Để Dẫn Đầu Khối ASEAN - BCG in Southeast Asia

Transcription

Để Dẫn Đầu Khối ASEAN
Các Doanh Nghiệp Chuẩn Bị Hội Nhập Kinh Tế Như Thế Nào
The Boston Consulting Group (BCG) là nhà tư vấn
chiến lược kinh doanh hàng đầu thế giới có phạm
vi hoạt động trên toàn cầu. Chúng tôi phục vụ
những khách hàng thuộc khu vực kinh tế tư nhân,
nhà nước và các tổ chức phi lợi nhuận ở khắp nơi
trên thế giới nhằm giúp họ nhận định những cơ
hội mang lại giá trị cao nhất, giải quyết những
thách thức lớn nhất và thực hiện chuyển đổi
doanh nghiệp. BCG sử dụng phương pháp tiếp
cận được thiết kế riêng cho từng khách hàng,
trong đó kết hợp những hiểu biết thấu đáo về các
động lực phát triển của khách hàng và của thị
trường với sự cộng tác chặt chẽ với các đơn vị
trong tổ chức của khách hàng. Phương pháp này
đảm bảo khách hàng sẽ đạt được những lợi thế
cạnh tranh bền vững, xây dựng được các cơ cấu
tổ chức hiệu quả hơn và duy trì được kết quả lâu
dài. Được thành lập từ năm 1963, BCG là một
công ty tư nhân có 81 văn phòng đại diện tại 45
quốc gia trên thế giới. Để biết thêm thông tin chi
tiết, vui lòng truy cập bcg.com.
Các Doanh Nghiệp Chuẩn Bị Hội Nhập Kinh Tế Như Thế Nào
Bài viết nằm trong chuỗi phân tích về Tăng trưởng để Dẫn đầu của The Boston Consulting Group
#bcgGrowth
Tác giả: Vincent Chin, Michael Meyer, Evelyn Tan và Bernd Waltermann
Tháng 10 năm 2014
BỐI CẢNH
Khi 10 quốc gia thành viên của Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) ngày càng tiến
gần tới mục tiêu tự do hàng hóa, vốn và lao động trong khu vực, thì khối doanh nghiệp tư
nhân cũng đang nỗ lực hết mình để có thể hội nhập thành công. Các doanh nghiệp trong và
ngoài khu vực Đông Nam Á đều rất lạc quan trước những lợi ích mà hội nhập sẽ mang tới
cho hoạt động kinh doanh của bản thân doanh nghiệp cũng như các ngành và nền kinh tế nói
chung.
GIỚI DOANH NGHIỆP ĐÃ VÀ ĐANG CHUẨN BỊ
Hầu hết các doanh nghiệp đều đã thực hiện những biện pháp nhằm tăng thị phần của mình tại
các quốc gia ASEAN. Hơn một nửa các doanh nghiệp tại Đông Nam Á mà BCG phỏng vấn
đặt kỳ vọng mở rộng phạm vi hoạt động của mình, trong khi đó, gần hai phần ba trong toàn
bộ các doanh nghiệp trong khu vực đang tiến hành điều chỉnh tính năng sản phẩm, nâng cấp
hệ thống tổ chức và chuỗi cung ứng trong khu vực.
GIÀNH GIẬT LỢI THẾ
Đặc điểm chung của những nền kinh tế đang đi đầu là sự tích cực đẩy mạnh quá trình hội
nhập từ cả phía chính phủ và các doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần phải khéo léo chuyển đổi
để trở thành các tập đoàn đa quốc gia, đồng thời điều chỉnh sản phẩm và mô hình kinh doanh
một cách phù hợp. Về phía các chính phủ, cần tránh chủ trương bảo hộ và thay vào đó là chú
trọng hơn vào cải thiện môi trường kinh doanh và hỗ trợ các doanh nghiệp tăng khả năng
cạnh tranh, đặc biệt là các doanh nghiệp có quy mô nhỏ hơn.
2
2
Để dẫn đầu khối ASEAN
ăm 1992, khi sáu thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) quyết
định thành lập một khối thương mại, tất cả đều lạc quan rằng các nước trong khu vực đã
sẵn sàng bước ra vũ đài kinh tế toàn cầu và hình thành nên một trong những thị trường mới
nổi mạnh nhất trên thế giới. Làn sóng thương mại tự do đang trong hồi cao trào, và các nền
kinh tế đầu tầu của khu vực như Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và Thái
Lan đều đã trở thành tâm chấn trong cuộc bùng nổ kinh tế tại châu Á. Nhưng rồi cuộc khủng
hoàng tài chính năm 1997 đã nhấn chìm ASEAN trong vực sâu suy thoái. Đông Nam Á đã
dần phục hồi, nhưng nhanh chóng bị vượt mặt bởi hai người khổng lồ của Châu Á: Trung
Quốc và Ấn Độ.
Tuy vậy, một lần nữa, Đông Nam Á đã lọt vào tầm ngắm của các tập đoàn đa quốc gia. Trong
những năm nền kinh tế toàn cầu ảm đạm thì các doanh nghiệp thuộc khu vực Đông Nam Á lại
có sự tăng trưởng vượt bậc; đây là một trong những bí mật được giấu kín nhất, theo như nhận
định của BCG từ năm 2012. Dự kiến đến năm 2020, GDP của toàn khối ASEAN - nay gồm
10 quốc gia với sự gia nhập của Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam - sẽ tăng gần như
gấp đôi nhờ ước tính sẽ có thêm khoảng 120 triệu người gia nhập phân khúc thu nhập trung
bình và thu nhập khá. Trong khi đó, tiến tình hội nhập khu vực vẫn tiến từng bước chắc chắn
dù không trống dong cờ mở. Trên thực tế, chính phủ các nước ASEAN đã đặt mục tiêu hình
thành dòng chảy tự do về hàng hóa, vốn và lao động đến cuối năm 2015.
1
Nhưng liệu ASEAN có đạt được mục tiêu đầy tham vọng này theo dự kiến hay không thì vẫn
còn là câu hỏi chưa có lời giải. Mặc dù vậy, sự tăng trưởng các hoạt động thương mại quốc tế
và đầu tư đang dần tạo ra sự gắn kết vững chắc giữa các nền kinh tế vốn rất đa dạng của khu
vực này, đồng thời mở ra các cơ hội mới cho các doanh nghiệp muốn hướng đến phạm vi
toàn cầu. Nghiên cứu của BCG cho thấy các doanh nghiệp trong và ngoài khu vực ASEAN
đều rất lạc quan trước những lợi ích mà hội nhập sẽ mang đến cho mỗi doanh nghiệp, mỗi
ngành nói riêng và nền kinh tế nói chung. Trên thực tế, hầu hết các doanh nghiệp này đều
đang tích cực chuẩn bị hội nhập.
Để đánh giá nhìn nhận của các doanh nghiệp đối với quá trình hội nhập ASEAN, trong năm
2014, BCG đã thực hiện một nghiên cứu trên diện rộng về quan điểm của doanh nghiệp.
Chúng tôi đã phỏng vấn lãnh đạo của hàng trăm công ty thuộc các quy mô khác nhau ở trong
và ngoài khu vực ASEAN, đồng thời tham vấn với một số quan chức cao cấp thuộc chính phủ
các nước. Trong nghiên cứu này, các doanh nghiệp được lựa chọn đại diện cho nhiều lĩnh vực
khác nhau như năng lượng, sản xuất hàng tiêu dùng, sản xuất công nghiệp, dịch vụ tài chính
và viễn thông. Chúng tôi cũng đảm bảo danh sách này có sự cân đối giữa các doanh nghiệp
có dấu ấn rộng khắp Đông Nam Á và các doanh nghiệp có sự hiện diện trong khu vực ở mức
trung bình hay khiêm tốn hơn.
Kết quả nghiên cứu cho thấy:
•
Lạc quan. Có tới 80% các doanh nghiệp tham gia vào nghiên cứu của BCG coi
The Boston Consulting Group
3
3
Hầu hết các doanh
nghiệp đều tích cực
chuẩn bị hội nhập
ASEAN
hội nhập ASEAN là một cơ hội và tin rằng tốc độ tăng trưởng kinh tế trong ngành sẽ
tăng mạnh hơn nhờ quá trình hội nhập - mặc dù chỉ 25% các doanh nghiệp tin rằng
chính phủ các nước sẽ tiếp tục đẩy mạnh tiến trình hội nhập. Lạc quan hơn cả là các
doanh nghiệp Đông Nam Á có quy mô lớn, có tham vọng mở rộng hoạt động ra phạm
vi quốc tế và các tập đoàn đa quốc gia.
Một số quốc gia
đang thâu tóm lợi thế
cạnh tranh
•
Doanh nghiệp dự định mở rộng ra phạm vi khu vực. Khoảng một nửa trong số những
doanh nghiệp tham gia khảo sát của BCG đều kỳ vọng mở rộng phạm vi hoạt động đến ít
nhất năm nền kinh tế của Đông Nam Á trong vòng năm năm tới. Trong khi hiện tại mới
chỉ có 1/4 trong số này đã đạt được thành quả đó.
•
Cạnh tranh gay gắt hơn. Với quá trình hội nhập đã và đang diễn ra, 80% doanh nghiệp đã
sẵn sàng đối mặt với sự canh tranh gay gắt hơn trong lĩnh vực hoạt động của mình, và
khoảng 70% dự đoán rằng điều này sẽ khuyến khích các công ty của Đông Nam Á vươn
lên tầm quốc tế với năng lực cạnh tranh cao hơn.
•
Doanh nghiệp đã chuyển mình. Cho dù coi hội nhập là thời cơ hay thách thức thì phần
lớn các doanh nghiệp đều đã thực hiện nhiều biện pháp khác nhau để tăng sức cạnh
tranh của mình. Hơn 70% các doanh nghiệp đang nỗ lực thâm nhập sâu hơn vào các thị
trường Đông Nam Á hiện có và mở rộng phạm vi ra toàn khu vực. Hơn một nửa các
doanh nghiệp đã điều chỉnh các sản phẩm và dịch vụ của mình, trong khi khoảng hai
phần ba đang tiến hành quốc tế hóa cơ cấu tổ chức, đầu tư vào nhân tài quốc tế, tăng
cường năng lực mua lại, sáp nhập và liên doanh, đồng thời nâng cấp chuỗi cung ứng
trong khu vực.
•
Một số quốc gia đang tăng cường lợi thế cạnh tranh. Khoảng 90% các doanh nghiệp đặt
trụ sở tại Malaysia và Singapore kỳ vọng sẽ mở rộng phạm vi hoạt động của mình trong
vòng năm năm tới. Có lẽ không phải là một sự trùng hợp ngẫu nhiên khi mà chính phủ hai
nước này đã triển khai nhiều biện pháp nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh của các
doanh nghiệp trong nước. Các biện pháp này bao gồm hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và
nhỏ (DNVVN) chuẩn bị sẵn sàng cho hội nhập và thắt chặt quản lý bảo vệ quyền sở hữu
trí tuệ.
Tuy nhiên, dù có hội nhập đến đâu thì các doanh nghiệp cũng không thể hoạt động một cách
thông suốt trên toàn khu vực Đông Nam Á như tại một số khu vực khác, chẳng hạn như Tây
Âu. Rất ít tổ chức trong khu vực có đủ năng lực tạo ra sự liên kết thông suốt trong hoạt động
tại các quốc gia ASEAN vốn đang ở các giai đoạn phát triển khác nhau với sự đa dạng về
ngôn ngữ, văn hóa và thể chế chính trị. Ngoài ra, các tổ chức này cũng phải đối mặt với
những rủi ro kinh doanh khác nhau.
Như vậy, yếu tố để dẫn đầu trong hội nhập ASEAN - dù là ở cấp độ doanh nghiệp hay nền
kinh tế - dường như sẽ là sự hợp tác giữa tư nhân và nhà nước trong trung hạn nhằm mục tiêu
tăng cường khả năng cạnh tranh. Doanh nghiệp sẽ phải xây dựng những tổ chức mang tầm
quốc tế, đa dạng về mặt văn hóa và nghiên cứu cách thức điều chỉnh sản phẩm, dịch vụ cũng
như mô hình kinh doanh phù hợp với điều kiện tại mỗi quốc gia. Các Chính phủ cũng cần
đảm bảo duy trì sức cạnh tranh và hấp dẫn của nền kinh tế đối với các doanh nghiệp nước
ngoài thông qua việc đơn giản hóa các thủ tục kinh doanh, đầu tư vào nguồn nhân lực và quá
trình đổi mới, và hỗ trợ các doanh nghiệp lớn và nhỏ trong nước sẵn sàng cho hội nhập.
Doanh nghiệp cũng không nên thụ động ngồi chờ các Chính phủ hoàn thành mục tiêu đến
năm 2015. Đông Nam Á đã trở thành một khu vực hấp dẫn mà ít doanh nghiệp quy mô toàn
4
4
cầu nào có thể bỏ qua. Thông qua các hoạt động thương mại và đầu tư, khối doanh nghiệp tư
nhân sẽ tăng cường sự gắn kết trong khu vực mà chưa cần đến sự can thiệp từ phía các chính
phủ. Khó khăn lớn nhất mà doanh nghiệp Đông Nam Á cũng như các tập đoàn đa quốc gia
phải đối mặt là lâm vào tình thế bắt buộc phải vốn hóa để bắt kịp các cơ hội tăng trưởng.
Những lý do để có thể lạc quan về Đông Nam Á?
Mười thành viên của ASEAN đang đi đúng hướng trên chặng đường tạo ra một trong những
khu vực có vai trò tăng trưởng kinh tế quan trọng nhất trên thế giới. (Xem Doanh nghiệp lèo
lái một khu vực đang lên: Phân tích của BCG về những Doanh nghiệp "Tiên phong thách
thức" của Đông Nam Á, thực hiện năm 2012, Tạp chí BCG Focus, Tháng 03/2012.) Dù có
những bất ổn về tài chính trong thời gian vừa qua nhưng đến năm 2013, tổng sản lượng kinh
tế của ASEAN đã tăng hơn gấp ba lần so với năm 2003, đạt 2,4 nghìn tỷ USD. Theo dự báo
của Ban Thông tin kinh tế - Tạp chí The Economist (The Economist Intelligence Unit), từ nay
đến năm 2020, mức GDP gộp trên đầu người của Indonesia, quốc gia có dân số đông nhất
trong khu vực, sẽ tăng bình quân 5% mỗi năm. Tăng trưởng GDP trên đầu người của
Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam dự kiến sẽ nằm trong
khoảng từ 3 đến 6%.
Chỉ thêm một thập kỷ tăng trưởng bền vững nữa là ASEAN sẽ có một vị thế thậm chí còn
quan trọng hơn trong nền kinh tế toàn cầu. Năm 2003, nền kinh tế của ASEAN vẫn xếp thứ 10
trên thế giới, đứng sau Tây Ban Nha dù có dân số lớn hơn rất nhiều so với quốc gia này. Hiện
ASEAN đã vươn lên vị trí thứ 7, và dự kiến đến năm 2020 sẽ xếp thứ 5, vượt qua Đức và chỉ
đứng sau Ấn Độ.
Sự tăng trưởng bền vững này dựa trên một số yếu tố sau. Những biện pháp táo bạo của các
chính phủ và khối doanh nghiệp tư nhân sau khi cuộc khủng hoảng tài chính 1997 - 1998 đã
hình thành một nền tảng vững chắc cho cả khu vực. Đông Nam Á có một hệ thống ngân hàng
vững chắc. Tỉ lệ nợ công trên GDP của một số nền kinh tế lớn nhất trong khu vực thấp hơn
nhiều so với mức trung bình toàn cầu. Chất lượng tài sản của các doanh nghiệp và hộ gia đình
tốt. Tốc độ tăng trưởng năng suất cao, vượt các nền kinh tế đang phát triển nhanh khác như
Brazil, Mexico và Ấn Độ. Điều này cho thấy quyết tâm của khối doanh nghiệp tư nhân tại
Đông Nam Á trong việc tăng cường năng lực cạnh tranh. Những nền tảng vững chắc đó đã
giúp các nền kinh tế chủ chốt trong khối ASEAN phục hồi nhanh chóng sau những chấn động
lớn đối với các thị trường mới nổi trong những năm qua.
Tầng lớp trẻ có thu nhập cao ngày một gia tăng sẽ là nguồn động lực chính cho sự tăng trưởng
của khu vực này. Trong giai đoạn 2013 - 2020, chỉ tính số lượng người thuộc tầng lớp trung
lưu và có thu nhập cao tại 5 quốc gia ASEAN - Indonesia, Myanmar, Philippines, Thái Lan và
Việt Nam - dự kiến sẽ tăng từ 165 lên 277 triệu người. (Xem bài viết Cơ hội lớn đang đến
của Châu Á: Sự tăng lên của đối tượng người tiêu dùng có thu nhập cao và tầng lớp trung lưu
tại Indonesia, tạp chí BCG Focus, Tháng 03/2013.) Dân số trong độ tuổi lao động của
ASEAN cũng đã và đang tăng lên nhanh chóng, gần như gấp đôi đến năm 2020, đạt con số
500 triệu. Ngoài ra, một nghiên cứu do Trung tâm thông tin về khách hàng và người tiêu dùng
của BCG (BCG’s Center for Consumer and Customer Insight) cho thấy người tiêu dùng của
Myanmar và Việt Nam lạc quan vào bậc nhất trên thế giới: trên 90% người dân cho biết họ tin
rằng con cái họ sẽ có một cuộc sống tốt hơn. (Xem bài viết Việt Nam và Myanmar: Những
mặt trận tăng trưởng mới của Đông Nam Á, Tạp chí BCG Focus, Tháng 12/2013.)
2
Nỗ lực của các chính phủ nhằm thúc đẩy hội nhập thương mại đã giúp thay đổi cục diện
khu vực hơn nữa. Tiến trình này bắt đầu từ năm 1992, khi 6 thành viên ban đầu của Hiệp
5
5
Doanh nghiệp tư nhân
sẽ tiếp tục tạo ra sự
gắn kết hơn trong
khối ASEAN
hội đồng thuận ký Hiệp định thương mại tự do khu vực ASEAN với mục tiêu xóa bỏ hàng
rào thuế quan và phi thuế quan cũng như tăng cường khả năng cạnh tranh của khu vực với
vai trò là cơ sở sản xuất của thế giới. Kể từ đó, thuế nhập khẩu đối với hầu hết hàng hóa lưu
thông giữa nhóm 6 nước thành viên ASEAN đã được xóa bỏ hoặc giảm xuống còn dưới 6%
(Không dễ nhận thấy những lợi ích có được từ việc gỡ bỏ rào cản phi thuế quan.)
Trong năm 2008, các nước Đông Nam Á quyết tâm tiến xa hơn nữa để đến năm 2015 sẽ trở
thành một thị trường duy nhất, một cơ sở sản xuất đồng bộ có sự lưu thông tự do về hàng
hóa, dịch vụ, vốn đầu tư, lao động chất lượng cao và tạo ra dòng vốn tự do hơn trong Cộng
đồng Kinh tế ASEAN (AEC). Theo đánh giá mới nhất của AEC, các nước trong khu vực đã
thực hiện được ba phần tư các biện pháp cần thiết về pháp lý để đạt được những mục tiêu
trên. Các biện pháp này bao gồm việc xây dựng kế hoạch để đưa ASEAN thành một thị
trường chung, một cơ sở sản xuất đồng bộ cũng như tăng cường khả năng cạnh tranh về mặt
kinh tế.
Một số nước ASEAN đã và đang rất tích cực thực hiện chiến lược này. Malaysia và
Singapore là hai quốc gia đang đi đầu nhằm đạt được mục tiêu năm 2015. Các biện pháp
được họ thực hiện bao gồm các vấn đề liên quan đến bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và hỗ trợ
các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẵn sàng hội nhập. Ví dụ, Tổ chức Doanh nghiệp vừa và nhỏ
của Malaysia khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào các ngành công nghệ cao, đòi hỏi
sự sáng tạo, đồng thời tài trợ cho các sự kiện thường niên nhằm quảng bá các sản phẩm và
công nghệ của DNVVN trong nước. Ủy ban cấp nhà nước về Tiêu chuẩn, Năng suất và Sáng
tạo (SPRING) của Singapore đã hỗ trợ tài chính cho hơn 1.500 doanh nghiệp nhằm nâng cao
hiệu quả hoạt hoạt động của họ. Đồng thời, Ủy ban Doanh nghiệp Quốc tế của Singapore
cũng giúp các DNVVN trong nước mở rộng hoạt động của mình ra khắp thế giới. Mặc dù
tình hình chính trị trong nước bất ổn định, Thái Lan cũng đã có những bước tiến đầy ấn
tượng. Quốc gia này đã triển khai các chương trình giáo dục trên khắp cả nước nhằm nâng
cao nhận thức về tác động kinh tế từ việc hội nhập.
Hội nhập ASEAN
thúc đẩy sự phát triển
của các doanh nghiệp
và thương hiệu trong
khu vực
Hầu hết các quốc gia Đông Nam Á đều đã đưa ra những kế hoạch đầy tham vọng nhằm tăng
cường khả năng cạnh tranh về trung và dài hạn. Singapore đã triển khai một chiến lược toàn
diện nhằm nâng cao các kỹ năng, khả năng sáng tạo và năng suất và coi đây là những động
lực chủ chốt nhằm phát triển kinh tế. Indonesia đưa ra Kế hoạch tổng thể nhằm thúc đẩy và
mở rộng các hoạt động kinh tế giai đoạn 2011-2025 trong đó đặt mục tiêu trở thành một
nước phát triển vào năm 2025. Việt Nam cũng có kế hoạch đặt nền móng để xây dựng một
xã hội công nghiệp hóa, hiện đại hóa vào năm 2020.
Chính phủ các nước ASEAN cũng đang có những bước đi vững chắc nhằm đạt được một
mục tiêu khác của AEC cho năm 2015, đó là hội nhập sâu rộng toàn bộ khu vực vào nền
kinh tế toàn cầu. Một số nước thành viên ASEAN đang tiến hành đàm phán toàn diện với 12
nước trong Hiệp ước Xuyên Thái Bình Dương, trong đó có Úc, Chi-Lê, Nhật Bản và Mỹ.
Một số nước đã đạt được các thỏa thuận song phương với các đối tác thương mại như Trung
Quốc, Ấn Độ, Nigeria, và Pakistan.
Khối doanh nghiệp tư nhân đã thể hiện khả năng thích ứng tốt với các động thái mở cửa thị
trường. Trong giai đoạn 2010 - 2012, vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài vào các nền kinh
tế của khu vực ASEAN tăng 14% mỗi năm, hoạt động thương mại giữa các nước thành
viên trong khối ASEAN tăng 17%/năm.
Hội nhập ASEAN thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp và thương hiệu trong khu vực.
BCG đã xác định một nhóm gồm 50 doanh nghiệp "Tiên phong thách thức" từ rất nhiều
doanh nghiệp mạnh của khu vực Đông Nam Á, là những doanh nghiệp đã thể hiện những
bước đi quyết liệt. (Xem phần Phụ lục.)
6
6
–
Các doanh nghiệp "Tiên phong thách thức" là những doanh nghiệp có doanh số bán hàng đạt
tối thiểu 500 triệu USD, có tốc độ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận vững chắc và có tham
vọng lớn hoặc đã có hoạt động trên toàn cầu. Các doanh nghiệp này hoạt động trên tất cả các
lĩnh vực trong khu vực Đông Nam Á, bao gồm cả hàng tiêu dùng và tài nguyên thiên nhiên.
Trong số này, có 12 doanh nghiệp của Malaysia, 11 của Thái Lan, 10 của Singapore, 9 của
Indonesia, 5 của Philippines và 3 của Việt Nam.
Ví dụ như Ngân hàng United Overseas (UOB) với trụ sở chính tại Singapore có thu nhập từ
các thị trường Đông Á chiếm đến 42%. UOB có các ngân hàng thương mại trực thuộc tại
nhiều nước trong khu vực, trong đó có Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Philippines và Thái
Lan. Doanh nghiệp thực phẩm đóng gói Mayora của Indonesia có hoạt động trên phạm vi
toàn cầu, trong đó có 10 quốc gia thành viên ASEAN. Công ty thực phẩm Charoen
Pokphand Foods của Thái Lan đã đầu tư vào sản xuất thức ăn chăn nuôi, nông nghiệp, dịch
vụ tài chính, marketing và phân phối trên khắp ASEAN. Tập đoàn Axiata của Malaysia có
trên 250 triệu khách hàng sử dụng dịch vụ viễn thông trên toàn Châu Á.
Nhưng vẫn còn rất nhiều việc phải làm trước khi hàng hóa, vốn và lao động có thể lưu thông
tự do trên khắp khu vực. Hàng rào phi thuế quan vẫn một trở ngại lớn tại nhiều quốc gia
ASEAN. Theo Học viện Nghiên cứu Kinh tế ASEAN và Đông Á, mặc dù hầu hết các quốc
gia đã giảm thiểu những hạn chế đối với sở hữu nước ngoài nhưng quá trình tự do hóa ngành
tài chính vẫn diễn ra chậm chạp.
Môi trường kinh doanh tại Đông Nam Á vẫn còn nhiều thách thức khác. Chẳng hạn, chỉ số
quốc tế về minh bạch và tham nhũng đối với Indonesia, Philippines và Việt Nam vẫn còn rất
thấp. Căng thẳng gia tăng giữa Việt Nam và Trung Quốc về vấn đề thăm dò dầu khí tại vùng
biển tranh chấp. Chính trị bất ổn vẫn là mối lo ngại tại một số quốc gia.
Những thách thức này không thể ảnh hưởng quá nhiều đến tiến trình phát triển kinh tế của
khu vực Đông Nam Á. Và dù có đạt được mục tiêu của AEC đúng thời hạn hay không thì
tiến trình hội nhập cũng đang tăng tốc bởi khối doanh nghiệp tư nhân đã hiểu rõ về các cơ
hội tăng trưởng. Nghiên cứu của BCG cho thấy ngay cả khi nỗ lực từ phía các chính phủ
dừng lại, các doanh nghiệp vẫn tự tin rằng tác động tiêu cực lên tăng trưởng cũng không
nhiều. Nhưng mặt khác, nếu không đạt được mục tiêu của AEC thì khó khăn sẽ thực sự rất
lớn.
Quan điểm của doanh nghiệp về hội nhập
Để đánh giá quan điểm về hội nhập của các doanh nghiệp trong khu vực ASEAN, BCG đã
tham vấn các lãnh đạo doanh nghiệp tham gia khảo sát về việc liệu họ có tin rằng hội nhập sẽ
mang lại lợi ích kinh tế cho hoạt động của doanh nghiệp và cho khu vực hay không, cũng như
hội nhập sẽ tác động như thế nào đến môi trường cạnh tranh nội ngành của doanh nghiệp.
BCG cũng tìm hiểu về ý đồ của các doanh nghiệp trong việc mở rộng hoạt động trong phạm
vi ASEAN, cũng như những chuẩn bị của họ nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh và nắm bắt
các lợi thế của việc hội nhập.
Lạc quan. Các doanh nghiệp rất lạc quan rằng hội nhập sẽ mang lại những tác động tích cực
cả về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng như nền kinh tế chung của khu vực. 75%
doanh nghiệp tham gia khảo sát tin rằng hội nhập mang lại cho họ một cơ hội lớn hoặc khá
lớn. Chỉ có 2% cho rằng hội nhập sẽ là mối đe dọa lớn đối với doanh nghiệp. (Xem hình 1)
7
7
Thái độ rất tích cực của
các doanh nghiệp đối
với hội nhập
Hình
80% doanh
doanh nghiệp
nghiệp tham
tham khảo
khảo sát
sát cho
cho rằng
rằngHội
Hộinhập
nhậpASEAN
ASEANlà
làcơ
cơhội
hộiđể
để
Hình 11 || Gần
Gần 80%
thúc
đẩy
tăng
trưởng
thúc đẩy tăng trưởng
Nhìn chung, Quý công ty đánh giá Hội nhập ASEAN ở
Nhìn chung,
công
đánh
ASEAN ở
mứcQuý
độ cơ
hộityhay
đe giá
dọaHội
nhưnhập
thế nào?
mức độ cơ hội hay đe dọa như thế nào?
Số người được hỏi nêu cụ thể
cơ Số
hộingười
hay đe
doạ
được
hỏi(%)
nêu cụ thể
Quý công ty dự báo sẽ có những thay đổi chung gì từ tiến trình
Quý công
ty dựASEAN
báo sẽ có
thayvực
đổihoạt
chung
gì của
từ tiến
trình
Hội nhập
đốinhững
với lĩnh
động
mình?
Hội nhập ASEAN đối với lĩnh vực hoạt động của mình?
SốSố
người
được
hỏi hỏi
nêu nêu
người
được
cụ thể từng thay đổi (%)
cụ thể từng thay đổi (%)
Tăng
trong
khối
27
5555
82
Tăng trưởng
trưởng Tăng
trong trưởng
khối ASEAN
ASEAN
27
trong
82
khối ASEAN
Tăng trưởng
Tăng trưởng
tại
trường
nước 14
49
6363
trưởng
tại thị
trong
Tăng trưởng Tăng
Tăng
trưởng
tại trong
thị
trường
14
49
trong nước
trưởng
Gia
mại
giữa
và
Gia tăng
tăng thương
thương
mại thương
giữa ASEAN
ASEAN
và 17
Gia tăng
mại giữa
56
7337
17
56
ASEAN và các
các khối
khối kinh
kinh tế
tế khác
khác
cơ hội hay đe doạ (%)
78
29
Gia
Gia tăng
tăng mức
mức độ
độ cạnh
cạnh tranh
tranh
Gia tăng mức độ cạnh tranh
29
Cạnh tranh
Cạnh tranh
Canh tranh
49
49
7
2
Cơ
Cơ hội
hội lớn
lớn
7 kể
Cơ
2 Mối đe
Cơ hội
hội đáng
đáng
kể
Mối
đe
Mốiđáng
đe dọa
dọa
lớn
doạ
kểlớn
Mối đe
Mối
đe
Mốilớn
đe dọa
dọa đáng
đáng kể
kể
doạ
Năng lực
Năng lực
Năng lực
Xòimòn
mòngiá
giá7
Xói
Xòi mòn
giá
Thu hút thêm
nhiều
thủnhiều
cạnhđối
tranh
Thu
hút đối
thêm
thủ
Thu hút thêm
nhiềungoài
đối thủ
cạnh
từ nước
đến
ASEAN
cạnh
tranh
từ tranh
nước
từ nước
đến ASEAN
IQuốc
tế hoángoài
các doanh
nghiệp
Quốc tếQuốc
hoá các
doanh
nghiệp
tế hoá
các
doanh
ASEAN
ASEAN
ASEAN
Nâng cao năng lực cạnhnghiệp
tranh toàn
cầu
Nâng
cao
năng
lực
cạnh
tranh
toàn
cầu
Nâng
caocác
năng
lực nghiệp
cạnh tranh
toàn
của
doanh
ASEAN
của các doanh nghiệp ASEAN
cầu
Giảm
chi
phí
logistics
và
dịch
Giảmcủa
chicác
phídoanh
logistics
và giao
giao
dịch
nghiệp
ASEAN
trong
trong ASEAN
ASEAN
Giảm
chi
phí
logistics
và
giao
Đơn
cungdịch
cấp
Đơn giản
giản hoá
hoá các
các hoạt
hoạt động
động
cấp
trongcung
ASEAN
sản
phẩm
và
sản phẩm và dịch
dịch vụ
vụ
Đơn
giản
hoá
cácnhân
hoạt
Dễ
việc
thu
phục
Dễdàng
dànghơn
hơntrong
trong
việc
thu
phục
nhân
động cung cấp
tài từ các quốc gia khác trong ASEAN
sản phẩm và dịch
Hoàn
Hoàntoàn
toànđồng
đồngýý
đồng ý
Nguồn:
Khảo
vềnhập
Hộikinh
nhậptếkinh
tế khối ASEAN
BCG,
Tháng 4/2014.
Nguồn:
Khảo
sát vềsát
Hội
khối ASEAN
của BCG,của
Tháng
4/2014.
Ghi
chú:
"ASEAN"
là hội
Hiệp
cácgiaQuốc
Đông
Nam
Á gồm
quốc
gia thành viên.
Ghi
chú:
"ASEAN"
là Hiệp
cáchội
Quốc
Đônggia
Nam
Á gồm
10 quốc
gia 10
thành
viên.
29
29
7
15
15
5252
35
35
81
81
4242
5252
6767
18
18
5353
7117
18
18
5050
6868
14
14
4343
5757
11
11
54
54
6565
14
14
4949
6363
Đồng ýý
Đồng
ý
Các doanh nghiệp cũng tin rằng hội nhập sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. 82% doanh nghiệp
tham gia khảo sát tin rằng hội nhập sẽ thúc đẩy tăng trưởng chung trong khối ASEAN và 63%
cho rằng hội nhập sẽ thúc đẩy tăng trưởng tại các thị trường trong nước. 73% doanh nghiệp
dự đoán hội nhập sẽ đẩy mạnh thương mại giữa ASEAN và các khối kinh tế khác.
Trên thực tế, hầu hết các doanh nghiệp tin tưởng rằng quá trình hội nhập sẽ tiếp tục dù có hay
không sự ủng hộ hoàn toàn từ các chính phủ. Đối với câu hỏi "Liệu chính phủ các nước
ASEAN có tiếp tục đẩy mạnh tiến trình hội nhập ASEAN, chẳng hạn thông qua các mục tiêu
của Cộng đồng Kinh tế ASEAN 2015 (AEC)?", chỉ có 25% số người được hỏi khẳng định
"Có", 60% số người được hỏi trả lời "Có thể" và 10% trả lời "Không". Ví dụ, lãnh đạo của
một doanh nghiệp năng lượng lớn trong khu vực cho biết vẫn còn "những ảnh hưởng ngầm
khá mạnh mẽ trong giới chính trị" về tư tưởng bảo hộ ở Indonesia. Theo lãnh đạo một công
ty tài chính của Malaysia, "các chính sách của chính phủ đang chịu ảnh hưởng nặng nề bởi
nhóm doanh nghiệp mạnh trong nước" và điều này có thể làm chậm tiến trình mở cửa thị
trường. Giám đốc tài chính một doanh nghiệp Việt Nam chia sẻ rằng "sự kết nối và cam kết
lỏng lẻo của các chính phủ" là một trở ngại. Tuy nhiên, mức độ lạc quan thay đổi theo quy
mô của doanh nghiệp và quốc gia nơi doanh nghiệp đặt trụ sở.
Các doanh nghiệp lớn là các doanh nghiệp lạc quan nhất. Trong số các doanh nghiệp được
khảo sát, 88% doanh nghiệp có doanh thu hàng năm trên 5 tỷ USD và 75% doanh nghiệp có
doanh thu hàng năm từ 500 triệu đến 5 tỷ USD trả lời rằng họ xem việc hội nhập là một cơ
hội lớn hoặc cơ hội đáng kể. Con số này ở các doanh nghiệp có doanh thu hàng năm dưới
500 triệu USD là 67%.
8
8
nhóm doanh nghiệp mạnh trong nước" và điều này có thể làm chậm tiến trình mở cửa thị
trường. Giám đốc tài chính một doanh nghiệp Việt Nam chia sẻ rằng "sự kết nối và cam kết
lỏng lẻo của các chính phủ" là một trở ngại. Tuy nhiên, mức độ lạc quan thay đổi theo quy
mô của doanh nghiệp và quốc gia nơi doanh nghiệp đặt trụ sở.
Các doanh nghiệp lớn là các doanh nghiệp lạc quan nhất. Trong số các doanh nghiệp được
khảo sát, 88% doanh nghiệp có doanh thu hàng năm trên 5 tỷ USD và 75% doanh nghiệp có
doanh thu hàng năm từ 500 triệu đến 5 tỷ USD trả lời rằng họ xem việc hội nhập là một cơ
hội lớn hoặc cơ hội đáng kể. Con số này ở các doanh nghiệp có doanh thu hàng năm dưới
500 triệu USD là 67%.
Mức độ hiện diện của các doanh nghiệp trên thị trường ASEAN cũng là một yếu tố tạo nên sự
khác độ
biệthiện
lớn diện
về quan
của các
doanh
nghiệp.
84% ASEAN
số doanh
nghiệp
hoạtASEAN
động
khắp
của điểm
các doanh
nghiệp
trên
thị trường
là một
yếu
tố rộng
tạo nên
sự
8Mức
Để cũng
dẫn
đầu
khối
khu vực
họ nhìn
nhận
hội nhập
như một
82%nghiệp
số doanh
có hoạt
khác
biệtcho
lớnbiết
về quan
điểm
củaviệc
các doanh
nghiệp.
84%cơsốhội.
doanh
hoạtnghiệp
động rộng
khắp
khu
cho
biết họ
nhìn
mộtÁcơ
hội.nhìn
82%nhận
số doanh
nghiệp
hoạt
độngvực
kinh
doanh
ở hai
đếnnhận
bốnviệc
quốchội
gianhập
Đôngnhư
Nam
cũng
việc hội
nhậpcónhư
một
động
kinh
doanh
ở
hai
đến
bốn
quốc
gia
Đông
Nam
Á
cũng
nhìn
nhận
việc
hội
nhập
như
một
cơ hội. Trong số các doanh nghiệp hoạt động chủ yếu ở thị trường trong nước và có mặt ở một
cơ
hội.
doanh
nghiệp
hoạt
động
ở thịcơ
trường
trongkhi
nước
vàcho
có mặt
một
hoặc
haiTrong
quốc số
giacác
Đông
Nam
Á, 58%
cho
rằngchủ
đâyyếu
là một
hội trong
22%
rằngởđây
hoặc
hai
quốc
gia
Đông
Nam
Á,
58%
cho
rằng
đây
là
một
cơ
hội
trong
khi
22%
cho
rằng
đây
là một mối đe doạ.
là một mối đe doạ.
Xét về phương diện quốc gia, các doanh nghiệp Malaysia có quan điểm lạc quan nhất về tiến
Xét về phương diện quốc gia, các doanh nghiệp Malaysia có quan điểm lạc quan nhất về tiến
trình hội nhập, với 90% số doanh nghiệp cho rằng hội nhập sẽ mang lại các cơ hội kinh
trình hội nhập, với 90% số doanh nghiệp cho rằng hội nhập sẽ mang lại các cơ hội kinh
doanh. Tiếp
Tiếp đến
đến là
là các
các doanh
doanh nghiệp
nghiệp Singapore
Singapore và
và Thái
Thái Lan.
Lan. (Xem
(Xem hình
hình 2).
2). Khoảng
Khoảng 90%
90% số
số
doanh.
doanh nghiệp
nghiệp có
có trụ
trụ sở
sở đặt
đặt tại
tại ba
ba quốc
quốc gia
gia này
này cho
cho biết
biết có
có ýý định
định mở
mở cửa
cửa tại
tại ít
ít nhất
nhất hai
hai quốc
quốc
doanh
gia
Đông
Nam
Á
trong
vòng
5
năm;
33%
doanh
nghiệp
Malaysia,
56%
doanh
nghiệp
gia Đông Nam Á trong vòng 5 năm; 33% doanh nghiệp Malaysia, 56% doanh nghiệp
Singapore và 58% doanh nghiệp Thái Lan cho biết có ý định tạo dấu ấn trong khu vực với sự
hiện diện tại 5 đến 7 quốc gia Đông Nam Á trong khoảng thời gian tương tự.
Có
ngẫu nhiên
Có lẽ
lẽ không
không phải
phải ngẫu
nhiên mà
mà các
các chính
chính phủ
phủ Malaysia,
Malaysia, Singapore
Singapore và
và Thái
Thái Lan
Lan được
được xem
xem là
là
có
sự
chủ
động
nhất
trong
việc
chuẩn
bị
cho
tiến
trình
hội
nhập.
Điều
này
cho
thấy
các
có sự chủ động nhất trong việc chuẩn bị cho tiến trình hội nhập. Điều này cho thấy các quốc
quốc
gia
từ hội
hội nhập
gia được
được hưởng
hưởng lợi
lợi nhiều
nhiều nhất
nhất từ
nhập khu
khu vực
vực là
là nơi
nơi mà
mà các
các lĩnh
lĩnh vực
vực công
công và
và tư
tư đang
đang
cùng nhau hợp tác để nắm bắt cơ hội. Các doanh nghiệp Indonesia thể hiện sự thận trọng nhất.
cùng nhau hợp tác để nắm bắt cơ hội. Các doanh nghiệp Indonesia thể hiện sự thận trọng nhất.
Hình 2 | Các doanh nghiệp Malaysian và các công ty đa quốc gia là các doanh nghiệp lạc quan nhất về
Hình
2 | Các
doanh nghiệp Malaysian và các công ty đa quốc gia là các doanh nghiệp lạc quan nhất về
Hội nhập
ASEAN
Hội nhập ASEAN
Tiến trình hội nhập ASEAN sẽ tạo cơ hội hay mối đe doạ ở mức độ nào đối với doanh nghiệp?
Tiến trình hội nhập ASEAN sẽ tạo cơ hội hay mối đe doạ ở mức độ nào đối với doanh nghiệp?
Malaysia
Malaysia
90
78
29
90
78
29
41
41
Singapore
Thái Lan
Singapore
Thái Lan
81
81
81
81
40
27
27
70
10
45
6
45
54
54
60
45
6
45
54
54
60
10
10
10
10
Công ty đa
quốc gia
1
Công ty đa
85gia
quốc
1
85
40
49
49
49
7
2
97
2
49
9
2
39
39
33
42
Số người được hỏi theo quốc gia (%)
Cơ hội đáng kể
Mối đe dọa đáng kể
42
Mối đe dọa lớn
Số người được hỏi theo quốc gia (%)
1
Nguồn: Khảo sát về Hội nhập kinh tế khối ASEAN của BCG, tháng 4 năm 2014.
Ghi chú: "ASEAN" là Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á gồm 10 quốc gia thành viên.
Các công ty đa quốc gia trong trường hợp này là các tổ chức có trụ sở đặt tại Chân Á - Thái Bình Dương, Chân Âu, Châu Mỹ
La Tinh hoặc Hoa Kỳ.
1
Indonesia
70
10
Ghi chú:
"ASEAN"
Nam Ákểgồm 10 quốc gia thành viên. Mối đe dọa đáng kể
Cơ hội
lớn là Hiệp hội các Quốc gia
CơĐông
hội đáng
Mối
Các công ty đa quốc gia trong trường hợp này là các tổ chức có trụ sở đặt tại Chân Á - Thái Bình Dương, Chân Âu, Châu Mỹ
La Tinh hoặc Hoa Kỳ.
Indonesia
33
Tấtcảcảngười
ngườiđược
đượchỏi
hỏi(%)
(%)
Tất
Cơ hội lớn
Philippines và
Myanmar
27
27
2
Tấtcảcảngười
ngườiđược
đượchỏi
hỏi(%)
(%)
Tất
Việt Nam,
Philippines và
Việt
Nam,
Myanmar
9
9
đe dọa lớn
Mặc dù có khoảng 45% lãnh đạo doanh nghiệp Indonesia được phỏng vấn nhìn nhận tiến trình
hội nhập ASEAN như một cơ hội, tỷ lệ lãnh đạo doanh nghiệp cho rằng đây là một mối đe doạ
cũng cao tương đương (42%). Một trong những lý giải có thể là do Indonesia là thị trường lớn
nhất của Đông Nam Á, các doanh nghiệp trong nước phải đánh đổi nhiều để cạnh tranh với các
doanh nghiệp nước ngoài. Điều này cũng cho thấy một số lãnh đạo doanh nghiệp nhận thức
rằng doanh nghiệp của mình đang ở vị thế bất lợi về tính cạnh tranh.
Các công ty đa quốc gia, đặc biệt là các công ty có trụ sở đặt tại khu vực châu Á - Thái Bình
Dương và châu Âu, cho biết họ rất lạc quan về tiến trình hội nhập (tỷ lệ 85%).
Tham vọng mở rộng hoạt động trong khu vực. Phần lớn các doanh nghiệp nhìn nhận tiến trình
hội nhập là một cơ hội để tăng trưởng kinh doanh. 76% doanh nghiệp được khảo sát cho biết họ
muốn nâng cao thị phần trong khu vực ASEAN trong vòng ba năm tới; 53% cho biết họ đã
nâng cao được thị phần trong vòng ba năm qua. 65% cho biết đang tìm cách mở rộng dấu ấn
doanh nghiệp trong khu vực trong vòng năm năm tới. (Xem hình 3).
Các kế hoạch mở rộng nhắm đến ba quốc gia được xem là những thị trường khó khăn nhất
trong khối ASEAN: Indonesia, Myanmar và Việt Nam.
Hình 3 | Hai phần ba số doanh nghiệp có kế hoạch mở rộng dấu ấn ở các nước ASEAN
Trong vòng năm năm tới, doanh nghiệp có ý định thu
hẹp, duy trì hay mở rộng dấu ấn ở ASEAN
Mức độ hiện diện của doanh nghiệp trong khối ASEAN hiện nay so
với mức độ hiện diện dự kiến trong năm năm tới.
25
51
65
54
35
34
21
14
1
Doanh nghiệp được khảo sát cho biết kế
hoạch mở rộng dấu ấn DN trong ASEAN
(%)
Mở rộng dấu ấn
Mức độ hiện diện của
doanh nghiệp hiện nay theo
nhóm (%)
Mức độ hiện diện của
doanh nghiệp dự kiến theo
nhóm (%)
Duy trì dấu ấn hiện nay
Thu hẹp dấu ấn
Khu vực
Mới nổi
Nội địa
Ghi chú: "ASEAN" là Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á gồm 10 quốc gia thành viên. Dấu ấn ASEAN của doanh nghiệp được xác định bằng một điểm số
được tính toán dựa trên mức độ thâm nhập thị trường của doanh nghiệp ở 7 thị trường chính của ASEAN: Indonesia, Malaysia, Myanmar, Philippines,
Singapore, Thái Lan và Việt Nam. Điểm 1 tương ứng với "sự hiện diện vững chắc" hoặc "sự hiện diện rất vững chắc" trong một thị trường nhất định; điểm 0,5
tương ứng với "sự hiện diện hạn chế" hoặc "sự hiện diện mờ nhạt". Các điểm này sau đó được cộng lại để tính điểm tổng và doanh nghiệp sẽ được xếp thành 3
nhóm thể hiện mức độ dấu ấn ASEAN: "nhóm nội địa" là nhóm các doanh nghiệp mới chỉ hiện diện ở một quốc gia duy nhất; "nhóm mới nổi" là nhóm các
doanh nghiệp đã có mặt ở 2 đến 4 quốc gia; và "nhóm khu vực" là nhóm các doanh nghiệp đã có mặt ở 5 đến 7 quốc gia.
10
10
Để dẫn đầuĐểkhối
DẫnASEAN
Đầu Khối ASEAN
Khoảng 40% đến 50% số người được hỏi đồng ý với nhận định rằng đây là 3 thị trường nhiều
thách thức với những vấn đề như chính sách bảo hộ, quy định không rõ ràng, trình trạng bất
ổn chính trị trước đây, sự khan hiếm lao động có kỹ năng và cơ sở hạ tầng hạn chế. Tuy nhiên,
vẫn có khoảng 18% số người được hỏi kỳ vọng sẽ mở rộng hoạt động của doanh nghiệp ở
Myanmar và 19% kỳ vọng sẽ mở rộng hoạt động ở Indonesia và Việt Nam. Những yếu tố thu
hút của các thị trường này có thể kể đến sự gia tăng của tầng lớp trung lưu, môi trường chính
trị và kinh tế ngày càng ổn định và nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú.
Kết quả là các doanh nghiệp trong khu vực Đông Nam Á dự kiến sẽ mở rộng hơn nữa hoạt
động của mình ra phạm vi toàn cầu. Hiện tại, mới có khoảng 25% doanh nghiệp được khảo sát
cho biết là các doanh nghiệp cấp khu vực đang hoạt động mạnh mẽ tại ít nhất 5 quốc gia Đông
Nam Á. 54% doanh nghiệp tự xác định là các doanh nghiệp mới nổi cấp khu vực, có nghĩa là
các doanh nghiệp này hiện đang có mặt ở ít nhất 2 đến 4 quốc gia Đông Nam Á. 51% doanh
nghiệp khẳng định mục tiêu trở thành doanh nghiệp cấp khu vực trong vòng 5 năm tới và 35%
doanh nghiệp kỳ vọng trở thành doanh nghiệp mới nổi cấp khu vực. 21% doanh nghiệp cho
biết mới chỉ hoạt động ở thị trường trong nước, tuy nhiên chỉ có 14% doanh nghiệp dự đoán
không có sự thay đổi trong 5 năm tới.
Hoạt động kinh doanh
trong khu vực Đông
Nam Á dự kiến sẽ trở
nên dễ dàng hơn và ít
tốn kém hơn
Như dự đoán, các doanh nghiệp nhỏ ở Đông Nam Á có ít tham vọng phát triển trong khu vực
hơn so với các doanh nghiệp lớn, điều này có thể là do nhu cầu về đầu tư quá lớn. Ví dụ, trong
khi có tới 90% doanh nhiệp Indonesia với doanh thu hàng năm trên 5 tỷ USD cho biết họ dự
kiến mở rộng hoạt động trong khu vực, chỉ có khoảng 50% doanh nghiệp với doanh thu dưới
500 triệu USD cho biết có ý định này. Tương tự, có tới 63% doanh nghiệp hoạt động chủ yếu
ở thị trường trong nước cho biết sẽ tiếp tục theo đuổi thị trường này.
Tác động lên sự cạnh tranh. 80% doanh nghiệp được khảo sát cho rằng tiến trình hội nhập sẽ
thúc đẩy sự cạnh tranh trong lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp, trong đó có 52% nhất trí
cao với nhận định này. 67% doanh nghiệp cho rằng tiến trình hội nhập sẽ thu hút thêm nhiều
doanh nghiệp từ các khu vực ngoài Đông Nam Á.
Nhìn chung, các doanh nghiệp cho rằng việc tăng cường cạnh tranh sẽ mang lại một số lợi ích
nhất định. Khoảng 70% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho rằng điều này sẽ khuyến khích
các doanh nghiệp ASEAN nâng cao tính quốc tế và cạnh tranh toàn cầu. Chỉ có 42% doanh
nghiệp cho rằng cạnh tranh sẽ dẫn đến tình trạng xói mòn giá.
Một trong những lợi ích của hội nhập kinh tế là hoạt động kinh doanh trên khắp khu vực Đông
Nam Á sẽ trở nên dễ dàng hơn với chi phí thấp hơn. 58% số người được hỏi cho biết họ kỳ
vọng hội nhập sẽ góp phần làm giảm chi phí logistics và chi phí giao dịch giữa các doanh
nghiệp trong khu vực. 63% số người được hỏi cho rằng hội nhập sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho
các doanh nghiệp trong việc tiếp cận nhân tài từ các thị trường khác trong khối ASEAN và
65% kỳ vọng rằng việc hội nhập sẽ thúc đẩy doanh nghiệp đơn giản hóa quy trình cung cấp
sản phẩm và dịch vụ trong thị trường khu vực.
Nhìn nhận về kẻ thắng người bại. Việc một doanh nghiệp nhận thức sự tăng cường cạnh
tranh này như một cơ hội hay một mối đe dọa phần lớn phụ thuộc vào tình hình hiện nay
của doanh nghiệp.
Nhìn chung, những người được hỏi đều cho rằng các công ty đa quốc gia và các doanh nghiệp
cấp khu vực - chẳng hạn như các doanh nghiệp nằm trong danh sách 50 Doanh nghiệp Tiên
phong thách thức ở Đông Nam Á theo BCG (50 BCG Southeast Asian challengers) - sẽ gặt
hái được nhiều lợi ích nhất từ tiến trình hội nhập ASEAN.
The Boston Consulting Group 12
11
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ chủ yếu tập trung vào thị trường trong nước sẽ chịu thiệt thòi
nhiều nhất. (Xem hình 4).
97% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho rằng các doanh nghiệp cấp khu vực sẽ chiến thắng,
44% trong số này tin chắc rằng những doanh nghiệp này sẽ chiến thắng tuyệt đối. 29% doanh
nghiệp được khảo sát dự báo rằng các công ty đa quốc gia sẽ chiến thắng tuyệt đối. Các công
ty này có sẵn quy mô quốc tế, năng lực tổ chức, vận hành xuất sắc và uy tín trong khu vực
nên dễ dàng tuyển dụng và giữ chân nhân tài. Ngoài ra, 72% số người được hỏi cho rằng các
doanh nghiệp lớn trong nước cũng sẽ thu lợi từ hội nhập ASEAN.
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ chỉ hoạt động trong nước được xem là những doanh nghiệp
chịu nhiều tác động nhất từ sự cạnh tranh của các doanh nghiệp nước ngoài. 81% số người
được hỏi dự báo các doanh nghiệp nhỏ sẽ chịu thua thiệt trong tiến trình hội nhập ASEAN;
19% trong số này khẳng định các doanh nghiệp này sẽ là bên thua cuộc hoàn toàn. 59% số
người được hỏi dự báo rằng các doanh nghiệp quy mô vừa cũng sẽ là bên thua thiệt.
Tiến trình hội nhập ASEAN chắc chắn sẽ tạo nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ,
tuy nhiên họ kém hơn về khả năng đầu tư vào các lĩnh vực giúp nâng cao tính cạnh tranh so
với các doanh nghiệp quy mô lớn hơn - chẳng hạn như đầu tư vào nghiên cứu thị trường, thu
hút nhân tài quốc tế và các chương trình xây dựng vận hành xuất sắc trong sản xuất và quản lý
Hình 4 | Các doanh nghiệpchuỗi
hoạtcung
độngứng.
mạnh
trong khu vực và các công ty đa quốc gia sẽ được hưởng
Năng lực tài chính và đặc biệt là nguồn lực và năng lực quản lý là những trở
lợi nhiều nhất từ tiến trình hội nhập
ngại quan trọng nhất.
Quý Công ty cho rằng người thắng cuộc và thua cuộc lớn nhất trong một nền kinh tế ASEAN hội nhập sẽ là những ai?
Các doanh nghiệp
Các doanh
cấp nghiệp
khu vựccấp
khu vực
97
Các công ty đa quốc
Các công ty đa
giaquốc
Các doanh nghiệp
Các doanh
trong
nước
có quy
nghiệp
trong
mô
lớnquy mô
nước
Các
Cácdoanh
doanhnghiệp
nghiệp
trongtrong
nướcnước
có quy
quy
mô vừa
mô vừa
Các doanh nghiệp
Các doanh
trong nghiệp
nước cótrong
quy
mô nhỏ
nước quy mô
96
29
44
72
10
41
67
53
62
19
39
1
18
1
1
4
2
2
23
5
50
62
28
59
19
81
Tỷ lệ người được hỏi (%)
Chiến thắng
tuyệt đối
Chiến
Chiếnthắng
thắng
Thua
Thuacuộc
cuộc
Thua
Thuacuộc
cuộc
hoàn
hoàntoàn
toàn
12
13
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ chỉ hoạt động trong nước được xem là những doanh nghiệp
chịu nhiều tác động nhất từ sự cạnh tranh của các doanh nghiệp nước ngoài. 81% số người
được hỏi dự báo các doanh nghiệp nhỏ sẽ chịu thua thiệt trong tiến trình hội nhập ASEAN;
19% trong số này khẳng định các doanh nghiệp này sẽ là bên thua cuộc hoàn toàn. 59% số
người được hỏi dự báo rằng các doanh nghiệp quy mô vừa cũng sẽ là bên thua thiệt.
Tiến trình hội nhập ASEAN chắc chắn sẽ tạo nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ,
tuy nhiên họ kém hơn về khả năng đầu tư vào các lĩnh vực giúp nâng cao tính cạnh tranh so
với các doanh nghiệp quy mô lớn hơn - chẳng hạn như đầu tư vào nghiên cứu thị trường, thu
hút nhân tài quốc tế và các chương trình xây dựng vận hành xuất sắc trong sản xuất và quản lý
chuỗi cung ứng. Năng lực tài chính và đặc biệt là nguồn lực và năng lực quản lý là những trở
ngại quan trọng nhất.
Chuẩn bị cho tiến trình hội nhập
Các doanh nghiệp Đông Nam Á đang tích cực vận động để tận dụng các cơ hội lớn từ tiến
trình hội nhập. Phần lớn các doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết họ đang có những bước
chuẩn bị cho tổ chức của mình. Các doanh nghiệp cấp khu vực và các công ty đa quốc gia là
tích cực và quyết liệt nhất. BCG đã tìm hiểu cách thức doanh nghiệp thực hiện việc tiếp cận
thị trường, nâng cao năng lực tổ chức, tuyển dụng nhân tài và cải tiến vận hành.
78% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết họ đang tiến hành các bước điều chỉnh để có thể
thâm nhập sâu hơn vào các thị trường Đông Nam Á hiện có, 72% cho biết họ đang tìm cách
mở rộng thị trường trong khu vực cũng như ra quốc tế. (Xem hình 5). 70% doanh nghiệp đang
đầu tư tìm hiểu kỹ hơn các thị trường Đông Nam Á, 66% đang tìm cách điều chỉnh mô hình
gia nhập thị trường phù hợp với điều kiện của địa phương và 59% đang thực hiện điều chỉnh
hoạt động cung cấp sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp.
Hình 5 | Các doanh nghiệp đang hành động để chuẩn bị năng lực tổ chức cho Hội nhập ASEAN
Doanh nghiệp đang tiến hành hoặc lên kế hoạch thực hiện những bước điều chỉnh gì để chuẩn bị cho Hội nhập ASEAN?
Phần trăm số người được hỏi nêu cụ thể các điều chỉnh
hiện tại hoặc trong tương lai của doanh nghiệp (%).
Mô hình gia nhập thị
trường và tiếp cận thị
trường
Mô hình gia nhập và
tiếp cận thị trường
Nâng cao mức độ thâm nhập vào các thị trường ASEAN
Nâng cao mức độ thâm nhập vào các thị trường
Đông Nam Á
Mở rộng ra quốc tế và mở rộng thị trường ASEAN
Mở rộng ra quốc tế và mở rộng thị trường Đông Nam Á
Đầu tư tìm hiểu các thị trường Đông Nam Á khác
Đầu tư tìm hiểu các thị trường Đông Nam Á khác
Điều chỉnh mô hình gia nhập thị trường
Điều chỉnh mô hình gia nhập thị trường
Điều chỉnh hoạt động cung cấp sản phẩm và dịch vụ
Điều chỉnh hoạt động cung cấp
sản phẩm và dịch vụ
sulting Group
Tổ chức
năngvà
lực
Tổvàchức
năng lực
Tuyển
Tuyển dụng nhân tài
dụng
Hoạt động kinh doanh
Hoạt động
kinh doanh
Hoàn toàn
Hoàn toàn
đồng
đồngýý
27
22
Nâng
lựcM&A
M&A (mua
(muabán
bánvàvàsáp
sáp
nhập)
và
Nângcao
cao năng
năng lực
nhập)
và liên
liên doanh đối với thị trường
ASEAN
doanh đối
với thị trường ASEAN
Đầu
tàiquốc
quốctếtế
Đầutư
tưvào
vào nhân
nhân tài
11
thiện
chuỗi
cung
ứngquốc
quốctếtế
Cải Cải
thiện
chuỗi
cung
ứng
1
Tăng cường năng lực
sản cường
xuất ở các
quốc
ASEAN
Tăng
năng
lựcgia
sản
xuất ở
các quốc gia ASEAN
Đồng
Đồng ý
ý
50
16
48
11
5
9
46
16
20
46
14
51
33
1
13
6
7
6
4
48
Ngoại trừ các lĩnh vực phi sản xuất như dịch vụ tài chính, viễn thông, truyền thông và công nghệ.
66
48
21
10
7
2
7
0
54
18
Quốc tế hóa 13
tổ
chức
Quốc
tế hóa tổ chức
7
8
51
6
6
6
5
4
3
Các doanh nghiệp
cần chủ động và
không chỉ trông chờ
vào hành động xa hơn
nữa của chính phủ các
nước ASEAN
Các ưu tiên hàng đầu của các doanh nghiệp liên quan đến năng lực tổ chức gồm quốc tế hóa
(67%) và cải thiện khả năng M&A (mua bán và sáp nhập) và liên doanh. 66% doanh nghiệp
cho biết họ đang tăng cường đầu tư vào nhân tài quốc tế. Liên quan đến khía cạnh vận hành,
65% doanh nghiệp cho biết họ đang nỗ lực cải thiện các chuỗi cung ứng toàn cầu và 43%
doanh nghiệp cho biết đang tìm cách gia tăng năng lực sản xuất trong khu vực Đông Nam Á.
Các ưu tiên của các doanh nghiệp thay đổi tùy vào quy mô của doanh nghiệp và quốc gia nơi
thành lập doanh nghiệp. Các doanh nghiệp quy mô lớn đang chuẩn bị cho hội nhập ASEAN
một cách chủ động và tích cực hơn so với các doanh nghiệp có quy mô nhỏ. Trong số các
doanh nghiệp có doanh thu hàng năm trên 5 tỷ USD, có đến 84% doanh nghiệp đã bắt tay vào
hành động để nâng cao mức độ thâm nhập ở các thị trường Đông Nam Á mà họ đang có mặt.
Tăng cường đầu tư vào nhân tài quốc tế và cải thiện chuỗi cung ứng quốc tế cũng là những ưu
tiên hàng đầu của các doanh nghiệp này.
Khảo sát của chúng tôi cũng cho thấy các công ty đa quốc gia và các doanh nghiệp cấp khu
vực có trụ sở đặt tại Đông Nam Á tập trung vào nhiều khía cạnh khách nhau để tăng cường
khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Các công ty đa quốc gia tập trung vào việc tìm hiểu
kỹ hơn các đặc điểm của từng thị trường Đông Nam Á và điều chỉnh mô hình kinh doanh của
mình cho phù hợp với điều kiện địa phương. Ngược lại, các doanh nghiệp lớn ở Đông Nam Á
có tầm nhìn chiến lược toàn cầu và có sự hiểu biết sâu hơn về thị trường địa phương cũng
như có thể sẵn sàng áp dụng các chiến lược đã được kiểm chứng ở các nền kinh tế đang phát
triển khác lại tập trung nhiều hơn vào việc xây dựng năng lực tổ chức và vận hành xuất sắc.
(Xem thêm phần "Hai doanh nghiệp Đông Nam Á đã vươn lên tầm khu vực như thế nào").
Hầu hết những biện pháp đề cập ở trên đều đang được áp dụng bởi các doanh nghiệp có
tính chủ động mà không cần chờ đợi động thái tiếp theo của chính phủ các nước ASEAN
trong việc thúc đẩy tiến trình hội nhập khu vực.
Thúc đẩy tiến trình hội nhập lên một tầm cao mới
Hội nhập kinh tế Đông Nam Á là một tầm nhìn đầy tham vọng và hứa hẹn sẽ mang lại nhiều
cơ hội cho các doanh nghiệp trong khu vực cũng như các công ty đa quốc gia. Tuy nhiên đã
đến thời điểm mà các doanh nghiệp không nên chỉ trông chờ vào hành động tiếp theo của
chính phủ các nước ASEAN. Hội nhập Đông Nam Á đã tạo được đà để có thể tiếp tục tiến xa
hơn nữa. Cuộc đua khẳng định lợi thế cạnh tranh cũng đang diễn ra trên khắp khu vực. Nếu
các chính phủ triển khai các biện pháp cần thiết để tiến tới tự do lưu chuyển hàng hóa, vốn và
lao động, cuộc đua sẽ tăng tốc.
Đảm bảo được nguồn nhân lực chất lượng cao là yêu cầu cấp thiết nhất đối với các doanh
nghiệp đang nhắm đến thị trường ASEAN đầy thử thách. Ví dụ, Indonesia đang phải đối mặt
với những thiếu hụt ngày càng lớn về lực lượng lao động, từ lao động cấp thấp đến quản lý
cấp trung và điều hành cấp cao. (Xem thêm bài Trả giá đắt cho lợi thế tăng trưởng lâu dài:
Giải quyết thách thức về nhân tài tại Indonesia, Tạp chí BCG Focus, Tháng 5/2013). Khan
hiếm tài năng có thể là một trở ngại trong việc tìm hiểu thị trường địa phương, tìm nguồn
cung ứng, phân phối, phát triển sản phẩm và tiếp thị. Việc phát triển và giữ chân người tài do
đó sẽ trở thành một yếu tố tạo lợi thế cạnh tranh quan trọng.
14
17
HAI DOANH NGHIỆP ĐÔNG NAM Á ĐÃ VƯƠN TẦM
KHU VỰC NHƯ THẾ NÀO
Có một số ít các doanh nghiệp mạnh cấp
khu vực là những doanh nghiệp đang có
lợi thế tốt hơn để tận dụng được tiến
trình hội nhập ASEAN. Rất nhiều trong
số này là những doanh nghiệp đang phát
triển nhanh chóng, có tầm nhìn quốc tế
và đã có mặt trong khu vực nhiều năm
nay. Các doanh nghiệp này đang nỗ lực
nắm bắt các lợi thế chiến lược của mình.
Jebsen & Jessen và Universal Robina là
hai ví dụ minh họa về quá trình vươn lên
thành doanh nghiệp cấp khu vực.
Jebsen & Jessen là một tập đoàn đa lĩnh
vực có trụ sở chính đặt tại Singapore.
Công ty đã và đang mở rộng hoạt động
sản xuất, kỹ thuật và phân phối trên khắp
khu vực trong suốt 5 thập kỷ qua. Công
ty được thành lập và đi vào hoạt động tại
Malaysia năm 1963 và mở rộng hoạt
động sang Thái Lan và Indonesia vào
những năm 1970. Hiện tại Jebsen &
Jessen đã có mặt ở 9 quốc gia ASEAN
và gần đây mới mở một văn phòng đại
diện tại quốc gia thứ 10 là Lào.
Công ty khai thác năng lực kỹ thuật
chuyên môn từ các đối tác quốc tế và tận
dụng kiến thức và nhân lực địa phương
của nhiều đối tác trong khu vực Đông
Nam Á. Ví dụ, liên doanh của công ty
với nhà sản xuất thiết bị công nghiệp
nặng Terex-Demag đã thiết lập được 8
cơ sở sản xuất và 35 trung tâm dịch vụ
trong khu vực. Hiện tại, Jebsen & Jessen
đang nắm giữ vị thế hàng đầu ở thị
trường Đông Nam Á trong nhiều lĩnh
vực kinh doanh - bao gồm hóa chất đặc
biệt, cần cẩu, cần trục, các dự án đường
sắt, cáp ngoài khơi.
bằng cách thích ứng mô hình kinh doanh
và một loạt các sản phẩm của mình theo
thị hiếu của khách hàng địa phương. Năm
2006, Universal Robina bắt đầu sản xuất
và bán mặt hàng trà xanh C2 ở Việt Nam
- thị trường duy nhất ngoài Philipines đối
với sản phẩm này - sau khi kết quả nghiên
cứu thị trường cho thấy sản phẩm nước
uống này sẽ có khả năng thành công lớn ở
Việt Nam. Các quảng cáo thức uống này
truyền đạt đến người tiêu dùng rằng
nguyên liệu được trồng ở một vùng chè
nổi tiếng của Việt Nam.
Tháng 5 năm 2014, Universal Robina
tuyên bố sẽ thành lập một nhà máy ở thị
trường mới là Myanmar để sản xuất bánh
kẹo cho người tiêu dùng địa phương.
Doanh số bán hàng của công ty đã tăng
trung bình 13% mỗi năm kể từ năm 2008.
Có thể thời gian sẽ không còn nhiều
trước khi Đông Nam Á được tận hưởng
đầy đủ lợi ích của việc tự do lưu chuyển
hàng hóa, vốn và lao động mà Cộng
đồng kinh tế ASEAN hy vọng sẽ đạt
được trong năm 2015. Tuy nhiên, kinh
nghiệm của Jebsen & Jessen và
Universal Robina cho thấy các doanh
nghiệp nhìn xa trông rộng đang gặt hái
những phần thưởng của hội nhập.
Universal Robina là công ty thực phẩm
tiêu dùng hàng đầu của Philippines đã
gia tăng được thị phần tại 6 trong số 10
quốc gia ASEAN
18
15
Ngoài ra, các doanh nghiệp với tư duy Đông Nam Á và các công ty đa quốc gia thường có
những mối ưu tiên khác nhau. Các doanh nghiệp cấp khu vực cần tập trung vào việc quốc tế
hóa tổ chức và đạt đươc vận hành xuất sắc để có thể cạnh tranh sát sao với các doanh nghiệp
lớn mạnh trên thế giới. Tuy nhiên, các công ty đa quốc gia lại cần nỗ lực đào sâu kiến thức về
các thị trường địa phương đa dạng và thích ứng sản phẩm, mô hình kinh doanh và tổ chức của
mình cho phù hợp.
Các doanh nghiệp Đông Nam Á đang tập trung vào thị trường nội địa thì có 3 lựa chọn. Họ
có thể tiếp tục ở lại với thị trường nội địa và tận dụng mọi nguồn lực để bảo vệ hoặc nâng cao
thị phần của mình. Họ có thể mở rộng ra khu vực bằng cách mở các chi nhánh ở các quốc gia
láng giềng và hoạt động tích cực để tăng dần thị phần hoặc thông qua hình thức Mua bán và
Sáp nhập. Hoặc lựa chọn thứ 3, họ có thể xây dựng các mối quan hệ đối tác và mở rộng phạm
vi hoạt động thông qua liên kết, liên doanh với các công ty đa quốc gia và các doanh nghiệp
trong khu vực.
Phương án lựa chọn phụ thuộc vào lĩnh vực hoạt động và vị thế của doanh nghiệp trong thị
trường. Đối với lĩnh vực hàng hóa tiêu dùng và các ngành công nghiệp, việc bảo vệ được thị
trường nội địa sẽ gặp nhiều khó khăn. Đối với các ngành liên quan như dịch vụ tài chính và
viễn thông, lựa chọn định hướng trong nước có thể vẫn khả thi. Các tập đoàn trong nước hoạt
động đa lĩnh vực cần quyết định nên lựa chọn lĩnh vực nào để mở rộng trong khu vực.
Chính phủ các nước ANSEAN có thể hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước đáp ứng những
thách thức này và làm cho các nền kinh tế ASEAN trở nên hấp dẫn hơn bằng những chính
sách không chỉ bó hẹp trong phạm vi tự do hóa thương mại và thị trường tài chính. Các chính
phủ có thể tăng cường nguồn nhân tài địa phương bằng cách đầu tư nhiều hơn vào giáo dục
đại học và dạy nghề. Các chính phủ cũng có thể đưa ra các biện pháp giúp giảm thiểu rủi ro
và cải thiện môi trường kinh doanh như tiếp tục đẩy mạnh chống tham nhũng và xây dựng
các quy định pháp luật minh bạch và dễ dự đoán. Các chính phủ có thể nâng cấp cơ sở hạ
tầng thông qua đầu tư trực tiếp hoặc đối tác công tư.
Các doanh nghiệp cấp
khu vực và các công
ty đa quốc gia cần đặt
ra những ưu tiên khác
nhau
Các chính phủ cũng cần hỗ trợ cho các doanh nghiệp DNVVN là nhóm doanh nghiệp chịu
thiệt thòi nhất và ít được chuẩn bị nhất cho tiến trình hội nhập. Vì lý do chính trị, các quốc gia
có thể tìm cách lập hàng rào phi thuế quan dưới danh nghĩa bảo hộ cho nhóm doanh nghiệp
này. Tuy nhiên biện pháp này là thiếu nhìn xa trông rộng: về dài hạn, thị trường mở sẽ cung
cấp những điều kiện tốt nhất để thúc đẩy các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và tăng năng
suất. Thị trường mở cũng cung cấp cho người dân những lựa chọn hàng hóa và dịch vụ tốt
nhất. Thay vào đó, các chính phủ có thể lựa chọn tài trợ các chương trình giúp nâng cao hiểu
biết của doanh nghiệp về các thị trường khác trong khu vực, tạo điều kiện cho liên doanh liên
kết, nâng cao năng suất và cải thiện tiếp cận nhân tài thông qua mối quan hệ đối tác chặt chẽ
hơn giữa các doanh nghiệp DNVVN và các tổ chức giáo dục.
Các doanh nghiệp Đông Nam Á cũng cần làm việc chặt chẽ với các chính phủ để thúc đẩy
tiến trình (hoặc tối thiểu là để duy trì các thành tựu đã đạt được) của chương trình nghị sự
AEC. Hỗ trợ từ cộng đồng doanh nghiệp có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng ý chí
chính trị cần thiết nhằm giảm thiểu các rào cản phi thuế quan và để tránh các xung động từ
chính sách bảo hộ. Ngăn chặn hoặc đảo ngược tiến trình hội nhập có thể sẽ gây thiệt hại nhiều
hơn là hỗ trợ cho nền kinh tế. Nhóm người tiêu dùng có sức mua mạnh nhất, được tạo điều
kiện bởi dịch vụ đi lại chi phí thấp hơn trong khu vực và mua sắm trực tuyến dễ dàng hơn, sẽ
bị hút về những thị trường có thể cung cấp những giá trị tốt nhất cho số tiền mà họ bỏ ra. Các
doanh nghiệp được bảo hộ trong các thị trường đóng sẽ mất nhiều nhất trong kịch bản này.
19
16
BCG hy vọng rằng các chính phủ sẽ không nghiêng hơn về thiên hướng bảo hộ, tuy vậy
chúng tôi cũng không kỳ vọng sẽ có thêm các đột phá lớn. Các chính phủ đã tạo ra những cơ
hội to lớn. Và nhiệm vụ của các doanh nghiệp là nắm bắt được những cơ hội này.
Ghi chú
1.Các dự báo dựa trên dữ liệu thu nhận được từ Ban Thông tin Kinh tế của tạp chí The Economist và trang web
Trading Economics.
2.Khái niệm tầng lớp trung lưu và khá giả là khác nhau tùy theo quốc gia. Ví dụ ở Indonesia, một hộ gia đình
được xếp vào tầng lớp trung lưu nếu có mức chi tiêu trên 40 USD /tháng. Ở Myanmar, một hộ gia đình có
thu nhập hàng tháng trên 190 USD sẽ được xem là thuộc tầng lớp trung lưu.
17
Phụ lục
BCG đã lập danh sách 50 các Doanh nghiệp Tiên phong thách thức ở Đông Nam Á năm
2014. Các doanh nghiệp hội đủ điều kiện là những doanh nghiệp có trụ sở và có các hoạt
động chính trong khu vực, doanh thu hàng năm đạt tối thiểu 500 triệu USD, là các doanh
nghiệp đang tăng trưởng và có lợi nhuận. Đồng thời, các doanh nghiệp này cũng hoặc phải lọt
vào top 5 trên thị trường trong khu vực hoặc đang tăng trưởng với tốc độ nhanh hơn đáng kể
so với các doanh nghiệp cùng ngành. Ngoài ra, các doanh nghiệp này cũng cần chứng tỏ được
năng lực hoặc tiềm năng mở rộng ra thị trường quốc tế. Các doanh nghiệp nắm giữ vị thế toàn
cầu đáng kể trong ít nhất 5 năm qua sẽ không được đưa vào danh sách.
Danh
sách
Doanh
nghiệp
Tiênở phong
thách thức ở Đông Nam Á
Danh sách
cáccác
Doanh
nghiệp
tiên phong
Đông Nam
2014
Malaysia (12)
Thái Lan (11)
Singapore (10)
AirAsia
Banpu Central
BreadTalk Group
Axiata Group
Group
CapitaLand
CIMB Group
Charoen Pokphand Foods
Changi Airport Group
Genting Group
Minor International
Jebsen & Jessen
Hong Leong Group
Mitr Phol Group
Keppel
IHH Healthcare IJM
Pruksa Real Estate
OSIM
Malayan Banking
PTT
PSA International
MMC
Siam Cement
Sembcorp Industries
Sime Darby
Sri Trang Agro-Industry
Swiber Holdings United
SP Setia
Thai Beverage
Overseas Bank
YTL
Thai Union Frozen Products
Indonesia (9)
Philippines (5)
Việt Nam (3)
Adaro Energy
ICTSI
FPT
AKR
Jollibee Foods
Viettel Group
Astra Otoparts
Petron
Vinamilk
Bayan Resources
San Miguel
Golden Agri Resources
Universal Robina
Indofood Sukses Makmur
Kalbe Farma
Mayora
Semen Indonesia
18
21
Giới thiệu các tác giả
Vincent Chin là Thành viên Hợp danh cấp cao và Giám đốc điều hành văn phòng BCG tại Kuala
Lumpur. Ông cũng đứng đầu Ban tư vấn về Doanh nghiệp và Vận hành của BCG tại khu vực Đông Nam
Á. Quý vị có thể liên hệ theo địa chỉ [email protected].
Michael Meyer là Thành viên Hợp danh và Giám đốc điều hành văn phòng BCG tại Singapore và là
Cố vấn đại diện khu vực Đông Nam Á tại Ban tư vấn về Lợi thế Toàn cầu của BCG. Quý vị có thể liên
hệ theo địa chỉ [email protected].
Evelyn Tan là chuyên gia phân tích cấp cao tại Ban Tư vấn về Lợi thế Toàn cầu của BCG. Quý vị có
thể liên hệ theo địa chỉ [email protected].
Bernd Waltermann Thành viên Hợp danh cấp cao và Giám đốc điều hành văn phòng BCG tại
Jakarta và Singapore, phụ trách chủ đề nghiên cứu về Toàn cầu hóa và Tăng trưởng của BCG. Quý vị
có thể liên hệ theo địa chỉ [email protected].
Lời cảm ơn
Báo cáo này sẽ không thể hoàn thành nếu không có sự hỗ trợ của các đồng nghiệp BCG gồm Pim
Altena, Chong Chi Hung và Yong Hui Yoong. Chúng tôi cũng chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của Pete
Engardio trong việc soạn thảo báo cáo cũng như cảm ơn Katherine Andrews, Gary Callahan, Angela
DiBattista, Lilith Fondulas, Kim Friedman, Abby Garland, và Sara Strassenreiter vì những đóng góp
trong việc chỉnh sửa, thiết kế và xuất bản báo cáo.
Đôi nét về sáng kiến Tăng trưởng thành công của BCG
Tăng trưởng không phải là một sự lựa chọn. Tăng trưởng là cơ sở tăng lợi nhuận cho cổ đông, là động
lực thu hút và khuyến khích nhân tài. Tăng trưởng để tạo ra được giá trị, tuy ngành nào cũng có thể đạt
được, nhưng không phải là điều dễ dàng. Sáng kiến Tăng trưởng để dẫn đầu của BCG hội tụ các chuyên
gia trong lĩnh vực chiến lược doanh nghiệp, sáng tạo, toàn cầu hóa, M&A, sáng tạo mô hình kinh
doanh, marketing, kinh doanh và tổ chức, nhằm giúp khách hàng hoạch định một hướng đi độc đáo để
đạt được tăng trưởng tạo giá trị. Ấn phẩm này là sản phẩm của những nỗ lực đó.
Địa chỉ liên hệ
Nếu quý vị muốn thảo luận về báo cáo này, vui lòng liên hệ với một trong số các tác giả.
19
20
Để tìm hiểu nội dung mới nhất của BCG và đăng ký dịch vụ email thông báo về chủ đề này hoặc các chủ đề khác, vui lòng truy cập trang
bcgperspectives.com. Vui lòng theo dõi bcg.perspectives trên Facebook và Twitter.
© The Boston Consulting Group, Inc. 2014. Bảo lưu mọi quyền.
Abu Dhabi
Amsterdam
Athens
Atlanta
Auckland
Bangkok
Barcelona
Beijing
Berlin
Bogotá
Boston
Brussels
Budapest
Buenos Aires
Calgary
Canberra
Casablanca
Chennai
Chicago
Cologne
Copenhagen
Dallas
Detroit
Dubai
Düsseldorf
Frankfurt
Geneva
Hamburg
Helsinki
Ho Chi Minh City
Hong Kong
Houston
Istanbul
Jakarta
Johannesburg
Kiev
Kuala Lumpur
Lisbon
London
Los Angeles
Luanda
Madrid
Melbourne
Mexico City
Miami
Milan
Minneapolis
Monterrey
Montréal
Moscow
Mumbai
Munich
Nagoya
New Delhi
New Jersey
New York
Oslo
Paris
Perth
Philadelphia
Prague
Rio de Janeiro
Rome
San Francisco
Santiago
São Paulo
Seattle
Seoul
Shanghai
Singapore
Stockholm
Stuttgart
Sydney
Taipei
Tel Aviv
Tokyo
Toronto
Vienna
Warsaw
Washington
Zurich
bcg.com

Để Dẫn Đầu Khối ASEAN - BCG in Southeast Asia

Transcription

Similar documents

ALMAN VATANDAŞLIĞIMI KAYBETTİM - NE

The King of Horror

Vietnamese-German Scientific and Technological

đặc điểm môi trường kinh doanh ở việt nam

MEDIA CAMPAIGN FOR VIETBEAUTY PRESS CONFERENCE

Dai-ichi Life Việt Nam tiếp tục tăng trưởng mạnh trong 6 tháng đầu

.:HOSE:. » HOSE

báo cáo thường niên 2010