Antwerp Diamond Masterplan
Transcription
Antwerp Diamond Masterplan
Antwerp Diamond Masterplan Diamonds love Antwerp 2020 Antwerp Diamond Masterplan Diamonds love Antwerp 2020 2 Inhoudsopgave DEEL EEN • ALGEMENE INHOUD Executive Summary Beschrijving van het proces | Methodologie Het Diamond Masterplan 15 29 Antwerpen uitbouwen als een centrum van de diamanthandel Antwerpen als kenniscentrum van diamant Opleiding | Transparantie Gemeenschapsintegratie | Stadservaring Banencreatie Conclusie Bijzondere gebieden Project 2020 Overview 33 36 38 40 44 45 47 53 61 DEEL TWEE • INDIVIDUELE PROJECTEN Antwerpen uitbouwen als een centrum van de diamanthandel Antwerpen als kenniscentrum van diamant Opleiding | Transparantie Gemeenschapsintegratie | Stadservaring Banencreatie Testimonials | Appendix A & B | Colofon Inhoudsopgave 63 93 101 109 129 141 3 4 Antwerp Diamond Facts Antwerp Diamond Facts Antwerp Diamond Facts • Het grootste diamanthandelscentrum ter wereld • 80% van de ruwe diamant in de wereld en 50% van de geslepen diamant wordt via Antwerpen verhandeld • Jaarlijkse omzet: meer dan €42 miljard (2011) • 1ste Belgische exportproduct buiten de EU • Het voornaamste product van de Belgische handel met India, China en Rusland • Diamanten zijn goed voor 5% van de Belgische export • Wereldleider in naleving van diamant-compliance & MVO • 1.850 geregistreerde diamantzaken in Antwerpen 6 • Diamanten creëren voor België een toegevoegde waarde van €1.500 miljoen • Meer dan 34.000 banen in Vlaanderen • 70% van de Belgische handelsoverschotten • High-end nicheproductie • Fiscale & parafiscale bijdragen €300-800 miljoen/jaar • Aanwezigheid van de grootste diamantmijnbedrijven: BHP-Billiton, Rio Tinto, Alrosa, De Beers • Diamanten zijn een iconisch facet van de reputatie en het imago van Antwerpen Antwerp Diamond Facts Antwerp World Diamond Centre (AWDC) Officiële vertegenwoordiger van de Antwerpse diamantsector Wetenschappelijk en Technisch Onderzoekscentrum voor Diamant (WTOCD) HRD Antwerp NV Organisatie die verantwoordelijk is voor Certificatie en Opleiding Onderzoekscentrum voor de diamanttechnologie FUSION FOUR Federatie van Diamantbeurzen Mijnbedrijven • • • • BHP Billiton Rio Tinto Alrosa De Beers • • • • Diamantclub van Antwerpen Beurs voor Diamanthandel Vrije Diamanthandel Antwerpse Diamantkring Overheid Externe Stakeholders Burgermaatschappij Banken • • • • • • ABN AMRO Antwerp Diamond Bank Bank J. Van Breda & Co. State Bank of India ICICI Bank Bank of India Diamantairs • • • 45 grote bedrijven 102 middelgrote bedrijven 1.703 kleine bedrijven Het ecosysteem van de Antwerpse diamantindustrie Media Antwerp Management School (AMS) International Training Centre on Corporate Opportunities (ITCCO) (VN) Diamond, Jewellery Management Institute (DJMI) Opleidingsinstituut dat diamantgerelateerde cursussen en taken biedt aan Antwerpse Masterstudenten 7 Cathy Berx Gouverneur | Provincie Antwerpen ‘Ik werd benaderd door een aantal hoofdrolspelers uit de diamantsector die hun bezorgdheid uitten over de toekomst van hun sector in Antwerpen. Ze spraken over de agressieve concurrentie en een “ongelijk speelveld” en waren bang dat zonder een duidelijke visie en strategie de overlevingskansen van hun sector minimaal waren. Ondanks de problemen zag ik ook het enorme potentieel. Met een sterk leiderschap, een sterke eenheid en visie, in combinatie met een gevoel voor innovatie, professionalisme en openheid, was de sector in staat om een nieuwe en mooiere toekomst te creëren voor de diamant en voor Antwerpen. 8 Met veel plezier heeft mijn ambt een herpositionering mee mogelijk gemaakt waar de sector de volledige verantwoordelijkheid voor neemt. Na een aantal vergaderingen met alle stakeholders in het Provinciehuis, hebben we een eerste beknopte analyse gemaakt waarin ik mijn visie en verwachtingen duidelijk heb gemaakt en werd er een Stuurgroep opgericht. Onder leiding van de nieuwe, dynamische Voorzitter van het AWDC, Nishit Parikh, en zijn nieuwe CEO, Ari Epstein, kon al snel worden vastgesteld dat de aanpak en de sfeer waren veranderd. Er werden heel wat ideeën en initiatieven naar voren geschoven. Daarnaast werden problemen geïdentificeerd, oplossingen besproken en nieuwe business areas afgebakend om de rol van Antwerpen als wereldleider in diamant te bestendigen. Ik ben vooral blij dat de oefening op een eerlijke manier belangrijke onderwerpen zoals transparantie, compliance, individuele verantwoordelijkheid, MVO en door nieuwe technologie aangedreven innovatie heeft aangepakt. Er werd ook sterk gepleit voor een concurrentieel fiscaal werkmodel, omdat bij gebrek hieraan de toekomstige concurrentie met Dubai, India of Botswana altijd een ongelijke strijd zal blijven. Voor mij is het hoogst belangrijk dat in dit project het engagement wordt aangegaan om zich onder te dompelen in het maatschappelijke weefsel van de provincie en de stad. De diamantsector heeft de duidelijke bedoeling om zich te integreren in onze andere sleutelsegmenten, waaronder de industrie en de creatieve sector, maar ook onze culturele sector en kenniscentra. Het verheugt me te zien dat de diamantsector deze banden in Antwerpen graag wil aanhalen in het voordeel van de gehele maatschappij. Tijdens het hele proces werd ik verschillende keren benaderd door andere stakeholders uit de provincie. Ik vernam dat de diamantsector de hand uitstak en sprak over een nieuwe samenwerkingsfase, gemeenschappelijke initiatieven en de uitwisseling van ideeën. Ik begreep toen dat er een nieuwe wind waait door de diamantsector en ik verheug me over deze ontwikkeling. Het is mijn overtuiging dat dit Diamond Masterplan een gedurfd en moedig statement is van een sector die ervan overtuigd is de strijd om zijn toekomst te zullen winnen. De duidelijke missie, uitvoeringsdetails, scorecard en focus op hard issues is een uitstekende vooruitgang. Ik wens de sector en de provincie Antwerpen met dit initiatief alle succes toe.’ 9 Nishit Parikh Voorzitter | AWDC ‘Veranderen is telkens weer een uitdaging. Vooral in deze turbulente tijden moeten durf, innovatie en behendigheid worden aangewend om een sector vooruit te stuwen. Antwerpen is op een unieke manier indrukwekkend en moet nu de sterktes van zijn diamantsector ten volle uitspelen en zijn krachten bundelen. Er zijn altijd al in de hele wereld diamantondernemingen opgezet met Antwerpse expertise. Voor ons als diamantairs is de tijd nu aangebroken om al onze kennis en ervaring te bundelen in een krachtige, nieuwe algemene strategie voor Antwerpen. 10 De Belgische stakeholders uit de politiek en de overheid zijn duidelijk bereid om zich te engageren voor onze sector en dat is heel erg bemoedigend. Op zijn beurt levert het AWDC alle nodige inspanningen om een nieuwe geest van eenheid, transparantie, corporate compliance en individuele verantwoordelijkheid te introduceren. Vandaag al wordt er een nieuw momentum gecreëerd, met de “Fusion Four” en een groot aantal opbouwende initiatieven voor bedrijven. Ik weet als geen ander hoe slim, dynamisch en vindingrijk mijn concurrenten op de Antwerpse diamantmarkt zijn! Bij het AWDC is het nu onze uitdaging om gebruik te maken van deze talenten en om allemaal samen te werken aan een sterke toekomst voor onze sector en de Belgische economie.’ Ari Epstein Voorzitter | Project 2020 CEO | AWDC ‘Als directeur van het Diamond Office gedurende vijf jaar en adjunct-CEO gedurende twee jaar, heb ik de gelegenheid gehad om de structuur en dynamiek van de Antwerpse diamantmarkt te observeren, voor ik in januari 2011 CEO ben geworden. Deze ervaring heeft me duidelijk bewust gemaakt van de expansie van de concurrerende centra van Antwerpen, met name India en Dubai. Net zoals andere opvallende sectoren waarin België wereldleider is - zoals bier, mode, engineering, havens en logistiek - heeft de Antwerpse diamanthandel uitmuntende vaardigheden, uitstekende human resources, een grote ervaring en kennis van zijn specifieke wereldmarkten, in combinatie met een sterke ondernemingszin. In de afgelopen jaren zijn er echter uitdagingen aan de oppervlakte gekomen. Kwesties in verband met de fiscaliteit, het gerecht, concurrentie en compliance hebben duidelijk gemaakt dat er verandering moet komen. Project 2020, geïnspireerd door Gouverneur Cathy Berx, heeft de fundamenten gelegd voor een grondige revisie van de sector. Sinds het begin van dit project heb ik een golf van engagement vastgesteId om onze leiderspositie in de internationale diamanthandel te bevestigen en de vaste wil om de middelen van deze unieke 11 markt aan te wenden ten voordele van Antwerpen, België en onze wereldhandel. India en Afrika veelbelovende openingen te creëren. Ik verwacht dat deze strategie aanzienlijke voordelen zal opleveren. Via Project 2020 is er al heel concreet werk verricht. Zo heeft AWDC een aantal van de projecten die uit de vergaderingen van de Werkgroep naar voren waren gekomen, al goedgekeurd en hebben die projecten ondertussen een aanvang genomen. Ook van andere projecten, die het gevolg zijn van de besprekingen, is er actief werk gemaakt. Bij het AWDC hebben we verschillende jonge en dynamische nieuwe krachten in sleutelposities, die werken aan boeiende projecten die de toekomst van onze diamantsector veilig moeten stellen. We hebben een algemene herstructurering van de werking en verantwoordelijkheden van het AWDC zogoed als afgerond. Ik ben van mening dat de Project 2020 “Door-Opener”- strategie voor België heel interessante opportuniteiten biedt en dat er mogelijkheden zijn om in China, Met de steun van mijn Raad en de Voorzitter van het AWDC, zet ik me, samen met mijn team, volledig in voor het succes van Project 2020 op de lange termijn.’ 12 Met dank aan... Marcel Pruwer | IES Projectleider Frederik Degryse | AWDC Projectmedewerker ‘De Antwerpse Provinciegouverneur Cathy Berx speelde een beslissende rol bij de lancering van Project 2020. Ze is voor het proces onmisbaar geweest. Ze heeft ons gemotiveerd om de Stuurgroep op te zetten, heeft een reeks vergaderingen in het Provinciehuis mogelijk gemaak en heeft ons haar volledige steun en advies verleend. We bedanken de deelnemers aan de Werkgroepen van Project 2020 die ondanks hun drukke agenda de tijd hebben gevonden om de vergaderingen bij te wonen. Ze hebben in dit project een inbreng van onschatbare waarde gehad. We willen eveneens onze externe stakeholders van harte bedanken: de Kamer van Koophandel, de Haven, de diensten van Burgemeester Janssens, Schepenen Heylen en Van Campenhout, Toerisme Vlaanderen en Toerisme Antwerpen, Actieve Stad, Antwerpse Stadsplanning, het Diamantmuseum, Antwerp Headquarters, Flanders Fashion Institute, individuele zakenmensen, CEO’s en anderen, die zich allemaal enthousiast samen met ons hebben ingezet. Koen Vandenbempt, Professor Management aan de Universiteit Antwerpen, schonk zijn onwrikbare steun aan Project 2020, gaf ons advies en wees de richting aan. We bedanken de Voorzitter van het AWDC, Nishit Parikh, de Ondervoorzitters van het AWDC, Stéphane Fischler en Philippe Barsamian en de CEO van het AWDC, Ari Epstein, voor hun motiverende steun en hulp bij de fase van de strategische planning. De Stuurgroep van Project 2020 is de ruggengraat van dit initiatief geweest. Hun toewijding en engagement waren levensnoodzakelijk bij de uitvoering van dit belangrijke project, waar Antwerpen en de diamantsector hen veel dank voor verschuldigd zijn.’ 13 Antwerp Diamond Masterplan DEEL EEN • ALGEMENE INHOUD Executive Summary Achtergrond Project 2020 Antwerp Diamond Masterplan legt de fundering voor de transformatie van de 550 jaar oude Antwerpse diamanthandel in een levendige, expansieve Belgische zakensector. Financiering, technische knowhow, koopmanskennis en vooral de grote aanvoer van ruwe en geslepen diamant vormen samen de unieke ‘kritieke massa’ die van Antwerpen het belangrijkste diamanthandelscentrum in de wereld maakt. Als we onze positie veilig willen stellen en willen versterken, moeten we nu optreden. In de laatste decennia is de industrie ingrijpend veranderd: ze is gekrompen en er zijn veel banen verloren gegaan, onder andere bij de slijpers, handelaars, technici en administratieve bedienden. Aan de andere kant zijn professioneel gerunde en goed gekapitaliseerde Antwerpse diamantbedrijven wel geslaagd en hebben ze op internationaal vlak aan kracht gewonnen. Aan de basis van de Antwerpse diamantmarkt ligt een enorme ervaring, kennis op wereldniveau en vakmanschap. Project 2020 is een langlopend werk dat de markt zal helpen om de overgang te maken van zijn traditionele stramme houding naar een soepele, strategisch aangedreven, professionele en erg gemotiveerde ondernemingstak die in de internationale diamantindustrie het voortouw neemt. 16 Algemene Inhoud | Executive Summary Een systematische benadering In het Antwerpse Provinciehuis werd, met de steun van provinciegouverneur Cathy Berx, een reeks bijeenkomsten gehouden waarop alle frustraties en angsten werden verwoord. Gouverneur Berx gaf de richting aan die leidde tot de oprichting van een Stuurgroep waarin de stakeholders uit de industrie zitting hebben. Consultants Jan Callebaut en Katherine Lamont ontwikkelden een visiedocument waarin ze verslag uitbrachten over respectievelijk imago en reputatie en interne en externe perspectieven en waarin het kader voor dit project werd ontwikkeld. De visie die daar het gevolg van is, ‘Antwerpen zal altijd het kloppende hart van de mondiale diamantgemeenschap zijn’, vormt de basis van het Diamond Masterplan voor Antwerpen. Algemene Inhoud | Executive Summary 17 Het proces Project 2020 begon met een zorgvuldig onderzoek naar de fundamentele kwesties die de sector aanbelangen, onder meer de cruciale gebieden van fiscaliteit, justitie en veiligheid. Er werd ook kritisch gekeken hoe onze sector van buitenaf wordt waargenomen en hoe hij intern door de verschillende marktsegmenten werd gepercipieerd. Andere prioriteiten die uit deze analyse naar boven kwamen, waren onder andere de modernisering van de markt, technologische innovaties, de aanvaarding en gebruikmaking van de ‘uitmuntendheden’ van de markt, nieuwe zakelijke opportuniteiten en compliance. Acht Werkgroepen, met deelnemers uit de industrie, vertegenwoordigers en andere stakeholders, brainstormden om praktische en innovatieve oplossingen te zoeken voor de kwesties waarmee de industrie wordt geconfronteerd. De sessies van de Werkgroepen en de ruggespraak met externe stakeholders leidden tot een ruime prioriteitenlijst van initiatieven. Specifieke projecten die tijdens dit proces waren ontwikkeld, werden toen geselecteerd door de Stuurgroep, goedgekeurd door het AWDC en samengebracht in dit Masterplan. Na de lancering van Project 2020, zal het AWDC de implementatie beheren. Het proces heeft al een aanvang genomen. Door te focussen op leiderschap, transparantie, innovatie en modernisering, werken de Raad van het Antwerp World Diamant Centre (AWDC), zijn Voorzitter, Nishit Parikh en CEO Ari Epstein, aan de motivatie en consolidatie van de verbeteringen. 18 Algemene Inhoud | Executive Summary Doelstellingen Er kwamen uit het visiedocument twee hoofddoelstellingen naar voren. De eerste is de diamanthandel in Antwerpen uitbreiden door proactief de bestaande handel uit te breiden en nieuwe segmenten in de markt te introduceren, om groei en innovatie op te bouwen. Eenheid, transparantie en individuele verantwoordelijkheid zijn essentieel om het succes van dit project veilig te stellen. Door zich deze attributen eigen te maken en ze onmisbaar te maken voor de industrie, kan de sector de tweede doelstelling bereiken: vertrouwen en zelfvertrouwen opbouwen. Algemene Inhoud | Executive Summary 19 Projecten & initiatieven Quote “Voor de internationale aantrekkingskracht en de promotie van onze haven, maken we graag gebruik van alles wat de haven en de stad te bieden hebben. Eén van de troeven in onze mondiale marketing en verkoop is de merkbekendheid van Antwerpen als diamantcentrum. Het opent deuren en maakt gesprekken mogelijk. We zijn ontzettend blij dat de diamantsector nu initiatieven neemt om zich open te stellen, in nauwe samenwerking met andere sectoren. Als Haven van Antwerpen moedigen we dit aan en we zullen dit initiatief ondersteunen.” Marc Van Peel Havenschepen en Voorzitter van het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen juni 2011 20 Om deze doelstellingen te bereiken, ontwikkelden de Werkgroepen een reeks zakelijke en maatschappelijke initiatieven die de transformatie van de sector veilig zullen stellen. Dat gaat van grote zakelijke opportuniteiten die belangrijke vertakkingen hebben voor de diamantsector en voor Antwerpen, tot nicheprojecten die een rol zullen spelen in de modernisering en versterking van de sector. Operationele projecten zijn de ruggengraat van dit Masterplan. Nieuwe segmenten In Project 2020 zitten breed-opgezette nieuwe zakeninitiatieven voor Antwerpen, waaronder de opening van nieuwe markten voor geslepen diamant (met o.a. de opening van een bureau voor geslepen diamant in China) en de nauwe samenwerking met de SDE (Shanghai Diamant Exchange), de ontwikkeling van het label ‘Diamonds from Antwerp’, de promotie van hightech slijpen, de lancering van een elektronisch tradingplatform, de Algemene Inhoud | Executive Summary uitbreiding van de handel in ruwe diamant (met de opening van een bureau voor ruwe diamant in Afrika) en de oprichting van een groothandelsmarkt voor juwelen. ‘Door-Opener’-strategie De nieuwe ‘Door-opener’-strategie van het AWDC zal de Belgische handel helpen uitbreiden door, als onderdeel van een gestructureerd programma, de wereldwijde industriële contacten van de Antwerpse diamantsector toegankelijk te maken voor Belgische bedrijven en ondernemers. De recente doorbraak in China, met de aankondiging van een strategische samenwerking tussen het AWDC en ICBC, de grootste Chinese bank, maakt meer algemene handel in producten en diensten tussen België en China gemakkelijker en is één van de vele initiatieven die de sector plant. Toerisme & diamanten Projecten zoals een bezoekerscentrum en een krachtig nieuw verhaal op basis van het Antwerpse authentieke vakmanschap, komen niet alleen de diamantsector ten goede, maar zullen ook het aantal banen en de vakopleidingen een aanzienlijke boost geven. Toerisme en diamanten kunnen een krachtige positieve impact hebben op de Belgische economische groei. Algemene Inhoud | Executive Summary 21 Integratie in de gemeenschap Initiatieven van Project 2020 die mikken op de integratie in de gemeenschap, zullen het engagement van de diamantsector op verschillende niveaus sterk bevorderen en de banden met de Antwerpse en Vlaamse gemeenschap sterker aanhalen. Deze projecten omvatten onder meer ‘Antwerp Diamond Days’, de ‘Mercator’ studiebeurzen, meer communicatie, een toegenomen zichtbaarheid in bv. het MAS, informatief promotiemateriaal dat geregeld wordt bijgewerkt en een goed gestructureerde, permanente samenwerking met andere sectoren. Kenniscentrum Een ambitieus pakket van kennis- en opleidingsinitiatieven zal ervoor zorgen dat Antwerpen op wereldvlak evolueert naar een essentieel kenniscentrum voor diamant. De samenwerking met het ITCCO, uitbreiding van de activiteiten van het DJMI, het geven van onderwijsseminaries, de promotie van het WTOCD en de lancering van het IDDC (International Diamond Data Centre) maken voor het AWDC allemaal deel uit van een stevige, nieuwe focus op opleiding en kennis. 22 Algemene Inhoud | Executive Summary KMO’s Er zijn meer dan 1.500 kleine en middelgrote ondernemingen (KMO’s) actief in de sector. Ze vormen de meerderheid van de Antwerpse diamantbedrijven en spelen een cruciale rol in de industrie, of ze nu handelen in nicheproducten of specifieke markten bedienen. Project 2020 erkent hun belangrijke rol en veel van de projecten die het opstart, spelen in op de eigen noden van KMO’s. Zo zal de nieuwe zakelijke adviseur van het AWDC zorgen voor begeleiding op het vlak van compliance, modernisering en ondersteunende programma’s voor kleine zaken. Andere projecten van het Masterplan, zoals het aantrekken van meer ruwe diamanten naar Antwerpen, de verankering van nieuwe handel in geslepen diamant, de opening van nieuwe kleinhandelsmarkten en diversificatie in de kleinhandel, creëren mogelijkheden voor KMO’s. Fiscaal, juridisch & veiligheid De invoering van een nieuwe karaatbelasting, een gerechtelijk akkoord en een vernieuwde veilige omgeving zijn onmisbaar om op lange termijn een bloeiende diamanthandel in Antwerpen te kunnen houden. Er lopen besprekingen met de bevoegde instanties en specialisten. Algemene Inhoud | Executive Summary 23 Transparantie & MVO De dag van vandaag is transparantie een onmisbaar onderdeel van de zakenwereld. Als een centrum dat zijn positie wil verstevigen en de diamanthandel op wereldvlak wil voorgaan, moet Antwerpen voor transparantie zorgen en ook voldoen aan de Kimberley-normen en andere compliance-zaken (waaronder antiwitwasregels en -procedures). Op deze manier kunnen we het engagement van onze huidige interne en externe stakeholders behouden en in de toekomst stakeholders uit de mijnbouw, de productie en de handel aantrekken. Heel wat Antwerpse diamantairs hebben ethische gedragscodes en andere raamovereenkomsten op het vlak van compliance onderschreven. Verschillende Antwerpse diamantbedrijven hebben het voortouw genomen en hebben zich aangesloten bij de Responsible Jewellery Council om op ethisch, sociaal en milieuvlak in de hele waardeketen van diamanten, edelstenen en juwelen verantwoordelijke praktijken uit te bouwen en te promoten. De inspanningen die het AWDC levert op het vlak van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) worden versterkt door zijn nieuwe compliance officer. Die afdeling levert toegankelijk advies en ondersteuning in verband met relevante aspecten van MVO en compliance/legale vereisten. Daarenboven zal het AWDC nauw samenwerken met het Antwerp International Training Centre on Corporate Opportunities (Antwerp ITCCO). Dit belangrijke Centrum van de VN, dat waarden en doelstellingen van de VN 24 Algemene Inhoud | Executive Summary promoot, zal onder de koepel en auspiciën van de Verenigde Naties werken en zal het engagement onderbouwen van de Antwerpse diamantsector om in de wereldhandel van de diamant te zorgen voor goed bestuur, een verhoogde transparantie en corporate citizenship. Transparantie is ook erg belangrijk om de interne markteenheid vorm te geven en te versterken, wat nodig is om voor de sector een positief momentum te creëren en te ondersteunen. Quote “Dat net zoals voor de industrie ook het aspect duurzaamheid niet uit het oog wordt verloren bewijst het Antwerp International Training Center on Corporate Opportunities (ITCCO), een door de Verenigde Naties begeleid opleidingscentrum voor maatschappelijk verantwoord ondernemen met een focus op de diamant- en juwelenhandel. Door voor Antwerpen te kiezen bevestigt dus ook de VN de koppositie die onze Scheldestad heeft inzake diamant.” Wouter De Geest Gedelegeerd Bestuurder BASF Algemene Inhoud | Executive Summary 25 Banencreatie Het onderdeel Banencreatie van het Masterplan onderstreept het engagement van het AWDC om in te zetten op een groeistrategie. De sleutel tot expansie en welvaart is het garanderen van een sterke positie voor Antwerpen als centrum van de mondiale diamant- en juwelenindustrie. Het is de ambitie om in het volgende decennium zo’n 4.000 banen te creëren in een aantal uiteenlopende gebieden binnen de diamantindustrie en de gehele Belgische economie. Dat is uiteraard een schatting en om zoveel nieuwe banen te kunnen creëren is het nodig dat er, nadat alle projectdoelstellingen gehaald zijn, positieve economische voorwaarden heersen. 26 Algemene Inhoud | Executive Summary Conclusie Het doel van het Diamond Masterplan is om een coherente en gecoördineerde inspanning te leveren om de diamanthandel in Antwerpen te verbeteren en uit te breiden en de sector volledig te integreren in het ruimere kader van de Belgische zakenwereld. Dit streven, waarbij de diverse elementen uit de sector zijn samengebracht, gaf aanleiding tot het uiten van bezorgdheden en verzuchtingen, vrees en hoop. Het proces bood kansen om te discussiëren en ideeën uit te wisselen die voor opwinding, illusies en engagement zorgden. De synergieën en het momentum die bij een geslaagde uitvoering van het hele pakket van projecten in dit Antwerp Diamond Masterplan op gang zullen worden gebracht, zal een nieuwe operationele omgeving scheppen en de kritische massa van de sector consolideren, banen creëren en groei mogelijk maken. Project 2020 bevestigt dat de diamanthandel de vaste bedoeling heeft om in Antwerpen te blijven, als een bloeiende business en een geëngageerde, krachtige partner in de Belgische economie. Algemene Inhoud | Executive Summary 27 Antwerp Diamond Masterplan DEEL EEN • ALGEMENE INHOUD Beschrijving van het proces | Methodologie Om tastbare resultaten te behalen en de problemen aan te pakken, werd rond verschillende thema’s een aantal Werkgroepen opgericht. 1. 2. 3. 4. Fiscaal Juridisch Veiligheid Tradingplatform 5. 6. 7. 8. Centrum van uitmuntendheid & MVO Nieuwe Technologie & Nieuwe Segmenten New Business Facilitation & Financiering Nieuwe Stadservaring & Gemeenschap De Werkgroepen Fiscaal, Juridisch en Veiligheid werden rechtstreeks door de Stuurgroep geleid. In november 2010 werd International Economic Strategy (IES) aangesteld om de vijf overige Werkgroepen te leiden en om de ontwikkeling van Project 2020 binnen de sector te ontplooien en te communiceren en het uiteindelijke Masterplan te ontwikkelen. De Werkgroepen brachten een groot aantal initiatieven en ideeën voort. IES leidde de vergaderingen van de Werkgroepen, maakte een samenvatting van deze initiatieven en diende schetsmatige aanbevelingen in bij de Stuurgroep en AWDC, die ze van commentaar voorzagen en goedkeurden. Professor Koen Vandenbempt van de Antwerp Management School ondersteunde alles met ideeën over de implementatie. Gedurende de fase van de strategische planning hield IES ook vergaderingen met een groot aantal stakeholders uit de Antwerpse industrie. 30 Algemene Inhoud | Beschrijving van het proces | Methodologie Er werd o.a. vergaderd met: • • • • • • • Haven van Antwerpen Toerisme Vlaanderen Toerisme Antwerpen Flanders Fashion Institute Kamer van Koophandel Diamantmuseum Horeca Vlaanderen • • • • • • Antwerp Headquarters Stadsambtenaren Vooraanstaande Vlaamse bedrijven Muhka Luc Tuymans VBO Tijdens deze besprekingen werden de achtergrond en de doelstellingen van Project 2020 geschetst. Zonder enige uitzondering reageerde iedereen positief. Sommigen brachten eigen ideeën in en allemaal toonden ze belangstelling om de samenwerking met de diamantsector te onderzoeken en samen de economie van Antwerpen, Vlaanderen en België te stimuleren. In elk stadium van de ontwikkeling van dit plan werden de relevante partijen op de hoogte gebracht van de evolutie en werden ze uitgenodigd om hun eigen inbreng te doen. Regelmatig werden er updates meegedeeld aan en ideeën uitgewisseld met de Voorzitter, Ondervoorzitters en CEO van het AWDC en met de Stuurgroep. Algemene Inhoud | Beschrijving van het proces | Methodologie 31 Antwerp Diamond Masterplan DEEL EEN • ALGEMENE INHOUD Het Diamond Masterplan Onze Visie “Antwerpen zal altijd het kloppende hart van de mondiale diamantgemeenschap zijn” Deze visie voor Antwerpen schets een beeld van een stad waarvan het hart klopt op het ritme van een gedreven en energieke diamanthandel, die zaken uit de hele wereld aantrekt en die toonaangevend is voor de diamanthandel in de hele wereld. 34 Algemene Inhoud | Het Diamond Masterplan Om deze Visie waar te maken, hebben we twee doelstellingen gedefinieerd: Creëer groei & inovatiekansen We verankeren onze rol in de diamantwereld als we voortdurend initiatieven ontwikkelen om de groei van individuele Antwerpse bedrijven te stimuleren en de Antwerpse sector in zijn geheel uit te breiden. Bouw vertrouwen en zelfvertrouwen op binnen de sector en bij externe stakeholders Vertrouwen en zelfvertrouwen zijn essentieel als we voldoende engagement en enthousiasme willen behouden om de diamantsector in Antwerpen uit te bouwen. Deze twee doelstellingen zullen we bereiken als vijf sleutelelementen samen worden ingezet. 1. Antwerpen uitbouwen als een centrum van de diamanthandel 4. Gemeenschapsintegratie | Stadservaring 5. Banencreatie 2. Antwerpen als kenniscentrum van diamant 3. Opleiding | Transparantie Algemene Inhoud | Het Diamond Masterplan 35 Antwerpen uitbouwen als een centrum van de diamanthandel De handel in zowel ruwe als geslepen diamant is de kernactiviteit van de Antwerpse diamantsector. Deze handel, met een jaaromzet van €42 miljard, wordt gevoerd in de streng bewaakte Antwerpse diamantwijk. Hij is goed voor 5% van de Belgische export en 70% van de handelsbalans. Hij zorgt bovendien voor 34.000 banen (vaklui en diensten). Maar de sterke concurrentie, de mondialisering en de opkomst van het internet halen de diamanthandel steeds meer weg uit Antwerpen. Om zijn positie te verankeren en dan uit te bouwen, moet Antwerpen actie ondernemen om de kritische massa van vaardigheden en middelen die zijn handel aansturen, veilig te stellen en te vergroten. Om te kunnen bloeien, moet de Antwerpse handel hoogst efficiënt en innovatief zijn en het voortouw nemen. De sector moet de weg bereiden voor zijn bedrijven om doeltreffend te kunnen concurreren in bestaande en nieuwe markten. Waar het mogelijk is, moet een sterke strategische steun worden verleend. Als we dat doel willen bereiken, is een verankering van de steun die de Belgische overheid ons biedt, essentieel. Om bijvoorbeeld nieuwe internationale markten op te zoeken, moet de sector de Belgische overheid en de EU erbij betrekken. Om het Antwerpse aandeel in bestaande, volwassen markten uit te breiden, kan het AWDC samen met relevante agentschappen nieuwe initiatieven nemen, om het profiel van de Belgische diamantexport te vergroten. 36 Algemene Inhoud | Het Diamond Masterplan De projecten die in dit deel worden geschetst, zullen er direct en indirect toe bijdragen dat de groei van de diamanthandel in Antwerpen wordt ondersteund en in verschillende gevallen zelfs aanzienlijk kan worden uitgebreid. Zie pagina’s 63-91 voor details over afzonderlijke projecten. Quote “Om de diamantsector in Antwerpen een bloeiende toekomst te kunnen garanderen, moet de sector flexibel inspelen op de wijzigende wereldconjunctuur.“ Patrick Janssens Burgemeester Antwerpen november 2011 Algemene Inhoud | Het Diamond Masterplan 37 Antwerpen als kenniscentrum van diamant Er kan veel worden gedaan om de Antwerpse reputatie te vergroten door de stad te positioneren als het wereldcentrum van diamantuitmuntendheid en –kennis. Expertise, ervaring, vakmanschap en kennis zijn al overvloedig aanwezig in de Antwerpse diamantmarkt, maar ze moeten veel efficiënter worden gepromoot. Relevante informatie, feiten en cijfers over de diamantindustrie moeten toegankelijk worden gemaakt om best business practices aan te moedigen en om het voor de Antwerpse bedrijven mogelijk te maken om op het internationale toneel te concurreren en te groeien. De regels en voorschriften die van toepassing zijn in de industrie moeten duidelijk worden uitgelegd en de implicaties voor de lokale bedrijven moeten worden besproken en in het voordeel van Antwerpen worden aangewend. Dat geldt zowel voor wettelijke aangelegenheden als voor de financiering en industriespecifieke zaken, zoals het Kimberley Proces en de RJC standards. Het AWDC en het United Nations Institute for Training en Research (UNITAR) hebben een belangrijke stap gezet in hun streven om Antwerpen als het internationale diamantcentrum te verankeren; MVO, transparantie, corporate governance en compliance te respecteren en te promoten. UNITAR heeft de beslissing genomen om een International Training Centre on Corporate Opportunities (ITCCO) in onze diamanthoofdstad te vestigen. Daar 38 Algemene Inhoud | Het Diamond Masterplan moeten we ten volle gebruik van maken en ervoor zorgen dat de Antwerpse diamantzaken de hoogste normen van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) onderschrijven. Als wij in Antwerpen deze normen vastleggen, worden we de benchmark die anderen in de hele wereld zullen volgen. Het Diamond Jewellery Management Institute (DJMI), een zelfstandige afdeling van de Antwerp Management School, is een platform dat opgericht werd om cursussen aan te bieden, seminaries te geven en onderzoek uit te voeren op het vlak van diamanten en juwelen. Zie pagina’s 93-99 voor details over de individuele projecten Algemene Inhoud | Het Diamond Masterplan 39 Opleiding | Transparantie De diamanthandel en hoe die werkt, heeft de buitenstaanders lang in verwarring gebracht. De reis die een ruwe diamant volgt; van de ontginning over verscheidene sorteerstappen, slijpen, marketen en verhandelen; is voor de meeste mensen een mysterie. We moeten daarom de sluiers van de geheimhouding zo ver mogelijk opheffen, zonder dat diamanten hun ‘mystieke’ kant verliezen. Misschien heeft een aantal bedrijven in de vroegste tijden hun voordeel gehaald uit het gebrek aan transparantie, maar vandaag de dag, met de strengere bankvoorschriften en de informatie op het internet, is een transparante werking een essentieel principe geworden. Diamanten moeten hun mystieke charme en mysterie behouden, maar dat mogen we niet verwarren 40 met een een zweem van twijfelachtige of duistere handelspraktijken. Het is de rol van het AWDC om het publiek en de media in te lichten over de maatregelen die worden genomen om de integriteit van de bronnen van diamant veilig te stellen en te beschermen. Vandaag de dag is de diamantnijverheid onderworpen aan een groot aantal regulerende instellingen. Dat zijn onder meer: • Het Kimberley Proces Certificatieschema. Het internationaal aanvaarde certificerings- en controlesysteem voor de handel in ruwe diamant is verplicht sinds 2003. Het werd in het leven geroepen om ‘conflictdiamanten’ uit de handel te halen en Algemene Inhoud | Het Diamond Masterplan welvaarts- en ontwikkelingsdiamanten voort te brengen. • Sinds 2004 is voor de handelaars in de diamantsector de wetgeving ter preventie van het gebruik van het financiële systeem voor witwaspraktijken en financiering van terroristen van toepassing. • Basel I,II, & III: een uitvoerige reeks hervormingsmaatregelen die zijn ontworpen om de regulering, supervisie en het risk management in de banksector te verbeteren. • RJC -Responsible Jewellery Council: een gedragscode met een reeks kwalificatieprincipes waaraan RJC-leden moeten voldoen om geaccrediteerd te worden. Diamantbedrijven die lid worden bij de RJC engageren zich om verantwoordelijke ethische, sociale en milieupraktijken te ontwikkelen die de mensenrechten respecteren in de hele Algemene Inhoud | Het Diamond Masterplan aanbodsketen van diamant, goud en juwelen, vanaf de mijn tot de kleinhandel. • De vier Antwerpse diamantbeurzen hebben in hun huisreglementen duidelijk wettelijke mechanismen opgenomen die door de Belgische staat en gerechtshoven zijn erkend. Ieder van de vier beurzen onderwerpt zich aan de bemiddelings- en arbitrageregels van de Federatie en heeft de macht om leden te schorsen en sancties op te leggen. Dat zijn erkende en geaccepteerde platformen om de naleving van diamantgerelateerde richtlijnen af te dwingen. Grote mijnbedrijven, waaronder De Beers, BHP-Billiton en Rio Tinto, hebben hun eigen normen gecreëerd waaraan hun klanten moeten voldoen om ruwe diamanten te mogen leveren. Bovenop de regelgevende maatregelen die hierboven worden opgesomd, moeten bedrijven zich vandaag 41 de dag proactief engageren voor de gemeenschap en het milieu en hun gedrag moet een verantwoordelijke houding weerspiegelen. Het AWDC is zich ervan bewust dat de diamantsector een voorloper moet zijn in de evolutie en de implementatie van verantwoorde zakenpraktijken en MVO. In dat opzicht is het AWDC als handelsassociatie al toegetreden tot belangrijke MVOinitiatieven op wereldvlak, zoals het RJC, het Global Compact van de VN en participeert het actief in het Belgian Global Compact Network Steering Committee, dat momenteel wordt geleid door het Antwerpse diamantbedrijf Rosy Blue. Antwerp-ITCCO - het Antwerpse International Training Centre for Corporate Opportunities – dat midden 2011 zijn deuren opende aan de Antwerpse Grote Markt, erkent het belang van MVO en focust op MVOopleidingen en –bewustzijn, onder de koepel en auspiciën van de VN. Antwerp-ITCCO is er voorstander van dat de privésector zich zo snel mogelijk schaart achter de 10 Global Compact principes en waarden van 42 de VN en werk maakt van het behalen van de Millennium Ontwikkelingsdoelstellingen. Hoewel Antwerpen te kampen heeft met oneerlijke concurrentie van andere centra, vooral op het vlak van de invoer van en handel in ruwe diamant, hebben het AWDC en de Antwerpse markt MVO en compliance onderschreven en zullen ze strikt blijven toezien op het Kimberley Proces en andere regelgevingen zoals AML. Het AWDC zal van de Belgische overheid, de EU en internationale diamantorganisaties een sterke steun zoeken om er zeker van te zijn dat er een eerlijk ‘level playing field’ is waarin de compliance op wereldvlak het imago van ethische diamanten beschermt en Antwerpen niet op een oneerlijke manier wordt benadeeld. De business advisor/compliance officer van het AWDC zal een sleutelrol spelen in de toename van de transparantie. Hij zal daartoe optreden als mentor en adviseur, zal beschikbaar zijn voor overleg en zal Algemene Inhoud | Het Diamond Masterplan oplossingen aandragen. Hij zal geregeld nieuwsbrieven uitbrengen waarin de belangrijke thema’s van de dag worden besproken. De business seminaries van het AWDC zullen gaan over onderwerpen zoals compliance, MVO, financiering en andere relevante kwesties. Deze seminaries zullen ook discussie en debat aanmoedigen, de Waarden en Doelstellingen van de VN stimuleren, evenals de 10 Principes van de UN Global Compact, overeenkomstig de opdracht van de ITCCO. Een dergelijke interactie zal een sfeer van verhoogde transparantie en gelijk vertrouwen helpen creëeren. journalisten uit de hele wereld toegang bieden tot informatie over de bedrijfstak. Zoals eerder in dit document is geschreven, zal een concurrentiële karaatbelasting voor de sector een dwingende aanleiding zijn om fiscale en financiële transparantie en compliance na te streven, als onmisbare attributen van zijn dagelijkse werking. Een betere communicatie, een grotere verbintenis met de stakeholders (intern en extern) en een verbeterde informatieverspreiding door het AWDC en de sector, staan borg voor transparantie en een beter begrip van wat de sector doet. Interne verdeeldheid en een gebrek aan eenheid hebben in het verleden de Antwerpse diamantsector verzwakt en zijn mogelijkheden gedwarsboomd. Een grotere interne transparantie die op vertrouwen en begrip steunt, zal de denkrichting en motivatie van de sector omdraaien en zal ertoe bijdragen dat de Antwerpse diamantmarkt in zijn streven naar leiderschap over de werelddiamanthandel in een hogere versnelling komt. Het geplande Antwerp International Diamond Data Centre zal bedrijven, instellingen, onderzoekers en Zie pagina’s 101-107 voor details over de individuele projecten Algemene Inhoud | Het Diamond Masterplan 43 Gemeenschapsintegratie | Stadservaring De Antwerpse diamantsector geniet een centrale positie in het fysieke hart van de stad. Hij moet er ook naar streven om het hart van de stad te veroveren. Met dit in gedachten heeft Project 2020 een serie initiatieven uitgetekend om de diamantsector en de ruimere sociale gemeenschap veel dichter bij elkaar te brengen. Deze activiteiten zullen voor een beter begrip zorgen van wat wij doen en zullen op die manier een positieve belangstelling voor de sector opwekken. Betere communicatie is een essentiële stap om een sfeer te scheppen waarin de ruime bevolking een positief beeld krijgt van wat onze bedrijfstak inhoudt. Een goed geïnformeerd Antwerps en Belgisch publiek en een goed geïnformeerde overheid zullen op het vlak van veiligheid, maatschappelijke en andere kwesties positiever zijn voor de noden van onze industrie. In de voorafgaande decennia zijn er kansen verloren gegaan omdat de band met de stad en regionale stakeholders mislukt is. Maar we hebben allemaal enorm veel te winnen als we onze relaties, dialoog en samenwerking in de toekomst verstevigen. Zie pagina’s 109-127 voor details over individuele projecten 44 Algemene Inhoud | Het Diamond Masterplan Banencreatie Quote “De Belgische diamantsector is als wereldleider sinds vele decennia van het allergrootste belang voor de economie van ons land. Wij zijn, als Belgische beroepsvereniging van ondernemingen, vooral trots op het dynamisme en de moderniteit van de sector, en meer specifiek op de visie die uit Project 2020 spreekt.” Pierre Alain De Smedt VBO | FEB Algemene Inhoud | Het Diamond december 2011 Masterplan Als er banen worden gecreëerd, is dat een sterke indicatie dat een bedrijfstak gezond is,en een barometer is die wijst op een stevige herpositionering en groei. Nieuwe banen wijzen duidelijk op succes bij de uitbouw van een krachtige en dynamische sector. Project 2020 mikt op de creatie van banen in een aantal specifieke diamantgerelateerde en aanverwante domeinen. Er is uitgegaan van realistische veronderstellingen om voorspellingen te maken over het aantal nieuwe banen in de komende tien jaar. In het algemeen voorzien wij in elk domein tot in 2020 een constante banengroei. Een aantal individuele projecten kunnen een grotere banengroei genereren, terwijl andere het bescheidener zullen doen, maar het eindresultaat zal een constante aangroei van werkgelegenheid zijn. Zie pagina’s 129-139 voor details over de projecten 45 Antwerp Diamond Masterplan DEEL EEN • ALGEMENE INHOUD Conclusie Antwerpen biedt onderdak aan een unieke bedrijfscluster in het hart van Europa. Uit de vier hoeken van de wereld arriveren er kostbare ruwe diamanten, die worden gesorteerd, geveid en die verhandeld en miljarden dollars omzet genereren. Omdat Antwerpen uitmuntendheid, expertise en infrastructuur biedt, is het al lang een optimale plaats om er ruwe diamant te verhandelen. Het is nog steeds de plek bij uitstek voor internationale mijnbedrijven, diamantbankiers en industriespecialisten. Antwerpen behoudt ook een sleutelpositie in geslepen diamant. Zijn ligging, distributienetwerken en geloofwaardigheid zijn nog steeds relevant. Het is evenwel geen geheim dat deze jarenlange dominantie steeds meer onder druk komt te staan van concurrenten. Project 2020 is een rechtstreekse reactie op deze bedreiging. Onze missie is om de positie van Antwerpen als ‘kloppend hart van de mondiale diamantgemeenschap’ te verdedigen, te behouden en uit te breiden. 48 In de afgelopen jaren is er met een aantal initiatieven geprobeerd om verschillende kwesties in de sector aan te pakken. Sommigen waren klein, andere ambitieuzer. Project 2020 heeft met het verleden gebroken en heeft een unieke aanpak uitgewerkt: het AWDC en de Stuurgroep gaan naar de kern van de zaak en pakken op een open en allesomvattende manier de belangrijkste kwesties aan: fiscaliteit, gerecht, veiligheid, gemeenschapsintegratie, imago bij het publiek, concurrentievermogen, innovatie, technologie en modernisering van de bedrijfstak. Het Antwerp Diamond Masterplan dat daarvan het gevolg is, tekent voor het AWDC een coherente politiek en een duidelijke implementatiestrategie uit. Dit is niet zomaar wat cosmetische opsmuk of een ‘blue-sky vision’. Er zijn reeds verschillende initiatieven opgestart, die al de eerste positieve resultaten laten zien. In de Antwerpse diamantsector is er al wat in beweging gebracht. Algemene Inhoud | Conclusie Quote “Project 2020 laat duidelijk de intentie van de Antwerpse diamantsector zien om zichzelf om te vormen. Wie in de afgelopen jaren heeft deelgenomen aan de discussies, brainstormsessies en Werkgroepen, heeft ondervonden dat er een fundamentele verandering aan de gang is. Er is vandaag de dag een groot enthousiasme in de sector om te veranderen, te innoveren en te groeien. Dat is goed nieuws voor alle betrokken stakeholders.” Algemene Inhoud | Conclusie Koen Vandenbempt Professor aan de Management University Antwerpen 49 juni 2011 Ieder afzonderlijk project dat in dit Masterplan wordt geschetst, heeft zijn eigen verdiensten. Maar het is in de geslaagde combinatie en het synergie-effect van al deze projecten samen, dat het noodzakelijke momentum zal ontstaan om Antwerpen als het grootste, bloeiendste diamantcentrum van de wereld te consolideren en uit te bouwen. Het leiderschap in de sector is aan het veranderen, zoveel is duidelijk. De Raad van het AWDC, zijn Voorzitter Nishit Parikh en CEO Ari Epstein, zijn vastbesloten om het AWDC grondig tegen het licht te houden en de organisatie een frisse kijk te geven op de richting die moet worden uitgegaan. De uitdagingen werden aangepakt door de Werkgroepen van Project 2020 en andere initiatieven. Er zijn echter essentiële organisatorische veranderingen nodig om de voorwaarden te creëren die tot succes leiden. Die omvatten acties die tot gevolg zullen hebben dat de Raad van het AWDC 50 professioneel, toegewijd en geïnformeerd is en die het AWDC, WTOCD, SBD en de Federatie van Diamantbeurzen op één lijn brengen. KMO’s – In een tijd van mondialisering en consolidaties worden de belangen en de relevantie van kleinere bedrijven gemakkelijk over het hoofd gezien. Een wereldcentrum, dat essentieel afhangt van de kritische massa, heeft er alle belang bij om ervoor te zorgen dat competente, hardwerkende, talentvolle kleine en middelgrote bedrijven zich kunnen ontwikkelen en zullen bijdragen tot het algehele succes van de Antwerpse diamanthandel. Diamanten zorgen voor betovering: we reiken de hand aan de Antwerpse en Vlaamse stakeholders om samen te werken met onze sector en de glinstering van diamanten over te brengen naar de aanverwante bedrijfstakken. Een behulpzame, harmonieuze samenwerking tussen de diamantsector en zijn collega-stakeholders uit de Belgische politieke, Algemene Inhoud | Conclusie economische en sociale sectoren, zal de groei en ontwikkeling van het land helpen ondersteunen. In vergaderingen en discussies van de Werkgroepen bleek hoeveel inzichten, ideeën, creativiteit en passie er aanwezig zijn in de sector. De leiding van de Werkgroepen en de fase van de Strategische Planning van Project 2020 zorgden voor honderden gesprekken met de stakeholders van de lokale, gewestelijke en federale besturen en de zakenwereld. Het grote potentieel aan samenwerkingsmogelijkheden wordt duidelijk erkend, alsook de reikwijdte van gezamelijke projecten en de kansen om banen te creëren en de economie te laten groeien. Dit is een kans om doorslaggevende acties te ondernemen in plaats van passief langs de zijlijn te blijven staan en hulpeloos toe te kijken hoe de zaken lopen. We kunnen het voortouw nemen en buiten onze geijkte denkpatronen stappen om de crisis en de economische onzekerheid in ons voordeel om te buigen. Er kan in Antwerpen een nieuwe diamantnijverheid ontstaan: eengemaakt, gemoderniseerd, sterker dan ooit tevoren en een schitterend voorbeeld voor het volgende millenium. Marcel Pruwer | Projectleider February 2012 Als we allemaal meedoen aan deze transformatie en ons met het oog op eenheid en vooruitgang focussen op samenwerking, zal de som van onze inspanningen veel groter zijn dan welke individuele winst ook. Algemene Inhoud | Conclusie 51 Antwerp Diamond Masterplan DEEL EEN • ALGEMENE INHOUD Bijzondere gebieden Veiligheid Als onderdeel van Project 2020 heeft een ‘Commissie Bijzondere Sector Veiligheid’ samen met de Antwerpse politie en andere experts de veiligheid van de plaatselijke diamantsector en de gemeenschap van diamantairs die actief zijn in het diamantkwartier grondig doorgelicht. Er passeert dagelijks een enorme hoeveelheid diamanten in onze straten. Daardoor is veiligheid een grote zorg voor de diamantgebouwen, het diamanttransport, de handling van goederen en de dagelijkse veiligheid van iedere persoon die in het gebied werkt Het AWDC is er zich scherp van bewust dat een veilige en beveiligde omgeving een absolute noodzaak is voor alle betrokkenen in de Antwerpse markt. Alle geplande initiatieven of projecten moeten zorgvuldig rekening houden met de gevolgen voor de veiligheid. Het AWDC is dan ook vastbesloten om het hoogste veiligheidsniveau te behouden voor iedereen die in de Antwerpse diamantmarkt werkt. 54 Algemene Inhoud | Bijzondere Gebieden Het Antwerpse Diamantbeveiligingscharter Na een reeks besprekingen en uitwisselingen met de betrokken partijen en de Antwerpse Politie, heeft de Werkgroep Veiligheid in samenwerking met de ‘Kerngroep’ van ADA Security, een Beveiligingscharter opgesteld, dat de veiligheid van de gebouwen in het diamantkwartier regelt. De aanbevelingen van de Werkgroep Veiligheid werden overhandigd aan de Antwerpse verzekeringsmakelaars die hun inbreng deden en werden voorgesteld aan Lloyds of London, die de aanbevelingen overmaakte aan de Londense verzekeraars. Algemene Inhoud | Bijzondere Gebieden 55 De strategie bevat o.a. de volgende sleutelementen: • Eén veiligheidsbadge voor alle diamantgebouwen in het diamantkwartier • ’s Nachts en in de vroege ochtend een strenge toegangscontrole in het gebied • ’s Nachts toezicht op de toegang tot de gebouwen • Verzegeling van de Rijfstraat en Schupstraat met een glijdende beveiligde poort die op afstand wordt bediend (los van de verkeerspalen die er nu staan) • Groen, Oranje en Rood Alarmsysteem dat de in- en uitgang van de Schupstraat en Rijfstraat regelt en in noodsituaties de toegang tot de diamantstraten kan afsluiten De aanbevelingen van het Veiligheidscharter zullen waarschijnlijk gevolgen hebben voor de verzekeringstarieven en de fysieke beveiligingsvoorwaarden van kantoren en eigendommen in de sector. 56 Algemene Inhoud | Bijzondere Gebieden Fiscaliteit Voor elke bedrijfstak die mondiaal actief is, is het fiscale raamwerk een essentieel onderdeel van de concurrentiekracht. In de afgelopen 20 jaar zijn de voorheen geldende internationale ruilvoeten grondig door elkaar geschud. Azië en andere gebieden waar tegen lage kosten wordt geproduceerd, zijn in veel gevallen getransformeerd in gebieden met lage kosten en lage belastingen, actief in technologie en productdesign. Bovendien staat in India, de grootste concurrent van Antwerpen, de binnenlandse detailhandel voor een explosieve groei, waardoor het land een extra belangrijk voordeel zal krijgen. Een Europees zakencentrum dat vandaag de dag concurreert in een mondiale omgeving, moet elk mogelijk voordeel aangrijpen. Een fiscaal raamwerk voor de sector moet het ondernemerschap daadkrachtiger maken en aanmoedigen, waardoor het kan zorgen voor groei, banen kan creëren en voldoende marge kan genereren om in nieuwe zaken te investeren. Op dit ogenblik is een duidelijke uitdaging voor Antwerpen het ongelijke speelveld voor fiscale en wettelijke werkomstandigheden in de concurrerende diamantcentra. De Antwerpse loon- en arbeidskosten zijn de hoogste van alle concurrerende centra en de historische voordelige ligging van Antwerpen in Europa is vandaag helaas een stuk minder aantrekkelijk. Algemene Inhoud | Bijzondere Gebieden 57 Via Antwerp ITCCO en het engagement van de sector op het vlak van MVO, kan de Antwerpse diamantsector de voorloper worden in de bescherming en het uitdragen van de reputatie en het imago van de mondiale diamant- en juwelenhandel. Hoewel MVO en compliance-systemen op de lange termijn voordelen met zich zullen meebrengen, kosten ze ook geld. Een concurrentieel fiscaal raamwerk dat steunt op een duurzaam zakelijk model, zal de Antwerpse markt de extra stimulans verlenen om compliance en ethische best practice te propageren en te implementeren. Quote “Als Antwerpen zich globaal wil profileren, zijn beeldende kunst en diamant de sectoren die de ruggengraat kunnen vormen voor een uniek stadsprofiel dat bijkomend cultureel engagement, toerisme, investeringen en andere interesse kan genereren, en een rijke en ondersteunende omgeving helpt creëren voor de mensen en bedrijven in Antwerpen.” 58 Bart De Baere Directeur, MUKHA België heeft geen diamantmijnen. Zowat elke ruwe of geslepen diamant die langs Antwerpen passeert, wordt naar een markt ergens in de wereld verstuurd. Om Antwerpen te positioneren als de ‘beste doorgang voor ethische diamanten’ van de wereld, moeten we onszelf positioneren als de meest efficiënte en frictievrije handelsmarkt voor diamant ter wereld. De Antwerpse diamantsector moet daarom met de Belgische belastingdiensten onderhandelen en een duurzame oplossing bereiken voor een fiscaal raamwerk dat de concurrentie met de wereld mogelijk maakt. Algemene Inhoud | Bijzondere Gebieden Juridisch De laatste tijd hebben bedrijven in de hele wereld juridische conflicten uitgevochten en hebben ze te kampen gehad met veranderende regels en conventies, of kregen ze te maken met ongeoorloofde handelingen van individuen in hun bedrijfstak of bedrijf. Van de financiële wereld over verzekeringen, farmaceutica, energie en handel: heel wat bedrijven hebben onderzoeken en blamen moeten ondergaan. De Antwerpse diamantsector met zijn 1.850 bedrijven heeft juridische zaken waarvoor een oplossing wordt gezocht. De sector wil vooruitgaan en aan het stuur gaan zitten in de mondiale diamant- en juwelennijverheid. Om die strategie tot een goed einde te brengen, wil de sector een regeling voor de lopende juridische geschillen. Er moet een streep worden getrokken onder het verleden en er moet een akkoord komen over een nieuw fiscaal raamwerk. Op die manier kan er een nieuwe bedrijfsomgeving worden gecreëerd en kan er in de komende decennia werk worden gemaakt van de uitbouw van de sector, banencreatie en een aanzienlijke economische bijdrage aan de economie van de stad, de regio en het land. Inzake het Kimberley Proces behaalt Antwerpen vandaag een superieure compliance. Dit wordt algemeen erkend. In samenspel met andere sectornormen zoals de RJC, die zich duidelijk engageert voor ethische best practices, stelt Project 2020 Antwerpen voor als de beste kandidaat ter wereld voor een gecontroleerde, transparante diamanthandel. Algemene Inhoud | Bijzondere Gebieden 59 Tegen de achtergrond van de dynamiek uit het verleden en de huidige conjunctuur van mondiale concurrentie en nieuwe opkomende markten die verantwoordelijk zijn voor de toenemende groei op wereldvlak, moet de Antwerpse diamantsector in staat worden gesteld om mondiaal op een efficiënte manier de concurrentie aan te gaan. Er zijn daarom zinvolle gesprekken nodig met de Belgische fiscale en juridische overheden, om kwesties uit het verleden op te lossen. Ze zijn ook essentieel als een platform om de sector te hertekenen en de weg naar de toekomst voor te bereiden. 60 Algemene Inhoud | Bijzondere Gebieden Visie Hoofdoelstellingen Doelstellingen Individuele Projecten Antwerpen uitbouwen als handelscentrum van diamant 1. Business&ComplianceAdvisor 2. FusionFour 3. Follow-upvanhetAntwerpDiamondMasterPlan 4. Aanborenvannieuwemarktenvoorgeslepen&ruwediamant 5. ‘Door-Opener’-strategie&promotieinhetbuitenland 6. Verbeterdecommunicatiemetoverheid&industrie 7. ContactpersoonAWDC&doorAWDCgeleideAntwerpse samenwerkingbinnendesector 8. Elektronischtradingplatformvoorgeslependiamant 9. Antwerpsdiamantproductiecentrum|GIP 10. Centrumvoorjuwelendistributie 11. ‘DiamondsFromAntwerp’ Groei & innovatiekansen creëren Antwerpen zal altijd het kloppende hart van de mondiale diamantgemeenschap zijn Antwerpen als kenniscentrum van diamant Opleiding | Transparantie Vertrouwen en zelfvertrouwen opbouwen binnen de sector & bij externe stakeholders Integratie in de gemeenschap | Stadservaring Banencreatie 1. InternationalDiamondDataCentre 2. Kwaliteitsvolleinformatieenkwaliteitsvolpromotiemateriaal 3. Internationaledatabasevandekleinhandel 4. WTOCDCommerciëlefocus|LinknaarAntwerpse kernactiviteiten 1. SamenwerkingmethetInternationalTrainingCentreon CorporateOpportunities(ITCCO) 2. Zakelijke&Technologischeseminaries 1. MAS 2. Ambassadeursvandevolgendegeneratie 3. Opencursussenenlezingenoverdiamant 4. HetverhaalvaneenauthentiekAntwerpsambacht 5. EsthetischeverbeteringenvanhetAntwerpsediamantkwartier 6. Bezoekerscentrum 7. Betaalbaremedia-eventsenAntwerpDiamondDays 8. Antwerpsestudiebeurs&diamantconcoursaanAntwerpse universiteiten 9. ‘Secundairemarkten’ 1. Gedetailleerdeinformatiebanencreatie 2. AWDConlineRecruitmentPlatform Antwerp Diamond Masterplan DEEL TWEE • INDIVIDUELE PROJECTEN Antwerpen uitbouwen als handelscentrum Nota Er is al van start gegaan met verschillende projecten uit dit Masterplan en de planning en voorbereiding zijn al goed opgeschoten. Andere projecten die hieronder beschreven worden, zitten nog in een beginfase, zodat gedetailleerde acties, performance scorecards, enz., onrealistisch zouden zijn en alleen kunnen worden geschat. Alle projecten zijn goedgekeurd door de Werkgroepen, de Stuurgroep en het AWDC, ook wat de prioriteiten betreft, zodat de middelen het eerst naar de dringendste projecten zullen gaan. Deze middelen zijn niet louter financieel, er is ook 64 een aanzienlijke inbreng van bekwaam personeel nodig. Voor de projecten die door het AWDC of de Stuurgroep complexer worden bevonden, is er een gedetailleerder overzicht uitgewerkt, waarin de opportuniteit, het principe, de doelstellingen en de initiële financiële vereisten worden opgenomen en er een overzicht wordt gegeven van het implementatieplan. Voor de laatste informatie over de huidige stand van zaken van elk afzonderlijk project, verwijzen we naar het corresponderende onderdeel op de website van het AWDC Project 2020. Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum Business & Compliance Advisor [ REEDS GEÏMPLEMENTEERD ] Omschrijving Het AWDC heeft als gevolg van de Project 2020 Werkgroepen en -besprekingen, een expert aangenomen om de plaatselijke diamantbedrijven te helpen en te ondersteunen bij de implementatie van regels en voorschriften die van toepassing zijn op de diamantsector. Door middel van de Business & Compliance Advisor, anticipeert het AWDC op het verlenen van assistentie en leiding inzake Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) na de oprichting van het Antwerp – ITCCO, waar er opleidingen zullen worden gegeven over o.a. MVO en management. De Business Advisor zal ook assistentie bieden aan externe diamantbedrijven die zich in Antwerpen willen vestigen en actief jonge Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum mijnbedrijven naar Antwerpen halen, waardoor de toekomstige aanvoer van ruwe diamant veilig wordt gesteld. Hoofddoelstellingen 1. Informatie verstrekken en diensten verlenen aan kleine en middelgrote diamantbedrijven. 2. Compliance-zaken behandelen 3. Communiceren met jonge mijnbedrijven 4. Ondersteunen van bedrijven die zich in Antwerpen wensen te vestigen 65 Fusion Four [ REEDS GEÏMPLEMENTEERD ] Antwerpen is het enige diamantcentrum ter wereld dat vier diamantbeurzen heeft. Historisch is dat verantwoord, omdat er enorme hoeveelheden ruwe en geslepen diamanten werden verhandeld op de beursvloeren, maar tegenwoordig gebeurt de handel vooral in kantoren. Nochtans leveren de beurzen essentiële diensten voor de markten, waaronder het verlenen van geloofwaardigheid en authenticiteit van de historische beursvloeren, arbitrage en conflictoplossing via de Federatie van Diamantbeurzen, de officieel erkende handelaarsvereniging van actieve diamantairs en een forum voor discussie en ontwikkeling van de bedrijfstak. Fusion Four, een mijlpaal in de Antwerpse geschiedenis, zal nu de kracht van de beurzen verzilveren door ze dichter bij elkaar te brengen, door middel van een pas goedgekeurd lidmaatschap en Membership Benefits Scheme. Dat zal een betere dialoog en samenwerking mogelijk maken, waardoor de Antwerpse markt zal kunnen profiteren van de ideeën, ervaring en kennis van de verschillende beurzen, hun leden en Raden van Bestuur. De eerste stappen zijn onder andere een voorstel waarbij een lid van één van de Antwerpse beurzen toegang krijgt tot de andere plaatselijke beurzen, met een eengemaakte lidmaatschapsbijdrage die door alle vier de beurzen is goedgekeurd. Momenteel zijn er onderhandelingen aan de gang over uniforme lidmaatschapsvoorwaarden, eenheid van regelgeving, overeenkomst over de pensioenleeftijd en veiligheidsvoorschriften die op elkaar zijn afgesteld. 66 Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum Het proces is begonnen en er wordt verwacht dat de beurzen hun troeven beter zullen inzetten, in het voordeel van alle leden. Fusion Four zal een stap zijn om de middelen van het centrum gezamenlijk te beheren, tot eenheid in de sector te komen en de aanzienlijke kennis, ideeën en energie van meer dan 2.000 beursleden voor het eerst in te zetten. Quote “Onze vier diamantbeurzen zijn al meer dan 100 jaar lang een vitaal platform voor de Antwerpse diamanthandel. Door de Fusion Four-overeenkomst te ondertekenen, hebben we onze vier beurzen dichter bij elkaar gebracht, de eenheid versterkt en mee de handel helpen moderniseren. We zullen onze tweeduizend leden aanmoedigen om Project 2020 Masterplan actief te ondersteunen. We zijn van mening dat het de beste manier is om de Antwerpse diamantsector op een succesvolle manier te herpositioneren.” Willy Rotti, Maurice Fischler, Julien Drybooms, David Wahl Voorzitters Beurzen december 2011 De vier beurzen kunnen dan, via de Belgische Federatie van Diamantbeurzen, volledig hun werkelijke rol spelen om de business van de leden van de Antwerpse diamantbeurzen te verstevigen. Ze vullen ook de rol en verantwoordelijkheid van het AWDC aan. Onze vier diamantbeurzen zijn al meer dan 100 jaar een essentieel platform voor de Antwerpse diamanthandel. Door de Fusion Fourovereenkomst te ondertekenen, hebben we onze vier beurzen dichter bij elkaar gebracht, de eenheid verhoogd en een bijdrage geleverd aan de modernisering van de handel. Onze tweeduizend leden zullen worden aangespoord om actief Project 2020 Masterplan te ondersteunen. Wij zijn ervan overtuigd dat het de beste manier is om een geslaagde herpositionering van de Antwerpse diamantsector veilig te stellen. 67 Follow-up Antwerp Masterplan [ REEDS GEÏMPLEMENTEERD | 2012-2020 ] Project 2020 is een gefocust, door resultaten aangestuurd project en niet alleen maar een document of een optimistische ‘blue-sky vision’. De acties die de teams die hierbij betrokken zijn ondernemen en de algemene methodologie zijn op zich een significante stap in de goede richting. De verschillende stakeholders hebben individuele zakelijke belangen, maar ze zijn toch regelmatig samengekomen om de kwesties te bespreken en oplossingen te zoeken. Op die manier hebben ze, voor het eerst, een aanvang gemaakt met een veel groter gevoel van eenheid en samenwerking. De follow-up zal gebeuren door een beperkte Stuurgroep en de CEO. Quote “De diamantsector draagt bij tot het Antwerpse imago van een multiculturele en economische metropool. De diamant geeft onze regio en ons land een extra karakter. Met ongeveer 80% van de wereldhandel in ruwe diamant, maakt de sector het mogelijk dat Antwerpen zich positioneert als een leidend wereldcentrum. Samen met de haven van Antwerpen moet dit buitengewone voordeel internationaal veel sterker worden uitgedragen. Het pas voorgestelde Project 2020 Diamond Masterplan is een belangrijke en zelfs beslissende gps voor de verdere uitbouw van deze diamantsector. Het heeft de volledige steun van Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland.” Luc Luwel Directeur-Generaal VOKA mei 2011 Aanboren van nieuwe markten voor geslepen en ruwe diamant [ KORTE TERMIJN | 0-3 JAAR ] Omschrijving Hoofddoelstellingen Om Antwerpen te helpen zakelijk te groeien, zal het AWDC nieuwe en geselecteerde markten voor geslepen diamant aanboren (waaronder China, India, Brazilië, Mexico, Indonesië, Polen, Turkije, de Filippijnen, Nigeria, Rusland en Scandinavië), waar Antwerpse diamantairs geslepen diamanten kunnen verkopen en als leverancier een preferentiële relatie aangaan. Een voorbeeld is het bureau voor geslepen diamant dat in China en een bureau voor ruwe diamant dat in Afrika zal worden opgericht. 1. De groei van de Antwerpse geslepen- en ruwe diamantsector voor kleine, middelgrote en grote Antwerpse bedrijven Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum 2. Een aanzienlijke groei van de verkoop van Antwerpse geslepen en ruwe diamant en leiderschap in deze markten 69 ‘Door-opener’-strategie & promotie in het buitenland [ KORTE TERMIJN | 0-3 JAAR ] Omschrijving Project 2020 ziet een belangrijk terrein voor een nieuwe samenwerkingsfase tussen de Antwerpse diamantsector en de Belgische regionale en nationale zakenwereld. De Antwerpse diamantsector is van plan om zijn uitgebreide netwerk en toegang in de hele wereld open te stellen voor Belgische bedrijven, met het oog op de promotie van Vlaamse en Belgische handel en bedrijven in internationale markten. Een aantal van die markten, waaronder India, China, Rusland, veel Afikaanse economieën en Turkije, groeien hard en hebben een grote nood aan producten, diensten en binnenlandse investeringen. Dit biedt de Belgische bedrijven een groot potentieel. 70 Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum Hoofddoelstellingen • De Antwerpse diamantsector stevig verankeren in de lokale, regionale en Belgische zakengemeenschap • De reputatie van de Antwerpse diamantsector een boost geven, steun winnen uit politieke en zakelijke hoek • Belangrijke nieuwe zaken ontwikkelen voor Vlaanderen en België • • Belgische banen en economische groei helpen creëren Netwerk creëren voor de Antwerpse diamantsector en zijn reputatie en profiel vergroten in landen waar ‘door-opener’initiatieven kunnen worden gelanceerd Quote “De Haven, de Antwerpse industrie en bedrijven, Mode en Diamant brengen allemaal geschiedenis, erfgoed, banen en groei naar Antwerpen. Alle sectoren staan voor uitdagingen, maar als we allemaal nauw samenwerken, via de Kamer van Koophandel of andere platformen, zal iedereen daar sterker van worden en brengen we groei en welvaart naar de stad. We verwelkomen van de diamantsector die zijn positie hertekent en zijn strategie om zijn imago van isolement en zweem van elitarisme aan te pakken.” Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum Roger Roels CEO DP World Antwerpen 71 Verbeterde communicatie met overheid & industrie [ KORTE TERMIJN | 0-3 JAAR ] Omschrijving Voor de toekomst van de industrie is een professionele communicatie met de overheid onmisbaar. Alle beleidsniveaus moeten de werking, status, prestaties en noden van de Antwerpse diamanthandel begrijpen, waarderen en vertrouwen. Een goed geïnformeerde overheid, die op haar informatie vertrouwt, kan op blijvende basis de sector beschermen en stimuleren. Een pas aangenomen AWDC-medewerker zal deze kwestie op een strategische, gestructureerde manier aanpakken. Deze medewerker zal op een frequente en professionele basis communiceren met de relevante politieke stakeholders. 72 Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum Hoofddoelstellingen 1. Verbeterde communicatie met de politieke stakeholders 2. Lobbyen op federaal, regionaal, provinciaal en stadsniveau 3. Zorgen voor de toekomstige aanvoer van ruwe diamant en een concurrentiële omgeving voor diamanthandel en -productie 4. Zorgen voor tijdige informatieverstrekking over de sector 5. De sector informeren over nieuwe initiatieven van de overheid 6. Deelname aan seminaries en meetings Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum 73 Contactpersoon AWDC & door AWDC geleide samenwerking binnen de sector [ KORTE TERMIJN | 0-3 JAAR ] Omschrijving Het AWDC zal een contactpersoon aanstellen om de communicatie te bevorderen tussen het Antwerpse diamantcentrum en andere belangrijke Antwerpse en Vlaamse sectoren en instellingen. De discussieleiders merkten dat andere belangrijke sectoren (Haven, Toerisme, Horeca, Mode, enz.) een grote belangstelling aan de dag legden om met de diamantsector samen te werken en een contactpersoon wilden die ze gemakkelijk konden benaderen. Deze contacten en discussies zullen op een bestendige manier worden uitgebreid en onderhouden. Professionals van het AWDC zullen deze relaties begeleiden. Het AWDC zal een informele jaarlijkse ontmoeting organiseren met stakeholders van de Antwerpse industrie, waarop alle Antwerpse sectoren hun plannen aan elkaar bekend zullen maken. Op die manier kunnen er optimale synergieën worden gevonden, ideeën uitgewisseld en uitgeprobeerd, relaties opgebouwd en partnerships gevormd. 74 Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum Quote “Wat Wall Street betekent voor New York, kan de Diamantwijk zijn voor Antwerpen. De goederen en hun waarde zijn even duizelingwekkend en spreken tot de verbeelding van bezoekers.” Annik Bogaert Directeur, Toerisme Antwerpen Hoofddoelstellingen 1. Potentiële initiatieven onderzoeken die kunnen worden gedragen door alle Antwerpse stakeholders 3. Betere communicatielijnen, informatie, plannen en belangstelling delen 4. De reputatie van de diamantsector vergroten 2. Efficiënt netwerken, om te lobbyen en zaken te doen Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum 5. De synergieën tussen alle Antwerpse sectoren optimaliseren 75 Elektronisch tradingplatform voor geslepen diamant [ KORTE TERMIJN | 0-3 JAAR ] Gedetailleerde uiteenzetting In overeenstemming met de visie van Project 2020, zal een nieuw Antwerps Elektronisch Tradingplatform voor geslepen diamant de modernizering van de markt, transparantie en financiering aanpakken. Het levert een onafhankelijke clearing-referentieprijs voor geslepen diamant, waarbij de performantie, geloofwaardigheid en sterkte van de diamanthandel worden versterkt. De lancering van een geslaagd Antwerps tradingplatform dat de prijzen voor geslepen diamant wereldwijd vastlegt, zal de Antwerpse markt een enorme impuls geven en zal helpen om zijn kritische massa en relevantie te consolideren. De financiering van diamant zal worden hervormd, 76 omdat een objectieve prijszetting een veel groter inzicht zal verschaffen in de waarden van voorraden en bedrijfsbalansen. Er worden op dit ogenblik in andere markten ook inspanningen geleverd om het definitieve elektronische diamantplatform in te voeren en daarom staan we onder tijdsdruk Antwerpen heeft de mogelijkheid om zowel het platform als het daarmee verbonden clearinghouse op te richten. Het vereist specifieke bekwaamheden, genereert tewerkstelling en zorgt voor nieuwe opportuniteiten in de Antwerpse diamantmarkt. Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum De opportuniteit Om een geperfectioneerd nieuw tradingvehikel voor geslepen diamant te lanceren, zal een investering nodig zijn voor de ontwikkeling of aankoop van een elektronisch platform dat duizenden koop/verkooptransacties per dag kan verwerken, met de nodige beveiliging, performantie en schaalbaarheid. Indien er geen bestaande technologie kan worden aangekocht, lopen de initiële schattingen voor de aanmaak van een krachtig e-tradingplatform uiteen van 500.000 tot 2 à 3 miljoen euro, afhankelijk van de capaciteit, draagwijdte en schaalbaarheid. Er is ook een niet te bepalen tijd nodig om het project te realiseren. Nadat het AWDC informatie heeft verkregen uit de discussies van de Werkgroep, kan het de schatting over de potentiële tradingomzet verfijnen. Het hangt er immers van af of het tradingplatform de mogelijkheden zal hebben om losse, kleinere geveilde diamanten te verhandelen. Indien deze segmenten Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum elektronisch kunnen worden verhandeld, is het bereik om te traden heel wat groter en zal het Antwerpse platform verder gaan en in sterke mate anders zijn dan alle andere bestaande diensten. Met de ervaring van andere grondstoffenmarkten in het achterhoofd, moeten we beseffen dat een nieuw elektronisch tradingsysteem de manier waarop traders zaken doen niet moet veranderen, omdat het systeem dan waarschijnlijk zal worden verworpen. Een nieuw e-tradingplatform moet daarentegen de efficiëntie van de huidige handelspraktijken verhogen en tegelijkertijd ruimte bieden voor verdere expansie. Het moet zodanig worden ontworpen dat het zowel kopers als verkopers sterk aantrekt, want van hun betrokkenheid zal de snelle aantrekking op wereldvlak afhangen. We voorspellen dat het tradingplatform aan kleine en middelgrote producenten, traders en makelaars de nodige tools kan verschaffen om toegang te krijgen 77 tot een ruime voorraad en een wereldmarkt voor hun goederen. banken, kan het imago en de geloofwaardigheid van het Platform nog sterker vergroten. De eigendom en het operationele beheer van het tradingplatform kunnen op verschillende manieren worden gestructureerd. Uit besprekingen in de Werkgroepen is naar voren gekomen dat de ‘institutionele’ betrokkenheid van het AWDC voor het platform een goede zaak kan zijn, omdat het voor zowel de Antwerpse diamantmarkt als interne en externe stakeholders geloofwaardigheid en zekerheid biedt. Er kan een informatie- en nieuwsdienst worden toegevoegd aan de website van het tradingplatform, met links naar de homepagina van het AWDC. Dit is voor Antwerpen een uitgelezen kans om het voortouw te nemen – investeren in een succesrijk e-tradingplatform voor geslepen diamant kan leiden tot een veelvoudig terugverdieneffect: een stimulans voor de plaatselijke diamantsector, een aanzienlijke winst voor de reputatie en positie van Antwerpen als diamantcentrum en de poleposition in de modernisering van de wereldhandel in diamant en juwelen. Indien het tradingplatform in de wereldhandel een groot succes wordt, zullen het AWDC en de sector een extra krachtige marketingtool hebben om Antwerpen internationaal te promoten. De participatie, naast het AWDC, van andere institutionele stakeholders zoals 78 Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum Doelstellingen • Aanzienlijke stimulans voor de Antwerpse handel in geslepen diamant • Nieuwe niveaus van transparantie in de bedrijfstak • Introductie van futures, hedging, derivaten • Omzetgroei van handel in geslepen diamant op wereldvlak • Overgang van andere platformen, IDEX, Rapaport, naar het nieuwe Antwerpse platform • Mogelijke stimulans voor de Antwerpse handel in ruwe diamant • Verzendingen van geslepen diamant uit de hele wereld naar Antwerpen, om toegang te krijgen tot het Antwerpse tradingplatform Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum • Oprichting van een clearinghouse dat het Antwerpse tradingplatform zal ondersteunen; creatie skills en banen voor Antwerpen • Positieve verslaggeving over het tradingplatform door de Belgische en wereldpers, wat Antwerpen zal promoten • Steun en participatie van belangrijkste Antwerpse zakelijke stakeholders en partners; producenten, mijnbedrijven, kleinhandel en andere kanalen • Nieuwe zakelijke belangstelling van de bank- en investeringssector 79 Antwerps diamantproductiecentrum &GIP (Grain Independent Polishing) [ KORTE - MIDDELLANGE TERMIJN | 0-6 JAAR ] Gedetailleerde uiteenzetting Diamantproductie en specifieker de kernactiviteit van diamantklieven en -slijpen, versterkt de relevantie en de positie van Antwerpen als een internationaal diamantcentrum en zet de eeuwenoude traditie voort van het vakmanschap waar Antwerpen om bekend is. In een tijdperk van hyperconcurrentie is de aanwezigheid van 4de, 5de en zelfs 6de generaties van diamantslijpers een eerbetoon aan de tradities van de Antwerpse diamantnijverheid en aan het engagement en de vastberadenheid van de Antwerpse diamantbedrijven om hier te blijven. Hoewel Antwerpen vandaag de dag voornamelijk een handelscentrum is, moet iedere kans worden aangegrepen om de productie te bevorderen, aangezien dat een potentiële impact heeft op de plaatselijke tewerkstelling en het behoud van Antwerpen als een uitmuntend diamantcentrum. 80 Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum In de afgelopen jaren is het grootste deel van de productie verhuisd naar lageloonlanden India, China en Thailand. Antwerpen heeft het extreem moeilijk gekregen om als productiecentrum de concurrentie aan te gaan. Vandaag de dag worden in een nichemarkt alleen dure of moeilijk te klieven edelstenen in Antwerpen geproduceerd. Maar die situatie kan veranderen en Antwerpen kan een kans hebben om een deel van de verloren productiebasis terug te winnen. WTOCD, het Antwerpse onderzoekscentrum voor de diamanttechnologie, werkt aan de ontwikkeling van Grain Independent Polishing (GIP), een mogelijke technologische doorbraak in het slijpen van diamant. Ze onderzoeken op dit moment ook de mogelijkheden van automatisatie, om bij GIP de productie door een robot te laten controleren. Het is de bedoeling een geperfectioneerd en geavanceerd productieplatform in Antwerpen op te zetten. Een aantal van deze GIP-systemen wordt op dit moment in samenwerking met de sector uitgetest, waarbij gebruik wordt gemaakt van handmatig bediende pre-prototypes. De reacties van de industrie zijn bemoedigend maar voor deze nieuwe technologie blijft onderzoek in de eindstadia, het ‘effenen’, een belangrijk aspect. Het zal nog een tijdje duren voor dit project afgewerkt is maar als het slaagt, kan het een revolutie betekenen voor het diamantslijpen in Antwerpen. De Raad en het management van het WTOCD moeten dit project op zich nemen, zodat een traject naar een commerciële inkomstenstroom kan worden uitgestippeld en nagestreefd. Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum 81 Business Case Indien de ontwikkeling succes kent, kan het WTOCD om deze technologie op een goede manier te commercialiseren, een contractuele slijpdienst opzetten voor de Antwerpse producenten. Op die manier wordt de technologie stevig ‘in huis’ gehouden. Een alternatief zou zijn dat de technologie wordt geleased aan een aantal geselecteerde Antwerpse producenten, die dan hun eigen goederen in Antwerpen vervaardigen. De stroom van leasinginkomsten is verantwoord door de jaren dat het AWDC het project heeft ondersteund en het door de overheid gefinancierde onderzoek dat het WTOCD in Lier heeft uitgevoerd. Een succesvolle GIP-slijpactiviteit in Antwerpen zou voor de sector een revolutionaire mijlpaal zijn waardoor de concurrentiekracht van Antwerpen als centrum voor geslepen en ruwe diamant een enorme stimulans zou krijgen, de toekomst van Antwerpen als slijpcentrum veilig zou worden gesteld, banen zouden worden gecreëerd, unieke vaardigheden bewaard zouden blijven en er inkomsten zouden worden gegenereerd voor Antwerpse bedrijven. Zoals hierboven al aangehaald, blijven de uitdagingen op het vlak van technologie en productie bestaan. De kosten voor de uiteindelijke ontwikkeling van de GIP-technologie bij het WTOCD worden geschat op ongeveer € 2 miljoen. De Antwerpse diamantbedrijven hebben te kennen gegeven dat ze geïnteresseerd zijn om te investeren in de toegang tot de Antwerpse GIP-slijptechnologie, op voorwaarde dat de technologie en economische leefbaarheid bewezen zijn. Indien een afdeling van het WTOCD een geautomatiseerde GIP-productielijn zou opzetten om slijpcapaciteit te leasen of contractueel uit te besteden aan plaatselijke bedrijven, dan is voor de financiering van zo’n productielijn een 82 Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum aanzienlijke investering nodig. Het financiële model kan gebaseerd zijn op leasingtarieven met de producenten die vertrekken van een $/per karaat- formule. Als daarentegen het WTOCD ervoor kiest om de technologie te verkopen aan goedgekeurde Antwerpse producenten, zal het businessmodel gebaseerd zijn op een wisselwerking tussen een kostprijs die concurrentiële productie in Antwerpen mogelijk maakt en een aanvaardbare return voor het WTOCD/AWDC. In dit stadium is het cruciaal om een zorgvuldige beoordeling van het GIP-prototype te maken, tegelijk met een kostenberekening die uitgaat van een benchmark van productiekosten op wereldvlak, om er zeker van te zijn dat het uiteindelijke systeem de mondiale concurrentie aankan. Doelstellingen • Ontwikkeling van de GIP-technologie • Aantal bedrijven / slijpeenheden verhogen • Implementatie van GIP-systemen in geselecteerde productie-eenheden • Steun van het Belgische publiek, de media en de politiek voor productiebanen • Aantal banen in Antwerpse slijpindustrie verhogen • In Antwerpen een slijpactiviteit uitbouwen die op mondiaal vlak concurrentieel is • Aantal geslepen karaten verhogen Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum 83 Aanbeveling Het WTOCD heeft nog tijd en middelen nodig om het GIP te ontwikkelen en de commerciële leefbaarheid te bewijzen, maar deze technologie kan de productienijverheid van de Antwerpse diamantsector nieuw leven inblazen. Een geautomatiseerde massaproductie met GIP-slijptechnologie kan de bulk van de productie van middelgrote stenen terug naar Antwerpen brengen. Maar er blijven nog onopgeloste vragen in verband met de ‘finishing’ van het slijpproces. Elke beslissing over verdere investeringen moet worden genomen na een zorgvuldige inschatting van alle risico’s en het potentieel. Bovendien moet het WTOCD een politiek uitstippelen om het GIP te commercialiseren nadat de technologie haar deugdelijkheid en leefbaarheid heeft bewezen. Het zal een uitdaging zijn om de controle en commercialisering in eigen handen en de opbrengst in Antwerpen te houden en tegelijkertijd het risico te minimaliseren dat de technologie in het buitenland lekt. 84 Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum Opleiding van slijpers In het laatste decennium zijn de vaardigheden die nodig zijn om diamant te slijpen aanzienlijk veranderd. Slijpen is steeds meer hightech en professioneel geworden, met een hele schare aan nieuwe technologieën, softwaresystemen, beeldvormingsmogelijkheden en kwaliteitscontrole-opties die nu een vast onderdeel van het slijpproces zijn geworden. Om nieuw talent aan te trekken naar de Antwerpse slijpindustrie en dan vooral jonge mensen, zou het waarschijnlijk het beste zijn als de sector de technologie en de technische aspecten van het hedendaagse slijpen naar voren bracht, omdat dat meer kans maakt om getalenteerde en gemotiveerde jonge mensen met potentieel aan te trekken. Met technieken zoals Avalon+, Reflex, Ogi, Sarin en Lumisense voor beeldvorming, planning en metingen, is het diamantslijpen de 21ste eeuw in gegaan en is het optimaliseren van het rendement bij het slijpproces een onderdeel van de fijnmechanica geworden. Er zijn ook mogelijkheden om de opleiding van de diamantopleiding te verbinden met ambachten en andere Antwerpse vaardigheden via opleidingsinstituten zoals de ‘Academie voor Schone Kunsten’. Ten slotte zou een band met het ‘Diamants from Antwerp’-initiatief de kans bieden om nieuwe ontwerpen en andere slijpvormen te ontwikkelen en unieke Antwerpse slijpvormen te creëren. Dit zou deel kunnen uitmaken van de creatie van een nieuwe niche voor de Antwerpse slijpactiviteit, waarbij banen worden gecreëerd en de omzet groeit, zoals opgenomen in de groeistrategie van Project 2020. Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum 85 Ruimte voor een productiecentrum Een nieuw productiecentrum in Antwerpen, gebaseerd op het GIP, zal nood hebben aan fysieke ruimte. Hoe groot die ruimte moet zijn, zal afhangen van de schaal van de slijpactiviteit die wordt gelanceerd. Gelet op de overige initiatieven van Project 2020, is het mogelijk dat er nieuwe ruimte nodig zal zijn voor een waaier van nieuwe activiteiten. Het AWDC zal de vooruitgang van alle Project 2020-initiatieven moeten controleren, om in te schatten of er bijvoorbeeld behoefte is aan een nieuw complex in het diamantkwartier om de nieuwe activiteiten onder te brengen. Een nieuw complex, dat onderdak biedt aan zowel hightech slijpen als andere gespecialiseerde activiteiten, zou een sterke nieuwe aanblik kunnen geven aan de Antwerpse diamantsector en zou een niet mis te verstaan centrum kunnen zijn voor de nieuwe activiteiten van de sector. 86 Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum Centrum voor juwelendistributie [ LANGE TERMIJN | 6-9 JAAR ] Omschrijving Hoofddoelstellingen Het AWDC zal met de Belgische en Europese overheden de noodzakelijke fiscale en wettelijke voorwaarden onderhandelen en onderzoeken voor een internationaal distributiecentrum van diamantjuwelen. In het verleden hebben Indische juwelenproducenten al verschillende keren een aanvraag gedaan voor een belastingvrije zone die van Antwerpen de toegangspoort voor diamantjuwelen in Europa kan maken. De Antwerpse expertise in logistiek, financiering en verhandeling van diamant, kan radicaal een nevensegment aanboren en ongetwijfeld van onschatbare waarde zijn voor dit distributieproject voor juwelen. 1. Een groot handelscentrum voor juwelen uitbouwen in Antwerpen Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum 2. Gespecialiseerde tewerkstelling creëren 3. De Antwerpse diamantsector versterken 4. Antwerpen als diamant- en juwelencentrum helpen bevorderen 87 “Diamonds from Antwerp” [ LANGE TERMIJN | 6-9 JAAR ] Gedetailleerde uiteenzetting De Antwerpse diamantindustrie getuigt van uitmuntendheid, die zowel op een B-to-B als een B-to-C-niveau een concurrentieel voordeel opleveren. De Antwerpse unieke expertise in diamant en een diamanterfgoed van 550 jaar, dat in het diamantslijpen ambachtelijke vaardigheden verbindt met technologie, werken samen om de sterke belofte van Antwerpen als wereldcentrum van de diamant waar te maken. Deze uitmuntendheden brengen een ‘halo-effect’ over op alle diamanten die via de stad passeren en kunnen de basis zijn van een ‘Diamonds from Antwerp’-label. Dergelijk label kan, als het aan de vraagzijde wordt versterkt door groot- en kleinhandelaars, het imago van Antwerpen een boost geven en de verkoop van ruwe en geslepen diamant en diamantjuwelen uit Antwerpen opdrijven. 88 Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum Amsterdam biedt een mooi voorbeeld van hoe een gecoördineerde en goed gecommuniceerde boodschap, gesteund door de kleinhandelaars en de stad samen, Amsterdam promoot als een centrum van de werelddiamanthandel. Deze marketingcampagne heeft de omzet van de Nederlandse juwelenkleinhandelaars fors verhoogd en lokt jaarlijks tienduizenden toeristen naar Amsterdam. Op dezelfde manier kan een goed ontworpen en geïntegreerde marketing- en merchandisingstrategie een enorme impact hebben op Antwerpen en de rol van de diamantsector in de stad. Het potentieel van een ‘Diamonds from Antwerp’-label zou verder kunnen reiken dan het onmiddellijke voordeel voor de plaatselijke diamanthandel. Diamantbedrijven die hun goederen in Antwerpen verhandelen, kunnen - gedreven door een voortdurende zoektocht naar efficiëntie en toegevoegde waarde - ervoor kiezen om ze in Antwerpen ook te laten slijpen en certificeren. Ze kunnen op die manier hun voordeel halen uit alle ‘uitmuntendheden’ die Antwerpen te bieden heeft en hun klanten een volledig ‘Diamonds from Antwerp’- product aanbieden. Dat zal een stimulans zijn voor de certificering, productie en werkgelegenheid in Antwerpen. Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum 89 90 Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum Business Case Het succes van een ‘Diamonds from Antwerp’-initiatief staat of valt met een doeltreffend en origineel marketingen merchandisingproject. Het AWDC zal een gedetailleerd budget uitwerken voor ‘Diamonds from Antwerp’, als onderdeel van zijn plannen om de sector in Project 2020 te promoten. De financiering van dit project kan op verschillende manieren gebeuren. Een gezamenlijke financiële investering van het AWDC en de deelnemende Antwerpse handelaars en producenten is voldoende voor het AWDC om deze marketingcampagne uit te voeren in het voordeel van alle Antwerpse stakeholders. Het AWDC moet een marktstudie laten uitvoeren om de doelgroep van een ‘Diamonds from Antwerp’-project te definiëren in termen van regionale voorkeuren, hoeveelheden en waarden en om te begrijpen aan welke interesses, aspiraties en voorkeuren kan worden voldaan met een ‘Diamonds from Antwerp’-initiatief. De huidige overgang van de traditionele Amerikaanse en Japanse diamantmarkten naar nieuwe markten als China en India, bieden voor Antwerpen een kans om zich te positioneren als de beste bron voor aanvoer, zodat ‘Diamonds from Antwerp’ synoniem kan worden van kwaliteit, integriteit en uitmuntendheid. Individuele Projecten | Antwerpen uitbouwen als handelscentrum 91 Antwerp Diamond Masterplan DEEL TWEE • INDIVIDUELE PROJECTEN Antwerpen als kenniscentrum van diamant International Diamond Data Centre [ KORTE TERMIJN | 0-3 JAAR ] Omschrijving In 2004 werd het DJMI, het Diamond, Jewellery & Management Institute, opgezet als een afdeling van de Antwerp Management School. De Stuurgroep van het DJMI ging voor de oprichting van een nieuw wereldcentrum voor data over de industrie, samen met de Universiteit Antwerpen. Als eerste in de wereld zou een onafhankelijk kenniscentrum voor gegevens over de diamant in Antwerpen betrouwbare, uniforme en objectieve gegevens over de internationale diamantindustrie verzamelen, onderzoeken en verdelen. In juli 2011 kwam de Stuurgroep van het DJMI met de Universiteit Antwerpen overeen om samen een haalbaarheidsstudie uit te voeren over de oprichting van het IDDC. Als de haalbaarheidsstudie een positief resultaat oplevert, zullen het DJMI en de AMS het IDDC lanceren aan de Universiteit Antwerpen. De intentieverklaring van het IDDC zal als leidraad dienen voor het curriculum en de werking. Het IDDC zal de transparantie en geloofwaardigheid van de internationale diamant- en juwelenindustrie op een hoger niveau tillen en het imago en de reputatie aanzienlijk vergroten. Belangrijke stakeholders zullen het Centrum 94 Individuele Projecten | Antwerpen als kenniscentrum van diamant voorzien van relevante informatie over de pijplijn die zal worden verzameld, geanalyseerd, geïnterpreteerd en klaargemaakt voor verspreiding. Het IDDC zal een reeks data, informatie, op analyse gebaseerde producten en rapporten ontwikkelen die onder derden zullen worden verspreid. Bovendien zal het Centrum ook voor klanten rapporten en analyses op maat maken. Hoofddoelstellingen 1. De reputatie/transparantie van de sector verbeteren 2. Gegevens over de sector afleveren 3. Het ‘uitmuntend’ profiel van Antwerpen als kenniscentrum over diamant vergroten 4. Betere voorwaarden verkrijgen voor de financiering en bankaanvaarding van de pijplijn 6. Ervoor zorgen dat overheidsinstellingen, media en ook bedrijven in de hele wereld toegang hebben tot onafhankelijke, betrouwbare en professioneel verzamelde data 7. Periodieke rapportering over de lopende activiteiten en het lopende onderzoek 8. Beschikbaar stellen van de informatie via een degelijke website (IDDC) 5. Lokale en mondiale diamant- en juwelenbedrijven bijstaan met gespecialiseerde informatie Individuele Projecten | Antwerpen als kenniscentrum van diamant 95 Kwaliteitsvolle informatie en kwalileitsvol promotiemateriaal [ KORTE TOT LANGE TERMIJN | 0-9 JAAR ] Omschrijving Hoofddoelstellingen Het erfgoed van de Antwerpse diamant wordt actief gebruikt door een groot aantal entiteiten (Haven, Toerisme Antwerpen, enz.) om hun activiteiten in het buitenland te promoten en bezoekers aan te trekken. Daarom is het noodzakelijk dat we deze stakeholders accurate en boeiende informatie over de diamantsector verstrekken, die ook up-to-date is. In verschillende sectoren onderstreepten heel wat mensen dat een opwaardering van de informatieverstrekking en communicatie noodzakelijk is. Meer specifiek wordt de samenwerking met Toerisme Vlaanderen, Toerisme Antwerpen en belangrijke stakeholders zoals de Haven, Logistiek, Mode, Ambassades, Musea, enz. sterk aanbevolen, omdat zij hiervoor openstaan. 1. Andere sectoren beter informeren, de promotie van diamant in Antwerpen en Vlaanderen versterken 96 2. De banden tussen de diamantsector en andere belangrijke sectoren aanhalen 3. Het imago en de reputatie van de sector bij de stad, de regio en de federale overheid verstevigen 4. Netwerken met andere Belgische sectoren verbeteren Individuele Projecten | Antwerpen als kenniscentrum van diamant Internationale database van de kleinhandel [ MIDDELLANGE TERMIJN | 3-JAAR ] Omschrijving Hoofddoelstellingen Het AWDC zal een internationale database aanleggen van de diamant- en juwelenkleinhandel, die de lokale diamantbedrijven kunnen raadplegen. Die database zal er ook toe bijdragen dat de toekomst van de Antwerpse Handelsbeurs onderbouwd wordt. Een rangorde die in de database wordt opgenomen, zal het mogelijk maken om de eersteklasse kleinhandelaars te identificeren. 1. De Antwerpse diamantsector up-to-date informatie verschaffen over de kleinhandel Voor dit project is een uitgebreid onderzoek nodig, plus een betrouwbaar systeem om de informatie te updaten. Er kan extra informatie worden opgenomen, zoals de invoerheffingen, belastingen en andere relevante data over de landen en regio’s. 4. Het AWDC een belangrijke nieuwe tool verschaffen Individuele Projecten | Antwerpen als kenniscentrum van diamant 2. Nieuwe omzet genereren voor de Antwerpse diamantbedrijven 3. De bedrijven bijstaan met praktische handelsinformatie 97 WTOCD Commerciële focus | Link naar Antwerpse kernactiviteiten [ KORTE TOT MIDDELLANGE TERMIJN | 0-6 JAAR ] Omschrijving Description Het is voor de sector een dringende prioriteit om de technologieën van het WTOCD op een nieuwe manier te As an urgent priority commercialiseren, mondiaal the sector te verkopen should adopt en er omzet a new mee approach te genereren. to commercializing Het WTOCD WTOCD zal de Antwerpse technologies, diamantbedrijven opening up worldwidewanneer bevoordelen sales and datbusiness. mogelijkWTOCD en commercieel will advantage leefbaarlocal is, maar Antwerp zal eveneens diamond decompanies internationale when markt possible op eenand commercially agressieve manier viable, bewerken but willom alsoinkomsten aggressively te genereren exploit the eninternational de reputatie market van Antwerpen to generate verder revenue uit te bouwen. and build increased reputation for Antwerp. Het WTOCD moet zijn onderzoek in de toekomst richten op de kernactiviteiten en interesses van de Antwerpse WTOCD should direct diamantindustrie. Dat zal itsde future lokale research diamantbedrijven focus towards ten goede core activities komen en and ook interests het imago of the vanAntwerp het WTOCD diamond bij de industry. This will benefit Antwerpse stakeholders local diamond verbeteren. companies, Het is essentieel as well as dat improve het WTOCD WTOCD’s in de image toekomst with nauwer Antwerp samenwerkt stakeholders. met Critically, in the de Antwerpse future WTOCD producenten will work en handelaars, more closely omwith op die themanier Antwerp onderzoek manufacturers en ontwikkeling and traders vanto het align WTOCD WTOCD in research and development te overeenstemming to brengen support met and de complement noden van Antwerp’s Antwerpenneeds. en steun te bieden. Goede As good ideëen ideaszijn often vaak come het gevolg from leveraging van een vergelijking and cross-fertilizing met anderen information, en kruisbestuiving data andvan research, informatie, WTOCD datawill en more actively collaborate onderzoek. Daarom zal with hetother WTOCD Belgian actiever andsamenwerken international scientific met andere and Belgische researchen institutes internationale to explore wetenschappelijke potential synergies, en onderzoeksinstellingen research overlaps omand te bekijken common of ground. er mogelijke synergieën, onderzoeksoverlappingen en gemeenschappelijke interesses zijn. 98 Individuele Projecten | Antwerpen als kenniscentrum van diamant Hoofddoelstellingen Key Objectives 1. Proactief het 1.onderzoek Proactively van commercialize het WTOCD commercialiseren WTOCD research 2. Het WTOCD 2.afstemmen Synchronize op WTOCD de commerciële with noden van de Antwerpse commercialdiamanthandel needs of Antwerp diamond trade 3. De concurrentiepositie van de Antwerpse industrie versterken 3. Strengthen competitive position of Antwerp industry 4. De technologie van het WTOCD in de markt zetten om Antwerpen 4. Leverage te WTOCD promoten technology to promote 5. Antwerpse slijptechnologie Antwerp promoten 5. Promote Antwerp Polishing Individuele Projecten | Antwerpen als kenniscentrum van diamant 99 Antwerp Diamond Masterplan DEEL TWEE • INDIVIDUELE PROJECTEN Opleiding | Transparantie Samenwerking Cooperation with met the het International Training Centre on Corporate Opportunities (ITCCO) [ already[ KORTE implemented TERMIJN | 0-3 JAAR]] Description Omschrijving De beslissing The decision of van UNITAR UNITAR toom locate Antwerpen the ITCCO te in kiezen Antwerp als offers avoor locatie significant het ITCCO, opportunity biedt defor Antwerpse the Antwerp sector sector een to improve and aanzienlijke kansleverage om wereldwijd its image zijn vis-à-vis imagoCSR op het andvlak compliance van MVO en world-wide. compliance te verbeteren. Key Objectives 102 1. Promote Antwerp as the Global Centre of CSR in Hoofddoelstellingen the diamond industry 1. Antwerpen promoten als wereldcentrum voor 2. MVO Provide in de training diamantindustrie and knowledge to diamond companies, businesses, and governments. At a 2. Opleiding later stage en thiskennis training verschaffen could be extended aan to international governments, diamantbedrijven, andere bedrijven institutions, en overheden. companies as een In per the latere UNITAR fase kan remit. deze opleiding worden uitgebreid naar internationale overheden, 3. instellingen Leverage thisenfact bedrijven, to promote in overeenstemming Antwerp as the diamond met de opdracht centre of van excellence de UNITAR and transparent business 3. Dit feit aangrijpen om Antwerpen te promoten als het diamantcentrum van uitmuntendheid en transparante zaakvoering Individuele Projecten | Opleiding | Transparantie Zakelijke Seminaries [ KORTE TERMIJN | 0-3 JAAR ] Omschrijving Het AWDC zal met Antwerpse diamantbanken samenwerken om seminaries en rondetafelgesprekken te organiseren over de naleving van wetten en voorschriften die van toepassing zijn voor de Belgische diamantsector inzake capital adequacy, kredietpolitiek, MVO, enz. Via deze en andere seminaries, die vooral op KMO’s worden toegespitst, worden de Antwerpse bedrijven geholpen om hun zaak te moderniseren en te verbeteren, op een transparante en volledig flexibele manier. Bedrijven die deze seminaries volgen, kunnen hun voordeel doen met o.a. een langdurige en tastbare directe steun en ondersteunende dienstverlening door het AWDC inzake compliance en MVO. Individual Projects | Education | Transparency 103 Hoofddoelstellingen 1. Een beter begrip en een toegenomen bewustzijn van regels en verplichtingen 2. Corporate governance en normen voor transparante best business practices optrekken 3. Ervoor zorgen dat Antwerpse bedrijven geïnformeerd, geëngageerd en geïnteresseerd blijven in belangrijke thema’s “Antwerpen hoort trots te zijn op zijn ontwikkeling als belangrijkste diamantmarkt ter wereld. Quote De kwaliteit en grootte van de Antwerpse diamantmarkt staan buiten kijf. De voordelen van deze ondernemersgemeenschap voor onze hele regio zijn bijzonder groot. We moeten de groei van deze activiteiten in ons land koesteren en begunstigen.” 104 Luc Bertrand Voorzitter Uitvoerend Comité Ackermans & van Haaren 4. Eenheid opbouwen via interactie en participatie aan seminaries en rondetafelgesprekken 5. De banden aanhalen tussen het AWDC en Antwerpse diamantbedrijven Individuele Projecten | Opleiding | Transparantie Technologische Seminaries [ KORTE TERMIJN | 0-3 JAAR ] Omschrijving Hoofddoelstellingen Heel wat Antwerpse diamantbedrijven zijn niet op de hoogte van de technologie en onderzoeksgebieden van het WTOCD in Lier. Nochtans is nieuwe technologie cruciaal voor de modernisering van hun bedrijf. Het AWDC en het WTOCD zullen jaarlijks technologische seminaries organiseren om de Antwerpse diamantgemeenschap volledig op de hoogte te houden van de nieuwe en evoluerende technologie en van andere relevante technologietrends. Dit is ook een kans om het WTOCD in contact te brengen met de noden en bekommernissen van de sector. 1. De productie en handel in Antwerpen moderniseren Individual Projects | Education | Transparency 2. De kennis van nieuwe technologieën en het bestaan van het WTOCD verhogen 3. Inkomens voor het WTOCD ondersteunen 4. De Antwerpse markt professionaliseren 5. Baat vinden bij ideeën, vragen en kennis van bedrijven in de diamantgemeenschap, waarvan er heel wat geavanceerde technologie ontwikkelen of gebruiken 105 AWDC Online Recruitment Platform [ KORTE TERMIJN | 0-3 JAAR ] Omschrijving Hoofddoelstellingen Een instroom van jonge talenten is van cruciaal belang voor elke sector. Jonge werknemers komen met frisse ideeën en helpen de toekomst veilig te stellen. Het AWDC zal een online platform organiseren waar vacante betrekkingen in de Antwerpse diamantsector worden gepost en jonge potentials een boeiende baan kunnen vinden. Dit is een eerste stap naar een uitgebreider online wervings- en jobadverteringsprogramma van het AWDC, wat de participatie van jonge professionals in de Antwerpse diamantindustrie makkelijker zal maken. 1. Jonge talenten naar de industrie halen 106 2. Verbeterd profiel en betere toegang tot de lokale gemeenschap 3. Steun aan de Antwerpse bedrijven in hun groei en professionalisering 4. Interesse opwekken van jonge Belgische en internationale academici voor de sector Individuele Projecten | Opleiding | Transparantie Individual Projects | Education | Transparency 107 Antwerp Diamond Masterplan DEEL TWEE • INDIVIDUELE PROJECTEN Gemeenschapsintegratie | Stadservaring Quote “Ik denk dat de diamantsector in de eerste plaats zijn zichtbaarheid in de stad moet verhogen, door visuele punten te creëren die verankerd zijn in het stedelijke netwerk. Die projecten moeten worden gerealiseerd in samenwerking met bijvoorbeeld artiesten, architecten en anderen en zich niet beperken tot België maar internationaal mikken. Ik denk bijvoorbeeld aan The Diamant Dust Paintings van Andy Warhol. Naast de imago-opbouw is het van het grootste belang dat de sector de nadruk legt op kwaliteit en perfectie en zichzelf voorstelt als een proces dat zich in de tijd blijft ontwikkelen.“ Luc Tuymans Kunstenaar, juni 2011 110 MAS [ REEDS GEÏMPLEMENTEERD ] Omschrijving Hoofddoelstellingen In 2011 ging de Antwerpse diamantindustrie een structureel en strategisch partnership aan met het MAS, via één van de vier paviljoenen die met het museum zelf zijn verbonden. 1. In het Diamantpaviljoen zullen de geschiedenis en diamanten van Antwerpen werkelijk tot leven komen, in een architecturaal ontwerp van de bovenste plank 2. Het paviljoen is meer dan zomaar een aanhangsel van het museum. Het is een ontmoetingsplaats voor iedereen die houdt van mooie dingen, kunst en diamanten Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring Ambassadeurs van de volgende generatie [ KORTE TERMIJN | 0-3 JAAR ] Omschrijving Hoofddoelstellingen De Antwerpse diamantsector zal investeren in zijn langetermijnimago door van de Antwerpse en Belgische jeugd ambassadeurs van de volgende generatie te maken. 1. Het programma van het AWDC voor basis- en secundaire scholen uitbreiden (bv. ‘Diamonds Love Kids’) 2. De activiteiten van het DJMI uitbreiden postgraduaat 3. Specifieke diamantgerelateerde initiatieven ontwikkelen voor de Antwerpse jeugd en studenten Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring 111 Open cursussen, informatiesessies en lezingen over diamant [ MIDDELLANGE TERMIJN | 3-6 JAAR ] Omschrijving Het AWDC zal voor het grote publiek cursussen, informatiesessies en lezingen over diamant organiseren. Dat zal het imago van Antwerpen als kenniscentrum van diamant bevestigen en een impuls geven en ook voor het grote publiek, zowel lokaal als internationaal, informatie verschaffen over diamant. 112 Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring Hoofddoelstellingen 1. Antwerpen promoten als het wereldcentrum van de diamant 2. Afstemmen met het nieuwe Bezoekerscentrum en het Diamantmuseum 3. De database met Antwerpse kennisgegevens beschikbaar maken 4. Het bewustzijn over, de waardering en het imago van de sector verhogen 5. Netwerken 6. Tewerkstelling creëren 7. Ontwikkelen van een interessante tool voor Toerisme Antwerpen en Toerisme Vlaanderen Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring 113 Het verhaal van een authentiek Antwerps ambacht [ MIDDELLANGE TERMIJN | 3-6 JAAR ] Omschrijving Hoofddoelstellingen De stad Antwerpen wenst het verhaal van authentieke creativiteit en uitmuntendheid in een ambacht te promoten en diamanten komen daarvoor perfect in aanmerking. Dit verhaal spreekt kwalitatieve bezoekers en zowel toeristen uit de nieuwe economieën als toeristen uit de ontwikkelde landen aan. Toerisme Vlaanderen gebruikt ambachten om het verhaal van Vlaanderen te promoten, naast mode, gastronomie, kunst, cultuur, chocolade, bier, enz. De ontwikkeling en promotie van een sterk thema als het ambacht van diamant slijpen zal het Antwerpse toerisme en het imago van Vlaanderen en België een boost geven en wereldwijd de verkoop van geslepen diamant stimuleren. Dit initiatief kan ook de diamantkleinhandel in Antwerpen helpen groeien. 1. Hechte samenwerking met Toerisme Antwerpen en Toerisme Vlaanderen 114 2. Betere samenwerking met de stad Antwerpen 3. De reputatie van diamanten wereldwijd ondersteunen 4. Bijdragen tot de promotie van Antwerpen, Vlaanderen en België 5. De diamanthandel in Antwerpen een zet geven 6. Betere samenwerking met andere Antwerpse en Vlaamse sectoren door het ambacht te promoten Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring Esthetische verbeteringen van het Antwerpse diamantkwartier [ MIDDELLANGE TERMIJN | 3-6 JAAR ] Gedetailleerde uiteenzetting De visuele indruk en de algemene esthetiek van het diamantkwartier en de omgevende straten zijn pover. In disscussies van de Project 2020 Werkgroepen kwam naar voren dat stakeholders uit de sector, werknemers en bezoekers de straten onaantrekkelijk vinden en helemaal niet wat je zou verwachten van het hart van de diamantwereld. Dat werd bevestigd door heel wat externe stakeholders, waaronder Toerisme. De leiding van Toerisme Vlaanderen en Toerisme Antwerpen heeft er ons ook op gewezen dat ze in hun wereldwijde promotie van Antwerpen de nadruk leggen op de stad als wereldcentrum van diamant. Als toeristen in de Vestingstraat, Rijfstraat en omgeving komen, zijn ze verbaasd en ontgoocheld omdat het gebied er zo armzalig uitziet. In de Hoveniersstraat en de Schupstraat zijn een paar bescheiden verbeteringen voldoende om een aanvaardbare B2Bomgeving te creëren, maar het ruimere gebied van de aanpalende straten is voor de sector en de stad een afknapper. Besprekingen met het bestuur van het Centraal Station, Toerisme Antwerpen, Toerisme Vlaanderen, de horeca, enz., wijzen allemaal in dezelfde richting: er is dringend nood aan verbeteringen. Het architecturale hoogstandje van het Antwerpse Centraal Station, de huidige plannen voor de bouw van een state-of-the-art congrescentrum aan het Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring 115 Astridplein, de geplande verbouwing van de De Keyserlei en het MAS-project werpen de dringende vraag op wat er gedaan kan worden om het diamantkwartier een facelift te geven. Een opknapbeurt van het diamantkwartier zal een nieuwe relatie helpen opbouwen tussen de sector, de stad en de bevolking van Antwerpen. Een verbouwing van de fysieke toestand van deze straten zal er ook toe bijdragen dat er een sfeer van eenheid en vertrouwen in de sector wordt geschapen. Het zal op de meest krachtige manier aantonen dat er een fundamentele herpositionering aan de gang is, met uitzicht op de veiligstelling van een sterke toekomst. En wat cruciaal is, de verbetering van de wijk zal ook het stadstoerisme versterken en bezoekers aantrekken. Het AWDC kan, als onderdeel van zo’n opknapbeurt, een aanvraag indienen om de straatnamen in de diamantwijk te veranderen, teneinde een nieuwe en stimulerende uitstraling voor het diamantkwartier te creëren, wat voor de sector en de stad een goede zaak zou zijn. 116 Quote “De diamantwijk is een verborgen schat in het hart van de stad. Het is tijd dat we zijn stedelijke strategische positie onthullen en zichtbaarder maken.” Hardwin De Wever | Stadservaring Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie Directeur Proces en Projectregie, AG Stadsplanning Antwerpen Business case Een transformatie van de diamantwijk kan Antwerpen en zijn toeristische troeven een aanzienlijke stimulans geven. Een aantrekkelijker en modernere diamantwijk zal interessante kansen bieden om in Antwerpen nieuwe aantrekkingspolen en activiteiten uit te bouwen. De sector kan hier een bescheiden bijdrage toe leveren, maar de bulk van de fondsen moet van externe agentschappen en stakeholders komen. Het budget zal door de stad, de provincie, toeristische diensten en andere stakeholders moeten worden samengebracht om de noodzakelijke verbeteringen en upgrades uit te voeren. Heel wat stakeholders zullen door een aanzienlijke verbetering van het diamantkwartier zelf veel voordelen hebben. Een aangepast stadsprofiel zal de aantrekkingskracht van de stad verbeteren en op die manier zou Antwerpen veel beter scoren op het vlak van internationale standing, aantrekkelijkheid en rangschikking op de lijst van bestemmingen waar toeristen uit de hele wereld graag naartoe trekken. We stellen vast dat het ambt van de Antwerpse schepen Van Campenhout 1,8 miljoen euro heeft gereserveerd voor het diamantkwartier. Dat is zeker welkom als strategisch engagement in het kader van een ruimere, allesomvattende financiering voor de heraanleg van het gebied. Het kosten-batenplaatje van een investering in de verbouwing van het diamantkwartier strekt veel verder dan de sector. Het heeft een directe impact op de levenskwaliteit van de Antwerpse bevolking, het toerisme en de sterkte, levendigheid en het potentieel van de plaatselijke economie. Dat reikt tot de rest van Vlaanderen en heel België. Een heraanleg van het diamantkwartier zal ook de strategie en de ambities van de EU Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring 117 weerspiegelen, om het zakelijke potentieel van Europese sectoren en regio’s te ontwikkelen. Een heraangelegde diamantwijk zal duidelijk aantrekkelijker zijn voor bewoners, ontwikkelaars, investeerders in vastgoed en andere activiteiten die de stad extra inkomsten zullen bezorgen en nieuwe banen zullen creëren. Doelstellingen • Een nieuwe, aantrekkelijke fysieke omgeving creëren voor de diamantsector • De aantrekkelijkheid en geloofwaardigheid van het gebied verhogen om stakeholders uit de diamantwereld aan te sporen zich in Antwerpen te vestigen • • De voordelen en aantrekking van de sector maximaliseren voor de stakeholders die hier al gevestigd zijn Een nieuwe cruciale aanwinst creëren voor de Belgische, Vlaamse en Antwerpse toeristische 118 diensten om grootschalig binnenlands toerisme te ondersteunen • De straten rond de diamantwijk verbeteren om ze aantrekkelijker te maken voor wie in het gebied werkt • Een pluspunt en bezoekerservaring creëren die zowel voor de Antwerpse en Vlaamse bevolking als voor bezoekers van daarbuiten aantrekkelijk zijn • Een aantrekkelijke fysieke voetafdruk en algemene indruk creëren, die uitnodigend is om nationale, regionale en stedelijke overheidssteun voor de sector aan te trekken Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring Aanbeveling Het AWDC moet het initiatief om de diamantwijk te verbeteren promoten, als een sleutelelement in zijn nieuwe strategie. Het AWDC, stedelijke, regionale en provinciale stakeholders moeten de transformatie van het kwartier op zo’n manier aanpakken dat de hele Antwerpse gemeenschap erbij betrokken wordt en het eigenlijk een Antwerps stedelijk project wordt. De plaatselijke bevolking kan worden aangesproken en aangemoedigd om ideeën en steun te geven door op een creatieve manier met hen nieuws over de ontwikkelingen van de stad en de diamantsector te delen. De combinatie van fiscale en juridische initiatieven zullen, samen met sectoropbouwende projecten zoals de focus op nieuwe markten voor geslepen diamant en de fysieke heraanleg van de wijk, een enorme positieve energie losmaken en een golf van investeringen en expansie op gang brengen. Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring 119 Bezoekerscentrum [ MIDDELLANGE TERMIJN | 3-6 JAAR ] Gedetailleerde uiteenzetting Quote “Meer dan 500 jaar al zijn diamanten nauw verbonden met het charisma en de identiteit van de stad en de provincie Antwerpen. Met Project 2020 staat de diamantsector voor de opwindende uitdaging om zijn profiel van internationaal diamantcentrum te behouden. Als Diamantmuseum van de provincie Antwerpen willen we er graag aan meewerken om dit verhaal van “BrilliAntwerp” uit te dragen over onze grenzen.” 120 Liene Geeraerts Directeur Diamantmuseum Provincie Antwerpen juli 2011 Het voorstel van de Werkgroep voor een nieuw diamantbezoekerscentrum in Antwerpen, kan op veel bijstand rekenen. De regionale en Antwerpse toeristische diensten zijn het ermee eens en leggen er de nadruk op dat zowel voor de Belgische bevolking als voor de buitenlandse toeristen en bezoekers van Antwerpen een bezoekerscentrum een absolute must is. Andere Antwerpse bedrijven en bedrijfstakken die geregeld bezoekers en delegaties uit de hele wereld verwelkomen, hebben ook bevestigd dat een bezoekerscentrum voor de diamantsector erg aantrekklijk zou zijn, omdat hun zakelijke bezoekers altijd hun belangstelling laten blijken om de diamantsector te bezoeken. Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring Een goed ontworpen bezoekerscentrum zou het profiel van de sector in de stad aanzienlijk vergroten en ook voor de lokale bevolking een trefpunt worden dat aantrekkelijk is voor studenten, volwassenen en de maatschappij in haar geheel. Het zal ook een positieve impact hebben op het identiteitsgevoel, het engagement en de ambitie van de interne stakeholders en tegelijkertijd bijkomende faciliteiten bieden aan de stakeholders uit de sector die al in de stad zijn gevestigd en geregeld bezoekers ontvangen. Een state-of-the-art bezoekerscentrum zal het professionele diamantcentrum ondersteunen en zal een nieuw middel zijn voor stakeholders die al aanwezig zijn in Antwerpen, waaronder het AWDC, dat daar bezoekers zal kunnen ontvangen. Business Case Momenteel werken het AWDC, Toerisme Vlaanderen en het Diamantmuseum samen aan een concept voor het bezoekerscentrum dat in het diamantkwartier zal worden gevestigd. De groep werkt nu aan een concept dat medio 2012 klaar zal moeten zijn. Een nieuw Diamantmuseum moet de beste diamantervaring ter wereld bieden en het bezoekerscentrum moet stimulerend zijn, zoals het past voor een historisch, mondiaal centrum voor diamanthandel. Het moet het mogelijk maken om het verhaal van het Antwerpse diamantcentrum en de pijplijn te vertellen op een opwindende en aantrekkelijke manier. Het bezoekerscentrum moet een magnifieke uitstalkast voor de Antwerpse diamanthandel worden. Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring 121 Het AWDC moet bij het ontwerpen van een concept voor een bezoekerscentrum ook de inbreng zoeken van lokale bedrijven en diamantairs. Veel van die stakeholders hebben ervaring met en zijn aanwezig in andere plaatsen in de wereld en hun ideeën kunnen erg nuttig zijn. Doelstellingen • Een verhoogde toegankelijkheid en geloofwaardigheid van de sector • Een versterking van de toeristische aantrekking van Antwerpen en België • Stakeholders bijstaan die hebben geïnvesteerd in Antwerpen en er zich voor engageren • Een nieuw, opwindend, levendig platform van wereldklasse creëren tussen de Antwerpse diamantsector en de Antwerpse, Vlaamse en Belgische bevolking 122 Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring Betaalbare media-events en Antwerp Diamond Days [ MIDDELLANGE TERMIJN | 3-6 JAAR ] Omschrijving De Antwerpse diamantsector wil midden in de maatschappij staan en zal geregeld deelnemen aan betaalbare media-events met een grote uitstraling. Hij zal ook zijn deelname aan andere evenementen verhogen. Het AWDC zal de diamantsector aanmoedigen om actief deel te nemen aan zulke evenementen en er nieuwe op te zetten. Het AWDC zal jaarlijkse openbedrijvendagen organiseren, die samen zullen vallen met de ruimere/officiële Belgische openbedrijvendagen. Op die manier stelt het de diamantsector open voor het Antwerpse publiek en haalt het de sluier van geheimhouding weg. Originele openbedrijvendagen en laagdrempelige evenementen kunnen worden uitgetekend in samenwerking met bereidwillige stakeholders uit de sector, waaronder banken, mijnen andere bedrijven. Er kunnen evenementen plaatsvinden in de beursgebouwen, banken en andere locaties, zoals het MAS. Er zullen bijzondere materialen worden ontworpen voor het evenement en er zal veel ruchtbaarheid aan worden gegeven Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring 123 Hoofddoelstellingen 1. Een betere relatie met de stad Antwerpen, op alle niveaus 2. Een betere relatie met de media en externe stakeholders 3. De reputatie verbeteren van diamant en de Antwerpse diamantsector 4. Transparantie en toegankelijkheid verbeteren 5. Stakeholders uit de sector aanmoedigen om samen te werken en gezamenlijk initiatieven te ontwikkelen 124 Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring Antwerpse studiebeurs & diamantconcours aan Antwerpse universiteiten [ LANGE TERMIJN | 0-6 JAAR ] Omschrijving Gecombineerd Antwerps ‘Mercator Scholarship Fund’: De Antwerpse diamantsector stelt een nieuw ‘Mercator Scholarship’ voor, dat moet worden gefinancierd door de diamant-, haven-, horeca-, mode-, petrochemie- en banksectoren. Tien studenten per jaar (vijf secundair onderwijs en vijf universiteit) ontvangen een studiebeurs waarmee ze kunnen reizen, in het buitenland studeren en bijzondere cursussen bijwonen. Het initiatief zal het imago van de Antwerpse diamantsector verbeteren en goodwill creëren. Het Mercator Scholarship Fund zal ook een ijkpunt zijn bij het begin van de nieuwe fase van integratie van de diamantsector in het maatschappelijke en zakelijke leven van Antwerpen. Concours aan lokale universiteiten: De Antwerpse diamantsector zal lokale opleidingsinstellingen zoals de UA, AMS en andere uitnodigen om deel te nemen aan een concours waarin studenten en academici wedijveren in het verzinnen van slimme manieren om Antwerpen als mondiaal diamantcentrum te behouden en uit te bouwen. Er kan een jaarlijkse nominatie en beloning worden uitgereikt. Dit idee zal steun krijgen van de academische instellingen. Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring 125 Hoofddoelstellingen 1. De reputatie van diamant in Antwerpen versterken 2. Nieuwe talenten aantrekken voor de sector 3. Betere relaties onderhouden met de plaatselijke stakeholders Quote ‘Mode en diamanten zijn belangrijke sectoren voor de stad Antwerpen. Beide sectoren kunnen op een complementaire en wederzijds ondersteunende manier worden uitgebouwd. 126 Agnes Wené Projectmanager Flanders Fashion Institute juli 2011 Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring ‘Secundaire markten’ [ LANGE TERMIJN | 6-9 JAAR ] Omschrijving Hoofddoelstellingen Aanzienlijke hoeveelheden diamanten zijn in het bezit van privépersonen. Een bepaald percentage van deze eigenaars hebben er belangstelling voor om die diamanten te verkopen of ze te ruilen voor andere goederen. De Antwerpse diamantsector heeft een potentieel grote kans om een Europese secundaire markt te helpen opzetten en bedienen. Dit is nu reeds een belangrijke business in de VS, waar het actief ontwikkeld is door dealers in New York en op andere plaatsen. 1. Antwerpen vestigen als basis voor deze secundaire markt Individuele Projecten | Gemeenschapsintegratie | Stadservaring 2. De expertise van de Antwerpse slijpers aanwenden om deze goederen te herslijpen 3. Lokale producenten en ondernemers aanmoedigen om deze markt te bedienen 127 Antwerp Diamond Masterplan DEEL TWEE • INDIVIDUELE PROJECTEN Banencreatie Voorspellen is een hachelijke onderneming, dat is bekend. Gelet op de impact van externe factoren en de volatiele, onvoorspelbare mix van macro- en microwereldhandel en de financiële en politieke dynamiek, moeten de cijfers in dit deel worden beschouwd als schattingen op basis van hypothesen en onze kennis over de industrie. Maar met een stevig implementatieplan van Project 2020 en een redelijke mate van economische stabiliteit, zijn we ervan overtuigd dat de meer dan 1.500 bedrijven sterke Antwerpse diamanthandel, verenigd, geëngageerd en geleid door een sterke Project 2020-visie, in een hogere versnelling zal schakelen, zal groeien, investeren en banen creëren. 130 Antwerpse slijpactiviteit Indien Antwerpen erin slaagt een geautomatiseerd GIP (Grain Independent Polishing) -productiecentrum te creëren, zullen er minimaal vijf hooggespecialiseerde personeelsleden nodig zijn om die productie-eenheid te bemannen. We verwachten dat dat aantal zal toenemen, afhankelijk van de mate van succes en bereik van het centrum. Een GIP-productie-eenheid zal ook onrechtstreekse banen meebrengen. Als goederen naar Antwerpen worden verscheept om geautomatiseerd te worden geslepen, zal dit ook ten goede komen van de certificerings-, handels- en transportactiviteiten in Antwerpen. Dat zal leiden tot een verdere indirecte banencreatie in die gebieden. Los van het GIP-productiecentrum, zal Project 2020 ook de omzet van lokale diamantproducenten verhogen. Op dit moment stellen zij ongeveer 531 mensen tewerk (Syndicaat der Belgische Diamantnijverheid, 2011). Het ‘Diamonds from Antwerp’project, bijvoorbeeld, kan samen met andere toeristische en diamantgerelateerde kleinhandelsinitiatieven jaarlijks een groei van 2% in de tewerkstelling realiseren. We schatten dat er in de hele wereld een potentiële vraag is naar diamanten die in Antwerpen zijn geslepen – als er ondersteuning is met een doeltreffende marketing- en promotiecampagne. Individuele Projecten | Banencreatie Antwerpse diamanthandel Heel wat Project 2020-initiatieven focussen op de uitbouw van Antwerpen als een handelscentrum voor diamanten, wat vandaag zijn kernactiviteit is. We baseren ons op het gemiddelde aantal werknemers per diamantbedrijf (gemiddelde aantallen volgens Trendstop) voor kleine (2 werknemers), middelgrote (9 werknemers) en grote bedrijven (29 werknemers) en het huidige totale aantal van ongeveer 1.850 diamantbedrijven die in de sector actief zijn (1.703 kleine, 102 middelgrote en 45 grote diamanthandelszaken) (AWDC, 2011). We gaan uit van de veronderstelling dat, na de introductie van een nieuw fiscaal/karaatbelasting-raamwerk, 20 nieuwe kleine tot middelgrote diamantbedrijven actief zullen worden in Antwerpen. Samen zullen ze ongeveer 100 werknemers nodig hebben. We verwachten dat deze trend van nieuwe bedrijven die zich in Antwerpen komen vestigen, in de volgende jaren zal toenemen. Op voorwaarde dat er een nieuw fiscaal raamwerk met karaatbelasting komt, zullen de bestaande bedrijven in Antwerpen naar alle waarschijnlijkheid groeien en meer personeel nodig hebben. De impact van een karaatbelasting en een gerechtelijk akkoord zal nog verder versterkt worden door het succes van de andere zakenopbouwende initiatieven van Project 2020. We maken de conservatieve schatting dat het aantal banen dat kan worden gecreëerd door bedrijven die al in Antwerpen gevestigd zijn, ieder jaar met 1% kan toenemen. Individuele Projecten | Banencreatie 131 Antwerpse juwelengroothandel Indien Antwerpen erin slaagt de nodige concurrentiële, wettelijke en fiscale voorwaarden te creëren voor een Europees juwelengroothandelscentrum, mogen we uitgaan van naar schatting 25 nieuwe banen tegen 2015. Afhankelijk van het concurrentiële succes van zijn zakelijk model, kan deze nieuwe Antwerpse bedrijfstak uitgroeien tot de voornaamste Europese toegangshaven voor juwelen die zijn geproduceerd in China, Turkije, Thailand en Vietnam. Een sterke stijging van de business zal zich vertalen in aanzienlijk meer tewerkstelling. Een dynamisch, succesvol Antwerps juwelengroothandelscentrum zal een positieve weerslag hebben op de diamantsector en Antwerpen commercieel nog aantrekkelijker maken. 132 Individuele Projecten | Banencreatie Antwerpse diamantkleinhandel Verschillende initiatieven van Project 2020 kunnen de diamantkleinhandel in Antwerpen helpen groeien. Als we uitgaan van het gemiddelde aantal werknemers in een kleinhandelszaak (10 werknemers in een grote winkel en 2-5 werknemers in kleine en middelgrote winkels) en er worden 3 (1 grote en 2 kleine) diamantjuwelenwinkels opgericht in 2013, dan verwachten we in 2013 20 nieuwe banen in de diamantkleinhandel. Het aantal kleinhandelszaken en –toeleveringsbedrijven kan groeien als een aantal initiatieven met succes worden geïmplementeerd. Zoals een veel dwingender promotiestrategie van de stad en de regio op het vlak van diamant en toerisme, het geslaagde Diamantpaviljoen in het MAS en het bezoekerscentrum. Individuele Projecten | Banencreatie 133 Specialisten van de hogescholen, universiteit en AMS en IDDC Quote “We hebben gezien dat de diamantbedrijven waarlijk gepassioneerd zijn voor hun zaak, maar we hebben ook vastgesteld dat ze bezorgd zijn over de toekomst. We zijn de mening toegedaan dat de vele veranderingen in de diamantsector voor boeiende nieuwe kansen zorgen die ten volle kunnen worden benut.” 134 Aurélie Meulemans Masterstudente Antwerp Management School, Co-auteur Consulting Project “The role of auctions in the rough diamond industry” juli 2011 Een nauwere samenwerking met de Antwerpse academische instellingen, universiteit en management school zal tot nog meer boeiende projecten leiden in de lijn van het International Diamond Data Centre. Hiervoor zal personeel nodig zijn om ze succesvol te leiden en te implementeren. Initiële successen zullen tot meer samenwerking leiden en zullen ertoe bijdragen dat er meer gezamenlijke belangen worden ontdekt tussen de sector en het ruime academische Antwerpse en Belgische establishment. Er worden op dit moment al initiatieven besproken met de Universiteit Antwerpen voor projecten die het onderwijs en het kennisaanbod in België aanzienlijk kunnen verruimen. We verwachten op dit domein in een aanvangsfase een bescheiden aangroei van banen, maar als er uit de succesvolle samenwerking meer projecten naar voren komen, kan het aantal oplopen. Individuele Projecten | Banencreatie Speciale projecten en joint ventures Een meer strategisch aangedreven Antwerpse diamantsector, die sterk focust op groei, het imago en de reputatie spectaculair verbetert en met professionalisme en transparantie handelt, zal ertoe leiden dat de diamantsector aantrekkelijker wordt voor externe investeerders en strategische partners. Dat zal op zijn beurt de investeringen in nieuwe projecten en joint ventures ondersteunen en banen creëren. Een versterkte, levendigere en optimistische Antwerpse diamantmarkt, met een veranderd imago en betere vooruitzichten, zal naar alle waarschijnlijkheid nieuwe opportuniteiten aanboren en de samenwerking met externe zakelijke en commerciële stakeholders aantrekken. Antwerpen kan de onweerstaanbare aantrekkingskracht van diamant in de hele wereld verzilveren en kansen bieden voor speciale projecten, gezamenlijke initiatieven, cobranding, public relations en commerciële ondernemingen. Individuele Projecten | Banencreatie 135 Toerisme en Horeca Diamanten zijn een aantrekkelijke magneet voor toeristen uit de hele wereld. Daarom kunnen ze in de Antwerpse en regionale toeristische promotie intensiever en doeltreffender worden aangewend. We hebben er alle vertrouwen in dat Project 2020 een sterk positief effect zal hebben. Zowel op de diamantsector als op de tewerkstelling in de ondersteunende toeristische en horecasector. In Antwerpen werken momenteel bij benadering 10.000 mensen in het toerisme en de horeca (Guidea, 2011). We gaan uit van een voorzichtige schatting om te zeggen dat een energiekere, op toerisme gefocuste diamantsector die volledig samenwerkt met de stad, de regionale en andere stakeholders, de tewerkstelling in de Antwerpse toeristische sector kan opdrijven met 0,5% op jaarbasis. Bovendien zal een groeiend aantal diamanthandelaars dat zich in de stad vestigt en andere zakenmensen die de stad bezoeken om diamantgerelateerde redenen, een positief effect hebben op de plaatselijke horeca, wat tot nog meer banen zal leiden. 136 Individuele Projecten | Banencreatie ‘Door-Opener’ Strategie (niet-diamant) De Antwerpse diamantairs zijn actief in de hele wereld en hebben uitstekende banden met de overheid en de handel in een groot aantal belangrijke markten, vooral in opkomende economieën zoals Afrika, Azië en Rusland. Het AWDC is van plan om zijn uitgebreide mondiale netwerk open te stellen voor de Belgische zakenwereld, met het oog op de promotie van de Vlaamse en Belgische handel in internationale markten. We hebben al wat anekdotische positieve reacties gekregen op dit initiatief en hebben er alle vertrouwen in dat er in België banen zullen worden gecreëerd door middel van deze ‘Door-Opener’ strategie van het AWDC. Eén voorbeeld is het China-initiatief van het AWDC, dat een belangrijke strategische stap is van de sector richting China. Met de officiële steun van de ICBC (Industrial & Commercial Bank of China), is de sector zijn netwerk aan het opbouwen en aanwenden om de Antwerpse diamanthandel uit te breiden in wat potentieel één van de snelst groeiende markten ter wereld is. Het AWDC en de sector zullen de opportuniteiten benutten om in deze en andere nieuwe economieën en ontwikkelde markten zakelijke kansen voor de grote gemeenschap van Belgische bedrijven makkelijker te maken. Individuele Projecten | Banencreatie 137 Samenvatting van de initiatieven van Project 2020 om banen te creëren 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 TOTAaL Antwerpse slijpbanen 11 16 18 20 22 24 26 28 30 195 Antwerpse diamanthandel (kantoren, admin. en aanverwant) 156 160 170 180 190 200 210 220 230 1,716 Antwerpse groothandel juwelen 0 0 0 25 30 40 50 60 70 275 Antwerpse kleinhandel diamant 0 20 20 22 22 24 24 26 26 184 Hogeschool | Universiteit AMS | IDDC 3 4 5 6 8 9 10 11 12 68 Speciale projecten en joint ventures 5 7 10 12 15 17 20 22 25 133 Toerisme en Horeca 50 60 70 80 90 100 110 120 130 810 ‘Door-opener’ Strategie 20 30 40 50 60 70 80 90 100 540 TOTAAL GECREËERDE JOBS 245 297 333 395 437 484 530 577 623 3,921 138 Individuele Projecten | Banencreatie Synergie-effecten Het is belangrijk te wijzen op een mogelijk synergie-effect tussen de individuele initiatieven van Project 2020 dat een positieve invloed kan hebben op de algemene tewerkstellingsgroei. Een efficiënte samenwerking tussen alle stakeholders, waarbij belangrijke projecten worden ontworpen en geïmplementeerd op stads-, regionaal en nationaal niveau, kan de tewerkstellingsaangroei in Antwerpen nog meer beïnvloeden. Het zou een bijzonder positieve invloed hebben op de tewerkstelling in het lokale toerisme, de horeca, de vastgoedmarkt en ondersteunende dienstverlenende bedrijven. Als de stads-, regionale en federale stakeholders, zowel uit de overheid als uit de zakenwereld, volledig meewerken met de sector en zich inzetten, zijn we van mening dat het totale aantal nieuwe banen tegen 2020 hoger kan liggen dan 4.200. Individuele Projecten | Banencreatie 139 Antwerp Diamond Masterplan Testimonials | Appendix A & B | Colofon Testimonials Ludo Van Campenhout, Schepen voor Diamant, Sport en Stadsontwikkeling, Stad Antwerpen Als man en vrouw... Eerst was er de studiefase. Die was niet van de poes. Niemand hoort graag dat hij zélf voor een belangrijk deel verantwoordelijk is voor de dreiging die als een ‘Korenveld met Kraaien’ van Van Gogh aan het zwerk staat. Natuurlijk was er in 2008 de internationale crisis, absoluut: zonder voorgaande, maar de onderzoekers wezen onbarmhartig op een nog veel gevaarlijker onderliggend feilen: het onvermogen om een toekomst te zien, laat staan die toekomst voor te bereiden. 142 Was het een probleem van personen? Dat wordt in zo’n situaties al te gemakkelijk gezegd, alsof de Antwerpse diamantsector kan worden vergeleken met een doordeweekse voetbalploeg. Ik voel mij niet geroepen iemand met de vinger te wijzen. Iederéén, ook de overheid, lag als Doornroosje in een diepe lethargie, te wachten op De Prins om wakker gekust te worden. Dat viel tegen, want de wake up call leek meer op een bazooka dan op een inspirerend zoentje op de wang. Wat jarenlang tot gewoonterecht was geworden, gebeurde deze keer echter niet. Het is de absolute verdienste van AWDC voorzitter Nishit Parikh en zijn CEO Ari Epstein dat ze de resultaten van het zelfonderzoek -want dat is een SWOT analyse tenslotteniet in algemene consensus onder de mat hebben Testimonials | Appendix A & B | Colofon geveegd, maar integendeel hebben aangegrepen om aan de -vaak tegenstrubbelende- sector duidelijk te maken dat het doemscenario dat zich stilaan aan het voltrekken was, niemand zou sparen en dat het hoog tijd was om de defensieve ersatz-veiligheid in te ruilen voor een toekomstgerichte meer offensieve strategie. En die werd dan vertaald in een opdracht voor iedereen die van ver of dichtbij bij de Antwerpse diamantindustrie is betrokken. Iedereen, dus ook de overheid. Ik durf deze missie als volgt samenvatten: “Antwerpen moet op drie vlakken de onbetwiste wereldleider worden en/of zijn én blijven. Wereldleider in de handel in diamant, met nauwe aansluiting op de wereld- groothandelsmarkt in juwelen. Wereldleider op technologisch innovatief gebied, inclusief zichzelf terugverdienende investeringen. En last but not least: Antwerpen moet de vanzelfsprekende wereldwijde morele leider zijn. De (nieuwe) standaarden moeten hier ontworpen worden en door zelfregulatie gemeengoed worden gemaakt.” Testimonials | Appendix A & B | Colofon U hebt gemerkt dat ik het woord ‘Antwerpen’ gebruik, ik beperk mij bewust niet tot ‘de diamant’, of ‘de sector’, of ‘de industrie’, of ‘AWDC’. Omdat deze opdracht voor iedereen geldt, ook voor de Stad Antwerpen en alle andere overheden, die in het verleden eigenlijk best tevreden waren met de misplaatste discretie waarin de sector baadde. Is dat een emotionele vaststelling? Niet in het minst. Een eerstejaars marketeer kan u vertellen dat de diamantsector in cijfers uitgedrukt véél belangrijker is voor stad, regio en land dan door ongeveer iedereen wordt aangenomen. “Het is nu of nooit”, “Je krijgt maar één kans”, “Er is een momentum, grijp het”, hoorde ik vaak zeggen. Dat is juist. Er was eindelijk consensus over de noodzaak, de intellectuele capaciteit was ruimschoots voorradig, alle gegevens gekend en de sector had begrepen dat de stad meer dan ooit vragende partij was voor een hechte samenwerking. Vergelijk het met een brand. Daarvoor heb je nodig: brandbaar materiaal, zuurstof en een omgevingstemperatuur voldoende hoog om 143 te ontvlammen. Als één van die drie componenten ontbreekt: geen brand. De zuurstof in dit geval was... de oprechte passie van het duo Parikh – Epstein. De omgevingstemperatuur werd geleverd door het provincie- en het stadsbestuur. De provincie met gouverneur Bercx als aanjager en –als ik even onbescheiden mag zijn- ikzelf die als Schepen voor Diamant opdracht gaf een gemeentelijk Masterplan op te maken en voor het eerst een Cel Diamant binnen de stedelijke administratie oprichtte. Wij hebben niet op het uiteindelijke strategische plan gewacht om een hechte samenwerking uit te bouwen. Getuige daarvan is de installatie op de Grote Markt van het ITCCO, het internationale opleidingscentrum dat onder de vlag van United Nations onderricht zal aanbieden op het gebeid van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. In een eerste fase wordt de werking geconcentreerd op de wereldwijde diamantindustrie. 144 Zoals ik schreef: één van de drie ‘conditiones sine qua non’ is ‘passie’. Maar er is meer. Het gaat hier zeer zeker ook over wederzijds welbegrepen eigenbelang. Talloos zijn de klinknagels waarmee Antwerpen en de wereldwijde diamantsector aan elkaar vastgeklonken zijn. De sociale structuur van de stad, het internationale netwerk van de diamant, de kritische massa, de kennis, de uitstraling, de hefboomfunctie... Diamant en Stad hebben elkaar nodig als man en vrouw in een goed huwelijk. Overleg, vriendschap, openheid, plaats voor onenigheid, passie... en in alles: vanzelfsprekendheid. Zoiets heet in marketingtermen: creatie en onderhoud van een sociaal draagvlak. Op mij mag u rekenen.” Testimonials | Appendix A & B | Colofon Philip Heylen, Schepen voor Cultuur en Toerisme, Stad Antwerpen De diamant is één van de kostbare fundamenten waarop deze stad gebouwd is. Kostbaar omwille van de grondstof. Kostbaar omwille van de economische return. Kostbaar omwille van de uitstraling. Nergens ter wereld passeren meer diamanten dan in Antwerpen. Toch wordt Antwerpen slechts zelden City of Diamonds genoemd. De diamantsector heeft de knowhow, de geschiedenis, de wereldwijde vertakkingen en de juiste netwerken om een unieke positie te bekleden met grote binnen- en buitenlandse exposure. Maar er is nood aan visibiliteit, aantrekkelijke informatieverstrekkers en een actieve markt. De diamant moet aansluiting vinden bij het dagelijkse leven van de stad, net zoals de haven haar ‘soft values’ uitdraagt en een nieuw draagvlak zoekt bij bewoners en bezoekers. De haven heeft daartoe het MAS omarmd en een hele verdieping in het museum Testimonials | Appendix A & B | Colofon ingepalmd. Maar ook buiten het museum is de haven actief in haar havenpaviljoen. En met WaterkAnt, een tweejaarlijks festival, wordt nogmaals elke bewoner aangesproken. Eenzelfde dynamiek is onontbeerlijk om ook de diamant permanent een plek in de stad te doen veroveren. Het diamantpaviljoen aan het MAS is een eerste juiste impuls om van de diamant opnieuw iets tastbaars te maken, waarmee mensen vertrouwd zijn. Maar het moet verder gaan dan dat. Net zoals Rubens, zou de diamant een icoon van de stad moeten zijn. Een icoon die je in het straatbeeld tegenkomt, waarvoor je de stad komt bezoeken en waarvan je absoluut een aandenken mee naar huis wil nemen. Zorg dus voor interessante verkoopplekken in het centrum van de stad. Maak hem onderdeel van het rijke aanbod voor bezoekers. Creëer beleefmomenten op maat en maak elke Antwerpenaar ambassadeur van deze unieke wereldmarkt. Antwerpen beleven = de diamant beleven. 145 De diamantsector staat bekend om glamoureuze galaavonden met belangrijke ambassadeurs voor the happy few. Laat dat de kers op de taart zijn. Maar investeer daarnaast in iets voor iedereen. Bouw aan een nieuw Antwerp World Diamond Visitor Centre, annex universiteit... waar men de diamant in al zijn aspecten kan beleven, kan aanraken. Waar men geconfronteerd wordt met de processen en het wereldwijde belang. Waar alle kennis gecentraliseerd zit en waar niemand meer omheen kan. Creëer een plek waar iedereen zich thuis voelt en waar de slogan ‘Diamonds are a girl’s best friend’ opnieuw tot zijn recht komt. Breng de diamant doorheen de stad, maar plaats het bezoekerscentrum letterlijk tussen de diamanten, geïntegreerd in het hartje van de wijk. En laat het samenvloeien met het museum, zodat dat kan voortbouwen op zijn elan van de voorbije jaren. Kortom, bouw verder aan het stevige fundament in de diamantwijk, maar laat de diamant van daaruit de hele stad tot aan het paviljoen omarmen. Maak iedereen ambassadeur en laat de hele stad het verleden, heden én toekomst van ‘Antwerp, City of Diamonds’, ademen.” 146 Testimonials | Appendix A & B | Colofon Appendix A Quotes “Om de diamantsector in Antwerpen een bloeiende toekomst te kunnen garanderen, moet de sector flexibel inspelen op de wijzigende wereldconjunctuur. Als burgemeester ben ik uiteraard blij met dit Masterplan, dat in nauw overleg met alle stakeholders tot stand kwam en dat tot doel heeft Antwerpen ook in de toekomst onlosmakelijk met de diamant te verbinden.” Patrick Janssens, Burgemeester Antwerpen, november 2011 “Onze vier diamantbeurzen zijn al meer dan 100 jaar lang een vitaal platform voor de Antwerpse diamanthandel. Door de Fusion Four-overeenkomst te ondertekenen, hebben we onze vier beurzen dichter bij elkaar gebracht, de eenheid versterkt en mee de handel helpen moderniseren. We zullen onze tweeduizend leden aanmoedigen om Project 2020 Masterplan actief te ondersteunen. We zijn van mening dat het de beste manier is om de Antwerpse diamantsector op een succesvolle manier te herpositioneren.” Willy Rotti, Maurice Fischler, Julien Drybooms, David Wahl, Voorzitters Beurzen, december 2011 “Vanuit Antwerpen schitteren pure diamanten naar alle hoeken van de wereld.” Baron Paul Buysse, Voorzitter Raad van Bestuur Vlaanderen in Actie, mei 2011 Testimonials | Appendix A & B | Colofon 147 “Naast Industrie en Logistiek is de diamantsector de derde parel aan de kroon die Antwerpen heeft. Belangrijk verschil met die andere sectoren is wel dat met 80% van de wereldwijde ruwe diamant die er verhandeld wordt we hier het échte wereldcentrum zijn, de absolute nummer 1. Dat net zoals voor de industrie ook het aspect duurzaamheid niet uit het oog wordt verloren, bewijst het Antwerp International Training Center on Corporate Opportunities (ITCCO), een door de Verenigde Naties begeleid opleidingscentrum voor maatschappelijk verantwoord ondernemen met een focus op de diamant- en juwelenhandel. Door voor Antwerpen te kiezen, bevestigt dus ook de VN de koppositie die onze Scheldestad heeft inzake diamant. Maar misschien nog moeilijker dan de nummer 1 te zijn, is de nummer 1 te blijven. Ik steun dan ook ten volle de herpositioneringoefening die de diamantsector in Antwerpen aan het maken is met Project 2020, om er mee voor te zorgen dat deze parel haar schittering niet verliest.” Wouter De Geest, Gedelegeerd Bestuurder BASF “De Belgische diamantsector is als wereldleider sinds vele decennia van het allergrootste belang voor de economie van ons land. Wij zijn, als Belgische beroepsvereniging van ondernemingen, vooral trots op het dynamisme en de moderniteit van de sector en meer specifiek op de visie die uit Project 2020 spreekt.” Pierre Alain De Smedt, VBO | FEB, december 2011 “Mode en diamanten zijn belangrijke sectoren voor de stad Antwerpen. Beide sectoren kunnen op een complementaire en wederzijds ondersteunende manier worden uitgebouwd.” Agnes Wené, Project Manager Flanders Fashion Institute, juli 2011 148 Testimonials | Appendix A & B | Colofon “In ons verhaal om buitenlandse investeerders aan te trekken, combineren we altijd de ‘harde’ en ‘zachte’ waarden van de stad Antwerpen. In diamant gaan beide op een wonderbaarlijke manier samen. Zakelijk gezien is deze zeer internationale bedrijfstak erg belangrijk, maar hij is ook een symbool geworden van de “levenskwaliteit” in Antwerpen. Daarom is het voor Antwerp Headquarters heel erg belangrijk om te blijven samenwerken met de diamantsector om synergieën te ontdekken en onze slagkracht te vergroten.” Wim Van den Abeele, CEO Antwerp Headquarters, mei 2011 “De Antwerpse diamantsector heeft een sectorplan nodig dat de verankering en de versteviging van de positie van Antwerpen als toonaangevend handels- en nijverheidscentrum tot doel heeft. Centrale elementen moeten toegespitst worden op het scheppen van toegevoegde waarde door alle betrokken bedrijven; het garanderen van een hooggeschoold arbeidspotentieel via optimalisering van opleidingen; het introduceren van geavanceerde bewerkingstechnieken. Met Project 2020 bundelen we onze intellectuele capaciteiten en zoeken we naar een optimalisering van het diamantprofiel. De diamantsector moet alles op alles zetten om via doorgedreven innovatie en investeringen de diamantnijverheid een toekomst te blijven geven in Vlaanderen. Technologische oplossingen moeten als gereedschap gebruikt worden in symbiose met de menselijke diamantexpertise. Samenwerking is noodzakelijk tussen alle actoren ten bate van de creativiteit en groei voor de nijverheid en handel. Alleen door de krachten te bundelen kan Antwerpen inspelen op de uitdagingen.” Edward Denckens, Voorzitter SBD Testimonials | Appendix A & B | Colofon 149 “Wat Wall Street betekent voor New York, kan de Diamantwijk zijn voor Antwerpen. De goederen en hun waarde zijn even duizelingwekkend en spreken tot de verbeelding van bezoekers. En verbeelding wordt verhaal, een verhaal dat verteld wordt door bezoekers over diamant en haar stad Antwerpen. Dat is wat de toeristische dienst van deze stad wil bereiken.” Annik Bogaert, Directeur, Toerisme Antwerpen “Er zijn steeds meer grote steden, havens, modesteden en zo meer in deze globaliserende wereld. Antwerpen heeft twee troeven waarin het zich historisch nummer één mag noemen: beeldende kunst en diamant. Het zou daarop kunnen inzetten. ‘Binnen Europa’ is nu ‘regionaal’ geworden. Als Antwerpen zich globaal wil profileren, zijn beeldende kunst en diamant de sectoren die de ruggengraat kunnen vormen voor een uniek stadsprofiel dat bijkomend cultureel engagement, toerisme, investeringen en andere interesse kan genereren en een rijke en ondersteunende omgeving helpt creëren voor de mensen en bedrijven in Antwerpen.” Bart De Baere, Directeur, MUKHA “Meer dan 500 jaar al zijn diamanten nauw verbonden met het charisma en de identiteit van de stad en de provincie Antwerpen. Met Project 2020 staat de diamantsector voor de opwindende uitdaging om zijn profiel van internationaal diamantcentrum te behouden. Als Diamantmuseum van de provincie Antwerpen willen we er graag aan meewerken om dit verhaal van “BrilliAntwerp” uit te dragen over onze grenzen.” Liene Geeraerts, Directeur Diamantmuseum Provincie Antwerpen, juli 2011 150 Testimonials | Appendix A & B | Colofon “De Haven, de Antwerpse industrie en bedrijven, Mode en Diamant brengen allemaal geschiedenis, erfgoed, banen en groei naar Antwerpen. Alle sectoren staan voor uitdagingen, maar als we allemaal nauw samenwerken, via de kamer van Koophandel of andere platformen, zal iedereen daar sterker van worden en brengen we groei en welvaart naar de stad. We verwelkomen Project 2020 van de diamantsector die zijn positie hertekent en zijn strategie om zijn imago van isolement en zweem van elitarisme aan te pakken. Het product zelf is dan misschien het ultieme luxegoed, maar de diamantgemeenschap kan zijn glitter toevoegen aan het gelaagde juweel dat de verschillende Antwerpse sectoren samen creëren en moet zich beter integreren in de Antwerpse grote gemeenschap. Eenheid, leiderschap en visie in de diamantsector zijn de onvermijdelijke eerste stappen naar een succesvolle herpositionering.” Roger Roels, CEO DP World Antwerpen “Toerisme is een van de meest ondergewaardeerde sectoren van ons land. Het zorgt voor veel toegevoegde waarde en heel wat banen voor laaggeschoolde werknemers. Daarom is het belangrijk dat we goed gebruikmaken van de “unique selling propositions” die ons land te bieden heeft. Diamanten zijn er daar één van. Een betere promotie van Antwerpen als een toonaangevende diamantstad zal zowel gewone toeristen als congresgangers en zakenlui naar ons land trekken. Dat is goed voor de hele horecasector. Daarom is het belangrijk dat de diamantsector actiever wordt en zich zichtbaar opstelt in binnen- en buitenland. Het feit dat het Antwerpse diamantcentrum is gevestigd in een land met één van de beste keukens in de wereld, zal ertoe bijdragen dat veel mensen beslissen om voor Antwerpen te kiezen.” Danny Van Assche, CEO Horeca Vlaanderen, mei 2011 Testimonials | Appendix A & B | Colofon 151 “Diamanten en Belgische chocolade, een perfect huwelijk dat een lang en gelukkig leven beschoren is.” Kris Dooms, Voorzitter Fenaco, juli 2011 “Project 2020 laat duidelijk de intentie van de Antwerpse diamantsector zien om zichzelf om te vormen. Wie in de afgelopen jaren heeft deelgenomen aan de discussies, brainstormsessies en Werkgroepen, heeft ondervonden dat er een fundamentele verandering aan de gang is. De sector heeft de academische wereld voor het eerst benaderd in 2004, met de samenwerking tussen het “Diamant Jewellery & Management Institute” en de vroegere UAMS (University Antwerp Management School). Ik ben blij te kunnen beamen dat de samenwerking met de Universiteit vandaag zeer positief is en dat er veel samenwerkingsinitiatieven in de pijplijn zitten. Dat illustreert ook de nieuwe integratiepolitiek van de sector in het academische en sociale weefsel van de stad Antwerpen. Het internationale karakter van de Antwerpse diamantsector en zijn netwerken zullen – als ze op een geslaagde manier geïntegreerd worden – aanzienlijk bijdragen tot het zakelijke, academische en sociale leven in Vlaanderen en België. Er is vandaag de dag een groot enthousiasme in de sector om te veranderen, te innoveren en te groeien. Dat is goed nieuws voor alle betrokken stakeholders.” Koen Vandenbempt, Professor aan de Management University Antwerpen, juni 2011 “De diamantwijk is een verborgen schat in het hart van de stad. Het is tijd dat we zijn stedelijke strategische positie onthullen en zichtbaarder maken.” Hardwin De Wever, Directeur Proces en Projectregie, AG Stadsplanning Antwerpen 152 Testimonials | Appendix A & B | Colofon “Antwerpen hoort trots te zijn op zijn ontwikkeling als belangrijkste diamantmarkt ter wereld. De kwaliteit en grootte van de Antwerpse diamantmarkt staan buiten kijf. De voordelen van deze ondernemersgemeenschap voor onze hele regio zijn bijzonder groot. We moeten de groei van deze activiteiten in ons land koesteren en begunstigen. Een efficiëntere fiscale structuur die op maat is gemaakt van de noden van deze sector zou het mogelijk maken dat hij zich in België thuis voelt en er floreert. De uitdagingen om zo’n positie te behouden en verder uit te breiden, kunnen niet worden onderschat. De ondernemers die dit mogelijk maken, hebben mijn onverdeelde bewondering.” Mr. Luc Bertrand, Voorzitter Uitvoerend Comité Ackermans & van Haaren “Ik denk dat de diamantsector in de eerste plaats zijn zichtbaarheid in de stad moet verhogen, door visuele punten te creëren die verankerd zijn in het stedelijke netwerk. Die projecten moeten worden gerealiseerd in samenwerking met bijvoorbeeld artiesten, architecten en anderen en zich niet beperken tot België maar internationaal mikken. Ik denk bijvoorbeeld aan The Diamant Dust Paintings van Andy Warhol. Naast de imago-opbouw is het van het grootste belang dat de sector de nadruk legt op kwaliteit en perfectie en zichzelf voorstelt als een proces dat zich in de tijd blijft ontwikkelen. Ten slotte is er het idee van transparantie als validatieproces, zelf het resultaat van diversiteit op het vlak van toepassing en engagement in de internationale context van de markt.” Luc Tuymans, Kunstenaar, juni 2011 Testimonials | Appendix A & B | Colofon 153 “Beleef Antwerpen’ groepeert meer dan 1.000 commerciële entiteiten in Antwerpen, tussen het Centraal Station en de Schelde, en omvat kleinhandel, horeca, cultuur en vrije tijd. Uiteraard staat deze commerciële organisatie honderd procent achter elke inspanning om de diamantsector in Antwerpen te promoten. Antwerpen staat voor mode, goed leven, Rubens, de haven en last but not least diamant. Soms vergeten we weleens dat diamanten voor veel Belgen deel heeft uitgemaakt van hun dagelijkse leven: hele generaties hebben hun geld verdiend als unieke ambachtslieden in de bewerking van ruwe diamant. Het is doodjammer dat dit geleidelijk aan verloren is gegaan in de laatste decennia. Daarom moeten de eerste vier sectoren die ik hierboven aanhaal, samen met de stad, nauw samenwerken met de diamantsector. Maar de diamantsector moet ook nauw samenwerken met hen en op die manier zijn engagement laten zien met de stad, zijn inwoners en de nationale en internationale bezoekers. De vzw Beleef Antwerpen is zeker bereid om zich in te zetten voor dit langdurige partnerschap!” Linda Cloots, Winkelstraat Manager VZW Meir | Belééf Antwerpen!, mei 2011 “De diamantsector draagt bij tot het Antwerpse imago van een multiculturele en economische metropool. De diamant geeft onze regio en ons land een extra karakter. Met ongeveer 80% van de wereldhandel in ruwe diamant, maakt de sector het mogelijk dat Antwerpen zich positioneert als een leidend wereldcentrum. Samen met de haven van Antwerpen moet dit buitengewone voordeel internationaal veel sterker worden uitgedragen. Het pas voorgestelde Project 2020 Diamond Masterplan is een belangrijke en zelfs beslissende gps voor de verdere uitbouw van deze diamantsector. Het heeft de volledige steun van Voka – Kamer van Koophandel AntwerpenWaasland.” Luc Luwel, Directeur-Generaal VOKA, mei 2011 154 Testimonials | Appendix A & B | Colofon “We hebben gezien dat de diamantbedrijven waarlijk gepassioneerd zijn voor hun zaak, maar we hebben ook vastgesteld dat ze bezorgd zijn over de toekomst. We zijn de mening toegedaan dat de vele veranderingen in de diamantsector voor boeiende nieuwe kansen zorgen die ten volle kunnen worden benut. Verder diepgaand onderzoek van het Diamond and Jewellery Management Institute (DJMI) en de Antwerp Management School (AMS) kan zonder enige twijfel nieuwe inzichten blootleggen. Maar wat nog belangrijker is, is onze stelling dat de samenwerking van verschillende partijen die actief zijn in de industrie op de eerste plaats moet komen om al deze kansen te kunnen grijpen.” Aurélie Meulemans, Masterstudente Antwerp Management School | Co-auteur Consulting Project “The role of auctions in the rough diamond industry”, juli 2011 “De haven en de stad Antwerpen zijn nauw met elkaar verbonden. In de hele geschiedenis is de haven een belangrijke motor geweest voor de ontwikkeling van onze metropool. De welvaart kwam letterlijk via de rivier en de haven in de stad en zijn Europese hinterland naar binnen. Vandaag de dag staat Antwerpen nog steeds hoog in de ranking van internationale havens. De nummer tien op wereldvlak en de nummer twee in Europa is een mooie positie, waar we trots op zijn. Voor de internationale aantrekkingskracht en de promotie van onze haven, maken we graag gebruik van alles wat de haven en de stad te bieden hebben. Eén van de troeven in onze mondiale marketing en verkoop is de merkbekendheid van Antwerpen als diamantcentrum. Het opent deuren en maakt gesprekken mogelijk. We zijn ontzettend blij dat de diamantsector nu initiatieven neemt om zich open te stellen, in nauwe samenwerking met andere sectoren. Als Haven van Antwerpen moedigen we dit aan en we zullen dit initiatief ondersteunen.” Marc Van Peel, Havenschepen en Voorzitter van het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, juni 2011 Testimonials | Appendix A & B | Colofon 155 “ACV-Transcom/Diamant gelooft sterk in een toekomst voor de Belgische diamantindustrie en –handel. Het lijdt geen twijfel dat de sector er in de toekomst anders zal uitzien. Innovatie en technische toepassingen zijn van cruciaal belang voor het bestaan van de diamantindustrie in ons land. Daarom pleiten wij voor: • Grondig wetenschappelijk onderzoek aan het WTOCD • Opleiding en ‘on the job training’, afhankelijk van de technologische innovaties en de vraag van de markt • Samenwerking tussen de handel en de industrie, om er zeker van te zijn dat er voldoende goede ruwe diamanten hun weg vinden naar de werktafels van de Antwerpse diamantindustrie • Als vakbond willen wij de nadruk leggen op het sociale aspect, zodat er een evenwicht behouden blijft tussen de sociale ondersteuning en de financiële en economische kwesties. Aangezien het sociale weefsel hoofdzakelijk wordt aangestuurd door economische en sociale overwegingen, zijn wij van mening dat de sector hier constant aandacht aan moet besteden. Dit is de enige manier om de overheden in dit land ervan te overtuigen te investeren in de diamantsector en met name in zijn diamantindustrie Binnen Europa opereert alleen de Belgische diamantsector op het niveau van de internationale diamantgroothandelaars. Laten we er duidelijk voor kiezen om deze positie te consolideren en waar mogelijk uit te breiden. In deze context kunnen we de industrie en de handel niet los van elkaar zien. Het is van het allergrootste belang dat iedereen op zijn niveau de noodzakelijke dynamiek aan de dag legt om inspanningen te leveren en te investeren in zaken die de diamantindustrie in België & Vlaanderen verankeren. Antwerpen en de Kempen hebben vele troeven: vakmanschap, flexibiliteit, innovatie, stabiliteit en vooral ook een vernieuwd geloof en vertrouwen in de overleving van de diamantindustrie en –handel, die noodzakelijk is om deze 156 Testimonials | Appendix A & B | Colofon prachtige bedrijfstak de plaats te geven die hij verdient. Er moet samenwerking zijn met andere sectoren, de stad en de provincie Antwerpen, om voor iedereen een win-winsituatie te creëren. We zullen constructief meewerken met het UNITAR-project dat onlangs zijn deuren heeft geopend in Antwerpen. De opleiding van werknemers, managers en stafleden, waar het Antwerp ITCCO borg voor staat, levert een bijdrage voor de normen en waarden die wij ook onderschrijven. Voor voorbeelden hiervan hoeft men niet verder te kijken dan duurzame ontwikkeling en maatschappelijk verantwoord ondernemen. En ten slotte zullen wij als vakbond alle geboden kansen om werk te creëren in de sector fundamenteel helpen ondersteunen.” Myriam Dillen, Algemene Sectorverantwoordelijke Diamant, ACV-Transcom “Van Tokyo over Beijing en Mumbai tot New York, van Kaapstad over Milaan naar Sint-Petersburg: overal associeert men “Antwerpen” met diamant. Toerisme Vlaanderen voert wereldwijd actief promotie voor onze bestemming. Diamant betekent dus een schitterende referentie in ons verhaal over Vlaanderen. Het “steentje” is nauw verbonden met vorstelijke en religieuze rituelen, met de hoofse verhouding tussen geliefden, met passie, beloften en generositeit. We voegen daar in ons verhaal graag het baanbrekend vakmanschap aan toe dat zo broodnodig is bij het be- of verwerken van een diamant en het verhandelen ervan. Toeristische promotie gaat, net als de magie van diamant, over het verkopen van een belofte. Laten we die belofte aan miljoenen potentiële bezoekers dan ook houden en er voor zorgen dat je bij ons diamant écht kan beleven.” Peter De Wilde, Administrateur-Generaal Toerisme Vlaanderen Testimonials | Appendix A & B | Colofon 157 158 Testimonials | Appendix A & B | Colofon Appendix B Steering Committee Ari Epstein Pierre De Bosscher Amit Bhansali Stéphane Fischler Patrick Coppens Freddy Inzlicht Martin Leake Jean-Marc Lieberherr Kurt Looyens Nishit Parikh Chaim Pluczenik Jacky Taché Victor Van der Kwast Workgroup Participants Raphaël Adler Bart De Hantsetters Luc Auer Adil Driver Didier Backaert Frank Fensie Philippe Barsamian Maurice Fischler Axel Beck Jo Flies Georges Brys Emmanuel Frisch Shashin Choksi Liene Geeraerts Jacques Claes Marc Goossens Lucien Cornelissens Mark Hanna Antony Dear Zack Herzog Katrien De Corte Yves Kerremans Birgit Maene Lionel Mai Peter Martin Mihir Mehta Rajesh Mehta Sachin Mehta Himanshu Mody Monzer Nasser Bruno Nelemans Sergey Panchekhin Ann Peeters Avi Pinchasi Thierry Polakiewicz P.N. Prasad Jan Rombouts Willy Rotti Bulent Seber Koen Smets Sabine Smets Marc Thomassen Jean-Paul Tolkowsky Koen Vandenbempt Pol Van der Steen Iris Van der Veken Eva Van Looveren Anthony Verhaere Rahul Zaveri Testimonials | Appendix A & B | Colofon 159 Colofon Verantwoordelijk Uitgever: Ari Epstein | Chief Executive Officer AWDC Projectleiding: Marcel Pruwer | IES Consult Fotografie: Copyright AWDC: Pages 2, 8, 10, 11, 25, 26, 34, 46, 55, 58, 60, 73, 113, 119, 134 Licenced through iStock.com: Pages 0, 4, 6, 17, 19, 39, 45, 49, 71, 75, 84, 90, 92, 104, 124, 126, 132, 140, 158 Licenced through sxc.hu: Page 12 Copyright TDTC: Pages 14, 28, 100, 136 Copyright Marck Dankers: Pages 31, 37, 120, 128 Copyright Daniel Allen: Pages 59, 64, 68, 88, 107 Copyright Quality Gems: Pages 62, 78 Copyright Karl Bruninx: Pages 67, 86, 99, 108, 117, 122, 131, 146 Opmaak: AWDC | PR & Communications Department Druk: Antilope Lier 160 Testimonials | Appendix A & B | Colofon Antwerp World Diamond Centre (AWDC) • Hoveniersstraat 22, BE-2018 Antwerpen, België T+32 3 222 05 11 • F +32 3 222 05 99 • [email protected] • www.awdc.be