Udalbiltzako kideak auzipetuen aulkian eseriko dira - datu
Transcription
Udalbiltzako kideak auzipetuen aulkian eseriko dira - datu
Osteguna Uztailaren 15a 2010. VIII. urtea 2.193. zenbakia 1,10 € www.berria.info Datorren urtera arte ‘Pobre de mí’ abestuz, amaitu dira aspaldiko sanfermin beroenak q 42-48 Udalbiltzako kideak auzipetuen Langabezia jaisten hasteko, ekonomiak %1,6 aulkian eseriko dira gaur, nazio gutxienez hazi beharko du instituzio bat sortzeagatik Epaiketa 10:00etan hasiko da, Auzitegi Nazionalean, Madrilen. 10 eta 23 urte arteko zigorrak eskatzen dituzte 22 auzipetuentzat Gaur, bihar eta datorren astean egingo dira lehen saioak; abuztuan ez da saiorik izango, eta irailean berrekingo diote epaiketari q 8-9 Euskadiko Kutxak dio Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan %0,3 haziko dela BPGa datorren urtean, eta Nafarroan, %0,1 q 2-3 Epaileak ez du behin-behinean indargabetuko Abortuaren Legea Auzitegi Konstituzionalak ez du onartu PPk egindako eskaria. Kutzek dio kontzientzia eragozpena arautu arte Nafarroatik at egingo direla abortuak q 12 Kataluniako Estatutua lehengoratzen saiatuko dela dio Zapaterok BOB EDME Sententzia onartzen duela esan du, baina formazko arrazoiengatik baliogabetutako artikuluak lege bidez berreskuratzeko konpromisoa hartu du q 18 DIstiluak Miarritzen. Poliziak bi aldiz desegin zuen atzo Segik Miarritzen (Lapurdi) egindako manifestazioa –argazkian, une horietako bat–. Eskumakilak eta negar gasa erabili zituen horretarako. Baina berriro ere bildu eta protesta egitea lortu zuten gazteek. Zuen besta eguna gure borroka eguna da lelopean, independentzia aldarrikatu zuten, eta Didier Borotra auzapez eta senatariari euren eskariak jasotzen zituen gutun bat eman zioten, eskura. q 11 p GAUR 48 ORRIALDE q HARIAN 2 IRITZIA 4 EUSKAL HERRIA 8 EKONOMIA 16 MUNDUA 18 q KIROLA 22 q AGENDA 26 q PLAZA 34 2 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Harian› Ekonomia D Aurreikuspenak %0,5 pAurreikuspen ofiziala. Gaur-gaurkoz, aurtengo hazkundea %0,5 izatea da Jaurlaritzaren aurreikuspen ofiziala. Orain dela gutxi, ordea, apur bat handiagoa —%0,8— espero dutela ziurtatu zuen Lopez lehendakariak. Aurrezki Kutxak bat datoz aurreikuspen horrekin. Funtzionarioen soldatak jaistea onartu du Gasteizek Murrizketak zehazteko bilera ez da irailera arte izango Udal langileen soldatak %1,87 eta %5 artean murriztea onartu zuen Gasteizko udalbatzak. Aldeko boto bakarrak PSEko zinegotzienak izan ziren, baina jaitsierak aurrera egin zuen PPren eta EAJren abstentzioari esker. EAk eta EBak aurka bozkatu zuten. Patxi Lazkoz alkatearen ordaina %10 jaitsiko da. Espainiako Gobernuak ezarri dituen murrizketak EAEn nola ezarriko diren zehaztuko duen bilera ez da irailera arte egingo, gutxienez. Carlos Agirre Jaurlaritzako Ogasun sailburuak atzo jakinarazi zien foru aldundietako ordezkariei. Murrizketaren negoziazioetan parte hartzea eskatu du Bizkaiak. ‘‘ Funtzionarioen soldata jaisteak doikuntza orokorrak eragin ditzake, eta horrek enplegua susta dezake» JOSEBA MADARIAGA Euskadiko Kutxako ikerketa arduraduna Langabezia gutxitzeko %1,6 hazi beharko da ekonomia Hegoaldean G Aurreikuspenak EAE Nafarroa Langabezia tasa 12,1 11,3 Inflazioa 1,9 1,6 BPGaren hazkundea0,3 0,1 Eskaria: Nekazaritza -2,1 2,3 Industria 0,3 -2,0 Eraikuntza -4,3 0,0 Zerbitzuak 0,9 0,9 Zerga garbiak 0,4 0,5 Eskaintza: Kontsumoa 0,1 0,6 Inbertsioa -1,6 -2,8 Barne eskaera -0,3 -0,3 Kanpo eskaera 0,6 0,4 Joseba Madariaga eta Xabier Egibar, atzo, Bilbon, Euskadiko Kutxaren txostena aurkezteko agerraldian. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS Ekonomia aurten %0,3 haziko da Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, eta %0,1 Nafarroan, Euskadiko Kutxaren arabera Jaurlaritzaren 2011rako aurreikuspena «baikorregia» dela dio Joseba Madariagak Mikel Carramiñana Bilbo Barne produktu gordinak atzera egiteari utziko badio ere, krisialdiak luzerako kaltea eragingo dio Hego Euskal Herriko ekonomiari: langabeziarena. Euskadiko Kutxaren arabera, urte amaierarako langabezia tasa %12,1koa izango da EAEn, eta %11,3koa Nafarroan. Joseba Madariaga kutxako ikerketa saileko arduradunak ohartarazi du enplegua sor- tzen hasi arren langabezia murrizten hasteko espero dutena baino hazkunde ekonomiko altuagoa beharko duela euskal ekonomiak, %1,6 edo %1,7koa, gutxienez. Benetako hazkundea, alabaina, nabarmen txikiagoa izango da, Euskadiko Kutxak aurreikuspenak egiteko urtero erabiltzen dituen adierazle ekonomikoak aintzat hartuz gero. Xabier Egibarrekin batera Madariagak aur- keztutako txostenaren arabera, EAEko ekonomia aurten %0,3 haziko da, eta Nafarroakoa, berriz, %0,1. Araba, Bizkai eta Gipuzkoari dagokionez, orain arte zabaldutako aurreikuspen ofiziala —Eusko Jaurlaritzak eginikoa— behera zuzendu du kutxarenak, aurten puntu erdiko hazkundea espero baitu Lakuak. Urte amaierakoa ez da, alabaina, Eusko Jaurlaritzari ezbaian jarri dioten aurreikuspen bakarra. Izan ere, Patxi Lopezen Gobernuak 2011rako espero duen hazkundeari (%1,6) «baikorregia» deritzo Madariagak: «Oraindik dugun egoerari begira, gehiegizkoa da». Nazioarteko erakundeek eta analistek Espainiako ekonomian datorren urterako espero duten hazkundea jarri du argudio gisa; %0,7 haziko da aurrei- kuspenen batez bestekoari erreparatuta. Adituaren ustez, «oso zaila» da 2011rako datuak aurreratzea, besteak beste, «askotariko neurriak eta egiturazko aldaketak etengabe egiten ari direlako». Horrexegatik, zaila ez ezik, «balio eskasekoa» deritzo datorren urteko aurreikuspenak egiten ibiltzeari, «ezin baita oker txikia duen daturik lortu». Esportazioak gora Hazkundearen eta langabeziaren datuak ez ezik, Euskadiko Kutxaren 34. txostenak urte bukaerarako beste hainbat datu ere aurreratzen ditu, zenbait sektoreren bilakaeraren berri ematen dutenak. Eskaera aztertuta, Nafarroako lehen sektoreak baino ez du datu baikorrik emango 2010eko bukae- rarako, %2,3 hazkundearekin. EAEn, berriz, sektore horrek bi puntuko atzeraldia izango du, eraikuntzarena (-%4,3) baino apalagoa izanda ere. Zerbitzuetan ia puntu bateko hazkundea espero dute Hego Euskal Herri osoan, eta industrian, berriz, %0,3 haziko da EAEn; Nafarroan bi puntu eroriko da. Sektore horietako bakoitzak BPGari egiten dion ekarpenean, bestalde, ez da alde handirik izango 2009. urtearekiko. Zerbitzuetan baino ez da alde aipagarria, Nafarroan zein EAEn %0,5 haziko baita ekarpena. Kontsumoari dagokionez, Nafarroan %0,6ko hazkundea espero du Euskadiko Kutxak, EAEkoa (%0,1) baino handiagoa. Inbertsioak, bestalde, joera negatiboa izango du, %1,6 eta %2,8 eroriko baita EAEn eta Nafarroan, hurrenez hurren. Gorabehera txikiak izan dituzten adierazleen artean, EAEko barne produktu gordinari kanpoko eskaerak egingo dio iazkoa baino ekarpen handiagoa; %0,6koa, hain zuzen. Antzera gertatuko da Nafarroan, ekarpena pixka bat txikiagoa (%0,4) izanda ere. Batean zein bestean, barne eskaerak hamarren batzuk (-%0,3) galduko 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 3 11›› Urte eta erdiko espetxe zigorra berretsi du fiskalak Zarauzko bi lagunen aurka 14›› Poliziak hiru lagun atxilotu ditu Bilbon, andreak bortxatzeaz eta ustiatzeaz akusatuta Ekonomia D Aurreikuspenak Zapatero: «Lehentasuna defizita murriztea da» Estatuaren egoerari buruzko eztabaidan argi esan zuen Jose Luis Rodriguez Zapatero Espainiako presidenteak. Gobernuaren «lehentasuna» defizit publikoa murriztea da, beste edozeren gainetik. Hala, ezarritako helburutik aldenduz gero bidea berehala zuzenduko dutela iragarri zuen. Arlo ekonomiko- ditu joan den urteko emaitzekin alderatuta. Aurreikuspenekin amaitzeko, ekonomia nagusien BPGaren bilakaera ere jaso du Euskadiko Kutxak. AEBek izango dute hazkunderik handiena, %3,3koa, 2010ean eta 2011n ere. Japoniak, berriz, hiru puntuko hazkundea izatea espero da urte bukaeran, eta bi puntukoa hurrengoan. Euroguneak izango du, azkenik, susperraldirik geldoena, aurten %1,2 eta 2011n %1,8 haziko baita. Madariagaren ustez, Europako Batasunak «zerga diziplina ezartzeko arazo politikoak» ditu, hazkunde nabarmenagoa lortzekoa oztopoa izan daitekeena. Atzeraldia eta langabezia Euskal ekonomiaren iazko emaitzen azterketa ere egin dute aurkeztutako txostenaren barruan. Barne produktu gordina EAEn %3,3 eta Nafarroan %2,5 erori zela kontuan hartuta, Madariagak atzeraldiaz hitz egin beharra dagoela baieztatu du: «Aurrekaririk gabeko doikuntza gertatu da industrian, lehenago eraikuntzan gertatu bezala, nazioarteko eskaeran emandako krisiarengatik». Horren ondorioz, langabeziak hazkunde handia izan du, «azken bost urteetako kopururik handienera heldu da». Langabeziaren harira, «deigarria» iritzi dio BPGaren jaitsiera eurogunekoa baino txikiagoa izanda enplegu galera handiagoa izateari: «Espainiako merkatua gaizki dabilela ondoriozta daiteke». Krisiak krisi, langabeziak gehien kaltetutakoak emakumeak eta gazteak direla esan du Madariagak. Euskal enpresek iaz izandako emaitzak, bestalde, «positiboak» izan zirela azaldu du, aurreko urteetako «errentagarritasun altua jaitsi bada ere». Hala, salmenten gaineko mozkinen ratioa 4,2 puntukoa izan da euskal industrian; 2008an, %9koa izan zen. Funts propioen gaineko mozkinak, berriz, duela bi urte %13,2 ziren, eta 2009an %7,3 izan ziren. Iazkoa, beraz, urte «negatiboa» izan zen euskal ekonomia zein enpresentzat eta, oraindik ere, euskal industria «jarduera gutxiko garaian» dago. Rodriguez Zapatero. EMILIO NARANJO / EFE an berritasun gutxi utzi zituen saioak. Martxan dauden erreformak defendatzeko baliatu zuen presidenteak bere txanda, eta datozenak aurreratu zituen, batez ere pentsioena. Erretiratzeko adina bi urte atzeratzeaz gain, pentsioaren kalkulua egiteko urte tartea handitzeko beharra bere egin zuen Zapaterok. Bestalde, 2011ko aurrekontuan murrizketa gehiago ezarriko ditu gobernuak. ‘‘ Krisiaren eraginarekin ere, enpresek errentagarritasun nabarmena izaten jarraitu dute 2009an» XABIER EGIBAR Euskadiko Kutxako Negozio Garapenerako zuzendaria Irabaziekin, hala ere Analisia Ivan Santamaria B itarteko gutxi daude eskura enpresen benetako egoera zein den ezagutu ahal izateko. Burtsan kotizatzen dutenek derrigorrean euren emaitzei buruzko txostenak argitaratu behar dituzte, baina hortik kanpo legeak ez ditu ezertara behartzen. Estimatzekoa da, hortaz, Euskadiko Kutxaren ekonomiari buruzko azterketak enpresen errentagarritasunari buruz eskaintzen duen informazioa. Bada, joan den urtean konpainien errentagarritasuna neurtzen duten bi aldagai nagusiak positiboak izan ziren. Oraindik ere irabaziak dituztenak gehiago dira, batez bestekoak islatzen duen gisara. Industriari lotutako enpresa nagusiak aztergai ditu Euskadiko Kutxak. Ez dira guztiak, baina argazki interesgarria da, enpresaburu elkarteek urte osoan marraztu zuten eszenatoki apokaliptikoaren parean. Salmenten gaineko irabaziak neurtzen dituen ratioa %4,2 handitu zen, hain zuzen ere. Aurreko urtean baino hazkunde txikiagoa da — %5,7 izan zen 2008. urtean — baina errentagarriak izaten jarraitzen dute, krisiak krisi. Noski, orain dela bi edo hiru urte pilatu ohi ziren hazkundeen erdia da, baina komeni da gogoratzea garai horietan zegoen euforia giroa. Orain dela gutxi, irabazien «mozkorraldia» egon zela aitortu zuen Juan Jose Azurmendi Arabako patronaleko presidenteak, zintzotasun handiz. Akziodunei zor zaien gardentasuna beretzat eskatu beharko lukete langileek aurrerantzean. Ea hurrengo mozkorraldian horditu ez, baina behintzat festaren parte bat dastatu ahal duten . Agintariak Ikerlan-IK4ren laborategi berriaren inaugurazioan, 2009ko azaroan. JUAN HERRERO / EFE Aurreratuenen erritmoa segitzea, EAEren erronka La Caixak txosten batean nabarmendu du lehiatzeko abantailak berritzeko ordua dela, atzean ez gelditzeko Erredakzioa Bilbo Araba, Bizkai eta Gipuzkoako ekonomiaren helburua ez da ongizate eta errenta maila altuenak dituzten Europako eskualdeekin bat egitea. La Caixaren txosten batek nabarmendu duenez, 271 eskualde aurreratuetatik 26. tokia du EAEk. «Erronka nagusia aurreratuenen erritmoa jarraitzea da», adierazi zuen Jose Antonio Herce AFI aholkularitzako zuzendari eta txostenaren egileak, Bilbon egindako aurkezpenean. Krisi ekonomikoaren ondorioz ez atzera ez aurrera geratzeko arriskua dago, La Caixaren ustez. Egun duen kokapen onarekin jarraitu nahi badu, EAEko ekono- miak dituen lehiatzeko abantailak «indarrez» berritzea aholkatu zien Hercek aurkezpenean egon ziren Eusko Jaurlaritzako bi sailburuei, Bernabe Unda Industriakoa, eta Carlos Agirre Ekonomia eta Ogasunekoa. Zeintzuk dira Araba, Bizkai eta Gipuzkoak dituzten abantaila horiek? Batzuk aipatzen ditu txostenak. Lehenik eta behin, enpresek berrikuntzari eskaintzen dioten arreta. Hala, ikerketa eta garapena sustatzeko EAEko BPGaren %2 inguru zuzentzen dela azpimarratu du. Aldiz, oraindik produkzio sistemaren oinarrian berrikuntza sortzea falta dela ohartarazi du. Klusterren ekarpena Industriako sektore nagusietako enpresak kluster taldeetan elkartzeari ekin zion aspaldi Eusko Jaurlaritzak. Egitura horien balioa azpimarratu du La Caixak, halaber. Egungo saretik abiatuta, klusterren arteko elkarlana handitzea aholkatu dute azterketa- ren egileek, era horretan muga geografikoak gainditu, eta eskala ekonomia handiagoetara iritsi ahal izateko. Klusterrak, halaber, atzerriko inbertsioak erakartzeko erabiltzea ontzat jo dute. Enpresen eta administrazioen arteko lankidetza «finkoa» badagoela nabarmendu zuen Hercek, halaber. Horren haritik, enpresa txiki eta ertainen nahiz autonomoen finantzazioa hobetzeko akordioa sinatu zuen atzo La Caixak Eusko Jaurlaritzarekin. Herenegun itun bera izenpetu zuen gobernuak Vital, BBK eta Kutxarekin. Ekonomia «iraunkorra» Etorkizunera begira, EAEk garapen eredu «iraunkorra eta orekatua» bultzatzen jarraitu behar duela jaso dute txostenean. Helburu horiek Jaurlaritzako Industria Saila prestatzen ari den 20102013 Enpresen Lehiakortasunerako Plana gidatuko dutela ziurtatu zuen Bernabe Unda sailburuak. 4 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Harian › Iritzia Billabesak harrapatuta txak.Eta Aznarrek tiro.Hemen horrela izan ohi da.Prentsa serioak dio: batek helburuak jartzen ditu,eta besteak jo. Egunkaria-rekin Del Olmok egin zuen bezala, Egin-ekin egin zuen Garzonek.Aznarrek esan zuenean «zer uste zuten,ez ginela ausartuko,ala?» garbi utzi zuen anferminak amaituta,goiz-goiz,ohiEspainiako botere banaketaren batasuko ordutegia baino lehen,billabesana.Espainiako zuzenbide estatuaren osaren entzierroa korritu zen.Adarkada hilgasuna. rri bat ere egon zen.Sinestezina bada ere, Langileek erredakzio nagusiaren ataEuropako demokrazia batean pentsaezirian iragarri zuten,egunkariaren azala na bada ere,adarkada batez bi korrikaerakutsita,uztailaren 15ekoa izango lari ezagun hil ziren 1998ko entzierro zela Egin-en azken zenbakia. Perhartan. Egin egunkariak eta Egin irratiak Pobre de mí abestu zuten,bezpetsiana operazioa deitu zion Poliran eta biharamunean. ziak.Bazekien zerbait. Bi urte lehenago «goizero Billabesak bi korrikalari bonba txiki batek egiten du ezagun hil zituen, beste eztanda,50 gramo amobatzuk larri zauritu. OrainJira nalez osatua, Egin egunkadik espetxean ari dira senXabier Lekuona datzen. ria dena»,salatu zuen Atu- S Zuzendaria: Martxelo Otamendi Zuzendariordea: Xabin Makazaga Edizio arduraduna: Lurdes Huizi Argitaratzailea: Euskal Editorea SM Publizitatea: Iragarri SM Lege gordailua: SS-0662/03 Batzorde parekidea: 0712I84059 Egoitza nagusia: Martin Ugalde kultur parkea. Gudarien Etorbidea, z/g. 20140 Andoain. Telefonoa: (0034) 943-30 40 30 Faxa: (0034) 943-30 09 43 Webgunea: www.berria.info Posta elektronikoa: [email protected] Publizitatea: [email protected] Harpidetza saila: (0034) 943 - 30 43 45 Date: 15/07/2010 Exemplaire: 2.193 Editeur: Euskal Editorea s.l. Directeur de publication: Martxelo Otamendi Comission paritaire: 0712I84059 Delegation Labourd: Lisses 3, 64100-Baiona. Tel.: (0033) 559256220. Fax: (0033) 559254303. E-mail: [email protected] ORDEZKARITZAK Araba: Bizenta Mogel, 6. Posta kodea: 01008 Gasteiz. Telefonoa: 945-15 04 52. Erredakzioko faxa: 945-14 83 07. Posta elektronikoa: araba @berria.info. Bizkaia: Uribitarte kalea, 18, 3. C. Posta kodea: 48001 Bilbo. Telefonoa: 94-435 26 00. Erredakzioko faxa: 94-423 49 75. Posta elektronikoa: [email protected]. Lapurdi: Lisses, 3. Posta kodea: 64100 Baiona. Telefonoa: 559-25 62 20. Faxa: 559-25 43 03. Posta elektronikoa: lapurdi @berria.info. Nafarroa: Iratxeko Monasterioa, 45, 13. Posta kodea: 31011 Iruñea. Telefonoa: 948-36 66 22. Publizitatea: 948-36 66 23. Posta elektronikoa: [email protected]. berria Etsituak zian bezala Estatua biolentziaren menpe jarri. Kripto-kazeta zenbaiten arabera pole emploi eta plein emploi hitzekin jostatzen dira arraiki, txiste hobeagorik sekula egin ez bailitzan. Alain Minc-ek iritarrak erretreten erreformarekiko jendarte neoliberalaren ezaugarri oneetsituak direla erakusten duten aburu-ikerketak txalotzen dituzte,hogei urte- tarik bat azpimarratzen du: bakartuago eta jendeak sistema onartzenago. Edeko zirika moral politikoak azkenean rra da filosofia. emaitza bikainak dituelako.Cope dipuEsertzeko baliatzen genuen abarra tatuak erretiroaren finantzaketa osoa segarazi digute auzoarena zela CSG bidez egitea proposa dezake,naerranez. Arbola jada bilutsik da. gusi sainduak inplikatu gabe.Halaber Gutaz nahi dutena dagikete irri euforikoz lehertu daitezke Alain eta MEDEFeko Guillaume Minc eta Raymond Soubie jaunkilloSarkozyk dioenez «klase botak,Sarkozyren eminentzia grisak. rrokarik baldin bada oraindik Isil ezinak dira. Hauentzat ez segur izan zaitez gu garela dago krisirik. Alderantziz. eguneroko irabazleak». Sindikatuek deitu maniFamilia horrekin etsifestaldiak asto-uzker zaiz- Bira tzeko arrazoiak baditugu kie eta eskubide sozialen Itxaro Borda alaina. murrizketek ez dute Gre- H Torturak salatzeko eskuliburua? Xabier Makazaga TAT Torturaren Aurkako Taldeko kidea B arajaseko T4an izandako atentatuarengatik milaka urteko kondenak ezarri zituen Auzitegi Nazionaleko epaian, epaileek tortura salaketei sinesgarritasuna ukatzeko aitzakia hutsa besterik ez direla erakutsiko dudan bi sasi-arrazoi erabili zituzten: ETAren Atxiloketari aurre eginezmanualak dioena batetik, eta nabarmen manipulatua den erakunde bereko buruzagi baten karta batek dioena bestetik. Biak ala biak estatubatuar torturatzaileek eta haien konplizeek ere erabilitako aitzakiak, haiek ere berdin baliatu baitziren asmo berarekin arabieraz idatziriko beste manual batez, Manchesterreko Manualaz. Izan ere, Etxe Zuriak, Pentagonoak eta Estatu Departamentuak etenik gabe errepikatu baitzuten lelo berbera: «Garrantzitsua da kontuan hartzea Al Kaedako entrenamendu manualek gezurrezko gehiegikerien salaketa egitearena azpimarratzen dutela». Eman izan duten adibide bakarra, ordea, Manchesterreko Manualarenazken kapituluko esaldi labur batzuk izan dira, nahiz eta Kartzelak eta atxiloketa guneakizeneko 18. kapitulu horrek espetxean izan beharreko jarreraz diharduen eta apenas hitz egiten duen torturaz. Horren aurrekoa da, 17.a, gaia zabal jorratzen duena Tortura metodoakizenburuarekin, eta bertan dioena ezagutzea ezinbestekoa da ongi ulertzeko hurrengo kapituluan torturari buruz egiten diren aipamen labur horiek. Horrexegatik ezkutatu zuten urte luzez, hirita- rrek interpretazio manipulatua onar zezaten; hau da, Al Kaedako kideak tortura faltsuak salatzeko prestatzen dituztela. Manualeko 17. kapitulu horrek dio, adibidez, militantea «torturapean aitorpenak egitera behar dezaketela, poliziaren eskuetan den bitartean. Epailearen aurrera eramaten dutenean, ordea, torturatu egin dutela esan behar du, eta galdeketa errepika dadin eskatu». Eta hala jokatu behar du nahiz eta mehatxu eta xantaiak jasan. Espainiar komunikabide handiek ezagutzera eman dituzten Atxiloketari aurre eginezmanualeko zatietan ETAk aholku bera ematen die bere kideei, eta komunikabide horietako bat berak ez du inoiz azaldu zertan oinarritzen diren esateko zati horietan dioenak tortura salaketen sinesgarritasuna kolokan jartzen duela. Ez da batere harritzekoa halakorik egiten ez saiatzea, ez baitira errazak manipulatzen ezta zati aukeratu horiek ere. Eta manual osoa ezagutuko denean manipulazioa are begi bistakoagoa egingo da. Adibidez, horrela jaso eta azaldu zuen El País egunkariak manualak dioena: «Izan argia, ez zaituzte berriro komisariara eramango (...) Okerrena jada pasa da. Beraz, esan auzimedikuari idatz dezala torturatu egin zaituztela fisiko zein psikologikoki». Etakideek jakin badakite-eta, behin Auzitegi Nazionalera iristen direnean, «amesgaiztoa amaitu dela», ez dituztela berriro «etsaiaren eskuetan» jarriko, hau da, interrogatu dituztenen eskuetan, eta hauek ez dituztela beteko «komisarian eginak dizkizuten mehatxu eta xantaiak: dena gezurra da». Beraz, esan behar dute «Poliziei deklaraturiko guztia gezurra dela. Torturapean egindako deklarazioak direla». Zati horiek aztertuz gero, ikusten da ETAk zera besterik ez diela eskatzen bere kideei: torturatzen badituzte, eta espainiar Estatuan ia ziur daude hala izango dela, epaileari gertaturiko guztia salatzeko, halakorik egin ez dezaten jasango dituzten mehatxu eta xantaia guztiak gaindituz. Eta auzi-medikuari ere sala diezaioten, Auzitegi Nazionalera eramango dituztenean. Horregatik ahalegintzen da hainbeste Auzitegiko ziegen deskribapena egiten, etakideek segurtasun osoz jakin dezaten, manualeko hitzak erabiliz, «amesgaiztoa amaitu dela» eta ez daudela simulazio baten aurrean, zeinaren ondoren gogotik ordain dezaketen salaketa oro. Manualak dioena ezin daiteke inolaz ere beste modu batean interpretatu, baina estatubatuarrei manipulazioa musu truk atera zitzaienez, espainiarrek beste horrenbeste egitea erabaki zuten nonbait: manualaren zati hautatu batzuk filtratu, itzulita, komunikabide handiek haien titular manipulatuekin gainontzekoa egin zezaten. El País egunkarikoa hau izan zen Portu eta Sarasolaren manual kriminala, eta artikuluan zioen biek «zehatz-mehatz jarraitu zutela erakunde terroristak eman zien torturak salatzeko manuala». Lan borobila. Epaileek erabilitako bigarren aitzakiari dagokionez, estatubatuar torturatzaileek eta haien konplizeek Manchesterreko Manualekobeste esaldi bat ere manipulatu zuten: «Ekintza bat burutu aurretik, taldearen buru denak ongi azaldu behar die taldekoei zer esan beharko duten atxilotuak izanez gero» esaldiak frogatzen omen zuen Al Kaedako kideei zein tortura salaketa egin beharko zuten esaten zietela buruz ikas zezaten. Eta espainiarrek ideia hori ere kopiatu egin diete nonbait. Ikusi besterik ez nola manipulatu izan duten hasieran aipaturiko karta, non aipatzen den «kantadaprestatua izatearen garrantzia, Igorren taldeak egiten zuen bezala, elkarrekin prestatu eta errepikatu». ETAko buruzagi baten karta manipulatu hori filtratzean, azpimarratu zuten argi geratzen zela Igor Portu eta Mattin Sarasolak aldez aurretik ikasiak zituztela haien tortura salaketak. Alabaina, ez dago zalantza izpirik zeri deitzen dioten etakideek kantada: poliziei torturapean egindako aitorpenari eta ez, inolaz ere, tortura salaketei. Eta oso argi dago, halaber, torturari aurre egin beharko dion oro buruz ikasten saiatzen dena ez dela preseski gezurrezko tortura salaketa baizik eta, torturatzaileak engainatzeko asmoz, torturak gehiago jasan ezingo dituenerako erabili asmo dituen gezurrak: kantada. Etakideek sobera dakite poliziei informazio baliotsuak ematea saihesteko era bakarra aldez aurretik taldean kantadaprestatzearena dela. Taldean, zeren ongi funtzionatuko badu ezinbestekoa baita bakoitzak kantatukoduenaren arteko kontraesanik ez egotea. Hori da, torturari dagokionez, gaitz larri horri aurre egin behar dion edozein erakunde iraultzaileren manualek dakartena: haien militanteen kontra erabiltzen diren metodoen deskribapena; horiei aurre egiteko kontseiluak, bereziki kantadataldean prestatuz; mehatxuak mehatxu, torturak salatzearen garrantzia... Manual horietan inolaz ere aurkituko ez duzuna tortura faltsuak salatzeko inongo agindurik da, ezta antzeko ezer ere, torturatzaileak eta haien konplizeak horretan tematzen badira ere; ez Manchesterreko Manualeanez ETArenean, ez beste edozeinetan. Eta kontrakoa diotenek mesedez froga zehatzak aurkez ditzatela, ez manipulazio baldarrak. Aldiz, ez dago torturatzaileen manualak zertan manipulatu edo desitxuratu, oso argi ulertzen baita diotena. Hor dituzue adibide gisa CIArenak edota berriki ezagutua izan den Guardia Zibilaren barne txosten hori. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 5 Iritzia ‹ Harian b Elementalena Hizpideak Hondakin Koldo Aldabe [email protected] arama aberastasuna da; galdetu, bestela, Italiako mafiari. Zarama aberastasuna da; begira Alacanten lehertu den ustelkeria kasuari. Zaramari kiratsa dario, eta zarama politikari zer esanik ez. Hondakinak kudeatzeko bi eredu lehian dira Gipuzkoan. Baina lehia hori ez da berdinen artekoa, ez indarrez, ezta estrategiaz ere. Z r rakasle da unibertsitatean eta oso kezkatuta dago ikasleen euskara-mailarekin. Gero eta garrantzi gutxiago ematen zaiola hizkuntzaren irakaskuntzari, ahozkotasuna gainbehera doala, oraingo gazteak gaztelerara pasatzen direla arnasa hartu orduko. «Elementalena falta zaiek! Koma baten garrantzia azpimarratzen hasi behar, hi!». Irribarrea atera zitzaidan, eta Karl Kraus-ena kontatu nion. Idazle austriarra hil zorian zegoen. Japoniak Mantxuria inbaditu zuela entzun zuelarik, Krausek: —Ez zen horrelakorik gertatuko zorrotzagoak izan balira komaren erabilerarekin. Surrealista ematen du.Ez da.Gauza ustez txikiei garrantzirik ez emateak zabarkeria pilatzen du eta tragedia ekartzen. Euskaran bezala bizitzan,gauza ustez txiki baina guztiz beharrezkoak baztertzeko joera dugu eta nahiago ditugu proiektu pinpirinak.Baina elementalena —eta neketsuena— koma baten garrantzia eta gisakoak azpimarratzea da. I Batzuek euren aukera eraginkorra dela,emaitza onekoa eta sekula ezagutu ez diren birziklatze mailak lortu dituela frogatu dute; besteek,berriz,elkar hartu dute lehian duten eredua birrintzeko; San Marko mankomunitatean orain arteko indar oreka hausteko eta errauste planta inposatzeko egin dituzten mugimenduak hor dira. Atez ateko zabor bilketa indartzen ari da, ordea. Ez soilik Usurbilen, Hernanin eta Oiartzunen. Debagoienean ere erabaki bera hartu dute. Eredua hedatzeko bideak ere badu horretan eraginik. Hitz beste Anjel Lertxundi Adur Gilem Tellen harira Fito Rodriguez Idazlea E lezaharrak dioenez, Suitzak independentzia eskuratu aurretik, Uri eskualdeko Altdorf herrixkako plazaren erdian Aginte Habsburgotarren ordezkariak bere kapelua jarrita zeukan herritar denek beraiena haren aurrean ken zezaten. Atzerritar horren agindua lege bihurturik, herriko enparantza zeharkatzen zuten guztiek burua estali gabe zeramaten, Bürgleneko ehiztari bat izan ezik, zeinak Gilem Tell grazia zuen. Agintariak, Tell izeneko haren jarrera menderakaitzaz ohartarazturik, bere semearen buru gainean ezarritako sagar baten aurka tiro egitera behartu omen zuen, eta baleztariak, balezta bi geziz kargaturik, lehendabizikoaz bete-betean asmatu zuen sagarra bitan bananduz. Ez zuen, beraz, bigarren gezia agintariaren kontra erabili behar izan, bere semea trantze hartatik bizirik irten zen eta, oroz gain, herriko plaza kapela kendu gabe zeharkatuz segitu zuen… honaino Shiller idazle erromantikoak XIX. mendean zabaldutako kondaira. Historiak dioenaren arabera, ordea, 1291ko uztailaren eta agorrilaren artean, Uri, Schwyz eta Unterwalden eskualdeetako ordezkariak atzerritar legeteriak haien bizitza ez zuela handik aurrera gobernatuko zin egiteko elkartu ziren eta, horrela, egungo Helvetiarren Konfederazioaren hazia hazten hasi zen. Inork ez daki Gilem Tell hura bizi ote zen edota berea goitizenen bat besterik ez ote den, baina bistan dena da, nola edo hala, bertan onartu ez ziren legeei kasu ez egiteagatik dela Suitza gaur dena, Europako estatu bakarra inoiz monarkiarik izan ez duena eta tokian tokiko herriagintean oinarritutako estatu konfederatua. Hantxe ibili beharra egokitu zait azken hilabete hauetan eta, hala unibertsitate nortasun-agiria legeztatzeko nola garraio txartela eskuratzeko, erosketak ordaintzerakoan edota Nazio Batuen Erakundean sartu ahal izateko ere…Udalbiltzak emandako EHNA erabili dut batere arazorik gabe. Euskal Herrian, aldiz, ez UPV/EHUn, ez bonobuserako, ezta Eroskin ere onartzen ez ohi dutena arazorik gabe onetsi didate Genevan, Bernan edo Luzernan… eta hura, huskeria bada ere, haren harira gogoetatxo pare bat plazaratu nahiko nuke. Jarrera hutsalei buruz hausnartu zuen Hannah Arendtek (Eichmann in Jerusalemm: A Report on the Banality of Evil) zioenez, legea bete baino egiten ez duenak ez du inoiz pentsatuko gaizki ari denik izugarriak eginda ere. Arendtek, bere ingurukoen aurka, Eichmann judu hiltzaile ikaragarria ez zela batere ankerra defendatu zuen. Hau da, berak agindutakoa besterik ez zuen egin, baita ondo burutu ere… ia milioi bat pertsona kiskalita bazterrean utzita! Hannah Arendtek gaiztakeria hutsala zela uste zuen. Ale- maniar gehienek legea bete besterik ez zuten egin eta bai juduentzako baita gainerakoentzat ere eskubideak murriztuz joan zirenean, legeari men egin zioten. Udalbiltzari epaiketa datorkion garai hutsal honekin loturik, beraz, espainiar legeak euskal herritarron aurrean bere agintearen erakustaldi berriaren atarian, Gilem Tellen antzera, bigarren gezia erabili behar ez izatea espero dut. Dena ongi ateratzea, alegia, nahiz eta Tellena kondaira erromantikoa besterik ez izan. Historiak, berriz, kanpoko aginduei kasu ez egiteko herritarren borondatea gogoratzen digu (Waldstättengo ordezkarien zina), atzerritar aginduez askatzeko premiaz, beraz. Historian kasu gogoangarriak egon arren, zaila da oso eguneroko lege gaiztoei muzin egiteko behar adinako kontzientzia politikoa eta kemena eduki ahal izatea Zaila izaten da, punteria ona izateaz gain, agintariei aurre egiteko behar bezalako adorea edukitzea (utz dezagun hori literatura erromantikorako), baina, Historian kasu gogoangarriak egon arren, zaila da oso eguneroko lege gaiztoei muzin egiteko behar adinako kontzientzia politikoa eta kemena eduki ahal izatea. Eskubide politikoak murriztuz doazen aro arrunt honetan, Gilem Tellen harira, baleztariak izatearen ordez ezetz-hariak behar ditugu. Aginte injustuaren aurrean oldartzeko kontzientzia politikodun jendea; Madrilen akusatuen aulkian eserarazi dituzten gure herrietako ordezkarien modukoak. Espainiarrek badakite, jakin ere, Udalbiltzatik tiraka Euskal Herriko mataza ez dutela deskorapilatuko. Honetan, aurreko sumarioetan bezala (18/98; Askatasuna; Jarrai-Segi; Egunkaria eta abar…) Auzitegi Nazionalak (espainiarrak) bere agintearen indarra baino ez du erakutsi nahi baina, hori ez dakite ordea, epaiketakara joan behar izan eta izango dutenekiko Gilem Tellen hariak lotzen gaituela, utopiarenak… Edo Utopikoa al da Suitzak Munduko Futbol txapeldunari irabaztea? 6 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Harian › Iritzia Diru-laguntzak ulturaren Euskal Behatokiari oporrak luzatu ez ditzan enkargua egiteko eskatu digu lagun batek kontraesanari eta bioi. Erakusleiho xume hau baliatzeari on iritzita, honako datu bilketa burututa albait arinen datua zabaltzea galdegiten diogu aipatu Behatokiari: Batetik, egin ditzala kontuak ekainetik urrira bitartean Euskal Herri osoan antolatzen diren blues, folk, jazz, rock eta antzeko jaialdiek zenbateko diru-laguntza jasotzen duten erakunde publikoetatik, eta jaialdi horietan zein presentzia duten euskarazko adierazpideek. Bestetik, egin ditzala kontuak ekainetik urrira bitartean Euskal Herri osoan ospatzen diren jaietan zenbat ekitaldi kultural eskaintzen dituzten jai-batzorde, txosnen batzorde eta enparauek, zenbateko diru-laguntza jasotzen duten erakunde publikoetatik eta horietan zein presentzia duten euskarazko adierazpideek. Zein uste duzue izango dela alderaketaren emaitza? Urteetan euskarazko kultura sustatzen ari denak urteak daroatza orotariko erakunde publikoetako arduradunengandik «ez dago dirurik» erantzuna entzuten. Horrenbeste entzun dugu, ezen sinetsi ere egin dugun. Horrenbeste sinetsi dugu, ezen diru-laguntzen araberako plangintzak diseinatzera mugatu garen. Eta egun, krisi ekonomikoaren sasoiotan, urteetan onarpen handikoak izan diren egitasmo bat baino gehiago bertan behera utzi behar izan ditugu zorraren beldur. Halandaze, krisia ekonomikoa ez eze, ereduzkoa dela diosku kontraesanak; ez dugula asmatzen diru-laguntzekiko menpekotasunetik askatzen; eskean goazela gaur egun ere udaletara, aldundietara, jaurlaritzara. Eskean, pobreen antzera; eskean, mesedea eurak geuri egingo baligute legez. u Zuzendariari BERRIAk irakurleen eskutitzak plazaratzen ditu. Ez dute 2.500 karaktere baino gehiago izan behar, tarteak barne, eta BERRIAk mozteko eskubidea du. Helbide honetara bidali behar dira, izen-abizenak eta herria adierazita: Berria, Martin Ugalde kultur parkea, 20140 Andoain. Eskutitzak Internet bidez bidaltzeko: [email protected]. K Larrepetit Gotzon Barandiaran Urteetan euskarazko kultura sustatzen ari denak urteak daroatza orotariko erakunde publikoetako arduradunengandik «ez dago dirurik» erantzuna entzuten , Hemeroteka Matrimonixoa Jesus Mari Mendizabal › El Diario Vasco Gaurko egunez ezkondu ziren, duela berrogeita hamar eta koska urte. Urte mordo horretan guztian ez zuten elkarrenganako ezkutuko alerik ere ahopean gorde. Sekretu bakar-bakarra zeukaten, egurrezko kutxa ñabar bat, emazteak hala eskatuta lehen ezkontza egunetik: «Ez gero niri hau behin ere ireki. Ezta horren gainean ezer galdetu ere». Hala, urte mordoa aurrera, andre xaharra gaixotu zen arte larri. Amona gajoa kaban zegoela, eta aitonak etxea jasotzeari ekin zion batean, hara non topatzen duen aspaldiko kutxa ñabarra ezkutu gordean. Oheburura eraman andre gaixoari eta ireki egin zion begien bistan. Bi panpina eder eta hogeita bost mila euro, alde-alde, bertan. Jesus!, harritu zen gizona zeharo. Amonak orduan: «Ezkondu ginen aurre hartan, gure amona zenak esan zidan, arren bai arren, 'matrimonixo' on baten sekretua zela sekula ere ez diskutitzea. Beraz, ni noizbait zurekin haserretuenean, ixo!, isiltzeko eta panpina bat jostera baztertzeko etsi-etsian. Halaxe egin izan dut berrogeitaka urteotan». Bihotzak ikara eta odolak jauzi egin zion aitonari; ia negarrari ere eman zion samurtuta. Artean, ordea, bere jakin-min osoa ase ez ziola-eta, galdetu zion: «Aizu. Bi panpinena ulertu dut. Baina, diru mordo hori!?». Orduan, ohean agondu nolabait atso eria eta aurpegia irri-beharrez argi-argi zuela, esan zuen: «Ai, enetxo. Saldutako panpinez irabazia, zera!». Aitona gizajoa, ixo. Ez baitzuen egundo panpinarik josten jakin. Bizikleta, nondik? Nahiz eta pixka bat berandu izan, komentatu nahi dut zenbat gustatu zitzaidan uztailaren 3ko gutuna, Mikel Intxaustik idatzia. Ni ere ohartu naiz berak adierazi duenaz: hainbat pertsona bizikletaz joaten dela espaloitik. Duda barik, edonora arinago eta esfortzu gutxiagorekin bizikletaz joan daiteke oinez baino; dena dela, onartezina da batzuen erosotasunagatik besteei eragozpenak eta arriskuak sortzea. Gaur egun ikusi ohi da espaloietan nola jendea dabilen hormatik hurbil-hurbil, itsatsia egongo bailitzan, eta hau espazioa zabala izan arren. Eta parkeetan, zer? Ez da Londresen, Parisen, Chicagon edo New Yorken beste jende paseatzen; zergatik ote? Agian, horietan bizikletak oinezkoen esparruetatik ezin izaten direlako sartu. Baina gure herrietan, aipatuetan ez bezala, txirrindulariek eta patinatzaileek hemendik eta hortik gurutzatzen dute, batzuetan abiadura dezentez, erabat lasai edota musika entzuten, gune horietan indartsuenak beraiek baitira. Baliteke haietako batzuek pentsatzea gasolina ez erabiltzeagatik edonon ibil daitezkeela. Entzun dudanez, behin baino gehiagotan istiluren bat gertatua izan da oinezkoen eta txirrindularien artean. Baina agian oinezko batzuek, istiluan ez sartzearren, beste irtenbide bat hartu dute: etxean geratzea. Oso tristea da hori, herri eta hirietako kaleek behar dituztelako oinezkoen joan-etorriak, segurtasunagatik eta baita negozio txiki asko horri esker bizi direlako ere. Trafikoko legegintzak argi uzten du zein den oinezkoen espazioa eta zein den ibilgailuen gunea, eta bizikletak ibilgailuak dira. Gainera, bizikletek ez dute zaratarik egiten; beraz, oinezkoak ez daki hurbil dauden. Gogora dezagun, hain zuzen ere, nola auto elektrikoei apropos jarri zitzaien soinu artifiziala, berez zaratarik egiten ez baitzuten, arriskutsuak ziren txirrindularientzat eta oinezkoentzat beraien hurbiltasuna ez transmititzeagatik. Batzuetan, bizikleta mugitzeko gomendatzen da modu ekologista bezala, baina era zuzenean erabilia, noski. Duda barik, onartezina da motorrek eta autoek erabili ezin dituzten espazioak, oinezkoari dagozkiolako, beraiek inbaditzea. Neuk ere atsegin dut txirrinduaz joatea, baina argi daukat oinez ibiltzearen jarduerak babes osoa merezi duela, pertsonak mugitzeko modu naturalena baita. Lanera oinez joaten naiz, nahiz eta etxetik goizago irten behar izan ibilgailu erabiliko banu baino. Eta zer esan bizikletaren aulkitxoan umea eramaten dutenei buruz? Ba, erraza da: betiko umeentzako kotxea edo aulkia bultzatu; edo umeak ahal izanez gero, zapata on ba- T tzuk jantzi eta eskutik helduta, berarekin ibili eta hitz egin, horrela lotura afektiboak sendotzen direlako; horixe bai ederra! Baina egun, tamalez, lehen baino gutxiagotan praktikatuta, hain barneratua dugun, hala edo hola, abiadurako zaletasunarengatik. Jon Landazabal Aiestaran. Getxo. Euskararen egoera Pesa autobus konpainian Uztailaren 8an, Bergaran, goizeko 10:45ean Gasteizerantz zihoan autobusera sartzean, «Landan geratzen da autobus hau?» galdetu nion gidariari. Berak, ordea, honako erantzun onartezin hau bota zidan : «¡En vasco no, en español!», eta nik, ezustekoagatik, gaztelaniaz egin nion. Beregandik hurbil eseri eta esan zidan: «La próxima vez que me preguntéis en vasco os voy a contestar a todos ¡que no!». Orduan, nik ahotsa altxatu gabe esan nion euskarazko gutxieneko zerbitzua (ikasketak) eduki beharko zuketela, eta ulertzen ez badute, gaztelaniaz egin diezaiegun eska diezagutela, eta gustura ez egin arren gaztelaniaz egingo diegula, orduantxe ni ari nintzaion bezala. Berak, ordea, bereari eutsi zion. Bere lekutik jaiki eta niregana etortzean nahiko tonu oldarkorrean zuzenean iraindu («capullo» deitu zidan) eta, bertako hizkuntza ofizial bakarra gaztelania zela behin eta berriz esateaz gain, «si no sabes nada, cállate y a mi me hablas en castellano ¡y punto!» erantzun zidan. Nik eta nire lagunek ez genion erantzun, ikusten ari baikinen autobusetik bota gintzakeela (edo beste gauza okerragoren bat ere...) eta eguneko plana pikutara joango zela. Landara bidean, Aretxabaletan geratu eta neska batek ordaintzerakoan «Landara» (hau da, euskaraz) esandakoan, nahiko argi eta ozen, gidariak entzungorrarena egin eta «si no me dices a donde vas, te cobro el viaje más largo» erantzun zion… Horrelako egoera lotsagarri batekin ikus daiteke Pesa autobus konpainiak egin duen euskararen aldeko apustua; negargarria. Gertaera hori gero eta jasangaitzagoa eta erabat salagarria egiten zait. Gure kulturarekiko, legeekiko eta norbanakoekiko errespetu falta larriegia da. Pesari berehalako neurriak eskatzeko modukoa, gutxienez. Aitzol Gandiaga Conget. Bergara. ZUZENKETA: Atzoko BERRIAn, 12. orrialdean, Miren Quintas Urnietako Udaleko zinegotzia ageri da udal horren ordezkari gisa San Marko mankomunitatean, baina Mikel Izagirre alkatea, UDA Urnietan Denon Artean plataformakoa, eta Iñaki Mendizabal ezker abertzaleko zinegotzia dira udalak mankomunitatean dituen ordezkariak. www.berria.info Inoren opari ez Espainol-euskaldun, inperialista-subiranista, ura-olioa. Autodeterminazioa ez da eskatzen, ez da aldarrikatzen, herri baten ekintza da, bizi jarduera naturala. Autodeterminatu ezin den herria azkenean hil egiten da. Ahal dugu edo ez libre izan horrela gure he- rriak autoderminatuz –aukeratuz–. Espainiak ez du sekula onartuko existitzen garenik ere; inperialismoaren lehen printzipioa: menperatutako herria ez da existitzen; beraz, ezin du eskubide propiorik eduki. Ez dago eskubiderik indarrik ez dagoenean, ez dizu inork ezer emango. Jon Agramont. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 7 ‹ Publizitatea saridunak AuKera ezazu, BIzI eusKaraz Eskaintza berriak igande eta asteartero argitaratuko dira. Saridunaren harpidedun txartela aurkeztu beharra dago ziurtagiri moduan. 01 02 ELLAURI HOTELA PASALEKU ERRETEGIA Bi lagunentzako gaua eta gosaria Bi lagunentzako dastatze menua • Agirre Markaida, Nerea (Bilbo) • Jauregi Oiartzabal, Eider (Zaldibia) Eskaera egiteko, 2 hilabete: Altzusta, 38 • Zeanuri Tel.: 94-631 78 88 www.ellaurihotela.com 04 IBERNALO LANDETXE- JATETXEA 03 Bi lagunentzako bazkaria edo afaria • Mora Landaluce, Javier (Eibar) Eskaera egiteko, 2 hilabete: Urumea auzoa Hernani Tel.: 948-51 40 18 Eskera egiteko, 2 hilabete: Illunbe kalea, 11 - Amara • Donostia Tel.: 943-46 16 65 www.pasaleku.com 05 GOIURI BIKINI DENDA 06 Bi lagunentzako dastatze menua Eskera egiteko, hilabete: San Bartolome, 6 Donostia Tel.: 943-42 28 71 www.goiuri.com Eskera egiteko, 2 hilabete: Kanpezu • Araba Tel.: 945-10 22 71 / 647-91 14 84 www.casaruralesalava.com 07 FOLK-LOREAK puzzlea 08 09 11 ARDOAREN MUSEOA LAUBURU KOMARKA • Fernandez Boga, Karmele (Errenteria) • Furundarena Salsamendi, Joxe (Usurbil) Eskaera egiteko, hilabete: BERRIA-Harpidedunen kioskoa Tel.: 943-30 40 30 Ordutegia: asteartetik ostiralera, 10:00-14:00 Saridunek etxean jasoko dute saskia. Saridunek etxean jasoko dute puzzlea. FLORIDA GURIDI ZINEMAK Saridunek etxean jasoko dute puzzlea. • Lazkano Ibarbia, Edurne (Azpeitia) • Kortajarena Blanco, Iker (Donostia) • Murumendiaraz Larrañaga, Itziar (Arrasate) • Irazola Gaztañaga, Iñaki (Arrasate) • Roteta Zuriarrain, Josemaria (Donostia) • Arrieta Yarza, Kutz (Donostia) • Osoro Ubera, Nerea (Eibar) • Oñatibia Abalde, Arantza (Gasteiz) • Larrazabal Santurtun, Iñigo (Hondarribia) • Iriondo Bedialauneta, Juan Ramon (Ondarroa) • Goikoetxea Balentziaga, Arantz (Zarautz) • Lizarralde Elgarresta, Larraitz (Zarautz) 10 LUR LAN EKOMUSEOA URDAIBAI EUSKAL HERRIA puzzlea • Tolosa Saralegi, Mari Karmen (Amezketa) • Perez de Albeniz, Diana (Bilbo) • Mujika Garcia de Bakedano, Diego (Bilbo) • Danborenea Ortiz de Zarate, Mar (Donostia) • Aizpurua Barandiaran, Zeles (Donostia) • Izagirre Elizondo, Nerea (Errenteria) • Ayo Acebo, Nahikari (Getxo) • Etxebarria Larrea, Joana (Igorre) • Markinez Legarda, Jesus Mari (Oñati) • Sestaoko Udal Euskaltegia (Sestao) • Aranburu Insausti, Aratz (Lazkao) • Burgaña Osa, Joseba (Mutriku) • Ruiz Aizpuru, Julen (Zarautz) BENTA BERRI JATETXEA 12 SORGINEN MUSEOA • Artola Lizarralde, Nerea (Arrasate) • Aranbarri Arregi, Oihana (Azkoitia) • Agirre Irazoki, Tomas (Beasain) • Maiztegi Benito, Igor (Eibar) • Delgado Tobias, Harkaitz (Gasteiz) • Barañano Revuelta, Ainhoa (Getxo) • Kanpandegi Anzisar, Mailo (Hondarribia) • Prados Alustiza, Anartz (Idiazabal) • Jauregi Aldasoro, Genaro (Urretxu) • Larranaga Zabalondo, Aitor (Zarautz) • Lizundia Aierzagoena, Jose (Abadiño) • Gorostizaga Elu, Julen (Arrankudiaga) • Urumea Euskaltegia (Donostia) • Arruebarrena Lizarralde, Gurutze (Legazpi) • Argaia Eizmendi, Miren (Zizurkil) Saridunek etxean jasoko dituzte sarrerak. Saridunek bina sarrera izango dituzte lehiatilan, hilabetez. Saridunek bina sarrera izango dituzte lehiatilan, 2 hilabetez. 8 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Harian › Euskal Herria ‘Udalbiltza auzia’ D Udalbiltzaren kontrako epaiketa gaur hasiko da, Auzitegi Nazionalean Hogei hautetsi eta bi langile daude auzipetuta, Udalbiltzan egindako lanagatik ETAko kide izatea egotzita Abuztuan ez dute ahozko saiorik egingo, eta irailean jarraituko dute epaiketarekin Oihana Elduaien Donostia Alkate eta zinegotzi ziren garaian nazio instituzio bat sortu eta haren bitartez nazio eraikuntzan saiatzeagatik, ETAko kide izatea egozten die Espainiako Auzitegi Nazionalak hogei hautetsiri eta Udalbiltzako bi langileri. Hamar eta hogeita hiru urteko espetxe zigorrak eskatzen dituzte haientzat Fiskaltzak eta Dignidad y Justicia herri akusazioak. Gaur hasiko da epaiketa, Madrilen, eta han izango dira akusatu gehienak. Xarlo Etxezaharreta ez da joango, auzipetuta dagoen arren. Hazparneko zinegotzi izandakoa da, eta laguntzaile aritu zen Udalbiltzako Batzorde Eragilean. «Madrilekin problemak ditugularik, ez gehiago erantzutea erabaki dut», azaldu zuen. Auzipetuen errugabetasuna defendatzeaz gain, Udalbiltzaren zilegitasuna ere defendatu beharko dute Jone Goirizelaia eta Kepa Landa abokatuek. Izan ere, auzipetuak espetxeratzeaz gain, Udalbiltza bera, Udalbiltza Partzuergoa eta Euskal Garapen eta Kohesio Fondoa likidatu eta behin betiko ixteko ere eskatzen dute bi akusazio horiek. Epaiketa gaur hasiko da, 10:00etan. Aldeek aurretiazko gaiak aurkeztuko dituzte ezer baino lehen, eta gero, auzipetuak hasiko dira deklaratzen. Haiei guztiei entzun, eta epaiketan ikusitako frogetatik zein entzundako adierazpenetatik ateratako ondorioekin epaia emateko lana hiru magistratuk izango dute: Javier Gomez Bermudez izango da epaimahaiburua —Egunkaria auziko berbera—, eta Manuela Fernandez Prado eta Javier Martinez Lazaro izango dira gainerako bi epaileak. Gaur eta bihar izango dira epaiketako aurreneko saioak, goizez, eta datorren ostegun eta ostiralean jarraituko dute. Lau saio ho- rien ostean etena izango da, abuztuan, eta irailean jarraituko dute, 7, 8, 9, 14, 15 eta 16an. Garzonen instrukzioa Baltasar Garzon Espainiako Auzitegi Nazionaleko epaileak abiatu zuen Udalbiltzaren kontrako auzia, duela zazpi urte. Dena ETA delako teoriaren barruan abiatu zuen auzi hau, Haika-Segi, 18/98 eta Amnistiaren Aldeko Mugimenduaren kontrako auziak bezala. 2003ko apirilaren 29an egin zuen Espainiako Poliziak Udalbiltzaren kontrako operazioa. Zortzi lagun atxilotu zituen, nazio instituzioaren egoitzak itxi zituen eta herritarrek Zuberoako hainbat garapen egitasmotarako emandako 400.000 euro konfiskatu zituen. Espetxeratu egin zituen auzipetu guztiak. Geroago, hautetsi gehiago ere atxilotu eta auzipetu zituen epaileak. Garzonek Udalbiltza auzia abiatu zuenean frogatutzat eman zuen «udalbiltza-Kursaal, Udalbiltza partzuergoa eta Euskal Garapen Kohesio Fondoa ETA-Ekinek zuzentzen duen egitura terroristan» sartuta daudela. Beste hainbat auzitan emandako argudio berbera eman zuen Garzonek: «Egitura honek [ETA-Ekinek zuzentzen duenak] hainbat baliabi- de erabiltzen ditu, baina beti helburu berbera bilatzen du; alegia, ordenamendu konstituzionala iraultzea edota bake publikoa urratzea». Hori guztia, «nazio G Zigor eskaerak Fiskalak Dignidad y Justiciak Loren Arkotxa 15 urte Joseba Garmendia 15 urte Xabier Alegria* 15 urte Xabier Iragorri 15 urte Miriam Campos* 10 urte Leire Idoiaga 10 urte Larraitz Sanzberro 10 urte Karmele Urbistondo 10 urte Eider Casanova 10 urte Oscar Goñi 10 urte Txema Jurado 10 urte Lander Etxebarria 10 urte Imanol Esnaola 10 urte Miren Josu Aranburu 10 urte X.Etxezaharreta** 10 urte Expe Iriarte 10 urte Maribi Ugarteburu 10 urte Jasone Astibia 10 urte Urko Irastorza 10 urte J.C.Alduntzin 10 urte Miren Odriozola 10 urte Ibon Arbulu 10 urte * Espetxean daude, 18/98 auzian zigortuta ** Ez da aurkeztuko epaiketara Bezperatik abiatu dira auzipetuak Madrilera Hainbat autotan atera ziren atzo auzipetuak Madrilera. Bilbotik abiatu ziren Lander Etxebarria, Eider Casanova, Ibon Arbulu, Maribi Ugarteburu eta Loren Arkotxa Madrilera. Gaur Auzitegi Nazionalera aurkeztekoak dira 22 auzipetuetatik 21. Xarlo Etxezaharreta auzipetuak esana du ez dela aurkeztuko epaiketara. Bestalde, hainbat eragile eta auzipeturen lagun eta senideak ere Madrilen izango dira gaur; lehen erakunde nazionala sortzen aitzindari izan zirenei babesa agertzera joango dira. Beste makina bat Euskal Herrian geratuko da, eta bertatik ere elkarretaratze ugari egingo dira auzipetuei babesa agertzeko. Epaiketa gaur hasi eta irailean amaitzea espero da. Bien bitartean, joan-etorrian ibili beharko dute auzipetuek. 23 urte 22 urte 22 urte 22 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 14 urte 15 urte 14 urte D Etxebarria, Casanova, Arbulu, Ugarteburu eta Arkotxa, atzo, Madrilera abiatzerako. LUIS JAUREGIALTZO / ARP eraikuntzarako alternatiba demokratikoa autoizendatutako zera hori lortzeko sare kriminal hierarkizatu gisa iraunarazteko jarduera ekonomiko finantzarioen bidez» egiten zutela gaineratu zuen. Garzonen argudioak bere egin zituzten Fernando Moral fiskalak eta Dignidad y Justicia herri akusazioak, eta, hala, hogeita bi auzipetuak zigortzeko eskatu diote epaimahaiari. Nolanahi ere, haietako bakoitzari delitu zehatzik ez diete egozten, eta akusazioak defendatzeko froga ahulekin doaz epaiketara. Alde batetik, hainbat poliziaren deklarazioak eramango dituzte, lekuko zein peritu gisa, baina froga sendorik ez dute. Ustez ETArenak diren agiri batzuk eta Ekinenak direla dioten beste batzuk aurkeztu dituzte froga gisara. Udalbiltzari buruz hitz egiten dute agiri horietan, gehienetan haien ekimenen balorazio ona eginez. Baina auzipetuetako inor ETAko kide dela ondorioztatzeko edo Udalbiltza ETAren aginduetara aritzen zela esateko moduko froga bakar bat ere ez dute aurkeztu. Akusazio orokorrak dira, guztientzat eginak. Egunkaria auzian horixe bera gertatu zen, eta kasu hartan auzipetuak absolbitu egin zituen epaimahaiak. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 9 Euskal Herria ‹ Harian ‘Udalbiltza auzia’ D Felix Cañada abokatua, EILASeko Ana Perez, Lander Etxebarria auzipetua eta Bilboko Bai Udalbiltzari-ko kide batzuk atzean. MONIKA DEL VALLE / ARP Auzipetuen absoluzioa eskatu du Bilboko Bai Udalbiltzari-k ere Udalbiltzaren helburuak guztiz zilegi direla nabarmendu dute hainbat alderdi politikok, sindikatuk eta eragile sozialek Bihar 19:30ean Bilboko Arriaga antzokiko plazan elkarretaratzera deitu dute Erredakzioa Bilbo Bilbo eta oro har Bizkaiko hainbat alderdi politikok, sindikatuk, eragile sozialek eta banakok Udalbiltza auziko auzipetuen absoluzioa eskatu dute, eta eskaera hori irudikatzeko, bihar 19:30ean Arriaga antzokiko plazan elkarretaratzera deitu. Bilboko Bai Udalbiltzari ekimena 2008ko abenduaren 22an Eusko Legebiltzarrak onartutako ebazpenean oinarritu da auzia salatzeko. 65 eragilek eta norbanakok osatzen dute Bilboko ekimena, ezker abertzalea, EA, Aralar, Alternatiba, Antikapitalistak, Zutik Gorripidea, Gazte Independentistak, Iratzarri, Gazte Abertzaleak, Euskal Komunistak, LAB, ELA, ESK, STEE-EILAS, CNT, Ezker Gogoa, Ekologistak Martxan, Komite Internazionalistak, EHGAM, Bilboko konpartsak, EHE, Sare Antifaxista eta Lokarri, besteak beste. Norbanakoen aldetik, berriz, daude Patxi Zabalo, Igor Ahedo, Yolanda Jubeto, Iñaki Antiguedad, Amaia Montorio, Petxo Idoiaga, Imanol Telleria, Juan Hernandez Mikel de la Fuente eta Ander Iturriotz EHUko irakasleak, Patxi Uribarren Euskaltzaina, Mikel Martinez aktorea, Urtzi Urrutikoetxea idazlea eta telebista zuzendaria, Arkaitz Estiballes bertsolaria, AEK-ko Edurne Brouard eta Felix Cañada, Carlos Alonso eta Juan Jose Martinez Leunda abokatuak, besteak beste. Absoluzioa eskatzeko eta elkarretaratzera deitzeko prentsaurrekoa eman dute. Felix Cañada abokatuak eta STEE-EILAS sindikatuko Ana Perezek izan dute denen artean adostutako testua aurkezteko ardura. Auzipetuen izenean, berriz, bertan egon da Lander Etxebarria Bilboko zinegotzi ohia eta auzipetua. Bezperan Donostiako babes taldeak egin bezala «irmo» salatu dute Udalbiltzako kide eta langileen aurkako auzia, Udalbiltzak 1999ko irailean Euskalduna Jauregian egindako batzar sortzailean finkatu zituen bost lan ildoak guztiz zilegiak eta beharrezkoak direlako. Helburuak honako hauek ziren: Euskal Herria nazioa dela aldarrikatzea; Euskal Herriaren egituraketa politikoa eraikitzeari laguntza ematea; nazio eraikuntza bultzatzea; herrialde guztietako udalerrien arteko harremanak eraikitzen laguntzea; eta nazioartean Euskal Herria nazio berezkoa eta desberdindua dela adieraztea. Horren alde lan egiteagatik lagun batzuk epaitzea onartezina dela diote, eta are gehiago 22 auzipetuen artean gehienak garai hartan hautetsiak eta alkateak zirenean, alegia, herritarren ordezkariak. Sa- latu dute ere, Espainiako Gobernuak ez diola kasurik egin Eusko Legebiltzarrak auzi horren aurka hartutako ebazpenari eta fiskal nagusiak jarraitzen duela hasierako akusazio publikoarekin. Bestalde, Debagoienan ere babes taldea sortu dute Ezker Abertzalea, EA, Aralar, AlternatibaZutik eta EAJren babesarekin. Aurkezpen ekitaldian egon dira, besteak beste, Leintz-Gatzaga, Eskoriatza, Aretxabaleta, Arrasate, Bergara, Elgeta eta Antzuolako alkateak. Alternatibak, berriz, auzia bertan behera uzteko eskatu du nabarmenduz demokratikoki hautatuak izan diren ordezkariek eskubide osoa dutela elkartzeko. Gogora ekarri du Udalbiltza bakea lortzeko ekimena zela, eta auzi hau, berriz, «Aznarren ondarea» dela eskubide demokratikoak murrizteko. Udalbiltzaren aurkako auzia «dena ETA da» tesiaren ondorio bat baizik ez da, Alternatibaren ustez. «Ezin dugu susmoaren politika hori zabaltzen utzi tesia ofiziala zalantzan jartzen duten Euskal Herriko arlo guztietara». Epaiketa dela eta, EAk jakinarazi du Ikerne Badiola alderdiko Komunikazio idazkaria Madrilen izanen dela gaur Espainiako Auzitegi Nazionalean 22 auzipetuei babesa erakusteko. Eusko Jaurlaritza Idoia Mendia Jaurlaritzako bozeramaileak jakinarazi du Patxi Lopezen gobernuak epaimahaiaren erabakia onartuko duela, nahiz eta onartu duen hain geldia den justiziak bidezkoa izateari uzten ohi diola. Prozesuak arintzeko ahalak egiteko eskatu du. Epaiketa Twitterren bidez jarraitzeko aukera izanen da 10:00etatik aurrera: www.berria.info @ Debagoieneko babes taldearen aurkezpena, atzo. BERRIA Europako 12 diputatu kezkaturik agertu dira ‘Udalbiltza auzia’ dela eta Giza eskubideez NBEk agertutako kezkekin Europa bat datorren jakin nahi dute Aliantza Libreko diputatuek Erredakzioa Bilbo Europako Legebiltzarreko hamabi diputatuk idatzizko galderak aurkeztu dituzte Europako Batzordean eta Europako Kontseiluan Udalbiltza auziari buruz zer iritzi duten jakiteko, bide batez kezka agertuz auziagatik. Euro- pako Aliantza Libreko Frieda Brepoels, Bart Staes, Eva-Britt Svensson, Bairbre de Brun, Raul Romeva, François Alfonsi, Jill Evans, Tatjana Zdanoka, Oriol Junqueras, Ian Hudghton, Jose Bove eta Jiri Mastalka Europako Legebiltzarreko diputatuek jakin nahi dute ea Eusko Legebiltzarrak 2008ko abenduaren 22an auzia salatzeko onartu zuen ebazpenarekin bat egiten duten Europako Batzordeak eta Europako Kontseiluak. Horren harira galdetu dute, gainera, Europako Batzordeak eta Europako Kontseiluak zer egi- ten duen Udalbiltzako auzipetuen oinarrizko eskubideak bermatzeko. Idatzian Udalbiltzaren sorreran 1.778 hautetsik parte hartu zutela gogorarazi die, baita Eusko Legebiltzarraren ebazpenaren lerro nagusiak. Ildo beretik, baina Nazio Batuen Erakundeko txostenean oinarrituz, galdetu egin dute ea bat egiten duten NBEko Giza Eskubideen Batzordeak dioenean Espainiako Zigor Kodeko 572 eta 580 arteko artikuluek giza eskubide asko urra dezaketela. Jakiteko dago oraindik galdera horiek onartuko dituzten eta noiz eztabaidatuko dituzten, 10 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Harian › Euskal Herria Begiradak Eider Alkorta Politologoa Eferbeszentziak? steburuan asaldura nazionalista askotarikoak ikusi ahal izan ditugu Espainiako Nazio Estatuaren barruan. Futbolak eta Espainiako Auzitegi Konstituzionalak Kataluniako Estatutuaren inguruan egindako ebazpenak hautsak eta banderak harrotu dituzte. Extremoduroren abesti batek zioen bere etxean banderak esekitako arropa zirela, beste etxe askotan ez bezala. Espainiako selekzioak mundialean izandako garaipenak orain artean epelki erakusten zen espainiar nazionalismoaren ikur bat berpiztu du. Espainiako bandera, piper potoa, harrotasunez erakutsi dute askok, hemen ere bai, maila txikiagoan bada ere. Eta hori fenomeno berria da, kirolak bultzaturikoa, eta zenbait kazetari eta politikarik etengabe ustiatua. Orain artean Espainiako bandera fatxa edo eskumarekin lotzen zen, baina espainiar gazte askok ez dute frankismoa bizi izan, eta belaunaldi berriek aurrekoen konplexua galdu omen dute. Kontu eferbeszente bat izan daiteke, ala ez. Bartzelonako manifestazioari dagokionez, autodeterminazioaren olatuarekin lotu da. 1977ko manifestazioarekin bakarrik konpara daitekeen errebindikazio eguna, kopuruz eta kolorez. Beste kontu bat da larunbatekoa aro berri baten hasiera moduan irudikatzea. Independentistak eta autonomistak bildu ziren, ezkerrekoak nahiz eskumakoak, langileak eta Kataluniako oligarkiaren ordezkariak. Donostian ez zen batasun hori irudikatu, baina horrek ez du esan nahi hemen sentipen independentista ahulagoa denik. Donostian, proportzioz, «agur, Espainia» ziotenak Bartzelonan «adeu» esan zutenak baino gehiago direlakoan nago. Ez da nire asmoa Kataluniako manifestazioaren aldarrikapena gutxiestea, baina eferbeszentzia une bat bakarrik izan litekeena ezin sal daiteke iraultza moduan, gero praktikara eramateko ez bada, behintzat. Orain artean alderdi katalanek egindakoari lotuko natzaio. Kataluniako Parlamentuak Estatutuari baiezkoa eman ondoren, 2006ko A Rodolfo Ares eta Antonio Basagoiti Miguel Angel Blancoren omenezko estatuaren ondoan. LUIS TEJIDO / EFE Aresek dio ezker abertzalea erakundeetan ez egoteko ahal duena egingo duela ETAk duela hamahiru urte hil zuen Miguel Angel Blanco, eta haren omenaldian egon da Herrizaingo sailburua Erredakzioa Rodolfo Aresek, Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo sailburuak esan du ezker abertzalea ETAtik aldentzen ez bada Eusko Jaurlaritzak ahal duen guztia egingo duela ezker abertzalea instituzioetan ez egoteko. Duela hamahiru urte ETAk hil zuen Miguel Angel Blancori egindako omenaldian esan du hori Aresek. Eta eskaera bat egin die ezker abertzalearekin «proiektu bat egin nahi dute- nei». Ezker abertzaleari eskakizun handia egin behar diotela «demokraten pare egoteko». «Ezker abertzalea da erabakiak hartu behar dituena, eta ez dirudi prest dagoenik. Politika egiteko bi bide dituzte: ETAren desagerpena lortzea edo ETAtik aldentzea», adierazi du Aresek. Eusko Jaurlaritzaren izenean, esan du ahal duten guztia egingo dutela ezker abertzaleak ETAtik aldentzen ez bada erakundeetan ez egoteko. «Hori ez badute egiten, ez dira ez politikan ez erakundeetan egongo» ohartarazi du Aresek. Jaietan ETAren defentsarik ez duela onartuko gogorarazi du Aresek. Sailburuak Bilboko konpartsen plantoaren inguruan, esan du ez duela utziko ez Bilboko, ez beste herri batzuetako fes- tak erabiltzea «terrorismoaren apologia» egiteko. Ermuako ekitaldian egon dira: Antonio Basagoiti, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako PPko burua, Karlos Totorika, Ermuako alkatea eta Mari Mar Blanco, Miguel Angel Blanco zenaren arreba . Basagoitik esan du azken urteetan asko aurreratu dela, «terroristei baimena murrizten eta siglen gainetiko ETAren aurkako lanarekin». «Bide horrek, azken garaian indargarri bat izan du: PPren eta PSEren akordioa». Presoen irudien inguruan, Ermuako alkateak honako hau esan du: «Herri guztiek lan egin behar dugu, ETAko presoen argazkiak espazio publikoetan ager ez daitezen». Alternatibak bozetarako «batasun ezkertiar indartsua» osatu nahi du Alternatibak batzarra urrian egingo du, 2010eko bozetan hartuko duen jarrera zehazteko Erredakzioa Donostiako Udaleko Alternatibako zinegotziak, Duñike Agirrezabalagak, hurrengo hauteskundeetan ezkerraren osotasunak garrantzia izango duela nabarmendu du. Gogorarazi du Alternatiba talde politiko ezkertiar gisa sortu zela. Taldearen helburua da Euskal Herriko talde ezkertiarrak bateratzea, hurrengo hauteskundeetan indar garrantzitsua izateko. Horretarako, alderdi politiko eta herri elkarteekin batean lan egiteko prest daude. Alternatibak urrian egingo du bere jarrera definitzeko batzarra. Talde ezkertiarra herriz herri ari da lanean orain; beste mugimendu ezkertiarrekin hartu-emanean ari dira. Esku artean dugun egoera ekonomiko eta politikoari aurre egiteko, ezker koalizio politiko bat behar dela uste du Agirrezabala- gak. Eskuin alderdiei aurre egiteko aukera dela esan du. Matuteren ideia bera «Euskal ezker subiranista zabala, demokratikoa eta indartsua» berrosatzeko Alternatibak lan egingo duela esan du Oscar Matute Alternatibako bozeramaileak. Ezkertiarren artean konfiantza lortu behar dela esan du, alde guztientzat erosoa den esparru bat lortuz. Ezker subiranista indartsua lortuz gero, beste alderdiekin lehiatzeko gai izango direla uste du, baina bakarrik ezkerreko ideiekin ongi lotzen bada. Bartzelonan larunbatean egin zen manifestazioa. ALBERTO ESTEVEZ / EFE urtarrilean guraizeak sartu zizkioten Zapatero eta CIUko Arthur Masek, eta gau horretan ebakitako Estatutua izan zen Madrilen onartu zena, PSCren baiezkoarekin eta ERCren ezezkoarekin. Momentu aparta, ERCkoek mahaian kolpe bat eman, eta hiruko gobernua hausteko, baina ez zen horrela izan. Lau urteren ondoren, independentziarako trantsizioa hastea besterik ez zaiela geratzen dio Joan Puigcercosek. Montillak, berriz, PSCko elite eta boto-emaileen arteko oreka mantendu nahian, manifestazioan izan zen, baina argi utziz bera ez dela independentista. Ostiralean ikusiko da eferbeszentziak irauten duen, Kataluniako Parlamentuan. Hauteskundeak gainean dituzte, eta orain esandakoak ez du balio handiegirik izango, ondorenean jabetuko gara bakoitza zer egiteko prest dagoen. Zapaterok Espainia plurinazionala saldu nahi izan zuen, eta tranpan erori dira, edo erori nahi izan dute indar nazionalista batzuk. Estatutuen bidez, Espainiako Konstituzioa aldatzerik ez dago, eta Auzitegi Konstituzionalak bere papera bete du. Konstituzioaren erreformaren meloia ireki beharko da. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 11 Euskal Herria ‹ Harian Independentzia aldarrikatu du Segik Miarritzen Poliziak bi aldiz desegin zuen manifestazioa negar gasa baliatuz bildutako ehunka pertsonen kontra Aitor Renteria Miarritze Babes handia jaso zuten auzipetuek Zarautzen egindako agerraldian. JON URBE / ARGAZKI PRESS Bi zarauztarren aurkako zigorra berretsi du Auzitegi Nazionaleko Fiskaltzak Lekuko babestu batek ‘Gora ETA’esaten entzun zuela eta, haren esanean oinarrituta epaitu dituzte bi lagunak Erredakzioa Urte eta erdiko espetxe zigorra, Zarautzen bizi eta sartzeko bost urteko debekua, hamar urteko inhabilitazioa, erakunde publikoetan lan egitekoa eta boto emateko debekua bizi osorako. Zigor eskaera hori berretsi zuen atzo Miguel Angel Carballo Auzitegi Nazionaleko fiskalak Zarauzko bi lagunentzat: Aritz Labianorentzat eta Haritz Garatxotenearentzat. Lekuko babestu batek bi lagun horiek «Gora ETA» eta «Euskadi ta Askatasuna» esaten entzun zituela esan du, eta beste inolako frogarik gabe, Auzitegi Nazionalera iritsi da auzia. Zigortzen badituzte, espetxera joan beharko dute, aurretik bederatzi hilabeteko zigor bana badutelako. Auzitegi Nazionalak epaia ematea bakarrik falta da orain. Iazko irailean Gudari Egunaren harira urtero Zarautzen egin ohi den manifestazioarekin abiatu zen auzia. Urtero egin ohi da Txiki eta Otaegi eta gainerako euskal militanteak gogoan izateko manifestazioa. Manifestazioa arazorik gabe egin zen. Baina bost hilabete geroago bi zarauztarri salaketa bat iritsi zitzaien etxera. Bere izena anonimotasunean gorde nahi zuen herrikide batek egindako deklarazio batean oinarrituta zegoen: manifestazioaren ibilbidean pertsona batzuek Gora ETA eta Euskadi ta Askatasuna oihukatu zutela zioen. Ekitaldian izan zen ertzainaren argitze agirian ez zen halakorik ageri. Ez zituela aipatutako leloak etengabe entzun azaldu zuen. Ertzaintzak Espainiako Auzitegi Nazionalari igorri zion informazioa, anonimoak soilik identifikatutako bi pertsonek «terrorismo goratzegatik» delitu egin zuten edo ez argi zezan. Bi auzipetuei deklarazioa hartzeko agindu zion Azpeitiko auzitegiari. Froga grafikorik ez zutela esan zuten ertzainek, eta anonimoak esandakoa ukatu zuten auzipetuek. Baina auziak aurrera egin zuen, eta Auzitegi Nazionalak haien aurkako epaiketa egitea erabaki zuen. Polizia batek lekuko gisa deklaratu zuen atzo Auzitegi Nazionalean, eta oihu horiek entzun zituela esan zuen. Baina nork esan zituen ez zekiela esan zuen. Bi auzipetuen lekukoek, aldiz, esan zuten momentu oro auzipetuen alboan egon zirela manifestazioan eta halako oihurik entzun ere ez zutela egin. Neurriz kanpokoa Defentsak absoluzioa eskatu du. Fiskaltzaren eskaera neurriz kanpokoa dela esan zuen. Baimendutako manifestazio batean egindako bi oihu ezin direla «terrorismoa goratzea» moduan interpretatu esan zuen. Frogarako elementu bakarra babestutako lekuko batek salatutakoa dela gogoratu zuten. Babestutako lekukoak, gainera, babes handiagoa eskatu zuen atzo, eta ezin zuten jakin nork eraman dituen Auzitegi Nazionalera. Defentsa abokatuaren arabera, zigor kodearen «oso interpretazio zabala» egin du Fiskaltzak, halako auzietan ohikoak ez diren hainbat neurri eskatuz. «Auzipetuen aurka eskatu diren inhabilitazio eta debekuak ez daude leporatzen zaien delitu motarentzat aurreikusita». Zarautzen bizi eta sartzeko debekua, esaterako. «Delitu baten biktima izan denak mehatxuak jaso baditu eska dezake neurri hori... Baina kasu honetan ez dago horretarako justifikaziorik». Segik deiturik, Euskal Herri independentea eta sozialista aldarrikatu zuten atzo ehunka lagunek Miarritzeko karriketan, Frantziak bere besta nazionala ospatzen zuen egunean. Manifestazioa Herriko Etxerantz abiatu zelarik, poliziak bidea moztu zien. Esku makilak eta gas negargarriak baliatu zituen manifestazioa gelditzeko. Behin ez, birritan jazarri zitzaien polizia gazteei. Poliziak barreiatu arren, berriz biltzea lortu zuten manifestariek. Manifestazioaren arrazoiak azaltzeko, gutun bat eman nahi zioten Miarritzeko auzapez eta Frantziako senatari Didier Borotrari. Kasualitatez, manifestariek bidean atzeman zuten Borotra. Eskura eman zioten Frantziako egun horren aurka protesta egiteko gutuna. Borotrak azaldu zien askatasuna ospatzen den eguna zela atzokoa. Gazteek, aldiz, gogorarazi zioten ehunka pertsona daudela Frantzia eta Espainiako espetxeetan. «Frantzia eta Espainiako poliziak nahasirik daude Jon Anzaren desagertzean eta gaur Frantziaren ohorez karriketan ibiliko diren militar horiek Jonen desagertzearen hogenaren parte bat daukate» adierazi zuen Segiko kide batek. «Gure borroka eguna» «Zuen besta eguna, gure borroka eguna da» zen manifestazioaren lelo nagusia. 2009ko ekainaren 29ko polizia operazioa salatu zuten manifestariek. Egun horretan Frantziako Poliziak hamabi gazte atxilotu zituen. Eraso horiek gelditzeko, gizartearen eta bereziki gazteen mobilizazioa beharrezkoa dela adierazi zuten. Orduan ehunka pertsonek adierazi zuten haien aitzinean Baionako Marraqeko polizia etxearen aitzinean. «Ez dugu sinesten diskriminazioa, errepresioa eta inposaketa irudikatzen duen frantses banderak gure herrietan desfilatzeko eskubidea duenik». Gazte batek Didier Borotra senatariari eskutitza eman zion. BOB EDME 12 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Harian › Euskal Herria Abortoaren Legea erretirarazteko eskaera,alferrikakoa Espainiako Auzitegi Konstituzionalak ez du PPren eskaria ontzat jo; lege ezarri berriak indarrean segitzen du Erredakzioa Donostia Espainiako Gobernuak abortoak arautzeko asmoz sustatutako lege ezarri berriak, haurdunaldia eten nahi duten emakumeen erabakiak arautzen jarraituko du. Izan ere, Espainiako Auzitegi Konstituzionalak atzera bota du PPk lege hori bertan behera uzteko eskatuz egindako eskaria. Al- derdi kontserbadoreko ordezkariek maiz argudiatu izan dute, beren alderdiak zein Nafarroako Gobernuak helegiteak aurkeztu dituztela lege berriaren kontra, eta hartara, horiek argitu bitartean legea ezin dela ezarri. Auzitegi Konstituzionalak, ordea, ez du eskari hori aintzat hartu. Lege hau iragan uztailaren 5etik sartu zen indarrean, eta horrelaxe jarraituko du, horren kontra egiteko motiborik ez duelako ikusten Konstituzionalak. Bere ebazpenaren berri prentsa ohar bidez eman zuen atzo Espainiako Auzitegi Konstituzionalak; aurki autoa publiko egingo duela esan du. Auzibide honetan, PPk egindako eskariaren aurrean, Estatuko Abokatutzako zerbitzu juridikoek legearen defentsa irmoa egin du Konstituzionalaren aurrean. Gogora ekarri dute auzitegi honek erabaki ahalmen «neurtua» duela, eta Diputatuen Kongresuan onartutako erabakiak ezin dituela bertan behera utzi. Zerbitzu juridiko hauek defendatu dute, gainera, abortoa arautzeko lege berriak ez dituela Espainiako Konstituzioak zehaztutakoak urratzen. Kutz: «Nafarroatik kanpora» Autonomia erkidego ugari dira, nolanahi ere, legea gogoko ez du- tela jakinarazi dutenak. Tartean dago Nafarroa. Hain justu, Nafarroako Gobernuko agintariek helegitea aurkeztu dute Auzitegi Konstituzionalean lege honek Nafarroako eskuduntzak urratzen dituela argudiatuz. Maiz adierazi dute bertako osasun agintariek, orain arteko moduan jarraitzeko asmoa; abortatu nahi duten emakumeak abortoa egitera, foru erkidegotik kanpora bidaltzen jarraituko dutela esan dute. Ildo horretan mintzatu zen atzo Nafarroako Gobernuko Osasun sailburu Maria Kutz. Legea ezarri egingo dutela adierazi zuen, baina, osasun alorreko pro- Urrutitik kontrolatuta operatzeko gai da Da Vinci makina. Gipuzkoa Poliklinikak prostatako minbiziari aurre hartzeko kanpaina jarri du abian; robot horren eraginkortasuna nabarmendu dute bertako urologoek. Da Vinci, zirujau telegidatua Samara Velte Donostia L au beso artikulatu, pantaila bat eta kontrol zentro bat; hori da ebakuntza arrakastatsu baterako behar den guztia. Zirujaua operazio-gelara sartzen da, gaixoaren ohetik bi metrora dagoen kontrol-panelaren aurrean eseri eta bideojoko batean ari balitz bezala, gaixoaren gainean zintzilik dauden beso mekanikoak mugitzen hasten dira. Kontrol makinak eskaintzen dion hiru dimentsiotako ikuspegiari esker, bertatik bertara ari balitz bezala hautematen ditu operatu beharreko guneak. Besoen puntetako pintza finek berehala erreakzionatzen dute bere aginduen aurrean, eta ahalik eta arrasto gutxien utzita sartzen dira gaixoaren gorputzean. Gipuzkoa Poliklinikak horrelako robot bat du bere bloke kirurgikoan; Da Vinci izena du eta prostatako minbizia tratatzeko erabiltzen dute. Oraintxe jarri dute martxan gaitz honen prebentziorako kanpaina berria. Horretarako, Martin Berasategi sukaldariaren irudia erabili dute, bere adineko gizonak «kontzientziatzeko». Idatzi nire errezeta: zure gorputz osoak funtzionatzeko... erabili burua! da kanpainaren leloa. Javier Azparren eta Ion Madina urologoek adierazi dutenez, prostatako minbizia tumorerik ohikoena da 45 urtetik gorako gizonen artean, eta haien heriotza kausa nagusietako bat, bigarrena. «Minbizi isila da» esan du Roque Askozek, Poliklinikako lehendakariak, «hasieran ez du sintomarik erakusten, eta agertzen hasten direnerako beranduegi izaten da operatzeko». Horregatik, kanpaina honen bitartez urtero osasun azterketa bat egitera bultzatu nahi dituzte gizonezkoak, gaitz hau sendatzeko aukerak handiagoak baitira goiz atzematen bada. fesionalen kontzientzia eragozpena arautzen ez den bitartean, aborto guztiak «Nafarroatik kanpora» egingo direla. Nafarroako agintarien aburuz, kontzientzi eragozpenaren hautua egiten dute foru erkidegoko medikuek abortorik ez egiteko. Uxue Barkos NaBaiko parlamentariak Espainiako presidente Jose Luis Rodriguez Zapaterori gai honen harira eskaria egin nahi diola gogorarazi zuen Kutzek. UPN legea betetzera derrigortzeko eskaria egingo duenez, NaBaiko ordezkariari zuzendu zitzaion: «Berme osoa izan beza Barkosek, legea ezarri beharreko kasu guztietan ezarri egingo da». Lamarcak Elorriagaren alde egin du ‘Marguello kasuan’ EAEko arartekoak Osasun Sailari eskatu dio kontuz ibiltzeko kasuari buruzko informazioa ematean Erredakzioa Gasteiz Azparren eta Madina urologoak, Da Vinci robotarekin. JUAN CARLOS RUIZ / ARP Azparrenen ustez, desinformazio handia dago gai honen inguruan; hainbat gizonezkori oraindik lotsa ematen die urologoarengana joateak. «Ez dakite zein ‘‘ Prostatako minbizia isila da; sintomak agertzen hasten direnerako beranduegi izaten da» ROQUE ASKOZ Gipuzkoa Poliklinikako lehendakaria erraz diagnostika daitekeen prostatako minbizia; nahikoa da odol analisi bat egitea, eta pare bat orduren buruan badakigu.» Urrutitik gidatutako robota Da Vinci makina 2008an iritsi zen Gipuzkoa Poliklinikara. Urologoak ere harrituta gelditu ziren: «Ez genuen uste robot baten bidez hain ondo operatu zitekeenik, ez eta gaixoa lau egunen buruan etxean egon zitekeenik ere». Geroztik, 150 lagun operatu di- tuzte Da Vincirekin, eta emaitzekin «oso gustura» daudela azaldu dute: gaixoen osaketa bizkortzeaz gain, ondorio negatiboak –sexu inpotentzia eta gernu inkontinentzia– %1era murrizten ditu. Da Vinci 2001. urtean sortu zuten, Irakeko gerran zauritutako soldaduak AEBtik operatzeko helburuarekin; asmo honek kale egin zuen, distantziaren erruz kontrol-paneleko aginduak beranduegi iristen zirelako makina operatzailera. Prostatako minbizia operatzeaz gain, robota kirurgia orokorrean, ginekologian, kirurgia kardiakoan eta pediatrian erabil daiteke. Da Vinci batek bi milioi euro balio ditu, eta gainerako materialek 6.000 euroko kostu gehigarria dakarte operazio bakoitzeko. Euskal Herrian, lau erietxepublikotan baino ez dago Da Vinci: Basurtun (Bilbo), Txagorritxun (Gasteiz) eta Donostiako ospitalean. Gipuzkoa Poliklinika pribatuan, operazio batek 18.000 euro balio ditu. Iñigo Lamarca EAE arartekoak zalantzan jarri ditu Jaurlaritzako Osasun Sailak Marguello kasuko salaketetan aipatu dituen iturriak. Jose Ramon Elorriaga Bizkaiko Osasun sailburu ohiak eskatuta egin ditu kasuari buruzko adierazpenok, Jaurlaritzak Elorriagari «azalpenak emateko aukerarik eman ez diola» iritzita. Azken legealdian Osakidetzako zerbitzuen kontratazioan «irregulartasunak» egon zirela leporatu zion egungo Osasun Sailak Elorriagari apirilean. Hala ere, kasuari buruzko lehen eztabaidak iazko uztailekoak dira, eta tartean hainbeste denbora pasa izanak salaketen iturriak zalantzan jartzera bultzatu du Arartekoa. Horregatik, Jaurlaritzari gogorarazi dio kasu hau oraindik amaitu gabe dagoela, eta adierazi du horri buruzko informazioa goizegi zabaltzeak ondorio kaltegarriak ekar diezazkiekela aurreko legealdiko Osasun Saileko arduradunei. EAJko parlamentari Eider Mendozak ere bere alderdikideen alde egin du; Jaurlaritzaren jarrera «arduragabea» dela salatu du, eta adierazi du «oso larriak» diren akusazio hauengatik «prezio garestia» ari direla ordaintzen Elorriaga eta beste inplikatuak. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 13 Euskal Herria ‹ Harian Gutxiagorekin gehiago, eta hobeto Etengabeko hazkundea ezinezkoa dela eta beste gizarte eredu baterako bideari nondik ekin aztertu dute UEUn Mikel Peruarena Eibar Energia baliabideen urritzea, finantzen eta ekonomiaren krisia, gizarte ereduarena, klima aldaketa... Arazo ugari, eta «potoloak», ari dira batzen, Joseba Azkarraga Mondragon Unibertsitateko irakaslearen esanetan: «Galdera ez da Mendebaldeko zibilizazioa eta gure bizimodu honek jarraituko ote duen. Hori erabakita dago, ez dauka etorkizunik. Zibilizazio eta bizimodu hauen eraldatzea zelan gertatuko den: hori da benetako galdera». Trantsizioa hasi da. Eta «saihestezina» izango da, Azkarragaren ustez, gutxiagorekin bizitzea; baina horrek ez du zertan drama bat izan: «Zoriontasuna eta ongizate subjektiboa eraiki daitezke askoz materia eta askoz energia gutxiago gastatuta. Seguru asko, zoriontsuago izateko, beharrezkoa da gutxiago izatea». Gai horiek aztertu zituzten, atzo eta herenegun, Eibarren (Gipuzkoa), UEU Udako Euskal Unibertsitatearen udako ikastaroetan. Mondragon Unibertsitateak eta Lanki ikertegiak Iraunkortasunerako euskal trantsizioaz: herri-ekimenaren desafioak mintegia egin dute udako ikastaroetan. Ondorio garbira iritsi dira partehartzaileak: kapitalismoak oinarri duen hazkunde etengabearen eredua ezinezkoa da, mundua mugatua delako. «Oinarri biofisikoetatik aldenduta antolatu dugu ekonomia»; horrela aurkeztu zuten antolatzaileek mintegia. Sistema osoa neurri biofisiko horietara ekartzea litzateke iraunkortasuna. «Hitz egiten ari gara gizartearen eraldatze sozial, ekonomiko, energetiko, politiko, kultural eta psikosozial sakon bati buruz», azaldu du Azkarragak. Gorka Bueno telekomunikazioetako ingeniaria hizlari izan zen mintegian herenegun, eta Euskal Herriaren energia etorkizunaz aritu zen. «Energia da sistema osoa elikatzen duen lehengaia. Energia kontsumoa zalantzan jartzen baduzu, sistema osoa jartzen duzu zalantzan», azaldu du. Eta zalantzan jarri du sistema: 2030erako espero da orain existitzen ez diren ustiaketetatik sortuko dela petrolioaren %55. Hala ere, gero eta energia gehiago kontsumituko dela iragartzen dute energia ekoizleek. «Hazkunde jarraituan oinarritzen den eredu bat guztiz ezinezkoa da, ez finantza merkatuetan, ez energia alo- Iraunkortasunaerako euskal trantsizioaz mintegiko parte-hartzaileak, atzo, Eibarren. ANDONI CANELLADA / ARGAZKI PRESS rrean», ondorioztatu du Buenok, eta «hazkunderik gabeko oparotasuna» defendatu du: «Ezinezkoa da etengabe haztea. Mugak onartu behar ditugu. Iñaki Anti- ‘‘ Eredu ekonomiko osoa ezbaian jartzen ez badugu, ez dago irtenbiderik» «Ondo bizitzeko ez da beharrezkoa energia asko kontsumitzea, gutxienez herri garatuetan» GORKA BUENO Telekomunikazioetako ingeniaria «Zoriontasuna eraiki daiteke askoz materia eta askoz energia gutxiago gastatuta» «Askoz indar gehiago du nahi dugun mundua sortzeak, nahi ez duguna deuseztatzeak baino» JOSEBA AZKARRAGA Mondragon Unibertsitateko irakaslea guedadek aipatu du definizioa: zer da iraunkortasuna? Mugak ezagutzea, onartzea eta horretara egokitzea». Egungo sorkuntza elektrikoa «ase ezina» dela ohartarazi du Buenok. Erregai fosilak agortze bidean badira ere, berriztagarriekin ordezkatzeko asmoa sumatzen du: «Hazkunde jarraituan erregai fosil gutxiago kontsumituko dugu, baina hori ordezkatzeko badaude energia berriztagarriak». Horrek ez duela etorkizunik ohartarazi du, ordea, eredu horretan berriztagarriek ere eragin handia dutelako. «Horrek erakusten digu eredu ekonomiko osoa ezbaian jartzen ez badugu ez dagoela irtenbiderik». Mundua,«leku ezberdina» Ekonomiaz, ekologiaz, energiaz, elikaduraz... eztabaidatu dute mintegian. Munduko eta Euskal Herriko egoeraz hausnartu dute, eta bi adibide aztertu dituzte: Transition mugimendua (ingelesez, trantsizioa), Ingalaterran duela hiruzpalau urte sortu zena, eta Bagara, Debagoieneko egitasmoa (Gipuzkoa). Trantsizio mugimenduak bi gertaera «handi» hartzen ditu aintzat: petrolioaren urritzea eta klima aldaketa. «Petrolioa ez da agortuko, baina petrolio merkea agortze bidean da. Horrek oso aldaketa handiak, neurri batean dramatikoak, ekarriko ditu», azaldu du Azkarragak. Klima aldaketari buruz, berriz, etorkizuna «oso kezkagarria» dela uste du. «Bi gertaera horiek, eta beste batzuek, kolpe handia emango diote gure bizitzei, eta mundua leku ezberdina izango da hemendik ez urte askora». Trantsizio mugimenduaren sortzaileak aldaketa horiei aurrea hartzeko antolatu ziren. «Ezin dugu espero soluzioa bide teknologikoetatik etortzea», abisatu du Azkarragak. Trantsizio mugimenduak baditu lau funts: «saihestezina» izango da «askoz energia gutxiagorekin» bizitzea; gizarteek «erresilientzia gaitasu- na» berreskuratu behar dute; ekin behar da, kolektiboki, komunitatean; eta sormen kolektiboa piztu behar da, energia baliabideen urritzeari aurre egiteko. «Kontua ez da sistema kolapsatu ote daitekeen aztertzea, baizik eta ekintzarako jauzia egitea, orain». Trantsizio mugimendua «bide bat» da, Azkarragak dioenez, «komunitateen erresilientzia sustatzeko»; kolpeak jasateko ahalaz ari da «erresilientzia» dioenean. «Proposamenak egiten dituen mugimendua da; apur bat urruntzen da protestaren, erresistentziaren eta konfrontazioaren paradigmatik. Paradigma eraikitzaile bat da, oso sortzailea». Mugimendua «abiadura han- dian» hedatu da munduan, denbora gutxian. «Nahi dugun mundua sortzeak askoz indar gehiago du, nahi ez duguna deuseztatzeak baino», azaldu du Azkarragak. Mugimenduaren ardatza, berriz, «planifikatzea» da, Azkarragaren arabera: «Trantsizioa egin dezakegu borondatez eta ahalik eta adostasun gehienarekin, edo egin dezakegu bide desordenatutik; eta azken horrek esan nahi du sufrimendu asko, ezberdintasunak handituko direla, gatazka sozialak areagotuko direla, eta hondamendi ekologikoa eta militarismo gehiago ikusiko dugula. Gero eta urriagoak diren baliabide horiengatik egin dira azkeneko gerrak». Trantsizio mugimenduak ikuspegi baikorra duela ohartarazi du, nolanahi ere: «Etorkizunak ez digu zertan jokaleku apokaliptikoa ekarri; gerta liteke bizitzea jokaleku askoz atseginagoan, nahiz eta horretarako materia eta energia gutxiago izan». Ongizatearen definizioa berritu beharra ere aipatu du Azkarragak: «Barne produktu gordina gizarte baten ongizatea neurtzeko adierazle nagusia dela pentsatzea... Hori XX. mendeko kontua da, ez du zentzurik». Gorka Buenok iritzi bera du: energiaren kontsumoa etengabe handitu da azken hamarkadetan, baina horrek, leku askotan, ez duela ongizatea hobetzea ekarri ohartarazi du: «Ondo bizitzeko ez da beharrezkoa energia asko kontsumitzea, gutxienez herri garatuetan». 1 [email protected] 14 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Harian › Euskal Herria Medikuarenean beloa erantzi nahi ez zuen musulmanaren salaketa, ukatua Andreak uko egin dio epailearen aurrean jantzia kentzeari, eta salaketa ez aintzat hartzea ekarri du horrek Emakumeak ekonomikoki esplotatzea egotzita, hiru lagun atxilotu dituzte Bilbon Andrazkoak Euskal Herrian ilegalki sartzen zituzten eta erakundearen menpe gelditzen ziren Erredakzioa Gasteiz Erkuden Ruiz Gasteiz Hiru aldiz eskatu zion atzo Gasteizko epaile batek, emakume musulman bati, soinean zeraman jantzia eranzteko. Hirutan erantzun zion emakumeak ezetz. Horrek ekarri zuen epaileak ez aintzat hartzea emakumeak jarritako salaketa. Andrazkoak salaketa jarria zuen iragan ekainean medikuarenera joan, eta hark emandako tratuarekin gustura ez dagoelako: beloa soinean zeraman orduan ere, eta medikuak eranztera derrigortu egin zuela dio andrazkoak. Nikab izeneko jantzia eramaten du emakume honek, begiak baino agerian lagatzen ez dituena. Medikuaren arabera, norekin hitz egiten ari zen jakiteko eskatu zion andreari jantzia kentzeko. Atzoko saioan emakume honek jarritako salaketaz gain, bere senarraren kontrako beste bat ere aztertu behar zuten. Emakumea artatu zuen sendagileak salatu du, emakumearekin egon eta gero, senarra osasun etxera agertu zela eta berari eraso egiten ahalegindu zela. Orain ikusi beharko da fiskalaren eskaria aintzat hartzen duen epaileak, gertaera horren harira. Eraso saioa eta mehatxuak jasan zituena mediku bat zenez, agintearen kontrako erasoa izan zela dio Fiskaltzak, eta horrelaxe epaitu behar dela. Hiru pertsona atxilotu ditu Espainiako Poliziak emakumeekin trafikatzea, eta haiek bortxatzea eta mehatxatzea leporatuta. Hirurek —senar-emazteak eta beste gizon bat—, antolatutako sare bat osatzen zuten, Espainiako Poliziaren arabera. Ikerketa zabalik dagoela eta atxiloketa gehiago egon daitezkeela aurreratu dute. Bilboko senar-emazteek immigranteen joan-etorriak kontrolatzen eta finantzatzen zituztela konturatu zirenean hasi ziren ikertzen. Atxilotuetako bakoitzak zeregin bat zeukan. Gizonetako batek Paraguai eta Bilbo arteko bidaiak prestatzen eta kontrolatzen zituen, salerositako emakumeek muga arazorik gabe zeharkatu zezaten. Horrez gain, emakumeek ordaindu behar zuten dirua jasotzen zuen. Dirua ez bazuten lortzen, biolentzia erabiltzen zuen, Poliziak jakinarazi duenaren arabera. Paraguain laugarren pertsona batek andreak gazteak bereganatzen zituen; baliabide gutxikoak emakumeak ziren denak, eta bizitza hobe baten itxaropenaz mintzatzen zitzaizkien. Bilbora etortzeko, emakumeek 4.500 euro baino gehiago ordaindu behar zituzten, Poliziaren arabera. Bidaiagatik 3.000 euro ordaindu behar zituzten, eta turista zirela frogatzeko, beste 1.500 euro. Pertsonen salerosketak egiten dituzte sareek erabili ohi duten sistema da hori; hartara emakumeei azaltzen diete mugak arazorik gabe zeharkatuko dutela turista gisara. Izan ere, turista direla erakusteko baliabideak dituztela erakutsi behar dute, eta horregatik jasotzen dituzte 1.500 euroak. Sareak ostatu ematen zien andreei, lana aurkitu zuten arte, kasu gehienetan etxe garbitzaile moduan. Atxilotutako pertsonek lortzen bazieten lana, emakumeek 500 euro gehiago ordaindu behar zizkieten hilero. Erakundearen zorrak ordaindu ahal izateko, andre askok prostituzioan aritu behar izan zuten, Poliziaren arabera. Errepikatzen den istorioa Ikerketaren harira, erakundearen bi etxebizitza miatzean emakumeek ordaindu behar zutenaren zorren zerrendak aurkitu zituen Poliziak, baita emakumeek sorterrira bidalitako diruaren ziurtagiriak ere. Pertsonen trafiko kasuetan emakumea sarearen menpe gelditzen da, eta irabazten duen diru gehiena esplotatzaileentzako da. Eva Maria Sanchez Proyecto Esperanzako kideak adierazi duenez, kasu hauek «nahi baino ohikoagoak» izaten dira. «Emakumeen trafiko kasuren baten berri izaten dugunean, bertaratzen gara emakumearen egoeraz jakiteko». Anbulantzia batek ikusten du zein egoeratan dauden, eta ahal duten arlo guztietan laguntzen saiatzen dira.Ostatua eskaintzen diete, besteak beste. Kasu guztiak ez direla salatzen gogorarazi du Sanchezek. Emakumeek erabakitzen dute, eta «beldur handia» izaten dute, emakumeak zein familiak mehatxatuta egon ohi hori direlako. «Garrantzitsuena emakumea laguntzea, eta informaturik edukitzea da. Prozesua zaila izango da, eta nolakoa izango den azaldu behar zaie». Elkarteek ohartarazi izan ohi dute Paraguaiko kasuen ugaritasunaz Badira hainbat elkarte emakumeen kontrako salerosketa salatu, eta biktimei laguntza ematen dietenak, horietakoak dira, esaterako, Proyecto Esperanza eta APRAMP. Ondo ezagutzen dute giro hori, eta iaz, esaterako, ohartarazi egin zuten Paraguain era horretako kasuak ugariak izaten zirela. Atzo atxilotutako pertsonak, hain justu, herrialde horretakoak dira. Emakumeen laguntzarako elkarteen arabera, Paraguai krisi ekonomiko larrian dago azken urteotan, eta sexu esplotaziorako ekartzen dituzte sarri handik andrazkoak. Jatorrizko herrialdetik engainatuta, edo indarrez aterata, pertsonari askatasuna kendu, eta sexu, lan edo bestelako esparruetan esplotatzean datza pertsonen salerosketa. Salerositako pertsonek biktima izaera dute beti, indarkeriaren edo gezurren bidez mugitu dituztelako. D Aburtok etorkin adingabeen banaketa «arrazionala» eskatu du Immigrazioa urritzeko, sorterrietan eragin behar dela dio Bizkaiko Gizarte Ekintzako diputatuak Erredakzioa Gasteiz Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan seniderik gabe bidaiatu duten 750 etorkin adingabe daudela jakinarazi du Juan Maria Aburto Bizkaiko Gizarte Ekintzako diputatuak. Ordea, inguruko erkidegoetan askoz gutxiago daudela gaineratu du; Nafarroan zortzi daudela, eta Errioxan bakar bat ere ez dagoela jakinarazi du. Egoera hori «ulertezina» da diputatuaren ustez, eta adingabe horien banaketa «arrazionalaren» alde egin du, duela hainbat hilabete Covadonga Solaguren Arabako Gizarte Gaietarako diputatuak eskatu bezala. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan adingabeen babeserako martxan jarritako jokabideak aurkeztu zituen atzo Aburtok Europako Batasuneko Eskualdeko Batzordean. Gaineratu zuen jokabide egoki horiei esker dutela aldundiek horrenbeste etorkini harrera egiteko ahalmena. Jatorrizko herrialdean lana Adingabeen jatorrizko herrialdeetan hezkuntza eta lanarekin lotutako ekimenak bultzatzearen alde egin du Aburtok. Horren bidez biztanleen ongizatea hobetu eta etorkizun hobea eskaini behar zaiela dio, senideak utzi eta bidaiari ekiteko beharra izan ez dezaten. «Haien familiekin, beste inon baino hobeto daude». 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 15 Euskal Herria ‹ Harian 588 Txus Goikoetxea presoa gose greban dago Puerton pEAEko osasun publikoko ikerketa egitasmoak. Osasunerako Ikerkuntza eta Berrikuntzen Euskal Fundazioak 2009ko datuak eman ditu, eta Araba, Bizkai eta Gipuzkoan osasun publikoaren alorrean 588 ikerketa egitasmo daudela azaldu du. 28 milioi euroko finantzabidea dute. DONOSTIA › Bost aldiz miatu diote ziega Txus Goikoetxea euskal presoari azken egunotan Puertoko espetxean (Euskal Herritik 1.100 kilometrora).Azkena igandean,senideekin aurrez aurreko bisita izan ostean ziegara itzuli eta hankaz gora topatu zuen.Uko egin zion sartzeari,eta bakartu egin zuten.Astelehenean bakartze gelatik atera zuten,baina gose greban segitzen du. 1.404.155 Zengotitabengoa presoak soilik bikotearen bisean bisekoa du pDonostiak, ur isuriak kontrolatuz, aurrezturiko ur metro kuboak. Ur isuriak saihesteko neurrien bidez, 1.404.155 metro kubo ur aurreztea lortu du Donostiako Udalak. Ur kopuru hori 19.235 herritarrek kontsumitzen dutenarekin pareka daiteke, beraz, aintzakotzat hartzeko moduko datua dela esan dute udal ordezkariek. 2007an egin zituzten lanak. DONOSTIA › Andoni Zengotitabengoa presoa Portugalen dago kartzelan, eta gose greban dago eskubide murrizketa salatzeko. Bikotearekin aurrez aurrekoak onartu dizkiote, baina senideekin oraindik ez. Ikasteko eskubiderik ez dauka, eta 23 ordu ematen ditu ziegan. Espetxean bakartua dute, eta, bizi-baldintza duinak aldarrikatzeko, gose greba hasi du. ‘‘ Arabako ustezko ustelkeria auzia ikertzeko batzordea ahalik eta zabalena izatea nahi genuke» IÑAKI ALDEKOA Aralarreko batzarkidea Arabako Batzar Nagusietan «PSE-EEk lortu du Eusko Legebiltzarrean jadanik ez eztabaidatzea amets identitarioei buruz» Larrunen atzo egindako ekitaldia. BOB EDME EAJk omenaldia egin dio ikurrinari Larrun mendian JOSE ANTONIO PASTOR PSE-EEren eleduna legebiltzarrean PSEk eta PPk ika-mika Araban bakarrik dutela adierazi du Pastorrek Erredakzioa Jose Antonio Pastor PSEren eledunak esan du PSEren eta PPren arteko akordioa ez dagoela arriskuan. PSEk eta PPk Araban bakarrik dituztela ika-mikak, eta ez diotela Patxi Lopez Jaurlaritzako lehendakari izan zedin PSEk eta PPk hitzartutako akordioari eragiten adierazi du. Arabako espioitza auzia dela eta, PPk uste du PSEk EAJ babesten duela. Pastor ez dator bat iritzi horrekin. Ardura guztiak argitzeko, Eusko Legebiltzarrean batzordea abiatzearen alde agertu da. Antonio Basagoiti EAEko PPko presidenteak, aldiz, honako hau esan du: «Txarli Prietok –Arabako PSEko buruak– azaldu behar digu guztioi zergatik babesten ari den Arabako EAJren buruak, ustez espioitzan, xantaietan eta ustelkerietan nahastuak egon badira». Mende amaierarako 0,49 metro igoko da itsasoaren maila,Aztiren arabera Erredakzioa Donostia XXI. mendea amaitzerako, metro erdi bat, 49 zentimetro, igoko itsasoaren maila, Azti-Tecnaliak aurkeztu duen ikerketaren arabera. 1943 eta 2004 artean, 12,8 zentimetro igo da itsasoaren maila, klima aldaketaren ondorioz; alegia, 61 urtean, 2,1 milimetro igo da urtero uraren maila. Santanderren (Espainia) egin dira ikerketarako neurketak, baina Bilbon eta Donibane Lohizunen (Lapurdi) egindako beste neurketekin bat datozela azaldu du Aztik. Itsasoaren mailak Gipuzkoako itsasertzean izan dezakeen eragina ere aztertu dute: 111 hektarea gehiago har ditzake itsasoak, eta hondartzek egun duten eremuaren %25 eta %40 artean gal dezakete. Azti-Tecnaliak adierazi du klima aldaketari aurre egiteko neurriak hartzeko tresna izan daitekeela ikerketa. LARRUN › Larrun mendiko gailurra hautatu du EAJk ikurrinari omenaldia egiteko, Frantziak bere eguna ospatzen zuen egunean. Izan ere, 1894ko uztailaren 14an Arana Goiri anaiek lehen aldiz atera zuten ikurrina. Lehenik eta behin, aurreskua dantzatu zioten ikurrinari. Frantziari begira, euskal lurraldeak kudeatzeko egituraren beharra aldarrikatu zuten. Irudia qBilbo Emakume bat hil da sute batean,Santutxu auzoan BILBO › Andre bat, 68 urtekoa, hil egin da Bilboko Santutxu auzoan, Remigio Gandase kalean. Etxeak su hartu zuen atzo, 20:30ak aldera, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten, erredura larriekin. Han hil zen, 22:00ak aldera. Hildakoaren ama ere zauritu zen sutean, eta Basurtuko erietxera eraman zuten. Suteak ez dituela kalte handiak eragin jakinarazi du Ertzaintzak. j IRUÑEA › Esako urtegiari buruzko hainbat txosten ezkutatu egin dituztela salatu du Rio Aragon elkarteak.Aragoi (Espainia) eta Nafarroako lurrak hartzen ditu urtegiak,eta berau handitzeari buruzko bideragarritasuna aztertzen duten txosten guztiak argitara emateko eskatu du elkarteak.Urtegia handitzeko lanetan mendi hegaletan pitzadurak sortu direla salatu izan du elkarteak. Laburrean Esako urtegiaren txostenak ezkutatu dituztela salatu dute FRANTZIAKO GOBERNUARI KONTU ESKE Frantziak Bilbon duen kontsulatuaren aurrean elkarretaratzea egin zuten atzo,irudian ageri denez, Liberte, egalite, fraternite, eta Mendebaldeko Saharan? lelopean.Euskadi-Sahara elkarteak deitu zuen protestara,Frantziako Errepublikaren Egu- nean.Nazio Batuen Erakundearen 1.920 ebazpenak ez du ziurtatzen Mendebaldeko Saharan giza eskubideak bermatzen diren behatzeko aukera, manifestarien esanetan; Frantziak erabakian eragin duela salatu dute. LUIS JAUREGIALTZO / ARGAZKI PRESS 16 berria 2010eko uztailaren 15a, ostirala Harian › Ekonomia Iberiak 273 milioi euro galdu zituen iaz, eta 600 milioitik gora British Airwaysek British Airwaysen eta Iberiaren bat-egitearen arrazoi nagusia kostu murrizketa da. Erregaiaren azken urteotako garestitzeak eta lehia bortitzaren ondorioz prezioak asko jaitsi behar izateak galera handiak eragin dizkie aire konpainiei. Bietan txikienak, Iberiak, 273 milioi euro galdu zituen 2009. urtean. Inoizko galera handiena izateaz gain, lehen aldia zen hamahiru urtez ez zituela irabaziak izan. Urtea ez du ongi hasi Iberiak, 52 milioi euro galdu baititu urtarriletik martxora. Edonola ere, iaz epe horretan baino %43,8 gutxiago da. Are okerragoa da BAren egoera. Martxoan bukatutako zerga urtean 484 milioi euro galdu zituen, aurreko urtean baino %18,1 gehiago. Emaitzik okerrena da Margaret Thatcherren gobernuak BA pribatizatu zuenetik, 1987. urtetik. D British Airwaysen hegazkinak Heathroweko aireportuan. ANDY RAIN / EFE Bat egiteko baimena dute BAk, Iberiak eta American Airlinesek Europako Batzordearen oniritzia lortzearren, egunean Londres eta AEB arteko zazpi hegaldiri uko egin diete Bruselak ez dio eragozpenik jarri British Airwaysen eta Iberiaren arteko bat-egiteari I. Aranburu Europako Batzordearen bi erabakik bultzada eman diote munduko aire konpainien batasun prozesuari. Batetik, ontzat hartu du British Airwaysek (BA) eta Iberiak bat egitea. Bestetik, bi konpainia horiek eta AEBetako American Airlinesek (AA) Ipar Atlan- tikoko hegaldiak batera ustiatzeari oniritzia eman dio. BAren eta Iberiaren arteko fusioari baimena ematea ez da ustekabea izan, bi konpainiak esparru geografiko desberdinetan aritzen direnez, batasunak lehiari edo bezeroei kalte egiteko modu handirik ez zegoelako. BAk indar handia du Europaren eta Ipar Amerikaren arteko hegaldietan, eta Asiara ere hegaldi asko ditu; Iberia, berriz, Europa eta Hego Amerikaren arteko hegaldietan espezializatu da azken urteotan, eta Afrikarako ere hegaldi asko ditu. Gauzak horrela, batasuna onartzeko oztopo handirik ikusten ez duela zehaztu du Joaquin Almunia Barne Lehiarako komisarioak, eta ez die enpresei baldintzarik jarri. Markak ez dira galduko Konpainia berriak International Airlines Group izango du izena, baina British Airways eta Iberia markei eutsiko diete, oso ezagunak baitira. Apirilean Willie Walsh BAko presidenteak jakina- razi zuenez, bien artean 419 hegazkin izango dituzte, eta 200 aireportutara eta ehun herrialdetan baino gehiagotan egingo dute hegan. Hegaldi kopuruan Europako aire konpainietan hirugarren handiena izango da, Air France-KLMren eta Lufthansaren atzetik. Horiek guztiek kostu txikiko konpainien lehia biziari egin behar izan diote aurre azken urteotan, eta bidaiariak galdu dituzte Ryanairren eta EasyJeten kontura batez ere. Kostu txikiko negozioan aritu izan dira British Airways eta Iberia, baina arrakastarik gabe: BAk Go saldu zion EasyJeti 2002. urtean, eta Iberiak Clickairren zati bati eusten dio, baina ez du kontrolatzen iaz Vuelingekin bat egin zuenetik. BAren eta Iberiaren batasunerako negoziazioak 2008ko uztailean hasi zituzten bi aire konpainiek, baina luze jo die akordioa lortzea, talde bakoitzak enpresa berrian izan behar zuen lekuak, krisiak eragindako finantzaketa arazoek eta BAren pentsioen zuloak eraginda. Azkenean, aurtengo apirilean eman zioten oniritzia Iberiako eta BAko administrazio kontseiluek. Udazkenean hasi nahi dute elkarrekin lanean. Kontinente arteko lotura Eragozpen gehiago jarri dizkio Europako Batzordeak BA-Iberiaren eta American Airlinesen arteko aliantzari. Urtebete luzez aztertu du Bruselak lehiari ez ote zion kalte handirik egiten bi taldeek hegaldiak koordinatzea, ustiatzea, prezioak ezartzea eta gastuak eta irabaziak partekatzea. Bereziki kezkatuta zegoen bien artean Europa eta Ipar Amerika arteko hegaldi asko dituztelako, eta, hartara, beste aire konpainiei prezioak inposatzeko ahalmena ote zuten aztertu nahi izan du. Azkenean, aire konpainiek onartu behar izan dute zazpi hegaldi baimen —slot aire konpainien hizkeran— lehiakideei uztea, gutxienez hamar urtez. Zehazki, Londres eta Dallas, New York, Boston eta Miami artean egunean dauden zazpi hegaldiri dagozkie baimenak. 1998an, Europako Batzordeak atzera bota zuen British Airwaysen eta American Airlinesen arteko bat-egitea, lehiaren aurkakoa zelakoan. «Orain 1998an baino lehia handiagoa dago», nabarmendu du Almuniak. Operazioaren kontra egin dutenen artean Virgin Atlantic nabarmendu da. Richard Bransonen konpainiaren arabera, BA-Iberia eta AA elkartzeak «monopolio munstroa» sortuko luke, batez ere Londres-Heathrow eta AEBen artean. Heathrow da Europan AEBetara joateko aireportu erabiliena, eta ibilbide hori da preziatuena ere, irabazi handiak ematen dituelako. Virginek azaldu du ez duela BAren hegaldi baimenak hartzeko asmorik, horien truke pagatu behar izateak «erakusten duelako kontsumitzaileak eta merkatuak kaltetzeko aukera dagoela». Kontrakoa argudiatu du BAk. Haren iritziz, bidaiariek airelinea desberdinen artean aukeratu ahal izango dute orain, eta, ondorioz, prezio txikiagoak pagatu beharko dituzte. Udazkenean hasiko da BA-Iberia eta AAren arteko negozio komuna, baldin eta AEBetako Garraio Ministerioaren azken oniritzia jasotzen badute. G BA-Iberia pBatasunaren izena. International Airlines Group. pArduradunak. Willie Walsh irlandarra izango da kontseilari ordezkaria, eta Antonio Vazquez espainiarra presidentea. pAkziodunak. Talde berriaren akzioen %55 British Airwaysek izango ditu, eta %45, berriz, Iberiak. Azken horren akziodun nagusia CajaMadrid da, akzioen %23rekin. BAren akzioak burtsan sakabanatuta daude. pEgoitza. Londres. Baina Ingalaterrako hiriburuan ez ezik, Espainiako burtsan ere kotizatuko du haren akzioak. pHegazkin kopurua. 419. pHelmugak. 200 aireportu. pBidaiariak urtean. 62 milioi. pHegaldiak egunean. 1.700. pLangileak. 60.000. pFakturazioa. 15.000. pFusioaren helburua. Finantza aldetik sendoagoa izatea eta, kostuak partekatuta, bosgarren urtetik aurrera urtean 400 milioi euro aurreztea. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 17 Ekonomia ‹ Harian Maggoteauxeko langile bat larri zauritu da Urdiainen, makina bat gainera erorita 1 Burtsa J.B.ANDUEZA Bilbao 2000 indizea Beste indizeak Aldea +%0,17 1.700 Azkena Ibex 35 (Madril) 1.647,96 10.278,50 (+%0,19) 1.650 1.600 Ftse 100 (Londres) 5.253,52 CAC 40 (Paris) 3.632,98 Dax (Frankfurt) 6.209,76 (-%0,33) 1.550 1.500 Langileak konortea galdu eta zauri larria egin zuen bularraldean herenegun, baina haren bizia ez dago arriskuan Erredakzioa Iruñea M.I.A.U. 40 urteko langileari makina bat gainera erori zitzaion herenegun gauean Magotteaux enpresak Urdiainen (Nafarroa) duen lantegian. Kolpe gogorra jaso zuen bularraldean, eta zauri larria du, baina haren bizia ez dago arriskuan. Istripua herenegun gertatu zen, 21:38an. Kolpearen ondorioz, hasieran langileak konortea gal- du zuen. Anbulantzia batean eraman zuten Nafarroako ospitalera. Hango iturrien arabera, hobera egiten ari da. Astelehenean Imanol Lopez Alvarez 40 urteko langilea hil zen Gasteizen, ostiralean lan istripua izan eta koman hiru egun egin ostean. Gasteizko Industrial Alavesa de Tratamientos Termicos enpresan izan zuen istripua. Lankide batek aurkitu zuen, galdategitik ateratzen diren piezak hozteko putzu batean. Lankideek egun osoko lanuztea eta kontzentrazioa egin zituzten atzo. ELAk eta LABek bat egin zuten deialdiarekin. Gaur, berriz, Barakaldon egingo dute kontzentrazioa —Lopez Alvarez hangoa zen—, 20:00etan, Bide Onera plazan, lan istripuak eta prekarietatea salatzeko. LABek bat egin du deialdiarekin. 1.450 1.400 1.350 Uztailak 8 Hiru, garraiolarien alde Gai korrosiboak zeramatzan kamioi batek istripua izan zuen herenegun N-1 errepidean, Burgu parean (Araba). Gidaria onik atera zen, baina istripuaren ondorioz errepidea zortzi orduz itxi zuten, gai korrosiboa kontrolatu arte. Zenbait komunikabidek esan edo iradoki dute gai arriskutsuen garraioa ez dela behar bezala kontrolatzen. Hori entzunda, kontrolak zorrotzak direla eta garraiolariak profesional onak direla nabarmendu du Hiruk, Euskal Herriko garraiolari autonomoen sindikatuak. Uztailak 9 Uztailak 12 (+%0,30) Uztailak 13 Uztailak 14 Dow Jones* 10.330,02 (New York) (-%0,32) Dibisak Euro bat: (-%0,13) 1,2703 $ Euro bat: 112,49 ¥ * Itxi aurretik Erre publik(o)an rrepublika Eguna Hexagonoan eta Banestok (+%1,39) bere mozkinen ezustea publikoki erretzeko eguna: %7ko jaitsiera mozkinetan eta guztiok pozik futboleko arrakastak lagun («okerragoa izan zitekeen» moduko kontsolagarriekin banku negozioarekiko).1.810 milioiren salerosketa izan zen Ibex-35eko (+%0,19) akzioetan eta horietan 572 mugitu zituzten Santanderren (-%0,15) akzioek: egun akzio azokan mugitzen diren hiru eurotik bat da akzio gorriaren gainekoa.Sacyrrek (+%4,94) mendi suitzarrean sartuta jarraitzen du,eta gorabeheretan,edonor zuri uzteko gaitasuna du. Beste inork baino handiagoa inguruotan.Urdinei erreparatuta —blue chip-ei,alegia—,asperdura nabari da: Edurnezurik (+%0,76) loria gehiago erakutsi zuen,baina Repsol-YPF (+%0,2),Iberdrola (+%0,06) nahiz BBVA (-%0,01) nahiko lokartuta agertu ziren.Jai egun itxura zuten S&P-500 eta Dow Jonesek ere,%0,2na inguruko irabaziekin.Badira egunak ikurrina astintzeko biziki egokiak. E Eroskik bezero kopurua %3 handitu du, baina fakturazioa handitu gabe. Alegia, saltzen duenaren balioa lehengo bera dela. Hortik ondoriozta daiteke %3 inguru jaitsi behar izan dituela prezioak. Azken finean, irabazi tarteen estutzea kontsumo industrian. Banestok 382 milioi euroren mozkina iragarri zuen atzo, esperotakoa baino gehiago, baina iaz epe berean baino %7 gutxiago. Deigarria bigarren seihilekorako Botin presidenteak bere bankuari jarritako helburua: higiezinen salmenta bikoiztea. DLaburrak Astelehenean Gasteizen izandako heriotza salatzeko kontzentrazioa, atzo, SEAren aurrean. JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESS Espainiako bankuek EBZrekin duten zorra %50 hazi da ekainean Espainiako Gobernuak diru iturriak erraztu nahi dizkie estres testak gainditzen ez dituzten erakundeei Erredakzioa Donostia Espainiako bankuek eta aurrezki kutxek 126.300 milioi euro eskatu dizkiote Europako Banku Zentralari (EBZ) mailegutan, hau da, maiatzean baino %47,5 gehiago eta iaz garai berean baino %78,6 gehiago. EBZk euroguneko ban- kuei eta aurrezki kutxei ekainean utzi dizkien lau eurotik bat Espainiakoei mailegatu die. Espainiako Bankuak eman ditu datuak, eta erakunde horien barruan daude Hego Euskal Herriko kutxak ere. Dena den, EBZk aurtengo maiatzean baino 22.000 milioi euro gutxiago eta iazko ekainean baino 120.000 milioi euro gutxiago utzi dizkie finantza erakundeei. Standard & Poor’s-ek herenegun kaleratutako txosten baten arabera, Europako finantza erakundeek ia bilioi bat eta erdi euro itzuli behar dituzte urte eta er- dian: 375.000 milioi euro aurten, 670.000 milioi euro 2011n eta 625.000 milioi euro 2012an. Espainiako Gobernua, badaezpada, finantza erakundeei diru iturriak zabaltzen ari zaie. Banku sektorea era ordenatuan berregituratzeko funtsari (FROB) dirua eskatu ahal izango diote bideragarriak izanda ere egoera txartuz gero zailtasunak dituzten finantza erakundeek. Horrela, Espainiako Gobernuak finantzabideak erraztu nahi dizkie Europako Batasunaren estres testak gainditzen ez dituzten finantza erakundeei. Credit Suisseren bulegoak miatu dituzte Alemanian BILBO › Alonsotegiko (Bizkaia) ThyssenKrupp-Mure enpresako langileek protesta martxa egingo dute gaur enpresatik Eusko Jaurlaritzaren Bilboko egoitzara, enpresaren itxiera salatzeko. 119 langile geratuko dira kalean. Ibilaldia 09:30ean abiatuko da. DUSSELDORF › Credit Suissek Alemaniako hamahiru hiritan dituen bulegoak miatu zituzten atzo Poliziak eta Dusseldorfeko Fiskaltzak, ustez zerga iruzurra egiten laguntzeagatik. RenaniaWestfaliako Gobernuak ustez zerga iruzurra egin zuten 1.100 lagunen —Credit Suisseko bezeroak— izen-abizenak zituen CD bat erosi zuen, 2,5 milioi euroren truke. Horrela abiatu zuten ikerketa. Kutxak pribatizazioa hasi duela salatu du Banatuz-ek Gaztenekek nekazarien 65 proiektu lagundu ditu DONOSTIA › Kutxa gizarte ekintzaren kudeaketa fundazioen esku eta batzar nagusiaren kontroletik kanpo uzten ari dela uste du Banatuz-ek. Horrela, erakundea pribatizatzeko urratsak abiatzea leporatu dio erakundeari. Onkologikoa fundazioa sortu du eta gehiago sortu nahi ditu, batzar nagusiari jakinarazi gabe, Banatuz-en arabera. DONOSTIA › Eusko Jaurlaritzak eta Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako diputazioek nekazari eta abeltzain gazteen 65 proiektu jaso zituzten, Gaztenek programaren bitartez diruz laguntzeko. Kopuru hori 2008koa baino ia %25 txikiagoa da. Erakunde publikoek gehienez 55.000 euroko laguntza eman diezaiokete proiektu bakoitzari. ThyssenKruppeko langileen protesta martxa 18 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Harian › Mundua Kataluniako Estatutua lege bidez lehengoratuko duela dio Zapaterok Legedia aldatuz, formazko arrazoiengatik baliogabetutako artikuluak berreskuratzen ahalegintzeko konpromisoa hartu du Konstituzionalaren sententzia «bete eta betearaziko» du Espainiako gobernuburuak Ixiar Zubiaurre Auzitegi Konstituzionalak Kataluniako Estatutuaz emandako sententzia onartzen du Jose Luis Rodriguez Zapatero Espainiako Gobernuko presidenteak. Eta hura betetzeaz gain, betearazteaz arduratuko da. Hala jakinarazi zuen atzo, Estatuaren egoerari buruzko eztabaidan, Madrilen. Hitza hartzearekin bat heldu zion Zapaterok Estatutuaren gaiari eguerdiko agerraldian. Eta sententzia argitaratu zutenetik lehenengo aldiz, Konstituzionalak agindutako murrizketen inguruan hartuko dituzten neurriak zehaztu zituen. Zapaterok formazko arrazoiengatik Konstituzioaren aurkakotzat jo dituzten artikuluak lege bidez lehengoratzeko konpromisoa hartu du; legedia erreformatzeko dauden aukerak Generalitatearekin negoziatuz aztertuko ditu. «Estatutuaren garapenaren eta aplikazioaren alde egiten jarraituko dut; hori da nire obligazioa». Espainiako Gobernuko pre- ‘‘ Independentziaren aldeko hautua indartu dute PSOEren eta PPren jarrerek Katalunian» JOSEP ANTONI DURAN I LLEIDA CiUko talde parlamentarioko bozeramailea «Autonomien estatua likidatu ondoren, betiko politikatik gehiago besterik ez du eskaini» JOAN RIDAO ERCko talde parlamentarioko bozeramailea sidenteak zehaztu du, halaber, Estatutua «Gobernu batean adierazte legitimoa delako» dagoela haren alde. Zapateroren hitzetan, izan ere, bere gobernuak «ez dio autogobernuari beldurrik»; alderantziz, «Kataluniako nortasun politiko indartsua aitortzen du». Estatutua Kataluniako herritarren gehiengoak berretsi zuela, eta Madrilek «halako hautu demokratiko argi baten aurrean jarrera irekia» agertu zuela uste du Zapaterok. Haatik, PPk Auzitegi Konstituzionalera jota agertu zi- tuen beldurrek oinarririk ez dutela ere esan zuen atzoko Estatuaren egoerari buruzko eztabaidan. «Estatutuarekin ez zen Konstituzioa atzeko atetik erreformatu nahi. Estatutuarekin ez zen Espainia apurtu nahi, ez zen justifikaziorik gabeko finantzazio sistemarik aurreikusten, ezta espainiarren artean bazterkeriarik sortzen ere». PPko buruzagi Mariano Raxoik erantzun zion, ordea, Estatutuaren auzia dela eta, mundua guztiari ziria sartu nahian dabilela. Erreakzioak «Lege organiko baten bidez Kataluniako botere judizialaren arazoari eman ahalko diogu irtenbidea; lege erreforma bidez, ordea, ezingo dira Konstituzionalak agindutako murrizketa denak konpondu». Josep Antoni Duran i Lleida CiUko talde parlamentarioko bozeramaileak uste du «PSOEren eta PPren jarrerek independentziaren aldeko hautua indartzen dutela Katalunian». Uste du, halaber, Zapatero motz gelditu dela. Horregatik, eta ekonomia arloan izandako porrotagatik, PSOEri aurrerantzean ez diola sostengurik emango jakinarazi du CiU Convergencia i Unioko eledunak. Joan Ridaok, bere aldetik, Espainiako Gobernuko presidenteak sinesgarritasun guztia galdu duela iritzi dio. «Autonomien estatua likidatu ondoren, betiko politikatik gehiago baino ez du eskaini», adierazi du ERC Esquerra Republicana de Catalunyako bozeramaileak. «Katalanek ez dute orain artekoa nahi. Ez dute erdiko bidetik joan nahi, ezta lasterbiderik hartu nahi ere. Kataluniarrek erabaki eskubidea gauzatu nahi dute, larunbateko manifestazioan erakutsi zuten moduan». Zapaterori zehaztasuna eskatzeko egin du agerraldia, aldiz, ICV Iniciativa per Catalunyako Joan Herrerak. Bide batez, gainera, lege organiko bidez Estatutuaren auziari ez diola taxuzko irtenbiderik emango jakinarazi dio Espainiako gobernuburuari. Eta PSCk esan du Zapateroren diskurtsoak «doinu ona» duen arren, «letraren zain» daudela. Jose Luis Rodriguez Zapatero Espainiako Gobernuko presidentea CiUko bozeramaile ondokoarekin, Josep Sanchez Llibrerekin hizketan, atzo, Espainiako Kongresuan. CHEMA MOYA / EFE Zapateroren «aliantzen estrategia» agortuta dagoela dio Erkorekak Akordioetarako prest azaldu da EAJ, PSOEk autogobernua osatu eta EAEko gehiengoak onartzen baditu Jokin Sagarzazu EAJk ez dio uko egingo Espainiako Gobernuarekin akordioak egiteari. Hala ere, mezu argi bat bidali dio Jose Luis Rodriguez Zapatero gobernuburuari. Jeltzaleen laguntza nahi badu gobernu sozialistak Euskal Autonomia Erkidegoko «autogobernua osatzeko borondate argia» erakutsi behar du, eta Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako «gehiengo sozial eta politikoak errespetatu» behar ditu. Josu Erkoreka diputatu jeltzaleak jakin badaki 2011ko aurrekontuak aurrera ateratzeko EAJren sei diputatuen babesa beharko duela PSOEk. Iaz, alde bozkatu zuten. Aurrerantzean, Espainiako Gobernuak EAEra begira hartzen dituen erabakiek baldintzatuko dute jeltzaleen babesa. Atzoko eztabaidan Erkorekak Zapaterori egotzi zion transferen- tzia gutxien eskualdatu dituen gobernuburua izatea eta autogobernuarekin «konprometitu ez» izana. Jeltzaleen «konpromisorako gaitasuna» goretsi zuen Zapaterok, eta haiekin «akordio iraunkorra» egin nahiko lukeela adierazi zuen. «Mesfidantza» izan zen, baina, atzoko diskurtsoetan oposizioko alderdiek gehien erabili zuten hitza. Erkorekak ere ideia horri eutsi zion. Diputatu jeltzaleak uste du urtebetean «erauzi» egin dituela Zapaterok haren politikaren zutabe nagusiak ziren «Espainia soziala eta Espainia plurala». Arlo ekonomikoari dagokionez, gobernuak iragarritako erreformak «berandu eta gaizki» egin direla kritikatu du Erkorekak, eta orain arte adostutako neurriei dagokionez salatu du «nahi eran» erabili dituela Zapaterok «batzuen eta besteen babesak». «Orain SOS dei bat egin du, baina ez dirudi inor aterako denik babesa ematera». Erkorekaren arabera, gobernu sozialistaren orain arteko «aliantzen estrategia» agortuta dago. «Estrategia horrek ezin duela gehiagorako eman ulertzen hasiak gara». Halaber, estrategia hori «kontraesanetan» oinarrituta dagoela adierazi du, eta Patxi Lopezen Eusko Jaurlaritza jarri du adibide gisa. «Lurralde batzuetan ezkerreko gobernuak osatu dituzue eta Euskadin Espainolista». Hauteskundeak Era berean, Gobernu sozialistak PPrekin hitzartu berri duen Hauteskundeen Legearen erreforma kritikatu du Erkorekak. «Urtebete daramagu atentaturik gabe eta orain Euskadiko alderdien babesa ez duen estrategia horrekin datoz PSOE eta PP». Diputatu jeltzaleen arabera, gehiengo sozial eta politikoak baldintzatu nahi dituzte bi alderdi horiek . «Guk ere pairatu behar izan dugu estrategia hori», adierazi du Erkorekak egungo Eusko Legebiltzarraren osaerari erreferentzia eginez. Zapaterok, berriz, lege erreforma «borroka antiterroristan lorturiko batasunaren» emaitza dela nabarmendu du. Zuzenean Erkorekari erantzun ez badio ere, —lehen saioan esan ditu hitzok — orain arteko estrategian aldaketarik egingo ez duela iradoki du Zapaterok. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 19 Mundua ‹ Harian Israelek lurralde okupatuak itzultzea eragotziko duen legea bozkatuko du Barne Gaietarako Batzordeak onartu ondoren, Legebiltzarrak berrestea falta da indarrean jartzeko Amagoia Mujika Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroak berak Legebiltzarrean onartzekotan diren legearen bozketa atzeratzeko eskatu izanak erakusten du araudiaren gogortasuna, eta Gazara zihoan Askatasun Flotillarekin gertatutakoaren ondoren, gobernua ez dago nazioarteko kritiken zaparrada gehiago jasotzeko une egokienean. Izan ere, Golango gai- nak Siriari eta Jerusalem ekialdea palestinarrei itzultzeko baldintzak gogortuko ditu atzo Barne Gaietarako Batzordeak onartutako lege proposamena Legebiltzarrak onartuz gero. Bozketa eguna noiz izango den zehazteko dagoen arren, Legebiltzarreko presidente Yariv Levinek esan du ez dutela atzeratuko. Lege polemikoa onartuko balitz, Golango gainak eta Jerusalem ekialdea itzultzeko edozein ekimen atzera botatzea erraztuko litzateke. Edozein dela bake akordioa, lurrak itzultzeko baldintzak Israelgo Legebiltzarreko 120 diputatuetatik 61ek onartu beharko lituzkete, hau da, gehiengo osoak, eta ondoren herritarrek, erreferendum bidez. Haim Oron Meretz bake fronteko diputatuak ohartarazi duenez, siriarrek eta palestinarrek ez dute bake negoziaziorik hasi nahiko lege hori onartzen bada, negoziazio bideak erabilita lurraldeak berreskuratzeko zailtasunak agerikoak direlako. Karmel Shama gobernuko Likud alderdiko ordezkariarentzat, berriz, «armadak Golango gainak kanpoko etsaietatik defendatu dituen bezala, legeak barruan ditugun etsaietatik defendatuko gaitu». Legearen ibilbidea 1967an okupatu zituen Israelek Jerusalem ekialdea eta Golango gainak, Sei Eguneko Gerran, Zisjordania eta Gazarekin batera. Okupatutako herrialdeetatik polemikoenak Jerusalemgoa eta Golangoa dira israeldarrentzat, barne desadostasun gehien eragiten dituenak, lege dekretu bidez anexionatu baitzituen, 1980an Jerusalem ekialdea, eta hurrengo urtean Golango gainak. 1990eko hamarkadan orain Legebiltzarrean den proposamenaren antzekoa ateratzeko saioa egin zuten hainbat diputatu israeldarrek, baina 1999an bertsio leunagoa onartu zuten. Netanyahuk joan den igandean lege proposamena aztertu ondoren atzeratzeko eskaera egin zuen, kritikez gain, beldur delako lege horrek nazioartekoarekin izan dezakeen bateratasun ezarekin. Al Amal itsasontzia, Greziako Lavrio portuan, Gazara atera aurretik, joan den ostiralean. STRINGER / EFE Gazara zihoan ontziak Egiptorako bidea egin du Gazara giza laguntza eraman behar zuen ontziak alertan jarri du Israelgo armada, erasotzeko prest A.M Gazara giza laguntza eraman behar zuen Al Amal (Itxaropena) itsasontzia Egiptoko El Arish portura iritsi zen atzo. Pasa den larunbatean irten zen ontzia Greziatik, Israelek Gazaren gainean duen blokeoa hausteko asmoz. Greziatik irten zenetik, baina, itsasontziaren nondik norakoen gaineko datu nahasiak ziren nagusi. Atzo, baina, Egiptok El Arish portuan sartzeko baimena eman zion. Greziatik, Lavriongo portutik, irten zen Gazara 2.000 tona hornigai hartuta, Israelek ohartarazi arren ez zela iritsiko. Greziako eta Moldaviako atzerri ministroekin hitzartu zuen itsasontzia ez zela Lavriondik irtengo, baina irten egin zen. NBE Nazio Batuen Erakundeari ere eskaera egin zion Is- raelek, ontzia gerarazteko; azkenean, presioen ondorioz, Libiak jakinarazi zion Greziako Gobernuari ontzia Egipton kairatu zela, El Arish portuan, Gazara sartzeko saiorik egin gabe; baina Gazara desbideratzeak Israel sutan jarri zuen, eta atzo azkenean Egiptora bidea hartu zuen, Israelen erasoaren beldur. Probokazioa Muammar Gadafiren seme batek, Saif Al-Islam Gadafik, zuzentzen duen Gadafi International Charity elkarteak eta Garapene- rako Elkarteak zamatu dute ontzia. Jatekoak, sukalderako olioa, botikak eta aurrez fabrikatutako etxeak daramatza ontziak, besteak beste. Palestinarrei elkartasuna adierazi nahi dieten pertsonen laguntzarekin bildu dituzte, elkarteen esanetan. Israelek, ordea, probokaziotzat jo du, eta beharrezko neurriak hartzeko prest agertu da itsasontzia atera zenetik. «Misio honen helburuak are zalantzagarriago eta probokatiboagoak dira, Israelek neurriak hartu dituenean Gazan laguntza gehiago sar dadin». Irlanda iparraldeko istiluengatik, atxiloketak agindu dituzte Orangisten desfileen harira, ehunka gazte errepublikanok Belfasteko kaleak hartu dituzte Erredakzioa Belfasteko kaleetan (Irlanda iparraldea) istiluak ziren oraindik atzo. Hirugarren egunez, ehunka gazte errepublikanok kaleak hartu zituzten, Poliziari aurre eginez. Larunbatean protestanteek 1690eko ekainaren 12a gogoratuz egindako desfileen harira piztu ziren liskarrak; dagoeneko segurtasun indarretako 82 kide zauritu dituzte. Poliziak atxiloketak agindu ditu. Matt Baggott Ipar Irlandako Poliziaren bozeramaileak adierazi duenez, liskarren eragileek barrikadak eraiki zituzten kaleetan eta autobus bat harrikatu zuten, besteak beste. Horrez gain, Baggottek salatu du borroketan 8 eta 10 urte bitarteko hainbat lagun Poliziari harrika ibili zirela, eta giza ezkutu bezala ere erabili zituztela. Bozeramailearen esanetan, gazteak benetako IRAren agindupean aritu ziren. Azkenaldiko liskar larrienak Apirilean Londresek Belfasti justizia eta barne eskumenak bueltatu bezain laster, alderdiek Desfileen Batzordea desegitea hitzartu zuten protestanteen martxaren bidea denen artean erabakitzeko. Baina aurreko astean, Orange Ordena erabakiaren aurka azaldu zen, eta liskarrei hasiera eman zien. Orangistek urtero egiten dituzte defileak, 1690eko uztailean gertatutako bataila gogoratuz. Urte hartan Orangeko William errege protestantearen indar ingelesek James errege katoliko ingelesaren tropak menderatu zituzten. Botere oreka eta interesak zirela eta, Vatikanoak errege protestantearen garaipena txalotu egin zuen. Martxa horietan beti izan ohi dira. Dena den, aurtengo protestetara disidente errepublikanoak batu dira, eta liskarrak areagotu egin dira. Bai DUP alderdiko kideek baita Sinn Feinekoek ere ekintzak gaitzetsi dituzte. Bestalde, David Cameron Erresuma Batuko lehen ministroaren esanetan, Belfasteko liskarrak «onartezinak» dira. Peter Robinson Ipar Irlandako lehen ministroak ere ekintzak gaitzetsi ditu: «Ez dago indarkeria olde hau justifikatzeko modurik». 20 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Harian › Mundua Irudia qArgentina DLaburrak ISAFeko bederatzi soldadu hil dituzte Afganistanen KABUL › ISAF Segurtasuna La- guntzeko Nazioarteko Indarreko bederatzi soldadu hil zituzten atzo,lau erasotan.Lehergailu baten eztandarekin lau soldadu hil ziren,eta Kandaharko polizia etxearen aurkako erasoan beste hiru; han bertan bost zibil ere hil zituzten.Beste bi soldadu bi tiroketetan hil zituzten.Bestalde, ekintzaileek 40 soldadu hil dituztela jakinarazi dute. Errusiako presoen ia erdiak gaixotasunen bat dauka HOMOSEXUALEN ARTEKO EZKONTZAK EZBAIAN Milaka lagunek Argentinan homosexualen arteko ezkontzak legeztatzearen aurka protestak egin zituzten herenegun, erakunde erlijiosoek antolatuta. Diputatuen ganberak jada onartu ditu halako ezkontzak, eta atzo Senatuan eztabaidatzekoak ziren. Senatarien artean egindako inkesten arabera, ados jartzea zaila izango da. Al- derdien barruan ere ez da jarrera bateraturik, eta, beraz, ohiko alderdiko botoaren ordez, botoa indibiduala izango da. Atzo egindako protesten artean, Parlamentuaren aurrean egindakoa izan zen jendetsuena; 150.000 lagun inguru bildu ziren. Argazkian han parte hartu zutenetako batzuk ageri dira. LEO LA VALLE≠ / EFE Asko dira homosexual izateagatik beraien herrialdea utzi eta asiloa eskatzen dutenak; Erresuma Batua eta antzeko herrialdeetan maiz ukatu egiten diete. Bi gizonek, ordea, lortu dute, auzitara jo eta gero. Disimulurik gabe bizitzeko beharra Unai Arteaga J arrera homofoboa nagusitzen den herrialdeetan bere sexu aukera libre agertu nahi izaten dutenek ihes egin behar izaten dute. Beren jaioterrian zigortuko dituzten beldur ihes egiten dute, asilo eske. Hartzen dituzten herrialde batzuetan, baina, atzera bidaltzen dituzte. Erresuma Batua da horietako bat. Stonewall homosexualen eta bisexualen erakundearen arabera, asilo eskaeren %98 atzera botatzen ditu. Irango eta Kamerungo bi gizonen kasua da hori. Babesa ukatu ondoren, diskrezioz bizi eta homosexualitatea disimulatzea gomendatu zien Londresek. Bi gizon horiek ez dute amore eman, ordea, eta Gobernuaren aurka egin dute. Erresuma Batuko koalizio gobernuak maiatzean onartutako akordioak dio homosexualak izateagatik beren lurraldean arriskuan daudenek babesa jasotzeko eskubidea daukatela. Erresuma Batuko Gobernuak zioen bi gizonek eraso egingo zieten beldur zirelako eskatzen zutela babesa eta Homosexualak izateagatik zigortutako bi gazte, Iranen. STRINGER / EFE beldurrak ez duela benetako arriskurik adierazten. Dena den, Auzitegi Gorenak arrazoia eman die, eta Erresuma Batuan geratzeko eskubidea lortu dute. Kasuak oihartzun handia izan du nazioartean, eta Kamerungo Gobernuaren erantzuna eragin du. Komunikazioetako ministroak, Issa Tchiromak, adierazi du bere herrialdean homosexualitatea delitu izan arren jazarpenik ez dutela jasaten eta beren bizitza pribatuan nahi dutena egiteko eskubidea daukatela. Iran eta Kamerun Iran munduko naziorik homofoboenetakoa da. Anodis dibertsitate sexualaren berri agentziaren arabera, azken 30 urteetan 4.000 homosexual baino gehiago hil dituzte. Zigor Kode islamiarra erabiltzen dute. «Sodomiak» herio- tza zigorra dakar. Lesbianak, ordea, ehun zartadako zigorra jasotzen dute, eta, hiru aldiz harrapatzen badituzte, heriotza zigorrera kondenatzen dituzte. Kamerunen homosexualek hiru urteko kartzela zigorra jaso dezakete. Jazarpena nabaria da. 2006an, L’Anecdote astekariak eta Meteo egunkariak gobernuko goi karguetan ziren ustezko homosexualen zerrendak argitaratu zituzten. Anodis-en arabera, munduko 80 herrialdetan ez dituzte homosexualen eskubideak errespetatzen. Iranen ez ezik, beste zazpi herrialdetan heriotza zigorra ezartzen diete sexu bereko pertsonekin harremanak dituztenei; hala egiten dute Afganistanen, Mauritanian, Nigerian, Pakistanen, Arabiar Emirerri Batuetan, Sudanen eta Yemenen. Beste hainbat estatutan, bizi guztiko kartzela zigorra ezartzen dute: Bangladeshen, Bhutanen, Guyana, Indian, Maldivetan, Singapurren, Ugandan eta Nepalen. Horregatik, giza eskubideen aldeko erakundeek diote asko dagoela oraindik egiteko. MOSKU › Errusiako 846.000 presoetatik ia erdia gaixo dago. Gaitzen artean, hiesa da zabalduena (50.000); ondoren, tuberkulosia (40.000) eta buruko gaixotasunak (67.000) daude. Nicolai Krivolapov Kartzela Zerbitzu Federaleko zuzendariordeak adierazi du arazoa medikuntza baliabide zaharkituek eragiten dutela. Pakistanek eta Indiak bilera egingo dute gaur ISLAMABAD › Indiako Atzerri ministro S.M. Krishna Pakistanen da, gaur Sha Mehmud Qureshi Pakistango Atzerri ministroarekin biltzeko. 2008an Indiak Bombayko atentatuaren eraginez harremanak eten zituenetik lehenengo bilera formala da. Hurrengo bi egunetan, Krishna Yusuf Raza Gilani Pakistango lehen ministroarekin eta Asif Ali Zardari presidentearekin ere bilduko da. Filipinetan 21 lagun hil ditu urteko lehen tifoiak MANILA › Conson tifoiak 21 hildako eta 60 desagertu eragin ditu Filipinetako iparralde eta ekialdean.120 kilometrotik gorako abiaduran ibili zen haizea, eta 150era ere iritsi zen.Filipinetako presidente Benigno Aquinok PAGASA Filipinetako Meteorologia Agentziari herritarrei informazioa garaiz ez ematea egotzi dio.Tifoia ekaitz tropikal bilakatu,eta aldendu egin da. Euriteak direla eta, 150 lagun inguru hil dira Txinan PEKIN › Euriak eragindako uholdeek eta lur-jausiek 150 hildako inguru eta hainbat desagertu eragin ditu Txinan. Hilaren 8an hasi ziren euriteak, eta, Txinako Meteorologia Agentziaren arabera, ez du atertuko hurrengo hiru egunean. Guztira 29 milioi laguni eragin diete uholdeek. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 21 ‹ Publizitatea 22 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Kirola› Txirrindularitza D 2010eko Frantziako Tourra Sergio Paulinho RadioShackeko txirrindulari portugaldarra, bi besoak altxatuta, atzo Gapen helmugaratu zenean. NICOLAS BOUVY / EFE Portugalen ez dira aspertu Sergio Paulinhok irabazi du hamargarren etapa, Gapen, Vasil Kirienka iheskideari esprint estuan aurrea hartuta Espero bezala, ihesaldia sortu da, eta tropela ia 15 minutura heldu da, eguna lasai hartuta Igor Susaeta Errepublikaren Eguna zen atzo Frantzian, baina hango txirrindularitza jarraitzaileek ez zuten ezer ospatzeko arrazoirik eduki Frantziako Tourreko 10. etapan, Chambery eta Gap lotu zituenean. Eta zale soilek, frantziarrak ez direnek, berriz, ziur siesta egiteko gogoa eduki zutela, edo, besterik gabe, izugarri aspertu zirela telebistaren aurrean. Baina, Alpeetan hartutako jipoiaren ondoren, argi zegoen etapa zozoa izango zela. Ihes egiteko sutan ibiliko ziren, baina ihes egingo zuten azkenean; abantaila hartuko zuten, Saxo Bank buru zuen tropelaren erritmo mantsoa lagun — eguna «estresagarria» ez zela izan aitortu zuen Andy Schleck liderrak (Saxo bank) —, eta etapa iheskideen artean jokatuko zen. 13:05ean abiatu ziren, eta ia bost ordu geroago, jada 18:15 zirenean, espero zena bete zen. Hori bai, ia ordubeteko atzerapenarekin hel- mugaratu ziren Sergio Paulinho portugaldarra (RadioShack), garailea, eta Vasil Kirienka (Caisse d’Epargne). Sei txirrindulariko ihesaldiko kideak ziren, baina azkeneko hamabost kilometroetan aurrera egin zuten. Esprinta jokatu, eta larri izan baldin bazen ere, Paulinho nagusi. Portugaldarra. Lance Armstrongen talde berekoa. Munduak lo hartu zuen atzo telebistaren aurrean, urteko txirrindularitza lasterketa garrantzitsuena ikusten, baina Portugalen ez ziren aspertu. Ziklismoak badauka tradizioa han, baina 21 urte ziren jada portugaldar batek ez zuela Tourrean etaparik irabazten. Hamargarren garaipena dute atzokoa. Paulinhoren aurretik Acacio da Silvak irabazi zituen azkeneko hirurak: etapa bana 1987an, 1988an eta 1989an. Azkenekoz nagusitu ze- nean, liderra ere izan zen lau egunez. Aspaldi gertatutako kontua da, ordea. XXI. mendean Jose Azevedo da Tourrean gehien nabarmendu den portugaldarra. Langile aski estimatua zen, eta 2002an seigarren izan zen sailka- 21 urte ziren portugaldar batek ez zuela Tourrean etaparik irabazten pen nagusian, Joseba Belokirentzat (ONCE) lan egin behar izan bazuen ere. Lance Armstrongek ikusi zuen bazuela kalitatea, eta US Postalera eraman zuen. Harekin bosgarren tokian sailkatu zen Azevedo 2004an. RadioShacken zuzendarietako bat da egun. Ez da kasualitatea. Eta Paulinhok Tourrean etapa bat irabaztea ere ez da harrigarria. Nabarmentzeko adin egokia dauka —30 urte—, eta jada urte batzuk badaramatza puntan, edo horretatik gertu, behintzat. Hasteko, Tourrerako RadioShackek eraman duen bederatzikoan sartzea ez da batere erraza. Iaz ataka berean zegoen Astanan, baina lehiatu zen, eta Alberto Contadorri irabazten lagun zion. Gainera, txirrindulari garailea izateko gaia badauka. 2006an Espainiako Vueltako etapa bat irabazi zuen, eta 2004an zilarrezko domina lortu zuen Olinpiar Jokoetako errepideko proban, Atenasen. Paolo Bettini handiak soilik hartu zion aurrea. Lanerako dago, baina ematen dizkioten aukerei etekina ateratzen die. Klasikozale ona izan zitekeela, alegia. Nahiko ondo moldatzen da aldapa gora, badaki sufri- 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 23 25›› Britainia Handiko Irekia Saint Andrews mitikoan jokatuko da asteburuan Txirrindularitza D 2010eko Frantziako Tourra G Protagonistak IRABAZLEA Sergio Paulinho Garailea izateko dohainak dauzka pJaioteguna. 1980ko martxoak 26. pJaioterria. Oeiras (Portugal) pIbilbidea. LA Pecol (2004), Liberty Seguros (2005-2006), Discovery Channel (2007), Astana (2008-2009) eta RadioShack (2010etik). pLorpen garrantzitsuenak. 2004an, Portugalgo Txapelketako erlojuaren kontrakoa, Portugalgo Voltako bi etapa eta Atenasko Olinpiar Jokoetako errepideko probako zilarrezko domina; 2006an, Espainiako Vueltako etapa bat; 2008an, Portugalgo Txapelketako erlojuaren kontrakoa, eta, 2010ean, Frantziako Tourreko etapa bat. EGUNA PIZTU DUENA Tony Martin Chamberytik atera eta berehala jo zuen erasoa Columbiako alemaniarrak. Harrapatu egin zuten, baina berriro saiatu zen 10. kilometroan. Alferrik, ez baitzen ihesaldian sartu. EGUNEKO MOMENTUA Lehen orduan 46,6 kilometro egin dituzte Iheslariak helmugara helduko zirela argi zegoen. Horregatik, jo eta su ibili ziren ihes egin zuten arte. Normala, hortaz, lehen orduan ia 47 kilometro egitea. EGUNEKO EZINA Maxime Bouet Iheslariak harrapatzeko lanak eduki zituen Bouygueseko txirrindulari frantziarrak, eta gero, aldapa batera iritsi edo erritmo aldaketa bat gertatu orduko, atzean geratu zen. tzen, eta azken metroetan badu sua, atzo erakutsi bezala. Une honetan Portugalgo ziklistarik entzutetsuena da, Tiago Machado taldekidearekin eta Rui Costarekin (Caisse d’Epargne) batera. Ziur Joaquim Agostinho zenak izugarri gozatuko zukeela atzo. Baina Portugalen inoiz sortutako ziklista handiena 1984ko maiatzaren 1ean hil zen, 41 urterekin, Alentejoko Itzulian lider zenean. Zakur bat gurutzatu zitzaion, eta lurrera erori zen. Ez zen onik atera. 1969 eta 1983 artean hamahiru aldiz korritu zuen Tourra, eta bost etapa irabazi —Alde d’Huezen bat—. 1978an eta 1979an, gainera, hirugarren sailkatu zen. Frantziarrak apalduta 1979ko Tour hura Bernard Hinault handiak irabazi zuen, frantziar batek. Normalean, dezente luzitu izan dira Errepublikaren Egunean. Esaterako, gogoangarriak dira Laurent Jalabertek 1995ean Menden eta 2001ean Colmarren uztailaren 14an lortutako garaipenak. Edo Richard Virenquek 2004an Saint Flourrera bidean emandako erakustaldia. Baina atzo... Pierre Rollandek (Bouygues) eta Maxim Bouetek (Ag2r) A zer-nolako etapa, ezta? Guadalupetik Juanma Garate Rabobankeko txirrindularia B adakit, badakit: etapa oso aspergarria izan da. Baina, aizue, uste dut halako etapa bat merezi genuela txirrindulariok, ezta? Orain arteko etaparik lasaiena izan da, zalantzarik gabe. Halere, aurreneko kilometroetan, iheslariek alde egin bitartean, sutan ibili gara. Taldearen intentzioa txirrindulariren bat hor sartzea zen, baina ezinezkoa izan da. Lasai joan da gero tropela, lasai aurrekoak, eta RadioShackeko batek lortu du garaipena. Bada saria, baina esango nuke txikia dela, Tourrera bes- te intentzio batekin etorri baitziren. Nire intentzioa ihesaldian sartzea zen, beste hiru taldekiderena bezala. Baina ezin nuen. Gaur ere, azkeneko 50 kilometroetara heldu arte, oso gaizki sentitu naiz. Ez dakit, ba, zer izango zen... Agian, bezperan afaldutako arraina. Nik eta beste bi taldekidek afaldu genuen. Bueno, ba, geroxeago oka egin zuten. Nik ez, baina gaizki sentitu naiz etapan. Zuek ere bai agian, ezta? Niri halako etapa bat ikustea tokatuko balitzait, siesta egiten saiatuko nintzateke. Egia esan, txirrindularitza gutxi ikusten dut. Noski, Milan-Remo, Paris-Roubaix, Flandesko Tourra edo halakoak ikusten ditut, baita itzuli handietako etapa erabakigarriak ere. Baina bestela... Azkeneko Giroan etapa gutxi ikusi nituen, adibidez. Ea, gustatzen zait txirrindularitza, badaukat pasioa, ilusioa, bestela ez nioke erreparatuko, baina pasatu zitzaidan aldizkariak-eta erosten nituen garaia. Denborarekin ofizio bihurtzen da. Halere, oraindik ere ia gauero sartzen naiz Interneten azken albisteak irakurtzera. Etapan honetaz eta besteaz hitz egiteko denbora eduki dugu, jakina. Beroa izan dugu hizpide; ezin zela ia arnasarik hartu. Baina, uztailaren 14a izanda, frantziarrek protagonista izan behar zuten nolabait. Beraz, Nicolas Rochek aurrera jo du 15 kilometro falta zirenean, aurrekoak jada helmugaratuta zeuden arren. Haren taldekide bati galdetu diot ea zergatik egin duen, eta erantzun dit zuzendariak agindu diola. Frantziarrek halako gauzak egiten dituzte uztailaren 14an. Tropelean badira idatzi gabeko arau batzuk, eta frantziarrek beraiek badakit horrelako gauzak ez zaizkigula gustatzen. Kostata sortu zen eguneko ihesaldia, denek hartan sartu nahi zutelako Etapako batez bestekoa orduko 34,5 kilometrokoa izan zen; eskas samarra lortu zuten eguneko iheslariekin bat egitea, baina kostata. Kostata ihes egin zuten Mario Aertsek (Davitamon-Lotto), Dries Devenynsek (Quick Step), Paulinhok eta Kirienkak berak ere, 30. kilometroaren bueltan. Horregatik, tropela sutan ibili zen lehen orduan: 46,6 kilometro bete zituen. Gero, ordea, lasaitua hartu zuen Gapera bidean. Hasieran, bizpahiru minutu eskasekoa zen tartea; gero, bederatzi minutukoa, eta, azkenean, ia 15ekoa. Azkenean orduko 34,5 kilometrokoa izan zen etapako batez bestekoa; eskas samarra. Bien bitartean bizpahiru mendate, beroa Alpeen magal batean, eta 2003ko uztailaren 14an Joseba Belokiri gertatutakoa gogoan. La Rochette herio batean jaisten ari zela, lurrera erori zen. Haren azkena goi mailako txirrindulari gisa. Une zirraragarria. Atzo handik pasatu ziren, baina unea gogaikarria izan zen, espero bezala. Portugalen, ordea, ez ziren aspertu. Hango batek irabazi zuen Tourreko etapan, 21 urte geroago. Tropela, atzo Chambery eta Gap artean bete zuten etapako une batean. GUILLAUME HORCAJUELO / EFE G Erreakzioak Sergio Paulinho Andy Schleck Samuel Sanchez RadioShack Saxo Bank Euskaltel-Euskadi «Poz hau Olinpiar Jokoetako dominaren parekoa da, Tourra lasterketarik garrantzitsuena delako. Goizean zuzendariek ihesaldiekin adi egoteko agindu digute, hor sartu naiz eta ni nintzen indartsuena». «Bero handiagoa egin du oraindik, eta azken bi etapak nabaritzen genituen hanketan. Txirrindulari frantziarrak oso bizi zebiltzan, baina behin iheslariek alde egin dutenean lasai ibiltzeko aukera izan dugu». «Etapa gogorra izan da, bero izugarriagatik eta aurkako haizearengatik. 40 gradutik gora egin ditu, eta bizikleta gainean gehiago dira. Etengabe ibili gara gora eta behera... Tourrean ez dago egun errazik». 24 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Kirola › Txirrindularitza D 2010eko Frantziako Tourra 10. ETAPA 1.PAULINHO Sergio RSH 2.KIRIENKA Vasil GCE 3.DEVENYNS Dries QST 4.ROLLAND Pierre BBO 5.AERTS Mario SIL 6.BOUET Maxime ALM 7.ROCHE Nicolas ALM 8.PAURIOL Remi COF 9.CAVENDISH Mark THR 10.PETACCHI Alessandro LAM 11.HUSHOVD Thor CTT 12.Mc EWEN Robbie KAT 13.MONDORY Lloyd ALM 14.TURGOT Sebastien BBO 15.ROJAS Jose Joaquin GCE 16.LANG Sebastian SIL 17.ROELANDTS Jurgen SIL 18.KOREN Kristjan LIQ 19.MONIER Damien COF 20.BRESCHEL Matti SAX 21.SCHLECK Andy SAX 22.KREUZIGER Roman LIQ 23.LEIPHEIMER Levi RSH 24.ROBERTS Luke MRM 25.CONTADOR Alberto AST 26.TJALLINGII Maarten RAB 27.HONDO Danilo LAM 28.GESINK Robert RAB 29.GARATE JuanmaRAB 30.VAN DEN BROECK Jurgen SIL 31.DE WEERT Kevin QST 32.PEREZ ARRIETA AitorFTS 33.DE LA FUENTE David AST 34.BASSO Ivan LIQ 35.PLAZA Ruben GCE 36.PEREZ Alan EUS 37.BRAJKOVIC Janez RSH 38.PLIUSCHIN Aleksandr KAT 39.GAVAZZI Francesco LAM 40.DUMOULIN Samuel COF 41.RAST Gregory RSH 42.LLOYD Daniel CTT 43.SANCHEZ Samuel EUS 44.EVANS Cadel BMC 45.ISASI Iñaki EUS 46.MENTXOV Denis RAB 47.HUNT Jeremy CTT 48.MARTINEZ Egoi EUS 49.BELLOTTI Francesco LIQ 50.VOIGT Jens SAX 51.BARRY Michael SKY 52.HESJEDAL Ryder GRM 53.ELMIGER Martin ALM 54.RODRIGUEZ Joaquin KAT 55.MINARD Sebastien COF 56.EL FARES Julien COF 57.CUNEGO Damiano LAM 58.TANKINK Bram RAB 59.NOVAL Benjamin AST 60.VORGANOV Eduard KAT 61.THOMAS Geraint SKY 62.SIVTSOV Kanstantsin THR 63.LOVKVIST Thomas SKY 64.KLIER Andreas CTT 65.LLOYD Matthew SIL 66.POPOVITX Iaroslav RSH 67.BELASKO Iban EUS 68.VAN SUMMEREN Johan GRM 69.PEREZ Ruben EUS 70.WIGGINS Bradley SKY 71.DA DALTO Mauro LAM 72.SASTRE Carlos CTT 73.VINOKUROV Aleksandre AST 74.MORENO Daniel SIL 75.ROGERS Michael THR 76.MOREAU Christophe GCE 77.SULZBERGER Wesley FDJ 78.HINCAPIE George BMC 79.EISEL Bernhard THR 80.LE MEVEL Christophe FDJ 81.CASAR Sandy FDJ 82.MOERENHOUT Koos RAB 83.FLECHA Juan Antonio SKY 84.KLODEN Andreas RSH 85.ROHREGGER Thomas MRM 86.MALORI Adriano LAM 87.RIBLON Christophe ALM 88.VERDUGO Gorka EUS 89.BOLE Grega LAM 90.VOECKLER Thomas BBO 91.LADAGNOUS Matthieu FDJ 92.GRABSCH Bert THR 93.SANCHEZ Luis Leon GCE 94.CHAVANEL Sylvain QST 5.10.56ra d.b. 1.29ra d.b. 1.33ra 3.20ra 12.58ra 13.57ra 14.19ra d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. G Gaurko etapa 11. etapa Sisteron > Bourg-les-Valence 184,5 km Cabre 3 Irabazlea Liderra Irabazlea A.e. F. Cancellara (SAX) F. Cancellara (SAX) 11. 1. A. Petacchi (LAM) F. Cancellara (SAX) 12. 2. S. Chavanel (QST) S. Chavanel (QST) 13. 3. Thor Hushovd (CTT) F. Cancellara (SAX) 14. 4. A. Petacchi (LAM) F. Cancellara (SAX) 15. 5. M. Cavendish (THR) F. Cancellara (SAX) 16. 6. M. Cavendish (THR) F. Cancellara (SAX) 17. 7. S. Chavanel (QST) S. Chavanel (QST) 18. 8. A. Schleck (SAX) C. Evans (BMC) 19. 9. S. Casar (FDJ) A. Schleck (SAX) 20. Liderra 10. S. Paulinho (RSH) A. Schleck (SAX) 95.SPILAK Simon LAM d.b. 96.ERBITI ImanolGCE d.b. 97.GUTIERREZ Jose Ivan GCE d.b. 98.PERGET Mathieu GCE d.b. 99.OSS Daniel LIQ d.b. 100.KOLOBNEV Aleksandr KAT d.b. 101.NIERMANN Grischa RAB d.b. 102.WYNANTS Maarten QST d.b. 103.VAN DE WALLE Jurgen QST d.b. 104.KNEES Christian MRM d.b. 105.MARTIN Tony THR d.b. 106.FREIRE Oscar RAB d.b. 107.GRIVKO Andriy AST d.b. 108.SZMYD Sylvester LIQ d.b. 109.HORNER Christopher RSH d.b. 110.MAIOZ IbanFTS d.b. 111.ARASHIRO Yukiya BBO d.b. 112.GESLIN Anthony FDJ d.b. 113.GADRET John ALM d.b. 114.AUGE Stephane COF d.b. 115.CAPECCHI Eros FTS d.b. 116.MOINARD Amael COF d.b. 117.IVANOV Sergei KAT d.b. 118.CIOLEK Gerald MRM d.b. 119.QUINZIATO Manuel LIQ d.b. 120.O’GRADY Stuart SAX d.b. 121.WEGMANN Fabian MRM 15.47ra 122.FROHLINGER Johannes MRM d.b. 123.CHARTEAU Anthony BBO d.b. 124.GAUTIER Cyril BBO d.b. 125.KUTXINSKI Aleksandr LIQ d.b. 126.DI GREGORIO Remy FDJ d.b. 127.LORENZETTO Mirco LAM d.b. 128.FUGLSANG Jakob SAX d.b. 129.BOOM Lars RAB d.b. 130.ARMSTRONG Lance RSH d.b. 131.BENITEZ Jose Alberto FTS d.b. 132.MURAVIEV Dimitri RSH d.b. 133.FARIA DA COSTA Rui Alberto GCE d.b. 134.VOGONDY Nicolas BBO d.b. 135.SORENSEN Nicki SAX d.b. 136.SANTAMBROGIO Mauro BMC d.b. 137.VALLS Rafael FTS d.b. 138.TAARAMAE Rin COF d.b. 139.MORABITO Steve BMC d.b. 140.GUSTOV Volodimir CTT d.b. 141.MONFORT Maxime THR d.b. 142.HUNTER Robert GRM d.b. 143.RENSHAW Mark THR d.b. 144.PAUWELS Serge SKY d.b. 145.SPRICK Matthieu BBO d.b. 146.FARRAR Tyler GRM d.b. 147.LANCASTER Brett Daniel CTT d.b. 148.FEDRIGO Pierrick BBO d.b. 149.BARREDO Carlos QST d.b. 150.CHAMPION Dimitri ALM d.b. 151.REDA Francesco QST d.b. 152.HAGEN Edvald Boasson SKY d.b. 153.DEAN Julian GRM d.b. 154.IGLINSKI Maxim AST 155.BRUTT Pavel KAT 156.MAASKANT Martijn GRM 157.NAVARRO Daniel AST 158.HERNANDEZ Jesus AST 159.SORENSEN Chris SAX 160.DURAN ArkaitzFTS 161.VANDBORG Brian LIQ 162.DE GREEF Francis SIL 163.CUMMINGS Stephen SKY 164.WEGELIUS Charles SIL 165.ZABRISKIE David GRM 166.GERDEMANN Linus MRM 167.NOCENTINI Rinaldo ALM 168.TIRALONGO Paolo AST 169.BALLAN Alessandro BMC 170.KONOVALOVAS Ignatas CTT 171.PINEAU Jerome QST 172.SEELDRAYERS Kevin QST 173.VAUGRENARD Benoît FDJ 174.ROY Jeremy FDJ 175.BOOKWALTER Brent BMC 176.KERN Christophe COF 177.MILLAR David GRM 178.ROUX Anthony FDJ 179.KROON Karsten BMC 180.CANCELLARA Fabian SAX 181.BURGHARDT Marcus BMC d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. d.b. 16.15era 16.27ra 16.47ra 16.53ra d.b. d.b. NAGUSIA 1.SCHLECK Andy SAX 49.00.56ra 2.CONTADOR Alberto AST 41era E U S 3.SANCHEZ Samuel 2.45era 4.MENTXOV Denis RAB 2.58ra 5.VAN DEN BROECK Jurgen SIL 3.31ra 6.LEIPHEIMER Levi RSH 3.59ra 7.GESINK Robert RAB 4.22ra 8.SANCHEZ Luis Leon GCE 4.41era 9.RODRIGUEZ OLIVER Joaquin KAT 5.08ra 10.BASSO Ivan LIQ 5.09ra 11.KREUZIGER Roman LIQ 5.11ra 12.HESJEDAL Ryder GRM 5.42ra 13.ROCHE Nicolas ALM 6.23ra 14.VINOKUROV Aleksandre AST 6.31ra 15.ROGERS Michael THR 7.04ra 16.SASTRE Carlos CTT 7.13ra 17.WIGGINS Bradley SKY 7.18ra 18.EVANS Cadel BMC 7.47ra 19.LOVKVIST Thomas SKY 8.03ra 20.KLODEN Andreas RSH 9.05era 21.MONIER Damien COF 9.48ra 22.PLAZA Ruben GCE 10.20ra 23.DE WEERT Kevin QST 10.26ra 24.CASAR Sandy FDJ 10.46ra 25.HORNER Christopher RSH 11.06ra 26.GADRET John ALM 11.45era 27.MORENO FERNANDEZ Daniel SIL 12.48ra 28.LE MEVEL Christophe FDJ 13.26ra 29.RIBLON Christophe ALM 14.30era 30.VAN SUMMEREN Johan GRM 15.15era 31.ARMSTRONG Lance RSH 17.22ra 32.SIVTSOV Kanstantsin THR 17.50era 33.AERTS Mario SIL 20.09ra 34.PAURIOL Remi COF 20.26ra 35.BRAJKOVIC Janez RSH 21.43ra 36.TANKINK Bram RAB 21.58ra 37.GUSTOV Volodimir CTT 21.58ra 38.CHAVANEL Sylvain QST 25.02ra 39.VERDUGO Gorka EUS 26.28ra 40.GAUTIER Cyril BBO 30.18ra 41.MOREAU Christophe GCE 30.21era 42.EL FARES Julien COF 30.29ra 43.CHARTEAU Anthony BBO 30.46ra 44.VALLS Rafael FTS 31.29ra 45.ROLLAND Pierre BBO 32.59ra 46.NIERMANN Grischa RAB 33.30era 47.GARATE JuanmaRAB 34.13ra 48.GUTIERREZ Jose Ivan GCE 36.59ra 49.MORABITO Steve BMC 37.18ra 50.MARTINEZ Egoi EUS 37.52ra 51.MONFORT Maxime THR 38.02ra 52.MOINARD Amael COF 38.35era 53.NAVARRO Daniel AST 40.55era 54.PAULINHO Sergio RSH 41.51ra 55.SZMYD Sylvester LIQ 41.53ra 56.PINEAU Jerome QST 42.05era 57.BELAS§O Iban EUS 43.26ra 58.CUNEGO Damiano LAM 44.52ra 59.FUGLSANG Jakob SAX 46.01era 60.TIRALONGO Paolo AST 46.25era 61.FLECHA Juan Antonio SKY 46.58ra 62.SANTAMBROGIO Mauro BMC 48.23ra 63.VOECKLER Thomas BBO 49.20ra 64.PERGET Mathieu GCE 49.53ra 65.FEDRIGO Pierrick BBO 50.09ra 66.BARREDO Carlos QST 50.52ra 67.THOMAS Geraint SKY 51.08ra 68.DURAN ArkaitzFTS 52.19ra 69.GERDEMANN Linus MRM 52.50era 70.POPOVITX Iaroslav RSH 53.14ra 71.LLOYD Matthew SIL 53.21era 72.ERBITI ImanolGCE 54.04ra 73.CAPECCHI Eros FTS 55.03ra 74.MOERENHOUT Koos RAB 55.10era 75.DE GREEF Francis SIL 55.33ra 76.ROJAS Jose Joaquin GCE 55.57ra 77.ROHREGGER Thomas MRM 56.52ra 78.VOIGT Jens SAX 56.57ra 79.VOGONDY Nicolas BBO 57.32ra 80.KIRIENKA Vasil GCE 58.01era 81.FROHLINGER Johannes MRM 59.12ra 82.KUTXINSKI Aleksandr LIQ 59.57ra 83.FARIA DA COSTA Rui Alberto GCE 1.02.11ra 84.HINCAPIE George BMC 1.02.37ra 85.KOLOBNEV Aleksandr KAT 1.03.23ra 86.SORENSEN Chris SAX 1.03.48ra 87.KNEES Christian MRM 1.04.07ra 88.KERN Christophe COF 1.05.37ra 89.BOUET Maxime ALM 1.06.07ra 90.WEGMANN Fabian MRM 1.06.32ra 91.MINARD Sebastien COF 1.06.34ra 92.VAN DE WALLE Jurgen QST 1.07.07ra 93.NOVAL Benjamin AST 1.07.17ra 94.BARRY Michael SKY 1.08.17ra 95.BALLAN Alessandro BMC 1.08.37ra 96.HAGEN Edvald Boasson SKY 1.10.22ra 97.IGLINSKI Maxim AST 1.11.09ra 98.BRESCHEL Matti SAX 1.11.34ra 99.NOCENTINI Rinaldo ALM 1.12.03ra 100.DI GREGORIO Remy FDJ 1.12.59ra 101.PEREZ ARRIETA AitorFTS 1.13.05era 102.CANCELLARA Fabian SAX 1.14.18ra 103.KOREN Kristjan LIQ 1.16.11ra 104.VORGANOV Eduard KAT 1.16.39ra 105.SPRICK Matthieu BBO 1.16.47ra 106.LANG Sebastian SIL 1.16.49ra 107.ARASHIRO Yukiya BBO 1.16.51ra 108.WEGELIUS Charles SIL 1.17.14ra 109.PLIUSTXIN Aleksandr KAT 1.17.34ra 110.HONDO Danilo LAM 1.17.57ra 111.MARTIN Tony THR 1.17.59ra 112.ISASI Iñaki EUS 1.18.06ra 113.ROBERTS Luke MRM 1.18.31ra 114.GRIVKO Andri AST 1.18.53ra 115.BELLOTTI Francesco LIQ 1.19.15era 116.GAVAZZI Francesco LAM 1.19.43ra 117.PAUWELS Serge SKY 1.19.46ra 118.ROY Jeremy FDJ 1.19.59ra 119.VANDBORG Brian LIQ 1.20.34ra 120.OSS Daniel LIQ 1.22.04ra 121.BRUTT Pavel KAT 1.22.13ra 122.LADAGNOUS Matthieu FDJ 1.22.16ra 123.BOOM Lars RAB 1.22.23ra 124.PEREZ Ruben EUS 1.22.27ra 125.ELMIGER Martin ALM 126.DA DALTO Mauro LAM 127.DE LA FUENTE David AST 128.KROON Karsten BMC 129.HUNTER Robert GRM 130.ROELANDTS Jurgen SIL 131.TJALLINGII Maarten RAB 132.WYNANTS Maarten QST 133.TAARAMAE Rin COF 134.RAST Gregory RSH 135.TURGOT Sebastien BBO 136.IVANOV Sergei KAT 137.HUSHOVD Thor CTT 138.MAASKANT Martijn GRM 139.Mc EWEN Robbie KAT 140.BOOKWALTER Brent BMC 141.SULZBERGER Wesley FDJ 142.MAIOZ IbanFTS 143.MONDORY Lloyd ALM 144.CUMMINGS Stephen SKY 145.BENITEZ Jose Alberto FTS 146.VAUGRENARD Benoit FDJ 147.FREIRE Oscar RAB 148.DEVENYNS Dries QST 149.MILLAR David GRM 150.ZABRISKIE David GRM 151.CAVENDISH Mark THR 152.PETACCHI Alessandro LAM 153.KONOVALOVAS Ignatas CTT 154.QUINZIATO Manuel LIQ 155.GESLIN Anthony FDJ 156.SEELDRAYERS Kevin QST 157.CIOLEK Gerald MRM 158.EISEL Bernhard THR 159.O’GRADY Stuart SAX 160.LLOYD Daniel CTT 161.RENSHAW Mark THR 162.HUNT Jeremy CTT 163.SORENSEN Nicki SAX 164.BURGHARDT Marcus BMC 165.AUGE Stephane COF 166.LORENZETTO Mirco LAM 167.DEAN Julian GRM 168.SPILAK Simon LAM 169.PEREZ Alan EUS 170.BOLE Grega LAM 171.LANCASTER Brett Daniel CTT 172.GRABSCH Bert THR 173.CHAMPION Dimitri ALM 174.HERNANDEZ Jesus AST 175.REDA Francesco QST 176.FARRAR Tyler GRM 177.MURAVIEV Dmitri RSH 178.KLIER Andreas CTT 179.DUMOULIN Samuel COF 180.ROUX Anthony FDJ 181.MALORI Adriano LAM 1.22.28ra 1.22.42ra 1.23.21ra 1.23.35era 1.24.42ra 1.25.15era 1.25.39ra 1.26.09ra 1.26.21ra 1.27.04ra 1.27.30ra 1.27.49ra 1.28.06ra 1.28.14ra 1.29.39ra 1.29.46ra 1.30.23ra 1.31.19ra 1.31.23ra 1.32.02ra 1.32.03ra 1.32.43ra 1.34.31ra 1.34.34ra 1.34.41era 1.35.52ra 1.35.58ra 1.36.21era 1.36.55ra 1.37.35ra 1.37.50ra 1.37.54ra 1.39.29ra 1.39.31ra 1.40.57ra 1.41.28ra 1.41.44ra 1.41.57ra 1.42.40ra 1.43.15era 1.43.20ra 1.43.54ra 1.45.09ra 1.45.47ra 1.47.05era 1.48.00ra 1.48.34ra 1.48.40ra 1.48.47ra 1.49.07ra 1.50.17ra 1.50.18ra 1.55.00ra 1.56.25era 1.57.37ra 2.00.46ra 2.02.29ra ERREGULARTASUNA 1.HUSHOVD Thor CTT 2.PETACCHI Alessandro LAM 3.Mc EWEN Robbie SIL 4.ROJAS Jose Joaquin GCE 5.CAVENDISH Mark THR 138 puntu 131 puntu 116 puntu 98 puntu 97puntu MENDIKOA 1.PINEAU Jerome QST 2.CHARTEAU Anthony BBO 3.MOREAU Christophe GCE 4.AERTS Mario SIL 5.CUNEGO Damiano LAM 91 puntu 90 puntu 62 puntu 58 puntu 56 puntu TALDEKAKOA 1.CAISSE D’EPARGNE 2.RADIOSHACK 3.ASTANA 4.RABOBANK 5.AG2R LA MONDIALE 6.OMEGA PHARMA-LOTTO 7.LIQUIGAS-DOIMO 8.BBOX BOUYGUES TELECOM 9.SKY PRO CYCLING 10.COFIDIS LE CREDIT EN LIGNE 11.EUSKALTEL-EUSKADI 12.QUICK STEP 13.SAXO BANK 14. BMC RACING 15. HTC-COLUMBIA 16.FRANCAISE DES JEUX 17.GARMIN-TRANSITIONS 18.CERVELO 19.KATUSHA 20.FOOTON-SERVETTO 21.MILRAM 147.07.02 31ra 14.54ra 15.38ra 16.52ra 19.37ra 30.42ra 36.55era 40.31ra 43.24ra 45.13ra 46.16ra 47.42ra 49.26ra 51.50era 1.16.54ra 1.29.22ra 1.31.22ra 1.44.30era 1.46.13ra 2.26.14ra 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 25 ‹ Kirola Irujok, Xalak eta Gonzalezek Baionako Mastersa jokatuko dute DLaburrak Euskal taldeek urriaren 10ean hasiko dute liga SASKIBALOIA › Bi euskal talde- ek urriaren 10ean ekingo diote ligari, Iruñeko Obenasa igoberriak Celta jasoko du, eta Hondarribiak La Seu d’Urgelli egingo dio bisita. Lehen derbia abenduaren 12an jokatuko da, Hondarribian. Salgadok gaur esango du Bilbo Basket utziko duela SASKIBALOIA › Javi Salgadok Bilbo Basket utziko du hamar denboraldiren ondoren, eta gaur emango du erabakiaren berri. Litekeena da heldu den sasoian Lagun Aron jokatzea. Valentino Rossi igandean itzuliko da lehiara MOTOZIKLISMOA › Valentino Rossi (Yamaha) igandean itzuliko da lehiara, Alemaniako Sari Nagusian. Mugellon izandako istripu larritik hilabete eta hamaika egunetara lehiatuko da berriz munduko txapelduna. Iñurrategi, Vallejo eta Zabalza, gailurrera bidean MENDIA › Alberto Iñurrategi, Juan Vallejo eta Mikel Zabalza, gaur goizaldean saiatuko dira bigarrenez Broad Peakeko hiru gailurren zeharkaldia egiten. Joan den astean, eta Iparraldeko gailurrera igo eta gero, beheranzko bidea hartu behar izan zuten haizearen erruz. I.M. Donostia Tiger Woods izan zen atzo St. Andrewsen entrenatu ahal izan zuen bakarretarikoa. BRIAN STEWART / EFE Artzainak itzuli dira Britainia Handiko lehen irekiaren 150. urteurrenean, torneoa St. Andrewsera itzuliko da asteburu honetan Eider Aranberri XV. mendean Eskoziako artzainak makilekin harri kozkorrei kolpeak emanaz entretenitzen omen ziren. Hala, eta denborapasa bitxi hartatik, jaio zen golfa. Tradizioak izen propio bat du ordutik: Saint Andrewseko zelaia (Eskozia), golfaren habia. Aurten, bost urtero bezala, Britainia Handiko Irekia jokatuko da bertan. 150 urte bete dira torneo entzutetsua lehen aldiz jokatu zela. Aurtengoa, baina, 138. aldia da, bi mundu gerren erruz 12 urtez ez baitzen jokatu. Munduko kirol lehiarik zaharrenetako bat da, bigarrena, Amerika Koparen ondoren. Asteburuan zelai gogor eta lehorrera itzuliko dira egungo artzain modernoak. Irekia St. Andrewsen jokatuko den 28. aldia izango da. Ikusmin berezia sortu du, historiak bere pisua baitu. Golfariak ere jakitun dira. Bi izen nagusi ageri dira faborito: Phil Mickelson eta Tiger Woods. Aurten jokatuko den hirugarren major-a izango da, eta biei euren ibilbideek eman die berezitasun hori. Lehena, Augustuko jaka berdearen jabe egin zen joan den apirilean, eta garai batean bere esku izan zuen zirkuituko lehen postua berreskuratu gogoz itzuliko da St Andrewsera. Bigarrena, berriz, iaz arte marka guztiak txikitu zituen jokalaria da, eta oraindik ze- rrendaburua da. Urtebeteko geldialdiaren ostean, aurten lehiara itzuli da berriz. Bera izan da St Andrewseko azken bi lehiatako garailea (2000 eta 2005), eta historian inork lortu ez duena lortzen saiatuko da: hirugarren garaipena jarraian lortzea. Zelaiak berez duen zailtasunari, ordea, eguraldiarena gehituko zaio. Iragarpenek orduko 50 kilometroko haizea eman dute gaurko eta biharko. Euria eta behe lainoa ere izango omen dira, eta ez dira baldintza errazak izango kirolarientzat. Atzo, esaterako, askok ezin izan zuten entrenatu. Jose Maria Olazabalek, berriz, ez du parte hartuko. Bizkarreko lesio batek eragindako zortzi hilabeteko geldialdiaren ostean, duela pare bat aste itzuli zen lehiara, eta ez dago norgehiagoka handietan parte hartzeko moduan. Baionako trinket Mastersak puntako egitaraua izango du aurten. Ezker paretako pilotarien garrantzia handituz joan da urtero, eta aurten hiru izango dira Modernen sartuko direnak: Martinez de Irujo, Xala eta Gonzalez. Jean Marie Malharrok hiru eguneko feria antolatu du, eta zortzi bikoteko torneo parekatua gertatu. Torneoko lehen finalerdia hilaren 28an jokatuko da (18:00), eta Xalak eta Ezkurra II.ak, Ibarrola eta Irujoren aurka jokatuko dute. Azken bikote hori da faboritoa, Bidarraiko aurrelaria sasoiko dagoelako eta Iberokoa atzelari gisa primeran egokitzen da trinketara. Bi aldiz irabazi du torneoa, azkenekoa iaz, Sorhuetekin. Bigarren finalerdia, berriz, 29an jokatuko da (18:00), eta Gonzalezek eta Etxetok Waltary eta Ozafrainekin neurtuko dituzte indarrak. Finala, berriz, abuztuaren 1ean izango da (11:00). Atzo, bestalde, Waltaryk eta Ezkurra II.ak 40-27 irabazi zieten Ibarrola eta Etxetori, Arrangoitzeko torneoko finalean. Ezker paretan, berriz, Lasak eta Zubietak 22-21 irabazi zieten Berasaluze VIII.a eta Apraizi, herenegun, Iruñean, Sanferminetako feriako ardo kaxen desafioan. Ordu eta erdiko partidaren bukaeran, Berasaluzeren gantxoak zabaleko txapa jo zuen. 26 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Agenda› D Ekitaldiak Musika EH Sukarra taldeak joko du Donostiako portuko Karmengo jaietako kontzertuan. BERRIA Jaiak iritsi dira portura Gaur hasiko dira Donostiako portuko jaiak; ekitaldiz beteriko eguna izango da, eta kontzertuek itxiko dute Adrian Garcia Donostia Donostiako Karmengo jaiak hasiko dira gaur portuan, eta ekitaldiz beteriko eguna izango da gaurkoa. Uztailaren 18ra arte iraungo dute festek. Gazteen txupinazoa eta hamaiketakoa izango da 11:00etan. Ondoren, karramarroen joko erral- doiaz gozatu ahal izango dute bertaratzen direnak. Bertso bazkaria izango da 14:00etan, eta poteo ibiltariak jarraituko dio 17:00etan. 20:00etan herri danborrada hasiko da Kaiarribatik, eta 20:30ean, txupinazoarekin batera, erraldoi eta buruhandiak izango dira. 22:00etara arte itxaron beharko dute musikazaleek, ordu horretan hasiko baitira kontzertuak. Blakak, EH Sukarrak eta Doctor Deseok zartatuko dute Karmengo gaua. Hogei urte baino gehiago daramatza EH Sukarra taldeak jotzen. Eibarko taldeak zazpi disko atera ditu argitara, azkena 2008an. Hogeita bat kantaz osatuta dago azkeneko diskoa, Zuzenean. Abesti zahar eta berrienak bildu dituzte bertan. Doctor Deseo talde bilbotarrak ere hogei urte baino gehiago daramatza musika munduan. Hamabi disko kaleratu ditu guztira; aurten azkenekoa: Deseo cartografía imposible izenekoa. KARMENGO JAIAK: BLAKA, EH SUKARRA ETA DOCTOR DESEO pNon. Donostiako portuan. pNoiz. Gaur, 11:00etatik aurrera. Kontzertuak, 22:00etan. Jazz gauak Zarautzen R.S. Factor eta Evidence Quartet jazz taldeen musikaz gozatu ahal izango dute Zarautzera joaten direnek A.G. Donostia Xpresionik zirkuituaren barruan, bi jazz taldek girotuko dute gaurko eta biharko gaua Zarautzen. Gaur, R.S. Factor taldeak joko du Zarauzko Malekoian, 20:00etan. Bihar, Evidence Quarteten txanda izango da, ordu eta leku berean. Doan izango dira bi kontzertuak. Xpresionik elkartea kultura aktiboki sustatzen duen elkarte bat da, eta profesionalak ez diren artistei euren lanak erakusteko aukera ematen die. Donostiako Musikene goi mailako musika ikastegian sortu zen R.S. Factor taldea; hain zuzen ere, jazzeko sailean. Bat-batekotasunean oinarritzen da haren musika. Entzulea oholtza gaineko mu- R.S. Factor taldeko kideak, kontzertu batean. BERRIA sikari bat izango balitz bezala sentiarazten du taldeak. Evidence Quartet taldea 2005ean sortu zen, eta R.S. Factorreko kideen antzera, jazzeko espezializazioan lizentziadunak dira. Jazzeko abesti klasikoak euren modu freskoan interpretatzeaz gain, abesti propioak jotzen dituzte. Taldea osatzen duen laukoteak esperientzia eta ibilbide luzea du musikaren munduan, talde eta proiektu andanarekin lan egin baitu. Haien helburua jazzarekiko sentitzen duten grina publikoari transmititzea da. Bi taldeen sormenerako gaitasuna handia da oso, eta hamaika jazz jaialdi eta kontzertutan hartu dute parte. R.S. FACTOR ETA EVIDENCE QUARTET pNoiz. Gaur eta bihar, 20:00etan. pNon. Zarauzko Malekoian. pAlegia. Humus eta We Are Standard. Bihar, 00:00etan, festetan. pAlegia. Txintxarri abesbatza. Gaur, 19:45ean, Joan Batailatzailea Deunaren elizan. pAlegia. Txintxarri abesbatza. Bihar, 11:15ean Joan Batailatzailea Deunaren elizan. pAntzuola. Arantza eta Pello taldearen saioa. Bihar, 22:30ean, Herriko Plazan. pArribe. Laiotz. Bihar, 00:00etan. pAsteasu. Kupela taldea. Bihar, 23:00etan, Santa Mañetan. pAtaun. Gabriela Eibenova sopranoa eta Adam Viktora organo jolea. Larunbatean, 20:00etan, Tourseko Martin Deunaren elizan. pBarakaldo. Ojos de Brujo. Gaur, 23:30ean, Herriko Plazan. pBarakaldo. Peret. Bihar, 23:00etan, Herriko Plazan. pBarakaldo. Ska Dantzaldia: Ska, Two Tone, Skinhead, Reggae, Punk... Bihar, 22:30ean Itsasadar sagardotegian. pBarakaldo. Johnny Winter. Larunbatean, Rockstar Live aretoan, 21:00etan. pBergara. Travellin’ Brothers. Bihar, 22:30an, Espoloian. pBilbo. Bilbao Musika. Bihar, 18:00etan Bilborocken. pBilbo. The Cherry Boppers. Gaur, 23:00etan, Santutxu auzoko Basarrate plazan. pBilbo. The Ocean, Vortice eta Moksha. Bihar, Santana aretoan. pDonostia. Blaka, EH Sukarra eta Doctor Deseo. Gaur, 22:00etan, portuan. pDonostia. Trakets. Bihar, 23:00etan, Portuan. pDonostia. Trakets. Larunbatean, 23:00etan, portuan. pDonostia. DJ festa. Selektah, Slepi, Bad Sound System, Putxero eta Sonidero. Bihar, 22:15ean, Kaiarriban. pDonostia. Krilin, Madelein, Oreindik eta Makulu K. Gaur, 21:00etan, Saguesen. pDonostia. Sioux, Des-Kontrol eta Bizardunak. Bihar, 21:30ean, Saguesen. pDonostia. Skakeitan, Revolutionary Brother, La Knky Beat eta Vendetta. Larunbatean, 21:30ean, Saguesen. pDonostia. Egan. Bihar, 19:00etan, Añorgan. pDonostia. Friday’s Crew, Never Surrender, Material Rechazado. Bihar, 23:00etan, Añorgako gazte lokalean. pDonostia. Kupela taldearen emanaldia. Larunbatean, 23:00etan, Añorgan. pDonostia. La URRS, Snobs, Disolventex eta Alteracion del Orden. Bihar, 21:30, Trintxerpeko Mogambo aretoan. pDonostia. Manolo Kabezablo y Su Banda, Serruchazo, Drakes eta Birracel. Larunbatean, 21:00etan, Trintxerpeko Mogambo aretoan. pElorrio. Aziza Brahim. Bihar, 22:30etan, Musika plazan. pElorrio. Ruper Ordorika. Larunbatean, 22:30etan, Musika plazan. pErandio. Akerbeltz. Bihar, 00:00etan, Asuko jaietan. pErandio. Luhartz. Larunbatean, 00:00etan, Asuko jaietan. pErrenteria. Dinbi Danba. Igandean, 18:30ean, San Marko Gotorlekuan. pGasteiz. Sumision City Blues, Bizardunak eta Sexty Sexers. Larunbatean, 23:00etan, Adurtza auzoko jaietan. pGetaria. Lauroba eta Malenkolia. Bihar, 23:00etan, Ketarri tabernan. pGetxo. Betagarri. Bihar, 23:00etan, jaietan. pHernani. J. 345. Larunbatean, 18:00etan, Txillida Lekun. pLaudio. Gose. Larunbatean, 22:00etan, plazan. pLezo. De Cabo a Punta. Bihar, 23:30ean, Sotxo tabernan. pMarkina. Markina-Xemeingo bandaren kontzertua. Bihar, 12:30ean, plazan. pMarkina. Delirium Tren Ez eta Repercusion taldeak. Bihar, 22:00ean, txosnetan. pMarkina. Ze Mays eta Itziaren Semeak. Larunbatean, 22:30ean, Zelaian. pMarkina. Bernena, Hor konpon Band taldea. Bihar, 22:30ean, Zelaian. pOrdizia.Lauroba. Larunbatean, 23:00, txosnetan. pSanturtzi. Govenors. Gaur, 22:30ean, txosnetan. pSanturtzi. Laiotz. Larunbatean, 20:00etan. pSanturtzi. Soziedad Alkoholika. Larunbatean, 23:00etan, festetan. pTolosa. Mikel Andueza eta Iñaki Salvador, jazz kontzertua. Bihar, 23:00etan, Frontoi kafetegian. pUrretxu. Udaleku Musikalen amaierako kontzertu pedagogikoa. Bihar, 16:30ean, Labeaga aretoan. pZarautz. R.S.Factor. Gaur, 20:00etan, Malekoian. pZarautz.Evidence Quarter. Bihar, 20:00etan, Malekoian. pZarautz.Deabruak Teilatuan eta Mursego. Bihar, 22:30ean, gaztetxean. pZornotza. Los Groovies. Gaur, 22:00etan, Zubiondo plazan. pZornotza. Primeros Auxilios eta La Txusta de Morta. Gaur, 23:00etan, txosnetan. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 27 ‹ Agenda D pZornotza. Pentagrama Orkestra. Bihar, 23:00ean, Zubindo plazan. pZornotza. OST, Surfin Kaos eta Reperkusion. Larunbatean, 23:00etan, txosnetan. pZornotza. Berbena Egan tadearekin. Larunbatean, 23:00etan, Zubiondo plazan. pZornotza. Aurea Bikotearen kontzertua. Igandean, 19:30ean, Larreako San Joan Bataiatzailearen elizan. pZornotza. Jean Mixel Bedaxagar, Mixel Aroze, Erramun Martikorena kantarien eta Bidaiaren kontzertua. Igandean, 21:00etan, Zelaieta parkean. pZumaia. Festa brasildarra, Camambu taldearekin. Larunbatean, 21:30ean, Itzurun hondartzan. Antzerkia pBarakaldo. Brujas. Bihar, larunbatean eta ¡gandean. 20:00etan, Barakaldoko antzokian. pElorrio. El pisito Trapu Zaharra taldearekin. Igandean, 22:30etik aurrera, Musika plazan. pDonostia. El pez gordo antzezlana. Gaurtik igandera bitartean, 20:00etan, Antzoki Zaharrean. pErandio. Eramos pocos y... Medio Metro teatro taldearen antzezlana. Larunbatean, 12:00etan, Altzagan. pOlite. Los tres blasones de España antzezlana. Igandean, 21:00etan, Cantareria plazan. 2 Bertso saioa qAlegiako Karmengo jaiak pZarautz. Bertso txapelketa. Tabernaz taberna, zeinek zein isilduko. Larunbatean, 12:00etan, Musika plazan. Ikus-entzun pBergara. Moon. Gaur, 22:30ean, Bergarako gaztetxean. pBermeo. Gorefest 2010, beldurrezko film laburren emanaldia. Bihar, 20:30ean, Nestor Basterretxea aretoan. pDonostia. Kung Fu Panda filma. Bihar, 12:00etan, Ernest Lluch kultur etxeko Areto Nagusian. pBergara. Moon. Gaur, 22:30etan, Bergarako gaztetxean. BERTSO SAIOA ALEGIAKO JAIETAN Alegiako (Gipuzkoa) jaiak direla eta, bertso saioa egingo dute gaur kultur etxean, Alegiako Udalak antolatua. 22:30ean hasiko da saioa, eta Maialen Lujanbio, Aitor Mendiluze, Jexux Mari Irazu eta Unai Agirre bertsolariek kantatuko dute. Gai-jar- pOlite. Cuatro genios en tiempos difíciles antzezlana. Igandean, 12:30ean, Santa Maria elizan. pSanturtzi. Tranpa mortal. Bihar, 20:30etik aurrera, Serantes kultur etxeko areto nagusian. pTolosa. La barraca. Bihar, 20:30etik aurrera, Plaza Berrian. pZornotza. Ellas bailan solas kale antzerkia. Bihar, 20:30ean, Herriko Plazan. tzailea Iker Iriarte izango da. Lau bertsolariak makina bat aldiz lehiatu dira elkarren artean, hainbat saiotan. Gaur hasiko dira Alegiako Karmengo jaiak, eta igandera arte iraungo dute. JON URBE / ARGAZKI PRESS Bertsolaritza pAlegia. Bertso saioa: Unai Agirre, Aitor Mendiluze, Maialen Lujanbio, Jexux Mari Irazu. Gaur, 22:30etatik aurrera, Kultur Etxean. pMarkina. Bertso saioa. Bertsolariak: Sebastian Lizaso, Joxe Agirre, Onintza Enbeita eta Iratxe Ibarra. Bihar, 19:00etan, Markinako Bertso Eskolan. pErmua. Bertso jaialdia: Ane Labaka, Beñat Ugartetxea, Aitor Arrutia, Odei Barroso eta Mikel Olaizola. Bihar, 22:30ean, Baldespina parkean. pDonostia. Bertsolaritza jaialdia. Bertsolariak: Sustrai Colina, Jon Maia, Amaia Agirre eta Aitor Mendiluze. Igandean, 13:00etatik aurrera, Donostiako portuan. pDonostia. Bertso saio musikatua. Igandean, 23:30ean, Añorgan. Hilberriak ESKELAK (0034)943 30 40 30 [email protected] Dantza pAstigarraga. Axeri boda, Argia taldearen dantza ikuskizuna. Larunbatean, 22:00etan, Foruen Plazan. pGasteiz. Oina plazan, Helena Golab eta Eneko Balerdi. Bihar, 22:00etatik aurrera, Artiumeko aretoan. pMarkina. Sabel dantza erakustaldia. Bihar, 20:00etan Zelaian. Bestelakoak pMarkina. Shate That taldearen On the Rocks ikuskizuna. Igandean, 22:30ean, udal pilotalekuan. 28 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Agenda › 1 Gainsbourg +12. Frantzia,2009.Zuz.: Joann Sfar. Akt.: Eric Elmosnino,Lucy Gordon,Laetitia Casta,Doug Jones.140 min. Gainsbourg artistaren ibilbidea jasotzen du filmak; 40ko urteetan hasi,naziek okupatutako Parisen bizi zenetik, eta poeta,konpositore eta abeslari ezagun bihurtu arte. Gasteiz (Florida),Bilbo (Capitol),Donostia (Principe),Iruñea (Carlos III). L’italien Frantzia,2010.Zuz.: Olivier Baroux. Akt.: Kad Merad,Valerie Benguigui, Roland Giraud,Guillaume Gallienne, Saphia Azzeddine.103 min.Dino Fabrizzi Nizako Maserati auto dendako lehen saltzailea da.42 urterekin,bere bizitzako garai garrantzitsu batean dago: zuzendari postua lor dezake,eta Helen neska-laglunak berarekin ezkondu nahi du. Baiona (CGR Centre),Angelu (Moncine). Nannerl, la soeur de Mozart Frantzia,2010.Zuz.: Rene Feret.Akt.: Marie Feret,Marc Barbe,Delphine Chuillot.120 min.Mozartek arreba bat du: Nannerl.Neska anaiarekin batera aurkeztuko dute Europako gorteetan. Bidaia batean,Louis XV.aren semea ezagutuko du Versaillesen,eta musika idaztera bultzatuko du. Baiona (L’Autre). Ne change rien D.Espainia-Frantzia,2009. Zuz.: Pe- D 1 Tamara Drewe Filmen estreinaldiak Erresuma Batua,2010.Zuz.: Stephen Frears.Akt.: Gemma Arterton,Luke Evans,Dominic Cooper,Roger Allam, Bill Camp.109 min. Tamara Drewe kazetari gazte bat da,eta jaioterrira itzuli da,Ingalaterrako kanpinako herrira.Bera hazi zen etxea saltzera doaz. Amaren herri horretan,Tamarak biztanleak aztoratuko ditu.Denak sentituko dira Tamararen edertasunaz erakarrita.Baiona (L’Atalante (JBA)),Donibane Lohizune (Le Select(JBA)),Miarritze (Royal).JBA. dro Costa.Dokumentala.100 min.Jeanne Balibar aktore eta kantariaren, Philippe Morel soinu ingeniariaren eta Pedro Costa zinemagilearen arteko adiskidetasunetik sortua da lan hau. Balibar batera eta bestera dabil,Costaren kamera atzean duela. Bilbo (Multi zinemak). Noche y día +7. AEB,2010. Zuz.: James Mangold. Akt.: Tom Cruise,Cameron Diaz,Peter Sarsgaard,Paul Dano,Maggie Grace, Marc Blucas,Viola Davis,Olivier Martinez.110 min.Bikote baten abentura arriskutsu eta erromantikoak kontatzen dira film honetan.Munduko leku askotan ibiliko dira,jazarpenez jazarpen.Komedia ukituak ere baditu lanak. Gasteiz (Abaco Boulevard,Guridi,Yelmo Gorbeia),Bilbo (Capitol,Golem Alhondiga, Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio,Yelmo), Durango (Zugaza),Getxo (Lauren), Leioa (Artea),Portugalete (Ballonti), Santurtzi (Serantes),Donostia (Bretxa), Errenteria (Niessen),Irun (Cinebox,Txingudi),Usurbil (Urbil),Iruñea (Golem Baiona,Golem La Morea,Carlos III),Tutera (Ocine),Uharte (Itaroa),Viana (Las Cañas). Nothing Personal +7. Irlanda-Herbehereak,2009.Zuz.: Urszula Antoniak.Akt.: Stephen Rea, Lotte Verbeek.85 min.Herbehereetako neska gazte bat Irlandara joango da, eta han eskale baten gisa ibiliko da.Gizon batek lana eskainiko dio,janariaren truke.Neskak eskaintza onartuko du, Toy Story 3 Noche y día filma estreinatuko dute gaur Hego Euskal Herrian. baina elkarren artean lan harremana bakarrik izateko baldintzarekin.Haien bizitzak egunen eta gauen zikloekin jarraituko du. Gasteiz (Guridi),Bilbo (Multi),Donostia (Trueba (JBA)). Predators AEB,2010.Zuz.: Nimrod Antal.Akt.: Adrien Brody,Topher Grace,Danny Trejo,Laurence Fishburne,Alice Braga.100 min.Eliteko gerra talde bat planeta arrotz batean dago.Mediku misteriotsu bat salbu,guztiak odol hotzeko hiltzaileak dira,yakuzak,kondenatuak, heriotzaren eskuadroiko kideak...Harrapari estralutar berri batzuentzat elkar ehizatu eta ezabatuko duten giza harrapakariak dira.Salbatzeko,elkartu egin beharko dute.Zein izango da harrapakina eta zein harraparia? Hasi da ehizaldia... Baiona (CGR Centre),Angelu (Moncine). Shrek 4 D. AEB,2010.Zuz.: Mike Mitchell.Marrazki bizidunak.93 min.Rumpelstiltskin negoziatzailearekin itun bat sinatzeko konbentzituko dute Shrek munstroa.Bat-batean,Shrek munduaren bertsio berezi bat topatuko du,non Fiona ehiza ogro bat den eta Rumpelstiltskin erregea. Gasteiz (A.Boulevard, Florida,Guridi,Y.Gorbeia),Bilbo (Capitol,G.Alhondiga,Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio,Yelmo),Getxo (Lauren), Leioa (Artea),Portugalete (Ballonti), Santurtzi (Serantes),Donostia (Antiguo Berri,Bretxa,Principe),Errenteria (Niessen),Irun (Cinebox,Txingudi), Usurbil (Urbil),Zarautz (Modelo),Baiona (CGR),Angelu (Moncine),Donibane Lohizune (Le Select),Iruñea (G.Baiona, G.La Morea,Carlos III),Lizarra (G.Los Llanos),Tutera (Oscar),Uharte (Itaroa),Viana (Las Cañas). AEB,2010.Zuz.: Lee Unkrich.Marrazki bizidunak.103 min. Andy unibertsitatera joateko prestatzen ari da.Hori dela-eta,Woody bakeroa,Buzz astronauta eta gainontzeko lagunak kezkatuta daude euren etorkizunarekin.Jostailu guztiek haurtzaindegi batean amaituko dute.Lagun berriak topatuko dituzte,eta abentura harrigarriak izango dituzte.Filma hiru dimentsiotan egina dago.Datorren astean Hego Euskal Herriko aretoetan estreinatuko dute. Angelu (Moncine),Baiona (CGR Centre),Donibane Lohizune (Le Select), Miarritze (Royal). Un regalo para ella D. Frantzia,2009.Zuz.: Claude Berri, Francois Dupeyron.Akt.: Alain Chabat,Mathilde Seigner,Helene Vincent,Isabelle Nanty.85 min.JeanPierrek bulldog zakur bat oparituko dio Nathalie bikotekideari.Nathalie zoriontsu dago zakurrarekin,baina,laster, zakurra etxeko nagusi bihurtuko da,eta horrek bikotearen harremanari eragingo dio. Gasteiz (Florida),Bilbo (Multi), Donostia (Principe). Zinema Filmen laburpenak Eclipse / Twilight 3 +7. AEB,2010.Zuz.: David Slade.Akt.: Kristen Stewart,Robert Pattinson, Taylor Lautner.124 min.Hilketa bitxiak gertatzen ari dira Seattle hiri ilun eta euritsuan.Bella arriskuan dago berriz: Edward maitalea edo Jacob adiskidea aukeratu beharko du,nahiz eta erabaki horrek berriz pitz dezakeen banpiro eta gizotsoen arteko gerra.Baiona (CGR Centre),Angelu (Moncine),Donibane Lohizune (Le Select),Gasteiz (A.Boulevard,Florida,Guridi,Y.Gorbeia),Bilbo (Capitol,Alondegia,Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio,Yelmo Megapark),Basauri (Ibaigane),Galdakao (Torrezabal), Getxo (Lauren),Portugalete (Ballanti), Santurtzi (Serantes),Donostia (Antiguo Berri,Bretxa),Errenteria (Niessen),irun (Txingudi,Cinebox),Usurbil (Urbil),Iruñea (Golem Baiona,G.La Morea,Carlos III.),Lizarra (Los Llanos),Tutera (Ocine), Uharte (Itaroa),Viana (Las Cañas). El retrato de Dorian Gray +16.Erresuma Batua, 2009. Zuz.: Oliver Parker. Akt.: Ben Barnes, Colin Firth, Rebecca Hall, Rachel HurdWood, Ben Chaplin, Emilia Fox, Caroline Goodall, Fiona Shaw. 112 min. Londresko zaldun britainiar bat itsututa dago betiko gaztetasunaren ideiarekin. Egiptoko jainko baten estatuak aukera emango dio beti gazte izateko, baina haren erretratua zahartuz joango da. Fenomeno horren inguruan, hainbat hilketa gertatuko dira. Gasteiz 11111 BIKAINA 1111 OSO ONA 111 ONA 11 BALEKOA 1 TXARRA La vida empieza hoy maziozko filma. 77 min. Garzooka superkatuak komikiko orrialdetik hiru dimentsioko errealitatera egin du jauzi, eta albiste txarrak ekarri ditu: Vetvix gaiztoak Dorkon planetari eraso dio. Filma 3Dtan ikus daiteke hainbat aretotan. Bilbo (Golem Alhondiga), Barakaldo (Max Ocio, Yelmo Megapark), Leioa (Artea), Santurtzi (Serantes), Donostia (Bretxa), Usurbil (Urbil), Tutera (Ocine). +12.Espainia,2010.Zuz.: Laura Maña. Akt.: Pilar Bardem,Rosa Maria Sarda, Mariana Cordero.90 min.Adineko lagun talde bat sexu klaseetara joango da,eta gorputza oraindik bizirik daukatela aurkituko dute.Olga irakasleak hainbat konturekin lagunduko die.Gasteiz (Guridi),Bilbo (Multi),Donostia (Principe),Iruñea (Golem Baiona,Carlos III). La boda de mi familia D. AEB,2010.Zuz.: Roger Kumble. Akt.: Brendan Fraser,Matt Prokop, Skyler Samuels,Brooke Shields,Dick Van Dyke.92 min. Fraserri etxebizitza batzuk saltzeko lana jarri diote,non eta Oregongo inguru basati eta huts batean.Izaki batzuei aurre egin beharko die bidean.Haurrentzako komedia. Gasteiz (Abaco Boulevard,Yelmo Gorbeia),Barakaldo (Yelmo),Getxo (Lauren), Donostia (Bretxa),Irun (Txingudi),Usurbil (Urbil),Iruñea (Golem La Morea),Tutera (Ocine),Viana (Las Cañas). La vida privada de Pippa Lee +7. AEB,2010.Zuz.: Rick Famuyiwa. Akt.: Forest Whitaker,America Ferrera,Carlos Mencia,Regina,King,Lance Gross.90 min.Bikote bat ezkontzear dago.Ezkontzaren aurreko asteak nekagarriak izango dira,eta,aldi berean, barregarriak.Izan ere,euren gurasoak aspaldiko haserreak konpontzeko lanean ari dira eta egoera berezi samarrak biziko dituzte.Komedia. Portugalete (Ballonti),Irun (Cinebox),Viana (Las Cañas). +12. AEB,2010.Zuz.: Rebecca Miller. Akt.: Robin Wright Penn,Keanu Reeves,Julianne Moore,Winona Ryder, Monica Bellucci,Maria Bello,Alan Arkin,Blake Lively.93 min.Pippa Lee bera baino 30 urte zaharragoa den editore batekin ezkonduta dago.Bizitza zoriontsua darama.Baina proba garrantzitsu bati egin beharko dio aurre. Gasteiz (Guridi,Yelmo Gorbeia),Barakaldo (Max Ocio),Leioa (Artea),Iruñea (Golem Baiona). Entre nosotros La chica del tren Madres & hijas +12. Alemania,2010.Zuz.: Maren Ade. Akt.: Birgit Minichmayr,Lars Eidinger, Hans Jochen Wagner,Nicole Marischka.119 min. Gittik eta Chrisek bikote bitxia osatzen dute.Oporrez gozatzen saiatuko dira,eta haien izaera azaleratuko da.Beste bikote bat ezagutuko dute,eta haien oreka hautsiko dute. Gasteiz (Florida),Bilbo (Multi). +12. Frantzia,2010.Zuz.: Andre Techine.Akt.: Emilie Dequenne,Catherine Deneuve,Michel Blanc,Mathieu Demy,Ronit Elkabetz.105 min. Jeanne pabiloi batean bizi da,Louis amarekin.Louisek haurrak zaintzen egiten du lan.Jeanne,berriz,lan bila dabil.Egun batean,Louisek iragarki bat irakurri eta alabarentzat Samuel Bleistein abokatuarekin lana lortzeko itxaropena izango du.Gaztetako laguna izan zen Bleistein.Gezur handi baten istorioa kontatzen du filmak.Donostia (Principe).JBA. +16. Espainia-AEB,2010.Zuz.: Rodrigo Garcia.Akt.: Naomi Watts,Annette Bening,Kerry Washington,Samuel L.Jackson.125 min.Karenek 14 urterekin alaba bat izan zuen,eta abandonatu egin zuen.36 urteren ostean,neska haren galera du buruan,batetik.Bestetik,gizon baten maitasuna aurkituko du.Lucy,berriz,haurdun dago eta bizitza aldatuko dio horrek.Drama independentea. Gasteiz (Florida,Yelmo Gorbeia),Bilbo (Golem Alhondiga),Barakaldo (Max Ocio),Getxo (Lauren), Donostia (Principe),Iruñea (Golem Baiona,Carlos III). (Abaco Boulevard, Yelmo Gorbeia), Bilbo (Zubiarte), Barakaldo (Yelmo), Getxo (Lauren), Donostia (Antiguo Berri, Bretxa), Irun (Txingudi), Usurbil (Cinebox Urbil), Iruñea (Golem Baiona), Tutera (Ocine), Uharte (Itaroa), Viana (Las Cañas). En pata de guerra Garfield y su pandilla digital D. AEB, 2009. Zuz.: Mark Dippe. Ani- Marmaduke D. AEB,2010.Zuz.: Tom Dey .Akt.: Lee Pace,Judy Greer,William H.Macy. 87 min. Marmaduke txakurra Winslow familiarekin bizi da.Kaleko txakurren eta txakur aberatsen arteko borrokaren erdian dago.Gainera,bere ametsetako txakurra konkistatzen saiatuko da. Gasteiz (Abaco Boulevard,Guridi,Yelmo Gorbeia),Bilbo (Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio,Yelmo),Getxo (Lauren), Leioa (Artea),Portugalete (Ballonti), Santurtzi (Serantes),Donostia (Antiguo Berri,Bretxa),Errenteria (Niessen),Irun (Cinebox,Txingudi),Usurbil (Urbil),Iruñea (Golem La Morea,Carlos III),Tutera (Ocine),Uharte (Itaroa). Mujeres de El Cairo D. Egipto, 2009. Zuz.: Yusri Nasralla. Akt.: Mona Zaki, Mahmud Hemida, Hassan El Raddad, Nahed El Sebai. 134 min. Gaueko show bat gidatzen du telebistan Kairoko emakume kazetari batek. Egiptoko emakumeen egoeraren gainean hainbat eztabaida eta elkarrizketa egingo ditu. Horrek polemika handia sortuko du. Bilbo (Golem Alhondiga (JBA)), Donostia (Trueba (JBA)). The Blind Side +7. AEB,2010.Zuz.: John Lee Hancock.Akt.: Sandra Bullock,Quinton Aaron,Kathy Bates,Kim Dickens. 130 min. Michael Oher afroamerikar gazte bat da,eta babesa eta laguntza jasoko du familia zuri batean.Futbol amerikarrean arrakasta lortzeko ahal dena egingo du gazteak. Gasteiz (A. Boulevard,Guridi),Bilbo (G.Alhondiga, Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio),Getxo (Lauren),Leioa (Artea), Donostia (Antiguo Berri,Bretxa),Errenteria (Niessen), Irun (Txingudi),Usurbil (Urbil),Iruñea (G.La Morea),Tutera (Ocine),Uharte (Itaroa). Villa Amalia +12. Frantzia,2008.Zuz.: Benoit Jacquot.Akt.: Isabelle Huppert,JeanHughes Anglade,Xavier Beauvois. 94 min.Gau batean,Annek beste emakume batekin ikusiko du Thomas mutillaguna.Orduan,Thomas uztea erabakiko du.Handik aurrera soilik musikak lasaituko du Ann.Gasteiz (Florida),Bilbo (Multi),Donostia (Principe),Iruñea (Golem Yamaguchi). 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 29 ‹ Agenda 1 Aretoak Shrek 4 3D Araba Eclipse GASTEIZ D ABACO BOULEVARD Boulevard merkataritza gunea (902-22 16 22).Ikuslearen eguna: osteguna. Marmaduke Un ciudadano ejemplar Eclipse En pata de guerra Sexo en Nueva York 2 Principe de Persia The Blind Side Shrek 4 Noche y día Robin Hood Que se mueran los feos El retrato de Dorian Gray Legión 16:20 18:20 20:15 22:30 16:00 17:00 18:30 19:45 21:30 22:20 17:15 19:15 22:10 15:45 18:00 20:20 22:35 16:30 19:00 22:00 16:00 16:30 18:00 18:3020:00 20:30 22:00 22:30 16:00 18:15 20:30 22:45 16:30 19:30 22:30 16:05 18:10 20:25 22:40 16:10 18:20 20:30 22:30 D FLORIDA En pata de guerra Marmaduke Robin Hood El retrato de Dorian Gray Principe de Persia Tenías que ser tú Sexo en Nueva York 2 16:30 17:30 18:30 19:30 20:30 21:30 22:30 17:15 18:15 19:00 19:45 20:45 21:30 22:15 17:20 17:15 19:00 21:45 22:10 17:45 20:00 16:00 18:00 20:00 22:00 BASAURI D IBAIGANE Marmaduke Eclipse 17:30 20:00 DBERMEO. Nestor Basterretxea. Ez dago emanaldirik. DDERIO.Gurea. Ez dago emanaldirik. DDURANGO. Zugaza. Noche y día 20:00 San Prudentzio,22 (94-523 19 40).Ikuslearen eguna: asteazkena. Shrek 4 Gainsbourg Entre nosotros Madres e hijas Un regalo para ella Villa Amalia Eclipse 17:30 20:00 17:30 20:00 17:30 20:00 17:30 20:00 18:00 20:15 18:00 20:15 18:00 20:15 22:30 22:30 22:30 22:30 22:30 22:30 22:30 DELORRIO. Arriola. Ez dago emanaldirik. La chica del tren, Andre Techine zuzendariaren filma. BERRIA DERMUA. Lobiano. Ez dago emanaldirik. DGALDAKAO. Torrezabal. Ez dago emanaldirik. San Joan ,10 (943-42 12 47).Ikuslearen eguna:asteazkena. San Prudentzio,6 (94-523 19 40).Ikuslearen eguna: asteazkena. Shrek 4 3D Eclipse Marmaduke La vida empieza hoy The Blind Side La vida privada de Pippa Lee 80 egunean Nothing Personal Noche y día 16:30 18:30 20:30 17:30 20:00 17:00 19:45 17:00 19:45 17:00 20:00 17:30 20:00 17:30 20:00 22:30 22:30 22:30 22:30 22:30 22:30 22:30 D YELMO GORBEIA 3D Gorbeia merkataritza gunea (94-546 04 23).Ikuslearen eguna: astelehena. Noche y día Sherk 4 3D 17:45 20:00 22:15 17:30 18:30 19:30 20:30 21:30 22:30 18:00 20:00 22:00 17:30 19:00 20:00 21:30 22:30 19:45 22:05 20:10 22:20 17:45 18:00 20:15 22:30 18:10 19:00 21:40 20:20 22:30 17:30 20:20 22:35 18:15 18:00 20:15 22:30 Sherk 4 Eclipse Madres e hijas El retrato de Dorian Gray La vida privada de Pippa Lee Principe de Persia Two Lovers Robin Hood Que se mueran los feos Sexo en Nueva York 2 Un ciudadano ejemplar Marmaduke Kick Ass Ez dago emanaldirik. Bizkaia D LAUREN GETXO Arriluze,z/g (94-431 03 10).Ikuslearen eguna: asteazkena Madres e hijas Principe de Persia El retrato de Dorian Gray En pata de guerra Robin Hood Sexo en Nueva York 2 Marmaduke Two Lovers Shrek 4 Eclipse Noche y día The Blind Side 16:30 16:30 19:30 22:10 19:30 22:00 18:00 20:15 22:30 16:00 16:20 19:15 22:10 16:10 19:10 22:10 16:20 18:20 20:20 22:30 16:00 16:30 18:00 18:3020:00 20:30 22:00 22:30 16:15 17:00 19:00 19:45 22:00 22:30 16:00 18:10 20:20 22:30 16:30 19:30 22:15 17:15 20:00 17:00 19:45 17:00 19:45 17:00 19:45 Artea merkataritza gunea (902-333 231).Ikuslearen eguna: asteazkena. Marmaduke Shrek 4 3D Noche y día 16:00 16:00 16:00 22:00 18:00 18:00 20:00 22:00 17:00 18:15 19:30 20:30 22:45 20:00 22:20 19:15 17:00 19:00 21:00 23:00 16:15 22:00 16:00 16:30 17:00 18:30 19:15 19:50 21:15 22:00 22:30 22:15 22:15 22:15 22:30 22:15 22:15 22:30 Ez dago emanaldirik. 17:30 19:45 17:30 19:45 17:30 20:00 17:30 20:00 17:30 20:00 17:30 20:00 17:30 19:45 22:15 22:15 22:15 22:15 22:15 22:15 22:15 D ZUBIARTE D BALLONTI Principe de Persia Shrek 4 3D Marmaduke Sexo en Nueva York 2 Eclipse Noche y día Shrek 4 La boda de mi familia 17:30 20:0022:20 17:30 19:30 22:00 17:30 19:30 22:00 17:30 20:00 22:25 17:30 19:45 22:05 18:00 20:00 22:15 D SERANTES (94-483 92 44) Ikuslearen eguna: asteazkena. Noche y día Shrek 4 3D Eclipse Sexo en Nueva York DZALLA. Antzokia. Ez dago emanaldirik. 16:00 18:00 20:00 16:15 19:00 22:00 16:30 19:30 22:00 22:00 16:00 18:00 20:00 22:00 16:15 17:00 19:00 20:00 22:00 16:15 19:00 22:00 16:15 DZORNOTZA. Zornotza aretoa. Ez dago emanaldirik. Ez dago emanaldirik. Sherk 4 3D Kiss & Kill L’agence tous risques Fatal Prince of Persia U2 3D D COLISEO Ez dago emanaldirik. ERRENTERIA Kareaga,z/g (94-431 03 10).Ikuslearen eguna: astelehena. 16:30 17:15 19:15 20:15 22:00 16:30 19:15 22:00 22:00 16:15 17:00 19:15 20:00 22:00 19:15 22:00 16:45 19:15 22:00 16:00 18:00 20:00 22:00 16:30 19:15 22:00 16:15 19:00 22:00 16:00 18:00 20:00 16:00 18:00 20:00 22:00 16:15 19:00 22:00 16:30 16:45 19:15 22:00 17:00 19:00 21:00 D YELMO MEGAPARK Erribera etorbidea z/g.(94-418 16 72).Ikuslearen eguna: astelehena. 16:50 18:00 19:10 20:20 21:30 22:40 17:00 19:00 21:00 Eclipse Shrek 4 3D Marmaduke Two Lovers Robin Hood Shrek 4 Vincere The Blinde Side 16:45 17:15 19:15 22:30 16:45 18:45 20:45 16:45 18:30 20:30 16:45 19:30 17:15 19:15 17:00 19:45 17:00 20:00 D OCINE LA BRETXA Shrek 4 3D Shrek 4 El retrato de Dorian Gray Principe de Persia Marmaduke Tenías que ser tú D CINEBOX MENDIBIL Mendibil merkataritza gunea.Ikuslearen eguna: osteguna.(943-63 02 23) Shrek 4 Marmaduke Noche y día Robin Hood Sexo en Nueva York Eclipse Principe de persia La boda de mi familia 18:00 20:00 22:00 18:00 20:05 17:45 20:05 22:20 22:00 19:00 17:45 20:10 22:35 17:45 20:05 22:20 22:00 (943-63 54 41).Ikuslearen eguna: astelehena. 16:30 18:30 20:30 22:45 17:15 19:45 22:30 16:00 18:00 20:00 22:00 16:00 18:00 20:00 22:15 16:15 18:15 20:15 22:30 16:30 18:30 20:30 22:15 16:00 18:15 20:30 22:45 DTOLOSA. Leidor. Moneymoons (JBA) 21:00 22:45 22:15 21:15 23:00 22:15 22:30 16:00 18:15 20:30 22:45 16:10 18:00 20:00 22:30 16:15 17:00 19:00 19:45 22:00 22:30 16:00 18:00 20:00 22:00 16:30 18:30 20:30 22:30 16:00 18:15 20:30 22:45 16:00 18:15 20:30 22:45 16:15 18:00 20:00 22:15 USURBIL D CINEBOX URBIL DZARAUTZ. Modelo. Shrek 4 Yo soy el amor 22:30 11:15 13:45 16:00 16:00 11:15 13:45 15:00 19:00 20:00 21:00 11:15 14:00 15:00 21:00 22:15 11:15 14:00 16:00 11:15 13:00 13:45 11:15 13:00 11:15 En pata de guerra The Blind Side Marmaduke Sexo en Nueva York 2 Principe de Persia Robin Hood Que se mueran los feos D MONCINE Toy Story 3 3D L’italien Predators Twilight 3 Kun Fu Nanny Shrek 4 3D Shrek 4 2D Fatal Millenium 2 Bébés 15:40 16:00 16:30 15:45 15:45 18:00 20:25 22:45 18:00 20:00 22:00 18:30 20:30 22:30 18:00 20:25 22:45 18:05 20:25 22:45 20:30 22:45 16:30 18:30 16:30 19:00 22:30 19:00 22:00 16:30 19:30 22:00 17:00 19:30 17:30 20:00 17:15 19:45 17:15 19:45 17:30 20:00 17:30 20:00 17:30 22:30 22:30 22:30 22:30 22:30 Ez dago emanaldirik. 22:00 UHARTE 20:00 22:00 22:00 16:00 17:00 19:30 17:00 19:30 19:30 17:30 19:30 17:30 20:30 17:30 20:30 TUTERA 22:00 18:00 18:00 20:00 22:00 18:00 20:15 22:30 18:15 20:15 22:15 19:00 20:30 22:00 18:10 20:20 22:30 18:15 20:15 22:15 18:00 20:00 22:15 18:30 20:30 22:30 D CINES ITAROA 22:00 22:00 17:00 17:00 D GOLEM LOS LLANOS Shrek 4 Eclipse Legión D OCINE Marmaduke Retrato de Dorian Grey Noche y día Shrek 4 Eclipse Principe de Persia Sexo en Nueva York 2 En pata de guerra Crónica de un engaño Que se mueran los feos The Blind Side Shrek 4 3D (902-46 32 69) Ikuslearen eguna: osteguna. Noche y día Shrek 4 3D 19:30 18:30 21:00 DHAZPARNE. Haritz Barne. Shrek 4 Eclipse The Blind Side Marmaduke El retrato de Dorian Gray Principe de Persia Robin Hood Un ciudadano ejemplar Que se mueran los feos Shrek 4 21:00 DKANBO. Aiglon. Copie conforme 21:00 MIARRITZE D ROYAL Copacabana 16:05 20:10 Dog pound (JBA) 21:45 Le dispariton d’Alice ...(JBA) 17:45 La tête en friche 16:00 Soul Kitchen (JBA) 19:45 Tamara Drewe (JBA) 14:00 18:05 22:10 The World is Big (JBA) 14:00 Tournée (JBA) 22:30 When You’re Strange (JBA) 19:05 L’illusionniste 15:50 Toy Story 3 14:00 17:15 20:40 16:00 16:30 20:30 22:00 16:00 16:30 20:30 22:00 16:15 18:15 16:30 17:00 22:30 18:00 18:3020:00 22:30 18:00 18:3020:00 22:30 20:15 19:00 19:30 22:00 22:15 16:10 16:05 16:00 16:00 16:05 18:10 18:15 20:20 18:10 20:15 19:00 18:20 20:20 20:10 22:30 22:20 22:15 22:30 22:10 VIANA D LAS CAÑAS Shrek 4 3D Shrek 4 Eclipse La boda de mi familia Sexo en Nueva York 2 Que se mueran los feos Marmaduke Principe de Persia El retrato de Dorian Gray En pata de guerra Noche y día 17:30 17:45 20:00 22:45 17:15 20:00 22:40 20:00 22:30 16:50 19:35 22:30 22:45 18:00 17:30 20:00 22:30 17:30 20:00 22:45 17:45 17:15 19:45 22:30 Nafarroa Beherea IRUÑEA DONIBANE GARAZI. Le Vauban. D GOLEM BAIONA Eyes of Aar 15:00 21:15 Les meilleurs amis du monde 18:00 (948-22 23 33) Ikuslearen eguna: asteazkena. Noche y día Shrek 4 3D Eclipse Madres e hijas La vida empieza hoy La vida privada de Pippa Lee Noche y día Shrek 4 3D Gainsbourg Eclipse Madres e hijas La vida empienza hoy Marmaduke LIZARRA 16:30 D REX Les petits ruisseaux Bébés 22:30 22:30 22:45 22:30 22:45 (948-24 54 00) Ikuslearen eguna: astelehena. 22:15 18:00 20:00 22:00 18:00 20:00 22:00 18:00 20:00 22:00 18:00 20:00 22:00 D LE SELECT Toy Story 3 3D 14:30 L’italien 14:30 Twilight 3 L’autre monde 14:30 Shrek 4 3D Tamara Drewe (JBA) Predators Tournée Petits meutres a l’Anglaise (JBA) L’arnacoeur 14:30 17:30 17:15 20:00 16:30 18:30 19:45 17:30 20:00 17:00 19:45 20:30 D SAIDE OLITE 18:00 20:00 16:00 16:00 16:00 16:00 14:00 17:15 19:00 20:00 21:30 17:30 18:30 19:30 20.30 22:30 18:30 20:30 22:30 17:15 19:00 20:00 21:30 D SAIDE CARLOS III 23:00 14:00 14:00 14:00 14:00 14:00 14:00 16:30 22:30 16:30 21:30 16:30 16:30 22:45 (948-24 54 00) Ikuslearen eguna: astelehena. 18:00 20:00 22:15 18:00 20:00 22:15 16:00 17:00 18:00 22:15 16:30 18:00 19:45 Nafarroa Urbil merkataritza gunea (902- 22 16 22). Eclipse Shrek 4 3D Marmaduke Noche y día Principe de Persia El retrato de Dorian Gray En pata de guerra The Blind Side Sexo en Nueva York 2 La última canción Shrek 4 Eclipse 21:00 DONIBANE LOHIZUNE 22:45 Arraindegi eraikina (943-42 13 71). Noche y día En pata de guerra The Blind Side Eclipse IRUN Ez dago emanaldirik. 19:45 22:00 19:00 17:00 ANGELU 17:30 17:45 20:00 22:45 17:15 20:00 22:40 19:45 22:30 17:15 22:30 17:00 19:45 17:00 19:45 22:30 DORDIZIA. Herri Antzokia. (943-00 12 00) Ikuslearen eguna: astelehena. D COLISEO MAX OCIO 15:00 Petits meurtres a l’Anglaise (JBA) 17:15 Dans ses yeux (JBA) 19:00 Les petits ruisseaux 21:30 Nannerl,la soeur de Mozart (JBA) 15:30 Mammuth 19:30 La disparition d’Alice Creed 21:15 When You’re Strange (JBA) 17:45 Ponyo sur la falaise 15:15 Twilight 3 EIBAR Ez dago emanaldirik. D ANTIGUO BERRI BARAKALDO Shrek 4 DBERGARA. Zabalotegi. DOÑATI. Herri zinema. DONOSTIA Tamara Drewe (JBA) Tournée (JBA) L’italien Predators Toy Story 3 3D Ez dago emanaldirik. Shrek 4 3D Eclipse La estación del olvido Shrek 4 En pata de guerra El retrato de Dorian Gray Marmaduke The Blind Side Noche y día Shrek 4 3D (0559-59 90 90) DBEASAIN. Usurbe. DLAZKAO. Areria aretoa. Ez dago emanaldirik. Gipuzkoa (0559-55 73 63) D CGR CENTRE D TXINGUDI 17:30 20:00 22:30 17:30 20:00 22:30 19:30 22:15 Leizaola Lehendakariaren kalea,2. Noche y día Ez dago emanaldirik. Ez dago emanaldirik. PORTUGALETE SANTURTZI Eskutza kalea,13 (94-431 03 10).Ikuslearen eguna: astelehena Eclipse Madres e hijas Sexo en Nueva York 2 Noche y día La vida privada de Pippa Lee Un ciudadano ejemplar Intrusos en Manases The Blind Side Robin Hood Marmaduke Shrek 4 3D Principe de Persia El secreto de la última luna Que se mueran los feos Shrek 4 DARRASATE. Amaia antzokia. DHERNANI. Biteri aretoa. 16:15 18:15 20:15 17:15 20:00 17:00 19:45 17:15 20:00 17:00 19:45 17:15 20:00 17:30 19:45 D MULTICINES Marmaduke El retrato de Dorian Gray Shrek 4 3D The Blinde Side Shrek 4 Eclipse Noche y día Principe de Persia Ez dago emanaldirik. (943-34 52 91) Ez dago emanaldirik. (94-6070767) 17:15 19:45 22:15 17:15 19:45 22:15 DANDOAIN. Bastero. 22:30 22:45 22:45 22:30 22:45 (948-22 23 33) Ikuslearen eguna: astelehena. Noche y día D L’ATALANTE Nothing Personal (JBA) Mujeres de El Cairo (JBA) 20:30 16:30 18:30 20:30 16:30 18:30 20:30 17:15 20:00 16:30 18:30 20:30 D GOLEM LA MOREA BAIONA (0559-55 52 98) Shrek 4 3D Shrek 4 Eclipse The Blind Side Marmaduke Sexo en Nueva York 2 El principe de Persia Noche y día DMUNGIA. Olalde aretoa. Lapurdi D L’AUTRE CINEMA D NIESSEN ZINEMAK DMUSKIZ. Meatzari aretoa. D GOLEM ALHONDIGA D TRUEBA Ez dago emanaldirik. S.Esnaola,2 (943-27 13 91).Ikuslearen eguna: asteartea. Ez dago emanaldirik. Ez dago emanaldirik. 22:30 22:30 22:30 22:30 17:00 19:30 22:00 16:45 18:45 20:45 22:45 17:30 20:00 22:30 17:15 19:30 22:15 16:45 19:30 22:00 17:30 20:00 22:00 17:15 19:45 22:30 17:15 19:45 22:15 17:00 19:45 22:15 17:00 19:45 22:15 D CINESA ARTEA DLEKEITIO. Ikusgarri. Villarias ,10 (94-431 03 10).Ikuslearen eguna: astelehena Yo soy el amor Shrek 4 3D Villa Amelia 80 egunean Gainsbourg La vida empieza hoy Madres e hijas La chica del tren (JBA) La vida privada de Pippa Lee Un regalo para ella DAZKOITIA. Baztartxo. LEIOA Ez dago emanaldirik. D CAPITOL Un regalo para ella Madres e hijas Ne change rien Entre nosotros Villa Amalia Nothing Personal 80 egunean La vida empieza hoy GETXO D KULTUR LEIOA BILBO Shrek 4 Madres e hijas Mujeres de El Cairo (JBA) Eclipse Sexo en Nueva York 2 The Blind Side Noche y día Soul Kitchen Un profeta La carretera Ez dago emanaldirik. La vida secreta de Pippa Lee Principe de Persia Shrek 4 El secreto de la última luna Robin Hood Eclipse DAMURRIO. Amurrio Antzokia. Shrek 4 Eclipse Gainbourg Noche y día DGERNIKA. Lizeo Antzokia. La ventana El latido de la montaña (JBA) London River Un regalo para ella Entre nosotros Villa Amalia DZUMARRAGA. Zelai Arizti. D PRINCIPE D GURIDI 17:15 20:00 16:30 18:30 20:30 17:00 19:45 17:00 19:45 16:30 18:30 20:30 16:30 18:30 20:30 D GOLEM YAMAGUCHI DZUMAIA. Aita Mari. (948-22 23 33) Ikuslearen eguna: asteazkena. Ez dago emanaldirik. Los límites del control (JBA) 22:30 22:45 22:30 22:30 22:45 22:45 DONAPALEU. St.Louis. Le caméléon 21:00 Zuberoa MAULE. Baitha. Lignes de front 21:00 17:30 Kiss & Kill 21:00 30 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Agenda › b Eguraldia JON ALBISU Joera Bihar t° Larunbata, 17 Itsasoa t° pItsasoko egoera. Ipar-ekialdeko haizea ailegatuko da, eta 2ko indarrarekin, itsaskirria eragingo du; aldika, eta bereziki ipar partean, itsaskiko guneak sorraraziko ditu. pOlatuak. Metro batekoak. t° t° Igandea, 18 Astelehena, 19 p Baiona 24/17 p Bakio 24/16 p Donostia 25/15 p p Bilbo 24/16 p Donibane Garazi 26/15 Eibar 25/13 Arratsalderako, hodeiak ugarituko dira pZerua. Pixkanaka bada ere, hodeiak ugarituz joango dira ipar isurialdean eta mendialdean. Hortaz, hodeiak eta ostarteak izango dira bertan; barnealdean, ordea, eguzkia eta goiko hodeiak izango dira. Arratsalderako, Kantauri itsasora fronte kate hotz baten ertza iritsiko da, eta horrek eraginda, hodeiak areagotuko dira ipar partean. pHaizea. Ipar-mendebaldekoa. pTenperatura. Berdin. Beroenak, ipar isurialdean eta mendi inguruetan, 22-27 gradu artean izango dira; barnealdean, berriz, 24-35 gradu artean. p p p Leitza 25/13 Arrasate 26/13 Amurrio 27/13 Itsasaldiak Maule 27/16 p p Balmaseda 25/14 p Abaurregaina 26/12 p p p Gasteiz 24/12 Agurain 26/12 Gaur t° Hodei eta ostarteekin, egonkor pZerua. Goizean bertan, hodeiak eta ostarteak izango dira ipar isurialdean eta mendi inguruetan; barnealdean, berriz, goiko hodeiak. Egonkortasun atmosferikoaren ondorioz, eguraldi bikainaz gozatzeko aukera paregabea izango da. Tenperatura igo egingo da. b Iruñea 29/13 p p Tafalla 30/14 Guardia 29/13 pHaizea. Ipar-ekialdeko haizea. pTenperatura. Gora. Beroenak, ipar partean eta mendialdean, 21-26 gradu artekoak izango dira; barnealdean, 23-34 gradu artean. p Tutera 33/16 ORDUA 07:26 4,44 Itsasbehera 13:34 0,66 Itsasgora 19:48 4,54 01:15 0,58 Itsasbehera Isobara mapa Eguzkia S0RTU 07:05 Ilargia Ilgora Ilbete Uztailaren 26a, astelehena Ilbehera Ilberri Abuztuaren 3a, astelehena Abuztuaren 10a, asteartea G Sudokua Lau lagun hauetako bakoitzak hilero eramaten du bere txakurra maskotak edertzeko apaindegi batera. Zein da txakur bakoitzaren arraza? Eta izena? Zenbat ordu ematen ditu bakoitzak apaindegian? 4 Arrastoak 7 IZENA JABEA 1. Setter arrazako txakurrak ez du Pintto izena, hilean ez ditu 2 ordu ematen apaindegian, eta ez da Eneritzena. 2. Garbiñeren dalmaziarrak ez du Pixkor, ez Pintto izena, eta apaindegian ez ditu 2, ez 3 ordu ematen. 3. Chihuahua arrazako txakurrak Sua du izena, eta 4 ordu ematen ditu hilero apaindegian. Ez da Eneritzena, ez eta Olaiarena ere. ARRAZA 21:33 Uztailaren 18a, igandea BAGABIGA G Logika jokoa 8 2 1 4 9 5 1 Olaia 2 Garbiñe 3 Sara 4 Pixkor 5 Sua 6 Gaxen 7 Pintto 8 Galgoa 9 Chihuahua 10 Dalmaziarra 11 Setterra 12 ARRAZA IZENA Chihuahua Dalmaziarra Setterra E F G H Pintto Galgoa D Gaxen 4 C Pixkor 3 B Sua 1 A I J K L 8 4 2 8 6 2 1 9x9-ko laukian hutsik dauden gelaxkak bete behar dituzu, 1etik 9ra bitarteko zenbakiak idatziz, eta kontuan izanik zenbaki bakar bat ere ez dela bi aldiz azaltzen errenkada eta zutabe berean, ezta dagokion 3x3-ko laukian ere. 4 9 8 2 ORDUAK Eneritz ORDUAK 1 6 5 1 8 5 8 6 G Esaldi ezkutua «B_ld_rr_ b_t_ d_g_ pr_st g__z_k d_r_n b_z_l_k__k b__n_ _k_rr_g_ _k_st_k_». Falta diren bokalak idatzita, Tito Livio historialari erromatarraren gogoeta bat azalduko zaizu. G Atzoko erantzunak B I L S I H N A H A T M A T X A L E H A R P I B A R E U R E K ARRAZA IZENA M Eneritz Olaia GORDE EGUNA Hitz-jokoak JABEA METROAK Itsasgora J Garbiñe Z Sara G G M M A T U E R A K N A T U G A R S A U U R A G R A Z E A E S E I R E O N E S A G A R R A I A E I R E 1 7 5 4 2 6 8 3 9 3 9 4 1 5 8 6 2 7 2 6 8 9 3 7 5 1 4 5 4 3 8 1 2 9 7 6 2 8 1 9 6 7 3 4 5 7 2 6 5 4 9 1 8 3 4 5 2 3 9 1 7 6 8 6 3 1 7 8 4 2 9 5 9 8 7 2 6 5 3 4 1 Esaldi ezkutua: Denek berdintsu pentsatzen duten lekuan inork ez du asko pentsatzen. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 31 ‹ Agenda Komunikazioa D Euskara 2.0 Irlen sarea Gorka Julio E HUk antolatutako udako ikastaroak hasi dira. Horien artean, Euskara 2.0 http://tinyurl.com/euskara2-0 jardunaldia antolatu dira, eta parte hartzeko aukera izan dut. Bertan entzun eta hitz egindakoaz ez dut laburpenik egingo, baina gehien interesatutako gaiak azpimarratu nahiko nituzke. Euskararen zabalkundea lortzeko kanpoan zein barruan erreferentzialtasuna bilatu behar dela azpimarratu da. Batez ere ikusgarritasuna lortu ahal izateko. Horretarako, sareetan ondo konektaturik egon behar dugula ere atera daiteke ondorio gisa. Konexio horien bidez, beste sareetako jendeak ezagutuko gaitu, gure informazioa hauetara zabaldu ahal izango dugulako. Hori guztia lortzeko, baliabide egokiak beharko ditugu. Asko- tan baliabideak ez dira oztopoa software librearen kasuan, adibidez, baina bai jendearen partehartze maila. Hizkuntzarekiko militantzia hori, sarean ere eta batez ere euskararen erabilpena, gakoak izaten jarraitzen dutela argi dago. Militantzia forma berriak, aktibismoarekin lotura gehiago badu ere. Arloei begiratuz gero, hezkuntza mundua arlo garrantzitsuena bezala ageri da. Bertan eduki propioak sortzeko beharra, eta horiek era parte-hartzaile batean eta agenteak kontuan hartuz egitearen beharra argia da. Teorian baino gehiago praktikan jartzeko urgentzia nabaria da. Gauza txikietatik hasita bada ere, ondoren hauek eragin handia izan baitezakete. Hedabideen alorrean, informazioa zabaltzeko aukera gehiago emango dituzten hedabide partehartzaileagoak eta jendartearekin harreman zuzenagoa dutenak bultzatu beharko genituzke. Horrekin batera, kulturan euskarazko eduki gehiago sortu, eta eduki hori besteentzako erabilgarri jartzea ere beharrezkoa dela argi gelditu da. Arlo horretan, jendeak sortutako edukiari, zein ‘Gaztezaparrada.info’, Ipar Euskal Herriko gazteriaren eremu berri bat Denboraldi honetan Euskal Irratietan irratsaioa egin ostean, webgunea jarriko dute gaur martxan Urtzi Urkizu Donostia «Gazte oihuaz busti dezagun sarea». Lelo horrekin abiaraziko dute gaur Gazte Zaparradaren webgunea: www.gaztezaparrada.info. Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako gazteriaren komunikazio eremu berri bat da webgunea. «Euskal gazte ezkertiar eta abertzaleon bozgorailu izan nahi duen tresna berri bat», azaldu du proiektuko sustatzaile Ekhi Erremundegik. Ipar Euskal Herriko Euskal Irratietan sortu zuten joan den udazkenean Gazte Zaparrada Itxaso Cuevas eta Ekhi Erremundegi saioko esatariak. KAZETA.INFO irratsaioa. Ostegunero 20:00etatik 21:00etara uhinetan zabaltzen dena. «Orain, irratsaioaz gain, urrats bat gehiago egitea erabaki dugu, sarean gure ataria izango den gune hau gazteriari eskainiz», dio Erremundegik. Itxaso Cuevas eta Inge Arin dira irratsaiko eta webguneko beste bi kideak. Proiektu berri hau abiaraztean honako hausnarketa hau egin nahi dute: «Gaur egungo gizarte eredu honetan eta hedabideetan gazteriaren eta, batez ere, euskal gazteriaren ahotsa zapaldua denez, proiektu hau aitzina eramatea erabaki genuen». Hedabideetan gazteriaren «zinezko arazoak» ez direla aipatzen salatu nahi dute. «Gazteriaren egoeraren islada eskasiaz jabeturik, hutsune hori betetzea deliberatu genuen». Proiektu parte-hartzailea egin nahi dute. Hartara, «gazte orori dagokigu espazio berri hau elikatzea, bakoitzak bere esparrutik informazioa igorriz». Horretarako [email protected] helbide elektronikora bidali beharko dira kronikak, iritziak, artikuluak ala kezkak. Baita soinu edo bideoak ere. Etengabe eguneratuz joango den gunea izatea nahi dute, «eta horregatik denon parte-hartzea ezinbestekoa da». U.U. Donostia Hozkailuan hiru urtez izan ostean (tarte horretan Canal+-ek eman du), La1 kate publikoak gaur estreinatuko du Los Tudor telesaila (22:15). Drama historiko horren bi atal emango dituzte ostegunero, iragarkirik gabe. Ekoizpenaren tramak XVI. mendean daude girotuak, Enrique VIII.a Ingalaterrako erregea zenean. Hain zuzen ere, Jonathan Rhys Meyers aktoreak (Match Point) jokatzen du erregearen rola. Natalie Dormerrek Ana Boleynarena egiten du, aldiz. Henrike VIII.a errege bihurtu zen, anaia zaharrena hil eta haren alargun Katalina Aragoikoa- rekin ezkondu zelako. Katalinak ez dio semerik emango, eta, horregatik, Henrike gizon krudel eta bihozgabea bihurtuko da. Modu deskontrolatuan gobernatuko du bere erreinua, Tomas Moro eta Wolsey kardinalaren gomendioak jasoz. Sam Neil aktoreak betetzen du Wolseyren rola. Irlandan filmatua Michael Hirstek idatzitako lana da Los Tudor. Zuzendariak Charles McDougall eta Steve Shill DLaburrak Tele5ren balioa burtsan %21,5 hazi da TELEBISTA › Munduko Kopari esker, Tele5 kateak burtsan duen prezioa %21,5 hazi da. Emititutako partidetan 900 iragarki eman dituzte. Eta joan den igandeko finalean, 5-10 milioi euro artean irabaziko zituen Tele5k, soilik publizitatean, PR Noticias-ek argitaratu duen informazioaren arabera. Joseba Zulaikarekin solasean Euskadi Irratian IRRATIA › Euskadi Irratiko Fak- toria saioan Joseba Zulaika antropologo eta idazlea elkarrizketatuko dute gaur, goizeko hamarretan. Bere bidaien eta obren inguruan hitz egingo du Zulaikak. Mario Onaindiari buruzko dokumental bat ETBrako TELEBISTA › Ana Murugarrenek Mario Onaindiaren bizitzaren inguruko El precio de la libertad dokumentala zuzenduko du. ETBk eta TVEk onartu dute proiektua eta bi telebistetan emango dute (2010eko amaieran edo 2011ko hasieran estreinatuko dute). Bi atal izango ditu, bakoitza 80 minutukoa. ‘Los Tudor’ drama historikoa estreinatuko dute gaur La1 katean Enrique VIII.a Ingalaterrako erregeak XVI. mendean bizitako gorabeherak jasotzen ditu telesailak eduki profesionalari, biei, tarte egin behar zaio. Softwarearen inguruan euskarazko itzulpen memoria biltegi publiko baten beharra nabarmendu da, software librearen aldeko apustu egitearekin batera. Helburu zehatz batzuekin sortutako komunitate euskaldunak sortzen jarraitu behar dugu. Aldi berean, sareko tresna berri guztien bidez gure mezua zabalduz eta kanpoko eraginak jasoz. Euskara era malguago batean erabiliz eta ideia hauek guztiak komunikatuko dituzten mito/ideia berriak zirkulazioan jarriz. Telebistak haurrei arreta gutxi jartzea eragiten die Jonathan Rhys Meyers. BERRIA dira. Filmaketa osoa Irlandan egin zuten, ekoizpenean baliabide asko eta dekoratu ikusgarriak erabiliz. Lanak hiru Emmy sari jaso ditu. TELEBISTA › Iowako (AEB) Unibertsitateko ikerketa baten arabera, telebistari begira ordu asko pasatzeak arreta gutxiago jartzea eragin dezake haurrengan. Gainera, neska-mutikoengan obesitatea eta oldarkortasuna haztea ekar dezake telebista gehiegi ikusteak. 32 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Agenda › E Río apache Gaurko filmak Stephen McNally, Julie Adms, Hugh Marlowe. AEB. 1953. Bi langileren protestaldiak, umorez zipriztinduak njel Alkain eta Asier Hormaza aktore aparten zaleek biak elkarrekin ikusteko aukera izango dute gaur gauean, Eutsi! filmean. Nahiko txukun dabiltza aktore horiek, baita Oihana Maritorena eta Nagore Aranburu ere, emakumezkoen roletan. Drama soziala eta A 11 Eutsi! pETB1, 22:05. Zuz.: Alberto Gorritiberea. Akt.: Anjel Alkain, Asier Hormaza, Oihana Maritorena, Kandido Uranga. 90 min. Euskal Herria, 2007. D 111 p ETB2, 18:40. Zuz.: Lee Sholem. Akt.: umorea uztartzen dira filmean, langile batzuen drama eszena dibertigarriekin tartekatuz. Dena den, ez ezazue goi mailako zinema espero. Lan txikia eta xumea da Eutsi!, bere aurrekontuaren araberakoa, eta gabeziak ditu. Gidoian eta beste alor batzuetan ekoizpen apala da. Hala, hobe du ikusleak miraririk ez itxarotea. Istorioa honako hau da: Kepak eta Martinek bi urte daramatzate greban. Saldix Corp. enpresak Frantziako Tourrean dabilen talde bat babesten du, Il était une fois la Révolution 111 p France3, 20:35. Zuz.: Sergio Leone. Akt.: Rod Steiger, James Coburn, Romolo Valli. 150 minutu. Italia. 1971. Ouija 11 p La2, 22:00. Zuz.: Juan Pedro Ortega. Akt.: Ricard Sales, Montse Mostaza, Carlos Olivella. Espainia. 2004. Together 1111 p La2, 23:40. Zuz.: Chen Kaige. Akt.: baina enpresak Poloniara eraman du ekoizpena, multinazional bat tarteko dela. Langileei protesta Tourrera eramatea otuko zaie. Zuriñe kazetari gaztea Kepa eta Martinekin joango da Tourrera, baina bi langileek ez dakite zer asmo dituen hark. Bidaia korapilatu egingo zaie langileei, eta umorezko une batzuk ere egongo dira Pirinioetara joandako zaleekin batera. Erraz eta gustura ikusten da behintzat, eta hori gaur egun bada zerbait. Tourra egunotan ETB1en ematen ari direla eta, emanaldi aproposa dirudi. p Urtzi Urkizu Tang Young, Liu Peigi, Chen Hong, Chen Kaige. Txina. 2002. Gothika 11 p TF1, 23:40. Zuz.: Mathieu Kassovitz. Akt.: Penelope Cruz, Halle Berry. AEB. 2003. La hija del general 111 p La1, 00:00. Zuz.: Simon West. Akt.: John Travolta, Madeleine Stowe, James Cromwell. AEB. 1999. Telebista ETB 1 ETB 2 Hamaika La 1 La 2 Antena 3 08:05: Namaste. 08:30: K2ko emakumeak. Dokumentala. 09:15: Kerman mintzalagun bila. 09:205: Bidaide. (09:25) Tigreak oihanaren begietan. (10:15) Borrokalari iaioena. 11:05: Travel notes. 11:30: Chiloe. ‘Malta ... ia amets bat’. 12:05: Munduan gaur. ‘Plastikoaren menpe’. 12:55: Elkartasunaren bideak. 13:30: Mihiluze. 14:00: Gaur egun. Albistegia. 14:30: Txirrindularitza. Frantziako Tourra. 11. etapa. Sisteron - Bourg Les Valence. 17:25: Kalifornia. 07:55: Forum. David Barberoren eskutik. Gonbidatua: Maria Muñoz. 08:30: Egun on Euskadi. Va- 09:00: Marrazki bizidunak. Lazkao Txiki. 09:50: Bilbo esnatuz. Eguraldia, dokumentala, azken orduko albisteetako izenburuak.... 13:00: 8. kalea. 13:30: Onein. Txerri entsalada. 14:00: Bat eta bat. 14:55: Lehiotik. 16:35: Gipuzkoa kultura. 16:55: Jazz Zarautz. 17:40: Kiroleroak. 18:10: Jazz Zarautz. 19:10: Bi fashion. 19:30: Erritmo biziz. 20:05: Marrazki bizidunak. Lazkao Txiki. 20:25: Haurrekin jolasean. 21:00: Bat eta bat. Albistegia. (21:20) Hona hemen. (21:50) Eguraldia. 21:55: Travelling. Zine estreinaldiak. 22:10: Skapa. Asteburuko agenda kulturala. 06:00: Noticias 24 h. 06:30: Telediario matinal. Albistegia. 10:15: La mañana de la 1. Marilo Monterok aurkezten duen magazinea. 14:00: Albistegia. 14:30: Corazón. Anne Igartiburuk eta Carolina Casadok prentsa arrosari buruz aurkezten duten magazinea. 15:00: Telediario 1. Ana Blancok eta Jesus Alvarezek azken berriak biltzen dituen albistegia aurkezten duten. 16:05: Eguraldia. 16:15: Amar en tiempos revueltos. Telesaila. 17:00: Mar de amor. Telesaila. 18:10: Bella Calamidades. Telesaila. 07:00: Los Lunnis. El zorro, generacion Z. Codigo Lyoko. Las tres mellizas. Lazy Town. 09:00: Estatuaren egoerari buruzko eztabaida. 13:00: Salvando las especies en peligro. 13:30: Cruce de caminos. 13:55: Salvando las especies en peligro. 14:15: El lince, el cazador esquivo. 15:05: Pequeños universos el universo escondido. 15:30: Saber y ganar. 16:00: Frantziako Tourra. 11. etapa. Sisteron - Bourgles Valence. 17:30: Grandes documentales. ‘Los animales son asombrosos’. ‘Africa a ras del suelo’. 06:00: Las noticias de la mañana. Isabel Jimenezek eta Luis Fragak aurkezten duten albistegia. 08:45: Espejo público verano. Lucia Riañok aurkezten duen magazinea. 12:30: La ruleta de la suerte. Jorge Fernandezek aurkezten duen lehiaketa. 14:00: Los Simpson. ‘Aquellos patosos años’. ‘El Ottoshow’. 15:00: Antena 3 Noticias 1. Roberto Arcek eta Manu Sanchezek aurkezten duten albistegia. 16:00: Zinema. ‘Pánico en el vuelo 534’. Zuz.: Jon Casar. Akt.: Eric Roberts, Alexandra Paul. 2001. ‘La hija del general’. 00:00 ‘Together’ filma. 23:40 ‘Gavilanes’ telesaila. 22:30 18:30: España directo. Pilar Garcia Muñizek aurkezten duen magazinea. 20:00: Gente. Maria Avizandak aurkezten duen saioa. 21:00: Telediario 2. 22:05: El tiempo. 22:15: Los Tudor. Telesail berria. 00:00: Zinema. ‘La hija del general’. Zuz.: Simon West. Akt.: John Travolta, Madeleine Stowe. 1999. 01:50: Zinema. ‘Viernes negro’. Zuz.: Arthur Allan Seidelman. Akt.: Amy Carlson, Judd Nelson. 2007. 03:10: La noche en 24 horas. 04:40: TVE es música. 05:00: Noticias 24h. 19:00: El hombre y la tierra (serie canadiense). 19:30: Mi reino por un caballo. 20:00: La2 Noticias. 20:15: Zoom tendencias. 20:30: Dos hombres y medio. 21:10: Mujeres desesperadas. Telesaila. 22:00: Zinema. ‘Ouija’. Zuz.: Juan Pedro Ortega. Akt.: Ricard Sales. 2004. 23:40: Zinema. ‘Together’. Zuz.: Chen Kaige. Akt.: Tang Yun, Liu Peigi. 2002. 01:30: Conciertos de Radio3. Love of lesbian. 02:00: Teledeporte. 05:30: TVE es música. 17:45: 3D. Gloria Serrak aurkezten duen magazinea. 19:15: El Diario. Sandra Daviuk aurkezten duen magazinea. 21:00: Antena 3 Noticias 2. Matias Pratsek eta Manu Sanchezek aurkezten duten albistegia. 21:45: El club del chiste. Anabel Alonsok aurkezten duen umore saioa. 22:30: Gavilanes. Telesaila. Denboraldiko azken atala. 00:15: Sin rastro. Telesaila. ‘Claro de luna’. ‘Kamli’. ‘La fuente’. 02:30: Adivina quién gana esta noche. 04:30: Unicos. nesa Sanchezen eta Aitzol Zubizarretaren eskutik. Gonbidatua: Antonio Basagoiti. 10:05: Kerman mintzalagun bila. 10:35: Walker Texas ranger. Telesaila. 11:30: Rex. Telesaila. 13:25: Kerman mintzalagun bila. 13:30: Euskadi directo. Miriam Duqueren eskutik. 14:25: Robin Food. 14:58: Teleberri. Igor Sigerok aurkezten duten albistegia. 16:00: Eguraldia. 16:05: Aspaldiko. ETB 3 ‘Supernanny’. 20:50 ‘Teleberri’, A. Odriozola. 20:58 18:00: Iparraldearen orena. 18:05: Kerman mintzalagun bila. 18:10: Bidaide. (18:10) Ero eta zoro. (18:35) Emakumeak tribuko kide. 19:30: Kerman mintzalagun bila. 19:35: Azpimarra. 20:00: Gaur egun. Albistegia. 20:45: Eguraldia. 20:50: Supernanny 2. 21:30: Mihiluze. 22:05: Zinema. ‘Eutsi’. Zuz.: Alberto J. Gorritiberea. Akt.: Angel Alkain, Asier Hormaza, Oihana Maritorena. 2007. 23:30: Gauberri. 00:00: EITB kultura. 00:30: Bidaide. 18:40: Zinema. ‘Rio apache’. Zuz.: Lee Sholem. Akt.: Stephen McNally, Julie Admas, Hugh Marlowe. 1953. 20:10: Monk. Telesaila. 20:58: Teleberri. Asier Odriozolak aurkezten duen albistegia. 22:15: Vaya semanita. Andoni Agirregomezkortaren eskutik. 23:50: Objetivo Euskadi. ‘Básicos de Euskadi’. ‘Infidelidad: mentiras arriesgadas’. 01:15: Kerman mintzalagun bila. 01:20: La doctora Quinn. Telesaila. 02:50: Locos por el Jazz. 03:45: Aspaldiko. 16:30: Xiaolin erronka. 16:55: Dragoi ehiztariak. 17:15: Zoroak zoro. 18:30: Valerian eta Laureline. 18:55: Doraemon, katu kosmikoa. 20:05: Avatar-azken aire maisua. 20:30: Kriptako istorioak. 20:55: Valerian eta Laureline. 21:20: Spirou eta fantasio. 21:40: One piece. 22:30: Abentur@roa. 23:00: Jazz Gasteiz 2010. 23:20: Gazteak. Telesaila. 23:50: Britania txikia. 00:20: Pontifiria. 00:45: Orain. 00:55: Justizia. Telesaila. 01:35: Jungla Sonoran galdu naiz. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 33 ‹ Agenda B Asier Blas eta Garbiñe Mendizabal solasean Armintzako Txapel reggae jaialdia Erriberriko Antzeki Klasikoa Maddalen Iriartek aurkezten duen saioan gaur-gaurko gaien inguruan ariko dira solasean Asier Blas (argazkian) eta Garbiñe Mendizabal gonbidatuak. Bestalde, Asun Landak egingo du gaurko zutabea eta Eako Poesia Egunetarako gonbita egingo die ETB1eko ikus-entzuleei. Bizkaiko Armintza herrian bihartik igandera bitartean egingo duten Txapel reggae jaialdiaren nondik norakoak azalduko dituzte gaur gauean. 20. urtea dute aurtengoa eta jaialdi berezia prestatu dute. Horren berri ematen izango dira Hamaikako platoan jaialdiko antolatzaileak. Erriberriko Antzerki Klasikoko bederatzigarren urtean parte hartuko du XXL taldeak, Aristofanesen Lisistrata klasikoaren egokitzapenarekin. Kabaret musikal nola bihurtu duten azalduko dute. Bestetik, R. S. Factor jazz taldeaz eta Txillida Lantokiak Legazpin irekiko duen guneaz ere ariko dira. ‘Azpimarra’. ETB1, 19:35. ‘Bat eta Bat’. Hamaika, 21:30. ‘EITB Kultura’. ETB1, 00:00. Irratia Euskadi Irratia. Orioko parrilleroen FM sekretuak erakutsiko ditu Imanol Manterolak eguerdian Udan...Blai! irratsaioan. Oiartzunen Elhuyarrek gidatuta antolatu duten zientzia udalekuaz eta Gasteizen Artiumen sormena lantzeko prestatu duten udaleku artistikoaz ariko dira, halaber. Ilargipean saioan transexualitatea izango dute hizpide. 89.2 Segura irratia 89.7 Antxeta irratia 91.4 Euskalerria irratia 91.8 Irulegiko Irratia 93.6 Arrate irratia 94.4/95.2 Euskadi irratia 95.5 Xiberoko Boza 96.0 Bilbo Hiria 97.0 Tas-Tas irratia 99.8 Herri Irratia 101.3 France Bleu Pays Radio Euskadi. Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako bozeramaile eta Justizia sailburua elkarrizketatuko dute Boulevard-en, 09:30ean. Bestalde, zapatek eta botek rockaren historiako kantetan izan duten lekua arakatuko dute La jungla sonora saioan, 15:00etan. Tas-Tas irratia. Mary Tere Guzman Alboan taldeko kidea elkarrizketatuko dute Mar de fueguitos saioan, 13:00etan. Basque 102.6 Bizkaia irratia 103.5 Gaztea 106.6 Gure Irratia 107.0 Eguzki irratia / Oiartzun irratia 107.5 Txolarre irratia 107.5 Xorroxin irratia 107.7 Hala Bedi AM 1224 Herri Irratia Internet www.info7.com Info7 D Cuatro Tele 5 La Sexta TF1 France 2 France 3 07:00: Matinal Cuatro. Ana García-Siñerizek aurkezten duen albistegi saioa. 09:10: Medicopter. Telesaila. ‘Donación sangrienta’. 10:00: Alerta cobra. Telesaila. ‘Al borde del abismo’. ‘Coraje civil’. ‘Objetivo autopista’. 13:00: Las mañanas de Cuatro. Concha Garcia Campoyk aurkezten duen magazinea. 13:55: Noticias Cuatro. 14:50: Noticias Cuatro Deportes. 15:55: Tonterías las justas. Florentino Fernandezek aurkezten duen umore saioa. 17:05: Entre fantasmas. Telesaila. ‘Dinero sangriento’. ‘Deja vù’. ‘El demonio de la velocidad’. 06:30: Informativos Telecinco. Laila Jimenezek azken berriak biltzen dituen albistegia aurkezten du. 09:00: El programa de verano. Marta Fernandezek aurkezten duen magazinea. 12:45: Mujeres y hombres y viceversa. Emma Garziak aurkezten duen saioa. 14:30: De buena ley. Sandra Barnedak aurkezten duen saioa. 15:00: Informativos Telecinco. Pedro Piquerasek azken berriak biltzen dituen albistegia aurkezten du. 15:45: Salvame diario. Jorge Javier Vazquezek prentsa arrosari buruz aurkezten duen magazinea. 07:00: LaSexta en concierto. 08:50: Cocina con Bruno Oteiza. Sukaldaritza saioa. 09:15: Estados alterados maitena. Telesaila. 10:15: Buenafuente mejores momentos. 11:35: Crímenes imperfectos. 13:00: Detectives de lo oculto. Dokumentala. 14:00: LaSexta Noticias. Helena Resanok azken berriak biltzen dituen albitegia aurkezten du. 14:50: LaSexta Deportes. Kirol saioa. 15:25: Sé lo que hicisteis... verano. Berta Colladok aurkezten duten magazin saioa. 17:30: La tira. Umore saioa. 06:30: TFOU. Marrazki bizidun bilduma. 08:30: Téléshopping. 09:00: TFOU. Marrazki bizidun bilduma. 11:05: Secret story. 12:00: Les 12 coups de midi! Jean-Luc Reichmannen eskutik. 13:00: Journal. Albistegia. 13:55: Les feux de l’amour. Telesaila. 14:55: Telefilma. ‘A l’hombre des souvenirs’. Zuz.: David S. Cass Sr. 2003. 16:35: New York, police judiciaire. Telesaila. ‘Les justiciers’. 17:25: Ghost whisperer. Telesaila. ‘Le dernier voeu’. 18:20: Secret story. 06:30: Télématin. 09:10: Des jours et des vies. Telesaila. 09:35: Amour, gloire et beauté. Telesaila. 10:00: Coeur océan. Telesaila. 11:00: Motus. Thierry Beccarok aurkezten duen lehiaketa. 11:35: Les z’amours. Texek aurkezten duen lehiaketa. 12:05: Tout le monde veut prendre sa place. Lehiaketa. 13:00: Le journal. 13:50: L’avant Tour. Magazinea. 14:20: Frantziako Tourra. 11. etapa. Sisteron - Boug-lèsValence. 17:20: L’après Tour. Gerard Holtzen eskutik. 08:30: Ludo vacances. 11:15: Plus belle la vie. 11:45: Le 12/13. Albistegia. 12:55: Village départ. 13:35: En course sur France 3. 13:50: Inspecteur Derrick. 14:45: Perry Maison. Telesaila. 16:25: C’est pas sorcier. 16:55: Slam. 17:35: Des chiffres et des lettres. 18:05: Questions pour un champion. 18:45: Le 19/20. 20:10: Plus belle la vie. 20:35: Zinema. ‘Il était une fois la Révolution’. Zuz.: Sergio Leone. Akt.: Rod Steiger, James Coburn. 1971. 23:15: Soir 3. 23:45: Zinema. ‘La raison du plus faible’. Zuz.: Lucas Belvaux. Akt.: Eric Caravaca, Gilbert Melki. 2005. 01:35: Un été avec Chopin. Arte ‘Castle’ telesaila. 22:25 ‘Mujeres y hombres...’. 12:45 ‘La tira’ umore saioa. 17:30 ‘Gothika’ filma. 23:40 ‘L’après Tour. G. Holtz’. 17:20 19:55: Dame una pista. Lujan Arguellesek aurkezten duen lehiaketa. 20:55: Noticias Cuatro. Azken berriak biltzen dituen albistegia. 21:35: La isla de los nominados. Umore saioa. 22:25: Castle. Telesaila. Denboraldiaren amaiera. ‘Un juego mortal’. ‘El hogar está allí donde se para el corazón’. 00:20: Ultimo aviso. Telesaila. 02:00: Tonterías las justas. Umore saioa. 03:00: Cuatro Astros. 06:15: Shopping. Televenta. 06:30: Recuatro. Sabrina, cosas de brujas. Puro Cuatro. 20:00: Pasapalabra. Christian Galvezek aurkezten duen lehiaketa. 20:55: Informativos Telecinco. Hilario Pinok azken berriak biltzen dituen albistegia k aurkezten du. 21:45: Supervivientes: Perdidos en Nicaragua. Jesus Vazquezek aurkezten duen lehiaketa. 01:00: Resistiré, ¿vale?. Tania Llaserak aurkezten duen saioa. 02:30: Locos por ganar. Lehiaketa. 04:00: Infocomerciales. Iragarkiak. 05:00: Fusión sonora. Musika saioa. 18:00: JAG: alerta roja. Telesaila. ‘Doc robber (2)’. 19:00: Navy investigación criminal. Telesaila. ‘Engaño’. 20:00: LaSexta Noticias. Mamen Mendizabalek aurkezten duen albistegia. 20:55: LaSexta Deportes. 21:30: The very best of ‘el intermedio’. 22:15: Mujeres ricas. 1. denboraldiko azken atala. 23:20: Las fiestas de mi pueblo. 00:15: Buenafuente mejores momentos. 01:30: The very best of ‘el intermedio’. 02:30: Astro TV. 05:00: Teletienda. 19:10: Une famille en or. Chritophe Dechavanneren eskutik. 20:00: Journal. Albistegia. 20:45: Section de recherches. Telesaila. ‘Connexion dangereuse’. ‘Vents contraires’. ‘Chute libre’. 23:40: Zinema. ‘Gothika’. Zuz.: Mathieu Kassovitz. Akt.: Penelope Cruz, Halle Berry. 2003. 01:40: Secret story. 02:25: Reportages. ‘Alcool au volant audience au tournant’. 03:05: Sept à huit. 03:50: Histoires naturelles. 04:40: Musique. 05:00: Très chasse, trè pêche. 19:00: Mot de passe. Lehiaketa. Gonbidatuak: Eric Naulleau, Denis Marechal. 20:00: Journal. 20:35: Carnet de voyage d’Envoyé spécial. ‘Les nouveaux visages du camping’. ‘Sur le volcan’. ‘Sur la route du Panama’. 22:45: Sous le soleil, les étoiles. Daniel Schickek aurkeztuko duen magazinea. 00:20: Journal. Albistegia. 00:35: Faites entrer l’accusé. ‘Les frères jourdain: muertre au carnaval’. 02:00: Commissaire Lea Sommer. Telesaila. 02:45: Des mots de minuit. 04:30: 24 heures d’info. 19:00: Arte journal. 19:30: Vingt minutes a la mer. ‘Costa Rica’. 19:50: Les montagnes du monde. ‘Kazakhstan eta Kirghizitan, pic Pobedy’. 20:30: Summer of the 60S. 20:35: Zinema. ‘Grease’. Zuz.: Randal Kleiser. Akt.: Olivia Newton-John, John Travolta. 1978. 22:25: James Dean, petit prince, petit bâtard. Dokumentala. Zuz.: Andre Shafer, Werner Kohne. AlemaniaFinlandia. 2005. 00:00: Zinema. ‘Neil Young: heart of gold (JBA)’. Zuz.: Jonathan Demme. Dokumentala. 2005. 01:45: Vingt minutes à la mer. 02:05: Après Elizabeth II. 34 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Plaza›Kultura Juan Luis Zabala Donostia Artista gisa egiten duen lanean oso ordenatua eta metodikoa izanagatik, bizitzeko moldeari dagokionez Don Herbert «bohemioa» dela adierazi zuen Angel Artetxe arte komisarioak, Don Herbert, esku pausatua 1975-2010 erakusketa aurkeztean. Artista, ordea, Don Herbert bera, ez dator bat komisarioaren iritzi horrekin; edo iritziaren bigarren partearekin bederen. «Ni ez naiz bohemioa», dio. «Ni burges frakasatua sentitzen naiz. Burges frakasatua eta frustratua». Adjektiboak eta definizioak gorabehera, Don Herberten kasuan gauza bat dago argi: kontraste handia dagoela artista gisa duen onarpenaren eta herritar gisa duen maila ekonomiko apalaren artean. Herbertek badaki «akats handiak» egin dituela. «Artista gisa anbiziotsua izan naiz beti, baina ez aitortza eta ospea bilatzeko lanean». Inoiz ez du asmatu artearen —edo artearen ondoko— alderdi hori behar bezala jorratzen, saiatu ere oso gutxi saiatu delako. «Normalean ez dut horren damurik izaten, baina lanik gabe eta diru aldetik gaizki nabilenean bai, orduan oroitzen naiz horretaz», azaldu du, umorez, Donostiako Arteleku arte zentroan egindako elkarrizketan. Artelekun du Herbertek litografia irakasle gisa egiten duen lanerako tailerra, pintatzeko estudio gisa ere erabiltzen duena. Nahitaezko babeslekua. Madrilgo Reina Sofia museoan, Gasteizko Artium museoan, Madrilgo March Fundazioan, Gasteizko Araba museoan, Cuencako (Espainia) Arte Abstraktuaren Museoan, Placido Arango, Francisco Betancourt eta Jacques Hachuelen bildumetan daude, besteak beste, Don Herberten (Detroit, AEB, 1942) obrak. Duela bost urte Euskal Herriko 22 artistak eta idazle batek Herberten omenezko karpeta bat osatu zuten Artelekun, Artista larrugorri izenburuarekin. Artisten artean Jose Luis Zumeta, Juan Luis Goenaga, Koldobika Jauregi, Andres Nagel, Manu Muniategiandikoetxea, Dora Salazar, Iñaki Grazenea, Marta Cardenas eta Jose Ramon Amondarain zeuden, eta idazlea Bernardo Atxaga zen. Litografia irakasle Artelekun Onespen hori lortu izanaz pozik sentitzen da Herbert, horri etekin ekonomikoa ateratzen asmatu ez badu ere. Ur berorik gabeko etxe batean bizi bada ere. Artelekun ematen duen litografia ikastaroak ezinbestekoak baditu ere, oreka ekonomikoari nola edo hala eusteko. «Carmen Gimenezek [Grupo 15 taldeko kide ohia eta Guggenheim museoko komisario adituak] esan zidan behin New Yorkera joatea dela egin ez dudan gauza», ekarri du gogora Herbertek. «Hara joan banintz, askoz ere ezagunagoa izango omen nintzen artearen munduan. Argi dago, izan ere, Donostia ez dela inondik ere leku zentrala artearen munduan. Baina joan behar zen garaian ez neukan New Yorkera joaterik, eta joan ahal izanda ere ez nukeen han gelditzerik nahiko. Aste batzuk edo bi hilabete pasatzera bai beharbada, baina gehiagorako inola ere ez». San Telmo museotik, Juan March Fundaziotik, Kutxa Fundaziotik, Altxerri galeriatik eta Koldo Mitxelena Kulturunetik jasotako lanak biltzen ditu Don Herbert, esku pausatua 1975-2010 erakusketak, 25 guztira, Donostiako Koldo Mitxelena Kulturuneko ganbaran. Artetxe komisarioak jarria da izenburua, eta izenburu horrekin ere ez da oso ados sentitzen Herbert: «Ez dut ulertzen erakusketaren izenburua. Artetxeren kontua da. Nire eskua arina da oso». JUAN CARLOS RUIZ / ARGAZKI PRESS Don Herbert q Pintorea Pintore gisa onespena jaso arren, Artelekun ematen dituen litografia ikastaroak ditu lanbide nagusi Don Herbertek. Haren 25 koadro bildu dituzte Koldo Mitxelena Kulturuneko ganbaran «Ez naiz bohemioa sentitzen, burges frakasatua baizik» Prozesu pausatua Aitortzen du, ordea, koadroak egiteko prozesua oso mantsoa dela bere kasuan. «Koadro bat egiteko denbora asko behar izaten dut, hori egia da. Badira egun batean hiru koadro abstraktu egiteko gai diren artistak. Nire pintatzeko moldea, aldiz, oso pausatua da». Koadroetako askotan pintura kapa lodiak ikusten dira, pintoreak pixkanaka-pixkanaka bata bestearen gainean jarriak. «Pintura kilo asko erabiltzen ditut, eta denbora asko behar izaten da hori lehortzeko. Horregatik, aldi bakoitzean lau edo bost koadro egiten ditut, batzuk lehortzen ari diren bitartean beste bati ekin ahal izateko». Forma geometriko errepikatuak agertzen dira koadroetako askotan; batzuek bolumena hartzen dute, eta eskultura izatetik gertu daudela esan daiteke. «Koadro bat egiten hasten naizenean, ez dut aldez aurretik egingo dudanari buruzko ideia argirik izaten», dio Herbertek. «Hondo batekin hasten naiz, koloreak jartzen hasten naiz, eta gero haien gainean gehiago, eta horrela behin eta berriz. Eta askotan amaitutzat neukan koadroaren gainean berriro eta berriro pintatzen hasten naiz». «Egiten dugun guztia dago pentsatua, drogatuta ez bagaude behintzat», Herberten iritziz. «Baina gauza batzuk kontzienteagoak dira beste batzuk baino. Nire koadroei dagokienez, ni ez naiz haiek azaltzeko gauza sentitzen. Saiatu ere ez naiz inoiz egin. Horretan hastekotan, hobe nuke filosofia ikasketak egin». Koadroei izenburua jartzeko nekerik txikiena ere ez du hartzen. Pintore gisa egin duen ibilbidea hitz gutxitan laburbiltzen du Herbertek: «Orain dela 50 urte pasa- txo, hasi nintzenean, lan figuratiboak egiten nituen, baina egun batean jabetu nintzen nire koadroetan garrantzi handiagoa zeukala hondoak, atzealdeak, aurrekoak baino. Horregatik erabaki nuen figura kentzea, eta horrela hasi nintzen koadro guztiz abstraktuak egiten. Artista batzuek pintatzeko modua aldatzen dute merkatuaren arabera. Nik ez dut inoiz ere bat-bateko aldaketarik egin pintatzeko eran. Denborarekin aldaketa txikiak egin ditut, baina oso pausatuak, pixkanakakoak». Liburuaren zain Koldo Mitxelena Kulturuneko ganbarako erakusketa «oso ondo muntatuta» dagoela irizten dio. «Koadro gutxi daude, ez dagoelako espazio gehiago. Berez, 70 mar- «Artista anbiziotsua izan naiz beti, baina ez aitortza eta ospea bilatzeko lanean» «Nire eskua arina da, baina koadro bat egiteko denbora asko behar izaten dut» «Ez naiz nire koadroak azaltzeko gauza sentitzen. Saiatu ere ez naiz inoiz egin» «Nik ez dut inoiz ere bat-bateko aldaketarik egin pintatzeko eran, pixkanakakoak baizik» golan zeuden aukeran, Iruñean eta Madrilen egitekoak ziren erakusketetarako, baina gehienak erakutsi gabe geratuko dira». Donostiako erakusketaz gain, Iruñean eta Madrilen beste erakusketa bana antolatzeko asmoa zuela esan baitzion iaz Artetxek Herberti. Baina oraingoz Donostiakoa baino ez dago ziurtatua eta antolatua. Erakusketa horien faltan, Artetxek atondu duen liburua jasotzeko ilusioak pozten du Herbert. Herbert eta bere obra ardatz dituela, Rafael Canogarri, Carmen Gimenezi eta Maria Corrali egindako elkarrizketez gain, Artemis Olaizola, Fernando Golvano, Angel Artetxe eta Jacques Hachuelen testuak jasoko ditu liburuak. Horretaz gain, Herbertek paperean egindako lanen erakusketa zabalduko dute Altxerri galerian hilaren 23an. ERAKUSKETA pIzenburua: ‘Don Herbert, esku pausatua 1975-2010’. pLekua: Donostiako Koldo Mitxelena Kulturuneko ganbara. pNoiz arte: irailaren 4 arte. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 35 36›› Bermeoko Aritzatxu Rock Free!!! jaialdian 14 talde doan ikusteko aukera izango da etzi Milioi askoko zorra pilatu du Metro Goldwyn Mayer etxeak, eta lehen zatia kitatzeko epea gaur bukatzen zaio; irtenbide bat topatu ezean, hondoa jo dezake. 2 Hilberria Hiltzear den piztiaren orroa Agentziak Los Angeles M Gonzalo Rubalcaba piano jotzailea eta Matt Brewer kontrabaxu jotzailea, herenegun gauean, Gasteizen eskainitako emanaldian. ADRIAN RUIZ DE HIERRO / EFE Jazz musikaren bi ikuspegi Kritika Musika Gasteizko 34. Jazz Jaialdia Taldeak. Bireli Lagrene Trio eta Didier Lockwood / Gonzalo Rubalcaba boskotea. Lekua. Mendizorrotzako kiroldegia Eguna. Uztailaren 13a. Xabier Pascual J azz musika ulertzeko modu asko daude eta astearte gauean hori ikusteko aukera ona izan genuen Mendizorrotzako kiroldegira hurbildu ginenok. Alde batetik, birtuosismoan oinarritutako saio bat, musikari frantziarren eskutik, eta beste aldetik, bide berriak zabaltzeko nahia, kubatarrak egiten duen bezala. Woody Allenek zuzendu zuen Sweet and Lowdown filmean Sean Penn aktorearen obsesioa zen gitarra jotzaile ijitoa (Django Reinhardt) eta berarekin batera Europako jazza sustatu zuen Stephane Grappelli omendu nahi zituen Gasteizko jaialdiak. Horretarako, bi maisu horien bi jarraitzaile taularatu ziren: Bireli Lagrenne gitarra jotzailea eta Didier Lockwood biolinista. Azken honek hasieratik erakutsi zuen bere trebezia biolina jotzeko. Birtuoso hutsa da, eta behin eta berriro utzi zuen ezaugarri hori agerian. Laukotearen lidergoa bereganatu zuen eta erronkak botatzen zizkien etengabe gainontzeko hiruei. Ondo erantzuten zuten hauek ere. Jendea oso gustura egon zen nota jario etengabea entzuten, eta bero-bero txalotu zuten frantziarraren erakustaldia, askotan doinu kirrinkariak eta nota ziki- nak ateratzen bazituen ere. Gershwinen An American in Paris obra ezagunaren melodia hartu zuten estandar gisa, eta beren bertsioa eskaini zuten, oso bestelakoa, oso desitxuratua. Zerbait nabarmentzekotan, Lockwooden esperimentua pedalekin eta Franck Wolfen saxo neurritsua, eskertzekoa izan zen uholde horretan. Jazz musika maite dugunok bigarren kontzertua hasi arte itxaron behar izan genuen. Han, Gonzalo Rubalcaba helduago bat entzuteko zortea izan genuen. Beste herrikide asko (Valdes aitasemeak, Ramon Valle, Roberto Fonseca eta abar) ez bezala, Rubalcabak albo batera utzi zituen bere musikaren erroak, eta jazz unibertsalagoa egitera pasatu da. Maisu handiengandik hurbilago dago gaur eguneko Rubalcaba. Hancocken Maiden Voyage eta Hadenen Land of the Sun albumak burura etortzen ziren kontzertuan zehar. Gutxi hitz egin zuen, bere komunikabide nagusia pianoa delako, baina esker oneko hitzak izan zituen jaialdiaren zuzendari Iñaki Añuarentzat, oso gaztea zenean berarengan sinetsi zuelako eta Gasteizen jotzeko aukera eman ziolako. Avatar diskoa izan zen gauaren ardatza. Tantaka, itsaso eder bat eratu zuten. Esaldi labur eta zehatzak, aforismoak bezala, ateratzen ziren pianotik. Ondo lagunduta etorri zen Gonzalo, tronpetak eta saxoak pasarte gogoangarriak utzi zituzten, beraiena talde lana dela agerian utziz. Beharbada, entzuleek ez zuten ondo ulertu musikari handi honen proposamena, baina lerro hauek idazten dituenari bikaina iruditu zitzaion. etro Goldwyn Mayer zinema estudioaren osasun onaren eta boterearen erakusgarri jo izan da filmak hasi baino lehen pantailan ageri zen lehoiaren irudia eta piztiaren orroa. Hollywoodeko estudio zaharraren gaur egungo egoera irudikatu behar balitz, ordea, hilzorian den katu bat agertzea litzateke egokiena. Milioi askoko zorra pilatu du The Wizard of Oz (1939), Gone with the Wind (1939), BenHur(1959) edo James Bond agente sekretuaren filmak bezalako klasikoak ekoitzi zituen estudioak. Finantza irtenbide bat azkar topatu ezean, 1924an ateak ireki zituen etxeak hondoa joko du aurki. Orotara, 2.912 milioi euroko defizita du estudioak. Film katalogo zabala izanik ere, krisiak gogor jo du MGM, eta orain arteko irabaziak nabarmen jaitsi dira, DVDen sailean bereziki. Gaur bukatzen zaio epea zor horren zati bat —393 milioi euro— ehun mailegatzailek osatutako taldearekin kitatzeko eta, seigarrenez, luzapena eskatu behar izan du. Heldu den urteko ekainean amaituko zaio zati handiena ordaintzeko epea ere — 787 milioi eurokoa—, eta 2012rako zor osoa kitatua beharko luke estudioak. Epe horiek betetzea, ordea, ia ezinezkoa dirudi uneotan. Finantza arazoen sorburua bilatzeko, 2004ra egin behar da atzera. Hainbat enpresak (Sony, Comcast, Providence Equity eta TPG Capital) 3.938 milioi euroren truke estudioa kredituan erosteko operazioa egin zuten. Krisiarekin eta kreditu merkatuaren lehortearekin iritsi zaio egoera larria estudioari. Saltzea aukeren artean badago ere, beste ekoizetxe txikiago batekin elkartzea da ziurrena. Hainbat hautagai ageri dira fusiorako. Spyglass da horietako bat (The Sixth Sense, 1999). Bat egiteak langileen kaleratzeak, banaketa saila desagertzea eta estudioak egoitza merkeago batera leku aldatzea ekarriko luke, adituen ustez. Summit ekoizetxeak ere egin du bere eskaintza. Twilightbanpiroen film trilogiarekin une gozoak bizi ditu, eta bere arduradunek Spyglassekoek baino murrizketa txikiagoak egingo lituzkeela uste da. Lionsgate etxeak, berriz, 1.102 milioi euroko eskaintza jarri zuen mahai gainean urte hasieran, baina atzera egin zuen, eta zailagoa du, beste bi hautagaien aldean. Irtenbide bat bilatu ezean, azken orroak egiten ariko da lehoia. Amanda Berenguer Luma bat gutxiago taldean zken mendeko literatura uruguaiarraren izen handienak 1945eko belaunaldia deiturikoak biltzen ditu.Gutxi dira hasierako idazle belaunalditik bizirik dirautenak,eta beste luma bat galdu berri du taldeak. Amanda Berenguer poeta Montevideon hil zen atzo,89 urte zituela,20 liburutik gora idatzirik utzita.Belaunaldi bereko beste bi kide esanguratsu joan dira azken urtean: Mario Benedetti eta Idea Vilariño.Bien heriotza «kolpe gogorra» izan zen Berenguerrentzat,elkarrekin «gauza asko» pasatakoak baitziren,haren seme Alvaro Diazen hitzetan. Quehaceres e invenciones (1963) lanaren egilearen gorpua Uruguaiko Liburutegi Nazionalean beilatuko dute gaur.p A.SARASOLA A 36 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Plaza › Kultura Musika D Krisitik gutxi du Aritzatxu Rock Free!!! jaialdiko aurtengo kartelak; 13:00etatik goizaldera bitarte, 14 talde arituko dira nor baino nor, Capsula buru dutela, eta, urtero bezala, ikuskizunaz doan gozatzeko parada izango da. Rock-and-rollak ez du dirurik balio Kepa Matxain G Egitaraua A ritzatxu Rock Free!!! jaialdiak kalitatezko rock doinuak doan entzuteko aukera emango du, berriro ere. Larunbatean, 14 taldek zapalduko dute Bermeoko (Bizkaia) Pergolan jarritako karpa, arratseko 13:00etan hasita. Rock doinuak izango dira nagusi, baina beste estilo batzuekin gozatzeko aukera ere izango da, punkarekin eta hardcorearekin, esaterako. Krisiari aurre egin eta inoiz baino talde gehiago bildu dituzte antolatzaileek kartela osatzeko; denen buru, Capsula izango da. Capsula talde argentinarra Buenos Airesen sortu bazen ere, Bilbon bizi dira egungo kideak: Martin Guevara (gitarra eta ahotsa), Coni Duches (baxua eta ahotsa) eta Alberto Diez (bateria). 2007an argitaratu zuten Songs & Circuits laugarren diskoa, eta kontzertu ugari jo ere bai, Europa, Kanada, AEB eta Hegoamerikan zehar. Diskoak aipamen ugari jaso zituen Europa guztian. 2009an, Rising Mountain lana aurkezten ari zirela, SXSW jaialdian jo zuten zuzenean. Bertan zen David Fricke Rolling Stones aldizkariko musika aditua, eta kotzertua urteko ustekabe handienetako bat izan zela adierazi zuen bere zutabean. Gainera, Ruta 66 eta Mondo Sonoro musika aldizkariek urteko disko onena izendatu zuten. Iazko uztailean, Ivan Julian New Yorkeko gitarra jotzailailearekin grabatu zuten, eta Ivan Julian & Capsula;The Naked Flame izenburua ipini zioten diskoari. ROCK TALDEAK ETA DJ-AK p13:00etan hasita: Los Frenos, Powerflip, La URSS, Los Daggers, Dictadura, Villapellejos, Elfo Negro, Thee Quibbles, Okasientes, Trigger Travis, Los Steaks, Lobo Electrico, El Desvan del Macho eta Capsula. p01:00etan hasita: Gonzalo NCC eta Yiru DJak. Capsula talde argentinarra izango da aurtengo jaialdiko kartelburua. Aurten jakinarazi dutenez, abesti berriak konposatzen ari dira, eta urtea amaitu baino lehen kaleratuko dute hurrengo diskoa. Lobo Electrico talde tolosarrak uztailean kaleratuko du lanik berriena, Artefactos mágicosizenburupean, eta aurrerapen moduko bat eskainiko dute Bermeon. Dr. Magma, Perrolobo, Iki Peligro eta Guanchek osatzen duten laukoteak esperientzia handia du zuzenekoetan, eta horren erakusgarri dira Japonia, Holanda, Alemania eta Londresen egin dituzten kontzertuak, besteak beste. Oraindik iraupen luzeko lan bakarra argitaratu badute ere, ezagunak dira Aritzatxun, aurten hirugarrenez izango baitira bertan. El Desvan del Macho talde arrasatearra ez da oso ohikoa inguruotan: 1989an sortu zen Arrasaten, eta afterpunkak eragindako musika konposatzen dute. Aipatu izan dituzten erreferentzietako bat da Akauzazte talde azkoitiarra, oso estilo berezikoa. Euskal musikak azken aldian izan duen talde nabarmenetako bat dela uste dute El Desvaneko kideek. Egun, beren hirugarren diskoa, Vida a partir del huevo aurkezten ari dira. Doinu oso pertsonalak jotzen dituen taldea da, etengabe soinu berrien bila dabilena, gitarrak era berezian afinatuta. Los Steaks talde bermeotarrak garage ukitu nabarmena duen rock-and-rolla jotzen du, eta No Moon Album lehendabiziko lanaren aurkezpen biran dabil. Trigger Travisek hardcore doi- nuak joko ditu, The Zoo iraupen luzeko laneko kantuak izango dira entzungai, eta, gainera, taldeko bi abeslari berriak ezagutzeko parada izango da. Dictadura zarauztarrek ere hardcore musika joko dute. La URSS espainiarrek ongi dakite zer den Euskal Herrian jotzea, zuzeneko ugari eman baitituzte. Bermeon ere, punk espainiar eta ingeles klasikotik gertu dauden abestiak joko dituzte. La Polla Records, RIP, Cicatriz eta Eskorbutoren zaleentzat talde gomendagarria da. Okasientes bermeotarrak, berriz, beren zuzeneko indartsuek bihurtu dituzte ezagun, eta etxean titulua defendatu nahiko dute. Bilboko musika taldea da Villapellejos. Hala ere, taldekideek ez dute musikaritzat beren burua, artista postmodernotzat baizik. Beren filosofia argia da: jarrera da garrantzitsuena, ez soinua. The Quibbles bizkaitarrek bateria jotzaile berria aurkeztuko dute, eta Elfo Negro bilbotarrak Vitesse lan berrienarekin dabiltza biran. Aipatutako taldeez gain, Los Frenosen punk rock azkarra eta, Powerflipen hardcore zaharra eta Los Daggersen skate punka izango dira entzungai. Goizaldean, 01:00 aldera, amaituko dira kontzertuak. Ondoren, DJen txanda helduko da, eta Gonzalo NCC eta Yiruk glam hooligan, punk rock eta pub rock musika jarriko dute, festa amaitu bitartean. Egun guztian, karpan egongo den merkatuan, kamisetak, diskoak eta apaingarriak erosteko aukera izango da. Lotarako atondu dute kanposantu ondoan gunea, eta nahi duenak bertan kanpatzeko aukera izango du. Xehetasun gehiago ageri da martxan jarri duten webgunean (www. aritzatxurock.com). Johnny Winterren bluesa, etxetik gertu Blues musikariak bere ibilbideko kantu ezagunenak joko ditu Barakaldon, 21:00etan hasita K.M. Donostia Johnny Winter gitarra jotzaile ezagunak kontzertua emango du larunbatean, Barakaldoko (Bizkaia) Rock Star aretoan. Musikari beteranoak 40 urte baino gehiago daramatza zuzenekoak ema- ten, eta bere ibilbide luzeko kantuak joko ditu. Winter 60ko hamarkada amaieran bihurtu zen blueseko izar, eta Woodstock jaialdian jotzerako oso ezaguna zen jada. Muddy Watersekin produkzio lanetan ere ibili zen, eta musikari estatubatuarraren azken garaietako hiru disko ekoitzi zituen. 1969an argitaratu zioten lehendabiziko lana. Geroago, The McCoys taldeko kide ohiekin elkartu, eta talde bat sortu zuen, Johnny Winter And izenekoa. Hala, 1969tik 1970era kaleratuta- ko Second Winter eta Johnny Winter lanen ale asko saldu zituen. 80ko hamarkadan beste hiru disko kaleratu zituen. Lehena Alligator zigiluarekin argitaratu zuen, eta R&B estiloko abesti zaharren birmoldatzeekin osatuta zegoen, batik bat. Grammy sarietarako izendapen bat lortu zuen lanak. 1986an atera zuen hurrengo diskoa, aspaldian biran elkarrekin ibiltzen ziren lagunen artean osatua,Third Degree izenburupean. Atsedenaldi baten ostean berriro sartu zen estudio- an, eta berriro izendatu zuten Grammy sarietarako Let Me In lanarekin. Geroztik, beste bi aldiz ere izendatu dute Grammyetarako: Hey, Where´s Your Brother? eta I´m a Bluesman lanekin, hain justu. Azken hori du azken sormen lana, nahiz eta iaz bere antologia kaleratu zen (The Johnny Winter Anthology). Johnny Winter. JOHNNY WINTER pNon: Rock Star (Barakaldo). pNoiz: Uztailak 17, larunbata. pPrezioa: 21-27 euro. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 37 Kultura ‹ Plaza Musika D Entzulearen eskubideei buruz (11) A cappella Xabi Erkizia J ada 1979an Jacques Attali ekonomista eta pentsalariak modu zehatzean azaldu zituen zarataren, musikaren eta ekonomiaren arteko erlazio ugariak. Musikaren ekonomia politikei buruzko saiakera-n musika eta oro har zarata oro botere iturri amaigabea dela erakusteko helburuarekin, zarata sortzerakoan eta jasaterakoan praktikan jartzen ditugun jokaerak aztertzen ditu: zaratak, besteak beste, lurraldetasuna erreibindikatzeko (animalien gisara), kanpotarrak edo gutakoak ez direnak beldurtzeko, biolentzia izaera desberdinak kanalizatzeko eta antolatzeko, eta, azkenik, dena irensteko gai den kapitalismoaren ikuspegitik, kapitala sortzeko balio du, frantziarraren ustez. Eta lurraldea, kultura, biolentzia eta dirua nahasten dituzten teoria guztiekin gertatzen den bezala, askorentzat Attaliren iritziak eztabaidagarriak diren arren, egun, zaila da hark orain 30 urte azaldutakoak zalantzan jartzea. Joan berri den Munduko Futbol Koparen 2010eko saioak, Afrikan egin den lehena izateaz gain vuvuzelen kopa gisa gogoratua izango denak, eman digu horretarako aukera. Azken hilabetean mundu osoko telebista eta irratietako bozgorailuetatik birusa bailitzan zabaldu den mandeuli erraldoiaren garrasi etengabearen fenomenoa ederki uler daiteke Attaliren teorien bidez. Plastikozko milaka tronpetek batera jotzerakoan sortzen duten zarataren botereaz jakitun, ezin da ukatu hegoafrikarrek beraien lurraldetasuna baieztatu eta atzerriko selekzioak beldurtzeko erabili dutela vuvuzelaren orroa. Munduko Kopa hasi eta gutxira zenbait futbolari eta entrenatzailek FIFAri zelaian musika tresna debekatzeko egindako eskaerek erakutsi zuten oinazea sortzeko gai den benetako arma bat izateaz gain eraginkorra ere badela tronpeta ditxosozkoa. Zaratatsua bezain boteretsua dela. Bistan da tutuak ez diela afrikarrei Munduko Kopa irabazteko adina eman, baina ezta FIFAk debekatzeko erabakia hartzeko adina ere. Antolatzaileen zarataren aldeko ezohiko apustuak —seguruenik, Afrikan izan ezean onartuko ez luketenak— kontrako fenomeno bihurtu zuen eta du vuvuzela: zarata jasangaitza izaten hasi eta fenomeno komertzial bihurtu. Denbora gutxian miloika vuvuzela saldu dira mundu osoan, eta, Hegoafrikako kroniken arabera, bertako farmaziek belarrietarako tapoiak ere denbora errekorrean agortu zituzten. Hala, ez da harritzekoa Europako herrialde zaratatsu eta zaratazaleenaren taldeak irabaztea kopa. Folketik ihesean Mikel Lizarralde A bel Hernandez madrildarraren curriculuma ez da nolanahikoa. Migala taldearekin bost disko egin zituen, taldekideek zioten moduan «giro estrainoko kantu klasikoz» josiak, eta disko prefekturen bat edo beste utzi zigun —Arde (2000) eta haren ifrentzu Restos del incendio-rekin (2002) gelditzen naiz ni, baina gainerako lanak ere maila altukoak dira—. Emak Bakia proiektuak, berriz, poparekin eta elektronikarekin jolasteko aukera eman zion lau diskotan, inpresionismotik gertu zegoen soinua lortzeko bidean. Migala desegin zenean, Abel Hernandez beste bide bat aurkitzeko lanean hasi zen, eta horrela uler daiteke El Hijo ezizenarekin egin duen ibilbidea. Ama taldean oinarrizkoa zen ingeles hizkuntza baztertuta, gaztelaniaz abesteari ekin zion, eta hori garrantzitsua izanda, ez da pisu txikiagokoa musikalki ordutik hona izan duen garapena. La piel del oso EParekin estreinatu zen 2005an, eta Canciones gringas (2006) bertsioz osatutako beste disko labur bat grabatu ondoren, Las otras vidas (2007) izan zen lehen disko luzea. Guztietan eta baita Madrileña lan berrian ere, mantendu egin dira Hernandezen nortasun zeinuetako batzuk; hala nola erritmo pausatuko kantuak egiteko joera edota doinuei, oro har, darien malenkonia. Baina haren lan guztiak lotzen dituen hari fin horren gainetik, Hernandezek ez du formula jakin batean gelditu nahi. Las otras vidas diskoan folk intimista nagusi zen, baina Madrile- EL HIJO pDiskoa: ‘Madrileña’. pDiskoetxea: Acuarela. ña ez da hain erraz sailkatzeko modukoa. Bai, badira aurreko lanaren oihartzunak, Quebradizo y transparente (Madrileña) biluzi eta dramatikoa kasu —diskoko kanturik hunkigarriena ziur aski—, baina Madileñan kantuek bihurgune ugari dituzte, eta Raül Fernandezen (Refree) ekoizpen zainduak bihurgune horiek indartu besterik ez ditu egiten. Hernandezek —eta Fernandezek— arriskuak hartu ditu, eta bertan goxo geratu beharrean, psikodelikotzat ere jo duten pop eremura egin du salto (A Belen, Siempre ella). Galdu egin du bat-batekotasunean edo gertutasunean, baina horren ordez, garai batean apenas ezagutzen zitzaion alaitasuna atera zaio azaletik (Llama, carbón, nube, vapor). Gorabeherak gorabehera, kantu bilduma ederra. G Argitaratu berriak CLOROFILA ‘CORRIDOS URBANOS’ NACIONAL RECORDS NICK GARRIE ‘THE NIGHTMARE OF J.B. STANISLAS’ THE KONGSMEN ‘ON CAMPUS’ BUTTERFLY RECORDS Clorofila, Tijuanako Nortec Collective-ko partaide aktiboenetakoa da, eta horren seinale da bere kideen babespean kaleratutako lana. Bi zutabe ditu lanak; alde batetik, elektronika, bere zentzurik sintetikoenean gehienetan, eta, bestetik, Mexikoko musika norteñoa. Agian bera da Nortec Collectiven barnean techno doinu hotzak gehien maite dituena, eta nabaritzen da. Diskoa, beraz, nahiko hotza gertatzen da (inongo zentzu peioratiborik gabe), horrela dirdira bereziagoa har dezaten alde batetik bestera dabiltzan soinu txikiek edota lantzen diren erritmo latino ugariek.pANDONI TOLOSA ELEFANT Tximino itxura badute ere, Konsgmen taldea bost kidek osatzen dute, Mozorroa kendu gabe, Kongoko errepublikatik datozela diote, Bartzelonakoak badira ere. Azkenaldian entzun dugun talde dibertigarri eta eroena da, 60ko hamarkadako doinuak berreskuratu eta maisuki taularatzen dituena. Single indartsu parea argitaratu ostean, bere lehen diskoa da esku artean duguna. Chimpanzee Ride edo Go Gorilla abestiek, esaterako, argi uzten dute lan tematikoa dela berea. Tematikoa eta basatia. Eroa bezain basatia eta dibertigarria. Edizio berezia prestatu dute disko berezi honen 40. urteurrena ospatzeko. Bere garaian ez zen kaleratu, baina kopia batzuk banatu ziren. Hor hasi zen Nick Garrieren legenda; orduko eta oraingo kritikariek Sgt Peppers edo Smile grabazioen parean kokatzen dute. Pop orkestrala, ahots hunkigarria, kantu ederederrak… Eta hamabi kantu originalekin batera bigarren disko bat (maketak, single arraroak, galdutako kantuak) eta liburu oso bat. Lau hamarkada pasatu ondoren, lan zoragarri honetaz gozatzeko unea heldu zaigu. pJOSEBA MARTIN pARKAITZ VILLAR 38 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Plaza › Bizia Ataungo Udalak urritik aurrera bost auto elektriko jarriko ditu alokairuan. Alternatiba bat jarri nahi dute, ingurumenaren alde egiteko. Etorkizunera begira, beste hamar erosteko nahia adierazi du Bittor Oroz alkateak. Alternatiba elektrikoa Ataunen Iñaki Lasa Ataun A uto elektriko batean esertzeak ez du berritasun berezirik ekartzen hasieran; beste auto guztien antzekoa dirudi. Automatikoa izatea da deigarriena, eta lozagi edo enbragearen falta sumatzen da. Lehen aldaketa garrantzitsua autoaren kontrol mahaira begiratzean ikusten da: zenbat erregai dagoen ikusi beharrean, bateriaren iraupena agertzen da. Aldaketa nagusia autoa abian jartzean dator, motorraren burrunbarik ez baita entzuten. Auto elektrikoak oso isilak dira, eta martxan dagoen edo geldirik dagoen antzematea zaila da. Kutsatzen ez dutenez, ez zaie kerik ateratzen, eta motorrak ez du erregairik erretzen. Hala, isiltasuna nagusitzen da. Oso erosoa da 80 kilometro orduko abiaduran joatea burua zulatzen duen burrunba etengaberik gabe. Gidariak ez du irratiaren bolumena igo beharrik, zarataz guztiz nazkatuta. Isiltasunaren abantailak ez dira auto barruan doazenentzat soilik. Beste herritarrek ere entzumen kutsadurarik eza eskertzen dute. Kafea lasaitasunez hartzeko aukera izango dutela esaten dute, eta gauean ez luketela inongo zaratarik entzungo auto guztiak halakoak balira. Baina isiltasunak baditu bere arrisku eta desabantailak ere, batez ere Ataungo herrian (Gipuzkoa). Beasaindik (Gipuzkoa) Lizarrara (Nafarroa) doan errepidea txirrindulariz betetzen baita, eta horiek ez dute autoa hurbiltzen entzungo gainean duten arte. Erne ez ibiliz gero automobil elektrikoa hurbiltzen antzematea zaila izan daiteke, eta horrek arazoak ekar ditzake. Herrietan zehar ibiltzea ere arriskutsu bihur daiteke oinezkoak alde batera eta bestera begiratu gabe galtzada zeharkatzeko ohitura badute. Arretaz ibiltzea beharrezkoa izango da auto isilak gidatzean. Bada, urritik aurrera Ataungo herritarrek abantaila eta desabantaila horiei aurre egingo diete, udalak bost auto elektriko erosi baititu, orduko alokairuan jartzeko. Bittor Oroz alkateak esan duenez, hamabost erosteko asmoa daukate, eta merkatuari begira ari dira modelo berrien bila. Ekimena aurrera ateratzeko, bi aparkaleku eraikiko dituzte: bata, San Gregorio auzoan, eta bestea, San Martinen. Han, eguzki xafla fotovoltaikoen bidez kargatuko dituzte beribilak. Baina energia hori gutxiegi balitz, Iberdrolak energia iraunkorrez hornituko du azpiegitura. Ataungo Udala aitzindari da horrelako proiektu batean, beste inon ez baitago auto elektrikoak orduka alokatzeko aukerarik. Oroz alkateak dioenez, «oinarria Donostiako bizikleten alokairua izan daiteke, pauso bat harago eramanda». Ataundarrak, beraz, alokairu sistema probatuko duten lehenengoak izango dira. Hala ere, herritarrek nahiko eszeptiko hartu G Datua 620.000 pProiektuaren kostua. Ataungo Udalak erosi dituen bost auto elektrikoek 620.000 euro balio dute, eta diputazioak 400.000 euroko laguntza eman du. Ezker Batuak salatu du gastua onartezina dela. Ikusmina eragin du Sarecar ekimenak ataundarren artean. JON URBE / ARGAZKI PRESS dute proiektua. Autoei begira kafea hartzen ari den talde batek beste lehentasun batzuk daudela uste du, besteak beste, garraio publikoa hobetzea, zerbitzu nahiko eskasa baitago. Auto elektrikoan ibili den emakume batek esan du zerbitzu polita dela eta motorraren isiltasunarekin txundituta gelditu dela. Hala ere, aitortu du hasieran harrera oso hotza izango duela proiektuak herritarrengan eta jendeak erosotasunera joko duela. Udalaren desioa da bi edo hiru auto dituzten familiek bat saldu eta auto elektrikoen aldeko apustua egitea. Baina ez dirudi ideia horrek arrakasta handirik duenik, jendea ez baitago bere garraioa alde batera uzteko prest. Denborak esango du proiektua benetako alternatiba bihurtuko den, edo herritarren iritzia gailenduko den. Auto elektrikoak ez du ia zaratarik ateratzen. JON URBE / ARGAZKI PRESS 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 39 Bizia ‹ Plaza Bilboko jaiak D G Aste Nagusia KONTZERTUAK Isabel Sanchez Robles Bilboko jaietako zinegotzia Aste Nagusiaren programazioaren aurkezpenean, Bilboko Alhondigan. JON HERNAEZ / ARGAZKI PRESS Aste Nagusia ere, krisiak jota Bilboko Aste Nagusian iaz baino %15 gutxiago inbertituko du Udalak, krisi ekonomikoa dela eta Guztira, 300 ekitalditik gora izango dira, abuztuaren 21ean hasi eta 29ra bitartean Nagore Molinero Bilbo Aurten 2,5 milioi euro inbertituko dituzte Bilboko Aste Nagusiko programazioan, 2009an baino %15 gutxiago. Horrela adierazi zuen atzo Jai Batzordeko presidente eta Bilboko Udaleko Turismo eta Jaietako zinegotzi Isabel Sanchez Roblesek, Jai Batzordeko kideekin batera emandako prentsaurrekoan. Aste Nagusia Totala...Total Free. Hori da Turismo eta Jaietako Sailak aurtengo Aste Nagusirako aukeratu duen goiburua. Krisia kontuan hartuta, ekitaldi guztiak «debalde» izango direla azpimarratu nahi izan zuen Isabel Sanchezek. Horrela, Bilboren irudia sustatuko dutela ere aipatu zuen. Aurreko urteetako kalitatea bermatzeko helburuarekin, aurrekontua egokitzeko zailtasunak izan dituztela adierazi zuen. Murrizketak «publikoaren eskaera» kontuan hartuta egin dituztela azaldu zuen. Hala, su festek %1eko murrizketa jasango dute soilik, iazko aurrekontuarekin konparatuz. Aurrekontua gutxitu duten arren, bederatzi egunez luzatuko da programazioa, eta emaitza nahiko ona izango dela uste du zinegotziak. Helburuak aipatuz, aurreko urteetako berberak izango direla adierazi zuen Sanchezek; kalitatea, eskuragarritasuna, doakotasuna eta berdintasuna, hain zuzen. Izan ere, Aste Nagusia «denontzat eta denon artean» egindako festa dela nabarmendu zuen. Horregatik, hiritarrak parte hartzera animatu zituen zinegotziak. Era guztietako ekitaldiak Guztiok gozatzeko, 300 ekitaldi antolatu dituzte Bilbon. Horien artean, Igor Yebra dantzariak eskainiko duen ikuskizuna nabarmendu zuen Sanchezek. Yebra Lituaniako Balletarekin arituko da, eta Zorba el griego lana eskainiko dute Abandoibarran. Han bertan, hainbat kontzertu ere antolatu dituzte, El Consorcio, Melocos eta Sergio Contreras, adibi- Su festek %1eko jaitsiera jasan dute soilik. LUIS JAUREGIALTZO/ ARGAZKI PRESS Bilboko Konpartsek 24 orduko plantoa egingo dute jaietan Hilaren 6an adierazi zuten bezala, Bilboko Konpartsek egun bateko plantoa egingo dute aurtengo Aste Nagusian. Erabaki horrek Udalak Kaskagorri eta Txori Barrote konpartsei ezarritako zigorrari erantzuten dio. Bilboko Konpartsek «jai herrikoiak» sustatu nahi dituzte, eta eredu hori defendatzeko agertu dira plantoaren alde. Prentsaurrekoan azaldu zutenez, aurtengo Aste Nagusia «berezia» izango da. Jaitsiera berezia eta txupin berezia egongo direla azaldu zuten, «txupin iluna eta beltza, beltza delako haiek nahi duten etorkizuna, eta justu kolore aniztasuna delako gure ezaugarria». Kaskagorri eta Txori Barroterentzat konpartsa guztien txosnen ateak irekita egongo direla gaineratu zuten Bilboko Konpartsek. D pLarunbata 21. Doctor Deseo (Zorrotzaurre). Danza Invisible+La Bien Querida (Abandoibarra). pIgandea 22. Loquillo (Zorrotzaurre). El Consorcio+San Antonio Korala (Abandoibarra). pAstelehena 23. Marta Sanchez (Zorrotzaurre). Melocos +La Guardia (Abandoibarra). pAsteartea 24. Los Suaves +Obus (Zorrotzaurre). Estrella Morente+BOS (Abandoibarra). pAsteazkena 25. U2 TV (Zorrotzaurre). Sole Gimenez+Bilboko Udal Musika Banda (Abandoibarra). pOsteguna 26. Kate Ryan (Zorrotzaurre). Igor Yebra+LNOBT (Abandoibarra). pOstirala 27. Electric Light Orchestra (Zorrotzaurre). Sergio Contreras +El Hombre Del Tiempo (Abandoibarra). pLarunbata 28. Bebe (Zorrotzaurre) Gose + Mikel Urdangarin (Abandoibarra). dez. Estrella Morente abeslaria ere arituko da, Bilboko Orkestra Sinfonikoarekin. Hurrengo egunean Sole Gimenezen txanda izango da, Bilboko Udal Musika Bandarekin. Larunbatean Gose eta Mikel Urdangarin entzuteko aukera izango da. Kontzertuekin jarraituz, Zorrotzaurrek jasoko ditu espero diren emanaldi jendetsuenak. Doctor Deseo arituko da lehenbizi. Horren ostean, Loquillo, Marta Sanchez, Los Suaves eta Obus, U2 TV, Kate Ryan, Electric Light Orchestra eta Bebe izango ditugu. Plantoari buruz, erantzunik ez Horrekin nahikoa ez, eta beste 6 leku izango dira musikaz gozatzeko. Plaza Barrian munduko musikek izango dute beren txokoa. Areatzan, aldiz, berbenak izango dira, eta baita musika ibiltaria ere. Antzerkiari dagokionez, Arriagako plazan «estatuko udako kale antzerki jaialdirik onena» egongo dela adierazi zuen Sanchezek. Emanaldiak eguerdian zein arratsaldean izango dira ikusgai. Urtero bezala, haurrentzako ekitaldi ugari antolatu dituzte. Horretaz gain, dantza, kirola, bertsolaritza eta gastronomiaz gozatzeko aukera izango da. Gauean su festak izango dira egunero. Isabel Sanchez zinegotziak ez zuen erantzun Bilboko Konpartsek Aste Nagusian egingo duten plantoari buruzko galderarik. Jaien programazioarekin sortutako giroa mantendu nahi zuela azaldu zuen, eta horri buruz hitz egiteko momentua beste egun batean izango zela esan zuen. 40 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Plaza › Bizia Gerizpean D 2 2 Ahotan Guadalupe Hondarribiko miraria «Uztailleko borronbonbon, ez beti goxo baiña on» Gotzon Garateren ‘Atsotitzak’ liburutik hartua 2 Txangoa Lehen otoitz egitera joaten zen hara; gaur egun, berriz, aisialdirako toki bihurtu da Igarkizuna Lau hanka ditu, baina begirik ez; lurrezko jauregia du, baina teilaturik ez Maite Alustiza Donostia Hondarribiko (Gipuzkoa) Jaizkibel mendiaren magalean aurkitzen da Guadalupe. Makina bat bide dago hara iristeko; autoz ez ezik, oinez ere. Ermita da erdigunea. Handik zaintzen ditu hondarribitarrak Guadalupeko Amak, baita hara biltzen direnak ere. Elizaren ondoan taberna bat dago, eta, pixka bat gorago, Kantina. Ermitaren gainaldean aisiaz gozatzeko ha- J. M. Olaizola ‘Txiliku’-ren ‘Axa Mixa Zilarra’ liburutik hartua maika aukera dago: zelai zabalak eta egurrezko mahaiak, denen eskura. Baselizaren atzean, Guadalupeko gotorlekua dago, 1900. urtekoa, eta posible da eraikinari buelta osoa ematea. Guadalupen geratu gabe, Jaizkibel inguruan paseotxo bat eman nahi duenarentzat lau ibilbide daude; kolore bat dauka ibilibide bakoitzak. Horien inguruko informazioa gotorlekuko sarreratik gertu aurki daiteke, eta, horietako bat aukeratuz gero, Errotako Hondartza izeneko kalara iristeko aukera dago. JAKINGARRIAK pNola iritsi. Autoz, Hondarribiko erdigunetik, edo oinez. pZer. Ermita, gotorlekua, taberna, Kantina, mahaiak. Aisialdirako leku paregabea da Guadalupe. GARI GARAIALDE / ARP t° pIrten: 07:05. pSartu: 21:33. Erantzuna: satorra Euskal Herriko hondartzak pUraren tenperatura: 21 gradu. pItsasgora: 07:26 (4,44 m). 19:48 (4,54 m). Arribolak Muriola Gorliz Astondo Bakio Bermeo Sopela Arena Zierbena Mundaka Barrika Toña Sukarrieta San Antonio Arrietara Barinatxe Gorrondatxe Laga Laidatxu Plentzia Meñakotz Atxabiribil BIZKAIA Getxo Laida Ibarrangelu Busturia Kanala San Kristobal Bedaroako Ogella Ea Karraspio Ogella Isuntza Egiluz Lekeitio Arrigunaga Santurtzi Lapatza Elantxobe Kanalape Karraspio Txiki Ereaga Pobeña pItsasbehera: 01:15 (0,58 m). 13:34(0,66m). Aritzatxu Armintza Endai Saturraran Algorta Mendexa Areeta Arrigorri Ondarroa Zazpi Hondartzak Lehena Ondarbeltz Mutriku Portugalete Lapari-Santiago Aitzuri Deba DLaburrak Erdi Aroko Azoka egingo dute asteburuan LASARTE-ORIA › Erdi Aroko Azoka antolatu dute astebururako Lasarte-Orian (Gipuzkoa). Ikuskizun, zapore eta usain askotarikoz gozatzeko aukera izango da. Gainera, antzerkia, haur jokoak,tailerrak eta zaldiko-maldikoa ere egongo dira. 2.000 parte-hartzaile Gasteiz Cup txapelketan Doako bisita gidatuak Nerbioi Garaian eta Aiaran Animaliei tratu txarra eman izana salatu dute Ekoturismo erakustaldia ostiraletik igandera GASTEIZ › Hasi da 15. Gasteiz OROZKO › Doako bisita gida- GASTEIZ › ATEA Animaliei Cup txapelketa. Aurten, 2.000 jokalarik parte hartuko dute, 85 taldetan banatuta. Nesken kopurua parte-hartzaile guztien %40 da; jatorria, Europa eta Afrika. Ezinezkoa izan zaio antolakuntzari Asia eta Ameriketako talderik ekartzea. Futbolean jokatu ez ezik, gaztelu puzgarriak, saskibaloi txapelketak eta hiritik bisitak prestatu dituzte parte-hartzaileentzat. tuak antolatu dituzte Nerbioi Garaia (Bizkaia) eta Aiara (Araba) ezagutzeko. Bisitak aste honetan hasi eta irailaren 30a arte izango dira. Kexaa (Araba) eta Urduñako (Bizkaia) inguru historiko-monumentalak eta Artziniegako santutegia (Araba) bisitatu ahalko dira, baita txakolin upategia, marmelada lantegia eta Likorearen Museoa ere. Tratu Etikoa Ematearen Aldeko Elkarteak Gasteizko Batasuna blusa koadrilako kideak salatu ditu. Leporatzen diena da jaietako martxa tradizionalean hainbat txerrikume erabiltzea. 2009ko abuztuaren 9ko gertaera izan zen hori, eta, ATEAk adierazi duenez, ekintza horrek oinaze psikologiko eta fisiko handia eragiten die animaliei. 6. Ekoturismo erakustaldia egingo dute Irunberrin eta Oibarren (Nafarroa), datorren ostiraletik igandera. Ostiralean, 19:30ean aurkeztuko dute programa, eta, ondoren, jazz kontzertua izango da. Datorren egunetarako hainbat ekintza antolatu dituzte: Erdi Aroko Oibarretik bisita gidatua, reutilizARTE lehiaketa, kontzertuak eta jan-edarien dastatzeak, besteak beste. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 41 Bizia ‹ Plaza Gerizpean D 2 Uda-pasa Erromerian, Errenterian Erromeria Eguna antolatu du larunbaterako Ereintza Dantza Taldeak M.A. Donostia Dantza, musika eta jatekoa izango dira etzi Errenterian (Gipuzkoa), Erromeria Egunean. Aurtengo jaialdia hamabigarrena izango da, Madalen jaien atarian. Diana batekin hasiko da festa, 10:00etan. Eguerdian, berriz, emanaldi garrantzitsuenetako batez gozatzeko aukera izango da: neskatxen sokadantza. Dan- Non zer D tza tradizionalak ez ezik, gaur egunera egokitutako dantzak ere erakutsiko dituzte. Ondoren, 14:30ean, herri bazkaria izango da, Galtzarabordako kiroldegian. Txartelen prezioa 15 eurokoa da; gaztetxoentzat, berriz, 10 eurokoa. Txirri, Mirri eta Txiribiton Junior pailazoek emanaldia emango dute 17:30ean, Xabier Olaskoaga plazan. Orduerdi geroago, erromeria nagusia izango da toki berean, baita Zumardian eta Leku Zarran ere. Eguna bukatzeko, larraindantza egingo dute, aurtengo Erromeria Eguna agurtzeko. Trikitilarien, txarangaren, dultzaineroen eta txistularien doinuek girotuko dituzte Errenteriako kaleak. Emanaldi ugari egingo dituzte Erromeria Egunean. GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS Gaur Bihar pBaiona . 20:45ean, Old School Funky Family taldearen kontzertua, zezen-plazan. 22:30ean, Public Enemies filma emango dute. pZornotza (Bizkaia). 22:00etan, Los Groovies taldearen kontzertua, Zubiondo plazan. 23:00etan, Primeros Auxilios eta La Txusta de Mortaren kontzertuak, txosna gunean. pMarkina-Xemein (Bizkaia). 19:00etan, bertso saioa, Uhagonen. 22:30ean, berbena, Hor Kon Pon taldearekin, zelaian. pDonostia. 18:00etan, esgrima erakustaldia eta tailerra, Natur Txokoan. pAntzuola (Gipuzkoa). 22:30ean, Arantza eta Pantxo taldearen saioa, herriko plazan. 00:30ean, zezensuzkoa. Barra Zaldunak L’Ocean Ma Drague Angelu Itsaslapurrak Marinela Urrezko Hondartza Miramar Amodio ganbara Hondartza Handia Portu Zaharra Euskaldunen Kostaldea Miarritze Marbella Milady Ilbaritz Pavillon Royal pBiriatu (Lapurdi). 16:00etan hasita, astronomia jardunaldia. pDonostia. 13:30ean, pintxo eta sagardo dastatzea, kaian. 22:00etan, DJ festa, Kaiarriban. 23:00etan, Trakets taldearen kontzertua, kaian. Erretegia Bidarte Erdikoa Uhabia Harotz Kosta Parlementia Zenitz Getariako portua Maiarko Hendaia eta Lafitenea Zokoa arteko Getaria hondartzatxoak Gotorlekua Erromadia Artzu Hondarribia Loia Zokoa Ziburu Ondarraitz Hondartza Handia Donibane Lohizune Hendaia Kontxa Ondarreta Sakoneta Santiago Elorriaga Itzurun Gaztetape Orrua Zurriola LAPURDI Mollarri Donostia Algorri Zumaia Mendata Getaria Pasaia Malkorbe Ubide Zarautz DONE JAKUE BIDEKO ARGAZKI LEHIAKETA berria Alabortza Tximistarri Antilla GIPUZKOA Oribarzar Orio DDiapositibak, papereko argazkiak eta argazki digitalak onartzen dira. Argazki digitalek bete beharko dituzten baldintzak: 1.800x1.200 pixel, gutxienez, eta jpg formatua. DEUSKAL EDITOREA SMk beretzat gordetzen du jasotako lanak publikatzeko eskubidea. Lehiaketa honetako parte-hartzaileak, bidalitako lanaren jabe den neurrian, lanak erabiltzen, jendaurrean erreproduzitzen eta jakinarazten uzten dio EUSKAL EDITOREA SMri, euskarri inprimatuan, Interneten edo ezagutzen den beste edozein modutan. DLanak irailaren 19a baino lehen bidali beharko dira, posta arruntez edo elektronikoz, helbide honetara: BERRIA Martin Ugalde kultur parkea z/g. 20140 Andoain Posta elektronikoa: [email protected] Saria BAZTAN HOTELEAN bi lagunentzako asteburu-pasa: - Bi gau eta gosaria. - Afaria. - Zugarramurdiko kobazulorako sarrerak. Iruñea-Behobia errepidea, 52. km. Elizondo. Tel.: 948-58 00 50 www.hotelbaztan.com Zozketa, PARTE-HARTZAILE GUZTIEN ARTEAN: Pedro Luis kontserben 5 saski ekologiko. 42 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Sanferminak 2010 Erraldoien azken agurra Iruñeko Udaletxe plazan agurtu dituzte txikienek erraldoi, kiliki eta buruhandiak konpartsaren 150. urteurrenean Ohitura betez, erraldoiak makurtu egin dira, haurrek musukatu ahal izateko Naiara Elola Iruñea Momentu zoriontsu bezain tristea bizi izan zuten atzo Iruñeko zahar eta gazteek. Bederazi egunez erraldoien konpartsaren atzetik ibili ostean, atzo, sanferminen azken eguna izaki, agurtu egin behar izan zituzten heldu den urte arte. Txaloka agurtu zituzten iruindarrek erraldoien konpartsako zortzi erraldoi, bost buruhandi, sei kiliki eta lau zaldikoak. Aurreko bi urteetan, autobus geltokian egin izan da erraldoien konpartsaren agurra. Aurten, ordea, konpartsak 150 urte bete dituenez, Udaletxe plazan egin da. Batzuentzat momentu tristea izan arren, erraldoiek era alaian egin zuten dantza. 13:20ean iritsi ziren enparantzara erraldoiak, eta 14:15ean hasi ziren sartzen udaletxeko ate nagusitik. Dena den, denbora tarte horretan, haurrek erraldoi gustukoenak besarkatzeko aukera izan zuten. Izan ere, aurreko zortzi egunetan ez bezala, atzo erraldoiak makurtu egin ziren, eta ehunka haur musukatu zituzten. Gainera, momentu hori aprobetxatu zuten haurrek euren txupeteak erraldoien eskuetan zintzilikatu eta horiek erabiltzeari betiko uzteko. Ohiturak betez Sanferminetan egunero egin bezala, 09:30ean atera zen autobus geltokitik erraldoien konpartsa. San Fermin eguna eta uztailaren 14a izaten dira konpartsa ikusteko egunik politenak, eta hori nabari zen. Hala, Alde Zaharreko kaleetan barrena ibili zen ia bi orduz erraldoien konpatsa, gaita eta txistu doinuen erritmoan dantzan. Gainera, atzo San Fermin egu- naren zortziurrena zenez, 11:45ean Udaletxe plazan udalbatzarekin bat egin eta San Lorentzo elizara joan ziren mezetara. Horren ostean, Udaletxe plazara bueltatu ziren eta Duguna dantza taldekoak dantzatu ziren. Momentu hori aprobetxatu zuten kilikiek haurrei azken kolpekadak emateko. Hamabi bat Bederatzi egunez aritu da erraldoien konpartsa Iruñeko kaleak girotzen Heldu den urtera arte agurtu dituzte iruindarrek erraldoi, kiliki eta buruhandiak haur korrika ibili ziren Caravinagreren kolpeetatik ihesi. Askoren arabera, bera da kilikirik beldurgarriena. Hala ere, atzo Udaletxe plazan zeuden haur ugarik zeramaten haren irudia zuen elastikoa. Gozoki banaketa Kiliki eta buruhandiak enparantzako balkoietara igo ziren, haurrei gozokiak botatzeko. Gozokiak botatzeari utzi ziotenean, Udaletxe plazan zeuden ehunka lagunek Adios con el corazón (agur bihotzez) abestu zuten, konpartsa agurtzeko asmoz. Hala, behin erraldoi guztiek elkar besarkatu zutenean apurka-apurka udaletxeko ate nagusitik sartzen hasi ziren seiak. Hurrengo urtean ere, San Fermin bezperan irtengo dira kalera, festetako suziria lehertu eta ordu gutxira. Horretarako, gero eta egun gutxiago gelditzen dira: 365 besterik ez. Asiako Erregina izan zen haurrek Udaletxe plazan musukatu zituzten erraldoietako bat. JAGOBA MANTEROLA / ARP Balkoietatik gozokiak bota zituzten buruhandi, kiliki eta zaldikoek. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKIPRESS 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 43 Bizia ‹ Plaza Sanferminak Iruñean D Festetan pankarta beltzak ateratzeaz gain, igandean zezen-plazara ez joatea erabaki zuten peñek, eta erdi hutsik utzi zuten plaza. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS Peñek eta beroak markatu dute jaia Iruñeko peñek udalaren jarrera salatu dute egunero euren pankartetan, eta egun batez, gainera, erdi hutsik utzi dute zezen-plaza gan edo iturrietan sartzea izan da freskatzeko bertze aukera bat, baita izozkiak jatea ere. 3. Karrikako giroa Bero handia egin du hirian sanferminak hasi zirenetik. Bisitari gutxiago etorri da E.Elizondo-J.Senar Iruñea Bukatu dira sanferminak, eta iruindarrak, gaurtik aurrera, ohiko erritmora itzuliko dira. Bederatzi egunez hiria hankaz gora jarri dute bestek, eta, amaitu eta gero, atzera begiratzeko garaia da oraingoa. Beroak eta peñen protestek markatutako bestak izan dira aurtengoak, neurri handi batean. Sanferminek, hala ere, eman dute bertzerik. 1. Peñen protestak Bestek iraun duten bederatzi egunetan karrikan izan da Iruñeko peñen protesta, kolorez bete ohi diren euren pankartak beltz bilakatu baitira aurten. Ekimen horren bidez, Iruñeko Udalaren adierazpen askatasunaren kontrako jarrera salatu nahi izan dute, iazko pankarten harira bi peñaren kontrako salaketa jarri baitzuen. Uztailaren 11n, gainera, zezenketara ez joatea erabaki zuten peñek, eta erdi hutsik utzi zuten plaza. Horren ordez, merendua anto- latu zuten Karlos III.a etorbidean. Jende anitz izan zen merendu horretan, eta agerian gelditu zen udalarekiko kexa. Munduko Kopak ere izan du eraginik sanferminetako egitarauan, igandeko finala Gazteluko plazan pantaila erraldoi batean ematea erabaki baitzuen udalak. Egitarau ofiziala aldatu zuen, horretarako. Peñek, halaber, euren ibilbidea aldatu behar izan zuten, plazan ez sartzeko. Hiru emakume izozkia jaten, beroari aurre egiteko. IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRESS 4. Entzierroak 2. Eguraldia Uhartetik Barañainera doan billabesan atzo entzuna, adineko emakume batek bertze bati errana: «Gogoratzen al duzu zuk aurtengoen gisako sanferminik? Nik ez. Egunero izan dugu eguzkia, eta ez dugu jaka atera behar izan ere». Sanfermin beroak izan baitira aurtengoak. Eguzkiak gogor jo du hiria, eta gauez ere gutxi freskatu du. Ez da ohikoa hori Iruñean. Ostegunean, 37 gradura iritsi zen termometroa. Beroari aurre egiteko, inoiz baino abaniko gehiago atera dute aurten iruindarrek karrikara. Ar- Iruindarrentzat, eta iruindar ez den jende anitzentzat, munduko bestarik onenak dira sanferminak. Giroa falta denik, behintzat, ezin erran, bestak 24 orduz hartzen baititu hiriko Alde Zaharreko karrikak. Azken urteotan, hala ere, sumatu da behera egin duela bisitarien kopuruak. Ez da beherakada nabarmena izan orain artekoa, baina aurten sanferminek anitzez bisitari gutxiago erakarri dutela erran dute anitzek. Entzun da esaldi hori herritarren artean. Astearteko entzierroko irudi bat, Telefonica aldean. JAGOBA MANTEROLA / ARP Entzierro oro berez da arriskutsua. Oro har, oso entzierro azkarrak izan dira aurtengoak. Lau lasterketa hiru minututik beherakoak izan dira, eta beste bat hiru minuturen bueltan egon da. Estafetan beste urteetan baino lasterrago korrika egin dute adardunek, eta eroriko gehiago eragin dituzte, baina, ziurrenik, arriskua txikiagoa izan da. Bakarrik geratu diren zezenen kasuetan, lasterkariek eta unaiek modu eredugarrian eraman dituzte plazara. Entzierro arriskutsuena, dudarik gabe, Jandilla ganadutegiko zezenen atzoko entzierroa izan zen. 44 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Plaza › Bizia Sanferminak Iruñean D Apokalipsi txikia Frenesia, Ferminen liburutik Txari Eleta q Euskalerria Irratiko langilea Euskalerria Irratiak urte anitz daramatza hizketan, eta sanferminei emanaldi berezia eskaintzen die egunero. Zaldi Zurian dagoen tabernako terrazatik egin dute saioa egunotan. «Gidoi zehatzik ez dago sanferminetan, moldatzeko prest egon beharra dago» Edurne Elizondo G auerdian jarri zuen muga Ferminek, baina iruindar guztiek ez zuten zehatz bete; izan zen besta hurrengo goizaldera arte luzatu zuenik. Eta uztailaren 15eko goiz ernatu berriak, Ferminen ahots burrunbatsuarekin harrapatu zituen karrika erdian. Haserre zen Fermin. Eta haserre zenean, ahotsa trumoiaren gisako ateratzen zitzaion santu beltzaranari. Haserrealdia ez zen Ferminen ahotsa loditzen zuen kontu bakarra. Nekeak jota ere bazegoen. Egun gutxiren bueltan, bertze inork ezin lor zezakeena egin zuen berak Iruñean. Bazekien, bai, iruindarrek eskertu ziotela egindako lan hori guztia, baina Ferminen keinua ez zen zuzentzen bakarrik bere irudiaren aurrean krabelin triste zenbait jartzen. «Gaixo, zuek!», oihukatu zien goizaldean oraindik karrikan harrapatu zituen haiei. «Gaixo, gu?», erantzun zioten. Caravinagre baino serioago jarri zen, eta, maskuririk ez bazuen ere, iruindarrak jota utzi zituen kolpea eman zien. Apokalipsiaren kolpea. Eta apokalipsiaren kolpearekin, dena amaitu zen Iruñean. Amaitu zen parranda eta besta. Amaitu ziren txarangak, trikitilariak, Mercaderes karrikako txalapartariak eta mariatxiak. Bukatu ziren txistularia eta jotak. Itzali zen su festa. Itzali ziren tabernetako argiak, eta itzali zen, halaber, Mañuetako txurro dendako labea. Alde Zaharreko karrikek jatetxe izateari utzi zioten; eta Iruñeko parkeak ez ziren gehiago logela erraldoi izan. Urtebetez, behintzat. Bihotz onekoa baitzen, finean, Fermin. Bere apokalipsia, apokalipsi txiki bilakatu zuen. Bigarren mailako apokalipsi. Ordura arte oporretan izan zirenak bidali zituen lanera, bai; eta bertze zenbait, oporretan Benidormera. Ez zuen argi zer zen okerrago. Baina eman zien itxaropenari eusteko biderik. «Hurrengo urtean, berriz», bota zien, bestak utzitako hiritik aldentzen zen bitartean. Sanfermin arteko epea hasi zen, beraz, Iruñean. Apokalipsi txikia. Eta grisa nagusitu zen, berriz ere. Iruindarrak Ferminen zapi gorriaren zain gelditu ziren. Garazi Arrula Iruñea Euskalerria Irratia Iruñean eta inguruko herrietan entzun daiteke. Orain urte batzuk urrunago ere iristen zen, antena Erreniegan baitzuten. Arazoak izan zituzten, ordea, eta isun bat ere jaso zuten irratiko kideek. Antena lekuz aldatu behar izan zuten, eta ondorioz, hedadura gutxiago dauka egun. Aurten lehen aldiz Berria.info atariak bat egin du bestei buruzko irratiaren eguneroko saioarekin. Bideoen atalean daude emanaldi guztiak, igandekoa salbu. Horietan ikus daiteke Txari Eleta. Sanferminetan emanaldi berezia egiten duzue Zaldi Zuritik. Bai, lekua primerakoa da. Sanferminetan oso gauza bereziak egiten ditugu. Hilaren 6an, adibidez, txupinazoaren kontakizuna egin genuen plazatik, Seminario etxetik, zuzen-zuzenean, 10:00etatik 12:00etara. Beste egun guztietan sanferminen magazin modukoa egin dugu eguerdian, bi orduz. Plazera da terrazan saioa egitea, giro ona dago eta Iruñeko erdigunean gaude. Gainera, errazagoa da gonbidatuak erakartzea, festaren bihotzean baikaude. Egunerokoaz edo aurreko egunekoaz mintzo zarete? Egitaraua hartu dugu oinarritzat, eta egun horretan egingo zenarekin lotutakoaz hitz egin dugu. Hori kontuan hartuta ere gonbidatuak hautatu ditugu, dela musika talde bateko kidea, dela beste edonor. Antolatuta zegoenaren araberakoa izan da saioa; peñek zerbait prestatzen bazuten, haietako kideren bat ekartzen saiatu gara, eta abar. Uztailaren 8an, adibidez, German Rodriguezen heriotzaren urteurrena zenez, 78ko sanferminak gogoan ekimeneko kideak izan genituen gurekin. Aise onartzen al dute kolaboratzaileek sanferminetan parte hartzea? Ba ez pentsa, harrituta gaude zeinen zintzoak izan diren ikusita. Ez da erraza sanferminetan inor konbentzitzea. Egia erran, normalena hutsegiteak dira, aurreko gaua luzatu egiten baita maiz. Halere, jende gutxik egiten du hori; beti dago baten bat, baina gehienek konpromisoa nahiko serio hartzen dute. GARAZI ARRULA RUIZ Eta hutsegiteekin,zer? Ahal den moduan moldatu. Irratia horrelakoa da, eta ustekabe asko gertatzen dira. Beste zerbait egin beharra dago, beste norbait lotu elkarrizketa egiteko, edo bururatzen zaigun beste edozer: musikaren edo kontzertuen aipamenak, egitarauaren irakurketa, aurreko gonbidatuari elkarrizketa luzatu... Momentuko gauzak izaten dira, azken ordukoak. Arriskua bada: norbaitek azken orduan ez datorrela esatea, beranduago etortzea, batak bestearekin zerikusirik ez duten hiru bat gonbidatu pilatzea, galderak elkarrizketa egin bitartean sortu beharra... Erran dezakegu emozioz beteriko lana dugula. Are gehiago sanferminetan; urteko beste uneren batean grabazioren bat jarri dezakegu, baina egunotako saioak zuzenean egin ditugu. Moldatzeko prest egon beharra dago, ez da gidoi zehatzik; irudimena landu behar izaten dugu. Zenbat kide zaudete irratian? Zehatz esaten ez dakit, ikasturte honetan gorabehera asko izan baititugu. Orain bederatzi edo hamar lagun gaude Donibane auzo- an. Uztailean eta abuztuan txandaka hartzen ditugu oporrak eta, beraz, sanferminetan ere jende gutxiago gabiltza. Zaldi Zuriko plazatik magazinea egiten bi pertsona egon gara, egoitzan berriak ematen beste kide bat, eta azkeneko bat teknikari lanetan. Lau, beraz. Sanferminetan magazinea eta berriak egiteaz gainera, Eus- G Motzean pTraba gehiagorik ez? Nahikoa eta sobera izan ditugu dagoeneko... Halere, oraindik ere baditugu zenbait gainditzeke. pZenbat urte ditu irratiak? 1988ko azaroan egin zuen aurreneko saioa; 22 urte, beraz. Euskarari bultzadatxo bat eman zitzaion, Iruñerriko irratietan nekez entzuten baitzen orduan euskaraz. pNon entzun daiteke? 91.4 FM frekuentzian, irratian. Bestela, internetez www.euskalerriairratia.com-en. Interneten badira zuzenekoaz gainera beste aukerak ere, hala nola saioei eta irratiari buruzko informazioa. kadi Irratiarekin bat egiten dugu, saiorik ez dugunetan. Elkartea ere baduzue. Hala da, bai. 800 bat bazkidek osatzen dute; urtean kuota bat ordaintzen dute, eta modu horretan laguntzen diote irratiari. Babes handia da, egia erran. Gainera, azken boladan elkartea berpizten hasi da; kide batzuk elkartzen ari dira, eta irratiaren aldeko zenbait ekimen eta jarduera antolatzen dabiltza. Irratia zabaltzeko asmorik bai? Bai, aukera hor dago, arazoak konpontzeko moduak aztertzen ari gara. Helburu nagusia txoko guztietara heltzea da, eta seinalea indartzea, zenbait lekutan nahiko ahula baita egun. Eskerrak orain Internet bidez ere entzun daitezkeen egiten ditugun saio guztiak. Aurten ekin diogu internet bidezko emanaldiari, eta aurrerapauso handia izan da. Aurten beste berrikuntza bat ere izan dugu. Berria.info atariarekin bat eginez aritu gara; sanferminetako magazinea eman dute egunero, egunkariaren Interneteko atarian. Ahotsetik harago, ikus-entzunezko bihurtu gara. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 45 Bizia ‹ Plaza Sanferminak Iruñean D Argazkilarien objektibotik Sartzeko garaia. Alde Zaharrean bizi diren iruindarrek ez dute etxetik atera behar bestan murgiltzeko. Nahikoa da balkoiko atea irekitzea sanferminak dastatu, usaindu eta entzuteko. Txupinazoa ikusteko toki egokia izan daiteke Udaletxe plazako balkoi bat. Gazteluko plazan duenak, akaso, nekez eginen du lo egunotan. Denentzat, atea itxi eta etxera sartzeko garaia iritsi da. IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRESS Ez dut begiratu nahi! Bukatu al dira? Ez erran baietz; ez dut jakin nahi. Oporrak amaitu zaizkit, eta lanera itzuli beharko dut! Hobe dut ez begiratu. Hemen geldituko naiz. Noiz hasiko dira bestak berriz hemen? IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRESS Ohe goxoago baten bila. Iruñeko parkeak hotel erraldoi bilakatzen dira sanferminetan. Baina bestak amaituta, ohea bertze nonbaitera eramateko garaia iristen da. Aurten zorte handia izan dute izarren pean lokartu direnek, eguraldia lagun izan baitute. Hala ere, norberaren ohea bezalakorik ez dago benetan atseden hartzeko. Koltxoia etxera itzultzeko ordua da. LANDER F. ARROIABE / ARGAZKI PRESS Eta orain zer? Arropa zuri-gorririk gabe, zer jantzi? Akaso hori pentsatzen ari da argazkiko haurra. Edo beroak jota dago. Edo sanferminak amaitu direlako protesta egin nahi du, akaso. Edo izanen da zezenketen kontrako aktibista, agian? L.F. ARROIABE / ARP Ez zapaldu! Iruñeko garbitzaileek badute meritua, sanferminetan bereziki. Milaka eta milaka pertsonek sortzen duten zaborra biltzen aritzen dira egun osoan. Karrika garbitu orduko, gainera, berriz zikintzen diete. Haiek, segur aski, poztuko ziren atzo gauerdiko Pobre de mí entzun zutenean, karrikak hutsik badira ez baitira hain erraz zikinduko. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS Gogorra da gazte izatea. Hagitz gogorra, gainera. Gaur besta, bihar ere bai, eta etzi berriz. Bederatzi egunez erritmo horri ez dio edozeinek eusten. Gazteek, beraz, badute meritua, eta atseden hartzeko eskubidea ere, ongi irabazita. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS 46 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna Plaza › Bizia Sanferminak Iruñean D Zortzigarren entzierroa Guztietan zailena Jandilla ganadutegiko zezenek aurtengo entzierrorik arriskutsuena eragin dute, 11 lasterkari zauritu dituztelako, lau adarkatuta ‘Gavioto’zezena Telefonican erori, eta larritasun handiko uneak izan dira amaieran Joxerra Senar Iruñea Jandillek ospeari eutsi diote. Aurtengo entzierrorik arriskutsuena izan zen azkena. Hamaika korrikalari ospitaleratu zituzten, horietatik lau adarkatuta. Telefonica parean erori ostean,Gavioto zezenak makina bat arrisku une eragin zuen. Askori iazko Capuchino etorri zitzaien gogora. Hala ere, Gavioto-ren adarkadek ez zuten hain ondorio lazgarririk eragin. Azkenean, aurtengo entzierrorik luzeenetan bigarrena osatu zuten: lau minutu eta 23 segundo. Entzierro gehienetan bezala, Udaletxe plazan zezen batek joaldunak aurreratu eta ziztu bizian jo zuen aurrerantz. Ia beti zezenek bihurgunea kanpoaldetik hartzen dute. Ia beti, ordea. Zezenen portaera inoiz jakiterik ez dagoela erakutsi zuten Jandillek. Mercaderesera heltzean, taldearen buruan zen zezen beltzak eskuinaldean ziren korrikalariengana jo zuen, eta bi korrikalari indarkeria handiz aurrean eraman zituen. Bereziki arriskutsua izan zen bigarrenaren kolpea. Bihurgunea barrualdetik hartu zuen. Mercaderesen zezen batek adarrekin korrikalari bat bultzatu zuen. JOSU SANTESTEBAN / EFE Adi bihurgunean Oso arriskutsua izan zen unea. Tokirik txarrenen estropezu egin zuen korrikalari batek, eta oso motel altxatu zen. Ordurako taldea bere gainean zen, eta zezenetako batek adarrekin bultzatu zuen, lurretik altxatuz eta eskuinerantz joz. Ondoren, zezen horrek berak, eskuin aldera babes bila jo zuten hiru korrikalarirengana joan zen, izu handia eraginez. Lasterketan izan litekeen egoerarik okerrenetarikoan zeuden hirurak. Alde batera, Estafetako horma; bestera, zezena. Aurtengo entzierro ia denetan bezala, zezenek erakutsi zuten sasoian zirela, eta oso azkar egin zuten lasterka. Amaieran, ordea, Telefonica parean erori egin zen Gavioto, eta bere anaiek plazara jotzen zuten bitartean, horrek erabat galdu zuen arreta. Hor hasi zen benetako arriskua, eta zenbaiten aldetik, zuhurtzia fata. Parrandan erabilitako kapela zuen gazte bat Gavioto-ren aurretik gurutzatu, eta zezenak ez zuen barkatu. Gaztea adarkatu eta gogor astindu zuen. Haren alboan zen korrikalaria ere adarkatu zuela dirudi. Ondoren, Gavioto-k bi aldiz jo zuen indar handiz kontrako norabidean Estafeta alderantz, eta unaiek eta lasterkari onek lan handia egin behar izan zuten plazarantz zuzentzeko. Zuhurtzia falta Bizia arriskuan jartzen dutela dakiten korrikalarien artean benetako ergelak ere badaude. Bereziki harrigarria Gavioto nora ezean zebilela lasai asko metro eskas batzuetara zeuden zenbaiten jarrera, edo zezenak eskuineko hesiaren aurka jo zuenean mutiko batek zezena hesirantz deitzea. Udaltzainek eta foruzainek jo egin zuten arduragabea. Isuna ere merezi zuen. Agidanez, zenbaitentzat entzierroak Disneyworld izaten jarraitzen dute. Hori ez da aurten amaitu. Plazara sartzean, zentimetro gutxigatik ez zuen adarkatu Julen Madina. Zorte gutxiago izan zuen ezkutalekuetarantz zuzendu ordez, plaza erdian geratu zen gazte ingeles batek. Gavioto-k larrutik ordainarazi zion zuhurtzia falta. E.R. 24 urteko ingelesari izterrean sartu zion adarra. Triskantza eragin zuten Jandillek. Lau adarkatu: 23 urteko asturiar bat bularraldean eta izterrean adarkada zuen, eta 19 urteko madrildar bat besapean. 27 urteko iruindar bat ere besoan adar puntarekin ukitu zuen zezen batek. Beste zazpi korrikalari ospitaleratu zituzten. D.C. 30 urteko irlandarrak, besteak beste, bularraldean kolpe handia du, hiru saihets hautsita eta masailezurra ere hautsita. Beste lauri sendaagiria eman zieten arratsaldean. Gaur ez da entzierrorik egongo. Gehienez, billabesarena. 2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 47 Bizia ‹ Plaza Sanferminak Iruñean D Zortzigarren entzierroa 3 dortsala duenak ozta-ozta izkin egin zion taldeari aurrerago. J. DIGES / EFE Gavioto-k Telefonica inguruan korrikalari bat larri zauritu zuen. PEIO H. / EFE G Entzierroa Adark. Jandilla Santo Domingoko ukuiluak Kostata sartu zuten Gavioto zezen-plazan. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 0 2 1 0 1 0 1 4 Denb. 2.24 3.30 6.23 2.53 3.02 2.17 2.14 4.23 Santo Domingo kalea Txantxa gutxi, atzo, Gavioto-rekin. JESUS CASO / EFE Udaletxe plaza Mercaderes kalea Hiru zauritu Estafeta kalea Hiru zauritu Telefonica aldea Hiru adarkatu Kailejoia Zezen-plaza Plazara sartzeko unea arriskutsua izan zen oso. VILLAR LOPEZ / EFE Adarkatu bat eta zauritu bat Bihurgunea barrualdetik hartu zuen taldeak. JIM HOLLANDER / EFE r Zakilixut D Osteguna 2010eko uztailaren 15a «Gugan zerbait zoragarria den sentsazioa pizteko biderik ziurrena objektu bakar bati beldurrik gabe begiratzea da. Bat-batean —miragarriki— sekula ikusi gabeko zerbait balitz bezala agertuko zaigu» Cesare Pavese Mikel Urmeneta Festazalea, espeziez Sanfermin-eroak Iñigo Astiz E dozerekin jostatzen da Mikel Urmeneta (1963, Iruñea). Dena da estimulu harentzat, eta edozerk ematen dio atentzioa. Sanferminek, adibidez, ikaragarri, baita New Yorkek ere (AEB). Iruindarra izanik ere, han bizi da orain dela urte batzuetatik, eta, agian, horregatik egiten du alderaketa espero zitekeenaren alderantzizko ordenan: «New Yorken antza dute sanferminek. New York bilakatzen da Iruñea egunotan, askatasun hori badagoelako. Bakarrik egon arren jendearekin zaudelako, nahi duzuna egiten duzulako, inor zutaz arduratzen ez den arren laguntasun moduko bat badagoelako... Ikaragarri gustatzen zaidan gauza bat da hori, hori da maite dudan habitata». Espeziez da sanferminzalea Urmeneta, eta hori izan daiteke marrazkigile honen karikatura: urtero, faltarik gabe, uztailaren 6tik 15erako tartean jaio, hazi, ugaldu eta hil egiten den izaki festazalearena. Mutante bat da Urmeneta. Aldaketaren maitalea eta eragilea, kalezalea, gautxoria, tradizio sortzaile eta puskatzailea, festen kronista grafikoa, sanferminetako giza migratzailea... Berak, baina, «alfer geldigaitza», «arduragabe etengabea», «berez jaiotako kirtena», eta «gaizki-ikasi profesionala» hitzekin definitzen du bere burua. Etengabe dabil zaletasun batetik bestera saltoan, dioenez, «garrantzirik gabeko gauzak maitatzea bizitzeko modu bat delako». Nahikoa irudi aurkitzen ditu Iruñeko festetan bere jakin-mina asetzeko, eta horren bila etortzen da. Festa gose, su- rrealismo ehizan-edo; ohiko ikuspegiak hautsi nahian. Begiratzera eta eragitera. Muturtutako bi errealitate dira, izan ere, Iruñea eta sanferminak, Urmenetak dioenez. «Ikaragarrizko mutaziozko bederatzi egun. Zientifikoki frogatuta dago gizakioi ikaragarri kostatzen zaigula aldatzea. Oso gutxitan jartzen gara aurrean dugunaren larruan. Kosta egiten zaigu ohartzea hemen jaio beharrean han jaio izanez gero aurrean dugun ergela uler genezakeela. Ni beti saiatzen naiz ergel bilakatu eta aurrean dudan ergel hori ulertzen. Aberasgarria da oso. Sanferminetan ez duzu lan hori egin beharrik, kolpez hausten baituzu bederatzi egunez guztiarekin, eta horregatik gertatzen da gertatzen dena; Opus Deiko bizilagunak muxu ematen dizu ahoan, mihi eta guzti, ardotan bustita dagoela». Zehaztapena egiten du gero: «Benetako istorioa da hori». Gizakiaren izaera barregarria Sanferminekin lotuta dago Urmenetaren ibilbide profesionala ere, haien bueltan sortu baitzen famatu egin zuen Kukuxumusu enpresa. 1989an hiru lagun elkartu eta sanferminetarako elastiko bat sortzea erabaki zuten, eta gorantz egin dute orduz geroztik, eta gaur egun, mundu osoan dira ezagun. Sanferminen irudia hedatzen lagundu dute. «Gu gabe ere izango lirateke sanferminak, bistan denez, baina azken urteetan oso presente gaude festetan, oroigarrien merkatua ikaragarri mugitu dugulako. Grazia eman diogu». «Aldaketen beldur den jendearen aurka egin behar da», dio Urmenetak. «Umore gehiagoz hartu behar dira tradizioak», eta elastikoak egitea izan da hori lortzeko tresnetako bat beretzat. Hamaika ditu, baina behin entzierroaren irudia iraultzea otu zitzaiela kontatzen du, adibidez; zezenak ja- Mikel Urmeneta, eskuan baso bat garagardo duela, eta begietan ilea. LANDER FERNANDEZ ARROIABE / ARP rri zituztela jendearen aurrean korrika. «Jendeak errespetu faltatzat jo zuen, baina festa bera den gertakari surrealista horri ikuspegi surrealista batetik begiratzea izan zen egin genuen guztia. Dena da arraroa, eta hori da marrazkiekin erakutsi nahi dudana; gizakiaren izaera txoro hori, gure ohituren sakoneko izaera barregarri hori. Milaka xehetasunen ondorioz hartzen dugu normaltzat normaltzat hartzen duguna; baina, bidaiatuz eta burua pixka bat irekiz, normaltzat jotzen duguna ezberdina izan zitekeela ikus dezakegu». Badira, noski, festan ere gustuko ez dituenak. Pobre de mí, adibidez. «Oso este- tikoa da, bai, oso ederra, baina baita oso instituzionala ere, eta ez zait hori gustatzen. Festaren hileta moduko bat da, eta hor bukatzen da festa, kolpean, eta Iruñeko legeak sartzen dira berriz indarrean gauerditik aurrera. Ni billabesaren entzierrora arte eusten saiatzen naiz beti. Buka dadila festa, bai, baina ez hain kolpean, utz diezaiotela bere gisa pixka batez luzatzen». Muturrekoak dira, ordea, sanferminak. 6an hasi eta 15ean bukatzen den eten erraldoi bat. Iruñea dator gero berriz, eta New Yorkera joango da Urmeneta. Bere sanferminei denbora gehiagoz eusteko, nolabait. berria osteguna,2010eko uztailaren 15a testuak:Bixente Merino karmenak eta zipotz jaiak MARKINA-XEMEIN,BARAKALDO, SANTURTZI,SANTUTXU ETA GROS EIDER MUGARTEGI / LEA-ARTIBAIA ETA MUTRIKUKO HITZA ALARABIREKIN FESTA 02 markina-xemein ›› karmenak berria 2010eko uztailaren 15a,osteguna EGITARAUA ››Uztailak 15,osteguna 19:00 › Bertso saioa,Uhagonen. 18:30 › Jaien hasierako txupina- Bertsolariak: Sebastian Lizaso, Joxe Agirre,Onintza Enbeita,Iratxe Ibarra.Gai-jartzailea: Markina-Xemeingo Bertso Eskola. 20:00 › Sabel-dantza erakustaldia:Uhagoneko taldea eta Durangoko taldeak eskainiko dutena. Ikuskizunaren zuzendaria:Iasmina. 22:30 › Berbena,Hor Kon Pon Band taldearekin,Zelaian. zoa Goiko Portalean (Udaletxe aurrean).Aurten,Markina-Xemeingo Emakume Taldearen eskutik.Koadrilak,umeak eta gurasoak elkartzea,jaiei hasiera emateko. Ostean,pregoia.Markina-Xemeingo Emakume Taldea pregoilari dela. 19:15 › Txistularien eta buruhandi eta erraldoien kalejira. 21:00 › Danborrada,herriko kaleetan zehar. 23:00 › Erromeria Zelaian, Akerbeltz taldearekin. ›› Uztailak 16,ostirala 09:30 › Txistularien kalejira. 10:30 › Markina-Xemeingo bandaren kalejira. 11:00 › Meza nagusia,Karmengo POTEOA. Bizikletan egiten dute poteoa,festak hasi bezain pronto. MARIBI UGARTEBURU / LEA-ARTIBAIA ETA MUTRIKUKO HITZA ALARABIK DENA FESTA IKUSI NAHI DU Emakumeen taldeak jaurtiko du,gaur,Karmen jaiei hasiera emango dien txupinazoa,eta igandera arte ekitaldi ugari izango dira. larabi iritsi da, eta hurrengo egunetan festa hedatuko du Markina-Xemeingo kaleetan zehar. Asteburuan zesta-punta eta plater tiraketa lehiaketak izang dira, girotzen hasteko; baina gaurko txupinazoak hasiera emango die Markina-Xemeingo Karmen jaiei. Emakume taldeak izango du suziria pizteko ardura. Udaletxeak eta txosna batzordeak egitarau mardulak prestatu di- A tuzte, baina bada inolako egitarau eta antolakuntzarik behar ez duen ekitaldirik. Izan ere, txupinazoaren ondoren poteo berezia izaten da. Jendeak etxean dituen bizikletak atera, apaindu eta tabernaz taberna ibiltzen dira poteatzen. Festetako beste une berezia paella jana izaten da. Larunbatean herriko koadrilek paellak prestatu , eta giro bikaina izaten da. 1.5002.000 pertsona inguru biltzen dira Zelaian, koadrila edo talde bakoitzak bere paella propioa egiten du. Markinan 4.000 biztanle inguru bizi direla kontuan hartuta, herri bazkaria oso arrakastatsua da. Beste ekitaldien artean, Uhagon kultur elkartean bertso festa egingo da ostiralean; urteroko ohitura bilakatzen ari da. Aurten, Sebastian Lizaso, Joxe Agirre, Onintza Enbeita, eta Iratxe Ibarrak alaituko dute euren errimez jai giroa. Ondoren, sabel-dantza ikuskizuna ikusteko aukera izango da. Uhagoneko taldea eta Durangoko taldeak arduratuko dira horretaz, Iasminaren zuzendaritzapean. Musikarik ez da faltako eta ohiko txaranga eta bandak alaituko dituzte herriko kaleak. Gauean kontzertu eta berbenarik ez da faltako. Era berean, gaur, Akerbeltz taldearekin erromeria izango da; bihar, berriz, Hor Kon Pon Band taldearekin berbena izango da, eta Zea Mays taldeak rock doinuak eramango ditu larunbatean. Haurrek ere euren tartea izango dute igandean, umeen parkean denetik izango baitute, eta disko festa eta erromeria ere ez zaie faltako. elizan,Udalbatzak parte hartuta eta Xemein Abesbatzak abestuta:Itxaso Jaiok zuzenduta,eta Martin Alberdi organoan lagunduta,Xemein Abesbatzak Eduardo Mokoroaren meza abestuko dau,obraren ehungarren urteurrena dan honetan:Kyrie,Gloria, Sanctus Benedictus eta Agnus Dei Gure Jaunartze sasoian,berriz:C.Frank-en Panis Angelicus. 12:00 › Aurreskua,Goiko Portalean. 12:30 › Markina-Xemeingo Bandaren kontzertua,plazan. 13:30 › Markina-Xemeingo Musika Eskolaren kalejira. 17:30 › Profesionalen zesta-punta partidak,udal pilotalekuan. 18:00 › Herri kirolak,Zelaian: Egitaraua:Iparraldeko jokoak: Lastoaltxatzea,lasto botatzea,ingudea,trontzan.Parte hartzaileak: Jose Martin Buztinza (Tubi),Bizkaiko eta Euskadiko Txapelduna. Jose Mari Atutxa,Bizkaiko Txapelduna. Jon Lapazaran,Euskadiko Txapelduna.Jose Lapazaran,Bizkaiko eta Euskadiko Txapelduna. Aizkolariak:Bizkaia:Aitzol Atutxa (Bizkaiko Txapelduna eta Open Bizkaia) Aritz Irazabal.Gipuzkoa: Ugaitz Mugerza,Aratz Mugerza (3 biderrez gazte mailan txapelduna).Harri-jasotzailea:Aimar Irigoien.Aurkezlea:Sarasola ›› Uztailak 17,larunbata 09:30 › Txistularien kalejira,herriko kaleetan zehar. 11:00 › Esku pilota partidak pilotaleku txikian. 12:30 › Markina-Xemeingo Trikixa Eskola eta Musika Eskolaren kalejira. 14:30 › Herri bazkaria,Zelaian. Bazkalostea musikaz girotuko dute. 18:30 › Hau Dok Hau Txarangaren kalejira. 22:30 › Rock kontzertua,Zelaian Zea Mays taldearekin. ›› Uztailak 18,igandea 09:30 › Txistularien kalejira 10:30 › Karmen jaiak 2010 zestapunta txapelketako txikienak,kimuak,haurren,kadete eta gazteen kategorietako finalak,udal pelotalekuan. 11:00 › Markina-Xemeingo trikitilarien kalejira. 11:00 › Eskolarteko txirrindulari lasterketa.Kareaga Industrialdean hasi eta amaitu egingo da. 11:30 › Erraldoi,buruhandiak eta txistulariak. Egun osoan › Umeen parkea Zelaian.Kuads,Zezen mekanikoa, Puzgarri handiak,Gaztelu puzgarria,Jumping eta Giro musikala. 17:00 › Mus eta briska txapelketal plaza Barripean. 17:00 › Profesionalen Zesta-punta pardidak udal pelotalekuan. 19:00 › Umeentzako disko festa eta erromeria Goiko Portalean, ordu bi eta erdian (animatzaile euskalduna,koreografiagaz,batuka eta dantzaldia,umeak parte hartzeko). 22:30 › Shake That taldearen On the Rocks ikuskizuna,pilotalekuan. POZIK. Haurrek ederki pasatzen dute puzgarrietan. MARIBI UGARTEBURU / LEAARTIBAI ETA MUTRIKUKO HITZA berria 2010eko uztailaren 15a,osteguna karmenak ‹‹ markina-xemein 03 BAZKARIA. Koadrila bakoitzak bere paella egiten dut,eta gero denak batera bazkaltzen dute Zelaian. MARIBI UGARTEBURU / LEA-ARTIBAI ETA MUTRIKUKO HITZA MUSIKA ETA JOKOAK GAUEAN Txosna Batzordeak egitarau alternatiboa prestatu du biharko; musikaz gain,jolas eta joko ugari prestatu ditu jendea animatzeko. PRESTAKETAK. Koadrila bat,paella prestatzen. MARIBI UGARTEBURU / LEA-ARTIBAI ETA MUTRIKUKO HITZA arkina-Xemeingo Txosna Batzordeak egitarau alternatiboa prestatu du Karmen jaietarako, eta biharko eguna hautatu du bere ekitaldiak aurrera eramateko. Irati Arrate Txosna Batzordeko kideak dioen moduan, ekitaldi guztiak ostiralean bildu dituzte, eta oso kontzentratuta dituztela aitortu du. Iluntzerako afaria prestatu dute, eta ondoren sokatira txapelketa izango da, jendea girotzen hasteko. Jai guztietan ezin da musikarik falta, eta Delirium Tren Ez eta Madrilgo Repercusion taldeak arduratuko dira jendea dantzan jartzeaz. Kontzertuen ondoren, txosnaz txosnaz edo tabernaz taberna ibiltzea da ohikoena, baina Txosna M Batzordekoek ohiturak apurtu eta jokoak antolatu dituzte, koadrilen arteko giroak jaietan iraun dezan. «Txokorrak batzea izango da horietako joko bat, baina txokorrak baino edariak jarriko ditugu, eta parte-hartzaileek tragoak hartu beharko dituzte. Bestalde, aulkien joko alternatiboa ere izango dugu», adierazi du Iratik. Baina Markina-Xemeingo jaietan badira errotutako ekitaldiak. Horietako bat da suziriaren ondorengo bizikleta poteoa. «Egun itzela da, oso jendetsua, eta txosnetan giro berezia izaten da», gaineratu du Txosnetako Batzordeko kideak. Herriko beste ekitaldi garrantzitsua, berriz, larunbateko paella jatea izango da. Koadrila bakoitzak bere paella prestatzen du, eta gero denak batera Zelaian bazkaltzen dute. «Bazkariaren ondoren abesti herrikoien tartea izaten da, eta oso giro ederra sortzen da», adierazi du Irati Arratek. 04 barakaldo ›› karmenak berria 2010eko uztailaren 15a,osteguna EGITARAUA ››Uztailak 15,osteguna 09:00 › Barakaldo Futbol Klubaren Campusa,Lasesarren. 10:00 › Diana,Laguntasuna Txis- AGURRA. Jolinek koadrilak agurtu zituen. MARISOL RAMIREZ / ARGAZKI PRESS AZKEN TXANPA LUZEA Musikak indar handia du Barakaldoko jaietan,eta,abesbatzez gain,Doctor Deseo, Ojos de Bruxo eta Esne Beltza izango dira, besteak beste. arunbatean jaitsi zen Jolin eta hasi egin ziren Barakaldoko Karmen jaiak. Egun hauetan hainbat ekitaldiz gozatzeko aukera izan dute, baina igandera arte badute non eta zer gozaturik. Udalak zortzi gune prestatu ditu. Herriko plazan antzerkia eta kontzertuak izango dira. Anaien Parkean haur eta gazteentzako ekitaldiak, dantzak eta saioak izango dira. Lasesarre frontoian kontzertuak izango dira; Portuko darsenan, su festa; Clara Campoamor kultur etxean, abesbatzen kontzertuak, eta San Bizente parkean, helduentzako ekitaldiak. Horiei barrakak eta txosnak gehitu behar zaizkie. Musika da festetako nagusia, eta jaiek irauten duten astebete honetan abesbatza eta talde entzutetsu ugari ikusteko aukera dago. Asteartean Gu Gira kantaldiarekin gozatzeko aukera izan L zen. Gorka Knorr, Niko Etxart, Txomin Artola, Gontzal Mendibil eta Urko kantarien abestiak entzun ziren. Atzo, berriz, La Oreja de Van Gogh talde donostiarraren txanda izan zen. Baina kontzertuen egitaraua betea da eta oraindik bada non aukeraturik. Gaur, esaterako, Ojos de Brujok joko du Herriko Plazan 23:00etan, eta Lasesarreko frontoian, berriz, Esne Beltzak eta Pleonakis Plektos bertako taldeak joko dute, 22:00etan hasita. Biharko aukera ere ez da makala, Doctor Deseo eta Peret arituko baitira. Larunbatean, O’Funk’illo eta Hamar izango dira Lasesarreko frontoian, eta Herriko Plazan rock jaialdia izango da, Sinkope Jorge Salan eta Santiago Campilloren eskutik. Igandean, Jon Allendek eta Sisniegak amaiera emango diote kontzertuen eskaintzari. Bestetik, aipatzekoa da larunbatean txosnen eremuan izango den herri bazkaria ere. tularien eskutik,Herriko Plazatik abiatuta. 11:00 › Eskubaloia:Tiragol,Herriko Plazan. 11:30 › Haur jarduerak.Musika, puzgarriak,tailerrak,ludoteka eta buruhandiak,Anaien Parkean. 12:00 › Xakeko aldibereko partidak,Herriko Plazan. 12:30 › Haurrentzako emanaldia. Oliver Magoa,Anaien Parkean. 13:30 › Bits jaurtiketa,Herriko Plazan. 18:00 › Haur jarduerak.Musika, puzgarriak,tailerrak,ludoteka eta buruhandiak,Anaien Parkean. 18:00 › Binakako esku pilota partidak,Barakaldoko Frontoian. 19:00 › Adiskideak Fanfarreak irtengo du,Herriko Plazatik. 19:00 › Hiritar Fanfarrea irtengo du Bide Oneratik. 19:00 › Haur gau jaia,Deabru Beltzarekin,Anaien Parkean. 19:00 › Txotxongiloak txosnetan. 19:30 › Santiago bidea Bizkaian, Clara Campoamor kultur etxean. 20:00 › Txokolatada txosnetan. 20:00 › Kontzertu lirikoa,Irene Ojanguren soprano,Giorgi Meladze tenor eta Maite Aranguren piano-jolearekin.Barakaldoko Musika Kon tserbatorioan. 20:00 › Kantu unibertsalak errezitala,Baratzalde Musika Elkarteak emana,eta Alberto Nuñez tenorrak lagunduta,Karmengo Elizan. 20:00 › Kale antzerkia:Trapu Zaharra konpainia Herriko Plazan. 20:30 › Kontzertu korala:Zigor Abesbatza eta Zornotzako Abeskimu Abesbatza,Itxaropenaren Elizan. 21:30 › Zezensuzkoa,Herriko Plazan. 22:00 › Esne Beltzaren kontzertua,Pleonakis Plektos bertako taldeak lagunduta,Lasesarreko Frontoian. 23:00 › Su festa,Pirotecnia Zaragozanaren eskutik,Portuko Dartsenan. 23:30 › Kontzertua,Ojos de Brujok emana,Herriko Plazan. ›› Uztailak 16,ostirala 10:00 › Diana,Amaia Dantza Taldeko txistularien eskutik,Herriko Plazatik abiatuta. 11:30 › Haur jarduerak.Musika, puzgarriak,tailerrak,ludoteka eta buruhandiak,Anaien Parkean. 12:00 › Mus bizkorreko txapelketa,Zaballa aldean. 12:30 › Haurrentzako emanaldia. Zaki Magoa,Anaien Parkean. 13:30 › Bits jaurtiketa,Herriko Plazan. 18:00 › Haur jarduerak.Musika, puzgarriak,tailerrak,ludoteka eta buruhandiak,Anaien Parkean. 18:00 › Katxeteko Boloen VIII.Txapelketa,Regatoko bolatokian. 18:00 › Haurren Tuta Txapelketa, Lasesarre parkean. 18:30 › Kale antzerkia:Malas Compañias Zirku Taldea konpainiak Olaskoetxea aurkeztuko du. 19:00 › Guretzat fanfarrea irtengo da Herriko Plazatik. 19:00 › Hiritar fanfarrea irtengo da Anaiaren Parketik. 19:00 › Barbadun fanfarrea irtengo da,Zaballa aldean. 19:00 › Esku pilota partida profesionalak,Barakaldoko Frontoian. 1.partida:Camarero – Mitxelena / Urdaniz – Perosanz. 2.partida:Nagore – Arzelus / Amantegi – Gorriti. 19:00 › Haur emanaldia.Gari, Lontxo eta Joselontxo pailazoak, Anaien Parkean. 19:30 › Bertso poteoa,txosnen esparruan. 20:00 › Barakaldoko rally sloteko IV.irekia (sailkatzeko).Bagatza,9. 20:00 › Barakaldo antzokia jaietan:Brujas,Lara Dibildos,Juncal Rivero,Arantxa del Sol,Carla Dubal eta Cristina Goyanesek antzeztua. 20:00 › Dantza.Belen Loubet Aretxagak zuzendutako Barakaldoko Musika Udal Bandaren eskutik, Herriko Plazan. 20:00 › Umorezko Gymkhana eta mozorroaren eguna,txosnen esparruan. 20:30 › Abesbatzen kontzertua, Alberto Nuñez tenorrak,Elena Roldan sopranoak eta Carlos Imaz baritonoak lagunduta,Karmengo elizan. 21:00 › Euskal dantzen agerraldia, Anaien Parkean. 21:30 › Zezensuzkoa,Herriko Plazan. 22:00 › Bertso afaria.Sustrai Colina eta Miren Amuriza,Lasesarreko kiroldegiko kafetegian. 22:00 › Kontzertua.Doctor Deseo,bertako El Perro Estrellak lagunduta,Lasesarreko Frontoian. 23:00 › Kontzertua,Peretek emana,Herriko Plazan. ›› Uztailak 17,larunbata 09:00 › Barakaldo rally – sloteko IV.Irekia (finalerdiak).Bagatza,9. 10:00 › Diana,Laguntasuna txistularien eskutik,Herriko Plazatik. 10:00 › Irristatze Artistikoko II. Trofeoa izango da Gorostitzako kiroldegian. 10:00 › Patata tortilla eta paellen gastronomia lehiaketa,txosnen esparruan. 10:30 › Gizonezkoen Banakako Tuta Txapelketa,Lasesarre parkean. 11:00 › Hiru oholtzak andrazkoen finala,Done Bikendiko bolatokian. 11:00 › Bola-Jokoa.Pasa boloa modalitatea.Beteranoak eta gazteak.Done Bikendiko bolatokian. 12:00 › Xake biziduna,Herriko Plazan. 12:00 › Txistularien VIII.Topaketa Herriko Plazan,eta kalejira udalerrian barrena. 12:00 › Magia ekitaldia,Zaballa aldean. 15:00 › Herri bazkaria,txosnen esparruan. 16:30 › Bola-jokoa hiru oholtzak, 1.eta 2.kategoria,Done Bikendiko bolatokian. 16:30 › Bola-jokoa.Done Bikendiko bolatokian. 16:30 › Mus txapelketa,txosnen esparruan. 18:00 › Andrazkoen Banakako Tuta Txapelketa,Lasesarre parkean. 18:30 › Pala motzeko eta paletako pilota,Barakaldoko Frontoian. 19:00 › Emanaldia:Zambra Rocioko Abesbatza eta Barakaldoko Hijos de Jaenen Duende haur dantza-taldea eta Argo Burgosko talde gonbidatua.Clara Campoamor kultur etxean. 19:00 › Postin fanfarrea irtengo da Herriko Plazatik. 19:00 › Hiritar fanfarrea irtengo da txosnetatik. 19:00 › Magia ekitaldia familia osoarentzat,Zaballa aldean.Ilusionismoko Bizkaiko Elkarteko magoak etorriko dira. 20:00 › Barakaldo antzokia jaietan:Brujas,Lara Dibildos,Juncal Rivero,Arantxa del Sol,Carla Dubal eta Cristina Goyanesek antzeztua. 20:30 › Erromeria,Erdizka Lauetan taldearekin,Anaien Parkean. 20:30 › Schola Cantorum eta Laredoko Coral Canta abesbatzen kontzertua,Done Bikendiko elizan. 20:30 › Kontzertu korala,Karmengo elizan. 21:00 › General Lee kontzertua, Anaien Parkean. 22:00 › O’Funk’illo eta Hamar Lasesarreko Frontoian. 22:00 › Rock jaialdia,Sinkope,Jorge Salan eta Santiago Campillok emana,Herriko Plazan. karmenak ‹‹ santurtzi berria 2010eko uztailaren 15a,osteguna 05 EGITARAUA ›› Uztailak 15,osteguna 12:00 › Haurrentzako ur-parkea oinezkoentzako kalean. 17:30 › Umeentzako playback lehiaketa izango da Gernika parkean. 18:00 › Haurrentzako ur-parkearen jarraipena oinezkoentzako kalean. 19:00 › III.Itsasalde Pilota Txapelketako urrezko mailako hiru partida,Mamarigako pilotalekuan. 19:30 › Mentxuren kalejira. 20:00 › El Carmen areto futbol txapelketako finaleko partidak Portuko kiroldegian,Santurtziko Areto Futbolak antolatua. 20:00 › Helduentzako playback lehiaketa,Gernika Parkean. 20:30 › Mariachi Guadalupanoren emanaldia JJ Mendizabal enparantzan. 21:00 › Koadrilen Arteko XXI.Water Polo-Garaikur Txapelketako finalak Udal Igerilekuetan. 23:00 › Amaia Monteroren kontzertua agertoki nagusian ›› Uztailak 16,ostirala 11:00 › Baserriko produktuen azoka Gernika Parkean. 12:00 › Meza nagusia. 12:30 › Los Barbisen emanaldia Gernika Parkean. 13:00 › Kalejira Musika Banda eta Txistularien eskutik. 18:00 › Itsas prozesioa. 20:00 › Kiki,Koko eta Moko pailazoen ikuskizun berria,Sonrisas y risas,JJ Mendizabal enparantzan. 20:00 › Dantzaldia Galea taldearekin parkean. 20:00 › Erromeria Erdizka Lauetan taldearekin,Gernika parkean. 20:30 › Antzerkia Serantes kultur aretoan:Trampa Mortal. 21:00 › Koadrilen Sardinaren Ibilbidea,Batek Batukadak lagunduta. 23:00 › Su festa. 23:30› Bolero gaua,Pastora Soler, Montxo eta Rafael Basurtoren eskutik,agertoki nagusian. ›› Uztailak 17,larunbata 08:00 › Irratiaren bidez,Alfa Victor Irrati-lagunen Elkartea harremanetan jarriko da mundu osoan zehar dauden irrati-lagunekin gure herriko jaien berri emateko. Udaletxe eta San Jorge elizaren parean egingo da. 09:00 › Tiroa Karabinaz txapelketa Emilia Zuza ikastetxearen jolastokian. 11:00 › Erakusteko xake partidak, III.Pintura eta Eskulan Lehiaketa, umeentzako animazioa eta xake erraldoia oinezkoentzako gunean, Dorretxearen ondoan,Santurtziko Xake Taldeak antolatua. 12:00 › Buruhandien kalejira Santurtziko Txistulari Bandak lagunduta.Udaletxean hasiko da. 12:00 › Familiarentzako jolasak; Jugando con duendes jolasgarriak, oinezkoentzako kalean. 12:00 › Santurtziko Kirol Taldearen aurkezpena udaletxean. 13:00 › Harri-zulatzaileen ligako txapelketa portuan. 17:00 › III.Itsasalde Pilota Txapelketako finalak kadete eta senior mailetan,Mamarigako pilotalekuan. 17:00 › Tiragoma txapelketa JJ Mendizabal enparantzan,San Jorge Ehiza eta Arrantza Elkarteak antolatua. MASKOTA. La Mentxu da jaietako protagonista. SANTURTZIKO UDALA 17:00 › Profesional mailako banakako xake txapelketa eta III.Pintura eta Eskulan Txapelketa, Santurtziko Xake Taldeak antolatua. 18:00 › Familiarentzako jolasen jarraipena:Jugativos-Jolasgarriak Jugando con duendes,oinezkoentzako kalean. 18:00 › Dantzaldia parkean Palmeras taldearekin. 19:00 › Koadrilak agurtzeko afaria Mamarigako Itsasoko Ama ikastetxean. 19:00 › 31.Santurtziko Bandera traineru estropadak. 20:00 › Xake txapelketako sari banaketa. 20:00 › Santurtziko Musika Bandaren kontzertua Gernika parkean. 20:30 › Luisa Fernanda zarzuela Serantes kultur aretoan,Masa Coral del Ensancheren eskutik. 21:00 › Los Pamplonicas taldearen emanaldia JJ Mendizabal enparantzan. 23:00 › Sociedad Alkoholika taldearen kontzertua,agertoki nagusian. ›› Uztailak 18,igandea 08:00 › Irratiaren bidez,Alfa Victor Irrati-lagunen Elkartea harremanetan jarriko da mundu osoan zehar dauden irrati-lagunekin gure herriko jaien berri emateko. Udaletxe eta San Jorge elizaren parean egingo da. 09:00 › Muestra txakurren lehiaketa Portugaleteko ur-biltegian, San Jorge Ehiza eta Arrantza Elkarteak antolatua. 11:00 › Eskulanen erakusketa eta adinekoen omenaldia San Jorge elizaren atarian. 12:30 › Nazioarteko dantzak Buryatiako Baikalskie Volni taldearen eskutik,oinezkoentzako kalean. 18:00 › Dantzaldia Dantza Alai taldearekin,Gizarte Ekintza eta Berdintasun Arloak antolatua. 19:00 › Potxin eta Patxin pailazoen ikuskizun berria,La vida en el circo,JJ Mendizabal enparantzan. 20:00 › 1.000 errazio txerri burduntzi banatuko dira Dorretxe Ondoan,AFADEk antolatuta. 20:00 › Egizu argazkia Mentxurekin! oinezkoentzako kalean. 21:00 › Bilbainadak Irrintzi taldearekin Gernika parkean. 23:00 › Gorka sarien banaketa ekitaldia agertoki nagusian. 23:30 › Portuan,Karmengo jaiei buruz bildu dituzten argazki guztien emanaldia. 24:00 › Mentxuri agurra. PROZESIOA. Itsasoan egiten dute prozesioa. SANTURTZIKO UDALA TRADIZIO HANDIKO FESTAK Mentxu da Santurtziko karmenetako protagonista,eta itsasoan egiten duten prozesioa jaietako bereizgarria. aurreko ostiralean hasi zituzten karmenak santurtziarrek, baina oraindik beste lau egun dituzte jaiei zuku guztia ateratzeko. Bihar izango dute egun handia, eta baserriko produktuen azoka, itsas prozesioa eta Batek batukadak lagundutako koadrilen sardinaren ibilbidea nabarmendu behar dira. Bestalde, udalak ahalegin handia egin du izen handiko taldeak ekartzeko, eta, hala, Betagarri, Efecto Mariposa, Delincuentes eta Macaco talde ospetsuak jende ugari erakarri dute Santurtziko kermenetara. Musikazaleek badute oraindik zer entzuterik: gaur, Amaia Monteroren txanda izango da, eta biharko, berriz, bolero doinuak entzungo dira Agertoki Nagusian, Pastora Soler, Montxo eta Rafael Basurtok abesti dantzagarri eta lasaiak emango baitituzte batzen diren guztientzat. Doinu gogorragoak maite dituztenek biharko gaua aprobetxatu beharko dute: Sociedad Alkoholikak joko du. Taldeko kideak gogo- A tsu irtengo dira oholtzara, disko berriko abestiak eta arrakastatsuenak jotzera. Kontzertu hori 23:00etan izango da, Agertoko Nagusian, baina musika gehiago entzuteko aukera izango da egunean zehar. Helduen playback lehiaketa eta Mariachi Guadalupano taldearen emanaldia, esaterako. Eta ostiralean Galea taldearen dantzaldia izango da, eta ondorengo erromeriak dantzan jarriko ditu santurtziarrak. Musikaz gain, pailazoek izango duten lekua nabarmendu behar da, ikuskizun ugari emango baitituzte. Bihar Kiki, Koko eta Moko pailazoek Sonrisas y risas ikuskizuna emango dute JJ Mendizabal enparantzan, eta igandean, berriz, Potxin eta Patxin pailazoek La vida en el circo ikuskizuna emango dute gune berean. 06 santutxu ›› karmenak EGITARAUA ›› Uztailak 15,osteguna 21:00 › AHTren aurkako kalejira, 12:00 › Igerilekua eta terraza,Ba- 22:30 › Kontzertua,Basarraten: sarraten. Chalwa Band,Bilbomatiks eta Esne Beltza.Kontzertuen artean, Idunaren ekitaldia. 12:00 › Twister erraldoia,Basarraten. berria 2010eko uztailaren 15a,osteguna Basarratetik abiatuta. 15:00 › Gazte bazkaria,Basarraten. ›› Uztailak 17,larubata 16:00 › Grafiti lehiaketa,Basarra- 12:00 › Tiragoma erakustaldiak Karmelo kalean,Bizkaiko Tiragoma Elkarteak antolaturik. 15:00 › Errepresaliatuen aldeko bazkaria,Basarraten. 18:00 › Futbito Txapelketa:Finalerdia eta finala,Briñas eskolan. 19:00 › Bertsolariak eta raperoen emanaldia,Lakomi gaztetxean hasita. 21:30 › Errepresaliatuen aldeko brindisa,Basarraten. 21:45 › Kalejira. 22:30 › Berbena,Basarraten, Gora herria taldearekin. ten. 18:00 › Xake partidak,Basarraten,Zuri-beltza xake taldeak antolaturik. 18:00 › Txoro,Txiri eta Mokoko pailazoen emanaldia,Karmelo plazan. 19:00 › Ur zezenak,Karmelo plazan. 17:30 › Futbito Txapelketa:kanporaketak,Briñas eskolan. 20:30 › Play back txapelketa,Basarraten (Parte hartzeko,ordu erdi lehenago eman izena,agertokian bertan).Ondoren,funk gaua eta koadrilen poteoa,Jai Batzordearen txosnatik hasita. 22:00 › Kontzertua:The Cherry Boppers. HERRIKOIA. Jende ugari bildu izan ohi da herri bazkarian. MARISOL RAMIREZ / ARAGAZKI PRESS ›› Uztailak 18,igandea 10:00 › 52.Makailu txapelketaren hasiera Basarraten. 12:00 › Gaztediko gaiteroak kalez kale arituko dira. ›› Uztailak 16,ostirala 13:00 › Harri zulatzaileen erakus- 08:45 › Santutxuko txistularien taldia,Basarraten. 12:00 › Dunbots fanfarrea auzoa girotzen. 13:00 › Bakailao txapelketaren lapiko bilketa eta sari banaketa. Argazki txapelketaren sari banaketa. 15:00 › Bazkaria,Basarraten. Nork berea ekar dezala. 18:00 › Koadrilen arteko tribiala, Basarraten. 19:30 › Parrillada,Basarraten, Gazte Asanbladak antolaturik. 20:00 › Dantzaldia,Basarraten, Mariachis Dominguez taldearekin. 22:30 › Azken traka.Hurrengo urtera arte,Sangutxu! diana. 17:30 › Nesken arteko futbito txapelketa,Hockey pistan.Izena eman dezakete bai taldeek bai pertsona solteek ere,658-72 99 11 zenbakira deituta edo [email protected] helbidera mezua bidalita.Txapelketaren ostean,jai batzordearen txosnan trago bat hartzeko gonbita,txapelketan izan diren neskeentzat. 18:30 › Esku pilota txapelketaren finala,Karmelo ikastolan. 19:30 › Gaztedi dantzari taldea, Karmelo plazan. 20:00 › Santutxuko txistularien kalejira. IKUSKIZUNA. Harri zulatzaileak,lanean. JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESS AUZOETAN ERE FESTA EGITEKO GOGOA Aurreko larunbatean hasi zituzten Bilboko Santutxu auzoan karmenak baina oraindik bada zer ikusi eta zer gozatu. estetan bete-betean murgilduta daude Santutxun (Bilbo), eta igandera arte ez dute aspertzeko betarik izango. Geratzen diren lau egunetan areto futbolaz, bertsolaritzaz, pailazoez eta beste hainbat ekintzez gozatzeko aukera izango dute. Jai batzordeko kide Patxi Zuloagak esandakoaren arabera, egitarauan ez dute aldaketa nabarmenik egin «urtetik urtera gauza batzuk errepikatu egiten direlako eta beste batzuk zehaztea» izaten dutelako ardura nagusia. Musika kontuei dagokienez, larunbatean izango den Esne Beltzaren kontzertua nabarmendu du. Horretaz gain, larunbatean kalez kale izango den Santutxuko F txistularien kalejira eta igandean izango den Dunbots fanfarrearen saioak aipatu ditu. Bertsolaritzak ere bere tartea izango du, baina rap erritmoekin nahastuta. Larunbat arratsaldean izango da hitzordua, Lakomi gaztetxean. Hala ere, festetako zeregin nagusia Santutxun jai giroa sortzea da, eta hori lortzen dutela dio Zuloagak. Jakitun dira hiri handietako auzoetan ezin direla festa erraldoiak egin, baina gustura daude jendearen erantzunarekin. «Jendeak ondo erantzuten du eta ekitaldietan parte hartzen du. Ekitaldi batzuetan, esaterako, umeentzako ekitaldietan, pailazoen emanaldietan eta antzekoetan, jende asko ikusten da. Beste ordu ba- tzuetan, eta eguraldia ona eginez gero, igartzen da jendea hondartza edo igerilekura doala; baina, bestela, jendeak parte hartzen du. Gauetan, berriz, Bilboko jendea ere etortzen da kontzertuetara eta parrandara», adierazi du Zuloagak. Kirolak ere bere tartea izango du festetan, eta aipatzekoak dira areto futboleko partidak. Batetik, mutilen txapelketa izango da, eta, bestetik, neskena. «Askotan mutilen partidak lehiakorregiak izaten dira, eta ondo pasatzea baino gehiago lehiaketa izaten da nagusi. Neskek, berriz, ondo pasatzea izaten dute helburu, eta, horregatik, ostiralean neskentzako txapelketa antolatu dugu. Nahi duen guztiak parte har dezake, talderik gabe dagoenak ere parte har dezake, talderik gabe datozen nesken artean taldea osatzeko asmoa dugulako», esan du. Arazoak udalarekin Jaiak antolatu badituzte ere, arazoak izan dituzte Bilboko udalarekin, nahiz eta oraindik ez jakin zergatik, Bilboko udaleko barrutien sailak «ez dizkigu jaiak onartu. Ez digu inolako arrazoirik eman; baina, horren ondorioz, 1.200 euroko diru laguntza galdu dugu», adierazi du jai batzordeko kideak. Hala ere, barrakak jartzeko eta kaleetan ekitaldiak aurrera eramateko baimena dutela gaineratu du. zipotz jaiak ‹‹ gros berria 2010eko uztailaren 15a,osteguna ›› Uztailak 15,osteguna 18:00 › Gari,Montxo eta Joselontxo pailazoak,Konfetti antzezpenarekin,Nafarroa Beherea plazan. 18:30 › Koadrilen arteko jokoak, Nafarroa Beherea plazan,Gazte Asanbladak antolaturik. 19:00 › Pregoia.Ondoren,Buruhandi eta Erraldoiak,Nafarroa Beherea plazan. 19:30 › Kalejira poteoa,Nafarroa Beherea plazatik hasita,Gazte Asanbladak antolaturik. 20:00 › Miren Bihotza Abesbatzaren kontzertua,Okendo kultur etxean,Saioa Zuaznabar Abendañok zuzendua. 20:00 › Camps orkestra,Nafarroa Beherea plazan. 20:30 › Txokolate jana,Nafarroa Beherea plazan. 21:00 › Trikitilariak,Nafarroa Beherea plazan. 21:30 › Kontzertuak,Saguesen:Krilin,Madelein,Oreindik,Makulu Ken eta Erromeria. ›› Uztailak 16,ostirala 12:00 › Buruhandi eta Erraldoiak, Nafarroa Beherea plazatik hasita. 12:00 › Txupinazoa,Nafarroa Beherea plazan,Gazte Asanbladak antolaturik. 12:30 › Brake Dance eta Graffiti ikuskizuna,Nafarroa Beherea plazan. 14:30 › Bertso hopa,koadrilen herri bazkaria,Nafarroa Beherea plazan. 17:30 › Elektro txaranga,Nafarroa Beherea plazatik hasita. 17:30 › Haur Danborrada auzoko kaleetan,Zurriola Ikastolatik hasita. 19:00 › Pala eta pelota txapelketaren finala,Sagüeseko frontoian, Gazte Asanbladak antolaturik. 19:15 › Haurrentzako herri jokoak, Nafarroa Beherea Plazan,Haurtxoko/Gaztelekuak antolaturik. 20:00 › Arkaitz Mendoza piano jtzailearen kontzertu klasikoa, Okendo kultur etxean. 20:00 › Sardina jana,Nafarroa Beherea plazan. 20:00› Camps orkestra Txunami, Nafarroa Beherea plazan. 21:00 › Bingoa,Nafarroa Beherea plazan,Pais Petit tabernak antolaturik. 21:00 › Zezensuzkoa,Nafarroa Beherea plazan. 21:30 › Kontzertuak,Saguesen: Sioux,Des-Kontrol eta Bizardunak taldeak. HASIERA. Koadrilen jaitsiera Zipotz jaietan. RAUL PEREZ / IRUTXULOKO HITZA ›› Uztailak 17,larunbata 21:30 › Kontzertuak,Saguesen: Surf eta Bodyboard txapelketa,Zurriola hondartzan,Surf Indarrak taldeak antolaturik. 10:30 › Artisau azoka,Nafarroa Beherea plazan. 10:30 › Boleibol finala,Zurriola hondartzan. 11:00 › Malabare eta txapa tailerra, auto telegidatuekin batera,Nafarroa Beherea plazan, Haurtxoko/Gaztelekuak antolaturik. 11:00 › Xake txapelketa,Txofre plazan,Groseko Xake taldeak antolaturik. 11:15 › Txokolate jana,Nafarroa Beherea Plazan. 11:30 › Hainbat herri eta auzotako Buruhandi eta Erraldoien erakusketa,Nafarroa Beherea plazan. 12:00 › Hainbat herri eta auzotako Buruhandi eta Erraldoien kalejira, auzoko kaleetan zehar,Nafarroa Beherea plazatik hasita. 13:00 › Futbito txapelketaren finala,Saguesen,Deabru Urdinak hintxa taldeak antolaturik. 16:00 › Mus txapelketa,Artetxe Jeneraleko Rikardo tabernan. 18:30 › Danborrada,auzoko kaleetatik,Zurriola Ikastolatik hasita. 18:30 › Renacer musika eta dantza talde latindarraren ikuskizuna izango da Nafarroa Beherea plazan. 19:00 › Janari latindarraren dastaketa,Nafarroa Beherea plazan, Amerika Unidak antolaturik. 19:30› Haizea Muñoz sopranoaren eta Ana Belen Garciaren kontzertu klasikoa,Okendo kultur etxean. 20:00 › Camps orkestraren Txunami emanaldia izango da,Nafarroa Beherea plazan. 20:00 › Sardina jana,Nafarroa Beherea plazan. Skakeitan ,Revolutionary Brother, La Kinky Beat y Vendetta. 22:00 › Berbena,Nafarroa Beherea plazan. ››Ekainak 18,igandea 09:30 › Diana,Nafarroa Beherea plazatik hasita. 11:00 › Elkarteen arteko Marmitako lehiaketa,Nafarroa Beherea plazan,Marruma elkarteak antolaturik. 11:45 › Txalaparta ikuskizuna,Nafarroa Beherea plazan. 12:00 › Sagardo dastaketa,Nafarroa Beherea plazan. 12:30 › Euskal dantza ikuskizuna, Nafarroa Beherea plazan,Trebexka dantza taldeak antolaturik. 12:30 › Tortilla lehiaketa,Nafarroa Beherea plazan. 13:00 › Euskal herri kirolen ikuskizuna,Nafarroa Beherea plazan,Saralegi anaien eskutik. 14:30 › Bertso bazkaria,Txofre plazako sagardo karpan. 17:00 › Surf-Boat ikuskizuna,Zurriola hondartzan. 17:30 › Triki-bertso poteoa izango da,Txofre plazako sagardo karpatik hasita. 17:30 › Deabru Beltzak pailazoak, Parrandan antzezpenarekin,Nafarroa Beherea plazan,Okendo kultur Etxeak antolaturik. 19:00 › 3,2,Zast eta beste pailazoen Egizu Jolas antzezpena,Nafarroa Beherea plazan. 20:00 › Sardina jana,Nafarroa Beherea plazan. 20:30 › Erromeria,Nafarroa Beherea plazan. 20:30 › Txokolate jana,Nafarroa Beherea plazan. 21:00 › Zezensuzkoa,Nafarroa Beherea plazan. 24:00 › Jaien amaiera. 07 08 gros ›› zipotz jaiak berria 2010eko uztailaren 15a,asteazkena FESTA, AUZOAN HEDATUTA Zipotz jaiak Gros auzoa girotzen saiatzen dira; horretarako,besteak beste,buruhandi eta erraldoien bilera,kontzertuak,bazkariak eta antzerkiak izango dira. spakizunez beteta datoz Zipotz jaiak, ez bakarrik Gros auzoko (Donostia) jaiak ospatzen direlako, baizik eta jaiak hasi zituztenetik 20. urteurrena betetzen delako. Jai Batzordeak Kataluniako plazan egiten ari diren lanei aurre egin behar izan die, eta han egiten ziren kontzertuak Saguesera pasatu ditu. Bestalde, auzoa girotzeko, Nafarroa Beherea plazan ere berbenak izango dira. Gaurtik igandera arte ekitaldi mordoa izango da, eta nabarmentzekoa da larunbatean izango den berrikuntza nagusia: buruhandi eta erraldoien bilera. «Jai Batzordeak Donostiako buruhandi eta erraldoien Irrintzi konpartsarekin harremana du, eta konpartsaren 10. urteurrena betetzen da aurten. Guk 20 urte betetzen ditugu, eta bi urteurrenak ospatzea bururatu zitzaigun. Zazpi herrialdetatik etorritako erraldoi eta buruhandiak izango dira Iruñeatik, Deustutik, Andoaindik, Añorgatik, Kataluniako Mollins de Rei herritik ...» O adierazi du Groseko Jai Batzordeko kide Alex Martinezek. Aipatutakoez gain dultzaineroak, txarangak eta zapantzarrak ere izango dira. Aurtengo apustu nagusia, berriz, auzoko eragile guztien artean egitaraua antolatzea izan da —elkarte gastronomiko, kirol talde, auzo elkarte, eta beste hainbaten artean— . «Jai Batzordeak egitaraua koordinatzen du, baina elkarte eta talde ugarik antolatzen dituzte ekitaldiak», gaineratu du jai batzordeko kideak. Eguneko giroa Nafarroa Beherea plazan izango dela dio Martinezek eta bertan antzerkiak, umeentzako ekitaldiak eta berbenak izango dira. «Asmoa auzoko haur zein, guraso edo aiton amonen espazio ba ematea da». Aurreko urteetan bertan kokatzen ziren barrakak baina Saguesera eraman dituzte ekintza nagusiak bertan egiteko. Hiriburuetako auzoetan jendearen inplikazioa eta parte-hartzea hotza izaten da askotan, baina «jende batzurentzat Groseko jaiak MUSIKA. Txarangek auzoko kaleak girotuko dituzte. NEREA LIZARRALDE / IRUTXULOKO HITZA bereak bezala sentitzen ditu. Gainera gero eta jende gehiago dago talde ezberdinetan eta ondorioz parte hartzea ere handiagoa da. Hala ere auzo handia da eta gure asmoa parte hartzea handitzea da», gaineratu du jai batzordeko kideak. Kontzertuak dira gazte jendea gehien erakartzen diuten ekitaldiak. Horren haritik, aipatzekoa da Siux, Des-kontrol eta Bizardunak izango direla ostiralean. «Ostegunean, Donostiako taldeei aukera ematen saiatzen gara; ostiralean, talde entzutetsuak ekartzen saiatzen gara; larunbatean, berriz, estilo ezberdinetako taldeak ekartzen saiatzen gara kanpotik, jen- deari dantza eginarazteko —reagge taldeak, hip hop edo ska taldeak—. Azken finean, kontzertuengatik ezagutzen ditu askok Groseko jaiak» Grosek hondartza dauka, eta horrek ekitaldiren bat edo beste antolatzeko balio du. Surf Boat lehiaketak antolatuko dituzte: «traineruen antzeko estropadak dira; Australian eta Frantzian egiten den kirola da. Traineruen antzeko ontziak erabiltzen dituzte. Hondartzatik irteten dira, eta, ziaboga egin ondoren, hondartzan lehorratu behar dute. Olatuak nola hartzen dituzten, hori da ikusgarriena». Udaletxeak traba ugari jartzen dizkiela aitortzen du Alex Martinezek. Aurten barraka edo feria gehiago jarri nahi omen zituzten: «Sagues gune handia delako, eta, bestela nahiko pobrea geratuko delako; baina trabak jarri dizkigute. Txofre plazan bazkariak eta afariak emateko karpa jartzen dugu, eta osasun sailekoek traba ugari jartzen dizkigute. Diru laguntzak ere jaitsi egin dizkigute. Gauza berriren bat egin nahi baduzu, edo jaiak handitu, trabak jartzen dizkizute». Bestalde, Groseko Zipotz festekin batera, portuan Karmen jaiak ospatzen dituzte, eta bion artean ondo moldatzen direla dio. «Bion artean koordinatzen gara; batek egun batean talde indartsu bat ekartzen badu, besteak ez du egun berean beste bat ekartzen. Bion helburu nagusia da bizilagunek jaiaz gozatzea; esparru berean egiten dugu lan, eta lehia sano bat dugu», aitortu du Groseko Jai Batzordeko kideak.
Similar documents
Donostia,Bilbo,Arrasate,Azpeitia eta Errenteria
«Oso zaila izango da Olariagak utzitako lekua betetzea» Koadrilakoekin parrandan dabilela bere kartela ikusteak ilusio handia egingo diola esan du Iban Galanek. Zakilixuten eta Ez gaude denok-en bi...
More information