ein ils vischins da mustér promts da desister dad energia d`ovras

EIN ILS VISCHINS DA MUSTÉR PROMTS DA DESISTER
DAD ENERGIA D‘OVRAS ATOMARAS?
La catastrofa dil Giapun ha menau tier la discussiun davart la politica d’energia. En
consequenza da tala catastrofa vegn l’energia atomara renviada claramein dalla
populaziun Svizra. Aschia essan nus dalla scola populara Mustér sefatschentai duront
quels treis dis da project cul tema actual: Ein ils vischins da Mustér promts da
desister d’energia d’ovras atomaras?
Sin via havein nus fatg cuortas intervestas culla populaziun da Mustér. Treis quarts dils
interrogai ein dil meini, ch’ins duess desister da novas ovras atomaras ed era da dismetter ils
objects vegls. Sin la damonda, co ei seigi pusseivel da desister dalla forza atomara, ha la
generaziun veglia per gronda part rispundiu cull’ argumentaziun ‘spargnar’. Denton, ei quei
veramein realistic da spargnar en in temps modern, en il qual la tecnica d’ozildi pretenda pli
e pli bia energia en quei grond svilup. Essan nus veramein pertscharts che spargnar energia
vul era dir, desister sin bein enqual luxus e beinstar ella veta da mintga di da mintgin da nus?
Nos conscolars, quei vul dir la proxima generaziun, fussen buca promts da desister sin certs
mieds da communicaziun, vul dir: computer, televisiun, iPhone, telefonin etc.
Il stadi duess sustener bia pli fetg l’energia regenerabla, quei vul dir, l’eneriga da: vent, sulegl
ed aua. Ei vegness aschia pli favoreivel ed interessant per tals che vulan investar en quell’
energia. Certas gruppaziuns giavischan, ch’ins monteschi cellas solaras sin aschi biars
tetgs-casa sco mo pusseivel. Tenor il meini da quella glieud, fuss ei aschia pusseivel da
spargnar duas ovras atomaras cheu en Svizra.
Las tschun ovras atomaras dalla Svizra produceschan 3253 megawats e cuvieran 40
pertschien dall’electricitad duvrada en Svizra. Ei dat bia pusseivladads, da vegnir ora cun pli
pauc energia. Gia piculezzas, sco tschentar giu apparats electronics el modus da standby,
reduceschan il consum da forza electrica. Denton era pérs da spargnar, casas da minergia e
autras innovaziuns han in grond potenzial da spargnar energia el mintgadi.
Ils interrogai ein era stai dil meini ch’ins duess modernisar ovras hidraulicas, quei vul dir tier
nus, ils lags da fermada.
Ils vischins ch’ein per l’energia atomara ein absolutamein buca pertscharts tgei prighel che
las ovras atomaras muntan per carstgaun ed ambient. Els han buca ina sligiaziun, nua ch’ins
savess deponer ils rumians radioactivs. La gronda part dils interrogai fussen denton promts
da pagar dapli per augmentar la segirtad dalla forza electrica ch’ arriva d’ovras atomaras.
Tenor nies meini vegn ei surfatg pertuccont la damonda cun ni senza forza atomara?
Naturalmein eis ei ussa temps d’agir, mo tuttina eis ei trest e deplorabel ch’ei sto adina
schabegiar enzatgei avon ch’ei vegn reagau. Nus essan dil meini ch’ins savess cun la
proxima caschun remplazzar las ovras atomaras entras energias regenerablas.
(intervesta culla populaziun)
Gruppa: Damaris Manetsch, Marino Manetsch, Nicola Deflorin
Tgei meini posseda la poulaziun pertuccont la reit sociala
,,Facebook’’?
Sco tuts san, ei il facebook ina
pagina d’internet bein
enconuschenta che possibilitescha
alla giuventetgna d’entrar en
contact e parter tematicas cun
autra glieud. Ozildi ei la gronda
part dalla giuventetgna denton pli
u meins dependenta da questa reit
sociala. Tgeininas ein allura las
bunas varts e tgeininas ein meis bunas? Cunquei che nus
essan era sez utilisaders havein nus fatg la retscherca d’ulteriurs meinis el vitg da
Mustér.
Ei la gronda part dalla populaziun propi dil meini ch’il facebook ei ina grascha? E daco
profiteschan ei malgrad tut quei tuttina da tal? Cun quellas damondas essan nus
sefatschentai. Surprendentamein han nossas intervestas cun ils passants cheu a Mustér pli
u meins menau ella medema direcziun quei che pertucca ils puncts positiv sco era ils puncts
negativs. Nus havein intervegniu ch’il Facebook seigi in zun bien mied da saver contactar
per exempel enconuschents ch’ein spatitschai ora el mund e da communicar aschia
nuncumplicadamein. Vinavon eis ei era d’avantatg da saver communicar cun collegas ch’ins
enconuscha dil temps da scola ni ord temps anteriurs. Tgei ch’il Facebook porscha era ei la
pusseivladad da saver emprender d’enconuscher novs collegas. Denton caschuna gest
quest’opziun in prighel, dil qual ils utilisaders duessen esser pertscharts.
Prighels enviers la giuventetgna
Deplorablamein posseda il ,,cudisch da fatschas’’ era entgins prighels. In prighel exista per
exempel tier persunas che publicheschan memia biaras informaziuns ella reit sociala. In da
nos passants interrogai ha empruau da declarar a nus in prighel empau abstract: ,,Sch’ina
persuna che fa diever dil Facebook publichescha sin siu profil ch’el seigi momentan en
vacanzas cun si’entira famiglia per in’jamna, exista il prighel che tala persuna vegn a casa e
crei buca pli tgei ch’ella vesa, cunquei che si’entira casa ei vita perquei ch’ella ei vegnida
sblundergiada d’in rapinader.’’ Damai che quei exempel ei sco gia menziunau empau
abstracts posseda el tuttina enzatgei ch’ei buca dil tut nunpusseivel. Plinavon porscha il
Facebook era in prighel per giuvnas che publicheschan fotografias memia ,,liberalas’’ che
paran leutier zun atractivas per pedofils. Tier quest prighel astgein nus era discuorer da cass
che succedan ozildi veramein. Per ordinari sedattan tals ora sco in’autra persuna pli giuvna.
Cun quels exempels vulein nus far attents ils utilisaders dil Facebook da dar adatg tgei
ch’ins publicheschan ni cun tgi ch’ins communichescha via internet.
Duvrar il Facebook sco diari?
Era tier quest problem ei la populaziun pli u meis dil medem meini. Persunas che
actualiseschan lur status mintga tschun minutas e quei cun caussas nunimpurtontas cattan
ins savens. Cun nossas intervestas havein nus era rimnau l’informaziun ch’ils biars
manegian ch’ins duvrassi en sesez buca quels status e ch’ins savessi naturalmein
senz’auter era viver senza tals. Cunquei che nus havein era menziunaru las bunas varts ei
la populaziun dil meini ch’il Facebook seigi en general ina buna caussa aschi ditg ch’ei vegni
buca fatg surdiever dad el.
Giuventetgna dalla Cadi
Suenter ina intervesta cun
Gabriela Cabalzar, essen nus
Vegnir sisu tgei che stat tut
a disposiziun als giuvenils.
In bi suentermiezdi havein nus visitau la Gabriela Cabalzar en siu biro da giuventetgna a
Trun. Nus havein tschentau in per damondas ad ella en connex cun la giuventetgna.
All’entschatta vulevan nus naturalmein saver tgei ch’ella interprendi tut cun la giuventetgna.
A nus ha ei pariu ch’ella fetschi bia, per exempel projects cun ils giuvenils, workshops e
viadis. Ella dat cussegls als giuvenils cun problems. Gabriela Cabalzar ei era responsabla
per certs «Rümlis ». Quei ein stanzas els vitgs, che stattan a disposaziun als giuvenils. En
quels san els sentupar, discussiunar ed haver legher. Cun in grond tschaffen ha ella era
raquintau a nus co ella ei vegnida tier quella occupaziun. Gabriela Cabalzar ha luvrau sco
mussadra da scoletta. Quei engaschi ha ella unfriu per saver sefetschentar cun ils giuvenils.
Silsuenter havein nus tschentau la damonda tgi che vegni insumma cun quellas ideas dils
workshops e dils viadis. Ella ei stada in tec trumpada cura che nus havein dumandau quei
perquei ch’ella havess pli bugen sch’ils giuvenils vegnessen cun las ideas tier ella. Mo
tochen dacheu ei adina ella vegnida cun las ideas. Nus quitein ch’ella hagi adina giu in bien
nas per quellas ideas. Nus vein giu interess da saver sche biars giuvenils vegnan a quels
projects. Sin quei ha ella rispundiu empau deprimida: «igl ei fetg different ed ei astgass
veramein vegnir dapli, mo ei dapenda dil project. Il project da graffitis per exemepel ei staus
bein pleins e ha giu fetg bia success. » Quei ha fatg fetg bia plascher alla Gabriela. Nossa
davosa e pli impurtonta damonda ei stada: «Tgei manegias ti che la giuventetgna fa el temps
liber ?» sinaquei ha ella ris e rispundiu: « Ils giuvenils fan bia il « chillen » quei che vul dir
per romontsch: ruassar ni star entuorn cun collegs.»
Fundaziun
Gabriela ed aunc auters collegs han entschiet 2008 cun quella lavur da giuventetgna. Ussa
lavura ella cun 65% e sia secretaria cun 15%. Las autras duas promoturas han calau si.
Cun buna luna ha ella raquintau da sias novas ideas per far novs projects. Mintga
vischnauca ha da pagar ina compart a Gabriela, per tut quei che vegn duvrau sco per
exempel vapurisaders (spraydosas) per malegiar grafitis sin preits messas a disposiziun ed il
benzin per ils viadis organisai.
Questunaris per scolars
Nus havein fatg questiunaris cun la damonda: «Tgei fa la giuventetgna el temps liber?» e
repartiu quels ad in per giuvenils da Mustér, Trun e Danis. Nus havein repartiu tals allas
classa superiuras. Alla fin essan nus vegni sin 120 giuvenils ch’ein stai promts da dar
risposta a nossa damonda. Per ch’ils giuvenils sappien dar sinceras rispostas havein nus
decidiu da schar far la retscherca anonim.
Gabriela Cabalzar en discussiun cun Sandro, Julia e Valeria.
Ina scolara che empleina ora il questiunari.
120
100
80
Computer
Sport
Televisiu
Dar giugs
60
40
Star per las
vias
Fimar
Leger
20
Viagiar
0
Nus havein constatau che 4/5 dils giuvenils che han empleniu ora il questiunari, fan enzatgei
vid lur computer. Ils giuvenils miran pli bugen televisiun ni fan enzatgei vid il computer
enstagl da viagiar ni leger, sco nos geniturs fageven. Sport denton fan era 76% dils
giuvenils. Ei ha fatg surstar nus che tonts giuvenils che frequenteschan la emprema tochen
tiarza secundara e reala.
Il Quadrel
Il meinafatschenta Fabian Schwarz
Il giuven meinafatschenta, Fabian Schwarz meina dapi biebein 1 onn il hostel Quadrel
a Mustér. Atgnamein ha el surpriu avon 7 onns da ses geniturs il hotel Cucagna,
medemamein a Mustér. Cul temps ha el giu l’impressiun ch’ei maunchi a Mustér in liug
da sentupada per ils giuvenils, in liug sco ina «lounge », nua ch’ins sa sentupar e far il
« chillen ».
Cu el hagi giu anflau il baghetg adatau, igl anteriur hotel Bellavista, hagi el giu la spontana
idea da dar num a quei niev local „Quadrel“. Cunquei che biars indrezs el local havevien gia
la furoma d’in quadrat. Il Quadrel ei denton buca mo in liug da sentupada, mobein el medem
mument aunc in hostel cun ina stiva da caschiel, nua ch’ei vegn surviu fondue, raclette e.a.v.
Las combras da durmir ein drizzadas en fetg sempel, mo tonaton cumadeivel. Glieud che va
en in hostel vul plitost dar ora ils daners per ira cun skis ed aissa e buca per aults cuosts da
pernottaziun. Era famiglias giuvnas che hagien buca in schi grond budget vegnien el hostel.
Las combras hagien ina grondezia da rodund 18 m2. Ina combra cuosta frs. 30.- per persuna
e notg, ei secapescha da sesez ch’ins sappi buca porscher grond luxus per in prezi aschi
favoreivel. Tscheina, gentar e solver vegnien quintai supplementar. La stiva da caschiel che
eri avon el hotel Cucagna seigi semplamein vegnida transferida el Quadrel. Quella ed il
lounge vegnan frequentadas fetg bein dils hosps dil hotel Cucagna e dil Quadrel. Insumma
seigi il Quadrel in supplement tier las purschidas dil hotel Cucagna. La lounge dil Quadrel
seigi frequentada fetg bein dils hosps da vacanzas mo oravontut era dils indigens. Tenor
Fabian Schwarz hagi el era vuliu porscher alla giuventetgna indigena in liug da sentupada,
nua ch’ei marschi enzatgei. Duront igl unviern vegnien 7 tochen 8 partys organisadas, duront
la stad enzacontas pli pauc. Ils giuvens seigien pil pli tochen entuorn l’ina el Quadrel.
Secapescha che era siu local senti la concurrenza, manegia il possessur, mo el emprovi
adina da vegnir cun novas caussas ed ina sauna concurrenza seigi mo bien. El Quadrel
porschi el lavur per 4 tochen 5 persunas, 1 tochen 2 da quellas persunas lavurien en
cuschina. Per la recepziun drovi el negin quella sesanfli numnadamein el hotel Cucagna.
Fabian Schwarz tila in facit positiv per il Quadrel. El seigi cuntents e cuntinueschi aschia. Per
il futur giavischass il giuven meinafatschenta che l’organisaziun Sedrun-Disentis Tourismus
funcziunassi finalmein.
(Nicole Venzin, Marc Deplazes, Milena Bundi)
La bar dil Quadrel
„Jeu prendel dapart il mund, e mettel ensemen el sco jeu vi!“
Linus Flepp ei naschius 1953 a Curaglia. Duront il temps da scoletta e scola eis ei semussau che quei
buobet hagi in bien dun da malegiar.
Sia veta
Linus Flepp ei sedecidius da
vegnir scolast primar, surtut era
muort ses duns da dessignar.
Malegiar ei ina fetg buna
cunterpeisa tier sia professiun da
scolast. Dapi 1974 instruescha el
alla scola primara da Mustér.
Cun l’incumbensa da scolast
pudess ins tertgar ch’el fussi
occupaus avunda. Mo quei tonscha
buca per el. El ei adina silla
tscherca. El malegia mintga di, sin
pupi ni en ses patratgs.
Linus Flepp avon dus da ses maletgs.
Sias ovras
Ils maletgs da Linus
Flepp ein cumponi ord treis
fuormas, il trianghel, il quadrat
ed il rudi. Las colurs ein tipicas e
ses maletgs consistan mo ord las
suandontas treis colurs. Il blau,
che munta il tschiel, il brin, che
munta il tratsch ed il tgietschen.
El di che ses maletgs seigien
buca realistics ed era buca
abstracts, el malegi fuormas en
moviment. Las persunas
sedemondien
daco ch’ el prendi
dapart ils maletgs. La risposta
seigi la suandonta: „Jeu prendel
dapart il mund, e mettel ensemen
el sco jeu vi!“, di scolast e pictur
artist Linus Flepp.
Ses maletgs hagien tuts in
senn, mintgaton capeschien
ins buc el. Linus ha fatg in
maletg che descriva tgei
societad che nus seigien.
Ina dunna che legia. In maletg per la
biblioteca da Mustér.
Il scolast Linus Flepp
Nus havein intervestau ils scolars
da Linus Flepp. Ils pignets han mo
raquintau bunas caussas surda siu
scolast. Ses scolars han fetg bugen
el sco persuna e sco scolast.
Duront quella intervesta havein
nus udiu
in pignet che ha detg tut losch: „El
ei nies scolast!“
Linus duront ina lecziun da lungatg.
Opiniuns da differentas
persunas da Mustér
La glieud da Mustér queta che Linus
seigi in super artist, e ch’el fetschi bein
siu art. Per capir ses maletgs sappien
ins era seser in’uriala ensemen cun el lu
vegni tut declarau. Alla gronda part
plaian ses maletgs fetg bein, mo ei dat
era persunas allas qualas ses maletgs
plaian meins bein. Tgi di che tut seigi
perfetg ed auters dian ch’el duessi
midar empau las colurs. Basta - mintgin
ha il dretg dad haver siu agen meini.
Ina da sias ovras. (la fatscha).
Ina reportascha da: Soraia,Rafael,Reto
ed Ismar.
Firma Zai-Ski AG a Mustér
La Zai AG ch’ei vegnida fundada igl onn 2003 ei renomada per igl entir mund entuorn.
Ils skis vegan sulettamein produci a Mustér. Quels skis ein enzatgei extraordinari ed
ina raritad. Ils skis da Zai vegnan buca produci en ina producziun da massa.
La firma Zai ch’ei vegnida fundada igl onn 2003 sesvilupescha adina pli e pli fetg. Gia
suenter 7 onns d’existenza ei la firma Zai AG vegnida renomada sigl entir mund. Il num Zai
ei vegnius eligius perquei ch’el tuna en tut ils lungatgs tuttina e perquei ch’el ha in senn
positiv.
L’idea da construir skis ha Simon Jacomet giu igl onn 2002. Igl emprem onn ei vegniu
experimentau cun differents materials per contonscher ina certa basa da skis. Suenter ditg
empruar eis ei reussiu alla firma Zai da producir in ski tut special, in ski, che negin haveva
aunc viu. Cuort temps sissu ein els ir sin fiera cun lur emprem product, il ski “Classic“ da Zai.
Suenter haver fatg igl emprem pass en la fatschenta da skis han els experimentau vinavon e
fatg correcturas vid il ski aschia ch’il niev product ha seschau vender fetg bein. Els han
engrondiu la fatschenta Zai ed ein vengni fetg enconuschents lunsch sur il cunfins svizzers
ora. Il ski Zai vegn vendius en differentas tiaras, denton la producziun dils skis da Zai
succeda sulettamein a Mustér. El decuors dils davos onns han els rimnau massa
experientschas ed ein ussa arrivai sin in nivel fetg ault. La filosifia dalla firma ei da crear in
ski exclusiv. Il skis da Zai ein fetg cars. Quei ha ils suandonts motivs: il material ord il qual il
ski da Zai vegn construius ei specials e consequentamein cars. La garanzia da 5 onns per il
ski da Zai relativescha il preci, ina semeglionta garanzia ei insumma buca usitada per skis.
Daco ei la damonda suenter ils skis da Zai aschi gronda?
Ils producents dil ski da Zai produceschan in ski, dil qual els ein perschuadi dalla qualitad,
dalla tecnologia e dalla exclusivitad dil product. Ils skis da Zai vegnan produci mo a Mustér
(cantun Grischun).
Il ski ch’ei el mument il pli actual senumna “Neza“. El ei vegnius quest unviern sin fiera. Quei
ski cuntegn fasras da carbon en differentas posiziuns. Il ski Neza ha duas ruosnas, ina
davon ed ina davos. Entras quellas ruosnas vegn il ski pli levs ed influenzescha il flex.
Dacuort s’occupescha la firma Zai cun la producziun da vestgadira. Las finamiras pigl
avegnir ein: vender in product qualitativ fetg ault, fa plascher alla clientella cun il sentiment
dad
haver
enzatgei
extraordinari.
Lorena, Lea, Fabio
Mustér el prighel da radioactivitad?
Buca mo el Giapun ei en prighel da radioactivitad, mobein era
Mustér ha ina fontauna radioactiva ella Val Sogn Placi che
cuntegn radon.
Fatgs tier la radioactivitad da Mustér
Radon ei ina substanza radioactiva che sesanfla
endadens las cristallas sco nus havein intervegniu digl
Alexi Flepp. El hagi schau controllar sia casa pertuccont
radioactivitad. El ha raquintau a nus ch’ igl apparat ch’era
plazzazs silla vitrina da sias cristallas privatas exponidas,
havevi ina valeta surdimensiunada. Perquei hagi el
rumiau ora las cristallas per in secund test. Ils experts
hagien silsuenter miserau ina pli pintga valeta da radis.
Quei vul dir: che nossas cristallas ein contaminadas da
radon. Il fier en las cristallas ein radioactivas. La
radioactivitad a Mustér ei 3ga aschi’ aulta sco el rest dalla
Svizra e vegn aschia schazegiada fetg aulta. L’aua che
vegn ord la fontauna ei 15 millisiverts, quei che vul dir,
2ga aschi aulta sco Mustér e 6ga aschi aulta sco el rest
dalla Svizra.
Alexi Flepp, avon sias cristallas contaminadas
La fontauna en la Val Sogn Placi
La fontauna en la Val Sogn Placi che sesanfla 2 kilometers sur la
via principala, catscha viadora aua cotschna, perquei han ei pli
baul numnau quei l’aua cotschna dalla Val Sogn Placi. Quell’ aua
che ha in gust peter cuntegn bia fier, perquei ha ella era survegniu
quella speciala colur cotschna. Tschaffau ha Dr. Augustin
Condrau la fontauna da radon el 19avel tschentaner per far curas
el Disentiserhof. Radon cuntegn fetg bia mineralias e fier ed ei
perquei fetg sanadeivel.
Fontauna da radon ella Val Sogn Placi
Augustin Condrau cun ina
scala da bovis
Cura cun Radon
La cura da radon sebasa sil principi d’energia ch’ ins mesira en
Bovis. Denton ha ei dapertut nua ch’ei vegn mesirau Bovis era radis
radioactivs che ein nuscheivels. Dapli Bovis ch’ei ha e pli malsegir
ch’igl ei. In carstgaun ha sez 6500 Bovis. Tut sut 6500 Bovis ei
nuscheivel pil carstgaun, sur 6500 Bovis dat energia al carstgaun.
Sch’ins surfa denton cun la cura, donnegian ils radis radioactivs dapli
il tgierp che quei ch’ils Bovis gidan. Ord il motiv che l’aua da cura da
radon cuntegn radioactivitad, han ins scumandau els onns 70 quels
bogns en Svizra. Ins astga denton buca emblidar che tut gida nuot
sch’ins ei buca perschuadius dad ei. L’ aua ei vegnida duvrada
duront biars decennis per la cura da malsognas dallas giugadiras, dil
saung e dil lom. 1878 ha Dr. Augustin Condrau surpriu il
Disentiserhof ed entschiet a medegar glieud cun aua da radon naven digl onn 1881. Denton
posseda buca mo Mustér radon, ei dat era aunc biars auters loghens nua ch’ ei ha aua che
cuntegn plirs 10-melli Bovis, quei che savess gidar enorm. Bia glieud prominenta da gliez
temps han visitau il bogn el Disentiserhof per far cura. Denter auter ha la famiglia majestusa
Wilhem dalla Grondabretagna visitau il bogn, sco era il Kaiser dalla Austria ch’ei scappaus el
Disentiserhof duront l’emprema uiara mundiala duronts ils onns 1917-1919.
Kneipp
Ina pusseivladad moderna per cargar las energias dil tgierp senumna: Kneipp. Quella
pusseivladad da cargar energias ei insumma buc prigulusa ni nuscheivla pil carstgaun.
Mustér ha schizun ina via da Kneipp che meina ils participonts naven dalla caplutta d’Acletta
entochen si Pardi. L’uniun ei vegnida fundada dil tat dil Augustin Condrau, cul qual nus
havein fatg oz ina intervesta. Augustin Condrau ha tschintschau sur da caussas fetg
interessantas co ins sa cargar nossas energias. Nus essan stai fetg fascinai da tut quellas
pusseivladads e savein mo cussegliar d’empruar ora la via da Kneipp e da sefatschentar
cun quei tema. Forza ch’ei gida gie.
Text e retscherca (Aurel, Silvan e Rafael)
Informaziuns (internet, archiv communal, Alexi Flepp ed Augustin Condrau)
Nangijala: 4 Svedes han per casualitad aviert ina bar a Mustér
Durond las vacanzas da skis a Mustér ei ils siemi da quater giuvens Svedes,
dad arver en quei vitg ina nova bar, naschius.Els han empruau da reussir quei
siemi e sco ei vesa ora cun grond success.
Entschiet ha ei aschia: treis giuvens ed ina giuvna ord la Sveda fuvan vegni sin l`idea dad ir
en las Alps a far vacanzas da skis. Per guder quellas vacanzas han els eligiu las pistas dil
territori da skis da Mustér en Svizra. Il vitg da Mustér cun sia biala cuntrada muntagnarda ha
plaschiu ad els talmein, ch`els han eligiu quel per lur niev domicil. Duront lur vacanzas han
els fatg persenn ch`il vitg da Mustér porschi buca aschi bia pusseivladads da sentupada per
la giuventetgna. Ord quei motiv ei l`idea dad arver ina bar tut speciala a Mustér naschida.
Experientschas cun la lavur d’ustier haveva sulettamein la giuvna Elena. E tonaton han els
ughegiau quei pass . Cunquei che l`ustria dil Brunni a Mustér era venala, han els cumprau
quei baghetg e renovau el tenor lur agen stil e
gust. La decoraziun speciala, creada per gronda
part dils quater giuvens Svedes e l`atmosfera tut
aparti laian sesentir ins fetg bein en quei local.
La Nangijala cun sia gronda terassa.
Nangijala:Tgei vul quei dir?
Il local numnan els Nangijala. Quei num han els priu ord ina praula dad Astrid Lindgren, la
renomada autura da praulas svedesa. Per els quater fuvi la praula che raquintavi dil
Nangijala, che vul dir ton sco tiara dalla cucagna, la preferida.
Ei il siemi ius en vigur?
Abstrahau d’enqual problem pertuccont il lungatg para ei dad esser gartegiau. Dapi gleiti
treis onns ein els a Mustér ed ein aunc adina fetg cuntens da lur decisiun. La populaziun da
Mustér para era dad esser cuntenta cun ils quater immigrants dil nord.
Tgei occupaziun havevan els avon che vegnir a Mustér?
Avon che vegnir a Mustér luvravan els sin differents camps e mistregns. La giuvna Elena
luvrava en ina ustria, dus dils giuvens eran mecanists da velos e bikes ed il tierz giuven
luvrava tier ina interpresa da baghegiar.
Tgei far en il temps liber?
En lur temps liber fan els fetg differentas caussas. Els van cun skis,
van savens a reiver, in dils giuvens fa Downhill e la giuvna dat unihoc.
Naturalmein ch’els van era bia a viagiar en nossa biala cuntrada.
Il logo dalla Nangijala.
Nangijala: 4 Svedes han per casualitad aviert ina bar a Mustér
Durond las vacanzas da skis a Mustér ei ils siemi da quater giuvens Svedes,
dad arver en quei vitg ina nova bar, naschius.Els han empruau da reussir quei
siemi e sco ei vesa ora cun grond success.
Entschiet ha ei aschia: treis giuvens ed ina giuvna ord la Sveda fuvan vegni sin l`idea dad ir
en las Alps a far vacanzas da skis. Per guder quellas vacanzas han els eligiu las pistas dil
territori da skis da Mustér en Svizra. Il vitg da Mustér cun sia biala cuntrada muntagnarda ha
plaschiu ad els talmein, ch`els han eligiu quel per lur niev domicil. Duront lur vacanzas han
els fatg persenn ch`il vitg da Mustér porschi buca aschi bia pusseivladads da sentupada per
la giuventetgna. Ord quei motiv ei l`idea dad arver ina bar tut speciala a Mustér naschida.
Experientschas cun la lavur d’ustier haveva sulettamein la giuvna Elena. E tonaton han els
ughegiau quei pass . Cunquei che l`ustria dil Brunni a Mustér era venala, han els cumprau
quei baghetg e renovau el tenor lur agen stil e
gust. La decoraziun speciala, creada per gronda
part dils quater giuvens Svedes e l`atmosfera tut
aparti laian sesentir ins fetg bein en quei local.
La Nangijala cun sia gronda terassa.
Nangijala:Tgei vul quei dir?
Il local numnan els Nangijala. Quei num han els priu ord ina praula dad Astrid Lindgren, la
renomada autura da praulas svedesa. Per els quater fuvi la praula che raquintavi dil
Nangijala, che vul dir ton sco tiara dalla cucagna, la preferida.
Ei il siemi ius en vigur?
Abstrahau d’enqual problem pertuccont il lungatg para ei dad esser gartegiau. Dapi gleiti
treis onns ein els a Mustér ed ein aunc adina fetg cuntens da lur decisiun. La populaziun da
Mustér para era dad esser cuntenta cun ils quater immigrants dil nord.
Tgei occupaziun havevan els avon che vegnir a Mustér?
Avon che vegnir a Mustér luvravan els sin differents camps e mistregns. La giuvna Elena
luvrava en ina ustria, dus dils giuvens eran mecanists da velos e bikes ed il tierz giuven
luvrava tier ina interpresa da baghegiar.
Tgei far en il temps liber?
En lur temps liber fan els fetg differentas caussas. Els van cun skis,
van savens a reiver, in dils giuvens fa Downhill e la giuvna dat unihoc.
Naturalmein ch’els van era bia a viagiar en nossa biala cuntrada.
Il logo dalla Nangijala.