Teedza Ndzimu U Tjilile Tjose
Transcription
Teedza Ndzimu U Tjilile Tjose
Teedza Ndzimu U Tjilile Tjose Ndzimu u no nga tate ba na ludo. 1 Peteru 5:6, 7 Ndzimu Mbumbi wedu, kakale u no khathazeka ne kwedu, se tate ba ka tjenjela ne ba na ludo, ba no lakidza bana ba bo. Ndzimu u no diya bathu kumwe ne kumwe zila yaka lulama ye botjilo. Ndzimu u no bonyulula malebeswa a ka naka ne a no ti shathisa. Ha u teedaza Ndzimu, u nowo ku lakidza zila, ne ku ku bakilila ku ku batsha kuti u shingidzane ne mathatha. Ngono ku na zwininji —u nowo tjilila tjose! 5 2011 WATCH TOWER BIBLE AND TRACT SOCIETY OF PENNSYLVANIA All Rights Reserved Teedza Ndzimu U Tjilile Tjose Bakwali WATCH TOWER BIBLE AND TRACT SOCIETY OF SOUTH AFRICA NPC 1 Robert Broom Drive East, Rangeview, Krugersdorp, 1739, R.S.A. Tshambiso ye 2011 To Teedza Ndzimu Tjini? ZEBE Buku ileli ha li to tengesiwa. Lo piwa se litabi gumwe gwe ku diya bathu Baibili mu shango yose Ii bhatshiwa nge mari a no dwa mu bathu nge ku da. Ndzimu we Malebeswa ndi Yani? ZEBE Kuzhe kwe pa ka lakidziwa nge zila imwe, hwalo dzo dwa mu New World Translation of the Holy Scriptures—With References. Ba Ka Teedza Satani—Nge Belelo La Ka Tini? 6 Butjilo Gwa Ka Be Gu Li Tjani Mu Paradaisi? ZEBE ZEBE 10 Listen to God and Live Forever Kalanga (ll-KL) Made in the Republic of South Africa Ya ka thamiwa mu Republic of South Africa 4 J.G. Nsundila Nkulu—Ndi Bo Yani Ba Ka Teedza? Ndi Bo Yani Ba Sa Ka Teedza? ZEBE 12 8 Ndzimu kati: ‘Zha mu ndili. Teedza ngono u tjile.’ Isaya 55:3 To Zwi Diya Ni Mu Nsundila Nkulu? ZEBE 14 Jesu Ya Ka Be I Li Yani? ZEBE I Galabgwe Kupi Kwa Ka Lindila Ba No Teedza Ndzimu? ZEBE 22 16 Jehova U No Ti Teedza Kene? ZEBE 24 Lufu Gwa Jesu Go Dwa Ni Mu Tili? ZEBE 18 U Nga Kwanisa Tjini Ku Be Nge Butjilo Gwe Nsha Gu No Shathisa? ZEBE 26 Paradaisi I Nowo Zha Lini? Ta Ka Fanila Thama Ni Ku Shathisa Ndzimu? ZEBE ZEBE 20 28 U Nga Lakidza Thembeka Mu Na Jehova Tjini? ZEBE 30 To Teedza Ndzimu Tjini? Ndzimu we malebeswa wa ka lakidza bathu kuti ba kwale mikumbulo i ye mu lukwalo gu gwe Baibili. I na zibiso I no sheteka ye Ndzimu ya a no shaka kuti u i zibe. Ndzimu ndiye uno ziba tja ka ti fanila kakale ndi ye u na botjenjedu gose. Ku nteedza u nowo tjenjela dumbu. —Zwiane 1:5. Ndzimu u no shaka kuti mwe ne mwe a bale Baibili. Ngwenu yo boneka nge ndimi dzi njinji. Ha u shaka teedza Ndzimu, wa ka fanila ku bala ne ku hwisisa Baibili. 4 Ndzimu u no lebesana naswi ku dwa mu Baibili. 2 Timoti 3:16 Bafakazi ba Jehova ba nga ku batsha kuti u hwisise Baibili. Mu shango yose ba no diya malebeswa nge kwe Ndzimu. Zwidiyo izwezwi ha zwi to lipisiwa. Kakale unga zwi diya nge kwe Ndzimu ku Holo ye Bushe ya kanyi kwenu ye Bafakazi ba Jehova. Dama le Ndzimu malebeswa.—Johani 17:17. Ini tinga themba mu Ndzimu?—Dzipalo 23:19. Bathu kumwe ne kumwe ba no teedza. Matu 28:19 5 Ndzimu we Malebeswa ndi Yani? Ku na Ndzimu u nwompela we malebeswa, zina li le ndi Jehova. (Pisalema 83:18) I nthu we tjimeya; ha tinga mbone. U no ti da, u no shaka kuti naswi ti nde bo, u no shaka kuti ti de bathu bamwe. (Matu 22:35-40) U nkulukulu mu bamwe bose, mbumbi we tjimwe ne tjimwe. Mbumbo ye kutanga ye Ndzimu ya ka be i li nthu we tjimeya bo, wa ka ti shule ka zibgwa ne zina Jesu Kirisito. Jehova wa ka bumba ne baengele. Jehova wa ka bumba tjimwe ne tjimwe ku dzimu . . . 6 Jehova Ndzimu wa ka bumba ne nyenyedzi ne shango ne tjimwe ne tjimwe tji mu ili. —Genesisi 1:1. Wa ka bumba Adamu, nthu we kutanga, ku dwa mu wuluba ino dwa mu mavu. —Genesisi 2:7. Ini taka fanila hlonipa Jehova?—Isaya 42:5. Mipanga mimwe ye Ndzimu ndi ipi?—Ekesodo 34:6. ne mu shango. Bonyololo 4:11 7 Butjilo Gwa Ka Be Gu Li Tjani Mu Paradaisi? Jehova wa ka bumba nkadzi we kutanga, Eva, a ka mpa Adamu kuti i be nkadzi u we. —Genesisi 2:21, 22. Jehova wa ka ba bumba ba na mikumbulo ne mibili ya ka zwilizanila, i sina bulema. Nzi wa bo we Paradaisi ya ka be i li nnda we Edeni—bugalo gwa ka naka gu na gwizi, mitjelo ne phuka. Jehova wa ka lebeleka na bo, ka ba diya. Be bo ba ka nteedza ba no be ba ka tjilila tjose mu shango ye Paradaisi. 8 Jehova wa ka pa Adamu na Eva zwithu zwi njinji zwa ka naka. Genesisi 1:28 Mwe we baengele be Ndzimu wa ka be bukomba mu Nzimu. Nnyengele i woyu wa ka bipa ndi Satani Diabulu. Jehova wa ka lakidza Adamu na Eva izwalo tji nwompela mu nnda ka ba budza kuti a ba nga tji ja ba nowo fa. Satani wa ka be a singa shake kuti Adamu na Eva ba hwe Jehova. Ka shingisa nyoka kuti i budze Eva kuti ha a nga ja izwalo tja ba ka dzibisiwa ne Ndzimu ha a nga fe, ngono u nowo fanana ne Ndzimu. Dumbu, ya ka be i li manyepkhwa.—Genesisi 3:1-5. Ndzimu wa kati ba si tongo ja mu mmwe we miti. Genesisi 2:16, 17 9 Ba Ka Teedza Satani —Nge Belelo La Ka Tini? Eva wa ka teedza nyoka ka ja izwalo. Shule a ka pa Adamu wa a ka be a naye ka ja. Tja ba ka thama tja ka be tji li jinyo—ya ka be i li tjibi. Ndzimu wa ka ba tata mu nzi we Paradaisi. Butjilo gu ka ba simila ibo ne bana ba bo. Ba ka kwegula ba ka fa. Ha ba zo enda ku shango imwe ye tjimeya; ba ka si tja be po. 10 Adamu na Eva a ba zo hwa Ndzimu ngono ba ka fa. Genesisi 3:6, 23 To fa ngobe ti dwa tose mu na Adamu na Eva. Bafi ha ba to bona kene ku hwa kene ku shinga tjimwe.—Nreri 9:5, 10. Jehova ha a zo be a bumbila bathu ku fa. Tjinyolotjo u nowo musa ba ka fa. Ha be nteedza ba nowo tjilila tjose. Ini ti fa?—Baroma 5:12. Lufu ha gu towo be po.—1 Bakorinta 15:26. Baf i ha ba to tjila, koga se wuluba. Genesisi 3:19 11 Nsundila Nkulu—Ndi Bo Yani Ba Ka Teedza? Ndi Bo Yani Ba Sa Ka Teedza? Adamu na Eva ba ka thama bana, bathu ba ka wanda mu shango. Mu lubaka baengele bamwe ba ka shanganila na Satani mu bukomba gugwe. Ba ka zha mushango ba ka mbala mibili ye bathu kuti ndizo ba lobole bakadzi. Bakadzi ibaba ba ka zwala bana ba kulukulu kwazo ba ka be be tjisa ba na masimba. Shango ya ka zhala nge bathu ba ka be be thama zwithu zwa ka bipa. Baibili i ka ti: “Bubi gwe bathu gu ka zhala mu shango ne mikumbulo ya bo ya ka be ya ka bipa nako dzose.” 12 Bunji mu lubaka gwa Nowa ba ka be thama zwa ka bipa. Genesisi 6:5 Nowa ya ka be i li nlulwami. Jehova wa ka budza Nowa kuti u nowo tjinya bathu ba ka bipa nge nsundila nkulu. Ndzimu wa ka budza Nowa kuti a bake ngoro nkulukulu, wa ka be u damwa haraka, kuti a ngine mu kati ne be nsha uwe ne phuka imwe ne imwe. Nowa wa ka tjenjedza bathu ne kwe Nsudila u no zha, ngono ba ka si teedze. Bamwe ba ka be be seka Nowa bamwe; ba ka mbenga. Haraka i si no be ya pela, Nowa wa ka longa phuka mu kati. Nowa wa ka teedza Ndzimu ka baka haraka. Genesisi 6:13, 14, 18, 19, 22 13 To Zwi Diya Ni Mu Nsundila Nkulu? Vula ya ka na mazhuba a li 40 ne masiku a li 40. Vula i ka fukidza shango yose. Bathu bose ba ka bipa ba ka fa. Baengele be bukomba ba ka mbula mibili ye tjinyama ba ka be madimona. Ba ka be ba li mu haraka ndibo ba ka tjila. Ku to Nowa ne be nsha u we ba ka dwa be fa, Ndzimu u nowo ba musa kakale ku ba pa butjilo gu si nga pele. 14 Ndzimu wa ka tjinya ba ka bipa ngono ka tjidza Nowa ne be nsha u we. Genesisi 7:11, 12, 23 Satani ne madimona ba no dwilila be dzimidza bathu. Ngwenu, se mu lubaka gwa Nowa, bunji go lamba ndao ya Jehova ya ka tambunuka. Tjinyolotjo Jehova u no dwa e tjinya bose ba ka bipa. —2 Peteru 2:5, 6. Bathu bamwe ba no nga Nowa. Ba no teedza Ndzimu be shinga tja a no leba; i Bafakazi ba Jehova. Shalula zila ino lingisa ku butjilo.—Matu 7:13, 14. Ba ka bipa ba nowo tjinyiwa; balulami ba nowo shathila mbakiso.—Pisalema 37:10, 11. Ndzimu kakale u nowo tjinya ba ka bipa ka tjidza bathu ba buyanana. Matu 24:37-39 15 Jesu Ya Ka Be I Li Yani? Ha ti shaka shathisa Jehova, ta ka fanila ku teedza nthu mwe uno sheteka. Ntolo a sathu ka bumba Adamu, Jehova wa ka bumba nthu we tjimeya wa ka sima ku dzimu. Mu lubaka Jehova wa ka tumila iye iwoyo kuti a zwaligwe ku Bethelehema ne nkadzana u no yi Maria. Mwana ka piwa zina Jesu.—Johani 6:38. Se nthu mu shango, Jesu wa ka lakidza mipanga ye Ndzimu. Wa ka be a na ngoni, a na ludo, ne ku sedzelegwa nge bathu. Wa ka diya bamwe malebeswa ne kwa Jehova, a singa tje. 16 Jehova wa ka tumila Jesu mu shango. 1 Johani 4:9 Jesu kakale wa ka podza bagwele a ka musa ba ka be ba fa. Batungamili be madumili ba ka be ba ka benga Jesu ngobe wa ka zibisa bathu zwidiyo zwa bo zwe manyekphwa ne zila dza bo dza ka bipa. Batungamili be budumili ba ka sundidzila Baroma kuti ba lobe Jesu ne ku mbulaya. Ini ku shetela kuti ti zibe nge kwa Jesu? —Johani 17:3. Jesu wa ka shinga ni ku dzimu a sathu a ka zha mu shango?—Bakolosa 1:15-17. Jesu waka shinga bubuya ngono wa ka be a ka bengwa. 1 Peteru 2:21-24 17 Lufu Gwa Jesu Go Dwa Ni Mu Tili? Shule kwe mazhuba matatu Jesu a sino fa, bakadzi bamwe ba ka kumba ikumbu tjitje ba ka wana tji li mwadzi. Jehova wa ka be a musa Jesu mu bafi. Shule Jesu ka boneka mu baposetoloi ba be. “Ndipo” dze tjiwono ini? —Baroma 6:23. Jesu wa ka zhula zila ye butjilo gu si nga pele.—Baroma 5:21. 18 Ee, Jehova wa ka musila Jesu ku be tjibumbiwa tje meya tji na masimba tji si nga fe. Balanda ba Jesu baka mbona e enda kudzimu. Jesu wa ka fa kuti ti bone butjilo. Johani 3:16 Jesu wa ka dusa butjilo gu gwe ku lipa tjilipililo tje bathu. (Matu 20:28) Nge tjilipililo itjetji Ndzimu wa ka thama kuti ku kwanisike ku tjilila tjose. Jehova wa ka biga Jesu She kuti a buse pezhugwi kwe shango. U nowo be a na bathu ba no thembeka ba li 144 000 ba ka musiwa mu shango kuti ba tjile ku dzimu. Jesu ne ba li 144 000 ba nowo bumba mbuso we ku dzimu wa ka lulama—Bushe Gwe Ndzimu.—Bonyololo 14:1-3. Bushe gwe Ndzimu gowo thama shango paradaisi. Nnghwa, bugebenga, bushai, ne bamba zowo be zwi sipo. Bathu ba nowo shatha nge malebeswa. —Pisalema 145:16. Bushe gwe Ndzimu gowo zhisa ni tja ka naka?—Pisalema 72. Ta ka fanila ku tembezelela Bushe gwe Ndzimu ku ti gu zhe. —Matu 6:10. Ndzimu waka musa Jesu ka nthama She we Bushe gwe Ndzimu. Daniele 7:13, 14 19 Paradaisi I Nowo Zha Lini? Bibili ya ka leba zwithu zwinjinji zwi no shingikala ngwenu. Ku kayi bathu ba nowo be badi be mari, ba singa hwe bazwadzi, be tjisa, badi be mizipo. Kowo be ne ku wanda kwe tetema kwe shango, dzinghwa, bamba, ne magwele a ka wanda. Zwithu zose izwezwi zo shingikala ngwenu. 20 Kakale Jesu wa ka ti matama mabuya e Bushe a nowo diiwa mu shango yose. —Matu 24:14. Mathatha mu shango a no lakidza kuti Bushe gwe Ndzimu go dwa gu zha tjinyolotjo. Luka 21:10, 11; 2 Timoti 3:1-5 Jehova u no dwa e tjinya bathu ba ka bipa bose. Satani ne badimona ba nowo laiwa nge Ndzimu. Ba no teedza Ndzimu ba nowo tandulila mu shango ptshwa ya ka lulwama, ku nowo be ku si tjina ku tja, shango i nowo be bathu be thembana ne ku dana. Jesu wa ka ti kowo shingikalani mo lubaka gwedu?—Matu 24:3-14. Babi ba nowo tjinyiwa. —2 Peteru 3:7. Bushe gwe Ndzimu go dusa bubi gose. 2 Peteru 3:13 21 I Galabgwe Kupi Kwa Ka Lindila Ba No Teedza Ndzimu? To ngo kumbula zwithu zwibuyanana zwa u nowo zwi shathila ha u teedza Jehova! U nowo be nge butjilo gu buyanana gwa ka zwilizanila. Ha kuna iye u nowo be e gwala, kene a na bulema. Kowo be ku sina bathu babi, u nowo themba mwe ne mwe. A ku towo be ku na ku hwa zhogwadza, gwadziwa kene mishodzi. Ha kuna u nowo kwegula e be e fa. 22 Baf i ba nji ba nowo musiwa mu shango. Mishingo 24:15 U nowo be wa ka potelekwa nge bakwinya ne be nsha. Butjilo mu Paradaisi gowo be gu no shathisa dumbu. Kowo be ku sina ku tja. Bathu ba nowo shatha dumbu. Bushe gwe Ndzimu gowo pedzisa ku ngongola kose. Bonyololo 21:3, 4 23 Jehova U No Ti Teedza Kene? Jehova “Nhwi we mitembezolo.” (Pisalema 65:2) Uno shaka kuti ti lebeleke na ye kudwa mu mimoyo yedu. Tembezela Jehova koga khuzhe kwe mwe o poga. Jesu wa ka ti diya kuti ti tembezele tjini.—Matu 6:9-15. Ndzimu u no teedza ani? —Pisalema 145:18, 19. 24 Ndzimu u no hwa mitembezelo yedu. 1 Peteru 3:12 Tembezela kuti ku da kwe Ndzimu ku shingwe ku dzimu ne mu shango. Kumbila Ndzimu kuti a ku bhatshe ku shinga zwibuyanana. U nga tembezelela zojiwa, ku wana nshingo, bugalo, zwiambalo, ne bupenyu. Tembezela ne zina la Jesu, ku lakidza kuti u no shathila tja a ka ku shingila. Jehova u no teedza bathu ba no thama zwa ka lulwama. —Zwiane 15:29. U si khathazeke kwazo. —Bafilipi 4:6, 7. Ti nga tembezelela zwithu zwi njinji. 1 Johani 5:14 25 U Nga Kwanisa Tjini Ku Be Nge Butjilo Gwe Nsha Gu No Shathisa? Zwilizanyidzo zwe Ndzimu wu kuti ndobolo ya ka fanila ku be pakati kwe nlume ne nkadzi u nwompela. Nlume u na ludo u no bata nkadzi u we zwibuyanana ne ku nhwisisa. Nkadzi wa ka fanila ku shingidzana ne nlume u we. 26 Bana ba ka fanila ku teedza bazwadzi ba bo. Ludo go sheteka mu butjilo gwe nsha wa ka shatha. Baefeso 5:33 Dama le Ndzimu li kati nlume wa ka fanila ku da nkadzi u we se kwa e da mbili u we. Kakale nkadzi wa ka fanila ku hlonipha nlume u we kwazo. Ndalo kuzhe kwe ndobolo ha i zo lulama mu ndogoloso ye Ndzimu. Ndobolo ye bakadzi babili ha i zo lulama. Dama la Jehova lo diya kuti misha i nga shatha tjini. Ibeni ba buyanana mo mazwibato.—1 Bakorinta 6:18. Da, diya, u bakalile bana ba bo. —Detironomi 6:4-9. Ibeni mahwilangoni, u thembeke, u singa be ne bokomba ne ku sa thembeka. Bakolosa 3:5, 8-10 27 Ta Ka Fanila Thama Ni Ku Shathisa Ndzimu? Ha ti da Jehova ha ti nga thame zwithu zwa a no benga. Jehova ha a to shaka ti kwiba, ti dakwa kene ku shingisa miti ye bulapkhwa ne zila i sa ka fanila. Ndzimu ha a to shaka ku bulaya, ku tjinya mimba ne izelana kwe balume ba li ibo koga kene bakadzi ba li ibo koga. Ha a to shaka ti be magovu kene ti gwa ne bamwe. Ha ti zo fanila ku namata midzingwana kene ku shingidzana ne meya ya ka bipa. Ndzimu u no linga masalamusi tjini?—Deteronoma 18:10-12. Ini ti sa ka fanila namata midzingwana?—Isaya 44:15-20. 28 Leya tja ka bipa. 1 Bakorintha 6:9, 10 Mu Paradaisi i no buya mu shango ko wo be ku sina bathu ba no thama zwithu zwa ka bipa. Ku ti ti shathise Ndzimu ta ka fanila ku gwisa ku fanana na ye. Lakidza ludo mu bamwe ne ku be nthu wa ka lulama ne u no pana. Thembeka. U be mahwilangoni ne ku zwibatigwa. Budza bamwe ne kwa Jehova ne zila dzi dze.—Isaya 43:10. Edzelela Jehova. —1 Peteru 1:14-16. Lakidza ludo. —1 Johani 4:7, 8, 11. Thama tja ka naka. Matu 7:12 29 U Nga Lakidza Thembeka Mu Na Jehova Tjini? U si thame milenje i si nga dumane ne Baibili. Ko shaka mazwimisilo kuti u thame u jalo. U si tongo zwi longa mu dzipolotiki dze shango. Ha dzi to batsha Jehova ne Bushe gugwe. Jehova u no lisa ba no thembeka mu nli.—Pisalema 97:10. 30 Tola bumo gu go mu litabi gwe Ndzimu. 1 Peteru 5:6-9 U zwi shanganye ne Bafakazi ba Jehova; ba nowo ku batsha ku sedzela ku Ndzimu. Dwilila u zwidiya ne kwe Ndzimu u bo u hwa ndaulo dzi dze. Ha dumilo i yo i kula, pa Jehova butjilo gu go u bo u babathisiwa. —Matu 28:19. Teedza Ndzimu, bala Baibili, u bo u kumbila Bafakazi ba Jehova ku ku batsha kuti u i hwisise. Ku dwa po u bo u shingikadza tja wa zwidiya. Ha u thama u jalo u nowo tjilila tjose. —Pisalema 37:29. Zwi sole u zwibatigwe. —Mishingo 3:19. Yenda mu zila i no yesa ku butjilo.—Matu 7:13, 14. Shalula zwibuyanana—teedza Ndzimu. Matu 7:24, 25 31 www.jw.org/kck ll-KL