Raport z ewaluacji (plik w formacie PDF)
Transcription
Raport z ewaluacji (plik w formacie PDF)
Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Szkoła Podstawowa nr 47 Szczecin Kuratorium Oświaty w Szczecinie Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: ● Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Szkoła Podstawowa nr 47 2/47 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 06-02-2014 - 23-05-2014 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Iwona Matyjanowska, Agnieszka Stroynowska. Badaniem objęto 121 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 34 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 41 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem szkoły, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, szkoły i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły. Szkoła Podstawowa nr 47 3/47 Obraz szkoły Szkoła Podstawowa nr 47 w Szczecinie im. Kornela Makuszyńskiego jest szkołą publiczną, położoną w centrum miasta. Teren placówki jest ogrodzony, monitorowany i położony w miejscu oddalonym od ruchliwej ulicy. W swojej misji szkoła kieruje się mottem ks. Józefa Tischnera, które brzmi: "Myślenie poszerza przestrzeń wolności i otwiera horyzonty nadziei". Stąd od 2000 roku istotą pracy Szkoły Podstawowej nr 47 w Szczecinie jest nauczanie powiązane z wychowaniem przez sztukę, kształtowaniem postaw przyjaznych środowisku, kształceniem umiejętności językowych, matematycznych oraz posługiwaniem się technologią informacyjną. Nauczyciele rozpoznają potrzeby uczniów i rozwijają ich zainteresowania. Szkoła uzyskała tytuł "Szkoły uczącej się" i tytuł "Lidera SUS", a także wyróżniona została certyfikatem "Szkoły z klasą" oraz "Przejrzystej szkoły". W ramach sprawowania troskliwej pieczy nad uczniami nauczyciele realizują program "Bezpiecznej szkoły", włączają się do kampanii społecznej "Szkoła bez przemocy", a także wdrażają program zastępowania agresji ART oraz "Przyjaciele Zippiego". W klasach IV – VI obowiązuje motywujący do nauki, oparty na informacji zwrotnej, punktowy system oceniania. Uczeń oceniany jest na bieżąco i premiowany za systematyczność i pracowitość. Szkoła jest otwarta na współpracę z rodzicami, którzy między innymi byli współtwórcami Kodeksu Etycznego Nauczycieli, a także nieustannie wspierają szkołę finansowo i włączają się w realizację jej wizji. Stąd szkoła jest miejscem dającym możliwość rozwoju w przyjaznej, inspirującej atmosferze, łączy wiedzę, umiejętności i postawy potrzebne do samorealizacji i rozwoju osobistego oraz bycia aktywnym obywatelem. Szkoła Podstawowa nr 47 4/47 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Szkoła Podstawowa nr 47 Kornel Makuszyński Typ placówki Szkoła podstawowa Miejscowość Szczecin Ulica Jagiellońska Numer 59 Kod pocztowy 70-382 Urząd pocztowy SZCZECIN Telefon 0914841559 Fax 0914841559 Www http://www.sp47.pl Regon 00021738900000 Publiczność publiczna Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież Charakter brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 435 Oddziały 19 Nauczyciele pełnozatrudnieni 33.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 18.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 8.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 22.89 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela 13.18 Województwo ZACHODNIOPOMORSKIE Powiat Szczecin Gmina Szczecin Typ gminy gmina miejska Szkoła Podstawowa nr 47 5/47 Poziom spełniania wymagań państwa Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się B Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału (D) Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się (D) Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się (D) Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania (D) Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach (D) Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój (D) Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej (B) Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój (B) Uczniowie uczą się od siebie nawzajem (B) W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów (B) Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej A W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Respektowane są normy społeczne A Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne (D) Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego (D) Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu (D) W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb (B) W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice (B) Szkoła Podstawowa nr 47 6/47 Wnioski 1. Szkoła należy do grona "Szkół uczących się" i prowadzi liczne działania projakościowe. Nauczyciele planując procesy edukacyjne współpracują ze sobą, wspierają się nawzajem i dokonują m.in. ewaluacji pracy własnej, ukierunkowanej na przebieg procesów edukacyjnych adekwatny do potrzeb rozwojowych uczniów. 2. Prowadzone w szkole diagnozy wstępne, permanentnie modyfikowane działania nauczycieli, odejście od tradycyjnych metod nauczania i sprawdzania wiedzy uczniów ku nowatorskim rozwiązaniom, jest efektywnym sposobem podnoszenia osiągnięć uczniów. 3. Prowadzone w szkole ocenianie kształtujące i organizowanie procesu dydaktycznego w oparciu o pracę zespołową, uwidacznia się w wysokich wynikach nauczania uczniów, przygotowaniu ich do uczenia się przez całe życie i wyrównywania szans edukacyjnych. 4. Wdrażanie w szkole norm i programów opartych o zasady jawności, przewidywalności, wiarygodności społecznej, fachowości, odpowiedzialności, troski o etykę zawodową nauczycieli oraz o współpracę z otoczeniem społecznym powoduje, że uczniowie czują się w szkole bezpiecznie. 5. Otwartość grona pedagogicznego na polemikę i współpracę powoduje, że uczniowie i rodzice chętnie włączają się działania na rzecz szkoły. Szkoła Podstawowa nr 47 7/47 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Nauczanie w efektywnych szkołach jest celowe, ma jasno określone zadania, jest dobrze zorganizowane, przygotowane i odbywa się w odpowiednim tempie. Ilość czasu spędzanego na uczeniu się jest zaplanowana i kontrolowana, a stawiane pytania angażują uczniów. Środowisko uczenia się powinno być atrakcyjne, metody pracy nauczycieli oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Ważne jest, by zachęcać uczniów do samooceny i brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Duży wpływ na ten proces ma informowanie uczniów o postępie, jaki się dokonuje w ich rozwoju intelektualnym, społecznym i osobistym. Poziom spełnienia wymagania: B Praca szkoły w zakresie planowania procesów edukacyjnych służy rozwojowi uczniów. Nauczyciele stosują takie metody, które są adekwatne do potrzeb ucznia, grupy i oddziału oraz kształtują u uczniów umiejętność uczenia się. Przyjazna atmosfera panująca w szkole, tworzona zarówno przez nauczycieli jak i uczniów sprzyja uczeniu się. Uczniowie znają stawiane prze nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania. Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach. Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój. Powszechność działań nauczycieli widoczna jest w zakresie organizacji procesów edukacyjnych. Umożliwiają one uczniom zrozumieć świat, właściwie funkcjonować w społeczności lokalnej, a także wiązać różne dziedziny wiedzy i wykorzystywać je w praktyce. Nauczyciele skuteczne kształtują poczucie odpowiedzialności uczniów. Ponadto uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Szkoła należy do grona „Szkół Uczących Się” i prowadzi projakościowe działania służące rozwojowi uczniów. Szkoła Podstawowa nr 47 8/47 Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału Planowanie procesów edukacyjnych w szkole służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału. Ankietowani uczniowie wypowiedzieli się w większości, że nauczyciele potrafią zainteresować ich tematem lekcji (Rys. 1j), zrozumiale tłumaczą im zagadnienia (Rys. 2j), a sposób, w jaki uczą powoduje, że chce im się uczyć (Rys. 3j). Większość uczniów twierdzi w ankiecie, że współpracowała podczas zajęć w danym dniu z innymi uczniami (Rys. 4j). Nauczyciele często wykorzystują różne metody i pomoce, aby zajęcia były ciekawe. Umożliwiają uczniom wykonywanie zadań dodatkowych - rozwijających ich zainteresowania, poszerzających zakres dotychczasowych wiadomości i umiejętności . Wykorzystują metody, które uważają za skuteczne w procesie nauczania, odpowiednie do treści lekcji oraz potrzeb i możliwości uczniów. Wypowiedzi uczniów i nauczycieli wskazują na adekwatność procesów edukacyjnych do potrzeb uczniów oraz powszechność działań prowadzonych przez nauczycieli. Wykres 1j Szkoła Podstawowa nr 47 Wykres 2j 9/47 Wykres 3j Wykres 4j Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się. Nauczyciele w ankiecie wyrazili pogląd, że ich uczniowie w większości potrafią uczyć się samodzielnie (Rys. 1j). Niemal wszyscy uczniowie podzielają tę opinię nauczycieli (Rys. 2j). Uczniowie w większości uważają, że ich nauczyciele wyjaśniają im, jak się uczyć (Rys. 3j). Podczas obserwacji zajęć stwierdzono, że nauczyciele często tworzą wszystkim uczniom sytuacje, w których mogą wyrażać swoje opinie. Niemal wszyscy uczniowie skorzystali z możliwości wyrażenia swojego zdania na tematy poruszane na lekcji. Ponadto nauczyciele uczniom całej klasy stwarzali sytuacje, w których mogli podejmować indywidualne decyzje dotyczące ich uczenia się oraz sprzyjające poszukiwaniu przez uczniów różnych rozwiązań. Szkoła Podstawowa nr 47 10/47 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Szkoła Podstawowa nr 47 11/47 Obszar badania: Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się Atmosfera panująca w szkole, kształtowana przez nauczycieli i uczniów sprzyja uczeniu się . Obserwacja zajęć lekcyjnych pozwala na stwierdzenie, że podczas nich, w każdej sytuacji uczniowie odnoszą się do siebie przyjaźnie; wzajemna relacja między nauczycielem i uczniami jest życzliwa; nauczyciel wykorzystuje do pracy na lekcji inicjatywy uczniów zgłaszane podczas lekcji. Uczniowie mają możliwość wykorzystania popełnionych przez siebie błędów do uczenia się. W opinii większości ankietowanych rodziców nauczyciele dbają o dobre relacje między ich dzieckiem, a innymi uczniami (Rys. 1j), szanują ich dziecko (Rys. 2j) oraz traktują wszystkich uczniów równie dobrze (Rys. 3j). Wszyscy ankietowani rodzice wypowiedzieli się, że ich dziecko chętnie chodzi do szkoły (Rys. 4j). Większość uczniów jest zdania, że w dniu prowadzenia badań dostała od nauczyciela wskazówkę, która pomogła im się uczyć (Rys. 5j). Większość uczniów (spośród tych, którzy mieli potrzebę rozmowy z nauczycielami) zadeklarowała, ze nauczyciele wysłuchali ich (Rys. 6j). Ponadto uczniowie deklarują, że większość czasu na lekcjach wykorzystują na uczenie się (Rys. 7j), a także, że odnoszą się do siebie przyjaźnie (Rys. 8j) i pomagają sobie w uczeniu się (Rys. 9j). Uważają także, że nauczyciele traktują równie dobrze wszystkich uczniów (Rys. 10j). Wykres 1j Szkoła Podstawowa nr 47 Wykres 2j 12/47 Wykres 3j Wykres 4j Wykres 5j Wykres 6j Szkoła Podstawowa nr 47 13/47 Wykres 7j Wykres 8j Wykres 9j Wykres 10j Szkoła Podstawowa nr 47 14/47 Obszar badania: Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania Wypowiedzi uczniów wskazują na to, że znają oni stawiane prze nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania. Ankietowani uczniowie w większości stwierdzili, że cele zajęć są im znane (Rys. 1j), a nauczyciele wyjaśniają im, jakich działań oczekują od nich podczas lekcji (Rys. 2j). Na wszystkich obserwowanych zajęciach przedstawione były w różnych formach cele lekcji i precyzowane wobec uczniów oczekiwania nawiązujące do wcześniejszych ich osiągnięć i zmierzające do dalszego rozwoju. Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach. Wypowiedzi większości ankietowanych uczniów świadczą o tym, że uczniowie lubią się uczyć (Rys. 1j). Większość z nich uważa, że może liczyć na pomoc nauczycieli, gdy jest im ona potrzebna (Rys. 2j). Uczestniczący w badaniu rodzice uważają w większości, że nauczyciele wierzą w możliwości ich dziecka (Rys. 3j), udzielają pomocy, motywują - częściej chwalą, niż krytykują (Rys. 4j). Szkoła Podstawowa nr 47 15/47 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j Szkoła Podstawowa nr 47 16/47 Obszar badania: Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój. Prowadzone podczas badania obserwacje zajęć pozwoliły ustalić, że nauczyciele każdorazowo zwracali uwagę na prawidłowe odpowiedzi lub działania uczniów i korygowali występujące nieprawidłowości. Informacja zwrotna, której nauczyciel udziela uczniom, wpływa korzystnie na ich uczenie się na lekcji. Pomaga im prawidłowo realizować kolejne etapy zadań. Zachęca ich do większej aktywności. Wpływa pozytywnie na ich wiarę w swoje możliwości. Prowadzi ponadto do odkrywania nowych obszarów zainteresowań uczniów, które rozwijane są podczas zajęć pozalekcyjnych. W opinii większości ankietowanych uczniów nauczyciele przestrzegają ustalonych zasad oceniania (Rys. 1j), które są dla nich jasne (Rys. 2j), rozmawiają z nimi o postępach (Rys. 3j) i trudnościach (Rys. 4j) w nauce, a to sprawia, że wiedzą, jak się uczyć. Wykres 1j Szkoła Podstawowa nr 47 Wykres 2j 17/47 Wykres 3j Wykres 4j Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Organizacja procesów edukacyjnych w szkole pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej. Podczas obserwowanych zajęć widoczne były działania nauczycieli ukierunkowane na powiązanie różnych dziedzin wiedzy poprzez wskazanie przykładów odnoszących się do ich innych doświadczeń oraz przedstawienie analogii. Ponad połowa ankietowanych uczniów twierdzi, że podczas nauki mają możliwość korzystania z tego, czego nauczyli się podczas zajęć edukacyjnych z innych przedmiotów lub poza szkołą (Rys. 1j). Większość z nich uważa, że to, czego uczą się w szkole, przyda im się w życiu codziennym (Rys. 2j). Z wypowiedzi nauczycieli wynika, że analizują to, co się dzieje w środowisku, uwzględniają przykłady z życia, wprowadzają zagadnienia odnoszące się do sytuacji codziennych. Nauczyciele podali przykłady podejmowanych działań, by pokazywać uczniom związki między tym, co dzieje się na lekcji, a wydarzeniami lub sytuacją w najbliższej okolicy, w Polsce lub na świecie. Wśród nich wymienili: ● przygotowanie uczniów do udziału w konkursach zewnętrznych, ● wspieranie różnych inicjatyw mających wpływ na przyszłe funkcjonowanie uczniów w społeczeństwie obywatelskim, ● motywowanie uczniów do nauki języków obcych (np. utworzenie w szkole klas dwujęzycznych oraz współpracę z Niemcami), ● realizowanie projektów edukacyjnych (np. Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej w kinie Pionier), Szkoła Podstawowa nr 47 18/47 ● organizowanie wycieczek edukacyjno-wychowawczych (przed wyjazdem uczniowie przygotowują: zadania uwzględniające korelację międzyprzedmiotową, przewodniki, a następnie przedstawiają sprawozdania z wyjazdów), ● uświadamianie spraw związanych z poszanowaniem środowiska naturalnego (np. poprzez pracę w terenie oraz współpracę z Transgranicznym Ośrodkiem w Zalesiu), ● propagowanie zdrowego stylu życia (modelowanie świadomości dotyczącej odpowiedniego odżywiania, Slow Food), ● wskazywanie form aktywnego wypoczynku, ● kształcenie postaw tolerancji, poszanowania odrębności wynikającej z przynależności do mniejszości narodowej, etnicznej. Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Uczniowie mogą wpływać na organizację i sposób prowadzenia zajęć oraz atmosferę panującą w klasie. Nauczyciele wypowiedzieli się w ankiecie, że umożliwiają uczniom wybór dotyczący tematyki lekcji (Rys. 1j), metod pracy na lekcji (Rys. 2j), sposobu oceniania (Rys. 3j), terminów prac kontrolnych (Rys. 4j), zajęć pozalekcyjnych (Rys. 5j). Uczniowie mają wysokie poczucie odpowiedzialności za efekty swojej pracy. Są świadomi tego, że wyniki w nauce zależą od ich zaangażowania oraz czasu, jaki poświęcają na naukę. Powyższe opinie oraz znaczenie innych czynników ilustruje Rys 1w. Szkoła Podstawowa nr 47 19/47 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j Szkoła Podstawowa nr 47 20/47 Wykres 5j Szkoła Podstawowa nr 47 21/47 Wykres 1w Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem Uczniowie uczą się od siebie nawzajem. Obserwacja zajęć pozwala stwierdzić, że nauczyciele prowadzą różne działania, by umożliwić uczniom uczenie się od siebie nawzajem. Uczniowie mogą pracować w grupach, zespołach zadaniowych oraz w parach (Rys. 1j). Wspierają się nawzajem, słuchają wypowiedzi kolegów oraz analizują ćwiczenia przez nich wykonane. Korzystają z wiedzy kolegi lub koleżanki. Wyjaśniają sobie wzajemnie powstające wątpliwości, utwierdzają się w przekonaniu o słuszności przyjętego toku myślenia, działania. Wszyscy ankietowani nauczyciele podali, że dla osiągnięcia powyższego celu umożliwiają uczniom pracę w grupach, parach, wyrażanie opinii i dyskusję na forum. Stanowi to ważny element pracy szkoły, która uczy działania zespołowego dla wspólnego dobra. Uczniowie uczą się od siebie nawzajem, nie rywalizują. Wdrażani są do konkurowania na zewnątrz, np. podczas konkursów pozwalających wykazać się umiejętnościami wykraczającymi poza podstawę programową oraz wykorzystaniem wiedzy w praktyce. Szkoła Podstawowa nr 47 22/47 Wykres 1j Obszar badania: W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów W szkole stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów. Dyrektor i większość ankietowanych nauczycieli wypowiedzieli się, że w ciągu ostatniego roku wprowadzili nowatorskie rozwiązania w swojej pracy (Tab.1). Najczęściej dotyczyły one metod pracy, wykorzystania środków dydaktycznych, współdziałania z innymi nauczycielami, komunikacji z rodzicami oraz treści nauczania (Rys. 1w). Szkoła uczestniczy w programie „Szkół Uczących Się” (jako jedna z sześciu szkół w kraju). Trzykrotnie uzyskała ogólnopolski certyfikat jakości SUS – Lidera SUS. Realizuje z powodzeniem program rozwijający uzdolnienia matematyczne, o czym świadczą osiągnięcia uczniów (laureaci i finaliści ogólnopolskich, wojewódzkich konkursów matematycznych). Funkcjonują w niej klasy dwujęzyczne z j. niemieckim oraz z j. angielskim. Klasy te objęte są patronatem Wyższej Szkoły Języków Obcych w Szczecinie. Realizowane są Projekty Polsko Niemieckie w ramach współpracy ze szkołą w Neubrandenburgu. Nowatorskim rozwiązaniem służącym rozwojowi uczniów jest wdrożenie w całym cyklu kształcenia koncepcji wychowywania przez sztukę, funkcjonowanie klas artystycznych, a także metody pracy na lekcjach historii (np. filmy M. Zamkowskiego). W szkole wdrożono „Ocenianie Kształtujące”, a ocena pełni przede wszystkim funkcję informacyjną. W klasach od czwartej do szóstej obowiązuje motywujący pozytywnie punktowy system oceniania (doskonalony ustawicznie). Uczeń oceniany jest na bieżąco oraz premiowany za systematyczność i pracowitość. Otrzymuje punkty za wkład pracy, stosownie do jego możliwości, co zmniejsza stres związany z ocenianiem. System uwzględnia zdarzenia losowe, wskazuje odpowiednie terminy na opanowanie materiału nauczania. Na zakończenie danego półrocza roku szkolnego zgromadzone punkty są przeliczane i ustalane są oceny szkolne wynikające z obowiązujących przepisów prawa. Nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów zostały wdrożone w programach zajęć pozalekcyjnych. Szkoła permanentnie dąży do budowania doskonałości w oparciu Szkoła Podstawowa nr 47 23/47 o zasady TQM i EFQM. Dyrektor i wszyscy liderzy/przewodniczący zespołów przedmiotowych działają tak, aby kreować zmiany kultury w kierunku nastawienia się na jakość w oparciu o wspólne planowanie i działanie. Realizują to między innymi w procesie ewaluacji wewnętrznej, która w sposób szczególny uwzględnia opinie rodziców i uczniów oraz pomaga doskonalić wszystkie działania organizacyjne, dydaktyczne i wychowawcze. Ponadto powszechną praktyką w szkole jest ustawiczny rozwój pracowników. Dyrektor i nauczyciele są egzaminatorami wielu typów egzaminów zewnętrznych (sprawdzian szóstoklasisty, egzamin gimnazjalny, egzamin maturalny). i międzynarodowym, Poza tym a nowoczesną uczestniczą wiedzę w szkoleniach i doświadczenia i konferencjach edukacyjne o zasięgu wykorzystują ogólnopolskim twórczo w szkole. Realizację projakościowych działań ułatwia także to, że wszystkie sale lekcyjne wyposażone są w tablice interaktywne. Pomieszczenia sukcesywnie wyposażane są w meble, specjalnie zaprojektowane dla tej szkoły i ułatwiające organizację pracy dydaktycznej. Wykres 1j Szkoła Podstawowa nr 47 24/47 Wykres 1w Szkoła Podstawowa nr 47 25/47 Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: A W szkole prowadzone są diagnozy osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego, a wnioski z nich są wykorzystywane na dalszym etapie kształcenia. Nauczyciele realizują podstawę programową uwzględniając zalecane warunki i sposoby jej realizacji. Planując i modyfikując swoje działania stwarzają uczniom możliwość kształtowania przydatnych umiejętności. Nauczyciele monitorują i diagnozują osiągnięcia uczniów oraz wdrażają wnioski z prowadzonych analiz, uwzględniając ich możliwości rozwojowe. Wdrożone wnioski przyczyniają się do wysokich wyników nauczania i osiągania podejmowanych różnorodnych działań sukcesów edukacyjnych dydaktyczno-wychowawczych przez zapewnia uczniów. odejście Skuteczność w nauczaniu od tradycyjnych metod nauczania i sprawdzania wiedzy uczniów ku nowatorskim rozwiązaniom. Domeną szkoły jest ocenianie kształtujące i praca zespołowa. Działania te sprawiają, że uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego W szkole realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego , co wynika z wywiadu z dyrektorem i analizy danych zastanych. W szkole prowadzi się diagnozy wstępne dotyczące wiadomości i umiejętności nowych uczniów. Wszyscy uczniowie objęci są diagnozą wstępną. Na jej podstawie ustalany jest poziom wiadomości i umiejętności uczniów. Nauczyciele na podstawie diagnoz posiadają pełną informacją o uczniach i odpowiednio do niej modyfikują swoje działania. Uczniów wymagających specjalistycznej pomocy nauczyciele kierują do poradni psychologiczno-pedagogicznej. Analizując wnioski dla klasy IV, wynikające ze wstępnej diagnozy z poprzedniego etapu kształcenia, można stwierdzić, że mają one wpływ na działania nauczycieli. Nauczyciele systematycznie i rzetelnie wpisują punkty do dzienników, a także przyjęli ujednolicony sposób wpisywania punktów w dziennikach. Ponadto nauczyciele kontrolują poprawną pisownię w zeszytach uczniów, prowadzą zajęcia poza szkołą (park, laboratoria, gospodarstwa, teatr, itp.), ćwiczą wyobraźnię uczniów, stosują nowoczesne metody nauczania, kładą nacisk na wyposażanie ucznia w podstawowy zasób wiedzy i kształtowanie kluczowych umiejętności, dostosowują metody i formy pracy do specyficznych potrzeb dzieci (dziecko „ciągle pytające”, nadaktywne ruchowo, Szkoła Podstawowa nr 47 26/47 z labilnością uwagi), rozwijają uzdolnienia i zainteresowania dzieci poprzez ciekawe programy i tematykę licznych kół zainteresowań, odchodzą od tzw. kart pracy na rzecz różnorodnych ćwiczeń utrwalających i zadań, również z użyciem tablic interaktywnych, wprowadzają ćwiczenia wzmacniające pamięć i samodzielne myślenie, analizują programy nauczania poszczególnych zajęć edukacyjnych pod kątem zapewnienia każdemu uczniowi ciągłego postępu edukacyjnego, stosują nowoczesne pomoce dydaktyczne (w każdej klasie jest tablica multimedialna), doskonalą na wszystkich lekcjach czytanie ze zrozumieniem i ćwiczą zasady ortograficzne, pracują nad poprawą i współzawodnictwie frekwencji, sportowym. zachęcają W pracy uczniów dydaktyczno- do uczestnictwa wychowawczej w konkursach szkoły widoczny pozaszkolnych jest nacisk na współpracę oraz gotowość do wdrażania inicjatyw uczniowskich. Nauczyciele współpracują z organizacjami wspomagającymi nowoczesne nauczanie (CEO), pracują z uczniami w grupach, parach i zespołowo. Organizują wspólne spotkania, na których ustalają strategię dotyczącą nauczania w jednej klasie, m.in. odchodząc od systemu klasowo-lekcyjnego. Zwracają uwagę na organizację przestrzeni w klasie oraz zapis na tablicach. Intensyfikują pracę nad komunikacją i relacjami między dziećmi, a także określają wzajemne oczekiwania, ustalają wspólny plan działania wychowawczego z rodzicami. Zachęcają rodziców do aktywnego uczestniczenia w życiu szkoły (lekcje otwarte). Analizują problem „niesprawiedliwego oceniania i niedostrzegania uczniów”. Pracują nad integracją zespołów uczniowskich i poszanowaniem godności innych. W pracy nauczycieli widoczna jest celowość diagnozy osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego, a także wykorzystanie wiedzy na temat osiągnięć uczniów w poprzednim etapie edukacyjnym w realizacji podstawy programowej. Dane z wywiadu z dyrektorem oraz dane zastane, potwierdzają prowadzenie w szkole diagnoz, jak i ich związek z planowanymi działaniami nauczycieli. Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji , co wynika z badań ankietowych i wywiadu z nauczycielami, a także z obserwacji zajęć. Większość nauczycieli na wszystkich i większości zajęć stwarza uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: ● czytania, rozumienia i przetwarzania tekstów (Rys. 1j), ● myślenia naukowego – umiejętności formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa (Rys.2j), ● myślenia matematycznego – umiejętności wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym (Rys.3j), ● pracy zespołowej (Rys.4j), ● odkrywania swoich zainteresowań i/lub przygotowania do dalszej edukacji (Rys.5j), ● uczenia się (Rys.6j), ● posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (Rys.7j), ● komunikowania się w języku ojczystym (Rys.8j). Szkoła Podstawowa nr 47 27/47 Nauczyciele wskazali na następujące zalecanych sposobów i warunków realizacji podstawy programowej, które wykorzystują systematycznie: ● adaptacja dzieci do warunków szkolnych i zapewnienie im poczucia bezpieczeństwa, np. organizacja nauczania w klasach I-III w salach lekcyjnych składających się z dwóch części: edukacyjnej i rekreacyjnej, stworzenie uczniom możliwości pozostawienia w szkole części podręczników i przyborów szkolnych, ● dbanie o zdrowie i samopoczucie uczniów, np. prowadzenie zajęć edukacyjnych na zewnątrz budynku szkolnego, w środowisku naturalnym, zachowywanie odpowiednich proporcji zagospodarowania czasu przebywania dzieci w oddziale przedszkolnym, ● wykorzystanie zdobytej wiedzy w praktyce, np. hodowanie roślin, prowadzenie doświadczeń, wprowadzanie uczniów w tradycję i sferę wartości narodowych oraz kształtowanie postawy otwartości wobec innych kultur, praca z zadaniami tekstowymi, łączenie czytania z pisaniem, rozwijanie zamiłowania do czytelnictwa, ● przygotowanie do życia w społeczeństwie, np. kształtowanie postawy szacunku wobec siebie i innych, rozwijanie umiejętności komunikowania się w języku ojczystym, językach obcych, stosowanie metod pracy zespołowej, ● dostosowanie form i metod nauczania do możliwości uczniów, np. nauczanie języków obcych w grupach o zbliżonym poziomie zaawansowania uczniów i w odpowiednio wyposażonej w pomoce dydaktyczne sali, ● wykorzystanie mediów edukacyjnych, np. praca z tablicą interaktywną, prowadzenie ćwiczeń ze słownikami, encyklopediami i atlasami, odpowiednim sprzętem sportowym, ● stosowanie nowoczesnych metod, np. ocenianie kształtujące, ● przygotowanie komputerowych uczniów do życia w korelacji w społeczeństwie z pozostałymi informacyjnym, obszarami edukacji, np. prowadzenie kształtowanie zajęć umiejętności posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, w tym wyszukiwanie i korzystanie z informacji, mobilizowanie uczniów do generowania własnych pomysłów, rozwiązań, np. rozwijanie w uczniu ciekawości świata, motywowanie ucznia do aktywnego poznawania rzeczywistości, uczenia się i komunikowania, w tym do samokształcenia i samodzielnego docierania do informacji, ● organizowanie pozalekcyjnych form nauki, np. koła zainteresowań, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, praca z uczniem zdolnym, ● uczenie dzieci poprzez zabawę, np. stosowanie gier dydaktycznych. Szkoła Podstawowa nr 47 28/47 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j Szkoła Podstawowa nr 47 29/47 Wykres 5j Wykres 6j Wykres 7j Wykres 8j Szkoła Podstawowa nr 47 30/47 Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz W szkole monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz , co wynika z badań ankietowych nauczycieli i obserwacji zajęć. Nauczyciele monitorują osiągnięcia uczniów zadając pytania, stwarzając możliwość zadawania pytań uczniom, zbierając informacje zwrotne od uczniów, prosząc uczniów o podsumowanie, sprawdzając, w jaki sposób uczniowie wykonali zadania, sprawdzając, czy uczniowie zrozumieli omawiane kwestie, wykorzystując różne narzędzia diagnostyczne, stosując metody OK, współpracując z rodzicami (Rys.1w). Wnioski z analizy osiągnięć uczniów nauczyciele wykorzystują w swojej pracy i na ich podstawie wdrażają poniższe działania usprawniające proces nauczania. Prowadzą: ● diagnozy wstępne, ● zajęcia wyrównawcze, ● koła zainteresowań i konkursy, ● zajęcia pozalekcyjne rozwijające zainteresowania uczniów, ● zajęcia wykorzystujące aktywność uczniów i korelujące treści nauczania z innymi obszarami edukacji, ● ocenianie kształtujące. Dostosowują: ● treści nauczania i wymagania do zespołu klasowego. Współpracują z: ● poradnią psychologiczno-pedagogiczną, ● rodzicami, ● pedagogiem szkolnym, ● punktem nauczania języka ukraińskiego. Modyfikują: ● scenariusze zajęć lekcyjnych. Biorą udział w działaniach: ● mających na celu kształcenie umiejętności czytania ze zrozumieniem i poprawnego wypowiadania się na piśmie. Planują: Szkoła Podstawowa nr 47 31/47 ● działania naprawcze. Analizują: ● wyniki nauczania. Monitorują: ● nabywanie wiadomości i umiejętności przez uczniów. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że monitorowanie i diagnozowanie osiągnięć uczniów oraz wdrażanie wniosków z analiz jest w szkole powszechne. Na podstawie prowadzonych analiz oraz monitorowania osiągnięć uczniów nauczyciele formułują wnioski, które wykorzystują w swojej pracy. Szkoła Podstawowa nr 47 32/47 Wykres 1w Szkoła Podstawowa nr 47 33/47 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów, a wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych, co wynika z badań ankietowych uczniów, wywiadu z dyrektorem i nauczycielami oraz z analizy danych zastanych. Działania podjęte przez szkołę przyczyniły się do widocznego wzrostu wyników kształcenia. Do działań tych należą: ● diagnozy wewnętrzne, ● angażowanie uczniów do udziału w konkursach, ● praca z uczniem zdolnym i z uczniem z trudnościami nauce, ● stosowanie oceniania kształtującego opartego na funkcji informacyjnej (informacja zwrotna, ocenianie punktowe), ● podejmowanie różnorodnych działań mających wpływ na proces nauczania, ● permanente modyfikacje programów nauczania i systemu oceniania, ● wdrożenie konsekwencji w postępowaniu nauczycieli uczących w danym zespole klasowym (ustalono, np. pracę z patyczkami - żaden nauczyciel nie zapomina o tym „na co będzie zwracał uwagę”), ● nastawienie na pracę zespołową, ● realizowanie programów projakościowych, ● współpraca z rodzicami, ● indywidualizacja procesu nauczania, ● stawianie wysokich wymagań z uwzględnieniem możliwości uczniów, ● organizowanie zajęć przygotowujących uczniów do konkursów, ● angażowanie uczniów w życie szkoły i wyzwalanie ich inicjatyw. Odejście w nauczaniu od tradycyjnych metod nauczania i sprawdzania wiedzy uczniów ku nowatorskim rozwiązaniom (np. stosowanie oceniania kształtującego), jest efektywnym sposobem podnoszenia osiągnięć uczniów. Ocenianie kształtujące jest wykorzystywane w szkole w ramach najkorzystniejszych interwencji w nauczaniu. Można zaobserwować skuteczność tego sposobu oceniania w wysokich wynikach nauczania uczniów, przygotowaniu ich do uczenia się przez całe życie i wyrównywaniu szans edukacyjnych. W szkole zrezygnowano z rywalizacji na rzecz pracy zespołowej. Nie ma rankingów w nauce, każdy uczeń i każda klasa czują się dowartościowani. Potwierdzają to wypowiedzi uczniów, którzy są zadowoleni ze swoich szkolnych osiągnięć, np. z uzyskanego tytułu Mistrza Ortografii, z wysokich wyników w nauce, z osiągnięć uzyskanych w konkursach przedmiotowych (np. w dziedzinie matematyki, przyrody, języka obcego) oraz z osiągnięć plastycznych, w konkursach muzycznych, sportowych, przedmiotowych Zachodniopomorskiego Szkoła Podstawowa nr 47 Kuratora (np. Oświaty, a także są z poprawy laureatami finalistami zachowania. i finalistami konkursów Odnoszą znaczące konkursów organizowanych sukcesy pod patronatem przez XIII Liceum 34/47 Ogólnokształcące w Szczecinie, osiągają wysokie noty i wyróżnienia w Międzynarodowym Konkursie „Kangur Matematyczny”, a także otrzymują Nagrody Prezydenta Miasta Szczecin). Ponadto zajmują wysokie miejsca w konkursach i zawodach sportowych. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej, a w wielu przypadkach poza nią wykraczające. Obrazują to wyniki, jakie uzyskali uczniowie na sprawdzianie przeprowadzonym w klasie szóstej ostatnich trzech latach szkolnych, tj. 2010/2011, 2011/2012, 2012/2013. Były one wyższe niż średnie wyniki uczniów szkół podstawowych uzyskane w województwie zachodniopomorskim, w rejonie Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Poznaniu oraz w całym kraju. W szkole widoczny jest wzrost efektów kształcenia. Celem zapewnienia skuteczności podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych, skutkujących zamierzonymi efektami uczenia się uczniów, jest przyjęcie do realizacji przez i specjalistycznego Radę Pedagogiczną doskonalenia wniosku zawodowego z nadzoru nauczycieli, pedagogicznego, aby dotyczącego przeciwdziałać nieustannego ewentualnemu kryzysowi emocjonalnemu dzieci klas czwartych i jego negatywnym skutkom. Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia , co wynika z wywiadu z dyrektorem i nauczycielami. Szkoła rozwija wszystkie umiejętności wynikające z podstawy programowej kształcenia ogólnego niezbędne do dalszej edukacji w gimnazjum m.in. poprawne posługiwanie się językiem ojczystym i językami obcymi w mowie i piśmie, czytanie ze zrozumieniem, logiczne myślenie, przedsiębiorczość, posługiwanie się nowoczesnymi technologiami informacyjno- komputerowymi, systematyczność, punktualność, aktywność, radzenie sobie ze stresem i umiejętność znoszenia porażki, komunikację interpersonalną, empatię, umiejętność pracy zespołowej. Do najbardziej efektywnych działań należą: ● formułowanie kryteriów oceny i prezentowanie ich uczniom przed wykonaniem zadania, tj. na początku lekcji („NaCoBeZU” – czyli „na co będę zwracać uwagę” - kryteria pokazują, co nauczyciel będzie sprawdzał i oceniał, ale też informują, o czym będzie lekcja), ● stosowanie „Metodników” jako użytecznych narzędzi nauczania w ocenianiu kształtującym, ● odejście od kart pracy, schematycznych ćwiczeń na rzecz ćwiczeń rozwijających twórcze myślenie, ● w pracy z uczniami odpowiedni dobór zadań, ● modyfikowanie programów nauczania, ● dobór podręczników z uwzględnienie możliwości finansowych rodziców i potrzeb uczniów, ● wymiana doświadczeń pomiędzy nauczycielami kolejnych etapów edukacyjnych, ● holistyczne podejście w procesie nauczania (np. w szkole są egzaminatorzy maturalni), ● stosowanie nowoczesnych pomocy dydaktycznych (np. w każdej sali jest tablica interaktywna), ● współpraca z rodzicami, ● utworzenie klas dwujęzycznych, ● współpraca z Niemcami (wycieczki, przedstawienia dwujęzyczne), ● praca nad samooceną dzieci, ● tworzenie odpowiednich miejsc do relaksu (np. sala gier, sala kinowa), Szkoła Podstawowa nr 47 35/47 ● prowadzenie zajęć lekcyjnych w terenie - poza szkołą (np. w Transgranicznym Ośrodku Edukacji Ekologicznej w Zalesiu, wyjścia na lekcje muzealne lub warsztaty organizowane przez Castoramę z obróbki drewna), ● nauczanie poprzez pracę zespołową, ● kształtowanie umiejętności uczenia się. Biorąc po uwagę powyższe można stwierdzić, że działania szkoły przygotowują uczniów do kolejnych etapów kształcenia. Zauważalny jest związek pomiędzy wypowiedziami nauczycieli i dyrektora, gdyż wymienili oni te same działania szkoły, które przyczyniają się do sukcesów uczniów na dalszym etapie kształcenia. Szkoła Podstawowa nr 47 36/47 Wymaganie: Respektowane są normy społeczne Szkoły powinny kształtować postawy zgodne z wartościami i normami społeczeństwa demokratycznego. Poznawanie zasad i rozumienie ich znaczenia dla funkcjonowania społeczności szkolnej i społeczeństwa stanowi element rozwoju. Świadomość tego, jak ważne jest przestrzeganie wspólnie ustalonych reguł, decyduje o sukcesie grup. Ważnym zadaniem szkoły jest tworzenie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, a także klimatu sprzyjającego uczeniu się. Poziom spełnienia wymagania: A Wdrożenie programu „Przejrzysta Szkoła”, sytuowanie szkoły jako lidera „Szkół uczących się”, stosowanie nowatorskiego terapeutycznych systemu i przeciwdziałających oceniania, agresji, monitoring, wymaganie realizowanie odpowiedniego programów stroju szkolnego spowodowało, że uczniowie w szkole czują się bezpiecznie. Budowanie pozytywnego klimatu do pracy zespołowej, dzielenia się odpowiedzialnością, a także kształtowanie u uczniów cech kreatywnych powoduje, że współpracują ze sobą w realizacji różnorodnych przedsięwzięć. Katalog obowiązujących norm uzgodnionych z uczniami reguluje zasady postępowania i współżycia w szkole, które są przestrzegane przez wszystkich członków społeczności szkolnej i oparte na wzajemnym rozwiązań szacunku rozumiana do wprowadzania i zaufaniu. jako celowe modyfikacji W pracy działania i zmian szkoły widoczna na poziomie w miarę potrzeb. całej jest systemowość instytucji, Dyrektor przyjętych a także i nauczyciele są gotowość otwarci na dyskusję i współpracę, dlatego też uczniowie i rodzice chętnie włączają się działania na rzecz szkoły oraz biorą udział w różnorodnych modyfikacjach. Obszar badania: Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne Działania szkoły zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne , co wynika z badań ankietowych i wywiadu z uczniami, a także wywiadu z przedstawicielem organu prowadzącego, pracownikami niepedagogicznymi i partnerami. Większość uczniów poinformowała, że: ● na lekcjach czują się bezpiecznie (Rys.1j), ● na przerwach czują się bezpiecznie (Rys.2j), ● na terenie szkoły czują się bezpiecznie (Rys. 3j), ● nikt im nie niszczył umyślnie rzeczy (Rys.4j), ● nikt im nie ukradł pieniędzy lub rzeczy (Rys.5j), ● nikt ich nie zmuszał do kupowania czegoś za własne pieniądze lub oddawania własnych rzeczy (Rys.6j), Szkoła Podstawowa nr 47 37/47 ● inni uczniowie ani razu lub raz użyli wobec nich nieprzyjemnych przezwisk (Rys.7j), ● inni uczniowie ani razu lub raz zachowali się wobec nich w sposób, który odebrali jako nieprzyjemny (Rys.8j), ● inni uczniowie ani razu celowo nie wykluczyli ich z grupy (Rys.9j), ● inni uczniowie ani razu nie obrażali ich przy pomocy Internetu lub telefonów komórkowych (Rys.10j), ● ani razu nie zostali pobici (Rys.11j), ● ani razu nie uczestniczyli w bójce z użyciem niebezpiecznego narzędzia (Rys.12j). Na poczucie bezpieczeństwa wśród uczniów, wpływają skuteczne działania szkoły tj. wdrożenie programu „Przejrzysta Szkoła” (obejmującego opracowanie i zastosowanie procedur dotyczących bezpieczeństwa), realizowanie przedsięwzięć związanych z bezpieczeństwem i budową dobrego klimatu (szkoła jest jednym z sześciu w Polsce „Liderem Szkół Uczących Się”), stosowanie nowatorskiego systemu oceniania (uwzględniającego motywującą i informacyjną funkcję oceny - ocenianie kształtujące), monitoring zewnętrzny (stały nadzór nad niepożądanymi zachowaniami uczniów na przyległym do szkoły terenie, a także kontrolowanie wejścia i wyjścia wszystkich osób na teren szkoły), sprawowanie pieczy nad bezpieczeństwem uczniów w drodze do i ze szkoły (przez ruchliwą ulicę Jagiellońską dzieci przeprowadza osoba specjalistycznie przeszkolona), nastawienie na pracę zespołową, współpraca ze Strażą Miejską, Policją, MOPR-em i Centrum Psychologiczno-Pedagogicznym, modyfikacja programu wychowawczego i profilaktyki oraz procedur i reguły postępowania, wprowadzenie zeszytu wejść na teren szkoły (dzięki czemu żadna osoba wchodząca na teren szkoły nie pozostaje anonimowa), wprowadzenie karty „wracam sam” (pozwalającej szczegółowo określić, o której godzinie dziecko może opuścić teren szkoły bez opieki rodziców), dyżury nauczycieli podczas przerw, domofony w świetlicy oraz przy wejściu głównym (dzięki czemu stale monitorowane są wejścia i wyjścia uczniów), prowadzenie przycinania konarów drzew na terenie szkoły mogących stanowić zagrożenie dla osób przebywających na jej terenie, ograniczenie ruchu pojazdów na drodze dojazdowej do szkoły oraz na terenie szkoły przez zamontowanie kodowanej kłódki na bramie wjazdowej, prowadzenie stałego monitoringu frekwencji uczniów oraz kontroli spełnienia obowiązku szkolnego, obserwowanie zachowań dzieci i młodzieży, przeprowadzanie ankiet wśród nauczycieli, uczniów i ich rodziców, realizowanie programów terapeutycznych i przeciwdziałanie agresji m.in. „Szkoła bez przemocy”, „Bezpieczna szkoła”, ART, angażowanie uczniów do udziału w akcjach charytatywnych (m.in. Iskierka Radości), stała współpraca z MOPR, kuratorami sądowymi, dzielnicowymi, Policją, Strażą Miejską, prowadzenie przez nauczycieli zeszytów korespondencji, realizowanie bogatej oferty zajęć pozalekcyjnych (ponad 30 kół), organizowanie profesjonalnych szkoleń dotyczących współpracy z rodzicami, dzielenie się doświadczeniami edukacyjnymi z innymi nauczycielami na szkoleniach i konferencjach o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym, wymaganie od uczniów noszenia mundurków i emblematów identyfikujące ich z szkołą, współpraca z Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną, a także z Ośrodkiem Pomocy Rodzinie, Związkiem Ukraińców (nauka tolerancji mniejszości narodowych). Szkoła Podstawowa nr 47 38/47 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j Szkoła Podstawowa nr 47 39/47 Wykres 5j Wykres 6j Wykres 7j Wykres 8j Szkoła Podstawowa nr 47 40/47 Wykres 9j Wykres 10j Wykres 11j Wykres 12j Szkoła Podstawowa nr 47 41/47 Obszar badania: Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego , co wynika z badań ankietowych uczniów i wywiadu z nauczycielami. Uczniowie angażują się w następujące działania samorządu szkolnego: współorganizują i biorą udział w imprezach szkolnych, konkursach, zawodach, pracują w radzie samorządu uczniowskiego, pełnią funkcję gospodarza klasy, włączają się w akcje charytatywne (np. zbierają koce i karmę dla zwierząt ze schroniska), udostępniają na imprezy szkolne swój prywatny sprzęt, organizują imprezy okolicznościowe (np. Dzień Kobiet, dyskoteki, Wigilię), reprezentują szkołę na zewnątrz (np. w piłce nożnej) – (Rys.1w). Nauczyciele podkreślili, że działania uczniów w ramach samorządności cechuje kreatywność tj. na spotkaniu z dyrektorem umiejętnie prowadzą dyskusję, trafnie argumentują i potrafią polemizować. Podali też, że uczniowie są pełni inwencji i pomysłów, dlatego też podejmują trafne i pożyteczne przedsięwzięcia, które są realizowane w szkole (np. „Powitanie wiosny", „Mam Talent”), a także chętnie włączają się akcje charytatywne (np. Iskierka Radości). Ponadto nauczyciele poinformowali, że wspierają inicjatywy uczniowskie np. akcję związaną z remontem sali gimnastycznej (uczniowie sami zaprojektowali plakat), czy imprezy okolicznościowe np. słodki tydzień i ekotydzień (uczniowie sadzą rośliny, przynoszą soki, sałatki). Powyższe spostrzeżenia świadczą o tym, że uczniowie potrafią dzielić się odpowiedzialnością, a w szkole budowany jest pozytywny klimat dla ich współpracy. Wykres 1w Szkoła Podstawowa nr 47 42/47 Obszar badania: Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu Zasady postępowania i współżycia w szkole są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu , co wynika z badań ankietowych uczniów i rodziców, wywiadu z uczniami, nauczycielami, rodzicami i pracownikami niepedagogicznymi, a także z obserwacji zajęć. Wszyscy rodzice poinformowali, że mają wpływ na to, jakich zachowań szkoła oczekuje od ich dziecka (Rys.2j), a także na zasady obowiązujące w klasie ich dziecka (Rys.3j). Rodzice, w wywiadzie, przedstawili opiniowanie procedur oraz uczestnictwo w tworzeniu dokumentów szkolnych jako przykład możliwości współdecydowania o zasadach i wartościach obowiązujące w szkole. Większość uczniów podzieliła zdanie rodziców i poinformowała, że mają wpływ na zasady obowiązujące w szkole (Rys. 1j). Uczniowie powiedzieli, że rozmawiają z nauczycielami o zasadach zachowania w szkole i poza jej terenem. Wyjaśnili, że rozmowy te dotyczą przede wszystkim zasad kultury, bezpieczeństwa, aparycji, zachowywania się w stosunku do innych osób, w tym ludzi starszych, a także niepełnosprawnych. Wyjaśnili, że powyższe rozmowy odbywają m.in. w salach lekcyjnych . Ponadto stwierdzili, że na początku roku szkolnego spisywany jest „kontrakt” pomiędzy nauczycielem i uczniami. Formułowane są w nim oczekiwania zarówno nauczyciela, jak i uczniów, a także ustalone są warunki współdziałania w szkole. Uczniowie znają normy obowiązujące w szkole, zasady i regulaminy zachowania, a także punktowy system zachowania i konsekwencje wynikające z niego. Pracownicy niepedagogiczni zwracają uwagę na zachowanie uczniów, a szczególnie oczekują od nich kultury osobistej, zachowań pozbawionych agresji, rozwiązywania problemów poprzez rozmowy, kompromisu, przestrzegania zapisów regulaminu szkolnego, wzajemnej pomocy koleżeńskiej. Pożądane zachowania uczniów są wynikiem systemowej i zespołowej pracy całej społeczności szkolnej. Podczas obserwacji zajęć lekcyjnych i imprezy szkolnej („Powitanie Wiosny”) można było dostrzec przestrzeganie przez nauczycieli równości wobec zasad, budowanie relacji z uczniami opartych na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Przestrzeganie norm społecznych, które jest domeną szkoły znalazło odzwierciedlenie w wypowiedziach nauczycieli. Podkreślili oni, że otaczają dzieci szczególną pieczą, konflikty rówieśnicze starają się rozwiązywać w sposób pokojowy, propagują zdrową rywalizację, popularyzują aktywność fizyczną i dbają o integrację zespołów klasowych. Podkreślili też, że na wychowanie bez przemocy ma wpływ realizowany program wychowawczy, wychowanie przez sztukę (kino, teatr, muzeum), a także kształtowanie postaw patriotycznych (Narodowe Święto Niepodległości, Święto Narodowe Trzeciego Maja), pielęgnowanie tradycji narodowych oraz wartości kultury europejskiej. Reasumując w wypowiedziach całej społeczności szkolnej widoczna jest spójność, co do przedstawiania takiego samego katalogu obowiązujących norm. Dane pochodzące z obserwacji pokazują implementację tych norm. Szkoła Podstawowa nr 47 43/47 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Szkoła Podstawowa nr 47 44/47 Obszar badania: W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb , co wynika z wywiadu z dyrektorem i nauczycielami. Nauczyciele do analizy działań wychowawczych wykorzystują techniki socjometryczne np. bezludna wyspa. Identyfikują pozycje uczniów w grupie, wyłaniają liderów i uczniów odrzuconych przez zespół klasowy. Następnie podejmują oddziaływania wychowawcze w kierunku integracji dzieci nieakceptowanych w klasie, a także wzmacniają pozytywnie tych uczniów, którzy nawiązują relacje koleżeńskie z uczniami odrzuconymi przez zespół. Działania szkoły zmierzają ku kształtowaniu właściwych relacji pomiędzy uczniami, a także pomiędzy uczniami i nauczycielami. Wspierając komunikację interpersonalną, ucząc prawidłowych zachowań i empatii nauczyciele prowadzą na godzinach wychowawczych świadome oddziaływania na uczniów, mające na celu wytworzenie zmian w ich osobowości, a także zajęcia specjalistyczne tj. terapeutyczne i socjoterapeutyczne. W ramach udzielania wielozakresowej pomocy dzieciom współpracują także z Centrum Psychologiczno-Pedagogicznym w Szczecinie. Z analiz prowadzonych przez nauczycieli wynika, że integrowaniu dzieci w zespole klasowym szczególnie sprzyjają metody oparte na doborze losowym uczniów tj. losowanie patyczków przy dobieraniu dzieci do odpowiedzi. Nauczyciele prowadzą też badania ankietowe uczniów, a wnioski wykorzystują do planowania działań wychowawczych, takich jak np. wycieczki dydaktyczne, które odkrywają zainteresowania uczniów i pomagają przezwyciężać bariery osobowościowe. Wprowadzony w szkole punktowy system oceny zachowania jest modyfikowany pod wpływem informacji pozyskanych z ankiet uczniów. Na bazie wypowiedzi dzieci powstała Instrukcja dla wychowawców mająca na celu udoskonalenie systemu oceniania zachowania uczniów. Szkoła nieustannie wprowadza zmiany podnoszące efektywność wychowania. Należy do grona "Szkół Uczących się" i modyfikujących w ramach potrzeb swoje działania, aby usprawniać funkcjonowanie, np. wprowadzono zakaz korzystania podczas przerw z telefonów, tabletów, wprowadzono sygnały świetlne dotyczące wyjścia na boisko podczas przerwy (światło zielone/czerwone), zaopatrzono sklepik szkolny tylko w zdrową żywność (wdrożono podejście Slow Food do odżywienia), ustalono zasady robienia zakupów w sklepiku przez młodsze i starsze dzieci, zmodyfikowano system dyżurów nauczycieli podczas przerw. Ewentualne zagrożenia występujące na terenie szkoły są niezwłocznie eliminowane. Mają one charakter jednostkowy i dotyczą nielicznych uczniów. na skutek analiz wychowawczych zmodyfikowano niektóre działania np. pedagog zaczął prowadzić zajęcia metodą Treningu Zastępowania Agresji, która koryguje agresywne zachowania dzieci, opiera się na teorii społecznego uczenia się i pozwala na nabywanie umiejętności podczas odgrywanych scenek, a także ulepszono współpracę z rodzicami opierając ją o metody perswazji, dialogu, a także techniki pracy z tzw. „rodzicem trudnym”. Zmieniono całkowicie procedury wychowawcze, po konsultacjach wewnętrznych z Samorządem Uczniowskim, Radą Rodziców i Radą Pedagogiczną i zewnętrznych podczas współpracy ze szkołami z Polski, wymianie doświadczeń dostosowano model kształtowania osobowości ucznia do zmieniającego się świata i zmieniającego się systemu wartości, skupiając się na wychowaniu ku przyszłości. W związku z tym zmieniono motto szkoły i oparto je na filozofii ks. Józefa Tischnera „Myślenie poszerza przestrzeń wolności i otwiera horyzonty nadziei”, która skupia się na takich pojęciach, jak świadomość, czy wolność. Szkoła jest instytucja uczącą się i pracująca zgodnie z najnowszymi teoriami zarządzania. Zmiany proponowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej były poprzedzone w szkole przygotowaniami do nich, prowadzonymi z własnej inicjatywy. Wdrożono pomysł na klasy dwujęzyczne. Procesy w szkole są ściśle planowane i wprowadzane w najwłaściwszym czasie. Jasne zasady postępowania obrazuje powszechnie znany i stosowany system wartości opisany z Kodeksie nauczyciela i Kodeksie ucznia. Praca wychowawcza dotyczy Szkoła Podstawowa nr 47 sytuacji codziennych, wzmacniania postaw altruistycznych, uczenia synergii, 45/47 eliminowania postaw egoistycznych, roszczeniowych, histerycznych poprzez naukę poczucia humoru i nabywania dystansu do siebie. Nauczyciele pomagają uczniom przezwyciężać nieśmiałość, nadmierną wrażliwość, wzmacniają wysoką samoocenę uczniów, uczą dostrzegania swoich zalet i mocnych stron. Celem podnoszenia swoich umiejętności wychowawczych nauczyciele permanentnie doskonalą się, biorą udział w np. warsztatach, konferencjach (m.in. międzynarodowych), superwizjach. Na specjalistyczne szkolenia nauczycieli zapraszani są do szkoły wysoko wykwalifikowani specjaliści z całej Polski, a nauczyciele mają możliwość „uczyć się od siebie" i rozpoznawać zjawiska socjologiczne. W pracy szkoły widoczna jest systemowość przyjętych rozwiązań rozumiana jako celowe działania na poziomie całej instytucji, a także gotowość do wprowadzania modyfikacji i zmian w miarę potrzeb. Obszar badania: W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice W modyfikacjach z nauczycielami, biorą uczniami udział uczniowie i rodzicami. i rodzice , Samorząd co wynika Uczniowski wyraża z ankiety swoje do dyrektora, opinie podczas wywiadu ewaluacji wewnętrznej, w trakcie planowanych spotkań, w badaniach ankietowych, a także podczas zgłaszania własnych inicjatyw. Zgodnie z sugestiami i spostrzeżeniami uczniów kilkakrotnie zmieniany był system oceniania. Na wniosek uczniów wznowiono funkcjonowanie tzw. „szczęśliwego numerka”, zorganizowano bezpieczne miejsca składanie plecaków, wzmocniono dyżury nauczycieli przy sklepiku, wdrożono zdrowy tryb życia - podejście Slow Food do odżywiania zarówno biorąc pod uwagę sklepik szkolny jak i stołówkę, wprowadzono światła regulujące zasady postępowania na przerwach, uwzględniono propozycje Samorządu Uczniowskiego przy organizacji dyskotek i imprez rozrywkowych oraz konkursu „Mam talent”, włączono uczniów do udziału w akcjach charytatywnych (np. Iskierka Radości, Paczka dla zwierzaczka), uwzględniono propozycje uczniów do Kodeksu Etyki Nauczyciela, Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania i innych dokumentów szkoły. Samorząd Uczniowski zorganizował konkurs „Mam talent”. Na wniosek uczniów i rodziców zorganizowano salę gier oraz salę filmową, wprowadzono całkowity zakaz używania telefonów, z wyjątkiem „dnia wolności” (każda pierwsza środa miesiąca – jako ukłon dla mniejszości przeciwnej zakazowi), wydłużono czas pracy czytelni i zapewniono opiekę świetlicową dzieciom z klas IV-VI, prowadzono zbiórkę nakrętek (cel charytatywny), przystąpiono do akacji CELMA POMAGA (pozyskane środki przeznaczono na remont małej sali gimnastycznej). Uwzględniono propozycje rodziców w zakresie poprawy jakości pracy szkoły i modyfikacji systemu opiekuńczo-wychowawczego. Na wniosek rodziców wprowadzono strój szkolny, konsultacje oparte o konsensus, zwiększono bezpieczeństwo systemu dojazdu do szkoły, wprowadzono akcję „Szklanka mleka” oraz „Owoce i warzywa w szkole”. Wnioski rodziców uwzględniono w nowej wizji szkoły, programie wychowawczym i programie profilaktyki. Z inicjatywy rodziców w szkole odbywają się rajdy i zielone soboty. Rodzice współtworzyli Kodeks etyczny nauczycieli, procedury dotyczące bezpieczeństwa. Uwzględniono opinie rodziców na temat wycieczek i planowania kalendarza imprez. Rodzice zgłaszają ciekawe oferty dotyczące możliwości wyjść na zewnątrz (np. Akademia Morska, Planetarium) lub dotyczące organizacji spotkań z obcokrajowcami, a także inicjują wiele przedsięwzięć. Uwzględniając potrzeby rodziców zorganizowano „Szkołę dla rodziców”, lekcje otwarte dla rodziców „0”, a także opracowano broszurki z przepisami i procedurami dla rodziców, a także zmodyfikowano plan dyżurów nauczycielskich. Rodzice w swoich wypowiedziach podkreślili, że Dyrektor i nauczyciele są otwarci na dyskusję i współpracę, dlatego też chętnie włączają się działania na rzecz szkoły. Szkoła Podstawowa nr 47 46/47 Raport sporządzili ● Iwona Matyjanowska ● Agnieszka Stroynowska Kurator Oświaty: ........................................ Szkoła Podstawowa nr 47 47/47