Årsrapport - Hjelmeland Sparebank
Transcription
Årsrapport - Hjelmeland Sparebank
| Årsmelding 2013 106. forretningsår. 1 Innhald 3 Nøkkeltal, forretningsidé og samandrag 4 Årsmelding 17 Resultatrekneskapet 19 Balansen 21 Kontantstraumanalyse 22 Oversikt over notar 23 Noter 35 Revisor si melding 36 Kontrollkomiteen si melding 2 Nøkkeltall 2013 2012 2011 2010 Netto renteinntekter 1,73 % 1,75 % 1,65 % 1,50 % Netto andre driftsinntekter 0,77 % 0,82 % 0,65 % 1,12 % Driftskostnader 1,14 % 1,20 % 1,27 % 1,13 % Tap på utlån og anleggsaktiva 0,12 % 0,10 % -0,50 % 0,39 % Resultat før skatt 1,24 % 1,26 % 1,52 % 1,01 % 12,01 % 11,65 % 15,24 % 11,78 % Kostnader i % av inntekter 47,6 % 51,4 % 57,6 % 62,8 % Rein kjernekapital 17,5 % 17,0 % 15,9 % Kjernekapital 18,9 % 18,4 % 17,6 % 17,7 % Kapitaldekning 20,5 % 23,0 % 22,7 % 25,1 % Innskotsvekst -0,2 % -1,6 % -2,2 % 0,8 % 8,9 % 14,5 % 0,6 % -13,0 % Utlånsvekst inkl Eika Boligkreditt 10,5 % 12,8 % 2,3 % -6,5 % Innskotsdekning 64,2 % 70,0 % 81,4 % 82,7 % Nøkkeltal i %: Eigenkapitalrentabilitet før skatt Utlånsvekst Vår visjon Banken som tar best vare på kundane sine. Forretningsidé Hjelmeland Sparebank skal vera ei viktig kjelde til vokster og trivsel i Ryfylke og vera det naturlege valet for finansielle tenester innan banken sitt virkeområde. Hjelmeland Sparebank har hovudkontor og forretningsadresse i Hjelmeland kommune og har i tillegg eit rådgjevingskontor på Jørpeland i Strand kommune. Hjelmeland Sparebank skal som sjølvstendig og frittståande finansinstitusjon vera totalleverandør av produkt og tenester av høg kvalitet innan utlån, innskot, betalingsformidling, fondsforvaltning, forsikring og eigedomsmekling. Målgruppene er personkundar, næringsliv og offentleg sektor. Primærkommunane er Hjelmeland, Suldal, Finnøy, Strand og Forsand. Hjelmeland Sparebank skal stå fram som r y f y l k e b a n k e n. 3 2013 - Samandrag Stabil rentenetto – god soliditet og rating. Auka aktivitet mot kundane. Totalt sett eit godt år med resultat før skatt på 28,3 mill. kroner. Banken har god likviditet, og har ikkje hatt problem med å skaffa funding. DNB Markets har gjeve oss rating BBB+ og me fekk rating A- hos Norne Securities. Brutto utlån privatmarknaden inkludert utlån gjennom Eika Boligkreditt har auka i 2013. Lokale investorar viser interesse for eigarskap i banken. Rentenettoen er på same nivå som i 2012. Kapitaldekninga er god. Dette gir banken mulighet for ytterlegare vekst framover, slik at me bidrar til vekst og utvikling i vårt område. God utvikling i verdiane for eigarane av banken og godt utbytte. Årsmelding for året 2013. Rammevilkåra i Noreg Norsk økonomi i konsolidering Norsk økonomi var i 2013 prega av moderat vekst, noko høgare inflasjon enn me har sett dei siste åra, sterk kursoppgang på Oslo Børs og eit omslag i bustadmarknaden. 3 mnd NIBOR var 1,69 prosent ved årsskiftet, frå 1,82 prosent same tid året før. Bankane sine seniorlån vart også gjennomgåande billegare. Det er også blitt stilt auka krav til banken sin eigenkapital og likviditet, noko som gjer at dei fleste bankar må styrkje sin kapitalbase. Kronekursen følgde konjunkturane, og fall med omlag 10 prosent gjennom året, målt ved den importvegne I-44indeksen, som vert brukt til å sei noko om korleis valutakursendringar påverkar norske prisar. Norsk næringsliv fekk dermed styrka si konkurranseevne gjennom året. Arbeidsmarknadene var nokolunde i balanse med ein lønnsvekst på om lag 4 prosent for alle arbeidstakarar samla sett. Arbeidsløysa auka gradvis gjennom året, men er framleis på eit lågt nivå i europeisk samanheng. Prisveksten enda på 2,1 prosent for året, medan bustadverdiane steig med 4,7 prosent målt ved eigedomsmeklarne sine indeksar. Bustadprisane var sterke i årets første månader, men slo om til klar nedgang i andre halvår i fjor. Oslo Børs enda opp nesten 24 prosent i fjor. Dette trass i at tala på konkursar i næringslivet steig gjennom fjoråret. Verdensøkonomien var prega av normal økonomisk vekst i 2013, med ein BNP4 vekst på 3,0 prosent. Framleis er det land, med Kina i spissen, som veks sterkt, medan det ikkje var noko vekst i EU. Inflasjonen og renta heldt seg låg. Den Europeiske Sentralbanken kutta si utlånsrente til 0,25 prosent mot slutten av året. Moderat økonomisk vekst, låg inflasjon og låge renter er venta både ute og heime i 2014. Arbeidsledigheita vil halde seg høg i dei fleste av våre naboland og stige noko i Norge. Eigedomsmarknadene vil truleg vera krevjande i dei fleste delar av landet. Det er ikkje venta noko renteauke frå Norges Bank. Lokalsamfunnet Ryfast (tunnel under sjøen mellom Strand og Stavanger)vart vedteken i 2012, og bygginga av tunnellen starta i 2013. Dette har prega, og vil på sikt koma til å prega bustadmarknaden, særleg i Strand kommune, der vårt eige selskap Ryfylke Eiendomsmegling har sett ein prisauke på dei bustadene som har vore for sal. Ryfast vil få stor innverknad på vårt primærområde, både når det gjeld bustadbygging og næringsetablering. Dette er me ein del av og ynskjer som bank å ta del i. Det er difor viktig at me evnar å utvikla oss økonomisk og fagleg slik at me kan vera ein positiv og nyttig bidragsytar i denne fasen. Saman med våre tilsette, samarbeidspartnarar og god oppslutning frå våre lokalsamfunn skal me medverka til eit lokalsamfunn i framgang og utvikling. Eigedom-/byggje- og anleggsektoren Entreprenørane har i dei siste åra stått for betydelege utbyggingar i bustadfelt og felt for fritidseigedomar. Sysselsetjinga er høg, og mengda på oppdrag er god. Det ser ut til at det vil bli ei utflating i byggeaktiviteten i 2014. Med Ryfast vert det forventa auka tilflytting til Ryfylke og etterspørselen etter bustadeigedomar vil då auka. Industrien Entreprenørverksemdene hadde høg aktivitet i høve nye vegprosjekt og etablering av nye bustadfelt. Industriverksemder som leverer til oljeindustrien opplevde ein generell høg aktivitet. Havbruksnæringa Fiskeoppdrett og fiskeforedling med tilknytte verksemder representerer den største private arbeidsplassen i lokalmiljøet. Marine Harvest har alle oppdrettskonsesjonar i Hjelmeland og totalt 26 i nærområdet. 2013 har vore eit godt år med lite sjukdom og god produksjon. Aldri før har prisane vore så høge som dei har vore i 2013. Volumrekordar nasjonalt gjenspeilar seg òg lokalt. Nye Ryfisk er under planlegging og fabrikken jobbar mot ei dobling av kapasiteten på Hundsnes. Jordbruket I jordbruket vert husdyrproduksjonen for storfe halde oppe ved samdrift og at passive jordeigarar leiger bort areala sine til bønder som ynskjer større drift. Innteninga for heile jordbruket er låg. Produsentar av fjørfe har hatt eit år med tunge investeringar. Innan svinehald og egg har det vore eit litt økonomisk dårlegare år på grunn av overproduksjon. Det er eit sterkt sauehald i Ryfylke, eit godt produksjonsmiljø og trua på beitenæringa er framtidsretta. Økonomien kunne vore betre, på mange bruk er sau ein attåtproduksjon. Veksthusnæringa har hatt eit bra år. Reiselivsnæringa Utbygginga av RV 13 til å verta Nasjonal Turistveg gjev håp om forsterka turiststraum til Ryfylke og betre vilkår for turistnæringa. Spa-Hotell Velvære er med på å marknadsføra distriktet på ein positiv måte. Kommunikasjon I 2012 vart arbeid satt i gang med ny tunnel på delar av den rasfarlege RV 13 langs Tysdalstranda og Svotunnellen vart opna i november 2013. Arbeidet er i gang med bygging av bru over Sandsfjorden og er forventa ferdig i 2015. Denne brua vil erstatta ferjestrekninga mellom Sand og Ropeid og binda kommunane Suldal, Vindafjord 5 og Sauda tettare saman. Dette vil ha stor verknad for næringane i dette området. Banken som er oppteken av Ryfast, ser ei auka optimisme i næringslivet og på sikt ein auke i folketal i Ryfylkekommunane. Merkevara Ryfylke - Ryfylkealliansen Merkevara Ryfylke og Ryfylkealliansen skal stimulera heile regionen til å hausta meirverdi og fordelar av dette fellesskapet. Hjelmeland Sparebank deltek i dette arbeidet og er medlem av alliansen. Banken er også representert ved å ha ein styremedlem i alliansen. Bankdrifta Generelt Når næringslivet går relativt godt og det er tilnærma full sysselsetting, ligg det til rette for at bankdrifta også kan bli bra. Den underliggande drifta blir vurdert som god og me arbeider med å ha ei rasjonell drift. Banken etterlever og reviderer årleg rutinar for styring og kontroll, og alle naudsynte dokument er etablerte. Kostnad med funding og hybridkapital og konkurransen på rentenivå både på innskot og utlån er framleis slik at banken har ein låg rentenetto. Tapsengasjement Det er gjennom året halde fokus tapsutsette og misleghaldne engasjement. Volum på misleghaldne engasjement over 90 dagar er ved utgangen av året på 5,4 mill. kroner, betydelig lågare enn tidlegare år. Organisering Banken har ei leiargruppe som omfattar banksjef, leiar næringsliv, leiar privatmarknad og kontorsjef. Banksjef har overordna ansvar for drifta. Leiar privatmarknad har ansvar for alle aktivitetar innan sal. Leiar næringsliv og leiar privatmarknad har ansvar for all kredittgjeving og tilhøyrande risiko innan sine område. Kontorsjef har ansvar for complience og operasjonell risiko, medan banksjef har ansvar for marknads- og likviditetsrisiko. Kompetansefremjande tiltak For å kunna yta fullgod økonomisk rådgjeving er det vesentleg at rådgjevarane har god produktkompetanse og kompetanse om kva ansvar som kviler på den enkelte ved økonomisk rådgjeving. Banken har vore tidleg ute og utdanna rådgjevarar gjennom studiar ved Høgskulen i Gjøvik. Banken har 5 Autoriserte Finansielle Rådgjevarar AFR, i tillegg til 3 Autoriserte Forsikringsrådgjevarar. Dei autoriserte rådgjevarane på AFR har alle i 2013 gjennomført oppdateringsprøve i følje regelverket rundt dette. Ein rådgjevar har også blitt Autorisert Næringsrådgjevar i 2013. Banken sine tilsette har gjennom året delteke på ulike kurs for å halde seg oppdaterte på fagområda i banken. EIKA Gruppen AS Hjelmeland Sparebank er aksjonær i Eika Gruppen AS og er ein bank i Eika Alliansen. Saman med 74 andre lokalbankar bidreg Hjelmeland Sparebank til velstand og økonomisk tryggleik for enkeltpersonar og næringsliv i sine lokalsamfunn. Eika Gruppen sitt strategiske fundament er å styrke lokalbankane, og er gjennom dette ein viktig faktor for mange norske lokalsamfunn. Finanskonsernet Eika Gruppen er eigd av 75 sjølvstendige lokalbankar samt OBOS (Oslo Bolig- og Sparelag). Aksjonærane i Eika Gruppen utgjer til saman ein av Norge sine største finansgrupperingar, med ein samla forvaltningskapital på om lag 300 milliardar kroner (inkludert Eika Boligkreditt). Selskapet skifta navn frå Terra-Gruppen AS til Eika Gruppen AS i mars 2013. 6 Ein allianse for lokalbankar Lokalbankane i Eika har sterk lokal knyting og nærleik til kundane. Med si lokale verdiskaping i mange norske kommunar, utgjer dei eit stort og viktig mangfald i finansnæringa. Med 190 bankkontor i omlag 120 kommunar, har lokalbankane ei betydeleg distribusjonskraft og lokalbankane sine 1 million kundar har blant den høgaste kundetilfredshet og lojalitet i landet, både i personmarknaden og bedriftsmarknaden. EIKA Boligkreditt Eika Boligkreditt er direkte eigd av aksjonærane i Eika Gruppen AS. Selskapet har ein forvaltningskapital på omlag 55 milliardar og er med sin tilgang til den internasjonale marknaden for Obligasjoner med fortrinnsrett (OMF) ei viktig finansieringskjelde for lokalbankane sin bustadlånsportefølje. Marknadsretta tiltak/sal av produkt Kunderådgjevarane har i 2013, som før vore ute i marknaden på besøk hos eksisterande kundar. Strand kommune er eit av våre viktige område og kommunen er den i Ryfylke kor me har og kan venta sterkast vekst dei neste åra. Banken ser at salskontoret på Jørpeland i samlokalisering med vår eigedomsmeklar Ryfylke Eiendomsmegling AS gjer det mulig å ta vel imot gamle og nye kundar. Meklarkontoret har nå kjøpt eigedom i Jørpeland sentrum, som skal kunne vera både meklar- og bankkontor allereie innan utgangen av 2014. Kundane gir tilbakemelding om at dei føretrekkjer og er meir tilfreds med ein bank som er til stades i lokalmiljøet. Banken er med eigen stand på marknadsdagar som Strandadagane i Strand, Ryfylkedagane på Sand, Tomatfestivalen på Finnøy og Frukt og Laks Festivalen på Hjelmeland. I tillegg deltek vi på Yrkesmessa på Tau ein gong i året. personforsikringsprodukt som vert selde i vår bank. Sjølv om interessa er aukande for å nytta den lokale sparebanken for skadeforsikringsføremål, merkar me godt at det er enkelt både å skifta forsikringsselskap og at priskonkurransen er stor. Skadeforsikring er eit produkt som har potensiale for banken, og det vil bli satsa på å få fleire av kundane til å sjå fordelen med å ha forsikringane hos sin lokale sparebank. Årlege provisjonsinntekter frå Eika forsikring AS er no 2,1mill. kroner. Personforsikring I samarbeid med Eika forsikring AS sel vi også livsforsikringsprodukt som dekker død, uførhet og kritisk sjukdom. Me tilbyr også Barneforsikring. Livprodukt er eit naturleg og svært viktig produkt som rådgjevarane tilbyr kundane i samband med opptak av lån. Årlege provisjonsinntekter er 0,3 mill. kroner. Porteføljen vår auka med 0,4 mill. kroner i fjor og er nå på 2.2 mill. kroner. Pensjon Banken tilbyr obligatorisk tenestepensjon, som alle bedrifter er pålagt å ha for sine tilsette. Dette er med på å knyta bedriftene tettare til banken. Kort Saman med Eika Kredittbank leverer banken komplette produkt for debet- og kredittkort. Provisjonen frå kort utgjer ein viktig del av inntekta til banken. Leasing Saman med Eika Kredittbank tilbyr me også leasing og salspantlån. For næringslivet er leasing eit godt alternativ til ordinære avdragslån og me forventar at dette vil auka i åra som kjem. Skadeforsikring Me har i 2013 auka porteføljen netto med 0,9 mill. kroner gjennom Eika Forsikring, som er Norge sitt femte største forsikringsselskap og som leverer eit bredt spekter av skade- og 7 Bustadfinansiering Produktselskapet Eika Boligkreditt (EBK) er bustadkredittverksemda til Eika Gruppen AS. EBK gjer det mogleg for bankane å tilby langsiktig og konkurransedyktig bustadfinansiering. Hjelmeland Sparebank har sidan 2011 nytta seg av EBK. EBK er eit godt produkt for banken då det gjer at banken kan ha eit konkurransedyktig tilbod i ein marknad med sterk fokus på renta. Totalt har banken plassert lån for 415 mill. kroner i EBK. Eigedomsmekling Banken etablerte i 2008 rådgjevingskontor på Jørpeland saman med vår eigedomsmeklar Ryfylke Eiendomsmegling AS. Ryfylke Eiendomsmegling AS inngår som ein del av konsernet Hjelmeland Sparebank der banken eig 70% av selskapet. Ryfylke Eiendomsmegling AS har bygd opp eit godt rykte, og står i dag fram som den fremste meklaren i Ryfylke. I 2013 gjekk dei inn i samarbeid med Aktiv og brukar det namnet i marknadsføring. Meklarane, frå øvst tv: Runar Fiskå, Norunn Elise Habbestad Arnes, Marianne Torbjørnsen, Merete Langeland Livastøl, Marion Espedal, Wenche Nordbø 8 Resultatrekneskapet Føresetnad om vidare drift Rekneskapen er gjort opp under føresetnad om at drifta av banken skal halda fram og styret stadfestar at slik føresetnad er til stades. Driftsresultat før skatt syner eit overskot på 28,3 mill. kroner (konsern 28,1 mill. kroner). Det er eit godt resultat og driftsresultat før tap er prosentuelt likt fjoråret. Netto rente- og kredittprovisjonsinntekter Hjelmeland Sparebank hadde i 2013 netto rente- og kredittprovisjonsinntekter på 39,6 mill. kroner (36,7). I høve til GFK er det 1,73 %, ein reduksjon på 0,02 prosentpoeng. Det er i år betalt avgift til Bankenes Sikringsfond på 1,1 mill. kroner og det utgjer 0,05 % av GFK. Andre driftsinntekter Netto andre driftsinntekter er 17,6 mill. kroner (17,1) og i høve til GFK er det 0,77 % (0,82). Provisjons- og gebyrinntekter har auka med 1,6 mill. kroner. Det har vore ein jamn auke i forsikringsprodukt og i formidling av lån til Eika Boligkreditt. Det er verdiauke på banken si obligasjonsportefølje på 2,5 mill. kroner. Eika Forvaltning har banken sitt mandat som forvaltar av obligasjonane. Alle omlaupsaksjar er realisert med eit tap på 0,06 mill.kroner. Det er betalt utbyte frå Eika Gruppen på 1,2 mill. kroner og Eika Boligkreditt på 0,6 mill. kroner. Me har motteke utbyte frå Ryfylke Eiendomsmegling AS på 0,2 mill. kroner. Omsetnad av valuta er ikkje vesentleg. Driftskostnader Driftskostnadane er på 26,0 mill. kroner (25,1), i høve til GFK utgjer det 1,14 % (1,20). Av dette utgjer kostnader til løn 0,61 % (0,68). Det er ein liten auke i løn- og administrasjonskostnadar, samla utgjer dette 20,9 mill. kroner (20,6). Endring i avskriving og andre driftskostnader er uvesentlege. Kostnadsprosenten er 47,6 % mot 51,4 i 2012. Tap og nedskrivingar Lån og garantiar er gjennomgått og vurdert i samsvar med Finanstilsynet sitt rundskriv 10/2005 –”Regnskapsmessig behandling av utlån og garantiar” Netto tap på utlån og garantiar utgjer ein kostnad på 3,3 mill. kroner (2,2). Det er rekneskapsført inngått på tap utlån og garantiar med i alt 1,6 mill. kroner, og auke i individuelle nedskrivingar 2,3 mill. kroner. Nedskriving på grupper er vurdert etter banken sine retningsliner og berekningsmodell. Modellen har berekna ein reduksjon på 0,3 mill. Viser til note 2 Skatt Skattekostnaden er berekna til 7,7 mill. kroner(konsern 7,9 mill. kroner). Viser til note 12. Disponering Resultat av ordinær drift før skatt viser eit overskot på 28,3 mill. kroner (konsern 28,1 mill. kroner). Av overskotet etter skatt på 20,7 mill. kroner, vert 5,2 mill. kroner utbetalt til eigarane i utbyte og 7,7 mill. kroner vert overført til utjamningsfond. Kjernekapitalen er tilført 15,5 mill. kroner fordelt slik: Auke i bankens fond 6,8 Auke i utjamningsfondet 7,7 Auke i gåvefondet 1,0 Banken hadde ved utgangen av året ein eigardelkapital på 111,8 mill. kroner, fordelt på 1.117.700 stk pålydande kr 100,-. Av desse eig banken 80.054 stk. 9 Balanse Forvaltningskapitalen Hjelmeland Sparebank sin forvaltningskapital har i 2013 hatt ein auke på 166,4 mill. kroner (212,6) tilsvarande 7,4 % (10,4). Per 31.12. forvalta sparebanken 2.417,1 mill. kroner. Utvikling i utlån Brutto utlån til kundar i eiga bok utgjer ved årsskiftet 2.071,4 mill. kroner. Dette er ein auke på 169,1 mill. kroner og ein vekst på 8,9 % (14,5). I tillegg har banken formidla 66,7 mill. kroner til Eika Boligkreditt (EBK). Samla vekst inkludert EBK er 235,9 mill. kroner (255) og 10,5 % (12,8). Utlån til privatkundar utgjer 70 %, til landbruk 10 % og til andre næringsdrivande 20 % Viser til note 2. Utvikling i innskot. Innskot frå kundar er 1.329,5 mill. kroner (1.331,8), ein reduksjon på 2,3 mill. kroner. Innskotsgaranti- ordninga dekker 54 % av totale innskot. Banken har ved årsskiftet ei innskotsdekning som ligg i nedre grensa av gjeldande strategi og det er fylgjeleg eit sterkt ynskje om auka innskotsdekning i 2014. I budsjett og strategi er det teke omsyn til dette. Under gjeldande marknadstilhøve vil dette kunne medføre ei viss økonomisk belastning i form av redusert rentemargin. Banken har ei tilfredstillande spreiing av innskota og styret vurderer likviditetsrisikoen i innskotsportefølje som avgrensa. Verdipapir Hovudmålet med kjøp av obligasjonar er å stetta lovpålagte krav til likviditet. Banken si portefølje av obligasjonar vert nytta som likviditetsreserve og ikkje som handelsportefølje. Obligasjonane har flytande rente og rentesatsen vert regulert i samsvar med endringane i 3 mnd. NIBOR- renta. Sjå note nr. 3. Banken sit nå med anleggsaksjar på 33 mill. ein portefølje på Eigenkapital/Kapitaldekning Etter disponering av overskot er banken sin eigenkapital nå 235,9 mill. kroner (226,7). Eigenkapitalen består av sparebankfondet på 87,3 mill. kroner, gåvefond 5,4 mill. kroner og utjamningsfond 38,3 mill. kroner. I tillegg innskoten eigenkapital på 111,8 mill. kroner og overkursfond på 1,1 mill. kroner. Banken eig sjølv eigenkapitalbevis for 8 mill. kroner. Kapitaldekninga ved utgangen av året er 20,5 % (23,0) og ligg langt over styresmaktene sitt krav på minimum 8 %. Kjernekapitaldekning er 18,9 % og rein kjernekapitaldekning er på 17,5 %. Styret vurderer at banken er solid kapitalisert. Viser til note 14. Konsernet Hjelmeland Sparebank Konsernet består av Hjelmeland Sparebank og Ryfylke Eiendomsmegling AS, der banken har ein eigardel på 70%. Sjå note 4. 10 Risikostyring Verksemda i Hjelmeland Sparebank skal vera innafor ramma låg til moderat risikoprofil. Styret meiner at den interne kontrollen er i samsvar med forskrift om risikostyring og internkontroll. Banken har etablert eigne strategiar for risiko, og det er konkrete mål for styring og rammer. Desse strategiane vert reviderte årleg saman med banken sin planprosess elles. Med bakgrunn i Finanstilsynet sine føresegner om kontrollansvar og internkontroll i sparebankar har styret etablert systematisk overvakings- og rapporteringssystem på alle nivå for dei ulike hovudområda i banken. Ansvarlege for dei ulike områda rapporterter kvartalsvis med ein utvida årleg rapport til dagleg leiar. På bakgrunn av innkomne rapportar og eiga vurdering gir banksjefen ei totalvurdering av internkontrollen til styret. Ekstern revisor får rapporten, og gjev ein uttale til styret om at arbeidet er gjennomført og at rapporten er i samsvar med den faktiske stoda i organisasjonen. Rapportane angir at kontrollen er på eit akseptabelt nivå. Styret og banken har utarbeidd ICAAPrapport og kartlagt kva kapital banken må ha i ulike framskrivingar med nedgang i økonomien, samt risikoområda og kva kapital me må ha i høve til dei. Interne ressursar vil også i 2014 bli nytta til rapportering og oppfølging. Operasjonell risiko Risiko for at tilsette, underleverandørar, system, maskinar og bygg ikkje verkar i samsvar med føresetnaden og at banken som fylgje av dette misser inntekter, forretningar eller blir påført kostnader. For å avgrensa og overvaka den operasjonelle risikoen har banken m.a. gjort fylgjande: Fysisk sikra bankbygg og teknisk utstyr. Utarbeidd rutinar for ansvar og oppgåvedeling for kredittyting, plassering og pengehandtering. Systematisk vidareutdanna dei tilsette for ved det å gjera dei betre kvalifisert for arbeidet. Utarbeidd rutinar for rapportering til styret ved driftsavvik i høve til norm. Etter styret si meining er den operasjonelle risikoen i banken middels. Strategisk risiko Risiko for tap av utlåns- og innskotsmidlar på grunn av feil pris eller dårleg service, risiko for tap av konkurransekraft ved feil kostnadsnivå og risiko for tap av omdømme ved feil profil i marknaden. Banken har synt evne til raskt å tilpassa seg nye rammevilkår frå styresmaktene. Som liten institusjon med evne til å gjera raske vedtak for å tilpassa seg endra marknadsforhold vurderer styret den strategiske risikoen som relativt liten. Likviditetsrisiko Risiko for at banken ikkje har nok likvider til å dekka banken sine skyldnader ved forfall. Banken har gjennom året hatt god likviditet. Banken har auka si obligasjonsgjeld og redusert sin ansvarlege kapital. Banken har i løpet av 2013 henta inn likviditet i form av sertifikat- og obligasjonslån og prisane har i høve til tidlegare år vore fallande. Samsvaret mellom innskot frå kundar og utlån til kundar er ved utgangen av året på 64,2 %. Utlåna har hatt ein større auke enn innskota. 11 Det er i 2014 forfall med call på eit ansvarleg lån på 30 mill. kroner, 50 mill. kroner i KfS og 100 mill. kroner i sertifikat. Banken har ein unytta trekkrett i DnBNOR på 100 mill. kroner. Styret vurderer likviditetsrisikoen som låg til moderat. Marknadsrisiko Marknadsrisiko blir definert som risiko for tap i marknadsverdi knytt til portefølje av finansielle instrument som følgje av svingingar i aksjekursar, valutakursar, renter og råvareprisar. Hjelmeland Sparebank si obligasjonsportefølje blir forvalta av Eika Kapitalforvaltning. Dei forvaltar etter eit mandat vedteke av styret i banken. Porteføljen er i dag papir som er langt mindre utsett for fall i verdi enn tidlegare år. Ein stor del er OMF. Mykje av obligasjonane er flytta over i Noregs Bank og er nytta som tryggleik for lån banken kan ta opp der. Banken har vald å ha ein låg risikotoleranse. Marknadsrisiko er ikkje eit kjerneområde for banken. Banken skal ikkje aktivt ta posisjoner og skal i hovudsak berre ha marknadsrisiko som følje av banken sin inn- og utlånsaktivitet og banken sitt behov for likviditetsforvaltning i renteberande verdipapir. Samla vurdering av banken sin marknadsrisiko er vurdert som låg til moderat. Renterisiko Risiko for at renta på kundeinnskot og på lån frå andre finansieringskjelder endrar seg raskare enn det er råd å få endra på vilkåra for lån til kundar og til finansinstitusjonar. Det har vore ein auke i innskot til fast rente. Per 31.12.13 er desse innskota 110,9 mill. kroner (30,9).Elles er det i banken innskot for 74,5 mill. kroner (66,3) kor renta er relatert til 3 mnd NIBOR. Tilsvarande utlån representerer 18,8 mill. kroner (10,0). Ved renteendringar oppover medfører det at me har eit visst rentetap på grunn av at lovverket ikkje får regulert utlånsrenta like raskt som innskotsrenta, og motsatt ved fall i renta. Obligasjonane som banken eig har flytande rente med regulering kvart kvartal i høve til endring i 3 mnd NIBOR. Det same gjeld for obligasjonslåna som sparebanken har tatt opp. Risikoen for rentetap som følgje av at sparebanken ikkje raskt nok kan tilpassa rentenivået i banken i høve til endringar i det generelle rentenivået i samfunnet er låg til moderat. Valutarisiko Risiko for tap ved at kursen mellom norske kroner og utanlandsk valuta skal endra seg i disfavør av den valutaposisjonen banken måtte ha. Ved årsskiftet har Hjelmeland Sparebank ingen lån i utanlandsk valuta. Sparebanken har ei mindre behaldning av kontantar i valuta for å stetta kundane sine behov for reisevaluta. Indirekte har banken også ein valutarisiko ved at det er garantert for lån i valuta som kundar har tatt opp. Låna utgjer 41,4 (40,2) mill. kroner og er spreidde i fleire valutaslag, men i hovudsak CHF og YEN. Låna er trygda med pant. Ingen av engasjementa er vurdert som tapsutsette. Garantiar kan fornyast dersom kunden stiller tilstrekkeleg tryggleik og likviditet til å dekka disagio løpande. Styret vurderer krava til å vera tilstrekkelege slik at banken har låg risiko knytt til slike garantiar. Kursrisiko Risiko for at omsetningsverdien på banken si verdipapirportefølje kan bli redusert i høve til bokført verdi og at det av dette oppstår bokføringsmessig tap for banken. Obligasjonane banken eig er forvalta av Eika Kapitalforvaltning og per 31.12. er bokført til 184,9 mill. kroner (172,3). Styret har vedteke grenser for maks eksponering i selskap og sektor og dette vert rapportert styret månadleg. Banken sine anleggsaksjar er strategisk plassering i Eika Gruppen og Eika Boligkreditt. Samla sett er det styret si vurdering at kursrisikoen i banken er låg. 12 Kredittrisiko Risiko for at ein kunde ikkje kan dekka sine skyldnader ved forfall, t.d. ikkje betala attende eit lån på grunn av manglande betalingsevne eller vilje. Risikoklassifiseringa er ein integrert del av kredittvurderingsprosessen i banken, og for alle vesentlege engasjement skal det etter banken sine rutinar føreligga ei risikoklassifisering. Det vert brukt ein standardisert modell som er felles for både privatmarknaden og næringslivmarknaden, men kriteria som ligg til grunn for klassifiseringa er vekta ulikt i de to marknadene. Låna er delte på mange små låntakarar i ulike bransjar. Dei største engasjementa blir regelmessig og minst kvart kvartal vurderte av administrasjonen, med minst årleg rapport til styret. Alle engasjement innan næring over 1,0 mill. kroner er klassifisert gjennom året. Alle aksjeselskap er klassifiserte i 2013. Kredittrisiko og oppfylging av tapsutsette engasjement er av stor viktighet, og vert overvaka gjennom analysar, rapportering misleghald, restanse og overtrekk. Styret får framlagt kvartalsvise kredittrapportar som syner risikoen banken har tatt på området sett mot dei rammer styret har satt i kredittpolicy. Rapporten er brukt gjennom fleire år og gir administrasjonen og styret viktig informasjon om banken si risikostyring på kredittområdet. Finanstilsynet sine «Retningslinjer for forsvarlig utlånspraksis» er implementert i banken si kreditthåndbok. Oppfylging og kontroll med kredittrisikoen vert sett på som god, og styret vurderer den samla kredittrisikoen som moderat. Risikoklassifisering av brutto utlån går fram av note 2. 13 Personaltilhøve, miljø og tryggingstiltak Det er ved utgangen av året 21 tilsette i banken som utgjer 19,4 årsverk i bankdrifta og 0,5 årsverk i reinhaldsfunksjon. Lån til tillitsvalde og tilsette går fram av note nr. 18. Fråvær Fråværet syner slik utvikling: 2013 2012 2,34 3,46 Fråværet har i året utvikla seg i rett retning, og i andre halvår har det vore lita sjukefråvær. Hjelmeland Sparebank er ei IA-verksemd. Banken har kollektiv pensjons- og ulykkesforsikring gjennom forsikringsselskap for sine tilsette. Ytre miljø Sparebanken driv ikkje verksemd som ureinar det ytre miljø ut over det som følgjer av vanleg bankdrift. Arbeidsmiljø Det blir årleg gjennomført undersøking av trivsel og arbeidshøva. Banken ser det som viktig med god trivsel og godt arbeidsmiljø. Ulykke og skader Det har ikkje vore ulykker eller skader av noko slag i 2013. Samfunnsansvar Hjelmeland Sparebank skal være ei viktig kjelde til vekst og trivsel i Ryfylke og vera det naturlege valet for tenester innan banken sitt virkeområde. Som leiande finansinstitusjon for målgruppene vil Hjelmeland Sparebank i samarbeid med andre, bidra til ei positiv utvikling i distriktet. Me skal leggja stor vekt på at kundane er tilfredse med dei tenester dei mottar og skal føla seg velkomne i banken. Gjennom tilfredshet over tid skal me skapa gode relasjonar med kundane. Drifta skal vera basert på strenge krav til etikk og forretningsmoral. Forholdet til kundar og kollegaer skal vera basert på de etiske grunnverdiar som gjeld for finansnæringa generelt og banken sine etiske retningsliner. Banken skal ha ein organisasjonskultur prega av våre verdiar og kontinuerlig læring. Hjelmeland Sparebank har i alle år bidrege til lokalsamfunnet og Ryfylke, som også er vårt nedslagsområde, både med sponsormidlar og frå gåvefond. I slutten av 2013 stod Røgjelstad Idrettsanlegg på Hjelmeland ferdig med første trinn. Det er ein godkjent kunstgrasbane, som banken har gitt 1,5 mill. kroner til, og vidare inntil same beløp når heile anlegget står ferdig. Banken er sponsor for fleire av idrettslaga i fylket, i tillegg til enkeltutøvarar innan skiidrett og sykling. Banken har vore hovudsponsor for Frukt og Laks Festivalen sidan starten. Me har frå gåvefondet vårt gitt til mange av dei aktivitetane som ikkje naturleg ville fått av sponsormidlane våre. Det vere seg Kyrkja, Misjonssambandet, bedehus, 4H og fleire. Dei fleste ungdomane i Hjelmeland vel å flytta frå bygda når dei skal ta vidare utdanning. Hjelmeland Sparebank har tatt kontakt med skulen og tilbydd læremateriale og personlege ressursar, til å førebu dei unge til å handsama eigen økonomi. Det er fleire kvinner enn menn tilsette banken. I leiargruppa på fire, er det ei kvinne. Blant rådgjevarane er det eit fleirtal kvinner og i banken sitt styre er 2 av 6 medlemmer kvinner. Me meiner det ikkje blir gjort skilnad på tilsette eller ved tilsettingar på grunn av kjønn, nasjonalt opphav, religion eller livssyn. Hjelmeland Sparebank er oppteken av sitt samfunnsansvar og har innarbeida dette i overordna retningsliner under konkrete emne som etikk, helse, arbeidsmiljø og sikkerheit, ytre miljø, arbeid mot kvitvasking og økonomisk kriminalitet og me har årleg gjennomgang av rutinar og instruksar, samt etterleving lovverket rundt dette. Banken har ingen forsknings- og utviklingsaktivitet. Eigartilhøve/organisasjon Hjelmeland Sparebank er ein institusjon som er dels sjølveigande og dels eigd av andre som eig eigenkapitalbevis, og er organisert i samsvar med sparebanklova, samt lov om finansieringsverksemd og finansinstitusjonar. 14 Sjå elles note 14 og 20 for meir detaljert informasjon. Forstandarskapet Det høgaste organet i banken er forstandarskapet som har 16 medlemer: 6 vert valde av eigarane av eigenkapitalbevisa, 2 vert valde av kommunestyret, 4 vert valde av innskytarane, og 4 vert valde av og mellom dei tilsette. Forstandarskapet fastset banken sine vedtekter, vedtek banken sitt rekneskap, vel banken sine representantar i styre og kontrollnemnd. Honorar til medlemmene i forstandarskapet går fram av note 18. Leiar i forstandarskapet er Trygve Brandal. Kontrollnemnd Forstandarskapet vel ei kontrollnemnd på 3 personar som fører tilsyn med at styret og administrasjonen driv sparebanken i samsvar med lovverk og vedtekter. Styret mottar rapport frå kontrollnemnda sitt arbeid etter kvart møte. Honorar til medlemene av kontrollnemnda går fram av note 18. Leiar i kontrollnemnda er Bjørn Laugaland. Styret Forstandarskapet vel 6 medlemer til styret, som saman med banksjefen er ansvarleg for drifta av sparebanken. Styret har i året hatt 12 ordinære møte. I tillegg har det vore eit strategimøte, samt møte på telefon for avklaring av saker som ikkje kan venta til ordinært møte. På styremøta er det mellom anna gjennomgått periodiske rekneskap målt mot budsjett og fjoråret. Vidare går styret gjennom administrasjonen sine rapportar over utviklinga i banken, samt omsetnad av verdipapir og større kredittsaker. Styret får òg rapportar som viser status på arbeidet med styret sine vedtak og kor banken ligg i høve til dei strategiske måla. Styret følgjer ein plan for revidering av styringsdokumenta i banken. Honorar til styret går fram av note 18. Leiar i styret er Gunnar Eilefstjønn. Revisjon Til å kontrollera verksemda er sparebanken pliktig å ha revisor. Meldinga frå revisor ligg ved årsmeldinga. Godtgjersla til revisjonen går fram av note 18. Statsautorisert revisor Inge Soteland i firmaet BDO AS har denne oppgåva i banken. Dei tilsette i Hjelmeland Sparebank i 2013: Første rad frå venstre: Olaug Soppeland, Maren Apeland Breiland, Bodil Kvame, Súsanna Poulsen, Brit Dagrun Hetlelid, Karin Sande Breiland. Andre rad ståande frå venstre: Olav E. Skjervik, Aina Århaug, Bjørn Bog, Marit Laugaland, Roar Haualand, Ellen Mari Fosså, Tom Kenneth Moen, Raushan Kozhirova Landa, Odd Øvstebø (slutta i august), Brit Hustoft Ås, Aslaug Warland Ur, Børge Oanes, Helge Torsteinsen. Tilsette som ikkje er med på bilete: Kathrine S. Veland, Merete Marthinussen, Odd Magne Hetlelid og Wenche I. Nordbø. 15 Utsiktene framover Takk! Styret ser det som eit hovudmål å sikra ei langsiktig og stabil verdiauke av banken gjennom å utvikla vidare den verksemda me i dag driv. Dette skal skje innafor dei rammer som går fram av finanslovgivinga, banken sine vedtekter og dei retningsliner forstandarskapet har gitt. Me skal yte fullgod service til kundane og sikra tilstrekkeleg vekst i storleik og tilbod for å møta og halda følgje med utviklinga i banken sitt virkeområde. Banken skal sikra trygge og interessante arbeidsplassar og vera attraktiv for personar med realkompetanse i samsvar med stadig stigande kvalifikasjonskrav, og me skal ta godt vare på dei tilsette. Styret vil retta ein spesielt stor takk til dei tilsette i banken for all innsats i 2013. Vidare vil styret takka kundane og eigarane for tilliten dei syner og for god oppslutnad om Styret forventar at 2014 også skal verta eit godt år for banken. Den underliggjande drifta har utvikla seg svært godt. Det er ytterlegare potensiale ved fleksibel bruk av dei ulike ressursane me rår over i banken, for å løysa både eksisterande oppgåver på ein meir rasjonell måte og å kunna ta på oss nye oppgåver. ryfylkebanken som gjer det mogleg for Hjelmeland Sparebank å driva vidare som ein sjølvstendig og frittståande finansinstitusjon. Me ønskjer at godt samarbeid og felles innsats skal gje positiv utvikling for banken og regionen i åra framover. Styret i Hjelmeland Sparebank: Banken skal over tid gi eigarane direkteavkastning på minimum 3 % over snitt risikofri rente for tilsvarande periode. Øvst frå venstre: Rasmus Nordbø, Styreleiar Gunnar Eilefstjønn, Ove Ommundsen, Jan Øyvind Jørgensen. Nedst frå venstre: Nestleiar Astrid Sande og Aslaug Warland Ur. 4130 Hjelmeland, den 31.desember 2013 /18. februar 2014. 16 RESULTATREKNESKAP Morbank 2013 Konsern 2013 2012 652 85.392 5.820 0 91.864 RENTEINNTEKTER OG LIKNANDE INNTEKTER Renter og likn. inntekter av utlån/krav kredittinstitusjonar Renter og likn. inntekter av utlån til kundar Renter og likn. inntekter av sertif.,obl.o.a. verdipapir Andre renteinntekter Sum renteinntekter og liknande inntekter 1.037 92.505 4.339 0 97.881 652 85.392 5.820 0 91.864 6.384 32.137 15.148 3.624 1.053 58.345 3.556 34.883 11.113 5.639 0 55.190 RENTEKOSTNADER OG LIKNANDE KOSTNADER Renter og likn. kostnader på gjeld til kredittinstitusjonar Renter og likn. kostnader på innskot frå kundar Renter og likn. kostnader obligasjonar Renter og likn. kostnader ansv.lånekapital Andre rentekostnader Sum rentekostnader og liknande kostnader 6.384 32.051 15.148 3.624 1.053 58.259 3.556 34.564 11.113 5.639 72 54.943 39.623 36.674 NETTO RENTE OG KRED.PROV. INNTEKTER 39.622 36.921 2.000 195 2.195 UTBYTE O.A. INNTEKTER AV VERDIPAPIR 308 Inntekter av aksjar 700 Inntekter av dotterselskap 1.008 Sum utbyte o.a. inntekter av verdipapir 2.000 2.000 308 0 308 1.357 12.956 14.313 PROV.INNT. OG INNT. FRÅ BANKTENESTER 1.668 Garantiprovisjon 11.019 Andre gebyr og provisjonsinntekter 12.688 Sum provisjonsinntekter og inntekter frå banktenester 16 1.357 12.956 14.313 1.668 11.019 12.688 17 1.823 1.679 2.484 -64 145 2.564 3.162 1.551 130 4.843 270 11.089 11.359 167 8.055 8.221 1.124 92.505 4.339 0 97.968 1.823 2.484 -64 145 2.564 270 39 309 2012 Alle tal er i heile tusen PROV.KOST. OG KOST. FRÅ BANKTENESTER 1.679 Andre gebyr og provisjonskostnader 3.162 1.551 130 4.843 NETTO VINST/TAP AV VALUTA OG VERD.PAPIR Netto verdiendring og vinst/tap på sertifikat, obligasjonar Netto verdiendring og vinst/tap på aksjar og fond Netto verdiendring og vinst./tap på valuta Sum netto verdiendring og vinst/tap av verdipapir og valuta ANDRE DRIFTSINNTEKTER 167 Driftsinntekter faste eigedomar 102 Andre driftsinntekter 269 Sum andre driftsinntekter Note 17.559 17.128 Netto andre driftsinntekter 28.414 24.380 57.182 53.802 SUM NETTO DRIFTSINNTEKTER 68.036 61.301 17 Morbank 2013 11.155 1.256 1.620 6.892 20.922 343 661 4.049 4.711 2012 Alle tal er i heile tusen 10.695 1.518 1.985 6.411 20.609 LØN OG ADMINISTRASJONSKOSTNADER Løn Pensjonar Sosiale kostnader Administrasjonskostnader Sum løn og administrasjonskostnader AVSKRIVINGAR AV VARIGE DRIFTSMIDLAR 384 Ordinære avskrivingar ANDRE DRIFTSKOSTNADER 702 Driftskostnader faste eigedomar 3.455 Andre driftskostnader 4.157 Sum andre driftskostnader Konsern 2013 2012 15.948 1.256 1.620 9.980 28.804 14.753 1.518 1.985 7.372 25.628 19, 5 1.206 1.484 19 661 6.423 7.084 702 4.923 5.625 Note 18 13 19 25.976 25.149 SUM DRIFTSKOSTNADER 37.094 32.737 31.206 28.652 DRIFTSRESULTAT FØR TAP 30.942 28.564 -3.276 TAP PÅ UTLÅN, GARANTIAR m.m. -2.189 Tap på utlån 2 -3.276 -2.189 NEDSKRIV./REVERSERING OG VINST/TAP PÅ VERDIPAPIR 0 Reversering nedskriving anleggsmidlar -50 Vinst/tap ved salg av anleggsmidlar -50 Sum nedskriving og vinst/tap på verdipapir 0 398 398 0 -50 -50 28.065 26.325 7.881 8.602 20.183 168 20.015 17.723 364 17.360 0 398 398 28.328 7.667 20.661 6.750 7.723 5.188 1.000 26.414 RESULTAT FØR SKATT 8.124 SKATT PÅ ORDINÆRT RESULTAT 18.290 RESULTAT AV ORDINÆR DRIFT ETTER SKATT Minoritetens andel av resultat av ordinær drift etter skatt Majoritetens andel av resultat av ordinær drift etter skatt 5.194 6.958 4.638 1.500 12 DISPONERING AV OVERSKOT Overført til Sparebanken sitt fond Overført til utjamningsfond Utbyte eigenkapitalbeviskapital Gåver 18 BALANSE Morbank 2013 Konsern 2012 Alle tal er i heile tusen. NOTE 2013 2012 EIGENDELAR 87.900 63.620 KONTANTAR OG KRAV PÅ SENTRALBANKAR 87.900 63.620 40.881 6.000 46.881 UTLÅN TIL OG KRAV PÅ KREDITTINSTITUSJONAR 79.819 Utlån til og krav på kredittinstitusjonar utan avtalt oppseiing 6.000 Utlån til og krav på kredittinstitusjonar med avtalt oppseiing 85.819 SUM UTLÅN TIL KREDITTINSTITUSJONAR 40.881 6.000 46.881 79.819 6.000 85.819 290.690 308.661 86.501 67.754 1.694.253 1.525.887 2.071.443 1.902.303 16.015 13.711 12.500 12.800 2.042.928 1.875.792 35.630 149.302 184.931 33.063 4.522 37.585 0 0 0 0 7.801 7.801 25 25 5.871 3.221 0 9.092 UTLÅN TIL KUNDAR Kasse-/drifts- og brukskreditt Byggjelån Nedbetalingslån Sum utlån før nedskrivingar Individuelle nedskrivingar Gruppevise nedskrivingar SUM NETTO UTLÅN PÅ KUNDAR SERTIFIKAT OG OBLIGASJONAR 24.014 Sertifikat og obligasjonar utstedt av det offentlige 148.190 Sertifikat og obligasjonar utstedt av andre 172.203 SUM SERIFIKAT OG OBLIGASJONAR AKSJAR, ANDELAR OG ANDRE VERDIPAPIR 32.105 Aksjar, partar og grunnfondsbevis 4.522 Eigarinteresse i konsern 36.627 SUM AKSJAR, ANDELAR OG ANDRE VERDIPAPIR IMMATERIELLE EIGEDELAR 0 Goodwill 0 Utsett skattefordel 0 SUM IMMATERIELLE EIGEDELAR VARIGE DRIFTSMIDLAR 37 Maskinar, inventar og transportmidlar 8.106 Bankbygningar og andre eigedommar 8.143 SUM VARIGE DRIFTSMIDLAR 2,18 2 2 3 4 4 5 12 5 ANDRE EIGEDELAR 54 Andre eigedelar 54 SUM ANDRE EIGEDELAR 5.632 2.887 0 8.519 FORSKOTSBETALING OG OPPTENTE KRAV Opptente ikkje mottekne inntekter Overfinans. av pensjonsforplikt. Andre forsk.betalte kostnader SUM FORSKOTBET.OG OPPTENTE INNTEKTER 2.417.144 2.250.777 SUM EIGNELUTAR 13 280.690 308.661 86.501 67.754 1.694.253 1.525.887 2.061.443 1.902.303 16.015 13.711 12.500 12.800 2.032.928 1.875.792 35.630 149.302 184.931 24.014 148.190 172.203 33.063 0 33.063 32.105 0 32.105 0 0 0 843 0 843 74 16.533 16.607 132 8.106 8.238 25 25 54 54 8.215 3.221 131 11.567 4.932 2.887 3.344 11.163 2.413.903 2.249.836 19 BALANSE Morbank 2013 2012 Alle tal er i heile tusen. Konsern NOTE 2013 2012 0 200.000 200.000 10.000 200.000 210.000 GJELD OG EIGENKAPITAL 0 200.000 200.000 GJELD TIL KREDITTINSTITUSJONAR 10.000 Lån og innskot frå kredittinstitusjonar utan oppseiing 200.000 Lån og innskot frå kredittinstitusjonar med oppseiing 210.000 GJELD TIL KREDITTINSTITUSJONAR INNSKOT FRÅ OG GJELD TIL KUNDAR 1.192.084 1.251.246 Innskot frå kundar utan avtalt oppseiing 137.409 80.560 Innskot frå kundar med avtalt oppseiing 1.329.493 1.331.806 SUM INNSKOT FRÅ KUNDAR 100.000 480.053 0 580.053 15.204 15.204 7.800 0 721 721 18.000 30.000 48.000 0 409.910 -30.000 379.910 GJELD STIFTA VED UTST. AV VERDIPAPIR Sertifikatgjeld Obligasjonsgjeld Eigne obligasjonar SUM GJELD STIFTA VED UTST. AV VERDIPAPIR ANNA GJELD 8.557 Anna gjeld 8.557 SUM ANNA GJELD 7 8 9 11 5.741 PÅKOMNE KOSTN. OG FORSKOTBET.INNT. AVSETN FOR FORPLIKT. OG KOSTNADER 0 Pensjonsforpliktelsar 87 Utsatt skatt 87 ANSVARLEG LÅNEKAPITAL 20.000 Fondsobligasjonar -2.000 Eigne fondsobligasjonar 70.000 Anna ansvarleg lånekapital 88.000 SUM ANSVARLEG LÅNEKAPITAL OG FONDSOBL 13 12 10 2.181.271 2.024.101 SUM GJELD 111.770 -8.000 1.125 104.894 111.770 -1.222 1.125 111.673 EIGENKAPITAL INNSKOTEN EIGENKAPITAL Eigenkapitalbeviskapital Beh eigne eigenkapitalbevis Overkursfond SUM INNSKOTEN EIGENKAPITAL 1.189.702 1.250.002 137.409 80.560 1.327.112 1.330.562 100.000 480.053 0 580.053 0 409.910 -30.000 379.910 15.289 15.289 8.857 8.857 9.435 7.820 0 788 788 0 95 95 18.000 0 30.000 48.000 20.000 -2.000 70.000 88.000 2.180.677 2.025.244 14, 20 111.770 -8.000 1.125 104.894 111.770 -1.222 1.125 111.673 5.390 84.120 38.260 562 128.331 4.496 77.965 29.980 479 112.920 233.226 224.592 OPPTENT EIGENKAPITAL 5.390 87.328 38.260 0 130.978 4.496 80.527 29.980 0 115.003 Gavefond Sparebankfond Utjamningsfond Minoritetsinteresser SUM OPPTENT KAPITAL 235.872 226.676 SUM EIGENKAPITAL 14, 20 2.417.144 2.250.777 SUM GJELD OG EIGENKAPITAL 125.368 235.120 POSTAR UTANOM BALANSEN 129.358 Garantiar 196.596 Forpliktingar 2.413.903 2.249.836 2,15 2,15 125.368 235.120 129.358 196.596 Hjelmeland den 31. desember 2013/18. februar 2014 20 KONTANTSTRAUMANALYSE Morbank 2013 Konsern 2012 Alle tal er i heile tusen 31.380 -5.722 -545 25.113 28.366 -20.562 -2.805 5.000 Tilført frå drifta i året *) Endring diverse gjeld Endring diverse krav Likviditetsend. frå resultatrekneskapen -167.137 -12.728 200.144 -958 -40.000 -2.313 -10.000 -32.992 -239.220 7.892 125.310 94.818 -2.000 -21.388 110.000 75.412 Endring utlån Endring i sertifikat og obligasjonar Endring i obligasjonslån & sertifikat Endring i aksjar (omløpsaksjar) Endring i ansvarleg lån Endring i innskot frå kundar Endring i innskot frå kredittinstitusjonar Netto endring likviditet frå balansen -7.880 0 0 0 -6.778 -6.778 80.410 NETTO LIKVIDENDRING DRIFT - A 0 Investering i varige driftsmidlar 0 Investering i immaterielle eiendeler 0 NETTO LIKVIDENDRING INVESTERINGAR - B 3.657 Endring inskutt kapital 3.657 NETTO LIKVIDENDRING FINANSIERING - C 2013 2012 31.388 -4.667 -2.879 23.842 28.761 -19.945 -3.819 4.998 -157.137 -12.728 200.144 -958 -40.000 -2.313 -10.000 -22.991 -239.220 7.892 125.310 94.818 -2.000 -21.388 110.000 75.413 851 80.409 -8.732 0 -8.732 0 0 0 -6.778 -6.778 3.657 3.657 -14.658 84.067 SUM ENDRINGAR LIKVIDER A+B+C -14.659 84.066 149.439 65.372 Likvidbehaldning 01.01. 149.439 65.372 134.781 149.439 Likvidbehaldning 31.12. 134.781 149.439 87.900 46.881 63.620 85.819 28.065 -1.159 3.276 1.206 26.325 -1.237 2.189 1.484 31.388 28.761 87.900 46.881 Som består av: 63.620 Kasse og Noregs Bank. 85.819 Likviditetsinnsk. andre finansinstitusjonar 28.328 -567 3.276 343 26.414 -620 2.189 384 31.380 28.366 Tilført frå drifta i året Resultat før skatt Betalt skatt Tap på utlån Ordinære avskrivingar Tilført frå drifta i året *) 21 OVERSIKT OVER REKNESKAPSPRINSIPP OG NOTER. 0 Generelle rekneskapsprinsipp. 1 Finansiell marknadsforhold. Fordeling etter restløpetid. Fordeling etter framtidig renteendring. Gjennomsnittleg rente. Vurdering. 2 Utlån og garantiar. Risikoklassifisering - verdsetjing - forklaring - definisjonar. Tap på utlån. Fordelt etter næringar, tap og geografi. 3 Sertifikat og obligasjonar. 4 Aksjar og partar og dotterselskap. 5 Spesifikasjon over varige driftsmidlar. 6 Finansielle derivat. 7 Gjeld til kredittinstitusjonar. 8 Innskot frå og gjeld til kundar. 9 Gjeld stifta ved utskriving av verdipapir. 10 Ansvarleg lånekapital. 11 Anna gjeld. 12 Skatt. 13 Pensjonsforpliktingar. 14 Eigenkapital, ansvarleg kapital og kapitaldekning. Eigenkapital. Ansvarleg kapital og kapitaldekning. 15 Garantiar og pantsetjingar. 16 Spesifikasjonar over provisjonar og gebyrinntekter. 17 Kostnader. Spesifikasjon over avgift og provisjonskostnader. Avgift Sparebankenes Sikringsfond. 18 Opplysningar vedk. tilsette og tillitsmenn. Lån og garantiar. Antall tilsette, løn etc. 19 Opplysningar om driftskostnader. 20 Grunnfondsbevis. 22 0. GENERELLE REKNESKAPSPRINSIPP. Rekneskapsprinsipp. Banken sitt årsoppgjør er utarbeidd i samsvar med Rekneskapsloven av 1998, forskrift om årsrekneskap for bankar samt God Rekneskapsskikk i Norge, og gir eit rettvisande bilete av bankens resultat og stilling. Periodisering og inntekts/kostnadsføring. Renter og provisjonar er tatt med i resultatrekneskapet etter kvart som dei vert opptente som inntekter eller påkomne som kostnader. Forskotbetalte inntekter og påkomne ikkje betalte kostnader, vert periodiserte og førte som gjeld i balansen. Opptente ikkje betalte inntekter, er ført til inntekt og oppførte som krav i balansen. Utbyte av aksjar vert generelt førte til inntekt det året banken mottar det. Utbyte frå datterselskap vert ført til inntekt det året utbyte vart avsatt i datterselskapet. Gebyr som er direkte betaling for utførte tenester vert tekne til inntekt når dei vert betalte. Gebyr som overstig kostnader med etablering av lån vert periodiserte. Konsolidering. Konsernrekneskapen omfattar datterselskap Ryfylke Eiendomsmegling AS der banken pr 31.12 eig 70%. Interne transakjonar og mellomverande er begrensa og blir eliminert. Datterselskapet er tatt med i morbanken sin rekneskap etter kostmetoden. Konsolideringen skjer etter oppkjøpsmetoden, med forenkla bruk av vesentlegshensyn. Klassifisering eigedelar og gjeld. Eigedelar bestemt til varig eige eller bruk, er klassifisert som anleggsmidlar. Andre eigedelar er klassifisert som omløpsmidlar. Krav som banken skal betale tilbake innan eit år er klassifisert som gjeld. Same kriterier ligg til grunn ved kortsiktig og langsiktig gjeld. Omløpsobligasjonar og omløpsaksjar blir vurderte etter portefølgjeprinsipp og er vurdert til lågaste av anskaffingskost og verkeleg verdi. Anleggsmidlar blir vurdert til anskaffingskost, men blir nedskrive til tilbakevinningsbeløp dersom det er lågare enn bokført beløp, og verdifall ikkje er venta å vera forbigåande. Anleggsmidlar med begrensa økonomisk levetid blir avskrive planmessig. Gjeld blir balanseført til nominelt mottatt beløp på etableringstidspunktet. Obligasjonslån blir bokført til nominelt beløp, med fradrag for underkurs. Underkurs blir periodisert over lånet si løpetid. Verkeleg verdi. Prinsipp for berekning av virkeleg verdi for obligasjonar og aksjar er verkeleg verdi fastsett ut fra marknadsverdier (børskurser) der dette ligg føre. Dersom det ikkje ligg føre observerbar kursnotering, blir verkeleg verdi basert på konkrete berekningar og vurderingar, her brukt angitt likningskurs der dette er rimelig. For øvrige driftsmidler som bankbygg som brukes i den daglege bankdrift, er verkelig verdi fastsett ut frå bruksverdi i bankdrifta med den usikkerheit det hefter i desse vurderingar. Renteswaper. Hjelmeland Sparebank tilbyr fastrente til kundar på utlån og innskot. Swaper er inngått for å sikra banken sin margin mot fastrentelån til kundar. Nettoeffekten blir bokført månedleg og er i rekneskapen ein korreksjon til renteinntekter. Banken har også inngått swap-avtale for å sikra flytande rente på eiga obligasjonsgjeld til fastrentebetingelsar. Nettoeffekten bokføres månedleg og er i rekneskapen ein korreksjon til rentekostnader. Pensjonar. Banken sine tilsette har tidligere inngått i AFP ordningen for bank og finansnæringen. I forbindelse med omleggelse av AFP ordningen er selskapets ansatte nå overført til ny felles AFP ordning. Ny AFP ordning er å sjå på som ei ytelsesbasert fleirforetaksordning. Forplikting knytta til ytelsesbaserte fleirforetaksordningar blir berekna og avsatt i reknskapen, i den utstrekning administrator av ordninga er i stand til å foreta ei berekning av selskapet sin andel av forpliktinga i ordninga. Dersom administrator ikkje er i stand til å foreta berekningar av forholdsmessig andel blir flerforetaksordninga behandla som ei innskuddsbasert ordning, med løpende kostnadsføring av betalt premie. For nærare beskrivelse av effekten av endra AFP-ordning, sjå note 13. Skattar. Skattar blir kostnadsført når dei påløper, det vil sei at skattekostnaden er knytt til det rekneskapsmessige resultat før skatt. I tillegg kjem formuesskatt. Netto utsett skatt er berekna med 28 % på grunnlag av dei midlertidige forskjellar som eksisterer mellom rekneskapsmessige og skattemessige verdiar. Skatteaukande og skattereduserande midlertidige forskjeller som reverserer eller kan reversere i same periode, er utlikna og nettoført. Ved bruk av eigenkapitalmetoden som vurderingsprinsipp for eigardelane i selskap som er eigne skattesubjekter, er resultatandelen allereie fråtrekt skatt. Eigenkapitalbevisbrøk. Eigenkapitalbevisbrøken vert rekna ut frå banken sin rekneskap pr 31.12. Teljar utgjer eigenkapitalbeviskapital, overkursfond og utjamningsfond fråtrekt banken sine eigne eigenkapitalbevis. Nevnar utgjer sum av banken sin bokførte eigenkapital. Ved disponering av banken sitt resultat blir eigenkapitalbevisbrøk fra siste godkjente årsrekneskap av forstanderskapet brukt. Alle rekneskapstal i notane er i heile tusen. 23 NOTE 1. FINANSIELLE MARKNADSFORHOLD. Likviditetsrisiko. Restløpetid for hovedpostar. Likviditetsrisiko er risiko for at banken ikkje kan gjera opp sine forpliktingar ved forfall. Rammekreditt i DnB på 100,0 mill. kroner er sentrale i denne samenheng. Kassakreditt er med i gruppa inntil 1 mnd. Kontantar og krav på sentralbankar Utlån til kredittinstitusjonar Utlån til kundar Nedskrivingar Obligasjonar Eigedelar utan restløpetid Inntil Frå 1-3 Frå 3 mnd Frå 1 år Over 5 år Utan restSUM 1 månad månader til 1 år til 5 år løpetid 87.900 87.900 46.881 40.881 1.500 4.500 2.071.443 450.715 12.523 61.594 320.397 1.226.214 -28.515 -28.515 184.931 600 16.003 14.995 129.292 24.041 54.504 54.504 Sum eigedelar 2.417.144 Gjeld/innskot kredittinstitusjonar Innskot frå kundar Gjeld stifta ved utskr.av verdipapir Gjeld utan restløpetid Ansvarleg lånekapital Eigenkapital 200.000 1.329.493 580.053 23.725 48.000 235.873 Sum gjeld/eigenkapital 2.417.144 Nto. likviditetseksp.balanseposter Ikkje balanseførte finans.instrument Netto likviditetseksponering 580.096 28.526 78.089 1.132.031 86.521 50.000 110.941 100.000 454.189 1.250.255 25.989 150.000 480.000 53 23.725 48.000 235.873 1.132.031 86.521 260.941 -551.935 -57.995 9.830 -48.165 -182.852 47.660 -135.192 80.510 -551.935 678.000 0 259.651 -223.811 1.250.255 -233.662 19.020 4.000 -204.791 1.254.255 -233.662 Renterisiko. Tidspunkt fram til avtalt/sannsynleg renteendring. Renterisiko er når banken si utlåns- og innskotsverksemd har ulike renteforfall. Hjelmeland Sparebank har relativt liten andel fastrentelån. Desse er sikra med renteswap og dermed er risiko ubetydelig. Fastrenteinnskot utgjer pr 31.12 ein ubetydeleg del av innskota. Inntil Frå 1-3 Frå 3 mnd Frå 1 år Over 5 år Utan renteSUM 1 månad månader til 1 år til 5 år ekspon. Kontantar og krav på sentralbankar 87.900 87.900 Utlån til kredittinstitusjonar 46.881 43.131 3.750 Utlån til kundar 2.071.443 2.010.071 5.956 47.620 7.796 Nedskrivingar -28.515 -28.515 Obligasjonar 184.931 45.634 139.097 200 Ikkje renteberande eigedelar 54.504 54.504 Sum eigedelar 2.417.144 176.665 2.152.918 5.956 Gjeld til kredittinstitusjonar Innskot frå kundar Gjeld stifta ved utskr.av verdipapir Ikkje renteberande gjeld Ansvarleg lånekapital Eigenkapital 200.000 1.329.493 580.053 23.725 48.000 235.873 75.000 125.000 1.218.552 530.000 110.941 Sum gjeld og eigenkapital 2.417.144 148.778 1.921.552 110.941 0 27.887 19.540 47.427 231.366 30.970 262.336 -104.985 30.000 -74.985 47.820 7.796 -209.884 80.510 47.820 7.796 -209.884 Nto renteeksponering balanseposter Ikkje balanseførte finans.instrument Netto renteeksponering 50.053 23.725 47.820 7.796 25.989 48.000 235.873 0 235.873 Vedrørande banken sine obligasjonar er dette obligasjonar med flytande rente, som i liten grad er utsett for markedsrisiko. Valutarisiko. Banken har ved utgangen av året valutarisiko knytt til ei mindre behaldning av kontantar i valuta. Behaldninga er vurdert til dagskurs pr 31.12. Banken har stilt garantiar tilsvarande motverdi av NOK 41,4 mill. kroner på valutalån som våre kundar har tatt opp i ein annan finansinstitusjon. Banken vil dermed ha ein valutarisiko dersom kunden mislegheld lånet. Markedsrisiko elles. Banken har noko risiko knytt til aksjekursar, den er avgrensa ved at styret har definert ei ramme for slike investeringar. 24 NOTE 2. UTLÅN OG GARANTIAR. RISIKOKLASSIFISERING - VERDSETJING - FORKLARING - DEFINISJONAR. Samla engasjement er definert som summen av saldo på lån og garantiramme, ramme på kreditt og påkomne renter. Alle engasjementa innan næringslivsmarknaden er risikoklassifiserte. Det vert her lagt vekt på nøkkeltal for inntening, soliditet og sikkerhet. Engasjement som er vurderte som lån med høg risiko, vert spesielt overvaka. Individuelle nedskrivingar er gjennomførte på engasjement som er i samsvar med Finanstilsynet sine reglar, og er identifiserte som tapsutsette og misleghaldne. Avdragslån, kredittar og garantiar vert generelt prisa etter sikkerheit. Utlån og garantier fordelt på risikoklasser Risikoklassifisering er ein integrert del av kredittvurderingsprosessen i banken, og for alle vesentlige engasjementer skal det i høve til banken sine rutiner liggje føre ei risikoklassifisering. Banken nyttar ein standardisert modell som er felles for både personmarknaden og næringslivmarknaden, men kriteriene som ligg til grunn for klassifiseringa er vekta forskjellig i de to marknadene. Kriterier Personmarkedet Næringslivmarkedet Vekt Komponent Vekt Komponent Økonomi 25,0 % økonomi 50 % Rentabilitet Likviditet Soliditet Finansiering Sikkerhet 75 % Sikkerhet 50 % Sikkerhet På grunnlag av dei enkelte element som inngår i vurderinga, tildeler risikomodellen det enkelte engasjement i ein akkumulert risikoklasse på ein skala fra A til E, der A er best verdi og representerer dermed lågast risiko. Engasjementa skal normalt bli prisa etter risiko. Alle engasjement innan Næringslivmarkanden over kr 1 mill. kroner er klassifiserte i 2013. Alle øvrige engasjement blir klassifisert normal ved innvilging eller refinansiering. Banken søkjer at alle engasjement blir reklassifiert minimum kvart 3. år. Klassifiseringa baserer seg på sist avlagt rekneskap. Individuelle nedskrivningar er gjort for dei engasjement banken meiner er tapsutsatt. Disse er klassifisert til D eller E. Personmarknaden 2013 Risikoklasse Akk. Risikoklasse A Akk. Risikoklasse B Akk. Risikoklasse C Akk. Risikoklasse D Akk. Risikoklasse E Mangelfullt klassifisert Totalt Brutto utlån 266.490 971.289 183.219 13.645 20.345 44 1.455.032 Garantier 10.050 41.724 14.959 66.733 Ubenyttet kredittramme 57.861 60.464 14.217 624 157 71 133.394 Totalt 334.401 1.073.477 212.396 14.269 20.502 115 1.655.159 Fordeling i Individuelle % nedskrivninger 20,2 % 64,9 % 12,8 % 0,9 % 1,2 % 5.315 0,0 % 100 % 5.315 Brutto utlån 84.329 268.154 154.642 64.066 45.219 0 616.411 Garantier 2.439 37.385 14.013 3.037 1.762 58.636 Ubenyttet kredittramme 38.688 27.120 29.482 3.084 3.353 101.726 Totalt 125.456 332.659 198.138 70.187 50.333 0 776.773 Fordeling i Individuelle % nedskrivninger 16,2 % 42,8 % 25,5 % 9,0 % 6,5 % 10.700 0,0 % 100 % 10.700 Brutto utlån 297.388 797.548 165.424 12.782 19.140 69 1.292.351 Garantier 19.292 27.112 7.686 1.209 55.298 Ubenyttet kredittramme 51.348 53.229 11.698 553 155 502 117.487 Totalt 368.028 877.888 184.808 14.544 19.296 572 1.465.136 Fordeling i Individuelle % nedskrivninger 25,1 % 59,9 % 12,6 % 1,0 % 2.000 1,3 % 4.385 0,0 % 100 % 6.385 Brutto utlån 63.964 293.856 158.550 91.864 1.717 1 609.951 Garantier 4.292 19.078 29.583 20.866 240 74.060 Ubenyttet kredittramme 34.054 18.854 16.651 9.535 16 79.110 Totalt 102.310 331.789 204.784 122.266 1.973 1 763.121 Fordeling i Individuelle % nedskrivninger 13,4 % 43,5 % 26,8 % 16,0 % 7.000 0,3 % 326 0,0 % 100 % 7.326 Næringslivmarknaden 2013 Risikoklasse Akk. Risikoklasse A Akk. Risikoklasse B Akk. Risikoklasse C Akk. Risikoklasse D Akk. Risikoklasse E Mangelfullt klassifisert Totalt Personmarknaden 2012 Risikoklasse Akk. Risikoklasse A Akk. Risikoklasse B Akk. Risikoklasse C Akk. Risikoklasse D Akk. Risikoklasse E Mangelfullt klassifisert Totalt Næringslivmarknaden 2012 Risikoklasse Akk. Risikoklasse A Akk. Risikoklasse B Akk. Risikoklasse C Akk. Risikoklasse D Akk. Risikoklasse E Mangelfullt klassifisert Totalt Lånegarantiar Eika Boligkrditt (EBK) Hjelmeland Sparebank har distribusjonsavtale med EBK og opptrer som agent for dei. Banken har ei portefølje pr utgangen av 2013 på 415,3 mill. Nye formidlar lån i året var netto 66,7 mill. kroner. Garantiar knytta til portefølja er: Saksgaranti Tapsgaranti Garantiramme Sum garantiar 2.013 7.262 38.449 4.153 49.864 2.012 1.300 33.643 3.486 38.429 Saksgaranti gjeld for heile lånebeløpet frå banken ber om utbetaling til pantesikkerheit har oppnådd rettsvern. Tapsganti er den del av lånet som overstig 50% av stilla sikkerheit. For lån meir enn 50% skal garanti vera på minimum 25 tusen pr lån. Garantien gjeld i 6 år frå dato for rettsvern. Garantirame er samla garanti på 1% av banken si totale låneportefølje ved utløp av månaden. Alle lån i EBK er innafor 60% av forsvarleg verdigrunnlag og er dermed godt sikra bustadlån. Restrisiko knytt til desse låna er etter banken si vurdering avgrensa. Banken sine utlån til EBK gjeld nye lån og har ikkje påverka banken sin balanse. Eigarane i EBK har stilla likviditetsforplikting ved å forplikta seg til å kjøpe obligasjonar med forstrinnsrett (OMF) utsteda av EBK i ei likviditetskrise. Den samla likviditetsforpliktinga er lik EBK sitt behov for likviditet dei kommande 12 månader, berekna ut frå forfall av obligasjonar i perioden. Den einskilde eigar si forplikting skal avspegla eigar sin del av lån i EBK si låneportefølje. Ved utløp av 2013 er banken si forplikting kr. 0,-. 25 Misleghaldne og tapsutsette engasjement. Eit engasjement er misleghalde når kunden ikkje har betalt forfalt termin innan 90 dagar etter forfall, eller når overtrekk på rammekreditt ikkje er inndekt innan 90 dagar etter at rammekreditten er overtrekt. Misleghaldne lån Brutto misleghaldne lån før nedskriving - Individuelle nedskrivingar Sum misleghaldne lån etter nedskriving Andre tapsutsette lån før nedskriving - Individuelle nedskrivingar Andre tapsutsette lån etter nedskriving 31.12. 2013 5.367 1.250 4.117 29.616 14.765 14.851 2012 30.546 7.276 23.270 14.405 6.435 7.970 2011 40.540 12.650 27.890 6.334 1.000 5.334 2010 81.765 21.211 60.554 15.031 4.367 10.664 2009 65.575 14.040 51.536 108.895 73.035 35.860 Individuelt tap er avsetningar til dekning av pårekna tap på engasjement som er identifiserte som er tapsutsatte på balansedagen. Individuelle nedskrivingar Individuelle nedskrivingar1.1. + auka individuelle nedskrivingar i perioden + nye individuelle nedskrivingar i perioden - tilbført individelle nedskrivingar i perioden = Individuelle nedskrivingar 31.12 2013 13.711 2.090 7.720 7.507 2012 13.650 1.135 9.761 10.835 2011 25.578 2.847 1.000 15.775 2010 87.074 14.019 2.964 78.479 2009 106.385 16.515 16.015 13.711 13.650 25.578 87.074 35.826 Gruppevise nedskrivingar er avsetningar til dekning av tap som ein på balansedagen må kunne rekne med vil inntreffa på engasjement som ikkje er identifiserte og vurderte etter reglane om individuelle nedskrivingar. Gruppa for nedskriving er identifisert som alle misleghaldne og alle øvrige engasjement med tapsindikasjon, men kor det ikkje har vore grunnlag for individuell nedskriving. I tillegg inngår alle engasjement innan identifiserte utsette bransjar, med fråtrekk for dei med individuelle nedskrivinger. Gruppevise nedskrivingar 1.1. +/- gruppevise nedskrivingar i perioden = Gruppevise nedskrivingar 31.12 = Sum nedskrivingar 31.12 2013 12.800 -300 12.500 2012 11.524 1.276 12.800 2011 12.988 -1.464 11.524 2010 7.143 5.845 12.988 2009 8.075 -932 7.143 28.515 26.511 25.174 38.566 94.217 Konstaterte tap. Tap vert sett på som konstaterte når det er stadfesta ved akkord eller konkurs, ved at utleggsforretningar ikkje har ført fram, ved rettskraftig dom, eller ved at sparebanken har gitt avkall på heile eller delar av engasjementet, eller ved at sparebanken vurderer engasjementet som endeleg tapt. Kostnader førte som tap i perioden Endr. indiv. nedskrivingar i perioden + endr gruppevise nedskriv. i perioden + konst tap med tidl indiv.nedskriving + konst tap uten tidl indiv.nedskriving - inngått på tidl konst tap = Tapskostnader i perioden 2013 2.304 -300 2.221 672 1.621 2012 61 1.276 10.835 1.989 11.972 2011 -11.928 -1.464 11.289 2.972 11.372 2010 -61.496 5.845 62.972 3.110 1.284 2009 -19.275 -932 25.736 1.081 6 3.276 2.189 -10.503 9.148 6.605 Friskmelding av tidlegare tapavsette engasjement skjer når det er brakt i orden ved at gjeldande betalingsplan blir følgd, og det ikkje lenger er tapsutsett. For å sikra at friskmeldinga er reell, skal det normalt gå 6 månadar frå engasjementet er ordna, til friskmelding skjer. Det er også ein føresetnad at ein har tru på at kunden også i framtida vil overhalda betalingsplanen. Refinansierte og reforhandlede utlån. Banken sin utlånspraksis seier at det normalt ikkje blir gjennomført reforhandling av utlån på bakgrunn i at misleghald blir vurdert å vera nær førestående. Refinansieringer, reforhandling av vilkår og øvrige endringar av engasjement skjer med bakgrunn i reelle kredittmessige vurderingar. Utlån og garantiar fordelt på næringar og tap. Fordeling på næringar. Personkundar Jordbruk,skogbruk,fiske Transp. og anna tj.yting Varehand,hotelldrift Eiendomsforvaltning og drift Kraft,vassf.,bygg&anl. Industri Totalt Fordeling på næringar. Personkundar Brutto utlån 2013 1.455.032 209.326 50.071 49.038 138.768 143.259 25.948 2.071.443 2012 1.292.351 215.396 58.312 33.546 123.198 162.296 17.203 1.902.303 Mislegh. engasjement 2013 2012 5.367 17.557 Jordbruk,skogbruk,fiske 567 Transp. og anna tj.yting Varehand,hotelldrift 12.178 Eiendomsforvaltning og drift Kraft,vassf.,bygg&anl. Industri Totalt Personmarknaden Utlån og garantiar etter geografi. Hjelmeland kommune Strand kommune Finnøy kommune Forsand kommune Suldal kommune Stavanger kommune Elles Næringslivsmarkanden Utlån og garantiar etter geografi. Hjelmeland kommune Strand kommune Finnøy kommune Forsand kommune Suldal kommune Stavanger kommune Elles 5.367 30.302 Brutto utlån 2013 2012 Garantiar 2013 66.733 2.287 6.237 1.300 23.377 25.435 0 125.368 2012 55.298 2.261 6.791 1.000 24.246 39.602 159 129.358 Individuelle nedskrivingar 2013 2012 5.315 0 5.200 1.000 3.000 1.500 0 16.015 Garantiar 2013 6.385 0 0 1.000 3.000 3.326 0 13.711 258.130 435.062 123.537 14.032 56.874 154.316 250.400 12.034 19.028 746 8.279 1.992 13.345 11.309 10.567 13.014 6.562 417 2.900 11.142 10.696 1.455.032 1.292.351 66.733 55.298 2012 Garantiar 2013 133.394 42.798 6.167 2.447 23.312 24.393 2.610 235.120 117.487 39.596 6.615 4.698 2.990 23.806 1.406 196.597 Gruppevise nedskrivingar 2013 2012 2.689 4.862 247 990 742 2.969 2.832 4.934 504 504 1.510 2.517 12.500 12.800 2012 284.761 552.983 157.287 21.780 58.134 152.514 227.573 Brutto utlån 2013 Ubenytta bevilgning 2013 2012 2012 117.302 156.816 191.068 0 47.680 34.096 69.449 152.866 119.343 174.322 4.975 52.797 38.898 66.750 858 23.029 7.829 0 714 8.416 17.790 1.262 23.903 19.175 0 1.070 8.674 19.976 616.411 609.951 58.636 74.060 Garantiansvar EBK er fordelt på dei aktuelle kommunar. Banken har garantiansvar for lån i utanlands valuta på 53,4 mill. kroner, samt garantiansvar for lån i Eika Boligkreditt på 49,8 mill. kroner. 26 NOTE 3. SERTIFIKAT OG OBLIGASJONAR. 3.a. Verdsetting Alle obligasjonar er klassifiserte som omløpsobligasjonar. Obligasjonane er vurderte til lågaste verdi av verkeleg verdi per 31.12 og anskaffingskost, då obligasjonane er behandla som ei portefølgje. 3.b. Obligasjonsportefølgja fordeler seg slik Risikovekt Omløpsobligasjonar Utstedt av det offentlege Kommunar Utstedt av andre Bankobligasjonar Bankobligasjonar Obligasjonar med forstrinnsrett Kraftselskap Andre sektorar Kostpris 20 % 20 100 10 100 100 % % % % % Sum sertifikat og obligasjonar Bokf verdi Marknadsverdi 35.046 35.030 35.030 30.082 14.711 95.184 10.012 539 30.034 14.041 95.183 9.843 201 30.034 14.041 95.183 9.843 201 185.575 184.331 184.331 2013 2012 4.940 2.560 4.698 1.888 1.834 2.640 18.559 Gjennomsnittleg rente er 2,40 % og rekna ut frå eit snitt på heile året. Av desse obligasjonane er følgjande ansvarleg lånekapital og fondsobligasjonar: Nes Prestegjeld Sparebank Lillestrøm Sparebank Høland Sparebank Sparebanken Møre Sparebanken Pluss Hol Sparebank Sum ansvarleg lånekapital 100 100 100 100 100 100 % % % % % % 0 2.442 4.892 1.950 1.921 2.837 14.041 NOTE 4. AKSJAR OG PARTAR. Børsnoterte aksjer er vurdert som omløpsaksjer og er vurdert til verkeleg verdi per 31.12. Anleggsaksjar er eigedelar skaffa til varig eige og vurdert til kjøpskostnad. Dersom verkeleg verdi er lågare enn kjøpskostnad, og verdinedgangen ikkje er forbigåande, blir dei skrivne ned til verkeleg verdi. 2013 2012 1.903 31.160 4.522 1.903 35 30.167 4.522 37.585 36.627 Ansk.kost Bokført verdi 948 948 956 956 Marknadsverdi 948 956 Eigenkapitalbevis Omløpsaksjar Anleggsaksjar Datterselskap SUM Eigenkapitalbevis Kredittforeningen for sparebanker Kvinesdal Sparebank Antal 920 9.555 1.903 Anleggsaksjar * Eikagruppen AS Eika Boligkreditt AS Nets Holding AS Eiendomskreditt AS North Bridge Oppertunity Andre 979319568 885621252 999076653 979394285 991669884 Antal 231.597 4.135.630 24.979 15.746 6.800 1.903 1.903 Ansk.kost Bokført verdi 9.515 9.515 18.301 18.301 1.076 1.076 1.601 1.601 643 643 24 24 Marknadsverdi 23.160 18.207 1.319 1.748 643 24 SUM ANLEGGSAKSJAR 31.160 31.160 45.100 SUM AKSJAR OG PARTAR 33.063 33.063 47.003 Ansk/ bokf verdi Årsresultat 4.522 560 Datterselskap. Firma Ryfylke Eiendomsmegling AS Forr.kontor 987031204 Eigardel/ stemmeandel Jørpeland Endringar i anleggsaksjar Balanse 01.01 Omdefinert til anlegg KfS Omdefinert til anlegg Kvinesdal Sparebank Kjøp Eika Boligkreditt AS Salg Visa Balanse 31.12 70 % 2013 34.689 948 956 1.158 165 37.585 * Banken sine eigardelar av total aksjekapital i desse selskapa er uvesentlege. 27 NOTE 5. SPESIFIKASJON AV VARIGE DRIFTSMIDLAR. Faste eigedomar og andre varige driftsmidlar vert førte i balansen til kjøpskostnad, fråtrekt akkumulerte ordinære avskrivingar. Goodwill har oppstått etter kjøp av Ryfylke Eiendomsmegling AS. Goodwill vert avskrive over 5 år. Ordinære avskrivingar er basert på kostpris og avskrivingane er fordelt lineært over driftsmidlane si økonomiske levetid. Banken nyttar følgjande avskrivingssatsar: Maskinar/EDB-utstyr 30% Bankbygg 4%. Mask., inv., transportm 5.914 0 5.914 Bankbygg SUM 13.500 0 5.699 19.414 0 11.614 0 7.801 7.801 37 305 343 Mask., inv., transportm 6.140 0 6.067 Bankbygg Bygg 13.500 0 5.699 8.732 Bokført verdi 31.12. 74 7.801 Årets avskrivingar 58 305 Morbank Anskaffingskostnader Tilgang 2013 Akk. avskrivingar Bokført verdi 31.12. Årets avskrivingar Konsern Anskaffingskostnader Tilgang 2013 Akk. avskrivingar Goodwill SUM 5.757 5.757 25.397 8.732 17.522 8.732 0 16.607 0 843 1.206 Banken nyttar hovedbygget til eiga verksemd. Bygg kjøpt 22.12.03 er ikkje i vesentleg grad nytta av banken. To tredjedeler av bygget er leigd ut på avtalar inntil 3 år. Nyanskaffa bygg av datter er tenkt til eige bruk av eigedomsmeklarane og banken. NOTE 6. FINANSIELLE DERIVAT. Derivathandelen er med Nordea og DnB som motpart. Kredittrisikoen er å sjå på som liten. Prinsipp for vurdering. Avtalar som er inngått for å redusera banken si eksponering for svingingar i rente/avkasting på postar i balansen, er definert som sikringsforretning. For at ein slik avtale blir definert som sikringsforretning, blir det kravd at forventa verdiutvikling på sikringsforretningen må ha nær samanheng med den balansepost som blir sikra. Banken sine finansielle derivat, som ikkje er sikringsforretning, blir vurdert generelt etter lågaste verdi. Prinsippa kjem fram slik: Rentebyteavtalen er ein opsjonsavtale der premien blir betalt etterskotsvis i kontrakten si løpetid. Avtalen skaper på det viset både ein eigedel i form av ein opsjon og ei gjeld i form av skyldig opsjonspremie. På det tidspunkt derivatet vart kjøpt, er gjelda ført i rekneskapet til verkeleg verdi, som er nåverdi på gjenverande kontantstraumar. Opsjonen blir i etterfølgjande periodar vurdert til lågaste av anskaffingskost og verkeleg verdi. Finansielle derivat som er sikringsforretningar, blir verdsette etter same prinsipp som den sikra post. Det kjem såleis ikkje fram isolerte vinstar eller tap på desse. Flytande renteutgifter i sikringsportefølgja er utgiftsførte som rentekostnader. Rentebyteavtalar. Banken har rentebyteavtalar med Nordea og DnB på tilsaman 80,5 mill. kroner. Verkeleg verdi på swapane er 0,58 mill. kroner lågare enn nominelt beløp. Banken sine swaper er sikringsinstrument og differanse mellom nominell og verkeleg er ikkje vinst/tap som skal kome fram i rekneskapen. Det skal vise skildnaden mellom rentenivå frå tidspunktet swapane er inngått og 31.12.13. Pr. 31.12. har Hjelmeland Sparebank inngått følgjande rentebyteavtalar: Hovedstol Markedsverdi 4.230 -18 5.600 -27 5.700 -32 3.000 -27 7.700 -88 30.000 353 1.260 -6 2.500 -32 1.680 -21 1.890 -25 2.150 -57 3.000 -107 2.000 -67 5.800 -185 4.000 -241 80.510 Sluttdato 17.03.2014 31.03.2014 07.04.2014 03.06.2014 30.06.2014 14.08.2014 23.12.2014 20.03.2015 30.03.2015 20.04.2015 17.01.2017 15.02.2017 27.03.2017 24.04.2017 26.10.2021 -580 Banken har tilsaman fastrentelån på 84,1 mill. kroner som er sikra med rentebyteavtaler på tilsaman 50,5 mill. Rentebyteavtalene for fastrentelåna er knytt opp det enkelte engasjement, banken inngår som hovudregel sikringsavtale når dei usikra låna når 3 mill. kroner. Beløpet det er direkte inngått avtale på er 50,5 mill. kroner. For utan har har vi ein FRA avtale på 30 mill. kroner. Motparten er Nordea. Denne sikrar eit ansvarleg lån. Banken har eit ubetydeleg beløp som fastrenteinnskot. Banken balansefører ikkje dei finansielle derivata då det er utanombalanse postar, og eventuell endring i verdi kjem såleis ikkje fram i regneskapen. Behaldninga av derivatar er begrensa. 28 NOTE 7. GJELD TIL KREDITTINSTITUSJONAR. Lån og innskot frå kredittinstitusjonar på 200 mill. kroner er pr 31.12. innskudd i Kredittforeningen for Sparebanker. Morbank 2013 Lån og innskot frå kredittinstitusjonar utan oppseiing Lån og innskot frå kredittinstitusjonar med oppseiing SUM 10.000 200.000 0 200.000 10.000 200.000 200.000 210.000 200.000 210.000 3,09 % 3,02 % NOTE 8. INNSKOT FRÅ KUNDAR. SUM 2012 0 200.000 Gjennomsnittleg rente Innskot frå kundar utan avtalt oppseiing Innskot frå kundar med avtalt oppseiing Konsern 2013 2012 Morbank 2013 Konsern 2013 2012 2012 1.192.084 137.409 1.251.246 80.560 1.189.702 137.409 1.250.002 80.560 1.329.493 1.331.806 1.327.112 1.330.562 2,47 % 2,56 % Gjennomsnittleg rente Gjennomsnittleg rente er rekna ut frå faktisk rentekostnad i året i prosent av gjennomsnittleg balanse. NOTE 9. GJELD VED UTSKRIVING AV VERDIPAPIR. Obligasjonsgjeld - Eigne obligasjonar Sum 2013 2012 580.053 409.910 -30.000 580.053 379.910 Gjeld verdipapir består av : Obligasjonsgjeld Forfall 13.06.14 Forfall 09.10.14 Forfall 27.08.15 Forfall 12.12.16 Forfall 21.12.16 Forafll 06.09.17 Forfall 22.03.18 Kursreguleringskonto Sum Pålydande Rente 31.12.13 50.000 50.000 150.000 100.000 150.000 30.000 50.000 53 580.053 2,15 2,07 3,12 2,64 2,76 2,67 2,96 % % % % % % % NOTE 10. ANSVARLEG LÅNEKAPITAL OG FONDSOBLIGASJONSLÅN. Ansvarleg lån og fondsobligasjonar Ansvarleg lån Fondsobligasjonar Eigne fondsobligasjonar Sum ansvarleg lånekapital Ansvarleg lån Forfall 14.08.2019 m/call 2014-Nibor + 6,75 prosentpoeng Sum Fondsobligasjonar Forfall ubegrensa m/call 2015-Nibor + 1,45 prosentpoeng Sum 2013 2012 30.000 18.000 70.000 20.000 -2.000 48.000 88.000 Pålydande Rente 31.12.13 30.000 30.000 8,57 % Pålydande Rente 31.12.12 18.000 18.000 3,11 % 29 NOTE 11. ANNA GJELD. Betalbar skatt Gåver Kontantutbytte Bankremisser Anna gjeld Sum anna gjeld Morbank 2013 2012 Konsern 2013 2012 7.034 115 5.188 179 2.688 697 115 4.638 145 2.962 7.034 115 5.188 179 2.773 697 115 4.638 145 2.962 15.204 8.557 15.289 8.557 NOTE 12. SKATT. Skatt blir kostnadsført når kostnaden oppstår, det vil sei at skattekostnaden er knytta til resultatet før skatt. I tillegg kjem formuesskatt. Utsett skatt og utsett skattefordel er berekna på grunnlag av skilnader mellom rekneskapsmessig og skattemessig verdi ved utgangen av rekneskapsåret. Morbank 31.12.2013 31.12.2012 Driftsmidler Pensjonsmidlar Rentefond Verdijustering obligasjoner Fremførbart underskudd Gevinst og tapskonto Grunnlag for skattefordel/utsett skatt Utsett skattefordel/utsett skatt, 27% Bokført Avvik Konsern Endring 31.12.2013 31.12.2012 Endring -20 3.221 0 -1.243 0 715 -108 2.887 0 -3.188 -173 894 88 334 0 1.945 173 -179 227 3.221 0 -1.243 0 715 -79 2.887 0 -3.188 -173 894 306 334 0 1.945 173 -179 2.673 312 2.361 2.920 341 2.579 721 721 0 87 87 0 633 633 0 788 788 0 95 95 0 693 693 0 Spesifikasjon over skilnaden mellom det rekneskapsmessige resultat og skattegrunnlaget i året. Morbank 2013 Resultat før skattekostnad Permanente forskjellar Endring midlertidige skilnader Grunnlag for skattekostnad i år Betalbar inntektskatt Utrekning av skatt. 28% betalbar inntektsskatt Formueskatt Betalbar skatt For mye/lite avsett tidlegare Avvik i utsatt skattefordel tidlegare år Endring i utsett skatt Skattekostnad i år 2012 Konsern 2013 2012 28.328 -2.184 -2.361 26.414 -573 -25.841 28.065 -1.143 -2.579 26.325 1.223 -25.891 23.783 0 24.343 1.657 6.659 460 7.119 -85 0 633 0 697 697 -3 195 7.235 6.814 460 7.274 -85 0 693 462 697 1.159 -3 195 7.249 7.667 8.124 7.881 8.602 30 NOTE 13. PENSJONSFORPLIKTINGAR. Dei fleste tilsette er organisert i Finansforbundet, og banken har såleis forpliktingar i høve til avtalefesta førtidspensjon. Som erstatning for den gamle AFP-ordninga er det etablert ei ny AFP-ordning. Den nye AFP-ordninga er, i motsett til den gamle, ikkje ei førtidspensjonsordning, men ei ordning som gir eit livslangt tillegg på den ordinære pensjonen. Dei tilsette kan velga å ta ut den nye AFP-ordninga frå og med fylte 62 år, også ved sida av å stå i jobb, og den gir ytterlegare opptening ved arbeid fram til 67 år. Den nye AFP-ordninga er ei ytelsesbasert fleirforetakspensjon. Regnskapsmessig blir ordninga behandlet som ein innskuddsbasert pensjonsordning kor premiebetaling blir kostnadsført ved betaling, og ingen avsetninger blie tatt i rekneskapen. Det er ikkje fondsoppbygging i ordninga og det blir forventa at premienivået vil auke for dei kommande åra. Det er kostnadsført premie på 0,129 mill kroner knytta til ordinga. Banken har ingen gjenværande medlem i den gamle ordninga. Hjelmeland Sparebank har kollektiv pensjonsordning for alle tilsette som blir dekka gjennom DNB Liv. Den kollektive ytelsespensjonsordninga er innført etter Norsk rekneskapsstandard for pensjonskostnader. Ordninga blei lukka for nye medlemmer 31.12.05, og omfatter 9 tilsette og 3 penjonister. Nytilsette etter denne dato blir tilbudd innskuddsbasert ordning i same selskap. Det er kostnadsført premie på 0,431mill kroner knytta til ordninga. Banken vil frå og med 2015 måtte rekneskapsføre si ytelsesbaserte pensjonsordning iht. IAS 19. Ved berekningane er fylgjande føresetnader lagde til grunn: 2013 Diskonteringsrente Forventa avkastning Lønsregulering G regulering Pensjonsregulering 4,10 4,40 3,75 3,50 0,60 % % % % % 2012 4,20 3,60 3,25 3,00 0,00 % % % % % Berekninga er tatt ut frå standardiserte føresetnader om døds- og uføreutvikling, og andre demografiske faktorar utarbeidde av Norges Forsikringsforbund. Kollektiv pensjonsordning. Pensjonsopptening i året + Rentekostnad på pensjonsforpliktingane = Pensjonskostnad (brutto) + Amortisering av estim.avvik - Forventa avkastning på pensjonsmidlane + Administrasjonskostnader = Netto pensjonskostnad før arb. avgift + Periodisert arb. avgift = Netto pensjonskostnader etter arb. avgift 450 378 828 198 -331 65 761 79 532 342 874 314 -355 75 908 83 840 991 10.926 9.476 -204 -1.654 9.053 8.756 -42 -339 4.875 3.226 3.221 2.887 Balanse pr. 31.12. Estimert påløpne pensjonsforpliktingar - Estimert verdi pensjonsmidlar AGA av nto pensj.forpl = Estimert netto pensjonsmidlar + Ikkje res.førte estimatendr. og avvik mellom faktisk og forventa avkastn. på pensjonsmidlar = Balanseført netto pensjonsmidlar 31 NOTE 14. EIGENKAPITAL, ANSVARLEG KAPITAL OG KAPITALDEKNING. Eigenkapitalendring i 2013 Morbank Dispon. årsresult. Eigenkapital 01.01. 111.770 Resultat 2013 Omsetning eigenkapitalbevis Avsetn til gaver Avsetn til gavefond Avsetn til utbytte Overf Spb.fond Avstn til utjev.fond -1.222 1.125 Utjevn. fond Gavefond 29.980 Spareb. fond 4.496 Sum eigenkap. 80.527 226.676 20.661 -6.778 557 0 1.000 5.188 6.750 7.723 Eigenkapital 31.12. Konsern Eigenkap. Eigen Overk. bev.kapital Eigenkap. fond -106 1.000 6.750 7.723 111.770 Dispon. årsresult. Eigenkapital 01.01. Resultat 2013 Omsetning eigenkapitalbevis Avsetn til gaver Avsetn til gavefond Avsetn til utbytte Overf Spb.fond Avstn til utjev.fond Til spareb fond og minoritet fra datter 51 -8.000 1.125 Eigenkap. Eigen Overk. bev.kapital Eigenkap. fond 111.770 -1.222 1.125 38.260 Utjevn. fond 5.390 Gavefond 29.980 87.328 Spareb. fond 4.496 77.965 235.872 Minorit- Sum inter. eigenkap. 479 224.592 20.183 -6.778 557 0 1.000 5.188 6.750 7.723 Saldo pr 31.12 -106 1.000 6.750 7.723 111.770 -8.000 1.125 38.260 5.390 -596 83 84.120 562 233.226 Ansvarleg kapital og kapitaldekning. Kravet til kapitaldekning er at den ansvarlege kapital skal minst vera på 8% av eit nærare definert berekningsgrunnlag. Den ansvarlege kapital i vår bank består av kjernekapital og tilleggskapital. Ansvarleg kapital 2013 2012 Sparebankens fond Gavefond Utjevningsfond Eigenkapitalbeviskapital Beholdning egne egenkapitalbevis Overkursfond Fondsobligasjon 50 % fradrag ansv kap. i andre finansinst. 50 % overfinansiering pensjon Kjernekapital 87.223 5.390 38.366 111.770 -8.000 1.125 18.000 -9.345 -3.221 241.307 80.527 4.496 29.980 111.770 -1.222 1.125 18.000 -13.792 -2.887 227.997 Ansvarleg lånekapital 50 % fradrag ansv kap. i andre finansinst. 30.000 -9.345 20.656 70.000 -13.792 56.209 261.963 0 7.246 9.843 38.397 79.850 0 941.448 4.473 0 9.518 0 120.548 1.211.323 99.538 -18.689 -12.500 1.279.672 284.206 0 5.043 9.707 47.959 104.968 0 831.593 46.868 0 9.988 0 126.405 1.182.531 100.063 -33.582 -12.800 1.236.212 Ansvarleg kapital i prosent 20,5 % 23,0 % Kjernekapital i % 18,9 % 18,4 % Rein kjernekapital 17,5 % 17,0 % Netto ansvarleg kapital Stater og sentralbanker Lokale og reg. myndigheter (herunder kommuner) Offentlig eide foretak Institusjoner Foretak Massemarkedsengasjementer Engasjementer med pantesikkerhet i eiendom Forfalte engasjementer Høyrisiko-engasjementer Obligasjoner med fortrinnsrett Andeler i verdipapirfond Øvrige engasjementer Berekningsgrunnlag kredittrisiko + operasjonell risiko - fradrag ansvarlig kapital andre fin.instistusjoner - fradrag for tapsavsetningar Berekningsgrunnlag 32 NOTE 15. GARANTIANSVAR OG PANTSETJINGAR. Banken sitt garantiansvar fordeler seg slik Betalingsgarantiar Kontraktsgarantiar Lånegarantiar Andre garantiar Eika Boligkreditt Samla garantiansvar Forpliktingar Ubenytta kreditt fleksilån Ubenytta rammekredittar elles 2013 13.061 8.904 53.423 117 49.864 2012 13.457 20.574 56.781 117 38.429 125.369 129.358 2013 2012 134.711 100.409 114.171 82.425 Pantsetjingar Banken har pantsett ihendehavarobligasjonar til bokført verdi på 99 mill. NOTE 16. OPPLYSNINGAR VEDK. PROVISJONAR OG GEBYR INNTEKTER. Garantiprovisjon Betalingsformindling og interbankgebyr Forsikringstenester Verdipapiromsetning, fondsforvaltning, leasing Provisjonsinntekter Eika Boligkreditt Morbank 2013 2012 Konsern 2013 2012 1.357 5.910 2.415 1.657 2.974 1.668 6.051 1.797 1.455 1.717 1.357 5.910 2.415 1.657 2.974 1.668 6.051 1.797 1.455 1.717 14.313 12.688 14.313 12.688 NOTE 17. OPPLYSNINGAR VEDK. AVGIFT OG PROVISJONSKOSTNADER. Provisjonskostnader Morbank 2013 2012 Konsern 2013 2012 BBS-kostnader og øvr. Interbankkostnader Form.provisjon og kurtasje 1.294 529 1.206 473 1.294 529 1.206 kto33530197080 473 1.823 1.679 1.823 SUM 1.679 Avgift Sikringsfondet Alle sparebankar pliktar å vera medlem av Sparebankenes Sikringsfond. Jrf. Lov om sikringsordningar for bankar og offentleg administrasjon m.v. av finansinstitusjonar. Lova garanterer at ein kvar innskytar kan vera trygg for innskot inntil 2 mill. kroner i sparebanken. Føremålet er å bekrefta at innskot av midlar i sparebanken er sikker pengeplassering. For 2013 vart det krav om full inbetaling av ordinær avgift til Sikringsfondet. Banken har betalt 1.052.873,- og er bokført som rentekostnad. NOTE 18. OPPLYSNINGAR VEDK. TILSETTE/ TILLITSVALDE. Lån. Dagleg leiar Tilsette Leiar styret Øvrige styret, ikke ansatte Forstandarskapet, ikke ansatte Leiar kontrollnemda Øvrige kontrollnemda SUM Morbank 2013 2012 Konsern 2013 2013 0 32.503 0 0 7.299 0 461 1.000 37.156 0 0 7.149 340 488 0 47.437 0 0 7.299 0 461 1.000 47.438 0 0 7.149 340 488 40.263 46.132 55.198 56.414 Kostnader ved subsidiert rente til banken til tilsette utgjer 0,486 mill. kroner. Tilsette har rentesubsidiering på 30% av kundevilkår. For dagleg leiar datter, styremedlemmer og tillitsvalgte gjeld ordinære vilkår. Lån til tilsette som også er medlemmer av forstandarskap og styre inngår i lån til tilsette. Løn, pensjonskost. og anna godtgjering. Dagleg leiar 111-a Dagleg leiar - pensjonskostnad 116 a Dagleg leiar - andre ytelser 112 a Dagleg leiar - Arb.avg totalt Styret - leiar Styret - øvrige medlem Forstandarskap Kontrollnemnd 2013 916 8 14 97 127 173 27 37 Banksjefen har ingen særskilt avtale og inngår i banken sin ytelsespensjonsavtale. Sosiale kostnader er arbeidsgivaravgift på 1,290 mill. kroner og 0,330 mill. kroner er anna. Antal årsverk i Hjelmeland Sparebank i 2013 er 20 og 4 i Ryfylke Eiendomsmegling AS. 33 NOTE 19. OPPLYSNINGAR OM ADMINISTRASJONS- OG DRIFTSKOSTNADER. Administrasjonskostnader Morbank 2013 2012 Konsern 2013 2012 Honorar Datakostnader Porto, frakt, telefon Kontortrekvisita Reklame, sponsor Øvrige administrasjonskostnader 23 4.288 558 392 945 686 158 4.011 367 464 761 650 23 4.288 558 392 945 3.774 158 4.011 367 464 761 1.611 6.892 6.411 9.980 7.372 Andre driftskostnader Morbank 2013 Kostnader faste eigedommar Kostnader maskinar, inventar og transportmidler Kostnader revisjon Kontingentar Kostnader leigde lokaler Andre kostnader SUM Spesifikasjon av revisjonshonorar inkl mva: Lovpålagt revisjon Andre attestasjonstjenester Anna rådgjeving Andre tjenester utenfor revisjon Sum revisjon og bistand inkl mva 2012 Konsern 2013 2012 661 238 537 2.491 246 539 702 157 284 2.254 247 513 661 238 603 2.491 246 2.846 702 157 350 2.254 247 1.915 4.711 4.157 7.084 5.625 215 65 243 14 537 171 38 62 13 284 234 65 256 14 569 207 38 92 13 350 Note 20. EIGENKAPITALBEVISKAPITAL OG EIGARSTRUKTUR Eigenkapitalbeviskapital Eigenkapitalbeviskapital bokført verdi Utjamningsfond 20 største eigarane BRØDRENE NORDBØ AS EIDSBERG SPAREBANK AURSKOG SPAREBANK KLEPP SPAREBANK LARVIKBANKEN BRUNLANES SPAREBANK NORDIC FINANCIALS ASA TIME SPAREBANK JERNBANEPERSONALETS FORSIKRING GJE ASKIM SPAREBANK BAMBLE SPAREBANK RØROSBANKEN RØROS SPAREBANK SPAREBANKEN TELEMARK UTBYTTEKAPITAL AS MARKER SPAREBANK ORKDAL SPAREBANK HARSTAD SPAREBANK SELBU SPAREBANK SURNADAL SPAREBANK TOTENS SPAREBANK GUNNAR NORDBØ 2013 2012 111.770 37.704 111.770 29.980 Antal eigenkapitalbevis 111.767 64.017 59.750 59.750 59.750 59.750 59.750 32.008 29.842 29.842 29.842 29.842 29.842 16.800 16.333 16.000 15.868 15.400 15.183 15.000 Andel % 10,00 5,73 5,35 5,35 5,35 5,35 5,35 2,86 2,67 2,67 2,67 2,67 2,67 1,50 1,46 1,43 1,42 1,38 1,36 1,34 Sum 20 største eigarar 766.336 68,56 Sum øvrige eigarar 271.310 24,27 80.054 7,16 1.117.700 100,00 2013 2012 2011 60,7 % 63,0 % 63,4 % Eigne eigenkapitalbevis Hjelmeland Sparebank eig Eigenkapitalbevisbrøk pr 31.12 Mindre enn 10% av medlemmer i forstandarskap, representantskap eller kontrollkomite som er eigarar av eigenkapitalbevis. Resultat pr eigenkapitalbevis alle i kr Utbytte pr eigenkapitalbevis eks eigne i kr Eigenkapital pr bevis eks. utbytte i året i kr 2013 2012 2011 11,20 10,30 13,74 5,00 4,14 8,94 127,07 126,73 117,23 Resultat pr eigenkapitalbevis kjem fram ved å multiplisera resultat i året med eigenkapitalbevisbrøken og devidera dette resultatet på antal eigenkapitalbevis. Eigenkapitalbeviskapitalen utgjer 111,770 mill. kroner fordelt på 1.117.700 eigenkapitalbevis pålydande kr 100,-. 34