INHOUD - Bouwkunde

B NIEUWS
1
#07
5 MAART 2012
PERIODIEK VAN DE FACULTEIT BOUWKUNDE | TU DELFT
INHOUD
2/3 Nieuws
Adapting to Change
Thinking about Complexity
Debating Archiprix
4 Review
Shaping the Context
5 Upcoming
Simply Complex
Interview with Kas Oosterhuis
6/7 BK in Depth
Life after Graduation
Interview with Europan Winner Justina
Muliuolyte
8/9 Project
Bucky Lab's Clean Sweep at Facade
Competition
10/11 Research
Chasing for Grants
12/13 BK in Focus
Een Reëel Probleem
De Toekomst van de Afdeling Architectuur
14 Forum
Bouwkunde: tussen Kwantiteit en
Kwaliteit
15 Streets of BK
What do you think of the selection of
Archiprix?
16 Agenda
05 KAS OOSTERHUIS: “IMAGINE A WORLD WHERE
NO WINDOW IS THE SAME, OR A WORLD WITH NO
WINDOWS, BUT THE WINDOWS ARE SIMPLY A
SPECIFICATION OF THE SKIN. THAT IS COMPLEXITY
IN DESIGN”
2 NIEUWS
KORT NIEUWS
BK student wint
Cofely Energy
Efficiency Prijs
Drie innovatieve ideeën van TU
Delft masterstudenten zijn
gisteren door Cofely en het
Universiteitsfonds Delft
bekroond met de UfD-Cofely
Energy Efficiency Prijs. Bouwkundestudent Daniel van Kersbergen (Architectuur en Building
Technology) won de tweede prijs
met zijn onderzoek naar de
invloed van wind en daglicht op
de vorm van een gebouw en het
klimaat daarbinnen.
bk.tudelft.nl
Colloquium
‘Exploring the visual
landscape’
On 22 March, a colloquium
‘Exploring the Visual Landscape’ will be held in the Berlage
Rooms of BK City, and will be
about the combination of
landscape research, planning
and design, visual perception
and Geographic Information
Science. During the colloquium
renowned scholars and young
talented researchers will address
theory, methodology and application of visual landscape research
in the rural and urban realm.
De Bouwpub is jarig!
Op 15 maart is de Bouwpub
jarig! Alle medewerkers en
studenten zijn van harte uitgenodigd op het feestje! Houd de
schermen in BK City in de gaten
voor meer info!
bouwpub.nl
Studenten bedenken
alternatieve visie
Zuidas
TU Delft studenten Urbanism
en Real Estate and Housing en
studenten van de Architectural
Association London en Yale
School of Architecture hebben
samen met Site UD Amsterdam,
het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, Bureau Zuidas
en de IABR een alternatieve
visie en strategie voor de
Zuidas ontwikkeld. Op 6 maart
18.00 presenteren de studenten
hun plannen in de Berlagezaal BK
City.
bk.tudelft.nl
B NIEUWS 07 5 MAART 2011
PAROOL
LE
TRIANG
ADAPTING
TO CHANGE
FOR THE STUDIO PAROOL TRIANGLE, AMSTERDAM, LEAD BY HYBRID BUILDINGS
BY BUILDING TYPOLOGY OF THE DEPARTMENT OF ARCHITECTURE, STUDENTS
WERE ASKED TO DESIGN AN ARCHITECTURAL INTERVENTION IN THE SO-CALLED
PAROOL TRIANGLE IN AMSTERDAM. THEIR DESIGNS WERE PRESENTED IN THE
PAROOL TOWER ITSELF AND IMPRESSED NOT ONLY THEIR OWN TEACHERS BUT
ALSO THE INHABITANTS OF THE TOWER ITSELF AND ITS OWNERS, STADGENOOT, A HOUSING CORPORATION BASED IN AMSTERDAM.
BK CITY — The Parool Triangle is an urban
site along the Wibautstraat, which lends its
triangular shape from its original function of
railway junction and the name Parool from one
of the Dutch newspapers once located in the
area. As most functions on the Parool Triangle
have moved away, the existing buildings have
been temporarily turned into ‘incubators’ for
innovative and creative business of young
entrepreneurs and creatives. This in turn has
breathed new life into the area. However, the
Parool Triangle was designated to be redeveloped through a new masterplan by the
Spanish architect Busquets, but due to the
current economic crisis, the plan had to be
postponed to 2013. The history and current
state of the Parool Triangle is therefore the
perfect example of the limitations of both
traditional building typologies and masterplans - both lack the ability to adapt to rapid
changes within society.
The assignment therefore was to design an
architectural intervention that is able to act as
catalyst for urban transformation. The buildings to be designed must be able to orient
and stimulate (re)development in this area as
an alternative to traditional urban design and
masterplan practices. The students had to
investigate the hybridization of traditional
typologies as a tool for sustainability. Starting
with a district library, a basic culture maker
increasingly under the threat of disappearing
due to shortage on public funding in times of
economic malaise, the students looked at
possible additional programs that render
libraries more sustainable and ensure its
existence well into the future.
The results were quite varied, yet all were
interesting. But according to Olindo Caso, the
coordinator of the studio, the projects of
Rebekah Wagoner and Ruben van der Plas
stood out most. Wagoner’s proposal of creating
‘The Green District’, which would literally
connect the areas now divided by Wibautstraat, is educational in nature. Comprising of
not just a library, but also an Urban Farm, the
intervention will allow people to learn how to
cultivate their own vegetables and provide
sustainable crops to residents of the area. Van
der Plas added a Hammam, a Turkish Bath, to
his project in order to create a meeting place
for the large population of Non-Western
residents in the area. By locating the baths,
which are octagonal in shape, and sequential
in routing, within the core of the building, an
interesting shape is created along the facade.
This benefits the routing and spatial experience of the library that is placed along the
edges of the Hammam. Heat to warm the
baths will be provided through the greenhouse
that serves the empty-nesters who reside
above the library. Both projects illustrate that
there are many ways to cope with an everchanging economic, social and political
environment and that today’s students are up
to the challenge. (DB)
For more info:
tudelft-architecture.nl
NIEUWS 3
THINKING ABOUT COMPLEXITY
COMPLEXITY, AN UMBRELLA TERM THAT LEAVES MANY STUDENTS AND RESEARCHERS PUZZLED
IS WHAT FASCINATES JUVAL PORTUGALI. PORTUGALI IS PROFESSOR OF HUMAN GEOGRAPHY AT
THE UNIVERSITY OF TEL AVIV AND WILL RETURN THIS YEAR AS GUEST PROFESSOR AT
BOUWKUNDE DELFT.
DELFT — While visiting the TU
Delft faculty, Portugali will lecture
on ‘Complexity, Cognition and the
City’. Complexity theory of cities
is a domain that has been
developed over the last three
decades by researchers in Urban
development. Complex systems
consist of numerous elements
with numerous (non-linear)
relationships between them,
which makes them difficult to
predict (see also B Nieuws #04
2009). That means that a change
in one variable doesn’t lead
automatically to a proportionate
change in the system, but can
have surprising outcomes.
Lorenz’s famous butterfly-effect is
an example of this.
With complexity theory it is
possible to make learning models
for the city and get a better
understanding of the citiy's
dynamics.
Since his last visit at Bouwkunde,
Portugali added a new dimension
to his theory: cognition. Until then
the approach has been predominantly modeled on the hard
sciences. Portugali: ‘Some critics
argued that the human domain is
fundamentally different. When
you just use quantitative analysis,
you miss the essence of human
organization. As a response we
added a qualitative layer based
on phenomenology and hermeneutics.’
Portugali was happy about the
feedback after his introductory
lecture. “In the discussion there
was some controversy about the
distinction I made between the
natural and artificial. I believe
that cities and buildings are
basically artifacts. Nature never
makes artifacts or buildings. The
term ‘organic’, which is used
quite often when talking about
cities, should therefore be used
strictly metaphorically.” (IT)
Time evolution of segregation in a city with two cultural groups. (Portugali 2000)
DEBATING ARCHIPRIX
ON THE 8TH OF MARCH,BK
CITY WILL ORGANISE ITS FIRST
DEBATE ON THE ENTRIES FOR
THE NATIONAL ARCHIPRIX,
WHICH IS CURRENTLY ON
DISPLAY IN THE SOUTH
GLASSHOUSE AND CONTAINS
NINE ENTRIES FROM OUR
FACULTY.
BK CITY — The exhibition in BK
City presents a perfect opportunity to examine how the quality of
education measures up and how
our education compares to that of
the other Dutch architecture
programmes. It also offers a cross
section of the trends and developments within Dutch architecture
in the built environment and thus
the perfect opportunity to
jump-start a debate.
What do Delft's nominations
Archiprix Exhibition
8 March 2012 | 17:00
location: BK City, Oostserre
actually tell us about the quality
of education? To what degree do
the Archiprix candidates represent current issues in Dutch
architecture as a whole? How
does education in Delft differ from
that of other architecture academies? In short, the debate will be
a tool with which BK City can
calibrate its position and will
provide new insights. (DB)
COLUMN
Mediacratie
Deze winter blijkt ons huis in
Friesland ineens te liggen in
een ‘probleemgebied’. In het
anders zo prettig slaperige
plaatsje Balk breek je je nek
over de journalisten. Het
slechte ijs op het Slotermeer is
wereldnieuws. De ijsdikte van
de Luts als de nieuwe maat der
dingen. Minutieus wordt
daarvan elk uur verslag gedaan.
Dagenlang beheerst de ‘tocht
der tochten’ alle media.
Kranten worden volgeschreven
met meningen van allerhande
deskundigen. De historie van
de tocht wordt nog eens
uitgebreid belicht. Heroïsche
portretten van bikkels. Bekende
schaatsers verkennen de route
en doen verslag. De rayonhoofden staan onder permanente camerabewaking. Elke
zucht wordt geïnterpreteerd.
Een lokale schaatstocht
opgeblazen tot mythische
proporties.
Hij kwam er niet. De rust in
Balk is weergekeerd. Het ijs is
weer gewoon water. Het
rayonhoofd melkt weer koeien.
De media – krant, tv, radio
– spelen een belangrijke rol in
onze blik op de wereld waarin
we leven. Journalisten brengen
ons op de hoogte van
gebeurtenissen waar we zelf
niet bij kunnen zijn. Ze kunnen
op basis van door hen verkregen informatie misstanden aan
de kaak stellen. Kritisch zijn ten
opzichte van machthebbers.
Onderzoek doen en daarover
berichten, zodat kwalijke zaken
aan het licht komen. Niet voor
niets is persvrijheid een
belangrijk democratisch
beginsel. Hulde dus voor de
journalisten! Breng ons nieuws!
Informeer ons!
Ikzelf zou het daarbij fijn
vinden om feitelijk nieuws te
krijgen. Nieuws dat niet is
opgeblazen om er een sappig
verhaal van te maken. Nieuws
dat niet wordt ingekleurd vanuit
een vooringenomen mening
van de journalist. Nieuws dat
geen onderdeel is in een race
om kijk, luister en oplage cijfers.
Nieuws dat ruimte geeft aan
alle betrokkenen om hun kant
van het verhaal te vertellen.
Nieuws dat streeft naar een
objectief beeld. Saai nieuws
dus.
Het zal jullie niet verbazen
dat ik weinig televisie kijk en
radio luister. En dat ik de NRC
laat liggen.
Karin Laglas
4 REVIEW
B NIEUWS 07 5 MAART 2012
SHAPING
THE CONTEXT
TWO WALLS OF THE FLEMISH ARCHITECTURE INSTITUTE (VAI)
IN ANTWERP WERE THE FOCUS OF SEVEN STUDENTS FROM
INTERIORS, BUILDINGS AND CITIES OF THE ARCHITECTURE
DEPARTMENT. THOSE WALLS WOULD DISPLAY THEIR FOUR
MONTH LONG IN-DEPTH RESEARCH AND INTENSE
COLLABORATION THAT WOULD CULMINATE INTO AN
EXHIBITION ENTITLED ‘RADICAL ARCHITECTURE - ITALY
1965-1980’.
BY DAPHNE BAKKER
Andrea Branzi
It all started almost two years
ago. The VAi, lead by Dr.ir.
Christoph Grafe, decided to have
an exhibition on Andrea Branzi.
Branzi was one of the main
protagonists of Archizoom, a
group of recently graduated
Italian architects from the 1960s,
who became quite famous with
their project, No-Stop City. Grafe
invited Branzi to make an
installation of his recent work.
The discussions with Branzi
didn’t focus on his own history,
but the themes he is actually
interested in, which mainly
comment on the role of
architecture in the current
situation. The result was an
exhibition that doesn’t really
explain itself. Subsequently, the
VAi felt it was necessary to have
an accompanying exhibition that
would actually allow people to
position Branzi’s work and to
understand how it emerged and
in what kind of circumstances.
Grafe - who also teaches at BK
City at the chair of Inetriors - saw
this as an opportunity to study
the rather complicated, but
extremely productive
constellation of Italian
Architecture in the 1960s with
students. That is how Radical
Architecture came into existence.
From timeline to a field of forces
Setting up an exhibition was a
challenge, since the students
would have to delve into
researching a period of
architectural history most were
not very familiar with. In close
collaboration with Grafe, they
quickly decided to divide the
exhibition in two parts. First, they
added a timeline. “This gives us a
way of literally contextualizing
this development of radical
architecture in the longer period
in Italy, not just in the terms of
architecture but also in terms of
the social and cultural events
taking place, what was
happening in terms of politics,
what was happening on a
worldwide scale which might
have had an effect on this specific
emergence of Radical
Architecture in Italy.” Grafe adds
“The timeline gives you the
opportunity of having quite a bit
of information put together
without necessarily always
having to explain the relationship
between one piece of information
and another, except that its
happening at the same time.”
Then they decided to design a
second wall, which would focus
on the field itself. A field of forces
that consists of the relationships
that exist between the many
protagonists, from the the groups
involved in the movement, to the
critics and the important
intellectual figures from that
period.
Designing and building a wall
Research is one thing, but
actually making the design for the
exhibition is another. Expert
knowledge was required and they
enlisted a young group of graphic
designers called Team Thursday,
who worked for free throughout
the entire project in close
collaboration with both the
students and Grafe. They came
up with an inexpensive proposal,
a very simple, yet very effective
one based on wall newspapers, a
printed newspaper designed to
be displayed and read in public
places. Such newspapers
emerged during the cultural
revolution in China that is
associated with the heady time of
student protest during the second
half of the twentieth century. This
simple choice further paved the
way when deciding upon color
scheme and typeface. Both can be
found in popular Italian
newspapers.
Collaboration
Although the students were
No-stop city
In the late sixties, Branzi, together with the revolutionary Archizoom
group, put forward the ‘no-stop city’, a theoretical project involving
the metropolitan city. They foresaw that the infinite variety and
uncontrollable complexity of our contemporary world would require
a new architecture. Urban planning and architecture would become
soft and diffuse, with uncertain forms that would define a fluid and
continuous space.
designated into various groups,
with some more closely involved
in the design aspects, while
others focused on the research,
they still had an overall input.
Eventually everyone was at the
VAi, setting up the exhibition,
which proved to be an intensive
piece of work, since it involved
working in the middle of the
night. The opening of their exhibit
coincided with the opening of
Branzi’s. Of course Branzi himself
got to admire the students' hard
work and was very impressed.
Inspiration
The successful completion of this
exhibition has inspired Grafe to
initiate similar projects for
students that will increase their
visibility within the actual field of
architecture and thus provide a
means for them to test their
ability.
Both ´Andrea Branzi. Objects and
territories´ and ´Radical
Architecture´ are on view in the
VAi, until the 26th of May.
For more info:
vai.be
teamthursday.com
UPCOMING 5
SIMPLY
COMPLEX
BY DAPHNE BAKKER
ON THE 5TH OF APRIL, PROFESSOR KAS OOSTERHUIS WILL GIVE
A LECTURE ENTITLED ‘TOWARDS A NEW KIND OF ARCHITECTURE’.
HE WELCOMED B NIEUWS INTO HIS OFFICE TO DISCUSS THE
TOPICS HE WISHES TO ADDRESS AND HIS VIEWS ON THE
CURRENT COURSE OF THE EDUCATION WITHIN OUR FACULTY.
THE REFERENCE TO LE CORBUSIER’S ‘TOWARDS A NEW
ARCHITECTURE’ WAS INTENTIONAL. ACCORDING TO OOSTERHUIS,
WE ARE NOW DEALING WITH A COMPLETE NEW UNDERSTANDING
OF WHAT GENERATES ARCHITECTURE. THIS UNDERSTANDING,
WHICH HE EXPLORES WITHIN HIS OFFICE AND TOGETHER WITH
STUDENTS FROM HYPERBODY, IS BASED ON COMPLEXITY AND
SWARM BEHAVIOUR.
Complexity in design, production and assembly
Complexity can be found in all aspects of modern day society. Oosterhuis
focuses on complexity within the design, production and assembly process
and how it offers a new approach to creating architecture. Designing is no
longer limited to one fixed outcome. Aided by parametric models, many
aspects can be taken into account during the design process. This ensures
that you have a bandwidth of millions of specific possibilities which can
inhabit the same design. The notion of complexity is further integrated in
the next step of production. New technology has made it possible to free
ourselves from Ford’s repetitive assembly line. Now we customize and
customization leads to innovative building components, which are all
unique but still part of a parametric family. ‘Imagine a world where no
window is the same. Or a world with no windows, but the windows are
simply a specification of the skin. That is complexity in design.’ Within
assembly, complexity is found when dealing with robotics, not only during
production, but also management of the daily operations of a building.
From static to dynamic
In short, when complexity is taken into account on all levels, from design to
assembly, this will lead to a evolution from a static environment to a dynamic
environment. Buildings and its components will no longer be simply
consumers of energy. They will produce and process. They will interact
with their surroundings, from the people who inhabit the buildings to their
modes of transportation. They will be actors. The actors themselves can be
rather simple, but together they can form something complex, like birds in a
swarm. Swarm behaviour can even be found in traditional architecture. ‘The grid
structure in Manhattan consists of simple rules. It is easy to count and to
understand and it is not constrained by too many rules, yet it generates
complexity within its spatial environment.’
Simplicity is complexity
Simplicity is therefore a means towards creating architecture which is
visibly complex and rich. Oosterhuis´ approach stands in stark contrast to
Zaha Hadids, whose architecture is often compared to Oosterhuis’. Her
starting point is the shape of the building itself, then she looks for ways
to build it. ‘Complexity is generated from inside’, continues Oosterhuis.
‘What we do is define rules, design the constraints as true architects and
then develop from there.’ This is what he aims to teach the students of
Hyperbody.
Data does not dictate
When versed in architectural dogma of yesteryear, such as Regionalism and
Modernism, this new approach might prove to be intimidating. This is
reflected in the fact that most students within Hyperbody are from outside
the Netherlands. The international students are drawn to its innovative
approach, whereas Dutch students, who finished their Bachelors degree at
Kas Oosterhuis
Professor Kas Oosterhuis studied architecture at the Delft Technical
University. From 2000 Oosterhuis is appointed professor digital
design methods at the Delft Technical University and is currently
leading a staff of 12 researchers at Hyperbody, the knowledge
center for Nonstandard and Interactive Architecture at TU Delft.
Together with Ilona Lénárd, he runs the awardwinning design studio
ONL [Oosterhuis_Lénárd].
Flexscape, Hyperbody MSc1 2011-2012
the TU, are unaware of the driving ideas behind the studio. This further
feeds into the misconception that Hyperbody is solely based on techniques
and software. ‘What is important to communicate is that Hyperbody is a
design course. Design is the first priority.’ The various techniques are only
taught in relation to the design. ‘You are always involved as a designer. The
data generated by the techniques are only there to inform. Data does not
dictate. You have to learn as a designer how to implement it.’ Oosterhuis
adds that students should learn the techniques, such as scripting, in the
Bachelors, since the heart of the work in the new practice of architecture
now lies in the new approach. Finding employment was not difficult for
students who have participated in Hyperbody. Many have gone on to work
at various advanced offices, like Hadid and Foster. Quite a feat in the
current jobs environment.
Bottom-up system
However, most students nowadays seem less curious and when left to their
own devices will only adhere to what is offered within the curriculum and will
not look beyond it. Oosterhuis agrees with this statement. ‘Educational
programmes are controlled via a rigid, centralised organisational model. This
also positions the students within a grid, leaving little room to motivate them to
think differently. Ideally, we should move away from a top-down towards a
bottom-up system in which each chair, professor, tutor and student is an actor.
This will enable them to find relations with their peers and then further built a
new organisational structure that will encourage real innovation.’
For more info:
oosterhuis.nl
hyperbody.nl
student.hyperbody.nl/index.php/project_G:Home
6 BK IN DEPTH
B NIEUWS 07 5 MAART 2012
LIFE AFTER
GRADUATION
TU DELFT GRADUATES WINNING EUROPAN
WHAT DO WE DO AFTER GRADUATION? WHAT IS THE WORLD OUT THERE LIKE? RECENT TU DELFT GRADUATE JUSTINA
MULIUOLYTE, NOW ALSO AN EUROPAN WINNER, SAT DOWN WITH B NIEUWS TO SHARE HER STORIES ABOUT LIFE AFTER
GRADUATION.
BY WING (YINJUN WENG)
Justina Muliuolyte
2011
Europan 11 winner
2010-present
Urban designer at
Posad Spatial
Strategies, The
Hague, Netherlands
2008-present
Co-founder of PUPA
(Public Urbanism
Personal Architecture)
2008-2010
Cum laude Master of
Science (MSc) in
Urbanism, Architecture and Building
Technology, TU Delft
2003-2007
Bachelor of Architecture, Vilniaus
Gedimino Technical
University, Vilnius,
Lithuania
2007-2008
Internship at
Ecosistema Urbano,
Madrid, Spain
2006-2007
Part time architect at
RV Architect‘s
Studio, Vilnius,
Lithuania
In 2008, Justina Muliuolyte and
Tadas Jonauskis came from
Lithuania to the Netherlands for
their master studies in Urbanism
at TU Delft. Two years after, they
were two top graduates, who
quickly found jobs in the Netherlands. What seemed to be an easy
and smooth career start obviously
did not satisfy them enough. Last
summer, Justina and Tadas
teamed up with Lukas Rekevicius
and participated in the prestigious competition Europan - a
biennial competition for young
architects under 40 years old
organized by the Europan
Foundation based in Paris. With
the proposal called ‘Multitalented
City’, they stood out among
hundreds of contestants, making
the first Lithuanian team ever
winning this competition.
B Nieuws: What is the Europan
project about?
Justina Muliuolyte: The project
is in Reims, France. It deals with
the Moulin de la Housse campus,
which used to be a university
complex built in the 60s. Now
with the university slowly moving
away from the city, the Reims
municipality wants to build a new
district with a programmatic mix
of businesses, high-quality public
spaces and a wide variety of
housing typologies.
With a vast landscape, vineyard
and parks, the former campus
acts like a sponge of open spaces
in this region. Our proposal is to
keep this open structure by
introducing five distinctive
squares. They are connected by
pedestrian routes and shape a
continuous network of public
space. Different program clusters
are created around the squares.
They are filled with diverse
typologies and functions to
strengthen the unique character
of each square.
BN: You also introduced a
sustainable strategy for the city?
JM: Yes. The city is meant to be
self-sufficient. We proposed
‘smart patches’ around the
squares that manage energy,
water and waste. We suggested
geothermal energy, solar tower,
rainwater collection and waste
management. More importantly,
we proposed sustainable forms of
transportation, encouraging
people living in the ‘Multitalented
city’ to use public transportation,
ride on city bikes and share cars. I
believe that the sustainable
strategies were the reason why
we won in the end.
BN: There were actually 49 sites
in 17 different European countries
proposed by Europan this time.
Why did you pick the one in
Reims in particular?
JM: This has actually a lot to do
with our previous study at TU
Delft. One of the reasons is that
we are familiar with the scale and
challenges of this project. Tadas,
for example, did his Msc2 project
based on Singapore, which dealt
with urban design and strategies
similar to the issue raised in the
Reims project. Another reason is
my interest in modernistic urban
projects. My graduation project at
the studio Complex Cities was
also about a housing area in
Lithuania from the 60s and 70s.
BN: You both studied at the chair
of Spatial Planning and Strategy
and graduated from the studio
Complex Cities. Is there a relation
between the competition project
to what you have done at the
university?
JM: Absolutely. During our
studies at Urbanism, we focused
a lot on the theme of public
spaces for instance. We investigated strategies to create and
connect public spaces, which are
strongly reflected in our competition proposal. The theme of
transport, including the transportation nodes and densification
around the station area, also
comes directly from the study.
BN: You and Tadas have already
been working since graduation.
What made you decide to join the
competition at the same time?
JM: We are always looking for
some diversity in the things we
do. In fact, we started participating in competitions back in the
university and this is already my
8th competition. It is a really good
exercise, because you have to
finish a project from sketch to
presentation in a very short
period of time, which means that
you are constantly working under
pressure. This is very different
from university projects that you
can work on for a semester or a
full year. For competition projects,
you'd have to think quickly, finish,
then think back and find out what
you could've done differently.
BN: A lot of students wouldn’t
have much extra time next to
their studies to join competitions.
How did you manage to do it?
JM: Well, if you are really driven
by it, you’ll always find extra
time.
7
JM: I think so. TU Delft graduates
are often considered very smart,
serious and hard working.
However, there is also a slightly
bad reputation that compared to
other university graduates, TU
Delft students focus too little on
the presentation. I often hear
people say that TU Delft students
don’t know how to draw. By this,
they don’t mean the technical
drawing skills, but the abilities to
make thing graphically more
beautiful. In the end, you have to
market yourself with things that
are pleasant to look at.
Multitalented City - Aerial view
BN: Do you have any suggestions
for students that are still in
university?
BN: So are you working on
competitions full time now?
JM: No. I am focusing a lot on
work at the moment. Of course
it’d be a dream to run your own
practice in the future and work
on competitions, but I find it
extremely helpful to start
working first. It is not only for
the experience you gain, but
also for the environment where
you work on multiple projects
with different kinds of people.
Moreover, even if you win a
competition these days, it does
not ensure you a commission
right away. Europan is actually
a 'realization competition', which
means the winners get to work
with the municipality to realize
“GETTING A
REAL COMMISSION IS NOT
EASY AT ALL.”
the project. Because of the
financial crisis, the Reims
municipality decides to postpone
the project and keep all three
winning teams on board for future
collaboration and brainstorming.
So the competition against the
other teams is still there. We also
had a language barrier. As none
of us speaks French, we would
have to eventually recruit a
French-speaking teammate for
the project. So you see, getting a
real commission is not easy at all.
BN: You are a cum laude graduate
from TU Delft. Was it easy for you
to find a job?
JM: It is hard to say, because it
depends a lot on your anticipation. For me, it was a bit like a
roller coaster. I was quite disappointed in the beginning, since I
was keen on getting a job instead
of an internship. It wasn’t easy. It
took me a while to adjust my
anticipation and found an
internship at POSAD, an urban
planning firm based in The
Hague. Luckily, they soon hired
me as an official employer. So it
worked out just fine.
BN: Are TU Delft graduates well
received in the job market?
JM: I think there are things you
don’t manage to do after you
graduate. Two of them are
reading and doing research. In
the university, you learn how to
think, defend and argue your
ideas. You don’t do that often at
work. So while you are reading in
the library, attending a lecture or
writing your research paper, enjoy
and make the best use of it.
For more info:
pu-pa.eu
europan-europe.com
Showcase square includes innovative functions such as argo-fuel research center, laboratories, light industries and lyceum. The square is divided in small lots used for
exhibition of plantation and gardens of laboratories. Buildings surrounding the patches have labs and industries on the ground floors and housings on top. The data
center uses energy generated by the solar tower, while its own heat is utilized for the green houses on top floors.
8 PROJECT
B NIEUWS 07 5 MAART 2011
BUCKY LAB'S CLEAN SWEEP
AT BOLD AND BEAUTIFUL FACADE COMPETITION
PARTICLE SHADING, GELLY WINDOWS, FAÇADE PIXEL PRINTER, AND SAND PATTERN FAÇADE. DOES THIS ALL SOUND TOO CRAZY TO
BE TRUE? TU DELFT'S BUCKY LAB PROVES HOW INNOVATION CAN BE EXCITING AND REWARDING BY WINNING THE 1ST, 2ND AND
3RD PRIZE AT THIS YEAR’S ‘BOLD AND BEAUTIFUL STUDENT FAÇADE COMPETITION’.
BY WING (YINJUN WENG)
THE COMPETITION
Last semester, 13 teams from Bucky Lab, led by Architectural
Engineering & Technology (in formation) researchers Peter van
Swieten and Marcel Bilow, developed 13 innovative façade prototypes that sought to solve the problem: how do you keep the
heat of the sun out but still let the sunlight in? Out of the 13
prototypes, 3 were selected to participate in the Bold and Beautiful student facade competition this January, competing against
11 other proposals from other technical universities from Belgium and the Netherlands.
2
Stretching Sunscreen
by Jos Noordzij & Arash Khoshnevis
The result came out late January: TU Delft claimed all 3 prizes,
making it the undisputed winner of this year's competition.
While the jury praised the innovative ideas of using elements
such as liquid and smoke in the facade, they were also impressed by the easily implementable systems proposed by the
students. 'The idea of the stretching sunscreen, for example, is
so simple, that one can't help but wonder, why didn't anyone
think of this before?', says the jury.
BEHIND THE SCENE
In hindsight it might seem like an easy, inevitable victory, but
not everyone was so sure when first stepping into the competition. Marius Otte, an Msc1 student at Bucky lab who also joined
the competition, recalls his initial doubts when confronted with
the high competition: 'during the fair, I really thought one of the
projects from other universities would win. They had about 6-10
students in one team, a budget of around 4,000 Euros and gigantic, perfectly manufactured models. We were only 2 students, who made the small mockups ourselves with 250 Euros.'
However, for Marcel Bilow, coordinator at Bucky Lab, such
doubts quickly went away, 'Soon I realized that what the other
students did was "facade jewelry", as most of them only addressed the beauty of the façade. Our ideas, however, addressed a specific facade problem that we also solved in a successful way. Our ideas could tell a story. In the end, it is not
about the fancy look, but the content.'
FACADE PROTOTYPE
What contributes to the victory is Bucky Lab’s keen focus on
what they call the ‘façade prototype’. These prototypes illustrate the very first idea rather than the final product. 'What the
students develop in our course are facade principles that can be
transformed and adapted’, says Marcel Bilow, ‘in a way, the
rougher the sketch and less "perfect" the prototypes, the more
the people can read them differently. Prototypes should always
be open for transformation and adjustment. This is key for both
the competition and our studio.'
The project aims to create a flexible sunscreen that can control and adjust the amount of incoming sunlight by using a stretching material.
When adding the tension at two ends, the holes in the material become
bigger and the sunscreen becomes more transparent. With woven elastic, a material normally used for clothing, this prototype can reach around
60% transparency when it is fully stretched, while staying completely
opaque when the tension is released. The system could potentially reach
a higher transparency with a better-customized material.
B Nieuws: What is the most valuable thing you have learned from
the Bucky Lab and by participating in this competition?
Arash Khoshnevis: It was a great
experience to see the practical
side of a project, realizing our idea
with our own hands and being
confronted with practical challenges.
Jos Noordzij: The scale of the proj-
ect allowed us to address very
specific problems. Building 1:1
models in the steel workshop is
surely a different approach from
what we have done before.
BN: If you can name only one
thing, what do you think made you
win the competition?
AK: The simplicity of the principle.
JN: And the practical applicability.
BUCKY LAB EXHIBITION
To see the models from the winning projects and the other 10
innovative facade prototypes from the Bucky Lab, including 'The
Gelly Window', 'Facade Pixel Printer' and 'Sand Pattern Façade’, go
visit the exhibition in BK City:
Opening Presentation: 17:00 | 13th March | Oostserre
Exhibition: 12th - 16th March | Oostserre
9
TUTOR
1
Thermal Expansion
by Katerina Doulkari & Ka Shun Cheung
The idea is to create an adaptive passive shell that reacts to temperature differences and provides solar shading through the principle of thermal expansion. Under extensive sunlight, thermal expansion first occurs in a gas tank at the bottom part of our facade,
which creates a high pressure that squeezes and forces the colored liquid from the bladder into the middle part. The middle part
consists of two glass planes placed very close to each other, leaving only a 1mm cavity, so that the liquid is spread out easily. Additionally, a gas balloon is connected to the middle part to receive
excessive air from the cavity while keeping the system closed and
protected.
B Nieuws: What is the most
valuable thing you have learned
from the Bucky Lab and by participating in this competition?
Katerina Doulkari: The whole
process that we followed during the semester helped me understand the interdisciplinary
way of designing an innovative
element based on a more technical background. It was fascinating to bring our design in a
Particle Shading
by Marius Otte & Christopher Koster
1:1 scale and face the problems of a design coming into
production.
BN: If you can name only one
thing, what do you think made
you win the competition?
KD: I think that what made us
win the competition was good
cooperation, but if I could
name one more thing, it would
be probably hard work.
3
B Nieuws: What is the most
valuable thing you have learned
from the Bucky Lab and participating in this competition?
MO: In our model, the addition
of the smoke definitely made us
win the competition.
Bucky Lab is named after the
American architect and
engineer Buckminster Fuller.
Inspired by his motto
‘whatever you can imagine,
you can build’, we aim to push
the envelop in building
technology by developing
innovative façade prototypes.
Under the Architectural
Engineering & Technology
department (in formation), we
offer a first semester master
course that combines
architecture with building technology, giving seminars on
design, material, structure and
production technology.
Get your hands dirty! This is
the way we encourage our
students to be fully engaged
in the process of design and
production in our studio. From
the very beginning to the very
end, the students have to
sketch and develop an idea
that can be transformed into a
workable principle or
prototype. We do 1:1 scale
mockup in our workshop, so
that the initial sketches are
realized in a final product
calculated, assembled and
built by the students themselves.
The challenges of picking the
right material, the consequences of the design in
relation to its making and all
the mistakes made during this
process will never be forgotten by the students.
Marius Otte: What I learned
most from this project is the fact
that an idea or a concept might
look great during the design
phase, but it is really hard to
achieve the same result when
building it. The translation from
the computer model to a physical
1:1 scale model is a study in itself. Never underestimate this.
BN: If you can name only one
thing, what do you think made
you win the competition?
Get Your
Hands
Dirty!
The particle shading facade is a multi-functional facade that combines
the fairness of a wave shaped pattern with a particle sun-shading technique. The density of the air will be used to create a solar filter to protect
the interior of the building. In addition to that, LED lighting together with
the smoke gives the possibility to change the appearance of the facade
and the option to use company branding.
Starting next semester, we
want to develop bigger and
longer lasting projects. Bucky
Lab will be mobile, collaborating with other chairs, universities and companies in the
future.
Marcel Bilow
More on Bucky Lab:
imagineblog.tumblr.com
10 RESEARCH
B NIEUWS 07 5 MAART 2011
CHASING
FOR GRANTS
UP UNTIL NOW, TU DELFT’S ARCHITECTURE FACULTY AND
ITS EMPLOYEES HAVEN’T BEEN EXACTLY ‘KNOWN’ FOR ITS
SUCCESSFUL APPLICATIONS OF LARGE RESEARCH GRANTS.
BUT WITH EUROPEAN AND DUTCH RESEARCH FUNDS
ACKNOWLEDGING THREE GRANTS TO OUR FACULTY AND
RESEARCH PROJECTS IN WHICH FACULTY MEMBERS ARE
INVOLVED SINCE ONLY LAST MONTH, YOU MIGHT SAY THE
FACULTY IS ON THE TURN.
BY MANON SCHOTMAN
Creating an Urban
Knowledge Network
Ir. Greogry Bracken – researcher at Delft School of Design – is doing
research on new theories of massive urbanisation in Asia. Recently,
the research proposal ‘Urban Knowledge Network Asia’ Bracken and
his fellow researchers worked on, found favour from European
funding programs. The research project received a grant of the EU
fund Marie Curie Actions of 1.25 million euros. “There is always a
certain amount of luck involved in finding funds. And your research
simply has to fit in the existing research programs of the particular
funds”, says Bracken.
The research
Asia’s mounting global importance includes a remarkable growth in
urbanisation. Over 60 percent of the estimated 3.5 billion Asian people
are now living in cities. For this massive urbanisation, classical research
on city planning or architecture in the city doesn’t always fit the bill.
This research aims to allow for new ways of thinking about the city. The
research spans a wide range of subjects, which can broadly be headed
under the themes ‘housing’, ‘heritage’, ‘environment’ and more specific
themes like slum dwellers’ living conditions or flood defences. Bracken:
‘The research itself however, is still quite open-ended. But it just gets
along well in European aims to do more research in the developing
worlds of India and China.’
The researchers
13 research institutes are involved in the project, of which four are
European, eight are Indian or Chinese, and one is from the USA.
Bracken: ‘All the researchers involved have particularly good track
records, which helped receiving the attention from EU funding institutions.’ Leiden University’s Institute for Asian Studies will be coordinating this consortium of international research institutes. The grant will
be used specifically to facilitate European researchers in doing research
in Asia. In turn, Asian researchers will be able to come to Europe and
do research at institutes in Europe or the United States. Asian researchers coming to Europe will both do field research and archive research,
while European researchers on secondment in Asia will mostly be doing
field research. Here, they will engage and practice in Asian cities and
meet up with non-government or community-based organisations.
Shanghai Alleyway
Shanghai Redevelopment
The funding institution
‘Urban Knowledge Network Asia’ received its grant from one of EU's
Framework Programme for Research and Technological Development
sub programmes ‘Marie Curie Actions’. Marie Curie Auctions has a
budget of €1,580 million and is largely based on the financing of
training and mobility activities for researchers. These activities,
known as the Marie Curie Actions, are aimed at the development and
transfer of research competencies, the consolidation and widening of
researchers' career prospects, and the promotion of excellence in
European research. Bracken: “We requested the grant specifically to
facilitate the extremely important and relevant exchange of researchers from Asia and Europe.”
Bottom-up network
Rather than having a fixed research layout, researchers working
within the consortium or network don’t partake in an already thought-
11
out research project. It will be a bottom-up network, where researchers
can focus on what matters to them. This makes the research very
open-ended. Bracken: “We plan for something to happen, we just don’t
know what it will be, and because it’s a good network, and because it’s
inspiring work, it should be pretty interesting.” The program itself
creates an international research network, and this network itself is
already an important project goal. By going on secondment and meeting
up with new people and ideas, researchers will be able to come up with
new research directions and ways of thinking about the Asian urban
environment. When the grant runs out, the network will offer a strong
infrastructure for further research as well.
Knowledge exchange: TU Delft workshop
Yearly, the research network will organise a large workshop striving to
exchange knowledge on Asian cities. The workshop will be open to the
network’s researchers, researchers from the participating institutes and
other stakeholders such as private partners and public parties. A critical
mass of researchers will get together to deal with one given theme.
This autumn, the network’s workshop will be held at TU Delft. The
theme will be ‘Urban heritage in Asia’, which will include topical
themes such as preservation and gentrification.
Making the Schiphol
Metropolitan Region
More Sustainable
Prof. Andy van den Dobbelsteen and Dr. Arjan van Timmeren from
the Architectural Engineering & Technology department (in formation) are leading the TU Delft ‘Better Airport Regions’ research
project, which is about to start in June 2012. Only last month, the
project has received a NWO grant worth 900 thousand euros, of which
our faculty team receives over 300 thousand euros. Van Timmeren: “It
helped to find the grant, that our existing focus on the transformation
of urban regions, including previous research on transforming airport
regions into hubs for sustainable developments, fitted perfectly in
the existing NWO ‘Urban Regions in the Delta’ programme.”
The research
‘Better Airport Regions’ will be about learning how to achieve further
reaching sustainability in urban areas. Context is that municipalities
and other public and private actors increasingly invest in climate-neutrality of urban areas. However, it is far from clear which actions are
most efficient. Van Timmeren: “We lack applicable knowledge and
adequate instruments to act in complex urban environments. As
large-scale urban actors and strong drivers of urbanization, airports are
key players in urban regions.” Main research question will be ‘How can
airport regions contribute to a more sustainable, resilient and adaptable
urban system?' Main case study and focus is Schiphol airport in Amsterdam. “In complex organisational structures, like urban regions, it can be
quite challenging to implement sustainability measures. Schiphol aims
to become energy neutral in 2020 for all its developments (except
necessary kerosene for planes), and is therefore also chosen as the main
case study area. What makes the case of Schiphol airport valuable for
the research on sustainability measures is its organisational structure
and the potential to investigate alternative development models.
Because of its strong drive for urbanization, Schiphol is especially well
fit to implement sustainability measures and to provide a better
conceptual model for the integration of airports and cities.”
The researchers
Researchers from the Architecture faculty’s AE+T (in formation) and
Urbanism department are involved, as well as researchers from TU
Delft’s Technology, Policy and Management faculty. Van Timmeren
already had some history in research on Schiphol, which certainly
helped in finding grants. However, TU Delft is not the only university
involved. Prof. Kees Christiaanse and Dr Christian Salewski (ETH
Zurich), Prof. Mark Michaeli (TU Munchen) and dr. Marco Te Brömmelstroet (University of Amsterdam) collaborate in the project as well,
focusing on the airport region of Zurich. Furthermore, public actors like
the Municipality of Haarlemmermeer, the SADC Schiphol Airport
Development Cooperation (including the City of Amsterdam and other
public bodies), the City of Kloten, the City of Zurich, and the Kanton
Zurich participate together. Van Timmeren: “Working with such
acknowledged research partners and important public and private
parties is seen as a big plus point and puts you in the spotlight of large
research funds.”
The funding institution
The Netherlands Organisation for Scientific Research (NWO) is the
largest financer of scientific innovation in the Netherlands and finances
research projects in all sciences. One of its programs is ‘Urban Regions
in the Delta’ - a program which develops, shares and implements the
knowledge necessary to achieve a sustainable spatial policy in urban
networks within the Dutch section of the North-western European
metropolis, in which water, nature, accommodation, working, recreation
and mobility are optimised. In June 2011, TU Delft already received
another grant of 1.1 million euros from the Urban Regions in Delta
program for research on planning and design methodologies in the
South-Western Delta.
Student involvement
But it’s not all researchers’ in-crowd. “It would be a pity to keep all this
knowledge from students”, says Van Timmeren. Students well along in
their masters will have the chance to participate in this highly interdisciplinary project. There are plans to set up studios in which students
will be involved through education. Due to the international collaboration, they will be able to participate in the program’s workshops in
Schiphol and Zurich as well.
Schipol Airport Region
12 BK IN FOCUS
B NIEUWS 01 JANUARI 2010
De Boompjes 60-68
EEN REËEL
PROBLEEM
TERWIJL DE CRISIS VOORTDENDERT, IS OOK DE LEEGSTAND VAN KANTOREN VERRE VAN
OPGELOST. HILDE REMØY: “VEEL PANDEIGENAREN LEVEN NOG IN DE HOOP DAT ZE DIE
10.000M2 KUNNEN VERHUREN.”
DOOR IVAN THUNG
Op dit moment staat ruim 15% van
de kantoren in Nederland leeg.
Een eenduidige visie op de aanpak
hiervan, ontbreekt echter. B
Nieuws sprak met drie mensen die
vastberaden zijn dit probleem aan
te pakken. Met een groep studenten uit verschillende vakgebieden
organiseerden Sander Smoes van
de Veldacademie, afstudeerder
Ferdi Koornneef en zijn mentor
Hilde Remøy van RE&H een
workshop om nieuwe oplossingen
te vinden voor het leegstaande
kantoorpand de Boompjes 60-68 in
Rotterdam. Dit gebeurde in samenwerking met advies- en ingenieursonderneming Arcadis, TU
Delft en Markus Makelaardij. Hun
gezamenlijke oplossingen zijn in
een eindrapport gepresenteerd
aan Ron Voskuilen, algemeen
directeur dienst Stadsontwikkeling
Rotterdam.
De Boompjes 60-68 staat ondanks
zijn centrale ligging aan de Maas
al een geruime tijd leeg. Door de
crisis is de vraag naar kantoren
echter sterk afgenomen, waardoor
de kans dat kantoren, als het pand
op de Boompjes, binnen nu en
afzienbare tijd verhuurd worden,
erg klein is. Om de kantoren weer
gevuld te krijgen is herontwikkeling nodig maar dit komt traag op
gang. Een van de obstakels van
herontwikkeling is dat veel
beleggers bang zijn om hun
vastgoed af te waarderen: het
zogenaamde boekwaardeprobleem. Een ander obstakel is dat
veel kantoren niet helemaal
leegstaan. Maar ook de locatie kan
problematisch zijn: vooral veel
grote complexen op kantoor- en
bedrijventerreinen staan leeg.
Remøy: “Als je het al moeilijk
vindt een klein gebouw te
verhuren, probeer het dan eens
met een paar hectare. Dan heb je
écht een probleem in het kwadraat.”
Het is volgens Remøy echter niet
alleen de crisis die de leegstand
veroorzaakt. Haar onderzoek naar
de leegstand in kantoren begon al
in 2005. Het probleem bestond
toen al, maar was nog niet zo
bekend als nu. Onder andere de
groei van het aantal ZZP’ers en de
opkomst van het Nieuwe Werken
leiden tot een afnemende vraag
naar reguliere kantoren. Smoes:
“Grote bedrijven hebben in de
huidige markt en arbeidscultuur
vaak geen gigantische kantoren
meer nodig, omdat ze door het
Nieuwe Werken ook genoeg
hebben aan een paar 100m2 in
elke stad.” Remøy: “Gebouwen
als het oude Bouwkunde, met
kamers die drie van de vijf dagen
leeg staan, zijn verleden tijd.”
Beleggers die eigenaar zijn van de
leegstaande kantoren zijn geen
ontwikkelaars en weten vaak niet
wat ze met een leeg kantoor
kunnen doen. De groep afstudeerders architectuur en RE&H ontwik-
kelden daarom in de workshop een
plan en strategie voor het leegstaande pand. De studenten
stelden als herontwikkeling een
programmatische mix voor die niet
alleen financieel sluitend is, maar
ook maatschappelijke waarde
heeft. Volgens Smoes is namelijk
het maatschappelijke aspect van
leegstand vooral belangrijk:
“Uiteindelijk is het niet alleen een
financieel probleem voor beleggers
- die hebben nog genoeg gevulde
kantoren in hun portefeuille om te
overleven - maar ook een maatschappelijk probleem. Leegstand
is gewoon niet goed voor een wijk
en een stad. Om de beleggers
echter over de streep te halen,
moet het maatschappelijk belang
“GEBOUWEN ALS
HET OUDE
BOUWKUNDE ZIJN
VERLEDEN TIJD”
ook financieel verantwoord zijn.
We hebben de plannen daarom
ook helemaal doorgerekend op
kosten en exploitatie. Op die
manier krijgt een belegger zijn
opties goed in beeld en dat maakt
de stap naar herontwikkeling
makkelijker.”
Tijdens de workshop onderzochten de studenten de mogelijkheden voor het pand door vanuit de
potentie en de karakteristiek van
de directe omgeving, de wijk, de
mensen en de stad te werken en
ontwikkelden een aantal scenario’s. Vervolgens toetsten de
studenten de effecten van de
verschillende scenario’s met
behulp van een door Arcadis
ontwikkelde methodiek op de
maatschappelijk waardestromen.
Zo concludeerden de studenten
dat de gezondheidsvoorzieningen
op de locatie matig zijn, en dat er
in de Wijnhaven, het gebied achter
de Boompjes, weinig aantrekkelijke woningen voor ouderen zijn.
Een mogelijk scenario was daarom
in de Boompjes woningen te
combineren met een zorghotel. Zo
wordt er in de behoefte van
woningen voorzien en krijgt het
project tevens een link met
kennisinstituten als het Erasmus
MC.
De Veldacademie, een samenwerkingsproject van dS+V (Gemeente
Rotterdam), Bureau Frontlijn en de
Faculteit Bouwkunde, is vier jaar
geleden opgericht om stedelijke
opgaven als kantorenleegstand te
koppelen aan het reguliere
onderwijs. Helaas zie je dat
studenten in het reguliere
onderwijs nog te weinig met
praktische problemen aan de slag
gaan. Remøy: “Vaak werk je als
student aan een probleem dat je
zelf hebt gedefinieerd. Maar op het
moment dat je een antwoord hebt,
is er misschien wel niemand die
op jou antwoord zit te wachtten.”
Smoes denkt dat de workshopresultaten uiteindelijk ook weer
kunnen bijdragen aan het onderwijs. “Uiteindelijk kan zo’n opgave
een testcase zijn om te kijken of de
methodiek die we hebben
gehanteerd werkt. Methodieken
ontwikkel je door te onderzoeken
en er vervolgonderzoeken mee te
doen" Remøy: “Het blijven testen
van je methodieken is heel
belangrijk.”
Student Koornneef vond het erg
inspirerend om mee te werken aan
de workshop. Hij studeert af bij
Explorelab op kantoorleegstand en
de ontwikkeling van een modulairsysteem waarbij hij het leegstaande kantoorpand aan De Boompjes
60-68 gebruikt als toetsingskader
voor zijn onderzoek en de te
ontwikkelen module. Hij vond
vooral het reële van de opgave
interessant. “Sommige studenten
weten helemaal niet wat er speelt
in de markt en wat iets kost. Dat is
een reality-check voor studenten.
Bij ontwerpen ben je bezig met
iets moois maken, maar voor mij is
creatief zijn veel meer het oplossen van een probleem. En in dit
geval een heel reëel probleem.”
For more info: veldacedemie.nl
BK IN FOCUS 13
DE TOEKOMST
VAN DE AFDELING ARCHITECTUUR
ARCHITECTUUR - DE GROOTSTE AFDELING VAN DE FACULTEIT - STAAT AAN DE VOORAVOND VAN EEN
ORGANISATORISCHE VERANDERING. ‘GATEN’ IN HET LEERSTOELENPLAN WORDEN OPGEVULD, NIEUWE
HOOGLERAREN WORDEN AANGETROKKEN, GESCHIEDENIS EN DE VOORMALIGE DSD WORDEN WEER
ONDERDEEL VAN DE AFDELING EN ER LIGT EEN BEZUINIGINGSTAAK. ‘MAAR,’ ZO ONDERSTREEPT AFDELINGSVOORZITTER DICK VAN GAMEREN, ‘HET GAAT UITEINDELIJK VOORAL OM DE MENSEN DIE HET
MOETEN DOEN EN MINDER OM DE NAMEN DIE BOVEN DE LEERSTOELEN STAAN.’
DOOR ANNE DE HAIJ
‘De herijking, dat is natuurlijk
gewoon een bezuinigingsoperatie.
Maar bij de afdeling Architectuur
was het al langer duidelijk dat er
dingen moesten veranderen,’ stelt
Van Gameren. ‘Toen ik afdelingsvoorzitter werd, trof ik bijvoorbeeld een leerstoelenplan met
‘gaten’ aan. Dat had diverse
oorzaken, maar één daarvan was
dat veel leerstoelen hun ‘eigen
plek’ in deze faculteit hadden
verworven. RMIT, IHAAU/
Geschiedenis, DSD, hyperbody:
clubs die onmisbaar zijn voor het
bouwwerk van Architectuur. De
afdeling was toe aan een heldere
profilering met een ook voor
buitenstaanders begrijpelijke
opzet van leerstoelen.
Van Gameren: ‘Die nieuwe
profilering en afdelingsvisie heeft
lang op zich laten wachten. Maar
je moet eerst je visie helder
krijgen voor je andere nijpende
problemen als het hooglerarentekort kan aanpakken. Nu die visie
er is, kunnen we eindelijk écht
nieuwe hoogleraren aantrekken.’
Dit blijkt in de praktijk echter
minder eenvoudig dan het lijkt.
‘Bij het aanstellen van een
hoogleraar, zoek je idealiter
iemand met én een toonaangevende beroepspraktijk én een
flinke onderzoekservaring. In de
praktijk blijken deze competenties
lastig te verenigen. Van Gameren:
‘Het is niet realistisch om als
succesvol architect ook nog eens
te promoveren en een staat van
dienst in wetenschappelijke
publicaties op te bouwen. We
hebben daarom een onderscheid
gemaakt tussen vooral op het
ontwerponderwijs en –onderzoek
gerichte leerstoelen en meer op
fundamenteel, theoretisch en
historisch onderwijs en onderzoek
gerichte leerstoelen. Voor de
eerste categorie zoeken we
ontwerpers die naast hun praktijk
inhoud geven aan hun leerstoel.
Voor de tweede zoeken we voltijd
hoogleraren die na een promotie
een academische loopbaan
hebben gevolgd. ’
In het nieuwe leerstoelenplan is
ruimte voor vijf ontwerpleerstoelen: Woningbouw (Dick van
Gameren), Interieur (Tony
Fretton), Openbare Gebouwen
(Michiel Riedijk), Utiliteitsbouw
(vacant) en ‘Complexe Stadsprojecten’ (Kees Kaan). De eerste drie
bestonden al, voor Utiliteitsbouw
zoekt de afdeling een nieuwe
hoogleraar en de voormalige
leerstoel Materialisatie wordt
omgevormd tot ‘Grote Stadsprojecten’. ‘Waar het onderwijs en
onderzoek voorheen zowel
objectmatig (bijv. publieke
gebouwen, woningbouw - RED)
als aspectmatig (bijvoorbeeld
duurzaamheid, materialisatie RED) was georganiseerd, richten
we ons nu alleen op een objectmatige organisatie. Aspecten als
duurzaamheid, hergebruik en
materialisatie moeten voortaan in
alle leerstoelen aan bod komen’,
aldus van Gameren.
Theorie, methoden en analyse en
geschiedenis worden integraal
onderdeel van het onderwijs. In
de nieuwe leerstoel ‘Methoden en
analyse’ zal onder andere de
‘Delftse plananalyse’ een belangrijke plaats krijgen. Voor deze
leerstoel wordt nu de eerste ronde
gesprekken gehouden. Voor de
nieuwe leerstoel ‘Architectuurtheorie’ en ‘Geschiedenis van
Architectuur en Stedenbouw’ is
de faculteit nog op zoek. Van
Gameren: ‘Voor theorie zoeken
we iemand met een architectuurachtergrond, voor geschiedenis
zoeken we een kandidaat met een
kunsthistorische achtergrond.’
Deze veranderingen moeten het
wetenschappelijk profiel van
Architectuur bestendigen. ‘Daar
gaan studenten straks echt wat
van merken.’
Met alleen inhoudelijke hervormingen komt Architectuur er
echter niet ‘van af’. Van Gameren:
Vernieuwing van de laatste Bijlmerflat in originele
‘We moeten als afdeling flink
staat: de Kleiburg (MSc1 dwelling)
bezuinigen en ondanks het groot
natuurlijk verloop in de afgelopen
jaren, zijn personele ingrepen
alsnog noodzakelijk. En dat is
pijnlijk.’ Zo zal de leerstoel
SMART Architecture worden
stopgezet. Geschiedenis is al flink
gekrompen en de nieuwe leerstoel theorie zal straks minder
FTE behelzen dan de huidige
DSD. Ook Maquettetechniek krijgt
te maken met een kleine stafreductie. Over de gevolgen van de
komst van het Berlage Instituut
DOOR ODC
kan Van Gameren kort zijn. ‘Er
worden nog gesprekken met het
De Onderdeelcommissie (OdC) van
Berlage gevoerd, maar hun
de faculteit Bouwkunde behartigt de
eventuele komst bijt de activiteibelangen van al het bouwkundeperten van onze afdeling niet. Het
soneel: van student-assistent tot
Berlage Instituut zal eerder gaan
MT-lid, van promovendus tot servicepunt medewerker. De OdC is een
functioneren als een faculteitscommissie van de Ondernemingsraad
brede post-masteropleiding en zal
(OR) van de TU Delft en voert overleg
geen verdere personele gevolgen
met de decaan over o.a. de begroting,
voor onze afdeling hebben.’
organisatieveranderingen, arbeidsomstandigheden, huisvesting en
Aan het einde van de rit hoopt
personeelsbeleid. De herijking is op
Van Gameren vooral dat de
dit moment een belangrijk onderwerp
afdeling geen zoekplaatje meer is.
waarover de OdC overleg voert met
‘Wij zeggen nu eigenlijk: we doen
de decaan.
niet meer alles. We richten ons op
een aantal helder geprofileerde
Heb je een vraag? Neem gerust
vakgebieden en werken vaker
contact met ons op! Spreek ons
samen met andere afdelingen.
aan in de gang of stuur een mailtje
Het nieuwe leerstoelenplan maakt
aan: [email protected] of
dit duidelijk en is in opzet
[email protected].
vergelijkbaar met andere architecFor more information:
tuuropleidingen in het buitenland.
bk.medewerkers.tudelft.nl >
Uiteindelijk willen we ons zo nog
Overleg en Advies/Medezeggenmeer dan voorheen kunnen meten
schap/Onderdeelcommissie
met topopleidingen zoals ETH
Zurich, Harvard en Princeton.’
VRAGEN? U
KUNT BIJ DE
ODC
TERECHT!
14 FORUM
COLUMN
Menselijkheid
Onder het gewelfde dak van
een gebouw van Wiebenga aan
de Avenue Céramique in
Maastricht vindt een bijzondere
ontmoeting plaats. Max
Risselada heeft op deze plek
voor het NAIM (Nederlands
Architectuur Instituut Maastricht)
een tentoonstelling gemaakt
over Alison en Peter Smithson.
Er is een rondleiding georganiseerd voor genodigden, in
gezelschap van twee van de
kinderen van de Smithsons en
Axel Bruchhäuser, de directeur
van meubelfabriek TECTA, die
veelvuldig opdrachten voor
meubels en gebouwen
verschafte aan de Smithsons.
Het bezoek werd afgesloten met
een lunch in het museum.
Waarom moet ik hierover
schrijven?
De Smithsons worden door
vakgenoten wel eens met
scepsis ontvangen en hard
afgerekend op hun producten;
misschien omdat begrip voor
hun nalatenschap pas groeit
door diepere studie. De
tentoonstelling is een kans om
zich onder te dompelen in niet
alleen het oeuvre van het paar,
maar bovenal ook in hun
interesses, hun intensiteit, hun
liefde voor het leven. Het lage
gewelf van de bovenste
verdieping van het museum
verzorgt juist die intimiteit, die
helpt om zich even te verenigen
met de Smithsons. Ons geluk
was de aanwezigheid van hun
kinderen, die liefdevol en
integer anekdotes en meer
verdieping toevoegden aan het
werk en de leefwijze van hun
ouders, Alison en Peter. De
verhalen van Axel Bruchhäuser
waren nog warmer en enthousiaster, niet geremd door
familiebanden, maar met een
oorsprong in een gedeeld
verleden volop strijd voor een
rijkgeschakeerde wereld.
Vandaag heb ik uitgebreid
stilgestaan, schrik niet, bij het
fenomeen ‘misdaad tegen de
mens(elijk)heid’. Twee opties
voor de vertaling van ‘humanité’
of ‘humanity’ uit het in het Frans,
Engels en Russisch opgestelde
handvest van het Tribunaal van
Neurenberg (1945): Nederland
hanteert ‘menselijkheid’, België
‘mensheid’. Ik sta achter de
Belgische interpretatie. Misdaad
tegen de menselijkheid vindt
vandaag de dag toch overal en
altijd plaats. Misdaad tegen de
mensheid is van een ander
kaliber, maar wordt wel gevoed,
al is het maar als door de
beruchte vlindervleugelslag,
door misdaad tegen de
menselijkheid. Wilt u begrijpen
wat menselijk is, bezoek dan de
tentoonstelling (tot 25 maart)
over Alison en Peter Smithson.
Robert Nottrot
B NIEUWS 07 5 MAART 2012
@
Deep-rooted sentiments? Interesting views? Use forum as your
discussion platform! Send your articles and letters to [email protected].
React on bnieuws.wordpress.com!
Bouwkunde: tussen
kwantiteit en kwaliteit
Bouwkunde is een brede studie. Je
leert er architectuurgeschiedenis,
liggers en kolommen berekenen,
presenteren en tekenen. Maar helaas
leer je er bovenal de bouwkundeproductie-methode. Deze methode
heb ik voornamelijk leren kennen
tijdens mijn Bachelor 3 project (dat ik
overigens succesvol heb afgerond).
Tevens heb ik er al veel medestudenten over horen praten. In de volgende
alinea zal ik deze methode voor u
omschrijven, zoals ik deze heb
ervaren.
Produceren
Er staat elke week een waslijst aan
producten in de planning van het
semesterboek, deze lever je elke
week af. Dit doet je door te produceren, produceren en nog meer te
produceren. Stilstaan bij een onderwerp, daar is geen tijd voor. Verdere
verdieping? Nee, niet op bouwkunde!
Ben je gek, dit is een brede studie,
dus zal men ook breed produceren.
En dan, voor je het weet, is het
‘begeleiding’. In deze zogenaamde
‘begeleiding’ word je, in tegenstelling
tot mijn associaties bij het woord
‘begeleiding’, ‘beoordeeld’ en daarna
mag je op naar de volgende waslijst
producten. Keihard wordt je afgevuurd: dit is fout! Dit is fout! Ik heb
meegemaakt dat willekeurige
maquettes waar studenten veel tijd in
hebben gestoken in responsiecolleges
genadeloos kapot gemaakt worden
om je maar vooral ‘klaar te maken
voor de werkelijkheid’. Wat fijn.
Dit is zoals het semesterboek het heeft voorgeschreven, zoals
een project blijkbaar is bedoeld.
Gelukkig heb ik gemerkt dat er ook
veel bewuste docenten op bouwkunde rondlopen die een eigen draai aan
een project geven. Ze schrappen wat
dingen van de waslijst zodat je je
meer kunt verdiepen in een specifiek
onderwerp. Ook komen ze aan met
interessante boeken als jij vast zit.
Deze mensen laten je een week lang
nadenken over één enkele vraag die
ze gesteld hebben en waar je het
antwoord maar niet op kan vinden.
Deze mensen motiveren mij om deze
studie te blijven doen en letterlijk te
studeren, in plaats van slechts te
produceren.
Studievertraging
Dankzij de productie-methode van
Bouwkunde leert een student keihard
te werken en plannen en daar heeft
een student veel aan. Maar dankzij
deze zelfde productie-methode van
Bouwkunde hebben veel studenten
toch studievertraging. Niet omdat
deze studenten niet studeren en
alleen maar bier aan het zuipen zijn
(alhoewel die zijn er natuurlijk ook bij
zijn). Dat is een makkelijke verklaring
maar onjuist. De studievertraging
ontstaat omdat studenten zich gaan
verdiepen in een onderwerp waarop
zij stuitten, gerelateerd aan bouwkunde of niet, en hier zoveel tijd in
stoppen dat ze achter gaan lopen op
het brede programma van bouwkunde. Wikipedia-informatie kan iedereen opzoeken, maar is dat de basis
van deze studie? Moet er niet
onderzocht worden, in de praktijk of
in de bibliotheek? Moet hier niet tijd
voor geboden worden?
Ter illustratie een voorbeeld,
wat ietwat is overdreven waardoor
het duidelijk de sfeer van het
bovengenoemde uitdrukt:
De docent zegt tegen een
student: ‘Maak nu een gevel voor dit
gebouw in vijf minuten.’ Vijf minuten
is voor jou, als jonge student die nog
niet met een bibliotheek van gevels
en ervaringen in het hoofd rondloopt,
te weinig. Dus wat doe jij? Jij
kopieert een gevel uit de 18e eeuw
waarvan je hebt gehoord dat deze
mooi schijnt te zijn, en klaar is Kees.
‘Wauw’, zegt de docent ‘jij krijgt een
voldoende!’. Jij bent blij en gaat snel
door naar de volgende deadline. Wat
er in dit scenario gebeurt is naar mijn
mening niet wat studeren zou moeten
zijn. Je leert niet waarom de maten
van de gevel en juist die verhoudingen en juist die detaillering van de
kozijnen en juist die vorm van de
straat waarin die gevel staat zo
gewaardeerd worden. Je leert niet
hoe je die schoonheid kan maken.
Kwaliteit
Schoonheid wordt door iedereen
anders geïnterpreteerd. Maar ik weet
zeker dat bepaalde gebouwen een
gevoel van ‘thuiskomen’ geven en die
gebouwen wil ik leren maken. Deze
vorm van schoonheid is geen
modeverschijnsel. Het is duurzaam.
En is duurzaamheid niet een van de
belangrijkste speerpunten van deze
opleiding en deze tijd?
Een architect moet opgeleid
worden om onderdak te maken voor
mensen. Onderdak houdt niet alleen
in dat het huis een prettige temperatuur heeft van binnen, de regen
buiten houdt en veiligheid biedt. Het
houdt ook in dat een mens zich er
thuis voelt. En een mens voelt zich
thuis in een mooi huis. Een huis
waarvan met zorg de ramen zijn
gemaakt juist met die maat en
waarvan met zorg de trapleuningen
zijn bewerkt. Dit is alles wat een
architect voor de mensheid kan
betekenen. Een gebouw maken dat
functioneert als bescherming en op
de een of andere manier een gevoel
van geluk schenkt aan de bewoner of
bezoeker. En dit geluk ligt in de
schoonheid van het gebouw.
Het is voor de opleiding
bouwkunde belangrijk meer aandacht
te schenken aan deze basisprincipes
van het bouwen. Deze aandacht kan
geschonken worden door meer tijd
aan elk onderdeel van het gebouw te
besteden en zal dus automatisch
betekenen dat er een aantal onderdelen van de waslijst aan producten per
project geschrapt moeten worden. De
projecten worden zo anders georganiseerd. De geschrapte onderdelen
moeten natuurlijk niet verloren gaan
maar komen dan terecht in een
volgend project. Rome is tenslotte ook
niet in één dag gebouwd.
Soscha Monteiro de Jesus is BSc
student
STREETS OF BK CITY 15
IN IEDERE EDITIE WORDT STUDENTEN EN DOCENTEN
VAN DE TU DELFT EEN VRAAG GESTELD WAAR ZIJ HUN
MENING OVER GEVEN. DEZE KEER:
WHAT DO YOU THINK
OF THE SELECTION OF
ARCHIPRIX?
Carlo Maria, Msc3 Explore
Lab
The one made of concrete is
my favourite. It is poetic,
philosophically strong, and it
really brings architecture to the
artisan, back to the basics.
Most importantly: it doesn’t try
to save the world.
Anne Larsen, Msc1 Interiors
I come from a school of Fine
Arts, and I noticed that the
design products are very
different from those of my
former school. Students are
strong on the technical part
here. I admire that, but the
presentation lacks sometimes.
COLOFON
B Nieuws is a four-weekly
periodical of the Faculty
of Architecture, TU Delft.
Faculty of Architecture,
BK City, Delft University of
Technology
Julianalaan 134,
2628 BL Delft
room BG.Midden.140
Maysam Foolady, METU
I haven’t seen the projects
here. I know that what in
Turkey got the attention was
not so much the detail but
more a great concept. Another
very important thing was a
meticulous consideration of
the context.
Jaimy Siebel, Msc3 Architectural Engineering
Een goed Archiprix project
moet een combinatie zijn van
een goed uitgewerkt plan dat
innovatief is en tot de verbeelding spreekt. Als je ook nog
een sterk theoretisch plan in
iets praktisch en indrukwekkend weet te vertalen maak je
een goede kans. Het is
belangrijk is dat dit allemaal in
één maquette of doorsnede
duidelijk wordt.
0031 (0) 6 347 443 25
[email protected]
b-nieuws.bk.tudelft.nl
issuu.com/bnieuws
Editorial Board
Anne de Haij
Manon Schotman
Ivan Thung
Daphne Bakker
Wing (Yinjun Weng)
Cover illustration
Multitalented City Aerial
View, by Justina Muliuolyte
Contributors
Karin Laglas
Robert Nottrot
Soscha Monteiro de Jesus
Thomas de Bos
Simon Richardus, MSc4
Interiors
De selectie is heel divers.
Vooraan staat bijvoorbeeld een
project met een overzichtelijk
boekje: erg mooi. Ik vind
presentatie heel belangrijk.
Shafiq Khatibi, Msc4 Interiors
Het project met het filmpje
vind ik heel erg mooi. Bij een
Archiprixproject moet er echt
het ‘wauw’ effect zijn; het moet
overtuigen tot in de kleinste
details.
Austin Schulte, Msc3 Interiors
I don't find the quality of the
selected projects necessarily
the best, particularly in
comparison to those in the
earlier years. I have also seen
better projects in the university
that are not selected in
Archiprix.
Editorial Advice Board
Marcello Soeleman
Ania Molenda
Robert Nottrot
Linda de Vos,
Pierijn van der Putt
Print
Drukkerij Tan Heck, Delft
Jan-Maarten Mulder, MSc3
Vertical Cities Asia
Eén project vond ik heel mooi,
met een maquette van
balsahout. Van sommige
projecten waren de presentaties onder de maat. Als je een
Archiprix project inzendt, kun
je niet meer met een Sketchupboom aankomen.
Next deadline
14 March 2012, 12.00 PM
B Nieuws 08, April 2011
Illustrations only in *.tif,
*.eps or *.jpg format,
min 300 dpi
The editorial board has the
right to shorten and edit
articles, or to refuse articles
that have an insinuating,
discriminatory or vindicatory
character, or contain
unnecessary coarse language.
Unsolicited articles can have a The editorial board informs
maximum of 500 words,
the author(s) concerning the
announcements 50 words.
reason for it’s deciscion,
directly after is has been
made.
AGENDA
B NIEUWS 07 5 MAART 2011
WEEK 10
Lezing
Architectuur en
filosofie: Architectuur
van het Denken
05.03.2012
Dr. Hein van Dongen – filosoof en
gespecialiseerd in de relatie
architectuur en filosofie – geeft
een lezing over de interactie
tussen architectuur en filosofie.
Deze lezing wordt georganiseerd
in het kader van het ‘Honours
programma bachelor
Bouwkunde’.
BK City, Berlage 1 / 17:45
bk.tudelft.nl
Debat
Archiprix debat:
Bouwkunde onderwijs
onder de loep
08.03.2012
Wat vertellen de Delftse
nominaties ons eigenlijk over de
kwaliteit van het onderwijs? Hoe
verschilt het Delftse onderwijs
van dat van andere
architectuuropleidingen? Dit zijn
vragen die aan de orde komen bij
het Archiprix debat.
BK City, Oostserre / 17:00
archiprix.nl
Book Presentation
Imagine 3-5
09.03.2012
De auteurs van de boeken zullen
vertellen over hun bijdrage aan
de Imagine reeks. Thomas Auer
(Transsolar), Holger Techen (FH
Frankfurt am Main), Marcel Billow
(TU Delft), Kees Kaan (Klaus en
Kaan Architecten, TU Delft), Paul
Donnely (Washington University,
St. Louis) geven een korte lezing.
De presentatie zal worden
gestart door Ulrich Knaack.
BK City, Berlage 1 & 2 / 16:00
bk.tudelft.nl
Event
Museumnacht
Rotterdam: Smaak
10.03.2012
Be overwhelmed by the most
inspiring night of the year on
Saturday 10 March 2012 with
nearly fifty galleries and museums
open all night long. With an
unequalled and impressive
programme full of art and culture
in familiar and surprising places,
the Rotterdam Museum Night
allows you to enjoy delicious
highlights with a long-lasting
effect.
start: NAi / 19:45 / € 5
rotterdamsemuseumnacht.nl
SPOT !
T
LIGH
WEEK 11
Workshop
Urbanism on Track
2012
13.03.2012
Het doel van deze workshop is
kennis uit te wisselen over het
verwerken, visualiseren en
interpreteren van gegevens die
via GPS-tracking worden
verkregen. Een centraal
onderwerp van de workshop is
het voorbereiden van de
gegevens voor toepassing in de
stedenbouw: van ruwe
spatiotemporele gegevens tot
toegankelijke, waardevolle
informatie.
BK City / 09:00
bk.tudelft.nl/uot
Lecture
Guus Beumer: Recent
Projects
13.03.2012
Guus Beumer lives and works in
Amsterdam and Maastricht. He
has been the director of Marres,
the Centre for Contemporary
Culture in Maastricht since 2005.
Since 2006, he has also served as
artistic director of NAiM/Bureau
Europa in Maastricht. Beumer has
a background in social sciences
and worked for has years of
experience in the cultural field.
Berlage Institute / Rotterdam /
19:00 / RSVP
berlage-institute.nl
WEEK 12
Workshop
Artist’s Books
Workshop
17.03.2012
Inspired by several artists’ books,
artist Patricia Sousa leads this
workshop in producing artists’
books from drawings, maps, old
books, newspapers, found
printed media and/or more
traditional materials. This
practical workshop is a chance to
design, carve, print and fold an
edition to take home at the end
of this 2 day workshop.
Lange Hilleweg 235 /
Rotterdam / € 35
artistsbooksworkshop.
wordpress.com
Promotie
Ir. A. Radman:
Ecologies of
Architecture
19.03.2012
Dhr. Ir. A. Radman promoveert
met zijn thesis ‘GIBSONISM:
Ecologies of Architecture’. Dhr.
Radman verrichtte het onderzoek
voor zijn thesis bij de Delft
School of Design van de faculteit
Bouwkunde TU Delft. Promotor
en copromotor waren Prof.dr.
A.D. Graafland en Dr.ir. H. Sohn.
BK City, Berlage 1 / 17:45
bk.tudelft.nl
Lezing
Lezing
14.03.2012
Ir. Harald Mooij – docent bij de
leerstoel Woningbouw
(Architectuur) en redacteur van
tijdschrift DASH – geeft een
lezing architectuur en filosofie
over het thema ‘Wonen’.
Deze lezing wordt georganiseerd
in het kader van het ‘Honours
programma bachelor
Bouwkunde’.
BK City, Berlage 1/ 17:45
bk.tudelft.nl
21.03.2011
Ir. Joris Molenaar – architect en
eigenaar van Molenaar & Co
Architecten –geeft een lezing
architectuur en filosofie over het
thema ‘Werken’. Deze lezing
wordt georganiseerd in het kader
van het ‘Honours programma
bachelor Bouwkunde’.
BK City, Berlage 1 / 17:45
bk.tudelft.nl
Architectuur en
filosofie: Wonen
Architectuur en
filosofie: werken
Excursion
Event
Stedelijk Museum
Amsterdam
15.03.2012
This edition of Test_Lab will
reveal that your sense of smell
might actually be the best reason
to stay connected to the physical
world.
V2 / Rotterdam / 20:00
v2.nl
23.03.2011
A visit to the construction site of
the city museum. This high-tech
design by Benthem Crouwel for
the city museum is characterised
by a futuristic extension.
Museum Square / Amsterdam /
13:00
praktijkverenigingbout.nl
Test_Lab: Smell This!
Bjarke Ingels:
Hedonistic
Sustainability
“If Hollywood starts ripping off
sustainable architecture to
portray science fiction it could
be a sign we are moving
towards hedonistic sustainability.” - Bjarke Ingels
This lecture is almost sold out,
so hurry up!
nai.nl
De Doelen / Rotterdam / 22.03.12
WEEK 13
Lezing
Architectuur en
filosofie: vrije tijd
28.03.2012
Prof.dr.ir. I.S. Sariyildiz –
hoogleraar Design Informatics –
geeft een lezing architectuur en
filosofie over het thema
‘Spiritualiteit’. Deze lezing wordt
georganiseerd in het kader van
het ‘Honours programma
bachelor Bouwkunde’.
BK City, Berlage 1 / 17:45
bk.tudelft.nl
Debat
De metropolitane
strategie van
Nederland
29.03.2012
De internationale kracht van
Nederland zit in haar hoge
voorzieningenniveau, verspreid
over de steden. Echter, dit
voorzieningenniveau is financieel
niet langer te handhaven.
Ondertussen groeien andere
stedelijke agglomeraties, door de
ontwikkeling van hun
voorzieningen, uit tot
concurrerende metropolen.
Wethouders, private bestuurders
en wetenschappers gaan hierover
in panels met elkaar en met u in
discussie.
NAi / Rotterdam / 16:00 / € 10
nai.nl bk.tudelft.nl
Event
Pakhuis Festival
31.03.2012
At the moment we are still
working at full speed to fill the
many rooms of Pakhuis Festival
with a good and varied line-up.
What you can expect:
Triphouse Rotterdam area, with:
Andre Lodemann, Steven
Pieters,Khalil.
SESSIONS area with: SoulPhiction
aka Jackmate, Nico Murse, Eelco
Dane, Erik de Boer
Electro area with: Shambok
(Grote Prijs van Nederland)
Undertone area: Ken Hayakawa
(live), Kadir Pelit, Tony Netten,
Eva Maria
Studio 80 area
Many many more!!
Pakhuis / Rotterdam / 19:00 /
€17
pkhs.nl
TENTOONSTELLINGEN
Radical Architecture
DeSingel / Antwerp
until 26.05.12
Prikkeldraad
Dek22 / Rotterdam
until 30.03.12
Europan '11
NAi / Rotterdam
until 01.04.12