azpidazki

Transcription

azpidazki
EUSKARAZ LAN EGITEN LAGUNTZEKO
APLIKAZIO INFORMATIKOA
(http://www.ehu.es/azpidazki)
-1-
AURKIBIDEA
ALFABETOA................................................................................................ 3
ADITZA ...................................................................................................... 5
DEKLINABIDEA.......................................................................................... 8
HITZ-AMAIERAKO –A................................................................................. 14
DATA ......................................................................................................... 17
ORDUA....................................................................................................... 19
ZENBAKIAK ............................................................................................... 20
HELBIDEAK................................................................................................ 23
LABURTZAPENAK ....................................................................................... 24
TERMINOLOGIA-SORKUNTZA .................................................................... 27
ESTILOA .................................................................................................... 30
PUNTUAZIOA ............................................................................................. 36
TESTUAK ELE BIETAN ................................................................................ 41
ERDARAKADAK + HIZTEGI BATUA ............................................................. 43
UNIBERTSITATEEN IZENAK ....................................................................... 50
UDALERRIAK ............................................................................................. 53
KOMUNIKAZIOETARAKO ESALDIAK........................................................... 60
AGURRAK .................................................................................................. 67
OHARRAK ETA KARTELAK .......................................................................... 71
DOKUMENTUAK ........................................................................................ 72
HIZTEGIA .................................................................................................. 86
GAI-AURKIBIDEA ...................................................................................... 125
-2-
ALFABETOA
Euskal alfabetoa 27 letrak osatzen dute.
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
a
be
ze
de
e
efe
ge
hatxe
i
jota
ka
ele
eme
ene
ñ
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
eñe
o
pe
ku
erre
ese
te
u
uve
uve bikoitza
ixa
i grekoa
zeta
C, Q, V, W ETA Y LETRA ARROTZAK
Bost letra hauek ez dira euskarazko grafiak, baina euskal alfabetoan agertu egiten
dira; izan ere, beharrezkoak dira zenbait mailegu berri eta atzerriko izen idazteko:
yen, whisky, campus, cash-flow...
Hiztegietarako, lerrokadak bereizteko eta abarretarako, alfabeto osoa hartzen da
kontuan, letra arrotz eta guzti:
Honela bai a)
b)
c)
Honela ez a)
b)
d)
H LETRA
H letra daramate...
•
•
•
•
Bokalez hasten diren zenbakiek h dute hasieran: hamar, hogei, hamahiru, hiru...
Salbuespena: ehun.
Erakusleek h dute hasieran: hau, hori, hura, hauekin, horiengana, horixe... Salbuespena:
haiek erakuslearen indargarriak (eurek, eurei, eurentzat...).
Aditzetan, hi pertsonari dagozkion formetan: hator, henbilen, haiz...
Banakako hitzak:
Hitz-hasieran: hitz, hitzarmen, hotz, hasi, hobari, herri, hartu, hartzekodun, harpidetu,
heldu, helbide, helburu, huts... (baina arrisku...).
-3-
Bokalen artean eta diptongo eta bokal artean: ohitura, ehun, oihal, aho, lehiaketa,
leiho, oihartzun, ohiko, ohar, ahal, aholkularitza, bahitu, bihurtu, behe... (baina goi, ziur,
ziurtagiri...).
S, Z, X eta TS, TZ, TX
Euskalki batzuetan grafema horiei dagozkien soinuak ondo bereizten dira, baina beste
batzuetan ez. Horren ondorioz, eta gaztelaniak nahiz frantsesak bereizten ez
dituztenez, askok zailtasunak izan ohi dituzte idazterakoan. Grafema bakoitza noiz
erabili erabakitzeko ez dago arau jakinik. Horregatik, hitzak buruz ikasi behar dira
(irakurriz eta idatziz) edo, bestela, hiztegian begiratu.
-4-
ADITZA
ADITZ TRINKOA
Osagai bakarraz eratutako aditza. 'Momentuan' gertatzen ari dena edo ari zena
adierazten du, adibidez: nator (momentu honetan 'etortzen ari naiz') edo nentorren
(momentu hartan 'etortzen ari nintzen').
ADITZ PERIFRASTIKOA
Bi elementuk osatzen dute:
•
Ezkerrekoari aditz nagusia esaten zaio eta ekuinekoari aditz laguntzailea. Adibidez:
aditz nagusia
dut
dut
ari
naiz
dut
erosi
erosten
erosten
erosiko
aditz laguntzailea
ADITZAREN ASPEKTUA
Ezkerreko elementuak (aditz nagusiak) aspektua markatzen du. Hiru aspektu-mota
daude:
•
•
•
Burutua (erosi) ekintza burutua adierazteko
Burutugabea (erosten), ohiturazko ekintza edo une jakin batekoa adierazteko
Geroa (erosiko), etorkizuneko ekintza adierazteko
Aditz laguntzaileak hiru marka daramatza:
•
•
•
Aldia (oraina eta iragana)
Pertsonak (NOR, NORI eta NORK)
Plurala
-5-
A D I T Z
NOR
NOR-NORI
NOR-NORK
NOR
naiz
haiz
da
gara
zara
zarete
dira
NA
HA
GA
ZA
ZA
tzai
tzai
zai
tzai
tzai
tzai
zai
NOR
T
K/N
O
GU
ZU
ZUE te
E
NA
HA
D
GA
ZA
ZA
D
zki
zki
zki
zki
NOR
NIN
HIN
ZI
GIN
ZIN
ZIN
ZI
tzai
tzai
tzai
tzai
tzai
tzai
tzai
zki
zki
zki
zki
banintz
bahintz
balitz
bagina
bazina
bazinete
balira
NOR
ba
ba
ba
ba
ba
ba
ba
NIN
HIN
LI
GIN
ZIN
ZIN
LI
tzai
tzai
tzai
tzai
tzai
tzai
tzai
NORI
T
K/N
O
GU
ZU
ZUE te
E
zki
zki
zki
zki
nintzateke
hintzateke
litzateke
ginateke
zinateke
zinatekete
lirateke
NIN
HIN
LI
GIN
ZIN
ZIN
LI
tzai
tzai
tzai
tzai
tzai
tzai
tzai
zki
zki
zki
zki
T
K/N
O
GU
ZUE
ZUE
E
nintzatekeen
hintzatekeen
zatekeen
ginatekeen
zinatekeen
zinateketen
ziratekeen
NIN
HIN
ZI
GIN
ZIN
ZIN
ZI
tzai
tzai
tzai
tzai
tzai
tzai
tzai
NOR 3. pertsona
haiek
naiteke
haiteke
daiteke
gaitezke
zaitezke
zaitezkete
daitezke
NOR
NA
HA
DA
GA
ZA
ZA
DA
nintekeen
hintekeen
zitekeen
gintezkeen
zintezkeen
zintezketen
zitezkeen
NOR
NEN
HEN
ZE
GEN
ZEN
ZEN
ZE
ninteke
hinteke
liteke
gintezke
zintezke
zintezkete
litezke
NOR
NEN
HEN
LE
GEN
ZEN
ZEN
LE
ki
ki
ki
ki
ki
ki
ki
nadin
hadin
dadin
gaitezen
zaitezen
zaitezten
daitezen
NOR
NA
HA
DA
GA
ZA
ZA
DA
ki
ki
ki
ki
ki
ki
ki
nendin NEN
hendin HEN
zedin
gintezen
zintezen
zintezten
zitezen
NOR
ki
ki
ZE
GEN
ZEN
ZEN
ZE
()
hadi
bedi
()
zaitez
zaitezte
bitez
NOR
()
HA
BE
()
ZA
ZA
BE
ki
ki
ki
ki
ki
ki
ki
ki
ki
ki
ki
ki
ki
ki
T
K/N
O
GU
ZU
ZUE
E
zki
zki
zki
zki
zki
zki
zki
zki
T
K/N
O
GU
ZU
ZUE te
E
banu
bahu
balu
bagenu
bazenu
bazenute
balute
banitu
bahitu
balitu
bagenitu
bazenitu
bazenituzte
balituzte
NOR
ba
ba
()
ba
ba
ba
()
ke
ke
ke
ke
ke
ke te
ke
nuke
huke
luke
genuke
zenuke
zenukete
lukete
nituzke
hituzke
lituzke
genituzke
zenituzke
zenituzkete
lituzkete
NIND
HIND
()
GINT
ZINT
ZINT
()
u
u
ke
eN
ke
eN
ke
eN
ke
eN
ke
eN
ke te N
ke
eN
nukeen
hukeen
zukeen
genukeen
zenukeen
zenuketen
zuketen
nituzkeen
hituzkeen
zituzkeen
genituzkeen
zenituzkeen
zenituzketen
zituzketen
NIND
HIND
()
GINT
ZINT
ZINT
()
u
u
ki
ki
ki
ki
ki
zki
zki
zki
zki
zki
zki
zki
zki
NORI
T
K/N
O
GU
ZU
ZUE te
E
zki
zki
zki
zki
NORI
N
N
O
GU
ZU
ZUE te
E
zki
zki
zki
NORI
T
K/N
O
GU
ZU
ZUE te
E
ki
ki
ki
ki
ki
NORI
T
ke eN
K/N ke eN
O
ke
eN
GU
ke eN
ZU
ke eN
ZUE ke te N
E
ke eN
nezan
hezan
N
N
N
N
N
u
u
u
NIND
HIND
u
u
GINT
ZINT
ZINT
u
u
u
nezakeen
hezakeen
zezakeen
genezakeen
zenezakeen
zenezaketen
zezaketen
nitzakeen
hitzakeen
zitzakeen
genitzakeen
zenitzakeen
zenitzaketen
zitzaketen
NOR
NINT
HINT
()
GINT
ZINT
ZINT
()
nezake
hezake
lezake
genezake
zenezake
zenezakete
lezakete
nitzake
hitzake
litzake
genitzake
zenitzake
zenitzakete
litzakete
NOR
NINT
HINT
()
GINT
ZINT
ZINT
()
NOR
NA
HA
De
GA
ZA
ZA
D
N
N
N
N
N
N
N
nitzan
hitzan
zezan
genezan
zenezan
zenezaten
zezaten
NINT
HINT
zitzan
genitzan
zenitzan
zenitzaten
zitzaten
–
ezak/n
–
–
ezazu
ezazue
–
–
itzak/n
–
–
itzazu
itzazue
–
NORK
T
N
K/N
N
—
eN
GU
N
ZU
N
zte
ZUE
N
z TE
N
u
u
NOR
NA
HA
De
GA
ZA
ZA
D
ke
ke
ke
ke
ke
ke te
ke
T
K/N
GU
ZU
ZUE
TE
NOR
NORI
NORK
D i (zki)
T
K/N
O
GU
ZU
ZUE
E
T
K/N
GU
ZU
ZUE
TE
NOR 1 edo 2. pertsona
NOR
NIND
HIND
()
GINT
ZINT
ZINT
()
NORI
T
K/N
O
GU
ZU
ZUE
E
u
u
u
u
u
u zte
u
z
it
it
it
it
nituen
hituen
zituen
genituen
zenituen
zenituzten
zituzten
NORI
T
ke
K/N ke
O
ke
GU ke
ZU ke
ZUE ke te
E
ke
T
K/N
NORK
nuen
huen
zuen
genuen
zenuen
zenuten
zuten
N
N
N
N
N
N
N
NORI
zki
zki
zki
zki
NOR-NORI-NORK
NORI
hura
nintzen
hintzen
zen
ginen
zinen
zineten
ziren
L A G U N T Z A I L E A
NORK
T
K/N
GU
ZU
zte
ZUE
z TE
ke
ke
u
u
u
z
z
z
z
z
z
ke
ke
ke
zake
zake
zake
zake
zake
te
zake
zake
zake
zake
zake
za
za
za
za
za
za te
za
it
it
it
it
NOR
za
T
za
K/N
()
GINT
ZINT
ZINT
()
NOR
NA
te
N
N
za
za
za te
za
Be
GA
it
za
za
B
it
za
-6-
NOR
T
K/N
O
i (zki) GU
ZU
ZUE
E
T
N
K/N N
eN
GU
N
ZU
N
te ZUE N
TE
N
N
H
Z
GEN
ZEN
ZEN
Z
T
K/N
O
i(zki) GU
ZU
ZUE
E
NORK
T
K/N
—
GU
ZU
ZUE
TE
N
N
N
N
N
N
N
NORI
T
K/N
O
GU
ZU
ZUE te
E
te
i (zki)
N
H
L
GEN
ZEN
ZEN
L
zake
zake
zake
zake
zake
zake te
zake
it
it
it
it
NORK
ba
N
ba
H
ba
L
ba
GEN
ba
ZEN
ba
ZEN
ba
L
T
K/N
GU
ZU
ZUE
TE
ke
ke
ke te
ke
ke
u
u
u
NORK NOR NORI
N
T
H
K/N
Z
O
GEN
i (zki) GU
ZEN
ZU
ZEN
ZUE te
Z
E
te
ke
ke
ke
ke
ke
ke te
ke te
NORI
T
K/N
iO
D ieza (zki) GU
ZU
ZUE
iE
ke
ke
ke
ke
ke
ke te
ke te
eN
eN
eN
eN
eN
N
N
ke
ke
ke
ke
ke
ke
ke
NORK
T
K/N
—
GU
ZU
ZUE
TE
NOR
NORK
T
N
K/N
N
—
eN
GU
N
ZU
N
ZUE
N
TE
N
NORK
NOR NORI
N
T
ke
H
K/N ke
Z
iO
ke
GEN ieza (zki) GU ke
ZEN
ZU ke
ZEN
ZUE ke te
Z
iE
ke te
NORK
T
K/N
—
GU
ZU
ZUE
TE
NORK
N
H
L
GEN ieza (zki)
ZEN
ZEN
L
NORK
T
N
K/N N
N
GU
N
ZU
N
ZUE N
TE
N
NORK
N
H
GU
ZU
ZUE
TE
NORK
()
K/N
()
ZU
ZUE
TE
NOR NORI
T
ke
K/N ke
iO
ke
GU
ke
ZUE ke
ZUE ke te
iE
ke te
NOR
NORI
T
K/N
D ieza (zki) iO
GU
ZU
ZUE
iE
NORK
T
K/N
N
N
N
N
N
Z
GEN ieza (zki)
ZEN
ZEN
Z
NOR
eN
eN
eN
eN
eN
N
N
NORK
T
N
K/N N
N
GU
N
ZU
N
ZUE N
TE
N
NOR NORI
N
N
iO
N
GU
N
ZU
N
ZUE te N
iE
te N
NORI
T
K/N
iO
(B) ieza (zki) GU
ZU
ZUE
iE
NORK
()
K/N
()
ZU
ZUE
TE
Taula nola erabili
Lehenik, esaldian zein aditz erabili erabaki beharko dugu. Horretarako, esaldi horretan
NOR, NORK edo NORI deklinabide kasuko osagairik/hitzik badagoen eta hiru kasu
horietatik zein agertzen den ikusi beharko dugu.
•
Zenbaitetan aditza kasu bakarrak osatzen du, NOR kasuak:
Haizearekin atea ireki egin DA
•
Beste batzuetan bi kasu ageri dira batera, NOR-NORI/NOR-NORK.
NOR/ZER-NORI
Bartolori, konturatu gabe, euritakoa ireki egin ZAIO
NOR-NORK
Bartolok atea ireki DU
•
Eta beste batzuetan hiru kasuak ageri dira, NOR-NORI-NORK.
Bartolok guri atea ireki DIGU
Hiru deklinabide-kasu horien markez gain, aditz laguntzaileak pluralaren marka
darama (-zki- edo -it-).
Logela bat hartu dugu (singularra)
Lau logela hartu ditugu (plurala)
Soineko hori ez zait gustatzen (singularra)
Praka horiek asko gustatzen zaizkit (plurala)
-7-
DEKLINABIDEA
SARRERA
Kasu desberdinak adierazteko, erdaraz preposizioez baliatzen dira; euskaraz, berriz,
atzizkiak erabiltzen ditugu, hitzei loturik. Hau da, euskaraz atzizkien bidez deklinatzen
dira hitzak, kasu-atzizkien bidez, eta horiek izendatzeko, kasu bakoitzaren
galdetzaileak erabiltzen ditugu.
MUGATUAK ETA MUGAGABEA
Forma mugatuak (singularra eta plurala) pertsona edo gauza mugatuak edo ezagunak
direnean erabiltzen dira. Mugagabea, berriz, izendatzen duguna ez-zehatza edo
ezezaguna denean erabiliko dugu.
Hamabi ikaslek egin dute matrikula (mugagabea)
Hamabi ikasleek egin dute matrikula (mugatua plurala)
Mugagabea erabili...
• Zer, zein, zenbat galdetzaileekin.
• Edozein, zenbait, makina bat, honenbeste, edozer... determinatzaile
zehaztugabeekin.
• Asko, gutxi, batzuk, gehiago, gutxiago... determinatzaile zehaztugabeekin.
Mugagabea eta aditza
Aditza singularrean zein pluralean joka daiteke.
Irakasgai berri asko emango da/dira
Zenbait langileri proposamena gaizki iruditu zaio/zaie
Mugatua erabili...
Izenburu, errotulu, titulu eta antzekoetan.
FILOSOFIA ETA HEZKUNTZA ZIENTZIEN FAKULTATEA
”IKASLEEN EBALUAZIOA” HITZALDIA:
“LEHEN ZIKLO OSOAREN EGOKITZAPENA” KAPITULUA
Aposizio gisa (edo koma artean) jartzen diren hitzetan.
Mari Luz Otegi, trebakuntzako buruzagia, bisitan etorri da
Honako hauek bezalako harridurazko esaldietan: Hau poza!, Zein ederra!
-8-
BOKALEZ AMAITZEN DIREN HITZAK
BIZIDUNAK ETA BIZIGABEAK
MUGAGABEA
SINGULARRA
PLURALA
Absolutua
mendi
mendiA
mendiAK
Partitiboa
mendirIK
—
—
Ergatiboa
mendiK
mendiAK
mendiEK
Datiboa
mendirI
mendiARI
mendiEI
Genitiboa
mendirEN
mendiAREN
mendiEN
Leku-genitiboa(bizigabeak)
mendiTAKO
mendiKO
mendiETAKO
(bizidunak)
katurEN BAITAKO
katuARENBAITAKO katuENBAITAKO
Instrumentala
mendiZ
mendiAZ
mendiEZ
Soziatiboa
mendirEKIN
mendiAREKIN
mendiEKIN
Motibatiboa
mendi(rEN)GATIK
mendiA(REN)GATIK mendiENGATIK
AKATIK
Destinatiboa
mendirENTZAT
mendiARENTZAT
mendiENTZAT
rENDAKO ARENDAKO
ENDAKO
Prolatiboa
mendiTZAT
—
—
TAKO
Inesiboa
Ablatiboa
mendiAN
mendiTIK
Adlatibo soila
Muga-adlatiboa
Hurbiltze-adlatiboa
mendiTAN
mendiTATIK
TARIK
mendiTARA(T)
mendiTARAINO
mendiTARANTZ
Inesiboa
katu(rEN)GAN
katuA(REN)GAN
Ablatiboa
katu(rEN)GAN(D)IK
Adlatibo soila
katu(rEN)GANA(T)
Muga-adlatiboa
katu(rEN)GANAINO
Hurbiltze-adlatiboa
katu(rEN)GANANTZ
mendiRA(T)
mendiRAINO
mendiRANTZ
mendiETAN
mendiETATIK
ETARIK
mendiETARA(T)
mendiETARAINO
mendiETARANTZ
katuENGAN
AKAN
katuA(REN)GAN(D)IK katuENGAN(D)IK
AKANDIK
katuA(REN)GANA(T) katuENGANA(T)
AKANA
katuA(REN)GANAINO katuENGANAINO
AKANAINO
katuA(REN)GANANTZ katuENGANANTZ
AKANANTZ
“a” bokalez bukatutako hitzetan gertatzen diren aldaketak:
a + e = e alaba + ek -> alabek;
a + a = a alaba + ak -> alabak;
a+o=o
alaba + ok -> alabok
BOKALEZ AMAITZEN DIREN HITZAK
IZEN BEREZIAK
LEKU-IZENA
Absolutua
Baiona
Partitiboa
BaionarIK
Ergatiboa
BaionaK
Datiboa
BaionarI
Genitiboa
BaionarEN
Leku-genitiboa(bizigabeak) BaionaKO
(bizidunak)
—
Instrumentala
Soziatiboa
BaionarEKIN
Motibatiboa
Destinatiboa
rENDAKO
Prolatiboa
BaionaTZAT
TAKO
Inesiboa
Ablatiboa
Adlatibo soila
Muga-adlatiboa
Hurbiltze-adlatiboa
BaionaN
BaionaTIK
Inesiboa
—
Ablatiboa
—
Adlatibo soila
—
Muga-adlatiboa
Hurbiltze-adlatiboa
—
—
BaionaRAINO
BaionaRANTZ
PERTSONA-IZENA
Edurne
EdurnerIK
EdurneK
EdurnerI
EdurnerEN
—
Edurne(rEN)BAITAKO
BaionaZ
EdurneZ
EdurnerEKIN
Baiona(rEN)GATIK
Edurne(rEN)GATIK
BaionarENTZAT
EdurnerENTZAT
rENDAKO
EdurneTZAT
TAKO
—
—
BaionaRA(T)
—
—
—
Edurne(rEN)GAN
Edurne(rEN) BAITAN
Edurne(rEN)GAN(D)IK
Edurne(rEN) BAITARIK
Edurne(rEN)GANA(T)
Edurne(rEN)BAITARA(T)
Edurne(rEN)GANAINO
Edurne(rEN)GANANTZ
-9-
KONTSONANTEZ AMAITZEN DIREN HITZAK
BIZIDUNAK ETA BIZIGABEAK
MUGAGABEA
Absolutua
haran
Partitiboa
haranIK
Ergatiboa
haraneK
Datiboa
haranI
Genitiboa
haranEN
Leku-genitiboa(bizigabeak) haraneTAKO
(bizidunak)
gizonEN BAITAKO
Instrumentala
haraneZ
Soziatiboa
haranEKIN
Motibatiboa
haran(E)GATIK
Destinatiboa
haranENTZAT
ENDAKO
Prolatiboa
haranTZAT
DAKO
SINGULARRA
haranA
—
haranAK
haranARI
haranAREN
haraneKO
gizonARENBAITAKO
haranAZ
haranAREKIN
haranA(REN)GATIK
haranARENTZAT
ARENDAKO
—
Inesiboa
Ablatiboa
haraneAN
haraneTIK
Adlatibo soila
Muga-adlatiboa
Hurbiltze-adlatiboa
haraneTAN
haraneTATIK
eTARIK
haraneTARA(T)
haraneTARAINO
haraneTARANTZ
haraneRA(T)
haraneRAINO
haraneRANTZ
Inesiboa
gizonNENGAN
gizonA(REN)GAN
Ablatiboa
gizonENGAN(D)IK
gizonA(REN)GAN(D)IK
Adlatibo soila
gizonENGANA(T)
gizonA(REN)GANA(T)
Muga-adlatiboa
gizonENGANAINO
gizonA(REN)GANAINO
Hurbiltze-adlatiboa
gizonENGANANTZ
gizonA(REN)GANANTZ
PLURALA
haranAK
—
haranEK
haranEI
haranEN
haranETAKO
gizonENBAITAKO
haranEZ
haranEKIN
haranENGATIK
haranENTZAT
ENDAKO
—
AKATIK
haranETAN
haranETATIK
ETARIK
haranETARA(T)
haranETARAINO
haranETARANTZ
gizonENGAN
AKAN
gizonENGAN(D)IK
AKANDIK
gizonENGANA(T)
AKANA
gizonENGANAINO
AKANAINO
gizonENGANANTZ
AKANANTZ
Kasu-atzizki batzuk zuzenean edo -e- bokala tartekatuz erants dakizkieke kontsonantez amaituriko leku-izenei. Batera edo bestera, leku-izenaren amaierako kontsonantearen
araberako aldaketak egin behar dira. Adibidez, Portugalgo/Portugaleko, Madrildik/Madriletik, etab. Euskal Herriko leku-izenekin, badirudi atzizkia zuzenean eransteko joera
handiagoa dagoela: Ataundik, Usurbilgo, Zarauztik, etab.
KONTSONANTEZ AMAITZEN DIREN HITZAK
IZEN BEREZIAK
LEKU-IZENA
Absolutua
Partitiboa
Ergatiboa
Datiboa
Genitiboa
Leku-genitiboa(bizigabeak)
(bizidunak)
Instrumentala
Soziatiboa
Motibatiboa
Destinatiboa
PERTSONA-IZENA
EibarrEKIN
Eibar(rE(N))GATIK
EibarrENTZAT
ENDAKO
EibarTZAT
TAKO
Miren
MirenIK
MireneK
MirenI
MirenEN
—
Miren(EN)BAITAKO
EibarreZ
MireneZ
MirenEKIN
Miren(EN)GATIK
MirenENTZAT
ENDAKO
MirenTZAT
TAKO
Inesiboa
Ablatiboa
Adlatibo soila
Muga-adlatiboa
Hurbiltze-adlatiboa
EibarreN
Eibar(rE)TIK
Eibar(rE)RA(T)
Eibar(re)RAINO
Eibar(re)RANTZ
—
—
—
—
—
Inesiboa
—
Ablatiboa
—
Adlatibo soila
—
Muga-adlatiboa
Hurbiltze-adlatiboa
—
—
Miren(EN)GAN
Miren(EN) BAITAN
Miren(EN)GAN(D)IK
Miren(EN) BAITARIK
Miren(EN)GANA(T)
Miren(EN)BAITARA(T)
Miren(EN)GANAINO
Miren(EN)GANANTZ
Prolatiboa
Eibar
EibarrIK
EibarreK
EibarrI
EibarrEN
Eibar(re)KO
—
- 10 -
BAT/BATZUK DEKLINABIDEA
Mugagabea
Mugatua
bat
batek
bati
baten
batentzat
batekin
batez
batean, baten
bateko
batera
batetik
bata
batak
batari
bataren
batarentzat
batarekin
bataz
batean
bateko
batera
batetik
batzuk
batzuek
batzuei
batzuen (batzuengan,batzuengana,
batzuengandik, batzuen baitan, e.a.)
batzuekin
batzuez
batzuentzat
batzuetan
batzuetako
batzuetara
batzuetatik (-tarik)
Mugatuko formak: 'bat' bakarrik agertzen denean (hau da, aurrean izenik ez duela)
eta ondoren 'beste' agertzen denean.
Bata ona da, baina bestea txarra
Batak edo besteak irabazi, berdin zait
Batari nahiz besteari emateko
- 11 -
Bestela, mugagabea erabiltzen da.
Batek esan zidan.
Zahar bati entzun nion.
Leku-denborazko kasuetan (NON, NOIZ, NONGO...) forma berak erabiltzen dira
mugagabean eta mugatuan.
HIRU/LAU DEKLINABIDEA
Hiru
mugagabea
hiru
hiruk
hiruri
hirurik
hirutan
hirutako
hirutatik
hirutara
hiruren
hirurekin
hirurentzat
hirurez
plurala
hirurak
hirurek
hirurei
—
hiruretan
hiruretako
hiruretatik
hiruretara
hiruren
hirurekin
hirurentzat
hirurez
Lau
mugagabea
lau
lauk
lauri
laurik
lautan
lautako
lautatik
lautara
lauren
laurekin
laurentzat
laurez
plurala
laurak
laurek
laurei
—
lauretan
lauretako
lauretatik
lauretara
lauren
laurekin
laurentzat
laurez
Hiru eta lau izenak direnean, bokalez bukatzen diren gainerako izenak bezala
deklinatzen dira.
Hiruak eta lauak oso ongi marrazten ditu, baina gainerako zenbakiak ez ditu ikasi oraindik.
Izenordainaren funtzioa dutenean, berriz, taulan ageri diren bezala deklinatzen dira.
Hiru (mugagabea) zuzendari berri etorri dira eta hirurak (mugatua) euskal hiztunak dira.
Lauri (mugagabea) deitu genien ideia azaltzeko eta laurei (mugatua) oso ondo iruditu
zitzaien.
Laukiko formak hiru eta lau zenbakiei bakarrik dagozkie eta ez hamahiru, hamalau,
hogeita hiru, hogeita lau eta gainerakoei, hauen pluraleko deklinabidea hamahiruak,
hogeita hiruak, hamalauak, hogeita lauak, etab. baitira.
Atzoko hirurak etorri ziren, baina beste hamahiruak etxean gelditu ziren.
- 12 -
KONTUZ IBILTZEKO ZENBAIT KASU
Ongi etorri! Diosala egiteko hitzak dira, "ongi ibili" edo "ongi joan" bezala. Ez
da egokia, beraz mugatzailea eranstea.
*Ongi etorria(k)!
Hala ere, izen edo atributu gisan ere joka dezake; horrelakoetan onartzen du
mugatzailea.
Sekulako ongi etorria antolatu genion
Zaretela ongi etorriak!
Bihurtu
Zenbait aditz berezik mugagabea eskatzen du. Hona hemen honela jokatzen duten
ohikoenen zerrenda:
bihurtu
bilakatu
egin
aukeratu
hautatu
izendatu
egon
sartu
joan
bidali
kontratatu
hartu
Hortaz, aditzaren predikatu osagarriak mugagabea izan behar du.
Ura ardo bihurtu zuen
Ordezkari aukeratu dute
Lehendakari izendatuko dute
Irakasle joan da herri txiki batera
Bihurtu aditzaren kasuan predikatu osagarri horrek ingurukariren bat daramanean
(adjektiboa, izenlaguna...), artikulua eskatzen du. Hala ere, ez ahaztu kasua beti NOR
edo ZER izango dela.
Emakumerik argiena bihurtu zara.
Ura ardo beltz ederra bihurtuko luke.
- 13 -
HITZ-AMAIERAKO –A
-A NOIZ BEREZKO, NOIZ EZ
Euskal hitz batzuk -a letraz bukatzen dira; amaierako -a berea dute: anaia, gauza,
kultura, bidaia, maila eta abar.
Gainerako hitzek beste edozein letra daukate amaieran, baina -a artikulua ere har
etxea).
dezakete (adib., etxe
-A
berezkoa duten hitzak oso-osorik idatzi behar dira: bi anaia, edozein gauza, kultura
guztietan eta abar.
Hiztegietan bukaerako -a-rekin agertzen dira -a berezkoa duten hitzak.
Halaber, deklinatzean gorde egin behar da -a hori, baina bada bukaera aldatzeko lege
fonetiko bat:
•
A+E=E
Alaba + -EN = alabEN
-A BEREZKOA DUTEN HITZAK
•
•
•
•
Banakako hitzak (banan-banan buruz ikasi behar dira edo hiztegira jo behar da
informazioaren bila).
Zenbait udal-izen: Azkoitia, Azpeitia, Barrundia, Ermua...
Atzizki edo amaierez osatutakoak: -keria...
Jatorrizko erdaran a letraz bukatutako hitz guztiak, adibidez: justizia, ironia, finantza,
ekonomia, kultura, literatura, enpresa, teknika, filosofia, garantia, hierarkia...
BEREZKO -A NOIZ GALTZEN DEN
•
-A berezkoa duten hitz batzuek, hitz-elkartearen lehen osagaia direnean, "-a" gal
dezakete. Ondokoak dira:
-IA bukaera duten hitzak: biologi azterketa, geologi irakaslea, pedagogi berrikuntza,
ortografi arauak, erreferentzi puntua, diplomazi falta, bidai agentzia, Filosofi Fakultatea,
Euskal Autonomi Erkidegoa...
Eliza, burdina, hizkuntza, kultura, natura eta literatura hitzak: eliz agintariak,
burdin fabrika, hizkuntz gaitasuna, kultur ekintza, natur zientziak, literatur tradizioa...
Bi multzo horietako hitzak hiru eratan idazteko aukera dago hitz-elkarketan:
Berezko –arik gabe eta marratxorik gabe (bidai agentzia, kultur ekintza,
adibidez).
- 14 -
Berezko -a-z eta marratxoz (bidaia-agentzia, kultura-ekintza, adibidez).
Berezko -a-z eta marratxorik gabe (bidaia agentzia, kultura ekintza, adibidez).
•
-A berezkoa duten gainerako hitzek ez dute sekula galtzen (trebakuntza-eskola,
adibidez).
- 15 -
A
abantaila
ahizpa
aintzira
aita
aitaginarreba
aitona
aitzakia
aizkora
akabera
alaba
aldapa
alegia
alkandora
alproja
ama
amaginarreba
amona
anaia
animalia
antsia
arantza
arbola
ardura
arma
arnasa
arrautza
arraza
arreba
arreta
arroa
arropa
arrosa
asaba
aska
ateka
atorra
ausardia
axola
aza
azienda
azoka
aztarna
B
baba
bailara
balea
bandera
baratze
bazka
bela
berba
berna
beta
bezpera
bilduma
birjina
bista
bizitza
borda
borroka
bortxa
burdina
D
dardara
dema
demanda
denbora
denda
desira
distira
domeka
dotrina
duda
E
egia
eliza
enara
enparantza
era
erasia
erdara
erregela
erregina
erreminta
erresuma
erromeria
errota
esamesa
etsamina
eskailera
eskola
eskopeta
esperantza
euskara
ezkila
ezpata
eztabaida
imajina
indibia
irakaskuntza
iseka
iskanbila
itxura
izara
F
falta
fama
familia
feria
festa
J
jaka
jela
justizia
G
ganbara
ganora
garizuma
gatazka
gauza
gaztaina
gaztanbera
gazteria
gela
geriza
gerra
giharra
giltza
gona
gramatika
grazia
grina
gupida
gutizia
K
H
labana
laia
landa
langa
lanperna
lapa
laranja
larra
leka
lotsa
lotura
lukainka
habia
hanka
harea
hasiera
hezkuntza
hizkuntza
hizkera
hontza
horma
I
ideia
ikara
ikaskuntza
ikastola
ilara
iloba
kaiola
kamamila
kandela
kanika
kanta
karga
karta
kartzela
kezka
kondaira
kontzientzia
kopeta
korda
korta
koska
kutxa
kutxatila
L
M
maila
makila
makina
malezia
- 16 -
maratila
marka
marra
marruma
mataza
matraila
meta
meza
mihura
mika
mila
mizpira
moda
moja
mota
muga
N
nahaspila
neskatila
neskatxa
O
oilanda
okela
ola
ordena
orroa
osaba
ostia
P
parrasta
pena
penitentzia
pertsona
pezeta
pila
pilota
pipa
piztia
plaza
politika
premia
presa
proba
probintzia
profeta
punta
purga
puska
puxika
S
sakela
salda
salmenta
saltsa
sama
sardina
sega
segurantza
sehaska
serora
seta
soka
sona
sorta
T
taberna
teila
tema
tipula
traba
tresna
tripa
tristura
trufa
txalupa
txanda
txarra
txosna
U
uda
X
xerra
Z
zapata
zarata
zerra
zerrenda
zira
zirrara
ziza
zopa
zuhurtzia
DATA
ZENBAKIZ ADIERAZITA
Modu bat baino gehiago ditugu erabilgarri eta guztietan ere hurrenkera honetan
emango ditugu: urtea-hilabetea-eguna.
2003/05/29, 2003/V/29, 2003-05-2, 2003-V-29
Deklinatu egin behar dugunean, berdin:
2003-05-29an bukatuko da matrikulatzeko epea
LETRAZ ADIERAZITA
Hainbat kasutan, dena den, data idatziz eman behar izaten dugu; horietan, bi modu
hauetan idaztea daukagu:
•
Donostia(n), 2003ko maiatzaren 29a(n)
Hemen bi aukera dauzkagu: toki eta egunean "-n" jarrita edo jarri gabe.
•
Donostia, 2003ko maiatzak 29
Bigarren honetan, aldiz, urte horretako hil horrek 29 egun betetzen dituela
adierazten dugu; beraz, ez du deklinabide kasurik hartuko. Horrela, bigarren
aukera hau ezin izango dugu testu batean txertatu ez bada aposizio moduan,
emandako informazioa zehazten laguntzen digunean, alegia. Koma artean idatzi
beharko dugu.
Datorren larunbatean, ekainak 1, gure campusean ikaslearen eguna izango da
LABURPEN-TAULA
Testu batean txertatua
Testuan txertatu gabe
2003-05-29ko azterketarako deialdian...
2003-05-29
2003/5/29ko azterketarako deialdian...
2003/5/29
2003/V/29ko azterketarako deialdian...
2003/V/29
2003-V-29ko azterketarako deialdian...
2003-V-29
2004ko urtarrilaren 9tik aurrera ekonomiako modulu Donostia(n), 2004ko urtarrilaren 9a(n)
berria egiteko aukera izango duzue.
Azterketa-deialdiaren berri datorren astelehenean,
ekainak 3, ohar-taulan izango duzue.
- 17 -
Donostia, 2000ko maiatzak 29
Batzuetan, urtea eta -ko atzizkiaren artean -garren adierazten duen puntua
(2003.eko...) erabiltzen da. Horri dagokionez, Euskaltzaindiaren gomendioa hau da:
datari dagokion urtea adieraztean ez erabiltzea -garren atzizkia (ez letraz eta ez
puntuz). Salbuespena: urte-kopuruaren ondoren urte hitza idazten denean (eta
orduan, nahitaez erabili -garren atzizkia).
2003. urteko memoria eta ez *2003.eko memoria
Bestalde, hilaren izena, era bietan, hizki xehez idatzi behar dugu:
2003ko maiatzaren 29an eta ez *2003ko Maiatzaren 29an
Urtea idaztean, zenbakien artean punturik ez da jarri behar:
2003 eta ez *2.003
- 18-
ORDUA
LEHEN "T'ERDI" IDAZTEN GENUENA ORAIN "ETA ERDI"
Hitzen batean letra bat edo beste isiltzen dugunean, apostrofoa (') erabili izan dugu.
Adibiderik argiena eta ia bakarra "eta erdi"-ren kasua da (agur t'erdi). Orain arte
zenbakiekin ere erabili izan da apostrofoa (adib.: Batzarrak hiru ordu t'erdi iraun zuen; ordu
bi t'erdietan itxiko dugu...); baina Euskaltzaindiak kasu horietan "eta erdi" idazteko
proposamena egin du.
Orduez ari garela: eta erdiak idatzi behar da (adib.: lau eta erdiak dira; ordu bi eta erdietan
itxiko dugu...).
ORDUA ZIFRAZ EMATEKOTAN
ISOk (International Standarization Organization, Estandarizaziorako Nazioarteko
Erakundeak) emandakoaren arabera: orduak, minutuak eta segundoak bina digituz
eta bi puntuz bereizita adierazi behar dira:
Bulego-orduak, adibidez:
08:00-14:00
08:00etatik 14:00ak arte (-etara)
15:30-17:30
15:30etik 17:30 arte (-era)
ZIFRAZ EMANDAKOA DEKLINATZERAKOAN
Orduei plurala erantsi eta minutuei singularra:
17:00etan (bostetan)
17:25ean (bostak eta hogeita bostean)
17:15ean (bostak eta hamabostean)
17:45ean (bostak eta berrogeita bostean)
Kontuz, "laurden", "erdi" eta "laurden gutxi"-rekin, ISOk proposatutakoaren
arabera idatzita baldin badaude, minutuak irakurtzen baitira: "hamabost", "hogeita hamar"
eta "berrogeita bost", alegia.
EGITARAU, KARTEL ETA ANTZEKOETAN
Erdibide hau ere ontzat ematen da:
Arratsaldeko 5etan (bostetan)
Goizeko 11,30etan (hamaika eta erdietan)
Iluntzeko 8etatik 11k arte (zortzietatik hamaikak arte)
19-
ZENBAKIAK
KARDINALAK
•
•
•
•
•
•
•
Zerotik ehunerainoko zenbakiak honela idatziko dira:
41: berrogeita bat
69: hirurogeita bederatzi
97: laurogeita hamazazpi
Ehunekoak lotuta idatziko dira.
300: hirurehun
500: bostehun
800: zortziehun
Milakoak bananduta idatziko dira.
4.000: lau mila
47.000: berrogeita zazpi mila
91.000: laurogeita hamaika mila
Milioikoak ere bananduta.
1.000.000: milioi bat
4.000.000: lau milioi
100.000.000: ehun milioi
Ehunetik milarainoko zenbakiak honela idatziko dira: ehunekoak
hamarrekoetatik bananduta; bi parteen arteko lotura "eta" da.
225: berrehun eta hogeita bost
579: bostehun eta hirurogeita hemeretzi
908: bederatziehun eta zortzi
Milatik gorako zenbakiak idazteko, irizpide bera. Hau da, milakoak
ehunekoetatik bananduta, baita berauek hamarrekoetatik ere. Milakoen eta
ehunekoen artean koma bat jartzen da (bi osagai bakarrik daudenean izan
ezik; hauetan 'eta' partikulaz bereizten dira).
1.003: mila eta hiru
3.456: hiru mila, laurehun eta berrogeita hamasei
35.436: hogeita hamabost mila, laurehun eta hogeita hamasei
457.908: laurehun eta berrogeita hamazazpi mila, bederatziehun eta zortzi
Milioikoetan, beste horrenbeste.
137.954.218: ehun eta hogeita hamazazpi milioi, bederatziehun eta berrogeita hamalau mila,
berrehun eta hemezortzi
ORDINALAK
•
•
•
Ordinalak adierazteko -GARREN atzizkia erabiliko da, letraz idazten
direnean:
Bosgarren, bigarren...
-GARREN atzizkiaren ikurra "." da.
-GARREN esango litzatekeen tokian puntua jarriko da zenbakia zifraz
idazten denean:
5. (bosgarren)
- 20 -
•
Idazteko arauak: kardinalentzat emandakoak, -GARREN atzizkia erantsita.
Adibidez:
1. lehen, lehenen, lehenengo
2. bigarren
3. hirugarren
4. laugarren
5. bosgarren
ZATIKIAK
A/B moduko zenbakiak zenbaki zatikiarrak dira.
A: zenbakitzailea
B: izendatzailea
Zenbakitzailea 1 denean, zenbaki zatikiarrei partitibo esaten zaie.
• -(R)EN atzizkia erabiltzen da kardinalari itsatsia:
-REN kardinala bokalez amaitzen denean
-EN kardinala kontsonantez amaitzen denean
1/5: bosten 1/6 seiren
1/20: hogeiren 1/100: ehunen
• Hiru salbuespen daude: 1/2: erdi (eta ez *biren); 1/3: heren (ez *hiruren); 1/4
: laurden (ez *lauren).
•
EHUNEKOAK
Euskaltzaindiak oraindik ez du ehunekoen deklinabideaz araurik eman, baina hona
hemen zenbait gomendio.
•
•
Ikurraren eta zenbakiaren artean tartea utzi: % 5, % 21...
Zenbakia deklinatu beharko balitz, mugagabean:
Kontsonantez amaituta
%5
% 5ek
% 5i
% 5en
•
•
Bokalez amaituta
%8
% 8k
% 8ri
% 8ren
Aditz laguntzailea pluralean: ehuneko hamarrek (% 10ek) ez zuten onartu.
Euskaltzaindiaren Gramatika Batzordeak Bizimodua % 4 garestitu da eta
*Bizimodua % 4an garestitu da formen artean lehena jo du egokien eta hori
erabili behar dela dio. Beraz, egokia: bizimodua % 4 garestitu da.
- 21 -
DISTRIBUTIBOAK
•
•
Distributiboek bakoitzari zenbat dagokion adierazten dute eta -NA atzizkia
erabiltzen da horretarako: bana, bina, bosna, hamarna, hogeita bosna, berrogeita
hamazazpina, laurehuna, seiehun eta hirurogeita seina...
Kontuz ibili behar da milatik gorakoekin. "Milana" eta "milioina" egokiak dira,
baina inguruan beste zenbaki bat agertzen denean, hari lotu behar zaio -na
atzizkia.
Mila bana
Bina mila
Hogeina mila
Bosna milioi
Ez dira zuzenak, beraz, *hiru milana edo *berrogeita bi milioina bezalako
formak
- 22 -
HELBIDEAK
UDALEN KALE-IZENDEGIA
Tokian tokiko udalek euskarazko kale-izendegia izaten dute; beraz, ez dugu zertan
ibili euskaratzen. Hala ere, hona hemen zenbait argibide.
IZEN GENERIKOEN ZERRENDA
•
Izen propioa bi modutan lotzen zaio izen generikoari: -(r)en edo -(e)ko
atzizkien bitartez edo 'ezer' gabe.
-(r)en / -(e)ko
ø
Gudarien enparantza
Manuel Lardizabal_ pasealekua
Unibertsitateko ibilbidea
Oñati_ plaza
Askatasunaren hiribidea
Urkijo_ zumarkalea
Erdiko kalea
Sarriena_ auzoa
•
Ordena edo hurrenkerari dagokionez, eskuarki lehenik izen propioa eta ondoren
izen generikoa jartzen da; baina salbuespen-modukoak badaude: Pasealeku Berria,
Kale Txikia, Kale Barria, Kale Nagusia...
•
Zenbatgarren oina edo pisua den adierazteko, zenbakiari puntua (.) jartzen zaio,
adibidez: Zumakadi ibilbidea, 16-3. ezk.
•
Zenbait laburdura erabilgarri:
at.
beh.
esk.
eskra.
ezk.
zk.
z.g.
zen.
ataria
behea
eskuina
eskailera
ezkerra
zenbakia
zenbakirik gabe
zentroa
- 23 -
LABURTZAPENAK
Laburtzapenak lau adarretan sailka genitzake: siglak, ikurrak, laburdurak eta inizialak.
SIGLAK
Hainbat hitzen lehenengo hizkiak erabiliz sortutako izena da. Honelako hitzak sortzeko
orduan, kontuan izan behar dugu erraz irakurtzeko modukoak izan behar dutela.
•
•
Idazkera: letra larriz eta jarraian, hots, hizkien artean ez da punturik jarri
behar.
Deklinatu: hitz sortu berria ahoskatzen dugunaren arabera idatziko ditugu
deklinabidearen atzizkiak.
AEDko (a-e-de-ko) eta ez *AEDeko (Arrasate Euskaldundu Dezagun-eko)
Siglen bidez sortutako hitzak bereziak ala arruntak izan daitezke.
bereziak direnean
antzera).
artikulurik
gabe
deklinatuko
ditugu
(leku-izenen
EHUko arduradunak, EKEren eskutik...
izen arruntak direnean, berriz, artikulu eta guzti.
ADNaren inguruko azken ikerketak, CDaren erabilera...
DEKLINABIDE-ATZIZKIAREN IDAZKERA:
•
Izen berezietan jarraian eta letra xehez idatziko dugu: EHUko... Hala ere, kasu
batzuetan marratxoaz idatzi beharko ditugu:
Siglaren azken hizkia eta atzizkiaren lehena hizki bera dugunean
AEK-ko
BBK-ko
Baita siglaren azken hizkia r eta atzizkiaren lehena bokala dugunean ere.
KOR-i
DATAR-i
- 24 -
Letra larriz idatzita doanean, izenburuetan esaterako.
UEU-KO ANTOLAKUNTZAREN TXOSTEN
•
Izen arruntetan, arau zehatzik ez egon arren, jarraian eta letra xehez idatziko
ditugu
NANa
ADNa
IKURRAK
Batez ere zientzia- eta teknika-alorrean erabiltzen ditugu. Gauza, nolakotasun,
prozesu, kantitate, unitate eta abarren laburtzapena da. Letrak, zeinu grafikoak edota
zenbakiak ditu osagai.
m (metro), cm2 (zentimetro koadro), € (euro)
Punturik gabe idazten dira, eta azpian dagoen hitza bezalaxe deklinatzen dira.
kg-ko (kilogramoko), As-ak (artsenikoak)
Ikurraren eta deklinabide-atzizkiaren artean marratxoa jartzen da.
LABURDURAK
Hitz baten edo hitz-multzo baten ordezkoa da. Laburdurak esaldiko edozein
elementuren lekua har dezake: aditzarena (ikus: ik.), izenarena (telefono: tf., zenbaki:
zenb.), adjektiboarena (luzera: luz., zabalera: zab.).
Siglak eta ikurrak ez bezala, laburdura puntuz idazten da beti. Deklinabide-atzizkia
ahoskeraren araberakoa da, eta marratxorik nahiz tarterik gabe idazten da.
Argibideetarako, deitu hurrengo tf.ra
INIZIALAK
Norbaiten izen-abizenetako lehen letrak dira. Letra larriz, puntuak jarrita eta
espaziorik gabe idazten dira: J.M. Barandiaran.
Deklinabide-atzizkia inizialaren ahoskeraren arabera jartzen da: M.K.rekin, J.I.rengana...
- 25 -
LABURPEN-TAULA
Marratxoarekin
Marratxorik gabe
EHUko, EUTGko,EKEren...
AEK-ko
Izen
bereziak KOR-i
SIGLAK
UEU-KO ANTOLAKUNTZA
Izen
arruntak
IKURRA
NANa, CDa, ADNa...
kg-ko (punturik gabe)
LABURDURAK
tf.ra (puntuarekin)
INIZIALAK
J.M. Barandiaran (puntuarekin, tarterik gabe)
- 26 -
TERMINOLOGIA-SORKUNTZA
Hiru dira hitzak sortzeko bide nagusiak:
•
•
•
Eratorpena
Hitz-elkarketa
Mailegutza
ERATORPENA
Eratorpena izena du atzizkien bidez hitzak sortzeko bideak. Adjektibo, izen eta
aditzei atzizkiak eransten zaizkie esanahi berria duten hitzak sortzeko.
Izena+atzizkia Bulegari; bulego + ari (bulegoan lanean aritzen dena)
Aditza+atzizkia Galdeketa; galdetu + keta (galdetzearen ekintza eta ondorioa)
Adjektiboa+atzizkia
Nagusitasun; nagusi + tasun (nagusia denaren nolakotasuna)
Sortzen diren hitz berri horiek, era berean, adjektibo, izen edo aditz izan daitezke.
Egiaztatu (aditza), eranskin (izena) eta aldakor (adjektiboa).
HITZ-ELKARKETA
HITZ-ELKARTEEN MOTAK ETA GRAFIA
Hitz-elkarketa izena du bi hitz autonomo elkartuz hitz berriak sortzeko bideak.
Batzuk marra bidez lotzen dira (amaiera-ordua, finantza-sistema, salmenta-prezio, semealabak, zehatz-mehatz…), beste batzuk lotu egiten dira (idazmakina, aldagela…) eta beste
batzuk bereiz idazten dira, ez dira lotzen (Barriola eraikina…).
Bide desberdinetatik sor daitezke hitz-elkarte edo hitz berri horiek. Hona hemen bide
horietako batzuk:
•
•
•
•
•
Izena+izena:
Aukerakoa da marratxoaz idaztea: bilera(-)gela, eskola(-)ordua, gai(-)zerrenda...
“eta”-ren elipsia:
Marratxoaz idazten dira: izen-abizenak, seme-alabak, galdera-erantzunak...
Aditzoina+izena:
Lotuta idazten dira: aldagela, idazmakina, ziurtagiria...
Bikoiztapenak, onomatopeiak:
Marratxoaz idazten dira: bat-batean, behar-beharrezkoa, zehatz-mehatz,
doi-doi...
Aposizioak:
Bereizita idazten dira: Bidasoa kalea, Barriola eraikina...
- 27 -
MAILEGUTZA
Maileguzko hitzak beste hizkuntzetatik hartutako hitzak dira. Horien artean
badira...
• Euskarak aspaldidanik etxeratuak dituenak (hala nola, aingeru, meza, gorroto,
kaiku, tipula, borondate, bake eta abar). Horiek noizbait mailegu izan ziren, baina
bereganatu eta egokitu egin ditu euskarak eta hitz arrunt bihurtu dira.
• Duela gutxi euskaraz erabiltzen hasi garenak eta jatorrizko hizkuntzan bezalaxe
idazten ditugunak (nahiz eta ahoskatzerakoan zenbait egokitzapen egin):
marketin, software... Horiek mailegu irentsigabeak direla esaten da.
• Bi multzo horien artean kokatzen dira MAILEGUZKO HITZ BERRIAK. Gaurko
premiei erantzuteko hartu direnak edo hartu beharko liratekeenak dira eta,
horiexek dira, hain zuzen, idazkera eta ebakera aldetik zalantza handiena
sortzen dutenak.
MAILEGUZKO HITZ BERRIEN IDAZKERA
•
Jatorrian hitz hasieran -r dutenak nola egokitu euskarara:
∗
∗
∗
Bokala eransten da aurrean (a-, e-, i-). Adibidez: arrazoi, arrisku, errekargu,
errenta...
Hitz elkartuetan bokal hori galdu egiten da. Adibidez: erreforma, baina
kontrarreforma.
Ez zaie bokalik eransten: erdal sigla lexikalizatuei (RENFE, radar), izen propioei
(Rembrandt, Stalin, roquefort...) eta irentsi gabeko maileguei (stop, ratio...).
•
Jatorrian bi kontsonanteko multzoak dituztenak nola egokitu euskarara:
∗
Besteak beste, ondorengo multzoak mantendu egiten dira: pt, ct, bt, dv, bd,
pc, cc, ps, bs, (b)st, mn, nm, kn, ns+konts. Besteak beste, optiko, proiektu,
obturadore, adberbio, absolutu...
Ns, lc, ls, lz, rs, rz kontsonante-multzoei "t" tartekatzen zaie. Besteak beste,
kontsumo, kontzesio, propultsio, kaltzio, unibertsitate...
∗
•
Hitz-bukaerak: -O ala -U.
∗
Erdaraz "-o"-z bukatutako batzuk euskaraz "-u"-z amaitu behar dira. Adibidez,
jubilatu, kalkulu, dokumentu, minutu...
"-o"-z bukatutako batzuk euskaraz ere "-o" amaitu behar dira. Adibidez, plano,
likido, alfabetiko, substantibo, petalo, minimo...
Gregotikako kultur erroetan -O amaiera mantendu egiten da. Adibidez, mikrobio,
heterodoxo, hipodromo, kilogramo, astronomo...
∗
∗
•
∗
∗
∗
∗
X dutenak.
Hitzaren hasierako zein bukaerako X ez da aldatzen: xenofobia, sioux...
Bokal arteko X ez da aldatzen: exotiko, oxigeno, maximo...
Kontsonante aurrean S bihurtzen da: esportazio, testu, eszedentzia...
Kontsonante ondoren X uzten da: marxismo...
- 28 -
•
G edo J dutenak (latinez, bederen)
∗
∗
Mailegu berrietan jatorrizko G hobetsi egingo da: geografia...
Beste hizkuntzetako I/J/Y bokalen artean I idatziko da (proiektu) eta
gainerakoetan (silabaren hasieran, alegia) J.
Oinarrizko arau batzuk:
∗
∗
∗
B eta P letren aurrean N idazten da (ez M): inprimatu...
Jatorrizko V duten hitzak Bz idazten dira euskaraz.
C, CH, Q eta W letren ordez, euskaraz dagozkienak idatzi (salbuespenak:
siglak, zenbait izen berezi eta irentsi gabeko maileguak).
MAILEGUZKO HITZEN HAINBAT AHOSKERA-ARAU
Erdal jatorriko hitzak ez dira erdal doinuz ahoskatu behar; izan ere, hitz horiek ere
euskal hitzak dira, euskarak bereganatu dituenetik.
Gazte
X laniatik hartutako hitz batzuetan apurtu egiten da jatorrizko diptongoa.
Adibidez: gaztelaniaz pa-cien-cia, Ju-lián eta co-mer-cial ahoskatzen direnak, euskaraz, pazi-en-tzi-a, Ju-li-an eta ko-mer-tzi-al ahoskatu behar dira
• letra duten maileguak
∗ Bi bokalen artean dagoenean KS ahoskatu behar da: "seksu", "oksigeno" eta
"taksi", beraz.
∗ Gainerakoetan S ahoskatu behar da: "senofobia", "marsismo" eta "sius", alegia.
- 29 -
ESTILOA
SARRERA
Lehenik eta behin, argi dezagun zer den estiloa: norberaren idazkerari ukitu berezia
ematen diona, eta azpimarra dezagun testuak, zuzena izateaz gain, egokia izan
beharra daukala, bestela ulergaitza izan baitaiteke. Beraz, ahal dela testuak
irakurgarria izan behar du. Hona hemen horretarako zenbait aholku:
•
•
•
•
•
•
•
•
Aukeran, erabili hitz laburrak eta ezagunak
Egin esaldi laburrak
Erabili hizkera konkretua, abstraktuaren ordez
Erabili esaldian informazioa aurreratzeko egiturak
Errepikapenak neurriz, kohesioa indartzeko
Erabili testu-antolatzaileak
Jarri aditza leku logikoan
Erabili tipografia aberatsa: zenbakiak, letra lodia, etzana…
Horietaz gain, hizkera argiaren aldeko hainbat gomendio ere eranstea badago:
•
•
•
•
•
Diseinatu idazkia era funtzional eta argian.
Egituratu lerroaldeak.
Eman adibideak, egoera ulergarriekin.
Erabili tipografia, zentzuz eta argi hierarkizatuta.
Egokitu hizkera maila hartzaileari eta gaiari.
ESTILO-ARAZOAK ETA BALIZKO KONPONBIDEAK
EZ PUZTU ALFERRIK TESTUAK
Askotan, testua dotore jantzi nahirik, esaldiak puztu, luzatu eta trinkotzeko ohitura
izan ohi dugu. Apaingarriz jantziko dugu esaldia; baina, apaingarri horiekin
irakurlea erakarri beharrean litekeena da kontrakoa gertatzea, uxatzea, alegia.
Beraz, ez dezagun ahantz gure testuen helburu nagusia: IDEIAK ARGI ETA LABUR
AZALTZEA.
PERIFRASIAK: ez esan hitz bitan bakar batean esatekoa
Perifrasia ez da berez txarra; batzuetan baliagarria izan daiteke,
errepikatzen diren hitzak saihesteko. Baina tamaina hartu beharra dago.
larregi
Helburua lortu ahal izateko aukera izan dezagun beharrezkoak diren baldintzak aztertu
beharko ditugu (hobetzekoa)
(hobeto)
Helburua lortzeko behar diren baldintzak aztertu beharko ditugu
- 30 -
NOMINALIZAZIOA: ez substantibatu aditza
Batzuetan, aditza erabili beharrean izena erabiltzen dugu eta horrela beste aditz
bat behar izaten dugu esaldia osatzeko; gainera, esaldia luzatu egiten da eta
kontzeptuak modu abstraktuagoan ematen ditugu. Ez diogu zeharo baztergarria
denik; aitzitik, batzuetan baliagarria da testuari objektibitatea, inpertsonaltasuna
eta halako maila jasoa edo eman nahi badiogu. Baina tamainan...
Ikasleak irakasgaien aukeraketa egingo du (hobetzekoa)
(hobeto)
Ikasleak irakasgaiak aukeratuko ditu
FORMA PASIBOAK ETA INPERTSONALAK
Esaldi pasiboek informazio gutxiago ematen dute, egileak eta hartzaileak
ezkutatzen dituztelako; horrez gain, esaldiak luzeagoak izaten dira eta erritmoa
moteldu egiten dute. Hori dela eta, esaldi aktiboak erabiltzea hobesten da, argiago
uzten baitute subjektua eta objektuaren arteko erlazioa.
Klaustroaren bileran hainbat puntu onartuak izan ziren atzo
Atzoko bileran hainbat puntu onartu zituen klaustroak
Aurtengo aurrekontuak eztabaidatuak izan dira gaurko bileran
Gaurko bileran aurtengo aurrekontuak eztabaidatu dituzte
(hobetzekoa)
(hobetoa)
(hobetzekoa)
(hobeto)
EZEZKO ESALDIA, BAIEZKOA BAINO ILUNAGOA
Komenigarria da esaldiak baiezkoan jartzea. Izan ere, errazago ulertzen dira,
informazio gehiago ematen dute eta; aldi berean, alde positiboa eta egin
daitekeena azpimarratzen dute.
(hobetzekoa)
Ez al diezu zure seme-alabei behar beste denbora eskaintzen? Bai/ez
Zure seme-alabei nahi baino denbora gutxiago eskaintzen diezu? Bai/ez (hobeto)
PERPAUS TXERTATUAK: ulertzeko zailtasunak
Zenbait idazkitan, ohikoa da esaldi luze bakarreko lerroalde potoloak aurkitzea. Eta
are normalagoa, zoritxarrez, testu horiek behin baino gehiagotan irakurri beharra,
mezua ulertu ahal izateko.
Psikolinguistikako hainbat ikerketak erakutsi dutenez, gure oroimenak 15 hitz
gorde omen ditzake, batez beste, jasotako hurrenkera berean, epe laburrean.
Horregatik, esaldi laburragoak erabiltzea gomendatzen da estilo-liburu
guztietan; gutxi gorabehera, 20 hitzekoak edo hiru lerrokoak. Baina horrek ez du
esan nahi esaldi hiperlaburretara jo behar dugunik edonola. Lotura logikorik agertu
barik, nekezago gogoratzen da esaldi laburra, mezua osatzen duten informazio
guztiak banan-banan gorde behar ditugu eta, errege godoen zerrenda baten
modura.
- 31 -
EZ PILATU APOSIZIOAK
Aposizioa hauxe da: izen-sintagma bati beste izen-sintagma bat eranstea, batak
bestea azaldu edo zehazten duela:
Oria ibaia
Bihar, uztailak 24, bilera izango da
Aposizioz beteriko erdal testuak ikusten
erortzen gara, testu horiek euskaratzean.
aposizio horiek, ahaztu egiten baitugu
dezakegula, jatorrizko testuaren egiturari
jokatzen badugu.
ditugunean, askotan bekatu berean
Leku desegokian aurkitu ohi ditugu
mezua modu naturalagoan eman
atxiki barik ulergarritasunaren alde
Gaztelaniak erraza du menpeko esaldi luzeak egitea; euskarak, ordea, ez:
perpausen arteko loturak esaldiaren bukaeran joan ohi direnez, ulergaitz bihurtzen
dira menpeko esaldiz osatutako kate luzeak. Horregatik, euskarak aiseago
onartzen du esaldi laburragoak dituen testua. Zilegi da, beraz, erdarazko
testuan esaldi bakarra dagoen lekuan bi edo gehiago jartzea euskaraz, ez
zalantzarik izan.
Baina, horretaz gain, beste baliabide batzuen bidez (bi puntuak erabilita,
zerrendatxo bat eratuta…) nabarmen arin daitezke esaldiak.
ATZERAKARGA
Atzerakarga da informazioaren zutabe nagusiak esaldiaren amaieran jartzea. Izan
ere, uste zabaldua da euskaraz aditza esaldiaren azkenean kokatu behar dela.
Esaldi laburretan ondo funtzionatzen du uste horrek, dirudienez, euskarak eskatu
eta eskertu egiten duelako bide hori. Baina uste horri itsu-mustuka jarraitzeak
ulergarritasun-arazo
franko
ekar
ditzake,
batez
ere
esaldi
luzeetan.
Izan ere, aditzak eta subjektuak biltzen dute esaldiaren informazio nagusia, eta,
horregatik, atzerakarga dagoenean, oztopo itzelak sortzen dizkiogu hartzaileari,
atzeratu egiten baitugu informazio nagusiaren pertzepzioa.
Hori ez da beti horrela izan, ordea, euskarazko prosagintzan. Izan ere, hainbat bide
jorratu eta proposatu dira, aspalditik, argitasunaren mesederako:
• Esaldi laburragoak egitea, lokailuak erruz erabiltzea.
• Menpeko esaldiak iragartzeko zenbait lotura-partikula aurreratuta
erabiltzea (baldin eta, baizik eta, harik eta…).
• Klasiko batzuek erabiltzen zituzten zein, ezen, non eta, zeren eta…
(gaur egun, zaharkitu baino, anatema bihurtu diren arren).
- 32 -
• Testuak argiagoak izan daitezen honako bide hauek proposatzen dizkizuegu:
–
–
–
–
–
–
Esaldiak moztea, luzeegiak direnean.
Subjektua eta aditza ahalik eta hurbilen jartzea.
Galdegaia denean, aditza aurreratzea…
Ahal denean, galdegai faltsua jartzea aditzaren aurrean.
Aditz deklaratiboak (esan, adierazi…) aurrera pasatzea.
Batzuetan, baiezko esaldi menpekoak ezezko bihurtuta,
esaldi nagusiarekiko loturazko hitza aurrera daiteke, alegia.
LEXIKOA
Euskarak ez du, oraindik, zenbait hitzen esanahi berezitua normalizatu. Horregatik,
arazoak izaten ditugu erdaraz zeharo arrunta eta zehatza den hitz baten ordaina
emateko: egokitasuna dela, garbizaletasuna dela, kalkoa dela, batasunik eza dela...
Hona hemen zenbait aholku.
• Baztertu hitz desegokiak
Batzuetan, hitz baten ordain desegokia aukeratzen dugu, hizkuntza batetik
besterako parez pareko baliokiderik topatzen ez dugunean:
Debido al particular régimen financiero y de hacienda de los tres territorios históricos...
Geure komunitate historikoko hiru lurralde historikoetan dagoen finantza- eta ogasun(hobetzekoa)
-erregimen bitxia dela eta...
Geure erkidegoko hiru lurralde historikoen finantza- eta ogasun-erregimen berezia dela
eta... (hobeto)
• Hitz ez-adostuak baztertu, denok bat ulertzeko
Besteetan, batasunari jarraitu beharrean, bat-bateko premia dela eta, nork bere
burutik ateratako aldaerak sortzen ditugu. Hobe, zalantzarik izanez gero, hiztegira
jotzea.
(hobetzekoa)
Giza azturak: norberatasun pertsonala
(hobeto)
Giza azturak: norberaren nortasuna
•
Kontuz polisemiarekin
Polisemia da izendapen batek bi kontzeptu edo gehiagoa adieraztea. Aukeratutako
hitzak, batzuetan, polisemi arazoak ditu, eta, horren ondorioz, adierazi nahi duguna
ulergaitza izan daiteke, batez ere testuingurua bera ere argia ez denean. Begiratu
adibideari:
Aurtengo ekitaldian 500.00 €-ko galera estimatzen dugu
- 33 -
(hobetzekoa)
Estimatu-k, euskaraz, bi adiera ditu:
Eskertu, preziatu, onetsi.
Aurreikusi, gutxi gorabehera kalkulatu, uste izan.
Egokiagoa eta ulergarriagoa litzateke honela:
Aurtengo ekitaldian 500.000 €-ko galera jotzen dugu
(hobeto)
• Hitz ezagunena erabili
Badirudi, batzuetan, erdal kutsuko hitz bat erabili beharrean, nahiago dugula
hiztegiko hitzik bitxi edo arraroena. Baina, ezagutuko ote du hartzaileak
aukeratutako hitz hori? Ez dakigula? Orduan, hobe hitz arruntago bat erabilita edo
esaldia bestela eginda, gure mezuak kale egin ez dezan.
HIESa eta sistema immunea. Eskuarki sistema immuneak nola dihardu? (hobetzekoa)
HIESa eta sistema immunea. Normalean sistema immuneak nola dihardu? (hobeto)
• Ohikoak ez diren hitzak
Erdal kutsuko hitzak erabiltzeko beldurrez, batzuetan hiztegiko hitzik arraroena
aukeratzen dugu eta azkenean mezua ez da behar bezala ulertzen:
Gauza jakina da tabakoaren kontsumoak elantz edo luzaroko gaitzak jasantzeko
arriskua gehitzen duela, erretzaileen bizi-itxaropena murrizten eta ez-erretzaileen osasuna
(hobetzekoa)
arriskuan jartzen ikusirik dago
Gauza jakina da tabakoaren kontsumoak gaitz kronikoak jasateko arriskua gehitzen
duela, eta erretzaileen bizi-itxaropena murrizten eta ez-erretzaileen osasuna arriskuan
jartzen duela (hobeto)
• Hizkera sexista baztertu
Zorionez edo, ez dugu auzo-hizkuntzek beste arazo hizkera sexistaren auzian. Hala
ere, komenigarria da hainbat ohitura saihestea: gizona erabili beharrean pertsona
erabiltzea, hitanoa behar bezala erabiltzea…
• Kalkoak: itxurak iruzur
Hitz askok ordain bakarra eta parez parekoa dute hizkuntza batetik bestera. Baina
beste hitz batzuek, ordea, adiera bat baino gehiago dituzte. Hizkuntza batean adiera
guztiak hitz batek hartzen dituen arren, bestean hitz bat baino gehiago erabili behar
- 34 -
dugu, adiera guztiak azaltzeko.
semantikoa esaten diogu.
Bi
hizkuntzatako
1996ko urriaren 25ean ospatuko da osoko bilkura
1996ko urriaren 25ean egingo da osoko bilkura
adierak
nahasteari
kalko
(hobetzekoa)
(hobeto)
GERUNDIOA
Gaztelaniako gerundioa euskarara itzultzean, bide desberdinak hartzen ditugu.
Batzuetan ZERTAN galderari erantzuten dioten esaldiak osatzen ditugu; beste
batzuetan, ordea, NOLA galderari, edo bestela -(e)LA, -(e)LARIK atzizkiak erabiliz
egiten ditugunak.
Sarri askotan, gehiegitan, erabilitako bide horiek ez dira egokienak.
Estiloari begira, adibidez, esaldi luzeegiak, eta euskararen izaerarekin zerikusi gutxi
daukatenak osatzen ditugu. Egokiak ez direnak ere, jatorriz erdaraz gaizki
daudenak, maiz ikusten dira.
Esaldi hauek osatzeko euskarak gerundioa egiteko dituen baliabideak urritu, eta
erdarazko gerundioen ordainez, askotan, era desegokian erabiltzen ditugun aditz
partizipioa + Z eta -(e)LA, -(e)LARIK atzizkiez baliatzen gara.
-(e)LA, -(e)LARIK atzizkiak, denbora eta modua zehazteko erabiltzen dira. Sarritan
erdal gerundioaren pareko dira aditz trinkoekin erabiltzen ditugunean atzizki
horiek. Partizipioa +Z-rekin gertatu bezala, baztergarria iruditzen zaigu atzizki hau
nonahi eta nolanahi erabiltzea. Beraz, kasu hauetan erabiliko dugu:
•
•
•
Denborazko esaldietan, mendeko aditzak adierazten duen denbora tartearen
erdian beste zerbait gertatzen denean: Enpresa-ordezkaria bileran zegoelarik ezezko
erantzuna eman zioten.
Era berekoak diren moduzko perpausekin: Parlamentarioak hitza ahoan zeukala
sartu ziren manifestariak.
Ekialdeko euskalkietan zabalduta dagoen erabilerarekin, hau da, -enean
atzizkiaren parekoa denean: Eraikina horrela ikusi nuelarik, udal teknikaria naizen
aldetik, botatzea erabaki nuen.
Bestelako kasuetan ETA juntagailua jartzea proposatzen dugu:
Enpresa-ordezkaria bileran bertan zegoen ezezko erantzuna eman ziotelarik
(hobetzekoa)
Enpresa-ordezkaria bileran bertan zegoen, eta ezezko erantzuna eman zioten
(hobeto)
Edo, bestela, etena egitea:
Kaltetutako ondasunen jabeei jakinaraziko zaie erabakitakoa, erantzunik jaso ezean
(hobetzekoa)
ezarritako kalte-ordaina onartutzat joko delarik
Kaltetutako ondasunen jabeei jakinaraziko zaie erabakitakoa. Halaber, erantzunik jaso ezean
(hobeto)
ezarritako kalte-ordaina onartutzat joko da
- 35 -
PUNTUAZIOA
SARRERA
Batasuna eta normalizazioa aipatzean, arau edota ereduaren premia datorkigu burura,
eta horrekin batera, galdera batzuk: zer da puntuatzea?, nola puntuatu behar da?,
modu bakarra al dago ondo puntuatzeko?... Bada, galdera horiek guztiek badute
erantzuna, nahiz eta egia ere baden erantzun hori ez dela buruz ikasteko moduko
orotariko formula bihurtuko.
Testu bat puntuatzeko orduan, badira jarraitu beharreko hainbat irizpide. Hain zuzen,
irizpide horiek puntuazioak betetzen eta bete behar dituen funtzioak aztertzetik
ateratzen dira. Kasurik argienean, puntuazioa ezinbesteko baliabidea da zenbait hitz
edo esapideren erabilerak testuari ekar liezaiokeen anbiguotasuna ekiditeko.
Horrez gain, puntuazioak testuaren unitateak egituratzen ditu: paragrafoaren
bukaerak, esaldienak...; halaber, ideia nagusiak nabarmendu eta bigarren
mailakoetatik bereizten ditu, ideien arteko menpekotasun-harremanak markatzen
ditu, etab.
Puntuazio-zeinuak testu-edukiaren antolaketa islatzen duten neurrian, testua argiagoa
eta ulergarriagoa izango da.
KOMA (,)
Pausa laburra adierazten du. Honako kasuetan erabiltzen dira batik bat:
•
Enumerazioetan. Esaldian funtzio bera duten segidako elementuen artean eta
tarteko lokailurik ez dagoenean.
Isabel, Miren, Ane eta Sara ikusi nituen bart
Bere deribatuek ez dute usainik, ez zaporerik eta ez kolorerik
•
Perpaus konplexuetan, menpeko esaldia eta nagusia bata bestearen segidan
datozenean, tartean inolako lotura-hitzik gabe.
Ez dio deitu arduradunari, behin baino gehiagotan esan diogun arren
•
Esaldiaren hari nagusia hausten duten osagaietan, baita aposizioetan ere.
Etxepare, lehen euskal idazlea, Sarrasketan jaio zela uste da
•
Deiki edo bokatiboa bereizi behar denean.
Aizu, Olatz, zatoz lehenbailehen
- 36 -
•
Ondoko terminoek ere koma behar dute: hau da, hots, esate baterako,
azkenik, hala ere, adibidez, dena den, izan ere, beraz...
Selektibitatean nota ona ateratzeko, ordea, asko ikasi behar izan zuen
Ez jarri koma bakarra subjektuaren eta aditzaren artean.
*Itzulpengintza juridiko-administratiboa, hizkuntz normalizaziorako ahaleginen ondorioa da
Hala ere, betegarri edo osagarria sartuz gero, badaukagu subjektuaren eta aditzaren
artean komak jartzea.
Itzulpengintza juridiko-administratiboa, lehen esan bezala, hizkuntz normalizaziorako
ahaleginen ondorioa da
PUNTU ETA KOMA (;)
Komak baino pausaldi luzexeagoa adierazten du.
•
Ideien unitate logiko bereko bi klausula independenteren artean jartzen da.
80-82 urte bitarte hartan gertatu zen; garai hartan, Armendarizek sailaren ardura zuen
•
Ideia beraren bi alderdi desberdin adierazten dituzten bi klausulen artean.
Mondragon Unibertsitatean emakumezkoak 2.191 dira; gizonezkoak, berriz, 3.134
•
Komaz mugatutako parteen barruan beste komaren bat sartzean.
Bileran izan ziren, besteak beste, Rosa Idiakez, Enpresa Zientzietakoa; Mikel Urteaga,
Ingeniaritza Eskolakoa; eta Izaskun Gonzalez, Filosofia Fakultatekoa
BI PUNTU (:)
Bi puntuek ere pausaldi luzea adierazten dute. Honako kasuetan erabiltzen da, batik
bat:
•
Norbaiten edo nonbaiteko hitzak bere horretan testura ekartzen direnean.
Honela dio Araudiak: "Ikaslearen ordez beste norbaitek egingo balu azterketa, ikasle hori ez-gai izango litzateke asignatura ebaluatzean"
- 37 -
•
Ondorengoa aurrekoaren argibide edo adibide dela adierazteko.
Kanpokoei posta-gastuak ordaintzea eskatzen zaie aldizkaria jasotzeko: Espainiako Estatuan
6 €, Europan 30 € eta gainerakoetan 72 €
•
Orduetan.
1. mailako ikasleentzako ordutegi berria hauxe da: 08:15etik 14:15 arte
PUNTUA (.)
Puntuak esaldiaren azkena markatzen du. Pausa osoa adierazten du. Honako kasuetan
erabiltzen da:
•
Zentzu osoa duen periodoaren bukaeran. Paragrafoaren amaiera markatzen
duenean, puntu eta aparte egiten da.
Unibertsitateko administrazio-langileen artean euskara erabiltzen duten
euskaldunek ere, askotan, ez dute inprimakiak ere euskaraz betetzeko
ohiturarik, (...) edo leihatilara inguratzen direnekin eragiketa sinple bat
bideratzeko eduki behar duten elkarrizketa, erdarara jo gabe burutzekorik.
Denok gaude ezjakin samar arlo honetan. Ez dago, beraz, argudio sakonen
bila ibili beharrik esparru honetara erabilera hedatzeko premia larria dagoela
justifikatzeko.
•
Laburduretan: adib. ("adibidez" irakurriko da); etab. ("eta abar"). Baina ez kontzeptu,
magnitude, unitateak eta abar adierazteko jartzen diren ikurretan: m, kg, eta $...
•
Zenbakien ondoren, "-garren"-en ordez.
Iturribide kaleko 6.ean dago Kultur Aretoa
ETEN-PUNTUAK (...)
•
Enumerazioa edo esan nahi denaren zentzua irekia uzteko modua da.
Giza Elikadura eta Dietetikako diplomaturara lanbide-heziketatik sartzeko adarrak: Analisia
eta Kontrola, Dietetika, Farmazia Produktuen eta Antzekoen Fabrikazioa, Elikagaien
Industriak, Prozesu Kimikoen Industriak...
Aurkikuntzaren garrantziaz konturatu balira...
- 38 -
•
Aipuetan, osorik ematen ez direnean.
Egileak hitzaurrean dioen bezala: "Hizkuntza handien jauregietan ere sarri ikusten dira
horrelako egoerak, baita frantsesaren eta gaztelaniaren jauregietan ere. Ingelesaren eragina
gehiegizkoa dela, gazteriaren hizkera behar bezain jasoa eta aberatsa ez dela..."
•
Isildu nahi duguna tartean geratzen bada, parentesi artean paratuko ditugu eten-puntuak.
1) atalean zehaztutako baldintzak betetzen ez dituzten eskabideak plazak esleitzeko
aipatutako 69/2000 EDn zehaztutako araudi orokorraren menpe geratuko dira, (...)
horretarako epea uztailaren 1etik 5era bitartekoa izango da. Ikasle horiei espediente berria
egingo zaie 1. mailarako aurkeztutako agiriak oinarri hartuta
GALDERA-IKURRA (?)
•
Galdera-ikurra galdera-esaldiaren bukaeran baino ez da idazten.
Zer egin behar dut matrikulatu ondoren?
HARRIDURA-IKURRA (!)
•
Harridura-ikurra esaldiaren bukaeran bakarrik idazten da.
Pentsaraztekoa, honek esaten duena!
•
Harridura ez ezik, beste ñabardura batzuk adierazteko ere erabiltzen da, hala nola,
agindua, kexua, etab.
Aurrera, sar zaitez Campus Birtualean!
PARENTESIA [()]
•
Bidenabar zerbait aipatu nahi edo daturen bat tartekatu nahi denean erabiltzen da
parentesia.
Guztira, autorearen 65 obra (54 olio-pintura eta 11 marrazki) agertu dira
- 39 -
MARRA LUZEA (–)
•
Parentesien antzera, datu edo argibideren bat tartekatzeko marrak erabiltzen dira.
Medikuntzako eta erizaintzako ikasleek ospitalean praktikak egiteko uniforme hau jantzi
beharko dute: oinetako zuriak, kasaka eta prakak —eskolako iragarki-taulan agertzen den
modeloa— eta osasun-zentroetako praktiketarako bata zuria
MARRATXOA (-)
•
Elkarrizketetan.
–Egun on Feli. Zer, dagoeneko lanean?
–Aizu! Ezin da momentu batean egunkaria irakurri, ala?
•
Izen arrotzei atzizkia eransten zaienean.
The Times-etik hartutako datuak dira.
Stockholm-era joatea erabaki zuten
•
Lerroz aldatzean, hitzak zatituta geratzen direnean (Euskaltzaindiak hitzak silabaka
zatitzea gomendatzen du; adibidez, bur-tsa, guk, lan-gi-le-rik...).
Hautazko irakasgaien eskaintza, aukera askeko kredituak lortzeko era, irakasgaien programa, ordutegi eta abarrei buruzko informazio zehatza ikastegiko gidaliburuan eta/edo ikastegiaren web orrian eskuratu ahal izango du ikasleak
•
Hitz elkartuetan (ez beti; batzuetan aukerakoa da)
Bakar-bakarrik, bat-batean, Hezkuntza(-)sistema, barne(-)araudia, jaun-andreak
KOMATXOAK (" ")
•
Norbaitek esana edo idatzia hitzez hitz jaso nahi denean komatxo artean jartzen da.
Arturo Kanpionek, liburu honen hitzaurrean honakoa dio: "Aberri-maitasunez sututako
olerkariaren bihotz-taupadak dira olerki hauek"
•
Era berean, komatxo artean idazten dira lan artistikoen izenburuak, liburu eta
artikuluenak, izengoitiak, beste hizkuntzetatik hartutako terminoak edo ironiazko
zentzuan erabiltzen diren hitzak.
Kutxa Fundazioak "Donostia Hiria" literatur sarien emaitzak kaleratu ditu
Badakigu Kristobal Kolon Amerika "aurkitu" zuen lehena ez zela izan
- 40 -
TESTUAK ELE BIETAN
Aurrena, bereiz dezagun zein testu- edo idazki-motaren aurrean gauden. Hurrena
euskarazko eta erdarazko testua non kokatuko ditugun erabaki, eta kokapenaren
bidez, hizkuntza bat bestea baino gehiago nabarmentzea lortuko dugu.
Hona hemen hainbat aholku.
TESTUEN SAILKAPENA, LUZERA KONTUAN IZANIK
DATUAK
Batzuetan datuak bata bestearen ondoan jarri behar izaten ditugu. Beste
batzuetan, aldiz, zutabeetan idazten ditugu; horrelakoetan, euskara goiko aldean
eta erdara behekoan jarriko ditugu.
Izena / Nombre:
Izena
1. abizena
2. abizena
Abizenak / Apellidos:
Nombre
1º apellido
2º apellido
TESTU LABURRAK: gutunak, bilera-deiak...
Oso laburrak badira, idatzi bata goiko aldean eta bestea behekoan.
Luzetxoagoak direnetan, berriz, komeni da orriaren alde berean bi zutabetan
idaztea; halaber,aukeran dugu orriaren alde banatan idaztea.
Zutabeetan idaztea erabakiz gero, ezkerreko aldean euskarazkoa jarriko dugu.
Izan ere, begiak alde horretara zuzentzen omen ditugu lehenengo.
ORRIAREN ALDE BANATAN IDAZTEKO TESTUAK:
Testuak orri bat baino gehiago hartzen duen kasuetan, orrialde asko ez badira
zutabeetan ere idatz ditzakegu, erabakiren baten berri ematean, esaterako.
EUSKARAZ
GAZTELANIAZ
- 41 -
ORRI BAT BAINO GEHIAGOKO TESTUAK (txostenak, aktak, liburuak...)
Idatzi ezkerreko orrialdean bat eta eskuinekoan bestea. Hala ere, zutabeen kasuan
ez bezala, eskuinekoak omen du lehentasuna; beraz, euskarazko testua alde
horretan idatziko dugu.
GAZTELANIAZ
EUSKARAZ
Beste aukera bat ere badugu: liburuaren aurreko aldean bat eta atzekoan, ipurdiz
gora, bestea.
TIPOGRAFIA
Tipografiak ere badu eraginik hizkuntza bat bestea baino gehiago nabarmentzeko;
izan ere, zenbat eta letra handiagoa, orduan eta garrantzi handiagoa emango
baitiogu hizkuntzari.
Bestetik, letra bera idazteko era ezberdinak ere baditugu eta horien artean hierarkia
bat eginez gero: letra lodiz idatzitakoak dira nabarmenenak, eta etzana garrantzi
txikiagokoa dugu.
DEIALDIA
DEIALDIA
DEIALDIA
Letra lodia neurriz erabiltzea aholkatzen digute. Gehiegi erabiltzen badugu,
nekagarria suertatuko zaigu; beraz, zerbait azpimarratzeko eta indartzeko baino ez
dugu erabili behar.
Bestalde, letra etzana irakurtzeak nekatu egiten gaitu; horregatik, ez du balio testu
luzeetarako. Bi zutabetan idatzitako testuetan (ofizioak eta gutunak, esaterako),
berez hizkuntza bietan errepikatu beharko genituzkeen osagai batzuk dauzkagu, hala
nola, hartzailearen datuak, igorlearenak, data... Bada, euskara nabarmentzeko beste
modu bat hauxe izan daiteke: horiek guztiak euskara hutsean ematea.
- 42 -
ERDARAKADAK eta HIZTEGI BATUA
Hizkuntza guztiek egin behar dute egoera berrietara egokitzeko ahalegina, hizkuntza
txiki nahiz handi izan. Denek egin behar dute aldaketa, biziko badira. Bide horretan
dugu euskara, baina gure herria txikia da; eta gainera, hizkuntza handi biren
aldamenean bizi da. Txikia eta makala delako euskara, eta handiak eta indartsuak,
berriz, frantsesa eta gaztelania askotan erabiltzen ditugu gure hizkuntzak propio ez
dituen hainbat hitz edota esamolde. Eguneroko jarioan asko dira erabiltzen ditugun
erdarakadak, bai ahozko komunikazioan, baita idatzizkoan ere. Eskuliburu honen
"Idaztean" atalean, estiloan, horietako batzuen azalpena duzu, baina hona hemen
baliagarri izango duzun hitz zein esamolde batzuen zerrenda:
ERDARAKADA
HOBETO
Langileak adostasunera heldu ziren
Langileak ados jarri ziren
Antitabako kanpaina indartu dute bulegoan
Tabakoaren
bulegoan
Bere erantzunak arreta deitu zidan
Bere erantzunak atentzioa eman zidan
Gaizki aurkitzen da
Gaizki dago
Guggenheim museoa Bilbon aurkitzen da
Guggenheim museoa Bilbon dago
aurkako
kanpaina
indartu
dute
Bilboko biztanleriak behera egin badu, Gasteizkoak Bilboko biztanleriak behera egin du; Gasteizkoak,
gora
berriz, gora
Emaitza baikorra lortu genuen bileran
Emaitza ona/ positiboa/ itxaropentsua lortu
genuen bileran
Bakoitzak ikus dezala zer egin
Norberak ikus dezala zer egin
Baldintza txarrean
Egoera txarrean/Txarto
Baimen bat behar da
Baimena behar da
Oso liburu eder bat irakurri du
Oso liburu ederra irakurri dut
Inozo batzuk zarete
Inozo hutsak/Inozo galantak zarete
Orain ezin dut hitz egin eta beranduago deituko dizut
Orain ezin dut eta geroago deituko dizut
Konortea berreskuratu zuen
Bere onera etorri zen
Proposamen berri bat egin digute
Beste proposamen bat egin digute
Beste egunean hitz egin zuen jardunaldietan
Lehengo egunean hitz egin zuen jardunaldietan
Irakasle bezala aritu zen
Irakasle aritu zen
Sorginak printzea igel batean bihurtu zuen
Sorginak printzea igel bihurtu zuen
Langileen erdiak euskaldunak diren bitartean, beste Langileen erdiak euskaldunak dira, eta beste
erdiak, erdaldunak
erdiak, erdaldunak
Kargutik bota dute
Kargutik kendu dute
Siesta ederra bota dugu arratsaldean
Siesta ederra egin dugu arratsaldean
Bi itsasontzi desagertu dira
Bi itsasontzi galdu dira
Etxetik desagertu da
Etxetik falta da
- 43 -
Hizkuntza asko desagertu dira munduan
Hizkuntza asko galdu dira munduan
Alderdi desberdinak bat etorri ziren
Alderdi guztiak/Alderdiak bat etorri ziren
Formatu desberdinetan aurkeztu zuten
Hainbat formatutan aurkeztu zuten
Diru-kopuru handia biltzea espero dute diputazioek Dirutza handia biltzea espero dute diputazioek
aurtengo errenta-aitorpenean
aurtengo errenta-aitorpenean
Irteteari ekin zion
Irten (egin) zen
Erdi-erdian jotzen dudala
Erdi-erdian jo baietz!
Goazen azkar, berandu dela
Goazen azkar, berandu da eta
Arazo hori hamasei urteko gazteen artean ematen da
Arazo hori
gertatzen da
hamasei
urteko
gazteen
artean
Futbol-txapelketako azken jardunaldian sei berdinketa Futbol-txapelketaren
azken
jardunaldian
eman dira
berdinketa gertatu/jazo/izan dira
sei
Ardura hori daraman epailea
Horretaz arduratzen den epailea/Ardura hori duen
epailea
Sarrikora daraman bidea berritzen ari dira
Sarrikoko bidea/Sarrikora doan bidea berritzen ari
dira
Gobernuak daraman politika
Gobernuaren politika/Gobernuak duen politika
Ondo eramaten gara
Ondo konpontzen gara
Epaiak aurreikuspenei erantzun die
Epaiak espero zena eman du
Errudunari espedientea zabalduko zaio
Errudunari espedientea egingo zaio
Ingelesa ezagutzen du
Badaki ingelesez
Langabeziak jaitsiera garrantzitsua ezagutu du
Langabeziak behera egin du nabarmen
Ezagutzera eman diot datorren astean amaituko dela Aditzera eman diot datorren astean amaituko dela
eskabidea aurkezteko epea
eskabidea aurkezteko epea
Istripu garrantzitsu bat gertatu zen
Istripu larri bat gertatu zen
Gaurkoan lehendakaria Madrilera joango da
Gaur lehendakaria Madrilera joango da
Esne berezi horien salmenta botiketan gauzatzen da
Esne berezi hori botiketan saltzen da
Funtzionarioen gehiengoak baiezko botoa eman du
Funtzionario gehienek baiezkoa eman dute
Alkandora hori oso ondo geratzen zaizu
Alkandora horrek oso ondo ematen dizu
Bost langile hilik gertatu dira
Bost langile hil dira
Lanean hasteko gogoak dauzkat
Lanean hasteko gogoa daukat
Aurkezpenarekin hasiko gara
Aurkezpena egiten hasiko gara/Aurkezpena egingo
dugu
Hortik dabil Patxi?
Patxi hor (al) dago/da?
Sailburuaren erantzunak irakurketa bikoitza du
Sailburuaren erantzuna bi aldetatik azter daiteke
Herri horretan etxe isolatu batzuk baino ez daude
Herri horretan etxe bakan batzuk baino ez daude
Baimenak behin-behineko izaera izango du
Baimena behin-behinekoa izango da
Izaera publikoko erakundeak
Erakunde publikoak
EPSV izenez ezagutzen direnak
EPSV deritzenak/EPSV esaten zaienak
Administratzaileak jakitera eman duenez...
Administratzaileak aditzera eman duenez...
- 44 -
Bazkaldu eta gero jarraituko dute bilerarekin
Bazkaldu eta gero jarraituko dute bilera
Dekretu-egitasmoak aldaketa batzuk jasan ditu
Dekretu-egitasmoak aldaketa batzuk izan ditu
Zein paper jokatu behar duzu bilera horretan?
Zein da zure eginkizuna bilera horretan?
Akats larriak egiten diren kasuetan ez da azterketa Akats larriak egiten direnean ez da azterketa
zuzentzen jarraituko
zuzentzen jarraituko
Kasu horrek ez du eraginik izango lanpostu-banaketan Auzigai horrek ez du eraginik izango lanpostu
banaketan
Kasu horretan oraindik ez dute lekukoek deklaratu
Auzi horretan oraindik ez dute lekukoek deklaratu
Titularraren gaixotasunaren kasuan, ordezkoa jarriko Titularra gaixorik badago, ordezkoa jarriko da
da haren tokian
haren tokian
Arazoa sakonki aztertu behar da
Arazoa sakon aztertu behar da
Teorikoki erabakia zuzena da, baina praktikan ez
Teorian erabakia zuzena da, baina praktikan ez
Asteleheneko bileran jende gehiegi zegoen eta ez Asteleheneko bileran jende gehiegi zegoen eta ez
nekien non kokatu
nekien non jarri/eseri
Unibertsitateko behin-behineko langileen kolektiboak Unibertsitateko
behin-behineko
langileek
oposizioetarako deialdia egiteko eskatu du
oposizioterako deialdia egiteko eskatu dute
Zurekin konparatuta gaztea da
Zure aldean gaztea zen
Udal-zerbitzu teknikoen luzatutako txosten teknikoan Udal-zerbitzu
teknikoek
egindako
jasotzen dira baldintza guztiak
teknikoan jasotzen dira baldintza guztiak
txosten
Arazoak prozesu luzea dauka
Arazoak luze joko du
Zuzendari-mailako bilera izan zen ostegunean
Zuzendarien bilera izan zen ostegunean
Bere iritzia lehengoan mantendu du
Lehengo iritziari eutsi dio/Eutsi egin dio bere
iritziari
Lehendakariak elkarrizketak mantendu zituen alderdi Lehendakariak elkarrizketak izan zituen alderdi
guztiekin
guztiekin
Nola edo hala mantendu zuen oreka
Nola edo hala gorde zuen oreka
Oso ondo menderatzen du euskara
Oso ondo daki euskaraz/Oso ondo hitz egiten du
euskaraz
Pena merezi du lanean saiatzea, gauzak txukun Merezi du lanean saiatzea, gauzak txukun egiteko
egiteko
Mila bider esan nion lana garaiz amaitzeko
Hamaika bider/Hamaikatxotan/Makina bat aldiz
esan nion lana garaiz amaitzeko
Min egin naiz orkatiletan
Min hartu dut orkatiletan
Erakundearen ordezkari moduan joan zen
Erakundearen ordezkari joan zen
Idazkariarekin telefonoz hitz egiten nengoela, deia Idazkariarekin telefonoz hitz egiten ari nintzela,
moztu egin zen
deia eten egin zen
Leioarako bidea moztu egin behar izan dute
Leioarako bidea itxi egin behar izan dute
Gure fakultatean argi-indarra moztu egin zutenez ezin Gure fakultatean argi-indarra kendu egin zutenez,
izan genuen lana bukatu
ezin izan genuen lana bukatu
Teknikarion zeregina gomendioak ematera mugatzen Teknikarion
zeregina
da
da/ematea besterik ez da
Kultur munduari emandako diru-laguntzak
gomendioak
Kulturari emandako diru-laguntzak
- 45 -
ematea
Garbitzaileak greba gogor batean murgildu dira
Garbitzaileak greba gogorra egiten ari dira
Sindikatuak negoziazioetan murgildurik daude
Sindikatuak buru-belarri ari dira negoziatzen
Herriko jaietan murgilduta gaude
Herriko jaiak bete-betean ospatzen ari gara
Hori da unibertsitateko eraikin nagusiena
Hori da Unibertsitateko eraikin nagusia
Neurri politikoak hartu beharko dituzte
Erabaki politikoak hartu beharko dituzte
Lau metro neurtzen ditu
Lau metro luze da/Lau metroko luzera dauka
Zenbat neurtzen du mahai honek?
Zer neurri du mahai honek?/Zein da mahai honen
neurria?
Nire amarekin joan naiz udaletxera
Amarekin joan naiz udaletxera
Niretzat, emaitzak ez dira hain onak
Nire ustez, emaitzak ez dira hain onak
Gobernutik ekonomiaren garapena lortu nahi da
Gobernuak ekonomiaren garapena lortu nahi du
Idazkari berria bulegotik ikusi dut gaur goizean
Idazkari berria bulegoan ikusi dut gaur goizean
Zuzendaria Madriletik dabil
Zuzendaria Madrilen dabil
Arau-hauste larri bat osatzen du
Arau-hauste larria da
Sindikatuak enplegu osoa eskatzen du
Sindikatuak guztiontzako enplegua eskatzen du
Terminologiari buruzko jardunaldia bihar ospatuko da Terminologiari buruzko jardunaldia bihar izango
da
Arkitektoak kontu horretan jokatzen duen papera
Arkitektoak kontu horretan duen zeregina
Pertsonalki joango naiz
Ni neu joango naiz
Gure asmoa planteatu diegu
Gure asmoa adierazi/azadu diegu
Bere egitasmoak porrota ezagutu zuen hasiera- Bere egitasmoak porrot egin zuen hasiera—
-hasieratik
hasieratik
Posible da errektorea ere etortzea
Baliteke errektorea ere etortzea/Litekeena da
errektorea ere etortzea
Irabazteko posibilitate asko du
Irabazteko aukera ederra du
Arazo puntualak sortu dira
Unean uneko arazoak sortu dira
Gai puntual batzuk eztabaidatu ziren bileran
Gai jakin batzuk eztabaidatu ziren bileran
Alderdi hori irabazle suertatu da hauteskundeetan
Alderdi horrek irabazi du hauteskundeetan
Lau hildako suertatu dira
Lau hildako izan/gertatu dira
Horrek amaiera suposatuko du
Hori amaiera izango da/Horrek amaiera ekarriko
du
Suposa dezagun gaur datorrela
Demagun/Jo dezagun gaur datorrela
Suposatzen dut etxean egongo dela
Uste dut etxean egongo dela
Tropeletik ihes egin zuen helmugatik bi kilometrora Tropeletik ihes egin zuen, eta helmugatik bi
harrapatua izateko
kilometrora harrapatu zuten
Orain ezin dut hitz egin, eta gero deitzen dizut
Orain ezin dut hitz egin, eta gero deituko dizut
Joaten gara zerbait erostera?
Joango (al) gara zerbait erostera?
Berandu etortzea huts larri dela ulertuko da
Berandu etortzea huts larritzat joko da
Bilera igandean egokitzen bada, astelehenean egin Bilera igandean egokitzen bada, horrek esan nahi
behar dela ulertuko da
du astelehenean egin behar dela
- 46 -
Ez ibili adarretatik eta zentratu zaitez
Ez ibili adarretatik eta jo ezazu harira
Zaharren zentroa irailean zabalduko dute
Zaharren
egoitza/Zaharren
zabalduko dute
Pirataz mozorrotuta etorri zen festara
Pirata jantzita etorri zen festara
Irakaslearen zorionak dira
Irakaslearen urtebetetzea da
Botanika-ikasleei zuzendutako ikastaroa
Botanika-ikasleentzako ikastaroa
Telegrama zuzendu zion
Telegrama bidali zion
- 47 -
etxea
irailean
HIZTEGI BATUKO ZENBAIT HITZ
HIZTEGI BATUAN
BAI
HIZTEGI BATUAN
EZ
afari
apari
artxibozain
artxibari
arropa
erropa
banku
banko
betiere
beti ere
bidesari, ordainleku
peaje
deuseztatu
deuseztu
diziplina
disziplina
dokumentu
dokumento
eduki
edukin
ehuneko
portzentaje, portzentaia
ehunka
ehundaka
eranskin
eraskin
erraz
errez
eskaini
eskeini
euskara
euskera
formatu
formato
gaztelania
gaztelera
gutxi gorabehera
gutxi gora behera
gutxiengo
minoria
igarri
Igarri
imajinatu
imaginatu
irakasgai
asignatura
irakasle-ikasketak
magisteritza
iritzi
eritzi
jaitsi
jeitsi
jardun
ihardun
komun
amankomun
konfiantza
konfidantza
konpromiso
konpromezu
kontuan
kontutan
lehenbailehen
lehen bait lehen
lizentziadun
lizentziatu
mantentze-lanak
mantenimendu
merkatu
merketu
moneta
moneda
motor
motore
nafar
napar
nekazaritza
nekazal
noranzko
norantza
notario
notari
- 48 -
objektibo
objetibo
ontzi
untzi
ordenagailu
ordenadore
oro har
orohar
osaera
osakera
paragrafo
parrafo
poltsa
boltsa
puntu
punto
sobera
soberan
sumatu
somatu
ukitu
ukitu
zain
zai
- 49 -
ESPAINIAKO UNIBERTSITATEEN IZENAK
Hona hemen
itzultzeko:
•
hainbat
irizpide,
unibertsitateen
izenak
gaztelaniaz
daudenean
Leku baten izena adierazten denean ez dago arazorik:
Universidad de Salamanca = Salamancako Unibertsitatea.
•
Izena deskriptiboa denean, berriz, ahal baldin bada saiatu izenak esan nahi
duena euskaraz ematen:
Universidad Pontificia de Comillas = Comillasko Eliz Unibertsitatea
•
Pertsona izena denean zailagoa izaten da, ez baitago beti araututa izen
historikoak eta abar nola eman behar diren:
Universidad Sancho El Sabio = Antso Jakituna Unibertsitatea
Halakoetan, Euskaltzaindiak emandako zerrendetan ageri badira, hortik hartu;
bestela, hiztegi entziklopedikoetara jo.
•
Leku-izen batzuek azentu-marka
azenturik gabe idaztea.
daukate.
Aukerakoa
da
azentuarekin
ESPAINIAKO UNIBERTSITATEAK
GAZTELANIAZ
Iniciativa Universidad del Atlántico
Mondragon Unibertsitatea
Universidad Abierta Interactiva
Universidad Alfonso X El Sabio
Universidad Antonio de Nebrija
Universidad Autónoma de Madrid
Universidad Carlos III de Madrid
Universidad Católica de Ávila
Universidad Católica San Antonio
Universidad Complutense de Madrid
Universidad de Alcalá de Henares
Universidad de Alicante
Universidad de Almería
Universidad de Burgos
Universidad de Cádiz
Universidad de Cantabria
Universidad de Castilla La Mancha
Universidad de Córdoba
Universidad de Deusto
Universidad de Extremadura
EUSKARAZ
Atlantikoko Unibertsitaterako Ekimena
Mondragon Unibertsitatea
Unibertsitate Interaktibo Irekia
Alfontso X.a Jakituna Unibertsitatea
Antonio Nebrijakoa Unibertsitatea
Madrilgo Unibertsitate Autonomoa
Madrilgo Karlos III.a Unibertsitatea
Avilako Unibertsitate Katolikoa
San Antonio Unibertsitate Katolikoa
Madrilgo Unibertsitate Konplutentsea
Alcala de Henaresko Unibertsitatea
Alacanteko Unibertsitatea
Almeriako Unibertsitatea
Burgosko Unibertsitatea
Cadizko Unibertsitatea
Kantabriako Unibertsitatea
Gaztela-Mantxako Unibertsitatea
Kordobako Unibertsitatea
Deustuko Unibertsitatea
Extremadurako Unibertsitatea
- 50 -
edo
Universidad de Gerona
Universidad de Granada
Universidad de Huelva
Universidad de Jaén
Universidad de La Coruña
Universidad de La Laguna
Universidad de La Rioja
Universidad de Las Palmas de Gran Canaria
Universidad de León
Universidad de Málaga
Universidad de Murcia
Universidad de Navarra
Universidad de Oviedo
Universidad de Salamanca
Universidad de San Pablo CEU
Universidad de Santiago de Compostela
Universidad de Sevilla
Universidad de Valencia
Universidad de Valladolid
Universidad de Vigo
Universidad de Zaragoza
Universidad del País Vasco
Universidad Europea de Madrid
Universidad Internacional de Andalucía
Universidad Internacional de Andalucía, Sede
Antonio Machado de Baeza
Universidad Internacional de Andalucía, Sede La
Rábida
Universidad Internacional Menéndez Pelayo
Universidad Internacional SEK
Universidad Miguel Hernández de Elche
Universidad Nacional de Educación a Distancia
Universidad Pablo de Olavide
Universidad Politécnica de Cartagena
Universidad Politécnica de Cataluña
Universidad Politécnica de Madrid
Universidad Politécnica de Valencia
Universidad Pontificia Comillas
Universidad Pontificia de Salamanca
Universidad Pública de Navarra
Universidad Rey Juan Carlos
Universitat Autónoma de Barcelona
Universitat de Barcelona
Universitat de Les Illes Balears
Universitat de Lleida
Universitat de Vic
Universitat Jaume I de Castellón
Universitat Oberta de Catalunya
Universitat Pompeu Fabra
Universitat Rámon Llull
Universitat Rovira I Virgili Tarragona
Gironako Unibertsitatea
Granadako Unibertsitatea
Huelvako Unibertsitatea
Jaengo Unibertsitatea
Coruñako Unibertsitatea
La Lagunako Unibertsitatea
Errioxako Unibertsitatea
Kanaria Handiko Las Palmasko Unibertsitatea
Leongo Unibertsitatea
Malagako Unibertsitatea
Murtziako Unibertsitatea
Nafarroako Unibertsitatea
Oviedoko Unibertsitatea
Salamancako Unibertsitatea
San Pablo Unibertsitatea
Santiagoko Unibertsitatea
Sevillako Unibertsitatea
Valentziako Unibertsitatea
Valladolideko Unibertsitatea
Vigoko Unibertsitatea
Zaragozako Unibertsitatea
Euskal Herriko Unibertsitatea
Madrilgo Unibertsitate Europarra
Andaluziako Nazioarteko Unibertsitatea
Andaluziako Nazioarteko Unibertsitatea
(Antonio Machado-Baeza)
Andaluziako Nazioarteko Unibertsitatea (La
Rabida)
Menendez Pelayo Nazioarteko Unibertsitatea
SEK Nazioarteko Unibertsitatea
Elxeko Miguel Hernandez Unibertsitatea
Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate
Nazionala
Pablo Olavide Unibertsitatea
Cartagenako Unibertsitate Politeknikoa
Kataluniako Unibertsitate Politeknikoa
Madrilgo Unibertsitate Politeknikoa
Valentziako Unibertsitate Politeknikoa
Comillas Eliz Unibertsitatea
Salamancako Eliz Unibertsitatea
Nafarroako Unibertsitate Publikoa
Juan Carlos Erregea Unibertsitatea
Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa
Bartzelonako Unibertsitatea
Balear Uharteetako Unibertsitatea
Lleidako Unibertsitatea
Vic-eko Unibertsitatea
Castellóko Jaume I.a Unibertsitatea
Kataluniako Unibertsitate Irekia
Pompeu Fabra Unibertsitatea
Ramon Llull Unibertsitatea
Rovira I Virgili Unibertsitatea-Tarragona
- 51 -
ATZERRIKO UNIBERTSITATEEN IZENAK
Hona hemen hainbat irizpide, unibertsitateen izenak gaztelania ez den erdaran
daudenean itzultzeko:
•
Leku izenak direnean ez dago arazo handirik:
Université de Bordeaux = Bordeleko Unibertsitatea
University of Cambridge = Cambridge-ko Unibertsitatea
•
Izena deskriptiboa denean edo pertsona-izena denean, printzipioz ez
genituzke itzuli beharko, EHUko lan-hizkuntzak eta hizkuntza ofizialak euskara eta
gaztelania baino ez direlako. Gainera, beti gerta daiteke gure inguruko inor gutxik
ulertzen duen hizkuntzaren bateko izen bat agertzea, eta, beraz, ezin ematea izen
horiek euskaraz.
- 52 -
UDALERRIAK
OHARRAK
Kontuan izan izen askok amaieran -a dutela, baina tokizko deklinabide-kasuetan ez
dela agertzen: Azkoitia, baina Azkoitira... Beste batzuek, berriz, -a hori berezkoa dute eta
ez dute galtzen inoiz: Donostia, eta Donostiako; Busturia, eta Busturiako... Galtzen dutenak
zein diren jakiteko, izenaren ondoan -a jarri dugu, galkorra dela adierazteko (adibidez,
Azkoitia, -a). Hala ageri ez denean, izenak ez du inoiz galtzen.
Adibideak:
Azkoitia, -a
Azkoitia
Azkoitiak
Azkoitiari
Azkoitiaren
Azkoitiaz
Azkoitian
Azkoitira
Azkoititik
Azkoitiko
Donostia
Donostia
Donostiak
Donostiari
Donostiaren
Donostiaz
Donostian
Donostiara
Donostiatik
Donostiako
•
Izen batzuek amaieran ez daukate inolako -a-rik, baina batzuetan (okerrez edo
gaztelaniako izenaren eraginez) jarri egiten zaie: Legazpi, eta ez *Legazpia;
Errigoiti, eta ez Errigoitia...
•
Batzuetan Euskaltzaindiak proposatutako izena eta udalaren izen ofiziala ez datoz
bat: Burgelu (Euskaltzaindia) eta Elburgo (izen ofiziala), Biasteri (Euskaltzaindia)
eta Laguardia (ofiziala)... Zerrenda honetan Euskaltzaindiaren proposamenaren
araberakoak aurkituko dituzu.
- 53 -
AURKIBIDEA
ARABA
•
Agurain
•
Lantziego
•
Aulesti
•
Aiara
•
Lapuebla de Labarca
•
Bakio
•
Amurrio
•
Laudio
•
Balmaseda
•
Añana
•
Legutiano
•
Barakaldo
•
Aramaio
•
Leza
•
Barrika
•
Argantzon
•
Mañueta
•
Basauri
•
Armiñón
•
Moreda de Alava
•
Bedia
•
Arraia-Maeztu
•
Navaridas
•
Berango
•
Arratzu-Ubarrundia
•
Oion
•
Bermeo
•
Artziniega
•
Okondo
•
Berriatua, -a
•
Asparrena
•
Samaniego
•
Berriz
•
Barrundia, -a
•
Trebiñu
•
Bilbo
•
Bastida
•
Urizaharra
•
Busturia
•
Berantevilla
•
Urkabustaiz
•
Derio
•
Bernedo
•
Villabuena de Álava
•
Dima
•
Bilar
•
Zalduondo
•
Durango
•
Burgelu
•
Zanbrana
•
Ea
•
Donemiliaga
•
Zigoitia
•
Elantxobe
•
Dulantzi
•
Zuia
•
Elorrio
•
Ekora
•
Erandio
•
Eltziego
•
Ereño
•
Entzia mendizerra
•
Abadiño
•
Ermua, -a
Erriberabeitia, -a
•
Abanto-Zierbena
•
Errigoiti
Erriberagoitia, -a
•
Ajangiz
•
Etxebarri
•
Gasteiz
•
Alonsotegi
•
Forua, -a
•
Gobiaran
•
Amoroto
•
Fruiz
•
Guardia (Biasteri)
•
Arakaldo
•
Galdakao
•
Harana
•
Arantzazu
•
Galdames
•
Iruña Oka
•
Areatza
•
Gamiz-Fika
•
Iruraitz-Gauna
•
Arrankudiaga
•
Garai
•
Iturrieta mendiak
•
Arratzu
•
Gatika
•
Kanpezu
•
Arrieta
•
Gautegiz Arteaga
•
Kripan
•
Arrigorriaga
•
Gernika-Lumo
•
Kuartango
•
Arteaga-Gaztelu-
•
Getxo
•
La Rasa mendia
-Elexabeitia
•
Gizaburuaga
•
Lagran
•
Artzentales
•
Gordexola
•
Lantaron
•
Atxondo
•
Gorliz
•
•
BIZKAIA
- 54 -
•
Gueñes
•
Sondika
•
Ataun
•
Ibarrangelu
•
Sopela
•
Azkoitia, -a
•
Igorre
•
Sopuerta / Garape
•
Azpeitia, -a
•
Ispaster
•
Sukarrieta
•
Baliarrain
•
Iurreta
•
Trapagaran
•
Beasain
•
Izurtza
•
Turtzioz
•
Beizama
•
Jatabe
•
Ubide
•
Belauntza
•
Karrantza
•
Ugao
•
Berastegi
•
Kortezubi
•
Urduliz
•
Bergara
•
Lanestosa
•
Urduña
•
Berrobi
•
Larrabetzu
•
Villaverde Turtzioz
•
Bidania-Goiatz
•
Laukiz
•
Zaldibar
•
Deba
•
Leioa
•
Zalla
•
Donostia
•
Lekeitio
•
Zamudio
•
Eibar
•
Lemoa
•
Zaratamo
•
Elduain
•
Lemoiz
•
Zeanuri
•
Elgeta
•
Lezama
•
Zeberio
•
Elgoibar
•
Loiu
•
Zierbena
•
Errenteria
•
Mallabia, -a
•
Zornotza
•
Errezil
•
Mañaria, -a
•
Eskoriatza
•
Markina-Xemein
•
Ezkio-Itsaso
•
Markin-Etxebarria
•
Abaltzisketa
•
Gabiria
•
Meñaka
•
Aduna
•
Gaintza
•
Mendata
•
Aia
•
Gaztelu
•
Mendexa
•
Aizarnazabal
•
Getaria
•
Morga
•
Albiztur
•
Hernani
•
Mundaka
•
Alegia
•
Hernialde
•
Mungia
•
Alkiza
•
Hondarribia, -a
•
Munitibar-Arbatzegi-
•
Altzaga
•
Ibarra
-Gerrikaitz
•
Altzania mendiak
•
Idiazabal
•
Murueta
•
Altzo
•
Ikaztegieta
•
Muskiz
•
Amezketa
•
Irun
•
Muxika
•
Andoain
•
Irura
•
Nabarniz
•
Anoeta
•
Itsasondo
•
Ondarroa
•
Antzuola
•
Larraul
•
Orozko
•
Aralar
•
Lasarte-Oria
•
Ortuella
(Amezketa-Ordizia)
•
Lazkao
•
Otxandio
•
Arama
•
Leaburu
•
Plentzia
•
Aretxabaleta
•
Legazpi
•
Portugalete
•
Arrasate
•
Legorreta
•
Santurtzi
•
Asteasu
•
Leintz Gatzaga
•
Sestao
•
Astigarraga
•
Lezo
GIPUZKOA
- 55 -
mendizerra
•
Lizartza
•
Allin
•
Barillas
•
Mendaro
•
Allo
•
Basaburua, -a
•
Mutiloa
•
Altsasu
•
Baztan
•
Mutriku
•
Ameskoabarren
•
Beintza-Labaien
•
Oiartzun
•
Ameskoako
•
Beire
•
Olaberria, -a
mugarrietako
•
Belaskoain
•
Oñati
mendiak
•
Bera
•
Ordizia
•
Andosilla
•
Berbintzana
•
Orendain
•
Añorbe
•
Beriain
•
Orexa
•
Antsoain
•
Berriobeiti
•
Orio
•
Antzin
•
Berriozar
•
Ormaiztegi
•
Anue
•
Bertizarana
•
Pasaia
•
Araitz
•
Betelu
•
Segura
•
Arakil
•
Bidankoze
•
Soraluze
•
Aranaratxe
•
Bidaurreta
•
Tolosa
•
Aranguren
•
Biurrun-Olkotz
•
Urnieta
•
Arano
•
Buñuel
•
Urretxu
•
Arantza
•
Burgi
•
Usurbil
•
Aras/Tres Aras
•
Burlata
•
Villabona-Amasa
•
Arbizu
•
Busto, El
•
Zaldibia
•
Arellano
•
Cabanillas
•
Zarautz
•
Areso
•
Cabredo
•
Zegama
•
Arguedas
•
Cadreita
•
Zerain
•
Aria
•
Caparroso
•
Zestoa
•
Aribe
•
Cárcar
•
Zizurkil
•
Armañanzas
•
Cascante
•
Zumaia
•
Arroitz
•
Cáseda
•
Zumarraga
•
Arruazu
•
Castejón
•
Artaxoa
•
Cintruénigo
•
Artazu
•
Corella
NAFARROA
•
Abaigar
•
Artzibar
•
Cortes
•
Abartzuza
•
Atarrabia
•
Deierri
•
Abaurregaina, -a
•
Atetz
•
Deikaztelu
•
Abaurrepea, -a
•
Auritz
•
Desoio
•
Aberin
•
Azagra
•
Donamaria
•
Ablitas
•
Azkoien
•
Doneztebe
•
Adios
•
Azuelo
•
Eguesibar
•
Aezkoako mendiak
•
Bakaiku
•
Elgorriaga
•
Agoitz
•
Barañain
•
Elizagorria, -a
•
Aguilar Kodeskoa
•
Barasoain
•
Elo
•
Aiegi
•
Barbarin
•
Elortzibar
•
Alesbes
•
Bargota
•
Eneritz
- 56 -
•
Eratsun
•
Hiriberri
•
Mañeru
•
Ergoiena, -a
•
Ibargoiti
•
Marañón
•
Erregeren Bardeak
•
Igantzi
•
Marcilla
•
Erriberri
•
Iguzkitza
•
Mélida
•
Erroibar
•
Imotz
•
Mendavia
•
Erromantzatua, -a
•
Irañeta
•
Mendaza
•
Erronkari
•
Irunberri
•
Mendigorria, -a
•
Esa
•
Iruñea
•
Metauten
•
Eslaba
•
Irurtzun
•
Milagro
•
Espartza
•
Ituren
•
Mirafuentes
•
Espronceda
•
Iturmendi
•
Miranda de Arga
•
Esteribar
•
Itza
•
Monteagudo
•
Etaiu
•
Itzagaondoa, -a
•
Morentin
•
Etxalar
•
Itzaltzu
•
Mues
•
Etxarri
•
Izaba
•
Murchante
•
Etxarri Aranatz
•
Jaitz
•
Murieta
•
Etxauri
•
Jaurrieta
•
Murillo el Cuende
•
Eulate
•
Lakuntza
•
Murillo el Fruto
•
Ezkabarte
•
Lana
•
Muruzabal
•
Ezkaroze
•
Lantz
•
Nabaskoze
•
Ezkurra
•
Lapoblación / Meano
•
Nazar
•
Ezporogi
•
Larraga
•
Obanos
•
Falces
•
Larraona
•
Odieta
•
Fitero
•
Larraun
•
Oibar
•
Fontellas
•
Leatxe
•
Oitz
•
Funes
•
Ledea
•
Oko
•
Fustiñana
•
Legarda
•
Olaibar
•
Galar
•
Legaria
•
Olatzagutia
•
Galipentzu
•
Leitza
•
Olexoa
•
Galoze
•
Lekunberri
•
Ollaran
•
Garaioa
•
Leotz
•
Oloritz
•
Garde
•
Lerga
•
Oltza
•
Gares
•
Lerín
•
Orbaizeta
•
Garinoain
•
Lesaka
•
Orbara
•
Garralda
•
Lezaun
•
Orisoain
•
Gazteluberri
•
Lizarra
•
Orkoien
•
Genevilla
•
Lizoain
•
Orontze
•
Gesalatz
•
Lodosa
•
Orotz-Betelu
•
Girgillao
•
Lokiz mendizerra
•
Orreaga
•
Goizueta
•
Longida
•
Oteitza
•
Goñerri / Goñibar
•
Lukin
•
Otsagabia, -a
•
Gorza
•
Luzaide
•
Petilla de Aragón
- 57 -
•
Piedramillera
•
Pitillas
•
Puiu
•
•
•
Itsasu
Monjardín
•
Jatsu (Lapurdi)
•
Villatuerta
•
Kanbo
Ribaforada
•
Xabier
•
Larresoro
•
Saldias
•
Xulapain
•
Lehuntze
•
San Adrián
•
Zabaltza
•
Lekorne
•
San Martin Unx
•
Zangoza
•
Lekuine
•
Sansol
•
Zare
•
Luhuso
•
Santacara
•
Zarrakaztelu
•
Makea
•
Sartaguda
•
Ziordia, -a
•
Milafranga
•
Sartze
•
Zirauki
•
Mugerre
•
Sesma
•
Ziritza
•
Sara
•
Sorlada
•
Zizur
•
Senpere
•
Sunbilla
•
Zizur Nagusia, -a
•
Urketa
•
Tafalla
•
Zubieta
•
Urruña
•
Tiebas-Muru
•
Zugarramurdi
•
Uztaritze
Artederreta
•
Zuñiga
•
Ziburu
•
Zuraide
Villamayor
de
•
Tirapu
•
Torralba del Río
•
Torres del Río
•
Ahetze
•
Tulebras
•
Ahurti
•
Tutera
•
Ainhoa
•
Uharte
•
Angelu
•
Uharte Arakil
•
Arbona
•
Aiherra
•
Ukar
•
Arrangoitze
•
Ainhize-Monjolose
•
Ultzama
•
Azkaine
•
Aintzila
•
Untzitibar
•
Baiona
•
Aiziritze
•
Untzue
•
Bardoze
•
Akamarre
•
Urantzia
•
Basusarri
•
Aldude
•
Urdazubi
•
Beskoitze
•
Amenduze-Unaso
•
Urdiain
•
Biarritz / Miarritze
•
Amorotze-Zokotze
•
Urraulbeiti
•
Bidarte
•
Anhauze
•
Urraulgoiti
•
Biriatu
•
Arberatze-Zilhekoa
•
Urrotz
•
Bokale
•
Arboti-Zohota
•
Urrotz
•
Donibane Lohizune
•
Arhantsusi
•
Urzainki
•
Ezpeleta
•
Armendaritze
•
Uterga
•
Getaria (Lapurdi)
•
Arnegi
•
Uxue
•
Gixune
•
Arrosa
•
Uztarroze
•
Haltsu
•
Arruta-Sarrikota-
•
Valtierra
•
Hazparne
•
Viana
•
Hendaia
•
Azkarate
•
Hiriburu
•
Baigorri
LAPURDI
- 58 -
NAFARROA
BEHEREA
•
Ahatsa-Altzieta-Bazkazane
Amikuze
•
Banka
•
Larribarre-Sorhapürü
•
Garindaine
•
Bastida
•
Larzabale-Arroze-
•
Gotaine-Irabarne
•
Behaskane-
Zibitze
•
Hauze
Laphizketa
•
Lasa
•
Idauze-Mendi
•
Behauze
•
Lekunberri
•
Iruri
•
Behorlegi
•
Lukuze-Altzumarta
•
Jeztaze
•
Bidarrai
•
Martxuta
•
Lakarri-Arhane-
•
Bidaxune
•
Mehaine
•
Bunuze
•
Mendibe
•
Larraine
•
Burgue-Erreiti
•
Mithiriña
•
Lexantzü-Zunharre
•
Buztintze-Hiriberri
•
Oragarre
•
Ligi-Atherei
•
Donaixti-Ibarre
•
Ortzaize
•
Liginaga-Astüe
•
Donamartiri
•
Ostankoa
•
Lohitzüne-Oihergi
•
Donapaleu
•
Pagola
•
Maule-Lextarre
•
Donazaharre
•
Samatze
•
Mendikota
•
Donibane Garazi
•
Suhuskune
•
Mitikile-Larrori-
•
Donostiri
•
Uharte Garazi
•
Duzunaritze-
•
Uharte-hiri
•
Montori / Berorize
Sarasketa
•
Urepele
•
Muskildi
•
Eiheralarre
•
Zaro
•
Ospitalepea, -a
•
Erango
•
Ozaraine-Erribareita
•
Ezterenzubi
•
Ozaze-Zühara
•
Gabadi
•
Ainharbe
•
Pagola
•
Gamarte
•
Aloze-Ziboze-
•
Sarrikotapea, -a
•
Gamue-Zohazti
-Onizegaine
•
Sohüta
•
Garruze
Altzai-Altzabeheti-
•
Urdatx / Santa-Grazi
•
Heleta
-Zunharreta
•
Urdiñarbe
•
Hozta
•
Altzürükü
•
Ürrüstoi-Larrabile
•
Ibarrola
•
Arrokiaga
•
Zalgize-Doneztebe
•
Iholdi
•
Arüe-Ithorrotze-
•
Ilharre
•
Irisarri
•
Atharratze-Sorholüze
•
Irulegi
•
Barkoxe
•
Isturitze
•
Berrogaine-Lahüntze
•
Izpura
•
Bildoze-Onizepea, -a
•
Izura-Azme
•
Domintxaine-Berroeta
•
Jatsu Garazi
•
Eskiula
•
Jutsi
•
Etxarri
•
Labetze-Bizkai
•
Etxebarre
•
Lakarra
•
Ezpeize-Ündüreine
•
Landibarre
•
Gamere-Zihiga
-Sarrikotagaine
-Mendibile
ZUBEROA
•
-Olhaibi
- 59 -
BARRENDEGIAK
•
•
Uda/Trebiñu
•
Argantzon
•
Trebiñu
Villaverde Turtzioz
•
Villaverde Turtzioz
KOMUNIKAZIOETARAKO ESALDIAK
OHAR OROKORRA
Esaldi hauek komunikazioetan funtzio jakin batzuk betetzeko adibideak baino ez dira.
Beti izango dugu irudimena eta sormena erabiltzea.
Maila formalekoak dira; beraz, testu informalen bat sortu behar badugu (adibidez,
lagun minei edo senideei idazteko) beste eredu batzuk erabili beharko ditugu.
Gure eskerrik beroenak agertu nahi dizkizugu emandako laguntzarengatik
(formala)
Mila esker laguntzeagatik!
(lagunartekoa)
Ohar honen bidez jakinarazi nahi dizut jaso dudala zure mezua eta ahalik eta
(formala)
azkarren erantzungo dizudala
Jaso dut zure mezua eta laster erantzungo dizut
(lagunartekoa)
AURREKOAREKIN LOTZEKOAK
Aurreko zerbaiten aipamena egin nahi dugunean, ondoren esan behar duguna
kokatzeko edo ondorengoarekin lotzeko.
•
Gakoak
(zeri/nori) erantzutera nator
(zer) dela eta,
(zer) jaso ondoren,
(zeri) dagokionez
(zeren) arabera
(zeren) ildotik
Adibideak:
–
–
–
–
Azaroaren 7an bidali zenidan gutunari erantzutera natorkizu
Abenduko oharra dela eta, ikasle asko etorri dira idazkaritzara, informazioa eskatzera
Gure azkeneko bileran hitz egindakoaren haritik, hona hemen ikasle guztien zerrenda
eguneratua
Beka-eskaerei dagokienez, aurtengoan ez da hainbeste eskaera izan
- 60 -
BARKAMENA ESKATZEKOAK
Zerbait agindu eta behar bezala edo garaiz betetzen ez denean
•
Gakoak
•
•
•
Barkatu, arren, (zer/zergatik)
Barkamena eskatu nahi dizut (zergatik)
Sentitzen dut (zer)
Adibideak:
Barkatu hutsegite honek eragindako kalteengatik
Barkamena eskatu nahi nizuke atzeratuta ibiltzeagatik
Sentitzen dugu azalpena behar bezain argia ez izatea
Aldez aurretik barkamena eskatu nahi dizut eta agintzen dizut bihar bertan hor izango
duzula eskatu zenidana
–
–
–
–
BERRI ONAK EMATEKOAK
Pozgarri izango den zerbait jakinarazteko.
•
Gakoak
Pozgarri zait esatea (zer)
Atseginez adierazi nahi dizut (zer)
Adibideak:
–
–
Pozgarria zait adieraztea zure tesia aukeratu duela epaimahaiak argitaratzeko
Atseginez adierazi nahi dizut galdu zenuen NANa azaldu dela eta idazkaritzan
aurkituko duzula
BERRI TXARRAK EMATEKOAK
Espero zen zerbait edo eskatutakoa betetzen ez denean, edo ondo betetzen ez
denean
•
Gakoak
(zerbait aitortu), baina, zoritxarrez, adierazi beharrean gaude (zer)
Biziki sentitzen dugu, baina, tamalez, adierazi behar dizut (zer)
- 61 -
Adibideak:
–
–
–
Aztertu dugu zuk egindako eskaera, baina, zoritxarrez, adierazi beharrean gaude ez
dagoela lekurik zuretzat
Zuen eskaera dela eta, begiratu dugu ea gela hori egun eta ordu horretan libre
dagoen, baina, tamalez, esan behar dizut beste ekitaldi baterako hartuta dagoela
Zuen proposamena oso interesgarria da, baina aitortu beharra daukagu gai horretan
ez daukagula inolako eskumenik
BIDALTZEA ADIERAZTEKOAK
Zerbait bidaltzen denean, horren berri emateko.
•
Gakoak
Hemen doa(zki)zu (zer)
Honekin batera bidaltzen di(zki)zut (zer)
Adibideak:
–
–
Honekin batera doazkizu zerrendan agertzen diren ikasleen graduatu ondoko berezko
tituluak
Hemen doazkizu zerrendan agertzen diren ikasleen unibertsitate-titulu ofizialak
DENBORA IRABAZTEKOAK
Agindutako epea bete ezin daitekeenean, beste zerbaiten zain gaudenean edo
denbora gehiago behar dugunean.
•
Gakoak
(kausa)-(e)nez, ezinezkoa zaigu (zer), baina saiatuko gara (zertan)
Ezin izan dugu (zer), (zergatik), baina agintzen dizut (zer)
Adibideak:
–
–
Institututik zerrendak oraindik ez dituztenez bidali, oraindik ezinezkoa zaigu zure
eskaria betetzea, baina agintzen dizut bidali bezain pronto saiatuko garela ahalik eta
azkarren betetzen
Zure eskaera dela eta, batzordea oraindik ez da bildu eta horregatik ezin dizugu
erantzunik eman. Nolanahi ere, erabakia hartu bezain pronto helaraziko dizugu
erantzuna
- 62 -
DOLUMINAK EMATEKOAK
Norbait hil delako familiari edo lagunei doluminak eman eta elkartasuna adierazteko.
•
Gakoak
Atsekabe handia eman digu (zerk)
(Noren) izenean, har ezazue gure doluminik zinezkoena
Adibideak:
–
–
–
–
Sekulako samina dugu aita hil dela jakin eta gero. Zuen atsekabearekin bat egiten
dugu eta haren aldeko ospakizunetan parte hartuko dugu
Atsekabeturik gaude zuen ama hil delako. Emakume ona zen. Zuen saminarekin bat
egiten dugu
Bene-benetan doluminak. Besarkada handia
Benetan atsekabez hartu dugu anaiaren heriotzaren berria. Lankide guztion izenean,
sentipenez doluminak bidaltzen dizkizut. Oinazean lagun...
ESKERRAK EMATEKOAK
Zerbaitengatik (adibidez, harrera ona, oparia,
jasotzeagatik) eskerrak eman nahi ditugunean.
•
laguntza
edo
antzekoren
bat
Gakoak
(zer)-ela eta, jaso ezazue (noren) esker ona
(nork) (zer) eskertu nahi
(noren) eskerrik beroenak (zergatik)
Adibideak:
–
–
–
Eskerrik beroenak eman nahi dizkizuegu emandako laguntzarengatik
Zinez eskertu nahi dizuegu emandako laguntza
Ezer baino lehen, eskerrak eman nahi dizkizut hain azkar eta egoki erantzuteagatik
- 63 -
GAITZETSI, KEXA ADIERAZI EDOTA KRITIKA EGITEKOAK
Zerbait gaizki iruditzen zaigunean edo zerbaitengatik kexa adierazteko.
•
Gakoak
(zer) -(e)la eta, (noren) kexa adierazi nahi
(noren) desadostasuna azaldu nahi (zergatik)
Adibideak:
–
–
Gutun honen bidez gure desadostasuna adierazi nahi dizugu, oporrak hartzeko
txandak direla eta
Bidali zeniguten bulegoko materiala dela-eta, gure kexa adierazi beharrean gaude
GONBIDAPENA
Norbait zerbaitetara edo ekitaldiren batera gonbidatzeko.
•
Gakoak
Honen bidez (zertara) gonbidatu nahi
Atseginez gonbidatzen zaitut (zertara)
Oharra: kontuan izan gonbidatu aditzak nor-nork behar duela:
*Ekitaldira gonbidatzen dizut
Ekitaldira gonbidatzen zaitut
Adibideak:
–
–
Ohar honen bidez lorategian jarri berri den eskulturaren inauguraziora gonbidatzen
zaituztegu. Ekitaldia urriaren 5ean izango da, eguerdiko 12:00etan
Ohar honen bidez langileon batzarrera gonbidatu nahi zaitugu. Urtarrilaren 9an
izango da, asteartean, goizeko 9etan
HARTU IZANA ADIERAZTEKOAK
Zerbait jaso dugula adieraztekob bidaltzaileari.
•
Gakoak
(zeren) bidez (zer) jaso dugula adierazten dizut
(zeren) bidez, adierazi nahi dizut (zer) hartu dudala
- 64 -
Adibideak:
–
–
Ohar honen bidez jakinarazi nahi dizut jaso genuela urriaren 5eko zure mezua
Gutun honen bidez adierazten dizut asteartean jaso genuela ostiralean zuek posta
bidez igorririko paketea
OHARTARAZTEKOAK
Norbaiti zerbait gogorarazi edo zerbaitez ohartarazteko.
•
Gakoak
Kontuan hartu beharra dago (zer)/-(e)la
Gogoan eduki ezazu (zer)/-(e)la
Gogora zaitez(te) (zer)/-(e)la
Adibideak:
–
–
–
Agiria jasotzeko, gogoratu ezinbestekoa dela NANa erakustea
Gogora dakarkizut oraindik ez duzuela dokumentazio guztia bidali
Kontuan izan ezazu eskaera egiteko azken eguna ostirala dela
PROPOSAMENAK EGITEKOAK
Aldaketak, erabakiak, pertsonak eta abar proposatzeko.
•
Gakoak
(nork) (zer) proposatzen dut (zertarako)
nire ustez, komenigarria litzateke (zer)/-t(z)ea
(zertarako) (nora) jo dezakezu
(zer) eskatzen dizuegu, (zergatik)
Adibideak:
–
–
–
Bulegoan erosoago lan egite aldera, altzariak beste era batera jartzea proposatu nahi
dizut
Nire ustez, komenigarria litzateke dokumentazioa leku bakar batean artxibatzea
Argibide gehiago behar izanez gero, administratzailearengana jo zenezake
- 65 -
ZERBAIT ESKATZEKOAK
Zerbait eskatzen denean edo argibideak eskatzeko.
•
Gakoak
Eskertuko nizueke (zer) bidaltzea
(zer) lortu nahiko nuke lehenbailehen
Adibideak:
–
–
–
Matrikulazio-kanpainari buruzko argibideak idatziz jaso nahiko genituzke
Eskertuko nizuke faktura ahalik eta lasterren bidaltzea
Zuen ordutegia edo egutegia zein diren jakin nahiko genuke, bisita antolatzen
hasteko
ZORIONAK EMATEKOAK
Egin behar zena behar bezala egindakoan, edo ospatzeko beste arrazoi bereziren bat
dagoenean.
•
Gakoak
Nire zorionik beroenak (zergatik)
(zer)-(e)la eta, jaso ezazu nire zorionik beroena
Adibideak:
–
–
–
–
–
Iberdrola Saria jaso duzula jakin dugu, eta zorionik beroena eman nahi dizut Arabako
Campusa osatzen dugun guztion izenean eta nire izenean
Saria jaso duzula jakin dugu eta bihotz-bihotzez zoriondu nahi zaitugu. Segi horrela!
Jaso ezazu gure familiaren izenean zorion-agurrik beroena. Urte askoan horrelaxe
jarrai dezazula
Gabon zoriontsuak eta urte berri on
Ohar honen bidez zorionak eman nahi dizkizuegu, zuen 25. urteurrena dela eta
- 66 -
AGURRAK
TELEFONOZ
HAINBAT GOMENDIO
•
•
•
•
•
•
•
•
Telefono-deia hartzean, erantzun euskaraz: euskaldunari euskaraz jarraitzeko
aukera emango diogu
Solaskidea ezagutu eta konfiantza izan ezean, ez erabili hitanorik
Irribarretsu baldin bagaude, solaskideak ere igarriko du
Hitz garrantzitsuak azpimarratu edo errepikatu
Utzi hitz egiten eta galderak egiten solaskideari
Aldatu intonazioa eta erritmoa
Telefonoz ez da ikusten keinurik; horregatik, aurrez aurre baino geldoago
hitz egin
Saihestu formulak, superlatiboak eta termino teknikoak
Telefono-zenbakirik eman behar baldin badugu zenbakiak banan-banan ematea
komeni da:
943 55 85 37 bederatzi-lau-hiru bost-bost zortzi-bost hiru-zazpi
HASIERAKO AGURRA
•
Telefonoa hartzean, lehenengo esan solaskideari nora deitu duen, eta atzetik
kortesiazko agurra egin ("egun on", "eguerdi on", "arratsalde on", "(bai,) esan?"...):
Zuzenbide Fakultatea, egun on!
Kalitate Katedra, bai, esan?
•
Batzuetan, komeni da telefonoa nork hartzen duen esatea:
Leire Gonzalez naiz. Egun on!
ELKARRIZKETA
•
Zain egoteko eskatzeko
Itxaron pixka bat, mesedez
Zaude pixka batean
Orain beste linea batetik/telefonoz hitz egiten ari da. Zain egon nahi (al) duzu?
•
Deia beste norbaiti pasatzeko
Oraintxe jarriko zaitut
- 67 -
• Norbait ez dagoela esateko (eta enkargua hartzeko)
Une honetan ez dago. Enkargurik ematea nahi (al) duzu?
Orain kanpoan da. Mezuren bat-edo utzi nahi (al) diozu?
Sentitzen dut, baina une honetan ez dago. Zerbait esatea nahi (al) duzu?
AMAIERA
Eskerrik asko deitzeagatik eta hurrengo arte
Deitu duenak eskerrak emanez gero, hainbat erantzun ditugu aukeran:
Ez horregatik
Ez dago zergatik
Ez da ezer ere
Baita zuri ere
Eskerrak zuri
ESAN BEHAR EZ DIRENAK
Batzuetan, ez da komeni honela erantzutea, nahiz eta egia izan:
Komunean dago
Bakar-bakarrik nago
Ez dago inor ere bulegoan
Kafea hartzera joan da
OHIKO AKATSAK
•
Gaztelaniaren eraginez, ohiturazkoa erabiltzea etorkizunekoa behar duen lekuan
*Utzi niri enkargua eta nik esaten diot... Utzi niri enkargua eta nik esango diot
*Oraintxe pasatzen dizut deia Oraintxe pasatuko dizut deia
•
Gaztelaniaren eraginez, norbaitez galdetzean
*Dago Mikel?
•
Hor al da Mikel? Mikel hor al da?
Norbait bileraren batean dagoela esatean...
*Bilduta dago
Bilera batean dago
- 68 -
KOMUNIKAZIOETAN
Igorleak eta hartzaileak zein harreman duten, halako agurra erabili beharko dugu
(formala, neutroa, hurbila, lagunartekoa...), bai komunikazioaren hasieran, bai
amaieran.
H
A
S
I
E
R
A
N
A
M
A
I
E
R
A
N
Formalak
Neutroak
Hurbilak
Lagunartekoak
(kargua) jaun/andre
agurgarria
Jaun/andre agurgarri hori
Jaun/andre agurgarria
(abizena) jauna/andrea
Jaun/andre hor
Jauna/andrea
Agur t'erdi
Laguna
Adiskidea
Lagun hori
Adiskide hori
Kaixo
Aupa
Eup
Aspaldiko
Adeitasunez, agur
Begirunez, agur
Horrenbestez, agur
Besterik gabe, agur
Agur, adiskide
Agur bero bat
Ondo ibili eta gutxi
gastatu
Gero arte, bonaparte!
Lehen erabiltzen ziren zenbait agur-mota (jaun txit goren, ohoregarri, bikain...)
zaharkituta daude eta gaur egun ez dira erabiltzen.
Deikiaz gain agurra ere erabiliz gero, komaren bidez bereizi:
Zuzendari jauna, agur
Kaixo, lagun
Jaun hori, agur t'erdi
Agur bero bat, lankide
Abizena erabili eta atzetik jauna/andrea jarriz gero, lehen letra ez da larria:
Zabaleta jauna
“Jaun/andre" erabiltzeko orduan, bietako bakarra erabili behar badugu, seguru jakin
beharko dugu hartzailea gizonezkoa edo emakumezkoa den; jakin ezean, hobeto dugu
bestelako formulak erabiltzea (agur t'erdi...).
Hasierako agurrari dagokion lerroa bi puntuz itxi eta hurrengo lerroko testuaren
lehenengo letra larriz idatzi:
Andrea:
Zuk egindako eskaera dela eta,
- 69 -
AURREZ AURRE
HAINBAT GOMENDIO
•
Garrantzitsua da lehen hitzak euskaraz egitea: euskaldunari atea irekiko
diogu euskaraz jarrai dezan
Saiatu euskara hurbila erabiltzen, ahal baduzu egokitu hizkera solaskideari,
hizkera naturala eta ulerterraza erabili. Adibidez, solaskidearen euskalkia jakinez
gero, hitz egin
Harrera egitean ez erabili hitanorik, solaskidea hasi ezean, behintzat
Solaskidearengandik urrun edo eserita egonez gero, zutitu eta hurbildu
Irribarreak harremanak asko gozatzen eta errazten ditu
Leihatilara joan dena zerbait jakitera, eskatzera, esatera... joan da. Utzi
azaltzen eta hitz egiten, aurreiritziak baztertu eta entzun
Pazientzia izan. Guretzat jakina eta erraza denak ez dauka zertan berdin izan
guztientzat
•
•
•
•
•
•
AGURRAK EGITEKO
•
Lehen agurra
Kaixo
Egun on (goizean)
Eguerdi on (eguerdian)
Arratsalde on (arratsaldean)
•
Lehen agurrari erantzuteko
Berdin
Baita zuri ere
Bai, egun on (edo dagokiona)
•
Amaierako agurrak
Nahi duzun arte!
Agur, ba!
Ondo da!
Ondo segi!
GALDETZEKO
Zer nahi duzu?
Zer behar duzu?
Besterik nahi (al) duzu?
Beste ezer nahi (al) duzu?
- 70 -
OHARRAK ETA KARTELAK
HAINBAT GOMENDIO
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Gogoan izan: kartelak informazioa emateko dira, zerbait jakinarazteko
Jartze hutsak ez du esan nahi irakurriko direnik. Beraz, beste hainbat alderdi
ere kontuan izan beharko ditugu, hala nola, non jarriko dugun, nola erakarri
ikuslearen arreta (koloreak, diseinua)...
Kartela diseinatzen hasi aurretik, komeni da kartelaren mezu nagusia argi
izatea: ideia nagusia, osagarriak, hainbesteko garrantzia ez daukatenak...
Progresiboa izatea komeni da, hierarkia izatea: zer (titulua) eta gero
xehetasunak, irakurtzen jarraitu nahi duenarentzat
Komenigarria da kartela "bisuala" izatea, lehen begiratuaz mezuaz jabetzea
eta ikuslearengan jakin-mina sortzea
Informazio gehiegik, kartela eduki gehiegiz betetzeak, ilundu edo eragotzi
egin dezake komunikazioa; asko betez gero batzuetan zaila da mezu nagusia
identifikatzea
Testu laburrak errazago irakurtzen dira luzeak baino
Erakargarria izateko, komeni da diseinua zaintzea: paperaren tamaina eta
kolorea, letra-tipoa eta -tamaina, lerroak, marrazkiak eta abar.
Ondo pentsatu zer nabarmendu nahi dugun eta nola, ahalik eta ulergarrien
eman behar diogu irakurleari: letra larri askok azkenean nekatu egiten dute,
dena beltzez jarriz gero kosta egiten da garrantzitsuena nabarmentzea...
Kartela jartzea bezain garrantzitsua da kentzea (garaia pasatzean) edo
berritzea (egunerokotasuna galdu ez, baina papera zaharkitua dagoelako; ez
duelako jendearen arreta erakartzen...)
Gai berari buruzko bi kartel egin behar direnean (bata euskaraz, bestea
gaztelaniaz) komeni da antzekoak izatea (paper-mota eta -tamaina,
marrazkiak, letra-tipoa eta -tamaina...), edukia ere bera delako
Askotan komeni da jartzea kartela zeinek atera duen (adibidez, goiburu edo
idazpuruan zentroaren anagrama jarrita, sinaduraren bidez...). Halaber,
batzuetan garrantzitsua da jartzea kartela noiz egin den
- 71 -
DOKUMENTUAK
ZENBAIT HIZKUNTZ IRIZPIDE
•
•
•
•
•
•
•
Ahal dela, idatziek argiak eta berehala ulertzeko modukoak izan behar
dute eta irakurlearen ezaugarrietara egokituko dugu testua (laneko nagusia,
lankideak, ikasleak, lagunak...)
Argi eta garbi jakin behar dugu zer lortu nahi dugun komunikazioaren bidez
(zerbait eskaini, zerbait eskatu, informazioa eman, zerbait jakinarazi...) eta
horren arabera moldatuko dugu testua
Ahal dela, irakurlearengan interesa piztu, zuzena izan eta harira joan
Zuzendu gabeko idatzirik ez bidali: testua behin eta berriz irakurri,
zuzentzailea pasatu, norbaiti eman irakur dezan... Akats tipografikoek eta
gramatikalek testua itsustu egiten dute
Esan beharrekoa zenbat eta laburrago esan, hobe
Lerroalde bakoitzean ideia bat, ordena logikoan, gainera; eman beharreko
berria interesgarria edo ona bada, ahalik eta azkarren eman; berri txarra izanez
gero, berriz, utzi bukaerarako
Ondo aukeratu izenburua; mezu osoaren edukia eman behar du hitz gutxitan
- 72 -
OHARRA LANKIDEEI
Adibidea:
- 73 -
OHARRA JENDEARI
Oharrak oso erabiliak dira unibertsitatean. Bi motatako oharrak ditugu:
•
•
Ohar orokorrak, pertsona batentzat baino gehiagorentzat idatzitakoak. Hemen
aztertuko ditugu.
Banakako oharrak, bi lagunen arteko oharrak.
Adibidea:
- 74 -
E-MAILA
Adibidea:
- 75 -
AGURRA
Adibidea:
- 76 -
ZIURTAGIRIA
Ziurtagiria idatzizko aitorpen ofiziala da, ekintza, gertaera, erabaki edo horrelakoren
bat egia dela baieztatzen duena.
Idazkien bidez unibertsitateko hainbat gauza egaizta ditzakegu: egindako ikasketak,
bertaratu izana, zerbait ordaindu izana eta abar.
: Adibidea:
- 77 -
EBAZPENA EDO ERABAKIA
Gai jakin baten inguruan norbaitek hartzen duen erabakia, legea kasu zehatz batean
aplikatzen duena.
Adibidea:
- 78 -
BILERA-DEIA
- 79 -
Adibidea:
- 80 -
AKTA
Euskal Herriko Unibertsitatearen funtzionamendurako erabaki asko eta asko bileretan
hartzen dira, eta bileran gertatutakoa aktetan idazten da, horrela jasota gera dadin.
Aurreko bilerako aktak hurrengo bilera-deiarekin bidaltzen dira. Horrela, bileran parte
hartu behar dutenek aurreko bileran gertatutakoaren berri izango dute, eta, hala
badagokio, beren oniritzia adierazi ahal izango dute.
- 81 -
Adibidea
- 82 -
GUTUNA
Zerbait jakinarazteko bidaltzen den idatzia da.
Adibidea:
- 83 -
OFIZIOA
Ofizioa administrazioak edo erakunde ofizial batek sortutako idatzizko komunikazioa
da, administrazio-jardunbide baten tramitazioan sartzen dena.
Ofizioa gainerako idazkietatik bereizteko ezaugarri bat hauxe da: ofizioa, normalean,
ez da bera bakarrik bidaltzeko, ofizioari erantsita beste idazkiren bat joaten da.
Ofizioa bigarren idazki horren aurkezpena egiteko erabiltzen da.
- 84 -
Adibidea:
- 85 -
HIZTEGIA
EUSKARA-GAZTELANIA
A
abilezia: habilidad
abizen: apellido
adar: rama
adeitasunez: atentamente
adierazi: comunicar
adierazle: indicador
adierazpen: expresión
Adierazpen Grafikoa eta Ingeniaritzako
Proiektuak: Expresión Gráfica y Proyectos de
Ingeniería
adierazpen(-)askatasun: libertad de expresión
adin nagusi: mayoría de edad
adin nagusiko: mayor de edad
adin nagusitasun: mayoría de edad
adin txiki: minoría de edad
adin txikiko: menor de edad
adin txikitasun: minoría de edad
adinez nagusi: mayor de edad
adinez txiki: menor de edad
adjudikazio(-)data: fecha de adjudicación
Administración :
administrari: administrativo
administratzaile: administrador
Administrazio eta Prozedura Lege: Ley del
Procedimiento Administrativo
Administrazio Zuzenbidea: Derecho
Administrativo
administrazio(-)araubide: régimen administrativo
administrazio(-)baldintza berezi: cláusula
administrativa particular
administrazio(-)baldintza orokor: cláusula
administrativa general
administrazio(-)baldintzen orri: pliego de
condiciones administrativas
administrazio(-)bide: vía administrativa
administrazio(-)bidea agortu: agotar la vía
administrativa
administrazio(-)bidea amaitu: agotar la vía
administrativa
administrazio(-)kontratu: contrato administrativo
administrazio(-)kontratudun: contratado
administrativo
administrazio(-)laguntzaile: auxiliar
administrativo
administrazio(-)oinarri zehatzen orri: pliego de
bases administrativas particulares
administrazio(-)prozedura: procedimiento
administrativo
administrazioak betetzeko: rellenar por la
administración, a
administrazioarekiko auzi: contenciosoadministrativo
Administrazioko eta Zerbitzuetako Pertsonal:
PAS; Personal de Administración y Servicios
administrazioko normalizazio(-)araudi:
reglamento de normalización administrativa
ados: conforme
ados egon: acorde, ser
ados ez egote: desacuerdo
adostasun(-)agiri: certificado de conformidad
afiliazio(-)txartel: cartilla de afiliación
agenda: agenda
agertzen denez: según consta
agindu: enviar
aginpide: autoridad (atributo)
agintari: autoridad (persona)
agintari akademiko: autoridad académica
agintari eskudun: autoridad competente
agintaritza: autoridad (entidad)
agintaritza akademiko: autoridad académica
agintaritza eskudun: autoridad competente
aginte: autoridad (atributo)
aginte(-)organo: órgano de gobierno
agiri: recibo
agiriak: documentación
agiritegi: archivador
agregatu: agregado
agurtu: saludar
ahaidetasun: parentesco
ahalbidetu: posibilitar
aho batez: unanimidad, por
aho(-): oral
aholkatu: asesorar
aholkulari: asesor
aholkularitza: asesoría
ahozko: oral
ahozko azterketa: examen oral
aintzat hartu: consideración, tomar en
aipamen: referencia (ref.)
aipatu: hacer referencia
aitatasun: paternidad
aitortu: declarar
akademi antolakuntza: ordenación académica
Akademi Antolakuntzako errektoreorde:
vicerrector de Ordenación Académica
akademi gestio: gestión académica
- 86 -
akademiko: académico
akats: defecto
akta jaso: levantar acta
alargun: viudo-a
albait arinen: carácter de urgencia, con
alboko zerrenda: relación adjunta
aldagela: vestuario (lugar)
alde: zona
aldeko: favorable
aldeko iritzi: informe favorable
aldeko iritzia eman: informar favorablemente
aldeko txosten: informe favorable
aldeko txostena eman: informar favorablemente
alderatu: contrastar
aldez aurreko baimen: autorización previa
aldez aurretiko: previo
aldi: etapa
aldi baterako: temporal
ale: tomo
ale bitan: duplicado, por
alegatu: alegar
Aleman Filologia: Filología Alemana
alfabetoaren araberako ordena: orden alfabético
alfabetoz: orden alfabético
Algebra: Álgebra
alta: alta
alta hartu: causar alta
altako data: fecha de alta
altzari: mueble
amaiera: clausura
amaierako azterketa: reválida
amaitu: expirar
Amerikaren Historia: Historia de América
amortizazio(-)epe: plazo de amortización
Analisi Matematikoa: Análisis Matemático
Anatomia eta Anatomia Patologiko
Konparatuak: Anatomía y Anatomía Patológica
Comparadas
Anatomia Patologikoa: Anatomía Patológica
and.: Dña.; doña
andre: Dña.; doña
andre agurgarri hori: muy señora mía
andrea: muy señora mía
Animalia Ekoizpena: Producción Animal
Animalia Medikuntza eta Kirurgia: Medicina y
Cirugía Animal
Animalien Biologia: Biología Animal
Animalien Osasunbidea: Sanidad Animal
Animalien Patologia: Patología Animal
antolaketa: organización (acción)
antolamendu: organización (acción)
Antropologia Fisikoa: Antropología Física
Antzinaroaren Historia: Historia Antigua
antzinatasun: antigüedad
Antzinate Jakintzen Institutua: Instituto de
Ciencias de la Antigüedad
aparteko deialdi: convocatoria extraordinaria (2.a)
aparteko kasu: caso excepcional
aparteko ordu: hora extra
aparteko paga: paga extraordinaria
aplikazio(-)arau: norma de aplicación
apurka-apurka: gradualmente
arabera(ko), ...(r)en: conforme a
arabera, ...(r)en: arreglo a, con
Arabiar eta Islamiar Ikasketak: Estudios Árabes
e Islámicos
arau: regla
arau(-)hauste: infracción
araua hautsi: infringir
araua urratu: infringir
arauak eman: dictar normas
arauzko: reglamentario
arauzko bide: cauce reglamentario
arbel: pizarra
arbuiatu: rechazar
ardura hartu: hacerse cargo
arduradun: responsable
arduraldi oso: dedicación completa
arduraldi partzial: dedicación parcial
arduraldia: horas de dedicación
arduratu: hacerse cargo
areto funtzioaniztun: sala multifuncional
areto nagusi: aula magna
argibide(-)orri: hoja de instrucciones
argitaldari: editorial
argitaletxe: editorial
argitalpen(-)data: fecha de publicación
argitara eman: hacer publico
ariketa: ejercicio (prueba)
arkatz: lápiz
Arkeologia: Arqueología
Arkitektura: Arquitectura
Arkitektura Eraikuntzak: Construcciones
Arquitectónicas
Arkitektura Goi Eskola Teknikoa: Escuela
Técnica Superior de Arquitectura
Arkitektura Konposizioa: Composición
Arquitectónica
Arkitekturako Adierazpen Grafikoa: Expresión
Gráfica Arquitectónica
Arkitekturako Proiektuak: Proyectos
Arquitectónicos
arlo: área
armairu: armario
Aro Berriaren Historia: Historia Moderna
arratsaldean: tarde, por la
arratsaldeko ordutegi: jornada de tarde
arratsaldez: tarde, por la
arrazoi: justificación
arrazoibide: justificación
arrunt: ordinario
artazi(ak): tijera(s)
Arte Ederren Fakultatea: Facultad de Bellas Artes
Artearen eta Musikaren Historia: Historia del
Arte y de la Música
Artearen Historia: Historia del Arte
artxibatu: archivar
artxibo: archivador
askapen: liberación
astegun: día hábil
astegun ez den(a): día inhábil
Astronomia eta Astrofisika: Astronomía y
Astrofísica
atal: sección
atera: deducir (derivar)
- 87 -
aterki(-)ontzi: paragüero
atezain: conserje
atezain nagusi: portero mayor
atezaintza: conserjería
atseginez: atentamente
atxiki: adscribir
atxikitako eskola: escuela adscrita
atxikitzeko diru(-)kopuru: importe a retener
atxikitzeko zenbateko: importe a retener
atzealde: dorso
atzeko alde: dorso
atzera bota: rechazar
atzerapen: demora
atzerri: extranjero (lugar)
atzerriko hizkuntza: idioma extranjero
atzerritar: extranjero (persona)
aukera: posibilidad (opción)
aukera askeko irakasgai: asignatura de libre
elección
aukera askeko irakasgai berezi: asignatura de
libre elección pura
aukera askeko kreditu: crédito de libre elección
aukera(-)berdintasun: igualdad de oportunidades
aukeraketa: selección
aukerako: opcional
aukerako egun: día de libre disposición
aurka egite: impugnación
aurkakoa erabakitzen ez bada: salvo disposición
en contrario
aurreikusitako gastu: gasto previsto
aurrekontu arrunt: presupuesto ordinario
aurrekontu(-)sail: partida (presupuestaria)
aurrematrikula: prematrícula
aurrerakin: anticipo
aurrerako eraginez, ...(e)tik: efectos de, con
aurrez matrikula egite: prematrícula
aurrez matrikulatze: prematrícula
aurrezenbaki: prefijo (telefónico)
ausentzia: ausencia
autoebaluazio: autoevaluación
autoikaskuntza: autoaprendizaje
automatrikula: automatrícula
AZ karpeta: archivador AZ
azal: carátula
azaldu: exponer
azken azterketa: examen final
azken ebaluazio: evaluación final
azken egun: fecha límite
AZP: PAS; Personal de Administración y Servicios
azpiatal: subsección
azpibatzorde: subcomisión
azpiegitura: infraestructura
azpikontratatu: subcontratar
azterketa egin: examinarse
azterketa idatzi: examen escrito
azterketa libretik egin: examinarse por libre
azterketa praktiko: examen práctico
azterketa(-)egun: día de examen
azterketa(-)egutegi: calendario de exámenes
azterketa(-)leku: lugar de examen
azterketari: examinando
azterlan: estudiar (investigación)
aztertu: estudiar (analizar)
aztertzaile: examinador
aztura: hábito
B
b.a.: orden, por; p.o.
badagokio: procedente, es
baiezkotan: caso afirmativo, en
baimen: permiso
baimen errekuperatuko txandak: turnos de
permiso recuperado
baimena eman: autorizar
baimendu: autorizar
baimendutako sinadura: firma autorizada
baja eman: baja, dar de
baja eskatu: baja, solicitar la
baja ez justifikatu: baja no justificada
baja hartu: baja, tomar la
baja justifikatu: baja justificada
bajako data: fecha de baja
bajan egon: baja, estar de
baldin eta ... ba...: condición de, a
baldintza: cláusula estipulada
baldintzen orri orokor: pliego general de
condiciones
baliarazi: hacer valer
balio: valor
balio akademiko: validez académica
balio gabe geratu: quedar sin validez
balioa izan dezan: validez, para que tenga
balioanitzeko: polivalente
Balioen Filosofia eta Gizarte Antropologia:
Filosofía de los Valores y Antropología Social
balioetsi: estimar (valorar)
baliogabe: nulo
baliogabetze: revocación
baliokide: equivalente
baliozko: válido
baliozkotu: validar
baliozkotze: convalidación
baliozkotze(-)eskabide: solicitud de
convalidaciones
baliozkotze(-)eskaera: solicitud de
convalidaciones
baliozkotzeak erreklamatze: reclamación de
convalidaciones
balizokotze(-)eskari: solicitud de convalidaciones
balorazio: valoración
banaketa: distribución
banandu: separado
banku(-)abal: aval bancario
barematu: baremar
barkamena eskatu: presentar disculpas
barne: inclusive
Barne Geodinamika: Geodinámica Interna
barne(-)ohar: nota interna
barruti irekia: distrito abierto
Basurtuko Institutu Medikoa: Instituto Médico de
Basurto
bat etorri: acorde, ser
bata bestearen ondoren: sucesivamente
bateraezintasun: incompatibilidad
- 88 -
bateragarritasun: compatibilidad
batez besteko: media (mat.)
batez besteko adin: edad media
batez besteko nota: nota media
batxiler tituludun: bachiller titulado
batxilergo: bachillerato
Batxilergo Bateratu Balioaniztun: Bachillerato
Unificado Polivalente; BUP
batzar: asamblea
batzar(-)areto: sala de juntas
batzar(-)gela: sala de juntas
batzorde iraunkor: comisión permanente
batzorde tekniko: comisión técnica
batzorde zientifiko: comisión científica
batzordeburu: presidente de la comisión
batzordekide: miembro de la comisión
batzordeko buru: presidente de la comisión
batzordeko kide: miembro de la comisión
bazkide: socio
bazterreko ohar: nota marginal
baztertu: rechazar
BBB: Bachillerato Unificado Polivalente; BUP
behar bezala: buena y debida forma, en
behar den lekuan aurkezteko: presentación
donde hubiere lugar, para su
behar den moduan: buena y debida forma, en
behar diren eraginak izan: surtir los efectos
oportunos
behar diren eraginak sor: surtir los efectos
oportunos
behar ez bezalako: indebido
beharrezko: oportuno
beharturiko erretiro: jubilación forzosa
behartzeko: vinculante
behin betiko: definitivo
behin betiko baimen: autorización definitiva
behin betiko funtzionario: funcionario definitivo
behin-behineko: carácter provisional
behin-behineko funtzionario: funcionario
provisional
behin-behineko matrikula: matrícula provisional
behin-behineko nota: nota provisional
behin-behineko ziurtagiri: certificado provisional
beka(-)eskabide: solicitud de beca
beka(-)eskaera: solicitud de beca
beka(-)eskari: solicitud de beca
bekadun: becario
bekadun(-)agiri: credencial de becario
benetako orduak: horas reales
berandutze: demora
berariazko baimen: autorización expresa
berdindu: equiparar
bere aginduz: orden, por; p.o.
bere garaian: tiempo, a su debido
bere horretan mantendu: congelar (una cantidad)
bere kabuz: libre, por
bere kasa ikaste: autoaprendizaje
bere osoan: totalidad, en su
berehalako eraginekin: con efectos inmediatos
bereizgarri: separador
berezitasun: especialidad
berezko: propio
berezko titulu: titulación propia
berogailu: calefacción (aparato)
berretsi: confirmar
berri eman: parte, dar
bertako langileak: personal propio
bertan ez: ausente
bertan ez egote: ausencia
bertaratu: asistente (presente)
bertaratze(-)ziurtagiri: certificado de asistencia
besaulki: sillón
beste zenbait: varios
bestelako datuak: otros datos
bestelako gastuak: otros gastos
bestelakoak: varios
besterentze: enajenación
besterik agindu arte: hasta nueva orden
bete: cumplimentar
bete beharreko arau: norma a cumplimentar
bete gabe: vacante (adj.)
bete gabe utzi: dejar en blanco
betebehar: función
betetzeko, (zer): aplicación de, en
bezero: cliente
bi aletan: duplicado, por
Bibliotekonomia eta Dokumentazioa:
Biblioteconomía y Documentación
bidaia: desplazamiento
bidaia(-)gastuak: desplazamiento, gastos de
bidaiaren xede: objeto del viaje
bidali: cursar
bidaltzaile: remitente
bidaltzeko modu: modo de envío
bideragarritasun: viabilidad
bideratu: cursar
bidezko: oportuno
bigarren hizkuntza: segunda lengua
bigarren matrikulaldi: ampliación de matrícula
(plazo)
bigarren ziklo: segundo ciclo
bigarren zikloan sartze: acceso 2º ciclo
bikain: sobresaliente (calificación)
Bilakaeraren eta Hezkuntzaren Psikologia:
Psicología Evolutiva y de la Educación
bilduma: colección
bilera: reunión
bilera amaitutzat eman: levantar la sesión
bilerako akta: acta de la sesión
bilkura: sesión
biltzar: congreso
Biokimika eta Biologia Molekularra: Bioquímica
y Biología Molecular
Biologia Aplikatuaren Institutua: Instituto de
Biología Aplicada
birziklatze: reciclaje
bitarteko funtzionario: funcionario interino
bitarteko irakasle: profesor interino
bizileku: residencia
BOE: BOE; Boletín Oficial del Estado
borondatezko baja: baja voluntaria
borondatezko eszedentzia: excedencia voluntaria
borondatezko lekualdaketa: traslado voluntario
borragoma: goma de borrar
Botanika: Botánica
botazio: votación
- 89 -
botikin: botiquín
boto: voto
bozeramaile: portavoz
bozketa: votación
bulego: dependencia (oficina)
bulegoko buru: jefe de negociado
bulegoko material: material de oficina
buru izan: presidir
burutu: formalizar
buruz aritu, ...(r)i: referirse a
buruzko, ...(r)i: relativo a
buruzko, ...(r)i: referente a
C
campus birtual: campus virtual
Campuseko Batzorde: Junta de Campus
Computadores :
Cum Laude aseguru: seguro cum laude
curriculum: currículo
curriculum(-)lerro: línea curricular
curriculum(-)lerroari atxikita ez dagoen
hautazko irakasgai: asignatura optativa no
adscrita a línea curricular
D
dagokion: oportuno
dagokion ERABAKIA eman: dictar la
RESOLUCIÓN oportuna
dagokion legeri: legislación pertinente
dagokion tramite: trámite oportuno
dagokion, ...(r)i: relación a, en
dagokion, ..(r)i: referente a
dagozkion eraginetarako jasota gera dadin:
conste a los efectos oportunos, para que
dagozkion ondorioak izan: surtir los efectos
oportunos
dagozkion ondorioetarako: efectos oportunos, a
los
datu akademikoak: datos académicos
datu pertsonalak: datos personales
Datu Pertsonalak Babesteko Lege: Ley de
Protección de Datos Personales
datu(-)base: base de datos
datuak ez aipatu: omitir datos
datuak isildu: omitir datos
DBH: Educación Secundaria Obligatoria; ESO
defizit: déficit
dei: convocar
deialdi aurreratu: convocatoria extraordinaria
(cuando se adelanta la convocatoria)
deialdi batera aurkeztu: acogerse a una
convocatoria
deialdi(-)agindu: orden de convocatoria
deialdia baliogabetu: anular la convocatoria
deialdiaren oinarri: bases de la convocatoria
deialdiari uko egin: renunciar a una convocatoria
deialdi-urte: año de convocatoria
deitu: convocar
deitura: apellido
dekano: decano
dekanorde: vicedecano
deklaratu: declarar
dekretu: decreto
dela medio, (zer): virtud de, en
Dermatologia: Dermatología
Dermatologia, Oftalmologia eta
Otorrinolaringologia: Dermatología,
Oftalmología y Otorrinolaringología
Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza: Educación
Secundaria Obligatoria; ESO
derrigortasun: preceptividad
derrigortasun(-)data: fecha de preceptividad
desadostasun: desacuerdo
desagertzear: en proceso de extinción
desagertzeko bidean: en proceso de extinción
desgaitu: inhabilitar
deskargu(-)orri: pliego de descargo
deskontatu: descontar
destinoko herri: localidad de destino
deuseztatu: rescindir
Diagnóstico en Educación :
dibortziatu: divorciado
Didaktika eta Eskola Antolakuntza: Didáctica y
Organización Escolar
dieta: dieta
dimisio: dimisión
diploma: diploma
diplomatu: diplomado
diplomatura: diplomatura
diru(-)kopuru: asignación (cantidad de dinero)
diru(-)kopurua eurotan: importe en euros
diru(-)kopurua guztira: importe a que asciende
diru(-)laguntza: subvención
diruz lagundu: subvencionar
diskete: disquete
diziplina: disciplina (orden)
diziplina(-)espediente: expediente disciplinario
diziplinarteko: interdisciplinar
doako: gratuito
doakotasun: gratuidad
doan: gratis
dohainik: gratis
doktoratu ondoko: posdoctorado
doktore: doctor
doktorego: doctorado
doktorego aurreko beka: beca predoctoral
doktorego ondoko: posdoctorado
doktorego ondoko beka: beca posdoctoral
doktorego(-)tesi: tesis doctoral
dokumentazio: documentación
dokumentu bidez justifikatu: justificar
documentalmente
E
EAE: CAV; Comunidad Autónoma Vasca
ebaluazio berezi: evaluación compensatoria
ebaluazio berezirako arautegi: reglamento de
evaluación compensatoria
ebaluazio(-)sistema: sistema de evaluación
- 90 -
Edafologia eta Nekazaritzako Kimika: Edafología
y Química Agrícola
edoskitze(-)lizentzia: licencia por lactancia
EGA: certificado de aptitud de conocimiento del
euskera; EGA
egiaztagiri: comprobante
egiaztapen: verificación
egiaztatu: acreditar
egile: autor
egin: formalizar
eginbide: diligencia
eginkizun: función
egitarau: programa
egiteko: función
egiten ari zaren ikasketak: estudios en curso
egoera aldatu: cambiar de estado
egoera berezi: circunstancia especial
egoitza: residencia
egoitza nagusi: sede central
egoki: oportuno
egokitasun: idoneidad
egokitu: habilitar (adaptar)
egokitze(-)ikastaro: curso de adaptación
egun natural: día natural
eguneko: diurno
eguneko batez besteko: promedio diario
eguneroko: diario (adv.)
egunezko: diurno
egungo saldo: saldo actual
egunkari: diario (sust.)
EHAA: Boletín Oficial del País Vasco; BOPV
EHU: Universidad del País Vasco; UPV
Ehun eta Paper Ingeniaritza: Ingeniería Textil y
Papelera
ehuneko: porcentaje
EJ: Gobierno Vasco; GV
ekarpen: contribución
Ekialde Urruneko Hizkuntza eta Kultura: Lengua
y Cultura del Extremo Oriente
ekintza bertan behera utzi: cese de actividades
ekintza osagarri: actividad complementaria
ekitaldi: ejercicio (período)
ekitaldi akademiko: acto académico
ekitaldi(-)areto: salón de actos
ekitaldia amaitutzat eman: levantar la sesión
Ekologia: Ecología
Ekonomia Analisiaren Oinarriak: Fundamentos
de Análisis Económico
Ekonomia Analisiaren Oinarriak I: Fundamentos
de Análisis Económico I
Ekonomia Analisiaren Oinarriak II
(Ekonomiaren Teoria): Fundamentos del
Análisis Económico II (Teoría Económica)
Ekonomia Aplikatua: Economía Aplicada
Ekonomia Aplikatua I: Economía Aplicada I
Ekonomia Aplikatua II (Ogasun Publikoa eta
Zuzenbide Fiskala): Economía Aplicada II
(Hacienda Pública y Derecho Fiscal)
Ekonomia Aplikatua III (Ekonometria eta
Estatistika): Economía Aplicada III (Econometría
y Estadística)
Ekonomia Aplikatua IV: Economía Aplicada IV
Ekonomia Aplikatua V: Economía Aplicada V
Ekonomia eta Enpresa Zientzien Fakultatea:
Facultad de Ciencias Económicas y Empresariales
Ekonomia Historia eta Ekonomia Erakundeak:
Historia e Instituciones Económicas
Ekonomia Publikoaren Institutua: Instituto de
Economía Pública
eleanitzeko: plurilingüe
eledun: portavoz
Elektrizitatea eta Elektronika: Electricidad y
Electrónica
Elektromagnetismoa: Electromagnetismo
Elektronika: Electrónica
Elektronika eta Telekomunikazioak: Electrónica
y Telecomunicaciones
Elikadura eta Bromatologia: Nutrición y
Bromatología
Elikagaien Teknologia: Tecnología de los
Alimentos
elkargoko kide: colegiado
elkargoko kide egin: colegiarse
elkarlan: trabajo en grupo
elkarlanean: colaboración, en
elkarlanean aritu: colaborar
elkarrekin aritu: colaboración, en
elkarren segidan: sucesivamente
elkarte: asociación
elkartearen helbide: razón social
emakida: concesión
eman: expedir
eman beharreko orduak: horas a impartir
emazte: esposa
enborreko irakasgai: asignatura troncal
enplegatu: empleado
enpresa esleipendun: empresa adjudicataria
Enpresa Ikasketen Unibertsitate Eskola:
Escuela Universitaria de Estudios Empresariales
Enpresa Zuzenbidea: Derecho de la Empresa
Enpresari Aplikaturiko Ekonomiaren
Institutua: Instituto de Economía Aplicada a la
Empresa
Enpresen Antolakuntza: Organización de
Empresas
Enpresen Kudeaketa eta Berrikuntzaren
Balioespena: Evaluación de la Gestión e
Innovación Empresarial
entitate: entidad
entrega(-)agindu: orden de entrega
epai: fallo (resolución)
epaimahai: tribunal
epaimahai berezi: tribunal de compensación
epaimahaia eratuta geratu: quedar constituido el
tribunal
epaimahaiburu: presidente del tribunal
epaimahaikide: miembro del tribunal
epaimahaiko buru: presidente del tribunal
epea agortu: agotar el plazo
epea amaitu: agotar el plazo
epeka ordaindu: pagar a plazos
epez kanpo: fuera de plazo
Epidemiologiari eta Bihotz-hodietako
Gaixotasunen Prebentzioari buruzko
Azterlan: Instituto de Epidemiología y Prevención
de Enfermedades Cardiovasculares
- 91 -
erabaki: decisión
erabaki honen kontra: contra la presente
resolución
erabaki(-)proposamen: propuesta de resolución
erabateko arduraldi: dedicación exclusiva
erabilera: uso
erabilera anitzeko areto: sala multifuncional
erabilera(-)data: fecha de utilización
erabilgai: disponible
erabilgarri: disponible
erabiltzaile: usuario
eragile: promotor
eraginik gabe geratu: quedar sin efecto
eraikin: edificio
eraikuntza(-)oztopo: barrera arquitectónica
Eraikuntzako Ingeniaritza: Ingeniería de la
Construcción
erakunde: ente
erakutsi: exponer
eramaile(-)taloi: talón al portador
eramaileari: portador, al
eranskin: anexo
erantzukizunpean: bajo responsabilidad
erantzule: responsable
erantzun: responder
eraztun: arandela
erbeste: extranjero (lugar)
Erdi Aroaren Historia: Historia Medieval
Erdi Aroaren, Aro Berriaren eta Amerikaren
Historia: Historia Medieval, Moderna y de
América
erdiko maila: grado medio
erditze(-)lizentzia: licencia por alumbramiento
eritasun: enfermedad
Erizaintza: Enfermería
Erizaintzako Unibertsitate Eskola: Escuela
Universitaria de Enfermería
erkatu: contrastar
Erlijio Mintegia: Seminario de Religión
Erradiologia eta Medikuntza Fisikoa: Radiología
y Medicina Física
errakuntza: errata
errebalida: reválida
erreferentzia: referencia (ref.)
errege(-)dekretu: decreto real
erregela: regla
erregistratu: registrar
erregistro: registro (oficina)
erregistro(-)liburu: libro de registro
errektore andrea: rector magnífico
errektore jauna: rector magnífico
errektore(-)aldi: rectorado (período de tiempo)
errektorego: rectorado
errektoreorde: vicerrector
errekurtso: recurso (apelación)
errenta: renta
errenta(-)aitorpen: declaración de la renta
errenta(-)aitorpenaren ziurtagiri: certificado de
declaración de la renta
erreserba: reserva
erretilu: bandeja
erretiroa hartu: jubilarse
errolda: registro
errolda(-)ziurtagiri: certificado de
empadronamiento
Erromatar Zuzenbidea: Derecho Romano
errotuladore: rotulador
errotulu: rótulo
esan ...(e)nez, (nork): tenor de, a
esekitoki: perchero
eserleku: asiento
eskabide: impreso de solicitud
eskabidea aurkeztu: entregar solicitud
eskabidea egin: formular una solicitud
eskabidea ez dago osorik: solicitud incompleta
eskaera: demanda
eskaera aurkeztu: entregar solicitud
eskaera(-)data: fecha de solicitud
eskaera(-)orri: hoja de pedido
eskailera: escalera
eskakizun: exigencia
eskari: demanda
eskari egilea: petición de, a
eskari(-)zenbaki: nº pedido
eskaria: instancia
eskariak aurkeztu: entregar solicitud
eskariaren data: fecha pedido
eskatu: requerir (pedir)
eskatuta, (nork): petición de, a
eskatutako diru(-)kopuru: importe solicitado
eskatutako material: material solicitado
eskatutako zenbateko: importe solicitado
eskatzaile: solicitante
eskatzen du: solicita
esker, (zeri): virtud de, en
eskola atxiki: escuela adscrita
eskola eman: clase, dar
eskola(-)aseguru: seguro escolar
eskola(-)aste: semana de clase
eskola(-)egun: día de clase
eskola(-)egutegi: calendario académico
eskola(-)liburu: libro de escolaridad
eskola(-)ordu: hora de clase
eskola(-)orduak guztira: carga lectiva global
eskola(-)ziurtagiri: certificado de escolaridad
eskolarik gabeko egun: día no lectivo
eskolarik gabeko ordu: hora no lectiva
eskolatze: instrucción
eskolaz kanpoko: extraescolar
eskolen ordutegi: horario de clases
esku(-): manual (adj.)
esku(-)papera: folleto
eskuaira: escuadra
eskualde: comarca
Eskualde Analisi Geografikoa: Análisis Geográfico
Regional
eskuan eman: entregar personalmente
eskuan ordaintzea: pago en metálico
eskubidea aitortu: reconocer el derecho
eskubideak eta betebeharrak: derechos y
obligaciones
eskudiruzko ordainketa: pago en metálico
eskudun: competente (con poder)
eskueran: disposición, a
eskulan: trabajo manual
eskuliburu: manual (sust.)
- 92 -
Eskultura: Escultura
eskumen: competencia (poder)
eskumena eman: delegar
eskuordetu: delegar
eskuordeturik: por delegación
eskuordetzaz: por delegación
eskura: contado, al
eskuzko: manual (adj.)
Eslaviar Filologia: Filología Eslava
esleipen: asignación (acción de asignar)
esleitze: asignación (acción de asignar)
Espainiar Filologia: Filología Española
espediente akademikoa lekuz aldatu: traslado
de expediente académico
espediente pertsonal: expediente personal
espedientea egin: formalizar el expediente
espedientea hasi zeneko urte: año de iniciación
del expediente
espedientea ireki: incoar expediente
espedientea ireki zeneko urte: año de iniciación
del expediente
espedientea lekuz aldatu: traslado expediente
espedientearen lekualdatze(-)eskabide:
solicitud de traslado de expediente
espedientearen lekualdatze(-)eskaera: solicitud
de traslado de expediente
espedientearen lekualdatze(-)eskari: solicitud
de traslado de expediente
espezialitate: especialidad
Estatistika eta Ikerkuntza Operatiboa:
Estadística e Investigación Operativa
Estatuaren Eliza Zuzenbidea: Derecho
Eclesiástico del Estado
Estatuaren Eliza Zuzenbidea eta Erromatar
Zuzenbidea: Derecho Eclesiástico del Estado y
Derecho Romano
Estatuko Buletin Ofizial: BOE; Boletín Oficial del
Estado
Estetika eta Arteen Teoria: Estética y Teoría de
las Artes
Estomatologia: Estomatología
Estratigrafia: Estratigrafía
Estratigrafia eta Paleontologia: Estratigrafía y
Paleontología
etapa: etapa
etengabeko ebaluazio: evaluación continua
etiketa itsasgarri: etiqueta adhesiva
etxe: entidad
etxebizitza: piso (vivienda)
etxeko lanak: sus labores
etxez aldatze: mudanza
Euskal Autonomia Erkidego: CAV; Comunidad
Autónoma Vasca
Euskal Filologia: Filología Vasca
Euskal Funtzio Publikoaren Lege: Ley de la
Función Pública Vasca
Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkari: Boletín
Oficial del País Vasco; BOPV
Euskal Herriko Historiaren Institutua: Instituto
de Historia del País Vasco
Euskal Herriko Unibertsitate: Universidad del
País Vasco; UPV
Euskal Herriko Zuzenbide Historikoaren
Institutua: Instituto de Derecho Histórico de
Euskal Herria
euskaldun: vascoparlante
euskara: euskera
Euskara Institutua: Instituto de Euskara
Euskararen Gaitasun Agiri: certificado de aptitud
de conocimiento del euskera; EGA
Eusko Jaurlaritza: Gobierno Vasco; GV
ez ados: no conforme
ez bada, (horrelakorik): defecto, en su
ez bete: incumplir
ez dagokiona ezabatu: táchese lo que no proceda
ez gainditu: suspender (en un examen)
ez gertatzeko, (zer): evitación de, en
ez ohiko deialdi: convocatoria extraordinaria (2.a)
ez onartu: desestimar
ezabagailu: borrador (de pizarra)
ezabagoma: goma de borrar
ezabatu: borrar
ezarian-ezarian: gradualmente
ezarpen: imposición
ezarri: implantar
ezarritako baldintza: cláusula estipulada
ezarritakoaren arabera: tenor de lo establecido, a
ezegun: día inhábil
ezetsi: desestimar
ezezagun: desconocido
ezezkoa eman: denegar
ez-gai: no apto (calificación)
ezinbestean: carácter forzoso, con
ezkon(-)egoera: estado civil
ezkondu: casado
ezkongabe: soltero
ezkontide: cónyuge
ezkontza: matrimonio (acción)
ezkontza(-)lizentzia: licencia por matrimonio
ezkontze: matrimonio (acción)
F
Fabrikazio Prozesuen Ingeniaritza: Ingeniería
de los Procesos de Fabricación
faktura bidez justifikatu: justificar mediante
factura
fakultate: facultad (universitaria)
Fakultateko Batzar: Junta de Facultad
falta: falta
famili liburu: libro de familia
familia ugari: familia numerosa
familiaburu: cabeza de familia
familiaren diru(-)sarrerak: ingresos familiares
Farmakologia: Farmacología
Farmazia Fakultatea: Facultad de Farmacia
Farmazia Galenikoa eta Farmazia Teknologia:
Farmacia Galénica y Tecnología Farmacéutica
Farmazia, Elikadura, Teknologia eta Animalia
Ekoizpena: Farmacia, Nutrición, Tecnología y
Producción Animal
fase: fase
Filologia Erromanikoa: Filología Románica
Filologia Grekoa: Filología Griega
- 93 -
Filologia, Geografia eta Historia Fakultatea:
Facultad de Filología, Geografía e Historia
Filosofia: Filosofía
Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea:
Facultad de Filosofía y Ciencias de la Educación
Filosofia Morala: Filosofía Moral
Finantza Ekonomia eta Kontabilitatea:
Economía Financiera y Contabilidad
Finantza Ekonomia I (Enpresen Kontabilitatea
eta Administrazioa): Economía Financiera I
(Contabilidad y Administración de Empresas)
Finantza Ekonomia II (Enpresa Ekonomia eta
Merkaturatzea): Economía Financiera II
(Economía de Empresa y Comercialización)
Finantza eta Aktuariotza Azterlanen Institutua:
Instituto de Estudios Financieros-Actuariales
Finantza eta Zerga Zuzenbidea: Derecho
Financiero y Tributario
Fisika Aplikatua: Física Aplicada
Fisika Aplikatua I: Física Aplicada I
Fisika Aplikatua II: Física Aplicada II
Fisika Atomikoa, Molekularra eta Nuklearra:
Física Atómica, Molecular y Nuclear
Fisika Teorikoa: Física Teórica
Fisika Teorikoa eta Zientziaren Historia: Física
Teórica e Historia de la Ciencia
Fisiologia: Fisiología
Fisioterapia: Fisioterapia
fitxa: ficha
fitxategi: fichero
fitxatu: fichar
formalizatu: formalizar
fotokopia konpultsatu: fotocopia compulsada
fotokopiagailu: fotocopiadora
Frantses Filologia: Filología Francesa
funtzio: función
funtzio publiko: función pública
funtzionario: funcionario
G
...gai: aspirante
gai: apto (calificación)
gai(-)zerrenda: orden del día
gainditu: aprobar (un examen)
gainditu gabe: no apto (calificación)
gainditu gabeko irakasgai: asignatura pendiente
gaitasun: aptitud
gaitasun falta: incompetencia
gaitasun profesional: capacidad profesional
gaitzespen: desaprobación
gaitzetsi: rechazar
gaixotasun: enfermedad
gaixotasun(-)baja: baja por enfermedad
gaixotasun(-)lizentzia: licencia por enfermedad
gako: perchero
galdatu: requerir (pedir)
galde-eskeak: ruegos y preguntas
galdekizun: cuestionario
galdera(-)sorta: cuestionario
Galiziar eta Portugaldar Filologia: Filología
Gallega y Portuguesa
garai: período
Garapenaren eta Mundu Ekonomiaren
Institutua: Instituto de Estudios sobre el
Desarrollo y la Economía Mundial (HEGOA)
garbitasun: higiene
gardenki: transparencia
garraio: transporte
garraio(-)beka: beca de transporte
Garraioen Ingeniaritza eta Azpiegitura:
Ingeniería e Infraestructura de los Transportes
gastu arrunt: gasto corriente
gastu berezi: gasto especial
gastuen justifikazio: justificación de gastos
gaur arte: hasta la fecha (hoy)
gauzatu: hacer efectivo (materializar)
gaztelania: Lengua Española
gehiengoz onartu: aprobar por mayoría
gehigarri: plus
gehitu: incrementar
gela: clase (aula)
gela ireki: aula abierta
gela itxi: aula cerrada
gelan bertan kontsultatzeko: consulta en sala
Genetika: Genética
Genetika, Antropologia Fisikoa eta Animalien
Fisiologia: Genética, Antropología Física y
Fisiología Animal
Geodinamika: Geodinámica
Geografia Fisikoa: Geografía Física
Geografia, Historiaurrea eta Arkeologia:
Geografía, Prehistoria y Arqueología
Geometria eta Topologia: Geometría y Topología
gerente: gerente
gerenteorde: vicegerente
gero ...t(z)eko: posterior, para su
gertaera: evento
gertakari: incidencia (suceso)
gertatuz: resultando
gestio akademiko: gestión académica
gestio(-)plan: plan de gestión
gida didaktiko: guía didáctica
Giza Anatomia eta Enbriologia: Anatomía y
Embriología Humana
Giza Geografia: Geografía Humana
Gizarte Antropologia: Antropología Social
Gizarte Ekonomiaren eta Kooperatiba
Zuzenbidearen Institutua: Instituto de Derecho
Cooperativo y Economía Social
Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultatea:
Facultad de Ciencias Sociales y de la
Comunicación
Gizarte eta Politika Pentsamendu eta
Mugimenduen Historia: Historia del
Pensamiento y Movimientos Sociales y Políticos
Gizarte Langintza eta Gizarte Zerbitzuak:
Trabajo Social y Servicios Sociales
Gizarte Langintzako Unibertsitate Eskola:
Escuela Universitaria de Trabajo Social
Gizarte Psikologia: Psicología Social
Gizarte Psikologia eta Portaera Zientzien
Metodologia: Psicología Social y Metodología de
las Ciencias del Comportamiento
Gizarte Segurantza: Seguridad Social
- 94 -
Gizarte Segurantzako kotizazio: cotización a la
Seguridad Social
Gizarte Segurantzako txartel: cartilla de la
Seguridad Social
Gizarte Zientzien Didaktika: Didáctica de las
Ciencias Sociales
gizonezko: varón
Gobernu Batzar: Junta de Gobierno
Gobernu Kontseilu, (Behin-behineko): Consejo
de Gobierno (Provisional)
gobernu(-)organo: órgano de gobierno
goi(-): superior
goi(-)mailako: superior
goi(-)mailako ikasketak: estudios superiores
goian adierazitako egunean: día de la fecha, en
el
goiko: superior
goizeko ordutegi: horario de mañana
gomendio: recomendación
gorabeherak: incidencias
gorabeheren liburu: libro de incidencias
gordailu: depósito
gordailuzain: depositario
gorde: depositar
Gorputz Adierazpidearen Didaktika: Didáctica de
la Expresión Corporal
Gorputz eta Kirol Hezkuntza: Educación Física y
Deportiva
gradu: grado
graduatu: graduado
graduatu ondoko: postgraduado (títulos o
estudios)
graduondoko: postgraduado (títulos o estudios)
grapa: grapa
greba(-)egun: día de huelga
guraize(ak): tijera(s)
gutun(-)azal frankeatu: sobre con franqueo
gutunak: correspondencia
gutuneria: correspondencia
gutunontzi: buzón
gutxieneko nota: nota de corte
gutxieneko puntuazio: puntuación mínima
gutxietsi: infravalorar
guztira: total
H
hainbanapen: prorrata
hainbat urtetarako: plurianual
hala (jasota) gera dadin: conste, para que así
hala adierazten da: lo que se comunica
hala balegokio: lugar, si hubiera
hala behar izanez gero: requiere, si el caso así lo
requiere
hala jakinarazten da: lo que se comunica
harpidetu: suscribir (a una publicación)
harreman(-)era: forma de contacto
harrera: recepción
hartu dut: recibí
hartu dut eta ados nago: recibido y conforme
hartzaile: perceptor
hartzeko: haber (econ.)
hartzekoaren diru(-)kopuru: importe del haber
hartzekoaren zenbateko: importe del haber
hartzekodun: acreedor
hasiera: apertura
hasiera(-)ordu: hora de comienzo
Hautaprobak: selectividad
hautaprobetako ikasle: alumno de selectividad
hautazko: optativo
hautazko irakasgai: asignatura optativa
hautazko kreditu: crédito optativo
hautazkotasun: optatividad
hauteskundeak: elecciones
hautsontzi: cenicero
haztapen: ponderación
Hebrear eta Aramear Ikasketak: Estudios
Hebreos y Arameos
helarazi: trasladar (hacer llegar)
HELAZ: SAE; Servicio de Asesoramiento Educativo
helbide elektroniko: dirección correo electrónico
helbidea aldatu: cambiar de domicilio
helbideratu: domiciliar
Helduen Hezkuntza Iraunkor: Educación
Permanente de Adultos; EPA
helmuga(-)herri: localidad de destino
HEO: EOI; Escuela Oficial de Idiomas
heriotza: fallecimiento
herri(-)onurarako: utilidad pública, de
herrialde: región
herriko jai: fiesta local
hezi: educar
heziketa: educación
hezitzaile: educador
hezkidetza: coeducación
hezkuntza: educación
Hezkuntza eta Zientzia Ministerio: MEC;
Ministerio de Educación y Ciencia
Hezkuntza Sistemaren Antolamendu
Orokorrerako Lege: Ley de Ordenación General
del Sistema Educativo; LOGSE
Hezkuntza Zientzien Institutua: Instituto de
Ciencias de la Educación
hezkuntza(-)eskaintza: oferta educativa
hezkuntza(-)maila: nivel educativo
hezkuntza(-)orientabide: orientación educativa
hezkuntza(-)sare: red educativa
hezkuntza(-)sistemaren antolamendu orokor:
ordenación general del sistema educativo
Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saila:
Departamento de Educación, Universidades e
Investigación
Hezkuntzako Ikerkuntza eta Diagnosi
Metodoak: Métodos de Investigación y
Diagnóstico en Educación
Hezkuntzarako Laguntza Zerbitzu: SAE; Servicio
de Asesoramiento Educativo
Hezkuntzaren Teoria eta Historia: Teoría e
Historia de la Educación
HHI: Educación Permanente de Adultos; EPA
higiene: higiene
hileko aparteko soldata: mensualidad
extraordinaria
hileko gordin: bruto mensual
hileko kendura: deducción mensual
- 95 -
hilero: carácter mensual, con
Hirigintza eta Lurralde Antolakuntza:
Urbanística y Ordenación del Territorio
hiru aletan: triplicado, por
hirugarren ziklo: tercer ciclo
hiruhileko: trimestral
Histologia: Histología
Historia Garaikidea: Historia Contemporánea
Historiaurrea: Prehistoria
Historiografia Zientziak eta Teknikak: Ciencias y
Técnicas Historiográficas
hitz: voz (derecho a opinar)
hitza eta botoa izanik: voz y voto, con
hitzaldi: conferencia (disertación)
hitzarekin eta botorik gabe: voz pero sin voto,
con
hitzarmen: convenio
hitzarmen(-)osagarri: complemento de convenio
hitzez hitz: literalmente
hitzezko: oral
hizkuntz eskakizun: perfil lingüístico
Hizkuntz Eskola Ofizial: EOI; Escuela Oficial de
Idiomas
hizkuntza: lenguaje
Hizkuntza eta Sistema Informatikoak:
Lenguajes y Sistemas Informáticos
Hizkuntzalaritza Orokorra: Lingüística General
Hizkuntzaren eta Literaturaren Didaktika:
Didáctica de la Lengua y la Literatura
Hizkuntzaren Pedagogiaren Institutua: Instituto
de Pedagogía de la Lengua
hizlari: ponente
hobari: bonificación
hobekuntza(-)ikastaro: curso de
perfeccionamiento
homologazio(-)eskabide: solicitud de
homologación
homologazio(-)eskaera: solicitud de
homologación
homologazio(-)eskari: solicitud de homologación
honekin batera doan zerrenda: relación adjunta
honen bidez: presente, por la
hornidura: suministro
hornitu: suministrar
hornitzaile: proveedor
horren ezean: defecto, en su
horretarako, (eragin): efecto, a tal
huts: errata
hutsegite: ausencia
hutsegite justifikatu: ausencia justificada
hutsune: deficiencia
ibilbide: itinerario
I
idatzi: consignar
idatzita geratu: quedar anotado
idatzizko azterketa: examen escrito
idazkari: secretario
idazkariorde: subsecretario; vicesecretario
idazkaritza birtual: secretaría virtual
idazmakina: máquina de escribir
idazpuru: encabezamiento
Identifikazio Fiskaleko Kode: CIF; Código de
Identificación Fiscal
IEE: Reforma de Enseñanzas Medias; REM
IFK: CIF; Código de Identificación Fiscal
igogailu: ascensor
igorbide: modo de envío
igorle: remitente
igorpen: giro (banca)
igorri: cursar
ikasgai: lección
ikasgela: clase (aula)
ikasi: cursar estudios
ikasketa: estudio (aprendizaje)
ikasketa(-): académico
ikasketa desberdinak aldi berean egin:
simultaneidad de estudios
Ikasketa Klasikoak: Estudios Clásicos
ikasketa(-)espediente: expediente académico
ikasketa(-)kreditu: crédito de estudios
ikasketa(-)laguntza: ayuda al estudio
ikasketa(-)maila: nivel académico
ikasketa(-)plan berritu: plan de estudios
renovado
Ikasketak egin: cursar estudios
Ikasketari: cursillista
ikasketen gidaliburu: guía docente
ikasle atzerritar: alumno externo
ikasle boluntario: alumno voluntario
ikasle libre: alumno libre
ikasle ofizial: alumno oficial
ikasle ohi: ex alumno
ikasle onartu: alumno admitido
ikasle onuradun: alumno beneficiario
ikasle(-)talde: grupo de alumnos
ikasleak onartze: admisión de alumnos
ikasleen ataleko buru: jefe de la sección de
alumnos
ikasleen idazkaritza: secretaría de alumnos
ikasleen onarpen: admisión de alumnos
ikasliburu: libro de texto
ikastalde: grupo de alumnos
ikastaro: curso (cursillo)
ikastaro arrunt: curso ordinario
ikastaro trinko: curso intensivo
ikaste: estudio (aprendizaje)
ikastegi: centro (de universidad)
ikastegi atxiki: centro adscrito
ikastegira sartze: acceso al centro
ikastegiz aldatu: cambiar de centro
ikasteko gaitasun: capacidad de aprendizaje
ikastetxe: centro (de secundaria/primaria)
ikastetxe nagusi: colegio mayor
ikastetxez aldatu: cambiar de centro
ikasturte: año académico
ikasturte oso: curso completo
ikerketa: investigación
ikerlan: estudiar (investigación)
ikertu: investigar
ikus: véase
ikus argibideak atzeko aldean: ver instrucciones
al dorso
ikus-entzunezko: audiovisual
- 96 -
Ikus-entzunezko Komunikazioa eta
Publizitatea: Comunicación Audiovisual y
Publicidad
ikuspegi: visión
Immunologia, Mikrobiologia eta Parasitologia:
Inmunología, Microbiología y Parasitología
inbentario: inventario
inbertsio: inversión
indar: vigencia
indargabetu: derogar
indarraldi: vigencia
indarrean dagoen legeri: legislación vigente
indarrean sartu: entrar en vigor
indarreko araudi: normativa vigente
indarreko tarifa: tarifa vigente
Indoeuropar Hizkuntzalaritza: Lingüística
Indoeuropea
Industria Ekonomia: Economía Industrial
Industria Ingeniarien eta Telekomunikazio
Ingeniarien Goi Eskola Teknikoa: Escuela
Técnica Superior de Ingenieros Industriales y de
Ingenieros de Telecomun
Industria Ingeniaritza Teknikoko eta
Topografia Ingeniaritza Teknikoko Unibertsi:
Escuela Universitaria de Ingeniería Técnica
Industrial e Ingeniería Técnica en T
Industria Ingeniaritza Teknikoko Unibertsitate
Eskola: Escuela Universitaria de Ingeniería
Técnica Industrial
Informatika Fakultatea: Facultad de Informática
informazio gehigarri: información adicional
informazio orokor: información general
Ingeles eta Aleman Filologia: Filología Inglesa y
Alemana
Ingeles Filologia: Filología Inglesa
Ingeniaritza Aeroespaziala: Ingeniería
Aeroespacial
Ingeniaritza Elektrikoa: Ingeniería Eléctrica
Ingeniaritza Hidraulikoa: Ingeniería Hidráulica
Ingeniaritza Kimikoa: Ingeniería Química
Ingeniaritza Kimikoa eta Ingurumenaren
Ingeniaritza: Ingeniería Química y del Medio
Ambiente
Ingeniaritza Mekanikoa: Ingeniería Mecánica
Ingeniaritza Nuklearra: Ingeniería Nuclear
Ingeniaritza Nuklearra eta Jariakinen
Mekanika: Ingeniería Nuclear y Mecánica de
Fluidos
Ingeniaritza Telematikoa: Ingeniería Telemática
Ingeniaritzako Adierazpen Grafikoa: Expresión
Gráfica de la Ingeniería
Ingeniaritzako Proiektuak: Proyectos de
Ingeniería
inguru: zona
Ingurumen Jarraituen Mekanika eta Egituren
Teoria: Mecánica de Medios Continuos y Teoría de
Estructuras
Ingurumenaren Teknologiak: Tecnologías del
Medio Ambiente
inprimagailu: impresora
inprimaki original: impreso original
inprimatu: imprimir
inpugnazio: impugnación
instalazio: instalación
Inteligencia Artificial :
interesatu: interesado
interesatuaren adierazpen: declaración del
interesado
interesatuarentzako ale: ejemplar para el
interesado
iragarki(-)ohol: tablón de anuncios
iragarki(-)taula: tablón de anuncios
irakasgai: materia (asignatura)
irakasgai birtual: asignatura virtual
irakasgai komun: asignatura común
irakasgai solte: asignatura suelta
irakaskuntza arautu: enseñanza reglada
irakaskuntza birtual: docencia virtual
irakaskuntza elebidun: enseñanza bilingüe
Irakaskuntza Ertainen Erreforma: Reforma de
Enseñanzas Medias; REM
irakaskuntza ez-arautu: enseñanza no reglada
irakaskuntza ofizial: enseñanza oficial
irakaskuntza pribatu: enseñanza privada
irakaskuntza publiko: enseñanza pública
irakaskuntza(-): docente (adj.)
irakaskuntza(-)askatasun: libertad de enseñanza
irakaskuntza(-)eredu: modelo de enseñanza
irakaskuntza(-)gidaliburu: guía docente
irakaskuntzaz kanpoko: no docente
irakaskuntzaz kanpoko ekintza: actividad no
docente
irakaskuntzaz kanpoko jarduera: actividad no
docente
irakaslan: actividad docente
irakasle: docente (sust.)
irakasle agregatu: profesor agregado
irakasle elkartu: profesor asociado
irakasle eta ikertzaileak: personal docente e
investigador
irakasle hizlari: profesor conferenciante
irakasle kontratatu: profesor contratado
irakasle numerario: profesor numerario
irakasle titular: profesor titular
irakasle(-)funtzio: función docente
irakasleak ez diren langileak: no docente
(personal)
irakasleen gela: sala de profesores
irakasleen kidego: cuerpo docente
irakasleen ordutegi: horario de profesores
Irakasleen Unibertsitate Eskola: Escuela
Universitaria de Magisterio
irakasmaila: nivel docente
irakats: docente (adj.)
irakats ahalmen: capacidad docente
irakats betebeharrak: encargo docente
irakats eskaintza: oferta docente
irakatsi: impartir
irakurgailu: lector (máquina)
irakurle: lector (persona)
iraungi: caducar
iraungipen: caducidad
iraupen: duración
iraute(-)araudi: normativa de permanencia
irekiera: apertura
irekitze: apertura
- 97 -
irizpen: dictamen
irizpide: criterio
irteera(-)data: fecha de salida
irteera(-)egun eta: día y hora de salida
irteera(-)ordu: hora de salida
Irudigintza: Dibujo
isilpeko: confidencial
istripu(-)aseguru: seguro de accidente
Italiar Filologia: Filología Italiana
Itsasketa Zibileko Goi Eskola: Escuela Superior
de la Marina Civil
Itsasketa Zientzia eta Teknikak: Ciencias y
Técnicas de la Navegación
Itsasketa Zientzia eta Teknikak, Itsasontzi
Makinak eta Itsasontzigintza: Ciencias y
Técnicas de la Navegación, Máquinas y
Construcciones Navales
Itsasontzigintza: Construcciones Navales
itun: concierto (acuerdo)
itundu: concertar
Itunpeko ikastetxe: centro concertado
itxarongela: sala de espera
itxiera: clausura
itzalgailu: extintor
itzulera(-)egun eta: día y hora de regreso
itzulpen: traducción
Itzulpengintza eta Interpretazioa: Traducción e
Interpretación
itzultzaile: traductor
itzultze: devolución
izangai: aspirante
izanik: resultando
izatezko bikote: pareja de hecho
izen: denominación
izen emate: preinscripción
izena eman: preinscripción
izena emandako ikasle: alumno preinscrito
izena emate: inscripción
izena emateko azken egun: plazo límite de
inscripción
izena emateko orri: hoja de inscripción
izen-abizenak: nombre y apellidos
izendapen: nombramiento
izendapen libre: libre designación
izen-deiturak: nombre y apellidos
izendun taloi: talón nominativo
izenpe: firma
izenpetu: suscribir (firmar)
izenpetua: firmado (fdo.)
izoztu: congelar (una cantidad)
J
jai: fiesta
jaiegun: día festivo
jaioa, ...(e)n: natural de
jaiotegun: fecha de nacimiento
jaioterri: localidad de nacimiento
jaioterria:: natural de
jaioturte: año de nacimiento
jakinarazi: comunicar
jakinarazpen: comunicado
jakinaren gainean egon zaitezen: conocimiento,
para su
jakinaren gainean egoteko, (nor): conocimiento
de, para
jakintzagai: disciplina (asignatura)
jakintzarteko: interdisciplinar
jakitera eman: hacer publico
jakitun egoteko: conocimiento, para su
jakitun egoteko, (nor): conocimiento de, para
jakitun eta ados geratu: enterado y conforme,
darse por
jantzi(-)gela: guardarropa (cuarto)
jarduera akademiko: actividad académica
jarduera bertan behera utzi: cese de actividades
jarduera osagarri: actividad complementaria
jardunari utzi: cese de actividades
jardunean: funciones, en
Jariakinen Mekanika: Mecánica de Fluidos
jarleku: asiento
jarraibide: directriz
jarraipen(-)batzorde: comisión de seguimiento
jarraituz, (zeri): base a, en
jarri: depositar
jaso dut: recibí
jaso izanaren agiri: acuse de recibo
jasota gera dadin: conste, para que así
jasota gera dadin eta dagozkion ondorioak
izan ditzan: conste a los efectos oportunos, para
que
jasota geratu: quedar constancia
jasotze(-)data: fecha recepción
jasotzeko: percibir, a
jatorrizko: original
jatorrizko inprimaki: impreso original
jaun: D.; don
jaun agurgarri hori: muy señor mío
jauna: muy señor mío
jendaurreko orduak: horario de atención al
público
jendearentzako ordutegi: horario de atención al
público
jn.: D.; don
joan-etorri: desplazamiento
justifikatzeko agiri: justificante
justifikatzekoa: justificar, a
justifikazio: justificación
K
kabinete: gabinete
kafe(-)makina: maquina de café
kaleratu: despedir (laboral)
kalifikazio(-)liburu: libro de calificación
kalkulagailu: calculadora
kalkulatu: calcular
kalte(-)galerak: daños y perjuicios
kalte(-)ordain: indemnización
Kanpo Geodinamika: Geodinámica Externa
kanpoko ekintza: actividad al aire libre
kanpoko ikasle: alumno externo
kanpoko jarduera: actividad al aire libre
kanporatu: expulsar
- 98 -
Kantabriar Historiaurrearen Unibertsitate
arteko Institutua: Instituto Interuniversitario de
Prehistoria Cantábrica
karatula: carátula
karga: gravamen
kargetatik libre: libre de cargas
kargu: cargo
karguaren jabe egin: tomar posesión del cargo
karguaz jabetu: tomar posesión del cargo
kargugabetu: destituir
kargutik kendu: destituir
karpeta: carpeta
karrera amaierako proiektu: proyecto de fin de
carrera
karrera(-)amaiera: fin de carrera
karrerako funtzionario: funcionario de carrera
kartaboi: cartabón
kartel: cartel
Kartografia, Geodesia eta Fotogrametria
Ingeniaritza: Ingeniería Cartográfica, Geodésica
y Fotogrametría
kartoi mehe: cartulina
kartoizko kutxa: caja de cartón
kasuak hala eskatuz gero: si el caso así lo
requiere
kasuan-kasuan: caso, en cada
Katalan Filologia: Filología Catalana
katedra: cátedra
katedra(-)askatasun: libertad de cátedra
katedradun: catedrático
Kazetaritza: Periodismo
Kazetaritza II: Periodismo II
kendu: deducir (sustraer)
kengarri: deducible
kentzeko: deducir, a
kexa: queja
kide anitzeko organo: órgano colegiado
kidego: cuerpo (conjunto de empleados)
kidegoan sartu: ingresar en el cuerpo
Kimika Analitikoa: Química Analítica
Kimika Aplikatua: Química Aplicada
Kimika Ez-organikoa: Química Inorgánica
Kimika Fisikoa: Química Física
Kimika Organikoa: Química Orgánica
Kimika Organikoa I: Química Orgánica I
Kimika Organikoa II: Química Orgánica II
Kimika Zientzien Fakultatea: Facultad de
Ciencias Químicas
Kirurgia: Cirugía
Kirurgia, Erradiologia eta Medikuntza Fisikoa:
Cirugía, Radiología y Medicina Física
kitapen: liquidación
kitatutako diru(-)kopuru: importe liquidado
kitatutako zenbateko: importe liquidado
kitatzeko: liquidar, a
klase(-)aste: semana de clase
klase(-)ordu: hora de clase
klase(-)ordutegi: horario de clases
klasea eman: impartir
klaustro: claustro
klip: clip
koadernatu: encuadernar
koaderno: cuaderno
kobratu: cobrar
koefiziente: coeficiente
kola: pegamento
konparazio(-)azterlan: estudio comparativo
konpultsa: compulsa
konpultsatu: compulsar
Konputagailuen Arkitektura eta Teknologia:
Arquitectura y Tecnología de Computadores
Konputazio Zientziak eta Adimen Artifiziala:
Ciencias de la Computación e Inteligencia Artificial
Konstituzio Zuzenbidea: Derecho Constitucional
Konstituzio Zuzenbidea eta Politika
Pentsamenduaren eta Gizarte Mugimenduen
Hist: Derecho Constitucional e Historia del
Pensamiento y de los Movimientos Sociales
Konstituzio Zuzenbidea, Administrazio
Zuzenbidea eta Zuzenbidearen Filosofia:
Derecho Constitucional, Administrativo y Filosofía
del Derecho
kontabilitate: contabilidad
kontabilitate(-)liburu: libro contable
kontabilitateko agiri: documento contable
kontaketa: recuento
kontra egite: impugnación
kontrako iritzi: informe desfavorable
kontrako txosten: informe desfavorable
kontrastatu: contrastar
kontratazio: contratación
kontrataziorako prozedura: procedimiento de
contratación
kontratuaren iraupen: duración del contrato
kontsignatu: consignar
kontsumo(-)mailegu: préstamo consumo
Kontsumorako Prezioen Indizea: Índice de
Precios al Consumo; IPC
kontuan ez hartu: hacer caso omiso
kontuan hartu: consideración, tomar en
kontuan hartuta, (zer): base a, en
kontuan hartuz: considerando
kontuan izanik: cuenta, teniendo en
kontuko ordainketa: abono en cuenta
kontura, ...(r)en: cargo a, con
konturako ordainketa: abono a cuenta
koordinatzaile: coordinador
kopia: copia
kopia alderatu: compulsar
kopia egiaztatu: copia autentica
kopuru: número (cantidad)
kopurua guztira: número total
korrespondentzia: correspondencia
kostu: coste
kotizazio: cotización
KPI: Índice de Precios al Consumo; IPC
kreditu osagarri: crédito adicional
kredituak amortizatu: amortizar créditos
kredituak baliozkotu: convalidación de créditos
kredituak onartze: reconocimiento de créditos
kredituen aitorpen: reconocimiento de créditos
kredituen onarpen: reconocimiento de créditos
Kriminologiaren Euskal Institutua: Instituto
Vasco de Criminología
Kristalografia eta Mineralogia: Cristalografía y
Mineralogía
- 99 -
kudeaketa(-)plan: plan de gestión
kuota: cuota
kuoten bidezko sarrera: ingreso por cuotas
kupo: cupo
kutxara itzultzeko diru(-)kopurua: importe a
devolver a caja
kutxara itzultzeko zenbateko: importe a devolver
a caja
L
laboral finko: laboral indefinido
lagundu: colaborar
laguntza: asistencia (ayuda)
laguntza(-)deialdi: convocatoria de ayudas
laguntza(-)eskabide: solicitud de ayuda
laguntza(-)eskaera: solicitud de ayuda
laguntza(-)eskari: solicitud de ayuda
laguntzaile: ayudante
lan: empleo remunerado
Lan Harremanen Unibertsitate Eskola: Escuela
Universitaria de Relaciones Laborales
lan kontratudun: con contrato laboral
lan(-): laboral (del trabajo)
lan(-)egutegi: calendario laboral
lan(-)eskaintza: oferta de trabajo
lan(-)kontratu: contrato de trabajo
lan(-)kontratudun: laboral (trabajador)
lan(-)kontratudun langile finko: laboral
indefinido
lan(-)maila: categoría profesional
lan(-)mintegi: seminario de trabajo
lan(-)orduen kontrola: control horario
lan(-)ordutegi: horario laboral
lan(-)poltsa: bolsa (de trabajo)
lanaldi: jornada de trabajo
Lanaren eta Gizarte Segurantzaren
Zuzenbidea: Derecho del Trabajo y de la
Seguridad Social
lanbide: ocupación (oficio)
Lanbide Heziketa: Formación Profesional; FP
lanbide(-)gaitasun: capacidad profesional
lanbide(-)orientazio: orientación profesional
landa(-)lan: trabajo de campo
Landare Ekoizpena: Producción Vegetal
Landareen Biologia: Biología Vegetal
Landareen Biologia eta Ekologia: Biología
Vegetal y Ecología
Landareen Fisiologia: Fisiología Vegetal
lanean hasi: incorporarse al trabajo
lanegun: día hábil
laneko: laboral (del trabajo)
laneko irabazien ziurtagiri: certificado de
rendimientos del trabajo
laneratu: incorporarse al trabajo
lanetik bota: despedir (laboral)
langabezi: desempleo
langile: empleado
langileak: personal (trabajadores)
langune: centro de trabajo
lanordu: hora de trabajo
lanpostu: puesto de trabajo
lanpostu huts: vacante (sust.)
lanpostu(-)mailako osagarri: complemento de
destino
lanpostuak betetzeko deialdi: convocatoria de
plazas
lantoki: centro de trabajo
lapitz: lápiz
larri: grave
larrialdi: caso de emergencia
larrialdietarako plan: plan de emergencia
Latin Filologia: Filología Latina
lauhileko: cuatrimestre
Lege eta Auzitegi Medikuntza: Medicina Legal y
Forense
lege(-)oinarri: base legal
legegintzako errege(-)dekretu: real decreto
legislativo
legez kontrako: ilegal
legezko egin: formalizar
legezko xedapen: disposición legal
Lehen (Mailako) Hezkuntza: Educación Primaria;
EP
lehen aldiz matrikulatutako: nuevo ingreso, de
lehen ikasketen ziurtagiri: certificado de estudios
primarios
lehen sorospen: primeros auxilios
lehen ziklo: primer ciclo
lehen(-)mailako laguntza: primeros auxilios
lehendakariorde: vicepresidente
lehentasunen araberako ordena: orden de
prioridad
lehiaketa: licitación
lehiaketa publiko: concurso público
lehiaketari: concursante
lehiakide: concursante
leihatila: ventanilla
lektore: lector (máquina)
lekualdaketa(-)agindu: orden de traslado
lekualdatze(-)lehiaketa: concurso de traslados
lekuz aldatu: trasladar (cambiar de sitio)
letra larri: mayúscula (letra)
LH: Formación Profesional; FP
liberazio: liberación
libretik: libre, por
liburu(-)euskarri: atril
liburuki: tomo
liburuxka: folleto
Literatura :
Literaturaren Teoria eta Literatura
Konparatua: Teoría de la Literatura y Literatura
Comparada
lizentzia: licenciatura
lizentziatu: licenciado
lizitazio: licitación
LMH: Educación Primaria; EP
Logika eta Zientziaren Filosofia: Lógica y
Filosofía de la Ciencia
Logika, Ezagutza, Mintzaira eta Informazioaren
Institutua: Instituto de Lógica, Cognición,
Lenguaje e Información (ILCLI)
LOGSE: Ley de Ordenación General del Sistema
Educativo; LOGSE
lortutako maila: nivel alcanzado
- 100 -
lortutako puntuazio: puntuación obtenida
lotesle: vinculante
lotura: vínculo
Lurraren Fisika: Física de la Tierra
Lurren Ingeniaritza: Ingeniería del Terreno
luzamendu: prorroga
luzapen: prorroga
luzatze: prorroga
M
MA: OM; Orden Ministerial
mahai: mesa
mahaiko egutegi: taco de calendario
maila: curso
maila ertain: grado medio
maila zehaztugabe: curso indiferente
Makina eta Motor Termikoak: Máquinas y
Motores Térmicos
mantentze(-)lan: mantenimiento
mapa: mapa
Margolaritza: Pintura
Matematika: Matemáticas
Matematika Aplikatua: Matemática Aplicada
Matematika Aplikatua, Estatistika eta
Ikerkuntza Operatiboa: Matemática Aplicada y
Estadística e Investigación Operativa
Matematikaren Didaktika: Didáctica de la
Matemática
Matematikaren eta Zientzia Esperimentalen
Didaktika: Didáctica de la Matemática y de las
Ciencias Experimentales
Materia Kondentsatuaren Fisika: Física de la
Materia Condensada
Material Polimerikoen Institutua: Instituto de
Materiales Poliméricos (POLYMAT)
materiala erosi: adquirir material
Materialen Fisika: Física de Materiales
Materialen Sintesi eta Ikerkuntzaren
Institutua: Instituto de Síntesis y Estudios de
Materiales
Materialen Zientzia eta Metalurgia
Ingeniaritza: Ciencia de los Materiales e
Ingeniería Metalúrgica
matrikula arrunt: matricula ordinaria
matrikula baliogabetu: anular la matrícula
matrikula deuseztatu: matrícula anulada
matrikula lekuz aldatu: traslado de matrícula
matrikula ordaintzea: pago de matrícula
matrikula zabaltze: ampliación de matrícula
(acción)
matrikula(-)deialdi: convocatoria de matrícula
matrikula(-)eskabide: solicitud de matrícula
matrikula(-)eskaera: solicitud de matrícula
matrikula(-)eskari: solicitud de matrícula
matrikula(-)ordainketa: pago de matrícula
matrikula(-)orri: impreso de matrícula
matrikula(-)sarrerak: ingresos de matrícula
matrikularen diru(-)kopuru: importe de la
matrícula
matrikularen ordainketa: abono de matrícula
matrikularen zenbateko: importe de la matrícula
matrikulazio: matriculación
Meatze eta Metalurgia Ingeniaritza eta
Materialen Zientzia: Ingeniería Minera y
Metalúrgica, Ciencia de los Materiales
Meatze Ingeniaritza Teknikoko Unibertsitate
Eskola: Escuela Universitaria de Ingeniería
Técnica Minera
Meatze Prospekzio eta Ikerkuntza: Prospección
e Investigación Minera
Meatzeen Ustiapena: Explotación de Minas
MEC: MEC; Ministerio de Educación y Ciencia
Medikuntza: Medicina
Medikuntza eta Kirurgia Espezialitateak:
Especialidades Medico-Quirúrgicas
Medikuntza eta Odontologia Fakultatea:
Facultad de Medicina y Odontología
memoria-laburpen: memoria-resumen
menpeko: dependiente (adj.)
menpeko erakunde: organismo dependiente
menpeko langileak: personal dependiente
merezimendu: mérito
meritu: mérito
Merkataritza Zuzenbidea: Derecho Mercantil
Merkaturatzea eta Merkatuen Ikerkuntza:
Comercialización e Investigación de Mercados
mezu: mensaje
Mikrobiologia: Microbiología
Mineralogia eta Petrologia: Mineralogía y
Petrología
Ministerio Agindu: OM; Orden Ministerial
modulu: módulo
moldatu: habilitar (adaptar)
Morfologia Zientziak: Ciencias Morfológicas
mota: clase (tipo)
mugaegun: fecha de vencimiento
mugagabe(ko): indefinido
mugatu: determinar
Musika: Música
Musika Adierazpidearen Didaktika: Didáctica de
la Expresión Musical
Musika, Plastika eta Gorputz Adierazpidearen
Didaktika: Didáctica de la Expresión Musical,
Plástica y Corporal
Musika-terapia Institutua: Instituto de
Musicoterapia
N
nagusi hurren: superior inmediato
nahikoa: aprobado (nota)
nahitaez: carácter forzoso, con
nahitaezko enborreko irakasgai: asignatura
troncal obligatoria
nahitaezko erretiro: jubilación forzosa
nahitaezko irakasgai: asignatura obligatoria
nahitaezko kreditu: créditos obligatorios
nahitaezko lekualdaketa: traslado forzoso
NAN: DNI; Documento Nacional de Identidad
NAN(-)zenbaki: número de DNI
NANa egindako toki: lugar de expedición del DNI
- 101 -
Nautika eta Itsasontzi-makineria Goi Eskola
Teknikoa: Escuela Técnica Superior de Náutica y
Máquinas Navales
Nazioarteko Lankidetzari eta Garapenari
buruzko Azterlanen Institutua: Instituto de
Estudios sobre Desarrollo y Cooperación
Internacional
Nazioarteko Zuzenbide Pribatua: Derecho
Internacional Privado
Nazioarteko Zuzenbide Publikoa eta
Nazioarteko Harremanak: Derecho
Internacional Público y Relaciones Internacionales
Nazioarteko Zuzenbide Publikoa, Nazioarteko
Harremanak eta Zuzenbidearen Histori:
Derecho Internacional Público, Relaciones
Internacionales e Historia del Derecho
Nekazaritza eta Basozaintzako Ingeniaritza:
Ingeniería Agroforestal
Nekazaritzaren Ekonomia, Soziologia eta
Politika: Economía, Sociología y Política Agraria
Neurozientziak: Neurociencias
neurri: medida
nomina: nómina
norabide: directriz
norberak lekarkeena: ruegos y preguntas
norberaren gauzak: asuntos propios
norbere: personal (adj.)
norbere gauzetarako lizentzia: licencia por
asuntos propios
Nortasun Agiri Nazional: DNI; Documento
Nacional de Identidad
Nortasuna, Balioespena eta Psikologia
Tratamenduak: Personalidad, Evaluación y
Tratamientos Psicológicos
nota: nota (calificación)
numerario: numerario
O
O.E.: visto bueno; VºBº
obra(-)kontratu: contrato de obras
Obstetrizia eta Ginekologia: Obstetricia y
Ginecología
off-eko ahots: voz en off
ofizio: oficio (escrito)
ofizioz baliozkotu: convalidados de oficio
Oftalmologia: Oftalmología
ogibide: oficio (profesión)
ohar: advertencia
oharpen: observación (advertencia)
ohartarazpen: advertencia
ohiko: habitual
ohiko aurrekontu: presupuesto ordinario
ohiko deialdi: convocatoria ordinaria
ohiko kasu: caso ordinario
ohitura: hábito
ohiz kanpoko izaeraz: carácter extraordinario, con
OHO: Educación General Básica; EGB
ohol itsasgarri: panel adhesivo
ohorezko matrikula: matrícula de honor
(calificación)
oin(-)ohar: nota al pie
oinarri konputagarri: base computable
oinarrizko gaiak eguneratzeko ikastaro: curso
de actualización de materias básicas
Oinarrizko Hezkuntza Orokor: Educación General
Básica; EGB
Oinarrizko Psikologia: Psicología Básica
Oinarrizko Psikologia Prozesuak eta haien
Garapena: Procesos Psicológicos Básicos y su
Desarrollo
oinarrizko soldata: sueldo base
oker: errata
onarpen(-)eskabide: solicitud de admisión
onarpen(-)eskaera: solicitud de admisión
onarpen(-)eskari: solicitud de admisión
onarpen(-)gutun: carta de admisión
onartu: aprobar (un recurso)
onartutako hirurteko: trienio reconocido
onartutako ikasle: alumno admitido
ondoren: consecuencia
ondorio: consecuencia
ondoriorik gabe geratu: quedar sin efecto
onespen: consentimiento
onetsi: aprobar (un recurso)
ontzat eman: visto bueno; VºBº
ontzat hartu: suscribir (adherirse)
onuradun: beneficiario
onuraz parte hartu izanaren ziurtagiri:
certificado de aprovechamiento
oporrak: vacaciones
oposizio(-)lehiaketa: concurso oposición
oposizioak, ...(e)rako: oposiciones a
oposiziogile: opositor
Optika: Óptica
or.: pág.; página
oraindik ... gabe: pendiente de
ordain: contraprestación
ordainagiri: abonaré
ordaindu: costear
ordaindu, (nori): páguese a
ordaindua: abonado (pagado)
ordaindutako enplegu: empleo remunerado
ordainketa: retribución
ordainketa(-)agindu: libramiento
ordainketa(-)data: fecha de pago
ordainketa(-)gutun: carta de pago
ordainketa(-)zerrenda: lista de pago
ordainsari: emolumento
ordaintzeko argibideak: instrucciones de pago
ordaintzeko zenbateko: cantidad pendiente de
pago
ordenagailu: ordenador
ordenagailuaren memoria: memoria del
ordenador
ordez, ...(r)en: sustitución de, en
ordezkapen: suplencia
ordezkari: delegado
ordezkariorde: subdelegado
ordezkaritza: delegación
ordezkaritza sindikala: representación sindical
ordezkatu: suplir
ordezko: suplente
ordu(-)murrizketa: reducción horaria
ordua jagote: puntualidad
- 102 -
ordua zaintze: puntualidad
ordura arte: hasta la fecha (hasta entonces)
ordutegi jarraitu: jornada continua
ordutegi malgu: horario flexible
ordutegi trinko: jornada continua
original: original
orri: ficha
orriak josi: encuadernar
orriak lotu: encuadernar
orrialde: pág.; página
osagabe: incompleto
osasun: salud
osasun(-)azterketa: examen médico
osasun(-)ziurtagiri: certificado médico
oso gutxi: muy deficiente (calificación)
oso ongi: notable (calificación)
ospakizun(-)areto: salón de actos
Otorrinolaringologia: Otorrinolaringología
P
p.k.: c.p.; código postal
Paleontologia: Paleontología
pantaila: pantalla
paper jarraitu: papel continuo
paperontzi: papelera
Parasitologia: Parasitología
parte eman: parte, dar
partida: partida (presupuestaria)
pasabide: paso (lugar)
pasaporte: pasaporte
patronatu: patronato
pausoz pauso: gradualmente
Pediatria: Pediatría
pentsio: pensión
pertsona fisiko: persona física
Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga:
Impuesto sobre la Renta de las Personas Físicas;
IRPF
pertsona natural edo juridiko: persona natural o
jurídica
pertsonal: personal (adj.)
pertsonala: plantilla (trabajadores)
Petrologia eta Geokimika: Petrología y
Geoquímica
PFEZ: Impuesto sobre la Renta de las Personas
Físicas; IRPF
pila: pila
pizgarri: incentivo
plangintza: planificación
plano: plano
Plastika Adierazpidearen Didaktika: Didáctica de
la Expresión Plástica
plaza mugatuak: plazas limitadas
plaza(-)kopuru mugatu: límite de plazas
poliki-poliki: gradualmente
Polimeroen Zientzia eta Teknologia: Ciencia y
Tecnología de Polímeros
Politika eta Administrazio Zientzia: Ciencia
Política y de la Administración
poltsa: bolsa (de trabajo)
ponderazio: ponderación
Portaera Zientzien Metodologia: Metodología de
las Ciencias del Comportamiento
posta bidezko irakaskuntza: enseñanza por
correspondencia
posta elektroniko: correo electrónico
posta ziurtatu: correo certificado
posta(-)helbide: dirección postal
posta(-)kode: c.p.; código postal
posta-kutxatila: apartado postal
postontzi: buzón
praktikak baliozkotu: convalidación de prácticas
praktikak enpresetan: prácticas en empresa
prebentzio: prevención
Prebentzio Medikuntza eta Osasun Publikoa:
Medicina Preventiva y Salud Pública
prebentzio(-)zerbitzu: servicio de prevención
premia larriko: urgente
premiaz: carácter de urgencia, con
premiazko bide: vía de apremio
presako: urgente
presazko posta: correo urgente
presidenteorde: vicepresidente
preso: preso
prest: disponible
prestakuntza: cualificación
prestatu: formar (educar)
prestazio: prestación
prezio: precio
programa: programa
programa(-)eskabide: solicitud programas
programa(-)eskaera: solicitud programas
programa(-)eskari: solicitud programas
promozio: promoción (año)
prozesu: proceso
Prozesuen Ikerkuntza eta Garapenaren
Institutua: Instituto de Investigación y Desarrollo
de Procesos
Psikiatria: Psiquiatría
Psikobiologia: Psicobiología
Psikologia Fakultatea: Facultad de Psicología
puntualtasun: puntualidad
puntuazio: puntuación
puntuazio(-)baremo: baremo de puntuación
puntuazioa, guztira: puntuación total
R
ratio: ratio
S
sagu: ratón
sagu azpiko: alfombrilla para ratón
sail: departamento
sailburuorde: viceconsejero
saileko kontseilu: consejo de departamento
saio: sesión
sakontze(-)ikastaro: curso de profundización
salaketa: denuncia
salbuespenezko deialdi: convocatoria de gracia
salbuetsi: exento
- 103 -
salneurri: precio
sarbide(-)azterketa: examen de ingreso
sarbide(-)ikastaro: curso de acceso
sarbide(-)mota: modalidad de ingreso
sarbide(-)proba: prueba de acceso
sarbideko bulego: negociado de acceso
sari: premio
sari berezi: premio extraordinario
sarrera eman: entrada, dar
sarrera(-)azterketa: examen de ingreso
sarrera(-)data: fecha de entrada
sarrera(-)ordu: hora de entrada
sarrera(-)proba: prueba de acceso
sartu: acceder (entrar)
sartu berri: nuevo ingreso, de
sartutako diru(-)kopuru: importe ingresado
sartutako zenbateko: importe ingresado
sartzeko azterketa: examen de ingreso
segimendu(-)batzorde: comisión de seguimiento
seilu: sello de correos
Seinalearen Teoria eta Komunikazioak: Teoría
de la Señal y Comunicaciones
seme-alabak: hijos-as
senar: esposo
senar-emazte: matrimonio (pareja)
sigla: sigla
sinadura: firma
sinaduren egutegi: calendario de firmas
sinatu: suscribir (firmar)
sinatua: firmado (fdo.)
sindikatu: sindicato
sindikatuen ordezkariak: representación sindical
Sistemen Ingeniaritza eta Automatika:
Ingeniería de Sistemas y Automática
soberakin: excedente
solairu: piso (planta)
solairuarte: entreplanta
soldata gordin: salario bruto
sortzapen: devengo
Soziologia: Sociología
Soziologia II: Sociología II
subentzionatu: subvencionar
su-itzalgailu: extintor
suspenditu: suspender (en un examen)
suspentso: suspenso (calificación)
suspergarri: incentivo
suspertu: incentivar
sustatu: promover
sustatzaile: promotor
T
talde: grupo
talde(-)lan: trabajo en grupo
taldea aldatu: cambiar de grupo
tamalez: lamentablemente
tasa akademikoak: tasas académicas
taula: tabla
Teknologia Elektronikoa: Tecnología Electrónica
Teknologia Mikroelektronikoaren Institutua:
Instituto de Tecnología Microelectrónica
telefonista: telefonista
telefono(-)aurkibide: listín
telefono(-)luzapen: extensión telefónica
telefonogune: centralita
telefonoz deitu: telefonear
testuliburu: libro de texto
tinta: tinta
titulazio akademiko: titulación académica
titulu: título (académico)
titulu(-)eskabide: solicitud de título
titulu(-)eskaera: solicitud de título
titulu(-)eskari: solicitud de título
tituluaren agiri: resguardo de título
tituluaren gordekin: resguardo de título
tituludun: titulado
tituluen bulego: negociado de títulos
toner: tóner
Toxikologia eta Osasun Legeria: Toxicología y
Legislación Sanitaria
tramitazio: tramitación
transferentzia: transferencia
transferentzia(-)agindu: orden de transferencia
Tratamientos Psicológicos :
trebetasun: habilidad
tutore: tutor
tutoretza: tutoría
txartel: ficha
txarteldegi: tarjetero
txeke: cheque
txintxeta: chincheta
txosten: memoria anual
txosten tekniko: informe técnico
txosten(-)emaile: ponente
txostena eman: emitir un informe
...t(z)eko: efectos de, a
U
UBI: COU; Curso de Orientación Universitaria
udal-errolda: registro municipal
UHUN: UNED; Universidad Nacional de Educación a
Distancia
ukatu: denegar
ulermen(-)maila: nivel de comprensión
uneko ikasketak: estudios en curso
unibertsitario: universitario
unibertsitate laboral: universidad laboral
unibertsitate(-): universitario
unibertsitate(-)barruti: distrito universitario
unibertsitateaz kanpoko irakaskuntza:
enseñanza no universitaria
unibertsitateko: universitario
unibertsitateko irakaskuntza: enseñanza
universitaria
Unibertsitateko Orientabide Zerbitzu: Servicio
de Orientación Universitaria; SOU
unibertsitateko txartel: tarjeta universitaria
Unibertsitatera Bideratzeko Ikasturte: COU;
Curso de Orientación Universitaria
unibertsitaterako sarbide: acceso a la
universidad
UOZ: Servicio de Orientación Universitaria; SOU
urratu: rescindir
- 104 -
urritasun: deficiencia
Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate
Nazional: UNED; Universidad Nacional de
Educación a Distancia
urte anitzeko: plurianual
urte natural: año natural
urteko memoria: memoria anual
urteko orduak: horas anuales
uztai: anilla
V
Valentin de Foronda Gizarte Historiaren
Unibertsitate Institutua: Instituto Universitario
de Historia Social "Valentín de Foronda"
W
webgune: sitio web
web orri: página web
X
xedapen gehigarri: disposición adicional
xedapen iragankor: disposición transitoria
xedapen osagarri: disposición complementaria
xedatutakoaren arabera: conforme a lo dispuesto
xede: misión
xehatu: pormenorizar
xehekapen: detalle pormenorizado
Z
zabor: basura
zain: pendiente de
zaindariaren jai: fiesta patronal
zehaztu: determinar
Zelulen Biologia: Biología Celular
Zelulen Biologia eta Histologia: Biología Celular e
Histología
zelulosazko poltsa: bolsa de celulosa
zenbaketa: cómputo
zenbaki: nº; número
zenbatekoa eurotan: importe en euros
zenbatekoa guztira: importe a que asciende
zenbatu: computar
zerbitzu(-)agindu: orden de servicio
zerbitzu(-)betekizun: comisión de servicio
zerbitzu(-)egun: día de servicio
zerbitzu(-)hornikuntza: dotación de servicios
zerbitzu(-)sari: emolumento
zerbitzuak betetze: prestación de servicios
zerbitzuak egin: prestar servicios
zerbitzuak eman: prestar servicios
zeregin: función
zerga: impuesto
zerga(-)oinarri: base imponible
Zientzia Esperimentalen Didaktika: Didáctica de
las Ciencias Experimentales
Zientzia Fakultatea: Facultad de Ciencias
Zientziaren Historia: Historia de la Ciencia
zigilu: sello
zigor: sanción
ziklo: ciclo
zinpean: bajo juramento
zinpeko adierazpen: declaración jurada
zirriborro: borrador (boceto)
ziurtagiri: justificante
ziurtagiri akademiko: certificación académica
ziurtagiri ofizial: certificado oficial
ziurtagiri(-)eskabide: solicitud de certificado
ziurtagiri(-)eskaera: solicitud de certificado
ziurtagiri(-)eskari: solicitud de certificado
ziurtatu: certificar
zk.: nº; número
zona: zona
Zoologia: Zoología
Zoologia eta Animalia Zelulen Dinamika:
Zoología y Dinámica Celular Animal
zor: debe
zoritxarrez: lamentablemente
zorraren diru(-)kopuru: importe del debe
zorraren zenbateko: importe del debe
zorro: funda
zoru: piso (suelo)
zulagailu: taladro
zuzen: correctamente
Zuzenbide Fakultatea: Facultad de Derecho
Zuzenbide Penala: Derecho Penal
Zuzenbide Pribatua: Derecho Privado
Zuzenbide Prozesala: Derecho Procesal
Zuzenbide Publikoa: Derecho Público
Zuzenbide Zibila: Derecho Civil
zuzenbidearen arabera(ko): conforme a derecho
Zuzenbidearen eta Erakundeen Historia:
Historia del Derecho y de las Instituciones
Zuzenbidearen Filosofia: Filosofía del Derecho
zuzendari: director
zuzendariorde: subdirector
zuzendariordetza: subdirección
zuzendaritza: dirección
zuzendaritza(-)organo: órgano de dirección
zuzendu: corregir
zuzenketa: corrección
zuzentarau: directriz
- 105 -
CASTELLANO-EUSKERA
A
abonado: ordaindua
abonaré: ordainagiri
abono a cuenta: konturako ordainketa
abono de matrícula: matrikularen ordainketa
abono en cuenta: kontuko ordainketa
académico: akademiko (adjk.); ikasketa(-)
acceder: sartu
acceso 2º ciclo: 2. zikloan sartze
acceso a la universidad: unibertsitaterako sarbide
acceso al centro: ikastegira sartze
acogerse a una convocatoria: deialdi batera
aurkeztu
acorde, ser: ados egon; bat etorri
acreditar: egiaztatu
acreedor: hartzekodun
acta de la sesión: bilerako akta
actividad académica: jarduera akademiko
actividad al aire libre: kanpoko ekintza; kanpoko
jarduera
actividad complementaria: ekintza osagarri;
jarduera osagarri
actividad docente: irakaslan
actividad no docente: irakaskuntzaz kanpoko
ekintza; irakaskuntzaz kanpoko jarduera
acto académico: ekitaldi akademiko
acuse de recibo: jaso izanaren agiri
administrador: administratzaile
administrativo: administrari
admisión de alumnos: ikasleak onartze;
ikasleen onarpen
adquirir material: materiala erosi
adscribir: atxiki
advertencia: ohar; ohartarazpen
agenda: agenda
agotar el plazo: epea agortu; epea amaitu
agotar la vía administrativa: administrazio()bidea agortu; administrazio(-)bidea amaitu
agregado: agregatu
alegar: alegatu
alfombrilla para ratón: sagu azpiko
Álgebra: Algebra
alta: alta
alumno admitido: ikasle onartu; onartutako
ikasle
alumno beneficiario: ikasle onuradun
alumno de selectividad: hautaprobetako ikasle
alumno externo: ikasle atzerritar; kanpoko
ikasle
alumno libre: ikasle libre
alumno oficial: ikasle ofizial
alumno preinscrito: izena emandako ikasle
alumno voluntario: ikasle boluntario
amortizar créditos: kredituak amortizatu
ampliación de matrícula: matrikula zabaltze
Análisis Geográfico Regional: Eskualde Analisi
Geografikoa
Análisis Matemático: Analisi Matematikoa
Anatomía Patológica: Anatomia Patologikoa
Anatomía y Anatomía Patológica
Comparadas: Anatomia eta Anatomia
Patologiko Konparatuak
Anatomía y Embriología Humana: Giza
Anatomia eta Enbriologia
anexo: eranskin
anilla: uztai
año académico: ikasturte
año de convocatoria: deialdi-urte
año de iniciación del expediente: espedientea
hasi zeneko urte; espedientea ireki zeneko urte
año de nacimiento: jaioturte
año natural: urte natural
anotación: ohar
anticipo: aurrerakin
antigüedad: antzinatasun
Antropología Física: Antropologia Fisikoa
Antropología Social: Gizarte Antropologia
anular la convocatoria: deialdia baliogabetu
anular la matrícula: matrikula baliogabetu
apartado postal: posta-kutxatila
apellido: abizen; deitura
apertura: hasiera; irekiera; irekitze
aplicación de, en: (zer) betetzeko
aprobado: nahikoa
aprobar: gainditu (azterketa)
aprobar por mayoría: gehiengoz onartu
aptitud: gaitasun
apto: gai
arandela: eraztun
archivador: agiritegi; artxibo
archivador AZ: AZ karpeta
archivar: artxibatu
área: arlo
armario: armairu
Arqueología: Arkeologia
Arquitectura: Arkitektura
Arquitectura y Tecnología de Computadores:
Konputagailuen Arkitektura eta Teknologia
arreglo a, con: ...(r)en arabera
asamblea: batzar
ascensor: igogailu
asesor: aholkulari
asesorar: aholkatu
asesoría: aholkularitza
asiento: eserleku; jarleku
asignación: esleipen; esleitze
asignatura común: irakasgai komun
asignatura de libre elección: aukera askeko
irakasgai
asignatura de libre elección pura: aukera
askeko irakasgai berezi
asignatura obligatoria: nahitaezko irakasgai
asignatura optativa: hautazko irakasgai
asignatura optativa no adscrita a línea
curricular: curriculum(-)lerroari atxikita ez
dagoen hautazko irakasgai
asignatura pendiente: gainditu gabeko irakasgai
asignatura suelta: irakasgai solte
asignatura troncal: enborreko irakasgai
asignatura troncal obligatoria: nahitaezko
enborreko irakasgai
- 106 -
asignatura virtual: irakasgai birtual
asistencia: laguntza
asistente: bertaratu
asociación: elkarte
aspirante: ...gai; izangai
Astronomía y Astrofísica: Astronomia eta
Astrofisika
asunto: gai
asuntos propios: norberaren gauzak
atentamente: adeitasunez; atseginez
atril: liburu(-)euskarri
audiovisual: ikus-entzunezko
aula abierta: gela ireki
aula cerrada: gela itxi
aula magna: areto nagusi
ausencia: ausentzia; bertan ez egote; hutsegite
ausencia justificada: hutsegite justifikatu
ausente: bertan ez (egon)
autoaprendizaje: autoikaskuntza; bere kasa
ikaste
autoevaluación: autoebaluazio
automatrícula: automatrikula
autor: egile
autoridad: aginpide; aginte
autoridad académica: agintari akademiko;
agintaritza akademiko
autoridad competente: agintari eskudun;
agintaritza eskudun
autorización definitiva: behin betiko baimen
autorización expresa: berariazko baimen
autorización previa: aldez aurreko baimen
autorizar: baimena eman; baimendu
auxiliar administrativo: administrazio()laguntzaile
aval bancario: banku(-)abal
ayuda al estudio: ikasketa(-)laguntza
ayudante: laguntzaile
B
bachiller titulado: batxiler tituludun
bachillerato: batxilergo
Bachillerato Unificado Polivalente: Batxilergo
Bateratu Balioaniztun; BBB
baja justificada: baja justifikatu
baja no justificada: baja ez justifikatu
baja por enfermedad: gaixotasun(-)baja
baja voluntaria: borondatezko baja
baja, dar de: baja eman
baja, estar de: bajan egon
baja, solicitar la: baja eskatu
baja, tomar la: baja hartu
bajo juramento: zinpean
bajo responsabilidad: erantzukizunpean
bandeja: erretilu
baremar: barematu
baremo de puntuación: puntuazio(-)baremo
barrera arquitectónica: eraikuntza(-)oztopo
base a, en: (zer) kontuan hartuta; (zeri) jarraituz
base computable: oinarri konputagarri
base de datos: datu(-)base
base imponible: zerga(-)oinarri
base legal: lege(-)oinarri
bases de la convocatoria: deialdiaren oinarri
basura: zabor
beca de transporte: garraio(-)beka
beca posdoctoral: doktorego ondoko beka
beca predoctoral: doktorego aurreko beka
becario: bekadun
beneficiario: onuradun
Biblioteconomía y Documentación:
Bibliotekonomia eta Dokumentazioa
Biología Animal: Animalien Biologia
Biología Celular: Zelulen Biologia
Biología Celular e Histología: Zelulen Biologia
eta Histologia
Biología Vegetal: Landareen Biologia
Biología Vegetal y Ecología: Landareen Biologia
eta Ekologia
Bioquímica y Biología Molecular: Biokimika eta
Biologia Molekularra
BOE: BOE; Estatuko Buletin Ofizial
Boletín Oficial del Estado: BOE; Estatuko
Buletin Ofizial
Boletín Oficial del País Vasco: EHAA; Euskal
Herriko Agintaritzaren Aldizkari
bolsa: lan(-)poltsa; poltsa
bolsa de celulosa: zelulosazko poltsa
bonificación: hobari
BOPV: EHAA; Euskal Herriko Agintaritzaren
Aldizkari
borrador: zirriborro
borrar: ezabatu
Botánica: Botanika
botiquín: botikin
bruto mensual: hileko gordin
buena y debida forma, en: behar bezala; behar
den moduan
BUP: Batxilergo Bateratu Balioaniztun; BBB
buzón: gutunontzi; postontzi
C
c.p.: p.k.; posta(-)kode
cabeza de familia: familiaburu
caducar: iraungi
caducidad: iraungipen
caja de cartón: kartoizko kutxa
calculadora: kalkulagailu
calcular: kalkulatu
calefacción: berogailu
calendario académico: eskola(-)egutegi
calendario de exámenes: azterketa(-)egutegi
calendario de firmas: sinaduren egutegi
calendario laboral: lan(-)egutegi
cambiar de centro: ikastegiz aldatu
(unibertsitate barruan); ikastetxez aldatu
(bigarren hezkuntzakoa)
cambiar de domicilio: helbidea aldatu
cambiar de estado: egoera aldatu
cambiar de grupo: taldea aldatu
campus virtual: campus birtual
cantidad pendiente de pago: ordaintzeko
zenbateko
- 107 -
capacidad de aprendizaje: ikasteko gaitasun
capacidad docente: irakats ahalmen
capacidad profesional: gaitasun profesional;
lanbide(-)gaitasun
carácter de urgencia, con: albait arinen;
premiaz
carácter extraordinario, con: ohiz kanpoko
izaeraz
carácter forzoso, con: ezinbestean; nahitaez
carácter mensual, con: hilero
carácter provisional: behin-behineko
carátula: azal; karatula
carga lectiva global: eskola(-)orduak guztira
cargo: kargu
cargo a, con: ...(r)en kontura
carpeta: karpeta
carta de admisión: onarpen(-)gutun
carta de pago: ordainketa(-)gutun
cartabón: kartaboi
cartel: kartel
cartilla de afiliación: afiliazio(-)txartel
cartilla de la Seguridad Social: Gizarte
Segurantzako txartel
cartulina: kartoi mehe
casado: ezkondu
caso afirmativo, en: baiezkotan
caso de emergencia: larrialdi
caso excepcional: aparteko kasu
caso ordinario: ohiko kasu
caso, en cada: kasuan-kasuan
castellano: gaztelania
cátedra: katedra
catedrático: katedradun
categoría profesional: lan(-)maila
cauce reglamentario: arauzko bide
causar alta: alta hartu
causar baja: baja hartu
CAV: EAE; Euskal Autonomia Erkidego
cenicero: hautsontzi
centralita: telefonogune
centro: ikastetxe
centro adscrito: ikastegi atxiki
centro concertado: Itunpeko ikastetxe
centro de trabajo: langune; lantoki
centro docente: ikastegi; ikastetxe
certificación académica: ziurtagiri akademiko
certificado de aprovechamiento: onuraz parte
hartu izanaren ziurtagiri
certificado de aptitud de conocimiento del
euskera: EGA; Euskararen Gaitasun Agiri
certificado de asistencia: bertaratze(-)ziurtagiri
certificado de conformidad: adostasun(-)agiri
certificado de declaración de la renta:
errenta(-)aitorpenaren ziurtagiri
certificado de empadronamiento: errolda()ziurtagiri
certificado de escolaridad: eskola(-)ziurtagiri
certificado de estudios primarios: lehen
ikasketen ziurtagiri
certificado de rendimientos del trabajo:
laneko irabazien ziurtagiri
certificado médico: osasun(-)ziurtagiri
certificado oficial: ziurtagiri ofizial
certificado provisional: behin-behineko
ziurtagiri
certificar: ziurtatu
cese de actividades: ekintza bertan behera utzi;
jarduera bertan behera utzi; jardunari utzi
cheque: txeke
chincheta: txintxeta
ciclo: ziklo
Ciencia de los Materiales e Ingeniería
Metalúrgica: Materialen Zientzia eta Metalurgia
Ingeniaritza
Ciencia Política y de la Administración:
Politika eta Administrazio Zientzia
Ciencia y Tecnología de Polímeros: Polimeroen
Zientzia eta Teknologia
Ciencias de la Computación e Inteligencia
Artificial: Konputazio Zientziak eta Adimen
Artifiziala
Ciencias Morfológicas: Morfologia Zientziak
Ciencias y Técnicas de la Navegación:
Itsasketa Zientzia eta Teknikak
Ciencias y Técnicas de la Navegación,
Máquinas y Construcciones Navales:
Itsasketa Zientzia eta Teknikak, Itsasontzi
Makinak eta Itsasontzigintza
Ciencias y Técnicas Historiográficas:
Historiografia Zientziak eta Teknikak
CIF: Identifikazio Fiskaleko Kode; IFK
circunstancia especial: egoera berezi
Cirugía: Kirurgia
Cirugía, Radiología y Medicina Física: Kirurgia,
Erradiologia eta Medikuntza Fisikoa
clase: gela; ikasgela
clase, dar: eskola eman
claustro: klaustro
cláusula administrativa general:
administrazio(-) baldintza orokor
cláusula administrativa particular:
administrazio(-)baldintza berezi
cláusula estipulada: baldintza; ezarritako
baldintza
clausura: amaiera; itxiera
cliente: bezero
clip: klip
cobrar: kobratu
Código de Identificación Fiscal: Identifikazio
Fiskaleko Kode; IFK
código postal: p.k.; posta(-)kode
coeducación: hezkidetza
coeficiente: koefiziente
colaboración, en: elkarlanean; elkarrekin aritu
colaborar: elkarlanean aritu; lagundu
colección: bilduma
colegiado: elkargoko kide
colegiarse: elkargoko kide egin
colegio mayor: ikastetxe nagusi
comarca: eskualde
Comercialización e Investigación de
Mercados: Merkaturatzea eta Merkatuen
Ikerkuntza
comisión científica: batzorde zientifiko
comisión de seguimiento: jarraipen(-)batzorde;
segimendu(-)batzorde
- 108 -
comisión de servicio: zerbitzu(-)betekizun
comisión permanente: batzorde iraunkor
comisión técnica: batzorde tekniko
compatibilidad: bateragarritasun
competencia: gaitasun
competente: gai
complemento de convenio: hitzarmen()osagarri
complemento de destino: lanpostu(-)mailako
osagarri
Composición Arquitectónica: Arkitektura
Konposizioa
comprobante: egiaztagiri
compulsa: konpultsa
compulsar: konpultsatu; kopia alderatu
computar: zenbatu
cómputo: zenbaketa
Comunicación Audiovisual y Publicidad: Ikusentzunezko Komunikazioa eta Publizitatea
comunicado: jakinarazpen
comunicar: adierazi; jakinarazi
Comunidad Autónoma Vasca: EAE; Euskal
Autonomia Erkidego
con contrato laboral: lan kontratudun
con efectos inmediatos: berehalako eraginekin
concertar: itundu
concesión: emakida
concierto: itun
concordar: bat etorri
concursante: lehiaketari; lehiakide
concurso de traslados: lekualdatze(-)lehiaketa
concurso oposición: oposizio(-)lehiaketa
concurso público: lehiaketa publiko
condición: baldintza
condición de, a: baldin eta ... ba...
conferencia: hitzaldi
confidencial: isilpeko
confirmar: berretsi
conforme: ados; bat etorri
conforme a: ...(r)en arabera(ko)
conforme a derecho: zuzenbidearen arabera(ko)
conforme a lo dispuesto: xedatutakoaren
arabera
conformidad: ...(r)en arabera
congelar: bere horretan mantendu (kopuru bat);
izoztu (kopuru bat)
congreso: biltzar
conocimiento de, para: (nor) jakinaren gainean
egoteko; (nor) jakitun egoteko
conocimiento, para su: jakinaren gainean egon
zaitezen; jakitun egoteko
consecuencia: ondoren; ondorio
consejo de departamento: saileko kontseilu
Consejo de Gobierno (Provisional): (Behinbehineko) Gobernu Kontseilu
consentimiento: onespen
conserje: atezain
conserjería: atezaintza
consideración, tomar en: aintzat hartu; kontuan
hartu
considerando: kontuan hartuz
consignar: idatzi; kontsignatu
conste a los efectos oportunos, para que:
dagozkion eraginetarako jasota gera dadin;
jasota gera dadin eta dagozkion ondorioak izan
ditzan
conste, para que así: hala (jasota) gera dadin;
jasota gera dadin
Construcciones Arquitectónicas: Arkitektura
Eraikuntzak
Construcciones Navales: Itsasontzigintza
consulta en sala: gelan bertan kontsultatzeko
contabilidad: kontabilitate
contado, al: eskura
contencioso-administrativo:
administrazioarekiko auzi
contra la presente resolución: erabaki honen
kontra
contraprestación: ordain
contrastar: alderatu; erkatu; kontrastatu
contratación: kontratazio
contratado administrativo: administrazio()kontratudun
contrato administrativo: administrazio()kontratu
contrato de obras: obra(-)kontratu
contrato de trabajo: lan(-)kontratu
contrato laboral: lan(-)kontratu
contribución: ekarpen
control horario: lan(-)orduen kontrola
convalidación: baliozkotze
convalidación de créditos: kredituak baliozkotu
convalidación de prácticas: praktikak
baliozkotu
convalidados de oficio: ofizioz baliozkotu
convenio: hitzarmen
convocar: dei; deitu
convocatoria de ayudas: laguntza(-)deialdi
convocatoria de gracia: salbuespenezko deialdi
convocatoria de matrícula: matrikula(-)deialdi
convocatoria de plazas: lanpostuak betetzeko
deialdi
convocatoria extraordinaria: aparteko deialdi;
ez ohiko deialdi
convocatoria ordinaria: ohiko deialdi
cónyuge: ezkontide
coordinador: koordinatzaile
copia: kopia
copia autentica: kopia egiaztatu
corrección: zuzenketa
correctamente: zuzen
corregir: zuzendu
correo certificado: posta ziurtatu
correo electrónico: posta elektroniko
correo urgente: presazko posta
correspondencia: gutunak; gutuneria;
korrespondentzia
coste: kostu
costear: ordaindu
cotización: kotizazio
cotización a la Seguridad Social: Gizarte
Segurantzako kotizazio
COU: UBI; Unibertsitatera Bideratzeko Ikasturte
credencial de becario: bekadun(-)agiri
crédito adicional: kreditu osagarri
- 109 -
crédito de estudios: ikasketa(-)kreditu
crédito de libre elección: aukera askeko kreditu
crédito optativo: hautazko kreditu
créditos obligatorios: nahitaezko kreditu
Cristalografía y Mineralogía: Kristalografia eta
Mineralogia
criterio: irizpide
cuaderno: koaderno
cualificación: prestakuntza
cuatrimestre: lauhileko
cuenta, teniendo en: kontuan izanik
cuerpo: kidego
cuerpo docente: irakasleen kidego
cuestionario: galdekizun; galdera(-)sorta
cumplimentar: bete
cumplimiento de, en: (zer) betetzeko
cuota: kuota
cupo: kupo
currículo: curriculum
cursar: bidali; bideratu; igorri
cursar estudios: ikasi; Ikasketak egin
cursillista: Ikasketari
curso: maila
curso completo: ikasturte oso
curso de acceso: sarbide(-)ikastaro
curso de actualización de materias básicas:
oinarrizko gaiak eguneratzeko ikastaro
curso de adaptación: egokitze(-)ikastaro
Curso de Orientación Universitaria: UBI;
Unibertsitatera Bideratzeko Ikasturte
curso de perfeccionamiento: hobekuntza()ikastaro
curso de profundización: sakontze(-)ikastaro
curso indiferente: maila zehaztugabe
curso intensivo: ikastaro trinko
curso ordinario: ikastaro arrunt
D
D.: jaun; jn.
daños y perjuicios: kalte(-)galerak
datos académicos: datu akademikoak
datos personales: datu pertsonalak
debe: zor
decano: dekano
decisión: erabaki
declaración de la renta: errenta(-)aitorpen
declaración del interesado: interesatuaren
adierazpen
declaración jurada: zinpeko adierazpen
declarar: adierazi; aitortu; deklaratu
decreto: dekretu
decreto real: errege(-)dekretu
dedicación completa: arduraldi oso
dedicación exclusiva: erabateko arduraldi
dedicación parcial: arduraldi partzial
dedicación plena: arduraldi oso
deducción mensual: hileko kendura
deducible: kengarri
deducir: atera
deducir, a: kentzeko
defecto: akats
defecto, en su: (horrelakorik) ez bada; horren
ezean
deficiencia: akats; hutsune; urritasun
déficit: defizit
definitivo: behin betiko
dejar en blanco: bete gabe utzi
delegación: ordezkaritza
delegado: ordezkari
delegar: eskumena eman; eskuordetu
demanda: eskaera; eskari
demora: atzerapen; berandutze
denegar: ezezkoa eman; ukatu
denominación: izen
denuncia: salaketa
departamento: sail
Departamento de Educación, Universidades e
Investigación: Hezkuntza, Unibertsitate eta
Ikerketa Saila
dependencia: gela
dependiente: menpeko
depositar: gorde; jarri
depositario: gordailuzain
depósito: gordailu
Derecho Administrativo: Administrazio
Zuzenbidea
Derecho Civil: Zuzenbide Zibila
Derecho Constitucional: Konstituzio Zuzenbidea
Derecho Constitucional e Historia del
Pensamiento y de los Movimientos Sociales:
Konstituzio Zuzenbidea eta Politika
Pentsamenduaren eta Gizarte Mugimenduen Hist
Derecho Constitucional, Administrativo y
Filosofía del Derecho: Konstituzio Zuzenbidea,
Administrazio Zuzenbidea eta Zuzenbidearen
Filosofia
Derecho de la Empresa: Enpresa Zuzenbidea
Derecho del Trabajo y de la Seguridad Social:
Lanaren eta Gizarte Segurantzaren Zuzenbidea
Derecho Eclesiástico del Estado: Estatuaren
Eliza Zuzenbidea
Derecho Eclesiástico del Estado y Derecho
Romano: Estatuaren Eliza Zuzenbidea eta
Erromatar Zuzenbidea
Derecho Financiero y Tributario: Finantza eta
Zerga Zuzenbidea
Derecho Internacional Privado: Nazioarteko
Zuzenbide Pribatua
Derecho Internacional Público y Relaciones
Internacionales: Nazioarteko Zuzenbide
Publikoa eta Nazioarteko Harremanak
Derecho Internacional Público, Relaciones
Internacionales e Historia del Derecho:
Nazioarteko Zuzenbide Publikoa, Nazioarteko
Harremanak eta Zuzenbidearen Histori
Derecho Mercantil: Merkataritza Zuzenbidea
Derecho Penal: Zuzenbide Penala
Derecho Privado: Zuzenbide Pribatua
Derecho Procesal: Zuzenbide Prozesala
Derecho Público: Zuzenbide Publikoa
Derecho Romano: Erromatar Zuzenbidea
derechos y obligaciones: eskubideak eta
betebeharrak
Dermatología: Dermatologia
- 110 -
Dermatología, Oftalmología y
Otorrinolaringología: Dermatologia,
Oftalmologia eta Otorrinolaringologia
derogar: indargabetu
desacuerdo: ados ez egote; desadostasun
desaprobación: gaitzespen
desconocido: ezezagun
descontar: deskontatu; kendu
desempleo: langabezi
desestimar: ez onartu; ezetsi
desiderata: eskari
despacho: bulego
despedir: kaleratu; lanetik bota
desplazamiento: bidaia; joan-etorri
desplazamiento, gastos de: bidaia(-)gastuak
destino: langune; lantoki
destituir: kargugabetu; kargutik kendu
detalle pormenorizado: xehekapen
determinar: erabaki; mugatu; zehaztu
deuda: zor
devengo: sortzapen
devolución: itzultze
día de clase: eskola(-)egun
día de examen: azterketa(-)egun
día de huelga: greba(-)egun
día de la fecha, en el: goian adierazitako
egunean
día de libre disposición: aukerako egun
día de servicio: zerbitzu(-)egun
día festivo: jaiegun
día hábil: astegun; lanegun
día inhábil: astegun ez den(a); ezegun; jaiegun
día laborable: lanegun
día lectivo: eskola(-)egun
día natural: egun natural
día no lectivo: eskolarik gabeko egun
día y hora de regreso: itzulera(-)egun eta
día y hora de salida: irteera(-)egun eta
diario: eguneroko
Dibujo: Irudigintza
dictamen: irizpen
dictar la RESOLUCIÓN oportuna: dagokion
ERABAKIA eman
dictar normas: arauak eman
Didáctica de la Expresión Corporal: Gorputz
Adierazpidearen Didaktika
Didáctica de la Expresión Musical: Musika
Adierazpidearen Didaktika
Didáctica de la Expresión Musical, Plástica y
Corporal: Musika, Plastika eta Gorputz
Adierazpidearen Didaktika
Didáctica de la Expresión Plástica: Plastika
Adierazpidearen Didaktika
Didáctica de la Lengua y la Literatura:
Hizkuntzaren eta Literaturaren Didaktika
Didáctica de la Matemática: Matematikaren
Didaktika
Didáctica de la Matemática y de las Ciencias
Experimentales: Matematikaren eta Zientzia
Esperimentalen Didaktika
Didáctica de las Ciencias Experimentales:
Zientzia Esperimentalen Didaktika
Didáctica de las Ciencias Sociales: Gizarte
Zientzien Didaktika
Didáctica y Organización Escolar: Didaktika
eta Eskola Antolakuntza
dieta: dieta
diligencia: eginbide
dimisión: dimisio
diploma: diploma
diplomado: diplomatu
diplomatura: diplomatura
dirección: zuzendaritza
dirección correo electrónico: helbide
elektroniko
dirección postal: posta(-)helbide
director: zuzendari
directriz: jarraibide; norabide; zuzentarau
disciplina: gai; jakintzagai
disponible: erabilgai; erabilgarri; prest
disposición adicional: xedapen gehigarri
disposición complementaria: xedapen osagarri
disposición legal: legezko xedapen
disposición transitoria: xedapen iragankor
disposición, a: eskueran
disquete: diskete
distribución: banaketa
distrito abierto: barruti irekia
distrito universitario: unibertsitate(-)barruti
diurno: eguneko; egunezko
divorciado: dibortziatu
Dña.: and.; andre
DNI: NAN; Nortasun Agiri Nazional
docencia virtual: irakaskuntza birtual
docente: irakaskuntza(-); irakats
doctor: doktore
doctorado: doktorego
documentación: agiriak; dokumentazio
documento contable: kontabilitateko agiri
Documento Nacional de Identidad: NAN;
Nortasun Agiri Nazional
domiciliar: helbideratu
don: jaun; jn.
doña: and.; andre
dorso: atzealde; atzeko alde
dotación de servicios: zerbitzu(-)hornikuntza
duplicado: kopia
duplicado, por: ale bitan; bi aletan
duración: iraupen
duración del contrato: kontratuaren iraupen
E
Ecología: Ekologia
Economía Aplicada: Ekonomia Aplikatua
Economía Aplicada I: Ekonomia Aplikatua I
Economía Aplicada II (Hacienda Pública y
Derecho Fiscal): Ekonomia Aplikatua II
(Ogasun Publikoa eta Zuzenbide Fiskala)
Economía Aplicada III (Econometría y
Estadística): Ekonomia Aplikatua III
(Ekonometria eta Estatistika)
Economía Aplicada IV: Ekonomia Aplikatua IV
Economía Aplicada V: Ekonomia Aplikatua V
- 111 -
Economía Financiera I (Contabilidad y
Administración de Empresas): Finantza
Ekonomia I (Enpresen Kontabilitatea eta
Administrazioa)
Economía Financiera II (Economía de
Empresa y Comercialización): Finantza
Ekonomia II (Enpresa Ekonomia eta
Merkaturatzea)
Economía Financiera y Contabilidad: Finantza
Ekonomia eta Kontabilitatea
Economía Industrial: Industria Ekonomia
Economía, Sociología y Política Agraria:
Nekazaritzaren Ekonomia, Soziologia eta Politika
edad media: batez besteko adin
Edafología y Química Agrícola: Edafologia eta
Nekazaritzako Kimika
edificio: eraikin
editorial: argitaldari; argitaletxe
educación: heziketa; hezkuntza
Educación Física y Deportiva: Gorputz eta Kirol
Hezkuntza
Educación General Básica: OHO; Oinarrizko
Hezkuntza Orokor
Educación Permanente de Adultos: Helduen
Hezkuntza Iraunkor; HHI
Educación Primaria: Lehen (Mailako)
Hezkuntza; LMH
Educación Secundaria Obligatoria: DBH;
Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza
educador: hezitzaile
educar: hezi
efecto, a tal: (eragin) horretarako
efectos de, a: ...t(z)eko
efectos de, con: ...(e)tik aurrerako eraginez
efectos oportunos, a los: dagozkion
ondorioetarako
EGA: EGA; Euskararen Gaitasun Agiri
EGB: OHO; Oinarrizko Hezkuntza Orokor
ejemplar para el interesado:
interesatuarentzako ale
ejercicio: ekitaldi
elecciones: hauteskundeak
Electricidad y Electrónica: Elektrizitatea eta
Elektronika
Electromagnetismo: Elektromagnetismoa
Electrónica: Elektronika
Electrónica y Telecomunicaciones: Elektronika
eta Telekomunikazioak
emitir un informe: txostena eman
emolumento: ordainsari; zerbitzu(-)sari
empleado: enplegatu; langile
empleo remunerado: lan; ordaindutako enplegu
empresa adjudicataria: enpresa esleipendun
en proceso de extinción: desagertzear;
desagertzeko bidean
enajenación: besterentze
encabezamiento: idazpuru
encargo docente: irakats betebeharrak
encuadernar: koadernatu; orriak josi; orriak lotu
enfermedad: eritasun; gaixotasun
Enfermería: Erizaintza
enmienda: zuzenketa
enseñanza bilingüe: irakaskuntza elebidun
enseñanza no reglada: irakaskuntza ez-arautu
enseñanza no universitaria: unibertsitateaz
kanpoko irakaskuntza
enseñanza oficial: irakaskuntza ofizial
enseñanza por correspondencia: posta bidezko
irakaskuntza
enseñanza privada: irakaskuntza pribatu
enseñanza pública: irakaskuntza publiko
enseñanza reglada: irakaskuntza arautu
enseñanza universitaria: unibertsitateko
irakaskuntza
ente: erakunde
enterado y conforme, darse por: jakitun eta
ados geratu
entidad: entitate; erakunde; etxe
entrada, dar: sarrera eman
entrar en vigor: indarrean sartu
entregar personalmente: eskuan eman
entregar solicitud: eskabidea aurkeztu; eskaera
aurkeztu; eskariak aurkeztu
entreplanta: solairuarte
enviar: agindu; bidali; igorri
EOI: HEO; Hizkuntz Eskola Ofizial
EP: Lehen (Mailako) Hezkuntza; LMH
EPA: Helduen Hezkuntza Iraunkor; HHI
equiparar: berdindu
equivalente: baliokide
errata: errakuntza; huts; oker
escalera: eskailera
escuadra: eskuaira
escuela adscrita: atxikitako eskola; eskola atxiki
Escuela Oficial de Idiomas: HEO; Hizkuntz
Eskola Ofizial
Escuela Superior de la Marina Civil: Itsasketa
Zibileko Goi Eskola
Escuela Técnica Superior de Arquitectura:
Arkitektura Goi Eskola Teknikoa
Escuela Técnica Superior de Ingenieros
Industriales y de Ingenieros de Telecomun:
Industria Ingeniarien eta Telekomunikazio
Ingeniarien Goi Eskola Teknikoa
Escuela Técnica Superior de Náutica y
Máquinas Navales: Nautika eta Itsasontzimakineria Goi Eskola Teknikoa
Escuela Universitaria de Enfermería:
Erizaintzako Unibertsitate Eskola
Escuela Universitaria de Estudios
Empresariales: Enpresa Ikasketen
Unibertsitate Eskola
Escuela Universitaria de Ingeniería Técnica
Industrial: Industria Ingeniaritza Teknikoko
Unibertsitate Eskola
Escuela Universitaria de Ingeniería Técnica
Industrial e Ingeniería Técnica en T:
Industria Ingeniaritza Teknikoko eta Topografia
Ingeniaritza Teknikoko Unibertsi
Escuela Universitaria de Ingeniería Técnica
Minera: Meatze Ingeniaritza Teknikoko
Unibertsitate Eskola
Escuela Universitaria de Magisterio:
Irakasleen Unibertsitate Eskola
- 112 -
Escuela Universitaria de Relaciones
Laborales: Lan Harremanen Unibertsitate
Eskola
Escuela Universitaria de Trabajo Social:
Gizarte Langintzako Unibertsitate Eskola
Escultura: Eskultura
ESO: DBH; Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza
especialidad: berezitasun; espezialitate
Especialidades Medico-Quirúrgicas:
Medikuntza eta Kirurgia Espezialitateak
esposa: emazte
esposo: senar
Estadística e Investigación Operativa:
Estatistika eta Ikerkuntza Operatiboa
estado civil: ezkon(-)egoera
Estética y Teoría de las Artes: Estetika eta
Arteen Teoria
estimar: onartu; onetsi
Estomatología: Estomatologia
Estratigrafía: Estratigrafia
Estratigrafía y Paleontología: Estratigrafia eta
Paleontologia
estudiar: aztertu
estudio: ikasketa; ikaste
estudio comparativo: konparazio(-)azterlan
Estudios Árabes e Islámicos: Arabiar eta
Islamiar Ikasketak
Estudios Clásicos: Ikasketa Klasikoak
estudios en curso: egiten ari zaren ikasketak;
uneko ikasketak
Estudios Hebreos y Arameos: Hebrear eta
Aramear Ikasketak
estudios superiores: goi(-)mailako ikasketak
etapa: aldi; etapa
etiqueta adhesiva: etiketa itsasgarri
euskera: euskara
evaluación compensatoria: ebaluazio berezi
evaluación continua: etengabeko ebaluazio
Evaluación de la Gestión e Innovación
Empresarial: Enpresen Kudeaketa eta
Berrikuntzaren Balioespena
evaluación final: azken ebaluazio
evento: gertaera
evitación de, en: (zer) ez gertatzeko
ex alumno: ikasle ohi
examen de ingreso: sarbide(-)azterketa;
sarrera(-)azterketa; sartzeko azterketa
examen escrito: azterketa idatzi; idatzizko
azterketa
examen final: azken azterketa
examen médico: osasun(-)azterketa
examen oral: ahozko azterketa
examen práctico: azterketa praktiko
examinador: aztertzaile
examinando: azterketari
examinarse: azterketa egin
examinarse por libre: azterketa libretik egin
excedencia voluntaria: borondatezko
eszedentzia
excedente: soberakin
exento: salbuetsi
exigencia: eskakizun
expediente académico: ikasketa(-)espediente
expediente disciplinario: diziplina(-)espediente
expediente personal: espediente pertsonal
expedir: eman
expirar: amaitu; iraungi
Explotación de Minas: Meatzeen Ustiapena
exponer: adierazi; azaldu; erakutsi
expresión: adierazpen
Expresión Gráfica Arquitectónica:
Arkitekturako Adierazpen Grafikoa
Expresión Gráfica de la Ingeniería:
Ingeniaritzako Adierazpen Grafikoa
Expresión Gráfica y Proyectos de Ingeniería:
Adierazpen Grafikoa eta Ingeniaritzako
Proiektuak
expulsar: kaleratu; kanporatu
extensión telefónica: telefono(-)luzapen
extintor: (su-)itzalgailu
extraescolar: eskolaz kanpoko
extranjero: atzerri; erbeste
F
facultad: fakultate
Facultad de Bellas Artes: Arte Ederren
Fakultatea
Facultad de Ciencias: Zientzia Fakultatea
Facultad de Ciencias Económicas y
Empresariales: Ekonomia eta Enpresa
Zientzien Fakultatea
Facultad de Ciencias Químicas: Kimika
Zientzien Fakultatea
Facultad de Ciencias Sociales y de la
Comunicación: Gizarte eta Komunikazio
Zientzien Fakultatea
Facultad de Derecho: Zuzenbide Fakultatea
Facultad de Farmacia: Farmazia Fakultatea
Facultad de Filología, Geografía e Historia:
Filologia, Geografia eta Historia Fakultatea
Facultad de Filosofía y Ciencias de la
Educación: Filosofia eta Hezkuntza Zientzien
Fakultatea
Facultad de Informática: Informatika
Fakultatea
Facultad de Medicina y Odontología:
Medikuntza eta Odontologia Fakultatea
Facultad de Psicología: Psikologia Fakultatea
fallecimiento: heriotza
fallo: epai
falta: falta; hutsegite
familia numerosa: familia ugari
Farmacia Galénica y Tecnología
Farmacéutica: Farmazia Galenikoa eta
Farmazia Teknologia
Farmacia, Nutrición, Tecnología y Producción
Animal: Farmazia, Elikadura, Teknologia eta
Animalia Ekoizpena
Farmacología: Farmakologia
fase: aldi; fase
favorable: aldeko
fecha de adjudicación: adjudikazio(-)data
fecha de alta: altako data
fecha de baja: bajako data
- 113 -
fecha de entrada: sarrera(-)data
fecha de nacimiento: jaiotegun
fecha de pago: ordainketa(-)data
fecha de preceptividad: derrigortasun(-)data
fecha de publicación: argitalpen(-)data
fecha de salida: irteera(-)data
fecha de solicitud: eskaera(-)data
fecha de utilización: erabilera(-)data
fecha de vencimiento: mugaegun
fecha límite: azken egun
fecha pedido: eskariaren data
fecha recepción: jasotze(-)data
festivo, día: jaiegun
ficha: fitxa; orri; txartel
fichar: fitxatu
fichero: fitxategi
fiesta: jai
fiesta local: herriko jai
fiesta patronal: zaindariaren jai
Filología Alemana: Aleman Filologia
Filología Catalana: Katalan Filologia
Filología Eslava: Eslaviar Filologia
Filología Española: Espainiar Filologia
Filología Francesa: Frantses Filologia
Filología Gallega y Portuguesa: Galiziar eta
Portugaldar Filologia
Filología Griega: Filologia Grekoa
Filología Inglesa: Ingeles Filologia
Filología Inglesa y Alemana: Ingeles eta
Aleman Filologia
Filología Italiana: Italiar Filologia
Filología Latina: Latin Filologia
Filología Románica: Filologia Erromanikoa
Filología Vasca: Euskal Filologia
Filosofía: Filosofia
Filosofía de los Valores y Antropología Social:
Balioen Filosofia eta Gizarte Antropologia
Filosofía del Derecho: Zuzenbidearen Filosofia
Filosofía Moral: Filosofia Morala
fin de carrera: karrera(-)amaiera
firma: izenpe; sinadura
firma autorizada: baimendutako sinadura
firmado: izenpetua (izptua.); sinatua (sin.)
Física Aplicada: Fisika Aplikatua
Física Aplicada I: Fisika Aplikatua I
Física Aplicada II: Fisika Aplikatua II
Física Atómica, Molecular y Nuclear: Fisika
Atomikoa, Molekularra eta Nuklearra
Física de la Materia Condensada: Materia
Kondentsatuaren Fisika
Física de la Tierra: Lurraren Fisika
Física de Materiales: Materialen Fisika
Física Teórica: Fisika Teorikoa
Física Teórica e Historia de la Ciencia: Fisika
Teorikoa eta Zientziaren Historia
Fisiología: Fisiologia
Fisiología Vegetal: Landareen Fisiologia
Fisioterapia: Fisioterapia
folleto: esku(-)papera; liburuxka
forma de contacto: harreman(-)era
formación: heziketa; prestakuntza
Formación Profesional: Lanbide Heziketa; LH
formalizar: burutu; egin; formalizatu; legezko
egin
formalizar el expediente: espedientea egin
formar: hezi; prestatu
formular una solicitud: eskabidea egin
fotocopia compulsada: fotokopia konpultsatu
fotocopiadora: fotokopiagailu
FP: Lanbide Heziketa; LH
fuera de plazo: epez kanpo
función: betebehar; eginkizun; egiteko; funtzio;
zeregin
función de, en: ...(r)en arabera
función docente: irakasle(-)funtzio
función pública: funtzio publiko
funcionario: funtzionario
funcionario de carrera: karrerako funtzionario
funcionario definitivo: behin betiko funtzionario
funcionario interino: bitarteko funtzionario
funcionario provisional: behin-behineko
funtzionario
funciones, en: jardunean
funda: zorro
Fundamentos de Análisis Económico:
Ekonomia Analisiaren Oinarriak
Fundamentos de Análisis Económico I:
Ekonomia Analisiaren Oinarriak I
Fundamentos del Análisis Económico II
(Teoría Económica): Ekonomia Analisiaren
Oinarriak II (Ekonomiaren Teoria)
G
gabinete: kabinete
gasto corriente: gastu arrunt
gasto especial: gastu berezi
gasto previsto: aurreikusitako gastu
Genética: Genetika
Genética, Antropología Física y Fisiología
Animal: Genetika, Antropologia Fisikoa eta
Animalien Fisiologia
Geodinámica: Geodinamika
Geodinámica Externa: Kanpo Geodinamika
Geodinámica Interna: Barne Geodinamika
Geografía Física: Geografia Fisikoa
Geografía Humana: Giza Geografia
Geografía, Prehistoria y Arqueología:
Geografia, Historiaurrea eta Arkeologia
Geometría y Topología: Geometria eta
Topologia
gerente: gerente
gestión académica: akademi gestio; gestio
akademiko
giro: igorpen
Gobierno Vasco: EJ; Eusko Jaurlaritza
goma de borrar: borragoma; ezabagoma
grado: gradu; maila
grado medio: erdiko maila; maila ertain
graduado: graduatu
gradualmente: apurka-apurka; ezarian-ezarian;
pausoz pauso; poliki-poliki
grapa: grapa
gratificación: hobari
- 114 -
gratis: doan; dohainik
gratuidad: doakotasun
gratuito: doako
gravamen: karga
grave: larri
grupo: talde
grupo de alumnos: ikasle(-)talde; ikastalde
guardarropa: jantzi(-)gela
guía didáctica: gida didaktiko
guía docente: ikasketen gidaliburu;
irakaskuntza(-)gidaliburu
GV: EJ; Eusko Jaurlaritza
H
haber: hartzeko
habilidad: abilezia; trebetasun
habilitar: egokitu; moldatu
hábito: aztura; ohitura
habitual: ohiko
hacer caso omiso: kontuan ez hartu
hacer efectivo: ordaindu
hacer publico: argitara eman; jakitera eman
hacer referencia: aipatu
hacer saber: adierazi; jakinarazi
hacer valer: baliarazi
hacerse cargo: ardura hartu; arduratu
hasta la fecha: ordura arte
hasta nueva orden: besterik agindu arte
higiene: garbitasun; higiene
hijos-as: seme-alabak
Histología: Histologia
Historia Antigua: Antzinaroaren Historia
Historia Contemporánea: Historia Garaikidea
Historia de América: Amerikaren Historia
Historia de la Ciencia: Zientziaren Historia
Historia del Arte: Artearen Historia
Historia del Arte y de la Música: Artearen eta
Musikaren Historia
Historia del Derecho y de las Instituciones:
Zuzenbidearen eta Erakundeen Historia
Historia del Pensamiento y Movimientos
Sociales y Políticos: Gizarte eta Politika
Pentsamendu eta Mugimenduen Historia
Historia e Instituciones Económicas:
Ekonomia Historia eta Ekonomia Erakundeak
Historia Medieval: Erdi Aroaren Historia
Historia Medieval, Moderna y de América: Erdi
Aroaren, Aro Berriaren eta Amerikaren Historia
Historia Moderna: Aro Berriaren Historia
hoja de inscripción: izena emateko orri
hoja de instrucciones: argibide(-)orri
hoja de pedido: eskaera(-)orri; eskari
hora de clase: eskola(-)ordu; klase(-)ordu
hora de comienzo: hasiera(-)ordu
hora de entrada: sarrera(-)ordu
hora de salida: irteera(-)ordu
hora de trabajo: lanordu
hora extra: aparteko ordu
hora lectiva: eskola(-)ordu; klase(-)ordu
hora no lectiva: eskolarik gabeko ordu
horario de atención al público: jendaurreko
orduak; jendearentzako ordutegi
horario de clases: eskolen ordutegi; klase()ordutegi
horario de mañana: goizeko ordutegi
horario de profesores: irakasleen ordutegi
horario flexible: ordutegi malgu
horario laboral: lan(-)ordutegi
horario lectivo: eskola(-)ordu; eskolen ordutegi
horas a impartir: eman beharreko orduak
horas anuales: urteko orduak
horas de dedicación: arduraldia
horas reales: benetako orduak
I
ida y vuelta: joan-etorri
idioma extranjero: atzerriko hizkuntza
idoneidad: egokitasun
igualdad de oportunidades: aukera()berdintasun
ilegal: legez kontrako
impartir: eskola eman; irakatsi; klasea eman
implantar: ezarri
implementar: gauzatu
importe a devolver a caja: kutxara itzultzeko
diru(-)kopurua; kutxara itzultzeko zenbateko
importe a que asciende: diru(-)kopurua guztira;
zenbatekoa guztira
importe a retener: atxikitzeko diru(-)kopuru;
atxikitzeko zenbateko
importe de la matrícula: matrikularen diru()kopuru; matrikularen zenbateko
importe del debe: zorraren diru(-)kopuru;
zorraren zenbateko
importe del haber: hartzekoaren diru(-)kopuru;
hartzekoaren zenbateko
importe en euros: diru(-)kopurua eurotan;
zenbatekoa eurotan
importe ingresado: sartutako diru(-)kopuru;
sartutako zenbateko
importe liquidado: kitatutako diru(-)kopuru;
kitatutako zenbateko
importe solicitado: eskatutako diru(-)kopuru;
eskatutako zenbateko
imposición: ezarpen
impreso de matrícula: matrikula(-)orri
impreso de solicitud: eskabide; eskaera(-)orri;
eskari
impreso original: inprimaki original; jatorrizko
inprimaki
impresora: inprimagailu
imprimir: inprimatu
impuesto: zerga
Impuesto sobre la Renta de las Personas
Físicas: Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko
Zerga; PFEZ
impugnación: aurka egite; inpugnazio; kontra
egite
incentivar: suspertu
incentivo: pizgarri; suspergarri
incidencia: gertakari
- 115 -
incidencias: gorabeherak
inclusive: barne
incoar expediente: espedientea ireki
incompatibilidad: bateraezintasun
incompetencia: gaitasun falta
incompleto: osagabe
incorporarse al trabajo: lanean hasi; laneratu
incorrecto: oker
incrementar: gehitu
incumplir: ez bete
indebido: behar ez bezalako
indefinido: mugagabe(ko)
indemnización: kalte(-)ordain
indicador: adierazle
Índice de Precios al Consumo: Kontsumorako
Prezioen Indizea; KPI
información adicional: informazio gehigarri
información general: informazio orokor
informar favorablemente: aldeko iritzia eman;
aldeko txostena eman
informe desfavorable: kontrako iritzi; kontrako
txosten
informe favorable: aldeko iritzi; aldeko txosten
informe técnico: txosten tekniko
infracción: arau(-)hauste
infraestructura: azpiegitura
infravalorar: gutxietsi
infringir: araua hautsi; araua urratu
Ingeniería Aeroespacial: Ingeniaritza
Aeroespaziala
Ingeniería Agroforestal: Nekazaritza eta
Basozaintzako Ingeniaritza
Ingeniería Cartográfica, Geodésica y
Fotogrametría: Kartografia, Geodesia eta
Fotogrametria Ingeniaritza
Ingeniería de la Construcción: Eraikuntzako
Ingeniaritza
Ingeniería de los Procesos de Fabricación:
Fabrikazio Prozesuen Ingeniaritza
Ingeniería de Sistemas y Automática:
Sistemen Ingeniaritza eta Automatika
Ingeniería del Terreno: Lurren Ingeniaritza
Ingeniería e Infraestructura de los
Transportes: Garraioen Ingeniaritza eta
Azpiegitura
Ingeniería Eléctrica: Ingeniaritza Elektrikoa
Ingeniería Hidráulica: Ingeniaritza Hidraulikoa
Ingeniería Mecánica: Ingeniaritza Mekanikoa
Ingeniería Minera y Metalúrgica, Ciencia de
los Materiales: Meatze eta Metalurgia
Ingeniaritza eta Materialen Zientzia
Ingeniería Nuclear: Ingeniaritza Nuklearra
Ingeniería Nuclear y Mecánica de Fluidos:
Ingeniaritza Nuklearra eta Jariakinen Mekanika
Ingeniería Química: Ingeniaritza Kimikoa
Ingeniería Química y del Medio Ambiente:
Ingeniaritza Kimikoa eta Ingurumenaren
Ingeniaritza
Ingeniería Telemática: Ingeniaritza Telematikoa
Ingeniería Textil y Papelera: Ehun eta Paper
Ingeniaritza
ingresar en el cuerpo: kidegoan sartu
ingreso por cuotas: kuoten bidezko sarrera
ingresos de matrícula: matrikula(-)sarrerak
ingresos familiares: familiaren diru(-)sarrerak
inhabilitar: desgaitu
Inmunología, Microbiología y Parasitología:
Immunologia, Mikrobiologia eta Parasitologia
inscripción: izena emate
instalación: instalazio
instancia: eskabide; eskaera; eskaria
institución: erakunde
Instituto de Biología Aplicada: Biologia
Aplikatuaren Institutua (BIOIKER)
Instituto de Ciencias de la Antigüedad:
Antzinate Jakintzen Institutua
Instituto de Ciencias de la Educación:
Hezkuntza Zientzien Institutua
Instituto de Derecho Cooperativo y Economía
Social: Gizarte Ekonomiaren eta Kooperatiba
Zuzenbidearen Institutua
Instituto de Derecho Histórico de Euskal
Herria: Euskal Herriko Zuzenbide Historikoaren
Institutua
Instituto de Economía Aplicada a la Empresa:
Enpresari Aplikaturiko Ekonomiaren Institutua
Instituto de Economía Pública: Ekonomia
Publikoaren Institutua
Instituto de Epidemiología y Prevención de
Enfermedades Cardiovasculares:
Epidemiologiari eta Bihotz-hodietako
Gaixotasunen Prebentzioari buruzko Azterlan
Instituto de Estudios FinancierosActuariales: Finantza eta Aktuariotza
Azterlanen Institutua
Instituto de Estudios sobre Desarrollo y
Cooperación Internacional: Nazioarteko
Lankidetzari eta Garapenari buruzko Azterlanen
Institutua
Instituto de Estudios sobre el Desarrollo y la
Economía Mundial (HEGOA): Garapenaren
eta Mundu Ekonomiaren Institutua
Instituto de Euskara: Euskara Institutua
Instituto de Historia del País Vasco: Euskal
Herriko Historiaren Institutua
Instituto de Investigación y Desarrollo de
Procesos: Prozesuen Ikerkuntza eta
Garapenaren Institutua
Instituto de Lógica, Cognición, Lenguaje e
Información (ILCLI): Logika, Ezagutza,
Mintzaira eta Informazioaren Institutua
Instituto de Materiales Poliméricos
(POLYMAT): Material Polimerikoen Institutua
Instituto de Musicoterapia: Musika-terapia
Institutua
Instituto de Pedagogía de la Lengua:
Hizkuntzaren Pedagogiaren Institutua
Instituto de Síntesis y Estudios de
Materiales: Materialen Sintesi eta
Ikerkuntzaren Institutua
Instituto de Tecnología Microelectrónica:
Teknologia Mikroelektronikoaren Institutua
Instituto Interuniversitario de Prehistoria
Cantábrica: Kantabriar Historiaurrearen
Unibertsitate arteko Institutua
- 116 -
Instituto Médico de Basurto: Basurtuko
Institutu Medikoa
Instituto Universitario de Historia Social
"Valentín de Foronda": Valentin de Foronda
Gizarte Historiaren Unibertsitate Institutua
Instituto Vasco de Criminología:
Kriminologiaren Euskal Institutua
instrucción: eskolatze; heziketa
instrucciones de pago: ordaintzeko argibideak
interdisciplinar: diziplinarteko; jakintzarteko
interesado: interesatu
inventario: inbentario
inversión: inbertsio
investigación: ikerketa
investigar: ikertu
IPC: Kontsumorako Prezioen Indizea; KPI
IRPF: Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko
Zerga; PFEZ
itinerario: ibilbide
J
jefe de la sección de alumnos: ikasleen ataleko
buru
jefe de negociado: bulegoko buru
jornada continua: ordutegi jarraitu; ordutegi
trinko
jornada de mañana: goizeko ordutegi
jornada de tarde: arratsaldeko ordutegi
jornada de trabajo: lanaldi
jornada intensiva: ordutegi jarraitu; ordutegi
trinko
jubilación forzosa: beharturiko erretiro;
nahitaezko erretiro
jubilarse: erretiroa hartu
Junta de Campus: Campuseko Batzorde
Junta de Facultad: Fakultateko Batzar
Junta de Gobierno: Gobernu Batzar
junta directiva: zuzendaritza
justificación: arrazoi; arrazoibide; justifikazio
justificación de gastos: gastuen justifikazio
justificante: egiaztagiri; justifikatzeko agiri;
ziurtagiri
justificante de asistencia: bertaratze()ziurtagiri
justificar documentalmente: dokumentu bidez
justifikatu
justificar mediante factura: faktura bidez
justifikatu
justificar, a: justifikatzekoa
L
labor docente: irakaslan
laboral: lan(-); laneko
laboral indefinido: laboral finko; lan()kontratudun langile finko
lamentablemente: tamalez; zoritxarrez
lápiz: arkatz; lapitz
lección: ikasgai
lector: irakurgailu; lektore
legislación pertinente: dagokion legeri
legislación vigente: indarrean dagoen legeri
Lengua Española: gaztelania
lengua extranjera: atzerriko hizkuntza
Lengua y Cultura del Extremo Oriente: Ekialde
Urruneko Hizkuntza eta Kultura
lenguaje: hizkuntza
Lenguajes y Sistemas Informáticos: Hizkuntza
eta Sistema Informatikoak
levantar acta: akta jaso
levantar la sesión: bilera amaitutzat eman;
ekitaldia amaitutzat eman
Ley de la Función Pública Vasca: Euskal
Funtzio Publikoaren Lege
Ley de Ordenación General del Sistema
Educativo: Hezkuntza Sistemaren Antolamendu
Orokorrerako Lege; LOGSE
Ley de Protección de Datos Personales: Datu
Pertsonalak Babesteko Lege
Ley del Procedimiento Administrativo:
Administrazio eta Prozedura Lege
liberación: askapen; liberazio
libertad de cátedra: katedra(-)askatasun
libertad de enseñanza: irakaskuntza()askatasun
libertad de expresión: adierazpen(-)askatasun
libramiento: ordainketa(-)agindu
libre de cargas: kargetatik libre
libre designación: izendapen libre
libre, por: bere kabuz; libretik
libro contable: kontabilitate(-)liburu
libro de calificación: kalifikazio(-)liburu
libro de escolaridad: eskola(-)liburu
libro de familia: famili liburu
libro de incidencias: gorabeheren liburu
libro de registro: erregistro(-)liburu
libro de texto: ikasliburu; testuliburu
licencia por alumbramiento: erditze(-)lizentzia
licencia por asuntos propios: norbere
gauzetarako lizentzia
licencia por enfermedad: gaixotasun(-)lizentzia
licencia por lactancia: edoskitze(-)lizentzia
licencia por matrimonio: ezkontza(-)lizentzia
licenciado: lizentziatu
licenciatura: lizentzia
licitación: lehiaketa; lizitazio
límite de plazas: plaza(-)kopuru mugatu
línea curricular: curriculum(-)lerro
Lingüística General: Hizkuntzalaritza Orokorra
Lingüística Indoeuropea: Indoeuropar
Hizkuntzalaritza
liquidación: kitapen
liquidar, a: kitatzeko
lista de pago: ordainketa(-)zerrenda
listín: telefono(-)aurkibide
literalmente: hitzez hitz
llamamiento: dei
lo que se comunica: hala adierazten da; hala
jakinarazten da
lo que se hace saber: hala adierazten da; hala
jakinarazten da
localidad de destino: destinoko herri; helmuga()herri
- 117 -
localidad de nacimiento: jaioterri
Lógica y Filosofía de la Ciencia: Logika eta
Zientziaren Filosofia
LOGSE: Hezkuntza Sistemaren Antolamendu
Orokorrerako Lege; LOGSE
lugar de examen: azterketa(-)leku
lugar de expedición del DNI: NANa egindako
toki
lugar, si hubiera: hala balegokio
M
mantenimiento: mantentze(-)lan
manual: esku(-); eskuzko
mapa: mapa
maquina de café: kafe(-)makina
máquina de escribir: idazmakina
Máquinas y Motores Térmicos: Makina eta
Motor Termikoak
Matemática Aplicada: Matematika Aplikatua
Matemática Aplicada y Estadística e
Investigación Operativa: Matematika
Aplikatua, Estatistika eta Ikerkuntza Operatiboa
Matemáticas: Matematika
materia: irakasgai; jakintzagai
material de oficina: bulegoko material
material solicitado: eskatutako material
matrícula anulada: matrikula baliogabetu;
matrikula deuseztatu
matrícula de honor: ohorezko matrikula
matricula ordinaria: matrikula arrunt
matrícula provisional: behin-behineko matrikula
matriculación: matrikulazio
matrimonio: ezkontza; ezkontze
mayor de edad: adin nagusiko; adinez nagusi
mayoría de edad: adin nagusi; adin nagusitasun
mayúscula: letra larri
MEC: Hezkuntza eta Zientzia Ministerio; MEC
Mecánica de Fluidos: Jariakinen Mekanika
Mecánica de Medios Continuos y Teoría de
Estructuras: Ingurumen Jarraituen Mekanika
eta Egituren Teoria
media: batez besteko
Medicina: Medikuntza
Medicina Legal y Forense: Lege eta Auzitegi
Medikuntza
Medicina Preventiva y Salud Pública:
Prebentzio Medikuntza eta Osasun Publikoa
Medicina y Cirugía Animal: Animalia Medikuntza
eta Kirurgia
medida: neurri
membrete: idazpuru
memoria anual: txosten; urteko memoria
memoria del ordenador: ordenagailuaren
memoria
memoria-resumen: memoria-laburpen
menor de edad: adin txikiko; adinez txiki
mensaje: mezu
mensualidad extraordinaria: hileko aparteko
soldata
mérito: merezimendu; meritu
mesa: mahai
Metodología de las Ciencias del
Comportamiento: Portaera Zientzien
Metodologia
Métodos de Investigación y Diagnóstico en
Educación: Hezkuntzako Ikerkuntza eta
Diagnosi Metodoak
Microbiología: Mikrobiologia
miembro de la comisión: batzordekide;
batzordeko kide
miembro del comité: batzordekide; batzordeko
kide
miembro del tribunal: epaimahaikide
Mineralogía y Petrología: Mineralogia eta
Petrologia
Ministerio de Educación y Ciencia: Hezkuntza
eta Zientzia Ministerio; MEC
minoría de edad: adin txiki; adin txikitasun
misión: xede
modalidad de ingreso: sarbide(-)mota
modelo de enseñanza: irakaskuntza(-)eredu
modo de envío: bidaltzeko modu; igorbide
módulo: modulu
mudanza: etxez aldatze
mueble: altzari
Música: Musika
muy deficiente: oso gutxi
muy señor mío: jaun agurgarri hori; jauna
muy señora mía: andre agurgarri hori; andrea
N
natural de: ...(e)n jaioa; jaioterria:
negociado de acceso: sarbideko bulego
negociado de títulos: tituluen bulego
Neurociencias: Neurozientziak
nivel académico: ikasketa(-)maila
nivel alcanzado: lortutako maila
nivel de comprensión: ulermen(-)maila
nivel docente: irakasmaila
nivel educativo: hezkuntza(-)maila
nº: zenbaki; zk.
no apto: ez-gai; gainditu gabe
no conforme: ez ados
no docente: eskolaz kanpoko; irakaskuntzaz
kanpoko
nº pedido: eskari(-)zenbaki
nombramiento: izendapen
nombre y apellidos: izen-abizenak; izendeiturak
nómina: nomina
norma a cumplimentar: bete beharreko arau
norma de aplicación: aplikazio(-)arau
normativa de permanencia: iraute(-)araudi
normativa vigente: indarreko araudi
nota: nota
nota al pie: oin(-)ohar
nota de corte: gutxieneko nota
nota interna: barne(-)ohar
nota marginal: bazterreko ohar
nota media: batez besteko nota
nota provisional: behin-behineko nota
notable: oso ongi
- 118 -
notificación: jakinarazpen
nuevo ingreso, de: lehen aldiz matrikulatutako;
sartu berri
nulo: baliogabe
numerario: numerario
número: kopuru
número de DNI: NAN(-)zenbaki
número total: kopurua guztira
Nutrición y Bromatología: Elikadura eta
Bromatologia
O
objeto de, al: ...t(z)eko
objeto del viaje: bidaiaren xede
observación: ohar; oharpen
observar: bete; gorde
Obstetricia y Ginecología: Obstetrizia eta
Ginekologia
ocupación: lanbide
oferta de trabajo: lan(-)eskaintza
oferta docente: irakats eskaintza
oferta educativa: hezkuntza(-)eskaintza
oficina: bulego
oficio: ofizio (idazkia)
Oftalmología: Oftalmologia
OM: MA; Ministerio Agindu
omitir datos: datuak ez aipatu; datuak isildu
opcional: aukerako
oportuno: beharrezko; bidezko; dagokion; egoki
oposiciones a: ...(e)rako oposizioak
opositor: oposiziogile
optatividad: hautazkotasun
optativo: hautazko
Óptica: Optika
oral: aho(-); ahozko; hitzezko
orden a, en: ...t(z)eko
orden alfabético: alfabetoaren araberako
ordena; alfabetoz
orden de convocatoria: deialdi(-)agindu
orden de entrega: entrega(-)agindu
orden de pago: ordainketa(-)agindu
orden de prioridad: lehentasunen araberako
ordena
orden de servicio: zerbitzu(-)agindu
orden de transferencia: transferentzia(-)agindu
orden de traslado: lekualdaketa(-)agindu
orden del día: gai(-)zerrenda
Orden Ministerial: MA; Ministerio Agindu
orden, por: b.a.; bere aginduz
ordenación académica: akademi antolakuntza
ordenación general del sistema educativo:
hezkuntza(-)sistemaren antolamendu orokor
ordenador: ordenagailu
ordinario: arrunt; ohiko
organismo dependiente: menpeko erakunde
organización: antolaketa; antolamendu
Organización de Empresas: Enpresen
Antolakuntza
órgano colegiado: kide anitzeko organo
órgano de dirección: zuzendaritza(-)organo
órgano de gobierno: aginte(-)organo; gobernu()organo
orientación educativa: hezkuntza(-)orientabide
orientación profesional: lanbide(-)orientazio
original: jatorrizko; original
otorgar: eman
Otorrinolaringología: Otorrinolaringologia
otros datos: bestelako datuak
otros gastos: bestelako gastuak
P
p.o.: b.a.; bere aginduz
pág.: or.; orrialde
paga extraordinaria: aparteko paga
pagar a plazos: epeka ordaindu
página: or.; orrialde
página web: web orri
pago de matrícula: matrikula ordaintzea;
matrikula(-)ordainketa
pago en metálico: eskuan ordaintzea;
eskudiruzko ordainketa
páguese a: (nori) ordaindu
Paleontología: Paleontologia
panel adhesivo: ohol itsasgarri
pantalla: pantaila
papel continuo: paper jarraitu
papelera: paperontzi
paragüero: aterki(-)ontzi
Parasitología: Parasitologia
pareja de hecho: izatezko bikote
parentesco: ahaidetasun
paro: langabezi
parte, dar: berri eman; parte eman
partida: aurrekontu(-)sail; partida
PAS: Administrazioko eta Zerbitzuetako Pertsonal;
AZP
pasaporte: pasaporte
paso: pasabide
paternidad: aitatasun
Patología Animal: Animalien Patologia
patronato: patronatu
Pediatría: Pediatria
pedido: eskaera; eskari
pegamento: kola
pendiente de: ...t(z)eko; oraindik ... gabe; zain
pensión: pentsio
perceptor: hartzaile
perchero: esekitoki; gako
percibir, a: jasotzeko
perfil lingüístico: hizkuntz eskakizun
Periodismo: Kazetaritza
Periodismo II: Kazetaritza II
período: aldi; garai
permiso: baimen
persona física: pertsona fisiko
persona natural o jurídica: pertsona natural
edo juridiko
personal: norbere; pertsonal
Personal de Administración y Servicios:
Administrazioko eta Zerbitzuetako Pertsonal;
AZP
- 119 -
personal dependiente: menpeko langileak
personal docente e investigador: irakasle eta
ikertzaileak
personal propio: bertako langileak
Personalidad, Evaluación y Tratamientos
Psicológicos: Nortasuna, Balioespena eta
Psikologia Tratamenduak
petición: eskabide; eskaera; eskari
petición de, a: (nork) eskatuta; eskari egilea
Petrología y Geoquímica: Petrologia eta
Geokimika
pila: pila
Pintura: Margolaritza
piso: solairu
pizarra: arbel
plan de emergencia: larrialdietarako plan
plan de estudios renovado: ikasketa(-)plan
berritu
plan de gestión: gestio(-)plan; kudeaketa(-)plan
planificación: plangintza
plano: plano
planta: solairu
plantilla: langileak; pertsonala
plazas limitadas: plaza mugatuak
plazo de amortización: amortizazio(-)epe
plazo límite de inscripción: izena emateko
azken egun
pliego de bases administrativas particulares:
administrazio(-)oinarri zehatzen orri
pliego de condiciones administrativas:
administrazio(-)baldintzen orri
pliego de descargo: deskargu(-)orri
pliego general de condiciones: baldintzen orri
orokor
plurianual: hainbat urtetarako; urte anitzeko
plurilingüe: eleanitzeko
plus: gehigarri
polivalente: balioanitzeko
ponderación: haztapen; ponderazio
ponente: hizlari; txosten(-)emaile
poner en conocimiento: adierazi; jakinarazi
por delegación: eskuordeturik; eskuordetzaz
porcentaje: ehuneko
pormenorizar: xehatu
portada: azal
portador, al: eramaileari
portavoz: bozeramaile; eledun
portero mayor: atezain nagusi
posdoctorado: doktoratu ondoko; doktorego
ondoko
posibilidad: aukera
posibilitar: ahalbidetu; bideratu
posterior, para su: gero ...t(z)eko
postgraduado: graduatu ondoko; graduondoko
(tituluak eta ikasketak)
prácticas en empresa: praktikak enpresetan
preceptividad: derrigortasun
precio: prezio; salneurri
prefijo: aurrezenbaki
Prehistoria: Historiaurrea
preinscripción: izen emate; izena eman
prematrícula: aurrematrikula; aurrez matrikula
egite; aurrez matrikulatze
premio: sari
premio extraordinario: sari berezi
presentación donde hubiere lugar, para su:
behar den lekuan aurkezteko
presentar disculpas: barkamena eskatu
presente, por la: honen bidez
presidente de la comisión: batzordeburu;
batzordeko buru
presidente del tribunal: epaimahaiburu;
epaimahaiko buru
presidir: buru izan
preso: preso
prestación: laguntza; prestazio
prestación de servicios: zerbitzuak betetze
préstamo consumo: kontsumo(-)mailegu
prestar servicios: zerbitzuak egin; zerbitzuak
eman
presupuesto ordinario: aurrekontu arrunt;
ohiko aurrekontu
prevención: prebentzio
previo: aldez aurretiko
primer ciclo: lehen ziklo
primeros auxilios: lehen sorospen; lehen()mailako laguntza
procede, si: hala balegokio
procedente, es: badagokio
procedimiento administrativo: administrazio()prozedura
procedimiento de contratación:
kontrataziorako prozedura
proceso: prozesu
Procesos Psicológicos Básicos y su
Desarrollo: Oinarrizko Psikologia Prozesuak eta
haien Garapena
Producción Animal: Animalia Ekoizpena
Producción Vegetal: Landare Ekoizpena
profesor agregado: irakasle agregatu
profesor asociado: irakasle elkartu
profesor conferenciante: irakasle hizlari
profesor contratado: irakasle kontratatu
profesor interino: bitarteko irakasle
profesor numerario: irakasle numerario
profesor titular: irakasle titular
programa: egitarau; programa
promedio diario: eguneko batez besteko
promoción: promozio
promotor: eragile; sustatzaile
promover: sustatu
propia iniciativa, por: bere kabuz
propio: berezko
propuesta de resolución: erabaki(-)proposamen
prorrata: hainbanapen
prorroga: luzamendu; luzapen; luzatze
Prospección e Investigación Minera: Meatze
Prospekzio eta Ikerkuntza
proveedor: hornitzaile
provisional: behin-behineko
proyecto de fin de carrera: karrera amaierako
proiektu
Proyectos Arquitectónicos: Arkitekturako
Proiektuak
Proyectos de Ingeniería: Ingeniaritzako
Proiektuak
- 120 -
prueba de acceso: sarbide(-)proba; sarrera()proba
Psicobiología: Psikobiologia
Psicología Básica: Oinarrizko Psikologia
Psicología Evolutiva y de la Educación:
Bilakaeraren eta Hezkuntzaren Psikologia
Psicología Social: Gizarte Psikologia
Psicología Social y Metodología de las
Ciencias del Comportamiento: Gizarte
Psikologia eta Portaera Zientzien Metodologia
Psiquiatría: Psikiatria
puesto de trabajo: lanpostu
puntuación: puntuazio
puntuación mínima: gutxieneko puntuazio
puntuación obtenida: lortutako puntuazio
puntuación total: puntuazioa, guztira
puntualidad: ordua jagote; ordua zaintze;
puntualtasun
Q
quedar anotado: idatzita geratu
quedar constancia: jasota geratu
quedar constituido el tribunal: epaimahaia
eratuta geratu
quedar sin efecto: eraginik gabe geratu;
ondoriorik gabe geratu
quedar sin validez: balio gabe geratu
queja: kexa
Química Analítica: Kimika Analitikoa
Química Aplicada: Kimika Aplikatua
Química Física: Kimika Fisikoa
Química Inorgánica: Kimika Ez-organikoa
Química Orgánica: Kimika Organikoa
Química Orgánica I: Kimika Organikoa I
Química Orgánica II: Kimika Organikoa II
R
Radiología y Medicina Física: Erradiologia eta
Medikuntza Fisikoa
rama: adar; arlo
ratio: ratio
ratón: sagu
razón social: elkartearen helbide
real decreto legislativo: legegintzako errege()dekretu
recepción: harrera
rechazar: arbuiatu; atzera bota; baztertu;
gaitzetsi
recibí: hartu dut; jaso dut
recibido y conforme: hartu dut eta ados nago
recibo: agiri; ordainagiri
reciclaje: birziklatze
reclamación de convalidaciones: baliozkotzeak
erreklamatze
recomendación: gomendio
reconocer el derecho: eskubidea aitortu
reconocimiento de créditos: kredituak onartze;
kredituen aitorpen; kredituen onarpen
reconocimiento médico: osasun(-)azterketa
recorrido: ibilbide
rectificación: zuzenketa
rector magnífico: errektore andrea; errektore
jauna
rectorado: errektorego
recuento: kontaketa; zenbaketa
recurso: errekurtso
red educativa: hezkuntza(-)sare
reducción horaria: ordu(-)murrizketa
referencia: aipamen; erreferentzia (erf.)
referente a: ...(r)i buruzko; ...(r)i dagokion
referirse a: ...(r)i buruz aritu; aipatu
Reforma de Enseñanzas Medias: IEE;
Irakaskuntza Ertainen Erreforma
régimen administrativo: administrazio()araubide
región: eskualde; herrialde
registrar: erregistratu
registro: (udal-)errolda
regla: arau; erregela
reglamentario: arauzko
reglamento de evaluación compensatoria:
ebaluazio berezirako arautegi
reglamento de normalización administrativa:
administrazioko normalizazio(-)araudi
relación a, en: ...(r)i dagokion
relación adjunta: alboko zerrenda; honekin
batera doan zerrenda
relativo a: ...(r)i buruzko
rellenar por la administración, a:
administrazioak betetzeko
REM: IEE; Irakaskuntza Ertainen Erreforma
remitente: bidaltzaile; igorle
remitir: bidali; igorri
remuneración: ordainsari
renta: errenta
renunciar a una convocatoria: deialdiari uko
egin
representación sindical: ordezkaritza sindikala;
sindikatuen ordezkariak
requerir: eskatu; galdatu
requiere, si el caso así lo requiere: hala behar
izanez gero
requisito: baldintza; betebehar; eskakizun
rescindir: deuseztatu; urratu
reserva: erreserba
resguardo de título: tituluaren agiri; tituluaren
gordekin
residencia: bizileku; egoitza
resolución: erabaki
responder: erantzun
responsable: arduradun; erantzule
resultando: gertatuz; izanik
retribución: ordainketa; ordainsari
reunión: bilera
reválida: amaierako azterketa; errebalida
reverso: atzeko alde
revocación: baliogabetze
rotulador: errotuladore
rótulo: errotulu
ruegos y preguntas: galde-eskeak; norberak
lekarkeena
- 121 -
S
SAE: HELAZ; Hezkuntzarako Laguntza Zerbitzu
sala de espera: itxarongela
sala de juntas: batzar(-)areto; batzar(-)gela
sala de profesores: irakasleen gela
sala multifuncional: areto funtzioaniztun;
erabilera anitzeko areto
salario bruto: soldata gordin
saldo actual: egungo saldo
salón de actos: ekitaldi(-)areto; ospakizun()areto
salud: osasun
saludar: agurtu
salvo disposición en contrario: aurkakoa
erabakitzen ez bada
sanción: zigor
Sanidad Animal: Animalien Osasunbidea
sección: atal
secretaría de alumnos: ikasleen idazkaritza
secretaría virtual: idazkaritza birtual
secretario: idazkari
sede central: egoitza nagusi
según consta: agertzen denez
segunda lengua: bigarren hizkuntza
segundo ciclo: bigarren ziklo
Seguridad Social: Gizarte Segurantza
seguro cum laude: Cum Laude aseguru
seguro de accidente: istripu(-)aseguru
seguro escolar: eskola(-)aseguru
selección: aukeraketa
selectividad: Hautaprobak
sello: zigilu
sello de correos: seilu
semana de clase: eskola(-)aste; klase(-)aste
Seminario de Religión: Erlijio Mintegia
seminario de trabajo: lan(-)mintegi
separado: banandu
separador: bereizgarri
Servicio de Asesoramiento Educativo: HELAZ;
Hezkuntzarako Laguntza Zerbitzu
Servicio de Orientación Universitaria:
Unibertsitateko Orientabide Zerbitzu; UOZ
servicio de prevención: prebentzio(-)zerbitzu
sesión: bilera; bilkura; ekitaldi; saio
si el caso así lo requiere: kasuak hala eskatuz
gero
sigla: sigla
sillón: besaulki
simultaneidad de estudios: ikasketa
desberdinak aldi berean egin
sindikato: sindikatu
sistema de evaluación: ebaluazio(-)sistema
sitio web: web gune
sobre con franqueo: gutun(-)azal frankeatu
sobresaliente: bikain
socio: bazkide
Sociología: Soziologia
Sociología II: Soziologia II
solicita: eskatzen du
solicitante: eskatzaile
solicitud: eskabide; eskaera; eskari
solicitud de admisión: onarpen(-)eskabide;
onarpen(-)eskaera; onarpen(-)eskari
solicitud de ayuda: laguntza(-)eskabide;
laguntza(-)eskaera; laguntza(-)eskari
solicitud de beca: beka(-)eskabide; beka()eskaera; beka(-)eskari
solicitud de certificado: ziurtagiri(-)eskabide;
ziurtagiri(-)eskaera; ziurtagiri(-)eskari
solicitud de convalidaciones: baliozkotze()eskabide; baliozkotze(-)eskaera; balizokotze()eskari
solicitud de homologación: homologazio()eskabide; homologazio(-)eskaera;
homologazio(-)eskari
solicitud de matrícula: matrikula(-)eskabide;
matrikula(-)eskaera; matrikula(-)eskari
solicitud de título: titulu(-)eskabide; titulu()eskaera; titulu(-)eskari
solicitud de traslado de expediente:
espedientearen lekualdatze(-)eskabide;
espedientearen lekualdatze(-)eskaera;
espedientearen lekualdatze(-)eskari
solicitud incompleta: eskabidea ez dago osorik
solicitud programas: programa(-)eskabide;
programa(-)eskaera; programa(-)eskari
soltero: ezkongabe
SOU: Unibertsitateko Orientabide Zerbitzu; UOZ
subalterno: menpeko
subcomisión: azpibatzorde
subcontratar: azpikontratatu
subdelegado: ordezkariorde
subdirección: zuzendariordetza
subdirector: zuzendariorde
subsección: azpiatal
subsecretario: idazkariorde
subvención: diru(-)laguntza
subvencionar: diruz lagundu; subentzionatu
sucesivamente: bata bestearen ondoren;
elkarren segidan
sueldo base: oinarrizko soldata
sueldo bruto: soldata gordin
suficiente: nahikoa
suministrar: hornitu
suministro: hornidura
superior: goi(-); goiko; goi(-)mailako
superior inmediato: nagusi hurren
suplencia: ordezkapen
suplente: ordezko
suplir: ordezkatu
surtir los efectos oportunos: behar diren
eraginak izan; behar diren eraginak sor;
dagozkion ondorioak izan
sus labores: etxeko lanak
suscribir: izena eman
suspender: ez gainditu; suspenditu
suspenso: suspentso
sustitución: ordezkapen
sustitución de, en: ...(r)en ordez
T
tabla: taula
- 122 -
tablón de anuncios: iragarki(-)ohol; iragarki()taula
táchese lo que no proceda: ez dagokiona
ezabatu
taco de calendario: mahaiko egutegi
taladro: zulagailu
talón al portador: eramaile(-)taloi
talón nominativo: izendun taloi
tarde, por la: arratsaldean; arratsaldez
tarifa vigente: indarreko tarifa
tarjeta universitaria: unibertsitateko txartel
tarjetero: txarteldegi
tasas académicas: tasa akademikoak
Tecnología de los Alimentos: Elikagaien
Teknologia
Tecnología Electrónica: Teknologia Elektronikoa
Tecnologías del Medio Ambiente:
Ingurumenaren Teknologiak
telefonear: telefonoz deitu
telefonista: telefonista
temporal: aldi baterako
tenor de lo establecido, a: ezarritakoaren
arabera
tenor de, a: (nork) esan ...(e)nez
Teoría de la Literatura y Literatura
Comparada: Literaturaren Teoria eta Literatura
Konparatua
Teoría de la Señal y Comunicaciones:
Seinalearen Teoria eta Komunikazioak
Teoría e Historia de la Educación:
Hezkuntzaren Teoria eta Historia
tercer ciclo: hirugarren ziklo
tesis doctoral: doktorego(-)tesi
tiempo, a su debido: bere garaian
tijera(s): artazi(ak); guraize(ak)
tinta: tinta
titulación académica: titulazio akademiko
titulación propia: berezko titulu
titulado: tituludun
título: titulu
tomar posesión del cargo: karguaren jabe egin;
karguaz jabetu
tomo: ale; liburuki
tóner: toner
total: guztira
total, en: guztira
totalidad, en su: bere osoan
Toxicología y Legislación Sanitaria:
Toxikologia eta Osasun Legeria
trabajo de campo: landa(-)lan
trabajo en grupo: elkarlan; talde(-)lan
trabajo manual: eskulan
Trabajo Social y Servicios Sociales: Gizarte
Langintza eta Gizarte Zerbitzuak
traducción: itzulpen
Traducción e Interpretación: Itzulpengintza eta
Interpretazioa
traductor: itzultzaile
tramitación: tramitazio
trámite oportuno: dagokion tramite
transferencia: transferentzia
transitoriamente: aldi baterako
transparencia: gardenki
transporte: garraio
trasladar: lekuz aldatu
traslado de expediente académico: espediente
akademikoa lekuz aldatu
traslado de matrícula: matrikula lekuz aldatu
traslado expediente: espedientea lekuz aldatu
traslado forzoso: nahitaezko lekualdaketa
traslado voluntario: borondatezko lekualdaketa
trayecto: ibilbide
tribunal: epaimahai
tribunal de compensación: epaimahai berezi
trienio reconocido: onartutako hirurteko
trimestral: hiruhileko
triplicado, por: hiru aletan
turnos de permiso recuperado: baimen
errekuperatuko txandak
tutor: tutore
tutoría: tutoretza
U
unanimidad, por: aho batez
UNED: UHUN; Urrutiko Hezkuntzarako
Unibertsitate Nazional
unidad: atal
Universidad del País Vasco: EHU; Euskal
Herriko Unibertsitate
universidad laboral: unibertsitate laboral
Universidad Nacional de Educación a
Distancia: UHUN; Urrutiko Hezkuntzarako
Unibertsitate Nazional
universitario: unibertsitario; unibertsitate(-);
unibertsitateko
UPV: EHU; Euskal Herriko Unibertsitate
Urbanística y Ordenación del Territorio:
Hirigintza eta Lurralde Antolakuntza
urgente: premia larriko; presako
uso: erabilera
usuario: erabiltzaile
utilidad pública, de: herri(-)onurarako
V
vacaciones: oporrak
vacante: bete gabe; huts
validar: baliozkotu
validez académica: balio akademiko
validez, para que tenga: balioa izan dezan
válido: baliozko
valor: balio
valoración: balorazio
varios: beste zenbait; bestelakoak
varón: gizonezko
vascoparlante: euskaldun
véase: ikus
vencimiento: mugaegun
ventanilla: leihatila
ver instrucciones al dorso: ikus argibideak
atzeko aldean
verificación: egiaztapen
vestuario: aldagela
- 123 -
vía administrativa: administrazio(-)bide
vía de apremio: premiazko bide
viabilidad: bideragarritasun
viceconsejero: sailburuorde
vicedecano: dekanorde
vicedirector: zuzendariorde
vicegerente: gerenteorde
vicepresidente: lehendakariorde; presidenteorde
vicerrector: errektoreorde
vicerrector de Ordenación Académica:
Akademi Antolakuntzako errektoreorde
vicesecretario: idazkariorde
vigencia: indar; indarraldi
vinculante: behartzeko; lotesle
vínculo: lotura
virtud de, en: (zer) dela medio; (zeri) esker;
...(r)en arabera
visión: ikuspegi
vistas a, con: ...t(z)eko
visto bueno: O.E.; ontzat eman
visto bueno, dar el: ontzat eman
viudo-a: alargun
VºBº: O.E.; ontzat eman
votación: botazio; bozketa
voto: boto
voz: hitz
voz en off: off-eko ahots
voz pero sin voto, con: hitzarekin eta botorik
gabe
voz y voto, con: hitza eta botoa izanik
zuzendariordetza: subdirección
zuzendaritza: dirección
zuzendaritza(-)organo: órgano de dirección
zuzendu: corregir
zuzenketa: corrección
zuzentarau: directriz
Z
zona: alde; eskualde; inguru; zona
Zoología: Zoologia
Zoología y Dinámica Celular Animal: Zoologia
eta Animalia Zelulen Dinamika
ogia: Zoología
Zoologia eta Animalia Zelulen Dinamika:
Zoología y Dinámica Celular Animal
zor: debe
zoritxarrez: lamentablemente
zorraren diru(-)kopuru: importe del debe
zorraren zenbateko: importe del debe
zorro: funda
zoru: piso (suelo)
zulagailu: taladro
zuzen: correctamente
Zuzenbide Fakultatea: Facultad de Derecho
Zuzenbide Penala: Derecho Penal
Zuzenbide Pribatua: Derecho Privado
Zuzenbide Prozesala: Derecho Procesal
Zuzenbide Publikoa: Derecho Público
Zuzenbide Zibila: Derecho Civil
zuzenbidearen arabera(ko): conforme a derecho
Zuzenbidearen eta Erakundeen Historia:
Historia del Derecho y de las Instituciones
Zuzenbidearen Filosofia: Filosofía del Derecho
zuzendari: director
zuzendariorde: subdirector
- 124 -
GAI-AURKIBIDEA
denbora irabaztekoak
62
(komunikazioetarako esaldiak)
aditz laguntzailea.
6
aditz perifrastikoa
5
aditz trinkoa
5
aditza
5
aditzaren aspektua
5
agurra (dokumentua)
76
agurrak aurrez aurre
70
agurrak komunikazioetan
69
akta (dokumentua)
81
alfabetoa
3
aposizioak (estiloa)
32
(komunikazioetarako esaldiak)
atzerakarga (estiloa)
32
Espainiako unibertsitateak
50
atzerriko unibertsitateak
52
estiloa
30
eten-puntuak (puntuazioa)
38
ezezko esaldia (estiloa)
31
forma inpertsonalak (estiloa)
31
forma pasiboak (estiloa)
31
gaitzetsi, kexa adierazi edo kritika
64
60
barkamena eskatzekoak
(komunikazioetarako esaldiak)
61
bat/batzuk
11
berri onak ematekoak
61
dokumentuak
72
doluminak ematekoak
63
ebazpena (dokumentua)
78
ehunekoak (zenbakiak)
21
e-maila (dokumentua)
75
eratorpena
27
erdarakadak
43
eskerrak ematekoak
63
egitekoak (komunikazioetarako
(komunikazioetarako esaldiak)
berri txarrak ematekoak
22
(komunikazioetarako esaldiak)
aurrekoarekin lotzekoak
(komunikazioetarako esaldiak)
distributiboak (zenbakiak)
esaldiak)
61
(komunikazioetarako esaldiak)
bi puntu (puntuazioa)
37
bidaltzea adieraztekoak
62
galdera ikurra (puntuazioa)
39
gerundioa (estiloa)
35
gonbidapena (komunikazioetarako
64
esaldiak)
(komunikazioetarako esaldiak)
gutuna (dokumentua)
83
H letra
3
harridura-ikurra (puntuazioa)
39
hartu izana adieraztekoak
64
bilera-deia (dokumentua)
79
data
17
data letraz adierazita
17
data zenbakiz adierazita
17
(komunikazioetarako esaldiak)
deklinabidea
8
helbideak
- 125 -
23
hiru eta lau (deklinabidea)
12
hitz amaierako -a
14
hitz desegokiak (estiloa)
34
hitz-elkarketa (terminologia
27
ohartaraztekoak
(komunikazioetarako esaldiak)
sorkuntza)
hizkera sexista (estiloa)
34
hizkuntza-irizpideak (dokumentua)
72
hiztegia
86
Hiztegi Batuko zenbait hitz
48
ikurrak (laburtzapenak)
25
inizialak (laburtzapenak)
25
izen generikoen zerrenda
23
34
kartelak (gomendioak)
73
koma (puntuazioa)
36
komatxoak (puntuazioa)
40
komunikazioetarako esaldiak
60
laburdurak (laburtzapenak)
25
laburtzapenak
24
letra arrotzak (alfabetoa)
3
lexikoa (estiloa)
33
mailegutza (terminologia-sorkuntza)
28
marra luzea (puntuazioa)
40
marratxoa (puntuazioa)
40
mugatuak eta mugagabea
8
nominalizazioa (estiloa)
31
ofizioa (dokumentua)
84
oharrak eta kartelak
71
oharra jendeari (dokumentua)
74
oharra lankideei (dokumentua)
73
ordua
19
ordua zifraz ematekotan
19
ordua egitarau, kartel eta
19
antzekoetan
ordua zifraz emandakoan
19
deklinatzea
(helbideak)
kalkoak (estiloa)
65
parentesia (puntuazioa)
39
perifrasia (estiloa)
30
perpaus txertatuak (estiloa)
31
polisemia (estiloa)
33
proposamenak egitekoak
65
(komunikazioetarako esaldiak)
puntu eta koma (puntuazioa)
37
puntua (puntuazioa)
38
puntuazioa
36
siglak (laburtzapenak)
24
telefonoa (agurrak)
67
terminologia-sorkuntza
27
testuak ele bietan
41
testu laburrak (testuak ele bietan)
41
tipografia (testuak ele bietan)
42
udalen kale-izendegia (helbideak)
23
udalerriak
53
zatikiak (zenbakiak)
21
zenbakiak
20
zenbaki kardinalak (zenbakiak)
20
zenbaki ordinalak (zenbakiak)
20
zerbait eskatzekoak
66
(komunikazioetarako esaldiak)
ziurtagiria (dokumentua)
- 126 -
77
zorionak ematekoak
66
(komunikazioetarako esaldiak)
- 127 -