Dankzij DOOR heb ik mijn leven weer op de rails.

NAZORGPROJECTEN ONVERMINDERD SUCCESVOL
“Dankzij DOOR heb ik mijn leven weer op de rails.”
Marcel (54) zat voor het eerst van zijn leven. Na een gevangenisstraf van twee en een half jaar moest hij weer van voor
af aan beginnen. Even dreigde Marcel op straat te belanden.
Dankzij Stichting DOOR is dat gevaar nu geweken.
Afval
Ook in de werkplaats wist hij snel
het vertrouwen van de staf te
winnen. Binnen de kortste keren
gaf Marcel leiding aan zijn collega’s. “Na drie dagen deelde ik
het werk uit. Na twee weken zei
de werkmeester, jou hoef ik niks
meer te leren. Dat heeft met
mijn achtergrond te maken. Ik
heb dertig jaar bij de gemeentereiniging gewerkt, en alle kanten
van dat bedrijf gezien.”
Marcel is zichtbaar opgetogen
dat hij op de goede weg is. Stichting DOOR hielp hem met een
schuldenregeling en intussen is
Marcel ook weer aan de slag. Bij
een afvalverwerker in Zeeland.
“Na overleg met mijn kinderen heb ik er voor gekozen om mij hier te vestigen.”
Marcel vertelt over zijn vrijlating. “Ik verwachtte problemen,
want om als vijftiger terug de
maatschappij in te moeten en met
niks opnieuw te beginnen, is niet
makkelijk. Van een medegedetineerde hoorde ik over DOOR, hij
had het traject hier al eens doorlopen. Toen hoefde ik niet lang meer
na te denken.”
Toch was zijn keuze weloverwogen.
Als voormalig gemeenteambtenaar
kon hij bij zijn oude werkgever niet
meer aankloppen. Terugkeren naar
zijn oude woonplaats was daarom
geen optie. “Na overleg met mijn
kinderen heb ik er voor gekozen om
mij hier te vestigen.”
Voordeel van de twijfel
Hoe heeft hij het eerste contact met
de stichting ervaren? “Ik ben binnengekomen in Vlissingen, moest
me melden bij de woonbegeleider.”
Die gaf hem direct het voordeel van
de twijfel. “Ik was te vroeg voor de
afspraak, maar hij zei, ik heb vertrouwen in je dat je over een uur, op
de afgesproken tijd aanwezig bent.”
Marcel mocht even de stad in.
Dat vertrouwen gaf hem vleugels.
Marcel: “Binnen DOOR is het zo, je
kiest ergens voor. Op het moment
dat jij daar zelf achter staat kun je
dat programma ook doorlopen. Ik
heb er zat gezien die niet met hun
vrijheid kunnen omgaan. Die kunnen zich niet aan de richtlijnen houden. Als je dat wel kunt zoals ik, kun
je hier een grandioze tijd hebben.”
1
TIEN JAAR DOOR
In vogelvlucht
2001
Oprichtingsjaar. Stichting DOOR gaat
van start met een opvanghuis in Middelburg waar ex-gedetineerden worden gehuisvest. Inkomsten van kerken
en fondsen. Opvanghuis in Vlissingen
aangekocht en ook een leerwerkplaats
waar onder leiding van een werkmeester wordt gewerkt aan arbeidsgewenning en -toeleiding.
2002
Het jaar van erop of eronder. Zware financiële tegenslag: de verbouwing van
het opvanghuis in Vlissingen valt dubbel
zo duur uit als begroot. DOOR ontwikkelt trainingsaanbod op de vijf pijlers:
Wonen, Werken, Financiën, Relaties,
Zingeving. Start verbouwing leerwerkplaats door taakstraffers. Financiering
vanuit maatschappelijke opvang Zeeland, startsubsidie justitie: gedetineerden kunnen in de laatste detentiefase
deelnemen aan Penitentiair Programma
(PP).
Bestuur gaat de optie van een enkele,
meer uitgebreide locatie verkennen.
Gedacht wordt aan een boerderij...
2005
Met Stichting Moria uit Nijmegen wetenschappelijk onderzoek uit laten voeren
door Radboud Universiteit. Literatuurstudie naar meest effectieve (gedrags-)
interventies. Deze interventies worden
opgenomen in het beleid van Stichting
DOOR. Kwaliteitstraject gestart. Theoretische onderbouwing gericht op de
‘What Works’-principes en de multimodale aanpak van ervaringsleren met
24-uurstraining voor bewoners.
2006
Verdere ontwikkeling Justitiële Programma’s en Justitiële Titels. Van de
163 aanmeldingen zijn er 51 geplaatst.
Dit jaar stroomden 18 personen door
naar een eigen woonruimte. Het ministerie onderzoekt kostprijs en verlangt
van stichtingen DOOR, Exodus, Moria
en Ontmoeting (DEMO) een uniforme,
transparante kostprijssystematiek. Uitbreiding naar 13,4 fte. Klachtenreglement ontwikkeld en in gebruik genomen
2007
2003
Opening woonpand Vlissingen en leerwerkplaats. Met zusterorganisaties actie gevoerd voor het toekennen van een
structurele landelijke subsidie. Petitie
aangeboden Tweede Kamer. Het daarop
ingediende amendement is aangenomen. Kerstmarkt georganiseerd: sleetjes en kroontjesstoelen - gemaakt in
de leerwerkplaats - verkocht. Uitbreiding personeelsbestand naar 8 betaalde
krachten (7fte). Bovendien ± 30 vrijwilligers en 7 stagiaires.
2004
Stabilisatie en consolidatie. Verdieping
van bezinning op het werk. De bijdrage
die vrijwilligers leveren aan de opvang
en begeleiding is van essentieel belang.
Professionals en vrijwilligers vullen elkaar goed aan. Uitbreiding bestuur met
deskundige leden. Personele bezetting
twee woonhuizen (9 en 7 bewoners)
drijft de kosten op.
Forse uitbreiding. Nieuwe huisvesting
- hotel Elisabeth - en voorbereidingen
aankoop en verbouwing van een boerderij bij Middelburg. Er is sprake van
een gezonde exploitatie. De leerwerkplaats heet voortaan Arbeids- en Trainingscentrum (ATC) en recyclet pallethout tot tafels, krukjes, bloembakken,
vogelhuisjes, minipallets voor een zeepfabrikant en standmateriaal voor een
tuinbeurs. Boekenkasten en kledingrekken voor een basisschool gemaakt. Ook
in de buitenlucht word hard gewerkt:
renovatie van picknickplaatsen, onderhoud van natuur, bankjes in de duinen
schuren en schilderen en toeristische
routes onkruidvrij maken.
2
2008
Staatssecretaris Albayrak bezoekt de
nieuwjaarsreceptie, houdt een motiverende speech en laat zich door cliënten
voorlichten over de dagelijkse gang van
zaken. Boerderij De Fruitberg in Middelburg aangekocht! Ontwerp van Lilian
Bos met grote instemming ontvangen
door Welstandscommissie. Bouwvergunning aangevraagd en gekregen.
Bestemmingsplan gewijzigd. Buren maken bezwaar. 51 Personen opgevangen.
Negen ex-gedetineerden stromen uit
naar betaalde baan, personeelsbestand
naar 18fte.
2009
De Inspectie voor de Sanctietoepassing
(ISt) houdt Stichting DOOR tegen het
licht en concludeert: “Stichting DOOR
heeft, in de relatief korte tijd dat ze
bestaat, een professionele organisatie neergezet voor de begeleiding van
(ex-)gedetineerden in een extramuraal
re-integratietraject. Het beleid is doordacht en daarin verschilt Stichting
DOOR van veel andere organisaties
waarop de ISt toezicht houdt (…).”
2010
DOOR krijgt de coördinatie van de nazorg voor alle ex-gedetineerden in Zeeland toegewezen. Uitvoering vanuit het
veiligheidshuis in Vlissingen en in nauwe samenwerking met de reclassering.
De stichting mag nu ook opvang bieden
aan ex-gedetineerden die kampen met
psychische en/of verslavingsproblematiek. DOOR start het project ‘Vrouw na
detentie’. Met hulp van het ATC knappen
de bewoners een 24-uurs vrouwenopvanghuis op. Het WODC onderzoekt het
effect van DOOR op recidive en komt uit
op een reductie van 9%. 49 Personen
opgevangen, 39 cliënten stroomden uit.
Totaal aantal fte’s bedraagt 22,64 inclusief zes nachtwakers. Klachtencommissie meldt het vijfde jaar op rij: geen
klachten.
Crisis als kans
2011: Nieuwe website
Onze website is aan een facelift toe. Daar is de afgelopen maanden
keihard aan gewerkt. Alle lof voor Cees-Jan Berman van WebTotaalZeeland die ons ‘digitale opvang’ een fantastische opfrisbeurt heeft
gegeven. Nog even geduld, bijna is het zover. Op 15 november komt
de nieuwe site online: www.stichtingdoor.nl.
De economische crisis beheerst het
nieuws. Politici zijn druk druk druk
met het redden van banken en van
landen die failliet dreigen te gaan.
Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat zij ook niet meer weten hoe deze rollercoaster valt te
stoppen.
Ook de bezuinigingen in Nederland
beginnen veel burgers te raken. In
tijden van crisis zoekt een mens
naar tegenwicht. Of tegenlicht.
Daarvoor heb ik een term: moonlighting. Een moonlighter bedenkt
(goedkopere en betere) alternatieven, zoekt nieuwe bronnen van
inspiratie, gaat de angst te lijf met
moed. Ik geef enkele voorbeelden.
Mensen komen eindelijk in opstand tegen de grote graaiers. De
Occupy-beweging slaat haar tenten op in onze steden om waarden
als solidariteit en betrokkenheid
uit te dragen. Eindelijk wordt de
doorgeschoten
individualisering
(h)erkend.
Minisymposium ‘Van vangnet naar netwerk’
Stichting DOOR bestaat dit jaar 10 jaar. Dat heuglijke feit laten wij niet
ongemerkt voorbijgaan.
Om het jubileum te vieren organiseert Stichting DOOR een minisymposium met de titel: ‘Van vangnet naar netwerk’.
Datum: dinsdag 15 november 2011
Locatie: Arsenaaltheater, Arsenaalplein 1 te Vlissingen
Tijdstip: van 10 tot 15 uur
We verwachten boeiende presentaties van interessante sprekers en oudbewoners. Ook aan de muzikale omlijsting is gedacht. Het volledige programma vindt u op onze website: www.stichtingdoor.nl.
Tijdens dit minisymposium nemen wij vanaf 15 uur officieel afscheid van
onze scheidend voorzitter, de heer ds. R.E.R. van Buiren (zie pag. 5).
Wij kijken ernaar uit u te ontmoeten op 15 november!
Een vriend van mij is filmregisseur.
Het Filmfonds heeft nog maar weinig geld, dus bedacht hij een alternatief: de commanditaire vennootschap (cv). Hij vroeg mensen
uit zijn sociale netwerk om een bescheiden bijdrage aan de cv, zodat
hij een scenarioschrijver aan het
werk kon zetten. Binnen tien dagen had hij het benodigde bedrag
bij elkaar.
Ex-gedetineerden maken een nieuwe start; ik hoop dat er ook voor
hen banen beschikbaar blijven als
het economisch tegenzit. Lokale
initiatieven die Stichting DOOR
ontplooit om ex-gedetineerden een
thuis te geven: dat is pas maanlicht!
Corine de Ruiter
3
2012
Nieuwe huisvesting
De verbouwingswerkzaamheden op de Golsteinseweg in Middelburg zijn gestart en voor de zomer van 2012 verwachten we te verhuizen. Onze
nieuwe locatie biedt opvang voor ex-gedetineerden met ruime kamers in een rustige omgeving
in het boerenland. In onze volgende nieuwsbrief
leest u er meer over.
Nieuws van de directie
De waardering voor Stichting DOOR is duidelijk aan
het groeien. Met gepaste trots kan ik melden, dat
wij vanuit het Veiligheidshuis in Vlissingen sinds begin dit jaar de nazorg voor ex-gedetineerden voor
heel Zeeland mogen coördineren.
Daarbij is het van belang om de afspraken die je
maakt op papier vast te leggen. Ik ben dan ook
verheugd dat we onze samenwerkingsconvenanten
met de drie Reclasserings Organisaties (RO’s) hebben verlengd en we nu ook overeenkomsten voor
samenwerking hebben gesloten met ggz-instelling
Emergis, met Mozaïek, en andere ketenpartners.
Een goed voorbeeld van samenwerking is de detachering vanuit de reclassering van Jos van Stee, die
onze afdeling voor de coördinatie van de nazorg in
Zeeland kwam versterken.
De afgelopen periode hebben wij ons gesterkt gevoeld door de opstelling van de Minister en de Staatsecretaris van Justitie. Ook vanuit de Tweede Kamer
kregen wij steun voor ons werk en de ontwikkelingen binnen de stichting. Als uitvloeisel daarvan heb
ik dit jaar regelmatig overleg met de beleidsmedewerkers van het ministerie over de invulling van de
justitiële programma’s voor de komende jaren.
Nieuw! De zesde pijler
Een netwerk bouwen we ook om onze cliënten heen.
Ons voornemen is dat iedere cliënt in de toekomst
drie vrijwilligers krijgt aangewezen die hem of haar
ondersteunen op de bekende pijlers van DOOR: wonen, werken, relatie, financiën en zingeving. Sinds
kort is daar een zesde pijler bijgekomen: ‘zorg’.
Dit betekent dat we mensen ondersteunen bij elke
hulpvraag die zij
hebben, ook bij
psychische problemen of verslaving. Wij willen dat iedereen
die na detentie
bij ons komt wonen ambulante
begeleiding
krijgt. Waarom?
Omdat wij zien
dat het werkt.
Tegelijkertijd zien wij dat de goede jaren voorbij
zijn. En in deze crisistijd zal ook de maatschappelijke opvang moeten bezuinigen. De vraag is: hoe
gaan we dat doen zonder de kwaliteit van de opvang
in gevaar te brengen?
Vangnet
We hebben goede samenwerkingsverbanden met
betrouwbare ketenpartners uit de buurt. Met de gemeente voor de maatschappelijke opvang en met
Justitie voor de justitiële trajecten. Daarom hoeven
we niet zelf alle kennis en kunde in huis te hebben
om efficiënt te werken. Toch is er volgens mij nog
winst te behalen als we steeds de samenwerking
met onze ketenpartners blijven opzoeken en intensiveren. Vandaar de titel van ons minisymposium:
‘Van vangnet naar netwerk’. Vangnet zijn doe je alleen, maar een netwerk opbouwen doe je samen.
Johan Swart, directeur Stichting DOOR
4
Scheidend voorzitter trots op DOOR
In 1967 begon ik als 27-jarige gemeentepredikant ook als geestelijk
verzorger in een justitieel jongensinternaat. 27 Jaar later werd ik
geestelijk verzorger in de penitentiaire inrichting Torentijd waar ik in
1997 Johan Swart als reclasseringsmedewerker leerde kennen.
Elke vrijdag wisselden we bij de
koffie ideeën uit over opvang en
begeleiding van ex-gedetineerden.
We droomden van een boerderij
om mensen na detentie in op te
vangen. Uit die droom is Stichting
DOOR ontstaan.
Er is veel geïnvesteerd in het benoemen van goed opgeleid en gemotiveerd personeel. Onze mensen
worden regelmatig getraind.
Johan Swart en ik waren dikwijls
samen op reis om de stichting te
promoten en te lobbyen op allerlei plekken. Wat hebben we tijdens
dat reizen veel plannen ontwikkeld!
lijke veranderingen met het oog op
terugkeer in de maatschappij. Vrijwilligerswerk werd een sterke pijler.
Mijn dank gaat uit naar mijn collegabestuursleden en directeur Johan
Swart. Forse tegenslagen smeedden deze club tot een wilskrachtige
eenheid waar niemand tussenkomt.
Dankzij ons volhardend optreden
Ik herinner mij van toen nog de
eerste terugkeer van een gedetineerde in Torentijd het lukte hem
buiten helemaal niet. Ik was geschokt, maar leerde gaandeweg dat
het merendeel na vrijkomen weer
terugkomt in de gevangenis.
Nu: 72 jaar oud (wat een beetje
voelt als het omgekeerde van 27),
neem ik – met mijn geschiedenis
van sterke betrokkenheid bij zorg
voor (ex-)gedetineerden – na tien
jaar afscheid als voorzitter om de
komende jaren op Curaçao betrokken te zijn bij een vergelijkbare opvang.
Het werd een stevige vriendschap.
In perioden die voor een van ons
persoonlijk moeilijk waren, stond
de ander altijd klaar.
We droomden van een boerderij om
mensen na detentie in op te vangen.
Onze droom in Zeeland komt uit:
volgend jaar wordt onze boerderij
aan de Golsteinseweg te Middelburg als nieuwe voorziening geopend. Fantastisch!
Was de fase waarin ik bij DOOR
betrokken was de pioniersfase, nu
is DOOR een sterk geprofessionaliseerde stichting geworden. Kwantitatief en kwalitatief sterk gegroeid.
Vrijwilligerswerk, pluriformiteit en
zingeving waren de thema’s waarmee ik mij bezighield met mensen
van DOOR en van buiten. Veel uit
die jaren is te vinden in beleidsnota’s: Visie, Missie en Zingeving.
Bejegening van bewoners werd:
onze cliënten helpen eigen (on)mogelijkheden te ontdekken en zelfrespect te ontwikkelen. Maar ook:
confrontatie met hoogst noodzake-
staat er nu een zeer stevige stichting met een sterk draagvlak en
veel goodwill bij gemeente, provincie, ketenpartners, kerken en
justitie.
Ik ben er trots op dat wij DOOR
van meet af hebben neergezet als
een pluriforme stichting met bestuursleden van zowel katholieke,
protestantse, humanistische als
islamitische huize en van diverse
maatschappelijke stromingen.
Ook onze medewerkers en vrijwilligers, zij vormen het hart van het
werk van DOOR, ben ik ongelooflijk
dankbaar. Stichting DOOR is bij jullie in goede handen. Ik wens jullie
allemaal heel veel ‘werk’-plezier en
veel succes!
Ds Rob van Buiren
In de volgende editie van de Nieuwsbrief stellen we onze nieuwe voorzitter, Hans Goovers, aan u voor.
5
Wini Tanis-Goedegebure, coördinator nazorg ex-gedetineerden Zeeland
“De eerste 72 uur na detentie zijn erg belangrijk”
Jaarlijks verlaten meer dan vijfhonderd mensen in Zeeland de
gevangenis. Bij het opbouwen van een nieuw leven heeft een
aantal van hen professionele hulp en zorg nodig. In het Veiligheidshuis is Wini Tanis-Goedegebure van Stichting DOOR een
van de twee medewerkers die de nazorg aan de Zeeuwse exgedetineerden coördineert.
Het doel van de nazorg is het realiseren van een succesvolle terugkeer
van gedetineerden in de Zeeuwse samenleving. Tanis: “We screenen de
beschikbare informatie van alle ex-gedetineerden op de relevante leefgebieden: geldig identiteitsbewijs, huisvesting, inkomen, schulden en zorg.”
Iedere twee weken overlegt Tanis in het Veiligheidshuis met de ‘ketenpartners´: reclassering, politie, justitie en gemeente. Per geval wordt bekeken
wat nodig en mogelijk is en een plan van aanpak opgesteld. “Zo voorkomen
we dat er ex-gedetineerden bij het verlaten van de gevangenis met alleen
maar ‘de blauwe zak’ op straat komen te staan.”
Eerste dagen
“In de gevangenis hebben mensen een soort time-out en kunnen ze veel
over zichzelf nadenken,” vertelt Tanis. “Ze willen hun leven straks meestal
graag anders inrichten, maar niet iedereen heeft daar de vaardigheden
voor. Als mensen geen geld of woonruimte hebben of zorg krijgen, gaan ze
daar na ontslag uit detentie zelf naar op zoek en is het maar net wie ze op
dat moment op straat tegenkomen. De kans dat ze dan terugvallen in ‘oud
gedrag’ is heel groot.”
Gebleken is dat de eerste 72 uur na ontslag uit detentie cruciaal zijn en dat
de kans op terugval dan het grootst is. “Daarom bekijken we wat iemand
nodig heeft om die eerste dagen in vrijheid goed door te komen,”aldus
Tanis. “Bijvoorbeeld een identiteitsbewijs, uitkering, een woonplek of het
begeleiden naar werk.”
Terugdringen recidive
Maar de nazorg strekt verder. “Nazorg vereist een lange adem. Ieder mens
heeft recht op een kansrijke doorstart. En voor de samenleving is het belangrijk dat we recidive terugdringen.”
Colofon
Door Opvang en Ontmoeting Resocialisatie
Stichting DOOR is opgericht op 1 januari 2001.
Stichting DOOR
Postbus 5076
4380 KB Vlissingen
tel. 0118-635627
fax. 0118-616010
e-mail: [email protected]
website: www.stichtingdoor.nl
ABN AMRO, rek. nr. 64.30.03.606
Vormgeving:
Noortje Grootscholten, Tel Aviv
Productie:
De Woordgozer, Heemstede
Drukkerij:
Van der Wekken, Dronten
Oplage:
1.500 exemplaren
Advertenties:
Tien Königs, 06-51687502
Leden van het Comité van Aanbeveling:
• Mw. J.C. Boon, humanistisch geestelijk
raadsvrouw
• Dhr. J.C.Th. van der Doef,
oud-burgemeester van Vlissingen
• Drs. H. Eversdijk, oud-kamerlid van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal
• Mr. A.S. Flikweert, officier van Justitie bij de
rechtbank in Rotterdam
• Drs. W.T. van Gelder, oud-commissaris van
de Koningin in Zeeland
• Drs. J.B.J. Hattinga Verschure, voormalig
directeur P.I. De Dordtse Poorten
• Dhr. K. Metin, medewerker diverse
vrijwilligersorganisaties
• Dhr. B.A. van Noord, locatiehoofd Zuid-West
Protestantse Kerk in Nederland
• Prof. dr. mw. C. de Ruiter, hoogleraar
Forensische Psychologie
• Dhr. Mr. E.G.M. Smit, advocaat
• Mw. S. Smitskamp, oud-wethouder van
Middelburg
Wini Tanis-Goedegebure: “De meesten zijn geholpen
met praktische hulp op het gebied van wonen,
werken en inkomen.”
Voorlichtingsfilm
De vier DEMO-organisaties gaan
een voorlichtingsfilm maken voor
gedetineerden. DEMO staat voor
DOOR, Exodus, Moria en Ontmoeting, de vier door justitie erkende
24/7 woonwerkinstellingen voor
(ex-)gedetineerden.
Doel van de productie is om gedetineerden te informeren over opvang
na detentie en de mogelijkheden
van een justitiële titel. Daarmee
kunnen gedetineerden het laatste
deel van hun straf in een van de
DEMO-voorzieningen verblijven.
Aan deze Nieuwsbrief werkten mee:
• Job Joris Arnold
• Rob van Buiren
• Andrea Fagundez
• Corine de Ruiter
• Johan Swart
Algemeen Bestuur Stichting DOOR:
• Dhr. J.P. Goovers voorzitter
• Mw. H. van den Boog secretaris • Dhr. A.W.J.M. Haverkamp penningmeester
• Dhr. E. Brandhoff 2e voorzitter
• Dhr. H.J. Lensen 2e penningmeester
• Dhr. Mr. D. Olie
bestuurslid
• Dhr. Mr. N.H. van Everdingen
bestuurslid
• Dhr. P.J. Arendse
bestuurslid
• Mw. G.L. van de Tempel
bestuurslid
• Dhr. Dr. J. Naafs
bestuurslid
• Mw. H.M.I. Hanssen-Aggenbach bestuurslid
• Dhr. Y. Coban
bestuurslid
• Dhr. L.W. van de Merbel
bestuurslid
• Mw. L. van de Heide
bestuurslid
• Mw. J.C. Boon adviseur
• Ds. A. Verwijs adviseur