Ruh - Muslim Library Muslim Library

Transcription

Bu kitapta kullan›lan ayetler, Ali Bulaç'›n haz›rlad›¤›
"Kur'an-› Kerim ve Türkçe Anlam›" isimli mealden al›nm›flt›r.
Birinci Bask›: fiubat 2007
ARAfiTIRMA
YAYINCILIK
Talatpafla Mah. Emirgazi Caddesi
‹brahim Elmas ‹fl merkezi
A Blok Kat 4 Okmeydan› - ‹stanbul
Tel: (0 212) 222 00 88
Bask›: Seçil Ofset
100 Y›l Mahallesi MAS-S‹T Matbaac›lar Sitesi
4. Cadde No: 77 Ba¤c›lar-‹stanbul
Tel: (0 212) 629 06 15
w w w. h a r u n y a h y a . o r g - w w w. h a r u n y a h y a . n e t
Yazar ve Eserleri Hakk›nda
Harun Yahya müstear ismini kullanan yazar Adnan Oktar, 1956 y›l›nda
Ankara'da do¤du. ‹lk, orta ve lise ö¤renimini Ankara'da tamamlad›. Daha sonra ‹stanbul Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nde ve ‹stanbul
Üniversitesi Felsefe Bölümü'nde ö¤renim gördü. 1980'li y›llardan bu yana, imani, bilimsel ve siyasi konularda pek çok eser haz›rlad›. Bunlar›n yan› s›ra, yazar›n evrimcilerin sahtekarl›klar›n›, iddialar›n›n geçersizli¤ini ve Darwinizm'in
kanl› ideolojilerle olan karanl›k ba¤lant›lar›n› ortaya koyan çok önemli eserleri
bulunmaktad›r. Harun Yahya'n›n eserleri yaklafl›k 30.000 resmin yer ald›¤› toplam 45.000 sayfal›k bir külliyatt›r ve bu külliyat 57 farkl› dile çevrilmifltir.
Yazar›n müstear ismi, inkarc› düflünceye karfl› mücadele eden iki peygamberin hat›ralar›na hürmeten, isimlerini yad etmek için Harun ve Yahya
isimlerinden oluflturulmufltur. Yazar taraf›ndan kitaplar›n kapa¤›nda Resulullah'›n mührünün kullan›lm›fl olmas›n›n sembolik anlam› ise, kitaplar›n içeri¤i
ile ilgilidir. Bu mühür, Kuran-› Kerim'in Allah'›n son kitab› ve son sözü, Peygamberimiz (sav)'in de hatem-ül enbiya olmas›n› remzetmektedir. Yazar da,
yay›nlad›¤› tüm çal›flmalar›nda, Kuran'› ve Resulullah'›n sünnetini kendine
rehber edinmifltir. Bu suretle, inkarc› düflünce sistemlerinin tüm temel iddialar›n› tek tek çürütmeyi ve dine karfl› yöneltilen itirazlar› tam olarak susturacak
"son söz"ü söylemeyi hedeflemektedir. Çok büyük bir hikmet ve kemal sahibi
olan Resulullah'›n mührü, bu son sözü söyleme niyetinin bir duas› olarak kullan›lm›flt›r.
Yazar›n tüm çal›flmalar›ndaki ortak hedef, Kuran'›n tebli¤ini dünyaya
ulaflt›rmak, böylelikle insanlar› Allah'›n varl›¤›, birli¤i ve ahiret gibi temel imani konular üzerinde düflünmeye sevk etmek ve inkarc› sistemlerin çürük temellerini ve sapk›n uygulamalar›n› gözler önüne sermektir.
Nitekim Harun Yahya'n›n eserleri Hindistan'dan Amerika'ya, ‹ngiltere'den Endonezya'ya, Polonya'dan Bosna Hersek'e, ‹spanya'dan Brezilya'ya,
Malezya'dan ‹talya'ya, Fransa'dan Bulgaristan'a ve Rusya'ya kadar dünyan›n
daha pek çok ülkesinde be¤eniyle okunmaktad›r. ‹ngilizce, Frans›zca, Almanca, ‹talyanca,
‹spanyolca, Portekizce, Urduca, Arapça, Arnavutça, Rusça, Boflnakça, Uygurca, Endonezyaca, Malayca, Bengoli, S›rpça, Bulgarca,
Çince, Kishwahili (Tanzanya'da kullan›l›yor), Hausa (Afrika'da yayg›n olarak kullan›l›yor), Dhivelhi (Mauritus'ta kullan›l›yor),
Danimarkaca ve ‹sveçce gibi pek çok dile
çevrilen eserler, yurtd›fl›nda genifl bir
okuyucu kitlesi taraf›ndan takip
edilmektedir.
Dünyan›n dört bir yan›nda ola¤anüstü takdir toplayan bu eserler pek
çok insan›n iman etmesine, pek ço¤unun da iman›nda derinleflmesine vesile
olmaktad›r. Kitaplar› okuyan, inceleyen her kifli, bu eserlerdeki hikmetli, özlü, kolay anlafl›l›r ve samimi üslubun, ak›lc› ve ilmi yaklafl›m›n fark›na varmaktad›r. Bu eserler süratli etki etme, kesin netice verme, itiraz edilemezlik,
çürütülemezlik özellikleri tafl›maktad›r. Bu eserleri okuyan ve üzerinde ciddi
biçimde düflünen insanlar›n, art›k materyalist felsefeyi, ateizmi ve di¤er sapk›n görüfl ve felsefelerin hiçbirini samimi olarak savunabilmeleri mümkün
de¤ildir. Bundan sonra savunsalar da ancak duygusal bir inatla savunacaklard›r, çünkü fikri dayanaklar› çürütülmüfltür. Ça¤›m›zdaki tüm inkarc›
ak›mlar, Harun Yahya Külliyat› karfl›s›nda fikren ma¤lup olmufllard›r.
Kuflkusuz bu özellikler, Kuran'›n hikmet ve anlat›m çarp›c›l›¤›ndan
kaynaklanmaktad›r. Yazar›n kendisi bu eserlerden dolay› bir övünme içinde
de¤ildir, yaln›zca Allah'›n hidayetine vesile olmaya niyet etmifltir. Ayr›ca bu
eserlerin bas›m›nda ve yay›nlanmas›nda herhangi bir maddi kazançhedeflenmemektedir.
Bu gerçekler göz önünde bulunduruldu¤unda, insanlar›n görmediklerini görmelerini sa¤layan, hidayetlerine vesile olan bu eserlerin okunmas›n›
teflvik etmenin de, çok önemli bir hizmet oldu¤u ortaya ç›kmaktad›r.
Bu de¤erli eserleri tan›tmak yerine, insanlar›n zihinlerini buland›ran,
fikri karmafla meydana getiren, kuflku ve tereddütleri da¤›tmada, iman› kurtarmada güçlü ve keskin bir etkisi olmad›¤› genel tecrübe ile sabit olan kitaplar› yaymak ise, emek ve zaman kayb›na neden olacakt›r. ‹man› kurtarma
amac›ndan ziyade, yazar›n›n edebi gücünü vurgulamaya yönelik eserlerde
bu etkinin elde edilemeyece¤i aç›kt›r. Bu konuda kuflkusu olanlar varsa, Harun Yahya'n›n eserlerinin tek amac›n›n dinsizli¤i çürütmek ve Kuran ahlak›n› yaymak oldu¤unu, bu hizmetteki etki, baflar› ve samimiyetin aç›kça görüldü¤ünü okuyucular›n genel kanaatinden anlayabilirler.
Bilinmelidir ki, dünya üzerindeki zulüm ve karmaflalar›n, Müslümanlar›n çektikleri eziyetlerin temel sebebi dinsizli¤in fikri hakimiyetidir. Bunlardan kurtulman›n yolu ise, dinsizli¤in fikren ma¤lup edilmesi, iman hakikatlerinin ortaya konmas› ve Kuran ahlak›n›n, insanlar›n kavray›p yaflayabilecekleri flekilde anlat›lmas›d›r. Dünyan›n günden güne daha fazla içine çekilmek istendi¤i zulüm, fesat ve kargafla ortam› dikkate al›nd›¤›nda bu hizmetin elden geldi¤ince h›zl› ve etkili bir biçimde yap›lmas› gerekti¤i aç›kt›r. Aksi halde çokgeç kal›nabilir.
Bu önemli hizmette öncü rolü üstlenmifl olan Harun Yahya Külliyat›,
Allah'›n izniyle, 21. yüzy›lda dünya insanlar›n› Kuran'da tarif edilen huzur
ve bar›fla, do¤ruluk ve adalete, güzellik ve mutlulu¤a tafl›maya bir vesile olacakt›r.
Okuyucuya
- Bu kitapta ve di¤er çal›flmalar›m›zda evrim teorisinin çöküflüne özel bir yer
ayr›lmas›n›n nedeni, bu teorinin her türlü din aleyhtar› felsefenin temelini oluflturmas›d›r. Yarat›l›fl› ve dolay›s›yla Allah'›n varl›¤›n› inkar eden Darwinizm, 140 y›ld›r pek çok insan›n iman›n› kaybetmesine ya da kuflkuya düflmesine neden olmufltur. Dolay›s›yla bu teorinin bir aldatmaca oldu¤unu gözler önüne sermek çok
önemli bir imani görevdir. Bu önemli hizmetin tüm insanlar›m›za ulaflt›r›labilmesi
ise zorunludur. Kimi okuyucular›m›z belki tek bir kitab›m›z› okuma imkan› bulabilir. Bu nedenle her kitab›m›zda bu konuya özet de olsa bir k›s›m ayr›lmas› uygun
görülmüfltür.
- Belirtilmesi gereken bir di¤er husus, bu kitaplar›n içeri¤i ile ilgilidir. Yazar›n tüm kitaplar›nda imani konular, Kuran ayetleri do¤rultusunda anlat›lmakta,
insanlar Allah'›n ayetlerini ö¤renmeye ve yaflamaya davet edilmektedir. Allah'›n
ayetleri ile ilgili tüm konular, okuyan›n akl›nda hiçbir flüphe veya soru iflareti b›rakmayacak flekilde aç›klanmaktad›r.
- Bu anlat›m s›ras›nda kullan›lan samimi, sade ve ak›c› üslup ise kitaplar›n
yediden yetmifle herkes taraf›ndan rahatça anlafl›lmas›n› sa¤lamaktad›r. Bu etkili
ve yal›n anlat›m sayesinde, kitaplar "bir solukta okunan kitaplar" deyimine tam
olarak uymaktad›r. Dini reddetme konusunda kesin bir tav›r sergileyen insanlar
dahi, bu kitaplarda anlat›lan gerçeklerden etkilenmekte ve anlat›lanlar›n do¤rulu¤unu inkar edememektedirler.
- Bu kitap ve yazar›n di¤er eserleri, okuyucular taraf›ndan bizzat okunabilece¤i gibi, karfl›l›kl› bir sohbet ortam› fleklinde de okunabilir. Bu kitaplardan istifade etmek isteyen bir grup okuyucunun kitaplar› bir arada okumalar›, konuyla ilgili kendi tefekkür ve tecrübelerini de birbirlerine aktarmalar› aç›s›ndan yararl› olacakt›r.
- Bunun yan›nda, sadece Allah r›zas› için yaz›lm›fl olan bu kitaplar›n tan›nmas›na ve okunmas›na katk›da bulunmak da büyük bir hizmet olacakt›r. Çünkü
yazar›n tüm kitaplar›nda ispat ve ikna edici yön son derece güçlüdür. Bu sebeple
dini anlatmak isteyenler için en etkili yöntem, bu kitaplar›n di¤er insanlar taraf›ndan da okunmas›n›n teflvik edilmesidir.
- Kitaplar›n arkas›na yazar›n di¤er eserlerinin tan›t›mlar›n›n eklenmesinin
ise önemli sebepleri vard›r. Bu sayede kitab› eline alan kifli, yukar›da söz etti¤imiz
özellikleri tafl›yan ve okumaktan hoflland›¤›n› umdu¤umuz bu kitapla ayn› vas›flara sahip daha birçok eser oldu¤unu görecektir. ‹mani ve siyasi konularda yararlanabilece¤i zengin bir kaynak birikiminin bulundu¤una flahit olacakt›r.
Girifl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Materyalizm Y›k››ma U¤ram›fl, Yok Olmufltur 16
Kuantum Fizi¤inin Ard›ndan D›fl Dünya . . . . . . 46
Benli¤imizin Kayna¤›› Beyin De¤ildir . . . . . . . . . . . 142
Darwin'in Açmaz›: Ruh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186
Zaman Alg›s› ve Kader Gerçe¤i . . . . . . . . . . . . . . 210
Sonuç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246
Evrim Yan›lg›s› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250
Harun Yahya (Adnan Oktar)
ilim adamlar›, 20. yüzy›l›n bafllar›nda bir fley
keflfettiler: Madde bildi¤imiz gibi de¤ildi. Madde sert de¤ildi. Madde renkli de¤ildi. Koku, ses
ve görüntü vermiyordu. Madde yaln›zca bir
enerjiydi. Oturdu¤umuz koltuk, dayand›¤›m›z
masa, içinde bulundu¤umuz ev, köpe¤imiz, karfl›m›zdaki insanlar, binalar, uzay, y›ld›zlar, k›sacas› tüm maddesel dünya, bir
enerji flekli olarak vard›. Dolay›s›yla madde üzerine kurulan tüm
felsefeler, bu beklenmedik keflif ile bilimsel olarak çöktü. Bilim,
insan bedeni içinde ama bedene ait olmayan, tüm fiziksel dünyay› alg›layan ama kendisi fiziksel olmayan bir gerçe¤in ispat›n›
gösterdi: ‹nsan ruhunun.
Ruh, materyalistlerin iddialar› ile hiçbir flekilde aç›klanamazd›. Canl›l›¤›n hayali evrimine say›s›z uydurma hikaye üretmifl olan Darwinizm, ruhun varl›¤› karfl›s›nda suskundu. Çünkü
ruh, madde de¤ildi. Metafizik bir kavramd›. Metafizik ise, materyalistler için hiçbir flekilde kabul edilemezdi. Çünkü metafizik,
onlar›n sözde ilahlaflt›rd›¤› fluursuz olaylar›, tesadüfleri, bilinçsiz
süreçleri ortadan kald›rmakta, bilinçli bir yarat›l›fl›n yani Allah'›n
varl›¤›n›n kan›tlar›n› sunmaktayd›. Zaten materyalistlerin eski
Yunan'dan beri ruhun varl›¤›na karfl› mücadele vermifl olmalar›
da bundand›.
Eski Yunan'dan günümüze kadar süren bu mücadelenin art›k hiçbir anlam› kalmam›flt›r. Çünkü insan› insan yapan, "ben
benim" diyen varl›k, yani ruh vard›r ve Allah'a aittir. Bilim, her
fleyin insan ruhuna izlettirildi¤ini, izlenen bu görüntüler d›fl›nda hiçbir gerçeklikten söz edilemeyece¤ini kesin olarak ispat
etmifltir. Bir baflka deyiflle bilim, tek mutlak Varl›k'›n Allah
oldu¤unu aç›kça ilan etmifltir.
11
Darwin'in Açmaz›: Ruh
12
Bilimin bu ispat›, kuflkusuz materyalist felsefeyi ilahlaflt›ran zihinlerin ikna olmas› için önem tafl›maktad›r. Ama asl›nda,
bilinç ve fluur sahibi olan her insan, üstün bir ruh tafl›d›¤›n›n
fark›ndad›r. ‹nsan, e¤er akledebiliyorsa, sevindi¤i, düflündü¤ü,
karar verdi¤i, muhakeme etti¤i, neflelendi¤i, heyecanland›¤›,
sevgi duydu¤u, ac›d›¤›, endiflelendi¤i, bir elman›n tad›ndan
zevk ald›¤›, bir müzi¤i dinlemekten hoflland›¤›, uçaklar infla etti¤i, gökdelenler yükseltti¤i, laboratuvarlar kurup kendisini inceledi¤i sürece, bunlar›n tümünü gerçeklefltirenin kendi ruhu
oldu¤unu anlayacakt›r.
13
Ruh sahibi insan, bafl›bofl yarat›lmam›flt›r. Bu dünyadaki
varl›¤›n›n bir amac› vard›r. Allah'›n ruhunu tafl›makta ve bu
dünyada imtihan olmaktad›r. Yapt›¤› ve düflündü¤ü her fleyden
sorumlu tutulacakt›r. Yaflam›nda, Darwinistlerin iddia ettikleri
flekilde bir rastgelelik, fluursuz tesadüfi olaylar ve amaçs›zl›k
yoktur. Her fley Allah'›n dilemesiyle yarat›lm›flt›r ve bunlar›n
tümü tabi oldu¤u imtihan›n bir parças›d›r. Ölüm ile sonlanacak
bu yaflam›nda geride b›rakaca¤› sadece bedeni olacakt›r. Ruhu
ise, ruhun bar›naca¤› gerçek hayat olan ahirette sonsuza kadar
yaflayacakt›r.
Bu, ruh sahibi oldu¤unun fark›nda olan, Allah'› takdir edebilen her insan için büyük bir müjdedir. Ama Darwinistler, ruh
sahibi olduklar›n› kabul etmedikleri sürece, bu gerçekten olanca güçleriyle kaçmaya devam edeceklerdir. Yaflamlar›
boyunca inkar ettikleri Yüce Allah'›n huzuruna
ç›kacaklar› gerçe¤ine inanmaya direneceklerdir. Kendilerini, rastgele
oluflmufl bir hücre y›¤›n›
olarak görmeyi sürdürecek, DNA'lar›
keflfeden, atomun
yap›s›n› inceleyen,
hücrenin derinliklerine inip hayranl›k duyan
insan bilinci
14
karfl›s›nda ise bocalamaya devam edeceklerdir. ‹nsan ruhu,
Darwin'in ve Darwin yandafllar›n›n büyük bir açmaz›d›r. ‹çinden ç›kamad›klar›, aç›klayamad›klar›, çözümsüz kald›klar› en
temel gerçektir. Allah onlar›; maddeyi yok ederek, ruhun varl›¤›n› –onlar›n inkar edemeyecekleri flekilde– bilimsel olarak ispat ederek yenilgiye u¤ratm›flt›r. Art›k bu gerçe¤e karfl› getirecekleri tüm itirazlar geçersiz ve anlams›zd›r.
Allah, ayetlerinde flöyle buyurur:
Allah'› b›rak›p k›yamet gününe kadar kendisine icabet etmeyecek fleylere tapandan daha sapm›fl kimdir? Oysa onlar, bunlar›n tapmalar›ndan habersizdirler. ‹nsanlar haflrolundu¤u (bir araya getirildi¤i) zaman, (Allah'tan baflka
tapt›klar›) onlara düflman kesilirler ve (kendilerine) ibadet
etmelerini de tan›mazlar. (Ahkaf Suresi, 5-6)
Darwinistlerin ve materyalistlerin flu gerçe¤i görmeleri gerekmektedir: Tek gerçek ve mutlak Varl›k Allah't›r. Bu gerçek
karfl›s›nda tüm bat›l dinler ç›kmazdad›r. Tümü, bofl birer aldan›flt›r, bir aldatmacad›r. Allah, Yüce Kudreti ile tüm varl›klar›
kaplam›flt›r. Her fley O'na aittir, O'nun kontrolündedir. Ruhun
varl›¤›n› ve yarat›lm›fll›¤› inkar etmek, bu gerçekleri de¤ifltirmeyecektir.
Bu kitapta, materyalistlerin büyük yan›lg›s›, bunun bilimsel
kan›t›, bu gerçek karfl›s›nda Darwinizm ç›kmaz› ve ruhun tereddütsüz varl›¤› konu edilmektedir. Ruhun alg›lad›¤› dünyan›n
yaln›zca bir hayal olarak var edildi¤i ve tüm evrene hakim olan
tek mutlak Varl›k'›n, yerlerin ve göklerin Hakimi ve Sahibi olan
Allah oldu¤u hat›rlat›lmaktad›r. Bu gerçekleri görüp anlayan fluuru aç›k her insan, art›k yaflad›¤› dünyaya farkl› bir bak›fl aç›s›
ile bakacak ve tek kurtar›c›s›n›n Allah oldu¤unu kavrayacakt›r. ‹nsan›n as›l hayat olan ahirette kurtulufla ermesi için yapmas› gereken, iflte bu anlay›fl do¤rultusunda davranmakt›r.
15
Bir Devrin Hurafesi: Materyalizm
Eski Yunan düflünürleri, tüm cisimlerin atom denilen küçük parçac›klardan meydana geldi¤ini düflünüyorlard›. Evreni
ve tüm canl›lar›; hiçbir yönlendirme olmadan, hiçbir bilinçli
müdahaleye maruz kalmaks›z›n, bu atomlar›n flekillendirdi¤ini
iddia ediyorlard›. Bu inan›fla göre, madde ezeli ve ebedi idi ve
maddenin d›fl›nda hiçbir varl›k söz konusu de¤ildi. Varl›klar›n
yap› ve davran›fllar›nda do¤aüstü olaylar›n müdahalesi kabul
edilemezdi. Her fley, maddenin mutlak varl›¤› inanc›na dayan›yordu. Madde ezeli oldu¤una göre, evren de ezeliydi ve bu anlay›fl ateizmin temelini oluflturuyordu. Tüm evren ezeli olarak
varsa, sapk›n materyalist inan›fla göre maddenin ve evrenin yarat›lm›fl olmas› imkans›zd›.
Materyalizme göre, evren sonsuzdu ve dolay›s›yla evrende
bir amaç ve özel yarat›l›fl da yoktu. Evrendeki tüm denge,
ahenk, uyum ve düzen, materyalistlere göre sadece tesadüflerin
eseri idi. Materyalizm her fleyin, fluursuz atomlar›n rastgele bir
araya gelmeleri sonucunda meydana geldi¤ini ve d›fl dünya her
ne kadar mükemmel bir komplekslik, denge ve müthifl bir düzen sergilese de, tüm bunlar›n amaçs›z tesadüflerin bir sonucu
oldu¤unu iddia ediyordu. Materyalist zihniyet, bu ak›l d›fl› önkabule eski Yunan'dan beri sahipti.
Materyalizm, "amaç" ve "yarat›lm›fll›k" fikirlerini reddetti¤i
için, bir Yarat›c›'n›n varl›¤›n› da reddediyordu. Daha do¤ru bir
deyiflle materyalizm, Allah'›n varl›¤›n› reddetmek için ortaya
at›lm›fl bir felsefe idi. Yeryüzünde Allah inanc›n› inkar eden
pek çok ak›m, ideoloji ve fikir sistemi, materyalizmi kendisine
temel edinmiflti. Yani dinsizli¤in en etkin dini materyalizm olmufltu.
17
Virginia Üniversitesi'nden fizik profesörü Stanley Sobottka, materyalizm
sapk›nl›¤›n› flöyle tan›mlamaktad›r:
E¤er biz buna (materyalist görüfle) inan›rsak,
buna göre yaflarsak, kendimiz de dahil tüm
Stanley Sobottka
yaflant›m›z›n tamamiyle fizik kanunlar›na
göre yönetildi¤ini kabul etmek durumunda
kal›r›z. Bu durumda isteklerimize, arzular›m›za, ümitlerimize, ahlaki düflüncelerimize, hedeflerimize, amaçlar›m›za ve kaderimize hükmeden tek kanun, fizik kanunlar›d›r. Madde ve enerji bizim birinci
as›l hedefimiz, tüm tutkular›m›z›n ve isteklerimizin amac› olmal›d›r.
Özellikle bunun anlam›, yaflant›lar›m›z›n vücutlar›m›z› da içeren
maddiyat› elde etme amac›na dayal› olmas›, buna odaklanmas› gerekmektedir veya maksimum maddesel hoflnutlu¤u, tatmini, zevki
elde edebilmek için en az›ndan bu maddi fleyleri düzenlemek veya
de¤ifltirmek gerekmektedir. Baflka hiçbir amaç gözetmeden sadece
tüm enerjimizi bu yönde harcamal›y›z. Tüm bunlardan baflka hiçbir
seçene¤imiz yoktur çünkü tamamiyle fizik kanunlar›na göre yönetilmekteyiz. Bu inançlar veya istekler taraf›ndan kendimizi tuza¤a
düflmüfl gibi hissedebiliriz ancak bunlar› bafl›m›zdan bir türlü defedemeyiz. Bize tamamen bu materyalist sistem hakim olur.
K›saca özellefltirirsek bu materyalist felsefenin özeti "Ben bir vücudum" fleklindedir.1
Eski Yunan'da, materyalizme göre dindar insanlar bilimselli¤e karfl›yd›lar. ‹flte bu yüzden materyalistler tarih boyunca
Allah inanc› ve bilim aras›nda bir anlaflmazl›k varm›fl gibi bir
görünüm ortaya koymaya çal›flt›lar. Oysa bilim Allah'›n varl›¤›na dair deliller göstermekteydi, Allah inanc› ile mücadele halinde olan ise materyalist zihniyet idi. (Bu elbette Darwinizm'i
de kaps›yordu. Darwinizm ile mücadele, as›l olarak onun
materyalist kaynakl› olmas› nedeniyledir.) Materyalistler, tarih boyunca varl›klar›n bir atom y›¤›n›ndan olufltu¤u-
18
nu, insan beyninin de bir hücre a¤›ndan baflka bir fley olmad›¤›n› iddia ettiler. ‹nsan zihnine bir aç›klama getiremediler; bunu, nöronlar›n etkileflmesi olarak aç›klamaya çal›flt›lar.
Materyalistler, kendilerini de bir hayvan veya makine olarak tan›mlamaktan çekinmediler. fiuurlu bir varl›k statüsünde
olduklar›n› inkar ettiler. Kendilerini tesadüflerin var etti¤ini iddia ettiler. Oysa bu büyük bir aldan›fl ve Allah'› inkar etmek için
kurgulanm›fl büyük bir yaland›.
Maddenin mutlak gerçekli¤ine inanan bu insanlar asl›nda,
Delaware Üniversitesi Bartol Araflt›rma Enstitüsü'nden kuantum parçac›k fizikçisi Stephen M. Barr'›n ifadesiyle eski dönem
paganistlerinden neredeyse farks›zd›lar. Materyalistler, insan›,
t›pk› eski paganlar gibi insandan afla¤› varl›klar olarak tan›mlamaktayd›lar. Paganlar bunu, sözde maddeyi ilahlaflt›rarak yapm›flt›; materyalist ise ayn› fleyi, ruhu inkar edip her fleyi madde
seviyesine indirgeyerek gerçeklefltirdi. Paganlar, hareketlerin
yörüngeler ve y›ld›zlar taraf›ndan kontrol edildi¤ini söylemiflti;
materyalistler ise, kendilerinin, beyinlerindeki elektronlar›n yörüngeleri taraf›ndan kontrol edildiklerini iddia ettiler. Paganlar,
ibadet etmek için hayvanlar›n önünde e¤ilmiflti; materyalistler
ise kendilerinin hayvandan baflka bir fley olmad›¤›n› iddia ettiler.2
Oregon Üniversitesi Kuramsal Bilimler Enstitüsü fizik profesörü Amit Goswami, materyalizmin insanlara afl›lamak istedi¤i temel mant›¤› flu flekilde aç›klam›flt›r:
Bizler, birer makine oldu¤umuza inanmaya flartland›r›ld›k. Buna göre tüm hareketlerimiz; ald›¤›m›z uyar›lar ve geçmiflteki
flartlanmalar taraf›ndan kontrol edilmektedir. T›pk› sürgünler gibi, hiçbir sorumlulu¤umuz veya hiçbir seçimimiz yok.3
19
Amit Goswami
Oysa insan› Allah yaratm›flt›r. ‹nsan, amaçs›z ve sorumsuz bir varl›k de¤ildir, materyalistlerin iddias›n›n aksine fluursuz bir makine de¤ildir. ‹nsan, Allah'a karfl› sorumlu bir varl›kt›r ve yapt›klar›n›n tümünden ahirette sorguya çekilecektir.
‹nsanlar› bu gerçekten uzaklaflt›rmaya çal›flan materyalist
mant›k, eski Yunan'dan beri tarihin her döneminde ayn› anlay›fl
ile tarih sahnesinde yerini alm›flt›. Ama bu inan›fl›n as›l olarak
yayg›nlafl›p yerleflik bir fikir sistemi halini ald›¤› as›r 19. yüzy›l
oldu. 19. yüzy›lda, klasik fizikçilerin büyük bir ço¤unlu¤u,
maddenin ana ö¤elerinin t›pk› bilardo toplar› gibi, cans›z, bölünemeyen atomlardan olufltu¤unu ve evrendeki mükemmel düzen ve kompleksli¤in kayna¤›n›n atomlar›n rastgele hareketlerinin bir sonucu oldu¤unu san›yorlard›. Onlara göre, yeryüzündeki canl›l›k da dahil olmak üzere her fley, bilinçsiz bir süreç
içinde tesadüf eseri var olmufltu. Atomlar; bilinçsiz, fluursuz
birliktelikler kurmufllar ve flu anda karfl›m›zda gördü¤ümüz
mükemmel özellikleriyle dünyay›, dahas› ak›l ve fluur sahibi
olan bizleri meydana getirmifllerdi. Materyalistler, bu iddialar› s›ralayarak insan›n bir Yarat›c› taraf›ndan yarat›lmad›¤›n› ve maddesel bir varl›ktan öte bir fley olmad›¤›n› insanlar›n zihinlerine kaz›mak istiyorlard›. Oysa insan›n
mükemmel sistem ve mekanizmalarla, ola¤anüstü bir ak›l
20
ve zihin gücüyle yarat›lm›fl oldu¤u aç›k bir gerçektir. Yeryüzünde, materyalistlerin iddia ettikleri gibi bilinçsiz ve fluursuz
olaylar, bunun sonucunda oluflan bilinçsiz yap› ve sistemler
yoktur. Her fley, kimi zaman insan›n kavrama gücünü aflan
komplekslikler ve üstünlükler sergiler ve bu detaylar, hiçbir tesadüfi müdahaleye mahal vermeyecek derecede mükemmeldir.
Yeryüzü, ola¤anüstü yarat›l›fl›n delillerini gösterir niteliktedir.
Bu gerçeklere ra¤men, materyalistler fluursuz atomlar›n
her fleyin temeli oldu¤una dair iddialar›nda ›srarl›yd›lar. Peki
materyalistlere göre her fleyin sebebi olan atom nas›l bir fleydi?
Atom, bir bak›ma bir boflluktur ve bu gerçekten
de do¤rudur. Bunu flu flekilde aç›klayabiliriz:
Nötron ve protonlar›n birlikte oluflturdu¤u atom
çekirde¤ini, sadece 1 mm çap›nda, bir toplu i¤ne
bafl› büyüklü¤ünde kabul edersek; çekirde¤in etraf›nda dönen elektron bu çekirdekten tam 100
metre uzakl›kta bir noktada bulunmaktad›r.4
Çekirdekle elektronlar aras›ndaki bu büyük mesafe içinde
ise var olan fley sadece boflluktur. Hiçbir fleyin, hiçbir maddenin
bulunmad›¤› bu 100 metrelik boflluk, gerçek anlamda bir "boflluk"tur. ‹flte bu nedenle uzmanlar›n atomu bir boflluk olarak kabul etmeleri bir bak›ma do¤rudur. ‹ngiliz fizikçi Sir Arthur Eddington'un belirtti¤i gibi, "madde ço¤unlukla hayalet gibi bofl
alandan oluflmaktad›r."5
Daha kesin konuflmak gerekirse, atomun %99.9999999'unda hiçbir fley yoktur.
Kaliforniya Üniversitesi'nden parçac›k fizikçisi Fred Alan
Wolf, atomla ilgili olarak bu gerçe¤i flu flekilde aç›klam›flt›r:
... bizim yaflad›¤›m›z gezegendeki hayat›n, evrenin ne kadar bofl oldu¤unu düflündü¤ümüzde, bir sürpriz oldu¤unu anlayabiliriz. Asl›nda, evrenin %99'dan fazlas› hiçbir fleydir! Evrenin endifle verici
bir h›zla genifllemekte oldu¤unu dikkate al›rsak, daha önce hiç
21
olmad›¤› kadar çok hiçlik meydana gelecektir! Buna bu flekilde bakmak bizde hayranl›k uyand›r›c› bir sayg› olufltururken, atom alt›
parçac›klar›n mikrodünyas›n› dikkate ald›¤›m›zda, durum daha da
fenalafl›r. Deyim yerindeyse, hiçbir fley yoktur.6
20. yüzy›l›n bafllar›nda her fleyin en ufak parças› olarak kabul edilen atomun içinde dev bir boflluk oldu¤u, bu bofllu¤un
içinde de bir çekirdek ve onun etraf›nda dönen elektronlar oldu¤u biliniyordu. Maddenin de, atomun da, onun içindeki temel parçac›klar›n da ifllevleri yaln›zca genel hatlar›yla anlafl›lm›flt›. Peki atom çekirde¤inde, 10-18 metrelik bir alanda, yani
santimetrenin milyonda birinin, milyonda birinin, milyonda biri kadarl›k bir alanda ne vard›? ‹flte bilim adamlar› bunu bilmiyorlard›.
1960'l› y›llarda, bilimsel alanda çok önemli bir keflif gündeme geldi. Protonun derinliklerinde, ismine kuark denilen parçac›klar oldu¤u fark edildi. Bu ola¤anüstü küçük parçac›klar, protonun art› yükünün ve nötronun yüksüzlü¤ünün sebebiydiler.
Zamanla yap›lan araflt›rmalar sonucunda anlafl›ld› ki, atomun
0.0000001'ini oluflturan hacmin içinde müthifl bir dünya var.
Materyalistler, atomun derinliklerine do¤ru indikçe ve
maddenin en küçük yap› tafl›n›n ola¤anüstü detaylar›n› gördükçe, çözümü bu konudaki teorilerini farkl› bir yönde gelifltirmekte buldular. Tüm evrenin bilinçsizce, rastgele bir flekilde ortaya ç›kmas› için, yaln›zca atomlar›n de¤il, atomun içindeki
dünyan›n, yani atom alt› parçac›klar›n›n parçac›k hareketlerinin
de nas›l meydana geldi¤ini aç›klamalar› gerekiyordu. Yegane
varl›¤›n madde oldu¤u iddias›, materyalist zihinlerdeki yerini
korumaktayd›. Ta ki, kuantum fizi¤i keflfedilinceye kadar...
22
Materyalizmi Bilimsel Olarak Yok Eden Keflif:
Kuantum Fizi¤i
Fiziki evrenin infla edilme flekli, ruhun varl›¤›na iflaret etmeye yeterlidir. Benim ruhu buldu¤um noktalar kuantum mekani¤inin iflleyifli
ya da kuantum fizi¤i diyebiliriz, bunlar, fiziki dünyan›n ard›nda
ruhla ba¤lant›l› bir temel olabilece¤ini gösteriyor.7 (Kaliforniya Üniversitesi'nden ünlü parçac›k fizikçisi Fred Alan Wolf)
Isaac Newton'a göre ›fl›k, "corppuscule"
ad› verilen bir madde ak›m›yd›. Tümüyle
parçac›klardan olufluyordu. Bir baflka deyiflle
kuantum fizi¤i keflfedilene kadar kabul gören
geleneksel Newton fizi¤inin temeli, ›fl›¤›n bir
parçac›k y›¤›n› olufluna dayan›yordu. 19.
yüzy›l fizikçilerinden James Clerk Maxwell
Isaac Newton
ise ›fl›¤›n dalga davran›fl› gösterdi¤ini öne sürüyordu. Kuantum
teorisi, fizi¤in bu en büyük tart›flmas›n› uzlaflt›rd›.
24
1905 y›l›nda Albert Einstein, ›fl›¤›n kuantalara, yani enerji paketçiklerine sahip oldu¤u iddias›n› ortaya
att›. Bu enerji paketçiklerine foton ad› veriliyordu. Parçac›k olarak adland›r›lsalar da, fotonlar 1860'larda James Clerk Maxwell'in iddia etti¤i gibi dalga hareketine eflit flekilde
gözlemlenebiliyordu. Dolay›s›yla ›fl›k, dalga ve parçac›k
aras›nda bir geçifl gibiydi.8 Ancak bu durum, Newton fizi¤i aç›s›ndan oldukça büyük bir çeliflki sergiliyordu.
Einstein'›n hemen ard›ndan Alman as›ll› fizikçi Max
Planck, ›fl›k üzerinde çal›flmalar yaparak, ›fl›¤›n hem dalga hem
de parçac›k halinde bulundu¤u de¤erlendirmesini yapt› ve tüm
bilim dünyas›n› flafl›rtt›. Kuantum teorisi ad› alt›nda ortaya att›¤›
bu teoriye göre enerji, düz ve sürekli de¤il, kesik, kopuk ve noktasal paketçikler halinde yay›l›yordu. (Kuantum kelimesi, Latince'de "nicelik", fizikte ise "parçac›k" anlam›na gelmektedir.)
Bu düflünce Planck sabiti olarak matemati¤e kazand›r›ld›.
25
Kuantum olay›nda ›fl›k, hem madde hem
de dalga özelli¤i göstermekteydi. Foton
denilen maddeye, uzayda bir de dalga efllik etmekteydi. Yani ›fl›k, uzayda yol al›rken dalga gibi, önüne engel ç›k›nca aktif
bir parçac›k gibi davranmaktayd›. Bir baflka deyiflle ›fl›k, önüne bir engel ç›kana kadar bir enerji flekline bürünüyor, bir engelMax Planck
le karfl›laflt›¤›nda ise sanki maddesel bir
varl›¤› varm›fl gibi kum tanelerini and›ran parçac›klar fleklini
al›yordu. Bu teori, Planck'›n ard›ndan Albert Einstein, Niels
Bohr, Louis De Broglie, Erwin Schroedinger, Werner Heisenberg, Paul Adrian Maurica Dirac ve Wolfgang Pauli gibi bilim
adamlar› taraf›ndan gelifltirildi. Her birine bu büyük bulufltan
dolay› Nobel ödülü verildi.
Amit Goswami, ›fl›¤›n bu yeni keflfedilmifl özelli¤i ile ilgili
flunlar› söylüyordu:
Ifl›k, dalga olarak görülebildi¤i zamanlarda, ayn› anda iki veya daha
fazla yerde olma yetene¤inde olur. Bir flemsiyenin deliklerinden geçer ve da¤›lma özelli¤i gösterir. Ancak ›fl›¤› bir foto¤raf filminde yakalad›¤›m›zda, parçac›k taneleri gibi aral›kl› ve nokta nokta bir özellik gösterir. O halde ›fl›k hem parçac›k hem de dalga olmal›d›r. Çeliflkili, de¤il mi? Söz konusu olan eski fizi¤in siperlerinden biri: birden
fazla yoruma yer vermeyen kesin bir izah. Söz konusu olan bir di¤er
fley de nesnellik kavram›: Ifl›¤›n do¤as›, yani ›fl›¤›n ne oldu¤u, onu
nas›l gözlemledi¤imize mi ba¤l›?9
Bilim adamlar›, art›k maddenin cans›z, kör ve anlafl›lmaz
parçac›klar oldu¤una inanm›yorlard›. Bir baflka deyiflle kuantum fizi¤i, materyalist bir anlam tafl›m›yordu. Çünkü maddenin özünde, maddesel olmayan bir fleyler vard›. Einstein,
Phillip Lenard ve Compton ›fl›¤›n tanecik yap›s›n› araflt›r›rken,
Louis De Broglie de dalgalar›n yap›s›n› incelemeye baflla-
26
d›. Broglie'nin keflfi ise ola¤anüstüydü. Yapt›¤› çal›flmalar sonucunda atom alt› parçac›klar›n da dalga özellikleri gösterdiklerini gözlemlemiflti. Elektron, proton gibi parçac›klara da dalga
boyu efllik etmekteydi. Yani materyalizmin mutlak madde olarak tan›mlad›¤› atomun içinde, materyalistlerin inanc›n›n aksine
madde de¤il, asl›nda var olmayan enerji dalgalar› vard›. Atomun içindeki bu küçük parçalar, t›pk› ›fl›k gibi, istedikleri zaman
dalga gibi davran›yor, istedikleri zaman da parçac›k özelli¤i gösteriyorlard›. Yani materyalist yoruma göre atomun içinde "mutlak flekilde var olan madde", materyalistlerin beklentilerinin aksine kimi zaman görülebilir oluyor, kimi zaman da yok oluyordu. Bu önemli keflif, gerçek dünya zannetti¤imiz görüntülerin
birer gölge varl›k oldu¤unu, maddenin, fizikten tamamen uzaklaflt›¤›n› ve metafizi¤e yöneldi¤ini gösteriyordu.10
20. yüzy›l›n bafllar›nda Max Planck, ›fl›¤›n hem dalga hem de parçac›k özelli¤i gösterdi¤i de¤erlendirmesini yaparak “kuantum teorisini” ortaya att›.
Bir ampulün
s›cak teli gibi
s›cak objeler
bize ›fl›k verir.
Ifl›k bazen bir parçac›k
bombard›man› fleklinde hareket eder.
Ifl›k bazen dalga fleklinde hareket eder.
27
Fizikçi Richard Feynman, atom alt› parçac›klar› ve ›fl›kla
ilgili bu ilginç gerçe¤i flu sözlerle aç›kl›yordu:
"Elektronların ve ıflı¤ın nasıl davrandıklarını artık biliyoruz. Nasıl
mı davranıyorlar? Parçacık gibi davrandıklarını söylersem yanlıfl izlenime yol açmıfl olurum. Dalga gibi davranırlar desem, yine aynı
fley. Onlar kendilerine özgü, benzeri olmayan bir flekilde hareket
ederler. Teknik olarak buna "kuantum mekaniksel bir davranıfl biçimi" diyebiliriz. Bu, daha önce gördü¤ünüz hiçbir fleye benzemeyen
bir davranıfl biçimidir... Bir atom, bir yay ucuna asılmıfl sallanan bir
a¤ırlık gibi davranmaz. Çekirde¤i saran bir bulut veya sis tabakasına
da pek benzemez. Daha önce gördü¤ünüz hiçbir fleye benzemeyen
bir flekilde davranır. En azından bir basitlefltirme yapabiliriz: Elektronlar bir anlamda tıpkı fotonlar gibi davranırlar; ikisi de aynı flekilde "acayiptir". Nasıl davrandıklarını algılamak bir hayal gücü gerektirir; çünkü algılayaca¤ınız fley bildi¤iniz her fleyden farklıdır... Bunun neden böyle olabildi¤ini hiç kimse bilemiyor."11
Tüm bunlar› özetlersek, kuantum mekanikçilerinin söyledikleri, nesnel dünyan›n bir illüzyon oldu¤uydu.12 Max Planck
Institude of Physics (Max Planck Fizik Enstitüsü) yöneticisi
Prof. Hans-Peter Dürr, bu gerçe¤i flu flekilde özetliyordu:
Madde her ne ise, maddeden yap›lmam›flt›r.13
28
1920'lerde en ünlü fizikçiler, Paul Dirac'tan Niles Bohr'a,
Albert Einstein'dan Werner Heisenberg'e kadar herkes, kuantum deneylerinin sonuçlar›n› aç›klamak için u¤raflt›. Sonunda,
1927'de Brüksel'deki beflinci Solvay Fizik Kongresi'nde bir grup
fizikçi –Bohr, Max Born, Paul Dirac, Werner Heisenberg ve
Wolfgang Pauli– Kuantum Mekani¤inin Kopenhag Yorumu olarak adland›r›lan bir uzlaflmaya vard›lar. Bu isim, grubun liderli¤indeki Bohr'un çal›flt›¤› yerin ad›yd›. Bohr, kuantum teorisinin öngördü¤ü fiziksel gerçekli¤in, bir sisteme dair bizim sahip
oldu¤umuz bilgi oldu¤unu ve bu bilgiye dayanarak ortaya att›¤›m›z tahminler oldu¤unu öne sürdü. Ona göre bizim beynimizdeki bu "tahminler", "d›flar›daki" gerçek ile alakas›zd›. Yani
"içimizdeki dünya", Aristo'dan bu yana fizikçilerin merak etti¤i
bafll›ca konu olan "d›flar›daki gerçek" dünya ile ilgili de¤ildi. Fizikçiler, bu görüfl ile ilgili eski düflüncelerini bir kenara atm›fllar
ve kuantum anlay›fl›n›n fiziksel sistem üzerinde yaln›zca "bizim
bilgimizi" temsil etti¤i konusunda hemfikir olmufllard›.14 Bir
baflka deyiflle bizim alg›lad›¤›m›z maddi dünya, yaln›zca bizim
beynimizdeki bilgiler ile var oluyordu. Yani d›flar›daki maddenin asl› ile hiçbir zaman muhatap olam›yorduk.
Jeffrey M. Schwartz, Kopenhag yorumuna göre ortaya ç›kan sonucu flu flekilde tan›ml›yordu:
Fizikçi John Archibald Wheeler'›n söyledi¤ine göre: "Hiçbir olay,
gözlemlenmeden, bir olay de¤ildir."15
Özetle, kuantum mekani¤inin tüm geleneksel yorumu, bir
"alg›layan›n" varl›¤›na ba¤l› idi.16
Amit Goswami, bu gerçe¤i flu flekilde tan›mlam›flt›:
fiunu sordu¤umuzu varsayal›m: Yukar›ya bakmad›¤›m›zda da Ay
hala yerinde midir? Ay, sonuçta bir kuantum objesi oldu¤u için (tamamen kuantum objelerinden olufltu¤u için), fizikçi David Mer-
29
30
min'in de belirtti¤i gibi buna hay›r demeliyiz.
Belki de en önemli ve çocuklu¤umuzda özümsedi¤imiz en sinsi zan,
d›flar›da var olan objelerin maddesel dünyas›n›n, gözlemleyenlerin
oluflturdu¤u objelerden ba¤›ms›z oldu¤udur. Bu zann›n lehinde dolayl› kan›tlar bulunmaktad›r. Örne¤in biz Ay'a bakt›¤›m›zda, onun
klasik olarak hesaplanm›fl yörüngesinde olmas›n› bekledi¤imiz yerde buluruz. Do¤al olarak, biz ona bakmasak bile, zaman-mekan kavram› içinde Ay'›n mutlaka orada oldu¤unu zihnimizde tasarlar›z.
Kuantum fizi¤i ise buna hay›r der. Biz Ay'a bakmad›¤›m›zda, her ne
kadar çok küçük miktarlarda da olsa, Ay'›n olas› dalgalar› yay›l›r. Biz
ona bakt›¤›m›zda, dalga hemen söner ve dalga art›k zaman mekan
kavram› içinde olmaz. ‹dealist bir metafizik varsay›m› belirtmek daha anlafl›l›r olacakt›r: E¤er ona bakan bilinçli bir kifli bulunmuyorsa,
zaman mekan kavram› içinde hiçbir obje yoktur.17
Bu elbette bizim alg› dünyam›z için geçerlidir. Elbette d›fl
dünyada Ay'›n varl›¤› aflikard›r. Ama biz bakt›¤›m›zda ancak
Ay'›n kendi alg› dünyam›zdaki varl›¤› ile karfl›lafl›r›z.
Kuantum fizi¤ine göre maddenin varl›¤›, bir "alg›layan›n"varl›¤›na ba¤l›d›r. Dolay›s›yla, biz Ay'a bakmad›¤›m›z zaman Ay
olarak gördü¤ümüz cisimden
yay›lan dalgalar söner ve
dalga
art›k zaman-mekan
kavram› içinde var olmaz.
Kuantum fizi¤ine
göre, gözlemci olmad›¤› sürece, Ay gökyüzünde de¤ildir.
31
Kaliforniya Üniversitesi'nden nörobilimci ve psikiyatri profesörü Jeffrey
M. Schwartz ise, kuantum fizi¤inin gösterdi¤i bu gerçekle ilgili olarak The
Mind and The Brain (Zihin ve Beyin)
kitab›nda flu sat›rlara yer vermifltir:
Kuantum fizi¤indeki gözlem güçlü bir flekilde ifade edilememektedir. Klasik fizikte (Newton fizi¤i) gözlemlenen sistemler, onu gözlemleyen ve araflt›ran
yin
ve Be
Zihin
bir bilincin varl›¤›ndan ba¤›ms›z olarak bir varl›¤a sahiptir. Ancak kuantum fizi-
¤inde, yaln›zca gözlemleme sonucunda fiziksel bir niceli¤in gerçek bir de¤eri olur.18
Jeffrey M. Schwartz, çeflitli fizikçilerin konuyla ilgili yorumlar›n› ise flu flekilde özetlemifltir:
Jacob Bronowski'nin "The Ascent of Man" kitab›nda belirtti¤i gibi:
"Fizik bilimlerinin bir amac›, maddesel dünyan›n tam bir görüntüsünü vermekti. 20. yüzy›lda fizikteki en büyük baflar›lardan biri ise, bu
amac›n elde edilemez oldu¤unu kan›tlamak oldu."
Heisenberg'e göre ise, objektif gerçeklik "buhar olup uçmufltur". 1958
y›l›nda flunlar› itiraf etmifltir: "Kuantum teorisinde matematiksel olarak formüle etti¤imiz do¤an›n kanunlar›, art›k do¤rudan
parçac›klarla ilgili de¤ildir, parçac›klar
hakk›ndaki bilgimizle ilgilidir."
Bohr ise, "Fizi¤in görevinin, do¤an›n
nas›l oldu¤unu bulabilmek oldu¤unu düflünmek yanl›flt›r. Fizik, do¤a
hakk›nda bizim ne söyleyece¤imizle ilgilidir." demifltir.19
‹nsan
›n Yü
kseli
fli
32
Ülkemizde de gösterilen "What the Bleep Do We Know"
(Ne Biliyoruz ki?) belgesel filimindeki konuk fizikçilerden
Fred Alan Wolf ise bu gerçe¤i flu flekilde tan›mlam›flt›r:
Nesneleri oluflturanlar, daha fazla nesneler de¤ildir. Nesneleri oluflturanlar fikirler, kavramlar ve bilgidir.20
80 y›l süren insan zekas›n›n gerçeklefltirebilece¤i en ilginç
ve hassas deneylerden sonra kesin ve bilimsel olarak ispatlanm›fl olan kuantum fizi¤ine karfl› hiçbir karfl›t görüfl yoktur. Yap›lm›fl deneylerin getirdi¤i sonuçlara önerilebilen bir karfl›t görüfl de yoktur. Kuantum teorisi, yüzlerce farkl› yönden mümkün olan her türlü denemeye tabi tutulmufl ve bilim adamlar›n›n gelifltirdi¤i her türlü testi geçmifltir.21 Say›s›z bilim adam›na
Nobel ödülü kazand›rm›flt›r ve hala kazand›rmaktad›r. Koflulsuz olarak tek gerçek fleklinde kabul edilmifl Newton fizi¤inin
getirdi¤i en temel kavram›, mutlak madde kavram›n› ortadan
kald›rm›flt›r. Eski fizi¤in destekçileri, maddenin tek ve gerçek
varl›k oldu¤una inanan materyalistler, kuantum fizi¤inin getirdi¤i "maddesizlik" gerçe¤i karfl›s›nda gerçek bir bocalama yaflam›fllard›r. Art›k tüm fizik yasalar›n› metafizik içinde aramak zorundad›rlar. Bu büyük flok, 20. yüzy›l bafllar›nda, materyalistlere, flu an bu sat›rlarda tarif edilemeyecek kadar büyük bir flaflk›nl›k yaflatm›flt›r. Kuantum fizikçisi Bryce Dewitt ve Neill Graham bu durumu flu flekilde tarif etmektedirler:
Modern bilimin hiçbir geliflmesi, insan düflüncesi üzerinde kuantum
teorisinin ortaya ç›k›fl›ndan daha derin bir etki b›rakmam›flt›r. Yüzy›llar boyunca oluflan düflünce kal›plar›ndan ac› çeken bir kuflak öncenin fizikçileri, yeni bir metafizi¤i kucaklamak zorunda kald›lar. Bu
yeni yönlenmenin yol açt›¤› s›k›nt› günümüze kadar devam etti. Temel olarak fizikçiler ciddi bir kay›pla karfl›laflt›lar: Gerçe¤e olan
ba¤l›l›klar›.22
33
Elektronlar›n Dalga Özelli¤i ve Bilimsel Kan›t›
Atom alt› parçac›klar›n›n söz konusu ilginç özelli¤ini gösteren en önemli deney, çift yar›k deneyidir. Bu deney, ›fl›¤›n ve
elektronun dalga gibi davrand›¤›n›, ikisinin de ayn› ölçüde garip özellik gösterdi¤ini görmek için yap›lm›flt›r. Burada konuyu
daha iyi anlayabilmek için deneyin, elektron yerine kum tanecikleri ile yap›ld›¤› varsay›lm›flt›r.
Dedektör
Tespit edilen sonuç
Dedektör
Filtre
Dedektör
Polarize
›fl›k
34
Thomas Young'un
çift yar›k deneyi,
›fl›¤›n ve elektronun dalga gibi davrand›¤›n› göstermek için yap›lm›flt›r. E¤er kum tanecikleri bir kaynaktan f›rlat›l›p iki yar›ktan geçirilirse,
karfl›daki ekranda
iki eflit desen oluflacakt›r. Bunu elektronlarla denedi¤imizde yine ayn› sonucun oluflmas›n›
bekleriz. Ancak sonuç beklendi¤i gibi
o l m a m a k t a d › r.
Elektronlar, karfl›daki ekranda dalgalar›n oluflturdu¤u
gibi bir desen oluflturmaktad›r. Bu durum, maddeyi oluflturan elektronlar›n
maddesel özellik
göstermediklerinin
kan›t›d›r.
Büyük bir parçac›k kayna¤›n›, örne¤in bir kum üfleyicisini bir duvar›n karfl›s›na getirelim. Üzerinde iki tane yar›k
bulunsun. Duvar›n di¤er taraf›nda da bu iki yar›k içinden geçen
parçalar› izleyen bir ekran bulunsun. Parçac›klar, kaynaktan sal›n›r, yar›k üzerinde hareket eder ve ekrana çarparlar. Pek çok
parçac›¤›n yar›klar›n içinden geçmesini ve ekrana çarpmas›n›
izledikten sonra, ekran üzerinde iki y›¤›n fleklinde noktac›klar
olufltu¤unu görürüz. Birinci y›¤›n, ilk yar›k üzerinden gelen
parçac›klar; di¤er y›¤›n da di¤er yar›k üzerinden gelenler. Olay
bekledi¤imiz gibi geliflmifltir.
fiimdi deneyi, farkl› flekilde yapt›¤›m›z› düflünelim. Söz konusu deney ortam›n› belirli bir madde ile doldural›m, örne¤in
su. Kum tanecikleri yerine bir titreflim aleti kullanal›m. Bu alet
ortam› hareketlendirsin ve sürekli olarak tüm yönlere do¤ru su
dalgalar› olufltursun. Dalgalar, parçac›klar gibi belli bir alan
içinde s›n›rl› de¤ildir. Ortam›n tamam›n›n içine yay›labilir. Sonuç olarak, ayn› anda her iki yar›ktan da geçen dalgalar tek bir
ortam içinde yay›l›r, birbirleriyle karfl›lafl›r ve birbirlerinin hareketini engellerler. Bir dalgan›n tepe noktas› di¤eri ile karfl›lafl›nca, birbirlerinin etkisini yok eder. Dalga etkisi gider ve geriye su
yüzeyinde bir düzlük kal›r. Bu engelleme, dalgalar›n en temel
özelli¤idir.
Deney elektronlar üzerinde yap›ld›¤›nda, kum taneciklerinde oldu¤u gibi büyük miktarlarda atom y›¤›n›n›n ekrana
çarpmas› yerine, elektronlar›n birbirlerini engelledikleri gözlemlenmifltir. Bir baflka deyiflle, parçac›k olarak kabul edilen
elektronlar için beklenen olmam›flt›r. Dolay›s›yla, elektronlar
engelleme özelli¤i gösterdiklerinden dalga özelli¤i tafl›mal›,
parçac›k olmamal›d›rlar. Ama elektronlar dalga da olamazlar,
çünkü t›pk› parçac›klar gibi, ekrana aral›kl› y›¤›nlar halinde
çarpm›fllard›r. Bu durumda gözlemlerimiz, elektronlar›n
kaynaktan ç›kt›klar›nda ve ekrana ulaflt›klar›nda par-
35
çac›k olduklar›, ama bunun aras›ndaki her yerde dalga olduklar›d›r. Bu
gerçekten de çok gariptir.23
Bu deneysel kan›t, materyalizmi
ortadan kald›rm›flt›r. Materyalizme
göre her parçac›k, mutlaka uzayda
belli bir yerde nesnel bir varl›¤a sahiptir. Yine materyalizme göre, bir
elektron bir aral›k boyunca tek bir güFred Alan Wolf
zergah izlemelidir ve yönü belli olmayan dalga gibi iki aral›k aras›nda hareket etmemelidir. Ama materyalistlerin beklentileri karfl›l›ks›z kalm›flt›r.
Burada bahsetti¤imiz dalga, suda oluflan dalga gibi fiziksel
bir anlam tafl›mamaktad›r. Buradaki dalga, elektron dalgalar›d›r. Bu dalgalar, bizim fiziksel dünyam›zdaki üç boyutlu ortamda var olmamaktad›rlar.
Söz konusu dalga kavram›n› ünlü fizikçi Fred Alan Wolf flu
flekilde tarif etmektedir:
Kuantum fizikçileri bir olay›n olas›l›¤›n› belirlediklerinde, bir say›
hesaplarlar. Bu say›, kuantum dalga fonksiyonlar› ad› verilen iki matematik fonksiyonunun çarp›m›ndan ortaya ç›kar... Bu dalga fonksiyonlar› zaman ve mekan içinde hareket eden gerçek birer dalga olarak farz edilirler. Ancak asl›nda bunlar gerçek dalga de¤illerdir, tamamen hayalidirler. Bunlar, manyetik alan veya yer çekimi alan› gibi bir alan de¤illerdir. Bunlar ölçülemezler. Kütleleri veya enerjileri
yoktur. Bunlar yaln›zca bizim zihnimizde ve hayal gücümüzde var
olurlar. Yani, gözlemledi¤imiz gerçek maddesel varl›klar gibi varl›klar› yoktur...
Zaman halkalar›n› yöneten dinamik kanunlar›, bize ait bir hikayeyi
meydana getirir. Bir baflka deyiflle, bir zaman halkas› meydana getirildi¤inde, bilinçli veya bilinçsiz olarak "d›flar›da" olarak tecrübe
etti¤imiz dünya, hem kendi zihnimizde hem de nesnel olarak
paylaflt›¤›m›za inand›¤›m›z gerçeklikte meydana gelir.24
36
37
Fred Alan Wolf'a göre, elektronlarla ilgili kesin ve bilimsel olan gerçek; bildi¤imiz fiziksel veya matematiksel kavramlar içinde anlafl›lmas›n›n imkans›z oldu¤udur. Ancak bizler
zaten d›flar›daki gerçeklikle hiçbir zaman bir ba¤lant› içinde olamay›z. Kendi alg›lar›m›z› aflarak d›fl dünyan›n asl›na ulaflmam›z imkans›zd›r.
Çift yar›k deneyi, tüm atom alt› parçac›klar› ile denenebilir.
Ama sonuç hep ayn› olacakt›r. Çünkü kuantum mekani¤i, tüm
evrene hakimdir. Milyonlarca atom bir araya gelip büyük bir
nesneyi veya bir insan› meydana getirdi¤inde, söz konusu engelleme etkisinin gözlemlenme ihtimali de azal›r. Ama bunun
anlam›, kuantum mekani¤inin art›k geçersiz oldu¤u de¤ildir.
Sadece bu ifllem art›k gözlemlenememektedir. Dolay›s›yla bu
gerçek, maddenin tümü için geçerlidir. Washington Üniversitesi'nden matematikçi Thomas McFarlane'e göre kuantum mekani¤inde, günlük yaflant›m›zda karfl›m›za ç›kan büyük objeler de asl›nda nesnel olarak var olan
maddeler de¤ildirler. Farlane'e göre, nesnel olarak var olan dünyan›n görüntüsü,
sadece bir illüzyondur.25
38
Çift yar›k deneyi ile kan›tlanm›fl olan fley, elektronlar›n bildi¤imiz fiziksel ve matematiksel kavramlarla anlafl›lmas›n›n imkans›z olufludur. Ancak bizler zaten d›fl
dünyadaki gerçeklikle hiçbir zaman bir ba¤lant› içinde olamay›z. Alg›lar›m›z›n bize gösterdiklerini aflarak, d›fl dünyan›n asl›na ulaflmam›z mümkün de¤ildir.
39
Kuantum mekanikçilerinin bilimsel olarak ispat ettikleri
fley, nesnel dünyan›n yo¤unlaflt›r›lm›fl bir dalga fleklinde var
oldu¤udur. Kuantum mekanikçilerine göre insan› aldatan en
büyük problem ise bizim alg›lar›m›zla var olan dünyada, gerçekli¤i oldukça ikna edici olan detay, keskinlik ve netli¤in söz
konusu olmas›d›r. Oysa d›flar›daki dünya bize hiçbir zaman
ulaflmamaktad›r. Bizler, d›flar›daki gerçekli¤i, d›flar›da var olan
madde dünyas›n›n asl›n› hiçbir zaman göremeyiz. Bizim zihnimizde oluflan bir dünya vard›r ve bizim alg›lar›m›zla var olmas›na ra¤men bu dünya mükemmel bir netlikle oluflmaktad›r.
Günlük yaflant›m›z, d›flar›da var olan gerçeklik ile oldukça çeliflkili bir görünüm sunmaktad›r. Bu durumda karfl›m›za ç›kan
soru, fiziksel gerçeklerin mi, yoksa bizlere do¤ru ve net görünenlerin mi do¤ru kabul edilmesi gerekti¤idir. Thomas J.
McFarlane, bu soruya bir karfl›laflt›rma yap›larak cevap bulunabilece¤ini belirtmektedir.
McFarlane'e göre günümüz bilim adamlar›n›n, bu cevab›
bulmak için bundan 300 y›l öncesine gidip, Dünya'n›n düz oldu¤una inanan insanlarla karfl›laflt›¤›n› düflünebiliriz. Bilim
adamlar›, onlar›n hatas›n› düzeltmek için onlara kibarca yanl›fl
düflündüklerini, Dünya'n›n asl›nda yuvarlak oldu¤unu söylerler. Onlar ise muhtemelen, bilim adamlar›na neden böylesine
ç›lg›nca bir fikre kap›ld›klar›n› soracaklard›r. Bilim adamlar› ise
onlara, o dönemin flartlar› ve bilgisi dahilinde kendi tezlerini
kan›tlayacak tek bir delil bile getiremeyeceklerdir. Ancak onlar
günümüz insanlar›na, tüm deneyimlerine dayanarak ve bununla ilgili deliller getirerek Dünya'n›n düz oldu¤unu kendilerince
aç›klarlar. Dahas›, yeryüzünü ölçmek ve yol haritalar› yapmak
için gezegen geometrisi kavram›n› kullan›r ve günlük yaflamlar›nda bununla çeliflen hiçbir fley bulmazlar. Ayn› flekilde,
genifl bir araziye veya denize bakt›klar›nda da hiçbir e¤rilik
görmediklerini söyler ve Dünya'n›n yuvarlakl›¤›n›
40
kan›tlayan hiçbir delil bulunmad›¤›n›
iddia ederler. Bu durumda, "Dünya
yuvarlakt›r" iddias› bir aldatmaca gibi
kal›r. Bilim adamlar›, hiçbir fley kan›tlayamam›fl olarak, zaman makinelerine biner ve günümüze dönerler.26
McFarlane'e göre, dostlar›m›z›
Dünya'n›n yuvarlak oldu¤una ikna
edemememizin sebebi, elbette, Dünya ile
karfl›laflt›r›ld›¤›nda çok küçük oluflumuzdur.
Deneyimimiz co¤rafik olarak küçük bir alanda s›n›rl› kald›¤› için
Dünya, gerçekte öyle olmad›¤›
halde, düz gibi görünmektedir. Bir
baflka deyiflle, Dünya'n›n görünen düzlü¤ü asl›nda gerçek
bir düzlük de¤ildir, çünkü Dünya düz de¤ildir. Ama bu, Dünya'n›n büyüklü¤ü nedeniyle yan›lt›c› bir düzlüktür. Dünya'n›n
yuvarlak oldu¤unu kan›tlamak için, günlük deneyimlerimizin
ötesine gitmemiz gerekmektedir. Örne¤in, bir uçak ile Dünya
etraf›nda uçabilir veya bir uzay meki¤i ile uzaya ç›kabiliriz.
Ama günlük deneyimlerimizle s›n›rl› kald›¤›m›zda, düzlü¤ün
bir illüzyon oldu¤una dair hiçbir kan›t›m›z yoktur. Ayn› flekilde,
Dünya'n›n düz oldu¤una inanmamak için bir nedenimiz de
yoktur. McFarlane, verdi¤i bu örnekten sonra sözlerine flu flekilde devam eder:
E¤er insanlar geçmiflte gerçek konusunda bu derece aldanm›fllarsa,
biz flu anda aldanmad›¤›m›z› nas›l bilebiliriz? Gördü¤ümüz gibi, bizim flimdiki gerçek görüflümüzün günlük deneyimlerimizle uyumlu
olmas›, onlar› gerçek haline getirmez. Bizim deneyimlerimizin bir
s›n›r› oldu¤u için, belki de nesnel dünya fikrimiz gerçekten de bir
illüzyondur. T›pk› düz dünya fikrinin bir illüzyon olmas› gibi.27
41
Maddenin Mutlakl›¤› ‹ddias›,
Materyalizmle Birlikte Yok Olup Gitmifltir
Kuantum mekani¤inin bizlere göstermifl oldu¤u sonuç fludur: Madde, materyalistlerin iddia ettikleri gibi mutlak ve sonsuz de¤ildir. Madde ezeli veya ebedi olmad›¤› gibi çevremizde
gördü¤ümüz varl›klar da sadece birer atom y›¤›n› de¤illerdir.
Kuantum fizi¤ine göre madde, materyalistlerin hiç hesaba katmad›¤› boyutlar içinde nitelik de¤ifltirmifl ve maddenin temelinin sadece bir enerji flekli oldu¤u bilimsel olarak kan›tlanm›flt›r.
Materyalizm, kuantum fizi¤inin gösterdi¤i gerçekler ile bilimsel
anlamda kesin olarak çökmüfltür.
Paul Davies ve John Gribbin, yeni fizi¤in materyalizmi tamamen ortadan kald›rd›¤› gerçe¤ini flu flekilde özetlemektedirler:
Materyalizme hayat veren bilim olan fizi¤in ayn› zamanda materyalizmin ölümü için bir sinyal oldu¤unu söylemek do¤rudur. 20. yüzy›l boyunca yeni fizik, bir seri flafl›rt›c› geliflme ile materyalist doktrinin temellerini ortadan kald›rd›. Önce, Newton'un mekan ve zaman
konusundaki tahminlerini ortadan kald›ran görecelik kuram› geldi...
ve daha sonra kuantum teorisi geldi ve bizim madde görüntümüzü
tamamen de¤ifltirdi.28
Fizikçi Fred Alan Wolf ise, materyalizmi art›k bilim adamlar›n›n da terk etmifl olduklar›n› flu flekilde haber vermektedir:
Ço¤u bilim adam› da dahil olmak üzere pek ço¤umuz, yeni nesnel
materyalizmi kabul etmiyoruz. Kalbimizin derinliklerinde, bizden
önceki simyac›lar›n yapt›klar› gibi, tüm evrenden sorumlu olan fleyin, materyalizmden çok daha zengin bir fley oldu¤una inan›yoruz.29
Materyalizmin çöküflünün getirdi¤i sonuç nedir? ‹nsanlar›n büyük bir k›sm›n› aldatan, onlar› Allah'›n varl›¤›na
inanmaktan al›koyan en büyük sebeplerden biri maddenin
tek mutlak varl›k oldu¤una olan kesin kanaatleridir.
42
D›fl dünyay›, alg›lad›klar›n›n bir bütünü olarak kabul etmek yerine, gördükleri her fleyin mutlak gerçe¤i ile
muhataplarm›fl gibi davran›rlar. Materyalizmin sundu¤u maddenin varoluflundaki amaçs›zl›¤›, kendilerine de uygular ve dünyaya gelifl ve dünyada buStephen M. Barr
lunufl amaçlar›n›n olmad›¤›n› zannederler. Allah'›n varl›¤›n›n delillerini göremez ve inanabilmek
için Allah'›n da (Allah'› tenzih ederiz) maddesel bir varl›k olarak kendilerine gözükmesini beklerler. Varl›klar›n yarat›lmad›klar›na inan›r ve dolay›s›yla bir Yarat›c›'n›n varl›¤›n› asla kabul
etmek istemezler.
‹flte materyalizm bahanesine s›¤›n›larak yap›lmak istenen,
asl›nda Allah'›n mutlak varl›¤›n› ve Allah'›n yaratmas›n› reddetmeye çal›flmakt›r. Materyalizmin çöküflü, bu bahaneyi kesin
olarak ortadan kald›rm›fl, Allah'›n mutlak varl›¤› gerçe¤ini tüm
delilleriyle göstermifltir.
Delaware Üniversitesi Bartol Araflt›rma Enstitüsü parçac›k
fizikçisi Stephen M. Barr, bu gerçe¤i flu sözlerle ifade etmektedir:
Bilim bizi böyle bir serüvenin içine sürükledi. Silahlarla de¤il; teleskoplarla ve parçac›k h›zland›r›c›lar›yla donanm›fl ve derin matemati¤in iflaretleri ve sembolleriyle konuflan bilim, bize, çok farkl› k›y›lar› ve bize oldukça yabanc› olan fantastik yerleri getirdi. Biz evreni incelemeye devam ettikçe, yolculu¤un sonuna geldi¤imizde art›k birer
birer bize tan›d›k gelen s›n›r tafllar›n› ve en eski evimizin plan›n›
kavramaya bafllad›k. Gerçe¤i bulmaya çal›flt›¤›m›z bu yolculuk en
sonunda bizi Allah'a yöneltmektedir.30
Maddenin asl› ile muhatap oldu¤unu düflünmek yaln›zca
bir zand›r. Alg›lar›m›zla kavrayabildi¤imiz bu dünyada, buna
dair hiçbir kan›t yoktur. Bizler, yaln›zca kendi alg›lar›m›zda
var olan dünyay› görebilir, duyabiliriz. D›flar›daki
43
maddesel dünyan›n asl›na ulaflabilmemiz imkans›zd›r. Evren
ezeli ve ebedi de¤ildir, bir bafllang›c› ve bir sonu vard›r. Evrenin hiçbir noktas›nda, materyalistlerin iddia etti¤i flekilde bir
"amaçs›zl›k" hakim de¤ildir. Tüm evren ve bunun içindeki her
varl›k, bir amaç u¤runa var edilmifltir. Bunlar›n tümünün gösterdi¤i tek bir sonuç vard›r: Evrenin her noktas›nda yarat›lm›fll›k hakimdir. Yarat›lan eserler ise, çok daha üstün bir gücün, bir
Yarat›c›'n›n varl›¤›n› gösterir. O Yarat›c›, tüm alemleri sar›p kuflatm›fl olan Yüce Allah't›r.
Materyalistlerin bu gerçe¤e karfl› mücadeleleri art›k bir anlam tafl›mamaktad›r. Çünkü modern fizik, onlar›n tümüyle
aleyhlerine sonuç vermifltir.
‹nsanlar›n büyük bir k›sm›n› aldatan en büyük sebeplerden biri, maddenin tek mutlak varl›k oldu¤una kesin kanaatleridir. Bu bak›fl aç›s›yla, materyalizmin sundu¤u
maddenin var oluflundaki amaçs›zl›¤› kendilerine de uygular ve dünyaya gelifl amaçlar›n›n olmad›¤›n› zannederler. Allah'›n varl›¤›n›n delillerini göremez ve materyalizm büyüsü içinde saplan›p kal›rlar.
Oysa as›l gerçek fludur: Tüm evren ve bunun içindeki her varl›k, bir amaç u¤runa yarat›lm›flt›r. Yüce Rabbimiz olan Allah, var olan her fleyi yoktan yaratan, tüm alemleri
sar›p kuflatand›r.
Allah ayetlerinde flöyle bildirir:
Biz, bir 'oyun ve oyalanma konusu' olsun diye gö¤ü, yeri
ve ikisi aras›nda bulunanlar› yaratmad›k.
E¤er bir 'oyun ve oyalanma' edinmek isteseydik, bunu,
Kendi Kat›m›z'dan edinirdik. Yapacak olsayd›k, böyle yapard›k.
Hay›r, Biz hakk› bat›l›n üstüne f›rlat›r›z, o da onun beynini darmada¤›n eder. Bir de bakars›n ki, o, yok olup gitmifltir. (Allah'a karfl›) Nitelendiregeldiklerinizden dolay› eyvahlar size.
Göklerde ve yerde kim varsa O'nundur. O'nun yan›nda
olanlar, O'na ibadet etmekte büyüklü¤e kap›lmazlar ve
yorgunluk duymazlar. (Enbiya Suresi, 16-19)
Bir Enerji fiekli: Ifl›k
Max Planck'›n bulufluna göre ›fl›k, hem dalga hem de parçac›k özelli¤i göstermektedir. Planck'tan sonra say›s›z deney ve
gözlem, bu gerçe¤i kesin olarak ortaya ç›karm›flt›r. Bu durumda
›fl›k için flu söylenebilir: Ifl›k, dalga fleklinde hareket eden bir
enerjidir. Bu tan›m›n daha iyi anlafl›lmas› için bir baflka dalga
çeflidini, suda meydana gelen dalgalar› örnek verebiliriz. Su
dalgalar› sudan meydana gelmezler. Dalga, suda hareket eden
enerjiden meydana gelmektedir. E¤er bir havuzun bir ucundan
di¤er ucuna dalga hareket ederse, bu havuzun sa¤ taraf›ndaki
suyun, havuzun sol taraf›na geçmesi anlam›na gelmez. Su oldu¤u yerde kalm›flt›r. Hareket eden fley dalgad›r, yani enerjidir.
Banyo küveti su ile doluyken elinizi suyun içinde hareket ettirdi¤inizde dalga meydana getirirsiniz, çünkü suya enerji verirsiniz. Enerji, suda dalga fleklinde hareket eder.
Tüm dalgalar hareket eden enerjidir ve genellikle bir araç kullanarak, örne¤in suyu kullanarak hareket ederler.
47
fiüphesiz bu, gerçek bir olay›n haberidir. Allah'tan
baflka ‹lah yoktur. Ve flüphesiz Allah, üstün ve güçlü
oland›r, hüküm ve hikmet sahibidir.
(Al-i ‹mran Suresi, 62)
48
Ifl›k, dalga fleklinde
hareket eden bir
enerjidir. Ifl›k dalgalar›, su dalgalar›na
benzerler. Ancak buradaki enerji, sudaki
enerjinin aksine, hareket etmek için bir
arac›ya ihtiyaç duymaz. Boflluk içinde
hareket eder. Ifl›k
enerjisi, hiçbir maddenin olmad›¤› yerde bulunabilir.
Ifl›k dalgalar›, su dalgalar›na göre biraz daha karmafl›kt›rlar
ve hareket etmek için bir arac›ya ihtiyaç duymazlar. Boflluk içinde de hareket ederler. Ifl›k sadece bafllang›ç aflamas›nda maddeye ba¤›ml›d›r. Ifl›k, bir kere oluflturuldu¤unda, herhangi bir
maddesel eleman olmadan, ba¤›ms›z flekilde hareket edebilir.
Ifl›k enerjisi, hiçbir maddenin olmad›¤› yerde bulunabilir.31 Hem
›fl›k hem de ›s›, elektromanyetik ›fl›n›m olarak bilinen enerjinin
farkl› flekilleridir. Elektromanyetik ›fl›n›m›n tüm farkl› flekilleri,
uzayda enerji dalgalar› fleklinde hareket ederler. Bu, bir gölün
üzerine at›lan tafllar›n oluflturdu¤u dalgalara benzetilebilir. Nas›l bir göldeki dalgalar›n farkl› boylar› olabiliyorsa, elektromanyetik ›fl›n›m›n da farkl› dalga boylar› olur.
Radyo frekans› ve ölçüm cihaz›
49
Hopkins Da¤›ndaki alt› aynal›
dev gama ›fl›n› teleskobu.
Ancak elektromanyetik ›fl›n›m›n dalga boylar› aras›nda çok
büyük farklar vard›r. Baz› dalga boylar› kilometrelerce genifllikte olabilir. Baflka dalga boylar› ise, bir santimetrenin trilyonda
birinden daha ufakt›r. Bilim adamlar›, bu farkl› dalga boylar›n›
s›n›flara ay›r›rlar. Örne¤in santimetrenin trilyonda biri kadar
küçük dalga boylar›na sahip olan ›fl›nlar, gama ›fl›nlar› olarak bilinir. Bunlar çok yüksek enerji tafl›rlar. Dalga boylar› kilometrelerce genifllikte olan ›fl›nlara ise "radyo dalgalar›" ad› verilir ve
bunlar çok zay›f bir enerjiye sahiptir. Bu nedenle gama ›fl›nlar›
bizim için öldürücü iken, radyo dalgalar›n›n bize hiçbir etkisi
olmaz.
Burada dikkat edilmesi gereken nokta, dalga boylar›n›n
ola¤anüstü derecede genifl bir yelpazede da¤›lm›fl olmalar›d›r.
En k›sa dalga boyu, en uzun dalga boyundan tam 1025 kat daha
küçüktür. 1025, 1 rakam›n›n yan›na 25 tane s›f›r eklenmesiyle
oluflan bir say›d›r. 10, 000, 000, 000, 000, 000, 000, 000, 000 fleklinde yazabilece¤imiz bu say›n›n büyüklü¤ünü daha iyi kavramak için baz› karfl›laflt›rmalar yapmak yerinde olur. Örne¤in
Dünya'n›n dört milyar y›ll›k ömrü boyunca geçen saniyelerin
toplam say›s›, sadece 1017'dir. E¤er 1025 say›s›n› saymak istersek, gece gündüz hiç durmadan saymam›z ve bu ifli Dünya'n›n yafl›ndan 100 milyon kez daha uzun bir za-
50
man boyunca sürdürmemiz gerekir! E¤er 1025 tane iskambil
ka¤›d›n› üst üste dizmeye kalksak, Samanyolu galaksisinin
çok d›fl›na ç›kmam›z ve gözlemlenebilir evrenin yaklafl›k yar›s›
kadar bir mesafe gitmemiz gerekir.
Evrendeki farkl› dalga boylar›, iflte bu kadar genifl bir yelpaze içine da¤›lm›flt›r. Ama ne ilginçtir ki, bizim Güneflimiz, bu
genifl yelpazenin çok dar bir aral›¤›na s›k›flt›r›lm›flt›r. Günefl'ten
yay›lan farkl› dalga boylar›n›n % 70'i, 0.3 mikronla (bir mikron
milimetrenin binde biridir) 1.50 mikron aras›ndaki darac›k bir
s›n›r›n içindedir. Bu aral›kta üç tür ›fl›k vard›r: Görülebilir ›fl›k,
yak›n k›z›l ötesi ›fl›nlar ve biraz da yak›n mor ötesi ›fl›nlar.
Bu üç tür ›fl›k say›ca çok gibi durabilir. Ama gerçekte üçünün toplam›, elektromanyetik yelpazenin içinde tek bir birim
yer kaplamaktad›r! Bir baflka deyiflle, Günefl'in ›fl›¤›n›n tümü,
üst üste dizdi¤imiz 1025 tane iskambil ka¤›d›n›n tek bir tanesine
karfl›l›k gelmektedir. Günefl'in ›fl›nlar›n›n bu darac›k aral›¤a yerlefltirilmifl olmas›n›n önemli nedeni ise, Dünya üzerindeki yaflam› destekleyecek olan ›fl›nlar›n yaln›zca bu ›fl›nlar olufludur.
Günefl'ten bize ulaflan görülebilir
›fl›k, k›z›l ötesi ›fl›nlar ve yak›n
mor ötesi ›fl›nlar, elektromanyetik
yelpazenin içinde tek bir birim yer
kaplamaktad›r. Yani Günefl'ten bize ulaflan ›fl›k, üst üste dizilen 1025
tane iskambil ka¤›d›n›n tek bir tanesine denk gelmektedir. Dünya'daki yaflam› destekleyen yegane ›fl›nlar, yaln›zca bu ›fl›nlard›r.
51
‹nsan gözünü, görüntü verebilmek için uyaran ›fl›k ise,
genifl frekans s›ralar› aras›nda oldukça dar bir fleridi, genifllik
olarak bir *oktavdan daha az bir alan› temsil eder. Öyle ki, retinay› uyaran ›fl›klar›n dalga boylar› santimetrenin milyonda 75'i
ile 39'u aras›nda de¤iflir. Nöropsikoloji profesörü Richard L.
Gregory'e göre, "bu flekilde bak›ld›¤›nda neredeyse kör say›l›r›z."32
Bu gerçe¤i dikkate ald›¤›m›zda, d›flar›da olarak alg›lad›¤›m›z ›fl›¤›n sadece küçük bir k›sm›n› görmekte oldu¤umuzu anlar›z. Bir baflka deyiflle, retinam›z›n elde etti¤i ›fl›k ile oldukça
küçük bir frekans›n meydana getirdi¤i görüntülere sahip olabiliriz. Bunun d›fl›ndaki frekanslara ait dünya, bizim için bilinmezdir.
Peki acaba oldukça dar aral›ktaki frekanslar›n› görebildi¤imizi sand›¤›m›z ›fl›k gerçekten de d›fl dünyada bizim tan›d›¤›m›z flekilde midir?
optik sinir
lens
pupil
iris
kornea
retinal damarlar
konjoktiva
retina
koroid
sklera (göz ak›)
* Ifl›k da, t›pk› sesler gibi oktavlardan oluflur. Ifl›k oktav›, ›fl›k ›fl›nlar›n›n frekanslar›
ile belirlenir. Örne¤in, 48. oktav k›z›l ötesi ›fl›nlar, 49. oktav görünür ›fl›k ve 50. oktav
ise ultraviyole ›fl›kt›r. ‹nfroson ve ultrason titreflimlerinden, radyo dalgalar›na ve
mikrodalgalara; k›z›l ötesi, görünür ›fl›k, ultraviyole ›fl›k, gama ›fl›nlar›, solar ›fl›nlara
kadar her ›fl›k dalgas›, elektromanyetik ölçümde farkl› oktavlar› temsil ederler.
52
Ifl›¤›n özelli¤i, maddeler üzerinde gerçeklefltirdi¤i etkidir. Genellikle, madde bir dura¤anl›¤a sahiptir. Bizim her türlü itme ve çekme bask›lar›m›za direnç gösterir. Ve biz herhangi
bir fleyi itti¤imizde veya kendimize çekti¤imizde, kendi üzerimizde itme ve çekme etkilerini hissederiz. Newton buna "etki
tepki prensibi" ad›n› vermifltir. Ifl›k da, madde üzerinde etki ve
tepkide bulunur ama ›fl›k parçac›klar›n›n dura¤an bir yap›s›
yoktur. Ifl›¤›n, objeler üzerinde etki ve tepkide bulundu¤unu
görebiliriz (lazer ›fl›¤›n›n metalleri kesmesi ve zarar görmüfl retinay› tamir etmesi örneklerinde oldu¤u gibi), ama hiçbir maddenin ›fl›¤a etki ve tepkide bulundu¤unu göremeyiz. Fizikçiler,
›fl›k üzerinde etki ve tepkinin olmamas›n›, dura¤an kütlenin yoklu¤u olarak adland›r›rlar.33 Dura¤an kütle, bir yerde oldu¤u gibi duran, yani sabit bir varl›¤› olan kütledir. Ifl›k için ise dura¤anl›k söz konusu de¤ildir. O her zaman hareket halindedir.
Dolay›s›yla ›fl›k, kütlesi olmayan ve bu sebeple "madde" özelli¤i göstermeyen bir enerji fleklidir. Fred Alan Wolf, bu durumu
flu flekilde aç›klam›flt›r:
Biz ›fl›¤› gördü¤ümüzde, asl›nda hiçbir flekilde ›fl›¤› görmeyiz. Bizim
gördü¤ümüz, ›fl›¤›n madde üzerindeki etki ve tepkisinin bizim duyu organlar›m›z üzerinde gösterdi¤i etkinin sonuçlar›d›r. Biz maddeyi hareket ederken görürüz. Ifl›k, gerçekten de bu dünyan›n d›fl›nda bir fleydir...34
53
D›flar›daki Ifl›k Asl›nda Nerede?
Ifl›k, bize d›fl dünyay› görünür k›lan, d›flar›daki görüntünün oluflmas›na vesile olan
fley midir? D›flar› ç›kt›¤›n›zda etraf›n›zdaki
tüm maddesel varl›klar›n var olmas›na ama
kapkaranl›k bir odada maddenin bizim için
tamamen yok olmas›na sebep olan fley ›fl›k m›d›r? E¤er ›fl›k olmasa, etraf›m›zdaki dünya bizim için tamamen yok mu olacak?
54
55
Röntgen ›fl›nlar›ndan yararlan›larak röntgen makineleri üretilmifltir. Bunlar,
radyo dalgalar›n›n oluflturdu¤u etkiyi, görülebilen ›fl›¤a çevirirler.
Bizim alg›lad›¤›m›z d›fl dünyan›n sadece görünür ›fl›¤›n
varl›¤›yla varl›k buldu¤u iddias›, yaln›zca bizim zann›m›zd›r.
Asl›nda d›fl dünyada ›fl›k yoktur, zifiri bir karanl›k hakimdir. Ne
lambalar, ne araba farlar›, ne de Günefl gerçekte bizim bildi¤imiz anlamda bir ›fl›k saçmaz. Ifl›k, insanlar›n beyinlerinde sadece bir alg› olarak oluflur ve yaflad›klar› dünyay› ayd›nlat›r.
Bunun teknik aç›klamas› fludur: Günefl ve di¤er ›fl›k kaynaklar›, farkl› dalga boylar›nda elektromanyetik parçac›klar (fotonlar) saçarlar. Bu parçac›klar, yap›lar›n›n öngördü¤ü flekilde
evrene yay›l›r. Örne¤in birçok radyoaktif parçac›k vücudumuzun içinden geçip gider. Onlar› ancak kurflun levhalar durdurabilir. Bu parçac›klar›n baz›lar› o denli a¤›r ve o kadar büyük
miktarda enerji yüklüdürler ki, ço¤u zaman çarpt›klar› molekülü parçalayarak yollar›na pek sapmadan devam ederler. Bu,
radyasyonun kansere yol açmas›n›n alt›nda yatan nedendir. Daha güçsüz bir tür radyasyon olan röntgen ›fl›nlar›ndan yararlan›larak röntgen makineleri üretilmifltir. Bu makinelerin yapt›¤›
ifl, radyo dalgalar›n›n oluflturdu¤u etkiyi "görülebilen ›fl›¤a" çevirmek, yani gözlerimiz taraf›ndan alg›lanabilir hale getirmektir. Yani ›fl›k, göz taraf›ndan alg›land›¤› ve beyin taraf›ndan yorumland›¤› sürece var olur. D›flar›da ise bildi¤imiz manada bir ›fl›¤›n varl›¤›, bir ayd›nl›k söz konusu de¤ildir.
56
Radyo dalgalar›, parçac›k içermedikleri için çarp›flma
an›nda insana zarar vermezler. Bu dalgalar hiçbir duyumuz
taraf›ndan alg›lanamaz, ancak evlerimizdeki radyolar bunlar›
kulaklar›m›z taraf›ndan duyulabilir ses dalgalar›na çevirir. Radyoda bir yay›n yokken duyulan h›fl›rt›, asl›nda Günefl ve tüm
y›ld›zlar taraf›ndan evrenin bafllang›c›ndan bu yana yay›lan
kozmik fon radyasyonunun "sesidir". Burada "ses" kelimesi ile
kastedilen, bu dalgalar›n radyolar›m›z taraf›ndan ifllenerek kulaklar›m›z taraf›ndan duyulabilir hale getirilmesi ve bunun ard›ndan beynimizde oluflturduklar› alg›d›r. Yani, gerçekte bizim
için var olmayan, fiziksel anlamda da maddesel varl›¤› olmayan
dalgalar, radyo taraf›ndan kula¤›n duydu¤u ve beynin yorumlad›¤› bir flekle dönüfltürülür.
Ayn› durum televizyon için de geçerlidir. Bizim için gerçekte görünür olmayan çeflitli ›fl›k dalgalar›, televizyon taraf›ndan
yorumlanarak, bizim alg›layabilece¤imiz flekle dönüfltürülür.
Radyo dalgalar› normal flartlarda duyular›m›z›n hiçbiri taraf›ndan alg›lanmazlar.
Radyolar, bunlar› kulaklar›m›z taraf›ndan duyulabilir
ses dalgalar›na çevirirler.
57
"Ifl›k" dedi¤imiz alg›ya kaynakl›k eden fotonlar ise çok
daha hafif parçac›klard›r ve ço¤unlukla ilk çarpt›klar› atomdan sekerler. Üstelik bunu yaparken çarpt›klar› yere pek bir zarar da vermezler. Frekanslar›, yani titreflim h›zlar› nedeniyle daha fazla enerji yüklü olan mor ötesi (ultraviyole) ›fl›nlar›, cildimize nüfuz edebilir ve bazen genetik flifremizde bozulmalara
neden olabilir. Belli saatlerde günefl ›fl›¤›na çok fazla maruz kalman›n kansere neden olabilmesi bundand›r.
Frekanslar› gere¤i k›z›l ötesi (enfraruj) olarak adland›r›lan
fotonlar ise çarpt›klar› yüzeyde enerjilerinin bir k›sm›n› b›rak›rlar ve buradaki atomlar›n titreflim h›z›n›, yani ›s›s›n› art›r›rlar.
Bu yönleriyle k›z›l ötesi ›fl›nlar, ›s› ›fl›nlar› olarak da adland›r›l›r.
Akkor haline gelmifl bir kömür sobas› veya bir elektrik sobas›
bol miktarda k›z›l ötesi ›fl›n yayar. Bu ›fl›nlar cildimiz taraf›ndan
s›cakl›k hissi olarak alg›lan›r. Gerçekte d›flar›da "s›cakl›k" diye
bir fley de yoktur. S›cakl›k dedi¤imiz fley, ›fl›k dalgalar›n›n meyFrekanslar› nedeniyle daha fazla enerji yüklü olan
mor ötesi ›fl›nlar, cilde nüfuz edebilir ve bazen
genetik flifrede bozulmalara sebep olabilir.
58
dana getirdikleri enerjiden ibarettir.
S›cakl›¤› alg›layan›n, hissedenin varl›¤› olmaks›z›n, "s›cak" diye bir fleyin
varl›¤›n› iddia etmek imkans›zd›r.
Fotonlar›n bir k›sm› da vard›r ki
frekanslar› mor ötesi ve k›z›l ötesi ›fl›nlar›n aras›nda kalm›flt›r. Bunlar gözümüzün arkas›ndaki retina
tabakas›na düfltü¤ünde buradaki hücreler taraf›ndan elektrik
sinyaline çevrilirler. Biz de gerçekte fiziksel birer parçac›k olan
fotonlar› "›fl›k" olarak alg›lar›z. E¤er gözümüzdeki hücreler fotonlar› "›s› parçac›klar›" olarak alg›lasalard›, o zaman bizim için
›fl›k, renk ve karanl›k olarak adland›rd›¤›m›z kavramlar hiçbir
zaman olmayacak, cisimlere bakt›¤›m›zda onlar›n sadece "s›cak" veya "so¤uk" olduklar›n› hissedecektik. Bir baflka deyiflle
d›flar›daki dünyan›n varl›k flekli, bizim duyular›m›z›n onu alg›lama flekline ba¤l›d›r. D›flar›da ›s› ve ›fl›k yoktur. Çevremiz, çeflitli frekanslarda ve dalga fleklinde dolafl›p duran parçac›klarla
çevrilmifltir. Bunlar› bizim için "görülür ve hissedilir hale getiren fley", yaln›zca beynimizdeki alg› merkezleridir.
Gerçekte d›flar›da
›s› ve ›fl›k yoktur.
Çeflitli frekanslarda dolafl›p duran parçac›klar›
görülür ve hissedilir hale getiren
ise beynimizdeki
alg› merkezidir.
59
Gözümüzün retina tabakas›na düflen fotonlar, buradaki
alg› hücreleri taraf›ndan elektrik ak›m›na dönüfltürülürler. Bu
elektrik ak›m› sinirler taraf›ndan beyindeki görme merkezine
tafl›n›r. Beyindeki görme merkezi bu elektrik ak›mlar›n› yorumlayarak bir görüntü oluflturur. Fizik kitaplar›nda ›fl›¤›n bu özelli¤i flöyle ifade edilmektedir:
Ifl›k kelimesi fiziksel veya objektif bir manada, elektromanyetik dalgalarla veya fotonlarla ilgili olarak kullan›ld›. Ayn› kelime psikolojik
bir manada elektromanyetik dalgalar ve fotonlar, göz retinas›na
çarpt›¤› vakit insanda uyanan hisle ilgili olarak da kullan›lmaktad›r.
Ifl›k kelimesinin hem objektif hem de subjektif kavramlar›n› birlikte
ifade edelim: Ifl›k, bir insan gözünde, retinan›n uyar›lmas›ndan do¤an görme etkileriyle varl›¤›n› gösteren bir enerji fleklidir.35
D›flar›da var oldu¤unu zannetti¤imiz canl› ve ›fl›kl› dünya,
d›flar›da maddesel bir varl›¤› olan ama bu varl›¤›n asl›n› bizim
hiçbir flekilde göremedi¤imiz, bizde alg› olarak meydana gelen
bir hayaldir asl›nda. Güneflli bir günde seyretti¤imiz deniz
manzaras› gerçekte tümüyle bir karanl›ktan ibarettir. Orada hiçbir ›fl›lt›, denizin parlakl›¤›, havan›n netli¤i ve güneflin göz al›c›
›fl›klar› yoktur. Bize ait bu canl› ve ›fl›kl› görüntüyü alg›lamam›z› sa¤layan fley, yaln›zca beynimize iletilen elektrik sinyalleridir.
Ifl›k; beynimizde meydana gelen bir alg› olmas›n›n d›fl›nda, d›flar›da da yaln›zca bir enerji flekli olarak vard›r. Dolay›s›yla,
maddenin varl›k sebebi olarak düflünülen ›fl›k, bizim için yaln›zca bir hayalden ibarettir.
Bu gerçe¤e bakt›¤›m›zda ilginç bir sonuca var›r›z: Asl›nda
gözümüzün "görme" gibi bir özelli¤i yoktur. Göz, sadece fotonlar› elektrik sinyaline çeviren bir ara birimdir. ‹drak etme kabiliyetine sahip de¤ildir. Çevremizi sard›¤›n› düflündü¤ümüz
p›r›l p›r›l dünyay› seyreden göz de¤ildir. Ifl›k veya renk hissi
gözde oluflmaz. Bu konu, görme ile ilgili önümüzdeki bölümlerde detayl› anlat›lacakt›r.
60
D›flar›da var oldu¤unu zannetti¤imiz canl› ve ›fl›kl› dünya, bizde alg›
olarak meydana gelen bir hayaldir asl›nda. Güneflli bir
günde seyretti¤imiz deniz manzaras›, yaln›zca beynimize iletilen
elektrik sinyallerinin oluflturdu¤u bir
görüntüdür. Bu görüntünün d›flar›daki asl›na
hiçbir zaman ulaflamay›z.
61
63
Renkler Yaln›zca Beynimizde mi?
Ifl›k sadece beynimizde oluflan bir alg›dan ibarettir. Dolay›s›yla, kayna¤› ›fl›k olan ve tüm yaflam›m›z› çevrelemifl olan
renkler de, beynin yorumundan baflka bir fley de¤ildir.
Her bir frekanstaki fotonlara renk ad› verilir. Fotonun titreflim boyutuna göre renkleri birbirinden ay›rt
ederiz. Yani, k›rm›z› bizim için farkl› titreflim boyutunun, sar› ise baflka bir titreflim boyutunun meydana
getirdi¤i renklerdir. Ka¤›t beyazd›r, çünkü her frekans› yans›t›r ve bunlar›n bileflimi beyaz› meydana
getirir. Yaprak yeflildir, çünkü yaln›zca yeflil renk hissi
veren frekanslardaki fotonlar› yans›t›r, geri kalanlar›
emer. Cam saydamd›r, çünkü fotonlar hemen hemen
hiçbir engelle karfl›laflmadan cam›n içinden geçerek bize
ulaflabilirler. Siyah bir kumafl, tüm fotonlar› so¤urdu¤u
için geriye hiçbir fley yans›maz. Yani buradan gözümüze fotonlar ulaflmaz, biz de onu karanl›k yani siyah olarak alg›lar›z.
Ayna görüntüyü kopyalar, çünkü yans›tma yüzeyi pürüzsüzdür ve gelen ›fl›nlar çarp›p
sektikleri anda birbirlerine olan paralellikleri hemen hemen hiç bozulmaz.
64
Rengin alg›lanmas› gözün retina tabakas›ndaki koni hücrelerinde bafllar. Retinada, ›fl›¤›n belli dalga
boyuna tepki veren üç
ana koni hücre grubu
vard›r. Bu hücre gruplar›n›n birincisi k›rm›z›, ikincisi mavi, üçüncüsü ise yeflil ›fl›¤a
hassast›r. Bu üç farkl› koni hücresinin farkl› oranlarda uyar›lmalar› sonucunda milyonlarca farkl› renk tonu ortaya ç›kar. Ancak,
›fl›¤›n koni hücrelerine ulaflmas› renklerin oluflmas› için yeterli
de¤ildir. John Hopkins Üniversitesi T›p Fakültesi'nden araflt›rmac› Jeremy Nathans, gözdeki hücrelerin renkleri oluflturmad›¤›n› flöyle belirtir:
Bir koni hücresinin tek yapabildi¤i, ›fl›¤› yakalay›p onun yo¤unlu¤u
hakk›nda bilgi vermektir. Renk hakk›nda size hiçbir fley söylemez.36
Koni hücreleri alg›lad›klar› bu renk bilgilerini, sahip olduklar› pigmentler sayesinde elektrik sinyallerine dönüfltürürler.
Bu hücrelere ba¤l› olan sinir hücreleri de elektrik sinyallerini beyindeki özel bir bölgeye iletirler. ‹flte hayat›m›z boyunca gördü¤ümüz rengarenk dünyam›z›n olufltu¤u yer beyindeki bu özel
bölgedir.
65
optik sinir
çubuk hücreler
koni hücreler
Renk ilk olarak gözün retina tabakas›nda alg›lan›r. Retinadaki üç ana koni hücre buradaki farkl› dalga boylar›na tepki verir. Koni hücrelerinin farkl› oranlarda uyar›lmalar› sonucunda milyonlarca farkl› renk tonu ortaya ç›kar. Koni hücrelerinde elektrik
sinyallerine dönüfltürülen bu renkler, optik sinire iletilir. Bunun sonucunda karfl›m›zdaki rengarenk dünya oluflur. Ancak asl›nda, beynin bu bölümünde hiç renk
yoktur. Renkli dünya bizim yaln›zca alg›lad›¤›m›z fleydir.
Peki beynin bu bölümünde hiç renk var m›d›r?
Beynin bu özel bölgesi, t›pk› beynin di¤er bölgeleri gibi
kapkaranl›kt›r. Orada hiçbir ›fl›k, hiçbir renk yoktur. Beynin bu
bölgesinde k›rm›z›, yeflil, sar› renk yoktur. Beyaz yoktur. Rengarenk çiçekli bahçeler, gözümüzü kamaflt›ran günefl ›fl›¤›n›n hiçbir yans›mas› yoktur. Masmavi gökyüzü, yemyeflil a¤açlar yoktur. Kafatas›n›n içi zifiri karanl›kt›r. Gözlerimizden içeriye do¤ru ›fl›¤›n girdi¤ini zannederiz. Oysa, ne gözlerimizin d›fl›nda, ne
de gözlerimizin arkas›nda ›fl›ktan eser yoktur.
Renklerin oluflumu, nesnelerin ›fl›¤› yans›tma özelliklerinden kaynaklanmaktad›r. D›fl dünyada ›fl›k olmad›¤›na göre,
renklerin varl›¤› da söz konusu de¤ildir. O halde "d›flar›da" olarak kabul etti¤imiz renkli dünya nerededir? Bu renkli dünya, ne
d›flar›dan bize do¤rudan ulaflabilir, ne de beynimizin içinde
oluflur. Renkli dünya, bizim alg›lad›¤›m›z fleydir. Biz öyle yorumlad›¤›m›z için bu flekildedir.
66
Cambridge Üniversitesi matematik ve teorik fizik bölümünden Peter Russell bu durumu flu flekilde tarif eder:
"D›flar›daki" dünyan›n, bizim tecrübe etti¤imizden oldukça farkl› oldu¤u gerçe¤i pek çok kifliyi flafl›rtmaktad›r. Yeflil renkle ilgili deneyimlerimizi de¤erlendirin. Fiziksel dünyada belirli bir frekansta ›fl›k
vard›r ama ›fl›¤›n kendisi yeflil de¤ildir. Gözden beyne iletilen elektrik impulslar› da yeflil de¤ildir. Orada hiçbir renk yoktur. Gördü¤ümüz yeflil renk, bu ›fl›k frekans›na cevap veren zihinde görülen bir
niteliktir. Zihnin yaln›zca nesnel deneyimi olarak var olur.37 (vurgu
orijinaline aittir.)
Renkler, t›pk› ›fl›k gibi, beynin yorumu ile ortaya ç›kar. Görüntümüzde var olan ayd›nl›k ve renkli dünya, yaln›zca bizim
bu flekilde alg›lad›¤›m›z radyasyon türlerinin oluflturdu¤u bir
dünyad›r.* Yorum tamamen bize aittir. Bristol Üniversitesi fahri
nöropsikoloji profesörü Richard L. Gregory, Eye and Brain (Göz
ve Beyin) isimli kitab›nda bu gerçe¤i flöyle özetlemifltir:
Ifl›k, kelimenin tam anlam›yla renkli de¤ildir. Ifl›k, parlakl›k ve renk
alg›lar›n› verir. Ama bunu, ancak uygun bir göz ve sinir sistemi ile
baflarabilir.38
Gözde oluflacak bir hasar veya yap›sal bir farkl›l›k, gelen
fotonlar› farkl› elektrik sinyallerine dönüfltürecek ve beyindeki
görme merkezi ayn› özellikte dahi olsa, göz taraf›ndan ifllenen
sinyaller, ayn› cismin çok farkl› flekillerde alg›lanmas›na neden
olacakt›r. Renk körleriyle normal görenlerin belli renkleri çok
farkl› alg›lamalar› ve yorumlamalar› bundand›r.
Bütün bu aç›klamalar›n ortaya ç›kard›¤› gerçek ise fludur:
"D›flar›s›" olarak alg›lad›¤›m›z mekan, karanl›kt›r. Asl›nda karanl›k kavram› da aldat›c› olabilir. Orada hiçbir renk yoktur. C›v›l c›v›l renklerle bize sunulmufl olan üç boyutlu, ayd›nl›k
* Tüm ›fl›k dalgalar› elektromanyetik radyasyondan oluflur. Baz›lar›n›n zararl›,
baz›lar›n›n zarars›z olmas›n›n nedeni ise sahip olduklar› dalga boylar›d›r.
67
Bizim "d›flar›s›" olarak alg›lad›¤›m›z mekanda asl›nda hiç
renk yoktur. Bizim
›fl›k ve renk olarak
yorumlad›¤›m›z foton hareketleri, zifiri
karanl›k bir ortamda
gerçekleflen fiziksel
olaylardan baflka bir
fley de¤ildir.
dünya tümüyle yan›lt›c›d›r. Bizim ›fl›k veya renk olarak yorumlad›¤›m›z foton hareketleri, zifiri karanl›k bir ortamda gerçekleflen fiziksel olaylardan baflka bir fley de¤ildir. Göz de dahil olmak üzere tüm vücudumuz ve üç boyutlu, rengarenk bir mekan
olarak gördü¤ümüz tüm maddi alem, bu bofllu¤un içinde yer
al›r. Bunu bizim gördü¤ümüz flekilde yorumlayan, yaln›zca beyindir. Ama iflin ilginç yan›, tüm bunlar› alg›layan gözün ve
tüm bunlar› yorumlayan beynin de zifiri karanl›k olufludur. Ifl›k
ve renk, onu yorumlayan beynin içinde de de¤ildir.
Bilinç ve beyin konusunda say›s›z çal›flmas› bulunan
Tufts Üniversitesi felsefe profesörü Daniel C. Dennett, bu
gerçe¤i flu flekilde özetlemektedir:
68
Ortak kan›ya göre bilim, renkleri fiziksel dünyadan kald›rm›fl ve yerine sadece renksiz, farkl› dalga boylar›ndaki elektromanyetik ›fl›nlar› b›rakm›flt›r.39
Dennett, bir baflka kitab›nda, renklerin meydana gelifli hakk›nda ise flunlar› söylemektedir:
Dünyada renk yoktur; renk sadece bakan›n gözünde ve beyninde
oluflur. Nesneler ›fl›¤›n farkl› dalga
boylar›n› yans›t›rlar, ancak bu ›fl›k
dalgalar›n›n rengi yoktur.40
Renk, kiflinin d›flar›daki ›fl›¤›
alg›lama biçimi ile ilgili oldu¤una göre, bizim alg›lad›¤›m›z dünyan›n, baflkalar› için
de ayn› olup olmad›¤›n› bilmemize imkan yoktur. Bir
baflkas›n›n k›rm›z› olarak
gördü¤ü rengin bizim için
de ayn› k›rm›z› oldu¤unu
hiçbir zaman bilemeyiz.
"Rengarenk" kavram›, belki bizim için milyonlarca
farkl› rengin bir arada oluflu ile ifade etti¤imiz
bir kavr a m d › r.
Renk, kiflinin alg›lama biçimi
ile ilgili oldu¤una göre, bizim
alg›lad›¤›m›z dünyan›n, baflkalar› için de ayn› olup olmad›¤›n› bilmemize imkan yoktur. Birisi için k›rm›z› olan bir
nesne, belki de bir baflkas› için
farkl› renktedir. Onun k›rm›z›
alg›s› ile kendimizinkini k›yaslamam›z olanaks›zd›r.
Ama bir baflkas›, çok daha s›n›rl› say›da renk netli¤i ve çeflitlili¤i görüyor ve bunu yine "rengarenk" olarak yorumluyor olabilir. Bizim alg›m›z ile, bizimle birlikte ayn› nesneye bakan karfl›m›zdaki kiflinin alg›s›n› karfl›laflt›rma imkan›m›z yoktur. Biz,
ayn› fleye bakt›¤›m›z› zannederiz. Ama belki de bizim ve karfl›m›zdaki kiflinin alg›lad›¤› fley, birbirinden son derece farkl›d›r.
D›fl dünyay› alg›lay›fl fleklimiz, befl duyumuzla s›n›rl› oldu¤una
göre, mavinin karfl›m›zdaki kifli için de ayn› mavi, kahvenin tad›n›n karfl›m›zdaki kifli için de ayn› tat oldu¤unu hiçbir zaman
bilemez ve bunu tarif edemeyiz.
Renk körlü¤ü, renklerin yaln›zca beynimizde olufltu¤unun
önemli delillerindendir. Bilindi¤i gibi gözdeki retinada oluflan
küçük bir farkl›l›k renk körlü¤üne sebep olur. Bu durumdaki
birçok insan, yeflil ile k›rm›z›y› birbirinden ay›rt edemez. Bizim
için yeflil olan bir fley, onlar›n dünyas›nda tamamen farkl› renktedir. Bunun tek sebebi, renk kavram›n› farkl› alg›l›yor oluflumuzdur. Bizim "yeflil" oldu¤undan emin oldu¤umuz bir fleyi,
70
karfl› taraf›n "gri" olarak görüyor olmas›, onun yan›ld›¤›n›
göstermez. Hangisinin do¤ru alg› oldu¤unu hiçbir zaman bilemeyiz. Çünkü her ikisi de alg›d›r ve bunun gerçekli¤ini test
etme ve karfl›laflt›rabilme imkan›m›z yoktur. Yeflil alg›s› da, gri
alg›s› da kiflilerin kendi deneyimleridir ve bu kiflisel deneyimlerin gerçekli¤i o kiflinin yorumuna kalm›flt›r.
Burada varmam›z gereken sonuç fludur: Varl›klara yükledi¤imiz tüm nitelikler, "d›fl dünyadaki as›llar›na" de¤il beynimizdeki görüntülerine aittir. Bizler hiçbir zaman alg›lar›m›z›
afl›p, d›flar›ya ulaflamayaca¤›m›z için maddelerin ya da renklerin gerçek varl›¤›n› da göremeyiz. Ünlü düflünür Berkeley de bu
gerçe¤e flu sözleriyle dikkat çekmektedir:
K›saca, ayn› fleyler, ayn› zamanda baz›lar› için k›rm›z›, baz›lar› için
s›cak baflkalar› için tam tersi olabiliyorsa, bu demektir ki biz yan›lsamalar›n etkisindeyiz ve 'fleyler' ancak bizim zihnimizde vard›r...41
Avustralya'n›n Adelaide Üniversitesi'nde görev yapan Oxford Üniversitesi'nden Gerard O'Brien, bir radyo konuflmas›nda
bu konuyla ilgili flunlar› söylemektedir:
D›fl dünyaya bakt›¤›m›zda nesneleri renkli olarak görüyoruz ve bu
renklerin de gerçekte tüm gördü¤ümüz nesnelere ait oldu¤unu düflünüyoruz. Ama flu anda, bunun bu flekilde olup olmad›¤› ile ilgili
oldukça ilginç bir soru söz konusu. Birçok felsefeci bizim gördü¤ümüz renklerin, bu renklerin özelliklerinin gerçekte dünyan›n içimizde meydana gelen temsili görüntüsünün özellikleri oldu¤unu iddia
ediyorlar. Buna göre dünyan›n kendisine ait böyle renkler bulunmuyor. Bu nedenle bizim zihinlerimizin d›fl›nda olan, bizim yaflad›klar›m›zdan ba¤›ms›z olan dünya asl›nda renksiz... Sözün gelifli, siz elmaya bakmad›¤›n›z zaman yine k›rm›z›
renkte mi?
71
Düflündü¤ümüz zaman dünyan›n bizim gördü¤ümüzü düflündü¤ümüz
renkte oldu¤unu sanmak asl›nda bizim
flovence yaklafl›m›m›z. Çünkü art›k bu
gezegeni paylaflt›¤›m›z di¤er canl›lar›n
farkl› renk sistemleri oldu¤unu ve baz›
durumlarda renkler aras›nda bizden daha az ay›r›m yapt›klar›n› ve bunun sonu‹nsan gözünden bak›ld›¤›nda çiçeklerin görünümü.
cunda dünyay› gerçekte bizim gördü¤ümüzden farkl› renklerde alg›lad›klar› görüflünü biliyoruz. Bu nedenle biz dünyay› belirli renklerde görüyoruz, fakat belki
de hayvanlar farkl› renk grubu içinde görüyorlar. Neden flimdi bizim gördü¤ümüzün do¤ru oldu¤unu düflünelim?
Dünyan›n gerçekte sahip oldu¤u renklerin bizim gördüklerimiz oldu¤unu nereden bilebiliriz? Belki de bunlar sadece,
bizim ve yeryüzündeki hayvanlar›n oluflturdu¤u görüntülerin özüne iliflkin dün-
Ayn› çiçekleri ar›lar böyle görüyor.
yay› kodlaman›n iki farkl› yolu.42
O'Brien'›n konuyla ilgili tespiti, gerçekten de "d›flar›daki
gerçekli¤in" nas›l bir fley oldu¤unu sorgulama bak›m›ndan
önemlidir. Bizim d›fl›m›zdaki di¤er canl›lar›n da d›flar›da ›fl›k
gördüklerine veya renkleri bizim gibi alg›lad›klar›na dair hiçbir
delil yoktur. Bizim kanaatimizin en do¤ru oldu¤unu gösteren
bir bilimsel delile de ulaflmam›z mümkün de¤ildir. Bu durumda d›fl dünya ile ilgili yaln›zca zanlar›m›z ve tahminlerimiz söz
konusudur. Çünkü d›fl dünyay› bildi¤imiz flekilde alg›lamam›z, sahip oldu¤umuz befl duyuya ba¤l›d›r.
72
D›fl Dünyay› Tan›tan 5 Duyu
E¤er bildi¤imiz her fley kendi zihnimizde görülen duyusal görüntülerse, bizim alg›lar›m›z›n d›fl›nda bir fiziksel gerçeklik oldu¤unu nereden bilebiliriz? Bu yaln›zca bir tahmin de¤il midir? Benim cevab›m: Evet'tir. Bu bir tahmindir; ama yine de en inand›r›c› oland›r.43
Peter Russell
D›fl dünya dedi¤imiz fley, atomlar›n birbirleriyle yapt›klar›
elektron al›flveriflinden, radyo dalgalar›n›n havada sürükleniflinden, hava moleküllerinin titrefliminden ibarettir. Peki, bir
nesneyi nesne haline getiren atomlar ve moleküller ve radyo
dalgalar›n› meydana getiren enerji kaynaklar› acaba gerçekte
var m›d›r? Bunlar›n varl›¤›n› bizlere kan›tlayan nedir? Meydana getirdikleri maddesel varl›klar m›; gördü¤ümüz, koklad›¤›m›z, hissetti¤imiz cisimler mi; yoksa duydu¤umuz veya izledi¤imiz radyo dalgalar› m›? Yoksa befl duyumuzdan bizlere ulaflan elektrik sinyalleri mi? Bu elektrik sinyalleri ortadan kalkt›¤›nda ne olacak? D›fl dünya yok mu olacak?
D›fl dünya ile ilgili her türlü bilgi ve niteli¤i, ancak duyu organlar›m›z arac›l›¤›yla ö¤reniriz. Duyu organlar›m›z vas›tas›yla gelen elektrik sinyalleri kesildi¤inde,
d›flar›da var olan dünya, "yaln›zca bizim için" yok olacakt›r.
73
D›fl dünya, yo¤unlaflt›r›lm›fl bir dalga flekli olarak vard›r.
Ancak bizim alg›lad›¤›m›z dünya, d›fl dünyan›n asl› de¤ildir.
Dolay›s›yla, bize ulaflan elektrik sinyalleri ortadan kalkt›¤›nda,
bizim için d›fl dünya gerçekten de yok olacakt›r. Çünkü d›fl dünya ile ilgili her türlü bilgi ve niteli¤i, ancak duyu organlar›m›z
arac›l›¤›yla ö¤reniriz. Bize d›fl dünya ile ilgili verilen bilgi, yaln›zca duyu organlar›m›z›n bize iletti¤i flekildedir. Bize ulaflan
bu bilgiler, bir dizi ifllem sonucunda elektrik sinyaline dönüfltürülür ve bu sinyaller beynimizin ilgili noktalar›nda yorumlan›r.
Dolay›s›yla içti¤imiz bir içecek, seyretti¤imiz bir film, koklad›¤›m›z bir çiçek beynimizin bu yorumunun bir sonucudur.
Ancak burada flu gerçe¤i tekrar hat›rlatmakta fayda vard›r:
Beynimizde gerçekte ne renkler, ne sesler, ne de görüntüler vard›r. Beynimizde var olan fley sadece elektrik sinyalleridir. Karfl›m›zda seyretti¤imizi zannetti¤imiz uçsuz bucaks›z manzara,
bakmaya doyamad›¤›m›z rengarenk bir çiçek, yüksek sesli mü-
74
zik, tad›na hayran kald›¤›m›z mükemmel bir yemek asl›nda
yaln›zca beynimize ulaflan elektrik sinyallerinden ibarettir. Bu,
kuflkusuz d›fl dünyan›n yoklu¤u anlam›na gelmemektedir. Duyu organlar›m›zdan beynimize iletilen elektrik sinyallerinin kesilmesi, d›flar›da var olan dünyay› ortadan kald›rmayacakt›r.
Böyle bir durumda d›fl dünya, "sadece bizim için" yok olacakt›r.
Çünkü, bize ait d›fl dünya, yaln›zca elektrik sinyallerinin beynimizde yorumlanmas›ndan ibarettir.
Mapping The Mind (Zihnin Haritas›n› Ç›karmak) isimli kitab›nda bilim yazar› Rita Carter, dünyay› nas›l alg›lad›¤›m›z› flöyle aç›klar:
Her bir duyu organ› kendine uygun uyar›ya cevap verecek flekilde
yarat›lm›flt›r. Bu uyar›lar ise, moleküller, dalgalar veya titreflimler
fleklindedir. Tüm bu çeflitliliklerine ra¤men duyu organlar› te-
75
melde ayn› görevi görürler: Kendilerine özgü uyar›lar› elektrik sinyallerine dönüfltürürler. Bir uyar› ise sadece bir uyar›d›r. K›rm›z›
renk de¤ildir veya Beethoven'›n Beflinci Senfonisi'nin ilk notas› de¤ildir, sadece bir elektrik enerjisidir. Asl›nda, bir duyuyu di¤erlerinden farkl› hale getirmek yerine, duyu organlar› hepsini benzer hale,
yani elektrik sinyallerine dönüfltürürler.
Öyle ise, tüm duyulara iliflkin uyar›lar, birbirinden tamamen farks›z
bir formda beyne, elektrik ak›mlar› fleklinde girerler ve buradaki sinir hücrelerini uyar›rlar. Tüm olan budur. Bu elektrik sinyallerini
tekrar ›fl›k dalgalar›na veya moleküllere dönüfltüren bir geri dönüflüm sistemi yoktur. Bir elektrik ak›m›n›n görüntüye ve bir di¤erinin
kokuya dönüflmesi ise, bu elektrik ak›m›n›n hangi sinir hücrelerini
etkiledi¤ine ba¤l›d›r.44
Bu, gerçekten de son derece flafl›rt›c› ve önemli bir konudur.
Dünya hakk›nda ald›¤›m›z tüm hisler, görüntüler, tatlar, sesler,
asl›nda ayn› malzemeden, elektrik sinyallerinden meydana gelmektedir. Elektrik sinyallerini bizim için anlaml› hale getiren,
76
onlar› lezzetli bir yiyecek, güzel bir manzara, hareketli bir
müzik flekline dönüfltüren ise bu elektrik sinyallerinin beynimizde etkileflti¤i bölgedir. Ama onu hisseden ve alg›layan varl›k baflkad›r. Beyin ve elektrik sinyalleri, bir yeme¤in tad›n›, bir
çiçe¤in rengini ve kokusunu hissedip ondan zevk alamaz. Materyalist bilim adamlar›n›n fark edemedikleri fley, alg›lay›p hissedenin, beyinden farkl› bir fley, yani "ruh" oldu¤udur.
Kaliforniya Üniversitesi'nden nörobilimci ve psikiyatri
profesörü Jeffrey M. Schwartz, alg›n›n beyinden ba¤›ms›z meydana geldi¤i gerçe¤ini flu sözlerle aç›klamaktad›r:
Her bilinç durumu, muhtemelen tek ve eflsiz olan belli bir hisse sahiptir. Bir hamburgeri ›s›rd›¤›n›zda edindi¤iniz deneyim, bir bifte¤i
çi¤nemekten farkl›d›r. Her türlü tat deneyimi, bir Chopin etüdünü
dinlemekten veya flimflekli bir f›rt›nay› seyretmekten veya bir içece¤in kokusundan farkl›d›r. Görsel kortekste k›rm›z›n›n olufltu¤u yerin belirlenmesi, bizim k›rm›z›y› alg›lamam›z veya k›rm›z› alg›s›n›n
neden Alfredo yeme¤inin tad›ndan veya (Beethoven'in eseri) "für
Elise"yi dinlemekten farkl› oldu¤unu aç›klamaktan uzakt›r... En de-
77
tayl› MR'lar bile alg›laman›n veya fark etmenin fiziksel kaynaklar›
d›fl›nda bir fley vermemektedir. Bunun nas›l bir duygu oldu¤unu
aç›klaman›n yan›na bile yaklaflamamaktad›r. Kiflinin birincil olarak
k›rm›z›y› alg›lamas› konusunu aç›klayamamaktad›r. Bunun farkl› insanlar için de ayn› oldu¤unu nereden bilebiliriz? Neden beyin mekanizmalar› üzerinde çal›flmak, hatta moleküler seviyede çal›flmak, bu
sorulara hiçbir flekilde bir cevap sa¤layamamaktad›r?45
Peter Russell ise, bu gerçe¤i flu flekilde aç›klam›flt›r:
Ne zaman fiziksel görünüm ayr›nt›lar›n› araflt›rmaya kalksak, hep
elimiz bofl dönüyoruz. Fiziksel ile ilgili olarak edindi¤imiz her fikir
yanl›fl ç›k›yor. Maddecilik fikri gözlerimizin önünde buharlafl›p
gidiyor. Ama maddesel dünyaya olan inanc›m›z gitgide köklefliyor
– bizim deneyimlerimizle sürekli olarak takviye oluyor – öyle ki,
bunlar›n fiziksel bir temeli olmas› gerekti¤ine dair zann›m›za s›k› s›k›ya yap›fl›yoruz. Dünya'n›n tüm evrenin merkezinde oldu¤u zann›ndan hiçbir zaman flüphe etmeyen ortaça¤ astronomlar› gibi, d›fl
dünyan›n fiziksel bir kökeni oldu¤u zann›m›z› hiçbir zaman sorgulam›yoruz. Gerçekten de, bunun yan›t›n›n do¤ruca bize bak›yor olabilece¤ini fark etti¤imde oldukça flafl›rd›m. Belki de d›flar›da gerçekten de hiçbir fley yok. Yani, hiçbir "fley". Fiziksel görünüm diye bir
fley yok. Belki de her fleyin sadece beyinsel bir görünümü var.46
Beyin üzerine yap›lan çal›flmalar, alg›layan›n kim oldu¤una dair sorulara hiçbir zaman cevap vermeyecektir. Çünkü bilim adamlar›n›n beyinde arad›klar› fley, asl›nda insan›n fiziksel
bedeninden farkl›, kendi benli¤inde var olan fleydir.
Stanford Üniversitesi nöropsikoloji profesörü Karl Pribram
bilim ve felsefe dünyas›nda, alg›y› hissedenin kim oldu¤u ile ilgili bu önemli aray›fla flöyle dikkat çekmifltir:
Yunanl›lardan beri, filozoflar "makinenin içindeki hayalet", "küçük
insan›n içindeki küçük insan", vb. üzerine düflünüp durmufllard›.
"Ben" – yani beyni kullanan varl›k- nerededir? As›l bilmeyi gerçek-
78
Beynin içinde, olup bitenleri izleyen bir küçük
insan yoktur. Beyin üzerine yap›lan çal›flmalar,
alg›layan›n kim oldu¤u sorusuna hiçbir zaman
cevap vermeyecektir. Çünkü alg›layan, insan›n
fiziksel benli¤inden ba¤›ms›z olan "ruh"tur.
lefltiren kim? Assisili Aziz Francis'in de söylemifl oldu¤u gibi: "Arad›¤›m›z fley bakan›n ne oldu¤udur."47
fiuur, yaln›zca Allah'›n insana verdi¤i ruhun sahip oldu¤u
bir özelliktir. ‹nsan sahip oldu¤u ruh ile düflünüp alg›layan, karar al›p yorum yapabilen bir varl›k haline gelir. Sahip oldu¤u bilinç ve ak›l, bu ruhun insana kazand›rd›¤› özelliklerdir. Allah
ayetinde flöyle buyurur:
Böylece sana emrimizden bir ruh vahyettik. Sen, kitap nedir, iman nedir bilmiyordun. Ancak Biz onu bir nur k›ld›k;
onunla kullar›m›zdan dilediklerimizi hidayete erdiririz.
fiüphesiz sen, dosdo¤ru olan bir yola yöneltip-iletiyorsun.
(fiura Suresi, 52)
Bu konu ilerleyen bölümlerde detayl› olarak aç›klanacakt›r.
79
Beynin ‹çindeki Manzaray› Seyreden Kim?
Bir cisimden gelen ›fl›k, retina üzerine düfler ve daha sonra ifllem görmesi için beyinde otuz kadar farkl› görme merkezine iletilir. Göz merce¤inden geçen ›fl›k, gözün arka taraf›ndaki
a¤ tabakan›n üzerine bafl afla¤› ve iki boyutlu bir görüntü b›rak›r. A¤ tabakadaki çubuk ve koni hücreler, baz› kimyasal ifllemlerden sonra bu görüntüyü elektriksel ak›ma dönüfltürür. Bu
elektriksel ak›mlar, göz sinirleri arac›l›¤› ile beynin arka k›sm›nda yer alan görme merkezine götürülür. Beyin ise bu gelen sinyali anlaml› ve üç boyutlu görüntüler haline getirir. Craig Hamilton'un belirtti¤i gibi, "bu flimdiye dek hiç kimsenin tatmin
edici bir çözüme ulaflt›ramad›¤› bir problemdir. Fakat yine de
bizim anlamam›z gereken, gözlerinizin her biri resmin farkl› bir
k›sm›n› görür ve beyniniz ise bunu bir bütün haline getirir".48
Göz merce¤inden geçen ›fl›k, gözün arka taraf›ndaki a¤ tabakan›n üzerine bafl
afla¤› ve iki boyutlu bir görüntü b›rak›r. A¤ tabakadaki çubuk ve koni hücreler,
bu görüntüyü elektriksel ak›ma dönüfltürür. Bu ak›mlar, beynin arka k›sm›ndaki
görme merkezine götürülür. Beyin ise, bu gelen sinyali anlaml› ve üç boyutlu görüntüler haline getirir.
80
Yap›lan bu tan›mlar, oldukça genel anlamda gözün nas›l gördü¤ünü tarif etmektedir. Gözler, bize d›fl dünyadaki, asl›n›
hiçbir zaman bilemeyece¤imiz bir görüntünün oluflum safhalar›n›n ilk aflamas›n› temsil ederler. D›flar›da var olan dünya, gözden geçen ›fl›k sayesinde, elektrik sinyalleri yoluyla, içimizde,
beynimizin oldukça küçük bir noktas›nda var olur. Bafl›m›z›
kald›r›p etraf›m›za flöyle bir bakt›¤›m›zda gördü¤ümüz görüntü uçsuz bucaks›z da olsa, asl›nda beynimizin içindeki bu küçük
noktada oluflur. Bu uçsuz bucaks›z görüntünün asl›n›n, gördü¤ümüz görüntüye benzeyip benzemedi¤ini ise hiçbir zaman bilemeyiz.
Cambridge Üniversitesi matematik ve teorik fizik bölümünden Peter Russell, bu gerçe¤i flu flekilde özetler:
Bir a¤aca bakt›¤›mda, do¤rudan a¤ac› görüyormuflum gibi gelir.
Ama bilim, tamamen farkl› bir fleyin gerçekleflti¤ini söylemektedir.
Gözden giren ›fl›k retinada kimyasal reaksiyonlar› tetikler, bunlar
beyne giden sinir lifleri boyunca hareket eden elektrokimyasal impulslar meydana getirirler. Beyin ald›¤› verileri analiz eder ve sonra
d›flar›da var olan fleye dair kendi görüntüsünü meydana getirir. Daha sonra ben, a¤aç görüntüsünü görürüm. Ama benim as›l gördü¤üm a¤ac›n kendisi de¤ildir, sadece zihnimde oluflan görüntüsüdür.
Bu, tecrübe etti¤im her fley için geçerlidir. Bildi¤imiz, alg›lad›¤›m›z
ve hayal etti¤imiz her fley, her renk, ses, duygu, her düflünce, her his
zihinde meydana gelen bir flekildir. Bunlar›n tümü zihnin kendi flekillendirmesidir.49
Tüm bunlar, bizi önemli bir gerçe¤e götürmektedir: Biz hayat›m›z boyunca, dünyay› bizim d›fl›m›zda zannederiz. Oysa
dünya, her fleyiyle bizim içimizdedir. Bizler, d›fl›m›zda zannetti¤imiz dünyay› asl›nda beynimizin içindeki küçücük bir noktada görürüz.
81
D›flar›daki dünyan›n asl›n› do¤rudan göremedi¤imize
ve her fley beyinde oluflan bir alg› oldu¤una göre, acaba gören gerçekten "göz"müdür?
Bizler, hayat›m›z boyunca tüm d›fl dünyay› gözlerimizle
gördü¤ümüzü zannederiz. Oysa gözün görme ifllevini gerçeklefltirmesi için yap›lan bilimsel tan›m, görenin göz olmad›¤›n›
anlatmaktad›r. Gözler ve gözlere ait olan milyonlarca sinir hücresi, sadece görme olay›n›n gerçekleflmesi için beyne mesaj ileten kablo görevine sahiptirler. Retina, kendi üzerine düflen ›fl›k
parçac›klar›n› alg›lar ve bunlar› elektrik sinyaline dönüfltürerek
beyne iletir. Yani burada söz konusu olan; havadan gelen ›fl›k
dalgalar›, ya¤, protein ve sudan oluflmufl retina ve iletilen elektrik sinyalleridir. Beyinde; bahçede kofluflan çocuklar, mavi bulutsuz bir gökyüzü, denizi yararak yüzen gemiler yoktur. Var
olan fley, sadece elektrik sinyalleridir.
Peki beynimizde tüm bu alg›lar›n olufltu¤u, görüntülerin
canland›¤›, seslerin duyuldu¤u, kokular›n olufltu¤u bir yer var
m›d›r? Beyni dikkatlice inceleyecek olsak, birbiriyle etkileflim
82
Beyinde bahçede kofluflan çocuklar,
mavi bulutsuz gökyüzü, denizi yararak yüzen gemiler yoktur. Var olan
fley, sadece elektrik sinyalleridir.
83
içindeki nöronlar ve
bunlar›n aras›ndaki kimyasal ve elektriksel ba¤lant›larla karfl›lafl›r›z. Ama
beynin hiçbir yerinde
renklerin, flekillerin, yaz›lar›n ve d›fl dünyaya ait di¤er fleylerin görüntülerini
bulamay›z. Beynin hiçbir
Beyin
yerinde, yapraklar› hareket eden yeflil bir a¤aç,
al›flverifl yapan kalabal›k,
evler, arabalar, mobilyalar
yoktur. Beynin hiçbir yerinde bize gülümseyen bir
dostumuz, annemiz veya
babam›z yoktur. Okumakta oldu¤unuz bu kitab›n
görüntüsü, beynin hiçbir
yerinde bulunmamaktaNöronlar
d›r. K›sacas›, etraf›m›zda
gördü¤ümüzü zannetti¤imiz dünya, ne d›flar›da ne de beyindedir.
Görüntünün beyinde oldu¤unu iddia eden bilim adamlar›n›n flu soruya cevap vermeleri gerekmektedir. E¤er beyinde bir
görüntü meydana geliyorsa, bu durumda bu görüntüyü izleyen
kimdir?
Kaliforniya Üniversitesi, Psikoloji Bölümü ve Nörobilim
Program› profesörü ve Beyin ve Alg›lama Merkezi Baflkan›
Vilayanur S. Ramachandran, Phantoms in the Brain (Beynin
Aldan›fllar›) isimli kitab›nda bu durumu flu flekilde aç›klam›flt›r:
84
Elinde tuttu¤u bardaktaki içece¤e bakt›. "Göz küremin içine bu barda¤›n ters bir görüntüsü düflüyor. Aç›k ve koyu renkli görüntülerin
hareketleri retinam›n üzerindeki fotoreseptörleri aktiflefltiriyor ve
flekiller, bir yol boyunca –bu yol optik sinirdir- tek tek pikseller halinde aktar›l›yor. Beynimin içindeki ekranda da görüntüleniyor. Bu
barda¤› da aynen bu flekilde görmüyor muyum? Elbette, beynimin
tekrar görüntüyü çevirip düzeltmesi gerekiyor."
Onun fotoreseptörler ve optik hususundaki bilgileri etkileyici olsa
da, beynin içinde bir yerlerde görüntülerin izlendi¤i bir ekran oldu¤u fleklindeki aç›klamas›nda ciddi bir mant›k hatas› vard›r. Çünkü
e¤er iç nöronlara ba¤l› bir ekranda barda¤›n görüntüsünü izleyebiliyor olsayd›n›z, beyninizin içinde bunu görmesi için bir baflka küçük
insana ihtiyaç duyard›n›z. Bu da problemi çözmeyecektir, çünkü bu
kez onun kafas›n›n içinde görüntüyü izleyebilmesi için daha da küçük bir insana ihtiyaç duyacakt›n›z ve bu böylece sonsuza dek devam edecekti. Sonuç olarak ise idrak sorusunun gerçek cevab›n› bulamadan hiç bitmeyen gözler, görüntüler ve küçük insanlar ile bafla
ç›kman›z gerekecekti.50
Ramachandran'›n burada de¤inmekte oldu¤u nokta son
derece önemlidir. Beynin içinde görüntü oldu¤unu varsayd›¤›m›zda, bu görüntüyü beynin içinde izleyen bir kiflinin varl›¤›
gerekecektir. Beyinlerin içinde görüntüler, görüntüleri izleyen
küçük insanlar ve onlar›n beyinlerindeki görüntüyü izleyen küçük insanlar kesintisiz olarak devam edecektir. (Detayl› bilgi
için bkz. Kuledeki Küçük Adam, Harun Yahya, Araflt›rma Yay›nc›l›k) Beynin içindeki görüntüyü izleyen bir varl›k olmad›¤›na göre, beynin içindeki görüntü iddias› gerçek d›fl› ve mant›ks›zd›r.
Beynin içi kapkaranl›kt›r, ›fl›ks›zd›r, sessizdir. Beynin içinde
renkler, birbirinden güzel görüntülü çiçekler, s›cakl›k hissi veren mangal atefli ve c›v›l c›v›l öten kufllar yoktur.
O halde beynin içinde oluflan fley nedir? Ramachandran,
bunun teknik aç›klamas›n› flu flekilde yapar:
85
... idrak konusunu anlamak için ilk ad›m beyindeki görüntüler fikrinden kurtulmak ve nesneler ile olaylar›n d›fl dünyadaki temsili tarifleri üzerinde düflünmektir. Bu sayfada yaz›l› olan paragraflar gibi
bir paragraf, temsili tarif ifadesini çok iyi aç›klayabilecek bir örnektir. E¤er Çin'deki arkadafl›n›za dairenizin nas›l göründü¤ünü anlatmak isteseydiniz, dairenizi Çin'e nakletmeniz gerekmeyecektir. Tek
yapman›z gereken dairenizi tan›mlayan bir mektup yazmakt›r. Fakat
mektubunuzdaki kelimeleri ya da paragraflar› meydana getiren mürekkep hiçbir flekilde fiziksel anlamda odan›za benzerlik göstermez.
Mektup, sizin dairenizin temsili bir tarifidir.
Beyindeki temsili tarifin anlam› nedir? Elbette mürekkep damlalar›
de¤il, fakat sinir iletilerinin dilinden söz edilmektedir. ‹nsan beyninde görüntülerin ifllenmesi için çok say›da alan bulunmaktad›r, bunlar›n her biri görüntüden belirli türde bilgileri almakta uzmanlaflm›fl
karmafl›k nöron a¤›ndan oluflur. Her bir nesne, bu alanlar›n içerisinde sadece o nesneye ait bir dizi faaliyeti harekete geçirir. Örne¤in bir
kaleme, kitaba ya da bir insan yüzüne bakt›¤›n›zda her durum için
farkl› bir sinirsel faaliyet flekli tetiklenir ve sizin neye bakt›¤›n›zla ilgili daha üst beyin merkezlerini "bilgilendirir." Bu faaliyetlerin biçimi, aynen ka¤›d›n üzerindeki mürekkep damlalar›n›n sizin odan›z›
temsil veya sembolize etmesi gibi, görsel nesneleri temsil eder ya da
sembolize eder. Görsel süreçleri anlamaya çal›flan biz bilim adamlaakson
Bir kitaba, kaleme ya da bir insana bakt›¤›m›zda, her durum için farkl› bir sinirsel faaliyet harekete geçer. Bakt›¤›m›z fleyle ilgili olarak üst beyin merkezleri bilgilendirilir.
Ancak burada gerçekleflen say›s›z kimyasal ifllem, tek bafl›na görmeyi aç›klamaz. Çünkü, beynin içinde görüntüleri
izleyen bir küçük adam yoktur. D›fl
dünyay› izleyen, gören ve bundan bir
anlam ç›karan, insana ait ruhtur.
86
sinaptik
son k›s›m
r› için hedefimiz beynin bu sembolik tarifleri oluflturmak için kulland›¤› flifreyi çözmektir, t›pk› bir flifre çözücünün yabanc› bir metni deflifre etmeye çal›flmas› gibi...51
Fakat tek bafl›na bu haritan›n varl›¤› görmeyi aç›klayamaz çünkü
beynin içinde önceden de belirtti¤im gibi primer görme korteksinin
üzerinde gösterilenleri izleyen küçük bir insan yoktur.52
Richard L. Gregory ise, bunu flu flekilde tan›mlar:
Gözlerin, beyinde, nesnelerin alg›lar›ndan oluflan bir görüntü oluflturduklar› düflüncesinin cazibesinden kaç›nmak önemlidir. Beyinde
görüntü fikri, bütün bunlar› görecek bir iç gözün de bulunmas›n› beraberinde getirir. Ama bu da, bu görüntüyü görebilecek bir baflka gözün bulunmas›n› baflka görüntüler için baflka gözleri vs. gerektirecektir. Bu ise hiçbir sonuca ulaflmadan sonsuza kadar bu flekilde devam eder.53
sinaptik
keseler
nöro iletici
sinaptik
a¤›z
reseptör
hücre
iyon
kanal›
dendrit
mitokondri
presinaptik
zar
potsinaptik
kese
sinaptik
keseler
presinaptik zar
postsinaptik zar
sinaptik a¤›z
87
Iowa Üniversitesi Nöroloji Departman› profesörü ve baflkan› Antonio Damasio, "oldukça dürüst bir flekilde flunu söyleyebilirim; bilincin ilk problemi, nas›l 'beyinde bir film' oluflturabildi¤imizdir,"54 aç›klamas›n› yaparken, bilim adamlar›n›n bu
konu ile ilgili içinde bulunduklar› açmaz› aç›kça itiraf etmektedir. Aç›kt›r ki, 21. yüzy›l bilimi, "Gören kim?" sorusunu cevaps›z b›rakmaktad›r. Bilim adamlar›, beynin içinde bir izleyicinin
oldu¤u varsay›m›n› kuflkusuz terk etmifllerdir. Ama bu durum,
beyinde oluflan görüntü kavram›n› bilim adamlar› aç›s›ndan daha büyük bir problem haline getirmifltir. Beynin içindeki tek bir nokta, bize, say›s›z detaya sahip olan, mükemmel netlikte ve kusursuz ayr›nt›lar tafl›yan
bir dünya sunmaktad›r. Hem de kesintisiz olarak. Bunun teknik ve bilimsel aç›klamas› budur. Peki acaba oluflan "görüntü" nerededir?
Oxford Üniversitesi'nden psikolog yazar Susan Blackmore, flu yorumu yapar:
* Crick, "gözlerimizin önünde gördü¤ü-
müz dünyan›n canl› görüntüsü"nün
ba¤lant›lar›n› bulmak istedi¤ini söylüyor. Damasio ise bunu "beynin
içindeki sinema" olarak adland›r›yor. Ama e¤er görsel dünya büyük
bir illüzyon ise, bu durumda bu kifliler arad›klar› fleyi hiçbir zaman
bulamayacaklar, çünkü ne beynin
içindeki sinema ne de canl› görüntü
beyinde bulunmamaktad›r. Bunlar da
illüzyonun bir parças›d›r.55
* DNA sarmal›n›n keflfi ile Nobel ödülü alan
‹ngiliz biyokimyac›.
88
Bakt›¤›m›z nesnenin,
d›fl dünyadaki gerçek
halini gördü¤ümüzden
emin oluruz. Oysa biz, o
nesnenin hiçbir zaman
asl›na ulaflamay›z. Gördü¤ümüz fley, t›pk› yanda yere yap›lm›fl bu üç
boyutlu resimde oldu¤u
gibi yaln›zca bir illüzyondur.
Zihnimizin
üretti¤i fleydir. Ancak
biz, bunlar›n gerçekli¤inden, d›flar›daki as›l
görüntüleri ile muhatap
oldu¤umuzdan hiçbir
zaman flüphe duymay›z.
Susan Blackmore'a göre muhatap oldu¤umuz her fley, yaln›zca bir illüzyondur. Asl›nda illüzyon tan›m› burada ortaya ç›kan durumu tam olarak aç›klayamamaktad›r. ‹llüzyon, zihnimizde meydana gelen olaylar› fiziksel gerçeklerle karfl›laflt›rd›¤›m›zda ortaya ç›kan bir durumdur. Ancak burada insan, d›flar›daki dünya ile yani karfl›laflt›rma yapabilece¤i bir fiziksel gerçeklikle muhatap de¤ildir. Bunlar›n tümü, zihnin üretti¤i fleylerdir ve zihin, d›flar›daki gerçekli¤i hiçbir zaman görememekte, duyamamakta, hissedememektedir. Bunlar yaln›zca bize ait
gerçeklerdir. Bu durumda burada gerçekleflen durumu illüzyon de¤il, daha çok hayal olarak tan›mlamak daha do¤ru olacakt›r.
89
Sahip oldu¤umuz dünya, sadece bizim alg›lar›m›zda
oluflur. Bu dünyay› bizim gördü¤ümüz gibi gören, bize ait alg›lar› hissedip alg›layan, bizim dünyam›za flahit olan hiç kimse
yoktur. Gördüklerimiz, beynimizin de bir parças› de¤ildir. Beyin de sahip oldu¤umuz bu hayali görüntüye aittir. Bizim alg›lar›m›z; bize seyrettirilen, bizim için var edilmifl bir dünyay›
olufltururlar. D›flar›da gerçek, maddesel bir dünya vard›r ama
insan buna hiçbir zaman ulaflamamaktad›r. Kuantum fizi¤inin
kafliflerinden Erwin Shrödinger'in belirtti¤i gibi, "her kiflinin
dünya görüntüsü, kendi zihninin oluflturdu¤u kavramd›r ve
daima öyle kalacakt›r. Bu dünya görüntüsünün, baflka bir varl›¤a sahip oldu¤u hiçbir zaman kan›tlanamaz".56
Gözümüzün önünde zannetti¤imiz bir nesneye, örne¤in
bir kitaba bakarak edindi¤imiz deneyimi, onu sadece düflünerek de edinebilmemiz bu gerçe¤in önemli delillerindendir. Beynin içinde, gerçekte var olmayan bir varl›¤›n görüntüsünü elde
etmekteyiz. Washington Üniversitesi'nden psikolog Michael
Posner ve nörolog Marcus Raichle, beynin bu ola¤anüstü mekanizmas› için flu sözleri söylemektedirler:
Gözlerinizi aç›n, bir manzara hiç çaba göstermeden sizin görüntünüzü doldurmaktad›r; gözlerinizi kapat›n ve o manzaray› düflünün. Bu
flekilde o manzaran›n bir görüntüsünü
ça¤›rabilirsiniz, kesinlikle sizin gözlerinizle gördü¤ünüz manzara kadar canl›, kesintisiz ya da eksiksiz de¤ildir. Fakat hala man-
90
zaran›n temel özelliklerine sahip olan niteliktedir. Her iki durumda
da manzaran›n bir görüntüsü zihinde oluflmaktad›r. Gerçek görsel
deneyimlerle oluflan görüntü, hayal edilen bir görüntüden ay›rt edilebilmesi bak›m›ndan "alg›" olarak adland›r›lmaktad›r. Alg› retinaya
çarpan ve daha sonra beyinde ifllemden geçirilecek olan sinyalleri
gönderen ›fl›¤›n ürünü olarak oluflmaktad›r. Fakat bu sinyalleri göndermek için hiçbir ›fl›k retinaya çarpmad›¤›nda bir görüntüyü nas›l oluflturabilmekteyiz?57
Bir nesneyi, bu nesnenin asl› yokken zihnimizde var eden
fley, asl›n›n var oldu¤unu zannetti¤imizde onu zihnimizde var
eden mekanizma ile ayn›d›r. Dolay›s›yla, d›fl dünya olarak gördü¤ümüz görüntülerin varl›¤›, yaln›zca bir yan›lsama, bir hayaldir. Gördü¤ümüz her fley, karfl›m›zdaki renkli dünya, dostlar›m›z, çevremizdeki insanlar, hatta kendi bedenimiz bu hayalin
bir parças›d›r. Tüm bunlar›n kayna¤› sand›¤›m›z fley, yani d›fl
dünyan›n asl›, bizler için daima bir bilinmez olarak kalacakt›r.
Bu gölge dünya; çal›flt›¤›m›z ifl yerini, evimizi, çevremizdeki insanlar›, arabam›z›, yedi¤imiz yeme¤i, seyretti¤imiz filmi,
k›sacas› yaflant›m›zdaki her fleyi kapsar. Evimize girdi¤imizde,
gerçek evimizden içeri girdi¤imize dair bir his duyar›z. Oysa
gerçek evimizin, ona t›pat›p benzeyen, hatta görüntü oldu¤una
dahi ihtimal vermedi¤imiz bir kopyas›n› zihnimizde izleriz.
Evin içinde karfl›laflt›¤›m›z herkesin görüntüsünü yine zihnimizde seyrederiz. Bütün hayat›m›z, beynimizin içindeki küçük
bir mekanda geçer.
Bu konu üzerinde araflt›rma yapan nörolog ve psikologlar›n birço¤u, buraya kadarki sonuca rahatça ulafl›rlar. Ama "alg›layan›n kim" oldu¤u sorusunun cevab›n› vermekten genellikle
uzak dururlar. Beyinde küçük insanlar arar, tüm bunlar› alg›layan bir maddesel varl›¤› bulmaya çal›fl›rlar. Bunu kitaplar, makaleler, konferanslar boyunca tart›fl›r, konuyu çözememifl di¤er bilim adamlar›n› örnek gösterir ve iflin içinden ç›ka-
91
mad›klar›n› iddia ederler. Oysa tüm teknik ve
bilimsel gerçeklerin aç›kça gösterdi¤i sonuç,
bütün bunlar› alg›layan, gören ve hissedenin, insan›n sahip oldu¤u ruh oldu¤udur. Bilim adamlar›n›n beyinde arad›klar› fley, yani "gören varl›k"
ruhtur. Bizim "d›fl dünya" olarak kabul etti¤imiz
yaflama ait her fley, bu ruha izlettirilen görüntülerden ibarettir. Bu gerçek, baz› bilim adamlar›n›n
yüceli¤ine inand›klar› materyalizmi ortadan kald›rmaktad›r. Her fleyin maddesel varl›klardan
ibaret oldu¤unu iddia eden materyalistler için ruhun varl›¤›, kesin olarak kabul edilemezdir. ‹flte
bu nedenle, "alg›layan›n kim" oldu¤u sorusu, materyalistler için daima cevaps›z kalacakt›r.
‹nsana sahip oldu¤u ruhu veren Allah't›r. Bu
ruha iflittiren, izlettiren, hissettiren Allah't›r. Mükemmel netlikte, kusursuz detayl› ve ola¤anüstü
canl›l›kta bir dünyay› bizler için yaln›zca hayal
olarak yaratan, ruha tüm bunlar› yafl›yormufl hissi veren, her fleyi yoktan var eden Yüce Allah't›r.
Allah, ayetlerinde bu gerçe¤i insanlara haber vermifltir:
‹flte gayb› da, müflahede edilebileni de bilen, üstün ve güçlü olan, esirgeyen O'dur.
Ki O, yaratt›¤› her fleyi en güzel yapan ve insan› yaratmaya bir çamurdan bafllayand›r.
Sonra onun soyunu bir özden (sülale'den),
basbaya¤› bir sudan yapm›flt›r.
Sonra onu 'düzeltip bir biçime soktu' ve ona
Ruhundan üfledi. Sizin için de kulak, gözler ve gönüller var etti. Ne az flükrediyorsunuz? (Secde Suresi, 6-9)
92
93
Sesler Yaln›zca Beynimizde Vard›r
Duyma iflleminin sistemi, görme ile ayn›d›r. Ses olarak
bize ulaflan bilgiler, t›pk› görüntüde oldu¤u gibi yaln›zca elektrik sinyalleridir. D›fl kulak, çevredeki ses dalgalar›n› kulak kepçesi ile toplay›p orta kula¤a iletir. Orta kulak, ses titreflimlerini
güçlendirerek iç kula¤a aktar›r. ‹ç kulak ise, bu titreflimleri sesin
yo¤unlu¤una ve s›kl›¤›na göre elektrik sinyallerine dönüfltürerek beyne gönderir. Beyinde bu mesajlar, söz konusu sinyallerin
iflleme konulup yorumland›¤› duyma merkezine iletilir. Böylece duyma ifllemi gerçekleflir.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta
vard›r: T›pk› görüntüler gibi, sesler de beynimizin d›fl›nda bir
yerlerde de¤ildir. Özellikle insan bilinci konusundaki çal›flmalar› ile tan›nan Cambridge Üniversitesi matematik ve teorik fizik
bölümünden Peter Russell bu durumu flu flekilde aç›klar:
Piskopos Berkeley bizim alg›lar›m›z d›fl›nda hiçbir fleyin olmad›¤›n›
savunurken, bunu, e¤er onu duyacak hiç kimse yoksa, devrilen bir
a¤aç ses ç›kar›r m› tart›flmas› takip etti. O dönemlerde sesin havada
nas›l iletildi¤ine veya kula¤›n ya da beynin nas›l ifllev gösterdi¤ine
dair hiçbir fley bilinmiyordu. Günümüzde burada devreye giren ifllemler hakk›nda çok daha fazla fley biliyoruz ve bunun cevab› aç›kça "hay›r"d›r. Fiziksel gerçeklikte hiçbir ses yoktur, yaln›zca havada
bas›nç dalgalar› vard›r. Ses yaln›zca, bir alg›lay›c›n›n onu tecrübe etmesi ile var olur –bu alg›lay›c› ya insand›r, ya bir geyik veya bir kufl
ya da bir kar›nca.58 (vurgu orijinaline aittir.)
D›flar›daki ses, bizim için, ancak biz onu alg›lad›¤›m›z sürece vard›r. Ancak, burada belirtilmesi gereken önemli bir nokta daha vard›r: T›pk› görüntüler gibi sesler de beynimizin içinde de¤ildirler. Beyinde var olan fley, yine sadece elektrik sinyalleridir. "Gerçek" olarak alg›lad›¤›m›z her türlü ses, beynimizin içindeki bu elektrik sinyallerinin bir ürünüdür. Bir
94
D›flar›dan gelen sesler, d›fl ve orta kulak taraf›ndan iç kula¤a do¤ru ilerleyen s›v›
dalgalara dönüfltürülür. Bu dalgalar, bir dizi ifllemden sonra elektrik sinyalleri
halinde beyne iletilir ve beynimizde ses olarak alg›lan›r. Dolay›s›yla d›flar›daki
ses, bizim için yaln›zca onu alg›lad›¤›m›z sürece vard›r. Duydu¤umuz her fley,
beynimizin içindeki bu elektrik sinyallerinin bir ürünüdür.
Ses dalgalar›
Koklea
Tek bir notadan
gelen kompleks
ses dalgas›
Timpanik zar Üzengi
Koklean›n yay›lan
görüntüsü
Koklean›n kesiti
‹flitme
siniri
lifleri
Tüy hücreleri
Zardaki hareketin
Ana zar göreceli geniflli¤i
Motor
korteks
Farkl› frekanslara ayarlanm›fl farkl› nöronlarda sonlanan iflitme sinir lifleri
‹flitme
korteksi
Yatay kesit
düzlemi
‹flitme
korteksi
Talamus
Beyincik
95
Beyin sap›
dostumuzla sohbet ederken, onun üç boyutlu görüntüsünü
beynimizde mükemmel flekilde alg›lar; ondan gelen sesi de,
söz konusu derinlik hissini onaylar flekilde duyar›z. Dostumuz
uzakta ise, sesin uzaktan geldi¤inden emin oluruz. Oysa bu ses,
ne uzakta ne de yak›ndad›r. Yaln›zca elektrik sinyali olarak vard›r. Bir baflka deyiflle bu ses, beynimizin içinde de de¤ildir. Beynimizin içinde derin bir sessizlik hakimdir. Ne kadar kalabal›k
ve gürültülü bir ortam›n içinde olursak olal›m, beynimizin içinde hiç ses yoktur. Elektrik sinyallerinin iletti¤i uyar›lar, bize d›flar›da kalabal›k ve gürültülü bir dünyan›n var oldu¤u bilgisini
verir. Oysa ne d›flar›daki bu kalabal›k ve gürültülü dünyaya
ulaflabilir, ne de onlar› beynimizin içinde oluflturabiliriz. Ses, bizim alg›lad›¤›m›z bir fleydir.
Peter Russell, bu gerçe¤i flu flekilde aç›klamaktad›r:
Bir keman›n müzi¤ini duyuyorum, ama duydu¤um ses zihnimde
ortaya ç›kan bir nitelik. Bunun gibi bir ses d›fl dünyada yoktur, sadece titreflen hava molekülleri vard›r."59
Dolay›s›yla sesleri iflitirken de, görüntü ile ilgili olarak yaflad›¤›m›z ayn› yan›lg›ya düfleriz. Seslerin d›fl dünyadan geldi¤ini zannederiz. Oysa bizim alg›lad›¤›m›z sesler, bizim için
meydana getirilmifl gölge dünyan›n bir parças›d›r. T›pk› bu
dünyaya ait görüntüler, tatlar, kokular ve hisler gibi, sesler de
bize ait bu alg› dünyas›n›n bir k›sm›n› oluflturur. D›fl dünyada
var oldu¤unu düflündü¤ümüz kalabal›k ortam›n gürültüsü, bize seslenen arkadafl›m›z›n sesi ve dinledi¤imiz müzik, yaln›zca
bize ait bu alg› dünyas›nda oluflur. Tüm bunlar›n d›flar›daki gerçeklik ile mutab›k olup olmad›¤›n› bilmemize imkan yoktur.
Çünkü beynimizin d›fl›na ç›karak as›l dünyaya ulaflmam›z hiçbir zaman mümkün de¤ildir.
96
Bizler, seslerin d›fl dünyadan geldi¤ini zannederiz. Oysa duydu¤umuz sesler, bize ait alg› dünyas›n›n bir parças›n› olufltururlar. Beynimizin d›fl›na ç›karak bu sesin d›flar›daki gerçeklik
ile mutab›k olup olmad›¤›n› bilmemize ise imkan yoktur.
97
Kokular ve Lezzetler de Yaln›zca
Beynimizde Meydana Gelir
Piflen güzel bir yeme¤in kokusunun, gerçekten yemekten
geldi¤ini zannederiz. Yemek piflerken, baflkalar›n›n da bizimle
ayn› kokuyu alg›lad›¤›n› düflünür ve ortak bir hissi paylaflt›¤›m›za inan›r›z. Ama bu yaln›zca bir zand›r. Bize ulaflan fley, koku
moleküllerinin elektrik sinyaline dönüfltürülüp beynimize ulaflm›fl halidir. Bir baflka deyiflle, "koku" dedi¤imiz fley de t›pk› görme ve duyma gibi, elektrik sinyallerinden oluflan bir alg›d›r. D›flar›daki koku molekülleri, hiçbir zaman beynimize ulaflmaz.
Ünlü düflünür George Berkeley, bu gerçe¤i flu sözlerle aç›klam›flt›r:
Önce renklerin, kokular›n vb. gerçekte var oldu¤u san›ld›; ama daha
sonra, bu çeflit görüfller reddedildi ve görüldü ki bunlar ancak duyumlar›m›z sayesinde vard›r.60
Koku alg›s›, fiziksel anlamda hiçbir koku molekülünün
gerçekte var olmad›¤› rüyalar s›ras›nda da en gerçekçi flekilde
hissedilebilen bir alg›d›r. ‹nsanlar rüyalarda, görüntüyü son derece net ve mükemmel flekilde gördükleri, sesi en kusursuz haliyle duyduklar› gibi, kokuyu da ayn› flekliyle alg›layabilmektedirler. Dolay›s›yla, buradan yola ç›karak, kokunun alg›lanabilmesi için onun maddesel varl›¤›n›n flart olmad›¤›n› anlamak kolay olacakt›r.
Bu durum, tat alma alg›s› için de geçerlidir. ‹nsan dilindeki
tat alg›lay›c› bölgelerin görevi de, t›pk› di¤er duyu organlar›nda
oldu¤u gibi, gelen uyar›y› elektrik sinyaline dönüfltürmektir.
Dolay›s›yla biz hoflumuza giden bir pastay› yedi¤imiz zaman,
onun hiçbir zaman gerçek tad›na ulaflamay›z. Onun gerçek
görüntüsünü görmedi¤imiz, gerçek kokusunu duymad›¤›m›z gibi, gerçek lezzetini de alamay›z. Ald›¤›m›z tad, bey-
98
nimize elektrik sinyali olarak iletilen uyar›lar›n meydana getirdi¤i etkidir. Bir baflka deyiflle, hayat›m›z boyunca sevdi¤imiz bir yiyece¤in, çikolatan›n, meyvenin bizim alg› dünyam›zda meydana gelen flekli ile muhatap oluruz. Befl duyumuz yoluyla beynimizde meydana getirilen alg›lar, bizlere bunlar›n güzel görünümlü, güzel kokulu ve lezzetli oldu¤unu söyler. Ama
bu tümüyle bize ait bir bilgidir. Bizim zihnimizde bize alg›latt›r›lan niteliklerdir. Bunun d›fl›nda, d›fl dünya hakk›nda hiçbir
fikrimiz yoktur.
Koku yolu
Talamus
‹fllem merkezi
Koku
so¤an›
Tat alg›
korteksi
Koku
epitelyumundaki
nöronlar
Koku alg›
korteksi
‹fllem
merkezi
Dil
Omurilik
Sinirler
99
Tat
tomurcu¤u
100
101
Dokunma Hissi Yaln›zca
Beyne ‹letilen Elektrik Sinyalleridir
Alg›lad›¤›m›z d›fl dünya, öylesine gerçekçidir ki, alg›lar›m›z›n oluflturdu¤u bir dünyada yafl›yor olmam›z bilimsel bir
gerçek olmas›na ra¤men, insanlar›n büyük bir ço¤unlu¤u alg›n›n mükemmelli¤inden dolay› yan›l›rlar. ‹nsanlar› yan›ltan en
büyük etkilerden biri ise, dokunma hissine sahip olmalar›d›r.
‹nsanlar, gördükleri, koklad›klar› veya tatt›klar› fleylerin gerçekli¤inden flüphe duyabilirler. Ama nesnelere dokunabilme alg›s›,
d›fl dünyan›n gerçek varl›¤›na ulaflabiliyor hissi vererek onlar›
yan›ltabilir. Oysa, dokunduklar› fleyin bir elektrik sinyali olarak
beyne iletildi¤i gerçe¤i, bu konudaki tüm ön yarg›lar› ortadan
kald›rmaktad›r. Di¤er tüm alg›lar›m›z gibi, dokunma hissi de
beyinde oluflur. Bir fleyi hissetmemiz, ancak onunla ilgili beynimizde ald›¤›m›z bilgiye ba¤l›d›r. Beynimiz alg›lamazsa, maddeye dokunmam›za ra¤men, onu hissetmemiz mümkün de¤ildir.
Peter Russell, bu durumu flu flekilde aç›klar:
Maddenin kat› bir materyal oldu¤una dair fikrimiz ise, t›pk› yeflil
renk gibi, bilinçte meydana gelen bir vas›ft›r. Bu, "d›flar›da olan›n"
102
bir modelidir. Ama t›pk› di¤er modeller gibi, d›flar› da gerçekte
olandan oldukça farkl›d›r.61
Peter Russell'›n vurgulad›¤› gerçeklik kavram›, son derece
do¤rudur. D›flar›daki maddeye dokunurken onunla iliflkimiz,
yaln›zca elimizin elektronlar›n›n söz konusu nesnenin elektronlar›n› itmesinden ibarettir. Yani gerçekte ona dokunmay›z
bile. D›flar›daki nesne ile aram›zda hiçbir temas yoktur. Buna
ra¤men oluflan his, onun niteli¤ini alg›l›yormufl izlenimi verir
bize. Bir a¤aç gövdesinin sert oldu¤unu, pamu¤un yumuflak
oldu¤unu alg›layabiliriz. ‹kisini farkl› niteliklerde alg›lar›z ama
asl›nda moleküler düzeyde gerçekleflen ifllem, elektronlar›n
birbirlerini itmesinden ibarettir. Dokundu¤umuz maddeden
gelen sertlik hissi, bir kedinin tüylerinden veya bir duvar›n pürüzlü yüzeyinden edindi¤imiz his, bize yaln›zca elektrik sinyali olarak ulaflmaktad›r. Bir baflka deyiflle, fiziksel olarak gerçekleflen deneyimimiz, bizde oluflan his ile tümüyle farkl›d›r. Dolay›s›yla, d›flar›da var olan maddenin hiçbir zaman asl›na dokunamay›z. Bize ulaflan, d›fl dünyaya dair bir alg›d›r ve bu alg›lara dayanarak d›fl dünyan›n nas›l bir yer oldu¤unu bilmemize imkan yoktur.
103
Bir maddeye dokundu¤umuzde edindi¤imiz his, bize yaln›zca elektrik
sinyali olarak ulaflmaktad›r. Bir baflka deyiflle, bizde oluflan madde hissi,
yaln›zca elektrik sinyalleri yoluyla
meydana gelmektedir. Dolay›s›yla,
d›flar›da var olan maddenin asl›na
hiçbir zaman dokunamay›z. Bizde
oluflan alg›dan yola ç›karak, fiziksel
gerçeklikte o nesnenin neye benzedi¤ini, d›fl dünyan›n nas›l bir yer oldu¤unu bilmemize imkan yoktur.
Deri
Resimde tek bir tufla basma eylemi
ile parma¤›m›zdan beyne kadar gerçekleflen ifllemler görülmektedir.
Meissner
yuvar›
Ranvice nodu
Schwann hücresi
Sinir
inpulslar›n›n yönü
Myelin k›l›f›
Akson
Sinir hücrelerinin
yönü
104
BEY‹N
Duyu korteksi
Talamus
Yollar›n kesiflme noktas›
Omurilik
Sinir impulslar›n›n yönü.
Omurili¤in kesiti
Omurilik yumrusu
Hücre çekirde¤i
105
Pensilvanya Üniversite Hastanesi nükleer t›p bölümünde yard›mc› doçent doktor Andrew B. Newberg konuyla ilgili olarak flunlar› belirtir:
Geçmiflte flöyle diyen baz› filozoflar vard›: "Bak, e¤er bir kayaya tekme atarsam ayak parma¤›m ac›r, bu gerçektir. Bunu hissederim. Gerçek oldu¤unu hissederim. Bu canl›d›r. Buna gerçeklik denir." Fakat
asl›nda bu hala bir deneyimdir ve bu hala kiflinin gerçeklik alg›s›d›r.62
Örne¤in s›cak bir maddeye dokundu¤umuzda, onun hissini beyne iletmekle görevli olan sinirler devreden ç›kar›lsa, yanmakta olan elimizi hissetmemiz mümkün de¤ildir. S›caktan
yanma, onu hissetme ve bundan dolay› ac› duyma hissi, yaln›zca beynin yorumudur. Benzer flekilde d›flar›da bir uyar›c› olmamas›na ra¤men, s›rf elektrik sinyallerinin yapay üretimi sonucunda da alg› hissi oluflabilir. D›flar›da yanan bir atefl olmamas›na karfl›n, elimizin yand›¤›n› hissedebiliriz. Bu durum, buradaki yanma hissinin yaln›zca bizim alg› dünyam›zda meydana
geldi¤inin bir di¤er delilidir. Üzerinde dikkatle düflünülmesi
gereken bu önemli gerçe¤i 20. yüzy›l›n ünlü düflünürü Bertrand
Russell flöyle ifade etmifltir:
…Parmaklar›m›zla masaya bast›¤›m›z zamanki dokunma duyusuna
gelince, bu, parmak uçlar›ndaki elektron ve protonlar üzerinde bir
elektrik etkisidir. Modern fizi¤e göre, masadaki elektron ve protonlar›n yak›nl›¤›ndan oluflmufltur. E¤er parmak uçlar›m›zdaki ayn› etki, bir baflka yolla ortaya ç›km›fl olsayd›, hiç masa olmamas›na ra¤men ayn› fleyi hissedecektik.63
Maddenin temel niteli¤i, yani sertlik, bizim alg› dünyam›z
için, bilimsel anlamda ortadan kalkm›fl bulunmaktad›r. Bir fleyi
görüyor olmam›z onun gerçek fiziksel görünümüne dair bir
delil ve ipucu vermedi¤i gibi, bir fleye dokunmam›z da,
onun sertli¤ine dair hiçbir delil ve ipucu vermemektedir.
106
Dokundu¤umuz fley, yaln›zca beynimizde oluflan varl›kt›r.
D›flar›daki gerçek niteli¤ini ve görüntüsünü bilemeyece¤imiz
bir hayaldir. Bilim yazar› J. R. Minkel, New Scientist dergisindeki bir yaz›s›nda bu gerçe¤i flu flekilde aç›klar:
fiu an bir dergi tutuyorsunuz, bunu kat› bir madde olarak alg›l›yorsunuz ve siz bunun evrende ba¤›ms›z bir flekilde var oldu¤unu görüyorsunuz. Etraf›n›zdaki objeler de ayn› flekilde, belki bir fincan
kahve ya da bir bilgisayar, hepsi d›flar›da gerçekmifl gibi görünüyor.
Ama hepsi yaln›zca bir hayal.64
S›cak bir maddeye dokundu¤unuzda, o s›cakl›k hissini beyne iletmekle görevli
olan sinirler devreden ç›kar›lsa, yanmakta olan elinizi hissetmeniz mümkün olmaz.
Çünkü yanma hissi, yaln›zca bizim alg› dünyam›zda meydana gelen bir histir.
duyu alan›
beyin
deri
talamus
omurilik
duyu siniri
motor sinir
kas lifleri
107
Mesafe de bir Alg›d›r, Yaln›zca Beynimizde Oluflur
Karfl›m›zdaki bir insan›n uzak bir yerden yaklaflmakta
oldu¤unu hemen anlar›z. Görüntüsü, sesi ve büyüklü¤ü bulundu¤u ortama göre de¤ifliklik gösterir. Bu etkenlere göre bir de¤erlendirme yapar ve kifliyle aram›zda nas›l bir mesafe oldu¤unu tayin ederiz. Ama gerçekte karfl›m›zdaki kifli ile aram›zda
herhangi bir uzakl›k yoktur. Onu uzakta bir yerlerde gördü¤ümüz inanc›, yaln›zca beynimizde yapt›¤›m›z bir k›yas nedeniyledir. Bir baflka deyiflle, uzakl›k hissi yaln›zca bir alg›d›r.
Uzaktan geldi¤ini sand›¤›m›z bir insanla bizim aram›zda, asl›nda herhangi bir mesafe
yoktur. Alg›lad›¤›m›z mesafe hissi, yaln›zca
beynin yorumudur. Ufka do¤ru uzay›p gitti¤ini zannetti¤imiz bir tünel ile gerçekte ayn›
yerdeyizdir. Her fley, beynimizin içindeki bir
noktada yaln›zca bize seyrettirilmektedir.
108
D›fl dünya ad›n› verdi¤imiz görüntü o kadar inand›r›c› ve
o kadar etkileyicidir ki, insan›n, bunlar›n tümünün birer alg›dan ibaret oldu¤una inanmas› için derinlemesine dikkat vererek
düflünmesi gerekmektedir. Görüntüyü bu kadar inand›r›c› ve
etkileyici yapan fleyler ise mesafe, derinlik, renk, gölge, ›fl›k gibi
unsurlard›r. Bu malzemeler o kadar kusursuzca kullan›lm›flt›r
ki, beynimizde üç boyutlu, renkli ve canl› bir görüntü haline gelirler. Sonsuz say›daki ayr›nt› bu görüntüye eklenince, ortaya,
hiç fark›na varmadan bütün bir ömür boyunca asl› zannederek
içinde yaflad›¤›m›z ama gerçekte sadece zihnimizde muhatap
oldu¤umuz ve asl›n›n sadece bir kopyas› olan bir dünya ç›kar.
109
Mesafe dedi¤imiz alg›, bir çeflit üç boyutlu görme fleklidir.
Görüntülerde mesafe ve derinlik hissini uyand›ran fleyler ise
perspektif, gölge ve hareket dedi¤imiz unsurlard›r. Optik biliminde mekan (space) alg›s› denilen bu alg› flekli, çok karmafl›k
sistemlerle sa¤lan›r. Bu sistemi en basit flekliyle flöyle anlatabiliriz: Gözümüze gelen görüntü sadece iki boyutludur. Yani yükseklik ve genifllik ölçülerine sahiptir. Göz merce¤ine gelen görüntülerin boyutlar› ve iki gözün ayn› anda iki farkl› görüntü
görmesi derinlik ve mesafe hissini oluflturur. Bizim her bir gözümüze düflen görüntü, di¤er göze gelen görüntüden aç›, ›fl›k gibi
unsurlar aç›s›ndan farkl›d›r. Beyin bu iki farkl› görüntüyü tek bir
resim haline getirerek derinlik ve mesafe hissini oluflturur.
110
Uzakl›k, bizim için yaln›zca bir his olarak yarat›l›r. Biraz
önce de belirtti¤imiz gibi uzaktan geldi¤ini sand›¤›m›z bir insanla bizim aram›zda asl›nda herhangi bir mesafe yoktur. Karfl›m›zdaki kifli, bizim beynimizin içinde tek bir sat›h üzerinde
yarat›lmaktad›r. Alg›lad›¤›m›z mesafe hissi ise, yaln›zca beynin
yorumudur. Karfl›m›zdaki insan›n bizden uzakta oldu¤una öylesine mutlak bir inanc›m›z vard›r ki, ona sesimizi duyurmak
için yüksek sesle ba¤›r›r, ona yetiflmek için tüm gücümüzle koflar›z. Oysa ulaflmak istedi¤imiz insan, bizimle ayn› yerdedir.
Koflarak aflt›¤›m›z› zannetti¤imiz her santimetre karelik alan bizim beynimizin içinde var olan görüntünün parças›d›r. Asl›nda
ne biz hareket ederiz, ne de karfl›m›zdaki kifli bize yaklafl›r veya
bizden uzaklafl›r. Her fley, beynimizin içindeki küçücük bir noktada bize yaln›zca seyrettirilmektedir.
Karfl›m›zdaki insan›n bizden uzakta oldu¤una dair öylesine mutlak bir inanc›m›z vard›r ki, ona sesimizi duyurmak için yüksek sesle ba¤›r›r, ona koflarak yetiflmeye çal›fl›r›z. Oysa ulaflmak istedi¤imiz insan bizimle ayn› yerdedir. Gerçekte ne biz
hareket ederiz, ne de karfl›m›zdaki insan bize do¤ru yaklafl›r. Tüm görüntü, tüm mesafe, beynimizin
içinde bizim için birer alg› olarak yarat›lmaktad›r.
111
Örne¤in gökyüzünde uçan bir uça¤›n bizden kilometrelerce uzakta oldu¤unu düflünürüz. Oysa o asl›nda, bizim yan› bafl›m›zda, beynimizin içindedir. Uça¤a bakt›¤›m›zda uça¤›n
ç›kard›¤› ses dalgas›n›n ve o maddenin yayd›¤› ›fl›k dalgalar›n›n, gözümüze yans›yan frekanslar› ve boyutlar› sonucunda
uça¤›n bizden binlerce kilometre uzakta oldu¤unu düflünürüz.
Ancak beyin e¤er 2 birim olan frekans ve boyutu 1 birim olarak
alg›lasayd›, durum çok daha baflka olurdu. Bu durumda, binlerce kilometre uzakta oldu¤una emin oldu¤umuz uça¤›n, çok daha farkl› bir mesafede oldu¤una ikna olur ve bunun gerçekli¤inden flüphe etmezdik.
‹nsan, karfl›s›ndaki derinlik hissi içinde pek çok detay görür. Biraz ilerisinde elinde tuttu¤u kitab›, onun daha ilerisinde
televizyon, biraz daha uzakta pencere, daha ilerilerde pencereden görülen uçsuz bucaks›z orman ve en uzakta ise Günefl'i görGökyüzündeki bir uça¤›n bizden kilometrelerce uzakta oldu¤unu düflünürüz. Oysa o asl›nda, bizim yan› bafl›m›zda, beynimizin içindedir. Uçak ile
aram›zda, hiçbir mesafe yoktur.
112
Zihin gücü, her birimizin paylaflt›¤› bir fleydir. Ama zihnimizde olup bitenler, zihnin
meydana getirdi¤i flekiller de¤iflmektedir. Bu bizim kiflisel gerçekli¤imizdir, her birimizin bildi¤i ve tecrübe etti¤i gerçekliktir. Bizler, istisnas›z olarak bu kiflisel gerçeklikle fiziksel gerçekli¤i kar›flt›r›r›z, "d›flar›daki" dünya ile do¤rudan ba¤lant› halinde oldu¤umuza inan›r›z. Ama tecrübe etti¤imiz renkler ve sesler asl›nda "d›flar›da" de¤ildir; bunlar›n tümü zihindeki flekillerdir, bizim meydana getirdi¤imiz görüntülerdir. Bu gerçek bizi, bilinç ile gerçek aras›ndaki iliflkiyi tekrar düflünmeye götürmektedir. (Peter Russell, From Science to God "A physicist's Journey into the
Mystery of Consciousness", New World Library, 2002, s. 39)
mektedir. Elleri, bacaklar›, gövdesi de bu görüntünün içindedir.
Her birinin belirli bir perspektifi, gözlemledi¤i yerden belli bir
uzakl›¤› vard›r. Ya da baflka bir deyiflle, o böyle alg›lamaktad›r.
Derinlik hissi, perspektif, gölgeler ve görüntünün içinde gördü¤ü kendi bedeni, gerçek bir d›fl dünya gördü¤ü konusunda kendisini ikna etmektedir. Oysa gözlemledi¤i kendi bedeni de dahil olmak üzere her fley, beyninin içindeki elektrik sinyallerinin
bir etkisidir. Hemen karfl›s›nda duran kitap ile en uzakta zannetti¤i Günefl aras›nda bir mesafe yoktur. Bunlarla kendisi
aras›nda da bir mesafe yoktur. Gözlemledi¤i her fley, beyninde
oluflan tek bir görüntünün birer parças›d›r.
113
‹ki boyutlu bir retinada derinlik hissinin oluflmas›, iki
boyutlu bir resim tuvalinde gerçekçi bir derinlik hissi oluflturmaya çal›flan ressamlar›n kulland›¤› tekni¤e çok benzer. Derinlik hissini oluflturan baz› önemli unsurlar vard›r. Bunlar; nesnelerin üst üste yerleflmesi, perspektif, doku de¤iflimi, boyut, yükseklik ve harekettir. Ressamlar›n tablolar›nda kulland›klar› yöntem, beynimizde meydana gelen görüntü için de geçerlidir. Beynimizdeki iki boyutlu bir mekanda derinlik, ›fl›k, gölge ayn› metodla meydana gelir. Bir görüntüde ayr›nt›lar, yani ›fl›k, gölge ve
boyutlar ne kadar detayl› olarak ifllenirse, o görüntü o kadar
gerçekçi olur ve duyular›m›z› aldat›r. Böylece biz üçüncü boyut
olan derinlik ve mesafe varm›fl gibi hareket ederiz. Halbuki gördü¤ümüz bütün görüntüler bir film karesi gibi tek bir sat›h üzerinde bulunur. Beynimizdeki görme merkezi son derece küçüktür! Bütün o uzak mesafeler, uzaktaki evler, gökteki y›ld›zlar,
Ay, Günefl, havada uçan uçaklar, kufllar gibi görüntüler bu küçük mekana s›¤d›r›l›r. Yani sizin bak›p binlerce kilometre yukar›da dedi¤iniz bir uçakla, elinizi uzat›p tutabildi¤iniz bardak
aras›nda teknik anlamda bir mesafe yoktur, tümü beyninizdeki
alg› merkezinde tek bir yüzey üzerindedir.
Bu, müthifl bir yarat›l›fl delili, muhteflem bir sanat, mükemmel bir eserdir. Allah, her bir insan›n zihninde, bu mükemmel
görüntüyü ve detay›, her an, kesintisiz olarak var etmektedir.
‹nsan›n, karfl›s›ndaki üç boyutlu, derinlikli görüntünün varl›¤›ndan flüphe edebilece¤i hiçbir eksiklik bulunmamaktad›r. Bize ait dünya, sanki d›flar›daki asl›n›n kopyas› olarak sürekli yarat›lmaktad›r ve bu dünyaya ait her ayr›nt›da, her sanatta, tüm
bunlar›n Sahibi'nin gücü, kudreti ve yaratma sanat› tecelli etmektedir. Tüm alemleri yaratan, bunlar›n tümünü her insan
için ayr› ayr› var eden, tüm varl›klar›n Sahibi ve Hakimi olan
Yüce Allah't›r.
114
Allah ayetlerinde flöyle buyurur:
Allah, yedi gö¤ü ve yerden de onlar›n benzerini yaratt›.
Emir, bunlar›n aras›nda durmadan iner; sizin gerçekten
Allah'›n her fleye güç yetirdi¤ini ve gerçekten Allah'›n ilmiyle her fleyi kuflatt›¤›n› bilmeniz, ö¤renmeniz için. (Talak Suresi, 12)
Görmüyorlar m›; gökleri ve yeri yaratan Allah, onlar›n
benzerini yaratmaya gücü yeter ve onlar için kendisinde
flüphe olmayan bir süre (ecel) k›lm›flt›r. Zulmedenler ise
ancak inkarda ayak direttiler. (‹sra Suresi, 99)
115
Bizim ‹çin "Gerçek" Nedir?
"Kendilerini gördü¤ümüz ve dokundu¤umuz için ve bize alg›lar›m›z› verdikleri için nesnelerin varl›¤›na inan›r›z. Oysa alg›lar›m›z sadece zihnimizde var olan fikirlerdir. fiu halde alg›lar arac›l›¤›yla ulaflt›¤›m›z nesneler fikirlerden baflka bir fley de¤ildirler ve bu fikirler, zihnimizden baflka yerde bulunmazlar zorunlu olarak… Bütün bunlar
mademki sadece zihinde var olan fleylerdir, öyleyse evreni ve fleyleri zihnin d›fl›nda varl›klar olarak hayal etti¤imizde, yan›lmalar›n içine düflmüfl oluyoruz demektir…"65
George Berkeley
Herhangi bir varl›¤› görmemiz, onun sesini duymam›z veya ona dokunmam›z, d›flar›daki maddesel dünyan›n niteli¤i
hakk›nda hiçbir bilgi vermemektedir. Bizim için bir maddeyi
madde yapan, onun fiziksel varl›¤›na dair bize delil veren fley,
onu alg›l›yor oluflumuzdur. Ama asl›nda bizim alg› dünyam›zda, alg›n›n gerçekleflti¤i merkez olan beynin içinde ne görüntü,
ne ses, ne lezzet, ne de koku vard›r. Beynin içi zifiri karanl›kt›r,
beynin içi sessizdir. Beynin içinde kokuyu alg›layan, oluflan görüntüleri izleyen küçük varl›klar yoktur. Dolay›s›yla, beynin
içinde görüntülerin ve seslerin oluflmas› mant›ks›zd›r, anlams›zd›r ve bilimsel olarak imkans›zd›r. Ancak bizler, bu zifiri karanl›k ve sessiz mekan›n içinde, hayranl›k uyand›r›c› derecede
mükemmel, renkli, hareketli ve net bir dünya görürüz. Bu öyle
bir dünyad›r ki, yaln›zca beynimizin içinde oluflan bir alg› dünyas› olmas›na ra¤men, gerçekli¤i oldukça ikna edicidir.
Beyinde, dünyan›n en mükemmel kameras›ndan
daha kaliteli görüntü sa¤layan, en geliflmifl üç
boyutlu sinema ve televizyondan daha net ve
renkli bir görüntü meydana gelmektedir. Beyinde, en geliflmifl müzik sisteminden daha mükemmel olan, daha net ve
çok boyutlu, gerçe¤inden ay›rt edilemeyen sesler mey-
116
dana gelmektedir. Yine beyinde, parfümün, gülün kokusu
oluflmakta; s›cak, so¤uk hissi mükemmel flekilde meydana
gelmektedir. Bu kusursuz netlikteki dünya, Allah'›n dilemesi ile
kesintisiz olarak bizlere sunulmaktad›r.
Kalabal›k bir pazar yerinde etraf›na bakan insan, etrafta
kofluflturmakta olan çocuklar›, al›flverifl yapan birbirinden farkl› insanlar›, rengarenk vitrinleri, yiyecekleri, yol boyunca dolafl›p duran sokak kedilerini, s›cak havay›, civardaki kafeteryalardan yükselen yemek kokular›n› ayn› anda alg›lay›p hissedebilmektedir. Kimi zaman yan›ndaki kifliyle sohbete dalmakta, yan›ndan geçen tan›d›¤› kiflilere selam vermekte, etraftaki çiçekleri koklamaktad›r. Ama asl›nda bu insan, sadece beyninin içinde
oluflan bir görüntüyü izlemektedir. Etraf›nda gördü¤ü kalabal›k, gözlemledi¤i detaylar, burnuna gelen
hofl kokular, beyninin içindeki hayali ekranda oluflmaktad›r. O ise, duyular› vas›tas›yla
kendisine izlettirilen görüntüyü seyretmekte ve
hissetmektedir. Bunlar›n tümü, bu kiflinin yaflant›s›d›r ama asl›nda her biri onun beyninde oluflan
alg›lar bütününden baflka bir fley de¤ildir.
Gerçekte içinde bulundu¤u ortam, yani bu dünyan›n asl›, kiflinin kendisine hissettirilen gibi midir? Bunu bilemeyiz.
Gerçekten etraf›nda kalabal›k insanlar›n olup olmad›¤› veya çiçeklerin kokusunun bütün ortam› kaplay›p kaplamad›¤› konusuyla ilgili bir bilgi edinmemiz mümkün de¤ildir. Bize gösterilen, yaln›zca ortam›n alg›lad›¤›m›z fleklidir. Bizim için d›fl dünya, yaln›zca alg›lad›¤›m›z dünyad›r. Organlar›m›z›n bize iletti¤i
elektrik sinyalleri ortadan kalkt›¤›nda, d›flar›da bir dünya olmas›na ra¤men, bizim d›fl dünyam›z da ortadan kalkacakt›r.
Biz; bize iletilen, ulaflt›r›lan ve gösterilen kadar›n› bilebiliriz. O da zihnimizin içinde olan bitenlerin tamam›d›r.
Gerard O'Brien, d›fl dünya ile alg›lad›¤›m›z dünya kavram›n› flu flekilde aç›klar:
Bizim yaflad›¤›m›z dünyan›n, bir anlamda kafalar›m›z›n içinde oluflturulan dünyan›n, gerçekte dünyan›n asl› olup olmad›¤› ile ilgili bir
soru akla geliyor. Çünkü e¤er bir dizi teorisyenin benimsedi¤i gibi
dünyan›n asl›nda beynimizde oluflturuldu¤unu kabul edersek, bu
durumda bizim dünyada tecrübe ettiklerimiz ile deneyimlerimiz d›fl›ndaki gerçek dünya aras›ndaki benzerlik gerçek bir soru iflareti
olarak karfl›m›za ç›k›yor. E¤er bizim dünyadaki deneyimlerimiz ile
dünyan›n gerçekte nas›l oldu¤u aras›nda büyük uyuflmazl›klar oldu¤unu düflünüyorsan›z, bu durumda bizim gördü¤ümüz dünyan›n
ve deneyimlerimizin bir bak›ma hayal oldu¤u düflünülebilir.66 (vurgu orijinaline aittir.)
fiu durumda bize göre gerçek nedir?
‹nsan›n gerçeklik dedi¤i fley, beyninin ve hislerinin d›fl›nda
maddi olarak var olan bir gerçek dünyaya iflaret eder. ‹nsan, bu
dünyay› gözlemlese de gözlemlemese de bunun varl›¤›na olan
inanc› tamd›r. Sabah kalkt›¤›nda kendi odas›n›n içinde oldu¤undan emindir. Bürosunu ve bürosundaki bilgisayar›n›n
tam olarak bulunduklar› yerde olduklar›n› varsayar, ertesi
118
Bizler; bize iletilen, ulaflt›r›lan ve gösterilen kadar›n› bilebiliriz. O da zihnimizin içinde olan bitenlerin tamam›d›r. ‹nsan›n çal›flt›¤› ifl yeri, evi, yaflant›s›, asl›nda tümüyle zihnindedir. Bizler, d›flar›da var oldu¤una emin oldu¤umuz o maddesel dünyan›n yaln›zca
hayali bir kopyas›n› görmekteyiz.
119
sabah tekrar ifle gitti¤inde bunlar› burada bulaca¤›ndan da
emindir. Günün sonunda eve gitmek için yola ç›kt›¤›nda evinin orada olaca¤›n› farz eder. Arkadafllar›n›n, ailesinin, tan›d›klar›n›n, akrabalar›n›n, onlar› görse de görmese de var olduklar›n› kabul eder. Her gün yaflad›¤› ve tekrarlad›¤› bu günlük tecrübelerin ço¤u, tüm bu durumlar› sorgulamaya mahal vermemekte, hatta tam tersine tüm bunlar› teyid edecek flekilde gerçekleflmektedir.
Ama asl›nda bunlar›n tümü zihnimizdedir. Bize hissettirilen fleylerdir. D›flar›da var oldu¤una emin oldu¤umuz o maddesel dünyan›n yaln›zca hayali bir kopyas›n› görmekteyiz. Bizim
dünyam›z›, sadece sahip oldu¤umuz alg›lar meydana getirmektedir.
Susan Blackmore, beynin içindeki bu dünyay›, flu flekilde
tan›mlam›flt›r:
Zihin, kiflisel bir tiyatro gibidir. Ben, bu tiyatronun içinde, kafam›n
içinde bir yerlerdeyim ve gözlerimden d›flar› do¤ru bak›yorum. Ama
bu, çok duyulu bir tiyatrodur. Bu nedenle, dokunufllar›, kokular›,
sesleri ve hisleri de tecrübe edebiliyorum. Ayr›ca ben, hayal gücümü
de kullanabiliyorum. ‹ç gözüm veya iç kula¤›m sayesinde zihinsel
bir ekran üzerinde görüntüleri ve sesleri görünür hale getirebiliyorum. Bunlar›n tümü benim bilincimi oluflturuyor ve "ben" bunlar›
tecrübe eden izleyiciyim.67
Bizim gözlemledi¤imiz dünya, yaln›zca bir kopya dünyad›r. Ifl›klarla donat›lm›fl bir lunapark, beyinde oluflan bir kopya
görüntüdür. Kayna¤› yaln›zca elektrik sinyalleridir. Çevremizdeki insanlar›n, yak›nlar›m›z›n, etraftaki kufllar›n sesleri, beynimizin içinde oluflan kopya seslerdir. Kayna¤› yaln›zca elektrik
sinyalleridir. Yedi¤imiz bir meyvenin tad› ve kokusu, beynimizde oluflan kopya lezzet ve kopya kokudan ibarettir. Meyvenin asl›n› yememiz imkans›zd›r. Beynimizdeki meyvenin
her türlü özelli¤inin kayna¤› elektrik sinyalleridir.
120
Hiçbir zaman Günefl'in gerçek s›cakl›¤›n›, denizin gerçek serinli¤ini ve bir buz parças›n›n gerçek so¤uklu¤unu hissetmifl
de¤iliz. Çünkü Günefl'in, denizin ve buzun as›llar›na hiçbir zaman ulaflamad›¤›m›z gibi, onlar›n bizde meydana getirdi¤i etkiler de yaln›zca elektrik sinyalleridir.
Karfl›m›zda duran su barda¤›, asl›nda bizden uzakta de¤ildir. Karfl›m›zda durmamaktad›r. O, beynimizin içindedir. Onun
görüntüsünü beynimizin içinde görürüz. Barda¤›n cam yüzeyine dokundu¤umuzu zannetti¤imizde, asl›nda barda¤›n asl›na
dokunmay›z. Çünkü dokunmay› hisseden parmaklar de¤il,
beynimizdir. Bu durumda insan, hiçbir zaman gerçek bir barda¤a dokunamaz. O bardaktaki suyu içemez. ‹çti¤i su, yine insan›n kendi beyninde oluflan alg›lar›n verdi¤i bir su içme hissinden ibarettir.
Ülkemizde de gösterime giren What The Bleep Do We Know?
(Ne Biliyoruz ki?) belgesel filminde Atlanta Georgia'da Life
Üniversitesi'nden t›p doktoru Joe Dispenza, "beyniniz flurada
(d›flar›da) olanla burada (beynin içinde) olan aras›ndaki fark›
bilmez" diye belirtmekte, ayn› belgeselde Fred Alan Wolf ise,
"'burada' (beynin içinde) olandan ba¤›ms›z bir 'flurada' (d›flar›da olan) yoktur"68 demektedir.
Yaflad›¤›m›z hayat, söz konusu kopya alg›lar›n bir bütünüdür. Bunlar›n gerçekçi görüntüsü ise oldukça aldat›c›d›r. Biz,
karfl›m›zdaki kiflinin de bizimle ayn› fleyleri alg›lad›¤›n› düflünür, onunla bu konuda hemfikir olur ve alg›lad›¤›m›z dünyan›n
gerçek halini gözlemledi¤imizi zannederiz. Oysa gördü¤ümüz
ve duydu¤umuz fleyler konusunda bizimle hemfikir olan karfl›m›zdaki kifli de, bizim beynimizde oluflan bir görüntüden ibarettir. Ayr›ca, onun alg›lad›¤› fleylerin bizimkinden fark›n›n
ne oldu¤unu hiçbir zaman bilemeyiz. Bizim için yeflilin nas›l
bir fley oldu¤unu, ›hlamur kokusunun neye benzedi¤ini
ona tarif edebilmemiz mümkün de¤ildir.
121
Bu durumda gerçek nedir? Joe Dispenza, konuyla ilgili
olarak flu sorular› sorar:
Bilimsel deneyler gösterdi ki, e¤er bir kifliyi al›p beynini belli PET taramalar›yla veya bilgisayar teknolojisiyle incelerken belli bir nesneye bakmalar›n› istersek beynin belli bölgeleri ayd›nlan›yor. Sonra
gözlerini kapat›p ayn› nesneyi hayal etmeleri istendi¤inde, sanki o
nesneye gerçekten gözle bak›yormufl gibi, beynin ayn› bölgeleri ayd›nlan›yor. Bu, bilim adamlar›n›n flu soruyu sormas›na neden oldu:
O zaman kim görüyor? Beyin mi görüyor? Yoksa gözler mi? Gerçek
ne? Gerçek olan beynimizle gördü¤ümüz mü? Yoksa gözlerimizle
gördü¤ümüz mü? Ayr›ca gerçek flu ki, beyin çevresinde gördükleriyle hat›rlad›klar› aras›ndaki fark› bilmez. Çünkü ayn› özel sinir a¤lar› atefllenir. Bunun üzerine bilim adamlar› yine ayn› soruyu sorar:
Gerçek nedir?69
"What the Bleep Do We Know?" belgeselinde J. Z. Knight,
gerçekli¤i flöyle tan›mlam›flt›r:
Bu gerçekli¤e gerçek demeye izin verdik... hayal gücüyle... hareketsizli¤i k›rmak, kaostan ç›kmak ve onu biçiminde tutmak için ona
"madde" diyoruz.70
Bizler, yaln›zca bize ait olan bir alg› dünyas›n›n içinde yaflar›z. Bu dünyadaki görüntüler, baflka kimsenin bizimle paylaflamayaca¤›, kimsenin onaylayamayaca¤› görüntülerdir ve biz
bu görüntüleri gerçek olarak kabul ederiz. Bu durumda, gerçek
sadece bir hayal midir? Sadece bize hissettirilenlerden mi ibarettir? Kendi bedenimiz olarak sahiplendi¤imiz beden, kendi
yaflam›m›z diye kabul etti¤imiz yaflam, bizim zihnimizde sadece bir hayal olarak m› var olmaktad›r?
Bunlar›n tümü gerçekten de birer hayaldir. Kendi beynimizin içinde var edilen bir hayal aleminin içinde varl›¤›m›z› sürdürürüz. D›flar›daki gerçek dünyay› izledi¤imizi düflünürüz. Ama
asl›nda bizim için beynimizde yarat›lan yepyeni bir dünya
vard›r ve bizim bunun d›fl›na ç›kmam›z imkans›zd›r.
122
Filozof Geoff Haselhurst, bizim beynimizde oluflturdu¤umuz gerçeklik kavram› konusunda bilimin aç›klamas›z kald›¤›n› flu sözlerle aç›klar:
‹kinci olarak, (ve hayal k›r›kl›¤›na u¤rat›c›d›r ki) alg›lar›m›z bizi aldat›rlar. Felsefeciler, binlerce y›ld›r zihnimizin alg›lar›m›z› temsil etti¤ini ve bu nedenle bizim gördü¤ümüz, tatt›¤›m›z ve dokundu¤umuz dünyan›n, bizim alg›lar›m›za sebep olan gerçek dünyadan farkl› oldu¤unu biliyorlard›. Renk alg›m›z, zihnimizin nas›l belirli bir
›fl›k frekans›n› temsil etti¤ine çok aç›k bir örnektir. Dahası, e¤er gerçekli¤i tanımlayacaksak, bunu algılarımızı meydana getiren gerçek
varlıklardan yola çıkarak yapmamız gerekir, aslını tam temsil etmeyen duyularımızdan de¤il. Bu nedenle bilim, deneysellik üzerine
kurulmufl oldu¤undan, gerçekli¤i tan›mlama konusunda pek baflar›l› olmamaktad›r.71
Peter Russell ise flu aç›klamalar› yapar:
Öncelikle, modern fizi¤in vard›¤› sonuçlar›n bizim deneyimlerimizden veya gerçeklerden çok uzaklaflt›¤›n› flafl›rt›c› bulabiliriz... Ama
bundan daha flafl›rt›c› olan, insan beyninde oluflan gerçeklik görüntüsünün, her fleyin asl›na uygun olan tam bir görüntüsü olmas›d›r...
Maddesel dünyadan bahsetti¤imizde, genellikle onun alt›nda yatan
gerçekli¤i kastederiz – bizim "d›flar›da" olarak alg›lad›¤›m›z dünyay›. Ama asl›nda biz sadece gerçe¤in görüntüsünü tarif ederiz. Bizim
tecrübe etti¤imiz maddesellik, hissetti¤imiz kat›l›k, bildi¤imiz "gerçek dünya"n›n tümü, zihinde yarat›lan görüntünün parçalar›d›r.
Bunlar›n tümü gerçe¤i yorumlama flekilleridir. Her ne kadar kula¤a
çeliflkili gelse de, madde, zihinde yarat›lan bir fleydir.72 (vurgu orijinaline aittir.)
Bu durumda bizim için gerçek, d›flar›da asl›na hiçbir zaman ulaflamayaca¤›m›z madde de¤ildir. Beynimizde bunlar›n
tümünün elektrik sinyallerinden oluflan bir görüntüsü meydana geldi¤ine göre, gerçek, bizim beynimizde oluflan dünya da
de¤ildir. Bu dünya tümüyle hayaldir, bir illüzyondur.
123
124
125
Biz bu dünyay› izleyerek yan›l›r, aldan›r›z. Dolay›s›yla "gerçek", bizim için ne d›flar›da, ne de beynimizin içindeki görüntüdedir.
Peki bu durumu fark edip kabullenmek zor mudur? Fred
Alan Wolf, insanlar›n içinde yaflad›klar› hayal dünyas›na olan
al›flkanl›klar›n› ve "as›l gerçeklik" kavram›ndan nas›l uzak durmaya çal›flt›klar›n› flu sözlerle özetler:
Bizler bilinçsizce içimizde gömülü olan bu s›rr› saklama çabas› içindeyiz... Bir baflka deyiflle, bizler bilinçsizce, her fleyin gördü¤ümüz
flekilde oldu¤u illüzyonun alt›nda yaflamay› seçiyoruz. Bu yaln›zca
benim veya sizin için geçerli olan önemli bir gerçek de¤il, bu evrenin
varl›¤›n›n en derin s›rr›d›r... Bunun (bu s›rr› saklama çabas›n›n) sonuç vermesinin tek nedeni, buna inanmakta hepimizin hemfikir oluflumuzdur. E¤er buna inanmay› bir dakika veya sadece bir saniye,
hatta tek bir milisaniye kadar durdurursak ve bilincimizin bunu
durdu¤umuzun fark›na varmas›n› sa¤larsak, bu s›rr›n aç›¤a kavufltu¤unu görürüz.
Yaflant›m›z›n baz› noktalar›nda, bir flekilde, bir yerlerde, sadece bir
anl›¤›na, bu büyük s›rr›n ortaya ç›kt›¤› zamanlar olur... Ama hiçbir
zaman "yaflas›n" diye ba¤›rmay›z. Tiyatro salonunda kimsenin flaflk›nl›ktan nefesi kesilmez. Tek bir yarat›c› eylem s›ras›nda, bir fley
hiçlikten ay›rt edilir olur, ama kendimizi kand›rarak bunu görmeyiz.
Bu, bu flekilde devam eder. Etraf› alk›fllar doldurmaz. Arkam›za dayan›r, gösteriyi izler, derin bir nefes al›r ve flöyle deriz: "Biz bunu hiçbir zaman çözemeyece¤iz, en iyisi sadece kabul edelim."
... Pek ço¤umuz al›flkanl›k olarak bu konuda bilinçsiz flekilde kal›r ve
varl›¤›m›z›n son nanosaniyesine kadar bu hayale s›k›ca yap›flm›fl
olarak yaflar›z. Okyanus ile yeryüzü aras›ndaki hava, yer ve su aras›ndaki s›n›ra bakar›z. Kabaran kuma, suya ve havaya bakar ve farklar› hat›rlar›z. Ayn› flekilde, yaflam›m›z› görünmeyen bir zar›n bizi
126
"oradaki d›fl dünyadan" ay›rd›¤› oldukça rahat bir zan içinde geçiriyoruz. "‹çeride", zihnimizin içinde, bizim hayal gücümüzün iç dünyas›nda, güvenlikte ve yaln›z›z. Hiçbir flekilde, hiç kimse veya hiçbir
fley bizim zihin dünyam›z›n içine izinsiz giremez. Bedenimizdeki
her duyu, bize sürekli olarak bunun gerçek oldu¤unu söyler, her birimiz yaln›z›zd›r. "D›flar›daki" ve "içerideki" dünyalar› birbirinden
ay›ran alg›sal gösterilerimizle yüzlefltirecek her türlü bilgiyi, her düflünceyi, her alg›y›, her hayali hikayeyi inkar ederiz. Bize farkl› bir
hikaye anlatan kiflilere flüpheyle bakar ve muhtemelen onlar›n yanl›fl yola sapm›fl oldu¤unu düflünür, hatta deli olduklar›na kanaat getirerek onlar› bafl›m›zdan atmaya çal›fl›r›z.73
Beynimizde oluflan dünyan›n gerçek olmad›¤›n› kavramak
ve bunu kabullenmek, bir materyalist için oldukça zordur. Ama
bu, bugün bilimin do¤rulam›fl oldu¤u bir durumdur. Buna ra¤men, Fred Alan Wolf'un da belirtti¤i gibi, bu büyük gerçek görmezden gelinir. Bir hayal dünyas›nda yaflamakta olmam›z, s›radan bir bilimsel bulufl gibi yans›t›l›r ve çözülemeyen bir problem olarak kabul edilir. Bunun tek nedeni, bizim için "gerçek"
olan›n, materyalist zihniyet için "kabul edilemez" olufludur. Materyalistlerin kabul edemedikleri ve bilim adamlar›n›n aray›p
durduklar› bu "gerçek", insana ait ruhtur. Bu dünyada mutlak
olan ve ahirette sonsuza kadar varl›¤›n› sürdürecek olan insan
ruhudur. Bu ruhu insana veren Allah't›r. ‹nsan›n d›fl›nda var
olan madde de, insan›n kendi bedeni de, zihninde meydana gelen hayat› da bir gün yok olup gidecektir. Baki ve Mutlak olan,
Yüce Allah'›n diledi¤ine verdi¤i Kendi emrinden olan "ruh"tur.
Hani Rabbin meleklere: "Gerçekten Ben, çamurdan bir befler yarataca¤›m" demiflti.
"Onu bir biçime sokup, ona Ruhum'dan üfledi¤im zaman
siz onun için hemen secdeye kapan›n." (Sad Suresi, 71-72)
127
Rüyadaki Gerçeklik
Rüya gördü¤ümüz s›rada, asl›nda hiç kimseyle konuflmay›z. Hiç kimseyi görmeyiz, gözlerimiz kapal›d›r. Koflmay›z,
yürümeyiz. Karfl›m›zda ürküp kaçmam›za neden olan varl›klar
veya güzelli¤ini izledi¤imiz yemyeflil ve genifl bir çimenlik veya afla¤›ya bakmaya korktu¤umuz dev gökdelenler veya kalabal›k insan topluluklar› yoktur. Bizler, karfl›m›zda tüm bu görüntüler varken, asl›nda yata¤›m›zda yaln›z bafl›m›zay›z. Etraf›m›zda oldu¤unu zannetti¤imiz kalabal›¤›n ç›kard›¤› fliddetli
gürültü, sessiz odam›zda bize hiçbir zaman ulaflmamaktad›r.
H›zla kofltu¤umuzu zannetti¤imiz bir anda asl›nda neredeyse
hiç hareket etmemekteyiz. Yan›m›zdaki insan ile hararetli bir
konuflma yaparken asl›nda a¤z›m›z› bile açmay›z. Ama rüya
gördü¤ümüz s›rada, tüm bunlar› net olarak yaflar›z. Çevremizdeki insanlar, ortam, yaflad›¤›m›z olaylar o kadar gerçekçidir ki,
rüya s›ras›nda bunlar› gerçekte yaflad›¤›m›zdan hiçbir zaman
flüphe duymay›z.
128
Rüya gördü¤ümüz s›rada, kapkaranl›k
sessiz bir ortamda yaln›z bafl›m›zay›zd›r. Gözlerimiz kapal›d›r, koflmay›z,
konuflmay›z, hiç kimseyi görmeyiz.
Ama rüya s›ras›nda çevremizdeki insanlar, ortam, yaflad›¤›m›z olaylar o kadar gerçekçidir ki, tüm bunlar› gerçekte yaflad›¤›m›zdan hiçbir zaman flüphe
duymay›z. Rüya örne¤i, bize d›fl dünyan›n alg›lardan olufltu¤unu kan›tlayan önemli bir delildir.
129
Rüyam›zda bize araba çarpt›¤›n› görebilir ve bununla ilgili hisleri net olarak alg›layabiliriz. Araba yaklafl›rken hissetti¤imiz korkuyu, araban›n gelifl fleklini ve h›z›n›, bize çarpt›¤›nda bedenimizde meydana gelen ac›y› gerçekte oldu¤u flekilde
yaflar ve bu olay›n gerçekli¤ine dair hiçbir kuflku duymay›z.
Havan›n s›cakl›¤›, insanlar›n bak›fllar›, giydi¤imiz k›yafetler,
her fley son derece gerçekçidir. Ama asl›nda bunlar›n hiçbirini
yaflamam›fl›zd›r. Bize ulaflan hiçbir ›fl›k, hiçbir ses yoktur. Görüntünün, sesin, kokunun oluflmas› için hiçbir sebep yoktur. D›fl
dünya dedi¤imiz kavram, yok olmufltur. Sadece zihnimizde yaflanan bir hayat vard›r. Ama bunun bu flekilde oldu¤unun fark›nda olmay›z. Rüya gördü¤ümüz s›rada bize tüm bunlar›n bir
rüyadan ibaret oldu¤u hat›rlat›lacak olsa, buna ihtimal vermez,
içinde yaflad›¤›m›z dünyan›n gerçekli¤ine oldukça ikna oluruz.
Bizim için, rüya s›ras›nda gördü¤ümüz, koklad›¤›m›z, dokunarak hissetti¤imiz ve duydu¤umuz fleylerin kesin bir gerçekli¤i
vard›r. ‹flte bu nedenle, rüya s›ras›nda korkular›m›z, sevinçlerimiz, endiflelerimiz gerçektir. Bütün fiziksel deneyimleri, uyan›kken yaflad›¤›m›z flekli ile yaflar›z. Rüya s›ras›nda, rüyada oldu¤umuzdan flüphelenmemizi gerektirecek hiçbir delil söz konusu de¤ildir.
Rüya örne¤i, bize ait d›fl dünyan›n bir alg›dan ibaret oldu¤u gerçe¤ini kan›tlamak için oldukça etkili bir örnektir. Rüya s›ras›nda insan, çevresindekilerin gerçek olmad›¤›na ikna olamad›¤› gibi, gerçek hayat dedi¤i bu dünya içinde yaflarken de, bunun yaln›zca zihnimizde alg›lanan bir gerçeklikten ibaret oldu¤una ikna olmakta oldukça zorluk çeker. Oysa "gerçek hayat"
dedi¤imiz görüntüleri alg›lay›fl biçimimiz, rüyalar› alg›lay›fl biçimimizle tamamen ayn›d›r. Her iki görüntü de zihnimizde
oluflur. Her iki görüntüyü de izlerken bunlar›n gerçekli¤inden flüphe duymay›z. Oysa rüyalar›n gerçek olmad›¤›na
dair elimizde gerçek bir delil vard›r. Rüyadan uyand›-
130
¤›m›zda, "demek ki gördüklerim sadece bir rüyaym›fl" deriz.
Öyle ise, flu anda gördüklerimizin bir rüya olmad›¤›n› nas›l ispatlayabiliriz?
Allah, ayetlerinde bu gerçe¤i flöyle haber verir:
Sur'a üfürülmüfltür; böylece onlar kabirlerinden (diriltilip)
Rablerine do¤ru (dalgalar halinde) süzülüp-giderler. Demifllerdir ki: "Eyvahlar bize, uykuya-b›rak›ld›¤›m›z yerden bizi kim diriltip-kald›rd›? Bu, Rahman (olan Allah)›n
va'detti¤idir, (demek ki) gönderilen (elçi)ler do¤ru söylemifl". (Yasin Suresi, 51-52)
fiu anda bunun ispat›, bize bilimsel olarak verilen delillerdir. Rüyadan uyanaca¤›m›z an ise, yaflam›m›z›n sona ermesi ile
bafllayacakt›r. fiu durumda, as›l do¤ru olan bu dünyan›n bizler
için sadece bir hayal, bir rüya gibi zihinde yafland›¤›n› kabul
edip ona göre davranmakt›r.
Peter Russell, rüyadaki gerçeklik ile yaflad›¤›m›z dünyaya
ait gerçekli¤i flu flekilde karfl›laflt›r›r:
Dünya alg›m›z, "d›flar›da" olan›n oldukça ikna edici bir görüntüsüdür. Ama bizim gece gördü¤ümüz rüyalardan daha "d›flar›da" olan
hiçbir fley yoktur. Rüyalar›m›zda etraf›m›zda görüntülerin, seslerin
ve hislerin oldu¤unun fark›nda oluruz. Kendi bedenimizin fark›nda
oluruz. Düflünür ve karar veririz. Korkuyu, k›zg›nl›¤›, mutlulu¤u ve
sevgiyi yaflar›z. Di¤er insanlar›, bizimle konuflan ve bizimle etkileflim içinde olan ayr› ayr› kifliler olarak alg›lar›z. Rüya, bizim etraf›m›zdaki "d›flar›daki" dünyada gerçeklefliyor gibidir. Sadece uyand›¤›m›zda, bütün bunlar›n rüya oldu¤unu anlar›z – her fley zihnimizde yarat›lmaktad›r.
"Bu sadece rüyaym›fl" dedi¤imizde, bu deneyimlerimizin fiziksel bir
gerçekli¤e dayanmad›¤›n› kastederiz. Bunlar; hat›ralardan, umutlardan, korkulardan ve di¤er faktörlerden oluflmaktad›r. Uyan›k haldeyken, bizim dünya görüntümüz, kendi fiziksel çevremizden al-
131
d›¤›m›z duyusal bilgilere dayanmaktad›r. Bu durum, uyan›kken yaflad›¤›m›z deneyimlere bir tutarl›l›k ve rüyalarda olmayan bir gerçeklik hissi verir. Ama gerçekte, uyan›kken yaflad›¤›m›z deneyimler
de, rüyalar›m›zda oldu¤u kadar zihnimizin ürünüdür.74
Descartes ise bu gerçe¤i flu flekilde tan›mlam›flt›r:
Rüyalar›mda flunu bunu yapt›¤›m›, fluraya buraya gitti¤imi görürüm; uyan›nca da hiçbir fley yapmam›fl, hiçbir yere gitmemifl oldu¤umu, uslu uslu yatakta yatt›¤›m› anlar›m. Benim flu anda rüya görmedi¤im, hatta bütün hayat›m›n bir rüya olmad›¤› güvencesini bana kim verebilir?75
Elbette ne etraf›m›zdaki insanlar, ne de alg›lar›m›z›n sahibi
olan biz flu anda yaflad›¤›m›z hayat›n bir rüya olmad›¤› güvencesini hiçbir zaman veremeyiz.
Rüya s›ras›nda bir buza dokundu¤umuzda, onun so¤uklu¤unu, ›slakl›¤›n›, fleffaf görüntüsünü beynimizde mükemmel flekilde alg›lar›z. Bir gülü koklad›¤›m›zda, gülün kendine has kokusunu kusursuz flekilde hissedebiliriz. Bunun nedeni, bir gülü
gerçekte koklarken de, onu rüyam›zda gördü¤ümüzde de beynimizde ayn› ifllemlerin meydana gelmesidir. Bu durumda, hangi durumda gülün gerçek görüntüsü ve gerçek kokusu ile muhatap oldu¤umuzu bilemeyiz. ‹flin asl› ise, her iki durumda da gerçek gül ile muhatap olmad›¤›m›z ve her iki durumda da gülün
görüntüsünün de kokusunun da beynin hiçbir yerinde var olmad›¤›d›r. Bu durumda her ikisi de gerçekli¤i temsil etmemektedir.
Gerald O'Brien, bu durumu flu sözlerle tarif etmifltir:
Yata¤›m›zda uyuyoruz, gözlerimiz kapal›, ama yine de birço¤umuz
çok canl› görsel deneyimler yafl›yoruz. Bu görsel deneyimlerde insanlar›n bulundu¤u bir dünyaday›z, çevremizde olaylar oluyor ve
biz bu rüyay› görürken, bu ortam, bir biçimde bize gerçekten dünyadaym›fl›z gibi görünüyor. fiimdi bu gerçekten önemli, çünkü bize beyinlerimizin asl›nda görme deneyimini rüyalar›m›zda oldu¤u flekilde üretme yetene¤i oldu¤unu gösteriyor. Bu da baz›
132
Rüya s›ras›nda bir çiçe¤i koklad›¤›m›zda, o çiçe¤in
kendine has kokusunu kusursuz flekilde hissedebiliriz. Bunun nedeni o çiçe¤i gerçekte koklarken de, onu
rüyam›zda gördü¤ümüzde de beynimizde ayn› ifllemlerin meydana gelmesidir.
felsefeciler ve zihin üzerinde çal›flan teorisyenler için genel anlamda
flunu gösteriyor, belki de bizler uyan›kken ve dünyay› gözlemlerken,
yanl›fl bir anlay›fla sahibiz. Belki de gerçekten tüm deneyimlerimizi,
dünyayla ilgili tüm görsel tecrübelerimizi bir biçimde beynimiz flekillendiriyor ve bizim dünyayla do¤rudan ba¤lant› halinde oldu
¤umuz ile ilgili genel kabul tümüyle yanl›fl.76
‹nsan rüya gördü¤ü s›rada, bir rüyada oldu¤unu bilse, üzerine do¤ru gelen araba onu korkutmaz, elde etti¤i mal ve paran›n geçici oldu¤unu bilir, bunun için h›rs yapmaz. Sahip oldu¤u nimetlerin ve güzelli¤in, uyanmas› ile son bulaca¤›n› bilir,
büyüklenmez. Rüya s›ras›nda, insanlar›n kendisine karfl› olumsuz tutumlar› ve tav›rlar› bir öneme sahip de¤ildir. Çünkü hem
bu ortam›n hem de bu insanlar›n gerçek olmad›klar›n› bilir.
Rüya s›ras›nda, mutlaka rüyadan uyanaca¤›n› bilir; iflte bu yüzden dünyevi h›rslar›n peflinde koflmaz, dünyevi huzur-
133
suzluklara yanaflmaz, bu yaflam› hiç bitmeyecek zannedip
menfaat peflinde koflmaz. Rüya ortam›n›n d›fl›nda gerçek bir
hayat oldu¤undan emindir. ‹flte bu nedenle, rüya gördü¤ünü
bilen bir insan için rüya s›ras›nda içinde bulundu¤u ortam›n
hiçbir önemi ve de¤eri yoktur.
Rüya için verebilece¤imiz bu örnek, gerçek hayat olarak
adland›rd›¤›m›z bu hayat için de geçerlidir. Bu hayat›n gerçek
olmad›¤›n›, yaln›zca bir alg› olarak gösterildi¤ini bilen bir kifli
için, burada dünyaya yönelik olarak yaflad›klar›n›n ve duyduklar›n›n hiçbir önemi yoktur. Çünkü t›pk› rüyada oldu¤u gibi,
gerçek olmayan bir hayat›n içinde yaflarken, bunun sahteli¤ini
fark etmifltir. Kendisinden menfaat gözetmek isteyen kiflilerin
gerçekte var olmad›klar›n›, çevresindeki aldat›c› güzellik ve metalar›n gerçekte bir hayalden ibaret oldu¤unu art›k bilmektedir.
Dolay›s›yla, dünyada var olan fleyler üzerinde h›rs yapmas›n›n,
menfaat edinmek için çaba sarfetmesinin bir anlam› yoktur. Gelip geçici bir rüyan›n içinde yaflamaktad›r ve as›l hayat›n bundan sonra bafllayaca¤›n› bilmektedir.
Yazar Remez Sasson, konuyla ilgili olarak flu
sözleri söylemektedir:
Bu sanki bir film gösterimi gibidir. Filmi
seyreden kifli, karakterlere ve ekranda
olanlara tamamen kendisini kapt›rm›flt›r. Kahramanlarla birlikte mutlu olur
veya üzülür, sinirlenir, ba¤›r›r ya da
güler.
E¤er belirli bir anda ekran› art›k
izlememeye karar verirse ve dik-
katini oynayan filmden geri çekmeyi baflarabilirse, filmin meydana
getirdi¤i illüzyondan s›yr›larak kendine gelir. Film makinesi ekrana
görüntüler vermeye devam edecektir. Ama o art›k bunun sadece
filmden ekrana yans›t›lan ›fl›k oldu¤unu bilmektedir. Ekranda gördükleri gerçek de¤ildir, ama yine de oradad›r. Filmi izleyebilir veya
gözlerini ve kulaklar›n› kapatmaya ve ekrana bakmamaya karar verebilir.
Bir film seyrederken, herhangi bir anda makaran›n s›k›flmas› veya
elektrik kesintisi yüzünden filmin durdu¤u oldu mu? Televizyonda
ilginç, sürükleyici bir film seyrederken aniden araya reklamlar girdi¤inde size ne oluyor? Etraf›n›zdaki illüzyondan kurtularak kendinize geliyorsunuz. Siz uyurken ve rüya görürken, birisi sizi kald›rsa,
bir dünyadan baflka bir dünyaya sürüklenmifl oldu¤unuzu hissedersiniz. Bu, bizim gerçeklik dedi¤imiz dünyada da böyledir. Bundan
uyanmak mümkündür.77
Yaflad›¤›m›z dünya da, t›pk› rüyalar gibi hayal görüntülerden, hayal kokulardan, hayal tatlardan ve hayal hislerden oluflmaktad›r. Elbette, bu hayat›n sonu gelmeden evvel isteyen bu
rüyadan uyan›p gerçekleri görebilir. Bu rüyadan uyanmak, gerçek olan›n bu dünya olmad›¤›n› fark etmek, as›l gerçekli¤in ahiret oldu¤unu anlamay› sa¤layacakt›r. Ahireti kavrayan bir kifli
ise, dünyan›n geçicili¤inin fark›nda olur, ahirette kurtulufla ermek için Allah'› raz› etmesi gerekti¤ini bilir ve bu amaç u¤runa
yaflamaya bafllar. ‹nsana dünyada ve ahirette sonsuz nimetleri
getirecek olan gerçeklerden biri, iflte budur. Ayetlerde, k›yamet
gününde uyand›r›lan insanlar flu flekilde haber verilmektedir:
Sur'a da üfürülmüfltür. ‹flte bu, tehdidin (gerçekleflti¤i)
gündür. (Art›k) Her bir nefis, yan›nda bir sürücü ve bir flahid ile gelmifltir. "Andolsun, sen bundan gaflet içindeydin;
iflte Biz de senin üzerindeki örtüyü aç›p-kald›rd›k. Art›k
bugün görüfl-gücün keskindir." (Kaf Suresi, 20-22)
135
Beyinde Alg› Bozukluklar› ve Farkl› Bir D›fl Dünya
Dünyan›n gerçek görüntüsünü gördü¤ümüze dair bizi
ikna eden befl duyumuz, söz konusu alg›lar› meydana getiren
elektrik sinyallerinden mahrum kald›¤›nda, d›fl dünya da ortadan kalkar. Bu, bilimsel bir gerçektir. Befl duyu, ancak elektrik
sinyalleri yoluyla bize bilgi verir. D›fl dünyada herhangi bir bilgi olsa, fakat ilgili elektrik sinyalleri bize ulaflmasa, bundan haberimiz olmayacakt›r.
Beyinde alg› yan›lmalar›, bu gerçe¤i bize aç›kça gösteren en
önemli delillerdendir. Örne¤in karfl›m›zdaki odaya bakar ve
odan›n tamam›n› mükemmel flekilde gördü¤ümüzü zannederiz. Ama gerçek bu flekilde de¤ildir. Karfl›m›zdaki odan›n küçük
bir noktas›n› hiçbir flekilde göremeyiz. Bu, sadece bu odayla s›n›rl› bir durum de¤ildir. Bakt›¤›m›z her yerde o kay›p alan mutlaka vard›r. Hayat›m›z boyunca gördü¤ümüz görüntü karelerinin her birinde asl›nda o küçük noktay› hiçbir zaman görememiflizdir. Bu, her insanda var olan "kör noktad›r".
Bu körlü¤ün sebebi, gözü beyne ba¤layan sinirlerin gözün
bir noktas›nda bulunmamas›d›r. Ancak buna ra¤men, karfl›m›zdaki görüntüyü daima eksiksiz görürüz. Bunun nedeni, beynin
tamamlay›c› özelli¤idir. Kör nokta nedeniyle görünmeyen alan,
beynin "boyama" ve arka plandaki di¤er görüntüler ile "tamamlama" yetene¤i nedeniyle görünür hale gelir. Bu, asl›nda ola¤anüstü bir durumdur. O noktada bizim için gerçek anlamda hiçbir fley yoktur. Beynin orada var etti¤i fley tamamen hayalidir.
Ve biz, o noktay› "göremedi¤imizi" asla bilmeyiz. Beyin kör
noktay›, orada olmas› gerekti¤ine karar verdi¤i en iyi tahminle,
yani arkadaki fonla doldurur. Bu tahminin nas›l olufltu¤u, bilim adamlar› için hala bir soru iflaretidir. Kaliforniya Üniversitesi, Psikoloji Bölümü ve Nörobilim Program› profesörü ve
136
Beyin ve Alg›lama Merkezi Baflkan› Vilayanur S. Ramachandran, bu s›rr› flu flekilde tan›mlar:
Örne¤in kör noktan›z› bir karenin köflesine "hedeflemeye" çal›flabilirsiniz. Di¤er üç noktay› fark eden görme sisteminiz eksik köfleyi tamamlayacak m›? Bu deneyi kendinizde uygulad›¤›n›zda asl›nda köflenin gözden kayboldu¤unu, "›s›r›lm›fl" ya da bulan›klaflm›fl oldu¤unu göreceksiniz. Görünüfle bak›l›rsa kör nokta üzerinde tamamlama
yapan sinir mekanizmas› köfleler ile bafla ç›kam›yordur, doldurulabilecek veya doldurulamayacak fleylerin bir s›n›r› vard›r.78
Peki beyindeki bu tamamlama ifllemi üzerinde bizim bir
tercihimizin olmas› mümkün müdür? Ramachandran, bu soruya da flu cevab› verir:
Görmeyle ba¤lant›l› eksikleri tamamlama çok farkl›d›r. Kör noktan›z› bir hal› deseni ile doldurdu¤unuzda, bu noktay› neyin tamamlad›¤›yla ilgili tercihleriniz yoktur, zihninizi bu konuda de¤ifltiremezsiniz. Görsel boflluklar› doldurma görevini görmeyle iliflkili nöronlar
yerine getirir. Onlar bir kez karar verdikten sonra onlar›n bu karar›
geri çevrilemez: Di¤er beyin merkezlerine bir kez "evet, bu kendini
tekrar eden bir desendir" veya "evet, bu düz bir çizgidir" talimatlar›
gitti¤inde, alg›lad›¤›n›z fleyi geri alamazs›n›z.79
Kör nokta ile ilgili konuyu daha iyi kavrayabilmek için yukar›daki testi yapabilirsiniz.
Sa¤ gözünüzü kapat›n ve kitab› 50 cm.'lik mesafeden gözünüze do¤ru yak›nlaflt›r›n. Bafltan itibaren gözünüzü sadece art›ya odaklay›n. Yak›nlaflt›kça belirli bir
süre için soldaki siyah noktan›n yok oldu¤unu göreceksiniz. Beyin görmedi¤i
siyah noktay› beyaz zeminle tamamlam›flt›r.
137
Biz bir masaya bakarken, görme sistemimiz masan›n öncelikle kenarlar› hakk›nda bilgi edinmekte ve masan›n çizili
haline benzer bir temsili resmini zihnimizde meydana getirmektedir. Görme sistemi, bunun ard›ndan masan›n rengini ve
malzemesini seçer. Bunlar, "tamamlama" ifllemi için önemli unsurlardand›r. Edinilen bu bilgiler sonras›nda beyin, karfl›s›ndaki görüntü ile ilgili genel bir tahmin yapar. Beynimiz, karfl›m›zdaki görüntünün her detay›n› incelemek zorunda kalmaz ve detayl› hesaplamalara giriflmez.80 Beynimiz, karfl›m›zda, "ihtimal
dahilinde" olan görüntüyü var etmifltir.
Dolay›s›yla beyin, bizde var oldu¤una inand›¤›m›z bir illüzyon meydana getirir. Söz konusu kör noktadaki görüntü,
karfl›m›zdaki gerçek görüntü de¤ildir. Ama biz bunun fark›nda
olmay›z. Fakat ilginç olan, görüntünün bütününün gerçek oldu¤una dair de hiçbir kan›t›m›z›n olmamas›d›r. Gerçekte kör noktadaki var olmayan görüntü de, t›pk› di¤er görüntüler kadar
gerçektir. Günlük hayat›m›zda sahip oldu¤umuz kör noktan›n
nerede bulundu¤unun fark›nda bile olmay›z. Bu durumda gün
içinde edindi¤imiz görüntülerin de birer hayal olup olmad›¤›n›
bilemeyiz. Bize "gerçekçi" görünmeleri, gerçek olduklar›na
inanmak için yeterli de¤ildir.
Beyindeki di¤er alg› yan›lmalar› veya alg› bozukluklar› da
bu gerçe¤i delillendirmektedir. Bunlardan biri kortikal renk
körlü¤üdür. E¤er beynin her iki yar›m küresinde de renklerle ilgili bölüm olan V4 hasar al›rsa, söz konusu hastal›k ortaya ç›kar.
Bu hastal›¤a sahip olan kifliler dünyay› grinin gölgeleri fleklinde
görürler. Her fley sanki siyah beyaz bir film gibidir. Ama gazete
okumak, insanlar›n yüzünü tan›mak veya hareketleri ve yönleri seçebilmek konular›nda hiçbir problemleri yoktur.81 Buna
karfl›l›k e¤er orta temporal alan (MT) hasar görürse, hasta
hala kitap okuyabilir, renkleri görebilir ama bir fleyin hangi
yöne do¤ru gitti¤ini ve hangi h›zda gitti¤ini anlaya-
138
maz. Prof. Ramachandran, bu konuyla ilgili flunlar› yazm›flt›r:
(Beyinde), bir ya da daha fazla alan hasar gördü¤ünde birkaç nörolojik hastada gözlemlenen çeliflkili zihinsel durumlar ile karfl›lafl›rs›n›z. Bunlar›n içinde nörolojik anlamda en bilinen örneklerden birisi
"hareket körlü¤ü" bulunan ‹sviçreli bir kad›n (ona Ingrid diyece¤im)
ile ilgilidir. Ingrid'in beyninde orta temporal (MT) alanda çift tarafl›
bir hasar meydana gelmiflti. Birçok aç›dan normal görüyordu, cisimlerin flekillerini söyleyebiliyor, insanlar› tan›yabiliyor ve hiçbir sorun
olmaks›z›n kitap okuyabiliyordu. Fakat koflan bir insana ya da yolda ilerleyen bir araca bakt›¤›nda, düzgün ve sürekli hareketler görmek yerine hareketsiz, h›zla yan›p sönen kesik ve ani hareketler görüyordu. Gelen arabalar›n modelini, rengini ve hatta plakalar›n› tespit edebilmesine ra¤men, onlar›n h›z›n› tahmin edemedi¤i için caddenin karfl›s›na geçmekten korkuyordu. Birisiyle yüz yüze konuflman›n telefonla konuflmaya benzedi¤ini, çünkü normal bir konuflma
s›ras›nda kiflinin yüz ifadesinin de¤iflti¤ini görmedi¤ini söylüyordu.
Hatta bir fincan kahve ikram etmek bile büyük bir s›k›nt› vesilesiydi, çünkü s›v› kaç›n›lmaz olarak tafl›yor ve yere saç›l›yordu. Ne zaman yavafllamas› ve ne zaman kahve cezvesinin aç›s›n› de¤ifltirmesi
gerekti¤ini bilemiyordu, çünkü s›v›n›n fincan›n içinde ne h›zla yükseldi¤ini öngöremiyordu. Bu beceriler sizin ve benim için çok zahmetsiz olabilir ve bunlar› oldukça do¤al karfl›lar›z. Fakat ancak bir
fley ters gitti¤inde, örne¤in bu alan hasar gördü¤ünde görmenin ne
kadar karmafl›k oldu¤unu anlamaya bafllar›z.82
Halisünasyonlar da, alg› yan›lmalar›n›n bir di¤er örnekleridir. Genellikle beyinde meydana gelen bir hasar, çeflitli ateflli
hastal›klar, kullan›lan ilaçlar veya yafll›l›k ve bunama sonucunda oluflan halisünasyonlar, kiflinin, karfl›s›nda asl›nda var olmayan fleyleri var olarak alg›lamas›d›r. Halisünasyonlar, kiflilerin
etraflar›nda olmayan görüntüleri görmeleri ve olmayan sesleri duymalar› fleklinde meydana gelir. Bu kifliler, halisünasyon
gördüklerinde bilinçli ve uyan›k durumdad›rlar. Görüntülerin, gören kifli için gerçekli¤i oldukça ikna edicidir.
139
Sayd›¤›m›z sendromlar, beyinde meydana gelen hasarlar
veya baflka sebepler sonucunda oluflan hastal›klardan sadece
birkaç tanesidir. Bu hastal›klar sonucunda, insanlar›n baz›lar›
olmayan görüntüleri görmekte, gerçekte görmedi¤i ama kendisi için çok net olan bir hayat yaflamaktad›r. Baz›lar› için d›flar›daki renkler bambaflkad›r. Gördü¤ümüz rengarenk dünya onlara neredeyse siyah-beyaz bir film gibi görünür. E¤er gerçekten
d›fl dünyan›n kendisi ile muhatap isek, e¤er yaflad›¤›m›z dünya
beynimize gelen elektrik sinyallerinden ibaret de¤ilse, bu durumda bu insanlar neden farkl› bir alg›ya sahiptirler? D›fl
dünya e¤er "tek"se, neden onlar da d›fl dünyay› bizim alg›lad›¤›m›z flekilde alg›lamamakta, neden
ayn› fleyleri ayn› flekilde görememektedirler?
140
Tüm bunlar›n aç›klamas› fludur: Bizler, d›fl dünyay› mükemmel flekilde alg›lad›¤›m›zdan ve alg›lar›m›z›n bir bütün
oldu¤undan flüphe etmeyiz. Ama kimi zaman halisünasyon gören bir kifli için de ayn› fley geçerlidir. O da gördü¤ü hayali görüntülerin gerçekte var oldu¤unu düflünmektedir. Bu durumda,
beynimizde oluflan d›fl dünyan›n neye benzedi¤i veya di¤er kiflilerin alg›lar›ndan farkl› olup olmad›¤› konusunda söyleyebilece¤imiz hiçbir fley yoktur. Bu, 21. yüzy›l›n bilimi ile hiçbir flekilde test edilemeyecek, deneylerle saptanamayacak bir gerçektir.
Her birimiz için var edilen dünyan›n nas›l bir dünya oldu¤unu
bilmemiz imkans›zd›r. Bizler, bu dünyan›n içinde, yaln›zca bize
alg›lat›lanlarla muhatap oluruz. Bunlar›n d›fl›na ç›kmam›z, bunun fazlas›n› düflünmemiz mümkün de¤ildir.
Duyular›m›zla iletilen elektrik sinyalleri, bizim için d›fl
dünyan›n kopyas›n› meydana getirirler. Ama temelde, bu d›fl
dünyay› alg›layan, alg›lad›¤› fleylerden anlam ç›karan, endiflelenen, sevinen, üzülen, heyecanlanan, düflünen, tan›yan, analiz
yapan bir "benlik" bulunmaktad›r. "Ben" dedi¤imiz bu varl›k,
acaba beynin içinde bir yerlerde midir? Nöronlar›n birbirleriyle
etkileflimleri bizi düflündürüp mutlu eder mi? Çalan bir müzikten hofllanmam›z› sa¤lar m›? Bu etkileflim, bir manzaraya bakmaktan veya lezzetli bir yeme¤i yemekten zevk duymam›z›n
kayna¤› m›d›r?
Elbette ak›l ve vicdan sahibi bir insan bunlar›n hiçbirine
"evet" cevab› veremez. Benli¤imiz, beynin tamamen d›fl›nda bir
fleydir ve bunun ad› "ruh"tur.
Sana ruhtan sorarlar; de ki: "Ruh, Rabbim'in emrindendir,
size ilimden yaln›zca az bir fley verilmifltir." (‹sra Suresi, 85)
141
Mükemmel Donan›m› ile ‹nsan Beyni
Önceki bölümlerde detaylar›na de¤indi¤imiz alg›lar dünyas›, elektrik sinyalleri yoluyla meydana gelen yapay bir dünyad›r.
Peki bu sinyalleri yorumlay›p, onlar› tan›d›¤›m›z bir dostumuza,
güzel bir çiçe¤e, uçsuz bucaks›z bir manzaraya, annemize, sokakta oynayan çocuklara, sevimli bir yavru kediye dönüfltüren
beynimiz midir?
Teknik anlamda sinyallerin beyinde yorumland›¤› do¤rudur. Materyalistler buradan yola ç›karak, bir beynin içindeki nöronlardan ibaret oldu¤umuzu ve yaflad›¤›m›z dünyan›n bu nöronlar›n birbirleri ile olan iletifliminin bir sonucu oldu¤unu iddia ederler. Düflünen, gülen, sevinen, karfl›s›ndaki insan› tan›yan,
yorum yapabilen varl›¤›n, DNA'y› keflfeden materyalist evrimci
fizikçi Francis Crick'in deyimiyle, "bir nöron y›¤›n›" oldu¤unu savunurlar.83 Bir materyalist için insan›n nas›l düflündü¤ü ve alg›lardan nas›l anlam ç›kard›¤› önemli de¤ildir. Önemli de¤ildir,
çünkü bunlar için yapabilece¤i bir aç›klama yoktur. Ona göre
her fley, maddesel anlamda incelenmelidir. Oysa bu, insanlar› Allah inanc›ndan uzaklaflt›rmak için ortaya at›lm›fl büyük bir yaland›r.
Bunu daha detayl› aç›klayabilmek için beyni genel
hatlar›yla tan›mak yerinde olacakt›r.
‹nsan beyni dünyan›n en kompleks yap›lar›ndan biridir. Yeni do¤mufl bir bebe¤in beyni 100
milyar sinir hücresine sahiptir. Bu miktar, bir
beynin sahip olabilece¤i en fazla nöron (sinir
hücresi) say›s›d›r. ‹nsan beyninde nöron say›s› hiçbir zaman artmaz, zaman iler-
143
ledikçe sadece azal›r. Nöronlar sinir sisteminin en temel ve ifllevsel yap› birimleridir. Her nöron di¤er nöronlarla binden on
bine kadar ba¤lant› yapar. Bunlar›n birleflti¤i noktalara ise sinaps ad› verilir. Bu noktalar, bilgi al›flveriflinin yap›ld›¤› yerlerdir. Profesör Ramachandran'a göre; "beyin aktivitesinin muhtemel permütasyonlar› ve kombinasyonlar›, yeryüzünün bafllang›c›ndaki bilinen tüm parçac›klar›n say›s›n› geçmektedir."84
Beyindeki bir sinir hücresi, hücrenin metabolizmas›n› sürdürmesi, proteinleri sindirmesi ve hücrelerdeki ifllemlerin yap›labilmesi için gereken tüm yard›mc›lara sahiptir.
Bir nörondan say›s›z dallara ayr›lm›fl dokungaçlar ç›kar.
Bunlara dentrit ad› verilir. Dentritlerin yaflamdaki en büyük ifllevleri di¤er nöronlardan gelen elektromanyetik mesajlar› almak ve mesajlar›, bunlar›n ait oldu¤u hücrelere götürmektir.
Dentritler, hücreden ayr›ld›klar› noktada nispeten kal›nd›rlar
ama daha sonra düzinelerce hatta yüzlerce dala ayr›l›rlar. Çok
daha incelirler ve her defas›nda daha da incelirler. Dentritlerin
say›s›, hücrenin fonksiyonuna ba¤l› olarak de¤iflir.
Beyindeki nöronlar, di¤er nöronlarla binden
on bine kadar ba¤lant› yapar. Bunlar›n birleflti¤i noktalara sinaps ad› verilir. Bu noktalar
bilgi al›flveriflinin yap›ld›¤› yerlerdir. Beynin
bu al›flveriflinin muhtemel permütasyonlar› ve
kombinasyonlar›, yeryüzünün bafllang›c›ndaki tüm parçac›klar›n say›s›n› geçmektedir.
144
Nörondan ayr›lan bir baflka uzant› daha vard›r. Buna akson ad› verilir. Bunun görevi, di¤er nöronlara bilgi tafl›makt›r.
Bu bilgi, elektrik ak›m› fleklinde olur. Beyinde, özellikle nörokimyasallar için saklama depolar› bulunmaktad›r. Bu keseler,
mesajlar› devredeki bir sonraki hücreye tafl›mak için kimyasallar salg›larlar. Bu yolla nöronlar, bilgiyi, aksonlar› vas›tas›yla bir
sonraki nörona tafl›rlar. Bir baflka deyiflle bir baflka nörondan iletilen bilgiyi dentritler al›r, aksonlar ise di¤er nöronlara iletirler.
Aksonlar bir metre kadar uzayabilirler veya milimetrenin onda
birine kadar küçük olabilirler.
Tam olarak ne kadar farkl› tipte nöronun beyinde bulundu¤u yan›tlanamam›fl bir sorudur, yap›lan tahminler 50 farkl› nöronun bulundu¤unu belirtmektedir.85 fiekillerindeki, büyüklüklerindeki, ba¤lant› tiplerindeki ve nörokimyasal içeriklerindeki
farkl›l›klara ra¤men, bütün nöronlar neredeyse ayn› flekilde bilgi tafl›rlar. Birbirleriyle elektrokimyasal bir dille konuflurlar. Bir
nörondan ç›kan ve di¤eri taraf›ndan al›nan bilgi, pozitif yüklü
atomlar veya iyonlar taraf›ndan meydana getirilen elektrik sinyalleri fleklinde al›n›rlar. Bunlar özellikle pozitif yüklü sodyum
ve potasyum iyonlar› ve negatif yüklü klorid iyonlar›d›r.86 100
milyar nöronun tamam›, birkaç binden 100 bine kadar farkl› nöronla ba¤lant› kurar. Genel bir hesaplama ile yetiflkin bir insan›n
beyninin 100 trilyon sinaps (ba¤lant› noktas›) meydana getirdi¤i söylenebilir.87
Craig Hamilton, bu konuyu flöyle aç›klar:
fiimdiye dek gelifltirilmifl en kompleks flebeke hangisidir? E¤er ‹nternet oldu¤unu düflünüyorsan›z bir tahminde daha bulunun. Yüz milyar nörondan meydana gelen elektrokimyasal matris sayesinde insan beyni internetin sadece güzel bir örümcek a¤› gibi görünmesini
sa¤l›yor. Her bir nöronun, 50.000 di¤er nöronla ba¤lant›s› oldu¤u
düflünülürse, bu da toplamda yüz trilyon ba¤lant› anlam›na geliyor.88
145
Bir nörondaki bilgiyi ileten aksonun, bir baflka nöronun
dendritine ulaflt›¤› noktada meydana gelen boflluk, yani sinaps, bir santimetrenin milyonda biri kadard›r.89 Dolay›s›yla,
akson ve dendritler birbirlerine dokunmazlar. Ba¤lant›lar› saniyenin binde birinde gerçekleflir. Baz› nöronlar birkaç dendrit
fleklinde filizlenirler. Di¤erleri ise, neredeyse bir orman oluflturacak kadar çok dendrite sahiptir. E¤er bir insan, beyninde gerçekleflen ba¤lant›lar› saymaya kalk›fl›rsa, her birini bir saniyede
saymak kofluluyla, tamam›n› say›p bitirmesi 3 milyon y›l›n› alacakt›r. Bu, yaklafl›k 42.000 insan nesli demektir.90 The New Yorker
gazetesi yazarlar›ndan Cornell Üniversitesi'nden Diane Ackerman, An Alchemy of Mind (Zihnin Simyas›) adl› kitab›nda, bu
kompleks sistemle ilgili flu say›sal detaylar› vermifltir:
Ne kadar imkans›z gözükse de evrendeki y›ld›zlar›n say›s› kadar
çok beyin hücresi ba¤lant›s›na sahibiz. En az›ndan bize görünen evreni kastediyorum, çünkü ölçülebilir evrenin %96's› bizim için görünmezdir. Sadece bir saniye için uzay›n sonsuzlu¤unu gözünüzde
canland›r›n... Daha sonra bir beynin içindeki mikroskobik hareketlili¤i düflünün. Tipik bir beyin 100 milyar nöron bar›nd›r›r ve vücudun oksijeninin çeyrek miktar›n› yakar. Sadece yaklafl›k 1.5 kg gelmesine ra¤men vücudun kalorilerinin büyük bir bölümünü tüketir.
10 watt'l›k bir ampul oran›nda elektrik enerjisi kullanmaktad›r. Beynin tek bir kum tanesinden daha büyük olmayan tek bir noktas›nda
100.000 nöron, yaklafl›k bir milyar sinaps ile çal›flarak ifllerini yapar.
Sadece beyin kabu¤unda (serebral korteks), 30 milyar nöron, her biri 1 inç'in (1 inç = 2.54 cm) milyarda biri kadar büyüklü¤ündeki 60
trilyon sinapsta buluflur.91
Verilen bu bilgiye göre, e¤er her saniye beyin kabu¤unda
meydana gelen tek bir sinaps› sayacak olursak, bunu saymay› 32 senede bitiremeyiz. E¤er muhtemel nöral devreleri (beyinde kendisine ulaflan sinyalleri çeflitli flekillerde yorumlayan
ve de¤erlendiren merkezler) de dikkate alacak olursak,
146
hiperastronomik bir say› ile karfl›lafl›r›z: 10'un arkas›nda en az
bir milyon s›f›r.92
Bu konuyla ilgili en flafl›rt›c› gerçeklerden biri de, ola¤anüstü rakamlara sahip olan bir insan beyninin, hiçbir zaman bir
baflkas›n›n beyni ile ayn› olmamas›d›r. Tek yumurta ikizlerininki bile ayn› de¤ildir. Bir baflka deyiflle bu hayranl›k uyand›r›c›
komplekslikteki sistem, Allah'›n dilemesiyle her insanda ayr›
ayr› düzenlenmifl ve farkl› bir yap› fleklinde meydana gelmifltir.
Ama hala ayn› kompleksli¤i bar›nd›rmaktad›r.93
Bilgisayarlar, beynin mükemmel sisteminin taklit edilmesi
yoluyla üretilmektedir. Bilgisayar teknolojisinde en büyük firmalardan biri olan IBM'in deneyimli teknoloji uzmanı Kerry
Bernstein, beynin birçok yönüyle bilgisayar tasarımında taklit
edildi¤ini ancak beyindeki tasarımın aynı kalitede kopyalanmasının var olan hiçbir teknolojiyle mümkün olamayacak kadar
mükemmel oldu¤unu belirtmektedir. Bernstein konuyla ilgili
Bilgisayarlar, beynin mükemmel sisteminin yaln›zca bir taklididir. Beyinde tek bir
bit'lik bilgi, an›nda tam 100.000 nörona yay›labilmektedir. Dolay›s›yla beyin, bilinen en h›zl› bilgisayardan yüz binlerce kat daha h›zl›d›r. Günümüz teknolojisi ile bunu gerçeklefltirmek ise imkans›zd›r.
147
olarak flu aç›klamalar› yapmaktad›r: "Beyinde ola¤anüstü bir
paralellik hakim. Yani tek bir bit bilgi, bir anda tam 100.000
nörona yayılabiliyor. Böylece beyin, bilinen en hızlı bilgisayardan yüz binlerce kat daha hızlı oluyor. Bizim ise bunu elektronikte gerçeklefltirebilmemiz mümkün de¤il."94 Dolay›s›yla, beyin için yap›lan bilgisayar benzetmesi son derece basit ve beynin üstün kapasitesi hakk›nda yeterince delil teflkil etmeyen bir
benzetmedir. Rockefeller Üniversitesi Nörobilimler Enstitüsü
Baflkan›, Nobel T›p Ödülü Sahibi Gerald M. Edelman bunu flu
flekilde aç›klam›flt›r:
Öncelikle, bir seri önceden belirlenmifl sinyale sahip manyetik bilgisayar parças› gibi, dünya, beyne önceden sunulmam›flt›r. Ama yine
de ... beyin ö¤renmeye ve haf›zaya arac›l›k eder ve ayn› anda vücut
fonksiyonlar›n› düzenler. Sinir sisteminin, görüfl, ses vs. gibi farkl›
sinyalleri alg›sal kategorizasyonlar›n› gerçeklefltirme ve bunlar› daha önceden belirlenmifl bir kod olmadan tutarl› s›n›flara bölme yetene¤i kesinlikle özeldir ve bilgisayarla karfl›laflt›r›lamaz bile. Bu kategorize etme iflleminin nas›l gerçekleflti¤i henüz tam olarak anlafl›lamam›flt›r...95
Beyindeki sistem, gerçek anlamda mükemmeldir. Ancak
burada bahsettiklerimiz, nöronlar›n birbirleri ile etkileflimleri;
akson ve dendritlerin kompleks bir sistem dahilinde bilgiyi al›p
iletmelerini kapsamaktad›r. Peki beyindeki "d›fl dünya" ve insan› insan yapan özelliklerin kayna¤› nerededir? Kör ve fluursuz
atomlar›n birleflmesiyle meydana gelen nöronlar ve onlar›n
D›fl dünya ve insan› insan yapan özellikler beynin neresindedir?
Kör ve fluursuz atomlar›n birleflmesiyle meydana gelen nöronlar
böylesine yüksek bir bilincin kayna¤› olabilir mi?
Kuflkusuz ki olamaz. Bunlar›n kayna¤›, yaln›zca insan ruhudur.
148
meydana getirdi¤i beyin, böylesine yüksek bir bilincin kayna¤› olabilir mi? Profesör Vilayanur S. Ramachandran, bu konuyla ilgili flunlar› söylemektedir:
Genel inan›fl bu olmas›na ra¤men, zihinsel yaflant›m›z›n tüm zenginli¤ini – tüm duygular›m›z›n, hislerimizin, düflüncelerimizin, h›rslar›m›z›n, sevgimizin, inançlar›m›z›n, hatta her birimizin kendi özel ve
kiflisel benli¤imizin – sadece kafam›z›n içinde, beynimizin içindeki
küçük jöle zerreciklerinin bir aktivitesi olarak düflünmek beni flafl›rtmaktan al›koymam›flt›r.96
Bu durum materyalistler için flafl›rt›c›d›r, çünkü materyalistler, insan› insan yapan tüm unsurlar›, insan›n sevincini, endiflelerini, inançlar›n›, insan›n kendi kiflisel benli¤ini beyninin
içinde bir yerlerde ararlar. Bir dostunu gördü¤ünde insan› sevindirenin, bir yavru köpek gördü¤ünde insan›n içini coflturan
duygunun, insan›n karar verme, inanma, hissetme, duygulanma, sevinme, üzülme gibi hislerinin kayna¤›n›n nöronlar oldu¤unu iddia ederler. Ancak beynin içine girip nöronlar› inceleyen bilim adamlar› ve nörologlar, bunlar›n hiçbirinin kayna¤›n› beynin
içinde bulamam›fllard›r. ‹flte bu yüzden
yeni bir tan›mlama yapm›fllar ve insan›
insan yapan unsurlar›n kayna¤› "bilinçtir" demifllerdir. Peki bilinç nas›l
bir fleydir ve acaba materyalistler taraf›ndan aç›klanabilmifl midir?
149
Materyalistlerin Aç›klayamad›¤› "Bilinç" Kavram›
E¤er gören gözlerimiz de¤ilse, kapkaranl›k mekan içinde
göze, retinaya, merce¤e, göz sinirlerine ihtiyaç duymadan rengarenk bir çiçek bahçesini seyreden ve bundan zevk alan kimdir?
Kula¤a ihtiyaç duymadan elektrik sinyallerini tan›d›klar›n›n sesi gibi duyan, bu sesleri duydu¤unda sevinen, bu sesleri
tan›yan varl›k kimdir?
Hiçbir kokunun girmedi¤i beynin içinde f›r›ndaki kekin
kokusunu duyan, bundan zevk alan kimdir?
Bir çiçe¤i gördü¤ünde ondan zevk alan, bir kedi yavrusu
gördü¤ünde ona sevgi duyan, hiçbir ele, parmaklara ve kasa ihtiyaç duymadan kedinin tüylerini okflad›¤›n› hisseden kimdir?
Sadece sinir hücrelerinden oluflan birkaç yüz graml›k et
parças›, yaflad›¤›m›z hayat›n, üzüntülerin, sevinçlerin, dostluklar›n, vefan›n, samimiyetin, coflkunun sebebi olabilir mi?
E¤er bunlar›n sebebi beyin de¤il, tüm bunlar› alg›layan
varl›k ise, bu durumda alg›layan kimdir?
D›fl dünyay› alg›layan, beynimizin içindeki "küçük insan"
m›?
Kuantum fizikçilerinin bahsetti¤i "gözlemci" mi?
Bu gözlemci, beynin içinde bir yerlerde mi?
E¤er de¤ilse nerede?
Fred Alan Wolf, bu soruyu flu flekilde cevaplamaktad›r:
Bir gözlemcinin kuantum fizi¤i bak›fl aç›s›ndan ne yapt›¤›n› biliyoruz. Fakat kimin ya da neyin gerçekten gözlemci oldu¤unu bilmiyoruz. Bu demek de¤il ki bir cevap bulmaya çal›flmad›k. ‹nceledik. Kafan›z›n içine girdik. Her yere bakt›k gözlemci denen bir fley bulmak
için. Kimse yoktu. Beyinde kimse yoktu. Beynin kabuksal (kortikal)
bölgelerinde kimse yoktu. Alt kabuksal (kortikal) bölgelerde ya da
kenar bölgelerde de kimse yoktu. Gözlemci denecek kimse yoktu.
Ama yine de d›fl dünyay› gözlemlerken bizler, gözlemci denen
fleyin varl›¤›n›n deneyimlerine sahibiz.97
150
151
Bilim adamlar›, art›k, beynin alg›lar›n kayna¤› olmad›¤›n›n, yaln›zca bir arac› görevi gördü¤ünün fark›ndalar. Ayr›ca
bilim adamlar›, yüzy›llar öncesinin inan›fl› olan "beynin içindeki küçük insan" kavram›ndan da tamamen uzaklaflm›fl durumdalar. Bilim adamlar›, "gözlemci" ad›n› verdikleri benli¤in, beyinden ba¤›ms›z oldu¤unu aç›kça gördüler. Onlar art›k, alg›lar›n kayna¤›n›n insan bilinci oldu¤unu biliyorlar.
Robert Lawrence Kuhn, Closer to Truth (Gerçe¤e Daha Yak›n) isimli kitab›nda, bunu flu flekilde tarif etmektedir:
Neden baz› fizikçiler aniden insan zihniyle bu kadar ilgilenmeye
bafllad›lar? "Bir k›sm› zihnin, gerçek gerçeklik" oldu¤unu ve maddenin ise aldat›c› bir hayal olabilece¤ini düflünmeye bafllam›fl durumdalar. Bu kadar ak›ll› insan›n böylesine flafl›rt›c› spekülasyonlar ortaya atmas›n› gerektirecek derecede zihinsel faaliyetlerle ilgili olan konu nedir? Bunun nedeni k›smen bizim gerçekli¤i alg›lama fleklimizi
sonsuza dek de¤ifltirmifl olan iki temel teorinin garip etkileridir: Kuantum mekani¤i atom alt› parçac›klar seviyesine belirsizlik afl›lam›flt›r, rölativite ise evrenin büyük çapl› ölçe¤i üzerinde zaman ve uzay› birlefltirmifltir. Fakat fizik
teorileri zihinde olup
bitenleri aç›klayabilir
152
mi?
Atomlar›n davran›fllar›, insanlar›n davran›fllar›n› belirleyebilir mi?
Evrenin yap›s› bizim nas›l düflündü¤ümüzü, hissetti¤imizi ve bildi¤imizi tarif edebilir mi?98
Bir insan›n yaflay›fl›, alg›lay›fl›, sevgisi, sevinci, üzüntüsü,
düflünceleri, k›sacas› insan› insan yapan özellikler, kuflkusuz ki
atomlar›n davran›fllar›n›n bir sonucu de¤ildir. D›fl dünyay› alg›lay›p fark edebilen, insana insan olma özelli¤i veren fley, insan›n
beyninden ba¤›ms›z bir fleydir. ‹nsan›n bir fleyin fark›na varabilmesi, bir fley üzerine analiz yapabilmesi, düflünebilmesi, seçim
yapabilmesi ve sahip oldu¤u di¤er tüm insani vas›flar için, maddesel her türlü kavram›n d›fl›nda bir aç›klama gerekmektedir. Bir
evrimci olmas›na, hatta "Darwin'in buldog"u99 olarak an›lmas›na
ra¤men Thomas Huxley'in flu sözleri, hararetli bir materyalistin
bile gerçekleri fark edebilece¤inin önemli bir kan›t›d›r:
Bilinç gibi hayranl›k uyand›r›c› bir fleyin, birbiriyle etkileflim halindeki sinir dokusunun bir sonucu olmas›, Alaaddin'in lambas›n› ovalad›¤›nda içinden cinin ç›kmas› gibi aç›klanamaz bir fleydir.100
Ya¤, su ve proteinlerin oluflturdu¤u bir yap›n›n insan›n benli¤ini meydana getirmesi, insan› alg›layan, düflünen, sevinen,
tepki veren, gurur duyan, heyecanlanan bir varl›k haline getirmesi kuflkusuz ki mümkün de¤ildir. Materyalistlerin iddialar›,
alg›lar›n beyinden ba¤›ms›z oldu¤u gerçe¤i karfl›s›nda tümüyle
çöküntüye u¤ram›flt›r. 20. yüzy›l›n önde gelen fizikçilerinden Sir
Rudolf Peleris, bu konuyla ilgili olarak flunlar› söylemifltir:
‹nsan›n tüm ifllevini - bilgi ve bilinç de buna dahil - fizik koflullar›yla tan›mlamaya çal›flt›¤›n›z önermenin savunulacak hiçbir taraf› yoktur. Burada eksik kalan bir fleyler bulunmaktad›r.101
Peter Russell ise, bize ait maddesel dünyan›n sadece bilincin üretti¤i bir fley oldu¤unu söyler:
Bildi¤imiz her fleyin, "d›flar›da" olarak alg›lad›¤›m›z tüm maddesel
dünyan›n, bu hadisenin bir parças›, bilinçte oluflturulan bir gö-
153
rüntü oldu¤unu anlad›¤›m›zda, gerçe¤in, bizim günlük görüntümüzün tamamen tersi oldu¤unu anlar›z. Bildi¤imiz kadar›yla madde, bilincin üretti¤i bir fleydir... Bu nedenle gerçekli¤in do¤as›, bilinçtir. Mekan, zaman, madde, enerji –bizim duyular›m›zla oluflan kat›
dünya– bilincin içinde oluflmaktad›r. Bu ola¤an d›fl› dünyan›n temeli, madde de¤il, bilinçtir.102
Bizim gerçeklik olarak tan›mlamaya çal›flt›¤›m›z fley, asl›nda bilinç temellidir. Renk, ses, koku, tat, zaman, madde, k›sacas› dünyada alg›lad›¤›m›z her özellik, bilincin içindeki bir flekil
ve özelliktir. Bilincimiz sayesinde evrendeki her fleyi kavrayabiliriz. Ama bilinci, d›fl dünyada gözlemleyemeyiz. Peter Russell,
bunun nedenini flu flekilde aç›klar:
Bilinci gözlemledi¤imiz dünyada göremememizin sebebi, bilincin,
zihnimizde meydana gelen görüntünün bir parças› olmamas›d›r.103
Peter Russell'›n da belirtti¤i gibi d›fl dünyay› alg›layan bilincimiz, gözlemledi¤imiz d›fl dünyan›n içinde de¤ildir. Dolay›s›yla, onu görüp analiz etmemiz mümkün olmaz. Russell, bilinci, bir sinema perdesine yans›t›lan ›fl›¤a benzetmektedir. Filmde
gösterilen hikaye içinde, ekrana yaln›zca ›fl›k ›fl›nlar›n›n yans›d›¤›na dair hiçbir delil yoktur. ‹nsan, yaln›zca perde üzerindeki
görüntü ile muhatapt›r. Ama ›fl›¤›n kendisi -ki onsuz hiçbir görüntünün varl›¤› mümkün de¤ildir- fark edilmez bile. Bilinç de
ayn› bu flekilde, izledi¤imiz maddesel dünyan›n içinde olmad›¤›ndan, elle tutulur gözle görülür bir varl›¤a sahip de¤ildir.
Diane Ackerman, bilinci flu flekilde tan›mlam›flt›r:
... Beyin sessizdir, karanl›kt›r ve suskundur. O hiçbir fley hissetmez.
O hiçbir fley görmez... Beyin kendisini da¤lar›n aras›na veya uzaya
f›rlatabilir. Beyin bir elmay› hayal eder ve bunu gerçek gibi yaflar.
Gerçekten de, beyin, hayal etti¤i bir elma ile gözlemledi¤i aras›nda
zar zor fark görür...
Beyin, bilinç de¤ildir... Bir deyiflle, makine içinde hayalettir.104
154
155
Bilincin Kayna¤›: ‹nsan Ruhu
Buraya kadarki aç›klamalar dahilinde, alg›lad›¤›m›z d›fl
dünyan›n bilincin içinde meydana gelen bir gölge dünyadan
ibaret oldu¤unu ve maddesel varl›¤›n asl›na ulaflamad›¤›m›z›
delillendirdik. Bu gerçekler ›fl›¤›nda, materyalist felsefenin öngördü¤ü "mutlak madde" kavram› tam olarak geçersiz kalm›flt›r. Ama bütün bunlara ra¤men, yine de aç›klanmas› gereken
önemli bir soru karfl›m›za ç›kar. Peter Russell, bu soruyu flöyle
özetlemifltir:
Bilim adamlar›, kompleks nöron a¤›n›n, nas›l bilinçli bir deneyim
sa¤layabildi¤ini soruyorlar. Bilinç gibi maddesel olmayan bir fley,
nas›l maddesel dünya gibi bilinçsiz bir fleyden meydana gelebilir?
Bu acaba verilerin sinir a¤› boyunca kompleks bir biçimde flekillendirilmesinin bir sonucu mudur? Nöronlar›n içindeki mikrotüplerin,
kuantum uyumluluk etkilerinden mi kaynaklan›yor? Ya da baflka bir
fley midir?..105
Bu iki gerçekli¤i birbirinden ay›rt etti¤imizde, bu soru tam
tersi flekle dönüflür: Madde, mekan, zaman, renk, ses, flekil ve
tecrübe etti¤imiz di¤er tüm özellikler nas›l bilinçte meydana gelmektedir? Zihnin içinde bunu meydana getiren yöntem nedir?
Bu, gerçekten de aç›klanmas› gereken önemli bir sorudur.
Bilinç neden yap›lm›flt›r? Bilinçte tüm bu hareketli dünyay›
meydana getiren nedir? Bu soru, içinde bulundu¤umuz 21. yüzy›lda bilim adamlar›n›n halen cevab›n› arad›klar›, üzerine kitaplar yazd›klar›, konferanslar düzenledikleri, çözmeye çal›flt›klar› ama her nedense çözüm getirmekten çekindikleri bir sorudur. Bilincin kayna¤›n›n ne oldu¤u sorusu üzerine yaz›lm›fl
yüzlerce kitap ve makale ve say›s›z bilim adam›n›n yorumu
bu konuda beklenen aç›klamay› vermemifltir. Bilinç konusu,
21. yüzy›l›n en büyük gizemlerinden biri olarak kabullenilmifl
ve konuyla ilgili hemen her araflt›rmac›, yazar, profesör,
156
157
bu konunun aç›klamas›z oldu¤unu belirterek sözlerine bafllam›fl ve bu aç›klamas›zl›¤› vurgulayarak sözlerini bitirmifltir.
Jeffrey M. Schwartz'›n flu sözleri, buna bir örnektir:
... Fiziksel beyin aktivitelerini zihinsel olaylarla ba¤lamak tart›fl›lamaz bir bilimsel zafer olmas›na ra¤men, beyin üzerine çal›flma yapan kiflilerin pek ço¤unu tatminsiz b›rakm›flt›r. Çünkü ne nörobilimciler ne de filozoflar, nöronlar›n davran›fllar›n›n, nas›l olup da öznel
olarak hissedilen zihinsel durumlar› do¤urdu¤unu, tatmin edici bir
flekilde aç›klayamam›flt›r. Aksine, nörobiyolog Robert Doty 1998 y›l›nda, "nöronlar›n faaliyet flekillerinin nas›l öznel fark›ndal›¤a dönüfltü¤ü bilmecesinin insan varl›¤›n›n ana gizemi olmaya devam etti¤ini" savunmufltur.106
Acaba bu konu gerçekten aç›klamas›z m›d›r? Yoksa, bilim
adamlar›n›n görmek istemedikleri, beklemedikleri bir gerçe¤e
mi iflaret etmektedir? Acaba kuantum fizi¤inin savunucusu bilim adamlar›, y›llarca do¤ru kabul ettikleri materyalizmin etkisi alt›nda m›d›rlar? Yoksa onlar›n gerçe¤i görmelerini engelleyen bir sebep mi vard›r?
Bilinç konusu, kuflkusuz ki aç›klamas›z de¤ildir. Beynin
içindeki görüntüyü "görüyorum" diyen, beyninin içindeki sesleri "duyuyorum" diyen, kendi varl›¤›n›n fluurunda olan bilinç sahibi varl›k, Allah'›n insana vermifl oldu¤u ruhtur. Materyalist
zihniyet, iflte bu gerçe¤in bilinmesinden, bu gerçe¤in fark edilmesinden çekinmektedir. Materyalist bilim adamlar›n›n "hala
çözümlenemeyen bilinç" iddialar›n›n temel sebebi budur. Ruhun mutlak varl›¤›, ruhu insana verenin Allah oldu¤u gerçe¤i,
onlar›n tüm materyalist inançlar›n› ve iddialar›n› altüst etmektedir. Her ne kadar "aç›klamas›z" damgas› vurmaya çal›flsalar
da, bilincin kayna¤›n›n ruh oldu¤u, insana ait gerçekli¤in, "ben
benim" diyen varl›¤›n ruhuna ait oldu¤u, aç›k ve tart›fl›lmaz
bir gerçektir. Allah, Kuran'da, insan› önce bedenen yaratt›¤›n›, sonra da ona "ruhundan üfledi¤ini" bildirmifltir:
158
Hani Rabbin meleklere demiflti: "Ben, kuru bir çamurdan,
flekillenmifl bir balç›ktan bir befler yarataca¤›m. Ona bir biçim verdi¤imde ve ona Ruhumdan üfürdü¤ümde hemen
ona secde ederek (yere) kapan›n." (Hicr Suresi, 28 - 29)
Bilinç konusunu araflt›ran bilim adamlar›n›n kabul ve itiraf
etmeleri gereken en önemli gerçek budur. Stanford Üniversitesi
madde bilimi ve mühendisli¤i profesörü William Tiller, bu gerçe¤i itiraf eden bilim adamlar›ndand›r:
Benim modelime göre, gözlemci, dört katmanl› biyolojik bedenin
içindeki ruh. Bu yüzden, o makinedeki hayalet gibi.
Göze ihtiyaç duymadan görebilen, kula¤a ihtiyaç duymadan duyabilen, beyne ihtiyaç duymadan düflünebilen, insan›n "ruhudur".107
Bilinç konusu, materyalist bilim adamlar›n›n empoze etmeye çal›flt›klar›n›n
aksine aç›klamas›z de¤ildir. Kendi varl›¤›n›n fluurunda olan bilinç sahibi varl›k, Allah'›n insana vermifl oldu¤u ruhtur. Materyalistler her ne kadar bunu inkar etmek isteseler de, fluurlu bir insan, sahip oldu¤u üstün ruhun hiç tart›flmas›z fark›nda olacakt›r.
159
‹nsan Ruhu ve Yok Olan Materyalizm
Hayat›n›z› yaflaman›z›n yaln›zca iki yolu vard›r: Birincisi sanki hiçbir fley mucize de¤ilmifl gibi yaflamak. Di¤eri ise, sanki her fley mucizeymifl gibi yaflamak. Ben ikincisine inan›yorum.108
Albert Einstein
Ruhun varl›¤›, materyalistlerin yüzy›llard›r u¤runa mücadele ettikleri dinsizlik ilkesini bilimsel olarak ortadan kald›rmaktad›r. Ruhun varl›¤›, materyalizmi öldürmekte, Allah'›n
mutlak varl›¤›n› göstermektedir. Alg›layan›n, görenin, duyan›n,
idrak edenin, mutlu olan›n, bir çiçe¤in kokusundan zevk alan›n,
müzik dinlerken keyiflenenin, bu bedenden ba¤›ms›z bir ruh oldu¤unu bilmek, tüm insanlar›n Allah'a karfl› sorumluluklar›n›
bilerek yaflamas›n› gerektirecektir. Tüm canl›lar›n; tesadüfen,
birbirlerinden evrimleflerek gelifltiklerini ve nihayet insan›n da
flempanzelerle ortak bir ataya sahip oldu¤unu iddia eden evrim
teorisi, ruh gerçe¤inin kabulü ile yerle bir olacakt›r. Dolay›s›yla,
materyalistlerin yüzy›llar boyunca çeflitli propaganda, yay›n ve
beyin y›kama yöntemleriyle meydana getirdikleri materyalist
dünya düzeni ve görüflü, ruhun bilimsel kabulü ile altüst olacakt›r.
Materyalistlerin yüzy›llar boyunca çeflitli propaganda, yay›n ve beyin y›kama yöntemleriyle meydana getirdikleri materyalist dünya
düzeni ve görüflü, ruhun varl›¤› ve bilimsel kabulü ile altüst olmufltur.
160
Materyalist bilim adamlar›, insan› insan yapan vasf›n, insan›n ruhu oldu¤unu bilirler. Ancak tüm bu sebeplerden dolay›, bilmediklerini iddia ederler.
Fred Alan Wolf, bu gerçe¤i flu flekilde ifade eder:
Günümüzde, Allah, bilim, ve ruhun birbiriyle örtüflmesini aç›klamaya çal›flan, en son yay›mlanm›fl kitaplar›n ço¤unu inceledi¤inizde flu
gerçe¤i hemen göreceksiniz: Ruh; sahip oldu¤u en temel özellikler
(bunlar kutsall›k ve ölümsüzlüktür) ve temel amac› (bilincin var olmas› için gerekli oldu¤u) ihmal edilerek, maddesel bir süreç olarak
tan›mlanmaya çal›fl›lmakta veya ön plana ç›kan kitap adlar›na ra¤men hiçbir zaman tart›fl›lmamaktad›r.109
Bilim adamlar›n›n sözlerinden de anlafl›ld›¤› gibi bilimsellik, sadece maddecilik üzerine kurulmufl bir kavram haline gelmifltir. Bilimsellik ad›na yap›lan fley ise, salt ortaya ç›kan gerçe¤i kabul etmektense, bunun materyalizme uyarlanm›fl fleklini
kabul etmektir. Bu durumda, bugün karfl› karfl›ya oldu¤umuz
fley, oldukça büyük bir çeliflkidir. Çünkü bilim, insan bilinci ile
ilgili olarak insan›n muhatap oldu¤u tüm maddesel dünyay›
reddetmekte ama sözde bilimsellik ad›na bu bilimsel gerçek göz
ard› edilmektedir.
Kaliforniya Üniversitesi'nden parçac›k fizikçisi Fred Alan
Wolf, bir bilim adam› olarak, bilimselli¤in nas›l olmas› gerekti¤ini flu flekilde tarif etmektedir:
Bilimin farkl› aflamalar›ndan ç›kan ve beni as›l endiflelendiren kendi
kibirim olmufltur. Benim bilimsel görüflüme uygun olmayan baflkalar›n›n fikirlerini küçümserken ne kadar da kibirli davranm›fl›m.
Dünyay› gezip yerli halklar ve insanlar ile tan›fl›p vakit geçirince, kibirimin uygun olmad›¤›n› anlad›m. H.G. Wells'in hikayesinde anlatt›¤› adam gibi bilimsel aç›dan kör olan bir ülkede tek gözlü adam
kral olabilir. Asl›nda as›l kör olan bendim. Bilgi donan›m› aç›s›ndan
yetersizdim. Bilimsel görüfllerime ba¤l› kald›kça göremiyordum.
161
162
163
Ben her fleyi gördü¤ümü düflünüyordum, fakat asl›nda hiçbir fleyi
göremiyordum. Bu yüzden önceden gerçek zannetti¤im fleyleri b›rakmak zorunda kald›m ve böylece bu insanlar›n görebildiklerini
ben de gördüm. Sonunda bu yeni vizyona sahip oldu¤umda bilime
bak›fl aç›m tamam›yla de¤iflti. Böylece bilimi sadece bir araç olarak
görmeye bafllad›m; evrende tek önemli olan veya var olan fley olarak
de¤il. Bilim, insan olabilmenin ne anlama geldi¤ini daha derinlemesine araflt›rmam›za yard›mc› olacak bir araçt›r. Fakat san›r›m henüz
bu noktaya gelemedik. San›r›m henüz uyanm›fl de¤iliz. fiu an hala
hepimiz uyuyor ve sürekli içinde oldu¤umuz batakl›ktan bizi kurtarmas› için zihnimize mekanik olarak güvenip rüya görüyor, umut
ediyor ve istiyoruz. Ne zaman kalbimizi ve ruhumuzu beynimiz ile
birlikte kullan›rsak, iflte o zaman bilim yeni bir dünya düzenine
uyum sa¤lamaya bafllayacak.110
Fred Alan Wolf'un burada vurgulad›¤› gerçek, bilimin, evrende hakim olan yarat›l›fl› anlamak için yaln›zca bir araç oldu¤u gerçe¤idir. Bu üstün yarat›l›fl ise yaln›zca Allah'a aittir. Her
fleyin sahibi tek gerçek Varl›k Allah't›r. ‹nsan, beynini ve bilimi
kullanarak Allah'›n yaratt›klar›n› görebilir, onlar› keflfedebilir,
bunlar›n üzerindeki sanat› ve üstünlü¤ü kavrayabilir. Bilim,
Allah'›n eserlerine ulaflmak ve onlardaki detaylar› görebilmek
için yaln›zca bir araçt›r.
Bu gerçe¤in fark›na varm›fl bir di¤er yazar ise What is Enlightenment? dergisinin editörlerinden Craig Hamilton'd›r:
Y›llar geçtikçe dinden uzak bir anlay›flla yetifltirilmifl olmama ra¤men, kendimi manevi bir aray›fla adad›m ve k›sa süre içinde bilimle
ilgili ders kitaplar›nda tarif edilenin çok ötesinde derin bir gerçekli¤i hissetmeye bafllad›m. Anlam, amaç ve gizemle dolu bu dünya ortaya ç›kt›kça, bilimin tüm gerçekli¤i aç›klayabildi¤i iddias›n› kabul
etmem giderek güçleflti.
Evrimci biyologlar›n, çocuklar›m›z› amaçs›z bir evrende yaflad›klar›na inand›rmak için neo-Darwinizm'in henüz ispatlanmam›fl
164
dogmalar›n› kulland›klar›n› görüyorum ve bir kez daha bilim ad›na
duydu¤um sempatiyi kaybediyorum.111
Materyalist bilim adamlar›n›n da bu gerçe¤i fark etmeleri
önemlidir. Çünkü "alg›layan kim?" sorusunun tek bir cevab›
vard›r ve bu cevap art›k fiziksel bir anlam tafl›mamaktad›r: Alg›layan, Allah'›n insana vermifl oldu¤u ruhtur. ‹nsanlar, bunu
bilmedikleri veya bilmiyormufl gibi davrand›klar› sürece, bilinç
ile ilgili yapt›klar› çal›flmalar›n ve aç›klamalar›n hiçbir önemi
yoktur. Kuantum fizi¤inin vermifl oldu¤u delillerin gösterdi¤i
gerçek aç›kça göz ard› edilmifl olacakt›r. Aç›kt›r ki, insan› insan
yapan fley, materyalistlerin iddia ettikleri her türlü maddesel
kavram›n ötesindedir. Buna maddesel bir aç›klama aramak, gerçe¤i tam anlam›yla görmezden gelmektir ve bir zaman kayb›d›r.
Beynimizdeki görüntüyü izleyen ruhumuzdur. Beynimizdeki kokular›, tatlar› alan, birisine dokundu¤u zaman onu hisseden, karfl›m›zdaki kiflinin konuflmas›n› dinleyen ruhumuzdur. Say›s›z delille anlatt›¤›m›z ve günümüzde bilimsel olarak
kan›tlanm›fl olan gerçek, alg›layan›n beyin olmad›¤›d›r. Ünlü
felsefeci Bergson'un belirtti¤i gibi, "dünya imgelerden yap›lm›flt›r, bu imgeler ancak bizim bilincimizde vard›r; beynin kendisi
ise bu imgelerden bir tanesidir".112 fiu durumda, izleyen, sevinen, düflünen, flefkat duyan, yeme¤i lezzetli bulan, zevk alan,
yumuflakl›¤› hisseden, yaln›zca ruhumuzdur. ‹nsan› insan yapan vas›f, insan›n kendi bedeninden ba¤›ms›z bir fleydir. Bir
manzaray› seyretmekten zevk alan, küçük bir serçeye flefkat duyan, bir yeme¤in lezzetinin fark›na varan, güzel bir müzik dinlemekten keyif duyan, zor kararlar alabilen, düflünüp do¤ruyu
bulabilen, kendi benli¤ini araflt›ran ve sonuçlara varan, insan›n
sahip oldu¤u ruhtur.
Kuantum fizi¤inin kafliflerinden ünlü fizikçi Erwin
Schrödinger, yaln›zca maddesel bedenin, alg› dünyas›n›n
aç›klamas› olamayaca¤›n› flu flekilde aç›klamaktad›r:
165
...Çocu¤unuzun ona yeni bir oyuncak ald›¤›n›z zaman size do¤ru
gülümsemesindeki p›r›lt›l›, sevinçli gözleri an›msay›n ve sonra b›rak›n doktor size bu gözlerden hiçbir fleyin yay›lmad›¤›n› anlats›n.
Gerçekte, onlar›n (gözlerin) nesnel olarak tek hissedilebilir ifllevi, sürekli çarpan ›fl›k kuantumlar›n› kabul etmektir. Gerçekte! Acayip bir
gerçek! Onda (bu gerçekte) eksik bir fleyler varm›fl gibi görünüyor...113
Acaba, insan›n düflüncelerinin, muhakeme ve yarg› yeteneklerinin, karar alma mekanizmalar›n›n, sevinç, heyecan, hayal k›r›kl›¤› gibi duygular›n›n beyindeki nöronlar›n hareketlerinin bir sonucu oldu¤unu düflünmek mant›kl› m›d›r? fiuursuz
atomlar bir araya gelerek sevinmeyi, üzülmeyi, lezzeti, dostlu¤u, sohbet zevkini bilebilirler mi? fiuursuz atomlar
bir araya gelerek, beyni inceleyen, bunun üzerine yorumlar yapan, bilinç konusu üzerine
kafa yoran ve bir sonuç ç›karmaya çal›flan
bilim adamlar›n› meydana getirebilirler
mi? ‹nsan› insan yapan, ona d›fl dünyay›
alg›latan, yaln›zca bedeninin içinde dolaflan elektrik sinyalleri midir?
Bir fleye karar veren, bir fleyi özleyen, bir
fleye sempati duyan, bir fleyin güzelli¤ine hayran kalan beyindeki hangi nörondur? E¤er
bunlar›n tümünü bilinç gerçeklefltiriyorsa, bilinç beyindeki hangi nörondad›r?
Yeri neresidir? Hangi kimyasal reaksiyon bilinci meydana getirmektedir? Hangi kimyasal reaksiyon bir
insan›n elmay› sevmesine, ›spa-
166
naktan hofllanmamas›na karar vermektedir? E¤er her fley beynin içinde oluyorsa, bu durumda düflünen hangi nörondur?
Karar veren hangisidir? Kararlar›ndan dolay› heyecan duyan
nöron nerededir? Materyalistlerin tüm bunlar›n cevab›n› vermeleri gerekmektedir. E¤er "her fleyin kayna¤› bilinç" sonucuna
ulaflt›larsa, bu durumda beynin içinde bilincin yerini göstermelidirler. E¤er her fley maddesel dünyadan ibaretse, bunu yapmalar› gerekir. E¤er bunu yapam›yorlarsa, bu demektir ki, insan
bir nöron veya atom y›¤›n›ndan ibaret de¤ildir. Bilincin var oldu¤u yer, beynin gizli bir bölmesi de¤ildir. Bilinç bedenin herhangi bir yerinde de sakl› de¤ildir. ‹nsan, tüm materyalist kavramlar›n d›fl›nda bir fleydir. ‹nsan metafiziktir, sahip oldu¤u ruh
ile insan vasf› kazan›r. Bu ruh, yaln›zca Allah'a aittir.
Bilinç, bedenin herhangi bir yerinde
sakl› de¤ildir. ‹nsan, tüm materyalist
kavramlar›n d›fl›nda bir fleydir. ‹nsan
metafiziktir, sahip oldu¤u ruh ile insan vasf› kazan›r. Bu ruh, yaln›zca
Rabbimiz olan Yüce Allah'a aittir.
167
Freud'un çal›flma arkadafllar›ndan ünlü ‹sviçreli psikiyatrist Carl Jung, konuyla ilgili olarak flu aç›klamay› yapm›flt›r:
... Bilimin tamam›, tüm bilginin içinde kök sald›¤› ruhun bir fonksiyonudur. Ruh, bütün evrensel mucizelerin en büyü¤üdür, bir nesne
olarak o dünyan›n conditio sine qua non'udur (olmazsa olmaz koflul –
zaruri flart). Bat› dünyas›n›n (çok nadir istisnalar› d›fl›nda) bu varl›¤›
bu denli az de¤erlendiriyor gibi görünmesi son derece flafl›rt›c›d›r.114
‹nsan, sahip oldu¤u ruh ile onur, sevgi, sayg›, dostluk, vefa, dürüstlük gibi kavramlara sahip olan, fikir yürütebilen, fikirlere karfl› ç›kabilen bir varl›kt›r. Nas›l parma¤›m›z›n ucundaki
tek bir hücre düflünüp karar verme, üzülüp sevinebilme gibi yeteneklere sahip olamazsa, beyindeki benzer yap›ya sahip nöronlar›n da bu metafizik vas›flara sahip olma imkanlar› yoktur. Bu,
insanlar›n tümünün rahatl›kla görebilece¤i, bilimsel delillere ihtiyaç duymadan kolayl›kla kavrayabilece¤i bir gerçektir. Nitekim, materyalistler de bu gerçe¤in fark›ndad›rlar. Ancak materyalist ön yarg›lar›, bilimselli¤i yaln›zca maddesel varl›klardan
ibaret sanma yan›lg›s›, onlar› gerçekleri çarp›tma yoluna itmektedir. Oysa materyalizmi savunmak ad›na kabul ettikleri fleyler,
ciddi bir mant›k çöküntüsünün göstergesi olmaktad›r. "Düflüncelerimiz atomlar›m›z›n ürünüdür" diyen bir insan›n, rüyalar›n› gerçek zanneden veya ak›l almaz masallar uydurup sonra
bunlara inanan bir insandan hiçbir fark› yoktur. Ancak materyalistler, her nedense, Allah'›n varl›¤›n› kabul etmek yerine, bu küçük düflürücü duruma düflmeyi göze almaktad›rlar.
Gerçek olan fludur: ‹nsan, Allah'›n kendisine verdi¤i ruh ile
alg›layan, bu ruh ile düflünen, bu ruh ile konuflan, sevinen, mutlu olan, kararlar alan, ülkeler yöneten, topluluklara hükmeden
bir varl›kt›r. ‹nsan, Allah'›n ruhuna sahip bir varl›kt›r ve sonsuz olan bu ruhtur. Beden, bu dünya için yaln›zca bir araçt›r.
‹nsan, ölümü ile birlikte bedenini dünyada b›rakacak ama
168
ruhu varl›¤›n› sürdürecektir. Bu defa yaflam›n› sürdürdü¤ü
yer, ya sonsuz cennet ya da sonsuz cehennem olacakt›r.
Dereceleri yükselten Arfl'›n sahibi (Allah), 'toplanma ve
buluflma' günü ile uyar›p-korkutmak için, Kendi emrinden olan ruhu kullar›ndan diledi¤ine indirir. O gün, orta
yere ç›karlar. Onlardan hiçbir fley Allah'a karfl› gizli kalmaz. (Allah sorar:) "Bugün mülk kimindir? Bir olan, Kahhar olan Allah'›nd›r." Bugün her bir nefis, kendi kazand›¤›yla karfl›l›k görür. Bugün zulüm yoktur. fiüphesiz Allah,
hesab› seri görendir. (Mümin Suresi, 15-17)
‹nsan, Allah'›n Ruhu'na sahip bir varl›kt›r. ve
sonsuz olan bu ruhtur. ‹nsan, ölümü ile birlikte bedenini dünyada b›rakacak ama ruhu
sonsuz varl›¤›n› ahirette sürdürecektir.
169
Tek Mutlak Varl›k, Rabbimiz olan Yüce Allah't›r
Tarih boyunca materyalistler, Yüce Rabbimiz'in her fleyin
Yarat›c›s› ve hakimi oldu¤u gerçe¤ini inkar edebilmek için,
"maddenin mutlak oldu¤u" kand›rmacas›na büyük bir h›rsla sar›lm›fllard›r. Maddenin asl›na dair aç›klamalar iflte bu yüzden
son derece önemlidir. Çünkü bu bilgiler, yüzy›llard›r sürdürülmeye çal›fl›lan bu aldatmacan›n geçersizli¤ini ispat etmektedir.
Maddenin yaln›zca bir kopyas›yla muhatap olabildi¤imizi anlamak, insan›n yaln›zca etten kemikten oluflan bir madde y›¤›n›
de¤il, ruh ve bilinç sahibi bir varl›k oldu¤unu da kavramam›z›
sa¤lar. ‹nsandaki bu ruh ve bilinci yaratan ise Yüce Rabbimiz'dir ve insan, Allah'a ait bir kuldur. Dolay›s›yla, yerlere ve
göklere hakim olan tek Varl›k, yaln›zca Yüce Rabbimiz'dir.
Bu ise, Allah'›n kudreti, hakimiyeti ve sanat›ndaki mükemmelli¤e karfl› büyük hayranl›k uyand›racak bir gerçektir. Allah;
adeta kusursuz ve say›s›z detaya sahip devasa evreni, hem d›flar›da maddesel olarak var etmekte hem de bunu her insan›n
beyninde ayr› ayr› ve yaln›zca bir hayal olacak flekilde yaratmaktad›r. Her insan›n beynindeki bu hayal içerisinde, evrendeki tüm ayr›nt›lar kesintisiz ve eksiksiz olarak sürekli var edilmektedir. Allah'›n bu yarat›fl› o kadar kusursuz ve mükemmeldir ki, hayalden ibaret oldu-
170
¤u çok aç›k oldu¤u halde, en küçük detaylara kadar her fley
son derece gerçek ve inand›r›c› görünmektedir. Rabbimiz'in
bu yarat›fl›nda hiçbir eksiklik ya da kusur yoktur. Akl›n› kullanmayan insanlar bu kusursuzlu¤a aldanmakta, maddenin gerçe¤i ile muhatap olduklar›n› sanmakta ve gördükleri görüntünün
hayal olabilece¤inden bir an bile flüphe etmemektedirler.
Tüm bunlar› izleyen ise ruhumuzdur. Yeryüzündeki milyonlarca insan, her an kendisine gösterilmekte olan görüntüyü
izlemektedir. Bu görüntülerle sevinç duymakta, düflünmekte,
kararlar almaktad›r. ‹nsan›n tüm bunlar› yapabilmesi ancak ruhu sayesindedir. Bu ruh ise, Rabbimiz'in Kendi ruhundan üfledi¤i bir parçad›r. Bu da, tek mutlak Varl›k'›n, bu ruhun gerçek
sahibi olan Yüce Rabbimiz oldu¤unu aç›kça göstermektedir.
Allah'›n varl›¤›, kudreti ve gücü her fleyi ve her yeri kuflatm›flt›r.
Alg›lad›¤›m›z madde san›lan tüm varl›klar, gerçekte Rabbimiz'in yaratt›¤› bir görüntüdür. Bu görüntüyü seyreden de,
Allah'›n Kendi ruhundan yaratt›¤› varl›klard›r.
Allah bir ayetinde flöyle bildirir:
Allah... O'ndan baflka ‹lah yoktur. Diridir, kaimdir. O'nu
uyuklama ve uyku tutmaz. Göklerde ve yerde ne varsa
hepsi O'nundur. ‹zni olmaks›z›n O'nun Kat›nda flefaatte
bulunacak kimdir? O, önlerindekini ve arkalar›ndakini bi-
171
lir. (Onlar ise) Diledi¤i kadar›n›n d›fl›nda, O'nun ilminden
hiçbir fleyi kavray›p-kuflatamazlar. O'nun kürsüsü, bütün
gökleri ve yeri kaplay›p-kuflatm›flt›r. Onlar›n korunmas›
O'na güç gelmez. O, pek Yücedir, pek büyüktür. (Bakara
Suresi, 255)
‹nsan, Rabbimiz'in yarat›fl›ndaki bu harikal›¤› ve alg›lad›¤›
dünyan›n asl›n› görüp kavrayabilmek için Allah'a dua etmelidir. Çünkü tüm bunlar› yaratan Allah't›r ve diledi¤i anda bunlar› insana kavratacak olan da ancak O'dur. Bu gerçe¤in fark›na
varm›fl olan bilim adamlar›ndan Peter Russell bu gerçe¤i flöyle
dile getirmektedir:
San›r›m benim gerçekli¤im, tek gerçeklik. Ancak bazen, etraf›mdakileri görmenin baflka yollar› da oldu¤unu anl›yorum. Ama bunun ne
oldu¤unu bilmiyorum. Kendi kendime bunu anlayam›yorum; yard›ma ihtiyac›m var. Ama yard›m için nereye gidebilirim? Di¤er insanlar da benimle ayn› düflünce sistemine yakalanm›fllar. Benim yard›m
172
için gidece¤im yer bunlardan çok daha derindir, materyalist anlay›fl›n ötesinde bir bilinç düzeyidir – Allah'›n Kendisi'dir. Yard›m›
Allah'tan istemeliyim. Bunun için dua etmeliyim."115
Maddenin gerçe¤ini kavrayan insan, Allah'tan baflka güç
sahibi bir varl›k olmad›¤›n› da kesin olarak kavram›fl olur. Bu
kavray›fl da, insan›n kendisine yaln›zca Allah'› ‹lah edinip, samimiyetle Rabbimiz'e yönelmesine neden olur. Çünkü ruhun
varl›¤›n› anlamak, insan›n Allah'a kul olmas›n› engelleyen tüm
materyalist iddialar› geçersiz k›lar. Kifli, Allah'tan baflka ‹lah
edinebilece¤i baflka hiçbir varl›k olmad›¤›n› aç›k bir gerçek olarak görecektir. Dolay›s›yla da dünya hayat›na dair kendisine sunulan materyalist aç›klamalara inanmayacakt›r. Bu kavray›fl ile
birlikte, dünyaya olan tutkulu ba¤l›l›k, maddi ç›kara dayal›
h›rslar, büyüklenme iste¤i ve menfaat beklentileri son bulacakt›r. Her fleyin hayal oldu¤u bir dünyada kibirlenmenin, h›rs
yapman›n, övünmenin, maddi üstünlük elde etmenin hiçbir anlam› olmad›¤›n› anlayacakt›r. Kiflinin tek hedefi Allah'› raz› et-
173
mek ve as›l sonsuz hayat›n› yaflayaca¤› ahirette cenneti kazanmak için çaba harcamak olacakt›r.
Allah'›n Yüce varl›¤› her yeri ve her fleyi kuflatm›flt›r. ‹nsan›n dünya hayat›nda muhatap oldu¤u küçük büyük her türlü
detay, Rabbimiz'in akl›n›n, sanat›n›n, kudretinin varl›¤›n›n birer
delilidir. Ancak materyalist felsefenin etkisinde kalarak maddeyi tek mutlak varl›k zanneden insanlar, tüm bu mükemmelli¤i
atfedebilecekleri yine maddesel olan bir varl›k ararlar. Bu da yine, bir hayal içerisinde yaflad›klar›n› kavrayamamalar›ndan
kaynaklan›r. Her fleyi sar›p kuflatan, zamandan ve mekandan
münezzeh ve Yüce olan yegane Varl›k, ancak Rabbimiz'dir.
Allah bir ayette bu gerçe¤i flöyle bildirmektedir:
Gözler O'nu idrak edemez; O ise bütün gözleri idrak eder...
(En'am Suresi, 103)
Allah, bizim içimizi, d›fl›m›z›, bak›fllar›m›z›, düflüncelerimizi ve tüm varl›¤›m›z› kuflatm›flt›r. Allah'›n bilgisi d›fl›nda hiçbir fley yapamay›z, hiçbir söz söyleyemeyiz, nefes dahi alamay›z. Maddenin bizim için bir hayalden ibaret oldu¤u gerçe¤i ve
ruhun varl›¤›, bu aç›k gerçe¤i kesin olarak göstermektedir. Tek mutlak Varl›k olan Yüce Rabbimiz,
insan için bir hayal olarak yaratt›¤› dünyay› ve
ruhundan üfledi¤i insan›, kuflkusuz ki
her yönüyle bilmektedir. Bu,
Allah için çok kolayd›r.
174
"D›fl dünya" olarak düflündü¤ümüz alg›lar› izlerken, yani yaflarken, bize en yak›n olan, etraftaki hayali nesneler ve insanlar de¤il, Rabbimiz'dir. Allah bir ayetinde flöyle buyurur:
"Andolsun, insan› Biz yaratt›k ve nefsinin ona ne vesveseler vermekte oldu¤unu biliriz. Biz ona flah damar›ndan daha yak›n›z." (Kaf Suresi, 16)
Bir insan, e¤er maddenin asl› ile muhatap oldu¤una inan›r,
kendi bedeninin de maddeden olufltu¤unu zannederse, büyük bir
yan›lg›n›n içine düfler ve bu büyük gerçe¤i fark edemez. Allah'›n,
gökte veya kendisinden uzakta oldu¤unu zanneder (Allah'› tenzih ederiz), Allah'›n ona kendi bedeninden bile daha yak›n oldu¤unun fark›na varmaz. Oysa, d›flar›da var olan maddeye asla ulaflamayaca¤›n›, her fleyin zihninde yaflad›¤› kopyalar oldu¤unu
kavrad›¤›nda, art›k içerisi, d›flar›s›, arabas›, kendisinden uzakta
zannetti¤i Günefl, y›ld›zlar, tek bir sat›htad›r. Allah, kendisini çepeçevre kuflatm›flt›r ve kendisine sonsuz yak›nd›r. Allah bu gerçe¤i, "Kullar›m Beni sana soracak olursa, muhakkak ki Ben (onlara) pek yak›n›m..." (Bakara Suresi, 186) ayeti ile haber vermifltir.
‹nsan›n bu gerçe¤i bilerek yaflamas› çok önemlidir. Bunun
fark›nda olmayan insan, yaln›zca imtihan olmak için gönderildi¤i geçici dünya hayat›n› as›l hayat zanneder, tüm h›rslar›n›,
beklentilerini ve zevklerini bu dünyada yaflamas› gerekti¤ini
düflünür. Maddenin asl›na ulaflabildi¤ine dair kesin inanc›, onu
Allah inanc›ndan uzaklaflt›rabilir ve ölüp ahirette Allah'›n huzuruna ç›kar›laca¤› gerçe¤ini unutturabilir. Dünyay› mutlak
zannedip bu hayali metalar› kazanmak ad›na, ahirette büyük
bir hüsran ile karfl›laflabilir. Allah Kuran'da, bu gerçekle ilgili
olarak insanlar› flöyle uyarm›flt›r:
Dikkatli olun; gerçekten onlar, Rablerine kavuflmaktan yana derin bir kuflku içindedirler. Dikkatli olun; gerçekten
O, her fleyi sar›p-kuflatand›r. (Fussilet Suresi, 54)
175
Allah'›n Ruhunu Tafl›d›¤›n› Bilen Bir ‹nsan
Nas›l Yaflar?
D›fl dünya bizim için yaln›zca bir hayal olarak yarat›l›r ve
biz de tüm bunlar› Allah'a ait olan ruhumuz ile izleriz. Bu gerçe¤in fluuruna varan her insan, yarat›lm›fl tüm varl›klar›n
Allah'a ait oldu¤unu kavrar ve Rabbimiz'in bu üstün yarat›fl›n›n
hikmetlerini anlamaya çal›fl›r. Dünya hayat›n›n, kendisine gösterilen görüntüler do¤rultusunda yaflad›¤› bir imtihandan ibaret oldu¤unun; as›l hayat›n ise sonsuz ahirette yaflanaca¤›n›n
fark›na var›r. Dünya hayat›n›n geçici bir hayalden ibaret oldu¤unu anlay›nca, maddi hiçbir varl›¤› olmad›¤›n› anlad›¤› dünyaya ve dünya meta›na karfl› olan ba¤l›l›¤›ndan da vazgeçer.
As›l sevgisini, ba¤l›l›¤›n›, her fleyin tek ve gerçek sahibi, Varl›¤›
her fleyi kuflatm›fl olan, sonsuz kudret sahibi Rabbimiz'e yöneltir. H›rs ve tutkuyla, hayalden ibaret olan bir dünyay› elde etmeye çal›flman›n mant›ks›zl›¤›n› anlar. As›l olarak, varl›¤›n ve
sonsuzlu¤un gerçek hakimi olan Rabbimiz'in r›zas›n› kazanmaya çal›fl›r. Allah'›n sevgisinin, hoflnutlu¤unun, r›zas›n›n ve cennetinin, hayal olarak yarat›lan dünyadaki hiçbir fleyle de¤iflilemeyecek kadar
k›ymetli oldu¤unu anlar.
Bu gerçe¤i kavramas›yla birlikte, hiçbir
de¤eri olmayan geçici dünya hayat› için h›rslara kap›l›p üzülmek, menfaat elde etmek için
çabalamak, bunun için zalimli¤e, gaddarl›¤a ve
ac›mas›zl›¤a yönelmek yerine, nimetlerin sonsuz
olan›n›n diledi¤i an insana sunuldu¤u cennet hayat›n› kazanmay› hedefler. Kendisine verilen k›sa ömür sürecini, en
güzel ahlak› göstererek, en güzel davran›fllarda bulunarak
geçirmeye çal›fl›r. Her fleyin asl›na ve en güzeline ahirette kavuflaca¤›n› umut eder ve bu sonsuz hayatta piflman ol-
176
mamak için gücünün yetti¤i en fazla çabay› harcar. Rabbimiz'in kudretini gere¤i gibi takdir edebildikçe, Allah'›n cennetteki sonsuz nimet gibi, cehennemde de sonsuz bir azap yaratt›¤›n› anlar.
Tüm dünyas›n›n gölge varl›klardan olufltu¤unu ve mutlak
var olan›n yaln›zca Yüce Rabbimiz oldu¤unu anlayan bir kifli
için, dünyan›n geçici h›rslar› de¤erini kaybeder. En korkutucu,
Dünya hayat›nda yaflad›klar›m›z sadece
Allah'›n bizim için yaratt›¤› imtihan›n bir
parças›d›r. Bizim sorumlulu¤umuz ise,
bunlar karfl›s›nda Allah'›n en raz› olaca¤›
umulan ahlak› gösterebilmektir.
177
en üzücü oldu¤unu sand›¤› olaylara karfl› olan tüm bak›fl aç›s› de¤iflir. Çünkü her fley, Rabbimiz'in kontrolünde, Allah'›n
dilemesiyle yarat›lan hayali varl›klardan ve hayali olaylardan
oluflmaktad›r. Rüyadan uyand›¤›m›zda, rüyam›zdaki üzüntüler, s›k›nt›lar ve zorluklar nas›l tüm önemini kaybederse, bu gölge dünyada var olan olaylar, üzüntüler ve s›k›nt›lar da ayn› flekilde önemsizdir. Dünya hayat›nda yaflad›klar›m›z sadece
Allah'›n bizim için yaratt›¤› imtihan›n bir parças›d›r ve bizim
sorumlulu¤umuz da bunlar karfl›s›nda Allah'›n en raz› olaca¤›
ahlak› gösterebilmektir. Bu imtihan içerisinde yarat›lan hayali
görüntüler, ahirette varl›klar›n› ve önemlerini tam anlam›yla yitireceklerdir. Geriye kalan sadece bunlara karfl› gösterilen davran›fllar, Allah r›zas› için yap›lan salih ameller olacakt›r. ‹nsan,
bu gerçe¤i flimdi kavrasa da kavramasa da, ahiret hayat›n›n bafllamas›yla birlikte, dünyadaki her fleyin hayalden ibaret oldu¤unu, as›l gerçe¤in ise Rabbimiz ve O'nun yaratt›¤› ahiret oldu¤unu anlayacakt›r. Bir ayette bu durum flöyle bildirilir:
Bu dünya hayat›, yaln›zca bir oyun ve '(e¤lence türünden) tutkulu bir oyalanmad›r'. Gerçekten ahiret
yurdu ise, as›l hayat odur. Bir bilselerdi. (Ankebut
Suresi, 64)
‹nsan, nas›l bir televizyon ekran›na bakarken, oradaki karakterlerin tamam›n›n hayali oldu¤unun fark›nda ise; onlar›n
yapt›klar›na k›zm›yor, bafllar›na gelenlere üzülmüyorsa, dünya
hayat›nda da bu yan›lg›ya düflmemesi gerekir. Çünkü dünya
hayat›, t›pk› televizyon ekran›ndan seyretti¤imiz bir film gibi
sürekli olarak bize izlettirilmekte olan görüntülerden oluflmaktad›r. Rüyas›nda karfl›s›ndaki kifliye k›z›p ba¤›ran veya bafl›na gelen olaylara üzülen bir insan, nas›l kalkt›¤›nda bofla
üzülüp k›zd›¤›n› anlarsa, dünya hayat› için de ayn› fleyler geçerlidir. ‹nsan, maddenin asl› ile hiçbir zaman muhatap
178
olmad›¤›n› ister dünyada anlas›n ister ahirette, yaflad›¤› endiflelerin son derece anlams›z ve bofl oldu¤unu eninde sonunda
fark edecektir. Bu görüntüler, yaln›zca birer deneme olarak yarat›lmaktad›r. As›l olan bunlar›n bir hayal oldu¤unun fark›na
var›p, Allah'›n r›zas›na uygun davranmak ve bu amaç için yaflamakt›r.
Allah, insan için görüntüden ibaret olan bu dünyay› yaln›zca bir deneme olarak yaratm›fl oldu¤unu ayetlerinde flu flekilde
haber verir:
Kad›nlara, o¤ullara, kantar kantar y›¤›lm›fl alt›n ve gümüfle, salma güzel atlara, hayvanlara ve ekinlere duyulan tutkulu flehvet insanlara 'süslü ve çekici' k›l›nd›. Bunlar, dünya hayat›n›n meta›d›r. As›l var›lacak güzel yer Allah Kat›nda oland›r. (Al-i ‹mran Suresi, 14)
Bilin ki, dünya hayat› ancak bir oyun, 'tutkulu bir oyalama', bir süs, kendi aran›zda bir övünme, mal ve çocuklarda
bir 'ço¤alma-tutkusu'dur. Bir ya¤mur örne¤i gibi; onun bitirdi¤i ekin ekicilerin hofluna gitmifltir, sonra kuruyuverir,
bir de bakars›n ki sapsar› kesilmifl, sonra o, bir çer-çöp oluvermifltir. Ahirette ise fliddetli bir azab; Allah'tan bir ma¤firet ve bir hoflnutluk (r›za) vard›r. Dünya hayat›, aldan›fl
olan bir metadan baflka bir fley de¤ildir. (Hadid Suresi, 20)
Dünya hayat›n› as›l hayat zannedenlerin durumunu ise
Allah Kuran'da flöyle haber verir:
‹nkar edenler ise; onlar›n amelleri dümdüz bir arazideki
seraba benzer; susayan onu bir su san›r. Nihayet ona ulaflt›¤›nda bir fley bulamaz ve yan›nda Allah'› bulur. (Allah
da) Onun hesab›n› tam olarak verir. Allah, hesab› çok seri
görendir. (Nur Suresi, 39)
179
‹nsanlar, dünya hayat›nda sahip olduklar›n› sand›klar›
fleylerin gerçekte bir hayal oldu¤unu kavrad›klar›nda, bofla
üzülüp h›rsland›klar›n›, bofla vakit geçirip oyaland›klar›n›,
maddi istek ve h›rslar›na bofla önem verdiklerini anlayacaklard›r. Büyüklük taslad›klar› insanlar›n bir anda hayal varl›klar olduklar›n› görecek ve kibirlerinin yersiz oldu¤unu fark edeceklerdir. Her fleyi yaratan Allah'a karfl› boyun e¤ici olmalar› gerekti¤ini kavrayacak, daha huzurlu ve güzel bir hayat yaflayacaklard›r. Kendilerini insanlara kan›tlamalar›, onlar›n gözünde nas›l göründüklerini s›namalar› gerekmeyecek, insanlara karfl›
kin, nefret, k›skançl›k gibi olumsuz duygular› yaflamayacaklard›r. Her fleyin hayalden ibaret oldu¤unu bilen insanlar, hayali
varl›klarla rekabet içinde olmayacak, birbirlerine bu yüzden kin
ve düflmanl›k beslemeyeceklerdir. Herkesin kendini sadece
Allah'a teslim etti¤i bir ortamda, tevazu, teslimiyet, flefkat, sevgi ve samimiyet hakim olacakt›r.
‹nsan, tüm bu gerçekleri bu dünyada kabul etmek istemese de, ölüm ile karfl›laflt›¤›nda ve ölümünün ard›ndan ahirette
tekrar diriltildi¤inde, her fleyi çok net olarak görmüfl olacakt›r.
O gün, ayette belirtildi¤i gibi insan›n "görüfl gücü keskinleflecek" (Kaf Suresi, 22) ve insan her fleyi çok daha aç›k fark edecektir. E¤er dünyadaki yaflam›n› hayali amaçlar peflinde koflarak
harcam›flsa, orada hiç yaflamam›fl olmay› dileyecektir. Kuran'da
bildirildi¤i gibi, "Keflke o (ölüm her fleyi) kesip bitirseydi. Mal›m bana hiçbir yarar sa¤layamad›. Güç ve kudretim yok olup
gitti" (Hakka Suresi, 27-29) diyerek piflman olacakt›r.
Tek mutlak varl›¤›n Rabbimiz oldu¤u gerçe¤ini dünyada
fark edenler, bu gerçekle birlikte, ahirette büyük piflmanl›¤› yaflamaktan da kurtulmufl olurlar. Dünya hayat›nda kendilerine verilen süreyi Allah'› raz› edebilmek, Rabbimiz'in diledi¤i
flekilde yaflay›p O'nun emirlerini uygulamak için kullan›rlar. Dünyaya de¤er vermenin anlams›zl›¤›n›; rahatl›k,
180
huzur ve mutluluk getirecek olan›n, dünya h›rslar›na kap›lmadan, yaln›zca Allah için yaflamak oldu¤unu anlarlar. Bu,
büyük bir nimet ve büyük bir kolayl›kt›r. ‹nsan› y›pratan yalanc› h›rslar, yalanc› beklentiler, var oldu¤unu sanarak ilah edindikleri putlar (Allah'› tenzih ederiz) tamamen ortadan kalkar.
Her fleyi ve her yeri sarip kuflatan›n bir ve tek olan Rabbimiz oldu¤unu kavrarlar. Allah'a teslim olarak, en büyük güveni ve rahatl›¤› kazanm›fl olurlar. Bir ayette, dünyaya dair sahte ilahlar
edinen insanlar ile yaln›zca Allah'› ‹lah edinen kifli aras›ndaki
fark flöyle haber verilmifltir:
Allah (ortak koflanlar için) bir örnek verdi: Kendisi hakk›nda uyumsuz ve geçimsiz bulunan, sahipleri de çok ortakl›
olan (köle) bir adam ile yaln›zca bir kifliye teslim olmufl bir
adam. Bu ikisinin durumu bir olur mu? Hamd, Allah'›nd›r.
Hay›r onlar›n ço¤u bilmiyorlar. (Zümer Suresi, 29)
Allah'a inanan bir insan için, maddenin asl›na dair gerçe¤i
bilmek ve bunu derinlemesine düflünmek çok önemlidir. Çünkü Allah'›n her fleyi ve her yeri kaplad›¤›n› bilen bir insan,
Allah'a karfl› hayat›n›n her an›nda samimi davran›r. Her an
ölümle karfl›laflabilece¤ini, bu dünyan›n sona erece¤ini ve gerçek ahiret hayat› ile karfl›laflaca¤›n› akl›ndan ç›karmaz. Bunu
bilmek ve buna göre davranmak, insana sonsuz güzellikleri ve
nimetleri getirecek olan büyük bir kazançt›r.
181
Maddenin Gerçe¤i ve Yok Olan Materyalizm
Bir materyalist için, maddesel dünya ile hiçbir zaman
muhatap olmad›¤›m›z gerçe¤ini anlamak büyük bir y›k›md›r.
Bir materyalist için, Allah'›n verdi¤i bir ruh ile yarat›lm›fl olmam›z ve bize ait tüm maddesel dünyan›n bu ruha gösterilen görüntülerden ibaret olmas›, -kendi çarp›k materyalist bak›fl aç›s›na göre- korku ve dehflet uyand›r›c›d›r. Çünkü bir materyalist
için madde sözde bir ilaht›r (Allah'› tenzih ederiz). Materyalistler oluflturduklar› sahte "maddecilik" dininde maddeye tapar
(Allah'› tenzih ederiz), yeryüzünde amaçs›zl›k, bilinçsizlik ve
tesadüflerin var oldu¤una inan›rlar. "Yarat›ld›klar›" gerçe¤ine
karfl› ç›kabilmek için, bir bafllang›ç ve bir son oldu¤unu reddederler. Aç›klanamaz bir flekilde evrenin ezeli ve ebedi oldu¤u
yan›lg›s›n› savunurlar. Bir insan›n da, bir kuflun da, bir solucan›n da hareketlerinin kayna¤›n›n fluursuz süreçler oldu¤u aldatmacas›n› öne sürerler ve bunlar›n her birinin materyalist dünyan›n birer ürünü oldu¤unu iddia ederler. Materyalizmin bu çarp›k anlay›fl›na göre, insan›n iç dünyas›nda alg›layan, düflünen,
karar veren bir varl›k yoktur. Sözde her fley, insan› meydana getiren "maddelerin" yani fluursuz hücrelerin, organellerin ve
atomlar›n sonucudur. K›sacas› materyalizmin sahte dünyas›nda, madde d›fl›nda bir varl›¤a yer yoktur. Materyalizmin bu
mant›¤›n›n en önemli sebebi ise, Allah inanc›na karfl› ç›kabilmek, Allah'a ve ahirete iman etmekten kaçmaya çal›flmakt›r.
Materyalistlerin, Allah'›n varl›¤›na iman etmemek için kendilerince öne sürdükleri en büyük dayanak ve delil, maddenin
varl›¤›d›r. Oysa bu kitap boyunca anlat›lmakta olanlar, bilimsel
olarak kan›tlanm›fl bir gerçe¤i, yani d›flar›da var olan maddenin
bizim için yaln›zca bir kopya olarak var oldu¤unu aç›kça ortaya koymaktad›r. Tüm bu bilgilerle, materyalizmin elindeki
en büyük delil ortadan kalkmakta ve aç›kça yok olmaktad›r.
182
Maddenin asl› gerçe¤i, iflte bu nedenle materyalistleri
son derece rahats›z etmektedir.
Maddenin asl› konusu, geçmiflte belli birkaç düflünürün ve
bilim adam›n›n görüp fark etti¤i ve dile getirdi¤i bir kavram
iken, bugün art›k dünya tarihinde ilk defa bu kadar kesin ve
karfl› konulamaz bir gerçek olarak aç›klanmaktad›r. Büyük ve
kesinleflmifl bilimsel bulgularla gündeme getirilen bu konu, bilimin gözard› edece¤i, materyalist bilim adamlar›n›n da inkar
edebilecekleri gibi de¤ildir. Kuantum fizi¤inin ortaya koydu¤u
gerçekler ›fl›¤›nda materyalistlerin tek güvencesi olan madde,
Allah'›n insan için yaratt›¤› alg› dünyas›nda bir hayale dönüflmüfltür. Tüm dünyay› ve tüm varl›¤›m›z› kaplayan en somut oldu¤u san›lan fley, bir anda soyut bir kavram haline gelmifltir.
Materyalistlerin, Allah inanc›na karfl› en güçlü flekilde kullanabileceklerini sand›klar› büyük delil, tüm bu bilimsel bilgiler ›fl›¤›nda aniden ortadan yok olmufltur. Yok olan yaln›zca atomlar,
moleküller de¤ildir. Evler, arabalar, dev gemiler, gökler, da¤lar,
gezegenler, uzay ve nihayet insan›n kendi bedeni, tümüyle hayal haline dönüflmüfltür. Materyalistlerin kendilerine put ve ilah
edindikleri (Allah'› tenzih ederiz) madde iddias› art›k son bulmufltur.
Art›k materyalizmin tutunabilece¤i hiçbir delil yoktur. Materyalistlerin, kendilerince Allah'a karfl› mücadele ederken güç
bulup güvendikleri maddenin varl›¤›, art›k aç›klanamaz durumdad›r.
Bu, Allah'›n inkarc›lara kurdu¤u muhteflem bir tuzakt›r.
Allah'a karfl› mücadele edebileceklerini sananlar, bu gerçekle
birlikte, çok güvendikleri ve sars›lmaz gördükleri sahte putlar›n›n insan için bir hayale dönüfltü¤ünü anlam›fllard›r. Çok güçlü sand›klar› maddecilik iddialar›n›n en temel dayana¤›n›
kaybetmifllerdir. Allah'›n sonsuz gücü ve kudreti aç›kça kar-
183
fl›lar›ndad›r. Kuflkusuz ki, onlar›n kurduklar› tüm tuzaklar,
yok olup gitmeye ve çöküfle u¤ramaya mahkumdur.
Onlar (inanmayanlar) bir düzen kurdular. Allah da (buna
karfl›l›k) bir düzen kurdu. Allah, düzen kurucular›n en hay›rl›s›d›r. (Al-i ‹mran Suresi, 54)
Allah'›n muhteflem düzeni ile tüm varl›klar›n› yitiren materyalistler, dünya hayat›nda inkar ettikleri ahiret gerçe¤i ile ergeç buluflacak ve tüm di¤er insanlar gibi Rabbimiz'in huzurunda hesap vereceklerdir. Dünyada sözde maddeyi ilah edinenler
(Allah'› tenzih ederiz), ahirette bir rüyadan uyand›klar›n› anlayacak, dünyada bir hayal u¤runa mücadele vermifl olduklar›n›
kavrayacaklard›r. Ancak ahiretteki piflmanl›k, geri dönüflü olmayan bir piflmanl›kt›r.
Allah Kuran'da flöyle buyurur:
Orada birbirleriyle çekiflip tart›flarak derler ki:
"Andolsun Allah'a, biz gerçekten apaç›k bir sap›kl›k içindeymifliz,"
"Çünkü sizi (yalanc› olanlar›) alemlerin Rabbiyle eflit tutuyorduk.
"Bizi suçlu-günahkarlardan baflka sapt›ran olmad›."
"Art›k bizim için ne bir flefaatçi var,"
"Ne de candan-yak›n bir dost."
"Bizim bir kere daha (dünyaya dönüflümüz mümkün) olsayd› da iman edenlerden olabilseydik."
Gerçekten, bunda bir ayet vard›r, ama onlar›n ço¤u iman
etmifl de¤ildirler. (fiuara Suresi, 96-103)
Dünyada bulundu¤u süre boyunca, insan›n do¤ruyu görmeye ve Allah'a yönelmeye hala f›rsat› vard›r. Yaflam boyunca materyalizme inanm›fl olmak, yaflam›n sonuna kadar ayn›
yan›lg›y› sürdürmeyi gerektirmez. Ölmüfl ve topra¤a gö-
184
mülmüfl bir felsefe için mücadele etmek, insan›n yegane f›rsat› olan dünya hayat›n› buna harcamas›, ak›ll› ve vicdanl› bir
insan›n yapabilece¤i bir fley de¤ildir. Önemli olan, gerçe¤i gördükten sonra buna direnmemek, ölümle birlikte zaten apaç›k
anlafl›lacak olan bu gerçe¤i geç olmadan anlamakt›r.
185
‹nsan Ruhu Karfl›s›nda Aç›klamas›z Kalan
Evrim Teorisi
Victoria dönemi ‹ngilteresi'nde iki biyolog, canl›lar›n tümüyle tesadüfi süreçler sonucunda birbirlerinden türedi¤i ve insana kadar uzanan bir süreçte geliflip de¤ifltikleri iddias›n› ortaya att›. Bu biyologlar, Charles Darwin ve Alfred Russel Wallace
idi. Do¤al seleksiyon yoluyla evrim hakk›ndaki ilk çal›flma Darwin ve Wallace taraf›ndan ortaklafla haz›rlanm›flt›. Biyologlar, evrim teorisi konusu üzerine birbirleriyle rekabet etmek yerine, bu
uydurma teoriye birbirlerinin katk›s›n› kabullendiler. Hatta Wallace yazd›¤› Darwinizm ad›ndaki kitap ile Darwin'in do¤al seleksiyon teorisini destekledi. Bu kitab› duydu¤unda Darwin'in verdi¤i karfl›l›k ise, "Darwinizm ad›ndan söz etmeyin çünkü bu teori ayn› zamanda Wallasizm de olabilir." fleklinde idi.116
Ancak bu hayal ürünü teori ile ilgili olarak iki biyolo¤un
yollar› k›sa bir süre sonra ayr›lacakt›.
Evrim teorisine göre canl›lar, tüm anatomik ve fiziksel özellikleriyle, tümüyle tesadüfi ve dolay›s›yla fluursuz bir süreç içinde, do¤al seleksiyon yoluyla, birbirlerinden türemifllerdi. Bu iddiaya göre, bir bakteri ile bafllayan yaflam, söz konusu hayali türeme yoluyla, günümüzde var olan canl› çeflitlili¤ini meydana
getirmiflti. (Detayl› bilgi için bkz. Evrim Aldatmacas›, Harun Yahya, Araflt›rma Yay›nc›l›k) Darwin, do¤al seleksiyon prensibinin
yaln›z parmaklar ya da burun gibi morfolojik özelliklerin ç›k›fl›n› aç›klamakla kalmad›¤›na, ayn› zamanda beynin yap›s›n› ve
dolay›s›yla zihinsel kapasitelerimizi de belirledi¤ine inan›yordu. Bir baflka deyiflle Darwin'e göre do¤al seleksiyon; insanlar›n müzik, sanat, edebiyat konusundaki ilgisi-
187
ni ve kararlar›n›, düflünce yetene¤ini ve zihin gücünü etkileyen ve onlar› de¤ifltirip gelifltiren bir güçtü. Fakat Wallace bu
fikre kat›lm›yordu. Darwin'in prensiplerinin parmaklar ve ayak
parmaklar›n› ya da daha basit özellikleri aç›klayabilece¤ini düflünüyordu ama matematik ve müzik yetene¤i gibi üstün insani
becerilerin yaln›z kör tesadüflerin eseri olamayaca¤›na inan›yordu.
Wallace'›n "kör tesadüflerin Mozart'›n yeteneklerinin kayna¤› olmas›" iddias›na karfl› ç›kmas›n›n en önemli nedeni potansiyel zeka olarak adland›r›labilecek olan husustu. Wallace'a göre, örne¤in günümüzde yaflayan bir Aborijin toplulu¤undan neredeyse okuma yazma bilmeyen genç bir kabile üyesini ald›¤›m›z› farz edelim. Daha sonra bu genci Rio, New York veya Tokyo'da modern bir devlet okulunda e¤itelim. Elbette bu flehirlerde yetiflen çocuklardan hiç de farkl› olmayacakt›r. Wallace bunu
flöyle aç›klam›flt›; "Aborijin ya da Cro-Magnon, kendi do¤al ortam›na uyum sa¤lamas› için ihtiyaç duyaca¤›ndan çok daha
fazla potansiyel zekaya sahiptir. Bu tür potansiyel zeka, asl›nda
resmi e¤itim yoluyla kazan›lan kinetik zeka ile karfl›laflt›r›labilir.
Peki bu potansiyel zeka neden evrimleflti? ‹ngilizce e¤itim verilen okullarda Latince ö¤renmek için ortaya ç›kamazd›. Matema-
188
tik ö¤renmek için de evrimleflmifl olamazd›, her kim yeterince çal›fl›rsa bu konuda uzmanlaflabilir. Peki bu söz konusu görünmeyen yeteneklerin ortaya ç›kmas›n› sa¤layan ay›klay›c›
kuvvet nereden gelmiflti?"117 Wallace, canl›lar›n bilinçsiz süreçler içinde birbirlerinden türeyerek evrimlefltikleri hikayesine
inand›¤› için, insanlar›n zeka gelifliminin bu hayali teorinin neresine dahil edildi¤ini bulmaya çal›fl›yordu. Ancak, böyle bir
fley gerçekleflmedi¤i için bu iddiay› savunacak bir mant›k da gelifltiremiyordu.
Wallace flunu söylüyordu:
Ça¤›m›z›n yazarlar›n›n tümü, insan neslinin çok geçmifle dayand›¤›n› itiraf ederken, bunlar›n birço¤u zekan›n çok k›sa süre önce geliflti¤i inanc›n› sürdürüyorlar ve bizimle eflit zeka seviyesine sahip insanlar›n tarih öncesi ça¤larda yaflam›fl olduklar› olas›l›¤› üzerinde
düflünmüyorlar.118
Günümüz bilim adamlar›ndan Vilayanur S. Ramachandran ise, bunu flöyle aç›klamaktad›r:
Neanderthal ve Cro-Magnon insanlar›n›n beyin kapasitelerinin bizlerden daha büyük oldu¤unu biliyoruz, bu nedenle gizli kalm›fl potansiyel zekâlar›n›n Homo sapiens ile ayn› hatta daha fazla oldu¤unu
düflünmek hiç de güç olmaz.119
Asl›nda Darwin bile, teorisinin insan zekas›na dair bu hayali geliflimi aç›klayamad›¤›n› aç›kça itiraf ediyor, hatta bu nedenle teorisinin geçersizli¤inin ileri sürülebilece¤ini belirtiyordu:
…‹nsan zihin gücü bak›m›ndan bütün öbür hayvanlardan öylesine
farkl›d›r ki, var›lan bu sonuçta (afla¤› bir biçimden türeme) bir yanl›fll›k olabilece¤i ileri sürülebilir.120
Öyleyse, evrimle gerçekleflmesi mümkün olmayan bu
önemli geliflimin aç›klamas› neydi? Wallace'›n buna verdi¤i cevap fluydu: Bunu Allah gerçeklefltirmiflti. Wallace'a göre "insan›n
zarafeti, '‹ahi lütfun' dünya üzerindeki ifadesiydi".121
189
‹flte bu noktada Wallace, evrimin itici
gücünün do¤al seleksiyon oldu¤u konusunda ›srar eden ve en gizemli zihinsel özelliklerin bile bir Yüce Varl›k taraf›ndan yarat›lm›fl
olmaks›z›n geliflti¤ini iddia eden Darwin'den
ayr›lm›flt›. Darwin, Wallace'›n iddialar›n› teorisi için büyük bir tehdit olarak görmüfl ve
1869 y›l›nda Wallace'a yazd›¤› mektubunda
do¤al seleksiyonu kastederek, "umar›m senin
ve benim çocu¤umuzu tamamen öldürmezsin," demiflti.122 Wallace'›n vard›¤› bu sonuç
elbette, materyalizmden güç bulan ve Allah'›n
varl›¤›n› inkar edebilmek için ortaya at›lm›fl
evrim teorisi ile hiçbir flekilde ba¤daflm›yordu. ‹flte bu nedenle Wallace'›n fikirleri alelacele has›ralt› edildi. Materyalist çevreler için ön
plana ç›kar›lmas› gereken, her fleyin bilinçsiz
süreçlerle meydana geldi¤ini öngören anlay›fl
idi. Bunun da öncüsü Darwin olmufltu.
190
Darwin'in evrim teorisi, kaplanlar›n, ceylanlar›n, tavflanlar›n, k›sacas› yeryüzündeki tüm
canl›lar›n hiçbir fluurlu müdahale olmadan,
tesadüfen meydana geldiklerini iddia eder.
Darwinizm'e göre tesadüf, evrimin mucizeler
meydana getiren ilah›d›r.
Bilimsel olarak kesin olarak desteklenmeyen, son derece mant›ks›z temeller üzerine
kurulu bu teori, canl›lar›n mükemmel özellikleri karfl›s›nda yenilgiye u¤ram›flt›r. Üstün
kompleks özellikler, tüm varl›klar›n Allah'›n
mükemmel yarat›fl›n› ispat eder niteliktedir.
191
Evrimsel Delilsizlik ve Teorinin Biyolojik Çöküflü
19. yüzy›ldan itibaren materyalistlerin en büyük odak
noktas›, Darwin ve Darwinizm propagandas› yapmak oldu. 19.
yüzy›l›n -günümüze k›yasla geri kalm›fl- bilimsel ortam› içinde
do¤al seleksiyon adl› bir mekanizman›n tüm canl›lar›n gelifliminin sebebi oldu¤unu iddia etmek kolayd›. Fosil yataklar› derinlemesine incelenmemifl, genetik bilimi keflfedilmemiflti. ‹nsanlar›, o dönemin bilgisi, daha do¤rusu bilgisizli¤i içinde olmad›k
senaryolarla oyalamak Darwin ve yandafllar› için çok zor olmam›flt›. Ama o dönemde bile, teorinin kurucular›ndan biri
olmas›na ra¤men Wallace'›n dikkat çekti¤i insan
bilincinin evrimsel aç›dan "aç›klanamazl›¤›" aç›kça fark edilmiflti. Bilinçsiz
iflleyen bir mekanizma, bilincin
varl›¤›n› aç›klayam›yordu. Evrimciler hiçbir fluurlu olaya
izin vermeyen tesadüfen
geliflen olaylar›n, her nas›lsa fluur, anlay›fl, yetenek ve bilinç oluflturduklar›n› iddia
ediyorlard›. Bunun
hiçbir mant›kl› aç›klamas› yoktu.
20. yüzy›l bilimi,
paleontoloji, biyoloji
ve genetik alanlar›nda,
evrim teorisinin sonunu
getirmifltir. Teorinin delilsizli¤i ve geçersizli¤i aç›kça
ortaya ç›km›fl, canl›lar›n kompleks yap›lar›yla yoktan yarat›ld›klar› kan›tlanm›flt›r.
192
20. yüzy›lda, evrim teorisi büyük bir sürpriz ile karfl›laflt›.
Önce paleontoloji bilimi, Darwin'in "ileride bulunaca¤›ndan
emin oldu¤u" kay›p ara fosillerin hiçbirinin yeryüzünde bulunmad›¤›n› ilan etti. Yeryüzünün neredeyse tümü kaz›lm›fl ve araflt›r›lm›fl, Darwin'in ve yandafllar›n›n bekledi¤i ara formlar ise bulunamam›flt›. Evrim teorisi için ikinci sürpriz ise keflfedilen genetik bilimi idi. Genetik, canl› formlar›n›n, Darwin'in iddia etti¤i
flekilde do¤al seleksiyon yoluyla de¤iflemeyecek kadar kompleks ve de¤iflmez bir yap›ya sahip oldu¤unu tüm dünyaya aç›kça gösterdi. Bilimsel geliflmeler, hücrenin, Darwin'in sand›¤› gibi içi su dolu bir baloncuk olmad›¤›n›, say›s›z ve birbirinden
karmafl›k organelden oluflan ve ak›ll› mekanizmalara sahip olan
indirgenemez kompleks bir yap›da oldu¤unu gösterdi.
193
Keflfedilen DNA, belki de evrim teorisi için en büyük darbelerden birini oluflturuyordu. Canl›n›n tüm genetik bilgisinin
sakland›¤› bu dev molekül, tesadüfen meydana gelemeyecek
kadar kompleks olmas›n›n yan›nda, herhangi bir de¤iflime izin
vermeyecek kadar hassas bir yap›dayd›. Evrime göre canl›lar›n
birbirlerinden türeyerek de¤iflime u¤ramalar›, yeni türlerde
baflka canl›lara ait yeni özelliklerin kazan›lmas› gerekiyordu.
Genetik ilminin gösterdi¤i gerçeklerle, bunun Darwin'in iddia
etti¤i flekilde olamayaca¤› aç›kça anlafl›lm›flt›. Geneti¤in ortaya
ç›kard›¤› kompleksli¤e hiçbir bilim adam› karfl› koyam›yordu.
Bunun üzerine Darwinistler, genetik yap› üzerinde de¤iflime yol açabilecek unsurlar› dikkate alma ihtiyac› duydular. Bunun için kendilerince kullanabilecekleri tek mekanizma, mutasyonlard›. Neo-Darwinizm ad› alt›nda Darwinizm'in yeni düzenlemesini alelacele kurgulad›lar ve evrimde genetik de¤iflimi
sa¤layan ikinci bir mekanizman›n yani mutasyonlar›n devrede
oldu¤unu iddia ettiler. Fakat, her biri bilim adam› olan bu kifliler, ilginç bir flekilde önemli bir gerçe¤i ihmal ediyorlard›: Mutasyonlar %99 oran›nda organizmaya zarar veren, %1 oran›nda
da etkisiz kalan genetik müdahalelerdi. Kontrollü laboratuvar
ortamlar›nda bile, mutasyonlar yoluyla canl›ya yeni bir genetik
150 milyon y›ll›k
Coelacanth fosili
194
bilgi kazand›r›p onu daha geliflmifl farkl› bir türe dönüfltürmek mümkün de¤ildi. Tam tersine, gerçeklefltirilen her mutasyon, canl›n›n sakat kalmas›na veya ölmesine sebep oluyordu.
Kontrolsüz do¤a ortam›nda rastgele meydana gelen mutasyonlar›n ise bir canl›ya nas›l etki edece¤i ortadayd›.
Paleontolojinin ortaya ç›kard›¤› sonuçlar ve genetik biliminin gerçekleri karfl›s›nda evrimciler sürekli olarak teorilerinde
düzenlemelere gittiler. Genetik bilimi do¤al seleksiyonu saf d›fl›
edince mutasyonlara, paleontoloji fosil kay›tlar›n› ortaya ç›kar›nca da s›çramal› evrim iddias›na sar›ld›lar. Bilimsel geliflmelerin evrim aleyhine verdi¤i inkar edilemez tüm deliller, evrim teorisini tümüyle aç›klamas›z b›rak›yor, onu çürümüfl bir teori haline getiriyordu. Teori üzerinde yap›lan yeni düzenlemeler de,
evrimciler aç›s›ndan hiçbir zaman sonuç getirmedi. Çünkü evrimin lehine tek bir delil bile bulunmuyordu.
Teori, savundu¤u her konuda aç›klamas›zd›. Evrimciler taraf›ndan ortaya at›lan iddialar bilimsel olarak çürütülmüfltü.
Ama öyle bir konu vard› ki, evrimciler, iddialar›n›n bafl›ndan
beri bu konuda çözümsüz olduklar›n› biliyorlar ve bunu aç›kça
itiraf ediyorlard›. Bu, Alfred Wallace'›n henüz teoriyi ortaya
atarken "evrimsel olarak geliflmesi imkans›z" dedi¤i "bilinç" idi.
195
Bilinç, Hiçbir Darwinist ‹ddia ile
Aç›klanamamaktad›r
Fiziksel anlamda, insan›n evrimi hakk›ndaki herhangi bir teorinin,
güçlü çeneleri ve iri kesici diflleri olan ve bizden dört kat h›zl› koflan
maymun benzeri bir atan›n nas›l yavafl yavafl, iki ayakl› bir hayvana
dönüfltü¤ünü aç›klamas› gerekir. Bu güçlere akl›, konuflmay› ve ahlak› ekleyin, bunlar›n hepsi evrim teorisine bafl kald›rmaktad›r.123
(Evrimci bilim yazar› Roger Lewin)
Evrim taraftarlar›, Darwin zaman›nda aç›klamas›z olan bilinç konusuna Darwin'den sonra çeflitli flekillerde aç›klama getirmeye çal›flt›lar. Hayali ilkel insanlar›n birbirleri ile iletiflim
kurmaya, avlanmaya ve alet yapmaya bafllayarak beynin evrimini sa¤lad›klar›n› iddia ettiler. Beynin hayali geliflimi ile birlikte dilin evrimleflti¤ini, konuflma becerisinin beraberinde bilincin
meydana geldi¤ini ve bu flekilde insan› di¤er hayvanlardan ay›ran en önemli fark›n ortaya ç›kt›¤›n› savundular. Bu iddialar›n
hiçbiri bilimsel bir dayanak bulamad›. Fosil kay›tlar› bunlar›n
herhangi birine delil oluflturabilecek tek bir bulgu bile vermedi.
Dil ve bilinç üzerine yap›lan bilimsel çal›flmalar ve deneyler,
böylesine bir geliflimin gerçekleflmesine dair tüm olas›l›klar› ortadan kald›rd›. Darwinistlerin ellerinde sadece iddialar› vard›.
Bu iddialar, tüm evrimci kitaplarda az-çok benzer flekilde, müthifl bir senaryo dahilinde anlat›l›yor ama hiçbir evrimci kaynak
buna bilimsel bir delil sunam›yordu. Çünkü böyle bir evrim yaflanmam›flt›.
Ünlü Nature dergisinin editörü Henry Gee, bir evrimci olmas›na karfl›n söz konusu evrimci iddian›n mant›ks›zl›¤›yla
ilgili olarak flu aç›klamay› yapmaktad›r:
Mesela insan›n evriminin, vücudun duruflu, beyin hacmi ile atefl,
alet kullan›m› gibi teknolojik baflar›lar ve lisan›n ortaya ç›k-
196
mas›n› sa¤layan el-göz koordinasyonundaki geliflmelere ba¤l› olarak geliflti¤i söylenir. Ancak bu gibi senaryolar subjektiftir. Deneylerle asla test edilemezler, öyleyse bilimsel de¤ildirler. Genelde kullan›mda olmalar› bilimsel testlere de¤il, sahiplerinin iddia ve otoritesine dayan›r.124
Bu iddia, bilim d›fl› olmas›n›n yan› s›ra, mant›ksal aç›dan
da tutars›zd›r. Evrimciler sözde evrimle ortaya ç›kan ak›l sayesinde alet kullan›m›n›n geliflti¤ini; alet kullan›m› sayesinde de
akl›n geliflti¤ini savunmaktad›rlar. Yumurta-tavuk hikayesinde
1,5 as›rd›r yaflad›klar› aç›klamas›zl›¤› ve çeliflkiyi, burada da yaflamaktad›rlar. Evrimcilerin buradaki tutars›zl›¤› aç›klamalar›
gerekmektedir. Bu durum, evrim teorisini ortaya atarken Wallace'›n içine düfltü¤ü ikilemin, evrim teorisi aç›s›ndan hala devam
etmekte oldu¤unu göstermektedir.
Darwinizm'in en etkili elefltirmenlerinden Phillip Johnson,
bu konuda flunlar› yazar:
Akl›n ürünü olan bir teori, teoriyi üreten akl› uygun bir flekilde asla
aç›klayamaz. Mutlak do¤ruyu keflfeden üstün bilimsel akl›n hikayesi ancak ve ancak akl› verilmifl bir yetenek olarak kabul ederseniz
tatmin edicidir. Akl› kendi icatlar›n›n bir ürünü olarak aç›klamaya
çal›flt›¤›m›z anda, ç›k›fl› olmayan aynal› bir koridora girmiflizdir.125
George Marshall Enstitüsü baflkan› Robert Jastrow'un yorumlar› ise flöyledir:
‹nsan gözünün rastlant› ürünü oldu¤unu kabul etmek zordur. Ancak insan zekas›n›n, atalar›m›z›n beyin hücrelerinde meydana gelen
rastlant›sal tahribatlar›n ürünü oldu¤unu kabul etmek daha da zordur.126
Darwinistler, insan bilincinin evrimine iliflkin yaln›zca yoruma dayal› iddialar›n yetersiz kald›¤›n› düflünmüfl olacaklard›r ki, konuyu "bilimsel cümlelerle" süsleme ihtiyac› duydular. Bunun için "ortaya ç›kma olgusu" ad›nda bir faktörün
etkili oldu¤unu savundular. Darwinistlere göre, bir
197
rastlant›, hiç beklenmeyen bir baflka fleyin ortaya ç›k›fl›na yol
açabilirdi. Bunun klasik bilimsel örne¤inin ise "su" oldu¤unu
iddia ettiler. Buna göre, oksijen ve hidrojen kendi bafllar›na suya benzer bir özellik tafl›mamakta, ancak belli bir oranda birlefltiklerinde ortaya ç›kan su molekülleri önceden tahmin edilemeyen çeflitli özellikler ortaya koymaktad›r. Evrimciler bu durumu
insan›n bilinci konusuna uyarlad›lar ve insan bilincinin kökeninde, beyin kimyas›nda meydana gelen rastlant›sal bir de¤iflimin yatt›¤›n› iddia ettiler. Hiçbir flekilde test edilemeyen, hiçbir
bilimsel kan›ta sahip olmayan böyle bir iddiay›, çözümsüz kald›klar› bilinç konusuna uyarlamak, çaresizliklerinin çok aç›k bir
göstergesiydi.
Bu elbette son derece mant›ks›z ve teknik anlamda imkans›z bir aldatmacad›r. Çünkü herkes gayet iyi bilir ki, insan bilinci su örne¤indeki gibi fizik kurallar›na ba¤l› bir hadise de¤ildir.
Bir insan›n, bir çile¤i görünümü, kokusu ve tad› ile gözünün
önüne getirebilmesi, aile yak›nlar›n›n görüntülerini ve seslerini
sanki yan›ndaym›fl gibi alg›layabilmesi, beynindeki atomlar›n
daha önce bilinmeyen bir fleyi ortaya ç›karmak için hareketlenmelerinin bir sonucu de¤ildir elbette. Tüm bunlar› gerçek gibi
alg›lamas›, insan›n dile¤idir, iste¤idir ve o s›rada düflündü¤ü
fleydir. Fiziksel niteli¤i olan atomlar›n farkl› flekillerde birleflerek metafizik bir kavram olan "bilinci" ortaya ç›karmalar› imkans›zd›r. Filozof ve yazar Christian de Quincey'nin belirtti¤i
gibi, "bilim adamlar›, henüz bilinci aç›klayamazlarken, kendi bilinçlerinin tart›fl›lmaz varl›¤› ile her gün yüzleflmek gibi garip
bir durum içindedirler".127
198
199
Evrimci bilim adam› J. Hawkes, New York Times Magazine'de yay›nlanan bir yaz›s›nda flunlar› söylemektedir.
Kufllar›, bal›klar›, çiçekleri vb. göz kamaflt›r›c› güzelli¤i salt do¤al seleksiyona borçlu oldu¤umuza inanmakta güçlük çekiyorum. Dahas›, insan bilinci öyle bir düzene¤in ürünü olabilir mi? Nas›l olur da
tüm uygarl›k nimetlerinin yarat›c›s› olan insan beyni; Sokrates, Leonardo da Vinci, Shakespeare, Newton ve Einstein gibileri ölümsüzlefltiren yarat›c›l›k, "yaflam savafl›m›" denen orman yasas›n›n bize bir
arma¤an› olsun?128
Bu yaln›zca Darwinistlerin yaflad›¤› bir hayal, gerçekleflmesini çok istedikleri bir dilektir. Bilinç, evrimin saçma ve delilsiz iddialar› ile kesin olarak aç›klanamaz durumdad›r.
Bir müzi¤i dinlerken onun verdi¤i ritmden zevk alan, bir
yeme¤i tadarken ondan hofllanan veya onu lezzetsiz bulan, karfl›s›ndaki insan› seven, ona flefkat duyan, kendi benli¤ini araflt›ran, kendi beynini laboratuvarda inceleyen, keflifler yapan,
problemler çözen, baflar›lar›yla sevinen, karar veren, beste yapan, kitap yazan varl›k acaba fluursuz tesadüflerin sonucu meydana gelmifl olabilir mi? Acaba hangi rastgele kimyasal olay bir
insana güzel davranmay›, ince düflünceli olmay›, fedakarl›k
200
yapmay› ö¤retebilir? Acaba hangi rastgele olay sonucunda insan bir fleyleri ö¤renme, akl›nda tutabilme, karfl›s›ndakini
e¤itme, devletleri yönetebilme yetene¤ine sahip olmufltur? Acaba hangi fluursuz olay, bir insan› fluurlu, mant›kl›, zor zamanlarda ani kararlar alabilen, sevinen, üzülen, duygulanan, flafl›ran,
endiflelenen, planlar yapan bir varl›k haline getirebilir? Acaba
beynin içindeki fluursuz atomlar bir hayvan› nas›l gökdelenler
infla eden, uçaklar yapan, bilgisayarlar üreten, say›s›z matematik formülü çözüp gelifltirerek uzaya ç›kan, kendisine benzer robotlar tasarlayan fluurlu bir insan haline getirebilmifltir? Bir bakteri, nas›l olmufl da tüm dünya üzerinde muhteflem bir medeniyet kurmufl, ola¤anüstü bir teknoloji üretmifl olan bir insana dönüflmüfltür?
Evrim teorisyenlerinin tüm bu sorulara bir aç›klama getirmeleri gerekmektedir. Tesadüflerin, rastgele ve bilinçsizce meydana gelen etkilerin, nas›l bilinç var ettiklerini aç›klamalar› gerekmektedir. fiuursuz olaylar›n, nas›l fluurdan daha üstün davrand›klar›n›, nas›l bilinçli bir varl›¤›n yapabilece¤inden daha fazla bilinç ortaya koyabildiklerini izah etmeleri gerekmektedir.
201
E¤er iddia ettikleri evrim do¤ruysa, önce bilimsel deliller getirmeleri, sonra tüm bu mant›ks›zl›klar› aç›kl›¤a kavuflturmalar› gerekmektedir. Evrimciler, buna bilimsel bir aç›klama getirebilmifller midir? Bilinçsiz olaylar›n bilinç meydana getirdi¤i
ikilemine bir çözümleri var m›d›r? Bu konuyla ilgili yaz›lm›fl say›s›z evrimci kitapta, say›s›z evrimci makalede, say›s›z konferansta bunun aç›klamas› yap›lm›fl m›d›r?
Hay›r!
Evrimcilerin yapt›klar› yaln›zca iddialar›n› s›ralamak, bunu yaparken kelimeleri süslemek, deliller göstermekten kaç›nmak, bofl ve uzun sözlerle "insan asl›nda hayvand›r" telkinini
mümkün oldu¤unca empoze edebilmektir. Bilimsel delil getiremedikleri gibi, söz konusu mant›k karmaflas›na da bir aç›klama
sunamamaktad›rlar. Bilinç, evrim teorisini ciddi anlamda yok
eden, Darwinistleri flaflk›nl›k ve çaresizlik içinde b›rakan en kesin ve en kaç›n›lmaz gerçeklerdendir. Darwinistlerin madde
üzerine kurgulad›klar› yalanlar, bilinç konusuna uygulanabilir
de¤ildir. Salt maddenin varl›¤›na dair gelifltirilmifl olan teori,
maddenin d›fl›ndaki bu mucize karfl›s›nda müthifl bir flok yaflamaktad›r. Allah'›n varl›¤›n› inkar etmek için ortaya at›lm›fl bu
yalan, Allah'›n ola¤anüstü eseri "bilinç" karfl›s›nda yerle bir olmufltur. Allah bir ayetinde flöyle buyurur:
Gerçek flu ki, onlar hileli-düzenler kurdular.
Oysa onlar›n düzenleri, da¤lar› yerlerinden
oynatacak da olsa, Allah Kat›nda onlara haz›rlanm›fl düzen (kötü bir karfl›l›k) vard›r.
(‹brahim Suresi, 46)
203
Darwinistler Ruh Sahibi Olduklar›n›n
Bilincindeler mi?
Modern bilim, insan akl›n›n, materyalistlerin iddia ettikleri gibi beyin hücreleri aras›ndaki al›flveriflten kaynaklanmad›¤›n› teyit etmifltir. Bir baflka deyiflle, insan bedeninde, bedenin
kendi fonksiyonlar›na ait olmayan ve fiziksel bir niteli¤i bulunmayan bir varl›k vard›r. Materyalist felsefenin bir ürünü olan ve
maddenin mutlak varl›¤› d›fl›nda hiçbir aç›klamay› kabul etmeyen evrim teorisi, maddesel varl›¤› olmayan insan ruhu karfl›s›nda tümüyle aç›klamas›zd›r.
Bu noktada bir gerçe¤i tekrar hat›rlatmakta fayda vard›r:
Evrim teorisinin, canl›lar›n geliflimi ile ilgili olarak kan›tlanm›fl
tek bir iddias›, delillendirilmifl tek bir örne¤i yoktur. Evrim teorisi, canl› tarihi üzerine yaln›zca spekülasyonlara baflvurmufl,
sahte deliller kullanm›fl ve canl›lar›n evrimleflmedi¤ini ispat
eden bilimsel ve paleontolojik gerçekleri örtbas etmeye çal›flm›flt›r. Bu yolla, geçersizli¤i anlafl›lm›fl fosil örneklerini propaganda malzemesi yapm›fl, onlar› ara geçifl örnekleri olarak göstererek insanlar› aldatmaya çal›flm›fl ve hatta bu u¤urda sahtekarl›¤a baflvurmufltur. (Detayl› bilgi için bkz. Ara Geçifl Açmaz›,
Harun Yahya. Araflt›rma Yay›nc›l›k) Evrimcilerin, canl›lar›n hayali evrimi ile ilgili say›s›z senaryosu, says›z masal› vard›r. Ama bunlar›n tek bir tanesi bile bilimsel olarak ispat edilememifltir. Dahas›, bilim ve teknoloji, böyle bir
evrimin imkans›zl›¤›n› aç›kça
ilan etmifltir.
Evrimin içinde bulundu¤u bu ç›kmazlar aras›nda bilinç
konusunu özel
204
yapan fley, fiziksel hiçbir delil ile varl›¤› aç›klanamayan bu konu üzerine evrimcilerin bir senaryo dahi gelifltirememeleridir.
Modern teknoloji ürünü, geliflmifl tarama cihazlar›, materyalistlerin, beyinde ak›l meydana getiren bir bölge veya süreç beklentilerini bofla ç›karm›flt›r. ‹nsan akl›na maddeci bir aç›klama getirilememektedir.
Materyalist bak›fl aç›s›na sahip olan kiflilerin bu aray›fllar›n›n nedeni bilinci gerçek anlamda kavrayamamalar›d›r. Ruh sahibi olduklar›n›, bir fluurla hareket ettiklerini anlayamamaktad›rlar. Darwinizm'i savunmalar›n›n tek sebebi budur. E¤er bilinç gibi ola¤anüstü bir varl›¤›n fark›nda olsalar, bir ruh tafl›d›klar›n› anlasalar, Darwinist olmalar› imkans›zd›r. Bu tümüyle
metafizik bir gerçektir.
Darwinistler, indirgenemez komplekslikteki bir insan gözünün tesadüfen evrimleflti¤ini ve ›fl›¤› alg›lama yani "görme"
özelli¤ine tesadüfen sahip oldu¤unu iddia etmektedirler. Renkleri gören, çevresindekileri alg›layabilen, bunlar hakk›nda yorum yapabilen insan› söz konusu tesadüflerin, hücresel etkileflimlerin bir sonucu olarak görmektedirler. Gözdeki hücrelerin
d›flar›daki ›fl›¤› yakalad›¤›n› ve bizlere renkli dünyan›n sunulmas› için bu mekanizman›n ve beynin varl›¤›n›n yeterli oldu¤unu iddia etmektedirler. Ama bu hücrenin bir görüntüyü fark
edip bunu alg›layabilmek için aç›l›p kapanmas›, bir fluurla karar vermesi, k›sacas› ruhun emrine uyarak hareket etmesi gibi bir
ola¤anüstülü¤ü kavrayamazlar. Hiçbir Darwinist, kendisinde var olan fluuru hissetmez. Bunu hissederek
Darwinizm'i savunmas› imkans›zd›r.
205
Kendisindeki fluuru hissederek, sadece bir hücre y›¤›n›ndan
ibaret oldu¤unu, bakteriden türeyip bu hale kadar geldi¤ini,
sahip oldu¤u ve alg›lad›¤› her varl›¤›n fluursuz tesadüflerin eseri oldu¤unu iddia etmesi imkans›zd›r. Normal fluur ve vicdanla
bunu iddia etmesi mümkün olamaz. Darwinistler, içlerinde gören, düflünen, akleden, yorum yapan, seven, sevinen, üzülen bir
varl›k oldu¤unun fark›na varamamaktad›rlar. Fark›na vard›klar› anda, maddeyi ilahlaflt›rma düflüncesinden hemen vazgeçeceklerdir.
Bir insan›n yeflil rengi görmesi, karfl›dan gelen arkadafl›n›
tan›mas›, onu görmekten dolay› sevinç duymas› art›k bilimin
içine giren bir konu de¤ildir. Fizi¤in ötesinde bir gerçektir. Bu,
fiziksel veya maddesel hiçbir sebep ve kavram ile aç›klanamaz.
Kendisinde olan bilinci fark eden bir insan için ise, her fleyin
mutlak maddeden ibaret oldu¤unu iddia edip savunmak imkans›zd›r. ‹flte bu nedenle, Darwinistlerin sahip olduklar› fley
apayr› bir düflünce yap›s›, apayr› bir alg›lama fleklidir. Kuflkusuz en do¤rusunu Allah bilir.
Allah Kuran'da, böyle insanlar›n, mucize görseler bile
inanmayacaklar›n› flu flekilde haber vermifltir:
Gerçek flu ki, Biz onlara melekler indirseydik, onlarla ölüler konuflsayd› ve her fleyi karfl›lar›na toplasayd›k, -Allah'›n diledi¤i d›fl›nda- yine onlar
inanmayacaklard›. Ancak onlar›n ço¤u cahillik
ediyorlar. (Enam Suresi, 111)
206
Normal düflünen bir insan için, kendi içindeki fluuru alg›lay›p fark eden "ben"i görebilmek, beyninin d›fl›nda bir bilince sahip oldu¤unu anlayabilmek son derece kolayd›r. Ama
Darwinistler, farkl› bir düflünce yap›s›na sahip olduklar›ndan
hem maddenin d›fl›nda bir fluurun varl›¤›n›, hem de kendilerine ait olan bilinci görememektedirler. Herhangi bir Darwinist
üzerinde bunu görmek, bunu gözlemlemek oldukça kolayd›r.
Farkl› iflleyen özel bir düflünce sistemi, Darwinistleri iflte
bu yüzden maddeye bu kadar ba¤›ml› yapmakta, bunun d›fl›ndaki aç›klamalar› reddetmelerine sebep olmaktad›r. Ancak normal bir bilince, sa¤l›kl› bir düflünce sistemine sahip bir insan,
dünyan›n bir alg›lar bütünü oldu¤unu ve bunu alg›layan
"ben"in d›flar›daki ›fl›ktan, beyinden, kulaktan, gözden, elektrik
sinyallerinden farkl› bir fley oldu¤unu rahatça görebilir. D›flar›daki ›fl›k, gördü¤ümüz k›rm›z› rengin sebebi olabilir ama onun
k›rm›z› oldu¤unu fark eden, bunu tan›yan, k›rm›z›n›n ne oldu¤unu bilen "ben"in bir aç›klamas› olmal›d›r. Normal düflünebilen bir insan, tüm bu alg›lar›n ruha ait oldu¤u sonucunu hemen
ç›karacakt›r. Çünkü böyle bir insan, kendi sahip oldu¤u bilincin, "ben" dedi¤i fluurun fark›ndad›r. Böyle bir insan, tüm maddeci aç›klamalar›n mant›ks›zl›¤›n› ve geçersizli¤ini kolayl›kla
görebilir. Darwinizm'in ne büyük bir yan›lg›
oldu¤unu hemen fark edebilir.
207
Darwinist görüflün propagandas›na kanmamak, iddialar›na hiçbir flekilde dikkat vermemek gerekmektedir. Çünkü bu
iddialar›n sahibi olan kifliler, farkl› bir anlay›fl ve farkl› bir boyut
içinde yaflamaktad›rlar. Bunun en büyük delillerinden biri,
maddenin asl› konusunun kuantum fizi¤inin keflfinden, yani
20. yüzy›l›n bafllar›ndan beri bilimsel olarak bilinmesine ra¤men, ayn› materyalist propagandan›n kesintisiz devam ediyor
olmas›d›r. Teorilerini ve felsefelerini dayand›rd›klar› madde
yok olmufltur. Ama bu durum, Darwinist ve materyalist çevreler için pek bir fley fark ettirmemifl gibidir.
Bu, Allah'› inkarlar› nedeniyle Rabbimiz'in onlara vermifl
oldu¤u bir karfl›l›k olabilir. Onlar kendi varl›klar›n›, kendi ruhlar›n› inkar ettikçe, Allah onlar› ruh sahibi varl›k özelli¤inden
uzaklaflt›rm›fl olabilir. Kuflkusuz en do¤rusunu Allah bilir.
Allah, bir ayetinde flöyle buyurur:
Kendileri Allah'› unutmufl, böylece O da onlara kendi nefislerini unutturmufl olanlar gibi olmay›n. ‹flte onlar, fas›k
olanlar›n ta kendileridir. (Haflr Suresi, 19)
‹flte bu nedenle, Darwinist yalanlara kanmak, materyalistlerin bofl iddialar›na ihtimal vermek, ak›ll›, mant›kl› ve maddenin asl› konusunu kavrayabilmifl, bir "ben"in fark›na varabilmifl
insan için büyük bir yan›lg› olur. E¤er bir insan, kendi tafl›d›¤›
ruhun alametlerini görebiliyorsa, her fleyin Yarat›c›s› olan Yüce
ve güçlü bir Yarat›c›'n›n, yani Allah'›n varl›¤›n› fark edebiliyorsa, o zaman üstün yeteneklere ve akla sahip bir varl›k haline gelir. Bu üstün ak›l, Darwinizm aldatmacas›na kanmayacak kadar
asil ve de¤erlidir. Allah'›n üstün kudretini takdir edebilecek kadar güçlüdür. Bu üstün ak›l ile insan, yoktan var edilmifl oldu¤unu ve sonsuz bir ruh tafl›d›¤›n› bilir. Bu sonsuz ruha alg›lat›lan rengarenk, eflsiz dünyaya hayran kal›r, bunlar›n tümünü
hayal olarak yaratan Allah'›n sanat›n› hayranl›kla izler. Bu
sonsuz ruhun as›l yurdunun dünya olmad›¤›n›
208
ve kendisine vaat edilmifl olan as›l yurda kavuflmak için çaba
göstermesi gerekti¤ini de bilir. Ruhun ait oldu¤u as›l yurt,
ahirettir. Ahiret, tüm ruhlar, yani gelmifl geçmifl tüm insanlar
için yarat›lm›flt›r. Sonsuz nimet ve azap ahirette insanlar›n karfl›s›na ç›kacakt›r. Yaln›zca bir görüntüden ibaret olan dünya hayat›, bu sonsuz hayat için deneme yeridir. ‹nsan›n, ebedi nimet
içinde yaflay›p yaflamayaca¤›, azap çekip çekmeyece¤i karar›,
dünyada gösterdi¤i ahlak ve gerçeklefltirdi¤i amellerle belli olacakt›r. Güzel ahlak ve salih amel ise, yaln›zca Allah'a gönülden
iman edip Kuran'a uymakla mümkündür.
Sizin tümünüzün dönüflü O'nad›r. Allah'›n va'di bir gerçektir. ‹man edip salih amellerde bulunanlara, adaletle
karfl›l›k vermek için yaratmay› bafllatan, sonra onu iade
edecek olan O'dur. ‹nkar edenler ise, küfürleri dolay›s›yla,
onlar için kaynar sudan bir içki ve ac› bir azap vard›r. (Yunus Suresi, 4)
209
Hayat›m›z›n Geçen Süresi, Yaln›zca Bir Alg›d›r
Dünyada geçirdi¤imiz zaman için bir k›stas›m›z vard›r. Dün
yapt›klar›m›z› düflünür, bugüne göre plan yapar›z. On sene öncesini düflünür, zaman›n geçti¤ine ve yaflland›¤›m›za inan›r›z. Zaman›n geçti¤ine dair inanc›m›z› oluflturan fley, yaln›zca bir önceki an ile flimdiki an aras›nda yapt›¤›m›z k›yast›r.
Bu k›yas flu flekilde gerçekleflir: fiu an bu kitab› okuyorsunuz. Kitab› okumadan önce ise televizyon seyrediyordunuz. Televizyon seyretti¤iniz an ile kitap okumakta oldu¤unuz an› k›yaslar, bunlar›n aras›nda bir süre oldu¤unu düflünür ve televizyon izledi¤iniz zaman› "geçmifl" olarak tan›mlars›n›z. Bu iki eylem aras›nda ise bir zaman geçti¤ine inan›rs›n›z. Gerçekte ise, televizyon seyretti¤iniz an sizin haf›zan›zdaki bilgidir. Siz, kitap
okumakta oldu¤unuz "flu an" ile, haf›zan›zdaki bilgi aras›nda k›yas yapar ve bunu "zaman" olarak alg›lars›n›z. ‹flin gerçe¤inde
ise, yaln›zca yaflamakta oldu¤unuz "flu an" vard›r. Haf›zan›zdaki
hat›ralarla k›yas yapmad›¤›n›zda, zaman kavram› da kalmayacakt›r.
Ünlü fizikçi Julian Barbour, zaman›n tarifini flöyle yapmaktad›r:
Zaman eflyalar›n pozisyonlar›n› de¤ifltirme ölçüsünden baflka bir fley
de¤il. Bir sarkaç sallan›r, saatin kollar› ilerler.129
Dolay›s›yla zaman, beyinde an› olarak var olan birtak›m bilgiler, bir baflka deyiflle alg›lar aras›nda k›yas yap›lmas› ile var olmaktad›r. Anterograd (ilerleyen) amnezi olarak bilinen haf›za
kayb› sendromu olan kifliler düflünüldü¤ünde, zaman›n insan
alg›s›ndan baflka bir fley olmad›¤› daha iyi anlafl›l›r. Bu kifli-
211
ler, k›sa süreli haf›zaya dair tüm bilgilerini kaybettiklerinden
bir önceki olay› hat›rlayamaz, dolay›s›yla iki olay aras›nda bir
süre olup olmad›¤›n› fark edemezler. Bu, zaman›n yaln›zca bir
alg› olarak var oldu¤unu gösteren delillerdendir.
Günlük hayatta yaflad›¤›m›z olaylar bize belli bir s›ralamada gösterildi¤i için biz zamana geçmifl, flu an ve gelecek olarak
s›n›rland›rmalar getiririz. Oysa zaman›n geçmiflten gelece¤e
do¤ru akt›¤› düflüncesi sadece bir flartlanmad›r. E¤er haf›zam›zdaki bilgiler bir filmin sondan bafla do¤ru seyredilmesi gibi iflliyor olsayd› bizim için geçmifl gelecek zaman, gelecek de geçmifl
zaman olurdu. Bu durum bize zaman›n mutlak olmad›¤›n› sadece bizim alg›m›za göre flekillendi¤ini göstermektedir.
Ünlü fizikçi Roger Penrose, konuyla ilgili olarak flu aç›klamay› yapmaktad›r:
San›r›m geçecek olan zaman› alg›lama biçimimizde ve fizi¤in tarif
etti¤i zaman kavram› aras›nda her zaman bir çeliflki var. Ve bu k›smen, acaba olaylar›n zamana ait net bir dünyevi s›ralamas› m› var
yoksa bizler mi birçok fleyi bir araya getirerek kafam›zda bir resim
canland›r›yoruz sorusu...130
Hat›rlad›¤›m›z olaylar aras›nda kendi zihnimizde yapt›¤›m›z s›ralama, bu olaylar için, geçmifl, flu an ve gelecek fleklinde
bir konum meydana getirmektedir. Ancak bu, tümüyle beyni-
212
mizde, bizim irademizle verilmifl olan bir karard›r. Dolay›s›yla tamamen izafidir. Nobel ödüllü genetik profesörü ve düflünür François Jacob, konuyla ilgili olarak flu benzetmeyi yapmaktad›r:
Tersinden gösterilen filmler, zaman›n tersine do¤ru akaca¤› bir dünyan›n neye benzeyece¤ini tasarlamam›za imkan vermektedir. Sütün
fincandaki kahveden ayr›laca¤› ve süt kab›na ulaflmak için havaya
f›rlayaca¤› bir dünya; ›fl›k demetlerinin bir kaynaktan f›flk›racak yerde bir tuza¤›n (çekim merkezinin) içinde toplanmak üzere duvarlardan ç›kaca¤› bir dünya; say›s›z damlac›klar›n hayret verici ifl birli¤iyle suyun d›fl›na do¤ru f›rlat›lan bir tafl›n bir insan›n avucuna konmak için bir e¤ri boyunca z›playaca¤› bir dünya. Ama zaman›n tersine çevrildi¤i böyle bir dünyada, beynimizin süreçleri ve belle¤imizin oluflmas› da ayn› flekilde tersine çevrilmifl olacakt›r.131
Tüm bunlar, geçmifl ve gelecek kavramlar›n›n, bizim an›lar›m›z› alg›lama biçimimizle ilgili oldu¤unu göstermektedir.
Gerçekte ise, zaman›n nas›l akt›¤›n› veya ak›p akmad›¤›n› bilmemize imkan yoktur. T›pk› karfl›m›zdaki görüntünün asl› ile
hiçbir zaman muhatap olamad›¤›m›z, dolay›s›yla varl›¤› hakk›nda detayl› bilgiye sahip olamad›¤›m›z gibi, asl›nda tabi oldu¤umuz bir zaman olup olmad›¤›n› ve varsa da bunun iflleyiflinin nas›l oldu¤unu kesin olarak bilemeyiz. Çünkü zaman, yaln›zca bir alg› biçimidir.
213
Zaman›n bir alg› oldu¤u, 20. yüzy›l›n en büyük fizikçisi
say›lan Einstein'›n ortaya koydu¤u Genel Görecelik Kuram›
ile de do¤rulanm›flt›r. Lincoln Barnett, "Evren ve Einstein" adl›
kitab›nda bu konuda flunlar› yazar:
Salt uzayla birlikte Einstein, sonsuz geçmiflten sonsuz gelece¤e akan
flaflmaz ve de¤iflmez bir evrensel zaman kavram›n› da bir yana b›rakt›. Görecelik Kuram›'n› çevreleyen anlafl›lmazl›¤›n büyük bölümü, insanlar›n zaman duygusunun da renk duygusu gibi bir alg› biçimi oldu¤unu kabul etmek istemeyiflinden do¤uyor... Nas›l uzay
maddi varl›klar›n muhtemel bir s›ras› ise, zaman da olaylar›n muhtemel bir s›ras›d›r. Zaman›n öznelli¤ini en iyi Einstein'in sözleri aç›klar: "Bireyin yaflant›lar› bize bir olaylar dizisi içinde düzenlenmifl görünür. Bu diziden hat›rlad›¤›m›z olaylar 'daha önce' ve 'daha sonra'
ölçüsüne göre s›ralanm›fl gibidir. Bu nedenle birey için bir ben-zaman›, ya da öznel zaman vard›r. Bu zaman kendi içinde ölçülemez.132
Einstein, Barnett'in ifadeleriyle "uzay ve zaman›n da sezgi
biçimleri oldu¤unu, renk, biçim ve büyüklük kavramlar› gibi
bunlar›n da bilinçten ayr›lamayaca¤›n› göstermifl"tir. Genel Görecelik Kuram›'na göre "zaman›n da, onu ölçtü¤ümüz olaylar
dizisinden ayr›, ba¤›ms›z bir varl›¤› yoktur."133
Zaman bir alg›dan ibaret oldu¤una göre de, tümüyle alg›layana ba¤l›, yani göreceli bir kavramd›r. Zaman›n ak›fl h›z›,
onu ölçerken kulland›¤›m›z referanslara göre de¤iflir. Çünkü insan›n bedeninde zaman›n ak›fl h›z›n› mutlak bir do¤rulukla gösterecek do¤al bir saat yoktur. Lincoln Barnett'in belirtti¤i gibi,
"rengi ay›rt edecek bir göz yoksa, renk diye bir fley olmayaca¤›
gibi, zaman› gösterecek bir olay olmad›kça bir an, bir saat ya da
bir gün hiçbir fley de¤ildir."134
Saati hiç bilmedi¤imiz, Günefl'in hangi aral›klarla do¤up
batt›¤›n› göremeyece¤imiz kapal› bir odada kald›¤›m›zda,
burada geçen zaman›n h›z›n› ve kald›¤›m›z süreyi hiçbir zaman belirleyemeyiz. Bize d›fl dünyada belli bir zaman
214
geçti¤ini düflündürten fley, Günefl'in do¤up batma süreci ve
kolumuzdaki saatin bize belirtti¤i süreden baflka bir fley de¤ildir. Bunlar devreden ç›kt›¤›nda, geçti¤ine inand›¤›m›z zaman
hakk›nda söyleyeceklerimiz tamamen tahmini ve bize ba¤l› olacakt›r. Örne¤in s›nava giren bir kifli k›s›tl› vakit içinde cevaplar›
yetifltirmeye çal›fl›rken, onun için zaman h›zl› geçecektir. Ama
d›flar›da onun s›navdan ç›kmas›n› bekleyen kifli için ayn› süre,
oldukça uzundur. E¤er zaman mutlak bir gerçek olsayd›, bu durumda bizim alg›lar›m›za göre belirledi¤imiz de¤iflken bir kavram fleklinde olmazd› kuflkusuz.
215
Einstein'in genel görecelik teorisinin bilimsel olarak ortaya
koydu¤u gerçe¤e göre; zaman›n h›z›, bir cismin h›z›na ve çekim
merkezine olan uzakl›¤›na göre de¤iflmektedir. H›z artt›kça zaman k›salmakta, s›k›flmakta; daha a¤›r daha yavafl iflleyerek sanki durma noktas›na yaklaflmaktad›r. Bunu Einstein'›n bir örne¤i
ile aç›klayal›m. Bu örne¤e göre ikiz kardefllerden biri Dünya'da
kal›rken, di¤eri ›fl›k h›z›na yak›n bir h›zda uzay yolcu¤una ç›kar.
Uzaya ç›kan kifli, geri döndü¤ünde ikiz kardeflini kendisinden
çok daha yafll› bulacakt›r. Bunun nedeni uzayda seyahat eden
kardefl için zaman›n daha yavafl akmas›d›r. Ayn› örnek, ›fl›k h›z›n›n yüzde doksan dokuzuna yak›n bir süratle hareket eden roketle uzayda yolculuk yapan bir baba ve Dünya'da kalan o¤lu
için de düflünülebilir. Einstein'e göre, "E¤er baban›n yafl› 27, o¤lunun yafl› 3 olsa, 30 dünya senesi sonra baba dünyaya döndü¤ünde o¤ul 33 yafl›nda, baba ise 30 yafl›nda olacakt›r."135
‹kizlerden bir tanesi, ›fl›k
h›z›na yak›n bir h›zda
uzaya do¤ru hareket
ederken di¤eri Dünya'da
kal›r.
Teleskoptan Dünya'daki
ikizlerden biri, uzaya giden ikizin kendisinden
daha genç göründü¤ünü
gözlemler.
‹kizlerden roketle giden,
Dünya'ya döner. Dünya'daki ikizi yafllanm›flt›r. Roketle
giden ise daha
gençtir.
Einstein'in ikiz paradoksuna göre, ikiz kardefllerden biri Dünya'da kal›rken, di¤eri ›fl›k h›z›na yak›n bir h›zda uzay yolculu¤una ç›kar. Uzaya ç›kan kifli, geri döndü¤ünde ikiz kardeflini
kendisinden daha yafll› bulacakt›r. Bunun nedeni, uzayda seyahat eden kardefl için zaman›n daha yavafl akmas›d›r.
216
Zaman›n izafi oluflu, saatlerin yavafllamas› veya h›zlanmas›ndan de¤il; tüm maddesel sistemin atom alt› seviyesindeki parçac›klara kadar farkl› h›zlarda çal›flmas›ndan ileri gelir.
Zaman›n k›sald›¤› uzay gibi bir ortamda insan vücudundaki
kalp at›fllar›, hücre bölünmesi, beyin faaliyetleri gibi ifllemler
daha a¤›r ifllemektedir. Böylelikle kifli zaman›n yavafllamas›n›
hiç fark etmeden günlük yaflam›n› sürdürür.
Parçac›k fizikçisi Dr. Jim al-Khalili'nin bir radyo program›nda yapt›¤› aç›klamalar flöyledir:
Einstein'›n görecelik teorilerinin her ikisi de gelece¤e yolculu¤a olanak sa¤lamaktad›r. Asl›nda bunu deneysel olarak da ispat etmifl durumday›z. Bunun bir yolu çok h›zl› seyahat etmektir; bir rokete biner, ›fl›k h›z›na yak›n bir h›zda gider ve sonra geri gelirsiniz. Çok h›zl› gitti¤iniz için saatiniz daha yavafl çal›flacakt›r. Roketteki saatinize
göre e¤er bir y›l ilerlerseniz, bu dünya saatine göre belki de 10 y›ld›r.
217
Böylece asl›nda 9 y›l ileriye gitmiflsinizdir. Gelece¤e yolculu¤un di¤er bir yolu da çok büyük bir y›ld›z›n yörüngesinde ilerlemektir.
E¤er bir y›l boyunca bunu yaparsan›z, yine, Dünya'ya geri dönebilir
ve Dünya'da 10 y›l geçti¤ini görebilirsiniz. Böylece her iki flekilde de
gelece¤e do¤ru yap›lan zaman yolculu¤u mümkündür.136
Al-Khalili, zaman kavram›n› ise flu flekilde aç›klar:
Bu; geçmifl, flimdiki zaman ve gelece¤in hepsinin ayn› anda mevcut
oldu¤u anlam›na da gelir. Geçmifli gelecekten ay›ran bir flimdiki an
yoktur. Tüm zamanlar ayn› anda mevcuttur, yaln›zca tek bir zaman
vard›r. Dolay›s›yla gelecek de yaflanm›flt›r. Bunu anlaman›n tek yolu
üç boyutlu uzay›n tek boyutlu zamanla birlefltirilmesi ve dört boyutlu uzay-zaman olarak bilinen kavram›n ortaya ç›kmas›d›r.137
Zaman›n geçmesi, bizim için yarat›lm›fl bir histir yaln›zca.
Bunu bu flekilde alg›lad›¤›m›z için yapt›klar›m›z›n bir zaman
süreci içinde gerçekleflti¤ini düflünürüz. Oysa daima bu "an"da
yaflamaktay›z. Geçen zaman kavram› hayalidir.
Söz konusu radyo program›nda sunucunun yorumuna
karfl›l›k alg› üzerine çal›flmalar› ile say›s›z ödül alm›fl olan Oxford Üniversitesi matematik fizikçisi Roger Penrose'un cevab›
flu flekildedir:
Sunucu: Zaman›n geçti¤ine dair subjektif bir his duyuyoruz. Ancak
fizikçiler bunun sadece bir illüzyon oldu¤unu ileri sürüyorlar.
Roger Penrose: Evet, san›r›m fizikçiler zaman›n ak›fl hissinin yaln›zca bir illüzyon, yani gerçek olmayan bir fley oldu¤u konusunda hemfikirler. Bu, bizim alg›lar›m›zla ilgili bir fley138
Böylesine önemli bir gerçe¤in, nas›l bizim zihinlerimizde
bir alg› olarak gerçekleflti¤i ve nas›l tüm zamanlar›n tek bir zaman kavram› içinde var oldu¤u, kuflkusuz bizim anlay›fl›m›z›n
d›fl›ndad›r. Çünkü bizler, Allah'›n bize bildirdi¤i kadar›n› anlayabilir, O'nun tan›tt›¤› kadar›n› bilebiliriz. Bunun d›fl›ndaki her fley, bizim alg›lar›m›z›n ve anlay›fl›m›z›n d›fl›ndad›r.
218
Kuflkusuz, zaman› bir alg› olarak yaratmak, asl›nda var olmayan bir kavram içinde geçmifl, flimdiki zaman ve gelece¤i
meydana getirmek, Allah için çok kolayd›r. Çünkü Allah, zaman›n d›fl›ndad›r. Allah, zaman› var eder ama Kendisi zamana tabi de¤ildir. Bizim geçmifl veya gelecek olarak alg›lad›¤›m›z tüm
olaylar, Allah'›n Yüce Haf›zas›nda zaten mevcuttur. Bunlar›n tümü tek bir anda yarat›lmaktad›r. Dolay›s›yla, gelecekteki tüm
olaylar asl›nda ayn› an içinde yarat›lm›fllard›r ve flu anda da
vard›rlar. Ancak biz, zamana tabi oldu¤umuz için onlar› henüz
göremeyiz.
Geçmifl olarak alg›lad›¤›m›z tüm olaylar, bir insan›n okulda karne al›fl›, ilk araba kullan›fl› Allah'›n sonsuz haf›zas›nda
sakl› oldu¤u gibi, gelecekte yolda ilerlerken aya¤›m›z›n tak›laca¤› küçük bir tafl parças› bile Allah'›n haf›zas›nda belirlidir.
Çünkü Allah, tüm bu olaylar› tek bir anda yaratm›flt›r.
Canon David Brown, konuyla ilgili olarak flu aç›klamay›
yapar:
Allah, gerçekten de, zaman›n d›fl›ndad›r. Öyleyse Allah için "önce"
diye bir kavram yoktur. O bizim dünyevi yaflamlar›m›z›n her an›nda ayn› anda mevcuttur.139
Allah, bir varl›¤›n her durumunu görür, bilir. O, onlar›n tümünü yaratand›r. Bir insan›n aflt›¤› her metrekarelik alan, karfl›laflt›¤› görüntüler, tabi oldu¤u zaman, Allah'›n sürekli olarak
bilgisinde ve kontrolündedir. Allah, bir ayetinde flöyle buyurur:
Senin içinde oldu¤un herhangi bir durum, onun hakk›nda
Kur'an'dan okudu¤un herhangi bir fley ve sizin iflledi¤iniz
herhangi bir ifl yoktur ki, ona (iyice) dald›¤›n›zda, Biz sizin
üzerinizde flahidler durmufl olmayal›m. Yerde ve gökte zerre a¤›rl›¤›nca hiçbir fley Rabbinden uzakta (sakl›) kalmaz.
Bunun daha küçü¤ü de, daha büyü¤ü de yoktur ki, apaç›k
bir kitapta (kay›tl›) olmas›n. (Yunus Suresi, 61)
219
Zaman Gibi Mekan da Bir Alg›d›r
Einstein, teorisini ortaya atarken, ›fl›k h›z›n›n evrensel bir
sabit oldu¤unu bir gerçek olarak kabul etti. Ne kadar h›zl› giderseniz gidin, ›fl›k h›z› her zaman sabitti ve %99 ›fl›k h›z›na yak›n
bir h›zla gitseniz bile ›fl›k sizden saniyede 186,282 mil (299,791
km) h›zl› gidiyor olacakt›. Bu h›za ulaflmak imkans›zd›. Einstein'›n hesaplamalar›na göre, gözlemcinin h›z› artt›¤›nda zaman
yavafllamakta ve mekan (hareketin yönüne göre) büzülmekteydi. Ifl›k h›z›na göre de¤iflim gösteren bu kavramlar, kifliye göre
farkl›l›k göstererek mutlak olmad›klar›n› kan›tlam›fllard›.
Peter Russell, bu durumu flu flekilde tan›mlar:
... Siz ne kadar h›zl› hareket ederseniz edin, her zaman ›fl›¤›n h›z›n›
saniyede 186,282 mil olarak ölçeceksiniz – t›pk› Michealson ve Morley'in buldu¤u gibi. Hatta saniyede 186,281 mil h›zla gidiyor olsan›z
da, ›fl›k sadece saniyede 1 mil h›zla sizi geçmifl olmayacak, hala
186,282 mil h›zla gidiyor olacak. Ifl›¤›n h›z›na küçük bir miktar dahi
yetiflememifl olacaks›n›z.
Bu tamamen sa¤duyuya ayk›r›d›r. Ama bu örnekte, burada yanl›fl
olan sa¤duyudur. Bizim zihinsel gerçeklik modellerimiz, h›zlar›, ›fl›k
h›z›ndan çok daha düflük olan günlük deneyimlerimizden oluflmaktad›r. Ifl›k h›z›na yak›n bir h›zda, gerçeklik oldukça farkl›d›r.140
Einstein, uzay ve zaman olarak kabul etti¤imiz fleylerin zaman-mekan bütününün bir parças› oldu¤unu göstermifltir. Dolay›s›yla zaman ve mekan, do¤rudan alg›ya ba¤l› olarak yarat›lmaktad›r. Böylece, göreceli yaflanan bir dünyan›n parças› haline
gelirler. Dünyan›n zihindeki görüntüsünü oluflturabilmek için
zaman ve mekan alg›s› gereklidir. Ama bunlar›n as›l gerçekli¤i
ifade etti¤ini iddia etti¤imizde yan›l›r›z. Çünkü d›flar›daki
gerçek mekan kavram› ile hiçbir zaman muhatap olmay›z.
220
Gözlemcinin h›z› artarken, zaman yavafllamakta, mekan da
hareketin yönüne göre büzülmektedir. Einstein, uzay ve zaman olarak kabul etti¤imiz
fleylerin zaman-mekan bütününün bir parças› oldu¤unu göstermifltir. Dolay›s›yla zaman ve
mekan, do¤rudan alg›ya ba¤l›
olarak yarat›lmaktad›r.
221
Fred Alan Wolf, bunu flu flekilde aç›klar:
Einstein'in genel rölativite kuram›na göre, madde zaman ve mekandan ba¤›ms›z olamaz. E¤er bunlardan herhangi biri – madde,
mekan veya zaman – eksikse, tümü eksiktir. Maddenin var olmas›
için mekan›n varl›¤› gereklidir, zaman›n varl›¤› için maddenin varl›¤› gereklidir ve mekan›n varl›¤› için de zaman›n varl›¤› gereklidir.
Bunlar›n tümü birbirine ba¤›ml›d›r.
O halde, e¤er zaman, pek çok filozofun iddia ettikleri gibi sadece bir
hayal, bir illüzyon ise, bu durumda madde ve mekan da ayn› flekilde
hayaldir. Kuantum fizi¤inin Kopenhag yorumuna göre, maddeyi izleyen olmad›¤› sürece madde var olamaz.141 (Vurgu orijinaline aittir)
Maddenin yaln›zca duyu organlar›m›z arac›l›¤›yla alg›lanabilir olmas›, yani gölge bir varl›k olmas›, yine maddesel bir
varl›¤› olan mekan kavram›n› da ortadan kald›rmaktad›r. Mekan› biz d›flar›da olarak alg›lar›z, oysa geçmiflte var olan bir yeri hayal etti¤imiz zaman mekan tümüyle beynimizin içindedir.
Asl›nda d›flar›da oldu¤unu farz etti¤imiz bir yere bakarken de,
bunu düflünürken de mekan kavram› yaln›zca beynin içinde
oluflmaktad›r. Karfl›m›zda durdu¤unu farz etti¤imiz oda, beynimizde oluflan bir illüzyon, bir hayaldir.
Peter Russell, bu alg› biçimini flu flekilde özetlemektedir:
Einstein'in çal›flmalar› ayn› zamanda zaman ve mekan›n mutlak olmad›¤›n› gösterdi. Bunlar, izleyicinin hareketine göre de¤iflim gösterirler.
E¤er siz, bana göre daha h›zl› yürürseniz ve ikimiz de iki olay aras›ndaki mesafeyi ve zaman› ölçersek, - örne¤in caddenin bir bafl›ndan di¤er bafl›na do¤ru ilerleyen bir arabay› – siz arac›, benim gözlemledi¤imden daha az mesafede ve daha az zamanda ilerliyor olarak gözlemlersiniz. Tam tersine, sizin bak›fl aç›n›za göre e¤er ben sizden daha
h›zl› yürürsem, sizin referans aral›¤›n›za göre, ben sizden daha az
mekan ve zaman gözlemlerim. Garip de¤il mi? Evet. Bizim anlayabilmemiz neredeyse imkans›z. Ama say›s›z deney bunun gerçek oldu¤unu gösterdi. Yanl›fl olan, bizim genel zaman ve mekan kav-
222
ramlar›m›z. Yine, bunlar da zihnimizde meydana geliyor ve d›flar›da
olanlar›n mükemmel bir modelini oluflturmuyorlar.142
Einstein, bu aç›klamalar›n›n sonras›nda daha da ileri giderek maddenin bir enerji flekli olarak var oldu¤unu gösterdi. Bunun matematiksel formülü ise, ünlü E=mc2 eflitlemesi oldu.143
Kütlesi olan varl›k, yaln›zca bir enerji flekli olarak belirmekteydi. Peter Russell konuyla ilgili olarak flu aç›klamalar› yapm›flt›r:
Kütle fikri bile tart›flmal›d›r. Genel görecelik teorisine göre, Einstein
kütlenin ve h›z›n ay›rt edilemez oldu¤unu gösterdi. Asansörün içindeki bir insan, asansörün h›z› afla¤› do¤ru art›nca, kendisini daha hafif hisseder. Durmak üzere h›z kesti¤inde ise daha a¤›r hisseder. Bu
bir illüzyon de¤ildir, tart›lar bile a¤›rl›¤›n›z›n de¤iflti¤ini gösterecektir. Bizim kütle olarak tecrübe etti¤imiz fley aya¤›m›z›n alt›ndaki yerin meydana getirdi¤i bas›nçt›r... Einstein'a göre, bizler sürekli olarak yavafllamaktay›z ve bunu kütle olarak hissederiz. Yörüngedeki
bir astronot, uzay meki¤inin cam›na çarp›p da geçici bir yavafllama
yaflamad›kça, kütleyi hissetmez.144
Motosikletteki polisin, h›z yapan bir arabaya yetiflti¤ini düflünün.
Newton'a
göre,
araban›n sürücüsü, polisin
perspektifinden sabit görünecektir.
Polisin hikayesi, kald›r›mdan olay› seyreden sizinkinden nas›l bu
kadar farkl› olabiliyor?
Bunun cevab› fludur: Zaman, polis
için yavafllam›flt›r.
E¤er siz bu görüntüyü
kald›r›mdan izlerseniz...
fiimdi arabay› ›fl›k ›fl›n› ile de¤ifltirelim.
Newton'a
göre, zaman bütün evrende sabittir.
Mars'taki
bir saniye
Dünya'daki bir saniye ile
ayn›d›r.
E¤er polis ›fl›k h›z›na yak›n bir
h›zda hareket etseydi, onu neredeyse ›fl›k h›z›na yaklafl›yor gibi
görebilirdiniz. Ama daha sonra
ona sordu¤unuzda, ne kadar h›zlan›rsa h›zlans›n ›fl›k ›fl›n›n›n
klasik ›fl›k h›z›nda önden ilerledi¤ini söyleyecektir.
223
Ama Einstein'a göre, zaman farkl›lafl›r. Siz daha
h›zl› hareket
etti¤inizde,
zaman daha
yavafl ilerler.
Dünya'daki
bir saniye uzay›n herhangi
bir yerindeki
bir saniye ile
ayn› de¤ildir.
Kuran'da Haber Verilen Zaman›n ‹zafiyeti
Bilimin 20. yüzy›lda keflfetti¤i zaman›n izafiyeti gerçe¤i,
Kuran'da 1400 sene önce bildirilmifltir.
Örne¤in Allah, birçok ayetinde dünya hayat›n›n çok k›sa
oldu¤unu vurgulamaktad›r. Bir insan›n ortalama ömrünün,
"günün bir saati" kadar k›sa oldu¤unu Rabbimiz ayetlerde flöyle belirtmektedir:
Sizi ça¤›raca¤› gün, O'na övgüyle icabet edecek ve (dünyada) pek az bir süre kald›¤›n›z› sanacaks›n›z. (‹sra Suresi,
52)
Gündüzün bir saatinden baflka sanki hiç ömür sürmemifller gibi onlar› bir arada toplayaca¤› gün, onlar birbirlerini
tan›m›fl olacaklar… (Yunus Suresi, 45)
Baz› ayetlerde ise, zaman›n insanlar›n sand›klar›ndan çok
daha k›sa oldu¤unu Allah flöyle bildirir:
Dedi ki: "Y›l say›s› olarak yeryüzünde ne kadar kald›n›z?"
Dediler ki: "Bir gün ya da bir günün biraz› kadar kald›k,
sayanlara sor." Dedi ki: "Yaln›zca az (bir zaman) kald›n›z,
gerçekten bir bilseydiniz." (Mü'minun Suresi, 112-114)
Kuran'da baflka ayetlerde ise, farkl› boyutlarda zaman›n
daha farkl› bir h›zla akt›¤› haber verilmektedir. Örne¤in Allah'›n
Kat›ndaki bir günün insanlar›n bin y›l›na eflit oldu¤u belirtilmektedir. (Hac Suresi, 47) Bu konu ile ilgili di¤er ayetler flöyledir:
Melekler ve Ruh (Cebrail), ona, süresi elli bin y›l olan bir
günde ç›kabilmektedir. (Mearic Suresi, 4)
Gökten yere her ifli O evirip düzene koyar. Sonra (ifller,) sizin saymakta oldu¤unuz bin y›l süreli bir günde yine O'na
yükselir. (Secde Suresi, 5)
224
Allah Kuran'da bahsedilen mümin bir topluluk olan Kehf
ehlini 300 y›l› aflk›n bir süre derin bir uyku halinde tutmufltur.
Daha sonra uyand›rd›¤›nda ise bu kifliler, zaman olarak çok az
bir süre kald›klar›n› düflünmüfller, uyuduklar› süreyi tahmin
edememifllerdir:
Böylelikle ma¤arada y›llar y›l› onlar›n kulaklar›na vurduk
(derin bir uyku verdik). Sonra iki gruptan hangisinin kald›klar› süreyi daha iyi hesap etti¤ini belirtmek için onlar›
uyand›rd›k. (Kehf Suresi, 11-12)
Böylece, aralar›nda bir sorgulama yaps›nlar diye onlar› dirilttik (uyand›rd›k). ‹çlerinden bir sözcü dedi ki: "Ne kadar
kald›n›z?" Dediler ki: "Bir gün veya günün bir (kaç saatlik)
k›sm› kadar kald›k." Dediler ki: "Ne kadar kald›¤›n›z›
Rabbiniz daha iyi bilir..." (Kehf Suresi, 19)
Afla¤›daki ayette de, Allah zaman›n asl›nda psikolojik bir
alg› oldu¤unun önemli bir delilini bildirmektedir:
225
Ya da alt› üstüne gelmifl, ›ss›z duran bir flehre u¤rayan gibisini (görmedin mi?) Demiflti ki: "Allah, buras›n› ölümünden sonra nas›l diriltecekmifl?" Bunun üzerine Allah,
onu yüz y›l ölü b›rakt›, sonra onu diriltti. (Ve ona) Dedi ki:
"Ne kadar kald›n?" O: "Bir gün veya bir günden az kald›m"
dedi. (Allah ona:) "Hay›r, yüz y›l kald›n, böyleyken yiyece¤ine ve içece¤ine bak, henüz bozulmam›fl; efle¤ine de bir
bak; (bunu yapmam›z) seni insanlara ibret-belgesi k›lmam›z içindir. Kemiklere de bir bak nas›l bir araya getiriyoruz, sonra da onlara et giydiriyoruz?" dedi. O, kendisine
(bunlar) apaç›k belli olduktan sonra dedi ki: "(Art›k flimdi)
Biliyorum ki gerçekten Allah, her fleye güç yetirendir." (Bakara Suresi, 259)
Bu ayetler, zaman›n izafi oldu¤unu, mutlak olmad›¤›n›
aç›kça bildirmektedir. Yani zaman, alg›ya ve alg›layana göre de¤iflmektedir ve bu gerçek 14 as›r öncesinden Kuran'da haber verilmifltir.
226
Kaderin Varl›¤› ve Bilimsel Delilleri
Hiç flüphesiz, Biz her fleyi kader ile yaratt›k. (Kamer Suresi, 49)
E¤er tüm olaylar tek bir anda yarat›l›yorsa ve bizler tüm
bunlar› bir zaman alg›s› içinde yaln›zca izliyorsak, bu durumda
tüm bu olaylar›n bafl›n› sonunu bilen, zamana tabi olmayan, biz
yaflarken bunlar› gören ve dolay›s›yla tüm bunlar› yaratan bir
Yarat›c›'n›n varl›¤› sonucuna ulafl›r›z. Bizim için görüntüyü, sesi, tad›, k›sacas› d›fl dünyay› ve zaman alg›s›n› yaratan bu Yarat›c›, tüm var ettiklerini, bunlar›n varl›klar›n›n tüm durumlar›n›
ve her an›n› biliyor, onlar› her an izliyor olmal›d›r. Tüm bunlar›
yaratan, alg›latan, zihinlerimize gösteren Ulu Yarat›c›, tüm bunlar› her an kontrolü alt›nda tutuyor olmal›d›r. Her fleyin yarat›c›s› olan Üstün, Kudret sahibi Yüce Varl›k, alemlerin Rabbi olan
Allah't›r. Allah'›n tüm varl›klar›n her durumunu yaratmas› ve
bilmesi ise, bizlere kader gerçe¤ini gösterir.
Bizim için milyarlarca y›l süren bir zaman dilimi, Allah Kat›nda tek "bir an"d›r. Bizim için gelecekte oluflacak bir fley, Allah
Kat›nda olup bitmifltir. Biz gelece¤i, alg›lad›¤›m›z zaman kavram› dahilinde seyrederiz. Oysa, bizim görmek için beklememiz
gereken bir olay, Allah Kat›nda zaten vard›r. ‹leride gerçekleflecek dedi¤imiz olaylar›n tümü, zamans›zl›k boyutunda zaten
olup bitmifltir.
Yüce Allah, bizim için görüntüyü, sesi, tad›, k›sacas› d›fl dünyay› ve zaman
alg›s›n› yaratan ve tüm var ettiklerini, bunlar›n varl›klar›n›n tüm durumlar›n› bilendir. Her fley O'nun kontrolündedir. Allah'›n, tüm varl›klar›n
her durumunu yaratmas› ve bilmesi, bizlere kader gerçe¤ini gösterir.
227
Allah Kat›nda, evrenin yarat›l›fl an›ndan, evrenin son bulaca¤› k›yamete kadar olan her olay yaflanm›fl ve bitmifltir. ‹nsanlar›n bir k›sm›n›n kader gerçe¤ini gere¤i gibi kavrayamamalar›n›n en önemli nedeni, bu durumun fark›nda olmamalar›d›r.
Oysa, "yaflanmam›fl olaylar" yaln›zca bizim alg› dünyam›z içinde yaflanmam›fllard›r. Allah ise, zamana ve mekana ba¤l› de¤ildir. Zaman› ve mekan› yoktan yaratan Kendisi'dir. Allah, bir
olay›n sonucunu görmek için beklemeye ihtiyaç duymaz. Olay›n bafl› da sonu da O'nun Kat›nda tek bir an olarak yaflan›r.
Geçmifl ve gelecek, haz›r olarak Allah'›n daima karfl›s›ndad›r ve
O'nun belirledi¤i flekilde geliflir.
BBC radyoda yay›nlanan bir programda Dr. Jim Al-Khalili
bu gerçe¤i flu flekilde aç›klar:
E¤er bu dört boyutlu uzay/zaman› gerçek anlam›nda al›rsan›z, bu
durumda özgür iradenizi terk etmeniz gerekir. Bu, yaln›zca gelece¤in önceden takdir edilmifl oldu¤unu de¤il, ayn› zamanda gelece¤in
haz›r bir flekilde orda oldu¤unu, olup bitti¤ini söylemektedir. Karar
vermenin bir anlam› yoktur; ne yaparsan›z yap›n, o zaten çoktan
olup bitmifltir. E¤er göle bir tafl atmak istersem, bunu kendi özgür
irademle yapt›¤›m› düflünüyorum. Fakat elbette dört boyutlu uzay
zamanda, o tafl› göle atmaktan baflka bir seçene¤im yok; suyun gelecekteki sesi zaten orada ve bizler özgür irademizi
kaybetmifl durumday›z.145
Allah
Kat›nda, evrenin yarat›l›fl an›ndan, evrenin son bulaca¤› k›yamet saatine kadar olan her olay yaflanm›fl ve
bitmifltir. Allah, zamana ve mekana tabi de¤ildir. Zaman› ve mekan› yaratand›r. Tüm olaylar, O'nun Kat›nda "tek bir an"d›r. Geçmifl ve gelecek, haz›r
olarak daima Allah'›n karfl›s›ndad›r ve O'nun
belirledi¤i flekilde geliflir.
228
Ayn› programa konuk olan Roger Penrose ise verilen bu
bilgileri flu flekilde sonuçland›r›r:
Öyleyse bir bak›ma, gelecek ve geçmifl oralarda bir yerlerdedir. Bu
ayn› zamanda bizlere deterministik bir dünya görüflü de kazand›rmaktad›r. Gelecekte olacaklar üzerinde bizim hiçbir flekilde bir kontrolümüz yoktur, çünkü hepsi bir plana göre çoktan belirlenmifltir.146
‹nsan, yaflam› boyunca kendisi için belirlenmifl olan kadere
tan›k olur. Bugüne kadar yaflam›fl ve bugünden sonra yaflayacak olan tüm insanlar›n hayatlar›, her anlar› ile Allah'›n Kat›nda
haz›r ve yaflanm›fl olarak bulunmaktad›r. Allah'›n sonsuz "h›fz›"nda, milyarlarca insanla birlikte tüm canl›lar›n, gezegenlerin,
bitkilerin, eflyalar›n kaderinde yaz›l› olaylar da hiç eksilmeden
veya kaybolmadan durmaktad›r. Kader gerçe¤i, Allah'›n Haf›z
(Muhafaza eden, Koruyan) s›fat›n›n, sonsuz gücünün, kudretinin ve büyüklü¤ünün tecellilerinden biridir.
Fred Alan Wolf insan›n geçmifl ve gelece¤inin çoktan belirlenmifl oldu¤unu flu sözlerle ifade etmektedir:
Bir tarih, bir bafllang›ç bir de bitifl olay›na ba¤›ml› olmas›na ra¤men,
tarihi, o gerçekleflirken sanki fark›ndaym›fl›z gibi hat›rlar›z.
Bir baflka deyiflle, tarih gerçekleflirken, bunu yafl›yor gibi görünürüz.
Bunu "canl›" bir hikaye haline dönüfltürürüz. Kayna¤›n›n (geçmiflimiz) ve bizim önümüzdeki son dura¤›n›n (gelece¤imiz) çoktan var
oldu¤u bir nehir içinde yafl›yoruz.147
‹nsan sürekli olarak kendisini yaratan Allah'›n kontrolündedir ve O'nun kendisi için belirlediklerini yapmaktad›r. Allah,
bu gerçe¤i ayetinde flu flekilde bildirir:
Yeryüzünde olan ve sizin nefislerinizde meydana gelen
herhangi bir musibet yoktur ki, Biz onu yaratmadan önce,
bir kitapta (yaz›l›) olmas›n. fiüphesiz bu, Allah'a göre pek
kolayd›r. (Hadid Suresi, 22)
229
Kadere Teslimiyet
Tüm insanlar›n bilmeleri gereken önemli bir gerçek vard›r.
Her kifli, kay›ts›z flarts›z kendi kaderine teslim olmufl durumdad›r. Bunu de¤ifltirebilecek Allah'›n d›fl›nda hiçbir güç yoktur.
Her insan›n, yaflad›¤› ve yaflayaca¤› her fley, Allah'›n Kat›nda
belirlidir ve o insan›n kendi gelece¤i üzerinde hiçbir kontrolü
yoktur. Bir dakika sonra elinden düflecek olan kalem de, yirmi
sene sonra cildinde meydana gelecek olan k›r›fl›kl›klar da, 15 y›l
sonra seyredece¤i film de tüm detaylar›yla Allah'›n bilgisi dahilindedir. Nas›l insanlarla tan›flaca¤›, ne kadar para kazanaca¤›,
hangi hastal›klara maruz kalaca¤›, nelere sevinece¤i ve nerede
ve nas›l ölece¤i kendi kaderinde yaflanm›fl olarak bulunmaktad›r. Bunlar›, kiflinin kendisinin bilmemesinin tek nedeni, bunlar›n henüz haf›zas›nda olmamas›d›r.
Her kifli, kay›ts›z flarts›z kendi
kaderine teslim olmufl durumdad›r. Her insan›n, yaflad›¤› ve yaflayaca¤› her fley, Allah'›n Kat›nda
bellidir ve o insan›n kendi gelece¤i üzerinde hiçbir kontrolü
yoktur. ‹flte bu nedenle, en do¤ru
olan, kiflinin kadere tabi oldu¤unu bilip Allah'a teslim olmas›d›r.
230
Dolay›s›yla bir olaya üzülmek, "neden bu flekilde olmad›" diye düflünmek, "keflke"lerle bafllayan piflmanl›k ve üzüntü dolu cümleler kullanmak, sinirlenmek, h›rslanmak, sab›rs›zlanmak, böyle bir insan›n durumu düflünüldü¤ünde gereksiz
ve anlams›zd›r. Çünkü üzülmesine veya sinirlenmesine neden
olan olaylar›n hepsi Allah'›n kontrolündedir. Bunlar› kiflinin kaderinde bu flekilde yaratan Allah't›r ve kiflinin kaderinin d›fl›nda bir baflka yol, bir baflka ihtimal söz konusu de¤ildir.
Yanl›fl soka¤a girdi¤i için trafik kazas› yapan bir insan›n,
yapt›¤› hatadan dolay› hay›flanmas›n›n bir anlam› yoktur. Zaman geriye al›nsa, yapaca¤› fley yine ayn› soka¤a sapmak ve ayn› kazay› yapmakt›r. Bunun için "keflke o soka¤a girmeseydi" gibi konuflmalar, bu gerçe¤in fark›nda olmamaktan kaynaklanan
sonuçsuz konuflmalar olacakt›r. Bir ma¤azada paras›n› çald›ran
bir insan için "keflke o ma¤azaya girmeseydim" veya "keflke paray› cebimde tafl›sayd›m" gibi düflünceler de ayn› flekilde bir çözüm olmayacakt›r. Çünkü o insan›n, o ma¤azaya girmek, o paray› çantas›nda tafl›mak ve çald›rmaktan baflka bir ihtimali yoktur. Kaderinde kiflinin kendisi, belirli zamanda belirli yere gitmek ve para da çal›nmak için yarat›lm›flt›r. Bin kere geçmifle gidilse, bininde de o para mutlaka çal›nacakt›r. Veya insan›n yaflad›¤› sevinçli bir olay, elde etti¤i bir baflar› da kaderindedir. Bu
baflar›y›, bu sevinçli an›, kaderinde oldu¤u için mutlaka yaflayacakt›r.
‹nsanlar›n bir k›sm›, bu gerçe¤i kabul etmek istemezler.
Profesör Roger Penrose, bu insanlar› flöyle tan›mlar:
San›r›m insanlar›n bu fikre karfl› gelmelerinin nedeni gelece¤in bir
dereceye kadar kendi kontrollerinde oldu¤unu zannetmeleridir.
Ama buna göre e¤er gelecek belirlenmiflse, kontrolünüz alt›nda de¤il demektir.148
231
232
233
‹nsanlar, yaflamlar›n›n kendi kontrollerinde olmas›n› istedikleri için, kader gerçe¤ini reddederler. Oysa bunu yaparak, büyük bir yan›lg› içine düflmektedirler. Çünkü insan, istese
de istemese de, kabul etse de kabul etmese de, kendi kaderini
yaflamaktad›r. Kiflinin kendi inkar› da kendi kaderindedir.
Burada flunu hat›rlatmakta fayda vard›r: Kadere teslimiyetle yaflamak, çok büyük bir nimet ve büyük bir rahatl›kt›r. ‹nsan,
as›l, olaylar›n kendi kontrolünde oldu¤unu düflünürse büyük
bir panik ve s›k›nt› yaflar. Çünkü gelecekteki her sorunun kendi
sorumlulu¤unda olaca¤›n› zanneder, her olay›n yükümlülü¤ünü üzerinde hisseder. Zorluklar› tek bafl›na çözmesi gerekti¤i
hissine kap›l›r. Olaylar›n iflleyiflindeki hay›rlar› göremez, güçlükler karfl›s›nda büyük bir kabus yaflar. Kazand›¤› zaferleri
kendi baflar›s› zannederek böbürlenir ve bu büyüklenme hissi,
ona dünyada ve ahirette çok büyük bir zarar getirebilir. Yaflad›¤› zorluklar ise onu gitgide artan bir karamsarl›¤a, bofllu¤a ve
s›k›nt›ya yönlendirir.
Oysa her olay›n Allah'›n belirledi¤i bir kader dahilinde geliflti¤ini bilmek ve her ne olursa olsun tüm olaylar›n hay›r ile yarat›ld›¤›na inanmak, insan›n sahip
olabilece¤i en büyük nimetlerden
biridir. Allah'›n belirledi¤i kadere teslim olarak yaflamak,
Allah'tan raz› olmak ve
O'nun belirledi¤i her olaya gönülden teslim olmak anlam›na gelir. ‹nsan, art›k olaylar› kendisi
kontrol ediyormufl hissinden s›yr›l›r, s›k›nt›lardan uzaklafl›r,
234
yaflanm›fl bitmifl olaylar› yaflamakta oldu¤unu bilir ve bunun
rahatl›¤›n› ve huzurunu yaflar. Allah'›n, her fleyi hay›rla yaratt›¤›n› bilen bir insan için, kadere teslimiyet çok büyük bir nimettir. Çünkü s›k›nt›, zorluk gibi görünen olaylar bile, sonunda büyük hay›rlara sebep olacak, güzel olaylard›r.
Kader anlay›fl›n› anlat›rken özellikle bahsedilmesi gereken
önemli bir nokta vard›r. Baz› insanlar, her fleyin kaderde belirlenmifl oldu¤u gerçe¤ine s›¤›narak, hiçbir fley yapmalar›na gerek olmad›¤›n› düflünürler. Ancak bu, son derece çarp›k bir kader anlay›fl›d›r. Her yaflad›¤›m›z›n kaderimizde belli oldu¤u bir
gerçektir. Biz daha o olay› yaflamadan önce o olay Allah Kat›nda yaflanm›flt›r ve bilgisi de tüm detaylar› ile Allah Kat›ndaki
Levh-i Mahfuz isimli kitapta yaz›l›d›r. Ancak, Allah her insana
sanki olaylar› de¤ifltirmeye, kendi karar ve seçimine göre hareket etmeye imkan› varm›fl gibi bir his verir. Örne¤in insan, su içmek istedi¤inde bunun için "kaderimde varsa içerim" diyerek
oturup beklemez. Bunun için kalkar, barda¤› al›r ve suyunu içer.
Gerçekten de kaderinde tespit edilmifl bardakta ve tespit edilmifl miktarda suyu içer. Ancak, bunlar› yaparken kendi iste¤i ile
yapt›¤›na dair bir his duyar. Hayat› boyunca bu hissi her yapt›¤› iflte yaflar. Allah'a ve Allah'›n yaratt›¤› kaderine teslim olmufl
bir insan ile bu gerçe¤i kavrayamayan bir insan aras›ndaki fark
fludur: Teslimiyetli insan kendi yapt›¤› hissini yaflamas›na ra¤men, bunlar›n tümünü Allah'›n dilemesi ile yapt›¤›n› bilir. Di¤eri ise, her yapt›¤›n› kendi akl› ve gücü ile yapt›¤›n› zannederek
yan›l›r.
Örne¤in, bir hastal›¤› oldu¤unu ö¤renen teslimiyetli bir insan, bunun kaderinde oldu¤unu bildi¤i için son derece tevekküllü davran›r. "Allah bunu kaderimde yaratt›¤›na göre, mutlaka büyük bir hay›r vard›r" diye düflünür. Ama "nas›lsa kaderimde iyileflmek varsa iyileflirim" diyerek tedbir almadan
beklemez. Aksine, olabilecek tüm tedbirleri al›r. Dok-
235
tora gider, beslenmesine dikkat eder, ilaçlar›n› al›r. Ancak gitti¤i doktorun, doktorun uygulad›¤› tedavinin, ald›¤› ilaçlar›n,
bunlar›n kendi üzerinde ne kadar etkili olaca¤›n›n, iyileflip iyileflmeyece¤inin, k›sacas› her detay›n kaderinde oldu¤unu unutmaz. Bunlar›n hepsinin, Allah'›n haf›zas›nda, daha kendisi dünyaya gelmeden önce haz›r olarak bulundu¤unu bilir.
Allah bu gerçe¤i ayetleriyle haber vermifltir:
Sizi çamurdan yaratan, sonra bir ecel belirleyen O'dur. Ad›
konulmufl ecel, O'nun Kat›ndad›r. Sonra siz (yine) kuflkuya kap›l›yorsunuz. (En'am Suresi, 2)
"... Allah'›n emri, takdir edilmifl bir kaderdir". (Ahzab Suresi, 38)
Allah bir baflka ayetinde ise "Hiç flüphesiz, Biz her fleyi kader ile yaratt›k." (Kamer Suresi, 49) buyurmaktad›r. Sadece insanlar›n de¤il, tüm canl›lar›n, eflyan›n, Günefl'in, Ay'›n, da¤lar›n, a¤açlar›n, her varl›¤›n Allah Kat›nda belirlenmifl bir kaderi
vard›r. Örne¤in k›r›lan bir antika vazo, kaderinde tespit edilen
anda k›r›lm›flt›r. Birkaç yüzy›ll›k bu vazo, daha ilk imal edilirken, kimlerin kullanaca¤›, hangi evin hangi köflesinde, hangi eflyalarla birlikte duraca¤› belli olarak üretilir. Vazonun her deseni, üzerindeki her renk kaderde önceden tespit edilmifltir. Vazonun hangi gün, hangi saat, hangi dakika, kim taraf›ndan nas›l
k›r›laca¤› da Allah'›n h›fz›nda yaflanm›fl olarak durmaktad›r.
Hatta, vazonun ilk imal edildi¤i an, ilk kez sat›lmak üzere vitrine kondu¤u an, bir evin köflesinde durdu¤u an ve k›r›larak parça parça oldu¤u an, k›sacas› antika vazonun yüzy›llarca içinde
bulundu¤u her an, Allah Kat›nda tek bir an olarak mevcuttur.
Vazoyu k›ran kifli, birkaç saniye önce bile bundan habersizken, Allah Kat›nda o an yaflanm›flt›r ve bilinmektedir. Bu nedenle Allah, insanlara ellerinden ç›kanlara üzülmemelerini
bildirir. Çünkü, ellerinden ç›kanlar kaderlerinde ç›km›fl-
236
237
t›r ve o insanlar›n bunu de¤ifltirmeye güçleri yoktur. Ancak
insanlar kaderlerinde meydana gelen olaylardan bir ders almal›, bunlarla e¤itilmeli, bu olaylardaki hikmet ve hay›rlar› görerek, daima, kaderlerini yaratan sonsuz merhametli, flefkatli,
adaletli, kullar›n› esirgeyen ve koruyan Rabbimiz'e yönelmelidirler.
Bir insan›n cenin hali de, ilk okuma yazma ö¤rendi¤i hali
de, 35. yafl gününü kutlad›¤› ve iflyerinden emekli oldu¤u hali
de Allah'›n Kat›ndaki kitapta belirlidir. ‹nsan, kendisi için belirlenmifl kaderin d›fl›nda hiçbir fley yaflayamaz, hiçbir fley yapamaz. Bu önemli gerçekten gafil yaflayan insanlar, hayatlar› boyunca hep endifle ve korku içinde olurlar. Örne¤in çocuklar›n›n
gelece¤i için çok endiflelenirler. Hangi okulda okuyaca¤›, nas›l
bir meslek sahibi olaca¤›, sa¤l›¤›n›n nas›l olaca¤›, nas›l bir hayat
sürece¤i gibi konularda tevekkülsüz bir gayret içindedirler. Oysa, her insan›n, daha tek bir hücre oldu¤u halinden ilk okuma
yazma ö¤rendi¤i ana, üniversite s›nav›nda verdi¤i cevaplardan
hayat› boyunca hangi flirkette ne ifl yapaca¤›na, hangi ka¤›tlara
kaç kez imza ataca¤›na, nerede ve nas›l ölece¤ine kadar her an›
238
Allah Kat›nda bellidir. Bu olaylar›n tümü, Allah'›n h›fz›nda
sakl› olarak durmaktad›r. Örne¤in flu anda, bu insan›n cenin
hali, ilkokuldaki hali, üniversitedeki hali, 35. yafl gününü kutlad›¤› an›, ifline bafllad›¤› ilk günü, öldü¤ünde melekleri gördü¤ü
an, yak›nlar› taraf›ndan defnedildi¤i ve ahirette Allah'a hesap
verdi¤i anlar, tek bir an olarak Allah'›n Kat›nda bulunmaktad›r.
Allah'a gönülden teslim olarak boyun e¤enler, hem
Allah'›n hoflnutlu¤unu, rahmetini ve cennetini kazanmay› umabilirler, hem de dünyada ve ahirette, güven ve mutluluk içinde
huzurlu bir yaflam sürerler. Çünkü, Allah'a teslim olan, Allah'›n
yaratt›¤› kaderin kendisi için en hay›rl›s› oldu¤unu bilen bir insan› üzecek, korkutacak, endiflelendirecek hiçbir fley yoktur.
Böyle bir insan, elinden gelen her çabay› gösterir, ancak bu çaban›n da kaderinde oldu¤unu, ne yaparsa yaps›n kaderinde yaz›l› olanlar› de¤ifltirmeye güç yetiremeyece¤ini bilir.
Mümin, Allah'›n yaratt›¤› kadere teslim olacak, bununla
birlikte karfl›laflt›¤› olaylar karfl›s›nda elinden geldi¤ince sebeplere sar›lacak, tedbir alacak, olaylar› hay›r yönünde yönlendirmek için çal›flacak, ama tüm bunlar›n kader içinde gerçekleflti¤i
239
ve Allah'›n en hay›rl›s›n› önceden takdir etti¤inin bilinci ve
rahatl›¤› içinde olacakt›r. Kuran'da bu tavra örnek olarak Hz.
Yakub'un çocuklar›n›n güvenli¤i için alm›fl oldu¤u bir tedbirden söz edilir. Hz. Yakup, kötü niyetli insanlar›n dikkatini çekmemeleri için o¤ullar›na flehre ayr› ayr› kap›lardan girmeyi
ö¤ütlemifl, ama bunun Allah'›n belirlemifl oldu¤u kaderi asla etkilemeyece¤ini de onlara hat›rlatm›flt›r:
Ve dedi ki: "Ey çocuklar›m, tek bir kap›dan girmeyin, ayr›
ayr› kap›lardan girin. Ben size Allah'tan hiçbir fleyi sa¤layamam (gideremem). Hüküm yaln›zca Allah'›nd›r. Ben
O'na tevekkül ettim. Tevekkül edenler de yaln›zca O'na tevekkül etmelidirler." (Yusuf Suresi, 67)
Allah, insanlar›n ne yaparlarsa yaps›nlar kaderlerini de¤ifltiremeyeceklerini bir ayetinde flöyle bildirir:
Sonra kederin ard›ndan üzerinize bir güvenlik (duygusu)
indirdi, bir uyuklama ki, içinizden bir grubu sar›veriyordu. Bir grup da, canlar› derdine düflmüfltü; Allah'a karfl›
haks›z yere cahiliye zann›yla zanlara kap›larak: "Bu iflten
bize ne var ki?" diyorlard›. De ki: "fiüphesiz iflin tümü
Allah'›nd›r." Onlar, sana aç›klamad›klar› fleyi içlerinde gizli tutuyorlar, "Bu iflten bize bir fley olsayd›, biz burada öldürülmezdik" diyorlar. De ki: "Evlerinizde olsayd›n›z da üzerlerine öldürülmesi yaz›lm›fl
olanlar, yine devrilecekleri yerlere gidecekti. (Bunu) Allah, sinelerinizdekini denemek ve kalplerinizde
olan› ar›nd›rmak için (yapt›).
Allah, sinelerin özünde sakl› duran› bilendir. (Al-i ‹mran Suresi, 154)
240
Ayette de görüldü¤ü gibi, bir insan ölmemek için hay›r
ve ibadet olan bir iflten kaçsa bile, e¤er kendine ölüm yaz›lm›flsa zaten ölecektir. Hatta, ölümden kaçmak için baflvurdu¤u
yollar ve yöntemler de kaderinde bellidir ve her insan kaderindeki olay› yaflayacakt›r. Allah, bu ayette de, insanlara kaderlerinde yaratt›¤› olaylar›n amac›n›n onlar› denemek ve onlar›n
kalplerini temizlemek oldu¤unu belirtmektedir. Fat›r Suresi'nde
ise, her insan›n ömrünün Allah Kat›nda belli oldu¤u, rahimlere
düflen bebeklerin de Allah'›n izniyle oldu¤u bildirilir:
Allah sizi topraktan yaratt›, sonra bir damla sudan. Sonra da
sizi çift çift k›ld›. O'nun bilgisi olmaks›z›n, hiçbir difli gebe
kalmaz ve do¤urmaz da. Ömür sürene, ömür verilmesi ve
onun ömründen k›salt›lmas› da mutlaka bir kitapta (yaz›l›)d›r. Gerçekten bu, Allah'a göre kolayd›r. (Fat›r Suresi, 11)
Kamer Suresi'nin afla¤›daki ayetlerinde ise, insan›n her
yapt›¤›n›n sat›r sat›r yaz›l› oldu¤u bildirilirken, cennet halk›n›n
yaflad›klar› da yaflanm›fl olaylar olarak anlat›lmaktad›r. Daha
önce de belirtildi¤i gibi, cennetteki gerçek hayat bizim için gelecektir. Ancak, cennette olanlar›n yaflant›lar›, sohbetleri, ziyafetleri flu anda Allah'›n h›fz›nda bulunmaktad›r. Biz do¤madan önce de tüm insanl›¤›n dünyadaki ve ahiretteki gelece¤i Allah Kat›nda bir an içinde yaflanm›flt›r ve Allah'›n h›fz›nda
muhafaza edilmektedir:
Onlar›n ifllemifl olduklar› her fley
kitaplarda (yaz›l›)d›r. Küçük, büyük her fley sat›r sat›r (yaz›l›)d›r. Hiç flüphesiz muttakiler, cennetlerde ve nehir
(çevresin)dedirler. Çok
kudretli, mülkünün sonu
241
olmayan (Allah)›n yan›nda do¤ruluk makam›ndad›rlar.
(Kamer Suresi, 52-55)
Kuran'›n baz› ayetlerinde, olaylar›n bizim için gelecekte oldu¤u ama Allah'›n Kat›nda yaflanm›fl oldu¤u haber verilir. Örne¤in, ahirette insanlar›n Allah'a hesap vereceklerinin bildirildi¤i baz› ayetler, çoktan olup bitmifl olaylar olarak anlat›lmaktad›r:
Sur'a üfürüldü; böylece Allah'›n diledikleri d›fl›nda, göklerde ve yerde olanlar çarp›l›p-y›k›l›verdi. Sonra bir daha
ona üfürüldü, art›k onlar aya¤a kalkm›fl durumda gözetliyorlar. Yer, Rabbi'nin nuruyla par›ldad›; kitap kondu; peygamberler ve flahidler getirildi ve aralar›nda hak ile hüküm verildi... (Zümer Suresi, 68-69)
‹nkar edenler, cehenneme bölük bölük sevk edildiler...
(Zümer Suresi, 71)
... Korkup-sak›nanlar da, cennete bölük bölük sevk edildiler... (Zümer Suresi, 73)
Bu konudaki di¤er örnekler ise flöyledir:
(Art›k) Her bir nefis yan›nda bir sürücü ve bir flahid ile
gelmifltir. (Kaf Suresi, 21)
Gök yar›l›p-çatlam›flt›r; art›k o gün, 'sarkm›fl-za'fa u¤ram›flt›r.' (Hakka Suresi, 16)
Ve sabretmeleri dolay›s›yla cennetle ve ipekle ödüllendirmifltir. Orada tahtlar üzerinde yaslan›p-dayanm›fllard›r.
Orada ne (yak›c›) bir günefl ve ne de dondurucu bir so¤uk
görürler. (‹nsan Suresi, 12-13)
Görebilenler için cehennem de sergilenmifltir. (Naz'iat Suresi, 36)
242
Art›k bugün, iman edenler, kafir olanlara gülmektedirler.
(Mutaffifin Suresi, 34)
Suçlu-günahkarlar atefli görmüfllerdir, art›k içine kendilerinin gireceklerini de anlam›fllard›r; ancak ondan bir kaç›fl
yolu bulamam›fllard›r. (Kehf Suresi, 53)
243
Maddenin Asl› ve Kader Gerçe¤i,
‹nananlar ‹çin Büyük Bir Nimettir
Allah'a inanan, O'na iman eden ve her fleyin yarat›lm›fl oldu¤unu görebilen insanlar için maddenin asl›n› bilmek, çok büyük bir nimettir. Bu s›rr› kavrayan bir insan için ölüm, ahiret,
cennet, cehennem gibi konular anlafl›lm›fl, "Allah nerede?",
"cennet cehennem nerede?", "cennet ve cehennem flu anda var
m›?" ve bunlar gibi sorular kolayca yan›tlanm›fl olur. Allah'›n
tüm evreni nas›l bir sistemle yoktan yaratt›¤›, sürekli olarak
yoktan yaratmakta oldu¤u anlafl›lm›flt›r. Hatta öyle ki, bu s›r sayesinde "ne zaman" ve "nerede" gibi sorular anlams›z hale gelir.
Çünkü gerçekte, ne zaman ne de mekan vard›r. Yaflanacak olaylar zaten yaflanm›flt›r. Bunlar için hay›flanmak, üzülmek, s›k›nt›
duymak mant›ks›z ve anlams›zd›r.
Bu s›rlar›n anlafl›lmas›, insan›n her zaman yaflamakta oldu¤u dünya hayat›n› bir anda bir nevi cennet hayat›na dönüfltürür. ‹nsan›n dünya üzerindeki en büyük s›k›nt› sebebi olan tüm
maddesel endifle, kuruntu, flüphe ve korkular kaybolur gider.
Tek mutlak varl›¤›n alemlerin Rabbi olan Yüce Allah oldu¤u ve
O'nun d›fl›nda "hiçbir varl›¤›n gerçekte var olmad›¤›" anlafl›l›r.
‹nsan, tüm evrenin tek bir Hakim'i oldu¤unu, O'nun maddesel
dünyay› diledi¤i gibi de¤ifltirdi¤ini ve yapmas› gereken tek fleyin O'na yönelmek ve O'nu dost edinmek oldu¤unu kavrar. Ar-
244
t›k o, "her türlü ba¤›ml›l›ktan özgürlü¤e kavuflturulmufl olarak" (Al-i ‹mran Suresi, 35) Allah'a teslim olmufltur.
Bu büyük s›rr› kavramak, dünyada, bir insan›n sahip olabilece¤i en büyük nimetlerdendir.
Allah, insana en yak›nd›r. Allah, insan› yaratan, O'na Kendisi'nden bir ruh verendir. Yani insan›n "ben" dedi¤i varl›k,
Allah'›n bir tecellisidir. Allah, insan›n her yapt›¤›n›, her düflündü¤ü bilir; tüm bunlar› Allah yarat›r. Alg›latan, yaflatan, gösteren, hissettiren, düflündüren, sevindiren, mutlu eden Allah't›r.
‹nsan›n yaflad›¤› her an, Allah diledi¤i içindir. Karfl›laflt›¤› her
olay, Allah'›n belirledi¤i flekildedir. ‹flte gerçek budur. ‹nsan›n,
Allah'tan baflka hiçbir dostu, hiçbir varl›¤›, hiçbir yard›mc›s›
yoktur. Tek mutlak varl›k Allah't›r. O'nun varl›¤›, tüm alemlere
hakimdir, her yeri kaplam›flt›r. O'ndan baflka hiçbir fley yoktur.
Kendisine s›¤›n›lacak, kendisinden yard›m istenecek, karfl›l›k
beklenecek Tek varl›k Yüce, Büyük ve Ulu olan Allah't›r. Allah,
Kuran'da flöyle buyurur:
‹flte Rabbiniz olan Allah budur. O'ndan baflka ‹lah yoktur.
Her fleyin yarat›c›s›d›r, öyleyse O'na kulluk edin. O, her fleyin üstünde bir vekildir. Gözler O'nu idrak edemez; O ise
bütün gözleri idrak eder. O, latif oland›r, haberdar oland›r.
(Enam Suresi, 102-103)
245
ateryalistler ezeli ve ebedi oldu¤una inanmak
istedikleri bir evrenin içinde, tesadüflerin
oluflturdu¤u bir dünyan›n var oldu¤unu kabul ederler. Oysa akl›n› kullanan, medeniyetler kuran, robotlar oluflturan, interneti meydana getiren, tüm
bunlar› görüp bunlardan faydalanan, anlayan, düflünen, bunlar
üzerinde yorum yapan, endiflelenen, fedakarl›k yapan, manzaradan haz duyan, emek harcayan, en do¤ruyu bulmaya çal›flan
ola¤anüstü niteliklerdeki insan›n tesadüflerin eseri oldu¤unu
kabul etmek, kuflkusuz ki mant›¤a ayk›r›d›r. Yeryüzünde var
olan hiçbir canl› tesadüfen oluflmad›¤› gibi, milyarlarca hücresiyle, her hücrenin içindeki say›s›z organeli ile, müthifl beyni ve
ola¤anüstü sureti ile insan da tesadüf de¤ildir.
Materyalistlerin beklentilerinin aksine, yeryüzündeki hiçbir fley tesadüf de¤ildir.
E¤er insan›n kendisinde, yapt›klar›nda ve baflard›klar›nda
tesadüf yoksa, bunlar›n tümünde bilinç var demektir. E¤er insan bilinç ile hareket ediyorsa, bu bilinci onda var eden daha üstün bir bilinç olmal›d›r. Bu bilinç, insan›n yapt›¤›, gördü¤ü, bildi¤i her fleyden üstün olmal›d›r.
Bu bilinç, onu yoktan var eden, onu Kendisi'nden bir ruh
ile yaratan Allah'a aittir.
‹nsan, e¤er Allah dilerse güzellikten zevk al›r. Allah dilerse
keflifler yapar, teknoloji icat eder. E¤er Allah isterse beste yapar,
keman çalar, kitap yazar. ‹nsan, e¤er Allah dilerse sevinir, üzülür, zevk al›r, heyecanlan›r, endiflelenir, coflku duyar. Bir müzikten hofllanmas› Allah'›n dilemesiyledir. Bir güzelli¤i tak-
247
dir etmesi Allah'›n dilemesiyledir. Güzel manzaradan, güzel
k›yafetten, güzel davran›fltan, çiçekten, tavflandan, bir tablodan, pastadan hofllanmas› Allah'›n dilemesiyledir. E¤er Allah
dilemezse, bu hislerin ve bu yeteneklerin hiçbirine sahip olamaz.
Bunlar› yapan madde de¤ildir. ‹nsan›n beynindeki hücreler
de¤ildir. ‹nsan›n yedi¤i yiyeceklerin dönüfltü¤ü proteinler de¤ildir. Bunlar› yapan insan›n beyni de¤ildir. Beyin sevgi duymaz. Beyin müzikten zevk alma yetene¤ine sahip de¤ildir. Beyin, küçük bir sincab›n telafll› görüntüsünü izleyerek buna flefkat duymaz. Beyin özlemez. Beyin sadakat duymaz, vefa göstermez. Beyin ilkokula bafllad›¤› günü hat›rlay›p bundan dolay›
heyecan duymaz. Beyinde sadece ya¤, su, protein ve di¤er kimyasallar vard›r. Özleyen, seven, sevinen, utanan, hat›rlayan beyin de¤ildir. ‹nsan; ruhuyla sever, sevinir, özler, flefkat duyar. ‹nsan, Allah'a ait ruhun varl›¤› ile insand›r.
Kifli, ruhun varl›¤›n› kabul etse de etmese de, dünyada bedenini b›rakacak ve bir ruh olarak ahirette Allah'›n huzurunda
hesap verecektir. ‹man edenler, Allah'tan bir ruh oldu¤una inananlar, inkarc›lar, materyalistler, Darwinistler, yaflam› boyunca
ruhun varl›¤›na karfl› mücadele içinde olanlar, "bir nöron y›¤›n›ndan ibaretiz" diyenler, "ahiret yoktur" diyenler, "madde tektir ve mutlakt›r" diyenler, k›sacas› yeryüzünde yaflam›fl istisnas›z her insan, her ruh, Allah'›n huzurunda hesap verecektir. Her
biri, yap›p ettiklerini eksiksiz olarak karfl›lar›nda bulacaklard›r.
Her biri üzerinde adaletle hüküm verilecektir. Bir kifli, e¤er bu
gerçe¤e sadece %1, hatta %0.1 kadarl›k bir ihtimal veriyorsa,
ahiret gerçe¤i konusunda "acaba" diye bir flüphe duyuyorsa,
onun art›k kendi yanl›fl inançlar›n› bir kenara b›rakmas› ve
Rabbimiz olan Allah'a yönelerek kendi ahireti için elinden
geleni yapmas› gerekmektedir. Dünyada oldu¤u sürece,
düfltü¤ü hatadan daima geri dönme imkan› vard›r.
248
Allah ayetlerinde flöyle buyurur:
Bizim ayetlerimize iman edenler sana geldiklerinde, onlara de ki: "Selam olsun size. Rabbiniz rahmeti Kendi üzerine yazd› ki, içinizden kim bir cehalet sonucu bir kötülük
ifller sonra tevbe eder ve (kendini) ›slah ederse flüphesiz,
O, ba¤›fllayand›r, esirgeyendir." (Enam Suresi, 54)
Kötülük iflleyip bunun ard›ndan tevbe edenler ve iman
edenler; hiç flüphesiz Rabbin, bundan (tevbeden) sonra elbette ba¤›fllayand›r, esirgeyendir. (Araf Suresi, 153)
Dünya hayat›, geçici bir kal›fl yeridir. Dünyaya ait her fley
geçicidir. Dünyada insana ait hiçbir fley gerçek de¤ildir. Bu dünyay› gerçek sanmak, insan›n gördü¤ü bir rüyay› gerçek zannederek tüm varl›¤›n› ona kanalize etmesi ve baflka her fleye gözlerini ve ruhunu kapamas› gibi bir fleydir. Yegane Varl›k
Allah't›r. Tek gerçek Allah't›r. Darwinizm y›k›lm›fl ve materyalizm ölmüfltür. Allah'›n Yüce Varl›¤›'n›n kabulü, tüm bat›l dinlerin sonudur. Elinizdeki kitab›n amac›, tüm insanlar› bu gerçe¤i
görmeye davet etmektir. Kuflkusuz, "... Ancak temiz ak›l sahipleri ö¤üt al›p düflünebilir" (Rad Suresi, 19).
249
arwinizm, yani evrim teorisi, yarat›l›fl gerçe¤ini
reddetmek amac›yla ortaya at›lm›fl, ancak baflar›l›
olamam›fl bilim d›fl› bir safsatadan baflka bir fley
de¤ildir. Canl›l›¤›n, cans›z maddelerden tesadüfen
olufltu¤unu iddia eden bu teori, evrende ve canl›larda çok aç›k bir "düzen" bulundu¤unun bilim taraf›ndan ispat
edilmesiyle çürümüfltür. Böylece Allah'›n tüm evreni ve canl›lar› yaratm›fl oldu¤u gerçe¤i, bilim taraf›ndan da kan›tlanm›flt›r. Bugün evrim teorisini ayakta tutmak için dünya çap›nda yürütülen propaganda, sadece bilimsel gerçeklerin çarp›t›lmas›na, tarafl› yorumlanmas›na, bilim görüntüsü alt›nda söylenen yalanlara ve yap›lan sahtekarl›klara dayal›d›r.
Ancak bu propaganda gerçe¤i gizleyememektedir. Evrim teorisinin bilim tarihindeki en büyük yan›lg› oldu¤u, son 20-30 y›ld›r bilim dünyas›nda giderek daha yüksek sesle dile getirilmektedir.
Özellikle 1980'lerden sonra yap›lan araflt›rmalar, Darwinist iddialar›n tamamen yanl›fl oldu¤unu ortaya koymufl ve bu gerçek pek çok
bilim adam› taraf›ndan dile getirilmifltir. Özellikle ABD'de, biyoloji,
biyokimya, paleontoloji gibi farkl› alanlardan gelen çok say›da bilim
adam›, Darwinizm'in geçersizli¤ini görmekte, canl›lar›n kökenini
art›k "yarat›l›fl gerçe¤iyle" aç›klamaktad›rlar.
Evrim teorisinin çöküflünü ve yarat›l›fl›n delillerini di¤er pek
çok çal›flmam›zda bütün bilimsel detaylar›yla ele ald›k ve almaya
devam ediyoruz. Ancak konuyu, tafl›d›¤› büyük önem nedeniyle,
burada da özetlemekte yarar vard›r.
251
Darwin'i Y›kan Zorluklar
Evrim teorisi, tarihi eski Yunan'a
kadar uzanan bir ö¤reti olmas›na
karfl›n, kapsaml› olarak 19. yüzy›lda ortaya at›ld›. Teoriyi bilim
dünyas›n›n gündemine sokan en
önemli geliflme, Charles Darwin'in 1859 y›l›nda yay›nlanan
Türlerin Kökeni adl› kitab›yd›.
Darwin bu kitapta dünya üzerindeki farkl› canl› türlerini Allah'›n
ayr› ayr› yaratt›¤› gerçe¤ine karfl› ç›k›yordu. Darwin'e göre, tüm türler orCharles Darwin
tak bir atadan geliyorlard› ve zaman içinde küçük de¤iflimlerle farkl›laflm›fllard›.
Darwin'in teorisi, hiçbir somut bilimsel bulguya dayanm›yordu; kendisinin de kabul etti¤i gibi sadece bir "mant›k yürütme" idi.
Hatta Darwin'in kitab›ndaki "Teorinin Zorluklar›" bafll›kl› uzun bölümde itiraf etti¤i gibi, teori pek çok önemli soru karfl›s›nda aç›k
veriyordu.
Darwin, teorisinin önündeki zorluklar›n geliflen bilim taraf›ndan afl›laca¤›n›, yeni bilimsel bulgular›n teorisini güçlendirece¤ini
umuyordu. Bunu kitab›nda s›k s›k belirtmiflti. Ancak geliflen bilim,
Darwin'in umutlar›n›n tam aksine, teorinin temel iddialar›n› birer
birer dayanaks›z b›rakm›flt›r.
Darwinizm'in bilim karfl›s›ndaki yenilgisi, üç temel bafll›kta
incelenebilir:
1) Teori, hayat›n yeryüzünde ilk kez nas›l ortaya ç›kt›¤›n›
asla aç›klayamamaktad›r.
252
2) Teorinin öne sürdü¤ü "evrim mekanizmalar›"n›n, gerçekte
evrimlefltirici bir etkiye sahip oldu¤unu gösteren hiçbir bilimsel
bulgu yoktur.
3) Fosil kay›tlar›, evrim teorisinin öngörülerinin tam aksine
bir tablo ortaya koymaktad›r.
Bu bölümde, bu üç temel bafll›¤› ana hatlar› ile inceleyece¤iz.
Afl›lamayan ‹lk Basamak: Hayat›n Kökeni
Evrim teorisi, tüm canl› türlerinin, bundan yaklafl›k 3.8 milyar
y›l önce ilkel dünyada ortaya ç›kan tek bir canl› hücreden geldiklerini iddia etmektedir. Tek bir hücrenin nas›l olup da milyonlarca
kompleks canl› türünü oluflturdu¤u ve e¤er gerçekten bu tür bir
evrim gerçekleflmiflse neden bunun izlerinin fosil kay›tlar›nda bulunamad›¤›, teorinin aç›klayamad›¤› sorulardand›r. Ancak tüm
bunlardan önce, iddia edilen evrim sürecinin ilk basama¤› üzerinde durmak gerekir. Sözü edilen o "ilk hücre" nas›l ortaya ç›km›flt›r?
Evrim teorisi, yarat›l›fl› reddetti¤i, hiçbir do¤aüstü müdahaleyi kabul etmedi¤i için, o "ilk hücre"nin, hiçbir tasar›m, plan ve düzenleme olmadan, do¤a kanunlar› içinde rastlant›sal olarak meydana geldi¤ini iddia eder. Yani teoriye göre, cans›z madde tesadüfler sonucunda ortaya canl› bir hücre ç›karm›fl olmal›d›r. Ancak bu,
bilinen en temel biyoloji kanunlar›na ayk›r› bir iddiad›r.
"Hayat Hayattan Gelir"
Darwin, kitab›nda hayat›n kökeni konusundan hiç söz etmemiflti. Çünkü onun dönemindeki ilkel bilim anlay›fl›, canl›lar›n çok
basit bir yap›ya sahip olduklar›n› varsay›yordu. Ortaça¤'dan beri
inan›lan "spontane jenerasyon" adl› teoriye göre, cans›z maddelerin tesadüfen biraraya gelip, canl› bir varl›k oluflturabileceklerine inan›l›yordu. Bu dönemde böceklerin yemek art›kla-
253
r›ndan, farelerin de bu¤daydan
olufltu¤u yayg›n bir düflünceydi. Bunu ispatlamak için de
ilginç deneyler yap›lm›flt›.
Kirli bir paçavran›n üzerine biraz bu¤day konmufl
ve biraz beklendi¤inde
bu kar›fl›mdan farelerin
oluflaca¤› san›lm›flt›.
Etlerin kurtlanmas›
da hayat›n cans›z maddelerden türeyebildi¤ine bir
delil say›l›yordu. Oysa daha
sonra anlafl›lacakt› ki, etlerin
Frans›z biyolog Louis Pasteur
üzerindeki kurtlar kendiliklerinden oluflmuyorlar, sineklerin getirip
b›rakt›klar› gözle görülmeyen larvalardan ç›k›yorlard›.
Darwin'in Türlerin Kökeni adl› kitab›n› yazd›¤› dönemde ise,
bakterilerin cans›z maddeden oluflabildikleri inanc›, bilim dünyas›nda yayg›n bir kabul görüyordu.
Oysa Darwin'in kitab›n›n yay›nlanmas›ndan befl y›l sonra, ünlü Frans›z biyolog Louis Pasteur, evrime temel oluflturan bu inanc›
kesin olarak çürüttü. Pasteur yapt›¤› uzun çal›flma ve deneyler sonucunda vard›¤› sonucu flöyle özetlemiflti:
Cans›z maddelerin hayat oluflturabilece¤i iddias› art›k kesin olarak
tarihe gömülmüfltür.149
Evrim teorisinin savunucular›, Pasteur'ün bulgular›na karfl›
uzun süre direndiler. Ancak geliflen bilim, canl› hücresinin karmafl›k yap›s›n› ortaya ç›kard›kça, hayat›n kendili¤inden oluflabilece¤i iddias›n›n geçersizli¤i daha da aç›k hale geldi.
254
20. Yüzy›ldaki Sonuçsuz
Çabalar
20. yüzy›lda hayat›n kökeni konusunu ele alan ilk evrimci, ünlü Rus biyolog Alexander
Oparin oldu. Oparin, 1930'lu
y›llarda ortaya att›¤› birtak›m
tezlerle, canl› hücresinin tesadüfen meydana gelebilece¤ini
ispat etmeye çal›flt›. Ancak bu çal›flmalar baflar›s›zl›kla sonuçlanacak ve Oparin flu itiraf› yapmak zo-
Rus biyolog Alexander Oparin
runda kalacakt›:
Maalesef hücrenin kökeni, evrim teorisinin
tümünü içine alan en karanl›k noktay› oluflturmaktad›r.150
Oparin'in yolunu izleyen evrimciler, hayat›n kökeni konusunu çözüme kavuflturacak deneyler yapmaya çal›flt›lar. Bu deneylerin en ünlüsü, Amerikal› kimyac› Stanley Miller taraf›ndan 1953 y›l›nda düzenlendi. Miller, ilkel dünya atmosferinde oldu¤unu iddia etti¤i gazlar› bir deney düzene¤inde birlefltirerek ve bu kar›fl›ma
enerji ekleyerek, proteinlerin yap›s›nda kullan›lan birkaç organik
molekül (aminoasit) sentezledi.
O y›llarda evrim ad›na önemli bir aflama gibi tan›t›lan bu deneyin geçerli olmad›¤› ve deneyde kullan›lan atmosferin gerçek
dünya koflullar›ndan çok farkl› oldu¤u, ilerleyen y›llarda ortaya ç›kacakt›.151
Uzun süren bir sessizlikten sonra Miller'in kendisi de kulland›¤› atmosfer ortam›n›n gerçekçi olmad›¤›n› itiraf etti.152
255
Stanley Miller
Hayat›n kökeni sorununu aç›klamak için 20. yüzy›l boyunca
yürütülen tüm evrimci çabalar hep baflar›s›zl›kla sonuçland›. San
Diego Scripps Enstitüsü'nden ünlü jeokimyac› Jeffrey Bada, evrimci Earth dergisinde 1998 y›l›nda yay›nlanan bir makalede bu gerçe¤i flöyle kabul eder:
Bugün, 20. yüzy›l› geride b›rak›rken, hala, 20. yüzy›la girdi¤imizde
sahip oldu¤umuz en büyük çözülmemifl problemle karfl› karfl›yay›z:
Hayat yeryüzünde nas›l bafllad›?153
Hayat›n Kompleks Yap›s›
Evrim teorisinin hayat›n kökeni konusunda bu denli büyük
bir açmaza girmesinin bafll›ca nedeni, en basit san›lan canl› yap›lar›n bile inan›lmaz derecede karmafl›k yap›lara sahip olmas›d›r.
Canl› hücresi, insano¤lunun yapt›¤› bütün teknolojik ürünlerden
daha karmafl›kt›r. Öyle ki bugün dünyan›n en geliflmifl laboratuvarlar›nda bile cans›z maddeler biraraya getirilerek canl› bir hücre
üretilememektedir.
Bir hücrenin meydana gelmesi için gereken flartlar, asla
rastlant›larla aç›klanamayacak kadar fazlad›r. Hücrenin en temel
yap› tafl› olan proteinlerin rastlant›sal olarak sentezlenme
256
ihtimali; 500 aminoasitlik ortalama bir protein için, 10950'de 1'dir.
Ancak matematikte 1050'de 1'den küçük olas›l›klar pratik olarak
"imkans›z" say›l›r. Hücrenin çekirde¤inde yer alan ve genetik bilgiyi saklayan DNA molekülü ise, inan›lmaz bir bilgi bankas›d›r. ‹nsan DNA's›n›n içerdi¤i bilginin, e¤er ka¤›da dökülmeye kalk›lsa,
500'er sayfadan oluflan 900 ciltlik bir kütüphane oluflturaca¤› hesaplanmaktad›r.
Bu noktada çok ilginç bir ikilem daha vard›r: DNA, yaln›z birtak›m özelleflmifl proteinlerin (enzimlerin) yard›m› ile efllenebilir.
Ama bu enzimlerin sentezi de ancak DNA'daki bilgiler do¤rultusunda gerçekleflir. Birbirine ba¤›ml› olduklar›ndan, efllemenin
meydana gelebilmesi için ikisinin de ayn› anda var olmalar› gere-
Evrimcilerin en büyük yan›lg›lar›ndan bir tanesi de yukar›da temsili resmi görülen ve ilkel dünya olarak nitelendirdikleri ortamda canl›l›¤›n kendili¤inden oluflabilece¤ini düflünmeleridir. Miller deneyi gibi çal›flmalarla bu iddialar›n› kan›tlamaya çal›flm›fllard›r. Ancak bilimsel bulgular karfl›s›nda yine yenilgiye u¤ram›fllard›r. Çünkü 1970'li y›llarda elde edilen sonuçlar, ilkel dünya olarak nitelendirilen dönemdeki atmosferin yaflam›n oluflmas› için hiçbir flekilde uygun olmad›¤›n› kan›tlam›flt›r.
257
kir. Bu ise, hayat›n kendili¤inden olufltu¤u senaryosunu ç›kmaza sokmaktad›r. San Diego California Üniversitesi'nden ünlü evrimci Prof. Leslie Orgel, Scientific American dergisinin Ekim 1994
tarihli say›s›nda bu gerçe¤i flöyle itiraf eder:
Son derece kompleks yap›lara sahip olan proteinlerin ve nükleik
asitlerin (RNA ve DNA) ayn› yerde ve ayn› zamanda rastlant›sal olarak oluflmalar› afl›r› derecede ihtimal d›fl›d›r. Ama bunlar›n birisi olmadan di¤erini elde etmek de mümkün de¤ildir. Dolay›s›yla insan,
yaflam›n kimyasal yollarla ortaya ç›kmas›n›n asla mümkün olmad›¤› sonucuna varmak zorunda kalmaktad›r.154
Kuflkusuz e¤er hayat›n do¤al etkenlerle ortaya ç›kmas› imkans›z ise, bu durumda hayat›n do¤aüstü bir biçimde "yarat›ld›¤›n›" kabul etmek gerekir. Bu gerçek, en temel amac› yarat›l›fl› reddetmek olan evrim teorisini aç›kça geçersiz k›lmaktad›r.
Evrimin Hayali Mekanizmalar›
Darwin'in teorisini geçersiz k›lan ikinci büyük nokta, teorinin
"evrim mekanizmalar›" olarak öne sürdü¤ü iki kavram›n da gerçekte hiçbir evrimlefltirici güce sahip olmad›¤›n›n anlafl›lm›fl olmas›d›r. Darwin, ortaya att›¤› evrim iddias›n› tamamen "do¤al seleksiyon" mekanizmas›na ba¤lam›flt›. Bu mekanizmaya verdi¤i önem,
kitab›n›n isminden de aç›kça anlafl›l›yordu: Türlerin Kökeni, Do¤al
Seleksiyon Yoluyla...
Do¤al seleksiyon, do¤al seçme demektir. Do¤adaki yaflam
mücadelesi içinde, do¤al flartlara uygun ve güçlü canl›lar›n hayatta kalaca¤› düflüncesine dayan›r. Örne¤in y›rt›c› hayvanlar taraf›ndan tehdit edilen bir geyik sürüsünde, daha h›zl› koflabilen geyikler hayatta kalacakt›r. Böylece geyik sürüsü, h›zl› ve güçlü bireylerden oluflacakt›r. Ama elbette bu mekanizma, geyikleri ev-
258
Do¤al seleksiyona göre, güçlü olan ve yaflad›¤› çevreye uyum sa¤layabilen
canl›lar hayatta kal›rlar, di¤erleri ise yok olurlar. Evrimciler ise do¤al seleksiyonun canl›lar› evrimlefltirdi¤ini, yeni türler meydana getirdi¤ini öne sürerler. Oysa do¤al seleksiyonun böyle bir sonucu yoktur ve bu iddiay› do¤rulayan tek bir delil de bulunmamaktad›r.
rimlefltirmez, onlar› baflka bir canl› türüne, örne¤in atlara dönüfltürmez.
Dolay›s›yla do¤al seleksiyon mekanizmas› hiçbir evrimlefltirici güce sahip de¤ildir. Darwin de bu gerçe¤in fark›ndayd› ve Türlerin Kökeni adl› kitab›nda "Faydal› de¤ifliklikler oluflmad›¤› sürece
do¤al seleksiyon hiçbir fley yapamaz" demek zorunda kalm›flt›.155
Lamarck'›n Etkisi
Peki bu "faydal› de¤ifliklikler" nas›l oluflabilirdi? Darwin, kendi döneminin ilkel bilim anlay›fl› içinde, bu soruyu Lamarck'a dayanarak cevaplamaya çal›flm›flt›. Darwin'den önce yaflam›fl olan
Frans›z biyolog Lamarck'a göre, canl›lar yaflamlar› s›ras›nda geçirdikleri fiziksel de¤ifliklikleri sonraki nesle aktar›yorlar, nesilden
nesile biriken bu özellikler sonucunda yeni türler ortaya ç›k›yor-
259
Lamarck zürafalar›n
ceylan benzeri hayvanlardan türediklerine inan›yordu.
Ona göre otlara
uzanmaya çal›flan
bu canl›lar›n zaman
içinde boyunlar›
uzam›fl ve zürafalara dönüflüvermifllerdi. Mendel'in 1865
y›l›nda keflfetti¤i
kal›t›m kanunlar›,
yaflam s›ras›nda kazan›lan özelliklerin
sonraki nesillere aktar›lmas›n›n mümkün olmad›¤›n› ispatlam›flt›r. Böylece
Lamarck'›n zürafa
masal› da tarihe kar›flm›flt›r.
du. Örne¤in Lamarck'a göre zürafalar ceylanlardan türemifllerdi, yüksek a¤açlar›n
yapraklar›n› yemek için çabalarken nesilden
nesile boyunlar› uzam›flt›.
Darwin de benzeri örnekler vermifl, örne¤in
Türlerin Kökeni adl› kitab›nda, yiyecek bulmak için suya giren baz› ay›lar›n zamanla balinalara dönüfltü¤ünü iddia etmiflti.156
Ama Mendel'in keflfetti¤i ve 20. yüzy›lda geliflen genetik bilimiyle kesinleflen kal›t›m kanunlar›, kazan›lm›fl özelliklerin sonraki
nesillere aktar›lmas› efsanesini kesin olarak y›kt›. Böylece do¤al seleksiyon "tek bafl›na" ve dolay›s›yla tümüyle etkisiz bir mekanizma
olarak kalm›fl oluyordu.
260
Neo-Darwinizm ve Mutasyonlar
Darwinistler ise bu duruma bir çözüm bulabilmek için
1930'lar›n sonlar›nda, "Modern Sentetik Teori"yi ya da daha yayg›n
ismiyle neo-Darwinizm'i ortaya att›lar. Neo-Darwinizm, do¤al seleksiyonun yan›na "faydal› de¤ifliklik sebebi" olarak mutasyonlar›,
yani canl›lar›n genlerinde radyasyon gibi d›fl etkiler ya da kopyalama hatalar› sonucunda oluflan bozulmalar› ekledi.
Bugün de hala dünyada evrim ad›na geçerlili¤ini koruyan
model neo-Darwinizm'dir. Teori, yeryüzünde bulunan milyonlarca
canl› türünün, bu canl›lar›n, kulak, göz, akci¤er, kanat gibi say›s›z
kompleks organlar›n›n "mutasyonlara", yani genetik bozukluklara
dayal› bir süreç sonucunda olufltu¤unu iddia etmektedir. Ama teoriyi çaresiz b›rakan aç›k bir bilimsel gerçek vard›r: Mutasyonlar
canl›lar› gelifltirmezler, aksine her zaman için canl›lara zarar verirler.
Bunun nedeni çok basittir: DNA çok kompleks bir düzene sahiptir. Bu molekül üzerinde oluflan herhangi rasgele bir etki ancak
zarar verir. Amerikal› genetikçi B. G. Ranganathan bunu
flöyle aç›klar:
Mutasyonlar küçük, rastgele ve
zararl›d›rlar. Çok ender olarak
meydana gelirler ve en iyi ihtimalle etkisizdirler. Bu üç özellik,
mutasyonlar›n evrimsel bir geliflme meydana getiremeyece¤ini
gösterir. Zaten yüksek derecede
özelleflmifl bir organizmada
Rastgele mutasyonlar insanlara ve di¤er tüm canl›lara her zaman zarar verirler. Resimde mutasyona u¤rad›¤›
için iki bafll› olarak do¤mufl bir buza¤› görülüyor.
meydana gelebilecek rastlant›sal bir de¤iflim, ya etkisiz olacakt›r ya da zararl›. Bir kol
261
saatinde meydana gelecek rasgele bir de¤iflim kol saatini gelifltirmeyecektir. Ona büyük ihtimalle zarar verecek veya en iyi ihtimalle etkisiz olacakt›r. Bir deprem bir flehri gelifltirmez, ona y›k›m getirir.157
Nitekim bugüne kadar hiçbir yararl›, yani genetik bilgiyi gelifltiren mutasyon örne¤i gözlemlenmedi. Tüm mutasyonlar›n zararl› oldu¤u görüldü. Anlafl›ld› ki, evrim teorisinin "evrim mekanizmas›" olarak gösterdi¤i mutasyonlar, gerçekte canl›lar› sadece
tahrip eden, sakat b›rakan genetik olaylard›r. (‹nsanlarda mutasyonun en s›k görülen etkisi de kanserdir.) Elbette tahrip edici bir mekanizma "evrim mekanizmas›" olamaz. Do¤al seleksiyon ise, Darwin'in de kabul etti¤i gibi, "tek bafl›na hiçbir fley yapamaz." Bu gerçek bizlere do¤ada hiçbir "evrim mekanizmas›" olmad›¤›n› göstermektedir. Evrim mekanizmas› olmad›¤›na göre de, evrim denen
hayali süreç yaflanm›fl olamaz.
Fosil Kay›tlar›: Ara Formlardan Eser Yok
Evrim teorisinin iddia etti¤i senaryonun yaflanmam›fl oldu¤unun en aç›k göstergesi ise fosil kay›tlar›d›r.
Evrim teorisine göre bütün canl›lar birbirlerinden türemifllerdir. Önceden var olan bir canl› türü, zamanla bir di¤erine dönüflmüfl ve bütün türler bu flekilde ortaya ç›km›fllard›r. Teoriye göre bu
dönüflüm yüz milyonlarca y›l süren uzun bir zaman dilimini kapsam›fl ve kademe kademe ilerlemifltir.
Bu durumda, iddia edilen uzun dönüflüm süreci içinde say›s›z "ara türler"in oluflmufl ve yaflam›fl olmalar› gerekir.
Örne¤in geçmiflte, bal›k özelliklerini tafl›malar›na ra¤men, bir
yandan da baz› sürüngen özellikleri kazanm›fl olan yar› bal›kyar› sürüngen canl›lar yaflam›fl olmal›d›r. Ya da sürüngen özelliklerini tafl›rken, bir yandan da baz› kufl özellikleri kazan-
262
Evrim teorisi, canl› türlerinin yavafl de¤iflimlerle birbirlerinden evrimlefltiklerini iddia
eder. Oysa fosil kay›tlar› bu iddiay› aç›kça yalanlamaktad›r. Örne¤in 530 milyon y›l
önce bafllayan Kambriyen devrinde, birbirinden çok farkl› olan onlarca canl› türü bir
anda ortaya ç›km›flt›r. Bu çizimde tasvir edilen bu canl›lar çok kompleks yap›lara sahiptirler. Jeolojik dilde "Kambriyen Patlamas›" olarak tan›mlanan bu gerçek, Yarat›l›fl'›n aç›k bir delilidir.
m›fl sürüngen-kufllar ortaya ç›km›fl olmal›d›r. Bunlar, bir geçifl sürecinde olduklar› için de, sakat, eksik, kusurlu canl›lar olmal›d›r.
Evrimciler geçmiflte yaflam›fl olduklar›na inand›klar› bu teorik yarat›klara "ara-geçifl formu" ad›n› verirler.
E¤er gerçekten bu tür canl›lar geçmiflte yaflam›fllarsa bunlar›n
say›lar›n›n ve çeflitlerinin milyonlarca hatta milyarlarca olmas› gerekir. Ve bu ucube canl›lar›n kal›nt›lar›na mutlaka fosil kay›tlar›nda rastlanmas› gerekir. Darwin, Türlerin Kökeni'nde bunu flöyle
aç›klam›flt›r:
E¤er teorim do¤ruysa, türleri birbirine ba¤layan say›s›z ara-geçifl
çeflitleri mutlaka yaflam›fl olmal›d›r... Bunlar›n yaflam›fl olduklar›n›n kan›tlar› da sadece fosil kal›nt›lar› aras›nda bulunabilir.158
263
Darwin'in Açma-
Editörlü¤ünü Charles Darwin'in o¤lu Francis Darwin'in yapt›¤› "The Life and Letters Of Charles
Darwin" (Charles Darwin'in Hayat› ve Mektuplar›) isimli kitab›n girifl sayfas›.
DARWIN'‹N IRKÇILI⁄I
ve TÜRK DÜfiMANLI⁄I
harles Darwin'in önemli fakat az bilinen bir özelli¤i, Avrupal› beyaz ›rklar› di¤er insan ›rklar›na göre çok daha "ileri" sayan bir ›rkç› olmas›d›r. Darwin, insanlar›n maymun benzeri canl›lardan evrimleflti¤ini öne sürerken, baz› ›rklar›n çok daha fazla geliflti¤ini, baz›lar›n›n ise hala
maymunsu özellikler tafl›d›¤›n› iddia etmifltir. Türlerin Kökeni'nden sonra yay›nlad›¤› ‹nsan›n Türeyifli (The Descent of Man) adl› kitab›nda, "insan ›rklar› aras› eflitsizli¤in apaç›kl›¤›" gibi yorumlar yapm›flt›r.1 Darwin söz konusu kitab›nda zenciler ve Avustralya yerlileri gibi ›rklar› gorillerle ayn› statüye sokmufl, sonra da bunlar›n "medeni ›rklar" taraf›ndan zamanla yok edilecekleri kehanetinde bulunarak flöyle demifltir:
Belki de yüzy›llar kadar sürmeyecek yak›n bir gelecekte, medeni insan ›rklar›, vahfli ›rklar› tamamen yeryüzünden silecekler ve onlar›n yerine geçecekler. Öte yandan insans› maymunlar da… kuflkusuz elimine edilecekler. Böylece insan ile en yak›n akrabalar› aras›ndaki boflluk daha da geniflleyecek. Bu sayede ortada flu anki Avrupal› ›rklardan bile daha medeni olan ›rklar ve flu anki zencilerden, Avustralya yerlilerinden ve gorillerden bile daha geride olan babun türü maymunlar kalacakt›r.2
Darwin'in bu saçma fikirleri yaln›zca teoride kalmam›flt›r. Darwinizm, ortaya at›ld›¤› tarihten itibaren ›rkç›l›¤›n en önemli sözde bilimsel dayana¤› olmufltur. Canl›lar›n bir yaflam mücadelesi içinde evrimlefltiklerini varsayan Darwinizm, toplumlara uygulanm›fl ve ortaya "Sosyal Darwinizm" olarak
bilinen ak›m ç›km›flt›r.
Sosyal Darwinizm, insan ›rklar›n›n, evrimin çeflitli basamaklar›nda yer ald›klar›n›, Avrupal› ›rklar›n "en ileri" ›rklar oldu¤unu savunmufl, di¤er pek çok ›rk›n ise hala "maymunsu" özellikler tafl›d›¤›n› iddia etmifltir.
Darwin kendince "afla¤› ›rklar" olarak gördü¤ü milletlerin aras›nda, Yüce Türk Milleti'ni de
saym›flt›r! Evrim teorisinin kurucusu, W. Graham'a yazd›¤› 3 Temmuz 1881 tarihli mektubunda, bu ›rkç› düflüncesini flöyle ifade etmiflti:
C
264
Evrim Yan›lg›s›
Söz konusu kitab›n 285. (solda) ve 286. (sa¤da) sayfalar›ndaki Türkler'e hakaretle dolu olan Darwin'in mektuplar›. Darwin'in burada "Kafkasyal› (Caucasian) ›rklar" dedi¤i ›rklar, Avrupal›lard›r.
(Modern antropoloji, Avrupal› ›rklar›n Kafkasya bölgesinden geldiklerini kabul eder.)
Do¤al seleksiyona dayal› kavgan›n, medeniyetin ilerleyifline sizin zannetti¤inizden daha fazla yarar sa¤lad›¤›n› ve sa¤lamakta oldu¤unu gösterebilirim. Düflünün ki, birkaç yüzy›l önce Avrupa
Türkler taraf›ndan istila edildi¤inde, Avrupa milletleri ne kadar büyük bir tehlikeyle karfl› karfl›ya
gelmifllerdi, flimdi ise bu çok saçma bir düflüncedir. Avrupal› ›rklar olarak bilinen medeni ›rklar,
yaflam mücadelesinde TÜRKLERE karfl› kesin bir galibiyet elde etmifllerdir. Dünyan›n çok da
uzak olmayan bir gelece¤ine bakt›¤›mda, BU TÜR AfiA⁄I IRKLARIN ço¤unun medenileflmifl
yüksek ›rklar taraf›ndan elimine edilece¤ini (yok edilece¤ini) görüyorum.3
Görüldü¤ü gibi Charles Darwin, Büyük Önder Atatürk'ün "Türk Milleti'nin karakteri yüksektir,
Türk Milleti çal›flkand›r, Türk Milleti zekidir" ve "Türklük, benim en derin güven kayna¤›m, en
engin övünç dayana¤›m oldu" gibi sözleriyle övdü¤ü necip Türk Milleti için "barbar" ve "afla¤› ›rk"
ifadelerini kullanmaktad›r. Oysa flüphesiz insanlar aras›nda bir ›rk farkl›l›¤› ve ayr›m› olamaz. Bir
millet, ancak kültür ve ahlak›yla yükselebilir ve üstünlük elde edebilir. Büyük Türk Milleti ise çok
köklü bir kültüre ve üstün bir ahlaka sahip olan, bu özellikleriyle tarihe yön vermifl flerefli bir millettir. Tarihteki sekiz büyük dünya devletinden üçünün sahibi olan Türk Milleti'nin kurdu¤u medeniyetler, Türk'ün yüksek kültür, ak›l, ahlak ve inanc›yla meydana getirdi¤i eserlerdir.
Darwin ise, "Türk barbarl›¤›", "afla¤› ›rk" gibi sald›rgan ifadelerle gerçekte o dönemdeki Avrupal›
emperyalist devletlerin Türk düflmanl›¤›n› ortaya koymufltur. Türklerin hakimiyet ve gücünü elimine etmeye (yok etmeye) çabalayan bu güçler arad›klar› fikri temeli Darwinizm'de bulmufllard›r.
Bu güçler, Türk'ün Kurtulufl Savafl›'nda, bu çirkin düflüncelerini uygulamaya çal›flm›fllar, ancak
Türk Milleti'nin azmi, akl›, cesareti ve kararl›l›¤› sayesinde büyük bir hüsrana u¤ram›fllard›r.
Bir ›rkç› ve Türk düflman› olan Darwin'in bilim karfl›s›nda geçersiz olan teorilerini bugün Türkiye'de savunanlar ise belki de fark›nda olmadan ayn› siyasi hedeflere hizmet etmektedirler.
1 Benjamin Farrington, What Darwin Really Said. London: Sphere Books, 1971, s. 54-56.
2 Charles Darwin, The Descent of Man, 2. bask›, New York: A L. Burt Co., 1874, s. 178.
3 Francis Darwin, The Life and Letters of Charles Darwin, Cilt 1. New York: D. Appleton and
Company, 1888, s. 285-286.
265
Darwin'in Y›k›lan Umutlar›
Ancak 19. yüzy›l›n ortas›ndan bu yana dünyan›n dört bir yan›nda hummal› fosil araflt›rmalar› yap›ld›¤› halde bu ara geçifl
formlar›na rastlanamam›flt›r. Yap›lan kaz›larda ve araflt›rmalarda
elde edilen bütün bulgular, evrimcilerin beklediklerinin aksine,
canl›lar›n yeryüzünde birdenbire, eksiksiz ve kusursuz bir biçimde
ortaya ç›kt›klar›n› göstermifltir.
Ünlü ‹ngiliz paleontolog (fosil bilimci) Derek W. Ager, bir evrimci olmas›na karfl›n bu gerçe¤i flöyle itiraf eder:
Sorunumuz fludur: Fosil kay›tlar›n› detayl› olarak inceledi¤imizde,
türler ya da s›n›flar seviyesinde olsun, sürekli olarak ayn› gerçekle
karfl›lafl›r›z; kademeli evrimle geliflen de¤il, aniden yeryüzünde oluflan gruplar görürüz.159
Yani fosil kay›tlar›nda, tüm canl› türleri, aralar›nda hiçbir geçifl formu olmadan eksiksiz biçimleriyle aniden ortaya ç›kmaktad›rlar. Bu, Darwin'in öngörülerinin tam aksidir. Dahas›, bu canl›
türlerinin yarat›ld›klar›n› gösteren çok güçlü bir delildir. Çünkü bir
canl› türünün, kendisinden evrimleflti¤i hiçbir atas› olmadan, bir
anda ve kusursuz olarak ortaya ç›kmas›n›n tek aç›klamas›, o türün
yarat›lm›fl olmas›d›r. Bu gerçek, ünlü evrimci biyolog Douglas Futuyma taraf›ndan da kabul edilir:
Yarat›l›fl ve evrim, yaflayan canl›lar›n kökeni hakk›nda yap›labilecek
yegane iki aç›klamad›r. Canl›lar dünya üzerinde ya tamamen mükemmel ve eksiksiz bir biçimde ortaya ç›km›fllard›r ya da böyle olmam›flt›r. E¤er böyle olmad›ysa, bir de¤iflim süreci sayesinde kendilerinden önce var olan baz› canl› türlerinden evrimleflerek meydana
gelmifl olmal›d›rlar. Ama e¤er eksiksiz ve mükemmel bir biçimde ortaya ç›km›fllarsa, o halde sonsuz güç sahibi bir ak›l taraf›ndan yarat›lm›fl olmalar› gerekir.160
Fosiller ise, canl›lar›n yeryüzünde eksiksiz ve mükem-
266
mel bir biçimde ortaya ç›kt›klar›n› göstermektedir. Yani "türlerin
kökeni", Darwin'in sand›¤›n›n aksine, evrim de¤il yarat›l›flt›r.
‹nsan›n Evrimi Masal›
Evrim teorisini savunanlar›n en çok gündeme getirdikleri konu, insan›n kökeni konusudur. Bu konudaki Darwinist iddia, bugün yaflayan modern insan›n maymunsu birtak›m yarat›klardan
geldi¤ini varsayar. 4-5 milyon y›l önce bafllad›¤› varsay›lan bu süreçte, modern insan ile atalar› aras›nda baz› "ara form"lar›n yaflad›¤› iddia edilir. Gerçekte tümüyle hayali olan bu senaryoda dört temel "kategori" say›l›r:
1- Australopithecus
2- Homo habilis
3- Homo erectus
4- Homo sapiens
Evrimciler, insanlar›n sözde ilk maymunsu atalar›na "güney
maymunu" anlam›na gelen "Australopithecus" ismini verirler. Bu
canl›lar gerçekte soyu tükenmifl bir maymun türünden baflka bir
fley de¤ildir. Lord Solly Zuckerman ve Prof. Charles Oxnard gibi
‹ngiltere ve ABD'den dünyaca ünlü iki anatomistin Australopithecus
örnekleri üzerinde yapt›klar› çok genifl kapsaml› çal›flmalar, bu
canl›lar›n sadece soyu tükenmifl bir maymun türüne ait olduklar›n› ve insanlarla hiçbir benzerlik tafl›mad›klar›n› göstermifltir.161
Evrimciler insan evriminin bir sonraki safhas›n› da, "homo"
yani insan olarak s›n›fland›r›rlar. ‹ddiaya göre homo serisindeki
canl›lar, Australopithecuslar'dan daha geliflmifllerdir. Evrimciler, bu
farkl› canl›lara ait fosilleri ard› ard›na dizerek hayali bir evrim flemas› olufltururlar. Bu flema hayalidir, çünkü gerçekte bu farkl› s›n›flar›n aras›nda evrimsel bir iliflki oldu¤u asla ispatlanamam›flt›r.
Evrim teorisinin 20. yüzy›ldaki en önemli savunucular›ndan
267
biri olan Ernst Mayr, "Homo sapiens'e uzanan zincir gerçekte kay›pt›r" diyerek bunu kabul eder.162
Evrimciler "Australopithecus > Homo habilis > Homo erectus >
Homo sapiens" s›ralamas›n› yazarken, bu türlerin her birinin, bir
sonrakinin atas› oldu¤u izlenimini verirler. Oysa paleoantropologlar›n son bulgular›, Australopithecus, Homo habilis ve Homo erectus'un dünya'n›n farkl› bölgelerinde ayn› dönemlerde yaflad›klar›n› göstermektedir.163
Dahas› Homo erectus s›n›flamas›na ait insanlar›n bir bölümü
çok modern zamanlara kadar yaflam›fllar, Homo sapiens neandertalensis ve Homo sapiens sapiens (modern insan) ile ayn› ortamda yan
yana bulunmufllard›r.164
Bu ise elbette bu s›n›flar›n birbirlerinin atalar› olduklar› iddias›n›n geçersizli¤ini aç›kça ortaya koymaktad›r. Harvard Üniversitesi paleontologlar›ndan Stephen Jay Gould, kendisi de bir evrimci olmas›na karfl›n, Darwinist teorinin içine girdi¤i bu ç›kmaz› flöyle aç›klar:
E¤er birbiri ile paralel bir biçimde yaflayan üç farkl› hominid (insan›ms›) çizgisi varsa, o halde bizim soy a¤ac›m›za ne oldu? Aç›kt›r ki,
bunlar›n biri di¤erinden gelmifl olamaz. Dahas›, biri di¤eriyle karfl›laflt›r›ld›¤›nda evrimsel bir geliflme trendi göstermemektedirler.165
K›sacas›, medyada ya da ders kitaplar›nda yer alan hayali birtak›m "yar› maymun, yar› insan" canl›lar›n çizimleriyle, yani s›rf
propaganda yoluyla ayakta tutulmaya çal›fl›lan insan›n evrimi senaryosu, hiçbir bilimsel temeli olmayan bir masaldan ibarettir.
Bu konuyu uzun y›llar inceleyen, özellikle Australopithecus
fosilleri üzerinde 15 y›l araflt›rma yapan ‹ngiltere'nin en ünlü ve
sayg›n bilim adamlar›ndan Lord Solly Zuckerman, bir evrimci
olmas›na ra¤men, ortada maymunsu canl›lardan insana uzanan
gerçek bir soy a¤ac› olmad›¤› sonucuna varm›flt›r.
Zuckerman bir de ilginç bir "bilim skalas›" yapm›fl-
268
t›r. Bilimsel olarak kabul etti¤i bilgi dallar›ndan, bilim d›fl› olarak
kabul etti¤i bilgi dallar›na kadar bir yelpaze oluflturmufltur. Zuckerman'›n bu tablosuna göre en "bilimsel" -yani somut verilere dayanan- bilgi dallar› kimya ve fiziktir. Yelpazede bunlardan sonra
biyoloji bilimleri, sonra da sosyal bilimler gelir. Yelpazenin en
ucunda, yani en "bilim d›fl›" say›lan k›s›mda ise, Zuckerman'a göre, telepati, alt›nc› his gibi "duyum ötesi alg›lama" kavramlar› ve
bir de "insan›n evrimi" vard›r! Zuckerman, yelpazenin bu ucunu
flöyle aç›klar:
Objektif gerçekli¤in alan›ndan ç›k›p da, biyolojik bilim olarak varsay›lan bu alanlara -yani duyum ötesi alg›lamaya ve insan›n fosil tarihinin yorumlanmas›na- girdi¤imizde, evrim teorisine inanan bir
kimse için her fleyin mümkün oldu¤unu görürüz. Öyle ki teorilerine
kesinlikle inanan bu kimselerin çeliflkili baz› yarg›lar› ayn› anda kabul etmeleri bile mümkündür.166
‹flte insan›n evrimi masal› da, teorilerine körü körüne inanan
birtak›m insanlar›n bulduklar› baz› fosilleri ön yarg›l› bir biçimde
yorumlamalar›ndan ibarettir.
Darwin Formülü!
fiimdiye kadar ele ald›¤›m›z tüm teknik delillerin yan›nda, isterseniz evrimcilerin nas›l saçma bir inan›fla sahip olduklar›n› bir
de çocuklar›n bile anlayabilece¤i kadar aç›k bir örnekle özetleyelim.
Evrim teorisi canl›l›¤›n tesadüfen olufltu¤unu iddia etmektedir. Dolay›s›yla bu iddiaya göre cans›z ve fluursuz atomlar biraraya gelerek önce hücreyi oluflturmufllard›r ve sonras›nda ayn› atomlar bir flekilde di¤er canl›lar› ve insan› meydana getirmifllerdir.
fiimdi düflünelim; canl›l›¤›n yap›tafl› olan karbon, fosfor, azot, potasyum gibi elementleri biraraya getirdi¤imizde bir y›¤›n
269
oluflur. Bu atom y›¤›n›, hangi ifllemden geçirilirse geçirilsin, tek bir canl› oluflturamaz. ‹sterseniz bu konuda bir
"deney" tasarlayal›m ve evrimcilerin asl›nda savunduklar›, ama yüksek sesle dile getiremedikleri iddiay› onlar
ad›na "Darwin Formülü" ad›yla inceleyelim:
Evrimciler, çok say›da büyük varilin içine canl›l›¤›n
yap›s›nda bulunan fosfor, azot, karbon, oksijen, demir,
magnezyum gibi elementlerden bol miktarda koysunlar.
Hatta normal flartlarda bulunmayan ancak bu kar›fl›m›n
içinde bulunmas›n› gerekli gördükleri malzemeleri de bu varillere eklesinler. Kar›fl›mlar›n içine,
istedikleri kadar amino asit, istedikleri kadar
da (bir tekinin bile rastlant›sal oluflma ihtimali
10-950 olan) protein doldursunlar. Bu kar›fl›mlara
istedikleri oranda ›s› ve nem versinler. Bunlar› istedikleri geliflmifl cihazlarla kar›flt›rs›nlar. Varillerin bafl›na da dünyan›n önde gelen bilim adamlar›n› koysunlar. Bu uzmanlar
babadan o¤ula, kuflaktan kufla¤a aktararak nöbetlefle milyarlarca, hatta trilyonlarca sene sürekli varil-
270
lerin bafl›nda beklesinler. Bir canl›n›n oluflmas› için hangi flartlar›n var olmas› gerekti¤ine inan›l›yorsa hepsini kullanmak serbest
olsun. Ancak, ne yaparlarsa yaps›nlar o varillerden kesinlikle bir
canl› ç›kartamazlar. Zürafalar›, aslanlar›, ar›lar›, kanaryalar›, bülbülleri, papa¤anlar›, atlar›, yunuslar›, gülleri, orkideleri, zambaklar›, karanfilleri, muzlar›, portakallar›, elmalar›, hurmalar›, domatesleri, kavunlar›, karpuzlar›, incirleri, zeytinleri, üzümleri, fleftalileri,
tavus kufllar›n›, sülünleri, renk renk kelebekleri ve bunlar gibi milyonlarca canl› türünden hiçbirini oluflturamazlar. De¤il burada birkaç›n› sayd›¤›m›z bu canl› varl›klar›, bunlar›n tek bir hücresini bile elde edemezler.
K›sacas›, bilinçsiz atomlar biraraya gelerek hücreyi oluflturamazlar. Sonra yeni bir karar vererek bir hücreyi ikiye bölüp, sonra
art arda baflka kararlar al›p, elektron mikroskobunu bulan, sonra
kendi hücre yap›s›n› bu mikroskop alt›nda izleyen profesörleri
oluflturamazlar. Madde, ancak Allah'›n üstün yaratmas›yla hayat
bulur. Bunun aksini iddia eden evrim teorisi ise, akla tamamen ayk›r› bir safsatad›r. Evrimcilerin ortaya att›¤› iddialar üzerinde biraz
bile düflünmek, üstteki örnekte oldu¤u gibi, bu gerçe¤i aç›kça gösterir.
Göz ve Kulaktaki Teknoloji
Evrim teorisinin kesinlikle aç›klama getiremeyece¤i bir di¤er
konu ise göz ve kulaktaki üstün alg›lama kalitesidir.
Gözle ilgili konuya geçmeden önce "Nas›l görürüz?" sorusuna
k›saca cevap verelim. Bir cisimden gelen ›fl›nlar, gözde retinaya ters
olarak düfler. Bu ›fl›nlar, buradaki hücreler taraf›ndan elektrik sinyallerine dönüfltürülür ve beynin arka k›sm›ndaki görme merkezi denilen küçücük bir noktaya ulafl›r. Bu elektrik sinyalleri bir dizi ifllemden sonra beyindeki bu merkezde görüntü olarak alg›lan›r. Bu bilgiden sonra flimdi düflünelim:
271
Beyin ›fl›¤a kapal›d›r. Yani beynin içi kapkaranl›kt›r, ›fl›k
beynin bulundu¤u yere kadar giremez. Görüntü merkezi denilen yer kapkaranl›k, ›fl›¤›n asla ulaflmad›¤›, belki de hiç karfl›laflmad›¤›n›z kadar karanl›k bir yerdir. Ancak siz bu zifiri karanl›kta ›fl›kl›, p›r›l p›r›l bir dünyay› seyretmektesiniz.
Üstelik bu o kadar net ve kaliteli bir görüntüdür ki 21. yüzy›l
teknolojisi bile her türlü imkana ra¤men bu netli¤i sa¤layamam›flt›r. Örne¤in flu anda okudu¤unuz kitaba, kitab› tutan ellerinize bak›n, sonra bafl›n›z› kald›r›n ve çevrenize bak›n. fiu anda gördü¤ünüz netlik ve kalitedeki bu görüntüyü baflka bir yerde gördünüz
mü? Bu kadar net bir görüntüyü size dünyan›n bir numaral› televizyon flirketinin üretti¤i en geliflmifl televizyon ekran› dahi veremez. 100 y›ld›r binlerce mühendis bu netli¤e ulaflmaya çal›flmaktad›r. Bunun için fabrikalar, dev tesisler kurulmakta, araflt›rmalar yap›lmakta, planlar ve tasar›mlar gelifltirilmektedir. Yine bir TV ekran›na bak›n, bir de flu anda elinizde tuttu¤unuz bu kitaba. Arada
büyük bir netlik ve kalite fark› oldu¤unu göreceksiniz. Üstelik, TV
ekran› size iki boyutlu bir görüntü gösterir, oysa siz üç boyutlu, derinlikli bir perspektifi izlemektesiniz.
Uzun y›llard›r on binlerce mühendis üç boyutlu TV yapmaya,
gözün görme kalitesine ulaflmaya çal›flmaktad›rlar. Evet, üç boyutlu bir televizyon sistemi yapabildiler ama onu da gözlük takmadan
üç boyutlu görmek mümkün de¤il, kald› ki bu suni bir üç boyuttur. Arka taraf daha bulan›k, ön taraf ise ka¤›ttan dekor gibi durur.
Hiçbir zaman gözün gördü¤ü kadar net ve kaliteli bir görüntü
oluflmaz. Kamerada da, televizyonda da mutlaka görüntü kayb›
meydana gelir.
‹flte evrimciler, bu kaliteli ve net görüntüyü oluflturan mekanizman›n tesadüfen olufltu¤unu iddia etmektedirler. fiimdi
biri size, odan›zda duran televizyon tesadüfler sonucunda olufltu, atomlar biraraya geldi ve bu görüntü oluflturan aleti
272
Gözü ve kula¤›, kamera ve ses kay›t cihazlar› ile k›yaslad›¤›m›zda, bu organlar›m›z›n söz konusu teknoloji ürünlerinden çok daha kompleks, çok daha kusursuz yarat›lm›fl oldu¤unu görürüz.
meydana getirdi dese ne düflünürsünüz? Binlerce kiflinin biraraya
gelip yapamad›¤›n› fluursuz atomlar nas›l yaps›n?
Gözün gördü¤ünden daha ilkel olan bir görüntüyü oluflturan
alet tesadüfen oluflam›yorsa, gözün ve gözün gördü¤ü görüntünün de tesadüfen oluflamayaca¤› çok aç›kt›r. Ayn› durum kulak
için de geçerlidir. D›fl kulak, çevredeki sesleri kulak kepçesi vas›tas›yla toplay›p orta kula¤a iletir; orta kulak ald›¤› ses titreflimlerini
güçlendirerek iç kula¤a aktar›r; iç kulak da bu titreflimleri elektrik
sinyallerine dönüfltürerek beyne gönderir. Aynen görmede oldu¤u
gibi duyma ifllemi de beyindeki duyma merkezinde gerçekleflir.
Gözdeki durum kulak için de geçerlidir, yani beyin, ›fl›k gibi
sese de kapal›d›r, ses geçirmez. Dolay›s›yla d›flar›s› ne kadar gürültülü de olsa beynin içi tamamen sessizdir. Buna ra¤men en net
sesler beyinde alg›lan›r. Ses geçirmeyen beyninizde bir orkestran›n senfonilerini dinlersiniz, kalabal›k bir ortam›n tüm gürültüsünü duyars›n›z. Ama o anda hassas bir cihazla beynini-
273
zin içindeki ses düzeyi ölçülse, burada keskin bir sessizli¤in hakim oldu¤u görülecektir. Net bir görüntü elde edebilmek ümidiyle teknoloji nas›l kullan›l›yorsa, ses için de ayn› çabalar onlarca
y›ld›r sürdürülmektedir. Ses kay›t cihazlar›, müzik setleri, birçok
elektronik alet, sesi alg›layan müzik sistemleri bu çal›flmalardan
baz›lar›d›r. Ancak, tüm teknolojiye, bu teknolojide çal›flan binlerce
mühendise ve uzmana ra¤men kula¤›n oluflturdu¤u netlik ve kalitede bir sese ulafl›lamam›flt›r.
En büyük müzik sistemi flirketinin üretti¤i en kaliteli müzik
setini düflünün. Sesi kaydetti¤inde mutlaka sesin bir k›sm› kaybolur veya az da olsa mutlaka parazit oluflur veya müzik setini açt›¤›n›zda daha müzik bafllamadan bir c›z›rt› mutlaka duyars›n›z.
Ancak insan vücudundaki teknolojinin ürünü olan sesler son derece net ve kusursuzdur. Bir insan kula¤›, hiçbir zaman müzik setinde oldu¤u gibi c›z›rt›l› veya parazitli alg›lamaz; ses ne ise tam ve
net bir biçimde onu alg›lar. Bu durum, insan yarat›ld›¤› günden bu
yana böyledir. fiimdiye kadar insano¤lunun yapt›¤› hiçbir görüntü
ve ses cihaz›, göz ve kulak kadar hassas ve baflar›l› birer alg›lay›c›
olamam›flt›r. Ancak görme ve iflitme olay›nda, tüm bunlar›n ötesinde, çok büyük bir gerçek daha vard›r.
Beynin ‹çinde Gören ve Duyan fiuur Kime Aittir?
Beynin içinde, ›fl›l ›fl›l renkli bir dünyay› seyreden, senfonileri,
kufllar›n c›v›lt›lar›n› dinleyen, gülü koklayan kimdir?
‹nsan›n gözlerinden, kulaklar›ndan, burnundan gelen uyar›lar, elektrik sinyali olarak beyne gider. Biyoloji, fizyoloji veya biyokimya kitaplar›nda bu görüntünün beyinde nas›l olufltu¤una dair
birçok detay okursunuz. Ancak, bu konu hakk›ndaki en önemli
gerçe¤e hiçbir yerde rastlayamazs›n›z: Beyinde, bu elektrik sinyallerini görüntü, ses, koku ve his olarak alg›layan kimdir?
274
Bütün hayat›m›z› beynimizin içinde yaflar›z. Gördü¤ümüz insanlar, koklad›¤›m›z çiçekler, dinledi¤imiz müzik, tatt›¤›m›z meyveler, elimizde hissetti¤imiz
›slakl›k... Bunlar›n hepsi beynimizde oluflur. Gerçekte ise beynimizde, ne renkler, ne sesler, ne de görüntüler vard›r. Beyinde bulunabilecek tek fley elektrik
sinyalleridir. K›sacas› biz, beynimizdeki elektrik sinyallerinin oluflturdu¤u bir
dünyada yaflar›z. Bu bir görüfl veya varsay›m de¤il, dünyay› nas›l alg›lad›¤›m›zla ilgili bilimsel bir aç›klamad›r.
Beynin içinde göze, kula¤a, burna ihtiyaç duymadan tüm bunlar›
alg›layan bir fluur bulunmaktad›r. Bu fluur kime aittir?
Elbette bu fluur beyni oluflturan sinirler, ya¤ tabakas› ve sinir
hücrelerine ait de¤ildir. ‹flte bu yüzden, her fleyin maddeden ibaret
oldu¤unu zanneden Darwinist-materyalistler bu sorulara hiçbir
cevap verememektedirler. Çünkü bu fluur, Allah'›n yaratm›fl oldu¤u ruhtur. Ruh, görüntüyü seyretmek için göze, sesi duymak için
kula¤a ihtiyaç duymaz. Bunlar›n da ötesinde düflünmek için beyne
ihtiyaç duymaz.
Bu aç›k ve ilmi gerçe¤i okuyan her insan›n, beynin içindeki
birkaç santimetreküplük, kapkaranl›k mekana tüm kainat› üç boyutlu, renkli, gölgeli ve ›fl›kl› olarak s›¤d›ran Yüce Allah'› düflünüp, O'ndan korkup, O'na s›¤›nmas› gerekir.
275
Materyalist Bir ‹nanç
Buraya kadar incelediklerimiz, evrim teorisinin bilimsel bulgularla aç›kça çeliflen bir iddia oldu¤unu göstermektedir. Teorinin
hayat›n kökeni hakk›ndaki iddias› bilime ayk›r›d›r, öne sürdü¤ü
evrim mekanizmalar›n›n hiçbir evrimlefltirici etkisi yoktur ve fosiller teorinin gerektirdi¤i ara formlar›n yaflamad›klar›n› göstermektedir. Bu durumda, elbette, evrim teorisinin bilime ayk›r› bir düflünce olarak bir kenara at›lmas› gerekir. Nitekim tarih boyunca
dünya merkezli evren modeli gibi pek çok düflünce, bilimin gündeminden ç›kar›lm›flt›r. Ama evrim teorisi ›srarla bilimin gündeminde tutulmaktad›r. Hatta baz› insanlar teorinin elefltirilmesini
"bilime sald›r›" olarak göstermeye bile çal›flmaktad›rlar. Peki neden?..
Bu durumun nedeni, evrim teorisinin baz› çevreler için, kendisinden asla vazgeçilemeyecek dogmatik bir inan›fl olufludur. Bu
çevreler, materyalist felsefeye körü körüne ba¤l›d›rlar ve Darwinizm'i de do¤aya getirilebilecek yegane materyalist aç›klama oldu¤u için benimsemektedirler. Bazen bunu aç›kça itiraf da ederler.
Harvard Üniversitesi'nden ünlü bir genetikçi ve ayn› zamanda önde gelen bir evrimci olan Richard Lewontin, "önce materyalist, sonra bilim adam›" oldu¤unu flöyle itiraf etmektedir:
Bizim materyalizme bir inanc›m›z var, 'a priori' (önceden kabul edilmifl, do¤ru varsay›lm›fl) bir inanç bu. Bizi dünyaya materyalist bir
aç›klama getirmeye zorlayan fley, bilimin yöntemleri ve kurallar› de¤il. Aksine, materyalizme olan 'a priori' ba¤l›l›¤›m›z nedeniyle, dünyaya materyalist bir aç›klama getiren araflt›rma yöntemlerini ve kavramlar› kurguluyoruz. Materyalizm mutlak do¤ru oldu¤una göre
de, ‹lahi bir aç›klaman›n sahneye girmesine izin veremeyiz.167
Bu sözler, Darwinizm'in, materyalist felsefeye ba¤l›l›k u¤runa yaflat›lan bir dogma oldu¤unun aç›k ifadeleridir. Bu
276
dogma, maddeden baflka hiçbir varl›k olmad›¤›n› varsayar. Bu
nedenle de cans›z, bilinçsiz maddenin, hayat› yaratt›¤›na inan›r.
Milyonlarca farkl› canl› türünün; örne¤in kufllar›n, bal›klar›n, zürafalar›n, kaplanlar›n, böceklerin, a¤açlar›n, çiçeklerin, balinalar›n ve
insanlar›n maddenin kendi içindeki etkileflimlerle, yani ya¤an ya¤murla, çakan flimflekle, cans›z maddenin içinden olufltu¤unu kabul
eder. Gerçekte ise bu, hem akla hem bilime ayk›r› bir kabuldür.
Ama Darwinistler kendi deyimleriyle "‹lahi bir aç›klaman›n sahneye girmemesi" için, bu kabulü savunmaya devam etmektedirler.
Canl›lar›n kökenine materyalist bir ön yarg› ile bakmayan insanlar ise, flu aç›k gerçe¤i göreceklerdir: Tüm canl›lar, üstün bir
güç, bilgi ve akla sahip olan bir Yarat›c›n›n eseridirler. Yarat›c›, tüm
evreni yoktan var eden, en kusursuz biçimde düzenleyen ve tüm
canl›lar› yarat›p flekillendiren Allah't›r.
Evrim Teorisi Dünya Tarihinin En Etkili Büyüsüdür
Burada flunu da belirtmek gerekir ki, ön yarg›s›z, hiçbir ideolojinin etkisi alt›nda kalmadan, sadece akl›n› ve mant›¤›n› kullanan her insan, bilim ve medeniyetten uzak toplumlar›n hurafelerini and›ran evrim teorisinin inan›lmas› imkans›z bir iddia oldu¤unu kolayl›kla anlayacakt›r.
Yukar›da da belirtildi¤i gibi, evrim teorisine inananlar, büyük
bir varilin içine birçok atomu, molekülü, cans›z maddeyi dolduran
ve bunlar›n kar›fl›m›ndan zaman içinde düflünen, akleden, bulufllar
yapan profesörlerin, üniversite ö¤rencilerinin, Einstein, Hubble gibi bilim adamlar›n›n, Frank Sinatra, Charlton Heston gibi sanatç›lar›n, bunun yan› s›ra ceylanlar›n, limon a¤açlar›n›n, karanfillerin
ç›kaca¤›na inanmaktad›rlar. Üstelik, bu saçma iddiaya inananlar
bilim adamlar›, profesörler, kültürlü, e¤itimli insanlard›r. Bu nedenle evrim teorisi için "dünya tarihinin en büyük ve en et-
277
kili büyüsü" ifadesini kullanmak yerinde olacakt›r. Çünkü, dünya tarihinde insanlar›n bu derece akl›n› bafl›ndan alan, ak›l ve
mant›kla düflünmelerine imkan tan›mayan, gözlerinin önüne sanki bir perde çekip çok aç›k olan gerçekleri görmelerine engel olan
bir baflka inanç veya iddia daha yoktur. Bu, eski M›s›rl›lar›n Günefl
Tanr›s› Ra'ya, Afrikal› baz› kabilelerin totemlere, Sebe halk›n›n Günefl'e tapmas›ndan, Hz. ‹brahim'in kavminin elleri ile yapt›klar›
putlara, Hz. Musa'n›n kavminin alt›ndan yapt›klar› buza¤›ya tapmalar›ndan çok daha vahim ve ak›l almaz bir körlüktür. Gerçekte
bu durum, Allah'›n Kuran'da iflaret etti¤i bir ak›ls›zl›kt›r. Allah, baz› insanlar›n anlay›fllar›n›n kapanaca¤›n› ve gerçekleri görmekten
aciz duruma düfleceklerini birçok ayetinde bildirmektedir. Bu ayetlerden baz›lar› flöyledir:
fiüphesiz, inkar edenleri uyarsan da, uyarmasan da, onlar için fark
etmez; inanmazlar. Allah, onlar›n kalplerini ve kulaklar›n› mühürlemifltir; gözlerinin üzerinde perdeler vard›r. Ve büyük azab
onlarad›r. (Bakara Suresi, 6-7)
…Kalpleri vard›r bununla kavray›p-anlamazlar, gözleri vard›r bununla görmezler, kulaklar› vard›r bununla iflitmezler. Bunlar hayvanlar gibidir, hatta daha afla¤›l›kt›rlar. ‹flte bunlar gafil olanlard›r.
(Araf Suresi, 179)
278
Allah, Hicr Suresi'nde ise, bu insanlar›n mucizeler görseler
bile inanmayacak kadar büyülendiklerini flöyle bildirmektedir:
Onlar›n üzerlerine gökyüzünden bir kap› açsak, ordan yukar›
yükselseler de, mutlaka: "Gözlerimiz döndürüldü, belki biz büyülenmifl bir toplulu¤uz" diyeceklerdir. (Hicr Suresi, 14-15)
Bu kadar genifl bir kitlenin üzerinde bu büyünün etkili olmas›, insanlar›n gerçeklerden bu kadar uzak tutulmalar› ve 150 y›ld›r
bu büyünün bozulmamas› ise, kelimelerle anlat›lamayacak kadar
hayret verici bir durumdur. Çünkü, bir veya birkaç insan›n imkans›z senaryolara, saçmal›k ve mant›ks›zl›klarla dolu iddialara inanmalar› anlafl›labilir. Ancak dünyan›n dört bir yan›ndaki insanlar›n,
fluursuz ve cans›z atomlar›n ani bir kararla biraraya gelip; ola¤anüstü bir organizasyon, disiplin, ak›l ve fluur gösterip kusursuz bir
sistemle iflleyen evreni, canl›l›k için uygun olan her türlü özelli¤e
sahip olan Dünya gezegenini ve say›s›z kompleks sistemle donat›lm›fl canl›lar› meydana getirdi¤ine inanmas›n›n, "büyü"den baflka
bir aç›klamas› yoktur.
Nitekim, Allah Kuran'da, inkarc› felsefenin savunucusu olan
baz› kimselerin, yapt›klar› büyülerle insanlar› etkilediklerini Hz.
Musa ve Firavun aras›nda geçen bir olayla bizlere bildirmektedir.
Hz. Musa, Firavun'a hak dini anlatt›¤›nda, Firavun Hz. Musa'ya,
kendi "bilgin büyücüleri" ile insanlar›n topland›¤› bir yerde karfl›laflmas›n› söyler. Hz. Musa, büyücülerle karfl›laflt›¤›nda, büyücülere önce onlar›n marifetlerini sergilemelerini emreder. Bu olay›n anlat›ld›¤› ayet flöyledir:
(Musa:) "Siz at›n" dedi. (Asalar›n›) at›verince, insanlar›n gözlerini
büyüleyiverdiler, onlar› dehflete düflürdüler ve (ortaya) büyük bir
sihir getirmifl oldular. (Araf Suresi, 116)
Görüldü¤ü gibi Firavun'un büyücüleri yapt›klar› "aldatmacalar"la -Hz. Musa ve ona inananlar d›fl›nda- insanlar›n hepsini
büyüleyebilmifllerdir. Ancak, onlar›n att›klar›na karfl›l›k
279
Hz. Musa'n›n ortaya koydu¤u delil, onlar›n bu büyüsünü, ayetteki ifadeyle "uydurduklar›n› yutmufl" yani etkisiz k›lm›flt›r:
Biz de Musa'ya: "Asan› f›rlat›ver" diye vahyettik. (O da f›rlat›verince) bir de bakt›lar ki, o bütün uydurduklar›n› derleyip-toparlay›p yutuyor. Böylece hak yerini buldu, onlar›n bütün yapmakta olduklar› geçersiz kald›. Orada yenilmifl oldular ve küçük düflmüfller olarak tersyüz çevrildiler. (Araf Suresi, 117-119)
Ayetlerde de bildirildi¤i gibi, daha önce insanlar› büyüleyerek
etkileyen bu kiflilerin yapt›klar›n›n bir sahtekarl›k oldu¤unun anlafl›lmas› ile, söz konusu insanlar küçük düflmüfllerdir. Günümüzde
de bir büyünün etkisiyle, bilimsellik k›l›f› alt›nda son derece saçma
iddialara inanan ve bunlar› savunmaya hayatlar›n› adayanlar, e¤er
bu iddialardan vazgeçmezlerse gerçekler tam anlam›yla aç›¤a ç›kt›¤›nda ve "büyü bozuldu¤unda" küçük duruma düfleceklerdir. Nitekim, yaklafl›k 60 yafl›na kadar evrimi savunan ve ateist bir felsefeci
olan, ancak daha sonra gerçekleri gören Malcolm Muggeridge evrim
teorisinin yak›n gelecekte düflece¤i durumu flöyle aç›klamaktad›r:
Ben kendim, evrim teorisinin, özellikle uyguland›¤› alanlarda, gelece¤in tarih kitaplar›ndaki en büyük espri malzemelerinden biri
olaca¤›na ikna oldum. Gelecek kuflak, bu kadar çürük ve belirsiz bir
hipotezin inan›lmaz bir safl›kla kabul edilmesini hayretle karfl›layacakt›r.168
Bu gelecek, uzakta de¤ildir aksine çok yak›n bir gelecekte insanlar "tesadüfler"in ilah olamayacaklar›n› anlayacaklar ve evrim
teorisi dünya tarihinin en büyük aldatmacas› ve en fliddetli büyüsü olarak tan›mlanacakt›r. Bu fliddetli büyü, büyük bir h›zla dünyan›n dört bir yan›nda insanlar›n üzerinden kalkmaya bafllam›flt›r.
Evrim aldatmacas›n›n s›rr›n› ö¤renen birçok insan, bu aldatmacaya nas›l kand›¤›n› hayret ve flaflk›nl›kla düflünmektedir.
280
Dipnot:
1- Stanley Sobottka, A Course in Consciousness, http://faculty.virginia.edu/consciousness/
2- Stephen M. Barr, Retelling the Story of Science, Mart 2003 http://www.firstthings.com/ftissues/ft0303/articles/barr.html
3- Amit Goswami, The Self-Aware Universe "How Consciousness Creates the Material
World", Tarcher / Penguin Books, 1995, s. 12
4- Taflk›n Tuna, Ol Dedi Oldu "Big Bang'in Nefes Kesen Öyküsü", Ekim 2005, fiule Yay›nlar›, s. 59
5- Peter Russell, The Primacy of Consciousness, http://www.peterussell.com/SP/PrimConsc.html
6- Fred Alan Wolf, The Spiritual Universe "One Physicist's Vision of Spirit, Soul, Matter and Self", Moment Point Press, 1999, s. 99
7- Can Science Seek to Soul, http://www.closertotruth.com/topics/mindbrain/113/113transcript.html
8- George Gilder http://www.taemag.com/issues/articleid.17078/article_detail.asp
World", Tarcher / Penguin Books, 1995, s. 31
10- David Pratt http://www.theosophy-nw.org/theosnw/science/prat-mat.htm
11- Richard Feynman, The Character of Physical Law, Türkçe baskı: Fizik Yasaları
Üzerine, TÜB‹TAK Yayınları, s. 149-151 - http://www.zamandayolculuk.com/cetinbal/kopenhag.htm
12- Thomas J. McFarlane, "The Illusion of Materialism" http://www.integralscience.org/materialism/materialism.html
14- Jeffrey M. Schwartz, Sharon Begley, The Mind and The Brain "Neuroplasticity and
the Power of Mental Force", Regan Books, 2003, s. 272-273
the Power of Mental Force", Regan Books, 2003, s. 274
16- Roger Penrose, The Road to Reality, Alfred A. Knopf, 2006 s. 1031
World", Tarcher / Penguin Books, 1995, s. 59-60
20- What the Bleep Do We Know?, Belgesel film, yönetmen: William Arntz, Betsy
Chasse
21- Nick Herbert, Temel Bilinç, Ayna Yay›nevi, 1999, s. 146
22- Nick Herbert, Temel Bilinç, Ayna Yay›nevi, 1999, s. 143
281
23- http://www.integralscience.org/materialism/materialism.html
24- Fred Alan Wolf, Mind into matter "A New Alchemy of Science and Spirit", 2001,
Moment Point Press, s. 105
28- Paul Davies and John Gribbin, The Matter Myth "Dramatic Discoveries That Challenge Our Understanding of Physical Reality", Touchstone books, 1992, s. 14
Moment Point Press, s. 6-7
30- Stephen M. Barr, Retelling the Story of Science, http://www.firstthings.com/ftissues/ft0303/articles/barr.html
31- http://science.howstuffworks.com/light2.htm
32- Richard L. Gregory, Eye and Brain "the Psychology of Seeing", 5. bask›, Princeton
Science Library, 5. bask›, 1997, s. 20
35- M. Ali Yaz, Sait Aksoy, Fizik 3, Sürat Yay›nlar›, ‹stanbul, 1997, s. 3
36- http://hhmi.org/senses/b140.html
39- Daniel C Dennett, Brainchildren, Essays on Designing Minds, The MIT Press,
Cambridge, 1998, s. 142
40- Daniel C Dennett, Brainchildren, Essays on Designing Minds, s. 142
41- George Politzer, Felsefenin Bafllang›ç ‹lkeleri, Sosyal Yay›nlar›, Çev: Enver Aytekin, ‹stanbul: 1976, s.40
42- Natasha Mitchell, Is the Visual World a Grand Illusion?, Radyo Program›, 18 Ocak
2004, http://www.abc.net.au/rn/science/mind/s996555.htm
43- Peter Russell, From Science to God "A physicist's Journey into the Mystery of Consciousness", New World Library, 2002, s. 47
44- Rita Carter, Mapping The Mind, University of California Press, London, 1999, s.
107
47- Karl Pribram, David Bohm, Marilyn Ferguson, Fritjof Capra, Holografik Evren I, Çev: Ali Çakıro¤lu, Kuraldıflı Yayınları, ‹stanbul: 1996, s. 37
282
48- Craig Hamilton, What is Enlightenment?, say› 29, Haziran-A¤ustos 2005, s. 70
50- V.S. Ramachandran, M.D., Ph.D. ve Sandra Blakeslee, Phantoms in the Brain,
William Morrow and Company, Inc., New York, 1998, s. 66
William Morrow and Company, Inc., New York, 1998, s. 66-67
William Morrow and Company, Inc., New York, 1998, s. 70, 72
54- Antonio Damasio, The Feelings of What Happens "Body Emotion and the Making of
Consciousness", Vintage Books, 2000, s. 9
55- Susan Blackmore, Consciousness "A Very Short Introduction", Oxford, 2005, s. 64
57- Michael I. Posner, Marcus E .Raichle, Images of Mind, Scientific American Library, New York 1999, s. 88
58- Peter Russell, From Science to God "A physicist's Journey into the Mystery of
Consciousness", New World Library, 2002, s. 50
59- http://www.peterussell.com/SP/PrimConsc.html - Peter Russell, The Primary of Consciousness
60- George Berkeley, A Treatise Concerning the Principles of Human Knowledge,
1710, Works of George Berkeley, vol. I, ed. A. Fraser, Oxford, 1871
62- What The Bleep Do We Know, Belgesel film, yönetmen: William Arntz, Betsy
Chasse
63- Bertrand Russell, Rölativitenin Alfabesi, Onur Yay›nlar›, 1974, s. 161-162
64- J. R. Minkel, "The Hollow Universe", New Scientist, 27 Nisan 2002, say› 2340, s.
22
65- George Politzer, Felsefenin Bafllangıç ‹lkeleri, Sosyal Yayınları, Çev: Enver Aytekin, ‹stanbul: 1976, s. 38-39-44
66- Natasha Mitchell, Is the Visual World a Grand Illusion?, Radyo Program›, 18
Ocak 2004, http://www.abc.net.au/rn/science/mind/s996555.htm
67- Susan Blackmore, Consciousness "A Very Short Introduction", Oxford, 2005, s. 1314
Chasse
Chasse
70- What the Bleep Do We Know?, Belgesel film, yönetmen: William Arntz,
Betsy Chasse
283
71- Geoff Haselhurst, Introduction to Metaphysics / Principles
http://www.spaceandmotion.com/metaphysics.htm
72- http://www.peterussell.com/Reality/realityart.html
Moment Point Press, s. 15-16
75-http://www.cevaplar.org/index.php?khide=visible&sec=1&sec1=22&yazi_id=3828
76- Natasha Mitchell, Is the Visual World a Grand Illusion?, Radyo Program›, 18
Ocak 2004, http://www.abc.net.au/rn/science/mind/s996555.htm
77- Reality Versus Imagination and Illusion, Remez Sasson, http://www.successconsciousness.com/index_000014.htm
81- V. S. Ramachandran, A Brief Tour of Human Consciousness, 2004, PI Publishing,
s. 26
83- http://www.bbc.co.uk/radio4/reith2003/lecture1.shtml
84- V. S. Ramachandran, A Brief Tour of Human Consciousness, PI Publishing, 2004,
s. 2-3
90- Diane Ackerman, An Alchemy Of Mind "The Marvel and Mystery of Mind", Scribner Books, 2005, s. 37-38
91- Diane Ackerman, An Alchemy Of Mind "The Marvel and Mystery of Mind",
Scribner Books, 2005, s. 41
92- Gerald M. Edelman ve Giulio Tontoni, A Universe of Consciousness "How Matter Becomes Imagination", Basic Books, 2000, s. 38
93- Gerald M. Edelman ve Giulio Tontoni, A Universe of Consciousness "How
284
Matter Becomes Imagination", Basic Books, 2000, s. 47
94- MSNBC, "Beyin Bilgisayarlara Ders Ö¤retiyor" bafllı¤ıyla verilen 6 A¤ustos
2002 tarihli haber
95- Gerald M. Edelman ve Giulio Tontoni, A Universe of Consciousness "How Matter
Becomes Imagination", Basic Books, 2000, s. 47-48
96- V. S. Ramachandran, A Brief Tour of Human Consciousness, 2004, PI Publishing,
s. 3
Chasse
98- Robert Lawrence Kuhn, Closer To Truth "Challenging Current Belief”, McGrawHill, 2000, s. 35
99- http://www.age-of-the-sage.org/philosophy/huxley_darwins_bulldog.html,
http://www.pbs.org/wgbh/evolution/library/02/2/l_022_09.html
100- Steven Pinker, How The Mind Works, Norton Publishing, 1999, s. 132
101-http://www.firstthings.com/ftissues/ft0303/articles/barr.html
102- Peter Russell, The Spirit of Now, http://www.peterussell.com/Reality/realityart.html
103- Peter Russell, The Spirit of Now, http://www.peterussell.com/Reality/realityart.html
104- Diane Ackerman, An Alchemy Of Mind "The Marvel and Mystery of Mind",
Scribner Books, 2005, s. 5
106- Jeffrey M. Schwartz, Sharon Begley, The Mind and The Brain "Neuroplasticity
and the Power of Mental Force", Regan Books, 2003, s. 28
Chasse
108- http://www.spiritsite.com/writing/kattar/part6.shtml
109- Fred Alan Wolf, The Spiritual Universe "One Physicist's Vision of Spirit, Soul,
Matter and Self", Moment Point Press, 1999, s. 9
110- Robert Lawrence Kuhn, Closer To Truth "Challenging Current Belief”, McGrawHill, 2000, s. 58
112- http://www.kurtuluscephesi.com/sozluk/politzer10.html
113- Erwin Schrödinger, Yaflam Nedir?, Bilim Dizisi 13, Evrim Yay›nlar›, 1999, s. 154
114- Erwin Schrödinger, Yaflam Nedir?, Bilim Dizisi 13, Evrim Yay›nlar›, 1999, s. 150
116- V.S. Ramachandran, M.D., Ph.D. ve Sandra Blakeslee, Phantoms in the Brain, William Morrow and Company, Inc., New York, 1998, s. 189
285
120- Charles Darwin, ‹nsanın Türeyifli, Onur Yayınları, Nisan 1995, s. 85
122- Gerald M. Edelman ve Giulio Tontoni, A Universe of Consciousness "How Matter
Becomes Imagination", Basic Books, 2000, s. 81
123- John Peet, The True History of Mankind, www, pages.org/uk/org/bcs
124- Henry Gee, In Search Of Deep Time: Beyond The Fossil Record To A New Hıstory Of
Life, The Free Press, A Division of Simon & Schuster, Inc., 1999, s. 5
125- Phillip E. Johnson, Reason in the Balance: The Case Against Naturalism in Science,
Law & Education, Downers Grove, Illinois: InterVarsity Press, 1995, s. 62
126- Robert Jastrow, "Evolution: Selection for Perfection," Science Digest, Aral›k 1981,
s. 87
128- J. Hawkes, Nine Tantalizing Mysteries of Nature, New York Times Magazine, 1957,
s. 33
129- Tim Folger, "Buradan Sonsuzlu¤a", Discover, Aral›k 2000, s. 54
130- BBC World, Uzay ve Zaman: Zaman›n Ak›fl› Belgeseli, 21 May›s 2005
131- François Jacob, Mümkünlerin Oyunu, Kesit Yay›nlar›, 1996, s. 111
132- Lincoln Barnett, Evren ve Einstein, Varl›k Yay›nlar›, 1980, s. 52-53
133- Lincoln Barnett, Evren ve Einstein, Varl›k Yay›nlar›, 1980, s. 17
134- Lincoln Barnett, Evren ve Einstein, Varl›k Yay›nlar›, 1980, s. 58
135- Paul Strathern, Einstein ve Görelilik Kuram›, Gendafl Yay›nlar›, 1997, s. 57
136- http://www.fortunecity.com/emachines/e11/86/flowtime.html#
141- Fred Alan Wolf, Mind into matter "A New Alchemy of Science and Spirit", Moment
Point Press, 2001, s. 104
143- Peter Russell, Mathematics and Reality, http://www.peterussell.com/Reality/realityart.html
286
147- Fred Alan Wolf, Mind into matter "A New Alchemy of Science and Spirit", Moment Point Press, 2001, s. 112
149. Sidney Fox, Klaus Dose, Molecular Evolution and The Origin of Life, New York:
Marcel Dekker, 1977, s. 2
150. Alexander I. Oparin, Origin of Life, (1936) New York, Dover Publications, 1953
(Yeni bas›m), s.196
151. "New Evidence on Evolution of Early Atmosphere and Life", Bulletin of the
American Meteorological Society, c. 63, Kas›m 1982, s. 1328-1330
152. Stanley Miller, Molecular Evolution of Life: Current Status of the Prebiotic Synthesis of Small Molecules, 1986, s. 7
153. Jeffrey Bada, Earth, fiubat 1998, s. 40
154 Leslie E. Orgel, The Origin of Life on Earth, Scientific American, c. 271, Ekim
1994, s. 78
155. Charles Darwin, The Origin of Species: A Facsimile of the First Edition, Harvard
University Press, 1964, s. 189
157. B. G. Ranganathan, Origins?, Pennsylvania: The Banner Of Truth Trust, 1988.
159. Derek A. Ager, "The Nature of the Fossil Record", Proceedings of the British
Geological Association, c. 87, 1976, s. 133
160. Douglas J. Futuyma, Science on Trial, New York: Pantheon Books, 1983. s. 197
161. Solly Zuckerman, Beyond The Ivory Tower, New York: Toplinger Publications,
1970, s. 75-94; Charles E. Oxnard, "The Place of Australopithecines in Human Evolution: Grounds for Doubt", Nature, c. 258, s. 389
162. J. Rennie, "Darwin's Current Bulldog: Ernst Mayr", Scientific American, Aral›k
1992
163. Alan Walker, Science, c. 207, 1980, s. 1103; A. J. Kelso, Physical Antropology, 1.
bask›, New York: J. B. Lipincott Co., 1970, s. 221; M. D. Leakey, Olduvai Gorge, c. 3, Cambridge: Cambridge University Press, 1971, s. 272
164. Time, Kas›m 1996
165. S. J. Gould, Natural History, c. 85, 1976, s. 30
166.. Solly Zuckerman, Beyond The Ivory Tower, New York: Toplinger Publications, 1970, s. 19
167. Richard Lewontin, "The Demon-Haunted World", The New York Review of Books, 9 Ocak 1997, s. 28
168. Malcolm Muggeridge, The End of Christendom, Grand Rapids: Eerdmans,
1980, s. 43
287
288

Ruh - Muslim Library Muslim Library

Transcription

Similar documents

AHMET GÜNEŞTEKİN

Mercanada

kapak yedek (Page 3)

00 Bo lu m_DIL VE ANLATIM 12