Hradní cesta - Vítejte v regionu Severní Morava a Slezsko

Transcription

Hradní cesta - Vítejte v regionu Severní Morava a Slezsko
Hradní cesta
Zamki i Pałace
Castle Route
Kunín
Pszc zyna
Orava
Slezské
vojvodství
Žilinský
samosprávný kraj
Moravskoslezský
kraj
Hradní cesta
Moravskoslezský kraj, Žilinský samosprávný kraj a Slezské vojvodství představují
tři spolupracující přeshraniční regiony s bohatou historií a kouzelnou krajinou,
v níž se kromě jiného nachází mnoho historických pokladů. Milovníkům kulturních památek nabízí nespočet možností pro trávení volného času. Brožura Hradní
cesta popisuje 15 vybraných hradů a zámků a obsahuje stručný výčet dalších hradů
a zámků nacházejících se ve třech výše zmíněných spolupracujících krajích. Moravskoslezský kraj, Žilinský samosprávný kraj a Slezské vojvodství Vás zvou k návštěvě
skvostných historických sídel, kde na Vás dýchne atmosféra života zámeckých pánů.
Můžete navštívit například rozsáhlý zámecký komplex Hradec nad Moravicí, mohutné kamenné hradby Oravského hradu, zámecké muzeum Pszczyna a spoustu
dalších působivých šlechtických sídel. Proto neváhejte a vydejte se za poznáním
těchto velkolepých hradů a zámků.
Těšíme se na Vaši návštěvu a přejeme Vám mnoho nezapomenutelných zážitků!
zamki i pałace
Okręg Morawsko-Śląski, Żyliński Kraj Samorządowy i Województwo Śląskie
są trze­m a współpracującymi, regionami przygranicznymi z bogatą historią. Jest
to czarująca kraina z mnóstwem skarbów historii. Miłośnikom zabytków kultury
oferuje szeroki wachlarz możliwości ciekawego spędzenia wolnego czasu. Broszura „Zamki i Pałace” opisuje 15 wybranych pałaców i zamków oraz zawiera krótką informację na temat innych, znajdujących się na terenie wyżej wymienionych,
współpracujących regionów. Okręg Morawsko-Śląski, Żyliński Kraj Samorządowy
i Województwo Śląskie zapraszają do wizyty w okazałych, historycznych siedzibach oraz zapoznania się ze stylem życia szlachty. Możecie zwiedzić na przykład
rozległy kompleks zamkowy Hradec nad Morawicą, potężne kamienne mury Grodu
Orawskiego, Muzeum Zamkowe w Pszczynie i szereg innych, imponujących siedzib
magnackich. A więc nie wahajcie się i wyruszcie na poznawanie tych wspaniałych
obiektów!
Cieszymy się z Państwa wizyty i życzymy wielu niezapomnianych wrażeń!
Castle Route
The Moravian-Silesian Region, the Žilina self-governing region and Silesian Voivodeship represent three cross-border, closely cooperating regions. They all feature
a rich past and enchanting landscape with numerous historical treasures and more.
There are a myriad ways for those who love cultural monuments to enjoy their time
exploring. This brochure, aptly entitled Castle Route, features 15 selected castles
and chateaux and offers a brief listing of others found in each of these three closeknit regions. The Moravian-Silesian Region, the Žilina self-governing region and
Silesian Voivodeship cordially invite you to visit these intriguing landmarks from
the past, where you can breathe in the atmosphere of castle life and chateau aristocracy. Such fantastic places include the sprawling chateau complex Hradec nad
Moravicí, the massive stone walls of Orava Castle, the chateau museum at Pszczyna
and many more impressive noble seats. So don‘t wait to head out and experience
these foreboding castles and grandiose chateaux.
We look forward to your visit and wish you many unforgettable experiences!
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
1
seznam atraktivit
lista atrakcji • list of attractions
Moravskoslezský kraj
Okręg Morawsko-Śląski • Moravian-Silesian Region
Moravskoslezský kraj
Okręg Morawsko-Śląski
Moravian-Silesian Region
• Hradec nad Moravicí - zámecký areál • kompleks zamkowy • chateau complex
• Hukvaldy - hrad • zamek • castle
•Sovinec - hrad • zamek • castle
•Kunín - zámek • pałac • chateau
•Fryštát - zámek • pałac • chateau
Žilinský samosprávný kraj
Żyliński Kraj Samorządowy • Žilina self-governing region
•Orava - hrad • zamek • castle
•Likava - hrad • zamek • castle
•Strečno - hrad • zamek • castle
• Budatín - hrad • zamek • castle
• Blatnica - hrad • zamek • castle
Slezské vojvodství
Województwo Śląskie • Silesian Voivodeship
•Pszczyna - hrad • zamek • castle
•Ogrodzieniec - hrad • zamek • castle
•Pławniowice - zámek • pałac • chateau
• Bielsko-Biała - hrad • zamek • castle
• Żywiec - hrad • zamek • castle
2
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
3
Moravskoslezský kraj
Morava a Slezsko. Dvě odlišné, a přece navzájem spjaté země, na jejichž
pomezí leží kraj, který z obou vybírá to nejlepší, kraj Moravskoslezský. Zároveň se nachází na severovýchodě České republiky a je z větší části obklopen
pohořími.
Je to region velice pestrý a různorodý, v němž najdete vše, co si duše cestovatele, turisty či milovníka kultury a pamětihodností může přát: vysoké hory
i úrodné nížiny, rušná města i ospalé vesničky, hřmotné dálnice i prašné
cesty, temné lesy i sluncem prozářené louky a pastviny, bublající potůčky
i divoké řeky, impozantní a honosné zámky i skromné dřevěné kostelíky.
Kraj je rozčleněn do šesti turistických oblastí (Beskydy, Jeseníky, Ostravsko,
Opavské Slezsko, Poodří a Těšínské Slezsko), z nichž každá má svůj specifický ráz a každá z nich nabídne jinak zajímavé zážitky na hradech a zámcích,
které tato publikace nabízí. Navštívit můžeme honosný červenobílý zámek
v Hradci nad Moravicí, tajemnou zříceninu Hukvaldy či jedinečně opevněný
Sovinec.
forests and sun-kissed meadows and pastures, babbling brooks and wild
rivers, impressive cathedrals and modest wooden chapels.
The region is broken down into six tourist areas (the Beskydy Mountains,
the Jeseník Mountains, Greater Ostrava, Opavian Silesia, the Odra River Basin and Těšín Silesia). Each has its specific character and offers visitors many
a wonderful experience visiting castles and chateaux as featured in this
publication. Visitors can see such wonders as the ostentatious red and white
chateau in Hradec nad Moravicí, the mysterious ruins of Castle Hukvaldy
or the uniquely fortified Sovinec Castle.
Okręg Morawsko-Śląski
Morawy i Śląsk. Dwa różne a jednak nawzajem powiązane kraje, na których
pograniczu leży kraj oferujący co najlepsze z obu – Okręg MorawskoŚląski. Rozciąga się na północnym wschodzie Republiki Czeskiej, otoczony
w większości górami.
Jest to region bardzo bogaty i zróżnicowany. Spotkać tu można wszystko,
czego dusza podróżnika, turysty czy miłośnika kultury i zabytków zapragnie: wysokie góry i urodzajne niziny, ruchliwe miasta i ciche wioski, huczące
autostrady i zakurzone drogi, mroczne lasy i słońcem zalane łąki i pastwiska, szemrzące potoki i rwące rzeki, imponujące i zdobne zamki a także
skromne drewniane kościółki.
Kraj podzielony jest na sześć obszarów turystycznych (Beskidy, Jesioniki,
Ostrawa, Śląsk Opawski, Poodrze i Śląsk Cieszyński) i każdy z nich ma swój
specyficzny charakter, każdy zaoferuje inne, ciekawe przeżycia w pałacach
i zamkach, wymienionych w niniejszej publikacji. Możemy zwiedzić paradny czerwonobiały zamek w Hradcu nad Morawicą, tajemnicze ruiny
Hukwaldy albo wyjątkowo ufortyfikowany Sowinec.
Moravian-Silesian Region
Moravia and Silesia. Two different, yet intertwined lands that
together make up a region offering the best of both, the Moravian-Silesian Region. It lies in the northeast corner of the
Czech Republic and is mostly surrounded by mountains.
It is a region that is widely rich and diverse, offering everything to be wished for by travelers, hikers or lovers of culture
and monuments: high mountains and fertile lowlands, bustling
cities and lazy villages, rushing highways and dirt paths. Dark
4
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
5
6
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
LEGENDA
LEGENDA
LEGEND
zámek
pałac
chateau
hrad
zamek
castle
zřícenina
ruiny
ruin
letiště
lotnisko
airport
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
7
- zámecký areál • kompleks zamkow y • chateau complex
národní kulturní památka
narodowy zabytek kultury • national cultural monument
Na vysokém ostrohu nad řekou
Moravicí se nachází rozlehlý zámecký
areál. Na místě slovanského hradiště
vyrostl v 11. stol. knížecí hrad Přemyslovců, který ve 13. stol. přebudoval český král Přemysl Otakar II. na výstavný
hrad chráněný důkladnou fortifikací.
V r. 1585 získal hrad do dědičného majetku Kašpar Pruskovský z Pruskova,
který zahájil jeho přestavbu v renesanční zámek. Od r. 1778 až do r. 1945
byli majiteli Lichnovšt í z Vošt ic
a Werdenbergu. Zámek má dvě části,
starší tzv. Bílý zámek a přístavbu novogotické části tzv. Červeného zámku
spolu se vstupní branou a Bílou věží
z 19. stol. V Bílém zámku si lze prohlédnout přepychově zařízené salony,
kuřárnu, kulečníkový sál či zámeckou
obrazárnu, Červený zámek slouží jako
restaurace a koncertní sál. Součástí
areálu je i přírodně-krajinářský park.
V r. 2008 získal titul „Nejpohádkovější
zámek v ČR“ v soutěži vyhlášenou Národním památkovým ústavem.
Na w ysokiej skale nad rzeką
Morawicą rozciąga się rozległy kompleks zamkowy. Na miejscu grodziska sło­w iańskiego wyrósł w XI wieku
książęcy gród Przemyślidów, przebudowany w XIII stuleciu przez
czeskiego króla Przemysła
Otokara II na reprezentacyjny gród chroniony gruntownymi fortyfikacjami.
W 1585 roku gród jako
majątek dziedziczny
uzusykał Kaszpar
Pruskovsk i z Pruskova, któr y rozpoczą ł
jego przebudowę w stylu
renesansowego zamku.
Od 1778 r. aż do 1945
roku był on własnoś-
cią rodziny Lichnowskich z Voštic
i Werdenberga. Zamek ma dwie części
– starszą, tzw. Biały Zamek, i dobudowaną, nowogotycką część, tzw. Czerwony Zamek z bramą wejściową i Białą
Wieżą z XIX w. W Białym Zamku
można zobaczyć luksusowo urządzone
salony, palarnię, salę bilardową a także
galerię obrazową, Czerwony Zamek
służy zaś jako restauracja i sala koncertowa. Do obejścia zamku należy przyrodniczo-krajobrazowy park. W 2008
r. zamek uzyskał tytuł „Najbardziej
bajkowego zamku w RC“, w konkursie
ogłoszonym przez Narodowy Instytut
Dziedzictwa.
http://www.zamek-hradec.cz
- zámecký areál • kompleks zamkow y • chateau complex
Hradec nad Moravicí zámecký areál • kompleks zamkowy • chateau complex
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Správa státního zámku Hradec nad Moravicí, Městečko čp. 2, 747 41 Hradec nad Moravicí
tel./fax: +420 553 783 485, email: [email protected]
parkoviště • parking • parking: přímo před vstupem do zámeckého areálu • wprost przed
wejściem na teren zamku • directly in front of chateau complex entrance
doprava • dojazd • transportation: vlakem a autobusem do města Hradec nad Moravicí,
nahoru do kopce k zámku cca 20-30 min. • pociągiem i autobusem do miasta Hradec nad
Moravicí, pod górę do zamku ok. 20–30 min. • by train or bus to city of Hradec nad Moravicí, up the hill to the chateau on foot around 20–30 min
přístup • dostęp • access: částečně bezbariérový • częściowo bezbarierowy • partially wheelchair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
IV, X, XII So–Ne 10–16, V–IX So–Ne, sv 10–18, Út–Pá 9–17, celoročně dle tel. objednávky
– 553 783 444 • IV, X, XII So–Niedz. 10–16, V–IX So–Niedz., święta 10–18, Wt–Pt 9–17,
całorocznie według zamówienia tel.: +420 553 783 444 • IV, X, XII Sat–Sun 10:00 a.m. – 4:00
p.m., V–IX Sat–Sun, holidays 10:00 a.m. – 6:00 p.m., Tue–Fri 9:00 a.m. – 5:00 p.m.,
year round by tel. arrangement – +420 553 783 444
This sprawling chateau complex
sits upon a high promontory above the
Moravice River. At the spot of a Slavic
hill fort, a princely Přemyslid castle
emerged in the 11th century. Bohemian King Přemysl Otakar II had it rebuilt in the 13th century into a stately
castle protected by intensive fortifications. Kašpar Pruskovský of Pruskov
gained the castle in 1585 as hereditary
property, and soon had it transformed
into a Renaissance chateau. The Lichnowsky family of Voštice and Werdenberg owned it from 1778 to 1945. The
chateau features two parts; the older
White Chateau and the newer Neo-Gothic Red Chateau, along with the entrance gate and White Tower from the
19th century. In the White Chateau,
visitors can admire the luxuriously
furnished parlors, a smoking room and
the chateau gallery. The Red Chateau
holds a restaurant and concert hall.
The complex includes a natural landscaped park. Hradec nad Moravicí won
the title “most fairy tale-like chateau
in the Czech Republic” in a National
Heritage Institute inquiry in 2008.
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradec nad Moravicí 8
Hradec nad Moravicí
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
9
- hrad • zamek • castle
Zříceniny kdysi jednoho z největších moravských hradů stojí na kopci
nad obcí Hukvaldy. Hrad byl budován
postupně v průběhu pěti staletí od konce 13. stol. až do požáru v r. 1762,
po němž již nebyl obnoven. Nejlépe zachovalým objektem na hradě je kaple
sv. Ondřeje, která byla v 19. stol. obnovena a udržována. Dnes se zde konají nejrůznější kulturní akce, z nichž
nejznámější je Mezinárodní hudební
festival Janáčkov y Hukvaldy. Hrad
obklopuje Hukvaldská obora, která
byla založena v r. 1566 a kde se pase
velké množství mufloní a daňčí zvěře.
Ve stejnojmenné obci, rodišti Leoše Janáčka, se nachází rodný dům a památník tohoto slavného skladatele.
was built gradually over five centuries from the end of the 13th century
until fire consumed it in 1762, after
which it was never renewed. The bestpreserved building here is the Chapel
of St. Andrew, which was restored and
maintained in the 19th century. Hukvaldy Castle hosts various cultural
events, including the spectacular International Music Festival Janáček Hukvaldy. The Hukvaldy game preserve
surrounds the castle, founded in 1566
and featuring large herds of mouf lon
and fallow deer. In the town by the
same name, the birthplace of Leoš Janáček, stands this famous composer‘s
family home and monument.
http://www.janackovyhukvaldy.cz
- hrad • zamek • castle
Hukvaldy hrad • zamek • castle
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Hrad Hukvaldy, 739 46 Hukvaldy, tel.: +420 558 699 323
parkoviště • parking • parking: v obci, cca 2 km od hradu • w miejscowości, ok. 2 km od zamku • in town, around 2 km below the castle
doprava • dojazd • transportation: autobusem do obce Hukvaldy, nahoru do kopce cca
2 km • autobusem do miejscowości Hukvaldy, pod górę ok. 2 km • by bus into Hukvaldy,
up the hill around 2 km přístup • dostęp • access: každou středu se mohou majitelé průkazu ZTP dopravit, po telefonické domluvě, až k hradu, tel.: + 420 736 158 748 • w każdą środę mogą osoby posiadające
legitymację osoby niepełnosprawnej dojechać, po uzgodnieniu telefonicznym, aż do zamku,
tel.: + 420 736 158 748 • each Wednesday persons with disabled ID cards may be transported
up to the castle after arranging by phone, tel.: + 420 736 158 748
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
IV, X So–Ne, sv 9–16, V–VIII Út–Ne 9–18, IX Út–Ne 9–17, mimo otevírací dobu
dle tel. objednávky +420 604 618 144
• IV, X So–Niedz., święta 9–16, V–VIII Wt–Niedz. 9–18, IX Wt–Niedz. 9–17, poza godzinami otwarcia według zamówienia tel. +420 604 618 144
• IV, X Sat–Sun 9:00 a.m. – 4:00 p.m., V–VIII Tue–Sun 9:00 a.m. – 6:00 p.m., IX Tue–Sun
9:00 a.m. – 5:00 p.m., other times by tel. arrangement +421 604 618 144
Hukvaldy Hukvaldy
Ruiny niegdyś jednego z naj­
większych zamków morawskich stoją
na wzgórzu nad miejscowością Hukvaldy. Budowano go stopniowo w przeciągu pięciu stuleci, od końca XIII w.
aż do pożaru w 1762 r., po którym
został opuszczony. Najlepiej zachowanym obiektem jest kaplica św. Andrzeja, którą odnowiono w XIX w.
Obecnie odbywają się tu najróżniejsze
imprezy kulturalne, z których najbardziej znaną jest Międzynarodowy Festiwal Muzyki „Janačkovy Hukvaldy“.
Na ogrodzonym obszarze leśnym
wokół ruin żyją liczne stada danieli i muf lonów Hodowlę zwierzyny rozpoczęto tu w 1566 r.
Miejscowość Hu k wa ldy
jest miejscem urodzenia
słynnego kompozytora
Leosza Janačka. Stoi
tu jego dom ojczysty
i pomnik.
One of Morav ia’s
largest castle ruins stand
atop a hill over the town
of Hukvaldy. The castle
10
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
11
- hrad • zamek • castle
Rozsáhlý hradní komplex byl
založen v r. 1332. Hrad na širokém
skalním výběžku dali vystavět páni
ze Sovince, náležející k významnému
moravskému rodu. Za husitských válek se hrad stal významnou husitskou
pevností. Za druhé světové války zde
bylo vězení a základna jednotky SS.
V současné době je návštěvníkům hradu zpřístupněno 5 nádvoří a tzv. Horní
hrad s vyhlídkovou věží s rozhledem
do překrásné krajiny sovineckého přírodního parku. V bývalých konírnách
jsou instalovány expozice Lesnické
školy a expozice drobností z historie
hradu, v purkrabství je expozice cínu
a zbraní, ve sklepení se nachází mučírna, v Boskovickém paláci lapidárium.
upon a wide rocky outcropping. It became a vital Hussite fortress during
the Hussite wars. It served as a prison
and base for SS units during WWII.
Today, castle visitors can explore five
courtyards and the so-called Upper
Castle with lookout tower, offering
a spectacular view of the Sovinec nature park. Exhibits installed in the
former stables highlight the former
forestry school and details of the castle‘s history. The burgrave‘s office holds
an exhibit of pewter and weaponry, the
cellars hide within a torture chamber,
and a lapidary is found in Boskovický
Hall.
http://www.hradsovinec.cz
- hrad • zamek • castle
Sovinec hrad • zamek • castle
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Hrad Sovinec, autopošta Břidličná, 793 51 Sovinec,
tel.: +420 554 295 113, email: [email protected]
parkoviště • parking • parking: v obci, cca 100 m od hradu • w miejscowości,
ok. 100 m od zamku • in town, around 100 m from the castle
doprava • dojazd • transportation: autobusem do obce Sovinec, k hradu cca 100 m, vlakem
do 15 km vzdáleného Rýmařova • autobusem do miejscowości Sovinec, do zamku ok. 100 m,
pociągiem do 15 km odległego Rymarzowa (Rýmařov) • by bus to Sovinec, up to the castle
around 100 m, by train to Rýmařov 15 km away
přístup • dostęp • access: bezbariérový v přízemí a na nádvoří • bezbarierowy na parterze
i dziedzińcu • wheelchair access to ground floor and courtyard
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
IV, X So–Ne 9–16, V–IX Út–Ne 9–17, mimo otevírací dobu dle tel. objednávky
+420 554 219 863 • IV, X So–Niedz. 9–16, V–IX Wt–Niedz. 9–17, poza godzinami otwarcia
na podstawie zamówienia tel. +420 554 219 863 • IV, X Sat–Sun 9:00 a.m. – 4:00 p.m., V–IX
Tue–Sun 9:00 a.m. – 5:00 p.m., other times by tel. arrangement +420 554 219 863
Sovinec Sovinec • Sowiniec • Sovinec
Rozległ y kompleks zamkow y
założono w 1332 r. Gród na szerokim
grzbiecie skalnym zbudowali panowie
z Sowińca, będący znaczącym rodem
morawskim. W trakcie wojen husyckich zamek stał się ważną twierdzą
husycką. Podczas II wojny światowej
było tu więzienie i baza oddziału SS.
Aktualnie dla zwiedzających zamkudostępne jest 5 dziedzińców i tzw. Górny Zamek z wieżą widokową, z której
można podziwiać panoramę przepięknego sowinieckiego parku przyrodni­
czego. W byłych stajniach znajdują
się ekspozycje Szkoły Leśnej oraz
pamiątki z historii zamku. W kasztelanii znajduje się ekspozycja naczyń cynkowych
i broni, w piwnicach jest
sala tortur, a w Pałacu
Boskowickim lapidarium.
This vast castle complex was founded
in 1332. The lords of Sovinec, an important Moravian family, had it built
12
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
13
- zámek • pałac • chateau
Jeden z nejcennějších barokních
zámků na Moravě byl postaven v letech 1726–1734 věhlasným rakouským
stavitelem J. L. von Hildebrandtem
pro hraběcí rodinu Harrachů. Největšího rozkvětu se dočkal na přelomu
18. a 19. stol. za osvícené majitelky
hraběnky Walburg y Truchsessové,
roz. Harrachové. Do nedávno zrekonstruovaného zámku se vrátily původní historické sbírky a také vybavení.
Trasa vede historicky zařízenými pokoji prvního a druhého patra a zavede
nás na zámeckou půdu, kde se nachází
unikátní barokní komínový systém.
Zámek je místem konání různých společenských akcí. Za návštěvu stojí také
udržovaný zámecký park s ojedinělou
stavbou zámecké kuželny, který byl založen v době stavby zámku.
Jeden z najcenniejszych barokowych pałaców na Morawach, zbudowany w latach 1726–1734 przez słynnego budowniczego austriackiego J. L. von
Hildebrandta dla rodziny hrabiowskiej
Harrachow. Największy rozkwit obiektu przypadł na przełom XVIII/XIX w.,
gdy jego właścicielką była „oświecona“ hrabina Maria Walburg Truchsess, z domu Harrach. Do niedawno
odnowionego pałacu powróciły oryginalne zbiory historyczne i meble.
Trasa prowadzi poprzez urządzone w historycznych stylach pokoje na pierwszym i drugim
piętrze aż na strych, gdzie
znajduje się u ni k a l ny
barokow y system kom i now y. W pa łac u
urządzane są rożne
imprezy towarzyskie.
Wa r to też z w ied zić
pielęgnowany park, założony w okresie budowy
pałacu, z rzadko spotykaną budowlą kręgielni.
14
One of the most valuable Baroque chateaux in Moravia was built
in 1726–1734 by famous Austrian
builder J. L. von Hildebrandt for the
noble Harrach family. Its greatest flourishing came at the turn of the 19th century under enlightened owner Countess Walburga Truchsessová, formerly
Harrachová. The original historical
collections and furnishings have been
returned to the recently reconstructed
chateau. The route leads through period-furnished rooms on the second
and third f loor, and continues to the
chateau attic, which features a unique
Baroque chimney system. The chateau
holds various social events during the
year. Visitors should not miss taking
a stroll through the maintained chateau park with its unique skittle alley
from the time of the chateau‘s construction.
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
http://zamek.kunin.cz
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
- zámek • pałac • chateau
Kunín zámek • pałac • chateau
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Správa zámku Kunín, 742 53 Kunín 1,
tel.: +420 556 749 420, email: [email protected]
parkoviště • parking • parking: pro osobní auta u zámku, pro autobusy cca 100 m od zámku
• dla samochodów osobowych obok zamku, dla autobusów ok. 100 m od zamku
• at the chateau for passenger vehicles, around 100 m from the chateau for buses
doprava • dojazd • transportation: autobusem do obce Kunín – zastávka U kovárny,
odtud cca 100 m k zámku, vlakem do 6 km vzdáleného Suchdolu nad Odrou • autobusem
do miejscowości Kunín – przystanek „U kovárny“, stąd ok. 100 m do zamku, pociągiem
do 6 km odległego Suchdola nad Odrą • by bus to Kunín – at the stop U kovárny, from there
around 100 m to the chateau, by train to Suchdol nad Odrou 6 km away
přístup • dostęp • access: bezbariérový • bezbarierowy • wheel-chair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
IV, X So–Ne, sv 9–16, V–IX Út–Ne, sv 9–17, mimo otevírací dobu dle tel. objednávky
+420 556 749 420 • IV, X So–Niedz., święta 9–16, V–IX Wt–Niedz., święta 9–17, poza godzinami otwarcia według zamówienia tel. +420 556 749 420 • IV, X Sat–Sun 9:00 a.m.
– 4:00 p.m., V–IX Tue–Sun, holidays 9:00 a.m. – 5:00 p.m., other times by tel. arrangement
+420 556 749 420
Kunín Kunín
15
- zámek • pałac • chateau
Empírový zámek Fryštát je jedinečnou památkou svého druhu ve zdejším regionu. Významné sídlo rodu
Larisch-Mönnich vyrostlo na místě
původní stavby z počátku 14. stol.
K vidění je stylově zařízený interiér
z 16. až 20. stol. Zámek je z jedné strany
spojen krytou chodbou s oratoří kostela Povýšení sv. Kříže a z druhé strany
je skleněnou chodbou propojen s vedlejší budovou „Lottyhaus“, kde se nachází stálá expozice výtvarného umění
významných českých umělců 19. stol.,
mezi kterými nechybějí Mikoláš Aleš,
Václav Brožík, Antonín Chittussi, Antonín a Josef Mánesovi a Antonín Slavíček. Zámek je obklopen anglickým
parkem s loděnicí, zookoutkem a dalšími atrakcemi, mezi které patří projížďky historickým kočárem. Park zámku
navazuje na karvinskou čtvrť Darkov
proslulou svými lázněmi.
Pałac empirow y Frysztat jest
jedynym swego rodzaju zabytkiem
w tutejszym regionie. Ważna siedziba rodziny Larisch-Monnich wyrosła
na miejscu pierwotnej budowli z początków XIV w. Zobaczyć tu można
stylowo umeblowane wnętrza z XVI
aż do XX wieku. Pałac z jednej strony połączony jest krytym korytarzem
z oratorium kościoła Podwyższenia
św. Krzyża a z drugiej, oszklonym
korytarzem z sąsiednim budynkiem „Lottyhaus“, w którym
znajduje się stała ekspozycja dzieł sztuki znaczących
artystów czeskich XIX
wieku, między którymi nie brak Mikołaja
Aleša, Wacława Brožika, Antoniego Chittussiego, Antoniego i Jozefa Manesow i Antoniego
Slavička. Pałac okala park
a ng ie l s k i z w y p o ż y­
16
czalnią łódek, małym ogrodem zoologicznym i innymi atrakcjami, takimi
jak na przykład przejażdżki historycznymi powozami. Park jest połączony
z karwińską dzielnicą Darkow (Darkov), słynnym uzdrowiskiem.
The Empire chateau Fryštát is the
only monuments of its kind in the region. This important Larisch-Mönnich
family seat grew at the spot of a 14th
century structure. It features stylishly
furnished interiors ranging from the
16th to the 20th century. The chateau
is connected on one side by a covered
hallway with oratory of the Church
of the Exaltation of Christ, and on the
other with the „Lottyhaus“. Here visitors can browse a permanent exhibit
of fine art by famous 19th-century
Czech artists, including such greats
as Mikoláš Aleš, Václav Brožík, Antonín Chittussi, Antonín and Josef
Mánes and Antonín Slavíček. The chateau is surrounded by a lovely English
Park with dock, zoo corner and other
attractions such as rides in historic
horse-drawn carriages. The park links
to the Karviná quarter of Darkov with
world-renowned spa.
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
http://www.zamek-frystat.cz
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
- zámek • pałac • chateau
Fryštát zámek • pałac • chateau
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Masarykovo nám. 1, 733 24 Karviná-Fryštát
tel.: +420 596 318 382, email: [email protected]
parkoviště • parking • parking: pod OD Prior cca 250 m od zámku • pod centrum handlowym „OD Prior“ ok. 250 m od zamku • below dept. store Prior around 250 m from the
chateau
doprava • dojazd • transportation: autobusem i vlakem do města Karviná, k zámku cca
1,8 km • autobusem i pociągiem do Karwiny (Karviná), do zamku ok. 1,8 km • by bus or train to the city of Karviná, then around 1.8 km to the chateau
přístup • dostęp • access: bezbariérový • bezbarierowy • wheel-chair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
III. okruh celoročně Út–Ne 10–17, I. a II. okruh IV–X Út–Ne 10–17,
mimo otevírací dobu dle tel. objednávky +420 596 318 382 • III trasa całorocznie Wt–Niedz.
10–17, I i II trasa IV–X Wt–Niedz. 10–17, poza godzinami otwarcia według zamówienia
tel. +420 596 318 382 • 3rd circuit year round Tue–Sun 10:00 a.m. – 5:00 p.m. and 2nd circuit
IV–X Tue–Sun 10:00 a.m. – 5:00 p.m., other times by tel. arrangement +420 596 318 382
Fryštát Fryštát • frysztat • Fryštát
17
Další památky:
Zámek Bruntál, http://www.bruntal-zamek.cz
Hrad Štramberk, http://www.stramberskatruba.cz
Slezskoostravský hrad, http://www.cerna-louka.cz/cz/hrad
Zámek Raduň, http://www.zamek-radun.cz
Zámek Kravaře, http://www.kravare.cz/o-meste/zamek-a-muzeum
Frýdecký zámek, http://web.telecom.cz/muzeumbeskyd
Zámek Linhartovy, http://zameklinhartovy.cz
Žerotínský zámek Nový Jičín, http://www.muzeum.novy-jicin.cz
Hrad Starý Jičín, http://www.hradstaryjicin.cz
Zámek Slezské Rudoltice, http://www.slezskerudoltice.cz/zamek-slezske-rudoltice
Zámek Bartošovice, http://bartosovice.cz
Zřícenina Fulštejn, http://www.fulstejn.wz.cz
Zámek Šilheřovice, http://www.zameksilherovice.cz
Zámek Dívčí hrad, http://www.divcihrad.cz
Žilinský samosprávný kraj
Żyliński Kraj Samorządowy
Žilina self-governing region
Inne zabytki:
Pałac Bruntalski (zámek Bruntál), http://www.bruntal-zamek.cz
Zamek Sztramberk (Štramberk), http://www.stramberskatruba.cz
Zamek Śląsko-Ostrawski (Slezskoostravský hrad), http://www.cerna-louka.cz/cz/hrad
Pałac Raduń (Raduň), http://www.zamek-radun.cz
Pałac Krawarze (Kravaře), http://www.kravare.cz/o-meste/zamek-a-muzeum
Pałac Frydecki (Frýdecký zámek), http://web.telecom.cz/muzeumbeskyd
Pałac Linhartowy (Linhartovy), http://zameklinhartovy.cz
Pałac Żerociński (Žerotínský zámek) w Nowym Jiczynie (Nový Jičín), http://www.muzeum.novy-jicin.cz
Zamek Stary Jiczyn (Starý Jičín), http://www.hradstaryjicin.cz
Pałac Rudolcice Śląskie (Slezské Rudoltice), http://www.slezskerudoltice.cz/zamek-slezske-rudoltice
Pałac Bartoszowice (Bartošovice), http://bartosovice.cz
Ruiny Fulsztejn (Fulštejn), http://www.fulstejn.wz.cz
Pałac Szylerzowice (Šilheřovice), http://www.zameksilherovice.cz
Pałac Dziewczęcy Gród (Dívčí hrad), http://www.divcihrad.cz
Other monuments:
Bruntál Chateau, http://www.bruntal-zamek.cz
Štramberk Castle, http://www.stramberskatruba.cz
Silesian Ostrava Castle, http://www.cerna-louka.cz/cz/hrad
Raduň Chateau, http://www.zamek-radun.cz
Kravaře Chateau, http://www.kravare.cz/o-meste/zamek-a-muzeum
Frýdek Chateau, http://web.telecom.cz/muzeumbeskyd
Linhartovy Chateau, http://zameklinhartovy.cz
Žerotín Chateau Nový Jičín, http://www.muzeum.novy-jicin.cz
Starý Jičín Castle, http://www.hradstaryjicin.cz
Slezské Rudoltice Chateau, http://www.slezskerudoltice.cz/zamek-slezske-rudoltice
Bartošovice Chateau, http://bartosovice.cz
Fulštejn Castle Ruin, http://www.fulstejn.wz.cz
Šilheřovice Chateau, http://www.zameksilherovice.cz
Dívčí hrad Chateau, http://www.divcihrad.cz
18
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
19
Žilinský samosprávný kraj
Žilinský samosprávný kraj byl od 12. stol. prakticky až do r. 1918 součástí
Uherského království. Kraj je tvořen převážně hornatým územím, které
nápadně rozděluje řeka Váh na Slovensko-moravskou a Fatransko-tatranskou oblast.
Kraj je rozčleněn do 5 regionů, které jsou tak rozmanité, že si zde každý
najde to své. Horné Považie nabízí římské památky, slovanské osídlení a slovanské památky, archeologické naleziště či bohatý výskyt minerálních vod
a termálních pramenů. Na Kysuciach najdete jedinečnou lesní úvraťovou
železnici, lidovou architekturu ve skanzenu, či fosilní pozůstatky mamuta.
Region Liptov zaujme množstvím horské dřevěné architektury, ale i folklóru. Nachází se zde také jeden z nejnavštěvovanějších skanzenů i folklórních festivalů. Orava nabídne dřevěné kostely, lidové stavby, srubové domy
a majestátní Oravský hrad. Region Turiec je bohatý na středověké románské
a gotické kostely, starobylé zbytky hradů a díky přírodním krásám je označován jako „turčianska záhrada“.
fossilized woolly mammoth remains. The Liptov area is known for its abundant mountain wooden architecture and its folklore. It also features one
of the Slovakia‘s most visited open-air museums and folklore festivals. The
area of Orava boasts wooden churches, folk structures, log cabins and the
majestic Orava Castle. The Turiec area is rich in medieval Romanesque and
Gothic churches, old castle ruins and natural wonders that led to it being
called the „Turiec Garden“.
Żyliński Kraj Samorządowy
Żyliński Kraj Samorządowy od XII wieku praktycznie aż do 1918 roku
wchodził w skład Królestwa Węgier. Góry pokrywają dużą część powierzchni tego regionu, którego rzeka Wag rozcina na część słowacko-morawską
i fatrzańsko-tatrzańską. Kraj dzielimy na 5 regionów, które są tak różnorodne, tak że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Górne Poważe oferuje zabytki rzymskie, osadnictwo i zabytki słowiańskie, oraz znaleziska archeologiczne, Teren obfituje w wody mineralne i źródła termalne. Na Kysucach
zobaczyć można unikalną leśną kolejkę zwrotną, w skansenie architekturę
ludową, a nawet skamieniałe szczątki mamuta. Region liptowski zachwyci
bogactwem drewnianej architektury górskiej i folkloru. Znajduje się tu też
jeden z najczęściej zwiedzanych skansenów. Odbywa się tu też wiele festiwali folklorystycznych. Orawa oferuje drewniane kościoły, budowle ludowe,
domy zrębowe i imponujący Zamek Orawski. Region turczański zaś obfituje
w średniowieczne, romańskie i gotyckie kościoły oraz ruiny grodów. Dzięki
pięknej przyrodzie nazywany jest turczańskim ogrodem.
Žilina self-governing region
The Žilina self-governing region was a part of the Kingdom of Hungary from the 12th century practically until 1918. The River Váh
markedly divides this mostly mountainous region into the SlovakMoravian and the Fatra-Tatra areas.
The region is divided into five smaller areas, so diverse
in fact that they literally offer something for everyone.
Horné Považie offers Roman monuments, Slavic monuments including a former settlement, other archaeological
finds and a rich abundance of mineral waters and thermal
springs. The Kysuce area holds the unique logging Back Swath
Railway, folk architecture in an open-air museum, and even
20
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
21
22
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
LEGENDA
LEGENDA
LEGEND
zámek
pałac
chateau
hrad
zamek
castle
zřícenina
ruiny
ruin
letiště
lotnisko
airport
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
23
- hrad • zamek • castle
národní kulturní památka
narodowy zabytek kultury • national cultural monument
Oravský hrad se vypíná na strmém skalním bradle nad soutokem
říčky Račová s Oravou. Sloužil jako
strážní pohraniční hrad, kamennou
podobu však získal až po tatarských
vpádech za vlády Bely IV. Nejstarší
částí středního hradu je původně románská věž ze 13. stol., ostatní objekty
začaly vynikat v 15. stol. Mohutné kamenné hradby a bašty byly vystavěny
o stol. později. Počátkem 17. stol. byl
na hradě vybudován Thurzovský palác
a na přelomu 17. a 18. stol. byly dokončeny správní budovy a fara. V r. 1800
zachvátil hrad mohutný požár, po kterém nebyl obýván. V současné době
se na hradě nachází expozice dobových zbraní a výzbroje, přírodovědná,
archeologická a etnografická expozice
a expozice historického bydlení.
Z a mek Or awsk i w z nosi się
na stromej skale u zbiegu rzeczki Račova (czyt. Raczowa) z Orawą. Zamek
pełnił rolę warowni granicznej, kamienny wygląd uzyskał jednak dopiero
po najazdach tatarskich, za panowania
Beli IV. Najstarszą budowlą środkowego zamku jest pierwotnie romańska
wieża z XIII w. Resztę obiektów zaczęto
budować w XV wieku. Potężne mury
kamienne i bastiony zbudowano
w sto lat później. W początkach
XVII wieku zbudowano pałac
Thurzow a na przełomie
XVII/XVIII stulecia dobudowano budynki urzędowe
i parafialne. W 1800 r.
olbrzymi pożar spalił
zamek i od tego czasu nie był już on zamieszkany. Obecnie
znajdują się tu w yst aw y : d aw nej bron i
i uzbrojenia, przyrod-
24
nicza, archeologiczna i etnograficzna
oraz ekspozycja historycznych wnętrz
zamkowych.
Orava Castle rises above a steep
rocky cliff over the conf luence of the
Račová and Orava streams. Its purpose
was to guard the border, but its stone
appearance came after Tatar invasions
under the rule of Bela IV. The oldest
part of the inner castle is the 13th-century Romanesque tower; other parts
began developing in the 15th century.
The massive stone walls and bastions
came a century later. The early 17th
century saw the addition of the Thurzo Palace; administrative buildings
and a rectory were completed by the
turn of the 18th century. A major fire
destroyed the castle in 1800 and it was
never occupied again. Today the castle
holds exhibits of period weaponry and
armament, as well as natural, archaeological, ethnographic and historical
dwelling exhibits.
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
http://www.oravamuzeum.sk
- hrad • zamek • castle
Orava Hrad • zamek • Castle
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Oravský hrad, 027 41 Oravský Podzámok, tel.: +421 435 816 119, fax: +421 435 816 130,
[email protected]
parkoviště • parking • parking: v obci, při řece Orave, cca 1 km od hradu • w miejscowości,
na brzegu rzeki Orawy, ok. 1 km od zamku • in town by the Orava river, around 1 km from
the castle
doprava • dojazd • transportation: autobusem a vlakem do obce Oravský Podzámok,
cca 2 km od hradu • autobusem albo pociągiem do miejscowości Oravský Podzámok,
ok. 2 km do zamku • by bus or train to the town of Oravský Podzámok, around 2 km from
the castle
přístup • dostęp • access: není bezbariérový • nie ma dostępu bezbarierowego • not wheelchair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
XI–III Po–Ne 10–15, V, IX Po–Ne 8.30–17, VI Po–Ne 8.30–17.30, VII–VIII 8.30–18, X Po–Ne
8.30–16, celoročně dle tel. objednávky – +421 435 816 132 • XI–III Po–Niedz. 10–15, V,
IX Po–Niedz. 8.30–17, VI Po–Niedz. 8.30–17.30, VII–VIII 8.30–18, X Po–Niedz. 8.30–16,
całorocznie według zamównienia tel. +421 435 816 132 • XI–III Mon–Sun 10:00 a.m. – 3:00
p.m., V, IX Mon–Sun 8:30 a.m. – 5:00 p.m., VI Mon–Sun 8:30 a.m. – 5:30 p.m., VII–VIII 8:30
a.m. – 6:00 p.m., X Mon–Sun 8:30 a.m. – 4:00 p.m., year round by tel. arrangement
+421 435 816 132
Orava orava
M. Pišný
M. Pišný
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
25
- hrad • zamek • castle
Mohutná, dobře zachovalá zřícenina kdysi významného královského
strážního hradu stojí na skalnatém výběžku z masívu Předního Choča v nadmořské výšce 657 m n. m nad nedalekou
obcí Likavka. Byl postaven ve 14. stol.
z iniciativy zvolenského župana Donče jako strážní hrad na krajinské cestě
z Budína do Polska. Původně byl královským majetkem, mimo jiné i svatebním
věnem druhé manželky Zikmunda Lucemburského Barbory Ciljské. Od konce 14. stol. býval v držení liptovských
županů. Hrad byl v letech 1431–1434
významnou husitskou pevností a poté
byly jeho osudy historie nejvíce spojovány s rody Hunyady – Korvín, Zápolský,
Illésházy a Thőkőly, jakož i s osobnostmi
Ludvíka Pekry a Jana Kružiče. Po převzetí Uherskou komorou sloužil jako
kasárna a vězení pro odbojné a zběhlé
poddané, pobyt Juraje Jánošíka jako
vězně na hradě Likava však náleží jen
do světa pověstí a umělecké literatury.
Ve třech patrech věže jsou umístěny
i repliky dobových zbraní, mobiliáře
a mučících nástrojů/nástrojů feudální
justice.
Dobrze zachowane potężne ruiny
królewskiego zamku warownego, swego
czasu o dużym znaczeniu, wzno­s zące
się na skalistym grzbiecie Przed­n iego
Chocza, nad niedaleką wioską Likavka
na wysokości 657 m n. p. m. Zbudowano go w XIV w. z polecenia
żupana zwoleńskiego Doncza
jako warownię na szlaku handlowym z Budy do Polski.
Najpierw był majątkiem
k rólewsk im, międz y
innymi też wianem
wesel ny m d r ug iej
żony Zygmunta Luksemburskiego, Barbary Cylejskiej. Od końca
X IV w. był mająt k i-
26
em żupanów liptowskich. W latach
1431–1434 zamek stał się znaczącą
twierdzą husycką a później jego losy
łączą się najczęściej z historią rodow
Hunyady-Korwinow, Zapolskich (Zapolya), Illeshazy i Thokoly a także z takimi osobistościami, jak Ludwik Peker
czy Jan Kružič. Po przejęciu zamku
przez Królewską Kancelarię Węgierską były tu koszary i więzienie dla niepokornych czy zbiegłych poddanych.
Pobyt zbójnika Je­r zego Janosika (Juraj
Janošik) w tutejszym więzieniu należy
jednak zaliczyć tylko do świata powieści i literatury. Na trzech piętrach wieży
umieszczono też repliki broni historycznej, umeblowania i narzędzi tortur.
The massive, well-preserved ruin
of a once-important royal castle stands
on a rocky outcropping of the mountain
Predný Choč (657 ASL) near the town
of Likavka. The Zvolen count Donč had
it built in the 14th century to protect the
forested trade route from Budín to Poland. Originally belonging to royalty,
it was even once a dowry of Sigismund
of Luxembourg‘s second wife, Barbora
Ciljská. Liptal district governors held
it until the end of the 14th century. The
castle served as a major Hussite fortress
in 1431–34; its later history is mostly
tied to the families Hunyady - Korvín, Zápolský, Illésházy and Thőkőly,
as well as such figures as Ludvík Pekra
and Ján Kružič. After being absorbed
by the Hungarian Chamber, it served
as barracks and a prison for rebellious
and escaped serfs; however, the notion
that Juraj Jánošík was imprisoned here
in Likava Castle is but a legend and theme of artistic literature.
The three tower f loors hold replicas
of period weaponry, furniture, instruments of torture and devices of feudal
justice.
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
- hrad • zamek • castle
Likava Hrad • zamek • Castle
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Liptovské múzeum v Ružomberku, Námestie Š. N. Hýroša 10, 034 50 Ružomberok,
tel.: + 421 917 120 694 (Pavol Lofaj, správce NKP Hrad Likava),
další informace – tel.:+ 421 44 432 24 68, + 421 44 430 35 33, fax: + 421 44 430 35 32,
e-mail: [email protected]
parkoviště • parking • parking: volné parkování v obci Likavka, cca 1 km od hradu (odbočka
do obce ze státní komunikace č. 59, úsek Ružomberok – Dolný Kubín, evropská komunikace
E 77 – oproti penzionu – restauraci Koliba Likava, zastávka SAD Likavka, hrad) • parkowanie bez ograniczeń w wiosce Likavka, ok. 1 km od grodu (droga boczna do miejscowości
z drogi państwowej nr 59, odcinek Ružomberok – Dolný Kubín, trasa europejska E 77 – naprzeciw pensjonatu – restauracji „Koliba Likava“, przystanek autobusowy „Likavka, hrad“)
• free parking in the town of Likavka, around 1 km from the castle (branch to town from
State Road no. 59, section of Ružomberok – Dolný Kubín, European Motorway E 77 – across
from guesthouse/restaurant Koliba Likava, bus stop SAD Likavka, hrad)
doprava • dojazd • transportation: autobusem z Ružomberka nebo Dolného Kubína,
zastávka SAD Likavka, hrad, poté cca ½ hodiny k hradu po lesní silnici nebo přes louky pod
ní po červené tur. stezce na Predný Choč; vlakem nebo autobusem do Ružomberku, pěšky
ze železniční nebo autobusové stanice přes obec Likavka k předcházejícímu výchozímu
bodu zastávka SAD Likavka, hrad, a pak podle předchozího popisu, cca 3 km • autobusem
z Rużomberka albo miasta Dolný Kubín, przystanek „Likavka, hrad“, następnie ok. 30 minut
do grodu leśną drogą albo łąkami pod drogą po czerwonym szlaku turystycznym na Predný
Choč (czyt. Chocz); pociągiem albo autobusem do Rużomberka, piechotą ze stacji kolejowej
albo autobusowej przez wieś Likavka do przystanku autobusowego „Likavka, hrad“, i dalej
według poprzedniego opisu, ok. 3 km • by bus from Ružomberk or Dolný Kubín, bus stop
SAD Likavka, hrad, then around ½ hour to the castle along the forest path or through the
meadows below along the red hiking route to Predný Choč; by train or bus to Ružomberk,
on foot from the rail or bus station through the town of Likavka to the previous starting
point at the bus stop SAD Likavka, hrad, then follow previous directions, around 3 km
přístup • dostęp • access: není bezbariérový • nie ma dostępu bezbarierowego • not wheelchair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
V Po–Ne 10–16, VI–IX Po–Ne 9–17, X Út–Ne 10–16, mimo otevírací dobu dle tel. objednávky
pro organizované skupiny + 421 44 432 24 68, + 421 917 120 694 • V Po–Niedz. 10–16, VI–IX
Po–Niedz. 9–17, X Wt–Niedz. 10–16, poza godzinami otwarcia dla grup zorganizowanych
według zamówienia tel. + 421 44 432 24 68, + 421 917 120 694 • V Mon–Sun 10:00 a.m. –
4:00 p.m., VI–IX Mon–Sun 9:00 a.m. – 5:00 p.m., X Tue–Sun 10:00 a.m. – 4:00 p.m., other
times by telephone arrangement for organized groups + 421 44 432 24 68, + 421 917 120 694
Likava Likava
http://www.liptovskemuzeum.sk
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
27
- hrad • zamek • castle
národní kulturní památka
narodowy zabytek kultury • national cultural monument
Hrad patří k nejvýraznějším dominantám Žilinského samosprávného kraje
a severního Považia. Tyčí se na mohutné strmé vápencové skále nad řekou
Váh. První písemná zmínka o hradu
pochází z r. 1384. Během celé historie hradu se stavělo a opevňovalo.
Od r. 1397 se stává pánem hradu Sudivoj z Ostrorogu a hrad pak střídá řadu
majitelů. Hrad bez větší újmy přečkal
husitské války. Pak se opět stavělo
a od druhé pol. 16. stol. se stal hrad
prakticky nedobytným. To se ukázalo během Thökölyho povstání. Proto
ho dal císař Leopold po porážce povstalců v r. 1698 zbourat. V současnosti
jsou obnovené a konzervované hradní
ruiny a nachází se zde archeologická
expozice Odhalená minulost a expozice věnovaná Žofii Bosniakové.
Zamek należy do najwyraźniejszych obiektów górujących nad krajem
żylińskim i całym północnym Poważem. Wznosi się na wysokiej stromej skale wapiennej nad rzeką Wag.
Pierwsza wzmianka o nim na piśmie
pochodzi z 1384 r. Zamek był nieustannie przebudowywany i umacniany.
W 1397 r. właścicielem został Sędziwoj
z Ostrorogu. Następnie właściciele często się zmieniali. Zamek
nie doznał większych strat
w okresie wojen husyckich.
Dzięk i kolejnym przebudowom, w drugiej połowie
XVI w. stał się praktycznie nie do zdobycia.
To potwierdziło się
podczas powstania
Thokolyego. Dlatego te ż po k lę sce
powstańców cesarz Leopold kazał go zniszczyć.
28
Obecnie ruiny zamku są odnowione
i zakonserwowane. Znajduje się tutaj
ekspozycja archeologiczna „Odkryta
przeszłość“ i ekspozycja poświęcona
Zofii Bosniakovej.
This castle is one of the most impressive dominant features of the Žilina self-governing region and northern
Považie. It rises high atop a huge, steep
limestone cliff above the River Váh.
The first written record of the castle
comes from 1384. The castle‘s entire
history saw constant building and fortification. Sudivoj of Ostrorog became
its owner in 1397, followed by a series
of others. The castle survived the Hussite Wars relatively unscathed. Building
resumed, and Strečno became nearly
unconquerable by the mid-16th century. This became evident during the socalled Thököly Uprising. Thus, after
defeating the rebels, Emperor Leopold
had it razed in 1698. Today, the castle
ruin have been restored and preserved.
It holds an archaeological exhibit called Uncovered Past, and one dedicated
to Žofia Bosniaková.
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
http://www.pmza.sk
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
- hrad • zamek • castle
Srečno Hrad • zamek • Castle
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Hrad Strečno, Hradná 1, 013 24 Strečno, tel.: +421 415 697 400
parkoviště • parking • parking: pod hradem, cca 600 m od hradu • pod grodem,
ok. 600 m od grodu • below the castle, around 600 m from the castle
doprava • dojazd • transportation: autobusem do obce Strečno, k hradu cca 1,2 km,
vlakem do obce Strečno, k hradu cca 2 km • autobusem do miejscowości Strečno,
do grodu ok. 1,2 km, pociągiem do Streczna, do grodu ok. 2 km • by bus to the town
of Strečno, around 1.2 km to castle, by train to the town of Strečno, to the castle around 2 km
přístup • dostęp • access: není bezbariérový • nie ma dostępu bezbarierowego • not wheelchair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
III, XI So–Ne 11–16, IV–IX Po–Ne 9–18, X So–Ne 9–16, mimo otevírací dobu dle tel. objednávky +421 415 697 400 • III, XI So–Niedz. 11–16, IV–IX Po–Niedz. 9–18, X So–Niedz. 9–16,
poza godzinami otwarcia według zamówienia tel. +421 415 697 400 • III, XI Sat–Sun 11:00
a.m. – 4:00 p.m., IV–IX Mon–Sun 9:00 a.m. – 6:00 p.m., X Sat–Sun 9:00 a.m. – 4:00 p.m.,
other times by tel. arrangement +421 415 697 400
Strečno Strečno
29
- hrad • zamek • castle
Hrad leží v rov inaté poloze
na pravém břehu řeky Váh, naproti
historickému centru města Žilina. Původní hrad byl rozšířený o renesanční a později barokní palác. Původní
strážní věž, která plnila funkci celní
stanice k Jablunkovskému průsmyku,
se v průběhu staletí přeměnila v gotický kamenný hrad. V r. 1849 byl hrad
vypálen a na přelomu 19. a 20. stol.
obnoven. Součástí areálu je i rozsáhlý
zrekonstruovaný park. Hrad je z důvodu rekonstrukce uzavřený. V náhradních prostorách v areálu Budatínského
hradu se připravují výstavy a kulturní
akce.
centuries into a Gothic stone castle.
Having burnt down in 1849, the castle
saw restoration at the turn of the 20th
century. The complex includes a vast
reconstructed park. The castle is currently closed for reconstruction. Exhibits and cultural events are to be held
in alternate areas of the castle complex.
http://www.pmza.sk
- hrad • zamek • castle
Budatín Hrad • Zamek • Castle
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Budatínský hrad, Topoľová 1, 010 03 Žilina, tel.: +421 415 001 510-11, [email protected]
parkoviště • parking • parking: u hradu • w pobliżu zamku • by the castle
doprava • dojazd • transportation: autobusem do Žiliny, dále ze stanice Hurbanova linkami
č. 21 a 27 na zastávku Nám. hrdinov, vlakem do Žiliny, dále linkami č. 22 a 30 na zastávku
Nám. hrdinov, ze zastávky MHD Námestie hrdinov cca 700 m pěšky • autobusem do Żyliny,
dalej z przystanku „Hurbanova“ liniami nr 21 i 27 na przystanek „Nám. hrdinov“, pociągiem
do Żyliny, dalej liniami autobusowymi nr 22 i 30 na przystanek „Nám. hrdinov“, z przystanku „Námestie hrdinov“ ok. 700 m piechotą • by bus to Žilina, then from the Hurbanova
station on lines no. 21 and 27 to the stop Nám. hrdinov, by train to Žilina, then by lines
no. 22 and 30 to the stop Nám. hrdinov, from the local transport stop Námestie hrdinov
around 700 m on foot
přístup • dostęp • access: bezbariérový • bezbarierowy • wheelchair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
X–IV Út–Ne 9–16, V–IX Út–Ne 9–17 • X–IV Wt–Niedz. 9–16, V–IX Wt–Niedz. 9–17
• X–IV Tue–Sun 9:00 a.m. – 4:00 p.m., V–IX Tue–Sun 9:00 a.m. – 5:00 p.m.
Budatín Budatín
Za mek leż y na rów ninie,
na prawym brzegu rzeki Wag, vis-a-vis
historycznego centrum miasta Żylina.
Pierwotny zamek poszerzono o renesansowy a później też barokowy pałac.
Wieżę warowną, pełniąca funkcję
urzędu celnego dla Przełęczy Jabłonkowskiej, z biegiem stuleci rozbudowano w kamienny zamek gotycki. W 1849
roku zamek został spalony, odnowiono go na przełomie XIX/XX wieku.
Do obejścia należy rozległy odnowiony
park. Zamek jest zamknięty dla zwie­
dzających z powodu prac remontowych.
W zastępczych pomieszczeniach na terenach zamkow ych organizowane
są wystawy i imprezy kulturalne.
This castle lies on a f lat
area on the right bank of the
Váh across from the historical
center of Žilina. The castle
saw the addition of a Renaissance (and later
Baroque) palace. The
original watchtower
that functioned
as a customs station
for the Jablunkov Pass
transformed over the
30
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
31
- hrad • zamek • castle
Hrad vznikl v druhé polovině
13. stol. na ochranu území hradního
panství, které se zformovalo na úpatí Velké Fatry. První zpráva o hradě
pochází z r. 1300, kdy byl majitelem
Peter z Brezovice. V druhé pol. 16. a začátkem 17. stol. bylo vybudováno velké předhradí s nov ými budovami.
V r. 1678 došlo na hradě k požáru a shořelo několik budov. V r. 1744 ještě proběhly poslední opravy, ale již v r. 1790
byl hrad posledními majiteli opuštěn
a začal chátrat. V současné době je zachováno zdivo horního hradu se dvěmi
věžemi a hospodářské budovy dolního
hradu. Z věží se naskýtá nádherný výhled do okolí.
by Peter of Brezovica. A large forecastle area developed in the mid-16th
and early 17th centuries, including
new buildings. Fire engulfed the castle
in 1678, consuming several buildings
in its path. Though its most recent restoration came in 1744, the last owners
abandoned it in 1790, marking the start
of its decline. The masonry of the upper castle still stands along with two
towers and outbuildings in the lower
castle. The tower offers an exhilarating
view of the surroundings.
http://www.hradblatnica.sk
- hrad • zamek • castle
Blatnica Hrad • zamek • Castle
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Hrad Blatnica, Blatnica pri Martine, 038 15 Martin, [email protected]
parkoviště • parking • parking: v obci, cca 30 min. pěšky • w miejscowości, ok. 30 min.
piechotą • in town, around 30 min. by foot
doprava • dojazd • transportation: autobusem do obce Blatnica, poté cca 55 min., vlakem
do obce Príbovce, poté cca 10 km • autobusem do miejscowości Blatnica, potem ok. 55 min.,
pociągiem do miejscowości Príbovce, dalej ok. 10 km • by bus to the town of Blatnica, then
around 55 min., by train to town of Príbovce, then around 10 km
přístup • dostęp • access: není bezbariérový • nie ma dostępu bezbarierowego • not wheelchair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
volně přístupný • wstęp wolny • freely accessible
Blatnica Blatnica
Z a mek z a łoż ono w d r u g iej
połowie XIII wieku w celu obrony majątków ziemskich, u podnóża Wielkiej
Fatry. Pierwsza wzmianka o zamku
pochodzi z 1300 roku, kiedy to należał do Piotra z Brezovicy. W drugiej
połowie XVI w. i w początkach wieku
XVII zbudowano rozległe podgrodzie
z nowymi budynkami. W 1678 r. wybuchł na zamku pożar, który strawił
kilka budynków. W 1744 r. prowadzono w obiekcie remonty, ale już w 1790 r.
ostatni właściciele opuścili zamek,
który zaczął podupadać. Do dnia dzisiejszego dochowały się mury górnego
zamku z dwoma wieżami i budynki
gospodarcze dolnego zamku.
Z wież roztacza się przepiękny
widok na okolicę.
Blatnica castle arose
in the latter-13th century
to protect the territory of the castle domain formed at the
foot of the Greater
Fatra Mountains.
It was first mentioned
in 1300 when owned
32
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
33
Další památky
Hričovský hrad, http://www.hradhricov.sk
Súľovský hrad
Hrad Lietava, http://www.hradlietava.sk
Bytčiansky zámok a Sobášny palác v Bytči, http://www.pmza.sk
Starhrad
Hrad Zniev
Hrad Sklabiňa, http://www.hrad-sklabina.slovenske.cz
Liptovský hrad, http://www.liptov.sk
Hrad Liptovský Hrádok, http://www.liptov.sk
Slezské vojvodství
Województwo Śląskie
Silesian Voivodeship
Inne zabytki:
Zamek Hriczowski (Hričovský hrad), http://www.hradhricov.sk
Zamek Sulowski (Súľovský hrad)
Zamek Lietawa (Lietava), http://www.hradlietava.sk
Pałac i Pałac Weselny (Sobášny palác) w Bytczy (Bytča), http://www.pmza.sk
Zamek Starhrad (Stary zamek)
Zamek Zniew (Zniev)
Zamek Sklabinia (Sklabiňa), http://www.hrad-sklabina.slovenske.cz
Zamek Liptowski (Liptovský hrad), http://www.liptov.sk
Zamek Liptowski Hradek (Liptovský Hrádok), http://www.liptov.sk
Other monuments:
Hričov Castle, http://www.hradhricov.sk
Súľov Castle
Lietava Castle, http://www.hradlietava.sk
Bytča Castle and Wedding Palace in Bytča, http://www.pmza.sk
Starhrad Castle Ruins
Zniev Castle
Sklabiňa Castle, http://www.hrad-sklabina.slovenske.cz
Liptov Castle, http://www.liptov.sk
Grand Castle, Liptovský Hrádok, http://www.liptov.sk
34
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
35
Slezské vojvodství
Slezské vojvodství leží v jižní části Polska. Hlavním městem jsou Katovice.
Horská pásma Beskyd v jižní části regionu, ale i v evropském měřítku jedinečná Krakovsko-Čenstochovská Jura vytváří pro milovníky turistiky
dobré podmínky pro odpočinek a získání nových sil v malebné přírodě.
Na velice různorodou a bohatou historii tohoto regionu měly vliv proplétající se prvky polské, německé, české, rakouské, židovské a ruské kultury. Proto
zde lze nalézt mnoho míst spojených s historickými událostmi. Patří sem
mj. historicky cenná Pszczyna s kouzelným zámkem, který obklopuje park,
myslivecký zámeček v Promnicích, nádherné staré město v Tarnovských Horách, klášter na Jasné Hoře v Čenstochové a také „Stezka Orlích hnízd“ čili
systém opevněných hradů na Krakovsko-Čenstochovské vysočině. Můžeme
se zde setkat s četnými stopami v 19. a 20. stol. často bouřlivě a dynamicky
se rozvíjejícího průmyslu – historické doly, hutě, továrny, pivovary, pracovní
kolonie, vodovody a železniční nádraží, které tvoří v evropském měřítku
jedinečnou Stezku technických památek.
to historical events. This includes historically important Pszczyna with
its magical chateau surrounded by a park, the hunting chateau in Promnice, a beautiful old city in Tarnowskie Góry, the monastery of Jasna Góra
in Częstochowa and the „Eagle Nest Route“, a system of fortified castles
in the Kraków-Częstochowa Upland. The area also features numerous traces
of the often turbulently and dynamically developing industry of the 19th
and 20th centuries – historical mines, smelting works, factories, breweries,
work colonies, waterways and railway stations, all of which form a European
wonder – the unique Industrial Monuments Route.
Województwo Śląskie
Województwo Śląskie położone jest w południowej części Polski. Stolicą
są Katowice.
Pasma górskie Beskidów w południowej części regionu i wyjątkowa ze względu na swoją unikalną przyrodę Jura Krakowsko-Częstochowska stwarzają miłośnikom turystyki dobre warunki do wypoczynku i nabrania nowych
sił. Na bardzo zróżnicowaną i bogatą historię tego regionu, wpływ miały
przeplatające się elementy kulturowe polskie, niemieckie, czeskie, austriackie, żydowskie i rosyjskie. Zatem można znaleźć tu wiele miejsc związanych
z wydarzeniami historycznymi. Należą do nich m.in.: zabytkowa Pszczyna z urokliwym zamkiem i otaczającym go parkiem, zameczek myśliwski
w Promnicach, wspaniałe stare miasto w Tarnowskich Górach, klasztor
na Jasnej Górze w Częstochowie a także „Szlak Orlich Gniazd“ czyli zespół
warownych zamków na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Możemy tu też
spotkać liczne ślady często burzliwie i dynamicznie rozwijającego się w XIX
i XX w. przemysłu – zabytkowe kopalnie, huty, fabryki browary, kolonie
robotnicze, wodociągi i dworce kolejowe, które tworzą unikatowy w skali
europejskiej Szlak Zabytków Techniki.
Silesian Voivodeship
The Silesian Voivodeship lies in the southern part of Poland. Its
capital city is Katowice.
The Beskydy Mountain range lies in the south of the region,
but the Kraków-Częstochowa Upland – a European wonder
– also offer the right conditions for lovers of the outdoors for
resting and gathering strength in a lovely natural setting.
The intertwining elements of German, Czech, Austrian, Jewish
and Russian culture fueled the highly diverse and rich history
of this region. This has left behind many places that relate back
36
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
37
38
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
LEGENDA
LEGENDA
LEGEND
zámek
pałac
chateau
hrad
zamek
castle
zřícenina
ruiny
ruin
letiště
lotnisko
airport
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
39
- hrad • zamek • castle
Dolož ené poč át k y z děného,
obranného pszczynského hradu sahají do 1. pol. 15. stol. V době vládnutí
Promnitzů (1548–1765) byla gotická
obranná budova postupně přestavěna na renesanční rezidenci. Po r. 1737
proběhla přestavba hradu na trojkřídlý
barokní zámek.
V letech 1870–1876 byly provedeny další změny. Fasáda dvoupatrového zámku, postaveného ve tvaru podkovy, dostala podobu francouzské architektury
17. stol. Ze strany města byl přistavěn
vestibul se třemi schodišťovými rameny a monumentálním jídelním sálem
se dvěma obrovskými lustry z 19. stol.
o ploše 14 m 2 každý.
V letech 1914–1917 sehrál pszczynský
zámek významnou roli, neboť se stal
císařským hlavním stanem a sídlem
štábu německých vojsk.
V průběhu II. světové války zůstaly interiéry zámku netknuté. V r. 1946 byly
otevřeny veřejnosti. V muzeu se dochovalo cca 80 % originálního interiérového vybavení z přelomu 19. a 20. stol.
Udokumentowane początki murowanego, obronnego zamku pszczyńskiego sięgają I połowy XV wieku.
W okresie panowania Promnitzów
(1548–1765) gotycką budowlę obronną
przekształcono stopniowo w rezydencję renesansową. Po 1737 roku nastąpiła
przebudowa zamku w trójskrzydłowy
pałac barokowy.
W latach 1870–1876 dokonano kolejnych zmian. Elewacje dwupiętrowego zamku,
założonego na planie
podkowy, otrzymały
kostium architektur y francuskiej XVII
wieku. Od strony miasta dobudowano westybul z trzybiegową klatką
schodową i monumentalną
40
salę jadalną z dwoma XIX-wiecznymi
ogromnymi lustrami o powierzchni
14 m 2 każde.
W latach 1914–1917 zamek pszczyński
odegrał znaczącą rolę, będąc cesarską Główną Kwaterą i siedzibą sztabu
wojsk niemieckich.
Podczas II wojny światowej wnętrza zamku zostały nietknięte . W 1946 roku
otwarto je dla publiczności. W muzeum zachowało się około 80 % oryginalnego wyposażenia wnętrz z przełomu
wieków XIX/XX.
The recorded beginnings of the
brick fortified Pszczyna Castle reach
back to the first half of the 15th century. Over the rule of the Promnitz family (1548–1765), the Gothic defensive
structure was gradually redesigned into
a Renaissance residence. Modifications
after 1737 changed it into a three-wing
Baroque chateau.
Other changes came between 1870 and
1876. The façade of the three-story,
horseshoe-shaped chateau underwent
17th century French-style architectural
redesign. On the city side, a vestibule
was built on with three stairways and
a monumental dining room with two
gigantic 19th-century chandeliers,
each boasting a surface area of 14 m 2 .
Pszczyna Chateau assumed a vital role
as the imperial and staff headquarters
for German forces in 1914–1917.
The chateau interiors remained untouched during WWII, and the monument
became open to the public in 1946. The
museum has preserved around 80 %
of its original interior furnishings from
the turn of the 20th century.
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
- hrad • zamek • castle
Pszczyna Hrad • Zamek • Castle
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Muzeum Zamkowe w Pszczynie, ul. Brama Wybrańców 1, 43-200 Pszczyna;
tel.: +48 322 103 037, [email protected]
parkoviště • parking • parking: ulice Wojska Polskiego cca 300 m na jihozápad od zámku
• przy ulicy Wojska Polskiego ok. 300 m na pd.-zach. od zamku • street Wojska Polskiego
around 300 m southwest of the chateau
doprava • dojazd • transportation: autobusem do Pszczyny, cca 1,5 km do zámku, vlakem
do Pszczyny, cca 1,6 km do hradu • autobusem do Pszczyny, ok. 1,5 km do zamku, pociągiem do Pszczyny, ok. 1,6 km do zamku • by bus to Pszczyny, around 1.5 km to the chateau,
by train to Pszczyny, around 1.6 km to the castle
přístup • dostęp • access: bezbariérový • bezbarierowy • wheelchair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
I–III Út 11–15, St–Pá 9–16, So 10–15, Ne 10–16, IV–VI Po 11–15, Út 10–15, St–Pá 9–16,
So 10–16, Ne 10–17, VII–VIII Po 11–15, Út 10–15, St–Pá 9–17, So 10–17, Ne 10–18,
IX–X Po 11–15, Út 10–15, St 9–17, Čt–Pá 9–16, So 10–16, Ne 10–17, XI Út 11–15, St 9–16,
Čt–Pá 9–15, So 10–15, ne 10–16; mimo otvírací dobu na základě předchozí objednávky
na tel.: +48 322 103 037 • I–III Wt 11–15, Śr–Pt 9–16, Sob. 10–15, Niedz. 10–16, IV–VI
Po 11–15, Wt 10–15, Śr–Pt 9–16, So 10–16, Niedz. 10–17, VII–VIII Po 11–15, Wt 10–15, Śr–Pt
9–17, So 10–17, Niedz. 10–18, IX–X Po 11–15, Wt 10–15, Śr 9–17, Czw–Pt 9–16, So 10–16,
Niedz. 10–17, XI Wt 11–15, Śr 9–16, Czw–pt 9–15, So 10–15, Niedz. 10–16; poza godzinami
otwarcia według zamówienia tel. +48 322 103 037 • I–III Tue 11:00 a.m. – 3:00 p.m., Wed–Fri
9:00 a.m. – 4:00 p.m., Sat 10:00 a.m. – 3:00 p.m., Sun 10:00 a.m. – 4:00 p.m., IV–VI Mon
11:00 a.m. – 3:00 p.m., Tue 10:00 a.m. – 3:00 p.m., Wed–Fri 9:00 a.m. – 4:00 p.m., Sat 10:00
a.m. – 4:00 p.m., Sun 10:00 a.m. – 5:00 p.m., VII–VIII Mon 11:00 a.m. – 3:00 p.m., Tue 10:00
a.m. – 3:00 p.m., Wed–Fri 9:00 a.m. – 5:00 p.m., Sat 10:00 a.m. – 5:00 p.m., Sun 10:00 a.m. –
6:00 p.m., IX–X Mon 11:00 a.m. – 3:00 p.m., Tue 10:00 a.m. – 3:00 p.m., Wed 9:00 a.m. – 5:00
p.m., Thu–Fri 9:00 a.m. – 4:00 p.m., Sat 10:00 a.m. – 4:00 p.m., Sun 10:00 a.m. – 5:00 p.m.,
XI Tue 11:00 a.m. – 3:00 p.m., Wed 9:00 a.m. – 4:00 p.m., Thu–Fri 9:00 a.m. – 3:00 p.m., Sat
10:00 a.m. – 3:00 p.m., Sun 10:00 a.m. – 4:00 p.m.; outside hours of operation by tel. arrangement: +48 322 103 037
Pszczyna Pszczyna
http://www.zamek-pszczyna.pl
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
41
- hrad • zamek • castle
Hrad Ogrodzieniec v Podhradí
je mezi všemi hrady Jury KrakovskoČenstochovské nejvíc impozantní „Orlí
hnízdo“. Byl založen za vlády Kazimíra
Velikého jako jedna z pevností chránících jihozápadní hranici polského státu na pomezí tehdy českého Slezska.
Hrad byl ve vlastnictví rodu Włodků,
kteří ho po nájezdu Tatarů obnovili.
Od r. 1523 hrad vlastnil Jan Boner.
Jeho synovec Seweryn Boner v letech
1530–1545 rozšířil hrad na impozantní renesanční obranné sídlo a jeho syn
Stanisław ho zmodernizoval a přestavěl do současné podoby. Nájezd Švédů
v r. 1655 vážně poškodil jižní hradby
hradu. Avšak požár založený v roce
1702 švédskými vojsky rozhodl o úpadku tvrze. Po II. světové válce stát obnovil zříceninu hradu, aby se mohla stát
turistickou atrakcí. V současné době
se zde nachází expozice hradního muzea a mučírna.
Zamek Ogrodzieniecki w Podzamczu to najbardziej imponujące „Orle
Gniazdo“ spośród wszystkich zamków
Jury Krakowsko- Częstochowskiej.
Założony został za panowania Kazimierza Wielkiego jako jedna z twierdz
chroniących południowo-zachodnią
granicę państwa polskiego na pograniczu wtedy czeskiego Śląska. Gród
był własnością rodu Włodków, którzy
po najeździe Tatarów wznieśli zamek
z kamienia. W 1523 roku
zamek stał się własnością
Jana Bonera. Jego bratanek
Seweryn Boner w latach
1530–1545 rozbudował zamek w imponującą renesansową
siedzibę obronną a jego
syn Stanisław zmodernizował go i przebudował
do a ktua lnego w yglądu
architektonicznego. Na-
42
jazd Szwedów w 1655 roku poważnie
uszkodził południowe mury zamkowe.
Dopiero jedna k pożar wzniecony
w 1702 r. pzez wojska szwedzkie zadecydował o upadku twierdzy. Po II wojnie światowej państwo odnowiło ruiny
zamku, by mogły stać się atrakcją turystyczną. Obecnie zobaczyć tu można
ekspozycje muzeum zamkowego i salę
tortur.
Ogrodzieniec Castle in Podhradí
is, amongst all the castles of the Kraków-Częstochowa Upland, the most
impressive „Eagle‘s Nest“. It was founded under the rule of Kazimír the Great as one of the fortresses protecting
the southwest border of Poland at the
border of the former Czech Silesia. The
Włodek family owned the castle, and
restored at after raids by the Tatars.
Jan Boner gained control of the castle in 1523. His nephew Boner expanded it in 1530–1545, transforming the
castle into an impressive Renaissance
fortified residence. Seweryn‘s son Stanisław in turn modernized it and rebuilt it into its present likeness. Raids
by the Swedish in 1655 seriously damaged the castle‘s south walls. However,
it was the fire ignited by Swedish forces in 1702 that marked the beginning
of the castle‘s demise. The state reopened the castle ruin after WWII to make
it a popular tourist attraction. Today,
it holds a castle museum exhibit and
a torture chamber.
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
http://www.zamek-ogrodzieniec.pl
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
- hrad • zamek • castle
Ogrodzieniec Hrad • zamek • Castle
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Zamek Sp. z o.o., ul. Kościuszki 66, 42-440 Ogrodzieniec; tel.: +48 326 732 220,
+48 326 732 991, [email protected]
parkoviště • parking • parking: v Podhradí cca 400 m do hradu • w Podzamczu,
ok. 400 m do zamku • at Podhradí around 400 m to the castle
doprava • dojazd • transportation: autobusem do Ogrodzieńce, cca 2,5 km do hradu,
vlakem do Zawiercie, cca 10 km do hradu • autobusem do Ogrodzieńca, ok. 2,5 km do zamku, pociągiem do Zawiercia, ok. 10 km do zamku • by bus to Ogrodzieniec, around
2.5 km to the castle, by train to Zawiercie, around 10 km to the castle
přístup • dostęp • access: není bezbariérový přístup • nie ma dostępu bezbarierowego
• not wheelchair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
IV podle počasí Po–Ne 9–18, V–VIII Po–Ne 9–20 (do soumraku), IX Po–Ne 9–19 (do soumraku), X podle počasí 9–16 (do soumraku), XI podle počasí 10–15 hod. • IV w zależności
od pogody Po–Niedz. 9–18, V–VIII Po–Niedz. 9–20 (do zmierzchu), IX Po–Niedz. 9–19
(do zmierzchu), X w zależności od pogody 9–16 (do zmierzchu), XI: w zależności od pogody
10–15 • IV based on the weather Mon–Sun 9:00 a.m. – 6:00 p.m., V–VIII Mon–Sun 9:00 a.m.
– 8:00 p.m. (till sundown), IX Mon–Sun 9:00 a.m. – 7:00 p.m. (till sundown), X based on the
weather 9:00 a.m. – 4:00 p.m. (till sundown), XI based on the weather 10:00 a.m. – 3:00 p.m.
Ogrodzieniec Ogrodzieniec
43
- zámek • pałac • chateau
Architektonický klenot hradu
v malebném parku pochází z konce
19. stol. První zmínka o obci se datuje již od r. 1317. V r. 1737 Pławniowice koupil Franciszek Wolfgang
von Stechow – první starosta okresu.
Do r. 1945 byly v rukou rodiny Ballestrem, která přestavěla hrad na nádherný
zámek. Zámek je trojkřídlová budova
v holandském stylu. Střechu budovy
zdobí četné věže, věžičky a světlíky.
Po válce byl objekt předán do užívání
církvi. Byla zde zřízena samostatná
farnost s vlastním farním kostelem
a farou. Ostatní místnosti byly určené
pro klášter. Na podzim r. 1993 gliwická
diecéze zahájila opravu zámku. Nachází se zde ubytovací pokoje, kaple, konferenční sál a gastronomické zázemí,
které umožňují organizovat sympozia,
kongresy či konference. Zámecké nádvoří je vysněným místem pro pořádání plenérových koncertů. Zámek je obklopen rozlehlým parkem s pěknými,
unikátními stromy a keři.
Architektoniczny k lejnot zamku z malowniczym parkiem pochodzi z końca XIX wieku. Historia
wzmiankuje samą wieś już w 1317
roku. W 1737 r. Pławniowice zakupił
Franciszek Wolfgang von Stechow –
pierwszy starosta powiatu. Do 1945
r. pozostawały w rękach rodziny Ballestrem, która przebudowała zamek
we wspaniały pałac. Pałac
jest budowlą trójskrzydłową
w stylu niderlandzkim. Dachy budynku zdobią liczne wieże, wieżyczki
i lukarny. Po wojnie
obiek t prz ek a z a ny
został do dyspozycji władz kościelnych.
Ustanowiona tu została
samodzielna parafia z własnym kościołem parafial-
44
nym i plebanią. Pozostałe pomieszczenia przeznaczono na klasztor. Jesienią
1993 r. Diecezja Gliwicka rozpoczęła
remont pałacu. Znajdują się tu pokoje
noclegowe, kaplica, sala konferencyjna
i zaplecze gastronomiczne, które dają
możliwość organizowania sympozjów,
kongresów czy konferencji. Dziedziniec pałacow y jest w ymarzonym
miejscem dla koncertów plenerowych.
Zamek otoczony jest rozległym parkiem z pięknymi, unikalnymi drzewami
i krzewami.
http://www.palac.plawniowice.pl
This late 19th-century architectural gem of a palace stands in the middle
of a lovely park. The village was first
mentioned in 1317. In 1737, the first
district mayor, Franciszek Wolfgang
von Stechow, purchased Pławniowice.
The Ballestrem family held it until
1945, when the castle was redesigned
into a lovely chateau. The chateau
is a Dutch-style three-wing building.
Numerous towers, turrets and skylights
adorn the roof. After WWII, the palace was entrusted to the church. A separate parish was created here with its
own parish church and rectory. Other
rooms were used for a monastery. The
Gliwice diocese began repairing the
chateau in 1993. It now houses rooms
for accommodation, chapels, a conference hall and gastronomical facilities,
making it ideal for organizing symposiums, congresses and conferences.
The palace courtyard is a dream location for holding open-air concerts. The
sprawling park surrounding the palace
features exquisite, unique trees and
shrubbery.
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
- zámek • pałac • chateau
Pławniowice Zámek • Pałac • chateau
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Ośrodek Edukacyjno-Formacyjny Diecezji Gliwickiej Zespół Pałacowo-Parkowy, ul. Gliwicka 46, 44-171 Pławniowice; tel.: +48 322 305 551, [email protected]
parkoviště • parking • parking: u zámku • przy zamku • at the chateau
doprava • dojazd • transportation: autobusem do Pławniowic, cca 300 m do zámku; vlakem
do Gliwic a pak cca 16 km do zámku • autobusem do Pławniowic, ok. 300 m do zamku;
pociągiem do Gliwic, potem ok. 16 km do zamku • by bus to Pławniowice, around
300 m to the chateau; by train to Gliwice and then around 16 km to the chateau
přístup • dostęp • access: bezbariérový • bezbarierowy • wheelchair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
IV–VI, IX Ne v 16 hod., Čt v 11 a 13 hod., VII–VIII Ne ve 14, 15, 16, 17 hod., Čt v 11 a 13
hod.; mimo otvírací dobu na základě předchozí objednávky na tel.: +48 506 330 099 • IV–VI,
IX Niedz. o 16, Czw. o 11 i 13, VII–VIII Niedz. o 14, 15, 16, 17, Czw. o 11 i 13; poza godzinami
otwarcia według zamówienia tel. +48 506 330 099 • IV–VI, IX Sun at 4:00 p.m., Thu at 11:00
a.m. and 1:00 p.m., VII–VIII Sun at 2:00 p.m., 3:00 p.m., 4:00 p.m. and 5:00 p.m., Thu
at 11:00 a.m. and 1:00 p.m..; outside hours of operation by tel. arrangement: +48 506 330 099
Pławniowice Pławniowice
45
- hrad • zamek • castle
Hrad je dominantou centra Bielska-Biała a nejstarší historickou
budovou na území starého města Bielska. Nejstarší části hradu pocházejí
ze 14. stol. Po staletí plnil roli slezské
pohraniční tvrze. Hrad byl postaven
za vlády těšínských knížat z rodu Piastů a více než dvě stol. sloužil jako
jedno z jejich sídel. Od r. 1572 se stal
administrativním a hospodářským
centrem samostatného bielského stavovského panství. V r. 1752 bylo povýšeno na titulární knížectví a přešlo
do rukou rodiny Sułkowských. Samotný hrad a četný majetek v okolí města
byly v držení této rodiny do r. 1945.
Současná podoba budov y pochází
z dob poslední rekonstrukce z 2. poloviny 19. stol. Od r. 1983 se zde nachází
muzeum s expozicemi: archeologie,
umění, historie a etnografie.
Wznoszący się w centrum Bielska-Białej zamek jest najstarszą budowlą zabytkową stojącą na terenie starego miasta Bielska. Najstarsze części
zamku pochodzą z XIV wieku. Przez
stulecia pełnił rolę śląskiej warowni
granicznej. Zamek wzniesiony przez
władających Księstwem Cieszyńskim
Piastów przez ponad dwa stulecia
służył jako jedna z ich siedzib. Od 1572
roku był centrum administracyjno-gospodarczym samodzielnego bielskiego
państwa stanowego. W 1752 roku owo
państwo podniesione zostało
do rzędu księstw i przeszło
w ręce familii Sułkowskich.
Sam zamek oraz liczne dobra w okolicy
miasta pozostawały
w posiada niu tej
rodziny do 1945 roku.
Wspó łcz esny w yg ląd
budowli pochodzi z czasów ostatniej przebudowy
w 2 połowie XIX wieku.
46
Od 1983 r. Mieści się tu muzeum zamkowe z ekspozycjami: archeologii,
sztuki, historii i etnografii.
The castle is the dominant feature of the center of Bielska-Biała
and the oldest structure from history
in the old town of Bielsko. The oldest
part of the castle is from the 14th century. It served as a Silesian borderland
fortress for centuries. The castle was
built under the rule of the Těšín princes of the Piast family, and served for
over two centuries as one of its major
seats. It became the administrative
and economic center of the independent Bielsko Estates Dominion in 1572.
In 1752, it was raised to a titular princedom and came to be owned by the
Sułkowský family. The castle itself and
its rich property in the area of the city
remained in this family‘s hands until
1945. Today‘s appearance came during
its last reconstruction in the latter-19th
century. It has housed a museum since
1983 with archeology, art, history and
ethnography exhibits.
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
http://www.muzeum.bielsko.pl
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
- hrad • zamek • castle
Bielsko-Biała hrad • zamek • castle
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Muzeum w Bielsku-Białej, ul. Wzgórze 16, 43-300 Bielsko-Biała; tel.: +48 338 220 656,
[email protected]
parkoviště • parking • parking: u hradu • przy zamku • at the castle
doprava • dojazd • transportation: autobusem do Bielska-Biała, cca 6,2 km do hradu,
vlakem do Bielska-Biała, cca 1 km do hradu • autobusem do Bielska-Białej, ok. 6,2 km do zamku, pociągiem do Bielska-Białej, ok. 1 km do zamku • by bus to Bielska-Biała,
around 6.2 km to the castle, by train to Bielska-Biała, around 1 km to the castle
přístup • dostęp • access: bezbariérový • bezbarierowy • wheelchair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
V–X Út 10–16, St–Čt 10–18, Pá 9–15, So 11–17, Ne 11–18, XII–IV Út 10–16, St–Čt 10–17,
Pá 9–15, So–Ne 11–17; mimo otvírací dobu na základě předchozí objednávky
na tel.: +48 338 210 303 • V–X Wt 10–16, Śr–Czw 10–18, Pt 9–15, So 11–17, Niedz. 11–18,
XII–IV Wt 10–16, Śr–Czw 10–17, Pt 9–15, So–Niedz. 11–17; poza godzinami otwarcia według
zamówienia tel. +48 338 210 303 • V–X Tue 10:00 a.m. – 4:00 p.m., Wed–Thu 10:00 a.m.
– 6:00 p.m., Fri 9:00 a.m. 3:00 p.m., Sat 11:00 a.m. – 5:00 p.m., Sun 11:00 a.m. – 6:00 p.m.,
XII–IV Tue 10:00 a.m. – 4:00 p.m., Wed–Thu 10:00 a.m. – 5:00 p.m., Fri 9:00 a.m. – 3:00
p.m., Sat–Sun 11:00 a.m. – 5:00 p.m.; outside hours of operation by tel. arrangement.:
+48 338 210 303
Bielsko-Biała Bielsko-Biała
47
- hrad • zamek • castle
Nejstarší gotická stavba z 1. poloviny 15. stol. sestávala z jediné obytné
věže a dřevěných staveb obklopených
zemním valem a příkopem. V době
panování rodiny Komorovských hrad
prošel několika vážnými vizuálními
změnami a ke konci 15. stol. se stal
obrannou pevností. Ve 2. polovině
16. stol. byla středověká tvrz přestavěna na renesanční rezidenci. Počátek
18. stol. přinesl rozhodující změny
ve vzhledu hradu. Habsburkové zrekonstruovali hrad, který se stál následně sídlem úřadů. Po r. 1945 přešla
budova do vlastnictví města a v lednu
r. 2005 se stal Starý zámek sídlem Městského muzea v Żywci. Muzeum nabízí
expozice historie a umění, etnografie,
přírody a archeologie.
were comprised of a single residential
tower and wooden structures surrounded by earthworks and a trench. During
the rule of the Komorovský family, the
castle underwent several major changes
in appearance and became a fortress
in the late-15th century. The medieval
fortress saw latter-16th century redesign into a Renaissance residence. The
start of the 18th century brought definitive changes in the castle‘s appearance. The Hapsburgs reconstructed it and
made it an administrative seat. After
1945, the building came to be owned
by the city, and in June, 2005, the Old
Chateau became the seat of the Municipal Museum in Żywce. The museum
holds history, art, ethnography, nature
and archeology exhibits.
http://www.muzeum-zywiec.pl
- hrad • zamek • castle
Ży wiec hrad • zamek • Castle
kontaktní adresa • adres kontaktowy • contact address:
Muzeum Miejskie w Żywcu - Stary Zamek, ul. Zamkowa 2, 34-300 Żywiec;
tel.: +48 338 612 124, [email protected]
parkoviště • parking • parking: u hradu • przy zamku • at the castle
doprava • dojazd • transportation: autobusem do Żywce, cca 1,9 km do hradu, vlakem
do Żywce, cca 1,7 km do hradu • autobusem do Żywca, ok. 1,9 km do zamku, pociągiem
do Żywca, ok. 1,7 km do zamku • by bus to Żywiec, around 1.9 km to the castle; by train
to Żywiec and then around 1.7 km to the castle
přístup • dostęp • access: bezbariérový • bezbarierowy • wheelchair accessible
otevírací doba • godziny otwarcia • hours of operation:
Út–Pá 9–16, So–Ne 10–16 • Wt–Pt 9–16, So–Niedz. 10–16 • Tue–Fri 9:00 a.m. – 4:00 p.m.,
Sat–Sun 10:00 a.m. – 4:00 p.m.
Ży wiec Żywiec
Najstarsze gotyckie założenie
z 1 poł. XV w. składało się z pojedyńczej wieży mieszkalnej oraz drewnianych zabudowań, otoczonych fosą.
W okresie panowania rodziny Komorowskich zamek uległ poważnym
zmianom w wyglądzie i pod koniec
XV w. budowla stała się fortecą obronną. W 2 poł. XVI w. średniowieczny
gród przebudowano na renesansową
rezydencję. Początek XVIII w. przyniósł decydujące zmiany w wyglądzie zamku. Habsburgowie odnowili zamek,
który był następnie siedzibą urzędów.
Po 1945 roku budynek stał się własnością miasta, a w styczniu
2005 roku Stary Zamek siedzibą Muzeum Miejskiego
w Żywcu. Muzeum oferuje ekspozycje historii
i sztuki, etnografii,
przyrody i archeologii.
The oldest Gothic
buildings from the first
half of the 15th century
48
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
49
Další památky:
Hrad v Będzině, http://www.muzeum.bedzin.pl
Hrad v Těšíně, http://www.zamek-cieszyn.com
Myslivecký zámeček Promnice, http://www.promnice.pl
Zámek v Koszęcině, http://www.koszecin.pl
Zámek Schöna v Sosnowci, http://www.muzeum.org.pl
Hrad v Olsztyně, http://www.zamekolsztyn.pl
Inne zabytki:
Zamek w Będzinie, http://www.muzeum.bedzin.pl
Zamek w Cieszynie, http://www.zamek-cieszyn.com
Zameczek Myśliwski Promnice, http://www.promnice.pl
Pałac w Koszęcinie, http://www.koszecin.pl
Pałac Schöna w Sosnowcu, http://www.muzeum.org.pl
Zamek w Olsztynie, http://www.zamekolsztyn.pl
Other monuments:
Castle in Będzina, http://www.muzeum.bedzin.pl
Castle in Polish Těšín, http://www.zamek-cieszyn.com
Hunting chateau Promnice, http://www.promnice.pl
Chateau in Koszęcina, http://www.koszecin.pl
Chateau Schöna v Sosnowci, http://www.muzeum.org.pl
Castle in Olsztyn, http://www.zamekolsztyn.pl
obsah • spis treŚci • content
Hradní cesta - úvod • Zamki i Pałace - wstęp • Castle Route - introduction
Seznam atraktivit • Lista atrakcji • List of attractions
3-5
Moravskoslezský kraj - mapa (1 : 630 000), legenda
• Okręg Morawsko-Śląski - mapa (1 : 630 000), legenda
• Moravian-Silesian Region - introduction - map (1 : 630 000), legend
6-7
Hradec nad Moravicí - zámecký areál
• kompleks zamkowy • chateau complex
8-9
Hukvaldy - hrad • zamek • castle
10 - 11
Sovinec - hrad • zamek • castle
12 - 13
Kunín - zámek • pałac • chateau
14 - 15
Fryštát - zámek • pałac • chateau
16 - 17
Moravskoslezský kraj - další památky
• Okręg Morawsko-Śląski - inne zabytki
• Moravian-Silesian Region - other monuments
18
Žilinský samosprávný kraj - úvod • Żyliński Kraj Samorządowy - wstęp
• Žilina self-governing region - introduction
19 - 21
Žilinský samosprávný kraj - mapa (1 : 630 000), legenda
• Żyliński Kraj Samorządowy - mapa (1 : 630 000), legenda
• Žilina self-governing region - introduction - map (1 : 630 000), legend
22 - 23
Orava - hrad • zamek • castle
24 - 25
Likava - hrad • zamek • castle
26 - 27
Strečno - hrad • zamek • castle
28 - 29
Budatín - hrad • zamek • castle
30 - 31
Blatnica - hrad • zamek • castle
32 - 33
34
Slezské vojvodství - úvod • Województwo Śląskie - wstęp
• Silesian Voivodeship - introduction
35 - 37
Slezské vojvodství - mapa (1 : 1 040 000), legenda
• Województwo Śląskie - mapa (1 : 1 040 000), legenda
• Silesian Voivodeship - introduction - map (1 : 1 040 000), legend
38 - 39
Pszczyna - hrad • zamek • castle
40 - 41
Ogrodzieniec - hrad • zamek • castle
42 - 43
Pławniowice - zámek • pałac • chateau
44 - 45
Bielsko-Biała - hrad • zamek • castle
46 - 47
Żywiec - hrad • zamek • castle
48 - 49
Slezské vojvodství - další památky • Województwo Śląskie - inne zabytki
• Silesian Voivodeship - other monuments
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
2
Moravskoslezský kraj - úvod • Okręg Morawsko-Śląski - wstęp
• Moravian-Silesian Region - introduction
Žilinský samosprávný kraj - další památky
• Żyliński Kraj Samorządowy - inne zabytki
• Žilina self-governing region - other monuments
50
1
50
obsah • spis treŚci • content
51
přehledná mapa • mapa przeglądowa • overview map
52
Hradní cesta / Zamki i Pałace / Castle Route
51
52
Hradní cesta
Zamki i Pałace
Castle Route
Moravskoslezský kraj
Moravskoslezský kraj
28. října 117
702 18 Ostrava
tel.: +420 595 622 222
fax: +420 595 622 126
email: [email protected]
http://www.kr-moravskoslezsky.cz
http://www.msregion.cz
Žilinský samosprávný kraj
Žilinský samosprávny kraj
ul. Komenského 48
011 09 Žilina
tel.: +421 415 032 111
fax: +421 415 032 433
email: [email protected]
http://www.regionzilina.sk
Slezské vojvodství
Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego
ul. Ligonia 46
40-037 Katowice
tel.: +48 327 740 978
fax: +48 327 740 979
email: [email protected]
http://www.slaskie.pl
ISBN 978-80-87503-09-6
HRADNÍ CESTA • ZAMKI I PAŁACE • CASTLE ROUTE
Pro: Moravskoslezský kraj, Žilinský samosprávný kraj a Slezské vojvodství
Zpracoval: SHOCart, spol. s r. o., Zádveřice 48, 763 12 Vizovice, www.shocart.cz
Tisk: Česká Unigrafie - divize Zádveřice
počet výtisků: 5 000 ks
Cartography:
spol. s r. o.
vydání: 2012
zakázka. č.: 6091
Překlady: polský jazyk - P. Lanc, anglický jazyk - A. Scott, slovenský jazyk - A. Plovajková
Foto: archiv Shocart, archiv Freytag&Berndt, archiv zámku Kunín, archiv Moravskoslezského kraje, archiv Slezského vojvodství, Z. Hartinger, K. Kršák, J. Kovařík, Z. Kollárová,
J. Lacika, J. Hlatky (SCK), archiv sdružení Diadém ZZHB, K. Worbs, T. Gebus, M. Pišný
NEPRODEJNÉ
Veškeré reprodukce map nebo jejich částí jakoukoli formou jsou možné
pouze s předchozím písemným souhlasem vydavatele.