00 November 2007

Make Great Concepts Concrete
Magazine
November2007
Special edition
Tunnels A73 in Roermond
en Swalmen
Schiecentrale Rotterdam;
oude elektriciteitscentrale
nieuw leven ingeblazen
A2 Maarssen overkoepeld
door veiligheid
Topprestaties voor
engineering en uitvoering
bij Maastoren Rotterdam
content
Group Magazine
Tunnels
Roermond
en Swalmen
BESIX heeft met behulp van
haar engineering afdeling
flinke kosten bespaard in dit
omvangrijke tunnelproject.
p15
New Orleans
toren
p19
De Kop van Zuid in
Rotterdam krijgt er
een prachtig gebouw
bij. BESIX bereikte
onlangs definitieve
overeenstemming
over de bouw van
de 158 meter hoge
New Orleans toren.
p18
p17
2.
Complexe
funderingstechniek
Biodiesel
Tornado Tower by night
Aanleg overkapping A2
Precies een eeuw na oplevering van de
elektriciteitscentrale aan het toenmalige GEB,
startte BESIX met de studie van het voorontwerp
voor de Schiecentrale. BESIX is verantwoordelijk
van ontwerp tot definitieve oplevering en
is tevens belast met het verkrijgen van de
bouwvergunning.
Schiecentrale
Rotterdam
p18
De metamorfose
van Station Amsterdam
Bijlmer ArenA
Station Amsterdam Bijlmer
ArenA onderging onder
leiding van BESIX een ware
metamorfose. Uniek is de
integratie van het station met
de verlengde ArenA Boulevard
waardoor het oude en nieuwe
zakencentrum verbonden
worden. Een terugblik op zes
jaren vol uitdaging.
p16
Maastoren
Rotterdam
Topprestaties voor
engineering en uitvoering
om het hoogste gebouw
van Nederland op de
oude Maasbodem te
bouwen: de Maastoren.
p26
3.
p20
BreakingNews
Editorial
p5 Jean Polet
Directeur BESIX Nederland
International
p6-7
p8-9
Inhoud
Group Magazine
Jamaica, Marokko, Wales
West en Centraal Afrika, Polen
DISCOVER
p10-11 Systems Engineering
p12
MV-Palen
p21
Kwaliteitszorg bouw betonconstructies
p24
Belgisch poolstation
Grand Prix Circuit
Spa-Francorchamps
Binnen zes maanden (112 werkdagen) heeft
de bouwcombinatie Wust-BESIX-Bodarwé de
infrastructuur van het Spa-Francorchamps Grand
Prix circuit gerealiseerd. Precies op tijd voor de
Grand Prix van België die 16 september jl. gereden
werd. Huidig wereldkampioen Kimi Räikkönen
behaalde de eerste plaats in zijn Ferrari.
Nederland
p13
Beerkanaal
p14
Tweede Coentunnel
p14
KOSMOS Zuid-Holland Zuid
p14-15 Tunnels A73 in Roermond en Swalmen
p16
Schiecentrale
p17
Biodiesel
p18
Overkapping A2
p18
New Orleans toren
p19
Station Amsterdam Bijlmer ArenA
p20
Maastoren
Benelux-France
p22
p22
p23
p25
Frankrijk (Institut Curie)
België (Lange Wapperbrug)
België (ziekenhuizen Charleroi)
Dag van de Bouw:
openstelling projecten
Entiteiten
4.
p25
p26
p27
p28
p29
p30
p31
Jacques Delens
Six Construct
Lux TP
Vanhout
Socogetra
Wust
Sud Construct
Ajman
Viering van
de eerste
mijlpaal
van het
zuiveringsstation van
Ajman.
Sheikh Rashid Bin Humaid Al Nuaimi Zoon van de ‘Ruler’ van Ajman en
Johan Beerlandt - CEO van BESIX Group
BESIX
in Nederland,
al 15 jaar
een succes
EDITORIAL
Group Magazine
Toen BESIX 15 jaar geleden haar eerste schuchtere stappen zette op Nederlandse bodem,
kon niemand vermoeden welke expansie deze activiteiten op korte termijn zouden kennen.
Nochtans was Nederland geen onbekende voor BESIX. Het waren immers de Nederlandse
broers Stulemijer, mede-eigenaars van het toenmalige IGB uit Breda, die in 1909 naar Brussel
trokken om er de Belgische Betonmaatschappij op te richten, de latere BESIX Group.
In 1992 keerde BESIX dan uiteindelijk terug naar
Nederland, met als eerste grote project de Piet
Heintunnel in Amsterdam. Amper 15 jaar later
kan BESIX in Nederland terugkijken op een
indrukwekkend palmares van schitterende en
spraakmakende projecten. Denk maar aan het
Vaanplein in Rotterdam, het station Amsterdam
Bijlmer ArenA, de overkapping in Barendrecht,
de tunnels voor de A73 in Roermond en Swalmen,
het Shell EPI-centre in Rijswijk of de Montevideo
toren in Rotterdam. Stuk voor stuk meesterwerken
van bouwkunst.
‘Waar zit ‘em dan toch het verschil met die andere
aannemers?’ wordt ons dan ook vaak gevraagd. Het
antwoord is veelzijdig. Zo kenmerkt de organisatie van
BESIX in Nederland zich door een platte structuur met
korte rapportagelijnen, een verregaande betrokkenheid van alle werknemers bij hun project en een ruime
delegatie van bevoegdheden naar de medewerkers.
Verder kan via de inzet van ons engineering
department uitgebreid worden geput uit de binnen de
gehele groep wereldwijd opgebouwde know-how. Dat
verruimt de blik en leidt vaak tot verrassende en
niet-Nederlandse oplossingen.
BESIX is inmiddels in Nederland actief in drie
sectoren. Allereerst de civiele werken, met bruggen,
tunnels, viaducten en stations. Ten tweede de
maritieme werken, met hoogwaterkeringen, sluizen
en kademuren. En tot slot de utiliteitsbouw, met de
nadruk op grote en complexe projecten en een
uitgesproken specialiteit in hoogbouw. Met een
ervaren team van hoogopgeleide specialisten is
BESIX Nederland dag en nacht in de weer om haar
klanten het optimale resultaat te leveren.
Ook de ervaringen die individuele werknemers
opdeden in het (soms verre) buitenland worden
uitgebreid ingezet op onze Nederlandse projecten.
BESIX beseft als geen ander dat de waarde van een
onderneming schuilt in de mensen die er deel van
uitmaken. Om die reden staat voortdurende opleiding
hoog op de agenda. Tot slot leidt de samenwerking
tussen Belgen en Nederlanders tot een synergie
waarbij het beste uit twee culturen wordt gehaald.
Het is met veel plezier dat ik al meer dan elf jaar deel
mag uitmaken van het succes van BESIX in Nederland
en dat met een schitterende ploeg mensen. Om onze
15-jarige aanwezigheid te vieren bieden wij u dit
BESIX-magazine aan. Ik wens u veel leesplezier!
Jean Polet
Directeur BESIX Nederland
5.
BESIX Nederland gaat ook mee met de tijd: design
& construct is inmiddels al jaren gemeengoed
geworden, in systems engineering doen we volop
concrete ervaringen op (zie verder in dit magazine)
en de know-how van onze financial engineeringsspecialisten wordt volop ingezet voor diverse
PPS-projecten in Nederland.
Tanger
To discover
marokko
IN ACTION
International
18 april 2007: Bezoek aan de groeve Carrimed.
V.l.n.r.: Pierre Goret (Senior Site Superintendent), André Garcia (General
Site Superintendent), Philippe Quoilin (C.O.O. BESIX International),
Abdallah Azdad, Jules Janssen (General Manager BESIX International),
Carlo Schreurs, Area Manager, Stephan Stappers (Chief Mechanic),
Omar Essouadi, Saïd Fatalah, Saïd Baghrir
Hoogste punt bereikt!
6.
Jamaica
De ruwbouw van het Halfway Tree project in Jamaica is
grotendeels afgewerkt en de afbouw is al flink gevorderd.
Nu het opvallende dak ook bijna voltooid is, werd op
30 maart 2007 het bereiken van het hoogste punt feestelijk
gevierd in het bijzijn van minister Pickersgill van het
Jamaicaanse Ministerie van Vervoer en Openbare Werken,
Herman Portocarero, Belgisch ambassadeur, Patrick
Steyaert (niet op de foto), voor onze klant Transurb, en,
Jules Janssen, General Manager - BESIX International.
600 dagen scheiden deze twee foto’s
Eén werk, talrijke records
IN ACTION
Wales
Group Magazine
In Wales betekenen 600 kalenderdagen
400 dagen van regen, wind of mist.
Voor het SouthHook LNG project, staan 600 dagen
voor de afbraak van alle overbodige structuren
(b.v. het afsnijden van 798 palen en het verbrijzelen en
verwijderen van 35.000 ton beton), het prefabriceren
van 351 betonnen elementen (op een totaal van 422) en
het heien van 220 palen (op een totaal van 370) voor de
bouw van de nieuwe aanmeerfaciliteiten. De voltooiing
van de renovatie van de bestaande steiger (800 m) is
bovendien in deze 600 dagen inbegrepen.
Desondanks draait het project nog steeds op volle
toeren met 4 hefeilanden, ondersteund door 5 pontons,
5 sleepboten en 7 andere schepen. 35 Expats van BESIX
werken volop om het project grotendeels te beëindigen
voor het einde van 2007.
De uitdagingen van het project waren talrijk, voornamelijk
vanwege de strenge veiligheids-, gezondheids- en
milieuvereisten. Deze werden echter vakkundig
overwonnen door het professionalisme, de ervaring
en de vernieuwende ideeën van het personeel van de
combinatie BESIX Kier en hun arbeiders.
7.
Het SouthHook LNG project zal ongetwijfeld in onze
herinnering blijven als één van de topprestaties van
BESIX kernactiviteiten (in joint-venture met Kier UK),
de maritieme werken.
IN ACTION
WEST en CENTRAAL AFRIKA
Aanleg verbindingsweg rond Malabo
(Lot 5B)
Bruggen over de
Timbabe, op het
Eiland Bioko
Hoewel Malabo al enkele decennia de
hoofdstad van Equatoriaal-Guinea is,
heeft de stad nog steeds een beperkte
infrastructuur die niet is aangepast aan de
ontwikkeling van de verkeersdrukte. Dankzij
de exploitatie van de petroleumbronnen sinds
1997 kan de stad, ondertussen tweemaal
groter geworden, de nodige investeringen
doen. Zo wordt ook de luchthaven, waar
dagelijks internationale vluchten landen en
vertrekken, beter bereikbaar: BESIX gaat
daar, in het centrum van Malabo II, vlakbij
de internationale luchthaven, twee parallelle
tweelingbruggen over de Timbabe rivier
aanleggen.
Door de economische vooruitgang van het eiland, te
danken aan de exploitatie van petroleum, was het nodig
om de verkeersinfrastructuur te reorganiseren. Rond de
stad Malabo werd een verbindingsweg aangelegd,
die ook langs de luchthaven loopt. Deze nieuwe as
verbindt de luchthaven met de steden Malabo, Riaba
en Luba, en ontlast zo de verkeersdrukte in de stad
zelf. Bovendien vormt dit project de centrale as van de
nieuwe stadsontwikkeling Malabo II. Zo ziet de president
zijn project in vervulling gaan.
8.
Bouw van de landhoofden
Internationale
luchthaven
Tweelingbruggen
over de rio Timbabe
Naar Riaba
Malabo
Naar Luba
Volledig traject van de verbindingsweg
Dwars door Malabo II
De aanleg van twee bruggen op deze weg dwars door
Malabo II werd aan BESIX GE sa uitbesteed. Het project
heeft een waarde van 21,3 miljoen euro, en de werken
zullen twee jaar duren. De werken bestaan uit de bouw
van twee parallelle bruggen, die elk drie rijstroken tellen
en ruim 134 m lang zijn. Ze liggen met een tussenruimte
van 30 m parallel naast elkaar.
Beide bruggen bestaan uit twee brughelften van het
type “monocaisson in spanbeton”. Deze zijn 45 m lang,
worden door opeenvolgende uitkragingen middels
mobiele bekistingselementen gebouwd en zijn
verbonden aan elkaar in het midden van het kunstwerk.
Elke brughelft is verankerd in een 23 m lang en 13 m
hoog landhoofd. Grondaanvullingen in en achter de
landhoofden dienen en garanderen de stabiliteit van het
bouwwerk.
Daarnaast verwierf BESIX GE sa ook een vijfde contract
voor de bouw van drie bruggen op de weg naar Riaba.
De bruggen dienen ter vervanging van de infrastructuur,
of wat daar nog van overblijft, gerealiseerd onder het
Spaanse bewind. Die beantwoordt immers niet meer aan
de huidige veiligheidsnormen.
Voor de bouw van de bruggen zullen tot 75 m hoge
pijlers, in moeilijk bereikbare valleien, opgetrokken
moeten worden. Het contract heeft een waarde van
45 miljoen euro.
Deze vijf bruggen voor de beide projecten worden onder
leiding van Xavier Debruche en Louis Dombret gebouwd.
POLEN
Op de weg naar Riaba
Group Magazine
IN ACTION
Brug van Malabo - Eiland Bioko - Equatoriaal Guinea
Poznan
Inhuldiging van
een tweede hotel
Na de oprichting van het Sheraton hotel in Krakau,
heeft BESIX een tweede Sheraton hotel van
14.900 m2 ingehuldigd in Poznan (Polen).
Dit hotel, waarvan de werkzaamheden in 2005
van start gingen, biedt alle diensten die men kan
verwachten van een 5-sterren hotel.
Een stukje geschiedenis
In 1474 ontdekte de Portugees Fernão do Pó, die
eigenlijk op zoek was naar een route naar Indië, in
de Golf van Guinea een eiland dat hij “Formosa”
(“mooi”) doopte, maar dat uiteindelijk zijn naam
zou krijgen.
Het eiland werd lang als laadplaats voor de
slavenhandel gebruikt. Na de kolonisatie van
Bioko door de Spanjaarden met het verdrag van
San Ildefonso en het Pardoverdrag (1777 en 1778)
en de Britse kolonisatie in 1827, eiste Spanje in
1845 het eiland op. Bioko werd een kolonie in
1859.
In 1827 stichtten de Britten Malabo onder de
naam Port Clarence (of Clarence City). De stad
deed dienst als haven in de strijd tegen de
slavenhandel. In 1829 telde de stad 700 inwoners,
waarvan een hondertal Europeanen. Toen Bioko
onder Spaans bewind kwam, werd de stad tot
Santa Isabel omgedoopt.
9.
Op 12 oktober 1968 werd het eiland onafhankelijk.
Die dag werd de Republiek Equatoriaal-Guinea
uitgeroepen. In 1969 werd beslist de hoofdstad
Bata, die op het continent lag, voor Santa Isabel
te ruilen. Tenslotte besliste de EquatoriaalGuinese president in 1973 in het kader van de
afrikanisering van de namen om de stad opnieuw
Malabo te noemen.
DISCOVER
Systems Engineering:
veel meer dan een modeverschijnsel !
Vandaag de dag wordt in het bestek van
grote projecten in Nederland en België
veelal verwezen naar ISO 15288 over
Systems Engineering. Getuige hiervan zijn
de projecten Oosterweelverbinding, Tweede
Coentunnel, Liefkenshoekspoortunnel en
Overkapping A2 in Utrecht. Wat houdt dit nu
in? En waarom vindt een norm afkomstig
uit de lucht- en ruimtevaartindustrie steeds
meer zijn intrede in de bouwwereld?
Wat is Systems Engineering?
Zowel in het kader van D&B(1) als DBFM(2)-contracten
wordt het klassieke rollenpatroon van opdrachtgeveropdrachtnemer aanzienlijk gewijzigd. Bij de traditionele
contracten levert de opdrachtgever het ontwerp en
voert de opdrachtnemer het uit. Bij deze nieuwe
contractvormen daarentegen, tot het beschrijven van zijn
‘behoefte’ in een zogenaamd ‘Programma van Eisen’, is
het de opdrachtnemer die zorgt voor het opstellen van
het ontwerp, de uitvoering en eventueel het onderhoud
en de financiering.
Dit betekent dat de opdrachtnemer verantwoordelijk
wordt voor een groter deel van de ‘Life Cycle’ van een
project waarbij hij echter slechts beschikt over relatief
abstracte basisinformatie, namelijk de behoeften van
de opdrachtgever. Beide elementen maken dat de
traditionele werkmethodes niet meer volstaan om dit op
een beheerste manier in te vullen. Systems Engineering
is een methodiek die hiervoor een oplossing biedt.
10.
Systems Engineering laat ons toe de behoefteomschrijving van de opdrachtgever stapsgewijs te
concretiseren en voor elke stap (van algemeen Systeemniveau, b.v. een doorgang onder een rivier naar concreet - Componentniveau, b.v. een prefabpaal)
te bepalen wat er nodig is (een doorgang, een brug,
een fundering, een prefabpaal) om aan zijn behoeften
te voldoen.
(1)
(2)
Design & Build
Design, Build, Finance and Maintain
Het omschrijven van de behoefte gebeurt in het opstellen
van de eisenboom (RBS - Requirement Breakdown
Structure) waarin de eisen van de opdrachtgever
worden uitgewerkt (SMART-maken) en aangevuld
met deze van de overige stakeholders (b.v. bevoegd
gezag i.v.m. vergunningen, hulpdiensten, e.d.).
Het concretiseren gebeurt in het opstellen van de
objectenboom (SBS - System Breakdown Structure) met
daarin alle ‘functievervullers’ die hiërarchisch worden
geordend. Tussen beide bomen bestaat er tijdens de
opeenvolgende fases een constante wisselwerking.
Tijdens het ontwerp wordt er immers bepaald welke
objecten er nodig zijn om de gestelde eisen te vervullen,
terwijl er tijdens de uitvoering constant gecontroleerd
moet worden of de gerealiseerde objecten wel aan deze
eisen voldoen. Bovendien worden deze opeenvolgende
stappen en de onderlinge wisselwerkingen door het
gebruik van Systems Engineering op een expliciete,
aantoonbare en traceerbare manier ingevuld. Hierdoor is
het mogelijk om op basis van de verschillende varianten
een gefundeerde keuze te maken, op elk moment de
genomen ontwerpbeslissingen terug te vinden en na
uitvoering te komen tot betaling aangezien bij deze
nieuwe contractvormen de betalingen slechts kunnen
plaatsvinden nadat aantoonbaar aan de eisen is voldaan.
Systems Engineering is een methodiek die afkomstig
is van de lucht- en ruimtevaart en is dus niet specifiek
ontwikkeld voor de bouwsector.
Waar wordt Systems Engineering toegepast?
Vooral in Nederland maar ook meer en meer in België
wordt Systems Engineering systematisch opgelegd
bij grote projecten. De 2 grootste opdrachtgevers van
Nederland (Rijkswaterstaat & ProRail) hebben zich
trouwens tot doel gesteld om binnen 2 jaar minstens
90% van hun contracten op deze basis op te stellen.
Momenteel wordt Systems Engineering toegepast op
o.a. de Tweede Coentunnel, de Liefkenshoekspoortunnel, de Oosterweelverbinding en de Overkapping
van de A2 in Utrecht (Combinatie DODO). Dit laatste
project is, in tegenstelling tot de voorgaande, reeds
in uitvoering. In het korte interview hiernaast geeft
Marc Debandt (BESIX Nederland), die binnen de
DODO combinatie instaat voor de implementatie
van Systems Engineering, zijn eerste positieve en
negatieve ervaringen.
Is de eerste ervaring positief of negatief?
Marc Debandt: ‘‘Globaal is de balans zeer positief.
Deze nieuwe werkwijze biedt immers meer ruimte om
met ‘slimme’ ideeën het verschil te maken.
Bijvoorbeeld, één van de belangrijkste factoren waardoor wij de aanbieding hebben binnengehaald is onze
keuze voor het gebruik van PP-vezels in het beton
als ‘brandwerende’ maatregel. Dit was enkel mogelijk
doordat Rijkswaterstaat zelf geen concrete oplossingen
had voorgeschreven maar zich beperkt had tot het
formuleren van een aantal ‘functionele’ eisen.
De keerzijde is echter dat het gebruik van Systems
Engineering een fundamentele impact heeft op alle
aspecten van het bouwproces en niet alleen op de
ontwerpfase en dat het toch enige tijd vereist om de
organisatie hierop aan te passen.’’
Welke parallellen kunnen getrokken worden
tussen de implementatie van ISO 9001
destijds en ISO 15288 nu?
Marc Debandt: ‘‘ISO 15288 moet wat mij betreft
beschouwd worden als een soort uitbreiding van
ISO 9001. Daar waar ISO 9001 de bedoeling heeft om
een minimale invulling te geven aan voornamelijk de
kwaliteitsborging heeft ISO 15288 een soortgelijke
bedoeling maar ditmaal voor het volledige projectproces
(m.i.v. risicomanagement, planning management,
inkoopproces, milieu management, e.d.).
Daarom ligt de uitdaging bij de implementatie van
Systems Engineering niet zozeer in het toepassen
van de individuele stappen, maar wel in het aanpassen
van de organisatie en de werkmethodes (b.v.
documentenbeheer, risicomanagement, planningbeheer,
etc.) zodanig dat er optimaal gebruik gemaakt wordt van
de mogelijkheden die geboden worden door Systems
Engineering.’’
11.
Om de invoering ervan enigszins te vergemakkelijken
hebben Rijkswaterstaat (NL) en ProRail (NL), in
aanvulling bij de bestaande ISO norm (ISO 15288:2002),
een leidraad geschreven die hieraan een pragmatische
invulling geeft met nog voldoende ruimte voor eigen
creativiteit. Deze leidraad die terug te vinden is op
http://www.bouwdienst.nl/leidraadse/, is een absolute
aanrader voor diegenen die iets meer willen weten over
Systems Engineering.
DISCOVER
Group Magazine
DISCOVER
MV-Palen
Twee jaar is BESIX reeds actief in de
Rotterdamse haven met de bouw van
kademuren. Midden mei 2005 startte de
bouw van de 500 m lange kademuur in de
Hartelhaven en eind 2005 ving BESIX aan
met de werkzaamheden van de 1 km lange
kademuur in het Beerkanaal.
BESIX vertrouwd met bouw van kademuren
Op het eerste gezicht zien ze er allemaal hetzelfde
uit, maar schijn bedriegt. Niet alleen de constructie
van kademuren, maar ook de verankering ervan
kan behoorlijk verschillen. Om de druk van de
achterliggende zandmassa te kunnen opvangen,
moeten kademuren altijd verankerd worden. Dit kan
op verschillende manieren: bijvoorbeeld met behulp
van een ankerwand met horizontale ankers, met nietgrondverdringende trekpalen en met grondverdringende
trekpalen. Een methode die de laatste jaren steeds meer
gebruikt wordt - ook in de Rotterdamse haven - is het
aanbrengen van MV-palen.
Duits vernuft
De afkorting MV staat voor Müller Verfahren, en
verwijst naar de firma Dr.-Ing. L. Müller & Söhne,
die het systeem bedacht. De “MV-paal” is eigenlijk
een diepfunderingssysteem dat bestaat uit een
stalen funderingselement voorzien van een speciaal
onderuiteinde. Dat onderuiteinde creëert - terwijl het
in de grond wordt geheid of geschroefd - een ruimte
die gelijktijdig met grout wordt gevuld. Dit grout zorgt
na verharding voor een goede aanhechting van de
verdrongen grond met het stalen element, en levert zo
een belangrijke bijdrage aan het draagvermogen van
de paal.
In 1982 ontstond bij de bouw van kademuren op de
Maasvlakte behoefte aan een zwaar trekelement.
De MV-paal werd geïntroduceerd, nadat er aanvankelijk
vooral samengestelde damwandprofielen werden
gebruikt.
12.
Uit een proef, waarin een aantal paaltypen op
heibaarheid en trekdraagvermogen werden getest, is
een Rotterdamse variant van de MV-paal ontwikkeld die
een apart programma van breedflensprofielen als basis
gebruikt. Hier worden de flenzen aan de punt voorzien
van stalen bakjes. Op de flenzen zijn over de hele lengte
van de paal groutleidingen aangebracht, en zijn er nabij
de punt gaten in de flenzen gebrand. Door in deze
bakjes te injecteren wordt het hele staalprofiel met grout
omhuld. Dit profiel wordt meestal onder een hoek van
45° ingebracht, maar andere hoeken zijn ook mogelijk.
Voor- en nadelen
Een belangrijk voordeel van MV-palen is dat ze een zeer
hoge trekkracht kunnen opnemen (de bezwijkbelasting
bedraagt tot meer dan 6.000 kN). Een ander voordeel
is hun grote stijfheid: ze vormen het ideale verbindingselement in de bovenstructuur en hebben een hoog
penetratievermogen (m.a.w. een beperkte heiweerstand).
De MV-palen hebben als nadeel niet enkel de beperkte
weerstand tegen torsie, maar ook de hoge aankoopprijs
van het staal. Tevens vergen MV-palen een behoorlijke
opslagruimte en de inzet van zwaar materieel om ze aan
te brengen.
Aanbrengen van MV-palen
Op beide genoemde werken gebruikte BESIX
MV-palen als verankering van de kademuur. Bij het
project Hartelhaven moest BESIX zelf het ontwerp
van de verankering kiezen. Door voor MV-palen als
verankeringssysteem te opteren en de kademuur ‘in
den droge’ te bouwen, heeft BESIX de voordeligste
offerte kunnen maken. Bij het project Beerkanaal
waren MV-palen voorgeschreven in het bestek. Het
aanbrengen van de MV-palen is op beide werken
echter totaal anders uitgevoerd.
“Om de kademuur in de Hartelhaven in den droge te
kunnen bouwen, werd met behulp van een tijdelijke
damwand en zandberm een droge bouwkuip
vervaardigd waarin de fundering is gebouwd. Dit
hield in dat ook de MV-palen op vaste grond konden
worden aangebracht. Hiertoe werd gebruik gemaakt
van een heistelling, waarbij de makelaar onder 45° werd
geplaatst”, verklaart Koen De Mey, projectmanager.
De heiwerkzaamheden van de kademuur in het
Beerkanaal moesten plaatsvinden vanaf het water,
zowel de combiwand als de MV-palen. Omdat MVpalen onder een hoek aangebracht moeten worden
en omdat de positionering weinig tolerantie toeliet,
moest BESIX vanaf een hefeiland werken. Omdat er
geen hefeiland beschikbaar was dat groot genoeg was
voor een normale heistelling, werkte BESIX met een
speciaal voor MV-palen ontwikkeld hefeiland. Hierop
stond een hei-installatie waarmee drie MV-palen vanuit
één positie aangebracht konden worden. De installatie
die grout moest aanmaken en verpompen stond op een
afzonderlijk ponton.
Proefbelasting
Op basis van reglementen, grondkarakteristieken
en ervaring worden de kenmerken van de MV-paal
berekend, zoals lengte, profieltype, inbrenghoek, enz.
Om zeker te zijn van de juistheid van deze uitgangspunten en om de maximale trekcapaciteit en het
vervormingsgedrag van de MV-paal te bepalen, worden
geschiktheidsproeven uitgevoerd. Deze ‘trekproeven’
gebeuren na het aanbrengen van de palen en worden
steekproefsgewijs verricht. Tevens wordt met deze
proeven aangetoond dat de betreffende palen aan de
gestelde eisen voldoen.
november december
januari
februari
8 december 2005:
START!
Aanbrengen
mv-palen
maart
Aanbrengen
vibropalen
2006
april
mei
juni
juli
augustus
september
Aanbrengen
buispalen
oktober
Aanbrengen
prefab
november december
Start
tussendek
januari
februari
Oplevering
fase 1
maart
Storten
dekken
Op 23 oktober van dit jaar was de oplevering
van de laatste fase van het project Kademuren
Beerkanaal. Een goed moment om nog eenmaal terug te blikken op dit speciale project
waarbij BESIX werd blootgesteld aan harde
deadlines en de elementen van de natuur.
In het Beerkanaal werd ter hoogte van de Delta Barge
Feeder Terminal van ECT een kademuur aangelegd om
ruimte te scheppen voor feeders en binnenvaartschepen.
Op deze manier worden de naastliggende Amazone- en
Europahaven ontlast. BESIX legde naast 1.000 meter
kademuur ook twee portaalkraanbanen en twee steigers
aan. De werkzaamheden waren verdeeld over twee
fasen. De eerste fase bedroeg het plaatsen van de eerste
13 moten van de kademuur, alsmede de steiger aan de
noordzijde. In de tweede fase werden moot 14 t/m 27 en
de steiger aan de zuidzijde aangelegd. Een uniek project
waarbij voor het eerst in Nederland met mv-palen van
meer dan 50 meter lengte werd gewerkt, welke werden
aangebracht vanaf het water.
Koen De Mey, projectmanager bij BESIX, leidde met zijn
team de werkzaamheden in goede banen. Hij kijkt terug
op een speciaal project dat de nodige uitdaging bood.
Deze was gelegen in een aantal factoren.
Ten eerste was de voortgang van de werkzaamheden
sterk afhankelijk van de getijden van de Noordzee. Een
moeilijk in te schatten factor aangezien het hoogwater,
de grootste bottleneck, beïnvloed werd door de
windrichting. Helaas kwam de wind regelmatig vanuit de
verkeerde hoek, waardoor de werkzaamheden soms wel
met 50% vertraagd werden.
Oplevering
fase 2
2007
april
mei
juni
juli
augustus
september
oktober
Storten laatste
voorkraanbaan
Storten
laatste voorkraanbaan
november
december
Daarnaast diende het project in een recordtijd opgeleverd te worden. Onder andere om de werkzaamheden,
die ter plaatse gewoon doorgingen, zo min mogelijk te
belasten. Om de strakke deadlines te halen moest BESIX
in slechts zeven maanden tijd meer dan 1.000 meter
kade van betonwerk voorzien; dat zijn dus 27 volledig
afgewerkte moten met ieder een lengte van bijna 40
meter! BESIX bleef binnen de deadline door iedere week
een complete moot te vervaardigen.
De achterkraanbaan moest zelfs in vijf maanden tijd
opgeleverd worden; een traject bestaande uit 62 moten
van 12 meter lengte. Hiertoe leverde BESIX iedere week
vier geheel afgewerkte moten op. De laatste vier weken
werden benut voor het aanbrengen van de krimpstroken.
Tenslotte zorgden meerdere bestekswijzigingen voor
aanpassingen in de draaiboeken. Vaak betrof het
bijkomende werkzaamheden. Een voorbeeld hiervan is
de steiger aan de zuidzijde, die oorspronkelijk niet in het
bestek opgenomen was.
Ondanks de weersomstandigheden, zeer strakke
deadlines en extra werkzaamheden heeft BESIX beide
fasen binnen de gestelde termijnen opgeleverd. De Mey
is dan ook tevreden met het eindresultaat: “Ik ben
tevreden over de geleverde kwaliteit en vooral blij dat er
zich geen ongevallen hebben voorgedaan tijdens de
werkzaamheden, gezien de extreme omstandigheden.”
Belangrijke hoeveelheden
Bouwsom:
Damwand:
Buispalen:
Vibropalen:
M.V. palen:
Bestorting:
Wapening:
Beton:
Baggerwerk:
€ 22.643.000,-11.000 m2
367 st. Ø 1.420 mm,
tot 39 m lang
254 st. tot 37 m lang
310 st. tot 52 m lang
34.500.000 kg
1.600.000 kg
12.000 m3
40.000 m3
13.
Aanbrengen
combiwand
Group Magazine
nederland
Beerkanaal:
uitdagingen getrotseerd
nederland
Tunnels A73 in Roermond
D am w anden
en grondw erken
2005
Tweede Coentunnel
van start?
In opdracht van Rijkswaterstaat wordt naast de
bestaande Coentunnel de Tweede Coentunnel gebouwd,
die de A8 met de A10 verbindt. Het Consortium
Coentunnel Company waar Besix deel van uit maakt,
kwam als laagste uit de bus bij de aanbesteding. Het
betreft hier een zogenaamd DBFM-contract (Design,
Build, Finance and Maintain) met een looptijd van
30 jaar. De werken omvatten het bouwen van de
tweede Coentunnel, het toeleidende wegenstelsel
en bijbehorende kunstwerken en de verkeer- en
tunneltechnische installaties alsmede de renovatie van
de bestaande Coentunnel. Na oplevering van de werken
dient het consortium nog voor 25 jaar in te staan voor
het onderhoud van het gehele systeem.
Politieke weerstand gooit echter (letterlijk) roet in het
eten, waardoor het op dit moment nog de vraag is
wanneer met de werkzaamheden gestart kan worden.
Het uitstel heeft betrekking op de luchtkwaliteit: de
uitstoot van fijnstof als gevolg van de tweede tunnel zou
de toegestane norm overschrijden.
In afwachting van het officiële startsein is BESIX
voorzichtig met de voorbereidingen begonnen.
Hopelijk kan eind 2008/begin 2009 met de uitvoering
aangevangen worden.
Kunstwerken
Zuid-Holland Zuid
en Zeeland in 2008
opgewaardeerd
Slimme combinatie
van ontwerpen en
bouwen
Op het tracé van de A73-Zuid wordt in
Roermond en Swalmen de laatste hand
gelegd aan twee tunnels. Een design &
construct opdracht die BESIX in combinatie
met Strukton Betonbouw realiseerde. Een
opdracht waarbij een bijzondere combinatie
van technieken is toegepast.
De werkzaamheden
De Roertunnel is met 2,5 kilometer lengte de langste
verkeerslandtunnel van Nederland en loopt van het
stedelijk gebied van Roermond tot aan het Roerdal. Het
tunneltraject kruist de rivier de Roer. In Swalmen is ter
plaatse van het spoor een tunnel van 1 kilometer lengte
gerealiseerd. Ook de afwerking van de tunnels en de
aanleg van vier dienstengebouwen behoorden tot de
werkzaamheden van de combinatie.
Besparende oplossingen
De engineering afdeling in Brussel heeft, onder leiding
van Christophe Bauduin, door het ontwikkelen van
slimme oplossingen flinke kosten bespaard in dit
omvangrijke tunnelproject. In de eerste plaats door het
Tunnel Swalmen
14.
In augustus dit jaar zijn de werkzaamheden rondom
het project ‘KOSMOS Zuid-Holland Zuid / Zeeland
(KOSMOS ZZZ) van start gegaan. KOSMOS ZZZ is
onderdeel van een Rijkswaterstaat breed project en
behelst het verhelpen van achterstallig onderhoud
aan kunstwerken op de hoofd(water)wegen. BESIX,
in combinatie met Mourik Groot-Ammers en Vogel B.V.,
tekende op 15 mei jl. het contract hiervoor. Het betreft
een Engineering en Construct contract, waarbij het
ontwerp wordt uitgevoerd d.m.v. Systems Engineering.
De totale contactwaarde bedraagt 62,4 miljoen euro;
het aandeel van BESIX hierin is 14,7 miljoen euro.
De werkzaamheden binnen dit project bestaan uit
asfaltreparaties, voegovergangen van bruggen, betonreparaties, conserveringswerken, waterbouwkundige
werken en werkzaamheden aan de elektromechanische
installaties van diverse tunnels en sluizen. De waterbouwkundige werken worden door onze zusterfirma
Van Britsom & Verheye uitgevoerd. De geplande
oplevering is 31 oktober 2008.
O nderw aterbeton
(m oot 1 t/m 6)
Verplaatsen
tunnelelem ent 1+2
2
Afzinke
tunnelelem e
Afbouw
zinktunnel
Afzinken
tunnelelem ent 3+4
2006
en
ent 1+2
Afbouw
tunnel
bouw dok
2007
Zinktunnel
beschikbaar
Tunnelbouw dok
beschikbaar
Afzinken
diepste gedeelte als een afzinktunnel uit te voeren,
waardoor de damwanden na afloop van het project
konden worden getrokken. Voor de rest van de tunnel
werd naast de in het bestek omschreven traditionele
technieken (droge ontgraving, constructie met
onderwaterbeton) gebruik gemaakt van een techniek
met grondwaterkerende folie.
Folie
Het eerste gedeelte van de zuidelijke toerit is voorzien
van een folieconstructie: een oplossing die een dure
constructie met damwanden en onderwaterbeton
overbodig maakte.
Deze techniek vereist een breed talud. Vanwege de
beperkte bouwruimte is alleen in het hoger gelegen
gedeelte van de toerit zuid de grondwaterkerende folie
aangebracht. Het gegraven talud bereikt een niveau tot
15 meter onder het grondwaterpeil. Om te voorkomen
dat de kwetsbare folie zou beschadigen is de bodem
voorzien van een beschermlaag. Over de nat ontgraven
bouwkuip wordt vervolgens een folie getrokken en
afgezonken. Eenmaal op de bodem is een zandpakket
op de folie aangebracht; opdrijven was nu niet meer
mogelijk. Tenslotte is het water uit de bouwkuip
weggepompt.
Belangrijke hoeveelheden
Bouwsom:
Afzinkelementen
- Aantal:
- Afmeting:
- Gewicht:
Oppervlakte
folieconstructie: € 96.966.000,-- (excl. BTW)
4
150 x 27 x 8 m (l x b x h)
28.500 ton
19.000 m2
Onder het Roerdal is gebruik gemaakt van de
afzinktechniek; een voor een landtunnel unieke
toepassing. Door een afsluitende leemlaag als
waterkerende ondergrond te gebruiken en door te
voorkomen dat de Roer omgelegd moest worden,
realiseerde Combinatie Besix-Strukton alweer een
enorme kostenbesparing.
Na het graven van een zinksleuf en het bouwdok zijn
in twee fasen vier tunnelelementen gebouwd (twee per
fase). Deze elementen werden opgedreven door het
bouwdok vol te laten lopen. Via de zinksleuf zijn de
elementen naar de afzinkplek getransporteerd om ter
plaatse met behulp van ballasttanks op de centimeter
nauwkeurig afgezonken te worden.
Terugblik projectmanager
Jeroen Philtjens, projectmanager bij Besix, was mede
verantwoordelijk voor het goed verlopen van het project.
Aan het einde van het project blikken we met hem terug:
“Een zeer interessant project op verschillende fronten.
Ten eerste omdat het een intense periode is geweest; in
heel korte tijd hebben we het omvangrijke project
moeten opleveren. En met succes. De goede samenwerking met Strukton en de opdrachtgever was hierin
cruciaal. Bovendien was het voor mij de eerste ervaring
met een design & construct opdracht. Een goede
ervaring waarin ik veel heb bijgeleerd. Al met al ben ik
zeer tevreden met het eindresultaat.”
Roermond
Swalmen
Totale lengte:
Beton:
Wapening:
Onderwaterbeton:
Grondwerk:
Damwand:
Trekpalen:
2.445 m
120.000 m3
14.500 ton
8.000 m3
861.000 m3
56.500 m2
1.200 st.
1.006 m
22.000 m3
2.900 ton
16.000 m3
220.000 m3
15.000 m2
2.700 st.
15.
Folie leggen
toerit zuid
nederland
en Swalmen
nederland
Schiecentrale; oude elektriciteitscentrale
nieuw leven ingeblazen
In het Rotterdamse LloydKwartier, omringd
door de Nieuwe Maas, de Schiehaven en de
Parkhaven aangrenzend aan het Park met
de Euromast wordt momenteel het project
Schiecentrale Fase 4B gerealiseerd.
Deze fase is de laatste uitbreiding van het complex van
de Schiecentrale. In 1906 werd de GEB-elektriciteitscentrale opgeleverd. In 2006, exact 100 jaar later, is
dezelfde Schiecentrale nieuw leven ingeblazen. Waar
ooit de turbines en ketels Rotterdam van elektriciteit
voorzagen, wonen en werken nu kunstenaars, acteurs,
filmmakers en televisieproducenten.
Fase 4B
Voor fase 4B is een gedeelte van de bestaande
elektriciteitscentrale gesloopt en werd het terrein
bouwrijp gemaakt door de gemeente. Fase 4B is wat
men hier in Nederland een multifunctioneel gebouw
noemt. Het bestaat ondermeer uit: bovengrondse
parkeergarages in split-level systeem voor 420
parkeerplaatsen, 20 kadewoningen van ongeveer
120 m2 over 3 verdiepingen met parkeerboxen en
6.000 m2 kantoorruimte, 16.500 m2 woon/werk units
(vrij indeelbare ruimte), een gymzaal over 2 niveaus met
kantine, 2.000 m2 supermarkt, 2.000 m2 promenadedek
op niveau +4. Deze vormt de verbinding tussen de
verschillende functies.
Het project is een Design & Build project in opdracht
van 3 opdrachtgevers. Proper Stok, Patrimonium
Woningstichting en Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam.
BESIX is verantwoordelijk voor de volledige studie vanaf
een voorontwerp tot de definitieve oplevering. Bijkomend
was BESIX ook verantwoordelijk voor het verkrijgen van
de bouwvergunning.
BESIX ploeg
16.
Samen met een ploeg van ongeveer 25 man op de
bouwplaats, bestaande uit een volledig technisch
bureau en een uitvoeringsteam wordt dit project in zijn
definitieve vorm gekneed. Dit alles onder leiding van
Björn Walgraeve (projectmanager). De regelgeving in
Nederland is zeer streng en wordt continu aangepast.
Een courante term hier is ‘voortschrijdend inzicht’ wat
concreet betekent dat nieuwe evoluties in de wetgeving
in het project geïntegreerd moeten worden.
Om dit allemaal in goede banen te leiden hebben we
hiervoor, naast ons team, ook een hoofdconstructeur,
architect en diverse adviseurs (bouwfysica, brand, enz.)
in onderaanneming.
Specifieke uitdagingen bij dit project
zijn onder meer:
•
•
•
•
•
•
Moeilijk en soms langlopend beslissingstraject doordat
3 opdrachtgevers onderling over elk detail eerst tot een
consensus moeten komen.
De gemeente Rotterdam met als controleorgaan Bouw- en
Woningtoezicht geeft vaak een heel eigen invulling aan de
geldende normen en regelgeving.
Heel specifieke materialisatie van verschillende gevelonderdelen
met enkele nieuwe ontwikkelingen zoals RVS gaasdoek
(500 m2), polyester bergingen (99 stuks), sandwich panelen met
marmerkorrel (2.000 m2).
Meer dan 5.000 m2 glasgevels, waarvan 10% uitgevoerd wordt
met grote naar buitendraaiende harmonica puien.
Strenge installatietechnische eisen om te kunnen voldoen aan
de EPC (Energie Prestatie Coëfficiënt) normen.
Uitkragende vloerdelen met voorspanstrengen, brugconstructie
voorzien van 2e draagweg, balken met zware koudebrug
onderbreking, enz. Het lijkt soms meer op een civiel
bouwproject aangekleed met een afbouwpakket dan wel een
utiliteitsbouwproject.
Enkele sleuteldata:
• Contract getekend:
• Bouwvergunning:
• Gedeeltelijke oplevering:
• Volledige oplevering:
september 2005
mei 2006
november 2007
februari 2008
geboord: de zogenoemde DPA palen, met een lengte
van 29 meter. DPA staat voor Drilling Push Aside en
is een funderingstechniek waarbij betonschroefpalen
in de grond worden gevormd. De DPA palen zijn
grondverdringend; er is bijna geen uitkomende grond,
dus een relatief schone bouwput. De vervaardiging van
DPA palen, wat op zich een unieke toepassing is, behelst
een zevental fasen (zie onderstaande tekening):
1
BESIX staat voor een uitdaging: in slechts 10 maanden
tijd dient het project opgeleverd te worden. Dit maakt
dat de bouwfase kort na de ontwerpfase volgt. Koen De
Mey, projectmanager van BESIX: “We zitten de engineers
en ontwerpers van De Smet Engineers & contractors kort
op de hielen, omwille van de zeer strakke planning.”
Het beperkte bouwterrein wordt in twee stukken
verdeeld. Dit omdat onder de grond een irbts-lijn loopt
(kerosine leiding). Een leiding die erg (trillings)gevoelig is
en een verplaatsing van maximaal 3 cm tolereert. Palen
heien was dus geen optie. Om trillingsvrije uitvoering
te waarborgen, werden schroefpalen in de grond
2
3
4
5
6
7
De vervaardiging
van DPA palen
1. Schroefbuis voorzien van
afdichtingsplaat op werkniveau.
2. Inschroeven, rechtsom draaiend,
schroefbuis tot de berekende
inschroefdiepte.
3. Controle of de schroefbuis droog
en vrij van verontreiniging is.
4. Afhangen schachtwapening, zonodig wordt de
schroefbuis eerst deels gevuld.
5. Schroefbuis tot ca. 1m boven het maaiveld vullen met
betonmortel.
6. Schroefbuis, rechtsom draaiend, trekken en gelijktijdig
bijvullen met beton, zodat betonniveau in de
schroefbuis op ca. 1m boven maaiveld blijft.
7. Na paalvervaardiging inbrengen kopwapening en
paalkopafwerking.
Deze palen worden uitgevoerd door de bedrijven
Vroom en Franki. Dankzij deze unieke toepassing is op
succesvolle en veilige wijze een fundering gelegd voor
BESIX’ bouwwerkzaamheden.
17.
Ter hoogte van de 2e petroleumhaven in de Rotterdamse
haven wordt op vraag van Dutch Biodiesel BV een
nieuwe 250.000TPY Biodiesel production plant
aangelegd. BESIX is door De Smet Engineers &
contractors in de arm genomen om het project in
uitvoering te brengen. Een specifieke opdracht, daar zij
afwijkt van het repetitieve werk dat BESIX gewend is
(zoals bij tunnels, bruggen, hoogbouw, etc.). Biodiesel
bestaat namelijk uit een groot aantal verschillende
bouwwerken, zowel groot als klein, waarvoor BESIX in
zijn geheel verantwoordelijk is. De installatie bestaat
uit een olieraffinaderij, biodiesel productie, opslag van
vloeistoffen, opslag van chemicaliën, nutsgebouwen,
bijgebouwen en administratie. Dit alles dient te worden
aangelegd op een zeer beperkt bouwterrein.
nederland
Terrein Biodiesel
vereist unieke
funderingstechniek
nederland
Aanleg deel
snelweg A2
overkoepeld
door veiligheid
BESIX realiseert in combinatie met Dura
Vermeer Groep NV en GTI Infra BV (samen
Combinatie DODO) een nieuw stuk
snelweg tussen Utrecht en Leidsche Rijn.
Een snelweg van twee keer vijf banen die
vanwege de nabijheid van bebouwing geheel
overkapt zal worden. De totale lengte van de
overkapping bedraagt bijna 1.700 meter. De
combinatienaam DODO (Dicht-Open-DichtOpen) klinkt vreemd in de oren wanneer je
de geschiedenis van het project niet kent.
Detectie van gevaarlijke stoffen
Dicht of open?
Goede vooruitzichten
Veiligheid boven alles
BESIX gooit hoge
ogen met New
Orleans toren
In eerste instantie was sprake van een overkappingconstructie. Met het oog op de veiligheid werd echter
besloten te kiezen voor een constructie waarbij de
overkapping deels opengelaten werd (DODO-constructie).
Nieuwe normeringen m.b.t. de uitstoot van fijnstof
zorgde er echter voor dat de snelweg ten behoeve van
de omgeving toch geheel overkapt moest worden, met
hoogste inachtneming van de veiligheid. De naam
DODO bleef behouden.
Veiligheid was in eerste instantie de reden voor
aanpassing van het ontwerp en werd een belangrijke
voorwaarde toen het ontwerp een tweede maal werd
aangepast. Veiligheid staat in dit project duidelijk
bovenaan. Emiel Braeckman, projectdirecteur bij BESIX,
beaamt dit: “Als we de overkapping opleveren zoals we
nu voor ogen hebben, is dit straks één van de veiligste
‘tunnels’ binnen Europa.” Voldoende ventilatie, veilige
vluchtmogelijkheden en bereikbaarheid voor hulpdiensten staan hierin centraal. Combinatie DODO
speelt hier op verschillende manieren op in.
Brandwerendheid
De overkapping garandeert twee uur brandwerendheid
in de hoofdrijbaan. In plaats van externe beplating op
het beton te monteren, worden polypropyleenvezels in
een bepaalde samenstelling aan het beton toegevoegd.
Deze toevoeging vermindert het ontstaan van hoge
druk onder de dichte betonhuid bij brand. Bij hoge druk
zou het beton kunnen gaan afspatten, hetgeen een
aantasting van de constructie tot gevolg heeft.
Betrouwbare veiligheidssystemen
18.
Bijzonder veel aandacht wordt besteed aan veiligheidssystemen in de tunnel zoals verlichting, ventilatie,
afgevallen lading, gevaarlijke stoffen, etc. Al deze
systemen garanderen een maximale veiligheid van de
weggebruiker. Zij worden dusdanig ontworpen dat het
onderhoud ervan slechts in uitzonderlijke gevallen de
doorstroming van het wegverkeer verstoort.
Op elk moment kunnen gevaarlijke stoffen gedetecteerd
en de gehele 1700 meter van het overkappingstraject
gevolgd worden. Dit gebeurt door middel van camera’s
en met behulp van detectielussen aan het begin en het
eind van de overkapping.
Controle luchtkwaliteit
In januari 2007 zijn nieuwe wetgevingen ingevoerd m.b.t.
de uitstoot van fijnstoffen. Om aan de strenge normen te
voldoen, zullen regelmatig metingen verricht worden
m.b.t. de luchtkwaliteit. Ventilatoren zullen bovendien
voor de benodigde luchtverversing zorgen.
Uiteraard zullen ook de standaard veiligheidsmaatregelen
aanwezig zijn, zoals vluchtdeuren, hulppostkasten, etc.
Maar zover is het nog niet. Op dit moment is Combinatie
DODO bezig met de funderingssloven, wanden en het
storten van het dak van de overkapping. “We lopen nog
steeds volgens planning”, aldus Braeckman. “We hebben
nog geen onvoorziene dingen meegemaakt en als we zo
doorgaan halen we de strakke deadline van juni 2010.”
De Kop van Zuid in Rotterdam krijgt steeds meer
gezicht. Naast de reeds door BESIX gerealiseerde
Montevideo toren komt binnenkort de New Orleans toren
te staan. Een woontoren met een hoogte van 158 meter,
die ook gebouwd zal worden door BESIX Nederland.
Het wordt een gebouw met allure, ontworpen door de
Portugese architect Álvaro Siza.
Op 23 oktober jl. bereikte BESIX definitieve overeenstemming met Vesteda Project BV. De bouwteamovereenkomst was op 31 mei van dit jaar al ondertekend.
Onder leiding van Noël Hoste is het BESIX team in
september van start gegaan met de werkzaamheden.
De geplande oplevering is 1 april 2010.
Station Amsterdam
Bijlmer ArenA
2002
2003
5 novem ber 2001:
EER STE PAAL!
2004
K ap Station
2005
Laatste deel
oud station gesloopt
In 1992 besloot ProRail het spoor tussen
Amsterdam en Utrecht te verdubbelen.
Hiertoe onderging station Amsterdam
Bijlmer een ware metamorfose. De twee
metro- en twee treinsporen die het station
rijk was, maakten plaats voor twee nieuwe
metrosporen en zes treinsporen. In de
nieuwe hoedanigheid is Station Amsterdam
Bijlmer ArenA één van de grootste stations
in Nederland. Uniek is de integratie van het
station met de verlengde ArenA Boulevard,
waardoor het oude en nieuwe zakencentrum
aan weerszijden van het station met elkaar in
verbinding komen te staan.
De werkzaamheden
De bouw van het station is verdeeld over twee fasen, de
ruwbouw en de afbouw. In de ruwbouwfase werd onder
meer het oude station gesloopt en de spoorbruggen
met de perrons en lift- en roltrapinstallaties gebouwd.
De afbouwfase bestaat uit de aanleg van de gewelfde
kapconstructie, alsmede de vloeren, betegeling,
balustrades en montage van installaties.
De opdracht kende twee belangrijke randvoorwaarden:
een beperkt budget en zo min mogelijk overlast voor
het reizigersverkeer, dat tijdens de werkzaamheden van
het station gebruik bleef maken. Door toepassing van
geprefabriceerde betonelementen en een gefaseerde
uitvoering, slaagde BESIX erin binnen deze voorwaarden
te blijven.
De constructie (ruwbouw)
H oogst
e punt
B ereiken van
het H oogst
ei
Punt
kap
stat
on!
In de bouwput, drooggelegd met behulp van
spanningsbemaling, zijn vier spoorbruggen gebouwd.
In gebruiknam e
nieuw e busstation
nederland
25 O K TO B ER :
O ndertekening
afbouw contract
O plevering afbouw
Station B ijlm er ArenA
2006
2007
C asco-oplevering
com m erciële ruim tes
O pening
nieuw station
Het betreft zogenoemde plaatbruggen, bestaande uit
12 of 13 kolommen, waarop kolomtafels rusten. Tussen
de kolomtafels zijn prefab liggers geplaatst, waarop
de sporen en perrons liggen. Deze spoordragende
constructies staan geheel op zichzelf (los van het
stationsgebouw en de overkapping), zodat het
doorgeven van trillingen (o.a. door voorbijrijdende
treinen) minimaal is.
Kapconstructie en afwerking (afbouw)
Naast de afwerking op het gebied van vloeren,
betegeling, balustrades en installaties is in deze fase
ook de kapconstructie vervaardigd en geplaatst. De
kapconstructie heeft een gewelfde vorm en bestaat uit
staal, gedeeltelijk uit glas en blank hout; een constructie
die het open karakter van het station weergeeft en
tegelijkertijd een warme en natuurlijke uitstraling heeft.
Terugblik van Emiel Braeckman,
projectdirecteur
Een langlopend én omgevingstechnisch moeilijk project
is ten einde... Amsterdam is een blikvanger rijker en bezit
momenteel éen van de mooiste stations in Nederland! Ik
heb gedurende 6 jaren steeds met veel plezier gewerkt
aan dit bouwwerk, mede dankzij de zeer goede relatie
met alle betrokken partijen: de gemeente Amsterdam en
Prorail als opdrachtgevers, Arcadis als directievoerder,
Politie, Brandweer, het GVB en last but not least de
ganse omgeving van het project. Allen samen hebben
het mogelijk gemaakt dit belangrijke project te realiseren.
Aan alle medewerkers een hartelijk woord van dank en
appreciatie! Tevens wil ik van de gelegenheid gebruik
maken een speciaal woord van dank uit te spreken aan
al mijn medewerkers van het eerste tot en met het laatste
uur: jullie hebben met heel veel inzet en werkkracht
bijgedragen tot de verwezenlijking van dit unieke project.
Een welgemeend proficiat aan allen is hier zeker op zijn
plaats. Besix en Victor Buyck Steel Construction mogen
terecht trots zijn op deze schitterende realisatie.
Belangrijke hoeveelheden
Ontgraven grond Grondbewapening
Prefab heipalen beton
Stalen buispalen
Heiwerk damwand
Bekisting
Gewapend beton
Prefab beton perronplaten
Prefab beton liggers
Betonstaal
Geluidsschermen
Staalconstructie stijgpunten
Oppervlakte dak
Oppervlakte glas
125.000 m3
15.000 m2
2.583 st.
26.500 kg
2.820 ton
42.000 m2
26.700 m3
14.500 m2
12.000 m2
2.900 ton
4.000 m2
485 ton
18.500 m2
7.900 m2
19.
Plaatsen eerste
prefabligger plaatbrug
Magazine/n°01
nederland
Maastoren dwingt topprestaties af voor
engineering en uitvoering
instabiliteit van de brug en daarom werden de ankers
achter het landhoofd geboord, ter hoogte van de
bestaande houten kadeconstructie. De boorprocedure
van deze ankers verliep gecontroleerd en gefaseerd.
Om uiteindelijk de waterstand in de bouwput te verlagen,
werd in november 2006 een zandpakket aangebracht tot
NAP -1,70 m. Al gauw bleek dat bij hoogwater een
vervorming van 90 cm optrad bij de onverankerde
damwanden langs de Maaszijde Noord en de Spoorweghavenbrug. De oorzaak? Aanwezigheid van slib in het
zandpakket. Als oplossing voor de vervorming werden
alle damwanden verankerd en daar waar het slibpakket
dikker was dan een halve meter, werden grindkernen
ingebracht. Ook werden i.p.v. vibropalen, vibrocombinatiepalen geboord. BESIX installeerde tevens een slapende
spanningsbemaling als beveiliging tegen het opbarsten
van de bouwput bij extreem hoog water en maximale
ontgraving.
Op de Kop van Zuid in Rotterdam bouwt
BESIX in opdracht van OVG de Maastoren,
het hoogste gebouw van Nederland. Het
torengebouw bestaat uit twee schijven (105 en
165 meter) en staat op een brede basis waar
zich twee ondergrondse en tien bovengrondse
parkeerlagen bevinden. Het project is gestart
op 1 september 2006. De verwachte
oplevering zonder inbouwpakket is 1 maart
2009; met inbouwpakket zal het project op
1 mei 2009 afgerond zijn. Een aantal fasen in
het bouwproces vergden bijzondere aandacht.
Het ontwerp van de bouwput en de detailengineering van de prefabelementen hebben
niet alleen het uitvoeringsteam, maar vooral
de engineeringafdeling van BESIX op de proef
gesteld. Uiteraard met een positief resultaat.
Bouwput
20.
De situering van de toren op de oude Maasbodem en het
beperkte werkterrein hadden de nodige consequenties
op het bouwputontwerp. Het oorspronkelijke ontwerp
was als volgt:
- een verankerde permanente damwandconstructie
langs de Laan op Zuid;
- een onverankerde tijdelijke damwand aan de andere
drie zijden van de bouwput.
Het eerste ontwerp van de damwand aan de Spoorweghavenbrug ging uit van een maximaal toegestane
vervorming van 100 mm. Na risico-inventarisatie werd
deze echter teruggebracht tot 33 mm. Besloten werd
om de damwand te verankeren met twee ankerrijen. De
heidiepte werd hierbij teruggebracht naar NAP-18, om
boven het aanzetniveau van de brugpalen te blijven. Een
volgend probleem werd veroorzaakt door de nog onder
de brug aanwezige houten kadeconstructie en houten
palen. Het doorboren van de palen zou leiden tot
Prefab engineering
De centrale kern van de Maastoren wordt d.m.v. een
klimkist gebouwd. De rest van het gebouw bestaat vanaf
de derde verdieping volledig uit prefab wand- en vloerelementen. De verdiepingshoge wandelementen hebben
een breedte van 7,20 m en een gewicht van 16 ton. De
vloeren, vervaardigd d.m.v. kanaalplaten, hebben een
overspanning van 14,4 m. Drie speciale torenkranen
zullen deze zware elementen inhijsen. Per verdieping per
toren worden 19 wandelementen op elkaar geplaatst in
halfsteensverband. Zij hebben samen met de centrale
kern een stabiliteitsfunctie voor het gehele gebouw.
De hoofdberekening is gedaan door bureau Zonneveld;
de detailberekening lag in handen van BDD (BESIX
Design Department), BESIX’ engineeringafdeling. Uiteraard
bestaat gedurende het gehele traject een nauw samenwerkingsverband tussen beide ingenieursbureaus. De
elementen bevatten een hoog wapeningspercentage en
zijn daardoor zeer complex. Het hoge aantal verbindingen
tussen de elementen onderling behoeft tijdens de productie
veel aandacht voor de maatvoering. Tijdens de uitvoering
op de bouwplaats zal men geconfronteerd worden met
minimaal toelaatbare maatafwijkingen.
Per week dient met twee teams één verdieping gebouwd
te worden; dat betekent 20 elementen per dag! Ervan
uitgaande dat één vrachtwagen slechts twee à drie
elementen per keer kan vervoeren, kun je je wel
voorstellen hoeveel vrachtwagens elke dag af en aan
zullen rijden! Ook logistiek gezien vraagt deze klus dus
minutieuze voorbereiding.
BESIX is in ieder geval voorbereid en werkt er met
vertrouwen naar toe dat het project conform bestek zal
worden opgeleverd.
Kwaliteitszorg
bij de bouw van
betonconstructies
De kwaliteitszorg van grondstof tot eindproduct is zeer
complex en uitgebreid. Kijken we alleen al naar de zorg
die moet besteed worden aan de betonproductie.
In België zijn 9 normgroepen van toepassing, waar in elk
nog een aantal sub-normen vervat zijn.
Het gaat hier van productie en testen van cement en
vulstoffen, over zand, grind, water tot hulpstoffen.
Elk van deze grondstoffen moet worden beproefd.
Niet enkel moeten zand en grind worden gezeefd, maar
ook de absorptie, de densiteit, de breukweerstand, de
verwering, de slijtweerstand, de ASR gevoeligheid, het
chloride gehalte, de hoeveelheid stof en schelpen, etc.
dienen te worden onderzocht.
De cementkeuze
Spreken we over massabeton of dunne vloerplaten, over
constructies die snel moeten worden ontkist of over
poeren waarbij de verhardingssnelheid geen rol speelt?
Moet de constructie gedurende 50 jaar, 100 jaar of
150 jaar zijn functionaliteit behouden? Een weekcyclus
voor een tunnelkist?
De mengselberekening moet voldoen aan de eisen van
de klant (sterkte, duurzaamheid, brandwerendheid, etc.),
aan de normen en ook aan de wensen van de uitvoering
(behoud verwerkbaarheid, wapeningsdensiteit,
verpompbaarheid, beginsterkte, etc.).
Bij dit alles hebben we nog niet gesproken over het
mengen, testen en transporteren van het verse beton.
Het opstellen van een procedure met keuringsplan is
dan ook noodzakelijk om dit proces technisch te kunnen
beheersen.
Vaak wordt het beton stortklaar aangekocht bij een
leverancier om deze rompslomp te vermijden.
Als het beton aangemaakt is moet het natuurlijk nog
worden verwerkt.
De bekisting en de wapening dienen zorgvuldig te worden
ontworpen, uitgevoerd en gecontroleerd.
Ook hier rijzen vragen: traditionele bekisting, tunnelkist,
klimkist, glijbekisting, veiligheid, milieu?
Wat betreft de wapening: traditioneel, geprefabriceerde
kooien, naspanning, betondekking, staalkwaliteit,
veiligheid, buigstraal, etc.).
Gedurende het bouwproces
Al deze vragen kunnen beantwoord worden in één
procedure, die de leiddraad zal zijn gedurende het hele
bouwproces. Deze procedure kan een keuringsplan
bevatten, zodat alle keuringen die moeten gebeuren
overzichtelijk gerubiceerd zijn en de verantwoordelijke
gemakkelijk het kwaliteitsproces kan volgen.
Een procedure of werkinstructie naar het personeel toe leidt
dit alles in goede banen.
Tot slot het ontkisten. Alweer vragen: wanneer, volgorde,
nabehandeling, stoppunten voor het ontkisten (druksterkte),
afvoer of stockage materieel, netheid op de bouw.
De voorbereiding van het bouwproces is zeer belangrijk.
Er kan altijd een beroep gedaan worden op experts, deze
kunnen zijn:
-Interne experts (er zijn momenteel 4 gediplomeerde
betontechnologen in dienst bij de BESIX Group, met als
contactpersoon Dirk Bourlon);
-WTCB;
-Externe experts (Intron, Nebest, etc.).
Deze kunnen helpen bij het bedenken van preventieve
maatregelen en alternatieven, die de risico’s op de
bouwplaats aanzienlijk kunnen verlagen en een grote
positieve invloed kunnen hebben op het financiële
resultaat: de ontwikkeling. Denk hierbij aan het
brandwerende beton voor de overkapping A2 te Utrecht,
het duurzaamheidsonderzoek voor de tunnel in Roermond,
de betonproductie voor de Oosterweelverbinding in
Antwerpen, het maken van hoge-sterktebeton in Bioko
en de begeleiding van betonproductie voor productie voor
Pearl Island in Qatar.
21.
Als de man in de straat een bouwplaats van
ver aanschouwt, ziet hij het beton verwerken
als een eenvoudige operatie. Je belt de
betonleverancier en je gooit wat beton in de
bekisting en klaar...
Het personeel van de BESIX Group weet
beter. Achter het betonstorten schuilt een
hele technologie en procesbeheersing.
discover
Group Magazine
IN ACTION
Frankrijk
België
22.
Benelux-France
BESIX in dienst van
de gezondheid
BESIX staat voor
rekening van het
Parijse “Institut
Curie” in voor
de uitrusting en
installatie van een
protontherapiesysteem en de
bijbehorende bouwwerken.
Dit project - in samenwerking met IBA (verantwoordelijk
voor de installaties) - ging op 13 december 2006 van
start, de dag waarop het contract ondertekend werd.
‘‘Vandaag is de Designfase goed opgeschoten: de layouts van de architectuur en de technische netwerken
zijn voltooid. De voornaamste moeilijkheid bij de
uitwerking van het design heeft vooral te maken met de
eisen inzake stralingsbescherming. Deze berekeningen
zijn het resultaat van een uiterst ingewikkelde studie
van het Franse CEA (“Centre Etude Atomique”), het
CPO (“Centre de Protonthérapie d’Orsay”) en de IBAspecialisten. De diktes van de gevels en betonplaten
zijn ronduit duizelingwekkend, want er is sprake van een
De Antwerpse Ring
leidt het steeds
drukkere verkeer
in goede banen
dikte tussen 2,50 en 3,84 m”, legt Project Manager
Geoffroy Godart uit. Bovendien wordt in bepaalde zones
barietbeton (met een dichtheid van 3,3) gebruikt.
Eind juni 2007 kreeg het team de twee bouwvergunningen
die het bouwluik officieel inluidden. “Dit project is zo
bijzonder omdat de gemeentegrens tussen Bures en Orsay
dwars door het toekomstige Centre de Protonthérapie
loopt.” aldus Geoffroy Godart.
Ondertussen zijn op het werk de voorbereidende
werken gestart: de verplaatsing van de opslagplaats
van medische vloeistoffen buiten het werkterrein en de
verstevigingswerken van een bestaande vloerplaat om de
draagkracht van 2 T/m2 naar 12 T/m2 te verhogen door de
installatie van micropalen, de ontbossing van het terrein en
de lopende voorbereidende werken op het werk (afsluiten,
afbakenen, enz.)
Dankzij al deze voorbereidende werken moeten de
speciale funderingswerken (palen) in juli 2007 van start
kunnen gaan.
De planning in het contract voorziet dat de eerste patiënt
op 26 februari 2010 behandeld kan worden.
Eind 2006 werd het consortium NORIANT,
waar BESIX samen met enkele partners deel
van uitmaakt geselecteerd voor de realisatie
van de “Oosterweelverbinding”.
Deze snelwegverbinding moet de Antwerpse
Ring vervolledigen en een oplossing bieden
voor de verkeersproblemen van de Vlaamse
metropool en haar omgeving.
In het kader van de afwerking van de ring rond Antwerpen
neemt BESIX 37% van de civiele bouwwerken en
25% van het consortium THV Noriant voor haar rekening.
Dit consortium werd in het leven geroepen om deze
uitzonderlijke, nieuwe infrastructuur te ontwerpen, te
bouwen, te financieren en te onderhouden.
Het project van BAM nv (Beheersmaatschappij
Antwerpen Mobiel) bestaat uit de bouw van de Lange
Wapperbrug en van de Oosterweeltunnel.
Vanaf de linkeroever rijden de voertuigen door deze
2,5 km lange tunnel, die onder de Schelde gegraven
werd. Zodra het noorden van Antwerpen bereikt is, zal
de 1,2 km lange brug aansluiten op het oosterlijke deel
van de ring. De ‘Lange Wapper’, die met zijn originele
architectuur aan de eisen van de opdrachtgever
beantwoordt, is een dubbeldekbrug, opgehangen aan
twee pijlers van 150 m hoog.
De werkzaamheden zullen vermoedelijk eind 2007 van
start gaan en zullen vier jaar duren.
Strategische herstructurering
van de ziekenhuizen van Charleroi
IN ACTION
België
Group
Om de duurzaamheid van het aanbod aan
openbare gezondheidszorg te garanderen,
wordt het huidige ‘Hôpital Civil de Charleroi’
vervangen door een nieuw ziekenhuiscomplex:
het ISPPC(1)-ziekenhuis in Lodelinsart.
Op vraag van de openbare ziekenhuizen van
Charleroi neemt BESIX, in combinatie met
drie andere Belgische ondernemers, genaamd
‘BED2’, dit project voor zijn rekening.
De afgelopen tien jaar is de situatie m.b.t. de openbare
ziekenhuizen in Charleroi en omgeving aanzienlijk
veranderd. Die veranderingen waren al zichtbaar in de
ziekenhuisfusies van 1995, 1999 en 2002.
Het nieuwe ziekenhuis van Lodelinsart zal de drie openbare
ziekenhuizen van Charleroi - ‘Hôpital Civil de Charleroi’,
‘Hôpital de Châtelet’ en ‘Hôpital de Jumet’ (Madeleine), elk
met hun speciale interne diensten - in één modern, degelijk
en gespecialiseerd complex onderbrengen.
De enorme werken gingen op 15 juni 2006 van start met de
sloop van 30 huizen en een handelspand van 250.000 m3
op de bouwplaats. Het ziekenhuis wordt gebouwd op
een terrein van 15 hectaren, dat omwille van de goede
bereikbaarheid via het wegennet en het openbaar vervoer
(bus en metro) uitgekozen werd.
Het nieuwe ziekenhuiscomplex zal de patiënten meer
comfort en de hulpverleners aangenamere en betere
werkomstandigheden bieden, zodat ze een kwaliteitsvollere
geneeskunde kunnen bedrijven.
Land van mijnafvalbergen
“Op verschillende plaatsen zijn we op rotsen en
steenkoollagen tot 1,2 m dik gestoten. Om deze
situatie de baas te kunnen, hebben we in elke
funderingszool systematisch grondwerken uitgevoerd.
Bovendien moesten we omwille van een knik in de
leisteenlaag ook uitgebreidere grondwerken rond de
volledige bouwplaats uitvoeren”, aldus projectleider
Dino D’Alpaos.
Bijlmer: bezoek
van de Belgische
Ambassadeur
Op 27 mei 2007, bezoekt Luc P.A.
Carbonez, Belgische Ambassadeur in
Nederland, het Station Amsterdam
Bijlmer ArenA, één van de referentie
projecten van BESIX.
23.
“Het gebouw zal bestaan uit 3 ondergrondse verdiepingen
(kelders en parkeergelegenheid), 4 bovengrondse
verdiepingen voor kamers en operatiezalen en een
technische verdieping. Daarnaast komt er ook een
buitenparkeerplaats van 7.000 m2 (voor ±1.000 auto’s).
Die zal twee of drie verdiepingen hoog zijn. Op verdieping
-3 wordt een binnenparkeerplaats voor 500 tot 550 auto’s
voorzien”, vervolgt Dino D’Alpaos.
Nederland
(1): “Intercommunale de Santé Publique du Pays de Charleroi”
Geschikte karakteristieken
discover
BESIX werkt mee aan de bouw van
het Belgische poolstation
BESIX gaat geen uitdaging uit de weg.
Maar wanneer die bestaat uit de bouw van
het toekomstige Belgische poolstation op
Antarctica, kunnen we wel van een enorme
uitdaging spreken...
De medewerking aan dit uitzonderlijke project is het
resultaat van een ontmoeting tussen Alain Hubert en
Gaëtan Peeters, COO BESIX Domestic. Na intern overleg
besloot BESIX om deel te nemen aan de bouw van het
poolstation “Princess Elisabeth” als adviseur voor de
berekeningen van de structuur en het “detailed design”,
maar ook als algemene onderneming voor de gesloten
ruwbouw en de premontage in Brussel. De International
Polar Foundation staat in voor de logistiek, en voor de
montage.
Een uitzonderlijke missie
Een doorsnee project? Niet echt, nee. “Hier is sprake
van een uitzonderlijk project in een bijzonder complexe
omgeving. De werkwijze is dan ook erg ongebruikelijk”,
aldus Werner Vits, ingenieur en projectverantwoordelijke
die hieraan in teamverband samenwerkt met Luc
Maertens, Sven Dumortier, Michiel De Schryver,
Jean-Pierre Mosseray en Marc Debandt.
Concreet levert BESIX de engineering, know-how en
nodige elementen voor de voorbereiding van het werk,
en het beheer van de premontage vanuit Brussel.
De verankering, een echte hersenbreker
24.
Het ontwerp van dit station is totaal verschillend van
de stations die door andere landen in de poolgebieden
gebouwd worden. De klassieke bouwwerken rusten
op de sneeuw. De funderingen van het toekomstige
“Princess Elisabeth” station worden echter permanent in
de rotsen verankerd. Maar: het is onmogelijk om beton
te gebruiken, want dat bevriest voordat het gegoten is.
“Om het gebouw stevig in zijn omgeving te verankeren,
koos BESIX voor 2 m lange staven die zich openen
aan de uiteinden. Deze techniek wordt ook gebruikt
in de mijnbouw. Om het hars te laten uitharden, moet
het worden verwarmd tijdens het verhardingsproces”,
verduidelijkt W. Vits.
Origineel architecturaal concept
Het Belgische poolstation is in verschillende
opzichten erg origineel. De vorm van het gebouw is
speciaal ontworpen om sneeuwafzetting, en erosie
door ijskristallen te vermijden, en om de belasting
op het gebouw te verminderen. De oosten- en
zuidoostenwinden kunnen immers snelheden tot
70 m/sec of 250 km/u bereiken. Daarom werd de
luchtweerstand van het gebouw getest in de windtunnels
van het Von Karman Instituut in Brussel.
Het gebouw is ingedeeld in drie delen: in de centrale
kern zijn de batterijen, de waterbehandeling, de
laagspanningsinstallaties, en de regel- en meettoestellen
ondergebracht. Het is de bedoeling dat het in deze
gevoelige zone niet vriest. Het tweede deel van het
gebouw is een minder gevoelige zone, waarin de
wasinstallaties, de keuken, de sanitaire voorzieningen,
etc. geïnstalleerd worden: de zones waaruit het water
geloosd kan worden wanneer de basis niet bewoond is.
In het buitenste deel tenslotte vinden we de living, de
kantoren, de vestiaire en de slaapkamers; de zones die
niet gevoelig zijn voor de temperatuur.
Het ontwerp van de basis is zo eenvoudig mogelijk
gehouden. Omdat de logistiek een grote uitdaging vormt,
mogen de onderdelen, die in containers getransporteerd
moeten worden, niet te lang of te zwaar zijn.
In januari 2007 heeft een expeditie reeds het eerste
transportmaterieel geleverd en de eerste windturbine
geïnstalleerd. De premontage vond plaats in juni-juli
2007. Het “voorgemonteerde” station werd in september
2007 op een tentoonstelling in Brussel voorgesteld.
Daarna werden de elementen gedemonteerd, in
containers gezet en per boot naar Antarctica gebracht,
waar ze terug in elkaar werden gezet. Het station wordt
in maart 2008 aan de Belgische regering opgeleverd.
BESIX Vlaanderen, het kantorencomplex Eandis in Melle
In mei 2006 is BESIX Vlaanderen gestart met de
bouw van een kantorencomplex voor 650 personen in
opdracht van Eandis, het vroegere Netmanagement
in Melle nabij Gent. Het gebouw van bijna 21.000 m2
zal in een recordtempo van 14 maanden gerealiseerd
worden. Het contract vertegenwoordigt een waarde
van ca. 25 miljoen euro. BESIX Vlaanderen voert
deze werken uit in tijdelijke combinatie en heeft een
participatie van 66,6%.
Op zondag 6 mei werden 54 projecten in
België opengesteld voor het publiek. BESIX,
Jacques Delens en Wust participeerden elk
met een project. BESIX opende de deuren
van het Eandis kantorencomplex in Melle,
dat een voorbeeld is op het gebied van
energietechnieken. Jacques Delens deed dat
met een project in het hart van Brussel, de
‘Remparts de Dinant’ en Wust liet het publiek
een kijkje nemen in het cinemacomplex ‘Les
Grignoux’ in Luik.
Volgens de cijfers van de Confederatie Bouw bezochten
maar liefst 25.000 belangstellenden de 54 bouwplaatsen.
1000 van hen deden dat op de werken van onze Groep.
Met dit initiatief wil de Confederatie Bouw het imago
van de bouw verbeteren en ook de aandacht vestigen
op de enorme tewerkstellingsmogelijkheden die de
sector biedt. De Confederatie hoopt dan ook met de
open projectendag jongeren te kunnen werven en
warm maken voor een uitdagende baan in de bouw
als bouwvakker, bediende, ingenieur of voor een
toekomstgerichte bouw(vak)opleiding.
Heel wat geïnteresseerde bezoekers kregen de unieke
kans een kijkje te nemen achter de schermen van de
projecten van onze Groep.
In overleg met de teams van de projecten werd een
programma opgesteld om de bezoekers te ontvangen
en te entertainen. De projecten moesten toegankelijk
gemaakt worden voor het grote publiek, zo werd een
parcours uitgestippeld met bewegwijzering, werden
alle valbeveiligingen kindveilig gemaakt, projecties
voorbereid, beeldmateriaal verzameld en nog zoveel
meer.
Verschillende bezoekers gaven als commentaar dat ze
zeer tevreden waren over de rondleiding, vooral door
de uitleg van de BESIX Group collega’s en de vele
presentaties. Zaken die hen bij andere projectbezoeken
niet waren aangeboden en waar het eerder een gewoon
bezichtigen was van het project. Na een drukke en lange
dag, kon iedereen toch terugblikken op een succesvolle
zondag, die zeker voor herhaling vatbaar is.
Jacques Delens,
Les Remparts
de Dinant,
Brussel
Dit originele concept
omvat duplexen en
appartementen die
opgevat zijn als
eengezinswoningen,
met een ingang die van
buitenaf toegankelijk is via
een tuin of een groot terras.
De moderne architectuur bevat de nieuwste technologieën en past
harmonieus in het historische kader.
De residentie is uniek gelegen tussen de Kleine en de Grote Zavel
en de Grote Markt, in het historische hart van Brussel.
Dit project, met een waarde van 12,3 miljoen euro, moet voor het
eind van 2007 voltooid zijn.
Wust, Les Grignoux, Luik
Het nieuwe bioscoopcomplex ligt in hartje Luik en krijgt vier zalen
(met respectievelijk 300, 200, 200 en 100 plaatsen), een grote
brasserie en een buitentuin van 520 m2. Het gebouw bestaat uit
een betonstructuur met tal van betonschalen. Het gaat om een
gesloten ruwbouw met afwerking en coördinatie voor de bijzondere
technieken en het binnenschrijnwerk. Waarde van het contract:
4,8 miljoen euro. De deadline is bijzonder strak: 485 kalenderdagen.
De werken startten in maart 2006 en
moeten in juni 2007 voltooid zijn.
25.
25
Dag van de Bouw:
groot succes
Foryou
Group Magazine
IN ACTION
QATAR
Een tornado voor
Dankzij diverse petrochemische en LNG
projecten kent Qatar de laatste jaren
een kolossale groei. De bouwsector
beleeft momenteel een ‘‘boom’’, en de
wolkenkrabbers zullen de komende vijf à
tien jaar als paddenstoelen uit de grond
schieten, als symbool van Qatars sterke
economische opgang.
Na het Sheikh Khalifa Stadium en de
“Aspire Tower” staat Six Construct voor een
nieuwe uitdaging: de “Qipco Office Tower”.
De vastgoedsector doet het vandaag uitzonderlijk
goed in Qatar, want de vraag naar kantoor- en
woongebouwen neemt er toe. QIPCO(1) heeft de joint
venture Six Construct-Midmac een contract toegewezen
voor de bouw van een indrukwekkende, 200 m hoge
kantoortoren, de “QIPCO Office Tower”. Zijn aparte
design leverde het de bijnaam “de Tornado” op.
Dit unieke gebouw (80.000 m2) wordt het eerste in
zijn soort in Qatar. Het zal 52 verdiepingen tellen en
vooral luxe kantoren huisvesten, maar het krijgt ook
verschillende restaurants, een ontspannings- en
fitnessruimte, een café en een aantal kleine winkels.
Er komen ook drie ondergrondse verdiepingen met in
totaal 1.700 parkeerplaatsen, plus een helihaven op het
dak. Daarbij rijzen wel enkele specifieke architecturale
constructieproblemen.
De opvallende bouwstijl wordt nog versterkt door
een speciaal verlichtingssysteem om de buitenste
draagstructuur in staal, een ontwerp van kunstenaar
Thomas Emde, extra te doen uitkomen.
Alle verbindingspunten van de stalen steunbalken
krijgen namelijk een decoratief verlichtingspunt, om de
draagstructuur in de verf te zetten en de hyperboolvorm
van de toren te accentueren. Er komen in totaal maar
liefst 540 lichten.
De joint venture Six Construct-Midmac kende “Jungbluth
Alu Partners” (JAP) het contract toe
voor de glazen gevel (30.000 m2) en de
architecturale bekleding (15.000 m2) van
de “Tornado”-toren. Dit Belgische bedrijf
tekent voor het ontwerp, de tekeningen
en het Europese procurement, maar zal
ook het lokale procurementluik beheren,
productiewerk verrichten in zijn eigen
atelier en de bouwwerken coördineren “on
site”.
Het gebouw zal de skyline van Doha
domineren. Het is namelijk strategisch
gelegen in de commerciële en bedrijfswijk
“West Bay” (ten noorden van de
beroemde “Doha Corniche”).
Het project voor de gesloten ruwbouw
heeft een waarde van 140 miljoen euro,
staat onder leiding van Gilles Canel en
moet eind 2008 klaar zijn. Qatar wordt,
na Dubai, een creatief “architecturaal
laboratorium”, met ontwerpen die in
Europa geen schijn van kans zouden
maken.
Qatar Investments & Projects Development Holding
Company
26.
(1)
Parkeergarages,
één van de grote
specialiteiten
IN ACTION
Group Magazine
Op 16 december 2006 werd de ondergrondse
parkeergarage van Esch-sur-Alzette
officieel geopend. Voor dit project in het
hart van de stad tekende Lux TP.
Het project, in opdracht van de stad Esch-sur-Alzette,
ging van start in april 2005 en omvatte het ontwerp en
de aanleg van een ondergrondse rotatieparkeergarage
met vijf verdiepingen en 314 plaatsen. De werkzaamheden hebben in totaal anderhalf jaar geduurd.
De teller loopt
“De 314 nieuwe parkeerplaatsen brengen het totale
aantal plaatsen door Lux TP aangelegd op 5.814,
een indrukwekkend cijfer”, aldus Roland Zaccaro,
Financieel Directeur van Lux TP.
Het Luxemburgse bedrijf verwierf een stevige reputatie
in dit marktsegment.
27.
Na het storten van de dakplaat begon Lux TP te graven
tot op ongeveer 18 m diep en tot op 1,50 m van de
Alzette-bedding. Verdieping -5 ligt trouwens 15 m
onder het rivierniveau.
IN ACTION
start met een volgend PPS-project
Recht van opstal
Het OCMW van Schoten gaat, samen
met Vanhout, FDA architecten & ingenieurs
en Technum, 110 zorgflats bouwen naast
het rusthuis. Aan het project hangt, voor
wat het Design & Build gedeelte betreft, een
prijskaartje van 18,7 miljoen euro exclusief
BTW. De toekomstige bewoners van de
zorgflats stellen het geld ter beschikking
via een obligatielening. In ruil krijgen ze een
levenslang woonrecht in één van de flats.
Schoten in België zal tegen 2010 ongeveer 1.830
80-plussers tellen. De nieuwe zorgflats zijn dan ook
hoognodig. De flats zullen aansluiten op het bestaande
woon- en zorgcentrum en zijn op maat van valide
65-plussers, maar mits enkele kleine aanpassingen zijn
ze ook geschikt voor mindervalide bewoners. Er is ruimte
voor een ziekenhuisbed en verzorgingsapparatuur. De flats
zijn uitgerust met domotica, zoals een oproepsysteem
waarmee de hulp van personeel van het woon- en
zorgcentrum ingeroepen kan worden. Het nieuwe complex
krijgt een ondergrondse parkeergarage met 90 plaatsen,
fietsenbergingen, een dienstencentrum van 1.000 m2,
6 kamers voor kortverblijf en een dagverzorgingscentrum
waar 12 bejaarden kunnen worden opgevangen.
28.
Omdat het OCMW van mening is zelf niet genoeg kennis
in huis te hebben om dit bouwproject in goede banen
te leiden, wordt een beroep gedaan op een privépartner die het complex zal ontwerpen, bouwen en
onderhouden. Vanhout richtte hiervoor de maatschappij
Zorgflats Schoten op. Van deze nv least het OCMW het
gebouw gedurende 15 jaar, gevolgd door een even lange
huurperiode. Daarna wordt het OCMW eigenaar van het
gebouw.
Na een onderhandelingsprocedure met Europese
bekendmaking werden 4 kandidaten geselecteerd die een
uitgewerkt voorstel met prijsberekening en schaalmodel
mochten voorstellen. De jury koos uiteindelijk voor het
project van de combinatie Vanhout-FDA-Technum.
Het gebouw wordt opgetrokken op gronden van het
OCMW. De privé-partner krijgt een recht van opstal voor
30 jaar.
Om het project te financieren, werd een originele formule
uitgewerkt. Het zijn vooral de toekomstige bewoners van
de zorgflats die het geld inbrengen via een obligatielening.
Zeventig flats zullen toegewezen worden via deze formule.
De 40 andere zorgflats houdt het OCMW in eigen beheer.
Concept
De zorgflats worden ingepland op basis van een module
van vier zorgflats: twee van 80 m2 en twee van 60 m2.
Deze module herhaalt zich negenmaal en is twee tot vier
bouwlagen hoog. Elke flat beschikt over één of twee
slaapkamers, een keuken, leefruimte, berging, badkamer
en terras. Als de bejaarde zorg nodig heeft, kan de
slaapkamer overlopen in de leefruimte.
In de ontwerpfase werd door het bouwteam veel aandacht
besteed aan de thermisch-akoestische eigenschappen
van de zorgflats. Dankzij de luchtdichte ramen wordt de
warmte in de winter goed binnengehouden. In de zomer
zorgen de terrassen voor schaduw en wordt de warmte
zoveel mogelijk buiten gehouden. De flats zijn uitgerust
met akoestische woningscheidende wanden, zodat de
bewoners geen last hebben van lawaai. De ondergrondse
parkeergarage is zo opgevat dat de bewoners rechtstreeks
vanuit de parkeergarage naar hun flat kunnen.
Termijn
In deze bouwformule is het Vanhout zelf die via de Zorgflats
Schoten instaat voor het verkrijgen van de bouwtoelating.
Deze wordt eerstdaags verwacht. Nadien kunnen de
werken starten. Verwacht wordt dat het complex einde
2008 ter beschikking gesteld kan worden.
Group Magazine
in de kijker
De groep Socogetra wordt opgericht midden
in de jaren ’30. De broers Calozet beslissen
dan in het aannemersvak te stappen. Tijdens
de Tweede Wereldoorlog moeten ze hun
activiteiten noodgedwongen stopzetten,
maar in 1948 houden ze Socogetra boven de
doopvont. De heropbouw van het land is dan
in volle gang en Socogetra kent vanaf dan
een flinke boost.
Vandaag hebben de groep Socogetra en de
nv Cobelba 600 werknemers in dienst en halen
ze een geconsolideerde omzet van circa
100 miljoen euro.
Op 19 januari 2007 werd Socogetra een nieuwe
regionale entiteit van BESIX Group en vormt het
tegelijk de nieuwe pool “BESIX Roads”.
De jaren die daarop volgen worden de Belgische wegen
en autosnelwegen gemoderniseerd, een project waartoe
Socogetra meer dan een steentje bijdraagt.
Export van know-how
In de jaren ’70 zet Socogetra zijn groei voort en
exporteert het zijn know-how naar het buitenland, vooral
naar Irak. Een bijzonder complex land overigens, maar
Socogetra kan terugkijken op zijn ruime ervaring en legt
er meer dan 25 km verharde en onverharde wegen aan.
Daarop volgen verschillende projecten in Algerije,
Ivoorkust, Kameroen en Frankrijk. Iets later volgt de
doorbraak in Hongarije, dankzij de overname van
Polydom.
In de jaren ’90 begint de wegenbouwsector in Wallonië en eigenlijk in heel België - duidelijk in te zakken.
Socogetra beseft dat het dringend moet gaan nadenken
over zijn toekomst. Dat betekent met andere woorden:
diversifiëren.
Vandaar dat het zich meer wil gaan richten op de
industrie, al wil het tegelijk zijn traditionele activiteiten als
wegenbouwer behouden en versterken.
Vandaag is Socogetra een “allrounder” die de hele
productieketen beheerst. Het blijft goed presteren in
zijn kernactiviteiten: wegenaanleg, grote grondwerken,
riolering, waterleidingen en spoorwegprojecten.
Daarnaast houdt het zich ook bezig met de winning,
productie, verwerking en/of distributie van zandsteen,
kalksteen, zand, beton, bitumineuze bindmiddelen en
mengsels, via zijn diverse dochterondernemingen.
Het heeft ook zijn eigen wegmarkeringsbedrijf.
29.
In 1994 richt de familie Calozet, die nog altijd aan
het hoofd staat van de firma, Cobelba op, dat
industriegebouwen, winkelgebouwen en multiresidentieel
vastgoed optrekt.
Synthesebeeld van het oorspronkelijke project
IN ACTION
Ardense houtkrullen...
voor stoeterijen in de Emiraten
De onderneming Delhez Bois bestaat sinds
1938, en is gespecialiseerd in het schaven
van hout. In 1999 richtte ze een nieuwe
entiteit op, de onderneming Cleanbox,
die houtkrullen voor paardenstrooisel
produceert. Dit type strooisel wordt
voornamelijk naar het Midden-Oosten
geëxporteerd. Gezien het grote succes
besliste Delhez Bois om in de bouw van een
nieuwe fabriek te investeren, en vertrouwde
Wust die opdracht toe.
De know-how van deze bloeiende onderneming wordt
strikt geheimgehouden. Er is steeds meer vraag naar
dit type strooisel, dat door veeartsen sterk aanbevolen
wordt. Omdat de paarden dit strooisel niet opeten,
wordt immers komaf gemaakt met de problemen i.v.m.
coliforme bacteriën (die in de paardenmest zitten).
Dankzij de vermindering van het ammoniakgehalte
worden ook ademhalings- en oogproblemen vermeden.
Vanuit hetzelfde concept als het schaven van hout
besloot Delhez om met de productie van pellets te
beginnen. Pellets zijn het product van de toekomst
gezien de huidige energiemarkt.
De onderneming koos ervoor om zich op een terrein van
10 hectaren in de industriezone van Recht (in de buurt
van Sankt-Vith in België) te vestigen.
De eerste fase van het complex in uitvoering beslaat
een bebouwde oppervlakte van 23.000 m2. Het gaat om
drie industriële gebouwen met een vrije overspanning
van 40 m, plus een afdak van 6 m dat volgens het
Astronsysteem gebouwd wordt.
Wust is namelijk sinds 1986 een actieve concessiehouder van dit Luxemburgse bouwsysteem. Tot nu toe
heeft Wust meer dan 280.000 m2 volgens dit concept
gebouwd.
Het grote voordeel ervan is dat het mogelijk is om grote
vrije overspanningen (72 m) met een hart-op-hartafstand
van 10 m te realiseren.
Luchtfoto van de drie hallen.
Hallen A en B (links) voor het schaven en de productie
van houtkrullen. Hal C (rechtsboven) voor het schaven en
de productie van pellets. In hal A is de Astron-structuur te
zien (vrije overspanning van 40 m)
In het specifieke geval van de “pelletshal” bijvoorbeeld
moest de combinatie Wust-Astron aan tal van
technische moeilijkheden het hoofd bieden om aan
de eisen van de opdrachtgever te voldoen (zware
lasten op de transportbanden, aangroei van de
zaagselstocks in de silo’s, etc.). In elke hal bevinden zich
administratiekantoren met technische en sociale lokalen,
met een totale oppervlakte van 900 m2.
30.
Huidig bedrag van de werken (fundering - gebinte gevelbekleding - dakbedekking): 3,1 miljoen euro
Architect: Lignes (Luik)
Stabiliteitsbureau: B.E.L. (Angleur)
Foto van de binnenkant van hal B, voordat
de vloerplaat erin aangebracht werd
Group Magazine
streeft naar veelzijdigheid en flexibiliteit
Nabijheid en zichtbaarheid
De projecten van Sud Construct liggen voornamelijk
in Brussel, maar sommige bevinden zich ook in
Waals-Brabant (Louvain-la-Neuve, Waver en Nijvel) en
Vlaanderen.
“We geven de voorkeur aan projecten met een goede
ligging omdat ze een grote zichtbaarheid opleveren.
Op die projecten wappert dezelfde vlag als op de Burj
Dubai Tower”, aldus P. Van de Velde, directeur van
Sud Construct.
Een duidelijk afgebakend marktsegment
“We hebben ons beperkt, en specialiseren ons nu in
projecten tussen 5.000 en 4 miljoen euro. De meeste
projecten bedragen tussen 300.000 en 800.000 euro,
daar leggen we ons dan ook echt op toe”, legt P. Van
de Velde uit.
Sud Construct voltooide onlangs ook een aantal
projecten: de nieuwe bibliotheek van Ter Hulpen, een
appartementsgebouw in Ukkel, de renovatie van een
ziekenhuis in Eigenbrakel, verschillende projecten voor
de UCL in Sint-Pieters-Woluwe en Louvain-la-Neuve,
de bouw van een appartementsgebouw in Oudergem,
en een eengezinswoning in Vorst. Bovendien is de
Brusselse onderneming onlangs gestart met de bouw
van een gebouw bestaande uit een handelsruimte op
de benedenverdieping en drie appartementen in de
Stallestraat in Ukkel, een grote verbouwing van zo’n
7.000 m2 voor De Post aan de Willebroekkaai, en de
renovatie van een Brico op de Charleroisesteenweg in
Sint-Gillis. In totaal zitten een dertigtal projecten in de
pipeline.
Hoofdzetel van de
“Vertegenwoordiging van Venetië”
in Brussel
Tot deze uiteenlopende
projecten behoren
eveneens de bouw van
kantoren en renovatie van
huizen, appartementen en
‘toprenovaties’, zoals die
voor het kantoor van de
regio Veneto in Brussel (in de
buurt van het Jubelpark) of
de renovatie van de Spaanse
Ambassade vlakbij het
Madouplein.
“Onze know-how bestaat vooral uit ons dynamisme,
onze capaciteit om snel te reageren”, besluit P. Van de
Velde. “Kenmerkend voor ons is dat we met enorm veel
onderaannemers werken, kleine zelfstandigen die snel
beschikbaar zijn.”
Sud Construct is opgenomen in het klassement van
de ‘Brusselse Gazellen’, kleine, middelgrote en grote
ondernemingen die een sterke groei kennen. Deze
erkening hebben ze ruimschoots verdiend!
31.
Realisatie van een mezzanine in de
Magna Aula in Louvain-La-Neuve
Realisatie van een
landschapskantoor voor
de ondernemingen
Op sectorniveau is Sud
Construct actief in de
openbare en privésector,
renovatie, verbouwing en
afwerking van kantoor- en
woongebouwen en industriële
complexen, restauraties
van gebouwen, sport- en
vrijetijdscentra, ziekenhuizen,
hotels, residenties, scholen,
auditoria en bioscopen.
Opmaak en productie:
ConQuest reclamegroep, Oud-Beijerland
Group Magazine
BESIX realiseert in Nederland al ruim 15 jaar prestigieuze werken in civiele betonbouw, specialistische
utiliteitsbouw en maritieme bouw. Ook wereldwijd bouwt BESIX aan uitdagende projecten, al dan niet
volgens het design & construct principe, die het uiterste vergen van haar calculators, constructeurs
en bouwers. Daarin worden beproefde en vernieuwende methoden toegepast. Omdat de beste
prestaties worden geleverd op het snijvlak van stabiliteit en dynamiek. BESIX investeert constant
in haar kwaliteitsbelofte, zowel op menselijk als materieel vlak. Daarom schakelen overheden,
de industrie en projectontwikkelaars BESIX in voor hun projecten.
BESIX Nederland
Trondheim 22-24
Postbus 8, 2990 AA Barendrecht
Telefoon +31 (0)180 64 19 90
Fax +31 (0)180 64 19 91
[email protected]
www.besix.com
BESIX Group
Gemeenschappenlaan 100
1200 Brussel
België
Telefoon +32 (0) 2 402 62 11
Fax +32 (0) 2 402 62 00
www.besixgroup.com