KTTG T8,2006

Transcription

KTTG T8,2006
lei
~-C
\.1 on
III
f1:hln
"
••
REVIEW
OF WORLD
,_~_'_
..
, ECONOMIC
.,_...
.,
,".
'Ial
•••
-.~_.........--,
__ .".
-r,,)
ii
•
AND POLITICAL
ISSUES
'
.~"._
.....
~-u-,-.-
-',
.,
,
,
"
-
,.,'
.'
.'
Ie ''
~
Nang 1U<;lng
kh6ng chilo von d~,kinh
)'>
Toe d(mg kinh te- XCI h9i cua vi$c TrungQuoc
~
-
gia nh(lp WTO
.•,» ", Kinh nghi$m
thud6 chou
phat trienkinh te th! truong
6 m9tsO",
A.
,.t
»"
N6ng nghi$p Vi$t Nom h9i nh(lp WTO
Thong S • 2006
VlEN
. KHOA HOC
. xA HOI VIET NAM
..
VI~i"i KiNti T~
j;
,
vill CHi ;i TRi
YtfE GiO'i
'-,
N~.~ili
{{
Kinh
I
te va Chinh
IJi{ tI (Ii 24J
t!uiag. 8 - 2006
tri•
"'AM nlll rJIU'al TAM
g'!P- dr.i P'a f Ih.mr.g. t k4-
The gi6i
I
lV/H)eLl.}
C
Trang
y
LIm Ngr;>cTrinh, Le Ai Lam, Nguyen Blnh Giang, Nguyen
Hong Bik: Kinh nghiem phat tri6n kinh te thi truang
m9t
a
s6 thu dii chau
A.
Le Kim Sa: Tac d6ng kinh te - xii hOi eua vice Tnmg Qu6c
-,
.
k
gia nhap WTO: TOng quan meil 56 nghien ciIu.
Nguyen Hong Son: Gia nhap WTO: Co h9i va thaeh thiIe d6i
39
vai kIm vue dich vI! Vict Nam.
i)\';,
Pham Quang Di~ll, Pham Hoang Ngan: N6ng nghiep Viet
54
Nam hoi nhap WTO.
\
I!
Nguyen Minh Phong: MOt s6 van M vt; quim ly hha mrae
d6i vai khu vl.rc cloanh nghiep: Nhln ttr goc dii kh6ng phan
bitt thanh phan kinh teo
-" .~,~._.
63
~..
.'
Gia nh{ip WTO: Co hQi
vue
.. dich vu Viet
. Nam(1)
Va
thach thuc doi voi khu
POSTS. NGUYEN H 6NG SON'
n
h!e'm kl:,oang 40% CD~ (thea gia ;:0
sanh) va han 20% lao d9ng trong nen
kinh I.e',khu vvc djch V\l dang ngay
crJ.ngGO vai tro quan tnjng trong ngn kinh
1.& Vi~t. N',m. Tuy nhien, sil phat trifn eua
Jd:m vtie nay trong thCii gian qua v!'in chua
tht,ie 311 tuong xung vai vni tro eua n6 trong
nEin kinh I.e', dae bi~t t1'ong beJi eanh Vi~t
Nam dang chu&n bi trd thanh thanh vien
eua 1'6 ehue Thlidng mai The' giai (WTO).
13ai vi5t se phan Heh nhUng d.;ic dii'im cd
bim eua kIm vVc djeh Vl,l Vi~t Nam va
nhung cam kifI. ella Vi~t Nam trong linh
vue djeh vu, tit d6 rut ra nhUng cd hi)i va
th8.eh th[ie dili vai kIm vvc nay sau khi Vi~t
Nam gia nhi[lpWTO.
'-..J
,~
...
-'
~.:!
.,.,
I. M<;lT SO D..;I.C DIEM CO BAN CUA KHU
VlfC D!CH VI,J VI~T NAM
Cling vai qua trinh cai each va md etta
nEin kinh tf{, nganh djeh Vlf eua Vi~t nam
dii e6 nhung buac phat trii'in m?-nh vai
nlllJ:ngdi,iedi&m cd ban sau:
L vi! t6c d9 tang trlidng
TeJeui) tang truiJng cua khu vve djeh Vlf
Vi~t Nam trong thCiik5' 1986-2005 du<;iethi'i
hien 6 Bang 1.
silli~u Bang 1 eho tha'y:
- Trong thCiik5' 1986-2005, CDP cua khu
vVe diel! Vt.1dii tang lien t\le trong 19 nam
(tru nam 1986) vai mue tang binh quan la
6,6%. Diiy 1ft m{ie k)' I"e vii thCii gian tang
*
Yi~11Kinh tf
r::,,:,,[, v,h
,j~
"a
Chfnh lr! TIle gim.
KINH
-rEVA
CI-;[NH TR! THE GIGI
s6
lien t\lC so vai 2 kIm vvc can I",i (khu vVc
nang, lam-thuy san tang lien tv-c 16 nam
tinh til nam 1988, khu vVc eang nghi~pxay dvng tang lien t\lC 14 nam tinh ti,
nam 1990);
- Trang giai do",n 1986-1996, toe dC?tang
tnidng trung binh eua nganh djeh vu cao
hdn teJc di) tang trudng chung cua n5n kinh
I.e'.Trang giai do?-n nay, ed' eh" thj truCing
dii du<;iethve thi, thay the' eho cd cll" baa
cAp nha nuae. Tuy YaY, ki'i til nam 1996, tile
di) tang trtidng cua khu vVc dich vv- dii
giam xueJng thAp hdn teJc di) tang trudng
chung eua n5n kinh I.e'- di&u nay di ngu<;ie
I",i vai xu huang tang trudng dieh Vl,lt1'en
the' giai, thea d6, teJeeli)tang trudng djch vvluan eao hdn t6e eli)tang trudng CDP. Tuy
nh.ien, Mn nam 2005, Ifrn dfru tien ki'i tU
nam 1995, khu vve djch vv- dii tang tnidng
nhanh hdn (m.;ie dil. khang elang ki'i) so vai
teJeeli)tang trudng eua toall bi) niin kinh I.e',
va do d6 ty tn;mg eua dj~h Y\l trong CDP dii
kh6ng bj giam sut. Day litnhung dAu hi~u
cho thily tr9ng tam tangtrudng kinh I.e eua
Vi~t Nam e6 Ie elii b&t dfru djch ehuyi'in
sang khu vve dieh Vl,l.
Bang 2 chi tiel. hoa mue ta:ng trudng thea
tUng phan nganh. Trang giai elo?-n 20002005 phfrn IOn cae phan nganh djeh V\I d
Vi~t Nam diiu e6 muc tang .tnidng CilOhdn
so vai giai elo?-n1996-2000, nhung v!'inthilp
hdn so vai giai do?-n 1990-1995. D6ng vai
tro quan tr9ng trong phat tri&n kinh I.e'n6i
chung, cae nganh tai ehinh, giao dv-cva dao
8(124)
2006~~~---~-----
"
i
,
'-'j
I
Nguyan Hong Son
doanh va chuyen Dlon) - nhung nga!lh d:d ..,_
t~o, khoa h,!C va cong ngh~ viin duy tri ch.i<;lC
Vl.1 trung gian cd ban - co nrue tf..ng tnr~;n;;
muc tang tnidng cao. Tuy nhien, cae nganh
tI'ung binh dang 10 ngy.i.
dtch Vlf kinh doanh (dtch vu h6 tr<;l kinh
Bang 1: Ty trc;mg trong
chinh,
GDP
thdi ky 1994-2005, (%)
Tang tnidng
Niim
T6na' GDol
o
..
-
::: _f
:::
1996
1997
1998
9,3
8,2
5,8
4,4
4,3
3,5
1999
2000
4,8
. 6,8
__
3,0
eua 3 khu
Dich vu
.
.
ud
vue I,i""
------1
% GDP
Cong---r--Dicl:VP--\
nghi~u
.
.
:::~rl:
1
i:::
-+
~'fsj
f
f~~<;----i
~_6
6,9
tnidng
=-t=-I
Cong
nghi~p
.
=$--5:2-J
di) tang
h,m~ nam (%)
Nong nghiep
~
:::
2001
2002------.-
va t6c
14,D
12,6
8,3
8,8~
7,1
5,1
7~,!10,~
2,_?
5,3
10,4
1 __
31,3
32,G ..
33,4',
t--...2::.}u_-i
--3;:'1
:i5,4~-
!-
I
i
4.2))
;o'o,_.~
I
-'-;)1~1----
E~.,L_~_:,6,.~
4'1":0----j
.....---,
7,1
~~____
9,5 __
6,5
37,4
4:'')~__
2003
7,3
3,f;
10,5
6,5
38,5
40,0,
2004
7,8
4,4
10,2
7,3__
2005
8,4
4,0
10,6
8,5
--
j
---1
40':'. __j
..._~9,4
40,2
!l2~~
__..1
ut
Ngu6n: Tinh toan til "Nien giam thong he" hi'lllg nam (1986-2004). Tinh h,'nh Kirch
xii hfji 2005.
Bang 2: T6c dt? tang tnidng
binh
quan
hang
eua cac ph;ln
nam
di'~"
nganh
1986-2005 (%)
._--
'l
T6c di) tiing tradng
binh quan
1986 - 90
1990-95
20I)O,{)"
Khach s').n va nha hang
6,2
9,8
1995-00
5,6 .
Khoa h,!c & cong ngh~
9,6
7,5
5,5
8,6
Tai chinh va tin dVng
6,2
16,4
7,5
Giao dvc va dao U).o
9,5
11,2
5,6
7,7
~ ,-
ThuClng m').i; sib chua thie't bt
4,2
7,4
5,9.
7,5
Y te' va cac dich vv xa hi)i
11,1
5,8
5,0
7,4
ViP> tal, kho chua va vi~n thOng
3,4
7,2
6,5
Bo').t di)ng van hoa th~ thao
13,5
9,3
7,8
Dich vv ca nhan va ci)ng d6ng
5,5
10,1
8,0
G, ~)
Boat di)ng Dang, dOall th~ va hi~p hili
4,9
10,3
12,5
t)q
,-
Quan Ii nha nuoc, an ninh, qu6c phOng
va dam bao xa hi)i bitt bui)c
7,8
7,2
2,6
5,5
Dich vv kinh doanh & bilt di)ng s,m
6,7
g,G
'1-,7
P',9
T5ngGDP
4,4 .- -.--8,2 --
T;"":[!
.".
{,-,'C',I
c:;;-' ",I'-.-'j'
'.', 'f
~
",,-,
Ph an nganh
Ngu6n:
djch V\'
--
h,mgni\,:,'
8,7
. I
-[
,
-
j,
I
'"D
~1
---
7,11------6,2
.~---
----
-
---~-i2f~-=c_~~~3-.:~
_~~-_
T5ng cvc Thong ke, Ni,'n giam thOng he (nhi~u nam).
' .•
l
-
-
f4(F~'--------~-~-.--------t:'Ii]n(l
.:/.:_::__
:_:_:
V\l:
:;
VEh
df.., KIf'lP
I
..•••.
TfvA'
_
CI....\'II.TL'
T,' ':'!
1.1'1"
________________
,
'-A" ••••
__
~,
••
__
•• _'
'
•
f~'-..
..f'lgllyi'mH6ng Sdn
2. vi'; cd diu djch
---_._-
------
-----"
V\l
Bang 3 eho thay, tf trong CUD.khn v,ie
dieh v\l trong GDP eua Viet Nam moi oat
khoang 40% GDP (2005), aa'y la mue thap ~o
voi cae mille trong khu vtie va tren the' gioi.
Nam 2003, nganh dieh v\, aa aong gop trung
binh tren 68% t6ng san philm qu6e noi the'
gioi (GDP), va t:\,I~ aong gop nay i'Jca.e'nuoe
aa tang len theo sti gia tang eua thu nhap
qu~e dan t1nh tren a;lu ngudi. Ngay ea'i'J
phan IOn die ngn kinh til' him phat tri~n
nhilt, nganh djeh V\l cling aa ehiil'm trung
binh tren 40% GDP. Ngoai ra, co m9t di~m
aang hiu )' la ty trc;mg eua nhi1ng nganh
djeh V\l quan trong nhti v:).ntai, vi€;nthong,
titi ehinh, khoa h,?e va eang ngh~, dieh vu
kinh doanh, giao due va dao tao e,oinehi6m
mi?t ty tr,?ng rili nhb trong GDP.
Bang 3:
Ty tr,?ng
H.d" the' nuD., sau khia"t mue co.o nhAt
vaa niJrn 1995, ty trong eua khu vlie djeh v\l
trong GDP M, lien t,lC bi s\lt giam (xem
Bang 3). :O\;!giam Sllt ella ty trong khu vtic
dieh vu trong GDP la digu kh6ng binh
tl:,Udngtrong xu th1£phatt.ri~n eua th1£gioi
hien nay. Mue tieu 12.13% tang tnii'Jng
dj~h vu ;rong 'Ke' ho",eh Pilat tri~n Kinh te'o .
xa hi?i clla giai do",n 1996.2000 do D'i-i h9i
DO.ug de: ro. va mue beu ti'mg ty trqng kh"
vlie diel, vu len 45.46% vao nam 2000 da
khang (i"t ati<;lC
(thtie 1,1£
ehi<:h;tt41,4%). !I.1at
trong nhung 1S do quarL t'r<;>ngella vi~c
khang a",t dli<;lenhi1ng m\).etieu nay co th0
lit do thi;]" mi?t ehi1£nhi<;lequ6c gia nhiim
mue tieu h6a cae 'dich vJ:. trung g-ian chu
chit d0 trulc aily tang tnii'Jng.
T
cae nganh kinh t1£trong GDP c.h Vi~t Nam:1995-2Q05 [gi2.e5 djnh]
Phiin tram trong GDP
Ho:;tt di?ng kinh til'
Nang nghi~p, thu}' san, lam nghi~p
'-1
TAn''",'dnguun'l
binh hang nam(%)
1995
2000
2005
1995:60
2000-05
26,2
23,3..
19,6
4,4
3,8.
6,7
5,8
]2~2
4,2
]8,8
22,8
11,2
11,'/
2,9
13,4
12,1
Khaikhoang
5,3
Ch1£tao
15,5
T'i~nfch
1,7
2
Xay dVng
7,5
7,5..
8,8
7,2'
]0,7
Thlidng mai
17,2
]6,3
16,3
5,9
7,5
Kl,aeh s,!-n& Nha hang
3,4
3,2
3,4
5,6
8,7
V1!-ntai, kho hai, vi€;nthong
4,0
3,9
3,9
6,4' '
7,4
Djeh v\l tai ehinh
2,0
2,1
2,1
75'.
5,7
-----
,"
q
-_
.
'
.
8,6
Khoo.hge & Cang ngh~
0,6
0,6
0,6
Djeh V\l kinh doo.nh, nhit dilt
5,0
4,5
3,8
4,7
3,9
Quan Ii hanh ehinh
3,6
2,9
2,7
2,6
5,5
Giao due & Dao t,w
3,6
3,3
3,3
5,6
7,5
Dich v\).Y te' & Xii hai
1,5
1,4
1,4
5,6.
0,6
0,6
0,6
7,8
74, .6,2
2,3
2,4
22
8,0
5,2
100,0
1(}O,O
100,0
7,Q
7,5
43,8
41,3]
40,5
5,7
Van hoa, Giai tri
Dieh vv ea nhan & ci?ng d:6ng
T6ngGDP
I:>!ch V\l
Ngu6n:
Ni,D"Q
-
Phiin lo:;tiVi<}tNam
~
]
"
,,
".,,
6A
._--
T6ng cue Th6ng ke, Nien giam thOng ile 2004: Tinh hinh kinh a!-xa hf?i2005.
vai, de KINH TE': VA ClliNH TR! THE GiGI s6 8(1::4) 2C:";, .... ---.
I .
Gia nh(ip WTO: Co hoi va thach thuc ..
Sv
g)8J~j
st.lf'.;6u~~.ty
...tr9ng. khu
vu trong Ci])P-iJal.di5u
Vli,
aid)
khang binn tnubne:
e
txong
xu tl-l. phat .tTi~n C{l:-].the' gioi ng.3.Y
nay. SLi gii.1m suI. n~y dltelc quy6t dinh bai
nhieu nguY~n nhan kllB.c niJau:
M6t ld., t.ile do tang ella khu VltCdieh vu
thap hdn toe d(l tiing chung clla n&n kinh t.e'
va thap heln nhi6u 80 voi khu VljC c&ng
nghi~p-x5.y d\tng (nhv 05. trinh bay d tren);
Hai In, l1J(its6' ng,mh dich V,I chi'] hic quy
D10 con rat rJl() be va tang ch~m, ching
nhung Hun cho ty tr<)ng clla nhung ngimh
nay kh6ng tang l11acon anh hLiclng d')n sV
tang len cua t..i~tr<)ng cac ng'lllh dieh V'l
khac, d!ic bi~t. li\ cb,c nghnh nhLi khaeh "'.Innha hang, v4n tai,bu'u dii,in... 1'y tr<)ng eua
nganh dieh vu thllOng m"i khang nho
nbltng eh LIyeu la buon ban nho. Cii.c 10(1[
hinh djeh V,1moi nhv Uti chinh, ngan hallg,
chung khoan, baa hi&m, vi!-n tai hang
khong, vi!-ntai hang hai, dich V'l tLivan xuc
tie'n san xuat, d5u tv, phap 1:5', nhan sl,t,
cong ngh? thong tin, xuit khftu lao u(lng,
kinh doanh bill. U(lllg san chLia phat tri6n,
u!ic .bi?t la hoa.t d(lng kinh doanh bat dong
san trong m(lt thdi gian dai bi bo ngo, quan
ly bi buong long. DE;i voi nganh tai chinh,
voi ty tr<)ng hi*n chi co 2,1 % la qua nho so
voi cac nLiBctreng khu vl,tc. Ho"t d(lng sl,t
nghi*p co ngu6n kinh phi chu ye'u tU ngan
sach nha nLioc;
Ba la, ty tr\ll1g von d,lu tLiphat tri6n vao
khu vl,tc dieh V'l trong tbng so von d,lu tLi
phat triiin trong thdi ky 1996-2003 tang
eh(lm, th",m chi con giam (xein Bang 4). 80
li9u cua bang 4 eho thay, m!ie dli ty tr<)ng
ella von dilu ht vao khu vl,tc djch V'l trong
tbng so von dilu tv phat triiin trong thiJi k)'
J.996-2003 cao hdn so voi ty trong cua von
dilu tLi vao 2 khu vl,tc nang nghi*p, lam
nghi*p-thi'lY san va cong nghi*p-xaydl,ing
nhvng eo m(lt diE1mdang lLiu y la khu vl,tc
dieh villa khu vl,ic co lien quan m~t thie't
Mn h" tilng kinh te'-xii h(li nhLi dLidng sa,
cAu eong, uLidng siit, eang,'trLiiJng h<)c,bi,inh
vi*n, san vi!-nd(lng, cong s6, .. Dilu tv vao h"
tilng xii h(li ehiifm khoang35% tbng so dilu
tLivao h" tilng kinh tif-xiih(li;
Bon ld., nhiiiu dich v'lvftn thu(le cac eO
quan, ddn vi va ca nhan tvthl1C hi*n nhLi
bao v~J lai xe, t?p Vl}., ke' toan, nuu an ...
nhung dieh V'l nay chLia dV<;letach ra d~
mang tinh chuyen ~ghi*p, vua lam cho
nang 8uat, chat lLi<;lng,hiij!u qua cua ho"t
d(lng nay thffp, vua h"n' che' cae ed quan,
ddn vi va ca nhan ti,l.ptrung vao vi*c thl,tc
hi?n chue nang, nhi*in V'l chinh;
NCim Iii, 6 nhilng trung tam IOn nhLi
thanh pho Ha N(li, thanh' pho H6 Chi
Minh ..., ty tr<)ng dich VJ,ltrong GDP eung
dang bi giam sut lien tJ,lctrong nhiiiu nam.
3, vii t?O viij!c liun
Ty trong viij!clam trong khu vl,tc dich V'l
6 Vi~t Nam chiifm khoangpdn 20%.
Day la m(ic tLidng doi.thap so voi eac
mioc khac trong khu vl,tc (xem Bang 5).
Bang 4: Ty trc;mg von diiu tli phat triii'n vao khu vvc dich v\l trong
d!l.u tli phat tri6n, thdi k5' 1996-2003 (%)
~:~~F;{~
~:~:
~:
99
,9
tang von
2000
2001
2002
2003
48,8
50,2
50,4 .
50,5
-.
Ngu6n: Nii':n gi6m Th6'ng he nam J.996 difn 2004 .
._.__
.-...- ... -------.--NhDng
v{in
eM !GNn TEVA CHINH TR! THE GIOI
So 8(124)
2006
,
i
,
Nguyen Hong SCin
---------------------------------
(;:~lnh.~p lJ\rro: Cd,h9i
I
thach thCr(~
.."
----- --_._--------------\12
i
\
Ba.ng 5: Ty trong vi~c linn t.hea nganh CtnIi?t siS "I\n killh t€': 20:)1, (%)
-----
---------
N~n kinh tB
~----r------r------------.-=---I~-~-
.1r-.I6ng nghi~p, lanl
nghi~p, tlm)' san
I
Cong
Nghi\,p*
1_
--66'8]2,9
Vi~tNam
4,~_
lndonexia
43,8
Philipp in
37,4]
15,6
60,_~----L_
23,0
Trung Quoe
Thai Lan
__
35,4~
__
18,7
47,0
_16L
_1- 18,8
13,9
_29,7
H),I'-
FUm Quoe
10,3
59,7
_~7,5
4'3,0
~,i
D~ch
v,,*.
1_27,4
62,4
I
T:-i.ichilJ.h,
Kin.h doallh
I.
J
Khong co "6ii~uJl~b~ng,,~i;li~~J
__ ~6,5
51,8
-""i
--=-2,~)--T=0,6-.
~~,2
L 5,9
.
_
4,9
-t--__~__
,2
-1
7,2
I
_2,-~
__ ~
2,B
J ~
1
~_~_
32,4
i"
V~n tai, Vien.
thong
- 2i-,c,--
AnD(i
LB Ngfl
Malaixia
I
..
-
'J
7,8
I
]-'-~~
5,0
~
Ci,l
6,2-f_-
__
I
10,-5--=]
Lu:u j: The! t,i x6]J thea GNI tron d&u ng\iCJi
Ngu{i'n: ESCAP, Nicn giam tho"g he ChOu A va Thui Binh D,to'ng 2002.
* T)~tr9ng ngi'mh djeh vu tinh theo phan lo,!-icua Ngib heing The' gi6i, k',ong ki ngunh
xay dung va ti~n ieh_
4. vii xuilt nhap
kh&u djeh v1,1
Vi~t Nam da d"t du<;ietang tn:ldng xuat
khAu djeh V1,1 (xem Bang 6); tuy nhi€'fl, mue
tang trudng nay kh6ng tuong xung voi mele
tang tnidng ella thuong m'Clihang hoa. 1'illh
de'n euoi nam 2003, t)~trong xuat khiiu dieh
Vl,1ella Viet Nam lit 13,4% t6ng kim ng,!-eh
xua't khf.;u, vun (j dlioi rolfe trung bil1 ...
h. eua
the' gioi (20,0%) va thi!-m chi thap han ca mIte
trung binh eua die n&n kinh te' dang phat
tri~n va ehuy~n d6i (14,7%)_ fJi6u dang tie'e
la, "cae djch Vl,1khae" chie'm d.i:loi25% kim
ng0ch xu:1't khhu, trong c16 nlQt s6 Jon cae
ngilnh djch V1,1
kh6ng xao din h c!ti,ie_
Bang 6: 1'y tr,mg va toe elf, tang trlii'lng xuit
kh&u ella Vi~t Nam: J 997-2003
-
Ty trc,lI1gxuit khiiu (%)
Xuat khfru
Hang hoa
Dieh Vl,1:
Cae dieh VI,l khae
Tai ehinh/hao hi~m
Vi~n thong
Khae
Du lieh
Giao thong
-
Dieh V" ehinh p_~
1997
2000
2003
78,0
84,2
86,6
Tang trliCtng trun,!,' binh nam (%)
2000 - 2003
1997 - 2000
11,8
17,3.__
1
5,0
22,0
15,8
13,4
2,2
18,5
13,4
10,5
2,5
2,2
-26,0
10,5
0,8
2,7
0,7
0,8
0,7
28,9
10,5
17,7
9,9
9,0
-5,8
0,3
0,3
0,6
3,0
1,9
2,2
-1,9
1("
r'
",0
_ 0,2
0,1
0,1
-1,5
5,7
0,1
- --
26.0
1-------'---- --- -
..-
,
7,1
a2;-6
j
Ngu6'n: Ngiin hang Nha nu6e Viij\t:Nam.
Nhin teing th~, nh$.p khAu djch vu tang
. trudng voi toe do. cao han xuilt khAu dich
vu.
(xern Bang 7), dijeebiij\t la nhap khfru cR.e
djeh V1,1
viiin th6ng_ N6u cae nganh dieh Vl,1
NhiJng v,in 6{, KINH i ~Vf, CH!NH H'.! THE
eua Vi~t Nam kh6ng nang caD nang h1c
e'Clnh tranh cila ehinh minh, thiim lll,lL
thU:dng Elt;li d~ch V1;1se tie}) t\lC tang do
nh~p ~ ~A'u cao gflY ra.
c~16!So '3(124) 200G- -------.
II
.~~
Bang 7: Tv trang
"
va tE;c-d6 Uing tnidng
'"
T
-1
hoi va thach thCrc,"-
nhi,ip kh&u: 1997-2003
T~_ngtnidng
T)~,trqng n hz;.pkhiiu (%)
l
wro: Cd
Gia nhap
--~--------_._---
2000
2003
1997 - 2000
2000 - 2003
--"e.,
8'.'
",9
10,9
17,3
Dieh V1J.:
23,4
18,8
15,1
],1
7,6
Dieh vu khite
Tin ehinhlbao hl?m
Vi~n thOng
Khitc
20,9
10,2
6,7
-36,6
0,2
3,5
1,2
0,0
0,0
0,1
20)7
6,7
6,4
0,1
0,1
0,2
Giao thong
2,3
8,3
8,2
Dieh V,' chinh phu
0,1
0,1
0,1
.
N"'Pkh~
Inn, hoo
.-.2997
Du lieh
IJ
212,1
20,0
67,6'
.
---
9,5
.23,3
14,5
==!=
---
J
0,4
.
-~~,:
--
I
trung b.nh nam'(%)
.
.
9,3
46,7
14,7
l
-----
-1,6
~
Nguo'n: Ngan hang Nlla mioc Vi~t Nam.
V,'
Tham h"t thudng m?-i djch vv eua Vi~t
Nam lien ty.e tang, ehu yeu la do 811gia
tang eih tham hvt trong dieh vv viim tai
(xem Bang 8), Di,li tau biiin eiia Vii;it Nam
co di,l tuGi khit eao va ty tr9ng hang xuit
khllu dU<;Je
ehuyen eho boi cae d0i tau bi€n
mioe ngoai ngay eang nhi&u, Cling co s11
tham hut cl,ut it trang cae dieh
tai
ehinh, song khoang each nay <tang du<;Jethn
h~p diln, NEiuco dinh huong phat tri@nphil
h<;Jp,Vii;it Nam hoan to an co kha nang bil.
d&.p nh(\.p khliu dich V1J. v(\.n tai bAng s11
tang truong nhanh trong xuflt khliu "cae
dieh vv khlie".
Bang 8: Can can thtidng m"j: 1997 - 2003 (tr. USD)
?
Cac yeu to' ciu thanh
thlidngm?i
Can can thtidng m?i
,.
----,
Thay doi trung binh n,im
'-
.
1997
2000
2003
.1,357
376
-2,528
+577,7
-968,0
-619
-550
-1,040
+23,0
-163,3
.686
525
656
+403,7
+43,7
.12
.137
-83
.41,7
+18,0
86
112
150
+8,7
+12,7
.760
550
589
+436,7
+13,0
Du lieh
19
41
80
+7,3
+13,0
Giao thong
41
-1,117
.1,661
-386,0
-181,3
7
1
6
-2,0
+1,7
Himg hoit
Dieh Vl,l:
Dieh vy.khite
Titi ehirihlbao hiiim
Viiin thong
Khac
Dieh vu ehinh phu
1997. 2oo0~
2000 - 2003
--
Ngu{J"n: Ngan hang Nha nuoe Vii;itNam.
Trang so' 155 hinh thite dieh vV du<;Je'1'6
eh(te Thlidng m?-i The gioi (WTO) phan lo?-i,
Vii;it Nam aa xuit khliu tOi 69 hinh thue
dieh vu (Bang 9), Xin hlu y rAng mBi mi,lt
E4~.•..
" ----------------NhiJng
"hinh thue" nity l').i baa g6m mi,lt lo').t cae
dieh vv - vi du, "dieh. v"phlip If' baa g6m
xuit khfru djeh vv ve Ju(\.t eong ty, lu~t
nh(l.p eu, lu(\.t qu6c te ...
ae
vfin KINH TE VA CHINH TR! THE Glcn s6 e(124) 20,)5
Pguyen Hong Sdr. _~
va ihach
Gia nhap WTO: CO~16i
.__
thvc..
,'
(' C'
L. .,
'.
.,.
I1 V\l xuat
"kh;"au eua V"l~t Nam theo GA'fS
ac .,
11.1ne
LIln;~
(qc
1_,ang::l:
1
~~Ch
[Dich u,",thong
Vl,l k~,,-h cl_uan~____
I Dieh
Kif tolin
tin - Win lq.c
'
Gidi tri, van
~H)(i,
th{/ tha.o
~
Djch Vl) van hoa
Vl,laua tin
Quang CaD
l Dieh vI).internet
Dich vI). giai trf
Dieh v,, klifn tt ue
I D'Ch vI).plum
Dich vl).thii thao giai t1'11
T
Dj,h ,~ '"
d"", . "m >"" ~;'h
Djch vu h,' vfin may tim:
-_._--
11\.( vfln
kg thui).t
1-----
I
-
'"
bu,
"nh ai)ng
-1_.,
Du l~ch
d>inh
V'8n thong
Dieh vu khaeh san
D~ch
Dieh vu nha hang
U\l
1
xay d,tng
-I
-I
..
Dich vu xi'i 15'dii li1)11
._------
Dieh VI).co sCiuti lieu
Xiiy dVng t6ng h<;ip
Dieh Vl,ldu lich lU hanh
Cimg tiic hoa n thii)n
Huang dfrn Vlen du lieh
Litp aat
T6 ehue tour du lieh
..
I
-
Ban dU'dng vr:.
thiiit bj
.
: Thua va eho thui
~D;Ch vu ph{,])
cheia
SliD
i.hiift hij
I;: -_.-.
I
Tu vfin quflll ly
INghien
cliu thi inidng
~
TJ~ch v,, ph an pho.
Dieh
Dieh Vl,ldf,li ly hoa h5ng
Vi).n tai h,mg hoa bling may bay
V,",
;iao thOng vf!n tai~
I Dieh Vl!-ban Ie
IGim soitt khOng hiu
. Dieh VI).ban buon
Vi).n tai hanh khaeh
~~ieh V1,1
thuex,men va nha kho.,,- Giiio due
Djeh VI).hang kh6ng mat
I Hi) ly, y ia
Ki@m soa t hang hoa
1
1
Mil
---"
Giao ul).e hi).e cao
(cargo handling)
.
f-.
Giao d,!-cti6u hqc
Vi).n tai tau bi@n
Did..! vv .1n11
Giao d,!-ci1'ung hqe
Vi).n th aUdng song ni)i dia
Dich vu mat-xa, vi).t JY iri lii)u
Dao t'!-o k.Ythui).t
Vi).ntai khaehaUdng thuy n9i dja
In ftnixuflt ban
Moi tr'uiJng
Dieh vu hi).u cii.n
Cae quan hi) quiin chung
Djeh VI).thoiit miac
Vi).n tai khaeh dUdng bi6n
Djch VI).mua biini eho thue
bfic ai)ng san
Xli ly rae thai
Vi).n tai hang hai
Dich V,I an ninh
D~ch
Dich Vl,lkeo tau biiin
Cung eftp nhan sli
Nganhang
Taxi - giao th6'ng aUdng bi)
Philn tich va kiiim djdl h-ythuf!.t
Baa hiiim - tai san
Luu kho va be';' bai
Dieh V,!-djch thue,t
Dich
Dich V,!- thu y
Dieh vu cftp diu
Dii)n
Dieh v\I bi)nh vii)n
Nuae
D!ch
Vl}-
f-----.
l
dong goi
-L
."'guan:
va
I
~,!
cham soc
SltC
khoe
I
.~
II
D~ch v,",khac;
!'vIPI (2005), ['hat triiln khu v~lc dich uu d Viet Nam. Chia khoa cho
tn..t':-!17p
ta~",,{f
"0"
'J'~,-, 0' /n
~ u~u-'''''''a
-/"b'
I
Vl}
ttii chinh
l
._---
-
UNDI'
V\l
I
1~
~
l
.
.
.-s::.~2.nhiipWTO: Ca h(li va thaeh thut: ...
Bang 10 dua ra mot d"nh sach ban dau
g6m 25 th~ trl1011g xuat khf1u dich V\l eua
Vi<:;tNam. Nf{u c6 nhung ngh;6n dIu chi
tie't hdn ve nang hie e,!-nh tnmh cue; cae
phan ng.3nh djeh "',l ehu yi'fu nay, c6 th~ se
c6 dude mi)t danh sach dai hdn.
Bang 10: Cae thj tru'O'ng xuat
djeh "1). eua Vi~t. Nam
kh&n
--==-
~txtraylia
halia
~E'PO
Dil.oBritish Nh;%ttBan Tay Ban Nha
Virgill
.1.
I
l!-:;ampuc;hi':J Him Ql~YDiJ,~-~
I
I
,,"",- _JI
Canada
LEW
~"ki'i"
Quae
J)hi'l)D(l~
:
"
'i
-
1 Thuy Sy
.--J
I
~-a-ic"-L--'o-"a.n-----i
5. vii <i;~.ut,i tr\ic tiEp mfoc ngo8.i (FDI)
M.Reau dii.co nhling chuyiin bii'fntich eve
xet vif mi).t cOdiu d&.l1.
ttt thea nganh trong
nam 2005 nhu'ng von FDI vaa Vi<;itNam
vftn Chtl yifv t(l.p tl'ung trong nnh v\fe cong
nghi~p, t)~ tn;mg "on FDI tl'ang nnh vtic
djeh V1;l v!in th"p va trang nang nghi~p l'"t
nh6. Tinh t.rOlJggiai doan 1998.] 1/2005, ty
tn;mg v£;n FDI tl'Ong 11nh vvc cong nghi~p
la 60.5% t6ng v6n diingky (67,2% so dv
an), trang nnh vt1e dich vt,lIa 32% (19,6% s6
d,i an) va trong linh "tIc'nong nghiep la
7,5% (13,2% s6 d\f an). D{so sanh, di.e con
so ttidng ung eua nam 2005 lao eong nghi9p
---j
Hil Lan
[ThaiLan
t'PhiliPP'i;:;--1AnI-l-.---1
l-~t~:g[B~j-~~---~j
Ngu8n: UNDP V:l. MPI (2005), Phat
tri~n khu "Vc djeh Vll d Vi$t Nam: Chia
khoa cho Uing trudng ben vllng.
58)1 % (66%); dich Vl;l 38,5%
nang ngh;9P ::\,4% (9,7%).:'
i
!
I
I
I
i
(24,3t;,o) va
Trong C:iC: dich V\l ph~.tili chfnh, Ph.ap
va die w?n kinh te' trong khu v\ic chigH!
phlln ldn kl'l6i lu<;!ng dihi tti mioe ngoa.;
(xern Bang J.l). Trang tac dich "1). tiI;
chinh, mice dAu tu chu yi'fu la My, tii'fp di':'n
IiI Phap. Cac lien doanh' chu yi'fu la cila
Otxtnlylia va. Canada.
Bang J 1: FDI trong mot si'i phan ngimh djeh V,J: 20J3 (%)
I
Ngu6n d&u hi
Du Ijeh
Xingapo
B5ng Kong
Dai Loan
1-._.
Dao Brit.ishVirgin
: !,
,
II
Phan ngunh dich vu
,
.
Bao
hiii'm:
Titi
Ngan h,\ng-r"iifu,,-TBao
hiii'm:
slm/thifm ta~
(solti<;!ng) thong I nhan tho
21,4
8,0
13,5
4,0
i
.
12,5
8,2
--
Nhi)t.Ban
Him Quae
6,7
8,0
14,9
6,6
12,0
20,8
Phap
Malaixia
Otxtraylia
4,7
16,0
3R,9
4,3
4,0
0,3
4,0
1.8,3
J'? uy.Diiln
Boa Ky
Trung Quae
~e nen kinh tf{khac
~1doanh
Vi(!tNam
I
----~
9,8
.
31,2
12,0
8,0
18,1
2,5
-----
.-
I
=1I
7,1
_.-
.-
.I ~~:~.
I
I
0,1
~10)O
---
Ngu8n: Mi)t so ngbien diu nganh thu,?c dt.ian VIE/G2/009 ..
i.
.,
Gia nhap WTO:
Nguy€m K6ng Son
Tit nam 1987, Vi~t Nam dii. mil eVa n~n
kinh t@ qu6e dan va h9i nh~p vao thj
tniilng khu vl.te va toan eliu. Lu~t Dliu tu
mide ngoai da duqe sVa d6i 4 llin theo
hudng thue diy va baa dam t6t hdn cae
quy~n ella nha dliu tu. B6n mudi m6t (41)
hii[ip dlnh baa hi? dliu tu va ba mudi tam
(38) hii;>pdjnh tranh danh thu@ hai Ian da
duqe ky k@tvai nhi~u nude va lanh th6 tren
th@gidi. I'Ii~n nay, Chinh phu Vi~t Nam da
eho phep nguili nude ngoai dliu tu vao Vi~t
Nam dudi moi hinh thue, bao g6m ea hinh
thue 100% v6n nuoe ngoai, trong tilt ea cae
11nhvue khong bj Chinh phu eilm doan. V~
khu vue dich Vl.', ndi v&n con m9t so' h,~m
ehe' (~h:ing h,!-n nh u vi~n thong), cae nha
dliu tlt duyc pnep lien doanh vdi eae d6i tae
trong mfde. Chinh phu khong eho pnep dliu
tu nude ngoai chi trong nhung 11nhvlfe co
kha nang de do,!-va lam t6n h,!-id@n:i) ban
siie van hoa; ii) an ninh qu6e gia; iii) lqi ieh
xa h9i eong c9ng; va IV)moi truilng.
eel h6iva.thachthUc ...
ro dliu tu nen hinh thtie hay se'lam g.iam
eac sang ki@n nh{,m tang hieu qua cling
nhu nhung bi~n phap quan ly lam tiing Idi
nhu~n. Hdn nua, qua trinh thudng luq~g
thuilng ehi@mrilt nhi~u thili gian va do d6,
chi phi giao djeh tang.
o Viet Nam viee ti@pci).nthj truiJng vi).n
tai bilin qu6e te' duqe quy djnh bili gilly
phep, vi dl.lnhu giily phep d:ii.utu. Di&unay
v~ cd ban di nguqe l,!-ivdi. nguyen tiie qu6e
til, d6 la "nguyen tiie tlf do vi).nehuy<lnhang
hai", thea d6 m6i tuyen v~n tui bign chi cftn
dang ky vn baa eao ho,!-t.d9ng kinh doanh
ma khong elin phai e6 gifly pnep. Vi dl.l,
Nghj djnh 57/2001/ND-CPehi eho pnep cae
tau eua Viet Nam hoat dong tren cae tuye'n
duilng bili~ qu6c te, 'l,!-i.cang h,!-n chi Slf
tham gia thj truilng nay.
D6i vdi cae djeh Vl.l ti@p vi).n n9i dla
(logistics), cae nha df\u W nude ngoai dil
tUng duqe tie'p ei).n thj tniiJng kha tlf do,
. song slf d~ dang nay da hj thu h,?p kli tlt
nam 2001. Nghj djnh so" 1O/2001/ND-CP
Tuy nhien, ti@pe~n thj truilng trong khu
quy djnh r{,ng chi e6 die doanh nghi~p
vlfe dleh Vl.'v&n con la m9t viln d~ lOn. Vi
100% veln trong nUdc mdi duqe tham gia
dl.l, trong nnh vlfe vi~n thong, dliu tu tu
vao djeh vl.l d,!-ily vi).n tai bi~n va djeh Vlf
nhan va nude ngoai chi duqe tham gia vao
keo tau tren bi~n. Cae doa:nh nghi~p vdi it
m,!-ng ludi vi~n thOng cd ban (ehu khong
nhilt 51% v6n dliu tu eua Vi~t Nam co th~
phai theo nhu cac di~u khoan BTA) thong
tham gia viw m9t so' 11nhvlfe khae nhu d,!-i
qua dic dlf an hqp d6ng - hqp tae - kinh
ly djeh Vl.'vi).n tai bi~n (d,p ly giao nhi),n doanh (BCC), trong do cac doanh nghi~p
nude ngoai cilp v6n dliu tu va ehia sf, l<;1i forwarding agent), bele da (cI,!-ily tren m!).t
dilt) , va m6i gidi hang hai ..Tuy nhien, cae
nhu~n song kh6ng co c6 phi@uva hll.u nhu
lien doanh duqe thanh li).p'trude khi Nghj
khong co quy~n tham gia vao cong tae quan
djnh nay co hi~u life khOng bj anh hUdng.
ly. Trang hll.u h@tcac truilng hqp, cae dlf an
Hdn nua, Thong tu 1011/2001/CP-QHQT
BCC b9c 19nhi~u bilt ci).pva chinh di~u nay
ngay 6 thang 11 nam 2001 cling quy djnh
'da kh6ng khuy@n khich cac nha dliu tu
cae d,!-ily djeh vu vi!-ntaibang kh6ng (d,!-i
nudc ngoai (thi).m chi ea trong nude) va
ly giao nhi).n) phai co hdn 51% veln Vi~t
tang chi phi v6n. Vi~c khong co sil huu tu
Nam. Nhung quy djnh nay se khong lam
nhiin va nhung h,!-n ch@ v~ giam sat va
tang nang life e,!-nh tranh eua nganh djeh
quan ly se lam tang rui ro cho eac nha dliu
tu, giam mue d9 siin c6 eua v6n va h,!-nch@ Vlftie'p vi).ntrong nudc xet v&dai h,!-n,thil-m
chi e6 th~ lam ehil-m qua trinh ehuy~n d6i
vi~e chuylin giao ky nang quan ly cho
eua nganh nay thea hUdng phat tri~n m9t
doanh nghii;>p. D6ng thili, do cae BCC
nganh e6ng nghi~p djnh hUdng djeh Vl.l.
khong giin k@ttraeh nhi~m quan ly voi rui
N!][/ 9
n
v{n 0& KINH TEVA cHfNH TR! THE GIOI
So 8(124) 2006~
--::iI:?Y
",t:::"\:::::
. Nguy€m Hong Sdn
bfm Ie (xem Bang 12). Ki'i til nam :<00",
djeh V\l y te va dj"h V\l kino doan1, L
6. V~ doanh nghi~p
<5 Viet. Nam, hon mot. nih efte doanh
nghi~p thuQe vii cae nganh djeh V\l, voj iy
trr;mg eao nhilt thuQe vii nganh ban buon va
nhu:ng nganh co
8l.;i
gia bing 111<;iuh n}H1"L V(~
doanh nghi~p.
Bdng 12: Ty tr<;>ngcac c10anh nghi~p xet theo ho~t di?ng kinh te~ 2000-2002.
------1
I
Ty tr<.mg doanh nghii,.\p
(%)
Ho"t d<)ng ki.nh ti{
I
2000
I
80,o
3,3
5,1
tj3,'
-
1,4
43"
0,0
0,0
.41,
9,5
12,5
Giao thong! kho bail lien J"e
4,2
5,2
Tii)n ich eong c(>ng!utilities
0,3
0,3
Giao dve va dao t'!-o
0,2
0,2
Cae djeh v\l khac
0,4
0,4
Giai trf! van hoa! thii thao
0,3
Khach s,!-n!nha hang
-
1,0
Khai thae rna
Khoa h9c
va
c6ng ngh~
Xay dVng
,
.-
I
:-~-l
~-'-----i
-----1
40,
T
'I'
--------j
34, 4
--I,
.'
,
,
I
0,1
Dieh vu kinl1 doanh, bEltd(>ngsan
I
2002
0,1
Dieh vu y te'va xa h (>1
I
Tang tnfdl 19 trullg
binh na Tn (%)
')C) :
...,u,,
:-:u,.9 .
!
..1
J
24,'_I_.
-
..
0,3
23,
4,5
4,5
5
21, 7
Che't'!-o
24,6
23,5
Thliclng m,!-i
41,5
39,4
Dich v\l tai chinh
2,2
1,7
5,8
Nong, lam, thuy san
8,0
5,4
0,0
Tang ci?ng
100,0
100,0
22,
Djch vv - Tieu chi Vii,.\tNam
56,7
56,9
22,
--
j
19,.
..
------1I
-----1,
------.''1
I,
In,.9
. -
I
J
..__
J
i_~
-
Ngurin: TCTK, Nii!n giam thOng hi! 2003, tinh tit s5lii,.\ueua Bang 219.
<
Ph&n lOn cae doanh nghi~p djeh v\l la cae'
doanh nghii,.\p nho va rilt nho (xem Bang
13), trong d6 ban buonva ban Ie ehie'm Wi
3/4 85 htc;Jngdoanh nghii,.\pe6 dlioi 5 nhan
congoNgu<;lel').i, cae doanh nghi~p xay dvng
va ehe't').o ehie'm ty li,.\chi ph5i vg quy mo
doanh nghi~p, voi khoang 50 nhan eong
trd len. C6 Wi hon 87,2% doanh nghi~p
dich v\l e6 85 hi<;lng eong nhan it hon 5
ngtidi. Cae ph an nganh djeh Vl,lqp trung
nhiiiu doanh nghii,.\p nhZ;' va rat nM lit
phan nganh ban huon va han le, giau d\1C
va dao t'!-o, dieh Vt,lki nh doanh, kh5el., S,!-Il
va nha hang. Djeh V\l ti~n leh, nganh ehe'
t'!-o va khai thae mo, m6i ng,mh e6 so
lli<;lngdoanh nghi~p tren mue trung binh
s5 ht<1ngdoanh nghi9p voi 200 1,!lBn eon[';
trd len.
iit%...~.•---------
......
"
:....
I
1-",:.
'
- ang
13
d1Ch Vl.} ti$l1 lch cU.ng nhu .t:.acdoanh ngb1~p
giai tri/val1 hoalthg thao c6 ml1c vbn it nha:t,
lit ] 0 ty d6ng. M(i.cdu d6ng vai hi, rilL quan
t.rrmg dO'ivai tang triJ6ng kinh te' nhung co
Wi giin 2!3 cae t6 ehue tai ch1nh chi c6 quy
mo v6n til 1 difn 4,9 ty d6ng.
I
' ','
, I d~'
,'.. n.a~l1
_I.j C~lO
t.i tHY, tln 1
en CUOl
2002, C() hon ()4,7~/odoa.nh n6hi~p d~~l,V1,1
co m(tc von du:ji OJ!) t:)r c15ng, trong d:6 han
l'
n19t nU'tl
cd
C:lC
Sd
giilO dl.;lC va
1.00 co
daD
mue vBn d,tai 0,5 ty d6ng. M(\t Iii" nua, ell('
doanh nghiep thu(\c: 11nh vue ehif L,{ovii
Bang 13: Ty Ie doanh nghiep
xet Lhco quy mo, tinh de'n 31/12/2002
~-_.'"
_._--_._.--~.
i
1-.:
Ho,:,t ~on~ kinh te
--~==-
Chiftao
So hi'ing nhan cong
5--'
i.j~-r
1049
74,5
I
48,j
_7,2--
I
Xay dling
:i,7
---1'1.3
Nong, Hi.m,tiluy S'll~
Giao thon;'kh0 b£\l!hEmlac
;1
==
2,.1
I
t
I
1-=4'3. __
liliai thac mo
Dich vu khitc
.
o,~
\'
0,2
._----
Gini tri! van hoa! thl! t.hao
0,3
'l'i~n ich c6ng cQng
0,3
---
--j
27,3
13,0
27,3
41,2
17,8
:),-;-_~-;.7
6,6
I
.
. 8,6
'I....
,:.'
ong
39,4
51,6
23,5
20,3
20,4
12,fi-1
5,6
4,8
5,4
".5,6
5,2
2,]
5,1
1I
1,5
4,5
~
0,6
1U
2,6
1,4
J
7,5
,
\
(j,(1 __ ~
4,4
6,5_J~
__4,0 \
1,0
2,8
0,6
0,0
1,9
2,8
.
0,4
0,6
1,0
0,4
I
.~.2 '
0,3
0,5
0,4
0,3
iI
0,5
0,7
O,:l
0,0
0,2
0,3
.
7.J
:,.3
DJeh VI] kmhd;)anh, bi\tdon;'~~.=--5.1-J~
liliach san! nha hang
Djeh vv titi ehinh
200+
50~199
r r;~,~~.
I
Thl1cJngmai
J
.------
.
0,;;-
0,2
U,2
l
I
Giao due va dao t,tO
0,2
0,:0
0,2
0,1
Djeh vu y tif xa h6i
0,1
0,1
0,2
0,1
0,1
0,1
lilioa hoc va eong ngh,!
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
100,0
100,0
0,0
100,0
100,0
100,0
100,0
87,2
70,8
45,1
29,6
'19,9
56,9
T6ngs5
Dich
VI! -
Ngu6n:
Tieu chi Vi~t Nam
T6ng cvc Th6ng te, Nien gicirn thfIng he 2003, tinh W soli~u eu~ Bang 237.
Cling nhu 6 tilt ea cae nen kinh tif khae,
cae doanh nghii)p co quy mo vBn caD ella
Vii)t Nam ehu ye'u niim 6 phan nganh dieh
vu tii)n ich, tie'p do Ja phan nganh djoh vu
titi ehin11.Cae doanh nghii)p djch V\' co mue
v6n'trung binh glin biing muc cua cae doanh
nghii)p che' t'itO.Dill1g chu y 1a co s1;igia tang
dang k~ ella vBn dliu t11vao 1111hvl,ie khoa
ieh, djch V1,1
khoa hge va cong ngh~ co ty l~'
v6n dliu tu tren doanh nghii)p caD, ca hai
Hnh vue nay 1,:,id"t mue tang trudng am.
Nhin t6ng th~, trong giai do"n 2000.2002,
Mu t.u tren dliu doanh nghii)p da co 81;
giam sut, vCli m(\t so' 'ngo"i Ii) d Hnh Vl~C
ban buon va ban Ie, xay dung, d6ng thi;i
muc dliu tu trung bjnh van nganh chi! t.'!-o
hge va cong ngh,!. Trong khi cac djch vu ti,'n
aa bing nh\l.
._.
~':.:r.
:-:i-.,.
'~/'
i-
I
I
Gia nhap WTO: CcJhoi va thach thLre.
"~Yt.n;mg
Bdng 14:
doanh nghii;p t.heo quy
I---~~~~'t.e
1110
von, t.inh den 31/12/2002 (ty dang)
Quymo
d,?ng kinh
l
von
--
< 0,5
0,5-0,9
1,0-4,9
5,0-9,9
10+
Tong
49,2
44,0
37,3
31,8
21,4
39,4
17,6
21,3
21,6
29,3
40,4
Xay dt.fng
6,0
12,6
16,6
14,7
15,5
Nang, la!n, thuy s8.n
7,1
5,3
4,1
4,8
4,9
Gi"o thong! IdlO bib! IiEm lae
4,0
4,4
6,4
6,1
5,3
5,2
Dich
7,0
5,3
3,9
4,4
4,2
5,1
5,6
4,5
4,7
3,1
2,6
0,2
0,2
3,3
3,0
2,0
1,7
1,5
1,3
1,2
1,6
1,4
0,7
0,3
0,2
0,5
0,4
Tii", feh cong eong
0,3
0,2
0,1
Giai trii thd thao! van hoa
0,2
0,2
0,3
0,2
0,5
0,3
0,3
0,2
0,2
0,1
0,0
0,2
0,1
0,1
0,1
0,2
0,2
0,1
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
100,0
100,0
36,7
56,9
~h~"n,'",'
eM tao
Vl.:l-
kinh doanh, bat d9ng san
KJlilCh san! nhit himg
1--
I Djeh
.
Vel
titi chinh
Kl,ai thae mo
[ Dieh
VLt
khac
Giao dLte va dao tao
1-----'
.
Dich vu v
va xu h6i
~---'
-" -.
Khaa hqc va cong ngh~
te
T6ng cqug
~-~
Djch
V~l -
Ticu chi Vii;t. Nam
.-
1,4
--------
cd
I
0,7
0, ]
100,0
100,0
100,0
100,0
67,4
59,2
56,4
49,6
Ngu6'n: TeTE:., Nien giam thffng he, tfnh t.o{m tU s6li~u eua
Bdng 15: GDP phan t.heo
12,5
I
---0:91
-
0,3
--
Bang 240.
diu sd hii'u: 1995 -2002
Phiin tram t.rong GDP
Hinh t.huc sd hii'u
Trmg t.rtidng trung binh
nam (%)
1995
2000
2002
1995-2000
2000-2002
40,1
40,8
41,0
7,3
7,3
Ti).pth~
9,7
8,5
8,1
4,2
4,1
Tu nhan
7,6
7,7
8,6
7,4
13,2
H9 gia dinh
35,9
32,2
31,5
4,6
5,8
Dftu tlt nuoe ngoai
6,7
10,8
10,9
17,6
7,2
c<;mg
100,0
100,0
100,0
7,0
7,0
Nhit mloe
T6ng
'T
"
7'C'lw
., t.h"ong k'e.
i,guon:
. 'd\, N"len gwm
_____ .
"'
.....• --~~....
.__Nhlrng v,'-" 66 KINH TE VA CHfNH TR! THEG!61 s6 8(124) 200'3
I
I
\
I,
, I
7.
v6
~\lir:\ien~
S'Jhi:iu
1\:19t trong nllling d~Le d.!.~;Tl n6i b~.n Cl};.l
eni cach kinh te' i'J Vi~t Nam ];\ vaj b.'o n"iiy
cang Uing Ci'Ul kbu v'-:ic ttt 1111;1n. l-lien philP
slta 0:6i nam 1993, tho pbcp cae c"; nll,")'
thvc hi~n quyE'n 56 hl'iu clOidi tili 88a tao
ra thu nh~p va tai san ca nh£.in, aa co dong
g6p tich clic toi sli phat tri4n Cl18th Ll v~.lCt,I
nllan (xem Bang 15). Ngoai ra, Sli pLitt ":;,.,1
Ctla khu v1;ic nay can a.U\5C thuc O:frY bcI] cae
chinh sach khuy6n khich c1ll.utt; midc ngo!,:
eila Chinl, phil. Cae doanh "ghi~p thuoe
khu vlic tti Dhan (chu y6u li\ c,\c h6 gia cllnh)
da chi6m toi hdn 50% GDP.
Xet vE' 86 ]li<;Jngdoanh ngbi(;p tron[j n:ill
kinh t6 n6i chung, d6ll nam 2n02, c6 kil0a!,~
dtiai lO"lCl su htQng doanh nghi(~p thu~:'c S(;
hliu nha mioe (xem !JZUlg16) Sc; hU'l t.l!
nhan Uinao.Inanb aa tao
ra llhfin,r 1,ha'-~ubi
.
quan tr<;mgk~ tV:khi biit dll.u Dc/' mo'i.
0
Bang 16: Ty tr<;J::rgdoanh
I
J
llL.i
--I
__________
Tunhan
Cong ty trach nhi~m hli'll hem
t.rew' cae: l"',m], dieh vu ehi6n llide. Sti doc
(rUY8n ci:la C8 C doanh nghi~p nay von (hiqc
Lh,mh l~,p truoe day, dudc quye't djnh bdi
lt1ijt so' nnan to': Thli nhat, cac doanh
nghi~p nha nuoc O:tt<;Jc
eoi la d6ng vai tra
chli Q~O, 12. xl..Wng s6ng Cll~ nen kinh b~.va
,)p d6 ti(p tuc
. dude
. d6"ix{{ uu o:ai, nhu d&
dung Olt<!C !\ue .. cap oat) 4.o~c vay von va
cIlidc b/la ho. 06 hliong tal'nE'n kinh t6 tri
thue, Chinn phil Vi~t Nom cia di!-cbi~t Ch(,
t.rong phat tri~ll cnc ngarlh cong ngh~ cao
nnli cong ngh~ thong tin va truyE'n thong
(lCT) V8. cong ngh;:; sinh n9c. Do d6, mijt ty
tn:,ng lon van ,tll.u tti cong cgng o:a dU<;Jc
dllu
h1 \ ao 11i?t
nganh chien hl~C va ID9t s5
vung dia I.y tr9ng di6m nhu Cong vien Phll.n
mbm Tnillln pho' H8 Chi Minh vai h", tllng
cC;s6 tien tie'n, gia thue bao cap (2$/1m2) va
muc thu6 thaI' (0,4%).
.
~.
&~
..'
•••
l
so
'8
1] t~-or~~~;;anh_nghiep
1
!
-I-~
----~~
48,6
24;7
09,4
37,3
-
13,6
I
Tang trtidng
I '<ung binh nfun (%)
!
I
9,8
49,9
7,7
8,5
6,5
2,0
3,6
2,5
.3,5
. 12,6
124,2
35,2
1,2
0,9
5,5
37,1
100,0
22,0
-
-i)
--
-
1,6
Lien doanh
Cong ty e6 phlln c6 var. nhit nlioe
-
T6ng doanh
100,0
~_-L._
,"02
~~~-
-l
--,---
I
Doanh nghiep nha nuoe
,H<;iptac xa
I
C6ng ty c6 phlln khong c6van nhk r.uac
100% v6n miac ngaaj
-
[email protected] ti2'p h,1c gi-u'vi tri th6ng tri
nghi<>p theo cd "au S6 huu: 2000-2002
Hinh thlic sd I~-,}~,--
nghil,\p
lH,()C
d Viq;t Nam cae doanh nghi~p
0,7
i
,,
I
!,
I
I!
,
I
I
i
!
I
,.
~
Ngu6n: T6ng C1,lCThaug Re, Nien giorn th6n.g he 2003, linh toan ti'i s6liiju cua Bang 218.
Thr1 hai, vi tri dgc quyE'n eila eac doanh
nghi~p nlla nliac trong cac ng3.lJh dich vn
nhli vi&n thong, v~n tai hang khone, va
di~n lvc la b~ qua tat y6u ella sli khong
binh ding trong tiiJp e~n tl,j truiJng kb ci;c
doanh nghi~p ttl nhan, k~ cD.cfee ;,Ui (hll
tv 11116c ngoa.i kh6ng d"ll<!(; ph::p ti:--p c.:l?.••.
I
hO~lCvap phai rat nhiE'u trd ng"i khi ti6p
elm cae Enh vvc nay. Cac quy o:jnl1 cap
phep khong ra rang va khong minh b"ch,
by tie'p ci).n khong can xung toi cac dv an
cl',a chinh phii, ]a. lllijt 86 tr~ ng"i diJn hinh.
Vi cil,l, cr,e cong trinh Xa); dVng eong cgng
tLriting [ht(~cgiao cho cae liha thftu va tv
--------------i%Ji
"!
i
!
il
f.
Gia nhap WTO: Cd hoi va thach thCr:.
Nguyf,n Hong Sor,
vEin etia phl1dng
.
,
I
,
, ;
'-]:
.
. I
I
tJnfdng 18.- cae
doanh nghi~p nha mioc. Cac tht', tue c,lp
gi,ly phclJ thvdng rilt phuc t"p va l<hong co
cong ty tv nhan trong nuDe nao hoS't di?ng
tren hiiu h6t cac lInh vl,l'c cua ngilllh vi6n
thong. Mue di? e"nh tranh tang len trong
nganh vi~n thong cho d6n nay chi han che'
giua mot 86 it cae doanh nghii)p nhi.t l1lioC(2)
tl11.IC hi~n,
Xet tren khia eS'nh hinh th(ic sd hua,
cae phan ngimh dieh Vl,l Vi~t Ham vf,n
ti6p tvc khae nhau dang k~ (xem Bang
17). Sil huu nha nuoc giu vj tri chi ph6i
trong lInh vl.ic kh{'Ch s"n. H gu<;icl",i, sd
huu mtoc ngoai va lien doanh voi nuoc
ngoiJ.i l"i kha ph6 bi6n trong lInh v\f.c baD
hi~m va ngan hang.
.
Ba.ng 17: Ty tr<:;mg doanh nghj~p theo
dlU sd huu d mi}t sophan
Cd
nr;anh
dich "1.': 2003
Phfm nganh dieh
[,
V,'
I
~ha
Cd diu 3d hi'iu
miCic
'rti nhan
Khach san
II
b"l ,JR
29,2
Dich Vl,l h6 tr(j ha ng hai
1'';6,8
4],6
Vi),n tai hang hai
['36,8
62,0
Bao hil!m
16,7
Ngan hang
8,1
29,2
--1------
I Lien doanhlnu'de
I
I
j
b
II
COHO"
•
Co
,
---1
9,2
100,0%_1
1,6
~o,O~"----l
1,2
54,1
..
50,0
T6nO"
ngoai
41,9
T
100,00/i'_1
1000%
1
~o;:-o%~1
Ngu6n: Mi?t 86 nghien cuu nganh cua Dv: an VIE/02/009
-------------------
..NhCmg vein eli KINH Tf VA CHiNH TR! TH~ Gt6: sci 6;1//;
;'j):)'
Cia nh3p WTG: Co hoi va thach thCre..
Trang k11ih:l.u het cae doanh nghi~p gi{",
due va y te thui?c s6 hi'iu nha nUDe,thi cae
dich V\Jkinh doanh va dich V\Jci?ng d6ng/ca
nllan l,li chu yeu thui?c sd hvu tu nhan
(xem Bang 18). Vi~c c6 rfi"tit doanh nghi~p
nlla nUDchO'?-tdi?ng trong phan nganh dich
V\l ki)1h doanh c6 th~ la do Chinh phu chua
rJhi).nthuc het du<;lctil.m quan trQng clla cac
hO,lt di?ng tln.iOng m"i dieh V\J trong phan
nganh nay.
Thieu m.;>tsan choi b1nh ding cling la
m.;>t15'do thudng du<;lcdua ra dii giai thich
s\l kem phat tri~n cua khu vuc tu nhan d
Vi~t Nam. Hi~n nay, khu v\lc nay vftn can
gil-P nhieu kh6 khan trong vi~c tiep ci).n
ngu6n tin dung, phai tra chi phi caD cho
vi~e Stl d\Jng dfi"t dai va thue van phong.
t):l"ng lu'u
Y' F~,hi~n nay, c~nh tranh dil
g"ia tar.g n1?-Jjh rne tren .thi tn1dng
vi~n
thong 6 Vi~t Nam so voi trong thi).I(1:)'
truoe, di\e bi,:,! la so voi nij.m 1993, khi thi
trudng tfi"t ca cae !lnh v\;ic viiln thong a:eu
nitm tyong tinh twng. di?c quyen. Tuy
nhien, cling cil.n thfi"yritng e"nh tranh hi~n
nay trcng Hnh vue vi~n thong d Vi~t Nam
a:eu bitt ngu6n tU vi~e cae doanh nghi~p
nha nuoe khfle(Va quan doi) tham gia thi
trudng, do hQ thfi"y kha nang thu dU<;lel\ij
nhui).n caD va da d"ng hoa, ehu khong phai
la hI khu vlie t.u nhan.
Gia dieh V\! caD hon mue trung binh,
nhung ehfi"thlong dieh v\J.duoi muc trung
binh la mot trong nhung. nguyen nhan
ehinh dftn Mn nang ll,iC e"nh tranh cua
Vi~t Nam thfi"p. Tang nang l\le c"nh tranh
Ho"t d';>ngclla m.;>ts5 nganh dich V\Jdoi hoi
va chfi"tlu<;lngdieh V\J se giup giam chi phi
phai co s\l d:l.u tu e5 dinh lOn vao Mt dai va
kinh doanh eho nen kinh teo Vi d\J vi! m5i
nha xu6ng; ching h,m, eac trudng d"i hQc
quan he nhan qua nay 13:nhung tac d';>ng
tu nhan vftn tiep t\Je phai chiu s\t phan bi~t
nhan len clla vi~c giam chi phi va nang caD
d5i xli nghiem trQng so vDi cae trudng d"i
chfi"t lU<;lngdieh V\J hi).u c5.n d Vi~t; Nam.
hQe cong li).p,v5n du<;lC
bao cfi"pva uu diii ve
Vi~c gi'lm chi phi va nang caD chfi"thNng
dfi"t"dai tU phi a ehinh phu. Cac yeu e:l.u
cua dich V\Jtiep vi).n se g6p ph:l.n tang nang
ngil-t ngheo ve kinh nghi~m va nang l\lc
l\le e,?-nhtranh eua cac san ph{\m xufi"tkh{\u
cling h"n che kha nang tham gia dfi"uth:l.u
Vi~t Nam, va tren co sd d6'gi.up cac nha san
cae d\l an nha nUDeclla khu v\le tu nhan.
xufi"tnguyen li~u tho xuflt kh{\u (vi d\!, cac
Hi).u qua ci\a vi~e thieu qmh tranh tU
chu trang tr(l.i va cac nha nuoi tr6ng thuy
khu v\lc tu nhan .1a cac doanh nghi~p nha
san) tiep can
. t5t han va it ..t5n kem han toi
nuoc d';>cquyen it d5.u tu vao nghien cuu Va. cac thi trudng nuoc ngoai: Vi~c tang tiep
phat tri~n, nang caD chfi"tlu<;lngdieh V\Jhay
ci).n toi cae th} tnldng xu it kh{\u se t(l.ora
tang hi~u qua kinh doanh. Voi vi~c thl,iCthi
m.;>tbien d';>l<;linhui).n caD han cho ngudi
lui).t phap con yeu, nhung don vi d';>cquyen
san xufi"tva g6p ph5.n xoa d6i giam ngheo,
d~ l"m d\Jng quyen ll,iCthi trudng d~ gay
dil-cbi~t d eac vung nong th"on,v5n khong c6
sue ep va vi).n d';>ngd~ du<;lebao h';>d muc
l<;lithe do sl,i kern pMt tri~n clla d}ch V\J
eao han hay tang gia dieh V\J. Hi).u qua la,
tiep vi).n.
gla m.;>ts5 dich V\Jco ban (nhu di~n va vi~n
t.hong) c; Vi~t Nam caD han nhii!u so voi cae
(Can nii:a)
nuoe kl'de trong khu vl,ie.
N.'7'~:ig ,~'n66, K!NH TE VA CH!NH TR! THE' GICli s6 8(124) 2006-----.--
..-,
;:5$