Amelandroute

Amelandroute
40 km
ca. 3 uur
De noordrand van Ameland wordt
gevormd door strand en duinen.
Daarvoor ligt een lagere duinvlakte
en zuidelijker poldergraslanden.
Vóór de bedijking van 1850-1930
waren er alleen kleine dijkjes, die
overgingen in een kwelder. De
zee slaat al eeuwen stukken af
van de westkant. Het voormalige
vissersdorpje Sier lag waar nu het
Borndiep stroomt. Vermoedelijk
kreeg Ameland rond de 9e eeuw
zijn eerste bewoners, voornamelijk
boeren. Ook opbrengsten van het
jutten waren zeer welkom. Tot de
20e eeuw voeren vele mannen op
de handels- en de walvisvaart.
¡ Tussen Nes en Ballum bestond
schiedenis. Het Reddingsmuseum
Abraham Fock is in 2009 geheel vernieuwd en toont navigatietechnieken, reddingsacties en de oude
Commissiekamer. Op het strand zijn
geregeld demonstraties met de
paardenreddingboot (Beide musea:
www.amelandermusea.nl, open mavr en in seizoen za-zo middag).
∞ De gietijzeren Amelander vuur-
toren stamt uit 1880, te bezichtigen
(Openingstijden zie www.amelan​
dermusea.nl). Vooral bij laag water
is vanaf de vuurtoren de structuur
goed te zien van diepe geulen en
minder diepe uitlopers daarvan,
prielen.
lange tijd geen doorlopende duinenrij. Een slenk deelde het eiland
vrijwel in tweeën. Langs de Waddenzeedijk valt ten zuidwesten van
Nes het restant van deze slenk op,
die vroeger tot aan het Noordzeestrand doorliep. De aanleg van stuifdijken en zeedijken aan de waddenkant maakten een stevige eenheid
van Ameland.
§ Zeewater overstroomt enkele
Ω Op de dijk in de Ballumerbocht
Buren is na de andere drie dorpen
gebouwd, ruimer opgezet. Het Land-
staat het monument voor dijkbewa-
kers. Pas in 1930 is de Waddenzeedijk voltooid. Tussen 1988 en 1992
zijn dijk en duinen op Deltahoogte
gebracht. De Ballumerbocht was
lang de belangrijkste aanlegplaats.
£ In het baarhuisje op het kerkhof
van Ballum bevinden zich grafstenen van leden van het geslacht
Cammingha, die Ameland eeuwen
bezaten. Al in 1429 liet de familie bij
Ballum een kasteel bouwen, dicht
achter het kerkhof en in 1829 afgebroken. Het eiland werd in de 18e
eeuw verkocht aan Johan Willem
Friso, prins van Oranje-Nassau en
erfstadhouder van Friesland. Nog altijd mogen de Oranjes zich ‘Vrij- en
Erfheer van Ameland’ noemen.
malen per jaar natuurgebied Lange
Duinen, met een bijzondere vegetatie, zoals moeraskartelblad en parnassia. Ook leven hier velduil, blauwe en bruine kiekendief en zelfs de
zeldzame roerdomp of het baardmannetje. Aan de waterplas is recent een vogelkijkhut gebouwd.
Met de veerboten ‘Oerd’ en ‘Sier’ wordt de veerdienst naar Ameland onderhouden
¶ Het van oorsprong boerendorp
f Nes Kiewiet Fietsverhuur, Marten Janzsenstraat 6, www.fietsenopameland.nl.
.
s Nes VVV Ameland, Bureweg 2, 9163 KE.
S
. Nes Verdekspad, 9163 GS.
p
h Nes. Ballum. Hollum Strandrestaurant The Sunset, Oranjeweg 61, 9163 GB,
.
www.thesunset.nl. Buren.
Dag. 8.30-12 en 13-18 uur.
l Poldergebied – duin/strand
.
• De korenmolen Phenix uit
bouw- en Juttersmuseum Swartwoude is gevestigd in een karakteristieke boerderij, ingericht in de stijl
van 1900. In het museum wordt het
vroegere eilanderleven uitgebeeld
(Openingstijden zie www.amelan​
dermusea.nl).
1880 bij Nes maalt graan voor
Amelander molenbrood. Natuurcentrum Ameland toont het ontstaan van het waddengebied en
heeft een watertheater. Het
dorpscentrum van Nes telt vele
eilander huisjes en een opvallende, vrijstaande toren. De 
katholieke kerk dateert van 1878
en is een ontwerp van de beroemde bouwmeester Cuypers
(Molenweg, Openingstijden zie
www.amelandermusea.nl).
AMELAND
Buurderduinen
Hollumerduinen
Ballumerduinen
P
Bornrif
Natuurcentrum
Ameland
Kooiduinen
Roosduinen
¢ Hollum heeft een imposante
kerk, op de grondvesten van een
kerkje uit 1100. Het kerkhof heeft tal
van grafstenen die naar een rijk
scheepvaartverleden verwijzen.
Langs Oosterlaan en Burenlaan zijn
nog vele, schitterend gerestaureerde
commandeurswoningen (commandeurs waren kapiteins van walvisvaart). Cultuur-Historisch Museum
Sorgdrager in de commandeurswoning van Pieter Cornelis Sorgdrager
(1751) en de naburige museumboerderij verhalen over de rijke eilandge-
Praktische informatie
Ballum
Hollum
WADDENZEE
Buren
Nes