Ogasunek bost urtean bueltatu nahi dute "Rover - datu

Larunbata
Maiatzaren 7a
2011. IX. urtea
2.441. zenbakia
1,30 €
www.berria.info
Itxako,finalaren bila
Txapeldunen Ligako
finaleko joaneko partida
gaur, Norvegian q 22-23
Mantangorri
Jakiak egosi eta
bat-batean hozteko
moduak q GEHIGARRIA
SNPk gehiengo osoa lortu du Eskozian,
eta independentziari buruz galdetuko du
Alex Salmond buru duen alderdiak bozen %45 lortu ditu.
Ekonomia gaiak lehenetsiko ditu legegintzaldiaren lehen
erdian, eta bigarren erdirako agindu du erreferenduma
Galesen, abertzaleek porrot egin dute, eta gobernutik
oposiziora pasatuko dira. Ingalaterran, laboristak atera dira
garaile, eta, Irlanda Iparraldean, gaur jakingo da q 19
Ogasunek bost
urtean itzuli nahi
dizkiote Madrili
‘Rover auziko’
435 milioiak
Gorenak ebatzi du BEZaren
bidez egindako kobraketa
bat ez zegokiela Jaurlaritzari
eta Araba, Bizkai eta
Gipuzkoako ogasunei.
Kontzertu ekonomikoaren
ebazpen batzordearen
erabaki bat baliogabetu du,
lehenengoz q 16
Janari, osasun
gai eta armak
hartuta,
Misratara
itsasoz
Libiako erregimenaren
aurka egiteko armaz eta
munizioz beteta dabiltza
itsasoan, giza laguntzaren
izenean q 20
Carlos Garaikoetxea, atzo, Zarautzen, Bilduren ekitaldi batean hitza hartu baino lehen jendea agurtzen. ANDONI CANELLADA / ARGAZKI PRESS
Bilduk bere gain hartu du aldaketa
bururaino eramateko konpromisoa
Urkulluk esan du «esan ezin daitezkeen gauzak» egin dituztela Bilduren zerrendak onar zitzaten.
Rubalcabak ukatu egin du esku hartzea egon dela, eta epaia errespetatzeko eskatu du q 2-7
p GAUR 44 ORRIALDE
q HARIAN 2
IRITZIA 8
EUSKAL HERRIA 12
EKONOMIA 16
MUNDUA 19
q KIROLA 22
q AGENDA 29
q PLAZA 34
2 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Harian›
Udal eta foru hauteskundeak D Bilduren auzia
Sindikatuek bertan behera
utzi dituzte mobilizazioak
«Oraindik milaka herritarren
eskubideak urratzen dira»
Konstituzionalaren erabakiaren ondorioz, gehiengo sindikalak bertan behera
utzi zituen atzorako deituta zeuzkan mobilizazioak. Sindikatuen ustez, «gutxieneko demokratikoei jarraikiz, Konstituzionalak hartu duen erabakia baino ez
zegoen hartzerik». Berretsi dute eskubide guztien defentsan jarraituko dutela.
Marian Beitialarrangoitia Hernaniko
alkate independentistak poza agertu du
Bilduk bozetan aurkezteko aukera izango duelako, baina poz hori «neurtua»
dela gaineratu du. «Ezin da ahaztu Euskal Herrian milaka eta milaka herritarren
eskubide zibil eta politikoak urratzen
direla oraindik». Beitialarrangoitiaren
Marian Beitialarrangoitia. G. GARAIALDE / ARP
ustez, «Euskal Herriaren garaipen bat»
da Konstituzionalak hartutako erabakia,
eta herenegun Bilbon «herri bat zutik»
ikusi zuela adierazi du. «Herri bat agertoki berri horri gogoz heldu nahi diona,
bere etorkizuna eraiki nahi duena, garbi
ikusten ari dena estatuarekin ez daukagula ez justiziarik, ez demokraziarik».
Azken hilabeteetan emandako pausoak
sendotzearen alde azaldu da.
Aldaketa nahi duten
«herritarren tresna»
dela esan du Bilduk
Koalizioaren ustez, prozesu honetan ere
agerian geratu da botere banaketarik
ez dagoela Espainiako Estatuan
Hego Euskal Herriko hautestontziak
«ilusioz» betetzeko deia egin dute
Jokin Sagarzazu Donostia
Ez da erraza izan. Oztopoz beteriko bidea egin behar izan dute. Bilduko kideek salatu dutenez, koalizioaren etorkizuna, bereziki, eta
hauteskunde kanpaina, oro har,
Espainiako Justiziaren menpe
egon da, «Euskal Herriarekin eta
euskal gizartearekin zerikusirik
ez duen» eta «presio politikoei»
erantzuten dien justizia horren
menpe. Hala ere, bozetan izango
da Bildu, hala erabaki duelako
Auzitegi Konstituzionalak, azken
orduan eta bozketa estu batean.
«Atzo [herenegun] etapa bat itxi
eta beste bat ireki dugu, benetako
demokrazia batera eramango gaituena». Irudipen hori daukate
Bilduko kideek, eta adierazi dute
koalizioaren botopaperak baliagarriak izango direla Euskal Herrira «aldaketa politiko eta soziala» ekartzeko. Bilduk bere gain
hartuko du herritarren aldaketarako nahia, adierazi dutenez, eta
hautestontziak «ilusioz» betetzeko deia egin dute.
Donostian eginiko agerraldi
batean, Bilduren eledun Bakartxo Ruizek eskerrak eman dizkie
proiektu politiko berriari babesa
eman dioten guztiei. Ruizen arabera, «giza kapital horren indarrak» eragin du Bilduren sorrera,
eta horrek ekarriko du Euskal
Herrira bestelako jokaleku bat.
«Giza kapital horri esker, ez da jaitsi herri honetan aldaketa politi-
ko eta sozialaren alde dagoen ilusioa, kontrakoa baizik, asteak
pasa ahala, gero eta handiagoa
bihurtzen ari baita. Horregatik,
orain, errespetu osoz heltzen diogu Euskal Herrian benetako aldaketa lortzeko aukerari».
Ruizek nabarmendu duenez,
aldaketa nahi duten herritarrentzako «tresna» izango da Bildu.
«Herritarren eskutik aurrerapausoak ematen jarraitzeko borondate osoa dugu, Euskal Herriko sentsibilitate subiranista eta aurrerakoi ezberdinok nazioa elkarrekin eraikiko dugula erakusteko.
Gure herriaren historia aldatzen
ari garen sentipena erroturik dago gizartean urtebetez geroztik».
Horren harira, Ruizek esan du
bakea eta normalizazio politikoa
sendotzeko bidean egindako
«urrats guztiak» berresten dituela Bilduk. Baita indarkeriari dagozkionak ere. Hori bera nabarmendu du Oskar Matute Alternatibako eledun eta Bilduko kideak,
eta kazetarien galderei erantzunez, zalantzak agertu ditu koalizioari pauso gehiago eskatzen dizkioten eragileen jarrerarekin.
«Gauza bera egin beharko lukete
haiek ere».
Egiaztapen bat
Matutek ukatu egin du, halaber,
inork mesede egin diola koalizioari. «Beste batzuk ez dira hemendik pasa», adierazi du koalizioak
auzitegietan egin behar izan
duen ibilbidea gogora ekarriz.
«Auzitegiek atzo [herenegun]
egin zuten gauza bakarra izan da
estatu konstituzionala ez desegitea», gaineratu du. «Espainiako
Estatuan hausnarketa sakon bat
egin behar dute, ikus dezaten zuzenbide estatuak ezin duela egon
politikaren gainetik».
Pello Urizar EAko idazkari nagusi eta Bilduko kidearentzat ere
ez dago botere banaketarik Espainiako Estatuan, auzi honetan eta
beste askotan egiaztatu ahal izan
duen moduan. Bai Bilduren zerrendak baliogabetu zituen Gorenaren erabakian bai konstituzionalaren erabakian «presio politikoak» egon direla adierazi du.
«Politika judizializatzen dute. Eta
justizia politizatu», salatu dute
Bildukoek.
Bilduri babesa eman dioten herritarrei eskerrak emateko, agerraldia egin
Bildu legeztatu eta biharamunean, hitzaldi bat eman du Carlos Garaikoetxeak;
haren iritziz, epaileek koalizioaren alde egin beste aukerarik ez zuten.
«Logika beraz», orain Sortu
Jon Olano Zarautz
B
ildu legeztatzeko erabilitako argudio eta logika berdinak erabiliz, Espainiako
Auzitegi Konstituzionalak Sortu
ere legeztatu behar duela uste du
Carlos Garaikoetxea Eusko Jaurlaritzako lehendakari ohiak. Izan
ere, Bildurekin egin nahi izan
duen bezala, Auzitegi Gorenak
Sorturen parte hartze politikorako eskubidea urratu duela iritzi
dio Garaikoetxeak.
Zarauzko Antoniano kultur
aretoa (Gipuzkoa) txiki geratu
zen atzo, Garaikoetxeak Bilduren
legeztatzearen biharamunean
eman zuen hitzaldia entzuteko.
EAko kide ugariz —Pello Urizar
idazkari nagusia, besteak beste—
inguratuta eman zuen Euskal Herria: iragana, oraina eta geroa;
etsipenetik itxaropenera izenburu
zuen hitzaldia.
Garaikoetxearen arabera, Espainiako politikari eta epaileek
«badakite Bildu benetako Euskal
Herriko indar abertzale independentista bakarra» dela, eta, horregatik, Bildu «zapaldu beharreko
areriotzat» jo dutelakoan da. Hala
ere, Auzitegi Konstituzionalak
Bilduri arrazoia eman beste aukerarik ez duela izan uste du Garaikoetxeak, eta hori gertatu izana
Bilduk bere alde dituen argudio
«sendoen» seinale izan dela iritzi
dio. Aldarrikapen abertzaleak
«uzkurtu» nahi dituztenek kontrakoa lortzen dutela gaineratu
zuen.
Aurrerapenerako oztopo
Espainiako Gobernuaren politika ekonomikoa Euskal Herriak
aurrera egiteko oztopo dela uste
du Garaikoetxeak. Hala, erabakitzeko eskubidea aldarrikatu du:
«Ez dago botere politikorik gabe
iraun dezakeen herririk».
Hasi bezala, txalo artean amaitu zuen agerraldia Garaikoetxeak.
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 3
12››
Frontoietan tabakoaren legea betetzen dela
ondorioztatu dute hainbat elkartek
21››
Bin Ladenen hilketa baieztatu du Al Kaedak,
eta AEBei ohartarazi die mendekatuko dutela
Udal eta foru hauteskundeak D Analisiak
Berriketan.info
Bilduren harira,berriketa
bizian ari dira ‘Berriketan’-en
Zerrendei buruz Espainiako Auzitegi
Konstituzionalak emandako epaiaren
harira, berriketa bizia izan zen herenegun
gauean eta atzo Berriketan sare sozialean. 604 erabiltzaile baditu dagoeneko.
Hara hemen berriketari batzuen jarduna:
pXabier Lekuona: «Maiz, maizegi,
Mauletik Bilbora arteko distantzia
bera dago politikari batzuek, askok,
pentsatzen dutenaren eta esaten dutenaren artean. Gertatzen da batzuei aurpegian ere nabaritzen
zaiela».
pXabier Mendiguren: «Lehen trangoa,denok egotearena, gainditu da.
Orain promesak egitearena dator.
Zenbat entzun ditugu urte batzuk ditugunok? Hala ere, belarriak irekitzen
segitzen dugu eta itxaroten. Kasu
honetan amnesiak mesede
egiten die politikari eta alderdi askori. Notarioarekin joan
beharko ote genuke mitinak entzutera?».
pMikel Elorza. «7-4 omen da progresis-
ta-kontserbadore egoera Konstituzionalean. Bozketaren emaitza 6-5
izan da. Lagun batzuekin aurretik
komentatua nuen progresistak gehiago
omen zirela eta ez fio izateko, progresistek inoiz botoa aldatzen dutela, kontserbadoreen aldera. Baina hauek
sekula ezetz, hauek ez direla inoiz ekibokatzen. Eskerrak transfuga bakarra
izan den!».
Orain, kanpaina
auteskunde kanpaina
ezin indartsuago hasi
zuen Bilduk herenegun. Eta ekitaldiak in crescendo
egin zuen gora amaieraraino, dagoeneko azalpenik behar ez duten arrazoiengatik.
Pentsaera guztietakoek maiatzaren 22ko udal eta foru hauteskundeetan parte hartzeko aukera izango dute, azkenean. Horixe
lehen gogoeta, baina ez osorik
egiazkoa. Bildu hankamotz dagoen koalizioa baita oraindik. Hankamotz, koalizioa hiru alderdik
eta independenteek osatu behar
zutelako, baina Auzitegi Gorenak
Sorturi alderdien erregistroan
izena ematea debekatu zionez,
ezker abertzalearen alderdi berria ez dago koalizioan, legezta-
tzea lortzen badu ateak irekita
edukiko dituen arren. Egia da,
dena den, ezker abertzaleko botoemaile ia denak independentista
ezkertiarren koalizioko zerrendekin identifikatzen direla, ezker
abertzalea ofizialki zerrenda horietan ez egon arren.
Auzitegi Konstituzionalak ez
du lana amaitu. Hori bigarren gogoeta. Epaiaren testua eta boto
partikularrak ez ditu ezagutzera
eman. Ez da erabakigarria izango, baina pistak eman ditzake hurrena Sorturi buruz ebatzi behar
duenerako. Eta Bilduk berak ere
ezin du esan bere aurkako auzibidea amaitu dela. PPk erasoari
ekin dio berriro, segurtasun indarrek koalizioa zelata dezaten exijituz, hauteskunde lege berriak
oraingo epaia iraultzeko irekitako zirrikituan sakon dezaten.
Kezka hori izango dute gainean Bildukoek. Ostiraleko lehenbiziko orduan esan zuten bezala,
ordea, orain kalera irteteko unea
du, kanpaina egitekoa «milaka
boz independentista eta ezkertiar
batzeko».
Horixe leporatu izan baitiote
Bilduri aurreko egunetan, Auzi-
tegi Gorenaren epaia jakin aurretik ere: biktimismoz jokatzea,
hauteskunde programa aurkeztu beharrean. Atzo, berriz, biderkatu egin ziren eskaera horiek,
eta exijentzia gehiago ere egin
zioten, Eusko Jaurlaritzako lehendakari Patxi Lopez buru zela,
baina baita EAJk, Aralarrek eta
bestek ere.
Izan ere, kanpaina hasi da, eta
Bildu eskubide berdineko lehiakide dute orain. Zenbaitentzat
arerio, eta hainbatentzat etsai.
Programak, proposamenak,
proiektuak mahai gaineratu eta
eztabaidatzeko unea dela esan
ohi da, horiek beti bezala bigarren planoan geratuko diren
arren.
Bi aste bozetarako, eta aspaldi
ez bezala, ia-ia normaltasunera
itzulita. Horrek eragingo du, eragingo duenez, alderdien indar
orekan, gehiengoetan, balizko
koalizio aukeretan. Eragingo du
alderdi abertzaleen arteko indar
harremanetan, baina baita abertzale eta ez abertzaleen arteko indar orekan ere; Hegoaldeko lau
lurraldeetan, baina bereziki Gipuzkoan.
EAk koalizioarekiko izaniko leialtasuna ez dute zalantzan ipini.
Beste batzuek, aldiz, euren helburua lortu dutela uste dute, borondatez alde egin ordez, koaliziotik
kanporatuak izatea eta horrela
Nafarroako EAko oinarriaren zati
batek gustuko ez omen duen erabaki bat hartzea saihestu dutela.
Kontu horretan erantzukizun partekatuak egongo dira ziurrenik.
Faktoreen ordenak azken produktua aldatzen ez duen premisapean, kanpainaurre honetako gako nagusienetakoa hauteskunde
aurkariak nortzuk izango ziren jakitea izan da. Programen arteko
alderaketak pisua galdu du berriro ere, eta ia ezinbestez, Ezker
Abertzale historikoaren presentzia izan da kanpainaurreko gai
nagusia. Espainiako Auzitegi Gorenak Bilduren zerrenda guztiak
baliogabetzearen inguruan EAJk
nahiz PSE-EEko politikari ba-
tzuek hartutako jarrerek ere aipu
bat merezi dutelakoan nago. Auzitegi Gorenak Bilduren zerrendak
baliogabetu ondorenean erabaki
du EAJk Madrileko gobernuari
orain artean emaniko babesa,
oraingoz behintzat, etetea. PSOE
eta PSE-EEko zenbait sektorek
ere auzitegiei egotzi diete ardura
nagusia, auzi judizial hutsa bailitzan. Guztiek saihestu dute, lotsagabekeria urratuz, Espainiako
Gobernu/ Fiskaltzak eta Estatuko
Abokatutza izan direla Bilduren
zerrendak inpugnatu dituztenak.
Orain dela lau urte ANVren zein
zerrenda inpugnatu eta zein ez
erabaki zuten bezala, Auzitegi Gorenaren errieta irabaziz.
Kanpaina hasi eta minutu gutxira jakin dugu Espainiako Auzitegi Konstituzionalak argi berdea
eman diela Bilduko zerrendei.
Azkenean korapiloa askatu dela
dirudi, eta aspaldiko partez Ezker
Abertzale historikoak ordezkaritza instituzionala izango du Bildu
koalizioaren baitan. Hauteskunde ia normalizatuak izateko moduan gaude, oraindik Auzitegi
Konstituzionalak Sorturekiko
eman dezakeen ebazpena falta
bada ere. 1999ko udal hauteskundeetan aurkeztu ahal izan zen azken aldiz guraiz-ebaki gabe Ezker
Abertzalea. Maiatzaren 22tik aurrera aldaketak izango dira hauteskunde mapan, eragina ezberdina izango bada ere tokian tokiko idiosinkrasiaren arabera. Gipuzkoako Batzar Nagusiak datorzkit burura, Bizkaian eta
Araban ez bezala, 2007an ANVren ordezkaririk gabe osatua.
Oraingoan erakundeetako ordezkaritzak hautesleen botoak hobeto islatuko dituztelako ideia nahiko hedatua dagoela uste dut, horrek zenbaitek aulki batzuk bidean galtzea ekar balezake ere.
Arrastoan
Koldo Aldabe
H
zuten atzo koalizioko kideek Donostian. ANDONI CANELLADA / ARGAZKI PRESS
Hauteskunde
ia normalizatuak
Begiradak
Eider Alkorta
Politologoa
K
anpainan murgilduta
gaude dagoeneko, eta
beste askotan gertatu ohi
den moduan, intentsitate handiko kanpainaurrea bizi izan dugu.
Daukagun ingurumaria oso partikularra da, eta hemen ere udal eta
foru hauteskundeetan lehiatu
ahal direnak elkarri trapuak aurpegiratzen ikusi ditugun arren,
alderdi batzuen apustu berriak
izan dira, hein batean, agenda politikoa marraztu dutenak.
Hego Euskal Herriari dagokionez, Nafarroako birao eta tira-biren protagonismoa aipatu gabe
ezin utzi, Nafarroa Bairen ingurukoak bereziki. Finean, hemen gertaturikoa Gipuzkoan, Bizkaian
eta Araban ere martxan jarri diren estrategia eta akordioen aurrekaria edo ondorioa izan da. EA
koaliziotik kanporatua izatea
Aralarren barrabaskeria baten
moduan ikusi du zenbaitek, eta
4 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Harian ›
Udal eta foru hauteskundeak D Bilduren auzia
«Oinarrizko aurrerapen bat»
izan da epaia,Lokarrirentzat
Bilduk hilaren 22ko bozetan parte hartzea «oinarrizko aurrerapen bat» dela
esan du bakearen aldeko Lokarri sareak.
Gogoratu du gizarteak hauteskundeotan botoa emango duela ETA su-etenean dela eta ordezkaritza aukeratzeko
moduarekin. Bakearen eta normalizazioaren alde egiteko eskatu die alderdiei.
‘‘
Espainiako Gobernuari eskatu
dizkiote azalpenak biktimek
Erabaki oso garrantzitsua
eta baikorra da. Jendeak
ikusi behar du politika dela
bide bakarra aurrera egiteko»
ALEX MASKEY
Sinn Feineko ordezkaria
Espainiako Gobernua ETArekin harremanetan delakoan, biktimen elkarteek
horren harira ikusi dute Bilduren zerrendei ameto emateko erabakia. «ETArekin
hitzartuta dago terrorismoaren aurkako
borroka», dio Ermuko Foroak. AVTk uste
du «prezioa» ordaindu duela gobernuak: «Erakundeetara itzuli da ETA».
‘‘
Sei epailek eroso asko
erabaki dute Madrilen,
baina guk euskal udaletan
jasan beharko dugu orain»
ANTONIO BASAGOITI
EAEko PPko presidentea
Argazki kameren jomuga, atzo eguerdian, Alfredo Perez Rubalcaba presidenteordea, Espainiako Gobernu Kontseiluaren ondorengo ohiko prentsaurrekoan. ANGEL DIAZ / EFE
Rubalcabak ez du iritzirik eman epaiaz,
eta berretsi du ez dutela presiorik egin
Espainiako Gobernuak
eginahalak egin dituela
dio presidenteordeak,
eta auzitegiaren epaia
errespetatzera deitu du
Erredakzioa
Iritzirik ez du eman Espainiako
Gobernuak Bildu legeztatzeari
buruz. «Men egiten diogu, eta horrekin esana dago guztia», adierazi du Alfredo Perez Rubalcabak,
presidenteordeak. Erabakia epaileek beren kabuz hartu dutela de-
fendatu du, eta, horrenbestez,
baztertu egin du gobernuak presio egin duenik auzi horretan:
«Asmo gaiztoz aritzea da hori esatea». Erabakia errespetatzeko eskatu du Rubalcabak.
Legeztatzearen berri jakin berri, ohar bat atera zuen Espainiako Justizia Ministerioak. Orduan
finkatu zuen diskurtsoa: «Epaiari
men egiten diogu, eta errespetatu. Zuzenbide estatuan, botere bakoitzak badu bere egitekoa, eta gobernuak bete du berea». Presidentetza ministro Ramon Jauregik
horri eutsi zion atzo ere: «Irmo eta
koherente jokatu du gobernuak».
Presioak izan direla zabaldu
dute Espainiako hedabide batzuek, Bilduren alde egiteko eskatu bide diela gobernuak epaileei.
Ukatu egin dute Jauregik eta Rubalcabak: «Gobernuak ez du eskua sartu auzitegietan», dio lehenak; «hori ez da zurrumurru bat,
asmo txarra baizik», bigarrenak.
Eskuan zuten guztia egin dutela nabarmendu du Rubalcabak,
koalizioaren zerrenden aurka jarritako inpugnazioak gogoan,
onarturik saio antzua izan dela:
«Honaino iritsi gara zuzenbide estatuaren eskutik, haren baliabideak irmotasunez erabiliz».
Hori ikusita Espainiako Auzitegi Konstituzionalaren erabakia
aintzakotzat hartzea beste biderik ez dutela esan du presidenteordeak: «Jendeak pentsatuko du
nahi duena, aske da horretarako,
baina gogoratu nahi dut zein diren arauak zuzenbide estatuan:
errespetatu behar da erabakia».
Egoki jokatu dutela nabarmendu
du, eta eginahalak egin dituztela
berretsi: «Zuzenbide estatuko botere guztiek egin dute beren lana,
zuzen egin ere». Eta erabakia gobernuarena ez dela adierazi du
beste behin: «Auzitegi Konstituzionalarena da azken hitza».
Epaiak kutsu politikoa duela
nabarmendu dute biktimen elkarteek —PSOEren ekimenez
daude auzitegian Bilduren alde
egin duten sei epaileak—. Rubalcabaren erantzuna, errespeturako deia: «Demokratok ezaugarritzen gaitu auzitegien erabakiak
errespetatzeak, eta hori egiten
dugu erakunde guztiekin, inguruabarrak edozein direla, gehiago edo gutxiago gustatu».
«ETAren amaieraren hasiera»
Batuta eta auzitegiekiko errespetuan egoteko eskatu du gobernuko presidenteordeak, ETAren indarkeria harturik hizpide: «Ikusten ari gara ETAren amaieraren
hasiera, eta uste sendoa dugu talde hori bukatuko dela, zuzenbide
estatuaren eskutik». Hori defendatzeko eskatu dio PPri ere. «Honaino iritsi bagara zuzenbide estatuarengatik izan da».
Zerrendak baliogabe daitezkeela gogorarazi du PPk
Bildu hauteskundeetan
egotea «atzerapausoa»
dela adierazi du Raxoik,
eta saihesten saiatzeko
eskatu dio gobernuari
Erredakzioa
Espainiako Auzitegi Konstituzionalaren jarduna zalantzan jarri
du PPk, Bilduren zerrendak baleko jotzeko epaia ikusita. Mariano
Raxoik, alderdiko presidenteak,
adierazi du «atzerapausoa» eman
duela auzitegiak. Harago joan da
Esteban Gonzalez Pons, Komunikazio idazkaria: «Auzitegiko sei
epailek lurperatu egin dute terrorismoaren aurka borrokan ari direnen urteetako lana». Nolanahi
ere, PPk gogorarazi du azken hitza esateko dagoela, eta Espainiako Gobernuari eskatu dio biltzeko zantzuak Bilduren jardunaz,
auzitegiek baliogabe jo dezaten.
Hauteskundeen Espainiako
Legeaz baliatzea da PPk aipatu
duen aukera hori; lege zirrikitu
bat jarri dute aurten, eta horren
bidez aukera dago hauteskunde
zerrenden aurka egiteko ohiko
epea bukatu eta gero ere —baita
legealdia hasita dagoela ere—.
Horri heltzea nahi du Raxoik:
«Eskura dituen tresna guztiak
erabili behar ditu gobernuak,
ETAko eta Batasuneko ordezkariak erakundeetan ez egoteko».
Federico Trillok ere uste du hori
dela aukera egokiena, eta Bilduri
buruzko zantzuak biltzen jarraitzeko eskatu du. Haren arabera,
gainera, baliagarria da Guardia
Zibilak EA eta ETA lotzeko erabili duen ustezko agiria. «Joko asko
eman dezake», esan du Trillok.
Bilduri bozetan parte hartzeko
modua jartzea bidegabea baita,
PPren iritzian. «Men egiten diogu
auzitegiaren epaiari, baina ezin
dezakegu bat egin. Terrorismoaren aurkako borrokan atzerapauso bistakoa izan da», adierazi du
Raxoik. Espainiako Auzitegi Gorenaren epaiarekin gusturago
zen PP, alegia, Bildu bozetatik
kanpo uztekoarekin. Trillok nabarmendu du berriro egitekotan
koalizioaren zerrenden aurka,
Auzitegi Goreneko 61eko sala bereziko epaileek aztertu beharko
luketela auzia beste behin.
Bildu legeztatzeak euskal udaletan izango duen eraginari begira jarri da Antonio Basagoiti, EAEko PPko presidentea: «Espainiako zati batean gutxiago dago
babestuta demokrazia, eta arriskuan ETAren eta haren inguruaren diktaketarekiko». Hala, haren arabera, Bilduren zerrendak
onartuta ez du egoki jokatu Espainiako Auzitegi Konstituzionalak. Kontuak eskatu ditu erabakiagatik: «Sei epailek eroso asko
hartu dute erabakia Madrilen,
baina gu gara hori jasan beharko
dugunak euskal udaletan».
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 5
‹ Harian
M-22: udal eta foru hauteskundeak D Bilduren auzia
Normalizazio politikoan
aurrerapausoa da,EBrentzat
‘‘
Herri honek behar duen
normalizazio politikorako
bidean beste urrats bat
izango dela espero dugu»
JON ABRIL
Aralarreko koordinatzaileordea
Mikel Arana EBko koordinatzaile nagusia «pozarren» agertu da Konstituzionalaren erabakiarekin. «Euskadiren normalizazio politikorako bidean
aurrerapauso bat da». Gorenak «PSOEren eta PPren bultzada politikoarekin»
jokatu zuela erakusten du Konstituzionalaren erabakiak, haren ustez.
‘‘
Azkenean, benetan
garrantzitsua denaz hitz
egin ahal izango dugu;
gestioaz eta proiektuez»
HAMAIKABAT
Patxi Lopez:
«Benetan aldatu
direla erakutsi
behar dute orain»
«Ezker abertzalearen
munduari konpromiso
argiagoak» eskatzea
galdegin die EAri eta
Alternatibari
Gorka Urtan, Iñigo Urkullu eta Xabier Agirre, atzo, Gasteizen. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS
Erredakzioa Gasteiz
Urkulluk dio «esan ezin
daitezkeen gauzak» egin
dituztela Bildu egon dadin
Bildu legeztatuta, «demokraziak
beste aukera bat eman die sistema honetatik beren burua baztertu zutenei», Patxi Lopez Eusko
Jaurlaritzako lehendakariaren
ustez. Nolanahi ere, koalizioa
osatzen duten alderdiak, EA eta
Alternatiba, ez dira inoiz legez
kanpo egon. Espainiako Auzitegi
Konstituzionalak beste guztien
baldintza berdinetan hauteskunde kanpainan eta bozetan egoteko baimena eman dion arren, Lopezek ez du erabateko konfiantzarik Bildurekin: «Orain, benetan
aldatu direla erakutsi behar dute;
aurre egin zieten balio eta printzipioak onartzen dituztela eta herri
honetan indarkeria desagertu dadin lan egingo dutela».
Ez dio «sinesgarritasun nahikoa» aitortu koalizioari, eta
«urrats bat gehiago» egin behar
dutela ohartarazi die koalizioko
kideei: «ETAri exijitu behar diote
behin betiko desagertzeko, inolako baldintzarik gabe».
EAri eta Alternatibari zeregin
zehatza ere jarri die Patxi Lopezek: «Aukera paregabea dute ezker abertzalearen munduari sistema demokratikoarekin, gizartearen aniztasunarekin eta
indarkeria amaitzeko borondatearekin konpromiso gardenagoak,
argiagoak eta sendoagoak izateko eskatzeko».
Auzitegien erabakiekin beti
egin bezala Konstituzionalaren
ebazpena «onartu» egiten duela
esan du, eta zuzenbide estatuak
ondo funtzionatzen duen erakus-
PSOErekin dituzten
harremanetan
«mundu oso bat» dago
eraikitzeko, EBBko
buruaren hitzetan
Erredakzioa Donostia
Bildu legezko izateko erabakian
zerikusia izan du EAJk, Iñigo Urkullu jeltzaleen EBBko buruaren
esanetan: «Ahal izan dugun guztia egin dugu, eta ia ezinezkoa egitera iritsi gara. Esan daitezkeen
eta esaterik ez dagoen gauzak
egin ditugu Bildu hauteskundeetan egon dadin». Hala esan zien
atzo alderdiko gazteei, haiekin
Gasteizen egin zuen ekitaldian.
Konbentzituta dago haien esker
onik ez dutela «inoiz» jasoko, baina eskertzerik ere ez dutela nahi
gaineratu du. Izan ere, nabarmendu du hori egin badute ez dutela haiengatik egin: «Gizarte honengatik egin dugu. Euskadirengatik. Ez gaudelako bakera
hurbilduko gaituen aukera bakar
bat ere galtzeko prest».
Orain, «34 urteren ostean», ezker abertzaleak berriz hasteko
aukera duela uste du Urkulluk,
baina ez dela hutsetik abiatuko
ohartarazi dio. «34 urte hauetako
balantze dramatikoa presente
daukagu, eta halaxe izango dugu
beti». Argi utzi nahi izan die, gainera, aukera ez dutela beraiek eskuratu, baizik eta «gizarte honen
bake eta elkarbizitzaren normalizaziorako gogoak» lortu duela.
Hori «oso kontuan» edukitzeko
aholkua eman die, «konpromisoak» betetzen ez badituzte «indignazio berbera pasatuko baitzaie
gainetik».
PSOErekiko harremanak
Espainiako Gobernuarekin zituen akordioak hautsitzat eman
zituen EAJk, Espainiako Auzitegi Gorenak Bilduren zerrendak
baliogabetzea erabaki zuenean.
Orain, Auzitegi Konstituzionalak
erabaki hori atzera bota ostean,
Jose Luis Rodriguez Zapaterorekin hitz egiteko «beharra» duela
esan zuen atzo Urkulluk Tele 5n
egin zioten elkarrizketan. Auzitegien eta Espainiako Gobernua-
ren jarrera ez dituela epaitzen
esan zuen, baina inpugnazioari
buruz hitz egin nahi du Zapaterorekin. «Zer gertatu den ikusteko».
Hala ere, Gobernuaren eta jeltzaleen arteko harremanetan «mundu bat» dago eraikitzeko, Urkulluren esanetan.
EAJk Espainiako Gobernuarekin zuen harremana «etenda» geratu zela esplikatu zuen Urkulluk
atzo, baina aurrekontuen inguruko akordioa eta eskuduntzen ingurukoa indarrean daudela esan
zuen.
Etorkizunera begiratzeko deia
egin zuen EBBko buruak, eta Zapaterorekin ere horretaz hitz egin
nahi duela jakinarazi zuen, «Euskadiko elkarbizitzaren normalizaziorako bide orriak zein izan behar duen hitz egiteko».
Jeltzaleekin hitz egin ez duen
arren, Alfredo Perez Rubalcaba
Espainiako Gobernuko Barne ministroa «egun batzuk lehenago
bezain lasai eta urduri» dago jeltzaleekin dituzten harremanen
auzian. «Orain asko hitz egin behar da, egia baita iritzi desberdinak daudela».
le dela azpimarratu du. Gorenaren ebazpenarekin eta Konstituzionalarekin, «frogatuta geratu
da presioen gainetik gure herrian
zuzenbide estatua eta botereen
banaketa indarrean daudela eta
legeak epaileek interpretatzen dituztela».
Horregatik, erabaki hau «zaratatsu ospatzen» ari diren arren Gorenaren erabakia «antidemokratikotzat» jo zutenei mintzatu zaie:
«Bi erabakiak dira zilegizkoak eta
demokratikoak, maila berean».
Lopezen iritzian, maiatzaren 22ko
hauteskundeak orain adinako demokratikoak izango ziren, Konstituzionalak Bildu legez kanpo uztea erabaki izan balu ere.
Jaurlaritzako lehendakariaren
ustez, «garai berri bat» abiatu da;
«baketik gertuago gaude, baita
hainbeste behar dugun guztion
askatasuna lortzetik ere».
«ETArentzat oxigenoa»
Nafarroako Gobernutik bestelako mezua eman du Alberto Catalan bozeramaileak. Konstituzionalaren erabakia «atzerapausoa»
dela adierazi du, eta «ETAri oxigeno baloia» ematen diola. Lopezek
egin gisan, epaitegien erabakiak
onartzen dituela esan du Catalanek, «demokrata gisa», baina Bilduri aurkezten uztea «atzerapausoa» dela nabarmendu du, birritan.
«Atzerapausoa da, ez bakarrik
Nafarroako Gobernuak esaten
duelako eta orokorrean foru komunitateak eta demokrata guztiek hala diotelako, baizik eta botere judizialean halako zatiketak
gertatzea ez delako batere baikorra», gehitu du. Gainera, auzitegietan egiten diren «orekatze» horiek herritarrek erabakiak ulertzeko orduan ez dutela «ezer
berririk» ekartzen uste du. «Espero dut denborak ez digula arrazoia emango», esan du.
6 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Harian ›
Udal eta foru hauteskundeak D Nafarroako Legebiltzarrerako bozak
Jasotako elkartasuna eskertu
du Bilduk Iruñeko ekitaldian
Azken unera arte ez dute jakin kanpaina
egiterik izango zuten edo ez. Horregatik,
atzo, 19:00etan Iruñeko alde zaharreko
San Nicolas plazan, Maiorga Ramirez,
Bakartxo Ruiz eta Iruñeko hautagaiek
egunotan jasotako elkartasuna eta
babesa eskertu zieten herritar guztiei.
Ordu berean, Rubalcabak mitina zuenez
Ruiz, Ramirez eta Aranguren. IÑIGO URIZ / ARP
(nahiz eta ordubete berandu hasi)
Ramirezek alderatu egin zituen bi egoerak: PSNk denbora izan du mitina antolatzeko eta BIldu osteguneko 00:30ak
arte «bidegabeki itxaroten» egon behar
izan du, hein handi batean Rubalcabaren erruz. Hala ere, jasotako babesak
«indartsuago» egiten dituela nabarmendu zuen. Indar abertzaleen arteko
batasuna aldarrikatu zuen, eta horreta-
rako «ausardia» beharko dela gaineratu: «Arriskuei aurre egin beharko diegu,
baita irainei eta kriminalizazioei ere».
Ekindako bideari beldur diotela UPNk,
PPk eta PSOEk uste du Bilduko kideak.
Hala gogora ekarri zuen ere Yolanda
Barcinak «albiste txartzat» jo duela
epaia. «Hori erabat antidemokratikoa
da. Inoiz ez genuke nahi Barcinak bozetan aurkezteko aukera ez izatea».
Protesten artean,
Iruñean ekin dio
kanpainari Perez
Rubalcabak
Ordubete berandu iritsi
da, eta ez euskal auziaz
ez Bilduren erabakiaz
hitz bakar bat ere ez du
esan PSNren mitinean
Joxerra Senar Iruñea
Ekaitz aurreko giroa sumatzen
zen, hego haize zakar batek kaleko hautsa altxatzen baitzuen.
Horrelaxe topatu zuen atzo arratsean Iruñean Alfredo Perez
Rubalcaba Espainiako Barne
ministroak. Inondik ere, ikusmina piztu zuen Rubalcabaren etorrerak, bai militante sozialisten
artean, bai, auzitegietan Bilduren zerrendak baliogabetzea bultzatu duela-eta, erabaki horren
aurka egon diren iruindarren
artean. 18:30etan, txistuka, oihuka eta zartaginak kolpeka, bere
gaitzespena azaldu zioten iruindar talde batek hala Gazteluko
plazan nola Labrit inguruko alde
zaharreko kaleetan.
Haatik, protestok ez ziren bere
belarrietara zuzenean heldu. Izan
ere, Rubalcaba ordubete berandu
iritsi zen Iruñera. PSNk Rubalcabaren izar politikoaz baliatu nahi
izan du kanpaina indar betean
hasteko. Horregatik, mitina
19:00etan hastea aurreikusita bazegoen ere, Labritera bertaratutako militanteek 20:00etara arte
itxaro behar izan zuten Rodriguez
Zapatero ordezkatzeko aukera
gehien dituen buruzagia ikusteko. Bozgorailuek PSOEren betiko
ereserkia bolumen osoan jotzen
zutela, alderdiko banderatxoak
astinduz, horrela agurtu zuten.
Alfredo Perez Rubalcaba Iruñera joan izanak eragindako protesta ekitaldia, atzo, Gazteluko plazan. J. MANTEROLA/ ARP
Kanpaina hasteko Iruñea aukeratu arren, Rubalcabak ez zuen
hitzik aipatu euskal auziaz edo
Bilduren inguruko epaiaz. Gogoan hartu zuen, hori bai, 2006ko
abenduan Burlatan egindako mitina, eta nola garai hartan Iruñean igandero «futbol partidak eta
manifestazioak» egon ohi zirela.
Aurreko prozesuari erreferentzia
eginez, eskuinak behin eta berrizNafarroa eta Espainia hautsiko zirela ziotela ere gogora ekarri
zuen: «Hainbeste apurtu, hain-
beste apurtu eta UPN baizik ez da
apurtu».
Rubalcabak azpimarratu zuen
sozialistek estimu handian dutela
Nafarroa «eta bere singulartasuna». Txalo artean, gaineratu zuen
atsegin duela Nafarroa hori: «Berriro esango dut. Nafarrak zarete
nahi duzuena Konstituzioak hala
izatea nahi izan duelako. Hala delako sozialista espainiarrak pozarren gaude. Inork ez du Nafarroa
aldatuko, baldin eta nafarrek
nahi badute eta bultzatzen badu-
te. Hori da Konstituzioa eta Espainiako Gobernuak eta Nafarroako
Gobernuak hitzartutako Foru
Hobekuntza».
Rubalcabaren aurretik Juan
Moscoso Iruñeko hautagaia eta
Roberto Jimenez presidentegaia
mintzatu ziren. Moscosok esan
zuen UPN boteretik kentzeko aukera «inoiz baino gertuago» dagoela. Jimenezek ere mezu bera
eman zuen, baina ez batak ez besteak ez zuten aipatu PSNk sostengatu duela UPN.
Gobernua aldatzeko aukera
dagoela azpimarratu du NaBaik
Aurrerapausotzat jo du
Konstituzionalaren
epaia Zabaletak, eta
normalizaziorako
akuilu izango dela dio
Joxerra Senar Iruñea
Nafarroako Gobernuaren egoitza
aukeratu du 2011ko Nafarroa
Baik hauteskunde kanpainari
ekiteko. Patxi Zabaleta Parlamentuko zerrendaburuak eta
Manu Aierdi jeltzaleak (zerrendako laugarrenak) gogora ekarri
dute asteon kaleratutako CISen
inkesta. Aierdiren arabera, emaitzek agerian uzten dute gobernu
aldaketa posible dela. «Badakigu
beste batzuen beharra dugula,
eta prest gaude beste indarrekin
akordioetara heltzeko. Ez dugu
nahi duela lau urtekoa berriro
errepikatzea».
Berriki, PSNko hautagai Roberto Jimenezek UPNrekin akordioetara heltzeko arazorik ez duela ikusten aipatu du, eta horren
aurrean Aierdik gogorarazi dio
Jimenezi bere boto-emaileetako
askok begi txarrez ikusten dutela
aukera hori: «Gu hemen gaude.
Akordioa nahi dugu, eta zuek?».
Patxi Zabaletak, bere aldetik,
hurrengo bi asteetan zabalduko
duten mezu nagusia laburbildu
du: «NaBairen xedea da nafar
guztiok, inor baztertu gabe, de-
non Nafarroa eraikitzea baita politikan ere». Bere ustez, gizartean
egunero gertatzen den bezala, garrantzitsua da «elkar onartzea, elkarrekin elkarlana egitea eta elkarrizketa, baita behar denean
eztabaida egitea ere». Zabaletak
kritikatu du UPN aniztasunaren
aurka dagoela, eta horren aurrean NaBaik «bazterketarik gabeko
Nafarroa» bultzatzen duela esan
du. Era berean , «aurrerapausotzat» jo du Auzitegi Konstituzionalaren erabakia, «normalizazio
politikorako akuilu» izango delako. Albisteagatik «oso pozik»
dago Patxi Zabaleta: «Beti elkartasuna adierazi diogu Bilduri, eta
salbuespenik gabe ideiok defenditzeak ematen digun koherentzia-
Patxi Zabaleta eta Manu Aierdi NaBaikoak.
tik diot hori. Gizartearen baitan
bakegintzarako esparruak sortzera bultzatzen gaitu».
Uxue Barkosen mezua
Bere aldetik, Uxue Barkosek Nafarroa Baiko Iruñeko alkategaiak
kritikatu egin du UPNk Iruñera-
BERRIA
ko «profil politikorik gabeko hautagai bat», Enrique Maya, aukeratu izana. Bere ustez, Barcinak
«presidentetza lortzeko lasterketa horretan Iruñeko udala erabili
nahi du truke gisa». UPNk hiria
negoziazio politikorako erabiltzea salagarria dela iritzi dio.
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 7
‹ Harian
Udal eta foru hauteskundeak D Alderdien kanpaina
H1ek gizarte zerbitzuen
finantzaketa lehenetsiko du
EBk «elkarlana» eskatu du
gizarte laguntzak hobetzeko
Bilboko UPyDren egoitzako
xafla kendu eta apurtu dute
Gipuzkoako Foru Aldundirako lehentasunak gizarte politiketan finkatu ditu
Hamaikabatek (H1). Maite Etxaniz
Gizarte politikarako diputatuak atzo
Donostian esan zuenez, H1ek lehentasuna emango dio gizarte zerbitzuen finantzaketari buruzko eztabaidari,
hari eusteko beharra defendatuta.
Julia Madrazo Ezker Batuko Bizkaiko
ahaldun nagusirako hautagaiaren ustez,
diputazioaren eta udalen arteko «elkarlana» ezinbestekoa da gizarte politiken
laguntzak hobetzeko. «Liskarrak alde
batera utzi eta elkarrekin lan egiteko
ordua da», adierazi zuen atzo Bilboko
Plaza Biribilean egindako ekitaldian.
Ezezagun batzuek UPyD alderdiak Bilbon duen egoitzako xafla kendu eta
apurtu egin zuten bart gauean. Bigarren
aldia da egoitzatik plaka kentzen dutela.
Duela hilabete eskas, gainera, ezezagun
batzuek Gasteizko egoitzaren leihoak
apurtu zituzten. UPyDk erasook gaitzestea eskatu die alderdi guztiei.
Jon Sustatxa eta Julia Madrazo. L.J. / ARGAZKI PRESS
Aralarrek dio bere alde
egiteak ezker abertzalea
«sendotu» egingo duela
Araba «XXI. mendeko
mugalde» bilakatu nahi
du, «lehia politiko
garrantzitsuenak»
izango direlako han
Edurne Begiristain Gasteiz
Aralarrek Gasteizen egin zuen ekitaldia, goizean. RAUL BOGAJO / EFE
Arabako hiriburua aukeratu
zuen atzo Aralarrek udal eta foru
hauteskundeetako kanpainako
lehen ekitaldia egiteko. Gasteizko Udalerako hautagai Andres
Landa eta Batzar Nagusietarako
hautagai Iñaki Aldekoarekin batera, Mikel Basabe legebiltzarkidea eta Nekane Perez Nafarroako
parlamentaria izan ziren mitinean, goizean. Maiatzaren 22an Aralarri botoa ematearen garrantziaz mintzatu zen Basabe, hitza
hartu zuenean. Euskal gizarteak
Aralarrek egindako ibilbidearengan eta aurrera begira egin behar
duenarengan «konfiantza osoa»
duela ziurtatu zuen.
Basabek konfiantza horri eusteko deia egin zien herritarrei,
Aralarren alde apustu egiteak ezker abertzalearen oraina eta etorkizuna «sendotu» egingo duela
iritzita. «Zalantzarik ez daukat
euskal gizarteak hemen eta han
babesa emango diola ezkerreko
planteamendu abertzaleari».
Aldekoak, berriz, bezperan Espainiako Auzitegi Konstituzionalak Bilduri hauteskundeetan aurkeztea erabaki izana txalotu
zuen, ezer baino lehen. «Erabakiak Estatuaren kalitate demokratikoan sakondu egiten du».
Epai horren ondoren, baina, «biktimismoarekin» jokatzeko aitzakiarik ez dagoela ohartarazi zion
Bilduri, eta norberaren programak mahai gainean jartzeko tenorea dela azpimarratu zuen.
«Egiaren» ordua iritsi dela esan
zuen Aldekoak. Hala, Alderdien
Legea baliogabetzeko, ETAri Gernikako akordioa betetzeko eta
preso politikoak aske uzteko galdegin zuen.
Arabarako dituen proposamenen berri ere eman zuen Aldekoak. Jakinarazi zuenez, Araba
«Euskadiko XXI. mendeko mugalde berri» bilakatu nahi du, bertan «lehia politiko garrantzitsuenak» izango direlako, bai eta industria, hirigintza eta lurralde
antolaketari dagozkienak ere.
Donostian, azokan
Donostian, berriz, Ainhoa Beola
alkategaiak hiriburuko politika
ekonomikoak aldatzea ezinbestekotzat jo zuen. Beola San Martin
azokan ibili zen eguerdian, herritarrei aurrez aurre bere proiektuaren berri emanez. Aralarreko
hautagaiak tokian tokiko ekonomia eta ongizatea indartzearen
alde egin zuen, langabezian dauden pertsonen diagnosia egitea
proposatuz. Donostian gertuko
komertzioa bultzatu, kalitatezko
zerbitzu sozialak garatu eta enpresari txiki berrien ekimenak
sustatu behar direla azaldu zuen
Beolak.
Gazteei «bestelako politika bat» agindu die EAJk
Gazteei zuzendutako
proposamenen berri
eman dute Urtaranek,
Agirrek eta Urkulluk,
Gasteizen
Edurne Begiristain Gasteiz
Gazteon garaia leloa kolore biziz
idatzita ageri zen atzo arratsaldean EAJk Gasteizen egindako ekitaldian. Oholtza gainean, DJ bat
eta zenbait grafiti egile. Ikusleen
artean, gazte ugari. Izan ere, Araba eta Gasteizko gazteei eskaini
nahi izan zieten jeltzaleek atzoko
protagonismoa, datozen lau urteetarako prestatu dituzten propo-
samenen berri emanez. Gorka Urtaran Gasteizko alkatetzarako
hautagaiari eta Xabier Agirre
Arabako ahaldungai nagusiari
egokitu zitzaien horien berri ematea. Haiekin batera, Iñigo Urkullu
EAJko EBBko presidentea izan
zen. Hirurek «bestelako politika
bat» agindu zuten gazteentzat.
«Adostasunean» eta «parte hartzean» oinarrituta, Urtaranen hitzetan; «fronteetatik» aldenduta,
Urkulluren esanetan.
Gazteria «oraina» dela uste du
EAJk. Alderdiak badaki zeintzuk
diren gazteen kezkak, eta baditu
horiek konpontzeko «erantzunak», Urtaranen arabera. Enplegu duina, prestakuntza, etxebizitza eta aisialdiarekin lotutako
proposamen sorta prestatu ditu
EAJk Gasteiz eta Arabako gazteen etorkizuna hobetzeko.
Gazteak aintzat hartu gabe
etorkizuna eraikitzea ezinezkoa
izango dela azaldu zuen, ostean,
Agirrek. «Gazteen parte hartzerik gabe ezin izango dugu lurraldearen garapena lortu». Egungo
krisialdi ekonomikoak bereziki
gazteengan du eragina, eta horiei
zuzendutako politikak bultzatuko ditu Agirrek aldundian. Besteren artean, gazteen enplegua sustatzeko plana martxan jarriko
duela agindu zuen.
Ekitaldi politikoaren amaieran
hartu zuen hitza Urkulluk. Azaldu zuenez, kanpainaren lehen
egunetik bukaera arte «printzi-
pioez» mintzatuko da EAJ, eta horien gainean lan egingo du. Hori
delako bide bakarra «asmatzeko», bere esanetan. «Etikatik,
euskal gizartearen gehiengoaren
errespetutik eta herriaren eredu
garatu, baketsu eta asketik abiatuta beti asmatuko dugu».
Hauteskundeetan bi eredu aurrez aurre jarriko direla esan
zuen Urkulluk: PSE-PP itunak ordezkatzen duena, eta EAJrena.
«Fronteak eta inposizioak» jada
iragana dira, eta gazteek politika
«beste modu batez» egitea merezi
dute, EAJko buruaren arabera.
PSE-PP ituna
Arratsaldean Gasteizen izan ziren jeltzaleak kanpaina egiten,
eta goizean, berriz, Gipuzkoan.
Markel Olano diputatu nagusia
eta EAJko hautagaia Legazpin
izan zen, Javier Iraeta alkategaiarekin. Bertan, Olanok ohartarazi
zuen «adi» egon beharra dagoela
PSE-EE eta PPrekin, abertzaletasuna erakundeetatik kanporatzeko asmoa dutelako. «Erreakzionatu eta erantzun behar dugu»,
adierazi zuen.
Gipuzkoako ahaldun nagusiak
kritikatu zuenez, PSE-EEkoek
eta PPkoek urtetan eraikitako
eredu sozioekonomikoa «hankaz
gora» jarri dute, eta EAJ da PSEEE eta PPren asmoak eragozteko
bide bakarra eta erakundeen kudeaketa «arduratsu eta eraginkor
bati» eusteko alternatiba.
8 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Harian › Iritzia
Hautatu
beti bezala, etxea uzteko eguna laster
dela oroitarazi zidan, badaezpada.
Erraz beldurtzen naiz. Eta egunen
batean etxerik gabe, aterperik gabe,
kale gorrian geratuko banintz? Zenbat
rrealitatea adarra jotzen ari zitzaiiraungo nuke, zer egingo nuke, nola
dala ematen zuen; etxegabeak nieutsiko nioke bizirik? Beti daramat neutuen gogoan, aurreko parkean egoten
rekin irudia: hiru gaztek sutu eta erre
dira egunez, gauez ez dakit non sartzen
egin zuten kutxa automatiko batean
diren, aterpea ez dute egunero irekitzen,
lotan zegoen emakumea. Ez da bakaantza, hori eskatzen zuten, lo egiteko
rra, asko topatu nituen Wikipedian.
aterpea, etxebizitza duin baterako esEtxegabe bilatu nuen, detaile
kubideaz akordatu nintzen, zertarapolitak zetozen: «XVI. mendeko
ko nahi dituzu eskubideak, hobe
Frantzian, esaterako, txiroak
da ohe epela iluntzean, etxegabeeuren parrokietan soilik izango
ak nituen gogoan neure balizko
ziren lagunduak eta atzerridorrean, eta etxejabeari deitu
ko arloteak kanporatuak
beharra izan nuen, itogina
izan behar ziren».
azaldu zitzaidan etxean.
Etxegabeak zer pentsaUretan sartuta ibili naiz
Jira
tzen ote du hauteskundeaste osoan, eta ura atzetik
Xabier
Gantzarain
ez?
dabilkit orain. Bukaeran,
E
Zuzendaria:
Martxelo Otamendi
Zuzendariordea:
Enekoitz Telleria
Edizio arduraduna:
Andoni Alvarez
Argitaratzailea:
Euskal Editorea SM
Publizitatea: Iragarri SM
Lege gordailua:
SS-0662/03
Batzorde parekidea:
0712I84059
Egoitza nagusia:
Martin Ugalde kultur parkea.
Gudarien Etorbidea, z/g.
20140 Andoain.
Telefonoa:
(0034) 943-30 40 30
Faxa: (0034) 943-30 09 43
Webgunea:
www.berria.info
Posta elektronikoa:
[email protected]
Publizitatea:
[email protected]
Harpidetza saila:
(0034) 943 - 30 43 45
Date: 07/05/2011
Exemplaire: 2.441
Editeur: Euskal Editorea s.l.
Directeur de publication:
Martxelo Otamendi
Comission paritaire:
0712I84059
Delegation Labourd:
Lisses 3, 64100-Baiona.
Tel.: (0033) 559256220.
Fax: (0033) 559254303.
E-mail: [email protected]
ORDEZKARITZAK
Araba: Bizenta Mogel, 6.
Posta kodea: 01008
Gasteiz. Telefonoa:
945-15 04 52. Erredakzioko
faxa: 945-14 83 07.
Posta elektronikoa:
araba @berria.info.
Bizkaia: Uribitarte kalea, 18,
3. C. Posta kodea: 48001
Bilbo. Telefonoa:
94-435 26 00. Erredakzioko
faxa: 94-423 49 75.
Posta elektronikoa:
[email protected].
Lapurdi: Lisses, 3. Posta
kodea: 64100 Baiona.
Telefonoa: 559-25 62 20.
Faxa: 559-25 43 03.
Posta elektronikoa:
lapurdi @berria.info.
Nafarroa: Iratxeko Monasterioa, 45, 13. Posta kodea:
31011 Iruñea. Telefonoa:
948-36 66 22.
Publizitatea: 948-36 66 23.
Posta elektronikoa:
[email protected].
berria
Gaizo Gauguin
gutxi, katoliko integristek Andres Serrano amerikarraren Piss Christ argazkiaren taula suntsitu zuten. Obra heterodoxa ugari bestalde, baztertzen dira
morala xifrituko dutelako beldurrez.
pirila hasieran gertatu zen WasBiluztasuna dute partida, eliza ezberdihingtoneko erakustetxe batean.
nei egiten zaizkien kritikak eta oroz gaiDuntzetarik joan emazte batek Gauguinetik ikusi ezin geratzekoa den homonen Bi tahiziarrak deitu pintura eraso
sexualitatea. Pornografiarik larriena
zuen bortizki, biluztasuna eta homosehedatu daiteke etxeetako pantailetan
xualitatea agerian uzten zituelako: Gauedo azkorrietako lantokietako
guin niretzat, zioen atxilotu zuten
solasaldietan baina biluztasun
zaindariei, gaizkia da, biluztasuna
artistikoari bidea debekatzen
erakusten du eta haurrentzat ez da
zaio.
ona, emazte bikote bat azaltzen du
Louvresko hormetan dilineta hori homosexualegia da, erre
datu Gabrielle D’Estrées eta
beharko genuke. Esku mutur kolpez, kalte materialak baibere ahizpa margoa zezik ez zizkion eragin.
hatz gerizatzekoa da nasArte garaikideak ez du
ki, ederra eta ukigarria izaBira
haizea alde, mende herteaz gain, biluzia eta lizuItxaro
Borda
tsiotan. Avignonen duela
na ere delakoz.
A
Garaikoetxea
terrorista?
Erlantz Urtasun
Historialaria
G
araikoetxea Iruñekoa da, «iruinshemea», eta euskara
ikasi izana goi mailako gizartean ulertezina da. Horri gehitu behar zaio,
noski, aipatu «burdina» susmagarria, indarrean jarraitzen duen
«euskal yihad» testuinguruan legegizon iruindarra koka dezagun,
hots, ETAk diseinatu eta Txelui
talibanak zuzentzen duen BilduBinladen sarean ongi uztarturik,
eta horren ondorioz, juridikoki,
artikulu honen zalantzazko izenburua azaldurik dago.
Edota espainiar auzitegi konstituzionalak dioenez, partidaren
emaitza sei eta bortz. Gauza da ia
berdinketa den hori, sei eta bortz,
onargarria ote den honelako gai
garrantzitsua erabakitzekotz. Ez
da logikoa, eta are gutiago Hegoaldeko euskaldunok erabaki horren
egarriz bizi izatea...
Izan ere, ohartu zara, irakurle
maitea, zein antzekoak diren
«Bildu» eta «Binladen» hitzak?
Hor zerbait izkutatzen da eta Obamak, pistola eskuan eta ibili munduan, finikitatu beharko luke arazoa, espainiar etorbideak
estatubatuar ikurrez bete daitezen. Horra hor bertze datu eztabaidezina.
Lehendik aberats, gero ardi
beltz, Binladen eta Iruñeko politikaria beti ibili dira elitean. Hemengo abertzaleak elkarrizketa batean
aitortu zuen aspaldiko hainbat
lagunek ere ez zutela agurtzen,
garai batean bere ezkontzarat gon-
bidaturik joan ziren arren, nafar
gizarte faxistan Binladen,
barka, lehendakari ohia izatea
gaizki ikusirik dagoelakotz. Biziki
gaizki.
Agi denez, bere aurkako frogak,
hamaika.
Eta «galdu» duten epaileei
lagunduko diet. Onartezina den
Sarrionaindiaren idazki bat erabiliren baitut, mila urte duen euskaraturiko Mohammed Al-Kali
olerkariaren lan paregabeaz baliatuko bainaiz ene helburu ilunetarakotz.
Bai, irakurlea, bai, Sarrionaindia
eta Mohammed Al-Kali. Bildu eta
Binladen. Harirat.
Garaiko laztana, ez drauzut
errain (Iruñean), ez dautsut erranen (Garazin), ez dizut esango (Leitzarandik haratago) ene lehendakari maitea zarenik. «Gure
lehendakari maitia» Jose Antonio
Agirre baitzen eta baita. Haatik,
espetxeratuko bazintuzte, hurbilenez Australian eratu beharko
genukeen Nafarroako Errepublikarako lehen lehendakari gisa proposatuko zintuzket, kargu hura
pilota partida batean Elgoibarko
«txikito» batekin lehian jardutekotz, jakina.
«Ez dizut erranen goiz usaineko
ahotsa duzula», zenbaitetan negargarria suertatu baitzait zein
eskuindarra zaren, zein oker, zein
begirune gutiz mintzatu zatzaizkien nafar abertzale borrokalariei.
Zein urrun kokatu ohi zaren euskal jende xumearengandik!
«Ez dizut erranen basamortuko
ibai naroa zarenik», 1975 eta ondorengo garai euritsuenetan gure
paisaia gazteen odolez bustirik, jeltzaleen eskutik berriz basamortu
bilaka zedin buru-belarri aritu baitzinen. Eta, txarrena, makina bat
erreka, oasis zirenak lehortu baitzenituzten.
Nola zen defendatzen zenuten
hura? «Lemoiz martxan jarri edo
azak jan beharko ditugu». Bai,
azak, Harrisburg, Txernobyl,
Fukushimako azak...
Ederki ezagutu zenuen «industria berregituraketa» eta gero bizirik geratu zitzaigun ur bakarra ur
tanta soila baitzen «Euskalduna»
zubian. Gure malko gaziarena.
Betikoon odol gorriarena, bazterkeriaren espaloi ertzean isuririk.
Ezpondan. Baina beharrezkoa
omen zen... Oraindik ez baitzinen
ia terrorista.
Honela zioen El País-ek 1984an:
«La policía utilizó fuego real de
metralleta en el astillero Euskalduna. Un trabajador muere por infarto cuando trataba de protegerse de
la fuerza pública». Orduko ertzainak ere hor «lanean», pistola
eskuan, justizia egiten, Obamaren
gisa. A zer nolako argazkiak! Zein
oroimen eskasa dugun...
Bertze «trantsizio» bat posiblea
bazen ere, zuek ezinezko bihurtu
zenuten. Lasai, badakit inori ez
zaiola axola, eguneroko bizitzan,
ezkertiarrak, lau katu baikara.
Beraz, maitasun bertsoei jarrai diezaiegun.
«Ez dizut erranen gazela begiak
dituzula», begirada ederra duzu,
nafar izaera peto-petoa islatzen
duena, baita irri polita ere, «ez zure
ilea arratsaldeko haizea baino leunagoa denik», zu eta biok nahikoa
burusoil, Sorauren herrian zioten
buruzuri baikara.
«Ez dizut erranen zure gorputzak Eguzki aldeko mendi magale-
an sosegua duela. Ez baita egia,
zure gorputza nahikoa normala
da». Dena den, lehen eta orain, ene
inguruan entzuna, larrantz onean
zaudela ezin ukatu.
Eta, hala ere, zalantzan jarri
dute zu hauteskundean izatea.
Orain ia terrorista zara. Horregatik, agian, Iruñeko Udaletxe plazan
ikusi zaitut, HBko itxura zuen pankarta bati eusten, oraingoan espainiar poliziez inguraturik, ez
Ertzaintzak babesturik.
Ongi dakizu ez zarela mugitu.
Betikoa zara. Bertzeak mugitu
dira, ez zu. Haatik, domina
jaso beharrean, jauntto espainiarzaleek neoliberal deitu ez eta iraultzaile bilakatu nahi zaituzte,
«traidor vasco de mierda»
ez ezik, ia terrorista ere izendatu
zaituzte.
Zer senditzen da? Gogorra? Zer
uste zenuen, ba?
Ongi etorri «club» honetarat.
Bertze batzuok hor bizi gara jaio
ginenetik, izu petralean, gure senideek 1936koa galdu zutelakotz. Ez
pentsa, ez da hain toki txarra.
Alderdi politikoak, ohorezko gizartea eta telebistetatik kanpo gaude,
bai, baina zuen alderdi politikoak,
gizartea eta telebistak nazkagarriak direnez, alde ona badu.
Euskal zibilizazioaren bukaeraren lekuko konszienteak gara.
Amodioa deitzen da erabili
dudan olerkia, eta honela du
amaiera: «Baina zurekin ez nagoenean maleriaz gaisotzen naiz».
Ados.
Orain ia terrorista zara. Aholku
bat? Eutsi zurean.
Hau tipia da, eta ezker abertzale
bozkatu ohi duten hainbat
ezagunek oraingoan abstenituko
direla erran didate. Zu bezalakoekin ez dutelakotz harremanik
nahi.
Urtetan, mikrofonoen aitzinean,
gehien aipatu ohi duzun hitza «convicciones» izan da. Bat gatoz.
Eta ene ziegarat bortxaz sartzen
bazaituzte, zure torturen zauriak
muxukatuko ditut.
Orain ez zaitut, 1980an bezala,
berriz ere galdu nahi, gelditzen zaigun apurrean maitatu baizik.
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 9
Iritzia ‹ Harian
b
Zelaian
Hizpideak
SNPk historia egin du
Jon Eskisabel
[email protected]
NP alderdiak ustekabeko garaipen
historikoa lortu du Eskoziako hauteskundeetan,botoen %45 inguru eskuratuta.Alderdi nazionalistak lehen
aldiz gehiengo osoa izango du Parlamentuan,eta horrek ekarri du independentziarako erreferendumaren asmoa,
SNPk kanpaina osoan tiraderan gordeta eduki duena,berriz indar handiz
agertzea agenda politikoan.Izan ere,
garaipen zabala baieztatu orduko Alex
Salmond lehen ministroak iragarri du
S
r
ertatutakoari buruzko ertz guztiak biltzen hasi, eta
gertatutakoak ekarriko duen guztiaren aldeak aztertzen hasiko bagina, ez genuke bukatuko. Zer bildu du estatuak, zer tribunalek eta zer epaileek, zer hedabideek, zer
Bilduk berak eta zer gainerako alderdi politikoek (legalizazioaren alde zeudenek zein kontra zeudenek)? Ez, ez
genuke bukatuko: demokraziak irabazi duela, justizia egin
dela; sekulako kanpaina egin zaiola Bilduri, jokoaren zelaitik nahiko kanpo egon diren alderdiek zer esango duten; popularren eta sozialisten estrategiak porrot egin
duela; gertatutakoak justizia-erakundeen krisia ekarriko
duela; ordua zela kanpainan zentratzeko…
Kostata, baina azkenean libratu dute zelaia: denek
adostutako neurria behar zuen, denek adostutako
arauak, denen gustuko baloiak, epaile eta parte izango ez
ziren arbitroak, palkoak eta hedabideek agindutako soinu
beti bera aterako ez zuen txilibitua…
Hasi da partida.
G
erreferendumera deituko duela hurrengo legegintzaldian.Aurrekoan ere agindu zuen,eta ez zuen bete,baina orduan
bestelakoa zen egoera,Parlamentuan
independentziaren aurkakoek zutelako
gehiengoa.Orain gehiengoa SNPren
esku izateak gauzagarriagoa egiten du
erreferenduma,baina hortik independentziaren aldekoen garaipena iragartzera tarte handiegia dago,oraingoz.
SNPren garaipena itxuraz lasaitasunez hartu dute Londresen.David Cameronek Salmond zoriondu du,eta
«merezi duten errespetua» azaldu die
«Eskoziako herriari eta gobernuari».
Euskal Herriak ezagutuko du inoiz hori?
Hitz beste
Anjel Lertxundi
Zaldieroa
Zer da normaltasuna
T
renean noa Londresko aireporturantz eta jendearengan
jarrera susmagarriak ikusiko
ote ditudan arretaz begiratzen dut
norbait bagoira sartzen den bakoitzean.Besteetan baino erneago
doala jende guztia iruditzen zait.Ez
daude normalean bezala egunkaria edo liburuak irakurtzen.Bagoi
guztian pertsona bakarrak dauka
egunkaria irekita,Bin Ladenen imitatzaileak izan zitezkeenen argazkiak azaltzen dira orrian.Badakit
ziurrenik kasualitatea dela eta debaldeko egunkariak dagoeneko
agortu direlako dela,baina ez da
ohikoa.
Gogoan dut duela sei urte Londresko metroan Al Kaedak egin
zuen atentatuaren ondorengo egunean autobusez joan nintzela lanera,metroa hartu beharrean.Ez naiz
gogoratzen normaltasuna noiz eta
nola itzuli zen,edo nola ordezkatu
genituen bagoietako begirada urduriak lo kuluxkekin.
Aireportuan normalean baino
polizia gehiago dago eta segurtasun kontrolek ohikoan baino denbora gehiago irauten dute.Urduri-
Larrepetit
Garazi Goia
Non dago
«hiltzeko
lizentzia» hori
onargarria dela
dioen legearen
muga?
tasuna nabari da leku guztietan.
Normaltasuna noiz itzuliko ote da?
AEBek normaltasunari bide
eman nahi dioten kaleetako euforiaren irudiak erakutsi dizkigute eta
operazio arrakastatsua izan dela
esan dute prentsaurrekoetan.Baina ez digute kontatu operazio horren bertsio bakar eta koherente
bat.Informazio iturri ezberdinek
gauza ezberdinak kontatu dituzte.
Oraindik ez dakigu bizirik harrapatzeko helburudun operazioa izan
zen eta autodefentsarako hil beharra izan zuten; edo Bin Laden hiltzea
bilatzen zuten hasieratik AEBetako
indar armatuek.Eta,bi aukera horietatik egia zein den arabera,izugarrizko diferentzia dago.Bigarrenak
mendeku nahia darama berarekin,
eta,horrez gain,aurrekari arriskutsu
bat ezartzen du,eztabaida etiko interesgarria hastearekin batera.
Non dago «hiltzeko lizentzia»
hori onargarria dela dioen legearen
muga? Nork definitzen du nor den
kriminal internazionala eta norbait
erailtzea zilegi dela dioen irizpidea?
Normaltasunetik oso urruti gaudela iruditzen zait.
u
Zuzendariari
BERRIAk irakurleen eskutitzak plazaratzen ditu. Ez dituzte 1.400
karaktere baino gehiago izan behar, tarteak barne, eta BERRIAk mozteko
eskubidea du. Helbide honetara bidali behar dira, izen-abizenak eta herria
adierazita: Berria, Martin Ugalde kultur parkea, 20140 Andoain. Eskutitzak
Internet bidez bidaltzeko: [email protected].
Eztabaidarako gaia
Kultura orientala
Eztabaidarako gaia modu eskematikoan: 1) Euskal Herria =
Euskararen Herria = Euskara
mintzo duen herria.Beraz,Euskal Herria ez da lurralde bat,komunitate bat baizik,eta Euskal
Herritarra = euskalduna.2)
Norbanakoaren nortasuna,
besteak beste,hitz egiten duen
hizkuntzak definitzen du.Norberak erabakitzen du zer hizkuntza mintzatu (= zer komunitatekoa izan); erabaki sentimentala baina,batez ere,arrazoitua beharko lukeena.3) Beraz,bere burua euskalduntzat
duenak euskaraz hitz egiten du,
hala erabaki duelako.4) Hizkuntza batek eduki dezakeen
babesik onena ez da ofizialtasuna,erabilera baizik.5) Beraz,
hizkuntzak bizirik irauteko ez du
Estatu beharrik,hiztun beharra
du.
Betiko eztabaida kultura orientalean.— Jauregiko balkonadatik aditzen da manifestazioa:
Independentzia,independentzia....eta geroago,lana banatu,
ondasunak banatu....
Balkonadako ateak ixteko
agintzen du turno-ko despotak: «Me hace sudar este calor,
esos pobres siempre pidiendo
que todo se reparta, con lo que
tenemos.... esta comarca es
mia, y ese tesoro tambien, y esto y aquello...
Zer ote dio filosofoak?,ezer
ez gehiegian,erdiko neurrian
dago bertutea.Hori dio
filosofoak.Agian pensatu beharko litzateke kultura orientala,bere adartzeekin,erroetan
basamortuan dagoela,
urritasun baldintzak beraz
dira kultura hori argitzen dutenak.
Aintzane Otamendi. Bilbo.
Roman Garmendia. Donostia.
10 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Harian › Iritzia
Eliza, bakea
G
ure herriarentzat kritikoak diren egoera eta
une hauetan,
Euskal Herriko
elizbarruti ezberdinetako eliztar bezala, bakearen irrikak eta
desirak gauzatu ditzakeen prozesua gure atxikimenduaren bidez zein gure sostenguaren bidez babestu nahi dugu eta gure
ekintzekin lagundu.
Gure bizikidetza eta bai pertsona eta bai taldeen arteko harremanak modu positibo eta
eraginkorrean burutzea ahalbidetu ditzakeen aukera berriak
irekitzen dituzten seinale eta aldaketa erabakigarriak sumatzen ditugu. Ezin gaitezke bide
itxaropentsu honetan bazter ala
kanpo gelditu. Vatikanoko II.
Kontzilioak eskatzen duenez,
garaien zantzuak ebanjelioaren
ikuspuntutik nahi ditugu interpretatu. Justizian oinarritutako
benetako bakea, eskubide guztiekiko begirunea, biktima guztienganako arreta solidarioa bilatzera bultzatzen gaituen Jainkoaren presentzia azalarazten
zaigu zantzu horietan.
Gisa honetara, bortizkeria
guztien amaitzea eta norbanakoen eta Euskal Herriaren eskubide politiko, demokratiko
eta kulturalen begirunea erdiesteko, gure gotzainek eta
zenbait kristau taldek, azken
hamarkada hauetan, bai erakutsitako jarrera eta bai onartu
eta atxikitako konpromisoen bidea jarraitzen dugu. Bokazio
eta identitate ebangelizatzaileren eskakizuna izaki, horixe da
Elizaren zeregin eta eginkizuna.
Honenbestez, bakera eraman
ahal gaitzaketen bitarteko etiko
eta demokratiko guztiak erabil
daitezela eskatzen dugu, bortizkeria mota oro baztertuz. Sueten «iraunkorra, orokorra eta
egiaztagarria» aldarrikatu du
ETAk; erabaki eta urrats ezinbestekoa —ekintza armatu ororen erabateko amaierara arte—
gure Elizan maiz gutiziatua eta
eskatua. Gobernu, alderdi eta
talde sozialek, lege politiko baztertzailerik gabe, bakera eraman gaitzaketen baldintza eta
akordioak sostengatu behar
dituzte, gizarte osoaren zeregina horixe baita. Estatu eta erakunde polizial eta judizialei
dagokienez, urgentziazko eginkizuna da errepresio ekintza
oro ezabatzea, batez ere ideien
pertsekuzioa eta torturaren
aurreko inpunitatea. Aukera
berdintsuez eta partaidetza
politiko legeztatuaz, pertsonen
eta taldeen bazterketarik gabeko elkarrizketa sustatu eta gauzatzea ezinbesteko baldintza
demokratikoa da.
Ebanjelioak eskatzen duenez, gatazka eta bortizkeria
garai luze honetan gehien sufritu duten eta sufritzen dutenei,
biktimei hain zuzen, erakusten
diegu berariazko solidaritatea.
Biktima guztiak dira, beraien
aitortza eta erreparazioari begira, gure solidaritatearen eta
erruki partekatuaren erdigune.
Ezin ditugu ahaztu presondegietan beraien egoerarentzat
soluzio justua eta politikoa eta,
halaber, dituzten eskubide guztiak errespetatu eta bete daitezela eskatzen dutenak.
Aukera guztiak, bortizkeria
oro zokoratuz, errespetatu
eta salbuespenik gabe demo-
Ez ez, absurdoa naiz...
Andoni Errazkin
EHUko arkitektura ikaslea
O
rain guti, Hondarribian, udaberriko giro freskoan, emakume
batekin solasean, haren anekdota bati esker
gogorat etorri zitzaidan ezen
neure identitate zibil eta politikoak ez duela balio espainiar administraziopeko 2011ko maiatzaren 22ko hauteskunde kolonial hauetan. Gogorat etorri zitzaidan ezen kutsatu bat naizela. Neu, europar herritar bat.
Neu, nabar herritar bat. Gogorat
etorri zitzaidan ezen ezin izanen
dudala inoiz ere Japoniarat nabar pasaportearekin bidaiatu.
Ez dut gogoan noiz izan zen,
hauteskunde kolonial batzuk
izan ziren, eta ezagun batek galdetu zidan ea hautes-mahaian
parte har nezakeen, ea lagun
niezaiekeen; nik baietz erran
nion, nahiz-eta ez dudan ilegalizatutako alderdiaren pentsamendu berbera. Izan ere, neuk
ez baitut neure burua ezkertiartzat, sozialistatzat, komunistatzat, amertzaletzat, feministatzat edo matriarkalistatzat.
Neu, soilik, estatalista naiz, eta
Estatuaren alde nago. Neuk,
eraso inperialaren aitzinean, komunistak lagundu nituen. Gertakizun hark aurtengo hauteskunde kolonialotan estatalistei
ezin lagundu izana ekarri dit.
Ondorioz, Pariseko nahiz Madrileko justizia inperialaren aitzinean, edo bertoko justizia kolonialaren aitzinean, neu, kutsatu
bat naiz, kirastun bat naiz, ezindu bat naiz, ezgaitu bat naiz.
Neu ez naiz frantziarra. Neu ez
naiz espainiarra. Neu nabarra
naiz, azken kaka zaharra.
Neure iritzian, euskara osatzea eta garatzea soilik Estatuak berma dezake, eta ez dut
ulertzen euskararen biziberritzearen gaineko pentsamendua
euskaraz eraiki eta elikatutako
Estatuaren presentzia absoluturik gabe, ez dut ulertzen nola biziberri daitekeen hizkuntza berau hiltzen saiatu diren bi Estatu inperialen sorospenez. Txantxa astunegia iduritzen zait, edo
tantik gabeko baten iritzia.
Neuk ez dut deuseren damua
erakutsi behar, damutu behar al
naiz izateagatik? Damutu behar
al naiz hizkuntza erabiltzeagatik? Damutu behar al naiz Estatuaren alde egoteagatik? Edozein nabar Estatuaren aldekoa
da, hori da zentzu komuna. A, b
eta c; edo, nahi bada, alpha, beta
eta gamma.
Neuk orain hogoitan hamaika urte ditut, eta badakit ezen
bizitza osorakotz kondenatu bat
naizela. Ez dut eskubiderik, soilik betebeharrak ditut. Neuk ez
dut jada askatasun zibil eta politikorik. Alta, era berean, konturatu naiz gauza batez, ezen
neuk, gutinaka-gutinaka bada
ere, frantziar herritar nahiz espainiar herritar izateari uzten
ari natzaiola, eta ezen nabar herritar bilakatzen ari naizela.
Erregimen Zahar baten eta
Erregimen Berri baten arteko
aldea nabaritzen dut. Zerbait
bukatu eta zerbait hasi deneko
sentsazioa, azaltzen zaila den
sentsazioa.
Neuk badakit ezen askatasun
zibil eta politikoa soilik Nabarroako Euskal Estatuaren I.
Errepublikaren baitan eskuratuko dudala. Neuk neure eskubide eta betebehar zibil eta politiko oro euskara ez den bertze
hizkuntza batean ukan baitut.
Ondorioz, neuretzat euskara ez
da inoiz izan baliagarria, ezinbertzekoa; beraz, neu ez naiz
inoiz ere izan baliagarria, ezinbertzekoa. Neuk dudan sentsazioa da ezen ez naizela existitzen. Ez dut deus ere espero
Erregimen Zahar diren Frantziako Estatu inperialaren V.
Errepublika edo Espainiako Estatu inperialaren II. Errestaurazio hauetatik, ez-eta, are gutiago
ere, euren erreforma hotz, formal eta kalkulatuak izanen liratekeen VI. Errepublikaren edo
III. Errepublikaren aldetik. Hemen Estatu inperialen presentzia, jada, Erregimen Zahar biren presentzia da. Noiz arte?
Ez, ez dut nahi hau. Zu existi
zaitezen, nik ezin dut existitu.
Ez, ez dator bat neure aspirazio-
ekin. Badakit ezen, neu, ez naizela inor izanen neure identitatea ukatzen eta ordezkatzen didan identitatean. Bukatu da, hemen, frantziara nahiz espainiara bukatu da, hemen, Frantzia
nahiz Espainia bukatu da. Neu
Lurra naiz. Neu Europa naiz.
Neu Nabarroa naiz. Neu euskara naiz. Neuk ez diot zertan frantziar turista bati nahiz espainiar
turista bati bere hizkuntzaz hitz
egin, hori kapritxo kultu bat da.
Komunika gaitezen ingalaraz,
lurtar herritar zibilizatu gisa,
bakoitza bere hizkuntza lokalez,
eta guztiak hizkuntza globalez:
ingalaraz, askatasunez.
Patuak zer dioen, auskalo! Liluragabetze gehiegi jada. Ikastolako ia ikaskide guztiek ez dute
euskaraz hitz, ele edo berba egiten. Samin sakona dut. Egia da.
Aitzitik, neu desagertzen ari
naiz, neu zeurekiko poliki-poliki-poliki, eta zeu neurekiko, ere,
poliki-poliki-poliki. Neuk frantziar nahiz espainiar izateari uztekotz bi modu ditut, edo nabartasuna berreskuratzen dut, edo
neure heriotza fisikoa burutzen
dut. Neu ez naiz inoiz ere existitu zeuregan; baina, jada, zeu ere
ez neuregan. Lotura ukanen dugu, bai, enbaxadetan, lotura diplomatikoa, hotz, formal eta kalkulatua, enbaxadoreek bertoko
hizkuntza jakinen dute, erabiliko dute. Ezen zeu ez zarela euskararen baitan eroso sentitzen,
eta neuri zer?
kratikoki eztabaidatu ahal izango diren gizartera eramango
gaituen adiskidetzea nahi
dugu, bakearen adierazpidea
dena.
Honela, bada, Iruñea-Tutera,
Baiona, Bilbo, Donostia eta Gasteizko elizbarrutietako eliztar
bezala, guztiona eta guztiontzat
izango den bakea lagundu eta
sustatzen dugu. Gure herriarenganako maitasunez eta
ebanjelioarekiko zintzotasunez,
emakume eta gizon kristau
gisa, dagokigun konpromisoa
gure gain hartzen dugu,
borondate demokratikoa duten
pertsona guztiekin bakera eraman dezaken justiziaren bilaketan.
Testu hau Euskal Herriko
bost elizabarrutietako honako eliztarrek sinatzen dute:
Mikel Epalza (Iparralde), Begoña Gorricho (Bizkaia), Mertxe Moraza (Araba), Kepa Ezeolaza (Nafarroa), Felix Vergara
(Gipuzkoa). 524 sinaduren izenean. Atxikimenduak: [email protected]
Miguel Unamunok dio: «Hoy
en Vasconia apenas se habla entre gente culta vascuence. Y cada
vez se hablará menos. Y si, lo que
es un absurdo, Vasconia llegase a
constituir, no ya una nación, mas
un Estado independiente, absolutamente independiente, su lengua oficial sería el castellano, y
no el vascuence». Jarraian, frantziar administraziopeko nabarrentzat itzulpena: «Gaur Euskarian ia ez da jende kultuaren
artean euskaraz berba egiten.
Eta gero-eta gitxiago berba egingo da. Eta, absurdoa dena, Euskariak bere burua, ez jada nazioan, baina Estatu independentean, absolutuki independentean,
konstituituko balu, bere hizkuntza ofiziala gaztelara litzateke,
eta ez euskara». Unamuno, Miguel: La Publicidad, Bartzelona,
1917.
Neu jada absurdoaren absurdoa naiz. Neu jada euskarazko
Estatuan bilakatu naiz. Jada ez
nago hemen, honat izanik han
naiz, izuen gordeleku guztietan.
Ez zaitut maite. Ez, hau ez da
neure ezpondetako airea. Jada
ez didazu ziririk gehiago sartuko. Euskal Hirian euskaraz, eta
New York Hirirat, New Delhi Hirirat edo Beijing Hirirat nabar
pasaportearekin, noski.
Denbora joan eta denbora etorri, gero-eta aspergarriagoa egiten zatzaizkit, gero-eta astunagoa egiten zatzaizkit, eta neure
hiritik, inoiz atera gabe hainbertze urte iragan eta gero, ihes egitea erabaki dudanean, mundua
eraldatzen hasi zait, eta lehenaldia den hori oroitzapen urrun bilakatzen hasi zait, eta neuk inoiz
uste izan ez nuen mundu oso bat
agertzen hasi zait.
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 11
‹ Publizitatea
12 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Harian › Euskal Herria
Psikiatria zentroetako
gaixoek %60 gehiago
erretzen dute
Urtarrilaren 1ean Hego
Euskal Herrian indarrean
sartu zen Tabakoaren Legeak
hainbat salbuespen onartzen
dizkio leku publikoetan erretzeko debekuari. Horietako bat
psikiatria zentroena da, «gaixoek erretzeko duten eskubidea errespetatzeko». Jose Maria Casas psikiatra espainiarrak
«oker larria» dela salatu du Bilbon egindako hitzaldian.
Izan ere, psikiatria zentroetan
dauden gaixoek biztanleriak
oro har baino %60 gehiago
erretzen dute. Casasen esanetan, larria da: «Horrek osasunean sekulako kaltea eragiten die
pertsona horiei». Horiek hala,
debekua ezartzearen beharraz
ohartarazteaz gain, tabako
kontsumoa gutxitzeko kanpainen beharra ere aldarrikatu du
psikiatrak.
D
Joseba Zabala medikuak egin ditu neurketak; argazkian, nikotina lagin batzuekin eta pilota batekin agari da, pilotaleku batean. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS
Tabakoaren lege berriak kea
desagerrarazi du frontoietatik
Tabakismoari Aurre Egiteko Elkarteak
dioenez, frontoietan zirkulazio askoko kale
batean beste partikula neurtzen dira airean
Debekua kirolgune irekietara zabaltzea
izango da elkartearen hurrengo helburua
Ibai Maruri Bilbo
Hego Euskal Herriko frontoietan
tabakoaren legea zorrotz betetzen da. Hala ondorioztatu du,
behintzat, Tabakismoari Aurre
Egiteko Elkarteak egindako ikerketak. Elkarteko kide den Joseba
Zabala medikuak egin ditu neurketak, eta berak eman ditu ezagutzera emaitzak: «Tabakoaren kea
desagertu egin da Euskal Herriko frontoietatik».
Binakako txapelketako azken
lau finaletan egin dituzte neurketak. 2008an Gasteizen, 2009an Donostian, 2010an Gasteizen eta aurten Bilbon jokatu diren finaletan
pilotalekuetako airean metatutako mikropartikulen kontaketa
egin dute, eboluzioari erreparatzeko. «2,5 mikra baino gutxiagoko partikula kopurua neurtu dugu, oso aproposa baita tabakoaren kontsumoa erakusteko». Ondorioa argia da: duela hiru urte
aurten baino hamasei aldiz partikula gehiago zenbatu zituzten pilotalekuan.
«Partikula hauek hain dira txikiak, gorputzean barruraino sartzen dira», ohartarazi du Zabalak.
Hain zuzen ere, arnasten direne-
an bronkioloetaraino iristen direla dio; alegia, «arnas aparatuko
azken muturreraino». Zabalak,
gainera, ohar garrantzitsu bat
egiten du: «Ezin dugu ahaztu tabakoaren kearen partikulek minbizia eragiten dutela». Duela bi
urteko egoeran, erretzaile pasiboak hiru zigarreta erretzen zituen
partiduko. Pilotariek, hortaz, askoz gehiago.
Zabalaren esanetan, emaitzak
ez du zalantzarik onartzen. Lau final horietatik datu larrienak
eman dituena duela hiru urte Donostiako Atano III.a pilotalekuan
jokatutakoa da. Olaizola II.a eta
Mendizabal Irujo eta Goñi
III.aren aurka lehiatu ziren. Harako hartan egindako neurketen
arabera, 1.340 mikrogramo partikula zeuden metro kuboko. «Erre
zitekeen garaian edozein dantzalekutan jaso zitekeen kopurua
baino handiagoa da hori», azaldu
du osagileak.
Garai hartako legeak ere erretzea debekatu arren, aurtengo
Urteberri egunetik indarrean dagoena zorrotz bete da. Hala, Zabalaren hitzetan, iragan apirilaren
17an Miribillako pilotalekuan jokatutako finalean ez zen zigarro
bat bera ere piztu. Horren froga
neurketaren emaitza: 80 mikrogramo partikula zeuden metro
kuboko. «Gure herrietako edozein kale garbitan dagoena baino
zertxobait gehiago da, eta zirkulazio handia duten kale batzuetan dagoena baino gutxiago».
Hein berean, ACB saskibaloi ligako partida batean Fernando Buesa Arenan edo Illunbe pabiloian
neur daitezkeenen parekoa da.
Batez beste, 83 mikrogramo metro kuboko izaten dira Donostian
Lagun Aro Gipuzkoa Basketek jokatzen duenean, eta 61 Gasteizen
Caja Laboral Baskoniaren partidetan.
Pilotazaleen jarrera
Neurketan, kopuruari baino ez
diote erreparatu. Alegia, ez dute
aztertu partikula horiek keaz
gain zer beste diren. Zabalak hautsa ere izan daitekeela dio. Halere, onartzen du Miribillako finalean tabako partikularik ere egon
zitekeela, eta hori ataritik gertu
edo komunen parean egindako
neurketengatik izango dela azaldu du. Edozein modutan, pilotazaleen errespetua nabarmendu
nahi izan du. Bere ustetan jarrera
aldaketa horretan eragin nabarmena dauka lege berria ostalaritza alorrean hain zorrotz errespetatu izanak. Taberna eta
jatetxeetan ez erretzea onartu
den momentutik, pilotalekuetakoa berez etorri dela iruditzen
zaio.
Iazko finalean ere beherakada
nabarmena izan zen, nahiz eta
G Datua
70.000
pTabakoaren legearen aurkako sinadurak Hegoaldean. Espainiako Herri Defendatzaileari
sinadurak aurkeztu dizkiote ostalarien elkarteek; 600.000, legea bertan behera uzteko eskatuz. Biztanleria aktiboaren inkestaren arabera, ostalaritzak
%5,1 egin du behera, eta debekuak zer esana duela uste dute.
70.000 sinadura dira Hego Euskal Herrian bildutakoak.
oraindik lege aldaketa ezarri
gabe egon. Zabalak finala ikustera etorritakoen jatorrian aurkitu
du azalpena. Xala eta Gonzalez lapurtarrak finalean lehiatu ziren,
eta zale asko etorri ziren Lapurditik, Nafarroa Beheretik eta Zuberoatik. Ipar Euskal Herrian dagoeneko erretzea debekatuta zegoen, eta Gasteizera etorri zirenean
etxeko ohiturari eutsi zioten.
Hala, 443 mikrogramo neurtu zituzten Ogetan.
Bi alde izan ditu azterlanak: batetik, aipatutako kontaketa hori
egin dute neurgailu baten bidez;
eta, bestetik, zuzeneko behaketa
egin dute. Alegia, ikusleen artetik zer sumatzen zen bildu dute.
Batez ere, argazkien bidez egin
dute, goiko argietara erreparatuta. «Atano III.ean jokatutako finalean keak osatutako lainoa hain
zen trinkoa, aiztoarekin moztu ziteken», dio Zabalak. Aurten, ordea, argazkietan giroa garbi-garbi zegoela agerikoa izan da.
Urrats garrantzitsua iruditzen
zaie, bada, elkarteko kideei. Zuzendaritza aldatu berritan, hurrengo erronka ere markatu dute:
kirolgune irekietara zabaltzea debekua. Horretarako, eremu horietan ere neurketak egiteko asmoa
iragarri dute.
Arnasteko arazorik gabe
Ibai Zabala eta Pablo Berasaluze
pilotari bizkaitarrek ere nabaritu
dute aldea. Atzo, Zabalaren ondoan agertu ziren. Berasaluzeren
esanetan, askotan komentatu
izan dute aldageletan, behin norgehiagoka bukatuta arnasa hartzea kostatu egin zaiela, beroagatik eta keagatik. «Unean bertan
ez ginen ohartzen hainbesteko
kerik zegoenik, tentsioan geundelako, jokoan kontzentratuta.
Baina geroko sentsazioa hori izaten zen». Halere, harago inoiz ez
dira joan, eta ez diote enpresari
kexurik agertu.
Zabalak umetako oroitzapenak
ditu gogoan, Eibarko (Gipuzkoa)
pilotalekura joaten zenekoak.
«Berasaluze ere ikusi izan dut
han jokatzen. Goiko harmailetan
esertzen ginen, eta sekulako kea
egoten zen. Normala da, gainera,
keak gorantz egiten duelako.
Orain, bestelakoa da arnasten
den giroa». Ikusleen perfila ere aldatu dela dio Berasaluzek. «Gaur
egun gazte gehiago joaten da, baita emakumeak ere. Dagoeneko pilotalekua ez da purua erretzen eta
gin-tonika edaten duten gizon
adindunen elkargunea». Hein berean, ukatu egin du debekuak
ikusleak edo giroa gutxitzea ekarri duenik. «Kontrakoa. Duela
urte batzuk pilotalekuak husten
hasita zeuden. Azken hamar urteetan berriz betetzen hasi dira».
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 13
Euskal Herria ‹ Harian
36ko gerran hildako 1.200
euskal herritarren gorpuak
daude Erorien Haranean
600 gorpu baino
gehiago Gasteizko bi
hobi komunetatik atera
zituzten mausoleo
frankistara eramateko
Erredakzioa Donostia
36ko gerran Euskal Herrian hil ziren 1.200 pertsonaren gorpuak,
lurperatuta zeuden hobi komunetatik atera, eta Francisco Francok eraikitako Erorien Haranera
(Madril, Espainia) eraman zituzten 1941. eta 1959. urteen artean.
Espainiako Gobernuak hobi komunen mapa egin berri du, eta
Memoriahistorica.gob.es webgunean jarri du. Horren arabera,
Hego Euskal Herrian erregistra-
tuta dauden 108 hobi komunetatik 40tan hildakoen gorpuak atera egin zituzten 18 urte haietan.
Frankismoaren lehenengo urteetan irekitako hobietatik 19 Bizkaian zeuden, 11 Nafarroan, zortzi Gipuzkoan eta bi Araban, eta
horietatik 1.215 gorpu atera zituzten Erorien Haranera eramateko.
Biktimen Bulegoak jasotako datuen arabera, haietatik 457 identifikatu gabe daude gaur egun. Gainerakoen datuak Espainiako Gobernuaren webgune berrian
aurki daitezke.
1941. urtetik aurrera Araban bi
hobi komun besterik ez zituzten
ireki, biak Gasteizen, baina haietatik 36ko gerran hildako 613 pertsonaren gorpuzkiak atera zituzten Francoren aldeko monumentura eramateko. Haietatik 120
aurrez identifikatu gabe lurperatu zituzten. Hain zuzen ere, Erorien Haranean gorpuzki horiek
jaso zituzten hilobiak oso egoera
txarrean daudela adierazi du
Paco Etxeberria auzitegiko medikuak. Hezurrak sakabanatuta
daude kasu gehienetan, eta horrek ia ezinezkoa egiten du gorpuzkiak identifikatzea.
Gipuzkoako zortzi hobitatik
237 pertsonaren gorpuzkiak
atera zituzten 1941 eta 1959 artean; 219, Bizkaian begiratutako 19
hobietatik, eta 146, berriz, Nafarroako 11 hobitatik.
108 hobi
Espainiako Gerran (1936-1939) eta
Frankismoko aurreneko urteetan hildako pertsonen gorpuzkiak jaso zituzten 108 hobi
Erorien Harana. GUSTAVO CUEVAS / EFE
komun erregistratuta daude
Hego Euskal Herrian. Araban
hemezortzi hobi aurkitu dituzte
—zortzi irekita daude, eta hamar,
berriz, ireki gabe—, Bizkaian 35
—23 irekita, eta 12 zabaldu
gabe—, Gipuzkoan 39 —24 irekiak, eta 15 ireki gabe—, eta Nafarroan hamasei, guztiak irekiak.
Zigoitia (Araba) da hobi komun
gehien duen herria, sei aurkitu
baitituzte.
Nolanahi ere, memoria historikoa berreskuratzeko lanean ari
diren elkarteek uste dute, ireki
gabeko 37 horiez gain, oraindik
aurkitu gabeko hobi komunak
egon daitezkeela.
14 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Harian › Euskal Herria
Irudia qBilbo
LAN BALDINTZA DUINEN ESKE, KALERA
Sindikatuek deituta, protesta egin zuten atzo Bilbon adineko pertsonentzako zentroetako beharginek, lan baldintza duinak eskatzeko. 2009. urtetik lan itunik gabe daudela salatu dute sindikatuek, eta lan baldintzak gero eta kaskarragoak
direla. Bizkaiko Foru Aldundiari gogora ekarri nahi
izan diote zeresana baduela adineko pertsonen
zaintzan eta, ondorioz, auzi honetan ere bai. Igurco zentroetako langileek gogorarazi zuten hogei
egun daramatzatela greban. LUIS JAUREGIALTZO / ARP
EAEko eskola publikoetako
jangeletako langileek aste
batez luzatuko dute greba
Datorren asteartean
enpresen ordezkariekin
bilduko dira ELA, LAB
eta UGT; urratsak
egiteko eskatuko diete
Jon Rejado
Asteon egindako greba beste aste
batez luzatuko dute Araba, Bizkai eta Gipuzkoako eskola publikoetako jantokietan enpresa pribatuek kontratatuta behar egiten
duten langileek. LAB, ELA eta
UGTko ordezkariek batzarrean
batuta hartu zuten atzo erabakia,
grebaren bilakaera ikusi eta indarrak neurtu ostean. Jaurlaritzaren egoitzen parean elkarretaratzeak egiteaz gain, enpresa eta
jantokietan informazio piketeak
egiten jarraituko dute.
Mobilizazioak aurrera egin
ahala langileen inplikazioak gora
egin duela nabarmendu du LABeko negoziazio arduradun Zuriñe Andresek, eta atzoko mobilizazioak horren adibidetzat jo ditu.
Donostia eta Bilboko Hezkuntza
Saileko ordezkaritzak okupatu zituzten langileek. Ekimen horren
helburua Hezkuntza Saileko ordezkariekin bilera baterako ordua lotzea zen. «Azarotik gabiltza
Soledad Esteban sailburuordearekin bilera bat egiteko eskatzen,
eta gaur aurrerapausoa eman
dugu hori eskatzeko». Bilboko
ekimenean 200 langiletik gora
zeudela nabarmendu du Andresek, eta tentsio uneak izan zituztela. Ertzaintzak Hezkuntzako
Ordezkaritzan zeuden langileak
aterarazi zituen; «neurriz kanpokotzat» jo dute langileek polizien
jokabidea. Bi langilek, esaterako,
ospitalera joan behar izan zutela
dio Andresek.
Hezkuntza ordezkaritzetako
arduradunekin bilera bat egitea
lortu zuten azkenean, eta Hezkuntza Sailaren konpromisoa lortu zuten «ahalik eta azkarren» sindikatuekin bilera bat hitzartzeko.
Gero eta sendoago
Aste Santuko oporren ostean
hasi zen greba. Hasieran langileen artean «nahasmena» egon zen
arren, eta zenbait enpresak greba
egiten zuten langileak kaleratzeko mehatxua egin bazuten ere,
‘‘
Gatazka gogortzen ari
da; langileek hordagoa
bota behar zutela esan
zuten, eta hemen dago»
ZURIÑE ANDRES
LABeko negoziazio arduraduna
grebalari kopuruak gora egin
duela nabarmendu du Andresek.
Jantokiak kudeatzen dituzten
enpresek ere hori onartu dutela
ohartarazi du. «Piketeek ikastetxeen kanpoaldean egin duten
informazio lanak eragina izan
du». Enpresen arabera, langileen
%33k egiten dute greba; sindikatuen aburuz, erantzuna gutxienez %80koa da.
Datorren asteartean, maiatzaren 10ean, enpresetako ordezkariekin bilduko dira sindikatuak.
Maiatzaren 3an egindako bilera
antzua izan zela gogorarazi dute
sindikatuek, eta hurrengo bileran
patronalaren partetik mugimenduren bat espero dutela. «Gatazka
gogortzen ari da; langileek hordagoa bota behar zutela esan zuten,
eta hor dago».
Datorren asterako gutxieneko
zerbitzuak «apur bat» moldatu ditu Jaurlaritzak, baina oraindik
ere «gehiegizkotzat» jo ditu Andresek. Horrez gain, zerbitzua
normalizatzeko ahaleginean, jantokietako langileen postuetan sartzen ari diren pertsonak daudela
kritikatu du: irakasle, jantoki arduradun, zuzendari, guraso...
«Grebalariak ordezkatuz, gatazka luzatzea besterik ez dute lortzen».
Mobilizazioen zilegitasuna nabarmendu du Donostiako Bilgune
Feministak, eta langileen lan baldintzak zerbitzuaren kalitatearekin lotuta daudela nabarmendu
du. Jantokietako langile gehienak
emakumeak direla gogorarazi du,
eta egunean bi ordu lan egitearen
truke hilean batez beste 350 euro
kobratzen dituztela. «Nork jarriko luke auzitan soldata hori duen
gizon talde batek borroka egitea
soldata duin baten alde?».
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 15
Euskal Herria ‹ Harian
7
Epaileak Bizkargi Eguneko
ekitaldiak debekatu ditu
pDonostiako metrorako sarbideen
lehiaketan hautatutako diseinuak.
Lirain. Tirain. Vitaminae. Balea. Lux.
Www. El Pliegue. Izen horiexek dituzte Donostiako metroko sarbideen diseinua hautatzeko egiten ari diren
lehiaketan azken fasera heldu diren
zazpi proiektu anonimoek.
LARRABETZU › Eloy Velasco Espainiako Auzite-
gi Nazionaleko epaileak debekatu egin ditu
Larrabetzun (Bizkaia) biharko Bizkargi Egunerako antolatutako ekitaldiak. Hala eskatu zion
Dignidad y Justicia elkarteak epaileari, Bizkargi
Egunean ETA goratu «ohi» delakoan. Elkarteak
dio ekitaldietako batean «gudariei omenaldia»
egingo dietela. 1936ko gerran hildako gudarien
omenez egiten da Bizkargi Eguna.
70
Bularreko minbiziaren inguruko
erabakiak salatu ditu EAJk
pIkerbasquek Talent Housen elkartutako zientzialariak. Mundu zabaleko 70 zientzialari elkartu zituen atzo
Ikerbasquek Donostian, Talent Housen. Jakintzari buruzko sare bat eratzeko asmoari buruz jarduteko elkartu ziren. 20 herrialdetatik etorri ziren.
BILBO › Eusko Jaurlaritzak bularreko minbizia
atzemateko azkenaldian abian jarritako egitasmoak kritikatu ditu Euzko Alderdi Jeltzaleak.
Joan den asteazkenean, Jesus Maria Fernandez
Osasun sailburuordeak jakinarazi zuen Jaurlaritzak ez diela bidaliko familia aurrekarien gaineko galdetegia 86.500 emakumeri. «Lopezen
gobernuak izan dituen irizpide aldaketen zenbaketa galdu dugu», esan du Bakartxo Tejeriak.
Herenegun Espainiaratu
zituzten hiru gazteak
kartzelatu ditu Marlaskak
Erredakzioa
Fernando Grande-Marlaska Espainiako Auzitegi Nazionaleko
epaileak espetxera bidali ditu Endika Perez eta Xalbador eta
Jazint Ramirez gazte independentistak. Herenegun Espainiaratu zituzten, eta Segiko buruak izatea egotzi die epaileak.
Ramirez anaiak eta Perez martxoaren 2an atxilotu zituen
Frantziako Poliziak, Basusarrin (Lapurdi). Donostian eta Larrabetzun (Bizkaia), manifestazioa egin zuten atzo iluntzean,
hiru gazteak espetxeratzearen aurka protesta egiteko. Donostian ehun lagun inguru batu ziren Grosen, eta amaitutakoan, elkarretaratzeko pankarta auzoan jartzera joan zirenak
identifikatu zituen Ertzaintzak. Arakatu ere egin zituzten, eta
bati telefonoa konfiskatu zioten.
Irudia qDonostia
Gizonezko bat hilda aurkitu
dute Donostian
DONOSTIA › Atzo goizeko zortzi eta erdietan
Donostiako Udaltzaingoak gizonezko baten
gorpua aurkitu zuen Sagues auzoan, Monpaseko haitzetatik gertu. Gizonaren gorpuak indarkeria zantzuak zituen, eta auzitegiko patologia zerbitzuaren esku utzi zuten, autopsia egiteko.
Hildakoa ez zuten identifikatu.
2
j
DONOSTIA › Donostiako bi bizilaguni urte eta
erdiko espetxe zigorra ezarri die epaitegi batek
Internetetik haur pornografia hartu eta beste
erabiltzaile batzuekin partekatzeagatik. Epaiaren arabera, 13 urteko neska baten kontrako
sexu erasoaren irudiak deskargatu zituzten bi
auzipetuek 2007an, eta, horretarako, elkarri trukatzeko programa bat erabili zuten. Bi auzipetuak ados agertu ziren fiskalaren eskaerarekin.
Laburrean
Urte eta erdiko zigorra haur
pornografia hartzeagatik
ITUNA HERRI URRATSEN BEZPERAN
Udalbidek eta Seaskak elkarlanerako hitzarmen
bat sinatu zuten atzo, Donostian. Paxkal Indo Ipar
Euskal Herriko ikastolen elkarteko presidenteak
eta Maria Eugenia Arrizabalaga Udalbideko ordezkariak izenpetu zuten akordioa, datozen urte-
etarako. Iparraldeko ikastolen urteroko festa
bihar egingo dute, Senpereko lakuan (Lapurdi),
eta aurten dei berezia egin dute antolatzaileek
hara joateko. Izan ere, iaz ohi baino jende gutxiago
elkartu zen Herri Urratsen. JON URBE / ARGAZKI PRESS
Hilberriak
PATXI IRIARTE
ARANBURU
ESKELAK
Txingudiko hormetan
zure oroimena
dugu betirako itsasi
Gure gogotan, zure izena
malkuz idatzi
Halako hutsuneari... nola eutsi...?
Ez adiorik, Patxi!!!
(0034)943 30 40 30
[email protected]
IRUNEN, 2011ko maiatzaren 7an
ESKERTZA ETA MEZA
MARIA JAUREGI
GARMENDIA andrea
Orain egun gutxi hil zen
- Goian bego Ama eta amona
denen laguna ona
beti naturala
ta maitagarria.
Itzaliko ez zaigun
kandelako argia.
Agur maitia.
Haren familiak benetan eskertzen dizuete samin-agurra bidali zenuten eta hiletara etorri zineten guztioi,eta gonbidatzen zaituzte haren arimaren alde egingo den mezatara.BIHAR izango da,IGANDEA,
goizeko HAMAIKETAN, Tolosako SANTA MARIA parrokia elizan.
TOLOSA, 2011ko maiatzaren 7a
16 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Harian › Ekonomia
Ogasunek bost urtean bueltatu
nahi dute ‘Rover auziko’ dirua
Ordainketa ahalik eta gehien atzeratzen
eta zatikatzen saiatuko dira, beren
diru kontu ahulak gehiago ez okertzeko
Jaurlaritzak eta diputazioek 435 milioi euro
itzuli behar dizkiote Espainiari
Jakes Goikoetxea Donostia
Aurrena Arabako Diputazioak dirua eskatu zion Espainiako Zerga
Agentziari. Kobratzea lortu zuen:
435 milioi euro. Jasotakoa gainerako diputazioen eta Jaurlaritzaren artean banatu zuen. Gastatu
egin zuten. Eta, orain, gastatutakoa itzuli behar dute. Ibilbide luze
eta korapilotsu hori egin du Rover
auziak.
1. Zer erabaki du
Auzitegi Gorenak?
Arrazoi eman dio Espainiako Gobernuari. Esan du Espainiako Administrazioari dagokiola kobratzea MG Rover auto ekoizleak 1990
eta 2005 artean inportatutako eta
saldutako autoen balio erantsiaren gaineko zerga (BEZ).
2. Baina ez al zioten
arrazoia eman Arabari?
Bai. Kontzertuaren Ebazpen Batzordeak Arabako Diputazioari
eman zion arrazoia 2009ko ekainean. Esan zuen diputazioak kobratu behar zuela MG Roverrek ordaindutako BEZa. 456 milioi euro
guztira. Espainiako Gobernuak
helegitea aurkeztu zuen Kontzertuaren Ebazpen Batzordearen
erabakiaren kontra, 2009ko abenduan, Auzitegi Gorenean.
Auzitegi Gorenarena ezohiko
erabakia da, orain arte babestu
egin baitu Kontzertuaren Ebazpen Batzordeak esandakoa. Batzordeak konpontzen ditu Kontzertu Ekonomikoko zerga eskumenen gatazkak. Xabier Agirre
Arabako diputatu nagusiak salatu du erabakiak auzitan jartzen
duela batzordea bera.
3. Zer ondorio izango du?
Eusko Jaurlaritzak eta Arabako,
Bizkaiko eta Gipuzkoako diputazioek 435 euro bueltatu beharko
dituzte. 1990 eta 2005 artean Espainiako Zerga Agentziak jaso zuen
MG Roverrek inportatutako autoen BEZa. Kontzertuaren Ebazpen
Batzordearen erabakiaren ondoren, 435 milioi euro eman zizkion
Arabako Diputazioari. Dirua
Jaurlaritzaren eta Araba, Bizkai
eta Gipuzkoako diputazioen artean banatu zuten, zerga banaketarako dituzten irizpideen arabera.
Diputazioek udalei ere ematen
diete diruaren zati bat. Orain dirua bueltatu behar dute, ez baitaukate aukerarik sententziaren
kontrako helegitea jartzeko.
4. Nola banatu zuten
dirua?
Eusko Jaurlaritzak 304,5 milioi
euro jaso zituen, eta diputazioek
130,5 milioi euro: Arabakoak hamalau, Bizkaikoak 60 eta Gipuzkoakoak 50 inguru.
5. Zenbateko zuloa
eragingo du erabakiak?
Aurten zergen bidez jasotzea espero duten kopuruaren %4,5 da.
Eusko Jaurlaritzaren aurrekontuaren %2,5, Arabako Diputazioaren %5 eta Bizkaiko eta Gipuzkoako diputazioen %1 inguru.
6. Noiz eta nola
ordainduko dute?
Ez dute zehaztu; Espainiako Gobernuarekin negoziatu beharko
dute. Ordainketa atzeratu egin
nahi dute: 2012tik aurrera —aurtengo aurrekontuetan diru hori
aintzat hartu dute— eta bost urtean. «Ordainketa ahalik eta gehien
atzeratzen eta zatikatzen saiatuko gara», esan zioten Jaurlaritzako iturriek Europa Pressi, atzo.
Jarrera hori hitzartu zuten Carlos
Agirre Eusko Jaurlaritzako Ogasun sailburuak eta Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako Ogasun diputatuek, atzo, Gasteizen.
Eskaera Arabako Diputazioak
egin beharko du, eta berea izango
da negoziazioaren ardura; Eusko
Jaurlaritzak laguntza eskaini dio.
Logikoa. Bera da gehien ordaindu
behar duena, eta PSOEren esku
dago Espainiako Gobernua.
7. Nola ordaindu zuen
Espainiak?
Arabako Diputazioak dirua ordaintzeko orduan ez dauka kobratzeko garaian zeukan presa.
2009an, bere aldeko sententzia jaso zuenean, Espainiari esan zion
Jaurlaritzako, diputazioetako eta udaletako ordezkariak, aurtengo otsailean, Gasteizen. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS
dirua bi astean ordaindu behar
ziola, bestela gero interesak ere
kobratuko zizkiola. Espainiak ez
zuen ordaindu nahi helegitearen
erantzuna jakin arte, baina ordaindu egin zuen, bi epetan: 138
milioi euro 2009ko abenduan eta
297 milioi euro iazko martxoan.
Zergatik? Dirua kobratzea izan
zen EAJk PSOEri jarri zion ezinbesteko baldintzetako bat Espainiako Gobernuaren 2010eko aurrekontuak onartzeko.
Murrizketa x 3
Analisia
Ivan Santamaria
8. Zer egiten zuen
Roverrek?
MG Roverrek Erresuma Batutik
Pasaiako portura (Gipuzkoara)
eramaten zituen Hego Euskal Herrian, Galizian, Herrialde Katalanetan eta Espainian saldu behar
zituen autoak. Europark Pasajes
enpresak jasotzen zituen. Pasaiatik Araiako biltegi batera eramaten zituen, autoak txukundu eta
gero saltegietara banatzeko. 1990
eta 2005 urteetan Espainiako Zerga Agentziak kobratu zuen
9. Zergatik eskatu zuten
dirua bi administraziok?
Kontzertu Ekonomikoak eta BEZaren legeak diote BEZa ondasuna erosten den lekuan kobratuko
dela. Arabako Diputazioaren eta
Kontzertuaren Ebazpen Batzordearen iritziz, Araian autoa jada
ez zen Roverrena, bezeroarena
baizik; Auzitegi Gorenak, ordea,
erabaki du Araiakoa tarteko
urrats bat zela, autoei ez ziela baliorik eransten eta autoak benetan Madrilen saltzen zirela.
E
ra guztietako auzien bueltan Madrilgo epaitegietara begira amaitzen du euskal gizarteak. Bilduren egoera
zela-eta begi guztiak Espainiako
Auzitegi Konstituzionalera begira zeuden egun berean kolpe gogorra jaso zuten Araba, Bizkai
eta Gipuzkoako Ogasunek Auzitegi Gorenaren eskutik.
Laburbilduz, 435 milioi euro
itzuli beharko dizkiote Eusko
Jaurlaritzak eta hiru foru aldundiek Espainiako Gobernuari. Xehetasun juridikoetan sakondu
gabe, Rover auzia dela-eta diru
hori Arabako ogasunarentzat
izan behar zuela finkatu zuen
zerga sistema auziei buruz erabaki behar duen bitarako batzordeak. Zapateroren gobernuak ordaindu zuen, baina aldi berean
Gorenean helegite bat jarri zuen
erabakiaren aurka, eta oraingo
honetan ere Espainiaren alde
atera da auzitegia, euskal zerga
sistemarekin zerikusia duen guztiarekin egin izan ohi duen legez.
Erabakia zaplasteko zuzena da
Jaurlaritzaren eta aldundien aur-
pegian, eta, zer esanik ez, poltsikoan. Gorenak hartutako erabakiaren aurkako helegitea jartzea
ez da posible, eta denek onartzen
dute dirua itzuli beharko dutela.
Rover auziari esker jasotako dirua erabakigarria izan zen 2009
eta 2010 urteetan diru bilketari
arnasa emateko. Aurten, zerga
bidezko diru bilketa ahul dago berriro. Martxora arte %9 erori da,
eta epaia erlojupeko bonba bat
da. Bitariko batzordeak erabaki
zuenean dirua «berehala» ordaintzeko exijitu zioten euskal
ogasunek gobernuari, helegitea
atera arte itxaron gabe. Dirua
gastatu dute dagoeneko, noski.
Orain, ordea, Ogasun Ministerioari ordainketa atzeratzea erregutu behar diote, zulo horrek urteko kontuak orekatzea ezinezko
bihurtu baino lehen.
Aurten ogasunek biltzea espero duten diruaren %4,5 inguru
dira 435 milioi euro. Baina ez da
ahuntzaren gauerdiko eztula.
Diru horrekin, esaterako, Eusko
Legebiltzarraren eta Industria
Sailaren urtebeteko jarduna finantza liteke. Diru gehiena — 300
milioi — Eusko Jaurlaritzak
bueltatu beharko du. Joan den
urtean, Espainiako Gobernuak
ezarritako austeritate neurriei jarraituz, ehun milioi aurrezteko
funtzionarioei soldata jaitsi eta
enplegu publikoa gutxitu zuen
Jaurlaritzak. Murrizketaren halako hiru ordainduko du orain.
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 17
Ekonomia ‹ Harian
Greziak euroa
utziko duela
zabaldu dute,
eta euroak
behera egin du
Petrolioa nabarmen merkatuagatik,
gasolinak garestitzen jarraitzen du
Gasolina litroak 1,349
euro balio ditu
Hegoaldean eta 1,580
euro Iparraldean,
inoizko gehien
G Erregaiak eta prezioak
Hego Euskal Herrian
Euroak litroko
Maiatzaren 6a
1,349
Aitziber Arzallus Donostia
Ez ohiko astea izan da petrolioaren prezioari dagokionean, azken
hilabeteetako joera hautsi baitu.
Astearekin batera ekin zion merkatzeari. Lehen hiru egunetan ez
zuen berebiziko jaitsierarik izan.
Baina, ostegunean, aspaldian ez
bezala amildu zen urre beltzaren
prezioa. Brent upela, Europako
erreferentzia, %8,57 jaitsi zen
Londresko merkatuan, 122 dolarretik 110era arte. 2008ko urriaz
geroztik jaitsierarik handiena
izan zen ostegunekoa. Eta gauza
bera gertatu zitzaion Texas upelari, AEBetako erreferentziari.
Haren salneurria ere hamar dolarretik gora jaitsi zen egun bakarrean, 2009ko urtarrilaz geroztik
gehien, eta upelaren prezioak 100
dolarren azpitik bukatu zuen.
Atzo ere bide beretik hasi zuen
eguna Brentak Londresen.
Aurreneko orduetan %4tik gora
merkatu zen upelaren prezioa,
baina, orduak igaro ahala galdutakoaren zatirik handiena
berreskuratzea lortu zuen. Itxieran, 109,13 dolarrean salerosi zen
upela, ostegunean baino %1,5
merkeago.
Azken egunotako merkatzea,
ordea, inbertsiogileek baizik ez
dute antzeman, erregaien prezioak, oro har, orain arteko bide
berari eutsi baitio. 95 oktanoko
berunik gabeko gasolina litroa,
esaterako, %10etik gora garestitu
da urtarrilaren lehenaz geroztik
eta %20tik gora urtebetean. Atzo
Ipar Euskal Herria
Euroak litroko
1,256
Berunik gabea 95
Gasolioa
Maiatzaren 6a
1,580
1,370
Brent upela
1,60
1,60
1,50
1,50
1,40
1,40
130
1,30
1,30
110
1,20
1,20
1,10
1,10
1,00
1,00
0,90
0,90
Atzo
Dolar upeleko
109,13
150
Erredakzioa Donostia
90
70
0,80
50
30
0,80
2007
2008
2009
2010
2011
2007
2008
2009
2010
2011
2008
2009
2010
2011
ITURRIA: ESPAINIAKO INDUSTRIA MINISTERIOA, EUROPAKO BATASUNA, INE
1,349 euroan salerosi zen Hego
Euskal Herriko zerbitzuguneetan eta 1,580 euroan Ipar Euskal
Herrikoetan, inoizko garestien.
Gasolioak are garestitze handiagoa izan du urtearen hasieratik hona, %24koa; urtebetean,
berriz, %25etik gora garestitu da.
Hala ere, oraindik ez da iritsi
gainditu 2008ko uztaileko mailara, orduan, litroak 1,303 euroak
gainditu baitzituen. Atzo, berriz,
litroa 1,256 euroan salerosi zen
Hegoaldeko erregai zerbitzuguneetan eta 1,370 euroan Iparraldekoetan.
Bakoitzak bere teoria
Petrolioaren prezioak igoera edo
jaitsiera esanguratsu bat izaten
duen bakoitzean, adituek joera
dute haren zergatiak azaltzera
irteteko. Aditu bakoitzak bere
arrazoiak ematen ditu, ordea.
Osteguneko amiltzearen arrazoietako bat AEBetako langabe-
zia datu txarra zela esan zuten,
langabe kopurua aurreikusui
baino gehiago hazi delako, eta
horrek, ekonomiaren errekuperazioa moteldu dela adierazten
duelako. Bigarren arrazoi gisa,
Europako Banku Zentralak euroguneko interes tasak lehengoan
(%1,25) utzi izana aipatu zuten.
Itxura denez, EBZren erabakiak
G Igoera,eurotan
15
pGasolina. Iazko maiatzean,
50 litroko andela betetzea 55
euro inguru kostatzen zen; orain
70 euro eskas. 15 euro gehiago.
pGasolioa. Iazko maiatzean,
50 litroko andela betetzea 50
euro inguru kostatzen zen; orain
63 bat euro. 13 euro gehiago
Der Spiegel-ek
Alemaniako Gobernuko
iturriak aipatu ditu,
baina gobernuak berak
ukatu egin du
dolarra garestitu egin zen euroarekiko, eta horrek, inbertsigileak
geldiarazi zituen. Atzo arratsaldean, ordea, hankaz gora gelditu
ziren teoria eta azalpen horiek
guztiak, AEBetako Gobernuak
apirilean espero baino lanpostu
gehiago sortu zirela jakinarazi
ostean. Adierazle horrek ekonomiaren martxa txukuna islatzen
duela iritzita, petrolioa erostera
bultzatu zituen inbertsiogileak.
Baina, eguna bukatzerako, zentzurik gabe gelditu ziren ordura
arteko azalpenak, %1,5eko merkatzearekin itxi baitzuen Brentak..
Jean Claude Trichet EBZko
presidenteak ez zuen zergatietan
sartu nahi izan. «Arrazoiak edozein direla ere, petrolioaren eta
gainontzeko lehengaien prezioen
jaitsiera berri ona da, horrek,
inflazioa eragiten duten tentsioak baretzen ari direla esan nahi
duelako».
Gauzak ez daude txantxetarako.
Zurrumurruek eta baieztatu gabeko albisteek lurrikarak eragin
ditzakete finantza merkatu urdurietan. Hala gertatu zen atzo. Der
Spiegel astekari alemaniarrak
webgunean argitaratu zuen Grezia eurogunetik atera eta moneta
propioa, drakma, berreskuratzea
pentsatzen ari dela. Astekariaren
esanetan, Alemaniako Finantza
Ministerioko iturriek eman zioten informazioa. Ordu batzuk beranduago, euroak asteko bigarren jaitsiera handia izan zuen,
%1ekoa. Burtsak itxita zeuden ordurako.
Der Spiegel-ek gehitu zuen Europako Batzordeak finantza ministroen premiazko bilera antolatu zuela , baina Europako Batzordeak ukatu egin zuen. Hori bai,
ministroek bilera egin zuten Luxenburgon.
Greziak eurogunetik ateratzeko asmoa duela ukatu zuten bai
Europako Batzordeak, bai Greziako Gobernuak eta baita Alemaniakoak ere. «Ez da mahaiaren
gainean egon eta ez dago, ez Alemanian, ez Europan», esan zuen
Steffen Seibertek, Alemaniako
Gobernuko bozeramaileak.
Euroa baztertzea baino gehiago, greziak zorra berregituratu
beharko duela uste dute hainbat
adituk, ezingo dielako hartzekodunei ordaindu.
18 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Harian › Ekonomia
SEAk lanaldia luzatzea eta
malgutasuna handitzea
eskatuko du lan itunetan
Langileen soldatak
«enpresaren emaitzen
arabera» arautu behar
direla defendatu dute
Arabako enpresaburuek
Ivan Santamaria Gasteiz
Negoziazio kolektiboaren ereduak eman du eman beharrekoa,
Juan Ugarte SEA Arabako Enpresaburuen Elkarteko idazkari nagusiaren ustez. Hori dela eta, aurrera begira sindikatuekin hitzartu beharreko itunak adosteko oinarriak finkatu dizkie Arabako
patronalak enpresei, Espainiako
Gobernuak negoziazio kolektiboaren erreforma gauzatu arte itxaron gabe.
Herrialdeko zenbait hitzarmen
garrantzitsu negoziatu beharko
dituzte aurki langileen eta enpresaburuen ordezkariek. Metalgintza, metalaren komertzioa, eraikuntza eta zurgintza eztabaidatuko dituzte. Enpresa handi ugarik,
Mercedesek eta Aernnovak esaterako, itun propioen negoziazioari
heldu behar diote laster.
Enpresa proiektuen iraupena
bera bermatzeko errentagarriak
eta lehiakorrak izan behar dutela
argudiatu zuen Ugartek, eta helburu hori lan baldintzekin uztartu ahal izateko sindikatuek duten
ardura nabarmendu zuen. «Ezin
SEAko arduradunak. Erdian, Juan Ugarte idazkaria. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS
ditugu lan baldintzak hobetu enpresak lehiakorrak ez badira».
Horren haritik, orain dela 30 urte
martxan jarritako negoziazio kolektiboaren araudian «aldaketa
sakonak» egiteko eskatu zuen.
Malgutasun gehiago
Malgutasun handiagoa, lan kostuak mugatzea eta lanaldiak luzatzea dira SEAk bultzatuko duen
plataformaren eduki nagusiak.
Lanaldia enpresaren beharren
arabera finkatu beharko dela uste
dute enpresaburuek. Lan jardunaldi malguak izatearen edo lan
egutegiak moldatzearen truke
lan kosteak ezin direla igo uste du
Ugartek. Hots, langileak enpresaren esanetara egon beharko du beti. Horrekin batera, defendatu
zuen ezin zaizkiola mugak jarri
negoziazio kolektiboaren bidez
langilea lanpostuz aldatzeari.
Lehiakortasuna eta produktibitatea handitzeko patronalak
erabili nahi duen formula ere ez
da berria. «Lanaldia luzatu behar
dugu produktibitatea handitzeko. Gehiago eta hobeto lan egin
behar dugu», Ugarteren aburuz.
Soldatak finkatzeko erabili ohi
diren erreferentziak ere ezabatu
nahi ditu patronalak. Hala, aurrerantzean ordainen igoera prezioen bilakaerarekin lot ez dadin
ahaleginak egingo ditu. «Kontua
ez da soldatak murriztea, enpresaren emaitzen araberakoak izatea baizik». Absentismoa «borrokatzea» izango da patronalaren
azken lan ildoa.
Irudia qLisboa
Zu zara berria
FUNTZIONARIOEN GREBA PORTUGALEN
Erreskatea hitzartu ostean langile publikoak grebara deitu zituen FNSFP sindikatuak, soldatak
izoztu egin dizkietelako, funtzionario gehiago
kontratatuko ez dituztelako eta erretiro adina
atzeratu egin dietelako. Atzo egin zuten, erreska-
tearen baldintza gogorrak ezagutu eta gero.
FNSFPk eta gobernuak muturreko datuak eman
zituzten jarraipenari buruz: %60 eta %1,40, hurrenez hurren. Osasun zerbitzuetan eta hezkuntzan izan zuen eragin gehien. MARIO CRUZ / EFE
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 19
Mundua ‹ Harian
Eskoziako
Parlamentua
SNP
Kontserbadoreak
Laboristak
69
37
(+23)
(-7)
15
(-5)
129
eserleku
Liberal demokratak 5 (-12)
Berdeak 2 (=)
Independenteak 1 (=)
Galesko Asanblea
Laboristak
Kontserbadoreak
Plaid Cymru
%19,3rekin, hirugarren taldea da
orain, laboristen (%42,3) eta toryen (%25) atzetik. Azken legegintzaldian laboristekin agintean
izan ondoren, oso litekeena da
orain Plaid oposiziora igarotzea.
Emaitza onenak ipar-mendebaldean lortu ditu, hain zuzen ere
galesez gehien mintzatzen diren
lurraldean. Laboristek 30 batzarkide lortu dituzte Asanblean,
gehiengo osorako behar zutena
baino bat gutxiago. Carwyn
Jones lehen ministroak erabaki
behar du orain bakarrik gobernatzen saiatzen diren ala koaliziokidea bilatzen duten. Azken
hori hautatzekotan, liberal
demokratak izan ditzake dantzakide, 2000 eta 2003an bezalaxe.
14
(+2)
30
11
(+4)
(-4)
60
eserleku
Liberal demokratak 5 (-1)
Alex Salmond SNPko buru eta Eskoziako lehen ministroa, iaz, Euskal Herrian. LUIS JAUREGIALTZO / ARGAZKI PRESS
SNPren gehiengo osoarekin,
independentziari buruzko
galdeketa ate-joka Eskozian
Ekonomiak lehentasuna duelakoan,
erreferenduma legegintzaldiaren amaieran
egingo duela esan du Salmond SNPko buruak
Galesen, abertzaleek behera egin dute, eta
laboristak gehiengo osotik gertu geratu dira
Iker Aranburu
Urte gutxiren buruan Eskoziaren
independentziari buruzko erreferenduma ekar dezakeen garaipen historikoa lortu du SNP
Eskoziako Alderdi Nazionalak.
Aulki bateko aldea zuen lehen
SNPk; orain, berriz, gehiengo
osoa, liberal-demokraten hondoratzeari eta laboristen eta kontserbadoreen emaitza pattalei
esker. Alex Salmond SNPko buru
eta jarduneko lehen ministroak
berretsi du erreferenduma egingo duela, legegintzaldiaren
amaiera aldera. Galesen, berriz,
laboristei aulki bakarra falta izan
zaie gehiengo osoa lortzeko, eta
aztertzen ari dira koalizioa osatu
ala ez.
Eskozia
Gehiengo osoa SNPrentzat
«Ikusgarria». Hitz horrekin definitu zuen Salmondek bere alderdiaren emaitza, eta inork ezin
izan zion kontrakorik esan. Boto-
en %45 lortu ditu SNPk, eta
aurretik zituen 46 aulkiei beste 23
batu dizkie, gehiengo osorako
behar zituenak baino lau gehiago. Laboristek zazpi legebiltzarkide galdu dituzte, kontserbadoreek bost eta liberal demokratek
hamabi. Berdeek, subiranistak
horiek ere, bi aulki izango dituzte.
Independentistek ezker eskuin
egin dute arrantza beste alderdien boto biltegietan: liberal
demokratei Highlandetako eta
Edinburgoko aulkiak kendu dizkiete, laboristei Glasgow gotorlekuaren erdiak, eta kontserbadoreei hegoaldeko bi barruti
hartzeko zorian izan dira. Bere
indarguneetan —Hebridan, gaelikoa mintzatzen duten uharteetan, eta Eskozia ipar-ekialdean—,
botoen %50etik gora geratu dira
SNPko hautagai gehienak. Salmondek berak botoen %64 bildu
zituen Aberdeenshire East barrutian.
Ian Gray buruzagi laboristak,
ostera, 151 botoren aldearekin
eutsi zion East Lothianeko aulkiari, eta dimisioa iragarri du.
Laboristak zihoazen aurretik
inkestetan urte hasierara arte,
baina Grayren kanpaina txarrak
eta Londresi begira ibiltzeak boto
askoren galera ekarri die.
Salmondek, berriz, independentziaren gaia bigarren maila
batean utzi du kanpainan, badakielako SNPri botoa eman dioten
asko ez direla haren alde. Hauteskunde gauean ere Londrestik
Edinburgora «botere handiagoa»
ekartzeari eman zion lehentasuna, ekonomia gaietan batez ere,
eta aurki egingo dio eskaera
zehatza Londresko gobernuari.
Edonola ere, espero ez zuen
gehiengo osoa izanik, atzo ziurtatu zuen eskoziarrek «aginte
morala» eman diotela indepen-
dentziari buruzko erreferenduma legegintzaldi honetan egiteko: «Eskoziarrek guganako konfiantza berretsi duten moduan,
guk ere herriarengan konfiantza
jarri behar dugu». Galdeketa hori
eragozten saiatuko dela erantzun
dio David Cameronek: «Erreferenduma nahi badute, dudan
indar guztiarekin kanpaina egingo dut gure Erresuma Batuak
elkarturik jarrai dezan». Azken
inkestetan eskoziarren herenak
baizik ez daude subiranotasunaren alde.
Gales
Gobernua laboristentzat
Galesen, berriz, galtzailea Plaid
Cymru abertzalea izan da: lau
aulki galdu ditu, eta botoen
Irlanda iparraldea
Gaur jakingo dira emaitzak
Irlanda iparraldeak bozketa sistema konplikatua dauka, eta
gaur arte ez dituzte emaitzak
jakinaraziko. Edonola ere, atzo
iluntzeko lehen datuen arabera,
bazirudien DUP unionistak eutsi
diola lehen postuari eta, beraz,
Martin Mc Guinness errepublikanoak zail izango duela lehen
ministroa izatea. Ostiral Santuko bake itunaren ondorioz, boterea partekatzen dute komunitate
unionistak eta nazionalista irlandarrak. Parte hartzea txikia izan
zen.
Ingalaterra
Liberal demokraten porrota
Beste nazioek ez bezala, Ingalaterrak ez du bere legebiltzar propiorik, eta atzo udal hauteskundeak
baizik ez zituzten egin 279 udalerritan. Oro har, liberal demokratek behera egin zuten nabarmen
laboristen mesedetan, eta kontserbadoreek udalean duten
gehiengoari eutsi zioten.
Erreferenduma
Sistema proportzionalik ez
Liberal demokraten aurkako olatuak haien proiektu kuttuna ere
aurrean eraman du: hauteskunde sistema proportzionalagoa.
Erresuma Batu osoko hamar
hautesletik zazpik atzera bota
zuten. Parte hartzea %42koa
izan zen, uste zena baino handiagoa.
20 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Harian › Mundua
Libiako matxinoen gotorlekura joan da BERRIA,‘Intisar’arrantzontzian; botikaz, elikagaiz eta
armaz lepo joan da itsasontzia, Muammar Gaddafiren kontrako indarrak armatzera.
Berrogei ordu Misrataraino
Alberto Pradilla Misrata
EBk erregimeneko
hamahiru kideri
zigorrak ezartzea
onartu du; presidentea
ez dago horien artean
N
ATO ari zaizue hizketan. Zer zama dakarzue?». Galdera behin
eta berriro entzuten
da irrati bidez. «Noiznahi joan
gaitezke ikuskatzera. Aldatu 62.
katera», dio behin eta berriro
ahots metaliko batek. Baina
inork ez dio erantzuten. Kontua
da itsasontziko hemezortzi bidaiarietatik batek bakarrik hitz
egin dezakeela ingelesez eta arabieraz: Hamdi doktoreak. Psikiatra da Hamdi, eta Misratarantz
doa, hiri setiatu horretan dauden
biztanleei buru osasuna aztertzera. Baina apenas gauza den hitz
egiteko. Olatuen erasanez, goragaleak jota dago, eta itsasontziko
gelan geratu beharra dauka, goraka hasiko ez bada. Intisar
arrantzontzian goaz Misratara,
osasun gaiez, janariz eta, batez
ere, armaz zamatuta; egunero,
halako beste hainbat ontzi ahalegintzen dira Libian bakartua duten hiri matxinoaren setioa urratzen. Horiexen joan-etorria eragoztea du helburu nagusi, hain
zuzen, Muammar Gaddafiren tropa leialek hiri matxino horretako
portuaren kontra egindako erasoaldiak.
«Zer zama dakarzue?», galdetzen dute behin eta berriro aliatuen irratietatik. Doktoreak, zutitzea lortu baitu, zalantza apur bat
egin, eta hauxe erantzun die:
«Osasun gaiak eta janaria». Hobe
izango dute NATOko soldaduek
ikuskatzerik ez egitea. 22:30 dira.
Hiru eguneko itxaronaldiaren ostean, abiatzeko baimena eman
diote Intisar itsasontziari. Airean, tiro hotsak entzuten dira, eta,
ezinbestean, «Allahuakbar»,
oihu ozenak (handia da Jainkoa).
Itsasontzian, hemezortzi pertsona; denak, gizonezkoak, eta horietako gehienak, sortzez Misratako
libiarrak, borrokan parte hartzera itzuli direnak.
Duela 72 ordutatik, ez da arrantzontzi bat bera ere irten Bengaziko kaitik, Bengaziren eta hiri setiatuaren arteko koordinazio arazoengatik. Azkena, gerraontzi
bihurtutako itsasontzi txiki bat
izan zen; Dernako mutilak zeramatzan, Abdel Hakim Al Hassidi
kapitain duten borroka indar islamikoetakoak; Afganistango gerran ibilitakoa da kapitain hori,
eta orain tropa matxinoen buruzagi da. Giza laguntzaren mozorropean ibiliagatik, batik bat armaz eta munizioz zamatuta dabiltza halako itsasontzi txikiak.
Intisar, esate baterako, hegazkinen kontrako jaurtigaiz lepo dator. Garraio agirian jasota dagoe-
Sirian gutxienez
21 manifestari
hil dituzte
segurtasun
indarrek
Erredakzioa
Intisar itsasontziko eskifaia, Libiako matxinoak, Misratara bidean. ALBERTO PRADILLA
nez, Gaddafiri lapurtutako gerraontzi saldoaren parte da. Armak
1982an atera zituzten SESBetik.
Minak, tipulen artean
Libiako gerran darabilten armamentu modernoaren adibide garbia da. Tipula fardel batzuen ondoan pilatuta dauzkate pertsonen kontrako minak, eta horiek,
behintzat, ez dirudi Misratako kaleetan lurperatzeko direnik. «Motrailua egiteko erabiltzen ditugu», azaldu du Mohammedek; gizonkote sendo eta bizardun
horrek petrolio prospekzioan jarduten zuen lehen, baina lanbidea
aldatu, eta lehergaietan aditua da
orain. «Dinamita atera eta kontserba poto metalikoetan sartzen
dugu». Etorkizunean hiriko arma
fabrikara bisita egiteko hitza
eman du, nahiz eta inoiz ez duen
beteko.
22:45. Lehen minutuetako bozkarioaren ostean, ezagun dute ez
direla itsas lehoiak; ondorio nabarmenak ageri dituzte. Denak,
bidaiari den-denak —eskifaiakoak izan ezik—, zorabiatuta dabiltza. Itsasontzia, luzean 20 metro
den arrantzontzi hori, kulunkan
dabil, batera eta bestera. Eta eskerrak itsasoa bare dagoen. «Hartu
pilula hau, eta saiatu ezer ez jaten», hori gomendatzen die Mahmud Jibrill doktoreak; ontzian
itsasoratu behar zuten medikuetako bat da, baina lehorrean geratu behar izan du, beste itsasontzi
bateko motorrak abiatu nahi eta
ezinean utzi zituelako —osasun
gaiez zamatutakoa hura—.
Biharamuna. 10:00ak. NATOren lehen mezuak entzungai dira
itsasontzian. Tarek kapitainak
ahotsa apaldu dio irratiari, aditu
beharrik ez izateko. Zertarako entzun ingelesez ari den ahots metaliko bat, ez bada ulertzen. Tipo xelebrea da Tarek. Ur nahasietan
arrantzan ibiltzen ohitua. «Kartzelan egon nintzen Italian». El-
matxinadaren lehenbiziko egunetan.
Bigarren eguna. 08:35. «Itsasontzi bat detektatu dugu, baina ez
dakigu zein den». Zurrumurruetan dabiltza eskifaiakideak. Bi
aukera daude: edo NATOren itsasontziak dira, edo Gaddafiren ontziak. Oso litekeena da NATOrenak izatea; hizkuntzaren mugak,
baina, aliatuen aginte gunearekiko lotura eten du.
«Zer zama
dakarzue?», galdetzen
dute behin eta berriro
aliatuen irratietatik
Mendebaldeak ez ikusia
Minutu batzuk zalantza-malantza igaro eta gero, hegazkinontzi
bat begiztatu dute. Mendebaldeko militarrek ez dute ikuskatu ere
egin itsasontzia. Badakite zer
zama dakarren, eta nahiago dute
ez ikusiarena egin. Libre dute bidea, Misrataraino segitzeko. Halako arrantzontzi txikietan garraiatzen dituzten arma horiek
izan ezean, hiriak ezingo zion eutsi Gaddafiren indarren setioari,
hiru tokitatik ekiten baitiote erasoan hiriaren erdiguneari.
Berrogei orduko itsas ibilaldiaren ostean, hiri setiatuko portura
heldu da Intisar. Bonbardaketen
zarata gorra entzuten da hainbat
miliatatik. Itsasontzi ezezaguna
begiztatzean bezala, ezinbestekoa da galdera: NATOrena ala
Gaddafirena? Auskalo. Badaezpada, hemezortzi eskifaiakideetatik bost brankan jarri dira, atezuan, kalaxnikovak doi-doi dituztela. Eta, beti bezala, Alak gorde
ditzala!
Giza laguntzaren
mozorropean, armaz
eta munizioz zamatuta
dabiltza itsasontziak
Hemezortzi eskifaiako
kideetatik bost brankan
jarri dira, kalaxnikovak
doi-doi dituztela
karrizketa silababakarrekoa da;
aditzera eman duenez, kartzelan
denboraldi bat egin zuen, Saharaz hegoaldeko immigrante batzuk Lampedusaraino garraiatzeagatik. Horren adierazgarri,
kartzela-zuloan egindako tatuajeak erakutsi ditu. Eskuko larruazalean, bala baten sartu-irtenaren orbaina. Gaddafiri leial zitzaizkionek egindakoak omen,
Eguerdiko otoitzak amaitzearekin bat, ostiralero bezala, ehunka
pertsona kalera atera ziren atzo
Sirian Bashar al Assad presidentearen aurka protesta egiteko.
Erregimenak indarkeriarekin
erantzun zuen beste behin, eta segurtasun indarrek hamar manifestari hil zituzten, gutxienez.
Damasko iparraldean dagoen
hiri batean jazo ziren liskarrik gogorrenak, Hims hirian. Izan ere,
segurtasun indarrak manifestariei oldartu zitzaizkien protestak
isilarazi nahian. Gutxienez, hamabost lagun inguru hil zituztela
jakinarazi zuen Siriako Giza Eskubideen Erakundeak. Hama hirian beste sei lagun hil zituztela
ere azaldu zuen erakundeak.
Al Tel, Jable, Damasko, Banias
eta beste hainbat hiritan ere herritarrek kalera jo zuten, kaleak
militarrez eta poliziaz josita bazeuden ere. Atzoko egunari, hain
justu, desafioaren ostirala izena
eman zion oposizioak.
EBren zigorrak
Bestalde, EB Europako Batasunak Siriako erregimeneko hamahiru kideri zigorrak ezartzea
erabaki du. Protesta baketsuen
aurrean indarkeria erabiltzeagatik erabaki dute neurri horiek
hartzea. Dena den, hamahiru
kide horien artean ez dago Al Assad presidentea. Hainbat herrialdek zigortu nahi zuten, baina ez
dira horretarako ados jarri.
Europara bidaiatzea debekatuko diete eta Europan dituzten aktiboak izoztuko dizkiete. Dena
den, eztabaidatzen jarraituko dutela diote, eta etorkizunean neurri gehiago hartzeko aukera zabalik utzi dute. Baita beste pertsona
batzuk zigortzeko aukera ere.
Joan den ostiralean EBko enbaxadoreek Siriari arma blokeoa
ezartzea erabaki zuten, baina
oraindik ez dute neurri hori indarrean jarri. Aurki jarriko dutela
jakinarazi dute. Siriako agintariekin dituzten harremanak berriz
aztertzeko konpromisoa ere hartu dute herrialde guztiek.
Bestalde, Siriako Giza Eskubideen Behatokiak jakinarazi du
martxotik —protestak hasi zirenetik— gutxienez 565 zibil hil dituztela eta 100 soldadu baino
gehiago.
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 21
Mundua ‹ Harian
Bin Ladenen hilketa mendekatuko
duela ohartarazi die Al Kaedak AEBei
DLaburrak
Erakundeak euren
liderra hil dutela onartu
du ohar bidez; hainbat
protesta egin dituzte
Bin Laden gurtzeko
ANKARA › PKK Kurdistango
Langileen Alderdiak bere gain
hartu du asteazkenean konboi
baten aurka egindako erasoa.
Recep Tayyip Erdogan lehen
ministroaren eskoltetako bat hil
zuten eraso hartan, eta beste
bat zauritu. Kurdistandik Polizia
erretiratzeko eskatu du PKK-k.
Otsailean su-etena eten zutenetik lehen hildakoa izan da.
Elixabet Epelde
Al Kaedak baieztatu du Interneten zabaldu duen ohar baten bidez Osama Bin Laden euren liderra hil dutela AEB Ameriketako
Estatu Batuek. Era berean, adierazi du Bin Ladenen odola alferrik isurtzea ez duela onartuko,
eta estatubatuarrei ohartarazi
die euren buruzagiaren hilketa
mendekatuko dutela. «Euren
alaitasunak samin bihurtuko
dira, eta euren odola malkoekin
nahastuko da», dio Al Kaedaren
adierazpenak.
«Estatubatuarrak eta AEBetan bizi direnak ez dira seguru
biziko gure Palestinako senideak
hala bizi ez diren artean. Islamaren soldaduok prestatzen jarraituko dugu bitarte horretan ». Bin
Ladenek esandako esaldi hori
gehitu du Al Kaedak ohar horretan. Era berean, hil baino astebete lehenagoko Al Kaedako orain
arteko buruzagiaren grabazio
bat dutela iragarri dute, eta aurki
zabalduko dute. Mezu horretan
herrialde arabiarretako azken
hilabeteetako iraultzengatik
herritarrak zoriontzen ditu Bin
Ladenek.
Pakistango musulmanei gobernuaren aurka protesta egiteko deia ere egin die Al Kaedak,
«lotsa garbitzeko». Horren haritik, JI Jamaat e Islami alderdi erlijiosoak AEBen operazioaren aurka herrialdeko hiri nagusietan
kalera ateratzeko eskatu zien,
atzo, herritarrei. Mendebaldeko
hainbat komunikabideren arabera, protestak arrakasta txikia
izan dute. JIk manifestazioak AEBen esku hartzearen kontra direla argi utzi nahi izan du, eta ez Bin
Laden adoratzeko. Izan ere, alderdiko bozeramaileen hitzetan, estatubatuarrak dira Pakistanera
«terrorismoa» eraman dutenak.
Pakistandik at ere Bin Ladenen hilketak bazterrak nahasi
ditu. Egiptoko hiriburuan, esaterako, 3.000 salafistatik gora bildu
dira, eta AEBen enbaxadaren aurrean Bin Ladenen aldeko oihuak
egin dituzte. Indonesian, Filipinetan eta Indiaren mende dagoen
Kaxmir eskualdean ere muturreko islamistek kalera jo dute AEBen operazioa salatzeko eta Al
Kaedaren orain arteko burua gurtzeko.
Pakistanen, bestalde, herritar
gehienek oraindik ez dute sinesten AEBek Bin Laden hil dutenik.
PKK-k bere gain hartu du
polizien aurkako erasoa
Independenteak isilarazi
ditu Vietnamgo armadak
Pakistango Multan hirian hainbat manifestari AEBetako bandera erretzen. MK CHAUDHRY / EFE
Inkesta baten arabera, herritarren %66k uste dute beste norbait
hil dutela. Izan ere, astelehenean
Al Kaedako buruaren gorpua
itsasora bota zuten AEBek, eta
Barack Obamak argazkirik ez argitaratzea erabaki du, «grafikoegiak» direla argudiatuz.
Bitartean, Pakistango agintariek harrituta jarraitzen dute Bin
Laden herrialdean ezkutatuta zegoelako eta AEBen operazioaren
berri amaitu zenean jakin zutelako. Hori horrela, bi herrialdeen
arteko harremana gaiztotu egin
da astelehenaz geroztik. Herenegun Pakistango armadak esan
zuenaren ildotik, atzo, Jusuf
Raza Gilani lehen ministroak
Washingtonek Islamabaden subiranotasuna urratu zuela salatu
zuen, eta aurrez operazioaren berri eman beharko luketela adierazi zuen. Hain justu, AEBek Bin
Laden hiltzeko operazioan Pakistan bazter utzi izana kritikatu du
gobernuak. Izan ere, defentsa alorrean bi herrialdeen arteko elkarlana ona zela gogorarazi du.
Orain, baina, harremanak normaltzeko denbora beharko dutela
adierazi du Gilanik saminduta.
Pakistan eta Indiaren arteko
harremanek ere okerrera egin
dute. Izan ere, Indian oposizioak
adierazi du Pakistan «terroristen
babeslekua» dela. Azken hilabeteetan bi herrialdetako gobernuak gerturatzen ari ziren, eta
Pakistanek 2008ko Bombayko
atentatuaren bi susmagarri en-
AEBek herrialdearen
subiranotasuna
urratu dutela salatu du
Pakistango Gobernuak
Pakistanen,
herritarren %66k ez
dute sinesten AEBek
Bin Laden hil dutenik
tregatzeko negoziatzen ari ziren.
Ram Nath Kovind oposizioko kideak elkarrizketak eteteko eskatu dio gobernuari, horixe baita,
haren hitzetan, «presio egiteko
modurik egokiena».
NBE azalpen eske
Bin Laden bizirik harrapatzeko
aukera aztertu zuten eta nazioarteko arauak errespetatu zituzten
argitzeko eskatu die, bestalde,
NBE Nazio Batuen Erakundeak
AEBei.
Izan ere, Bin Ladenek ez zuen
armarik AEBetako indarrek tiro
egin ziotenean. NBEko ordezkarien hitzetan, bizitza babesteko
nazioarteko legediak biltzen du
norbait hiltzeko aukera «azken
baliabide gisa». Baina bizitza
arriskuan ez dagoenean, ez. «Terroristak» kriminal gisa hartu behar direla gogorarazi du NBEk;
legearen arabera atxilotu eta
epaitu egin behar dira.
Horrez gain, Bin Ladenen atxiloketaz geroztik Pakistanen erasoak areagotu daitezkeela ohartarazi dute AEBek. Atzo, hain justu, zortzi xiita hil zituzten
herrialdearen hego-ekialdean.
Inork ez du atentatua bere gain
hartu, baina musulman suniten
ekintza izan daitekeela adierazi
du Poliziak.
Bestalde, AEBek zortzi lagun
hil zituzten atzo, tripulaziorik gabeko hegazkinekin egindako erasoetan. Al Kaedako buruaren hilketaz geroztik AEBek egin duten
lehen erasoa izan da. Afganistanekin mugan jaurti dituzte misilak. Izan ere, bertan babesten
dira, AEBen aburuz, Al Kaedako
kideak eta talibanak. Pakistan
kexu da eraso horietan, hainbatetan, zibilak hil dituztelako.
HANOI › Vietnamgo hmong
etnia kristauak manifestazio
bat antolatu du independentzia
aldarrikatzeko. Hanoik, ordea,
armada atera du kalera protestak isilarazteko. 7.000 hmongek hainbat egun daramatzate
kalean. Armadak hornidura
elektrikoa eta telekomunikazio
sistemak eten dizkie. Negoziatzera bidali duten funtzionario
bat bahitu dute manifestariek.
Saharako «porrota» salatu
du NBEko kide ohi batek
DAJLA › «Sahararrek egunero
ordaintzen dute nazioartearen
porrota», adierazi du NBEren
Mendebaldeko Sahararako
mandatari ohi Francesco Bastaglik. Haren ustez, nazioarteko
zuzenbidea kontuan hartuta
herrialde denek onartzen dute
Marokoren «legez kanpoko»
okupazioa, eta «herrialde jakin
batzuen interesek» sahararren
autodeterminazioa oztopatzen
dute.
Soldaduen suizidio joerak
igo egin dira AEBetan
NEW YORK › Pentagonoak
Time aldizkariari adierazitakoaren arabera, AEBetako soldaduen suizidio joerak igo egin
dira azken hamarkadaren
erdialdeaz geroztik. Iturri horrek
dioenez, suizidiorako joera
agertu zutelako bortz soldadu
ospitaleratu zituzten 2006an;
355, berriz, 2010ean.
22 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Kirola›
Eskubaloia D Txapeldunen Ligako finala: Larvik-Itxako
G Txapeldunen Ligako finaleko joaneko partida
Pabiloia
Larvik Arena (4.000 ikusle)
Ordua
16:45 (Canal 6 eta Teledeporte)
Larvik
Epaileak
Gubica eta Milosevic (Kroazia)
Itxako
Cecile
Leganger (77)
p 36 urte
p 1,79 metro
Entrenatzailea
Tor Odvar Moen
(Norvegia, 1965)
Silvia
Navarro (16)
p 32 urte
p 1,69 metro
Entrenatzailea
Ambros Martin
(Espainia, 1968)
Kari Mette
Heidi
Nora
Emilija
Begoña
Carmen
Johansen (7)
p 32 urte
p 1,72 metro
gol
p 3 partidako
Loke (5)
p 28 urte
p 1,73 metro
gol
p 7 partidako
Mork (9)
p 20 urte
p 1,68 metro
gol
p 5 partidako
Turei (24)
p 26 urte
p 1,75 metro
gol
p 4 partidako
Fernandez (28)
p 31 urte
p 1,83 metro
gol
p 3 partidako
Martin (22)
p 22 urte
p 1,68 metro
gol
p 4 partidako
Tonje
Gro
Linn Jorum
Alexandrina
Macarena
Oana
Larsen (2)
p 36 urte
p 1,82 metro
gol
p 3 partidako
Hammerseng (10)
p 31 urte
p 1,80 metro
gol
p 3 partidako
Sulland (15)
p 26 urte
p 1,78 metro
gol
p 3 partidako
Barbosa (86)
p 23 urte
p 1,75 metro
gol
p 6 partidako
Aguilar (10)
p 26 urte
p 1,70 metro
gol
p 2 partidako
Soit (17)
p 30 urte
p 1,78 metro
gol
p 3 partidako
Aulkian
Jokalaria
Aulkian
Postua
Adina
Jokalaria
Postua
Adina
Jokalaria
Postua
Adina
Jokalaria
Postua
Adina
3. A. Kurtovic
ezker hegalekoa
19
14. Katja Nyberg
ezker albokoa
31
1. Adriana Stefani atezaina
23
12. M. Zugarrondo atezaina
22
4. Sara Breistol
ezker hegalekoa
28
16. Lene Rantala
atezaina
42
2 Andrea Barno
31
13. R. Tervel
32
6. T. R. Kristiansen erdikoa
31
17. Tine Stange
ezker albokoa
24
5. Naiara Egozkue ezker hegalekoa
27
18. Jessica Alonso
eskuin hegalekoa 27
8. K. D. Breivang
ezker albokoa
30
18. O. Medvedeva
ezker albokoa
24
9. Patri Pinedo
29
23. N. Kurbanova
pibota
28
11. L. Riegelhuth
eskuin albokoa
26
19. Thea Mork
eskuin hegalekoa 20
31
25. Nerea Pena
ezker albokoa
21
Erdikoa
eskuin albokoa
11. Amaia Azanza ezker hegalekoa
eskuin albokoa
Lizarrako taldeak Txapeldunen Ligako finaleko joanekoa jokatuko du gaur Norvegian, Larviken
kontra. Etxekoak faborito direnez, konplexurik eta presiorik gabe aritzea alde izanen dute nafarrek.
Itxakok dena nahi du
Edurne Elizondo Larvik
q Berriemaile berezia
A
ilegatu da unea. Azken ahalegina egiteko
ordua. Pistan dena
emateko garaia. Pistan dena irabazi ahal izateko.
Txapeldunen Ligako finaleko joaneko partida jokatuko du gaur
Itxakok Norvegian, Larvik taldearen aurka. Etxekoak dira faborito; Lizarrako taldea, berriz, sasoi
honetako Europako txapelketa
nagusian ezustea eman duena.
Dena irabazteko dute nafarrek,
eta galtzeko, berriz, deus ere ez.
Presiorik gabe jokatu ahal izanen dute, konplexurik gabe, orain
arte egin duten bezala. Saria handia dela argi dute Ambros Martinek zuzendutako jokalariek: Txapeldunen Ligako txapela. Sasoiko
laugarrena izanen litzateke nafarrentzat, orain arte jokoan ziren
hirurak etxean baitituzte jada.
Itxakok, hala ere, dena nahi du.
Eta irabazteko prest da.
Irabazteko grina hori, hain zuzen ere, sasoi honetako giltzarrie-
tako bat izan da, Itxakoren arrakasta azaltzen duten gako nagusietako bat. Ambrosen lana dago
horren atzean, eta emaitzak ezin
hobeak izan dira Lizarrako taldearentzat: Txapeldunen Ligan bigarrenez parte hartu eta finalerako sailkatu da, bidean lehen mailako aurkariak lehiaketatik at
utzi eta gero.
Zaila izan da orain arteko bide
hori, eta are zailagoa izanen da
txapelketako azken koxka. Itxakoko entrenatzaileak berak erran
du, behin eta berriz, azken egunotan: «Munduko talderik onena da
Larvik». Nafarrek eta Norvegiako jokalariek duela lau urte egin
zuten bat Europako Errekopan.
Bi taldeen arteko aldea orain baino nabarmenagoa zen orduan,
Ambrosen hitzetan. «Orain, maila beretsuan gaude. Gu baino hobeak dira oraindik ere, nire ustez,
baina argi dut, halaber, finala irabazteko aukerak baditugula».
Itxako bezala, aurrenekoz ariko da Txapeldunen Ligako finalean Larvik ere. Bada bi taldeak batzen dituen bertzelako ezaugarri-
rik, Itxakoko entrenatzaileak nabarmendu duenez. «Talde lana
gehien jorratzen duten bi taldeak
ailegatu dira finalera». Larviken
kasuan, talde horren jokalariak
dira Norvegiako selekzioaren oinarria, eta, ondorioz, are nabarmenagoa da talde horretako kideen arteko batasuna. «Urte osoa
‘‘
Orain, maila beretsuan
gaude; hobeak dira
oraindik ere, baina
irabazteko aukera dugu»
AMBROS MARTIN
Itxakoko entrenatzailea
ematen dute elkarrekin lanean»,
erran du, eta horrek mesede egiten diela gaineratu du.
Batasun horri aurre egin beharko dio Itxakok pistan, batetik.
Bertzetik, norvegiarren joko biziari eta haien kontraerasoari.
Horiek dira Larviken jokoa hain
sendo eta arriskutsu bilakatzen
duten ezaugarriak. Horrek erran
nahi du hutsik gabeko partida
egin beharko duela Itxakok; nafarrek argi baitute, baloia galduz
gero, gola eskura izanen dutela
aurkariek.
Gakoa, atean eta defentsan
Larvikeko jokalarien joko bizi
hori azpimarratu du Itxakoko atezain Adriana Stefanik. Tatiana
Alizarrek hutsik utzitako tokia
betetzera ailegatu zen atezain
brasildarra sasoiaren erdialdean.
Horren ondorioz, bai eta min hartuta egon delako ere, ez du jokatzeko aukera handirik izan denboraldi honetan. Hala ere, bertze
jokalariak bezala, Larvik Arenako partida hasteko irrikan da.
«Aste Santuko etenaldiak on egin
digu. Burua argitzeko aukera
izan dugu. Orain ongi gaude, lasai. Gure helburu bakarra Larviken aurkako finala da».
Ateak eta defentsak errateko
anitz izanen dute Larviken kontrako finalean. Itxako talde sendoa da arlo horretan, bai eta Larvik ere. Aurkariaren jokoari aurre egiteko, hala ere, indartsuago
Oana Soit Itxakoko eskuin alboko
izan beharko du Itxakok defentsan, kontraerasoari etekina atera eta Larviki min egin ahal izateko. Lan horrek, noski, erasoan beharko du izan segida. Hutsik
gabeko jokoa izanen da gakoa,
Larviken kontraerasoa hutsean
utzi ahal izateko.
Itxako inoizko azterketarik zailenaren aurrean da une honetan,
orain arteko bere historiako partidarik zailenaren aurrean.
Erronka horri ilusioz eta gogoz
egin dio aurre Lizarrako taldeak.
Presioa eta ardura bazter uzten
asmatu beharko dute jokalari nafarrek aurkariaren pistan emaitza on bat lortu ahal izateko. Kanporaketa irekita utziko duen
emaitza lortu ahal izateko, behintzat. Ambrosek ez du zalantzarik:
«Jokalariak prest dira. Izugarrizko grinarekin ikusten ditut».
Itxakok ez du jada deus erakusteko beharrik. Finala irabazi edo
galtzen badu ere, sasoi honetan
lortu duena sekulakoa izan da.
Historikoa. Baina nafarrek gehiago nahi dute. Eta borrokatzeko
prest dira.
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 23
24››
Athleticek Levante hartuko du gaur,
eta Realak Valentziari egingo dio bisita
26››
Gaur hasi eta hilaren 29an amaituko da Giroa.
Zortzi etapa amaituko dira mendatean
Eskubaloia D Txapeldunen Ligako finala: Larvik-Itxako
errumaniarra, jaurtitzeko prest, Gyoriren aurkako Txapeldunen Ligako finalerdietako joaneko partidan. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS
Begoña Fernandez 1Itxakoko jokalaria
«Munduko talderik onenak
ere baditu ahuluneak»
E.Elizondo Larvik
q Berriemaile berezia
Taldeak finala jokatzeko duen gogoa azpimarratu du Begoña Fernandez Itxakoko pibotak (Vigo,
Galizia, 1980). Badaki Larvik dela
txapela janzteko faborito, baina
Itxako pistara irabaztera aterako
dela azpimarratu du, orain arte
lortutakoa anitz bada ere, nafarrek ez dutelako konformatu
nahi.
Eldaren aurkako partida izan da finalaren aurreko azken saioa.Zer moduz zaudete?
Ongi, jokatzeko gogoz jada. Eldaren aurkako partida, egia erran,
ez zen hagitz ona izan. Uste dut
kontzentratzeko arazoak izan genituela. Baina partidak balio de-
zake egin ditugun hutsak zuzendu ahal izateko. Horretarako profitatu beharko dugu.
Burua Larviken zenuten Eldaren aurka jada?
Bai. Zaila da finalak duen eraginari ihes egitea.
Pistara ateratzeko irrikan zaudete?
Bai, halaxe gaude. Halako finalak
dira jokalari guztiek jokatu nahi
dituzten partidak, eta guk esperientzia hori bizi behar dugu. Motibaziorik ez zaigu falta. Gauzak
ongi ateratzea eta joko ona erakustea espero dugu; bertzerik ez
dugu nahi.
Zuretzat zer da finala jokatzeko aukera izatea?
Gauza handia, lor dezakedan saririk garrantzitsuenetako bat jokalari gisa. Uste nuen Txapeldunen
Liga jokatu gabe erran beharko
niola agur eskubaloiari, baina azkenean lortu dut. Hagitz kontent
nago, emozioz beteta. Aukera
handia da hau.
Munduko talderik onena izanen duzue aurrean.Zer deritzozu?
Halaxe da. Baina munduko talderik onenak ere baditu ahuluneak.
Itxakok ere, gainera, baditu Larviki aurre egiteko bere tresnak.
Zeintzuk dira?
Garrantzitsuena izanen da baloia
ez galtzea. Larvik bikaina da kontraerasoan, eta, ondorioz, alor horretan egin beharko diogu min
aurkariari. Defentsan eta erasoan ere, noski, fin ibili beharko
dugu. Bertzela nekez lortuko
dugu aurrera egitea.
Larvik txapela irabazteko faboritoa
JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS
izateak mesede egiten dizue zuei,
presio gutxiago izateko?
Ez dakit. Egia da Itxakok inoizko
denboraldirik onena egin duela
eta orain arte lortu duguna hagitz
garrantzitsua dela. Baina taldeak
gehiago nahi duela erakutsi behar du, nire ustez. Bertzela, irabazteko aukerarik ez dugu izanen.
Larvik ezustean harrapatzeko prest
zarete,beraz?
Horretan saiatu behar dugu.
Ahalegin hori egin behar dugu.
Finean, finalera ailegatzen bazara, nola edo hala irabazteko ahalegina egin behar duzu. Hori da
zerbait lortzeko modu bakarra.
Denboraldi hau zoragarria izan
da, eta hori ez da aldatuko, finala
galtzen badugu ere. Baina ez
dugu konformatu behar. Aurrera
egiten jarraitzeko grina erakutsi
behar dugu. Hori eginez gero, finala irabazteko aukera izanen
dugu.
24 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Kirola ›
G Sailkapena
LEHEN MAILA
35.jardunaldia
Gaur
Ordua
TB
Valentzia-Reala
18:00 GolTV / C+L
Athletic-Levante
18:00
O.I.
Getafe-Almeria
18:00
O.I.
Sporting-Deportivo
18:00
O.I.
Hercules-Racing
18:00
O.I.
At.Madril-Malaga
20:00 GolTV / C+L
Sevilla-Real Madril
22:00
La Sexta
Bihar
Ordua
TB
Mallorca-Vila-real
12:00 GolTV / C+L
Bartzelona-Espanyol 19:00 GolTV / C+L
Zaragoza-Osasuna 21:00
C+
Sailkapena
Puntuak
J I B G
p 1.Bartzelona
88 34 28 4 2
p 2.Real Madril
80 34 25 5 4
p 3.Valentzia
63 34 19 6 9
p 4.Vila-real
60 34 18 6 10
p 5.Sevilla
52 34 15 7 12
p 6.Atletico Madril
52 34 15 7 12
p 7.Athletic
51 34 16 3 15
8.Espanyol
48 34 16 3 16
9.Levante
43 34 12 7 15
10.Sporting
42 34 10 12 12
11.Mallorca
42 34 12 6 16
12.Reala
41 34 13 2 19
13.Racing
40 34 10 10 14
14.Malaga
39 34 11 6 17
15.Zaragoza
39 34 10 9 15
16.Osasuna
38 34 10 8 16
17.Deportivo
38 34 9 11 14
p 18.Getafe
37 34 10 7 17
p 19.Hercules
33 34 9 6 19
p 20.Almeria
p Bigarren Mailara
36.jardunaldia (maiatzak 10-11)
Ordua
TB
Deportivo-Athletic 20:00 GolTV / C+L
Malaga-Sporting
Irabazleen unea
Jokoaren inguruko
eztabaida alde batera
utzi eta Levanteri
irabazi behar dio
gaur Athleticek
Haritz Gallastegi Bilbo
26 34 5 11 18
p Txapeldunen Ligara p Europako Ligara
Asteartea
Fernando Llorente, Sevillaren aurkako partidan. ARGAZKI PRESS / MONIKA DEL VALLE
21:00
O.I.
Racing-At.Madril
21:00
O.I.
Real Madril-Getafe
22:00 GolTV / C+L
Asteazkena
Ordua
Reala-Zaragoza
20:00 GolTV / C+L
TB
Levante-Bartzelona 20:00
C+
Hercules-Mallorca
O.I.
21:00
Almeria-Vila-real
21:00
O.I.
Espanyol-Valentzia
21:00
O.I.
Osasuna-Sevilla
22:00
La Sexta
Athleticen jokoa zeresan handia
ematen ari da. Joaquin Caparrosek taldearen ardura hartu zuenetik eman du zeresana. Gutxi eta ez
oso luzeak izan dira taldearen jokoak txaloak merezi izan dituen
boladak. Baina kontua da emaitzak oso onak izan direla. Athletic
Europan jokatzeko aukera duela
ailegatu da denboraldi amaierara
azken bi sasoietan. Aurreko sasoian huts egin zuen. Bigarren aukeran ez du huts bera egin gura.
Onenen artean sailkatu gura du.
Hortaz, txapelketako azken aste
biak ez dira aproposenak Caparrosek esku artean dituen jokalariekin gehiago egin dezakeen edo
ez eztabaidatzeko. Horretarako,
nahikoa denbora egon da. Eta
esan beharreko gauza guztiak
esanda daude. Orain helburua
lortzea da jomugan egon behar
den gauza bakarra. Gutxienez
zazpigarren postua bermatzea,
alegia. Europako Ligarako sailkatzeko nahikoa izango da jokoan
egongo diren hamabi puntuetatik
sei edo zazpi lortzea. Ez dirudi
aparteko lana, baina aspaldian
talde guztiei ari zaie kostatzen
puntuak eskuratzea. Beraz, xehetasun guztiak zaindu beharko ditu Athleticek. «Taldean giro bikaina dago. Jokalariak prest daude helburua lortzeko. Jokoan dauden puntu eta gol bakoitzak garrantzi handia dauka guretzat»,
esan zuen atzo Caparrosek.
Athleticek Levanteren aurka
eskura ditzake lehen hiru puntuak. «Derrigorrean» poltsikoratu beharrekoak dira, jakinekoa
baita Athletic etxean dela indartsua. Asko arriskatzea litzateke
etxetik at jokatu beharreko bi norgehiagoketan puntu premiarekin
zelairatu behar izatea. Batetik, za-
G Athletic
Entrenatzailea: Joaquin Caparros
s
Iraizoz
s
s
Iraola
Ekiza
s
Amorebieta
s
Castillo
s
s
Orbaiz
Javi Martinez
s
s
Muniain
David Lopez
s
s
Toquero
Llorente
Espainiako Liga
O.I.
18:00
San Mames
(40.000 ikusle)
Ramirez
Dominguez
G Levante
Entrenatzailea: Luis Garcia
s
Munua
s
s
s
s
Javi Venta Ballesteros Nano
s
Xavi Torres
Juanfran
s
Iborra
s
s
J. Montero
Valdo
s
Ruben
s
leen babesik barik ez delako fiatzeko moduko taldea. Eta, bestetik, aurrean izango dituen talde
biek (Deportivo eta Racing) mailari eustea izango dutelako jokoan. Azken jardunaldian argi ikusi
zen estu eta larri dabiltzan taldeek ez dutela amore emateko asmorik. Ez direla ezusteak faltako, alegia.
Itxuraz, Levantek ez dauka
puntu beharrik. Aurreko jardunaldian Sportingekin adostutako
berdinketari esker, sei puntura
dauzka jaisteko postuak. Urrun.
Europako postuak, berriz, zortzi
puntura ditu. Urrun. Hortaz, azken aste bietan lasai zelairatuko
da. Horrek bere alde ona eta txarra dauzka. Ona, presio barik jokatzeak lasai aritu eta onena emateko aukera ematen diolako futbolariari. Txarra, berriz, lehiatzera ohituak dauden profesionalak
direla. Eta, beraz, sarri behar-beharrezkoa izaten dutela tentsio
apur bat onena emateko. Jokoan
ezer ez duten talde asko lasaitu
egiten direla, hain zuzen ere. Levantek oso ondo erantzun du estualdietan. Denboraldia txarto
hasi ostean, adibidez, bikain jokatu du bigarren itzulian. Maila galtzeko hautagai nagusietako bat
zena mailari eusteko borrokan lehen sailkatua bihurtu da. Luis
Garcia modako entrenatzailea da.
Maisuki kudeatu du esperientzia
handikoa baina kalitatez mugatua den taldea —Lehen Mailako
aurrekontu txikiena du—. Sari gisa, datorren sasoian Lehen Mailan jarraituko du egoera ekonomiko larrian dagoen taldeak. Gaur,
berriz, puntuen premia barik nola
moldatzen den erakusteko parada izango du. Caparrosek neurketa gaitza izango dela iragarri du:
«Levante bikain ari da sasoi honetan. Aurkari gogorra izango da.
Beraz, sufritzea egokituko zaigu».
Caicedo
Llorente,hasieratik
Ez da neurketa samurra izango.
Athletic indar gutxirekin ailegatu da azken txanpara. Asko ari
zaio kostatzen puntuak eskuratzea. Baina lehiakortasuna da taldearen dohain nagusia. Ez du sekula etsitzen. Eta gaur ere barruak hustu arte borrokatuko da
hiru puntuak etxean geratzeko.
Hamaikakoari dagokionez, pentsatzekoa da ohiko jokalariekin
eta joko sistemarekin ariko dela.
Hau da, Llorentek berriro aterako
da hasierako hamaikakoan. Horrek esan gura du aurrelari petopeto birekin arituko dela Athletic.
Erdilari aurreratu barik. Eskuin
hegalean, David Lopezek hartuko
du Susaetaren lekua —biriketako
gaitz bat tarteko, deialditik kanpo
geratu da Susaeta—. Euskarrian,
Gurpegi eta Orbaiz ari dira borrokan Javi Martinezen ondoan jokatzeko postua lortzeko. Eta, atzealdean, Amorebietaren eta San Joseren artean aukeratu beharko
du Caparrosek. Jokalari onen artean aukera zabala dauka entrenatzaileak.
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 25
‹ Kirola
orain. Talde jarrera bikaina erakutsi genuen, eta bigarren zatia
oso ona izan zen. Merezi izan genuela uste dut. Oihartzun handia
izan zuen, eta Norvegiako egunkari handienetan aipatu dute, baina aurrera jarraitu beharra dago.
Oraindik ez dugu helburua bete.
Nola ikusten duzu Valentziaren aurkako neurketa?
Valentzia oso talde ona da, eta garaipena behar du hirugarren postuari eusteko. Jokalari on asko
dauzka. Gainera, asko aldatzen
ditu sistemak eta jokalariak, bideoan ikusi dugunez. Baina Bartzelonaren aurka erakutsi genuen
«Sasoi onean gaude;
Valentziarentzat ere
oso partida zaila
izango da»
JUAN CARLOS RUIZ / ARGAZKI PRESS
Vadim Demidov qRealeko jokalaria
Nortasun handiko jokalaria dela utzi du
agerian Realeko atzelari norvegiarrak,
baina gehiago eman dezakeela uste du.
«Askotan esan
didate lider izateko
jaio nintzela»
Xabier Lopetegi Donostia
Euskaraz «egun on» esanez azaldu zen duela gutxi Zubietako kazetarien aurrean Vadim Demidov
(Riga, Letonia, 1986). Gogotsu ari
da, azkar egokitu nahian: «Badakit zaila izango dela osorik ikastea, gaztelaniarekin ari naizelako
buru-belarri, baina esamolde batzuk jakitea ezinbestekoa da».
«Trondheimen baino hobeto» dagoela esan dio BERRIAri: «Maite ditut hondartzak, janaria, bizimo-
dua, eguraldia… Egunero ari naiz
gozatzen». Bakarrik bizi arren, lagunek eta senitartekoek maiz egiten diote bisita. Musika eta zinema laket ditu, eta Miarritze du
txoko kutunetako bat: «Askotan
joaten naiz, lagunak hemen daudenean batik bat».
Nola sentitu zinen Bartzelonaren
aurkako partidan?
Oso garaipen garrantzitsua izan
zen guretzat. Benetan behar genuen; galdu izan bagenu, Getafe
puntu bakarrera edukiko genuen
gai garela horrelako partidak aurrera ateratzeko. Garrantzitsua
da partida horretan pilatutako
sentipen onak partida honetan
ere jartzea. Ez gara inoren beldur.
Realaren borroka ez da oraindik bukatu.
Lau partida gelditzen dira, eta denak irabazten saiatu behar dugu.
Valentzia mendean hartzen badugu, lanaren zati handi bat egina
izango dugu. Lehia estua dago, eta
argi dago garaipen bat beharko
dugula gutxienez.
Etxeko partidak dituzue begiz joak?
Mundu guztiak uste zuen horiek
zirela irabazi beharrekoak Bartzelona garaitu baino lehen, baina hiru puntuak lortu genituen.
Itxaropentsu nago, hobera egin
baitugu azken asteetan. Sportingi
eta Bartzelonari irabazi, eta Bilbon ere txukun aritu ginen. Sasoi
onean gaude, eta uste dut Valentziarentzat ere oso partida zaila
izango dela.
Azkenaldian hasieratik jokatzen ari
zara.Pozik?
Bai. Oso garrantzitsua da niretzat. Jokatzeko etorri nintzen. Nire dohainak neurri batean erakutsi ditut, baina asko daukat hobetzeko eta ikasteko. Jendeak ez du
neure onena ikusi. Oso gustura
nago hasierako hamaikakoan,
baina gauzak oso azkar aldatzen
dira, eta gogor egin beharko dut
lan hor jarraitzeko.
Zer moduz komunikatzen zara beste
atzelariekin?
Ondo. Guztiekin jokatu dut jada.
Gehiena ulertzen dut gaztelaniaz,
eta nik ere asko hitz egiten dut, hori baita nire indarretako bat. Asko
gustatzen zait komunikatzea, ez
bakarrik atzelariekin, baita erdilariekin ere, gauden tokitik zelai
guztia ikusten baitugu. Hala egin
dut egon naizen talde guztietan.
Nola definituko zenuke zeure burua
jokalari gisa?
Askotan esan didate liderra izateko jaio nintzela. Agintzea eta oldarkor jokatzea gustatzen zait.
Zelaitik kanpo, etxean eta entrenatzen oso lasaia naiz, baina zelaiaren barruan guztiz eraldatzen
naiz. 90 minutu horietan ez naiz ni
neu, jokoa jokoa da, eta garaipena
besterik ez dut buruan. Kirol fisikoa da hau, eta ez zait gustatzen
berdegunean botata egotea. Atzelari izateko, berriz, pase ona dudala uste dut. Baloia jokatzea gustatu izan zait beti, eta ez ostikoka
aritzea.
Zergatik erabaki zenuen Realera
etortzea?
Realak duela pare bat urte ikusi
ninduen lehen aldiz, eta bazekien
nolako jokalaria nintzen. Benetan nahi ninduela sentitu nuen.
Oso itxura ona hartu nion klubari. Banekien talde handia zela, Bigarren Mailan egonagatik, eta jokalari handiak zituela. Oso pozik
nago hartutako erabakiarekin.
Hau baino toki hoberik ez dago niretzat aurrerapausoa emateko.
Ba al zenuen beste eskaintzarik?
Bai, asko. Baina aspalditik neukan erabakita hona etortzea, duela urtebete edo. Reala izan zen nire atea jo zuen lehena.
Presiopean jokatzen ohituta zaude?
Bai. Rosenborgen partida guztiak
irabazi behar genituen, eta Europarako Txapeldunen Ligarako
sailkatzen saiatu. Duela bi urte
partida bakarra galdu genuen Ligan, eta aurreko denboraldian bakar bat ere ez, 30 jardunalditan.
Astebururoko kontua zen guretzat presiopean jokatzea.
Zein da zure ametsa jokalari gisa?
Aurrena, mailari eustea. Eta gero,
dauzkagun jokalariekin, talde gisa hobetzea eta haztea, eta taularen lehen erdian finkatzea. Zerbait berria hasi nahi dut Realarekin. Bigarren Mailan hiru urte
eman ondoren, aro berri bat hasi
nahi dugu talde gisa, eta urtetik
urtera hobetzen joan.
Noiztik aritzen zara futbolean?
Txikitatik. 8 urte nituenetik, futbolean eta eskubaloian aritzen
nintzen. Kirola odolean daramat.
Aita eskubaloi jokalaria zen SESBen, eta ama, atleta. 16 urterekin
futbola aukeratu behar izan
nuen. Erabaki gogorra izan zen,
eskubaloirako ere talentua baineukan. Erdikoa nintzen. Baina
futbola erronka erakargarriagoa
zen niretzat, eta gogor aritu nintzen lanean horretarako.
Familiarekin lotura handia duzu?
Familia eta lagunak dena dira niretzat. Horregatik daramatzat besoetan [tatuajeak erakutsi ditu].
Gertu izan nahi ditudalako beti.
Aita, ama eta anaia dira niretzat
gauzarik garrantzitsuenak, lagunekin batera. Futbola oso azpitik
dago.
17 urterekin oso lesio larria izan zenuen.
Bai. Bizkarraren zati bat hautsi
nuen, eta hamalau hilabete eman
nituen jokatu gabe. Latza izan
zen. Batzuek uste zuten ez nuela
futbolean gehiago jokatuko, baina tematu egin nintzen, eta itzuli
ondoren, ia ez dut arazorik izan.
Gertukoek beti sinetsi zuten nigan. Indartu egin ninduen buruz:
beste talde batera joan behar
zuen, aurrekoan ez nindutelako
nahi. Eta orain Realean nago.
G Valentzia
Entrenatzailea: Unai Emery
s
Guaita
s
Miguel
s
s
s
Stankevicius R. Costa Jordi Alba
s
s
Banega
Topal
s
s
s
Joaquin
Pablo
Mata
s
Soldado
Espainiako Liga
GolTV / C+L
Mestalla
18:00
(44.790 ikusle)
Gonzalez
Gonzalez
G Reala
Entrenatzailea: Martin Lasarte
s
Bravo
s
s
s
s
C. Martinez M. Gonzalez Demidov Estrada
s
s
Markel
s
Prieto
Aranburu
s
Zurutuza
s
Griezmann
s
Ifran
Mailari eusteko
behin betiko
pausoa emateko
aukera du Realak
gaur Valentzian
X.L. Donostia
Aste barruan izan den giroari
erreparatuta, badirudi egin beharrekoak egin dituela Realak. Harritzekoa da, Liga bukatzeko gutxi gelditu arren, ez duelako
oraindik helburua bete. Horretarako emaitza ona lortzen ahaleginduko da gaur, oroitzapen tristeak dakarzkion zelai batean
—Mestallan galdu zuen maila
2007an—, eta behar handia duen
aurkariarekin: azken bi partidak
galdu ditu Valentziak, eta ordaina hartu nahiko du gaur. Realak
partida ondo hasten ahalegindu
behar du, erraz urduritzeko joera
duten ikusleen presioa bere alde
jartzeko.
De la Bella da berritasun bakarra deialdian, Illarramendiren
kaltetan, baina gehienez minutu
batzuk jokatuko ditu kataluniarrak, Martin Lasartek atzo esandakoaren arabera. Ikusteko dago
datorren asteari begira indarrak
gordetzen dituen entrenatzaileak
hamaikakoan: hiru partida jokatu beharko ditu taldeak, eta Tamudo, Rivas, Markel eta Estrada
zigorraren atarian daude txartelak direla eta. Bigarren itzulian
punturik ez dute batu txuri-urdinek etxetik kanpo, eta bolada eskas hori apurtzeko ezinbestekoa
izango da hutsik ez egitea, Valentziak inork baino hobeto aprobetxatzen baititu opariak. Anoetan
nola irabazi zuen gogoratu besterik ez dago.
26 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Kirola ›
Txirrindularitza D Italiako Giroa
Gehiegizkoa
ez ote den...
G Ibilbidea eta mendiko etapak
Mendiko etapa
AMAIERA
Belluno
Milan
Verbania
San
Gardeccia
Pellegrino
Terme
Taldekako erlojupekoa
Monte Zoncolan
Morbegno Feltre
Bergamo
Turin
Sestriere
Alba
Spilimbergo
Conegliano
Parma
Rapallo
Quarto
Dei
Mille
Ravena
Reggio
Emilia
Castelfidardo
Piombino
Tortoreto Lido
Orvieto
IRTEERA
Teramo
Venaria Reale
Unai Zubeldia Donostia
Denak bat datoz: aurtengo Italiako Giroa inoizko gogorrena da.
Montevergine, Etna, Grossglockner, Crostis, Zoncolan, Passo
Giau, Passo Fedaia, Nevegal, Mottarone, Finestre... Mendate beldurgarriz josita dago ibilbidea.
3.524 kilometro dauzka denera Giroak; zazpi etapa amaituko dira
gain batean; kronoigoera bat ere
izango dute tartean; beste bi erlojupeko ere bai: lehenengoa, gaur,
taldekakoa, 19,3 kilometrokoa.
G Faboritoak
ALBERTO CONTADOR
Saxo Bank, 28 urte
pAlde: Fisikoa, irabazteko grina
eta ibilbidea.
pKontra: Lasaitasunik eza, ezinegona eta aurkarien kontrola.
VINCENZO NIBALI
Liquigas, 26 urte
pAlde: Gaztetasuna, lasaitasuna eta Szmyd taldekidea.
pKontra: Abiadura falta eta faborito izaera argia.
MICHELE SCARPONI
Lampre, 31 urte
pAlde: Grina, lehiakortasuna
eta jarrera erasokorra.
pKontra: Nekea eta taldea.
DENIS MENTXOV
Geox, 33 urte
pAlde: Esperientzia, taktika eta
igoeretarako taldekide finak.
pKontra: Sasoi hasiera txarra
eta erritmo aldaketarik eza.
JOAQUIM RODRIGUEZ
Katuxa, 31 urte
pAlde: Jarrera erasokorra,
lehiakortasuna eta ibilbidea.
pKontra: Giroan esperientziarik
ez izatea eta azken erlojupekoa.
Eta azkena hilaren 29an, azken
etapan, Milanen, 31,5 kilometrokoa —kronoigoera gehituta, 63,5
kilometro dauzkate erlojuaren
aurka—. Italiako hogei eskualdeetatik hamazazpi igarota, Italiaren batasunaren 150. urteurrenari keinua egingo dio aurtengo Giroak. Baina batasunik ez, 207 txirrindulariko tropel potoloan triskantza handia espero da ibilbidea
tentetuko den bakoitzean. Angelo
Zomegnanen eskutik, ikusgarria
dator Giroa. Ikusgarria... baina
gogorregia, akaso?
Izan ere, denak ez daude gustura ibilbidearekin. Begiratu batera, lau etapa besterik ez dago esprinterrentzat: bihar Parman
amaituko dena; 8.a, 10.a eta 12.a
—etzi eta asteartean lan gehiago
egin beharko dute esprinterren
taldeek tropela lotuta eramateko—. Gutxiegi hiru asteko itzuli
handi batentzat. Mark Cavendish
(Highroad), Tyler Farrar (Garmin-Cervelo) eta Alessandro Petacchi (Lampre) hirukoak banatu
beharko lituzke esprint horietako
garaipenak. Hilaren 19an amaituko zaie horiei Giroa, 12. etaparen
ondoren gehienek etxerako bidea
hartuko dutelako.
Highroadek, Skyk, GarminCervelok, Liquigasek, Movistarrek eta gainerakoek liderraren
maillota eskuratzeko borroka
izango dute gaur, 19,3 kilometroko
taldekako erlojupekoan. Eta zazpigarren etapa arte, lehen mendate handia iritsi bitartean, biharko
esprinta eta beste lau amaiera
bihurri dauzka Giroak. Etzi, Madonna delle Grazie laugarren mailako mendatea izango dute helmugarako bederatzi kilometro
faltako direnean; asteartean, Castellaccio laugarren mailakoa hamabost faltako direla; bosgarren
etapako amaiera gaiztoa da oso,
Orvietoko azken metroek goranzko joera daukatelako; eta seigarren etapako azken hemezortzi kilometroak ere maldan gora dira,
baina aldapa ez da piko-pikoa.
Zazpigarren etapan hasiko da,
hala ere, igotzaileen Giroa. Montevergine di Mercogliano biga-
Termoli
Fiuggi Terme
Maddaloni
Montevergine
Sapri
Tropea
Messina
Etna
Maiatzak 13 (7. etapa)
Maddaloni-Montevergine 110 Km
Serra della Strada 705 m
2 (9,5 km / %5,3)
19,3
2 Bihar
Alba-Parma
244
3 Etzi
Reggio Emilia-Rapallo
173
4 Mai. 10
Quarto Dei Mille-Livorno
216
5 Mai. 11
Piombino-Orvieto
191
6 Mai. 12
Orvieto-Fiuggi Terme
216
7 Mai. 13
Maddaloni-Montevergine
110
8 Mai. 14
Sapri-Tropea
217
9 Mai. 15
Messina-Etna
169
Mai. 16
Atseden eguna
10 Mai. 17
Termoli-Teramo
159
11 Mai. 18
Tortoreto Lido-Castelfidardo
144
12 Mai. 19
Castelfidardo-Ravenna
184
13 Mai. 20
Spilimbergo-Grossglockner
167
14 Mai. 21
Lienz-Zoncolan
210
15 Mai. 22
Conegliano-Gardeccia
229
Atseden eguna
16 Mai. 24
Belluno-Nevegal
12,7
17 Mai. 25
Feltre-Tirano
230
18 Mai. 26
Morbegno-San Pellegrino Terme 151
19 Mai. 27
Bergamo-Macugnaga
209
20 Mai. 28
Verbania-Sestriere
242
21 Mai. 29
Milan-Milan
31,5
Maiatzak 15 (9. etapa)
Messina-Etna 169 Km
Montevergine di
Mercogliano 1.260 m
2 (17 km / %5)
Maiatzak 20 (13. etapa)
Spilimbergo-Grossglockner 167 Km
Gailbersaltel 981 m
3 (6,8 km / %4,1)
Etna 1.631 m
1 (18 km / %6,1)
Etna 1.892 m
1 (19,4 km / %6,2)
Maiatzak 21 (14. etapa)
Lienz-Zoncolan 210 Km
Grossglockner 2.137 m
1 (12,6 km / %6,3)
Iselsbergpass 1.209 m
2 (8,5 km / %6,9)
Maiatzak 22 (15. etapa)
Conegliano-Gardeccia 229 Km
Forcella Cibiana 1.530 m
2 (10,2 km / %7)
km
Venaria Reale-Turin
Mai. 23
Croce Carnico 1.336 m
2 (10,4 km / %4,9)
Etapa
1 Gaur
Nevegal
Livorno
Zortzi etapa amaituko dira mendate batean,
eta 63,5 kilometro daude erlojuaren aurka
Erlojupekoa
Eguna
Tirano
Morbegno
Gaurtik hilaren 29ra jokatuko da Italiako
Giroa, inoizko gogorrena, eta Contador,
Nibali, Scarponi eta Mentxov dira faboritoak
Lienz
(Austria)
Grossglockner
(Austria)
Croce Comelico 1.636 m Passo San Antonio 1.476 m
3 (5,8 km / %5,1)
3 (4,8 km / %5,3)
Passo Mauria 1.298 m
2 (12,1 km / %4,7)
Zoncolan 1.730 m
1 (10,1 km / %11,9)
Crostis 1.982 m
1 (14 km / %10,1)
Maiatzak 24 (16. etapa)
Belluno-Nevergal 12,7 Km
Passo Fedaia 2.057 m
1 (13,4 km / %7,9)
Gardeccia 1.948 m
1 (6,2 km / %10)
14
Navegal 1.047 m
1 (7,3 km / %8,2)
%
Piancavallo 1.290 m
1 (13,7 km / %8,3)
Passo Giau 2.236 m
1 (15,9 km / %6,5)
Erlojupekoa
Maiatzak 27 (19. etapa)
Bergamo-Macugnaga 209 Km
Maiatzak 28 (20. etapa)
Verbania-Sestriere 242 Km
Macugnana 1.360 m
3 (28,2 km / %3,9)
Mottarone 1.341 m
1 (13,8 km / %6,2)
Sestriere 2.035 m
2 (16,2 km / %3,8)
Finestre 2.178 m
1 (18,5 km / %9,2)
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 27
‹ Kirola
Txirrindularitza D Italiako Giroa
Jose Rujano, Gilberto Simoni eta Danilo Di Luca, 2005eko Italiako Giroan, Finestre gogorrean gora, asfaltorik gabeko zatian; aurten ere igo beharko dute mendate hori. ROBERTO BETTINI/POOL / EFE
rren mailako mendatean amaituko da etapa. 17 kilometroko igoera
da, baina %5ekoa da batez bestekoa. Mendiko lehen etapak, ordea, beti uzten du faboritoren bat
lehiatik kanpo. Hori bai, mendimendiko lehen etapa 9.a da, Sizilian sartu-irtena egingo duena;
Etnako sumendian amaituko da,
Vincenzo Nibaliren (Liquigas)
etxe ondoan. Ipar-ekialdetik igoko dute lehendabizi Etna, Citelliko aterpetxeraino (18 km eta
%6,1eko batez bestekoa). Eta hegoaldetik gero, Sapienzako aterpetxeraino (19,4 km, eta %6,2).
Gogortasuna, muga-mugara
Lehen atseden eguna izango dute
biharamunean, eta Giroa hankaz
gora jartzeko etapa aproposa hurrengo egunean: 144 kilometro
dauzka 11.ak, eta metro bakar bat
ere ez dago ordekan; Castelfidardoko azken metroak ere gogorrak
dira. Azken bederatzi etapak, berriz, gogorrak ez, beldurgarriak
dira. Faboritoek osorik iritsi beharko dute azken zati horretara,
22 mendate puntuagarri dauzkatelako pilatuta, horietako hamar
lehen mailakoak.
Austrian amaituko da 13. etapa,
Glossglokner lehen mailako mendatean. 14 kilometroko igoera da,
eta batez bestekoa %8koa da. Hori
bai, helmugara iritsi baino bost kilometro lehenago dagoen bi kilometroko jaitsierak leuntzen du
batez besteko hori, gainerakoan
nekez jaisten delako pendiza
%10etik. Txirrindulariak beldurtuta, ordea, 14. etaparekin daude.
Zoncolan ikusgarrian amaituko
da etapa. 10,3 kilometro eta
%11,8ko batez bestekoa dauka
Zoncolanek. 3. kilometrotik 9.era
%14tik gorakoa da batez bestekoa. Baina Crostiseko aurreko
igoerak eta jaitsiera estuak sortu
du errespetua tropelean. 11 kilometro eta %9,9ko batez bestekoa
dauka Crostisek, baina igoera bezain arriskutsua da jaitsiera. Asfaltatu gabeko zati bat ere badago
behin gainera iritsita, eta antolatzaileek babes-sarea jarriko dute
jaitsieran, bidea estu-estua delako, eta behera amildegi handia dagoelako. Eguraldia erabakigarria
izango da etapa horretan.
Indarberritzeko denborarik gabe, 6.000 metrotik gorako desnibe-
G Datua
9
pEuskal Herriko txirrindulariak. Euskaltel-Euskadiko bederatzikoak ordezkatuko du Euskal Herria aurtengo Italiako Giroan. Mikel Nieve, Juanjo Oroz,
Javier Aramendia, Jorge Azanza
eta Daniel Sesma nafarrek, Igor
Anton eta Miguel Minguez bizkaitarrek, Iñaki Isasi arabarrak
eta Pierre Cazaux baxenabartarrak.
la dauka 15. etapak. Passo Giau
Giroko mendaterik altuena igoko
dute helmugara iristeko 60 kilometro eskas faltako direla, eta,
Passo Fedaia igo ondoren, Gardeccia Val di Fassa motzean amaituko da etapa (6,5 km eta %9,2ko
batez bestekoa). Maiatzaren 23an
edukiko dute merezitako bigarren atseden eguna; 12,7 kilometroko kronoigoeraren bezperan
atseden hartzeko aukera izango
dutela esan badaiteke, behintzat.
Lau samarrak dira kronoigoeraren lehen bost kilometroak, baina
gogorra da Nevegal: 8,3 km eta
%7,4ko batez bestekoa (%10etik
gorako hiru kilometro oso ere badauzka tartean).
Ordurako erabakita egon beharko luke sailkapen nagusiak,
baina ihesaldietarako hiru etapa
aproposen ondoren iritsiko da
mendiko azken egun beldurgarria. 2005ean igo zuten lehenengoz Finestre, eta Jose Rujanok
(Androni), Gilberto Simonik eta
Danilo Di Lucak (Katuxa) ikuskizun ederra eman zuten asfaltorik
gabeko igoeran. 18,5 kilometro
dauzka igoerak, eta azken zortziak daude asfaltatu gabe. Batez
besteko pendiza %9,2koa da, baina %14ko aldapak ere badaude.
Etzana da Sestriere, baina min
ikaragarria egingo du Finestrek.
Indar arrastoren bat daukanak
Milango 31,5 kilometroko azken
erlojupekoa izango du alde, inoizko Italiako Girorik gogorrenari
errematea emateko.
Berezia da Italia
Errozaten gora
Mikel Nieve
Euskaltel-Euskadiko txirrindularia
B
azetorrela, bazetorrela,
eta hemen da Italiako Giroa. Italiaren batasunaren 150. urteurrena ospatuko du
aurten lasterketak, eta luze samarra egin dute aurkezpena,
dena esplikatuz. Denbora dezente pasatu dugu zutik, hitzaldi
luze bat ere izan dugu... Baina,
tira, lanean hasi aurretik ez gara
hasiko kexatzen. Nire lehenengo
Giroa da aurtengoa, eta ilusioz
gainezka nago. Euskal Herritik
Italia aldera etorri, eta hegazkinetik jaistearekin batera ikusi
nuen hau lasterketa berezia dela.
Lehen egunetik nabaritu dugu
jendearen berotasuna, eta hurrengo egunetan are zale gehiago
inguratuko zaizkigula pentsatzen dut.
Batean eta bestean entzun dut
Giroan hotel batzuk ez direla
hain onak izaten, baina Turin
kanpoaldean gaude oraingoz, ho-
telean, eta ez dugu inolako arazorik izan. Txukuna da hotela. Sasoi aldetik, berriz, indartsu iritsi
naiz, ondo nago. Baina, noski,
ikusi egin beharko dugu egunetik egunera nola ekartzen dugun
gorputza geure onera. Lehen astea pasatu ondoren gogortuko da
ibilbidea, baina etapa guztiek
daukate amaiera bihurri samarra.
Taldekako erlojupekoarekin
hasiko gara lehian, eta ahalik eta
lanik onena egitea da gure helburua. Badakigu ez garela beste talde batzuk bezain indartsuak, ez
garela espezialistak. Baina, gauzak ondo eginda, geure maila
ematen saiatuko gara. Ez gara
erotuko galdutako denborarekin,
baina ea lan ona egiten dugun.
Faboritoez hizketan hasita, Highroad, Sky eta Liquigas aipatuko
nituzke nik.
P.D.: Juanjo Orozek eta biok
kontatuko dizkizuegu egunero
Italiako Giroko kontuak. Elkarrekin entrenatzen gara gehienetan, eta, hain zuzen ere, elkarrekin igo dugun mendaterik gogorrena da Errozate, Otsagabiatik
gertu, Iratiko oihanaren mendebaldean. Irati Xtrem proban igotzen den mendatea da, oso gogorra. Espero dezagun Giroan Errozaten adina ez sufritzea!
28 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Kirola ›
Idoatek beste
ustekabeko bat
eman nahi du
Olaizola I.aren
aurka, Labriten
DLaburrak
UEFAk bost partidako
zigorra jarri dio Mourinhori
FUTBOLA › UEFAk bost partida-
ko zigorra jarri dio Jose Mourinho Real Madrileko entrenatzaileari Txapeldunen Ligako
finalerdietako joaneko partidaren ondoren eginiko adierazpenengatik. Teknikariak Bartzelonak epaileen aldetik mesede
tratua jasotzen zuela adierazi
zuen, eta hainbat epaileren izenak eman. Zigorra Txapeldunen
Ligan bete beharko du.
Goizuetakoari erabat
sendatu zaio belauneko
lesioa, baina ez du
partidarik jokatu azken
hiru hilabeteetan
I.M. Donostia
Panathinaikos eta Maccabi
sailkatu dira finalerako
SASKIBALOIA › Panathinaiko-
sek eta Maccabik Euroligako
finala jokatuko dute bihar, Bartzelonako Sant Jordi pabilioian
(16:30). Biak atzo sailkatu ziren,
Lauko Finaleko lehen jardunaldiko partidak irabazita. Panathinaikosek Montepaschi kanporatu zuen lehenbizi (77-69),
eta Maccabik Real Madril gero
(82-63). Bi taldeak faborito
ziren euren finalerdietan.
Arratek gaur ziurta dezake
Asobalen jarraitzea
ESKUBALOIA › Arratek gaur
ziurta dezake mailari eustea.
Horretarako, puntu bat behar
du, gutxienez, Cuencaren etxean (19:00). Beste aukera San
Antoniok Toledori etxean irabaztea da (18:30). Iruñeko taldeak zazpigarren postuari eustea du jokoan. ABF Ligan,
azkenik, Bera Berak Vicar Goya
hartuko du (18:30). Donostiako
taldeak ziurtatuta du dagoeneko Europarako txartela.
Loebek indartsu ekin dio
Sardiniako probari
RALLYAK › Sebastian Loebek
(Ford) indartsu ekin zion atzo
Sardiniako Rallyari, eta lehen
egunean 33 segundoko aldea
lortu zuen Petter Solbergekiko
(Citroen). Hirugarren Mikko Hirvonen izan zen (Ford), 53
segundora. Hirvonenek lehia
estua izan zuen Loebekin, baina
errobera bat zulatu zuen. Rallya
bihar bukatuko da.
Jon Garciak brontzezko
domina irabazi du
TAEKWONDOA › Jon Garcia
durangarrak zilarrezko domina
irabazi zuen atzo Hego Korean
jokatzen ari diren munduko txapelketetan. Garciak Iousef
Karami irandarraren aurka
galdu zuen 87 kiloz azpiko finalerdietan. Elaia Torrontegi plentziarra ere lehiatu da, baina
final-laurdenetan kanporatu
zuten, 46 kilotik azpiko mailan.
Takudza Ngwenya Miarritzekoa, baloiarekin, Baionako bi jokalariri izkin egiten, Top14ko partidan. A. CANELLADA / ARP
Galdera adina aukera
Baiona eta Miarritze
final-laurdenak eta
Heineken kopa eskura
dituztela ariko dira gaur
ligako azken partidetan
Eneritz Zabaleta Baiona
Estu eta bero. Horrela dago 20102011ko Top14a, eta horrela daude
Baiona eta Miarritze. Sailkapenean estu eta odola bero, oraindik
dena baitute jokoan fase erregularraren azken jardunaldian.
Gaur jakinen da, era berean, nor
izanen diren lehen bi postuetan
bukatuko duten taldeak, finalerdiak zuzenean jokatzeko txartela
ematen dutenak. Ongi bidean,
Tolosa —txartela poltsikoan du—
eta Racing izan behar lirateke.
Bi talde horien aurka finalerdietan izanen diren beste bi taldeak hurrengo astean erabakiko
dira, bi final-laurden faltsu jokatuz. Hirugarren sailkatutik seigarrena arte, lau talde ariko dira
lehian finalerdietara iristeko. Horrez gain, sailkapeneko lehen sei
postuetan dauden taldeek hurrengo sasoiko Heineken koparako txartela eskuratuko dute.
Lehen sei postu horietan sartzeko inoiz baino estuago daude
gauzak, eta Miarritze zein Baiona
borroka horretan sartuta daude,
buru-belarri. Clermont hirugarrenaren eta Baiona zortzigarrenaren artean puntu gehigarriaz
ondutako garaipen baten aldea
dago. Hau da, batek galtzea eta
besteak irabaztea aski da sailkapena goitik behera aldatzeko.
Testuinguru horretan, kalkuluak bata bestearen gibeletik joanen dira. Denek dute irabazteko
beharra, eta partida guztiak erabakigarriak izanen dira. Bi euskal taldeen artean, Miarritzek
ditu aukera gehien helburua lortzeko. Egun seigarren postuan
dago, eta irabaztea aski du gutxienez seigarren postua mantentzeko eta aitzina segitzeko. Galduta
ere, oraindik aukerak izanen lituzke, beste zelaietan gertatzen
denaren arabera. Baionak, berriz,
emaitza konbinazioa zailagoa behar du. Aukera guztiak bere alde
ezartzeko, hoberena Arroxelari
erasoko puntuarekin irabaztea
da. Ondoren, Montpellierrek Touloni erasoko puntu gabe irabaztea itxoin beharko du, edo Miarritzek Bourgoinen ez irabaztea.
Beste euskal derbi bat?
Azken jardunaldiak ezusteko goxoa ekar lezake euskal zaleentzat,
Miarritze eta Baionak final-laurden faltsuetako batean elkarren
aurka joka dezaketelako. Horretarako, Miarritzek erasoko puntuarekin irabazi beharko lioke
Bourgoini, eta Baionak ere bai
Arroxelari. Bien bitartean, Clermontek, Castresek eta Toulonek
haien partidak galdu beharko lituzkete. Kasu horretan Miarritze
hirugarren postuan sailkatuko litzateke, eta Baiona seigarrenean.
Ondorioa: final-laurden faltsu bat
Miarritzek aukeratzen duen zelaian, bi euskal taldeen artean.
Gidoi ederra litzateke, dudarik
gabe. Era berean, bi euskal taldeek lehen seien artean bukatuko
lukete; beraz, denak konforme.
G Top14a
Heineken koparako lehia
p
p
p
p
3.Clermont
4.Castres
5.Toulon
6.Miarritze
7.Montpellier
8.Baiona
9.Perpinya
Puntuak
72
72
70
68
67
67
63
J
25
25
25
25
25
25
25
I
15
15
15
14
14
15
13
B
0
1
0
1
1
0
3
G
10
9
10
10
10
10
9
p Heineken kopara eta final-laurdenetara
Azken jardunaldia
Gaur
Ordua
Bourgoin-Miarritze 16:25
Arroxela-Baiona
16:25
Perpinya-Castres
16:25
Paris-Racing Metro 16:25
Agen-Brive
16:25
Montpellier-Toulon 16:25
Tolosa-Clermont
16:25
TB
C+
C+
C+
C+
C+
C+
C+
Asier Olaizolak gaur ekingo dio
buruz buruko txapelketari. Goizuetakoa lehian sartuko den lehen zerrendaburua da, eta Mikel
Idoateren aurka jokatuko du Iruñeko Labriten (17:30, Nitro). Bi pilotariak egoera zeharo ezberdinean iritsiko dira, Olaizolak belauneko lesio baten erruz hiru
hilabete geldirik egin dituen bitartean, Idoatek dagoeneko buruz buruko lau partida irabazi dituelako. Gauzak hala, apustuak
paretsu irtengo dira. Irabazleak
Xalak eta Retegi Bik bihar Eibarren jokatuko duten partidako
irabazlearen aurka jokatuko du
lehen finalerdian.
Olaizola I.ak (36 urte), azken urteetan eman du mailarik onena
buruz burukoan. 2008an eta iaz finalerdietara iritsi zen. Iaz, gainera, Bengoetxea VI.a eta Ruizi irabazi zien, eta Irujoren aurka galdu zuenean 17-4 aurreratu zen.
Aurten, baina, ez du txapelketa
prestatzerik izan. Belauneko lotailu bat urratu zuen binakako
txapelketan, eta hiru hilabete
egin ditu zuriz jokatu gabe. Tarte
horretan, azaldu duenez, bost entrenamendu saio gogor egin ditu.
Gaur, aldiz, bide guztiz kontrakoa
egin duen aurkari bat izango du,
buruz buruko erritmoa inork baino hobeto hartua baitu Idoatek.
Lehenbizi bi atariko irabazi zituen Pascual eta Laskurainen
aurka, eta gero Beloki eta Gonzalez kanporatu ditu. Biek inoiz ez
dute elkarren aurka jokatu, ez bakarka, ezta binaka ere.
MIARRITZEREN AUKERAK
pIrabazten badu. Final-laurdenetarako eta Heineken koparako sailkatuko da.
pGaltzen badu. Montpellierrek
eta Baionak galtzea behar du
lehen seien artean bukatzeko.
BAIONAREN AUKERAK
pIrabazten badu. Bi aukera.
Puntu gehigarriarekin: Montpellierrek Touloni irabaztea edo
Miarritzek ez irabaztea behar du
lehen sei postuetan sailkatzeko.
Puntu gehigarririk gabe irabazten badu, Miarritzek ez galtzea
behar du.
pGaltzen badu. Heineken kopatik kanpo geldituko da.
G Jaialdiak
GAURKO PARTIDAK
pIruñea (17:30, Nitro). Saralegi-Apraiz / Olaetxea-Albisu.
Olaizola I.a / Idoate. Mendizabal-Zearra / Diaz-Otxandorena.
pGalarreta (16:00). Etxabe
II.a-Ion / Oñatz-Barrenetxea
IV.a. Ezkurra-Urrutia / UrtasunJuaristi-Etxeberria III.a. Matxin
III.a-Zubizarreta / AgirresarobeAgirrezabala. Endika-Aizpurua
II.a / Matxin IV.a-Olazar.
pLekunberri (18:00). Matxin
VI.a-Gaztelu / Urrutia II.a-Urko.
Zeberio-Ion / Uterga-S. Miguel.
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 29
D
‹Agenda
Ekitaldiak
Zure ekitaldia BERRIAn agertzea nahi baduzu: www.berria.info/zerbitzuak/agenda/bidali/
Musika
pAndoain. Arena eta Bicivoladores. Gaur, 22:30ean, gaztetxean.
pAramaio. Gozategi. Gaur,
17:30ean, Trikitxa egunean.
pArrasate. Hogjaw eta Jon &
Sugramas. Gaur, 19:30ean,
Amaia antzokian.
pAstigarraga. Kontzertu pedagogikoa: Mac Jeara’s Band.
Gaur, 19:30ean, musika eskolan.
pAulesti. Mitosia, Solte, Skarcha eta Feos Pero Majos. Gaur,
20:00etan, Ubilla-Atxagaran
aterpetxean.
pAulesti. Mendeku Itxua. Gaur,
22:00etan.
pAzkoitia. Donostiako Barroko
Taldea eta Kresala Dantza Taldea. Gaur, 18:30ean, Santa
Krutz komentuan.
pBaiona. Jabier Muguruza.
Gaur, 21:00etan, Luna Negra
aretoan.
pBilbo. Los Frenos eta Los Putos. Gaur, 21:00etan, Gazte Lokalean.
pBilbo. Nacho Vegas. Gaur,
21:30ean, Kafe Antzokian.
pBurlata. The Quireboys. Gaur,
21:00etan, kultur etxean.
pBurlata. Governors. Gaur,
22:30ean, plazan.
pDeba. Kupela taldea. Gaur,
Euskal Festan.
pDima. Sermond’s, Foxi Leire
eta Materia Gris. Gaur,
23:00etan, gaztetxean.
pDonostia. Joan Colomo,
Joan Pons eta Dalmau Boada.
Gaur, 20:00etan, Le Bukowskin.
pDonostia. Arkaitz Mendoza
eta Erlantz Fernandez. Gaur,
20:30ean, Gurutzeaga elizan.
pDonostia. Gribitch Brothers &
Sisters. Gaur, 21:00etan, Leize
Gorria tabernan.
pDonostia. Wayne Sleng Teng
Smith, Heartical Sound, Revolutionary Brothers, King Konsul
& Yanu, The Groove Agents eta
Sistah Selekta. Gaur, 21:00etan,
Dokan.
pDonostia. Hidrogenesse eta
Los Nerviosos. Gaur, 23:00etan,
Komplot aretoan.
pDurango. Betibizi: Xabier
Amuriza, Kepa Junkera eta
Leioa Kantika Korala. Gaur,
22:30ean, San Agustin kultur
gunean.
pGasteiz. Phsyko Social. Gaur,
20:30ean, Kaxkabarran.
pGetaria. Patxi Saiz. Gaur,
22:30ean, San Salbatore elizan.
pIrun. Jon Miner eta Intxixu Lotien Banda eta Big Fingers &
Love Seeds. Gaur, 19:00etan,
Boulevard kafetegian.
pIrun. Maddi Oihenart eta Xabaltx. Gaur, 20:00etan, Amaia
kultur gunean.
pIruñea. Ken Zazpi. Gaur,
20:00etan, Baluarten.
pLazkao. Imuntzo eta Beloki.
Gaur, 19:00etan, Lazkaomendin.
pUrretxu. Hil Baino Lehen eta
Murder Pink. Gaur, 22:30ean,
gaztetxean.
pVillabona. Ruper Ordorika.
Gaur, 22:30ean, kiroldegian.
pZarautz. Onanizer, Now You’re Fucked, The Breed eta Ernia.
Gaur, 21:00etan, Putzuzulon.
pZarautz. Berri Txarrak, Esne
Beltza, Gatibu, Skasti, Mantisa
eta Intro. Gaur, 22:30ean, Kortazarko estalpean.
pZierbena. Lacco. Gaur,
23:00etan, Nexo aretoan.
Antzerkia
pAtarrabia. Aitarekin Bidaian,
Hika teatroa. Gaur, 22:00etan,
Atarrabiako Kultur Etxean.
pIrun. Birusak erasoan!, 5-9
urte arteko haurrentzat. Gaur,
17:00etan, Musika eskolan.
pUsurbil. Larria, kutsakorra,
Mendebaldekoa. Gaur,
20:00etan, Sutegin.
Bertsolaritza
pDonostia. Erregea eta bufoia
banketean, Ander Lipus eta Jexux Mari Irazu. Gaur, 21:00etan,
Altzatarrak elkartean.
pEskoriatza. Aitzorrotz kultur
elkartearen eguna. Gaur,
13:15ean, plazan.
pItziar. Erromeria eguna. Bertso kantaldia. Gaur, 18:00etan.
Dantza
pDonostia. Tripolar, Marco
Vargas eta Chloe Brule. Gaur,
20:00etan, Gazteszenan.
pGernika-Lumo. Raices lana,
Dakumene konpainiarekin.
Gaur, 21:30ean, Trinketen.
pLegazpi. Kapela Dantza. Gaur,
12:00etan, Euskal Herria plazan.
Hitzaldiak
pAstigarraga. Gazteak eta sare
sozialak. Gaur, 17:30ean, Gaztelekuan.
pBaiona. Merkatuaren ideologia eta laneko bizipenak, Philippe Cazalsekin. Gaur, 14:00etan,
IUTn.
Ikus-entzun
pBilbo. Ice Age 3. Haurrentzako
zinema euskaraz. Gaur,
16:30ean, Alondegian.
pLegorreta. Sagarren Denbora
filmaren aurkezpena eta emanaldia. Gaur, 19:00etan, Aldapa
Haundi kultur elkartean.
Bestelakoak
pDonostia. Paraguairen inguruko jardunaldia: jana, bideoak,
hitzaldiak, dantza eta musika.
Gaur, 12:00etan, Guardetxean.
1970eko rock gogorra berritu du Hogjaw Arizonako taldeak. Estilo bera maite du Jon & Sugramas taldeak.
Haritz oneko urde barailak
Hogjaw AEBetako
hegoaldeko taldearen
rock kolesterolduna eta
Jon & Sugramas entzun
ahalko dira Arrasaten
Erredakzioa
Arizonakoak dira, eta Hogjaw
(urde baraila edo matrailezurra)
dute izena. Horrek ondo erakusten du zein musika egiten duten.
AEBetako hegoaldeko rock garagardozalea entzuteko aukera
izango da gaur Arrasateko Amaia
antzokian (Gipuzkoa). 2006. urte-
an sortu zuten taldea elkar institutu garaitik ezagutzen zuten lau
adiskidek. Jolas moduan elkarrekin jotzen urte asko pasa ondoren, Devil in the Details eta Ironwood diskoekin erakutsi zuten
denborak talde sendoa bihurtu zituela. 1970eko rock gogorra naturaltasunez gaurkotzen du Arizonako basamortuko laukoteak.
Gaur hegoaldeko talderik hoberenetakoa dira, Powder Mill eta
Blackberry Smokerekin batera,
besteak beste. Arizonako aintziretan arrantza egitea maite dute,
korroskadak botatzen dituzte beldurrik gabe eta ahots sakonez istorioak kontatzen dituzte.
Estatubatuarrekin batera, Jon
& Sugramas taldea arituko da.
Arima Beltza taldeko abeslari eta
Uek taldeko bateria jole ohi Jon
Gurrutxagaren azken egitasmoa
da Jon & Sugramas. Legen Beltzako Ekaitz Garmendia eta Ivan
Hernandezek laguntzen diote gitarran eta baterian, hurrenez hurren, eta Andrakan taldeko Andoni Mujikak baxuan. Ingelesez eta
euskaraz abestutako rocka,
1970eko hamarkadako rock taldeen eragina duena.
HOGJAW, JON & SUGRAMAS
pNoiz. Gaur, 19:30ean. Amaia
antzokian (Arrasate).
Independentziak, 200 urte
Paraguai
Espainiarengandik
askatu zeneko bi mende
igaro direla ospatzeko
jaialdi bat Donostian
Erredakzioa
Maiatzaren 14an, 200 urte beteko
dira Paraguaiko independentziaren mugimendu iraultzailea sortu zela. Besteak beste Vicente Ignacio Iturbek zuzenduriko mugimendua
independentziaren
lehen urratsa izan zen, eta egun
horretan ospatzen dute paraguaitarrek euren estatuaren sorrera.
Ospakizunen bat egiteko eta euskaldunei Hego Amerikaren bihotza deiturikoaren berri emateko,
jaialdi bat antolatu dute gaurko,
Guardetxean. Herrialdearen kultura ezagutzeko, jana, ikus-entzunezkoak, hitzaldiak, musika eta
dantza barra-barra ibiliko dira
Urgull mendiaren magalean.
Gipuzkoan bizi diren paraguaitarrek eta Banda Bat elkarteak
Paraguaiko musika, dantza eta janaria dastatzeko aukera egongo da.
antolatu dute ekitaldia. 12:00etan
hasiko da. 14:00etan, herrialdeko
jakiak ezagutzeko eta dastatzeko
aukera egongo da. 16:30ean, Paraguairi buruzko bideo bat emango
dute, 25 minutukoa, herrialdeko
gizartearen, politikaren eta ekonomiaren egoera azaltzeko. Ondoren, 17:30ean, guarani hizkuntzaren inguruan mintzatuko da
Christian R. Ojeda lizentziaduna.
Arratsaldean, dantza, kantu
eta musika emanaldia egongo da,
18:30etik aurrera. Sergio Sanabria irakasleak Paraguaiko arpa
joko du. Amaitzeko, dantzaldi irekia egongo da, gorputza herrialdeko erritmoekin astintzeko.
Jaialdi osoa doakoa da.
PARAGUAIREN INGURUKO
JARDUNALDIA
pNoiz. Gaur, 12:00etatik gauera
arte.
pNon. Guardetxean, Urgull
mendian, Donostian.
30 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Agenda ›
b
Eguraldia
JON ALBISU
Joera
Bihar
t°
pItsasoko egoera. Hego haizeak joko du, 4ko indarrarekin, eta
itsaskia eragingo du; aldizka,
5eko ufadekin, itsaski handia
sortuko du ipar partean. Nahiko
ondo ikusiko da.
pOlatuak. Metro bat artekoak.
t°
t°
Astelehena, 9
Itsasoa
t°
Asteartea, 10
Asteazkena, 11
p
Baiona 18/23
p
Bakio 15/21
p
Donostia 15/20
p
p
Bilbo 15/21
p
Donibane Garazi 13/24
Eibar 13/19
Leitza 12/18
Arrasate 13/19
Amurrio 13/20
Nabarmen argituko du
pZerua. Eguraldia hoberantz
aldatuko da bihar. Eunsentitik,
lanbroa eta behe lainoa izango
dira betiko lekuetan, baina goizean bertan, ostarteak irekiko
dira Euskal Herri guztian.
pHaizea. Goizean hego haizea
ibiliko da, baina arratsalderako,
eta batez ere kostaldean, ipar
haizea sartuko da. Oro har, haize aldakorra ibiliko da.
pTenperatura. Gora. Eguneko
tenperatura beroenak,
ipar isurialdean eta mendi inguruetan, 20 eta 25 gradu artekoak izango dira; barnealdean, berriz, 19 eta 27 gradu artekoak
izango dira.
p
p
p
Itsasaldiak
Maule 13/24
p
p
Balmaseda 13/20
p
Abaurregaina 11/17
p
Gaur
Iruñea 13/20
p
Tafalla 12/19
t°
Hego haizea
eta giro nahasia
pZerua. Hego haizeak hodei
trinko mardulak bidaliko
ditu etengabe Iberiako Penintsulatik. Ondorioz, ipar
isurialdean eta mendi inguruetan, zaparradaren bat
botako du, baina ostarteak
ere izango dira; barnealdean, giro nahasia izango da.
b
p
p
Gasteiz 11/19 Agurain 11/18
p
Guardia 11/18
pHaizea. Hego haizea.
pTenperatura. Behera. Ipar
isurialdean eta mendialdean, beroenak 19 eta 24 gradu
artekoak izango dira; barnealdean, berriz, 18 eta 25 gradu artekoak.
p
Tutera 13/19
p Herri bat , gazta bat
▼
Losintxatu
Informazio- ▼
unitate
p 2.
Korsika
▼Errusiako ▼
aintzira
Pegarra, lurrezko ontzia
Adarreria
▼
▼
07:47
3,68
Itsasbehera
14:26
1,13
Itsasgora
19:58
3,78
Isobara mapa
Eguzkia
S0RTU
Sodioaren ▼
ikurra
Ipar.,
heldulekua
▼
7
8
3
▼
Ilgora
Maiatzaren 10a, asteartea
Ilbete
Maiatzaren 17a, asteartea
Ilbehera
Maiatzaren 24a, asteartea
Ilberri
Ekainaren 1a, asteazkena
Izozte
Korsikako
hiriburua
Metal zuri
Zumintz
▼
▼
▼
▼
Berunaren
ikurra
Kaltzioaren
ikurra
▼
Kataluniako
mendialdea
▼
Zioak
5 8
▼
▼
2
3
▼
4
Ate, hitz
elkartzeetan
5
▼
Ez eme
1
G Atzoko erantzunak
8
5
6
7
4
2
1
9
3
4
1
3
8
6
9
5
7
2
2
7
9
5
3
1
8
6
4
7
8
1
3
2
6
9
4
5
6
3
5
9
8
4
7
2
1
9
2
4
1
7
5
3
8
6
1
4
7
2
9
3
6
5
8
3
6
8
4
5
7
2
1
9
5
9
2
6
1
8
4
3
7
6
▼
▼
Dago
Saudi Arabiako hiriburua
3
1
1
2
Ikursistema
9x9-ko laukian hutsik
dauden gelaxkak bete
behar dituzu, 1etik 9ra
bitarteko zenbakiak
idatziz, eta kontuan izanik
zenbaki bakar bat ere ez
dela bi aldiz azaltzen
errenkada eta zutabe
berean, ezta dagokion
3x3-ko laukian ere.
7
2
▼
▼
2
G Goitibehera
Musika
nota
▼
5
7
Bizkaiko
herria
Sufrearen
ikurra
Katu ar
▼
▼
▼
3
8
2
6
▼
Litioaren
ikurra
▼
▼
▼
Lutezioaren
ikurra
Izpirituaren
xede
1
▼
▼
Ale neurri
zahar
Kobrearen
ikurra
Nafarroako
herria
6
7
Ur gaineko
seinaleak
▼
Samarioare ▼
n ikurra
4
1
▼
Okzitania
21:16
EGUNA
5
8 4
▼
▼
p 1.
GORDE
07:07
Ilargia
G Sudokua
2
Bizk.,
ederki
Iragan,
igaro
▼
0,86
Itsasgora
BAGABIGA
1
Itomen
METROAK
01:32
Hitz jokoak
G Hitz gezidunak
Leialak
ORDUA
Itsasbehera
7
Kontsonantea
▼
8
9
Goiti eta beheiti letra bat gutxiago edo
gehiago du asmatu beharreko hitzak.
1. Lapurdiko Itsasegiko udalerria. 2. Bira eman,
jiratu. 3. Bait du. 4. Musika tresna. 5. Istua,
txistua, listua. 6. Hiketan, zaituz. 7. Zatiki guztiz
txiki eta banatuen multzo. 8. Apurtu. 9. Belar
landarea, hiru hostoz osatua.
Goitibehera: 1. Eratsun.
2. Eratsu. 3. Eratu.
4. Urte. 5. Ter. 6. Tren.
7. Irten. 8. Kirten. 9. Etorkin.
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 31
‹ Agenda
1
Carta blanca
No tengas miedo
Thor 3D
The Company Men
Rio
En un mundo mejor
Aretoak
17:30 20:10
16:30 18:30 20:30
17:30 20:10
20:30
16:30 18:30
17:15 20:00
22:30
22:45
22:45
22:45
22:30
D GOLEM LA MOREA
Araba
GASTEIZ
D ABACO BOULEVARD
Boulevard merkataritza gunea (902-221622).Ikuslearen eguna: osteguna.
Carta blanca
Thor
Aguila roja,la película
El sicario de Dios (3D)
Hop
Caperucita Roja (¿A quién ....)
No lo llames amor... llámalo X
Agua para elefantes
Fast & Furious 5
El sicario de Dios
Rio
Sin límites
Código Fuente
Scream 4
El último exorciscmo
(948-222333).Ikuslearen eguna: astelehena.
D YELMO MEGAPARK
16:00 18:10 20:20 22:40 00:45
15:45 18:00 20:15 22:3000:50
17:00 19:30 22:15
16:00 18:00 20:00 22:0000:30
16:15 18:15
20:15 22:20
16:15 18:15 20:15 22:15 00:45
15:45 18:00 20:20 22:40 01:00
16:30
19:15 22:1500:50
16:30 18:30 20:30 22:30
16:00 18:00
20:05 22:05
16:00 18:00
20:10 22:30 00:45
16:20 18:20 20:20 22:2000:30
El sicario de Dios 3D
El sicario de Dios
Agua para elefantes
El último exorcismo
No lo llames amor...llámalo X
Carta blanca
Fast & Furious 5
16:30 18:30 20:30 22:3000:30
15:30 17:30 19:30 21:30 23:30
17:00 19:30 22:0000:30
16:50 18:40 20:30 22:20 00:10
16:25 18:25 20:25 22:25 00:25
15:30 17:50 20:10 22:3000:50
16:40 18:00 19:20 20:40 22:00
23:2000:40
17:30 20:00 22:30 00:55
16:15 18:45
21:15 23:45
15:30
17:55 20:05 22:10 00:15
15:50
Thor 2D
Thor 3D
Hop
The Company Men
Código Fuentea
D IBAIGANE
Rio
No tengas miedo
17:30
20:00 22:00
D FLORIDA
D SOCIAL ANTZOKIA
El mundo según Barney
DBERMEO. Nestor Basterretxea. Rango
Agua para elefantes
Bebés
Thor
Tokio Blues
Precious (Euskaraz)
En un mundo mejor
Le père de mes enfants
No tengas miedo
El sicario de Dios
22:30
22:30
Izarren argia 19:30 22:30
22:30
Aguila roja,la película 20:30
17:30 20:00
17:30
19:15
17:30
20:00
17:30 20:00
18:00 20:15
18:00 20:15
18:00 20:15
22:30
22:30
22:30
22:30
DDERIO. Gurea aretoa. Rio
DDURANGO. Zugaza. Justin Bieber 3D
DELORRIO. Arriola. Los chicos están bien
Para que sirve un oso 22:00
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
D YELMO GORBEIA 3D
17:00
Agua para elefantes 19:30 22:30
DERMUA. Ermua Antzokia. Incendies
22:30
22:30
17:00
18:00
D GURIDI
17:30 20:00
17:30 20:00
17:30
20:00
18:00 20:15
18:00 20:15
18:00 20:15
17:00 19:45
22:30
15:30
16:30
16:30
15:45
15:40
16:20
15:30
22:00
15:30
16:45
15:30
17:30 19:30
18:30 20:30
19:00
18:00 20:15
17:40 19:40
18:20 20:20
16:30 18:15
23:45 00:45
18:00 20:30
19:15
17:50 20:15
19:45
20:15
21:30 23:30
22:3000:30
21:3000:00
22:30 00:45
21:40 23:40
22:2000:20
19:15 21:00
Thor 3D
Thor
Aguila roja,la película
Código Fuente
Sin límites
La legión del águila
Caperucita Roja (¿A quién tienes ..)
20:00
Hop
15:45 17:45
Rio
16:00 18:00
Gnomeo y Julieta
16:15 18:15
23:00
21:45 00:15
21:45 23:45
22:15 00:15
22:3500:50
22:1000:20
Agua para elefantes 19:30 22:30
DGERNIKA. Lizeo. En el centro de la tormenta
22:00
GETXO
D CAPITOL
No tengas miedo
Thor
Fast & Furious 5
El sicario de Dios
17:00
17:00
17:00
17:00
19:45
19:45
19:45
19:45
22:30
22:30
22:30
22:30
D GOLEM ALHONDIGA
Fant Jaialdia
Rompecabezas
No le llames amor ...llámalo X
Agua para elefantes
En un mundo mejor
No tengas miedo
Año bisiesto
Thor 3D
Inside Job (JBA)
Rio
17:30 19:45
16:30 18:30 20:30
16:30 18:30
17:15 20:00
17:30 20:00
18:30 20:30
20:30
20:00
17:15 20:00
17:15
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
Thor
Hop
No tengas miedo
Perdona pero quiero casarme ...
Caperucita Roja (¿A quién ....)
Rio
Aguila roja,la película
Carta blanca
El último exorcismo
Agua para elefantes
Bebés
Sin límite
The Company Men
Thor 3D
El sicario de Dios 3D
Fast & Furious 5
16:30
16:30
16:00
16:00
16:00
16:20
16:30
16:00
16:00
16:30
16:30
16:20
18:30 20:30 22:3000:30
18:10
20:20 22:3000:40
18:00
20:00 22:30
18:10 20:20 22:3000:40
18:20 20.20 22:2000:30
19:30 22:1500:40
18:00
20:20 22:3000:40
18:10 20:20 22:3000:40
19:30 22:2000:40
18:30 20:30 22:3000:30
19:15 22:0000:30
DLEKEITIO. Ikusgarri.
18:15 20:15 22:15 00:15
18:00 20:15 22:30 00:45
19:15 22:0000:30
18:30 20:30 22:3000:30
18:15 20:30 22:45 01:00
17:00 19:30 22:0000:30
20:30 22:30
16:30 18:30
Código Fuente 19:30 22:00
Rio 17:00 Aguila roja,la película 19:30
16:30 18:25
17:00
17:15
16:00 18:05
18:00
16:15 18:15
16:15
Leizaola Lehendakariaren kalea,
(94-4839244).Ikuslearen eguna: asteazkena.
16:15 18:15 20:15
16:15 18:15 20:15
17:00 19:30
17:00 19:30
17:00 19:45
17:00
22:1500:30
22:1500:30
22:1500:30
22:15
22:15
22:1500:30
Fast & Furious 5
Caperucita Roja (¿A quién ....)
Rio
El sicario de Dios 3D
Agua para elefantes
Hop
Aguila roja,la película
Código Fuente
No lo llames amor...llámalo X
El último exocismo
Sin límites
Thor 3D
Thor
Gnomeo y Julieta
El sicario de Dios
Scream 4
Carta blanca
Thor 3D
Fast & Furious 5
El sicario de Dios
DZALLA. Zalla Antzokia.
17:30 20:00 22:30
17:15 19:45 22:15
17:30 20:00 22:30
Codigo Fuente 22:30
16:15 17:00 19:15 20:00 22:00
23:00 00:30
19:15 22:0000:30
17:00
17:00 19:15 22:0000:30
16:30
19:15 22:0000:30
16:00 18:00
19:15 22:0000:30
20:00 22:0000:30
16:45
19:15 22:0000:30
16:00 18:00 20:00 22:0000:30
16:45
19:30 22:0000:30
16:30
19:15 22:0000:30
16:00 18:15 20:00 20:30 23:00
00:30
16:00 18:00
16:00 18:00 20:00 22:0000:30
16:30
16:30
19:15 22:0000:30
DAZKOITIA. Baztartxo zinema. Ez dago emanaldirik.
EIBAR
Gipuzkoa
17:00
Rio 3D
El sicario de Dios 3D
Agua para elefantes
Thor 3D
Hop
Sin límites
No lo llames amor,llámalo X
Fast & Furious 5
Aguila roja,la película
Código Fuente
No tengas miedo
17:00
19:00 21:00 23:00
17:00 19:45 22:15
17:00 19:45 22:15
16:45
18:45 20:45 22:45
17:00 19:00 21:00 23:00
17:00 19:30 22:15
17:15
20:00 22:30
16:45 18:45 20:45 22:45
D LA BRETXA
Arraindegi eraikina (943-421371).
16:20 18:30 20:30 22:30
16:00 18:15 20:30 22:45
17:00 19:45 22:30
16:00
18:00 20:15
22:30
17:00 19:30 22:15
DZUMARRAGA. Zelai Arizti. Sin límite
19:30 22:30
Agua para elefantes
Thor 3D
No tengas miedo
Fast & Furious 5
The Company Men
Rio
BAIONA
D CGR CENTRE
(0559-599090).
De l’eau pour les éléphants
Fast & Furious 5
Voir la mer
Bon à tirer
Thor 3D
Et soudain,tout le monde...
La Croisière
La fille du puisatier
Source Code
Rio 3D
Scream 4
Titeuf 3D
11:15
11:15
11:15
11:15
11:15
14:00
14:00
14:00
14:00
14:00
16:30
16:30
16:00
19:45
19:45
20:00
18:00 20:00
16:30
19:45
18:00
16:00
20:00
16:00 18:00 20:00
18:00
11:15 14:00 16:00
17:00 19:45
17:00 19:45
17:30 20:00
17:30 20:10
19:45
20:00
17:15
17:30
22:30 01:00
22:1500:50
22:4500:50
22:45 01:00
22:30 01:00
22:35 01:00
DHERNANI. Biteri aretoa. Winter’s Bone 19:30 22:30
IRUN
D CINEBOX MENDIBIL
Mendibil merkataritza gunea (943-630223).Ikuslearen eguna: osteguna.
Rio
El sicario de Dios
Thor
Hop
No lo llames amor...llámalo X
Agua para elefantes
Fast & Furious 5
Aguila roja,la película
16:00 18:00
16:00 18:00 20:00 22:00 00:25
18:00 20:10 22:20 00:25
16:00
16:00 18:00 20:00 22:00 00:25
16:30
19:15 22:00 00:25
16:30
19:15 22:00
20:00 22:20
El sicario de Dios 3D
Rio 3D
Thor 3D
Hop
Sin límites
Aguila Roja,la película
Agua para elefantes
Carta blanca
El último exorcismo
Fast & Furious 5
16:30 18:30 20:30 22:30
16:15
18:15 20:30 22:45
16:00 18:00
20:00
22:15
16:45
19:30 22:15
16:00 18:15 20:30 22:45
16:15 18:00 20:00 22:00
17:00 19:45 22:30
DLAZKAO. Areria aretoa. Winter’s Bone 19:30 22:15
DTOLOSA.Leidor.
Cuestión de principios 19:30
El mundo según Barney 22:30
USURBIL
Hop
The Company Men
Rio
Aguila roja.La película
Caperucita Roja (¿A quién ...)
Agua para elefantes
Thor
Fast & Furious 5
Carta blanca
Código Fuente
El sicario de Dios 3D
16:00 18:00
22:15
22:15
22:15
22:15
22:15
22:15
22:15
19:00 22:00
16:00
16:00
19:00 22:00 00:45
16:00 18:15 20:30 22:45 01:00
16:00
19:00 22:00 00:45
16:00 18:15 20:30 22:45 01:00
20:00 22:00
16:00 18:15 20:30 22:45 00:45
22:45
22:45
Ou va la nuit?
Tomboy
L’etrangere (JBA)
D MONCINE
De l’eau pour les éléphants
L’aigle de la 9e légion
Fast & Furious 5
Thor 3D
Thor 2D
La fille du puisatier
La Croisière
Bon à tirer
Source Code
Et soudain tout le monde ...
Scream 4
Rio 3D
Rio 2D
Titeuf
16:30
15:00
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
D SAIDE OLITE
(948-245400).Ikuslearen eguna: astelehena.
Caperucita roja ¿a quién tienes miedo?
El sicario de Dios
Aguila roja,la película
Código fuente
Sin límites
¿Para qué sirve un oso?
17:30 20:00
17:30 20:00 22:30
17:30 20:00 22:30
20:00 22:30
22:30
17:30
DALTSASU. Iortia.
Ez dago emanaldirik.
D GOLEM LOS LLANOS
En un mundo mejor
Caperucita roja ¿a quién tienes miedo?
Thor
20:45
18:30
17:30 20:30
17:30
20:30
TUTERA
14:00 16:30
19:30 22:00
14:00 16:30
19:30 22:00
14:00 16:30
19:30 22:00
16:30
19:30
14:00
22:00
16:00 18:00 20:00
18:00 20:00
14:00
20:00 22:00
16:00
22:00
18:00
22:00
14:00
16:00
14:00
DONIBANE LOHIZUNE
D LE SELECT
Bon à tirer
Le fille du puisatier
Rio 3D
Thor 2D
Thor 3D
Tomboy
Coup d’éclat
Où va la nuit
Voir la mer
De l’eau pour les éléphants
Fast & Furious 5
17:15 20:00
19:45
18:30 20:30
17:30 20:00
20:00
17:30
LIZARRA
(05559-557363).
16:45
16:45
16:45
19:00
14:15
21:15
19:00
19:00
16:45
14:15
21:15
19:00
14:15
14:15
21:15
21:15
DHAZPARNE. Haritz Barne. Le mulot menteur
16:00
Les femmes du 6ème étage 21:00
DHENDAIA. Les Varietes. Jewish Connection (JBA) 17:00
Sucker Punch 21:00
DKANBO. L’Aiglon. Rio 3D 15:00 21:00
MIARRITZE
D ROYAL
Benda Bilili! (JBA)
16:00
Coup d’éclat
15:50
19:30
Detective Dee (JBA)
21:30
La nostra vita (JBA)
17:35
Le discours d’un roi (JBA)
21:15
Où va la nuit
17:30 19:40
Pina (JBA)
14:00
Un été suédois (JBA)
14:00
R.A.S nucléaire rienà signaler
19:00
Into eternity (JBA)
21:00
Arrietty le petit....
15:40
20:00 22:15 00:45
16:00 18:00
22:30
22:45
22:30
11:15 14:00
ANGELU
Agua para elefantes
El sicario de Dios 3D
El último exorcismo
El sicario de Dios
Fast & Furious 5
Thor
Rio
Hop
16:30 18:30 20:30
16:30 18:30 20:30
17:00 19:45
16:30
20:30
16:30 18:30 20:30
18:30
(948-245400).Ikuslearen eguna: astelehena.
Lapurdi
D NIESSEN ZINEMAK
(943-345291).
22:30
D SAIDE CARLOS III
ERRENTERIA
DELGOIBAR. Herriko Antzokia. Cisne negro 19:00 22:15
22:45
22:30
22:30
22:45
22:30
22:45
22:30
22:45
21:30 22:45
22:30
D GOLEM YAMAGUCHI
Rompecabezas
Año bisiesto
Tokio Blues
Bebés
Una dulce mentira
Inside Job (JBA)
En un mundo mejor 19:30 22:15
La ballade de l’imposible (JBA)
16:15
20:30
La solitude des ...(JBA)
14:00
21:00
Coup d’éclat
18:45
Animal kingdom (JBA)
19:00
Essential killing (JBA)
17:30
Du silence et des ombres (JBA) 14:15
Vent de folie a la ferme
16:30
19:45 22:30
17:00 19:45 22:30
17:00 19:45 22:30
Urbil merkataritza gunea (943-221622).
DONOSTIA
El sicario de Dios 3D
Carta blanca
Fast & Furious 5
Rio 3D
Thor 3D
The Company Men
Agua para elefantes
DZARAUTZ. Modelo. Winnie the Pooh
(05559-555298).
17:00
16:30 18:30 20:30
16:30 18:30 20:30
17:15 20:00
16:30 18:30 20:30
16:30 18:30 20:30
16:30 18:30 20:30
17:15 20:00
17:30 20:00
17:15 18:30 20:00
20:30
16:30
17:30
16:30 18:30
20:00
(948-222333).Ikuslearen eguna: asteazkena.
D L’AUTRE CINEMA
D COLISEO
Hop
La legión del águila
Bienvenidos al sur
Agua para elefantes
D URBIL
(943-001200).Ikuslearen eguna: astelehena.
D COLISEO MAX OCIO
Kareaga kalea z/g (94-4310310).Ikuslearen eguna: astelehena.
19:30 22:15
D L’ATALANTE
DORDIZIA.Antzokia. Los chicos están bien 19:30 22:15
D ANTIGUO BERRI
BARAKALDO
21:45
DOÑATI. Herri zinema. Bienvenidos al sur 22:30
D SERANTES
16:15
20:25 22:20
19:30 22:10
19:45 22:15
20:15 22:25
20:15 22:30
20:10 22:00
SANTURTZI
D ZUBIARTE
19:45 22:1500:30
17:00 19:30
18:15 20:15 22:1500:30
17:00
18:45
DANDOAIN. Bastero. Esta abuela es mi padre 17:00
(943-635441).Ikuslearen eguna: astelehena.
El sicario de Dios 3D 19:00 22:00
PORTUGALETE
17:10 19:40 22:00
17:30 20:00 22:15
17:30 19:45 22:15
17:30 19:45 22:15
17:30
17:30 20:00 22:15
17:30 20:00 22:15
19:45 22:15
19:45 22:00
D TXINGUDI
DONDARROA. Bide Onera.
El sicario de Dios 3D
Fast & Furious 5
Agua para elefantes
Carta blanca
Thor
El sicario de Dios 3D
Hop
The Company Men
Thor 3D
El último exorcismo
No lo llames amor...llámalo X
Caperucita Roja (¿A quién ...)
No lo llames amor...llámalo X
El sicario de Dios 3D
Fast & Furious 5
Agua para elefantes
Carta blanca
Rio
18:00
19:00 20:00 22:00 23:00
Ez dago emanaldirik.
Eskutza kalea,13 (94-4310310).Ikuslearen eguna: astelehena.
17:30
DBEASAIN. Usurbe zinema. Sin límites 19:30 22:15
D KULTUR LEIOA
D BALLONTI
Tokio Blues
The Company Men (JBA)
Le père de mes enfants (JBA)
Bebés
Precious (Euskaraz)
Sin límites
HappyThankYouMorePlease
Código Fuente
16:00
16:15
00:45
16:15
16:00
16:30
16:30
16:00
El sicario de Dios 3D
Carta blanca
Agua para elefantes
No lo llames amor...llámalo X
Thor 3D
Thor
Sin límites
Hop
D MULTICINES
22:45
22:15
21:00 23:00
21:00 23:00
22:15
21:00 23:00
19:00 22:0000:30
LEIOA
DMUNGIA. Olalde.
22:45
22:30
22:15
22:15
DATAUN. Herri antzokia. Un mundo mejor 22:00
D GETXO ZINEMAK
D CINESA ARTEA
Villarias,10 (94-4310310).Ikuslearen eguna: astelehena.
17:30 20:00
17:15 20:00
17:15 19:45
16:45
19:30
17:30
20:00
17:15 19:45
17:00 19:00
17:00 19:00
16:45
19:30
17:00 19:00
Bienvenido al Sur 19:30 22:30
Rio 3D
Fast & Furious
BILBO
HappyThankYouMorePlease
The Company Men
En un mundo mejor
Incendies
Una dulce mentira
La vida de los peces
Agua para elefantes
No tengas miedo
Bebés
Tokio Blues
Rompecabezas
Inside Job (JBA)
Vamos a hacer dinero (JBA)
Año bisiesto
Carlos (JBA)
DGALDAKAO. Torrezabal.
Artea merkataritza gunea (902-333 231).Ikuslearen eguna: asteazkena.
Bizkaia
DVILLABONA. Gurea. Aguila roja,la película
DZUMAIA. Aita Mari. Ez dago emanaldirik.
D PRINCIPE
S.Esnaola,10 (943-271391).Ikuslearen eguna: asteartea.
DIGORRE. Lasarte aretoa. El discurso del rey 22:00
DAMURRIO. Amurrio Antzokia. Ez dago emanaldirik.
18:00 20:00 22:00
18:15 20:15 22:15
18:00 20:00 22:15
18:15 20:30 22:45
D TRUEBA
19:30
Arriluze z/g (94-4310310).Ikuslearen eguna: asteazkena.
Gorbeia merkataritza gunea (94-5460623).Ikuslearen eguna: asteazkena.
16:00
16:15
16:00
16:00
San Joan,10 (943-421247).Ikuslearen eguna: asteazkena.
20:00
San Prudentzio,6 (94-5231940).Ikuslearen eguna: asteazkena.
Thor 3D
HappyThakYouMorePlease
Hop
Código Fuente
El último exorcismo
The Company Men
No lo llames amor... llámalo X
Fast & Furious 5
Carta blanca, Peter eta Robert Farrelly zuzendarien filma. BERRIA
El sicario de Dios
El último exorcismo
No lo llames amor...llámalo X
Thor
BASAURI
San Prudentzio,22 (94-5231940).Ikuslearen eguna: asteazkena.
El sicario de Dios 3D
El sicario de Dios
Agua para elefantes
Carta blanca
El último exorcismo
No lo llames amor...llámalo X
Fast & Furious 5
El sicario de Dios 3D
El sicario de Dios
Agua para elefantes
El último exorcismo
No lo llames amor... llámalo X
Carta blanca
Thor 3D
Thor
Fast & Furious 5
No tengas miedo
Hop
Caperucita Roja ( ¿A quién ...?)
Rio
Sin límites
Erribera etorbidea z/g (94-4181672).Ikuslearen eguna: astelehena.
D OCINE
El último exorcismo
16:30
Agua para elefantes
Fast & Furious 5
16:30
Rio
16:30
El sicario de Dios
No lo llames amor...llámalo X
16:00
Scream 4
Caperucita Roja,¿A quién tienes ...?16:00
Código Fuente
Aguila Roja,la película
Thor 3D
16:00
Thor
Carta blanca
16:00
El sicario de Dios 3D
16:15
18:30 20:30 22:3000:30
17:15 19:30 22:0000:30
19:00 22:0000:30
18:30 20:30 22:3000:30
18:00 20:00 22:00
00:30
18:00
20:00 22:1500:30
18:10
20:20 22:3000:30
18:10 20:20 22:3000:30
18:15 20:15 22:1500:30
UHARTE
D ITAROA
(902-463269).Ikuslearen eguna: osteguna.
El sicario de Dios 3D
El sicario de Dios 2D
Agua para elefantes
No lo llames amor...llámalo X
Carta blanca
El último exorcismo
Fast & Furious 5
Thor 3D
Thor 2D
The Company Men
No tengas miedo
Aguila roja,la película
Hop
Código Fuente
Caperucita Roja (¿A quién ...)
Rio 3D
Gnomeo y Julieta 2D
16:30
16:00
16:30
16:10
16:00
16:15
16:30
18:30 20:30 22:30 00:45
18:00 20:00 22:0000:30
19:00 22:1000:30
18:10 20:10 22:1000:30
18:10 20:15 22:2000:30
18:15 20:15 22:15 00:45
19:30 22:15 00:45
20:15 22:30 00:45
16:00 18:10
18:10 20:15 22:15 00:45
18:20 20:20 22:2000:30
20:20 22:30 00:45
16:00
20:15 22:2000:30
16:10
16:15 18:15
16:10 18:10
VIANA
D LAS CAÑAS
Agua para elefantes
El sicario de Dios 3D
El sicario de Dios
El último exorcismo
No lo llames amor,llámalo X
Fast & Furious 5
Thor
Aguila Roja,la película
Caperucita Roja (¿A quién ...)
Sin límites
Rio
Hop
15:50
16:00
16:15
16:15
16:15
18:05 20:25 22:45
18:00 20:10 22:30
18:15 20:30 22:45
18:00 20:00 22:30
18:15 20:15 22:30
17:15 20:00 22:40
18:00 20:20 22:45
20:00 22:40
20:15 22:35
16:10 18:10
16:00 18:00
16:00
Nafarroa Beherea
DDONIBANE GARAZI. Le Vauban.
Black Swan (JBA) 18:00
Scream 4 21:00
DDONAPALEU. St.Louis. Titeuf 3D
16:00
Les femmes du 6ème étage 18:00 Titeuf 2D 21:00
Nafarroa
Zuberoa
IRUÑEA
D GOLEM BAIONA
DMAULE. Baitha.
(948-222333).Ikuslearen eguna: asteazkena.
Agua para elefantes
17:15 20:00 22:30
Titeuf 16:00 Les femmes du 6ème étage 16:00
Le discours d’un roi 21:00 We Want Sex Equility 21:00
32 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Agenda ›
Komunikazioa D
Nola baina zertarako?
Ekografiak
Jokin Labaien
N
oren zerbitzura egiten
dute lan alderdi politikoek eta hedabideek?
Alderdiek, a priori, herritarren
zerbitzura lan egiten dutela aldarrikatu ohi dute bozgora. Hari
muturrei tiraka hasiz gero, hari
muturrak punta asko dauzka.
Erakundeetan ari direnek ez
dute aukera hori besterik, kanpora begira; alderdiko goi kargudunek, nahiz eta erakunde horietan
ere ari, politika orokorrera bideratzen dituzte haien ahaleginak;
ordea, hauteskude kanpainan
zein bestelako kanpaina batzuetan, guztiek alderdiarentzat baino ez dute lan egiten, inurriak balira bezala, jendea ala, behintzat,
haien egun bateko boza eskuratzeko. Hedabideak ere, a priori,
herriarentzat ari dira lanean,
nahiz eta jakin badakigun horretarako finantzaketa behar dute-
la. Eta, kasu bakartu batzuk salbu, finantzatzeko prest daudenak alderdi politikoak izan ohi
dira. Beraz, zerbait eman ohi duenak ezinbestean trukean zerbait
eskatzen duela aintzat hartuz,
baldintza eta eskaerak jartzen
ditu. Horrek mugitzen du hedabidea norabide baterantz ala besterantz, ideologiarantz. Horrek erakartzen ditu, kasu ezagun eta
hurbilekoren bat salbu, kontsumitzaileak hedabide batera ala
bestera. Logikaz, arrazoi berak
lerratu behar lituzke kazetariak
hedabidera. Ofizioaren egoerak
jartzen du kolokan azken hori.
Kontua da hedabideak ez direla haien gertuko alderdiaren
prentsaurrekoetara soilik joaten.
Estrategiak zorrotzagoa behar
du: nirea gurtu eta besterena
egurtu, zuzenean zein zeharka.
Logikak irauli egiten du, maiz,
estrategia. Hau da, alderdiek ere
batzuen alde eta besteen aurka
egiten dute, zuzenean zein zeharka.
Eta egoera muturrera eraman
izanak leherketatxo bat eragin
du, hauteskundeei begira gauden honetan. Hauteskundeen legea aldatu egin dute, eta galderarik gabeko prentsaurreko asko
Hamaika telebistak lau orduko
zuzeneko saioa egin zuen ostegunean
koa www.hamaika.tv webgunean
ikus daiteke hainbat bideotan:
manifestazioa, Areatzan Bilduko
ordezkarien adierazpenak, ekitaldiko irudiak eta bideo laburpenak. Hamaikaren webguneak
inoizko bisita kopururik handiena izan zuen herenegun.
Telebista kate bakarra
izan zen Hamaika
Bilboko Areatzan
gertatutakoa
zuzenean ematen
Urtzi Urkizu Donostia
Hamaika telebistak inoiz egindako zuzeneko emankizunik garrantzitsuena izan zuen ostegun
gauean. Iker Zabala kazetariak
aurkeztutako Bat eta Bat berezia
20:45ean hasi zen, eta lau ordu
iraun zuen. Hasteko, Hauteskunde demokratikoen alde. Ilegalizaziorik ez lelopean Bilbon egin zen
manifestazioaren berri eman zuten. Ondoren, Areatzako eserialdia zuzenean eskaini zuten. Ane
Zabala kazetariak kontatu zuen
Areatzan gertatutakoa. Hamai-
Bilboko Areatzako eserialdia eman zuen Hamaikak. JON HERNAEZ / ARGAZKI PRESS
kako platoan, berriz, EHUko irakasle Estefania Jimenezek hauteskundeak eta hedabideak gaiaz
hitz egin zuen. Ondoren, Urtzi
Urrutikoetxea Hamaika Bilboko
zuzendaria eta Ander Iturrioz
EHUko irakaslea izan ziren solasean. Urrutikoetxeak eman zuen
zuzenean Auzitegi Konstituzionalak Bilduren inguruan hartutako erabakiaren berria.
Ostegunean Bilbon gertatuta-
Telebistako edukiez iritzia
emateko sare sozial bat sortu dute
Ideateca euskal
enpresak sortu du
Teleleo, Internet eta
telebistaren mundua
batzeko asmoz
Erredakzioa Donostia
Gero eta gehiago dira telebista
ikusten duten bitartean Interneten nabigatzen ari diren gazteak.
Microsoft Adverstising enpresak
egindako ikerketa baten arabera,
Interneteko erabiltzaileen artean
hirutik bi sarera konektatuta zeuden telebista ikusten zuten bitartean gutxienez astean behin;
%40k egunero egiten dute hori.
Horrez gain, gero eta zabalduagoak daude Interneteko sare sozialak, eta horietan jendeak euren gustuko telebista saioak komentatu ohi ditu. Hori guztia
kontuan hartuta, Ideateca euskal
enpresak Teleleo sare soziala sortu du. Bideo jokoetan arrakasta
handia izaten ari da Ideateca.
www.teleleo.es webgunean
ikus-entzuleek ikusten ari den
programa komentatu dezakete.
Hala, kate bakoitzean ematen ari
diren saioa agertzen da webgunearen azalean. Alboan edukia komentatzeko aukera ematen dute.
Espainiako kate publiko eta pribatuak agertzen dira pantailan,
Canal Plus ordainezkoa eta ETB1
ere bai. Dena den, gaztelaniazko
kateetako ikusleen artean izan
du orain arte webguneak oihartzuna, euskarazko komentariorik ez baita ageri. Teleleo sare sozialean parte hartzeko ikus-en-
‘Berria.info’-n bisita errekorra
Berria.info webguneak bat egin
zuen Hamaikaren emanaldiarekin. Egun berezia izan zen ostegunekoa, halaber, Berria.info-rentzat orain arte izandako bisita kopururik handiena lortu baitzuen:
34.191. Bisitari bakarrak 21.342
izan ziren. Berriketan.info sare
sozialak, bestalde, 600 kide erregistraturen muga gainditu zuen
ostegunean bertan. Berria telebistak zortzi minutuko bideo bat
egin du Bilboko osteguneko ekimenak biltzen dituena.
tzuleak erregistratu egin behar
du; izen bat eta helbide elektroniko bat baino ez dira sartu behar.
Teleleoko erabiltzaileak, bestalde, bere izena lotu dezake beste
sare sozialetako kontuekin: Twitter, Tuenti, Facebook...
AEBetan bada telebistako edukiekin lotutako beste sare sozial
bat: Miso (www.gomiso.com). Teleleoren formula Misoren antzekoa da, baina AEBetan sortutakoan parte hartzea iPhonea, iPada
edo Androida duten gailuekin
egin dezakete erabiltzaileek. Androidentzat prestatutako Mison,
internautek bere lagunak zer saio
ikusten ari diren jakin dezakete,
eta internauten artean zer telebista saiok duten jarraitzaile
gehiago ezagutu.
iragartzen dira. Kazetariei mihia
eta luma lehortu nahi dizkietela
iruditu zaie, eta Espainiako Kazetarien Elkarteen Federazioak aldarrikapena egin du: hedabideek
bat egin eta ez dezatela halako
prentsaurrekoen berri eman, batetik; adierazpen askatasuna eta
eskubideen aitorpena, bestetik.
Bi zalantza ditut: nola da posible, honetan ere, halako eskubide
urraketa? Askok zertarako erabiliko dituzte gero eskubide horiek? Hain egoera korapilatsuan,
elkarren beharra daukate bizirik
irauteko, bizirik irauteko elkarren beharra daukate.
DLaburrak
Italiako Giroa, ETB1 eta
ETB Sat kateetan
TELEBISTA › Euskal Telebistak
Italiako Giroa emango du gaurtik aurrera. ETB1en etapa bakoitzaren amaiera ikusi ahalko da,
14:40an. Zuzeneko emankizuna
ikusterik ez dutenek beste
aukera bat izango dute ETB
Saten, 20:30ean. Kontakizuna
Fermin Aramendik eta Xabier
Usabiagak egingo dute.
‘Con Hache de Eva’ saioa
bihar hasiko da La Sextan
TELEBISTA › Eva Hache umorista eta aurkezleak programa
berri bat aurkeztuko du bihartik
aurrera La Sexta katean. Igandetan emango dute Con Hache
de Eva, prime time-an. Programako kolaboratzaileak hauek
izango dira: Leo Harlem, Dani
Rovira, Goyo Jimenez eta Joaquin Reyes. Aurreneko gonbidatua Espainiako Gobernuko presidente Jose Luis Rodriguez
Zapatero izango da.
Bruno Oteizaren saioa
Nova katera itzuliko da
TELEBISTA › Astelehenetik
aurrera Cocina con Bruno Oteiza sukaldaritza programaren
bigarren denboraldia ikusi ahalko da Nova katean. Astegunetan emango dute, 13:45ean.
Enjuto Mojamutoren
abentura berriak sarean
INTERNET › Muchachada Nui
telebista saiotik sortu zen Enjuto Mojamuto pertsonaia, eta
orain Interneten izango da pertsonaia hori. Astelehenetik
aurrera bigarren denboraldiko
atalak helduko dira webgunera.
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 33
‹ Agenda
E
Gaurko filmak
Sweet home Alabama
11
p Cuatro, 15:45. Zuz.: Andy Tennant.
El genio del amor
1
p Cuatro, 18:00. Zuz.: Fred Schepisi.
Akt.: Reese Witherspoon, Josh Lucas,
Patrick Dempsey. AEB. 2002.
Akt.: Meg Ryan, Tim Robbins. 1994.
Moll Flanders, el coraje de... 111
Arthur y los Minimoys
111
p La1, 16:00. Zuz.: Luc Besson. Akt.:
Larvik-Itxako finala
zuzenean
Olaizola I.a-Idoate
buruz burukoan
Maddalen Iriarte
gonbidatuko dute
Txapeldunen Ligako finaleko
joaneko partida jokatuko dute
Larvik Norvegiako taldeak eta
Itxako Lizarrakoak. Teledeportek zuzenean emango du lehia.
Berriketan.info-n, Edurne Elizondok egingo du kontaketa.
Eskuz banakako txapelketako
kanporaketa jokatuko dute
gaur arratsaldean Mikel Idoatek
eta Asier Olaizolak. Idoate
ezustekoa ematen ari da Buruz
Buruko Txapelketan, dagoeneko lau partida irabazi baititu.
Aitziber Garmendia eta Ainere
Tolosaren galderei erantzun
beharko die Maddalen Iriarte
kazetariak. Desapiyua-n, Eibar
eta Ermuko gazteak lokotx biltzen ariko dira zezen plaza
batean.
Eskubaloia. Teledeporte, 16:45.
‘Frontón’. Nitro, 18:00.
‘Finlandia’. ETB1, 22:00.
p Cuatro, 21:30. Zuz.: Pen Densham.
Freddie Highmore, Mia Farrow. 2006.
Akt.: Robin Wright, Morgan Freeman,
Stockard Channing. AEB. 1996.
Adolescencia perdida
La reina Victoria
1
1
p Tele5, 16:00. Zuz.: Peter Werner.
p Antena3, 22:00. Zuz.: Jean Marc
Akt.: Mercedes Ruehl, Danielle Panabaker, Jane Krakowski. AEB. 2005.
Vallee. Akt.: Emely Blunt, Paul Bettany,
Mark Strong. Erresuma Batua. 2009.
Y que le gusten los perros
Valentina
11
1
p Tele5, 16:00. Zuz.: Gary David Goldberg. Akt.: Diane Lane, Elizabeth Perkins, Ali Hillis. AEB. 2005.
p La1, 22:30. Zuz.: Antonio Jose Be-
Cerrando el círculo
Scream
1
tancor. Akt.: Jorge Sanz, Paloma Gomez, Anthony Quinn. Espainia. 1982.
11
p ETB2, 17:50. Zuz.: Richard Attenbo-
p Cuatro, 23:45. Zuz.: Wes Craven.
rough. Akt.: Stephen Amell, Shirley
MacLaine. Erresuma Batua. 2007.
Akt.: David Arquette, Neve Campbell,
Courtney Cox. AEB. 1996.
D
D
Telebista
ETB 1
ETB 2
Hamaika
Antena 3
Cuatro
TF1
06:35: Marrazki bizidunak.
10:05 arte, Nafarroarako deskonexioan. 07:05: Zu kirolari.
07:35: KTX. 08:00: Travel notes. 08:25: Kultura gaua. 09:15:
Erreportai bereziak. 09:40:
Arrantza. 10:05: Euskal Herritik. 10:35: Chiloe. 11:05: Abentur@roa. 11:30: Sut & blai.
11:55: Teknopolis. 12:25: Nick
dut nik. 12:55: EITB Kultura.
13:20: Kresala. 14:00: Gaur
egun. 14:45: Sustraia. 15:15:
Zona zapping. 15:30: Txirrindularitza: Italiako Giroa. Venaria Reale - Turin. 17:50: Zilarrezko futbola. 18:00: Futbola.
2. A maila: Rayo Vallecano Salamanca. 19:55: Gol festa.
20:28: Gaur egun. 21:00: Ipupomamua. 21:30: Ibil2d.
22:00: Finlandia. 23:00: Chiloe. 23:30: Supernanny. 00:55:
Kamera ezkutua. 01:15: Musika gauak klasikoa.
07:35: Las expediciones de
Blake, corazón de HI. 08:25:
Chiloe. 08:50: Las hermanas
McLeods. Telesaila. 09:30: El
Payaso. Telesaila. 11:20: Medicopter. Telesaila. 13:10: Rex.
Telesaila. 14:58: Teleberri.
15:55: Eguraldia. 16:00: Zinema. ‘Y que le gusten los perros’. Zuz.: Gary David Goldberg. 2005. 17:50: Zinema.
‘Cerrando el círculo’. Zuz.: Richard Attenborough. 2007.
20:00: Euskadi directo. Adela
Gonzalezek aurkeztutako
saioa. 20:58: Teleberri. Estibaliz Ruiz de Azuak aurkeztutako albistegia. 21:50: Eguraldia. 21:55: Objetivo Euskadi.
‘La trastienda’. ‘Tiendas de
cuatro ruedas’. ‘Comidas del
mundo’. ‘Cascos viejos, el
alma de la vida’. 01:15: Senderos misteriosos. 02:40: EITB
kultura. 03:10: Capital Cultura.
09:00: Fernando Amezketarra. Marrazki bizidunak. 09:50:
Txirrita. Marrazki bizidunak.
10:55: Leku txiki bat. Haurrentzako saioa. 11:30: Haurrekin
jolasean. 12:30: Leku txiki bat.
Haurrentzako saioa. 13:00:
Bat eta bat (astelehena).
Magazinea. 14:00: Onein. Sukaldaritza. 14:30: Eltzeberoa.
15:05: Sendabelarrak. 15:45:
Erritmoz bizi. 18:20: Bat eta
bat (asteartea). Magazinea.
19:35: Kirol herria. 21:35: Skapa. 21:55: Hurbilean. Elkarrizketa saioa. 22:35: Esatea libre.
Mahai-ingurua.
07:00: Pelopicopata. 08:15: La
cara divertida. 10:00: Los más.
12:30: El club del chiste. 13:00:
El mundo de Isasaweis. 13:30:
Bricomanía. 14:00: Los Simpson. 15:00: Antena3 noticias.
15:45: Zinema. ‘Su última voluntad’. 2010. 17:45: Zinema.
‘El secreto de una hermana’.
2008. 19:45: Zinema. ‘Asesinato en el campus’. Zuz.:
Bradley Wigor. 1996. 21:00:
Antena3 noticias. 22:00: Zinema. ‘La reina Victoria’. Zuz.:
Jean Marc Vallee. 2009.
00:00: Zinema. ‘Terror global’.
2004. 01:45: Sin rastro.
09:00: El zapping de surferos.
10:00: O el perro o yo. 11:45: El
encantador de perros. 14:00:
Noticias Cuatro. 14:50: Deportes Cuatro. 15:45: Zinema.
‘Sweet Home Alabama’. Zuz.:
Andy Tennant. 2002. 18:00:
Zinema. ‘El genio del amor’.
Zuz.: Fred Schepishi. 1994.
20:00: Noticias Cuatro. 21:00:
Bob esponja. 21:30: Zinema.
‘Moll Flanders, el coraje de
una mujer’. Zuz.: Pen Densham. 1996. 23:45: Zinema.
‘Scream (vigila quien llama)’.
Zuz.: Wes Craven. 1996.
02:00: Perdidos.
06:30: Tfou. Marrazki bizidunak. 08:10: Shopping avenue
matin. 08:55: Téléshopping.
09:45: Télévitrine. 10:15: Tous
ensemble. 12:00: Les 12 coups
de midi!. 13:00: Journal. 13:15:
Reportages. 14:35: Telefilma.
‘Opération chaos’. Zuz.: Mike
Rohl. 2008. 17:50: Tous ensemble. 18:45: 50 mn inside.
19:50: F1 à la une. 20:00: Journal. 20:45: Pouch le bouton.
23:15: New York, section criminelle. 01:45: 1 formula.
03:00: Telefilma. ‘Un amour
de Lynx’. Zuz.: Markus Brautigam. 2006. 04:30: Musique.
La 1
Tele 5
Arte
France 2
‘Ibil2d’ saioa. 21:30
‘Y que le gusten los...’. 16:00.
09:00: Destino: España.
09:50: Los Lunnis. 10:40: Zinema. ‘Operación elefante’.
1995. 12:20: Zinema. ‘Air buddies’. 2006. 13:30: En familia.
14:30: Corazón. 15:00: Telediario1. 16:00: Zinema. ‘Arthur y
los Minimoys’. 2006. 17:30: Zinema. ‘Abuso de autoridad’.
1996. 18:55: Zinema. ‘Tres de
la cruz roja’. Zuz.: Fernando
Palacios. 1961. 21:00: Telediario2. 21:30: Informe semanal.
22:30: Zinema. ‘Valentina’.
Zuz.: Antonio Jose Betancor.
1982. 00:40: Zinema. ‘1919.
Crónica del Alba’. 1982.
07:00: Patito feo. 07:30: Wildfire. 09:00: Este no es el típico
programa de viajes. 09:15: Se
rueda: piratas. 09:45: Medicopter. 11:45: I love tv. 13:00:
Vuélveme loca. Patricia Perez
eta Celia Montalbanekin.
15:00: Informativos Telecinco.
Jose Ribagordak aurkeztutako albistegia. 16:00: Zinema.
‘Adolescencia perdida’. Zuz.:
Peter Werner. 2005. 18:00:
¡Qué tiempo tan feliz!. 20:55:
Informativos Telecinco.
22:00: La noria. 02:30: Locos
por ganar. 04:00: Infocomerciales. 05:00: En concierto.
07:30: X:enius. 08:00: Il était
une fois... les explorateurs.
08:25: Graine d’explorateur.
08:50: Journée spéciale opéra. 08:55: Werther. 11:35: Netrebko, Garanca, Domingo.
12:20: Rigoletto. 14:40: Don
Pasquale. 16:50: Porgy & Me.
Dans l’univers de ‘Porgy and
Bess’. 18:15: Le Dessous des
cartes. 18:30: Cuisines des terroirs. 19:00: Arte journal. 19:15:
Arte reportage. 19:55: 360º,
GEO. 20:40: Adriana Lecouvreur. Dokumentala. 23:20: Xanadu. Telesaila. 01:00: Metropolis. 01:45: Philosophie.
06:05: Ben et Thomas. 07:00:
Télématin. 09:35: Thé ou café.
10:20: Paris sportifs. 10:50: Réveillez vos méninges. 11:20:
Les z’amours. 12:00: Tout le
monde veut prendre sa place. 13:00: Journal. 13:15: 13 h 15,
le samedi... 14:00: Envoyé
spécial: la suite. 14:50: ADN.
15:40: Nestor Burma. 17:20: US
Marshals, protection de témoins. 18:05: Le 4e duel.
19:00: Mot de passe. 20:00:
Journal. 20:35: Le Plus Grand
Cabaret du monde. 22:50: On
n’est pas couché. 01:55: Un
jour, un destin.
ETB 3
ETB Sat
La 2
La Sexta
Teledeporte
France 3
12:15: Zonbi hotela. 12:35: Avatar. 13:25: Berebiziko espioiak.
13:45: George oihanekoa.
14:30: Barbie pinpilinpauxa.
15:40: Behi eta oilasko. 16:00:
Harriketarrak. 16:25: Legendiz.
16:50: One Piece. 17:10: Martin
Mistery. 17:35: One Piece.
17:55: Team Galaxy. 18:40:
Shaggy eta Scooby Doo usnan. 19:00: Super-super sumoa. 19:20: Viva piñata. 20:05:
Burdin aho. 20:45: Megaman.
21:15: Keroro sarjentua. 22:00:
6.000 milioi mundu. 22:25:
Orain. 22:30: Top gaztea.
23:05: Elkartasunaren bideak.
08:20: Zinema. ‘Lewis-versos
mortales’. 2006. 09:50: Goenkale. 12:00: Mundo.hoy.
13:00: Vaya semanita. 14:30:
Gaur egun. 15:15: Lazkao Txiki.
15:20: Viajes. 15:25: Magazine
champions league. 15:55: Futbola. 2. B maila: Real Union Sporting B. 17:50: El conquistador del fin del mundo.
19:50: Esto no es serio, o ¿si?.
20:30: Txirrindularitza. Italiako Giroa. Venaria Reale - Turin. 21:30: Teleberri. 22:30:
Gure bideoteka. 23:30: Tribuna gol. 00:30: Mundo.hoy.
01:30: Objetivo Euskadi.
11:00: El club de Pizzicato.
11:40: Programa de mano.
12:15: Todo el mundo es música. 13:15: En movimiento.
13:50: Tendido cero. 14:40: Paisajes de la Historia. 15:30: Palabra por palabra. 16:00:
Grandes documentales.
16:55: Documentales culturales. 17:40: Miradas 2. 18:00:
Soy camara el programa del
CCCB. 18:30: Debate. 19:30:
RTVE responde. 20:00: La
dieta mediterránea. 20:30:
Babel en TVE. 21:00: Wallander. 22:30: Documentos TV.
23:30: La noche temática.
08:30: Crash test. 09:30: Formula Sexta. 10:00: 1 formula.
Turkiako sari nagusia. Entrenamenduak. 11:05: Megaworld. Dokumentala. 12:05:
Lo mejor de la Sexta. 12:30: 1
Formula. Turkiako Sari Nagusia. 14:15: Noticias. 15:30: Especial Mutua Madrid Open.
16:15: Mutua Madrid Open
2011. 17:45: Navy. 18:45: Especial Mutua Madrid Open.
19:15: Mutua Madrid Open
2011. 20:45: Noticias. 20:55:
Deportes. 21:30: La previa.
22:00: Futbola. Sevilla - Real
Madril. 00:00: Post partido.
09:40: Golfa. 11:40: Bela. 11:50:
Motokrosa. 12:45: Futbolari
buruzko magazinea. 13:15:
Saskibaloia. Maccabi - Real
Madril. 15:00: Saskibaloia. Panathinaikos - Montepaschi
Siena. 16:45: Eskubaloia. Larvik - Itxako, Norvegiatik zuzenean. 18:15: Bela. 18:30: Albistegia. 18:45: Alpinismoa. ‘Desafio 14 + 1: Everest sin
oxígeno’. 19:15: Kamioi lasterketak. 19:45: Eskubaloia. Ciudad Real - Valladolid, zuzenean. 21:45: Golfa. 23:45:
Errugbia. Northampton - Carnegie. 01:30: Eskubaloia.
08:10: Samedi Ludo. 10:30:
Côté maison. 11:05: Magazines régionaux. 12:00: Le 12/13.
13:25: Les grands du rire. 14:30:
Côté jardin. 15:00: En course
sur France3. 15:25: La vie d’ici.
16:50: Expression directe.
17:00: Slam. 17:30: Des chiffres
et des lettres. 18:00: Questions pour un champion.
18:35: Avenue de l’Europe.
18:55: Le 19/20. 20:10: C’est
pas sorcier. 20:35: Telefilma.
‘Disparition’. Zuz.: Laurent
Carceles. 2005. 23:40: Soir 3.
00:15: Roumanoff, telle quelle. 02:05: Les grands du rire.
34 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Plaza›Kultura
Bi sail gehiagorekin osatu du
eskaintza Donostiako Zinemaldiak
ren hizkuntzara itzuli eta esperientzia musikal bihurtzeko prozesua izango du kontagai nagusi.
Parte hartu duten musikarien artean Carlos Mena tenorra, Suso
Saiz, Alos Quartet, Tanya Tagaq
inuita, Uafir sudandarra, Ramz
‘‘
Oso mundu aldakorrean
bizi gara, eta egunero
berrasmatu beharko
dugu geure burua»
JOSE LUIS REBORDINOS
Donostiako Zinemaldiko zuzendaria
«Zinema egun hauek
ikus-entzunezkoetako
profesionalen topagune
izateko lan egingo dugu»
JOXEAN FERNANDEZ
Zinemaldiko Zuzendaritza Batzordeko kidea
Jose Luis Rebordinos, atzoko aurkezpenean, Donostiako Zinemaldiaren aurtengo ekitaldia iragartzen duen kartelaren ondoan. GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS
‘Mugaritz B.S.O.’ filmaren estreinaldiarekin
inauguratuko da gastronomiarekin
zerikusia duten filmei eskainitako atala
Gauerdiko Emanaldiek «plazerarekin eta
dibertsioarekin» uztartuko dute zinema
Juan Luis Zabala Donostia
Aurtengo ekitalditik hasita, ohiko sailei beste bi gehituko dizkie
Donostiako Zinemaldiak aurrerantzean, jaialdiaren zuzendari
Jose Luis Rebordinosek atzo Donostiako Zientziaren Kutxaguneko Newton Auditoriumean egindako aurkezpenean aurreratu
zuenez: Gauerdiko Emanaldiak
eta Zinema eta Gastronomia; genero berezi bateko film hautatuekin osatutako gaualdiak eskainiko ditu batak; gastronomiarekin
zerikusi zuzena duten filmak besteak. Horretaz gain, aurtengo ekitaldiko kartelak eta Zuzendaritza
Batzorde berria aurkeztu zituen
Rebordinosek, eta hiru atzera begirakoei buruz aurretik emandako informazioa gogorarazi.
Gauerdiko Emanaldia sailak
zinema «plazerarekin eta dibertsioarekin» uztartuko du, Rebordinosek adierazitakoaren arabera. «Gauerdian hasitako hiru saio
programatuko ditugu urtero, garai bateko auzoetako zinema aretoek ematen zituzten saioen espiritua berreskuratu nahian». Film
«bitxi eta diferenteak» eskainiko
dira, «kasu batzuetan gehiegizkoak, baina inoiz ere ez interesik gabekoak».
Aurtengo ekitaldian, Gauerdiko Emanaldiak saila Japoniako
Nikkatsu ekoizpen etxearen pinku-eiga film erotikoei eskainia
izango da. Yves Montmayeur
frantziar zuzendariaren PinkuEiga. Inside the Pleasure Dome of
Japanese Erotic Cinema film dokumentalak eta bi pinku-eiga-k
osatuko dute gaualdietako programazioa.
Montmayeurren dokumentalak Nikkatsu ekoiztetxeak
1971tik 1998ra arte egindako pinku-eiga-k filmak aztertzen ditu
batez ere, haietan parte hartutakoen lekukotasunak jasoz. Baina
genero horretako aurreneko filmak 1960koak dira. Zentsuraren
aurkako borroka handia egin behar izan dute film horien egileek
eta ekoizleek, baina Japoniako zinemagintzan leku garrantzitsua
hartu dute. Pinku-eiga asko muturreko zinema politikotzat eta
pop kulturako kultuko pelikulatzat jotzen dira gaur egun.
Emanaldiaren ondoren, afaria
Zinema eta Gastronomia saila
Basque Culinary Center fundazioarekin elkarlanean antolatuko du Donostia Zinemaldiak. Zazpi film emango ditu aurtengo ekitaldian, eta emanaldi bakoitzaren
ondoren «afari tematikoa» egingo
da Donostiako edo Gipuzkoako
beste herri edo hiriren bateko jatetxe batean.
Zikloa Felipe Ugarte musikariaren eta Juantxo Sardon argazki zuzendariaren Mugaritz B.S.O.
filmaren estreinaldiarekin inauguratuko da aurten. Felipe Ugarte musikariaren eta Andoni Luis
Aduriz sukaldariaren arteko elkarlana jasoko du filmak, 40tik
gora musikariren parte hartzearekin.
2007an ekin zioten film horren
egitasmoari Andoni Luis Adurizek eta Felipe Ugartek, eta Juan
Hernandez da ekoizpenaren arduraduna. Mugaritz jatetxeko
menu gastronomikoak musika-
«Bi bidaia» iradokitzen ditu aurtengo
ekitaldiko kartel nagusiko maletak
«Bi bidaia» iradokitzen ditu Donostiako Zinemaldiaren aurtengo ekitaldiko karteleko maletak, egileak, Bi Tanta etxeko
Yoana Figuerasek, adierazi duenez. «Batetik, bidaia erreala dago,
Donostiakoa bezalako nazioarteko zinema jaialdi bat antolatzeko
egin beharrekoa, mundu osoko publikoaren eta profesionalen topaleku baita. Bestetik, irudimenari dagokion bidaia, film bat ikusten dugun bakoitzean, zinemaren magiari esker, beste leku eta
mundu batzuetara eramaten gaituena».
Aurten, aurreneko aldiz, lehiaketa irekia egin da hiru kartel hautatzeko: kartel nagusia —sail ofizialekoa—, eta Zabaltegi eta Horizontes Latinos zikloetakoak. Figuerasen lanek irabazi dute lehiaketa hori. Atzera begirakoetako zikloetako kartelak Roberto Cuetok eta Eurosintesis etxeek egin dituzte.
D
palestinarra eta Carlos Miranda
perutarra daude. Agertuko diren
soinu paisaiak Euskal Herrian,
Galizian, Espainian, Etiopian eta
Perun jasoak dira.
Aurretik ere iragarrita dagoen
moduan, honako hauek izango
dira aurtengo hiru atzera begirako zikloak: American Way of Death, Jacques Demy eta Itzal digitalak. American Way of Deathzikloak 1990tik 2010era bitartean
AEBetan egindako zinema beltzeko 35 film eskainiko ditu, horietako batzuk oso ezagunak,
hala nola Martin Scorseseren
Godfellas (1990), Joel Coenen Miller’s Crossing (1990), David Lynchen Wild at Heart, Paul Verhoevenen Basic Instinct (1992), Quentin Tarantinoren Reservoir Dogs
(1992), Bryan Singerren Usual
Suspects (1995), Curtis Hansonen
L.A. Confidential (1997), Jim Jarmuschen Ghost Dog: The Way of
Samurai (1999), Spike Leeren
Summer of Sam (1999) eta Clint
Eastwooden Mystic River (2003).
Zikloko film berriena Anton
Corbjinen The American da, iaz
estreinatutakoa.
Jacques Demyri eskainitako zikloak haren film luze ezagunez
gain —Lola, Les parapluies de
Cherbourg, Les demoiselles de Rochefort…—, egile beraren lau film
labur eta Agnes Vardak Demyri
buruz egindako hiru film eskainiko ditu. Itzal digitalak zikloak azken hamar urteetan Txinan egindako 11 film ikusteko aukera
emango du, eta haien bidez herrialdearen egoera ezagutzekoa.
Zuzendaritza Batzordea Amaia
Elizondok, Joxean Fernandezek,
Jose Angel Herrero-Velardek eta
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 35
40››
Lucia Olaziregik osatzen dute
aurtengo ekitaldiaren antolakuntzan, eta Lucia Olaziregi izango da
zuzendariondokoa. Hautespenbatzordean, Rebordinos zuzendariaz gain, Joxean Fernandez, Jose
Angel Herrero-Velarde, Lucia
Olaziregi, Quim Casas, Roberto
Cueto eta Ana Esperanza Redondo daude, eta Mikel Olaziregi,
jaialdiaren zuzendari ohia AEBetarako Zuzendaritzaren kolaboratzailea da aurten.
Apaltasuna eta anbizioa
«Ilusio handiz» hartu du Zinemaldiaren zuzendaritza Rebordinosek, «baina baita erantzukizunaren zentzu handi batekin, egokitu
zaigun garaia dela eta», aurkezpenean adierazi zuenez. «Apaltasunez ekin diogu lanari, baina baita
anbizio handiz ere. Apaltasunez,
aukera berriak eskaintzen dituen
une batean gauden arren atzera
ere begiratu behar dugulako. Aurreko ekitaldietatik ikasi behar
dugu, baliatu egin behar ditugu
dauzkagun indarrak, Donostiakoa hain jaialdi garrantzitsu
bihurtu dutenak, nazioarteko zinema jaialdien artean bosgarrena baita garrantziaren araberako
sailkapenean. Baina autokritikoak izaten ere jakin behar dugu,
gaizki egindakoez ohartu eta
haiek aldatzen saiatu. Oso mundu aldakorrean bizi gara, eta aldakortasun hori are handiagoa da
ikus-entzunezkoaren arloan, etenik gabeko aldaketan baitago.
Horregatik, egunero berrasmatu
beharko dugu geure burua».
«Urtez urte aretoak betetzen dituzten ikusleen konplizitateari»
eusten saiatzeko asmo sendoa du
Zinemaldiak, Joxean Fernandez
Euskadiko Filmategiko zuzendari eta Zinemaldiko Zuzendaritza
Batzordeko kideak esan zuenez,
«bere ezaugarrietako bat» baita
hori. «Baina lan egin nahi dugu,
halaber, bederatzi zinema egun
hauek gero eta gehiago bihur daitezen ikus-entzunezkoen arloko
profesionalen topagune. Nazioarteko ekoizleek eta banatzaileek,
telebista kateek eta ikus-entzunezkoen arlo industriala osatzen
duten gainerako guztiek Zinemaldia berena dela sentitzea, Zinemaldia eraginkorra dela sentitzea ezinbestekoa da jaialdiak
etorkizunari ziurtasunez aurre
egingo badio».
Donostiako Zinemaldia «era
guztietako publikoarentzako»
jaialdia dela ekarri zuen gogora
Rebordinosek. «Diego Galanek
zioen ikusle bakoitzak bere filma
aurkitu behar duela Zinemaldian». Horregatik, ikusle gazteenei erraztasunak emango dizkie
aurten jaialdiak, «emanaldietara
joan eta ekimenetan parte har dezaten». Batetik, gazteentzat pentsatutako ekimenak diseinatuko
dira, eta bestetik, prezio politika
bereziak eskainiko dira gazteentzat.
Afrikako idazleen hizkuntz aukerak ditu
gai nagusi ‘Erlea’ aldizkariaren 4. zenbakiak
Iraultzaren
intimitateaz
Tahrir plazako
erreboltak aurrera
jarraitzen duela
esan du Amal Ramsis
dokumetalistak Iruñean
Iñigo Astiz Iruñea
Intimitatea eta letra larriz idatzitako politika. Elkarrekin doaz
biak Amal Ramsis dokumentalistaren kasuan (Kairo, 1972). Bi alor
horiek batzen ditu bere lanetan,
maiz, eta bere larruan ere sentitu
du haien gurutzaketa. Debekua
izeneko bere azken dokumentala
da horren froga. Gobernuari eta
haren debeku sistemari buruzko
elkarrizketa sakonak egin zizkien bere ingurukoei. Erdi klandestinitatean, nahitaez, lagunarteko giroan. Bere kamera piztu,
eta intimitatean. Eta edizio lanak
bukatzen ari zela okupatu zuten
herritarrek Tahrir plaza. Bere
logelatik metro gutxira lehertu
zen iraultza, eta filmaren bukaera moldatu egin behar. «Denbora
gutxian aldatu da mundua», dio
Ramsisek. Hemezortzi egunez
izan zen plazan, eta han bizitakoen berri eman zuen atzo Iruñean,
IPES elkarteak gonbidatuta.
Hitzen bidez, eta baita lanen
bidez ere. 2005ean grabaturiko
Kairoko zenbait emakumeren
ametsei buruzko Amets Hutsak
izeneko filma aurkeztu zuen
Nafarroan, eta Madrilen estreinatuko duen Debekua filmaz ere
hitz egin zuen.
Bere xumean latza da adibidea.
«Jendea entzun daiteke orain
Egipton kalean kantuan», dio
Ramsisek. «Dokumentala grabatzen ari nintzenean, iraultza aurretik, hori ere debekatua zuen
gobernuak. Ezin zen kalean kantuan aritu. Ahots goran abesten
zuena arazo bila zebilela ulertzen
zuen Poliziak, eta debekatu egiten zuten. Egiptoko museo inguruko kaleetan ere ezin ginen ibili
eta!». Eta bere lanean ere sumatzen ditu aldaketak. «Nik neuk
banekien film hori grabatzen ari
nintzela Poliziak harrapatu izan
banindu kartzelara eramango
nindukeela eta bideo guztiak
apurtu egingo lituzkeela. Gobernuaren aurka oso argi mintzo
dira bideoan guztiak, eta arazoak
izango lituzkete. Intimitate giroa
beharrezkoa zen. Orain, iraultza
ostean, Kairoko areto handi batean emango dute lana. Amestu ere
ezin nuen egin horrekin lehen».
Plazako giroa goraipatzen du.
«Beste mundu bat izan zen hura»,
dio. «Elkartasun giro ikaragarria
zegoen, berdintasuna, eskuzabaltasuna... Errespetua. Oso argi genuen zer nahi genuen». Baina ez
da arantzarik gabeko bidea. «50
urte daramatzagu diktadura
pean, eta burua kendu dugu, bai,
baina oraindik ere gorputza gelditzen da». Aurrera doa iraultza,
baina arazo eta boikot saioz beteta, Ramsisek dioenez. Herritarren borondatea beren beharren
arabera moldatu nahian dabil armada, kristau eta musulmanen
arteko liskarren mamua haizatzen iraultzaren aurkakoak, ustelkeria kasuak ezkutatu nahian
Mendebaldeko indarrak... «Eta
arazoa ez da Egiptokoa soilik: Yemen, Palestina, Libia...»
Arretaren desbideraketa
Amildegia dago, Ramsisen ustez,
Mendebaldeko medioetan ematen den emakume arabiarren irudiaren eta emakume arabiarren
benetako errealitatearen artean.
Intoxikazioa. «Bi gai dira arabiar
emakumeei buruzko albisteetan:
genitalen ablazioa eta beloa. Egia
da horiek hor daudela, baina horiez soilik kezkatzen dira. Kanpo
Amal Ramsis zinemagilea, Iruñean, atzo. LANDER FDZ. DE ARROIABE / ARGAZKI PRESS
uzten da gure lan egoerari buruzko eztabaida, adibidez. Eskubide
politiko eta ekonomikoak eskuratuz joan ahala aldatuz joango dira
beste horiek ere. Hartzen diguten
diruarekin, beloarekin eta ablazioarekin lan egiten duten GKEak soilik sortzen dituzte, eta beste
arazoak ezkutatu. Ez zaizkie ko-
meni. Eta hor sortzen dira estereotipoak. Politika hutsa».
Beren ametsei buruz hizketan
jartzen ditu Ramsisek bere lagunak Amets Hutsak filmean, eta
bereez mintzo da orain. «Plazan
nagoela amesten dut oraindik».
Batera, politika eta intimitatea.
Elkar eraginean.
36 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Plaza › Kultura
Afrika, hizkuntzaren bila
Kontinente horretako
idazleek literaturarako
hizkuntzaren inguruan
duten eztabaida jaso du
‘Erlea’ aldizkariak
Margolariari
eskainitako atzera
begirako erakusketa bat
zabalduko dute bihar
santutegiko klaustroan
Izar Mendiguren Bilbo
Afrikako literaturan bizi-bizirik
dagoen hausnarketa bat jaso du
Euskaltzaindiaren Erlea aldizkariak. Horren lekuko dira Ngugi
wa Thiong’o, Ken Saro-Wiwa,
Obiajunwa Wali eta Amos Tutuola idazleen gogoetak. Walik, esaterako, Afrikako idazleek pentsatzen eta sentitzen duten hizkuntzan idatzi behar dutela aldarrikatzen du Afrikako literaturaren kale itsua artikuluan: «Afrikako
hizkuntzek garapenaren premia
gorria dute, ez frantses eta ingeles
sobera landuak». Nola AEBetako
unibertsitateetan hala Afrikar
Idazleen Biltzarrean hizkuntzari
buruz egindako ekarpenengatik
hautatu ditu Atxagak lau idazle
horiek: «Tutuolak afrikar denek
ulertzeko ingelesez idaztea aldarrikatzen du, baina gaizki idatziz,
broken estiloan».
Atzo aurkeztu zuten Erlea-ren
laugarren zenbakia Bernardo
Atxaga eta Andres Urrutia euskaltzainek. 127 orrialdetan, 28
idazle eta musikariren testuak
bildu dituzte; ipuinak, olerkiak,
bizipenak, iritziak... Atxagaren
hitzetan, irakurleek Afrikako eta
Euskal Herriko hizkuntza auziari
buruz gauza berriak ikasiko dituzte. Besteak beste, Anari Alberdik, Koldo Izagirrek, Aingeru
Epaltzak, Pello Esnalek, Miren
Agur Meabek, Iban Zalduak, Jabier Muguruzak, Aritz Galarragak eta Urtzi Urrutikoetxeak hartu dute parte aldizkarian.
Atxagaren aburuz, Erlea-k «lotutako narrazio bat» izatea izan
du helburu, eta lortu duelakoan
dago idazlea. «Ale hau Afrikako
II. Arantzazu
Egunak Javier
Alvarez de
Eulate artista
omenduko du
Erredakzioa
Bernardo Atxaga eta Andres Urrutia, Erlea-rekin. LUIS JAUREGIALTZO / ARGAZKI PRESS
idazleek erabili beharko luketen
hizkuntzaren inguruko aldizkaria da; txinera, ingelesa...».
Idazle bakoitzak bere ikuspuntu eman dio. Aingeru Epaltzak,
adibidez, Afrikan girotutako istorioa egin du. Urtzi Urrutikoetxeak, berriz, Ken Saro-Wiwa idazle
afrikarra urkatu zuten gertakaria gogora ekarri du.
Baikortasuna gako
Atxagaren ustez, hizkuntzaren
aferan baikortasuna beharrezkoa
da. «Gure sabaia ez da oso handia
baina euskaldunak dagoen baino
beherago jarri izan dugu goia,
geure burua itoz. Aurrera ateratzen diren herri bakarrak baikorrak direnak dira».
Argitaletxeetako datuetan oinarrituta esan duenez, gaztelaniaz saritzen diren liburuak ez dira 7.000 aletik gora banatzen,
«nahiz eta mundu osora zabaldu».
«Frantziakoak 5.000tik pasatzea
oso zaila da», erantsi du. Horregatik, banaketa kopuruari begira ez
du beltz ikusten Erlea-ren geroa:
«Erlea-ren lehen zenbakiaren
3.000 ale banatu genituen. Bigarrenaren mila, eta hor jarraitzen
dugu». Aurrera begira, 1.700 ale
banatzea gustatuko litzaioke, baina ez, ordea, edonola: «Gauzak
ondo eta eder egiteko momentuan gaude».
Andres Urrutia euskaltzainaren ustez, literatur sorkuntzaren
sentsibilitate eta ikuspegiak biltzeko balio behar du proiektuak.
«Munduko literaturak euskararen bidez ezagutarazi nahi ditugu. Etxekoa ahaztu gabe kanpokoa gureganatzen dugu», nabarmendu du.
Ekimenak abiatzeko garai onena ez den arren aldizkariarekin
irakurleak ziztatzen jarraituko
dutela ohartarazi du, «emaitza
ederrak dituelako euskal kulturarentzat».
II. Arantzazu Eguna ospatuko
dute bihar Oñatiko (Gipuzkoa)
santutegian, eta Arantzazuko
Adiskideak elkarteak Javier Alvarez de Eulate margolari frantziskotarrari eskainiko dio jaialdia.
Arantzazuko santutegiko beirateak egin zituen Alvarez de Eulatek, eta guztira 600 pintura eta
eskultura inguru ditu bere katalogoan. Haren arteari eta izaerari
buruzko hitzaldia emango dute
Edorta Kortadi arte kritikoak eta
Juan Mari Martinez de Ilarduia
frantziskotarrak bihar, 10:00etan.
Ordubete geroago, santutegiko
klaustroan zabalduko duten
atzera begirako erakusketara eta
beirateetara bisita gidatua egingo dute, margolariaren laguntzarekin.
Nolanahi ere, Alvarez de Eulateri eginiko omenaldia ez da
Arantzazu Egunean amaituko.
Arantzazuko Adiskideak elkarteak beste zenbait ekintza antolatu
ditu. Alde batetik, bi erakusketa
egingo dituzte. Bata, santutegiko
klaustroan, eta bestea, Boulevarden, Kutxak Donostian duen aretoan. Bestetik, Arantzazu aldizkariak margolariari eskainitako
monografiko bat editatu du.
Arantzazuko erakusketan, 50
artelan inguru bilduko dituzte,
eta urriaren hasierara arte egongo da zabalik. Donostiako erakusketa, berriz, azarotik abendura bitartean jarriko dute ikusgai.
Musika barrokoa, gaztetxoen eskura
Euskadiko Orkestrak
‘Barrokoa, historiari
begirada bat’kontzertua
emango du Donostian
eta Gasteizen
Jon Fernandez Donostia
Gaztetxoak musika klasikora
erakartzeko ekimenen barruan,
musika barrokoari buruzko kontzertu didaktiko bat emango du
Euskadiko Orkestra Sinfonikoak
gaur 12:00etan Donostian, Kursa-
alean. Familiarteko entzuleriari
ganbera orkestraren barrunbeak
erakutsi eta XVI. eta XVIII. mendeen arteko musika interpretatuko du. Hilaren 13an, Gasteizko
Principal antzokian joko du.
Barrokoa, historiari begirada
bat izenburupean, Vivaldi, Purcell, Telemann, Bach, Haendel
eta Albinoniren obrak joko dituzte EOSeko musikariek, «modu
ludiko baina zorrotzean», Mikel
Cañada EOSeko Hezkuntza Saileko koordinatzaileak azaldu duenez. Musika Familian zikloaren
barruko kontzertu bat da, eta
«bereziki dibertigarriak diren
ahots lanak izango dira, Lara
Agudo sopranoa buru duen laukoteak abestuta». Ana Hernandez aktoreak aurkeztuko du kontzertua, eta, besteak beste,
barrokoko musikarien bitxikeriak kontatuko ditu.
Eskoletako haurrekin
Hilaren 10etik 12ra bitartean, EOSek eskola haurrentzako sei kontzertu egingo ditu Miramongo
egoitzan, egitarau berberarekin.
2.500 ikasle inguruk entzungo dituzte barrokoko doinuak. Orkes-
trak material didaktikoa banatu
die aurretiaz ikastetxeei, ikasleek
musikarien eta garai historikoaren berri izan dezaten kontzertura joan aurretik.
Horrez gain, FEVAS adimen
urritasuna dutenen aldeko federazioarekin batera landutako
kontzertua emango du EOSek
Miramonen hilaren 9an. Bi erakundeak 2009an hasi ziren lankidetzan, eta ekimen horri esker
duela bi aste Jardun Onaren Saria eman die FEAPS adimen urritasuna dutenen aldeko elkarteen
Espainiako konfederazioak.
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 37
Kultura ‹ Plaza
Artea D
Emakumeak
Begiz
Ismael Manterola Ispizua
B
itxia da egun hauetan Bilboko Arte Eder museoan
ixtear dagoen Gehiago
dago zugan izenburuko erakusketa. Emakumeari buruzko irudiak Erdi Aroan (XIII-XV. mendeak) du azpiko izenburutzat, eta
horrela hobeto ulertzen dugu
erakusketaren asmoa, izenburu
hutsarekin ez baitago oso argi
zein den erakusketaren gaia.
48 objektu jarri omen dituzte
museoko aretoetan emakumeek
Erdi Aroan zuten egoera erakusteko; batzuk arte objektuak dira,
beste batzuk dokumentu idatziak. Guztien bidez ondo erakusten da, bi topikotik kanpo (hau
da, Ama Birjina eta bekaturako
bidea izatearena), emakumeak
XIII. mendetik XV. mendera Europan bete zuen rol konplexua.
Mota horretako erakusketak
beharrezkoak dira, oraindik emakumeak mendebaldeko historian
izan duen garrantzia bigarren
mailan dagoelako. Nahiz eta ikerketak egin, nahiz eta historia ofiziala aspalditik zalantzan egon,
nahiz eta guztiok teorian historia
ulertzeko beste moduak daudela
onartu, ez baita oraindik praktikara iritsi teorian pentsatzen duguna. Gizartean zabaltzea falta
da ikerketaren bidez dakiguna.
Eskoletako testuliburuetara eta
unibertsitateko apunteetara iristea falta da teorian onartu duguna.
Baina erakusketaren helburuekin ados egonda ere eta erakusketa interesgarria iruditu
arren, faltan bota ditut emakumeek egindako lanak edo emakumeak parte aktibo moduan azaltzea.
Gero eta argiago dago Erdi
Aroan emakumeak artean eta bi-
Alberto Peralek Marzana espazioan jarritako ispilua, erronbo formako zuloarekin. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS
Hamaika dimentsio
Kritika
Alberto Peral.
Lekua: Bilboko Marzana espazioa.
Noiz arte: ekainaren 17ra arte.
Haizea Barcenilla
M
arzana espazioak orokorrean bere tamaina
txikia gardentasunaren bidez orekatzen du: aurreko
pareta guztia beiraz osatuta
dago, eta kanpokoa eta barnekoa
nahasi egiten da, bat bihurtu, artelanak kalera aurkeztuz eta kalea espazioaren barruan hartuz.
Hala eta guztiz ere, bertan erakusten duten artista gehienek espazio itxi moduan hartzen dute;
bigarren mailan uzten dute kan-
porako begirada hori, haien lanetarako, askotan, barneko elementuen arteko koherentzia garrantzitsuagoa delako.
Alberto Peralek, berriz, modu
guztiz desberdinean hartu du espazioaz jabetzeko aukera, eta
bere lanaren izaera formalari
uko egin gabe, galeriaren ezaugarriak aprobetxatu ditu lan hori
osatzeko.
Lehenik eta behin, iristean
kanpotik Marzana nahiko aldatua ikusten dugu, leihoa aurrean
dagoen paisaia bihurtzen baita.
Hots, leihoaren tamainako argazki bat kokatu da beiran, ispilu
perfekzionatu baten antza hartuz; hala ere, ustezko ispilu horrek pitzadura zabala du, erronbo formako zulo garden bat, mozketa bat, oraindik jatorrizko
leihoa gorde eta barnera xurga-
tzen gaituena, zulo beltz baten
modura: hor hasten da Alberto
Peralek, dimentsioz dimentsio,
espazioaren geruzaz geruza proposatzen digun bidaia.
Izan ere, geruzak eta forma geometrikoak dira Peralen proposamenaren oinarri. Erronboak
presentzia berezia du, errealitatean barneratzeko eta horretan
arakatzeko mozketarik zientifikoenaren moduan akaso. Erronbo desberdinen erritmoa sortzen
da piezaz pieza, eta erronbo batetik bestera espazioaren geruzak
atzean utzi eta sakonduz goaz.
Lehen geruza kalearena da, lehen erronboaren bidez begiekin
zulatu eta hausten duguna; hortik bi eskultura lanekin aurkitzen gara, espazioaren erdian: bi
aulki, zeinen gainean beste bi
erronbo lau dauden, eseriak ba-
zitzako beste esparru askotan aktibo izan zirela. Alde horretara
begira, Arte Eder museoko erakusketa emakumearen irudiak
azaltzera mugatu da, eta agian,
interesgarriagoa izango zen emakumearen parte hartzea gehiago
azpimarratzea. Adibidez, badakigu anonimotzat dauzkagun miniaturen egile asko emakumeak
izan zirela, nahiz eta jendearen
buruan oraindik monje ilustratzailea egon. Zergatik ez moja
ilustratzaileak?
Bestalde, Erdi Aroan emakumeak idatzitako liburuak, konposatutako musika, ehungintzan
edo beste hainbat eta hainbat objektutan egin zuten lana, irudietan bakarrik ikusten ditugu, baina ez erakutsitako gauzen egiletzan.
Gainera, Erdi Aroaren bukaeran artearen produkzioan nagusi
ziren gremioen egituren oinarrian zeuden tailerretan emakumearen lana ohikoa zen gizasemeenarekin batera. Tailerraren
jabe izatea salbuespena bazen
ere, tailerrean famili osoak egin
behar izaten zuen lan, emakumeak barne.
Oraindik asko dago egiteko ez
bakarrik artearen bidez emakumearen irudia nolakoa zen jakiteko, baita aurreiritziak baztertzerako orduan emakumeak berak artea egitean izan duen
rolaren inguruan ere. Horregatik
aipatu behar dira erakusketaren
katalogoan dauden testu bikainak, gaiari buruz jakin nahi duen
edozeinentzat ezinbestekoak baitira.
leude bezala, edo, hobe esanda,
horietatik beste espazio paralelo
eta lau batetara pasatuko bagina
legez. Hirugarren eta bigarren dimentsioaren tarteko espazioaren
sortzea dirudi, erronboen kokapena hiru dimentsiokoa den
arren begiradak horien zuritasunaren planoarekin talka egiterakoan hor geratzen baita ikuspena, sakontasunaren ilusioan erori gabe. Lauak eta sakonak dira
aldi berean; geruzen artean harrapatuta daude.
Paretan eskema horren kontrako aukera aurkezten zaigu: argazkietan agertzen dira bi leku,
eta horietako bat kalean kokatutako aulki bat da. Irudi laua, bi dimentsiokoa. Argazki ohikoa. Eta,
horren gainean, beste erronbo
bat. Oraingoan, berriz, ez da agertokian aulkiaren gainean kokatutako erronboa, erretratatua
izan zena gero, baizik eta ostera
geruza, parametro eta dimentsioen artean kokatzen den forma:
paperez egina dago, eta mozketa
batzuen bidez hiru dimentsiokotasunaren inpresioa sortzen du,
aulkiaren gainean egon beharrean, horren argazkiaren gainean
kokatua, antzera. Hurbilduz, ordea, paper horren agerpena mozketa baten bidez azaleratzen dela
sumatzen dugu. Gainean eta azpian dago aldi berean, moztuta
eta jarrita, laua eta bolumenduna.
Eta handik, ondoko hormara.
Edo, hobe esanda, hormaren azpian dagoen lekura. Hemen artistak, beste behin ere, espazioa testuinguruaz gain, lan euskarri bezala ulertu baitu, eta zuzenean
moztu du galeriaren azala, bere
pareta zuria, azpitik dagoen materialaren erronbo bat erakusteko. Berriz ere erronboak. Berriz
ere lerrunak. Beste geruza bat.
Erronboaren erabilera bilaketa bihurtzen da zuhaitz baten argazkiaren aurrean. Peralek pinu
normal baten argazkia atera eta
sistema erraz batez, gainjartzeen
bidez, bere izaera deformatu du,
erronboaren itxuraz hazi dela
emanaz. Lehen inpresioa, urrunetik, benetan erronbo forma
duen pinu baten argazkia ikustearena da. Ondoren, hurbiltzean,
segituan nabaritzen da sistema
optikoa, artistak ezkutatu nahi
izan ez duena. Zergatik ez, alegia? Bere asmoa geruzen jokoa
izanik, gainjartzearen bidez sortutako geruza fisikoak izateko
arrazoia duelako, hala nola errealitatea, horren irudia eta azkenik
horren manipulazioaren bidez
agertzen den maila izaki.
Espazioaren geruzaz
geruza eginiko bidaia
bat proposatzen du
Peralen erakusketak
Erakusketa, Marzanako gehienak bezala, ez da handia, baina
bai osatua. Lanen arteko erlazioek aberasten dute, espazio itxi
eta, aldi berean, irekia sortuz. Azken mostretan maiz ikusi dugu
errepresentazioa eta presentziaren arteko tirabira, bai Naia del
Castilloren lanetan, bai Alberto
Peralen honetan; bere lanen asmoa ez delako ikusmen-joko
erraz bat eratzea, pertzepzioaren
maila eta modu desberdinak arakatzea baizik. Non dago errepresentazioa eta non presentzia?
Zein funtzio dute horretan bi edo
hiru dimentsiotako antzemateek? Galdera horien artean mugitzen dira Peralek ekarritako irudi
eta objektuak.
Eta galeriatik ateratzeko, azken urratsa, kanpoko paisaia
erronbo modura beste geruza bat
legez dakargun irudia: aurreko
beiratik moztutakoa, Erriberako
merkatua, ikuspegia bi plano
perpendikularretan hautsiz. Aliziaren ispiluaren modura, espazioaz jabetzeko ikuspegi desberdinak.
38 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Publizitatea ›
1 HIGIEZINAK
4 DENETARIK
7 AISIA/KIROLA
2 TEKNOLOGIA
5 IBILGAILUAK
8 FAMILIA/ETXEA
3 LANA/NEGOZIOAK
6 HARREMANAK
Asteazken arratsaldeko 15:00ak arte jasotako iragarkiak soilik argitaratuko dira.
1 Higiezinak
1 .1 ETXEBIZITZAK
negoziagarria. Mesedez,
gauetan deitu zenbaki
honetara: 699-78 47 49
SALDU
Aretxabaleta. 72 metro
eraikiko etxebizitza salgai.
50 metro koadro erabilgarri.
Erdigunean. Jantzia. Prezio
negoziagarria. Interesatuok
deitu zenbaki honetara:
659-64 67 38
Zornotza. Etxebizitza salgai
euban. 3 logela, egongela
bat, sukaldea, 2 bainugela,
ganbara eta berogailua. 345
m2-ko lur-sailarekin. Aukera
paregabea! telefonoa:
695 70 18 58
denetik dauka, labadora,
telebista, indukziozko sua,
frigorifiko handia... Leku
bikaina. Harremanetan
jartzeko telefonoak:
94 673 27 69 656-75 95 37
[email protected]
1 . 3 PISUA
KONPARTITU
zarugalden. Hiru logela, bi
komun eta egongela handia.
Oso eguzkitsua. Igogailu eta
berokuntzarekin.
618-19 10 95,
646-97 36 79
Bergara. Bergarako
Martoko kalean etxebizitza
salgai. 65 metro, berrituta
eta eguzkitsua. Bi logela,
egongela, komuna, bi balkoi
eta sukaldea. Igogailua eta
sotoa. Prezia: 162.000 euro.
Interesatuak deitu zenbaki
honetara: 625-70 84 55
Donostia. Igeldoko plazan 3
gelatako duplex berria
salgai. Itsasora begira dago,
oso argitsua eta bista ezin
hobeekin. Bizitzera sartzeko
moduan dago.
Kontaktuan jartzeko
[email protected] edo
600-51 40 32 telefonoan.
Negoziatzeko aukera.
Durango. Atiko zoragarri
bat dugu salgai Durangoko
alde zaharrean. Erabat
berriztaturik dago deula 2
urtetik hona. Erabat jantzita.
Gas instalazioa egin berri
dugu. Oso argitsua da. Deitu:
659-42 58 90.
[email protected]
Durango. Alde zaharra.
71 m2. Kanpoaldera begira.
Altzariz hornituta. 2 logela.
Egongela. Sukaldea. Komun
bat. Guztiz berriztuta.
Kanpotik (2006): fatxada,
atalondoa, eskailera eta
teilatua. Barrutik (2007):
parketa (elondoa), sukaldea
(Fagor elektrotresnak eta
Junkers galdara ), gresa,
berokuntza (gas naturala),
kristal bikoitzeko leihoak, ate
blindatua. Berehala bizitzera
joateko aukera.
179.000 euro. 607-71 53 53
Eskoriatza. Gaztainadui
27an logela bakarreko
apartamentua salgai. Erdi
jantzia. Garaje itxia aukeran.
Interesatuek deitu zenbaki
hauetara: 650-95 56 44 /
943-08 14 90
Oñati. 60 metroko
etxebizitza salgai San
Lorentzo auzoan. Bi logela,
komun bat eta
sukalde-egongela. Guztiz
hornitua. Prezio
Debagoiena. Bikotea jende
bila baserria erdibana
erosteko debagoienean.
622-63 51 01
ERRENTAN EMAN
Arrasate. Etxebizitza
ematen da errentan Biteri
kalean, Grupo San Juanen.
Hiru logela, sukaldea,
egongela eta komuna.
Interesatuok deitu zenbaki
honetara: 943-79 56 26 /
605-43 29 31
Berriz. Pisua alokagai
Berrizen (abalarekin). 3
logela, egongela, 2 komun
eta sukaldea. Herri erdian
kokatua. Tel.: 688-68 54 29
Durango. Logela handi bat
alokagai Ibaizabal auzunean.
Etxe erosoa eta berria. Tel.:
652-86 57 80
Elorrio. Toki onean, Elorrio
erdialdean 100 m2-ko pisua
alokagai. 3 gela, ezkaratza,
saloia, 2 komun, igogailua.
Sartzeko prest. Deitu:
605-75 12 73 (arratsaldez).
ERRENTAN HARTU
Bergara. Etxebizitza behar
dugu errentan. Bi, hiru edo
logela gehiagokoa.
943-53 36 72 /
677-73 79 59
Bergara. Bergara edo
Arrasaten etxebizitza behar
dut errentan. 617-12 61 44
Elorrio. Bikote euskalduna
alokairuko etxe bila. Biok
lanean. Deitu edo idatzi.
Telefonoa: 653-72 81 87
1 . 2 OPORRETAKO
ETXEBIZITZAK
ERRENTAN EMAN
Torrevieja (Alacant).
Torreviejan bungalowa
alokatzen da. Urbanizazio
pribatuan, gune berdeak eta
igerilekuak. 3 logela,
egongela, sukaldea,
solariuma,...
615-77 96 22 (Itxaso)
Vieux Boucau (Landak).
Apartamentua alokatzen dut
udan landetan, Vieux
Boucaun, Boucanier
urbanizazioan. Igerilekua,
hondartza. Apartamentuak
Iragarkiak paperean argitaratzeko tarifak:
Iragarki bakarra: 5 euro. Bi iragarki: 9 euro.
Hiru iragarki: 12euro. Bost iragarki: 17euro. BEZa barne.
Gehienez 20 hitz argitaratu daitezke iragarki bakoitzean.
egingo lituzke. Plantxa
egiteko ere bai.
Arduratsua naiz.
634-80 49 91
etxean bertan bizi izaten
nagusiak zaintzeko. Ana
Luisa de los Santos.
673-78 08 99
Bergara. Bergarako neska
prest etxeko lanak egiteko
goizeko 8.00etatik
10.00etara. 943-76 28 12 /
656-73 64 51
Debagoiena. Neska gertu
ume, edadetu zein gaixoak
zaintzeko. Baita etxeak
garbitzeko ere. Interesatuok
deitu zenbaki hauetara:
943-77 10 99 /
617-66 70 05
PISUKIDE BILA
PERTSONAK ZAINDU
Bergara. Logela ematen da
Debagoiena. Neska gertu
errentan bolun. Interesatuok
deitu zenbaki honetara:
670-85 86 68
nagusi edo umeak zaintzeko.
Egunez, gauez, orduka zein
etxean bizi izaten.
606-62 37 82
EROSI
Arrasate. Etxebizitza salgai
NORBANAKOEN IRAGARKIAK
Durango. Pisukide atsegin
baten bila nabil. Tabira
auzoan kokatuta dagoen
duplex-a da. Etxea berria eta
erosoa da. Logela bikoitza
eta handia da eta terraza
dauka. Maiatza hasieratik
erabilgarri.310 euro
hilabetea. Etorri ikustera!
telefonoa: 699-50 12 90/
635-26 62 51
1 . 5 GARAJE/
TRASTEROAK
SALDU
Aretxabaleta. Garajea
irekia salgai Loramendi
kalean. 4,76 x 2,50 metro
kuadro. Interesatuok deitu
zenbaki honetara:
943-79 93 77
Bergara. Ibargarai kalean
(Torrekua erretegiaren
ondoan) garaje itxia salgai.
Prezioa 7.000 euro.
Interesatuok deitu zenbaki
honetara: 605-77 57 33
ERRENTAN EMAN
Arrasate. Motoak gorde
edota trasteak gordetzeko
trastelekua alokatzen dugu
Elorrio. Garaje itxia alokagai
elorrion, kotxe bat eta trasteak sartzeko tokiarekin.
Nizeto Urkizu kalean dago.
Tel.: 660-45 87 56.
2 Teknologia
2 .1 INFORMATIKA/
BIDEOJOKUAK
GAINERAKOAK
Ordenagailuak
konpontzen ditut. Hard
eta Soft. Ordenagailuak
konpontzen ditut. Etxez etxe
joaten naiz konpontzen.
Konfiguratu, birusak kendu,
periferikoak ipini eta abar.
Arin eta merke!
Tel.: 650-17 22 85
3 Lana/negozioak
3 .1 LAN ESKARIAK
ETXEKO LANAK
Arrasate. Esperientziadun
neska errumaniarrak etxe
zein atariko garbiketak
Debagoiena. Neska
arduratsua gertu ume zein
nagusiak zaidu edo garbiketa
lanetarako. 681-27 99 54
Debagoiena. Neska
errumaniarra, arduratsua eta
eskarmentuduna, nagusiak
zaintzeko gertu. Etxean
bertan lo egiten edo bestela.
671-87 44 47
Debagoiena. Neska gertu
ume edo nagusiak zaindu eta
garbiketa lanetarako.
Orduka zein etxean bertan
bizi izaten. 606-40 99 37
Debagoiena. Ume edo
nagusiak zaindu eta
garbiketa lanetan jardungo
nuke. Orduka zein etxean
bertan bizi izaten.
663-65 78 43
Debagoiena. Psikologia
ikasten ari den neska gaztea
ekainean eta uztailean
haurrak zaintzeko prest.
666-36 56 62
Debagoiena. Neska
eskarmentuduna gertu
Azpeitia. Helduak zaintzeko
prest. Etxeko lanak egiteko
prest. Umeak zaintzeko ere
prest. Harremanetarako:
695-74 88 35
PROFESIONALEN IRAGARKIAK
(MODULOA)
Moduloen kontrataziorako, deitu: 943-30 43 33
abuztuan. 626-96 06 38
Debagoiena. Ingelesa.
Eskola partikularrak ematen
ditut. Ordutegi malgua.
Esperientzia handia daukat.
Taldeka nahiz banaka. 15
euroan ordua. Banaka.
Eskoriatza, Arrasate edo
inguruak. Alemaniera ere
eskeintzen da. Deitu
konpromezurik gabe.
635-12 87 82,
943-25 05 79
Bergara. Ingeniaria,
Bergara. Magisteritza
ikasten ari den neska
euskalduna eskaintzen da
uztailean umeak zaintzeko.
615-76 29 25
Bergaran ekainetik aurrera
arratsaldez klase
partikularrak emateko prest,
baita hurrengo ikasturtean
zehar ere. LH-tik hasita
Batxilergorarte.
Esperientziaduna.
685-70 17 09
Durango. Neska
Donostia. Klase
euskalduna eskaintzen da
arratsaldetan umeak edo
pertsona nagusiak
zaintzeko.
Tel.: 690-68 25 12 (Oihana).
partikularrak Lehen
Hezkuntza eta DBHko
ikasleentzat. Esperientzia
handiko irakaslea, heziketa
berezian diplomaduna eta
gizarte eta kultur
antropologian lizentziaduna.
Behar izanez gero, jarri
nirekin harremanetan:
628-04 15 26.
IRAKASKUNTZA
Debagoiena. Informatika
eskolak ematen dira:
programazioa, weborriak eta
blogak. 679-74 00 61
Debagoiena. Alemaneskolak jaso nahi nituzke
udan, uztailean zein
ekainean. Interesa duenak
dei dezala zenbaki honetara:
626-96 06 38
Debagoiena.
Itzulpengintzako ikaslea
ingeleseko nahiz beste
ikasgaietarako errefortzu
klaseak emateko prest.
Ekainean, uztailean zein
Donostia. Panderoa,
kainabera eta txaramelak.
Asteazken goizetan,
Donostiako Arrano Beltza
Euskal tokian (Ikatz kalea,
10) informazio gehiago:
arranokoikastaroak@gmail.
com
GAINERAKOAK
Debagoiena. Neska
arduratsuak lan egingo luke
nagusiak zaintzen edo
egoitzatan geriatria
laguntzaile gisa. Bost urteko
eskarmentua. Garbiketa
lanetarako ere gertu
nengoke. 629-80 77 73
urtekoa, lanerako prest.
Nagusiak zaintzen aritua
naiz. 943-79 60 89
Arrasate. Neska gertu
Debagoiena. Emakume
arduratsua gertu ume eta
nagusiak zaindu edo orduka
garbiketak egiteko.
Interesatuok deitu zenbaki
hauetara. Finkora
arratsaldez edo gauez deitu,
mesedez. 943-71 53 74
/695-73 87 95
Debagoiena. Gizona gertu
edozain lan egiteko.
654-24 13 27
Debagoiena . Ikasle gaztea
prest edozein lan egiteko
asteburuetan.
689-55 83 55
Debagoiena. Edozelako
garraio lanak egingo nituzke.
Furgoneta daukat. Deitu
zenbaki honetara:
628-51 22 78
Debagoiena. Gizonezkoa
gertu edozelako lanetarako.
680-75 14 88
Debagoiena. Mutil
euskalduna sasi-garbitzeko
makinaz pinudi, zelai eta
abarrak garbitzeko gertu.
658-73 79 02
Arrasate. Bertako
emakume euskalduna, 52
etxean lanak egin, nagusiak
edo umeak zaindu zein
garbiketa lanetarako.
Egunez edo etxean bertan
bizi izaten ere bai.
638-89 98 60
Bergara. Bergaran edo
inguruetan, emakumea lan
bila. Garbiketak egiteko edo
pertsona nagusiak
zaintzeko. Maite.
650-17 74 87
943-53 27 11
Donostia. Donostia eta
gipuzkoan ezkontzetarako
DJ-etan hoberenak.
Aurreztu 150 euro aurretik
egindako erreserbetan.
DJ pack eta musika zuzenean
aukera. Sartu
www.izeberg.com eta
informatu zaite
konpromisorik gabe
699-36 58 20 /
[email protected] /
www.izeberg.com
Durango. Altzarimontatzaile autonomoa
mudantzak, altzariak
montatu/desmontatu,
garraioak(porteak), etxealdaketak, ... Egiteko prest.
Tel: 618-61 49 77
2011eko maiatzaren 7a, larunbata berria 39
‹ Publizitatea
Zarautz. Gizon euskalduna
naiz,lan egiteko prest nago,
edozein lanetarako.
658-73 08 08
3 . 2 LAN
ESKAINTZAK
IRAKASKUNTZA
Bergara. DBHko hirugarren
mailako matematika eskolak
emango dizkidan norbait
behar dut. 695-99 15 67
GAINERAKOAK
Abadiño. Abadiñoko
enpresa batek honakoa
behar du: zenbakizko
kontroldun fresatzeko
makinako operadorea.
Kontrol Heidenhain
menperatzen duen pertsona
bat behar da. Ezinbestekoa:
Kontrol Heidenhain
menperatu eta gutxienez 2
urteko esperientzia izatea
eta durangaldean bizitzea.
Lanaldia: osoa zatitua,
astelehenetik ostiralera.
Kontratua: epemugarik
gabekoa, behin probaldia
gaindituta. Berehala
hasteko. Soldata
negoziagarria. Sartu. Erref.:
3126. Tel.: 94-620 04 49
Durango. Durangoko
enpresa batek honakoa
behar du: mantentze
lanetarako teknikaria.
Zuzentze eta prebentzioko
mantentze lan orokorrak e
gitea. Ezinbestekoa: 2 urteko
esperientzia izatea
gutxienez, LHII edo Goi
Mailako formazio zikloa
elektrizitatea, mekanika edo
mantentze ekipo
industrialean, B
gidabaimena, norbere autoa
eta durangaldean bizitzea.
Lanaldi osoa erreleboetan.
Kontratua: aldi baterako,
epemugarik gabeko
kontratua bihurtzeko
aukerarekin. Berehala
hasteko. Soldata
hitzarmenaren arabera.
Sartu. Erref.: 3786.
94-620 04 49
3593. Tel.: 94-620 04 49
Ibarra. Esperientziadun
pertsona bat behar dugu,
lanaldi osorako.
Interesatuek, bidali
curriculuma
[email protected]
helbidera.
Durango. Durangoko
enpresa batek honakoa
behar du: aseguru saltzailea.
Aseguru konpainia batean
bezeroak erakartzea eta
mantentzea. Ezinbestekoa:
esperientzia izatea
komertzial lanetan eta
durangaldean bizitzea.
Lanaldia: osoa zein erdia.
Kontratua: merkantila.
Berehala hasteko. Hileko
soldata, gutxi gorabehera:
500 euro (lanaldi
osoarengatik) + komisioak.
Sartu. Erref.: 3733.
Telefonoa: 94-620 04 49
Elorrio. Elorrioko enpresa
batek honakoa behar du:
telefono bidezko
informatzailea. SPRIren
zerbitzu telefonikoko
telefono deiei erantzutea.
Ezinbestekoa: LHII edo Goi
Batxilergoa, jendekina
izatea, atsegina izatea,
pertsona irekia izatea,
harremanetarako gai izatea,
euskara maila altua,
informatikako tresnak
erabiltzea, internet,
bilatzaileak, komunikatzailea
eta administrazio hizkera
ezagutzea. Lanaldi osoa.
Ordutegia: 09:00-18:00
astelehenetik ostegunera eta
09:00-16:00 ostiraletan.
Kontratua: obra kontratua
(bi urte). Berehala hasteko.
Urteko soldata gordina,
gutxi gorabehera: 13.606
euro eta 15.403 euro
bitartean. Sartu. Erref.:
Mallabia. Mallabiako
enpresa batek honakoa
behar du: merkataritzako
agentea. Produktuen
(metalgintza) salmentarako
egunero bezeroak bisitatu,
bezero berriak erakarri,
bezeroei kobratu, telefono
deiak egin salmentak
sustatzeko... Ezinbestekoa:
gutxienez urtebeteko
esperientzia merkataritza
agentea bezala, 25 eta 40
urte arteko pertsona, B
klaseko gidabaimena,
norbere autoa eta
durangaldean bizitzea.
Lanaldi osoa. Ordutegia:
07:30-13:30 eta 15:0019:00. Kontratua: aldi
baterako, epemugarik
gabeko kontratu bihurtzeko
aukerarekin. Berehala
hasteko. Urteko soldata
gordina, gutxi gorabehera:
21.000 euro. Sartu. Erref.:
3861. 94-620 04 49
Ondarroa. Ondarroako
enpresa batek honakoa
behar du: ileapaintzailea.
Ileapaindegi baten lan
egiteko. Ezinbestekoa:
esperientzia eta zonaldean
bizitzea. Egokia den lanaldia.
Kontratua: aldibaterako
baina luzatu daiteke.
Berehala hasteko. Soldata:
hitzarmenaren araberakoa.
Sartu. Erref.: 3701.
94-620 04 49
Zarautz. Ajuste eta montaia
mekanikoko lanak egiteko
pertsona bat behar da.
Gutxienez, 5 urteko
esperientzia. Bidali
kurrikuluma eta argazkia
Zarauzko 309 posta kutxara.
Zornotza. Zornotzako
enpresa batek honakoa
behar du: garbilekuko
langilea - gidaria. Arropak
garbitu, sikatu, plantxatu eta
klasifikatu industri garbileku
baten eta kamioiarekin
puntu desberdinetan
arropak jaso momentu
puntualetan, banaketa
sailean postuak
betetzekotan. Ezinbestekoa:
gutxienez %33
minusbaliotasuna duela
ziurtatzen duen agiria eta C
klaseko gidabaimena.
Lanaldi osoa (arratsaldez
astelehenetik larunbatera,
jai egunak aparte ordainduko
dira). Kontratua: aldi
baterakoa. Berehala
hasteko. Hileko soldata
gordina, gutxi gorabehera:
860 euro x 14 paga. Sartu.
Erref.: 3230.
Tel.: 94-620 04 49
3 . 3 NEGOZIOAK
/TRASPASOAK
SALDU
Mañaria. Estanko lizentzia
salgai Mañarian.
94-681 69 49
3 . 5 GAINERAKOAK
Durango. Ezkontza, bataio,
jaunartze, urtebetetze, auzo
edo herriko jaiak edo
ospakizunen bat baduzu,
hemen duzu DJ Referee,
poltsiko guztietara
moldatzen dan DJ-a
xehetasun gehiagorako
bisitatu gure webgunea:
www.dj-referee.com edo
deitu 699-82 44 39
zenbakira. Ez ahaztu!!!
poltsiko guztietara egokitzen
gara!!! musika jartzeaz gain
argi eta soinu ekipoak
alokatzen ditugu. Hau da
zure aukera, zure deiaren zain
geratzen gara.
4 Denetarik
4 .1 SALDU/EROSI
Basurde txorizoak salgai.
Basurde txorizoak salgai.
Bost euroan korda. Deitu
17:00etatik aurrera
mesedez. Arrasaten.
646-09 47 85
5 Ibilgailuak
5 .1 AUTOAK
SALDU
Audi Coupe 2.3 in gorria
salgai. 1992koa. 168.000
km.2.000 euro. Pertsona
negusiek erabilia. Istripurik
ez. Beti garajean. IAT-a
2012ko otsailera arte. Tel.:
646-37 76 13. Behar izanez
gero, mekanikoaren
telefonoa eman dezakegu.
Ford Focus 1.8 td
familiarra salgai. Ford
Focus 1.8 td familiarra salgai.
Kolore zuria, 90 zp, aire
egokitua, airbag indibiduala
zein leteralak eta ABS-a.
2001eko abenduan
matrikulatua. Mekanika
bikaina. 4.000 euro.
Informazio gehiago:
609 567 537. Deitu
konpromiso barik!
Mercedes viano. Cdi 2.2
ambiente.150 zp. 7
lagunendako eserlekuak.
2008ko azaroan
matrikulatua. 31.000 km.
4 bizikleta eramateko
euskarria. Ia berria.
30.000 euro. 688-65 21 19
5 . 3 MOTORRAK
SALDU
Motoa salgai. Derbi motorra salgai. Gurpilak berriak
ditu. Beti garajean dago.
Prezioa adostu daiteke.
653-01 72 51
5 . 5 GAINERAKOAK
SALDU
Motor bat eramateko
erremolkea salgai. Motor
bat eramateko erremolkea
salgai. Interesatuok deitu
zenbaki honetara:
660-59 05 39
Scooterrarentzat
parabrisas pantalla.
Scooter motorrarentzat
haizearentzako pantalla,
bere torloju eta guzti.
50 euro. Informazio
gehiagorako deitu telefono
zenbaki honetara:
686-897732
6 Harremanak
6 . 2 NESKA BILA
Mutil atsegin bat neska
atsegin baten bila. Mutil
atsegin bat naiz eta neska
atsegin baten bila nabil,43
urte ditut,altua eta morenoa
naiz. Amodiozko erlazio
sendo baten bila nabil. Alaia
naiz eta bidaiatzea gustatzen
zait. Harremanetan jartzeko
deitu telefono honetara
609-48 11 24.
6 . 6 GAINERAKOAK
Erretrobisorea apurtuta.
Apirilaren 4an, 17:30ak
inguruan, arrasateko grupo
san juanen autoko
erretrobisorea apuntu zidaten. Emandako telefono
zenbakia Huelvan bizi den
pertsona batena da. Kotxea
apurtu, zerikusirik ez daukan
mugikorra jarri eta gainera
aupergira barre egin?
norbaitek ikusi badu,
mesedez abisatu.
Apurtutako kotxea Opel
Tigra horia da.
943-79 96 55,
685-72 46 86
Istripuaren lekuko bila.
Apirilaren 9an, 21:00etan,
Arrasateko udaletxeko
errotondan istripua izan
nuen. Beste kotxe batek jo
zigun eta alde egin zuen,
norbaitek zerbait ikusi badu
deitu mesedez.
617-99 60 64
7 Aisia/kirola
7.1 KIROLAK
SALDU
Bizikletak garraiatzeko
remolke profesionala
salgai. 8 bizikleta
eramateko aukera, era
seguru eta erosoan. Remolke
homologatua eta lokarri
sistema profesionala.
Kaminoko zein mendi
bizikletak garraiatzeko
aukera. Informazio gehiago
655-70 67 13
[email protected].
Errepiderako bizikleta
salgai. Errepiderako
bizikleta salgai. Egoera
onean. Oso ondo zainduta.
Oso gutxi erabilia. Koadroa:
aluminiozkoa. Campagnolo
veloce 16 v grupoa. Gurpilak
eta kubiertak berriak
(Michelin Race).
Interesatuak deitu zenbaki
honetara: 679-17 43 67.
Mendiko bizikleta. Orbea
lanza mendi bizikleta
paregabea salgai. Foc
orkillarekin, diskodun
frenoak, kalak... Oso
bizikleta ona da eta ezin
berriago dago. Merezi du
ikusteak. Beste behar
ekonomiko batzuk
ditudalako eta 3 aldiz erabili
dudalako daukat salgai.
Deitu eta ikusi
konpromisorik gabe. Aukera
ezin hobea. Argazkiak
bidaltzeko aukera ere
badago. Mila esker.
657-55 46 46
Pultsometroa. Polar
cs200cad pultsometroa
salgai. Gutxi erabilita. 90
euro. 635-70 30 57
AURKITU
ALTZARIAK
626-46 44 22
SALDU
7. 2 ANIMALIAK
SALDU
Astoa salgai. Urte biko asto
arra, etxean jaio eta
hazitakoa. Txipa jarrita.
Tel.: 656-77 29 94
Aumak salgai. Aumak
salgai Abadiñon.
Hilda: 11 euro/kg. Bizirik: 5,5
euro/kg deitu 20:00tatik
aurrera. Tel.: 667-93 93 70.
EMAN
Astakumea erdi-opari.
6 hilabeteko astakume txikia
erdi-oparitzen da. Telefonoa:
616-91 90 61
Katuak Gasteiztik. Katu
abandonatuak kale gorritik
atera, zaindu eta pertsona
arduratsuei bakarrik ematen
dizkiegu. Benetan
maitagarriak eta ondo
hezituak; bizitza eztituko
dizute, duda barik. Gasteizen
gaude, baina beste lekuetara
ere eramaten ditugu.
Gure jarduera
ezagutzeko sartu
www.esperanzafelina. com
webgunean edo deitu
650-80 76 72 telefonora.
Katukumeak oparitzen
dira. Katukumeak oparitzen
ditugu!!! oso politak dira eta
zuentzako izatea gustatuko
litzaiguke! horietako bat nahi
baduzu deitu: 94-623 17 74
edo 661-12 62 81
Lau txakurkume ematen
dira opari. Lau txakurkume
ematen dira opari. Ama
Border Collie eta aita artzai
alemana. Apiril erdialdean
jaiotakoak. Interesatuok
deitu zenbaki honetara:
685-72 83 34
7. 3 MUSIKA/
PELIKULAK/
LIBURUAK
Pinu trinkozko egurrezko
altzaria eta aparadorea
salgai. Pinu trinkozko
egurrezko altzaria salgai
egongelarako. Erdiko altzaria
3,26 mko luzerarekin eta
2,16 mko garaierarekin eta
aparadorea material
berdinean 1,62 metro
luzeran x 0,88 m altueran.
Elkarte edo lokalen baterako
ere egokiak. Dena 700
eurotan salgai.
Harremanetan jartzeko:
690-67 43 15
Somierra salgai. 1,35 x 2
metroko somierra salgai,
segurtasunerako 5. hanka du
erdian. Urte beteko erabilera
du. Berri berria dago.
653-01 72 51
Terrazarako
kulunkaulkiak.
Terrazarako egurrezko bi
kulunkaulki salgai. Biak
350 eurotan. 653-01 72 51
8 . 2 HAURREN
TXOKOA,
OSAGARRIAK
SALDU
Jaunartzerako trajea.
Mutilendako marinel trajea
ematen da errentan. Neurri
handikoa, mutiko
altuarendako modukoa.
Merke. Debagoienean.
Interestuok deitu zenbaki
honetara: 679-74 00 61
Umearendako aulkia.
Umearendako aulkia. Oso
egoera onean dauden
haurtxoen grupo 0,
kapazoa eta aulkia dittut
saltzeko. Jane Slalom pro da
beronen marka eta 450 euro
eskatuko nituzke hiru gauza
hauengatik.
Harremanetarako telefonoa:
647-97 82 73
Umeen karroa salgai.
SALDU
Pianoa salgai. Pianoa.
Ormako pianoa salgai.
Egurrez xaflatua. 300 euro.
Maiatzaren 10era arte
bakarrik. Interesatuok
deitu zenbaki honetara:
607-06 22 20
GAINERAKOAK
Gitarra eskola
partikularrak Durangon.
Gitarra eskola partikularrak
Durangon. Elektrikoa,
akustikoa, rocka, bluesa,
jazza, funka eta abar.
Eskalak, akordeak, erritmoa,
teknikak, inprobisazioa,
irakurketa... 650-17 22 85
7.7 GAINERAKOAK
EMAN
Xaboi naturala egiteko
ikastaroa. Xaboi naturala
egiteko ikastaroa.
Informazio gehiago:
94-603 21 53 (10:0013:00/17:00-20:00)
Baloi bat aurkitu dugu.
8 Familia/etxea
Unai Acostaren izena daukan
baloi bat aurkitu dugu
kalebarrian, Durangon.
8 .1 ETXERAKO
TRESNAK/
Umeen karroa salgai,
masicosia, kapazoa eta
aulkia. Bebecar markakoa, ia
berria, ondo zainduta.
Tel.: 608-32 19 01 (Vanesa)
Umeentzako lau lo zaku
salgai. Umeentzako Grobag
markako lau lo-zaku salgai.
Maukarik ez daukate eta
aurretik lotzen dira
(txalekoak bezala). Handiak
direnez, umeek lo eroso
egiten dute. Bakoitzaren
salmenta prezioa dendetan
50-55 euro, nik 100 eurotan
saltzen ditut laurak.
Tel: 692-71 85 00
8 . 3 MODA/
OSAGARRIAK
GALDU
Txamarra Bergaran.
Bergaran zapatu gauean,
apirilaren 2an, Gaztetxea,
Boulevard eta Eusebio
tabernen artean zamarra
galdu nuen. Beltza da eta
Madness-en partxea du.
Aurkitu baduzu deitu
zenbaki honetara
mesedez:
629-06 93 60
40 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Plaza › Bizia
Antzuolako eta Aiherrako herritarrek 1988an egindako ospakizunen irudia. JEAN MIXEL BARBIER
Antzuola eta Aiherra herriek mende laurden baino gehiago daramate senidetuta. Bi
herrietako lagunen testigantzak bildu ditu ‘Antzuola eta Aiherra, mugak zubi’liburuak.
Muga guztien gainetik
Maite Alustiza
H
ogeita zazpi urte dira
Antzuola (Gipuzkoa)
eta Aiherra (Nafarroa Beherea) senidetu zirela. 25. urteurrenean abiatu
zuten ideiari forma eman ondoren, bi herrietako lagunen testigantzak jaso dituzte liburu batean. Antzuola eta Aiherra, mugak
zubi bilduma aurkeztu zuten
atzo, eta, elkarrizketak ez ezik,
irudiak eta txostenak ere biltzen
ditu lanak. «Herri berekoak garen eta hizkuntza bera dugun bi
herritxok frogatu dugu mugak
zubi bihur daitezkeela», adierazi
du Patxi Olabarriak, Antzuolako
kultur zinegotziak. Aiherrako
Beltzuntze elkarteko Jean Mixel
Barbierren iritziz, «plazer handia
da 25 urteko ospakizunak liburu
batekin bururatzea». 18 elkarrizketa eta 180 argazki biltzen dituen
«liburu alai eta aireztatua» dela
gaineratu du.
Nagusiak nahiz gazteak; kaleko jendea zein instituzioetakoa.
Herritarrei egindako elkarrizketetan oinarritzen da liburua, eta
Ibai Muñiz arduratu da bilduma
osatzeaz. Antzuola eta Aiherrako
herritarren artean zegoen lotura
gertutik ezagutzeko aukera izan
du Muñizek: «Eurentzako ez da
edozelako harremana izan; garrantzitsua da». Halabeharrez
hasi zen herrien arteko harreman
hori ernaltzen. Izarraitz mendian
izan zen, Azpeitian (Gipuzkoa).
Antzuolako bikote batek Aiherra-
Duhaguneko eiherara egindako bisita. JEAN MIXEL BARBIER
Antzuolatik Aiherrara 140 kilometro daudela dioen kartela. JEAN MIXEL BARBIER
ko beste batekin topo egin zuen,
eta denak euskaldunak izanik, elkar ezagutu behar zutela erabaki
zuten. Testigantzetan Muñizek
jaso ahal izan duenaren arabera,
«euskaldunak ezagutzeko nahi
horretatik euskaldun izateko beste modu batzuk ezagutzen hasi ziren».
Senidetzearen hasierako momentutik gaur egunera arteko
momentuak aurki daitezke liburuan. Denbora aurrera joan ahala, elkar ezagutzen joan dira bi herriak: «Aiherrakoek industria askoko herria topatu zuten
Antzuolan, euskaraz hitz egiten
zuten fabrikak… Gauza harrigarria izan zen haientzat». Antzuolakoek, berriz, oraindik indartsua zen nekazal mundua topatu
zuten Aiherran, Muñizek liburuan jaso duenez.
Herritarrek sortutakoa
Aiherrako Beltzuntze kultur
elkartearen eta Antzuolako udal
ordezkarien arteko ekimena izan
da liburua egitearena. Bi herrien
arteko harremana 1984an hasi
bazen ere, senidetzearen 20.
urteurrenean bihurtu zen ofizial.
Dena den, bien arteko loturari
eusteko ez dute instituzioen
beharrik izan: «Harremana berezia da herritarren artean sortutakoa izan zelako, eta gero ere
horregatik jarraitu du bizirik»,
azaldu du Olabarriak. Horrekin
batera, «muga fisiko nahiz psikologiko asko apurtzen dituelako
da apartekoa». Iritzi berekoa da
Barbier: «Barnetik heldu diren
loturak dira; sinpleki hasi dira,
eta emeki-emeki egin dute aurrera».
Gazte zirenetik bizi izan dute
Olabarria eta Barbierrek senidetuta zeuden herriarekiko harremana. Antzuolako zinegotzia
herriko dantza taldearekin heldu
zen Aiherrara; Barbierrek,
berriz, festa batzordearekin bisitatu zuen Antzuola lehenengoz.
Urtero-urtero, bi herrien kidetzea ospatzeko ekitaldiak antolatu dituzte, eta harremanak tinko
jarraitu du bien artean: «Duela bi
urtetik saiatu gara, urtero egiten
dugun ekintzaz gain, herritarren
arteko harremanak sustatzen.
Horrela, bi herrietako eskolen,
gazteen, abesbatzen eta abarren
arteko harremanak bultzatu
nahi izan ditugu», azaldu du Olabarriak.
Senidetzearen 25. urtemugarekin, jarduera bereziak prestatu
zituzten bi herrietan, baita 20.
urteurrenean ere. Aiherratik
Antzuolara Korrika moduko bat
antolatu zuten; «ibilbidea korrika egiten ahal bazen, bi herriak
ez zeuden oso urrun». Mende
laurdena ospatzeko, eta senide-
‘‘
Eurentzat ez da edozelako
harremana; euskaldun
izateko beste modu
batzuk ezagutu dituzte»
IBAI MUÑIZ
‘Antzuola eta Aiherra, mugak zubi’-ren egilea
«Muga fisiko nahiz
psikologiko asko
apurtzen dituen
harremana da»
PATXI OLABARRIA
Antzuolako kultur zinegotzia
«Barnetik heldu diren
loturak dira;
sinpleki hasi, eta emeki
egin dute aurrera»
JEAN MIXEL BARBIER
Aiherrako Beltzuntze elkarteko kidea
tzearen ikur gisa, Antzuola 140
dioen pankarta ipini zuten Aiherrako kale nagusian, herri bat
bestearekin banatzen dituen
kilometroak erakusteko.
Bi herrien arteko harremanak
aldatu dira 27 urteetan. Udalek
senidetzea ofizial egin zutenetik,
ekonomikoki lagundu dute; gainera, gazteek beraien artean
antolatzen dituzte kontzertu eta
ekintzak orain. Etorkizunari
begira, «harremana sustatzeko
eta herri bietako herritarren arteko sarea osatzeko ideiak darabiltzate buruan», Olabarriak azaldu
duenez. Antzuola eta Aiherra,
mugak zubi bildumaren azalak
etorkizuneko mezua dakar. Pertsona heldu baten eskuak esku
gazte bati ematen dio lekukoa.
Barbierren hitzetan, «hogeita
bost urtetan egin dugun lana
ondotik heldu diren gazteek segituko dutela adierazten du».
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 41
Bizia ‹ Plaza
Elikadura D
2
Hazkurri kontuak
Zikiro jatea
Edorta Agirre
oski; zikiro jana belarra,
pentsua eta horiek dira.
Herri Urratsek hasiera eman
dio jendetzazko jateen zerrenda luzeari: hurrena sardinaren
eguna, hurrena herriko festak,
hurrena…
Asteko lanetik ordaintzen
dugun Administrazio horrek
egiten ez dituenak jai egunean
geure patrikatik sustatzeko,
jendea ospakizun honetara
ekartzea, elkartzea ohi da aitzakia.
Euskal tradizioan, bederen,
irendu edo esterilizatutako arra
(kapoia, idia, zikiroa) biziberritzearen ikur izan da, nonbait
hari kendutakoa guri pasatuko
zaigu, indarberriturik segi dezagun.
Artaldeak artilea, haragia eta
esnea eman behar du. Une batean nahikoa ar egonik, gehiago
ugaltzea komeni ez denez, ariko jaioberriak zikiratu egiten
dira haragi fresko gehiago eskuratzeko eta, noski, artaldeak
bere burua ordain dezan. Neguterako haragia iraunarazten
saiatu da gizakia txerrikia, ahatekia, ardikia, batez ere, lehor-
N
JUAN CARLOS RUIZ / ARGAZKI PRESS
Lupia plantxan
erromeroarekin
Errezeta
Iker Markinez
OSAGAIAK
4 pertsonarentzako osagaiak:
Itsas lupia, kilo ingurukoa
Patata berriak, bi
Tipulina, bi
Baratxuria, bi ale
Perrexila
Oliba olio birjina
Gatza
Erromeroa
pItsas lupia ondo garbitu, eta bi xerratan irekita jarri; burua kendu,
eta xerra bakoitza erditik moztuko dugu.
pPatatak zuritu, eta panadera modura (xafla biribiletan) moztu.
Tipulina juliana erara moztu. Hori guztia zartagin batera bota, eta
oliba olio txorrotada on bat gehitu gatz pittin batekin batera, baita
erromero zatitxo bat ere. Tapa batekin estali. Orain, su motelean
eduki ordu erdi batez, ongi goxatu arte.
pPlantxa bat sutan berotzen jarri, eta ondo beroa dagoenean lupia
xerrak plantxan jarri, azala beherantz dutela. Gatz pittin bat bota,
eta olio txorrotadatxo bat gehitu. Hiru bat minutu pasa ondoren,
xerrei buelta eman, eta xerra bakoitzaren gainean erromero orritxo
bat jarri; berriro olio txorrotada bat bota gainetik, eta beste hiru bat
minutuz plantxan eduki.
pSegidan, platera bakoitzean lupia xerra bana jarri, eta inguruan
aurrez erregositako patata eta tipulina gehitu. Perrixil xehetu pixka
bat ere bota gainetik, eta, nahi izanez gero, oliba olio pixka bat ere
gehitu.
On egin!
Artaldeak artilea,
haragia eta esnea
eman behar du. Une
batean nahikoa har
egonik ariko
jaioberriak zikiratu
egiten dira.
Jean Leon (upategiaren sorrera)
Ardoxka
Roberto Sarriugarte
L
a Scala jatetxean utzi genuen duela aste batzuk
Jean Leon. Izugarrizko
arrakasta lortu zuen han, Hollywoodeko artista guztiak ez ezik,
AEBetako presidenteak ere izan
zituen lagun, besteak beste John
Kennedy, Gerald Ford eta Ronald
Reagan. Jean Leon bera ere bere
jatetxearekin batera pertsonaia
eta fikziozko toki bihurtu ziren,
eta hainbat best seller-etan agertu
ziren.
Artean, Jean Leon oso ezaguna
eta errespetatua zen AEBetako
gastronomia zirkulu guztietan,
baina zerbait zeukan oraindik
ere egiteko. Afarietan, bazkarietan, oturuntzetan berak aukeratzen zuen beti ardoa, kontu handiz aukeratu ere. Ardoen alorrean ere ezagutza mailan oso
prestigioduna izan arren, sarritan kexatzen zen ez zuelako ardo
«perfektua», bere nahia eta gustua erabat asetuko zuen ardoa
aurkitzen.
Eta orduantxe hasi zen bere bigarren abentura handia: ardo bat
sortu, bere izena eramango zuena, ardo bakana eta berezia, bere
lagunik maitatu eta preziatuenen
ahotan jartzeko ardoa. Horretarako, lurrik onena, klimarik egokiena, mahatsondorik onenak eta,
azkenik, ardoa egiteko prozesurik onena behar zituen.
Mundu guztian ibili zen lurrak
bilatzen Kataluniara iritsi zen
arte, eta han, Katalunian, Penedesen, aurkitu zuen bilatzen ari
zen eremua. Jean Leonek egun
zutik dirauen etxalde bat erosi
zuen: pendiz txiki batekin eta hegoaldera ematen zuten 150 hektarea, lur buztintsu eta kareduna
hain zuzen ere.
Jarraian, cabernet sauvignon,
merlot eta chardonnay mahatsondo mentuak erosi zituen, denak ere Frantziako upategi onentsuenei, Chateau Lafitte-Roths-
cild, La Lagune eta Corton Charlemagne, besteak beste, eta dirutza izugarria ordainduz gainera.
Penedeseko mahastizainak harrituta zeuden Jean Leon bertoko
mahatsondoak kendu eta beste
ezezagun haiek landatzen ikusita.
Beraz, esan daiteke Jean Leon
aitzindari izan zela penintsulan
Frantziako mahatsondo berri horiek landatzen.
Upategia eraiki zuten, eta Jaume Rovira enologoari azken
abantaila teknologikoak jartzeko
eta kalitatearen aldetiko irizpiderik estu eta zorrotzenekin jokatzeko askatasun osoa eman zion.
Eta gaur egun ere Jaume Rovira da, orduan bezalaxe, enologiaren inguruko erabakien ardura-
tuz, gazituz, etab., hozkailurik
eta garraiobide erosorik izan ez
dugun bitartean.
Arkume zikiratu batek berrogei bat kilo eman lezake kanalean, hots, familiak negu gorriaren parte bat betetzeko adina.
Nafar sorlekutik hedatu berri
den (30 urte) ospakizun horretan komunikazioa eta elkarbizitza mahai jiran suspertzen dira.
Arkumeak laurdenetan ebakita, pieza bakoitza azpiegitura
bati josi eta su ondoan zut finkatuko da. Lauzpabost orduz
haragiari izerdiarazi behar zaio,
poliki-poliki, okela kiskali eta lehortu gabe erre dadin eta platerean gihar hutsa baizik ez
agertzeko. Eskuharki, haragia
bortizki erretzen da une batez
hasieran, azalera osoa tankan
itxi dadin; horrela, barnealdea
pixkanaka berotu eta erreko da,
zukurik galdu gabe.
Ondoren, sua apaldu eta pieza behin eta birritan biratuko
da, alde guztietatik poliki gorritzeko. Amaiera aldera, koñak,
ardo txuri, ozpin, perrexil, gatz
eta baratxuriez osaturiko ukenduarekin igurtziko da haragia
pare bat aldiz, zapore eta usainez alaitzeko eta, tenperatura
jaitsita, mahaikideak eseri arte
egospena luzatu ahal izateko.
Emaitza: ederki gorrituriko
pusketa kraskatuak, usain biziko eta uki gurikoak. Babarrun
zuriz edo entsaladaz eta ardoz
laguntzen da haragia eta, janariari bukaera emateko, gazta
edo etxe biskoxa hartzen du
jendeak, mahai luzeetan elkartuta.
duna, eta mahastietakoa ere bai,
Jean Leon fundatzaileak nahi
izan zuen modura.
Egun, Jean Leon upategia Torres talde boteretsuan barne
dago.
Gogoratzen dut, ederki gogoratu ere, Verema Topaketaren bosgarren edizioan, 2008ko urtarrilaren 28an, larunbatean, Jaume
Rovirak eta Miguel Torresek
eman ziguten hitzaldia: Espainiar ardoak ingurune globalizatu
batean. Hitzaldiaren ondoren,
Jean Leon ardo batzuk gozatu
genituen Jaume Roviraren eskutik, Jean Leon Gran Reserva
1979, Jean Leon Reserva 2001,
Jean Leon Merlot 2003 eta Jean
Leon Zemis 2000.
Pertsonaia zoragarri haren gorabeherak gogoratuz, taninoak,
polifenolak, sentimenduak, denak dastatu genituen dastatze
eder eta bitxi hartan...
42 berria 2011ko maiatzaren 7a, larunbata
Plaza › Bizia
Ezarian D Freskagarriak
Carol Platero eta Thierry Michel 1Alterka kooperatibako kideak
«EHKA kola Coca Cola
baino askoz etikoagoa da»
Iñigo Astiz
Edari bera, ideia bera, baina odol
berria. Euskal Herrian kola edari
bat sortzeko asmoz eratu zuten
2005ean Alterka kooperatiba.
Coca Colaren antzeko edari bat
egiteko, harenaz bestelako ekoizpen eredu bat proposatuz. Eta bidezko merkataritzan oinarritutako EHKA kola izeneko edaria banatzen aritu dira orduz geroztik.
Urtarrilaz geroztik, baina, kide
berriak ditu elkarteak; Carol Platero eta Thierry Michel. «Ukitu
egin gaitu Alterkaren ideiak.
Coca Cola eta Pepsi Colaren aurrean, beste aukera bat ere eskaini nahi diogu jendeari. Euskal Herriko kola edari propioa izatea garrantzitsua da gure ustez, eta
horretan ari gara. Aukera izatea
askatasuna izatea da».
Aldaketa ez da kideen izenetan
soilik gertatu, halere. Zenbakiak
ere aldatu dira azken aldian, Platerok dioenez. «Aste honetan bukatu ditugu urteko kontuak, eta
oso pozik gaude. Lehenengoz, irabaziak izan ditugu! Bost urtez oso
zaila izan da dena, baina orain honek aukera ematen digu finantza
askatasun bat izateko eta hain
estu ez ibiltzeko. Kostata, baina
lortu dugu. Bagoaz gero eta ezagunago egiten, eta Hego Euskal
Herrira heltzea da gure erronka
orain». Horretarako laguntza behar dutela diote, halere. «Gu biok
bakarrik aritzen gara banaketa
egiten, eta halako lanetan sartu
ahal izateko kideak beharko genituzke. Baina gogoz gaude», dio
Michelek.
Errezeta propioa dute, haiek
sortua. Euskal errezeta, beraz.
Baina kanpoan egiten dute edaria. «Fabrikazio prozesua eta boti-
«Multinazionalen
edarien aurrean beste
aukera bat eskaini nahi
diogu jendeari»
laratzea ere hemen egitea litzateke gure ametsa», azaltzen du Platerok. «Euskal Herriaren gune
hau, turismo gune izateaz gain,
industria gune ere izan daitekeela erakustea ongi legoke», zehazten du Michelek. «Bizi garen lekuan lan egitea». 80ko hamarkadako lelo haren oihartzuna argia
da, haien hitzetan: Lan eta bizi herrian.
Lelo propioa ere badute EHKAkoek. «Mundu justuago batek ez
du nahitaez triste eta soilagoa
izan beharrik». Hori da filosofia,
eta haren araberakoa da dena.
Konbikzioez ari da Michel. «Oso
ongi legoke kola edari merkeagoa
sortzea. Baina, era berean, oso garrantzitsua iruditzen zaigu bidezko merkataritza lantzen jarraitzea, produktu justu bat sortzen
jarraitzea. Costa Ricako azukre
egile batekin egiten dugu lan, eta
beste azukreak baino hobea eta
garestiago da, baina baita bidezkoagoa ere. Ez dugu hori aldatuko
edaria merkatzeko».
75.000 litro egiten dituzte urtean, gutxi gorabehera. Urtez urte
zenbakia haziz joan dela dio Platerok. Sortu zenetik sei urte diren
arren, ordea, Michelen ustez, jende asko dago EKHA kola dagoenik ere ez dakiena. «Sentsibilizazio kanpaina bat egitea da asmoa.
Jendeak EKHA Kola existitzen
dela jakin dezan. Militantzian
den jendeak eta aurrez sentsibilizatuta daudenek badute haren
berri, baina beste jende askok
oraindik ez du honen arrastorik
ere, eta pena da. Jende gehiagorengana heldu nahi genuke. Ipar
Sotero Etxandi 1Edari banatzailea
«Arrakastatsu izan daitezke
kola edari alternatiboak»
E.H. Kola izeneko edariaren botila bat; jadanik desagertua da. BERRIA
125 urte dira Coca Cola etxeak bere
edaririk famatuena sortu zuela, eta mundu
osora hedatua da jadanik; Euskal Herrira
ere bai. Baina, azken hamarkadan, haren
antzeko hainbat produktu sortu dira
hemen ere, haren alternatiba egarriz.
Alternatiba
egarriz
I.A.
Edariak banatzen ditu Sotero
Etxandik (Arraioz, Nafarroa1956). Kola zaporekoak tartean,
eta Coca Cola markakoak ere bai,
hala eskatzen diotenean. Ez gustu gehiegiz, ordea. «Tripako minekin, baina Coca Cola eraman
behar. Merkatu honek kontraesanetan sartzera behartzen zaitu,
eta bestela etxera igortzen zaitu».
Urteak pasa ditu alternatiba bat
lantzen. E.H. Kola. Urtebete pasaz aritu zen hura banatzen. Eta,
dioenez, badago merkatua halako produktuentzako. «Badago
jendea Coca Colarekin eta hark
irudikatzen duenarekin zer ikusirik izan nahi ez duena».
«Munduan zehar egin den bezala, edari hori egiteko asmoz
hasi nintzen ni ere». Hala azal-
tzen du Etxandik bere hasierako
asmoa. «Bi kola marka alternatibo bazirela jakin nuen orain bost
bat urte, eta haiekin lan egiteko
gogoa sartu zitzaidan. EHKAkoek beren banaketa sistema propioa zuten, eta, beraz, E.H. Kola
izenekoarekin hasi nintzen lanean. Nik egiten nuen Nafarroa, Gi-
«Bada sektore handi
bat Coca Colaren
hegemoniari aurre
egiteko gogoarekin»
puzkoa, Bizkaia eta Arabako banaketa; beste batzuek ere bai, baina nagusiki nik. Hala aritu
nintzen bi urte eta erdi inguruz».
Kola haren ekoizpenak, baina,
ez zituen beti banaketaren beharrak asetzen, Etxandik dioenez.
Komunikazio arazoak ere izaten
omen zituzten, gainera. Azkenean, utzi egin zuen banaketa, eta
proiektua bere hartan gelditu
zela dio. Hainbat tabernatan
bada oraindik hura edateko
aukerarik, baina argi mintzo da
Etxandi: «Desagertu egin zen
E.H. Kola».
«Pena» izan zela dio. «Fundamentuz eginez gero, arrakasta
izan dezakete halako produktuek. Coca Cola jaun eta jabe da,
eta kristoren inbertsioak egiten
ditu eskaintza bereziak egiteko
eta publizitatea ziurtatzeko. Ez da
erraza. Jende guztia ere arrunt jarria da Coca Colaren zaporera.
Baina bada sektore handi bat hari
aurre egiteko gogoarekin eta haren hegemoniaren kontra egiteko
gogoarekin. Posiblea da, nire ustez, kola zaporeko produktu de-
2011ko maiatzaren 7a, larunbata berria 43
Bizia ‹ Plaza
Ezarian D Freskagarriak
GAIZKA IROZ
Euskal Herrian nahiko ezaguna
dela esango nuke, halere. Hego
Euskal Herrian dugu lana».
Zaporea modernizatzen
Militantzia. Hori da, batez ere, Michelen hitzetan, erosleak EHKA
kola erostera bultzatzen dituena.
Ez da edari soila, izan ere, haiek
merkaturatzen dutena. «Multi-
nazionalak Hego Amerikako herrialdeetan egiten dituen zuzengabekerien jakitun dira gure bezeroak, gehienetan. Badakite ingurumenean kalteak eragiten
dituela, langileak esplotatu egiten dituela... oso sentsibilizatuta
daude gai horrekin». Eredu propioa eskaintzea da Alterka kooperatibaren asmoa. Edariarekin ba-
tera, mundu justuago bat sortzeko egarria piztea.
Aldaketa gogoa. Hori zen sorrerako asmoa, eta hori da egungoa
ere. Aldaketarik ez da hor izango
itxura denez, baina bai, ordea, zaporean. Moldaketak datoz, Michelek aurreratzen duenez.
«Orain karamelizatu xamarra da
EHKA kolaren zaporea. Hemendik aurrera errezeta berria erabiliko dugu, modernizatu egingo
dugu gure kola. Burbuila gehiago
izango ditu hemendik aurrera.
Coca Colaren antz handiagoa
izango duela, alegia». Zehaztapena egiten du umorez Platerok:
«Baliteke bai, zaporez Coca Cola
bezain goxoa ez izatea, baina, askoz ere hobea da etikoki». Michelek berriz: «Guk gure bidea egin
nahi dugu, gure modura, gure
eredua eskainiz. Coca Cola eta
Pepsi Cola tronutik kentzeko pretentsiorik gabe».
Elkartasuna eskatzen du Platerok. «Sekula ez gara helduko multinazional horien prezioak izatera, eta ezta haien eskaintza bereziak egitera ere. Ez dugu lehiarik
hor. Baina bidezko produktu bat
da gurea». Epe luzerako eta epe
motzerako gastuak eta onurak
bereizten ditu Michelek. «Baliteke epe motzera EHKA kola garestiagoa izatea. Epe luzera, baina,
garrantzitsuak dira Aterkarena
bezalako proiektuak. Elkarlanerako eredu bat proposatzen dugu,
eta autonomia ekonomikorako
bidea irekitzeko modu bat ere
bada hori. Eta bereziki garrantzitsua da hori hemen».
Freskatu eta indartu
Freskagarria da, baina baita indar berritzailea ere. Alkoholik
gabeko edari energetikoa da Txori Gorri. Angelun (Lapurdi)
dute egoitza nagusia haren egileek, eta Euskal Herri osoko hainbat
tabernatan eska daiteke. Kafeina eta taurina ere baditu, eta horrek ematen dio indarra edariari. Gozoa da zaporez.
Kirolerako eta festarako da egokia, sortzaileen hitzetan, eta
Imanol Hariñordoki Miarritze errugbi taldeko jokalariak egiten die
publizitatea. Txori gorri bat da edariaren irudia, eta baita ikurrina
bat ere. Latak ere haren koloreak ditu.
D
rretan dabil, beraz, bera ere. Baina oraingoz, baita aurre egin ezinez ere.
JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS
zente xamar batek nolabaiteko
arrakasta izatea».
Hori da bere ustea, eta, dioenez,
hori da aspaldian buruan darabilen ideia. «Inbertsio handiak dira,
eta hitz potoloak, beraz. Gauza
hauek ongi egitekotan, dirutza jarri behar izaten da, hasieran batez ere. Horrek oztopatzen du
kontua, baina aspaldi nabil ideia
horri bueltaka». Coca Colaren hegemonia horri aurre egin nahi ho-
Zaporearen borroka
Politikoa da Etxandiren hautua,
eta baita, hark dioenez, kola edari
alternatiboak edaten dituztenena ere. «Badakigu Coca Colak
zenbat parte hartu duen kolpe militarrak antolatzen, suspertzen
eta laguntzen. Hori da AEBetako
politiken barnean tresna handi
bat delako. Jendeak ikusi egiten
du hori, eta amorru ematen dio
edari horren bidez politika horietan parte hartzea. Horregatik sortzen dira alternatibak».
Produktuek erantzun ona izaten dutela dio, gainera. Zaporea
da borroka. «Lehenbizian jendea
jarria da Coca Cola eta Pepsiren
gustura. Mingaina zertara egiten
den, hartara jotzen du. Beste zapore hori hobea edo txarragoa
izanda ere. Horri buelta ematea ez
da erraza. Behin hasiz gero, baina... Alde batetik militantzia dela,
eta bestetik frogatzeko gogoa dela, jendea hasten da edaria kontsumitzen normaltasunez; eta eskatu ere, eskatu egiten dute gero.
Hori pasa izan da E.H. Kolarekin».
Ezpeletako piperren ukitua duen kola
Ezpeletan (Lapurdi) du egoitza Bipero edari etxeak. Ez da
kasualitatea. Sangria da haien produktu nagusia, etxeko
izarra. Hiru zaporetakoa saltzen dute: ardo beltzarekin egindakoa,
gorriarekin egindakoa eta baita zuriarekin egindakoa ere. Hiruak
Ezpeletako piper famatua gehituz prestatzen dituzte. Eta horrek
ematen die zapore berezia edariei.
Kola zaporeko edari bat ere egiten dute. Biper Cola du izena. Ezpeletako kola zaporeko edaria da. Lurrari loturiko ura, kasik. Ezpeletako piperrak erabiltzen dituzte edari hau egiteko ere, eta haiek
ematen diote ere zapore bereizgarria. Bereizgarri eta berezia: piper
gorri ukituko kola. Horrek egiten du edaria bizi.
D
r
Zakilixut
Euskal Herriko txokoak. Los Arcos q Donejakue bideak eragindako mugimenduak
garrantzia izan arren, nekazaritzatik bizi dira batez ere losarcostarrak.
Maratila
Bidegurutzeen herria
Luzien
Etxezaharreta
Sanguis martirum
Irene Arrizurieta Los Arcos
I
D
Larunbata
2011ko maiatzaren 7a
L
izarra eta Viana herrien artean dago Los Arcos. Odron
ibaiak zeharkatua, Kurnonium izena izan zuen Erromatar garaiko herriaren ondorengoa da.
Herriaren lehen hazkundea Donejakue bideari esker izan zen. Bideak herrian garrantzia izan du, eta izaten jarraitzen du, egun ere.
Donejakue bideak Los Arcosen izandako garrantziaz jabetzeko, historiara
begiratzea besterik ez dago. Erromesentzat hiru erietxe zeuden Erdi Aroan
Los Arcosen. Egun, ezinbesteko geldialdia da Santiagora doazenentzat
(Galizia). Herria erdiz erdi zeharkatzen
NON LO EGIN
duen kale Nagusitik
igarotzen da bidea.
La Fuente aterpetxea
Kale hori jarraituz,
Los Arcosko Santa Maria plaza eta eliza. JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESS
Estankoko zeharkaldia z/g .
paraleloan, mendixTelefonoa: 948-64 07 17.
ka batean dagoen pibidegurutze izateak tolatzen dituzte. Kontserba enpresak
Monaco hotela
nudia bisita daiteke.
ere ekarri dio aberas- ere badira, herriko lurretan hazitako
Cosoko plaza kalea 1.
Bertan, Erdi Aroan
tasuna. Herrian Lo- piperrak eta zainzuriak potoratzen diTelefonoa: 948-64 00 01.
eraikitako gaztelu
groñora (Espainia), tuztenak. Odron ibaiaren ertzean, besbat zegoen, baina
Iruñera eta Gasteize- telako barazkiak ere landatzen dira.
NON
JAN
egun ez da aztarnara doazen errepideak Bertako barazki preziatuak dira karrik gelditzen.
gurutzatzen dira. dua eta borraja, babarrun berriak
Suetxe sagardotegia
Kale Nagusia utzi,
Los Arcosek 1.300 ahaztu gabe, beti ere.
Karramendavia kalea, z/g.
eta Frutaren plazaBidegurutze badela aitzaki hartuta,
biztanle pasatxo diTelefonoa: 943-44 11 75.
tik Santa Maria platu, eta nekazaritza- Nafarroako Gobernuak, ekimen priMavi jatetxea
zara igarotzen da bitik bizi dira batik bat, batu bat sustatuz, abiadura zirkuitu
La Serna kalea, 31
sitaria. Bertan, izen
nahiz eta, bideari es- bat eraiki du herrian; horrek mugiTelefonoa: 948-64 00 81.
bera daraman eliza
ker, zerbitzuek ere mendua eramaten du astebururo hebarrokoa dago. Sanrrira. Zirkuituan ibilgailuen eta abiagarrantzia baduten.
ta Maria elizaz gain, XVII. eta XVIII.
Nekazaritza izanik herritar gehie- duraren zaleak biltzen dira, hainbat
mendeko jauregi barroko eta jauretxe- nen ogibidea, laboreak eta mahastiak lasterketa egiten direlako: moto, karak bista daitezke herrian.
dira nagusi herrian. Lau ardandegi ting edo auto lasterketak, besteren arErromesen joanaren lekuko ez eze, daude, eta batzuek bisita gidatuak an- tean.
ragan asteburuko gertakariek pentsatzekoa ematen dute. Egun berean Joan Paulo II.a dohatsu deklaratua Erroman eta Bin Laden akabatua Pakistanen. Eta biak martirio santuen lerroan jarririk Elizaren eskutik
edo jihad hura eramaten ari direnengandik! Batek ongia egin omen du, eta bestea Satanen bidetik ibili. Hor berehala
politikan sartzen gara, ona eta gaiztoa
baitira nolako angelutik begiratzen ditugun. Aita Santu Dohatsuak oraindik ez
du mirakulu bat baizik egin ofizialki;
Bin Ladenek hilak milaka eragin ditu:
gure Justiziak horrekin badaki bere balantza nola norabidetu.
Bin Ladeni egin diotenak badu berezitasunik. Bizirik harrapatzen ahalko zuten ekintzaile amerikarrek, eta auzitegi
batera ereman, Guantanamora berdin.
Hilketa estrajudizial horrek ez du berekin justiziaren kolorerik, bereziki halako demokrazia zuzenaren izenean ari direnentzat. Gainera, gorpua itsasora bota
dute, islamaren legeak omen errespetatuz, eta ehorzketa zeremonia zerbait eginez. Ez omen da hala, hilak lihoz inguraturik lurrean jarri behar baitira islamaren legez. Beldurra bazen ere haren hilobia santutegi zerbait bilakatuko zenik...
eta nork daki, mirakulurik ez balitz ere,
hortik Gurutzada berriak hasiko zirela?
Gurea bezalako herri txiki batetarik aipagarri da ere ikustea Jeronimo kode izena emana ziotela. Hor itsuskeria egin da:
halako modu desohoragarrian estatu
amerikarrak tratatu zuen Apatxe buruzagi zenaren izena horrela baliatzeak
ahalkea bideratzen du. Beren Historiatik ez dute ezer ikasi: nola eraiki daiteke
orduan etorkizuna?
herri urrats
berria
2011ko maiatzaren 7a,larunbata
testuak:Joxi Ubeda
MUNDU BAT
AINTZIRAN
Maiatzaren 8an Herri Urrats jaia jendetsua
izatea espero dute Seaskako kideek.
Senpereko aintzira jendez gainezka egoteko,
dei berezia egin diete Euskal Herri osoko
euskaltzaleei,euskararen aldeko mezua
zabaltzeko eta Seaskaren egoera ekonomiko
larria gainditzen laguntzeko.
GIROA. Hainbat gaztetxo sokatiran,eta giro ederra nagusi,iazko Herri Urrats bestan. GAIZKA IROZ
uberoako, Nafarroa Behereko eta Lapurdiko
ikastolen besta da Herri Urrats. Urtero, Senpereko aintziran antolatzen dute, maiatzaren bigarren
igandean. Aurten, maiatzaren 8an
izanen da, eta bilduko diren diru
irabaziak Kanboko Xalbador kolegioa (Lapurdi) berritzeko baliatu
nahi dituzte.
Seaskak urtez urte ikasle gehiago du, baina Seaskako kideek salatu dute 2009an Frantziako Hezkuntza Ministerioarekin hitzarmen
bat egin arren hark ez dizkiola behar adina irakasle ematen. Murgiltze ereduaren hedapena bermatzeko asmoz, Seaskak bere gain hartu
Z
ditu Frantziako Gobernuak ordaintzen ez dituen irakasle postuak. Aurten hamazazpi izan dira,
eta egoera aldatzen ez bada, 22 lanpostu izanen dira heldu den eskola
sartzean. Seaskaren ekonomiarentzat hori jasanezina dela dio Paxkal Indo Seaskako lehendakariak,
irakasle postu horiek ordaindu ez
ezik Seaskak bere gain hartu behar
baititu eraikuntza arloko zein murgiltze ereduaren hedapenak eragindako diru xahutzeak.
Euskaltzaleen tantak
Euri tantek hondatu zuten iazko
Herri Urrats jaia. Euria erruz egin
zuen, eta ez zuten behar eta espero
adina diru batu. Aurten, tantak
hartu dituzte jairako ikur, euskaltzaleen tantak.
Dirua biltzeaz gain, aldarria
egin nahi dute, Laku bat munduan
lelopean: euskaldunen nortasuna,
euskarara hurbiltzeko gonbidapena eta euskara aintzat hartzeko eskea. Horretarako, sei koloretako
tantaz —Euskal Herriko herrialde
bakoitzeko bat— osatu dute kartela. Tantek aniztasunean osa dezaten euskararen lakua.
Laku bat munduan kantuaren
hitzak Sustrai Colinak idatzi ditu,
eta doinuak Berri Txarrak taldeak
sortu. Gorka Urbizu Berri Txarrak
taldekoa eta Claire Lakarra Izate
taldeko kantaria arduratu dira
ahotsez.
EGITARAUA
››Nafarroa gunea
››Araba gunea
10:00 › Bertsolariak.
11:00 › Begiz Begi.
12:00 › UK Bill.
13:30 › Patxi ta Konpainia.
15:00 › Izate.
16:30 › Berri Txarrak.
18:00 › Emon.
10:00 › Errenteria Musical.
11:00 › Cercle Armor Argoat.
12:30 › Mutxikoak.
13:00 › Iparraldeko gaiteroak.
13:30 › Herri Urrats Kantuz.
14:30 › Luar Na Lubre.
16:30 › Tapia.
18:00 › Nahas.
››Haurren Xokoa
10:00 › Potxin eta Patxin pailazoak.
››Gipuzkoa gunea
11:00 › Oinak Arin.
11:30 › Bertsolariak.
12:30 › Txupinazoa eta entzierroa
10:00 › Cercle Armor Argoat.
10:30 › Hala Doaz.
11:00 › Goazen.
12:00 › Kukai.
13:00 › Abolicao Capoeira.
Porrotxekin.
13:30 › Liliri gutuna,mimo ikusgarria.
14:00 › Jolasak.
16:00 › Familiendako jolasak .
››Lapurdi gunea
10:00 › Kattalin Indaburu.
12:00 › Bertsolariak.
13:00 › Roni.
14:30 › Watson.
16:00 › Xarneg.
17:30 › Kalakan.
14:00 › Korrontzi & Oinkari.
16:00 › Gorpitz.
16:30 › Made in Hip Hop.
17:30 › Gorpitz.
Bideokliparen egilea Aldudarrak Bideo taldea izan da.
KANTUA
Laku bat munduan
Egitarau zabala
Herri Urrats bestaren eremua
apur bat handituko dute antolatzaileek aurten. Horrekin batera,
egitaraua ere ahal bezain zabala
prestatu dute, Serge Zudaire Herri
Urrats elkarteko presidenteak
aurkezpen ekitaldian esan zuenez.
Besteak beste, Baxenabarre gunean bretoierari buruzko erakusketa bat ezarriko dute. Nafarroa
gunetik, berriz, aintziran eginen
diren emazteen estropadak ikusteko parada egonen da.
Aurten, ahalegin berezi bat egin
dute Haurren Xokoa prestatzeko.
Irrien Lagunak taldearekin batera
antolatuko dituzte gune horretako
ikuskizunak eta jarduerak, eta,
besteak beste, puzgarriak, lantegiak eta pailazoak izanen dira.
Ahalmen urria edo ezintasunen
bat duten haurrentzako proposamenak ere egonen dira. Haur txikiei begira, oihal etxe berezi bat
atonduko dute antolatzaileek, bai
haurrei bularra emateko, bai fardela aldatzeko lasaitasun osoz.
Herri Urratsera etortzeko, herrietan antolatuko diren autobusak erabiltzeko aholkua eman
dute antolatzaileek, «autobusa
baita festara etortzeko biderik
onena». Dena den, autoentzako
aparkalekuak ere zehaztu dituzte,
eta autokarabanentzako aparkaleku berezi bat ere antolatu dute.
Nor garen ez dakite
baina nor gara gu,
nortasun agirian
gezur bat daukagu.
Folklore kulturaren,
gasna ta piperraren
inperioan bufoi gabiltz.
Zer litzake mundua
lau-buru bat balitz?
Ezin geldirik egon
postaletarako,
zaratatsuegiak
museotarako...
Ardi beltz zaurituak,
labelez zurituak,
ez gara diruz bazkatzen.
Ez dugu izateko
baimenik eskatzen.
Laku bat munduan
amets egiteko.
Mundu bat lakuan
itsaso izateko.
Hitzak: Sustrai Colina.
Musika: Berri Txarrak taldea
(Gorka Urbizu,ahotsa eta gitarra;
David Gonzalez,baxua;eta Galder Izagirre,bateria).
Ahotsak: Gorka Urbizu eta Claire Lakarra.
Ekoizlea: Karlos Osinaga,Txap.
Teknikaria: Jean Phocas.
02
herri urrats ›› elkarrizketa
berria
2011ko maiatzaren 7a,larunbata
PAXKAL INDO › SEASKAKO LEHENDAKARIA
«Bi edo hiru Herri Urrats
beharko genituzke urtean»
Irakasleen eta baliabideen faltari aurre egiteko,elkartasuna eta auzolana dira bi arrazoi nagusi
Seaskako ikastolek aurrera jarraitu ahal izateko.Dena den,oztopoak oztopo,ikasleak gero eta
gehiago dira urtero.Guztira,2.800 ikasle baino gehiago ari dira ikasturte honetan.
Paxkal Indorekin mintzatu gara,
Seaskako ikastoletako ordezkariak Baionako Akademia Ikuskaritzaren aurrean elkartu, eta hiri
horretan apirilaren 30erako antolatutako manifestazioan parte
hartzeko deialdia egin zuten egunean. Herri Urrats besta, eta Seaskaren premia eta erronkak izan
ditugu hizpide.
Dena prest Herri Urrats bestarako?
Egia erran, aldatzen diren gauzei
baizik ez diegu begiratu behar.
Seaska hain txikia izanik —Hegoaldean badira zenbait ikastola
Seaska osoa baino handiagoak—,
guk urtero antolatzen dugu gure
besta. Adibidez, Ibilaldia edo Kilometroak berdin ikastola bati suertatuko zaio hamabost urtero antolatzea, eta guk urtero-urtero
antolatzen dugu Herri Urrats.
Horretarako, Senperen egitea
erabaki genuen, leku egokia zelako, eta, horrela, urtero aldaketen
gainean bakarrik pentsatu behar
dugu. Joan den urtean ongi zena
berdin egiten dugu ondoko urtean. Orduan, ez dut errango erraza
denik, sekulako lana baita, baina
hala ere, egia da parte handi bat
joan den urtean bezalakoa dela.
Beraz, aski errazki antolatzen
dugu.
Herri Urrats antolatzeko eredua
erabat finkaturik daukazue.
Egia da aski egituratuak garela
orain. Badugu permanente bat,
baditugu Herri Urrats elkartean
ari diren zenbait jende, eta normalean gauzak aski ongi doaz. Herri
Urrats pasatu eta ondoko egunetan bilan bat egiten dugu, eta egin
beharreko aldaketak eta ideia berriak ateratzen dira bilan horretatik. Egia erran, euria egingo duen
edo ez eta zenbat jende etorriko
den dira zalantza handienak.
Guztira, zenbat lagun lanean aritzen zarete Herri Urratsen?
Gutxi gorabehera, 1.500 langile
pasa badira.
Nola aurreikusten duzu aurtengo besta?
Eguraldia oso-oso ona ez bada ere,
beti badago gutxieneko jende
kopuru bat. Herri Urrats besta bat
da, baina baita ere euskararen
aldeko borroka egun bat, eta euskararen alde diren horiek etorriko
direla argi dago; bizpahiru ordu
pasatzera, bederen, nahiz eta
euria izan. Bestara edo paseatzera
etortzen diren horiei aroa inporta
zaie, baina azkenean gutxieneko
jende kopuru bat badaukagu
segurtatua, eta horiendako bederen antolatu behar dugu, nahiz
eta euria izan.
Herritarren engaiamendua azpimarragarria da.
Bai. Haien laguntasuna erakustera etortzen dira, eta ez besta egitera edo mozkortzera. Lehen-lehenik, euskararen lagun gisa
etortzen dira, laguntzera, eta hori
biziki garrantzitsua da guretzat.
Kilometroak Beasainen, Donostian edo Zarautzen egiten bada,
jende berdina ez dela ohartu naiz.
Araban eta Nafarroan ez da arras
berdin, baina Gipuzkoan eta Bizkaian, oro har, hurbilagokoak joaten dira. Aldiz, Herri Urratsen denak hor dira. Egia erran, denen, lagun guztien beharra dugu, eta
hamar mila aldiz errepikatuko
dugu oraindik, ez baitaukagu beste aukerarik ere.
28. Herri Urrats besta izango da
igandean. Urteotan, bilakaera
bat izan du Herri Urratsek. Asko
handitu al da?
Antolatzaile gisa erran nezake
asko handitu dela eta pixka bat
zaila dela neurtzea. Baina bestetik, nik, Seaskako lehendakari
gisa, gure beharrak ikusten ditut,
eta argi dago ez dela aski handia;
bi edo hiru Herri Urrats beharko
genituzke urtean.
Oreka atzeman behar da bi alde
horien artean, eta oso zaila da.
Uste dut lortu izan dugula azken
28 urteotan, baina egia da gero eta
zailagoa dela; hala ere, saiatzen
gara. Hau da, nola gehiago egin
arima galdu gabe. Seaskaren
mamia edo bide orratza Iparraldea berriz ere euskalduntzea da.
Beraz, nola antolatu euskaldun
besta bat, euskararen aldeko besta
bat, euskara entzunarazten duen
besta bat, euskal kultura goraipatzen duena eta jende asko erakarriko duena, jakinik Iparraldean
jende asko ez dela euskaldun.
Bestetik, guk gero eta haur
gehiago euskalduntzen ditugu,
eta haur horiek gaztetzen ari dira
eta guraso bilakatzen. Haiek ere
euskalduntzen dute gure besta.
Azken finean, Herri Urratsi begiratzen badiogu, giroa aski euskalduna da, eta dakigularik Donostian edo Bilbon zenbat gazte diren
euskaldun eta zein gutxi entzuten
den euskara, Herri Urratsen aski
ongi ateratzen gara, soziologikoki
lortu baitugu azaltzea Herri Urratsen euskaraz mintzatu behar
dela.
Herritarrek, oro har, begirune
handia diote Herri Urratsi. Besta
huts bat baino gehiago, ekitaldi
garrantzitsutzat hartzen dute.
Azkenean hor sinboloak ditugu
hunkitzen, gauza oso sinbolikoak
euskal kulturan, eta euskaldunok
azkenean maite ditugu sinboloak.
Aski da ikustea zenbat paper eta
orrialde kazetan idazten ahal
diren sinboloen inguruan Euskal
Herrian, beste prentsa askotan
horrela ez dagoelarik munduan.
Guk garrantzi handia ematen
diogu horri, eta segi bedi. Azken
batean, jendea halako gauzei lo-
tzen bazaio, euskara biziko da, euskarak iraungo du. Ez dago dudarik. Bestela, gaur egun, edo orain
dela 25 urte berdin izango zen: euskara zertarako baliatuko genuen
pentsatzen bagenuen, bide bazterrean utziko genuen jada, eta denak ingelesera edo txinatar hizkuntzara lerratuko ginen.
Elkartasuna inoiz baino beharrezkoagoa baita Seaskaren premiei aurre egin ahal izateko.
Apirilaren 30ean Baionan antolatu genuen manifestazioa deitzeko,
29 ikastoletako lehendakari gehienak etorri ziren Baionara, baita
Larzabale eta Amikuze herrietatik ere. Bi orduko bidea egin behar
izan zuten prentsaurreko batera
joateko, eta horrek argi eta garbi
erakusten du haien engaiamendua, lehenik, baina baita ere
haien elkartasunaren boterea.
Bakoitzak uste dugu elkartasuna beti besteen elkartasuna dela,
baina elkartasuna bakoitzaren
baitan da. Nik erakusten ahal baldin badut nire elkartasuna norbaiti edo zerbaiti, orduan logikoa
da nik ere jasotzea bere elkartasuna norbait edo zerbait lagundua
izateko baldin badut, baina ez
berak gero niri laguntzeko, baizik
eta emateko plazerarengatik.
Egia da, euskararen inguruan
bederen, baina beste gauza
batzuetan ere bai, elkartasuna
handia dela, eta poztu behar gara
horretaz ere. Iparraldean Seaskak
«Legeak derrigortzen
dituenak ere
auzien bidez
lortu behar ditugu »
«Seaskak bizirik
iraun baldin badu,
elkartasunari esker
izan da»
«Iparraldeko
berreuskalduntzea
bizkortu nahi baldin
badugu,kristauak
eta eskola publikoak
ere D ereduan hasi
beharko dira»
bizirik iraun baldin badu, elkartasun horri esker izan da. Bai Iparraldekoen elkartasunarengatik,
baina baita ere Hegoaldeko
anaiengandik jasotako elkartasunarengatik. Horretan ez dago
duda izpirik ere.
Irakasle eta baliabideen falta
nabarmena da Seaskan. Frantziako Hezkuntza Ministerioak
ordaindu beharko lituzkeen 17
irakasleen postuak bere gain
hartu ditu Seaskak aurten, eta,
egoera aldatzen ez bada, 22 lanpostu izanen dira heldu den eskola sartzean.
Bai, asko da. Kasik gure lanpostuen %20. Hor badira bi gauza. Lehena da oihukatzea eta negar egitea; eta bigarrena, Seaskaren postura: oihukatzea, baina hala ere
baliabideak guk ematea. Ez baldin
bagenuen ematen, beharbada
gehiago emango ziguten, baina ni
ari naiz pentsatzen ea ez ote zuten
emanen gutxiago oraindik. Bederen, gutxieneko hori gure sakelatik ematen badugu, gure hezkuntza kalitatea ez dugu oztopatzen.
Badut beste adibide txiki bat: bada lege bat, jada bost urte dituena,
elbarrituak eskolaratzeko baliabideak babesten dituena; joan behar
izan dugu auzitara lege horrek
erraten duena irabazteko. Bistan
denez, lege horrek arrazoia eman
digu, eta derrigorrez eman beharko dizkigute sei lanpostu gure elbarrituen laguntzeko. Baina legeak
derrigortzen dituenak ere auzien
bidez lortu behar ditugu.
Hori da harrigarriena. Zer kopeta duten horiek. Legeak egiten
dituzte, baina ez dituzte errespetatzen, ezta zailtasunak bizitzen
dituzten jende batzuei buruzkoak
ere, elbarrituak. Ez da aski zaila
haien bizia, oraino gehiago zailtzeko gurasoen lana, eta auzitara joateko. Baina zer lotsa!
Egia da gure egoera halako kontuz inguratua dela, eta adibide
horiek nolazpait indarra ematen
digutela egunero borrokatzeko.
Halako injustiziak ikusten ditugularik, oldartu gabe ezin gara bizi.
Instituzioena baino gehiago,
guraso eta herritarren laguntza
aipagarria da.
Bai; baina egia erran, erakunde
baten laguntza eskertzekoa da.
Derrigorrez egin behar ez duen
batena, eta hala ere egiten duena.
Eta hau da Eusko Jaurlaritza.
Azkenean, legearen mailan, Frantziako Gobernuak bai zor digula,
baina Eusko Jaurlaritzak batere
ez. Egia da polemika zerbait izan
zela EAEko gobernu aldaketarekin diru-laguntza murriztu zelako,
milioi bat eurotik 400.000 eurora
pasatu delako; baina, azkenean,
diru hori ematera ez ziren derrigortuak, eta eman dute hala ere.
Diru hori, 400.000 euro, asko da
guretako.
Baina 400.000 euro horiek ere ez
lituzkete emango gurasook ditugun euro bakoitzaren parte bat
ikastolari emango ez bagenio, gure
elkarrizketa ‹‹ herri urrats
berria
2011ko maiatzaren 7a,larunbata
03
denboraren ordu batzuk edo asteko egun pare bat ikastolari emango ez bagenio, taloak saltzen edo
bilkuretan edo kudeatzen edo beste zerbait egiten egongo ez bagina.
Jende horren guztiaren ahalegin hori eskertu baino gehiago,
omendu egin behar da. Iparraldean, bederen, euskaldunen gizartea xumea da; jende normalak
dira, baina duten gutxi hori partekatzeko prest dira. Munduan
askotan esaten da gutxi dutenek
dutela gehien ematen, eta hala da
Iparraldean. Gurasoek asko ematen dute. Ni indarberritzen naute
halako gauzek.
Oztopoak oztopo, Seaska etengabe handitzen ari da. Ikasleak gero
eta gehiago dira urtero.
Gutxi gorabehera %5-10 arteko
garapena dugu orain dela zenbait
urtetik. Belaunaldi berri bat sartzen ari da, ikasle izanak eta orain
guraso direnak. Esaterako, Hur
Gorostiaga gaur egun Seaskako
guraso eta zuzendaria da, baina
Seaskan egona da ikasketak egiten, batxilergoa baino bi urte
lehentxeagora arte. Bere curriculumeko urte piloa ikastolan egin
du. Nire kasuan, ni ama-ikastolan
egon nintzen Donibane Lohizunen, garai hartan lehen mailak ez
zirelarik, eta sei urtera arte egon
nintzen. Beraz, belaunaldi berria
ikastolan egona da, eta horrek
nolazpait halako konfiantza bat
ematen du, dudarik gabeko lan
bat egitera eramaten du. Badakigu nondik gatozen, badakigu nora
goazen eta badakigu nola egin
behar den, eta hori oso inportanta
da. Irakasleen artean ere, piloa
dira ikastolan egonak, eta horiek
ere dinamika berri bat sortzen
dutela ez dago dudarik.
Bestetik, D ereduan bakarrak
gara Iparraldean, Seaskatik aparte ez dago D eredurik. Sare elebidunak B ereduan dira, pribatu,
kristau eta publikoan. Azken urteetan jende piloa ohartu da B ereduarekin ez zela aski euskara kalitatez edo maila on batekin
ELKARRETARATZEA. Paxkal Indo,erdian,Seaskako ikastoletako ordezkariekin batera,Baionako Akademia Ikuskaritzaren aurrean,apirilaren 27an.Kasu,
ikastolak kexu lelopean Baionan apirilaren 30erako antolatutako manifestazioan parte hartzeko deia egin zuten. GAIZKA IROZ
ikasteko, eta pixkanaka Seaska
ari da bere ikasgelak eta bere ikastolak betetzen.
Beraz, hor dira bi arrazoi nagusienak Seaskako ikasleen hazkundea azaltzeko: belaunaldi berria
sartzen ari dela eta D ereduko
bakarrak garela. Gainera, egia da
lan ona egiten dugula Seaskan.
Laster 3.000 ikasle izango ditu
Seaskak.
Urtarrilean 2.800 ikasle baino
gehiago genituen jadanik —urte
osoan sartzen ahal baitira haurrak
Seaskako ikastoletan—, eta hurrengo ikasturtean 3.000 ikasletik
hurbil izango gara. Arazoa da
3.000ko ikasle izateak asko dirudiela, baina azkenean ikasle kopuru
osoaren %10 baizik ez da. Eta, era
berean, %10 eskolaratzea asko da;
gure taloekin, Herri Urrats eta bes-
te kultur ekintzekin horren lortzea
ikaragarria da.
Hala ere, kopuru hori txikia da.
Unescon erraten dute hizkuntza
bat salbatzeko hiru jendetarik batek hitz egin behar duela bederen,
eta horrek eramaten gaitu guk formatu beharko genituzkeela %30etik goiti, eta ez dugu lortzen. Beraz, lan handia egiteko dago oraindik. D ereduak du lan handia egite-
ko, ez ikastolek bakarrik. Iparraldeko berreuskalduntzea bizkortu
nahi baldin badugu, Seaskak ezingo du lana luzaz horrela bakarrik
eramaten ahalko, eta bai kristauak
eta bai eskola publikoak ere D ereduan hasi beharko dira. Guk garbi
dugu: lehen-lehenik garrantzitsuena da euskara salbatzea Iparraldean, eta bakarrik ez dugu lortuko.
04
herri urrats ›› seaska
INAUGURAZIOA. Lekorneko Baigura ikastola berria zabaltzeko ekitaldia,iazko urrian. GAIZKA IROZ
IKASTOLAK ZABALDU ETA
BERRITZEKO EGITASMO UGARI
Herri Urratsen bilduko den dirua Kanboko Xalbador kolegioa eraberritzeko baliatuko du Seaskak.
berria
2011ko maiatzaren 7a,larunbata
Paxkal Indoren hitzetan: «Azken
finean, zaharrak berritu behar direla behin eta berriro; baina horrek ere erran nahi du lanean segitzen dutela, eta hori gauza polita
da».
Xalbador kolegioan ez ezik, Seaskako beste hainbat ikastolatan
berritze edo zabaltze lanak egitea
beharrezkoa da. «Aurten, Urruñako ikastola handitu egin behar dugu, ezinbestean, heldu den ikasturte hasierarako, baita Sohütakoa
ere, bi herri horietako ikastolek
ehunetik gora ikaslerekin izango
ditugulako», esan zion Hur Gorostiagak, Seaskako zuzendariak, BERRIAri, urtarrilaren amaieran.
Halaber, Hendaian bigarren
ikastola zabaltzeko asmoa dute.
«220 ikasletik gora ditu Hendaiako
ikastolak, eta 250 ikaslerekin
amaituko du ikasturtea; datorren
ikasturterako ezinbestekoa dugu
jadanik azken urteotan eskatzen
ari garen ikastola berria; udaletxeak baietz esan digu», Hur Gorostiagaren hitzetan. «Hendaiako egoera nahiko gogorra da, ikasleak toki
batean sartzen ez zirenez ikastola
bitan zatitu delako, eta ikasle batzuk Pausuko eskola zaharrera joaten dira».
Berritze edota zabaltze egitasmoak beste hainbat ikastolatan
ere zehaztuta dauzkate. Besteak
beste, Baigorrin, Angelun, Alozen
eta Hiriburun. Pixkanaka, Seaskako ikastola guztiak handitu beharko dituzte. «Zerbaitek erakutsi behar badu Seaskaren osasun ona,
hori gure garapena da», dio Paxkal
Indok, Seaskako lehendakariak.
Lizeo berri bat
azko Herri Urrats bestaren
inguruan bildu elkartasun
eta laguntzari esker, Lapurdiko bi ikastola zabaldu ziren: Itsasuko eta Lekorneko
ikastolak. Aurtengo etekinak, berriz, Kanboko Xalbador kolegioan
(Lapurdi) eraberritze lanak egiteko baliatuko dira. Gaur egun 250
ikasle, 25 irakasle eta 11 langile aritzen dira Xalbador kolegioan.
Aipatu Xalbador kolegioa eraikitzeko antolatu zen lehen aldiz
Herri Urrats besta. Nere Pentzea
izeneko eremua eta etxea erosi, eta
behar ziren eraikinak egiteko baliatu zen dirua. Konpontze lanak
eginda ere, mendea bete du ikastola horretako eraikin nagusiak, eta
inguruan egindako aurrefabrikatutako eraikinak ere hobekuntza
lanen premian dira.
Eraberritze lan horiek egin ahal
izateko laguntza emanen zuela jakinarazi zuten Jean Jacques Lasserre eta Max Brisson kontseilariek Kontseilu Nagusiaren izenean. Nolanahi ere, laguntza horren
nondik norakoak ez zituzten zehaztu, eta oraindik ere ez dituzte
erabat argitu.
«Gure kolegio zaharrena da Xalbador, eta hor badago sinbolismo
polit bat», Seaskako lehendakari
I
ATE IREKIAK. Hainbat guraso eta ikasle,Hazparneko ikastolan,ate irekien egunean,apirilaren 2an. BOB EDME
Egitasmoak egitasmo, lizeo berri
bat eraiki nahi du Seaskak. «Hiruzpalau urteko proiektu bat da,
batxilergoko azken urte horiek
emateko; 500 ikaslerendako egin
nahi genuke, Miarritzen», dio Paxkal Indok.
Lizeo berria zabaltzeak diru inbertsio handia eskatuko dio Seaskari. «Diru piloa izango da, baina
lortuko dugu, ez daukat duda izpirik; euskarak behar duelako, eta
gazteek lan egiteko tresna egoki
bat behar dutelako», azpimarratu
du Paxkal Indok.
Seaskaren bigarren lizeoa izango da Miarritzekoa. Bestea, Baionako Bernat Etxepare lizeoa,
90eko hamarkadatik lanean ari da.
Gaur egun, aipatu Bernat Etxepare lizeoa, hiru kolegio eta lehen
mailako 25 ikastola dira Seaska federazioaren kide. Ikastolen Elkarteko kide dira aipatu 29 ikastolak,
Euskal Herriko Ikastolak europar
kooperatibaren barnean.
Duela 42 urte sortu zen Seaska,
Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako ikastolen federazioa. 25
urtean inolako ezagupenik izan
gabe, 1994. urtean eskuratu zuen
Seaskak Frantziako Hezkuntza
Ministerioaren ezagupena, ikastolei izaera pribatuko elkarteen estatusa emanik.
mantangorri
berria
410. zenbakia
Gaztetxoen astekaria 408.
zenbakia
Larunbata,
7a
Ostirala, 2011ko
2011ko maiatzaren
apirilaren 22a
IRRIEN
LAGUNAK
KLUBA
7
ANDONI CANELLADA / ARGAZKI PRESS
MUGARITZEKO
SUKALDEA,
JOLAS GELA
Freskatu
8-9
PATXI GALLEGO
Jo harpa!
iPUiNA
Sekulako abentura
Hastera doa
abentura (I)
16
larunbata, 2011ko maiatzaren 7a berria
2
mantangorri
ZORiON AGURRAK
Zorion
agurrak
argitaratu ahal izateko, gogoan izan mezuak astearte arratsaldea baino lehen jaso behar ditugula. Asteartetik aurrera jasotzen diren mezu guztiak hurrengo asteko zenbakian argitaratuko ditugu.
Zorionak, Nora! Gure
suhiltzaile bizkorrak 6 urte
beteko ditu bihar. Muxu
handi bat, Oihane, Aimar,
Maddi eta Eñauten
partetik. Oso ondo pasa.
Argia Etxeberriak
4 urte bete zituen apirilaren
30ean. Txokolatezko muxu
karro bat, Irungo
goizuetarrari, Garai, ama
eta aitaren partetik.
Zorionak, Ane, gaur 9 urte bete
dituzulako! Eta zorionak, Jon, atzo 6 urte
bete zenituelako. Muxu handi bana,
etxekoen partetik.
Zorionak, Intza!
Asteartean 2 urte
bete zituen gure
pinpilinpauxak. Muxu
aunitz, denon
partetik.
Zorionak
etxeko printzesa
nagusiari!!! Segi horren
marrazki ederrak
egiten, eta ikusi
bitartean... marrubizko
muxu eta besarkada
handi bat, osaba
Ikerren partetik.
Zorionak, Maddi!!!
Gaur 3 urte bete ditu
etxeko txinpartak!!! Beti
zabiltza zirti eta zarta;
orain jolas, eta gero
zalaparta. Zu bai zarela
neska aparta!
Ondo pasa,
Maddikalanbres!
Musuak, etxekoen
partetik.
Gure
mutikotxoak 2
urte bete zituen
ostegunean, eta
izen bera duen
iparraldeko auzo
txikira joan ginen
ospatzera!!!
Muxu potolo bi,
Eibarko
lehengusuen
partetik.
Zorionak,
Ihalar!!!
Jaio zen egunean zioten:
hori da neska luzia!!!
Hamaika urte beteko ditu
gure neskatxa maitiak
ederra da ta zintzoa ere
ipuietako lamia
zurekin bai tokatu zitzaigun
benetako loteria
Zorionak, Eider!
Etxekoen partetik,
hamaika muxu!!!
Zorionak eta urte askotarako,
txapeldun. Ondo-ondo
Oharra
pasa zure
Norbait zoriondu, zure
urtebetetzean, eta
argazkiak eta marrazkiak
patxo potolo bat,
argitaratuak ikusi, ipuin, bertso
familia denaren
edo txisteak eskaini edo lagun
partetik. Xabi
berriak egin nahi badituzu, bidali zure
Irizar Freire:
gutuna, eta MANTANGORRI gehigarrian
astelehenean,
argitaratuko dugu. Zure marrazkien,
7 urte.
ipuinen, txisteen, idazlanen,
argazkien eta abarren zain
gaude. Bidali zure
gutuna!!!
Zorionak, June! Maitzaren
Zorionak, Harriet!
5ean, 5 urte polit!
Txokolatezko laztanak, Asteartean munduko pirata
maitagarrienak 4 urte bete
etxekoen partetik.
zituen. Mila zorion eta muxu,
Libe, Eñaut eta
hainbeste
maite
zaitugun
guztiguztion
partetik.
Abordatzera!
Bihar gure neska ausartak 6 urte
beteko ditu. Zorionak, Nora!
Patxoak, aita, ama, Malen eta
familiako guztion partetik. Mua!
Kaixo, lagunak!!!
Arrasateko
Umezaintzako
Iraia, Ekhi,
Ugaitz eta
Unaik 6 urte
beteko dituzte
maiatzean. Zorionak
eta musuak, gelako
lagunen partetik.
Bidali zure gutunak Posta elektronikoa: [email protected]
helbide hauetara Egoitza nagusia: BERRIA. MANTANGORRI. Gudarien etorbidea z/g 20140 Andoain
berria larunbata, 2011ko maiatzaren 7a
ZU ERE ARTiSTA
mantangorri
3
Zorionak, Iraitz! Bihar urtetxo bat
beteko du gure etxeko txikiak. Bihurri
samarra den arren, edo horregatik, txoratxora eginda gaude denok berarekin. Muxu
potolo bat, osaba Gorkaren partetik!
Algecirastik Hernaniraino eta buelta maite
zaitut, txapeldun!
Kaixo, Elena naiz. 6 urte dauzkat, eta
Marimotots bezalakoa naiz. Aspaldian ez
dut marrazkirik bidali MANTANGORRIra, eta
hona bat.
oa
de, Malen eta Nsunez beteriko
Iepa, lagunak! Li
ita
ala
a
et
ez
lor
Martinez gara. Kodizkizugu, MANTANGORRI,
ltzen
marrazkiak bida
Narbaxatik.
Aupa, MANTANGORRI! Elizondoko Baztan ikastolako ikasleak gara. Akitu dugu kultur astea. Aurten liburuekin dantzan izan da. Korrikarekin batera hasi
zen, apirilaren 11n. Korrikak Euskaltzaindia omentzen zuenez, Mariano Izeta ikastolako sortzailea eta Euskaltzaindiko ohorezko kidea ezagutu genituen.
Gurasoak ipuin kontalari bihurtu zaizkigu. Amodiozko olerkiak idatzi, eta errezitatu dituzte 6. mailakoek; 5. mailakoek, Baztani buruzko olerkiak, eta 4. mailakoek, ipuin
dramazitatuak. Horrez gain, Raimundo Bueno ipuin kontalaria ikastolan egon zen.
Amaren egunerako Sorginak infernuko errekan ipuina idatzi dugu amaren egunerako; gure bertsioa, noski!
Argitaratzailea: Euskal Editorea SL Lege Gordailua: SS-616/05 Zuzendaria: Martxelo Otamendi Koordinatzailea: Nagore Etxeberria Pikabea
Egoitza: Martin Ugalde kultur parkea. Gudarien Etorbidea z/g. 20140 Andoain Harpidetzak: (0034) 943-30 43 45 ISSN: 1699-728x
larunbata, 2011ko maiatzaren 7a berria
4
mantangorri
Harparekin
jolasean
Harpa jotzen ikasteko metodo
ikusgarria aurkeztu du Ane Artetxe
irakasleak ‘Harpa airean’ liburuan. Patxi
Gallegok apaindu ditu azalpenak.
Liburuarekin batera, Artetxek eta
haren ikasleek harparekin jotako
kantak grabatu dituzte CD batean
usika instrumentu berezia da harpa, ikusgarria,
polita. Ateratzen duen
soinua ere berezia da,
lasaigarria. Esker oneko
instrumentua da, gainera, jotzen duzuna jota ere soinu
atsegina ateratzen baitu, baita
gaizki jotzen denean ere. Sokak
dantzan jartzea aski da harparen
musikaz gozatzeko. Hala dio, bederen, Ane Artetxek, Donostiako musika kontserbatorioko harpa irakasleak.
Baina, jotzeko eta jotzeko hamaika modu dago; baita ikasteko
ere. Ohiko metodologiatik urrundu, eta harpa jotzen ikasteko
modu berezi bat aurkeztu du Ane
Artetxek Harpa airean liburuan.
Testuak Ane Artetxek berak idatzi
ditu. Azalpenak apaintzeko, Patxi
Gallego marrazkilariaren ilustrazioez baliatu da. Emaitza: liburu atsegin bat, ikusgarria, koloretsua, erakargarria.
Hiru atal nagusi ditu liburuak.
Hasteko, ariketa teknikoak daude.
Harpa jotzeko nola kokatu behar
den, harpa nola eutsi behar den
eta hatzen funtzioa eta erabilera
azaltzen da lehenik. Erdialdean,
harparen ezaugarriei eta historiari
buruzko azalpen laburra dator. Ondoren, zortzi abestiren partiturak
daude; lau abesti Artetxek berak
konposatuak dira, eta beste lau
M
abesti moldatuak dira. Liburu
amaieran, konposatzeko orri batzuk daude.
Liburuarekin batera CD bat kaleratu dute, 29 abestirekin. Bi kanta
izan ezik, gainerako guztiak Artetxeren ikasleek jo dituzte. Gaztelupeko Hotsak zigiluarekin argitaratu
dute lana.
Estilo librea
Artetxek sei urte daramatza haurrei harpa nola jo irakasten, eta betidanik erabili izan ditu jolasak irakaskuntza errazteko. «Musika ikastea oso astuna eta aspergarria da,
nekeza. Haurrei irakasteko ikusten
nituen metodoak ez ziren batere
politak, ez ziren erakargarriak. Horregatik, aspalditik nuen liburuaren ideia buruan bueltaka», aitortu
digu irakasleak.
Hala, Patxi Gallego ezagutu
zuen, eta haren ideiaren berri
eman zion. Arratsalde batean
elkartu ziren asmoaren berri
emateko, eta, hitz eta pitz ari
ziren bitartean, lehen marrazkiak egiten hasi zen Gallego. Halaxe sortu ziren lehen zirriborroak.
Askatasun izugarria izan
du marrazkilariak liburua
apaintzerako garaian. Zortzi partitura izango zirela
esan, eta partitura bakoi-
berria larunbata, 2011ko maiatzaren 7a
mantangorri
5
Harpa motak
tzarentzat marrazki
bat egiteko eskatu
zion Artetxek. Izenburua eta abestiaren gaia.
Ez zion gehiago zehaztu;
gainerakoa, Gallegoren irudimenaren esku utzi zuen.
«Ez nuen uste hainbeste askatasun izango nuenik. Gozamen bat izan da lan hau egitea!», aitortu digu Gallegok.
«Partiturak eta notak airean
daude, eta irudiak ere halaxe egin
nahi izan ditut: airean», zehaztu
digu marrazkilariak. Harpa jotzaile
eta protagonista gisa mutil bat irudikatu du, «harpa jotzen duten
gehienak neskak direlako», dio marrazkilariak. Mutilaren alboan hiru
ninfa ageri dira une oro.
Material
erakargarria
Ikusgarriak dira marrazkiak, koloretsuak, deigarriak. Horixe zen, hain
justu, irakasleak bilatzen zuena:
ikasleen arreta bereganatzea.
«Haurrek berehala galtzen dute
arreta, eta ez da batere erraza horri eustea! Marrazkiez eta istorioz
baliatzen bazara, ordea, lana
errazten duzu, haurrek begietatik
jasotzen baitute informazio asko»,
aitortzen du Artetxek, esperientziaz.
«Liburuaren bidez, modu dibertigarri eta bisual batean harpa
nola jo behar den azaltzen da. Azken batean, jolas moduko bat eskaintzen diogu haurrari. Horixe baitzen helburua: ikasketa erraztea»,
zehazten du musika irakasleak.
Abestiekin eta partiturekin liburu asko daude, baina hau berezia
da. «Marrazkiak garrantzi berezia
hartzen dute hemen. %80 marrazkiak dira!», dio Artetxek. Gallego
ere ados da ideia horrekin: «Halako
gauza abstraktu bat partitura hutsekin argitaratu ordez marrazki
hauekin aurkezten baduzu, amu
tentagarria da, ez dago dudarik.
Marrazkiak ikusgarriak dira, bai,
baina ez dira ezer testurik gabe, e!
Bi lanek elkar osatzen dutela uste
dut».
Jende ugarik egin dio kosk Artetxek eta Gallegok jarritako amuari.
«Argitaratu eta lehen asteburuan
lau liburu saldu ziren Hernanin (Gipuzkoa)! Harpari buruzko lau liburu! Espainia, Frantzia eta Portugal
mailan egindako harpa jaialdi batean ere 25 ale saldu ziren! Arrakasta
izan du, eta liburua zabaltzen ari
da. Bigarren argitalpen bat egitekotan dira, eta liburua ingelesera
itzultzeko asmoa ere badute. Ez
nuen halakorik espero. Oso oso
pozik nago», aitortzen digu, hunkituta, irakasleak.
Ikasleen artean ere harrera ona
izan du. «Liburua ikasleekin probatu dut, eta gustatzen zaiela ikusten da. Ez dute aharrausirik egiten,
eta ez dira zer ordu den galdezka
hasten», dio irakasleak. Horrek zerbait esan nahi du.
ELEKTRIFIKATUA
PEDALIK GABEKOA
Fitxa
PEDALDUNA
• Izenburua: ‘Harpa airean’.
• Testua: Ane Artetxe.
• Marrazkiak: Patxi Gallego.
• Edukia: Liburua eta CDa. Harparen
historia, harpa jotzen ikasteko argibideak, partiturak eta abestiak konposatzeko pentagramak daude liburuan. CDan, berriz, Artetxek berak jotako bi abesti eta haren ikasleek
jotako beste 27 biltzen dira.
• Liburuaren orrialde kopurua:
41 orrialde.
• Diskoaren iraupena: Ordu bat
eta hamahiru minutu.
• Argitaratzailea: Gaztelupeko
Hotsak.
larunbata, 2011ko maiatzaren 7a berria
6
mantangorri
ANiMALiEN ERREiNUAN
Arrabioa
Freskuraren
bila
Oso kolore deigarriak dituen
arren, nekez ikusten da egunez
arrabioa, ezkutuan ematen
baitu eguna. Leku hezeak eta
freskoak maite ditu bizitzeko.
Sorginen laguna. Kolore biziak eta deigarriak ditu. Be1harbada,
horregatik lotuko dute
anfibio buztandun hau sorginkeriarekin eta suarekin. Arrabioak
sorginekin lotzeko ustea aspaldikoa da. Eta ez Euskal Herrian bakarrik, baita munduko beste hainbat
herrialdetan ere. Horren adibide
garbia da ingelesez duen izena:
fire salamander.
Kolore biziak. Mozorro deigarria du gorputzean. Etsaiei
2pozoitsuak
direla ohartarazteko
dituzte kolore horiek. Orban horiz
eta beltzez estalia du gorputz
osoa. Hainbat arrabio hori-horiak
izan ohi dira, eta orban beltz bakan
batzuk izaten dituzte. Beste arrabio batzuen gorputzean, berriz,
beltz kolorea da nagusia. Arrabio
espeziearen arabera, aldatu egiten
dira koloreak: laranjak, gorriak...
Beste ezaugarriak. Animalia txikia da; 20 cm luze inguru. Buru zapala du, eta begi handiak. Kanpora nabarmen irteten
zaizkio begiak. Begietatik hurbil
eta buruaren bi aldeetara, guruin
parotideoak ditu. Lau hankatxo labur eta lodi ditu, eta atzaparrak zapalak. Poroz beterik du gorputz
txikia. Likido zuri eta pozoitsu bat
isurtzen du poroetatik eta guruin
parotideoetatik. Pozoia ez da hilgarria, baina zapore txarra uzten
du eta begiak erresumintzen ditu.
3
Hezetasunaren maitale.
Ura edo hezetasuna gustuko
ditu, eta, beraz, errazagoa da leku
hezeetan eta prezipitazio handiko
guneetan topatzea. Hosto erorkorreko basoak gustatzen zaizkio bizitzeko; hariztiak, pagadiak eta
oihan misto hezeak, bereziki. Hezetasun handieneko eta goroldio
gehieneko guneak maite ditu. Hegoaldeko zabaldietan eta ingurune
idorretan ez da agertzen.
Berria
4
Arrabio txikiak.
Larba itxurarekin irteten dira txikiak
amaren gorputzetik. Handik bost
hilabetera, itxuraz aldatzen dira.
Egunez, ezkutuan. Ez da
erraza arrabioa ikustea, harri
5azpietan,
zuhaitz enbor ustelduen
babesean, harri arteko txokoetan,
goroldio artean edota lurpean
ematen baitu eguna. Egun hezeetan eta hotzetan errazago irteten
da ezkutalekutik. Gauez gordelekutik irten, eta ibilaldi laburrak egiten ditu. Emeak paseo luzeagoak
egiten ditu.
Jaiotze bitxia. Udazken
edo udaberrian estaltzen du
6arrak emea.
Lehorrean eta gauez
gertatzen da estalketa. Modu berezian jaiotzen dira kumeak. Emeak ez du arrautzarik erruten. Horren ordez, arrautzak gorputzaren
barruan edukitzen ditu. Larbak jaio
eta zertxobait garatzen direnean,
askatu egiten ditu. Aldiko, 10-70
larba jaiotzen dira. Aste batzuk behar izaten dituzte larbek gorputzetik irteteko. Jaio eta 2-5 hilabetera, metamorfosia izaten dute
kumeek. 3-4 urterekin lortzen
dute heldutasun sexuala.
Fitxa
• Izena: Arrabioa.
• Izen zientifikoa:
Salamandra salamandra.
• Tamaina: 20 bat cm luze.
• Pisua: 100 gramo inguru
pisatzen du.
• Umealdia: Ez du arrautzarik
erruten. Arrautzak barruan gordetzen
ditu emeak. Larbak jaio eta garatzean,
gorputzetik ateratzen ditu. Aldiko, 70 larba inguru jaiotzen dira.
• Bizi-itxaropena: 20 urte inguru.
• Jatekoa: Ornogabe txikiak janez elikatzen da: araknidoak (armiarmak, akaro-
ak...), koleopteroak (kakalardoak, mantangorriak...), gastropodoak (barraskiloak,
bareak...), zizareak, ehunzangoak...
• Bizilekua: Europan, Asian eta Afrikan
bizi da. Hosto erorkorreko basoak, leku
hezeak, freskoak eta goroldiotsuak maite
ditu bizitzeko.
berria larunbata, 2011ko maiatzaren 7a
mantangorri
www.irrienlagunak.com
Irri konpontzaileari
egindako bisita
Wukro herrian egin
nahi duten hortz
klinika bisitatzen
izan dira
Porrotx eta
Marimotots,
Etiopian, Angel
Olaran misiolari
bisita eginda
uela bost hilabete ezagutu
zuten sudur-gorriek Angel Olaran
misiolari hernaniarra, eta Etiopia
Utopia fundazioaren laguntzarekin Afrikako herrialde hartan hortz klinika bat
egin nahi dutela jakin orduko erabaki
zuten irri konpontzaileari bisita egitea,
ahal zuten heinean laguntzeko.
«Guk irriak sortzen egiten dugu lan,
eta Angel bezalako lagunek, berriz,
irriak konpontzen», dio Porrotxek.
«Umeei behar duten guztia ematen
ahalegintzen dira, eta egiten duten lana
eskertu eta ezagutarazi nahi izan dugu
bidaiarekin».
Wukroko hortz klinikaren proiektua
ez ezik, Aita Zurien misioan dituzten
beste ekimenak ere ezagutu dituzte:
700 umezurtz dituen komunitatea eta
nekazari eskola, esaterako.
Dena erreportaje batean bilduko
dute pailazoek, Euskal Herriko haurrek
horren berri izan dezaten.
MARTINBER
ETA LAGUN
Kultura
• Bihar zuekin Senpereko
aintziraren inguruan
D
MARIKALANBRE ETA
AMONA TXINPARTA
Zientzia
• Istorio txinpartadun
berriak sarean
ANE PIRATA ETA
PATAKON
Elkartasuna
• Etiopia-Utopia
fundazioarekin Wukron
Etiopia. Wukro herriko hortz klinika ezagutu dute pailazoek. JOSU AGIRRETXE
Irria
zabaltzeko
hitzarmena
rrien Lagunak klubak, Ikastolen Elkarteak eta
Eroskik hitzarmen bat sinatu dute aste honetan, aurrerantzean Euskal Herriko ikastolen aldeko festa handietan ekitaldi bateratuak antolatzeko. Irrien Lagunak klubaren gunean izango
dute lekua ekitaldi horiek, egun osoko egitarauaren barruan. Besteak beste, familientzako eskaintza hezitzailea eta parte hartzailea
prestatu dute, horretan esperientzia
duten hezitzaile eta animatzaileekin elkarlanean.
i
PUPU ETA LORE
Osasuna eta
heziketa
• Jolas hezitzaileak
irrien gunean
Senpereko
aintziraren
magalean bihar
easkako ikastolen festa handia egingo dute
bihar Senperen, lakuaren inguruan: Herri
Urrats. Irrien Lagunak klubaren gunea han
izango da lehen aldiz, haurrentzako puzgarri
handiekin, kirol egokituari lotutako jolasekin, klubeko pertsonaiek gidatutako tailer hezitzaileekin, Porrotxek eguerdian gidatu eta alaituko
duen entzierroarekin, eta abar. Haurren
xokoan izango da irrien gunea,
10:00etatik 17:00etara.
S
PIRRITX ETA
PORROTX
Sukaldaritza
• Proba berriak
dagoeneko webgunean
MARIMOTOTS ETA
LARGABISTA
Natura
• Maiatzeko probak,
webgunean.
7
larunbata, 2011ko maiatzaren 7a berria
8
mantangorri
MUGARiTZeko SUKALDEA, JOLAS GELA
HIT
Freskatzearen
kasua
Egosketa bat-batean eteteko eta janaria
dagoen puntuan mantentzeko, egositako
jakiak ur hotzetan edota ura eta izotza
nahastuak dauden ontzi batean sartzeko
ohitura dago. Freskatzea deitzen zaio horri
rrizketatu nituen, zorrotz, gupidarik gabe. Eta, denek gauza bera
erantzun zidatenez, egia horixe
ixkanaka, eguzkia hasi da dela ondorioztatu nuen: horren
bidez, egosketa bat-batean eteberotzen, eta gu laster
hasiko gara freskura bila- tea eta janaria dagoen puntuan
geratzea nahi dute. Hori omen da
tzen. Sukaldean, berriz,
janaria freskatzeko arrazoia, ez
freskatzea urte osoan
erabiltzen da. Hain zuzen besterik.
Egia ote den ikusteko, froga bila
ere, janaria egosten ari denean,
eltzera ur hotza edo izotza bota- jo nuen sukaldera, eta, han, sukaldariek ez zidatela gezurrik esan
tzeari deitzen zaio freskatzea.
Bestela, janaria atera eta ur hotza egiaztatu nuen. Izan ere, une horretan barazkiak prestatzen ari zieta izotza dituen ontzi batean
sartuta ere egin daiteke. Hizkun- ren. Jakia eltzetik ateratzen eta
tza batzuetan, izutzea edo beldurtzea esaten zaio horri.
Horren berri izan nuenean, galdera bat sortu zitzaidan: zertarako, e? Zertarako izutu janaria,
zer lortu nahi du horrekin
sukaldariak? Zalantza argitzeko, hainbat sukaldari elkaTestua: Ana Galarraga
Elhuyar Fundazioa
P
ura eta izotza zituen ontzi batean sartzen harrapatu nituen. Galderarik egin aurretik aitortu zidaten zertan ari ziren: kolore biziei
eta gogortasunari eusteko freskatzen zituzten, ez zitezen
gehiegi egosi.
Horrela bukatu zen freskatzearen kasua. Orain, banoa beste misterio
bat argitzera.
ANDER HORMAZURI
ARMiX MUGARiTZen JOLASEAN
JAKIAK IZUTZEN. B
hainbat alditan ent
tzea. Horren bidez,
Beste prozesuari, b
HOZTEKO BI MODU
galdarraztatuta, ur
ditugu, bere horret
berria larunbata, 2011ko maiatzaren 7a
mantangorri
9
TZ TEKNIKOA • FRESKATU eta IZUTU
Babarrunak egosten gabiltzala, hiru aldiz izutzea komeni dela
tzun dugu. Irakinaldian ur hotza botatzeari esaten diogu izu, babarrunen azala leun eta osorik mantentzea lortzen dugu.
berriz, freskatzea deitzen zaio.
U. Barazki berdeak hartuta egingo dugu proba. Barazki batzuk,
r eta izotzetan sartu ditugu; besteak, berriz, erretiluan jarri
tan hoztu zitezen. Begira zer gertatu den.
ARGAZKIAK: JON URBE ETA ANDONI CANELLADA / ARGAZKI PRESS
KOLORE BIZIKO BARAZKIAK. Batzuek kolore bizi-bizia dute —eskuineko zainzuriak—;
besteek, berriz, apalagoa. Gutxinaka hoztu direnez, koloreak oxidatu egin dira.
GAINERA, SENDOAK.
Tinkotasunari dagokionez, egosialdiz pasatu egin dira. Galdarraztatzean eman
nahi genion puntu tinkoa galdu du bere horretan hoztu denak.
GUZTIA PREST! Galdarraztatzeko erabiliko
dugun eltzearen ondoan, urarekin eta izotzekin betetako ontzia prestatu, eta ikusiko duzue zein kolore
biziak agertuko diren
osagaietan.
BEGIRADAREKIN
JATEN DELAKO.
Dastatu aurretik
platera ikusten
dugunez, bizitu
koloreak eta
gozatu zaporea!
larunbata, 2011ko maiatzaren 7a berria
10
mantangorri
AZOKA
LIBURUA
Izenburua: ‘Sam nire laguna’. Testua: Liz
Hannah. Marrazkiak: Steve Lockett. Itzulpena:
Inge Lazkoz eta Aritz Lazkoz. Orrialde kopurua:
32 orrialde. Argitaratzaileak: Erein eta Gautena.
‘Katuak ez dira
honaino sekula
iristen’
Jimmy Brosa
GAUTENA ELKARTEKO FAMILIA LAGUNTZARAKO KOORDINATZAILEA
«Autismoa duten haurrak nolakoak
diren azaltzeko liburu egokia da»
agun berezia da Sam, ezberdina. Puzzleak osatzen
eta ordenagailuak maneiatzen ez du parekorik; primeran moldatzen da. Ez du
gustuko zarata; baina, ondoren, berak ateratzen du zaratarik handiena. Ez dago dudarik, Sam
berezia da. Autismoa du Samek.
Autismoari buruz hitz egiteko aitzakia aparta da liburua.
L
Lagun berezia da Sam. Nor
da, ba, Sam?
Autismoa duen haur bat da Sam.
Autismoa duen haurra den aldetik,
baditu ezaugarri berezi
edo bitxi batzuk. Zenbait
gauzetan zailtasunak
izatea eragiten die ezaugarri horiek; beste zenbait arloetan, aldiz, garapen oso ona du. Hala,
zenbat gauzetan zailtasunak ditu Samek, baina
beste hainbat gauzetan,
ez. Autismoa du, baina
hori ez da inolako arazoa; alderantziz baizik,
ezberdintasun hori aberasgarria da denentzat.
Lagun ezberdina
dela dio liburuko
protagonistak. Zer
egiten du Samek
ezberdina dela
esateko?
Samek, esaterako, ez du
hitzik egiten, eta argaz-
LIBURUA
kiak erabiltzen ditu gauzak adierazteko. Argazkiak oso ongi ulertzen ditu. Zenbakiak eta letrak ere
gustatzen zaizkio. Puzzlerik zailenak ere osatzeko gai da; oso trebea da puzzleak egiten. Ordenagailuekin ere ez du parekorik. Jolastea gustatzen zaio, baina ez du
partekatzea ulertzen, eta, maiz,
jolasak hondatzen ditu. Jolas batzuk ulertzeko zailtasunak ditu
hainbatetan. Zarata gorrotatu egiten du, mingarria da harentzat;
baina, gero, berak ateratzen du zaratarik handiena. Geldirik egotea
ere kosta egiten zaio Sami.
Istorio bat kontatzen da,
baina badu beste helburu
bat liburuak, ezta?
Istorioa ikusi genuenean, oso egokia iruditu zitzaigun irakasle, guraso eta helduentzat. Haurrari autismoa zer den azaltzeko tresna oso
egokia zela iruditu zitzaigun. Autismoa duten haurrak nolakoak diren
azaltzeko liburu egokia da. Haur
zein gaztetxoei horrelako ezberdintasun bat azaldu nahi denean,
ez da jakiten nola adierazi, ez dago
material egokirik autismoari buruz
hitz egiteko. Irakasleek ere maiz
adierazi izan digute kezka hori: ez dutela tresnarik autismoa lantzeko
eta azaltzeko. Autismoa
hobeki ulertzeko eta autismoaz hitz egiteko
tresna egokia dela uste
dugu.
Irakurtzeko ez
ezik, erabiltzeko
liburua ere bada,
beraz.
Hori da. Ez da haur bati
emateko ipuin bat, haur
batekin lantzeko ipuin
bat baizik. Erabiltzeko,
aztertzeko, hausnartzeko liburua da. Interpretazio bat eskatzen du
istorioak. Honenbestez,
gaztetxoek helduarekin
batera irakurtzeko liburua da.
Aitonak harekin oporrak pasatzera gonbidatzen du udaro Roke. Nekazal herri batean
bizi da Rokeren aitona. Uda
hartan Angela ezagutuko du
Rokek. Jakin-min handiko gazteak dira biak, eta herri lasai
eta erdi hila ematen duenaren iragan iluna ikertzen hasiko dira buru-belarri. Antza,
antzinako gertaera odoltsuen
zauriak ez dira oraindik sendatu. Zein sekretu ezkutatzen
ote dute herritarrek?
Seve Calleja
Enrique Morente
Argitaletxea: Desclee
BIDEO JOKOA
‘Mario vs
Donkey Kong 4’
Mario eta Donkey Kong bildumako laugarren jokoa kalean
da. Jolas parke berri baten
irekiera egunean hasten da
abentura. Lehen ehun bisitariei panpina bana oparitzen
ari da Mario. 101. gonbidatua
iristean, panpinak agortuak
daudela esaten dio Mariok.
Donkey Kong da 101. laguna.
Biziki haserretzen da, harentzako panpinarik ez dagoela
eta. Benetako Pauline bahitzen du Donkey Kongek, eta
haren bila abiatzen da Mario.
Nintendo DS
Argitaratzailea: Nintendo
berria larunbata, 2011ko maiatzaren 7a
mantangorri
ESKULANA
Burrunbagailua
Oso jostailu
sinplea da, eta
oso erraz eraiki
daiteke. Hura
mugimenduan
jartzea dotorea
da benetan.
Beharrezko
materiala
- Kartoi lodi zati bat.
- Soka sendo bat.
- Artilea josteko
jostorratz lodi bat.
- Argizarizko margoak.
- Koloretako arkatz
markatzaileak.
- Puntzoia.
- Margoak.
- Pintzela.
- Koloretako itsasgarriak.
Moztu kartoi lodiaren zati
bat, eta eman lauki itxura.
Alde bakoitzak 5 zentimetro
luze izan behar du. Apaindu
nahi bezala.
1
Egin bi zulotxo
erdialdean. Puntzoia
edo guraizearen
puntak erabil daitezke
zuloak egiteko.
2
Pasa soka bi
zuloetatik.
Amaitzeko, egin
korapiloa sokari.
3
Botoi handi batekin ere sor
daiteke jostailu bera. Kasu
horretan, botoi handia eta
soka baino ez dituzue behar.
4
JOLASA
Jarri esku bakoitzeko
hatz erakuslea sokaren
ertze banatan.
Begiratu marrazkiari,
hatzak nola jarri behar
dituzuen jakiteko.
Hori zarata!
1
Sokatxo batez eta kartoi zati batez
osaturiko jostailua zein dotore
mugitzen den ikusiko duzue. Zulo
kopuruaren arabera, soinu gehiago
edo gutxiago aterako du.
Luzatu eta askatu soka, poliki-poliki. Burrunbagailua
abiada bizian nola mugitzen edo biratzen den ikusiko
duzue. Kartoi zatian zulo gehiago egiten badituzue,
zarata handiagoa ateratzen duela ikusiko duzue.
3
Birarazi
jostailua.
Kartoi zatiari
edota botoiari bira
ematean soka
kiribildu egingo da.
2
11
larunbata, 2011ko maiatzaren 7a berria
12 mantangorri
denbora-pasak
1. Osatu marrazkia
Aitona Bixenteren marrazki erdia
bidali digu Mikelek. Marraztu
eta amaituko al duzu
beste erdia?
2. Osatu hitzak
Hizkiak dantzan jartzen artista
da Nasrudim aztia. Ea
zenbat hitz osatzen
dituzun saskitik
ateratako
hizkiekin.
berria larunbata, 2011ko maiatzaren 7a
mantangorri 13
kasap-arobned
3. Zenbakien segida
Hainbat zenbaki aukeratu ditu igel
jaunak; ez edozein, ordea. Haien
artean lotura bat dago.
Begiratu, eta asmatu
hurrengo
zenbakia.
4. Moztu eta osatu
Askotariko ordulariak ditu salgai
Ramonik. Irudiak bitan zatitu
ditugu. Lotu irudi
bakoitzeko bi zatiak.
1
2
3 4
a
b c
Erantzunak
d
3.- 21 da hurrengo zenbakia. +2, +5 eragiketak egiten dira.
4.- 1-c, 2-d, 3-a eta 4-b.
larunbata, 2011ko maiatzaren 7a berria
14
mantangorri
berria larunbata, 2011ko maiatzaren 7a
mantangorri 15
larunbata, 2011ko maiatzaren 7a berria
16
mantangorri
SEKULAKO ABENTURA (I)
Testua: Mikel Gurrutxaga Marrazkiak: Maite Gurrutxaga
Hastera doa abentura
ehenik eta behin,
nor naizen esango dizuet: Aitor
naiz ni, eta bederatzi urte dauzkat. Orain, nire
istorio gazi-gozoa kontatuko dizuet. Tolosaldeko herri txiki batean
bizi nintzen, aitarekin
batera. Jatetxe batean
egiten zuen lan aitak.
Lanetik etxeratzean,
gitarra jotzea gustatzen
zitzaion. Oso gitarra jole
ona da aita. Amarik ez
daukat, ni oso txikia nintzenean istripua eduki
eta hil egin baitzen.
Egun batean, jatetxeko lanpostua galdu zuen
aitak. Kolpe gogorra izan
zen, baina gogorrena
iristeko zegoen oraindik:
alokairua ordaindu ezin,
eta etxetik aldegiteko
agindu zigun etxeko nagusi erredemonioak.
Kale gorrian aurkitu ginen bat-batean aita eta
biok. Baina ez nahigabetu gugatik. Gure bizimodu berriak
bazituen, aurrerago ikusiko duzuenez, abantailak ere.
Nioen moduan, etxerik gabe geratu ginen.
- Ez kezkatu –esan zidan aitak-,
moldatuko gara eta.
Hala bada, aitaren Vespa motor
zaharrean zamatu genituen kanpin
denda, lo zakuak, aitaren gitarra
eta behar-beharrezko eritzi genizkion beste zenbait gauza.
- Nora goaz, aita?- galdegin nion
nik.
- Mundua ezagutzera- izan zen
aitaren erantzuna- Zer iruditzen?
- Primeran, alajaina!- esan nion-.
Goazen segituan.
Bruuum, bruum. Motorra arrankatu eta errepidera irten ginen.
L
Uda hasierako egun argia zen, eta,
urduri sentitzen banintzen ere, aitaren alboan abentura pila bizitzeko irrikaz nengoen.
- Ondo al zoaz, seme?- galdetzen zidan aitak noizbehinka.
- Oso ondo.
Kilometro mordoa egin genuen
aurreneko egun hartan. Arratsalde-ilunabarrean, erreka ondo batera gerturatu ginen. Kanpin denda
bertan jaso, oinetakoak erantzi eta
ur hotzeko errekan sartu ginen,
amuarrainak eskuz harrapatzeko
asmoz. Aitak nola egiten zen erakutsi zidan.
- Ez beldurtu eskua harri azpian
sartu, eta amuarraina bertan dagoela sumatzen baduzu –esan zidan.
Oso baliagarriak suertatu zitzaizkidan aholku gehiago ere
eman zizkidan. Ez da zail-zaila
amuarrainak harrapatzea. Pentsa,
aurreneko aldi hartan amuarrain
bat harrapatzea lortu nuen. Aitak
hiru harrapatu zituen. Hirugarrena
harrapatu zuenean aski zela esan
zuen. Kanpin dendara gerturatu, su
txiki bat egin, eta amuarrainak
prestatu genituen zartaginean.
Errekako amuarrainik goxoena harrapatu nuela, eta nitaz harro
zegoela esan zidan aitak. Gaua zen
ordurako, eta, su txikiaren bueltan
geundela, abentura zale handienen
parekoak ginela pentsatu nuen.
Munduko abentura zale handienak
diren indiarren tamainakoak.
Izarrei begira egon ginen gero.
Milakatan kontatzen ziren izar haietako bi amaren begiak zirela esan
nion aitari, eta gu zaintzen ari zela
une hartan bertan zerutik.
- Badakizu, aita? Distira egiten
duten begiak alaiak izaten dira. Horrek esan nahi du alai dagoela ama
gu hemen ikusita. Ez duzu uste?
Ez zidan aitak ezer erantzun. Horren ordez, estu-estuan besarkatu
ninduen, eta lotara joateko ordua
zela esan zuen.
Ederki asko egin nuen lo lehen
gau hartan. Arraioa! Abentura zale
kementsuenek lo egiten duten gisan, hain zuzen ere: luze eta gozo.
. .hurrengo astean jarraituko du