Elob di Igui-!nâxasib,Islam ⱡgoms !nâ !Nubū mâi ai!âs Islam ⱡgoms

Transcription

Elob di Igui-!nâxasib,Islam ⱡgoms !nâ !Nubū mâi ai!âs Islam ⱡgoms
Elob di Igui-!nâxasib,Islam ⱡgoms !nâ.
“Mîre,IIîb, Elob a Igui.Elob a IIȊ tarita i hoa i mû-mâi!gâ ai hâba.IIȊb ge
(khoe I khemi) Igôa e ho tama hâ,IIkhatib ge khoe e xu !nae tama hâ,tsî ī
ge Igui ī xare e IIȊb khama i tama hâ.”Koran 112 v 1-4.
IIKhaIIkhas hîa Elob di Igui!nâxasib ⱡama hâs ge a Islam ⱡgoms di dana!â
xu.mâ ga ne ⱡgoms !na hâ ⱡhanûn hoan ge Elob di Igui!nâxasib ai a
!gao!gao sa.Tsî IIna !gao!gaob o se ī ge ne ⱡgoms xa xu I tsina !gau tide.
Elob di Ions ge ā Igūri-hâ Ion
“Allah” ti hâ Ions ge IIîs a ⱡhûnumâ IIna ama Igui Elob ta gowaIî ūhesa.IIna amaga i ge xu I xare e Allah ti ā ⱡgai e IIoa.Ne Ions Allah ti hâs
ge IIkhati sūri e !khoⱡga tama hâ, God ti hâ Ions hîa ganube ra sūrisi !ā
tsî Engels gowab !nâ (god tsî goddess) ti ⱡgai-!āhes khemîs o-se.Ne Iguri
hâse Eloba gowa-Iî Igaub Islam ⱡgoms !nâb, hîa “Allah” ti hâb ge IIna
!nâusib Igui Eloba !oabas dib di mûsen !nâxu ī a-seī.
INî Elo ī ge a Ikhai Allab o se.
“Tsî sadu Elob ge Igui Eloba.Inî Elo I ā Ikhai,IIȊb Iguib.”Koran 2v 163
IGui-!nâxasib Elob dib ⱡama hâ IIkha-IIkhas ge ā !gāsa tsî !aruIî sao ra
Elosi IIkhasi ku !nâ-ū ā IInâu!a ē IIkha.
- Allab ge gurisa e u-hâ tama ī,IIȊb Ikha Iguiti-ko ī Ikhai,tsî IIȊb Ikha nî
Inûku xu I Ikhai.
- Allab ge dada-sa ī,mama-sa ī, Igoân,tamas ga i o tara na u-hâ tama hâ.
- Allab ge !oa!ū, Inî hâ khoe i tamas ka i o Inî hâ xu I di ⱡgobesens ose a
!oaba e IIkha.
1
- Allab ge IIkhati khoe i xare i xa !oaba hes di ⱡhâsi e u-hâ tama hâ.
- Allab ge IIkhati Igui khoe I âda ai !â !ere-am xa tama hâ.
- Allab ge IIkhati Igui khama i khoe ī,tamas ka i o xu-ī ai mû-mâi!gâ e uhâ tama hâ.
- Allab ge hoaraga xuna Iguis kaha I ⱡkhâ 1nâ ī tsîn o-se ge ⱡnubi.
- IGuis khama i xu ī tsîn ge Allab ⱡam!nâ hâ tam hâ,tamas ka i o IIȊb Ikha
Iguiti ko tama hâ.
- IGui xu-ī tsîn ge ne !hubaib ai Allab gaosib !auka hâ tama hâ.
- Khoe ī xare ī ge IIȊb di Ikhaeba ā IIkhae IIoa tsî IȊb IIkhae hâ Ikhaeba ā
mâ IIoa.
- Allab Iguib ge !gâi tsî tsu ē ā mâ-tsi IIkha.
Allab ge IIȊb Ikha Iguiti-ko xu ē u-hâ tama hâ.
“ ⱡGūi elon hîa IIî !nabe ra !kharagan Igui na kha ā !gâi?, tamas ka i oAllab, IIȊb Igui āb, IIȊb Igāwiba?” Koran 12v39
Moslemn gera ⱡgom Igui ama,Iguri hâ,Igāwi tsî hoa Igaixa Elob ûi hâ ti ī
ⱡgom-Igaub ā hoara-us di !gāsa ⱡgom-Igau ti.IINawa ī kom aiIIgaus a-se
Igam hoa-Igaixa kuru aona ā hâ IIoa o,tsî khoe ī ga ⱡâi-!gâ xawe ā i IIōa.
IGuis xa !nasa Elon ga hâ hâ ī, o ī ge ⱡan-ⱡansa se !khāsi ō !nâsib,IIgau ō
!nâsib,IIgao-IIgaosasib,ⱡhânu ō !nâsib tsî khôa-IInâs Iguisa ne !hub-aib ai
ga hâ-hâ ī ō,Korans tsîn ta IIkhati saora IIara!ās !nâ neti mî-!ā.
“ Allab ge Igôa ē ge u-hâ tama hâ ī,Ikhara Elo !nôa ī tsîn ge IIȊb xōIkha
ge hâ tama hâ ī, tsî ī ga hâna Inî Elo ē hâ-hâ ī ō m!khāsi o-!nâsib,ⱡhanû o
2
!nâsib,IIgaosasib tsî khôaIInâs Iguisa ne !āⱡûisab !nâ ga hâ hâ ī,kōre
!āⱡûisab on ge Iōasā se IIna sāokub !nâ garu.
“ Allab ge Igôa ē ge uūhâ tamahâ ī,Ikhara elo-ī tsîn ge IIbͮ xōIkhā ge hâ
tama hâ î,tsî ī ga hâna Inî elo ē hâ hâ ī,ob ge mâ elob hoaba IIîb ge kuru
hâī xuna ga ū-oa hâ ī,tsîb ge neba,nauba ga !nāⱡgam ⱡgāo hâ ī,IGawib ge
ā Allaba, IIîn ta maIaro Bis ⱡam-ai.” Koran 23v91
Allab Iguib ge !ōaba-hesa a-nû hâ
“ Ȋ !ōaba Allaba, î Igui ī xawe ī tsîna tā IIȊb Ikha !gaeIIāre.” Koran 4v36
Islametiese mâ!husa xū ī ge,Elob di Igui!nâxasib !nâ ⱡgomsa hoaraga
Igore tsî !oaba Igaun Igūri hâse Elob !oa Igui nî hâ se i tira ⱡâibasen.
Koe ī xāre ī ge elo ī axase ⱡgāiⱡî ē,Ikhomâ-ⱡgān Iî he,IIî ī di Ions !nâ nū,
tamas ka i o IgoreIî he tide Elob Iguib ose. Xu ī xāre ī ge !oabahesa a-nû
tama hâ: Isī ī kās,kruis ī kas, Ihowa ī kas, sores Iguis kās,,IIkhâb
kas,Igamîrodi kas,temple ku kas,xamarin kas,gēbo-ao ī tsî Elob
sîsabe,Ināusa ī kas, kāse ā !anû ⱡgomsabe ī kas,IIkhā-ao ī kas tamas kā i
o gagasi se IIkhāIIkha ⱡûisab kā xawestsîna.Ne xun hoan ge Allab xage
ⱡnuwi he tsî ā IIāerob Iguib di,amaga ā IIōa!nâsā-Islams !nân ge IIîna
!oabahesa a-nû tama hâ,o xawe Allab ā ⱡHûmîsā hîa.
Korans ge sāora Igaub ai ne ra Ihāe ē eloku di IIausib xara mîrōba da: “
Ōdu kha sadu ge sadu !ōm Ikha kuru xu ē rā !ōaba?Xawe Elob ge sats tsî
sats kuru hâᴵī tsîna ge kuru” Koran 37v95-96
“ Amase IInān hîats Allab xōIha ra ⱡgāiIîn,ge sats IIkhāts khemî ā
khobō.” Koran 7v194
- Elob kurusaben ge IIīb di IIkhasiga Igora ku tamas ka ī ō !â-Ihūru
tama hâ.
3
”Tsî Igui ī hîa IIȊb khama i ī ge ā Ikhāi.” Koran 112v4
Islams ge ra IIkhaIIkha Iguis khama i !â ī Elob di ī tsȊn Inî khoe ī !nâ ⱡgâna
hâ tama os xawe IIIb di ⱡâis a hoa IInâu!ā-ga rā !nāⱡam ti.Elob kurusabe ī
tamas ka ī o xu ī IIīb kuru hâ ī ra Inîsi IIȊb di IIkhasi-ku !nâ IIhao ti I
ⱡâiIgaub ge Islam ⱡgoms xa ra ⱡhara ē.Tsî Elob xa ⱡnuwi ē hâ xuna IIkhasi
ga ⱡnûiIkhas ge Kuru-aob nî Inî kurusabena IIȊb Ikha Iguiti-ko !hāros kose
ūkhâi !nâ !khaesa ra Ikha. AiIIgaus a-se ⱡgomIgau hîa !gâi!gâ-ba ra Ikhi ū
xun,xōIkha ⱡgomdi,hîa !ôa-ⱡais,hā-IIharon tsô disi-!nôna-Iā IIî !ôas tsîn
!gâi!gâ ī tamas ka ī otsuge!gâ ē Ikhi ū IIkha ti hâb ge IIna ti mîs-ai gurisa
na Eloba ra IaoIhao ba.Tsî IInā amagab IIȊb Iguiba Iguri ā hoa Igaixa tsî
IIna amaga IIȊb Iguib a tsûtsû tamas ka ī ō ā !gâi-di IIkha xui-ao.
Inî-hâ aiIIgaudi ge !gâi!gâ na ai-mûIgārus sa !khoⱡgā hâ.Tarita ī Igui ī ka
xawe ī ga !goaxa IIaeb xa ī ā ⱡân ti IIgâi-IIkhai o ī ge IIî aitsama Elob Iguib
di IIkhasi-ku di Igui ē ⱡhanû o-!nâse ra mâsen,aiIâgaus a-se, Hoara-ūs di
Mû-aob ⱡgân!gâ-sa tsî sâusâu-sa xun diba.
“IIȊb Iguib ge ⱡgân!gâ-sasib di IIkhowa-am ga ū-hâ,khoe ī xāre ī ge ⱡân
tama hâ IIIb Iguib.” Koran 6v59
“ Ȋ tā Elob xoIkhā !gâi!gâ ī tamas ka ī o tsuge-!gâ ē mâtsi tide xu ē
!oaba,tsîts ga ā di o ,ots ge ⱡânⱡânsa se tsudi-aon IIaeku hâ.” Koran
10v106
Allab ge IIȊb kurusaben khama ī tama hâ
Elob Iguib di IIkhasiga IIȊb (Elob) kurusaben !oa mâ sas ta ⱡkhā !khaesIIkhās khemîs ge Islam ⱡgomsa khoesi IIkhasin tsî InoIIguin na Elob !oa
ma sa ra ⱡkha.
4
AiIIgaus ase I di Inî ⱡgomde ra IIgâinIâkhai Elob ge horaga xunab ge di
toa o hûIIî tses ai ā sâ khama I hade,o xawe Elob ge sâ nî ses di ⱡhâsi ē uhâtama hâ-tsî Elob ge sâ ti hâ ⱡgoms ge IIoa!nâsasiba Elob air a Ikhi-ū.
Islams ge !gāsa se khoeb di IIoa!nâsasib tsî Elob di IIkhasib hâkha IIeku
ra Igoara,Elob ge !nūse mâ ga hâ IIoa!nâsasin hoan hîan IIȊb kurusabena
ra ⱡnûi-ai bin ⱡamai hâ.
Inî ⱡgomdi !oa ib Eloba koma khoesi-isīb !oa ge Iāsa kaisen tsî ib IIkhāIIaeb ai ge Elo tsî khoe ī ti.O î da ge nî ⱡân!gâ Elob ā Ioasā,di-toasa
IIkhasiba ū-hâ,tsî hoaraga xun,hoaIgaixa tsî Iām-o !khaesa. Khoeb
IIōa!nâsa IIkhasin Iguina ū-hâ îa,khoeb ge InōIIguisa ⱡânsa ūhâ,InōIIguisa Igaiga ū-hâ tsî nî !gû ī.
Moslemn ge neti ī ⱡhanû tama IInâu!ā-Iub, Elob ge IIkhawā ā khoe
kai,tamas ka ī o IIȊb kurusaben di !â kai ti hâb ⱡama ⱡâiⱡhânsen sa xu ā
!nōrasā tsî nes ge Islams ta Eloba IInâu!ā Igaus xa !aroma ē hâ.
“ Sida ge IHomku tsî !hub-aib tsî IIîku IIaeku hâ na !nâni tsedi !nâ ge
ⱡnubi,tsî tsāu ī xare ī gē-ge !khō da tama hâ ī.” Koran 50v38
Allab ge !ōa!ū ra !ōaba ē
Xu ī hîa nî khoe ē !ōa!ū Eloba ⱡgaiIî tsî IIȊb huib tsî Iûba sa ⱡgân sa xu
IIkhae ī ge ā Ikhai.
Allab ge hoan îa ra IgoreIî tsî ⱡgaiIî bi na ra IInâu.Islams ⱡgoms !nâ ī ge
IInawa IIaeku mâ-ao ē ā Ikhāi,mâ ī hoa ī ge ⱡhaihe tama hâse Eloba ā
Ikhā ā !gaeIIaresen IIkha.
Moslemn ge !ōa!ū Elob Ikha !gaeIIaresen sa ra ⱡgaoIkhā ē.Eloba IIgôa-tsî
IIgôa elon,ai īsin tsî IIaeku mâ-aon !nâ-ū !oabas ge Elob di Igui!nâxasib
5
Ikha aiIIamas tsî Eloba !oaⱡûib hâ khemî !oabas sa !khae!khaes ase rā
!gawaIî ē.
“Amase,!anû !oabas tsî IInâuInams ge Elob !oa Igui hâ.Tsî IInan hîa
IIkhāuba aona IIȊb ⱡam!nâ ra IIhûin !oa mire; Tita ge IIîna elob !oa Igui nî
Igu-Igu te se ra !oaba,Amase Elob ge IIna ī ⱡhumî ao ī tsî Iūbe ⱡgaeⱡgui
tama hâ.” Koran 39v3
Hoa sîsabe ku tamas ka i o gēbo-aoku Elob di ku ge IIȊb di Igui!nâxasib
xā ge re !hōa.
“ Tsî ⱡânⱡânsa se da ge mâ IIaes hoasa gēbo-ao ē ge ma (mîra se), Eloba
!oaba î IIgôa-tsi-IIgôa elona ⱡgōsen.” Koran 16v36
Moslemn ge hoa gēbo-aoku tamas ka i o sîsabeku Ȋab Eloba hoa IIāedi
!oa ge sî ku !nâ ra ⱡgom. Hoaku-ge Igui haisi-ams Ikha ge Ikhi-Elob
Igui!nâxasib di sa. AiIIgaus ase;
- Noaxi (ⱡkhîba ab hâ Ikha bi) ge neti ge mî “ Ti khoedo! Allaba !oaba
re! IKhara elona du IIȊb xōIkha u-hâ tama xuige.” Koran7v59
- Abrahamî (ⱡkhîba ab hâ Ikha bi) ge neti ge mî “Ō du khā Iguis
khama i !gâi ī tamas ka i o tsu i tsîna di du tide elona Elob xōIkha
ra !oaba?” Koran 21v66
- Mosib (ⱡkhîba ab hâ Ikha bi) ge neti ge mî “ Mati ! IKhāra elo ē ta
kha Allab xōIkha nî ôaba du,IIȊb ge hoa kuru ē hâ na !nāⱡâm kai du
hîa?” Koran 7v140
- Jesub (ⱡKhîba ab hâ-Ikha bi) ge neti ge mî “ Allab xa, IINab ge ā ti
Elo tsî ā sā Elo;IInā amaga !oaba bi re,IInab ge !oa hâ daoba.”
Koran43v64
- Muhammad (ⱡkhîba ab hâ Ikha bi) ge neti ge mîmâ ē” Tita ge sadu
IIkhādu khemî khoes Iguisa ī,tita !oa ī gē ge ⱡhaiⱡhai ē sā Elob ā Igui
Elo ti,IIna amaga tarita ī hoa ī,hîa ga IIî ī di Eloba Ihāo ū ⱡgāo ē ā ī
6
!gâi xuna di tsî Igui ī xare ī tsîna tā IIȊba !oabas !nâ !gāeIIare.”
Koran18v110
Islam ͮⱡgoms di !gao-!gaob ge Igūi!nâxasib tsî Igūrihâ-isīb Hoa-IGaixa
Elob dib !nâ nî ⱡgom se ī-sa,tsî mû da kose îs ge Islam ⱡgomsa mâ ga hâ
ⱡgom-Igau ī hîa Elob Igui!nâxasiba ra Iuxū ī hoa ē ra ⱡhara.IGui Elob hâ
tsî ī Igui ī tsîna !oaba-es di ⱡhanûba u-hâ tama,o xawe IIȊb Iguiba.
7
!Nubū mâi ai!âs Islam ⱡgoms ⱡama
Islams di ⱡgom-Igaub ge IIîb ā ⱡhûnumâ tsî ditōasa ûi-Igauba.IIȊs ge
khoeba ra hōho!nâ !nâu ⱡâi-aiⱡnûis Ikha IIîn Kuru-aoba (God) !oaba.
Islam ⱡgoms ge khoeba hâ-hâ ra ama !gâiaⱡgāob tsî ⱡkhîb tsî khoexa
!nâsiba Elob Iguse hâs tsî ⱡhanûse ûis !nâ ū ra IIkhāIIkha.
Moslem khoen ge IIaubexa Igui koroIIî !âb !hub-aib ai hâ khoen diba ra
di ⱡûi,tsîra IInās Ikha ne ⱡgomsa !hub-aib di kai ⱡgomdi di !â kai. Elob !nâ
ⱡgoms tsî Igui Ama Eloba !oabas ge ā ne ⱡgoms di dana ⱡâibasen tsî ā
IIhôaIūi.
Arabiese gowab di mîs, ’ Islam’ ti hâs ge ⱡhûnumâse !gam!gamsen Igui
tsî ā ama Elob ai!â ti Ȋgui ra ⱡâibasen.Tsî khoe ī hîa masenxa se IIî ī di
turāgu tsî IIkhorega Elob di ⱡgaos tsî ⱡâibasens !ōa ra IIgâi-IIgui (u-nû)ī ge
Moslem ti rā ⱡgai ē.Net ī Moslem khoe ī ge mâ IIāesi tsî Ihûhâsi khao!hu
ī hoa ē xū ā hâ IIkha.
IIîs mû!ā-Igorasa se ra mâⱡoa !khaes,nāu hâ ⱡgomdi tawa ī i tama khemî
is ge neti i Ions ‘Islam’ sa khoe ī tamas ka i o IIāe ī !oa ⱡgai-e tama hâ.
!Nâni dana-!aroma di ⱡgoms di di xa
1. Allab !nâ ⱡgoms xa
“ Allah” ti hâ mîs ge Igurihâ Arabier gowab di Ions Igui ama Elob di sa tsî
Elo ti Igui ra ⱡâibasen.Allah (tamas kā ī o Elob) ge mâ!ōasabe ē u-hâ
tama ī,gurisa ē ū-hâ tama ī,IIȊb Ikha Iguiti ko ē ū-hâ tama ī,Igôa ī tsî
mama-sa ī tamas ka ī o dada-sa ē u-hâ tama hâ.IIȊb kurusaben khamab ī
tama hâ amaga ī ge xu ī xāre ē IIȊb di !anû IIkhasigu !nâ IIhao tama hâ:
IIȊb Iondi tsî IIkhasiku Inîku âb ge – IIȊb HoaIgaixa,IIȊb Kuru-aob,IIȊb
8
IKhomxa ⱡgaoxab,IIȊb Hoan xa ā Igāwib,IIȊb ⱡHanû-ai Elob,IIȊb Ŭib mâaob,IIȊb hoana ⱡân-nî khama ī na !khōⱡga hâ.
IIȊb ge Kuru-aob tsî ûib Mâ-aob hoan diba. IIȊb hîa !gôahe-IIoasa
Ikhāeku, IInâus,mûs,ⱡâis, Inowas,!hoas tsî IIî-aitsama xuna kurubasens di
IIkhasiga ge mâ da ba. IINa amaga da ge nî ⱡân!gâ,gan-gan tsî IIȊb Iguiba
!oaba IIȊb ⱡgaeⱡguis !nâ-ū.
IIKhāti ī ge ā anû Ihomku tsî !hub-aib Inî xu ī o se xawe HoaIgaixa ⱡans xa
ge i IIkha kai ē ti mî sa.IIna amaga ī ge ā ī IIoa Ihomî tsî !hub-aib di kurus
ge IIî āitsama ā Ikhī !khaesa.
2. IHom!ga ku !nâ ⱡgoms xa
IHom!gan ge !nâba xū ge kuru ē,IIîn ge !kharaga IIguiⱡamde ū-hâ tsî
tatses tsîna IIîn Kuru-aoba !gôa ō-!nâ tama hâ. INîn ân di IIguiⱡamdi gē
ge ⱡanⱡan ē,Ihom!gab Xabri-eli hîa Elob di haisi-am de gebo aoku
(sîsabeku) !oa ge re !gû ūb tsî IIō ra khoen di Iomde ha ū-ⱡûis Ikha IIguiaisa Ihom!gab khama ī-na.
3. ⱡHaiⱡhai sa ⱡkhanî di !nâ ⱡgoms xa
Allab ge !anû ⱡhaiⱡhai de IIȊb sîsabe ku !oa ge re sî khoesiba ⱡgaeⱡgui tsî
Ikhomxa-!nâs a-se. Ne ⱡkhanî di ge Torah sa (Torah ge Mosib di koro
ⱡkhanî de !khoⱡgā hâ), Mosib !oa, !gâiⱡhôa sa Jesub !oa tsî IIkhati Korans
hîa Gebo-aob Muhammad (ⱡkhîba ab hâ Ikha ku) !oa ge ⱡhaiⱡhai ē.
9
Korans ge ⱡhûnumâ se ā Elob di mîsa tsî ā Iûni ⱡhaiⱡhai hoa khoesib !oa.
IINawan ge ⱡgui IIgauIIgaun tsî buruxa-dina hâ Korans Eloba xu hâ ti ā mî
ē IIkha na, aiIIgaus a-se:
Korans ge Igui!gubu,!gāsa tsî hoa !hub-aib !oa hâ haisi-am sa !khōⱡga
hâ, hîa khoe ī hoaIgaixa Elob !nâ ū-hâ ⱡgomsa ra ⱡgāoIkhā.
Ne Korans ge Iguri hâ gowa-Igaub (Gagasi-gowab) hîa hoa!hub-aisi se,
!nāⱡamsā anûsib Arabier gowab dib a-se ā ⱡansa ba !khōⱡga hâ.Hâ-!â
Iguis ge ne Koran sa gebo-aob Muhammad (ⱡkhîba ab hâ Ikha bi) hîa
IguIgārusi se ā ⱡansa se !hub-aisi IIgau!nâ ē ge !khō!ōa tama hâ ib !oa ge
ma ē.
ⱡGūi!nâgu ⱡans IIgāuIIgāun (!aroman )hîa IgūIIāe ku !nâ Igui ge ⱡanⱡûihen
ganûbe in Igūi-Ioa disi tsî haga kai-disi kurin !kharu hâ se ge ⱡhaiⱡhai ē
hân khemî ī na !khōⱡgā hâ.
IIȊs ge IInā tses ge ⱡhaiⱡhai ē khemî mîsa xu mîs IIga hâ ⱡūsib Ikha Arabier
gowab !nâ ā sâuIgarā sa,Inî hâ xōadi hîa ge ⱡgunî!nâ ū-he,IkhāraIkhara
ē, tamas ka i o ka di khemis o-se.
IIȊs ā hoarā-ūs di IInâu!āhesa !gāra!ā Igaub neti ī Igurihâ Igaub tsi
burūxa di na !khōⱡgā hâ !aromadi Korans !nâ hâdi ge,IIȊs Eloba xu Igui ā
hâ IIkha !khaesa ra IIāwoIIāwo,ⱡoaⱡamsa mî-xun tsî di xun Gebo –aob
Muhammad ti din Ikha !khōIIare hâ se,IInab ge !gao!gaob Islams disa.
4. Gebo-aoku !nâ ⱡgoms xa
Moslemn ge ra ⱡgom Iōadisi di !na hâ sîsabe ku tamas ka i o gebo-aogab
Eloba mâ IIāes hoas !oa ge sî hâ ī, IIȊb di ⱡhaiⱡhai de nî !gû ū se ti. Ne
sîsabe
ku
tamas
ka
i
o
gebo-aoku
ge
Adammî,Noaxi,Abrahammî,Davib,Josef,Mosib,Jesub tsī Muhammad (ab
10
ⱡkhîba IIîku hoaku Ikha hâ) hâga ge !khōⱡgā hâ ī. IIîku di IIgūiⱡams ge
khoena Igui ama Eloba !oabas di daob ai ū-oas tsî khoena IIkhāeⱡgāob di
daob !oa ⱡgaeⱡgui sa. Sîsabe ku tamas ka i o gebo-aoku ge Iguis khama ī
!â ī Elob di hoaIgaixasib di ī !nâ IIhao tama â, tsî mâ ī Igui ī ga Igore
tamas ka i o !oaba ī ge gebo-aoku !oa tamas ka i o IIîku Iguib !nâ-ū
Eloba !oabas ge IIkhōIIkhōsa se ā ⱡkhasa tsî Elob di ⱡhanûb hîa Iguri tsî
!ōa!ū ib nî !oaba ē !khaes dib Ikha ra mâ!ōaku.
Gebo-aob Jesub xa
Moslemn ge ra ⱡgom, Jesub hîa mamasas ⱡkhāmkhoes Maraia sa xu
buruxa Igaub ai ge !naeb ā Igāwi!gôahesa gebo-ao Elob diba ti. Jesub ge
ⱡgui buruxa din, Iāe hâ na ⱡurū kais,ⱡgī hâna mû kais tsî Iâse !nae hâ
Igôarob axase !hōa tsî mamasa sa ⱡga-madi !ōaku IIkhāubas khemî ī
hâde Elob ma-ams Ikha gere di. Ganûben ge Moslem na Jesuban !gôa
tsî Inam hâ xawe IIîba !ōaba tama hâ. Elob di ôab axaseb ge IIkhati
!gawaIîhe tama hâ. IIKhātib ge !nona-Iguirasi ī di !âs tsîna hî tama
hâ,IIkhātib ge Elob di Iōasa IIkhasiku di Igui ī tsîn !nâ IIhao tama hâ.
Elob ge ra mî: “ A-nû tama ī ge hâ Allab !aroma Igôa ē nî ū-hâ se ī-sa ;
IGawib ā IIȊba ! IIȊb ga xu ē ā ⱡgāo ob ge i ti Igui ra mî tsî ī g era i. “ Koran
19:35
Sîsabeb Muhammad
Muhammad (ⱡkhîba ab hâ Ikha bi) ge Iunîga sîsabeb Elob dib hîa hoa
khoesib !oa ge sî ē hâ ī ba. IIȊb ge Korans Ikha ge ā Ikhi,IIgāu nî se mâ
ⱡusib !nâ ī di IIîs !nâ ⱡgâna hâ IIkhāIIkhade nî sîsenxa kaihe !khaesa tsîb
gē ge ⱡhau!nâsib,ⱡhânu-aisib,Ikhōmxaⱡgāosib,Inam-Ināmsasib,amaba
aimâ ba hâ IIkhoaⱡgaosib di aiIIgau ī. Jesub Ikha ī ā is xasen ge
Moslemna Muhammadda !oaba tama hâ.
11
5. IGora!gâ-tseb !nâ ⱡgoms xa
IInā IIkhae ē IIōasa tse ō IIîs ai ī mâ Igui ī âda sada Kuru-aob Ai!â ma tsî
nî dî ē sa, sada di !gâi tsî tsu-din ⱡama. Mâ Igui ī sada dīku di ī hoa ī ge nî
!ereamsen xa ba ē,mati Igui ī ga kō xawe.
Neti ⱡhhâⱡhâsa tses aib ge Allab,hîa IIȊb ⱡhau!nâ ba hoa xuna ⱡhau!nâse
nî sîsen tsî ī ge khoe ī xāre ē ⱡhanû tama se sîsen ūhe tide. Mâ ī hoa ī di
ⱡhanûku ge nî mâ-oa he. Hoan nî ⱡhanû-aise madawa-am ē, Paradais
tamas ka i o Iāmo-Iaeb di IIkhārab Ikha Iguis ka xawe.
6. Elob di hoaIgaixasib !nâ ⱡgoms xa
Allab ge hoaraga xun hȋa ī ge IIāeb !nâ ge īn,nesi hâ IIāeb !nâ ra īn tsî
!goaxaIIāeb !nâ nî ī se ī hân hoana Inai ā ⱡan. IIȊb ge hoaraga xun ⱡamai
Igaiba ū - hâ-xu ī xāre ī ge IIȊb ⱡan!gâs tsî ma-ams o-se ī tama hâ.
Hoaraga khoen ge !gâib tsî tsūb hâkha IIaeku IIhûis di !nōrasāsiba ge mâ
ē tsî IInas !ōaku nî !ereamxa kai ē.
!Gâib tsî tsūb IIaeku IIhûis di !norasāsiba ū-hâs ge, ī ra xun hoan Elob
ⱡan!gâs tsî ma-ams Ikha Igūi ra !khaes Ikha mâ!oara ku tama hâ. IIKhati ī
ge ⱡâibasen tama hâ Elob hoa xun ⱡamai ū-hâ Igaib ta khoen di
!nōrasāsiba ⱡhani tamas ka i ō IIkhae ti. Elob ā khoen di mîIguigu tsî dixuna ⱡan !khaes ge ⱡâibasen tama hâ IIîn ra IIgaris !naga ne tsu xuna di
ti tsî IIkhatib ge Eloba ne xun Ikhab kaise ā ⱡkhî amaga ne xuna ma-am
tama hâ.
12
Koro Pilarku ⱡgoms di ku (Moslem khoen di ûib !gao!gaob)
1. ⱡGoms IIguIInâs
ⱡGoms IIguiIInas ge ra ⱡan!gâ Inî Elo ī !oaba hesa anû hâ ī ā Ikhai xawe
Elob Iguib tsî Muhammad ge IIȊb (Elob) sîsabe ba. Nes ge kaise !nâu tsî
Igaisa ⱡgoms hîa ⱡgāoba xu hâs ai nî !gao!gao sa ī tsî sîsenⱡûib xa nî
sāo ē. Neti ⱡgoms IIguiIInâs Ikha ī ge khoe ē hoa anû tama hâ Elona
ⱡhara tsî ra mî sa, Allab Iguib ā hoara-ūs di !oabKōa ē sa anû hâ Elo ti,
tsî IIȊb di Iûniga sîsabeba ū-!ōa (ⱡan!gâ) tsî IInās!nâ-ū ra Moslem kai.
2. Kōro tse-kōrobe hâ Igore di xa
IGores ge khoesi tsî gagasi se !hûIIare ku sa moslem khoe ī tsî IIî ī di
Kuru-aob IIāeku ra ī IIkha kai tsî hâ-hâ ra ⱡâiⱡâi!nâ xu-ī a se khoesi
IIguiⱡams Eloba IInâuInams dis !nâ ī.
Mâ Igores hoas ge Inî khama ko Igâuku Iguiga !khōⱡga hâ,hîa Koran sa
Igāibes, Ikhōma-ⱡgans, Eloba gares tsî !kharaga !unîsen Igauga
!khoⱡgā hâ. IGores !oa hâ ⱡhumîsen axasen ge moslem na Inî khama
sorōsī-!ân, ais IIôaku khama ī na ra IIā tsî IInās !nâ-ū gagasi tsî sorōsi
!anûsiba ra IIāwoIIawo.
Ne koro Igoredi ge ⱡgūrosa !nau-IIgoaga,IgamIIî sa tse-!gâ IIāeb ai,
!nono-IIî sa !uikarab(tsāura karab) ai, hagaIIî sa !nubse sores-ⱡgâb
khao!gâ tsî Iûniga sa !oes di tsoa-tsoab Ikha.
Kurikorobe ra di ē (IIguibas) IKhomxa!nâsib mas xa
Kurikorobe ra di e Ikhomxa!nâsib mas tamas ka i o IIguibas ge mâ IguiIguibe Moslem ī hîa IIkhāsib !nâ
mâ ī hoa ē ā IIgui-ai sa.
IIaubexa Igam tsî !khare persentku kurikorobe hâ hoⱡgāde xu ī ge Igâsa
13
khoen,ⱡhâsiga ū-hâ khoen tsî suruteku !na hâ khoen !aroma ra mâ ē.
Neti ī IIguibas ge ma ko khoe ī di !khusiba !anu!anu tsî ⱡgui !gâina ma kō
khoe ī tsî !khō!ōa ko ī tsîn hoana !khōⱡgaba hâ. Igui !gâi !khaes neti ī
IIguibas tawas ge, !khuhân tsî Igâsan IIaeku ⱡnôa soasa ra ⱡōⱡo tsî
IIawoIIawo mâ khoe ī hoa ī di ⱡhâsiku go kōIî he !khaesa.
Kurikorobe se ⱡûs, as tsî turāga xu Ihamîsens (Khaisens) xa
Kurikoroben ge moslem na Ramadhaan ti ā ⱡansa IIkhâb !nâ,!nauIIgoaga sa xu sores-ⱡgâb kose ⱡûs tsî ās tsî ga hâ ī IIgansi tura ai na xu ra
khaisen (Ihamîsen). Neti ī khaisens ge khoesi gaga ba!ânu!ânu,!nu!nâxasiba !hâna !nâ tsî IIî-aitsama ⱡhanû tama xu na xu
IIkhaesens di IIkhasiba ma tsî ⱡgui ⱡurusib !gâi!gâ na ra aiⱡhumî ba tsi.
Ramadhaan nî ge Islam ⱡgoms di IIkhâⱡkhanib (Almanaki)ai khoese-IIî
IIkhâ ba.
!Gûkhoesis (Pelxrims) daob xa
!Gûkhoesis di daob !anû !as Makkahs Saudi Arabiab !na ⱡnôas !oa, Igui
!nasa ûi-IIaeb !nâ !gûs ge IIkhāsib !nâ ma khoe ī tawa ā IIgui-ai sa. Neti ī
!gûs ge kurikorobe Islam ⱡgoms di almanaki ai disi IIî IIkhâb !nâ ra !gû ētsî nes Ikha Igui !nâxasiba !kharaga !haodi khoen !na Ihûbe hâ sen IIna
Igui ama Eloba ra !oaba soab !na ra !hâna. Ne kai !gûs ge !kharaga
mâsiga !khōⱡga hâ,tsâ nî se īs, !nari !kharū garu se Inî khama ko !khaen
ai Eloba IgoreIîs khama ī hâna.
IInati ī ho!âs ge ûiba ra Ikhara-Ikhara tsî khoe ī !nâ !gam!gamsen sa
!hana , tsî IInas Ikha gan-ganxasiba khoe ī !nâ ra.
Hoa khoen hîa neti i daob ai ra !gûn ge Iguiti-Igui sarana ra anasen tsî
IInas Ikha !kharagasin,tsî !haosi IInaeten na ra Iariⱡûi- în IInas Ikha hoa
khoena Iguiti i se Elob ai!â mâ.
14
Ne ⱡgoms ta Elo-!oaba sa IInâu!ā Igaus xa.
Islams di IInâu!a Igaub Elo !oabas !nab ge ai!â koro mî ē koro pilarku
Ikha toa tama hâ. Eloba !oabas ge !kharaga !oaba Igauku îab Eloba ga
ⱡkhî ū se i ga !khōⱡga hâ. Tsekorobe ra di ē IIaxasiku ge Elo !oabas di !â
kai IIkha, hana îts ga sa ⱡâisa ā IguiIgui tsî ā IIawoIIawo, sā !oaba Igaus
Elob ge IIkhāIIkha Igaub !oa hâ !khaesa. Ne IIkhāIIkhas ge aiIIgaus a-se;
Inom nî se is,khoexa-!nâsiba ū-hâ sā IIanIIare-aon !oaku, Iāokhoena
ⱡkhâ!nâs, ⱡhanû aisib tsî îIIkhāti daob !nâ IIgoe Iāwon Iguin ka xawe ūkhâi sa. IIkhati da nî !gāsa se ⱡan se ī !khaes ge Elob Igui ī âda xa nî !oaba
ē se īs di ⱡhâsi ē ū-hâ tama hâ, ō da xawe sada khoeda Iguida IIîba ⱡhâ hâ
tsîs Eloba nî !oaba se ī-sa sada di !gâi!gâs Iguisa i.
IAms-ai
Ai!â koro mî ē pilarku IIîku ais ⱡgomsa !gâbasen hâku tsî sats ta sā Eloba
!oaba Igaus di ûi-ⱡûib ge ā Islam ⱡgoms di dana!â !khae. Tsî hâna îs ga
ûiⱡûi ē os ge ne ⱡgomsa gagasi tsî Ihûhâsi ⱡhâsiku khoen di ga ra di IoaIoa
tsî ā mûhesa tsî IInâu!āhesa ûi-Igau. !ĀruIîs ge Islam sa hoar-ūs di ûiIgau
hîa hoaIgaixa Elob xa ū-!oa ē hâba tsî ā hora-us di dao hîa Iam-ō ûib !oa
IInū garuba.
“ Tarita ī Igui ī ka xawe ī ga ⱡhanû-aisib sîsenga ā di, IIî ī ganûbe ā
ⱡgomsabe hîa-IIî ē ta ge ⱡanⱡansa se !gâi ûiba nî mâ tsî ta ge ⱡanⱡansa IIî ē
nes khāo!gâ hâ ûib mâdawa-amsa nî mâ,mâ ī hoa ē !oaⱡûi ī hâs !oa.”
Koran16:97
www.islamic-invitation.com
15