polona rumana japona
Transcription
polona rumana japona
TRIESMA TOMO Ido POLONA Pag. RUMANA Pag. 67 JAPONA Pag.112 2 Ido Polona A a (ad)-do abad/o-opat,przełożony klasztoru abak/o-liczydło abandon/ar-porzucić,opuścić abanik/o-wachlarz abas/ar-obniżać,opuszczać[ w dół] abat/ar-obalić,spowodować upadek -przez uderzenie abces/o-ropień [pat] abcis/o-odcięta [mat] abdik/ar-abdykować,zrzekać się abdomin/o-1.brzuch,podbrzusze [med.] -2.odwłok [u owada] abel/o-pszczoła aberac/o-aberracja,zboczenie,odchy-lenie [med. i astr] aberac/ar-wykazywać aberrację,odchy--lenie/ zboczenie [t.med.] abiet/o-jodła;choinka abism/o-odchłań,przepaść abjur/ar-odwoływać [zeznania], -wyrzekać się[poglądów] ablacion/o-1.niszczenie,kruszenie -2.wycięcie,usunięcie [med.] ablacion/ar-1.niszczyć,kruszyć, -2.usuwać,wycinać [med.] ablakt/ar-odstawić od piersi,przestać -karmić piersią ablativ/o-narzędnik [gram] ablegat/o-ablegat,wysłannik ,zastępca -legata papieskiego [rel] abneg/ar-ulegać abnegacji,wyrzekać -się [czegoś] abomin/ar-brzydzić się,mieć obrzydze-nie,czuć wstręt abon/ar-abonować,pronumerować abord/ar-przybijać do lądu,wchodzić -do portu/przystani aborijen/a-pierwotny,tubylczy abort/ig/ar- spędzać płód,dokonywać aborcji aboy/ar-szczekać abrevi/ar-skracać,skrócić [słowo] abrevi/ur/o-skrót abrikot/o-morela [bot] abrtikot/ier/o-morela [drzewo] abrupt/a-gwałtowny,raptowny absent/a-nieobecny absint/o-piołun [bot] absolut/a-absolutny,zupełny absolv/ar-rozgrzeszać,dawać rozgrzeszenie, -uniewinniać absorb/arabsorbowac,wchłaniać,pochłaniać -[t,myśli] absten/ar-powstrzymywać się [od czegoś] abstinenc/ar-być abstynentem,być wstrzemięź-liwym abstrakt/ar-abstrahować,nie uwzględniać, -pomijać absurd/a-absurdalny,niedorzeczzny abuli/o-abulia,chorobliwy brak woli, -bezwolność [pat] abund/ar-występować w wielkich ilościach, -obfitować abund/a-obfity,zasobny,liczny,bujny abut/ar-prowadzić,wieść [dokądś=ad] acel/ar-przyspieszać;popierać acend/ar-zapalać [np.światło],podkładać -ogień acens/ar-podnosić [się],iść [w górę],wznosić -się acenso-fest/o-wniebowzięcie Chrystusa,wniebo-wstąpienie Chrystusa acens/il/o-winda,podnośnik [techn] acent/o-akcent acent/iz/ar-akcentować,położyć nacisk acept/ar-akceptować,przyjmować -[t.gości] acer/o-klon [bot] acerb/a-cierpki,zgryźliwy aces/ar-zbliżać się,porzybliżać się, -mieć dostęp [do czegoś] aces/ebl/a-dostępny,w zasięgu acesor/a-dodatkowy,uboczny acetat/o-sól kwasu octowego, -octan [chem] acetilen/o-acetylen acetometr/o-acetometr [przyrząd do mie-rzenia zawartości octu] acian/o-chaber,bławatek [bot] acid/a-kwaśny acid/o-kwas [chem] acident/o-nieszczęśliwy wypadek acident/ar-s/powodować wypadek, -s/powodować zakłócenie acidometr/o-acidometr [przyrząd do -mierzenia zawartości -kwasu] acion/o-akcja;papiery wartościowe acipitr/o-jastrząb aciz/o-akcyza,podatek państwowy adapt/ar-adaptować,dostosowywać, -przystosowywać ad [=a]-do ad-avan/e -naprzód,do przodu ad en-do [środka czegoś] adept/o-adept,zwolennik adequat/a-adekwatny,odpowiedni adher/ar-przy/należeć[do kogoś/ -lub czegoś] ad-hike-tutaj,dotąd adi/ar-żegnać,pożegnać adi/o-pożegnanie adiabat/a-przeciwcukrzycowy [med.] ad-ibe-tam,tamtędy ad-ir/ar-dochodzić,nadchodzić ad-infre-w dół,do dołu,nadół,na dole adicion/ar-dodawać [w matematyce] adicion/o-dodawanie [w matematyce] ad-jac/ar-graniczyć,przylegać do, -sąsiadować adjektiv/o-przymiotnik [gram] ad-judik/ar-sądzić,osądzać ad-junt/ar-dodać,dodawać,dołączyć [coś] ad-jur/ar1.przysięgać,zaprzysiąć,przysięgą - stwierdzać, -2.zażegnać,zaklinać [t.duchy itp.] -3.błagać,usilnie prosić ad-just/ig/ar-doprowadzić do właściwego stanu; -dostosować adjutant/o-adjutant,oficer pomocniczy ad-maxim/e-do maksymum ad-minim/e-do minimum administr/aradministrować,kierować,zarządzać administr/eri/oadministracja,zarząd,kierownictwo admir/ar-podziwiać admiral/o-admirał admis/ar-pozwalać,dozwalać,zezwalać ad-mont/e-w górę [rzeki],pod prąd adolec/ar-dorastać,stawać się dorosłym adopt/ar-adoptować,przysposabiać ador/ar-adorować,wielbić,czcić,uwielbiać ad-port/ar-przynieść,przynosić;apotrować ad-poz/ar-odłożyć,położyć [na miejsce] adragant/o-traganek [bot] adres/o-adres [różne znaczenia] adres/iz/ar-adresować adsorb/ar-adsorbować,wchłaniać przez -warstwę powierzchniową adult/a-dorosły,pełnoletni adulter/ar-cudzołożyć adurol/o-adurol [che,] ad-val/e-w dół [rzeki],z prądem ad-ven/ar-przybyć,przybywać adverb/o-przysłówek [gram] ad-ver/e-naprawdę,na pewno advers/a-przeciwny,będący w opozycji ad-vok/ar-przywoł(yw)ać advokat/o-adwokat adyunt/o-adiunkt;urzędnik koordynyjący aer/o-powietrze aerobi/a-aerobiczny,mogący żyć w środowi-sku zawierającym tlem/powietrze aerolit/o-aerolit,meteroryt[=meteoro] aerometr/o-aerometr,przyrząd mierzący -ilość powietrza aerometri/o-aerometria aeroplan/o-aeroplan,samolot[t.aviacilo] akut/a-ostry [wyraz med./matem/muz] agreabl/a- uprzejmy,miły aeroskop/o-aeroskop [instrument,za akuz/ar-oskarżać agronom/o-agronon -pomocą którego zbiera się akuzativ/o-biernik [gram] agronomi/o-agronomia -mikroskopijne drobiny al/o-skrzydło [ptaka,samolotu,wiatraka, agul/o-igła do szycia -kurzu zawieszone w -okna,drzwi,itp.] aji/o-adżio,mienie -atmosferze/powietrzu] alabastr/o-alabaster ajil/a-zręczny,sprawny [zwł,ruchowo] aerostat/o-aerostat,sterowiec,balon alakt/ar-karmić piersią ajiot/ar-uprawiać spekulację na zmianie afabl/a-uprzejmy alarm/ar-alarmować -kursów afanon/o-intruz,człowiek wściubiający alaud/o-skowronek [orn] ajorn/ar-zwlekać,odwlekać,odraczać -nos we wszystko alb/o-alba,komza [rel] ajur/o-ażur,tkanina ażurowa afazi/o-afazja,zaburzenie mowy albatros/o-albatros [orn] ajur/oz/a-przezroczysty,ażurowy afecion/ar-mieć skłonności [sercowe], alberg/o-1.zajazd przydrożny, ajust/ar-doprowadzać do włąściwego -afektować się,kierować się -2.przytułek [kat] -stanu;dopasować się -porywami serca albin/o-albinos,bielak [pat] ajut/o-1.niedopałek [papierosa], afecion/o-poryw serca,tkliwość, album/o-album -2.ogryzek (owocu);[p.stump/o] -chorobliwe wzruszenie albumen/o-białko [roślinne] -3.dysza [techn] afektac/ar-objawiać afekcję,przybierać albumin/o-białko [chem] akaci/o-akacja [bot] -pozę,przesadnie udawać albuminuri/o-albuminuria,białomocz akademi/o-akademia [różne znaczenia] afektac/(ul)/o-afekciarz.pozer,udawacz alburn/o-biel [bot] akant/o-akant,ostrodrzew [bot] afeli/o-afelium,punkt odsłoneczalcion/o-zimorodek [orn] akap/ar-robić zapasy w celu spekulacji; -niony [astr] aldehid/o-aldehyd [chem] -spekulować,uprawiać paserstwo afer/o-sprawa [t.sądowa],afera ale/o-aleja,deptak akar/o-roztocz,świerzb [p.zeko] afidi/o-mszyca [ent] aleg/ar-argumentować,dowodzić prawdy aklam/ar-1.aprobować [okrzykiem, afirm/ar-afirmowąć,stwierdzać, alegori/o-alegoria - oklaskami], -potwierdzać,deklarować, alej/ar-przynosić ulgę;ulżyć -2.wyrażać zadowolenie -że dane są prawdziwe aklimat/ar-aklimatyzować,przyzwyczajać alen/o-szydło afish/o-afisz,plakat alert/a-rześki,żwawy,żywy;czujny -do miejscowego klimatu afix/o-afiks,zrostek [gram] alexandrin/o-aleksandryn [rodz.wiersza] akne/o-trądzik,wyprysk aflikt/ar-trapić,martwić [kogoś] alez/ar-przewiercać,rozwiercać akor/o-tatarak [p.kalamo] aflikt/es/ar-trapić się,martwić się alfabet/o-alfabet akomod/ar-akomodować,przystosować, aforism/o-aforyzm alfenid/o-alfenid,chińskie srebro [chem] -dopasować [.opt] afrank/ar-frankować,naklejać znaczki akompan/ar-1.towarzyszyć,odprowadzać, alg/o-alga [bot] -na koperty algebr/o-alalgebra -2.akompaniować [muz] afrank/ur/o-frankowanie,naklejanie ali/o-czosnek [bot] akonit/o-tojad,salomonek [bot] -znaczków na koperty alianc/ar -łączyć przez ślub,wchodzić afront/ar-przeciwstawiać się,stawiać upór akont/o-aconto [=na rachunek], -w koligacje rodzinne -akonto [=zaliczka] aft/o-afta,pleśniawka,gnilec ustny [pat] alibi/o-alibi akord/ar-zgadać się,być w zgodzie, afust/o-laweta,łoże działa alidad/o-alidada,celownica [astr] -współgrać [kolory /muzyka] afuzion/ar-nalewać,polewać,przelewać alien/ar-sprzedawać,zbywać akordeon/o-akordeon ag/ar-działać,robić [coś] alienac/ar-być chorym umysłowo akr/a-ostry ag/ad/o-działanie,działalność alienac/ik/[a]o-chory akra-dolc/a-ostrosłodki agac/a-cierpki,zdrętwiały umysłowo/psychicznie akredit/ar-akredytować agac/ar-mieć cierpki smak aligator/o-aligator [zoo] akrid/o-szarańcza [p.lokusto] agam/a-agamiczny,bezpłciowy [bot] aliment/ar-1.zaopatrywać we wszystko agap/o-agapa,przyjęcie pierwszych Chrześ- akrobat/o-akrobata - potrzebne do życia; akroch/ar-wieszać na haku,zahaczać, -cijan;uroczysta wieczerza [rel] -2.płacić alimenty -zaczepiać,przyczepiać agarik/o-bedłka [grzyb] aline/o-ustęp,akapit,nowy wiersz akromat/a-achromatyczny,bezbarwny agat/o-agat [kamień wartościowy] alini/ar-liniować;porządkować akromi/o-wyrostek barkowy [med.] agav/o-agawa [bot] aliterac/o-aliteracja akropol/o-akropol agend/o-agenda,dzienny notatnik spraw, alize/o-wiatr-passat akrostik/o-akrostych [lit] -kalendarz terminowy alk/o-łoś [zoo] agent/o-agent [różne znaczenia];pośrednik akroteri/o-akroterion,naszczytnik [arch] alkalio-zasada,ług,alkalium [chem] akt/o-akt [różne znaczenia] agent/eri/o-agencja alkaloid/o-alkaloid [chem] aktini/o-1.aktynia [ukwiał] [zoo], ~/o sociem/a -agencja towarzyska alkemi/o-alchemia -2.aktyn [chem] agit/ar-agitować alkohol/o-alkohol aktiv/a-aktywny,czynny [t.gram] agl/o-orzeł [orn] alkov/o-alkowa aktiv/o-1.str.czynna [gram] aglomer/aralmanak/o-almanach,kalendarz [p.t. -2.aktywa [handl] aglomerować,łączyć,zlepiać,skupiać -=kalendario] aktor/o-aktor aglutin/ar-sklejać,zlepiać [klejem] almon/ar-dawać jałmużnę;[prosić o aktual/a-aktualny (p.gluagar) akul/ar-zagonić do miejsca,z którego nie -jałmużnę/żebrać=mendikar] agnel/o-baranek [rel] aln/o-olcha [bot] -ma ucieczki;złapać w pułapkę agnosk/ar-uznawać alo/o-aloes [bot] akumul/ar-akumulować,gromadzić agoni/ar-być w agonii,umierać w agonii alonge-wzdłuż agorafobi/o-agorafobia,lęk przestrzeni [pat] akumulator/o-akumulator akurat/a-akuratany,dokładny,skrupulatny, alopeci/o-alopecja,wypadanie włosów, agost/o-sierpień -łysienie -punktualny agr/o-pole [ziemia uprawna] alotrop/a-alotrop(iczn)owy,wielopostaakush/ar-pomagać przy porodzie; agro/kultiv/o-agrokultura,uprawa ziemi -ciowy,w wielu postaciach -przyjmować noworotka agro/kultiv/isto-rolnik,farmer aloy/ar-stopiać,tworzyć stop akustik/o-akustyka graf/o-agrafka,haczyk,spinka,zapinka aloy/ur/o-stop [metali] alp/o-hala,pastwisko wysokogórskie alpak/o-alpaka [lama i wełna] alt/a-wysoki alt/o-altówka [instrument muzyczny] alto-voc/o-alt [głos] altar/o-1.ołtarz [rel] -2.stół ofiarny pogan alte/o-ślaz alter/ar-zmieniać,odmieniać alternativ/o-alternatywa alternativ/a-alternatywny altitud/o-wysokość [nad poziomem morza] altr/a-inny [przyi] altr/u-inny [zaim] altr/i-inni [zaim.l.m.] alud/ar-robić aluzję,napomykać alumet/o-zapałka alumet/uy/o-paczka zapałek alumin/o-tlenek glinu;korund [chem] alumini/o-aluminium,glin [chem] alun/o-ałun [chem] aluvion/o-holocen,epoka polodowcowa [geol] alveol/o-alweola,jama,zagłębienie [med./bot] amalgam/o-amalgamat,stop z rtęci,rtęcień am/ar-kochać,lubić amans/.ar-wychowywać,obłaskawiać [ludzi, -zwierzęta - p.,domtar,dresar] amar/o-lina[kotwiczna,ładunkowa];kabel amarant/o [bot]-szafran,brunatek;amarant amator/o-amator amauros/o-amauroza,nieuleczalna ślepota amazon/o-amazonka;[synonim zniewieściałe-go mężczyzny „chłopobaba”] ambasad/o-ambasada ambici/ar-mieć ambicję,być ambitnym ambici/o-ambicja ambigu/a-dwuznaczny,niejasny ambl/ar-iść/biec jednochodem ambl/o-jednochód aambon/o-ambona [różne znaczenia] ambos/o-kowadło ambr/o-ambra [pachnidło,kadzidło] ambrozi/o-ambrozja [pokarm bogów] ambulanc/o-ambulans,karetka pogotowia ameb/o-ameba amelior/ar-ulepszać,polepszać amend/o-1.rekompensata pieniężna -2.poprawka do wniosku ament/o-bazia,kocanka ametist/o-ametyst amfibi/o-1.płaz ziemnowodny, -2.amfibia,pojazd wojskowy - pływający amfor/o-amfora amid/o-amid [chem] amidol/o-amidol [chem] amik/o-przyjaciel amik/in/o-przyjaciółka amil/o-mąka ziemniaczana, -skrobia;krochmal amnesti/ar-amnestionować,ogłaszać -amnestię,uwalniać od kary amnezi/o-amnezja amnion/o-owodnia,błona płodowa amon/o-amon NH3. amonio-amonium NH4. aoniak/o-amoniak amonit/o-amonit [paleont] amont/ar-sumować,wychodzić z -[rachunku];wynosić [suma] amor/ar-kochać zmysłowo,pożądać -zmysłowo[POTkochać(się)] amortis/ar-amortyzować,umarzać dług ampl/a-obszerny,obfity amplitud/o-amplituda ampul/o-1.ampułka, -2.żarówka amput/ar-amputować,obcinać [med.] amulet/o-amulet amuz/ar-bawić,zabawiać [kogoś] anabaptist/o-anabaptysta,nowochrzczeniec [rel] anad/o-kaczka [p.bernakl/o; eder/o] anaerobi/a-beztlenowy {bakterie] anagal/o-kurzyślad [bot] anagram/o-anagram,przestawianka anakolut/o-anakolut [lit] anakoret/o-anakoreta,pustelnik [p.eremito] anakronism/o-anachronizm analgezi/ar-być nie wrażliwym na ból analgezi/o-analgezja,niewrażliwość na ból analgezi/iv/a-niewrażliwy na ból [przym] analitik/a-analityczny analitik/o-analityka,analiza matematyczna analiz/ar-analizowac,dokonać analizy anal/o-annał, analog/a-analogiczny anamorfos/o-anamorfoza ananas/o-ananas [bot] anas/ier/o-drzewo ananasowe [bot] anpest/o-anapest[rodzaj wiersza starożytn.] anarki/o-anarchia anatem/ar-rzucać klątwę [p.exkomunikar] anatomi/o-anatomia ancestr/o-pra-człowiek,przodek Anchov/o-anchis,sardela Ancien/a-stary,starodawny androgin/a-dwupłciowy [bio] anekdot/o-anekdota anemi/o-anemia [pat] anemometr/o-anemometr,wiatromierz aemon/o-zawilec;sasanka [bot] aneroid/o-ameroid,barometr puszkowy anestezi/ar-znieczulać anestezi/o-anestezja,znieczulenie anet/o-koper,koperek [bot][p.fenikulo] anex/ar-anektować,dokonywać aneksji , -włączać [siłą] angel/o-wędka [do łowienia ryb] angel/ag/ar-łowić ryby na wędkę [łowić ryby -za pomocą sieci = peskar] angelik/o-dzięgiel [bot] 4 angin/o-angina [pat] Angl/a-angielski anglikan/a-anglikański [dot.rel/kościoła] angor/ar-doznawać trwogi/lęku; -trworzyć się angoro-kapro-koza angorska anguil/o-węgorz [icht] angul/o-kąt [różne znaczenia] anhel/ar-oddychać z trudem,sapać, -dyszeć anhidr/a-odwodniony [chem] anilin/o-anilina anim/ar-re/animować,ożywiać [p.t. -vivigar/vigligar] animal/o-zwierzę [udomowione; zwie-rzę dzikie=bestio)] animal/ar/o-świat zwierząt;fauna[=fauno] aniversari/o-rocznica aniz/o-anyżek [bot] anjel/o-anioł anke-także,również ankilos/o-nieruchomość stawu [med.] ankolos/ar-unieruchamiać staw [chir] ankore-jeszcze ankr/o-kotwica anm/o-dusza anm/oz/a-duchowy,mający duszę anobi/o-kołatek [ent] anod/o-anoda [+];[katodo (-)] anomal/a-anomalny,wykazujący -anomalię anonim/a-anonimowy anorak/o-kurtka ans/o-uchwyt,rączka,ucho [naczy-nia kuchennego] antagonism/o-antagonizm antagonist/o-antagonista antarktik/a-antarktyczny ante-przed [(czas) - przyim] -[przed (miejsce)=avan] ante/e-na przodzie [zaim] antecedent/o-wydarzenie uprzednie antecedent/a-uprzedni antecedent/e-uprzednio anten/o-1.antena [rad/tv], -2czułki,macki [owada];[p.tentakulo] anter/o-pylnik [bot] anti--oznaczjący :przeciw,przeciwny anticip/ar-uprzedać [z góry] anticip/e-z góry,wcześniej antidot/oantydotum,odtrutka,przeciwśrodek antifon/o-antyfona antifraz/o-antyfraza antikrist/o-antychryst antilop/o-antylopa [zoo] antimilitar/ism/o-antymilitaryzm anti-~/ist/o-antymilitarysta,przeciwnik wojny antimoni/o-1.antymonium [chem] -2.antymonia,sprzeczność [log] antipati/ar-czuć antupatię,odczuwać niechęć antipati/o-antypatia,niechęć antipirin/o-antypiryna,środek p/gorączce antipod/o-antypoda antisepsi/ar-stosować środki antyseptyczne antisept/a-antyseptyczny,przeciwgnilny antitez/o-antyteza antitoxin/o -antytoksyna,odtrutka,środek -antytoksyczny anti-verm/o-środek przeciw robakom antologi/o-antologia antonim/o-antonim [wyraz przeciwstawny] antonomazi/o-antonomazja [lit] antracit/o-antracyt [min] antrax/o-wąglik,czarna krosta [med.] antropoid/a-człekokształtny,antropoidalny antropoid/o-antropoid,małpa człekokształtna antropologi/o-antropologia,nauka o człowieku antropometri/o-antropometria,pomiar czlonów antropmorf/aantropomorficzny,wskazujący -cechy ludzkie anunc/ar-ogłaszać,anonsować,obwieszczać anunco-fest/o-Zwiastowanie N.M.P. [święto] anus/o-odbytnica [anat] aorist/o-aoryst [czas koniugacyjny w j -języku greckim,wyrażający -czynność czasu przeszłego] aort/o-aorta,tętnica główna [med.] aort/it/o-zapalenie aorty [pat] apanaj/o-apanaże,uposażenie książąt apar/ar-zjawiać się,ukazywać się; -okazać się [kimś/czymś] aparat/o-aparat[różne znaczenia] apart/a-oddzielny,odrębny apartament/o-apartament aparten/ar-nalężeć,być własnością aparten/o-przynależność,;właściwość apati/o-apatia,zniechęcenie apel/ar-apelować,odwoływać się -[t.prawnie] apendic/o-1.wyrostek robaczkowy, - 2.apendyks,suplement, - uzupełnienie,dodatek apendic/it/o-zapalenie wyrostka robacz-kowego [pat] apene-ledwie,zaledwie,dopiero co apercept//ar-apercypować,widzieć, -rozumieć [wyraż.filozof.] apert/ar-otwierać,otworzyć apetit/ar-mieć apetyt apetit/ig/ar-pobudzać apetyt api/o-seler [bot];(p.celerio), aplast/ar-z/gnieść,zgniatać,z/miażdzyć -s/kruszyć,z/druzgotać aplaud/ar-oklaskiwać aplik/ar-aplikować,stosować apodiktik/a-apodyktyczny,nie znoszący -sprzeciwu,narzucający -swoją wolę apofiz/o-apofiza,zgrubienie kości; -odrośl [med.] apog/ar-opierać,wspierać,podpierać, -popierać [coś/kogoś] apog-ark/o-łuk wspierający apog-trab/o-belka podtrzymująca apog/il/o-poręcz,oparcie,podpórka apoge/o-apogeum,punkt kulminacyjny apokalips/o-apokalipsa apokrif/a-nieautentyczny,podrobiony, apolog/o-bajka pouczająca [ z udziałem -zwierząt] apologi/oapologia.obrona,usprawiedliwienie aponevros/o-aponewroza,rozcięgno {anat] apoplexi/o-apopleksja,udar [pat] apostat/o-apostata,odstępca,odszczepieniec aposteriori/e-a posteriori apostil/o-notatka,notka aposteriori/e-a posteriori apostol/o-apostoł apostrof/o-apostrof apotek/o-apteka apotem/o-apotema [geom] apoteoz/o-apoteoza,ubóstwianie apozicion/oapozycja,dopowiedzenie,przydaw-ka rzeczowna[gram] apr/o-dzik aprentis/o-uczeń [u rzemieślnika];praktykant apret/ar-apretować [tkaniny] apret/ur/o-apretura april/o-kwiecień aprior/e-a priori aprob/ar-aprobować,,uznawać za dobre absid/o-absyda,apsyda [arch,.astr] apt/a-być zdatnym,nadawać się apud-przy,obok,u apud/a-styczny,oboczny,graniczący aqu/o-woda aquafort/o-akwaforta aquamarin/o-akwamaryna aquarel/o-akwarela aquari/o-akwarium aquedukt/o-akwedukt,wodociąg aquir/ar-nabyć,zdobyć,osignąć ar/o-ar [ziemi] arabesk/o-arabeska arak/o-arak araknoid/o-opona pajęcza [med.] arane/o-pająk arane/aj/o-pajęczyna aranj/ar-aranżować,organizować, -urządzać aranj/em/a-umiejący urządzić,obrotny arbalest/o-kusza arbitr/ar-być arbitralnym arbitraj/ar-sądzić/orzekać w drodze -arbitrażu arbitri/o-samowola arbor/arabor/o-drzewo;wał,cylinder [techn] arbust/o-krzak,krzew [bot] arbut/o-owoc chróściny/jeżówki [bot] 5 arbut/ier/o-chróścina,jeżówka [drzewo] arch/o-arka ~/di kontrat/o-arka przymierza [rel] ardez/o-łupka;dachówka ardor/ar-jarzyć się,żarzyć się;pałać, -gorzeć ardu/a-chropowaty; poorany arek/o-palma batelowa [owoc] arek/ier/o-drzewo batelowe [bot] aren/o-arena [różne znaczenia] areol/o-otoczka [med. /bot] areometr/o-areometr,gęstościomierz areometri/o-areometria [nauka o mierze-niu cieczy płynnych] areopag/o-areopag arest/ar-aresztować argan/o-żuraw [tech],dźwig,winda -[żuraw (ptak)=gruo] argil/o-glina argon/o-argon [gaz] argonaut/o-argonauta argument/ar-argumentować,dowodzić ari/o-aria arid/a-suchy,jałowy,wyjałowiony ariet/o-1.taran [do rozbijania muru] -2.baran [Zn.Zod] arist/o-1.ość [ryby] -2.ostrze,krawędź aristokrat/a-arystokratyczny aristokrat/o-arystokrata aritmetik/o-arytmetyka aritmograf/o-arytmograf aritmologi/o-arytmologia,nauka liczenia aritmometr/o-arytmometr,maszyna do liczenia ariv/ar-przybywać,przyjeżdzać arjent/o-srebro [chem] arjentan/o-arżentan,nowe srebro [stop miedzi, -niklu,cynku] (chem) ark/o-łuk [różne znaczenia] ark/er/o-1.łucznik -2.Strzelec [Zn.Zod] ark/et/o-smyczek arkabuz/o-arkabuza,rusznica arkad/o-arkada arkaik/a-archaiczny arkaism/o-arcahizm arkan/a-tajemniczy arkan/o-tajemnica,arkana wtajemniczenia arkeolog/o-archeolog arkeologi/o-archeologia arki--archi~/mandrit/o-archimandryt [głowa kościoła -greckiego] arkipelag/o-archipelag arkitekt/o-architekt arkitekt/ur/o-architektura arkitrav/o-architraw,nadsłupie [arch] arkiv/o-archiwum arkivolt/o -archiwolta [arch];[słowo -przestarzałe - arkivulto] arktik/a-arktyczny arlekin/o-arlekin arm/o-broń,oręż armo-ark/o-łuk strzelniczy armo-drash/il/o-broń w kształcie cepu armadil/o-pancernik [zoo] armator/o-armator,właściciel statku armatur/o-armatura;uzbrojenie techniczne arme/o-armia armistic/o-zawieszenie broni,rozejm armor/o-szafa armoraci/o-chrzan [bot] arnik/o-arnika,pomornik [bot] arog/ar-przywłaszczać sobie prawo, -przypisywać,rościć prawo arom/o-aromat,zapach [naturalny] aromat/o-aromat [kombinacja różnych -zapachów drogą chemiczną] arorut/o-arrow-rout [rodzaj pożywki] aroz/ar-zwilżać,zraszać aroz/il/o-zraszacz,nawilżacz [przyrząd -do zraszania/nawilżania] arpej/ar-stosować arpeggio [=akord -łamany] (muz) arsen/o-arsen [chem] arsenal/o-arsenał art/o-sztuka artemizi/o-bylica [bot] arteri/o-tętnica,arteria [różne znacz.] arteri/it/o-zapalenie tętnicy/arterii [pat] arteriologi/o-arteriologia [nauka o tętnicach] arteriotomi/o-arteriotomia [usunięcie -arterii/tętnicy] artez/a-artezyjski arteza pute/o-studnia artezyjska artichok/o-karczoch [bot] artific/o-trick,fortel,figiel, -podstęp artik/o-staw,kolanko [med.] artikl/o-artykuł [lit],rodzajnik [gram] -(nigdy: towar) artikul/ar-artykułować,wyraźnie -wymawiać artileri/o-artyleria [zastępuje przestarzały -wyraz artilrio] artizan/o-artysta-rzemieślnik artr/o-odcinek,członek [med.] artrit/o-zapalenie stawów [pat] artropodi/o-staw kulkowy [med.] artripod/o-stawonóg [zoo] aruf/ar-czesać pod włos arum/o-obrazkowiec [bot] Aryan/a-aryjski Aryan/o-Aryjczyk as/o-as [w grze] asafetid/o-asafetyda [farm] asalt/ar-atakować z furią,szturmować z pasją asasin/ar-mordować asbest/o-azbest asekut/ar-asekurować,za(u)bezpieczać asembl/ar-zjeżdzć się,łączyć się, -gromadzić się asambl/o-zjazd,zgromadzenie [się] asent/ar-przytakiwać,zgadzać się asept/a-aseptyczny,jałowy,wyjałowiony asert/ar-twierdzić asesor/o-asesor,ławnik asfalt/o-asfalt asfixi/ar-dusić,udusić (się) [ powodu -zatrzmania/zatamowania krwi] asfodel/o-złotogłów,złotowłos [bot] asidu/a-stale nadskakujący/asystujący; -wytrwały [w zamiarach] asiej/ar-oblegać,otaczać,osaczać asign/ar-asygnować,wyasygnować, -wyznaczyć,przeznaczyć asimil/arasymilować,przyswajać,upodabniać asimptot/o-asymptota,linia bliskostyczna[geom] asist/ar-1.asystować,uczestniczyć, - towarzyszyć, -2.pełnić funkcję asystenta askarid/o-glista ludzka/jelitowa [zoo] askaridos/o (*)-askarydoza,glistnica;glisty [pat] asket/o-asceta askolt/ar-słuchać asn/o-osioł [zoo](osioł dziki=onagro] asoci/.ar-stowarzyszyć,stworzyć stowarzy-szenie,związać,powiązać asoci/o-stowarzyszenie,związek asonanc/ar-zaopatrywać w rym niezupełny, -stosować rym niezupełny asonanc/o-asonans,rym niezupełny asort/ar-sortować,układać asparag/o-szparag [bot] aspekt/ar-wyglądać,mieć wygląd asper/a-chropowaty,szorstki aspers/ar-kropić,pokropić [t.rel,] aspers/il/o-kropidło[rel] asperul/o-marzanka [bot] aspik/o-żmija [=vipero],okularnik aspir/ar-1.mieć aspirazcję -2.wdychać, -3.starać się [o coś/kogoś] -4,dążyć do,aspirować, - ubiegać się [o coś/kogoś] apirator/o-aspirator,pompa ssąca[techn] astatik/a-astatyczny,niestały,zmienny aster/o-aster [bot] asteri/o-rozgwiazda [zoo], asterisk/o-asterysk,gwiazdka [druk.*] asteroid/o-asteroida [astr] astigmat/a-astygmatyczny,nieostry [opt] astm/o-astma,dychawica oskrzelowa aston/ar-dziwić,zadziwiać aston/es/ar-dziwić się astr/o-ciało niebieskie [=korpo cielala] astro-fizik/o-astrofizyka astragal/o-1.kość napiętowa [med.] -2.astragal [arch] astrakan/o-futro astrachańskie astrolab/o-astrolabium [astr] astrolog/o-astrolog 6 astrologi/o-astrologia astronom/o-astronom astronomi/o-astronomia asum/ar-sumować;obciążać się,brać -na siebie [zadania] asuncion/o-Wniebowzięcie N.M.P. atach/ar-dołączać,przyłączać,przy-mocowywać atak/ar-atakować [t.med.] ataraxi/o-ataraksja,spokój/równowaga -duszy [filoz] atashe/o-attache,radca ambasady atavism/o-atawizm ataxi/o-ataksja,nieskoordynowanie ruchów ateism/o-ateizm ateist/o-ateista atenc/ar-uważać,być czujnym,zwracać uwagę atene/o-świątynia Ateny;ateneum,akademia, -wyższy zakład naukowy atent/ar-robić zamach,dokonywać zamachu -[na kogoś/na coś] atent/o-zamach; [zasadzka=embusk/o] aterom/o-kaszak [med.] atest/ar-być świadkiem,świadczyć atik/o-styl atycki [wykwintny,delikatny] ating/ar-osiągać,uzyskać atlas/o-1.atlas [=maparo], -2.atłas [tkanina] -3.trzymacz =pierwszy krąg - szyjny [med.] atlet/o-atleta atmosfer/o-atmosfera atol/o-atol atom/o-atom atoni/o-atonia,niemoc,osłabienie, -zwiotczenie [mięśni] (med.) atrakt/a-atrakcyjny atrakt/ar-być atrakcyjnym/pociągającym atrap/ar-oszukiwać,nabrać,wywieść w pole atrap/il/o-atrapa,oszukaństwo atribu/ar-przypisywać,przyznawać atribut/o-atrybut,przydawka [gram] atric/ar-wyrażać żal niedoskonały/skruchę atric/o-żal niedoskonały,skrucha [teolog] atrofi/o-atrofia,zanik,uwiąd [med.] atrofi/ar-powodować atrofię [med.] atropin/o-atropina atun/o-tuńczyk [icht] aturd/ar-stracić przytomność,zemdleć aucion/ar-sprzedawać na aukcji aud/ar-słyszeć [askoltar=słuchać] audac/ar-mieć śmiałość,mieć czelność -odważyć się,być zuchwałym audienc/o-audiencja,uroczyste przyję-cie,posłuchanie auditor/o-audytor [sądowy,admi-nistracyjny,itp.] augment/ar-powiększać,zwiększać augur/ar-wróżyć,przewidywać august/a-majestatyczny aul/o-aula,salon aureol/o-aureola,nimb [=nimbo] auror/o-zorza;aurora auroro pol/al/a-zorza polarna auskult/ar-osłuchiwać,badać [med.] auspici/o-auspicja,opieka [stara forma -=auspico] auster/a-surowy [o obyczajach,trybie -życia] austr/o-wiatr z południa austr/al/a-południowy [wiatr] autentik/a-autentyczny,rzeczywisty, -prawdziwy auto--auto-,samoautobiografi/o-autobiografia,życiorys auto-da-fe/o -palenie na stosie [heretyków, -innowierców,ich dzieła] auto-didakt/o-samouk auto/graf/o-autotograf autoklav/o-autoklaw,reaktor ciśnieniowy autokrat/a-autorkratyczny,samowładczy autokrat/o-autokrata,samowładca autokrom/a-jednokolorowy autoliz/o-autoliza,samowytrawianie, -samorozpuszczanie [się], (chem) automat/a-automatyczny automat/o-automat automobil/o-automobil,samochód automorf/a-automorficzny autonom/a-autonomiczny autonom/es/o-autonomia autopsi/ar-robić sekcję zwłok;robić samemu -analizę;dokonać autopsji autor/o-autor,pisarz autoritat/o-autorytet autoritat/oz/a-mający autorytet autun/o-jesień av/(ul)/o-dziadek av/in/o-babka aval/o-poręczenie [na wekslu] aval/iz/ar-poręczać [na wekslu] avan-przed [w przestrzeni];[p.ante] avalanch/ar-spadać lawiną avalanch/o-lawina avanc/ar-awansować,otrzymać awans avantaj/o-korzyść,przewaga;zaleta avantal/o-fartuch avar/a-skąpy avari/o-awaria,katastrofa avari/ar-ulegać awarii avelan/o-orzech laskowy [bot] aven/o-owies aventur/ar-szukać przygody,iść po przygodę avenu/o-szeroka aleja avers/o-awers [odwrotna strona monety -lub medalu] aver/aj/o-średnia matematyczna;przeciętna aviac/ar-latać samolotem aviac/il/o-samolot [p.aviono] avid/a-chciwy avion/o-samolot [p.aviacilo] aviz/ar-awizować,informować,ostrzegać ax/o-oś [techn] axel/o-pacha [med.] axiom/o-aksjomat,pewnik axiometr/o-aksjometr azale/o-azalia azim/o-chleb bez drożdży;maca azimut/o-azymut azur/o-ażur;lazur azur/e/a-ażurowy,lazurowy Suplemento-nova vorti adkonvert/ar-zakodować [program komputerowy -(zakodować=zaszyfrować wiadomość -=chifrar)] adkonvert/ilo-urządzenie do zaszyfrowywania -programu telewizyjnego [dekonver/ar-odkodować [program kompute-rowy (odkodować szfrogram= -=dechifrar)] dekonvert/il/o-urządzenie do odkodowywania -komputerowych programów -(„Progreso” nro 320,pagino 7) B babil/ar-gawędzić,gadać, babirus/o-jelenioświn,babirusa [zoo] babuin/o -pawian [zoo[=cinocefalo] bagaj/o-bagaż,pakunek bagatel/o-bagatela,drobnostka bagn/o-obóz pracy przymusowej -[dla skazańców/galerników] bak/ar-piec,wypiekać bakanal/o-bachanalia,rodzaj -orgii przy winie bakteri/o-bakteria [bio] bal/o-bal balad/o-ballada balanc/o-1.równowaga,waga, -2.waga [Zn.Zod] balancier/o-wahadło,balans balast/o-balast,obciążenie balay/ar-zmiatać,zamiatać balay/il/o-miotła,szczotka balbut/ar-jąkać się,bełkotać [z powodów -fizjologicznych (p.stoter/ar )] baldakin/o-baldachim,przegroda -płócienna; -[w kosciele = dosel/o]] balen/o-wieloryb [zoo] balet/o-balet balistik/o-balistyka balkon/o-balkon,pokład widokowy baln/ar-kąpać[kogo],zanurzyć -w wodzie[ dla umycia] balon/o-balon;piłka balot/ar-głosować balustr/o-słupek [balustrady] balustrad/o-balustrada balzam/o-balsam bambu/o-bambus [bot] band/o-banda,grupa osób,zgraja 7 bandaj/o-1.bandaż,opatrunek -2.dętka [mot] bandaj/iz/ar-bandażować,zakładać -opatrunek bande/ar-przechylać się [statek] banderol/o-banderola[różn.znacz] bandit/o-bandyta bandolier/o-bandolier,[pasek prze ramię] baner/o-flaga,sztandar bank/o-bank bankrot/ar-bankrutować baobab/o-baobab [bot] bapt/ar-chrzcić bar/ar-zagradzać,stawiać przeszkodę, bara/ko-barak barakan/o-bartel [tkanina] barakt/ar-szamotać się,,rzucać się,trzepo-tać się [ptak,ryba],borykać się baratri/o-baratria [rodzaj oszustwa -morskiego] barb/o-broda barbakan/o-barbakan barbar/a-barbarzyński barbar/o-barbarzyńca barbel/o-brzana,barwanna[icht] barbot/ar-1.pluskać się [w wodzie] -2.szumieć,huczeć [woda] barbuli/ar-mówić zbyt szybko i -niezrozumiale bard/o-bard,pieśniarz ludowy barej/o-baraż [odmiana tkaniny] barel/o-beczka bari/o [*]-bar Br baricentr/o-środek ciężkości barikad/o-barykada barit/o-baryt,szpat ciężki bariton/o-baryton bark/o-barka barkarol/o-barkarola [taniec] barkas/o-szalupa barograf/o-barograf barok/a-barokowy;dziwny; -ekscentryczny barometr/o-barometr baron/o-baron baroskop/o-baroskop bart/o-fiszbin [patrz ‘busko’] bas/a-niski basament/o-1.fundament,cokół -2.piwniczne mieszkanie basen/o-basen basko-poła,tren [sukni] baskul/ar-huśtać się,bujać się baskul/il/o-huśtawka bason/o-fagot basot/o-baset [rasa psa] bast/o-łyko [bot] bastard/o-bastard,nieślubne dziecko, -bękard bastion/o-bastion baston/o-laska,kij bat/ar-bić,uderzać batali/ar-walczyć batalion/o-batalion batel/o-łódź,łódka bateri/o-bateria [różne znaczenia] batist/o-batyst [odmiana sukna] batrak/o-bezogoniasty [zoo] bav/ar-ślinić się,toczyć pianę [ z -ust.,pyska,itp.];pienić się bav/aj/o-ślina,piana [ u zwierząt] bay/o-mała zatoczka bayonet/o-bagnet baz/o-baza,podstawa bazalt/o-bazalt bazar/o-bazar,rynek,targ bazil/o-bazylia [bot] bazilik/o-bazylika bazilisk/o-bazyliszek be/ar-rozdziawiać usta [z wrażenia], beat/a-błogosławiony beatifik/ar-beatyfikować,wprowadzać -w poczet błogosławionych bebe/o-niemowle bechik/a-wykrztuśny,przeciwkaszlowy bed/o-grządka,zagon bedel/o-wozny [t.sądowy] begi/o-beginka [rodz.zakonnicy] begoni/o-begonia [bot] bek/o-dziób[ptaka];daszek [czapki] bekas/o-bekas bel/a-ładny beladon/o-beladonna belemnit/o-belemnit,diabelski pazur, -strzałka piorunowa belveder/o-belweder bemol/o-bemol [muz] bend/o-taśma,wstążka benedik/ar-błogosławić benediktan/o-benedyktyn benefic/o-1.benefis [aktorski,plakatu], -2.zysk,korzyść benefic/ar-odnosić korzyści benign/a-dobrotliwy,łagodny [charakter, -przebieg choroby, itp.] benk/o-ławka benzin/o-benzyna benzo/o- benzoes [rodzaj aromatycznej -żywicy] benzo/ier/o-drzewo bezoesowe [bot] benzo/at/o-sól bezoatowa [chem] ~/-acid/o-kwas benzoatowy [chem] benzol/o-benzol [chem] bequatr/o-kasownik muzyczny ber/o-jagoda;borówka [bot] berberis/o-berberys [bot] berberis/ier/o-drzewo berberysowe bered/o-beret berenj/o-bakłażan,kabaczek [bot] bergamot/o-bergamota [rodzaj cytryny] beril/o-beryl [chem] berjer/o-fotel wyściełany berlin/o-berlinka [powóz czterokonny] berlok/o-brelok,breloczek bernakl/o-gęś arktyczna bers/ar-kołysać,lulać[=lular] besti/o-zwierzę [dzikie];bestia bestiari/o-1.poskramiacz dzikich zwierząt, -2.człowiek walczący z dzikimi - zwierzętami bet/o-burak [sens ogólny] betel/o-1.betel [pieprzowiec(bot)] -2.betel [używka do żucia] beton/o-beton betoni/o-bukowica [bot] betrav/o-burak [czerwony (bot)] bezig/o-bezik [gra w karty] bezoar/o-kamień jelitowy [med.] bezon/ar-potrzebować bibl/o-biblia bibliofil/o-bibliofil bibliografi/o-bibliografia bibliomani/o-bibliomania bibliotek/o-biblioteka biceps/o-biceps [med.] bicikl/o-rower bidet/o-bidet bidon/o-bidon,pojemnik na wodę biel/o-korbowód [techn] bifstek/o-befsztyk bifurk/ar-rozgałęziać się, rozwidlać się bigam/a-bigamiczny bigam/es/o-bigamia bigot/o-bigot,dewot [=devot/o] bikuspid/a-dwuostrzowy ~/a dent/o-siekacz [stom] bil/o-żółć [med.] bilanc/o-bilans bilboket/o-bilboke t [zabawka] bilg/o-obło [spód statku] biliard/o-bilard biliet/o-bilet bi/lingu/a-dwujęzyczny bilion/o-bilion bi/lornet/o-lornetka bi/manu/a-dwuręczny binar/a-podwójny,dwuczęściowy, dwuskładniowy bind/ar-oprawiać [książki,itp.] binet/o-motyka [=ogrodowa] binokul/ar/a-dwuokularowy binokl/o-okulary binomi/o-dwumian [mat] biodinamik/o-biodynamika biogenez/o-biogeneza biografi/o-biografia,życiorys biokemi/o-biochemia biologi/o-biologia biomekanik/o-biomechanika bi/ped/a-dwunożny bi/pioch/o-oskard,kilof [dwuostrzowy] bir/o-piwo birem/o-galera [o dwóch rzędach wioseł] biret/o-biret bis/o-tkanina wełniana [b.cienka] bi/sak/o-torba dwuczęściowa [przez ramię] bisextil/ a [yaro]-[rok] przestępny bisk/o-zupa z krabów [=rakowa] biskot/o-suchar [z chleba] bismut/o-bizmut bisquit/o-biszkopt 8 bistr/o-bister [farba ciemnobrązowa] bisturi/o-niewielki lancet chirurgiczny bit/o-pachoł,knecht,poler [służy do -cumowania statków] bitr/a-1,gorzki [smak], -2,zgorzkniały,zgryźliwy [człowiek] bitum/o-bitum bivak/ar-biwakować [p. kamp/ar] bizantin/a-dociekliwy [za bardzo],roztrząsa-jący „włos na czworo”, -[wulg. Upierdliwy] bizel/o-skos,ścięcie [techn] bizon/o-bizon [zoo] blam/ar-obwiniać,ganić blank/a-biały ~/a indos/o-„carte blanche” [wolna ręka do działania] ~/a signatur/o-karta z niewypełniona z podpisem blasfem/ar-bluźnić,złorzeczyć, -przeklinać blastem/o-blastem [tkanka twórcza(med.)] blat/o-karaluch [ent] blaz/ar-oszałamiać,zadziwiać, -robić wrażenie blazon/o-herb blend/o-blenda,kruszec cynkowy blenorogi/o-wyciek z cewki moczowej blenore/o-rzeżączka,tryper,gonorea [= -=gonoreo] blez/ar-seplenić blind/a-niewidomy blind/o-niewidomy [człowiek] blok/o-1.blok [różne znaczenia]; -2.klocek,kłoda ~/e exkluz/ar-zwalniać grupowo ~/e al exkluz/o-zwolnienie grupowe blokhaus/o-blokhauz,ufortyfikowany -budynek;schron blokus/ar-blokować blond/a-blond blotis/ar-kucać blu/a-niebieski bluf/ar-blefować blut/ar-pytlować,przesiewać -[mąkę] przez sito bluz/o-bluza boa/o-boa [wąż (zoo)] bobin/o-szpulka,szpula,cewka [elektr] bodruch/o-1.cienka błona jelita - [grubego (owce,krowy)], -2.cienka powłoka pokrywająca - metale bo/fili/ul/o-zięć bo/fili/in/o-synowa bogi/o-wózek zwrotny,zestaw -kołowy [techn] boikot/ar-bojkotować bok/o-1.usta,otwór gębowy, -2.otwór/wejście do kanału -3.ujście rzeki bokal/o-słój,słoik szklany bol/o-czara,waza,czasza, -miska [=pelv/o] boler/o-bolero[taniec hiszpański] boli/ar-gotować się;wrzeć [płyn] bolid/o -ognista kula,bolida [astr] bolt/o [techn]-nakrętka,sworzeń,śruba bomb/o-bomba bombard/ar-bombardować,ostrzeliwać -[z dział] bon/a-dobry bonbon/o-cukierek bonet/o-czapka [=miękkie nakrycie -głowy z materiału/futra] bon/fac/ar-dobrze robić,dobrze czynić bon/fac/ad/o-dobrodziejstwo bon/humor/a-będący w dobrym humorze boniment/ar-mówić od rzeczy,pleść -niedorzeczności [=radot/ar] bon/odor/ar-pięknie pachnieć,wydawać -piękny zapach bonven/o-powitanie,przywitanie bon/ven/ig/ar-witać,przywitać,powitać bon/viv/ar-dobrze żyć,zgodnie współżyć bon/vol/ar-chcieć dobrze bonz/o-bonza [buddyjski kapłan] bor/ar-borować,świdrować, bor/o[*]-bor B [chem] borach/o-ogórecznik [bot] borax/o-boraks [chem] borborigm/o-burczenie w brzuchu [pat] bord/o-brzeg,rand,krawędź,skraj borde/ar-obrębiać,obszywać, bore/o-wiatr północny [mit] borgez/o-burżuj [czl.klasy średniej] bors/o-giełda bosaj/o-boniowanie [część muru pozostaje -w celu wykonania ornamentu] bosel/ar-formować płaskorzeźby w -metalu [metodą wybijania -młotkiem] bosk/o-gaj,zagajnik,młody las boston/o-boston [gra w karty/taniec] bot/o-but [z cholewką] bot/et/o-póbut botanik/o-botanika botanik/iz/ar-kolekcjonować okazy botani-czne dla celów naukowych botel/o-butelka,flaszka bov/o-byk,wół bov/in/o-krowa box/ar-uprawiać boks boy/o-boja [nawigacyjna] boyar/o-bojar brac/o-jedna z lin żeglarskich bracelet/o-bransoletka,bransoleta brach/o-bryczesy [spodnie] bradip/o-leniwiec trójpalczsty [zoo] brak/o-odmiana psa myśliwskiego braki/o-ramię brakicefal/o-brachycefal,krótkogłowiec brakipod/o-ramienionóg [zoo] brakte/o-przylistek [listek podkielic-chwy [bot] bram/ar-wydawać głosy naśladujące -zwierzęta braman/o-bramin bran/o-otręby branch/o-gałąź [różne znaczenia] brand/o-żagiew,podpałka brandis/ar-machać,wymachiwać, -majtać [nogami] brankard/o-nosze,nosiłki bras/ar-ubijać [na pianę] brav/a-odważny,dzielny,chwacki bravur/ari/o-1.aria z patosem; -2.aria ze śmiechem braz/ar-lutować na twardo [łączyć dwa -metale w ogniu] brech/o-wyłom,szczelina brek/o-bryka [duży wóz konny] brelan/o-gra „w trzy karty” brem/o-leszcz [icht] [p.tench/o] bretel/o-szelka lub taśma do noszeni -pakunków brev/o-list papieski [p.epistolo] breviar/o-brewiarz brez/o-drewno przekształcone w -węgiel drzewny brid/o-uzda [dla konia] brig/o-bryg [rodzaj łodzi] brigad/o-brygada brigantin/o-brygantyna [[rodzaj statku] brik/o-cegła bril/ar-błyszczeć,jaśnieć,świecić [się] brilant/o-brylant brin/o -jedna z lin żeglarskich brioch/o-ciastko drożdżowe brisk/a-rześki,żwawy,zywy briz/o-bryza; świeży [lekki] wiatr brizant/o-podwodna skała morska [pod -lustrem wody] broch/o-broszka brod/ar-haftować,wyszywać haftem brodkast/ar-nadawać audycje [radiowe] brokant/ar-sprzedawać/ kupować [okazyjnie] -starzyznę,ciuchy,tandete brokat/o-brokat brokatel/o-brokatela [tkanina brokatowa] brokoli-kaul/o-brokuł,kalafior szparagowy [bot] brom/o-brom Br [chem] bronki/o-oskrzele [med.] bronkit/o-bronchit,zapalenie oskrzeli, -nieżyt (oskrzeli) [pat] bronz/o-brąz,szpiż bros/ar-szczotkować,czyścić szczotką bros/il/o-szczotka brosh/ar-broszurować,zszywać [arkusze -drukarskie] brosh/ur/o-broszura,zszywka [drukarska] brov/o-brew [med.] bru/o-zielona skórka [migdała lub -orzecha ] bruet/o-taczka bruet/ag/ar-wozić taczką bruis/ar-hałasować,szumieć brul/ar-palić się,płonąć brun/a-brązowy [kolor] 9 brunis/ar-brązowieć,opalać się na -brązowo,pokrywać się -kolorem brązowym brusk/a-szorstki,opryskliwy, -niedelikatny,gburowaty brut/o-bydlę [t.człowiek] brut/ar/o-bydło [zoo] bub/o-urwis,ulicznik,łobuz bubal/o-bawół [zoo] buch/ar-dokonywać uboju,zarzynać -[zwierzęta],.szlachtować bud/ar-krzywić się [z niezadowolenia], -pokazywać grymas budjet/o-dudżet buduar/o-buduar buf/ar-nadymać się,puchnąć, -nabrzmiewać bufal/o-rodzaj krowy [z terenów -tropikalnych:większa silniejsza -od naszej krowy] bufet/o-bufet [różne znaczenia] bufon/o-bufon,fircyk bufr/o-bufor,zderzak bugl/o-buglehorn,trąbka [muz] buh/o-puchacz buji/o-1.świeca [= kandelo], -2.świeca zapłonowa [mot] buket/o-bukiet bukl/o-klamra,sprzączka bukmaker/o*-bukmacher [bookmaker] bukolik/o-bukolika,sielanka bul/o-kula,kulka;pęcherz [wodny. -powietrny,itp.] bulb/o-1,cebula jadalna, -2.cebulka [kwiatu] buldog/o-buldog [rasa psa] buletin/o-biuletyn bulimi/o-bulimia,wilczy głód,chorobliwy -apetyt,obżarstwo bulion/o-bulion,rosół bulvard/o-bulwar bumerang/o-bumerang bunt/a-pstry,pstrokaty,wielokolorowy, -wielobarwny,różnokolorowy bur/o-bawełna strzelnicza burask/o-szkwał,poryw wiatru burdon/o-trzmiel [ent] burel/o-rodzaj tkaniny buret/o-biureta,miarówka;menzurka burg/o-zamek obwarowany z placem -targowym [w środku] burgrav/o-burgrabia burjon/o-pąk,p.ączek burjon/if/ar-pączkować,rozmnażać się przez -pączkowanie [bot/bio] burlesk/aburleskowy,krotochwilny,zabawny, -żartobliwy burnus/o-burnus [rodzaj płaszcza] burokrat/a-biurokratyczny burokrat/o-biurokrata burokrat/es/o-biurokracja burs/o-sakiewka,woreczek na pieniądze bus/o-bukszpan [bot] bush/o-busz,,gęsty las bushel/o-buszel [dawna miara objętości] busk/o-fiszbin [w staniku,spódnicy -[p.barto] busol/o-kompas bust/o-biust;popiersie but/ar-potknąć się [coś/kogoś] butik/o-butik,mały sklep buton/o-guzik buton/iz/ar-zapinać na guziki butor/o-bąk [ptak (orn)] butr/o-masło buvrel/o-gil [orn] bux/o-pudełko,skrzynka buz/o-ptak łowny,podobny do -myszołowa buzard/o-myszołów [orn] S u p. l e m. e n t o-di nova vorti browser/o*=-wyszukiwarka [w komputerze] = brauser/o*-{wymowa - pronunco] -patrz „Progreso´Nro320,p.,6 „Internet -parolas omna lingui” C ca -ten ca-die [=hodie]-dziś,dzisiaj car/o-car ced/ar-cedować,ustępować -odstępować,przekazywać cedili/o-cedyl/k/a [znak pod -literą „c”] cedr/o-cedr [bot] cedrat/o-cytryna indyjska [owoc] centrat/ier/o-cytryna indyjska [drzewo] cedr/aj/o-sok z cytryny indyjskiej cedul/o-ceduła cefalopod/o-głowonóg cek/o-ślepa kiszka=ślepe jelito cel/ar-ukrywać,chować [przed -kimś/czymś] celebr/ar-celebrować,obchodzić -[uroczystość,rocznicę,itd.], -odprawiać mszę ceri/o [=apio]-seler [bot] celib/a-bezżenny,będący w stanie -kawalerskim celib/(ul.)/o-kawaler celofan/o-celofan celul/o-komórka [różne znaczenia] celuloid/o-celuloid [chem] celulos/o-celuloza [chem] cement/o-cement cementac/ar-1.cementować -2.spajać [t.metale] cen/o-scena [różne znaczenia] cenobit/o-cenobit [zakonnik żyjący -wspólnie z innymi] cenotafi/o-grób symboliczny,pomnik -pośmiertny;cenotaf cens/o-cenzus,stan majątkowy/ -małżeński,status społeczny censor/o-cenzor [t.censuristo] censur/ar-cenzurować cent-sto;cent [drobna moneta] centaur/o-centaur [mit] centaure/o-chaber [bot] centezimal/a-podzielony na sto części centifoli/o-róża stulistna [bot] centrifug/ar-działać odśrodkowo centripet/ar-działać dośrodkowo centuri/o-centuria [różne znaczenia] centurion/o-centurion,zwierzchnik -centurii cep/o-prawdziwek,borowik [grzyb] cepr/o-berło cer/o-świeca woskowa [użwana tylko -w kościele] cer/o*=ceri/o-cer [chem] ceramik/o-ceramika cerat/o-cerata cerber/o-cerber;srogi stróż cereal/o-roślina zbożowa cerebel/o-móżdzek [anat] cerebr/o-mózg [anat] ceremoniar-prowadzić ceremonie cerfoli/o-cerfolia,trybuła ogrodowa ceriz/o-wiśnia [owoc] ceriz/ier/o-wiśnia [drzewo] cern/ar-otaczać,osaczać,okrążać cert/a-pewny certifik/ar-certyfikować,stwierdać -autentyczność cerumen/o-cerumen,wosk uszny ceruz/o-cerusit,szpat ołowiany, -węglan ołowiu [chem] cerv/o-jeleń [zoo] ces/ar-przestawac,zaprzestać, -poniechać,przerwać cesi/o-cez Cs [chem] cest/o-cesta [rękawica do walk -gladiatorów] cetace/o-waleń [zoo] Cezar/o-Cezar Cezar/al/a-cesarski[różne znaczenia] ~/ala operac/o-cesarskie cięcie -[p.histeromio] cezur/o-cezura;średniówka [jęz] chagren/ar-martwić,smucić,trapić chak/o-czako [rodzaj czapki wojsk] chalaz/o-plamka zarodowa [w jajku -lub roślinie] chalenj/o-nagroda przechodnia cham/o-kozica [zoo] chamo-ledr/o-giemza [skóra kozicy] chamad/o-sygnał do poddania [się] -lub pertraktacji.itp. chamar/o-czamara,bekiesz [okrycie -męskie] chambelan/o-szambelan [hist] chambr/o-1,pokój,izba [mieszkalna], -2.izba [parlamentarna, - handlowa,przjęć,itd.] champan/o-szampan champinion/o-pieczarka [grzyb jadalny] 10 champion/o-mistrz [sportowy],zwyciezca chanc/o-szansa,okazja chafren/o-przednia część głowy konia -[między czołem a nozdza-mi/chrapami] chanj/ar-zmieniać,wymieniać, -zamieniać chankr/o-szankier,wrzód weneryczny chap/o-czapka,nakrycie głowy chapel/o-kapelusz chapitr/o-rozdział [książki] chaplet/o-mały różaniec,koronka char/o-wóz [konny] charet/o-wózek dwukołowy chariot/o-lora,wóz,platforma -[t.wózek w”Samie”] charj/ar-obciążać,załadowywać -ciężar charm/ar-czarować,roztaczać uroki,/ -wdzięk,zachwycać charm/a-uroczy,pełen wdzięku, -zachwycający charnir/o-zawiasa chart/o-karta [praw (znacz.histor)] chasar-polować chasta -czysty {moralnie],nieskazitel-ny, nieskalany,niepokalany -[dziewiczy = virga] chazubl/o-sutanna,ubiór księdza [rel] che-u,przy chef/o-szef,boss,zwierzchnik chef/a-główny,wiodący chefa klef/o-sedno sprawy,clou chek/o-czek chelat/o-kask,wizjer rycerski cher/a-drogi [tylko:kosztowny] cherp/ar-czerpać chevron/o-krokiew chiaskur/o*-światłocień chifr/ar-za/szyfrować,pisać szyfrem chifr/ur/o-szyfr chig/o-owad z Ameryki Południowej chik/a-elegancki,szykowny,wytworny chil/o-sok pokarmowy,płyn pokarmowy chim/o-treść pokarmowa,papka -pokarmowa chimpanze/o-szympans chinchil/o-szynszyla [zoo] chinion/o-kok,węzeł włosów z tyłu -głowy - koński ogon] chip/a-tani [niedrogi] chokolad/o-czekolada chom/ar-nie pracować [z powodu -braku pracy; ( nie pracować -z powodu nie lubienia -pracy =ociar)] chopin/o-kufel do piwa [ok.,1/2 litra] chose/o-szosa chuv/o-kawka [orn] cian/o-cyjan CN [chem] cian/id/o-cyjanek [chem] cian/at/o-sól kwasu cyjanowego cianat/acid/o-kwas cyjanowy [chem] ciatik/o-nerw biodrowy [med.] ~/al/a dolor/o-ischias,rwa kulszowa -[t.goto (med.}] cibol/o-odmiana cebuli [używana -jako przyprawa kulinarna] cibori/o-ciborium [miejsce,gdzie -znajduje się hostia do -komunii świętej] cicisbe/o-przyjaciel domu cidr/o-cydr,jabłecznik [wino] ci [=ici]-l.m. od ca ciel/o-niebo ciel/ark/o-tęcza ciel/korp/o-ciało niebieskie [p..astro] cienc/o-wiedza,dyscyplina naukowa cifr/o-cyfra cifro/plak/o-cyferblat,tarcza zegara cigan/o-cygan cign/o-łabędź [orn] cikad/o-cykada,konik polny, -piewik cikatr/o-blizna cikl/o-cykl [różne znaczenia] ciklamen/o-cyklamen [bot] cikloid/o-cikloida [geom] ciklometri/o-cyklometria ciklon/o-cyklon ciklop/o-cyklop [mit] cikoni/o-bocian [orn] cikori/o-cykoria [bot] cikut/o-cykuta [trucizna] cili/o-rzęsa [różne znaczenia] cilio-pil/o-rzęsa [ludzka] cilic/o-włosiennica [rel] cilindr/o-cylinder,walec cim/o-pluskwa [ent] cimas/o-cymas [rodzaj gzymsu] cimitar/o-szabla [ze Wschodu] cinabr/o-cynober HgS [chem] cinabr/e/a-kolor cynabrowy,czerwony cinam/o-cynamon [kul] cindr/o-popiół ~/o merkurdi/o-Środa Popielcowa cinem/o-kino cinekamer/o-kamera kinowa cinematik/o-kinematyka cinematograf/ar-robić zdjęcia filmowe, -kręcić film,rejestrować -kamerą filmową,filmować cinetik/a-kinetyczny cinik/a-cyniczny cinik/o-cynik cinocefal/o-cynocefal=pawian =babuino] cintil/o-iskra [różne znaczenia] cip/o-słup,kolumna [arch] cipres/o-cyprys [bot] ciprin/o-ukleja [icht] ciraj/o-pasta [do obuwia] cirk/o-cyrk cirkl/o-koło,okrąg,okręg cirkonciz/ar-obrzezać,dokonać rytuału -obrzezania [rel] cirkonflex/o-cirkumfleks,daszek nad -literą cirkonspekt/arozsądny,rozważny,roztropny cirkonstanc/o-okoliczność cirkonvalacion/oobwarowanie,oszancowaanie, -ufortyfikowanie cirkonvolucion/o-okrążenie,otoczenie [dookoła] cirkuit/o-obwód [elektr] cirkuito kurt/a-krótkie spięcie [elektr] cirkul/ar-cyrkulować,obiegać,krążyć -[t.med.],być w obiegu cirkuler/o-okólnik,obiegówka cirkum-dookoła,około [przyim] cirkum/e-około [przyim] cirkum/ar-otaczać,okrążać cirus/o-cyrrus,chmura pierzasta cisoid/o-cisoida [mat] cisterci/o-klasztor cystersów cisterci/an/o-cysters [zakonnik] cistern/o-cysterna,zbiornik cit/ar-cytować,przytaczać cudze -słowa/opinie citadel/o-cytadela citar/o-cytra [muz] citiz/o-szczodrzeniec [bot] citodierez/o-podział komórki [bio] citologi/o-cytologia citoplasm/o-cytoplazma citron/o-=p.limono civet/o-ciweta [lis afrykański (zoo)] civil/a-cywilny civila stand/o-stan cywilny civiliz/ar-cywilizować,przynosić -cywilizację civiliz/ur/o-cywilizacja civit/o-miasto-państwo civit/an/o-obywatel,mieszczanin ciz/o-nożyce cizel/ar-cyzelować,rzeźbić D da-przez [kogo co] dafn/o-wawrzynek dag/o-daga,sztylet daim/o-daniel daktil/o-daktul [wiersz], -[daktyl (owoc) =datelo] dal-=da la [„przez’ - str. bierna] dali/o-dalia,georginia dalmatik/o-dalmatyka [rodzaj ornatu] daltonism/o-daltonizm,nierozróżnianie -kolorów dam/o-1.dama [kobieta zamężna - lub wdowa], -2.dama [kartach i grach] -3.królowa [w szachach] damask/o-adamaszek [materiał] damaskin/ar-damaskinować,dziwerować, -modrawić [stal] damijan/o-szklany balon „gąsior” -[wielka flacha w koszu] damn/ar-potępiać skazywać na męki -[p.kondamnar] 11 damzel/o-panna [kobieta niezamężna] dandi/o-dandys,fircyk,elegancik,goguś danjer/o-niebezpieczeństwo danjer/oz/a-niebezpieczny,pozbawiony -bezpieczeństwa dank/ar-dziękować dans/ar-tańczyć dard/o-cierń,kolec;żądło [owada] darf/ar-móc,mieć pozwolenie na darn/ar-latać,wszywać łaty w ubranie dat/o-data dat/iz/ar-datować,umieszczać datę datel/o-daktyl [owoc];(p.daktilo] datel/ier/o-drzewo daktylowe [bot] dativ/o-celownik [gram] datur/o-bieleń [bot] dax/o-borsuk [zoo] dazl/ar-oślepiać,razić [światłem]; -olśnić,oszołomić de-od (skąd) de/o-bóg [mit] De/o-Bóg Deo-fest/o-Boże Ciało deb/ar-być dłużnym [komuś] -być winym [komuś] debat/ar-debatowac,dyskutować [= -=diskutar] debet/o-debet debetig/ar-debetować,obciążać [konto] debil/a-debilny,z natury słaby debit/ar-zbywać/sprzedawać towaary deboch/ar-hulać,prowadzić życie -hulaszcze/rozpustne debut/ar-debiutować,występować -po raz pierwszy dec/ar-(w formie bezosobowej): -wypada,godzi się,należy decembr/o-grudzień decend/ar-pochodzić od [t.originar] decens/ar-schodzić z góry w dół, -opuszczać się [w dół].zstąpić decept/ar-oszukiwać,odbierać nadzieję, -rozczarować dechifr/arrozszyfrowywać,odszyfrowywać decid/ar-decydować,podejmować -decyzje decilitr/o-decyltr [10 litrów] decim/ar-dziesiątkować,układać po -dziesięć/dziesiątkami decimal/a-dziesiętny ~/a fracion/o-ułamek dziesiętny decimal/o-miejsce dziesiętne decimetr/o-decymetr (10 cm) decimetro-kub/o-decymetr sześcienny ~/o-quadrat/o-decymetr kwadratowy dedik/ar-poświęcać [coś komuś/czemuś], -dedykować dedukt/ar-dedukować,wyprowadzać, -wysnuwać wnioski defekt/o-defekt,uszkodzenie,błąd, -nieprawidłowość,feler defekti/iv/a-defektywny,brakujący, -ułomny [gram] depost-po,od [wymiar czasu] defens/ar-bronić,chronić,ochraniać defens/al./a-defensywny,obronny,ochronny -[t.defensiva] deferenc/ar-manifestować,okazywać -komuś/ćzemuś] swoja wolę -lub życzenie defi/ar-wzywać [kogoś]do walki deficit/o-deficyt defil/ar-defilować defile/o-przełęcz,wąwóz defin/ar-definiować,określać definit/iv/a-definitywny,określony deflac/ar-ulegać deflacji deflac/o-deflacja [finans] deform/ar-deformować,zmieniać kształty degener/ar-degenerować,wyradzać się, -wynaturzać się degn/ar-raczyć [coś ] zrobic;poblazliwie -ustąpić,wykazywać dobrą -wolę degrad/ar-degradować,obniżać wartość dejun/ar-jeść śniadanie dejun/o-śniadanie dejur/ar-dyżurować,mieć dyżur dejur/ant/o-dyżurny dek -dziesięć [10] dekad/ar-ulegać dekadencji,chylić się -ku upadkowi dekaedr/o-dekaedr,dziesięcioscian -{t.dek edri] dekagon/o-dekagon,dziesięciokąt -[t.dek/angulo] dekagram/o-dekagram [10 gramów] dekalitr/o-dekalitr [10 litrów] dekalkomani/o-dekalkomania [proces przeno-szenia obrazów kolorowych -na inne przedmioty] dekalog/o-dekalog [10 przykazań ] dekametr/o-dekametr [10 metrów] dekan/o-dziekan [różne znaczenia] dekant/ar-dekantować,odcedzać,zlewać -ciecz znad osadu [t.chem] dekap/ar-zdejmować warstwę tlenku -z metalu [chem/techn] dekaster/o-dekaster [10 metrów sześcien-nych drzewa] deklam/ar-deklamować,recytować [=t. -recitar] deklar/ar-deklarować,oświadczać deklin/ar-1.deklinować [odmieniać przez - przypadki (gram)], -2.obliczać odległości kątowe, - magnetyczne {astr/fiz] dekokt/ar-przygotowywać wywar z -ziół dekokt/o-wywar a ziól [p.tizan/o] dekolt/ar-dekoltować [sę],odsłaniać -czesci ciała dekor/ar-dekorować,przyozdabiać dekret/ar-dekretować,postanawiać dektetem del-=de la [2-gi przypadek] deleg/ar-delegować,wysłać w delegacje delegacion/o-delegacja [zastępuje stare słowo -„delegitaro”] delekt/ar-delektować się,upajać się, -rozkoszować się delfin/o-1.delfin [zoo], -2.delfin [następca tronu - we Francji] -3.delfin [nazwa gwiazdozbioru] - (astr) delfini/o-ostróżka [bot] deliber/ar-deliberować,rozważać delici/o-delicja,smakołyk [zastepuje -stare słowo „delico”] delikat/a-delikatny delikt/ar-łamać prawo,dokonywać -przewinienia delikt/o-z/łamanie prawa,przewinienie deliquec/ar-1.rozpływać się [pod wpływem - wilgoći], -2.wietrzeć,ulegać wietrzeniu -[o kryształach,skałach,itp.] delir/ar-majaczyć,bredzić,być w delirium, -miec przewidzenia delt/o-delta [różne znaczenia] deltoid/o-1.mięsień naaramienny [med.], -2.deltoid [geom] demagogi/o-demagogia demand/ar-usilnie prosić [o coś],żądać, -domagać się,postulować demarsh/ar-robić demarche dement/a-ograniczony umysłowo dementi/ar-dementować,oficjalnie -zaprzeczać demision/ar-dymisjonować,zwalniać z -zajmowanego stanowiska demiurg/o-demiurg [stwórca świata], -(doktryna filozoficzno-religijna) demokrat/a-demokratyczny,ludowy demokrat/o-demokrata,ludowiec demokrati/o-demokracja demolis/ar-demolować,riszczyć,ruinować -[=t.ruinar] demon/o-demon,zły/złośliwy duch [rel] demonstr/ar-1.demonstrować,pokazywać, - ukazywać,dowodzić prawdy, -2.demonstrować [pol/milit] demonstrativ/a-wskazujący demonstrativ/o-zaimek wskazujący [pgram] demotik/a-demotyczny demotik/o-pismo demotyczne denar/o-denar denatur/ar-denaturować,skażać [alkohol] denigr/ar-oczerniać,robić złą opinię, -rzucać kalumnie[=kalumniar] denominator/o-mianownik ułamka dens/a-gęsty,zwarty,stłoczony dens/ig/ar-zagęszczać,zgęszczć,stłaczać, -kondensować [=t.kondensar] densimetr/o-licznik gęstości,gęstościomierz dent/o-ząb 12 ~/o di sajes/o-ząb mądrości dentel/o-koronka [materiał] dentrific/o-proszek do czyszczenia zębów denunc/ar-denuncjować,donosić, -składać/pisać donosy depart/ar-wyjeżdzać,opuszczać,odjeżdzać departament/o-departament,wydział w -ministerstwie depend/ar-zależeć depend/ig/ar-uzależniać deperis/ar-słabnąć,tracić siły depesh/o-depesza deplor/ar-żałować,ubolewać deponent/o-czasownik czynno-bierny [gram] deport/ar-deportować,wywozić,zsyłać depoz/ar-deponować,powierzać na -przechowanie depres/ar-deprymować,tłamsić przychicznie, -wprawiać w stan depresji deput/ar-powierzać przedstawicielstwo -w parlamencie,wybierać -na posła deriv/ar-1.wywodzić dany wyraz - ze słownictwa, -2.kierować odpływ wody - w innym kierunku, -3.odprowadzać[ krew i inne - płyny] z jednej części ciała do - drugiej,gdzie nie są groźne] derm/o-tkanka włóknista pokrywająca -właściwą skórę dervish/o-derwisz [zakonnik islamski] des--przedrostek oznaczający -przeciwieństwo,przeciwstawienie desagraf/ar-rozpinać haftkę/agrafkę desagreabl/anieprzyjemny,niemiły;przykry deskroch/ar-otworzyć z haczyka,odhaczyć desapar/ar-znikać,zniknąć desarm/iz/ar-rozbrajaćrozbroić,odbierać broń desartik/iz/ar-1.zwichnąć staw [med.], -2.rozmontować kolanko [techn] desegn/ar-rysować,robić/kreślić rysunki desegn/ist/o-rysownik,kreślarz desegn/ur/o-rysunek desembark/ar-rozładowywać [statki] des-embrag/ar-rozłączać,wyłączać [elektr] deser/o-deser desert/ar-dezerterować,porzucać pole -walki [przez żołnierza] des-esper/ar-tracić nadzieje des-facil/a-trudny des-fald/ar-rozkładać,rozpościerać [coś -złożonego],rozprostowywać, -rozwijać [coś zwiniętego} des-frost/ar-rozmrażać [się];tajać des-infekt/ar-dezynfekować,odkażać des-kel/iz/ar-odbijać,wybijać kołek,odetkać -kołek;odkołkować des-klef/ag/ar-otwierać kluczem,otwierać -za pomocą klucza devalor/ar-dewaluować[zmniejszać des-kovr/ar-odkrywać[dosłownie/w wartość nauce] -pieniądza w stosunku do złota] des-kovr/ur/o-`odkrycie devalu/ar-dewaluować[zastępować jedną des-kras/iz/ar-oczyszczać,pozbawiać -jednostkę monetarną drugą brudu -jednostką ,która zawiera mniejdeskript/ar-opisywać -szą ilość złota des-kupl/ardevast/ar-dewastować,niszczyć,ruinować rozłączać,wysprzęglać,odłączać develop/ar-rozwijać (się) [przychicznie, des-kuraj/o-tchórzowstwo -fizycznie,ekonomicnie,itd.] des-lig/ar-rozwiązywać,uwalniać z deviac/ar-1.zbaczać [z drogi], więzów, -2.wykazywać odchylenie/zbocze-rozłączać.rozdzielać nie{t.przychiczne] des-monet/ig/ar-pozbawiać monetę jej - 3.odchylać się [promienie/fale] włąściwej deviz/o-dewiza[hasło],myśl przewodnia -wartości przez ustalanie innego devoc/o-poświęcenie się Bogu,,oddanie sę -kursu;demonetyzować des-munt/ar-rozmontowywać,rozbierać na devon/o-dewon,formacja dewońska devor/ar-żreć,pożreć -części devot/a-dewocyjny,bigoteryjny [p.bigota] des-ordin/ar-robić bałagan/nieporządek devot/o-dewot,pobożniś,świętoszek,bigot des-pend/ardextr/a-prawy [będący po prawej stronie], zdejmować,odwieszać[kogoś/coś] -prawicowy [pol] -wiszącego/zwisającego] dextrin/o-dekstryna [chem] despens/o-spiżarnia,przechowalnia dezert/a-pustynny des-pi/a-bezbożny dezert/o-pustynia des-pi/(ul.)/o-bezbożnik dezinenc/o-końcówka [gram] despit/ar-złościć się,gniewać się dezir/ar-życzyć [sobie/komuś],wyrażać des-plezur/o-nieprzyjemność -życzenia,pragnąć [p.wishar] despot/o-despota des-priz/ar-nie lubić,pogardzać,lekceważyć di-służy do tworzenia drugiego desqualifik/ar-dyskwalifikować,podważać -przypadka [=czyj] di/o-dzień [=24 godziny{doba};dzień kwalifikacje [kogoś] des-sal/iz/ar-nie dosolić,dodać za mało soli -(12 godzin) =jorno] di/mez/o-południe (połowa dnia) des-sel/iz/ar-rozsiodłać,zdjąć siodło, diabas/o-diabaz [min] -rozkulbaczyć [konia] des-sigl/ar-zdejmować żagle,rozżaglowic diabet/o-cukrzyca [pat] des-skrub/ag/ar-rozkręcać/wykręcać śruby diabet/ik/a-chory na cukrzycę [przym] diabet/ik/o-cukrzyk,diabetyk destin/ar-przeznaczać diabl/o-diabeł des-tron/iz/ar-detronizować,pozbawiać diachilon/o-plaster rozmiększający,plaster tronu -na odciski [wyraz przestarzały; destrukt/ar-niszczyć,wprowadzać -nowa forma diakilono] destrukcję des-vest/iz/ar-rozbierać,pozbawiać ubrania diadem/o-diadem diafan/a-przezroczysty,prześwitujący, des-vis/ar-rozkręcać,wykręcać [śruby] -przepuszczajacy swiatlo des-volv/ar-rozwijać [coś zawiniętego], ~/a mark/o-znak wodny -rozpakować diafiz/o-korpus,trzon kości [med.] des-zon/iz/ar-rozpinać pasek detachment/o-1.oddział[żołnierzy],brygada diafragmo-1diafragma,przepona [med.] -2.przesłona/blenda [fot] -2.ekipa [sportowa,robotnicza, diagnoz/ar-diagnozować,stawiać diagnozę - ratownicza,itp.] diagonal/a-diagonalny,przekątny detal/o-detal,szczegół diagonal/o-przekątna detal/oz/a-detaliczny,szczegółowy diagram/o-diagram,wykres detektiv/o-detektyw diakilon/o-p.diachilono detektor/o-detektor determin/ar-determinować,z góry określać, diakon/o-diakon diakonis/o-diakonisa,siostra zakonna -wyznaczać pracująca deters/ar-czyścić,oczyszczać ranę -w szpitalu [środkiem diaktrik/a-diaktryczny -leczniczym] diaktrik/o-diaktryk,znak umowny nad deton/ar-detonować literą detriment/ar-za/szkodzić dialekt/o-dialekt,narzecze [komuś/czemuś], dialektik/o-dialektyka -s/krzywdzić [kogoś/coś] dializ/ar-dializować,poddawać dializie dev/ar-musieć [(moralny o;bowiązek); dialog/ar-prowadzić rozmowę/dialog -musieć (konieczność)=mustar] 13 dialog/iz/ar-dialogizować,rozwijać dialog diamant/o-diament diametr/o-średnica [geom] diant/o-goździk [bot] diapazon/o-1.diapazon [skala głosu/muzyki], -2.kamerton diapozitiv/o-diapozytyw,przezrocae diapedez/o-krwotok,hemoragia [=hemoragio] diare/o-biegunka [pat] diari/o-dziennik [=dio-libro] dias/o-dias,perm [geol] diaskop/o-rzutnik,projektor diastaz/o-diastaza diastol/o-rozkurcz serca [med.] diatez/o-diateza,skaza,skłonność [do chorób] diatome/o-okrzemek [bot] diatonik/a-diatoniczny [w skali/gamie] diatrib/o-1.krytyczna dysertacja, -2.ostra krytyka dic/ar-powiedzieć,rzec [coś] dicern/ar-odróżniać,wyróżniać dicion/o-dykcja diciplin/ar-wdrażać do posłuszeństwa, -zdyscyplinować dicipul/o-uczeń,kontynuator nauki, -młodzieniec (uczący się) didaktik/o-dydaktyka didelf/o-dydelt,opos,szczur workowaaty diedr/o-dwuścian,kąt dwuścienny dierez/o-diereza.rozdzilenie dwugłoski diet/o-dieta dietetik/o-dietetyka diez/o-krzyżyk [muz] difam/ar-psuć opinię [komuś/czemuś] difer/ar-różnić się difer/o-różnica diferenci/ar-różnić,wyróżniać[socj/bio] diferencial/o-różniczka [mat] diferencial/igar-różniczkować [mat] difrakt/ar-uginać się [o falach świetlnych{opt] difteri/o-dyfteryt,błonica[pat] diftong/o-dyftong,dwugłoska [gram] difuz/ar-rozpraszać,rozprzestrzeniać, -powodować dyfuzję/rozproszenie dig/o-tama,grobla;nasyp digest/ar-trawić,przyswajać [pożywienie] digital/o-1.naparstnica [bot], -2.urządzenie cyfrowe - digital digitalin/o -digitalina [farm] dign/a -godny,pełen godności digram/o-dwuznak [lingw] digres/ar-robić dygresję,odchodzić od -właściwego tematu dik/a-gruby,tęgi,korpulentny diklin/a-rozdzielnopłciowy [bot] dikotom/a-dychotomiczny,dwudzielny dikotomi/o-dychotomia,dwudzielność [log] dikt/ar-dyktować diktam/o-dyktam,dyptam [bot] diktator/o-dyktator dil-=di la dilat/ar-rozszerzać,powodować dylatacje dilat/o-dylatacja,rozszerzalność cieplna dilem/o-dylemat,trudny wybór dilet/ar-studiować lub uprawiać jakąś -dyscyplinę sztuki/nauki tylko dla przyjemności diligent/a-pilny dilijenc/o-dyliżans dilut/ar-rozcięczać diluvi/o-potop diluvial/o-=diluviala formacuro, p.diluviono diluvion/o-epoka po-potopowa,epoka lodowcowa [geol] dimension/o-wymiar,rozmiar diminut/ar-zmniejszać [się],pomniejszać [się] dimiti/o-dymka [rodzaj tkaniny] din/a-chudy,szczupły dinam/o-dynamo [techn] dinamik/o-dynamika dinamism/o-dynamizm,teoria dynaamiczna dinamit/o-dynamit dinamometr/o-dynamometr,siłomierz dinasti/o-dynastia dind/o-indyk dine/ar-jeść obiad dine/o-obiad dinosauri/o-dinozaur dinoterium-dinoterium,wymarły ssak diocez/o-diecezja [rel] dioptr/o-wizjer w celownicy -[p.alidado] dioptri/o-dioptria [opt] dioptrik/o-dioptryka [opt] dioramo-diorama,obraz przestrzenny diorit/o-dioryt [min] diplas/ar-przesuwać,przemieszczać diplom/o-dyplom diplomac/o-dyplomacja [służba -dyplomatyczna] diplomatiko-dyplomacja [[studia -dyplomatyczne] dipter/o-muchołówka,owad dwuskrzydły diptik/o-dyptych,dyptyk direcion/o-kierunek [drogi] direkt/ar-kierować direktori/o-dyrektoriat [Francja] diret/a-bezpośredni dis--przedrostek rozdis-don/ar-rozdawać disenteri/o-dyzenteria,czerwonka, krwawa biegunka [pat] disert/ar-rozprawiać [na tematy naukowe] disident/o-dysydent disimul/ar-symulować,udawać disip/ar-trwonić,marnować disk/o-dysk;płyta gramofonowa diskont/ar-dyskontowac diskret/at-dyskretny diskriminant/o-wyróżnik [mat] diskurs/ar-rozprawiać [na jakiś temat] diskursiv/a-dyskursywny [filoz] diskut/ar-dyskutować dislok/ar-rozmieszczać [często używająć -siły] dism/o-dziesięcina [hist] disoci/ar-powodować dysocjację -[psych/chem] dispach/o-obliczanie szkód morskich dispens/ar-dyspensować,udzielać dyspensy dispensari/o-1.bezpłatna przychodnia dla - biednych, -2.bezpłatna apteka dla biednych dispepsi/o-dyspepsja,niestrawność [med.] dispers/ar-rozszczepiać [światło], -powodować dyspercję dispon/ar-dysponować dis-poz/ar-porozrzucać,zrobić bałagan disput/ar-dysputować,spierać się dis-sek/ar-rozciąć,rozcinać dis-sem/ar-rozsiać,rozsiewać dis-send/ar-rozsyłać,rozesłać dist/ar-być w odległości,być w oddaleniu dist/o-dystans,odległość distik/o-dystych ,dwuwiersz distil/ar-destylować,podlegać destylacji disting/ar-wyróżniać disting/it/a-dystyngowany,wyróżniony dis-tord/(es)/o1.dystorsja,zniekształcenie[obrazu], - skrzywienie [obrazu .;(opt) -2.zniekształcenie dźwięku lub - obrazu [rad/tv] distrakt/ar-1.rozpraszać uwagę, -2.zabawiaćrozrywać [duchowo] distr/aj/o- rozrywka distribut/ar-rozdzielać,przydzielać distribut/(ad)/o-dystrybucja rozdzielanie,przydział distrikt/odystrykt,obwód[administracyjny], -okręg;powiat [w Polsce] diten/ar-trzymać [aż do] ditiramb/o-dytyramb,pieśń pochwalna -[przesadne pochwały] ditres/o-smutek,zasmucenie divag/ar-błądzić myślami;myśleć o -niebieskich migdałach divan/o-tapczan diven/ar-stać się,zaistnieć diverg/ar-rozchodzić się [o liniach, -promieniach,falach itd.] divers/a-różny diversion/ar-uprawiać dywersję diversion/o-dywersja divid/ar-dzielić,rozdzielać [na -drobne],rozdrabniać dividend/o-1.dywidenda,udział, - należna część; dola [pot] -2.dzielna [mat] divin/ar-zgadywać,czytać w myślach divizion/o-dywizjon,dywizja divorc/ar-rozwodzić się,rozwieść się -[t.dis-mariajesar] divulg/ar-odkrywać lub zdradzać sekrety dizastr/o-1.nieszczęście,zło, 14 -2.fatum,nieszcęśliwa gwiazda, -3.niedola,przykry wypadek do-więc doari/o-wiano doc/ar-uczyć docent/o-docent docil/a-posłuszny,dający się prowadzić, -pozwalający sobą kierować dodekaedr/o-wielościan złożony z 12 -ścian [geom] dodekagin/adwunastosłupkowy[żeński],[bot] dodekagon/o-dwunastokąt [geom] dog/o-pies [rasa] [zoo] dogan/o-cło; [urząd celny = -=doganala administrerio] dogmat/o-dogmat dogmatik/o-dogmatyka doj/o-doża dok/o-dok doktor/o-doktor [tytuł naukowy] doktrin/o-doktryna dokument/o-dokument [rózne znaczenia] dol/o-oszustwo dokonywane w celu -zatarcia prawdziwych faktów i -osiągnięcia jakiegoś celu dolc/a-słodki dolikocefal/o-dolikocefal,długogłowiec [antr] dolman/o-dolman [ubiór] dolmen/o-dolmen,grobowiec neolityczny dolomit/o-dolomit dolor/ar-boleć,sprawiać ból;dolegać dom/o-dom domaj/ar-żałować domen/o-1.majątek ziemski,gospodarstwo - rolne, -2.sfera [pole działania,wpływu] domestik/a-domowy,udomowiony [dot, -zwierząt mieszkających z ludźmi] dolmicil/o-domicyl,stały adres zamieszkania dominant/o-dominanta [muz] domin/o-1.domino [gra towarzyska], -2.domino [rodzaj sukni] dominac/ar-dominowac,górować nad dominikan/o-dominikanin domt/ar-ujarzmiać [ludzi i zwierzęta], -[p.amansar,dresar] don/ar-dawać,dać donac/ar-podarować,dać w podaraunku, -zrobić prezent dop-za,po [w przestrzeni] dorad/o-dorada,złota makrela [icht] Dorian/a-dorycki [rasa,dialekt] dorik/a-dorycki [sztuka,budownictwo] dorlot/ar-rozpieszczać,psuć pieszczotami, -rozpuszczać [kogoś] dorm/ar-spać dorm/ig/ar-usypiać,uśpić dorn/o-kolec,cierń dorno-ginest/o-janowiec kolczasty [bot] dorno-perk/o-kolka,ryba ciernista [icht] dors/o-1.grzbiet,plecy, -2.krawędż [książki,noża,itp.] dosel/o-baldachim [w kościele] dot/ar-dać w posagu doz/o-doza,dawka dracen/o-dracena,smokowiec [bot] drag/ar-dragować=bagrować -[pogłębiać dno/koryto rzeki] dragoman/o-tłumacz orientalny dragon/o-dragon draje/o-drażetka drak/o-1.smok [mit] -2.jaszczurka żyjąca na -drzewać w Idiach drakm/o-drachma drakon/al./a-drakoński dramat/o-dramat drap/o-sukno,tkanina wełniana drapir/ar-drapować,robić draperie, -układać materiał w fałdy drash/ar-młócić drash/il/o-cep drasho-mashin/o-młockarnia drastik/a-drastyczny dren/ar-drenować,osuszać grunt -drenami dres/ar-p.domtar,amansar driad/o-driada,nimfa wodna [mit] drift/ar-dryfować,zbaczać z kursu; -być znoszonym przez wiatr dril/o-wiertło,świder [techn] drink/ar-pić [wodę,alkohol] drog/o-materiał apteczny, -materiał drogeryjny drol/a-zabawny,komiczny dromedar/o-dromader [wielbłąd jedno-garbny,(dwugarabny=kamelo)] dron/ar-tonąć,isć na dno,topić się droser/o-rosiczka [bot] druido-druid [kapłan celtycki] drup/o-pestkowiec [owoc z jedną pestką] druz/o-druza,szczotka krystaliczna [min] du-dwa [2] dualism/o-dualizm dubit/ar-wątpić,mieć wątpliwości -[zastępuje przestarzałe „dubar”] duel/ar-pojedynkować się duen/o-dama do towarzystwaa,przyzwoitka duet/o-duet duk/o-książę [p.princo] duki/o-księstwo [t.princlando] dukat/o-dukat dukt/ar-prowadzić duktil/a-ciągliwy,rozciągliwy dum-podczas,w czasie,w ciągu du-mast/o-dwumasztowiec [statek] dung/o-nawóz sztuczny [p.sterko] dun/o-diuna,wydma piaszczysta duodenum/o-dwunastnica [med.] dup/o-gamoń,niedorajda,jełop,ciamajda -[ synonim „głupi Maciek” -w sztuce i powieściach] duplex/a-dupleksowy,dwukierunkowy -[ o przewodach] duplikat/o-duplikat dur/ar-trwać,ciagnąć się,kontynuować duramatr/o-twarda opona mózgu [anat] durst/ar-mieć pragnienie dush/ar-polewać się prysznicem,brać natrysk dush/il/o-prysznic,natrysk [urządzenie] duv/o-klepka [beczki] duyong/o-syrena [zoo];)= -[syrena (mit/alarm) = sireno] - giczne dla danej epoki efervec/ar-burzyć się, musować się,pienić -się [chem] eficient/a-wydajny,sprawny [ekon.techn.] eficient/o-wydajność,sprawność efik/ar-skutkować,przynosić skutek, -działać skutecznie egal/a-równy,jednakowy egal/es/o-równość egard/ar-rozważać,zastanawiać się,brać E -pod rozwagę e [=ed]-i,a egid/o-egida;opieka,protektorat e.c [e cetera]-itp. eg/o -ja [tylko i wyłącznie] eben/o-heban ego/ism/o-egoizm, eben/ier/o-drzewo hebanowe ego/ist/o-egoista ebonit/o-ebonit eglefin/o-łupacz,łupak [icht] ebri/a-pijany egorj/ar-mordować uderzając w szyję ebuli/ar-wrzeć [o płynach w czasie ejekt/ar-wyrzucać,wypychać[mech], -gotowania] -wytryskiwać,tryskać ebulioskop/o-ebulioskop [aparat mierząejakul/ar-wytryskiwać [spermę] -cy ilości czystego alkoholu] ejakul/o-ejakulacja,wytrysk spermy [med.] ecel/ar-być na szczycie: wyróżniać ek-z [czego], -się,odznaczać się -[ z (kimś/czymś)= kun] ecel/ant/a-bardzo dobry,znakomity, ek/o-echo -wyśmienity,wyborny ekidn/o-mrówkojad kolczasty [zoo] ecelenc/o-ekscelencja ekin/o-jeżowiec [=herisono marala] ecentrik/a-ekscentryczny ekinoderm/o-szkarłupnia [zoo] ecept/ar-wyłączać,wykluczać ek-ir/ar-wyjść eces/ar-robić wybryk,wygłupiać się eklampsi/o-rzucawka porodowa [med.] echop/o-mały butik,kram,buda eklektik/a-eklektyczny,nietwórczy ecit/ar-ekscytować się,podniecać eklezi/o-kościół {znaczenie duchowe] -[się],wzbudzać [elektr] eklips/ar-zaćmiewać,powodować eciz/ar-wycinać [chir] zaćmienie ed [=e]-i,a -[ciała niebieskiego] eden/o-eden,raj [=paradiz/o],miejseklips/o-zaćmienie,eklipsja [astr] -ce wiecznej radości ekliptik/o-ekliptyka [astr] eder/o-kaczka [o bardzo delikateklog/o-sielanka [lit] -nych piórach -wyrabia się ek-migr/ar-wyemigrować,wyjechać za -specjalny puch[=ederdun/o] -granicę [p.emigrar] ederdun/o-specjalny puch [j.w.] ekologi/o (*)-ekologia edific/o-budynek ekonom/o-ekonom,zarządca,nadzorca edifik/ar-budować,podbudować ekonomi/o-ekonomia -[tylko moralnie] ekonomik/o-ekonomika edikt/ar-nakazywać,polecać [za ek-pres/ar-wyciskać -pomocą edyktu] ek-puls/ar-wygonić,wygnać,wyprzeć edr/o-ściana [geom] ek-sekrec/ar-wybrakować,wydzielić eduk/ar-edukować,kształcić ek-ter/ig/ar-wykopywać,wyciągać z efac/ar-powodować znikanie ,co -ziemi -narysowano/naszkicowano; ekumen/o-ekumen -wycierać,wymazywać ekumenik/a-ekumeniczny efeb/o-efeb [hist] ek-vok/ar-wywoływać efeb/es/o-okres dojrzałości młodzieńekzem/o-ekzema [pat] -czej el [=elu]-ona efekt/o-efekt,wrażenie elu/a-jej eferkt/ig/ar-wywierać wrażenie elabor/ar-wypracować efektiv/a-efektywny,rzeczywisty,istotny elastik/a-elastyczny,giętki,sprężysty efektiv/(es)o-rzeczywistość,istota rzeczy elefant/o-słoń [zoo] efemer/a-krótkotrwały,efemeryczny,szybko elefantiaz/o-słoniowacizna [pat] -przemijający,ulotny,przelotny elegant/a-elegancki,wytworny, efemerido-1.tablica astronomiczna -wykwintny [pokazuelegi/o-elegia - jąca dni i położenie gwiazd], elekt/ar-wybierać [ludzi w głosowa-2.książka wskazująca z góry fakty -niu powszechnym] - astronomiczne lub meteoroloelektr/o-elektryczność 15 ~/o-motor/o-silnik elektryczny -wstrząsowa [t.przenośnie] ~/o-teknik/o-elektrotechnika elektrod/o-elektroda ~/o-terapi/o-elektroterapia,terapia elektrolit/o-elektrolit emigr/ar-emigrować,wyjeżdać za elektromobil/o-samochód elektryczny -granicę [obok ek-migrar] elektron/o-elektron eminenc/o-eminencja elektronik/o-elektronika eminent/a-wybitny,znakomity elektroskop/o-elektroskop emir/o-emir elektroskopi/o-elektroskopia elektuari/o-powidełko,rozcier [na miodzie emis/ar-wysyłać [t.jako emisariusza], -nadawać,emitować,puszczać -lub syropie] -w obieg element/o-element,czynnik,składnik emoc/ar-emocjonować,wywoływać elev/ar-podnosić do góry -emocje;wzruszać się elev/il/o-podnośnik empal/ar-wbijać na pal elevacion/o-elewacja,obrys emperial/o-.górne piętro dyliżansu z elevator/o-urządzenie do podnoszenia - siedzeniami, -statków w doku ~/a autobus/o-autobus piętrowy;piętrus elf/o-elf [mitol] empire/o-najwyższa sfera niebieska elimin/ar-eliminować empirik/a-empiryczny elips/o-elipsa[różne znaczenia] empirik/o-poznanie za pośrednictwem elipsoid/o-elipsoida -zmysłów,własne doświadelit/o-elita -czenie,praktyka elixir/o-eliksir empirik/ism/o-empiryzm elizion/ar-opuszczać zgłoskę employ/ar-zatrudniać,dawać pracę eloquent/a-elokwentny,mający dar emuls/ar-wytwarzać emulsję krasomówczy emund/ar-przycinać,obcinać,czyścić elu [=el]-ona elud/ar-unikać,krążyć dokoła [czego/kogo] -oczyszczać drzewa z narośli enatros/o*-staw kulkowy emali/o-emalia;szkliwo [med.] [med.];[p.retul/o] eman/ar-emanować,promieniować encefal/o-mózgowie [med.] emancip/ar-emancypować,wyzwalać się encefal/it/o-zapalenie mózgu [pat] embalm/ar-balsamować [nieboszczyka] enciklik/o-encylika,pismo okólne papieża embaras/ar-kłopotać,sprawiać kłopot enciklik/a-encykliczny,obiegowy przyspaenciklopedi/o-encyklopedia -rzać trudności,wprowadzać endemi/o-endemia,umiejscowienie [med.] -w zakłopotanię;krępować ruchy embarg/ar-nakładać embargo [ekon.morsk] endetal/a-detaliczny,w detalu endivi/o-endywia [(rodzaj cykorii);cykoria embark/ar-ładować na barkę/okręt -ogrodowa = cikorio gardenala] emberiz/o-trznadel,poświerka [orn] endokardi/o-wsierdzie [med.] emblem/o-emblemat endokardi/it/o*-zapalenie wsierdzia [pat] embolio-embolia,zator naczynia krwioendokarp/o-gniazdo nasienne,łupina/łuska -nośnego [med.] -nasienna [bot] embrac/ar-brać w ramiona,obejmować ; en-dukt/ar-wprowadzać embrac/il/o-nawias „ { }” spinający embrag/ar-zazębiać,włączać [sprzęgłem] enemik/o-wróg energetik/o-energetyka embrazur/o-framuga.wnęka energi/o-energia [różne znaczenia] [okienna,drzwioen-fil/ar-ostrzeliwać ogniem podłużnym, -wa];otwór strzelniczy [wojsk] embriogenio-embriogenia,proces rozwo- -strzelać wzdłuż pozycji nieprzy-jaciela -ju embrionalnego [bio] en-filtr/ar-przefiltrowywać,przpuszczać embriologi/o-embriologia, -przez filtr embrion/o-embrion,zarodek engaj/ar-1.angażować,przyjmować do embrok/ar-wcierać,nacierać[płynem] - pracy [=employar] ebusk/ar-zasadzać się,czatować, -2.wciągać [w coś] -czyhać [na kogoś/coś] en-gros/a-w olbrzymiej ilości embusk/o-zasadzka,czaty,czyhanie enigmat/o-zagadka emend/ar-wnosić poprawkę [do en-ir/ar-wchodzić -dokumentu, itp.] en-karcer/ig/ar-wsadzać do emerit/a-emerytalny karceru/aresztu ~/a pension/o-emerytura enkaustik/o-enkaustyka [technika emetik/o-środek wykrztuśny [środek malowania -wymiotny=vomigivo] -obrazów] emetrop/a-miarowy,o prawidłowej enlumin/ar-oświetlać,iluminować -reakcji [med.] en-migr/ar-wjeżdać do kraju,powracać zza emfaz/ar-mówić z emfazą.górnolotnie 16 elektrol/iz/ar-przeprowadzać elektrolizę elektrologi/o-elektrologia,nauka o -elektryczności - granicy enorm/a-olbrzymi enoy/ar-nudzić się enrejistr/ar-zarejestrować,wciągnąć do rejestru ent/o-istota [żywa];byt [filoz] entablement/o-entablement,belkowanie -[architektoniczne] entam/ar-rozpoczynać [coś] po raz -pierwszy,inicjować en-ter/ig/ar-zakopywać do ziemi;[chować -do grobu=en-tombigar] interit/o-zapalenie jelita cieńkiego -[jelito= intestino] entern/ar-internować entimem/o-sylogizm niekompletny, -wypowiedź niekompletna entomolog/o-entomolog entomologi/o-entomologia,nauka o -owadach/insektach entraprez/ar-przedsiębrać,przedsięwziąć entraprez/ur/o-1.przedsięwzięcie, -2.przedsiębiorstwo entraten/ar-zaopatrywać,zapewniać -byt/utrzymanie entrav/ar-spętać [konia],nakładać -kajdany;przykuwać [kogoś -do czegoś; t.czyjąś uwagę] entrav/il/o-kajdanki,pęta entre/o-pierwsze danie [między -przystawką a zupą] entren/ar-trenować,przygotowywać do -pracochłonnego przedsię-wzięcia entresol/o-antresola,poddasze en-tot/e-w całości,całkowicie entuziasm/ar-entuzjazmować się,wykazy-wać entuzjazm,być pełnym -entuzjazmu enumer/ar-wyliczać enunc/ar-wyrażać się,wypowiadać -się,przejawiać się envelop/ar-przykryć,zasłonić,okrążyć, -owinąć,zapakować,otulić envergur/o-rozpiętość [skrzydeł,żagla] envidi/ar-zazdrościć,odczuwać zazdrość en-volv/ar-zapakować,zrolować,owinąć enzim/o-enzym [bio] Eol/al./a harp/o-harfa eolska epark/o-1.prefekt w Starożytnym Rzymie -2.prefekt Konstantynopola za - czasów Imperium Greckiego eperlan/o-stynka [icht] epidemi/o-epidemia epiderm/o-naskórek,epiderma epifani/o-święto Trzech Króli epigastr/o-nadbrzusze [med.] epiglot/o-nagłośnia [med.] epigon/o-1.epigon,mierny przodek wielkich - rodów, -2.naśladowca [dawnych stylów] epigraf/o-epigraf,napis na pomniku epigram/o-epigram,fraszka,dowcip epik/a-epicki epika poem/o-epopeja epikarp/o-skórka owocu [bot] epilepsi/o-epilepsia,padaczka epilog/o-epilog episkop/o-biskup episkopi/o-biskupstwo epistol/o-1.epistoła,list [pasterski] -2.list pisany wierszem [lit] epitaf/o-epitafium,napis/wiersz na cześć -zmarłego epitalami/o-wiersz weselny epiteli/o-nabłonek [med.] epitet/o-1.epitet, -2.przydawka przymiotnikowa epitom/o-streszczenie książki;bryk szkolny epizod/o-epizod epizooti/o-epidemia,pomór wśród zwierząt epok/o-epoka epolet/o-epolet,naramiennik,szlif [wojsk] epruvet/o-probówka [med.] epulis/o-narośl na dziąśle [med.] equacion/o-równanie [mat] equator/o-równik [geogr] equilibr/ar-równoważyć,wykazywać -równowagę.być w stanie -równowagi,równoważyć, -mieć ten sam ciężar,stanowić -przeciwwagę equinox/o-zrównanie dnia z nocą [astr] equip/ar-ekwipować,wyposażać, -zaopatrywać [w różnego -rodzaju sprzęt] equitat/o-równość equival/ar-mieć taką samą wartość [jak] equival/ant/o-ekwiwalent,równowartość er/o-era [hist.geol] eratik/a-narzutowy,naniesiony [geol] erc/o-ruda kopalna;kruszec erekt/ar-1.wznosić się pionowo, -2.mieć erekcję [med.] ergot/o-sporysz [bot] erik/o-wrzos erik/ey/o-wrzosowisko erizipel/o-róża [rzadka choroba -zakaźna [med.];[różyczka= -=rozeolo] ermin/o-gronostaj [zoo] ermit/o-eremita,pustelnik,samotnik, -odludek,sobek ermito-krab/o-krab-pustelnik [=paguro(*)] erod/ar-1.wywoływać erozję, -2.ścierać się przez tarcie, -3.docierać [samochód] eror/ar-błądzić,robić błędy,mylić się erotik/a-erotyczny,zmysłowy,miłosny erotik/o-erotyka,wiersz erotyczny erste-dopiero [co] erud/ar-być wykształconym,być -oczytanym erud/it/es/o-erudycja,wykształcenie, -oczytanie erud/it/o-erudyta,człowiek wykształ-cony/oczytany erupt/ar-wybuchać,dokonać erupcji [geol] es/ar-być esam/o-rój esay/o-esej esob/ar-szkicować formy [przed przystąpie -niem do wykonania zadania] esenc/o-1.istota rzeczy,sedno -2.esencja,stężony roztwór [ chem] esforc/ar-trudzić się,usiłować eshafod/o-szafot;rusztowanie [budowa] eskadr/o-eskadra [lot] eskadron/o-szwadron,eskadron [wojsk] eskal/ar-zatrzymać się w porcie dla -załadowania/wyładowania -pasażerów i kargo eskald/ar -1.sparzyć się -2.zanurzyć we wrzątku,zaparzyć eskaler/o-schody [drabina=skalo] eskamot/ar-robić sztuczki „magiczne” eskap/ar-uciekać,ratować się ucieczką, -zbiec,ujść eskar/o-martwica [z oparzenia],[med.] eskarp/a-stromy,spadzisty eskarp/aj/o-skarpa,stromizna,spadek eskombr/o-gruz,złom,odpadki eskopet/o-garłacz,rusznica=arkabuzo] eskort/o-eskorta,świta,ochrona eskot/o-jedna z lin żeglarskich eskrok/ar-ukraść wykorzystując gapiostwo -lub naiwność okradanego,kraść -jak kieszonkowiec;okradać -naiwnych eskudel/o-talerz głęboki esoter/a-ezoteryczny,dostępny tylko dla -wtajemniczonych espad/o-szpada,miecz espaler/o-szpaler espar/o-krokiew espel/ar-literować,spelować,składać litery esper/ar-mieć nadzieję,spodziewać się espin/o-krzew ciernisty esplanad/o-esplanada,wielki plac w -obrębie fortyfikacji espres/o-ekspres,kurier [pociąg] esprit/o-spryt,dowcip espruv/a-przeciw,odporny na esquad/o-rota,kompania,drużyna,grupa est/o-wschód [str,świata] establis/ar-ustanawiać,zakładać,otwierać estafet/o-sztafeta;ścigacz [łódź] estakad/o-estakada;przegroda w porcie -w celu uniemożliwienia -wejścia/wyjścia statkom estal/ar-wystawiać,pokazywać -[eksponaty];eksponować estamp/ar-bić monety,wyciskać na -matrycy estanch/ar-zatrzymywać wypływ płynu estay/o-gruba lina do odciągania -żagla estetik/o-estetyka 17 estim/ar-szanować,poważać,cenić estiv/ar-trzymać przez lato zwierzęta -na pastwisku [p.hivernar] estomp/ar-ścierać,wycierać [ścierką] estrad/o-estrada estragon/o-estragon,dragonek [bot] estrib/o-1.strzemię, -2.przegub [med.] estuari/o-estuarium,lejkowate ujście -rzeki estubl/o-ścierń [na ściernisku],ostre -włosy [na brodzie] estublo-kampo-ściernisko,rżysko [t.estubl-eyo] esturjon/o-bieługa [icht] esvan/ar-mdleć,omdlewać etaj/o-piętro,kondygnacja etajer/o-etażerka etamin/o-etamina,materiał do wyrobu -cedzidło do pytlowania mąki etap/ar-zatrzymywać się co jakiś czas, -posuwać się etapami etat/o-etat;spis,wykaz,lista eter/o-eter [chem] ,[ różne znaczenia] etern/a-wieczny etern/es/o-wieczność etik/o-etyka,moralność etiket/o-etykieta,naklejka [p.etiqueto] etimologi/o-etymologia etiologi/o-etiologia [zespół przyczyn] etmoid/o-kość sitowa [med.] etnografi/o-etnografia etnologi/o-etnologia,nauka o ludach etologi/o-etologia,opis obyczajów etos/o-etos,podniosła atmosfera,nastrój etuy/o-etui,futerał,puzderko,pojemnik eudiometr/o-eudiometr [aparat służący do -analizy składu powietrza i innych -gazów] eufemism/o-eufemizm eufoni/o-eufonia,dźwięczność,piękne -brzmienie euforbi/o [bot]euforbia,ostromlecz,wilczomlecz eukalipt/o-eukaliptus [bot] eukaristi/o-eucharystia eunuk/o-eunuch ev/ar-mieć lat evaku/ar-ewakuować,przeprowadzać -ewakuację evalu/ar-szacować,wyceniać evangeli/o-ewangelia event/ar-zdarzyć się,mieć miejsce eventual/a-ewentualny evident/a-ewidenty,oczywisty evier/o-umywalka,odpływ w kuchni evikt/ar-ewindykować,wywłaszczać evit/ar-unikać,stronić[od] evolucion/ar-ewoluować,przechodzić ewolucję, -rozwijać się,ulegać przemianom exajer/ar-przesadzać w mowie/zacho-waniu exakt/a-ścisły,wierny [szczegółom], -precyzyjny[=preciza], -dokładny exalt/ar-egzaltować,wprowadzać -w stan egzaltacji examen/ar-egzaminować,poddawać -egzaminowi,dokładnie -badać [t.med] exantem/o-wysypka [pat] exark/o-reprezentant patriarchalny -Konstantynopola exasper/ar-1.powodować,że choroba - osiąga swój szczyt, -2.powodować iritację[kogo] -3.wywoływać [czyjś] gniew exauc/ar-satysfakcjonować [kogoś] -przez spełnienie życzenia, -pożądania,itp. exegez/o-interpretacja tekstów [histo-rycznych i prawnych] exegez/ar-interpretować teksty [histo-rycne,prawne] exekut/ar-egzekwować,wykonywać -[zadania,karę] exekut/ist/o-egzekutor,wykonawca -[wykonawca kary śmierci = -=(kat) =verdugo] exempl/o-przykład exempler/o-egzemplarz exerc/ar-ćwiczyć [różne znaczenia] exfoli/ar-obierać,pozbawiać skórki exhal/ar-emitować [gazy,wyziewy] exhaust/ar-wyczerpać [się],wyprzedać -do ostatniego exhort/ar-wzywać,napominać,zachęcać exil/ar-wygnać,skazać na wygnanie -[zesłanie,banicję,itd.] exist/ar-egzystować,istnieć exkav/ar-wykopywac exkav/ur/o-wykopalisko explot/ar-eksploatować [różne znacz.], -wyzyskiwać exploz/ar-eksplodować,wybuchać exponent/o-wykładnik potęgi [mat] exportac/ar-eksportować,wywozić [za -granicę] expoz/ar-eksponować,wystawiać expres/ar-wyrażać [myśli,sentymenty, -uczucia] expropri/ar-wywłaszczać,pozbawiać -własności extaz/ar-być w ekstazie,znajdować się -w stanie ekstazy extens/ar-rozciągać,rozposcierac exter-poza [na zewnątrz] exter/land/o-zagranica extermin/ar-eksterminować,niszczyć, -mordować [=mortigar] extern/o-ekstern,zamieszkały poza -domem exkav/.aj/o-wykopywanie [czynność] exkav/ur/o-wykopalisko [wynik] exkluz/ar-wykluczać,wyłączać, ~/ar blok/e- rozpuszczać robotników, -zwalniać grupowo] exkomunik/ar-ekskomunikować,rzucać klątwę, -wyklinać [p.anatemar] exkori/ar-zdrapywać,ścinać [skórkę] exkrement/o-ekskrement [p.kakajo,feko] exkurs/ar-robić/organizować wycieczkę exkuz/ar-uniewinniać exlibris/o (*)-exlibris exod/o-egzodus, wyjście [bibl] exorcis/ar-odprawiać egzorcyzmy,zaklinać/ -wypędzać złego ducha exoter/a-egzoteryczny,głoszony dla niewta-jemniczonych,ogólnie dostępny exotik/a-egzotyczny expans/ar-dokonywać ekspansji expedi/ar-ekspediować,wysyłać expedicion/o-ekspedycja,wyprawa expekt/ar-oczekiwać [na coś,co nadejdzie], -pzewidywać epektor/ar-wypluwać flegmę,pluć flegmą -[pluć śliną=sputar] experienc/ar-doświadczać,przeżywać [coś] experiment/areksperymentować,przeprowadzać -doświadczenia/eksperymenty -próbować przez doświadczenie expert/a-doświadczony expert/o-ekspert,rzeczoznawca expertiz/ar-dokonywać ekspertyzy expiac/ar-pokutować [p.repentar] expir/ar-1.wydychać [powietrze z płuc], -2.wygasać,uciekać [o czasie], -3.płatny [o wekslu,terminie] explicit/a-jasny,wyraźny,wyrażony explicite explicit/e-explicite,jasno,wyraźnie,bez -niedomówień,bez ogródek explik/ar-wyjaśniać,objaśniać explor/ar-badać [med.,prawn] explor/aj/o-badanie,eksploracja exter/eri/o-internat,zakład,hotel robotniczy exting/ar-gasić [gaśnica=fairo-extingilo ] extirp/ar-wykorzenia,wykorzenić,wyrywać -z korzeniami extors/ar-zmuszać [kogoś] do oddania -[czegoś],głównie pieniędzy za -pomocą gróźb i innych metod -niekonwencjonalnych; wymuszać -haracz extors(aj)/o-wymuszanie haraczu extors/ur/o-haracz [p.tributo =haracz][osiąga-ny metodami niekonwencjonaln.] extradicion/ar-dokonać ekstradycji;wydawać extrakt/ar-wyrywać,wyciągać [chir] extraordinar/a-niezwykły,nadzwyczajny extravag/ar-wykazywać ekstrawagancję extrem/a-ekstremalny,krańcowy,skrajny exulcer/o-nadżerka [med.] exult/ar-cieszyć się z każdej okazji ezofag/o-przełyk [med.] 18 F fab/o-bób,bober fabl/o-bajka fabrik/ar-fabrykować,produkować fabrik/eri/o-fabryka fac/ar-robić,czynić facet/o-ściana [kryształu=faseta], -krawędź szlifowana facil/a-łatwy facin/ar-fascynować facion/ar-stać na warcie,pilnować faeton/o-faeton,powóz rzymski fag/o-buk [bot] fago-frukt/o-buczyna [bot] fair/o-ogień fairo-epruv/a-ognioodporny fairo-esting/il/o-gaśnica fair-un/o (*)-iskra [=cintilo] fairo-stal/o-stal ognioodporna fak/o-1.fach, -2.przegródka [na poczcie] -3.wydzielone pomieszczenie fakir/o-fakir faksimil/o-faksymila fakocher/o-guziec [zoo] fakt/o-fakt faktor/o-czynnik,pośrednik [interes] faktori/o-faktoria,osada handlowa, -placówka handlowa faktorial/o-silnia [mat] faktotum/o (*)-sługa do wszystkiego,popy-chadło,totumfacki faktur/o-faktura,rachunek fakultat/o-fakultet,wydział [na wyższej -uczelni] fakultativ/a-fakultatywny,dowolny, nie -obowiązujący,nie wiążący fal/ar-lecieć w dół,upadać,upaść falang/o-1.falanga [wojsk,ekon,polit] -2.człon palca u ręki lub nogi falangin/o-drugi człon palca u ręki/nogi falban/o-falban(k)a falch/ar-kosić [zboże,trawę] falch/il/o-kosa falch/mashin/o-kosiarka fald/ar-fałdować,układać w fałdy falen/o-ćma,motyl nocny [ent] falkon/o-sokół [orn] fals/a-fałszywy,nieprawdziwy fam/o-fama,wieść,pogłoska,sława fam/oz/a-sławny,słynny,głośny familiar/a-zażyły,poufały,rodzinny, -familiarny,bezceremonialny famili/o-rodzina [różne znaczenia] famili/al/a-rodzinny famin/o-głód [spowodowany brakiem pożywienia], -głód [potrzeba jedzenia = =hungro] fan/ar-przesiewać zboże fanatik/a-fanatyczny,zaciekły fanerogam/o-roślina jednopłciowa [bot] fanfar/o-fanfara fanfaron/ar-chełpić się,przechwalać się, -pysznić się,wynosić się fang/o-błoto fantasmagori/o-fantasmagoria,złudzenie [t. -optyczne],urojenie, fantastik/a-fantastyczny,zmyślony,nie-prawdopodobny fantazi/ar-fantazjować,wymyślać, -zmyślać fantom/o-fantom,zjawa,duch,widmo far/o-latarnia morska faradiz/ar-poddawać faradyzacji faradiz/o-faradyzacja,elektroterapia farandol/o-farandola [taniec ludowy] faraon/o-faraon farb/o-farba fard/o-mieszanka kosmetyczna do -nakładania na skórę;szminka farin/o-mąka faring/o-gardziel,gardło,przełyk [p. -ezofago,guturo] faring/it/o-zapalenie gardła/przełyku farize/o-faryzeusz,obłudnik farm/ar-dzierżawić ~/o-lokac/ar-dzierżawić,wydzierżawić -[ziemię od kogoś] farm/o—lug/ar-wydzierżawić [ziemię komu] farm/eri/o-farma,gospodarstwo rolne farmaci/o-farmacja farmakolog/o*-farmakolog farmakologi/o-farmakologia farmakope/o-farmakopea fars/o-1.farsa,krotochwila -2.farsz,nadzienie [kul] fasad/o-fasada fashin/o-faszyna,wiązka chrustu fask/o-wiązka,wiązanka,pęk,plik fason/ar-fasonować,dopasowywać, -robic na miarę/na fason fast/ar-pościć fast/o-post fat/o-fatum;zły los,przenaczenie fatig/ar-z/męczyć fatig/it/a-zmęczony fatu/a-fircykowaty,głupio i niemod-nie ubrany fauc/o-paszcza,jama gębowa, -otchłań,otwór gębowy faun/o-fauna fav/o-grzybica woszczeniowa;parch favor/ar-faworyzować,sprzyjać favor/oz/a-faworyzujący,sprzyjający fay/o-tkanina jedwabna[Faille] fayenc/o-fajans,półporcelana faz/o-faza [różne znaczenia] faz/al/a-fazowy fazeol/o-fasola fe/o-czarownik,czarnoksiężnik -czarodziej fe/in/o-carodziejka,czarownica febl/a-słaby febr/ar-mieć gorączkę febr/o-gorączka,febra februar/o-luty feder/ar-federować,łączyć się, -jednoczyć się feder/ur/o-federacja,zjednoczenie fek/o-stolec,odchody,fekalia fek/if/ar-wypróżniać się [p.kakar] fekul/o-mączka jadalna,skrobia -[p.amilo] fekund/a-płodny [dający potomstwo], -dający obfite plony,plenny, -urodzajny,żyzny [p.fertila] fel/o-skóra surowa [(nie wyprawio-na);p. ledro] feld/o-pole [fiz] felg/o-felga,obręcz[koła] felic/a-szczęśliwy felic/es/o-szczęście felic/(ul)/o-szczęściarz felin/a-koci [zoo] felp/o-felpa [rodzaj tkaniny] felt/o-filc,pilśń,wojłok femin/a-kobiecy,rodzaj żeński[gram] femur/o-udo [med.] fen/o-siano fenacetin/o-fenacetyna [farm] fenc/o-płot,ogrodzenie fend/ar-rozłupywać,rozszczepiać fend/ur/o-szpara,otwór,rysa fenestr/o-okno fenikul/o-koper [bot] [p.aneto] fenix/o-feniks fenol/o-fenol [chem] fenomen/o-fenomen,zjawisko fer/o-żelazo fer-skori/o-żelazny żużel [=żelazo-szlaka] fer-viy/o-kolej żelazna ferdek/o-pokład [statku,samolotu] feri/o-targi,jarmark,targ ferm/a-silny,mocny,odporny ferment/o-ferment,zacier fermentac/ar -fermentować,poddawać -procesowi,fermentacji [chem] feroc/a-okrutny,dziki,niepohamowany, -srogi feroc/(ul)/o-okrutnik,dzikus fertil/a-patrz „fekunda” fervor/ar -być pełen zapału,wykazywać -gorliwość fervor/o-zapał,gorliwość,żarliwość fervor/oz/a-pełen zapału,gorliwy,żarliwy fest/ar-świętować,obchodzić święto festin/ar-ucztować,biesiadować,wyda-wać ucztę [ na cześć] festin/o-uczta,biesiada,festyn feston/o-feston,półwieniec [motyw -dekoracyjny] festuk/o-kostrzewa [bot] fet/o-płód [bio] fetid/a-śmierdzący,smrodliwy fetish/o-fetysz feud/o-lenno fez/o-fez [tureckie nakrycie głowy] fiakr/o-dorożka fial/o-fiolka 19 fianc/ar-zaręczyć się fianc/it/o-narzecony/narzeczona fiask/o-fiasko,przegrana fibr/o-włókno [mięśniowe,nerwowe, -roślinne,stuczne,syntetyczne] fibrin/o-fibryna [składnik budowy -włókna] fibroin/o (*)-fibroina fibul/o-1.ozdobna agrafka z metalu -2.klamra chirurgiczna fibul/iz/ar-zamykać/zaciskać klamrą -chirurgiczna] [med.] fich/o-fiszka,żeton do gry fid/ar-ufać,zaufać,mieć zaufanie fideikomis/o-powiernictwo spadkowe fidel/a-wierny,dochowujący wiary, -oddany fier/a-dumny,mający poczucie -własnej godności fifr/o-piszczałka,fujarka fig/o-figa [owoc] fig/ier/o-drzewo figowe figur/o-figura [różne znaczenia] figurant/o-figurant,statysta [w kinie,teatr.] fij/o-fiszka w bibliotece fik/o-brodawka na skórze fikari/o-ziarnoplon [bot] fiktiv/a-fikcyjny,zmyślony,urojony, -nieprawdziwy fiktiv/es/o-fikcja,zmyślenie,urojenie fil/o-nić,cienki drut filament/o-filament,nitka,włókienko filandr/o-babie lato[p.martin/somero] filantrop/o-filantrop filateli/o-filatelistyka filet/o-1.gwint [śruby],(techn), -2.filet [kawałek ukrojonego - mięsa] filharmoni/o-filharmonia fili/(ul)/o-syn fili/ino-córka filial/o-filia filigran/o-plecionka [z nici złotych lub -srebrnych filik/o-paproć [bot] filistr/o-filister,mieszczuch,kołtun -zacofaniec film/o-film [różne znaczenia] filogenez/o-filogeneza [bio] filolog/o-filolog filologi/o-filologia filozof/o-filozof filozofi/o-filozofia filozofi/ar-uprawiać filozofię;rozmyślać filtr/ar-filtować filtr/il/o-filtr fin/ar-kończyć [się] finit/a-skończony,ograniczony [mat] fin/al./o-finał [różne znaczenia] financ/o-finanse fing/ar-udawać,pozorować,stwarzać -pozory fingr/o-palec finis/ar-kompletować i udoskonalać -detale fink/o-zięba [orn] fint/o-pozorny atak/ruch [sport] fioritur/o-koloratura [muz] firm/o-firma firmament/o-firmament,nieboskłon fish/o-ryba [icht] fishi-ryby [Zn.Zod] fisk/o-fiskus fistul/o-fistuła,przetoka [med.] fit/ar-pasować,dopasowywać,łączyć fix/a-umocowany,stały fizik/o-fizyka fiziognomi/o-fizjognomia [sztuka określania -charakteru na podstawie cech -twarzy] fiziokrati/o-fizjokracja [doktryna ekonom. -zakładająca,że ziemia jest -źródłem bogactwa] fiziologi/o-fizjologia fizionomi/o-fizjonomia [rysy twarzy] flad/o-placek flag/o-flaga,bandera flagr/ar-migotać,mrugać,rozbłyskiwać flajolet/o-flażolet [instrument muzyczny, -dęty, 6-klawiszowy flak/o-kałuża flakon/o-flakon flam/o-płomień flaming/o-flaming [orn] flan/ar-chodzić,łazić włóczyć się -bez celu;bumelować flanel/o-flanela flanj/o-kołnierz,kryza,obrzeże [techn] flank/o-strona,flanka,skrzydło [wojsk] flank/um/ar-flankować,osłaniać/bronić -flanki;atakować z flanki flar/ar-wąchać,odczuwać [nosem] flat/ar-pochlebiać,schlebiać,przymilać -się,mówić pochlebstwa flatu/ar-smrodzić,puszczać bąki, -zatruwać powietrze flav/a-żółty flebit/o-zapalenie żył [pat] flech/o-1.strza(ł)ka [do strzelania] -2.łuk [(geom ) i do strzelania], -3.łuk [zakręt drogi], -4.łuk [archit] fleg/ar-1.pielęgnować [dziecko] -2.doglądać [chorego] flegm/o-flegma [charakter] flegmon/o-flegma,ropowica [pat] -flegma [znaczenie potoczne] fleret/o-floret flex/ar-zginąć,zgiąć,giąć,zaginać -[t.w znaczeniu: zmuszać] flexion/o-fleksja [gram] flintglas/o-flintglas,szkło ołowiowe flirt/ar-flirtować flitr/o-błyskotka,cekin [ozdoba do -upiększania haftów lub -wyszywanek] flog/ar-biczować,chłostać,bić nahajką flog/il/o-pejcz,nahajka,batog,bat [do -biczowania] flok/o-płatek [(śniegu);płatek (korony -kwiatu)=petalo] flor/o-kwiat flor/if/ar-kwitnąć, zakwitać flor/-kaul/o-kalafior [bot] floron/o-ozdoba architektoniczna -zawierająca motywy kwiatów flos/o-płetwa [zwierząt morskich] flot/o-flota flotac/ar-pływać po wodzie,unosić się -na wodzie flotili/o-flotylla flox/o-floks [kwiat] flu/ar-płynąć [woda,statek,prąd] flug/ar-latać [w powietrzu] fluid/a-płynny fluktu/ar-podlegać fluktuacji,tracić -równowagę flundr/o-flądra [=pleuronekto] [icht] fluor/o-fluor [chem] flluorec/ar-fluoryzować,wykazywać -fluorescencję flur/o-sień flut/o-flet fluvi/o-rzeka [z dopływem do morza], -[t.rivero] flux/o-przypływ (morza);[ (p.refluxo)] flux/ar-przypływać [o morzu] fok/o-fokus,ogniskowa [opt] fol/a-pomylony,zwariowany fol/(ul.)/o-pomyleniec,oszołom foli/o-liść,kartka foli/um/ar-przekartkowywać,przerzucać -kartki foli/et/o-listek;ulotka folieton/o-felieton folikul/o-1.mieszek [owoc/bot] -2.pęcherzyk,grudka,[med.] folklor/o-folklor,kultura ludowa foment/ar-stosować rozgrzewające -okłady,przykładać gorące -kompresy fon/o-tło,pole,dalszy plan,podkład fond/ar-fundować,zakładać,powoły-wać do życia,zakładać -fundację fond/ur/o-fundacja fonem/o (*)-fonem fonetik/o-fonetyka fong/o-narośl,grzyb [p.fungo] fonograf/ar-rejestrować głos na płycie fonograf/il/o-fonograf [urządzenie rejestru-jace głos na płycie] fonometr/o-fonometr [urządzenie rejestru-jące poziom nagrywanego -głosu] font/o-źródło [różne znaczenia] fontanel/o-ciemiączko [czaszki](anat) fonten/o-fontanna for-precz,fora,daleko [stąd],w -oddaleniu [przysłówek] for/a-daleki 20 for/e-daleko forc/o-siła [mech];[ p.forteso =siła -{znaczenie ogólne)] forceps/o-kleszcze porodowe/położnicze forej/o-pasza,karma,obrok forest/o-las,puszcza [duża przestrzeń -zadrzewiona (p.,silv/o )] forfikul/o-skorek pospolity,szczypawka forj/ar-kuć [żelazo], forj/ist/o-kowal forj/ist/ey/o-kuźnia fork/o-widły;widelec [t.forketo] form/o-forma [różne znaczenia] form/al./a-formalny;mający różne -formy/kształty formal/aj/o-formalność formac/ar-formować,nadawać kształty, -ugniatać,lepić [=modlar] formalin/o-formalina [chem] format/o-format formik/o-mrówka [ent] formik/um/ar-roić się,mrowić się, formikum/o-rój [mrówek] formul/o-formuła,wzór forn/o-piec [do pieczenia] fornik/ar-grzeszyć [seksualnie],oddawać -się nierządowi foronomi/o-foronomia.geometria ruchu forsan-być może fors/ar-brać siłą,forsować [drzwi,itd.] fort/a-silny fortifik/ar-fortyfikować,umacniać fortres/o-forteca,fortyfikacja,umocnienie fortun/o-fortuna,dobry,szczęśliwy los forun/oz/a-fortunny,szczęśliwy,udany, -pomyślny fosf/o-skrót od fosforo=fosfor fosf/at/o-fosfat [nawóz sztuczny] fosfat-acid/o-kwas fosforowy fosfen/o-fosfen [wrażenie świetlne przy -ucisku gałki ocznej] fosforec/ar-fosforyzować fosil/(aj)o-skamieniałość,skamielina [geol] fost/o-słup fotel/o-fotel fotograb/ar-fotograwiurować fotograb/ur/o-fotograwiura fotograf/ar-fotografować fotograf/ur/o-fotografia fotokemi/o-fotochemia fotolitograf/ar-fotolitografować fotometr/o-fotometr [miernik światła] fotometri/o-fotometria [pomiar światła] fotometri/ar-mierzyć swiatło fotosfer/o-fotosfera,światłosfera fototerapi/o-fototerapia fototipi/o-fototypia,druk świetlny fox/o-lis [zoo] foy/o-raz foyer/o-foyer [teatr] fracion/o-frakcja [różne znaczenia], -ułamek [mat] frag/o-truskawka ,poziomka [bot] ~/o garden/al./a-poziomka ogrodowa frag/ier/o-krzew truskawki/poziomki fragment/o-fragment frajil/a-kruchy,łamliwy frak/o-frak frakas/ar-rozstrzaskać,z/druzgotać, -z/niszczyć doszczętnie fram/o-rama [różne znacz.] framason/o-wolnomularz;mason framb/o-malina [bot] framb/ier/o-krzew malin [bot] franciskan/o-franciszkanin [zakonnik] franisk/o-francisca [topór wojenny -Franków] frangul/o-kruszyna [krzew (bot)] franj/o-1.frendzla -2.strzępek,kosmyk [med.,bot] franjipan/o-1.krem migdałowy [kul], -2.ciasto z kremem migdałowym frank/o-frank [moneta] frankolin/o-frankolinus [ptak tropikalny] frap/ar-pukać,stukać,kołatać frat/(ul.)/o-brat [t.rel] frat/in/o-siostra [t,rel] fraud/ar-defraudować,sprzeniewierzać fraxin/o-jesion [bot] fray/o-1.skrzek [jaja płazów/żab] -2.ikra [[ryb] fraz/o-zdanie[ różne znacz.-(t.gram)] frazeologi/o-frazeologia fregat/o-fregata [statek] fregat-ucel/o-fregata [ptak] fremis/ar-drżeć,dygotać fren/o-hamulec frenezi/o-obłęd,szaleństwo frenologi/o-frenologia [nauka o czaszce] frequ/a-częsty frequ/es/o-frekwencja frequenc/o-częstotliwość [fiz] frequent/ar-chodzić [stale],ucżęszczać [do] -regularnie odwiedzać fresh/a-świeży fresk/o-fresk fret/ar-wynajmować statek,frachto-wać,czarterować fret-letr/o (*)-list frachtowy,konosament [= -konosamento] frez/ar-frezować,skrawać [metale], frez/il/o-frezarka [=frez-mashino] friabl/a-łatwo ścieralny na proszek friand/a-łechcący podniebienie fricion/ar-ścierać,wycierać[mechanicznie/ -medycznie] frigor/o-chłód,niska temperatura frigor/iz/ar-schładzać,ochładzać,obniżać -temperaturę frigor/iz/il/o-zamrażarka,lodówka frikas/ar-przyrządzać potrawkę,dusić -potrawkę[ kul] frip/o-rupiecie,graty fripon/o-łotrzyk,hultaj,szubrawiec, -oszust,kanalia [=kanalio] fris/o-fryz [arch] frisk/ar-być wzburzonym,niespokoj-nym frist/o-okres[płatnosci],czas dany -na realizowanie jakiegoś -zadania frit/ar-gotować w oleju,smażyć [na -tłuszczu,maśle];pitrasić frivol/a-frywolny,niepoważny,błahy, -pusty,czczy friz/ar-fryzować,układać włosy,karbo-wać,ondulować frok/o-strój zakonny frol/ar-stykać się,zetknąć się,ocierać -się,lekko dotykać fromaj/o-ser frond/o-1,broń do rzucania;proca, -2.opaska uciskowa [chir] front/o-1.czoło [med.];front -2.przednia część twarzy - [u zwierząt] frontal/o=~/a osto-kość czołowa [med.] frontier/o-granica [na mapie] frontispic/o-fasada główna,ściana szczytowa fronton/o-fronton,szczyt,przyczółek; -przód fasady frost/ar-marżnąc,zamrażać,ziębnąć frost/ig/ar-mrozić,ścinać mrozem,oziem-biać mrozem frost/ig/il/o-zamrażarka,lodówka -[p.frigorizilo] frot/ar-trzeć,pocierać,wycierać,ścierać, -froterować,nacierać [t.med.] frot/il/o-froterka,wycieraczka.,ścierka -do kurzu fru/a-wczesny fru/ig/ar-przyspieszać,pospieszać frugal/a-umiarkowany,wstrzemięźliwy, -powściągliwy [w jedzeniu i -piciu] frugileg/o -gawron [orn] frukt/o-owoc [różne znaczenia] frument/o-pszenica [bot] fruns/ar-marszczyć [skórę,czoło,brwi] frustr/ar-frustrować,doprowadzać do -frustracji] frust/a-zwietrzały,wytarty,zużyty ftizi/o-gruźlica płuc;suchoty [pat] fudr/o-wielka beczka [=barelego] fug/ar-uciekać [przed kimś],umykać, -uchodzić fug/o-1.ucieczka -2.fuga [muz] fug/ant/o-uciekinier,zbieg fuk/o-morszczyn [bot] ful/ar-1.fuluszować,zagęszczać - [tkaniny], -2.pilśnić,spilśniać ful/il/o-spilśniarka,maszyna do fulo-wania [t.ful-mashino] fulard/o-fularda [jedwabna tkanina/ -chustka na szyję] fulgur/ar-błyskać się fulgur/o-błysk,piorun fulgin/o-sadza,kopeć;nagar [na świecy -samochodowej [=bujio] 21 fulik/o-łyska [orn] fulmin/ar-1.uderzać [o piorunie],grzmieć -2.miotać/rzucać piorunami - wraz z błyskawicami fum/ar-1.dymić, -2.palić[papierosy,fajkę,cygaro] fumari/o-dymnica [bot] fumarol/o-pęknięcie w ziemi pochodze-nia wulkanicznego,przez które -wydostają się opary wulka-niczne funcion/ar-funkcjonować,działać,sprawo-wać obowiązki funcion/o-funkcja [różne znacz(.mat)] fund/o-dno,głębia fundament/o-fundament,podstawa funel/o-1,lej [po bombie] -2.lejek [gospodarczy] funer/o-ceremonia pogrzebowa;pogrzeb funest/a-zgubny,przynoszący nieszczęście funikular/o-kolejka linowa [podwieszona -na linach;(t.funikulara relvoyo] fung/o-grzyb jadalny [p.fongo] fuort/o-fort [wojskowy],warownia fur/o-kożuch [do chodzenia] furet/o-fretka,udomowiony tchórz [zoo] furet-ag/ar-polować przy pomocy fretek furet/um/ar-wyśledzić furgon/o-furgon,lora furi/ar-szaleć,wariować furi/o-1.furia,szaleństwo,wariacatwo, -2.furia [bogini zemsty] furi/oz/a-szalony,zwariowany,opętany furioz/(ul.)/o-szaleniec,wariat furier/o-oficer d/s kwatermistrzowstwa furnaz/o-piec [służący do wytopu metali] furnel/o-piec [kuchenny,pokojowy, -[t. do ogrzewania wielkich -pomieszczeń;[pt.forno] furnis/ar-dostarczać[p.livrar] furt/ar-kraść [furto-celar=melinować] fush/ar-fuszerować,partaczyć,knocić fusil/o-strzelba,fuzja futer/o-podszewka futur/o-przyszłość;czs przyszły [gram] fuxi/o-fuksja,ułanka [bot] fuz/ar-spalać się bezłomienne;żarzyć się fuze/o-zapalanik,raca,rakieta fuzelaj/o-kadłub samolotu fyord/o-fiord G gaban/o-strój marynarski [płaszcz -marynarski z kapturem] gabar/o-gabar,lichtuga [łódka do -załadunku i rozładunku -towarów ze statku] gabion/o-kosz szańcowy,gabion gad/o-wątłusz srebrzysty,łupacz[icht] gain/o-pochwa,futerał gaj/o-depozyt gwarancyjny;fant gal/o-dębinka,galas gala--galowy galant/a-pełen galanterii,wyszukanie -grzeczny i elegancki galanten/o-danie mięsne w galarecie galban/o-galban,żywica gumowa galaxi/o-galaktyka galen/o-galena,błyszcz ołowiowy galer/o-galera,statek galerniczy galer/an/o-galernik galeri/o-galeria,,krużganek,chodnik -[w kopalni i fortyfikacji] galet/o-rodzaj ciasta [chlebowego] gali/o-gal G [chem] galicism/o-galicyzm [błąd językowy] galimatias/o-galimatias,bałagan galinel/o [orn]-kurka wodna galion/o -galion,statek handlowy galon/o-galon,naramiennik,ozdobna -tasiemka galop/ar-galopować,jechać galopem galosh/o-kalosz galvan/al./a-galwaniczny galvan/iz/ar-galwanizować galvanometro-galwanometr galvanoplastik/o -galwanoplastyka galvanoplastik/ar-uprawiać galwanoplastykę gam/o-gama [różne znaczenia] gamb/o-goleń,dolna część nogi [med.] gamb/al./o-kość goleniowa [med.] gambit/ar-potykać się gambol/ar-podskakiwać,figlować gamel/o-menażka [manierka=bidono] gan/ar-zdobywać,osiągać gang/o-1.żyła kruszcu [geol], -2.ciżba ludzi, -3.gang gangilion/o-węzeł/gruczoł chłonny [med.] gangren/o-gangrena,zgorzel [med.] gans/o-gęś ganso-march/ar-iść gęsiego ganso-pel/o-gęsia skórka gant/o-rękawiczka gap/ar-gapić się garanti/ar-gwarantować gar/ar-garażować,zajmowć miejsce -postojowe gar/ey/o-garaż,miejsce postojowe garb/o-snop/ek [zboża,słomy,ognia, -wody,itp.] garbanz/o-cieciorka,groch włoski [bot] gard/ar-strzec,pilnować garden/o-ogród gardeni/o-gardenia [bot] gardi/o-płoć,płotka [icht] garen/o-ogrodzenie [dla ptactwa,dro-biu,zwierząt hodowlanych] gargar/ar-płukać/przepłukiwać gardło garit/o-bud/ka strażnika garnis/ar-zaopatrywać,wyposażać garnitur/o-1.garnitur [ubiór], -2.wyposażenie, -3.przybranie,ozdoba [kul] garnizon/o-garnizon,załoga,miejsce -stałego postoju garot/o-1.instrument chirurgiczny do - zamykania arterii, -3.żelazna kolczatka do - wieszania i duszenia - skazańców garson/o-kelner garter/o-podwiązka gas/o-gaz gasometr/o-gazomierz gast/o-gość gastralgi/o-choroba zapalna żołądka gastrit/o-nieżyt żołądka [pat] gastronom/o-gastronom gastronomi/o-gastronomia gauj/ar-mierzyć,cechować,kalibro-wać gav/ar-karmić [ptactwo,zwierzęta] gavial/o-gawial [rodzj krokodyla] gavot/o-gawot [taniec] gay/a-wesoły gaz/o-gaza gazel/o-gazela [zoo] gazolin/o-gazolina [lekka benzyna] gazon/o-gazon,trawnik gebl/o-szczyt ściany,fronton gehen/o-gehenna,piekło[=inferno] geish/o (*)-gejsza gelatin/o-żelatyna gelt/o-procent komisowy gem/o-gemma [drogocenny kamień] genealogi/o-genealogia ~/ala arbor/o-drzewo genealogiczne gener/o-rodzaj biologiczny [bio] generacion/o-generacja,pokolenie general/o-generał general/a-generalny,ogólny;generalski generalisim/o-generalisimus generator/o-generator genez/o-geneza geni/o-geniusz genit/ar-generować,płodzić [t.ludzi], -wytwarzać genr/o-rodzaj gramatyczny gent/o-ród,szczep,plemię genu/o-kolano genuo-poz/ar-klęczeć genuo-poz/ar su-klękać,klęknąć geocentr/o-geocentru,,centralny punkt -Ziemi geocentr/al/a-geocentryczny geodezi/o-geodezja geognezi/o-geognezja [nauka o składzie -mineralogicznym planety -Ziemia] geogra/o-geograf geografi/o-geografia geolog/o-geolog geologi/o-geologia geomanci/ar-wróżyć z rozrzuconej ziemi geometr/o-geometra geometri/o-geometria geopard/o-gepard [zoo] gerani/o-geranium,bodziszek [bot] germani/o*-german G [chem] gerundi/o-gerundium,łaciński rzeczow- 22 -nik odsłowny ge-spoz/i-małżonkowie gest/ar-robić gesty,dawać znaki getr/o-getr gib/o-garb[anat],guz,narośl,zgrubienie gib/ul./o-garbus gibon/o-gibon [zoo] gichet/o-małe okienko [do załatwiania] gigant/o-gigant,olbrzym gild/o (*)-gildia giloch/ar-giloszować,ozdabiać giloszem -[robić wzory,rysunki na -papierze,w metalu] giloch/il/o-maszynka do giloszowania gilotin/o-gilotyna gimnastik/ar-gimnastykować się,uprawiać -gimnastykę gimnazi/o-gimnazjum gimnosperm/o-roślina nagozalążkowa [bot] gimnot/o-strętwa,węgorz elektryczny[icht] ginece/o-1.gineceum [część domu przezna- czona wyłącznie dla kobiet] -2.słupkowie [żeńskie organy - rozrodcze (bot)] ginekolog/o-ginekolog ginekologi/o-ginekologia ginest/o-janowiec [bot] gipaet/o-orłosęp [orn] gips/o-gips gipur/o-gipura [rodzaj koronki] girland/o-girlanda giroskop/o-żyroskop gis/ar-wytapiać rudę,robić odlewy gitag/o-bławatek [bot] gitar/o-gitara gizard/o-żołądek przeżuwający ptaków glac/ar-glancować,nadawać połysk glaci/o-lód [woda zamarżnięta] glaci/aj/o-lód [do jedzenia]POT lody glaci/mont/o-góra lodowa glacier/o-lodowiec glaciz/o-stok zwnętrzny [wałów -fortecznych] gladiator/o-gladiator,zapaśnik[starożytny] gladiol/o-gladiola,mieczyk [bot] glan/o-żołądź [różne znaczenia] gland/o-gruczoł [med.] glas/o-szklanka,naczynie szklane glat/a-gładki glat/ig/ar-wygładzać,gładzić;prasować glaukom/o-jaskra [pat] glaukonit/o-glaukonit [minerał] glav/o-miecz gleb/o-grudka ziemi glez/ar-układać glazurę glez/ur/o-glazura gliceri/o (*)-manna [roślina;manna(biblijna -=manao] glicerin/o-gliceryna glicin/o-1.glicyna [chem] -2.glicynia [bot] glikokol/o-glikokol [chem] glikos/o-glikoza,cukier gronowy glin/ar -zbierać plony glipt/ar-rzeźbić/grawerować kamienie glir/o-pilch,popielica [zoo] glit/ar-ślizgać się,prześlizgiwać się -[obok],t.przechodzić niepostrze-żenie;[jeździć na łyżwach=sketar] glit/nod/o-pętla robiona w czasie ślizgania -się glob/o-kula,kulka globul/o-globulka,kropla krwi globulin/o-globulina glori/o-cześć,sława,uwielbienie glori/oz/a-pełen czci/sławy,pełen uwielbie-nia i oddania glos/o-glosa,wyjaśnienie niezrozumia-łych słów lub zwrotów glosari/o-glosarium,spis niezrozumiałych -słów [zwrotów] glot/o-głośnia [anat] glu/o-klej glu/ag/ar-przyklejać,sklejać[p.glutinar] glugl/ar-gulgotać,bulgotać glut/ar-łykać,przełykać,połykać glute/o-pośladek gluten/o-gluten glutin/ar-sklejać,przyklejać [p.gluagar] gneis/o-gnejs [min] gnom/o-gnom,karzełek strzegący skarbów gnomon/o-zegar słoneczny gnostik/a-gnostyczny gnu/o-gnu gobi/o-kiełb [icht] goblet/o-kielich,puchar [bez nóżki] ~/o grad/iz/it/a-menzurka golf/o-golf [gra;(zatoka=gulfo)] gond/o-zawiasa drzwiowa gondol/o-gondola goniometr/o-goniometr,kątomierz goniometri/o-goniometria [dział trygono-metrii] gonore/o-gonorea,rzeżączka [pat] Gordi/al./a-gordyjski ~/a nod/o-węzeł gordyjski gorge/ar-piszczeć,szczebiotać, -świergotać gorgol/ar-wydawać dźwięki podobne do -spadającej wody deszczowej -w rynnie goril/o-goryl [zoo] got/o-podagra [=podagr/o] gotik/a-gotycki[styl,druk] grab/ar-grawerować,ryć [w kamieniu, -metalu,itp.] grac/o-łaska [boża] graci/o-gracja,wdzięk gracil/a-chudy,smukły,wysmukły grad/o-stopień [różne znaczenia] grad/oz/a-stopniowy,dzielony na stopnie grafik/a-graficzny grafit/o-grafit,rylec grafolog/o-grafolog grafologi/o-grafologia gram/o-gram gramatik/o-gramaatyka gramin/o-trawa gramofon/o-gramofon gran/o-ziarn/k/o gran/et/ar/o-śruta [pasza] granari/o-spichlerz,poddasze do -przechowywania zboża granat/o-granat [owoc,kolor] granat/e/a-koloru granatowego grand/a-wielki,duży grandioz/a-wspaniały,okazały granit/o-granit granivor/a-ziarnożerny [=trawożerny] grant/ar-otrzymywać,osiągać granul/o-granul/k/a grap/o-grono,kiść [bot] grapin/o-drapacz [rodzaj kotwicy] gras/o-tłuszcz grat/ar-drapać,skrobać -[p.skrachar,skrapar] gratifik/ar-gratyfikować,dawać gratyfikacje, -wynagradzać dodatkowo gratin/o-zapiekanka [kul] gratitud/ar-dziękować,być wdzięcznym gratitud/o-podziękowanie,wdzięczność gratuit/a-bezpłatny gratuit/e-bezpłatnie gratul/ar-gratulować,składać gratulacje grav/a-ważny,doniosły[różne znaczenia] gravel/o-piasek moczowy [pat] gravi/o-żwir,tłuczeń gravid/a-ciężarny gravid/ig/ar-spowodować ciążę gravid/esk/ar-zajść w ciążę gravit/ar-grawitować,ciążyć [ku] greft/ar-szczepić [drzewka,tkanki] grel/ar-padać [o gradzie] grel/un/o-ziarnko gradu grel/et/ar-pruszyć gradem gremi/o-gremium,zgromadzenie grenad/o-granat ręczny gres/o-piaskowiec gret/o-krata ogrodzeniowa [z drewna, -metalu,itp.] grifon/o-gryfon gril/ar -smażyć na rożnie/grillu gril/o-rożen,grill [p.spis/o] grili/o-świerszcz [ent] grimas/ar-grymasić grinc/ar-zgrzytać,chrzęścić,piszczeć[tarcie] grind/ar-mleć na żarnach grind/il/o-żarno do mielenia mąki grip/o-grypa [p.influenz/o] griz/a-szary grog/o-grog [napój] grop/o-1.tył[ zwierząt] - [p. rump/o] gros/a-gruby,otyły grosdekdu/o-gros [=144] grosier/a-nieokrzesany,gróboskórny grot/o-grota,jama grotesk/a-groteskowy grozel/o-agrest [owoc] grozel/ier/o-krzew/krzak agrestu 23 gru/o-żuraw [ptak(orn)]; -[żuraw (tech) = argano] gruch/o-kula do chodzenia gruel/o-kasza,krupy grum/o-1.groom,chłopiec stajenny, -2.boy hotelowy do posług grumel/o-koagulat[białka i żelatyny] grun/ar-gderać,zrzędzić,chrząkać -[jak świnia] grup/o-grupa [różne znaczeni] grup/ig/ar-grupować guan/o-guano guard/o-gwardia,straż przyboczna guat/ar-czatować,śledzić ukradkiem, -obserwować z ukrycia guberni/o-gubernia,województwo, -okręg administracyjny gudr/o-smoła podestylacyjna [chem] -[moła zwykła =pecho] guf/o-puchacz [orn] guid/ar-prowadzić,oprowadzać,nadawać -,wskazywać drogę kierunek, guid/ant/o-przewodnik [t.guidero] gul/o-demon pożerający trupy [mit] gum/o-guma gumigut/o-guma z drzew indyjskich gumlak/o-gumlak,szelak H habil/azręczny habit/ar-zamieszkiwać [na stałe] Hach/ar-cieniować,kreskować hagiograf/o-hagiograf [człowiek opisującyżycie świętych] hagiografi/ohagiografia hak/ar-rąbać,ciąć siekierą hak/il/osiekiera hal/o-hala,duża sala halbard/ohalabarda halogenhalogen halon/o-odblask,światłokrąg [astr] halt/ar-zatrzymywać się,stanąć halt/ig/ar-zatrzymywać [kogoś/coś] halter/o-hantle,ciężarki halucin/ar-powodować halucynację halux/o-haluks [duży palec u nogi];-[duży palec u ręki=polexo] hamak/ohamak hamstr/o-chomik [zoo] han/o-kura [nazwa gatunku] han/in/okura han/ul./okogu hanch/o-biodro [anat] handikap/ar-dawać fory hangar/ohangar har/o-włos ludzki;[p.pilo] hard/a-twardy;zahartowany harem/oharem haring/o-śledż [icht]-być w zgodzie z modą harmonik/o-harmonia [instr,muz] harmonium/o-fisharmonia [muz] harnes/ochomąto harp/o-harfa [muz] harp/ist/o-harfista- kobiety].--2.kobieta [synonim zachłanności-- i zaborczości],harpun/o-harpun hashish/o-haszysz [narkotyk]hast/ar-śpieszyć się,pośpieszać [się/koogoś] hau/o-kilof,oskard hau/et/o-motyka ogrodowa haul/arholować hav/-mieć,posiadać hazard/o-zdarzenie,przypadek Hebre/ahebrajski heder/o-bluszcz [bot] heder/ace/o-bluszczyk [bot] hef/o-drożdże [(domowe/ fermentacyjne);-drożdże (winne/ piwne= lizoheg/ożywopłot hego-roz/o-róża pnąca [bot] hegemoni/ohegemonia,przewaga,panowanie, hejir/o-hidżra [ucieczka Mahometa z-Mekki do Medyny,(622.r. p.K) hekatomb/o-hekatomba [ofiara ze stu zwierząt] hektar/o-hektar [100 arów] hektik/a-hektyczny,wyniszczający,trawiący hektograf/ar-odbijać/powielać na hektografie hektograf/il/o-powielacz hektograficzny, hektogram/o-hektogram [100 g] hektolitr/o-hektolitr [100 l] hel/ajasny helebor/o-ciemiernik [bot heliant/o-słonecznik [p.sunfloro, tornasolo] helic/o-1.,sruba okrętowa,--2.śmigło samolotu,--3.linia śrubowa;spirala [geom] helicoid/o-helikoida [mat] helicoid/al/ahelikoidalny ~/a rot/o-koło ślimakowate;turbina helik/o-1.ślimak winniczek-2.linia ślimakowata, helikopter/o-helikopter,śmigłowiec heliocentr/al/aheliocentryczny heliograb/ar-drukować metodą światłodruku heliograb/ur/o-światłodruk [techn] heliograf/ar-1.mierzyć nasłonecznienie2.fotografować słońce heliometr/o-heliometr,przyrząd do mierze helioskop/o-helioskop,teleskop słoneczny heliostat/o-heliostat [opt/astr] helioterapi/o-helioterapia,kąpiele słonec heliotrop/o-heliotrop,nasłonecznica [bot] heliotrop/heliotrop/ism/o-heliotropizm [bio] helix/o -obrębek małżowiny usnej [med.] helm/o-hełmhelp/arwspomagać,pomagać,wspierać hem/o-dom [gniazdo rodzine] hematit/o-hematyt {żelaziak czerwony hemerokal/o-lilijka,liliowiec [bot] hemiplegi/o-hemiplegia,porażenie poło-wiczne (jednej połowy ciała) hepat/o-wątroba [med. hepat/it/o-zapalenie wątroby [pat] hepatik/o-przylaszczka [bot] hepta/edr/o-siedmiościan [=sep/edr/o] hepta/gon/o herb/ivor/o-trawożerny [zwierzę trawożerne] herbari/o-herbarium,zielnik herbor/o-zioła[ przygotowane do naparzenia] herd/o-ogisko domowe;kominek hered/ardziedziczyć herezi/oherezja heris/ar-jeżyć się herison/o-jeż [zoo] ~/o mar/al/a -jeżowiec morski [zoo]; t.ekino] hermofrodit/aheermofrodytyczny,obojnacki hermofrodit/o-hermofrodyta,obojniak herni/o-przepuklina [med.] hero/obohater hero/in/obohaterka heroen/o-heroina [narkotyk] heron/o-czapla [orn] herpet/o-liszaj [choroba skóry (pat)] hers/o-1.brona [do bronowania ziemi]-2.spust,krata spuszczana [wojsk] heterodox/aheterodoksyjny,nieprawowierny heterogen/a-heterogenny,odmienny heterosexu/al./aheteroseksualny hexa/edr/o-szescian [t.sis/edro (geom] hexagram/oheksagram hexagon/o-heksagon,sześciokąt [=sis/angulo] hidalg/o-hidalgo [hiszpański szlachcic] hidr/o-1.hydra,stułbia [zoo],--2.hydra [smok o siedmiu głowach-- stale odrastających] hidrant/ohydrant hidrat/o-hydrat,wodzian [chem] hidraulik/ohydraulika hidrocefal/o-wodogłowie [med. hidrodinamik/ohydrodynamika hidrofobi/o-hydrofobia,wodowstręt[pat] hidrogen/o-wodór [p.hido] hidrograf/o-hydrograf [osoba zajmujaca sie-hydrografią] hidrografi/o-hydrografia [zajmuje sięopisywaniem wód] hidroliz/ohydroliza hidrologii/ohydrologia hidromanci/o-hydromancja [wróżba z wody] hidromanci/ar-zajmować się hydromancją hidromekanik/ohydromechanika hidrometr/o-hydrometr,manometr wodny hidrometri/o-hydrimetria,mierzenie poziomu wód hidropati/o-hydropatia, [=hidroterapi/o]wodolecznictwo,leczenie wodą 24 hidrops/o-puchlina wodna [med.] hidroskop/o-hydroskop,1.zegar wodny,2.przyrzad do wykrywania- biegu wód podziemnych hidroskopi/o-hydroskopia,wykrywanie hidrostatik/ohydrostatyka hidroterapi/o-p. hidropatiohien/ohiena ~/o kavern/al./a-hiena jaskiniowa [zoo]~/o stri/oz/a-hiena pręgowana [zoo] hier/awczorajszy hier/ewczoraj hierarki/ohierarchia hieratik/a-hieratyczny,uroczysty,dostojny,namaszczony,kapłański hieroglif/o-hieroglif,pismo ideograficzne hierokrati/o-hierokracja,rządy kapłanów,rządy kościelne higien/o-higienahigrometr/o-wilgotnościomierzhigrometri/o-mierzenie wilgotnościpowietrzahigroskop/o-higroskop,urządzenie pochłaniające wilgoćhigroskop/a-higroskopijny.pochłaniający wilgoćhigroskopi/o-hygroskopiahik/e-tu,tutajhik/(al.)/a-tutejszyhilot/o-niewolnik w Starożytnej Grecji;-(w krajach współczesnych - sklavo)himen/o-1.hymen,błona dziewicza [med.],-2.błona pączkowa [bot]himene/o-pieśń weselna;przyśpiewki weselnehimenopter/o-błonkoskrzydły [ent]himn/o-hymnhioid/o-gnyk,kość gnykowa [anat]hip/ar-mieć czkawkę,czkaćhipalag/o-hipalaga,podstawienie jednego-pojęcia za drugiehiperbat/o-inwersja [gramhiperbol/o-hiperbola [geom]hiperboloid/o-hiperboloida [geom]hipermetrop/a-dalekowzrocznyhipermetrop/es/ohipermetropia,dalekowzrocznośćhipertrofi/ar-wykazywać hipertropię/przerost organuhipertrofi/(es)/o-hipertrofia,nadmierny przerost,hipnot/ar-być w stanie hipnozyhipodrom/o-hipodrom,ujeżdżalnia konihipofiz/o-przysadka mózgowa [med.]hipogastr/o-podbrzusze [anat]hipoge/o-podziemie [arch]hipogrif/o-hipogryf,pegaz [=pegazohipokamp/o-konik morski,pławikonik [icht]hipokondr/o-podżebrze [anathipokondri/o-hipochondria [psych]hipokrit/a-obłudny,fałszywy,dwulicowyhipopotam/o-hipopotam [zoo]hipostaz/o-hipostaza- hipotek/o-hipotekahipotez/o-hipoteza,przypuszczeniehirund/o-jaskółka [orn]his/ar-wciągać [na linie],podnosić [flagę]historiografi/ohistoriografia,dziejopisarstwohistrion/o-sztukmistrz,kuglarz,komediant,-mierny aktor,aktorzynahoboy/o-obój [muz] hodometr/o-drogomierz,licznik kilometrów hok/o-hak,haczyk hold/o-ładownia statku holograf/o-dokument pisany własnoręcznie holokaust/o-holokaust,totalna zagłada holotri/o-strzykwa [zoo] hom/oczłowiek homaj/ar-składać hołd homaj/ohołd homard/o-homar homeopati/ohomeopatia homosexu/al/ahomoseksualny homili/o-homilia-homogen/ahomogeniczny,jednolity homolog/ahomologiczny,podobny, homonim/ahomonimiczny homonim/ohomonim honest/es/ouczciwość honor/ohonor,cześć honor/um/ahonorowy,uhonorowany [tylkotytułem] hor/ogodzina [(przestrzeń czasu);godzina zegarowa = kloko] hord/ohorda,orda[koczowników,zgraja] horde/ojęczmień [bot] hordeo -gran/o1.ziarno jęczmienia [bot],2.jęczmień na oku [med.] horizont/ohoryzont horloj/ozegar/ek hormon/ohormon hornis/oszerszeń horor/arprzerażać się horor/ig/arprzerażać,straszyć,zastraszać [kogoś/coś] horor/ig/iv/aprzerażający,budzacy z/ grozę horor/ohoror,przrażenie,z/groza horoskop/ohoroskop hortensi/ohortensja [bot] hospic/o1.gościnny zajazd dla pielgrzymów i podróżnych2.przytułek dla starców [=hospicium] hospital/oszpitalhost/ogospodarz,pan domu przyjmującyhosti/ohostiahotel/ohotelhu/osówka,puszczyk [orn]huo niv/al/asówka śnieżna [orn]huf/okopyto; racicahugenot/ohugenothuman/ahumanitarny,ludzkihuman/ism/ohumanizmhuman/ist/ohumanistahumer/okość ramieniowa [anathumid/awilgotny- humil/apokorny,potulny,uległyhumil/es/opokora,uległość,potulnośćhumor/o1.płyn w ciałach organicznych,2..humorhumur/o1.wesołość,hund/opies [nazwa gatunku]hund/ul./opies hund/in/osukahundo-herb/operz [bot]hungr/arbyć głodnym,głodować [p.famino]hurd/osiatka druciana.płot [z drutu]husar/ohusar,huzar- I iamb/o-jamb-ibe-tam-ibis/o-ibis [orn]-ica [=ca]-ten-ici [=ci]-l.m. od ica-ico [=co]-to-ide/o-idea,pojęcie-ide/al/a-idealny-ident/a-identyczny-ident/ig/ar-identyfikować-ideografi/o-ideografia-ideologi/o-ideologia-idili/o-idylla,sielanka-idiom/o-idiom;język [=linguo]-idiot/a-idiotyczny,głupi-idiot/o-idiota,glupek-idiotism/o-idiotyzm;idiom-idol/o-idol,bożyszcze-ignor/ar-ignorować,świadomie nie --zauważać,nie brać pod--uwagę-iguan/o-iguana,legwan [zoo]-ikneumon/o-ichneumon [zoo]-ikon/o-ikona,obraz święty-ikonoklast/o-obrazoburca-ikter/o-żółtaczka [pat]-ilu [=il]-on-ilex/o-ostrokrzew [bot]-iliterat/o-analfabeta,niepiśmienny-il [=ilu]-on-ilu/a-jego-ilumin/ar-iluminować,oświetlać --rzęsiście-ilustr/ar-ilustrować-iluzion/ar-łudzić się,ulegać złudzeniu -imagin/ar-imaginować,wyobrażać sobie-imaginar/a-urojony [w matematyce]-imaj/o-obraz,odbicie-imbast/ar-fastrygować-imbir/ar-zamoczyć [bieliznę]-imens/a-olbrzymi-imit/ar-imitować,naśladować;--podrabiać-imobl/o-nieruchomość-imortel/o-nieśmiertelnik [bot ]-imped/aruniemożliwiać,zabronić,przeszka---dzac,powodować zator-- 25 impedanc/o-impedancja,oporność pozorna [fiz]-imper/ar-rozkazywać,nakazywac-imperativ.o-imperatyw, tryb rozkazujący [gram]-imperfekt/o-imperfekt-imperi/o-imperium-imperi/estr/o-imperator,cesarz -impertinent/aimpertynencki,zuchwały,bezczelny-impetu/ar-być porywczym,być impulsywnym-implement/o-narzędzie podręczne-import/ar-być ważnym,odgrywać ważną rolę-import/ant/a-ważny -importac/ar-importować,wwozić-impost/ar-nakładać podatki-impotent/a-cierpieć na impotencję-impoz/ar-narzucac [coś komuś],zmuszać do czegoś-impregn/ar-impregnować,nasycać-imprek/ar-życzyć nieszczęścia-impres/ar-robić wrażenie,wywierać wrażenie-impresari/o-impresario-impresion/o-impresja;dzieło impresjonistyczne-imprim/ar-drukować-imprim/eri/o-drukarnia-imprim/ilo-drukarka-improviz/ar-improwizować-impuls/ar-dawać impulsy,zachęcać-imun/aimunologiczny,odporny,uodporniony,--zwolniony prawnie od obowiązków-inaugur/ar-inaugurować,uroczyście rozpoczynać,--otwierać z pompą;odsłaniać-incendi/ar-podkładać ogień,podpalać-incendi/o-pożar,podpalenie-imbecil/a-głupi,głupkowaty-incest/o-kazirodztwo-incest/ar-uprawiać kazirodztwo-incid/ar-padać [o promieniach]-incident/o-incydent,zajście,zdarzenie-incit/ar-drażnić,złościć,rozdraż---niać,podjudzać-inciz/ar-nacinać-indent/ar-zaczynać od nowej linii-indexo-indeks[różne znaczenia]-indic/o-znak,wskaźnik-indiferent/a-obojętny-indig/o-indygo [chem]-indign/ar-oburzać się,obruszać się,--zżymać się-indijen/o-krajowiec,tubylec-indijen/a-krajowy,tubylczy-indik/ar-wskazywać-indikativ/o-tryb oznajmujący [gram]-indikator/o-wskaźnik [t.chemiczny]-individu/o-indywiduum,osobnik-indolent/a-wymigujący się od pracy;-- -bumelujący-indos/ar-żyrować [weksel,czek]-indukt/ar-indukować,wnioskować [log]-induktanc/o-indukcyjność,współczyn---nik indukcyjności-induktor/o-induktor,prądnica [elektr,]-indulg/ar-pobłażać,być pobłażliwym,--być wyrozumiały,-induljenc/o-odpust [kościelny]-industri/o-przemysł-indut/ar-pokrywać warstwą farby-inerci/o-inercja,bezwładność,--bezwład,bierność-inert/a-bezwładny,bierny,ociężały-infalibl/a-konieczny-infam/a-zniesławiony,pozbawiony--dobrego imienia-infant/o-dziecko-infantri/o-piechota-infarkt/o-zawał [med]-infekt/ar-infekować,zakażać,zarażać-infern/o-piekło-inferior/a-będący na dole [w hierarchii]-infiltr/ar-infiltrować-infinit/a-nieskończony [mat]-infinitezim/a-nieskończenie mały,elementarny [mat]-infinitiv/o-bezokolicznik [gram]-infix/o-zrostek [jęz]-infl/ar-spowodować obrzęk/obrzmienie [pat]-inflacion/o-inflacja-inflam/ar-być w stanie zapalnym [pat]-inflam/ur/o-zapalenie,stan zapalny-inflex/ar-modulować [w gramatyce]-influa/ar-wpływać [do czegoś/na coś]-influenz/o-grypa [stan poważny]--[grypa - łagodna = gripo]-inform/ar-informować,udzielać informacji,--podawać do wiadomości-infre-na dole [(ad-infre = w dół rzeki,--z prądem): (ad-monte = w górę rzeki)]-infrared/o-podczerwień-infuz/ar-zaparzać,parzyć-infuzori/o-wymoczek [zoo]-ingest/ar-połykać,wprowadzać do żołądkaingran/ar-zazębiać się [techn]-ingredient/o-domieszka,składnik-inguen/o-pachwina [med]-inhal/ar -wdychać,wziewać-inhib/ar-zatrzymywać lub zmniejszać rozwój--jakiegoś organu-inici/ar-wtajemniczać,wprowadzać w arkana,--zaznajamiać z-iniciativ/ar[*] -inicjować,zainicjować [coś nowego]-iniciativ/o-inicjatywa-injekt/ar-zaszczepiać,robić zastrzyki-injenior/o-inżynier-ink/o-atrament-- inkandec/ar-żarzyć się,rozżarzać się [do białości]-inkarnac/ar-inkarnować,zamieniać w ciało i krew [rel]-inkas/ar -inkasować-inkast/ar-obsadzać [w coś = ad en],wkładać--jedno w drugie-inklin/ar-być skłonnym,skłaniać się,--przychylać się-inkluz/ar-włączać,obejmować-inkognit/o-incognito-inkombr/ar-utrudniać [obieg],hamować--[przepływ,inicjatywę]-inkrust/ar-inkrustować,wykonywać --inkrustację-inkubo-zmora,nocny demon zniewa---lający kobiety we śnie {mit]-inkubac/ar-wylęgać się,mieć okres--inkubacji [choroby]-inkulk/ar-zasiać w umyśle-inocent/a-niewinny,nie czyniący złego-inokul/ar-szczepić drzewa [ogrodn]-inquest/ar-zapytywać,stawiać pytania;--prowadzać ankietę-inquizicion/o-inkwizycja-insekt/o-owad,insekt [orn]-insert/ar-włączać,umieszczć-insidi/ar-robić zasadzkę,zasadzać się-insign/o-znak,odznaka-insinu/ar-insynuować,wmawiać-insist/ar-obstawać [przy swoim],--upierać się,być upartym-insolent/a-nie wykazujący respektu;--bezczelny,bezwstydny,-inspekt/ar-nadzorować,przeprowadzać--inspekcję-inspir/ar-inspirować,zachęcać,natchnąć--dawać natchnienie-instant/o-moment,chwilka-instig/ar-zachęcać,nakłaniać-instil/ar-zakraplać,wlewać po kropelce-instinto-instynkt-instituc/ar-powoływać instytucję-instituc/ur/o-instytucja-institut/o-instytut-instrucion/o-instrukcja,przepis,opis-instrukt/ar-uczyć[kogoś],instruować,--prowadzić instruktaż-instrument/o-instrument-insult/ar-wymyślać [komuś],lżyć--[kogoś],łajać,kląć;obrażać[kogoś]-intali/o-drogocenny kamień wklęsło--rzeźbiony-integr/a-integralny,stanowiący całość,--nienaruszony,calkowity-integr/(es)/o-integralność,nienaruszalność-integral/o-całka [mat]-intelekt/ar-rozumieć intelektem,uzmysłowić sobie-intelekt/o-intelekt-intelektuel/o *-intelektualista-inteligent/ainteligentny,rozumny,zdolny,bystry-- 26 intenc/ar-zamierzać,zmierzać do celu,aspirować-intendanc/o-intendentura,zaopatrzenie-intendant/o-intendent [p.furiero]-intens/a-intensywny,wzmożony,natężony-intermiędzy,pomiędzy,wśród[czas/przestrzeń]-internacion/al./a-międzynarodowy-internacional/o-międzynarodówka [r.znaczenia]-inter/rupt/ar-przerwać,przerywać-interces/ar-interweniować w czyimś inieniu [w--celu załatwienia jakiejś sprawy]-interdikt/ar-zakazywać,zabraniać;obłożyć-interdyktem-interes/ar [su]-interesować [się]-interest/o-procent,odsetka [od kapitału]-interfer/ar-interferować,wykazywać interferencję-interjecion/o-wykrzyknik [wyrazy wyrażające --eksklamację]-intermit/ar-ulegać przerwom,wykazywać brak--ciągłości;przerywać [o motorze]-intern/a-wewnętrzny-intern/eri/o-internat-interogativ/o-zaimek pytający [gram]-interpel/ar-interpelować,zgłaszaać interpelację-interpol/ar-interpolować,dokonywać interpolacji;--wplatać inny tekst [w tekst właściwy]-interpret/arinterpretować,wjaśniać;tłumaczyć--na inny język,komentować-interstic/o-zrąb,podścielisko [ mała --przerwa między poszczegól---nymi częścami ciała [med.]-interval/o-interwał;przerwa-interviu/ar-przeprowadać wywiad-intestat/o-człowiek,ktory nie sporządził --swojego testamentu-intestin/o-jelito [med]-~/o tenu/a-jelito cienkie -intima-intymny,zażyły,poufały-inton/ar-intonować,zaczynać pieśń-intoxik/ar-truć,zatruwać [=venenizar]-intrig/ar-intrygować,robić intrygi-intrik/ar-splątywać [kogoś/ czymś],--wplątywać[kogoś w coś]-introdukt/ar-wprowadzać,robić wprowa--dzenie,prezentować [coś],--robić wstęp-introvert/o-przebieraniec,introwerta-intruz/ar-narzucać się,być intruzem-intruz/em/o-intruz,narzucający się-intuic/ar-mieć intuicję,przeczuwać--intuicyjnie-intuic/o -intuicja,przeczucie-intumec/ar-obrzmiewać,puchnąć,[nazwa -- -medyczna = inflar]-inund/ar-zalewać,zatapiać,powodo---wać powódź-ius/o [skrót]-spirala domaciczna [p.spiralo,--pesario]-invad/ar-najechać,najeżdzać,--dokonywać inwazji/najazdu-invalid/a-inwalidzki-invalid/o-inwalida-invektiv/ar-słownie atakować,głosić--inwektywy-invent/ar-wynajdować,robić wynalazki-invent/ur/o-wynalazek-inventari/ar-inwentaryzować,sporządzać --inwentaryzację-invers/a-odwotny-invers/e-odwrotnie-invest/ar-inwestować,robić inwestycje-invest/aj/o-inwestycja [włożone pieniądze]invest/ur/o-inwestycja [konkretne działanie], --wynik tej działalności [np.budowa]-invit/ar-zapraszać-invit/il/o-zaproszenie-iod/o-jod [chem]-ion/o-jon [fiz]-ioni/o*-jon [chem]-ionik/a-jonicki-ips/a-sam-ips/e-samemu-ir/ar-iść,chodzić-irac/ar-złościć się-irg/a-jakiś [zaim]-irg/o-jakiś [rzecz]-irg/ube-gdzieś-irg/a/lok/e-gdzieś,w jakimś miejscu-irg/e/kande-kiedyś,w jakimś czasie-irg/u-jakiś [zaim]-irgu qua-ktoś-irid/o-irys [bot]-iridi/o [*]-iryd [chem]-irigac/ar-nawadniać,dokonywać irygacji-iris/o-tęczówka [oka] [med]-irit/ar-irytować,wzbudzać agresję/irytację,-drażnić,wzburzać-ironi/o-ironia-irupt/ar-wkraczać nagle i siłą;włamywać się-islam/o-islamo [rel]-istm/o-przesmyk-it/a = ta-tamten-it/o = to-tamto-it/i = ti-tamci,tamte [l.mn.]-item/o-pozycja [w rachunkach,w wyliczeniach,--w specyfikacjach]-iter/ar-powtarzać-itere-ponownie,znowu-itinerari/o-1.wskazówka drogowa,--2.informacja o drogach,--3.informacja o stacjach i-- - obiektach turystycznych,--4.rozkład jazdy i ceny-- przejazdów-ivor/o-kość słoniowa-izabel/a-blado-żółty-izobar/o-izobara-izocela-równoramienny [trójkąt]-izol/ar-izolować,odosabniać-izomer/o-izomera [fiz.,chem]-izoterm/o-izoterma [fiz.,meteo]-izotop/o-izotop [chem]-izotrop/a-izotropowy,równokierunkowy-- J ja-już-jabot/o-żabot-jac/ar-leżeć-jad/o-jadeit [min]-jakobin/o-jakobin-jaluz/a-zazdrosny-januar/o-styczeń-jar/o-waza fajansowa-jargon/ar-mówić żargonem-jasmin/o-jaśmin-jasp/o-jaspis [min]-javelin/o-lanca,oszczep [t.sport]-je/o-ptak z rodziny wróblowatych-jele/o-galaretka owocowa [kul]-jem/ar-jęczeć,stękać-jemel/o-bliźniak-jemeli-Bliźnięta {Zn.Zod]-jen/ar-żenować,przeszkadzać,krępo---wać [t.ruchy],utrudniać,--onieśmielać-jendarm/o-żandarm-jeneroz/a-szczodry,skłonny do rozda---wania [=prodigema]-jenjiv/o-dziąsło [med.]-jentil/a-grzeczny,uprzejmy,dobrze--wychowany-jer/ar-administrować,zarządzać--w imieniu właściciela-jerm/o-kiełek [bot]-jerm/if/ar-kiełkować [bot]-jerse/o-dżersej [materiał]-Jesu-Jezus-jet/ar-rzucać-jezuit/o-jezuita [rel]-jibet/o-szubienica [jednosłupowa];--(dwusłupowa=patibulo)-jig/o-1.układanka [gra],--2.giga [taniec]-jilet/o-męska kamizelka bez --rękawów-jin/o-dżin,jałowcówka-jinjer/o-imbir [kul]-jiraf/o-żyrafa [zoo]-jok/ar-żartować-jok/er/o-żartowniś-joke/o-dżokej-joli/a-ładny,ładniutki-jongl/ar-żonglować-jonquil/o-żonkil-jorn/o-dzień [=12 godz.];dzień[=24-- 27 -godz.(doba) = dio]-jovdi/o-czwartek-joy/ar-cieszyć się-ju/ar-rozkoszować się,odczuwać--rozkosz/przyjemność-jubile/ar-wesoło świętować,hucznie--obchodzić-Jud/a-żydowski-Jud/o-Żyd-judici/ar-sądzić,osądzać [zg.z prawem]-judici/eri/o-sąd [(budynek) t.judicieyo ]-judik/ar-sądzić,oceniać,opiniować,--wysuwac wnioski kierujac --sie prawem-juli/o-lipiec-jung/ar-zaprzęgać,łączyć pojazd do --pojazdu-jungl/o-dżungla-juni/o-czerwiec-junior/a-młodszy-juniper/o-jałowiec [bot]-junk/o-sit [bot]-junt/ar-łączyć,spajać-jup/o-spódniczka-jur/ar-przysięgać,ślubować-juri/o-juror;jury-jurnal/o-dziennik,żurnal [różner znacz,]-jus-właśnie-just/a-właściwy,odpowiedni,stosowny-justifik/ar-usprawiedliwiać,uznawać racjejut/o-juta-juvel/o-klejnot,drogocenny kamień-juvel/ist/o-jubiler-- K ka =[kad]-czy-kab/o-przylądek-kabal/o-kabała-kaban/o-szałas,chata,chałupa-kabaret/o-kabaret-kabin/o-kabina,kajuta [mors]-kabl/o-kabel,lina stalowa-kabr/ar-stawać dęba [o koniu]-kabriolet/o-kabriolet-kad [=ka]-czy-kadavr/o-trup-kadenc/o-kadencja-kadet/o-kadet-kadmi/o-kadm [chem]-kadr/o-rama,oprawa;kadra-kaduce/o-kaduceusz-kaduk/a-chylący się do upadku,--podupadły,zgrzybiały,--przedawniony[wyraz prawn]-kafe/o-kawa-kafe/eri/o-kawiarnia-kaftan/o-kaftan-kait/o-latawiec-kak/ar-p,fekifar -kak/aj/o-feko-kaka/o-kakao-kakatu/o-kakadu=kakatu [małpka]-kakafoni/o-kakafonia-- kaktu/o-kaktus [bot]-kal/o-odcisk,nagniotek [med]-kalam/o-tatarak[p.t.akoro]-kalamit/o-kalamit,nagar [mot]-kalamitat/o-nieszczęście,ogólna bieda,--[dotyka całe rzesze ludzi]-kalandr/ar-maglować-kalandr/ey/o-magiel [pomieszczenie]-kalandr/il/o-magiel [urządzenie do--maglowania]-katastrof/o-katastrofa-kalembur/o-kalambur,gra słów-kalendari/o -kalendarz,annał[=analo]-kamen/o-ognisko,kominek,komin -kamen/tub/o-przewód kominowy-kalendul/o-nagietek [bot]-kalesh/o-kareta,karoca,kolasa-kalfat/ar-uszczelniać [szpary,spoiny],--zatykać [pakułami]-kali/o-potas [chem]-kalibr/o-kaliber,wymiar-kalic/o-kielich [różne znaczenia]-kalidoskop/o-kalejdoskop-kalif/o-kalif-kaligraf/ar-kaligrafować-kalik/o-perkal -kalk/o-wapno-kalkol/o-kamień [znaczenie tylko medycz]kalkul/ar-liczyć,rachować-kalkul/il/o-kalkulator-kalm/a-cichy,spokojny-kalmar/o-kalmar [zoo]-kalor/o-ilość ciepła[fiz]-kalori/o-kaloria-kalqu/ar-kopiować [=kopiar],--kalkować [=punsar]-kalson/o-kalesony-kalsonet/o-męskie slipy-kalumni/ar-łajać,spotwarzać,szkalować,--zniesławiać,obmawiać-kalv/a-łysy-kalv/esk/ar-łysieć-kalv/esk/o-łysienie,wypadanie włosów--[=alopecio]-kalz/o-pończocha-kalz/et/o-skarpetka;pończoszka-kam-niż [przy porównaniach]-kam/o-krzywka [techn]-kamarad/o-towarzysz-kamarili/o-zausznik,kamaryl-kambi/ar-wymieniać-kame/o-kamea [bot]-kamel/o-wielbłąd [dwugarbny]--[p.dromedaro] [zoo]-kameleon/o-kameleon [zoo]-kameli/o-kamelia [bot]-kanoniz/ar-kanonizować-kanot/o-czółno,łódź-kamer/o-kamera [różne znaczenia]-kamil/o-nosze,nosiłki-kamion/o-ciężarówka-kamizol/o-kamizelka [z rękawami]--serdak [p.t.jileto,vestio]-- kamomil/o-rumianek pospolity [bot] -kamp/ar-biwakować [t.bivakar]-kampani/ar-prowadzić kampanię --[także: militarną]-kampanul/o-dzwoneczek [bot]-kampesh/o-kampesz [bot[-kamufl/ar-kamuflować,maskować-kan/o-trzcina [bot]-kanab/o-konopie [bot]-kanabin/o-konopka,makolagwa [orn]-kanal/o-kanał-kanali/o-kanalia,nikczemnik,łajdak--[p.fripono]-kanape/o-kanapa-kanari/o-kanarek [orn]-kanceler/o-kancelista-kancer/o-rak [choroba]--[rak (zwierzę) = kankro]-kande-kiedy [zaim]-kandel/o-świeca [t.bujio,cero]-kandelabr/o-kandelabr-kandi/o-kandyz,gruby cukier-kandidat/o-kandydat-kanel/o-wyżłobienie,rowek,--kanalik [techn]-kanguru/o-kangur [zoo]-kanibal/o-kanibal,ludożerca--[=hom/ivor/o]-kanin/o-kieł-kankr/o-rak [zwierzę],[t.Zn.Zod.]-kanon/o-1.działo,armata,--2.kanon [muz.rel.]-kanon/ag/ar-ostrzeliwać [z działa],--robić kanonadę-kanonik/o-kanonik-kanson/o-pieśń-kant/ar-śpiewać-kant/o-piosenka-kant/er/o-piosenkarz [amator]-kant/ist/o-piosenkarz [zawodowy]-kantarel/o-pieprznik jadalny [bot]-kantat/o-kantata-kantik/o-kantyczka,pieśń nabożna;--kolęda-kantin/o-kantyna-kanton/o-kanton-kantor/o-kantor [śpiewak kościelny]-kanvas/o-kanwas [płótno żeglarskie]-kaolin/o-kaolin [glinka porcelanowa]-kaos/o-chaos-kap/o-1.głowa,--2.głowica [techn]-kapabl/a-zdolny,zdatny-kapaces/o-pojemność-kapacitat/o-pojemność [fiz]-kape/ar-uprawiać kaperstwo-kapel/o-kaplica [rel]-kapital/o-kapitał-kapitan/o-kapitan [t.okręt wojenny],--[kapitan statku=navestro]-kapitel/o-1.głowica kolumny,kapitel,--2.rozdział [w książce]-kapitul/o-1.kapituła [rel]-- 28 -2.koszyczek kwiatostanu[bot]-kapitulac/ar-kapitulować,poddawać się-kapon/o-kapłon [kogut wysteryliz.]-kaporal/o-kapral-kapot/o-1.kapota,--2.maska,pokrywa [silnika],-kapr/o-koza [nazwa gatunku]-kapr/in/o-koza-kapr/ul/o-kozioł-kapreol/o-sarna [nazwa gatunku]-kapreol/in/o-sarna -kapric/o-kaprys-kaprikorn/o-1.koziorożec [zoo]--2.Koziorożec [Zn.Zod.]-kaprimulg/o-lelek [orn]-kapriol/ar-fikać koziołki,koziołkowac-kapstan/o-kapstan,winda cumownicza-kapsul/o-1.kapsuła[różne znaczeni]--2.kapsel [różne znaczenia]-kapt/ar-chwytać,łapać-kapuc/o-kaptur,kapuza-kapucin/o-kapucyn [mnich]-kar/a-drogi [znaczenie ogólne]-karab/o-szczypawka [ent]-karabin/o-karabin-karabin/hok/o-karabińczyk-karaf/o-karafka-karakal/o-ryś pustynny [zoo]-karakter/o-charakter [różne znaczen.]-karakteristik/o-charakterystyka-karambol/ar-powodować karambol-karamel/o-karmel [cukier palony]-karasin/o-karaś-karasino or/e/a-złota rybka[udomowiony-karaś]-karat/o-karat-karavan/o-karawana-~/seray/o-zajazd dla karawan-karavel/o-karawela [rodzaj statku]-karb/o-węgiel C [chem]-karbon/o-węgiel [opałowy]-karborund/o-karborund,węglik [chem]-karbunkl/o-czyrak [med]-karbur/ar-karburyzować,nawęglać metale;--robić mieszankę wybuchową-karburator/o-karburator,gaźnik [mot]-karcer/o-karcer,więzienie-karcionom/o-jedna z odmian choroby--raka [pat]-kard/ar-gręplować,zgrzeblić-kardan/o-kardan,złącze kardanowe-kardel/o-szczygieł [orn]-kardinal/a-1.kardynalny,główny [mat]--2.kardynalski [rel]-kardinal/o-1.liczba główna [mat],--2.kardynał [rel]-kardon/o-oset [bot]-kardun/o-kardy [rodzaj karczocha]-kare/ar-żyć bez doczesnych potrzeb,--zrezygnować z potrzeb-karel/o-1.płytka [ceramiczna],kafel,--2.karo [ w kartach]-- karen/o-kil [część podwodna statku]-karesm/o-Wielki Post [rel]-karez/ar-pieścić,głaskać-karg/ar -ładować,załadować-karg/(aj)/o-ładunek-kargo/letr/o-list przewozowy [także:--konosament= konosamento]-kari/ar-próchnieć,ulegać próchnicy-kari/o-próchnica [t.w sensie medycznym]-kariatid/o-kariatyda,podpora [arch]-karibu/o-ren,renifer kanadyjski-karic/o-turzyca [bot]-karier/o-kariera [różne znaczenia]-karikat/ar-karykaturowć,robić--karykaturę-karikat/ur/o-karykatura-kariofil/o-goździk [przyprawa kulin.]-karitat/o-miłość bliźniego,miłosierdzie--[=mizerikordio]-karitat/al./a-charytatywny-karlin/o-dzięwięćsił [bot] -karmelit/(ul)/o-karmelita [zakonnik]-karmelit/in/o-karmelitanka-karmezin/o-karmazyn [kolor]-karmin/o-karmin [barwnik]-karn/o-mięso-karnacion/o-cera,karnacja-karnaval/o-karnawał-karn/ivor/a-mięsożerny [przym]-karn/ivor/o-mięsożerny [rzecz]-karos/o-karoca,kolasa-karot/o-marchew [bot]-karotid/o-arteria główna,tętnica --szyjna [med]-karp/o-karp [icht]-karpent/ar-ciosać,obrawiać drewno,--zajmować się ciesielką-karpin/o-grab [bot]-kart/o-karta,kartka papieru-kartav/ar-wymawiać „r”gardłowo--[seplenić = zezear]-kartel/o-kartel [ekon]-karter/o-karter,osłona wału korbowego -kartezian/a-kartezjański [filoz]-kartilag/o-chrząstka [med]-kartoch/o-kartacz,nabój do broni--ręcznej-kartografi/o-kartografia-kartomanci/ar-układać / stawiać karty-karton/o-karton,tektura-kartush/o-kartusz [arch]-kartuzian/o-kartuzjanin [zakonnik]-kartuzian/ey/o-klasztor kartuzjański-karub/o-chleb świętojański -karub/ier/o-drzewo chleba świętojańskiego -karunkul/o-mięsko [med]-karusel/o-karuzela-karvi/o-kminek [przyprawa kulin]-kas/o-kasa,gotówka,zawartość-kasac/ar-dokonywać kasacji,uniewa---żniać;kasować-kashalot/o-kaszalot [zoo]-kashmir/o-kaszmir [tkanina z wełny-- -kóz z Kaszmiru]-kaset/o-kaseta [różne znaczenia]-kasi/o-kasja,stręczyniec [bot]-kasi/ier/o-krzew kasji [bot]-kasis/o-kasis [likier z czarnej porzeczki]-kask/o-kask-kaskad/o-kaskada [różne znaczenia]-kason/o-keson [techn]-kasquet/o-kaskiet [czapka z daszkiem]-kasrol/o-rondel-kast/o-kasta-kastan/o-kasztan [owoc]-kastan/ier/o-drzewo kasztanowe-kastanyet/o-kastanieta-kastel/o-zamek,kasztel-kastor/o-bóbr [zoo]-kastr/ar-kastrować,trzebić [zwierzęta]-kat/o-kot [nazwa gatunku]-kat/in/o-kotka-kat/ul/o-kot,kocur-katafalk/o-katafalk-kataklism/o-kataklizm-katakomb/o-katakumby-katalepsi/o-katalepsia [med]-kataliz/ar-katalizować,poddawać--katalizie-kataliz/iv/o-katalizator-katalog/o-katalog-katamaran/o-katamaran-kataplasm/o-kataplazma-katapult/o-katapulta;proca-katar/o-katar-katarakt/o-katarakta [różne znaczenia]-katastrof/o-katastrofa-katedr/o-katedra [wyższej uczelni]-katedral/o-katedra [wielki kościół]-kategori/o-kategoria-kategorik/a-kategoryczny,stanowczy;--bezwzględny-katek/ism/o-katechizm-katek/iz/ar-katechizować-katekumen/o-katechumen-kateter/o-cewnik [med]-katgut/o-katgut [nić chirurgiczna]-kation/o-kation [fiz]-katod/o-katoda-katolik/a-katolicki-kauchuk/o-kauczuk-kaucion/o-kaucja-kaud/o-ogon-kaul/o-kapusta [bot]-kaulo/rap/o-kalarepa [bot]-kaulo verd/a-kapusta zielona-kaulo red/a-kapusta czerwona-kaustik/a-kaustyczny,żrący,parzący-kauter/o-kauter [chem]-kauz/o-przyczyna,powód-kav/a-dziurawy [posiadający--wgłębienia/jamy]-kaval/o-koń [nazwa gatunku]-~/eduk/eri/o-stadnina koni-kaval/ach/o-szkapa,nędzny koń-kavalier/o-rycerz;kawalerzysta-kavalk/ar-jeździć konno (kawalkada)-- 29 kavalri/o-kawaleria-kavern/o-pieczara,jaskinia-kaviar/o-kawior-kay/o-nadbrzeże,przystań:peron-kayer/o-zeszyt,kajet-kazak/o-serdak;kurtka dżokejska-kaz/o-przypadek [t,gramatyczny]-kaze/o-twaróg,twarożek-kazein/o-kazeina [chem]-kazemat/o-kazamaty-kazern/o-koszary-kazin/o-kasyno-kazuar/o-kazuar [zoo]-ke-że-kegl/o-kręgiel-kel/o-kołek [techn]-keler/o-piwnica-kelk/a-trochę,parę-kemi/o-chemia-kepi/o-kepi [rodzaj czapki]-keratin/o-keratyna [chem]-kerl/o-facet,młodzieniec-kern/o-jądro,pestka;sedno-kerosen/o-kerozen [nafta do oświetlania ]-kerub/o-cherubin/ek-kest/o-skrzynia,skrzynka,pudło--[tir/kesto = szuflada]-kidnap/ar-porywać [ludzi]-kik/ar -wierzgać [o koniu,ośle];[podnosic--do góry tylne nogi](p.piafar)-kili/o-kil,stopka [ o statku]-kilogram/o-kilogram-~/ometr/o-kilogramometr-kilolitr/o-kilolitr-kilometr/o-kilometr-kimer/o-chimera-kimon/o-kimono-kin-pięć-kiosk/o-kiosk-kirk/o-kościół,Dom Boży-kiromanci/ar-wróżyć z rąk-kiropter/o-rękoskrzydłe [nietoperze]-kirsh/o-wiśniówka [kulin]-kirurg/o-chirurg-kirurgi/o-chirurgia-kis/ar-całować-klad/o-brudnopis [pzygotowany do--przepisania]-klak/ar-klaskać,trzeszczeć,stukać-klam/ar-krzyczeć,wrzeszczeć-klamo/punt/o-wykrzyknik [!],[znak graficzny]-klan/o-klan-klap/o-klapa,zawór bezpieczeństwa-klar/a-jasny,klarowny,zrozumiały-klarinet/o-klarnet-klarion/o-trąbka-klas/o-klasa [różne znaczena]-klasifik/ar-klasyfikować-klasik/a-klasyczny-klaudik/ar-utykać-klaun/o-klaun-klauz/o-klauzula [różne znaczenia]-klav/o-klawisz [różne znaczenia]-- klav/ag/ar-naciskać klawisze [klikać]-klavikord/o-klawikord-klavikul/o-obojczyk [med]-klef/o-klucz-klem/ar-ściskać,.zaciskać,dokręcać,--dociągać [kluczem]-klematid/o-klematis,powojnik [bot]-klement/a-łaskawy,płynący z serca-klepsidr/o-klepsydra,zegar[wodny,--piaskowy]-kleptomani/o-kleptomania-klerik/o-kleryk-klerk/o-urzędnik niższej kategorii-klient/o-klient-klif/o-klif,urwisko brzegu morskiego-klik/o-klika,koteria-klim/ar-wspinać się,wchodzić na--górę [t,acensar]-klimat/o-klimat-klimatologi/o-klimatologia-klinik/o-klinika-klink/o-klamka,zapadka,haczyk--do zamykania drzwi-kliper/o-kliper [szybki statek z--żaglami]-klish/ar-robić kliszę,kliszować [fot]-klish/ur/o-klisza [fot]-klister/o-lewatywa [med]-klister/iz/ar-robić lewatywę-klitorid/o-łechtaczka [med]-kliv/ar-łupać,rozłupywać[minerał]-kloak/o-1.kloaka,szambo,dół-- ustępowy--2.stek [u ptaków]-klok/o-godzina [na zegarze] ;(p. horo)-klor/o-chlor [chem]-klor/acid/o-kwas chloru-klor/at/o-chloran-klorofil/o-chlorofil [bot.,chem]-kloroform/o-chloroform-kloros/o-chloroza,blednica [pat]-klosh/o-dzwon/ek-klostr/o-klasztor-klov/o-gwóźdż-kloz/ar-zamykać-klub/o-klub-kluk/ar-gdakac,kwokac-kluz/o-śluza [dla lin kotwicznych]-knut/o-knut,batog,bat -koagul/ar-ścinać się,koagulować-koakt/ar-zmuszać siłą-koal/o-koala [zoo]-koalis/ar-zawiązywać koalicję,--sprzymierzać się [p.koluzionar]-kobalt/o-kobalt [chem]-kobay/o-świnka morska [zoo]-kobold/o-karzełek,krasnoludek,skrzat-kochenil/o-kocenila [ent]-kocinel/o-biedronka ent-kodein/o-kodeina [farm]-kodex/o-kodeks [różne znaczenia]-kodicil/o-kodycyl [dodatek do --testamentu]-koeficient/o-współczynnik [fiz]-- kofi/o-miękkie nakrycie głowy--dla kobiet;damski beret-kofr/o-kufer,skrzynia podróżna-koher/ar-być koherentnym,wykazy---wać koherencję-kohort/o-kohorta-koincid/ar-zbiegać się,schodzić się,-koit/ar-spółkować,odbywać stosun---ki seksualne-kok/o-koks-koka/o-koka [krzew]-kokain/o-kokaina [chem]-kokard/o-kokarda-koket/a-kokieteryjny,zalotny-koklush/o-koklusz [pat]-kokon/o-kokon-kokos/o-kokos-kokos/ier/o-drzewo kokosowe-kol/o-szyja-kolaret/o-koloratka [kołnierz w --ubiorze księdza katolickiego] -kolorateral/a-boczny [o drzewie genea---logicznym]-kolchik/o-zimowit [bot]-kold/a-zimny-koldkrem/o-papka na twarz-koleg/o-kolega [różne znaczenia]-koleg/ar/o-kolegium-kolegi/o-kolegium [naukowe]-kolekt/ar-zbierać,kolekcjonować-kolektiv/a-kolektywny,zbiorowy-kolektivism/o-kolektywizm-kolektor/o-kolektor-koleopter/o-tęgoskrzydłowy;chrząszcz-koler/o-cholera [pat]-kolesterol/o-cholesterol [chem]-koli/ar-zbierać,zrywać [kwiaty,trawy,--zioła itp]-koliar/o-naszyjnik,kolia-kolibr/o-koliber [orn]-kolik/ar-mieć kolkę,mieć atak--kolki [pat]-kolik/o-kolka ,ból brzucha [med]-kolimb/o-nur [orn]-kolin/o-górka,wzniesienie,wzgórze-kolizion/ar-zderzyć się,mieć kolizję--[p.także: karambolar]-kolm/o-szczyt [różne znaczenia]-kolofon/o-kalafonia-kolok/ar-lokować pieniądze w --banku [ na procent]-kolomb/o-gołąb-kolon/o-1.kolumna,słup [arch],--2.klin [techn]-kolonel/o-pułkownik [wojsk]-koloni/o-kolonia [różne znaczenia]-kolor/o-kolor-kolorit/o-koloryt-kolos/o-kolos-kolport/ar-kolportować,roznosić-kolubr/o-połoz [wąz]-kolum/o-kołnierz [koszuli,sukni,(t.--znaczenie techniczne)]-- 30 ~/o stacant/a-kołnierz stojący-~/o jacant/a-kołnierz leżący-kolumbari/o-cmentarzysko urn z procha---mi;przechowalnia urn-kolumn/o-kolumna-kolur/o-kolur,koło zerowe układu--ekliptycznego [astr]-koluzion/ar-zmówić się,ukartować,tajemnie-- się porozumiewać [p.koalisar]-koluzion/o-tajne porozumienie,zmowa,--spisek-kolz/o-rzepak [bot]-kom-jak,jako [p.t. quale] -kom/o-przecinek-koma/o-komat [interwał muzyczny]-komand/ar-komenderować,dowodzić,--wydawać rozkazy,--rozkazywać-komandit/ar-odpowiadać do wysokości--sumy komandytowej-komandit/o-spółka komandytowa-komandor/o-komandor[(posiadacz orderu--komandorii);(stopień w--marynarce)]-komat/o-koma,spiączka [pat]-kombat/ar -walczyć [na wojnie]-kombin/ar-kombinować,obmyślać-kombust/ar-palić,spalać,opalać-komedi/o-komedia-komenc/ar-rozpoczynać [się],zaczynać--[się]-koment/ar-komentować,opatrywać--komentarzem-komerc/ar-handlować,prowadzić--handel-komet/o-kometa-komfort/o-komfort,wygoda-komik/a-komiczny-komisari/o-komisarz-komisari/ey/o-komisariat-komision/o-1.zlecenie,zamówienie;--2.zlecenie komisowe na-- obcy rachunek-komisur/o-spojenie,spoidło [anat]-komitat/o-komitet-komiz/o-ekspedient,sprzedawca-komocion/ar-nagle wzburzyć lub--zaszokować-komod/a-pasujący,wygodny,--dogodny-komod/o-komoda [mebel]-komodor/o-komodor [oficer morski]-komon/o-wspólnota [administr.],--komuna,okręg wyborczy-kompakt/a-ścisły,spoisty,zbity,zwarty,--szczelny-kompan/o-kompan,towarzysz,ziomek-kompani/o-1.kompania [wojskowa =-- = roto]--2.kompania [towarzystwo-- handlowe (spółka)]-kompar/ar-porównywać(coś z czym),--stopniować(przymiotniki/-- -przysłówki)-komparativ/o-stopień wyższy [przy--stopniowaniu]-kompas/o-cyrkiel-kompat/ar-litować się,współczuć,-kompatibil/a-kompatibilny,zgodny-kompendi/o-kompendium,skrót,zarys-kompens/ar-kompensować,wyrówny---wać-kompetent/a-kompetentny,miarodajny-kompil/ar-kompilować,zestawiać--[z urywków cudzych]--własne teksty,dokonywać--kompilacji-komplemento-dopełnienie [gram]-komplet/a-kompletny,całkowity,--zupełny-komplex/a-kompleksowy,zespołowy,--całościowy-komplic/o-współwinowajca,wspólnik--pomagający w przestępstwie-komplik/ar-komplikować,gmatwać-komplimentarkomplementować,schlebiać,--pochlebiać,chwalić-komplot/ar-spiskować,knuć spisek--[p.koluzionar]-kompost/ar-składać tekst [w drukarni]-kompost/ist/o-zecer [druk]-kompot/o-kompot-kompoz/ar-komponować-kompr/ar-kupować-kompren/ar-rozumieć,pojmować-kompres/ar-ściskać lub zmniejszać przez--ciśnienie,zagęszczać [=--=densigar]-kompromis/ar-kompromitować-komt/o-graf,hrabia-komt/i/o-hrabstwo-komun/a-wspólny,komunalny,ogólny,--powszechny-komun/es/o-wspólnota-komuni/ar-przystępować do komunii-komuni/o-komunia-komunik/ar-komunikować,podawać do--wiadomości-komunion/o-wyznanie [wiary]-komut/ar-komutować,zmieniać kieru---nek prądu-kon/o-1.stożek [geom]--2.szyszka [bot]-koncentr/ar-koncentrować,skupiać,--ześrodkowywać-koncept/ar-1.koncypować,uogólniać--2.zachodzić w ciążę [p.t.=-- = gravideskar]-koncern/ar-dotyczyć-koncert/ar-koncertować,dać koncert-konces/ar-koncedować,zezwalać,--przystawać [na coś]-koncesion/ar -udzielać koncesji,--przyznawać koncesję-konci/ar-mieć świadomość,być--świadomym-- -domniemywać[p.divinar]-konci/o-świadomość-konjel/ar-spajać,mrozić na zimno-koncienc/o-sumienie-konjug/ar-odmieniać czasowniki [gram]-koncil/o-sobór [rel]-koncili/ar-godzić,pogodzić,zaprowadzić-- konjuncion/o-spójnik [gram]-konjuntiv/o-spojówka [med]-- zgodę-konjuntiv/it/o-zapalenie spojówek [pat]-konciz/a-zwięzły,treściwy,lapidarny-konjuntur/o-konjunktura,ożywienie-kondamn/ar-potępiać--gospodarcze [ekon]-kondens/ar-kondensować,robić ścis--konk/o-muszla--łym,zagęszczać [p.densigar,-konkav/a-wklęsły--kompresar]-kondicion/ar-uwarunkowywać,uzależniać-- konklav/o-konklawe-konkluz/ar-konkludować,wnioskować-- od warunków,stawiać warunki-konkord/ar-być w zgodzie,żyć w zgodzie-kondicion/al/a-warunkowy,stawiający konkordat/o-konkordat,umowa-warunki-konkret/a-konkretny-kondicional/o-tryb warunkowy [gram]-konkub/(ul)/o-konkubent,nieślubny mąż-kondiment/o-przyprawa [kul]-kondol/ar-składać kondolencje,wyrażać-- konkub/in/o-konkubina,nieślubna żona-konkurenc/ar-konkurować,uprawiać--ubolewanie [z powodu.....]--konkurencję-kondomimi/o-kondominium-konkurs/ar-brać udział w konkursie-kondor/o-kondor [orn]-konkusion/ar-osiągać profity kondukt/ar-prowadzić;przewodzić wykorzystująć-[t.techn]--stanowisko służbowe-konduktor/o-1,konduktor,-konoc/ar-znać--2.przewód.przewodnik [techn]-kondut/ar-prowadzić się,sprawować się-- konosament/o-konosament[=kargoletro]-konekt/ar-łączyć,stykać,spajać[t.techn]-- konquest/ar-podbić,zdobyć,zawojować-konquest/er/o-konkwistador,najeżdzca-konfecion/ar-produkować konfekcję-konsakr/ar}-poświęcasć [swój czas,-konfer/ar-konferować,odbywać -[ad] }-swoje pieniądze itd,czemuś--konferencję,obradować--lub komuś]-konfes/ar-wyznać [coś],przyznać się-konsekrac/ar-wyświęcać [rel]--[do czegoś],spowiadać się-konsent/ar-zgadzać się-konfesion/o-publiczne wyznanie wiary-konsequ/ar-postępować logicznie,być-konfid/ar-ufać,zaufać,zawierzać--konsekwentnym-konfidenc/ar-powierzać [sekret],-konserv/ar-konserwować,przechowywać -konfirm/ar-potwierdzać,utwierdzać,-konsider/ar-rozważać,zastanawiać się,--zatwierdzać;bierzmować--brać pod uwagę-konfer/ar-konferować,odbywać-konsign/ar-konsygnować,wysyłać --konferencję,obradować--za pokwitowaniem-konfisk/ar-konfiskować,dokonywać konsil/ar-radzić,poradzic, dawać rady-konfiskat-konsist/ar[ek]-składać się [z]-konfit/ar -robić/smarzyć konfiturę-konsist/ar[ye]-polegać [na]-konfit/ur/o-konfitura-konflikt/ar-być w konflikcie,mieć konflikt- konsistori/o-konsistorium-konskript/ar-powoływać [do wojska, do--robót specjalnych]-konform/a-zgodny,odpowiedni-konsol/o-konsola [różne znaczenia]-konfront/ar-konfrontować,dokonywać-konsolac/ar-pocieszać--konfrontacji-konfund/ar-mieszać,pomieszać,poplątać;-- konsolid/ar-konsolidować [pożyczki--państwowe]--peszyć-konsome/o-rosół,bulion z kostki-konglomerat/o-konglomerat-konsonanc/ar-współbrzmieć-kongr/o-węgorz[=anguilo] morski-konsonanc/o-spółgłoska [gram]-kongregacion/o-kongregacja,bractwo-konsort/o-konsorcjum-kongres/ar-uczestniczyć w kongresie-konspir/ar-konspirować,knuć spisek-kongres/o-kongres-kongru/ar-wskazywać zgodność,zgadzać -[=komplotar]-konsput/ar-rzucać niepochlebne uwagi-się, --[o kimś/czyms](p,także:--pokrywać się,przystawać [geom]--kalumniar)]-koni/o-klin [techn]-konstant/a-stały,niezmienny-konifer/o-konifera [roślina iglasta]-konstat/ar-konstować,stwierdzać -koniko-krzywa stożka [mat]-konivenc/ar-udawać,że się (czegoś) nie-- konstern/ar-konsternować,wprowadać --w stan zakłopotania--widzi, przymykać oczy (na-konstip/o-zaparcie,zatwardzenie--coś),milczeć,przemilczać-konstituc/ar-konstytuować,organizo--konjekt/ar-odgadywać,domyślać się,-- 31 -2.płacić składki,--wać,ustanawiać,tworzyć--3.płacić kontrybucję/haracz-konstituc/o-konstytucja-kontric/ar-mieć wyrzuty sumienia z-konstitucion/o-budowa ciala [istoty -powodu obrazy Boga-zyjacej]-kontrol/ar-kontrolować-konstrikt/ar-zwężać,ściągać-kontrovers/ar-polemizowac,spierać się,-konstrukt/ar-konstruować,budować--kłócić się [o coś]--[t.zdanie gramatyczne]-kontur/o-kontur,zarys [kształtów],-konsul/o-konsul--obrys-konsult/ar-konsultować,zasięgać rady,-kontuz/ar-kontuzjować,powodować--radzić się--kontuzję-konsum/ar-konsumować,pochłaniać-konvalec/ar-wracać do zdrowia--jedzenie,jeść-konvelac/o-powrót do zdrowia, -kont/ar -zaliczać na konto-konvekt/ar-przemieszczać ciepło przez-kont/o-konto--konwekcję-konto kurant/a-konto bieżące-konvekt/o-konwekcja-kontagi/ar-przenosić chorobę,zarażać,-konven/ar-pasować,nadawać się,być--zakażać --odpowiednim/właściwym,-kontakt/ar-kontaktować (się),być w--być dobrze dobranym--kontakcie-konvent/o-konwent-kontamin/ar-zakażać/zarażać chorobą-konverg/ar-wykazywać zbieżność,--zakaźną-kontempl/ar-kontemplować,oddawać się-- -skupiać się,zbiegać się--[o promieniach]--kontemplacji;rozważać-konvert/ar -nawracać [się] (na wiarę)-konten/ar-mieścić w sobie,zawierać-konvex/a-wypukły-kontent/a-zadowolony-konvink/ar-przekonywać-kontest/ar-zaprzeczać,poddawać w-konvolvul/o-powój [bot]--wątpliwość,kweswtionować-kontinenc/ar-wstrzymywać się od stosun--- ~o prat/al/a-powój polny [bot]-~o trikolor/a-powój trzykolorowy [bot]--ków i uciech cielesnych-konvuls/ar-mieć konwulsje-kontinent/o-kontynent-konvoy/ar-konvojować-kontingent/o-kontygent-konyak/o-koniak-kontinu/a-ciągły,nieprzerwany-kooper/ar-kooperować,współpracować-kontinu/ig/ar-kontynuować--między sobą-kontor/o-kantor [wiele znaczeń];-koopt/ar-do/kooptowąć,[dodać do--biuro,kancelaria--do pełnego stanu]-kontraband/ar-uprawiać kontrabande,-koordin/ar-koordynować,--zajmować się kontrabandą-kopi/ar-kopiować[p.kalquar,punsar] -szmuglować--kontrabas/o-kontrabas-kopi/il/o-kopiarka [t.kopi-mashino]-kontradans/o-kontredans [taniec]-kontrafakt/ar-imitować lub reprodukować- kopi/ur/o-kopia-kopr/o-kopra [wysuszony miąższ--kokosu]--niezgodnie z prawem;-kops/o-wycinka [lasu],zagajnik,--fałszować,podrabiać--rzadki drzewostan-kontrafort/o-filar podtrzymujący-kontrakt/ar-1.ściągać,redukować[dwie-- kopul/o-łącznik [gram]-kopulac/ar-kopulować--spółgłoski/sylaby w jedną]-koqu/ar-gotować--2.redukować objętość bez-kor/o-chór-- zmniejszania masy;(t.med.)-korali/o-koral-kontraktur/o-przykurcz [med]-koram-wobec,przed [obliczem],-kontralt/o- kontralt [muz]]--w obecności-kontrapunt/o-kontrapunkt muz]-koran/o-koran [rel]-kontrast/ar-kontrastować-korb/o-kosz/yk-kontrat/ar-kontraktować,zawierać-korbel/o-wspornik,podpora [arch]--umowę/kontrakt-kord/o-lina,struna,powróz-kontrat/o-kontrakt,umowa-kontravenc/ar-działać przeciwko ustalo--- kordi/o-serce--[t..w kartach]--nym normom/regułom-kordi/ik/a-chory na serce [przym]-kontre-preciw/ko-kordi/ik/(ul.)/o-[mężczyzna] chory na kontre/a-przeciwny-serce-kontre/e-przeciwnie-kordi/ik/in/o-[kobieta] chora na serce-kontre/dic/ar-mówić przeciwko-kontribut/ar-1.przyczyniać się do,mieć-- kordon/o-kordon-kord/et/o-sznurek ,kordonek-- swój udział,-- 32 kore/o-pląsawica [pat]-korekt/a-poprawny-korekt/ig/ar-poprawiać,korygować-kolerat/ar-korelować-korespond/ar-korespondować-koriandr/o-kolender [bot]-koridor/o-korytarz,sień-korife/o-koryfeusz-korint/o-korynt,[rodzynka]-kork/o-korek [różne znaczenia]-kormoran/o-kormoran [orn]-korn/o-róg [różne znaczenia]-korn/ar/o-poroże-korn/et/o-rożek [t.do lodów]-~/paper/a-torebka [w kształcie rożka]-kornak/o-kornak,przewodnik słoni-kornamuz/o-dudy [muz]-korne/o-rogówka [oka]-kornic/o-gzyms [arch]-kornik/o-wrona [orn]-korod/ar-korodować-koroid/o-naczyniówka [oka],[med]-korol/o-korona kwiatu [bot]-kolorari/o-wniosek bezpośredni,-[matem.,log]-twierdzenie dowiedzione-korp/o-ciało [t.milit]-korporaciono-korporacja,stowarzyszenie,--związek,bractwo-korpulent/a-korpulentny,tęgi,otyły-korpuskul/o-cząstka,drobina [chem]-kors/o-korso,aleja spacerowa-korsaj/o-stanik,biustonosz-korsar/o-korsarz-korset/o-gorset-kort/o-podwórze-kort/eg/o-dwór [t.książęcy]-kort/um/o-sąd,trybunał-kortic/o-kora z drzewa-korund/o-korund [chem]-korupt/ar-korumpować,przekupy---wać; psuć się [o żywności]-korv/o-kruk [orn]-korvet/o-korweta-ko-sinus/o-kosinus [mat]-kosm/o-kosmos,wszechświat-kosmetik/o-kosmetyk-kosmogoni/o-kosmogonia-kosmografi/o-kosmografia-kosmologi/o-kosmologia-kosmopolit/a-kosmopolityczny-kost/o-żebro [anat];żebro,żeberko [techn]-kot/o-numer rejestracyjnu w--teczce akt-ko-tangent/o-kotangens [mat]-kotilion/o-kotylion-kotlet/o-kotlet-koton/o-bawełna-kov/ar-siedzieć na jajkach,wysiady---wać jajka-kovr/ar-przykrywać,pozakrywać,--okrywać,zakrywać-koyot/o-kojot [zoo]-koz/o-sprawa,rzecz [p.afero]-kozak/o-kozak [rózne znaczenia]-- krab/o-krab [zoo]-krag/o-kołnierz pastora ewangelic---kiego [ p.kolareto]-krak/ar-trzaskać,wydawać trzaski,--trzeszczeć-kraknel/o-suchar/ek-kramp/o-skurcz [med]-krampon/o-1.klamra [t.techn],--2.nawias (klamra);[p,także:-- parentezo,embracilo]-kran/o-kran [urządzenie do podnoszenia--ładunków i transportu na krótki--dystans (tech);{p.argano}]-krani/o-czaszka [med.]-krapul/ar-prowadzić rozwiązłe życie--[p.,debochar]-kras/o-brud [(na skórze);brud w--sensie ogólnym=sordidajo]-krateg/o-głóg [bot]-krater/o-krater-kravat/o-krawat-krayon/o-ołówek-kraz/o-krazis,ściągnięcie/zmieszanie--(samo)głosek [gram]-kre/ar-tworzyć,stworzyć-kred/ar [a]-wierzyć [w]-kredenc/o-kredens-kredit/ar-kredytować,udzielać --kredytu-krem/o-śmietana;krem-kremac/ar-dokonywać kremacji,--spopielać zwłoki-kreol/a-kreolski-kreol/(ul)/o-kreol-kreol/in/o-kreolka-kreozot/o-kreozot [farm]-krep/o-krepa [tkanina]-krepis/ar-szpachlować,smarować --mur szpachelką-krepit/ar-lekko trzaskać-krepuskul/o-zmierzch-kres/o-rukiew wodna [bot]-kresk/ar-rosnąć,wzrastać-kresk/aj/o-roślina [p.planto]-kresp/o-naleśnik [kul]-krest/o-1.grzebień [u ptaków],--2.grzbiet [góry]-krestomati/o-wypis,zbiór czytanek-kret/o-kreda-kretin/o-kretyn-kreton/o-kreton [tkanina]-krev/ar-pękać [różne znaczenia]-krevet/o-krewetka-krevis/ar-pękać od góry-kri/ar-krzyczeć-kribl/o-przetak,sito [p.sivo]-krik/o-podnośnik,lewar [ręczny]-kriket/o-krykiet [gra]-krimin/ar-popełnić przestępstwo--lub zbrodnię-krimin/(aj)/o-zbrodnia ,przestępstwo-krimin/al/a-kryminalny,zbrodniczy-krin/o-końskie włosie-krinolin/o-krynolina-- krip/o-złób,żłobek [t.rel]-kripl/a-kaleki,dotknięty kalectwem-kripl/(ul.)/o-kaleka-kript/o-krypta,podziemne sklepienie --kościoła-kriptogam/o-roślina kryptogamiczna =--=roślina skrytopłciowa [bot]-kriptograf/ar-pisać tajnym pismem-kriptograf/(ur)/o-tajne pismo-krisp/a-bardzo pokręcony,--kędzierzawy [ włosy]-Krist/o-Chrystus-Krist/an/o-Chrześcijanin-kristal/o-kryształ-kristalin/o-soczewka oka [med.]-kristalografi/o-krystalografia,nauka o--kryształach-kristaloid/o-kriystaloid [chem/bio]-kriteri/o-kryterim,miernik,sprawdzian,--probierz-kriticism/o-krytycyzm [filoz]-kriticist/o-krytycysta [filoz]-kritik/ar-krytykować-kriz/o-kryzys [różne znaczenia]-krizalid/o-poczwarka [ent]-krizantem/o-chryzantema [bot]-krizokalk/o-kryzokalk [chem]-kroas/ar-krakać,rechotać,kumkać-kroch/ar-szydełkować [p.trikot/ar]-kroch/il/o-szydełko-kroket/o-krokiet-krokodil/o-krokodyl [zoo]-krom/o-chrom Cr [chem]-kromatik/a-chromatyczny,barwny-kromoson/o-chromoson-kromolitograf/ar-drukować na kolorowo-~/ur/o-druk barwny-kron/o-korona,wianek-~/o imperial/a-korona cesarska-kron/iz/ar-koronować,wieńczyć-kronik/a-chroniczny,przewlekły [pat]-kronik/o-kronika-kronik/al/a-kronikarski,dot,kroniki-kronik/ist/o-kronikarz-kronologi/o-chronologia,-kronometr/o-chronometr,czasomierz-kronometri/o-chronometria,mierzenie czasu-krop/o-wole [u ptaków; (wole w--znaczeniu medycznym = strumo)]-krotal/o-wąż grzechotnik [zoo]-kroz/ar-krążyć,kołować [ statek]-kruc/o-krzyż-kruc/ag/ar-krzyżować,przbijać do--krzyża,ukrzyżować-kruc/arane/o-krzyżak [pająk]-kruco-milit/o-krucjata,wojna krzyżowa-~milit/ant/o-krzyżowiec,[rycerz]-kruc/um/ar-1.krzyżować (się) [linie,drogi,itp.]--2.krzyżować [się) w-- hodowli]-kruch/o-dzban/ek-krucifer/o-roślina krzyżowa [bot]-- 33 krucifix/o-krucyfiks-krud/a-surowy [będący w stanie natural---nym,nie przetworzony, nie-- obrobiony]-~/a petr/o-kamień surowy/budowlany-krug/o-dzban[z drewna lub metalu]-krul/ar-upadać,rozpadać się-krum/o-miękisz;ośródek chleba-krumpl/ar-zgniatać,miętosić-krup/o-krup,błonica krtani [pat]-krupier/o-krupier [w kasynie]-krur/o-udo,goleń [med]-krust/o-twarda warstwa zewnętrz---na,skorupa[u skorupiaka],-krust/ace/o-skorupiak -kruzel/o-tygiel,gar wielkiego pieca--[hutniczego]-kuaf/ar-układać włosy,fryzować[=--=frizar]-kub/o-bryła,sześcian,kostka-kubit/o-1.przedramię -- [=avanbrakio],(med)-[med]-2.kość łokciowa[=ulno]-kubut/o-1.łokieć,--2.miara długości -- [„łokieć” = ulno]-kugl/o-kula,pocisk-kuk/o-ciastko-kukumbr/o-ogórek [bot]-kukul/o-kukułka [rn]-kukurbit/o-1.dynia,bania,--2,retorta destylacyjna-kukurbit/ace/o-rodzina dyniowatych-kul/o-1.tyłek,pupa[u ludzi(sedo)],--2.tył [ zwierząt]-kulas/o-1.zamek [broni palnej]--2.głowica cylindryczna -kulbat/ar-koziołkować,fikać kozły--[p.kapriolar]-kulc/o-komar [ent]-kulier/o-łyżka-kulis/o-kulisa [teatr.],rowek [techn]-kulmin/ar-kulminować,osiągać szczyt,--dochodzić do punktu --szczytowego-kulp/ar-być winnym-kulp/o-wina-kult/ar-uprawiać kult[adorować --Boga lub idola] -kultel/o-oprwiony nóż [=kozik]-kultiv/ar-kultywować,,uprawiać --ziemię/pole-kultur/o-kultura-kumin/o-kminek [bot]-kumpres/o-kompres-kumul/ar-kumulować,gromadzić-kun -z [kimś] (zaim]-kun/e-razem,wspólnie-kun/sid/ar-odbywać posiedzenie-kun/ven/ar-zbierać się wspólnie-kun/ven/o-zebranie-kunikl/o-królik-kup/o-kieliszek z nóżką-kupe/o-przedział wagonowy[podobny-- -do berlinki] -kuperos/o-trądzik [pat]-kupl/ar-łączyć [elektr,],sprzęgać [techn]-kupl/il/o-sprzęgło [techn]-kuplet/o-kuplet-kupol/o-kopuła-kupon/o-kupon,odcinek-kupr/o-miedź [chem]-kur/ar-biegać-kurac/ar-kurować,leczyć-kuraj/ar-mieć odwagę,odważyć się-kuraj/oz/a-odważny-kurar/o-kurara-kuras/o-1.pancerz [rycerza],--2.pancerz [statków i pojaz--- dów wojskowych]--3.pancerz [niektórych ryb]-kurat/ar-działać jako kurator-kurat/o-kurator;kuratela-kuri/o-kuria [rel]-kurier/o-kurier-kurioz/a-dziwny,osobliwy,ciekawski-kurkulion/o-chrząszcz „słonik” ent]-kurkum/o-ostrzyż,kurkuma [bot]-kurs/o-kurs [nauka i waluta]-kursiv/o-kursywa-kursor/o-kursor [różne znaczenia]-kurt/a-krótki-kurtaj/ar-pośredniczyć w kupnie/--sprzedaży jako makler,brać--udział w sprzedaży hurtowej-kurten/o-kurtyna;firanka-kurtez/ar-zalecać się,podkochiwać--się-kurv/a-skrzywiony,zakrzywiony,--krzywy [geom]-kurv/o-krzywizna [t.zakręt drogi]-kusen/o-poduszka-kusen/et/o-poduszeczka;podkładka--[techn]-kush/ar-położyć [się],kłaść [się]-kust/ar-kosztować [o cenie]-kustum/ar-mieć zwyczaj,być przyzwycza--jony [do czegoś]-kustum/onawyk,przyzwyczajenie,obyczaj,--zwyczaj-kut/o-rodzaj tuniki dla kobiet oraz--mężczyzn-kutikul/o-skórka paznokcia-kutr/o-kuter-kuv/o-wanna,kadź,ceber-kuvent/o-budynek klasztorny;konwent,--zgromadzenie zakonne-kuvert/o-koperta-kuz/(ul.)/o-kuzyn-kuzulo primer/a-siostrzeniec,bratanek-kuz/in/o-kuzynka-kuzino primer/a-siostrzenica,bratanica-- L labi/o-warga[różne znaczenia]-labirint/o-labirynt-- labor/ar-pracować-laboratori/o-laboratorium-labr/o-umbryna [icht]-lac/o-sznurowadło-lacer/ar-drzeć,rwać,rozdzierać-lacert/o-jaszczurka-laciv/a-lubieżny,rozpustny,sprośny -lad/o-blacha cynowa-lag/o-jezioro -lagun/o-laguna-laik/a-laicki,świecki-laik/(ul)/o-laik,człowiek świecki-lak/o-lak-lak/iz/ar-lakować,pokrywać lakiem-lake/o-lokaj-lakonik/a-lakoniczny-lakrim/o-łza-lakt/o-mleko-laktovoy/o-droga mleczna [astr]-lakt/um/o-mlecz [rybi];[mlecz--(roślina)=leondento]-lakt/eri/o-mleczarnia-laktaz/o-laktaza [(enzym),chem]-laktometr/o-laktometr [do mierzenia--mleka]-laktos/o-laktoza,cukier mleczny-lakun/o-wyłom,szczelina-lam/o-klinga,brzeszczot-lama/o-1.lama [zwierzę]--2.lama [kapłan tybetań]-lamantin/o-rochlica [zoo]-lament/ar-lamentować-lamin/ar-laminować,walcować --metale-lamp/o-lampa-lampas/o-lampas [chińska tkanina]-lampion/o-lampion-lampred/o-minog [icht]-lan/o-wełna-lanc/o-lanca,pika ,[t.piquo]-land/o-kraj-landgrav/o-landgraf-lang/o-jezyk [anat]-lang/eto-języczek [t.techn]-langor/ar-tracić siły,ulegać wycieńcze---niu/wyczerpaniu;usychać z--tręsknoty/miłości-langust/o-langusta [zoo]-lani/o-dzierzba[orn]-lanj/o-pielucha-lanolin/o-lanolina-lans/ar-1.lansować [coś/kogoś]--2.wyrzucać,wypuszczać-- [w powietrze]--3.wystrzeliwać [rakiety--w kosmos]-lantern/o-latarnia-lanug/o-puch [p.”ederduno”]-lard/o-słonina -laric/o-modrzew [bot]-laring/o-krtań [med]-laring/it/o-zapalenie krtani [pat]-laringoskop/o-laryngoskop [techn]-- 34 laringotomi/o-usunięcie/wycięcie krtani-larj/a-szeroki-larv/o-larwa [zoo]-las/ar-zostawiać,pozostawiać-laskar/o-hinduski marynarz-last/a-ostatni [ostateczny]-lat/o-łata [=deska],listwa-latent/a-utajony,ukryty,niewidoczny,--niedostrzegalny-later/o-bok [geom];strona [prawa/lewa],--[t,(med.)]-latex/o-lateks-Latin/a-łaciński [jęz]-latir/o-groszek pachnący [bot]-latitud/o-szerokość geograficzna-latrin/o-latryna,ustęp-latug/o-sałata [bot]-latun/o-mosiądz-laub/o-altana,szałas-laud/ar-chwalić,wychwalać-laudan/o-laudanum (środek nasenny)-laur/o-laur,wawrzyn;[wieniec --laurowy (=lauro-krono)]-laureat/o-laureat-laus/o-wesz,[ent]-laut/a-głośny,-lav/ar-myć,prać-lavar su-myć się-lavend/o-lawenda-lax/a-rozluźniony,nie napięty-laz/o-lasso-lazaret/o-lazaret-lazaron/o[*]-łazęga [z Neapolu]-lecion/o-lekcja,wykład[uczelnia]-lecitin/o-lecytyna [chem]-led/a-brzydki,nie ładny-ledr/o-skóra [zwierzęca --(wyprawiona do dal- --szej przeróbki);p.t.felo]-leg/o-prawo [dot.człowieka i--jego postępowania - (prawo --ustalone przez człowieka)]; --[prawo naturalne -( zjawiska --przyrody i naukowe) =leyo]-legac/ar-przekazać [komuś] w--spadku-legat/o-legat [papieski],pełno---mocnik [ważnej osoby] -legend/o-legenda-legitim/a-legalny,zgodny z prawem; --prawny-legion/o-legion-legum/o-warzywa;jarzyna [kul]-legumin/o-legumina-leguminos/o-leguminoza-lejer/a-lekki-lek/ar-lizać-lekt/ar-czytać-lektor/o-lektor [różne znaczen]-leming/o-leming [zoo]-lemurian/o-lemur [małpa]-leng/o-wątłusz [icht]-lens/o-1.soczewka [opt],--2.soczewica [bot]-- lent/a-powolny-lentigin/o-piegi-lentisk/o-drzewo mastykowe [bot]-leon/o-1.lew [zwierzę],[zoo],--2.Lew [Zn.Zod]-leon/dent/o-mlecz [roślina (p.t.laktumo)]-leon/ped/o-szarotka [bot]-leopard/o-leopard [zoo]-lepidopter/o-łuskoskrzydły,motyl --[p.t.=papiliono]-lepor/o-zając-lern/ar-uczyć się-lerno/libr/o-podręcznik-letargi/o-letarg-letr/o-list-leukocitos/o-leukocytoza [pat]-leukom/o-bielmo,leukom [med] -lev/ar-unosić,podnosić,wznosić[do góry] -lev/ar su-unosic sie,podnosic sie,--wznosic sie [do góry]-lever/o-podnośnik [t.lev/ilo]-leviatan/o-lewiatan,potwór morski-levit/o-lewita [bibl]-levier/o-pies do polowań na zające=chart-lexik/o-leksykon,słownik-lexikograf/o-leksykograf,piszący słownikilexikografi/o-leksykografia-lexikologi/o-leksykologia-lez/ar-uszkadzać [organ],powodo---wać uszkodzenia [organu]-li-oni-lia-ich-lian/o-liana [bot]-libel/o-poziomica-libelul/o-ważka [ent]-liber/a-wolny,swobodny,niezależny,--nieskępowany,nie zajęty-~/a kambio-swobodna/wolna wymiana-liber/al/a-liberalny-libertin/a-libertyński-libr/o-książka-libr/et/o-1.książeczka,--2.libretto [muz]-lic/o-tor wyscigowy;bieznia-lice/o-liceum-licenc/ar-licencjonować,udzielać--licencji/pozwolenia-licenc/o-licencja,pozwolenie-licenc/ier/o-licencjat-lid/o-pokrywka,przykrywka,--nakrętka [metalowa na słoik]-lienteri/o-odmiana biegunki [pat]-lietnant/o-podporucznik-~/o-kolonel/o-porucznik-lig/ar-wiązać,zawiązać;łączyć-lign/o-drewno-lignin/o-lignina-lignit/o-węgiel brunatny,tzw.”lignit”-ligustr/o-ligust [bot]-lik/ar-przeciekać,cieknąć,ciec-liken/o-1.liszaj [med.]--2.porost [bot]-- likopodi/o-widłak [bot]-lilac/o-bez [krzak bzu (bot)]-lilac/e/a-kolor bzu,kolor lila-lili/o-lilia [bot]-lili/ace/i-liliowate [rodzina lilii]-liliiput/o-liliput-lim/ar-ścierać,wygładzać;--piłować [paznokcie pilnikiem]-limak/o-pomrów,pomrowik [rodzaj--ślimaka bez skorupy]-limb/o-limba [bot]-limit/o-limit;granica-limon/o-cytryna [bardziej kwaśna--niż „citrono”]-limonad/o-lemoniada-limpid/a-klarowno-kryształowy-lin/o-len [bot]-linc/o-ryś [zoo]-linch/ar-linczować,dokonywać --samosądu-lingu/o-język [mowa]-lingu/al./a-językowy-linguistik/o-lingwistyka,językoznawstwo-liniment/o-mazidło do wcierania-linj/o-bielizna [szczególnie osobista]-linj/ar/o korp/al/a-bielizna osobista [damska]-lintel/o-nadproże [arch]-liquidac/ar-likwidować-liquid/a-płynny,ciekły [p.fluida]-liquid/(aj)/o-płyn-liquor/o-likier-lir/o-lira [muz]-lirik/a-liryczny-list/o-lista,wykaz;specyfikacja-lit/o- łóżko-litani/o-litania [rel]-liter/o-litera [różne znaczenia]-literatur/o-literatura-liti/o-lit [chem]-litier/o-podściółka-litograf/ar-litografować,robić odbitki--metodą litografii-litor/o-brzeg morski -litotomi/o-wycinanie kamieni,operacja--usuniecia kamiemi [litotomia]-litotomi/ar-przperowadzac operacje--usuniecia kamieni;wykonywac--litotomie-litotrici/ar-rozkruszac kamienie [t.med.]-litr/o-litr-liturgi/o-liturgia-liut/o-lutnia [muz]-liv/ar-odjeżdzać-livid/a-blady,płowy,wypłowiały-livr/ar-dostarczać-liz/o-drożdże [(winne);p.t.hefo]-lob/o-płat [anatomiczny]-libeli/o-libelia,stroiczka [bot]-libit/o-koza,kózka [rodzaj ryby (icht)]-locion/ar-myć (się),robić toaletę,,obmy---wac wodą toaletową-locion/o-płyn do mycia ciała-- 35 log/o-log [urządzenie do mierzenia--prędkości statku]-logaritm/o-logarytm [mat]-logik/o-logika-logogrif/o-logogryf,zagadka literowa-lok/o-miejsce [szerokie pojęcie--przestrzeni]-lokac/ar-wynajmować [od kogoś]: --[wynajnować komuś = lugar]-lokativ/o-miejscownik [gram]-lokl/o-kędzior,pukiel[włosów]-lokomoc/ar-przenosić się z miejsca--na miejsce,zmieniać--miejsce pobytu-lokomobil/o-lokomobila,maszyna --parowa-lokust/o-szarańcza [p.”akrido”]-lombard/o-lombard-lombrik/o-dżdżownica-long/a-długi-longitud/o-długość geograficzna-lore-wtedy-lorn/o-luneta-lorn/et/o-lornetka-lot/o-los [w grze]-loto/lud/o-totolotek-lota/o-miętus [icht]-lotri/ar-grać w loterię-lotus/o-lotus [bot]-loyal/a-lojalny-lu-on/on/ono[bez zazna---cznia płci] -lu/a-jego/jej-lubrik/ar-smarować [techn]-luci/o-szczupak [icht].-lucid/a-jasny,świetlany;światły,--oświecony-luciol/o-świetlik,robaczek świętojański-lud/ar-bawić się,grać [w coś],grać--[na instrumencie],zabawiać---się;p.t.plear]-lug/ar-wynajmować [od kogoś],--brać w najem [p.t,”lokacar”]-lugr/o-lugier [rodzaj statku]-luk/o-luk [bagażowy]-lukt/ar-walczyć,zmagać się [z czymś/--z kimś];[p.t.”bataliar”,--„kombatar]-lul/ar-lulać,kołysać [p.t.”bersar]-lum/ar-świecić się-lum/iz/ar-zapalać światło,rozświecać-lumb/o-lędźwie [anat]-lumbag/o-lumbago [pat]-lun/o-księżyc [astr]-lunatik/a-lunatyczny [p.somnambula]-lunatik/(ul)/o-lunatyk -lundi/o-poniedziałek-lup/o-lupa,szkło powiększające-lupanar/o-burdel,dom schadzek-lupino-łubin[bot]-lupul/o-chmiel [bot]-lur/ar-pociągać,nęcić,wabić [kogoś]-lustrac/ar-lustrowac,czyscic,oczyszczac--[z zarzutów/winy itp.]-- lustr/o-żyrandol,świecznik-lut/o-lut [do lutowania]-lut/ag/ar -lutować-lutr/o-wydra [zoo]-lux/o-luksus,przepych,zbytek-lux/oz/a-luksusowy,zbytkowny-luxac/ar-zwichnac [noge]-luxuri/o*-nierzad,prostytycja,rozwiaz---losc,rozkosz,lubieznosc-luzern/o-lucerna [bot-- M ma-lecz-macer/ar-sporządzać nalewkę --[mieszając płyny];macerować-madelen/o-magdalenka[ciasteczko --z ciasta specjalnego] -madon/o-Madonna,Matka Boska[obraz]-madrepor/o-koral gąbczasty-madrigal/o-madrygał-maestr/o-maestro,mistrz-mag/o-kapłan babiloński, mędrzec --ze Wschodu-[la] tri magi -trzej mędrcy ze Wschodu-= la tri reji-= trzej królowie [święto--Trzech Króli=epifanio]-magazin/o-magazyn,skład-magi/ar-czynić magię,czarować-magi/o-magia,niezwykła siła--oddziaływania-magn/a-wielki [znacz.etyczne]-magnat/o-magnat-magnet/o-magnes[natural.,sztuczny]-magntism/o-magnetyzm-magnetiz/ar-magnetyzować-magnetofon/o-magnetofon-magnoli/o-magnolia-magr/a-chudy,szczupły-mahogon/o-mahoń-maiflor/o -konwalia [bot]-maiz/o-kukurydza [bot]-majest/o-majestat-major/a-pełnoletni[ prawnie]-majoran/o-majeranek [kul]-majordom/o-majordomus,zarządzający-- służbą domową-majoritat/o-większość-makadam/o-nawierzchnia z tłucznia--kamiennego-makak/o-makak [małpa]-makaroni/o-makaron[kluski;[cienki--makaron = vermicel/o]-makaroniko-makaronizm,pomiesza---nie [słów]-maki/o-maki [małpa [zoo]-makrel/o-makrela,skumbria [icht]-makul/o-plama-makul/iz/ar-plamić-makulatur/o-makulatura-mal/a-zły,niedobry-malad/a-chory-malad/es/o-choroba [p.morbo]-malakit/o-malachit [min]-malari/o-malaria [pat]-- maldicens/arzłorzeczyć,wymyślać[komuś],--spotwarzać[p.insultar,--kalumniar]-maledik/ar-przeklinać,mówić źle [o kimś/-o czyms]-male/ar-kuć na zimno-malgre-mimo,pomimo-mali/o -młotek [drewniany do gry]-malic/a-złośliwy,nacechowany--podstępną wrogością,--podstępny,uszczypliwy-malign/a-zły,złośliwy-malto-słód-malv/o-malwa [bot]-malvaroz/o-roślina z gatunku „malwa”--[kwitnąca w końcowej fazie --lata]-malvavisk/o-prawoślaz [bot]-mam/o-pierś [kobieca];wymię [anat]-mamifer/o-ssak [zoo]-mamil/o-sutek-mamut/o-mamut [zoo]-mana/o-manna [bibl,(p.glicerio)]-manch/o-uchwyt,chwytak-mandaren/o-mandaryn-mandarin/o-mandarynka-mandat/o-1.mandat [pełnomocnictwo],--2.przekaz pocztowy-mandel/o-migdał [ (owoc); migdał =--(med.)=tonsilo]-mandel/ier/o-drzewo migdałowe [bot]-mandibul/o-żuchwa,szczęka dolna [med.]-mandolin/o-mandolina [muz]-mandor/o-mandora [muz]-mandragor/o-mandragora [bot]-mandrin/o-trzpień (do osadzania),--uchwyt [obrabiarki)-manej/o-maneż,ujeżdzalnia koni-manekin/o-manekin-mang/o-mango (owoc)-mangan/o-mangan [chem]-mangl/o-mangalia [bot]-mangust/o-mangusta-mani/o-mania,upodobanie,pociąg--[do kogoś/czego],(t.med.]-manier/o-sposób,maniera[styl bycia,--zachowania,pisania,itp.]-manifest/ar-manifestować [różne znacz.]-manik/o-rękaw {zarękawek=sur---maniko]-maniok/o-maniok [bot]-manipul/ar-manipulować-manipulator/o-manipulator,urządzenie,--panel operatora-manivel/o-korba [techn]-manj/ar-jeść,spożywać-mank/ar-brakować-manometr/o-manometr [techn]-manovr/ar-manewrować,wykonywać--ruchy/zwroty-mansard/o-mansarda,facjata-mantel/o-płaszcz [palto=paltoto]-- 36 manten/ar-konserwować,utrzymywać--w dobrym stanie-mantis/o-mantysa [mat]-manu/o-ręka [med.]-manu/ag/ar-pracować rękoma,pracować--fizycznie-manufaktur/o-manufaktura-manuskript/o-manuskrypt,rękopis-map/o-mapa-map/ar/o-atlas,zbiór map-mar/o-morze-mar/agl/o-orzeł morski-mar/hund/o-pies morski,foka [zoo]-maro/spum/o-1.piana morska,--2.pianka morska [min]-marasm/o-marazm-march/ar-maszerować-march/o-marsz,maszerowanie;marszruta-march/ari/o-marsz [muz]-marchand/ar-targować się-marcipan/o-marcepan-mardi/o-środa-mare/o-przypływ i odpływ morza-margarin/o-margaryna-margrav/o-margrabia-margarit/o-margarytka,złocień [bot]-mariaj/ar-żenić [kogoś],wydawać za mąż--wydzić za mąż( za kogoś),--kojarzyć małżeństwo-mariaj/ar su-żenić się,wydawać się za mąż,--[t.mariajesar]-marin/ar-marynować-marionet/o-marionetka-marjin/o-margines [różne znaczenia]-mark/o-marka,znak,znaczek,numerek--[w szatni]-markez/o-markiz [tytuł]-markez/in/o-markiza [żona markiza];--[markiza okienna=marquizo]-marmelad/o-marmolada-marmit/o-kociołek,garnek do gotowania-marmor/o-marmur-marmor/um/ar-wykładać marmurem,robić---coś w marmurze--marmot/o-świstak [zoo]--marn/o-margiel [geol]--marod/ar-marudzić,dopuszczać się---grabierzy,kraść,grabić--marod/er/o-maruder,żołnierz dopuszcza----jący się kradzierzy/ grabierzy---i innych przestępstw--marokin/o-marokin [skóra podobna ---do safianu]--marquiz/o-1.markiza okienna,---2.okienko w dachu--marsh/o-bagno,trzęsawisko,---mokradło--marshal/o-marszałek--marsuin/o-morświn [zoo]--marsupial/o-torbacz,workowiec [zoo]--mart/o-marzec--martel/o-młotek--- martel/ag/ar-wbijać młotkiem--Martin/somer/o-p.filandro--martir/o-męczennik--martr/o-kuna [zoo]--marvel/o-cud--marvel/oz/a-cudowny [t.maravel/atra]--mas/o-masa [różne znaczenia]--masaj/ar-masować--masakr/ar-masakrować,dokonywać---masakry--mash/o-1.oczko [w dzianinie,siatce,--- pończosze,sieci,itp.],---2.pętla,pętelka,pętlica--mashin/o-maszyna--~/o-skrib/ar-pisać na maszynie--~/o-skrib/ur/o-maszynopis--mashinac/ar-robić machinacje,doko----nywać machinacji,machlojki--masiv/a-masywny--mask/ar-maskować,kamuflować--maskul/a-męski--maskul/o-rodzaj męski [gram]--masokism/o-masochizm--mason/ar-murować--mast/o-maszt--mastic/o-kit--mastik/ar-żuć,przeżuwać--mastik-gum/o-guma do żucia--mastik/er/o-przeżuwacz[zwierzę]--mastr/o-pan domu,gospodarz---[p.host/o]--mat/o-mata,plecionka--matador/o-matador--matematik/o-matematyka--materi/o-materia [różne znaczenia]--materio prima-materiał surowy;surówka--matid/a-matowy.ciemny--matin/o-rano,poranek--matr/o-matka--matr/aqu/o-lug słony,zola [chem]--matrac/o-materac--matras/o-szklana kolba,retorta [chem]--matric/o-matryca--matrikul/o-matrykuła,lista członków--matron/o-matrona--matur/a-dojrzały--matitun/o-jutrznia [rel]--mauzole/o-mauzoleum--maxil/o-szczęka [med./tech]--maxim-st.najwyższy [gram]--maxim/a-maksymalny--maxim/e-maksymalnie--maxim/o-maksymum,najwieksza ilość--may/o-maj--mayolik/o-majolika--mayonez/o-majonez--mayor/o-major--mayuskul/o-duża litera;majuskuła--maz/o-maczuga--mazurk/o-mazurek--me-ja [zaim.osob]--me/a-mój--me/i-moi [l.m. od mea]-mecen/o-mecenas,protektor,sponsor-- menuz/ar-robić stolarkę,wytwarzać-mech/o-1.knot do lampy naftowej --meble-- świecy,-menuz/eri/o-zakład stolarski,wytwórnia -2.lont {do odpalania -mebli-- ładunków wybuchowych )-menuz/ist/o-stolarz-medali/o-medal-mercenari/o-żołnierz zaciężny-medalion/o-medalion-mercer/o-art. galanteryjne,pasmanateria-medi/o-1,środek przekazu [radio,tv/]-meridian/o-południk [geogr]--2.środowisko; [środowisko -merin/o-merynos [zoo]-- naturalne =ambiento]-mering/o-beza-mediac/ar-mediowaać,prowadzić-merit/ar-zasłużyć,zasługiwać--mediacje-meriz/o-czereśnia [owoc}-median/o-mediana,środkowa trójkąta-meriz/eri/o-czereśnia [drzewo]-mediat/a-pośredni [bezpośredni =-merk/ar-notować w pamięci--= nemediata,t,diret/a]-merkat/o-rynek [różne znaczenia]-medicin/o-medycyna-merkurdi/o-środa-medik/o-medyk,lekarz-merkuri/o-rtęć {Hg]-medikament/o-lekarstwo,medykament-merl/o-kos [orn]-medit/ar-medytować,rozmyślać-meruch/o-morszczuk [icht]-medium/o-medium-mes/o-msza [rel]-medul/o-rdzeń,szpik [med.]-mesaj/o-za[po)wiadomienie,-meduz/o-meduza-mesi/o-Mesjasz-mefit/o-spaliny gazowe utrudnia--meskin/a-nędzny,mizerny,marny,ubogi--jące oddychanie-mestic/o-metys-megafon/o-megafon-mestier/o-rzemiosło-meger/o -megera-mestier/er/o-rzemieślnik-mekanik/o-mechanika-met/ar-kłaść,włożyć,zakładać -mekanism/o-mechanizm--[na siebie; (kłaść,odłożyć-melankoli/o-melancholia-- na miejsce)=pozar]-melas/o-melasa-metaboli/o-metabolizm-melis/o-melisa-metacentr/o-punkt ciężkości [fiz]-melk/ar-doić [krowę,kozę,itd.]-metacinez/o-metakineza-melodram/o-melodramat-metafizik/o-metafizyka-melolont/o-chrząszcz [ent]-metafor/o-metafora-melon/o-melon [owoc];(arbuz =-metakarp/o-śródręcze [anat]--= aquo/melono]-metal/o-metal-mem-nawet-metalo-fil/o-drut-membr/o-członek [różne znaczenia]-metalurgi/o-metalurgia-membran/o-membrana,błona-metamorfos/o-metmorfoza,przemiana,-mement/o-memento--przekształcenie [się],-memor/ar-pamiętać--przeobrażenie [się]-memorand/o-memorandum-memorial/o-memoriał [różne znaczenia]-- metan/o-metan [chem]-metatars/o-śródstopie [med]-menaj/ar-zarządzać,rządzić,-meteor/o-meteor [astr]--gospodarzyć,gospodarować,-~/ologi/o-meteorolgia--kierować-metol/o-metol [chem]-menaj/(ad)/o-zarządzanie,gospodarka-metr/o-metr [miara długości]-menaj/er/o-kierujący;manażer-~/o-kub/o-metr sześcienny/kubiczny-menajeri/o-menażeria,zwierzyniec-mencion/ar-wzmiankować,wspominać,-- ~/o-quadrat/a-metr kwadratowy-metropoliten/o*-metro [=kolej -napomykać,nadmieniać-mendik/ar -prosić o jałmużnę [p.almonar]- podziemna=--subterala treno]-metrik/o-metryka [nauka o wierszu]-mening/o-opona mózgowa [med.]-metronom/o-metronom,taktomierz-mening/it/o-zapalenie opon mózgowych metropol/o-metropolia;stolica-[pat]-metropolit/o-metropolita [rel]-menisk/o-menisk [fiz]-mez/a-średni,środkowy-menstru/ar-mesiączkować,mieć okres-mez/o-środek,punkt środkowy-ment/o-rozum,umysł-mezenter/o-krezka, śródjelicie [med.]-menti/ar-kłamać,okłamywać-mezur/ar-mierzyć,wymierzać-mentol/o-mentol [chem]-miasm/o-wyziewy chorobotwórcze,-menton/o-podbródek,broda [med.]--niezdrowe powietrze,zaduch-mentor/o-mentor-miaul/ar-miauczeć [o kocie]-menu/o-karta potraw,menu-miel/o-miód [pszczeli]-menuet/o-menuet [taniec]-- 37 mielo-aqu/o-miód [pitny]-mien/o-mina [wyraz twarzy]-mi-facio-z profilu,”en face”-mi-farm/er/(ist)/o-śreniak -rolnik-migr/ar-migrować,wędrować-migr/er/o-wędrowny [ptak/zwierzę]-migren/o-migrena [pat]-mika/o-mika-mikolog/o-mikolog,znawca grzybów-mikologi/o-mikologia,grzyboznawstwo-mikoriz/o-grzyb atakujący rośliny--i drzewa górskie-mikr/a-mały-mikrob/o-mikrob,drobnoustrój-mikrocentr/o-mikrocentrum-mikrofon/o-mikrofon-mikrograf/o-mikrograf [sporządzający--opisy mikroskopowe]-mikrografi/o-mikrografia,opis mikroskopowy-mikrokosm/o-mikrokosmos,świat drobnoustrojów,--świat mikrocząsteczek-mikrometr/o-mikrometr,śruba mikarometryczna-mikron/o-mikron [1/1000 mm]-mikropil/o-mikropyle,okienko zalążni-mikroskop/o-mikroskop-mikrosom/o-mikrosom-mikrospor/o-mikrospora,zarodnik mniejszy-mikrospor/os/o*-mikrosporoza,grzybica drobno---ustrojowa-mikrosporangi/o-mikrozarodnia [bot]-mikrozo/o-wymoczek -mil-tysiąc [1000]-milan/o -kania [orn]-mild/a-łagodny-mili/o-mila [miara długości]-miliard/o-miliard-miligram/o-miligram-milimetr/o-milimetr-~/o-kub/o-milimetr sześcienny-~/o-quadrat/o-milimetr kwadratowy-milion/o-milion-milit/ar-wojować,prowadzić wojnę-militar/ism/o-militaryzm-militar/ist/o-militarysta-mim/o-mim,komik teatralny-mim/ar-grać gestami i mimiką-mimos/o-mimoza [bot] -min/ar-minować,zakładać miny,--zaminowywać-minac/ar-grozić,zagrażać-minaret/o-minaret-mineral/o-minerał-mineralogi/o-mineralogia,nauka o--minerałach-minestrel/o-minstrel,śpiewak nadworny-miniatur/o-miniatura-minim/a-minimalny-minim/e-minimalnie-minim/o-mimimum-- minion/a-delikatnie czarujący-minion/in/o-czarująca dziewczyna--[ukochana,bliska sercu ----wśród zakochanych]-ministeri/o-ministerstwo-ministr/o-minister-minium/o-minia-minor/a-nieletni,niedorosły-minoritat/o-mniejszość-minotaur/o-minotaur [mit]-mint/o-mięta [bot]-minuci/o-bardzo mały detal-minus-minus-minuskul/o-mała litera alfabetu-minut/o-minuta-miocen/o-miocen,epoka mioceńska-miop/a-krótkozwroczny-miop/(ul)/o-człowiek krótkozwroczny-miozot/o-niezapominajka [bot]-mi-profil/o-półprofil [od/z tyłu]--[p.t. „mi-facio”]-mir/o-mirra [wonna żywica]-mirabel/o-mirabelka [(owoc,bot]-miraj/o-miraż,fatamorgana,--nieziszczalne marzenie,--złudzenie optyczne-mirakl/o-cud-mirakl/oz/a-cudowny-miriad/o-miriada-miriametr/o-miriametr[10.000 m]-miriapod/o-wij,kręcionóżka [ent]-mirmekofag/o-mrówkojad [zoo]-mirmekoleon/o-mrówkolew {ent-mirt/o-mirt [bot]-mirtel/o-czarna borówka,jagoda-mis-alianc/o-mezalians,fałszywy --traktat małżeński -mis-don/ar-niewłaściwie dawać-mis-dukt/ar-prowadzić na manowce,--błędnie prowadzić-~-interpretar-fałszywie interpretować-mision/o-misja-mis-judik/ar-fałszywie sądzić-mis-kompren/ar-żle/niewłaściwie zrozumieć-- [intencje]-mis-kompren/o-nieporozumienie-mispel/o-nieszpułka [bot]-mis-tax/ar-źle oszacować,niewłaś---ciwie ocenić/taksować-mistel/o-jemioła [bot]-misteri/o-1.misterium;tajemniczy-- obrządek [rel]--2.tajemnica-misteri/oz/a-mistyczny;tajemniczy-mistifik/ar-mistyfikować,dopuszczać się-- mistyfikacji-mistik/a-mistyczny,duchowy-mis-traduk/ar-błędnie tłumaczyć;tłumaczyć--niezgodnie z tekstem-mis-uz/ar-błędnie używać,źle--zastosować-mit/o-mit-- 38 miten/o-rękawiczka z jednym palcem-mitologi/o-mitologia-mitr/o-mitra,infuła [rel]-mitralios/o-karabin maszynowy-mix/ar-mieszać,za(prze)mieszać-mizantrop/o-mizantrop-mizer/ar-znajdować się w nędzy/--biedzie,być w tarapatach-mizer/o-nędza,bieda,tarapaty-mizerikordi/olitość,miłosierdzie[p.karitato]-mnemonik/o-mnemonika,mnemotechnika-mobiliz/ar-mobilizować-mobl/o-mebel-mod/o-1.moda [ubieranie się],--2.tryb czasownika [gram]-model/o-1.model [wzór,wzorzec,-- przykład],--2.model [mężczyna pozujący]-moder/ar-łagodzić,powściągać,--uspakajać,miarkować-modern/a-nowożytny,nowoczesny,--współczesny-modest/a-skromny,prosty-modifik/ar-modyfikowac,wprowadzać--zmiany,poprawki,--ulepszenia,modyfikację-modilion/o-wspornik gzymsu wiszącego-modl/ar-lepić,formować [z materiału --plastycznego];urabiać,--kształtować -modul/o-moduł [różne znaczenia]-modulac/ar-modulować,poddawać--modulacji-mofet/o-skunks,śmierdziel [zoo]-Mohamed/ano-mahonetanin-moher/o-moher-mok/ar-szydzić,drwić,wyśmiewać się-mokasin/o-mokasyn [rodzaj buta]-mol/a-miękki [różne znaczenia]-molaro/=~/a dento-ząb trzonowy [med.]-mold/ar-pleśnieć-molekul/o-molekuła,cząsteczka,drobina-molest/ar-molestować-moli/o-molo-molibd/o-molibden-molusk/o-mięczak [zoo]-moment/o-moment [mech]-monad/o-elementarny składnik--rzeczywistości [filoz]-monak/o-zakonnik-monak/eri/o-zakon [budynek zakonny]-monark/o-monarcha-monarki/o-monarchia-monat/o-miesiac-mond/o-świat-mond/um/o-światek [specyficzny swiat]-monet/o-moneta-monet/uy/o-portmonetka,sakiewka na--pieniądze [p.burso]-monitor/o-1.okręt wojenny dobrze-- opancerzony i wyposażony-- w działa,-monitor/o *-2.monitor [tv,komputer]-- monogam/a-monogamiczny-monogam/es/o-monogamia-monografi/o-monografia-monogramo-monogram-monoik/a-jednopienny [roślina--rozdzielnopłciowa]-monokl/o-monokl-monokroma-jednokolorowy-monolit/o-monolit-monolog/o-monolog-monomani/o-monomania,idea fix-mononomio-jednomian [mat]-monopol/o-monopol-mono-silab/o-jednosylaba [gram]-monsinior/o-monsinior-monoteism/o-monoteizm-monoteist/o-monoteista-monoton/a-monotonny-monstr/o-potwór-mont/o-góra [w górę rzeki,pod prąd=-- =ad-monte]-montr/ar-pokazywać,wskazywać-monument/o-pomnik,monument-mops/o-mops [(pies),zoo]-mor/o-zwyczaj,obyczaj-morb/o-choroba [=malad/es/o]-morbil/o-odra [(choroba),pat]-mord/ar-gryźć,kąsać-morel/o-smardz [grzyb jadalny (bot)]-moren/o-morena [geol]-morfem/o*-morfem [gram]-morfin/o-morfina [farm]-morfologi/o-morfologia-morge-jutro-morganatik/a-morganatyczne [małżeństwo]-morili/o-pogrzebacz-mors/o-1.niedopałek [papierosa],--2.ogryzek [owocu]-mort/ar-umierać-mort/o-śmierć-mortig/ar-mordować-mortadel/o-mortadela [rodzaj kiełbasy]-morter/o-zaprawa murarska-mortez/o-gniazdo czopowe,wpust,--otwór czopowy [techn]-mortifik/ar-1.stłumić [uczucie},--2.umartwiać [ciało],--3.znieczulać [nerw]-moru/o-dorsz [icht]-morus/o-morwa [owoc] (bot)-morus/ier/o-drzewo morwowe-morv/o -nosacizna [pat]-mosk/o-piżmo-moske/o-meczet-moskit/o-moskit [ent] (moskitiera=--=para-moskito)-most/o-moszcz [jabłkowy]-mot/o-motto-motacil/o-pliszka [orn]-motiv/o-motyw,uzasadnienie-motor/o-motor,silnik-mov/ar-ruszać [się],poruszać [się]-mov/ad/o-ruch [różne znaczenia]-- movement/o (*)-ruch [zastępuje movado]-moviment/o-takt,tempo [muz]-moyen/o-srodek,sposób-mozaik/o-mozaika-mu/ar-1.zmieniać skórę [płazy]--2.zmieniać upierzenie [ptaki]--3.zmieniać głos [voco-muar]-muel/ar-mielić,mleć-muel/eri/o-młyn {budynek}-muev/o-mewa [orn]-muf/o-mufka,zarękawek [t,techn]-muflon/o-muflon [rodzaj owcy]-muj/ar-ryczeć [o krowie]-muk/o-śluz [med.]-mukoz/o-sluzówka,błona śluzowa [med.]-mul/o-muł [zoo]-mulat/o-mulat-muld/ar-robić odlewy,odlewać-muld/ur/o-odlew-mulier/o-kobieta-mult/a-dużo,wiele-mult/opl/a-wieloraki,wielokrotnie--zwiększony-mult/opl/ig/ar-zwielokrotniać,powiększać,-powielać [na powielaczu]-multoplig/il/o-powielacz-multiplik/ar-mnożyć [mat]-multiplik/ad/o-mnożenie-mumi/o-mumia-mung/ar-smarkać,wycierać nos -mungar su-smarkać,wycierać nos--[samemu sobie]-munici/o-amunicja-municip/o-samorząd/ zarzad--miejski-munt/ar-montować,składać --części w jedną całość-mur/ar-murować-mur/o-ściana,mur-muren/o-murena [icht]-murmur/ar-mruczeć,mamrotać,--szemrać-mus/o-mysz-musaren/o-ryjówka [zoo]-mush/o-mucha [ent]-musk/o-mech-muskad/o-muszkat,gałka muszkatowa-musket/o-muszkiet-muskul/o-muskuł,mięsień [med]-muslin/o-muślin [tkanina]-muson/o-monsun [wiatr]-must/ar-musieć [p.devar]-mustard/o-musztarda-mut/a-niemy [surda=głuchy}-mut/eg/a-gluchy jak pien = stone muta-mutac/o-mutacja [bio]-mutil/ar-okaleczyć,dotknąć kalectwem-muton/o-owca-muton/aj/o-baranina [kul]-mutual/a-wzajemny [=reciproka]-muz/o-muza -muze/o-muzeum-muzel/o-pysk,morda-- 39 muzel-flor/o-lwipyszczek (lwia paszcza) [kwiat]-muzik/ar-muzykować-muzik/aj/o-utwór muzyczny-muzik/o-muzyka-myel/o-rdzeń kręgowy [med.]-myel/it/o-zapalenie rdzenia kręgowego-- N nab/o-piasta [techn]-nabab/o-bogacz;nabab-nacion/o-naród-nacion/al/a-narodowy-nadir/o-nadir [astr]-naft/o-ropa naftowa-naftalin/o-naftalina-naiv/a-naiwny,łatwowierny-naktigal/o-słowik [orn]-nam-ponieważ-nan/o-karzeł;kajtek-nankin/o-nankin,wata budowlana-nap/o-brukiew [bot]-napalm/o-napalm [chem]-narac/ar-opowiadać[p.rakontar]-narac/ur/o-opowiadanie-narcis/o-narcyz [bot]-narkot/ar-narkotyzować się,odu---rzać się narkotykiem-narval/o-narwal [zoo]-nas/o-kosz do połowu ryb i--krewetek-nask/ar -rodzić się,przychodzić--na świat-nat/ar -pływać [w wodzie]-natr/o-sód chem]-natur/o-natura,przyroda-natur/al/a-naturalny,przyrodniczy-naufraj/ar-przeżyć katastrofę --okrętową-naufraj/int/o-rozbitek okrętowy-nautil/o-1.łódź okrętowa,--2.małż [zoo]-nauze/ar-mdlić-nav/o-okręt,statek-nav/estr/o-kapitan statku/okrętu-navig/ar-żeglować,pływać --statkiem-nayad/o-najada,nimfa wodna --[bot]-naz/o-nos [med]-nebul/ar-być zamglonym-nebul/o-mgła,obłok,tuman-nebulos/o-mgławica-neces/a-konieczny,potrzebny-ne-depend/(es)/oniezależność,niezawisłość-ne-facil/a-nie łatwy-ne-fatig/ebl/a-niezmordowany,wytrwały-ne-fix/a-ruchomy [nie przytwierdzony --na stałe]-nefrit/o-nefryt [miner]-neg/ar-zaprzeczać,negować-negativ/a-negatywny-neglij/ar-zaniedbywać,lekceważyć-- neglije/o-negliż-negoci/ar-negocjować,prowadzić negocjacje-negr/o-murzyn-ne-gratitud/o-niewdzięczność-ne-honest/a-nieuczciwy-nek....nek-ani...ani-ne-kontent/a-nie zadowolony-nekrolog/o-nekrolog-nekromanci/ar-uprawiać czarną magię,wywoły---wać duchy-nekropol/o-nekropolia,wielki cmentarz-nektar/o-nektar-ne-laut/a-nie cichy;głośny[=des/laut/a]-ne-mediat/a-bezpośredni-ne-mort/iva-nieśmiertelny-ne-mov/ebl/a-nieruchony [ruch nie nastąpi]-neni/o-pieśń żałobna,pieśń załosna-ne-norm/al/a-nienormalny,anormalny-nenufar/o-nenufar,lilia wodna-neologism/o-neologizm,nowe słowo-neon/o-neon [chem]-ne-ordinar/aniezwykły,nieprzeciętny,niepospo---lity,niezwyczajny-ne-par/a-nieparzysty-ne-penetr/ebl/anieprzenikalny,nieprzenikliwy-ne-perceptebl/aniezauważalny,niepostrzegalny--niecałkowity,niezupełny,-ne-perfekt/a-niedoskonały,nie perfekcyjnyne plus-nic więcej-ne-posibl/a-niemożliwy-nepot/(ul)o-wnuk,wnuczek-nepot/in/o-wnuczka-nepotism/o-nepotyzm-ne-profund/a-płytki;niegłęboki-ne-pur/a-nieczysty,nieprawdziwy-ne-quiet/a-niespokojny -nerv/o-nerw-ne-solvebl/a-nierozbieralny,nierozkła---dalny,nierozwiązalny-ne-sobr/a-nietrzeźwy,niewstrzęmieź---liwy,nieumiarkowany,--niepowściągliwy-ne-solvent/a-niewypłacalny-nest/o-gniazdo [różne znaczenia]-net/a-czysty,nienaganny-ne-tranquil/a-niespokojny[p.ne-quieta]-neuron/o-neuron-ne-util/a-nieużyteczny,bezużyteczny-neutr/a-nieutralny-nev/(ul)/o-siostrzeniec.bratanek-nev/in/o-siostrzenica,bratanica-ne-valid/a-nieważny,nieprawomocny-ne-videbl/a-niewidzialny-nevralgi/o-neuralgia,nerwoból-nevrasteni/o-neurastenia-nevrit/o-zapalenie nerwów[tnervito]-nevrologi/o-neurologia-- nevropter/o-siatkoskrzydły [ent]-nevros/o-neuroza,nerwica-nevus/o-znamię [med.]-~/o matr/al/a-znamię przyrodzone-ne-yust/a-niesprawiedliwy-ne-yust/es/o-niesprawiedliwość-ni-my-ni/a-nasz-nich/o-nisza,wnęka [w murze]-niel/o-ozdoba zloto-srebrna-nigel/o-czarny kminek [kul]-nigr/a-czarny-nigr/ig/ar-oczerniać [p.kalumniar]-nihilism/o-nihilizm-nikel/o-nikiel-nikotin/o-nikotyna-nilon/o-nylon-niktalop/a-ślepy w dzień [przym]-niktolop/o-ślepiec w dzień-nitolop/es/o-slepota dzienna-nimb/o-nimbus,chmura deszczowa-nimf/o-nimfa [mit]-nipel/o-nakrętka,złącze śrubowe [tech]-nirvan/o (*)-nirwana-nitr/o-azot [=azoto]-nitr/at/o-azotan [chem] beużyteczny-nitrat/acid/o-kwas azotowy-nitr/iz/ar=nitr/if/ar-nitryfikować,azotować neutralny-nitr/oz/a-azotowy-niv/ar-padać śniegiem [bezosobowo:nivas]-nivel/o-poziom-nivel/iz/ar-poziomować-nivel/iz/il/o-poziomica;niwelator-niveol/o-przebiśnieg [bot]-nix/(ul)/o-duch wodny [mit]-nix/in/o-duszka wodna [mit]-no -nie [w pytaniach [„tak ...nie”]-nobel/a-szlachecki-nobel/(ul)/o-szlachcic-nobel/in/o-szlachciank-nobl/aszlachletny,wspaniałomyślny;prawy-noc/ar-szkodzić,zaszkodzić-noc/iv/a-szkodliwy-nociv/es/o-szkodliwość-noch/o-pęknięcie,rysa;znak,kreska-nocion/o-pojęcie [różne znaczenia]-nod/o-węzeł,supeł,pętla [żegl]-nokt/o-noc [pasar la nokto =nocować]-noktar-zapadać [o nocy:]-nokt/as -jest noc -nokto-marvel/o-cudowny kwiat;noc cudów-noktiluk/o-nocoświetlik [pierowtniak --morski]-noktu/o-pójdźka [rodzaj sowy] (orn)-nokturn/o-nokturn [muz]-nom/ar-nazywać/wołać po nazwisku--wskazywać z imienia i--nazwiska-nom/o-nazwa,imię,nazwisko-- 40 nomad/a-koczowniczy-nomad/o-koczownik,nomad-nomin/ar-mianować-nominativ/o-mianownik [gram]-non-dziewięć [9]-nord/o-północ [geogr]-nori/o-podnośnik kubłowy[techn]-norm/o-norma [różne znaczenia]-norm/al/a-normalny,zgodny z normą-nostalgi/o-nostalgia-nostok/o-galaretnica,trzęsidło [bot]-not/ar-notować -not-libr/o-notatnik-notari/o-notariusz-notic/o-notatka,zapis-notifik/ar-notyfikować,awizować [w--sposób oficjalny]-notor/a-notoryczny ; znany opinii--publicznej-nov/a-nowy-novel/o-nowela-novembr/o-listopad-novic/o-nowicjusz [rel]-nuanc/o-niuans,odcień,lekkie--zabarwienie-nub/o-chmura-nub/oz/a-chmurny,pochmurny-nuc/o-orzech [owoc]-nuc/ier/o-orzech [drzewo]-nud/a-nagi,goły,obnażony-nud/ig/ar-obnazac;sprawiac,aby stal--sie golym;ogolocic-nudl/o-kluska krajana,krajanka [kul]-nugat/o-nugat-nuk/o-kark [med.]-nuk/um/o-szal,ochrona karku-nukle/o-1.jądro komórkowe [bio,--2.jądro atomowe [fiz],[p.kerno]-nuklein/o-nukleina-nukleon/o (*)-nukleon [proton lub neutron]-nul/a-nikt [przym]-nul/ig/ar-anulowac;stornowac-nul/o-nic-nul/u-nikt [zaimek/rzecz]-nul/lok/e =-nigdzie-= nul/ube-nigdzie-nul/temp/e-nigdy-numer/o-numer,numerek-numerator/o-numerator-numismatik/o-numizmatyka-nun-teraz-nun/a-teraźniejszy-nunci/o-nuncjusz-nupcial/a vest/o-suknia ślubna-nur-tylko-nutac/o-rozchwianie osi ziemi-nutac/ig/ar-rozchwiac [os ziemi]-nutr/ar-karmić,żywić,odżywiać-nutr/aj/o=nutriv/o-pokarm,pożywienie— O o [=od]-lub,albooazis/o-oaza- obcen/a-obsceniczny,nieprzyzwoity-sprośnyobedi/ar-Słuchać,być posłusznymobelisk/o-Obeliskobez/a-otyłyobjecion/ar -oponować,sprzeciwiać-wysuwać obiekcjeobjekt/o-obiekt,przedmiotobjekt/al./a-obiektywnyobjektal/o-obiektyw [fot]oblat/o-specjalny lak użwany do lako--wania kopert/ paczekoble/o-opłatekoblig/ar-obligować,zmuszaćobligacion/o-obligacja,oblig,skrypt dłużnyobliqu/a-ukośny,skośny,pochyłyoblivi/ar-zapominaćoblong/a-podłużny,wydłużonyobol/o-obol [moneta]obsed/ar-mieć natrętne myśli,umysl-przepelniony myslamiobserv/ar-obserwować,przyglądać sięobservatori/o-obserwatoriumobsidian/o-obsydian [min]obskur/a-ciemny,niejasny,nie oświetlony,-pozbawiony światłaobskur/ant/oobskurant,ciemniak,zacofaniecobskurant/ism/o-obskurantyzm,ciemnota,-zacofanieobsolet/a-już nie używany,archaiczny-[=arkaika]obstakl/o-przeszkoda,zawada,trudnośćobstin/ar-być uparatym/nieustępliwym/-nieprzejednanymobstrukt/ar-powodować zator/niedrożność,-wywoływać obstrukcję [med.]obten/ar-otrzymywać,otrzymaćobtur/ar-zatykać,zakorkować,zamknąć,-zastopować,zabić [dziurę]obtuz/a-tępy,stłumiony,przygaszony;-rozwarty [kąt (geom)]obus/o-pocisk [artyleryjski]ocean/o-oceanocelot/o-ocelotoci/ar-nie pracować [nie lubić pracy];-bumelowaćocid/ar-zabijaćocident/o-zachód [strona świata]ocil/ar-oscylowaćocil/il/o-oscylatorocipit/o-potylica,tył głowy [med.]ocipit/al/o-kość potyliczna [t.ocipitala -osto]ocit/ar-ziewaćod/o-odaodalisk/o-odaliska,biała niewolnicaodi/ar-nienawidzićodise/o-odysejaodor/ar-pachnieć,woniećofens/ar-obrazić[kogoś],ubliżać[komuś]ofertori/o-ofertorium,ofiarowanie-[część mszy (rel)]- ofic/o-urząd [funkcja administracyjna,- państwowa]ofic/ey/o-urząd [jako miejsce,gdzieurzędują urzędnicy]ofic/ist/o-urzędnikofic/al/a-oficjalny.urzędowyofici/ar-odprawiać/celebrować mszęoficir/o-oficer [ szarża w wojsku]ofikleid/o-ofikleida [unstrument muzycz--ny, dęty- blaszany]ofit/o-ofit [marmur ciemmnozielony-z żółtymi pasmami,spoty--kany w Pirenejach] ofr/ar-oferować,proponować,-składać ofertęoft/e-częstooftalmi/o-oftalmia,zapalenie gałki ocznejoftalmolog/o-oftalmolog,okulista [t.okulisto]oftalmologi/o-oftalmologia,okulistykaoftalmoskop/o-oftalmoskop [instrument do-badania gałki ocznej]ogiv/o-ostrołuk [arch]ogl/ar-patrzeć [z przymruzeniem-oka]ogr/o-olbrzym zjadający dzieci [w-bajkach]ok.-osiem (8)okarin/o-okarynaokazion/o-okazjaokazion/e-z okazjiokr/o-ochra [chem]okta/edr/o-ośmiościan [geom]oktan/o-oktan [chem]oktav/o-oktawa [rel.muz]oktilion/o-oktylion [=1 000 000/8]oktobr/o-październikoktogon/o-oktogon,ośmiokąt {geom]oktopod/o-ośmiornica [p.polpo]okul/o-oko [med.]okul/al/a-oczny,dotyczący okaokulal/o-okular [opt]okul/ist/o-okulista,oftalmolog [=oftalmo--logo]okult/a-okultystyczny [tajemniczy,nie--zrozumiały,nadzmysłowy]okup/ar-okupować,zajmować [się]ol [olu]-ono [rodzaj nijaki]old/a-staryold/(ul)/o-starzecole/o-olejolfakt/ar-wyczuwać powonieniemolfakt/o-powonienie,węcholiban/o-oliban,żywica arabska [kadzidło]oligark/o-oligaracha,możnowładcaoligarki/o-oligarchia,możnowładztwooligocen/o-oligocen [geol]olim-pewnego razu,kiedyś,dawnoOlimp/o-Olimp,siedlisko bogówolimpiad/o-olimpiadaoliv/o-oliwa,oliwkaoliv/ier/o-drzewo oliwneombr/o-cień- 41 oment/o-sieć otrzewnej [anat]omis/ar-opuszczać,przoczyćomlet/o-omletomn/a-każdy [przym]omn/o-wszystkoomn/u-każdy [rzecz]omn/i-wszyscy [l.mn]omna-di/a-codziennyomna-di/e-codziennie,każdego dniaomna-yar/a-corocznyomna-yar/e-corocznieomnibus/o-omnibus,autobusomn/ivor/a-wszystokożerny [przym]omn/ivor/o-wszystokożerny [rzecz]onagr/o-1.dziki osioł [osioł udomo-- wiony =asno],-2.taran,maszyna do rozbijania- murów obronnych [Staroż]onaniar-onanizować się[p.,masturbar]ond/o-fala [różne znaczenia]onix/o-onyks [odmiana agatu(min)]onkl/(ul)/o-wujekonkl/in/o-ciotkaonomatope/o-onomatopejaontogenez/o-ontogeneza,rozwój osobniczyontologi/o-ontologia,nauka o bycieonyon/o-cebulaoolit/o-oolit [min]opak/a-nieprzezroczysty,nieprzepusz--czający światła;matowyopal/o-opal [min]opal/ec/a-opalowy [t.opalea]opalec/ar-stawać się opalowym,opalowaćoper/o-operaoper/et/o-operetkaoperac/ar-operować [różne znaczenia]operkul/o-1.kapturek [dziąsłowy [anat],-2.wieczko [anat,zoo],-3.pokrywa skrzelowa [icht]opiat/o-produkt z opiumu „usypiacz”opinion/ar-opiniować,wyrażać swoją-opinię,wydawać opinięopium/o-opium oport/ar-być koniecznym,być potrzebnymoportun/a-wygodny,dogodnyopoz/ar-oponować,sprzeciwiać sięopres/ar-gnębić,uciskać,poddawać presjioptativ/o-tryzb życzący [gram]optik/o-optykaoptimism/o-optymizmoptimist/o-optymistaor/o-złotoor/al/a-złoty [ze złota]or/e/a-złoty [kolor złocisty]orakl/o-wyroczniaorangutan/o-orangutan [zoo]oranj/o-pomarańcza [owoc]oranj/eri/o-oranżeriaoranj/ier/o-pomarańcza [drzewo]orator/o-orator/krasomówca [zawód-p.retoro]oratori/o-oratorium [muz]orbit/o-orbitaord/o-święcenie kapłańskie [rel]- orden/o-zakon,bractwo,stowarzyszenieordin/ar-porządkować,uporządkować,-doprowadzić do ładuordin/o-porządek,ładordin/at/o-liczba porządkowa [mat]ordinac/arrozkazywać,nakazywać,polecać,-kazaćordinar/a-zwykły,zwyczajny,przeciętny,-pospolityordonanc/o-ordynans [służący u oficera]~/o-oficir/o-oficer do zadań specjalnychoread/o-górska/leśna nimfaorel/o-uchoorel/ito-zapalenie ucha [pat][t.otito]orel/um/o-nausznikorelion/o-zapalenie ucha wewnętrznego,-świnka [p.parotidito]orfan/o-sierotaorfan/ey/o-sierociniecorgan/o-organ [różne znaczenia]organdi/o-organdyna [tkanina]organik/a-organiczny [chem];[organiczny-=dot.organu - organala]organism/o-organizmorgan/iz/ar-organizować,aranżowaćorganiz/ur/o-organizacjaorgasm/o (*)-orgazmorgen/o-organy [turn-orgeno=-=katarynka]orgi/o-orgiaorient/o-orient,wschód orient/iz/ar-orientować,kierować w stronę-wschoduorient/iz/ar su-orientować się,znać drogę/celorific/o-otwór,wejście [do]origan/o-lebiodka,dziki majeranek [bot]origin/o-pochodzenie,pra-początekorigin/al/a-oryginalny,mający początekoriginal/o-oryginałorikterop/o-mrównik,prosię ziemne [zoo]oriol/o-wilga [zoo]orkestr/o-orkiestraorkide/o-orchidea,storczyk [bot]orl/ar-obrębiać,obszywać [brzegi-tkaniny]orn/ar-zdobić,stroić,przystrajać,-ozdabiaćornament/o-ornamentornitolog/o-ornitologornitologi/o-ornitologiaornitopter/o-ornitopter,skrzydłowiecorografi/o-orografia,geografia górort/a-prosty [o kącie geom]ort/angul/o-kąt prosty [t,rekt/angulo]ort/il/o-ekierkaort/mezu/ril/o-kątomierzortodox/a-ortodoksyjny.prawosławnyortogenez/o-ortogenezaortografi/o-ortografia,prawidła pisowniortografik/a-ortograficznyortokrom/a-ortochromatyczny [papier fotog]- ortolan/o-ortolan,trznadel ogorodowy[orn]ortologi/o (*)-ortoepia,nauka poprawnego-mówienia [jęz]ortopedi/o-ortopediaortopter/o-prawoskrzydłyorvet/o-padalec [zoo]osifrag/o-rybołów [orn]oskul/ar-wykazywać ścisłą styczność,-przystawać,przylegaćosmi/o-osm Os [chem]osmos/o-osmoza [bio]ost/o-kośćostensori/o-monstrancja,ostensorium [rel]ostent/ar-pokazywać się/zachowywać się -ostentacynieosteologi/o-osteologia,nauka o kośćcuosteom/o-obrzęk kościostit/o-zapalenie kości [pat]ostr/o-ostryga [icht]ostracism/o-ostracyzmostrogot/o-ostrogot [hist]otalgi/o-otalgia,ból uchaotari/o-otaria,uszatka [zoo]otit/o-zapalenie ucha [p. orelito]otit/o intern/a-zapalenie ucha wewnętrnegootolit/o-otolit,statolit[ziarenka wapnia -w uchu kręgowców dla -zachowania równowagi]otoman/o-otomanaotus/o-syczek [sowa (orn)]ov/o-jajkooval/a-owalny,jajopodobnyoval/o-owalovacion/ar-zgotować owację/owacyjne-przyjęcieovari/o-jajnik [med.],zalążnia [bot]ovul/o-jajeczko [med.]ox/o=oxigen/o-tlen [chem]oxal/o-szczawoxikok/o-żuraina [botozier/o-witwa,wierzba wiciowa [bot]ozon/o-ozon- P pac/ar-uspakajać,uśmierzać,żyć -w pokoju pac/o-pokój [na świecie],spokój pacient/a-cierpliwy,spokojny pad/o-poduszeczka [=kusen/et/o];jasiek padel/o-łopatka [w kuchni] padlok/o-kłódka paf/ar-strzelac pag/ar-płacić,opłacać pagan/o-poganin pagay/o-krótkie wiosło pagin/o-strona [numerowana] paj/o-paź,chłopiec na posyłki; -walet [w kartach] pak/o-paka,paczka [t.pakajo] paket/o-pakiet,paczuszka pak/eg/o-bela,olbrzymia paka paketbot/o-statek transportowy pakt/ar-paktować,prowadzić 42 -rozmowy pal/a-blady palac/o-pałac palad/o-pallad [chem] paladi/o-palladium [posążek bogini] paladin/o-paladyn,znakomity rycerz -towarzyszący władcy palankin/o-lektyka palat/o-podniebienie [anat] palat/al/a-podniebienny palatal/o-1.kość podniebienna [= - =palatala osto], -2.głoska podniebienna [= - =palatala sono] palaten/o-palatyn [zarządca dworu (sta-roplskie=wojewoda)] palaten/i/o-palatynat palatin/o-kolnierz futrzany;etola paleografi/o-paleografia paleontologi/o-paleontologia paleozoologi/o-paleozoologia palestr/o-palestra,szkoła gimnastyki uspakajać,uśmierzać,żyć -i szermierki w Staroż.Grecji palet/o-paleta[różne znaczenia] pali/o-słoma paliat/ar-osłabiać chorobę,łagodzić -przebieg choroby paliativ/o-paliatyw,półśrodek palimpest/o-rękopis z nowym tekstem na -miejscu uprzednio wytartym palinodi/o-palinodia [utwór literacki odwo-łujący uprzednie opinie/zarzuty] palis/o-pal palis/et/o-palik palisad/o-palisada palisandr/o-palisander [egzotyczne drzewo] palium/o-1.starożytna odzież męska, -2.palium [płaszcz biskupa] palm/o-1.palma , -2.dłoń palm/ier/o-palma [drzewo] palmat/a-o kończynach pokrytych płetwą palmiped/o-płetwonóg [zoo] palpar-macać,obmacywać palpebr/o-powieka [med.] palpebr/ag/ar-mrugać powiekami[t.palpebrizar] palpit/ar-kołatać,palpitować [o sercu] paltot/o-palto [płaszcz=mantelo] palumb/o -grzywacz [gołąb (orn)] pamflet/o-pamflet pampr/o-winorośl [krzew wraz z owocem -=winogronem] pan/o-chleb panace/o-panaceum [„złoty środek” (na -wszystko)] panaris/o-zastrzał,zanokcica [pat] pand/o-panda [zoo] pane/ar-uszkodzić,zatrzymać się z -powodu awarii pane/o-uszkodzenie, awaria panegir/o-panegiryk panel/o-1.panel,tablica rozdzielcza, -2.płyta wykładzinowa panel/ar/o-wykładzina,opłytowanie pangenez/o-pangeneza pangolin/o-łuskawiec [zoo] pani/o-męska spódniczka [od bio-der w dół] panik/o-panika,strach,lęk pankrac/o-wielobój,turniej zapaśniczy pankreat/o-trzustka [med.] pankreat/it/o-zapalenie trzustki [pat] panoram/o-panorama pans/ar-opatrywać ranę [pat] panse/o-bratek [bio] pantalon/o-spodnie [długie] panteism/o-panteizm panteist/o-panteista panter/o-pantera [zoo] pantofl/o-pantofel pantograf/o -pantograf pantometr/o-pantometr pantomim/o-pantomima pap/o-papież papagay/o-papuga [orn] papaver/o-mak [bot] papay/o-papaja [owoc] papay/ier/o-drzewo papai [bot] paper/o-papier paper/past/o-masa papierowa paper/korn/o-torebka papierowa papil/o-brodawka [med.(p.papulo, -veruko] papilion/o-motyl [ent] papier/o-papirus [roślina,zwój] papl/o-kaszka,papka [dla dzieci] paprik/o-papryka [bot] par--wykonać coś dokładnie par-kur/ar-przebiec,przelecieć [dokład-nie określoną drogę] par-lekt/ar-przeczytać[ dokładnie „od -deski do deski” par/o-para [dwie sztuki - (para wodna= -=vaporo)] para--przedrostek =„ochrona przed” para-cintil/o-maska ochronna przed iskrami para-moskit/o-moskitiera para-pluv/o-parasol/ka od deszczu para-sun/o-parasol/ka od słońca para-vent/o-parawan ochronny przed wiatrem parabol/o-parabola [różne znaczenia] paraboloid/o-paraboloida [geom] parad/ar-paradować paradigm/o-paradygmat,przykład wzorcowy paradiz/o-raj,eden [=edeno] paradiz-ucel/o-rajski ptak [orn] paradox/o-paradoks paraf/o-parafa parafin/o-parafina parafraz/ar-parafrazować paragraf/o-paragraf paralax/o-paralaksa paralel/a-równoległy,rónorzędny, -paralelny paralelopiped/o-równoległościan [geom] paralelogram/o-równoległobok [geom] paraliz/ar-paraliżować,porażać, -powodować paraliż [med.] paralogism/o-paralogizm,rozumowanie -oparte na bledzie logicznym [log] parametr/o-parametr paranimf/o-drużba/druhna [pomagający/a -w czasie ceremonii ślubu] parapet/o-parapet paraplasm/o-paraplazma parashut/o-spadochron parazit/o-pasożyt [różne znaczenia] Parc/o-parka,bogini przeznaczenia [mit] parcel/o-parcela pardon/ar-przepraszać,wybaczać, -przebaczać parenkim/o-miąższ [bot] parent/a-krewny parent/(ul)/o-krewniak,krewny parent/in/o-krewniaczka,krewna parentez/o-nawias [uwaga nawiasowa/ -wtrącona,uboczna; (p. -krampono,embracilo)] parfum/o-perfumy parheli/o-parhelium,słońce pozorne pari/ar-robić zakład,iść o zakład, -zakładać się pariet/o-ściana,ścianka [t.med.], -ścian(k)a boczna -[‘=przepierzenie] parietal/o-kość ciemieniowa [t.pariet-ala osto] parietari/o-pomurnik [bot] park/o-park parlament/o-parlament parlement/ar-prowadzić rozmowy jako -parlamentariusze parodi/ar-parodiować,naśladować parok/o-proboszcz parok/i/o-probostwo [t.parokeyo] parol/ar-mówić parom/o-prom paronim/o-paronim [wyraz o podobnym -brzmieniu] paronim/a-paronimiczny,podobnie -brzmiący paronomazi/o-paronomazja,zestawienie -paronimów parotid/o-świnka,zausznica [med.] parotid/it/o-zapalenie świnki [pat] paroxism/o-paroksyzm parquet/o-parkiet part/o-część[różne znaczenia],udział parto/pren/ar-brać udział,uczestniczyć partener/o-partner partenogenez/opartenogeneza,dzieworództwo parter/o-parter [t.teatralny] parti/o-partia [zwolenników/hobbistów, -(partia niepolityczna)] particion/o-partytura [muz] 43 particip/o-imiesłów przymiotnikowy [gram] partikul/o-partykuła [gram], partikular/a-partykularny,własny,odrębny, -osobny,szczególny partis/o-partia [polityczna] partizan/o-1.zagorzły zwolennik/poplecznik, -2.partyzant [w czasie wojny], -3.dawna broń podobna do - halabardy partur/.ar-rodzić,wydawać na świat paru/o-sikorka [orn] parvenu/o-parweniusz,dorobkiewicz pas/ar-przechodzić,mijać,przemijać, -upływać [czas] pasabl/a-prawdopodobny pasaj/ar-być pasażerem,jechać jako -pasażer [statek,samolot itp.] pasament/o-balustrada,schody z poręczą paser/o-wróbel [orn] pasiflor/o-męczennica,pasiflora [bot] pasion/o-pasja,namiętność pasiv/a-pasywny,nieaktywny,,bierny pasiv/o-strona bierna(gram),pasywność pask/o-Wielkanoc [rel] pasment/o-pasmanteria pasport/o-paszport past/o -ciasto [kuchenne];pasta pastel/o-pastel,kredka pastern/o-więzy,pęta [dla zwierząt] pastet/o-pasztet pasteuris/ar-pasteryzować,poddawać -pasteryzacji pastil/o-pastylka cukierkowa;czekoladka pastinak/o-pasternak [burak pastewny] pastor/o-pastor;ksiądz pastur/ar-paść się;wy/pasać [zwierzęta] pastur/ey/o-pastwisko [p.prato] pat/ar-robić pata [w szachach] patat/o-batat,patat,[słodki ziemniak] patel/o-1.rzepka kolanowa [med.] -2.przegub kulowy -3.sworzeń kulowy [techn] paten/o-patena,talerzyk do hostii [rel] patent/o-patent pater/o-patera patetik/a-patetyczny,wzniosły patibul/o-szubienica [p.jibeto,pendigilego] patin/o-patyna,śniedź,grynszpan patogen/a-patogeniczny,patogenny patogenez/o-patogeneza,wywód/geneza -choroby patologi/o-patologia patos/o-patos,uniesienie patr/(ul)/o-ojciec patr/ino=matr/o-matka patri/o-ojczyzna patriark/o-patriarcha patric/o-patrycjusz patrimoni/o-spadek po ojcu,ojcowizna patriot/a-patriotyczny patriot/(ul)/o-patriota patroli/ar-patrolować patroli/o-patrol patron/o-patron,sponsor,mecenas [= -meceno;(mecenas/adwokat= -=advokato)] pauper/ism/o-pauperyzm,ogólne zubożenie, -ubóstwo pauz/ar-pauzować,mieć pauzę/przerwę pav/o-kamień brukowy pavan/o-pawana [taniec] pavilion/o-pawilon paviment/o-nawierzchnia,podłoga pavon/o-paw pavon/um/ar-puszyć się,pysznić się,chodzić -jak paw pavor/ar-bać się [instynktownie],lękać się paz/ar -kroczyć,chodzić krokami paz/o-krok paz/et/ar-dreptać,biec drobnymi krokami pazigrafi/o-pasygrafia [międzynarodowe -pismo ideograficzne] pean/o-pean,pieśń pochwalna pec/o-kawał/ek pech/o-smoła[zwykła;(smoła podesty-lacyjna = gudro] ped/o-noga;stopa [med.] ped/al/a-nożny [dot.nogi] pedal/o-pedał [rowerowy] pedagog/o-pedagog pedagogi/o-pedagogia pedant/o-pedant pederast/o-pederasta,homoseksualista pedikul/o-1.trzonek,rękojeść,uchwyt, -2.ostnica;łodyga,źdźbło [bot] pedikulos/o-wszawica [pat] pedunkl/o-szypułka [anat.bot] peg/o-dzięcioł [orn] pegaz/o-pegaz peizaj/o-pejzaż pejorativ/a-pejoratywny pek/ar-grzeszyć [p.fornikar] pek/o-grzech peko original/a-grzech pierwotny pekari/o-pekari [ssak z rodziny świń [zoo] pekin/o-pekin [rodzaj jedwabiu chińsk.] pekt/ar-czesać [włosy] pekt/ar su-czesać się pekt/il/o-grzebień [p.kresto] pektin/o-pektyna [chem] pektor/o-klatka piersiowa [p.torako] pektor/al./o-mięsień piersiowy pekuni/o [l.poj.]-pieniądz/e pel/o-skóra [p.ledro] pelagik/a-pelagiczny [morski,oceaniczny] pelagr/o-pelagra,rumień lombardzki. pelargoni/o-pelargania pelerin/o-peleryna pelikan/o-pelikan [zoo] pelikul/o-tkanka [bardzo cienka] pelis/o-pelisa pelmel/o-bałagan peloton/o-pluton pelv/o-miednica [t.anat],miska pemikan/o-mięso w proszku/mięso -sproszkowane [kul] pen/ar-starać się,usiłować penach/o-pióropusz,wiązka piór p.,plum-fasko,tufo] penat/o-bóstwo domowe/opiekuńcze pend/ar-wisieć pend/ig/ar-wieszać pend/ig/il/o-wieszak pend/ig/il/eg/o-szubienica [p.jibeto,patibulo] pendul/o-wahadło penetr/ar-penetrować,przedostawac sie -[do srodka],przenikac,wnikac penisul/o-półwysep penis/o-penis,męski członek penitenc/ar-być skruszonym,odczuwać -skruchę pens/ar-myśleć pension/ar-płacić rentę/emeryturę pension/o-renta [świadczenie pieniężne -za pracę;(renta,odsetki od -kapitału= rento)] pension/er/o-rencista,pobierający rentę pent/o-zbocze penta--pięcio- [geom] penta-edr/o-pięciościan [geom] penta-gon/o-pięciokąt [=kin/angulo] pentagram/o-pentagram,pięciokąt gwiaździsty pentametr/o-pentametr pentatl/o-pięciobój [sport] pentekost/o-Zielone Swiątki peoni/o-peonia pepit/o-bryłka złota pepsin/o-pepsyna [chem] pepton/o-pepton [chem.bio] per/o-lord percept/ar-postrzegać,odczuwać perch/ar-siedzieć na grzędzie perch/il/o-grzęda,sztanga perd/ar-gubić,zgubić perdrik/o-kuropatwa [orn] peren/a-wieloletni [ o roślinach] perfekt/a-perfekcyjny,doskonały, perfid/a-perfidny,zdradziecki perfor/ar-dziurkować,robić dziurki, -perforować [p. truigar] perfor/il/o-dziurkacz,perforator pergamen/o-pergamin periant/o-okwit,zewnętrzne elementy -kwiatu [bot] periferi/o-peryferia,obrzeże,obrys perifraz/ar-omawiać,peryfrazować [lit] perige/o-perigeum [astr] periheli/o-peryhelium,punkt przysłoneczny perikard/o-osierdzie [med.] perikard/it/o-zapalenie osierdzia [pat] perikarp/o-owocnia [bot] perimetr/o-obwód figury geometrycznej perine/o-krocze [med.] period/o-okres [różne znaczenia] periost/o-okostna [med.] periost/it/o-zapalenie okostnej [pat] 44 peripeci/o-perypetie,punkt zwrotny akcji peripl/o-opłynięcię,okrężna podróż -morska peris/ar-ginąć,tracić życie,ulegać -zagładzie periskop/o-peryskop peritone/o-otrzewna [med.] peritonit/o-zapalenie otrzewnej [pat] perjur/ar-być wiarołomnym,nie dotrzy-mywać słowa perk/o-okoń [icht] perkal/o-perkal perkut/ar-1.osłuchiwać,opukiwać [med.] - [p. tapotar] -2.uderzać,stukać,grać na perkusji] perl/o-perla perlomatr/o-macica perłowa permant/a-stały,ciągły,permanentny peron/o-schody zewnętrzne [peron(kole -jowy )= kayo di staciono] permis/ar-pozwalać,zezwalać permut/ar-przestawiać,przemieniać -[kolejność] perone/o-kość łydkowa [med.] perpendikl/a-prostopadły perpetu/a-działający bezustannie perplex/a-zakłopotany,zmieszany,bezradny persekut/ar-prześladować,dokuczać persien/o-żaluzja przeciwsłoneczna persik/o-brzoskwinia [owoc] persikri/o-rdest plamisty [bot] persist/ar-trwać,obstawać przy swoim -[zdaniu,przekonaniu],upierać się person/o-osoba [różne znaczenia] perpektiv/a-perpektywiczny perspektiv/o-perspektywa persuad/ar-perswadować,starać się wytłu-maczyć/przekonać perturb/ar-perturbować,zakłócać,wywo-ływać zamieszanie/zaburzenie peruch/o-odmiana papugi peruk/o-peruka pervers/a-perwersyjny,przewrotny,niecny, -nikczemny,wynaturzony pesari/o-pesarium,krążek maciczny/ -dopochwowy [med.];[p.spiralo,iuso pesimism/o-pesymizm pesimist/o-pesymista pesk/ar-1.łowić siecią ryby, -2.łowić [korale,perły];[łowić - ryby na wędkę = angel/agar] pesk/er/o-rybak pest/o-dżuma,zaraza petal/o-płatek korony kwiatu petard/o-petarda,raca,rakieta peticion/ar-pisać/składać petycję petiol/o-ogonek liścia petr/o-kamień,skała [kruda petro = -kamień budowlany] petrel/o-petrel [orn] petris/ar-ugniatać ciasto petrografi/o-petrografia,nauka o skałach petrol/o-benzyna,olej skalny [p.nafto] petrologi/o-petrologia petrosel/o-pietruszka [bot] petul/ar-swawolić,dokazywać,zbytkować, -baraszkować,figlować petuni/o-petunia pez/ar-ważyć,mieć wagę pi/a-pobożny pi/(ul)/o-pobożny [człowiek] piaf/ar-wierzgać (o koniu) [bic w ziemie - przednimi nogami];[p. kikar] pia-matr/o-opona miękka[mózgowia/rdzenia] pian/o-pianino ~/o horizont/al./a-fortepian pice/o-świerk pichpin/o-pichpine,odmiana świerku [bot] piedestal/o-piedestał,postument pietism/o-pietyzm pig/o-sroka [orn] pigme/o-pigmej pigment/o-pigment pik/ar-kłuć,ukłuć pikador/o-pikador piket/o-pikieta [różne znaczenia] pikl/o-peklowanie pikl/o-sauc/o-sos pikantny/ostry piknik/.ar-urządzać piknik [p.bivakar] pikon/o-oskard,kilof pikt/ar-malować pikt/er/o-malarz pil/o-włos [p.haro] pil/oz/a-owlosiony; pelny wlosów pil/oz/esk/ar-obrastac wlosami pilgrim/ar-pielgrzymować pilgrim/er/o-pielgrzym pilon/o-pylon [arch] pilor/o-odźwiernik [med.] pilori/o-pręgierz pilot/ar-pilotować pilul/o-pigułka,pastylka piment/o-pieprz angielski,piment piment/ier/o-drzewo pimentowe/pieprzowe pin/o-sosna [bot] pinakl/o-strzelista wieżyczka [arch] pinastr/o-sosna nadmorska pinc/o-1.nożyce,szczypce [t.raka], -2.chwytak pinc/eg/o-klamra,sprzączka chirurgiczna pinc/et/o-pinceta pinch/ar-szczypać [palcami],skubać -[pyskiem] pineala gland/o-szyszynka [med.] pingl/o-szpilka,igła [drzewa;(igła do -szycia=agulo] pinguin/o-pingwin pini/o-pinia pinion/o-kolo napedowe,zebatka [techn] pinsel/o-pedzel/ek pint/o-czubek,szczyt,wierzchołek,szpic ~/o di flogil/o-zakończenie pejcza pintad/o-perliczka [orn] pioch/o-;motyka pionir/o-1.pionier [odkrywca dziewiczych - terenów], -2.żołnierz przygotowujący -prace przygotowawcze w wojsku pip/o-fajka pipet/o-pipeta pipi/ar-piszczeć,szczebiotać pipr/o-pieprz [zwykły];[p.pimento] pipr/iz/a r-pieprzyć,posypać pieprzem pips/ar-rosnąć [pypeć na języku] piqu/o-1.pika,lanca [=lanco], -2.pik [kolor w kartach] pir/o-gruszka pir/ier/o-grusza [drzewo] piramid/o-piramida piramid/al/a-piramidalny ~/a ost/o-trójkątna kość w ręku (med.) -[t.piramidalo] pirat/o-pirat ,morski rabuś piretr/o-złocień dalmatyński pirit/o-piryt [min] pirog/o-piroga,indiańska łódź wiosłowa pirogal/o-pirogal [farm] pirograb/ar-uprawiać malarstwo węglem -drzewnym,malować węglem pirol/o -gil [orn] pirometr/o-pirometr [termometr do mierze-nia wysokich temperatur] piros/o-zgaga [med.] pirotekn/o-fajerwerk piroart/o-pirotechnika piroxil/o-piroksyl [farm] piruet/ar-tańczyć/wykonywać piruety pist/ar-tłuc/ucierać w możdzierzu na -proszek pist/il/o-ubijak pistach/o-pistacja [owoc] pistol/o-pistolet piston/o-tłok [[techn] piti/o -pytia,wróżka piton/o-pyton [zoo] pitonis/o-wróżka,czarodziejka pitoresk/a-malowniczy pituit/o-śluz [med.] pivot/o-czop [część wału lub osi (techn)] piz/o-groch [bot] piz/o-form/a-groszkowaty [o formie groszku] ~/ost/o-kość o formie groszku [ ręki] plac/o-plac placent/o-placenta,łożysko [anat bot] plad/o-talerz plad/eg/o-półmisek plafon/o-sufit;plafon plag/o-plaga,dopust Boży,kara Boska plaj/o-plaża plaji/ar-dopuszczać się plagiatu plaji/o-plagiat plak/o-1.płyta [różne znaczenia], -2.blat [stołu], -3.płytka [światłoczuła],(fot) plan/a-równy,równinny,płaski plana kant/o-śpiew kościelny[planus cantus] pland/o-podeszwa [nogi,buta] planet/o-planeta 45 planet/ar/o-planetarium;system planetarny planimetr/o-planimetr [isntrument do mierze-nia płaszczyzn [techn] planimetri/o-planimetria [geom,] plank/o-płaska deska plank/et/o-deszczułka.,paleta malarska planko-sul/o-podłoga plankton/o-plankton plant/o-roślina [bot] plantac/ar-sadzić rośliny,hodować rośliny, -uprawiać rośliny [na plantacji] plantac/ey/o-plantacja,miejsce hodowli roslin plantag/o-bylina,chwast zw. „ babka” plantigrad/o-zwierzę nastopne [zoo] planton/o-ordynans [żołnierz u wyższego -oficera do specjalnych poruczeń] plas/o-miejsce [dla jednej osoby], -[p.loko] plasm/o-plazma [bio] plastik/a-plastyczxny plastik-art./o-plastyka,sztuki plastyczne plastilin/o-plastelina,materiał do użytku -w plastyce plastr/o-1.biała faraba nakładana na twarz - w czasie przedstawień pantonimy, -2.biały odcień nakładany przez - kobiety na twarz plat/a-płaski platan/o-platan [bot] platen/o-sztanca używana w drukarstwie platform/o-platforma,pomost platin/o-platyna plaud/ar-1.pluskać,wydawać plusk, -2.pluskać się,uderzać o wodę ple/ar-1.bawić sie,zabawiać się, -2.grać role [teatralne,filmowe], -[p.ludar] plebey/o-plebejusz plebicit/o-plebiscyt pled/ar-bronić [kogoś] przed sądem plekt/ar-pleść,splatać,oplatać,zaplatać plen/a [de]-pełny,pełen,zupełny,całkowity plen/ig/ar-napełniać,zapełniać plenipotenc/o-plenipotencja pleonasm/o-pleonazma plesiosaur/o-pleziozaur pleuronekt/o-flądra [=flundro],[icht] plevr/o-opłucna [med.] plevr/it/o-zapalenie opłucnej [pat] pleyad/o-plejada plez/ar-podobać się,odczuwać przyjemność plezur/o-przyjemność plik/o -kołtun [med.] plint/o-cokół pliocen/o-pliocen [epoka plioceńska] plis/ar-plisować,układa plisy plomb/o-ołów Pb plor/ar-płakać plu-więcej [służy do tworzenia -stopnia wyzszego przymiot-ników i przyslówków] plug/il/o-pług plum/o-pióro [różne znaczenia] plumfask/o-pióropuszh [penacho,tufo] plump/a-ociężały plunj/ar-dawać nurka do wody;nurkować plunj/er/o-nurek [t.plunjisto] plur/a-niejeden,liczny plural/o-liczba mnoga [gram] plus-plus (+) plush/o-plusz plutokrati/o-plutokracja pluv/ar-padać [deszcz] pluv-kanal/o-rynna dachowa,kanał odpływo-wy deszczu pluv-tubul/o-okap przeciwdeszczowy pluvial/o-1.płaszcz przeciwdeszczowy, -2.kapa [kościelna] pluvimetr/o-deszczomierz pneumatik/a-pneumatyczny,powietrzny po-po [cena,sztuki] po cent-po sto pocion/o-lek,napój medyczny podagr/o-podagra [pat] poem/o-poemat poet/o-poeta poetik/a-poetyczny poetik/o-poetyka [nauka o poezji] poezi/o-poezja poezi-art/o-sztuka poetycka pok/a-mała [ilość] pok/e-mało pok/op/e-stopniowo pol/o-biegun [różne znaczenia] polar/a-polarny polar/iz/ar-polaryzować polarimetr/o-polarymetr [opt\] polemik/ar-polemikować,prowadzić polemikę polen/o-pyłek [bot] polex/o-kciuk,duży palec u ręki [duży -palec u nogi =haluxo] poli--wielo-,polipoliandr/a-wielomęski polic/o-policja [różne znaczenias] poliedr/o-wielościan [=multlatero] [geom] polifoni/o-polifonia poligam/a-poligamiczny poliglot/o-poliglota poligon/o-1.wielobok [multedro][geom] -2.poligon wojskowy poligraf/o-poligraf poligrafi/o-poligrafia polikrom/a-polichromiczny,wielobarwny polikromi/o *-1.polichromia;2.druk wielobarwny polimer/o-polimer [chem] polimorf/a-polimorficzny,wielopostaciowy polinomi/o-wielomian [mat] poliomyelit/o *-choroba polio;porażenie dziecięce, -choroba Heinego-Medina [med.] polip/o-1.polip [(zoo)-osiadła postać - jamochłomów];{p.polpo] -2. polip [{med.),narośl/nowotwór -pornograficznych] - w nosie] pornografi/o-pornografia polipropilen/o-polipropylen [chem] porta vein/o-=pordo-veino] polis/ar-wygładzać,polerować port/ar-nosić,nieść [nosić na sobie=werar] polit/a-grzeczny,dobrze wychowany politeism/o-politeizm,weielobóstwo [rel] portal/o-portal politeist/o-politeista,wyznawca wielu bóstw portfoli/o-portfel,notatnik,mapnik portik/o-portyk politeknik/o-politechnika portret/o-portret politik/o-polityka [różne znaczenia] portu/o-port [różne znaczenia] politik/(er)/ist/o-polityk pos-po [o czasie] polk/ar-tańczyć polkę pos-morg/e-pojutrze polonez/o-polonez [taniec] poloni/o-polon [pierwiastek promieniotw.] posed/ar-posiadać,posiąść posh/o-kieszeń polp/o-ośmiornica [zoo] posibl/a-możliwy polster/o-krzesło/fotel wyściełany poltron/o-tchórz;człowiek pos/pren/ar-przejmowac [po kims/czyms] bojaźliwy;[tchórz ~/ar la torch/o-przejmowazć -(zoo) = putoro] pałeczkę/żnicz polut/ar-poplamić,splamić,skalać [coś] post/o-poczta [różne znaczenia] polut/es/ar-mieć polucję/zmazę nocną;mieć poste restant/a-poste restante -wytrysk nasienia [med] post(o)mark/o-znaczek pocztowy polv/o-kurz,pył,proch posten/o-posterunek;stanowisko,posada polv/ig/ar-1,kurzyć,powodować kurz, postig/o-lufcik -2.obrócić w proch,sproszkować postilion/o-1.pocztylion,listonosz, - [odkurzać = senpolvigar] -2.woźnica pojazdu pocztowego pom/o-jabłko postpozicion/o-postpozycja,poimek [gram] pom/ier/o-jabłoń postul/ar-postulować,żądać pomad/o-pomada,pomadka,farba [do postulat/o-postulat -włosów] postum/a-urodzony po śmierci ojca; pomel/o-rękojeść szpady/sztyletu -pośmiertny pomp/o-pompa,przepych postur/ar-1.pozować [jako model], pompelmus/o-grejpfrut [bot] -2.mieć odpowiednią postawę pompon/o-pompon pot/o-garnek pond/ar *-znosić jajka [o ptakach] potas/o-potas ponder/ar-ważyć [wyznaczac ciezar w kg, potenc/o-potęga [mat][potęga {=siła)povo] potencialo-potencjał -odważać [p.pezar] potent/a-potężny,mający potęgę;możny pone/o-kucyk potent/o-potentat,zamożny [człowiek] poniard/o-sztylet,daga [=dago] potent/es/o-potęga pons/a-pąsowy pov/ar-móc [p.devar] pont/o-most pov/o-moc,potęga,siła pontifik/o-1.pontyfikat [kat.] povr/a-biedny [p. mizera] -2.najwyższy kapłan [żyd] povr/(ul)/o-biedak ponton/o-ponton,statek pontonowy poz/ar-kłaść,położyć na miejsce [kłaść na ponyet/o-mankiet -siebie =metar] pop/o-pop,kapłan [ortod] pozar anunc/o-zamieszczać ogłoszenie popl/o -topola pozicion/o-pozycja [różne znaczenia] poplin/o-popelina pozitiv/a-pozytywny poplit/o-podkolanek,przegub kolankowy pozitiv/o-pozytyw [t.fot] popul/o-naród,lud,mieszkańcy pozolan/o-pozolan [piasek pochodzenia popular/a-popularny -wulkanicznego,służy do wyrobu popurit/o-wiązanka melodii -cementu] por -dla,w celu;za pragmat/o-pragmat por ke-aby, ażeby [+ czasownik zakońpragmat/al/a-pragmatyczny -czony na -ez] praktik/ar-praktykować,stosować w prapor/o-por [med.] -ktyce,odbywać praktykę porcelan/o-porcelana praktik/er/o-praktykant porcion/o-porcja,racja,przydział pralin/o-pralina [migdał w cukrze] pord/o-drzwi pram/o-prom pord/ego-brama prat/o-łąka,pastwisko [pastureyo] pordo-vein/o-żyła wrotna [med.] prebend/o-prebenda [rel] porel/o-por [warzywo] pre--pra-,pre-;przedporfir/o-porfir [min] pre-av/(ul)/o-pradziadek porkespin/o-jeżozwierz,jeżatka [zoo] pre-av/ino-prababka pornograf/a-pornograficzny pre-histori/o-prehistoria pornograf/o-pornograf [autor utworów 46 pre-urb/o-przedmieście [pra-miasto= -anciena urbo] prec/o-cena [różne znaczenia] preced/ar-wyprzedzać,iść /przybyć [przed -kimś/czymś] precept/o-reguła zachowania,nakaz, -przepis preceptor/o-preceptor [wychowawca w -domach bogatych] precipit/ar-zrzucać [z góry z hałasem]; -strącać [t.chem] precipu/a-główny,szczególny precipu/e-głównie,szczególnie preciz/a-precyzyjny [p.exakta] predik/ar-wygłaszać kazanie,mieć homilię[= -=homilio] predikat/o-orzeczenie [gram] predikativ/o-orzecznik [gram] prefac/o-wstęp,słowo wstępne prefekt/o-prefekt,zwierzchnik władzy -wykonawczej prefer/ar-woleć prefix/o-prefiks,przedrostek [gram] preg/ar-prosić modlić się [o coś/kogoś] prego/libr/o-modlitewnik pre-hier/e-przedwczoraj prekoc/a-przedwcześnie dojrzały[rozwinięty -ponad normalne lata] prekursor/o-prekursor [różne znaczenia] prelat/o-pralat [rel] preliminar/a-wstępny,przedwstępny, -przygotowawczy prelud/ar-1.grać preludium [muz] -2.próbować instrument pre-matur/a-przedwczęśnie dojrzały [[rozwinię-ty ponad lata] premi/o-premia,nagroda premic/o-1.nowalijka,[pierwsze owoce - lub warzywa] -2.premicja [pierwsza msza nowo - wyswieconego ksiedza] premis/opremisja,przesłanka,założenie[log] pren/ar-brać,wziąć prepar/ar-przygotowywać,przyrządzać, -preparować preponder/ar-przeważać prepozicion/o-prepozycja,przedimek [gram] prepuc/o-napłetek [med.] prerogativ/o-prerogatywa,pierszeństwo, -szczególne prawo pres/ar-ściskać,naciskać,wyciskać pres/il/o-prasa do wyciskania,wyciskarka presbit/a-dalekowzroczny presbiterism/o-presbiterianizm presbiteri/o-presbiterium preske-prawie,nieomal preskript/ar-przepisywać,zalecać [coś komuś] preskrit/ar-ulegać przedawnieniu prest/ar-pożyczać [komuś = ad]; -[pożyczać [od kogoś = pruntar -de] prestij/o-prestiż,znaczenie,poważanie pretend/ar-pretendować,rościć prawo [do -kogoś/czegoś],ubiegać się [o coś -lub o kogoś] preter-obok,mimo [kogoś/czegoś] preterit/o-preteritum,[czas przeszły niedoko-nany (gram)] pretext/ar-używać jako pretekstu pretor/o-pretor [wysoki urzędnik w Staroż. -Rzymie] prevarik/.ar-1.źle wypełniać obowiązki służ- bowe, -2.sprzeniewierzać się, -3.zaniedbywać obowiązki prevent/ar-zapobiegać [czemuś] prevost/o-1.urzędnik [w armii,policji],który - sądził sprawy kryminalne, -2.zwierzchnik w kościele kolegial- nym [rel] prezent/a-obecny,będący na miejscu prezent/o-obecność,czas teraźniejszy [gram] prezerv/ar-strzeć,chronić,pilnować prezid/ar-przewodniczyć prezid/ant/o-przewodniczący;prezydent prezunt/ar-prezentować,przedstawiać, -pokazywać,demonstrować pri-o [przyimek] prikl/ar-szczypać,kłuć prim/a-prima,doskonały,;doskonale primadon/o-primadonna primar/a-pierwszorzędny,pierwotny, -pierwszego stopnia,elementarny, -podstawowy [t,szkoła] primat/o-1.naczelny [zoo] -2.prymas [rel] primitiv/a-prymitywny primordial/a-pierwotny primroz/o-kwiat kwitnący w pierwszych -dniach wiosny [pierwiosnek nie -pachnący] primul/o-pierwiosnek pachnący princ/(ul)/o-książę princ/in/o-księżna princland/o-księstwo princip/o-zasada,podstawa,podwalina printemp/o-wiosna prior/a-będący priorytetem prior/es/o-priorytet prismat/o-pryzmat privac/ar-prywatyzować,pozbawiać -prywatnego majatku privat/a-prywatny,własny privilej/o-przywilej priz/ar-lubić prizent/ar-przedstawić,prezentować pro-z [powodu],za coś] pro ke-ponieważ,dlatego pro quo-dlaczego 47 prob/ar-próbować prob/o-próba probabl/a-możliwy,prawdopodobny probabl/e-prawdopodobnie probabl/es/o-prawdopodobieństwo problem/o-problem proced/ar-postępować,czynić kroki, -podejmować działania [t.chem] procedur/o-procedura,postępowanie procent/o-procent proces/ar-procesować się,prowadzić -proces [t.chem] proces/o-proces [t.chem] procesion/ar-organizować procesję/pochód procesion/o -procesja;pochód prod/a-odważny,dzielny,dziarski[p.brava] prod/aj/o-wielki/bohaterski czyn/wyczyn prod/(ul)/o-wielki/mężny rycerz,zuch,śmiałek prodig/ar-rozdawać,roztrwonić,zmarnować prodig/int/o-syn marnotrawny prodromo-poprzednik,zwiastun,symptomat produkt/ar-produkować,wytwarzać produt/o-iloczyn [mat] profan/a-profanujący,niepoświęcony, -świecki profanac/arprofanować,znieważać,dopusz-czać się profanacji profes/ar-deklarować publicznie swoje -przekonania [religijne.naukowe] profesion/o-zawód,profesja,fach profesor/o-profesor profet/o-prorok,wieszcz profet/aj/o-proroctwo profil/o-profil profilaxi/o-profilaktyka,zapobieganie profit/ar-korzystać,ciągnąć zyski/korzyści profund/a-głęboki prognoz/arproganozować,wyciągać/stawiać -wnioski z odpowiednich danych program/o-program [różne znaczenia] program/iz/ar-programować [różne znaczenia] progres/ar-postępować,robić postępy,iść -z postępem progresion/o-progresja [mat.bio] projekt/ar-wyświetlać,rzucać na ekran projekt/ilo-projektor,rzutnik projektor/o-reflektor projet/ar-projektować,planować,robić -projekty/plany proklam/ar-proklamować,obwieszczać prokliktik/o-prokliktyka prokonsul/o-prokonsul prokur/ar-pomagać,dostarczać prokurac/oprokura,pełnomocnictwo,zastępstwo prokurator/o-prokurator proletari/o-proletariusz proletrari/ar/o-proletariat prolifer/ar-dzielić się przez podział,pączkować prolix/a-rozwlekły [w mowie i piśmie]; -[także w stylu i sztuce] prolog/o-prolog prolong/ar-prolongować,przedłużać prolong/il/o-przedłużacz promen/ar-spacerować,przechadzać się promenad/o-promenada,deptak spacerowy promis/ar-przyrzekać promoc/ar-promować,podnosić na wyższy -poziom,podnosić wartość/walory promontori/o-przylądek,cypel [p.kabo] promulg/ar-publikować[prawo] we właściwej -formie,aby było obowiązujące pron/ar-dawać instrukcje odnośnie -mszy lub wygłaszania kazań w -niedzielę i święta [rel] pronom/o-zaimek [gram] pront/a-gotowy,przygotowany pront/ig/ar-przygotowywać pronunc/ar-wymawiać propag/ar-propagować,uprawiać propagandę propagand/o-propaganda propagand/ar-prowadzić/uprawiać propagandę, -prowadzić działaln.propagandowa proporcion/o-proporcja propozicion/o-zdanie [gram.log.mat.] propr/a-własny propriet/ar-mieć/posiadać na własność,być -właścicielem propriet/er/o-właściciel propuls/ar-pchać do przodu[mech] prorog/ar-odroczyć,odłożyć {handl,prawn] prosektor/o-prosektor,człowiek zajamujący się -przygotowywaniem sekcji zwłok proskript/ar-1.wyjmować spod prawa, - proskrybować -2.skazywać na banicję,wygnać - z kraju prospekt/o-prospekt [różne znaczenia] prosper/ar-prosperować,rozwinąć się, -kwitnąć prostat/o-prostata [med.] prostat/it/o-zapalenie prostaty [pat] prostern/ar-padać na twarz [jako wyraz -szacunku lub uległości] prostituc/ar-nakłaniać do nierządu,stręczyć prostitucar su-uprawiać prostytucję,prostytu-wać się,puszczać się prostitucat/(in)/o-prostytutka protagonist/o-protagonista protecionism/o-protekcjonizm,system ochronny protein/o-proteina [chem] protekt/ar-protegować,popierać protektorat/o-protektorat protest/ar-protestować protest/ant/o-protestujący protestant/o-protestant [rel] protez/o-protreza protokol/o-protokoł protoplasm/o-protoplazma [bio] protoplast/o-protoplasta prototip/o-prototyp protozo/o-pierwotniak [zoo] proturberanc/o-1.proturberancja [wybuch na - słońcu (astr)], -2.proturberancja [ guzowatość] proverb/o-przysłowie providenc/o-opatrzność provinc/o-prowincjaproviz/ar-zaopatrywać [we wszystko,co-jest niezbędne do życia]provizor/a-prowizoryczny,tymczasowyprovok/ar-prowokować,podsycaćproxim/a-bliskiproxim/e-bliskoproz/o-prozaprozelit/o-prozelita [człowiek nowo -nawrócony na wiarę] (rel)]prozodi/o-prozodia [nauka o budowie wiersza]prozopope/o-propozopeja [rodzaj personifikacji]pru/o-dziób [statku,łodzi (ptaka=beko)]prud/a-pruderyjnyprud/es/o-pruderiaprudent/arozsądny,rozumny,rozważny,roztropnypruin/ar-szronić,pokrywać szronempruin/o-szron,szadźprun/o-śliwka [owoc]prun/ier/o-śliwa [drzewo]prunel/o-śliwka tarniowa [owoc]prunel/ier/o-drzewo śliwki tarniowejprunt/ar-pożyczać [od kogoś (de);[pożyczać-komuś ) =prestar ad}]prurit/ar-swędzićpruv/ar-udawadniać,dowodzić [czegoś]psalm/o-psalmpsalmodi/ar-1.śpiewać psalmy-2.deklamować/recytować monotonniepsalteri/o-psalterium [instrument muzyczny-szarpany]pseudo--pseudo-pseudonim/o-pseudonim~-cienc/oz/a-pseudonaukowypseudoped/o-pseudonóżka,nibynóżka [zoo]pseudosfer/o-pseudosferapsik/o-psyche,psychika,dusza,życie-wewnętrznepsikiatr/o-psychiatrapsikiatri/o-psychiatriapsikolog/o-psychologpsikologi/o-psychologiapsikos/o-psychozapsikrometr/o-wilgotnościomierzpteropod/o-pteropod,skrzydłonogi [paleo]puber/a-dorosły,dojrzały [t.seksualnie],-gotowy do ożenku/wyjścia za- 48 -m.ążpubi/o-wzgórek łonowy[p. venusmonto]publican/o-celnik [bibl];[celnik=doganisto]publicist/o-publicysta;;nauczyciel prawa-państwowegopublik/apubliczny,otwarty,ogólnodostępnypublik/ig/ar-publikowaćpublik/o-publika,tłum;otwartośćpudel/o-pudel [pies]puding/o-puding,budyńpudl/ar-pudlować,zgrzewać surówkę w-piecu pudlarskim [techn]pudlo-furnaz/o-piec pudlarski,piec hutniczy-[piec płomienny (techn)]pudlo/stal/o-stal pudlarska/zgrzewna [techn]pudor/ar-wstydzić się [być skromnym-w stosunku do płci odmiennej]pudor/o-wstyd [t.shamo]pudr/o-puderpuer/(ul)/o-chłopakpuer/in/o-dziewczynapuf/o-puf,wyściełany taboretpugn/o-pięść,kułakpulchin/o-poliszynelsekreto di -tajemnica poliszynela,tajemnicapulchin/o-wszystkim znanapulc/o-pchła puli/o-koło pasowe;krążek linowy [tech]puli/ar/o-wielokrążek [techn]pulikari/o-pleśnik [bot]pulmon/o-płuc/o [med.]pulmon/it/o-zapalenie płuc [pat]pulmonari/o-miodunka,płucne ziele,suchotnikpulp/o-1.miąższ [anat],-2.miąższ [owocu],miazga,- [owocowa,jarzynowa,itp.]patuazo-puls/ar-pulsowaćpultr/o-dróbpulul/ar-rozrastać się,plenić się,rosnąć obficiepulver/o-proch;proszekpuma/o-puma [zoo]pumic/o-pumekspump/ar-pompowaćpump/ist/o-strażakpunc/ar-wybijać monety lub matrycepunch/o-poncz [napój]puncion/ar-robić punkcję,nakłuwać [miejsce]punis/ar-karać,ukaraćpuns/ar-kalkować,przerysowywać na kalkępunt/o-punkt [różne znaczenia]puntiz/o-interpunkcja [gram]pup/o-tył [statku /łodzi [p.pruo]pupe/o-lalka [zabawka]pupil/o-źrenica oka [med.]- quarteron/o-kwarteron [mieszaniec metysa-i białego]quartet/o-kwartet [muz]quartik/o-krzywa czwartej klasyquasi/o-gorzla,gościel [bot]qu/o-coquocient/o-iloraz [mat]quaternar/a-czwartorzędowy [geol]quaternar/o-czwartorzęd [geol]quatren/o-zwrotka,sonet 4-wierszowyquaze-jak gdyby,jakoby,nibyquech/o-duża śliwka macedońska [bot]quech/ier/o-drzewo śliwy macedońskiejquer/ar-odnosićquercitron/o-odmiana dębu amerykańskiegoquerk/o-dąb [bot]quest/ar-kwestować,zbierać datkiquestion/ar-pytać,zadawać pytaniaquestion/o-pytaniequestor/o-kwestoro,rzymski skarabnik-[uwaga:quest/er/o=kwestarz]qui-l.m. od qua =którzyquiet/ałagodny,cichy,spokojny[p.tranquila]quik-szybko,natychmiast,od zarazQ quin/o-kora chinowa [bot]qu/a-kto,któryquin/ier/o-drzewo chininowequadrant/o-kwadrant,ćwiartka kołaquinquagezim/o-pięćdziesiątnica [rel]quadrat/(al)/a-kwadratowyquing/o-pigwa [bot]quadratik/a-do drugiej potęgi [mat]quing/ier/o-drzewo pigwyquadratur/o-kwadraturaquinin/o-chinina [alkaloid chemiczny]quadri-angul/a-czworokątny [geom]quint/o-kwinta [różne znaczenia]quadri/angul/o-czworokątquintal/o-kwintal [=100 kg]quadri-later/o-czterościan quintan/a (febro)-choroba [gorączka co quadri-manu/a-czteroręcznypięćquadri-ped/a-czworonożny-dni [p.quartana febro]quadrig/o-kwadrygaquintesenc/o-kwintesencjaquadrilion/o-kwadrylion [= 1 000 000/4]quintet/o-kwintet [muz]quaker/o-kwakier [rel]quintik/o-krzywa piątej klasy [mat]qual/a-jakiquintilion/o-kwintylion [=1 000 000/5]quala....tala-jaki....takiquiproqu/o-kwiprokwo,galimatiasqual/e-jak [w porównaniach]quirit/o-kwiryt [pełnoprawny obywatelquale....tale-jak....tak-Starożytnego Rzymu]qual/es/o-jakośćquirl/ar-ubijać pianę,kręcić jajkaqual/es/al/a-jakościowyquirl/il/o-ubijak, trzepaczka do ubijaniaquali/o-przepiórka [orn]-pianyqualifik/ar-kwalilfikować,określaćquit/a-całkowicie zwolniony od obowiąz-quankam-jakkolwiek,chociaż,mimo że-ków/długów lub zobowiązańquant/a-ile,[czegoś = de]quorum/o-kworumquant/e-ilequot/o-kwotaquant/o-ilość,kwantumR quant/es/o-ilośćquant/es/al/a-ilosciowyrabat/ar-udzielać rabatu,schodzićquar-cztery (4)-z cenyquar/im/o-jedna czwarta (1/4)rabin/o-rabinquarc/o-kwarcrabot/o-strug,hebel [techn]quart/o-kwarta (1/4 litra)[t.muz]rabot/ag/ar-heblować,używać hebla/quartan/a (febr/o)-choroba [gorączka co -strugacztery rabi/o-wścieklizna [pat]-dni]; [p.,quintana febro]racem/a-winny,winowy,gronowyquarter/o-dzielnica [miasta]racion/o-rozumracion/ala-racjonalny,rozumny [spo-- pupitr/o-pulpitpur/a-czystypure/o-zupa puree’purg/ar-czyścić,oczyszczać [duchowo,tech]purg/aj/o-czystka,oczyszczeniepurgatori/o-czyściec [rel]puritan/a-purytańskipuritan/o-purytaninpurpur/a-purpurowypurpur/e/a-koloru purpurowegopurpur/o-purpurapus/o-ropa,materia [med.]pus/if/ar-ropieć,produkować ropę/materię pustul/o-krosta,pryszcz [med.]pute/o-studnia putor/o-tchórz [zoo];[p.poltrono]putr/ar-gnić,zgnić,rozkładać się,próchnieć-ulegać rozkładowi;butwiećputr/ig/ar-powodować rozkład/próchnienie,putr/a(i)nt/a-zgniły,zepsuty,spróchniały-nacionala od etna-la linguo:linguo regionala+-=ulspeca dialekto- 49 -tyka się także formę -oboczną „ racionoza”racional/ism/o-racjonalizmrad/o-reda [mors]radar/o-radar [techn]radi/ar-promieniować [wysyłać-promienie]radiac/ar-promieniować [wysyłać-ciepło/śwatło]radiator/o-radiator,kaloryferradik/o-1.korzeń [różne znaczen.]-2.rdzeń [różne znaczenia]radik/al/a-radykalny;rdzennyradi/o-promień [t.geom];radioradioktiv/a-radioaktywnyradiograf/ar-prześwietlaćradiometr/o-licznik promieniowaniaradioskop/ar-prześwietlać aparatem -rentgenowskimradioskop/o-aparat rengenowskiradiotelefon/ar-telefonować za pomocą-fal radiowychradiotelefon/il/o-radiotelefonradiotelegraf/ar-telegrafować za pomocą-fal radiowychradium/o-rad Ra [chem]radius/o-kość promieniowa [med.]radot/ar-gadać,ględzić,mówić bez-sensurafan/o-rzodkiewrafan/et/o-rzodkiewkarafin/ar-rafinować,oczyszczać[z domieszek]rafl/o-tratwarafl/(er)/ist/o-flisakrag/o-gałgan,szmata,kawałek materiałuragut/o-potrawka [mięso duszone w sosie]raket/o-rakieta, [t.sport],pocisk,racarakit/o-krzywica [med.]rakont/ar-opowiadaćral/o-wodnik [orn];[Znak Zod.=varsero]rali/o-zlotram/o-1.gałązka [odrost gałęzi głównej],-2.rozgałęzienie naczyń [med.bot]ramp/o-wzniesienie,ramparan/o-żaba ranc/a-zjełczały,zleżałyrang/o-rząd,szereg,ranga,stopień,godnośćrankor/ar-czuć niechęć/odrazęrankor/o-niechęć,odrazaranson/o-okup,wykupranunkul/o-jaskier[bot]ranur/o-wyżłobienie,kanalik [techn]rap/o-rzepa [bot]rapec/ar-łataćrapid/a-szybkirapier/o-rapier,floretraport/ar-raportować,składać raport/relację,-meldować,donosićrapsod/o-rapsod,wędrowny śpiewak w-Starożytnym Rzymierapsodi/o-rapsodiarapt/ar-rabować,grabić,łupić- rapt/er/o-rabuś;[t.ptak]rar/a-rzadkirar/e-rzadkoras/o-rasaraskal/o-łobuz [p.fripono,kanalio]rasp/ar-trzeć,ucierać,ścierać;piłować [pilnikiem]rasp/il/o-pilnikrast/ar-grabić [ziemię]rast/il/o-grabierastelier/o-drabina [przy żłobie na siano]rat/o-szczur [zoo]ratafi/o-ratafiaratifik/ar-ratyfikowaćratin/o-flauszraton/o-szop [zoo]rauk/a-ochrypły,zachrypnięty,-chrypiącyraup/o-gąsienica [t,techn]raut/o-raut,przyjęcie bogaczyravin/o-wąwóz,parów,jarravis/ar-zachwycać,wprawiać w -zachwyt,oczarowaćray/o-raja,płaszczka [icht]raz/ar-golićraz/ar su-golić się [t.razesar]reakt//ar-reagowaćreaktor/o-reaktorreal/a-realny,rzeczywistyreal/ism/o-realizm,rzeczywistośćrealgar/o-realgar [min][rebel/a-buntowniczyrebus/o-rebusrecens/ar-recenzować,omawiaćrecens/(ur)/o-recenzja,omówienierecent/a-niedawny,ostatnimi czasyrecept/o-1.recepta (lekarstwa),-2.przepis (kulinarny)receptakl/o-dno kwiaturecev/ar-otrzymać,otrzymywać,-dostawaćrecidiv/ar-powracać na drogę -recydywy/przestępstwarecidiv/o-recydywa/przestępstworecipient/o-recypient,odbieracz,zbior--niczek do wody [techn]reciprok/a-wzajemny [p.mutuala]recit/ar-recytować [pdeklamar]recitativ/o-recytatywa [muz]red/a-czerwonyredakt/ar-redagowaćredan/o-redanredemt/ar-wykupić,odkupić,wybawiaćredemtor/o-odkupiciel,wybawcaredingot/o-surdut wizytowy,długi żakietredukt/ar-redukowaćredut/o-redutaref/o-ref [jedna z lin żagla]refer/ar-odnosić,odwoływaćrefer/ar su ad-odnosić się,odwoływać się do,-powoływać się nareferendari/oreferendariusz,sprawozdawca- -sądowyreflekt/ar-odbijać [promienie,światło,itp.]reflex/o-refleksreflux/ar-odpływać [o morzu(p.fluxar)]reflux/o-odpływ morza [p.fluxo]reform/ar-reformować,przekształcaćrefrakt/ar-załamywać ( promienie,fale},-powodować refrakcję,refrektar/a-odporny,oporny [na leczenie,na-działania chemiczne (med.chem]refraktor/o-refraktor,teleskop dioptrycznyrefren/o-refrenrefuj/ar-schronić się,szukać schronieniarefut/ar-zbijać,obalać,odpierać zarzuty,-argumentyrefuz/ar-odmawiać[wzięcia lub dania-czegoś]regal/ar-częstować,gościć,ugaszczaćregali/o-regalia,przywileje monarszeregard/ar-patrzeć,spoglądać,oglądać,-obejrzećregat/o-regata/yregener/ar-regenerować,odzyskiwać siłyregent/o-regentregi/o-zarząd,administracja,zarządzanie,-kierownictworegiment/o-regiment,pułk [p.roto,-kompanio]region/o-region [różne znaczenia]registr/o-rejestr,rejestracja,spis,-wykaz ;[(za)rejestrować-=enrejistrar]regn/ar-rządzić,zarządzaćregol/o-mysi królik [zoo]regres/ar-cofać się [w rozwoju],-ulegać regresjiregres/o-regres,cofanie się[ w -rozwoju]regret/ar-żałować,wyrażać żal-[z jakiegoś powodu]regul/ar-regulowaćregul/o-reguła [różne znaczenia]regul/ier/o-zakonnikregulier/in/o-zakonnicaregulator/o-regulator [techn]rehabilit/ar-1.rehabilitowa,ć,poddawać- rehabilitacji,przywracać- do zdrowia,-2,rehabilitować,przywracać- dobre imię/cześćrein/o-cugle,wodze,lejcerej/o-królrej/al/a aqu/o-woda królewska,rozpuszczal--nik metali szlachetnychrejim/o-reżym [różne znaczenia]rekalk/ar-spłaszczać metale[na gorąco-uderzając młotem w celu-nadania odpowiedniej formy]rekam/ar-przewlekać,przeplatać [nici-w celu otrzymania rysunku-na materiale]rekapitul/ar-rekapitulować,reasumować- 50 -[p.rezumar]reklam/ar-reklamować,robić reklamę,-wychwalaćreklamac/ar-reklamować,składać rekla--mację[z powodu wady itp.]rekolec/ar-odprawiać rekolekcjerekoli/ar-zbierać,podnosić [z ziemi]rekolt/ar-zbierać,sprzątać [zboże,owoce-(t. swojej pracy), itp.]rekomend/ar-1.rekomendować,polecać [komuś/- kogoś lub coś],-2.wysyłać pocztą poleconą [list,- paczkę,itp.]rekomend/ad/o-rekomendacja,polecenierekompens/arrekompensować,wynagradzać/-wyrównywać [straty,szkody,itp.]rekord/o-rekord [różne znaczenia]rekort/ar-obrzynać,obcinać,przycinać,-odcinać,skracać [przez odcięcię/-obcięcie,oderżnięcie, itp.]rekrut/ar-rekrutować,zaciągać,powoływać-[dobrowolnie],zachęcać do -wstąpienia [w szeregi itp.]rekt/a-prostyrekt/angul/o-kąt prosty [t.ort/angulo]rektifik/ar-rektyfikować,oczyszczać przez -destylacjęrektor/o-rektorrektum/o-odbytnica [med.]rekuper/ar-ponownie stać się posiadaczem,-posiąść powtórnie [co się miało-uprzednio]rekuz/ar-1.nie przyjąć [oferty,odpowiedzial-- ności],odmówić,odrzucić,odeprzeć- [zarzuty,argumenty itp.],-2.wykluczyć [świadków,sędziów,- dowodów ,itp.] (wyraż. Prawn.)rel/o-szynarel-voy/o-droga szynowa,trakt kolejowyrelat/ar-odnosić się [do = a(d)]relay/o-przekaźnik,wzmacniacz prądu,-wspomagacz,serwomechanizmreleg/ar-relegować,wyrzucać [kogoś z czego]relev/ar-oznaczać punkty topograficzne,-nanosić punkty strategiczne na -plany,mapy,szkice terenu,plany-zagospodarowania przestrzennego,itp.relief/o-relief,wypukłość,uwydatnie--nie w formie rzeźby religi/o-religiareligi/oz/a-religijny [t.forma religiala]reliqui/o-relikwia [rel]rem/ar-wiosłowaćrem/il/o-wiosłorem/er/(ist)/o-wioślarzremark/ar-spostrzegać,zauważać,-dostrzegaćremedi/ar-uzdrawiać,uleczyć- reminac/ar-wspominaćremis/ar-1.darować część kary [długu,- zobowiązań itd.],-2.odpuścić [grzechy],-3.sfolgować,popuścić [med.]remonstr/ar-protestować [z powodu -czudzych błędow]remont/o-dostawa koni dla armiiremork/ar holować,ciągnąć [=tirar],-wlec [=tranar]remors/ar-mieć wyrzuty sumieniarempar/o-wał ochronnyremplas/ar-zastępować [pełnić za kogoś-jego funkcję];[zastępować-jednego drugim=substitucar]ren/o-nerka [med.]rendevu/o-randka,umówione spotkanierendiment/o-sprawność,wydajność [ =-eficiento]reneg/ar-wypierać się [czegoś/kogoś],-zaprzeczać [czemuś/komuś]renesanc/o-renesans [okres,styl]renet-pom/o-reneta [jabłko]renkontr/ar-spotykać {się]rent/o-renta,dochód [polska renta =-(zapomoga państwa dla-nie mogących pracować) =-pensiono]rentir/o-reniferrenunc/ar-zrzekać się,rezygnować,-wyrzekać się (czegoś)renvers/ar-wywracać,przewracać;obalaćrenvers/em/a-wywrotowy,skłonny do obalaniareostat/o-reostat,opornik nastawny [elektr]repar/ar-reperować,naprawiaćrepartis/ar-rozdzielać na kawałkirepas/ar-prasowaćrepast/ar-jeść posiłki o tej samej porzerepast/o-posiłek,jedzenierepast/et/o-przekąskarepent/ar-odczuwać skruchę,żałować,-skruszyć sięreper/ar-odnaleźć,odnajdować,znajdować-ponowniereperkut/ar-odepchnąć,odpychaćreperkut/ant/a-odpychającyrepertori/o-repertuarrepet/ar-powtarzaćreplet/a-pulchny,okrąglutki,umięśniony,-tłusty,otyłyrevel/ar1.odkrywać,odsłaniać,upubliczniać,-2.wywoływać [zdjęcia fot]revindik/ar-rewindykować,żądać zwroturevenu/o-przychód,dochód [finans]reverber/ar-odbijać promienie świetlne lub -cieplne [fizyka]reverenc/ar-kłaniać się,składać ukłonrevers/o-rewers,druga strona[(monety,medalu-itp.),lewa strona materiału]- replik/ar-replikować,odpowiadać na zarzutyreport/ar-reportować,składać raporty -giełdowereport/o-report,raport giełdowy {zmiany-kursów giełdowych]repoz/ar-odpoczywaćrepres/ar-represjonować,poddawać-represjom,uciskaćreprezal/ar-stosować odwet/środki odwetowereprezent/ar-reprezentować,być reprezentantemreprimend/ar-reprimendować,dawać reprymendęreproch/ar-robić wyrzuty,wytykaćreps/o-ryps [materiał]rept/ar-pełzaćrept/er/o-gad,płaz [zoo]republik/o-republika,rzeczpospolitarepudi/ar- wyrzekać się żony,dzieci,nie-uznawać legalnego związku -małżeńskiegorepugn/ar-wywoływac antypatię nie do-przezwyciężenia/przełamaniarepugnes/o-antypatia/niechęć nie do -przezwyciężenia/przełamaniarepuls/ar-wygonić,wypędzić,wypchnąćreput/o-reputacja,zachowaniereput/es/ar-mieć opinię/reputacjęrequizit/ar-rekwirować,zabierać,ściągać-[coś z kogoś]resek/ar-rozcinać [na części],dokonać-resekcjiresipicenc/o-korekta znaczenia wyrazu-[poznanie swojego błędu i -poprawienie go]reskripto-reskrypt [rozstrzygnięcie][jur]reson/ar-rezonowaćresorb/ar-resorbować,ponownie zassaćresort/o-sprężyna [różne znaczenia];-resor resortis/ar-być pod jurysdykcją,podlegać-jurysdykcjirespekt/ar-respektować,szanować,powa--żać,odnosić się z respektem/-poszanowaniemrespir/ar-oddychaćrespir/il/o-urządzenie do [stucznego]-oddychania [=respiratoro*?]respond/ar-odpowiadać [na pytania/listy]respons/ar-być odpowiedzialnymreviz/ar-rewidować,kontrolowaćrevok/ar-odwoływać,anulowaćrevolt/ar-wywoływać rewoltę/rebelięrevolucion/ar-rewolucjonizowac,wywoły--wac rewolucjęrevolver/o-rewolwerrevu/ar-1.dokonywać przeglądu,-2.urzadzac rewię,-3.wydawać czasopismarevu/o-1.czasopismo,dziennik,-2.rewia,-3.przegląd [czegoś/kogoś]- 51 -[za coś przed kimś]responsori/o-resposorium,śpiew na -przemianrest/ar-zost(aw)ać,pozost(aw)aćrestaur/ar-restaurować,odnawiać[t.rząd],-przywracać dawną świetnośćrestituc/ar-restytuować,oddawać niesłusz--nie zabraną własnośćrestor/ar-stołować się,pokrzepić się,-posilić się,orzeźwić się,restor/eri/o-restauracjarestrikt/ar-wprowadzać restrykcje,ogra--niczać,stosować ograniczeniaresus/o *-rezus [zooresus/faktor/o *-czynnik Rhret/o-siatka,sieć [różne znaczenia]retabl/o-retablum,ozdobna nastawa-ołtarzowa [rel]reten/ar-1.zatrzymać[obce towary na - granicy],-2.zatrzymać [u siebie,nie wypuścić],-3.zatrzymać [nie wydawać,nie- oddawać (ludzi,dzieła sztuki) itp.]-4.[mat.]pożyczaćretiari/o (*)-1.siatka [używana przez szermierza- w czasie fechtunku],-2.siatka używana w czasie walk- gladiatorów w celu oplątania- przeciwnika (w Staroż. Rzymie)retikul/o-krzyż nitkowy [(=siatka w lunecie)-w celu ustawienia ostrości]retin/o- siatkówka oka [med.]retor/o-retor,mówca,krasomówca,orator-[=oratoro]retorik/o-retorykaretort/o-retorta [techn]retrakt/ar-odwoływać/cofać [słowo,rozkaz]retret/ar-wycofać się,być w odwrocieretro--do tyłu,wstecz,z powrotemretro-don/ar-oddaćretro-ir/ar-wracać,zawracać,iść z powrotemretush/ar-retuszowaćreumatism/o-reumatyzmrev/ar-marzyć,snuć marzeniarevanch/ar-rewanżować się,odwdzięcać się,-odpłacać się,odwzajemniać sięrez/a-będący na tym samym -poziomie; taki samrezed/o-rezeda [bot]rezerv/ar-rezerwować,trzymać w -rezerwie,zastrzegać sobierezid/ar-rezydować,mieć swoją -siedzibę;zamieszkiwać na-stałerezid/ey/o-rezydencjarezident/o-rezydent,przedstawiciel -dyplomatyczny obcego-państwa- rezidu/o-odpadki,pozostałości; wywar-gorzelnianyrezign/ar-z/rezygnować,zrzekać sięrezin/o-żywicarezist/ar-opierać się [czemuś/komuś],-stawiać opór [t,elektr]rezolv/ar-decydować,analizowaćrezon/ar-rezonować,wymądrzac się,-mędrkowaćrezult/ar-wynikać [z czegoś (de)]rezum/ar-reasumować [=rekapitular]rib/o-porzeczka [bot]rib/ier/o-krzak/krzew porzeczkirich/a-bogatyrich/esk/ar-bogacić się,stawać się -bogatymricin/o-rycynus,rącznik [drzewo]ricin-ole/o-olej rycynowy;rycynarid/ar-śmiać sięrif/o-rafa,skała podwodnarig/o-takielunek ruchomyrigid/a-sztywny,nieelastyczny,-niesprężystyrigid/es/o-sztywność,niesprężystość,-nieelastycznośćrigidi/ig/ar-usztywniać,robić sztywnymrigl/o-rygiel,zasuwarigor/o-rugor,dyscyplina,surowość,-bezwzględnośćrikoch/ar-rykoszetować.odbijać rikoszetemrim/o-rym [rim/if/ar=rymowac]rimbors/ar-zwracać pieniądze[długi,odszkodo--wania];spłacać [kogoś]rimen/o-rzemień,pasek (różne znaczenia]rinforc/ar-wzmacniać [siłę (t.wojsk)]ring/o-pierścień,pierścionek [różne znacz.]~ mariaj/al/a-obrączka ślubnarinocer/o-nosorożec [zoo]rinoplastik/o-sztuczne upiększanie nosa[chir.pl.]rins/ar-przemywać,płukać [w wodzie]rip/ar-slizgać się [o kole],wpadać w-poślizg,gwałtownie zmieniać -kierunekrisk/ar-ryzykować,wystawiać się na ryzykorism/o-ryza [papieru =500 szt,]risol/ar-rumienić się [kul]rispektiv/a-poszczególny,indywidualnyristorn/ar-restornować,zwracać/wypłacać-nadpłaconą sumę,[wkład gwaran--cyjny/spółdzielczy itp.]ritm/o-rytmritu/o-rytuał,obrządek,obrzędrivo-brzegrivo-nav/ig/ad/o-podróż przybrzeżna/brzegowarival/o-rywal,konkurent[=konkuranto]river/o-rzeka [p. fluvio]river/et/o-rzeczka,strumyk.strumyczekrivet/o-nit [techn]riz/o-ryż - rizopod/o-korzenionóżka [zoo]rob/o-suknia,strój [roboczy]robinet/o-kurek,kran [do wody]robot/o-robotrobr/o-rober [gra w karty]robust/a-silny,mocny,odpornyrod/ar-lekko gryźć,szczypać,-dziobaćrodi/o-rod [chem]rododendr/o-rododendron ,róża alpejskarodomont/o-pyszałek,samochwał,-zarozumialećrog/o-palono [drewno do palenia]rok/o-skałarok/aj/o-urwisko skalnerokok/o-rokoko [styl w architekturze]rol/o-rola [różne znaczenia]roler/o-wałek [do ciasta i techn],-cylinder [geom i techn]roman/o-powieśćromanc/o-romancaromanch/a-retoromański [język,kultura]romantik/a-romantycznyromb/o-romb [geom]romb/al/a-rombowy,mający kształty-romburomboedr/o-romboedr [geom]romboid/o-romboid [geom]rond/a-okrągłyrondel/o-1.rodzaj francuskiego wiersza-2.rondo [utwór muzyczny],-3.rondo [okrągły plac]ronk/ar-chrapać,parskać,chrząkać-[=p.grondar]ronron/ar-mruczeć [o kocie]roqu/ar-robić roszadę [ w szachach]ros/o-rosarosbif/o-rostbef,pieczona wołowina rosmar/o-mors [zoo]rosmarin/o-rozmaryn [bot]rosp/o-ropucharost/ar-smażyć/piec mięso,,robić-pieczeń [kul]rostr/o-trąba słonia[t.owadów]rot/o-koło [techn]roto-sulk/o-koleina,ślad po kolerotac/ar-obracać się [dookoła osi],-wirować,ulegacać rotacjirotan/o-rotang,trzcinopalma,hiszpańska-trzcinarotifer/o-wrotki [obleńce] (zoo)rotol/ar-wydawać odgłosy podobne -do wozu jadącego po bruku;-turkotaćrotond/o-1.rotunda,okragły budynek-2.błotnica [specjalny płaszcz bez- rękawów służący do owinięcia - się]rotor/o-rotor,wirnik [techn]rotul/o-1.staw kulkowy [med.],-2.kolanko kulkowe [techn]rov/o-krzak jeżynowyrov/ber/o-jeżynarovr/o-biały dąb [mniejszy niż dąb- 52 -zwykły (=querko )]royal/ism/o-rojalizmroyal/ist/o-rojalistaroz/o-róża [bot];{róża (choroba zakaźna)=-=erozipelo]roz-fenestr/o-okno z motywami róży [arch]roz-ole/o-olejek różanyroz-miel/o-miód różany [miód otrzymywany-z róż]rozari/o-różaniec [rel]rozeol/o-różyczka [pat]rozlaur/o-wawrzyn z różruband/o-wstążka,wstęga,opaskarubarb/o-rabarbarrubi/o-marzanna [bot]rubid/o-rubid [chem]rubin/o-rubinrizopod/o-korzenionóżka [zoo]rob/o-suknia,strój [roboczy]robinet/o-kurek,kran [do wody]robot/o-robotrobr/o-rober [gra w karty]robust/a-silny,mocny,odpornyrod/ar-lekko gryźć,szczypać,-dziobaćrodi/o-rod [chem]rododendr/o-rododendron ,róża alpejskarodomont/o-pyszałek,samochwał,-zarozumialećrog/o-palono [drewno do palenia]rok/o-skałarok/aj/o-urwisko skalnerokok/o-rokoko [styl w architekturze]rol/o-rola [różne znaczenia]roler/o-wałek [do ciasta i techn],-cylinder [geom i techn]roman/o-powieśćromanc/o-romancaromanch/a-retoromański [język,kultura]romantik/a-romantycznyromb/o-romb [geom]romb/al/a-rombowy,mający kształty-romburomboedr/o-romboedr [geom]romboid/o-romboid [geom]rond/a-okrągłyrondel/o-1.rodzaj francuskiego wiersza-2.rondo [utwór muzyczny],-3.rondo [okrągły plac]ronk/ar-chrapać,parskać,chrząkać-[=p.grondar]ronron/ar-mruczeć [o kocie]roqu/ar-robić roszadę [ w szachach]ros/o-rosarosbif/o-rostbef,pieczona wołowina rosmar/o-mors [zoo]rosmarin/o-rozmaryn [bot]rost/ar-smażyć/piec mięso,,robić-pieczeń [kul]rostr/o-trąba słonia[t.owadów]rot/o-koło [techn]roto-sulk/o-koleina,ślad po kole- rotac/ar-obracać się [dookoła osi],-wirować,ulegacać rotacjirotan/o-rotang,trzcinopalma,hiszpańska-trzcinarotifer/o-wrotki [obleńce] (zoo)rotol/ar-wydawać odgłosy podobne -do wozu jadącego po bruku;-turkotaćrotond/o-1.rotunda,okragły budynek-2.błotnica [specjalny płaszcz bez- rękawów służący do owinięcia - się]rotor/o-rotor,wirnik [techn]rotul/o-1.staw kulkowy [med.],-2.kolanko kulkowe [techn]rov/o-krzak jeżynowyrov/ber/o-jeżynarovr/o-biały dąb [mniejszy niż dąb-zwykły (=querko )]royal/ism/o-rojalizmroyal/ist/o-rojalistaroz/o-róża [bot];{róża (choroba zakaźna)=-=erozipelo]roz-fenestr/o-okno z motywami róży [arch]roz-ole/o-olejek różanyroz-miel/o-miód różany [miód otrzymywany-z róż]rozari/o-różaniec [rel]rozeol/o-różyczka [pat]rozlaur/o-wawrzyn z różruband/o-wstążka,wstęga,opaskarubarb/o-rabarbarrubi/o-marzanna [bot]rubid/o-rubid [chem]rubin/o-rubin- S sabat/o-szabas [religijne -święto żydowskie]sabl/o-piaseksabl/oza-piaskowy;piaszczystysabr/o-sablasacerdot/o-kapłansaci/ar-zadawalać,kontento--wać [kogoś]saci/es/ar-zadawalać się,-kontentować sięsadism/o-sadyzmsadist/o-sadystasafen/a [vein/o]-żyła goleniowa [żyła-biegnąca od pakca-nóg do golenia]safir/o-szafirsafran/o-szafran,krokus [bot]sagac/a-bystry,przenikliwy,-sprytny,zmyślny,-pomysłowysagitari/o-1.strzałka wodna [bot]-2.Strzelec [Zn.Zod.]saguin/o-długouszka,małpo--zwierz z długim-ogonem [zoo]- sagut/o-sago [owoc]sagut/ier/o-drzewo sagowesaim/o-szmalecsaj/a-mądry,rozumnysaj/(ul)/o-mędrzecsak/o-worek,torba,torebkasakarimetr/o-sacharometr [miernik-zawartości cukru]sakarin/o-sacharyna [chem]sakr/a-sakralny,święty-[=sant/a]sakrament/o-sakrment [rel]sakrifik/ar-ofiarować,poświęcaćsakrilej/ar-popełniać święto--kradztwosakrist/o-zakrystianin,kościelnysakristi/o-zakrystiasakrum/o-kość krzyżowa [med.]sal/o-sólsalad/o-sałatka [z warzyw]salamandr/o-salamandrasali/ar-płacić pensję,-płacić wynagrodzeniesalari/o-pensja,wynagrodzeniesald/ar-saldować,wyprowadzać-saldosalep/o-salepa [chem]salicil/o-salicyl [chem]salik/o-wierzba bot]saliko plor/ant/a-wierzba płaczącasalikari/o-krwawnica pospolitasalin/o-kopalnia solisaliv/o-ślinasalmon/o-łosoś [icht]salon/o-salon;salasalpetr/o-saletra [chem]salt/ar-skakaćsalubr/a-zdrowy [klimat -dobrze-wpływający na zdrowie];-zdrowotny [jedzenie]salut/ar-witać,pozdrawiaćsalv/ar-ocalić,u/ratować,-wybawiać [z opresji]salve/ar-sstrzelać na wiwat;-oddawać salwęsaalvi/o-szałwia [bot]sam/a-taki sam,ten samsam/e-tak samo, w taki sam-sposóbsam/ide/an/o-zwolennik tej samej ideisambuk/o-czarny bez [p.lilac/o]samovar/o-samowarsan/a-zdrowy,mający zdrowie-[p. salubr/a]sanaatori/o-sanatoriumsancion/ar-sankcjonować,udzie--lać sankcji,nadawać -mocsandal/o-sandał [obuwie]sandwich/o*-sandiwich,zapiekankasang/o-krewsang/if/ar-1,produkować krew,-2.krwawićsang/oz/a-krwisty- 53 sanguin/a-sangwinistyczny,-krewki,porywczysanguisug/o-pijawkasani/o-ciemna ropa (materia)-wypływająca z ropie--jącej ranysant/a-święty [p. sakr/a]sant-aqu/uy/o-pojemnik na wodę-święconą [rel.]santal/o-drzewo sandałowesantolin/o-świętoziół [bot]santuari/o-sanktuariumsap/ar-wykonywać pracę-sapera;rozminowywaćsap/(er)/ist/o-sapersapaju/o-małpka-kapucynkasapon/o-mydłosapon/if/ar-produkować mydłosaponari/o-mydlnica,mydelnicasaponin/o-saponiny [chem]sapor/ar-próbować,smakowaćsaprofit/o-roztocze [bot]sapt/o-sok [roślinny czerpa--ny przez rośliny];-[sok owocowy=suk/o]saraband/o-sarabanda [taniec]saracen/o-gryka [bot]sarcel/o-cyranka [orn]sardin/o-sardynka [icht]sardonik/a-sardoniczny,szyderczy-złośliwy,zjadliwysardonix/o-sardoniks [drogocenny-kamień]sargas/o-sargaso,gronorost [bot]sarig/o-opos,szczur workowatysark/o-trumnasarkasm/o-sarkazmsarkl/ar-plewić,oczyszczać-[z chwastów,ziemi]sarkofag/o-sarkofagsarkom/o-sarkoma,mięsak-[nowotwór złośliwy(med.)]sarment/o-wąs,pęd czepny,wić-[roślin pnących (bot)]sarsaparel/o-korzeń sarsaparyli,-sarsaparyla [bot]sat-dosyć,bastasatan/o-szatansatelit/o-satelitasatin/o-satyna [jedwab atłasowy]satin/um/ar-satynować,nabłyszczaćsatir/o-satyrasatirus/o-1..satyr [mit],-2.satyr [człowiek skłon-- ny do orgii]satisfac/ar-satystakcjonowaać,speł--niać pokładane nadziejesatrap/o-satrapasatur/ar-nasycać,sycićsaturdi/o-sobotasaturnal/i-saturnaliasauc/o-sossauri/o-jaszczurkowiec,jaszczur-kopalny [paleon]- sav/ar-wiedzieć,umieć.potrafićsavan/o-sawannasavur/ar-bardzo lubić coś zjeść-lub wypićdelektując się;-być łakomym,połakomić-sięsaxifrag/o-skalnica [bot]saxofon/o-saksofon [muz]sbir/o-zbir,pachołek miejski,-siepaczse-jeśli,jeżeliseb/o-łójsecion/o-sekcja [różne znacz.]sed/o-tyłek [u ludzi];-[p. kul/o]sedici/ar-z/buntować sięsediment/o-osad,sedyment [geosedukt/ar-uwodzić,bałamucićsedukt/ant/o-uwodziciel,bała--mutnik [t.sedukt/er/o]seg/ar-piłować,rżnąć [piłą]seg/il/o-piła [do rżnięcia]segl/o-żagielseglo-ir/ar-żeglowaćsegment/o-segment,odcinek-[różne znaczenia]segregac/ar-segregować,oddzielać-separować,stosować-segregacjęsegun-według,podługseid/o-fanatyczny zwolennik/-stronniksek/ar-ciąć,rozcinać,rozdzie--lać na częścisekal/o-żyto [bot]sekond/ar-sekundować,pomagać-w trudnych sprawachsekrec/ar-1.wydzielać [żółć itp.]-2.oddzielać,izolować,-odłączać [geol]sekret/a-sekretny,tajemny,-tajemniczysekretari/o-sekretarzsekt/o-sektasektor/o-sektor,wycinek,-odcinek [t.geom.]sekular/a-świecki,laicki [laik/al/a]sekund/o-sekundasekundar/a-wtórny,drugorzędnysekur/a-bezpieczny,pewny-[p.sen/danjer/oz/a]sekur/es/o-bezpieczeństwo-[=sen/danjer/o]sel/o-siodłosel/if/ar-robić siodłasel/if/ist/o-rymarz,robiący siodłasel/ig/ar-siodłać [konia],zakładać-siodłoselakt/o-serwatkaselekt/ar-selekcjonować,-wyodrębniaćseleni/o-selen [chem]selenografi/o-selenografia,opis-księżyca- sem/ar-siać,rozsiewać [np.zboże]-{rozsiewać idee itd. =-= difuz/ar]semafor/o-1.semafor;-2.światła uliczneseman/o-tydzieńsemantik/o-semantyka [gram]sembl/ar-wydawać się,zdawać sięsemestr/o-semestrsemin/o-1.nasienie,-2.zalążek [=jerm/o]seminari/o-seminariumseml/o-bułkasemol/o-grysik,kaszka mannasempre-zawszesen-bez [przyimek]senat/o-senatsenc/o-sens,znaczenie,treśćsenc/oz/a-sensowny,treściwysend/ar-posyłaćsenil/a-starczysenil/(ul)/o-starzecsenior/a-starszysenior/o-seniorsens/o-zmysłsens/oz/a-zmysłowy [dostrze--galny zmysłami];-[zmysłowy = znacze--nie płciowe:amor/oz/a]sensacion/o-sensacja,niezwykłe-wrażenie/wydarzeniesensitiv/a-czuły,wrażliwy [psych-bio,fot.]sensitiv/es/o-wrażliwość,czułość -{t.fotogr,];czuciesensual/a-sensualny,wrażliwysent/ar-czuć,odczuwaćsentar su-czuć się,[=być w -dobrym zdrowiu =-=stand/ar]sen-tar/e-netto [ o ciężarze]sentenc/o-zdanie,sentencja,-ostateczny wyniksentiment/o-sentymentsentinel/o-wartownik,żołnierz-na posterunkusen-voc/a-bez głosu,nie mający-głosusep-siedem separ/ar-separowac,oddzielaćsepi/o-sepiasepi/aj/o-sepia [barwnik,farba]sept/a-zapalny,gnilny [med.]septembr/o-wrzesieńseptet/o-septet [muz]sepult/ar-chować,grzebać -zmarłego [=en/tomb/- ig/ar, en/ter/ig/ar]sequ/ar-iść [za],następować,-iść w śladsequenci/o-sekwencjasequestr/ar-sekwestrować,nakła--dać sekwesstr- 54 sequoy/o-sekwoja [bot]ser/o-surowica naturalna-[występująca we krwi]-[p., serum/o]seraf/o-serafin/ekseray/o-seraj [pałac sułtański]-[zajazd dla karawan =-=karavan/seray/o]serch/ar-szukać,poszukiwaćseren/a-pogodny,mily [pogoda,-atmosfera,nastój,itp.]serenad/o-serenadaserf/o-chłop pańszczyźnianyseri/o-seria.szereg [t,mat.];-serialserin/o-kulczyk [orn]serioz/a-poważny,ważny,taki-na którym można polegaćserj/o-szersza [rodzaj tkaniny]serjent/o-sierżantserp/o-sierp[do prac ogrodowych]serpent/o-1.wąż [zoo],-2.wąż ogrodowyserpento/tub/o-wężownica [techn]serpentin/o-serpentyn [kamień min]serpol/o-serpula [zoo]serum/o-surowica sztuczna-[p. ser/o]serur/o-zamek [do zamykania]serur/if/ar-wyrabiać/dorabiać zamkiserur/ifist/o-ślusarzserv/ar-służyć,obsługiwać,-usługiwaćserval/o-serwal [zoo]servic/o-serwis [naczynia stołowe]servitut/o-serwitut;pańszczyznasesion/o-sesja [różne znaczenia]sever/a-srogi,surowy -[p. auster/a]sext/o-seksta [muz]sextant/o-sekstanssextet/o-sekstetsextik/o-krzywa szóstego-stopniasexu/o-1.płeć,-2.sekssezam/o-sezamsezon/o-sezon;porasfacel/o-gangrena,zgorzel,-martwica [med.];-[p.t. gangren/o]sfer/o-sfera,kula,obszarsferoid/o-sferoida,kula spłaszczonasferometr/o-sferometr [fiz./opt.]sfinter/o-zwieracz [mięsień]sfinx/o-sfinks [mit]shabalon/o-szablon,wzornikshabrak/o-czaprak [nakrycie konia]shaft/o-trzonek,rękojeść,-uchwyt,rączka [techn]shak/ar-grać w szachyshak/o-szachy- shakal/o-szakal [zoo]shakt/o-szyb kopalnianyshal/o-szalshalm/o-1.fujarka,piszczałka,- flet pasterski;-2.dmuchawka, rurka- lutnicza;palnik- lutniczy {techn]shalot/o-szalotka [odmiana-cebuli (bot)]shalup/o-szalupasham/ar-1.wstydzić się- [ p., pudor/ar]-2.żenować się [=jen/ar]shamot/o-szamot,glina ogniotrwałashampun/ar-myć się szamponem,-używać szamponu do-myciashancel/ar-chwiać się,kołysać sięshapk/o-futrzane nakrycie głowysharad/o-szaradashark/o-rekin [zoo]sharlatan/o-szarlatan,znachorsharp/o-1.szarfa,-2.temblaksharpi/o-skubankasheik/o-szeikshel/o-skórka,łupinashifon/o-1.szyfon [materiał]-2.gałgan,szmata [p.rug/o]shikan/ar-szykanowaćshild/o-tarczashindol/o-gont [dachowy]shink/o-szynkashirm/ar-osłaniać,zasłaniać;-ochraniać,chronićshok/ar-szokować,wstrząsać,-zaskakiwać,wywoływać-szok [t.med.]shov/ar-suwać,przesuwać,-posuwać,wsuwaćshovel/o-szuflashovin/a-szowinistycznyshovin/ism/o-szowinizmshovin/ist/o-szowinistashrapnel/o-szrapnelshu/o-butshu/if/ar-robić butyshu/if/ist/o-szewcshultr/o-ramię,bark [med.]shunt/o-bocznik [elektr]shutr/o-okiennica,żaluzja -sklepowasibarit/a-zbytkowny,luksusowysibil/o-sybillasid/ar-siedziećsiej/ar-oblegać,obstępować,-otaczać,okrążaćsifilis/o-syfilis, [med.]sifon/o-syfon [różne znacz.]sigar/o-cygarosigar/et/o-papierossigar/et/uy/o-papierośnicasigilari/o-drzewo lakowe [bot]- sigl/ar-pieczętować,stawiać-pieczęćsigl/o-vax/o-lak do pieczętowaniasign/o-znaksignal/ar-sygnalizować,dawać//-nadawać sygnałysignat/ar-podpisywać,składać-podpis;sygnowaćsignat/ur/o-podpis;sygnaturasignifik/ar-znaczyć,oznaczaćsik/a-suchysik/es/o-suszasikl/o-sierp [używany do-koszenia zboża,trawy-itp.]; [p., serp/o]sikomor/o-sykomora,ośla figa,-karwia [bot]sil/o-silos [do przecho--wywania ziarna]silab/o-sylaba silenc/ar-być cicho,nie robić-hałasu [p. tac/ar]silenc/o-cisza,milczeniesilex/o-krzemieńsilf/o-duch powietrza,-sylfid [mit]sylfida [mit]-sylfida [mit]silic/o-krzemionka [chem]silik/o- krzem Si silik/at/o-krzemian, sylikat [chem]silqu/o-strąk,sstrączek [bot]silk/o-jedwab [maturalny]silko/raup/o-jedwabnik,gąsienica-jedwabnikasilogism/o-sylogizmsilogistik/o-sylogistykasiluet/o-sylwetkasilur/o-sum [icht]silv/o-las [wysokopienny,hodow--lany (p.forest/o)}silvi/o-gajówka,pokrzewka [orn]simbios/o-symbiozasimbol/o-symbolsimbolik/o-symbolikasimetr/a-symetrycznysimetr/o-symetriasimfiz/o-spojenie [med.simfoni/o-symfoniasimi/o-małpa [zoo]simil/a-podobnysimil/e-podobniesimil/ig/ar-upodabniaćsimoni/ar-świętokupczyć,-sprzedawać odpustysimpati/al/a-sympatyczny [odnoszący-się do sympatii]simpati/ar-sympatyzowaćsimpatik/a-współczulny,sympatyczny-[o nerwach (med}simpatik/o-nerw współczulny,-nerw sympatyczny [med.]simptom/o-symptomsimul/ar-symulować,udawaćsimultan/a-symultaniczny,jedno-- 55 -czesny,równoczesnysin/o-łono [różne znaczenia]sinagog/o-synagogasinap/o-gorczyca [bot]sincer/a-szczery,dobrodusznysindik/o-syndyk,zarządca masy-upadłościowejsindrom/o-syndromsinekur/o-synekura,dobra -posadasingl/a-pojedyńczysingl/e-pojedyńczo, po-jednemusinglut/ar-szlochać ,łkać,-spazmować [mieć-czkawkę = hip/ar]singular/a-pojedyńczysingular/o-liczba pojedyńczasinior/(ul)/o-pan (przed nazwis--kiem);[pan=sior/o]sinior/in/o-panisinistr/a-lewy,lewostronnysink/ar-.zapadać się,-pogrążać się [w=ad],-osiadać na dnie;-tonąć [p. dron/ar]sinkop/ar-synkopować,tworzyć-muzykę synkopowąsinkretism/o-synkretyzm [ps/log]sinkretist/o-synkretystasinkron/a-synchronicznysinkron/ig/ar*-synchronizowaćsinod/o-synod [rel]sinod/al/a-synodalny [rel]sinodik/a-synodyczny [astr]sinonim/o-synonim [gram]sinoptik/a-synoptyczny,porów--nawczysinovi/o-maź stawowa [med.]sinovi/it/o-zapalenie błony-maziowej [med.]sintax/o-syntaks,składniasintez/ar-dokonywać syntezy-[także: chemicznej]sinton/a-dostrojony,nastrojonysinton/ig/ar-dostrajać,nastrajaćsinu/o-zakręt,wicie się-[drogi,rzeki,itp.]sinus/o-1.sinus [mat]-2.zatoka [med.]sinus/it/o-zapalenie zatok [med.]sior/(ul)/o-pan [p. sinjor/o]sior/in/o-pani [p. sinior/in/o]siren/o-syrena [alarm/mit];-[syrena (zoo)=duyong/o)]siring/o-strzykawkasiring/ag/ar-wstrzykiwać,zastrzyknąćsirok/o-sirocca [gorący wiatr-znad Afryki]sis-sześć [6]sis/ar-sykać,syczeć,gwizdać-przez zębysism/o-wstrząs sejsmiczny-[p.ter-ocil/o=wstrząs ziemi,- - ter-trem/o=trzęsienie - ziemi]sismograf/o-sismograf,urządzenie do -rejestracji wstrząsów-sejsmicznychsismologi/o-sejsmologia,nauka o -wstrząsach sejsmicznychsismometr/o-sejsmometr,przyrząd do-pomiaru wstrząsów -sejsmicznychsismoskop/o-sejsmoskop,licznik-sejsmicznysistem/o-system [różne znaczenia]sistematik/o-systematykasistol/o-skurcz [(serca) med.]sistr/o-grzechotka staroegipskasitel/o-wiadro,kubełsitu/ar-być położonym,-leżeć [=jac/ar], -znajdować się [ =-trov/es/ar]situ/es/o-położenie,sytuacja -[= situacion/o]situacion/o*-= situ/es/osiv/o-sito,przetak[p.kribl/o]sive ..... sive.....-czy.....czy.....siz/ar-s/chwytać,z/łapać-[znienacka]siz/ar l’okazion/o-s/korzystać z okazjisizigi/o-syzygia:-1.moment najwięk-- szej lub najmniej-- szej odległości - planety od Ziemi-2.nów lub pełnia- Księżycaskabel/o-1.stołek,stopień- [w pojeździe],-2.podnóżekskabi/o-1.świerzb [choroba- skóry (med.)],-2.parchy [końskie,- psie (wet)];[p.t.- fav/o, tini/o]skabin/o-ławnik miejskiskabiozos/o-skabioza,drakiew[bot]skafandr/o-1.skafander,-2.ubiór nurka -[nurek = plunj/ist/o]skal/o-1.drabina-2.skalaskal/o-plak/o-podziałka [skali]skalar/o-skalarskalen/a-nierównoboczny- [stożek]skali/o-twarda skorupa-[żółwie,ostrygi]; -[skorupiaki = krust/o]skalp/ar-skalpować,pozbawiać-włosów wraz ze skórąskalpel/o-skalpel [chir]skand/ar-skandowaćskandal/ar-skandalizować,wywoływac-skandal/zgorszenie- skandal/es/ar-zachowywać się skandalicz--nie/gorsząco,siać zgorszenieskapul/o-łopatka [med.];-[p. padel/o,spatul/o]skapulari/o-1.skaplerz [rel]-2.opaska biodrowa [med.]skarabe/o-skarabeusz,chrząszcz skaramuch/o-komit włoskich komediiskarif/ar-zdrapywać,nacinać naskórek-usuwać narośl na skórzeskarlat/a-szkarłatowyskarlatin/o-szkarlatyna [pat]skarsa-rzadki {=rar/a]skat/o-skat [gra w karty]skelet/o-szkilet,kościec [med.]skem/o-schematskeptik/a-sceptyczny,niedowierza--jący,powątpiewającyskeptik/ism/o-sceptycyzm,powątpiewanie,-niedowierzanieskerc/o-skerca,scherzo [muz]skerm/ar-walczyć białż bronią,-uprawiać fechtuneksket/ar-jeździć na łyżwachski/o-nartaski-kur/ar-biegać na nartachski-glit/ar-jeżdzić na nartach-ślizgać się na nartachskis/ar-szkicowaćskism/o-schizma,rozłam w -Kościele [rel]sklav/o-niewolnik [p. hilot/o]sklav/in/o-niewolnicasklerotik/a-sklerotycnysklerotik/(ul)/o-sklerotykskol/o-szkoła [różne znacz.]skolastik/o-scholastykaskoliast/o-interpretaor starych-drukówskilopendr/o-skolopendra [stawo--nóg jadowity]skop/o-cel [do którego się-dąży];[p.viz/o,aspir/oskorbut/o-szkorbut [pat]skori/o-żużelskorpion/o-1.skorpion [zoo],-2.Skorpioin [Zn.Zod.]skorzener/o-skorzenera,wężymord -[bot]skovel/o-1.wycior,szczotka- kominiarska,-2.szczotka do mycia- butelek,itp.skrach/ar-drapać,zeskrobywać,-[niebyt mocno i -głęboko [p.t.grat/ar,-skrap/ar]skrap/ar-zdrapywać,wyskroby--wać [aż do krwi[;-s/kaleczyć [p.grat/ar,-skrach/ar]skren/o-ekran -1.przy kominku (jako- ochrona przed- 56 - żarem ognia);-2.zasłona okienna- (jako ochrona przed- zbyt intensywnymświatłem)w pracow--ni lub atelier:-3.kino,telewizor-[uwaga;”Dicionario-di 10000 radiki” reje--struje formę skrin/o*-dla kina i telewizora]-skrib/ar-pisaćskrib/kusen/o-podkładka pod maszynę-do pisaniaskribo-mashin/o-maszyna do pisaniaskript/ar-tworzyć dzieła/utwory -literackie [p.verk/if/ar]skruful/o-gruźlica gruczołowa [pat]skrufulos/o-skrufuloza,odmiana mniej-groźnej formy gruźlicy-guczołowej (występuje-u dzieci) [pat]skrot/o-moszna [(med.) skrub/o-śrubaskrub/in/o-podkładka pod śrubę:-muterka,mutra [techn]skrupul/o-skrupuł,wątpliwośćskult/ar-rzeźbić [w kamieniu,drew--nie,gipsie itp.];-[p. glipt/ar]skult/ist/o-rzeźbiarzskultl//ur/o-rzeźba skuner/o-szkuner [rodzaj statku]skkur/ar-oczyszczać [pumeksem]skurel/o-wiewiórka [zoo]slam/o-szlam,mułslang/o-slang [jęz.]slang/ar-mówić slangiemsling/o-pętla,pętelka,węzeł/ek,-supeł/ekslip/o-1.nora,kryjówka-2.wsteczny obrót śruby- okrętowejslogan/o-slogan,hasłosluz/o-śluza [kanałowa na -rzece]smalt/o-smalta,błękit -królewski [chem]smerald/o-szmaragdsmeril/o-szmergiel,papier-ściernysnap/ar-gryźć [niezbyt mocno]-złapać zębamisnifl/ar-wciągać nosem,-pociągać nosemsnort/ar-sapać,parskać [koń]sobr/a-wstrzemięźliwy,-powściągliwy,umiar--kowany,trzeźwysoci/o-społeczeństwo,społe--cznośćsociet/o-stowarzyszenie,-towarzystwosociolog/o-socjolog- sociologi/o-socjologiasocis/o-kiełbasasocis/eg/o-kiełbasa serwelatkasocis/et/o-kiełbaskasod/o-soda [=natr/o]sodomi/ar-uprawiać sodomię/-zoofilię]sodomi/o-sodomia,zoofilia sofa/o-sofasofism/o-sofizmsofist/o-sofistasofistik/o-sofistykasofit/o-1.podsufitka,-2.podniesienie łuku- kopuły [arch]sok/o-lemiesz [techn]sokl/o-1.cokół,-2.podstawa pod figuręsokurs/ar-pomagać [komuś/czemuś-uniknąć czegoś groźnego]sol/a-sam [jeden jedyny]sol/es/o-samotnośćsol/ist/o-solistasolan/o-psianka [grzyb]sold/ar-lutować na miękko[p.luf/-ag/ar.,bra/ar,weld/ar]soldat/o-żołnierzsole/o-sola,podeszwica [icht]sole/a muskol/o-mięsień łydkowy [med.]solecism/o-solecizm,błąd składniowysolen/a-uroczysty,podniosły,-solennysolen/aj/o-uroczystość,podniosłe-wydarzeniesolenoid/o-solenoida,cewka cylin--dryczna [techn/elektr]solfej/ar-śpiewać z nut,-ćwiczyć solfeżsoli/o-próg [różne znaczenia]solicit/ar-bezustannie prosić-[kogoś o coś ]solid/a -1.solidny,stały [nieciekły,- nielotny],-2.poważny,rzetelny,- uczciwy;mocnysolidar/a-solidarny,jednomyślnysoliped/a [ (/o)]-jednokopytny[zoo]solitar/a-sam [wyizolowany]soliter/o-1.diament pojedyńczo - oprawiony;-2.samotnik [gra jedno-- osobowa];-[uwaga:soliter [zoo}=-= teni/o]solstic/o-przesilenie dnia z nocąsolv/ar-rozwiązywać,rozstrzygać,-rozpuszczać t.chem]solvent/a-wypłacalnysomer/o-latosomit/o-wierzchołek,szczyt-[różne znaczenia]somnambul/a-somnambuliczny,-lunatyczny [ p.t,-lunatik/a]- somnal/ar-być śpiącym,odczu--wać potrzebę spaniason/ar-1,brzmieć,dzwięczeć,-2.bić [zegar]sonat/o-sonatasond/ar-sondować {różne -znaczenia]sond/il/o-sondasonet/o-sonetsonj/ar-śnić,marzyć [we śnie]sonor/a-dźwięczny,donośnysoport/o-łożysko [techn];-[łożysko (anat./bot)=-= placent/o]sopran/o-sopransorb/o-jarzębina [owoć]sorb/ier/o-jarzębina [drzewo]sorbet/o-napój chłodzony-[mieszanina cytryny,-poziomek,likieru]sorc/ar-czarować,urzekaćsordid/a-brudnysordid/aj/o-brud [sens ogólny;-brud na skórze =-= kras/o]sordin/o-tłumiksorg/ar-troszczyć się,kłopotać-się,dbać [o kogoś/coś]sort/o-rodzaj,gatuneksospir/ar-westchnąć,wzdychaćsovaj/a-dziki [różne znaczen.]sovaj/(ul)/o-dzikus,dziki człowieksozi/o-sobowtórspac/o-przestrzeń,przestworzespad/o-szpadel,łopataspan/o-wióry,odpady,opiłkispaniel/o-spaniel [pies]spar/ar-oszczędzać,ciułaćspasm/o-spazmspat/o-spat [min]spatul/o-1.szpatułka,kopystka-2.łopatka (aptekarska itp.),-3.szpachla (murarska)spatul/o-ucel/o-warzęcha [orn]spec/o-gatunekspec/al/a-specjalny,gatunkowyspecifik/a-specyficznyspecimen/o-próbka,wzór,okazspegul/o-lustrospekt/ar-oglądać [spektakl]spektakl/o-spektaklspektr/o-1.spektrum,zjawa,widmo-2.widmo optycznespektroskop/o-spektroskopspektroskopi/o-spektroskopia,analiza-spektrowa /optycznaspekul/ar-spekulować [różne znacz.]spencer/o-spencer, krótka marynarka/-wdziankospens/ar-wydawać pieniądzesperm/o-spermasperm.if/ar-produkować spermęspermacet/o-spermacet [tłuszcz-z głowy kaszelotów]- 57 spermatore/o-samoistne wydalanie spermyspic/o-przyprawa korzennaspik/o-kłosspin/o-kręgosłup [p.verter/al/a-kolon/o]spinat/o-szpinakspindel/o-wrzeciono [maszyny],trzpień-obrotowy;wałek [tech] spion/ar-szpiegować,śledzićspiral/o-spirala [techn];[ t.dla-kobiet-por. i.u.s.o,-pesari/o]spirit/o-duch [różne znacz.]spis/o-rozen [p.gril/o]splen/o-śledziona [med.]splen/it/o-zapalenie śledziony splenalgi/o-ból w śledzionie splendid/a-wspaniały,wielkisplin/o-splin,wisielczy-humorsplint/o-sztyft,trzpień,ćwieksplis/ar-spleść [liny],splatać,-łączyć[końcówki -elektryczne]split/o-drzazga [drewno,-szkło,metal]spok/o-szprycha [koła]spoliar-obrabować,ograbić,-obedrzeć [z czegoś]sponde/o-spondej [lit]sponj/o-1.gąbka [zoo],-2.gąbka [do mycia]spontan/a-spontaniczny,-samorzutnyspor/o-zarodnik [bot]sporang/io-zarodnia [bot]sporadik/a-sporadyczny,-dorywczy,przypadkowysporn/o-ostrogasport/ar-uprawiać sportyspot/o-1.plama [na skórze],-2.znamię [na skórze]spoz/(ul)/o-mąż,małżonekspoz/in/o-żona,małżonkasprat/o-szprotka [icht]spric/ar-tryskać,spryskiwać-[płynem]spring/ar-rzucać się z impetem [na-kogoś/coś],skoczyć {na /-do];dobieć,przybiecspros/o-pęd,latorośl [bot]spul/ar-zwijać,nawijać na szpulęspum/o-pianaspum/if/ar-pienić się;produkować pianęsput/ar-pluć,spluwać śliną;-[pluć,spluwać flegmą =-= expektor/ar]squadr/o-kątówka,kątownica[techn]squal/o-koleń [rekin jadalny (zoo)]squam/o-łuska [ryb i innych zwierząt]squat/ar-siedzieć w kuckisquil/o-cebulica [bot]stab/o-sztab [wojsk]- stabil/a-stabilnystabl/o-1.pomieszczenie dka- zwierząt gospodarskich =- = obora-2.stajniastac/ar-stawać;staćstacionar/a-stały,stacjonarnystadi/o-1,stadium [różne znaczenia ]-2.faza rozwojowa,-3.stan przejściowy;-4.stadion atletycznystagn/ar-1.stać w miejscu/ bezruchu,-2.wykazywać staagnację/- brak postępustal/o-stalstalagmit/o-stalagmitstalaktit/o-stalaktyt stamin/o-pręcik [męski organ -seksualny u roślin(bot)]stamp/ar-stemplować,pieczętować-[p. estamp/ar]stamp/il/o-pieczęć,stempel [urządzenie-do stemplowania]stamp/ur/o-stempel,pieczęć -[=wynik stemplowania]stan/o-cynastan/foli/o-cynfoliastanc/o-strofka,zwrotkastand/ar-czuć się,znajdować-się w dobrym staniestand/o-stan [zdrowia];statusstandard/o-sztandar,chorągiewstang/o-sztanga,sztaba,drąg,-pręt,drzewcestapeli/o-stapelia,sukulent [bot]stapl/o-skład,magazyn,plac-składowy;hurtowniastarch/ar-krochmalić,usztyw--niać [krochmalem]starch/iv/o-krochmal,usztywniaczstarost/o-starostastart/ar-1.startować,rozpoczy-- nać start,-2.ruszyć {do przodu],-3.zafunkcjonowaćstarter/o-starter,dający znak -do startaustart/il/o-starter [urządzenie]stat/o-państwo;stan [w-Ameryce]statik/o-statyka statistik/o-statystykastativ/o-statywstator/o-stator;stojan [techn]statu/o-statua,posągstatur/o-statura,budowa ciałastatut/o-statutstearin/o-stearynasteb/ar-stebnować [szyć-specjalnym ściegiem];-pikować,przeszywaćstek/ar-penetrować [coś ]-za pomocą ostrego-narzędzia;wepchnąć,- -wsadzić [do wewnątrz]stel/o-gwiazda [różne znaczenia]stel/ar/o-gwiazdozbiórstelari/o-gwiazdnica [bot]stelt/o-szczudłostelt/ier/o-1.szczudlarz [człowiek- chodzący na szczudłach],-2.ptak z rodziny brodzącychstenograf/ar-stenografowaćstenografi/o-stenografiastentor/o-stentor [człowiek o silnym,-doniosłym głosie]step/o-stepster/o-metr sześcienny / kubikstereografi/o-stereografia [rysunek-perspektywiczny]stereo/kamer/o-stereo kamerastereoskop/o-stereoskopstereotip/ar-1.stereotypować [drukować- specjalną metodą],-2.tworzyć stereotypysteril/a-sterylny,wyjałowionysterk/o-obornik[(=nawóz naturalny);-nawóz sztuczny =dung/o]sterko/skarabe/o-nawoźnik,żuk,krówka [ent]stern/ar-rozpościerać,rozściełać,-rozkładaćsternum/o-mostek [med.]sternut/ar-kichaćstertor/ar-charczeć,charchotać,-rzęzićstertor/o-charczenie,charchot,-rzężeniestetoskop/o-stetoskopstif--tworzy koligację rodzinną-bez więzów krwistif/frat/o-brat przyrodnistif/matr/o-macochastif/patr/o-ojczymstif/a-przyrodnistift/o-sztyft,trzpień,ćwiekstigmat/o-stygmat,piętnostil/o-styl [różne znacz.]stilet/o-sztyletstilistik/o-stylistykastilobat/o-stylobat,cokół,-podstawa kolumnystimul/ar-stymulować,pobu--dzać,podsycaćstip/o-źdźbło,łodyżka (bot)stipendi/o-stypendium,zapomoga-dla studentastipit/o-pień,pieniekstiptik/a-tamujący krewstipul/ar-warunkować,stawiać-warunkistiv/ar-rozmieszczać ładunki-w ładowni statkustof/o-materiał,tkanina-[p. drap/o ]stoik/a-stoicki,spokojnystok/o-zapas towarów [będą--cych aktualnie w - 58 -magazynie];magazynstol/o-stułastomak/o-żołądek [med.]ston/o-kamień [lużny];-[kamień (zwarty) =-= petr/o]ston/ag/ar-u/kamienowaćston/oz/a-kamiennystop/ar-stopować,zapychać/-zatykać (dziury);-tamować; [wyraz-medyczny=obtur/ar]stop/il/o-zatyczka,kołek,czop.-tampon[=tampon/o,-obtur/il/o]stor/o-sztora,zasłonastorax/o-storaks [balsam]stoter/ar-bełkotać,jąkać się [z podowu-a/ emocji,strachu,-b/ niezmajomości (języka,- tematu,itp.)]strab/a-zezujący,mający zezastrab/(ul)/o-zezowaty {człowiek]strad/o-ulicastrand/ar-gruntować,sięgać dnastrangul/ar-dławić,dusić [za gardło];-[p. sufok/ar]]stranj/a-dziwny,osobliwystranj/(ul)/o-dziwakstranjer/a-obcystranjer/(ul)/o-obcy człowiek,obcokrajo--wiec [=exter/land/an/o]strapad/ar-męczyć [(kogoś) podnosząc-do góry za pomocą kołowro--tka lub innego urządzenia,-gwałtownie spuszczając w-dół,aby cierpiał jak -najdotkliwiej]stras/o-stras [=imitacja klejnotów];-świecidełko,sztuczny-klejnotstrat/o-warstwa,pokład [geol]strateg/o-1.dowódca armiigenerał - [w Starożytnej Grecji]strategi/ist/o-strateg współczesnystrek/o-kreska strek/iz/ar-kreskować,robić kreskistreptokok/o-paciorkowiec [bakt]stret/a-wąski;ciasnystret/aj/o-cieśnina morskastri/o-1.bardzo wąski rowek[tech]-2.pasek,pasmo,taśma[ t.-magnetofonowa]strid/ar-1.piszczeć [=pipi/ar],-2.wydawać nieprzy-- jemny,ostry głos = - = skrzeczećstrig/o-sowa [orn]strigl/o-zgrzebło [do czyszcze--nia konia]strik/ar-strajkować,odmawiać-pracystriknin/o-strychninastrikt/a-1.ścisły,dokładny,- -2.obcisły,opiętystroboskop/o-stroboskopstrof/o-strofkastroko-1.uderzenie [nagłe],- cios,cięcie,-2.wylew do mózgu -[med.]-3.figiel,kawał-4.kości[=gra w kości- p.kub/o]stronci/o-stront Sr [chem]strop/o-gruba lina służąca-do takielunkustruch/o-struś [orn]struktur/o-struktura [różne -znaczenia]strum/o-wole,powiększona- tarczyca [(=tiroid/o),-wole ptaka=krop/o]student/o-studentstudi/ar-studiowaćstuf/ar-dusić potrawę [kul]stuk/o-tynk,zaprawa tynkowastuk/iz/ar-tynkować,nakładać -tynkstul/o-krzesłostul/eg/o-fotel [= fotel/o ]stul/eg/o long/a-szezlong,kozetkastult/a-głupi;tępystult/(ul)/o-głupek,głupieć;tępakstump/o-1.kikut (kończyny) [med.];-2.pień (drzewa=trunk/o,]-3.ogryzek (owocu);[p.ajut/o]strunt/ar-karłowacieć,przestać -normalnie rosnąćstup/o-pakuły;kłakistupid/a-tępy,głupi [umysł./psych.]stupor/ar-być odrętwiałym,obojętnym,-siedzieć w bezruchustupor/o-odrętwienie,drętwota,-bezruch,zobojętnienie-[p. torpor/ar]sturg/o-jesiotr [icht]sturm/o-sztorm,nawałnica,wichurasturn/o-szpak [orn]stuv/o-suszarniasu-sięsu/a-swójsub-podsubaltern/a-najniższy[w swej kategorii],-podległy,poddany,zależny,-podwładny,,podporządko--wanysubis/ar-znosić cierpliwie,wycierpieć-wytrwać,wytrzymać [próby,-przeciwności itp.]subit/a-nagły],niespodziewanysubit/e-nagle,niespodziewaniesubjekt/o-1.podmiot [gram],-2.przedmit przeżywania-3.subiekt [sprzedający]subjuntiv/o-tryb łączący [gram]sublim/a-subtelny,szlachetny,-wysublimowany- sublim/ar-sublimować,uszlachetniać-[t.chemicz],uwznioslaćsubmers/ar-zanurzać,zatapiać,-zagłębiać [w wodę]submis/ar-podd(wa)ć,uzależ--niać,ujarzmiaćsubmision/ar-licytować się,licyto--wać ofertysubordin/ar-podporządkować,suborn/ar-podkupować,dawać-łapówki,”smarować”subrept/ar-wyłudzać,uzyskiwać,-otrzymywać,dostawać -[podstępem/subrept/aj/o-wyłudzenie,otrzyma--nie [podstępem]subret/o-subretka,(sprytna) -pokojówkasubsidi/ar-subsydiować,poma--gać finansowo;-sponsorowaćsubstanc/o-substancja [różne -znaczenia]substantiv/o-rzeczowni [gram]substistuc/ar-podstawiać,zastępo--wać (jdnego drugim):-{zastępować (spełniać -czyjąś funkcję ) =-= remples/ar]substsitut/o-substytut,pełnomocnik,-zastępcasub/tas/o-spodeksub/ten/ar-podtrzymywaćsubterfuj/o-wybieg,wykrętsubtil/a-subtelnysub/urb/o-przedmieście -[p.pre/urb/osubvencion/ar-subwencjonować,-pomagać finansowosubvers/ar-podkopywać,podrywać-[zaufanie]suced/ar-postępować bez przerwy,-stale iść zasuces/ar-odnosić/osiągać sukces,-mieć powodzenie,udawać -sięsuci/ar-troszczyć się.niepokoić się-[o = pri ; [p.sorg/ar]sudari/o-ścierka używana do wycie--rania spoconej twarzy-[głównie używali Starożytni-Rzymianie]sudor/o-potsudor/if/ar-pocić się,wydzielać potsudor/if/iv/o-środek przeciwpotnysufic/ar-wystarczaćsufix/o-sufiks,przyrostek [gram]sufl/ar-1.podpowiadać,szeptać-2.wypuszczać powietrze-3.dmuchać,wiaćwufok/ar-dusić,zdusić,zdusić,-stłumić [p.strangul/ar]cufr/ar-cierpieć [z powodu]sufragan/o-sufragan [rel]- 59 sufraji/o-1.wstawianie się [ za kimś/- czymś],-2.modlitwa do świętych - w różnych intencjachsugest/ar-1.sugerować,-2.poddawać działaniu- sugestsii [med.]suk/o-sok [pitny robiony z-różnych owoców [p.saft/o]sukomb/ar-ulec,ulegać,upadać,-podlegaćsu-kontre-dic/ar-mówić przeciwko samemu-sobie;samooskarżać się,-poddawać się samokrytycesukr/o-cukiersukr/oz/a-cukrowy,cukrzanysukumb/o-zmora nocna [pod posta--cią kobiety zniewala-mężczyżn do odbycia -z nią stosunku stosunku-seksualnego(p. inkub/o)sukurs/ar-wstrząsać,potrząsaćsul/o-ziemia,grunt;podłogasul/o-plank/o-podłogasulf/o-siarka S [chem]sultat/acid/o-kwas siarkowy [chem]sulf/it/o-siarczyn [chem]sulk/o-bruzda,rowek;-zmarszczkasultan/o-sułtansum/o-sumasum/ig/ar-sumowaćsumn/ar-wzywać,pozywać do -sadusun/o-słońcesun-flor/-słonecznik [=heliant/o,-tornasol/o]sundi/o-niedzielasuol/o-podeszwa,spód butasup/o-zupasupe/ar-jeść kolację,wieczerzać-[p. dejun/ar,dine/ar]supe/o-kolacja;wieczerzasupe/o sant/a-ostatnia wieczerzasuper-nad,ponadsuper/a-wyższysuper/ese/ar-przewyższać,górowaćsuperb/a-wspaniałysuperfetacion/o-uformowanie się drugie--go płodu nad płodem-pierwszym upprzednio-poczętym [med.]super/flu/a-zbędny,zbyteczny,-nadmiernysuperior/a-przewyższający [wszyst--kich i wszystko]superlativ/o-stopień najwyższysuperstic/-zabobon-[przesąd = pre-judik/o]supin/o-supinum [gram,łacińska]suple/ar-zastępować kogoś w-pełnieniu czyichś -obowiązków- suplement/o-suplemet,dodateksuplik/ar-pokornie błagać/prosićsuport/ar-podtrzymywać.znosić [coś],-wytrzymywać [coś]supoz/ar-przypuszczać,zakładać,-suponowaćsupozitori/o-czopek [med.]supr/a-będący na górze/na wierzchusupres/ar-ściskać,przygniatać,-uniemożliwiać egzystencjęsur -na [powierzchni (na-(powierzchnię) = ad sur]sur/o-łydkaa [med.]surd/a-głuchy [niemy = mut/a]surd/(ul)/o-głuchy {człowiek]surd/mut/a-głuchoniemy [przym]surd/mut/(ul)/o-głuchoniemy [człowiek]surd/ega-głuchy jak pień -[ t.= stone surda]surfac/o-powierzchniasur/kresk/aj/o-narośl surkrut/o-kiszona kapustasurmen/ar-przemęczać [się]sur/nom/o-przydomeksur/nom/ach/o-przezwiskosurogat/o-surogat,namiastkasurplis/o-komża [rel]surpriz/ar-sprawiać/ (z)robić -niespodziankęsur/sju/o-dodatkowy but;kaloszsurtut/o-surdut [p. redingot/o]survey/ar-1.kontrolować [przez-baczenie na rzecz-powierzoną];-2.sprawować nadzórsuspekt/ar-podejrzewać,posądzaćsuspend/ar-zawieszać,suspendować-odroczyćsuspens/ar-zawieszaać [pełnienie-urzędu,funkcji]suspensori/o-opaska brzuszna,-opaska moszny [med.]susten/ar-podtrzymywać,pomagać-[t.finansowo=subsidi/arsustracion/ar-odejmować [mat]sustrakt/ar-sprzeniewierzać,defrau--dować[=fraud/ar];-ukraść [=furt/ar]susur/ar-szeleścić,szemrać,cicho-szeptaćsut/ar-szyć [na maszynie]sut/mashin/o-maszyna do szyciasutan/o-sutanna [rel]su-ten/o-postawa,trzymanie się;-tężyznasuveren/a-suverenny,wolny,-niezależny,niepodległyswabr/o-mop [specjalna szczotka -do mycia (szorowania)-podłóg]- T ta [=ita]-ten [przyim]tabak/o-tytoń,tabaka- taban/o-bąk [orn]tabel/o-tabela.tablicatabernakl/o-tabernakulum [rel]tabl/o-stółtabler/o-deska rozdzielcza [mot]tabu/o-tabu,świętość,rzecz-nietykalnatabul/o-1.deska drewniana,-2.tablica [t.szkolna]-3.półka [przedzielająca- w bibliotece, itp]taburet/o-taboret,stołek,stołeczektac/ar-nic nie mówić,milczeć-[p.t.silencartaft/o-tafta [tkanina]takimetr/o-tachometr,liczniktakt/o-1.takt [muz],-2.takt [zachowanie]taktik/o-taktykatala-taki;tamtentalent/o-talent [różne znaczenia]tali/ar-wycinać,wyrzynać,szyć-wg miary/wzorutali/o (*)-tal Tl [chem]talior/o-krawiectalisman/o-talizmantalk/o-talktalon/o-pięta [med.]talp/o-kret [zoo]talus/o-pochyłość,nachylenie,-nasyp [drogowy/kolejowy]talveg/o-łożysko doliny tam... kam-tak... jaktamarind/o-tamardynowiec,powiklak-indyjski [bot]tamarisk/o-tamaryszek [bot]tambur/o-bęben [t.techn]tamburin/o-tamburyn [muz]tamen-jednak,jednakżetampon/o-tampon/zatyczka,podkładkatamtam/o-tamtam[instrument muzyczny]tanacet/o-mlecznica [bot]tan/o-garbniktan/ag/ar-garbować,wyprawiać [skórę]tandem/o-tandem,zespół dwuosobowytang/ar-1.kołysać się [o statku - od dzioba- do tyłu i z powrotem]-2.kołysać się (tańczyć) w rytm- tanga;tańczyć tagnotangent/o-tangens [mat]tanin/o-tanina [farba]tank/o-1.czołg,tank [wojsk]-2.zbiornik wodnytant/a-taki tantal/o-tantal [chem]tap/ar-gwintować,nagwintować,robić gwintytap/il/o-gwintownica [techn]tapet/o-tapetatapioka/o-tapiokatapir/o-tapir [zoo]tapis/o-dywan,kobierzectapot/ar-pukać,opukiwać [med.i.techn]tar/o-tara,waga opakowania- 60 tarantel/o-tarantela [taniec]tarantul/o-tarantula [zoo]tard/a-późnytard/es/ar-być zbyt późno,przyjść zbyt późnotard/ig/ar-opóźniać,spóźniaćtard/esk/ar-spóźniać się,opóźniać siętardigrad/o-niesporczak [zoo]tarif/o-taryfatarin/o-czyżyk [orn]tarok/o-tarot [gra w karty]tars/o-stęp [część nasadowa-stopy]; [anat]tart/o-tort,ciastotartan/(stof)/o-tartan,materiał do wykładania-bieżni,skoczni itp.]tartar/o-1.kamień nazębny [med.]-2.kamień kotłowy [tekn]tas/o-filiżankatask/o-zadanie [do wykonania]tast/ar-testować,próbować,-szukać [przez macanie]tatu/ar-tatuować,nanosić tatuażetaumaturg/o-cudotwórcataumaturgi/o-cudotwórczośćtaur/o-1.byk.tur [zoo]-2.byk [Zn.Zod]tautologi/o (*)-tautologia,[nauka o -śmierci/umieraniu]tavern/o-tawerna,zajazd,gospoda-wyszynk,oberża.knajpatax/ar-taksować [nakładać-podatki]taxi/o-taksówkataximetr/o-taksometr[licznik taksi]taxus/o-cis [bot]tay/o-taliate/o-herbatate/eri/o-herbaciarniate/ier/o-krzak herbatyte/o-roz/o-róża herbacianateatr/o-teatrted/ar-nudzić,zanudzać,nużyćteg/ar-obijać,pokrywać,powle--kać,oblekaćtegul/o-dachówkategument/o-1.powłoka zarodka[med -2.osłona zalążka [bot]teism/o-teizm [wiara w Boga]teist/o-teistatek/o-drzewo tekowe [bot]teko-lign/o-drewno tekoweteknik/o-technikateknik/ist/o-technikteknologi/o-technologiatekt/o-dachtel/o-przepierzenie,parawan telefon/ar-telefonowaćtelefon/il/o-telefon[aparat telefoniczny]telefoni/o-telefoniatelegraf/ar-telegrafowaćtelegram/o-telegram [p.depesho]- teleologi/o-teleologia [nauka o celowości świata]telepati/o-telepatiateleskop/o-teleskopteleskop/um/ar-badac/sledzić ciała niebieskie za-pomocą teleskoputelur/o-telur Te [chem]tem/o-temattemat/o-temat [muz.,gram]temp/o-czas [t.gram]temp/op/e-czasowo,od czasu do czasutemperar/a-ryzykowny,ryzykującytemper/artemperować[się],miarkować[się],-łagodzićtemperament/o-temperamenttemperatur/o-temperaturatempest/ar-trwać [o burzy,wichurze]tempest/o-burza,nawałnica,wichuratempl/o-świątyniatempor/o-skroń [med]temporal/o-kość skroniowa [t.temporala osto]temporis/ar-oczekiwać/wyczekiwać na dogodny-momenttempr/ar-malować temperąten/ar-trzymać [szerokie znaczenie]tenac/a-lepki,spoistytenali/o-obcęgi,szczypce,kleszczetench/o-leszcz [icht]tend/o-namiottendenc/ar-być tendencyjnym /stronniczymtendin/o-ścięgno [anat]tendr/o-tender,węglarka parowozutenebr/o-ciemność,mroktenebr/oz/a-ciemny,mrocznytener/a-łagodny,delikatny,o miękkim sercuteni/o-tasiemiec,soliter [med,zoo]tenis/o-tenistenon/o-czop,wpust,trzpień techn]tenor/o-tenor,śpiewak tenorowy [muz]tens/ar-napinać,naciągać,naprężać,-wyprężaćtensor/o-1.tensor [w matematyce],-2.mięsień napinającytent/ar-kusić,namawiać [kogoś] -do złegotent/(ad)/o-kuszenie,namawianie -do zlegotent/er/o-kusicieltentakul/o-czułek,macka [zwierzat]tenu/a-cienki,delikatny,drobny,-mikroskopijnyteodolit/o-teodolit [astr]teogoni/o-teogonia [nauka o-pochodzeniu bogów]teokrat/o-teokratateokrati/o-teokracja[rządy księży]teologal/a-teologiczny~/a vertui-cnoty teologiczne =- -wartości chrześcijańskieteologi/o-teologiateorem/o-teoremat,twierdzenie -logiczne [log]teori/o-teoriateozofi/o-teozofiatepid/a-letni,lekko ciepłyteplic/o-oranżeria,cieplarniater/o-ziemia [p.sulo]ter/karbon/o-węgiel ziemnyter/pom/o-ziemniak,kartofelter/ocilo = {-wstrąsy/trzęsienia = ter/trem/o {-ziemi [p.sismo]terakot/o-terakotaterapi/o-terapiaterari/o-terariumterapeutik/a-terapeutycznyterapeutik/o-terapeutykaterapeut/o-terapeutateras/o-tarasteratologi/o-teratologia (nauka o ułomnosciach);-formy wyjątkoweterc/o-tercjaterceron/o-terceron[mieszaniec bialego- osobnika z metysem]tercet/o-tercet [muz]terciar/a[febro]-[gorączka ]powtarzająca się-co trzy dniterebint/o-drzewo,z którego uzyskuje -się terpentynę [p.terpentino]teren/o-teren,obszarteriak/o-odtrutka [lek przestarzały]terin/o-waza do podawania posiłkówteritori/o-terytorium,term/o-terma,gorące źródłotermin/o-termin,okrestermin/ar/o-terminarztermit/o-termit [zoo]termoelektr/o-termoelektrycznośćtermodinamik/o-termodynamikatermograf/o-termograf,urządzenie rejestrujące -ciepłotermokemi/o-termochemiatermologi/o-termologia,nauka o ciepletermometr/o-termometrtermometri/o-termometria,mierzenie ciepłatermoskop/o-termoskop,wkaźnik ciepłotytermostat/o-termostattermoterapi/o-termoterapia,leczenie ciepłemteror/ar-przerazić się,strwożyć sięteror/ig/ar-czynić strasznym,przerażać [kogoś]terpentin/o-terpentyna [p.terebinto]test/o-świadektestace/o-skorupiak [zoo]testament/ar-zapisywac w testamencie,przeka--zywać ostanią wolę testamentemtestikul/o-jądro męskie [med]- 61 tetan/ar-mieć tężca,zarazić się tężcemtetan/o-tężec [med.]tetraedro-tetraedr,czterościan [geom]tetragon/o-szpinak nowozelandzki, -czworonóg [bot]tetrark/o-tetrarchat etras/o-głuszec [(rodzina),-[p.,urogalo]tex/ar-tkaćtex/er/(ist)/o-tkacztext/o-teksttez/o-tezati [=iti]-ci [zaim]tiar/o-tiaratibi/o [med]-piszczel,kość goleniowa tif/o-tyfus,dur brzuszny [pat]tifon/o-tajfun tigr/o-tygrys [zoo]tik/ar-mieć tiki [nerwowe]tiktak/ar-tykać [ zegarze]til-aż [do]til revido-do widzenia,do ponownego- zobaczenia [się]tild/o-tylda ~tili/o-lipa [bot]tim/ar-bać się,lękać się,-obawiać się[ p.pavorar]timbal/o-kotły [muz]timian/o-tymianek,macierzanka timid/a-bojaźliwy,lękliwy,-nieśmiałytimon/o-dyszeltimpan/o-1.werble [muz]-2.błona bębenkowa .- ucha [med.]timus/o-grasica [med.]tin/o-cebrzyk,kadźtindr/o-hubka,krzesiwotine/o-mol [ent]tini/o-świerzb [choroba wlosów-=kołtun],[pat];[p.skabi/o]-[ p.skabio]tinkl/ar-brzmieć,dźwięczeć,-dzwonić,wydawać -dźwiękitint/ar-farbować [tkaniny,-przędzę]tip/o-1.typ [wzór,model,- gatunek,rodzaj], -2.czcionka drukarskatipograf/ar-pisać literami/czcionkątipul/o-koziułka [insekt]tir/ar-ciągnąć,pociągaćtirad/o-tyrada,deklamacja teatralna;-recytacja roli ubocznejtirali/ar-iść/atakować tyralierątirali/o-tyralieratiran/o-tyrantiroid/a-tarczycowytiroid/o-tarczyca,gruczoł tarczycy [med.]tirs/o-tyrs [laska Dionizosa]tisu/o-tkanka [bio]titan/o-tytan [mit/chem]titil/ar-łaskotać,lechtać- titr/ar-1.miareczkować,poddawać próbie,- ustalać zawartość w roztworze-2.poddawać próbie zawartości - kruszcu [złota,srebra,itd.]titr/ur/o-1.zawartość kruszcu szlachetnego -[w monecie,złocie,itp.],-2.próba [złota,itp.]titul/o-tytułtitul/iz/ar-tytułowaćtizan/o-napar z ziół [p.dekokto]to [=it o]-totoal/o *-ręczniktof/o-tuf,martwica [min]tog/o-toga [różne znaczenia]tok/o-specjalny rodzaj kapelusza z - wstążkami [aksamit/jedwab]tol/o-blachatold/o-plandeka używana do -nakrywania dyliżansów,.-statków.itp.toler/ar-tolerować.tom/o-tom [książki]tomat/o-pomidor [bot]tomb/o-gróbtomb/ey/o-cmentarz [p.nekropolo]tombak/o-tombaktombol/o-tombola [rodzaj loterii]ton/o-ton.brzmienie,dżwięk;-odcienton/iz/ar-tonizować,modulować tond/ar-ciąć,krajać[nożyczkami]; -strzyc [wlosy,trawe] tond/il/o-nożyczkitondr/ar-grzmiećtonik/a-tonicznytonsil/o-migdałek,migdał [med];-[p.mandelo=migdał (bot]tonsil/it/o-zapalenie migdałów [pat]tonsur/o-tonsuratop/o-mars (kosz),bocianie -gniazdo na statku-[do obserwacji ladu]topaz/o-topaz [min]topografi/o-topografiatopologi/o-topologiator/o-1torus,armila [geom]-2.profil półokrągły w - podstawie kolumnytorak/o-klatka piersiowa [med.]torch/o-żagiew,żnicztord/ar-skręcać,wykręcać,wyżymaćtord/il/o-skręcarka;wyżymaczka -[reczna]tordo-mashin/o-wirówka[ w pralce .-automatycznejtoreador/o-toreadortorent/o-potok,strumień [różne -znaczenia]torf/o-torftori/o-tor Th [chem]torid/a -bardzo gorący [klimat]torin/o-czyżyk [orn]- torment/ar-męczyć,torturowaćtorn/ar-toczyć,obrabiać [za-pomocą obrabiarki]torn/il/o-obrabiarkatorped/o-torpedatorpor/ar-spowodować odręt--wienie,spowolnić ruchy-[p.stupor/ar]tors/o-torstort/o-pasztettortug/o-żółw [zoo]tost/ar-wznosić toasttost/o-toasttot/a-cały,całkowitytoxik/a-toksycznytoxikoligi/o-toksykologiatoxin/o-toksynatra-przez,poprzez,na wskroś,-na wylottrab/o-belkatrac/o-ślad,trop,poszlakatracion/o-trakcja[elektr,pociagów]tradicion/ar-przekazywać tradycję/fakty,-zwyczaje,itd.traduk/ar-tłumaczyć,robić tłumaczenie-[de=z;ad/(en)=na]traduk/ur/o-tłumaczenietrafik/o-ruch ulicznytragikant/o-tragant [bot]tragedi/o-tragediatragedi/if/ar-1.pisać tragedie-2.powodować tragediętragikomedi/o-tragikomediatrahiz/ar-zdradzać,nie dotrzymy--wać tajemnicy/wiarytrahiz/er/o-zdrajcatrait/o-rys,cecha charaktery--styczna,właściwośćtrajektori/o-trajektoriatrak/ar-polować na dzikie zwie--rzeta osaczajac je;trak/(ur)/o-polowanie z nagonkątrake/o-tchawica [med]trake/it/o-zapalenie tchawicytrakeotomi/o-usunięcie tchawicy [med]trakt/ar-traktować,postępować, -obchodzic sie [ z czyms-lub kims]traktat/o-traktat,umowa,układtraktor/o-traktor,ciągniktram/o-tramwajtrampl/ar-stąpać ciężko;deptać-trampolin/o-trampolinatran/ar-ciągnąć,wlectranc/ar-być w transie,(być na haju)trancendant/a-transcendentny,niezwykły,-niedoścignionytranch/ar-kroić,ciąć [nożem]tranch/il/o-nóżtranche/o-okop,przekop,rów [t.wojsk]tranquil/a-spokojny,łagodny -[p.quieta]trans-za,poza [z tamtej strony], -po tamtej stronie,na dru-- 62 -ga strone [Atlantyku]trans/bord/ar-przeładowywać[ na drugi]transfer/ar-transferować,przenosićtransfigur/ar-zmieniać figurę/twarztransform/ar-transformować,przeista--czać,zmieniać formętransformator/o-transformatortransit/ar-przewozić,wysyłać -tranzytemtransitiv/a-przechodni [gram]transistor/o-tranzystortranslac/ar-przenosić się[z miejsca na miej--sce],przeprowadzać się;przesu--wać się,przekładać [coś]trans/loj/ar-przeprowadzać [się],zmieniać -mieszkanietranslucid/a-przezroczystytransmigr/ar-emigrować [do innego miejsca]transmis/ar-1.transmitowac,przekazywać - [za pomocą fal radiowych]-2.przekazywać genetycznie transmut/ar-przekształcać [pierwiastki]trans/ocean/a-transoceanicznytranspar/ar-przeświecać,prześwitywaćtransparent/o-1.transparent,-2.przeświecający obraztranspir/ar-wyparowywać [przez-skórę];[nigdy:sudorifar]transport/ar-transportować,przewozićtransportar su-udawać się [do domu]trans/poz/ar-przełożyć/położyć w-inne miejsce;przesadzać [w inne- miejsce];transponować [muz]trans/skrib/ar-przepisywaćtransubstanci/arprzekształcać,przeobrażać,-przemieniać [rel]transvers/a-poprzecznytrans/viv/ar-przeżyć [kogos]trap/o-trap,zapadnia [teatr]trapez/o-trapeztras/ar-rysować,szkicowaćtrat/ar-trasować,ciągnąć weksel,-wystawiać tratętrat/o-trata,weksel ciągnionytrat/ant/o-tratant,wystawiający wekseltrat/at/o-tratat, [na którego wystawiono weksel] traumat/o-uraz [med.]~/o psikal/a-uraz psychiczny [med.]travesti/ar-przebierać siętra/viv/ar-przeżyć,przecierpieć,doży--wać;przeżywać [coś]tre-bardzotref/o-trefl,żołądź [w kartach]trek/o-koleina; tor kolejowytrelich/o-drelich [ubranie robocze]treli s/o-krata drucianatrem/ar-drżeć,trząść się,dygotaćtrema/o-znak graficzny nad literątremol/o-tremolo [muz]tremp/ar-moczyć,namoczyć,- -zamoczyc [w wodzie]tremul/o-osika [bot]tren/o-pociąg,kolej[=fervoyo]trepan/o-trepan [wiertło do-trepanacji czaszki]trepid/ar-kołysać,trząść [jak na -na statku]tres/o-treska [z włosów]tresay/ar-przewiercać,przeboro--wywactrest/o-stelażtrezor/o-skarb [różne znaczenia]trezor/ey/o-skarbnicatri-trzytri/o-trio;trójkatri/angul/o-trójkąt [geom]tribon/o-trybuntribu/o-plemię,szczeptribun/o-trybuna [dla mówców]tribunal/o-trybunał,sądtribut/ar-płacić danimę/haracztribut/o-danina,haracz[p.extorsuro]triceps/o-tryceps [potrójny muskuł]tricikl/o-rower trójkołowytrident/o-trójząb Neptunatrifoli/o-koniczyna [bot]triftong/o-trzyzgłoska [gram]trigonometri/o-trygonometriatrikin/o-trychina,włosień [med.]trikinos/o-trychinoza,włośnica [med.]tri-korn/o-trójróg,specjalny kapelusztrikot/ar-robić na drutachtrikot/il/o-drut [do robót na drutach]tril/ar-trelować,śpiewać trele [muz]trilion/o-trylion (1000000/3)trilobit/o-trylobit,trójpłatowiec-[zwierzęta wymarłe [paleont]trilogi/o-trylogiatri-mast/o-trójmasztowiec [statek]trimestr/o-trymestrtrinomi/o-trójmian [mat]trip/i-flaki,flaczki [kul]triplikat/o-triplikattriptik/o-tryptyktrirem/o-tryrem [statek z trzema rzędami-wioseł]trism/o-szczękościsk [pat]trist/a-smutnytriton/o-tryton [zoo]tritur/ar-sproszkować [przez ścieranie-lub ściskanie]triumf/ar-triumfowaćtriumvir/o-członek triumwiratutriumvir/ar/o-triumwirattrivial/a-trywialnytro-zbyt,tro/a-zbytni,nadmierny,przesadnytro/e-zbytnio,nadmiernie,przesadnietrofe/o-trofeumtroglodit/o-troglodyta,jaskinowiectrole/o-pałąk [w tramwaju,lokomotywie-elektrycznej]tromb/o-trąba [powietrza,wody]trombon/o-puzon [muz]- tromp/ar-oszukiwać,zwodzić,-wyprowadzac w pole-[p.subreptar]tron/o-trontron/iz/ar-wprowadzać na tron,-osadzac na tronietrop/o-figura retorycznatropik/o-tropiktropism/o-tropizmtrot/ar-biec kłusem/truchtemtrotuar/o-trotuar,chodniktrov/ar-znajdować,znaleźćtru/o-dziura,dziurkatru/ig/ar-robić dziurki,perforować-[=perforar]trubadur/o-trubadurtrubl/ar-niepokoić,wzniecać -niepokójtrufl/o-truflatruism/o-truizmtruk/o-truck,przyczepa do -przewozu pojazdów i -innych towarówtrul/o-szpachla,kielnia murarskatrump/o-triumf,atut w kartachtrumpet/o-trąbkatrunk/o-tułów;kadłub,pieńtrup/o-trupa,zespół[teatr],oddział-[wojska]trust/o-trust [handl]trut/o-pstrąg [icht]tu-ty [intymnmie]tu/a-twójtu/i-twoi [lm]tualet/ar-robić toaletętualet/tuk/o-ręcznik [=toalo]tualet/o-toaleta [różne znaczenia]tub/o-1.rura,tuba-2.waz (gumowy),szlauchtuber/o-1.bulwa [bot],-2.sek [w drzewie]tuberkulos/o-tuberkuloza,gruzlica [pat]tuberkul/o-guz,guzek [med]tuert/a-jednooki,mający jedno okotuf/o-czub,kosmyk,kok,pióropusz-[=plumfasko; p. penacho]tuk/o-kawałek tkaniny,ścierka,gałgantukan/o-tukan [orn]tul/o-tiultulip/o-tulipan [bot]tumor/o-guz nowotworowy,[med]-[t.rak = kancero]tumul/o-kurhan,kopiectumult/ar-robić/wzniecać wrzawę,/zgiełk;-powodować harmidertun/o-tona (1000 kg)tun(o)/quant/o-tonażtundr/o-tundratunel/o-tuneltunik/o-1.tunika,-2.kolczuga,koszulka [druciana]-3.osłona,płaszcz [med]tupi/o-bąk [zabawka dla dzieci]- 63 tur/o-objazd [poterenie], zwiedzanietur/ism/o-turystykatur/ist/o-turystaturbo-kupa,masa,tłum,ciżbaturban/o-turbanturbin/o-turbina turbot/o-turbot [icht]turd/o-drozd [orn]turm/o-wieża [t.w szachach]turn/ar-obracać [się],kręcić [się],odwra--cać [się],zwracać [się] w inną-stronę,przekręcać [się]turno/kontil/o-licznik obrotowyturno-orgen/o-katarynkaturnir/ar-brac udzial w turniejuturnir/o-turniej [rózne znaczenia]turp/a-brzydki,nieładnyturtur/o-turkawka [orn]tus/ar-kasłać,kaszlećtush/ar-ruszac,dotykac [czegos/kogos]tusilaj/o-podbiał [bot]tutel/ar-działać jako kurator/opiekuntuy/o-tuja [bot]- U ube-gdzieubiqu/a-będący we wszystkich -miejscach;wszędobylskiucel/o-ptak [orn]ukaz/o-ukaz,rozporządzenie,edykt-[cesarski]ul/a-ktoś,któryś [przym]ul/o-cośul/u-ktoś,któryś [zaim]ul/i-którzy [lm]ul-lok/e-gdzieśul-temp/e-kiedyśulan/o-ułanulcer/o-wrzód,owrzodzenie [med]ulex/o-kolcolist [bot]ulm/o-wiąz [bot]uln/o-1.kość łokciowa [med]-2.łokieć [miara długości]- [p.kubuto]ultimat/o-ultimatum,ostateczne -ostrzeżenieultr/a-dodatkowy,dalszyultr/e-dodatkowo,opróczultramar/o-ultramarynaultramar/a-ultramarynowy,morskiultramar/e/a-koloru ultramaryny,-koloru morskiegoultramikroskop/o-ultramikroskopultramikroskopi/o-ultramikroskopiaulul/ar-hukać [o puszczyku]umbilik/o-pępekumbr/o-sjena [farba]un-jedenun/esm/a-pierwszyunamim/a-jednogłośnyunanim/e-jednogłośnieunc/o-irbisz[rodzina lampartów]uncion/ar-namaszczać [olejem świętym]ungl/o-1.paznokieć[u ręki/nogi],- -2.szpon,pazurunguent/o-maść [do smarowania]uniform/a-identyczny,jednakowo -wyglądającyuniform/o-1.forma jednolita,-2.garnitur,uniformunik/a-unikalny,jedyny w swoim rodzajuunikorn/o-jednorożec[zoo]union/ar-jednoczyć,łączyćunion/o-unia,zjednoczenie;związekunison/o-unison,zdwojenie dźwięku [muz]unitar/a-unitarny [rel]univers/o-wszechświat,kosmos [=kosmo]uiversitat/o-uniweryteturagan/o-huragan,orkanuran/o-uran U [chem]uranografi/o-uranografia,opis niebaurat/o-sól kwasu moczowego [chem]urb/o-miastourb/al/a-miejski,miejscowyurd/ar-robić osnowę [tkactwo]urd/o-osnowa [tkacka] [ t.warpo]ure/o-mocznik [chem]uremi/o-uremia,mocznica [nagroma--dzenie krwi w moczu]ureter/o-moczowód [med.]ureter/it/o-zapalenie moczowodu [pat]uretr/o-cewka moczowa [med]uretr/it/o-zapalenie cewki moczowej [pat]uretroskop/o-uretroskop,przyrząd do badania-cewki moczowejuretrotomi/o-usunięcie cewki moczowejurin/o-moczurin/if/ar-oddawać mocz,siusiaćurj/ar-naglić,przynaglać,popędzaćurj/ant/a-pilny,nie zwłoczny,nie -cierpiący zwłokiurn/o-urna {różne znaczenia]urogal/o-głuszec [(p.tetraso]urox/o-tur,żubr [zoo]urs/o-niedźwiedź [zoo]urtik/o-pokrzywa [bot]urtikari/o-pokrzywka [pat]usher/o-urzędnik sądowy [potocznie:-„woźny sądowy”]utard/o-ptak brodzący podobny do -strusiautensil/o-o/sprzęt,naczynia,narzedzieuter/o-macica [med]util/a-użyteczny,pożyteczny,przydatnyutopi/o-utopiaurtikul/o-łagiewka [med.,bot]uvertur/o-uwertura [muz]uvul/o-jezyczek podniebienny [med.]uz/ar-używać,użytkowaćuzufakt/ar-mieć prawo do użytkowania-nazwy,przedmiotu itp]uzufakt/o-prawo użytkowania;leasinguzukapt/ar-mieć prawo do własności-przez zasiedzenieuzukapt/o- prawo do własności przez-zasiedzenieuzur/ar-pożyczać na procent lichwiarski;- -uprawiać lichwęuzurpar-uzurpować [sobie],bezprawnie -przwłaszczać [sobie] prawo--do [czegoś];zagarniać- -zmianom,zmieniać sięvaricel/o-ospa wietrzna [pat]varik/o-żylak [med]variol/o-ospa [pat]varm/a-ciepły,gorącyvars/ar-lać,nalewać,wlewać,;sączyćV -[płyny];podlewać[ kwiaty]vab/o-plaster mioduvars/er/o-wodnik[Zn.Zod.];[orn=ralo]vacil/ar-być niezdecydowanym;wahać vart/.ar-oczekiwać [na coś/kogoś]-się-[p.expektar]vacin/o-szczepionkavasal/o-wasal,lennikvacin/iz/ar-poddawać się szczepieniu,byćvask/o-miska,basen,zbiornik-szczepionym;szczepić sięvaskul/o-naczynie krwionośne limfa-vacini/o-borówka,brusznica,borówka-tyczne [med]-czerwonavast/a-obszerny,rozległy,przestronny,vad/ar-brodzić,brnąć [w czymś = en;-szeroki [=larja],otwarty-przez coś = tra ]vat/o-wata [opatrunkowa]vad/ey/o-bród[przez który się przechodzi]vax/o-woskvafl/o-wafelvaz/o-waza,naczynie;wazonvag/ar-wałęsać się,włóczyć się,vaz/ar/o-naczynia,komplet naczyń-wędrować,błąkać sięvazelin/o-wazelinavagin/o-pochwa [med]vech/o-wyka [bot]vagon/o-wagonveh/ar-jechać [ w czymś]vajis/ar-krzyczeć,wrzeszczeć [jak nowoveh/il/o-pojazd,powóz [p.veturo]-narodzone dziecko]vein/o-żyła [różne znaczenia]vak/ar-wakować,być nie zajętym,byćvejet/ar-być weteraninem,jeść potrawy-wolnym,być nie obsadzonym,-wegetariańskie-być do objęciavejetar/a-wegetariańskivakanc/ar-mieć wakacje,spędzać wolnyvek/ar-budzić się,obudzić się-czasvek/ig/ar-budzić [kogoś]vaku/a-próżny,pustyvel/o-woalka,zasłona,vaku/(es)/o-próżniavel/eg/o-woalvakuol/o-wakuola,wodniczka [bio]velin/o-welin [skóra cielęca,z której robivakuometr/o-próżniomerz,przyrząd do-się pergamin do pisania]-mierzenia w próżnivelin/paper/o-papier welinowy,pergamin val/o-dolina,kotlinadovalent/a-wartościowy [chem]-pisaniavalerian/o-walerianavelk/ar-więdnąć,schnąć,słabnąćvalid/a-ważny,prawomocnyvelociped/o-welocyped [pra-rower]valiz/o-walizka,podręczny kuferekvelodrom/o-welodromvalor/ar-mieć wartość,być wartymvelur/o-welur [materiał]valor/ur/o-wartość,walor [konkretny]ven/ar-przychodzić,przybywać,przyjeż-vals/ar-tańczyć walca-dzać,nadchodzićvalv/o-1.zawór,klapa,wentyl [tech]vend/ar-sprzedawać-2.skorupa [małży],[zoo]vend/ey/o-sklepvampir/o-wampirvendet/o(*)-wendeta,zemsta rodowavan/a-próżny [trud],daremny,bezsku-venen/o-trucizna [med]-teczny,płonnyvenen/ag/ar-otruć,zatruć[żywą istotę]van/e-na próżno,daremnie,bezskutecz-venen/iz/ar-zatruć,zakazić,skazić [jedzenie, -nievanad/o-wanad [chem]-teren itp]vang/o-1.policzek [med];vener/al/a-weneryczny [złapać chorobę-2.ścianka boczna [techn]-weneryczną]vanil/o-wanilia [przyprawa]vener/ik/a-weneryczny [chorować wene-vanil/ier/o-drzewo waniliowe [bot]-rycznievanitat/o-próżnośćvener/ik/o-weneryk,chory wenerycznievant/o-wanta,lina [w żeglarstwie]venerac/ar-czcić,wielbić,odnosić się z vapor/o-para [wodna];[para=2 szt.-paro]-respektem lub poddaństwemvapor/if/ar-produkować/wytwarzać paręvenerdi/o-piątekvaspor/iz/ar-parowaćvenial/a-przebaczjący [ głównie grzechy]vapor/vetur/o-parowóz,lokomotywa venj/ar-zemścić,pomścić [kogoś/coś]parowavenj/ar su-mścić się,zemścić sięvar/o-towar [do sprzedaży]vent/ar-wiać [o wietrze]vari/ar-wykazywać zmienność,ulegaćvent/o-wiatr- 64 vent-roz/o-róża wiatrówvent/iz/ar-1.wachlować [wachlarzem];-2.wiać [zboże]vent/iz/il/o-wachlarz [p.abaniko=wachlarz-składany]ventil/ar-wentylować,przewietrzaćventilator/o-wentylatorventr/o-brzuch [anatventro-parol/ar-mówić brzuchem~ /o - parolant/o-brzuchomówcaventrikul/o-komora[serca,mózgu itd],[med]venus-mont/o(*)-wzgórek łonowy [p. pubio(med)]ver/a-prawdziwyver/simil/a-prawdopodobnyverand/o-werandaverb/o-czasownik [gram]verbask/o-dziewanna,kędzierzawica [bot]verben/o-werbena,koszysko [bot]verd/a-zielonyverdigris/o-zieleń miedziana,grynszpan,-śniedź [p.patino]verdikt/o-werdykt,wyrok,orzeczenieverdug/o (*)-kat,wykonawca kary śmierciverg/o-rózga,witkaverifik/ar-weryfikować,kontrolowaćverjus/o-sok z niedojrzałych winogron.,-kwaśne wino [„sikacz”]verk/o-dzieło,utwórverm/o-robak vermicel/o-cienki makaron [włoski/nitki]-[p.makaronio]vermut/o-vermutvernier/o-noniusz,wernier [techn]vernis/o-werniks,pokost,polituraveroniko-urocznik [bot]vers-do, w kierunkuvers/o-wierszversion/o-wersjavertebr/o-kręg\[med]~/al/a kolon/o-kręgosłup [med.]vertebr/oz/o-kręgowiecvertic/o-ciemię [med]vertij/ar-miewać zawroty głowy, kręcić-się w głowievertij/o-zawrót głowy,uczucie kręcenia-się w głowie [pat]vertikal/o-pionvertikal/a-pionowyvesp/o-osa [ent](harniso=szerszeń)|vesper/o-wieczórvespertili/o-nietoperz [zoo]vespr/o-wieczorne nabożeństwovest/o-ubranie,strój,szatavest/iz/ar-ubierać,przyodziewaćvestal/o-westalkavesti/o-kamizelka [bez rękawów]vestibl/o-przedpokójveston/o-marynarka [męska]vet/ar-wetować,odmawiać poparcia,-przeciwstawiać sięveter/o-pogodaveteran/o-weteran- veterinar/o-weterynarz,lekarz zwierzątvetrin/o-witryna,wystawa sklepowavetur/o-pojazd,powóz [p.vehilo]vex/ar-drażnić,zaczepiać,dręczyć,-męczyć [kogoś/coś]vezik/o-pęcherz moczowy [med.]vezik/et/o-pęcherzyk [med]vi-wy [lmn]vi/a-waszviadukt/o-wiaduktviatik/o-wiatykvibr/ar-wibrować,drgać [=ocilar]viburn/o-kalina [bot]vice-zamiastvicer/o-trzewia,wnętrzności [med]vici/o-wada,przywara,ujemna cecha;-nałógvicin/a-sąsiedni,sąsiedzkivicin/o-sąsiadvid/ar-widzieć,zobaczyć,dostrzegać,-dojrzećvidv/a-wdowi,będący wdową lub-wdowcemvidv(ul)/o-wdowiecvidv/in/o-wdowavigil/ar-czuwać,pilnować [głównie;nocą]vigili/o-wigilia,czuwanie [rel]vigor/o-wigor,siłavikari/o-wikary [rel]viktim/o-ofiaraviktuali/o-wiktuały,artykuły spożywcze;-prowiantvikun/o-wikunia [rodzaj lamy] [zoo]vikun/lan/o-wełna z lamy-wikuniivil/o-kosmyk,kłakvilaj/o-wieś [ p.ruro]vilanel/o-pieśń pasterskavild/o-dzika zwierzyna,dziczyzna,-zwierzyna łownavilej/ar-spędzć lato na wsivin/o-winovinagr/o-ocetvind/ar-windować,podnosić do góry-[za pomocą specjalnej -maszyny]vinil/o-winyl [chem]vink/ar-zwyciężać,odnosić zwycięstwovink/er/o-zwycięzcavintr/o-zimavinyet/o-winietaviol/o-fiołek [bot]viol/e/a-koloru fiołkowegoviolac/ar-gwałcić [prawo,kobietę itp]violent/ar-gwałcić,zadawać gwałt,używać-siły dla osiągnięcia zamierzo--nego celuviolin/o-skrzypcevioloncel/o-wiolonczelaviper/o-żmija [zoo]vir/o-mężczyznavir/es/o-męskośćvir/es/al/a-męski,wykazujący cechy męskievirg/a-1.dziewiczy [o kobiecie]- 65 -2.dziewiczy [las,puszcza]-3.dziewiczy [zienia nietknięta- ludzką ręką]virg/in/o-1.dziewica [kobieta]-2.panna [Zn.Zod]virtual/a-wirtulany,mogący zaistnieć,-teoretycznie możliwyvirtuoz/a-wirtuozowski,doprowadzony-do perfekcji,mistrzowskivirulent/a-zakaźny,zaraźliwy [pat]virus/o-wirusvis/ar-śrubować,wkręcać śrubyvis/il/o-śrubokręt vish/ar-wycierać,ścieraćvish/il/o-ścierka do wycierania [także:-ręcznik ]; (p.toalo)viskomt/o-wicehrabiaviskoz/o-wiskoza [chem]vist/.ar-wizować,udzielać wizyvit/o-winorośl[roślina dająca owoce]vito/rekolt/o-winobranievitamin/o-witaminavitel/o-żółtko [jajka]vitr/o-szkłovitro-karel/o-szyba okiennavitrali/o-witrażvitrol/o-witrol[stężony kwas siarkowy]viv/ar-żyćviv/ig/ar-ożywiać,animować[=animar]vivac/a-żywotny,pełen wigoruvivipar/a-żyworodnyviz/ar-dążyć,zmierzać do celuvizaj/o-twarzvizel/o-łasica [zoo];[p.martro]vizier/o-wizjer.przyłbica,daszek czapkivizion/o-wizjavizir/o-wezyrvizit/ar-wizytować,odwiedzać,składać-wizytę,voc/o-1.głos [różne znaczenia]-2.strona [znacz. Gramatyczne]vodevil/o-wodewilvodk/o-wódkavok/ar-wołać,wzywaćvokal/o-samogłoska [p.konsonanto]vokal/iz/ar-wokalizowaćvokativ/o-wołacz [gram]vol/ar-chciećvolatil/a-lotny,łatwo parujący,[łatwo]-ulatniający sięvolf/o-wilk [zoo]volf/o-hom/o-wilkołakvolkan/o-wulkan [geolog]volontari/o-wolontariusz,ochotnikvolt/ar-robić woltę/unikvolt/o-wolt [elektr]voltij/ar-ujeżdzać [konia]voltmetr/o-woltomierz volumin/o-objętość [geom]volunt/ar-być uprzejmum,być chętnym-do pomocy,być uczynnymvolunt/e-chętnie.z przyjemnościąvolupt/o-rozkosz zmysłowavolv/ar-zwijać,nawijać,owijać,zawijać- vom/ar-wymiotować,mieć torsje/wymiotyvom/igar-powodować wymiotyvom/ig/v/a-wymiotnyvom/ig/iv/o-środek wymiotny [p.emetiko]vomer/o-kość lemieszowa [med.]vomitori/o-womitorium,wyjście dla plebsu -w cyrku rzymskim [hist]vort/o-słowo [różne znaczenia]vort/ar/o-słownik [lexiko,dicionario]vortic/ar-kręcić się,obracać się,wirowaćvortic/o-obracanie się;wirvot/ar-głosowaćvov/ar-wotować,ślubować,przyrzekać-[gł.Bogu]voy/o-droga [różne znaczenie]voyaj/ar-podróżować,odbywać podróżvoyaj/er/o-podrózny [t.voyajanto]vu-ty [zaim.osob]vu/a-twój [zaim.dzierż]vulgar/a-pospolity,prostacki,utarty,-potoczny;wulgarnyvulgat/o-Wulgata [oficjalny, łaciński-przekład Biblii]vulkan/al./a-wulkaniczny[w sensie geologicz.]; -[w sensie innym=volkanala]vulkaniz/ar-wulkanizowaćvult/o -sklepienie [arch]vultur/o-sęp [orn]vulv/o-wulwa,srom [med.]]vund/ar-ranić,powodować ranęwundar su-z/ranić się [t.vundesar]vund/it/o-rany [rzeczwnik}vund/ur/o-rana- W warant/o-gwarancja [na piśmie]warf/o-pomost cumowniczywarp/o-osnowa [tkacka][p.urdo]wat/o-watt [elektr]weft/o-wątek [myśl]weld/ar-spawać [p.soldar]wer/ar (*)-nosić [na sobie]west/o-zachód [strona świata]west/al/a-zachodniwigwam/o-wigwam [indiański]wiski/o-whiskywish/ar (*) [ad]-chcieć,życzyć [komuś]wist/o-wist [gra w karty]wisti/o-mała małpka z Brazylii [zoo]wolfram/o-wolfram [chem]- X xantin/o-ksantyna [chem]xantofil/o-ksantofil [żółty barwnik]xenon/o-ksenonxero/kopi/ar (*)-kserowaćxifoid/a-w kształcie mieczyka [med.]xilofag/o-kornik [ent]xilofon/o-ksylofon [muz]xilograf/ar-ryć/wycinać w drzewie- yak/o-jak [zoo]yakt/o-jachtyar/o-rokyard/o-jard [miara angielska]yatagan/o-jatagan [szabla o kształcie-sztyletu]yen-otoyes-takyitr/o (*)-itr [chem]yodl/ar-jodłowaćyogurt/o-jogurtyol/o-jol [nieduża łódka]yug/o-jarzmo [zwierzęta/ludzie]yun/a-mlodyyun/in/o-mloda dziewczynayun/(ul)/o-mlodzieniecyun/(ul)/ar/o-mlodziezyur/o-prawo [znaczenie naukowe]yurt/o-jurtayust/a-sprawiedliwyyust/es/o-sprawiedliwość- Z zagay/o-rodzaj lancy,oszczepuzebr/o-zebra [zoo]zebu/o-zebu [zoo]zefir/o-zefirzek/o-roztocz [t.akaro]zel/ar-wpadać w zapał,zapalać-się do czegoś/kogoś],-wykazywać gorliwośćzenit/o-zenitzeolit/o-zeolit [min]zer/o-zerozest/o-ścianka dzieląca orzechzeze/ar-seplenićzibelin/o-soból [zwierzę i futro]zigomat/o-kość jarzmowa [anat]zigomorf/aygomorficzny,nieregu--larnyzigot/o-zygotazigzag/ar-iść/chodzić zygzakiemzimaz/o-zymazazimologi/o-zymologia,nauka o fermen--tacji / kiśnięciuzimosimetr/o-licznik stężenia fermentacjizimoteknik/o-technika fermentacjizink/o-cynk [chem]zinkografi/o-cynkografia,chemiografiazirkon/o-cyrkon [chem]zon/o-pas,pasek [do spodni,bicia],-strefa,zona [gospodarcza]zoofit/o-zwierzokrzew [zoo]zoografi/o-zoografiazoolog/o-zoologzoologi/o-zoologiazoospor/o-zoospora,pływkazuav/o-żuawzum/ar-brzęczeć,bzykać,bzyczeć,-warczeć,warkotać;nucić- Y ya-wszak to,przecież,wszakże- 66 absorb.ar {t} – a absorbi absten.ar {t} – a se abţine absters.ar (medic.) – a curăţa abstinenc.ar (rel.) {n} – a se abţine abstrakt.a – abstract abstraktig.ar – a face abstracţie abstruz.a - obscur absurd.a - absurd abuli.o (patol.) - abulie abund.ar {n} – a abunda abut.ar {n} – a sfârşi acefal.a (biol.) - acefal aceler.ar {t} – a accelera acend.ar {t} – a aprinde acens.ar {m} – a urca acent.o - accent acept.ar {t} – a accepta acer.o (arb.) - paltin acerb.a - aspru A aces.ar {t} – a avea acces a (= ad) (prep.) - la, (dativ, tendenţa, mira, acesor.a - accesoriu acetat.o (kem.) - aceptat direcţia) acetat.-acid.o (kem.) - acid acetic -ab- (gram.) - (sufix pentru timpuri acetilen.o (kem.) – acetilenă anterioare) aceton.o (kem.) – acetonă abad.o - abate -ach- - pejorativ, înrăutăţitor (avar-ach-o abad.ey.o - abaţie =foarte avar, foarte zgârcit) abak.o - abac acian.o (pl.) – albăstrea abandon.ar {t} - a abandona acid.a - acid abanik.o (utensilo) - evantai acident.ar {t} – a accidenta abas.ar {t} – a lăsa în jos, a apăsa acident.o – accident abat.ar {t} – a doborî acion.o – acţiune abatis.o – măruntaie acipitr.o (ucelo) - vultur abces.o (patol.) - abces aciz.o – taxă vamala abcis.o (matem.) – abscisă ad (= a) (prep.) - la abdik.ar {t} - a abdica ad.en - în abdomin.o - abdomen ad.ibe - acolo abdukt.ar (fiziol.) - a face abducţiune ad.infr.e – în jos abel.o (insekto) - albină ad.junt.ar {t} – a adăuga abel.ey.o – stup ad.maxim.e - la maxim aberac.o (fiz.) – aberaţie ad.minim.e – la minim abiet.o (arb.) - brad ad.ube - unde (către unde) abis.o (geog.) - abis ad.vok.ar {t} – a chema abism.o (geog.) – prăpastie -ad- - indică o acţiune repetată sau care abjekt.a – dispreţuit continuă abjur.ar {t} – a abjura (parolado = vorbire continuă, discurs) ablakt.ar {t} - a înţărca adapt.ar {t} – a se adapta ablativ.o (gram.) - ablativ adept.o - adept ablet.o (fisho) – alburn adequat.a - adecvat abneg.ar {t} – a renunţa adher.ar {n} – a adera abolis.ar {t} – a aboli adi.ar {t} – a-şi lua la revedere abomin.ar {t} – a urî adiabat.a (fiz.) - adiabatic abon.ar {t} – a se abona adicion.ar {t} – a aduna abord.ar {t} – a aborda adjektiv.o (gram.) - adjectiv aborijen.a - aborigen adjudik.ar (jud.) {t} – a adjudeca abort.ar {n} – a avorta adjur.ar {t} – a suplica aboy.ar {n} – a lătra adjutant.o - aghiotant abrevi.ar {t} – a scurta administr.ar {t} – a administra abrikot.o (frukto) – caisă admir.ar {t} – a admira abrog.ar {t} – a abroga admiral.o - amiral abrupt.a – prăbuşit admis.ar {t} – a admite absent.a - absent adolec.ar {n} – a fi adolescent absint.o (pl.) - pelin adopt.ar {t} – a adopta absolut.a - absolut ador.ar {t} – a adora absolv.ar {t} – a dezlega Ido Rumana 67 susţine ados.ar {t} – a adrenalin.o (biokemio) – adrenalină adres.o – adresă adsorb.ar {t} – a absorbi adult.a - adult adulter.ar {n} – a face adulter advent.o (rel.) – Postul Crăciunului adverb.o (gram.) - adverb advers.a - adversar advokat.o - avocat adyunt.o - asesor aer.o (subs.) - aer aerobi.a (biol.) - aerobic aerodinamik.o (cienco) - aerodinamica aerograf.o - aerograf aerojel.o (subs.) - aerogel aerolit.o (astron.) - aerolit aeromorfos.o - aeromorfosi aeronautik.o (cienco) - aeronautica aeroplan.o (veturo) - aeroplan aerosol.o - aerosol aerostat.o (veturo) - aerostat afabl.a - gentil afanon.o – curios, băgăreţ afazi.o (morbo) - afazie afecion.ar {t} – a fi afecţionat afekt.ar {t} – a afecta, a se emoţiona (psic., fiz..) afektac.ar {m} – a fi afectat afeli.o (astron.) - afeliu afer.o - afacere (în orice sens) afidi.o (insekto) - afid afin.a - înrudit afirm.ar {t} - a se afirma afish.o - aviz, lipit afix.o (gram.) - afix aflikt.ar {t} – a chinui aforism.o - aforism afrank.ar {t} – a elibera afront.ar {t} - a afronta aft.o (patol.) - aftă afust.o - afet (de tun) -ag- - adăugat la substantive devine un verb (martelo = ciocan, martelagar = a lovi cu ciocanul, a ciocăni) ag.ar {m} – a face (în general) ag.o – acţiune ag.em.a - activ agac.ar {t} – a irita agar-agar.o - agar-agar agarik.o (bot.) – specie de ciupercă agat.o (min.) - agat agav.o (pl.) – agavă agent.o - agent agit.ar {t} – a mişca agl.o (ucelo) – acvilă, vultur aglomer.ar {t} – a aglomera aglutin.ar {t} – a se lipi agnosk.ar {t} - a recunoaşte (ca drept sau aevărat) agnostik.a - agnostic agoni.ar {n} – a fi în agonie agorafobi.o (morbo) - agorafobie agost.o - august agr.o - câmp agr.o.kultiv.ist.o - agricultor agr.o.kultiv.o – agricultură agraf.o (utensilo) – închizătoare agreabl.a – plăcut agreg.ar {t} – a asocia agrimoni.o (pl.) - agrimonia agronom.o - agronom agronomi.o (cienco) - agronomia agul.o (utensilo) - ac ailant.o (pl.) – cenuşar -aj- - dacă se adaugă la un adjectiv sau la un substantiv; înseamnă ceva care are calitatea respectivă (bel-aj-o = lucru frumos; metal-ajo = un lucru din metal); adăugat la un verb tranzitiv indică obiectul acţiunii (send-ajo = lucru primis; drink-ajo = băutură); adăugat la un verb intranzitiv indică ceva care acţionează conferm sensului verbului (bril-ajo = ceva strălucitor) aji.o - agio ajil.a - agil ajiot.ar {n} – a fixa un termen ajorn.ar {t} – a amâna ajun.a – nemîncat ajur.o - trafor (într-o operă de artă) ajust.ar {t} – a repara (mec.) ajut.o (utensilo) - tub (de ţâşnitoare) akaci.o (pl.) – salcâm akademi.o - academie akant.o (pl.) – acantă akanton.ar {t} – a găzdui akapar.ar {t} – a acapara akar.o - acarien aklam.ar {t} – a aclama aklimat.ar {t} – a aclimatiza aklin.o - ecuator magnetic akne.o (patol.) - acnee akolut.o – acolit, partizan akomod.ar {t} – a acomoda akompan.ar {t} – a întovărăşi, a însoţi akonit.o - aconit akont.o - acont akord.ar {n} – a acorda (în ceea ce priveşte un instrument muzical sau în gramatică) akordeon.o (muz.) - acordeon akr.a - agro, acru (şi în sensul figurativ.) akredit.ar {t} – a acredita akrid.o – lăcustă akril.a (kem.) - acrilic akrobat.o - acrobat akroch.ar {t} – a agăţa akromatik.a - acromatic akropol.o – acropolă akrostik.o - acrostih akt.o - act (teatru); decret de lege aktini.o (animalo) – actinie aktinik.a - actinic aktinometr.o - actinometru aktiv.a - activ aktor.o - actor, actriţă aktual.a - actual akul.ar {t} – a pune pe spate akumul.ar {t} – a acumula akumulator.o (aparato) - acumulator (elect.) akupuntur.o (medic.) – acupunctură akurat.a - îngrijit akush.ar (medic.) {t} – a naşte akustik.o (cienco) – acustică akut.a - acut akuz.ar {t} – a acuza akuzativ.o - acuzativ al (= a la) -al- - are sensul : privitor la… (nacion-al-a = naţional) al.o (biol.) – aripă alabastr.o (subs.) - alabastru alakt.ar {t} – a alăpta alambik.o (aparato) - alambic alarm.ar (komerco) {t} – a alarma alaud.o (ucelo) – ciocârlie alb.o – halat albatros.o (ucelo) - albatros alberg.o - hotel albin.o – albină album.o - album (de amintiri, etc.) albumen.o (biol.) – albuş albumin.o – albumină albuminoid.a, -o - albuminoid alburn.o - alburn alced.o (ucelo) – pescăruş alcion.o (mitol.) – pescăruş aldehid.o – aldehidă ale.o - alee aleg.ar {t} – a afirma alegori.o - alegorie alegr.o - allegro (t. musical) alegr.et.o (muz.) - allegretto alej.ar {t} – a face mai uşor alen.o (utensilo) – sulă alergen.o (medic.) - alergen alergi.o - alergie aleron.o - eleron alert.a – plin de viaţă alexandrin.a, -o - alexandrin alexin.o (biokemio) - alexie alez.ar {t} – a aleza alfabet.o - alfabet alg.o, -i (pl.) – algă algebr.o (cienco) – algebră alginat.o (kem.) - alginat algoritm.o - algoritm, procedură de calculat ali.o (pl.) - usturoi alianc.ar {t} – a se înrudi (prin căsătorie) alias - alias alibi.o - alibi alidad.o – alidadă alien.ar {t} – a aliena (lege) alienac.ar {n} – a fi alienat mental aligator.o (rept.) - aligator aliment.ar {t} – a se alimenta aline.o - paragraf alini.ar {t} – a alinia aliquot.a – cotă , parte , procentuală alizarin.o - alizarin 68 alize.o (meteorologio) - alizeu alk.o (animalo) - elan (zool.) alkald.o – primar (în Spania) alkali.o (subs.) - alcali alkaloid.o (subs.) - alcaloid alkemi.o (arto) - alchimie alkohol.o (subs.) - alcool alkov.o - alcov almanak.o - almanah almon.ar {n} – a da de pomană aln.o (pl.) – arin- negru alo.o (pl.) - aloe alonge – de-a lungul (râului, mării, etc.) alonj.o - extensie alopati.o (cienco) - alopatia alos.o (fisho) – specie de sardea alotrop.a - alotropic aloy.ar {t} – a fusiona, (metalele) alp.o – paşune alpina alpak.o (mamif.) - alpaca alt.a - înalt alt.o (muz.) – violă altar.o (rel.) - altar alte.o – nalbă alter.ar {t} – a altera altern.ar {n} – a alterna alternativ.a - alternativ alternativ.o – alternativă alternator.o (aparato) - alternator altitud.o - altitudine altr.a – altă altru.ism.o - altruism altru.ist.o - altruist alud.ar {t} – a face aluzie alumet.o (utensilo) - chibrit alumin.o – oxid de aluminiu alumini.o (elem.) - aluminiu alun.o (kem.) - alaun alur.o - mers aluvion.o – inondaţie alveol.o – alveolă am.ar {t} – a iubi amalgam.o (subs.) - amalgam amans.ar {t} – da îmblânzi amar.o (utensilo) – cablu, funie amarant.o – busuioc roşu (bot.) amarilis.o – planta amarilidacee amas.o – grămadă amator.o - amator amazon.o - amazon amb.a – amîndoi ambaj.o – a zăbovit ambasad.o - ambasada ambici.ar {t} – a avea ambiţie ambici.o – ambiţie ambidextr.a - ambidestro ambigu.a - ambigu ambl.ar {n} – a fi recalcitrant ambos.o (utensilo) – nicovală ambr.o (subs.) – ambră ambrozi.o - ambrozie ambulanc.o (veturo) – ambulanţa ameb.o (animalo) – amebă amelior.ar – a ameliora amend.o – amendă ament.o (biol.) – miţişor (bot.), ament ametist.o (min.) - ametist amfetamin.o (kem.) – anfetamină amfibi.a - anfibie amfiteatr.o - anfiteatru amfor.o – anforă amiant.o - amiant amid.o (kem.) - amidon amik.o - amic amil.o (subs.) - amidon amiloplast.o - amiloplast amnesti.ar {t} – a amnistia amnion.o - amnios amoni.o - amoniu amoniak.o (kem.) - amoniac [gas] amonit.o - amonite amonta.ar – a se ridica amor.ar {t} – a iubi (eros, dragoste senzuală) amorc.ar {t} – a începe, a face o primă redactare amorf.a - amorf {t amortis.ar } –a amortiza ampelops.o (pl.) – viţa de vie din Canada ampl.a - amplu amplitud.o (fiz.) – amplitudine ampul.o (utensilo) – vas de sticlă cu toarta (fisiol., eletr.) amput.ar (medic.) {t} – a amputa amulet.o (vesto) – amuletă amuz.ar {t} – a se distra an – pe (prepoziţie care exprimă un contact) -an- dacă se adaugă la un nume indică faptul că este vorba de un locuitor, simpatizant al…, membru al… (senat-an-o = senator; societ-an-o = sociu; Rom-an-o = Roman), construit cu un adjectiv indică apartenenţa la o ţară , grup (Japoniana=japonez, rumana=român). anad.o (ucelo) – raţă anaerobi.a - anaerobic anagal.o (pl.) – scânteiuţă anagram.o – anagramă anakond.o (rept.) – anacondă anakoret.o – sihastru, eremit anakronism.o - anacronism anal.o - (-i) anale analgezi.ar (medic.) {t} – a anestezia analitik.o – analitică analiz.ar {t} – a analiza analog.a - analog anamnez.ar – a face anamnesă ananas.o (frukto) - ananas anapest.o - anapest anarki.o - anarhie anastigmat.a - anastigmatic anatem.ar {t} –a anatemiza anatomi.o (cienco) - anatomie ancestr.o – înaintaşi anchov.o (fisho) - scrumbie ancien.a – antic (nu se referă la persoane) androgin.a - androgen android.o (aparato) - android anekdot.o – anecdotă anemi.o (patol.) - anemie anemometr.o (aparato) - anemometru anemon.o (pl.) - anemone aneroid.a - aneroid anestezi.ar (medic.) {t} – a anestezia anet.o (pl.) – mărar anex.ar {t} – a admite angel.o (utensilo) – acul undiţei angelik.o (pl.) – angelică angin.o (patol.) – angină angiom.o (patol.) – angiomă angiopati.o (morbo) - angiopatie angioplasti.o (kir.) – angioplastică anglikan.a - anglican angor.ar {n} – a fi neliniştit anguil.o (fisho) - ţipar angul.o - unghi anhel.ar (medic.) {n} – a respira greu anhidr.a – anhidru anim.ar {t} – a însufleţi, a da viaţă (şi fig.) animal.o (animalo) - animal animism.o - animism anion.o (fiz.) - anion aniversari.o - aniversare aniz.o (pl.) - anace anjel.o (rel.) - înger anke, ank – încă, chiar şi ankilos.ar {t} – a (se) anchiloza ankore, ankor – încă (adv.) ankr.o (utensilo) – ancoră (subst.) anm.o (rel.) - suflet anobi.o (insekto) - cari anod.o (fiz.) - anod anomal.a - anormal anonim.a - anonim anorak.o (vesto) - anorak ans.o – toartă (a unui vas sau ceaşcă, etc.) -ant- - (sufixul pentru participiul activ prezent) antagonism.o - antagonism antagonist.o - antagonist antarktik.a - antarctic (adj.) ante – înainte (de timp) ante.e - înainte, în precedenţă antecedent.o - antecedent anten.o (utensilo) – antenă anterior.a - anterior anter.o (biol.) – anteră anti- - anti, contra-antibiotik.o - antibiotic anticiklon.o - anticiclon anticip.ar {t} – a veni îinainte, a prevedea antidot.o (subs.) - antidot antifon.o (rel.) - antifon antigen.o - antigen antikorp.o - anticorp (biol.) antilop.o (mamif.) – antilopă antimateri.o (fiz.) - antimaterie antimoni.o (elem.) - antimoniu antipartikul.o (fiz.) – antiparticulă antipati.ar {t} – a avea antipatia de 69 antipod.o - antipod antiqu.a - antic antiquar.a – relativ antichitate antirin.o (planto) – gura leului antisepsi.ar {t} – a dezinfecta antisept.a - antiseptic antitez.o - antiteza antitoxin.o - antitoxina antologi.o - antologie antonim.o - antonim antracit.o (subs.) - antracit antrax.o (patol.) - antrax antropoid.a - antropoid antropologi.o (cienco) - antropologie antropomorf.a – antropomorf antus.o (ucelo) – fîsă anul.ar – a anula anunc.ar {t} – a anunţa anus.o - anus anxi.ar {n} – a fi anxios aort.o – aortă apar.ar {n} – a apărea aparat.o (aparato) - aparat apart.a - particular apart.e - separat apartament.o - apartament aparten.ar {n} – a aparţine, a fi (di) apati.o - apatie, indiferenţă apel.ar – a numi, a chema apendic.o - apendice apendicit.o (patol.) – appendicită apene, apen – cu greu apercept.ar {t} – a ţine cont de aperitiv.o (drinkajo) - aperitiv apert.ar {t} – a deschide apetit.ar {t} – a avea poftă, apetit aplast.ar {t} – a strivi aplaud.ar {t} – a aplauda aplik.ar {t} – a aplica aplomb.o - insolenţă, impertinenţă apog.ar {t} – a sprijini (pr. e fig.) apoge.o - apogeu apokalips.o (rel.) – apocalipsă apokrif.a - apocrif apologi.ar {t} – a face apologie de apoplexi.o (patol.) - apoplexie apostol.o - apostol apostrof.o - apostrof apotek.o - farmacie (magazin) apoteos.o – apoteoză apreci.ar – a aprecia apr.o (mamif.) – porc mistreţ aprentis.o - ucenic april.o - aprilie aprob.ar {t} – a aproba aproxim.ar {t} – a (se) apropia apt.a - potrivit apud - aproape (prep.) apunt.ar {t} – a fixa (arma aspra unui obiectiv, etc.) apus.o (ucelo) – lăstun aqu.o (subs.) – apă aquarel.o (arto) – acuarelă aquari.o (aparato) - acvariu armadil.o (mamif.) – armadillo ( specie de mamifer originar din America de Sud) armatur.o (utensilo) – armură aquir.ar {t} – a obţine arme.o - exercit, armată -ar - (sufix) indică un ansamblu de (hom.aro = umanitate; vaz-ar-o = veselă) armistic.o – armistiţiu ar.o (mez.) – ar, decametru pătrat (măsură) armor.o (moblo) - dulap armoraci.o - hrean arach.ar {t} – a smulge arnik.o (pl.) – arnică (arnica montana) arak.o - arac ar.o - ar arakid.o – arahidă arog.ar {t} – a se aroga, a-şi atribui pe arane.o – păianjen nedrept aranj.ar {t} – a aranja arom.o – aromă arbalest.o (aparato) – arbaletă aromat.o - aromatic arbitr.ar {t} – a arbitra arorut.o - plantă tropicală [arrow-root] arbitraj.ar {t} – a face arbitrat (t. bursă) aroz.ar {t} – a uda (flori, plante, etc.) arbitri.o - (liberul) arbitriu arpej.ar (muz.) {n} – a face arpegii arbor.o (pl.) - arbore (botanică) arsen.o (elem.) - arsenic arbust.o (pl.) - arbust arsenal.o - arsenal arbut.o – fruct de strugurii ursului art.o (arto) – artă arch.o – arcă (de Noe) artemizi.o (pl.) - artemizia, pelin ardez.o (subs.) - ardezie arteri.o – arteră ardor.ar {n} – a arde artez.a – arteziană ardu.a - abrupt artichok.o - anghinare are.o - arie artific.o - artificie arek.o - nuci de betel, nuci de arecă artik.o (mek.) – articolaţie aren.o – arenă artikl.o - articol (în toate sensurile) arest.ar (jud.) {t} – a aresta artikul.ar {t} – a articula argal.o - marabu artokarp.o – arbore de pâine argan.o (aparato) - scripete artileri.o - artilerie argil.o (subs.) – argilă artizan.o - artizan argon.o (elem.) - argon artr.o - art (membru) argument.ar {n} – a argumenta -ari- - indică pe cel care primeşte acţiunea artrit.o (patol.) – artrită exprimată de rădăcină (pag-ari-o = cel care aruf.ar {t} – a ciufuli arum.o – rodul pământului (bot.) rpimeşte banii, cel care încasează o as.o – as sumă;destin-ari-o = destinatar) asafetid.o (pl.) – răşină produsă de arel ari.o (muz.) - arie (muzicală), motivul (Ferula Asaefoetida) muzical asalt.ar {t} – a asalta arid.a – arid, uscat asasin.ar {t} – a asasina ariet.o - berbec asbest.o (subs.) - azbest, amiant arist.o – coloana vertebrală a peştilor asekur.ar {t} – a asigura (fin.) aristokrat.a - aristocratic aritmetik.o (cienco) – aritmetică asembl.ar {t} –a uni,a aduna ariv.ar {n} – a sosi asent.ar {t} – a consimţi arjent.o (elem.) - argint asept.a (medic.) - aseptic ark.o - arc asert.ar {t} – a susţine arkabuz.o (armo) – archebuză asfalt.o (subs.) - asfalt arkad.o (arkit.) – arcadă asfixi.ar {t} – a axfisia arkaik.a - arhaic asfodel.o (pl.) – crin de pădure arkaism.o - arhaism asidu.a - asiduu arkan.a – tainic, misterios asiej.ar – a asedia arkeolog.o - arheolog asign.ar {t} – a cita în justiţie arkeologi.o (cienco) - arheologia arki- arhi (prefix care indică superioritate, asimil.ar {t} – a asimila, a absorbi asimptot.o – asimptotă eminenţă: arki-duko = arhiduce) asinektik.a - asineptic arkipelag.o - arhipelag asist.ar {t} – a asista la arkitekt.o - arhitect asket.o – ascet arkitektur.o (arto) - arhitectura askolt.ar {t} – a asculta arkitrav.o (arkit.) – arhitravă asn.o (mamif.) – măgar, asin arkiv.o – arhivă arkivolt.o – motiv decorativ situat deasupra asoci.ar {t} – a asocia asonanc.ar {n} – a fi în arminia cu alt sunet unei arcade asort.ar {t} – a asorta arktik.a - artic asparag.o - sparanghel arlekin.o - arlechino aspartam.o (kem.) - aspartam arm.o (utensilo) – armă aquedukt.o - apeduct 70 aspekt.ar {n} – a avea aspectul de, aerul de asper.a - aspru aspir.ar (biol.) {t} – a aspira (pr. şi fig.) aspirator.o - aspirator aspirin.o – aspirină asteri.o (animalo) - stea de mare asterisk.o - asterix asteroid.o - asteroid astigmat.a (fiz.) - astigmatic astm.o (patol.) – asm aston.ar {t} – a ului, a mira astr.o - astru astr.o.fizik.o – astrofizică astragal.o – astragal (anat., arch., nu bot.) astrikt.ar (medic.) {t} – a reduce secreţiiole din ţesuturi astrolog.o - astrolog astrologi.o (cienco) – astrologie astronaut.o - astronaut astronautik.o – astronautică astronom.o - astronom astronomi.o (cienco) - astronomie asum.ar {t} - a-şi lua responsabilitatea, a-şi asuma atach.ar – a lipi atak.ar {t} – a ataca atashe.o – adept, responsabil de atavism.o - atavism ateism.o - ateism ateist.o - ateu atelier.o - atelier atenc.ar {t} – a fi atent la atent.ar (jud.) {t} – a atenta atenu.ar – a atenua atest.ar {t} – a atesta, a autentifica ating.ar {t} – a ajunge un scop atitud.o - aptitudine atlas.o - atlas (geogr.) atlet.o – atletă atmosfer.o (meteorologio) – atmosferă atol.o – atol atom.o (fiz.) - atom -atr- indică ceva asemănător cu sensul rădăcinii (metal-atr-a = care este asemănător cu metalul; blu-atr-a = asemănător cu albastrul) atrakt.ar {t} – a atrage atrap.ar {t} – a prinde în cancan, a induce în eroare atribu.ar {t} – a atribui atribut.o – atribut atrium.o (arkit.) - atrium atrofi.ar (medic.) {t} – a atrofia atun.o (fisho) - ton aturd.ar {t} – a ameţi aucion.ar {t} – a vinde, a scoat la licitaţie aud.ar {t} – a auzi (cu urechile) audac.ar {t} – a îndrezni, a se încumeta audienc.o – audienţă audiometr.o (aparato) - audiometru augment.ar {m} – a mări, a creşte augur.ar {t} – a pronostica august.a – august, măreţ aul.o – sală de curs aureol.o – aureolă auror.o – auroră auspici.o - auspiciu auster.a - auster autark.a - autarhic autentik.a - autentic autism.o (psik.) - autism auto- - autoautobiografi.o - autobiografie autobus.o (veturo) - autobuz autodidakt.o - autodidact autogir.o (veturo) - autogir autograf.a - autograf autograf.o - manuscris autograf autokrat.o - autocrat automat.a - automatic automat.o (aparato) - automat automobil.o (veturo) - automobil autonom.a (polit.) - autonomie autopsi.ar (medic.) {t} – a face autopsie autor.o - autor autoritat.o - autoritate autun.o – toamnă auxiliar.a - auxiliar av.o – bunic sau bunică aval.o - gir avalanch.ar {n} – a cade ca o avalanşe avalanch.o – avalanşe avan - înainte (de loc) avanc.ar {n} –a avansa avantaj.o - avantaj avantal.o (vesto) – şorţ avar.a - avar avelan.o – alună aven.o – ovăz aventur.ar {n} – a se aventura aventur.o – avventură avenu.o - bulevard averaj.o - medie (aritmetică) avers.o – partea dreaptă a unei stofe ( sau asemănător) avert.ar (komerco) {t} – a aviza, a avertiza aviac.ar {n} – a zbura cu avionul avid.a - avid avionik.o (cienco) – avionică avion.o - aeroplan aviz.ar (komerco) {t} – a aviza, a anunţa avokad.o (frukto) – copac din famiglia Laureceelor (Persea Gratissimus) ax.o (mek.) - ax (a unei trăsură sau car) axel.o – subsuoară, sub braţ axiom.o – axiomă axolotl.o (rept.) - axolotl axon.o (biol.) – axa cilindrului aye! - hai azale.o - azalee azil.o - azil azim.a (koquo) – preparat fără drojdie azimut.o - azimut azot.o (elem.) - azot B ba! – cine ştie? (exprimă incertitudine, resemnare, dispreţ, etc.) babil.ar {n} – a vorbi, a sta de vorbă babirus.o (mamif.) – porcul cerb,babirusa babuch.o (vesto) – papuc, botoşel babuin.o (mamif.) - babuin bacheler.o – aspirant cavaler în cavalleria medievală; bacalaureat (ist.) badian.o - anace stelate bagaj.o (utensilo) - bagaj bagatel.o – bagatelă, fleac bak.ar (koquo) {t} – a coace (la cuptor) bakanal.o – bacanală, orgie bakteri.o (biol.) - bacterie bakteriologi.o (cienco) - bacteriologie bal.o - dans balad.o – baladă balanc.o (utensilo) – balanţă balancier.o (mek.) - balansier balast.o – savură balay.ar {t} – a mătura balbut.ar {t} – a bâlbâi bald.e - repede baldakin.o - baldachin balen.o (mamif.) – balenă (animalul) balet.o (arto) - balet balis.o – geamandură balistik.o (cienco) – balistică balkon.o (arkit.) - balcon baln.ar {t} – a se îmbăia, a face baie balon.o (utensilo) – balon, minge balustrad.o (arkit.) – balustradă balzam.o (subs.) - balsam bambu.o (pl.) - bambus banan.o (frukto) – banană band.o – bandă, trupă bandaj.o - bandaj bande.ar {n} – a se canarisi (marină) banderol.o – flamură, morişcă de vânt bandit.o - bandit bank.o – bancă bank.o-biliet.o - bancnotă bankrot.ar {n} – a falimenta banyan.o (arb.) – smochin din Banian baobab.o (arb.) - baobab bapt.ar (rel.) {t} – a se boteza bapt.o-matr.o – naşă bapt.o-patr.o – naş bar.ar {t} – a bara barak.o – baracă barakt.ar {n} – a dezbate barb.o – barbă barbar.a – barbar (adj.) barbar.o - barbar barbot.ar {n} – a se bălăci ( în apă sau în noroi) bard.o – bard, poet barel.o (utensilo) - butoi bari.o (elem.) - bariu baricentr.o (mek.) - baricentru barikad.o – baricadă bariton.o (muz.) - bariton bark.o – barcă barkas.o – lojă de avanscenă barok.a - baroc barometr.o (aparato) - barometru 71 baron.o - baron bas.a – jos, puţin înalt basament.o (arkit.) – temelie, bază, fundament basen.o (utensilo) – lighean, recipient bask.o (vesto) – strat, parte a unei îmbrăcăminţi baskul.ar {n} – a se balansa bason.o (muz.) - fagot (mus.) bastard.o - bastard bastion.o - bastion bast.o (botaniko) - liber baston.o (utensilo) - baston bat.ar {t} -a bate, a lovi batali.ar {n} – a lupta, a se bate batalion.o - batalion batel.o – vaporaş bateri.o - baterie (şi electr.) batisfer.o (veturo) – batisferă batiskaf.o (veturo) - batiscaf bav.ar {m} – a face bale bay.o – golf mic (geogr.) bayonet.o (armo) – baionetă baz.o – bază bazar.o - bazar bazil.o (pl.) - busuoic bazilik.o – basilică be.ar {n} – a rămâne cu gura deschisă beat.a (rel.) - fericit bed.o - margine, lisieră (de câmp) bedel.o – om de serviciu begoni.o (pl.) - begonie bej.a - beige bek.o (biol.) - cioc bekas.o (ucelo) – becaţă bekas.et.o – specie de becaţă, becaţină bel.a - frumos beladon.o (pl.) – belladonna, mătrăgună bemol.o - bemol bend.o – bandă, faşa (de ţesătură sau de alt fel) benedik.ar (rel.) {t} – a binecuvânta benefic.ar – a beneficia benefic.o - beneficiu benign.a – binevoitor, benign benk.o (moblo) – bancă benzen.o (kem.) - benzen benzin.o (subs.) – benzină ber.o (pl.) – bacă bered.o (vesto) - basc berenjen.o (pl.) - vinete bergamot.o (frukto) – pară bergamotă beriberi.o - beriberi berjer.o (moblo) - fotoliu berkeli.o (elem.) - berkeliu berlok.o – breloc, medalion bers.ar {t} – a legăna besti.o (animalo) - bestie bet.o – sfeclă beton.o (subs.) - beton betrav.o – sfeclă bezon.ar {t} – a avea nevose de bi- - bibi-lorn.et.o (aparato) - binoclu bi-punt.o – două puncte bibl.o (rel.) - bibla bibliografi.o - bibliografie bibliotek.o – bibliotecă biceps.o - biceps bicikl.o (veturo) – bicicletă bidet.o - bideu bidon.o - bidon biel.o (mek.) – bielă bifstek.o - biftec bifurk.ar {m} – a se bifurc bigam.a - bigam bigot.a - bigot bigot.o - bigot bil.o (biol.) – bilă, fiere bilanc.o – bilanţ bilg.o – santină biliard.o - biliard biliet.o - bilet bilion.o - bilion (un milion de milioane) bin.ar (relig.) – a face o acţiune de două ori binar.a – şină bind.ar {t} – a lega (cărţi etc.) binet.o (utensilo) – sapă binokl.o (utensilo) - ochelari binokular.a (fiz.) - binocular binomi.o - binom biofizik.o (cienco) – biofisică biografi.o - biografie biokemi.o (cienco) - biochimie biologi.o (cienco) - biologie biomas.o (biol.) – biogasă bionik.o (cienco) – bionică biopsi.o (medic.) - biopsie bioritm.o - bioritm biosfer.o – biosferă bioteknologi.o (cienco) - biotehnologia bir.o - bere birem.o – biremă biret.o (vesto) – beretă birk.o (arb.) – mesteacăn bis - bis bisextil.a –bisect biskot.o - fete de păine prăjite bismut.o (elem.) - bismut bisquit.o - biscuit bisulfat.o (kem.) - bisulfat bisulfit.o (kem.) - bisulfit bit.o – stălp de care se leagă ancora (marin.) bit.o - bit bitr.a - amar bitum.o (subs.) - bitum bivak.ar {n} – a locui provizoriu bizantin.a - bizantin (fig.) bizar.a – bizar, ciudat bizel.o – lucrătură în lemn: tăietură piezişă bizon.o (mamif.) - bizon blam.ar {t} – a dojetni, a critica blank.a - alb blasfem.ar (rel.) {t} – a blestema blat.o – gândac blaz.ar {t} – a se sătura blazon.o – stemă blez.ar {n} – a bâlbâi blind.a - orb blok.o – stâncă, rocă blokum.ar – a înlocui blokus.ar {t} – a bloca blond.a - blond blotis.ar {n} – a circi, a se ghemui blu.a – albastru, azuriu bluf.ar – a folosi blufuri a însela bluz.o (vesto) – bluză bo- -prefix care indică familiaritate prin căsătorie (bo-fratulo = cumnat) boa.o (rept.) – şarpe boa bobin.o (mek.) – bobină bodmeri.ar – a împrumuta (risc) bofist.o – băşica porcului, gogoaşă (botanică) bogi.o (utensilo) – carucior feroviar boikot.ar {t} - boicota bok.o – gură bokal.o - bucal bol.o – bol, vas mic, forma de semilună boli.ar {t} – a fiere, a clocoti bolid.o – bolid, stea căzătoare (astr.) bolt.o (mek.) - bulon bolus.o – bol alimentar (contenitor) bomb.o – bombă bombard.ar {t} – a bombarda bombicil.o (ucelo) - botgros bon.a - bun bon.e – bine (adv.) bonbon.o - bomboane bonet.o (vesto) – beretă (căciulă) boniment.ar {n} – a îmbia bor.ar {t} – a fora bor.o (elem.) - bor borach.o (pl.) – limba-mielului borax.o (kem.) - borax bord.o - bord, margine bord.um.o - bord, bordatură borde.ar {n} – a naviga în zig-zag borgez.o - burghez born.o (elek.) – bornă (electric) bors.o – Bursă de valori bosk.o – pădure bot.o (vesto) – cizmă botanik.o (cienco) – botanică botel.o – sticlă botulism.o (patol.) - botulism bov.o (mamif.) - bou box.ar {m} – a boxa boy.o – geamandură bracelet.o (vesto) – brăţară brach.o (vesto) - şosete bradip.o (mamif.) – leneş braki.o – braţ (al corpului) bram.ar {n} – a urla, a rage (destre fiare sălbatice), a emite urlete ascuţite (destre elefant), a mugi bran.o – tărâţe branch.o (biol.) - ram brand.o (utensilo) – tăciune brandi.o - brandy 72 brandis.ar {t} – a apuca branki.o (biol.) - branhie (anat.) bras.ar {t} – fa face berea brav.a - valoros braz.ar {t} – a sălda (la foc) brech.o – breşă bretel.o (utensilo) – betelă brez.o - brace brid.o (utensilo) – hăţuri brigad.o – brigadă brik.o (utensilo) – cărămidă bril.ar {n} – a străluci brioch.o - brioche brisk.a – vioi, sprinten, isteţ briz.o – (meteorologio) briză (vânt răcoros) broch.o (vesto) – broşă brod.ar {t} – a broda bodkast.o - radiodifuziune brokant.ar {n} –a face negustor de fiare vechi brokat.o - . brocart (stofă) brokoli-kaul.o - brocoli brom.o (elem.) - brom bromid.o (kem.) – bromură bronki.o – bronhie bronkit.o (patol.) – bronşită brontosaur.o (paleo.) - brontozaur bronz.o (subs.) - bronz bros.ar {t} – a peria brosh.ar {t} - (ri)lega ca un fascilul brosh.ur.o - opuscol, fascicul brov.o – sprâncene bru.o (biol.) – coajă de nucă sau de migdală bruet.o (utensilo) – roabă bruis.ar {n} – a face zgomot brul.ar {m} – a arde brun.a - maro, brun, castaniu, şaten brusk.a – rămurică brut.o (animalo) - bestie bub.o - ştrengar buch.ar {t} – a doborî bestie bud.ar {n} – bombăni budjet.o – bilanţ (intrări şi ieşiri) , buget buduar.o (arkit.) – salonaş buf.ar {n} – a umfla, a se îngânfa bufal.o (mamif.) - bivol bufet.o - bufet bufon.o - bufon bufr.o (utensilo) – tampon ( feroviar) bugl.o (muz.) - fligorn bugran.o – teletă (stofă) buh.o – stregă buji.o (utensilo) – lumânare, bujie (maşină) bukanier.o - pirat buket.o - buchet (de flori) bukl.o (utensilo) – cataramă bukmaker.o – personaă care înregistrează pariurile bul.o (utensilo) - minge, balon bulb.o (biol.) - bulb buldozer.o (aparato) – buldozăr buletin.o – buletin informativ bulimi.o - bulimie bulin.o – cablu aplicat unei vele centripet.al.a - centripet ceptr.o - sceptro ceramik.o (arto) – ceramică cerasti.o agr.al.a – vipera cu corn cereal.o - cereal cerebr.o - creier ceremoni.o - cerimonie cerfoli.o (pl.) – hasmaţuchi ceriz.o (frukto) – cireaşă cert.a - sigur, cert certi.o (ucelo) – scorţărel certifik.ar {t} – a certifica ceruz.o (subs.) – carbonat de plumb cerv.o (mamif.) - cerb ces.ar {m} – a înceta, a se termina cesi.o (elem.) - cesiu ceter.o - rest, rămas cetoni.o – gândac -verde cezar.o - cezar, imperator chagren.ar {n} – a fi displăcut cham.o (mamif.) – capră -neagră chambelan.o - şambelan chambr.o (arkit.) – cameră champani.o – champagne (vin) champinion.o – ciuperci de câmp champion.o - campion ( personă) chanc.o – soartă, noroc chanj.ar {m} –a schimba, a muta chap.o - capa (tecn.); sfită, mantie preoţească (relig.) chapel.o (vesto) – pălărie chapitr.o - capitol char.o (veturo) - car C chariot.o (veturo) – trăsurică ca (= ica) – aceasta, acesta, acestea, aceştia charj.ar {t} – a încărca (pron.) ăsta, asta charm.ar {t} – a încânta car.o - ţar, imperator charnir.o (mek.) – fermoar, închizătoare ced.ar {t} – a ceda chart.o – hartă cedili.o - sedila chas.ar {m} – a vâna cedr.o (arb.) - cedru chast.a - cast cefalopod.o (animalo) - molusco che – la, în cefalopodă chef.o - cap cel.ar {t} – a ascunde, a tăinui chef.a – conducător celebr.ar {t} – a celebra chek.o - cec celeri.o – ţelină, leuştean cher.a – costos, scump celib.a – celibatar, nubile cherp.ar {t} – a atinge (apă sau altceva) celofan.o (subs.) - celofan chevron.o – solz de peşte, aşchie celul.o - celulă chifchaf.o (ucelo) - pitulice celuloid.o (subs.) - celuloid chifr.ar {t} -a cifra (mesaj) celulos.o (subs.) – celulosă chik.a - elegant, şic cembr.o (arb.) - pin zimbru chimpanze.o (mamif.) – cimpanzeu cement.o (subs.) - ciment chinchil.o (mamif.) – şinşilă cen.o – scenă chinion.o – coadă împletită cen.ey.o – scenă chip.a – la un preţ bun, economic censur.ar {t} – a censura chokolad.o – ciocolată cent – o sută chom.ar {m} – a sărbători, a fi sărbătoare centauri.o (pl.) – ţintaură chopin.o – cană, pocal centi- - centi-/unul oare care chose.o – îngrăditură centigrad.a (mez.) - centigrad chuv.o (ucelo) – cioară centilitr.o (mez.) - centilitru ci (= ici) – aceste, aceştia (pron.) centim.o (mez.) – centemă(monedă) cian.o (kem.) - cianogen centimetr.o (mez.) - centimetru cianat.o (kem.) - cianat centr.o - centru cianid.o (kem.) – cianură centrifug.ar {t} – a centrifuga cibernetik.o (cienco) – cibernetică bulion.o – apa în care au fiert legamele, pastele bulvard.o – boulevard bumerang.o - bumerang bunt.a – pestriţ, bălţat bur.o (subs.) – păr, scamă care susine gogoşile viermilor de mătase pa ramuri burask.o (meteorologio) – furtună burbilion.o –marş burdon.o - bondar burg.o – târguşor, cartier popular burjon.o (biol.) – mugur ( planta) burlesk.a - caraghios burokrat.o - birocrat burs.o – borsetă bus.o (arb.) – merişor bush.o (biol.) – tufiş bushel.o (mez.) – măsură de capacitate busol.o (utensilo) – busolă busprit.o - bompreso bust.o - bust but.ar {n} – a izbi, a lovi butan.o (kem.) - butan butik.o – bodegă, prăvălie butom.o – rozăţea (butomus umbellatus) buton.o (vesto) – buton, nasture butor.o (ucelo) - bou-de baltă butr.o - unt buvrel.o (ucelo) – pasăre din ordinul paseriformelor bux.o – casetină buz.o – şoricar comun 73 cibol.et.o (pl.) – un tip de ceapă cibori.o (rel.) – pristol, vas sfânt cidr.o - cidro ciel.o (meteorologio) - cer cienc.o (cienco) – ştiinţă cifr.o – cifră cigan.o - ţigan cign.o (ucelo) – lebădă cikad.o - greier cikatr.o - cicatrice cikl.o - ciclu ciklamen.o – ciclamă (bot.) ciklon.o - ciclon ciklop.o - ciclop ciklotron.o - ciclotron cikoni.o (ucelo) – barză cikori.o - cicoare cili.o – geană (ale ochilor) cilindr.o - cilindru (geom.) cim.o – ploşniţă cimbal.o (muz.) – clavecin (instrument muzical) cimitar.o (armo) - iatagan cinabr.o (subs.) - cinmbru cinam.o – scorţişoară (droga) cindr.o – cenuşă cinekamer.o (aparato) – cameră de luat vederi (cinematografică) cinem.o - cinema cinematograf.ar {t} – a filma, cinematografa cinetik.a - cinetic cinik.o - cinic cinkl.o (ucelo) – merla de apă cintil.o – scânteie cipres.o (arb.) - . chiparos ciraj.o (subs.) – ceară, cremă de ghete (pentru încălţăminte sau altele) cirk.o - circ cirkl.o - cerc cirkond.ar {t} -a circonda cirkonflex.o - (accentul) circonflex cirkonspekt.a - circumspect cirkonstanc.o – circumstanţă cirkuit.o – circuit, circonferiţă cirkul.ar {n} -a circula (verb) cirkuler.o – circulară (scrisoare) cirkum – in jurul cirkum.e - circa cirus.o - cirus cis – de partea asta cistern.o - . cisternă cit.ar {t} – a cita citadel.o – orăşel citar.o (muz.) -ţitera citologio - citologie citoplasm.o (biol.) – citoplasmă citrat.o (kem.) - citrat citron.o (frukto) - cedru (fruct) citrus.o (arb.) - citrice (plante, fructe) civet.o (mamif.) – zibetă (animal) civil.a - civil civiliz.ar {t} – a civiliza civism.o – spirit cetăţenesc civit.o (polit.) – oraş (în sensul antic şi civil) civit.an.o – cetăţean ciz.o (utensilo) - foarfece (= ico) – aceasta D da - de, lui (indică autorul a unui determinat lucru o operă de artă, etc.);complementul de agent în fraze pasive dafn.o (pl.) – specie de tulichină daim.o (mamif.) - dam dal = da la dali.o (dahlia) - dalie daltonism.o (medic.) - daltonism dam.o – damă (şi în cărţile de joc), femeie măritată damask.o - damasc damijan.o – damingeană damn.ar {t} –a damna damzel.o – domnişoară dandi.o - dandi, filfizon danjer.o - pericol dank.ar {t} – a mulţumi dans.ar {n} –a dansa dard.o – dardă; suliţă darf.ar {n} – a putea, a avea dreptul, a avea permisul darn.ar {t} –a cârpi dat.o – dată datel.o (frukto) - curmal dativ.o - dativ dax.o (mamif.) – bursuc, viezure (animal) dazl.ar {t} – a orbi cu lumină mare de – de la , din,de (indică punctul de placare, originea, provenienţa, conţinutul) de.pos – de când de.o (rel.) - Dumnezeu deb.ar {m} – a fi debitor debat.ar {t} – a dezbate debet.o - debit, dare (com.) debil.a - debil deboch.ar {n} – a chefui debut.ar {n} –a debuta (în teatru) dec.ar {n} – a fi de acord dec.ant.a - decent decembr.o - decembrie decemvir.o (antiqua Roma) – decemvir decend.ar {n} – a avea originea (de rasă sau origine) decens.ar {m} – a coborî decept.ar {t} –a fi deziluzionat dechifr.ar {t} – a descifra decid.ar {m} –a decide decimac.ar {t} - a decima decimal.a – zecimală dedik.ar {t} – a dedica dedukt.ar {t} –a deduce defekt.o - defect, imperfecţie defens.ar {t} – a (se) apăra deferenc.ar {t} - usare deferenza, esser deferente deferent.a – care permite scurgea defi.ar {t} – a sfida,a provoca deficit.o - deficit defil.ar {n} – a deşira defile.o - pas (de munte), trecătoare (geog.) defin.ar {t} -a defini definitiv.a - definitiv deform.ar {t} –a deforma degener.ar {n} –a degenera degn.ar {n} –a fi demn de degrad.ar {t} –a degrada dejun.ar {n} – a prânzi dejur.ar {n} – a fi de serviciu dek - zece dekad.ar {n} –a decădea (fis. e mor.) dekalkomani.o – abţibild dekalog.o (rel.) - decalog dekan.o - decan dekant.ar {t} - decanta deklam.ar {t} –a declama deklar.ar {t} – a declara deklin.ar {m} –a declina (tr.: gram.; intr.: fis.) dekokt.ar {t} – a prepara un decoct dekor.ar {t} -a decora dekrement.o (fiz.) – diminuire, descreştere dekret.ar {t} – a decreta del = de la – de la deleg.ar {t} -a delega delegacion.o – delegaţie delekt.ar {t} – a delecta delfin.o (mamif.) - delfin delfinel.o – plantă din ordinul Ranunculaceelor deliber.ar {n} –a reflecta delici.o - desfatare delikat.a - delicat, fin delikt.ar (jud.) {n} – a face un delict deliquec.ar {n} – a desface, a desface un nod delir.ar {n} – a delira(a fi în delir) delt.o – deltă demagog.o - demagog demagogi.o - demagogie demand.ar {t} –a cere, a solicita ceva cuiva demand.o – întrebare, cerere demarsh.ar {n} – a întrebuinţa, a folosi dement.a - dement dementi.ar {t} –a dezminţi demision.ar {n } – a demisiona demografi.o (cienco) - demografie demokrat.a – democratic (adj.) demokrat.o – democratic (subst.) demokrati.o – democraţie (stat) demolis.ar {t} – a demola demon.o (rel.) - demon demonstr.ar {t} -a demonstra denigr.ar {t} -a denigra denominator.o - denominator dens.a - dens dent.o - dinte dentel.o – dantelă dentifric.o (subs.) - dentifriciu dentin.o – dentină 74 denunc.ar {t} – a denunţa depart.ar {n} -a pleca department.o (polit.) - departament (regiune) depend.ar {n} -a depinde deperis.ar {n} – a se istovi depesh.o (komerco) – scrisoare oficială deplor.ar {t} – a deplora deport.ar {t} -a deporta depoz.ar {t} -a pune depres.ar {t} -a fi deprimat deput.ar {t} –a alege, a da mandat deriv.ar {t} -a deriva dermatologi.o (cienco) - dermatologie des- prefix care exprimă opusul a ( contrariu) (des-esperar =a dispera) des.apar.ar {n} – a dispărea des.avantaj.o - dezavantaj des.facil.a - dificil des.kovr.ar {t} – a descoperi desegn.ar {t} (arto) – a desena deser.o - (fructe,dulce, etc.), desert desert.ar {m} - diserta deskript.ar {t} -a descrie despens.o – dispensă (de mâncare) despit.ar {n} – a fi iritat despot.o - despot destin.ar {t} – a destina destrukt.ar {t} – a distruge detach.ar {t} – a desprinde detachment.o – detaşament (de trupe) detal.o - detaliu detal.oz.a - detailat detektiv.o - detectiv, poliţist sau agent investigativ detektor.o (fiz.) - detector (galvanometru direcţiopnal determin.ar {t} –a determina,a fixa,a stabili deters.ar {t} -a curăţa deters.iv.o - detergent, detersiv deton.ar (fiz.) {n} – a detona detriment.ar {t} -a pricina pagube, a jigni deuteri.o (kem.) - deuteriu dev.ar {n} – a trebui (moral) dev.o -datorie devanc.ar {t} – a depăşi devast.ar {t} -a devasta develop.ar {t} – a dezvolta deviac.ar {m} – a devia deviz.o – deviză, emblemă devoc.o (rel.) – devoţiune devor.ar {t} –a devora devot.a - devotat dextr.a - drept (care stă la dreapta) dextrin.o (kem.) – dextrină dezert.a – deşert (adj.) dezert.o – deşert (subs.) dezinenc.o – desinenţă dezir.ar {t} – a dezidera, a dori dezol.ar {t} – a îndurera di - de (genitivul posesiv, specificaţie) di.o - zi (de 24 ore) diabas.o (min.) – rocă vulcanică verzure diabet.o (patol.) - diabet diabl.o (rel.) - diavol diad.o – pereche de zeităţi, de elemente diadem.o – diademă diafan.a - transparent diafiz.o (anat.) – diafiză diafragm.o – diafragmă diagnoz.ar {t} – a diagnostica diagonal.a – diagonală diagram.o – diagramă diakilon.o – emplastru diakon.o (rel.) - diacon diakritik.o - semn diacritic dialekt.o - dialect dialektik.o – dialectică dializ.ar (medic.) {t} – a face dializă dialog.ar {n} – a dialoga diamagnet.a (fiz.) - diamagnetic diamagnetism.o (fiz.) - diamagnetism diamant.o (min.) - diamant diametr.o - diametru diant.o (pl.) – garoafă diapazon.o (utensilo) - diapazon diapozitiv.o (fot.) - diapozitiv diare.ar (patol.) {n} – a avea diaree diare.o (morbo) - diarre diari.o - jurnal diatrib.o – diatribă dic.ar {t} – a spune, a zice dicern.ar {t} – a discerne dicionari.o – dicţionar dicion.o – dicţie diciplin.ar {t} – a disciplina dicipul.o - discipol didaktik.o – didactică dieldrin.o – dieldrină didelf.o (mamif.) - oposum dielektrik.o (subs.) - dielectric diet.o – dietă, regim diez.o (muz.) - diez difam.ar (jud.) {t} – a defăima difer.ar {n} –a fi diferit diferencial.o – diferenţială (mat.); diferenţial (mec.) diferencial.ig.ar (matem.) {t} – a diferenţia (mat.) difrakt.ar (fiz.) {t} – a se difracta (lumina) difteri.o (patol.) – difterite diftong.o - diftong difuz.ar {t} – a difuza dig.o - dig digest.ar (biol.) {t} – a digera digital.o (pl.) - digital dign.a - demn digram.o – succesiune de două litere care indică un singur sunet digres.ar {n} –a face o digresiune dik.a - des dikotiledon.o (pl.) - dicotiledonat dikotomi.o (log.) - dicotomie (log.) dikt.ar {t} – a dicta diktator.o - dictator dil = di la - (genitiv) dilat.ar {t} – a dilata dilem.o – dilemă dilet.ar {t} – a delecta diligent.a – sârguincios, silitor dilijenc.o (veturo) – diligenţă dilut.ar {t} – a dilua diluvi.o – diluviu diluvion.o – care ţine de diluviu dimension.o - dimensiune diminut.ar {m} -a diminua dimorf.a - dimorf din.a - rar (contrariu de "dika") dinam.o (aparato) - dinam dinamik.o (cienco) – dinamică dinamit.o (subs.) – dinamită dinasti.o - dinastie dind.o (ucelo) - curcan dine.ar {n} – a cina dine.o – cină dinosauri.o (animalo) - dinozaur diocez.o (rel.) – dioceză diod.o (fiz.) – diodă dioptr.o - dioptru dioptri.o (mez.) - dioptrie dioxid.o (kem.) - dioxid dioxin.o (kem.) – dioxină diplas.ar {t} – a muta, a deplasa diploid.a (biol.) – diploidă (biol.) diplom.o – diplomă diplomac.o (komerco) – diplomaţie (şi fig.) diport.o – deportaţie (econ.)(în bursa de valori) direcion.o – direcţie direkt.ar {t} –a conduce, adirija diret.a - direct dis- - prefix care indică împrăştiere, risipir(dis-semar = disemina) dis.solv.ar {t} – a dizolva disenteri.o (patol.) - dezinterie disert.ar {n} – a trata o chestiune dish.o - farfurie disident.a - dezident disimul.ar {t} –a disimula disip.ar {t} – a disipa disjuntiv.a – disjunctiv (mat., log., gram.) disk.o - disc diskont.ar {t} – a sconta diskret.a - discret diskurs.ar {n} – a face un discurs, a conversa diskut.ar {t} – a discuta dislexi.o - dizlexie dislok.ar {t} – a disloca dism.o – zeciuială (impozit) disoci.ar {t} –a dezasocia disonanc.ar {n} (muz.) – a suna fals disparat.a - disparat dispens.ar {t} – a se dispensa dispensari.o - dispensar dispepsi.o (patol.) - indigestie dispers.ar {t} –a împrăştia, a risipi dispon.ar {t} – a dispune de disput.ar {n} – a dezbate, a se certa, a-şi disputa dist.ar {n} –a fi la o distanţă de 75 dist.o – distanţă distil.ar {t} –a distila disting.ar {t} – a distinge distint.a - distinct (diversă) distrakt.ar {t} – a distrage distribut.ar {t} – a distribui (tecn.) distrikt.o - district (terit.) diten.ar {t} –a reţine ditres.o – angoasă, anxietate divag.ar {n} – a divaga divan.o (moblo) - divan (fără spătar) diven.ar {m} – a deveni diverg.ar {n} –a se ramifica divers.a - divers diversion.ar {n} – a face o diversione (milit.) divid.ar {t} – a împărţi divid.end.o – deîmpărţit (mat.), dividend (finan.) divin.ar {t} – a face divinaţie,a ghici, a prezice divizion.o - divizie (milit.) divorc.ar {n} –a divorţa divorc.ig.ar {t} – a divora de divulg.ar (komerco) {t} – a divulga dizastr.o - dezastru do - deci doari.o (jud.) – dotă a soţului în favoarea soţiei doc.ar (komerco) {t} – a învăţa docent.o - liber docent docil.a - docil, blând dog.o (mamif.) – specie de buldog, mastin dogan.o – vamă dogmat.o – dogmă doj.o - doge dok.o – bazin larg ( partea cea mai adăpostită a unui port) doktor.o - doctor doktrin.o – doctrină dokument.o - document dolar.o - dolar dol.o – trufă, excrocherie dolc.a - dulce dolikocefal.o - dolicocefal dolmen.o – dolmen (mormânt preistoric) dolor.ar {n} – a durea (senso pr.) dom.o – casă (edificiu) domaj.ar {t} – a aduce daune domen.o - domeniu domestik.a - domestic (ref.la animale) domicil.o (jud.) - domiciliu domin.o – domino (joc) dominac.ar {t} –a domina dominikan.o - Domenican domt.ar {t} –a îmblânzi don.ar {t} – a da, a dona donac.ar {t} – a face cadou dop – după (de loc), în spate dorad.o – peşte teleosten dorik.a - doric dorlot.ar {t} – a alinta dorm.ar {n} -a dormi dorn.o (biol.) – spin (de trandafir) dorn.o-ginest.o (pl.) – plantă înrudită cu grozama dorn.o-perk.o (fisho) – sborş dors.o - spate dors.o-salt.o – capră (joc de copii) dosier.o - dosar dot.ar {t} – a da destre (dotă) doz.o (medic.) – doză (med.) dozen.o – duzină drag.ar {t} – a draga draje.o - drajeu drak.o - dragon (animal) dramat.o – dramă (teatru) drap.o – material de preţ drapir.ar {t} – a garnisi, a împodobi, a înzestra drash.ar {t} – a bate (cereale),a treiera drastik.a - drastic dren.ar {t} – a drena dres.ar {t} – a dresa (animale) driad.o – driadă drift.ar {n} –a merge în derivă dril.o (utensilo) - burghiu drink.ar {t} –a bea drog.o (medic.) – medicament, doctorie drol.a – glumeţ dromedar.o (mamif.) - dromader dron.ar {t} – a (se) îneca dront.o (ucelo) - dodo druid.o - druid du - doi du.im.o – jumătate du.o - duo du.opl.a - dublu dubit.ar {n} –a se îndoi duel.ar {n} – a se duela duen.o – guvernantă duet.o (muz.) - duet duk.o – duce dukt.ar {t} –a conduce duktil.a - ductil (tecn.) dum – în timpul dum ke – în timp ce dun.o – dună dung.o (subs.) – îngrăsământ natural sau chimic duodenum.o - duoden dup.o - prost duplex.a - duplex (adj.) duplikat.o - duplicat duramen.o - duramen dur.ar {n} – a continua,a dura durst.ar {n} – a-i fi sete dush.ar {t} –a face duş duv.o – doagă duyong.o - dugong (mamifer marin) E e (= ed) - şi -e- - sufix care indică culoarea (tigr-e-a = tigrat; niv-e-a = alb ca zăpada) eben.o (subs.) – ebanos, eben -ebl- - sufix care indică ceva posibil (videbl-a = vizibil, kred-ebl-a=credibil) ek.o - ecou ebonit.o (subs.) – ebonită ekin.o (animalo) - arici- de- mare ebri.a - beat eklektik.a (filoz.) - eclectic ebuli.ar {n} – a fierbe eklezi.o (rel.) – biserică (instituţie) ebulioskop.o – aparatul cu care se face eklips.ar {t} – a eclipsa ebulioscopia ekologi.o (cienco) - ecologie ecel.ar {n} – a excela ekonom.o - econom, administrator ecelenc.o – Excelenţă ekonomi.o - economie ecentrik.a - excentric ekonomik.o (cienco) - economie, doctrină ecept.ar {t} – a excepta economică ecept.o – excepţie ekrit.ar – a înregistra într-un registru eces.ar {t} – a esagera comercial echek.ar {t} – a ţine în şah ektopi.o (medic.) - ectopie echop.o –prăvălie ekumenik.a (rel.) - ecumenic ecit.ar {t} – a excita ekzem.o (medic.) – eczemă eciz.ar {t} – a extirpa (chir.) el (= elu) - ea (pron. femm.) ed (= e) - şi -ed- - sufix care indică ceea ce este compus elabor.ar – a elabora din (glas-edo=care conţine cristale, bok-ed- elastik.a – elastic elefant.o (mamif.) - elefant o = înghiţitură) elegant.a - elegant eden.o (rel.) - Eden elegi.o - elegie eder.o – raţă sălbatică din zonale nordice elekt.ar {t} – a alege ederdun.o (domo) – pernă de puf elektr.o (fiz.) - electricitate edific.o - edificiu elektr.al.a - electric edifik.ar {t} – a edifica (în sensul moral) elektr.o-dinamik.o (cienco) – edikt.ar {t} – a edita electrodinamică edit.ar {t} – a publica (cărţi sau simile) elektr.o-motor.o - electromotor (subst.) edr.o – faţă, bază (geom.) elektr.o-statik.o (cienco) – electrostatică eduk.ar {t} – a educa elektr.o-teknik.o – electrotehnică efac.ar {t} – a şterge elektr.o-terapi.o (medic.) - electroterapie efedrin.o (kem.) – efedrină elektrod.o (fiz.) - electrod efekt.o - efect elektrokardiogram.o – electrocardiogramă efekt.ig.ar {t} – a cauza,a provoca,a elektrolit.o (fiz.) - electrolit determina elektroliz.ar (fiz.) {t} – electrolizare ( efektiv.o - efectiv asupune electrolizei) efemer.a - efemer elektronik.o – electronică efemer.o (insekto) – insectă efemeră elektron.o (fiz.) - electron efervec.ar {n} – a se agita, a se tulbura element.o - element eficient.a (mek.) - eficient elev.ar {t} – a înalţa efigi.o - chip elevator.o - elevator efik.ar {n} – a fi eficace elev.il.o (aparato) - elevator (maşină) efik.iv.a - eficace elevacion.o – plan în secţiune verticală efluvi.o - efluviu (arch.) -eg- - prefix augmentativ (pluv-eg-ar=a elevator.o (aparato) – ascensor ploua torenţial; rich-eg-a= foarte bogat; elf.o – spiriduş bel-eg-a = magnific) elimin.ar {t} -a elimina eg.o –ego, eu elips.o – elipsă (geom.) eg.o.ist.a - egoist elit.o – elită egal.a - egal elixir.o (medic.) - elixir egal.es.o – egalitatea elizion.ar {t} – a elida egar.ar {t} – a rătăci, a pierde elongacion.o – elungaţie (tecn., astron.) egard.ar {t} – a avea consideraţie, a ţine eloquent.a - elocvent cont de egid.o – egidă elu (= el) elu.a – a ei, a sa, al său egiptolog.o - egiptolog elud.ar {t} – a eluda eglefin.o (fisho) – specie de morun din -em- -sufix care are sensul:” înclinaţie spre” marea Nordului (venj-em-a =răzbunător; labor-emegocentr.a - egocentric a=muncitor) egotism.o - egotism emaci.ar – a extenua egotist.o - egocentric, egotist emali.o (subs.) – smalţ, lac de unghii ejekt.ar {t} – a ejecta ek – prepoziţie care indică ieşirea dintr-un eman.ar {n} -a emana emancip.ar {t} –a fi emancipat loc ekfalaj.o – cadere (de pulbere radio-activa) emaskul.ar – a (se) debilita 76 embalm.ar {t} -a îmbălsăma embaras.ar {t} –a încurca, a împiedica embarg.ar (jud.) {t} – a pune embargou pe… embark.ar {m} – a se îmbarca emblem.o – emblemă emboli.o - embolie embrac.ar {t} – a îmbrăţişa (sensul pr.) embrag.ar (mek.) {m} – a cupla, a ambreia (tecn.) embriologi.o (cienco) - embriologie embrion.o (biol.) - embrion embrok.ar (medic.) {t} – a fricţiona cu un ulei medicinal embusk.ar {t} – a intra în ambuscadă emend.ar (jud.) {t} – a coreuta, a verifica emerit.a - emerit emers.ar {n} – a ieşi la suprafaţă emetik.o (medic.) - emetic emfaz.ar {t} – a pronunţa cu enfază emfizem.o (patol.) – enfizem emigr.ar – a emigra eminenc.o – eminenţă (titlu) eminent.a - eminent emir.o - emir emis.ar {t} -a emite(fin., fis.) em.o – ţintă, scop emoc.ar {n} – a (fi) emoţinat empal.ar {t} – a înşira, a trage în ţeapă, a pune pe stâlp empati.o - empatie empirik.o (filoz.) - empiric emplastr.o - emplastru employ.ar {t} – a se angaja într-un serviciu emu.o (ucelo) - emù, struţ australian emul.a - emul emuls.ar {t} -a emulsiona emulsin.o – enzimă din migdale emund.ar {t} –a curăţa de coaja en - în en.ir.ar {m} – a intra en.ter.ig.ar {t} – a îngropa encefalit.o (patol.) – encefalită enciklik.o – enciclică enciklopedi.o - enciclopedie -end- -sufix care indică un lucru care trebbie făcut (fac-end-a = de făcut, solvend-a= problemă care trebuie să fie rezolvată) endemi.o (medic.) - endemie endermik.a – care acţionează prin piele endetal.a – în detaliu (com.) endivi.o - cicoare endogami.o (sociol.) - endogamie (sociol.) endogen.a - endogen endokrinologi.o (cienco) - endocrinologia endorfin.o (biokemio) – endorfină endoskop.o - endoscop endoskopi.o - endoscopie enemik.o – duşman energi.o (fiz.) - energie energi.oz.a – energic, energetic engaj.ar {t} – a-şi asuma, a se angaja engros.a – cu ridicată (com.) enigmat.o – enigmă enlumin.ar {t} – a minia, a ilustra cu miniaturi enmenaj.ar – a se muta (din casă) enorm.a - enorm enoter.o (pl.) – enoter enoy.ar {n} – a se plictisi enrejistr.ar – a înregistra ensembl.o - împreună, toţi ent.o - entitate entam.ar {t} – a întraprinde, a începe un discurs enterit.o (patol.) – enterită entern.ar (jud.) {t} –a se interna (drept) entomologi.o (cienco) - entomologie entraprez.ar {t} – a întreprinde entraten.ar {t} –a menţine, a prevedea cu, a avea grijă de entrav.ar {t} – a împiedica, a-i împuia capul, a încurca entre.o - antreu entren.ar {t} – a se antrena entresol.o (arkit.) – mezanin, etaj înălţat entropi.o (fiz.) - entropie entuziasm.ar {n} – a demonstra entuziasm enukle.ar (kirurgio) – a enuclea enumer.ar {t} -a enumera enunc.ar {t} – a externa envelop.ar {t} – a bandaja envergur.o – deschizătură de aripi envidi.ar {t} -a invidia envi.o – pieliţă (la unghii) enzim.o (biol.) – enzimă eocen.o - eocen eon.o - eon eozin.o (kem.) – eozină epicen.a – epicenă epicentr.o (geol.) - epicentru epicikl.o - epiciclu epicikloid.o – epicicloidă epidemi.o (medic.) - epidemie epidemiologi.o (cienco) - epidemiologie epidural.a (anat.) - epidural epifit.o (bot.) – epifit epiglot.o - epiglot epigon.o - epigon epigraf.o - epigraf, inscripţie epigram.o – epigram epik.a - epic epilepsi.o (patol.) - epilepsie epilog.o - epilog episkop.o – vescov, episcop epistol.o – epistolă epitaf.o - epitaf epitet.o - epitet epitom.o – rezumat, compendiun epizod.o – episod epok.o – epocă epolet.o – epolet epruvet.o –eprubetă equacion.o – ecuaţie equator.o - Ecuator equator.-al.o, -al.a teleskop.o (aparato) telescop ecuatorial 77 equi- - equiequipol.ar – a compara equi-later.a (geom.) - echilater equilibr.ar {m} -a echilibra equinox.o – echinopţiu equip.ar {t} –a echipa equitat.o (filoz.) - echitate equival.ar {t} – a schivala -er- -sufix care indică persona,( uneori un animal sau un lucru) obişnuită să facă ceva, chiar dacă aceea activitate nu este legată de profesia sa; de obicei se adaugă la rădăcina verbală (prezid-er-o = preşedinte;fum-ero=fumător;kant-er-o=cântăreţ neprofesionist) er.o – eră eratik.a – care schimbă tot timpul locul (geol.), imprevizibil, inconstant erc.o (subs.) - mineral erekt.ar {t} –a înălţa, a ridica, a clădi eremit.o – eremit, sihastru erg.o (mez.) – erg (măsură în fizică) ergot.o (subs.) – corn de secară -eri- -sufix care arată locul unde se face ceea ce indică rădăcina (distil-eri-o = distillerie;bak-eri-o=cuptor) erik.o (pl.) – erică eringi.o (pl.) scai-vânat eritrocit.o - eritrocit ermin.o (mamif.) – hermină (animal) erod.ar {t} – a eroda, a consuma (confr. eroziune) erogen.a – erogen eror.ar {n} – a greşi erotik.a - erotic erste - numai (nu înainte de) erud.ar {t} –a se instrui erupt.ar {n} - a erupe erv.o (pl.) – leguminoasă de tipul lintei -es- - sufix care indică statea sau calitatea (fort-es-o = forţa; san-es-o = sănătate; beles-o=frumuseţe) es.ar {n} – a fi esam.o - roi esay.o – înţelept esbos.ar (arto) {t} – a schiţa, a face o ciornă esenc.o – esenţă esforc.ar {n} – a se forţa eshafod.o (utensilo) – schelă eshelon.o – treaptă -esk- - sufix care indică:a începe să, a devesi (dorm-esk-ar = a adormi; pal-esk-ar = a devesi palid;rich-esk-ar= a deveni bogat) esk.o – momeală (fig.) eskadr.o - echipaj (naval) eskal.ar {n} – a face escală eskald.ar {t} – a arde,a se arde eskaler.o (arkit.) – scară eskamot.ar {t} – a face să disparăfar sparire eskap.ar {m} – a fugi eskarp.a – abrupt, greu accesibil cu eskart.ar {m} – a desface eskatologi.o (filoz.) - escatologie eskombr.o – dărămături eskopet.o (armo) - archebuza eskort.o – escortă eskrok.ar {t} –a excroca eskudel.o (domo) - blid eskup.ar {t} – a scoate apa (maritim) -esm- - numeral ordinal (un-esm-a: 1°, duesm-a: 2°, tri-esm-a: 3°, dek-esm-a: 10°, ecc.) esoter.a (filoz.) - esoteric espad.o (armo) – spadă espad.o-fish.o (fisho) – peşte spadă espar.o – băţ espel.ar {t} – a silabisi esper.ar {m} – a spera espin.o (pl.) – tufiş esplanad.o – a netezi espres.o (veturo) – tren expres esprit.o - spirit espruv.a – rezistent la… esquad.o – echipă est.o - est establis.ar {t} – a se stabili estakad.o – barare, blocaj estal.ar {t} – a expune estamp.ar {t} – a tipări, a bate monede estanch.ar {t} – a tampona estay.o (utensilo) – strai (maritim) ester.o (kem.) - ester estetik.o (filoz.) – estetică estim.ar {t} –a estima, a aprecia -estr- - indică o autoritate, şeful, căpetenia (urb-estr-o = primar; skol-estr-o = director de şcuoală) estrad.o (arkit.) – podium, estradă estragon.o (pl.) - tarhon estrib.o (utensilo) – treaptă, scară de trăsură estriol.o (biokemio) - extriol estrogen.o (biokemio) - extrogen estron.o (biokemio) - extrone, foliculină estuari.o - estuar estubl.o (biol.) – mirişte esvan.ar (medic.) {n} – a leşina -et- - diminutiv (dom-et-o = căsuţă; montet-o = munte mic) etaj.o (arkit.) - etaj etajer.o (moblo) – etajeră etalon.o (mez.) – valută etap.ar {n} – a face etapă etat.o – dare de seamă, raport eter.o (kem.) - eter etern.a - etern etik.o (filoz.) – etică, morală etiket.o – etichetă (indicatoare) etimologi.o - etimologie etiquet.o – etichetă (cerimonială) etmoid.o - etmoid etnografi.o (cienco) - etnografie etnologi.o (cienco) - etnologie etologi.o (cienco) - etologie etos.o – atmosfera, spirit (unei situaţii) etuy.o - custodie eufemism.o - eufemism eufoni.o - eufonie euforbi.o (pl.) – plante din fam.euforbiaceelor eufori.o - euforie eugenik.o (cienco) – eugenetică eukalipt.o (pl.) - eucalipt eunuk.o - eunuc europi.o (elem.) - europiu (chim.) eutanazi.o - eutanasia ev.ar {m} – a avea vârsta de… ev.o – vârsta evalu.ar {t} –a evacua, a valorifica evangeli.o (rel.) - evanghelie event.ar {n} – a se întâmpla event.o - eveniment eventual.a - eventual evident.a - evident, clar evier.o (domo) - acvariu, spălător, albie evikt.ar {t} – a evacua (din casă) evit.ar {t} –a evita evolucion.ar {n} – a se dezvolta, a se evolua ex- - fost, ex (ex-ministro = ex ministru) exajer.ar {t} – a exagera exakt.a - exact exalt.ar {t} –a esalta examen.ar {t} –a examina exark.o – exarh (istorie) exasper.ar {t} – a exaspera exekut.ar {t} – a executa exempl.o - exemplu exempl.e – de exeplu exempler.o - copie(a unei cărţi etc.), exemplar exerc.ar {t} – a (se) exercita exfoli.ar {t} – a exfolia exhal.ar {t} – a exala exhaust.ar {t} –a ezauri exhort.ar {t} – a exorta exil.ar {t} –a exila exist.ar {n} – a exista exkav.ar {t} – a excava exkluz.ar – a exclude exkomunik.ar {t} –a excomunica exkrement.o (subs.) - excrement exkurs.ar {n} – a face excursie exkuz.ar {t} – a se scuza exod.o - exod exogen.a - exogen exorcis.ar (rel.) {t} -a exorciza exotik.a – exotic expans.ar {m} – a extinde expedi.ar {t} – a expedia expedicion.o – expediţie (mil., mar.) expekt.ar {t} – a se aştepta să… experienc.ar {t} – a face experienţă, a înţelege, a cunoaşte experiment.ar {m} – a face un experiment expert.a - expert expertiz.ar {t} – a face o expertiză, a evalua expiac.ar (rel.) {t} – a ispăşi 78 expir.ar (biol.) {n} –a expira explicit.a - explicit explik.ar (komerco) {t} – a explica explor.ar {t} –a explora explot.ar {t} – a exploata, a administra exploz.ar {n} –a exploda exponent.o - exponent, indice exportac.ar {t} – a exporta expoz.ar {t} – a expune expres.ar – a se exprima expropri.ar – a expropria extaz.ar {n} – a fi extaziat extens.ar {t} – a se extinde extenu.ar {t} –a se extenua exter - exterior exter.land.a – străin extermin.ar {t} –a extermina extern.o – şcolar extern exting.ar {m} – a stinge extirp.ar {t} – a extirpa extors.ar {t} – a estorca, a stoarce extra – extra, mai mult de normal extrad.ar (jud.) {t} – a extrăda extrakt.ar {t} - extrage extraordinar.a - extraordinar extravag.ar {n} – a aiura extravert.o - extrovertit extrem.a - extrem extrinsek.a (filoz.) - extrinsec exud.ar {n} – a asuda, a năduşi (med.) exulcer.o – ulceraţie exult.ar {n} – a exulta -ey- - indică locul adecvat pentru ceva (dorm-ey-o = dormitor;kaval-eyo=staul) ezofag.o - esofag F fab.o – bob fabl.o – fabulă fabrik.ar {t} –a fabrica fabrik.eri.o – fabrică, stabiliment fac.ar {t} – a face facet.o – faţetă (a unui diamant) faci.o – faţă (în toate sensurile) facil.a – uşor facin.ar {t} – a afascina facion.ar {n} – a fi de gardă fag.o (arb.) - fag fag.o purpur.e.a (arb.) - fag sanguin fagocit.o - fagocit fair.o - foc fak.o – lădiţă, casetă, cutie fakocher.o (mamif.) – porcul- cu- negi faksimil.o – asemănător faktitiv.a - factitiv fakt.o (filoz.) - fapt, acţiune faktor.o - factor faktori.o – agenţia comercială esternă faktorial.o - factorial faktur.o – factură fakultat.o - facultate (univ.) fakultativ.a - facoltativ, opţional falangin.o – a doua falangă fal.ar {n} – a cădea falang.o – falangă (anat., mil.) falbal.o (vesto) –volan, garnitură la rochii falch.ar {t} – a cosi fald.ar {t} – a îndoi, a cuta ( îmbrăcăminte, etc) falen.o – futuri de noapte fali.ar {m} – a alimenta, aeşua falkon.o (ucelo) - şoim fals.a - fals falset.o - falset falv.a – galben roşcat, blond aprins fam.o – faimă, renume fam.oz.a - faimos famili.o - familie familiar.a - familiar famin.o – lipsă de alimente fan.ar {t} – a cerne fanatik.a - fanatic fanfar.o (muz.) – fanfară fanfaron.ar {t} – a fi fanfaron fang.o (subs.) – noroi, nămol fantastik.a - fantastic fantazi.ar {t} –a căuta o esplicaţie cu fantezia fantom.o – fantomă far.o - far farad.o (mez.) – farad (unitate electrică) faraon.o - faraon farb.o (subs.) - culoare fard.o (subs.) - fard farin.o – făină faring.o - faringe farize.o - fariseu farm.ar {t} – a închiria farmaci.o (cienco) – farmacie/a (ştiinţă) fars.o – farsă fasad.o (arkit.) – faţadă fask.o – faşe fason.ar {t} - a modela fast.ar {n} – a dejuna fat.o – fatum, destin, soartă fatig.ar {t} – a fi obosit fatu.a – superficial, îngânfat fauc.o – gât favor.ar {t} – a favoriza fayenc.o (domo) – faianţa faz.o – fază fazan.o (ucelo) - fazan fazeol.o - fasole fazeol.o multa.flor.a (pl.) – fasole cu bobul pătat fe.o – zână febl.a - slab febr.ar (medic.) {n} – a avea febră februar.o - februarie feder.ar {t} –a organiza în confederaţie fek.o (biol.) - excremente fekund.a - fecund fel.o - piele (de animale prelucrată, tăbăcită) feld.o (fiz.) – câmp (electric, magnetic, optic) felg.o (mek.) - cerc (unei roţi) felic.a - fericit felin.a – felină felt.o - feltru femin.a - feminin femur.o - femur fen.o (pl.) – fân neuscat fen.-katar.o – boală cu expectoraţie, cauzată de fân fenacetin.o (subs.) - fenacetin fenc.o – barieră de lemn fend.ar {t} – a despica fenestr.o (arkit.) – fereastră fenikul.o (pl.) - fenicul fenix.o (ucelo) - fenix fenobarbital.o (farm.) – luminal, fenobarbital fenol.o (kem.) - fenol fenomen.o - fenomen fenomenologi.o (filoz.) - fenomenologie fenotip.o (biol.) - fenotipo (biol.) fer.o (elem.) - fier fer.-voy.o – cale ferată ferdek.o - punte (de corabie) feri.o – târg ferm.a - ferm, stabil ferment.o (subs.) - . ferment fermentac.ar {n} -a fermenta feroc.a - feroce feromon.o (subs.) - feromon fertil.a - fertil fervor.ar {n} – a avea favoarea fest.ar {m} – a sărbători fest.o – sărbătoare fest.o dil Krist.o-korp.o - Corpus Domini festin.ar {n} – a face un banchet feston.o – motiv ornamental în formă de ghirlandă, feston festuk.o (biol.) – fir de pai fet.o (biol.) – făt, fetus fetid.a – rău mirositor fetish.o – fetiş feud.o – feudă feud.al.a - feudal fez.o (vesto) - fes fi! – aş!, vai de mine!, uf! fiakr.o (veturo) – maşină de piaţă fial.o – fiolă fianc.ar {t} – a se logodi fiask.o – siclă sferoidală îmbrăcată cu fibre (pentru băuturi) fibr.o – fibră fibrinogen.o (biokemio) - fibrinogen fibrom.o (patol.) - fibrom fich.o (utensilo) – jeton (pentru jocuri de societate) fid.ar {n} – a avea încredere în, a se încrede fid.o – încredere, credinţă fideikomis.o (jud.) - fideicomis fidel.a - fidel, loial fier.a – mândru, orgolios fifr.o (muz.) - fluier fig.o (frukto) - smochin figur.o – figură fikari.o (pl.) –untişor (bot.) 79 fiktiv.a - fictiv fil.o - fir (de lână, in, etc.) filament.o - filament filantrop.o - filantrop filari.o (animalo) - filaria filateli.o (cienco) - filatelie filet.o - filé (carne) filharmoni.o (muz.) - filarmonica fili.o – fiu (în general) fili.in.o – fiică fili.ul.o - fiu filial.o – filială, societate filigran.o - filigran filik.o (pl.) – ferigă filistr.o – filistean, un tip de burghez film.o – peliculă, film (fotografică) filolog.o - filolog filologi.o (cienco) - filologie filozof.o - filosof filozofi.ar (filoz.) {n} – a filozofa filozofi.o - filosofie filtr.ar {m} – a filtra fin.ar {m} – a sfârşi fin.al.a - final fin.e – la sfârşit fin.o – sfârşit financ.o – finanţă fing.ar {t} – a simula fingr.o – deget finis.ar (mek.) {t} – a finisa, a da ultimul retuş finit.a - finit (mat., filoz.) fink.o (ucelo) - cintezoi fint.ar (medic.) {n} – a face o simulaţie fioritur.o – înfloritură firm.o – firmă firmament.o (rel.) - firmament fish.o (animalo) – peşte fisk.o – fisc, perceptor fit.ar {n} – a merge bine, a se adapte (îmbrăcăminte, etc.) fix.a – fix fix.ig.ar {t} - a fixa fizik.o (cienco) – fizică fiziologi.o (cienco) - fisiologie fizionomi.o - fisionomie fizioterapi.o (medic.) - fisioterapie flad.o - flanc , budincă (prăjitură) flag.o – steag, drapel flagr.ar {n} – a deflagra flak.o – baltă, băltoacă flakon.o - flacon flam.o – flacără flaming.o (ucelo) – pasărea flamingo flan.ar {n} – a trândăvi, a pierde vremea flanel.o - flanel flanj.o (mek.) – flanşă flank.o - şold flar.ar {t} – a mirosi, a adulmeca flat.ar {t} -a adula, a linguşi flatu.ar {n} – a face băşini flatulent.a - flatulent flav.a - galben flebit.o (patol.) – flebită flech.o – săgeată fleg.ar {t} – a se ocupa cu grijă de ceva, a asista (bolnavi,bătrâni, copii, flegm.o – calmă, flegmă fleret.o (armo) - floretă(sport) flex.ar {m} – a îndoi, a încovoia flexion.o - flexiune (gram.) flirt.ar {n} - a flirta flitr.o - lustrin flog.ar {t} – a se flagela, a biciui flok.o – fundă, smoc, buchet de flori flor.o (biol.) - floare flor.if.ar {n} – a înflori flor.kaul.o – conopidă florin.o – florin flos.o (biol.) – aripă de peşte flot.o – flotă flotac.ar {n} – a pluti, a se clătina pe apă flotili.o – flotilă flu.ar {n} – a se scurge flug.ar {n} – a zbura flug.rot.o (mek.) - volan (mec.) fluid.a - fluid fluktu.ar {n} – a fluture (îmbrăcăminte, părul, etc.) fluktu.o – fluctuaţie flundr.o – limanadă (peşte) fluorin.o (kemio) – fluorină fluor.o (elem.) - fluor fluorec.ar {n} – a fi folrescent fluoroskop.o (aparato) - fluoroscopi fluoroskopi.o (medic.) - fluoroscopie flur.o (arkit.) – palier, plarformă de scară la etaj flut.o (muz.) - flaut fluvi.o – fluviu care se scurge în mare flux.ar {n} - (-o) (flux) de mare flux.o - flux fod.ar {t} –a săpa fok.o - foc (geom., fotog.) fol.a - nebun foli.o (biol.) –frunză, foaie (de carte sau caiet) foli.et.o – foiţă; tablă subire de metal folikul.o - folicul folklor.o - folclor foment.ar (medic.) {t} –a aplica o compresă fon.o (fiz.) - sunet, ton (fiz.) fond.ar {t} – a fonda fonetik.o – fonetică fonograf.ar {t} – a înregistra pe fonograf font.o – izvor, sursă fonten.o – fântână for – departe de for.a – departe (adj.) for.e - departe (adv.) for.jet.ar {t} – a arunca forc.o (fiz.) – forţa (mecanică, naturală sau morală) forcat.o – forţat forceps.o - forceps forej.o (subs.) - foraj forest.o (biol.) – pădure forest.-alaud.o (ucelo) – ciocârlie forfet.o - forfè forfikul.o – urechelniţă forj.ar {t} – a forja fork.o (utensilo) – furcă fork.et.o – furculiţă form.o – formă form.al.a - formal formac.ar {t} –a forma formaldehid.o (kem.) – formaldehidă format.o - format formik.o – furnică formik.um.ar {n} – a furnica formul.o – formulă formulari.o - modul, formular forn.o - cuptor fornik.ar {n} – a păcătui trupeşte, imoralitate fors.ar {t} –a se forţa, a forţa (uşi, închizători) forsan - poate fort.a - tare fort.es.o – forţă fort.ig.ar {t} -a raforţa, a întări fortifik.ar {t} – a fortifica fortres.o – fortăreaţă fortun.o - noroc fortun.oz.a - norocos forum.o - for fos.o – groapă, şanţ fosat.o – canal de scorgere, groapă lungă fosfid.o (kem.) – fosfură fosforec.ar {n} – a emana lumină fosforescentă fosil.o – fosilă fost.o (utensilo) - lemn fot.o – lumină (fiz.) fotel.o (moblo) - fotoliu fotogen.a - fotogenic fotograb.ar (arto) {t} – a face o fotoincizie fotograf.ar {t} – a fotografia fotograf.ur.o - fotografie (copie) fotokopi.ar -a fotocopia foton.o (fiz.) - foton fotosintez.o (biol.) – fotosinteză fototropism.o - fototropism fox.o (mamif.) - vulpe foxtrot.o - fox-trot foy.o – o dată, turn foy.e - iterativ (un-foy-e = o dată; du-foy-e = de două ori) foyer.o (arkit.) - foaier (de teatru) fracion.o – fracţie frag.o (frukto) – frag, fragă, căpşună (fruct) fragment.o - fragment frajil.a - fragil frak.o (vesto) - frac frakas.ar {t} –a se rupe, a se sparge cu zgomot fram.o – montaj, schelet, şaşiu (tecn.) framason.o - mason, francmason framb.o (frukto) – zmeură (fruct) franj.o - ciucure frank.o - franc (monedă) 80 frap.ar {t} – a lovi, a bate frat.o - frate sau soră frat.in.o – soră frat.ul.o - frate fraud.ar {t} –a frauda fraxin.o (arb.) - frasin (pom) fray.o (biol.) - icre fraz.o – frază frazeologi.o - frazar, frazeologie fregat.o – fregată fregat.-ucel.o (ucelo) – fregată (pasăre) fremis.ar {n} – a fremăta fren.o (mek.) – frână frenezi.o - frenezie frenologi.o (cienco) - frenologie frequ.a – des, frecvent frequ.es.o – frecvenţă (şi electr.) frequent.ar {t} – a frecventa fresh.a – proaspăt, răcoros ( aer) fresk.o – frescă (pict.) fret.ar {t} – a închiria (rif.la nave) frez.ar (mek.) {t} – a freza friabl.a - friabil friand.a - apetisant fricion.ar (mek.) {t} – a freca frigor.o – frig (sţiinţific, industr.) frikas.ar (koquo) {t} – a toca, a face bucăţele frip.o – vechituri fripon.o – canalie, pungaş fris.o – podoabă, garnitură frisk.ar {n} – a se agita frist.o – scadenţă frit.ar (koquo) {m} – a prăji frivol.a - frivol friz.ar {m} – a răsuci, a cârlionţa, a răsuci frol.ar {t} – a atinge uşor fromaj.o – brâmză frond.o (armo) – praştie front.o - frunte frontier.o – frontieră frontispic.o - frontispiciu frost.ar {p} – a îngheţa frost.ig.ar {t} –a congela frot.ar {t} -a lustrui fru.a – a începe, prima fru.e - repede frugal.a - frugal frugileg.o (ucelo) - corb negru frukt.o (biol.) - fructe frument.o – grâu fruns.ar {t} – a încreţi fruntea, a schimonosi frust.a – frustă frustr.ar (jud.) {t} – a frustra, a împiedica ftizi.o (patol.) - tuberculoză (pulmonară) fudr.o – cutie groasă fuel.o - combustibil, carburant fug.ar {m} -a fugi fuk.o (pl.) – famiglie de alge brune de tipul fucus (marină) ful.ar {t} – a călca, a lovi cu picioarele fulgur.ar (meteorologio) {n} – a fulgera fuligin.o (subs.) - funingine fulk.o (ucelo) – lişiţă fulmar.o (ucelo) – pasărea- furtunii fulmin.ar (meteorologio) {m} –a trăzni fum.ar {m} –a fuma funcion.ar {n} – a funcţiona fund.o - fund (în toate sensurile) fundament.o - fundament funel.o (mek.) – coş de fabrică, pâlnie funer.o - funeral funest.a - funest fung.o (biol.) – ciupercă funikular.a (mek.) - funicular funt.o (mez.) – livră (măsură) fuort.o - fort (fortificaţie) fur.o (biol.) – blană furet.o (mamif.) - dihor furet.um.ar {t} -a descoperi furgon.o (veturo) – furgonetă furi.ar {n} – a fi furios furi.oz.a - furios furier.o - furier furnaz.o (aparato) – cuptor, vărniţă furnel.o (domo) – sobă furnis.ar {t} – a furniza furt.ar {t} – a fura furunkl.o (patol.) - foruncul fush.ar {t} – a lucra de mântuială fusil.o (armo) – puşcă futbalo - fotbal fut.o (mez.) – picior (măsură) futer.o (vesto) – căptuşeală futur.a – viitor (adj.) futur.o – viitor (subst.) fuxi.o - fucsia fuz.ar {t} – a topi fuz.ebl.o - fuzibil fuze.o (utensilo) – foc de artificii, rachetă fuzelaj.o – fuselaj (adv.) fuzen.o (arb.) – salbă-moale (bot.) fuzion.o - fuziune (biol.; nucleară; fig.) fyord.o - fiord G gaban.o (vesto) – giacă de marinar gabar.o – lustre lată gabr.o – rocă verzuie gadolini.o (elem.) - gadoliniu gain.o – teacă gaj.o - gaj gala- - gala (prefix) galant.a - galant galaxi.o (astron.) - galaxie gale.o – galeu,tipăritură galen.o (min.) - galen galer.o – închisoare galeri.o (arkit.) - galerie galet.o –galetă, pesmet (pâine de război) gali.o (elem.) – galiu galinel.o (ucelo) – puică galion.o - galion galon.o – galon galop.ar {n} – a galopa galosh.o (vesto) – galoş galvan.al.a (fiz.) - galvanic galvaniz.ar (fiz.) {t} –a galvaniza galvanometr.o (aparato) - galvanometru galvanoplast.ar (fiz.) {t} – a lucra cu galvanoplastică gam.o (muz.) – gama muzicală gamb.o - picior gambit.ar {t} – a pune piedică gambol.ar {n} – a sări într-un picior gamel.o – gamelă gamet.o (biol.) - gamet gan.ar {t} –a câştiga, a obţine ganet.o (ucelo) – specie de palmiped marin Sula albă gangren.ar (patol.) {n} – a gangrena gans.o (ucelo) – gâscă gant.o (vesto) – mănuşe gap.ar {n} – a face pe prostul gar.ar {t} –a gara garanti.ar {t} – a garanta garb.o (biol.) – mănunchi; (fig.) ţâşnitură garbanz.o (pl.) –un tip de năut gard.ar {t} – a face de veghe garden.o – grădină gardeni.o - gardenie gardi.o (fisho) – vârlan garen.o – rezervaţie de iepuri gargar.ar {t} – a face gargară garit.o – gheretă garnis.ar {t} –a garnisi, a umple garnitur.o – garnitură garnizon.o – garnizoană garot.o (utensilo) – execuţie prin strangulare garson.o - camerier garter.o (vesto) – jartieră gas.o (fiz.) - gaz gast.o – oaspete (invitat) gasteropod.o (animalo) - gasteropod gastralgi.o (medic.) –crampe , durere de stomac gastrit.o (patol.) – gastrită gastronom.o - gurmand gastronomi.o (cienco) - gastronomie gauj.ar {t} – a măsura capacitatea/ tonajul (mar.) gav.ar {t} – a pune în guşă, a îndopa gavial.o – specie de crocodil (gavialis gangeticus) gavot.o (muz.) – gavotă gay.a – plăcut, vesel gaz.o – coţofană gazel.o (mamif.) – gazelă gazolin.o (subs.) – benzină gazon.o (biol.) – gazon, iarbă ge- - prefix care indică un cuvânt ce conţine ambele două sexuri (ge-frati = fraţi şi surori;ge-spozi =soţ şi soţie; ge-avi = bunici şi bunice;ge-leoni = lei şi leonese ) gebl.o (arkit.) - fronton (arhit.) gek.o (rept.) – specie de şopârlă gelatin.o (subs.) – gelatină gelt.o – procentuală (aplicată la vânzări) gem.o (min.) – giuvaer, piatră preţioasă, 81 gemă gen.o (biol.) – genă gencian.o (pl.) – genţiana genealogi.o (cienco) - genealogie gener.o - genere gener.al.a - general generacion.o – generaţie general.o - general generalisim.o – generalisim generator.o (aparato) - generator genetik.o (cienco) – genetică genez.o – geneză geni.o - geniu (nu în sensul milit.) genit.ar {t} -a genera,a produce genitiv.o - genitiv genitor.o – părinte, tată sau mamă genom.o (biol.) - genom genotip.o (biol.) - genotip genr.o - gen (gram.) gent.o - popor genu.o - genunchi genu.poz.ar {n} – a se îngenunchia geocentral.a - geocentric geodezi.o (cienco) - geodesie geofizik.o – geofisică geograf.o - geograf geografi.o (cienco) - geografie geoid.o (geod.) - geoid geolog.o - geolog geologi.o (cienco) - geologie geometr.o - experto în geometrie geometri.o (cienco) - geometrie gepard.o (mamif.) - ghepard gerani.o – muşcată gerontologi.o (cienco) - gerontologie gerundi.o - gerunziu gest.ar {n} –a gesticula getr.o (vesto) – ghetră gib.o – cocoaşă (anat.) gibon.o (mamif.) - gibon gichet.o (arkit.) – ghişeu giga- (mez.) - gigagigant.o - gigant gild.o – breaslă comercială gilemot.o (ucelo) – garia ornit. (pasăre) gilotin.o (utensilo) – ghilotină gimbard.o (muz.) – instrument muzical drâmbă (muzicuţă de gură) gimnastik.ar {n} – a face gimnastică gimnazi.o - licuo (clasic sau ştiinţific) gimnot.o (fisho) –specie de ţipar ginekologi.o (cienco) - ginecologie ginest.o (pl.) – ginestră gipaet.o (ucelo) - uliu gips.o (subs.) - gips gipur.o – dantelă girland.o – ghirlandă giroskop.o (aparato) - giroscop gis.ar (mek.) {t} – a topi metalul, a amesteca gitar.o (muz.) – chitară gizard.o (biol.) - ventricul glac.ar {t} -a da luciu (tecn.) glaci.o (subs.) – ghiaţă glacier.o – gheţar gladiator.o - gladiator gladiol.o – gladiolă glan.o (biol.) – ghindă gland.o – glandă glas.o - pahar glat.a - nated glaukom.o (patol.) - glaucom glav.o (armo) – spadă gleb.o – brazdă glez.ar {t} – a smălţui, a emaila (sticla) glicerin.o (subs.) – glicerină glicin.o – glicină (bot.) glikos.o (subs.) – glucoză glin.ar {t} – a spicci, a culege de pei ci colo glir.o (mamif.) – pârş mare glit.ar {n} – a aluneca glob.o - glob globul.o - corpuscul (biol.) glori.o - glorie glos.o – glosă glosari.o - glosariu glot.o - glutide gloxini.o (pl.) – gloxinie (plantă) glu.o (subs.) – lipici, clei, substanţă adezivă glugl.ar {n} – a gâlgâi glut.ar {t} – a înghiţi glutamat.o (kem.) - glutamat glute.o – muşchi al fesei gluten.o (subs.) – gluten glutin.ar {m} – a se încheia, a se lipi gnom.o – gnom, spiriduş gnomon.o - gnomon gnostik.a (rel.) - gnostic gnu.o (mamif.) - gnu goblet.o – pahar (fără picior) golf.o (lud.) - golf (joc) gond.o (arkit.) – ţâţână,pivot gondol.o – gondolă gorge.ar {n} – a gânguri, a şuşoti gorgol.ar {n} – a face gargară goril.o (mamif.) – gorilă got.o (patol.) – gută gotik.a - gotic (artă.) grab.ar (arto) {t} – a grava (în piatră, în cupru, în lemn) grac.o (rel.) – bunăvoinţă (iertare) (teol.) graci.o – plăcere gracil.a - suplu grad.o - grad (în toate sensurile) gradient.o - gradient grafik.a (arto) - grafic grafism.o - grafism grafit.o (kem.) - grafit grafologi.o (cienco) - grafologie gram.o (mez.) - gram gramatik.o – gramatică gramin.o (biol.) - graminacee (bot.) gramofon.o (aparato) - gramofon gran.o – grâu, grăunte granari.o (arkit.) – granar, hambar granat.o (min.) - granat grand.a – mare grandioz.a – măreţ granit.o (min.) - granit grant.ar {t} –a acorda, a concede granul.o – grănulă grap.o - ciorchine grapin.o (utensilo) – cârlig gras.o (subs.) - gras grat.ar {t} – a se scărpina, a rade gratifik.ar {t} -a gratifica gratin.o – grătar gratitud.ar {t} –a fi mulţumitor, recunoscător gratuit.a - gratuit gratul.ar {t} –a se felicita grav.a - grav (greutate, sunet, afacere, accent) gravi.o (subs.) – prundiş, pietriş gravid.a (biol.) – gravidă gravit.ar (fiz.) {n} – a gravita (şi fig.) greb.o (ucelo) –bodârlan, fundac mare (pasăre) greft.ar (biol.) {t} – a altoi grel.ar (meteorologioo) {p} –a cadea grindină gremi.o – pântec matern grenad.o - rodiu (botan.), grenadă (milit.) gres.o (min.) - gresie gret.o - gratie, zăbrea grib.o/i – excrescenţa cărnoasă (care seformează pe locul unei răni) gril.ar (koquo) {t} – a coace pe grătar grili.o - greier griliotalp.o (insekto) – coropişniţă grimas.ar {n} – a se strâmba grinc.ar {n} – a ţipa; a scrâşni (din dinţi) grind.ar {t} – a da la tocilă grip.o (patol.) – gripă (med.) griz.a - gri grond.ar {n} –a face gălăgie(a tunetului etc) gros.a - gros, voluminos grosier.a - grosolan grot.o – grotă grotesk.a - grotesc grozel.o (frukto) – strugure spin gru.o (ucelo) - cocor gruch.o – cârje gruel.o – tărâţe grum.o – grăjdar grumel.o – cocoloş, cheag (de sânge, de făină, etc.) grun.ar {n} – a bolborosi grup.o - grup gruz.o (ucelo) - lagopod guan.o (subs.) – îngrăşăminte guard.o – gardă (mil.) guat.ar {t} – a spiona guberni.o (polit.) –teritoriu administrat de un guvernator gudr.o (subs.) - catram gueril.o – război de gherilă guf.o (ucelo) – bufniţă reală guid.ar {t} – a conduce, a guida gul.o – entitate care divorează cadavre 82 gulf.o (geog.) - golf (geogr.) gulyash.o – gulaş gum.o (subs.) – gumă (arabica) gumigut.o (subs.) - gomu-gută gumlak.o (subs.) – fixativ pt. păr gurd.o – bidon (pt. soldaţi, ciclişti) gurmand.a - gurmand gurt.o – centură gust.ar {t} – a gusta gut.o – picătură gutaperk.o (subs.) – gutapercă (chim.) gutur.o – gât guvern.ar {t} –a guverna H ha! - ah! habil.a - abil, capabil habit.ar {n} – a locui în hach.ar {t} – a mărunţi (carne etc) hagiograf.o - agiolog hagiografi.o (cienco) - agiologie hak.ar {t} –a tăia (cu toporul) hal.o (arkit.) – sală, salon halbard.o (armo) – halebardă halogen.o (kem.) - halogen halon.o – halo (astron.) halt.ar {n} – a se opri halter.o - haltere (gimn.) haltik.o – purece de pământ halucin.ar {n} – a avea halucinaţii halux.o – degetul mare de la picior hamak.o -hamac hamamel.o (pl.) – amamelide hamstr.o (mamif.) - hamster han.o (ucelo) – pui sau găină hanch.o - şold handikap.ar {t} – a fi handicapat hangar.o - hangar har.o –fir de păr har.ar.o – păr hard.a – dur, tare harem.o - harem haring.o (fisho) – heringă harmoni.ar {n} – a armoniza (intr.) harmonik.o (muz.) – armonică harmonium.o (muz.) – armoniu harnes.o (utensilo) – bardă harp.o (muz.) – harpă harpun.o (armo) - harpon hashish.o (subs.) – haşişi hast.ar {n} – a se grăbi hau.o (utensilo) – sapă haul.ar {t} – a trage la edec (t. mar.) hav.ar {t} – a avea; în limba Ido nu este niciodată auxiliar hazard.o - hazard he! - ei! heder.o (pl.) – ederă hederace.o (pl.) –ederă terestră hef.o – drojdie heg.o – gard viu heg.-roz.o - rosa canina, trandafir hegemoni.o - hegemonie hektar.o (mez.) -hectar hel.a - deschis (ref.la culoare, etc.) helebor.o (pl.) – spâna, iarba nebunilor heli.o (elem.) - heliu heliant.o – floarea soarelui helic.o - elică helik.o (animalo) – melc fără cochilie helikopter.o (veturo) - elicopter heliotrop.o (pl.) - eliotropiu (bot.) helmint.o (animalo) - viermi helmintologi.o - elmintologie help.ar {t} – a ajuta hem.o – casă hematit.o (min.) - hemati hematologi.o (cienco) - hematologie hemofili.o (medic.) - hemofilie hemoglobin.o (biol.) –hemoglobină hemoragi.o (patol.) -hemoragie hepat.o - ficat hepatit.o – hepatită (med., min.) herald.o - herald herb.o (pl.) – iarbă herbor.o (medic.) – plantă medicinală (erboristerie) herd.o – focar, vatră, cămin hered.ar {t} – a eredita herezi.o (rel.) - heresia heris.ar {t} – a ridica, a pune drept, zbârlirea părului herison.o (mamif.) – arici hermetik.a (fiz.) - ermetic herni.o (patol.) - ernie hero.o - erou heroen.o – heroină (alcaloid) heron.o (ucelo) – bătlan hers.o (utensilo) – grapă heterogen.a - eterogen heterosexual.a - heterosexual heuristik.o – euristică hexagon.o - hexagon hexagram.o – hexagramă hezit.ar {n} – a ezita hiacint.o – zambilă hiat.o – hiat (limbist.) hibern.ar (biol.) {n} -a hiberna hibisk.o (pl.) - ibiscus hibrid.a - hibrid hid.o (elem.) - hidrogen hidr.o (animalo) – hidră (zool şi mit.) hidrant.o (utensilo) - hidrant hidraulik.o (cienco) – hidraulică hidrid.o (kem.) – hidridă hidrogen.o (elem.) - hidrogen hidrograf.o - hidrograf hidrografi.o (cienco) - hidrografie hidrologi.o (cienco) - hidrologie hidrometr.o (aparato) - hidrometru hidroponik.o – hidroponică hidrops.o (patol.) - hidropsie hidroquinon.o - hidrochinon hidrostatik.o (cienco) – hidrostatică hidroterapi.o (medic.) - hidroterapie hidroxid.o (kem.) - hidroxid hien.o (mamif.) – hienă hier.e - ieri hierarki.o - ierarhie hieroglif.o - heroglific higien.o (medic.) – igienă higrometr.o (aparato) - higrometru hik.e – aici hikori.o (arb.) - nuci americane himn.o (rel.) - imn hindu.o – hinduistă hip.ar (medic.) {n} – a sughiţa hiper- - iperhiperbol.o – hiperbolă (mat, ret..) hipnot.ar (medic.) {n} – a fi hipnotizat hipo- - ipohipodrom.o - hipodrom hipoglicemi.o - hiperglicemie hipokamp.o (fisho) – căluţ- de- mare hipokondri.o - hipocondrie hipokrit.a - ipocrit hipopotam.o (mamif.) - hipopotam hipotek.o – ipotecă hipotenuz.o – ipotenuză hipotez.o – ipoteză hirund.o (ucelo) – rândunică his.ar {t} – a înălţa (mar.) hiskiam.o (pl.) – măselăriţă (botan.) hisop.o (pl.) - isop histamin.o (biol.) – istamină histerez.o (fiz.) – histereză histeri.o - isterie histori.o - istorie ho! - ah! hobi.o - hobi hoboy.o (muz.) - oboi hodi.e - azi hodometr.o (aparato) – chilomatraj, odometru hok.o (utensilo) – cârlig hok.oid.o - os încârligat hola! (komerco) – bună! salut! hold.o – cală, magazie ( navă) holmi.o (elem.) - holmiu holografi.o (fiz.) - holografie holokaust.o (rel.) - holocaust holoturi.o (animalo) – castravete- de- mare (zool.) hom.o – om (în general) homaj.ar {t} – a aduce omagiu homaj.o - . omagiu homard.o (fisho) - homard (peşte) homeopati.o (medic.) - homeopatie homeosexual.a -homosexual homili.o – omilie, predică homofon.o - omofon homogen.a - omogen homolog.a - corespondent, omolog homonim.a - omonim honest.a - onest honor.o - onoare honorari.o - onorariu hop! - hop! hor.o – oră (durată) hord.o – ceată horde.o (pl.) - orz horizont.o - orizont 83 horloj.o (utensilo) - orologiu hormon.o - hormon hornblend.o - amfibol (min.) hornis.o - bondar horor.ar {n} – a avea oroare, spaimă horoskop.o -horoscop hortensi.o - ortensie hospic.o - azil hospital.o - spital host.o – gazdă hosti.o (rel.) - ostie (consacr.) hotel.o - hotel hu! - ah! hu.o (ucelo) - cucuvea huf.o (biol.) – copită hugenot.o - hugenot hum! - hem! human.a - uman, umanitar, binevoitor humid.a - umed humil.a - umil humor.o - umor (fisiol.şi mor.) humur.o – spirit umoristic humus.o (subs.) -humus hund.o (mamif.) – câine hungr.ar {m} – a simţi foame hura! (komerco) - ura! hurd.o – împletitură de nuiele I -i- - sufix care aplicat la o rădăcină indică: dominiu, jurisdicţie (parok-i-o = parohie) ib.e - acolo ibis.o (ucelo) - ibis ic.a (= ca) - (adj.) acesta, aceasta, aceştia, aceste (pron.) celălalt, cealaltă ic.i (= ci) – aceştia, acestea (pron.) -id- - indică descendentul (sem-id-o = semit) ide.o - idee ide.al.a – ideal (adjectiv) ide.al.o – ideal (substantiv) ident.a - identic identifik.ar {t} – a identifica ideografi.o - ideografie ideologi.o (filoz.) - ideologie idili.o – idilă idiom.o – idiomă idiot.o - idiot idol.o (rel.) - idol -ier- (1)”care se caracterizează prin”: kavaliero = cavaler (2)”arboree sau planta care produc fructulindicat”: pom-iero = măr (3)”instrument ce susţine ceva”: kandel-iero = sfeşnic -if- “ce produce sau generează ceva”:sudorifar= a provoca traspiraţie;martel-if-isto = fabricant de ciocane -ig- “a face ceva, a trasforma în”: bel-igar = a înfrumuseţa; petr-igar = a se petrifica; larj-igar = a lungi ig.ar {t} -a face, a cauza importac.ar {t} –a importa (comerc.) iglu.o (domo) - iglu impost.ar {t} – a taxa, a pune impozit ignor.ar {t} -a ignora impotent.a - impotent iguan.o (rept.) – iguană (zool.) impoz.ar {t} – a impune respect -ik- (medic.) – sufix care indică: afectat impregn.ar {t} –a impregna de…, bolnav de… (ftizi-ik-o =ftizic, impres.ar {t} –a impressiona tuberculos) impresari.o - impresar (teatru) ikneumon.o – mangustă (insect)(zool.) impresion.o (arto) – impresie (artist.) ikon.o (rel.) – icoană imprim.ar {t} - a imprima ikonoklast.o - iconoclast improviz.ar {t} – a improviza ikonometr.o (aparato) - iconometru impuls.ar {t} – a impulsiona ikter.o (patol.) - icter iktiokol.o – gelatină alimentară extrasă din imput.ar {t} -a imputa, imun.a - imun velica sturionului imunologi.o (cienco) - imunologie iktiologi.o (cienco) - ictologie -in- - sufix care indică femininul (frat-in-o il (= ilu) - el = soră; hero-in-o = eroină; -il- (utensilo) –sufix care indică un instrument cu rădăcina (bros-il-o = perie; spoz-ino= soţie)) inat.a (biol.) – înăscut, nativ, congenital paf-ilo=armă de foc;lud-ilo=jucărie) inaugur.ar {t} –a inaugura ilex.o (pl.) – pomişor-ghimpos (Ilex incendi.ar {t} – a incendia Aquifolium) incens.o (subs.) – tămâie iliak.o - iliac (anatom.) incest.ar {n} –a comite un incesto ilion.o – ilion (osso iliaco) (anat.) inch.o – deget (2,54 cm.) iliterat.a - analfabet incid.ar {t} – a grava aspra … ilu - el incident.o - accident ilu.a – a lui, al său incit.ar {t} – a incita ilumin.ar {t} – a ilumina inciz.ar {t} – a face incizie ilustr.ar {t} – a ilustra -ind- - sufix carte indică : “care este demn iluzion.ar {n} -a avea iluzi -im- - sufix care indică o fracţie (du-im-o = de” (honor-ind-a = demn de onoare) jumătate; tri-im-o = a treia parte ; dek-im-o indemn.o – despăgubire index.o - index (cărţi), ac (de ceasornic), = a zecea parte) concordanţă imagin.ar {t} –a imagina indic.o - indiciu imaginar.a - imaginar (mat.) indicion.o – convocarea a unei adunări imaj.o - imagine indiferent.a - indiferent iman.ar (rel.) {n} – a fi eminent (filos.) indig.o (subs.) - indigo imbast.ar {t} – a însăila indign.ar {n} – a se indigna imbecil.a - imbecil indij.ar – a avea nevose de…; a-i lipsi imbib.ar {t} – a îmbiba imbrik.ar {t} – a adoperi cu plăci de ragilă indijen.a - indigen indik.ar {t} – a indica arsă indikativ.o - indicativ (gram.) imens.a - imens indikator.o - indicator imers.ar {t} –a cufunda individu.o - individ imit.ar {t} – a imita indolent.a - indolent,leneş imobl.o - imobil (subst.) indos.ar {t} – a gira (com., CEC) imol.ar (rel.) {t} –a se sacrifica indukt.ar (fiz.) {t} – a face inducţiune (log., imortel.o – imortală (plantă sau floare) fis.) impas.o – fundătură indukt.at.o – indus, armătură imped.ar {t} – a împiedica indulg.ar {t} – a fi indulgent imper.ar {t} -a ordona (cuiva ceva de indult.o (rel.) - amnistie făcut), a comanda industri.o - industrie imperativ.o - imperativ (gram., filoz.) indut.ar {t} – a tencui imperfekt.o - imperfect (gram., filoz.) inerci.o (fiz.) – inerţie (fis.) imperi.o (polit.) - imperiu (stat) inert.a - inert imperi.al.a kron.o (pl.) – coroană infalibl.a - infailibil imperială (bot.) infam.a - infam impertinent.a - impertinent infant.o - copil fată sau băiat (până la 7 impetu.ar {n} – a se entuziasma ani) implement.o (utensilo) – instrument, infantri.o -infanterie unealtă infekt.ar {t} – a infecta implicit.a - implicit infer.ar {t} –a deduce implik.ar {t} –a se implica inferior.a - inferior (în sociologie) implor.ar {t} – a implora, a ruga infern.o (rel.) - infern imploz.ar (fiz.) {n} –a face o implozie infest.ar {t} – a infesta import.ar {n} – a fi important 84 infiltr.ar {m} – a se infiltra infinit.a - infinit infinitezim.a - infinitezim infinitiv.o - modul infinitiv infirm.a - infirm infix.o – infix (ling.) infl.ar – a se unfla inflam.ar (medic.) {t} –a inflama inflex.ar {t} - (tr.) a face o inflexiune (gram., mat., geom.) influ.ar – a influenţa influenz.o (patol.) – gripă (med.) inform.ar {t} –a (se) informa informatik.o (cienco) – informatică infr.e - sub infr.a – cel mai jos infuz.ar {t} – a face infuzie ingest.ar {t} – a ingera ingran.ar (mek.) {t} – a angrena (roţile dinţate) ingredient.o - ingredient inguin.o – vintre, pântec (anat.) inhal.ar {t} – a face inalaţii, a inhala inher.ar {n} – a fi inerent inhib.ar {t} – a se înhiba inici.ar {t} – a se iniţia, a începe injekt.ar {t} – a se injecta injeni.ar {n} – a industrializa injenior.o - inginer ink.o (subs.) – încastrat inkandec.ar {n} – a fi incandescent inkardin.ar – a întemeia pe un principiu inkarnac.ar (rel.) {n} - (intr.) a se încarna (teol.) inkas.ar {t} – a încasa (fin.) inkastr.ar – a încastra inklin.ar {m} – a se înclina inkluz.ar {t} – a include inkognit.o - anonimat inkombr.ar – a ocupa mult loc inkrust.ar – a incrusta inkub.o – coşmar inkubac.ar (medic.) {n} – a fi în incubator inkulk.ar {t} – a imprima în minte (tr.) inkur.ar {t} – a “merge” către ceva (fig.) inkurs.ar {t} – a face incursiune inocent.a - inocent inokul.ar (medic.) {t} – a inocula inquest.ar {t} – a investiga, a cercata inquizicion.o (rel.) – inchiniţia (istor.) insekt.o (animalo) – insectă insert.ar {t} – a introduce insidi.ar {t} – a întinde o cursă insign.o – semn distinctiv insinu.ar {t} –a insinua insipid.a - insipid insist.ar {n} – a insista insolent.a - insolent inspekt.ar {t} – a face inspecţie inspir.ar {t} – a se inspira instal.ar {t} – a se instala instant.o – clipă, moment instig.ar {t} –a instiga instil.ar {t} – a picura instint.o - istinct instituc.ar {t} – a institui institut.o - institut instrucion.o – instrucţie instrukt.ar {t} –a instrui, a învăţa instrument.o (utensilo) - instrument insul.o – insulă insulin.o (biokemio) – insulină insult.ar {t} – a insulta intali.o (arto) – piatră preţioasă, giuvaier integr.a – întreg, integral integr.o - (numer) întreg integral.o – integrală (mat.) intelekt.ar {t} –a înţelege (filoz.) intelekt.al.a - intelectual inteligent.a - inteligent intenc.ar {t} – a avea intenţia de a …, a se propunere intenc.o – intenţie intendanc.o (milit.) - intendent (mil.) intendant.o – secretar de notar, jelbar intens.a - intens inter – între inter.nacion.a – internaţional inter.rupt.ar {t} –a întrerupe inter.sek.ar {t} – a întretăia inter.ven.ar {n} – a interveni (pers.) intercept.ar {t} – a intercepta interces.ar {n} -a intercede interdikt.ar {t} – a interzice interes.ar {t} – a interesa interest.o - interes (com.) interfer.ar (fiz.) {n} – a interfera (fiz.) interim.o - interim interjecion.o – interjecţie intermez.o (muz.) – pauză, intermezzo intermit.ar {n} – a fi intermitent intern.a - intern interogativ.o - interogativ (gram.) interpel.ar {t} –a interpela interpol.ar {t} – a interpune interpret.ar {t} –a înterpretare interstic.o – interstiţiu interval.o - interval interviuv.ar {t} –a intervista intestin.o - intestin intim.a - intim inton.ar (muz.) –a intona intoxik.ar {t} – a (se) intoxica intrig.ar {n} –a complota, a intriga intrik.ar {t} – a (se) amesteca intrinsek.a - intrinsec introdukt.ar {t} – a introduce, a (se) prezenta (în societate) introvert.o – introvertit intruz.ar {n} – a se introduce intuic.ar {t} – a intui intumec.ar (medic.) {n} – a se unfla inul.o (pl.) – inulă de câmp inund.ar {t} – a inunda invad.ar {t} – a invada invalid.a - invalid invektiv.ar {t} – a lansa invective invent.ar {t} – a inventa inventari.ar {t} – a inventaria invers.a - invers invers.ig.ar {t} – a inversa invest.ar {t} – a investi invit.ar {t} – a invita iod.o (elem.) - iod ion.o (fiz.) - ion ionik.a (arkit.) – ionică (arh.) ips.a – acelaş ir.ar {n} – a merge irac.ar {n} – a fi coleric, nervos irac.o – mânie, furie irac.ig.ar {t} – a (se) supăra, a (se) enerva irg.a – oricare, oricine (adj.) irg.o – orice lucru irg.u – oricine (pron. indef.) irg.ube - oriunde irg.a.lok.e - oriunde irg.e.kande – oricând irid.o (pl.) – stânjenel irigac.ar {t} –a iriga iris.o - iride (curcubeu şi mat.) irisit.o – infamaţia irusului (medicină) irit.ar (medic.) {t} – a (se) irita ironi.o - ironie irupt.ar {n} – ia erupe iskemi.o (medic.) - ischemie iskion.o (anat.) - ischion islam.o - islam, islamism -ism- -sufix care indică o doctrină, sau credinţă (katolik-ism-o=catolicism, socialism-o=socialism) -ist- -sufix care indică profesia unei persoane, (pian-ist-o= pianist);indică de asemenea un adept a unei doctrine( socialist-o= socialist) istm.o - istm it.a (= ta) - acela,aceea,aceia, acelea (adj.) it.o (= to) – acela (sing.) it.i (= ti) – aceia, acelea (pron. pl.) iter.ar {t} –a repeta iter.e – din nou itinerari.o - intinerariu -iv- - sufix care se adaugă la rădăcina verbală şi indică :” este capabil să” (instrukt-iv-a = instructiv) -ivor- - -ivor (karn-ivor-a = carnivor) ivor.o (subs.) - ivorio -iz- - sufix care se adaugă la rădăcina verbală şi semnifică a aproviziona, a pune ceva (vest-iz-ar =a se îmbrăca; elektr-iz-ar = a electriza, armi-iz-ar=a arma) izobar.o (meteorologioo) - izobar izocel.a (geom.) - isoscel izol.ar {t} -a izola izoterm.o (meteorologio) - (linea) izoterm J ja – deja (ne ja: nu încă) jabot.o (vesto) – jabotă jac.ar {n} – a zace jad.o (min.) - jad jaguar.o (mamif.) - jaguar jak.o (vesto) – giacă 85 jak.et.o – giachetă jakobin.o - iacobin (pol.) jaluz.a - gelos januar.o - ianuarie jar.o - jar jardinier.o – jardinieră ( bucăt.) jargon.ar {n} – a vorbi în jargon jargon.o - jargon jasmin.o - iasomie jasp.o (min.) - jasp jasp.um.ar {t} – a marmora javelin.o (armo) – suliţă, lance jaz.o (muz.) - jaz je.o (ucelo) – găiţă (pasăre) jele.o (subs.) – gelatină (conservă) jelozi.o (domo) - jaluzele jem.ar {n} –a geme jemel.o – geamăn jen.ar {t} –a incomoda jendarm.o - jandarm jeneroz.a - generos jeni.o - geniu (mil.) jenjiv.o - gingie jenjivit.o (patol.) – gingivită jentil.a – gentil, amabil jer.ar {t} –a administra, a gestiona jerm.o (biol.) - germen jerze.o (vesto) – pulovăr (de lână) jet.ar {t} - arunca jezuit.o - gesuit jibet.o (aparato) – furcă, răspântie jig.o (muz.) - giga (dans) jilet.o (vesto) - gilet jilflor.o - viorea (floare) jin.o - gin jinjer.o - ghimbir jir.ar {n} – a roti, a gira jiraf.o (mamif.) – girafă jok.ar {n} – a glumi joke.o – jokeu joli.a – graţios, frumos jongl.ar {n} – a jongla jonk.o – corabie mică indiană, chineză jonquil.o (pl.) – narciză jorn.o – ziuă (opusul nopţii) jovdi.o – joi joy.ar {n} – a se înveseli joy.o - veselie ju.ar {t} – a se bucura jubile.ar {t} – a sărbători Jubileul judaism.o (rel.) – iudaism, ebraism judaist.o (rel.) - iudeu judici.ar (jud.) {t} – a judeca (jurid. , Drept) judik.ar {t} – a judeca (sensul comun) jugular.a (anat.) – jugulară jujub.o (frukto) – jujubă juli.o - iulie julien.o – supă de legume jung.ar {t} – a ataca, a prende, a agăţa (cai, vagoane etc.) jungl.o (biol.) – junglă juni.o - iunie junior.a – junior, foarte tânăr kalik.o – pânză de bumbac (ţesătură) kalk.o (subs.) - calciu kalkul.ar {t} – a calcula kalm.a - calm kalmar.o (animalo) - calamar kalor.o – căldură (fiz.) kalori.o (mez.) - calorie kalorimetr.o (instr.) - calorimetru kalot.o – calotă, cupolă kalqu.ar {t} – decălca kalson.o (vesto) – chiloţi kalumni.ar {t} – a calumnia kalv.a - chel kalvari.o (rel.) - calvar kalz.o (vesto) - ciorap K kalz.et.o – şosetă kab.o - cap (geogr.) kam – ca şi (comparaţie) kabal.o – cabală kam.o (mek.) - cochilie kaban.o – cabană kamali.o (vesto) – pelerină (îmbrăcăminte kabaret.o - cabaret (spectacol), varietăţi eccelziastică.) kabin.o – cabină kamarad.o – camarad, prieten kabl.o (utensilo) - cablu kamarili.o – camarilă kabr.ar {n} – a se cabra (despre cai) kambi.ar {t} – a schimba kabriolet.o (veturo) – cabrioletă (două roţi) kambr.ar (mek.) {t} – a se curba kad (= ka) - (semn de interrogaţie directă kame.o - camee şi in directă; franceză: est-ce que) kamel.o (mamif.) – cămilă kadavr.o (biol.) - cadavru kameleon.o (rept.) - camaleon kadenc.ar {t} – a ţine cadenţa kameli.o (pl.) - camelie kadet.o - cadet (mil.) kamen.o (arkit.) – cămin, vatră kadr.o - cadru kamer.o (utensilo) – aparat de fotografiat kaduk.a – căzătoare kamfor.o (subs.) - canfor kafe.o - cafea kamil.o (utensilo) – brancardă kafein.o (subs.) – cofeină kamion.o (veturo) - camion kaftan.o (vesto) – caftan (îmbrăcăminte kamiz.o (vesto) – cămaşă islamică) kamizol.o (vesto) – cămăşuţă kaiman.o (rept.) - caiman kamomil.o (pl.) – camomilla, muşeţel kait.o (aparato) - zmeu kamp.ar {n} – a întinde tabără kaj.o – colivie kamp.ey.o – chemping kak.ar {m} – a defeca kampani.ar {n} – câmp de batalie kaka.o - cacao kampanul.o (pl.) – campanulă, clopoţel kakatu.o (ucelo) – specie de papagal (bot.) kaki.a (koloro) - cachi kampesh.o (arb.) – câmpenesc kakofoni.o - cacofonie kamufl.ar {t} – a camufla kaktus.o (pl.) - cactus kan.o (pl.) – restie de baltă kal.o (patol.) – bătătură kanab.o (pl.) – cânepă kalam.o – pană de pasăre kanabin.o (ucelo) – cânepar kalamin.o (subs.) – calamină kanal.o - canal kalamitat.o - calamitate kanali.o - canalie (personă) kalandr.ar {t} – a calandra kanape.o (moblo) - canapea kalci.o (elem.) - calciu (chim.) kanari.o (ucelo) - canar kaldier.o (aparato) - cazan kanceler.o – funcţionar la registratură kaldron.o (koquo) - ceaun kancer.o (patol.) - cancer kalembur.o – joc de cuvinte kande, kand – când kalend.o - (-i) calende kandel.o (utensilo) – lumânare kalendari.o - calendar kandelabr.o - candelabru kalendul.o – calendula (gălbenele) kandi.o – zahăr cubic kalesh.o (veturo) – caleaşcă kandid.a - sincer kalfat.ar {t} – a călăfătui (marin.) kandidat.o - candidat kali.o (elem.) - potasiu (chim.) kanel.o – canal de irigaţie kalibr.o - calibru kanguru.o (mamif.) - cangur kalic.o – cupă kanibal.o - canibal kalidoskop.o (aparato) - caleidoscop kanikul.o – caniculă kalif.o - calif kanin.a (biol.) - canin ( dinte) kaligraf.ar {t} –a caligrafia kankr.o (animalo) - rac; cancro (astr.) juniper.o (arb.) – ienupăr junk.o (pl.) – corabie mică junt.ar {t} – a uni, a adăuga jup.o (vesto) – fustă jur.ar {t} – a jura juri.o (jud.) - juriu jurisprudenc.o (jud.) –jurisprudenţă jurnal.o – ziar, jurnal jus - deabea just.a – just, adevărat justif.ar {t} – a justifica justifik.ar {t} – a justifica jut.o – iută juvel.o - bijuterie 86 kano.o - canoe kanon.o - canon kanonik.o (rel.) - canonic kanot.o – barcă pneumatică kanson.o (muz.) – cântec kant.ar (muz.) – a cânta kantabil.o (muz.) – cantabilă kantat.o (muz.) – cantată (mus.) kantik.o (rel.) – compoziţie poetică solemnă cu conţinut narativ sau relios kantin.o – pivniţă kanton.o (polit.) - canton kantor.o (rel.) – cântăreţ (de biserică) kanvas.o – tel de bumbac sau de in kaolin.o (subs.) - caolin kaos.o - haos kap.o – cap kapabl.a – capabil (abile) kapac.a – încăpător kapel.o – capelă kaper.o - caper kapilar.a (fiz.) - capilar kapital.o - capital (fond) kapitan.o – căpitan kapitel.o (arkit.) - capitel kapitul.o - capitol kapitulac.ar {n} – a capitula kapon.o (ucelo) - clapon kaporal.o - caporal kapot.o – capotă (automobil , etc) kapr.o (mamif.) – capră kapreol.o (mamif.) – caprioară kapric.o - capriciu kaprifoli.o - caprifoi kaprikorn.o (insekto) - capricorn Kaprikorn.o (astrol.) - Capricorn kapriol.ar {n} – a face sărituri kapstan.o (mek.) – scripete (mar.) kapsul.o – capsulă kapt.ar {t} - a captura kaptac.ar {t} – a obţine prin momire kapuc.o (vesto) – glugă kapuchin.o (pl.) – varietate de lăptucă cu frunze late kar.a - drag karab.o – specie de carabuş carnivor karabin.o (armo) – carabină karaf.o – carafă karakal.o (mamif.) - caracal karakter.o – caracter karambol.ar {n} –a face carambol karamel.o - caramel karat.o (mez.) - carat karavan.o – caravană karavel.o – caravelă karb.o (elem.) - carbon karbat.o (kem.) - carbonat karbon.o (min.) – cărbune karborund.o (kem.) – carbonat de siliciu karbunkl.o – cărbune, antrax (boală) karbur.ar (tekn.) {t} –a carbura karburator.o (tekn.) - carburator karcer.o – puşcărie kard.ar {t} – a carda kardamin.o (pl.) - cardamine de râu kardamom.o – specie de plantă din India kardan.o (mek.) - cardan kardel.o (ucelo) - sticlete kardinal.a - cardinal (adj.) kardinal.o - cardinal (subst.) kardiologi.o - cardiologie kardon.o (pl.) –spin kardun.o - cardon (bot.) kare.ar {t} – a face fără karel.o – ciubuc mic; romb (joc de cărţi) karen.o – carenă karesm.o (rel.) – postul mare păresimi karez.ar {t} – a mângâia karg.ar {t} – a încărca kari.ar (medic.) {n} - (intr.)a (se) caria (dinţii) karic.o (pl.) - rogoz (bot.) karier.o – carieră karikat.ar {t} – a face o caricatură kariofil.o – cuişoare (de garoafă) karism.o – carismă karitat.o – caritate karlin.o (pl.) – turtă karmezin.a – cărămiziu, stacojiu karmin.o - carmin karn.o - carne karnacion.o - încarnat karnaval.o - carnaval karos.o (veturo) – trăsură (antică) karot.o – morcov (bot.) karp.o - crap (peşte); puls, carp (anat.) karpent.ar {t} – a lucra ca dulgar karpin.o (arb.) - carpin kart.o – cartonaş, carte de vizită kartam.o – şofran (bot.) kartav.ar {n} – a pronunţa 'r' gutural karter.o (mek.) - carter kartezian.a - certozin kartilag.o - cartilagiu kartoch.o – cartuş kartografi.o (cienco) - cartografie karton.o - carton kartush.o – ornament în formă de cornet (archit., scult.) kartuzi.o (rel.) – mânăstire de călugări certozini (eclez.) karub.o – roşcovă (sau dulce) karusel.o - carusel karvi.o - chimion kas.o – casă ( de plătit) kasac.ar (jud.) {t} –a casa, a revoca (jur.) kaset.o – casetă kashalot.o (mamif.) – specie de caşalot kashmir.o – kaşmir (ţesătură) kasi.o (subs.) - siminichie (fruct) kasis.o (frukto) - ribes negru, coacăze kask.o (vesto) – coif, cască kaskad.o – cascadă kason.o (aparato) – ladă, cufăr kasquet.o (vesto) – beretă, caschetă kasrol.o (koquo) – cratiţă cu coada lungă kast.o – castă (socială) kastan.o (frukto) – castană (fruct) kastel.o - castel kastere.o (farm.) – lichid extras dintr-o glandă a castorului folosit în medicină şi în parfumerie kastor.o (mamif.) - castor kastr.ar {t} – a castra kat.o (mamif.) – pisică kataklism.o – cataclism katakomb.o – catacombă katalepsi.o (patol.) – catalepsie kataliz.ar (kem.) {t} -a cataliza katalog.o - catalog katamaran.o (batel/nav) - catamaran kataplasm.o (medic.) – cataplasmă katapult.o (armo) – praştie katar.o (patol.) – guturai, catar katarakt.o – cataractă (geo. e med.) katastrof.o – catastrofă katedr.o (moblo) – catedră katedral.o – catedrală kategori.o - categorie kategorik.a - categoric katekism.o (rel.) - catehism katen.o (utensilo) – catenă, lanţ kateter.o (kir.) - cateter katgut.o – maţ de oaie kation.o (fiz.) - cation katis.ar {t} – a catifela katod.o (elek.) - catod katolik.a - catolic kauchuk.o (subs.) – cauciuc kauchuk-fig.ier.o (arb.) – pomul de cauciuc kaucion.o – cauţiune kaud.o (biol.) – coadă kaul.o – specie de conopidă kaul.o-rap.o - cavolo rapa kauri.o (zool.) – cochilie albă kauter.o (medic.) - cauter (chirur.) kauz.o – cauză kav.a – cablu, funie groasă kaval.o (mamif.) - cal kavalier.o - cavaler (titlu) kavalk.ar {t} –a călări kavalri.o - cavalerie kavatin.o (muz.) – cavatină kavern.o – cavernă, grotă kaviar.o - caviar kay.o - stradă (dea lungul mării sau a unui râu) kayak.o (batel/nav) - caiac kayen.o - piper de Caiena kayer.o - caiet kaz.o - caz kazak.o (vesto) – casacă kaze.o – brânză , caş kazein.o (subs.) – caseină kazern.o – cazermă kazin.o - Casinò kazual.a (filoz.) - cazual kazuar.o (ucelo) - cazuar ke – că, ca să kegl.o - popic kel.o – cheiţă (tehn.) 87 keler.o – cantină kelk.a - vreun, oarecare kelk.a.foy.e – câteodată kelk.e – un pic kemi.o (cienco) - chimie kepi.o (vesto) – chipui keratin.o (biokemio) – cheratină keri.o - curry kerl.o - tip straniu, ciudat kermes.o (insekto) - chermes kern.o (biol.) – sâmbure (de piersică, etc) kerozen.o (subs.) - cherosen, petrol de iluminat kerub.o (rel.) - heruvin kest.o – ladă, vas, recipient kidnap.ar – a rapi kik.ar {n} – a trage şuturi kili.o – chilă kilo- (mez.) - kilokilogram.o (mez.) - kilogram kilometr.o (mez.) - kilometru kilowat.o (1000 wati) - kilowatt kilt.o - kilt kimer.o – himeră kimon.o - chimono kin - cinci kinestezi.o - cinestezie kiosk.o – chioşc kirk.o – biserică (edificiu) kiromanci.ar {t} – a face chiromanţie kirsh.o – ţuică de cireşe, vişinată kirurgi.o (medic.) - chirurgie kis.ar {t} –a (se) săruta kist.o (patol.) - cist klad.o –registrul de intrări şi ieşiri klak.ar {n} –a bate din mâini sau a bate dinţii de frig, a pocni biciul klam.ar {m} – a ţipa klam.o-punt.o – punct exclamativ klan.o - clan (trib în Scoţia sau Irlanda) klap.o – valvolă, cric, cheie (tecn.) klar.a - clar klarinet.o (muz.) - clarinet klarion.o (muz.) – trompetă klas.o – clasă klasifik.ar {t} –a clasifica klasik.a - clasic klaudik.ar {n} - a şchiopăta klaun.o - clown klauz.o (jud.) – clauzolă klav.o (utensilo) – clapetă klavikul.o – claviculă klef.o (utensilo) - cheie (comună) klem.ar {t} – a strânge, a înşuruba klematid.o (pl.) – remf klement.a - clement kleptomani.o - cleptomanie klerik.o - cleric klerk.o – jelbar, secretar de notar klient.o - client klif.o – stancă klik.o (mek.) – zăvor mic klikt.ar {n} – a face zgomot puternic klim.ar {t} – a urca klimat.o (meteorologio) – climă klimatologi.o (cienco) - climatologie klin.ar {m} – a pune deasupra, a se suprapune klinik.o (medic.) – clinică klink.o (utensilo) – clanţă, zăvor klinometr.o - gradometru, indicator de pendenţă kliper.o - clipper (navă) klish.ar {t} - atipări în stereotipic cu clichè klitorid.o (anat.) - clitoris kliv.ar {t} – a despica (cristalul) kloak.o – cloacă (şi anat.) klok.o – oră ( a ceasului) klor.o (elem.) - clor klorat.o (kem.) - clorat (chim.) klorid.o (kem.) – clorură klorofil.o (subs.) – clorofilă kloroform.o (kem.) - cloroform klosh.o – clopoţel klostr.o – curtea interioară a mânăstirii klov.o (utensilo) - cui kloz.ar {t} – a închide klub.o - club kluk.ar {n} – a cloncăni kluz.o – nară de ancoră (mar.) knut.o (utensilo) - bici ko- (fiz.) -co (prefix ştiinţific) ... koagul.ar {n} – a (se) închega koakt.ar {t} – a constrânge koal.o (mamif.) - koala koalis.ar {n} – a se coaliza kobalt.o (elem.) - cobalt kobay.o (mamif.) - cobai kobold.o - nebun kochenil.o – coşenilă kocinel.o – buburuză kodein.o (farm.) – codeină kodex.o - codice kodicil.o – codicil, adaus la textul unui testament koeficient.o - coeficient koercitiv.a forc.o (fiz.) – forţa coercitivă kofi.o (vesto) - scufie kofr.o – ladă, cufăr koher.ar {n} – a adera, a fi coerent koher.er.o (fiz.) - coherer (rivelat. unde electromagn.) koincid.ar {n} – a coincide koit.ar {n} – a face coit kok.o (subs.) - cocs koka.o (pl.) –arbore de cocă (bot.) kokain.o (subs.) – cocaină koket.a - cochet kokle.o (anat.) – melc koklush.o (patol.) – tuse măgărească kokon.o (biol.) – gogoaşă, cocoloş kokos.o (frukto) - nuce de cocos kol.o – gât kol-plak.o (muz.) - tastieră kol.um.o (vesto) - guler (îmbrăcăminte) kola.o – arbore de cola kolacion.ar {t} – a confrunta kolagen.o (biokemio) - colagen kolaret.o (vesto) – faşe de pânză folosită în jurul gulerulri sau în jurul gâtului animalelor kolateral.a - colateral kolchik.o – brânduşă (botan.) kold.a - frig koldkrem.o (subs.) – cremă emolientă şi protectoare koleg.o – coleg kolegi.o - institut pentru studi superioare ; colegiu kolekt.ar {t} – a colecţiona kolektivism.o (polit.) - colectivism kolektivist.o (polit.) – colectivist kolektor.o (fiz.) - colector (elet.) koleopter.o – gândac koler.o (patol.) – coleră kolesterol.o - colesterol koli.ar {t} – a culege (fructe, flori, etc.) koliar.o (vesto) - colier kolibri.o (ucelo) - colibri kolik.ar (medic.) {n} – a avea o colică kolimb.o (ucelo) – cufundar (pasăre) kolin.o – colină kolizion.ar {n} – a intra în coeziune kolm.o - culme kolofon.o (subs.) - colofoniu koloid.o (kem.) - coloid (chim.) kolok.ar {t} – a investi kolomb.o (ucelo) - porumbel kolon.o – coloană kolonel.o - colonel koloni.o - colonie kolor.o - culoare kolorit.o - colorit kolos.o – colos, gigant kolostomi.o (kir.) - colostomie kolport.ar {t} –a face pe vânzătorii ambulanţi kolubr.o (rept.) – şarpe neveninos din familia colubrizilor kolumn.o (tipog.) – coloană (tipogr.) koluzion.ar {n} – a încheia un acord între două părţi în prejudiciul unei a treia kolz.o (pl.) – colză kom - ca, în calitate de kom.o – virgulă kom.o-punt.o - punct şi virgulă koma.o (muz.) – comă (muz.) komand.ar {t} – a comanda (mil.) komandit.ar {t} – a finanţa o societate în comandită komandor.o – grad în ordinele cavalereşti komat.o (patol.) – comă kombat.ar {m} – a combate kombin.ar {t} – a combina komedi.o - comedie komedon.o (medic.) - punct negru format din sebum komenc.ar {m} – a începe komend.ar -{t} a ordina (marfă)a comisiona komensal.o - comesean 88 koment.ar {t} – a comenta komerc.ar {n} – a face comerţ komerc.o – comerţ komet.o – cometă komfort.o - comoditate komik.a - comic komis.ar {t} –a da o însărcinare komisari.o - comisar komision.o - comision komitat.o - comitat komiz.o – vânzător komocion.ar {t} – a emoţiona (med., psic.) komod.a - convenient, comod komod.o (moblo) – comodă komodor.o - contraamiral komon.o (polit.) - comună kompakt.a - compact kompan.o – tovarăş kompani.o - companie (com.; mil.) kompar.ar {t} – a paragona, a compara komparativ.o - comparativ (gram.) kompas.o (utensilo) - compas kompat.ar {n} – a compătimi, a-i fi milă kompat.em.a - milos kompendi.o - compendiu kompens.ar {t} –a compensa kompetent.a - competent kompil.ar {t} – a compila komplement.o - complement komplet.a - complet komplex.a - complex komplez.ar {n} – a se complace komplic.o - complice komplik.ar {t} -a complica kompliment.ar {t} –a complimenta komplot.ar {t} – a complota kompost.ar {t} – a compune (tipogr.) kompot.o – conservă, compot kompoz.ar {t} – a compune (sensul comun) kompr.ar {t} – a cumpăra kompren.ar – a înţelege kompres.ar {t} –a comprima kompromis.ar {t} –a compromite kompund.a (tekn.) - compus (de maşini) komt.o - conte komun.a - comun komuni.ar (rel.) {n} –a face comuniune (relig.) komunik.ar (komerco) {m} – a comunica komunion.o (rel.) - comuniune (de idee) komut.ar (fiz.) {t} –a comuta (mat., electr.) kon.o - con koncentr.ar {t} – a concentra koncept.ar {t} – a concepe koncern.ar {t} –a se referi la koncert.ar (muz.) {n} – a da un concert konces.ar {t} – a face concesii koncesion.ar – a face o concesiune konci.ar {t} – a avea conştiinţă de koncienc.o – conştiinţa koncil.o (rel.) - conciliu koncili.ar {t} – a (ri)concilia konciz.a - concis kondamn.ar {t} –a condamna kondens.ar {t} – a (face) condens kondensator.o (elek.) - condensator, kondicion.ar {t} – a pune o condiţie kondicion.al.o – condiţional (gram.) kondiment.o - condiment kondol.ar {t} – a face condoleanţă kondomini.ar (polit.) {t} – a avea condominiu kondomini.o (polit.) - condominiu kondor.o (ucelo) - condor kondukt.ar (fiz.) {t} –a conduce (căldură, electr.) konduktor.o – conductor de tren kondut.ar {n} – a se comporta konekt.ar {t} – a conecta konex.a - conex konfecion.ar {t} –a confecţiona (îmbrăcăminte) konfekt.o – bomboane de zahăr konfer.ar {n} –a conferi konfes.ar {t} –a se confesa konfesion.o (rel.) - confesiune (doctrină relig.) konfet.o - (-i) confeto konfid.ar {t} – a da în custodie konfidenc.ar {t} – a face o confidenţă konfirm.ar {t} -a confirma konfisk.ar {t} – a confisca konfit.ar (koquo) {t} – a zaharisi konflikt.ar {n} – a fi în conflict konform.a – conform konfront.ar {t} –a se confrunta konfund.ar {t} – a confunda konfuz.a - confuz kongenital.a - congenital kongr.o (fisho) – ţipar de mare (peşte) kongregacion.o – congregaţie kongres.ar {n} – a se reuni la un congres kongru.ar {t} – a fi congruent koni.o (utensilo) – prismă triunghiulară konifer.o (biol.) - conifer konik.o - conic konivenc.ar {n} – a fi complice konjekt.ar {t} – a face ipoteze konjel.ar {m} – a congela konjug.ar {t} – a conjuga (gram.) konjuncion.o – conjuncţiune konjuntiv.o (anat.) – conjunctivă (anat.) konjuntur.o – conjunctură konjur.ar {t} –a îndepărta , a înlătura( spiritele) konk.o (biol.) – cochilie konkav.a - concav konklav.o (rel.) – conclavă konkluz.ar {t} – a conclude (a deduce) konkord.ar {n} – a fi de acord konkordat.o (jud.) - concordat (com.) konkret.a - concret konkub.o - concubin konkurenc.ar {t} – a face concurenţă konkurs.ar {n} – a face concurs, competiţie konoc.ar {t} – a cunoaşte konosment.o – fraht, poliţă de marfă (mar.) konquest.ar {t} – a cuceri konsakr.ar {t} – a consacra konsekrac.ar (rel.) {t} - consacrare (relig.) konsanguin.a - consanguin konsent.ar {t} – a fi de acord cu konsequ.ar {t} – a urmări un rezultat (pentru a-l obţine) konserv.ar {t} –a (se) conserva konsider.ar {t} –a considera konsign.ar {t} – a consemna konsil.ar {t} –a consilia, a sfătui konsist.ar {n} – a consista konskript.ar (milit.) {t} – a înrola, a recluta konsolac.ar {t} – a consola konsold.o (pl.) – tătăneasă (plantă) konsome.o – supă konsonanc.ar {n} – a fi în consonanţă konsonant.o – consoană konsort.o – consortă konspir.ar {n} –a conspira konsput.ar {t} – a ţipa împotriva cuiva konstant.a – constanţă konstat.ar {t} - a constata konstern.ar {t} –a fi consternat konstip.ar (medic.) {t} – a fi constipat (med.) konstituc.ar {t} – a constitui konstitucion.o (medic.) – constituţie konstrikt.ar {t} – a restringe, a comprima konstrukt.ar {t} – a construi konsul.o - consul konsult.ar {t} – a consulta konsum.ar -a consuma kont.ar {t} – a număra kont.o - cont kontagi.ar (medic.) {t} – a (fi) contagios kontakt.ar {n} – a fi în contact cu kontamin.ar {t} –a contamina kontant.a - (-e) bani în numerar kontempl.ar {t} –a contempla konten.ar {t} – a conţine kontent.a – satisfăcut, mulòţumit kontest.ar {t} – a contesta kontigu.a - contiguu kontinenc.ar {n} – a se abţine, a face abstinenţă kontinent.o - continent kontingent.o - contingent (mil., finanţe.) kontinu.a - continu kontor.o - uficiu, agenţie kontraband.ar {t} –a face contrabandă kontrabas.o (muz.) - contrabas kontrafakt.ar {t} –a contraface, a falsifica kontrafort.o (arkit.) - contraforte kontrakt.ar {t} – a (se) contracta (ref.la muşchi, etc) kontralt.o (muz.) – contraltă (de voce, de persoană) kontrapunt.o (muz.) – contrapunct, alternanţă de teme kontrast.ar {n} – a contrasta kontrat.ar (jud.) {t} – a face un contract kontravenc.ar {t} – a contraveni 89 kontre – contră, împotrivă kontre.a - contrariu (adj.) kontre.e – din contră (adv.) kontribut.ar {t} –a contribui (cu), a face contribuţie kontric.ar (rel.) {n} – a face o rugăciune exprimând pocăinţă kontrol.ar –a controla,a examina kontrovers.ar {t} – a avea o controversie kontumac.a (jud.) {t} - contumacie kontur.o - contur kontuz.ar (medic.) {t} – a face contuzie konvalec.ar (medic.) {n} – a fi în convalescenţă konvekt.ar (fiz.) {t} – a purta,a transporta, a face o convecţie (fiz.) konven.ar {n/p} – a conveni konvencion.ar (jud.) {n} – a se pune de acord konvent.o – adunare generală konverg.ar {n} – a converge konvers.ar {n} – a conversa,a discuta konvert.ar {t} – a se converti konvertor.o (aparato) – convertor, comutator konvex.a - convex konvink.ar {t} – a convinge konvolvul.o (pl.) – volbură (bot.) konvoy.ar {t} – a escorta (mil.) konvuls.ar (medic.) {n} – a avea convulsi konyak.o - coniac kooper.ar {n} – a coopera kooperativ.o – cooperativă koopt.ar {t} – a copta koordin.ar {t} –a coordina kopaiv.o –reşină medicinală kopal.o (subs.) - copal kopi.ar {t} – a copia kopi.ur.o - copie kopr.o (subs.) – cupra (mandorlă de cocos) kops.o – pădure care se taie periodic kopul.o – copulă kopulac.ar {n} –a se împerechea (sexual) koqu.ar {t} – a cuace kor.o (muz.) - cor korali.o (subs.) - coral koram - în prezenţa de koran.o (rel.) - coran korb.o – coş korbel.o (arkit.) – consolă, etajeră (arhit.) kord.o (utensilo) – coardă, şnur kord.o-pont.et.o (muz.) – căluş la instrumentele cu coarde kordi.o – inimă kordit.o (subs.) – inflamaţie a corzilor vocale; exploziv kordon.o (utensilo) - cordon kore.o (patol.) – boală a sistemului nervos (med.) koregon.o (fisho) - coregon korekt.a – corect, just korelat.ar {m} – a fi corelat korent.o (fiz.) - corent (electric) korespond.ar {n} – a coresponda koriandr.o - coriandru koridor.o (arkit.) - coridor korint.o (frukto) – strugure stafidit (stafidă) korion.o (anat.) - corium kork.o (subs.) –stejar de plută kormoran.o (ucelo) - cormoran (comun), marangon (pasăre) korn.o (biol.) - corn (în toate sensurile) kornaj.ar (patol.) {n} – a respira uşor kornak.o – cornac, conducător de elefanţi kornamuz.o (muz.) - cimpoi korne.o - cornee (anat.) kornel.o (frukto) – coarnă (fruct) kornet.o - cornet kornic.o (arkit.) - cornice kornik.o (ucelo) – cioară korod.ar {t} – a coroda korol.o (biol.) – corolă korolari.o (filoz.) - corolar koronal.a - coronar koroner.o - coronar korp.o (biol.) - corp korporacion.o – corporaţie korpulent.a - corpulent korpuskul.o (biol.) - corpuscul kors.o - corso (stradă largă) korsaj.o (vesto) - corsaj korset.o (vesto) – corset, bustieră kort.o (jud.) - curte kortic.o (biol.) – scoarţă kortizon.o (biokemio) - cortizon korund.o (subs.) - corindon (mineral) korupt.ar {t} – a conrupe (pr. şi fig.) korv.o (ucelo) - corb korve.ar {n} – a face serviţii ingrate şi grave korvet.o – corvetă koshmar.o - incub kosm.o - cosmos kosmetik.o (arto) – cosmetică (ştiinţific) kosmologi.o (cienco) - cosmologie kosmonaut.o - cosmonaut kosmopolit.a - cosmopolit kost.o - coastă (anat.) kostum.o (vesto) - costum de haine kot.o – cotă kotlet.o - cotlet koton.o (subs.) – coton, bumbac kov.ar (biol.) {t} – a cloci kovr.ar {t} – a acoperi koyot.o (mamif.) - coiot koz.o – lucru kozak.o – cazac krab.o (animalo) - crab (de mare) krak! – trosc (reproduce zgomotul)! krak.ar {n} – a scârţâi, a falimenta (banca) kraknel.o - crocant (dulce) kramp.o (medic.) – crampă krampon.o -crampon kran.o (mek.) –macara montată (mec.) krani.o - craniu krapul.ar {n} –a chefui,a beţi kras.o (subs.) – murdărie, lucruri murdare krateg.o (arb.) – biancospino, păducel krater.o - crater (geol.; arheol.) kravach.o (utensilo) – cravaşă kravat.o (vesto) – cravată krayon.o - creion kre.ar {t} – a crea krecent.o – sendviş cu unt (în formă de jumătate de lună) kred.ar {t} – a crede kredenc.o (moblo) – bufet (de bucătărie) kredit.ar {t} – a credita, a face credit krem.o (subs.) – frişcă, cremă de lapte kremac.ar {t} – a incinera krenel.o (arkit.) - crenel (de turnuri etc) kreozot.o (subs.) - creuzet (chim.) krep.o – văl krepis.ar {t} – a tencui krepit.ar {n} – a trosni, a fâşâi krepuskul.o - crepuscul kres.o – năsturel kresk.ar {n} –a creşte kresp.o – mincinea, clătită krest.o – creastă krestomati.o - antologie kret.o (subs.) - gips kretin.o - cretin krev.ar {m} – a crepa krevet.o (animalo) – crevete de mare krevis.ar {m} – a se fisura kri.ar {n} – a ţipa, a striga kribl.o (utensilo) – greblă krik.o (utensilo) - cric kriket.o - crichet (joc englezesc) krimin.ar (jud.) {n} – a comite o crimă krin.o (biol.) - crin krinolin.o – crinolină kriolit.o (min.) – criolit krip.o (utensilo) - iesle kripl.a - schilod kript.o (arkit.) – criptă kriptogam.o (biol.) – criptogame kriptograf.ar {t} – a criptografa kripton.o (elem.) - krypton krisp.a – încreţitură kristal.o - cristal kriteri.o - criteriu kritik.ar {t} – a critica kriz.o – criză krizalid.o (biol.) – crisalidă krizantem.o – crizantemă krizokalk.o (min.) - crisocol kroas.ar {n} –a orăcăi kroch.ar {t} – a lucra cu croşeta krok.ar {t} – a sparge în dinţi kroket.o - crochet (joc) krokodil.o (rept.) - crocodil krom.o (elem.) - crom kromatik.a (muz.) - cromatic (muz., opt.) kromatografi.o (cienco) - cromatografie kromosom.o (biol.) – cromozom kron.o – coroană kronglas.o (subs.) – geam coroană (opt.) kronik.a - cronic kronik.o – cronică 90 kronologi.o (cienco) - cronologie kronometr.o (aparato) - cronometru krop.o (biol.) – guşă kros.o – pat de armă krotal.o (rept.) – crotal, şarpe cu clopoţei kroz.ar {n} – a naviga în jus şi în jos (navig.) kru.o - echipaj kruc.o - cruce kruc.um.ar {t} – a încrucişa kruch.o - ibric krucifer.o (pl.) – cruciferă (bot.) krucifix.o - crucifix krud.a – crud, neprelucrat, brut (ceară de albine, ulei ) kruel.a - crudel krug.o – cană, ulcea (groasă) krul.ar {n} – a clătina, a cădea, a se prăbuşi krum.o – miez de pâine krumpl.ar {t} – a se mototoli krup.o (patol.) - crup krupier.o - croupier krur.o – coapsă krust.o – crustă krustace.o (animalo) – crostaceu kruzel.o - cuptor kuaf.ar {t} – a coafa kub.o - cub kubit.o - cubitus (anat.) kud.o - cot kugl.o (armo) – glonţ, proiectil (de arme de foc) kuk.o - tort kukombr.o (pl.) - castravete kukul.o (ucelo) - cuc kukurbit.o (pl.) – cucurbită kukurbitace.o (pl.) - cucurbitacee kul.o – şezut kulat.o – chiuloasă kulbut.ar {n} – a se rostogoli kulc.o – ţânţar kulier.o (utensilo) – lingură kulis.o - culise (teatru) kulmin.ar {n} –a culmina kulp.ar {n} – a comite o greşeală, a avea vină kult.ar (rel.) {t} – a vavea un cult kultel.o (utensilo) – cuţit kultiv.ar {t} – a cultiva (pr şi fig.) kultur.o – cultură kumin.o – chimion (roman) kumpres.o (medic.) – compresie (chir.) kumulus.o (meteor.) - cumul (meteorologie) kun - cu (împreună cu) kun.e – împreună kun.ven.ar {n} – a conveni,a ţine o reuniune, a aduna kuneiform.a - cuneiform kunikl.o (mamif.) - iepure kup.o – cupă kupe.o (veturo) - cupè kupl.ar (mek.) {t} – a cupla (mec.) kupl.o, -es.o (mek.) - îmbinare kuplet.o – strofă (couplet) kupol.o (arkit.) – cupolă kupon.o - cupon kupr.o (elem.) - cupru kur.ar {n} – a alerga kurac.ar (medic.) {t} –a îngriji (med.) kuraj.ar {t} – a avea curaj kurar.o (subs.) – curară kuras.o – platoşă kurat.ar – a face curatelă kurent.o - curent kuret.o (medic.) – curăţire kuri.o (rel.) - curie kurier.o - curier (dipl., de război), mesager kurioz.a - curios kurkulion.o – gândac care roade grâul (insectă) kurli.o (ucelo) – fluieralul mare kurs.o - curs kursiv.a - cursiv (tip.) kursor.o (mek.) - cursor (t. tecn.) kurt.a - scurt kurtaj.ar {n} – a face pe mijlocitorul, intermediar kurten.o (domo) – cortină kurtez.ar {t} – a curteza kurv.a - curbat kusen.o (domo) – pernă kush.ar {t} – a culca kush.ar su {t} – a se culca kuskus.o – cuşcuş kuspid.o (geom.) – vârf de lance, de săgeată, de con kust.ar {t} –a costa kustum.ar {t} – a avea obiceiul de a, a se costuma kustum.o - costum, obicei kuti.o – reţea de sârmă kutikul.o – cuticulă kutr.o - cuter (navă cu un singur catarg) kuv.o – zăcătoare kuvent.o – mânăstire kuvert.o - plic (de scrisoare) kuz.o – văr sau verişoară L la – toate articolele determinative labi.o – buză labirint.o - labirint labor.ar {m} – a lucra, a munci laboratori.o - laborator labr.o (fisho) – peşte buzat lac.o (vesto) – legătură lacer.ar {t} – a rupe, a smulge, a sfâşia lacert.o (rept.) – şopârlă laciv.a – vulgar, obscen lad.o – cutie de tablă lag.o - lac lagun.o – lagună laik.a - laic lak.o (subs.) - lac lake.o – lacheu, om servil lakonik.a - laconic lakrim.o (biol.) – lacrimă lakt.o - lapte laktos.o (subs.) – lactoză (chim.) lakun.o – lacună lal.ar {n} – a vocaliza ca şi un copil lam.o (utensilo) – lamă lama.o – lamă (rel.; zool.) lamantin.o (mamif.) - lamantin (zool.) lamel.o – laminat, placă subţire de metal lament.ar {n} –a se plânge, a se lamenta lamin.ar {t} -a lamina lamp.o (utensilo) – lampă lampion.o (utensilo) - lampion lampir.o - licurici lampred.o (fisho) – lampretă (peşte) lan.o (subs.) – lână lanc.o (armo) - lancie lancin.ar {n} – a înţepa land.o – ţară, pământ lang.o – limbă (anat.) langor.ar {n} – a lâncezi langust.o (animalo) – langustă lani.o (ucelo) – specie de şoim lanj.o (vesto) – faşe (pentru copii mici) lanolin.o (subs.) – lanolină lans.ar {t} –a lansa lantern.o (utensilo) – lanternă lanug.o (biol.) - pelurie lap.ar {t} – a bea ca un câine laparoskopi.o (medic.) - laparoscopie laparotomi.o (kir.) - laparotomie lapid.o – lespede lard.o (subs.) – grăsime de porc, slănină laric.o (arb.) – zadă laring.o - laringe laringit.o (morbo) – laringită larj.a – largă larv.o (biol.) – larvă las.ar {t} – a lăsa lash.o – joncţiune mecanică, garnitură last.a – ultimul, trecut lat.o – bârnă, grândă mică (edil.) latent.a - latent later.o – latură (geom., archit., anat.) latex.o (subs.) - latex (biolog.) latir.o (pl.) – mazăre mirositoare (bot.) latitud.o - latitudine latrin.o (aparato) – latrină latug.o – lăptucă latun.o (subs.) – alamă laub.o – pergolă, umbrar laud.ar {t} – a lăuda laur.o – foaie de dafin laureat.o - laureat (s.) laus.o (insekto) – păduche laus.o pubi.al.a (insekto) – păduche de pubis laut.a - tare (voce) lav.ar {t} – a (se) spăla lava.o (subs.) – lavă lavend.o (pl.) – lavandă lax.a – fleşcăit, moleşit laz.o (utensilo) – laţ ( pentru vânătoarea cailor şi a bizonţilor) lazaret.o – lazaret (spital de boli 91 contagioase) le – articolele determinative (numai atunci când un cuvânt nu are plutral) lecion.o – lecţie lecitin.o (subs.) – lecitină led.a – urât ledr.o (subs.) – piele tăbăcită leg.o (jud.) - lege legac.ar {t} – a lega prin testament legat.o - legat (de ambasadă) legend.o – legendă legion.o (milit.) - legiune legitim.a (jud.) - legitim legum.o – legume, verdeaţă leguminos.o (pl.) - (-i) leguminoase lejer.a - lejer lek.ar {t} – a linge lekt.ar {t} – a citi lektor.o - lector (titlu universitar sau eclesiastic) leming.o (mamif.) – lemming, specie de şobolan migrator lemurian.o (mamif.) – specie de maimuţă leni.o – aşchie (de lemn) lens.o (utensilo) – lentilă (opt. şi bot.) lent.a - lent lentigin.o - pistrui lentisk.o (arb.) – varietate de fistic leon.o (mamif.) - leu leon.dent.o (pl.) – păpădie leopard.o (mamif.) - leopard lepidopter.o - lepidoptere lepor.o (mamif.) - iepure lepr.o (patol.) – lepră lern.ar {t} – a învăţa letargi.o (medic.) - letargie letr.o – scrisoare leukemi.o - leucemie leukocit.o (biol.) - leucocite leukore.o (patol.) - leucoree lev.ar {t} – a se ridica lever.o (mek.) – pârghie leviatan.o – Leviathan levistik.o (pl.) - levistic levit.o – levit levrier.o (mamif.) –câine de vânătoare, ogar lexik.o – lexic lexikograf.o - lexicograf lexikografi.o (cienco) - lexicografia lexikologi.o (cienco) - lexicologie lez.ar {t} – a leza li – ei, ele li.a – al lor, ale lor lian.o (pl.) – liană (bot.) libel.o (utensilo) – nivel (instrument) libelul.o – libelulă liber.a - liber liber.al.a - liberal libertin.a - libertin libr.o - carte librac.o (astron.) – plutire, planare lic.o – adăpost, tranşee lice.o - liceu lichi.o (frukto) – prună chineză lid.o - capac lietnant.o - locotenent (mil.) lig.ar {t} – a lega lig.ur.o (tipog.) – legătorie tipografică ligament.o (anat.) - ligament lign.o (subs.) - lemn lignit.o (subs.) – lignit ligustr.o (pl.) – lemn câinesc (bot.) lik.ar {m} – a vărsa, a pierde (ref. la recipiente sau nave) liken.o (pl.) - lichen lilac.o - liliac (bot.) lili.o - crin lim.ar {t} – a pili limak.o (animalo) – melci fără cochilie limand.o (fisho) – moluscă cu scoică bivalvă limb.o (mek.) - limb limet.o (frukto) – specie de fruct citric limf.o – limfă (anat.) limit.o – limită limnologi.o (cienco) - limnologie limon.o (frukto) – lămâie limonad.o – limonadă limpid.a - limpede linc.o (mamif.) - lince (zool.) linch.ar {t} – a linşa line.o - linie lineal.o (utensilo) – linie lineament.o - liniament lingot.o – vergea (de metal) lingu.o – limbă (idiom) linguistik.o (cienco) – lingvistic liniment.o (medic.) – a ungere cu ulei medicinal, frecţie, masaj linin.o – linină linj.o (domo) - lenjerie linoleum.o - linoleum linon.o – pânză de in foarte fină lintel.o (arkit.) – arhitravă (edil.) lipid.o (biokemio) - lipide liquid.a - lichid liquidac.ar {t} –a lichida (com.) liquor.o - licoare lir.o – liră (instrument muz.) lirik.a - liric list.o - listă lit.o (domo) - pat lit.o-tabl.et.o (moblo) –noptieră litani.o - litanie (şi fig.) liter.o – literă (alfab., carater tipogr.) literatur.o – leteratură liti.o (elem.) - litiu(chim.) litier.o (subs.) – fân, iarbă uscată litij.o (jud.) – litigiu litograf.ar (arto) {t} –a litografa litor.o – litoral litr.o (mez.) - litru liturgi.o (rel.) - liturghie liut.o (muz.) - laut liv.ar {t} – a lăsa, a pleca de la livid.a - livid livr.ar {t} –a consemna, a livra (marfă) livre.o (vesto) – livrea, uniformă liz.o (subs.) - drojdie,partea cea mai proastă lo - (articol- pronume care se referă la o frază întragă), „ tot ceea ce” lob.o - lob loch.o (fisho) – grindel (iht.) log.o (aparato) – solcometru (marin.) logaritm.o - logaritm logik.o (cienco) – logică loj.ar {n} – a găzdui loj.ey.o – închiriere, locuinţă loji.o – galerie deschisă (de teatru), logia lok.o - loc lokac.ar {t} – a lua cu chirie lokativ.o - locativă lokl.o – creţ (de păr) lokomobil.o (aparato) - locomobil lokomoc.ar {n} –a se mişca lokomotiv.o (veturo) – locomotivă lokust.o – lăcustă lombard.o – munte de rugăciune lombrik.o (animalo) –râmă, limbric lonch.o - felie (de carne, pâine, etc.) long.a - lung longitud.o - longitudine lor – la timpul de lor.e – atunci, în acel timp lorn.o (utensilo) – ochean lot.o - lot, parte, porţiune lota.o (fisho) –mihalţ (peşte) lotri.ar {t} – a trage la sorţi lotus.o - lotus loyal.a - leal lu - el, ea lu.a – a ei, a lui, al ei, al lui lubrifik.ar {t} –a lubrifica luci.o (fisho) – ştiucă lucid.a - lucid (de minte) luciol.o (insekto) - licurici lucioperk.o (fisho) – şalău lud.ar {n} – a (se) juca lud-sonali.o – clopoţel ludion.o – aparat pt. studierea corpurilor cufundate în apă (fizică) lug.ar {t} – a închiria luk.o (arkit.) – fereastră în acoperiş lukan.o – rădaşcă lukt.ar {n} – a lupta lul.ar {t} – a cânta cântece de leagăn ( puiul mamei) lum.ar {n} – a străluci, a fi luminos lum.o – lumină lumb.o - şold (anat.) lumbag.o (patol.) - lumbago lun.o – lună lunatik.a - lunatic lundi.o - luni lup.o (utensilo) – lupă (biconvexă) lupin.o - lupin lupul.o (pl.) – humulus lupulus, hamei lur.ar {t} –a atrage prin şmecherie lustr.o - lampadar ; lustru (perioadă de5 92 ani) lut.o (subs.) – lut lutr.o (mamif.) – lutru, vidră lux.o - lux luxuri.o - luxurie luzern.o (pl.) – iarbă medicinală, lucernă (bot.) M ma - dar macer.ar {m} –a macera madelen.o - "maddalena" (dulciuri) madon.o (rel.) – madonă madrigal.o (muz.) - madrigal maestr.o - maestru (persoană foarte qualificată într-o anumită activitate) mag.o - mag magazin.o - magazin magi.ar {n} -a pratica magia magn.a - mare magnat.o - magnat magnetofon.o - magnetofon magnet.o - magnet magnez.o (elem.) - magneziu magnezi.o (kem.) - magnezie magnoli.o (arb.) - magnolie magr.a -slab mahagon.o (arb.) - mogano maiflor.o – lăcrămioară maish.ar {t} –a face mustul maiz.o - porumb majest.o - maestate major.a - major (şi muz.) majoran.o - majora majordom.o - majordom majoritat.o - majoritate makadam.o (subs.) - macadam (paviment stradal) makak.o (mamif.) - macac makaron.o - amareto (băutură alcoolică dulce sau biscuiţi aromatizaţi) makaroni.o – macaroane maki.o (mamif.) - maki makrel.o (fisho) - macrou (peşte) makul.o – pată mal.a – rău malad.a (medic.) - bolnav malakit.o (min.) - malachit (min.) malari.o (patol.) - malarie (med.) maldicens.ar {n} – a vorbi de rău male.ar {t} – a lucra cu ciocanul male.ebl.a - maleabil maledik.ar {t} –a blestema maleol.o – gleznă malgre – în ciuda malgre ke – cu toate că mali.o – mai, ciocan mare de lemn malic.o –maliţia, răutate malign.a –pernicios, vătămător malt.o – malţ malv.o (pl.) – malvă malvaroz.o (pl.) – malbă de rădină (bot.) malyot.o (vesto) – bluză de corp mama (plur. mama-i) – mamă mam.o – mamelă mamifer.o (biol.) - mamifer mamil.o (anat.) – sfârc mamut.o (biol.) - mamut mana.o – mană manch.o – mâner mandaren.o - mandarin (chinezesc) mandarin.o (frukto) – mandarină (fruct) mandat.o - mandat (poştal) mandel.o – migdală mandibul.o – mandibulă mandolin.o (muz.) – mandolină mandragor.o (pl.) – mătrăgună mandrin.o (mek.) - mandrin manej.o - manej (echitaţie) manekin.o - model (manechin) manet.o – toartă mang.o (frukto) - mango (fruct) mangan.o (elem.) - mangan mangust.o (mamif.) – mangustă mani.o - manie manier.o – manieră, mod manifest.ar (komerco) {t} –a manifesta manik.o (vesto) – mânecă manikur.ar {t} – a face manichiura manikur.o – manichiură maniok.o – manioc manipul.ar {t} – a acţiona, a manegia,a manipula manivel.o – manivelă manj.ar {t} –a mânca mank.ar {n} – a lipsi (intr.) manometr.o (aparato) - manometru manot.o (utensilo) – manetă manovr.ar {m} –a manevra mansard.o (arkit.) – mansardă mantel.o (vesto) - mantou manten.ar {t} –a menţine mantis.o (matem.) – mantisă (mat.) manu.o – mână manu.ag.ar {t} –a manegia manu.ed.o – a mână de..., un pumn de.... manuskript.o – manuscris map.o – hartă (geografică), mapă mar.o - mare mar.al.a - marin mar.-agl.o (ucelo) - botgros maraton.o – maraton march.ar {n} –a merge în marş, a mărşui marchand.ar {t} – a face negustorie marcipan.o – marţipan, prăjitură mardi.o – marţi mare.o - maree margarin.o – margarină margrit.o – margaretă margrit.et.o – bănuţ (bot.) mariaj.ar {t} –a (se) căsători marihuan.o (subs.) - marihuana marin.ar (koquo) {n} –a marina marionet.o – marionetă marjin.o - margine mark.o – marcă markez.o - marchiz marmelad.o – marmeladă meandr.o - meandru marmit.o (koquo) – oală mecen.o – protector al oamenilor de cultură marmor.o (min.) – marmură mech.o (utensilo) – fitil pt. explozibil marmot.o (mamif.) – marmotă medali.o - medalie marn.o (subs.) – marnă (geolog.) medalion.o - medalion marod.ar {t} – a prăda, a jefui medi.o - mediu, ambient marokin.o - marochin mediac.ar {t} – a face pe mediatorul maron.o (frukto) – castană median.o - median marsh.o – mlaştină, mâl mediat.a - intermediar marshal.o – mareşal medicin.o (cienco) – medicină (ştiinţă) marsuin.o (mamif.) - marsuin medik.o - medic marsupial.o (mamif.) - marsupiale medikament.o (medic.) -medicament mart.o – martie medit.ar {t} –a medita martel.o (utensilo) -ciocan medium.o - medium martel.ag.ar {t} –a ciocăni martin-pesk.er.o (ucelo) – martin, pescăruş medul.o – măduva oaselor meduz.o (animalo) – meduză (mit., zool.) martir.o - martir mefit.o (subs.) – miasmă, gaz sulfuros martr.o (mamif.) - jder mega- (mez.) - megamarvel.o – minunăţie megafon.o (aparato) - megafon mas.o (fiz.) – stâncă, rocă, bolovan megalit.o - megalite masaj.ar {t} –a masaja megalomani.o - megalomanie masakr.ar {t} –a masacra meger.o – femeie rea şi urâtă mash.o – buclă mejis.ar {t} – a tăbăci cu alaun mashin.o (aparato) – maşină mekanik.o (cienco) – mecanică mashinac.ar {t} –a lucra cu un aparat mekanism.o (mek.) - mecanism masiv.a - masiv, enorm melanin.o (biokemio) – melanină mask.ar {t} – a purta o mască, a travesti melankoli.o - melancolie maskul.a - masculin melanom.o (medic.) – melanom masokism.o - masochism melas.o – melasă masokist.o - masochist mele.o –încăierare, păruială mason.ar {t} –a construi case, zidurile melilot.o (pl.) – sulfină (plantă) mast.o - catarg (de navă) melis.o (pl.) – melisă mastektomi.o (kir.) - mastectomie melk.ar {t} –a mulge mastic.o (subs.) - mastic melodi.o (muz.) - melodie mastik.ar {t} –a mesteca melodram.o – melodramă mastr.o – conducător melolont.o – cărăbuş de mai masturb.ar – a (se) masturba melon.o (frukto) – pepene galben mat.o (domo) – rogojină melon-kaktus.o (pl.) - melocactus matador.o - matador mate.o - mate, tei din Paraguai (copacul sau mem – până când şi membr.o - membru (în toate sensurile) băutura) membran.o (biol.) – membrană matematik.o (cienco) – matematică memor.ar {t} - a-şi reaminti materi.o - materie (pr. şi fig.) matid.a – palid, fără viaţă (ref. la culoare memor.ind.a - memorabil memorand.o - memorandum sau sunet) memorial.o – memorial (carte) matin.o – dimineaţa menad.o (epoki antiqua) – menadă matr.o – mamă menaj.ar {t} – a face menajul matrac.o (domo) - saltea menajeri.o - menajerie matric.o (utensilo) - matrice, formă mencion.ar {t} –a menţiona matrikul.o – matricolă mendik.ar {t} – a cerşi matron.o – matroană menhir.o - menhir (arheolog.) matur.a - matur meningit.o (patol.) – meningită matutin.o (litur.) - utrnie menisk.o - menisc mauzole.o - mausoleo menopauz.o (medic.) – menopauză maxil.o - maxilar mens.o – masă (ambientul unde se maxim – maxim (superlativ) mănâncă) maxim.o – maxim menstru.ar (medic.) {n} – a avea may.o - mai menstruaţie mayonez.o – maioneză ment.o - minte, intelect mayor.o – major (mil.) menti.ar {n} – a minţi mayuskul.o – majuscul mentol.o (kem.) - mentol maz.o – măciucă, ciomag menton.o – bărbie mazurk.o (muz.) – mazurcă mentor.o - mentor me - eu, mă, a me menu.o – meniu me.a – al meu, a mea, ai mei, ale mie. 93 menuet.o (muz.) - menuet menuz.ar {n} – a face tâmplărie mercenari.o - mercenar mercer.o - mercerie meridian.o - meridian merin.o (mamif.) - (oaie de rasă) merinos mering.o – bezea merit.ar {t} – a merita meriz.o (frukto) – vişină merk.ar {t} –a reţine merk.o-vort.o – cuvânt-titilu într-un dicţionar merkat.o – piaţă merkurdi.o - miercuri merkuri.o (elem.) - mercur (chim.) merl.o (ucelo) – mierloi merlan.o (fisho) –specie de peşte marin merluch.o (fisho) – specie de peşte din care se extrage untură de peşte mes.o (rel.) – slujbă mesaj.o - mesaj mesi.o (rel.) - Mesia meskalin.o (kem.) – mescalină meskin.a - meschin meson.ar {t} –a secera, a culege mestic.o – metis mestier.o - meserie met.ar {t} – a se îmbrăca, a-şi pune ceva de îmbrăcat metaboli.o (biol.) - metabolism metadon.o (kem.) – metadonă metafizik.o (cienco) – metafizică (sf.) metafor.o – metaforă metafraz.o - traducere literară metakarp.o - metacarp metal.o (subs.) - metal metalurgi.o (cienco) - metalurgie metamorfos.ar {t} –a face metamorfoză metan.o (kem.) - metan metatars.o - metatars meteor.o – meteorit meteorologi.o (cienco) - meteorologie metil.o (kem.) - metil (chim.) metilen.o (kem.) - metilen (chim.) metod.o – metodă metodologi.o (cienco) - metodologie metr.o - metru metrik.o – metrică metrit.o (patol.) – metrită metrologi.o (cienco) - metrologie metronom.o (aparato) – metronomie metropol.o (polit.) – metropolă mez.a – de mijloc mez.o - mijloc mezereon.o (arboro) – tulichină mezotint.o (arto) – culoare mijlocie mezur.ar {t} –a măsura mi- - prefix care indică jumătate (mi-klozita = între-deschis, mi-horo= jumătate de oră; mi-cirklo= semicerc) miasm.o (subs.) – miasmă miaul.ar {n} – a mieuna (a pisicii) miel.o - miere mien.o – înfăţişare (aspect, sembianţă) migr.ar {n} –a migra migren.o (patol.) – migrenă mika.o (min.) – mică ( min.) mikolog.o - micolog mikologi.o (cienco) - micologie mikr.a - mic mikro- - micromikrob.o (biol.) - microb mikrofilm.o - microfilm mikrofon.o (aparato) - microfon mikrometr.o (aparato) - micrometru mikron.o (mez.) - micron mikroskop.o (aparato) - microscop mil – o mie milan.o (ucelo) –şorliţă, milan mild.a – blândă mili.o (mez.) – milă miliard.o - miliard milic.o – miliţia miliet.o (botan.) - mei miligram.o (mez.) - milligram milimetr.o (mez.) - millimetru milion.o - milion milit.ar {n} – a face război mim.ar {t} – a mima mimetik.a (biol.) - mimetic (biol.) mimos.o (pl.) – mimoză min – fşără, minus min.ar {t} –a extrage min.ey.o – minieră minac.ar {t} –a ameninţa minaret.o (arkit.) - minaret mineral.o - mineral mineralogi.o (cienco) - mineralogie minestrel.o - menestrel miniatur.o – miniatură minim – mai puţin minim.o - minim (s.) minion.a – minion ministeri.o (polit.) - minister ministr.o - ministru minium.o (kem.) - miniu (chim.) minor.a - minor minoritat.o – minoritate mint.o (pl.) – mentă minuci.o – amănunt minus - minus (aritm.) minuskul.o - minuscul minut.o - minut miop.a - miop miozot.o (pl.) - ochii-păsăruicii mir.o (pl.) – miră miraj.o - miraj mirakl.o - miracol miriad.o - miriade miriapod.o (animalo) - miriapod mirmekofag.o (mamif.) – furnicar mirt.o (pl.) - mirt mirtel.o (frukto) – afină mis- - prefix care indică o acţiune greşită (mis-pronuncar=a pronunţa greşit; misuzar= a se folosi greşit de...) mis-dukt.ar {t} – a abate de la/din mision.o – misiune (sţiinţ., relig.) 94 mispel.o (frukto) – moşmoană mistel.o (pl.) – vâsc misteri.o - mister mistifik.ar {t} –a mistifica mistik.a - mistic mit.o - mit miten.o (vesto) – mănuşi mitologi.o (cienco) - mitologie mitr.o (vesto) – mitră mitrali.o – mitralii mitralios.o (armo) – mitralieră mix.ar {t} – a amesteca mizantrop.o - mizantrop mizer.ar {n} – a fi în mizerie mizerikordi.o – îndurare mnemonik.o (arto) – mnemotehnică mobiliz.ar (milit.) {t} –a se mobiliza (mil.) mobl.o (domo) – mobilă mod.o - modă model.o - model (pr.şi fig.) modem.o (aparato) - modem moder.ar {t} –a modera modern.a - modern modern.ig.ar {t} – a moderniza modest.a - modest modifik.ar {t} –a modifica modl.ar (arto) {t} -a modela modul.o - modul (arhit., mat., fiz.) modulac.ar {t} -a modula mofet.o (mamif.) – specie de dihor, sconcs moher.o - mohair (stofă) mok.ar {t} – a dlua în derâdere mokasin.o (vesto) – mocasin mol.a - moale molar.a (biol.) - molar (dinte) mold.ar (biol.) {n} –a mucigăi molekul.o (fiz.) – moleculă moleskin.o – aba molest.ar {t} –a molesta moli.o - mol molibd.o (elem.) - molibden molusk.o (biol.) – moluscă moment.o (fiz.) - moment (mec.) monad.o - monade (filozof.) monak.o – călugăr monark.o – monarh monarki.o (polit.) - monarhie monat.o – lună mond.o – lume mond.um.o – lumea frumoasă, mondenitate monet.o – monedă mono- - monomonogam.a - monogam monogen.a - monogen monografi.o - monografie monogram.o – monogramă monokl.o (utensilo) - monoclu monokrom.a - monocromatic monokrom.aj.o – clarobscur monolit.o - monolit monolog.o - monolog monomi.o - monom monopol.o - monopol monoton.a - monoton monsinior.o - Monsinior monstr.o - monstru mont.o – munte montant.o – montant (de la uşă sau de la fereastră) montr.ar {t} – a arăta monument.o - monument mops.o (mamif.) – mops (câine pitic) mor.o - costum (moral sau civil), uzanţă morb.o (medic.) – boală, morb morbil.o (patol.) – pojar (med.) mord.ar {t} – a muşca moren.o – morenă (geol.) morfem.o – morfem morfin.o – morfină morfologi.o (cienco) - morfologie (biol., ling.) morg.e – mâine morganatik.a (jud.) - morganatic mors.o (utensilo) – frâu mort.ar {n} – a mori mortadel.o – mortadelă morter.o (subs.) – mortar mortez.o – cavitate moru.o (fisho) – merluciu morus.o (frukto) – mură mosk.o (subs.) – mosc (parfum) moske.o - moschee moskit.o – ţânţâr most.o - must mot.o – zicătoare, vorbă înţeleaptă motacil.o (ucelo) –codobatură motet.o (muz.) - motet (muz.) motif.o - motiv (artă, muzică) motiv.o - motiv ( disegno; muz.) (*)motiv.o - motiv (cauză) motor.o (aparato) - motor mov.ar {m} – a se mişca moviment.o (muz.) – mişcare (muz.) moyen.o – mijloc (de) mozaik.o - mozaic mu.ar {n} – a schimba pielea (şarpele) muel.ar {t} –a măcina muev.o (ucelo) – pescar (ornit.) muf.o – manşon (şi tehn.) muj.ar {n} – a mugi, a vui, a zbiera muk.o (biol.) - muc mul.o (mamif.) – mul mulat.o - mulat muld.ar {t} – a lua formă mulier.o – femeie, doamnă mult.a - mult multiplik.ar {t} –a multiplica mulur.o (arkit.) – proporţie/formă a mulurilor, consolelor mumi.o - mumie mung.ar (su) {t} –a sufla nasul municion.o – muniţie (de război) municip.o (polit.) - municipiu munt.ar {t} – a urca mur.o - zid muren.o (fisho) – murenă (peşte) murmur.ar {n} – a murmura mus.o (mamif.) - şoarice musaren.o (mamif.) – şoarice cu bot ascuţit mush.o – muscă mush.-agarik.o (bot.) – ciuperca muştelor mush.-kapt.er.o (ucelo) –pasăre care capturează muşte musk.o (biol.) – muşchi muskad.o (frukto) – nucuşoară muskat.o (frukto) – vin muscat, vin tămâios musket.o (armo) – muschetă muskul.o – muşchi musl.o – specie de moluscă (de mare) muson.o (meteorologio) - muson (vânt) must.ar {n} – a trebui, a avea o obligaţie, a fi constrâns, a fi necesar mustard.o – muştar mut.a - mut mutac.ar {n} – a face o mutaţie mutac.o – mutaţie (biol.) mutil.ar {t} –a mutila muton.o (mamif.) – muton mutual.a - mutual muz.o – muză muze.o - muzeu muzel.o (biol.) - bot muzel.-flor.o (pl.) – gura leului muzik.ar (muz.) {n} –a face muzică muzikologi.o - muzicologie myel.o – măduva spinării myelit.o (patol.) – mielită (med.) N nab.o (mek.) – osie de roată, ax (de roată) nabob.o - nabab nacion.o – naţiune nadir.o - nadir (astr.) naft.o (kem.) – naftă naftalin.o (kem.) – naftalină naiv.a – naiv, simplu naktigal.o (ucelo) -privighetoare nam – pentru că, deoarece nan.o - pitic nano- - nan- (un miliardezim de) napalm.o - napalm nap.o - nap (bot.) narac.ar {t} –a povesti, a nara narcis.o – narciz nard.o (pl.) - nard narkot.ar (medic.) {n} –a fi narcotizat narval.o (mamif.) - narval (zool.) nas.o (utensilo) – vârşa, coş de prins peşte nask.ar {n} –a naşte nat.ar {n} –a nuota natr.o (elem.) - sodiu (chim.) natur.o – natură naufraj.ar {n} – a naufragia nautil.o (animalo) - nautil (zool.) nauze.ar (medic.) {n} – a avea greaţă nav.o – naos (de biserică) navig.ar {m} – a naviga (tr.şi intr.) nayad.o – naiadă (mit.) naz.o - nas ne - nu ne- - negaţie (ne-utila = inutilă) nebul.ar (meteorologio) {p} – a fi ceaţă 95 nebulos.o – nebuloasă (astr.) neces.a - necesar nefrit.o (patol.) – nefrită neg.ar {t} – a nega negativ.a - negativ neglij.ar {t} – a trascura,a neglija neglije.o (vesto) - neglijeu negoci.ar {t} – a negocia negr.o - negru (sm.) nek ... nek - nici ... nici nekrolog.o - necrologie nekromanci.ar {n} – a face necromanţie nekropol.o - necropole nektar.o - nectar nektari.o (bot.) - nectar (bot.) nektarin.o (frukto) – specie de piersică fără puf nemoblast.o (biol.) - nematoblast nenufar.o – nufăr galben (bot.) neofit.o – neofit neologism.o - neologism neon.o (elem.) - neon neopren.o (subs.) - neopren nepot.o - nepot (fiul fiului sau a fiicei) nepotism.o - nepotism nerv.o (biol.) - nerv nest.o - cuib net.a - curat neutr.a - neutru (în toate sensurile) neutrin.o (fiz.) - neutrin neutron.o (fiz.) - neutron nev.o - nepot (fiul fratelui sau al sorei) neve.o – loc cu multă zăpadă (geolog.) nevralgi.o (patol.) - nevralgie nevrasteni.o (medic.) - nevrastenie nevrit.o (patol.) – neurită (med.) nevrologi.o - neurologie nevropter.o - nevrotvroptere (insectă) nevros.o (medic.) – nevroză nevus.o (biol.) - neg ni - noi ni.a - nostru, noastră, noştri, noastre nich.o - cochilie nigel.o (pl.) – nigelă nigr.a – negru nihil.o – nimic nikel.o (elem.) - nichel nikotin.o (subs.) – nicotină nilgav.o (mamif.) - nilgau nilono - nailon nimb.o (meteorologio) – nori de ploaie (meteor.) nimf.o – ninfă (mit.) nipel.o (mek.) - niplu nitr.o (elem.) - azot (chim.) nitrat.o (kem.) - nitra nitrit.o (kem.) - nitrit niv.ar (meteorologia) {p} –a ninge nivel.o - nivel niveol.o - ghiocel (bot.) nix.o – geniu al apelor no - nu nobel.a – nobil (prin naştere, sânge albastru) nobl.a - nobil (de sentimente) noc.ar {t} – a dăuna, a păgubi noch.o – crestătură nocion.o – noţiune nod.o - nod nokt.ar {p} – a anota nokt.o - noapte nokt.o-marvel.o (pl.) – regina nopţii, barba-împăratului (mirabilis jalappa) noktiluk.o - noctiluc (zoolog.) noktu.o (ucelo) – pasărea strigă (pasăre de noapte.) nokturn.o (muz.) – nocturnă (muz.) nom.ar {t} – a numi, a chema cu numele nom.o - nume nomad.a - nomad (adj.) nomad.o - nomad (subst.) nombr.o - numer (cantiate; numer cardinal) nomenklatur.o – nomenclatură nomin.ar {t} –a nomina nominativ.o - nominativ (gram.) non – nouă (9) nord.o - nord nori.o (aparato) - elevator (cu găleţi) norm.o – normă norm.al.a - normal nostalgi.o - nostalgie nostok.o - nostoc (specie de algă) not.ar {t} –a nota not.o – notă notari.o - notar notic.o – informaţie, comunicat, veste notifik.ar {t} – a notifica (ceva cuiva) notor.a - notoriu nov.a - nou novel.o – nuvelă (lit.) novembr.o – noiembrie novic.o - novice nu! – să mergem! nuanc.o – nuanţă (de culori) nub.o (meteorologio) - nor nuc.o (frukto) – nucă (fruct) nud.a – nud, gol nudl.o - (nudli) paste făinoase mai largi decât spaghetele nugat.o – nugă nuk.o – ceafă nuklear.a - nuclear nukle.o – nucleu, sâmbure nul.a - nimeni (adj. indef.) nul.o - nimic nul.u - nimeni (pron.) nul.temp.e - mai numer.o - numer (ordinal) numerator.o – numărător (mat.) numismatik.o (cienco) – numismatică nun - acum nun.a - prezent, actual nunci.o – nunţiu nur - numai nur.a – unic, singur nutr.ar {t} – a nutri ok - opt okapi.o (mamif.) - ocapi (zool.) O okarin.o (muz.) – ocarină o (= od) - sau okazion.o – ocazie o ... o (= od ... od) sau ...sau okr.o (subs.) - ocru (min.) oazis.o – oază oktant.o - octante (geom.marin.) obcen.a - obscen oktav.o (muz.) – octavă (muz., liturg., obedi.ar {t} – a asculta metrică) obelisk.o – obelisc oktobr.o - octombrie obez.a - obez oktogon.o (geom.) - octogon (geom.) objecion.ar {t} – a obiecta okul.o - ochi objekt.o - obiect okult.a - ocult oble.o – specie de prăjitură din aluat moale okultac.ar (astron.) {t} –a oculta (astr. cu unt etc.) oblig.ar {t} –a obliga okultac.o (astron.) – ocultaţie obligacion.o – obligaţie (econ.) okup.ar {t} – a ocupa obliqu.a - oblic ol (= olu) – ei, ele ( pron. Pers. folosite pt. oblivi.ar {t} – a uita lucruri sau animale şi nu pt. persoane) oblong.a - oblong old.a – bătrân (adj,.g.) obol.o – obol ole.o (subs.) - ulei obsed.ar (medic.) {t} –a obseda,a olfakt.ar {t} – a auzi importuna oli – ei, ele (plural olu) observ.ar {t} –a observa oliban.o – varietate de copac din cvare se observatori.o - observator (ştiinţ.) extrage o tămâie fină obsidian.o (min.) - obsidian oligark.o – oligarch obskur.a - obscur (în toate sensurile) oligarki.o (polit.) - oligarhie obsolet.a - învechit oligocen.o (geod.) - oligocen obstakl.o - obstacol olim – altă dartă, un timp obstetrik.o (medic.) – obstetrică oliv.o (frukto) – măsline obstin.ar {n} – a se încăpăţâna (fig.) olu – ei, ele ( pron. Pers. folosite pt. lucruri obstrukt.ar {t} – a obstrucţiona sau animale şi nu pt. persoane) obten.ar {t} – a obţine olu.a – al lui, a lui, a lei, al lei,ai lui, ale lui, obtuz.a – obtuz (mat.şi fig.) ai ei, ale ei ( adj. pos. folosite pt. lucruri sau obus.o (armo) – granadă (armă milit.) animale şi nu pt. persoane) ocean.o - ocean ombr.o – umbră oceanografi.o (cienco) - oceanografie omis.ar {t} – a omite ocelot.o (mamif.) - ocelot omlet.o - omletă oci.ar {n} – a lenevi omn.a - tot (sensul colectiv) ocid.ar {t} –a ucide omn.o - tot, orice lucru ocident.o - occident omn.u – oricine ocil.ar {n} – a oscila omn.i – toţi ocit.ar {n} – a căsca omnibus.o (veturo) - autobuz od (= o) – sau on (= onu) – dacă od.o – odă onagr.o - onagru (animal), un fel de balistă odi.ar {t} -a odia ( maşină mil.) odise.o - odisee ond.o – undă odontologi.o - odontologie onix.o (min.) - onix odor.ar {n} – a mirosi onkl.o – mătuşă sau unchi odor.o - miros onkl.in.o – mătuşă ofens.ar {t} – a ofensa onkl.ul.o – unchi ofic.o – funcţie, sarcină, datorie onomatope.o - onomatopee ofici.ar (rel.) {n} –a oficia (eccl.) onu – dacă oficir.o - oficial (milit.) onyon.o – ceapă ofr.ar {t} – a oferi -op- - (sufix care indică „ atâţia odată”: ofset.o - offset du-op-e = din doi în doi; quar-op-e = din oft.a - des patru în patru) oft.e - frecvent, adesea opak.a - opac oftalmi.o (medic.) - oftalmia opal.o (min.) - opal oftalmologi.o - oftalmologie opalec.ar {n} – a avea opaleşcenţă ogiv.o (arkit.) – ogivă (arhit.) oper.o (muz.) – operă (melodramă muz.) ogl.ar {t} – a arunca priviri operac.ar {t} –a opera (chir.) ogr.o - balaur opiat.o (subs.) – preparat/ medicament cu -oid - -oid opiu (farm.) opinion.ar {n} – a-şi da părerea 96 opium.o (subs.) - opiu -opl- - (sufix care indică ”multiplu de”: duopl-a = dublu; tri-opl-a atako = atac triplu) oport.ar {p} – a avea nevoi oportun.a - oportun opoz.ar {t} – a se opune opres.ar {t} – a oprima optativ.o - optativ (gram.) optik.o (cienco) – optică optim.ism.o - optimism optometri.o (cienco) - optometrie or – deci atunci (concluziv) or.o (elem.) - aur orakl.o - oracol orangutan.o (mamif.) - urangutan (zool.) oranj.o (frukto) – portocală orator.o - orator (clasic) oratori.o (muz.) - oratoriu (muz.) orbit.o – orbită ord.o (rel.) - ordine (majoră şi minoră, eclez.) orden.o - ordin (de cavalerie sau relig.) ordin.ar {t} – a ordona (a pune în ordine) ordinac.ar (rel.) {t} – a conferi ordinul ordinar.a - ordinar ordinat.o – ordonată (geom.) ordonanc.o (milit.) – ordonanţă orel.o - urechie orelion.o (morbo) - oreon (med.) orfan.o - orfan organ.o - organ (anat.; muz.) organ.iz.ar – a organiza organik.a (kem.) - organic (biol., chim.) organism.o - organism orgasm.o - orgasm orgen.o (muz.) – orgă (instrument muz.) orgi.o - orgie orient.o - orient orient.iz.ar {t} –a (se) orienta orific.o - orificiu origan.o (pl.) – rapiţă origin.o - origine origin.al.a - original orikterop.o (mamif.) - furnicar oriol.o (ucelo) - grangur oripel.o - oripel orkestr.o – orchestră orkide.o - orhidee orl.ar {t} – a tivi orn.ar {t} – a orna ornament.o - ornament ornitologi.o (cienco) - ornitologie ort.a – în unghi drept ortodox.a - ortodox ortografi.o - ortografie ortokrom.a (fot.) - ortocromatic ortopedi.o (cienco) - ortopedie ortopter.o - ortoptere (entom.) orvet.o (rept.) – specie de şopârlă osifrag.o (ucelo) – pasăre palmipedă osmi.o (elem.) - osmiu (chim.) osmos.o (fiz.) – osmoză ost.o - os ostent.ar {t} –a fi ostentativ osteopati.o - osteopatie osteoplasti.o (kir.) – osteoplastie ostr.o (animalo) – stridie ostracism.o - ostracism otoman.o (moblo) – otomană divan otus.o (ucelo) – bufniţă ov.o (biol.) - ou ovacion.ar {t} – a ovaţiona ovari.o - ovar (bot., zool.) ovipar.a (biol.) - ovipar ovoid.o (geom.) - ovoid ox.o (elem.) - oxigen (chim.) oxalik.a - oxalic oxal.o (pl.) – măcriş oxalat.o - oxalat (chim.) oxid.o (kem.) - oxid (chim.) oxigen.o (elem.) - oxigen oxikok.o (frukto) - afin -oz- - sufix care indică „plin de” sau „care conţine ceva” (joy-oz-a= bucuros; kuraj-oza = curajos) ozier.o (arb.) – rachită ozon.o (kem.) - ozon (chim.) panel.o - panel panik.ar {n} – a intra în panică panik.o – panică pankreat.o - pancreas panoram.o – panoramă pans.ar (medic.) {t} – a pansa pantalon.o (vesto) – pantaloni panter.o (mamif.) – panteră pantofl.o (vesto) - papuci pantomim.o – pantomină papa (plur. papa-i) – tătic, tată pap.o - papa papagay.o (ucelo) - papagal papaver.o – mac de grădină papay.o (frukto) - papaia (fruct) paper.o (subs.) – hârtie paper.-korn.o – corn de hârtie papilion.o - fluture papl.o – papară, papa pt. copii paprik.o – paprică par- - prefix care folosit în faţa unui verb indică faptul că acţiunea s-a terminat (parlektar = a termina de citit) par.o - perechie P para- - care protege de ...(para-vento = pac.ar {n} – a fi în pace paravânt; para-pluvo= umbrelă) pac.o - pace para.pluv.o – umbrelă pachuli.o – păciulie (botan.) parabol.o – parabolă (mat.; lit., bibl.) pacient.a – răbdător parad.ar {n} – a face o paradă pad.o – perniţă umplută cu fân sau păr de paradiz.o (rel.) - paradis cal,etc. paradiz.-ucel.o (ucelo) – pasărea paradis padel.o (koquo) – tigaie paradox.o - paradox padlok.o (utensilo) – lacăt parafin.o (subs.) – parafină paf.ar {m} – a împuşca parafraz.ar {t} –a parafraza pag.ar {t} – a plăti paragraf.o - paragraf pagan.o – pagân paralax.o – paralaxă (astr.) pagay.o (utensilo) - pagaie paralel.a - paralel pagin.o – pagină paraliz.ar {t} –a paraliza paj.o – paj parametr.o - parametru pak.o – pachet paranoy.o (psik.) - paranoie pak.et.o – pacheţel parapet.o (arkit.) - parapet pakt.ar {n} –a face pact parashut.o (aparato) – paraşută pal.a - palid parazit.o (biol.) - parazit palac.o - bloc parazitologi.o (cienco) - parazitologie paladi.o - paladiu pardon.ar {t} –a perdona palat.o - palat pare.ar {t} – a para (lovituri) palet.o – paletă parent.a – rude, rudenie pali.o (subs.) - pai parentez.o – paranteză paliat.ar {t} – a ascunde sub aparenţă falsă parfum.o – parfum palis.o (utensilo) - par pari.ar {t} – a face un pariu palisad.o – palisadă pariet.o - perete palisandr.o – lemn de palisandru park.o - parc (sm.) palm.o - palmă (a mâinii sau plantă) parlament.o (polit.) - parlament palp.ar {t} – a palpa parlement.ar {n} -a parlamenta palpebr.o – pleoapă parodi.ar {t} -a parodia palpit.ar (medic.) {n} -a palpita parok.o - paroh paltot.o (vesto) - palton parol.ar {n} – a vorbi palumb.o (ucelo) - porumbel parom.o – ponton, luntre lată pan.o – pâine paroxism.o (medic.) - paroxism panace.o - panaceu parquet.o - parchet panaris.o (medic.) – panariţiu parsek.o (mez.) - parsec pand.o (mamif.) – panda (urs) part.o – parte, porţiune pane.ar {n} –a strica, a prăpădi part.o.pren.ar {t} – a partecipa (la) panegir.o - panegiric partener.o - partener (de joc) 97 parti.o – partidă (sensul generic) particion.o (muz.) – partitură (muz.) particip.o - participiu partikul.o – particulă (gram., fiz.) partikular.a - particolar partis.o - partid partur.ar {t} –a naşte paru.o (ucelo) – pasăre asemănătoare piţigoiului parvenu.o – parvenit pas.ar {m} –a trece pasabl.a - pasabil pasaj.ar {n} – a traversa (cu nava) pasaman.o (arkit.) – balustradă paser.o (ucelo) - vrabie pasiflor.o (pl.) – passifloră, cearsonic pasion.o - pasiune pasiv.a – pasiv (adj.) pasiv.o - pasiv (com., gram.) pask.o – paşte paspel.o – fireturi, bordură (croitorie) pasport.o – paşaport past.o (subs.) – paste făinoase pastel.o - pastel pastet.o – pasticiu (tort sărat cu carne sau ciuperci, etc) pasteuris.ar {t} – a pasteoriza pastil.o – pastilă pastinak.o – păstârnac (botan.) pastor.o - pastor pastor.-burs.o (pl.) – traista pastorului pastur.ar {m} -a paşte pat.ar (lud.) {m} –a egala (în joc) patat.o - cartof patel.o – rotulă (anat.) patent.o - brevet , patent (invenţie) patetik.a - patetic patin.o – patină patogen.a (biol.) - patogen patologi.o (cienco) – patologie patos.o - patos patr.o – tată patri.o – patrie patriark.o - patriarh patrimoni.o – patrimoniu patriot.a - patriotic patroli.ar {n} – a face de gardă patron.o - patron pauz.ar {n} – a face o pauză pav.o – piatră ded stradă pavan.o (danso) – pavană dans) pavilion.o – pavilion paviment.o (arkit.) - paviment pavon.o (ucelo) – păun pavor.ar {m} – a avea frică paz.ar {n} – a păşi paz.o - pas pean.o - pean (imn antic) pec.o – bucată pech.o (subs.) –smoală ped.o – picior, laba piciorului ped.al.o – pedală pedagog.o - pedagog pedagogi.o - pedagogie pedant.o - pedant pediatri.o - pediatrie pedunkl.o (biol.) - peduncul peg.o (ucelo) – ciocănitoare (pasăre.) peizaj.o - paisaj pejorativ.a – agravant, peiorativ pek.ar (rel.) {n} – a păcătui pekari.o (mamif.) – porc sălbatic (zool.) pekt.ar {t} – a (se) pieptăna pektin.o – pectină pektor.o - piept pekuni.o – bani, monedă pel.o - piele pelargoni.o (pl.) - pelargonie pelikan.o (ucelo) - pelican pelikul.o – peliculă (nu fotogr.) pelmel.o - confusizie peloton.o – pluton (milit.) pelv.o – bazin format din oasele pelviene (anat.) pen.ar {n} - a suferi penach.o – panaş, penaj pend.ar {m} –a agăţa pendul.o - pendul penetr.ar {m} – a penetra în penicilin.o – penicilină peninsul.o – peninsulă penis.o - penis (anat.) penitenc.ar (rel.) {n} –a se pocăi, a se căi pens.ar {m} – a gândi,a reflecta pension.ar {t} – a pensiona pent.o – pantă pentagon.o (geom.) - pentagon pentatl.o (sporto) - pentathlon peoni.o - peonia (plantă) pepit.o – pepită peptid.o (kem.) – peptidă per – prin (prep.) per.o - senator (titlu) percept.ar {t} – a percepe perch.ar {n} – a se cocoţa, a se cuibări perd.ar {t} – a pierde perdrik.o (ucelo) – potârniche peren.a (biol.) – peren (bot.) perfekt.a – perfectă perfekt.o - perfect (sm.) perfid.a - perfid, trădător (adj.) perfor.ar {t} – a perfora pergamen.o - pergament periferi.o - periferie periheli.o (astron.) - periheliu (astr.) perimetr.o - perimetru (geom.) period.o – perioadă peris.ar {n} – a pieri periskop.o - periscop perjur.ar (jud.) {n} -a jura fals perk.o (fisho) – biban perkal.o – stambă (ţesătură) perl.o – perlă permaloy.o - permaloi (metalurgie) perman.ar {n} – a fi permanent perme.ar {t} -a permea, a pătrunde (lichid, sentiment) 98 permis.ar {t} – a permite permut.ar -a permuta perone.o (anat.) - peroneu (anat.) peroxid.o (kem.) - peroxid perpendikl.a - perpendicular perpetu.a - perpetu perplex.a - perplex persekut.ar {t} –a persecuta persequ.ar (jud.) {t} – a urmări persever.ar {n} – a persevera persik.o (frukto) – piersică (fruct) persist.ar {n} – a persista person.o – persoană perspektiv.a – perspectivă persuad.ar {t} –a persuade, a convinge perturb.ar {t} - a perturba peruch.o (ucelo) – mic papagal (cu coada lungă) peruk.o (vesto) – perucă pervers.a - pervers pesim.ism.o - pesimism pesim.ist.o - pesimist pesk.ar {t} – a pescui pest.o (medic.) – ciumă petal.o (biol.) – petală peticion.ar {n} – a fece o petiţie petiol.o (bot.) – peţiol (al frunzei) petonkl.o (animalo) – Pectea jacoboeus (moluscă) petr.o (min.) – piatră petrel.o (ucelo) – pasărea-furtunii petris.ar {t} – a frământa petrol.o (subs.) - petrol petrosel.o (pl.) – pătrunjel petul.ar {n} – a fi insistent, a fi plictisitor petuni.o (pl.) - petunie (bot.) pez.ar {n} – a cântări pi.a – pios, cucernic pian.o (muz.) - pian piedestal.o - piedestal pig.o (ucelo) – coţofană pigme.o - pigmeu (pr. şi fig.) pigment.o (biol.) - pigment pijam.o (vesto) - pijama pik.ar {t} – a înţepa, a împunge pikl.o - aromate (condiment) piknik.ar {n} – a face un picnic pikon.o (utensilo) - picon pikt.ar {t} – a picta pikt.ur.o – pictură pikverd.o (ucelo) – ciocănitoare verde (pasăre) pil.o – păr pilgrim.ar {n} – a merge în pelegrinaj pili.o (elek.) – pilă pilori.o –lanţ pus la gâtul osândiţilor pilot.ar {t} –a pilota pilul.o – pilulă pimpinel.o (pl.) –anason pin.o (arb.) – coconar, ( Pinus pinea), pin pinakl.o (arkit.) – vârf, culme de clădire pinc.o (utensilo) – pensetă pinch.ar {t} – a ciupi, a pişca pineal.a (anat.) – pineală (anat.) pingl.o (utensilo) - ac pinguin.o (ucelo) - pinguin (zool.) pinion.o (mek.) - pinion pinsel.o (utensilo) - penel pint.o – vârf pioch.o (utensilo) – sapă pion.o (lud.) – pion pionir.o - pionier pip.o (utensilo) – pipă (pt. fumat) pipet.o (utensilo) – pipetă (instrum.) pipi.ar {n} – a piui pipit.o (ucelo) – fâsă, Anthus pratensis (ornit.) pipr.o – piper piqu.o - pichè (joc de cărţi) pir.o (frukto) – pară (fruct) piramid.o – piramidă pirat.o - pirat pirog.o – piroagă pirotekn.o - (-arto) pirotehnică pist.ar {t} – a călca cu picioarele pistach.o – fistic pistol.o (armo) - pistol piston.o (mek.) - piston piton.o (rept.) - piton (zool., mit.) pitoresk.a - pitoresc pituit.o (biol.) – guturai (med.) pivot.o (mek.) – pivot piz.o – mazăre plac.o – piaţă placeb.o (medic.) - placebo plad.o (utensilo) - farfurie plată plafon.o (arkit.) - plafon plag.o (medic.) – plagă (fig., med.) plaj.o - plaje plaji.ar {t} –a plagia plak.o – lamieră plan.a – plan ( adj.) plan.o - plan (geom.) plan.-kant.o (muz.) – plan-canto pland.o – talpă (a piciorului) planet.o – planetă (astr.) plank.o – masă, axă plank.o-sul.o (arkit.) - paviment plankton.o (biol.) - plancton plant.o (biol.) – plantă plantac.ar {t} – a planta plantag.o (pl.) – pătlăgină (Plantago major) plas.o - loc (pentru o persoană sau un obiect) plasm.o – plasmă plastik.a - plastic plastilin.o (subs.) – plastilină plastr.o - gips plat.a - plat platan.o (arb.) - platan platen.o (mek.) – placă subţire, tăbliţă platform.o (arkit.) – platformă platin.o (elem.) – platină plaud.ar {m} –despre un lichid: a se agita , a se clătina ple.ar (muz.) {t} –a raprezenta (la teatru); a suna (instrumente cu corzi sau de suflat), a juca într-un film plebey.o - plebeu plebicit.o (polit.) - plebiscit pled.ar {n} –a apăra cauza cuiva, a susţine, a proteja plekt.ar {t} – a împleti plen.a - plin plend.ar {n} –a se plânge pleonasm.o - pleonasm (gram.) plet.o (utensilo) – tavă pleyad.o – pleiadă (pr. şi fig.) plez.ar {m} – a place plezur.o – plăcere (sm.) plint.o (arkit.) - plint (arhit.) plis.ar {t} – a plisa plomb.o (elem.) - plumb plor.ar {n} – a plânge plovier.o (ucelo) – fluierar (Charadrrius pluvialis) plu - mai (cu adj sau adverbe) plug.ar {t} – a ara plum.o –fulg, pană de pasăre sau pană de scris plunj.ar {n} – a se cufunda plur.a – anumiţi, dverşi, mulţi plur.al.o - plural plus - plus (matem.) plus.a - extra, suplimentar, ulterior plus.e – mai mult, în plus plush.o – pluş plusquamperfekt.o – mai mult ca perfectul (gram.) plutokrati.o (polit.) – plutocraţia plutoni.o - plutoniu pluv.ar (meteorologio) {p} – a ploua pneumatik.a (mek.) - pneumatic (adj.) pneumokok.o - pneumococ po –pentru (în sensul de procentuală o în schimbul preţului de...) pocion.o (medic.) – poţiune poem.o – poem poet.o - poet poezi.o - poezie pogrom.o - pogrom (istorie rusă) poinseti.o (pl.) –steaua de crăciun (plantă) pok.a – puţin pol.o - pol polar.a - polar (geom., adj.) polar.o - polar (geom., subst.) polariz.ar (fiz.) {t} – a (se) polariza (fizica) polemik.ar {n} – a polemiza polen.o (biol.) - polen polex.o – degetul mare (de la mână) poli- - poli- / poliandr.a –cine face poliandrie poliandr.es.o - poliandrie (poligamie feminină) polic.o – poliţia poliedr.o - poliedru poliester.o - poliester poligam.a - poligam poliglot.a - poliglot poligon.o - poligon polimer.o (kem.) - polimer 99 polinomi.o - polinom (matem.) poliomielit.o – poliomielită polipor.o (fungo) - burete-de iască polipropilen.o (kem.) - polipropilen polis.ar {t} – a curăţi, a lustrui polistiren.o (kem.) - polistiren, polistirol polit.a - gentil politik.o (polit.) – politică poliuretano (kem.) - poliuretan poloni.o (elem.) - poloniu polp.o (animalo) - polip polster.o – pernă (vătuită) poltron.o – laş polut.ar {t} – a polua,a contamina polv.o (subs.) – pulbere, praf pom.o (frukto) – măr (fruct) pomel.o – partea rotundă a unui instrument sau utensilă, obiect, măciulie pomer-hund.o (mamif.) – rasă de câine din Pomerania pomp.o – pompă (fast) pompelmus.o (frukto) - grepfrut pompon.o – fundă ponder.ar {t} – a pondera pone.o (mamif.) - pony poniard.o (armo) - pumnal pons.a – roşu aprins pont.o - punte ponton.o - ponton (tehn.) ponyet.o (vesto) – buton de cămaşă popl.o (arb.) - plop poplin.o - poplin popul.o - popor popular.a - popular popurit.o – amestec de lucruri diferite por – pentr, în favore de, cu scopul de por ke – deoarece por.o (biol.) - por porcelan.o – porţelan porcion.o – porţie pord.o (arkit.) – uşă porel.o – praz (bot.) pork.o (mamif.) - porc porkespin.o (mamif.) – porc spinos, arici pornograf.a - pornografic pornografi.o - pornografie port.ar {t} – a duce portal.o (arkit.) – poarta de intrare, poarta principală porte.o - arcadă (arhit.) portik.o (arkit.) – portic, şopron portret.o - portret portu.o - port (mar.) portulak.o (pl.) – portulacă pos – după pos.e – după, pe urmă (adv.) pos.-di.mez.o –după amiază posed.ar {t} – a poseda posh.o (vesto) - buzunar posibl.a - posibil post.o (komerco) – poştă posten.o - post (miitar sau unde se stă de gardă) postul.ar {t} – a exige,a pretinde,a prezerv.ar {t} –a conserva reclama prezid.ar {t} – a prezida postum.a - postum postur.ar {n} - a-şi asuma o atitudine sau prezunt.ar {n} – a avea prezumţie pri - circa,cu privire la un ategiament prikl.ar {m} – a ciupi, a pişca pot.o - vas, cratiţă prim.a - prim, primar potat.o - cartof primadon.o – primadonă potenc.o - putere (matem.) primar.a - primar (cu sensul de primul potencial.a (fiz.) – potenţial (adj.) grad) potencial.o – potenţial (subst.) primitiv.a - primitiv potenciometr.o – potenţiometru primordial.a (biol.) - primordial potent.a - puternic primul.o (pl.) – primulă pov.ar {m} – a putea princ.o - principe pov.o - putere (sm.) princip.o - principiu povr.a – sărac printemp.o – primăvară poz.ar {t} –a pune prior.a - care are prioritate pozitiv.a - pozitiv pragmat.o (filoz.) – faptă reală, pragmatică prior.es.o - prioritate prior.o – prior, magistrat superior pragmat.al.a - pragmatic prismat.o (fiz.) – prismă praktik.ar {t} – a practica privac.ar {t} – a priva pralin.o – migdală privat.a - privat prat.o – pajişte privilej.o - privilegiu pre- - pre (prefix) priz.ar {t} – a (fi) apreciat prec.o – preţ prizent.ar {t} –a prezenta preced.ar {t} –a preceda pro – pentru, din cauza precedent.o - precedent pro ke – pentru că precept.o - precept (ordin) pro quo – de ce preceptor.o - preceptor prob.ar {t} –a proba precipis.o – prăpastie probabl.a - probabil precipit.ar {t} –a (se) precipita (pr., fig., problem.o – problemă chim.) proced.ar –a proceda precipu.a - principal procent.o - procent preciz.a - precis proces.ar (jud.) {n} –a procesa predik.ar {t} –a predica procesion.ar {n} – a face procesiune prefac.o – prefaţie procesor.o (elektron.) - procesor prefekt.o - prefect prod.a – curajos, viteaz prefer.ar {t} –a prefera prodig.ar {t} – a dărui, ada din belşug prefix.o - prefix produkt.ar {t} -a produce preg.ar {t} – a (se) ruga produt.o - produs (aritm.) prekoc.a - precoce profan.a (rel.) - profan (adj.) prekursor.o - precursor (teol.şi fig.) profanac.ar (rel.) {t} – a profana prelat.o - prelat profes.ar (komerco) –a profesa preliminar.a – preliminar profesion.o - profesiune premi.o – premiu profesor.o - profesor premis.o – premisă, preambul profet.o - profet pren.ar {t} – a lua profil.o - profil prepar.ar {t} – a (se) prepara profilaxi.o (medic.) - profilaxie preponder.ar {n} – a fi preponderent profit.ar {m} -a profita de, a avea avantaj prepozicion.o – prepoziţie profund.a - profund prerogativ.o – prerogativă progesteron.o (biokemio) - progesteron pres.ar {t} – a presa prognoz.ar {t} –a pronostica, a prevedea presbit.a - prezbit program.o - program presbiter.ism.o – prezbiterianism progres.ar {n} – a face progres preske – aproximativ preskript.ar {t} –a prescrie,a ordina (med.) progresion.o - progresiune (mat.) projekt.ar {t} – a proiecta (geom.) prest.ar {t} – a împrumuta projektor.o (aparato) - proiector (cin., prestij.o - prestigiu fot.); far (anterior), proiector (aut.) pretend.ar {t} – a pretinde, a fi exigent projet.ar {t} – a proiecte preter – peste, mai departe proklam.ar (komerco) {t} –a proclama preterit.o – trecut, petrecut (gram.) prokur.ar {t} – a procura pretext.ar {t} – a pretexta prevarik.ar {n} – a abuza de putere pentru prolifer.ar (biol.) {t} –a prolifera prolix.a - prolix avantaje personale prolog.o – prolog prevent.ar {t} – a preveni prezent.a - prezent 100 promen.ar {n} –a se plimba promis.ar {t} – a promite promoc.ar {t} -a fi promovat (de grad) promontori.o - promontoriu promulg.ar (komerco) {t} –a promulga pronom.o - pronume pront.a - pront pronunc.ar {t} –a pronunţa propagand.ar – a face propagandă propag.ar (komerco) -a propaga proporcion.o – proporţie propoz.ar {t} – a propune propozicion.o – propoziţie (log., gram., teol.) propr.a - propriu propriet.ar {t} – a fi proprietar de propuls.ar {t} – a împinge prorog.ar – a proroga proskript.ar (jud.) {t} –a proscrie prospekt.o - prospect prosper.ar {n} –a prospera prostat.o (anat.) – prostată prostern.ar {n} –a se prosternai prostituc.ar {t} – a face prostituţie prostrac.ar {n} –a se pleca înaintea cuiva protagonist.o - protagonist protaktini.o (elem.) - protactiniu protein.o (biol.) – proteină protekt.ar {t} – a proteja protest.ar {t} - protesta protez.o (kir.) – proteză protokol.o - protocol (proces verbale) proton.o (fiz.) - proton protoplasm.o (biol.) – protoplasmă prototip.o - prototip protozo.o (zool.) - protozoare proverb.o - proverb providenc.o – providenţă provinc.o (polit.) - provincie proviz.ar {t} –a prevedea cu provizor.a - provizoriu provok.ar {t} – a provoca proxim - în apropierea proxim.a - aproape proz.o – proză prozelit.o - prozelit prozodi.o - prosodie (literat.) pru.o - proră prud.a - puritan prudent.a - prudent pruin.ar {p} –a cădea brumă prun.o (frukto) – prună prunel.o (frukto) – prună sălbatică prunt.ar {t} –a lua cu împrumut prurit.ar {n} – a simţi mâncărime pruv.ar {t} – a proba cu probe, a demonstra psalm.o - psalm pseudo- - pseudopseudonim.o - pseudonim (s.) psik.o – psiche, psihic psikiatri.o (cienco) – psihiatrie psikolog.o - psiholog psikologi.o (cienco) – psihologie psikopat.o - psihopat psikos.o (morbo) – psihoză (med.) pterodaktil.o (paleo.) - pterodactile puber.a – puber, adolescent pubi.o (anat.) - pubis publik.a - public pudr.o (subs.) – pudră (de faţă) puer.o – băiat, fată (de la 7 la 15 ani circa) puer.in.o – fată puer.ul.o – băiat puf.o (moblo) – pernă (puf) pugn.o - pumn pul.o (lud.) – întâlnire fixatămpoştă puntata pulc.o - purice puli.o (mek.) – şaibă, roată de transmisie, pulie pulmon.o – plămân pulmonari.o (pl.) - polmonaria (bot.) pulmonit.o (patol.) - pneumonie pulp.o – pulpă puls.ar {t} – a împinge pulsar.o (astron.) - pulsar pultr.o (ucelo) – zburător (de curte) pulul.ar {n} – a mişuna pulver.o (subs.) - pulber puma.o (mamif.) – puma pumic.o (subs.) - piatra ponce pump.ar {t} – a pompa punc.ar {t} –a poansona, a ştanţa punch.o - punch punis.ar {t} – a pedepsi pund.o – sterlină punt.o - punct (gram., geom., joc, sport, etc.) puntu.ar {t} –a pune semnele de punctuaţie pup.o – pupă (navă) pupe.o (lud.) – păpuşă pupil.o – pupilă (anat.) pupitr.o (moblo) - pupitru pur.a - pur pure.o - piure purg.ar {t} – a purga purgatori.o - purgatoriu puritan.o - puritan pus.o (biol.) – puroi putan.o - (-ino) prostituată putativ.a – aperent, presupus pute.o – puţ putor.o (mamif.) - dihor putr.ar {n} –a putrezi Q qua - care quadrant.o - cadran quadrat.a – pătrat (adj.) quadratik.a – pătrat (mat.) quag.o – un fel de zebră quaker.o - cuacher qual.a – care (adj. care indică calitatea) qual.e - cum (adj.de mod şi comparaţie) qual.es.o – calitate quali.o (ucelo) – prepeliţă (Cortunix coturnix) qualifik.ar {t} – a se califica quankam – deşi, cu toate că quant.a – cât, câte, câţi, câte (adj.) quant.e – cât, câte, câţi, câte (adverb) quant.o - cantitate (concret) quant.es.o - cantitate(abstract) quantum.o (fiz.) – cuantă (fizică) quar - patru quaranten.o – carantină quarc.o (min.) – cuarţ quarcit.o (min.) – rocă silicoasă, cuarţit quark.o (fiz.) - quarc quarter.o (polit.) – cartier general quartermastr.o – ofiţer cu încartiruirea quartet.o (muz.) - cvartet quasi.o – lemn de coasie amară quasi.ier.o (arb.) – plantă tropicală quaz.e - cvasi quech.o (frukto) – varietate de prună quer.ar {t} – a merge undeva pentru a lua ceva querk.o (arb.) – stejar question.ar {t} – a întreba qui – care, cei, cela quiet.a – liniştit quik – imediat, repede quilay.o (botan.) – plantă rozacee quin.o – tuş quing.o (frukto) – gutuie quinin.o – chinină quintesenc.o – cintesenţă (şi fig.) quintet.o (muz.) - cvintet quiproqu.o - qui pro quo quirl.ar {t} – a învârti repede, a bate (un lichid, o cremă) quit.a – liber, dezlegat quo – care (pt. obiecte sau lucruri abstr) quocient.o – căt quorum.o - cvorum quot.o – cotă R rabat.ar {t} - a diminua (preţul) rabi.o (patol.) - turbare (med.) rabin.o - rabin rabot.o (utensilo) – rindea racem.o - ciorchine racion.o – raţiune radar.o - radar rad.o – rar radi.ar {t} –a radia , a străluci radi.o – rază luminoasă, aparat de radiot radiac.ar {t} – a iradia radiator.o (aparato) - radiator radik.o – rădăcină radioktiv.a - radioactiv radiograf.ar {t} –a face radiografie radioskop.ar {t} – a face radioscopie radium.o (elem.) - radiu (element chimic) radius.o – raza cercului (geom.) radius.o - radius (anat.) radon.o (elem.) - radon rafan.o - ridiche rafan.et.o - ridiche 101 rafan.et.o sovaj.a (pl.) – ridiche sălbatică rafin.ar {t} – a rafina raft.o –bac, plută rag.o (vesto) – cârpă rajunt.ar {t} –a ajunge din urmă raket.o – rachetă rakont.ar {t} – a povesti, a nara rakont.o – povestire, naraţiune ral.o (ucelo) – cristel (Rallus) rali.ar (milit.) {t} – a reuni, a strânge (trupe) ram.o (biol.) – ramură (pr.şi fig.) rami.o (pl.) – urzică chinezească ramp.o – rampă ran.o (animalo) – broască ranc.a – rânced rang.o – rând rankor.ar {n} – a purta pică ranson.o – preţ de răscumpărare ranunkul.o - piciorul-cocoşului ranur.o – canaluri rapec.ar {t} – a cârpi, a petici rapid.a - rapid rapier.o (armo) – spadă cu două tăişuri raport.ar {t} – a face un raport rapsodi.o - rapsodie rapt.ar {t} –a răpi rar.a – rar (adj.) rar.e – rar (adv.) ras.o – rasă raskal.o – şmecher, ticălos rasp.ar {t} – a rade rast.ar {t} – a grebla rastelier.o (moblo) – rastelieră rat.o (mamif.) - şobolan ratifik.ar (jud.) {t} – a ratifica rauk.a – răguşit raup.o (biol.) –omidă raut.o - reuniune de persoane ravin.o – prăpastie ravis.ar {t} – a fi afascinat ray.o (fisho) – vatos (Raja clavata) rayon.o - raion raz.ar {t} – a (se) rade reakt.ar {t} – a reacţiona reaktor.o - reactor real.a - real, adevărat realgar.o (min.) - realgar rebel.a - rebel rebord.o – margine, extremitate rebus.o (lud.) - rebus recens.ar {t} – a recenza recent.a - recent recept.o (koquo) – reţetă (med.sau culinară) recesiv.a (biol.) - recesiv (biol.) recev.ar {t} – a primi reciprok.a - reciproc recit.ar {t} – a recita recitativ.o (muz.) - recitativ (muz.) red.a – roşu red.-kaud.o (ucelo) – codroş (Phoenicurus Phoenicurus) red.-pektor.o (ucelo) – guşă-roşie (Sylvia rubecola) redakt.ar {t} – a redacta redemt.ar {t} – a răscumpăra redukt.ar {t} – a reduce redut.o - fortificare refer.ar {t} – a se referi, a se reporta reflekt.ar {m} – a reflecta (pr.şi fig.) reflex.o - reflex (fiziol.) reflux.ar {n} - (intr.) a curge din nou reform.ar {t} –a reforma refrakt.ar (fiz.) {t} –a refracta refren.o (muz.) - refren (muz.) refuj.ar {n} – a se refugia refut.ar {t} – a contrazice, a refuta refuz.ar {t} – a refuza regal.ar {t} – a sărbători regard.ar {t} –a privi regat.o – regată regener.ar {t} – a regenera regent.o - regent regiment.o - regiment region.o - regiune registr.o - registru (com.) regn.ar {t} – a domni regol.o (ucelo) – auşel (Regulus vulgaris) regolis.o – lemn dulce regres.ar {n} – a regresa regret.ar {t} – a regreta regul.ar {t} – a regulariza regul.o – regulă regulator.o (aparato) - regulator (tecn.) rehabilit.ar {t} –a (se) reabilita rein.o (utensilo) – hăţ rej.o – rege, regină rejim.o - regim rekapitul.ar {t} – a recapitula reklam.ar (komerco) {t} – a face reclemă, publicitate reklamac.ar {t} –a reclama (ceva împotriva cuiva) rekoli.ar {t} –a ridica, a culege de pe jos rekolt.ar {t} – a face o recoltă (agric.) rekomend.ar {t} – a recomanda rekompens.ar {t} –a recompensa rekord.o - primat, record rekort.ar {t} – a retăia rekrut.ar {t} –a recruta rekt.a – drept, just rektangul.o – dreptunghi rektifik.ar {t} – a rectifica (chim. şi fig.) rektifik.il.o (elek.) –redresor rektor.o - rector rektum.o (anat.) - rect (intestin) rekuper.ar {t} –a recupera rekurs.ar {n} – a face recurs rel.o (utensilo) – şină relat.ar {t} – a avea relaţie cu relay.o - relè releg.ar {t} –a exila relev.ar {t} – a observa, a deduce din relief.o - relief religi.o (rel.) - religie reliqui.o (rel.) – religvă rem.ar –a vâsli mâncâre remark.ar {t} – a remarca restrikt.ar {t} – a se restrânge remedi.ar (medic.) {t} – a remedia reminic.ar {t} - (tr.) a avea o reminiscenţă ret.o (utensilo) – plasă remis.ar {t} –a face o remisiune (de păcate, retabl.o (arkit.) – icoană de altar (pe lemn) reten.ar {t} –a reţine etc.) retin.o – retină (anat.) remonstr.ar {n} – a protesta remor.o (fisho) – peştele ventuză (Echeneis retorik.o – retorică retrakt.ar {m} – a retracta remora) retret.ar {n} – a bate în retragere remork.ar {t} – a rremorca retro – în urmă (adv.) remors.ar {n} – a simţi remuşcare retro- - prefix ca şi „retro” din română rempar.o - bastion (retro-irar =a se înapoi cu spatele) remplas.ar {t} – a reamplasa, a substitui retush.ar {t} – a retuşa, a corecta ren.o - rinichi rendevu.ar {n} – a se reîntâlni, a se reuni reumatism.o (patol.) - reumatism rev.ar {n} –a fantastica, a visa cu ochii rendevu.o – întâlnire deschişi rendiment.o (tekn.) - rendiment (tehn.) revanch.ar {n} - a se revansa reneg.ar {t} – a renega revel.ar {t} – a revela (şi teol.),a developa renesanc.o – Renaştere (epocă, stil) fotografi renkontr.ar {t} – a se întâlni cu revendik.ar – a revendica (reafirma un rent.o - redit rentir.o (mamif.) – ren (Cervus tarandus) drept) revenu.o – redit renunc.ar {t} - (tr)a renunţa reverenc.ar {n} – a face reverenţă renvers.ar {m} –a răsturna revers.o - rovers (a unei stofe, monedă, reostat.o - reostat (electr.) etc.) repar.ar {t} – a repara reviz.ar {t} – a face o revizie repartis.ar {t} –a repartiza, a diviza revok.ar {t} – a revoca, a anula repas.ar {t} – a călca (stofe) revolt.ar (polit.) {n} - (intr.) a se revolta repast.ar {n} – a mânca, a lua prânzul revolucion.ar {t} –a revoluţiona repast.o –una din mesele zilei revolver.o (armo) - revolver repent.ar {t} – a se căi revu.ar {t} –a trece în revistă reper.ar {t} – a se regăsi rez.a – plin reper.-punt.o, -sign.o – punct de reper rezerv.ar {t} – a rezerva reperkut.ar {t} – a (se) repercuta rezid.ar {n} – a locui repertori.o - repertoriu rezident.o - rezident (diplom.) repet.ar {t} –a repeta rezidu.o – rezidu, rest replet.a – durduliu, grăsuţ replik.ar {m} – a da replica în sensul de a rezign.ar {n} – a se resemna rezin.o (subs.) – rezină contrazice rezist.ar {t} – a rezista report.ar {t} - aface un raport (finanţ.) rezolv.ar {t} – a rezolva repoz.ar {n} - a se odihni rezon.ar {n} – a gândi repres.ar {t} –a reprima rezult.ar {n} – a rezulta reprezal.ar {n} – a face represali rezult.aj.o - rezultat reprezent.ar {t} –a reprezenta rezum.ar {t} – a rezuma reprimand.ar {t} – a certa cu glas tare rezurekt.ar {n} – a reânvia reproch.ar {t} – a reproşa ri- re-, repetiţie (ri-facar = reface; ri-dicar rept.ar {n} – a se târâi (pr. şi fig.) = spune din nou) rept.er.o (biol.) – reptilă rib.o (frukto) - ribes (fruct) republik.o (polit.) – republică riboflavin.o (kem.) – riboflavină repugn.ar {t} - a dezgusta rich.a - bogat repuls.ar {t} –a respinge (pr.şi fig.) rid.ar {n} – a râde reput.ar {t} –a considera,a reputa rid.et.ar {n} –a surâde requizit.ar (polit.) {t} – a rechiziţiona ridikul.a - ridicul reson.ar {n} – a se repercuta (sunete) rif.o – şir de stânci marine resort.o - resort (elastică sau mec.) resortis.ar (jud.) {n} – a fi de competenţa, a rig.o - echipament rigid.a - rigid aparţine (leg.) rigl.o (utensilo) – zăvor respekt.ar {t} – a respecta rigor.o - rigoare respir.ar (biol.) {m} – a respira rikoch.ar (fiz.) {n} – a sări, a sălta înnapoi respond.ar (komerco) {m} –a răspunde rim.o – rimă respons.ar {n} - a fi responsabil de rimbors.ar {t} –a ramborsa rest.ar {n} – a rămâne rimen.o (utensilo) – centură restaur.ar {t} –a restaura rinforc.ar {t} – a ranforsa (muz., milit.) restituc.ar {t} – a restitui ring.o – inel restor.ar {t} – a se reface prin odihnă, 102 rinocer.o (mamif.) - rinocer rins.ar {t} – a clăti rip.ar {n} – a aluneca risk.ar {n} – a risca rism.o (mez.) – top (de hîrtie) risol.ar (koquo) {n} – a rumeni (carnea) rispektiv.a - respectiv ritm.o (muz.) - ritm ritu.o (rel.) - rit riv.o - ţarm (de mare) river.o - fluviu rivet.o (mek.) - nit riz.o (pl.) - orez rizom.o (bot.) - rizom rob.o (vesto) – haină robinet.o (utensilo) - robinet robini.o (arb.) – salcîm (Robinia Pseudacacia) robot.o (aparato) - robot robotik.o (cienco) – robotică robust.a - robust rod.ar {t} – a roade rododendr.o (pl.) - rododendron rodomont.o – persoană rodomontadă rog.o - rug rok.o – rocă rokok.o – rococo (stil) rol.o – parte, rol roler.o (mek.) - rulou roman.o - roman romanc.o (muz.) – romanţă romantik.a - romantic romb.o - romb (geom.) rond.a - rotund ronk.ar {n} – a sforai ronron.ar {n} – a toarce roqu.ar (lud.) {n} – a face rocadă (şah) ros.o (meteorologio) – rouă rosbif.o - rosbif rosmarin.o (pl.) - rozmarin rosp.o (animalo) – broască râioasă rost.ar (koquo) {m} – a se prăji rostr.o (biol.) – trompă rot.o (utensilo) – roată rotac.ar {n} – a roti rotol.ar {n} – a vui, a rula rotond.o – rotondă (arhit.) rotor.o - rotor rotul.o (mek.) – rotiţă, rotilă, rotulă rov.o (pl.) – mur (Rubus Fruticosus) roz.o - trandafir roz.o-fenestr.o (arkit.) – roză, fereastră rotundă cu vitralii roz.o-miel.o – decolt de miere cu petale de trandanfir ruband.o (utensilo) – panglică, bandă rubarb.o (pl.) – revent (Rheum Officinale) rubeol.o (morbo) – rujeolă rubin.o - rubin rubrik.o – rubrică rud.a - aspru ruf.a – care bate în roşu, roşcat rug.o – rug, zbîrcitură ruin.ar {t} – a (se) ruina rukt.ar {n} – a rîgîi rukul.ar {n} – a gânguri rul.ar {m} – a (se) rostogoli rum.o - rom rumor.o – zvon, vorbă rupt.ar {t} – a rupe rur.o – cîmp, cîmpie, ţară rur.an.o - ţaran rust.o – rugină rustik.a - rustic rut.o (pl.) – virnant (Ruta Graveolens) rutin.o - rutină ruz.ar {n} – a se descurca cu viclenie sancion.ar {t} – a sancţiona sandal.o (vesto) – sandală sandr.o (fisho) – şalău (Luccioperca Sandra) sandwich.o – sandviş sang.o – sânge sanguisug.o (animalo) - lipitoare sant.a (rel.) – sfânt santal.o (pl.) - santal (Santalum) santuari.o - sanctuar sap.ar {t} – a surpa, a săpa sapon.o (subs.) – săpun saponari.o (pl.) – săpunăriţă (Saponaria Officinalis S sapor.ar {n} – a avea gust sabat.o - sabat sapor.o - gust sabl.o (subs.) - nisip sapt.o (biol.) – limfă sabot.ar {t} – a sabota saraband.o (muz.) – sarabandă sabr.o (armo) - sabie saracen.o – hrişcă sacerdot.o – sacerdot, preot sardin.o (fisho) – sardea (Alosa Sardina) saci.ar {t} – a (se) sătura pe deplin sardonik.a - sardonic saci.es.ar {n} – a fi mulţumit sarig.o (mamif.) – oposum (Didelphys sad.ism.o - sadism Dorsigera) sad.ist.o - sadic sark.o – sicriu, coşciug safir.o - zafir sarkasm.o - sarcasm safran.o - şofran sarkl.ar {t} – a prăşi sagac.a – sagace, ager sasafras.o (arb.) – specie de arbore exotic sagitari.o (pl.) – specie de stînjenel (Sassafras Officinale) sagut.o - sago (făină de sago) sat – destul, suficient saim.o – untură satan.o – satană saj.a – inţelept satelit.o - satelit sak.o - sac satin.o - satin sakarin.o – saharină satir.o – satiră sakr.a (rel.) - sacru satirus.o – satir, desfrânat sakrament.o (rel.) - sacrament satisfac.ar {t} – a satisface sakrifik.ar {m} – a (se) sacrifica satrap.o - satrap (gov. Persia) sakrilej.ar (rel.) {t} – a face sacrilegiu satur.ar {t} – a satura sakrist.o - sacristan saturdi.o – sâmbătă sal.o (subs.) - sare sauc.o - sos salad.o – salată sav.ar {t} – a şti salamandr.o (animalo) – salamandră savan.o (geog.) – savană (Salamandra Maculosa) savori.o – cimbru de grădină salari.ar {t} – a salaria savur.ar {t} – a gusta salari.o - salariu saxhorn.o (muz.) - saxhorn sald.ar {t} – a plăti saxifrag.o (pl.) – iarba-surzilor (Saxifraga sali.ar {n} – a întinde Aizoon) salik.o (arb.) – salcie (Salix Alba) saxofon.o (muz.) - saxofon salik.o plor.ant.a (arb.) - salcie plângatoare se – dacă salmon.o (fisho) – somon (Salmo Solar) sed.o - şezut salol.o – salol/salicat de fenol sediment.o (subs.) - sediment salon.o (arkit.) - salon sedukt.ar {t} – a seduce salsifi.o (pl.) - ţâţa-caprei (Tragopogon seg.ar {t} – a tăia cu ferăstrăul Pratensis) segl.o – velă salt.ar {n} – a sălta, a sări în sus segment.o - segment salubr.a - salubru segregac.ar (biol.) {t} – a (se) segrega salut.ar {t} – a saluta segun - potrivit/conform cu, după salv.ar {t} – a salva seid.o - sectar salve.ar {n} – a trage cu arma inofensiv sejorn.ar {n} – a sta, a locui cîtva timp salvi.o (pl.) – salvie (Salvia Officinalis) (intr-un loc) sam.a – acelaşi sek.ar {t} – a tăia (parţial), a secţiona sambuk.o (pl.) – soc (Sambucus Nigra) sekal.o – secară (Secale Cereale) samovar.o (koquo) - samovar sekond.ar {t} – a seconda, a susţine san.a (medic.) – sănătos sekrec.ar {t} – a secreta sanatori.o - sanatoriu 103 sekret.a - secret sekretariat.o - secretariat sekretari.o - secretar sekt.o – sectă (relig.) sektor.o - sector sekular.a (rel.) - secular sekund.o – secondă sekundar.a - secundar sekur.a - sigur sekur.ig.il.o – supapă de siguranţă sel.o - şa selakt.o – zer (din lapte) selekt.ar {t} – a alege, a selecţiona sem.ar {t} – a semăna semafor.o (komerco) - semafor seman.o – săptămână semantik.o (cienco) – semantică sembl.ar {n} – a (se) părea semestr.o - semestru semin.o (biol.) – sămînţă seminar.o - seminar seminari.o - seminar semiotik.o (cienco) – semiotică seml.o – pîinişoară semol.o - gris sempr.e - mereu sen – fără sen- - prefix (este privativ, sens lipsit de, fără: sen-denta = ştirb, fără dinţi, senavantaja = dezavantajat senat.o (polit.) - senat senc.o - sens (semnificaţie) send.ar (komerco) {t} – a trimite seneci.o (pl.) – cruciuliţa (Senecio Vulgaris) senil.a – bătrîn senior.a – senior, mai bătrîn (decît alţii) sens.o – simţ sensacion.o – senzaţie sensual.a - senzual sent.ar {t} – a asculta, a auzi sentenc.o – sentinţă sentiment.o - sentiment sentinel.o – sentinelă sep - şapte sepal.o – sepală separ.ar {t} – a (se) separa sepi.o (fisho) - sepie septembr.o - septembrie septicemi.o (morbo) - septicemie sepult.ar {t} – a înmormânta, a îngropa sequ.ar {t} – a urma sequoy.o (arb.) – sequoia (Sequoia Gigantea) ser.o (biol.) - ser serch.ar {t} – a căuta seren.a - senin serenad.o (muz.) – serenadă serf.o – şerb, iobag seri.o - serie serin.o (ucelo) – canar (Fringilla Canaria) serioz.a - serios serjent.o - sergent serpent.o (rept.) - sarpe serpentin.o (min.) - serpentin serum.o (medic.) - ser serur.o (aparato) – închizătoare serv.ar {m} – a servi serval.o (mamif.) – serval (Felis Serval) servic.o (domo) - serviciu sesion.o - sesiune sever.a - sever sevici.ar {t} – a tortura, a chinui sexu.o (biol.) - sex sezam.o - susan sezon.o – sezon, anotimp sfer.o – sferă shablon.o - şablon shabrak.o - valtrap shaft.o - schelet shak.ar (lud.) {t} – a da şah shakal.o (mamif.) – şacal (Canis Aureus) shakt.o – puţ shal.o (vesto) - şal shalot.o – haşmă (Alium Ascalonicum) shalup.o – şalupă sham.ar {n} – a se ruşina shamot.o (subs.) – ceramică vitros shampun.ar {t} – a se şampona shancel.ar {n} – a se clătina, a şovăi sharad.o (lud.) – şaradă shark.o (fisho) - rechin sharlatan.o - şarlatan sharp.o – eşarfă shekl.o (mek.) – traversă shel.o – coajă, găoace, scoarţă shifon.o – cîrpă, fîşie shild.o – scut, placă shink.o – şuncă shirm.ar {t} – a apara, a proteja shok.ar {t} – a izbi, a lovi, a ofensa shovel.o (utensilo) – pală shovin.ism.o - şovinism shovin.ist.o - şovin shrapnel.o (armo) - şrapnel shu.o (vesto) - pantofi shultr.o – umăr shunt.o (elek.) - şunt (electr.) shutr.o (domo) - canat sid.ar {n} – a şedea sid.esk.ar {n} – a se aşeza sienit.o (min.) - sienit siest.ar {n} – a face siesta sifilis.o (patol.) - sifilis sifl.ar {m} – a fluiera sifon.o (aparato) - sifon sigar.o – ţigară sigar.et.o – ţigaretă sigl.ar {t} – a sigila sign.o - semn signal.ar (komerco) {t} – a semnaliza signat.ar {t} – a semna signifik.ar {t} – a însemna sik.a - sec, uscat sikl.o (utensilo) – seceră, coasă sikomor.o (arb.) – sicomor (Ficus Sycomorus) sil.o - siloz 104 silab.o – silabă silenc.ar {n} – a face linişte silenc.o – linişte silf.o - silf silik.o (elem.) - siliciu silikat.o (kem.) - silicat silikon.o (subs.) - silicon silk.o – mătase silogism.o - silogism siluet.o – siluetă silvi.o (ucelo) – pitulice (Sylvia Atricapilla) simbios.o (biol.) – simbioză simbol.o (komerco) - simbol simetr.a - simetric simfoni.o (muz.) - simfonie simi.o (mamif.) – maimuţă simil.a - similar simpati.ar {t} – a simpatiza (cu) simpl.a - simplu simptom.o (medic.) - simptom simul.ar {t} – a simula sinagog.o – sinagogă sinaps.o (biol.) – sinapsă sincer.a - sincer sindikat.o - sindicat sindrom.o (patol.) - sindrom sinekur.o – sinecură singl.a – fiecare (adj.) singl.u – fiecare (pron. nehot.) singlut.ar {n} – a sughiţa singular.a - singular sinior.o – domn, domnitor (cu respect) sinistr.a – stîng sink.ar – a scufunda sinkop.ar {n} – a cădea în sincopă sinkron.a - sincronic sinod.o - sinod sinonim.a - sinonim sins.o - sens (direcţie) sintax.o – sintaxă sintez.ar {t} – a sintetiza sinton.a (elektron.) - sintonic sinton.es.o (elektron.) - sintonie sinton.ig.ar (elektron.) {n} – a sintoniza sinton.ig.o (elektron.) – dispozitiv de acorp/sintonizare sinu.o - sinuozitate sinus.o - sinus (geom., anat.) sinusit.o (morbo) – sinuzită sinusoid.o (matem.) – sinusoidă sior.o - domn (sau doamnă) sior.in.o – doamnă sior.ul.o - domn siren.o – sirenă siring.o (utensilo) – seringă sirok.o (meteor.) – siroco (vânt cald de sudest) sirop.o (subs.) - sirop sis - şase sis.ar {n} – a şuiera sism.o - seism, cutremur sistem.o - sistem sitel.o – hârdău, găleată situ.ar {t} – a situa, a aşeza situ.es.o – situaţie siv.o (utensilo) – sită sive ... sive - fie ... fie siz.ar {t} – a apuca skabel.o (moblo) – taburet, scăunel skabios.o (pl.) – sipică (Scabiosa Ochroleuca) skafandr.o (vesto) - scafandru skal.o (utensilo) – scară skalar.o - scalar skalen.a (geom.) - scalen skali.o – coajă, conchilie skalp.ar {t} – a jupui de piele skand.ar {t} – a scanda skandal.ar {t} – a (se) scandaliza skarabe.o – scarabeu (Scarabeus Sacer) skaramuch.o – încăierare skarlat.a – roşu-aprins skarmuch.ar {n} – a face o încăierare skars.a – insuficient, puţin skelet.o - schelet skem.o – schemă, proiect sken.o – mătase, scul (fir), caier (in, cînepa) skeptik.a - sceptic skerc.o (muz.) - scherzo (scherţo) skerm.ar {n} – a face scrimă sket.ar {n} – a patina skis.ar {t} – a schiţa skism.o – schismă skizofreni.o - schizofrenie sklav.o - sclav skleros.o – scleroză skol.o – scoală skop.o - scop, intenţie skops.o (ucelo) – strigă, bunurez de pădure (Strixt Aluco) skori.o (subs.) – zgură, scorie skorpion.o (animalo) – scorpion (Scorpio Europaeus) skrach.ar {t} – a zgîria, a scărpina skrap.ar {t} – a răzui, a pili skren.o - ecran skrib.ar {t} – a scrie skript.ar {n} – a scrie, a redacta, a eşterne skrub.o (mek.) - şurub skrub.in.o (mek.) – piuliţă skrupul.o - scrupol skult.ar {t} – a sculpta skuner.o – goeletă skur.ar {t} – a curaţi, a lustrui skurel.o (mamif.) – veveriţă (Sgurus Vulgaris) slalom.o - slalom slam.o (subs.) – noroi, tină slang.o - jargon sling.o - lat slogan.o - slogan sluz.o (aparato) – cataractă smeril.o (subs.) - şmirghel snap.ar {t} – a apuca cu gura snifl.ar {m} – a mirosi, a adumeca snob.o - snob snorkel.o (aparato) – aparat de respirat sub apă (tube de oxigen) sobr.a – sobru soci.o - societate soci.et.o – societate (asociaţie) sociolog.o - sociolog sociologi.o (cienco) - sociologie socis.o – cârnat sod.o (kem.) – sodă sofism.o - sofism sofist.o - sofist sofistik.o – sofisticărie sofit.o (arkit.) – plafon, tavan sokl.o - soclu, piedestal sol.a - singur sold.ar {t} – a lipi, a suda soldat.o - soldat sole.o (fisho) – solă (Solea Vulgaris) solecism.o - solecism solen.a - solemn solenoid.o (elek.) - solenoid solfej.ar (muz.) {t} – a solfegia soli.o (arkit.) – prag, intrare solicit.ar {t} – a solicita solid.a - solid solitar.a - solitar solstic.o – solstiţiu solv.ar {t} – a rezolva solvent.a - solvabil sombrero - sombrero somer.o – vară somit.o – înăltime, vîrf somnol.ar {n} - a-i fi somn son.ar {n} – a suna sonat.o (muz.) – sonată sond.ar {t} – a sonda sonet.o - sonet sonj.ar {t} – a visa sonk.o (pl.) – susai (Sonchus Oleraceus) sonor.a – sonor soport.o (mek.) – rulment sopran.o (muz.) – soprană sorbet.o – îngheţată (la pahar) sorc.ar {m} – a face farmece sordid.a - murdar sordin.o – surdină sorg.ar {t} – a avea grije de sorg.o – grijă (solicitudine) sorgum.o (pl.) – sorg (Sorghum Vulgare) sort.o – soartă sospir.ar {n} – a suspina sovaj.a – sălbatic sozi.o - sosie spac.o – spaţiu spadic.o (botan.) – înflorescenţa în spic (în pănuşe) spad.o (utensilo) – lazmă, sapă span.o - şpan spaniel.o (mamif.) – cocăr spaniol spar.ar {m} – a economisi spasm.o (medic.) - spasm spat.o (min.) - spat spatul.o (utensilo) – spatulă spec.o - specie specifik.a - specific 105 specimen.o - exemplar spegul.o (utensilo) – oglindă spekt.ar {t} – a privi spektakl.o - spectacol spektr.o (fiz.) - spectru spektroskop.o (aparato) - spectroscop spektroskopi.o (cienco) - spettroscopie spekul.ar {n} – a specula speleologi.o (cienco) - speleologie spens.ar {t} – a cheltui sperm.o (biol.) – spermă spermacet.o – spermaţet spic.o – aromate, condimente spik.o (biol.) - spic spin.o – şira spinării spinat.o – spanac (spinaccia Oleracea) spindel.o (mek.) – cherner (la strung) spion.ar {t} – a spiona spiral.o – spirală spire.o (pl.) – aglică (Spiraea Filipendula) spirit.o – duhuri (la plur) splen.o – splină splendid.a - splendid splint.o (utensilo) – cui despicat splis.ar {t} – a plumbui, a plomba (sfoară) split.o – aşchie (lemn, geam) spok.o (mek.) – rază spoli.ar {t} – a prada, a jefui sponj.o – burete (spongia Officinalis) spontan.a - spontan spor.o (biol.) - spor sporadik.a - sporadic sporn.o (utensilo) - pinten sport.ar {n} – a face sport sport.o - sport spot.o (biol.) - neg spoz.o - mire/mireasă, soţ/soţie spoz.in.o – mireasă, soţie spoz.ul.o - mire, soţ sprat.o (fisho) – peşte înrudit cu heringul spric.ar {n} – a stropi mărunt, a ţîşni spring.ar {n} – a emana spros.o (biol.) - germen spul.ar {t} – a depăna (firul) spum.o – spumă sput.ar {t} – a scuipa squam.o (biol.) – solz, aşchie squat.ar {n} – a se chirci, a se ghemui squil.o (pl.) – ceapă-de-mare (Squilla Maritima) stab.o - stat major stabil.a – stabil, nemişcat stabl.o - staul, grajd stac.ar {n} – a sta în picioare stac.esk.ar {n} – a se ridica în picioare stacion.o – staţiune, gară stadi.o – stadion, stadiu stagn.ar {n} – a stagna, a înceta stal.o (subs.) – oţel stalagmit.o – stalagmită stalaktit.o – stalactită stamin.o (biol.) – stamină stamp.ar {t} – a timbra, a ştampila stan.o (elem.) - staniu stanc.o – stanţă, strofă stand.ar {n} – a se simţi, a (-i) fi, a face stand.o - stare, condiţie standard.o (komerco) – steag, stindard stang.o (utensilo) - stinghie, bară start.ar {m} – a îndruma, a se îndrepta stat.o (polit.) - stat statik.o (cienco) – statică statistik.o (cienco) – statistică stativ.o (utensilo) - stativ stator.o (elek.) - stator statu.o – statuie, figură sculptată statur.o – statură statut.o (jud.) - statut steatit.o (min.) - steatit steb.ar {t} – a coase în tighel stek.ar {t} – a pune înăuntru stel.o - stea stel.ar.o – constelaţie stelari.o (pl.) – rocoină (Stellaria Media) stelt.o (utensilo) - picioroange stencil.o – stereotipat, clişeu stenograf.ar {t} – a stenografia stentor.o – stentor step.o – stepă ster.o (mez.) - ster (metru cub) stereofoni.o - stereofonie stereoskop.o (aparato) - stereoscop stereotip.ar {t} – a stereotipa steril.a - steril stern.ar {t} – a (se) destinde sternum.o (anat.) - stern sternut.ar {n} – a strănuta steroid.o (biokemio) - steroid sterol.o (subs.) - sterol stetoskop.o - stetoscop stif- - prefix, indica o relaţie de rudenie (frate vitreg, tată vitreg/adoptiv) stift.o (mek.) – şurub, ţăruş, cîrlig stigmat.o - stigmat stil.o - stil stilet.o (armo) - stilet stilistik.o – stilistică stimul.ar {t} – a stimula stip.o (pl.) – colilie (Stipa Pennata) stipendi.o - bursa de studiu stipit.o (bot.) – stîlp stipul.ar {t} – a stipula stiv.ar {t} – a stivui stof.o – stofă stoik.a - stoic stok.o – stoc, rezervă stol.o – haină lungă femeiască, etolă stolon.o (botan.)- stolon stomak.o - stomac stomatit.o (morbo) – stomatită stomatologi.o - stomatologie ston.o – piatră de rîu stop.ar {t} – a astupa (sticla) stop.il.o - dop storax.o (pl.) – stirax (Styrax Benzoin) stoter.ar {n} – a gângăvi, a bâlbâi strab.a - strabic strad.o – drun, stradă suces.ar {n} – a avea succes a reusi strand.ar {n} – a se împotmoli suci.ar {t} – a se îngriji, a se gândi strangul.ar {t} – a strangula sucin.o – chihlimbar galben stranj.a – straniu, bizar sud.o - sud stranjer.a – străin sudor.o (subs.) - sudoare strat.o - strat sufic.ar {n/p} – a ajunge, a fi de suficient strategi.o - strategie sufix.o - sufix stratosfer.o (meteor.) – stratosferă sufl.ar {m} – a sufla, a sugera (teatru) strek.o - linie sufle.o - sufle streptokok.o (patol.) – streptococ sufok.ar {m} – a (se) sufoca stret.a – strîns sufr.ar {m} – a suferi stri.o – dungă, crăpătură sug.ar {t} – a suge, a sorbi încet strid.ar {n} – a ţipa, a striga strig.o (ucelo) – cucuvea (Carine Noctua) sugest.ar {t} – a sugera, a da o idee, a prupune strik.ar {n} – a face grevă suk.o (subs.) - suc striknin.o (kem.) – stricnină sukomb.ar {n} – a cădea/a ceda sub o strikt.a – strict, riguros, exact povară stroboskop.o (aparato) - stroboscop sukr.o – zahăr strok.ar {n} – a face o greşală, a face sukus.ar {t} – a zgudui, a zgâltâi lovitură strok.o – lovitură (de bursă, de stat, acţiune sul.o (subs.) – sol, pămint sulf.o (elem.) - sulf de omand, de joc) struch.o (ucelo) – struţ (Struthio Camelus) sulfat.o (kem.) - sulfat sulfid.o (kem.) - sulfid struktur.o – structură sulfit.o (kem.) - sulfit student.o - student sulk.o - rid studi.ar {m} – a studia sultan.o - sultan stuf.ar (koquo) {t} – a face stufat sultanen.o (frukto) – struguri de corinţ stuk.o – stuc, mortar de ipsos (Vitis Apirena) stul.o (moblo) - scaun sum.o – sumă, total stult.a – prost, tîmpit sumari.a - somar stump.o - cotor/cocean de măr sumn.ar (jud.) {t} – a ordona, a impune stunt.ar {t} – a face trist sun.o - soare stupid.a - stupid sundi.o - duminica stupor.ar {n} – a fi uluit sturm.ar (meteor.) {p} – a face furtună (de suol.o (vesto) – talpă, pingea sup.o – supă timp) supe.ar {n} – a cina sturm.o – furtună (cu tunet) super - deasupra sturn.o (ucelo) - sturn su – se, pe sine, îşi (pron. refl. pers. a III-a superb.a - superb, îngîmfat superflu.a - superfluu M., F. Sg. şi Pl.) su.a – său, al său, .....(adj. pos. şi pron. pos.) superlativ.o - superlativ supernov.o (astron.) – supernovă sub - sub superstic.o – superstiţie subaltern.a - subaltern supin.o - supin (modul) subis.ar {t} – a suferi, a suporta suplant.ar {t} – a înlocui, a lua locul cuiva subit.a – subit, neaşteptat suple.ar {t} – a suplini, a înlocui într-o subjekt.o - subiect muncă subjuntiv.o - subjonctiv suplement.o - supliment sublim.a - sublim, măret suplik.ar {t} – a ruga respectuos/cu sublim.ar {t} – a obţine o sublimare umilinţa, a implora submers.ar {t} – a scufunda în apă suport.ar {t} – a suporta (o greutate) submis.ar {t} – a înjuga supoz.ar {t} – a presupune submision.ar (komerco) {n} – a face o supozitori.o (medic.) - supozitor oferta, a da în antrepriză supr.a – precedent (adj.) subordin.ar {t} – a subordona supr.e - sus, în sus, (adv.). deasupra suborn.ar {t} – a corupe supres.ar {t} – a suprima subsidi.ar {t} – a subvenţiona sur - pe, peste substanc.o – substanţă sur.nom.o - supranume substantiv.o - sostantiv sur.o – pulpă rotunda (a piciorului sub substituc.ar {t} – a (se) substitui genunchi) subterfuj.o - subterfugiu surd.a - surd subtil.a – subţire sureal.a - suprareal subvencion.ar {t} – a subvenţiona surfac.o – suprafaţă subvers.ar {t} – a răsturna, a submina surjet.o – cusătură în urma acului, feston suced.ar {t} – a succeda, a urma/a veni surkrut.o – varză acră după 106 tamtam.o (muz.) - tam-tam tanacet.o (pl.) – calomfir (Tanacetum Balsamita) tandem – tandem, în sfârşit tangent.o – tangentă tanin.o (subs.) - tanin tank.o - recipient, bidon, canistră tant.a – aşa de mult, atît (adj.) tant.e – atît, atîta (adv.) tantal.o (elem.) - tantal tap.ar (mek.) {t} – a pune balamale tapet.o (domo) – tapiţerie tapioka.o – tapiocă (Manihot Utilissima) tapir.o (mamif.) – tapir (Tapirus Americanus) tapis.o (domo) - covor tar.o – tară tarantel.o (muz.) – tarantelă tarantul.o (insekto) – tarantulă (Lycosa Terentula) tard.a – lent, încet (adj) tardigrad.a (zool.) – animal tardigrade T (adj.) ta (= ita) – acel, acela, .......... tardigrad.o (animalo) – animal tardigrade tabak.o (subs.) – tutun, tabac (Nicotiana (subst.) Tabacum) tarif.o - tarif taban.o – tîun (Tabanus Bovinus) tarlatan.o – un fel de muselin tabel.o – index, placă, listă, tablou sinoptic, tarok.o – taroc, joc de cărţi prospect tars.o - tars tabernakl.o (rel.) - tabernacol tart.o – prajitură din aluat fraged (cu gen) tabl.o (moblo) – masă tartar.o (subs.) - tartar tabler.o – tablou de bord (la un tas.o – ceaşcă automobil/avion) task.o – muncă care trebuie realizată tabu.o - tabu tast.ar {n} – a merge pe dibuite tabulator.o - tabulator tatu.ar {t} – a tatua tabul.o (arkit.) – dulap cu rafturi, consolă tautologi.o - tautologie taburet.o (moblo) - taburet tavern.o – tavernă, birt tac.ar {m} – a tăcea, a nu vorbi tax.ar {t} – a taxa taft.o – taftă taxi.o (veturo) - taxi takimetr.o (instr.) – tahometru taxidermi.o - taxidermie takt.o – tact, pipăit taximetr.o (aparato) - taximetru taktik.o – tactică taxus.o (arb.) – tisă (Taxus Buccata) tal.a – astfel, asemenea (adj.) tay.o – mijloc, talie tal.e – aşa, în aşa fel (adv.) te.o - ceai talasemi.o (morbo) - talasemie teatr.o - teatru talent.o - talent ted.ar {t} – a (se) plictisi tali.ar {t} – a tăia teg.ar {t} – a acoperi, a proteja talior.o - croitor tegul.o (arkit.) – ţiglă talisman.o - talisman tegument.o - tegument talk.o (subs.) - talc teism.o - teism talofit.o (bot.) - talofite teist.o - teist talon.o – talon, călcâi tek.o (arb.) - tec talp.o (mamif.) – cârtiţă teknik.o – tehnică talveg.o – fund teknologi.o (cienco) - tehnologie tam – tot, atît (comparativ) tekt.o (arkit.) – acoperiş tam ... kam – tot, atît......cît (comparativ) tel.o – pânză tamarind.o (frukto) – tamarin (Tamarindus telefon.ar (komerco) {t} – a telefona Indica) telegraf.ar (komerco) {t} – a telegrafia tamarisk.o (arb.) – tamariscă (Tamariscus) telegram.o (komerco) – telegramă tambur.o (muz.) - tambur telekomunik.o – telecomunicaţie tamburin.o (muz.) – tamburină teleologi.o (biol.) - teleologie tamen – totuşi, dar, oricum telepati.o - telepatie tamp.ar {t} – a (se) afunda teleskop.o (aparato) - telescop tampon.o - tampon surmulet.o (fisho) – barbun (Mullus Barbatus Ponticus) surplis.o – tunică surpriz.ar {t} – a surprinde surtut.o (vesto) - pardesiu survey.ar {t} – a supraveghea suspekt.ar {t} – a suspecta suspend.ar {t} – a suspenda, a elimina suspens.ar {t} – a opri temporar suspension.o (mek.) - suspensie susten.ar {t} – a sustine sustracion.ar {t} – a scădea susur.ar {n} – a susura sut.ar {t} – a coase suvenir.o - suvenir suveren.a – de deasupra suzeren.o - suveran swabr.o – mătură de bord swich.ar {t} – a comuta (en-..) a aprinde, a deschide (ek-..) a stinge, a închide 107 teleskop.um.ar {t} – a încastra televizion.o - televiziune telur.o (elem.) - telur (chem.) tem.o – teamă temat.o – temă temerar.a - temerar temp.o - timp temp.op.e - din timp în timp temper.ar {t} – a tempera, a modera temperament.o - temperament temperatur.o – temperatură tempest.ar (meteorol.) {p} – a cădea furtuna templ.o - timplu tempor.o – tîmplă temporis.ar {n} – a temporiza ten.ar {t} – a ţine tenac.a - tenace tenali.o (utensilo) – cleşte tench.o (fisho) – lin (Tinca Vulgaris) tend.o - perdea tendenc.ar {n} – a avea tendinţa la tendin.o - tendon tenebr.o - întuneric tener.a – fraged, moale teni.o (animalo) - tenie tenis.o (lud.) - tenis tenon.o (mek.) – tarod (mec., tehn.) tenor.o - tenor tens.ar {t} – a încărca tent.ar {t} – a încerca tentakul.o (zool.) - tentacul tenu.a – subţire teodolit.o (instr.) - teodolit teokrat.o - teocrat teokrati.o – teocraţie teologi.o (rel.) - teologie teorem.o – teoremă teori.o - teorie teozofi.o - teozofie tepid.a – călduţ ter.o – pământ tera- (mez.) - teraterakot.o (subs.) – teracotă terapi.o (medic.) - terapie teras.o (arkit.) – terasă teratologi.o - teratologie terbi.o (elem.) - terbiu terciar.a – terţiar terebint.o (arb.) – terebentină teren.o - teren terier.o (mamif.) - terier (cîine) terin.o – castron de supă teritori.o - teritoriu termin.o – terminaţie. margine termit.o - termit termodinamik.o (cienco) – termodinamică termometr.o (utensilo) - termometru termostat.o (aparato) - termostat teror.ar {n} – a fi terorizat teror.o - teroare terpentin.o (subs.) – trementină terplen.o – margine de şanţ test.o - test testament.ar {n} – a face testament testikul.o - testicul testosteron.o (biokemio) - testosteron tetraedr.o (geom.) - tetraedru teurgi.o – vrăjitorie tex.ar {t} – a ţese text.o - text tez.o – teză ti (= iti) - aceia, acelea (pron. pl.) tiar.o – tiară tibi.o - tibie tif.o (patol.) - tifos tifoid.o (patol.) – febră tifoidă tifon.o (meteorologio) - taifun tigr.o (mamif.) - tigru tik.ar (patol.) {n} – a avea un tic til – pîna la (timp şi spaţiu) til ke – pînă cînd tild.o (gram.) – tildă tili.o (arb.) - tei tim.ar {t} – a se teme de timbal.o (muz.) - timpan (muz.) timian.o (pl.) – cimbrişor (Thymus Serpillum) timid.a - timid timpan.o - timpan (arh., hidr., mec., anat.) timus.o (anat.) - timus tin.o – zăcătoare tindr.o (subs.) – iască tinkl.ar {n} – a suna lung tint.ar {t} – a vopsi tip.o - tip, caracter tipul.o (insekto) – tipulă, specie de ţînţar nnegru tir.ar {t} – a trage tirad.o – tiradă (discurs) tiran.o - tiran tiroid.o (anat.) – tiroidă (glandă) tisu.o (anat.) – tesătură titan.o - titan (mit.); titan (chem.) titil.ar {t} – a gâdila titr.ar (kem.) {t} – a intitula titul.o - titlu tizan.o – tizană to (= ito) - acela (sing.) toal.o - prosop tog.o (vesto, antiqua Roma) – togă told.o – cortină de teatru, tendon toler.ar {t} – a tolera tom.o – tom, volum tomat.o (frukto) – roşie, tomată tomb.o – groapă tombol.o – tombolă tomografi.o - tomografie ton.o (muz.) - ton tond.ar {t} – a tunde (un gard viu/lîna) tondr.ar {n/p} – a tuna tonik.a - tonic tonsil.o – amigdală (med.) tonsilit.o (morbo) – amigdalită tonsur.o (rel.) – tonsură tontin.o – societate de asigurare pe viaţă topaz.o - topaz topik.a (medic.) - topic topinambur.o (pl.) – napi porceşti (Helianthus Tuberosus) topografi.o (arto) - topografie topologi.o (cienco) - topologie tor.o – tor (la baza unei coloane) (arhit., geom.) torch.o (utensilo) – torţă tord.ar {t} – a toarce toreador.o - toreador torent.o - torent torf.o (subs.) – turbă torid.a (meteorologio) - torid torment.ar {t} – a chinui, a tortura torn.ar {t} – a strunji toron.o – fir răsucit (dintr-o frînghie) torped.o – mină marină tors.o - tors tort.o – tort, prajitură tortug.o (rept.) – broască-testoasă tost.ar {n} – a bea în sănătatea cuiva tot.a – tot, toată totalizator.o - totalizator totem.o - totem toxik.o - toxic toxikologi.o - toxicologie toxin.o (subs.) – toxină tra - prin trab.o (mek.) – grîndă, bârnă trac.o – semn, dîră tradeskanci.o (tradescantia viridis) – specie de plantă erbacee tradicion.ar {t} – a se transmite prin tradiţie traduk.ar {t} – a traduce trafik.o (veturo) - trafic tragedi.o - tragedie trahiz.ar {t} – a trăda trait.o – trăsătură trajektori.o - traiectorie trak.ar {t} – a urmări, a persecuta, a împinge înăuntru trake.o - trahee trakom.o (morbo) - trahom trakt.ar {t} – a trata traktat.o - tratat traktor.o (aparato) - tractor tram.o (veturo) – tranvai trampl.ar {n} – a călca pe cineva pe picior trampolin.o (aparato) – trambulină tran.ar {t} – a trage dupa sine tranc.ar {n} – a fi în transă tranch.ar {t} – a tăia (mărunt) tranche.o – tranşee tranquil.a – liniştit, calm trans – prefix: trans transakt.ar {n} – a face o tranzacţie transept.o – cruciadă transfer.ar {t} – a transfera, a transmite transfigur.ar {t} – a transfigura transform.ar {t} – a (se) transforma transformator.o (elek.) - transformator transfuz.ar {t} – a trasvaza un lichid, a face 108 o transfuzie transistor.o - tranzistor transit.ar {n} – a trece prin/peste transit.iv.a - tranzitiv translucid.a - translucid transmis.ar {t} – a transmite transmut.ar {t} – a preface transport.ar {t} – a transporta transvers.a - transversal trapez.o - trapez trapezoid.o - trapezoid tras.ar {t} – a trasa traumat.o (patol.) – traumă traur.ar {n} – a fi în doliu travers.o (mek.) – traversare, scurtătură travers.et.o (mek.) – consolă travertin.o (geol.) - travertin travesti.ar {t} – a se travesti tre – mult, foarte tref.o – treflă trek.o – pistă, urmă trelis.o – pânză groasă trem.ar {n} – a tremura trema.o – diereză tremol.o (muz.) - tremolo tremp.ar {m} – a (se) muia, a (se) îmbiba tren.o (veturo) - tren trepan.o – burghiu trepid.ar {n} – a trepida tres.o – coadă împletită tresay.ar {n} – a tresări trest.o (utensilo) - trepied trezor.o - tezaur tri - trei triangul.o - triunghi trias.o (geol.) - triasic tribu.o - trib tribunal.o (jud.) - tribunal triceps.o (anat.) - triceps tricikl.o (veturo) – tricicletă trifoli.o (pl.) – trifoi (Trifolium) trigonometri.o (cienco) - trigonometrie trikin.o (animalo) – trichină trikinos.o (patol.) – trichinoză trikot.ar {t} - a tricota tril.ar {t} – a vibra trilion.o - trilion trilogi.o - trilogie trimaran.o (batel/nav) - trimaran trimestr.o - trimestru trinomi.o – trinom (mat.) trip.o – burtă triptik.o (arto) - triptic (pict.) trirem.o – triremă trism.o (morbo) - trismus trist.a - trist triti.o (kem.) - tritium triton.o - triton (mit., zool.) tritur.ar {t} – a tritura, a fărâma triumf.ar {n} – a triumfa trivial.a - trivial, vulgar tro – prea mare, prea mult trofe.o - trofeu trog.o - albie troglodit.o - troglodit trole.o (tekn.) - troleu tromb.o (meteorol.) – trombă trombin.o (biokemio) – trombină trombocit.o (biol.) - trombocite trombon.o (muz.) - trombon trombos.o – tromboză trombus.o (med.) - trombus tromp.ar {t} – a înşela tron.o (moblo) - tron trop.o - trop (gram.) tropik.o (meteorol.) - tropic tropism.o (biol.) - tropism (biol.) troposfer.o (meteor.) – troposferă trotuar.o - trotuar trov.ar {t} – a găsi tru.o – gaură trubadur.o – trubadur, poet trubl.ar {t} – a tulbura, a deranja trufl.o – trufă (Tuber Melanosporum) truism.o (filoz.) - truism truk.o (aparato) - vagon (descoperit) trul.o (utensilo) – linguroi, mistrie trump.o (lud.) - triumf trumpet.o (muz.) – trompetă trunk.o (biol.) - trunchi trup.o – trupă, turmă trust.o - trust trut.o (fisho) – păstrăv (Trutta Fario) tu - tu tu.a - al tău/a ta/ai tăi/ale tale,tău/ta/tăi/tale tualet.ar {n} – a face toaleta tub.o (utensilo) - tub tuber.o (biol.) - tubercul, nod (de lemn) tuberklos.o (patol.) – tubercoloză tuberkulin.o – tuberculină tuberkul.o (biol.) – tumoare mică (fiziol.) tuberos.o (pl.) – tuberoză (Polyanthes Tuberosa) tuf.o - ciuf, moţ, tufiş tuk.o (domo) – bucăta de pînză tukan.o (ucelo)- tucan tulip.o (pl.) – lalea (Tulipa Gesneriana) tumor.o (patol.) - tumoare tumul.o - tumul (arheol.) tumult.ar {n} – a face zgomot tun.o (mez.) – tonă tundr.o (geog.) – tundră tunel.o - galerie, tunel tur.o – tur, voiaj tur.ist.o - turist turb.o – mulţime turban.o (vesto) - turban turbin.o (aparato) – turbină turbot.o (fisho) – calcan (Rhombus Maeoticus) turd.o (ucelo) – sturz (Turdus Arboreus) turkez.o – turcoază turm.o - turn (şi la şah) turn.ar {m} – a roti, a întoarce turtur.o (ucelo) – turturea (Columba Turtur) tus.ar {n} – a tuşi tush.ar {t} – a atinge tusilaj.o (pl.) – captalan (Petasites Officinalis) tutel.ar {t} – a tutela tutu.o (vesto) – fustă scurtă (de balerină) tuy.o (arb.) – tuia (Thya Occidentalis) U ube - unde ubiqu.a – prezent în mai multe locuri, oniprezent ucel.o (animalo) – pasăre uf! - of! (interjecţie) ukaz.o - ucaz (istoria rusă) -ul- - sufix, indică masculinul (kat-ulo = motăn, spoz-ulo = soţ) ul.a – dare care (adj.) ul.o – ceva (subst.) ul.u – cineva (pron. nedef.) ul.a.lok.e – pe aici, pe undeva ul.temp.e – cîteodată ulcer.o (patol.) - ulcer ulex.o (pl.) – ginestră (Genista Junlea) ulm.o (arb.) – ulm (Ulmus Campestris) uln.o (mez.) – cot (unitate de măsură) ultimat.o - ultimatum ultr.e – mai încolo ulul.ar {n} – a urla umbilik.o - ombilic umbr.o (subs.) – pâmânt umbros un - un un.esm.a - primul un.foy.e – o dată -un- - sufix care specifica nocţtiune de unitate fundamental unanim.a - unanim unc.o (mamif.) – jaguar (Felis Unca, specie de tigru) uncial.a (tipog.) - uncial uncion.ar (rel.) {t} – a unge ungl.o - unghie unguent.o (subs.) - unguent uniform.a – uniformă unik.a - unic union.ar {t} – a uni union.o - uniune unison.o - unison unitar.a (rel.) - unitar (sectă) univers.o - univers universitat.o – universitate upup.o (ucelo) – pupăză (Upupa Epops) -ur- - sufix (indică rezultat sau produsul unei acţtiuni, se adaugă rădăcină verbală), apert-uro = uvertură, pikt-uro = tablou uragan.o (meteorologio) - uragan uranografi.o - uranografie urb.o – oraş ure.o - uree urin.o (biol.) – urină urj.ar {n} – a fi urgent urn.o – urnă urogal.o (ucelo) – cocoş de munte urologi.o - urologie urs.o (mamif.) - urs urtik.o (pl.) – urzică (Urlica Dioica) 109 urtikari.o (patol.) - urticarie utard.o (ucelo) – dropie (Otis-tarda) utensil.o (utensilo) – utensilă uter.o - uter util.a - util utopi.o - utopie uvertur.o (muz.) – ouvertură -uy- - sufix, indică un obiect care conţine ceva), violin-uyo = cutia unei viori, sigaruyo = cutie cu ţigări uz.ar {t} – a uza, a folosi uzufrukt.ar {t} - (intr.) a avea în uzufruct uzur.ar {n} – a pratica uzură uzurp.ar {t} – a uzurpa V vab.o - fagure vacil.ar {n} – a se clătina vacin.o (patol.) – vaccin vad.ar {n} – a trece prin vad (o apă) afl.o – prajitură din aluat moale vag.ar {n} – a rataci vagin.o - vagin vagon.o (veturo) - vagon vak.ar {n} – a fi vacant vakanc.ar {n} – a face vacanţă, a fi în vacanţă vaku.a – gol, fără conţinut val.o - vale valenc.o (kem.) – valenţă valerian.o (pl.) – odolean (Valeriana Officinalis) valerianel.o (pl.) – fetică (Valerianella Olitoria) valid.a - valid valiz.o – valiză valor.ar {t} – a valora, a avea valoare de valor.o - valoare vals.ar (muz.) {n} – a dansa valsul valv.o (aparato) – valvă vampir.o - vampir vams.o (vesto) – jachetă pe talie (bărbătească) van.a - van, inutil vandal.o - vandal vanel.o (ucelo) – nagîţ (Vanellus Vanellus) vang.o – obraz, bucă, falcă vanil.o - vanilie vanitat.o - vanitate vapor.o (subs.) - vapor var.o – articol, marfă vari.ar {m} – a varia varicel.o (patol.) – varicelă varik.o (patol.) - varice variol.o (patol.) – variolă varm.a - cald vars.ar {t} – a vărsa vart.ar {t} – a aştepta vasal.o - vasal vaskul.o – vas (de sînge) vast.a - vast vat.o – vatelină vax.o (subs.) – ceară vaz.o – vază, vas vazelin.o (subs.) – vaselină vech.o (pl.) – măzăriche (Vicia Dumetorum) vedet.o – vedetă vegr.o (nav.) – scîndură a bordajului interior veh.ar {n} – a voiaja, a merge (cu vehicol) veh.il.o - vehicol, mijloc de transport vein.o – venă vejet.ar {n} – a vegeta vejetar.ar {n} – a fi vegetarian vek.ar {n} – a se trezi vek.ig.ar {t} – a se deştepta vekt.o (mek.) - balansier vektor.o - vector vel.o (vesto) – văl velin.o – hîrtie velină velk.ar {n} – a se vesteji velociped.o (veturo) - velociped velodrom.o - velodrom velur.o – catifea, velur ven.ar {n} – a veni vend.ar {t} – a vinde vendemi.ar – a culege via venen.o (subs.) - venin vener.al.a - veneric venerac.ar {t} – a venera venerdi.o - vineri venereologi.o - venereologie venial.a (rel.) - venial venj.ar {t} – a răzbuna vent.ar (meteorologio) {p} – a bate vîntul vent.o – vînt ventil.ar {t} – a ventila ventr.o – burtă ventrikul.o - ventricul ver.a – adevărat verand.o (arkit.) – verandă verb.o - verb verben.o (pl.) – verbană (Verbena Officinalis) verd.a - verde verdigris.o (subs.) – sulfat de cupru verdikt.o (jud.) - verdict verg.o (utensilo) – vargă verifik.ar {t} – a verifica verjus.o – must, aguridă verk.o – operă, muncă intelectuala verm.o (animalo) - vierme vermicel.o - spaghete vermut.o - vermut vernier.o (utensilo) - vernier vernis.o (subs.) - vopsea veronik.o (pl.) – ventrilică (Veronica Officinalis) vers – către, în direcţia vers.o - vers version.o - versiune vertebr.o – vertebră vertij.ar {n} – a avea ameţeli vertikal.a - vertical vertu.o - virtute veruk.o (patol.) - neg verv.o - brio, vervă vesp.o – viespe (Vespa Vulgaris) vesper.o – seară vespertili.o (mamif.) – liliac vest.o (vesto) – îmbrăcăminte vest.o-laus.o (insekto) – păduche de îmbrăcăminte vestibul.o (arkit.) - vestibul veston.o (vesto) – haină, veston vet.ar {t} – a se împotrivi veto veter.o (meteorologio) - timp (atmosferic) veteran.o - veteran veterinar.o - veterinar vetur.o (veturo) – maşină, vehicul, automobil vex.ar {t} – a usupra, a irita, a umili vi - voi, vouă, vă, pe voi vi.a - vostru/voastră/voştri/voastre, al vostru/a voastră/ai voştri/ale voastre viadukt.o - viaduct viatik.o – provizie de drum vibr.ar {n} – a agita, a mişca viburn.o (pl.) – călin (Viburnum Opulus) vice – ca vice- din Română: vice-prezidanto = vice-preşedinte vicer.o – măruntaie vici.o - viciu vicin.a – vecin, apropiat (în spaţiu) vicin.o - vecin vid.ar {t} – a vedea vidv.a – văduv vigil.ar {n} – a fi vigilent vigor.o - vigoare vikari.o - vicar viktim.o – victimă viktuali.o – alimente, hrană vikun.o (mamif.) – lama (Lama Vicugna) vilaj.o - sat vild.o – vînat vin.o - vin vinagr.o – oţet vind.ar {t} – a înălţa, a ridica vinil.o - vinil vink.ar {t} – a învinge vintr.o – iarnă vinyet.o – gravură/ilustraţie de carte viol.o – violă, toporaş (viola Odornata) viol.e.a – culoare violetă violac.ar {t} – a încălca, a viola violent.ar {t} – a violenta violent.o – violenţă violin.o (muz.) – vioară violoncel.o (muz.) - violoncel viper.o (rept.) – viperă vir.o – om (adult) virg.a – verginal, cast virologi.o - virusologie virtual.a - virtual virtuoz.a - virtuos virulent.a (patol.) - virulent virus.o (biol.) - virus vis.ar {m} – a strânge în şuruburi vis.il.o (utensilo) – şurubelniţă vish.ar {t} – a (se) usca, a şterge viskomt.o - viconte 110 viskoz.a - viscos vit.o (pl.) – viţa-de-vie (Vitis Vinifera) vitamin.o (biol.) – vitamină vitel.o (biol.) – gălbenuş de ou vitr.o (subs.) - geam vitriol.o (kem.) - vitriol viul.o (muz.) – violă viv.ar {m} – a trăi viv.o – viaţă vivac.a – plin de viaţă vivipar.a (biol.) - vivipar viz.ar {t} – a dori atingerea unui scop vizaj.o – faţă vizel.o (mamif.) – nevăstuică vizier.o – vizieră vizion.o - viziune, apariţie vizir.o - vizir vizit.ar {t} – a vizita voc.o - voce vodk.o – vodcă vok.ar (komerco) {t} – a chema vokal.o – vocală vokativ.o - vocativ vol.ar {t} – a vrea, a voi volatil.a - zburator volf.o (mamif.) - lup volkan.o - vulcan volt.o (mez.) - volt voltmetr.o (aparato) - voltmetru volumin.o - volum volunt.ar {t} – a face de buna voie volupt.o - voluptate volv.ar {t} – a înfăşura vom.ar – a vomita vomer.o (anat.) – vomer (os al nasului) vort.o – cuvânt vortic.ar {n} – a (se) învîrteji vot.ar (komerco) {m} – a vota vov.ar {n} – a face legămînt voy.o – drun, cale, stradă voyaj.ar {n} – a voiaja vu - Dumneata, Dumitale, Dumneavoastră ( de politeţe)(sing., de curtezie) vu.a – Dumneavoastră (curtezie în Ido), al Dumneavoastră vulgar.a - vulgar vulkaniz.ar {t} – a vulcaniza vult.o (arkit.) – boltă vultur.o (ucelo) – uliu (Aegypus Monachus) vund.ar (medic.) {t} – a răni W warf.o - chei warp.o – urzeală wat.o (mez.) - watt weft.o – băteală weld.ar {t} – a lipi west.o - vest wigwam.o (domo) - wigwam wiski.o - whisky wist.o (lud.) - whist (joc de cărţi) wistiti.o (mamif.) - wistiti X xerofit.o - (pianta) xerofite xilofon.o (muz.) - xilofon xilograf.ar (arto) {t} – a xilografa Y ya – desigur (emfatic) yak.o (mamif.) – yac (Bos Gruniensis) yakt.o - yaht yar.o – an, unitate de măzură a timpului yard.o (nav.) – vergă, antenă yatagan.o (armo) - yatagan ye – prepoziţie cu sensul nedeterminita yen – iată yes - da (afermativ) yodl.ar {t} – a face jodel yog.o - yoga yol.o – yolă yoy.o (lud.) – numele unei jucării/unui joc (cu sforicică) yug.o (utensilo) - jug yogurt.o -iaurt yuk.o (pl.) – yuca, specie de liliacee (Yucca Gloriosa) -yun- - indică un pui de animal, bov-yuno = viţel, kat-yuno = pisoiaş yun.a – tânăr yur.o (jud.) - drept yust.a – just, adevărat Z zebr.o (mamif.) – zebră zebu.o (mamif.) - zebu zel.ar {n} – a fi zelos zenit.o - zenit zeolit.o (min.) - zeolit zer.o - zero zeugm.o – zeugmă zibelin.o (mamif.) – zibellină zigzag.ar {n} – a merge în zigzag zini.o (pl.) – cârciu măreasă (ZinniaElegans) zink.o (elem.) - zinc zinkografi.o (arto) - zincografie zirkoni.o (elem.) - zirconiu zodiak.o - zodiac zon.o – zonă zoofit.o (biol.) - zoofit zoologi.o (cienco) - zoologie zukin.o - dovlecel zum.ar {n} – a zumzăi 111 Ido absint/o〔植〕ニガヨモギ absolut/a 絶対の, 絶対的な, 無制限の, 無条件の, 純粋の(アルコール) absolv/ar t. 放免する, …に無罪を申し渡す,〔法〕免訴する absorb/ar t.(心・注意を)奪う, f. (時間を) 占める,〔理〕吸収する absten/ar t.(酒・肉欲などを)断つ abstrakt/a 抽象的な abstrakt/ar t. 抽象する,〔化〕抽出する absurd/a 不合理な, 馬鹿げた abund/ar i. 沢山にある, 多い aceler/ar t. 加速する, 速める,〔化〕促進する acend/ar t.(灯を)つける,…に火をつける,(電灯 を)つける; f. 興奮させる da Dro. Kuriyama Hitoshi acens/ar t.i. 上げる; 上がる, 登る enretigita da sioro Bebson Takata acent/o アクセント acept/ar t.(客・申し出でなどを)受け入れる,(新 説などを)認める A acer/o〔植〕カエデ acerb/a 酸っぱい, 苦い, 渋い a(d) [prep] …に向かって, …へ, aces/ar t. …に接近する, …に面会する …の所へ, …に対して, …に acesor/a 付属の, 補助的な abad/o 僧院長,修道院長 acetat/o 酢酸塩, 酢酸エステル abak/o 計算板, そろばん acetilen/o〔化〕アセチレン abandon/ar t. aceton/o アセトン 見捨てる,(地位を)投げ打つ, 諦める, acid/a 酸っぱい, 酸性の 断念する acident/ar t.(事故を)起こす, abanik/o 扇 abas/ar t. 下げる, 低くする, 降ろす; 偶然…を引き起こす; -/o 事故 acion/o〔経〕株式, 株券, 出資 f. …の品位(地位)を落とす acipitr/o〔鳥〕オオタカ abat/ar t. 打ち倒す, ぶちこわす ad → a(d) abces/o〔医〕膿瘍 ad/avan [prep] …の前の方へ abdik/ar t. 退位する ad/en [prep] …の中へ abdomin/o 腹部 ad/junt/ar t. 添える abel/o〔昆〕ミツバチ ad/just/ig/ar t. 調整する, 合わせる abiet/o〔植〕モミ ad/maxim/e せいぜい, 多くて, よくて Abisini/a アビシニア; -/ano ~人 ad/minim/e 少なくとも, 最小にみて abism/o 深い淵; f. どん底 ad/port/ar t. 持って来る, 連れて来る, ablakt/ar t. 離乳させる, 運ぶ …から引き離す ad/ver/e 実際に, 真実に, 確かに abneg/ar ad/vok/ar t. 呼び掛ける, 招集する t.(快楽などを)断つ,(所信・権利を)捨 adapt/ar t. 適応させる, 適用する てる adept/o(思想・運動などの)仲間, abolis/ar 信奉者, 達人 t.(制度・習慣などを)廃止する adequat/a 妥当な, 適切な abomin/ar t. 忌み嫌う adhel/ar i. 付着する (ad); abon/ar t. f.(党などに)癒着する,〔医〕癒着する 講読する,(席などを)予約する adi/ar t. …にさよならを言う abord/ar t. 乗船する, 上陸する adicion/ar t. 加える, 加算する aborijen/a 先住の adjektiv/o〔文〕形容詞 abort/ar i. 流産する adjudik/ar t. …に判決を下す aboy/ar i.(犬が)吠える adjutant/o 副官 abrevi/ar t. administr/ar t. 管理する, 司る 短くする,(略語を用いて)略書きする admir/ar t. …に感嘆する, 褒める abrikot/o〔植〕アンズ, アプリコット admiral/o 提督, 海軍大将 abrupt/a 不意の, 性急な; admis/ar t. 認める, f.(山などが)険しい,(文体などが)急転 承認する,(会などに)入れる の admitanc/o〔電〕アドミタンス absent/a 不在の, 欠席の, 欠けている Japona 112 adolec/ar i. 成長期にある adonis/o*〔植〕フクジュソウ (lat. Adonis) adopt/ar t.(意見などを)採る, 採用する,〔法〕養子にする ador/ar t. 崇拝する, 敬慕する adres/o 宛名, 住所 Adriatik/a アドリア海 adult/a 成人の, 大人の adulter/ar i. 姦通する adverb/o〔文〕副詞 advers/a 逆の, 反対の advokat/o 弁護士 aer/iz/ar t.(大気に)曝す aer/o 空気 aerolit/o 隕石 aeroplan/o 飛行機 afabl/a 愛想のよい, 人好きのする afanon/o でしゃばり afecion/ar t. …に愛情を持つ, 好む afekt/ar t. 感動させる,〔医〕(健康などに)さわる afektac/ar t.i. 気取る, …と見せ掛ける afer/o 事, 事柄, 仕事 Afgan/o アフガニスタン人 Afganistan アフガニスタン afirm/ar t. 断言する, 肯定する afish/o ビラ, ポスター afix/o〔文〕接( 尾・頭 )辞 aflikt/ar t. 悩ます, 苦しめる aforism/o 警句 afrank/ar t. 切手を貼る, 郵税を前納する Afrik/a アフリカ; -/ano ~人 afront/ar t. …に向かう, …に面する afust/o 砲架 ag/ar t.i. 行う,(行為を) する agac/ar t. 苛立たせる agat/o〔鉱〕めのう agend/o 日程表 agent/o 代理人, 行為者 agit/ar t. 掻き回す, かき乱す,(手やハンカチを)振る, f. 興奮させる agl/o〔鳥〕ワシ, f. 紋章 aglutin/ar t. 膠着させる agnel/o〔詩・宗〕小羊 agnosk/ar t. 承認する,(事実・嘘と)認める agnostik/a〔哲〕不可知論の agon/a 角をなさない, 無偏角線の agoni/ar i. 断末魔の苦しみにある, 臨終の状態にある agost/o 八月 agr/o(あまり大きくない)土地 agr/o/kultiv/ist/o 農学者, 農耕民 agraf/o ホック, とめ金 agreabl/a 気持ちのよい, 愉快な agronomi/o 農学 agul/o 針, (鉄道の) ポイント ah! [interj] ああ ajil/a はしっこい, 敏活な ajorn/ar t. 延期する; 散会する ajun/a(飲食を)節制している ajust/ar t. 合わす, 調整する ajut/o ノズル akaci/o〔植〕アカシア akademi/o 学院, 学士院, アカデミー akar/o〔昆〕ダニ aklam/ar t. 喝采を浴びせる, 歓呼して迎える aklin/o 磁気赤道 akne/o〔医〕にきび akompan/ar t. 伴う, 伴奏する akor/o〔植〕ショウブ akord/ar i.〔音〕調和している,〔文〕(性・数が) 一致する akordeon/o アコーデオン akr/a 辛い, 苦い,(鼻に) つんと来る, f. 辛辣な akrid/o〔昆〕バッタ, イナゴ akrobat/o 軽業師 akroch/ar t.(鉤などに)掛ける,(鉤で)掛ける akt/o〔劇〕幕,〔法〕調書 aktinik/a 光化学作用の aktiv/a 活動的な, 積極的な,〔文〕能動の,〔兵〕現役の aktor/o 俳優 aktual/a 現実の, 実際の akumul/ar t. 積む, 集積する akupunt/ar* t. 鍼をうつ (ang. acupuncture) akurat/a 時間を厳守する akush/ar t. 分娩させる akustik/o 音響学 akut/a 鋭角の, 急性の, シャープの, 尖った akuz/ar t. 告訴する, 非難する akuzativ/o〔文〕対格, 目的格 al = a(d) la al/o 翼, 羽根 alakt/ar t. 授乳する alarm/ar t. 警報を出す alaud/o〔鳥〕ヒバリ Albani/a アルバニア; -/ano ~人 alberg/o 宿屋 album/o アルバム albumen/o 卵白 ale/o 並木道,(公園などの) 小道 alegori/o 喩え話 alegr/et/o アレグレット(の楽章) alegr/o アレグロ(の楽章) alej/ar t. 軽くする, f. 和らげる alergi/o アレルギー Aleuti (insuli) アリューシャン諸島 alfabet/o アルファベット alg/o〔植〕海草, 藻 algebr/o 代数学 ali/o〔植〕ニンニク, ネギ alianc/ar t. 縁組みする, f. 同盟する alias (adv) 別名 alibi/o〔法〕不在証明, アリバイ aligator/o〔動〕アリゲータ amuz/ar t. 楽しませる alini/ar 一直線に並ぶ,…に並べる an [prep] …で, …に(接して, Aljer アルジェ(市) 接近して) Aljeri/a アルジェリア; -/ano ~人 anad/o〔鳥〕カモ, アヒル alkali/o〔化〕アルカリ anakronism/o アナクロニズム, 時代錯誤 alkaloid/o〔化〕アルカロイド; -/a analiz/ar t.〔論・化〕分析する ~の analog/a alkemi/o〔史〕錬金術 類似している,〔電〕アナログの alkohol/o〔化〕アルコール Anam 安南(地方); -/ano ~人 almanak/o 暦, f. 年鑑 ananas/o パイナップル almon/ar i. 施しを与える anarki/o 無政府 aln/o〔植〕ハンノキ anatomi/o 解剖学 alo/o〔植〕アロエ ancestr/o 先祖, 祖先 alonge [prep] …に沿って, …伝いに ancien/a 古い, 古代の aloy/ar t. 合金を造る And/i アンデス山脈 Alp/i アルプス山脈 Andora アンドラ alpak/o〔動〕アルパカ anekdot/o 逸話, 小話 alt/a 高い,(圧力・音などの) 高い anemi/o〔医〕貧血 altar/o〔宗〕祭壇 anemon/o〔植〕アネモネ alter/ar anestezi/ar t. 麻酔をかける t.(形・寸法・位置などを)変える,(衣服 anex/ar t. 付加する などを)直す Angl/o イギリス人 altern/ar i. 交代する, 交代にする Angli/a イギリス alternativ/o 選択肢 Angol/a アンゴラ alternator/o 交流電源,交流発電機 angor/ar i. 苦悩する, 苦悶する altitud/o 高度 anguil/o〔魚〕ウナギ altr/a 他の, 別の, 異なった; -/u angul/o 角, 隅,〔数〕角度 他の人 anhel/ar i. あえぐ, 息切れがする alud/ar t. 仄めかす, 暗に指す animal/o 動物, 獣 alumet/o マッチ anion/o〔化〕陰イオン alumini/o〔化〕アルミニウム aniversari/o 記念日, 記念祭 alun/o〔鉱〕明礬 anjel/o 天使 am/ar t. 好む, 好意を持つ; -/o 愛 anke [adv] …もまた amalgam/o〔化〕アマルガム ankore [adv] まだ, いまだに amans/ar t. 飼い慣らす, 従順にさせる ankr/o 錨 amas/o 塊, 集まり, 集団 anm/o 魂, 霊魂 amator/o アマチュア anod/o〔電〕陽極 amazon/o 女傑 anomal/a 異常な, 変則の amb/a 両方の anonim/a 無名の, 匿名の, 作者不明の ambasad/o 大使の地位(職能, 任務) anorak/o アノラック ambici/ar t. 大望を抱く, 熱望している ans/o 柄, 把手, ハンドル ambigu/a 曖昧な ante [prep] …の前に (時間); -a 先の, ambos/o 鉄砧 以前の ambulanc/o 野戦病院 anten/o〔動〕触角,〔電〕アンテナ ameb/o アメーバ antibiotik/a 抗生物質の amelior/ar t. 改良する anticiklon/o 高気圧(の勢力圏) amen [interj] アーメン anticip/ar t. 予想する, 予期する amend/o 罰, ペナルティー antidot/o〔薬〕解毒剤 Amerik/a アメリカ; -/ano ~人 Antil/i 西インド諸島 amfibi/o〔動〕両生類 antilop/o〔動〕カモシカ amik/o 友達 antipati/ar t. 反感を持つ, 毛嫌いする amil/o 澱粉 antiqu/a 古代の, 昔からある, 古風な amnesti/ar t. 大赦する antiquar/a 古物研究の, 好古趣味の amoniak/o〔化〕アンモニア antisepsi/ar t. 防腐する amont/ar i. 総計…に達する antologi/o アンソロジー, 名詩文集 amor/ar t. (男・女を) 愛する antropologi/o 人類学 amortis/ar anul/ar 無効にする, 破棄する t.(流れ・ショックなどを)弱める,(力を anunc/ar t. 知らせる, 告知する )そぐ anus/o〔解〕肛門 ampl/a 充分な, anxi/ar i. 気づかう, 切望する 広々とした,(衣服の)ゆったりした aort/o〔解〕大動脈 amplitud/o〔理〕振幅,〔天〕出没方位角 apar/ar i. 現れる, 出演する, 出頭する ampul/o アンプル,〔医〕水胞 aparat/o〔機・医〕器具, 装置 amput/ar t.〔医〕切断する 113 apart/a 離れた, 別の, ばらばらの apartament/o アパート, 貸間 aparten/ar i. …に所属する, …の物である(ad) apati/o〔医〕無感動, 感情鈍麻 apel/ar i. 哀訴する,(法律・世論などに)訴える apene [adv] やっと, 間一髪で Apenin/i アペニン山脈 apercept/ar 理解する apert/ar t. 開く, 開ける, f.(心を)開く apetit/ar t. …に食欲がある, …に欲求がある aplast/ar t. 押し潰す, 絞り出す, f. 圧倒する, くじく aplaud/ar t.(拍手などで)是認を表明する, 褒めそやす aplik/ar t. 応用する, 利用する aplomb/o 自負, 沈着, 鉄面皮 apog/ar t. 支える, 助ける, …に寄りかかる apologi/ar t. 弁明する apoplexi/o〔医〕脳卒中 apozicion/o 〔文〕同格 apostrof/o〔文〕アポストロフィー apotek/o 薬局, 薬店 apr/o〔動〕イノシシ apreci/ar 高く評価する april/o 四月 aprob/ar t. よしとする, 是認する aproxim/ar 評価する, 見積もる apt/a 適合した, ふさわしい apud [prep] …のそばに; -a 近くの, 隣の apunt/ar t.(的を)狙う aqu/o 水 aqu/o/melon/o〔植〕スイカ aquarel/o 水彩画 aquari/o 水族館 aquedukt/o 水道 aquir/ar t. 得る, 手に入れる ar/o アール(単位) Arab/o アラビア人 Arabi/a アラビア arakid/o 落花生 arane/o〔動〕クモ aranj/ar t. 整える, 整備する arbitr/ar t. 仲裁する, 調停する arbitri/o 自由意志, 任意 arbor/o 樹木 arbust/o 草木性の潅木 ardez/o 粘板岩 ardor/ar i. 白熱している, f.(心などが)燃えている ardor/ar i. 白熱している,(心が)燃えている ardu/a(山などの)険しい are/o 面積, 空き地, 区域 arest/ar t. 逮捕する argal/o〔鳥〕ハゲコウ argan/o 二叉クレーン argil/o 粘土, 陶土 argon/o〔化〕アルゴン argument/ar i. 論議する, 主張する ari/o〔音〕アリア arid/a(土地の)痩せた, 不毛の ariet/o 破城槌 aristokrat/a 貴族の aritmetik/o 算数 ariv/ar i. 着く, 到着する arjent/o 銀; -/a ~の Arjentini/a アルゼンチン ark/o〔建〕アーチ,〔数〕弧,〔電〕電弧 arkad/o〔建〕アーケード arkaik/a 古代の, 古風な arkaism/o 古風, 古語 arkan/a 秘密の, 神秘な arkeologi/o 考古学 arkipelag/o 群島 arkitektur/o 建築学, 構造 arkiv/o 古文書, 古記録 arm/o 武器 armatur/o 装甲板,〔電〕接極子 arme/o 軍隊 Armeni/a アルメニア; -/ano ~人 armor/o 食器棚, 戸棚 arog/ar t.(権利を)横領する, 勝手に…する aroz/ar t. 潤す, ぬらす arsen/o〔化〕砒素 art/o 芸術, 技術 arteri/o〔解〕動脈 artific/o 人工 artik/o〔解〕関節 artikl/o 記事,〔文〕冠詞 artileri/o 砲兵隊 artizan/o 熟練工 artokarp/o〔植〕パンノキ asasin/ar t. 暗殺する asbest/o アスベスト asekur/ar t. 保険を掛ける asembl/ar t. 集める, 集合させる asent/ar t. …に同意する asept/a 無菌の asert/ar t. 断言する, 主張する asfalt/o アスファルト asidu/a 根気強い, 勤勉な asiej/ar t. 包囲する asign/ar t. 割り当てる, 任命する,〔法〕召喚する asimil/ar t. 同化する Asiri/a アッシリア; -/ano ~人 asist/ar t. …に出席する askarid/o〔動〕カイチュウ(回虫) askolt/ar t. 聞く, 聴取する asn/o〔動〕ロバ asoci/ar t. 仲間に入れる asort/ar t. 分類する, 取り揃える asparag/o〔植〕アスパラガス aspekt/ar i. …と見える asper/a(手触りの)ざらざらした aspers/ar t.(水・砂などを)撒く, 振りかける,〔宗〕聖水をかける aspir/ar t. 吸引する; 切望する 114 aspirin/o アスピリン asteri/o〔動〕ヒトデ asterisk/o アステリスク(*) astigmat/a 乱視の astm/o〔医〕喘息 aston/ar t. びっくりさせる astr/o 星, 天体 astr/o/fizik/o 天体物理学 astrikt/iv/a 渋い astrologi/o 占星術 astronomi/o 天文学 asum/ar t. 引き受ける, 請け負う atach/ar 取り付ける, 添付する atak/ar t. 攻撃する, 襲う ateism/o 無神論 atelier/o アトリエ atenc/ar t. …に注意を払う, 留意する atent/ar t. …に危害を加える, 侵害する atest/ar t. 証明する, 証言する atik/o 屋根裏部屋 ating/ar t. 着く, 達成する atitud/o(精神的な)姿勢,態度 Atlantik/a, -/o 大西洋 atlas/o 地図書, 図表集 atmosfer/o 大気, 気圧, f. 雰囲気 atol/o 環礁 atom/o 原子 atrakt/ar t. 引き寄せる, 引き付ける, f. 魅惑する atribu/ar t. 割り当てる, 任命する, …に帰する atrium/o〔解〕房 atun/o〔魚〕マグロ aturd/ar t. 気絶させる, びっくりさせる aucion/ar t. 競売する aud/ar t. 聞く, …が聞こえる audac/ar t. 敢えて…する, 厚かましくも…する audienc/o 公式会見 auditor/o 法務官, 会計検査官, 監査役 augment/ar t.i. 増やす, 増加させる; 増える, 増加する augur/ar t. 占う aul/o 大ホール aureol/o 後光 aurikul/o〔解〕耳介 auror/o あけぼの, 初光, オーロラ auskult/ar t. 聴診する auspic/o 前兆 auspici/o 保護,援助,賛助 Australi/a オーストラリア; -/ano ~人 Austri/a オーストリア; -/ano ~人 autark/a 独裁の, 専制政治の autentik/a 正真正銘の autobus/o バス autodidakt/o 独学者 autograf/a 自筆の autokrat/o 専制君主 automat/a 自動の automobil/o 自動車 autonom/a 自治の autor/o 著作者, f. 創始者 autoritat/o 権威, 権力 autun/o 秋 auxiliar/a 補助の, 予備の av/o 祖父母; -/ul/o 祖父; -/in/o 祖母 avalanch/o 雪崩 avan [prep] …の前に (場所) avanc/ar t.i. 進める; 進む avantaj/o 有利な立場 avantal/o エプロン(人・劇場) avar/a 欲深い, けちな avari/ar t. …に損害を与える avelan/o〔植〕ハシバミ(実) aven/o〔植〕カラスムギ aventur/ar i. 冒険する avenu/o 通り, アベニュー avers/o(生地・メダルなどの)表,(本の )第一頁 avert/ar t. 注意を促す, 警告する aviac/ar i. 飛行する avid/a(名声・血などに)飢えた, 貪欲な avion/o 航空機 aviz/ar t. 通告する, 知らせる ax/o 軸,〔天・光・数・機・生〕軸 axel/o〔解〕腋窩, 脇の下 axiom/o 公理 aye! [interj] あ痛! Azi/a アジア; -/ano ~人 azil/o 難民収容所 azimut/o 方位角, 方位 azur/o 瑠璃色, 空色 B babil/ar i. しゃべる babuin/o〔動〕ヒヒ bacheler/o 学士 bacil/o〔医〕桿菌, バチルス bagaj/o 手荷物 bagatel/o つまらない事・物, 些細な事 bak/ar t.(パン・陶器などを)焼く bakteri/o 細菌 bal/o 舞踏会, ダンスパーティー balad/o バラード balanc/o 天秤, はかり balast/o〔海〕バラスト,〔鉄〕バラス balay/ar t. 掃く balbut/ar t.i. 吃る, とつとつと話す bald/e やがて, 間もなく baldakin/o 天蓋 baldri/o 飾帯 balen/o〔動〕クジラ balet/o〔舞〕バレー balkon/o〔建〕バルコニー baln/ar t. 水浴させる,(水・光などを)浴びせる balon/o ボール, 気球 balot/ar t. 決選投票で決める balote/ar i.(固体が)振動する Baltik/a, -/o バルト海 balustard/o 欄干 balzam/o バルサム balzamin/o〔植〕ホウセンカ bambu/o〔植〕タケ banan/o〔果〕バナナ band/o 隊, 団, バンド bandaj/o〔医〕包帯 banderol/o 長旗, 優勝旗 bandit/o 匪賊 baner/o 旗(国旗・軍旗・校旗など) Bangladesh バングラデシュ bank/o 銀行 bankrot/ar i. 破産する bapt/ar t. 洗礼を施す bar/ar t.(道などを)ふさぐ barak/o バラック barakt/ar i. もがく barb/o 髭 barbar/a 未開の, 野蛮な barbuli/ar t. 早口でしゃべりまくる bardan/o〔植〕ゴボウ barel/o 樽 bari/o〔化〕バリウム baricentr/o 重心 barikad/o バリケード bariton/o バリトン歌手 bark/o 小舟 barok/a 怪奇な, 風変わりな, バロック風の barometr/o 気圧計 baron/o 男爵 bas/a 低い(高さ, 音, 圧力) basament/o 地階, 地下室 basbal/o* 野球 (ang. baseball) basen/o たらい, 溜め池,〔海〕ドック bask/o 裾 baskul/ar i. 上がり下がりする bastard/o 私生児 baston/o 棒, 杖 bat/ar t. 打つ, ぶつ batali/ar i. 戦う batalion/o 大隊 batel/o ボート, ランチ bateri/o〔電〕電池,〔軍〕砲兵中隊 bav/ar i. 涎を垂らす Bavari/a ババリア; -/ano ~人 bay/o 湾 bayonet/o 銃剣 baz/o 土台, 基底, f.基盤,〔化〕塩基 bazar/o 市場, バザー, 百貨特売場 be/ar i. 口を開ける, ぽかんと口を開けて見とれる, f. 欠伸をする beat/a 至福の begoni/o〔植〕ベゴニア bej/a ベージュの bek/o くちばし, f. 嘴状の物 bekas/o〔鳥〕シギ bel/a 美しい, 晴れた, 立派な Belg/o ベルギー人 Belgi/a ベルギー bemol/o〔楽〕フラット,変記号 bend/o バンド, 帯 115 benedik/ar t. 神の加護を祈る, 祝福する Bengal ベンガル(地方); -ano ~人 benign/a 親切な,〔医〕良性の benk/o ベンチ, 仕事台 benzin/o ベンジン, ガソリン ber/o〔植〕液果 Berberi/a バーバリア; -/ano ~人 bered/o ベレー帽 beriberi/o〔医〕脚気 Bermud/i バミューダ諸島 bers/ar t.(子供を)ゆり動かす besti/o 獣, 動物 beton/o コンクリート betrav/o ビート bezon/ar t. 必要とする bibl/o 聖書 bibliofil/o 愛書家 bibliografi/o 書誌学, 図書解題 bibliotek/o 蔵書, 書架, 図書館 biceps/o〔解〕二頭筋 bicikl/o 自転車, 二輪車 bidon/o 缶 bifstek/o ビフテキ bil/o 胆汁 bilanc/o 貸借対照表 biliard/o 玉突き, ビリアード biliet/o 切符 bilion/o 1兆 bilornet/o オペラグラス bind/ar t. 厚表紙製本する binokl/o 眼鏡 biografi/o 伝記 biokemi/o 生化学 biologi/o 生物学 bir/o ビール birk/o〔植〕カバノキ bis [interj] もう一度, アンコール bisextil/a 閏の bisquit/o クラッカー, ビスケット bitr/a 苦い, きびしい bivak/ar i. 野営する bizantin/a ビザンチン様式の blam/ar t. とがめる, 非難する blank/a 白い, f. 空白の Blanka Monto モンブラン blasfem/ar t. 冒涜する blat/o〔昆〕ゴキブリ blazon/o 紋章 blind/a 目の見えない, f. 無能の blok/o 塊, ブロック(木・石・鉄など) blokum/ar t. 仮に代替する blokus/ar t. 詰めてふさぐ, 包囲する blond/a 金髪の blotis/ar i. かがむ, しゃがむ, うずくまる blu/a 青い bluf/ar こけおどしでだます,虚勢を張る bluz/o 仕事着, スモック bobin/o 巻枠, ボビン Bohemi/a ボヘミア; -/ano ~人 boikot/ar t. ボイコットする bok/o〔解〕口, 開口部 bol/o どんぶり, ボウル boli/ar i. 沸騰する Bolivi/a ボリビア; -/ano ~人 bolt/o〔機〕ボルト bomb/o 爆弾 bombard/ar t. 砲撃する bon/a 良い bon/ven/ig/ar t. 歓迎する bonbon/o ボンボン bonet/o(縁なしの)帽子, ボンネット bonz/o〔仏〕僧侶 bor/ar t.(錐などで)穴を開ける bor/o〔化〕ホウ素 bord/o 岸・谷などの縁 borgez/o ブルジョア, 中産階級の市民, 商工業者 Borne/o ボルネオ bors/o 株式取引所 bosk/o(小さい木の)林, 木立 bot/o 長靴, ブーツ botanik/o 植物学 botel/o 瓶 bov/o〔動〕ウシ box/ar t.〔運〕ボクシングをする, 拳骨で打つ bracelet/o 腕輪, ブレスレット brach/o(乗馬用の)ズボン, ニッカーポッカー braki/o〔解〕腕, f. 腕状の物 bram/ar i.(動物が)鳴く, f.轟く bran/o 麸(ふすま) branch/o 枝, f.支流, 支線, 分局 brand/o 燃えさし brandi/o ブランデー branki/o 鰓(えら) bras/ar t. 掻き混ぜる; f. でっち上げる brav/a 勇敢な, 健気な, 堂々とした Brazili/a ブラジル; -/ano ~人 brem/o〔魚〕コイ科の魚; mar- タイ bretel/o ズボン釣り, ストラップ Breton/o ブルターニュ人 Bretoni/a ブルターニュ brez/o おき, 燃えさし, 余燼 brid/o 轡(くつわ) brigad/o 旅団 brik/o 煉瓦 bril/ar i. 輝く, 光る, f. 目立つ Britani/a イギリス帝国; -/ano ブリテン人, イギリス帝国国民 brizant/o 暗礁 broch/o ブローチ brod/ar t. 刺繍する brodkast/ar t. 放送する brokant/ar i. 古物売買をする brokat/o〔織〕錦 brom/o〔化〕臭素 bronki/o〔解〕気管支 bronkit/o〔医〕気管支炎 bronz/o〔化〕青銅, ブロンズ bros/ar t. ブラシをかける; -/il/o ブラシ brosh/ar t. 仮綴じする(本) brov/o〔解〕眉 bruis/ar i. 騒音を出す, ノイズが出る cement/o〔建〕セメント cen/o〔劇〕場, 〔映〕場面, シーン censur/ar t. 検閲する cent/o 百 brul/ar t.i. 燃やす; 燃える centaure/o〔植〕ヤグルマギク brun/a 褐色の centi- 1/100 brusk/a ぶっきらぼうな, 無愛想な centim/o サンチーム brut/o 家畜, f. 畜生 centimetr/o センチメートル bub/o 浮浪児, 浮浪者 centr/o 中心, 中央 buch/ar t. 屠殺する centrifug/ar t. 遠心分離する bud/ar i. 拗ねる centuri/o〔ロ〕百人隊 budhism/o* 仏教 cep/o〔植〕タマネギ budjet/o 予算(案) ceramik/o 窯業, 製陶 buf/ar i. 膨れる cereal/a 穀類の bufal/o〔動〕スイギュウ cerebel/o〔解〕小脳 bufon/o 道化 cerebr/o〔解〕大脳 bufr/o 緩衝器, 緩衝液 ceremoni/o 儀式, 儀礼 buket/o 花束 ceriz/o〔植〕さくらんぼ bukl/o 締め金, バックル cern/ar t. 取り囲む bukmaker/o 賭元 cert/a 確かな, 確信のある, 或る bul/o(野球・ビリヤードなどの)ボール certen/a 確定した, 一定の bulb/o 球根, 玉葱 certifik/ar t. 証明する, 認定する buldog/o〔動〕ブルドッグ cerv/o〔動〕シカ buletin/o 紀要, 会報 ces/ar t.i. 止める; 止まる Bulgari/a ブルガリア; -/ano ~人 cesi/o〔化〕セシウム bulimi/o〔医〕病的飢餓 cetace/o〔動〕クジラ類 bulin/o〔海〕はらみ綱 ceter/o 残り, その他 bumerang/o ブーメラン Ceylon セイロン bunt/a 多色の, 色とりどりの Chad チャド; -ano ~人 bur/iz/ar t. 剥製にする chagren/ar i.(心が)いらだつ, burg/o(自治)都市 残念がる burjon/o〔植〕蕾, 芽 cham/o〔動〕シャモア burlesk/a ふざけた chambelan/o 侍従 Burm/a ビルマ; -/ano ~人 chambr/o 室, 部屋 burokrat/o 官僚, 役人 champani/o〔酒〕シャンパン bus/o〔植〕ツゲ champinion/o キノコ bush/o 薮 champion/o 選手権者, チャンピオン busol/o 羅針盤 chanc/o 機会, チャンス bust/o 上半身, バスト chanj/ar t.i. 変える, 改める; 変わる, but/ar i. つまずく, よろめく 改まる Butan ブータン chant/o(コイン,本などの)縁 butik/o 店, ブティック chap/o(縁なしの)帽子, f. buton/o ボタン(釦) 帽子状のもの butr/o バター chapel/o(縁あり)帽子 bux/o 箱 chapitr/o 章 buz/o〔鳥〕ノリス char/o〔史〕(二輪の)戦車,〔現〕(二輪 又は四輪の)立派な車 chariot/o トラック, 貨物自動車 C ca この ced/ar t. 譲歩する,(権利を)譲る,(領地を)引き 渡す cedr/o〔植〕ヒマラヤスギ cek/o〔解〕盲腸 cel/ar t. 隠す, 秘する celebr/ar t. 式を挙げる, 祝う celib/a 独身の celtis/o*〔植〕エノキ (lat. Celtis) celul/o 独房, 独居室 celuloid/o セルロイド celulos/o〔化〕セルローズ 116 charj/ar t.(弾を)装填する, 充電する,(フィルムなどを)入れる charm/ar t. 魅惑する charnir/o 蝶番, ヒンジ chart/o〔史〕勅許状,〔法〕憲章 chas/ar t.i. 狩猟する chast/a 純潔な, 貞節な che [prep](…の場所・家)…で chef/o 首長, 頭(かしら), チーフ chek/o 小切手 Chekoslovaki/a チェコスロバキア cher/a(値段の)高い cherp/ar t.(水などを)汲み取る, f. 引き出す chifr/ar t. 暗号で書く chik/a シックな,粋な chil/o〔解〕乳び Chili チリ; -ano ~人 chimpanze/o〔動〕チンパンジー Chini/a 中国; -/ano ~人 chip/a(値段の)安い Chipr/o キプロス; -/ano ~人 chirimen/o*〔織〕縮緬 (jap. tirimen) chokolad/o チョコレート chom/ar t.i. 失業している chose/o 車道, 公道 cidr/o リンゴ酒 ciel/o 空 cienc/o 科学 cifr/o 数字 cigan/o ジプシー cign/o〔鳥〕ハクチョウ cikad/o〔昆〕セミ cikatr/o 瘢痕, 傷痕 cikl/o 周期, サイクル ciklamen/o〔植〕シクラメン ciklon/o サイクロン, 旋風 cikoni/o〔鳥〕コウノトリ cikori/o〔植〕キクヂシャ cili/o〔医〕まつげ,〔植〕繊毛 cilindr/o 円柱, 円筒, シリンダー cim/o〔虫〕ナンキンムシ cimbal/o〔音〕シンバル cinabr/o 朱 cinam/o〔薬〕肉桂 cindr/o 灰, 遺骨 cinematograf/ar t.i. 映写する cinik/o 皮肉屋, すね者 cinocefal/o〔動〕ヒヒ cintil/o 閃光, 花火 cipres/o〔植〕イトスギ ciraj/o 磨き粉, 靴墨 cirk/o サーカス団 cirkl/o 円 cirkond/ar t. 囲む, 取り巻く cirkonspekt/a 用心深い, 慎重な cirkonstanc/o 周囲の状況 cirkuit/o 回路 cirkul/ar i. 循環する cirkuler/o 回状 cirkum [prep] …の周りに, [adv] 凡その cirus/o 巻雲 cis [prep] …の手前に, …のこちら側に cistern/o 水槽, 貯水池 cit/ar t. 引用する, 引例する citoplasm/o〔解〕細胞質 citron/o〔果〕シトロン civil/a 一般市民の, 文官の civiliz/ar t. 開化する, 教化する civit/o 市(古くからある部分) ciz/o 鋏 cizel/ar t. のみで彫る co [pron] これ definitiv/a 決定的な, 明確な degener/ar i. 退化する D degn/ar i. 快く…する, …して下さる dejun/ar i. 朝食をとる da [prep] …によって, dejur/ar i. 当直をする …の(受動態の行為者, 著者) dek 十 daimi/o* 大名 (jap. daimyo) dek/e/du/o ダース dal = da la dekad/ar i. 頽廃的である dali/o〔植〕ダリア deklam/ar t. 朗読する daltonism/o〔医〕色盲 deklar/ar t. 宣言する, 言明する dam/o(既婚)婦人;〔札〕クイーン deklin/ar damask/o〔織〕綾 t.〔文〕活用させる,i.〔地〕偏向する damn/ar t. 地獄に落とす, f. dekokt/ar t. 煎じる 強く非難する, けなす dekor/ar t. 飾る, 装飾する damzel/o(未婚の)婦人 dekret/ar t. 勅令を出す Dan/o デンマーク人 del = de la dandi/o 伊達男, ダンディー deleg/ar t.(代表などを)派遣する, Dani/a デンマーク 委任する danjer/o 危険 delegacion/o 代表団 dank/ar t. 感謝する, …のお蔭である delekt/ar t. 大いに喜ばせる dans/ar t.i. 踊る delfin/o〔動〕マイルカ Danubi/o ダニューブ河 delici/o 大喜び, 歓喜 dard/o 投げ矢, (昆虫などの)針 delikat/a デリケートな, 繊細な darf/ar i. …してよい, delikt/ar i. 違反する …する権利がある delir/ar i. 精神錯乱を起こす, darn/ar t.(綻びを)繕う うわごとを言う dat/o 日付 demagogi/o デマゴギー, f. デマ datel/o〔果〕ナツメヤシ demand/ar t. 質問する, 意見を求める dativ/o〔文〕与格 demand/o 要求, 需要 dax/o〔動〕アナグマ demarsh/ar i. 措置を講ずる dazl/ar t. …の目をくらます, f. demision/ar i. 退職する …の目を奪う, 驚かす demokrat/a 民主的な de [prep](出発点・由来を示す)…から demokrati/o 民主政治, 民主政体, de/o 神 デモクラシー de/pos [prep] 以来 demolis/ar deb/ar t.i. …の支払いの義務がある t.(建物を)取り壊す,(計画・制度などを debat/ar t. 論争・討議する )覆す debet/o 負債, 借方 demon/o 悪魔, 悪霊 debil/a 弱い,(人の)弱々しい demonstr/ar t. 論証する, debit/ar t. 売る 実地に証明する deboch/ar i. 酒色に耽る denominator/o 分母 debut/ar i. デビューする dens/a 密集した, 濃厚な dec/ar i. 作法に適う, ふさわしい dent/o〔解〕歯, f. 歯状のもの decembr/o 十二月 dentel/o レース(編み物) decend/ar i.(人が)系統を引く, dentin/o〔医〕象牙質 由来する depart/ar i. 出発する decens/ar department/o 部門, …部, 省 t.i.(高所から低所に)下げる; 下がる depend/ar i. 当てにする, 依存する decept/ar t. 落胆させる depesh/o 急報, 速達 dechifr/ar t.(暗号を)解読する depoz/ar t. 置く, decid/ar t.i. 決める, 決断する 投函する,(金などを)預ける decilitr/o デシリットル depres/ar t. 押し下げる; 抑圧する decimal/a 十進法の deput/ar t.(議員などを)出す, 委任する dedik/ar t. 捧げる, 献じる deriv/ar t.(関数,結論を)導く dedukt/ar t.〔論〕演繹する des/agreabl/a 不愉快な, 性にあわない defekt/o 損傷, 欠陥 des/apar/ar i. 見えなくなる, 消失する defens/ar t. 防ぐ, 防御する, 弁護する des/avantaj/o 不利(な立場) deferenc/ar t. 区別する des/charj/ar t.〔電〕放電する defi/ar t. …に公然と反抗する des/esper/ar i. 絶望する, 断念する deficit/o 欠損, 赤字 des/facil/a 困難な, 難しい defile/o 峠 des/felic/a 不幸な, みじめな defin/ar t. 定義する, 明確にする des/fortun/o 不運 definel/o〔植〕ヒエンソウ(属) 117 diagnoz/ar t.〔医〕診断する des/hard/ig/ar t. 柔らかにする, diagonal/o 対角線; -/a ~の 和らげる diagram/o 図表, 図式 des/help/ar t. …に不親切にする, dialekt/o 方言 邪魔する dializ/ar〔化〕透析する des/honest/a 不正直な, 誠意のない dialog/ar i. 対話する des/infekt/ar t. 消毒する diamant/o ダイヤモンド des/kontent/ig/ar t. diametr/o 直径 …に不満を抱かせる diant/o〔植〕セキチク des/kovr/ar t. …の蓋を取る, 発見する diare/ar i. 下痢する des/laut/a(音が)小さい diari/o 日記 des/mariaj/ar t. …と離婚する diastaz/o〔化〕ジアスターゼ des/mix/ar t. 分ける, 分離させる dic/ar t. 言う, 語る des/net/a 汚れた, 不潔な dicern/ar t. 認める, 見分ける des/pur/a 汚い, 不潔な dicionari/o 辞書 des/quiet/a 不安な, 心配な, diciplin/ar t. 制裁する, 懲戒する 気にかかる dicipul/o 弟子, 使徒 des/quiet/ig/ar t. 悩ます, dielektrik/o 誘電体 いらいらさせる diet/o〔医〕治療食,〔政〕国会(日本, des/saj/a 愚かな, 馬鹿な ドイツなど) des/varm/ig/ar t. 冷やす diez/o〔楽〕シャープ desegn/ar t. …の下図を作る, difam/ar t. 中傷する, 誹謗する デザインする, 設計する difer/ar i. 異なる, 違う deser/o デザート diferenci/ar t.i. 類別する desert/ar t.i.(職務などを)放棄する diferencial/o 微分 deskript/ar t. …を言葉で述べる, difteri/o〔医〕ジフテリア 記述する diftong/o〔文〕二重母音 despit/ar i. うるさがる, 苛立つ, difuz/ar t. 発散させる, 蔓延させる じれる, 悩む dig/o 堤, ダム despot/o 専制君主 digest/ar t. 消化する, 理解する destin/ar t. …に予定しておく, dign/a 値打ちのある, 立派な 運命づける digres/ar i. 本領からそれる, 脱線する destrukt/ar t. 破壊する, 破棄する, dik/a 厚い, 太い, 茂った 滅ぼす dikt/ar t. 口述して書き取らせる detach/ar t.(軍隊を)派遣する diktator/o 独裁者, 権威者 detal/o 詳細, 細目 dil = di la detektiv/o 探偵, 刑事 dilat/ar t. 膨張させる determin/ar t. 確定する dilem/o 板ばさみ, ジレンマ deters/ar t. ぬぐい去る, 洗浄する dilet/ar t. …に趣味を持つ, 愛好する detriment/ar t. …に有害である diligent/a 勤勉な dev/ar t. …する義務がある, dilut/ar t. 薄める, 希釈する, 弱める …しなければならない; -/o 義務 diluvi/o 大洪水 devast/ar t. 荒廃させる dimension/o 次元 develop/ar t. diminut/ar t.i. 減らす; 減少する 発達させる,(議論などを)展開する din/a(紙などが)薄い deviac/ar t.i.(方向などを)そらせる; dinam/o 発電機 それる dinamik/o 力学 deviz/o 紋章, 銘句 dinamit/o ダイナマイト devoc/o 献身, 傾倒 dinasti/o 王朝 devor/ar t. むさぼり食う, 食い尽くす dind/o〔鳥〕シチメンチョウ devot/a 献身的な dine/ar i. 食事をする dextr/a 右の dinosauri/o 恐竜 dezert/o 砂漠; -a ~の dioptri/o ジオプトリー dezinenc/o 形式語尾 diplas/ar t. 置き換える, 移動する dezir/ar t. 願う, 望む, 欲する diplom/o 卒業証書, 免状 dezol/ar t. 悩ます diplomac/o 外交 di [prep] …の(所有格) direcion/o(線の)方向, 方位 di/o 日(24時間) direkt/ar t. 指図する, 管理する diabet/o〔医〕糖尿病 diret/a 直接の, 真っ直ぐの diabl/o 悪魔, 悪人 disenteri/o〔医〕赤痢 diafan/a 透明な disert/ar i. 論ずる dish/o 皿 diafragm/o〔医〕横隔膜,〔写〕絞り,〔電 disip/ar t. 浪費する 〕振動板 118 disk/o 円盤, レコード diskont/ar t. 手形割引する diskret/a 思慮ある, 慎重な diskurs/ar i. 講演する, 論述する diskut/ar t. 吟味する, 討論する dispepsi/o〔医〕消化不良 dispers/ar t. 散らす, 散乱させる dispon/ar t. …を自由にする, 欲しいままにする dispoz/ar t. 配列する disput/ar i. 論議する, 口論する dist/ar i. 遠くにある distil/ar t. 蒸留する disting/ar t. 見分ける, 区別する distint/a 別個の,独特な distrakt/ar t.(心を)紛らす, 注意をそらせる distribut/ar t. 分配する, 頒布する distrikt/o 地区, 地方 diten/ar t. 引き止める, 抑留する ditres/o 苦痛, 苦悩 diven/ar i.t. 由来する, …から出る diverg/ar i. 分岐する, 逸脱する divers/a 多様な, 色々の divid/ar t. 分ける, 分離する,〔数〕割る divid/end/o〔経〕配当 divin/ar t. 占う, 予知する divizion/o 師団 divorc/ar i. 離婚する divulg/ar t.(秘密を)漏らす,すっぱ抜く dizastr/o 天災, 災害 Djibuti ジブチ do [adv] では, 従って doc/ar t. 教える docent/o(講演の)講師 dogan/o 税関(業務) dogmat/o 教義, 教条, 独断 dok/o〔船〕ドック doktor/o 博士 doktrin/o 教義, 学説 dokument/o 文書, 証拠物件 dolar/o ドル dolc/a 甘い, 快い, 優しい dolor/ar i. 痛む, 悩む dom/o 家屋 domaj/ar t. 損害を与える, 傷つける domen/o 領地 domestik/a 飼い馴らされた dominac/ar t. 支配権を持つ, f.(山などが)そびえる Dominga Republiko ドミニカ共和国 Dominik/a ドミニカ domt/ar t. 征服する, 服従させる don/ar t. 与える, もたらす donac/ar t. 贈る, プレゼントする dop [prep] …の後ろに(場所) dorlot/ar t. 甘やかす, 可愛がる dorm/ar i.t. 眠る, 眠っている dorn/o〔植〕とげ dors/o〔解〕背中, f.(ナイフ・本などの)背 eden/o エデン edifik/ar t. 教化する, 啓発する edikt/ar t. 立法化する edit/ar t. 出版する edr/o〔数〕面 eduk/ar t.教育する, 訓練する efac/ar t. 擦って消す, 削除する efekt/o 結果, 効果; -/ig/ar t.(変化などを)もたらす,果たす efemer/a 一日の命の, 束の間の,はかない eficient/a 効率のよい efigi/o(人の)像,肖像 efik/ar i. 有効である, 能率がよい efik/iv/a 有効な, 有力な eg/o 自己(を意識した個人), 自分,〔哲〕自我 egal/a 等しい, 同等の egar/ar t. 置き忘れる egard/ar t. …に注意を払う, …を考慮する Egipti/a エジプト; -/ano ~人 eglefin/o〔魚〕ハドック(タラの一種) egocentr/a 自己中心の, 利己的な egotism/o 自己中心癖, 自己本位 egotist/o 自己中心主義者 egret/o*〔鳥〕シロサギ (lat. Egretta) ejekt/ar t. 追い出す, 噴出する, 射出する ek [prep] …の中から ek/flu/ar i. 流れ出る ek/ir/ar i. 出掛ける, 外出する ek/o こだま, エコー ekin/o〔動〕ウニ eklezi/o 教会(教派としての) eklips/ar t.(天体を)食する ekologi/o 生態学, エコロジー ekonom/o 執事, 家令 ekonomi/o 節約, 効率的使用 ekonomik/o 経済学 ekumenik/a 世界的な, 普遍的な ekzem/o〔医〕湿疹 E el(u) [pron] 彼女 elabor/ar 念入りに作る e.c. (ed ceteri) など elastik/a 弾力性のある e(d) [prep] と, そして elefant/o〔動〕ゾウ eben/o 黒たん elegant/a 優雅な, 上品な, しとやかな ebonit/o エボナイト elegi/o 悲歌, 哀歌, エレジー ebri/a 酔っぱらった elekt/ar t. 選挙する, 選ぶ ebuli/ar i. 泡が立つ elektr/o 電気 ecel/ant/a 優秀な, 素敵な elektrod/o 電極 ecel/ar i. 衆に抜きんでる, 他に勝る elektrolit/o〔化〕電解質 ecelenc/o 閣下 elektron/o〔理〕電子 ecentrik/a〔機〕偏心した,〔数〕傍心の elektronik/o 電子工学, ecept/ar t. 除く,除外する エレクトロニクス eces/ar t.i. …の限度を越えている, element/o 要素, 成分, 〔化〕元素 卓越している elev/ar t. 上げる, 高める echek/ar t. …を食い止める, 抑える elevator/o エレベータ echop/o(展示会場の)ブース elf/o 小妖精 ecit/ar t. 刺激する, 興奮させる elimin/ar t. 除去する, 削除する eciz/ar t.〔医〕摘出する elips/o〔数〕長円, 楕円 ed = e(d) elit/o 精鋭, エリート “edelweiss"〔植〕エーデルワイス edem/o〔医〕浮腫 dors/o-salt/o 馬跳び dosier/o 一件書類 dot/ar t. 持参金を与える doz/o〔薬〕服用量 drag/ar t. 浚渫する drak/o 龍 dramat/o ドラマ, 演劇 drap/o〔織〕ラシャ drapir/ar t. 垂れ布で飾る(被う) drash/ar t. 打穀する drastik/a〔医〕激烈な dres/ar t. 調教する drift/ar i. 漂流する dril/o きり, ドリル drink/ar t. 飲む drog/o 生薬 drol/a ひょうきんな, おどけた dromedar/o〔動〕ヒトコブラクダ dron/ar t. 溺れさせる, びしょぬれにする dront/o〔鳥〕ドードー droser/o〔植〕モウセンゴケ du 二 dubit/ar i. 疑う duel/ar i. 決闘する duet/o〔音〕二重唱(奏) duk/o 公爵 dukt/ar t. 導く dum [prep, conj] …の間に(時間) dum ke [conj] …する間, …するうち dum/e その間に, 話変わって dung/o 肥料 duodenum/o〔解〕十二指腸 dup/o 間抜け duplikat/o 副本, 写し, コピー dur/ar i. 続く, 継続する duramen/o(木材の)赤味材,芯材 durst/ar i. 喉が渇く, f. 渇望する dush/ar t. シャワーを浴びせる 119 elizion/ar t.〔文〕(母音, 子音を)省く eloquent/a 雄弁な elu/a 彼女の elud/ar t. 巧みに避ける, かわす, 逃れる emaci/ar t. やつれさせる, 弱める emali/o エナメル, ほうろう eman/ar i.(光, 熱が)放射する emancip/ar t.(子供などを父権などから)解除する, f.(社会的束縛などから)解放する embalm/ar t.(死体に)防腐保蔵処置を施す,長く記 憶に止める embaras/ar t. 当惑させる, まごつかせる embarg/ar t.(船の出入港を)禁止する,(通商を)禁 ずる embark/ar t.i. 乗船させる; 乗船する emblem/o 象徴, 記章 emboli/o〔医〕塞栓 embrac/ar t. 抱きしめる, 取り巻く embrag/ar t.i. クラッチを入れる embrion/o 胎児,〔生〕胚 embusk/ar t. 待ち伏せする emend/ar t. 修正する, 改める emerit/a 名誉職の, 退職した emers/ar i.(水中, 暗闇などから)出てくる emfaz/ar t. 強調する emigr/ar(他国へ)移住する eminenc/o〔カ〕猊下(称号) eminent/a 高位の, 高名な emis/ar t.(光りなどを)放出する; (紙幣などを)発行する emoc/ar i. 感動する empirik/o〔哲〕経験主義 emplastr/o 絆創膏 employ/ar t.(人を)使用する, 雇用する empost/o〔建〕迫元(せりもと) emuls/ar t. 乳化する emund/ar t.(枝を)切る, 刈り込む en [prep] …の中に en/botel/ig/ar t. 瓶詰にする en/flu/ar. t.i. 流入する, 流れ込む en/ir/ar t.i. 入る en/korp/ig/ar t. 編入する, 合体する en/ter/ig/ar t. 葬る, 埋葬する en/tot/e 全部で, 大体 en/volv/ar t. 包み込む, 巻き込む encefal/o〔解〕脳 enciklopedi/o 百科事典 endemi/o 地方病, 風土病 endetal/a 小売の endogen/a〔医〕内因性の enemik/o 敵 energi/o エネルギー energi/oz/a 精力的な engaj/ar t. 契約する, 保証する engros/a 卸の enigmat/o 謎, パズル enorm/a 巨大な, 莫大な enoy/ar i. 退屈する, 飽きる enrejistr/ar 登録する ensembl/o アンサンブル ent/o〔哲〕存在, 実体 enterit/o〔医〕腸炎 entern/ar t. 抑留する entraprez/ar t. 引き受ける, 請け負う, 企てる entraten/ar t. 保守する, 保持する entrav/ar t. …に足かせをかける, 束縛する entren/ar t. 調教する entuziasm/ar i. 熱心である, 熱中している entuziasm/o 熱中, 熱狂 enumer/ar t. 数え上げる, 列挙する enunc/ar t.(理論などを)公表する envelop/ar t. 包む, 覆う envidi/ar t. 羨む, ねたむ enzim/o 酵素 eon/o 永刧, 永世; エオン(10億年) epidemi/a 流行性の epifit/o〔植〕着生植物 epiglot/o〔解〕喉頭蓋 epigon/o 子孫 epigraf/o 刻文, 銘文 epigram/o 警句 epik/a 叙事詩的な epilepsi/o〔医〕癲癇 epilog/o エピローグ episkop/o〔キ〕司教, 僧正 epistol/o 書簡体作品,〔キ〕使徒書簡 epitaf/o 碑文 epitom/o 梗概 epizod/o エピソード epok/o 一時期, 時代 epruvet/o 試験管 equacion/o〔数〕方程式 Equador エクアドル equator/o〔地〕赤道 equi- 等しい, 等… equilibr/ar i.t. 釣り合っている; 釣り合わせる equip/ar t. 整備する, 装備する equiset/o*〔植〕トクサ (lat. equisetum) equitat/o 公平, 公正 equival/ar t. …に相当する, 等しい er/o 紀元, 年代 erc/o 鉱石 erekt/ar t. 直立させる, 立てる;〔医〕勃起させる erik/o〔植〕ヒース erizipel/o〔医〕丹毒 ermin/o〔動〕エゾイタチ, ヤマイタチ ermit/o 隠者, 世捨て人 erod/ar t. 浸食する eror/ar i. 誤る, 過ちを犯す erotik/a 性欲をかきたてる, エロチックな erste [adv] まず始に, より以前ではなく erud/ar t. 博学にする erupt/ar i.〔医〕発疹する;(火山灰などが)噴出す る es = esas es/ar i. いる, ある esam/o(蜜蜂などの)群れ esay/o 随筆, エッセイ esbos/ar t. 荒切りする, 荒削りする esenc/o 本質, 神髄, エキス esforc/ar i. 努力する, 努める eshafod/o 足場, 骨組み; 絞首台 eskadr/o 艦隊 eskald/ar t.(熱湯などで)火傷させる eskaler/o 階段 eskap/ar i. 逃げる, 逃れる eskarp/a 切り立った, 急勾配の eskart/ar t. 脇へやる, 片付ける, 無視する Eskim/o エスキモー人 eskombr/o 屑, がらくた eskort/o 護衛者, 護送車 eskrok/ar t. ペテンにかける eskudel/o 浅い小型のボウル espad/o 刀, 剣 espaler/o 垣根状に平たく仕立てた果樹などの樹木 espel/ar t.(単語を)綴る esper/ar t. 希望する, 望む Esperant/o* エスペラント espin/o〔植〕イバラ espres/o 急行(列車) esprit/o 機知, 機転, エスプリ esquad/o 中隊 est/o 東 establis/ar t. 確立する, 設置する, 制定する estal/ar t.(商品などを)展示する, 表示する estamp/ar t. 押印する, 刻印する estanch/ar t.(血などを)止める estetik/o 美学 estim/ar t. 尊重する, 重んずる estomp/ar t. 暈す Estoni/a エストニア; -/ano ~人 estrad/o 演壇, 教壇 estrib/o 鐙(あぶみ) esvan/ar i. 卒倒する, 気絶する etaj/o(建物の)階 etalon/o 基準, 標準 etap/ar i. 休憩する, 立ち止まる etat/o 計算書, 貸借表 eter/o エーテル(化学その他) etern/a 永遠の etik/o 道徳, 倫理 etiket/o ラベル, 荷札 etimologi/o 語源学 etiologi/o〔医〕病因学, 病因 Etiopi/a エチオピア; -/ano ~人 etnologi/o 民族学 etuy/o(平たい)箱, ケース 120 eufoni/o 快い音(調べ) Europ/a ヨーロッパ; -/ano ~人 ev/ar t.i. …歳である; -/o 年齢 evaku/ar t.(人などを)避難させる, 疎開させる evalu/ar t. 評価する,〔数〕…の数値を求める evangeli/o〔キ〕福音書, 新約聖書 event/ar i. 起こる, 生ずる eventual/a 起こりうる evident/a 明白な evier/o(台所の)流し evikt/ar t.(借家人を)追い立てる, 立ち退かせる evit/ar t. 避ける, かわす evolucion/ar i. 進化する, 発展する exajer/ar t.i. 誇張する, 巨大視する exakt/a 正確な, 精密な exalt/ar t.(身分, 地位などを)高める, 昇進させる examen/ar t. 検査する, 考察する exantem/o〔医〕発疹 exasper/ar t. 怒らせる, 激化させる exekut/ar t.(計画などを)実行する, 達成する, 死刑を執行する exempl/o 模範, 実例; -/e 例えば exempler/o 一部, 一冊 exerc/ar t. 訓練する, 練習させる exfoli/ar t.(皮膚などを)剥離させる exhal/ar t.(息などを)はき出す,(匂いを)発散さ せる exhaust/ar t. 使いつくす, 空にする exhort/ar t.…に勧告する, 熱心に勧める exil/ar t.(国外に)追放する, 流刑に処する exist/ar i. 存在する exkav/ar t. …に穴を掘る exkluz/ar t. 締め出す, 排除する exkomunik/ar t. 破門する exkori/ar t.(人の)皮膚を擦りむく exkrement/o 排泄物, 排出物 exkurs/ar i. 遠足する exkuz/ar (su) 弁解する,詫びる exogen/a〔医〕外因性の exorcis/ar t. まじないをする exotik/a 異国産の, エキゾチックな expans/ar t.i. 広げる, 膨らませる; 広がる, 膨らむ expedi/ar t. 発送する expedicion/o(探検などの)遠征 expekt/ar t. 待望する, 望みをかける experienc/ar t. 経験する, 体験する experiment/ar t.i. 実験する expert/a 熟練した, 老練な expertiz/ar t. 詳しく調査する, 鑑定する expiac/ar t.(過ちなどを)償う expir/ar i. 満期になる, 終了する explicit/a 明示された, 明白な explik/ar t. 説明する, 明白にする explor/ar t. 探検する, 踏査する, 診査する explot/ar t. 開発する, 活用する exploz/ar i. 爆発する exportac/ar t. 輸出する expoz/ar t.(日光, 風雨, 危険などに)さらす;(フィルムを)露光す る expres/ar t.(感情などを)表出する,(思想などを) 表現する extaz/ar i. 忘我状態にある, 恍惚状態である extens/ar t.(手足などを)伸ばす,広げる, 延長する exter [prep] …のそとに, …なしに exter/land/a 外国の extermin/ar t. 根絶する,絶滅させる exting/ar t.i.(火, 灯などを)消す; 消える extors/ar t. 無理強いする, 強要する extra [adv] 余分に, 特別に extrakt/ar t.(歯・栓などを)引き抜く, 引用する;〔化〕抽出する extraordinar/a 異常な, 変な, 非凡な extravert/o 外向性の人 extrem/a 極度の, 最高の exud/ar t.i. 滲出する ezofag/o〔解〕食道 F fab/o〔植〕ソラマメ, 豆 fabl/o 寓話 fabrik/ar t. 作る, 制作する, 組み立てる fabrik/eri/o 工場 fac/ar t. 作る, する, 行う faci/o 表面, 前面 facil/a 易しい, 容易な facin/ar t. 魅する, 悩殺する facion/ar i. 歩哨に立つ; 見張る fag/o〔植〕ブナノキ fag/o purpure/a〔植〕ヨーロッパブナ fagocit/o〔解〕食細胞 fagopiro*〔植〕ソバ (lat. fagopyrum) fair/o 火 fak/o 部門, 課 faksimil/o 複写, 複製,〔通信〕ファクシミリ fakt/o 事実, 事 faktor/o 要素, 要因, ファクター,〔数〕因数 faktori/o 在外商社, 代理店 faktorial/o〔数〕階乗 faktur/o 送り状, 仕切り書 fal/ar i. 落ちる,(雨などが)降る,(霜などが)降 りる falang/o〔医〕指骨,〔軍〕密集隊形, 方陣 falc/o 留め金, ドアチェック falch/ar t.(草などを)刈る, f. 掃討する fald/ar t. 折りたたむ, 折り曲げる fali/ar t.i. 失敗する; 破産する Falkland (insuli) フォークランド島 falkon/o〔鳥〕タカ, ハヤブサ fals/a 間違った, 不正確な, 偽りの falset/o〔音〕ファルセット, 裏声 falv/a 淡黄褐色の, 枯れ葉色の fam/o 名誉, 評判 famili/o 家族,〔動・植〕科 familiar/a 通俗の, ありふれた famin/o 飢饉 fan/ar t.(穀物などを)風選する fanatik/a 熱狂的な, 狂信的な fanfar/o ファンファーレ fanfaron/ar i. 自慢する, 法螺を吹く fang/o 泥, ぬかるみ fantastik/a 幻想的な, 想像上の fantazi/ar t. …を好む, …のような気がする fantom/o 幻, 幽霊, f.現実的でないこと far/o 灯台, f. 道しるべ faraon/o ファラオ(王) farb/o ペンキ, 顔料 farin/o 穀粉, 粉 faring/o〔医〕咽頭 farm/ar t. 耕す, 耕作する farmaci/o 薬学, 調剤法 farmakope/o 薬局方 fars/o〔劇〕道化芝居;〔料理〕詰め物 fasad/o ファサード,(建物の)前面 fashin/o 粗朶, 束柴 fask/o 束 fason/ar t. 形造る, 形成する fast/ar i. 断食する fat/o 宿命, 運命 fatig/ar t. 疲れさせる, 弱らせる fatu/a にやけた, めかしこんだ fauc/o(動物の)口, のど fav/o〔医〕白癬 favor/ar t. …に好意を示す, 恵む faz/o〔天・理〕相・位相 fazan/o〔鳥〕キジ fazeol/o〔植〕インゲンマメ fe/o 妖精 febl/a 弱々しい, か弱い febr/ar i. 熱がある februar/o 二月 feder/ar t. 連合させる fek/o 大便 fekund/a 繁殖力のある, 多産の fel/o(動物の)毛皮 fakultat/o(頭脳的な)能力;(大学の)学 feld/o〔理〕(電)界,(磁)界,〔医〕( 視)野 部 felg/o(車輪の)輪ぶち fakultativ/a 随意の, 任意の 121 felic/a 幸せな, 幸福な felt/o フェルト femin/a 女性の, 雌の femur/o〔解〕大腿骨 fen/o 干し草, まぐさ fenacetin/o〔薬〕フェナセチン fenc/o 囲い, 塀 fend/ar t.(縦に)割る, 裂く fenestr/o 窓 fenikul/o〔植〕ウイキョウ fenix/o 不死鳥, フェニックス fenol/o〔化〕フェノール fenomen/o 現象 fenomenologi/o〔哲〕現象学 fer/o 鉄 fer/voy/o 鉄道 ferdek/o 甲板, デッキ feri/o 定期市, 共進会 ferm/a 堅い, 固定した,(価格の)変動のない ferment/o 酵素 fermentac/ar i. 醗酵する feroc/a 獰猛な, 凶暴な fertil/a(土地の)肥えた, 肥沃な fervor/ar i. 情熱を傾ける fest/ar i. 休日をとる; 祝う festin/ar t.i. 御馳走する; 御馳走になる festuk/o〔植〕ウシノケグサ fet/o 胎児(妊娠3カ月以後) fetid/a 臭い, 悪臭を放つ fetish/o 呪物, 迷信の対象 feud/o 領地, 封土 fi! [interj] ちぇっ, ええい fiakr/o 馬車 fial/o ガラスの小瓶, バイアル fianc/ar t. 婚約する fiask/o 大失敗 fibr/o 線維 fid/ar i. 信ずる, 信頼する fidel/a 誠実な, 信頼できる, 正確な Fidji フィージー fier/a 得意な, 高慢な fig/o〔植〕イチジク figur/o 形,姿, 象徴 fikari/o〔植〕ゴマノハグサ(属) fiktiv/a 架空の, うその fil/o 糸 filament/o(植物, 神経などの)繊維,(電球の)フィラメント filament/o 単線維, フィラメント filantrop/o 博愛主義者, 慈善家 filateli/o 切手収集, 郵趣 filet/o ヒレ肉 filharmoni/o 音楽愛好, フィルハーモニー fili/al/o 支店 fili/o 息子または娘; -ul/o 息子; /in/o 娘 filik/o〔植〕シダ類 Filipin/i フィリピン; -/ano ~人 film/o フィルム filolog/o 文献学者 filologi/o 文献学 filozof/o 哲学者 filozofi/ar i. 哲学的に思索する filtr/ar t.i. 濾過する fin/ar t.i. 終える; 終わる fin/o 終わり, 最後; -/e 最後に, 遂に financ/o 財政 fing/ar t. 見せ掛ける,(言い訳などを)こしらえる fingr/o 指 finis/ar t. 終える, 完成する fink/o〔鳥〕ヒワ, アトリ Finland/o フィンランド; -/ano ~人 firm/o 商社, 会社 firmament/o 大空 fish/o 魚 fisil/a 裂けやすい, 核分裂性の fisk/o 国庫 fit/ar i. 適合する, ぴったり合う fix/a 固定した, 不動の; -/ig/ar t. 固定させる, 取り付ける fizik/o 物理学 fiziologi/o 生理学 fizionomi/o 人相 flag/o 旗(特に船などの) flagr/ar i. ゆらゆら燃え上がる, f. 悪名を轟かせる flak/o 水たまり flam/o 炎, f. 情熱 flaming/o〔鳥〕ベニヅル flanel/o フランネル, フラノ flanj/o(車輪などの)輪ぶち flank/o 側, 側面 flar/ar t. 嗅ぐ, 嗅ぎつける flat/ar t. へつらう, お世辞を言う flatu/ar i. 放屁する flatulent/a 鼓腸性の, 空疎な flav/a 黄色い flech/o 矢;〔建〕尖塔 fleg/ar t. 看護する, 世話する flegmoz/a 冷淡な flex/ar t.i. 折る, 曲げる; 折れる, 曲がる flirt/ar i. はためく, f.いちゃつく flog/ar t. 激しく打つ, 笞打つ flok/o(雪,綿などの)薄片 flor/o 花 flor/kaul/o〔植〕カリフラワー flos/o〔魚〕ひれ flot/o 艦隊 flotac/ar i. 浮く flox/o〔植〕クサキョウチクトウ属 flu/ar i. 流れる flug/ar i. 飛ぶ fluid/a 流動性の fluktu/ar i. 波動する, 動揺する flundr/o〔魚〕カレイ, ヒラメ fluor/o〔化〕フッ素 fluorec/ar i. 蛍光を発している flur/o 階段の踊り場 flut/o フルート fluvi/o(大きな)河 fotosintez/o 光合成 fox/o〔動〕キツネ foy/o …回 fracion/o〔数〕分数 frag/o〔植〕イチゴ fragment/o 破片, かけら, 断片 frajil/a こわれやすい, もろい frak/o 燕尾服, フロックコート frakas/ar t. 粉々に砕く fram/o 骨組み, フレーム,(自動車の)シャシー framb/o〔植〕キイチゴ Franc/o フランス人 Franci/a フランス franj/o 房飾り frank/o フラン(通貨) frankolin/o〔鳥〕シャコ frap/ar t. 叩く, 打つ, f.感銘を与える frat/o 兄弟または姉妹; -/ul/o 兄弟; /in/o 姉妹 fraud/ar t.i. 詐取する fraxin/o〔植〕トネリコ fraz/o 文, 句 fremis/ar i.(こわさなどで)震える, おののく fren/o ブレーキ frenezi/o 逆上, 狂気 frequ/a 度々の, 有りがちな frequent/ar t. しばしば訪れる fresh/a 新しい, 新鮮な, 生きのよい fret/ar t. チャーターする friand/aj/o ご馳走 fricion/ar t. こする,摩擦する frigor/o 冷気, 寒気(氷点下) frip/o 使い古し, 擦り切れたもの(着物など) fripon/o ならず者, 不埒者 format/o(書籍の)判型,(デザインなどの frisk/ar i. はねまわる, ふざける, )体裁 はしゃぐ formik/o〔昆〕アリ frist/o 執行猶予, 一時的中止 formik/um/ar i. 群がる, ひしめく frit/ar t.i. 油で揚げる, フライにする Formoz/a 台湾 frivol/a 浮ついた, 軽薄な, 馬鹿げた formul/o 定型文句, friz/ar きまり文句,〔数〕公式, 数式 t.i.(髪を)カールさせる;(髪が)カール formulari/o 書式, 形式, 形態 する forn/o かまど, 炉, オーブン frog/o forsan [adv] 恐らく, 多分 フロッグ(モールなどで作った上着の飾り fort/a 強い ボタン) fort/es/o 力, 強さ fromaj/o チーズ fortres/o 要塞 front/o〔解〕前額部; f. 前部 fortun/o 幸運, 運命; -/oz/a 幸運の, frontier/o 開拓前線, フロンティア ラッキーな frost/ar i. 氷が張る, 結氷する, forum/o フォーラム(広場) 凍てつく fos/o 穴, 空洞 frot/ar t. こする, 磨く(家具などを) fosat/o 溝, どぶ fru/a 早い, 早期の; -/e 早く, 早期に fosf/o〔化〕燐 frukt/o 果実, 果物 fosforec/ar i. 燐光を発している frument/o 小麦 fost/o(木などの)柱, 門柱 fruns/ar t. 皺を寄らせる fot/o〔理〕光 frustr/ar t. 不正に入手する fotel/o 肘掛け椅子 ftizi/o 肺病 fotogen/a fug/ar t.i. 逃げる, 避ける 写真うつりのよい;〔医〕光原性の fuk/o〔植〕シバマタ属の褐藻 fotograf/ar t. 写真に撮る ful/ar t. 踏み潰す, 踏みつける fotokopi/ar t.(写真)焼き付けをする flux/o 満潮(時) fok/o 焦点 fol/a 気の狂った, 無謀な foli/o 葉,(紙などの)一枚; -/um/ar t.(頁を)めくる folieton/o 新聞の学芸欄 folklor/o 民間伝承, 民俗学 foment/ar t. 温湿布する fon/o〔理〕音 fond/ar t. 起こす, 創始する, 基礎を据える fonetik/o 音声学 fonograf/ar t.(蝋管蓄音機に)録音する font/o 泉, 源泉, 本源 fonten/o 噴水 fonten/plum/o 万年筆 for [prep] …から離れて for/a 離れた for/e 遠く, 遠くで for/jet/ar t. 投げ捨てる for/las/ar t.(場所から)去る, 出発する, 放棄する forc/o〔理〕力 forceps/o〔医〕鉗子 forej/o まぐさ, かいば forest/o 森林 forest/alaud/o〔鳥〕モリヒバリ forj/ar t.(鉄を)鍛える, 鍛造する fork/et/o フォーク fork/o 熊手 form/o 形, 形態; -/al/a 正式の, 形式の, 格式的な formac/ar t. 形作る, 造り上げる formalin/o〔化〕フォルマリン 122 fulgur/ar i. ひらめく,ピカッと光る fuligin/o すす, 煤煙 fulmin/ar t.i. 爆発音を出す, 爆発する, 雷が鳴る,〔医〕電撃的に発症する fum/ar t.i. 煙を出す, 煙草を吸う; 燻製にする funcion/ar i. 機能する, 作用する, 働く fund/o 底, 下部 fundament/o 基礎, 基本 funel/o 漏斗, じょうご funer/o 葬式, 葬儀 funest/a 有害な, 悲惨な fung/o 茸 funikular/a ロープの,ロープによる fuort/o とりで, 城塞 fur/o 毛皮, 柔らかい毛 furet/o〔動〕フェレット furgon/o ワゴン車, ヴァン furi/ar i. 怒り狂う furnaz/o 炉, かまど, 溶鉱炉 furnel/o こんろ, ストーブ, レンジ furnis/ar t. 備え付ける, 家具の設備をする furt/ar t. 盗む furunkl/o〔医〕せつ, よう fush/ar t. しくじる, へまをやる fusil/o 銃, ライフル futbal/o フットボール futer/o 裏打ち, 裏張り, 裏地 futur/a 未来の, 将来の; -/o 未来 fuz/ar t.(熱で)溶かす, 融解する fuz/ebl/o 導火線, ヒューズ fuze/o ロケット; 導火線, 信管 fyord/o〔地〕フィヨルド G gabar/o はしけ Gabon ガボン gad/o〔魚〕タラ gagat/o 黒玉(b・セま) gain/o 鞘 gaj/o 抵当 gala [adj] お祭の, お祭騒bフ galant/a 騎士的な galeri/o 回廊, 画廊 gali/o〔化〕ガリウム Galli/a ガリア galon/o〔服〕モール galop/ar i.(馬が)ギャロップで走る, 疾駆する galvaniz/ar t. …に直欄d気をかける galvanometr/o〔電〕検洛v gam/o 音階 gamb/o 脚, 下肢 Gambi/a ガンビア gambit/ar t. つまずかせる, よろけさせる gambol/ar i. はねまわる; ふざける gan/ar t. 獲得する, 得る, 儲ける gans/o〔鳥〕ガチョウ gant/o(五指に分けた)手袋, グラブ gap/ar i. 大きな口を開ける(驚愕), ぽかんと見取れる, 欠伸をする gar/ar t.(一時的に)一方通行にする,(列車など を)待避させる garanti/ar t. 請け負う, 保証する garb/o(穀物などの)束 gard/ar t. 見張る, 警戒する garden/o 庭, 園 gardi/o〔魚〕ローチ(コイ科の魚) gardini/o〔植〕クチナシ gargar/ar t. うがいをする, (口を)うがいで清める garnis/ar t.(必要な物を)…に備える, (部屋に)家具を備える garnitur/o 装飾品 garson/o 給仕, ボーイ, ウェーター garter/o 靴下留め, ガーター gas/o 気体, ガス gast/o 客, 来客 gastronom/o 食通 gauj/ar t. 測定する, 測る gav/ar t. 無闇に食わせる gavot/o ガボット(ダンス・曲) gay/a 陽気な, 楽しげな gaz/o ガーゼ gazel/o〔動〕ガゼル gazolin/o ガソリン gazon/o 芝・ gebl/o〔建〕破風 geish/o* 芸者 geish/o* 芸者 (jap. geisya) gek/o*〔動〕ヤモリ(angl. gecko) gelatin/o ゼラチン gelt/o チップ gem/o 宝石 genealogi/o 家系, 血統 gener/al/a 一般の, 包括的な gener/o 種類,〔吹l属 generacion/o 世代, 同時代の人々 general/o〔軍〕将官, 将軍, 大将 generator/o 箔d機 genez/o 起源, 起こり, 創・ geni/o 天才 genit/ar t.(子を)拵える, 垂させる genitiv/o〔普l所有格 genitor/o 両親 genr/o〔普l性 gent/o〔古ロ〕氏族, ゲンス genu/o〔解〕膝 genu/poz/ar i. ひざまず・ geografi/o 地理学 geologi/o 地質学 geometri/o 幾何学 gerani/o〔植〕ゼラニウム German/o ドイツ人 germani/o〔化〕ゲルマニウム Germani/a ドイツ gerundi/o〔普l動名詞 123 gest/ar i. 身振りで話す, 身振りで表す geta/o* 下駄 (jap. geta) getr/o ゲートル, 深靴 Ghan/a ガーナ “ghetto" ゲットー(ユダヤ人街) gib/o 丸い突起, 凸弯; -/ier/o せむし gibon/o〔動〕テナガザル gichet/o(切符売り場の)窓口 gigant/a 巨大な, 厖大な gild/o 同業組合, ギルト gilotin/o ギロチン gimnastik/ar i. 体操する gimnazi/o 体育館, 室内競技場,(ドイツの)ギムナジウム ginekologi/o 婦人科 gingk/o*〔植〕イチョウ (jap. ginko) gips/o〔医〕ギプス;(家の)漆喰 girland/o 花輪, 花冠 gis/ar t. 鋳込む, 鋳造する gitag/o〔植〕ヤグルマソウ gitar/o〔音〕ギター glaci/o 氷; f. アイスクリーム glacier/o 氷河 glacier/o 氷河 gladiol/o〔植〕グラジオラス glan/o〔植〕ドングリ,〔解〕亀頭 gland/o〔解〕腺 glas/o グラス, コップ glat/a 滑らかな, 艶の・る glaukom/o〔医〕緑内障 glav/o 剣, 刀, f.武力, 軍事力 glez/ar t.(焼き物に)うわぐすりをかける glicerin/o〔化〕グリセリン glikos/o〔化〕葡萄糖 glin/ar t.(落穂などを)拾い集める; f.(本, 話などから)収集する glipt/ar t.(宝石に)彫刻する glit/ar i. 滑る, するする動・ glob/o 球, 球体, 地球 glori/o 栄光, 誉れ glu/o にかわ, 糊 glugl/ar i.(水などが)ゴボゴボ翌黷・(人が)の どをゴロ鳴らす glut/ar t. のみ下す, 飲み込む, f. 受け入れる, 取り入れる glute/o(人の)尻 glutin/ar t.i. 貼り付ける; bチつ・ gobi/o〔魚〕タイリクスナモグリ(コイ科 ) goblet/o 脚付きグラス, ゴブレット golf/o〔地〕湾,〔ス〕ゴルフ gondol/o ゴンドラ,(ロープウエイの)ゴンドラ gonore/o〔医〕淋病 gorge/ar i.(薯ケが)さえずる gorgol/ar i. 轟音を立てて翌黷・ goril/o〔動〕ゴリラ got/o〔医〕痛風 Got/o ゴート人 gotik/a〔建〕ゴシック風の grab/ar t. 彫る, 彫刻する grac/o 煙b, 薗・ graci/o 優美, 優雅 gracil/a 華奢な, か弱い grad/o(階段の)段,(温度などの)度, ランク,(靴などの)サイズ gradient/o 勾配, 傾斜度 grafik/a 図画の, 図表の gram/o グラム(単位) gramatik/o 楓@ gramin/o イネ科の植物, 草 gramofon/o 蓄音機 gran/o 盾ウい堅い固まり(種子など), 粒子(砂, 砂糖など) granari/o 屋根・,(納屋, 馬屋などの)二階 granat/o〔鉱〕ざb・ホ, 〔宝石〕ガーネット grand/a 大きい, 偉大な grandioz/a 壮大な, 崇高な, 堂々とした granit/o〔鉱〕花崗岩 grant/ar t.(嘆願, 懇願などを人に)承諾する, 許可する, 聞き届ける gras/o 油脂, 油, グリース grat/ar t. 引っ掻・(痒いところを)掻・ bキぐる gratifik/ar t. 授ける, 贈与する, チップを与える gratin/o〔料理〕グラタン gratitud/ar t. …を有り難nvう, 謝意を表す gratitud/oz/a 感謝に満ちた gratuit/a 無報酬の, 篤志の gratul/ar t. 祝う, 祝辞を述べる grav/a 重い; 重大な, 重要な gravi/o 砂利, バラス gravid/a 妊娠している gravit/ar i. 重力に引かれる greft/ar i. 接vリする Grek/o ギリシャ人 Greki/a ギリシャ grel/ar i. 雹が降る gremi/o(座っている人の)膝 Grenad/a グレナダ grenad/o〔植〕ザクロ Grenland/o グリーンランド gres/o〔鉱〕砂岩 gret/o 格子, すのこ gril/ar t. グリルで焼・ 直火で焼・ grili/o〔昆〕コオロギ grim/ar t. 扮装する, メーキャップする grimas/ar i. しかめ面をする grinc/ar i. 歯bオりをする,(ドアなどが)ギーギーい う grind/ar t.(臼で)挽・ 磨り潰す grip/o〔医〕頼エ, インフルエンザ griz/a 灰色の, 鼠色の grond/ar i.(ライオンなどが)吠える,(風などが) 唸る grop/o(馬などの)尻 gros/a 長大な, f. 嵩張った grosdekedu/o グロス,12ダース grosier/a 荒っぽい, 大雑把な grot/o 洞穴, 岩屋 grotesk/a グロテスク風の, グロテスクな, 奇怪な grozel/o〔植〕スグリ gru/o〔動〕ツル gruch/o 松葉杖; f. 不具者, 肢体不自由者 grum/o 馬番 grumel/o 粘った液, 粘塊,〔医〕凝血 grun/ar i.(豚が)ブーブーな・ grup/o 群れ, 集団, グループ Gruzi/a グルジア guard/o〔軍〕守備隊, 近衛兵隊 guat/ar t. 見張りをする, 監視する Guatemal/a グアテマラ Guayan/a ガイアナ guberni/o(州などの)枢{, 州 gudr/o タール guid/ar t. 導・ 案内する Guine/a ギネア gulyash/o〔料〕グラーシュ gum/o ゴム gurt/o 幅の広い帯, バンド gust/ar t. 味わう gut/o(水などの)滴 gutaperk/o〔化〕グッタペルカ gutur/o のど, 咽喉 guvern/ar t. しつける, 支配する H ha! [interj] ・・ habil/a 有能な, 能力の・る habilit/ar t.(社会復帰のために)教育する, 訓練する habit/ar t.i. …に住む, 居住する hach/ar t. …にけばを付ける Haiti ハイチ hak/ar t.(斧, なたなどで)ぶち切る hal/o 集会場, ホール halbard/o ほこ(鉾) haliot/o*〔動〕アワビ halogen/o〔化〕ハロゲン halon/o 光輪, 円光 halt/ar i. 止まる, 停止する halter/o 亜鈴 haltik/o〔昆〕トビムシ halucin/ar i. 穴oを覚える halux/o〔解〕母趾 hamak/o ハンモック hamstr/o〔動〕ハムスター han/o〔動〕ニワトリ; 引き金 hanch/o 腰臀部, ヒップ handikap/ar t. …にハンディキャップをつける hangar/o(車などの)置き場; 格納庫 har/ar/o 頭髪(全体) har/o(人の)毛, 毛髪 124 hard/a 堅い; 堅牢な; 耐久力の・る harem/o ハーレム(イスラムの婦人部屋) haring/o〔魚〕ニシン harmoni/ar i. 調和している, 一致している harmonik/o ハーモニカ harnes/o 馬具, 装備 harp/o ハープ harpun/o(捕鯨用の)銛 hashish/o ハシッシュ hast/ar i. 急ぐ hau/o 長柄の鍬 haul/ar t. 引っ張る, 牽引する hav/ar t. 持つ, 持っている Havay/i ハワイ諸島 hazard/o 偶然, 事故 he! [interj] おや,ま・,おい Hebre/a ヘブライ(人・語)の, ユダヤ(人・語)の heder/o〔植〕キヅタ hederace/o〔植〕カキドウシ hef/o 酵母, イースト heg/o 垣根, 垂ッ垣 hegemoni/o 支配・, 覇・ hektar/o ヘクタール hektograf/ar t. こんにゃtナで刷る hektolitr/o ヘクトリットル Helen/a ギリシャの heli/o〔化〕ヘリウム heliant/o〔植〕ヒマワリ helic/o らせん, スクリュー helicoid/a らせん形の helik/o〔動〕カタツムリ helikopter/o ヘリコプター heliometr/o 太陽儀 helioskop/o 太陽望遠鏡 heliotrop/o〔植〕ヘリオトロープ help/ar t. 助ける, 手助けする, 助力する Helvet/o ヘルベチア人 Helveti/a ヘルベチア hem/o 家庭 hemiplegi/o〔医〕半身不随, 片麻痺 hemoglobin/o〔翠サ〕ヘモグロビン hemoptizi/o〔医〕喀血 hemoragi/o〔医〕出血 hemoroid/o〔医〕痔核 hepat/o〔解〕肝臓 hepatit/o〔医〕肝炎 herald/o〔史〕伝令官, 報道者, 使者 herb/o 草 herbari/o〔植〕押し葉標本 herbivor/a 草食性の herbor/o 薬草 herd/o 炉, 炉床, 火床, 暖炉 hered/ar t.(財産などを)受け継ぐ, 相続する,(遺伝によって)受け継ぐ herezi/o 異教, 異端 heris/ar t.(毛を)逆立てる herison/o〔動〕ハリネズミ hermafrodit/a, -/o 半陰陽(の) hermetik/a 密封した, 秘密の herni/o〔医〕ヘルニア hero/o 英雄 heron/o〔鳥〕アオサギ herpet/o〔医〕ヘルペス hers/o まぐわ heterodox/a 異説の hexagon/o 六角形 hezit/ar i. ためらう, 躊躇する hiacint/o〔植〕ヒアシンス;〔鉱〕風信子 鉱 hibern/ar i. 冬眠する hibrid/a 雑種の, 合いの子の, ハイブリッドの hid/o〔化〕水素 hidrant/o 消火栓 hidrat/o 水和物, 水化物 hidrofobi/o〔医〕恐水病 hidrogen/o〔化〕水素 hidrops/o〔医〕水腫 hidroxid/o*〔化〕水酸化物 hien/o〔動〕ハイエナ hier/e [adv] 昨日 hierarki/o 階級制 hierogrif/o 象形侮・ higien/o 衛吹i学) hik/e ここに, ここで himen/o〔解〕処女膜 himn/o 賛美歌 Hindu/o ヒンズー教徒 hip/ar i. しゃっb閧キる hipermetrop/a 遠視の hipertrofi/ar t.〔医〕肥大させる hipnot/ar i. 催眠術にかかっている hipokondri/o〔医〕心気症 hipokrit/a 偽善の hipopotam/o〔動〕カバ(河馬) hipotek/o 担保 hipotez/o 仮定, 仮説 hirund/o〔鳥〕ツバメ his/ar t. 帆を揚げる Hispan/o スペイン人 Hispani/a スペイン histerez/o 履歴現象, ヒステリシス histeri/o〔医〕ヒステリー histori/o 歴史, 経歴 ho! [interj] おお,おや hobi/o 趣味, ホビー hoboy/o〔楽〕オーボエ hodi/e 今日 hok/o 鉤, 釣り針, ホック hola! [interj] おい,もしもし, おや Holand/o オランダ; -/ano ~人 holoturi/o〔動〕ナマコ hom/o 人, 人間 homaj/ar t. 敬意を表する, 忠誠を誓う homard/o〔動〕イセエビ homeosexual/a 同性(愛)の homogen/a 同質の, 同種の, 均質な homolog/a 相似の, 相応する,〔化〕同種の homonim/a 同音異義の Honduras ホンジュラス honest/a 正直な, 誠実な, 本物の honor/o 名誉, 光栄, 面目 honorari/o 謝礼金 hop! [interj] それっ! hor/o 時間 horde/o〔植〕オオムギ horizont/o 水平線, 地平線 horloj/o 時計 hormon/o ホルモン hornis/o〔昆〕スズメバチ horor/ar i. 嫌悪を感ずる, ぞっとする, 恐れる horoskop/o 星占い hortensi/o〔植〕アジサイ hospic/o 養育院, 宿坊 hospital/o 病院 host/o(客に対して)主人, ホスト,〔吹l宿主 hotel/o 旅館, ホテル hu! [interj] ウッ, キャー, ブーブー hu/o〔鳥〕フクロウ huf/o〔動〕ひづめ hum! [interj] ふーん human/a 人情の・る, 親切な humid/a 湿気の・る, 湿った humil/a(身分が)卑しい, 謙遜な, 質素な humor/o 機嫌, 気分, ムード humur/o ユーモア hund/o〔動〕イヌ Hungari/a ハンガリア; -/ano ~人 hungr/ar i. 飢える; f. 渇望する, 熱望する hura! [interj] オオ, フレー hurd/o ハードル huton/o* 布団 (jap. huton) il(u) [pron] 彼 ileon/o〔解〕回腸 ilex/o〔植〕セイヨウヒイラギ iliterat/a 楓モの, 無学の ilumin/ar t. 照明をつける, f. 啓狽キる ilustr/ar t. 挿絵を入れる, 図解する iluzion/ar i. 穴oが起こる, 迷わされる imagin/ar t. 想像する, 仮想する imaginar/a 想像上の,〔数〕虚の imaj/o 像, 画像; 映像, イメージ iman/ar i.〔哲〕内在する imbast/ar t. 仮縫いする imbecil/a 低能な, 愚鈍な imens/a 巨大な imers/ar t. 浸す imit/ar t. 真似る, 模倣する imobl/o 不動産 impas/o 袋序H, 行き詰まり imped/ar t. 妨げる imper/ar t. 命ずる, 命令する; f. 支配する imperativ/o〔普l命令法 imperi/o 帝国 impertinent/a 粋モ気な, でしゃばった impetu/o 暴力, 侵害 implement/o 道具, 用具, 器具 implicit/a 暗に意味された, 暗黙の implik/ar t. 含蓄する, …の意味を含む implor/ar t. 懇願する import/ar i. 重要で・る, 必要で・る importac/ar t. 輸入する impost/ar t. 課税する impotent/a〔医〕性的不能の, f.無力な impoz/ar t. 賦課する,(義務などを)負わせる, 押し付ける imprek/ar i.(災いなどを)祈り求める, 呪う impres/ar t. …に印象づける; 押す, 刻印する impresion/o 印象派の作品 imprim/ar t. 印刷する improvizar t. 即興でする I impuls/ar t. 推進する, 促す imput/ar t. …のせいにする, 転嫁する ibe そこに, そこで imun/a 免疫性の ica = ca inat/a 雛・フ, 天賦の Id/o イード inaugur/ar t. …の落錘ョ(秤・ョ, ide/al/a 理想的な ide/o 観念, 考え, 思いつき,〔哲〕概念 就任式)を行う incendi/ar t. …に点火する ident/a …と全sッbフ incens/o 香(こう) ideografi/o 表意侮囑@ incest/ar i. 近親相鰍キる ideologi/o 観念学, イデオロギー incident/a 付随して起こる, 偶然の, idili/o〔詩〕牧歌, 田園詩, f. 二次的な 牧歌的な衰・ incit/ar t. 刺激する, 煽動する idiom/o(地方, 時代の)固有言語, indemn/o (法的) 保護, 保障, 免責, 慣用語句 賠償 idiot/a 白痴の indent/ar〔印〕インデントする idol/o 偶像, f.人気者 index/o 索引;(時計などの)指針 ig/ar t. …させる Indi/a インド; -/ano ~人 ignor/ar t. 無視する indic/o 指示, 表示, しるし iguan/o〔動〕イグアナ indiferent/a 無関心な,冷淡な, 中立の ikter/o〔医〕黄疸 indig/o〔植〕アイ(藍) iktiologi/o 魚類学 125 indign/ar i. 憤慨する, 怒る indij/ar t. …の欠乏状態に・る(必要な物の) indijen/a 土着の indik/ar t. 指す, 指示する,(身振りなどで)示す indikativ/o〔普l直接法 indikator/o 指示器, 指示薬 individu/o 個人, 個体 indolent/a 不精な, 怠惰な indos/ar t. …に・書きする indukt/ar t. 引き起こす, 帰納する,〔電〕誘導する indulg/ar t. …に寛大で・る, 宥す, 大目に見る induljenc/o 寛大, 大目に見ること industri/o 産業, 工業 indut/ar t. 被う, 塗る inert/a 自動力のない, 鈍い infalibl/a 全l・閧フない, 絶対確実な infant/o(6歳までの)庶・ 子供 infantri/o 歩兵隊 infekt/ar t.〔医〕…に感染させる infer/ar t. 推論する inferior/a 下位の, 劣等な; 粗悪な infern/o 地獄 infinitezim/a 微盾フ;〔数〕無限盾フ infinitiv/o〔普l不定形 infirm/a 虚弱な, 優柔不断の infix/o〔普l挿入辞 infl/ar t. 膨らませる;〔経〕物価を上げる inflam/ar t.〔医〕炎症を起こさせる;〔機〕点火する inflex/ar t.〔普l屈折させる, 語形変化させる influ/ar t. …に影響を及ぼす, 拷Eする influenz/o〔医〕インフルエンザ inform/ar t. 告げる, 通知する infr/a 最低の, どん底の infr/e 下方に, 下方で infuz/ar t. 煎ooす, 浸出させる ingest/ar t.(食物・薬などを)摂取する,受け入れ る inglob/ar t. 高コ合わせる, 腰aする ingran/ar t.i. …のギアを入れる ingredient/o 枢ェ inguin/o〔解〕鼠径部 inhal/ar t. 吸入する inher/ar i.(性質などが)雛・フもので・る inhib/ar t.(感情, 衝ョなどを)抑える, 抑制する inici/ar t.(計画などを)始める, 創始する injekt/ar t. 注入する, 注射する injeni/ar t.(薄セなどの)才を用いる, 考案する, 工夫する injenior/o 技師, 技術者 ink/o インク inkas/ar t.(金などを)集める, 集金する, 徴収する interpret/ar t. 解釈する, 説明する, 通訳する interval/o 間隔, 合間, 音程 interviuv/ar t. インタービューする intestin/o〔解〕腸 intim/a 親密な, 懇意な inton/ar t. 吟唱する, …に抑揚をつける intoxik/ar t. 毒を入れる, 毒殺する intrig/ar i. 陰謀を企てる intrik/ar t. もつれさせる, 紛糾させる, 巻き添えにする introdukt/ar t. 紹介する; デビューさせる introvert/o 内向者 intruz/ar t. 押しつける, 汲「る intuic/ar t. 直観する intumec/ar i. 膨張する, 膨れ上がる inund/ar t. 氾濫させる, 水浸しにする invad/ar t. 侵略する, 殺到する invalid/a 価値のない, 根拠のない invent/ar t. 薄セする, 創案する invers/a 逆の, 反対の invest/ar t. 叙位・叙勲する, 任命する invit/ar t. 招待する, 招・ iod/o〔化〕ヨード ion/o〔物〕イオン ionik/a イオニア式の ipsa [adv] …自身 ir/ar i.t. 行・ irac/ar i. 怒る; -/ig/ar t. 怒らせる iradi/ar t. 照らす, 照射する irg/a(誰, 何)でも irg/o 何でも irg/u 誰でも irg/ube 何処でも irga/lok/e 何処かで irge/kande 何時でも irid/o〔植〕アヤメ, アイリス iridi/o〔化〕イリジウム integr/a(全体の一部として)絶対必要な, irigac/ar t.(土地に)水を注ぐ, 完全な,〔数〕積分の 潅漑する integral/o〔数〕積分 iris/o〔解〕紅彩 intelekt/ar irit/ar t. いらいらさせる,b轤キ t.(知性によって)理解する Irland/o アイルランド; -/ano inteligent/a 理解力の・る, 理性的な, アイルランド人 利口な ironi/o 皮肉, ・てこすり, 反語 intenc/ar t. irori/o* 囲炉・ (jap. irori) …するつもりで・る,…しようと思う islam/o イスラム教 intens/a (程度の) 激しい, 挙xの Island/o アイスランド; -/ano ~人 inter [prep] …の間に, …の間で istm/o 地・ inter/nacion/a 国際的な ita その, ・の inter/parol/ar i. 会話する Itali/a イタリア; -/ano ~人 interces/ar i. 仲裁する; 中に入る iter/ar t. 繰り返す interdikt/ar t. 禁止する; 阻止する ito = to interes/ar t. …に興味を起こさせる, ivor/o 象牙 …に関心を持たせる Ivora Rivo 象牙海岸 interest/o 利・, 利息 izocel/a〔数〕二等辺の interfer/ar i. 干渉する izol/ar t. 孤立させる, 隔離する interjecion/o〔普l間投詞 izotop/o〔理〕同位元素, 同位体, intermit/ar i. 断続する, 間欠性で・る アイソトープ intern/a 内の, 内部の, 内的な Izrael/id/o イスラエルの子孫, interogativ/a〔普l疑問の ユダヤ人 interogativ/o〔普l疑問詞 inklin/ar t.i. 傾ける, …したい気にさせる;傾・ …したbネる inkluz/ar t. 含める, 包含する inkognit/a お忍びの, 微行の inkombr/ar t. 邪魔する, 妨げる inkur/ar(負債・損失を)こうむる inkurs/ar t. 突然侵入する, 急襲する inocent/a 罪のない, 無邪気な inokul/ar t.〔医〕接種する inquest/ar t. 問い合わせる, 照会する; 審理する; 取り調べる insekt/o 昆虫 insert/ar t. 差し入れる, 挿入する insidi/ar t. …に罠をかける insign/o 記章, バッジ; 看板 insinu/ar t. 信m桙ワせる, 巧みに取り入る insist/ar i. 主張する, 力説する insolent/a 横柄な, 傲慢な, 尊大な inspekt/ar t. 視察する, 調べる inspir/ar t.(思想・感情などを)吹き込む, 霊感を与える instal/ar t. 就任させる, 取り付ける, 設置する instant/o 即時, 瞬間 instig/ar t. おだてる, けしかける instil/ar t. 徐々にしみ込ませる,〔医〕点滴注入する instint/o 本能, 天性 instituc/ar t.(会, 制度などを)設ける, 制定する institut/o 学会, 研究所 instrucion/o 使用説明書 instrukt/ar t. 教える, 教授する instrument/o 器具, 器械, 道具 insul/o 島 insult/ar t. 辱める, 侮辱する 126 Izraeli/a イスラエル J ja [adv] 既に jac/ar i. 横たわる jad/o〔鉱〕硬石 jaguar/o〔動〕アメリカヒョウ, ジャガー jak/o スーツ jaket/o(婦人の)ジャケット, 上着 jaluz/a 嫉妬深い, ねたむ Jamaik/a ジャマイカ; -/ano ~人 januar/o 一月 Japoni/a 日本; -/ano ~人 jar/o 広口瓶, ジャー jardinier/o(装飾用の)植木鉢 jargon/ar i. 訳の分からぬ言葉でしゃべる jasmin/o〔植〕ジャスミン Jav/a ジャワ; -/ano ~人 je/o〔鳥〕カケス jele/o ジェリー jelozi/o 日除け, ブラインド jem/ar i. 唸る, 呻・ 苦悶する jemel/o 双子 jen/ar t. 迷惑をかける,邪魔する jendarm/o 憲兵 jeneroz/a 気前のよい jenjiv/o〔解〕歯肉 jenjivit/o〔医〕歯肉炎 jenr/o 形式, ジャンル jentil/a 素晴らしい, 丁寧な, 礼儀正しい jer/ar t.(事業などを)処理する, 経営する jerm/o 胚, 胚芽 jerze/o ジャージーセーター Jesu イエス jet/ar t. 投げる jilet/o〔服〕ジレー jin/o ジン(酒) jinjer/o〔植〕ショウガ jir/ar i. 旋回する jiraf/o〔動〕キリン jok/ar t.i. 冗談を言う joke/o(競馬の)騎手 joli/a きれいな, 可愛い jongl/ar i. 手品を使う, 曲芸をする Jordan ヨルダン jorn/o 日, 昼間 jovdi/o 木曜日 joy/ar i. 喜ぶ, 嬉しい ju/ar t. 楽しむ, 享楽する jubile/ar t. (25, 50, 75, 100)年祭を祝う Jud/o ユダヤ人 judici/ar t.〔法〕判決する judik/ar t.i. 判断を下す, 結論する judo/o* 柔道 (jap. zyudo) jugular/o〔解〕頚静・ -/a ~の jujub/o〔植〕ナツメ juli/o 七月 jung/ar t. bムきで繋ぐ jungl/o ジャングル juni/o 六月 junior/a 年盾フ, 下位の junk/o〔植〕イグサ junt/ar t. つなぐ, 合わせる jup/o スカート Jupiter/o* 木星 jur/ar t.i. 誓う, 誓いを立てる juri/o 陪審 jurnal/o 新聞, 雑誌 jus [adv] たった今 just/a 正しい, 適合した justifik/ar t. 正当化する,弁明する juvel/o 宝石 kalor/o 熱, 熱さ kalori/o カロリー(単位) kalson/o ズボン下, 下履き, ズロース kalumni/ar t. そしる, 中傷する kalv/a 禿げた, 禿頭の kalz/et/o ソックス kalz/o ストッキング, 長靴下 kam [adv](比較)…よりも kam/o〔機〕カム kamarad/o 同僚, 同志, 仲間 kamarili/o 秘密顧問団, 徒党 kambi/ar t.(金, 品物などを)交換する Kambodj/a カンボジャ; -/ano ~人 Kamchatk/a カムチャツカ kame/o カメオ(浮彫) kamel/o〔動〕ラクダ kameleon/o〔動〕カメレオン kameli/o〔植〕ツバキ kamen/o 炉 K kamer/o カメラ Kamerun カメルーン ka(d)〔疑問の助辞〕…か kamfor/o〔化〕樟脳, 〔医〕カンフル kab/o〔地〕岬 kamil/o 担架 kaban/o 初ョ, ・ばら屋 kamion/o トラック, 貨物自動車 kabin/o〔航〕キャビン kamiz/o シャツ, シュミーズ kabl/o 太索, ケーブル kamizol/o kabr/ar i.(動物を)飼養する キャミソール(婦人用の袖なし腰丈の下着 kad = ka(d) ) kadavr/o 死体 kamp/ar i. キャンプする, 野営する kadmi/o〔化〕カドミウム kampani/ar i. 出陣する, kadr/o (絵, 作戦行動を取る, 資金募集する 姿見などの)枠,〔軍〕幹部 kan/o〔植〕(アシなどの)茎 kaduk/a〔植〕(葉などの)早落性の; Kanaan カナンの地 使い古した; はかない kanab/o〔植〕アサ, タイマ kafe/o ヒーヒー kanabin/o〔鳥〕ムネアカヒワ kafein/o〔化〕カフェイン Kanad/a カナダ; -/ano ~人 kait/o 凧 kanal/o 運河, 水路 kaj/o 鳥篭 kanape/o ソーファ, 長椅子 kak/ar i. 排便する kanari/o〔鳥〕カナリヤ kaka/o ココア kanceler/o〔英〕大法官 kakofoni/o 不協和音 kancer/o〔医〕癌, 悪性腫瘍 kaktus/o〔植〕サボテン kande [adv](疑問)いつ, [conj] kal/o〔医〕胼胝, たこ …の時 kalandr/ar t. 艶だしローラをかける kandel/o 蝋燭 kalci/o〔化〕カルシウム kandi/o 砂糖菓子, キャンデー kaldier/o ボイラー kandid/a 率直な, 気取らない kaldron/o 大鍋 kandidat/o 候補者, 志願者 kalembur/o 言葉遊び kanel/o 溝, チャンネル kalendari/o 暦, カレンダー kanguru/o〔動〕カンガルー kalesh/o kanibal/a 食人の; -/o 人食い人種 カラッシュ(幌付の軽二輪馬車) kankr/o〔動〕カニ kali/o〔化〕カリウム kano/o カヌー, 丸太舟 kalibr/o(銃などの)口径 kanon/o 大砲 kalic/o 聖餐杯, 萼 kanson/o 歌, シャンソン, カンツォーネ kalidoskop/o カレイドスコープ, 万華鏡 kant/ar t. 歌う;(鳥が)さえずる kaligraf/ar t. 達筆で書・ kantin/o 構内の売店, 酒保 kalik/o〔織〕キャラコ kanul/o〔医〕カニューレ kalk/o 石灰,〔化〕金属灰 kanvas/o 帆布, キャンバス kalkol/o〔医〕石, 結石 kaos/o(天地創造以前の)酷ラ kalkul/ar t. 計算する, 算定する kap/o〔解〕頭; かしら,首脳部 kalm/a(海, kapabl/a 有能な, 能力の・る, 天候などの)穏やかな,静かな,(心, …する力の・る 気分などの)平静な kalmar/o〔動〕イカ 127 kapac/a …できる(収容, 保持); 広々とした, 大きい kapel/o 礼拝堂, 教会堂, チャペル kapilar/a 毛細管の kapital/o〔経〕資本, 元手 kapitan/o〔軍〕大尉, 船長 kapitel/o〔建〕柱頭 kapitulac/ar i. 降伏する kaporal/o 伍長 kapot/o〔軍〕外套 kapr/o〔動〕ヤギ kapreol/o〔動〕ノロ kapric/o 気紛れ, 気まま kaprifoli/o〔植〕スイカズラ kaprimulg/o〔鳥〕ヨタカ kapriol/ar i. はねまわる, 戯れる, ふざける kapsik/o〔植〕トウガラシ kapstan/o〔機〕キャプスタン kapsul/o〔解〕被膜, 嚢,〔薬〕カプセル, 〔機〕雷管 kapt/ar t. 捕まえる, 逮捕する kaptac/ar t. おびき寄せる, 騙し込む kapuc/o 頭巾, フード kar/a 親愛な, かわいい karaf/o 水差し karakter/o 特徴, 特質, 性格, 人格, 人柄 karamel/o 焼き砂糖, カラメル, キャラメル karasin/o〔魚〕フナ karat/o(宝石などの単位)カラット karavan/o(砂漠の)隊商,(ジプシーなど の)幌馬車 karb/o〔化〕炭素 karbon/o 炭, 石炭 karborund/o カーボランダム(研磨剤) karbunkl/o〔医〕廱(よう) karbur/ar t. 炭素と化合させる karburator/o〔機〕気化器,キャブレター karcer/o 刑務所, 監獄 karcinom/o〔医〕癌 kard/ar t.(繊維を)起毛する kardamin/o〔植〕タネツケバナ(属) kardel/o〔鳥〕ゴシキヒワ kardon/o〔植〕アザミ kare/ar t. …なしで済ます karez/ar t. 愛撫する, 機嫌をとる karg/ar t. …に荷を積む kari/ar i. 虫歯が・る karier/o 経歴, 衰U karikat/ar t. 漫画風にか・ 風刺的に描写する kariofil/o〔植〕チョウジノキ karitat/o 博愛, 慈悲心 karmin/o〔化〕カルミン karn/o 肉, 肉体 karnacion/o 真紅色 karnaval/o 謝肉祭, カーニバル karnivor/a 肉食の; -/o 肉食獣 karot/o〔植〕ニンジン karotid/o 頚動・ -a ~の karp/o〔解〕手根(骨);〔魚〕コイ karpent/ar t. 大工仕事をする kart/o 厚紙, カード kartam/o〔植〕ベニバナ kartel/o 挑戦状, カルテル kartilag/o〔解〕軟骨 kartoch/o 弾薬筒, カートリッジ karton/o 厚紙, ボール紙 kas/o 貴重品・, 金庫 kasac/ar t.(判決などを)破棄する, 無効にする kashmir/o〔織〕カシミヤ kask/o 鉄かぶと, ヘルメット kaskad/o 盾ウい滝, 階段状に連続した滝 kason/o 潜凾, ケーソン kasrol/o 鍋, ソースパン kast/o カースト(インドの) kastan/o クリの実 kastanyet/o カスタネット kastel/o 城, 館 kastor/o〔動〕ビーバー kastr/ar t. 去勢する kat/o〔動〕ネコ katalog/o 目録, カタログ Kataluni/a カタロニア; -/ano ~人 katar/o〔医〕カタル katarakt/o〔医〕白内障 katastrof/o 大災害, 破滅 katedral/o 大聖堂 kategori/o〔論〕範疇, カテゴリー, 部門 katen/o 鎖 kateter/o〔医〕カテーテル katgut/o〔医〕腸線,カットグート kation/o〔化〕陽イオン katis/ar t. …に光沢を与える, …に栄誉を与える katod/o〔電〕陰極 katolik/a カトリック教の; -/ism/o カトリック教; -/o カトリック教徒 kauchuk/a 帥Sムの kaucion/o 保証, 抵当 kaud/o 尾,(衣類の)もすそ kaul/o〔植〕キャベツ kauri/o〔貝〕タカラガイ,コヤスガイ kauz/o 原因, 根拠 kav/a うつろな, 中空の kaval/o〔動〕ウマ kavalier/o 騎士, ナイト kavalk/ar t.(馬などに)乗る, 乗馬する kavalri/o 騎兵隊 kavern/o 洞, 洞窟 kaviar/o キャビア kay/o 波止場, プラットホーム kayer/o ノートブック, ・面 kaz/o 事例, 場合;〔法〕事件;〔普l格;〔医〕症例 kaze/o クリームチーズ kazein/o〔化〕カゼイン kazin/o カジノ kazual/a 偶箔Iな, 不翌フ 128 ke [conj] …こと keler/o 地下室, 穴・ kelk/a いb轤ゥの, 僅かな, 盾オばかりの kemi/o 化学 Keni/a ケニア keratin/o 角質,ケラチン kerl/o 奴, 男 kermes/o〔昆〕カイガラムシ kern/o 核,(果物の)核 kerozen/o〔化〕ケロシン kest/o パッキングケース, ・ kidnap/ar t. 誘拐する kik/ar i.(馬などが後方に)蹴る kili/o キール, 竜骨 kilogram/o キログラム kilolitr/o キロリットル kilometr/o キロメートル kimer/o〔ギ神〕キメラ(頭はライオン, 胴はヤギ, 尾はヘビで火を吐i b) kimon/o 着物 kin 五 kiosk/o キオスク(駅, 広場などの新聞売店), ・ずまや kirk/o 教会(建物) kirurgi/o 外科学 kis/ar t. キスする klad/o 草稿, 草案 klak/ar i.(手を)叩・ 拍手喝采する, 舌鼓を打つ klam/ar t. 大声で叫ぶ, 怒鳴る klap/o(片方定着の)弁,(ポケット, 封筒の)フラップ klar/a 明るい, 澄んだ, 明確な, はっきりした klarinet/o クラリネット klarion/o クラリオン(楽器) klas/o 種, 類, 等級, クラス, 学級 klasifik/ar t. 分類する, 等級に分ける klasik/a 古典主義の, 古典的な klaudik/ar i. びっこをひ・ klaun/o 道化役者, ピエロ klauz/o(条約, 法律の)個条 klav/o(ピアノなどの)キー klavikord/o ハープシコード klavikul/o〔解〕鎖骨 klef/o 鍵(かaj, キー, f. 秘訣 klem/ar t.(ねbネどを)締める; (ブレーキなどを)かける klement/a 温厚な, 寛容な klepsidr/o 水時計 klerik/o 聖職者 klerk/o 事務員, 行員 klient/o(弁護士などの)依頼人,(商店な どの)客 klif/o 崖, 絶壁 klik/o〔機〕つめ,歯止め, クリック klikt/ar i. ガツンと音を立てる klim/ar t.i. 登る, よsoる klimat/o 気候 klimatologi/o 気候学 klin/ar t.i. 部分的に重なる, オーバーラップする kolin/o 岡 kolizion/ar i. 衝突する, 抵触する kolm/o 頂上;(屋根の)棟 kolodion/o〔化〕コロジオン koloid/o コロイド; -/a ~(状)の kolok/ar t. 投資する kolomb/o〔鳥〕ハト kolon/o 円柱;〔解〕結腸 kolonel/o 大佐 koloni/o 植民団, 植民地, 居留地 kolor/o 色 kolubr/o〔動〕コルブラ属のヘビ Kolumbi/a コロンビア; -/ano ~人 kolumn/o(新聞などの)欄 koluzion/ar i. 共謀する kolz/o〔植〕ナタネ kom …の如・ …のように, …として kom/o コンマ koma/o〔楽〕コンマ komand/ar t.〔軍〕指揮する, 号令をかける komat/o〔医〕昏睡 kombat/ar t.i. 戦う kombin/ar t. 組み合わせる, 繋m№墲ケる kombust/ar t.〔化〕燃やす komedi/o 喜劇, コメディー komedon/o〔医〕にきび komenc/ar t.i. 始める; 始まる komend/ar t. 注浮キる koment/ar t. 注釈を付ける, 論評する komerc/ar i. 商売する komet/o〔天〕彗星 komfort/o 安楽, 慰安 komic/o〔ロ〕民会 komik/a 滑稽な, おどけた komis/ar t. 委任する, 委託する komisari/o 代表者, 役員, 幹事 komision/o〔商〕代理, 取次 komitat/o 委員会 komiz/o 店員, 行員 komod/a 便利な, 重宝な komod/o 整理箪笥 komon/o 地方自治体, コミューン kompakt/a 目の詰まった, 密集した, 引き締まった kompan/o 仲間, 相手 kompani/o 会社, 組, 班 kompar/ar t. 比較する komparativ/o〔普l比較級 kompas/o コンパス kompat/ar t.i. 哀れむ kompat/o 哀れみ, 同情 kompens/ar t. 償う, 穴うめする kompetent/a ・能・る, 資格・能力十分の, 適任の, 所管の kompil/ar t. 編集する komplement/o 補足物,〔普l補語,〔吹l補体 kolesterol/o コレステロール komplet/a 完全な, 完備の koli/ar t. つみとる; 取り入れる, komplex/a 複合の, 複雑な 収穫する komplexion/o〔医〕体質 koliar/o ネックレス; 首輪 komplez/ar i. もてなす, 喜んで応b・ kolik/ar i.〔医〕仙痛がする; -/o 仙痛 klinik/o 診療・ 個人病院, 臨床講義 klink/o(ドアなどの)掛け金 klister/o〔医〕浣腸 klitorid/o〔解〕陰核 kloak/o 下水溝, 下水道,〔解〕排泄孔 klok/o …時 klor/o〔化〕塩素 klorat/o〔化〕塩酸塩 klorofil/o〔植〕葉緑素 kloroform/o〔化〕クロロフォルム klosh/o 鐘, 鈴, ベル klostr/o(寺院などの)回廊 klov/o 釘 kloz/ar t. 閉b・ 閉める;(穴などを)ふさぐ klub/o クラブ kluk/ar i.(めんどりが)コッコッと鳴・ koagul/ar t.i. 凝固させる;凝固する koakt/ar t. 汲「る, 無理に…させる koalis/ar i. 連立する, 連合する koaltar/o コールタール kobalt/o〔化〕コバルト kobay/o〔動〕テンジクネズミ, モルモット kocinel/o〔昆〕テントウムシ kodex/o 法典, 規約, 掟, 符号; 古写本, 薬局方 koeficient/o〔数〕係数,〔理〕率 kofi/o ボンネット(付け紐を顎の下で結ぶ婦人用 幼児用帽子) kofr/o 旅行用トランク koher/ar i. 密着する,(分子が)凝集する koincid/ar i. 一致する, 符合する, 同時に起こる koit/ar t. …と性交する kok/o コークス koka/o〔植〕コカ kokain/o〔化〕コカイン kokard/o 帽章 koket/a しなを作った, 粋な koklush/o〔医〕百日咳 kokon/o 繭 kokos/o〔植〕ヤシの実 kol/o〔解〕頚部 kol/um/o カラー, 襟 kola/o コーラ kolateral/a 傍系の kold/a 冷たい, 寒い, 涼しい koldkrem/o コールドクリーム koleg/o 同僚 kolegi/o 専門学校, 単科蜉w kolekt/ar t. 収集する, 集める kolektor/o 整頼・ koler/o〔医〕コレラ 129 komplik/ar t. 込み入らせる kompliment/ar t. 礼儀的挨拶をする, お世辞を言う kompliment/ar t. お世辞を言う komplot/ar t. 共謀する kompost/ar t. 組版する, 植字する kompoz/ar t. 組み立てる, 作曲する, 構図する, 合垂キる kompr/ar t. 買う kompren/ar t. 分かる, 理解する kompres/ar t. 圧縮する, 圧搾する kompromis/ar t. 妥協する, 和解する kompund/a 複合の,告の komt/o 伯爵 komun/a 共通の, 共有の, 共同の komun/ism/o 共産主義 komuni/ar i.〔キ〕聖餐を受ける komunik/ar i. 伝える, 通信する komut/ar t. 整翌キる kon/o 円錐, 円錐形 koncentr/ar t. 濃縮する, 集中する koncept/ar t. 思い付・ 妊娠する koncern/ar t. …に関わる, …に関係が・る koncert/o コンサート konces/ar t. 承認する,(自分の敗北を)認める,(特・ などを)与える koncesion/ar t.i. 特・を与える; 特・を得る konci/ar t. …を意識する koncienc/o 良心 koncili/ar t. なだめる, 調停する konciz/a 簡潔な kondamn/ar t. 有罪と判決する kondens/ar t.〔化〕圧縮させる, 凝縮させる,〔電〕蓄電させる kondensator/o〔電〕コンデンサー kondicion/ar t. 約定する, 規定する kondiment/o 香辛料 kondol/ar t. b竄ンを述べる, 哀悼の意を表する kondomini/ar t. 共同住宅に入る kondor/o〔鳥〕コンドル kondukt/ar t. 導・〔理〕伝導する konduktor/o 車・ kondut/ar i. 振る舞う, 身を処する kondut/o ふるまい, 態度, 行動 konekt/ar t. つなぐ, 結合する konfecion/ar t. 既製服を仕立てる konfer/ar i. 協議する konfes/ar t. 打ち明ける konfid/ar t. 信用する, 当てにする, 任せる konfidenc/ar t. 内密に告げる, 打ち明け話をする konfirm/ar t.(信念などを)固める, 確認する konfisk/ar t. 没収する konfit/ar t. 砂糖漬けにする konflikt/ar i. 紛争を起こしている,(意見などが)衝突す る konform/a 合致した, 符合した konfront/ar t. …に直面させる,(法廷で)対決させる konfund/ar t.(人を)困惑させる, 漉垂ウせる konfuz/a 当惑した, 見分けの付かない, 支離滅裂の kongenital/a 先天的の konglomerat/o〔地〕礫岩 Kongo-land/o コンゴー; -/ano ~人 kongres/ar i. 大会を催す koni/o bウび konjed/ar t. …に休暇を与える, 一時解雇する konjekt/ar t. 推量する, 判読する konjel/ar t.i. 凍結させる; 凍結する konjestion/ar t.〔医〕充血させる konjug/ar t.〔普l(動詞を)変化させる konjuncion/o〔普l接続詞 konjuntiv/o〔解〕結膜 konjuntur/o 局面, 状況 konk/o 貝殻 konkav/a 凹の konkluz/ar t. 結論する konkord/ar i. 一致している, 調和している konkret/a 固定した, 具体的な konkub/in/o 妾(めかけ) konkurenc/ar t.(仕事などで)競争する konkurs/ar i. 競い合う, 競争する konoc/ar t. 知り合いで・る, 知っている konquest/ar t. 征服する, 克服する konsakr/ar t.(教会・場所などを)捧献する konsekrac/ar t. 神聖にする, 清める, 捧げる konsent/ar i. 同意する, 承諾する konsequ/ar i. 従う, 結果になる konserv/ar t. 保曹キる, 保管する konservatori/o 音楽学校 konsider/ar t. 考翌キる, …と見做す konsign/ar t.(商品を)委託する konsil/ar t. 助言する, 忠告する, 相談にのる konsist/ar i. …から垂阯ァつ (ek); …に総ンする (en) konskript/ar t. 徴兵する konsolac/ar t. 慰め力づける konsome/o〔料〕コンソメ konsonant/o〔普l子音 konspir/ar i. 陰謀を企てる konsput/ar t. 軽蔑する, 嘲笑する konstant/a 不変の, 不断の, 節操の固い konstat/ar t. 確立する, 実証する konstern/ar t. 狼狽させる konstip/ar t. 便秘させる konstituc/ar t. 制定する, 設置する konstitucion/o〔医〕体格, 体質 konstrikt/ar t. 締め付ける konstrukt/ar t. 組み立てる, 建設する konsul/o 領事 konsult/ar t. 相談する, 意見をただす konsum/ar t. 消費する, 消耗する kont/ar t. 数える, 計算する kont/o 計算, 勘定 kontagi/ar t. 接触感染させる kontakt/ar i. 接触を保っている kontamin/ar t. 汚染する kontant/a 現金払いの kontempl/ar t. 熟視する konten/ar t. 含む, 包含する kontent/a 満足した, 甘んbス kontest/ar t. 論議する, 異議をとなえる kontigu/a 隣接した kontinenc/ar i. 自制する kontinent/o 大陸 kontinu/a 連続した, とb黷フない kontor/o 事務所, カウンター kontraband/ar t. 密輸入(輸出)する kontrabas/o コントラバス kontrafakt/ar t. 偽造する, 模造する kontrafort/o 逆控え壁 kontrakt/ar t.〔解〕収縮させる,〔普l縮約する kontrast/ar i. 対照する, 目立つ kontrat/ar t.i. 契約する, 協定する kontravenc/ar t.i.(法律などに)違反する kontre [prep] …に対して, …に向かって, …に反して kontre/a 反対の kontre/etik/a 不道徳な, 不品行な kontre/indik/o〔医〕禁忌 kontre/religi/a 反宗教的な kontre/revolucion/o 反革命 kontre/soci/a 反社会的な kontribut/ar t.i. 出資する, 寄付する, 寄稿する, 貢献する kontric/ar 罪を深i 「る kontrol/ar t.(窓口などで)検査する, 監督する kontrovers/ar t. 論争する kontur/o 輪郭 kontuz/ar t.〔医〕打撲傷を負わせる konvalec/ar i. 回復している konven/ar i. 適当する, 似合う konvencion/ar i. 協約を結ぶ konvent/o 集会, 会合 konverg/ar i.(一点に)集まる konvers/ar i. 会話する konvert/ar t. 改宗させる, 転向させる konvex/a 凸の konvink/ar t. 説得する konvolvul/o〔植〕アサガオ konvoy/ar t.(軍艦などで)護衛する konvuls/ar i.〔医〕ひきつけを起こす konyak/o コニャック kooper/ar i. 協力する, 協同する koordin/ar t. 対等にする, 統合する, 調和させる kopi/ar t. 写し取る, 複写する kops/o 雑木林; 柴, そだ kopulac/ar i. 交尾する 130 koqu/ar t. 料理する koqu/ey/o 台所, 調理室 kor/o 合唱団, コーラス korali/o〔動〕サンゴ koram [prep] …の面前で koran/o コーラン korb/o 篭, ざる kord/o 索, 弦, 線, コード kordi/o〔解〕心臓, f. 心 kordon/o 飾り紐, リボン,(鐘などの)短い紐 Kore/a 朝鮮; -/ano ~人 korekt/a 正確な, 正しい korelat/ar i. 相関関係に・る korent/o〔理〕電・ korespond/ar i. 通信する, 葡ハする; 一致する, 符合する koridor/o 廊下, 回廊 kork/o コルク kormoran/o〔動〕ウ korn/o〔動〕角 kornaj/ar i. 息切れする korne/o〔解〕角膜 kornic/o〔建〕コーニス, 蛇・ kornik/o〔鳥〕カラス korod/ar t. 腐食する koroner/o 検視官 korp/o 身体, 肉体, 本体;〔軍〕兵団 korporacion/o 社団法人, 同業組合 kors/o 遊歩道 korsar/o 海賊 korset/o コルセット Korsik/a コルシカ kort/o(宮廷などの)庭,(家の)中庭 kortic/o〔解〕皮質;〔植〕樹皮 korupt/ar t. 汚す, 堕落させる, 改悪する korv/o〔動〕カラス kosm/o 宇宙 kosmetik/o 化粧法, 化粧品 kosmopolit/o コスモポリタン; -/a ~の kost/o〔解〕肋骨 Kostarik/a コスタリカ kostum/o(国, 階級などに特有の)服装, 衣装 kot/o 時価 kotlet/o カツレツ koton/o 綿花, 綿 kov/ar t. 卵から孵す, 卵を抱いている kovr/ar t. 被う, かぶせる koz/o 事 krab/o〔動〕カニ(蟹) krak! ガチャン, バーン krak/ar i.(ギーギー, メリメリ, バンと)音がする kramp/o〔医〕痙攣 krampon/o かすがい kran/o 起重機, クレーン krani/o〔解〕頭蓋骨 kras/o 垢 krateg/o〔植〕サンザシ krater/o〔地〕負ホ口 kravat/o ネクタイ krayon/o 鉛筆, クレヨン kre/ar t. 創造する, 創作する krecent/o 三日月 kred/ar t. 信ずる kredit/ar t. 掛け売りする, クレジットで売る krem/o クリーム, f. 最良の部分 kremac/ar t. 火葬にする krenel/o〔軍〕銃眼 krep/o〔織〕クレープ krepit/ar i. パチパチいう krepuskul/o(朝夕の)薄明かり,黄昏 kres/o〔植〕オランダカラシ kresk/ar i. 崇キする, 垂ヲる, 増大する kresp/o パンケーキ krest/o 頂上, 頂き krestomati/o 模範詩撫W kret/o 白亜, チョーク krev/ar t.i. 破裂させる, はbッさせる; 破裂する, はbッる krevis/ar t.i. ひびを入れる, 割る; 割れる kri/ar i. 叫ぶ, 泣き叫ぶ kribl/o 篩い kriket/o クリケット krimin/ar i. 罪を犯す krin/ar/o たてがみ krip/o まぐさ桶 kripl/a 不具の, 奇形の kriptograf/ar t. 暗号で書・ krisp/a(髪などの)縮れた Krist/o キリスト kristal/o 水晶, f.結晶 kristalin/o〔解〕水晶体 kriteri/o 規準 kritik/ar t. 批評する kriz/o 危機, 恐慌,〔医〕分利 krizalid/o 蛹 krizantem/o〔植〕キク kroas/ar i. カーカー鳴・ Kroati/a クロアチア; -/ano ~人 kroch/ar t.(鉤針で)編む krok/ar t. バリバリ噛む kroket/o クロケット krokodil/o〔動〕ナイルワニ krom/o〔化〕クローム kromosom/o〔吹l染色体 kron/o 冠, 王冠, f.王・, 王位 kronik/a〔医〕慢性の kronik/o 年代記, 記録 kronologi/o 年代記 kronometr/o クロノメーター krop/o〔鳥〕咀嚢, 餌袋 kroz/ar i. 巡航する kruc/o 十字架 kruc/um/ar t. ・ labor/ar i. 唐, 労唐キる, 勉汲キる laboratori/o 実験室, 研究室 labr/o〔魚〕ベラ lac/o(靴などの)紐, レース lacer/ar t.(筋肉などをずたずたに)引き裂・(感 情などを)苦しめる lacert/o〔動〕トカゲ laciv/a 淫らな, 好色的な,挑箔Iな lad/o 金属薄板, ブリキ lag/o 湖 lagun/o 潟 laik/a 草lの, 世蒼Iな lak/o ワニス, ラッカー lake/o 従僕(通例仕着せを着る) lakonik/a 簡潔な lakrim/o 涙 lakt/o 乳, 牛乳 lakt/o/voy/o 天の川, 銀河 laktos/o 乳糖 lal/ar i. rをlと秤ケする lam/o 薄片;(ナイフなどの)刃 lama/o ラマ僧 lamantin/o〔動〕マナティー lash/o〔医〕副木,〔鉄道〕継vレ板 last/a 最後の, 最近の latani/o〔植〕オニトゲココヤシ latent/a 潜在的な later/o〔数〕辺 latex/o 合帥Sム Latin/a ラテン人の, ラテン語の latir/o〔植〕スイートピー latitud/o〔天〕黄緯, 〔地〕緯度 latrin/o 便所 latug/o〔植〕レタス latun/o〔化〕黄銅, 真鍮 Latv/a ラトビアの; ラトビア人〔語〕 Latvi/a ラトビア laub/o ・ずまや, 園亭 laud/ar t. 褒める, 讃える laur/o〔植〕ゲッケイジュ, ローレル laus/o〔昆〕シラミ laut/a(音・声の)大きい, 高い lav/ar t. 洗う, 洗濯する lava/o 溶岩 lavend/o〔植〕ラベンダ lax/a 緩んだ, 締まりのない,〔医〕弛緩した laz/o 輪縄, 投げ縄 lamel/o(骨・組織・細胞などの)薄層,薄 le〔定冠詞〕la 膜 の複数(但し他に複数を示す語のない場合 lament/ar i. 悲嘆に暮れる にのみ用いる) lamin/ar t. 圧延する lecion/o レッスン, 授業, 学課 laminari/o*〔植〕コンブ(昆布)(lat. lecitin/o レシチン Laminaria) led/a 醜い, 見苦しい; 卑劣な lamp/o ランプ, 灯 lampir/o〔昆〕ホタル ledr/o なめし皮 lampred/o〔魚〕ヤツメウナギ leg/o 法律, きまり lan/o 羊毛 legac/ar t. 遺贈する, 後世に残す lanc/o 槍 legend/o 伝説 land/o 国土, 国, 地方 legion/o 軍隊, 軍勢 lang/o〔解〕舌 legitim/a 正当の, 合法な langor/ar i. だれる, 元気がなbネる, legum/o 野菜 思い悩む leguminos/o〔植〕マメ科の植物 langust/o〔動〕イセエビ lejer/a 軽い lani/o〔鳥〕モズ(科) lek/ar t. 舐める lanolin/o ラノリン lekt/ar t. 読む lans/ar t. lektor/o(大学などの)講師 投げ飛ばす;(花火などを)打ち上げる leming/o〔動〕レミング lemurian/o〔動〕キツネザル lantan/o〔化〕ランタン;〔植〕ランタナ( leng/o〔魚〕タラ科の魚 属) leni/o 薪, まき lantern/o 角灯, 街灯, 前照灯 lens/o〔理〕レンズ;〔植〕レンズマメ lanug/o 産毛 lent/a 遅い lap/ar t. lentigin/o 雀斑 舌ですb「・げて飲む(食べる) lentisk/o〔植〕乳香樹 lapid/o 宝石 leon/o〔動〕ライオン Lapon/o ラップ人〔語〕; -/a leondent/o〔植〕タンポポ ラップ人〔語〕の leopard/o〔動〕ヒョウ lard/o ベーコン, ラード lepidopter/o〔昆〕鱗翅目の昆虫 laric/o〔植〕カラマツ lepor/o〔動〕ノウサギ laring/o〔解〕喉頭 lepr/o〔医〕ハンゼン病, レプラ laringit/o〔医〕喉頭炎 L lern/ar t. 学習する, 体得する larj/a 幅の広い, ゆったりした lesiv/ar t. ・bナ洗う larv/o〔昆〕幼・ 幼虫 la〔定冠詞〕母音で始まる語の前では l' Lesot/o レソト las/ar t. 手放す, 放置する, 放任する, labi/o〔解〕唇 letr/o 手紙 置き去る labirint/o 迷路, 迷宮,〔解〕迷路 131 leukemi/o〔医〕白血病 leukocit/o〔解〕白血球 lev/ar t. 上へ挙げる, 立て起こす, 高める lever/o てこ, レバー leviatan/o レビヤタン(巨大な海獣で悪の象徴) lexik/o 辞書 lez/ar t. 傷つける,(感情, 名誉などを)害する li [pron] 彼ら, それら Liban/o レバノン libelul/o〔昆〕トンボ liber/a 自由な, 無料の, 暇な Liberi/a リベリア Libi/a リビア; -/ano ~人 libr/o 本, 書物, 巻 librac/o〔天〕(月などの)秤動 lice/o リセー(フランスの中学校) licenc/ar t. 免許を与える, 認可する Lichtenstein リヒテンスタイン lid/o ふた,まぶた lietnant/o 中尉, 尉官 lig/ar t. 結ぶ, 縛る, 同盟させる, 関係づける ligament/o〔解〕靱帯 ligatur/o〔医〕結紮 lign/o 木材 ligustr/o〔植〕イボタノキ lik/ar i.t.(ガスなどが)漏れる,(船などに)浸 水する,漏電する; 漏らす, 浸水する liken/o〔植〕地衣類 lilac/o〔植〕リラ lili/o〔植〕ユリ lim/ar t. やすりをかける limak/o〔動〕ナメクジ limand/o〔魚〕カレイ limf/o〔医〕リンパ limit/o 境界, 限界, 限度 limon/o〔植〕レモン limonad/o レモネード limpid/a(液体・ガラスなどの)澄んだ; 透明な lin/o〔植〕アマ(亜麻) linc/o〔動〕オオヤマネコ linch/ar t. …にリンチを加える line/o 線, 行, 系統, 列 lineal/o 直線定規 lineament/o 輪郭;〔天〕線形模様 linear/a〔数〕一次の lingot/o 鋳塊, インゴット lingu/o 言語 linguistik/o 言語学 liniment/o〔医〕リニメント剤,塗布剤 linj/o 亞麻布, リネン linon/o ローン(平織り薄地の亜麻布) lintel/o〔建〕まぐさ(入口・窓などの上 の横木) liquid/a 液体の, 液状の liquidac/ar t.(負債・問題などを)精算する, 解散する liquor/o リキュール(酒) lir/o リラ(古代ギリシャの竪琴),〔天〕琴座 lirik/a 叙情的な, 叙情詩の list/o 表, 一覧表, リスト, 名簿 lit/o 寝台, ベッド,〔地〕川床 liter/o 侮・ 活字 literatur/o 賦w, 阜」 liti/o〔化〕リチウム litograf/ar t. 石版で印刷する litor/o 沿岸地方, 沿岸帯 litr/o リットル(単位) liut/oリュート(楽器) liv/ar t.(場所を)去る, 出狽キる livid/a 青黒い, 鉛色の livr/ar t.(品物・手紙を)泊翌キる, 届ける liz/o(酒などの)おり, 粕 lo [pron] それ(前出の浮フ内容をさす) lobeli/o〔植〕ロベリア,ミゾカクシ loch/o〔魚〕ドジョウ locion/ar t. ローションで洗う logaritm/o〔数〕対数 logik/o 論理学, 論理 loj/ar i. 泊まっている(・る決まった期間) loji/o〔劇〕・敷, 楽屋,(園丁などの)番初ョ lok/o 場所, 地方, 地位, 席 lokac/ar t.(人を)雇う,(物を)賃借する lokativ/o〔普l所格〔位置格〕 lokl/o(髪の)房, 巻き毛 lokomoc/o 移動; -/ar i. ~する, 動き回る lokomotiv/o 機関車 lokust/o〔昆〕バッタ, イナゴ loli/o〔植〕ドクムギ(属) lombard/o 質屋 lombrik/o〔動〕ミミズ lonch/o(パンなどの)薄切り, スライス long/a 長い longitud/o 経度,〔天〕黄経 lor [prep] …と同時に, …の時に lor/e そこで,その時 lorn/o 携帯望遠鏡 lot/o 一組, 一山, 一口 lota/o〔魚〕カワミンタイ(タラ科の淡水 魚) lotri/ar t. bを引・ lotus/o〔植〕ハス(蓮) loyal/a 忠実な, 忠誠な lu〔代名詞〕彼, 彼女, それ lubrifik/ar t. …に油を差す, …に油を塗る luci/o〔魚〕カワカマス lucid/a 明敏な, 明快な luciol/o〔昆〕伯 ト昆虫,ホタル 132 lud/ar i. 遊ぶ,(ゲーム・スポーツを)行う, プレイする lug/ar t. 貸し出す, 賃貸しする lugr/o〔船〕ラガー luk/o 天窓 lukan/o〔昆〕クワガタムシ lukt/ar i. レスリングをする, 取り組み・う; f. 励む, 努力する lul/ar t. 揺すって寝かしつける, 静める lum/ar i. 光っている; -/o 光 lumb/o〔解〕腰, 腰部 lumbag/o〔医〕腰痛 lun/o 月 lunatik/a 気違いの lundi/o 月曜日 lup/o 虫めがね lupul/o〔植〕ホップ lur/ar t. おびき寄せる, 誘惑する lustr/o シャンデリア lutr/o〔動〕カワウソ lux/o 贅沢, おごり luxac/ar t.〔医〕脱臼させる Luxemburgi/a ルクセンブルグ luxuri/o 汲「欲望, 切望; 肉欲 M ma [conj] しかし Macedoni/a マケドニア; -/ano ~人 macer/ar t.i. ふやけさせる; ふやける macutak/o*〔植〕マツタケ (jap. matutake) Madagaskar マダガスカル madelen/o マドレーヌ(菓子) madon/o 聖母マリア, マドンナ maestr/o 巨・, 大家 magazin/o 倉庫, 大商店;〔軍〕弾倉 magi/ar i. 魔法を使う magn/a 偉大な, 卓越した magnet/o 磁石 magnetiz/ar t. 催眠術をかける magnetofon/o テープレコーダー magnez/o〔化〕マグネシウム magnezi/o〔化〕マグネシア magnoli/o〔植〕モクレン(属) magr/a 痩せた; 貧弱な mahagon/o〔植〕マホガニー maiflor/o〔植〕スズラン maiz/o〔植〕トウモロコシ majest/o 威厳, 尊厳 major/a 瑞lの;〔音〕長調の majoran/o〔植〕マヨナラ majordom/o 家令, 執事長 majoritat/o 大多数, 過半数 makadam/o マカダム(道路用の砕石) makaroni/o〔料〕マカロニ maki/o〔動〕キツネザル makrel/o〔魚〕サバ makul/o しみ, 斑点 mal/a 悪い malad/a 病気の, 病んだ malari/o〔医〕マラリア Malay/o マライ人 Malaysi/a マレーシア maldicens/ar i.t. そしる, 非難する, 悪口を言う male/ebl/a 柔順な, 温順な maledik/ar t. 呪う, 罵る, 冒涜する maleol/o〔解〕b驍ヤし malgre [prep] …にも拘らず, …に反して malic/o 悪意, 敵意 malign/a 悪意・る;〔医〕悪性の Malt/a マルタ malt/o 麦芽, モルト malv/o〔植〕ゼニアオイ(属) malvaroz/o〔植〕アオイ(葵) malyot/o 水着; タイツ mam/o〔解〕乳房 mamifer/o〔動〕哺乳類 mamil/o〔解〕乳頭 Mamon/o 富の邪神 mamushi/o*〔動〕マムシ (jap. mamusi) mamut/o〔動〕マンモス manch/o ハンドル, 把手 mandarin/o〔植〕マンダリン mandat/o 為替 mandel/o〔植〕アーモンド mandibul/o〔解〕下顎骨 mandjur/o 満州人〔語〕 mandolin/o マンドリン mandrel/o〔機〕心棒,主軸 mandrin/o(旋盤の)チャック manej/o 調馬学校 manekin/o マネキン manet/o ノブ, レバー mang/o〔果〕マンゴー mangan/o〔化〕マンガン mangl/o〔植〕マングローブ(実) mangust/o〔動〕マングース mani/o〔医〕躁病, マニア manier/o やり方, 雷V, …風 manifest/ar t. 表明する, 態度に表す manik/o 袖 manipul/ar t. 操作する, 扱う manj/ar t. 食べる; f. 消費する mank/ar i. 欠けている manometr/o 圧力計 manot/o 手錠 manovr/ar t.i.〔軍〕機動演習する, f.(事業などを)処理する manshet/o 袖口, カフス mant/o*〔昆〕カマキリ (lat. Mantis) mantel/o マント, ケープ,〔建〕マトトルピース manten/ar t. 維持する, 支える manu/o〔解〕手 manufaktur/o 手工業工場, 工場 manuskript/o 原稿, 写本 map/o 地図 mar/o 海 mar/hund/o〔動〕アザラシ mar/latug/o〔植〕ノリ matric/o〔機〕母型, 鋳型, mar/leon/o〔動〕アシカ 紙型,マトリックス mar/lutr/o〔動〕ラッコ matur/a 熟した, 随nした mar/urs/o〔動〕オットセイ Mauric/o モーリシャス march/ar i. 行進する, 前進する Mauritani/a モーリタニア marchand/ar maxil/o〔解〕上顎骨 t.(値段などを)交渉によって決める, maxim(e) [adv] 最も 値切る may/o 五月 mardi/o 火曜日 mayonez/o マヨネーズ mare/o 潮 mayor/o〔軍〕陸軍渚イ margarin/o マーガリン mayuskul/o 大侮・ margrit/o〔植〕ヒナギク maz/o 棍棒, 棍棒状の標 mariaj/ar t. 結婚させる mazurk/o マズルカ marin/ar t. マリネにする me [pron] 私 marionet/o 操り人形, マリオネット mech/o 灯心,(蝋燭・ランプの)芯 marjin/o 余白, 欄外, へり, ふち medali/o メダル mark/o しるし, 商標 medi/o 環境, 衰・ヘ囲 mark/o* マルク (ger. Mark) mediac/ar t. 調停する; 仲介する markez/o 侯爵 median/a〔数〕中央の(中点・中央値) markot/ar t. 挿し木する mediat/a 中間の, 間接の marmelad/o ママレード medicin/o 医学 marmit/o ポット medik/o 医師, 内科医 marmor/o 大理石 medikament/o 医薬 marmot/o〔動〕マーモット medit/ar t.i. 黙想する marod/ar i.(略奪のために)襲撃する Mediterane/a, -/o 地中海 Marok/o モロッコ; -/ano ~人 medul/o〔解・植〕髄 maron/o〔植〕クリ(実) meduz/o〔動〕クラゲ marquiz/o 庇(ひさし) megafon/o メガフォン Mars/o〔天〕火星 megalit/o〔考古〕巨石,巨石遺構 marsh/o 沼, 湿地 mejis/ar t.(皮を)なめす marshal/o 元帥, 将軍 mekanik/o 力学, 機械学 marsupial/o〔動〕有袋動物 mekanism/o メカニズム, 機構 mart/o 三月 melankoli/o 憂鬱, メランコリー martel/o 金槌, ハンマー; -/ag/ar mele/o 乱・ 告・ 雑踏 ~で打つ melk/ar t. 乳を搾る martir/o 殉教者, 受難者 melodi/o 旋律, メロディー martr/o〔動〕テン melodram/o メロドラマ marvel/o 驚異, 驚嘆すべきこと melolont/o〔昆〕コフキコガネ mas/o かたまり melon/o〔植〕メロン(果実) masaj/ar t. マッサージする mem [adv] …さえ,bツに(拠イ) masakr/ar t. 大虐殺する, 皆殺しにする membr/o 構粋・ メンバー mash/o 編み目, メッシュ membran/o〔解・植〕膜 mashin/o 機械, 機関 memor/ar t. 覚えている mashinac/ar t. 策謀する memorand/o 覚書, メモ masiv/a どっしり重い, menaj/o 家事, 家・ 隙間なklまった, 多量の mencion/ar t. 言及する, mask/ar t. 仮面を被せる 取り立てて言う maskul/a 男性の, 雄の mendik/ar t. 施しを乞う masokism/o マゾヒズム menhir/o〔考古〕立石, メンヒル mason/ar t. 石・煉瓦積みをする mening/o〔医〕髄膜 mast/o 帆柱, マスト menisk/o〔理〕凹凸レンズ;〔解〕半月 mastik/ar t. 噛む, 噛み砕・ menstru/ar i. 月経が・る mastodont/o〔古吹lマストドン ment/o 精神, 心 mastr/o 主人, 所有者 menti/ar i. 嘘をつ・ mat/o マット, ござ, むしろ menton/o〔解〕おとがい matador/o 搭克m menu/o メニュー matematik/o 数学 menuet/o メヌエット materi/aj/o 物質 menuz/ar i. 指物師フ仕事をする materi/o 材料, 資料 mercer/o 所ヤ物商売 matid/a 鈍い, 鈍感な,(音の)冴えない meretrix/o*〔貝〕ハマグリ (lat. matin/o 朝, 午前 Meretrix) matir/o 殉教者 meridian/o 子午線 matr/o 母 matrac/o マットレス 133 mole/o 防波堤 milion/o 百万 merit/ar t. …に値する, molekul/o〔化〕分子 milit/ar i. 戦争する …を受けるに足りる molest/ar t. 虐げる f.(事実・行動などが)作用する merk/ar molibd/o〔化〕モリブデン militarism/o 軍国主義 t.(得点などを)記録する,(心に)止める molusk/o 軟体動物 milyet/o〔植〕アワ(粟) ; 銘記させる moment/o〔理〕運動量 mim/ar t. 物真似をする merk/o-vort/o 標語, 索引語, Monak/o モナコ; -/ano ~人 キーワード monak/o 修道僧, 修道者 mimeograf/ar* t. 謄写印刷する merkat/o 市場 monark/o 君主 mimos/o〔植〕ミモサ Merkur/o*〔天〕水星 monarki/o 君主制, 君主国家 min/ar t. …の下を掘る, 採掘する merkurdi/o 水曜日 monat/o(年月の)月 min(e) [adv] より盾ネ・ merkuri/o〔化〕水銀 mond/o 世界, 世間, 界 minac/ar t. おどす, 脅かす mes/o〔キ〕ミサ monet/o 硬貨, コイン mineral/o 鉱物 mesaj/o 音信, 伝言, メッセージ Mongoli/a モンゴリア minesterel/o(中世)吟遊楽人 mesi/o〔宗〕メシア monitor/o モニター miniatur/o 細密画, 緻密な渚ラ工物 meskin/a 卑屈な monogam/a 一夫一婦制の minim(e) [adv] 最も盾ネ・ meson/ar t. ・り入れる, 収納する monografi/o 専攻論・ minion/a 盾ウbト上品な, 可愛らしい mestic/a 轟撃フ, 合いの子の monogram/o モノグラム ministeri/o 省, 庁 mestier/o 手仕事(大工・石工など) monokrom/a 単色の, 白黒の ministr/o 大臣, 長官 met/ar t. 着る monolog/o〔劇〕独白; 独り言 minor/a 若年の, 未数Nの;〔音〕短調の metaboli/o 代謝 monopol/o 独占, 専売 minoritat/o 署・ 署粕h metafizik/o 形而上学, 抽象論 monoton/a 単調な mint/o〔植〕ハッカ metafor/o 比喩 monsinior/o minus マイナス metafraz/o 直訳, 逐語訳 モンセニョル(高位聖職者に対する敬称) minuskul/o 助字 metal/o 金属 monstr/o 怪物, 巨物 minut/o(時間・角度の)分 metalurgi/o 冶金学 mont/o 山 miocen/o〔地〕中新世 metamorfos/ar t. 変態させる montant/o 直立部分,直立材 miop/a〔医〕近視の metan/o〔化〕メタン montr/ar t. 示す, 見せる, 指し示す, miozot/o〔植〕ワスレナグサ meteor/o 気象 矧 キる miraj/o 蜃気楼 meteorologi/o 気象学 monument/o 記念建造物 mirakl/o 奇跡 metil/o〔化〕メチール基 mops/o〔動〕チン miriapod/o〔動〕多足類(ムカデなど) metilen/o〔化〕メチレン mor/i 慣行, 風習 mis/kompren/ar t. 誤解する metod/o 方法, 手段 morb/o 病気 mis/uz/ar t. 誤用する metodologi/o 方法論, 方法体系 morbil/o〔医〕麻疹, はしか mision/o 使命, 伝道 metr/o メートル(単位) mord/ar t. 噛む, 噛み付・ mispel/o〔果〕ビワ metropol/o 中心都市, 大都市 morfin/o〔化〕モルヒネ mistel/o 宿り木 Mexiki/a メキシコ; -/ano ~人 morg/e 明日 misteri/o 神秘, 秘法 mez/a 真ん中の, 中間の mort/ar i. 死ぬ, 死滅する mistifik/ar t. 煙にま・ ごまかす mez/o 真ん中, 中央 morter/o 漆喰, モルタル mistik/a 神秘的な, 謎めいた mezur/ar t. 計る,測定する Mortinta Maro 死海 mit/o 神話 mi/cirkl/o 半円 moru/o〔魚〕タラ mi/lun/o 半月 morus/o〔植〕クワの実 mitokondri/o〔吹l糸粒体,ミトコンドリア mi/sfer/o 半球 mos/o キャビンボーイ mitologi/o 神話集 miaul/ar i.(猫が)鳴・ mosk/o 麝香 miel/o 蜂蜜 mitralios/o 機関銃 mielat/o 糖液, 蜜 moskit/o〔昆〕カ mix/ar t. 高コる mien/o 顔付, 外見 most/o(醗酵前の)ブドウ液 mizer/ar i. 悲惨な状態に・る migr/ar i. 遍歴する, 渡り歩・ mot/o 銘, 標語, モットー mobiliz/ar t. 動員する mika/o〔鉱〕雲母 motiv/o 動機, 理由,〔美〕モチーフ mobl/o 家具, 調度 mikolog/o 菌学者 motor/o 原動機, モーター mod/o 絡s, 好み,〔普l叙法 mikologi/o 菌学 mov/ar t.i. 動かす; 動・ model/o 模型, 原型, モデル mikr/a 盾ウい mox/o* もぐさ(艾)(jap. mogusa) moder/ar t. 節制する, 和らげる mikrob/o 微枢ィ moyen/o 方法, 手段, 媒介 modern/a 近代の, 現代の mikrofon/o マイクロフォン mozaik/o モザイク modest/a 慎み深い, しとやかな, mikron/o ミクロン(単位) Mozambik モザンビク ささやかな mikroskop/o 顕微鏡 mu/ar i. 抜け変わる, 脱皮する modifik/ar t. 修正する mil 千 muel/ar t. 挽き臼で挽・ modl/ar t. 塑造する milan/o〔動〕トビ(鳶) muev/o〔鳥〕カモメ modulac/ar t. 調整する,〔電〕変調する mili/o マイル(単位) muj/ar moher/o〔織〕モヘア miliard/o 十・ i.(風・波・雷・大砲などが)轟・ うなる mok/ar t. ・ざける, からかう miliet/o 雑穀 muk/o 粘液 mol/a やわらかい, 柔和な, 優しい miligram/o ミリグラム mul/o〔動〕ラバ molar/a〔解〕臼歯の mililitr/o ミリリットル mulat/o(黒人と白人の)轟月・ mold/ar i. 黴だらけになる, 黴びる milimetr/o ミリメートル 134 muld/ar t. 鋳造する, かたどる mulier/o 瑞l女子 mult/a 多い, 大した, ひどい multiplik/ar t.〔数〕掛ける mume/o*〔植〕ウメ(梅)(lat. Prunus mume) mumi/o ミイラ mung/ar (su) 鼻をかむ municip/o 自治体 munt/ar t. はめこむ, 組み立てる, マウントする mur/o 壁 murmur/ar i. 呟・ ぶつぶつ言う, ざわめ・ mus/o〔動〕ハツカネズミ mush/o〔昆〕ハエ musk/o〔植〕コケ muskat/o マスカット(ブドウ) muskul/o〔解〕筋肉 muslin/o〔織〕モスリン muson/o モンスーン, 季節風 must/ar i. …ねばならない(絶対的必要性の・る場合 ) mustard/o 芥子 mut/a ・の, 無音の muton/o〔動〕ヒツジ mutual/a 相互扶助の, 共済の muze/o 博物館, 美術館 muzel/o(動物の)鼻面 muzel-flor/o〔植〕キンギョソウ muzik/ar i. 演奏する; -/o 音楽 myel/o〔解〕脊髄 N nab/o〔機〕(車の)こしき, ハブ nabet/o〔植〕アブラナ, ナタネ nacion/o 国民(全体), 民族 naft/o〔化〕ナフサ naftalin/o〔化〕ナフタリン naiv/a 素直な, 素朴な, 無邪気な naktigal/o〔鳥〕ナイチンゲール nam [conj] 何となれば, 何故ならば Namibi/a ナミビア nan/o 署l nap/o〔植〕カブラ napalm/o〔化〕ナパーム(爆弾) narac/ar t. 述べる, 物語る, 話す narcis/o〔植〕スイセン narkot/ar i. 麻酔状態に・る nask/ar i. 垂ワれる nat/ar i. 泳ぐ, 浮かぶ natr/o〔化〕ナトリウム natur/o 自然, 自然界, 自然力, 天性 naufraj/ar i. 難破する Nauru ナウル nauze/ar i. 吐き気を催す nav/o 船舶, 船;〔建〕ネブ(身廊) navig/ar t.i. 航行する naz/o〔解〕鼻 ne [adv] …でない,…しない ne/ag/o 不活動, 不活性 ne/atent/oz/a, -/em/a 不注意な ne/cert/a 不確実な ne/chanj/ebl/a 掛け替えのない ne/depend/o 独立 ne/dic/ebl/a 言いようのない ne/diret/a 回り道の, 歪んだ, 〔普l間接の ne/dorm/ad/o 不眠 ne/dub/ebl/a 疑う余地のない ne/eror/iv/a 絶対確実な ne/evit/ebl/a 不可避の ne/expekt/at/a 意外な ne/facil/a 容易でない ne/kompren/ebl/a 不可解な ne/kontent/a 不満な ne/kred/ebl/a 信b轤黷ネい ne/mort/iv/a 不死の, 不滅の ne/norm/al/a 異常な, 変則の ne/oportun/a 不便な, 不都合な ne/ordinar/a 臨時の, 異常な ne/organik/a 無機の ne/pacient/a 短気な, せっかちな ne/perfekt/a 不完全な, 未完垂フ ne/polit/a 不作法な, 失礼な ne/posibl/a 不可能な ne/pur/a 不潔な ne/san/ig/ebl/a 不治の ne/suces/o 不酔・ ne/toler/ant/a 耐えられない ne/tranquil/a 心配な, 不穏な net/a 整然とした, 汚れのない, 正味の neutr/a 中立の, 中性の nev/o 甥または姪; -/ul/o 甥; -/in/o 姪 nevralgi/o〔医〕神経痛 nevrasteni/o〔医〕神経衰弱 nevros/o〔医〕神経症, ノイローゼ ni [pron] 我々 Nigeri/a ナイジェリア nigr/a 黒い Nigra Maro 黒海 nihil/o 無, 不総ン Nijer ニジェール Nikaragu/a ニカラガ nikel/o〔化〕ニッケル nikotin/o〔化〕ニコチン niktalop/a〔医〕夜盲症の niktereut/o*〔動〕タヌキ (lat. Nyctereutes) nilgav/o〔動〕ニルガイ,ウマカモシカ nilon/o ナイロン nimb/o 後光 nimf/o〔ギ神〕ニンフ,〔解〕初A唇 nitr/o〔化〕窒素 niv/ar i. 雪が降る nivel/o 水平面, 水準 niveol/o〔植〕ユキワリソウ no [interj] いいえ, 否 nobel/a 高貴な nobl/a 高潔な, 気高い, 気品の・る noc/ar t. 害を与える noc/iv/a 有害な ne/transit/iv/a〔普l自動(詞)の noch/o ノッチ,V字型切り込み, 刻み目 ne/util/a 不用の, 無駄な nocion/o〔哲〕知識, 概念 ne/vid/ebl/a 不可視の nod/o 結び目, 節目 ne/yust/a 非合法な, 不公平な nokt/ar i. 夜で・る nebul/ar i. 磨k靄〕がかかっている nokt/o 夜 nebul/o ・ 靄 noktu/o〔鳥〕フクロウ neces/a 必要な, 必然の nokturn/o〔楽〕夜想曲, ノクターン Nederland/o オランダ; -/ano ~人 nom/ar t. 名付ける, …と呼ぶ nefrit/o〔医〕腎炎 nom/o 名, 名称 neg/ar t. 否定する nomad/o 遊牧民 negativ/a 消極的な,〔電・化〕陰の, nombr/o 数 〔数〕負の nomenklatur/o 分類命名法 neglij/ar t. なおざりにする, 無視する nomin/ar t. 指名する neglije/o ネグリジェ nominativ/o〔普l主格 negoci/ar t. 協定する, 取り決める; non 九 切り抜ける nord/o 北 negr/a 黒人の, ニグロの norm/o 規準, 標準, 規格 nek.. nek.. ..でも..でもない Norvegi/a ノルウェー; -/ano ~人 nekrolog/o 死亡記事 nostalgi/o 郷愁, ノスタルジア nekros/o〔医〕壊死 not/ar t. ノートする, メモを取る; -/o nenufar/o〔植〕スイレン 覚書, 手記;〔楽〕音符 neofit/o 新改宗者, 修練士, 初心者 notari/o〔法〕公証人 neologism/o 新語法, 新語義, 新語 notic/o 略述, 略伝, 短評 neon/o〔化〕ネオン notifik/ar t.(正式に)通知する, Nepal ネパール 公告する nepot/o 孫 notor/a 有名な, よrmられた nepotism/o 縁者びいき nov/a 新しい, 別の, 近世の Neptun/o〔天〕海王星 Nov-Zeland/o ニュージーランド nerv/o〔解〕神経 Nova Guine/a ニューギニア nervatur/o〔植〕葉・〔昆〕翅・ novel/o(短編)署・ nest/o 巣, ねぐら 135 obus/o 榴弾 ocean/o 大洋, f. 大量 Oceani/a オセアニア oci/ar i. 暇で・る,(機械などが)遊んでいる, 仕事がない ocid/ar t. 殺害する ocil/ar i.(振り子のように)振動する, nud/a 裸の, むき出しの 往復する nudl/o ヌードル ocit/ar i. 欠伸をする nugat/o〔菓〕ヌガー od = o(d) nuk/o〔解〕項, 首筋 odi/ar t. 憎む, ひどl凾、 nukle/o〔・ 理〕核 odor/ar i. 匂う, かおる; -/o 匂い nuklear/a 核の,原子核の ofens/ar t. 感情を害する nul/a 無の, 無い ofertori/o 義捐金 nul/o 何も…しない ofic/o 事務, 職務, 役目; -/al/a nul/temp/e 決して…しない 職務上の, 公式の nul/u 誰も…しない ofici/ar i.〔宗〕司祭する, 式を行う numer/o 番号,(雑誌などの)号 oficir/o〔軍〕士官,〔海〕上級船員 numerator/o〔数〕分子 ofr/ar t. 提供する,(神に)捧げる nun [adv] いま, その時, さて oft/e たびたび; -/a たびたびの nur [adv] ただ,…だけ, …しかない; oftalmologi/o 眼科学 /a ただ一つの ogl/ar t. 色目を使う nutr/ar t. 養う, 飼う, f. 支える; ogr/o 鬼 /iv/o 栄養物, 食料 ok 八 okazion/o 時, 場合, 機会 okr/o 黄土 O oktav/o〔音〕オクターブ oktobr/o 十月 o(d) [conj] 或いは,又は oktogon/o 八角形 o(d)..o(d).. ..か..か okul/o〔解〕目; -/al/o 眼鏡 oazis/o オアシス okult/a 神秘な, 超自然的な obcen/a 猥褻な okup/ar t. 占めている, 占有している obedi/ar t. …に従う, 服従する ol(u) [pron] それ obez/a 肥満した old/a 老いた, 年とった objecion/ar t. …に不服で・る, ole/o 油 反感を持つ olim [adv] 以前に, かつて objekt/o 物体, 事物, 対象 olimpiad/o オリンピア期(4年の期間) oblat/o 封緘糊 oliv/o〔植〕オリーブ(実) oble/o ウエハース Oman オーマン oblig/ar t. …に汲「る, ombr/o 影 余儀なacさせる omis/ar t. …し落とす, …するのを怠る obligacion/o 負債証書, 社債 omlet/o オムレツ obliqu/a omn/a すべての,・らゆる 斜めの,〔数〕鋭角の,〔解〕斜… omn/i 皆(人) obliter/ar t.(侮噤E印などを)消す, omn/o 皆(物) 忘却させる omn/u 各人が皆, 誰でも oblivi/ar t. 忘れる omnibus/o 乗合馬車 oblong/a 長方形の, 横長の on(u) [pron] 人, 人びと, 世間の人 obsed/ar t.(人・心に)取り付・ onani/ar i. 自慰する 魔がさす ond/o 波 observ/ar t. 見守る, 観察する, onkl/o 叔父または叔母; -/ul/o 叔父; 観測する, 傍聴する /in/o 叔母 observatori/o 天舞・ 気象台 onomatope/o 擬声(語) obskur/a 暗がりの, f. どんよりした, onyon/o〔植〕タマネギ おぼろげな opak/a 不透明の obsolet/a 陳腐な opal/o〔鉱〕オパール obstakl/o 障害物, 支障 oper/o オペラ obstin/ar i. 居薰 」る operac/ar t. 手術する, 作戦する, obstrukt/ar t.(道などを)塞ぐ, 演算する, 操作する 妨げる, 邪魔する opiat/o〔医〕アヘン薬 obten/ar t. 手に入れる, 獲得する opinion/ar t. …の意見で・る, obtuz/a(刃・角などの)鈍い, 意見を述べる; -/o 意見 尖っていない novembr/o 十一月 novic/o 新人 nu [inerj] さ・,さて,いざ nuanc/o ニュアンス nub/o 雲, f. 陰 nuc/o〔植〕クルミ(実); f. 核果 136 opium/o〔化〕アヘン oport/ar i. 必要で・る, 求められている oportun/a 便利な, 好都合な opoz/ar t. …に反対する, 逆らう opres/ar t. 圧迫する, 抑圧する, 虐げる optik/o 光学 optimism/o 楽天主義 or [conj] さて,しかしながら, それはそうと or/o〔化〕金 Ora Riv/o 黄金海岸 orakl/o 神の言葉, 神託 orangutan/o〔動〕オランウータン oranj/o〔植〕オレンジ(果実) orator/o 演説者, 雄弁家 orbit/o〔天〕(天体の)軌道,〔医〕眼窩 ordin/ar t. 整える, 整理する, 配列する ordinar/a 普通の, いつもの, ・りふれた orel/o〔解〕ィ orelion/o おたふbゥぜ orfan/o 孤児 organ/o 装置, 機関, 機関紙,〔解〕器官 organik/a 有機の organism/o 髄フ, 有機体 orgen/o パイプオルガン orgi/o お祭騒・ 乱交パーティー orient/o 東洋 origin/o 垂ワれ, 起源, 出所 orkestr/o オーケストラ orkide/o〔植〕ラン orl/ar t. 縁取りする orn/ar t. 飾る ornament/o 装飾, 飾り ornitologi/o 鳥(類)学 ort/a 直角の ortodox/a 正統の ortogon/o 直交; -/a ~の ortografi/o 正書法, 正字法 ortopedi/o 整形外科 osmos/o〔理〕浸透 ost/o〔解〕骨 ostent/ar t.i.見せびらかす ostr/o〔貝〕カキ ov/o 卵 oval/a 長円形の, 卵型の; -/o 長円形, 卵型 ovari/o〔解〕卵巣 ovoid/o 卵形体 ovul/o〔植・解〕胚珠, 卵子, 卵細胞 oxal/o〔植〕スイバ oxalik/a〔化〕蓚酸の oxid/o〔化〕酸化物 oxigen/o〔化〕酸素 ozier/o〔植〕キヌヤナギ ozon/o〔化〕オゾン P pasabl/a まずまずの, 無難な pasaj/ar i.(船などで)旅行する,(船などに)乗っ ている paser/o〔鳥〕スズメ pasion/o 情熱, 情欲 pasiv/a 受動的な,〔普l受動の,〔経〕負債の pask/o 復活祭, イースター pasport/o 旅券, パスポート para/lum/o(ランプの)シェード;(窓の) past/o ペースト,(パンなどの)崇n ブラインド pastel/o パステル para/pluv/o 雨よけ, 雨傘 pastet/o パイ para/sun/o 日除け, 日傘, パラソル pasteuris/ar t. 低温殺菌する parabol/o たとえ話, 比喩,〔数〕放物線 pastor/o 聖職者, 司祭 parad/ar i. 分列行進する, pastorパレードする burs/o〔植〕ナズナ,ペンペングサ paradiz/o 天国, パラダイス pastur/ar t.i. paradox/o 逆説, パラドックス 放牧する;(牛などが)草を食む parafin/o〔化〕パラフィン patat/o〔植〕サツマイモ parafraz/ar patel/o〔解〕膝蓋骨 t.〔普l分かりやすlセい換える, patent/o 特許 パラフレーズする patogen/a〔医〕病因の paragraf/o〔普l節, 段落, パラグラフ patologi/o 病理学 Paraguay パラグアイ patos/o〔芸〕パトス paralax/o〔天・光〕視差 patr/o 父または母; -/ul/o 父; -/in/o; paralel/a 平行の, 並列の 母 paraliz/ar t. 麻痺させる palet/o(オールの)水かき,(水車の)羽 patri/o 母国 parametr/o〔数〕助変数, 根 patriot/o 愛国者 パラメーター,〔統〕母数, 要素 pali/o 藁, 麦藁, f.籾殻 patroli/ar i. 巡察する, parazit/a 寄嵩Iな paliat/ar パトロールする parcel/o 分割, 一筆 t.(痛みなどを)和らげる,酌量する patron/o 後見者, 後援者 pardon/ar t.(人・罪などを)許す palis/o 杭, 支柱 pauz/ar i. 休む, 休止する, 停止する parent/a 同iニ族の, 近親の, 関係・る palisandr/o〔植〕シタン pav/o 舗装石, 敷石 parentez/o 括弧, 挿入句 palm/o〔植〕ヤシ, シュロ; 手・ pavilion/o 大テント, パビリオン parfum/o 芳香, 香料 palp/ar t. 触れてみる pavon/o〔鳥〕クジャク pari/ar t. 賭ける palpebr/o〔解〕眼瞼 pavor/ar i. 恐れる, 心配する, 気撃、 pariet/o 壁,(瓶などの)内壁 palpit/ar i. paz/ar i. 歩調を取る, 闊歩する park/ar* t. 駐車させる (ang. park) 心悸亢進する,(心臓が)どきどきする paz/o 歩調, ペース park/o 公園, 広場 paltot/o 外套 pec/o 一片,(砂糖, 牛肉などの)一塊 parlament/o 議会, 国会 palumb/o〔鳥〕モリバト parodi/ar t. もb・ パロディー化する pamflet/o(攻撃的)渚緖q pech/o〔化〕ピッチ(タール・石油などを parol/ar i. 話す, 語る pan/o パン 蒸留して残る黒褐色の物質) parom/o 渡し船, 連絡船, フェリー panace/o 万能薬 ped/o〔解〕足,(動物の)脚,(詩の)脚 parotid/o〔解〕耳下腺 Panam/a パナマ pedagogi/o 教育学 parquet/o 寄せ木細工 panch/o(動物の)・ pedant/o 学者ぶる人 part/o 部分, 一部, 分け前 pane/ar i.〔海〕停船する, f. 故障する peg/o〔鳥〕キツツキ panel/o パネル, 計器板, 掲示板 peizaj/o 風景 partener/o(ダンス・スポーツなどの)パ panik/a 恐慌の pejorativ/a 軽蔑的な ートナー panikul/o〔植〕キビ pek/ar i. 罪を犯す(宗教的・道徳的) parter/o〔劇〕平土間 pankreat/o〔解〕膵臓 panoram/o パノラマ pekt/ar t.(髪を)梳かす, bオけずる parti/o(娯楽・スポーツなどの)パーティ pans/ar t. 傷の手当てをする pektor/o〔解〕胸部 ー panse/o 〔植〕パンジー pekuni/o 金銭, 現金 particip/o〔普l分詞 pantalon/o ズボン pel/o〔解〕皮膚 partikul/o〔普l助辞,〔理〕粒子 panter/o〔動〕ヒョウ pelikan/o〔鳥〕ペリカン partikular/a 特別の, 特殊の, 独特の pantofl/o スリッパ pelis/o 婦人用マント partis/o 嵩}, 党派 pantograf/o 伸縮写図器, パンタグラフ peloton/o 書・ partizan/o 徒党, 一味の者, パルチザン pantomim/o パントマイム pelv/o〔解〕骨盤 parto/pren/ar t. 参加する, 加担する pap/o〔カ〕教皇, 法王 pen/ar i. 骨折って…する, 労をとる partur/ar t.(子供を)もうける,f. papagay/o〔鳥〕オウム penach/o(兜の)羽飾り, 前立て 産出する, 造り出す papaver/o〔植〕ケシ pend/ar t.i. ぶら下げる; ぶら下がる pas/ar i.t. 通行する, 通過する, paper/o 紙 pendul/o 振り子 経過する; 通す, 通過させる papil/o〔解〕乳頭, 〔植〕突起 pac/ar i. 平和で・る; -/o 平和 pachink/o* パチンコ (jap. patinko) pacient/a 忍耐汲「, 気長な Pacifik/a, -/o 太平洋 pad/o 詰め物; パッド padel/o フライパン padlok/o 南京錠 paf/ar t.i. 射撃する pag/ar t. 支払う pagan/a 異教徒の pagin/o ページ pagod/o 仏塔, パゴダ paj/o 署ゥ,〔カード〕ジャック pak/et/o 助・ pak/o 包み, 助・ paketbot/o 郵便船 Pakistan パキスタン pakt/ar i. 契約を結ぶ pal/a 青白い, 青ざめた, 蒼白な, 色褪せた palac/o 宮殿, 大邸宅 paladi/o 守護神 palat/o〔解〕口蓋 Palestin/a パレスチナ papilion/o〔昆〕チョウ papir/o〔植〕パピルス, パピルス紙 papl/o パン粥;(紙を造る)パルプ paprik/o トウガラシ Papua-Novguine/a パプアニューギニア par/a〔数〕等しい, 対等の par/o 対, カップル para/fal/o パラシュート 137 penetr/ar t.i. しみ込ませる; しみ込む penicilin/o ペニシリン peninsul/o 半島 penis/o〔解〕陰茎 pens/ar t.i. 考える pension/ar t. 年金を与える, 下宿する pent/o(下降)斜面, スロープ peoni/o〔植〕ボタン pepsin/o〔化〕ペプシン pepton/o〔化〕ペプトン per [prep] …を介して, …で, …を使って percept/ar t. 知覚する, 認知する perch/ar i.(鳥が)止まる perd/ar t. 失う, 損をする, 見失う perdrik/o〔鳥〕ヤマウズラ, イワシャコ peren/a 四季を通bトの,多年続・〔植〕多年性の perfekt/a 完全な, 申し分のない perfekt/o〔普l完了 perfid/a ・切りの, 気の許せない perfor/ar t. 穿孔させる, 穴を・ける periferi/o〔医〕末梢 perifraz/ar t. 回りbヌlセう period/o〔天・医〕周期, 期間, 時代 peris/ar i.(災害などで)死ぬ, 枯れる, 滅亡する peritone/o〔解〕・膜 peritonit/o〔医〕・膜炎 perkut/ar t. 叩・〔医〕打診する perl/o 真珠 perlomatr/o 真珠母貝; -/a ~の perman/ant/a 永久の, 不変の perman/ar i. 不変で・る, 永続する perme/ar t. しみ通る, 浸透する permis/ar t. 許可する, 許す permut/ar t. 並べ変える peron/o 玄関階段 perpendikl/a 垂直の perpetu/a 永続する, 永久の; 終身の perplex/a 途方に暮れた persekut/ar t. 追跡する, 迫害する, f.付きまとう persequ/ar t. 見失わないように追跡する, 追う persever/ar i. 忍耐する Persi/a ペルシャ; -/ano ~人 persik/o〔植〕モモ(実) persimon/o*〔植〕カキ(柿)(lat. persimon) persist/ar i. 固執する, ねばる person/o 人,〔普l人称 perspektiv/o 遠近法,展望; -/a 遠近法による persuad/ar t. 説きつける, 説得する perturb/ar t. 調子を乱す, 漉垂ウせる,〔医〕錯乱させる, 障害する Peru ペルー; -ano ~人 peruk/o かつら(鬘) pesari/o〔医〕ペッサリー pesimism/o〔哲〕悲観論,ペシミズム pesimist/o〔哲〕悲観論者, ペシミスト pesk/ar i. 魚をとる, 釣る pest/o〔医〕ペスト, 疫病 petal/o〔植〕花弁, 花びら peticion/ar i. 請願書を出す petr/o(材料としての)石 petris/ar t. 捏ねる, 練る petrol/o 石油 petrosel/o〔植〕パセリ petul/ar i.(子供・犬などが)はしゃぐ,b痰黷・ pez/ar i. 重さが・る pi/a 信心深い pian/o ピアノ piedestal/o 台座 pig/o〔鳥〕カササギ pigme/o ピグミー pigment/o〔化〕色素 pik/ar t. 刺す, 突・ f.(感情を)刺激する piket/o 緒」, 哨兵 pikl/o 漬物, ピクルス piknik/ar i. 遠足に行・ ピクニックする; -/o 遠足, ピクニック pikon/o つるはし, ピック pikt/ar t. 絵をか・ -/ur/o 絵 pil/o(動物の)毛,(人の頭髪以外の)毛 pilgrim/ar i. 巡礼する pili/o〔電〕パイル pilor/o〔医〕幽門 pilot/ar t. 水先案内をする,(航空機を)操縦する pilul/o 丸薬 pin/o〔植〕マツ pinc/o ペンチ, ニッパー pinch/ar t. 挟む, つまむ pingl/o ピン pinguin/o〔鳥〕ペンギン pinsel/o 絵筆 pint/o 先端, 頂上, 頂点 pioch/o つるはし(両方尖った) pionir/o 開拓者, 先駆者, 工兵 pip/o パイプ pipet/o ピペット pipi/ar i. さえずる pipr/o こしょう pir/o〔植〕ナシ(果) piramid/o ピラミッド pirat/o 海賊 Pirene/i ピレネー山・ pirog/o 丸木舟 pirotekn/o 花火 pist/ar t. 打ち砕・ 突き砕・ pistol/o 拳銃, ピストル piston/o ピストン Pitagor/al/a ピタゴラスの pitoresk/a 絵のような piz/o〔植lエンドウ plac/o 広場, 空き地 placent/o〔解〕胎盤,〔植〕胎座 plado 庶M plafon/o 天井 plag/o 傷, ただれ 138 plaj/o 海岸, 浜 plaji/ar t.i. 盗作する plak/iz/ar t. 鍍金する plak/o 金属の平板, プレート plan/a 平たい, 平坦な pland/o〔解〕足の・ planet/o〔天〕遊星, 惑星 plank/o 板, 床 plank/o-sul/o 床 plankton/o プランクトン plant/o 植物 plantac/ar t. 植える plantag/o〔植〕オオバコ plas/o 場所, 位置 plasm/o〔医〕血漿, プラスマ plastik/a 造形力の・る plastr/o〔医〕膏剤, 絆創膏 plat/a 平たい platan/o〔植〕プラタナス platen/o プラテン platform/o 平坦な築造物, プラットホーム platin/o〔化〕白金, プラチナ plaud/ar t.i.(水音)立てる;立つ,(風で)はため かせる; はため・ ple/ar t.(楽器を)演奏する,(芝居の役を)演ず る pled/ar i. 弁護する plekt/ar t. 編む,(糸などを)撚る plen/a 一杯の, 充分な, 満…, 全… plend/ar i. 訴える plet/o 盆 pleuronekt/o〔魚〕ヒラメ plevr/o〔解〕胸膜, 肋膜 plevrit/o〔医〕胸膜炎 plez/ar i. 愉快で・る, 満足する; t. …を喜ばせる plezur/o 愉快, 喜び plis/ar t. …に襞をとる,(髪などを)編む plomb/o〔化〕鉛 plor/ar i. 泣・ plovier/o〔鳥〕チドリ plu [adv] もっと, より一層 plug/ar t. 耕す, 鋤・ plum/o 羽毛, 羽根ペン plump! [interj] ゴツン, バーン plump/a 手に負えない; 不格好な plunj/ar i. 飛び込む, もぐる, 突進する plur/a 幾つかの plur/al/a 複数の plus(e) [adv] 更に, もっと, 加えるに;〔数〕プラス plutoni/o〔化〕プルトニウム pluv/ar i. 雨が降る po [prep] …の値段で, …について, …に対して podagr/o〔医〕痛風 poem/o 詩 poet/o 詩人 poezi/o 韻・ 作詩, 詩情, ポエジー pok/a 盾オの, 僅かの pol/o〔地・天・理〕極 polar/a〔理〕極の polarimetr/o 偏光計 polemik/ar i. 論戦〔筆戦〕する polex/o〔解〕親指 polic/o 警察 poligam/a 一夫多妻の poliglot/a 数か国語を話す, 数か国語で書かれた poligon/o〔植〕タデ poligraf/o 複写器 poliomielit/o〔医〕庶剿・メCポリオ polip/o〔医〕ポリープ polis/ar t. 磨・ polit/a 丁寧な, 礼儀正しい politik/o 錘。, 錐・ polk/ar i. ポルカを踊る; -/o ポルカ Polon/o ポーランド人 polonez/o ポロネーズ Poloni/a ポーランド polp/o〔動〕タコ polster/o 詰め物 polut/ar t. 汚す, 汚染する polv/o ほこり, 塵 pom/o〔植〕リンゴ(実) pomad/o ポマード pomer-hund/o ポメラニアン(犬) pomp/o 派手 ponder/ar t.(目方を)測る, f. 熟考する pone/o〔動〕ポニー poniard/o 短剣 pont/o 橋 ponyet/o 袖口 popl/o〔植〕ポプラ poplin/o〔織〕ポプリン popul/o 人民, 大衆; 人口 popular/a 人気の・る, 評判のよい por [prep] …に対して, …の為に, …にとって, …の時間だけ porcelan/o 磁器; -/a ~の porcion/o 分け前, 一人分 pord/o 門口, 戸 porel/o〔植〕ニラネギ pork/o〔動〕ブタ porkespin/o〔動〕ヤマアラシ pornograf/a 好色賦wの, 春画の pornografi/o 好色賦w, 春画 port/ar t. 担う, 持つ, 運ぶ, 着ている,(名前などが)付いている porta vein/o〔解〕門・ portal/o(堂々とした)表玄関 portik/o 張出玄関, ポーチ Porto-Rik/o ポルトリコ portret/o 肖像画, ポートレート portu/o 港 Portugal ポルトガル; -ano ~人 pos [prep] …の後に(時間) pos/di/mez/e 午後に pos/morg/e 明後日に posed/ar t. 所有している posh/o ポケット posibl/a 可能な post/o 郵便 posten/o 部署, 地位, 役 postul/ar t. 要求する postur/ar i. ポーズをとる pot/o ポット, 壷, 瓶 potenc/o〔数〕羃(べき) potencial/a 潜在能力の・る; -/o 潜在能力,〔理〕ポテンシアル potenciometr/o〔電〕電位差計 potent/a 威力の・る, ・力の・る pov/ar t.i. …出来る, 能力が・る(`してもよい'`かもしれない' には使わない) povr/a 貧しい, 乏しい poz/ar t. 置・ 横たえる pozicion/o〔軍〕陣地 pozitiv/a〔理・数〕正の,〔電・医〕陽性 の,〔哲〕実証的な pragmat/o〔哲〕事実 praktik/ar t. 実践する, 業とする prat/o 牧場 pre/av/o 曾祖父母; -/ul/o 曾祖父; /in/o 曾祖母 pre/dic/ar t. 予言する pre/hier/e 一昨日 pre/last/a 最後から二番目の pre/nom/o 個人名,(姓に対して)名 pre/pag/ar t. 前払いする pre/urb/o 郊外 prec/o 価格 preced/ar t. …に優先する, …の上に立つ precedent/o 先例 precipit/ar t. まっさかさまに落とす, 投げ落とす;〔化〕沈澱させる precipu/a 重要な, 主な preciz/a 正確な, 精密な predik/ar t.i. 説教する, 伝道する predikat/o〔普l述語, 〔論〕賓辞 prefac/o 前書き prefekt/o 県知事 prefer/ar t. …の方を取る, …の方を好む prefix/o〔普l接頭辞 preg/ar t. 祈る, 乞う prekoc/a 早熟の preliminar/a 予備的な, 仮の; 序浮フ prelud/ar i. 前奏曲を奏する premi/o 賞品, 景品, プレミアム premis/o 前提 pren/ar t. 取る, 奪い取る prepar/ar t.i. 用意する, 準備する preponder/ar i. 抜き出る prepozicion/o〔普l前置詞 pres/ar t. 圧迫する, 圧を加える presbit/a 先見の明・る preske [adv] 殆ど…, …ばかり 139 preskript/ar t. 指図する;〔医〕処方する preskrit/ar t. 時効にする prest/ar t. 貸す, 貸し付ける prestij/o 信望, 名声 pretend/ar t.(当然の・利として)要求する,…で・ ると主張する preter [prep] …のそばを通って preter/pas/ar t. 通り過b・ 追い越して行・ pretext/ar t. 口実を作る, …にかこつける prevent/ar t. 予防する prezent/a 居る, 有る, 出席している; 現在の prezerv/ar t.(危害などから)保護する prezid/ar t.i. 議長を勤める, 司会する prezunt/ar i. 粋モ気で・る, でしゃばる pri [prep] …について prikl/ar t.i.(感覚)チクチクさせる; チクチクする prim/a 原初の, 原始の primadon/o プリマドンナ primar/a 最初の, 初級の, 一次の primitiv/a 原始の, 原始時代の, f. 素朴な primul/o〔植〕サクラソウ princ/o 王子または王女; -/ul/o 王子; -/in/o 王女 princip/o 本源, 原理, 原則, 主義 printemp/o 春 prior/a 前の, 先の, 事前の prismat/o プリズム privac/ar t. 奪う, 剥奪する, 取り上げる privat/a 私的な, 私立の, 私有の privilej/o 特・, 遠T priz/ar t. 高u]価する, 有り難nvう prizent/ar t. 贈呈する, 与える; 提出する pro [prep] …のせいで, …のために, …と引き換えに pro ke 何となれば pro quo 何故 prob/ar t. 試用する, 試す, 実験する probabl/a ・りそうな, もっともらしい, 有望な problem/o 問題, 難問 proced/ar i. 手順を進める, 処理する procent/o 利率, 歩合(パーセントには po cento を使う) proces/ar i. 訴訟する procesion/ar i. 行列して歩・ prod/a 雄々しい, 勇壮な prodig/ar t. 惜しまず与える, 浪費する produkt/ar t. 産出する, 錘Yする produt/o〔数〕積 profan/a 不敬の, 冒涜の profanac/ar t. …の神聖を汚す profes/ar t. …を職とする profesion/o 職業, 本職 profesor/o 教授 profet/o 予言者 profil/o 横顔 profit/ar t.…から利益を得る; -/o 利益, 利得, 遠T profund/a 深い, 心からの prognoz/ar t.〔医〕予後を判断する program/o プログラム progres/ar i. 前進する, 捗る, 進歩する progresion/o〔数〕数列 projekt/ar t. 投射する, 映写する projektor/o 投射器 projet/ar t. 計画する, 立案する proklam/ar t.(公的に)宣言する prokur/ar 獲得する, 調達する, 周旋する proletari/o プロレタリア prolix/a 冗慢な, bヌい prolog/o プロローグ, 序言 prolong/ar t. 長bキる, 延ばす promen/ar i. 散歩する promis/ar t. 約束する promoc/ar t. 昇進させる, 進級させる promontori/o 岬 pronom/o〔普l代名詞 pront/a 用意の出来た pronunc/ar t. 秤ケする propag/ar t. 繁殖させる; f. 普及させる, 宣伝する propagand/ar t. 宣伝する, 布教する proporcion/o 釣り合い, 割合,〔数〕比例 propoz/ar t. 提案する, 勧める propr/a 本来の, 固有の, 自身の pruin/ar i. 霜が降りている prun/o〔植〕スモモ prunt/ar t. 借りる, 借用する prurit/ar i. 痒い Prusi/a プロシャ; -/ano ~人 pruv/ar t. 証明する, 証拠だてる psalm/o 賛美歌, 聖歌 pseudo- [pref] 擬…, 偽…を示す pseudonim/a 匿名の, 偽名の; -/o 匿名, 偽名 psik/o 精神, 意識 psikiatri/o 精神病学 psikologi/o 心理学 psikos/o 精神病 puber/a 思春期の pubi/o〔解〕恥骨 publik/a 公の, 公衆の, 公共の pudel/o〔動〕プードル pudor/ar i. 性的恥b轤「を感ずる, はにかむ pudr/o 白粉 puer/o 諸Nまたは緒・ -/ul/o 諸N; -/in/o 緒・ puf/o クッション入り足載せ台 pugn/o 拳(こぶし) pulc/o〔昆〕ノミ puli/o 滑車 pulmon/o〔解〕肺 pulmonit/o〔医〕肺炎 pulp/o 柔らかい果肉 puls/ar t.i. 押す, 押し動かす, 促す;〔医〕拍動する Qatar カタール qua〔疑問詞・関係詞〕誰, どの(複数形は qui, 目的格は quan, quin ) quadr/o フリーストーン(どんな方向にも切り取れ る石) quadrat/o 正方形; -/a 正方形の quadratik/a〔数〕二次の quak! [interj] ギャー, グァ(鳴き声) quaker/o クェーカー教徒 qual/a〔疑問詞〕どんな qual/e 如何に qual/es/o 質, 品質 quali/o〔鳥〕ウズラ qualifik/ar t.(肩書・資格などを)与える,〔普l修飾 する quankam [conj] …とは言っても, …では・るが quant/a〔疑問詞〕どれだけ, 幾つの, 幾らの quant/e どれだけ(量) quar 四 quaranten/o 検疫 quarc/o〔鉱〕石英 quarter/o(都市などの)地区, …街 quartet/o 四重奏(唱) quaz/e, -/a いわば, まるで quer/ar t. 連れてb・ とって来る querk/o〔植〕カシ quest/ar t. 喜捨を求める pultr/o 家禽 question/ar t.i. 質問する, 問う pulver/o 粉, 微粒; 火薬 qui → qua puma/o〔動〕ピューマ propriet/ar t. 所有する, …を有する quiet/a 静かな, 穏やかな, pumic/o 軽石 propuls/ar t. 推進する, 進める 心の安らかな pump/ar t. ポンプで汲み出す prospekt/o quik [adv] 直ちに, 今すぐに punc/ar 趣意書,(本などの)内容紹介 quin → qua prosper/ar i. 繁栄している, うまms・ t.(切符などに)穴を開ける;(硬貨などを quin/o〔植〕キナノキ )打ち抜・ prostat/o〔解〕前立腺 quing/o〔果〕マルメロ punch/o パンチ(飲み物) prostituc/ar t. 売春させる quinin/o〔化〕キニーネ puncion/ar t.〔医〕穿刺する prostrac/ar i. 虚脱状態に・る quintesenc/o 精髄 pund/o* ポンド (ang. pound) protein/o〔化〕蛋白質 quintet/o 五重奏(唱) punis/ar t. 罰する protekt/ar t. 保護する, かばう quirl/ar t. b驍る回す, 掻き高コる puns/ar t. protest/ar i. 異議を唱える, 抗議する quit/a 許された, 免れた, 借りのない protestant/o プロテスタント; -/a ~の 色粉で(打ち抜いた型で布地などに)刷る quo〔疑問詞・関係詞〕何(目的格は punt/o 点, 句点, 地点 protez/o〔医〕プロテーゼ quon ) pupe/o 人形 protokol/o 議事録, 議定書, 実験記録, quocient/o〔数〕商 pupil/o〔解〕瞳孔, ひとみ 覚書 quot/o 分け前, 割当 pupitr/o 見台 protoplasm/o〔吹l原形質 pur/a 清い, 純粋の, 真正の, 純潔な proverb/o ことわざ purg/ar t. 一掃する, 粛清する, provinc/o 州, 省, 地方, 田舎 R …から取り除・ proviz/ar t. 備え付ける, 供給する, puritan/o 清教徒, ピューリタン 準備する rabat/ar t. 値引きする, 割引きする purpur/a 紫色の provizor/a 仮の, 暫定的の rabi/o〔医〕恐犬病 pus/o〔医〕膿 provok/ar t. 挑狽キる, 刺激する rabot/o かんな pustul/o〔医〕膿疱 proxim [prerp] …の近bノ racion/o 道理, 理屈, 理性, 分別 pute/o 井戸 proxim/a 近bフ radar/o レーダー putr/ar i. 腐敗する proz/o〔普l散・ radi/ar t.i.(熱・光などを)放射する pru/o 船首, へさき radi/o 半径; ラジオ prud/a 処女ぶった,とりすました radiac/ar t.(光・熱などを)放射する prudent/a 思乱[い, 慎重な, 賢明な radiator/o ラジエーター Q 140 radik/o 根, f.〔普l語根 radioaktiv/a 放射能の・る radiograf/ar t. X線写真を撮る radioskop/ar t. X線透視をする radiotelefon/ar t. 無線電話をかける radium/o〔化〕ラジウム radius/o〔解〕橈骨 radot/ar i. 老いぼれている rafan/o〔植〕ダイコン rafid/o〔植〕(葉の粘液細胞内の)束晶 rafin/ar t. 精製する, f. 洗練する raft/o 筏 rag/o ぼろb・ ぼろ服 rajunt/ar t. …に追いつ・ 追い抜・ rak/ar t.(酒などを)ねかせる;(秘密などを)巧 みに引き出す raket/o ラケット rakont/ar t. 物語る rakont/o 話, 物語 ram/o 庶},〔解〕枝 ramp/o(上行)傾斜 ran/o〔動〕カエル ranc/a 酸敗の, 鼻をつ・ rang/o 列, 等級, 序列, ランク rankor/ar i. 恨みを持つ ranson/o 身代金, 賠償金 rap/o〔植〕カブラ rapec/ar t. 継bヘbキる, 繕う rapid/a 曹「, 曹竄ゥな raport/ar t. …の報告をする, 報道する rapsodi/o ラプソディー rapt/ar t. 拠Dする, ひったb・ rar/a 稀な, 滅多にない; -/e 稀に ras/o 人種, 血統,(動物などの)亜種 raskal/o ならず者, ごろつき rasp/ar t. やすりをかける,(おろし金で)おろす rast/ar t.(熊手などで)掻・ rat/o〔動〕ネズミ ratifik/ar t. 批准する, 裁可する raton/o〔動〕アライグマ rauk/a しわがれ声の raup/o〔動〕イモムシ, 毛虫,〔機〕無限軌道 ravin/o 拠J, 山・ ravis/ar t. うっとりさせる ray/o〔魚〕エイ raz/ar t. 毛を剃る reakt/ar i. 反応する, 反動する reaktor/o〔理〕反応炉,原子炉 real/a 実在の, 現実の, 本物の rebel/a 反逆心の・る, 反抗的な rebus/o 判uィ recens/ar t. 書評する, 批評する recent/a 最近の; 新しい recept/o〔医〕処方箋,〔料〕献立書 recesiv/a〔遺〕劣性の recev/ar t. 受け取る, 受け入れる recidiv/ar i. 同m゚を繰り返す,〔医〕再狽キる reciprok/a 相互の,〔普l相互的,〔論〕換位の recit/ar t. 暗誦する, 吟誦する red/a 赤い red/pektor/o〔鳥〕コマドリ Reda Mar/o 紅海 redakt/ar t.(撫曹 j作垂キる, 編集する redemt/ar t.(名誉などを)取り返す, 修復する redingot/o フロックコート redukt/ar t.i. 縮盾キる,(値段などを)下げる,〔化〕還元 する,〔数〕約分する refer/ar t.i. 言及する; 引用する; 関連している reflekt/ar t.〔理〕反射する, 反響する reflektor/o 反射鏡 reflex/o〔医〕反射; -/a ~の reflux/ar i. 潮が引・ reform/ar t. 改正する, 修正する, 矯正する refrakt/ar t.〔理〕屈折させる refren/o 折り返し句, リフレーン refuj/ar i. 避難する, 逃避する refut/ar t. 論破する, …に異議を唱える refuz/ar t. 拒絶する, 断る regal/ar t. ご馳走する, もてなす regard/ar t. …に注意を払う, 窒゚る, …と見なす regat/o レガッタ regener/ar t. 再垂ウせる,〔宗〕改心させる, f. 刷新する regent/o 摂・ regi/o 国営, 官営 regiment/o〔軍〕連隊 region/o 地方,〔解〕局部;(科学の)領域 registr/o 記録, 登録(簿) regn/ar t.i. 統治する, 支配する; 君臨する regol/o〔鳥〕ミソサザイ regolis/o〔植〕カンゾウ(甘草) regres/ar i. 退行する, 後戻りする regret/ar t. 後悔する, 残念に思う regul/ar t. 規定する, 統制する, 調整する regul/o 規則 rehabilit/ar t. もとに戻す, 社会復帰させる rein/o 手綱 rej/o 王または女王; -/ul/o 王; -/in/o 女王 rejim/o 制度, 様式, 髄フ rekapitul/ar t. 繰り返す; 要約する reklam/ar t.i. 広告する reklamac/ar t.(当然の・利として)要求する, クレームをつける rekolec/ar i. 沈思黙考する 141 rekoli/ar t.(迷子などを)保護する,(落とし物など を)保管する rekolt/ar t. 収穫する rekomend/ar t. 推薦する rekompens/ar t. …に報いる rekord/o(スポーツの)公式記録 rekort/ar t. 挟み切る; 摘み取る rekrut/ar t.(新兵を)募る,(社員を)募集キる rekt/a 真っ直ぐな, 直立の rektangul/o 直角 rektifik/ar t.〔化〕精留する,〔電〕整翌キる rektor/o 学長, 主任司祭 rektum/o〔解〕直腸 rekuper/ar t. 取り戻す, 回復する, 埋め合わせする rekurs/ar i. 頼る, 助けを求める rel/o 線路, レール relat/ar t.i. 関係が・る, 関連が・る,(話などで)触れる relay/o〔機〕リレー,〔電〕継電器,(旅行 などの)換え馬 releg/ar t. 追いやる, 国Jする relief/o 浮彫 religi/o 宗教 reliqu/o 面影, 名残; 遺品 rem/ar t.i. 漕ぐ remark/ar t. 気付かせる, 注意を促す, 識別する remedi/ar t.(病気の)手当てをする, 補修する, 矯正する remis/ar t.(罪を)許す,(負債などを)免除する remonstr/ar i. 抗議する; 忠告する, 諌める remork/ar t.(舟などを)綱で引・ 牽引する remors/ar i. 良心の呵責を感ずる, 後悔する remplas/ar t.i. 取り代える; 取って代わる ren/o〔解〕腎臓 rendevu/o(約束による)会合, 集会, ランデブー reneg/ar t. 真実でないという, 否定する renesanc/o ルネサンス renkontr/ar t. 出b墲キ, 出合う, …の目に会う rent/o 賃貸料,(年間の)収益 rentir/o〔動〕トナカイ renunc/ar t. 放棄する, 廃棄する renvers/ar t.i. ひっb阨ヤす, 転覆させる repar/ar t. 修理する repartis/ar t. 分割する, 分配する repas/ar t. …にアイロンをかける repast/ar i. 食事をする repast/o 食事 repent/ar t.i. 後悔する, 悔い改める repertori/o レパートリー repet/ar t. 繰り返す replik/ar t.i. 応酬する, 口答えする repoz/ar i. 休息する repres/ar t.(欲求などを)抑制する, 鎮圧する reprezal/ar i. 仕返しをする, 応酬する reprezent/ar t. 代表する reprimand/ar t. 懲戒する reproch/ar t. 咎める, たしなめる rept/ar i. 這う, ・ばって行・ -/er/o 爬虫類 republik/o 共和国 repugn/ar t. …に愛想をつかせる, うんざりさせる repuls/ar t.(敵を)追い払う, 撃退する reput/ar t. 評する, …と見なす requizit/ar t. 徴狽キる, 徴用する reskript/o 教公答書, 詔勅, 布令 reson/ar i. 共鳴する resort/o ばね, スプリング resortis/ar i. 司法・下に・る, 管轄されている respekt/ar t. 尊敬する, 尊重する respir/ar t.i. 呼吸する respond/ar t.i. 答える, 返事を書・ 応b・ respons/ar i. 責任を持つ rest/ar i. 残る, 留まる, 相変わらず…で・る, 滞在する restaur/ar t. 復元する, 復古する restituc/ar t. 元の状態に復させる restor/ar (su) 軽食をとる; -/eri/o レストラン restrikt/ar t. 制限する, 限定する ret/o 網, ネット reten/ar t. 保持する, 保留する retin/o〔解〕網膜 retorik/o 雄弁術, 修辞法 retort/o〔化〕レトルト retrakt/ar t.(舌などを)引っ込める, 撤回する retret/ar i. 退却する, 後退する; 引退する retro [adv] 後方へ retro/ir/ar i. 後退する retush/ar t.(撫ヘ・絵などに)手を入れる, 加筆する reumatism/o〔医〕リウマチ rev/ar t. 白昼夢を見る, 空想する revanch/ar i. お返しをする, 仕返しをする(善意・悪意とも) revel/ar t. 現す, 示す, 見せる;(神が)啓示する; 現像する revenu/o 歳入, 収益 reverenc/ar i. お辞儀をする revers/o ・面 reviz/ar t. 訂正する, 校訂する revok/ar t. 取り消す, 無効にする revolt/ar i. 反乱を起こす revolucion/ar t. 革命を起こす revolver/o 連買sストル revu/ar t. 閲兵する, 校閲する rez/a 平坦な, 平らな;(線・面などの)接近した,(毛な どの)短い rezed/o〔植〕モクセイソウ rezerv/ar t. とって置・ 蓄えて置・ 保留する rezid/ar i. 居住する, 駐留する rezident/o〔吹l駐在官 rezidu/o 残った物, 残留物 rezign/ar t.i. 諦める, 辞職する, 辞退する rezin/o〔化〕レジン rezist/ar t. 抵抗する rezolv/ar t. 決心する, 決定する,票決する rezon/ar i. 推論する, 論b・ rezult/ar i. 結果になる, 帰結する rezum/ar t. 要約する rezurekt/ar i. 蘇る, 復活する rezurekt/ar i. よみがえる, 復活する ri/arm/iz/ar i. 再軍備する ri/fesh/ig/ar t. 一新する, 元気づける ri/mariaj/ar t. 再婚させる ri/memor/ar t. 思い出す, 覚えている ri/nov/ig/ar t. 一新する, 更新する ri/produkt/ar t. 再垂ウせる, 再現する, 再錘Yする ri/san/ig/ar t. 回復させる, 癒す ri/vid/ar t. 再会する rib/o〔植〕スグリ rich/a 富んだ, 豊かな ricin/o〔植〕ヒマ rid/ar i. 笑う rid/et/ar i. 微笑む rif/o〔地〕顯礁 rig/o〔海〕索具装備, 艤装 rigid/a 堅い, 硬直した, 融通のきかない rigl/o 閂, 差し錠 rigor/o 厳しさ, 厳格 rikoch/ar i. 跳飛する rim/o〔詩〕韻 rimbors/ar t. 返済する, 償還する rimen/o 皮帯, ベルト rinforc/ar t. 補汲キる, 級サする ring/o 輪, 環, 指輪, リング rinocer/o〔動〕サイ rins/ar t. すすぐ, ゆすぐ rip/ar t. 横滑りする risk/ar t. 危険に曝す, 危険を冒す rispektiv/a それぞれの, 各々の, 別々の ristorn/ar t. ・消しにする, 取り消す, 解約する ritm/o リズム riv/o 岸, 浜辺; 堤 rival/o 競争相手, ライバル; -/a ~の river/o 川 rivet/o リベット riz/o〔植〕イネ, 米 rizopogon/o*〔植〕ショウロ (lat. Rhizo-pogon) 142 rob/o ローブ(長いゆるやかな外衣),法服, 式服 robinet/o 栓 robust/a 拒sな, たbワしい rod/ar t.(前歯で)かb・ 噛み切る rododendr/o〔植〕ツツジ rog/o 火葬用の薪; 火葬場 rok/o 岩 rokok/a ロココ風の rol/o(役者の)役割 roman/o 署・ ロマン Romanch/a ロマンシュ語 romantik/a〔建・美〕ロマネスクの, 情事的な, ロマンチックな romb/o〔数〕菱形 rond/a 円形の, 丸い ronk/ar i. いびきをか・ ros/o 露 rosbif/o ローストビーフ rosp/o〔動〕ヒキガエル rost/ar t.i.(オーブンで)焼・ ・ぶる rostr/o 嘴状の突起,(虫の)嘴,(象の)鼻 rot/o 輪, 車輪 rotac/ar i. 回転する rotan/o〔植〕トウ rotol/ar i.(雷が)ゴロゴロ鳴る,(風が)唸る rotor/o〔電〕回転子,ローター;〔機〕羽 根車 rov/o〔植〕キイチゴ(実) roz/o〔植〕バラ(花) rozari/o ロザリオ, 数珠 ruband/o リボン, 紐, テープ rubarb/o〔植〕ダイオウ rubi/o〔植〕アカネ(茜) rubin/o ルビー rubrik/o(新聞などの)見出し rud/a 不作法な, 粗野な ruf/a 藷、色の, 朽葉色の rug/o(顔の)皺;(水面の)さざなみ ruin/ar t. 破滅させる, 没落させる, 廃墟にする ruk/o 糸巻棒 rukt/ar i. げっぷを出す rukul/ar i.(ハトが)クークー鳴・ rul/ar t.i. 転がす; 転がる rulet/o ルーレット rum/o ラム酒 Rumani/a ルーマニア; -/ano ~人 rumin/ant/o〔動〕反芻類 rumor/o 噂, 風説 rupt/ar t. 破る, 裂・ 破裂させる rur/o 地方, 田舎 Rus/o ロシア人 Rusi/a ロシア rust/o 錆 rustik/a 田舎(風)の, ひなびた rutin/o 決まりきった仕事, 日課 ruz/ar i. 策略を用いる, 手管を使う Rwand/a ルワンダ sanskrit/a サンスクリットの sant/a 聖なる, 聖… santal/o〔植〕センダン S santuari/o 聖なる所, 聖地 sapon/o 石鹸 sapor/ar i. 風味が・る sabat/o(ユダヤ教)土曜日,(キリスト教 sapor/o 味 )日曜日 sapt/o(植物の)液汁, 樹液 sabelik/o〔植〕チリメンキャベツ sardin/o〔魚〕イワシ sabl/o 砂 sark/o 棺, ひつ・ sabr/o 軍刀, サーベル sarkasm/o ・てこすり, 皮肉 sacerdot/o 司祭 sarkl/ar t. 除草する saci/ar t. どうにかこうにか満足させる sarkom/o〔医〕肉腫 sadism/o サディズム sat(e) [adv] 十分に sadist/o サディスト Satan/o サタン, 魔王 safir/o サファイア satelit/o 衛星 safran/o〔植〕サフラン satin/o〔織〕サテン sagac/a 賢明な, 利口な, 機敏な satir/o 風刺詩(普j,風刺 Sahar/a サハラ砂漠 satisfac/ar t. 満足させる saim/o ラード satur/ar t. 一杯にする, 飽和させる saj/a 賢明な, 思乱[い, 利狽ネ saturdi/o 土曜日 sak/o 袋, サック Saturn/o*〔天〕土星 sakarin/o〔化〕サッカリン sauc/o ソース sake/o* 酒 (jap. sake) sav/ar t. 知っている, sakr/a 神聖な …に知識を持っている, 心得ている sakrament/o〔キ〕サクラメント, 礼典 savan/o(熱帯・亜熱帯地方の)大草原, sakrifik/ar t.i. 先ムとして供える, サバンナ 犠牲にする savur/ar t. 味わう, 賞味する sakrilej/ar i. 神聖を汚す, 冒涜する saxofon/o サキソホン sakrum/o〔解〕仙骨 se [conj] もし…ならば,…の場合 sakur/o* サクラ(桜)(jap. sakura) seb/o 獣脂 sal/o 塩 sed/o お尻, 臀部 salad/o サラダ sedici/ar i. 反乱を起こす salamandr/o〔動〕イモリ sedukt/ar t. そそのかす, 誘惑する, salari/ar t. 給料を支払う たぶらかす salari/o 給料 seg/ar t. 鋸でひ・ -/il/o 鋸 sald/ar t. 差引する, 清算する segl/o 帆 sali/ar i. 隆起している segment/o 分節, 切片, salik/o〔植〕ヤナギ 区分,〔数〕(円の)弓部, 線分 saliv/o つば,唾液 segun [conj] …に従って, …によって salmon/o〔魚〕サケ sek/ar t.(表面に)切り目を入れる, salol/o〔薬〕ザロール 分割する salon/o 広間, サロン, パーラー sekal/o〔植〕ライムギ salpetr/o〔鉱〕硝石 sekond/ar t. 援助する, 後援する salt/ar i. 跳ぶ, はねる sekrec/ar t.〔医〕分泌する salubr/a 健康によい sekret/a 秘密の salut/ar t. 挨拶する, 敬礼する; -/o sekretari/o 秘書, 書記 挨拶 sekretariat/o salutar/a 有益な, 健全な 秘書の職,事務局,秘書課 salv/ar t. 助ける, 救助する sekt/o 分派, 宗派, 学派, 派閥 Salvador サルバドル sekular/a 草lの, 世曹フ, 現世の salvi/o〔植〕サルビア sekund/o 秒(時間・角度など) sam/a 同・ 同様の; -/e 同様に sekundar/a Samo/a サモア 第二位の,〔電・地・医〕第二次の san/a 健康な, 健全な sekur/a 安全な San-Marin/o サンマリノ sel/o 鞍, サドル sanatori/o〔医〕療養所, サナトリウム selakt/o〔化〕乳清 sancion/ar t. 認可する, 裁可する selekt/ar t. 選択する, sandal/o サンダル, わら・ 選抜する,〔化〕分離する sandr/o〔魚〕パーチ(食用魚) seleni/o〔化〕セレン sandwich/o サンドイッチ sem/ar t. 種を播・ sang/o 血液 seman/o 週 sanguin/a 多血質の, 楽天的な sembl/ar i. …のように見える sanguisug/o〔動〕ヒル 143 semestr/o 学期, 半期 semin/o 種 seminari/o 神学校 seml/o ロールパン sempre [adv] 何時でも sen [prep] …なオに, …ぬきで sen/ces/a 絶え間のない sen/dub/a 疑いのない, 明らかな sen/kulp/a 罪のない sen/polv/ig/ar t. 埃をはらう sen/senc/a 無意味な, ナンセンスな sen/sorg/a 不注意な, 不謹慎な senat/o 上院 senc/o 意味 send/ar t. 送る, 派撃キる Senegal セネガル; -ano ~人 senior/a 年上の; 上級の sens/o 感覚 sensacion/o センセーション sensual/a 官能的な, 肉感的な sent/ar t. 感b・ sentenc/o 警句 sentiment/o 感傷, 情緒 sentinel/o 歩哨 sep 七 separ/ar t. 分ける, 分離させる sepi/o〔動〕イカ sept/a〔医〕腐敗性の septembr/o 九月 septet/o 七重奏(唱) sepult/ar t. 葬る, 埋葬する sequ/ar t. …に従う, 後について行・ …に倣う, …の結果になる sequoy/o〔植〕セコイヤ ser/o〔医〕血清 seraf/o セラヒム(天使) serch/ar t. 探す, 求める, 探究する seren/a 晴朗な, うららかな, 澄んだ serenad/o セレナーデ seri/o 連続, 一組, セット, …系 serioz/a 真面目な, 本気の, 厳めしい, 重態の serj/o〔織〕サージ, セル serjent/o 軍曹 serp/o 鎌 serpent/o〔動〕ヘビ serum/o〔医〕(治療用)血清 serur/o 錠 serv/ar t.i. 仕える, 役立つ servic/o 食器などの一揃い sesg/ar t. 三日月形に切る sever/a 厳しい, 厳格な, 激しい sevici/ar t. 虐待する, 冷遇する sext/o〔楽〕六度音程 sextet/o〔楽〕六重奏(唱) sexu/o 性 sezam/o〔植〕ゴマ(胡麻) sezon/o 季節, 四季 sfer/o 球形, 球体, 球面 sfinter/o〔解〕括約筋 sfinx/o スフィンクス shablon/o 型紙, 雛形 shaft/o 軸, シャフト shak/o チェスマン shakal/o〔動〕ジャッカル shal/o〔服〕ショール shalot/o〔植〕ワケギ shalup/o〔海〕ランチ sham/ar i. 恥b・ 恥ずかしがる sham/o 恥ずかしい思い, 恥, 不面目 shampun/ar t. シャンプーする shancel/ar i. 揺れる, ぐらつ・ shapk/o 毛皮の帽子 shark/o〔魚〕サメ sharlatan/o ペテン師 sharp/o〔服〕スカーフ shel/o 甲,(動物の)外皮,(卵などの)殻 silogism/o 三段論法 siluet/o シルエット silur/o〔魚〕ナマズ silv/o 森林, 原始林 simbol/o 象徴, シンボル simetr/a 均斉のとれた, 対称の simfoni/o 交響楽, シンホニー simi/o 猿(一般) simil/a よn翌ス, 類似の simpati/ar t. …に同情する, 共感する simpl/a 単純な, 簡単な simptom/o〔医〕症状 simul/ar t. 真似る, …の振りをする, シュミレートする simultan/a 共曹キる, 同時に起こる sin/o 内部, 胸中, 心の中 sinap/o〔植〕カラシ sincer/a 誠実な, 真心からの sindikat/o シンジケート, 組合 Singapore シンガポール singl/a 各々の, どれもみな singl/u 各々 singlut/ar i. しゃっb閧 キる, すすり泣・ singular/a 個別の, 単一の; 〔普l単数の sinior/o 領主, 殿下 sinistr/a 高フ sink/ar t.i. 沈める; 沈む sinkop/ar i. 失神する sinkron/a 同時の, 同時柏の, 〔理〕同期の sinonim/a 類義の, 同義の sins/o(二方向の中の)一方向 sintax/o〔普l構普i論) sintez/o 総合, 統合, 〔化〕合・ sinton/a〔通〕同調した; -/ig/ar t. 同調させる sinu/o 曲がりbヒり, 紆余曲折 shibr/o〔機〕滑り弁,(水門の)上げ下げ 扉 shifon/o ぼろb・ 切れっ端 shikan/ar i. 詭弁を弄する shild/o 盾, シールド shink/o ハム shint/o* 神道 (jap. sinto) shirm/ar t. かばう, 防ぐ, 防護する shochu/o* 焼酎 (jap. Syotyu) shok/ar t.i. ショックを与える; ショックを受ける shov/ar t. 押しやる, ずらせる shovel/o シャベル shovin/o 巨M的愛国主義者; -/a 巨M的愛国主義の; -/ism/o 巨M的愛国主義 shu/o 短靴 shultr/o〔解〕肩 shunt/o〔電〕分頼・ シャント shutr/o〔建〕シャッター Siam シャム; -ano ~人 Siberi/a シベリア; -/ano ~人 Sicili/a シシリア島 sid/ar i. 座っている,(会議などが)開かれている, sinusoid/o〔数〕シヌソイド,サインカー f.(物が)横たわっている ブ sid/esk/ar i. 座る, 腰掛ける sior/o(敬称)…氏, …女史; -/ul/o siej/ar t.(要塞などを)包囲する, …氏; -/in/o …女史 攻略する siren/o サイレン Sierra Leone シエラレオーネ Siri/a シリア; -/ano ~人 sifilis/o〔医〕梅毒 siring/o 注射器, 注入器 sifl/ar t.i. sirop/o シロップ 口笛を吹・〔医〕喘鳴がする sis 六 sifon/o〔理〕サイフォン sis/ar i. シューシュー音を立てる sigar/o 葉巻; -/et/o 紙巻き煙草 sism/o 地震 sigl/ar t. …に封印をする sismometr/o 地震計 sign/o 符号, 合図, 徴候 sistem/o 組織, 体系, 制度, 方式 signal/ar t. 信号を送る, 合図する sitel/o 手桶, バケツ signat/ar t. 署名する, サインする situ/ar t. 位置する signifik/ar t. 意味する siv/o 篩い sik/a 乾いた sive..sive.. ..か..か sikl/o 鎌, 所・ siz/ar t. ・・ 捕らえる silab/o〔普l音節 skabel/o 腰掛, 足台 silen/o サイレン skabi/o〔医〕介癬 silenc/ar i. 黙っている, 静まっている skal/o 尺度, 目盛 silic/o〔鉱〕珪石, シリカ silik/o〔化〕珪素 silk/o 絹 144 skali/o(カキなどの)貝殻,(カメなどの )甲羅 skand/ar t.(詩を)音脚に分ける;〔理〕走査する skandal/ar t. 中傷する Skandinavi/a スカンジナビア; -/ano ~人 skapul/o〔解〕肩甲骨 skarabe/o〔昆〕カブトムシ(甲虫) skarlat/a 真紅の; -/o 真紅 skarlatin/o〔医〕猩紅熱 skars/a 不足した, 盾ネい, 欠乏した skelet/o〔解〕骨格, 骸骨 skem/o 図式, 計画図 skeptik/a 疑い深い skerm/ar i. フェンシングする sket/ar i. スケートする ski/o スキー skis/ar t. スケッチする, f. 概略を示す skism/o(教会などの)分立, 分裂, 分派 skist/o〔鉱〕片岩 skizofreni/o〔医〕分裂病 sklav/o 奴隷 skleros/o〔医〕硬化症 skol/o 学校; 学派 skolastik/a 衒学的な,学者ぶった skolopendr/o〔動〕ムカデ skop/o 目的, ゴール, 対象 skorbut/o〔医〕壊血病 skorpion/o〔動〕サソリ Skoti/a スコットランド; -/ano ~人 skrach/ar t. 掻・ 引っ掻・ skrap/ar t. 削る, 擦る, こそげる skren/o スクリーン skrib/ar t.(侮嘯 j書・ skript/ar t.(本などを)書・ 執筆する skrot/o〔医〕陰嚢 skrub/o 螺子 skrupul/o ためらい, 良心の咎め skud/o(紋章入りの)盾板, 盾型の紋 skult/ar t. 彫刻する skur/ar t. 擦り磨・ 揉み擦って洗う skurel/o〔動〕リス slam/o 泥 slang/o 糟・ スラング sluz/o 水門, 堰 smerald/o エメラルド snap/ar t. 噛み取る,(犬などが)パクッと噛む snifl/ar t.i. 匂いを嗅ぐ, 鼻をすする snort/ar i.(馬が)鼻を鳴らす sobr/a 節制の, 節度の・る soci/al/a 社会の, 社会的な soci/o 社会, 世間; -/et/o 会, 教会, 団体 socis/o ソーセージ(大きrキい) sod/o〔化〕ソーダ(炭酸ソーダ) sodomi/ar i. 同性愛行為を行う sofa/o ソファ spic/o 香辛料, スパイス spik/o 穂 spin/o〔解〕脊柱 sokl/o(彫刻などの)台 spinat/o〔植〕ホウレンソウ sokurs/ar t. 援助する, spindel/o 紡錘, スピンドル 救う(まさかの時に) spion/ar t. スパイする sol/a 単独の, 孤独な spiral/o 渦巻線, らせんバネ sold/ar t. 半田で付ける spirit/o 精神, 遂C, 霊 soldat/o 兵士, 軍人 spis/o 串, 鉄串, 焼き串 sole/o〔魚〕シタビラメ splen/o〔解〕脾臓 solen/a 荘厳な, 盛大な splendid/a 立派な, 壮麗な, 素敵な soli/o 敷居, f. 限界, 境界 splin/ar i. 不機嫌で・る, solicit/ar t. 懇願する 塞m桙 ナいる solid/a 固体の, 固い, 堅実な splint/o 盾ウい金属性のピン, 割りピン solidar/a 連帯の, 共同の splis/ar t.(ロープなどを)繋ぐ, solitar/a ひとりぼっちの, 孤独な, スプライスする 寂しい split/o 裂片, 砕片, 破片, かけら solstic/o 夏至, 冬至 spok/o(車輪の)スポーク solv/ar t. 解・ 解決する spoli/ar t. 略奪する; 損なう, 損ずる solvent/a 支払い能力の・る, sponj/o 海綿 溶解力の・る spontan/a 自箔Iな, 任意の Somali-land/o ソマリランド spor/o〔植〕胞子 sombrer/o ソンブレロ sporadik/a 散柏ォの somer/o 夏 sporn/o 拍車 somit/o 頂上,(木・山などの)てっぺん sport/o スポーツ somnol/ar i. 眠たい spot/o ほb・ ・ざ son/ar i. 鳴る, 響・ 音がする spoz/o 配偶者(夫または妻); -/in/o sonali/o 鈴 妻; -/ul/o 夫 sonat/o〔楽〕ソナタ spric/ar i. 浮ォ出す, 撫oする sond/ar t. 測量する(水深) spring/ar i.跳ぶ, はねる sonet/o 14行詩, ソネット spros/o〔植〕若枝 sonj/ar i. 夢見る spul/ar t.(糸車・スプールに)巻・ sonor/a よvツり響・ spum/o 泡 sopran/o〔楽〕ソプラノ sput/ar t.(痰・血などを)吐・ sorbet/o シャーベット squadr/o 直角定規 sorc/ar i. 魔法をかける, f.魅する squam/o 鱗 sordid/a 大変汚い, むさ苦しい squat/ar i. しゃがむ, うずbワる, sorg/ar t. 世話する, 気を付ける, ・ぐらをか・ 配翌キる Sri-Lank/a スリランカ sorg/o 世話, 配・ stab/o 参謀部, スタッフ sort/o 種類, 分類, 品質 stabil/a 安定した sospir/ar i. 翌゚息をつ・ 吐息をつ・ stabl/o 動物初ョ sovaj/a 野蛮な, 野性の, 粗野な stac/ar i. 立っている Soveti/a ソビエト連邦 stacion/o 駅(建物及び場所) soy/o* 醤油 (jap. syoyu) stacionar/a 動かない, 静止した, spac/o 空間, スペース 不変の spad/o 手鋤, 踏み鋤 stadi/o 競技場, スタジアム span/o(木・金属の)切れ端, かけら stagn/ar i. spaniel/o スパニエル(犬) 淀む,(仕事などが)沈滞する, 滞る spanyolet/o 窓枠 stal/o 鋼鉄 spar/ar t. 倹約する; i. 経済的で・る stamp/ar t. 印を押す sparvier/o〔鳥〕ハイタカ stan/o〔化〕錫 spasm/o〔医〕痙攣 stand/ar i.(健康など)状態で・る spec/o 種類 stand/o 状態, 事情, 身分, 地位 specifik/a〔医〕特異な,特効の・・ standard/o 軍旗, 標旗 specimen/o 見本 stang/o 棒, spegul/o 鏡, ミラー 竿,(テーブルなどの)脚,(道具の)柄 spekt/ar t. 見物する stapl/o 中央市場,(物の)集散場 spektakl/o 見世物, みもの starch/ar t.(布などに)糊を付ける spektr/o〔理〕スペクトル start/ar t.i. 出狽ウせる, spektroskop/o 分光器 スタートさせる; 出狽キる, スタートする spekul/ar i. 投機する stat/o 国家, 国事, 国・ spens/ar t.(金を)使う, 費やす statik/o 静力学 sperm/o〔医〕精液, 精子 sofism/o 詭弁, 屁理屈 145 statistik/o 統計学 stator/o〔電〕固定子,ステーター statu/o 像, 彫像 statur/o 身長 statut/o 法規, 規則, 定款 steb/ar t. 縫い合わせる stek/ar t.(尖端で)刺す, 突・ 押し込む stel/o 星 stele/o〔古〕石柱, 石碑 stelt/o 竹馬 stencil/o ステンシル, 刷り込み型 stenograf/ar t. 窓Lする stereofoni/o〔理〕立体音響(効果) steril/a 不妊の, f. 無効の, 実りのない sterk/o 肥料 sterkuli/o*〔植〕アオギリ (lat. sterculia) stern/ar t. 横たえる, 敷き広げる sternum/o〔解〕胸骨 sternut/ar i. bオゃみをする stertor/ar i. 喘ぐ, ぜいぜい言う stetoskop/o〔医〕聴診器 stif/a(婚姻による)義理の, 継… stift/o(木・金属の)盾ウいピン, キー, 目釘 stil/o スタイル, 雷V stimul/ar t. 刺激する, 激励する stip/o〔植〕葉柄 stipendi/o 奨学金 stipit/o〔植〕茎,(茸の)柄 stipul/ar t. 契約する, 規定する stof/o 織物, 布地 stoik/a〔哲〕ストア学派の, f. 禁欲の stok/o ストック(商品) stomak/o〔医〕胃 ston/o 署ホ stop/ar t.(穴などを)塞ぐ stoter/ar t.i. 吃る, 口ごもる strab/a 斜視の, やぶにらみの strad/o 街路, 通り strand/ar i. 座礁する strangul/ar t. 絞め殺す, 絞殺する, f. 揉み消す stranj/a 奇魔ネ, 変な, 怪奇な stranjer/a 外国の, 無縁の strat/o〔地〕地層, 層 strategi/o 戦略, 策略 strek/o 線, 筋,〔普lダッシュ streptpkok/o 連鎖球菌 stret/a 幅の狭い stri/o 筋, 縞, ストライプ strid/ar i. 軋む, キーキーいう strig/o〔鳥〕フクロウ strigl/o 馬櫛 strik/ar i. ストライキする strikt/a ぴったりの(服など),窮屈な, 厳密な strok/o(基本的な単一動作)一手, 一撃, 一打, ストローク struch/o〔鳥〕ダチョウ struktur/o 構造, 組織, 構・ strum/o〔医〕甲状腺腫 student/o 学・ studi/ar t.i. 研究する, 調べる stuf/ar t. とろ火で煮込む, シチュウを作る stuk/o 漆喰 stul/o(背もたれの・る)椅子 stult/a 愚かな stult/o 馬・ stump/o(木などの)切り株;(リンゴなど の)芯 stunt/ar t. 崇キを妨げる stup/o(麻などの)bク繊維, 短繊ロ stupid/a 愚かな, bセらない, 気に入らない sturm/ar i. 嵐が吹・ -/o 嵐, 暴風 sturn/o〔鳥〕ムクドリ stuv/o ストーブ; 温室, サウナバス su [ref. pron] 自身 sub [pron] …の下に, …の下で sub/jup/o ペチコート sub/mar/a 海底の, 海中の subordin/ar t. 支配する,…に従属する sub/skrib/ar t.i. 下方に書・ sub/strek/iz/ar i. 下線を引・ sub/ten/ar t. 支える, 支持する, 扶養する sub/ter/a 地下の sub/ter/etaj/o 地階 sub/urb/o 郊外, 衛星都市 sub/vest/o 下着 subis/ar t. 耐え忍ぶ subit/a 突然の, 急な subjekt/o 主題,〔普l主語 subjunktiv/o〔普l接続法 sublim/a 荘厳な, 雄大な sublim/ar t.〔化〕昇華させる submers/ar t. 沈める, 水没させる submis/ar t. 征服する, 鎮圧する subordin/ar t. 従属させる suborn/ar i. 偽証する, 買収する subrept/ar t. 騙し取る subsidi/ar t. 助遂烽 x払う, 報酬を払って協力を求める substanc/o 物質 substantiv/o〔普l名詞 substituc/ar t. 代用する, 取り替える, 切り換える subterfuj/o 逃げ口上, 口実 subtil/a 微細な, 鋭敏な, 細密な subvencion/ar t. 補助金を与える subvers/ar t.(国家・主義などを)覆す, 打倒する suced/ar t.i. …の後に続・ …を追う suces/ar i. 酔 キる, 旨b「・ suci/ar t. 気にかける, 関心を持つ, かまう sucin/o〔鉱〕琥珀 sud/o 南 Sudan スーダン; -ano ~人 sudor/o 汗 Sued/o スエーデン人 Suedi/a スエーデン sufic/ar i. 足りる, 充分で・る sufix/o〔普l接尾辞 sufl/ar i.(風が)吹・ t.(風が)…に吹き付ける sufle/o〔料〕スフレ sufok/ar t.i. 窒息させる, 窒息する sufr/ar t.i. 苦悩する,(影響を)受ける sug/ar t. 吸う sugest/ar t. 示唆する, 暗示する Suisi/a スイス; -/ano ~人 suk/o 樹液, 果汁, ジュース sukomb/ar i. 屈伏する sukr/o 砂糖 sukus/ar t. 揺する sul/o 土, 土壌, 表土 sulf/o〔化〕硫黄 sulfat/o〔化〕硫酸塩 sulk/o 畦, わだち, 航跡 sum/o 和, 合計 sumari/a 要約した, かいつまんだ sumn/ar t. 召喚する, 呼び出す sumo/o* 相撲 (jap. sumo) sun/o 太陽 sundi/o 日曜日 suol/o 靴底 sup/o スープ supe/ar i. 夕食を食べる super [prep] …の上方に, 優越して,…を制して super/charj/ar t. 重荷を掛け過b・ super/flu/ar i. 溢れる super/vid/o 目測 superb/a 傲慢な, 横柄な superflu/a 余分の superior/a 上級の, 上翌フ superlativ/a 最高の, 最上の; /o〔普l最上級 superstic/o 迷信 suplant/ar t. 乗っ取る suple/ar t. 供給する, 調達する suplement/o 補足, 増補, 付録 suplik/ar t. …に懇願する, …に泣きつ・ suport/ar t. 支える, …の重さに耐える supoz/ar t. 仮定する, …と思う supr/a 頂上の, 最上の supr/e 高・ 上方に, 頂上に supres/ar t.(反乱などを)抑圧する, 鎮圧する sur [prep] …の上に, …の表面に,…に臨んで sur/nom/o 名字 sur/o〔解〕腓, ふb轤ヘ・ surd/a 聾の surfac/o 面, 表面 Surinam スリナム surogat/o 代用品, 代用薬 surpriz/ar t. 不意打ちする, 驚かせる surtut/o 外套, オーバーコート survey/ar t. 監督する, 管理する 146 suskript/ar t.i.(寄付などを)承諾する suspekt/ar t. 疑う, 怪しむ suspend/ar t. 吊る, 吊り下げる suspens/ar t. 中止する, 見合わせる, 停職にする susten/ar t. 下から支える, …に耐える sustracion/ar t.〔数〕減ずる, 控除する sustrakt/ar t. 抜き取る, 盗む; 不当に使用に供する susur/ar t.i. サラサラ・ガサガサ音をさせる; サラサラ・ガサガサ音がする sut/ar t. 縫う sutr/o* お経, 経典 suvenir/o 記念品, 土産 suveren/a 主・の・る, 至上の Swaziland/o スワジランド swich/ar スイッチを入れる (en-); スイッチを切る (ek-) T ta (ti) → ita (iti) tabak/o タバコ taban/o〔昆〕アブ tabel/o 書き付け板, 表, リスト tabi/o* 足袋 (jap. tabi) tabl/o 机, テーブル, 台 “tabu" タブー tabul/o 棚, 架 tabulator/o タブレター taburet/o(背もたれのない)腰掛 tac/ar t. …について黙っている, i. 沈黙している taft/o〔織〕タフタ tag/o(靴紐などの)先端具 Tailand/o タイ Taiwan 台湾 takimetr/o タコメーター takt/o 感触 taktik/o 用兵, 兵法 tal/a そのような; -/e 従って, そのように talent/o 才能, 腕前 tali/ar t.(服を)仕立てる talior/o 仕立屋, 洋服屋 talisman/o お守り talk/o 滑石, タルク talon/o〔解〕かかと;(靴の)かかと talp/o〔動〕モグラ talus/o 斜面, 勾配 tam [adv] そのように; tam.. kam.. ..と同hハ.. tambur/o 太鼓, ドラム tamburin/o タンバリン tamen [conj] しかしながら,とは言っても tamp/ar t. 突き固める tampon/o タンポン, 栓 tan/o 皮なめし剤 tandem [adv] 遂に, 結局 tandem/e 縦に一列に並んで tanin/o〔化〕タンニン tank/o 水槽, 油槽, タンク; f.戦車, タンク tant/a それ程の; -/e 大いに, それ程 Tanzani/a タンザニア tap/ar t.(樽・管などに)口を付ける tapet/o 壁掛, 壁布 tapir/o〔動〕バク tapis/o 絨毯, カーペット tapot/ar t. 叩・ 打診する tar/o 風袋 tard/a 遅い(時刻) tarif/o 料金表, 運賃表 tart/o タルト(果物やジャムの入った上皮のない パイ) tartar/o〔化〕酒石, 〔医〕歯石 tas/o 茶碗, 湯飲み task/o 任務, 課業 Tasmani/a タスマニア島 tast/ar i. 手探りする, 探る tatami/o* 畳 (jap. tatami) tatu/ar i. 入れ墨する taur/o〔動〕ウシ tavern/o 居酒屋 tax/ar t. 課税する, 賦課する taximetr/o タクシーメーター, 料金メーター taxus/o〔植〕イチイ tay/o ウェスト, 胴, 腰 te/o 茶 teatr/o 劇場, 舞台 ted/ar t. うんざりさせる teg/ar t. 被いを被せる tegul/o 屋根瓦 tegument/o〔動・植〕外皮, 外被 teknik/o 技術, 工学 teknologi/o 科学技術, テクノロジー, 工芸学 tekt/o(車などの)屋根 tel/o リネン, リネン布 telefon/ar i. …に電話する telegraf/ar t.…に電信する telegram/o 電報 telekomunik/o 遠距離通信 telepati/o テレパシー teleskop/o 望遠鏡 televizion/o テレビ tem/o 主題, テーマ temat/o〔楽〕主題;〔普l語幹 temerar/a 無謀な temp/o 時間,〔普l時制,〔楽〕テンポ temper/ar t. 加減する, 和らげる temperament/o 気質, 血気 temperatur/o 温度 tempest/ar i. 嵐が吹・ f. 大きな音を立てる templ/o 寺院, 神殿 tempor/o〔解〕側頭, こめかみ temporis/ar i. 一時しのb キる ten/ar t. 支え持つ, 保持する, 維持する tenali/o やっとこ tenar/o〔解〕母指球 tench/o〔魚〕テンチ(コイ科) tend/o テント tendenc/ar i. 傾向が・る tendin/o〔解〕腱 tendr/o 炭水車 tenebr/o 暗がり, 闇 tener/a 優しい, 物柔らかな teni/o〔動〕条虫 tenis/o テニス tenor/o テノール; テノール歌手 tens/ar t. 引き伸ばす, 引っ張る tent/ar t.(人を)誘惑する, そそのかす tenu/a 薄い; 細かい, 希薄な teologi/o 神学 teorem/o〔数〕定理, 公理 teori/o 理論 tepid/a なまぬるい, f. 無関心な, 冷淡な teplic/o 温室 ter/o 地球, 土地, 陸 ter/pom/o〔植〕ジャガイモ terakot/o〔美〕テラコッタ terapi/o〔医〕治療(法) teras/o 台地, 築山, テラス terc/o 1/60 秒 tercet/o 三重奏(唱), テルチェット terebint/o〔植〕テレビン(木) teren/o 地所, 特定地域 teriak/o テリアカ teritori/o 領土, 領地 term/o 温泉 termin/o 専門用語, 術語 termit/o〔昆〕シロアリ termometr/o 温度計, 寒暖計 termostat/o サーモスタット teror/ar i. 恐れる, 怖がる teror/o 恐怖, 脅威 terpentin/o テルペンチン test/o 目撃者, 立会人, 証拠 testament/ar i. 遺言状を書・ testikul/o〔解〕睾丸 tetan/ar i. 破傷風にかかっている tex/ar t. 織る text/o 原・ 本・ tez/o 命題, テーゼ, 学位・卒業論・ ti → iti Tibet チベット; -ano ~人 tibi/o〔解〕脛骨 tif/o〔医〕柏]チフス tifoid/o〔医〕腸チフス tifon/o 台風 tigr/o〔動〕トラ tiktak/ar i. カチカチ音を立てる til [prep] …まで(時刻・場所) tili/o〔植〕ボダイジュ tim/ar t. 恐れる, 心配する timian/o〔植〕タチジャコウソウ timid/a 臆病な, 署Sな, 内気な 147 timon/o 梶棒 timpan/o〔解〕鼓室 timus/o〔解〕胸腺 tin/o 初ア tindr/o 火口(ほぐち) tine/o〔昆〕ガ, イガ tini/o〔医〕白癬, たむし tinkl/ar i. チリンチリンと鳴る tint/ar t. 染める, 着色する tip/o 典型, 原型, 活字, 類型 tir/ar t. 引・ 引き伸ばす tiran/o 暴君 tiroid/o〔解〕甲状腺; -/a 甲状腺の tisu/o〔解〕組織 titan/o〔神〕ティターン,〔化〕チタン titil/ar t. bキぐる, …の興をそそる titr/ar t.〔化〕滴定する titul/o 表題, 称号, 肩書 to → ito tol/o 金属板 toler/ar t. 我慢する, 見逃す, 許容する tom/o(本の)巻 tomat/o〔植〕トマト tomb/o 墓 tombol/o 富籤(の一種) ton/o 楽音, 音調, 調子 tond/ar t.(鋏で)・る, 摘む tondr/ar i. 雷が鳴る tondr/o 雷 Tong/a トンガ tonik/a 抑揚(アクセント)の tonsil/o〔解〕扁桃腺 tonsur/o 剃髪 top/o〔海〕檣楼, トップ topografi/o 地勢学 torak/o〔解〕胸廓 torch/o たいまつ tord/ar t. 撚る, 撚り合わせる, (手足を)挫・ torent/o 急・ torf/o 泥炭 tori/o〔化〕トリウム torment/ar t. 責める, 苦しめる torn/ar t. 旋盤で削る tornasol/o〔植〕ヒマワリ, ヘリオトロープ torped/o 魚雷,〔魚〕シビレエイ torpor/ar i. 痺れる, 麻痺する, 活動不能で・る tors/o(人体の)胴, 〔美〕トルソ tort/o パイ tortug/o〔動〕カメ tost/ar i. 乾杯する tot/a 全ての, 完全な toxik/a 有毒の toxin/o 毒素 tra [prep] …を通りぬけて trab/o 梁, 桁 trac/o(人・動物の通った)跡, 足跡 tradeskanci/o〔植〕ムラサキツユクサ(属 ) tradicion/ar t.(慣習などを親から子に)伝える traduk/ar t. 翻訳する trafik/o 輸送, 交通 tragedi/o 悲劇 trahiz/ar t. 敵に売る, ・切る train/o 輜重隊 trait/o 目鼻立ち, 面影, 特色 trake/o〔解〕気管 trakom/o トラコーマ trakt/ar t. 交渉する, 取り扱う, 論ずる traktat/o 論・ traktor/o トラクター tram/o 路面軌道 trampl/ar i. 踏みつける trampolin/o トランポリン tran/ar t. 引きずる, 牽引する tranc/ar i. 恍惚状態に・る tranch/ar t. 切る, 切断する tranche/o 塹壕 tranquil/a 平静な, おとなしい trans [prep] …の向こうに, …を越えて trans/loj/ar t.i. 転居する transakt/ar i.(人と)話がまとまる, 折り合う transfer/ar t. 移す, 動かす, (・利を)譲渡する transform/ar t. 変形させる,(エネルギーを)変換する transformator/o 変圧器 transfuz/ar t.輸血する transistor/o トランジスタ transit/ar i. 移行する; 免税通過する translac/ar t.i. 移す; 移行する transmis/ar t. 伝動する transpar/ar i. 透明で・る, 透き通る transparent/o 透明画, スライド transpir/ar i.蒸散する transport/ar t. 輸送する transvers/a 横の, 横断の trapez/o 台形; ぶらんこ tras/ar t. なぞる,トレースする trat/ar t. 為替手形を振り出す traumat/o〔医〕外傷 traur/ar i. 喪に服している travesti/ar t. 変装する, 仮装する tre [adv] 大変, 大いに tref/o(カードの)クラブ trek/o 踏み分け道, 藷ケ trelich/o ズック, ドンゴロス trelis/o 格子 trem/ar i. 震える tremp/ar t. 浸す tremul/o〔植〕ハコヤナギ tren/o 列車 tres/o 長い髪の一房 tresay/ar i. b蛯チとする,びっb閧キる trest/o 架台, うま trezor/o 宝, 宝物 tri 三 tri/angul/o 三角形 tri/foli/o〔植〕クローバ tri/ped/o 三脚 tribon/o〔ロ〕護民官 tribu/o 種族, 部族 tribul/ar t. 苦しい試練を与える, 苦しめる tribun/o 演壇 tribunal/o 法廷, 裁判所 tribut/ar i. 貢ぐ tricikl/o 三輪車 trikot/ar t. 編む trilion/o 1,000,000 の3乗 trimestr/o 学期, 四半期 Trindad e Tobag/o トリニダード・ トバゴ trist/a 悲しい, 憂鬱な, 陰気な triumf/ar i. 勝利する, 勝ち誇る trivial/a つまらない, 卑曹ネ tro(e) [adv] 余りにも…過b・ trofe/o 戦勝記念品, トロフィー trog/o かいば桶,(濠ッの)ふね “troika" トロイカ trole/o 高架移動滑車, トロリー tromb/o 龍巻,〔医〕血栓 trombon/o トロンボーン trombos/o〔医〕血栓症 tromp/ar t. だます, 欺・ tron/o 王座, 王位 tropik/o 回帰線 trot/ar i. 荘ォで駆ける, 書魔閧ナ歩・ trotuar/o 歩道 trov/ar t. 見つける, …と認める, 気付・ tru/o 穴 trubl/ar t. 悩ます, 心配させる, 苦しめる;(液体を)濁らせる trul/o(濠ッなどの)こて, 移植ごて trump/o(カードの)切り札 trumpet/o トランペット, ラッパ trunk/o 幹, 体幹, 台 trup/o(劇団などの)一座, バンド trus/ar t.(毛布などの)端をたbオ込む trust/o〔経〕掛け売り, 信用貸し,トラスト trut/o〔魚〕マス tu [pron](二人称単数)おまえ(親しい間柄 ) tualet/ar i. 身なりをつb・、, 身なりを正す tub/o 管, 筒, パイプ tuber/o〔解〕隆起, 結節, 〔植〕塊茎, 瘤 tuberklos/o〔医〕結核 tuberos/o〔植〕ニラ tubul/o〔化〕細管 tuert/a 一眼の, 一つ目の tuf/o(草・毛などの)房, 束 tuk/o 布(タオル・シーツなど) tul/o〔織〕チュール tulip/o〔植〕チューリップ 148 tumor/o〔医〕腫瘍, 腫瘤 tumult/ar i. 騒動を起こす tun/o トン(単位) tundr/o* ツンドラ tunel/o トンネル Tunizi/a チュニジア; -/ano ~人 tupi/o 独楽 tur/o 旅行, 周遊, ツアー turb/o 群集, 人込み turban/o ターバン turbin/o〔機〕タービン turd/o〔鳥〕ツグミ Turk/o トルコ人 turkez/o〔鉱〕トルコ玉 Turki/a トルコ turm/o 塔 turn/ar t.i. 回す, …へ向ける; 回る, …へ向・ turnir/ar i. トーナメント試合をする turtur/o〔鳥〕キジバト tus/ar i. 咳をする tush/ar t.i. 触れる tuy/o〔植〕クロベ属の木 U ube [adv] 何処に ubiqu/a いたる所に・る, 遍在する ucel/o 鳥 udon/o* うどん (jap. udon) uf [interj] ウー, ウフ Ugand/a ウガンダ uguis/o*〔鳥〕ウグイス (jap. uguisu) ul/a 何か, ul/u 誰か ul/a-lok/e 何処かに, 何処かで ul/o 何か, 或る物 ul/u 誰か, 或る者 ulcer/o〔医〕潰瘍 ulex/o〔植〕ハリエニシダ ulm/o〔植〕ニレ ultimat/o 最後通告 ultr/a 極端な, 過激な, 超…; -/e なお(また), その上 ultramar/o〔化〕群青 ulul/ar i.(狼のように)吠える,(梟が)ホーホー 鳴・ umbilik/o〔解〕臍 umbr/o アンバー(褐色顔料) un 一; -o 単位 un/foy/e かつて, 或る時 unanim/a 合意の, 同説の, 異口同音の unc/o〔動〕ヤマネコ uncion/ar t. 頭に油を注いで神聖にする, 油を塗る ungl/o〔解〕爪 unguent/o 軟膏 uniform/a 不変の, 一様な, 一律の unik/a 唯一の, 無比の, 特異な unikorn/o 一角獣 union/ar t. 統合する, 連合させる univers/o 宇宙 vertikal/a 垂直の, 鉛直の vari/ar i.t. 変転する, 変化する, universitat/o 大学 vertu/o 徳, 美徳, 善行 多様で・る; 変える, 変更する unt/o 不用物, 廃油 veruk/o〔医〕いぼ varicel/o〔医〕水痘 uragan/o 嵐 verv/o 活気, 向こう意気 varik/o〔医〕静貰・ uran/o〔化〕ウラニウム vesp/o〔昆〕スズメバチ variol/o〔医〕天然痘 urb/o 市, 都会 vesper/o 夕方, 晩 varm/a 熱い, 暑い, 温かい urd/ar t.(糸を)縦糸に整える, vespertili/o〔動〕コウモリ vars/ar t. 注ぐ, こぼす 整経する vest/o 着物, 衣服 vart/ar t. 待つ, 待ち受ける ure/o〔化〕尿素 vestibul/o 玄関, 入口ホール vasal/o 家来 uremi/o〔医〕尿毒症 veston/o ジャケット, 上着 vaskul/o〔解〕血管, 槙ヌ,〔植〕葉・ ureter/o〔解〕尿管 vet/ar t.(提案などを)拒否する, vast/a 広い, 大きい uretr/o〔解〕尿道 差し止める vat/o 詰め物, 中入れ綿 urin/o 尿 veter/o 天候 Vatikan/o バチカン urj/ar i. 差し迫っている, 急を要する, veteran/o 退役軍人, ベテラン vax/o 蝋, ワックス 急き立てる veterinar/o 獣医 vaz/o 壷, かめ, 花瓶 urs/o〔動〕クマ vetrin/o(店などの)ガラスケース vazelin/o〔化〕ワセリン urtik/o〔植〕イラクサ vetur/o 乗り物,(人・物の)輸送手段 ve! [interj] ・・(悲哀, 苦痛, 残念) urtikari/o〔医〕蕁麻疹 vex/ar t. うるさがらせる, 苛立たせる vech/o〔植〕ソラマメ Uruguay ウルグァイ vezik/o〔解〕嚢, 膀胱 veh/ar i. 乗り物で行・ Usa アメリカ合衆国 vi [pron] (二人称複数)・なた方 vein/o〔解〕静・ Usano アメリカ人 viadukt/o 陸橋 vejet/ar i. 植垂キる; 徒食する utensil/o 家庭用具, 用具 vibr/ar i. 振動する vejetar/ar i. 菜食主義で・る uter/o〔解〕子宮 vice [prep] …の代わりに vek/ar i. 目覚める util/a 有用な, 有益な vice(-) [pref] 副…, 次…, 予備… vek/ig/ar t. 起こす, 目覚ませる utopi/o ユートピア vicer/o〔解〕内臓 vektor/o ベクトル uvertur/o 序曲 vici/o 悪, 悪徳, 非行 vel/o ベール, 被い uvul/o〔解〕口蓋垂 vicin/a 近隣の, 近所の velk/ar i. 萎む, 枯れる uz/ar t. 用いる, 使う vicin/o 隣人 velur/o ビロード uzufrukt/ar t. 使用・を有する vid/ar t. 見る, 会う, 分かる ven/ar i. 来る, 達する uzur/ar i. 高利貸しをする vidv/a(男)やもめの vend/ar t. 売る uzurp/ar t.(王・・・力などを)奪う Vietnam ベトナム venen/o 毒 vigil/ar i. 不寝番をする venerac/ar t. 尊ぶ, 崇拝する vigor/o 精力, 活力 veneral/a〔医〕性病の V viktim/o いけにえ venerdi/o 金曜日 vila/o* 別荘 (ang. villa) Venezuel/a ベネズエラ; -/ano ~人 vab/o ハチの巣 vilaj/o 村 venial/a(罪・過失など)許しうる, vacil/ar i. 揺らぐ, 揺れる vild/o 猟獣, 猟鳥 些細な vacin/o〔医〕牛痘; 種痘 vin/o ワイン, 葡萄酒 venj/ar t. 復讐する, 怨みを晴らす vad/ar t.(川などを)歩いて渡る, vinagr/o 酢 vent/ar i. 風が吹いている 徒渉する vind/ar t. 巻き上げる, おむつを巻・ vent/iz/ar t. 扇ぐ vafl/o ワッフル vink/ar t. 克服する, 乗り越える ventil/ar t. 換気する vag/ar i. さまよう vintr/o 冬 ventr/o〔解〕・; -/parol/ar i. vagin/o〔解〕膣 viol/o〔植〕スミレ ・話術を使う vagon/o 鉄道の車両 violac/ar t.(法・約束などを)犯す, Venus/o*〔天〕金星 vajis/ar i.(子供が)泣き叫ぶ 破る ver/a 真実の, 本物の, 真理の vak/ar i. 空いている, 空席で・る violent/ar t. 暴行を加える; -/o 暴力, verand/o ベランダ vakanc/ar i. 休暇を取っている 暴行 verb/o〔普l動詞 vaku/a 空っぽの; 真空の violin/o バイオリン verd/a 緑の val/o 谷, 谷間 violoncel/o セロ verdigris/o 緑青 valid/a〔法〕有効な vir/o(瑞lの)男子 verdikt/o 判決 valiz/o 旅行カバン virg/a 処女の, 湯蛯フ, f.汚れのない verg/o 笞 valor/ar i. 価値が・る, …に値する, virtual/a 事実上の verifik/ar t. 証明する, 証拠立てる …に相当する virtuoz/a 大家の, 名人の verk/o 作品 vals/ar i. ワルツを踊る virulent/a 有毒の, 舶a性の verm/o うr・ みみず,いも虫, 毛虫 valv/o 弁 virus/o〔医〕ウイルス vermicel/o 麺類 vampir/o 吸血鬼 vis/ar t.i. ねm桙゙ vernier/o 副尺 van/a 徒労の, むなしい vish/ar t. 拭・ ぬぐう vernis/o ワニス viskomt/o 子爵 vers [prep] …の方へ vang/o〔解〕頬 viskoz/a 粘い, 粘着性の vers/o 詩の一行 vanil/o〔植〕バニラ, バニラエキス vist/ar t. 査証を与える version/o 翻訳, 脚色, 翻案, 編曲 vanitat/o うぬぼれ, 虚栄心 vit/o〔植〕ブドウの木 vertebr/o〔解〕椎骨; -/oz/o 脊椎動物 vant/o〔海〕横静索を繋ぐ紐, 支索 vitel/o 卵黄 vertic/o 脳天,〔数〕頂点 vapor/o 蒸気, 湯気 vitr/o ガラス vertij/ar i. めまいがする var/o 物資, 商品 149 viv/ar i.t. 垂ォている, 衰・キる; -/o 趨ス, 衰・ vivac/a 元気のよい, 活狽ネ viz/ar t.i. 狙いを閧゚る, 目指す vizaj/o 顔, 顔面 vizel/o〔動〕イタチ vizier/o(帽子などの)ひさし vizion/o 潔e, 幽霊 vizit/ar t. 訪問する, 訪れる voc/o 声, f.意見 vodevil/o ボードビル vok/ar t.i. 呼ぶ, 来てもらう, 呼び寄せる vokal/o〔普l母音 vol/ar t. 意志が・る, 欲する, 望む volf/o〔動〕オオカミ volkan/o 火山 volontari/o 志願兵, 志願者 volt/o ボルト(単位) voltij/ar i.(乗馬で)跳躍する volumin/o 体積, 容積 volunt/ar t.i. 快acする, 進んで…する voluntari/o 義勇兵 volupt/o 快楽, 官能 volv/ar t. 巻・ 巻き付ける; /o/stip/o ・ vom/ar t.i. 吐・ 嘔吐する vort/o 語, 単語 vortic/ar i. b驍る回る, 渦巻・ vot/ar i. 投票する, 投票で決める vov/ar t.i. 誓いを立てる, 誓約する voy/o 道, コース voyaj/ar i. 旅行する vu [pron](二人称単数)・なた vulgar/a 通曹フ, 送pの vult/o 丸天井 vultur/o〔鳥〕ハゲワシ vulv/o〔医〕陰門,(女性の)陰部 vund/ar t. 傷つける Y ya 実に, 全・ 正に yakt/o ヨット yar/o 年 yashir/o* 神社 (jap. yasiro) ye [prep](意義不特定) yen [adv] それここに, ・そこに yes はい, そうです yitr/o〔化〕イトリウム yodl/ar t.i. ヨーデルを歌う yogurt/o ヨーグルト yuft/o ロシア皮 yug/o 軛(bムき) Yugoslavi/a ユーゴースラビア yun/a 若い; -/o 若人, 若者; -/in/o 若い女性, 娘; -/ul/o 青年 yur/o ・利 yust/a 合理的な, 公平な, 正義の Z Zaire ザイール Zambi/a ザンビア zebr/o〔動〕シマウマ zefir/o 軟風 zek/o〔動〕ダニ zel/ar i. 熱中している zenit/o〔天〕天頂, f. 絶頂 zer/o 零 zigzag/ar i. ジグザグに進む Zimbabwe ジンバブウェ zink/o〔化〕亜鉛 zirkon/o ジルコン zon/o 地帯, 圏, 区域, 帯, ベルト zoologi/o 動物学 zum/ar i. ブンブンうなる, ガヤガヤいう W waka/o* 和歌 (jap. waka) Wals ウェールス warf/o 波止場, 埠頭 wasabi/o*〔植〕ワサビ (jap. wasabi) wat/o〔電〕ワット weft/o 横糸 weld/ar t. 溶接する west/o 西 wiski/o ウィスキー wistari/o*〔植〕フジ(藤)(lat. wistaria) wolfram/o〔化〕タングステン X xenon/o〔化〕キセノン xilofon/o 木琴, シロホン xilograf/ar t.i. 木版に彫る 150