich een probleem voordoet, tracht advies te verkrijgen en ga niet
voor een ‘quick fix’ ofwel een snelle oplossing, aangezien deze vaak veel
duurder komt te staan.
Lokale Wet- en Regelgeving van invloed op de
Export
De Afdeling Import-, Export- en Deviezencontrole is een afdeling binnen
het Ministerie van Handel en Industrie, verantwoordelijk voor alle
aangelegenheden de handel betreffende, in het bijzonder het verstrekken
60
van import-, exporten doorvoervergunningen. De Afdeling Import-,
Export- en Deviezencontrole is ook verantwoordelijk voor de afgifte van
vergunningen voor de export van valuta ingevolge het Deviezenbesluit
na goedkeuring van de Deviezencommissie. Middels de implementatie van de handelsliberalisatie per 1 september 1999, is
een ieder vrij te importeren en te exporteren na registratie bij de Kamer van
Koophandel en Fabrieken.
Ingevolge de Handelswet (S.B. 2003 no. 58), onderscheidt de Negatieve
Lijst vier (4) categorieën goederen, te weten:
• Goederen waarvan de import en export verboden is;
• Goederen waarvoor een vergunning vereist is, zoals vuurwerk, vlees
en vleesproducten, etc.;
• Goederen waarvan vereist is dat zij door een specifieke
importen exportprocedure gaan, bijv. inspectie door het
Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij, afgifte van een
gezondheidscertificaat van de afdeling Inspectie van het Bureau voor
Openbare Gezondheidszorg (BOG), etc.
• Voor wat betreft vrije goederen, nl. goederen die niet vallen onder
de categorieën 1, 2 en 3, bestaat er ingevolge S.B. 2003 no. 78 een
registratieplicht voor een importen exportvergunning, wat inhoudt
dat voor elke import of export het Single Administrative Document
(ofwel het Enig Document) geregistreerd moet zijn bij de Afdeling
Import-, Export- en Deviezencontrole.
Om over te gaan tot de export, moeten de noodzakelijke formaliteiten worden gevolgd. De vereiste documenten die een exporteur nodig heeft, zijn:
1. Het IT-formulier: International Trade Transaction (ofwel Internationale Handelstransactie) formulier voor de registratie van goederen
en diensten.
2. Het Single Administrative Document (ofwel het Enig Document): een
aangifteformulier voor de export van goederen uit het vrije verkeer.
3. Een Luchtvrachtbrief / Vrachtbrief: verzendingsdocument afgegeven
door de luchtvaartmaatschappij of het scheepvaartbedrijf.
4. De Factuur en het Certificaat van Oorsprong indien de goederen naar
de CARICOM gaan.
61
Afhankelijk van het product, moet men zich eventueel eerst aanmelden
bij een bepaalde autoriteit.
Sanitair en Fytosanitair Certificeringsproces
Een van deze aanmeldingen en de daaropvolgende certificering is
het SPS-proces. Het certificaat verklaart dat het product vrij is van
ongedierte dat gewassen zou kunnen aantasten, aangezien de meeste
importerende landen overleg van een dergelijk certificaat eisen. Het is
de verantwoordelijkheid van de exporteur om te garanderen dat voldaan
wordt aan de SPS-voorwaarden.
In Suriname is het Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij, afdeling
Plantenbescherming, verantwoordelijk voor de afgifte van SPS-certificaten.
De exporteur ontvangt een verklaring van de Dienst Plantenbescherming,
nadat goedkeuring is verleend door de Inspectie; de exporteur dient een
aanvraag in voor inspectie van zijn vracht middels het indienen van een
exportaanvraagformulier.
Om zich voor te bereiden op de afgifte van sanitaire en fytosanitaire certificaten en de inspectie-uitvoering, dient de exporteur een officieel verzoek in te dienen waarin opgenomen de navolgende bijzonderheden:
• het inspectie-adres
• het land van bestemming
• (het) de geïnspecteerde product(en) en de hoeveelheden van de claim
De volgende voorwaarden zijn een eerste vereiste voor een exportinspectie:
• Overleg een volledige lijst van productsoorten, waaronder het aantal
dozen. Deze informatie dient overeen te komen met de factuur.
• Zorg ervoor dat de goederenzending die geïnspecteerd moet worden, gesorteerd is volgens soort en duidelijk van andere artikelen
gescheiden is.
• Zorg voor een geschikte locatie om de inspectie te vergemakkelijken;
• Zorg ervoor dat de goederenzending als eenheid bij elkaar blijft en als
zodanig identificeerbaar is, totdat de fytosanitaire inspectie is voltooid.
62
Wanneer de te verzenden vracht eenmaal is goedgekeurd, zal aan de
exporteur een fytosanitaire exportverklaring worden verstrekt. De onkosten verbonden aan exportinspecties zijn verschuldigd in overeenstemming met het ministerieel besluit van 30 mei l997, no.85, dat inspectievergoedingen vastlegt voor de export van planten- en dierenmateriaal.
63
APPENDIX I
TE ONDERNEMEN STAPPEN M.B.T.
DE EXPORT
Het Exportproces
Algemene Exportprocedures en -documentatie
Hoewel dit vaak wordt onderschat en over het hoofd wordt gezien,
vormen exportdocumentatie en -verzending een integraal onderdeel
van het exportproces. Exportdocumenten worden gebruikt voor
de douane-inklaring en andere verplichtingen bij de importhaven.
Bedrijven die succesvol zijn met het exporteren, zijn vaak erg bedreven
in het gereedmaken van exportdocumenten (of zij maken gebruik van
vakbekwame dienstverleners). Problemen met de documenten kunnen
leiden tot vertraging van de zending en het inklaren, tot boetes en
ongewenste opslagkosten.
Algemene Procedure m.b.t. de Exporthandel
De entiteiten die in deze fase betrokken zijn bij het exportproces, zijn o.a.:
• Luchtvaart- en scheepvaartmaatschappijen
• Expediteurs / Inklaarders
• De Douane
• Het Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij
• Kadebedrijven
• Transportcontractors
• Koeriersbedrijven
• Milieu-instantie(s) als het gaat om bedreigde planten diersoorten
Luchtvaart- en Scheepvaartbedrijven
Een exporteur dient vóór de verzending, vrachtruimte te reserveren en details te verschaffen over de soort, het volume alsook gewichtinformatie van
de vracht en de exportdatum. Met betrekking tot luchtvracht moet de exporteur zich kunnen identificeren, alvorens de vracht door de luchtvaartmaatschappij wordt geaccepteerd. Het is normaal dat er een foto wordt
64
gemaakt van degene die de goederen op de luchthaven aflevert en de
luchtvrachtbrief ondertekent. De exporteur verschaft de luchtvaartmaatschappij ladinglijsten, instructies voor de verzending van de goederen en
informatie over de geadresseerde. De verzendingsdocumenten dienen ook
aan te geven of de goederen FOB, CIF, C&F, etc moeten worden vervoerd.
Expediteur / Inklaarder
Over de hele wereld is er voor ladingsartikelen of -goederen een goede inklaarder nodig die al uw verzendingsbehoeften naar behoren afhandelt.
Bij voorkeur dienen deze inklaarders / expediteurs te beschikken over contactpersonen in het land of de plaats van bestemming en ruime ervaring
te hebben in het verrichten van douanetransacties op mondiaal niveau.
In overeenstemming met de verzendingsinstructies zou de expediteur /
inklaarder:
1. de transportmethode en een geschikt transportbedrijf uitkiezen.
2. ruimte reserveren bij het uitgekozen transportbedrijf.
3. de goederen afleveren en de relevante documenten afgeven, zoals
het transportbewijs van de expediteur.
4. de bepalingen van de L/C en alle overheidsvoorschriften die van
toepassing zijn op de verzending van goederen voor het land van
export, het land van import alsook elk doorvoerland, bestuderen, om
te garanderen dat al de noodzakelijke documentatie gereed is.
5. de goederen verpakken, wegen en meten, waarbij rekening wordt
gehouden met de transportmethode, de route en de soort goederen.
6. de opslag van de goederen regelen.
7. de verzender op de hoogte stellen van de verzekeringsvereisten.
8. de goederen transporteren naar de uitvoerhaven en regelingen treffen
voor douane-inspectie.
9. namens de geadresseerde, vergoedingen en andere onkosten betalen,
waaronder vrachtkosten.
De beste inklaarder / expediteur is degene die garandeert dat uw goederen
veilig worden getransporteerd zonder dat er problemen met de douane bij
65
de binnenkomst ontstaan. Tegelijkertijd is, tezamen met kwaliteitswerk, de
beste inklaarder / expediteur degene die uw kosten voor heffingen en belastingen minimaliseert. Tijdens het onderhandelen met deze inklaarders /
expediteurs, moet u vragen naar de details van de diensten die geleverd zijn
en de vergoedingen die zij u in rekening brengen, en dit bevestigen.
Samenvatting
Stappen m.b.t. exporteren via zeetransport
• Maak de reservering met het scheepvaartbedrijf in orde
• Vul het Enig Document voor de exportaangifte in
• Vul de Commerciële Factuur in
• Vul het havenbewijs in dat is afgegeven door de expediteur
• Overleg het havenbewijs bij het kadekantoor en betaal
veiligheidsvergoeding
• Dien ingevuld aangifteformulier, havenbewijs en andere van toepassing zijnde documenten in bij de exportfunctionaris ter verwerking.
• Betaal de vergoeding voor de douane-afhandeling
• Lever de vracht af op de kade
Stappen m.b.t. Export per luchtvracht
• Vul het douaneaangifteformulier in, alsook de factuur, het certificaat
en/of de vergunning (waar van toepassing), de ladinglijst en het
verzendingsformulier.
• Presenteer de documenten en goederen aan de exportfunctionaris
ter controle, ondertekening en nummering.
• Betaal de vergoeding voor de douane-afhandeling.
• Sla de vracht op in de koelfaciliteit om de kwaliteit te behouden.
• Lever de vracht af bij de opslagplaats van de luchtvaartmaatschappij.
• Presenteer de ladinglijst samen met het verzendingsformulier aan de
vertegenwoordiger van de luchtvaartmaatschappij1 die zal zorgen
dat de goederen in de opslagplaats kunnen worden toegelaten.
1
Sommige luchtvaartmaatschappijen eisen misschien een reservering vooraf.
66
APPENDIX II
FINANCIELE OVERWEGINGEN M.B.T.
DE EXPORT
Betalingsmethoden
Letter of Credit (ofwel kredietbrief)
Een Letter of Credit is een heel speciaal wettig document dat de verantwoordelijkheden en verplichtingen van de verschillende partijen zeer gedetailleerd vastlegt (verkoper, bank van de verkoper, koper, bank van de
koper en transportbedrijf). Elke afwijking kan maken (en dit is vaak het
geval) dat het wettig contract nietig wordt, dat de bescherming die de exporteur tracht te verkrijgen en waarvoor hij ook betaalt, verloren gaat en
dat hij met zijn goederen, gestrand ergens op een verafgelegen haven aan
zijn lot wordt overgelaten. Indien bijvoorbeeld een CIF-exportverkoop van
2.000 lbs van een of ander artikel wordt gemaakt, dat 40 karton van elk
50 lbs vereist ter verscheping op een specifiek vaartuig om dan uiterlijk 30
juli te arriveren in de haven van Amsterdam, vergezeld van een specifieke
reeks documenten (verpakkingslijsten, certificaten van oorsprong, verklaringen van zuiverheid, alsook de reguliere commerciële facturen en vrachtbrieven) dan kan de Letter of Credit door welke afwijking dan ook als niet
van kracht worden verklaard. Indien bijvoorbeeld een doos onderweg van
de truck afvalt en maar 39 worden verscheept, of in het andere geval de
beschadigde doos de volgende dag wordt vervangen en de goederen op
de volgende wekelijkse vaart worden verscheept, stoten de banken (van de
verkoper en de koper) gauw hun verplichting af en de bank van de koper
stelt hem op de hoogte van de discrepanties in de documenten en vraagt
om instructies. Indien hij akkoord gaat en voor de 39 dozen betaalt, gaat
de transactie door en is iedereen blij, maar indien hij weigert te accepteren, blijft de verkoper volledig met de gebakken peren zitten.
Het is geen ongebruikelijke handelswijze die gewetenloze importeurs
hanteren om opzettelijke fouten in hun Letter of Credit te plaatsen om
onervaren exporteurs te pakken. Gewoonlijk bieden ze dan aan om de
67
goederen op te kopen tegen bodemprijzen. Bij het onderhandelen met
een nieuwe klant middels een Letter of Credit, dient de exporteur altijd
de originele tekst van de Letter of Credit te zien en goed door te nemen
alvorens hij deze accepteert.
Wissels
Wissels zijn officiële schriftelijke overeenkomsten van schulderkenning
die op een vastgesteld tijdstip worden vereffend. De meest gebruikelijke
wissel gebruikt door exporteurs is de ‘Sight Draft’ ofwel de zichtwissel die
door de exporteur is opgemaakt en die aan zijn/haar commerciële bank
wordt aangeboden met de verzendingsdocumenten voor een bepaalde
opdracht die moet worden vervuld. Middels haar correspondent-bank,
vraagt de Bank acceptatie van de klant van diens schuld (door middel van
de handtekening van de klant op de voorkant van de wissel). Wanneer
dit eenmaal is gebeurd, verzendt de bank de verschepingspapieren naar
haar correspondentbank, die deze overmaakt op de rekening van de
klant. De wissel kan worden opgemaakt voor voldoening op zicht, m.a.w.
“30 dagen op zicht of 60 dagen na datum. Dertig (30) dagen op zicht
betekent dat betaling dient te geschieden 30 dagen na bezorging van de
papieren door de bank aan de klant. Zestig (60) dagen betekent betaling
dient te geschieden na 60 dagen, te rekenen vanaf de datum waarop de
Wissel werd getrokken.
De verplichtingen van een commerciële bank om betaling te voldoen
voor goederen die verscheept worden op basis van een wissel, zijn minder
bindend dan ingeval van een bericht van wanbetaling door haar klant.
Deze methode van het overmaken middels wissels wordt echter algemeen
en met succes gebruikt door exporteurs.
Open Rekening
Een Open Rekening m.b.t. handelstransacties betekent dat de exporteur de importeur krediet verleend heeft onder betalingsvoorwaarden
die direct contact vereisen voor het vereffenen van rekeningen i.p.v. via
de commerciële bank als tussenpersoon. De overeengekomen betalingsvoorwaarden zullen in de commerciële factuur worden vastgelegd, net
68
als bij een lokale verkoop en de klant wordt dan verwacht de betaling
te voldoen overeenkomstig deze voorwaarden. Al de betalingsvoorwaarden, inclusief extra onkosten en andere voorwaarden, dienen wederzijds
begrepen en overeengekomen te zijn, alvorens wordt overgegaan tot de
open rekening. Bedrijven die een vaste handelsrelatie hebben, zijn kandidaten voor betalingsvoorwaarden via een open rekening. De verkoper
moet niet alleen de kredietbetrouwbaarheid van de koper natrekken,
maar ook die van het land.
Het vereffeningsmechanisme kan via een der volgende methoden
geschieden:
a. Per cheque. De klant trekt een cheque ten gunste van de exporteur
en verstuurt deze via de post of koeriersdienst. Een nadeel van deze
methode is dat de valuta van de exporteur en die van de importeur
kunnen verschillen en dat de cheque dan zal moeten worden verkocht
aan een bank; dit zal koersverlies opleveren plus een aanzienlijke
vertraging terwijl de bank de cheque overboekt.
In die gevallen waarbij de koper en de verkoper een deal maken in
een gemeenschappelijke valuta (normaliter US Dollars) wordt het
koersverlies geëlimineerd, maar de vertraging vanwege overboeking
van de cheque blijft.
b. Via Bankwissel. Het verschil met (a) is dat de klant de wissel van zijn
bank koopt, gewoonlijk in de valuta waarin de factuur is opgemaakt.
De wissel wordt dan opgestuurd naar de exporteur die het aan zijn
bank aanbiedt, die dan normaliter de export terstond crediteert met
de tegenwaarde van het bedrag.
c. Via telegrafische Overmaking. De klant geeft zijn bank opdracht
fondsen telegrafisch over te maken naar de bank van de exporteur, die
de exporteur dan op de hoogte stelt dat de betaling is ontvangen.
69
APPENDIX III
OVERWEGINGEN INZAKE DE VERZEKERING
Zeeverzekering
Dit is bedoeld om de exporteur te dekken tegen verlies veroorzaakt
door een verzekerd risico. Normaliter is dit de gefactureerde waarde van
de goederen plus vracht en andere eventuele bijkomende kosten. De
waarde aangegeven voor verzekeringsdoeleinden is daarom gewoonlijk
tien procent meer dan de totaal gefactureerde waarde.
Het gedekte risico zal in de polis worden vastgelegd en zo ook de grenzen
waarbinnen de polis van toepassing is – normaliter vanaf het punt waarop de
verzekering is afgesloten tot “warehouse to warehouse”, m.a.w. vanaf het
magazijn van de exporteur tot het magazijn van de importeur, waarbij de
vracht tijdens het volledige transport, tegen verlies of schade wordt gedekt.
(De exporteur zal normaliter een lokale dekking hebben voor “Goederen in
Doorvoer” vanaf het havengebied van inlading tot een eindleveringspunt).
Exportkredietverzekering
De risico’s die gedekt worden, verschillen van de risico’s gedekt onder een
zeeverzekering, nl.:
• Onvermogen om te betalen aan de zijde van de buitenlandse koper.
• Aanhoudend verzuim om te betalen ofwel wanbetaling aan de zijde
van de buitenlandse koper.
• Non-acceptatie door de buitenlandse koper (U bent echter misschien
niet in staat een vordering in te dienen of te claimen, indien de reden
waarom de koper niet accepteert, gelegen is in uw verzuim om te
leveren overeenkomstig het contract).
• Beperkingen opgelegd door de buitenlandse overheid, bijv. beperking
van beschikbaarheid of van converteerbaarheid van de valuta.
• Niet-betaling vanwege opzegging of intrekking van een Export- of
Importvergunning.
• Niet-betaling vanwege Oorlog of Binnenlandse Onlusten.
70
Terwijl een Exportkredietverzekering toegevoegde kosten zijn van de
Zeeverzekering, verschaft zij op belangrijke gebieden, bescherming aan
de exporteur, vooral in die gevallen waarbij de betrouwbaarheid van
de klant en/of het land twijfelachtig zijn. Het verzekeringswezen is een
uitermate complexe sector, vooral wanneer het om risico’s gaat buiten het
thuisland. Uw verzekeringsbedrijf, uw inklaarder en/of expediteur dienen
geraadpleegd te worden, alvorens u een zee- of exportkredietverzekering
koopt, zodat u er redelijk zeker van kunt zijn dat u adequate bescherming
koopt tegen redelijke kosten.
Andere Verzekeringsvormen
Er kunnen andere verzekeringsvormen vereist zijn wanneer u exporteert.
U dient uw verscheper om advies hieromtrent te vragen, maar bekende
andere vormen van verzekering die eventueel vereist zijn, worden
hieronder nader omschreven.
Aansprakelijkheid Overheidsproducten
Sommige exportmarkten hebben de reputatie dat zij sneller tot
procederen geneigd zijn dan andere, maar alle eerste-wereldlanden
nemen eerder gerechtelijke stappen tegen bedrijven in hun land dan
misschien gebruikelijk is in het land van de exporteur. Men moet daarom
rekenen op hogere premies voor grotere bescherming.
Collectieve Ongevallenverzekering
Dekking om reis- en medische bescherming te verschaffen aan bedrijfsemployees buiten het thuisland, zal moeten worden toegevoegd.
Goederen in Doorvoer
Indien uw exportzending groter is dan of van grotere waarde is dan uw
lokale eenheidsladingen, moet dit zijn weergegeven in de maximale waarden
gedekt door uw polis. Een andere mogelijkheid is dat u een zeeverzekering
71
heeft om al uw exportzendingen ‘door-to-door’ te dekken, zodat deze
niet gedekt zijn door uw Doorvoergoederenpolis vanaf uw fabriek tot de
haven. Zorg ervoor dat het besluit duidelijk is aangegeven, zodat geschillen
kunnen worden vermeden. Indien u gebruik maakt van verschillende
verzekeringsbedrijven voor uw Doorvoergoederen- en Zeeverzekering, is
het van groot belang dat u de grenzen van elke polis duidelijk definieert.
Uw verzekeringstussenpersoon zal uw belangen helpen beschermen.
Documentatie die eventueel vereist is door het Importerend land.
Caribbean Certificate, Caribbean Basin Initiative (CBI) Certificate of Origin,
Canadian Customs Invoice, CARICOM Certificate of Origin, het Generalized
System of Preference (GSP) en EURI behoren tot de documenten die
eventueel vereist zijn voor exporten naar de landen waarop deze
handleiding gericht is. De informatie is beschikbaar via uw Ministerie van
Handel en/of de informatiebronnen die hierin zijn opgesomd.
72
APPENDIX IV
BEGRIPSBEPALINGEN
Cost and Freight (Kosten en Vracht):
1. De verkoper betaalt al de onkosten die totnogtoe zijn opgesomd, plus de
vrachtkosten en alle andere kosten voor het uitladen bij de haven van lossing die kunnen worden geheven op het moment dat voor de vracht wordt
betaald. Deze onkosten zijn bedoeld om de koper te voorzien van een
schoon verhandelbaar connossement voor de overeengekomen bestemmingshaven (indien het contract bepaalt C&F Landed [prijs bij de lossing],
betaalt de verkoper de loskosten, inclusief lichtergeld en liggeld).
2. Aflevering vindt plaats wanneer de koper de goederen ontvangt op
de overeengekomen bestemmingshaven.
3. De goederen en hun doorvoerrisico’s gaan over op de koper wanneer de goederen daadwerkelijk de reling van het schip op de laadhaven zijn gepasseerd.
Cost, Insurance, Freight (Kosten, Verzekering, Vracht):
1. Dit is net als een C&F-contract, maar met een toegevoegde Zeeverzekeringspolis of Certificaat gekocht in overdraagbare vorm door de verkoper. Deze verzekering dekt de CIF plus tien procent. (CIF-Landed-contract
– net als in C&F Landed, plus de verzekeringskosten)
Delivered Duty Paid (Franco inclusief Rechten):
1. In de ruimste zin betekent deze verzekering dat alle kosten voor
rekening van de verkoper komen, inclusief invoerrechten, laadkosten
en binnenlandse vrachtkosten
2. Aflevering vindt plaats wanneer de verkoper de goederen plaatst ter
beschikking van de koper op de aangegeven plaats van bestemming
en binnen de in het verkoopcontract vastgestelde periode.
3. Dekking van de Goederen en hun doorvoerrisico’s eindigt op het moment dat de goederen zoals hierboven aangegeven, zijn afgeleverd.
73
Ex-works (af-fabriek):
1. De verkoper moet verpakken en voorbereiden voor verzending
2. Aflevering vindt normaliter plaats bij de fabriek of het magazijn
3. De goederen en hun doorvoerrisico’s gaan over op de koper wanneer
de goederen ter beschikking van hem/haar zijn gesteld.
FOB (Franco aan Boord) Luchthaven:
1. De verkoper betaalt al de kosten tot het punt waar de goederen
worden overgedragen aan de verantwoordelijkheid van de
luchtvaartmaatschappij of haar agent of enig andere persoon,
aangewezen door de koper. Indien de koper niemand heeft aangesteld,
zal de verkoper een luchtvaartmaatschappij of haar agent kiezen.
2. Tenzij anderszins bepaald, zal de verkoper voor rekening van de koper,
een contract aangaan voor het goederenvervoer.
3. Aflevering vindt plaats wanneer de goederen aan de
luchtvaartmaatschappij zijn overhandigd op de datum of binnen de
periode die overeengekomen is voor bezorging op de vastgestelde
luchthaven van vertrek “op de wijze die gebruikelijk is op de
luchthaven”. Of aflevering vindt plaats op welk moment dan ook als
zodanig in het contract door de koper aangewezen.
4. Het risico eindigt op het moment dat de aflevering plaatsvindt.
Free on rail, free on truck, (FOR FOT – Franco wagon):
Op een aangewezen vertrekpunt, dat alleen wordt gebruikt wanneer
goederen per trein worden vervoerd.
1. De verkoper betaalt al de onkosten en laadt de goederen op een
wagon of truck.
2. Aflevering vindt plaats wanneer de goederen in bewaring aan de
spoorwegmaatschappij of de expediteur zijn overgedragen.
de goederen of het wagon waarop de goederen worden ingeladen, in
bewaring van de spoorwegmaatschappij of de expediteur overgaan.
74
Free alongside ship (FAS – Franco Langszij Schip):
1. De verkoper betaalt al de kosten tot en met aflevering van de goederen
langszij het vaartuig en verschaft al de noodzakelijke papieren op zijn/
haar rekening.
2. Aflevering vindt plaats wanneer de goederen aan boord van het schip
zijn geplaatst.
de goederen daadwerkelijk de reling van het schip zijn gepasseerd.
Free Carrier (FRC – Vrachtvrij tot Vervoerder):
1. De verkoper betaalt al de kosten tot het punt waar de goederen worden
overhandigd aan de ‘carrier’ op de daartoe aangewezen plaats.
2. Aflevering vindt plaats wanneer de goederen in bewaring aan de ‘carrier’ zijn overgedragen (over de weg, per trein, door de lucht of over
zee of een combinatie hiervan) op een daartoe aangewezen punt.
De goederen en hun doorvoerrisico’s gaan over op de koper wanneer de
aflevering plaatsvindt.
75
APPENDIX V
LEVERINGSVOORWAARDEN
De Internationale Kamer van Koophandel heeft een standaardreeks internationale regels opgesteld voor de interpretatie van algemeen gebruikte
begrippen of definities m.b.t. de buitenlandse handel. Deze begrippen
vergemakkelijken de internationale handel en helpen de handelaren in
verschillende landen om elkaar te begrijpen. Deze standaard-handelsdefinities die het meest gebruikt worden in internationale contracten, worden beschermd door ICC-auteursrechten.
De begrippen die gemakshalve zijn gegroepeerd, zijn:
Groep E EXW Ex-works of ex-factory, verpakt gereed voor export.
De klant neemt de verantwoordelijkheid op zich, zodra de
goederen de fabriek verlaten.
Groep F FAS Free alongside ship. De exporteur moet de goederen
afleveren tot de inlaadhaven en tot de kade.
FOB Free on Board. De exporteur moet de goederen afleveren
tot de inlaadhaven en ervoor zorgen dat de goederen op het
vaartuig worden ingeladen. De verantwoordelijkheid van de
klant begint wanneer de goederen op het schip zijn ofwel de
reling van het schip zijn gepasseerd.
FOA Free on board Airport, luchtvracht equivalent van FOB.
FRC Zelfde als FOB maar met levering aan een andere ‘carrier’
dan een schip, m.a.w. een truck of trein.
Groep C C&F Cost and freight. De exporteur betaalt de onkosten van
de inlaadhaven en de vrachtkosten tot een overeengekomen
haven. De klant is verantwoordelijk voor het afsluiten van zijn
eigen zeeverzekering en het inklaren van de goederen op de
haven. In geval van schade of andere gebreken, claimt de klant
bij zijn verzekeraar.
76
CIF Cost, insurance and freight. Zelfde als CFR, maar de
exporteur verzekert de goederen en de klant neemt de
verantwoordelijkheid voor de goederen wanneer deze aan
hem worden geleverd van de douane / de kade.
Ingeval van schade of andere gebreken, dient de klant een bewijs
in bij de exporteur die dan bij zijn verzekeringsmaatschappij
claimt en de klant vergoedt.
Groep D DAF Delivered at frontier. De exporteur is verantwoordelijk
voor al de onkosten naar de grens van het land van de klant,
maar niet voor invoerrechten of doorvoerkosten.
DDP Delivered Duty Paid. Zelfde als DAF, maar de exporteur
zorgt voor de inklaring van de goederen bij de Douane en
betaalt invoerrechten. Levering zal op een bepaald daartoe
aangewezen punt plaatsvinden, normaliter op de plaats van
binnenkomst.
77
APPENDIX VI
EXPORTPLAN
Dit exportplan kan worden gebruikt als middel om uw gedachten te organiseren indien u plannen hebt om met de export van goederen en/of diensten te beginnen. In principe is de informatie vervat in deze handleiding
voor u een referentie om zulks te doen. U kunt een analyse verrichten van
uw bedrijf en u krijgt inzicht in de exportmogelijkheden en uitdagingen
die u moet overwinnen. Het exportplan geeft de theoretische stappen
vereist om te exporteren en de (mogelijke) additionele kosten, de risico’s
en eventuele aansprakelijkheden in kaart te brengen. Het is duidelijk dat
er verschillende manieren zijn om met exporteren te beginnen, dus hangt
de volgorde van de stappen af van uw specifieke informatie.
Informatie over het Bedrijf
Naam bedrijf
Adres
Fabriek / Productiefaciliteiten
(aantal/ geografische locatie)
Beschrijving bedrijf
(jaar van oprichting, personeelsverloop)
Activiteiten
(producten/ diensten, usp´s,
concurrentievoordeel,
productiecyclus)
Beschrijving klanten / doelgroep
Positie lokale markt
(markt, marktaandeel)
Internationale activiteiten
(know-how, ervaring, staat van
dienst)
78
Rationale
Redenen tot export(outgrown
(te groot geworden voor de
lokale markt, vraag van andere
landen, omzetverhoging,
risicodiversificatie)
Benodigde informatie /
informatiebronnen
Internal Analysis
Sterke punten(kosten van
goederen, marketing,
productiecapaciteit, ervaring,
financiële bronnen, logistiek,
marktonderzoek)
Zwakke punten
(kosten van goederen, marketing,
productiecapaciteit, ervaring,
financiële bronnen, logistiek,
marktonderzoek)
79
Externe Analyse
Marktonderzoek van de landen waarop u zich richt
Land waarop u zich richt
Marketing-mix
(prijs, product, promotie,
personeel)
Concurrenten
(handelskanalen, lokale en
internationale concurrentie)
Klanten
(B2B, kleinhandel, open markt,
sectorinformatie)
Bijzonderheden over de
doelmarkt
(gedrag, besteedbaar
inkomen, prijs/kwaliteit,
dienstverleningsniveau,
bijzonderheden inzake het
product)
80
Transport
Transportkosten
(nationale en internationale)
Soort transport(door de lucht,
over de weg of over zee)
Tijd tot de markt
Verpakking
(transportverpakking,
commerciële verpakking, labelingvereisten)
Exportdocumenten
(exportvergunningen,
certificaat van oorsprong,
gezondheidscertificaat, SPScertificaten, pro forma-factuur)
Douane
(belasting, heffingen, verzekering,
verschepingsbewijs)
81
Financiën
Betaling
(Betalingsstructuur,
kredietvoorwaarden, verzekering,
belastingvraagstukken, deviezen)
Verzekering
(transport, goederen, credit)
Deviezen
(wisselkoers, wisselkoersrisico’s)
Financiering
(financiële reserves,
marktonderzoek,
voorfinanciering,
productaanpassingen)
Juridische aspecten
Contract
(agent, distributie-overeenkomst,
van toepassing zijnde wetgeving)
Algemene Overeenkomsten
(garanties, afwijzing van
aansprakelijkheid, zogenoemde
‘disclaimers’)
Handelsvoorwaarden
Kwaliteits- en veiligheidsvereisten
(voedselveiligheid, standaarden)
Aansprakelijkheid
(aansprakelijkheid voor het
product juridisch advies,
geschillenbeslechting, labeling,
verpakking)
Translation: Drs. P.v. Aerde-Milzink (sworn translator)
Tel. 497638/438692/0880 0610
Fax. 497638
82
E-mail: [email protected]

Handleiding fruiten groente

Transcription

Similar documents

Programme

Racking Solutions brochure - Toyota Material Handling Belgium

Staay-Hispa BV - Staay Food Group

Hervorming van het pandrecht op roerende goederen - Law-Now

Richtlijnen voedselkeuze

RAWTherapee Handleiding

2003 U1WUJ//F No. 74 STAATSBLAD REPUBUEK SURINAME

Tandenland Trammelant - Trammelant in Tandenland

bewaar deze handleiding goed

Psychologische Eerste Hulp: Handleiding voor

Reizen zonder spoorboekje

Handleiding

UW DHL ZENDINGEN SNEL DOOR DE DOUANE

scriptie

derde rapport van België - Sociaal

Sverige | Representation i Sverige

Jaarrapport 2003 georganiseerde criminaliteit in België