hip hop – kultura miasta

Włodzimierz Moch
HIP HOP – KULTURA MIASTA
LEKSYKA SUBKULTURY HIPHOPOWEJ
W POLSCE
Bydgoszcz 2008
SPIS TREŚCI
Table of contents ...........................................................................................
Wykaz skrótów .............................................................................................
Wstęp ……………………….........................................................................
11
15
19
Rozdział I
Jak badać język subkultury ........................................................................
1. Hip hop jako subkultura kontestująca …………......................................
2. Odrębność subkulturowego kodu językowego …....................................
3. Funkcje językowe wypowiedzi hiphopowych ………….........................
4. Podstawy metodologiczne rozprawy .......................................................
4.1. Pole znaczeniowe ................................................................……....
4.2. Językowy obraz świata a kategoryzacja i stereotypy ......................
4.3. Kulturowy obraz świata ...................................................................
5. Plan pracy ……………………….............................................................
25
25
31
34
37
37
40
44
46
Rozdział II
Pochodzenie i rozwarstwienie leksyki używanej w hip hopie...................
1. Pochodzenie leksyki używanej w hip hopie ............................................
2. Oddziaływanie gwary więzienno-przestępczej …....................................
3. Językowe i kulturowe wpływy innych subkultur ………........................
4. Zapożyczenia z języków obcych .............................................................
4.1. Rodzaje zapożyczeń według kryterium pochodzenia i stosunek
raperów do pożyczek ……..........................................................…
4.2. Rodzaje zapożyczeń według kryterium przedmiotu zapożyczenia .
4.3. Rodzaje zapożyczeń według kryterium stopnia przyswojenia ........
4.4. Internacjonalizmy i ich rola .............................................................
4.5. Hiphopowe słownictwo profesjonalne …........................................
49
50
54
56
60
60
65
65
68
69
7
SPIS TREŚCI
4.6. Słownictwo wspólne (ze slangiem młodzieżowym i leksyką muzyczną) ............................................................................................
5. Hiphopowe nazwy własne – podział, pochodzenie, treści i funkcje ........
5.1. Nazwy wykonawców – obcojęzyczne lub złożone z elementów
zapożyczonych ................................................................................
5.2. Nazwy wykonawców – rodzime .....................................................
5.3. Nazwy wykonawców – mieszane ……...........................................
5.4. Nazwy wykonawców – rodzime i obce w postaci skrótowców ......
5.5. Nazwy imprez, programów rtv, wytwórni płytowych, wydawców
– wszystkie rodzaje .…...............................................................….
5.6. Funkcje nazw własnych w hip hopie ...............................................
Wnioski ..........................................................................................................
8
70
72
72
76
79
81
82
83
85
Rozdział III
Ekspresja i wartościowanie w hip hopie ....................................................
1. Hiphopowe wartościowanie człowieka ....................................................
2. Hiphopowiec w świecie innych ludzi ......................................................
3. Hiphopowiec a działania, sytuacje i przeżycia ........................................
4. Hiphopowe postawy i oceny ....................................................................
5. Świat materialny a hiphopowcy ...............................................................
6. Świat w hiphopowych kategoriach czasu, przestrzeni i miary ................
Wnioski ..........................................................................................................
91
94
104
126
137
139
143
145
Rozdział IV
Językowe i kulturowe obrazy świata w tekstach hiphopowych ...............
1. Kultura hiphopowa w zwierciadle słownictwa specjalistycznego ...........
1.1. Hip hop jako dziedzina kultury niezależnej ...................................
1.2. Elementy, style i gatunki hip hopu .................................................
1.3. Hiphopowi artyści w akcie tworzenia ............................................
1.3.1. Emce – hiphopowy poeta ......................................................
1.3.1.1. Sposoby autokreacji ………......................................
1.3.2. Didżej – hiphopowy muzyk ..................................................
1.3.3. Biboj – hiphopowy tancerz ...................................................
149
149
150
154
157
157
159
167
169
SPIS TREŚCI
1.3.4. Graficiarz – hiphopowy malarz .............................................
1.4. Słownictwo militarne jako wyraz tęsknoty za etosem walki ...........
2. Obraz używek w hip hopie …………………………...............................
3. Wizerunek kobiety i mężczyzny ..............................................................
3.1. Mężczyzna w oczach raperów .........................................................
3.2. Kobieta w oczach raperów ..............................................................
3.3. Kobieta i mężczyzna w oczach raperek ...........................................
4. Opozycja kulturowa swój – obcy ……………...........................................
4.1. Wizerunek obcego ...........................................................................
4.1.1. Wróg częściowo wykreowany ..............................................
4.1.2. Policja i jej informatorzy ......................................................
4.1.3. Nieautentyczni raperzy i wyznawcy komercji ......................
4.1.4. Bogata młodzież ....................................................................
4.1.5. Dziennikarze .........................................................................
4.2. Obraz swojego .................................................................................
4.2.1. Autentyczni hiphopowcy ......................................................
4.2.2. Rodzina .................................................................................
5. Kreacja pejzażu miasta .............................................................................
5.1. Rap – muzyka miasta .......................................................................
5.2. Społeczne i kulturowe zróżnicowanie miasta ..................................
5.3. Oswajanie i zawłaszczanie miejskiej przestrzeni ............................
5.3.1. Miejscówka – miejsce uczuciowo zarezerwowane ...............
5.3.2. Dzielnica, osiedle – hiphopowa mała ojczyzna ....................
5.3.3. Ulica jako przestrzeń miasta i jako pojęcie kulturowe .........
5.3.4. Sposoby widzenia przestrzeni miasta ...................................
5.4. Sentymentalny i patriotyczny obraz Warszawy oraz innych miast
6. Obraz Polski – ojczyzny ..........................................................................
7. Wizerunek Boga i obraz relacji z Bogiem ...............................................
Wnioski ..........................................................................................................
169
170
172
179
179
183
188
193
193
193
195
195
199
200
200
201
206
208
209
210
212
213
214
217
220
221
227
240
249
Rozdział V
Innowacje rodzime w języku subkultury hiphopowej .............................. 255
1. Neologizmy słowotwórcze …................................................................... 256
9
2. Neologizmy znaczeniowe ........................................................................
3. Neologizmy frazeologiczne .....................................................................
4. Konstrukcje skrótowe ..............................................................................
4.1. Uniwerbizmy, kompozycje i kontaminacje .....................................
4.2. Skrócenia i skrótowce …………......................................................
4.3. Nowy typ połączeń wyrazowych .....................................................
5. Hiphopowe elementy paralingwistyczne .................................................
6. Zdrobnienia, spieszczenia, zgrubienia .....................................................
7. Gry i zabawy słowne, graficzne, fonetyczne i inne ..................................
Wnioski ..........................................................................................................
258
259
261
261
262
263
264
264
265
266
Rozdział VI
Hiphopowy system wartości ........................................................................ 267
1. Niejednorodność systemu wartości .......................................................... 267
2. Przewartościowanie, czyli powrót do tradycji ......................................... 273
Zakończenie ..................................................................................................
Wykaz źródeł ................................................................................................
Literatura ......................................................................................................
Słownik określeń używanych w polskim hip hopie ...................................
Summary .......................................................................................................
10
275
279
282
293
421
TABLE OF CONTENTS
Index of abbreviations .................................................................................
Introduction ..................................................................................................
15
19
Chapter 1
How to research the language of subculture? ............................................
1. Hip hop as a contesting subculture ...........................................................
2. Distinctive character of the subculture linguistic code .............................
3. Linguistic functions of the hip hop statements .........................................
4. Methodological principles of the dissertation ...........................................
4.1. Semantic content ..............................................................................
4.2. Linguistic image of the world versus categorisation and stereotypes
4.3. Cultural image of the world .............................................................
5. Outline of the dissertation .........................................................................
25
25
31
34
37
37
40
44
46
Chapter 2
Origin and stratification of the lexicon applied by the hip hop subculture ..
1. Origin of the hip hop lexicon ....................................................................
2. Influence of the prison-criminal dialect ....................................................
3. Linguistic and cultural influences of the other subcultures ......................
4. Borrowings from foreign languages .........................................................
4.1. Classes of borrowings according to the criterion of origin, and
attitude of rappers towards it ...........................................................
4.2. Classes of borrowings according to the criterion of the subject of
borrowing .......................................................................................
49
50
54
56
60
60
65
11
TABLE OF CONTENTS
4.3. Classes of borrowings according to the criterion of the degree of
assimilation ....................................................................................
4.4. Internationalisms and their functions .............................................
4.5. The hip hop professional aspect vocabulary ...................................
4.6. Common vocabulary (with the youth slang and the musical lexicon) .
5. The hip hop proper nouns – classification, origin, content and functions
5.1. Names of the hip hop performers – foreign or composed of borrowed
elements .........................................................................................
5.2. Names of the hip hop performers – native .....................................
5.3. Names of the hip hop performers – mixed .....................................
5.4. Names of the hip hop performers – native and foreign in the form
of acronyms ....................................................................................
5.5. Names of the hip hop events, radio and TV broadcasts, record
companies and labels – all kinds ....................................................
5.6. Functions of the proper nouns in the hip hop language
Conclusions ...................................................................................................
12
65
68
69
70
72
72
76
79
81
82
83
85
Chapter 3
Expression and evaluation in hip hop .......................................................
1. Evaluations of human actions in hip hop .................................................
2. The hip hop supporter in the world of other people ................................
3. Hip hop, and actions, situations, experiences ..........................................
4. Hip hop attitudes and assessments ...........................................................
5. Material world, and hip hop .....................................................................
6. The world in hip hop categories of time, space and measure ..................
Conclusions ...................................................................................................
91
94
104
126
137
139
143
145
Chapter 4
Linguistic and cultural images of the world in hip hop lyrics .................
1. Hip hop culture in a light of professional vocabulary ..............................
1.1. Hip hop as a part of independent culture ........................................
1.2. Elements, styles and genres of hip hop ...........................................
1.3. Hip hop artists in a process of creation ...........................................
1.3.1 MC – a hip hop poet ..............................................................
149
149
150
154
157
157
TABLE OF CONTENTS
1.3.1.1. Ways of self-creation ...............................................
1.3.2. DJ – a hip hop musician .......................................................
1.3.3. B-boy – a hip hop dancer .....................................................
1.3.4. Graffiti artist – a hip hop painter ..........................................
1.4. Military vocabulary as an expression of longing for the ethos of
fight ................................................................................................
2. Image of drugs in hip hop ........................................................................
3. Image of woman and man ........................................................................
3.1. Man in the eyes of rappers ..............................................................
3.2. Woman in the eyes of rappers .........................................................
3.3. Woman and man in the eyes of women rappers ..............................
4. The cultural opposition fellow – stranger ................................................
4.1. Image of the stranger ......................................................................
4.1.1. Enemy partially created ........................................................
4.1.2. The police and its informers .................................................
4.1.3. Unauthentic and commercial rappers ...................................
4.1.4. The rich youth ......................................................................
4.1.5. Journalists .............................................................................
4.2. Image of the fellow .........................................................................
4.2.1. Authentic rappers .................................................................
4.2.2. Family ..................................................................................
5. Creation of city landscape .......................................................................
5.1. Rap – the urban music ....................................................................
5.2. Social and cultural diversity of a city .............................................
5.3. Assimilation and appropriation of urban space ...............................
5.3.1. Miejscówka – a place emotionally reserved .........................
5.3.2. District, housing estate, quarter – a hip hop small motherland
5.3.3. Street as urban space and cultural value ...............................
5.3.4. Ways of depicting the urban space .......................................
5.4. Sentimental and patriotic image of Warsaw and other cities ..........
6. Image of Poland as Motherland ...............................................................
7. Image of God and relation with God .......................................................
Conclusions ...................................................................................................
159
167
169
169
170
172
179
179
183
188
193
193
193
195
195
199
200
200
201
206
208
209
210
212
213
214
217
220
221
227
240
249
13
Chapter 5
Native innovations in the language of hip hop subculture .......................
1. Derivational neologisms ..........................................................................
2. Semantic neologisms ...............................................................................
3. Phraseological neologisms ......................................................................
4. Abbreviated constructions .......................................................................
4.1. Lexical blending, compositions and contaminations ......................
4.2. Abbreviations and acronyms ...........................................................
4.3. New type of connections across word boundaries ..........................
5. Paralinguistic elements in hip hop ...........................................................
6. Diminutives, hypocoristics and augmentative forms ...............................
7. Wordplays – graphical, phonetic etc. .......................................................
Conclusions ...................................................................................................
255
256
258
259
261
261
262
263
264
264
265
266
Chapter 6
The hip hop system of values ...................................................................... 267
1. Heterogeneity of the system of values ..................................................... 267
2. Reevaluation, that is a return to the tradition ........................................... 273
Ending ...........................................................................................................
Index of sources ............................................................................................
Bibliography .................................................................................................
Dictionary of linguistic forms used in Polish hip hop ...............................
Summary .......................................................................................................
14
275
279
282
293
421