Klik hier - Leiderschap op z`n Europees

Transcription

Klik hier - Leiderschap op z`n Europees
LEIDERSCHAP OP Z’N EUROPEES
JEROEN J.M. HOMMES
N A V I G A T I E P L A T F O R M / R E G I S T E R / R E L A T I O N E L E D A T A B AS E
datum code: 08 september 2011, 14:07

TREFWOORDEN. ZOEKSUGGESTIES. Beschouw het als een (papieren) relationele database met kruisverwijzingen. Zelfstandige artikelen
zijn lichtgeel gearceerd met het aantal woorden, illustraties en in pdf’s eventuele muziekfragmenten. In pdf staat er ook anderszins meer
dan er staat.
 NAAMREGISTER
De CLUSTERS 2 tot 12 hieronder zijn voorbeelden hoe je aan mogelijke samenhangen van artikelen tot grotere thema’s kunt bouwen.
 ETHIEK cluster / deelverzameling
 STRUCTUUR & SOCIALE RELATIES cluster / deelverzameling
 STRATEGIE & METHODE cluster / deelverzameling
 KUNST & ESTHETIEK cluster / deelverzameling
 COMMUNICATIE cluster / deelverzameling
 CONSULTING cluster / deelverzameling
 VERKOPEN – COMMERCIEEL cluster / deelverzameling
 FINANCE cluster / deelverzameling
 SOCIALE VAARDIGHEDEN cluster / deelverzameling
11
11
PERSOONLIJKHEIDSGROEI cluster / deelverzameling
12
KLEINE KUNSTEN VAN MANAGEMENT
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
1
  TREFWOORDENREGISTER. ZOEKSUGGESTIES (er is hierna ook een naamregister)
Accidentie (bepaald geen ongeluk, je wordt door bijzaken pas goed zichtbaar)
acidentiën, adolescenten, pubers, puberteit, puberen
Modelbouw algemeen (nº 5 toetsingsvragen), Persoonlijkheidsgroei (nº 6.2.2 belastende overtuigingen,
tralies, sluiers, sleepankers en hypotheken), Systeem  (nº 1.0.8.b aspectsysteem & nº 1.1 bijzaak achtero
halen), Verschil ∆ (nº 0 & n 1).
Adolescentie
, adolescenten, pubers, puberteit, puberen
Levensfasen (nº 2.2).
Aandeel €. Aandelen
Zie beurs.
Aandeelhouderswaarde €
Ethiek (nº 8.11 shareholder value), Strategie (nº 3.2.8).
Aansprakelijkheid
Delegeren (nº 4.1), Ethiek (nº 1.0 verantwoordingsketen, zoek uit de lengte die je past en aankunt).
Abductie (zelf je doel bepalen)
Theorie (nº 6).
Abortus
Ethiek (nº 8.24.3.b), Verzorgingsstaat (nº 7.3.1).
Absorption costing (standaardkostprijsrekening) € standaardkostenrekening, standaardkostprijs rekening
Jaarrapporten (nº 2.1.1), Neurose (nº 3.5), Waarde (nº 3.5).
Absurde absurditeit, absurdisme, absurdist, stapelgek, idioot, ongerijmd, zot, onnozel, irrationeel, irrationaal
Bureaucratie (nº 1.2 Kafka), Efficiency (nº 2.1 Sisyphus), Groep (nº 4.6.3 groepsfuncties, Judas, Ionesco),
Leiderschap (nº 6.2 leren omgaan ook metwat we nog niet begrijpen & nº 6.10 Koning Ubu), Theorie Y
(nº 2.2.10 Albert Camus), Verslaving (nº 4.0 Prediker).
Abstractie. Abstracte kunst, indikkende abstractie, verdunnende abstractie
Concreet (nº 3 objectief, objectgericht), Filosofie (nº 2.9.4.d kortere voedingsketen), Kunst & esthetiek
(nº 2.5 meer inhoud en energie dan vorm), Macht (nº 2.3 vervoorwerpelijking als abstractie, het ontdoen van het
[mede]-menselijke), Structuur (nº 2.3 informeel en dynamisch), Theorie (nº 2.1 indikkend, verdunnend, dood
en kunst & nº 4 dode konijnen]).
Accountantsverklaring
Jaarrapport (nº 1.3.4).
Accountmanagement
Structuur (nº 4.11.2).
Activisme
Ethiek (nº 5.1.1.h terrorisme), Geloofsleven (nº 4.4 aanvallend bidden), Hedging (nº 4), Strategie
(nº 3.2.10 operationeel zijn is alles). terroristen
Activity based costing €
Jaarrapporten (nº 2.1.3).
Adem, ademen, ademtocht
Gedicht (nº 4 P. Celans Atemwende), Geloofsleven (nº 3.1.3.g eigentijdse profeten, over Prediker en adem als
opstapje tot geest), Luisteren (nº 4.0 telepathische ontspanningsoverdracht), Ontspanning (nº 4.4 suspense,
“Atemwende”).
Adhocratie
Structuur (nº 5.8).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
2
Adrenaline noradrenaline, neurotransmitter
Geheugen (1.2), Missie (nº 2.1.4), Reclame (nº 3), Stress (nº 1.3.1.b), Vrijheid (nº 0.1.7.a).
Advertorials
Reclame (nº 1.4).
Advies. Advisering, adviseren, raad geven, consulten, adviesbureau, adviesburo
Consulting.
Advertentie
A-merken (nº 5), Reclame (nº 7), Solliciteren (nº 3.1).
Afnemend grensnut
Grensnut afnemend
Aforismen
Ethiek (nº 2.2.1.c en vn moraliserende gewetensvorming, sentenzen literatuur), Wellevendheid (nº 7.4.3
eetcommunicatie liever zonder te veel moois).
bon mots, bonmots, bon-mots, one liner, oneliners, one-liners, literaire pointes, metaforen, metafoor, spreuken, dooddoeners, uitsmijters , quotes, slogans, odd telling lines, wisecracks
Afplatten van de organisatiestructuur afplatten van organisatiestructuur
Structuur (nº 7.8).n organisatie, herorganiseren, reorganiseren, downsizing’, ‘rightsizing’, ‘dehiring’, ‘decruiting’, ‘disengaging
Afscheid Afscheidscrisis
Geloofsleven (nº 3.6.4.b persoonlijke succesvoorwaarde op weg naar Santiago & nº 3.6.9.b zakelijk erbij
geleerd), Macht (nº 5.5 crisis), Ondernemerschap (nº 4 crisis), Verandering ∆ (nº 0.3.2 kans,
randvoorwaarde).
Afschrijven afschrijving, amortizatie, amotizeren Afscheidscrisis
Geloofsleven (nº 3.6.9.b op weg naar Santiago zakelijk erbij geleerd: van verleden snel afscheid nemen als sunk cost
wil er toekomst zijn – is leiderschap), Investeren (nº 2.3 belastingseffect; nº 9.7 voorbeeld beroerde betonmixers,
tax shield), Jaarrapporten (nº 2.2.5 winst- & verliesrekening; nº 4.6 cash flow), Rouwverwerking (nº 6.3
falen moet worden geleerd),
Afweermechanismen –met a. onze ‘sociale vaardigheden’, b. de psychoklassiekers en c. een stuk of tien / twintig
meer zakelijke verdringins- en doofpotstrategieën– daarmee dus houden we onze waarden op afstand en
realiseren we wat we wilden vermijden ... (18.579 woorden, 6 illustraties, 2 muziekfragmenten)
Aggregaat
Systeem~ en regelkringdenken    (nº 1.4).
Agressie vijandelijkheid
Aliënatie, Conflict (nº 2.0), Ethiek (nº 5.1.2 terrorisme), Oorlog, Stress.
Aïkido Aikido, Judo
Force field concept /, Geloofsleven (nº 4.0), Ontspanning (nº 5. 2 H. v. Kleists Marionettentheater).
Alarmsignalen alarmsignaal, waarschuwingen, tekenen
Besluitvorming (nº 6), Crisis (nº 5), Frequentie (nº 5), Jaarrapporten (nº 4), Objectgerichtheid
(nº 5.1.2 muziekknop – laat je eens gezellig doorzagen), Verkoopleiding (nº 7).
Alexithymia (verlies van emoties)
Leiderschap (nº 3.6.4), Stress (nº 8.4).
Alienatie – vervreemding beschadigt het zelfrespect en kweekt demotivatie, stress, agressie en erger. De
productiviteit daalt altijd. Betrokkenheid toelaten en bevorderen helpt altijd (3.605 woorden, 4 illustraties)
Allegorie
Communicatie (nº 4.4.15), Symbool (nº 3.4.5).
Alliantie samenwerken, samenwerking
Strategische alliantie.
Allopathie
Besluitvorming (nº 7.9.4), Ethiek (nº 5.4), Homeopathie (nº 3).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
3
Allusie
Johari openheid (nº 5.1.3 roddel).
Alzheimer
Communicatie (nº 4.1.3), Geheugen (nº 5.2), Huwelijk (nº 3.2.1), Levensfase (nº 3.2.1),
Luisteren (nº 4.2), Macht (nº 1.1.1), Reclame (nº 8.3.1), Strategie (nº 4.3.3.h).
Ambitie ambitieus
Charisma, Conflict (nº 1.3.3 ambitie), Emotie, Ethiek (nº 3.3.1 internalisering), Motivatie (nº 3.1
intrinsieke ~), Rouwverwerking (nº 6.1.4).
Ambivalentie –door met onzekerheid en doorleefde tegenspraak kunnen omgaan, stijgt onze productiviteit èn
die van anderen (410 woorden)
Amerika VS Verenigde Staten, United States of America, Amerikanen
Consulting (nº 2.5 goeroe), Decentralisatie (nº 2.1), Globalisering (nº 2.5 Euro-English), Hedging
(nº 4.5 kredietcrisis 2008/9-10-11), Eufemisme (nº 3), Managementkunde (nº 1.4.1), Motivatie (nº 2
sleets), Natie (nº 5.1), Verandering ∆ (nº 0.4 American dream – keep the change).
A-merken – (branding) en hun opbouw als persoon uit emotionele en technologisch functionele meerwaarde en
hoe deze door marketeers wordt vervangen door Tv emotie(1.943 woorden)
Analogie (beeldspraak)
Communicatie (nº 4.4.14).
Analoog, analoge communicatie
Lichaamstaal.
Analyse, analytisch
Theorie (nº 3.2).
Anarchie. Anarchist. Anarchisme
Ethiek (7.6 realisering moet), Macht (n’s 1.1.4 & 3.1.2.e), Ondernemerschap, Structuur (nº 4.2.2.
decentraal-informeel, nº 5.1.4 ondernemerschap ofwel pionierorganisatie).
Angst – is verlamming uit hol irrationele onzekerheid wegens vermeend gekrompen ruimtetijd – de innerlijke
dynamiek loopt achter op de uiterlijke. Angst roept het gevaar op welk zij bezweert. Haar in business zaaien
is de tak afzagen waarop management en organisatie zitten (5.663 woorden, 2 illustraties) angstige, angsten
Anorexie. Anorexia nervosa
Structuur (nº 7.8.3.a afplatten).
Ansoff-matrix – van combinaties uit nieuwe en oude producten en markten, over pull en push, diversificatie en
differentiatie. Het gaat om expansiestrategieën. Hou altijd een been op de grond (3.121 woorden, 2 illustraties)
Antropologie
Leiderschap (nº 3), Systeemhiërarchie (nº 7).
Antropomorfie
Communicatie (nº 4.4.12 metafoor), Ethiek (nº 7.1.2), Grensvlakmanagement (nº 1.2.3),
Systeemhiërarchie (nº 0.3 te nauw jasje).
Apodeiktiek theoretisch beweren, apodictisch, apodiktisch, stellig, stelligheid, met de wijsheid in pacht, non-Aristotelian apodicticity
Methode (nº 2.6).
Apocalyps (eigenlijk openbaring) apocalyptische ruiters, apokalyps. Apokalyptische, apokaliptisch
Ethiek (nº 7.1.4 absoluut kwaad), Geloofsleven (nº 3.1.1.c occultisme & nº 3.6.5.c eucalyptische
schoonheid), Meditatie (nº 3.4 vn ontspannen concentratie), Verandering ∆ (nº 4.3.2.a1
draagkrachtverhoging door dood en verderf?), Voorspellen (nº 4.3.1. apocalyptisch voorspellen door Nostradamus),
Wellevendheid (nº 7.3.1.c ruiterlijke lichaamstaal).
Arabische klassieke filosofie Arabische filosofie, arabische filosofen
Islam (nº 4.3).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
4
Architectuur bouwkunst, architecten
Ethiek (nº 8.22.3.b milieu).
Argumentatielogica – tracht gespreksvaardigheid op peil te brengen; dat we niet in alle drogredenen tegelijk
trappen noch het slachtoffer worden van machtmisbruik (8.103 woorden, 5 graf.) drogredenering, fallacy, paralogismen
Aritmetisch gemiddelelde gemiddelden
Groepsdynamiek (nº 4.4.1.b & nº 9.3.1.b), Logistiek (nº 3.4.3 vn)
Armoede – is er in soorten, ook wat management betreft. We onderscheiden een tekort aan vermogen, inkomen,
netwerk en of zelfrespect – en dat langdurig. Strategieën om armoede te verlichten (structureel, projectmatig,
ontwikkelingshulp aan regeringen) zijn nogal omstreden, doch er is een vaste kern (10.532 woorden, 9 illustraties) armetierig, armzalig, armlastig, armen, behoeftigen, poverty, ontwikkelingshulp, NGO’s
Artificial intelligence – zoekt naar computerbewustzijn en artificial life. Maar waarvoor virtueel wat ook reëel
kan. Over de bewustzijnsdiscussie en expertsystemen (1.848 woorden)
Expersysteem, expersysteem, expersystemen, robots, roboters
Ascese – persoonlijkheidsgroei door onthechting, relativeren niet bagatelliseren, is niets voor neuroten.
Consultants met boter op hun hoofd helpt het aan reality testing als een begin van wijsheid (1.305
woorden). asceet, ascetisch, anachoreet, , onthecht, , kluizenaar, heilige, eenvoud en bescheidenheid, afzien
Assertiviteit – woordelijk ‘niet dienstbaar’ willen zijn? Het gaat om authenticiteit en een zelfverzekerde
gespreksvaardigheid op basis van zelf-, niet ander-beheersing, en hoe dat te doen (1.663 woorden)
assertief, assertieven,
zelfverzekerdheid
Associatie associëren
Creativiteit (nº 1.2.4).
Atoomenergie nucleaire energie, kernenergie
Ethiek (nº 4.6 & no 8.22.3.c & no 9.3.9).
Attitude – is het gevolg van internalisering van waarmee wij omgang zoeken. Zij is een constante gedragsparameter, fundamenteler dan ad-hoc gedrag en dus van belang (1.101 woorden) (houding, instelling)
Attributietheorie. Attributies
Besluitvorming (nº 2.1.3.m), Communicatie (nº 3.1.1.c & nº 4.2.2.a), Consulting (nº 3).
Auschwitz (en andere concentratiekampen over het algemeen) Ausschwitz
Conflict (nº 6.2.4 meer ingrijpend kwaad), Ethiek (nº 8.18.2; nº 8.24.3.d; nº 9.3.9; nº 9.3.10),
Fascisme (nº 5.2), Filosofie (nº 2.10 technocratiewaarschuwing), Natie (nº 5.7.8 Hiroshima), Oorlog (nº
4.2), Systeem~ en regelkringdenken    (nº 7.1), Stress (nº 3.6.2 het »ongelukkige bewustzijn«),
Technocratie (nº 2.2).
Autarkie zelfverzorgend, zelfverzorging, autarkisch
Afweermechanismen (nº 3.1.4.g cocooning), Bedrijfskolommanagement (nº 3.1),
Concurrentieanalyse, Conflict (nº 5.4), Leiderschap (nº 5.3.2), Natie (nº 3.4), Strategie
(nº 4.2.3.b).
Atheïsme, militant atheïsme, onGeloofsleven, materialisme, goddeloosheid, goddeloze
Geloofsleven (nº 2.1.3.d).
Authenticiteit – We voelen wat we ondergaan, zeggen wat we voelen en zitten er niet naast, dapper, oprecht, open
en concreet als ‘een stroom van levend water’ (al gooi je er stront in het blijft helder). Conformisme echter is laf
en schiet niet op (3.098 woorden, 2 illustraties)
authentiek, authentisch, uit een stuk, oprecht, origineel, originaliteit
Autisme (beeldspraakgewijs) autistisch
Afweermechanismen (nº 2.1.4 Oedipus vn), Eenzaamheid (nº 1 oorzaak van ~), Emotie (nº 3),
Groepsdynamiek (nº 4.1), Johari (nº 3.4), Macht (nº 2.3.1), Missie (nº 5.4.2), Objectgerichtheid
(nº 4), Positieve bekrachtiging (nº 3.3 B. Bettelheim).
Autopoiësis autopoiesis, autopoesis, autopoisis, zelfsturende systemen, zelfsturende teams, zelforganisatie, zelfschepping, hersenmetafoor, sociale inductie, emergentie, emergent gedrag.
Zie het verzameltrefwoord massapsychologie in dit register.
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
5
Autogeen Training
Ontspanning (nº 2.1).
Automatisering – van winst en ondernemerschap? Het gaat meer om soft~ dan om hardware. Intussen
verschuift IT van internet in richting mobiele telefonie. Ook Abraham mocht al ontdekken dat de grote God
mobiel is (2.486 woorden, 1 illustratie) automatisch, automatisme, automaat, automaten
Autoritair (eigenschap)
Leiderschap (nº 5.3 onderwerpen van anderen), Macht (nº 5 ~misbruik).
Autoriteit
Macht (nº 2.8 ~ innerlijke ~bron tot het verschaffen van vrijheid aan anderen).
Avant-garde avantgarde, avant garde
Kunst & esthetiek (no 2.7), Luisteren (no 4.2.0), Objectgerichtheid (nº 5.1)
Axiologie fenomenologische waardenleer waardeleer
Ethiek (nº 1.6 deugen), Waarde (nº 1.6).
Axioma een soort eerste hypothese
Theorie (nº 3.1.2.d).
Babylon (subcultuurwoord voor neokolonialisme)
Automatisering (nº 4.1.1 Baal), Basisvertrouwen (nº 3.2 defect ~), Communicatie (nº 4.3.1.
~verwarring, gebabbel), Decentralisatie (nº 3.3.2.a vn Semiramis, Nebukadnezar), Ethiek (nº 5.2.1.a
Hammurabi), Kwaliteit (nº 3.6 Babylonisch exil), Pluralisme (nº 5.1 vn), Subcultuur (nº 5.4).
Bacterie – Evolutie – Groei bacteriegroei, bacterie-explosie
Geloofsleven (nº 2.1.3.d3 militant atheïsme, Beat Takeshi Kitano over Richard Dawkins’ ‘Selfish Gene’), Groei
(nº 6.3 Teilhard de Chardin over de convergerende evolutie van het phylum mens), Structuur (nº 4.5.2.d Lynn
Margulis over de bacteriemetafoor van samenwerking als het geheim van evolutionair organische groei), Verandering
∆(nº 4.3.5.b explosieve waterlelie populaties). Zie ook onder het verzameltrefwoord massapsychologie
over emergentie en trillende velden.
Balanced Score Card
Prestatiebeoordeling (nº 4.1.6), Strategie (nº 4.6.1.b. vn implementatie Kaplan & Norton),
Verkoopleiding (nº 7.6).
Balans €
Jaarrapporten (nº 3).
Bananenrepubliek
Ethiek (nº 8.1 graatwandeling; nº 8.23 multinationals), Winst (nº 3.3).
Bank, € Banken, zakenbank, investment banking, bankensector, sukuk lening
Afweermechanismen (nº 3.10.2), Bedrijfskolom (nº 2.1.1.f desintermediatie), Besluitvorming
(nº 6.4.8 intuïtie), Business Plan, Communicatie (nº 4.4.0 sluizensysteem van Centrale Banken),
Consulting (nº 2.6 kat op spek), Ethiek (nº 8.1 graatwandeling & nº 8.8 zwart geld en woeker), Fascisme
(nº 4.1 corporatisme, nº 7.1.3.d holocaust winst), Fiscus (nº 1.5 & 1.6 paradijzen), Globalisering
(nº 2.4.1.b omzeiling van IMF), Hedging (nº 4.5 krediet crisis 2008/9-10-11), Investeren (nº 8 christelijke
rentefactoren & nº 8.5 treasury), Islam (nº 2.1 ~ bankieren), Verkoopleiding (nº 7.3.7.e. churning),
Voorspellen (nº 1.4 en vn vals advies), Zondebok (nº 3.2.3 de hoer van Babylon vraagt ten huwelijk).
Barok barokke
Ethiek (nº 6.8.1.a voorbeeld), Macht (nº 5.3 esthetische camouflage in de barok), Ontspanning (nº 5.3
voorbeeld), Structuur (n’s 2.2 formeel statisch autoritair & 5.6.5.a tuin metafoor), Training (nº 2.1.1 baroktheater), Verkoopleiding (nº 9.3 canvassen als theatervorm).
Basisvertrouwen – komt uit het nest en gaat aan het opdoen van alle ervaring en kennis vooraf. Haar doorgeven
moet tot de cultuur behoren willen we ons personeel tot winners maken. Maar hoe? (1.447 woorden)
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
6
Bayesiaanse statistiek
Besluitvorming (no 2.1.3.l).
Bedrijfsblindheid Hokjesgeest, kleinkariert, pennywise penny wise,
Complexiteit (nº 2).
Bedrijfskolom – ~management is strategie ten aanzien van de ‘supply chain’ en verticaal gesitueerde
‘marketplaces’. Hoe langer de kolom, des te voortvarender de vooruitgang, doch ook des te langer de
wachttijden. We kijken vanuit management èn vanuit de sociologie en doen aan ketenomkering (5.733
woorden, 4 illustraties)
bedrijfskolommanagement, supply chain management
Behaviorisme – is Amerikaans socialistische actiepsychologie. Specifiek menselijks blijft buiten beschouwing.
Het leerproces van Pavlovs hond lijkt op foltering. Simpel. Toch? We waarschuwen. Niet voor niets hebben
we er de neurologie bijgekregen (1.152 woorden, 3 illustraties)
gedragswetenschap
Belanghebbenden (in- direct belanghebbenden, partijen, stakeholders)
Concurrentieanalyse (nº 1.7), Ethiek (nº 8.11 shareholder value), Missie (nº 3.3), Strategie (n’s 4.2.2
en 4.3.2), Structuur (nº 1.7.4).
Beleid
Modelbouw organisatie  (nº 3.4 business policy).
Beleggen beleggers, beurs
zie onder Beurs & Soros.
Belevingsmaatschappij
Armoede (nº 6 toerisme), Postmodernisme (nº 1.4), Procesdenken (nº 5 dynamische wending binnen
Westers denken).
Benchmarking bedrijfsspionage, bench marking
Concurrentie analyse (nº 3), Ethiek (nº 8.10 bedrijfspionage; steal with pride ?), Normen (nº 1.2).
Beroepscodes, Gedragscodes, Handvesten, Manifest
Ethiek (nº 8.31).
Beschermingsconstructies €
Overname (nº 7.3).
ethisch manifest, ethische manifesten, code of ethics
stemrechtbeperking, vermogensonttrekking, poison pills, kroonjuwelen, certificaten, prioriteitsaandelen, preferente aandelen, structuurregime, golden shares, inkopen
Besluitvorming – is de basis van operationeel en strategisch management. Het gaat om methode ten aanzien
van doel, uitgangspunt en weg. Het gaat om vinden, testen en het kiezen van alternatieven. Naast een
heldere theorie zijn er nog wat praktijkvalkuilen (17.304 woorden, 18 illustraties)
methodische besluitvorming, besluitvaardigheid, besluiten, besluit nemen, decision making
Besluitvormingsboom – moet het bos rooien, takken snoeien en ongewenste alternatieven uitsluiten door
middel van pop-up menu's, checklists, Dupont, Ishikawa en kritieke paden (1.500 woorden, 4 illustraties)
Besluitvormingsmatrix – weegt alternatieven af – niet voor véél kiezen van wat we nìet willen– met behulp van
tabellen, Ansoff, Boston, stijl diagram, spreadsheets, operations research (3.390 woorden, 2 matrices, 1
muziekfragment)
Besturing van organisatie
Budgeting, Feedback, Leiderschap, Managementkunde, Modelbouw organisatie (nº 3) ,
Systeem~ en regelkringdenken    (nº 3.7).
Betekenis
Communicatie (nº 3.4. signaalruis & nº 6.2. volgende), Informatie (nº 2.3 significa), Symbool,
Verschil ∆ (nº 1.3.2.a fenomenologie).
Betrouwbaarheid erop aan kunnen, vertrouwen
Ethiek (nº 6.0. deugd), Geloofsleven (nº 3.2.2), Human results management (nº 2.1.4.a testtechnologie), Methode (nº 5.2.3 validatie).
Beurs €
Crisis (nº 6.2.3 afstempelen van aandelen), Ethiek (nº 8.9.3.c subfuncties van waardepapier bezit vn over Warren
beleggen, belegger, aandeel, aandelen, beurzen, aandelenbeurs, aandelen afstempelen
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
7
Buffett; nº 8.11 shareholder value), Hedging (nº 2 risico’s), Investeren (nº 5.1 koers/winst verhouding),
Jaarrapporten (nº 4 kengetallen voor fundamentele analyse), Overname (nº 3.3 aandelentransactie; nº 4.8
waardering; nº 6.5 omwisselen; nº 7.3 beschermingsconstructies), Voorspellen (nº 1.4 fundamentele en techn.
analyse, dat is charting en het tot stand komen van een koers door op de verwachting van andere marktdeelnemers te
anticiperen), Winst (nº 3 winst management om de shareholder value te beïnvloeden ontpopt zich niet zelden als
fraude).
Bevoegdheid bevoegdheden
Delegeren (nº 4.5).
Bewustzijn zelfbewustzijn
Afweermechanismen (nº 3.1.3 illusie), Artificial intelligence, Geheugen (no 1.1.3), Stress (nº 3.6
het »ongelukkige bewustzijn« & nº 5.4 Post Traumatisch Stress Syndroom), Systeemhiërarchie, Vrijheid
(no 0.1.7).
Bezieling. Bezieldheid. Ziel, persoonlijk engagement
Ascese; Charisma, Eckhart (naamsregister); Emotie (nº 1.3.4. ziel); Energie; Ethiek (nº 6.9.2 feest &
nº 6.10.1.c liefde); Geloofsleven (nº 1.2; nº 3 en volgende; nº 47.3 ziel); Hildegard (naamsregister);
Idealisme; Kernvaardigheden; Kunst & esthetiek (nº 2.2.1 confronterende existentiële ~ & nº 3.1.2.b
eros);Kwaliteit; Leiderschap (nº 6.9.4 Jonathan Livingston Zeemeeuw); Meditatie (nº 1.1.1c); Motivatie
(nº 1), Ondernemerschap; Ontspanning; Persoonlijkheidsgroei; Prestatiebeoordeling (nº 3.2.2
0
360 peer review); Saint-Exupéry (naamsregister); Rouwverwerking (nº 5. 3.8 kinderen; nº 5. 3.9
existentiële kunst; nº 5. 3.10 feest); Samenwerken; Structuur (nº 6.2 sociale systemen van hoge energieinhoud); Theorie Y; Universum; Verandering ∆ (nº 0.2 belang van geest voor vernieuwing); Verschil ∆
(nº 3.1 Teilhard de Chardin); Vragen (nº 3.1 vn M. Heidegger en J. Böhme en Meister Eckhart over »Grund« als
ziel); Vrede; Weil (naamsregister); Wijnberg (trefwoordregister); Zelfrespect (in dit trefwoordregister),
Zingeving en Zondebok (nº 1.3 perspectief).
Bijbel lezen
Gedicht (no 2.4 lezen), Geloofsleven (nº 2.1.3), Luisteren (nº 5.2 lezen).
Bijna-dood ervaring en Uittredingservaring Near-death experience NDE, Out of Body Experience, OBE, Bijnadoodervaring
Geheugen (nº 1.1.1 lichaam-geest dualisme), Globalisering (nº 4 grenzen van ~).
Bildung,
zie Opvoeding
Bijbels tellen bijbels geteld
Voorspellen (nº 4.5.0).
Biografie
Feedback & ffwd (nº 2.3 autobiografieën lezen), Filosofie (nº 2.6 biografieën lezen), Persoonlijkheidsgroei (nº 1.1.1 innerlijke biografie).
Blauwe bloem in de romantiek, romantischer
Afweermechanismen (nº 2.1.5), Consumptie (nº 1.1), Motivatie (nº 1.1.1. vn), Wellevendheid
(nº 7.2.2.a nouvelle cuisine).
Blijdschap, blijheid
Ethiek (nº 6.9 deugd).
Boeddhisme, boeddhistisch, boeddhisten
Communicatie (no 4.4.1 sunyata), Eenzaamheid (no 2.3 sunyata), Fractaal (no 2.6 gebed).
Boekhouden € accounting accountant boekhouding
Jaarrapporten. Budgetteren.
Bonuscultuur en tekortschietend financieel normbesef € Premies. Bonus. Bonusses. Bonussen
Ethiek (no 8.12 topinkomens en obscene zelfverrijking), Hedging (no 4.5 nnn).
Bordeel bordelen, hoerenkast, gouden ketting, gouden kettinkjes, gouden ketens, fuck you, fucking
zoeken we hier mooi niet op noch anderszins verheven vingers.
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
8
Boycot uitsluiting, handelsdiscriminatie
Ethiek (no 8.25.2.b vn), Fascisme (no 7.1.5 sanctions busting).
Brainstormen brainstorming
Creativiteit (nº 4.2).
Break even-rekening €
Grensnut, toenemend (nº 1.2 tegenvoorbeeld; nº 3.2 aanbodscurve verschuiven, omzetcurve kantelen),
Investeren (nº 6 formule, voorbeelden, relativering), Verkoopleiding (nº 1.7.3 voorbeeld; nº 2.3).
breakeven-rekening, breakevenrekening break-even rekening, break even rekening
Broeikaseffect en CO2 sequestratie sequetration
Ethiek (no 8.22.2.e milieu ethiek, CO2 footprint).
Brutomarge, gross margin
Verkoopleiding (nº 1.7.3.f aantal verkopers bepalen; nº 7.2.2 kengegal voor de effectiviteit van een verkoper)
Budget € – is taakstelling door de controller met normerende (anticiperende knelpuntoptimalisering), diagnose
(volume, prijs, bezetting) en emanciperende functies. Voor bureaucratische misbruik en dus weerstand wordt
gewaarschuwd. Verder geven we een overzicht over het gehele financiële cluster (3.073 woorden,
3 illustraties) Budgeting.Budgetteren
Bureaucratie – is procedure~, niet proces-gericht, een mix van luiheid, machtsmisbruik en perfectionisme.
Onpersoonlijke systemen werken niet (6.352 woorden, 4 illustraties, 1 muziekfragment)
Bureaucratie (als organisatiestructuur)
Structuur (nº 5.2).
Business plan – Haar plaats is tussen strategie, planning en budgeting in. We bespreken methode en modelbouw
en vervolgens daarin gedetailleerd te bespreken onderwerpen als finance, strategie, structuur en cultuur
(1.973 woorden, 2 illustraties)
Buying- center, buying center
Strategie (no 4.2.1), Verkoopleiding (no 1.3.15 nieuwe focus), Verkopen (nº 3.3 decision making unit).
Byzantijns van Byzantium, Grieks sprekende nazaat van het wat breder aangelegde Oost-Romeinse rijk. Heden delen van Turkije.
Communicatie (nº 1.2 ~ generaals), Decentralisatie (nº 3.3.1.e persooncultus), Natie (nº 4.1.1.b3 ~
syncretisme), Objectgerichtheid (nº 5.3 Andy Warhols statische façaden), Procesdenken (nº 3.0 statische
kunst), Systeem~ en regelkringdenken  (nº 1.0.5.b statisch ingericht ~), Structuur (nº 2.2
formeel statisch en abstract, de vroege Mondrian), Wetenschap (nº 2.3 persooncultus).
Caldor-criterium
Ethiek (nº 8.22.1.d3 milieu).
Call center, callcenter, call-center
Verkoopleiding (nº 1.3.8 telemarketing).
Call for action
Communicatie (nº 3.4.3.d appelerende functie), Doelen (nº 1.6.3 actief), Gedicht (nº 1.3 ‘zegt iets’),
Paper (nº 3.1 executive summary & nº 7.1.2 conclusie, vonk moet overslaan), Presenteren (nº 1.3.4 oproep
tot actie op projectmatige basis), Verkopen (nº 0.3.4.b inleiding, orderfase).
Camps , van de populistisch campse lijn
Gedicht (nº 1.2 smartlap), Kunst & esthetiek (nº 5.2).
Camino – de Weg naar Santiago
Geloofsleven (nº 3.6 spirituele lange afstandswandeling naar Santiago de Compostela en met name nº 3.6.2.d de
weg zelf).
camiño naar Santiago de Compostella, Jakobspad, pelgrimeren, pelgrimage
Canvassing improvisatie, pionieren, acquisitie
Verkoopleiding (nº 9.3).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
9
Caritas = diaconie liefdadigheid
Armoede (nº 5.3.1); Ethiek (n’s 6.8 mededogen als deugd & 8.18.2 en 3 relativering van business
liefdadigheid); Verschil ∆ (nº 2.3.5).
Carrière – begint in de wieg. Doe er zelfkennis bij, onzekerheidtolerantie en methodisch terugwerken vanuit het
doel. Dan kunnen we zitten, hangen en vastlopen bovendien – als we tenminste niet over een mentor
beschikken (7.665 woorden, 8 illustraties) (carriere)
Carry trade €
Hedging € (nº 4.1 derivaten).
Casediscussie case discussie case discussion
Consulting (nº3.3.1 en 3.3.1.d), Scenario analyse (nº 3.1).
Catastrofetheorie –gaat over het vermijden ervan door het aan de uitbarsting (!) voorafgaande proces serieus te
nemen (intuïtieve Fourier-analyse) als glijpartijen op ieder hellend vlak (2.208 woorden, 4 illustraties)
Categorie (ingebakken filosofische grondbegrippen of modelbouw doorlichtingaspecten) . Categorieën
Filosofie (nº 1.3.2.d3), Identiteit (nº 0.3 vn Plato over idee), Procesdenken (nº 4.3.1 Heidegger),
Systeem~ en regelkringdenken  (nº 6).
Catharsis ([katharsis])
Rouwverwerking (nº 1.1.2).
Centraal. Centralisering. Centralisatie. Centralisme
Decentralisatie (nº 2.1 Amerikanen centraliseren wat zij ‘kunnen’), Structuur (nº 4.2; 5.1; 5.2; 5.3).
Celibaat
Seksualiteit (no 2.2 gemengd ~ op kantoor & no 3.6 rooms katholiek priestercelibaat en kindermisbruik, pedofile)
Ceteris paribus conditie
Modelbouw algemeen (nº 5.4) .
Change agent
Force field concept (nº 4.3.2) /
Chaos – is geen kosmos en creatief ook niet; ~ is juist dom, leeg en lawaaierig; ~ is verzet tegen vernieuwing aan
de top; ~ te weinig structuur als afweermechanisme. Doch een catastrofe is het nog (!) niet. Niet alle
interdisciplinariteit en gelijktijdigheid is daarom al een mestvaalt (2.369 woorden, 1 illustratie) chaotischer
Charisma – verhoogt persoonlijke productiviteit en die van anderen op basis van karma, caritas en de charme
van persoonlijkheidsgroei en een uitzonderlijk leven. Bureaucratisch ambtscharisma liever niet. Er zijn
meer valkuilen (3.170 woorden, 1 illustratie)
harismatisch charismaticus charismatici
Charting € technische analyse
Voorspellen (nº 1.4 van beurskoers).
Chassidim Chassidisme, chassidisch, chasidis
Ethiek (nº 6.5.1.c vn rebbehumor), Leiderschap (nº 6.6.3 ~ vanuit de achtergrond, incl. kabbala),
Persoonlijkheidsgroei (nº 7.7.3 korte lexicalische bespreking van het concept kabbalistiek).
China. Chinees wereldbeeld
Ethiek (nº 5.1.1.a fundamentalistisch confucianisme), Globalisering (nº 1.2.2.d), Gloof (nº 1.1.0),
Mode (nº 3.6 uitbesteden), Ontspanning (nº 5.1), Paradox (nº 3.6.6 elliptische groei = tao), Strategie
(n’s 6.7.3 Go spel en 7.5 Sun~Tzu), Structuur (nº 4.1.2 informeel), Leiderschap (nº 6.6.1 Tao~Te Tjing),
Systeem~ en regelkringdenken    (nº 1.4.5 “Chinese Encyclopedie”), Training (nº 5.2.1
informele ervaring).
Christelijk christendom, christenheid
Ethiek (nº 1.6), Geloofsleven (verwijzingen aan het eind van dat artikel), Investeren (nº 8 christelijke
rentefactoren).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
10
Christoffel (mythisch figuur aan de rand van een rivier); Christophorus, Christopher, Christoffer, Christofer)
Leiderschap (no 6.2.3), Persoonlijkheidsgroei (no 4 meer op onze schouders nemen).
Churning € (een [financiële] klant leegplukken, snoeien)
Verkoopleiding ( no 7.3.7.e provisiejacht door banken, kosten »maken«,klanten afromen [churn = karnen, er
boter, zeg maar chocola van maken]).
Civilisaties, civiliserend, civilisatorische, geciviliseerden
Groepsdynamiek (no 2.1).
Cocooning. Coconage
Afweermechanismen (nº 3.1.4.g), Eenzaamheid (nº 1.3), Structuur (nº 4.3 autarkie; nº 5.6.5.a
mensenpark; nº 5.7.4 netwerken), Tijdmanagement (nº 6.4 verkwistend vertier).
Codificatie codificeren codificaties
Communicatie (nº 6.7).
Coffeeshop coffee shop
Verslaving (nº 3.4), Vrijheid (nº 5.5.4 coffee shop existentialisme: minder vrijheid dan ooit).
Cognitief droogkoken – is ons taalmantra voor cogito ergo sum, composterend hallucinerende goeroehersens;
voor theorievorming zonder observatiebasis; echolalie. Voor te veel output in verhouding tot de input wordt
gewaarschuwd (2.167 woorden)
doorredeneren, stafachtige speculatie, mind fucking
Cognitieve dissonantie reductie
Afweermechanismen (nº 2.1.3 verdringen).
Coherentie
Consistentie (nº 2.3).
Cohesie
Groepsdynamiek (nº 4.4.1).
Colbertisme €
Mode (nº 3.6.5.e staatsinterventionisme)
Collaboratie paradox
Verandering ∆ (nº 3.1.2 niet collaboreren maar verandering mogelijk maken).
Comité de Salut
Welvaartsstaat (nº 3.3 over praalolifanten als oorlogsmachine).
Commissaris
Ethiek (nº 8.6.3.e media-E, mogelijke olplossingen), Managers (nº 2.1.1).
sen Comisaris, comissaris, RvC, Non-executive directors, Raad van Toezicht, Komisar
Communicatie – is niet praten maar contact maken, bijsturen en dan ook iets gedaan krijgen op basis van
vragen, luisteren en zwijgen en al die andere interfacetechnieken. Kijk maar. Het schaap, dat je zoekt, zit in
die getekende doos. Doch er zijn kapers op de kust (24.555 woorden, meer dan 10 illustraties)
Comparatieve kosten €
Globalisering g (nº 2.3.1 & nº 3.1.1.b), Strategie (nº 3.2.7. generic strategy).
Comparative advantage
Concurrentieanalyse (nº 5.2.1), Force field concept (nº 3.4.1), Portfolio (nº 4.2), Productiviteit
(nº 5.2).
Competentiegericht onderwijs, relativering van distance earning
Training (no 5.4.3.c ervaring).
Complexiteit – hoge vrijheidsgraad van een systeem (wetenschap), ook al zou dit meer eenvoudig zijn te
beschrijven (bureaucratie). Over het complexiteitsparadox van hokjesgeest en bedrijfsblindheid. Diepe
eenvoud blijkt voorwaarde voor contact met hogere complexiteit en met hèt ‘Hogere’ (4.419 woorden,
8 illustraties, 1 muziekfragment) eenvoudigen, complexer, complexst, complexiteiten
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
11
Compostella, Santiago de Compostela [Galicisch met een l; Jacob van het sterrenpad] (Saint Jacques, Jacobspad) ˇ
Decentralisatie (nº 3.3.1.e), Delegeren (nº 8.2.3), Ethiek (nº 1.5; nº 8.13.2.a vn), Frequentie (nº
2.2.0), Geloofsleven (nº 3.6 spirituele wandeling), Jaarrapporten (nº 4.4.2), Kunst & esthetiek
(nº 2.5.2 Victory Boogie Woogie), Leiderschap (nº 5.1.2 en nº 6.8), Meditatie (nº 4.2), Natie
(nº 4.1.1.b3 Europese eenwording & nº 4.8.2. Europese grondwet), Objectgerichtheid (nº 3.8),
Ontspanning (nº 2.2), Persoonlijkheidsgroei (n’s 6.2.2.f; 7.3 & 7.4), Procesdenken (nº 2.2.5),
Strategie (n’s 1.2.11 & 3.2.10.a), Stress (nº 3.6.1), Systeem~ en regelkringdenken 
(nº 3.3), Wellevendheid (nº 7.3.1.c vn).
Concentratiekampen
Auschwitz in dit navigatieplatform.
Concentratievermogen (geestelijk persoonlijke concentratie).
Ascese (geestelijke onthechting), Besluitvorming (nº 2.1.3 noodzakelijke persoonlijke bias), Complexiteit
(nº 4 eenvoud), Doorzettingsvermogen, Functiewaardering (nº 7.3 geestelijke concentratie), Geheugen
(nº 2.2 lange golven), Geloofsleven (nº 3.1.3), Johari openheid (nº 2.4 telepathie), Kernvaardigheden
(nº 2.3.c eros, esoteros, de binnenste kring), Kunst & esthetiek (nº 4.2.1 concentratieverlies), Luisteren
(nº 4.3), Macht, Meditatie (spirituele concentratie), Ontspanning (nº 1.1.4.a karakter & nº 1.2..3),
Structuur (nº 5.10.3.a telewerken), Persoonlijkheidsgroei, Scenario Analyse.
Concentratie (van organisatie of over het [falend] marktmechanisme)
Concurrentie (nº 1.4.2.c protectionisme), Decentralisatie (nº 3.3 ~golven), Ethiek (no 8.7 corruptie),
Globalisering (nº 1.1.2 ~ van macht: periferie wordt centrum), Overname (economisch rechtelijke ~]),
Specialisering (nº 2.2 kartellen, geheime afspraken), Structuur (nº 1.1 sterrennevels ; nº 7.8 afplatten, onbesuisd),
Systeem~ en regelkringdenken  (no 1.5 gesloten systemen bestaan niet), Verzorgingsstaat (no 1.1
markt).
Concept. Conceptualisatie. Conceptualisering. Concepten. Conceptueel, conceptuele
Systeem~ en regelkringdenken  (nº 3.2 tussen aanleiding en doelstelling), Theorie (nº 2 tweede
stap, na observatie & nº 4.2 voorbeeld konijnentheorie).
Concernhoofdkantoor
Hoofdkantoor
Concernmodel, contractmanagement, marktgerichtheid, klantgerichtheid, managementteam, kostenwapen
Bureaucratie (nº 8).
Concreet – is niet zo zeer wat tastbaar is doch wat meer gevolgen heeft. Sommige gedachten zijn zo gezien
concreter dan tuintegels (1.272 woorden, 1 illustratie)
Concurrentieanalyse – is methodisch (!) intern doorlichten en patronen herkennen op het slagveld van vraag
en aanbod, infrastructuur en vernieuwing. Hyperconcurrentie echter is verspilling. Maar wat doe je met
Sun~Tzu en een extatische mystica op het World Economic Forum? Toch wel! (7.411 woorden, 1 illustratie)
concurrerende, concurrenten
Concurrentiebeding
Werkgelegenheid (nº 1.1.4).
Conduit
Hedging (no 4.5.1.f).
Confederatie
Strategische alliantie (nº 5.2), Structuur (nº 5.7).
Conflict –andere doelen en elkaar ook niet ondersteunen– komt in vele gedaantes. Met iets aan hygiëne,
methode en groei zijn heel wat van die moerassen te voorkomen of althans droog te leggen (16.105
woorden, 13 illustraties, 4 muziekfragmenten) conflicten, conflictueus, conflictueuzer, conflicterende, conflicthantering, conflicthanteren
Conformisme conformiteit
Authenticiteit (nº 5).
Conglomeraat. Conglomeraten.
Strategie (nº 4.5.6.a.), Structuur (nº 5.6).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
12
Congruentie dekkingsgelijk
Authenticiteit (nº 2.4).
Conjunctuur – verondersteld voorspelbaarheid en sturing van een cyclisch meer en minder, sterven en geboren
worden, herinneren en vergeten. We kijken naar een reeks modellen van Plato tot Kondratieff en naar ons
eigen endogene model en wat we daaraan kunnen hebben (9.357woorden, 5 illustraties) Ccycli, conjunctureel
Consensus overeenkomst
Concurrentieanalyse (nº 2.2.1), Conflict (nº 2.5.2.a), Creativiteit (nº 4.4 & nº 4.5), Dialectiek (nº
1.2 niet mogelijk), Ideologie (nº 1.2 valse consensus), Informatie (nº 1.1.1.a. coherentie aspect van
waarheid), Onderhandelen (nº 1), Positieve bekrachtiging (nº 7.1), Postmodernisme (nº 1.1),
Presenteren (nº 6.1 gedeelde verantwoording), Prestatiebeoordeling (nº 4.1.g), Structuur (no 7.8
afplatten), Visie (nº 6.4).
Conservatief
Cultuur (nº 1.1 elitair welbehagen in het gedrang), Burke (naamsregister), Bush, Enron (naamsregister),
Ethiek (nº 5.1. fundamentalisme; nº 8.11.1.a shareholder value; nº 8.21.2.a mensenrechten), Fascisme
(nº 6.1 romantisch elitaire decadentie angst), Groepsdynamiek (nº 1.1 apen), Heritage Foundation,
Ideologie, Macht (nº 5 allerhande misbruik), Natie (nº 5.1 Amerika), Scruton (naamsregister), Subcultuur (nº 4 defensief; nº 6 de kroeg over het algemeen), Theorie X (mensbeeld), Traditie (nº 2.3 elite).
conservatieven, behoudend, conservatives, republicans, tory tories
Consistentie – is de laagste der eisen en zelfs dat onterecht. Met systeeminterne vrijheid van tegenspraak komen
we niet verder dan virtuële werkelijkheid. Beter is coherentie (1.321 woorden)
Consortium Consortia
Hedging (nº 4.5.1.f), Overname (nº 1.3 begrippenwereld).
Constitutum Constantini (kerkelijke vervalsing van Constantijns keizerlijke erfenis)
Charisma (no 4.2).
Consulting maakt niet alle beloften waar (Schein, Block, Pinault). We lopen vast door slechts te focussen op verschil en macht met weerstand als gevolg. Het schip vlot trekken (Argyris) lukt alleen met de moed tot
openheid, overeenkomst en verdieping (22.156 woorden, 20 illustraties, 2 muziekfragmenten).
Consultants, raadgevend bureau,
adviesbureau, adviseurs,
Consumptie – Om identiteitstekort af te bouwen het begeerde vernietigen leidt uit onvrede daarover tot verdere
consumptie. Verveling doet ook zo iets. De door de reclame bedoelde verslaving blijkt 1-2-3 een feit (1.794
woorden).consumeren, consumptieverslaving, consumptiemaatschappij, consumenten, geconsumeerden
Contemplatie contempleren
Authenticiteit (nº 6.2 Marc Aurel’s levend water), Geloofsleven (nº 4.7), Kunst & esthetiek (nº 2.5.2
Victory Boogie Woogie), Meditatie (nº 2.2.1.d; nº 3.5 & nº 4 oefeningen), Theorie (nº 1.1.3), Verschil ∆
(nº 2.3.4).
Context – onze ervaringshorizon als interpretatiekader en voor patroonherkenning scheppen we zelf, niet anders
dan ons inzicht in ons tijdgewricht. Van een vicieuze ~ een deugdelijke cirkel maken luidt de uitdaging
(3.529 woorden, 4 illustraties)
(toegepaste filosofie op persoonlijke modelbouw en patroonherkennen)
Contingentie (duur woord voor toeval). Contingency, toeval, precariteit, precair
Ansoff (nº 3.3 pull), Ethiek (nº 3.2; nº 7.8.3 hellend vlak en verantwoordelijkheid voor ~), Structuur
(nº 5.8), Voorspellen (nº 1.5.3 gokken & nº 4.3.0. toeval versus risico).
Continu / analoog
Lichaamstaal (nº 1.1).
Controller, control, controlling
Budget (nº 2.4 budgettering).
Coöperatie, coöperatief
Samenwerken.
Coördinatie. Coördinering
Modelbouw organisatie (nº 3.6) , Strategie (nº 4.6.2.b. value chain & 4.6.3.b. HQ ~).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
13
Coolhunter
Subcultuur (nº 3.2).
Copy (kopie)
Imitatie.
Copyright copy right
Ethiek (nº 8.31.2), Wetenschap (nº 2.4.2).
Corporate citizenhip
Ethiek (nº 8.18 ).
CSR (corporate social responsibility). Corporate citizenship (duurzaam ondernemen) & corporate governance (controle). Relativering van liefdadigheid. Sponsoring
Corporate governance
Ethiek (nº 8.18.1.b.), Managers (nº 2.1.1 commissarissen).
CSR (corporate social responsibility). Corporate citizenship (duurzaam ondernemen) & corporate governance (controle)
Corporatisme
Concurrentie (nº 6.1), Cultuur (nº 4.3), Ethiek (nº 7.5.5; nº 8.1 & 8.30 ), Fascisme (nº 4),
Groepsdynamiek (nº 7 gesloten), Hiërarchie (nº 6.1), Structuur (nº 5.8), Subcultuur,
Transactiekosten (nº 2 hoog), Verzorgingsstaat (nº 8.1), Werkgelegenheid (nº 2).
Correlatie
Besluitvorming (nº 6.4.2.c3 oorzaak?).
Corruptie €
Afweermechanismen (nº 2.1 verdringen & 3.0 cover ups & 3.1.4 virtual realities), Bureaucratie (nº 9.4
ontoerijkende mensbeelden), Ethiek (nº 8.2.2 & nº 8.7), Fascisme (nº 4.1 corporatisme), Johari openheid
(nº 3.1 geheimhouding), Murphy (nº 1.0 entropie).
Counseling –hoe en wat van een pastoraal voor managers ter verhoging van de productiviteit. Zij tracht bij de
zinvinding van getraumatiseerde medewerkers te assisteren door perspectief te geven op de toch nog
beschikbare mogelijkheden en kernvaardigheden (2.279 woorden) counselling
Creativiteit – maakt verschil tussen a. uitvinden ofwel methodisch probleem oplossen en b. ontdekken ofwel het
ontwerpen van nieuwe kansen met behulp van allerlei technieken. Die nemen we onder handen (10.925
woorden, 6 illustraties) vernieuwing, vernieuwend
Credit Default Swaps
Ethiek (nº 8.8 bankethiek & nº 8.21.1.d vrije meningsuiting?).
Creolisatie,
Globalisering (nº 1.2.2.b), Kunst & esthetiek (nº 6.3. kopie), Pluralisme (nº 2.2 stressaspect van
globalisering).
creolisering, creool, creolen, kreolisatie, kreolisering, kreolen
Crisis – gaat vaak aan leren en altijd aan conflict en catastrofe vooraf. Turnarounders tussen crisis en catastrofe
genieten alleen heel even het voordeel van onze twijfel (6.534 woorden, 2 illustraties) en
Crisismanagement
Cross selling €
Verkoopleiding (nº 7.3.7.d).
Cultuur – is de kiel onder ons bootje. Zij bepaalt en beperkt onze kerncompetenties. Denk aan een
geïnternaliseerde dynamisch informele structuur. Maak daar beter geen windvaan van. We ontwikkelen
inzicht, presenteren diagnosebouwstenen en hun samenhang en bespreken de gangbare literatuur (22.571
woorden, 21 illustraties, 2 muziekfragmenten)
culturen, cultureel, culture, cultural
Curriculum vitæ CV levensloop
Solliciteren (nº 3.3).
Customer Relationship Management (CRM) extern strategisch gerichte klant effectiviteit software
Verkoopleiding (nº 7.3.7.c & nº 9.4).
Cynisme cynisch cynicus
Consulting (no 3.2.2 toepassingsvoorbeeld), Communicatie (nº 5.3 principiële uitleg).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
14
Dadaïsme
Informatie (nº 1.4 en vn).
Dakloos , daklozen, zwervers
Geloofsleven (no 4.0.0 bidden, inleidend, ambulance), Werkgelegenheid (no 1.3 outplacement)
Dapperheid, moed (doorzettingsvermogen, heldendom)
Ethiek (nº 6.7 deugd), Leiderschap (n’s 5.3 & 5.6.3), Onzekerheid.
Da Vinci effect
Besluitvorming (nº 7.4 de fatale gevolgen van onderbenutting van bestaande capaciteiten).
Dealers €
Verkoopleiding (nº 1.3.5).
Debatteren
Macht (no 6.0).
, debating, debaters, polemiek, polemisch, strijdgesprekken, vechtgesprekken
Decentralisatie – operationele verzelfstandiging op grond van formalisering (!), niet standaardisering, noem dat
eenigszins loslaten zodra het kan (4.403 woorden, 2 illustraties) . Decentraliseren, decentraal, decentrale
Decision making unit DMU
Strategie (no 4.2.1), Verkoopleiding (no 1.3.15 nieuwe focus), Verkopen (nº 3.3 buying center).
Deconstructie
Zie verder onder structuralisme.
Deductie. Deductief deduceren afleiding afleiden, sluiten
Theorievorming (nº 3.1).
Deep selling €
Verkoopleiding (nº 7.2.6 klantintensiteit, het aantal € per klant).
Defensief efensieve, verdedigend, sociale vaardigheid,
Afweermechanismen (nº 1.1). Zie verder cluster 10, sociale vaardigheden
Definitie van definitie
Missie (no 3.2. vn & no 4), Theorie (no 3.1.2.z. genus proximus plus differentia specifica est species), Verschil
(no 1.3.3 winnen op verschil mits de substantie klopt)
Dekkingsbijdragerekening € direct costing of marginal costing (MC)
Jaarrapporten (nº 2.1.2), Investeren (nº 10 sunk cost, Amsterdamse Taxi case).
Delegeren – projectgewijs verzwaren van functies van medewerkers, om zelf de handen vrij te hebben voor strategie
en om trainingskansen te bieden. Denk aan emancipatie, subsidiariteit en interne decentralisatie op basis van
systeemdenken; de Eisenhower-matrix, maar ook aan Jakob en zijn engel, eveneens om te leren loslaten voor
meer macht over het stuur. Of neem nu die bloemenstund in Cotonou (7.397 woorden, 8 illustraties, 1 muziekfragment)
ijdelijk functie verzwaren
Delphi methode , one document methode, informeel vooroverleg
Creativiteit (nº 4.4).
Demagogie damagoog, volksverlakkerij
Conflict (no 3.1.4), Macht (no 6.2.2 framing), Presenteren (no 1.3.5 Cicero: delectare, docere, movere). Zie
ook onder bijvoorbeeld J.J. Rousseau.
Demand side economics (vraaggerichte economische theorieën) keynesianisme, keynesiaans
zie onder Keynes, John Maynard.
Dementie dementen, ouderdomsdementie, dementerenden
Afweermechanismen (nº 1.3), Communicatie (nº 4.1.1.a), Geheugen (n0 5.1).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
15
Democratie ondemocratisch, democraten, democraat
Concurrentie (nº 6); Conjunctuur (nº 1.3.3 Plato toen en nu); Decentralisatie (nº 3.3.2.e); Fascisme
(nº 2.3.2; 2.3.3.j. links/rechts turbulentie; nº 4.1 corporatisme valkuil); Ethiek (n’s 2.4.2 sociale ~; 8.2
democratie); Globalisering (nº 3.2); Groepsdynamiek (nº 1.9; 9.4; 10.10); Ideologie (nº 1.2);
Leiderschap (n’s 5.1.3.II & 5.4.1), Pluralisme; Structuur (n’s 3.3 socio-technische groepen; 3.4.2.
functieverdieping & nº 5.10.1 cybernetica & nº 8.7-8 literatuur); Werkgelegenheid (nº 9.2.3).
Demografie vergrijzing, migratie, afnemende bevolkingsgroei, demografische krimp, onderbevolking,
Ethiek (nº 8.20 generational accounting), Strategie (nº 4.3.3.h.), Werkgelegenheid (nº 10.3.2.).
Demonstreren demonstratie, laten zien, tonen, voordoen
Verkopen (nº 5.2.3).
Demystificeren. Demystificatie
Mythe (nº 4.2).
Denominator management je rijk rekenen
Spread-cheating & denominator management (n’s 1.2 & 3.9).
Depressie. Depressief
Conjunctuur (nº 4 laagconjunctuur, neergang), Rouwverwerking (nº 3.1 isolatiefase), Strategie
(nº 4.2.4.b speltheoretisch depressieve onderstroom als grand strategy?).
Derivaten €
Hedging (nº 4 gestructureerde beleggingsproducten), Verkoopleiding (nº 7.3.7.d).
Deterministische modellen 
Scenario planning (nº 3 determinisme neen), Voorspellen (nº 3.3.1), Vrijheid (nº 0.1.7 neurologie),
Wetenschap (nº 4.4 wiskunde).
Deugd. Deugden
Ethiek (nº 6).
Devolution
Ethiek (nº 7.5.2 subsidiariteit, emancipatie van organisatie, expanding democracy).
Diaconie = caritas liefdadigheid
Armoede (nº 5.3.1); Ethiek (n’s 6.8 mededogen als deugd & 8.18.2 en 3 relativering van business
liefdadigheid); Verschil ∆ (nº 2.3.5).
Diagnose
Organisatiediagnose
Diagrammen, statistische beschrijvende statistiek, radargrafiek, taartgrafiek, staven, histogram, curve
Voorspellen (nº 1.3).
Dialectiek –doorleefde tegenspraak moeten we opzoeken, waar zij mist. Zij is immers een voorwaarde, opdat er
iets te optimaliseren valt met uitzicht op winst (3.970 woorden, 4 illustraties, 1 muziekfragment)
doorleefde tegenspraak, contrariëteit, contradictie
Didactiek. Didactische methode.
Zie Opvoeding opvoeden.
Differentiatie van markten
Ansoff-matrix (nº 4), Bedrijfskolom (nº 2), Specialisering (nº 4.5).
Digitaal – betreft discrete, discontinue verschijnselen, geformaliseerde zaken, meer contract dan contact
(521 woorden, 1 illustratie)
digitaliseren, digitale
Dilbert Principle
Human Results Management (nº 2.3).
Direct Mail een vorm van direct marketing
Verkoopleiding (nº 1.3.9 & nº 9.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
16
Dirigent
Leiderschap (nº 6.3).
. Dirigenten, dirigeren Boulez, Celibidache, Dufallo, Furtwängler, Karajan, Nézet-Séguin, Rattle, Stokowski, Szell en Toscanini.
Diversificatie diversificeren
Groepsdynemiek (nº 2 uitvinden), Ansoff-matrix (nº 3), Creativiteit (nº 2 uitvinden), Specialisering
(nº 4.4).
Diversiteit (life style voorkeuren) culturele diversiteit, groepen
Pluralisme, Subcultuur, Groepsdynamiek (nº 4.4).
DNA
Ethiek (nº 8.25)
Dochtermaatschappij joint venture jv en consortia, consortium
Overname (nº 1.3 begrippenwereld).
Dollar $ valuta, wisselkoersen, bij het einde van de dollar
Hedging (nº 4.5.3.e)
Doodstraf
Ethiek (nº 8.28)
Doofpot
Afweermechanismen, Ethiek (no 8.31.2).
Doel  – Doelen worden onderscheiden van waarden, normen, middelen en randvoorwaarden en staan voor
systeemextern af te leveren resultaat. Er zijn nogal wat kwaliteitseisen, waarvan sommige verrassend (5.699
woorden, 7 illustraties, 1 muziekfragment). Zie voor de nuances tussen goal, aim, objective en target
verder onder Verkoopleiding (nº 6.0)
Doelrationaliteit
Doelen (nº 1.2.7).
Doel zelf bepalen
Scenario planning, Theorie (nº 6 abductie).
Dogma dogmatisch dogmaticus dogmatici
Geloofsleven (nº 2.2.3), Theorie (nº 3.1.2.b).
Dom
. Domheid, domweg, stupide, achterlijk, niet zo slim
Afweermechanismen (nº 1.2).
Doorlichten
Organisatiediagnose
Doorsnee debiteuren krediet € kengetallen
Concurrentieanalyse (nº 1.6 vn), Ethiek (nº 8.19.2 afrekenen moet), Jaarrapporten (nº 4.4.4),
Verkoopleiding (nº 2.8.2.b vn).
Doorzettingsvermogen
Ethiek (nº 6.7 dapperheid als deugd, held), Leiderschap (n’s 5.3 & 5.6.3), Onzekerheid.
Drama
Filosofie (nº 2.6), Training (nº 2.1.4).
dramatisch, dramatiserend
Drie van Breda
Ethiek (nº5.3.2.e Jona syndroom ofwel niet willen vergeven uit waaklust en slecht geweten).
Droom. Dromen
Communicatie (nº 4.1.1.a dementerenden), Leiderschap (nº 6.5.3 Jozef van Egypte), Ondernemerschap
(4.3.2 Aborigines opvolging), Ontspanning (nº 2.3), Psychoanalyse (nº 1.3 Jung).
Driehonderdzestig graden beoordeling
Prestatiebeoordeling (nº 3).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
17
Drug. Drugs
Consumptie (n’s 1.1 & 3.1), Fiscus (nº 2.1 & 3.1.1 vn), Verslaving.
Dualisme
Cognitief droogkoken, Emotie (nº 9 Descartes), Ethiek (nº 5.1.1 fundamentalisme als ethisch dualisme &
nº 7.1.4.a goed en kwaad hangen samen ), Geheugen (nº 1.1.1 lichaam-geest dualisme), Idealisme (nº 3
koppig ~), Magie (nº 4.2.vn gnosis over ethiek) en Verandering ∆ (nº 0.2). Zie eventueel ook onder
Descartes en voor ethisch dualisme.
Duitsland Deutschland, Federal Republic of Germany, Allemagne, BRD
Cultuur (nº 1.1), Efficiency (nº 1.2. vn), Ethiek (nº 9.3.9 Heisenberg; nº 9.3.10 Furtwängler),
Fascisme (nº 6.1 romantiek), Managementkunde (nº 5), Marxisme (nº 3.4), Natie (nº 5.4), Oorlog
(nº 1.3), Rouwverwerking (nº 1.1.2 & nº 2 vn), Staf (nº 1.6), Verkopen (nº 0.5.3),
Verzorgingsstaat (nº 1.5), Zondebok (nº 3.6).
Dupont-schema € rendementsberekening, prestatieberekening, boekhouding, kengetallen samenhang
Besluitvormingsboom (nº 2.5).
Duurzaamheid is leefbaarheid duurzame, sustainable development, sustainably, sustainability, leadership sustainability; bio, ecologie, milieu
Consulting (nº 4 »emancipatiemodel 2«), Energie (nº 1.5 entropie van vooruitgang & nº 4.3), Ethiek
(nº 8.18 CSR & nº 8.22 milieu), Filosofie (nº 2.10 technocratiewaarschuwing), Geloofsleven (nº 3),
Marxisme (nº 1.6.3 jeugdige bio-ouders), Ondernemerschap (nº 2.2 regula benedicti [RB] als inspiratiebron
voor duurzaam ondernemen), Procesdenken. Zie ook het verzameltrefwoord: Benedictus van
Nursia.benedictijns
Dynamiek, statica. Statisch en dynamisch
Conjunctuur (nº 1.1 exogeen versus endogeen), Geloofsleven (nº 3.6.2 interne dynamiek > externe dynamiek
op weg naar Santiago de Compostella), Groei (nº 2.3.a welzijn > welvaart), Structuur (nº 2.3 informeel
dynamisch), Systeem~ en regelkringdenken  (nº 1.6 al dan niet dynamische systemen in economie
en SK).
E
ben cht, echtheidservaringen, realiteit
Authenticiteit, Filosofie (nº 2.3), Kwaliteit (nº 5), Meditatie (nº nº 1.2.1).
E-commerce
Internet (navigatieplatform).
Economie (macro-economie), economische
Ethiek (nº 1.2 aparte economische rechtvaardigheid ?), Strategie (nº 4.3.3.e over vraag en aanbod, ofwel over
Keynesianen en monetaristen), Wetenschap (nº 4 wetenschappelijkheid van conomie en haar mensbeeld).
Eenvoud eenvoudig , simpel, simpliciteit
Complexiteit (nº 4), Ethiek (nº 6.4 matiging als deugd).
Eenzaamheid – als toestand kan, doch is als eigenschap (verzuurd en verbitterd) in management af te raden.
(3.5o7 woorden, 2 illustraties, 1 muziekfragment)
eenzamen, alleenstaanden, ouden van dagen, oude dag
Eerbied, respect, discretie eerbiedig
Ethiek (nº 8.21.e mensenrechten, vrijheid van meningsuiting, informele grens niet overschrijden), Mythe
(nº 1.1.2.a het mysterie van de intimiteit laten bestaan op grond van persoonlijk of althans maatschappelijk krediet),
Wellevendheid (nº 2.1.2 met statusverschil weten om te gaan).
Eetcommunicatie gemeenschappelijke maaltijd, samen eten, wining and dining, aan tafel, tafelen, keuken, culinair
Ethiek (nº 8.22.3.a milieu, koningsweg, een beetje bio nº 6.9.2 feest), Filosofie (nº 2.9.3.g ontologie van
feestelijk eten), Geloofsleven (nº 3.3.10 spiritualiteit, de weg erheen & nº 3.6.9.j onderweg naar Compostella
zakelijk erbij geleerd), Wellevendheid (nº 7 praktijk).
Eeuwigheid ∞ zeer lange termijn, tijdloos, diepst innerlijke rust
Tijdmanagement (nº 2.5.2).
Effectiviteit – als kwaliteitscriterium van een middel betekent dat dit het doel haalt, liefst zonder verspilling (803
woorden) effectief, doeltreffend, kwaliteitscriterium van middelen
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
18
Efficiency – betekent dat een middel binnen budget is gebleven. Zonder effectiviteit is zij killing. Die boer met
kiespijn, kop eraf, had daarna immers nog een afspraak. Niet alles aan efficiency blijkt positief (1.661
woorden, 2 illustraties) Efficiëntie, binnen budget gebleven, kwaliteitscriterium van middelen
Ego-fixatie egofixatie
Afweermechanismen (1.2.2.a), Angst (nº 3), Conflict (nº 3.3.4), Decentralisatie (nº 1.3.4.c),
Eenzaamheid (nº 1.1 en verder), Ethiek (nº 6.5.1.c relativerende humor), Geluk (nº 4 het grote ~op basis
van zelfvergetelheid), Johari (nº 1.1 façade, ego-fixatie = niet-communicatie), Leiderschap (nº 3.6 valkuilen),
Macht (nº 5 ~misbruik), Meditatie (nº 1.2 ~ afschudden; nº 2.2.2 bootsoefening & nº 4 vn sunyata of
productieve leegte), Persoonlijkheidsgroei (nº 3.4 accentverschuivingen en nº 5 niet gelukt), Rouwverwerking (nº 6.3 falen moet worden geleerd), Strategie (nº 4.5.7 neergang), Stress (nº 1.3.2 & 3.1.2.a),
Verslaving (nº 4.1).
Egoïsme egoist, egoisme, cavalier seul, zelfbetrokkenheid, egocentrisme, solipsisme, selfreference, selfreferencing
Assertiviteit (nº 1.3 & 4.1), Communicatie (nº 5.3.1 cynisme), Conflict (nº 3.3.3), Empirisme (nº
1.3 Hobbes), Ethiek (nº 6.4 gezond verstand; nº 7.4.4), Welbegrepen eigenbelang (nº 2.1).
Ei van Columbus vorm van effectiviteit zonder efficiency
Objectgerichtheid (nº 3.2)
Eigenbelang
Welbegrepen eigenbelang.
Eigendom
zie onder privé-eigendom.
Electronic Resource Programming (ERP) ERP-software is proces~, intern functioneel gericht op efficiency
Cultuur (nº 8.1), Globalisering (nº 1.2.2.c), Strategie (nº 4.6.2.b implementatie), Systeem~ en
regelkringdenken    (nº 1.5.3 holisme), Verkoopleiding (nº 9.4.2).
Elite
elitair, bovenlaag, top, bourgeoisie, bobo’s, establishment
Cultuur (nº 1.1), Ethiek (nº 8.1. graatwandeling tussen criminaliteit en zakencultuur), Groepsdynamiek
(nº 6 defensief & no 7 gesloten), Ideologie, Leiderschap (nº 5. 3.2. autoritair), Macht (nº 5),
Subcultuur (nº 4), Traditie (nº 2.3).
Emancipatie – is zelfbevrijding tot eigenverantwoording en zelfrealisatie. Ouders, chefs, regios, die baan,
consumptiedrift, verslaving – telkens gaat het om emancipatie-uitdagingen (1.626 woorden). Zie ook onder
assertiviteit en schijnverplichtingen. (incl. ~ van organisatie), emanciperen, emancipatoir, zelfbevrijding, assertief
Emancipatiemodel 2 (oprechtheid zo niet liefde)
Consulting (nº 4 C. Argyris’ model 2).
Embedded journalism censuur, gecensureerd, collaboratie
Ethiek (nº 8.6.1.a media-ethiek).
Emergent gedraggedrag. Emergentie emergence, zelforganisatie
Zie het verzameltrefwoord massapsychologie in dit register.
Emotie – als symptom van ‘on the fly’ verwerking van diepere eigen~ en van schijnbelangen kan met behulp
van frequentieanalyse sociaal intelligent worden geduid. Emotie trainen kan ook. We bespreken management relevante aspecten met oog voor aanverwante zaken als gevoel en stimuli (15.540 woorden,
9 illustraties, 3 muziekfragmenten)
emotioneel, emotionele, emotionaliteit, emotiesmoties, emotioneel, passie, gepassioneerd, verandering in actiebereidheid, Behoefte > verlangen. Verlangen > begeerte. Begeerte > berekening. Berekening
Empathie empathische
Communicatie (no 1.2 geen common knowledge), Ethiek (nº 6.8 inlevingsvermogen), Geheugen (no 1.1.3
o
egotunnel), Johari (n 1.3.2 tweepersoons Johari, de hoogste façade blokkeert het meest), Leiderschap (n’s 5.4
inlevingsvermogen & 5.6.3. ego drive & empathy), Luisteren, heuristiek.
Empirisme – is aandacht, sterker nog, het is voorrang voor het detail. Waar de staart de hond kwispelt, waar het
onderdeel onvoorwaardelijk voorrang krijgt boven het geheel, daar is Leiden in last (4.800 woorden,
2 illustraties) empirisch, utilitarisme, utilitaristisch empirisme
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
19
Employability
Werkgelegenheid (nº 1.1.3 outplacement on the job).
Empowerment (VS modebegrip, Brits ‘devolution’)
Emancipatie (nº 1.2 & nº 4), Ethiek (nº 7.5.1.d subsidiariteit), Feedback & feedforward.
Endogeen endogene, endogenous
Conjunctuur (no 1.1.4)
Endomorfine
Afweermechanisme (nº 2.1.3 cognitieve dissonantie reductie), Meditatie (nº 4.1.2), Verslaving (nº 2).
Endoxon ta endoxa, ambachtelijkheid, alledaagse leefwereld
Methode (nº 2.1 gezond verstand in het dagelijks leven, de voorkeur van Aristoteles voor vernieuwing).
Energie – in de wereld der dingen komt voort uit verschilexploitatie, niet anders dan harde macht. Spiriturel
echter ontstaat kernenergie uit ontmoeting (2.945 woorden) energetisch, energeia, energieën, energiebronnen
Energie-efficiency
Energie (nº 1.3), Ethiek (nº 8.22.3.a perspectief energieproductiviteit).
Energie-inhoud
Conflict (nº 6.1.3 emancipatie van de dissonant), Consulting (nº 4.1.1.b. springende punt op breukvlakken van
verandering), Energie, Structuur (nº 6.2 sociale systemen van hoge energie-inhoud).
Engeland UK Great Brittain, Verenigd Koninkrijk
Conflict (nº 5.1), Empirisme, Ethiek (nº 7.5.1.d devolution & 7.5.5 verdeel en heers), Eufemisme
(nº 5), Groepsdynamiek (nº 7.1), Ideologie (nº 1.2), Managementkunde (nº 5), Natie (nº 5.2).
Engeltjes, aartsengel, reddende engel, engelbewaarder, beschermengel
Delegeren (nº 8.1 Jacob in gevecht met zijn ~), Geloofsleven (nº 4.1.3.a2 geseculariseerde aarts ~, nº 4.8
veemde), New-age (nº 2.1 ~ltjes), Leiderschap (nº 6.4 Jonathan).
Enneagram enneagrammen
Gestalt (nº 1.2), Kernvaardigheid (nº 3), Persoonlijkheidsgroei (nº 7.7), Strategie (nº 5.0.2.d).
Enthousiasme – enthousiasmeveld, enthousiastisch, enthousiaste
Energie (nº 2.1.2), Ethiek (nº 6.9 en 6.10 blijdschap en universele liefde), Leiderschap (nº 3.4.3 veld),
Verkoopleiding (nº 4.7.4.e). Zie ook Groepsdynamiek (no 9.3.0 inleiding massapsychologie, vibrerende
velden).
Entropie negatieve entropie
Energie (nº 1.5).
Entelechie
Strategie (nº 4.6.2.b value chain), Structuur (nº 6.2 sociale systemen van hoge energie-inhoud).
Entnazifizierung ontnazificering, Persilschein
Ethiek (nº 9.3.9 Heisenberg & nº 9.3.10.b & c Furtwängler), Marxisme (nº 3.4).
Epistemologie (kennisleer en wetenschapstheorie, episteme = kennis)
Context (nº 2.8 epistème, Foucault’s sleutelbegrip voor inzicht in het tijdsgewricht), Filosofie (nº 2.1.2.d en
nº 2.1.3 ), Identiteit (nº 0.3 vn over Plato etc.), Methode (nº 4), Voorspellen (nº 0 vn).
Equivalentiecijferrekening
Waarde (no 1.2.2 vn standaardkostenrekening, indirecte kosten op grond van directe ~ verbijzonderen)
Erfzonde in paradijselijke onschuld ?
Angst (nº 3.1 slechte ervaringen in het paradijs met ~), Argumentatielogica (nº 4.3.4.a cirkelredenering),
Bedrijfskolom (nº 3), Charisma (nº 4.2 vn ambts~), Dialectiek (nº 2.3.1.d), Geloofsleven (nº 2.2.3
dogmatiek als de eigenlijke ~), Theorie X (nº 2.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
20
Ergonomie – of werkplekkunde stoelt op Taylors scientific management. In handen van linkse en rechtse
Frankensteins degenereerde zij tevens tot uitbuitingsinstrument (2.168 woorden, 1 illustratie)
werkplekkunde, tijd~ en bewegingsstudies, micro motions,
TMU’s
Ergotherapie
Werkgelegenheid (nº 9.2.4).
Eros
Emotie (nº 0.2 Plato’s eros & nº 4.2.1.a behoefte > verlangen), Filosofie (nº 2.9.3.h ontologie van de mens:
onze hoogste behoefte bepaald wie wij zijn, niet ons laagste verlangen), Kernvaardigheid (nº 2.3.c esoteros),
Kunst & esthetiek (nº 3.1.2.b). Zie ook onder bezieldheid.
Erotiek, erotisch, sexy, sex appeal
Communicatie (nº 4.1.1 laagfrequent relationele C-band), Huwelijk (nº 3.3 ontrouw > overspel),
Emotie (nº 0 inleiding eros; no 4 relativeren van eigen ~), Persoonlijkheidsgroei (nº 6.2.1.b1 eros als
o
o
energiebron voor het hogere), Seksualiteit (n 2.3 flirt tussen ontrouw en overspel & n 4.5 erotiek), Solliciteren
(nº 3.4.2.a), Verschil ∆ (nº 2.3.2 eros).
Ervaring, ervaren, ervaringen opdoen
Carrière (nº 1.3.1 spreken met persoonlijk gezag), Consulting (nº 4 »emancipatiemodel 2«), Ethiek
(nº 1.6.4 Pinkstergezag & nº 6.6 wijsheid), Geloofsleven (nº 2.5.0 geloofscrisis inleiding, vn Simone Weil;
nº 2.5.3.a geloofscrisis oplossen vanuit het structureel structureren van de toekomst op grond van eigen ervaring;
nº 2.5.4 vn A.N. Whitehead, ervaring als uitgangspunt voor structuur en de functie van God), Structuur,
Training (nº 5.3 fasen van ervaringsverwerving na Hildegard van Bingen; no 5.4 zelf budgetteren van kritieke
ervaring na Simone Weil).
Esoterisme, esoterisch
Kernvaardigheid (nº 2.3.C), Persoonlijkheidsgroei (nº 7.7 vn).
Essay – gaat over vrijelijk zelf denken en te willen overtuigen zonder zekerheid te hebben. Een essay is licht van
vorm en zwaar van inhoud. Iets aan taalbeheersing is voor management zo gek nog niet (751 woorden)
essayistisch
Establishment, estheet
Zie Elite (verzameltrefwoord).
Estheticisme, estheet
Neurose (nº 3.10).
Esthetiek
Kunst & esthetiek (nº 3). estheticus, esthetica, esthetische, estheet, estheten, mooi, schoonheid
Ethiek – in een wordt is realisme en verantwoording Het wil doormiddel van plichten conflict voorkomen en
doormiddel van deugden groei bevorderen. Met twee modellen en iets aan dapperheid geeft u al leiding aan
dat debat, welk wij in een tiental theorie~ en een veelvoud daarvan aan praktijkaspecten hanteerbaar
maken. (186.912 woorden, ca. 52 illustraties, 9 muziekfragmenten)ethische, ethica, ethicus, moraal, moraliserende, moralisme, moralisten, deugdethiek,
deugdenethiek, deontologie, deontologische
Etikettenfraude
Ethiek (nº 9.0 vn), Informatie (nº 4)
Etiologie (of aitiologie; oorzakelijkheid, oorzaak
Besluitvorming (nº 6.4.0).
Etniciteit ethnische zuivering, ethnical clensing
Cultuur, Globalisering, Groepsdynamiek (nº 4.4.2.a),Natie (nº 2.10), Pluralisme (nº 2.2).
Eufemisme – betreft een taalergernis. Cynisch wordt goed gepraat wat krom is. Het venijn schuilt in de
onderstroom (1.555 woorden) schoonspreken, schoonsprekerij, taalergernis
Eugenetica eugenetisch
Conflict (nº 1.2), Cultuur (nº 6.8.1 frenologie), Ethiek (nº 8.1.1 vn Lombrosco tronies; & nº 8.25
klonen), Fascisme (nº 6.2), Groepsdynamiek (nº 4.3.2 minderheden), Natie (nº 3), New-Age (nº 1.2.2
& 3.5.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
21
Europa europees, Europese Unie, EU
Carrière (n 2.4), Decentralisatie (nº 3.3.1.f & g), Kunst & esthetiek (nº 1.3), Leiderschap
(nº 5.3.2.b & nº 5.6.4.c), Managementkunde (nº 1.4.2), Natie (nº 4), Strategie (nº 4.3.3h2 en vn
migratie), Subcultuur (nº 4), Verzorgingsstaat (nº 8).
Euthanasie (tegenbegrip “kakthanasie”)
Ethiek (nº 8.24.3.d zelfrespect zelf beschermen & nº 8.25 moorden voor biogenetica).
Evaluaties.
Carrière (nº 2.3 anticiperend terugwerken vanuit het einddoel), Creativiteit (nº 5.2 beheerst en bekwaam
innoveren), Ethiek (nº 2.1 geweten; legaliteit), Feedback (verwerken), Normen, Prestatiebeoordeling (n’s
4.5-4.7), Strategie (nº 4.7), Verkoopleiding (nº 8.7 verkoopactie), Value analysis.
Evalueren. Evaluation. Tussentijdse evaluatie. Tussentijdse beoordeling
Evenwicht evenwichtsturing, evenwichtfictie, evenwichtiger
Conjunctuur (no 1.3.3.b Plato toen en nu, paragraaf/8), Ontspanning (no 1 innerlijke rust), Force field
concept / (nº 2.1 ~sturing), Systeem~ & regelkringdenken  (no 1.6 statisch en dynamisch),
Wetenschap (nº 4.6 evenwichtfictie).
Evidentie
Theorie (nº 3.1.2.f hypothese testen).
Excuus, excuses, excuse, sorry, pardon, excuseren, excuus vragen, excuus aanbieden
Wellevendheid (nº 4 cynische sorry cultuur).
Execution
Strategie (no 4.6 implementatie, invoering, niet uitvoering - dus eigenlijk helemaal niet ‘execution’ maar
‘insecution’).
Existentialisme, existentialistischer, existentialisten, existentieels, het existentiële, existentie (intelligent vorm geven aan angst voor het bestaan)
Authenticiteit (nº 4.3), Filosofie (nº 2.9.3.e), Procesdenken (nº 4), Subjectiviteit en Verschil
(nº 1.3.2 ). Zie in het naamsregister verder o.a. onder: Buber (procesaspect), Diogenes (authenticiteit),
Heidegger (overzicht en uitwerking), Herakleitos (spanning in de diepte), Husserl (zuiverheid van observatie),
Jaspers (toepassing), Kierkegaard (menselijke warboel), Levinas (ontmoeting), Rosenzweig (procesaspect),
Sartre (politieke diepgang) en Whitehead (metafysisch procesaspect – in geloofscrisis).
Exogeen exogene, exogenous
Conjunctuur (no 1.1.3).
Expatriates expats
Decentralisatie (no 1.4.4.a), Human Results Management (no 2.2.3.b).
Experiment. Experimenteren, experimenten
Training (n’s 4.1.4.a; 4.2 & 4.2.4).
Expert. Expertsystemen. Expertise, experts, experten, specialisten, specialismen, specialismes
Artificial intelligence (nº 2.0), Automatisering, Cognitief droogkoken (nº 2), Consulting, Decentralisatie (nº 3.3.2.d), Creativiteit (nº 4.4 Delphi), Groepsdynamiek (nº 4.6.5), Ideologie (nº 1.2 &
nº 4.3. K. Mannheim), Informatie (nº 3), Leiderschap (2.3 tegenvoorbeeld), Macht (nº 3.4), Mode
(nº 3.7 bij grootschaligheid), Precisie (nº 4.2), Specialisering , Theorie (nº 6.1.2.c) en Wetenschap.
Extravert, extraversie extrovert, extroversie
Doel (nº 1.6.1), Neurose (nº 1.1), Outputgerichtheid (nº 2), Psychoanalyse (nº 1.3.1.a),
Structuur (nº 4.4 extern gericht).
Externalisering, externalisatie, externaliseren, uitbesteding, uitbesteders
Ethiek (nº 3.3.2 juridisering), Mode (nº 3.6 uitbesteden).
Extrinsificering, extrinsificatie
Cultuur (nº 8.5 façade, croûte van farce), Ethiek (nº 3.3.2 juridisering), Leiderschap (nº 5.1.3.I. autoritair
& nº 5.6.4.b2 Fiedler afstandelijk), Motivatie (nº 3.2 extrinsiek & 3.4.2 geflikflooi), Structuur (nº 2.1.1
standaardisering).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
22
Eye movement desensitization
Stress (no 8.6 EMDR voor mensen die van een PTSS moeten worden afgehopen).
Ezel asinus, âne, easel, donkey
Buridanus in naamregister.
Façade
facades, facaden, Façaden, Façades
Cultuur (nº 8.5), Ethiek (n’s 3.3.2 & 5.1 deontologische E), Johari openheid (1.3; 2 & 4),
Kernvaardigheid (nº 3.5), Macht (nº 5.6.2 sterfhuisconstructie).
Falsificatie – is K. Poppers methodische twijfel om ruis en valse hypothesen te elimineren als vals geld en al wat geen
empirische inhoud heeft. Aan zaken die altijd waar (of fout) zijn heb je niets (2.248 woorden, 1 illustratie)alsificeren
Farizeeën, farizees (beroepsgroep, ~ betreffend). Farizeeër, farizeïsch (huichalaar, ~ betreffend)
Afweermechanismen (nº 1.0.2.b), Decentralisatie (nº 1.4.3 diaspora), Geloofsleven (nº 2.2.1.c6
Godsbeeld, conclusie, de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan: God vinden in de Naaste in nood).
Farmers
Verkoopleiding (nº 4.2.5).
Fascisme – is links of rechts machtmisbruik doordat sadomasochistische zielen zich ten einde raad aan geweld
overgeven. Vervolgens gaat een hele civilisatie in het rook van de weldoeners op (19.319 woorden, 7 illustraties, 2 muziekfragmenten)
fascistoïde, fascisten, fascisering, fasciscisering.
Federatie. Federalisatie. Federalisme
Strategische alliantie (nº 5.1). Structuur (nº 5.5).
Feedback & feedforward – zijn achterwaartse en voorwaartse koppeling of procesbesturing binnen het kader van
systeem~ en regelkring-denken  en mede een beeldspraak voor leren. We onderscheiden signaal~
en procestijd, afwijking verlagende en verhogende feedback en presenteren een volledige regelkring
(4.340 woorden, 6 illustraties)
achterwaartskoppeling, achterwaartse koppelin
Feedforward voorwaartskoppeling, voorwaartse koppeling
Feedback & feedforward.
Feest feestelijk, feesten
Ethiek (nº 6.9.2).
Feminisme feministen, feministes, dolle minna’s
Ethiek (nº 5.3.3), Macht (nº 4.7), Seksualiteit (nº 5.2), Vrouw in management (nº 6).
Fenomenologie fenomeen, fenomenoloog, fenomenologen
Filosofie (nº 2.1.1 objectief beschrijven en toch van binnenuit), Verschil ∆ (nº 1.3.2.a E. Husserl).
Fifo € (first in first out, kenncijfers
Jaarrapporten (nº 3.1.1.c2).
Film (industrie)
Afweermechanismen (zoek bijvoorbeeld daar op film); of zoek via Acrobat voor vele tientallen verder hits
Filosofie – sneller kunnen lezen– staat voor zelfstandige visievorming op basis van oprechte verwondering en
ervaringsverwerking, en dit in business voor een betere strategie. Een sterke mix uit theorie, methode,
praktijk, vrijheid en eenvoud zal achteraf géén omweg zijn gebleken, maar juist een kortere voedingsketen.
We kunnen daar zelf iets aan doen door de interdisciplinaire trap van begrijpen te bestijgen vanuit natuur
via literatuur, logica tot aan metafysiek en ontologie. Iedereen mag meedoen, behalve kennisboeren, die in
deze geen ervaring hebben (31.601 woorden, ca. 10 illustraties, 1 muziekfragment) ifilosoof, filosofen, filosofisch, filosoferen, filosofant
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
23
Financiële zaken € (financieel, finance)
Zie voor een overzicht aan het einde van het artikel budgetteren.
Fiscus € – Voorkomen van overheidhebzucht en machtmisbruik vraagt een zekere hand. Want omzet is geen
besteedbaar inkomen en winst evenmin. We kijken naar wat ons wel en niet redelijk lijkt (6.333 woorden,
1 illustratie)
fiscaal, fiscalisten, fiscaliteiten, fiscaliseren
Flexibiliteit. Flexibilisering, flexibel
Afweermechanismen (nº 3.1.4.g cocooning), Bedrijfskolom (nº 2.1 verkorten of verlengen van ~), Ethiek
(nº 8.16 gezinspolitiek), Hiërarchie (nº 5.3 racebootje /), Leiderschap (nº 5 stijlen), Massa-Individualisering, Postmodernisme (nº 2.2.1 wat er voor managers blijft te doen), Strategie (nº 4.2.3 zonder soberheid niet te doen), Structuur (nº 6.2 sociale systemen van hoge energie-inhoud), Verandering ∆ ,
Werkloosheid. Zie verzameltrefwoord Telewerken.
Flirt flirts, flirten, fleureter, als een vlinder van bloem naar bloem
Seksualiteit (nº 2.3 gemengd celibaat op kantoor > van bloem naar bloem speels relaties te killen).
Flow
Angst (nº 2.3 ~analyse vanuit het tegenovergestelde, namelijk geluk), Geloofsleven (nº 4.7 contemplatie),
Kunst & esthetiek (nº 2.5.1.b kleurvegenschilderingen), Motivatie (nº 1.5.4 & 1.5.5 prestatiefunctie),
Leiderschap (nº 6.4 Jonathan Livingston Zeemeeuw), Strategie (nº 4.6.2.a. Porters diamond),
Tijdmanagement (nº 2.5.3).
Force field concept / – Nooit negatieve doelen nastreven, noch wat dan ook verzwakken. Altijd opbouwen en
versterken; en wel extern onze strategische sterkte; intern onze structuur en interne zwakten (3.322 woorden,
4 illustraties)driving forces, restraining forces.
Formalisering formalisatie, formeel, formaliseren, formaal, formalisme, formalistisch
Leiderschap (nº 6.6.2), Structuur (nº 2.1.1.b).
Formaalobject formal object
Filosofie (nº 1.3.1.b hoofd- & bijzaak turbulentie, wiskunde; Descartes), Geloofsleven (nº 2.1.3.c Klaas
Hendrikse over God), Systeem  (nº 1.0.8.b modelbouwaspect).
Fractaal – Modulaire bouwwijze als hologram –geheel is in deel onthouden– in steeds complexere herhaling
van element en model voor een vermoeden van bewustzijn, cultuur en betekenis (1.197 woorden, 1
muziekfragment)
fractals, fractalen
Franchising. Franchise, frachisee, franchisor, franchisenemer, franchise nemer
Strategische alliantie (nº 4.2.1).
Frankenstein, het monster van dr. Frankenstein, het monster van Frankenstein
Technocratie
Frankrijk France
Eufemisme (nº 4), Managementkunde (nº 5), Natie (nº 5.3), Strategische_alliantie (nº 4.1.1.b
euro), Verkopen (nº 0.5.4).
Frenologie karakter afleiden uit schedelvormen, craniometrie, Lavater,
Cultuur (nº 6.8.1 fysionomie), Ethiek (nº 8.1.1 Lombrosco), Leiderschap (nº 1.3.1 leadership traits).
Frequentie – Universum, leren, communicatie, emotie, technische prestaties en zelfs massapsychologie, zij allen pulseren in
een patroon met amplitude, fase en frequentie als het leven zelf. Dit patroon, en met name de kracht van het laagfrequente onderkennen behoort tot de grote kunsten van leiderschap (2.325 woorden, minimaal 3 illustraties)
. Frequenties
Functiebeschrijving (job-description), positie
Prestatiebeoordeling (nº 6 het normatieve kader voor wederzijdse verwachtingen).
Functiedenken –verder denken dan onze neus lang is– staat voor vormgeven aan onze output vanuit de
betekenis voor het proces van de volgende die er mee verder moet (1.412 woorden, 1 illustratie)
of ook ‘functioneren’. Functie.
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
24
Functiefasering
Carrière (nº 4.3).
Functieroulatie (job rotation, functierotatie)
Carrière (nº 3.3), Ergonomie (nº 1.3), Structuur (nº 3.4.3).
Functie scheppen
Grensvlakmanagement (nº 1.6), Human Results Management, Structuur (nº 3).
Functieverbreding
Carrière (nº 3.1), Structuur (nº 3.4.1).
Functieverdieping. Functieverrijking
Carrière (nº 3.2), Structuur (nº 3.4.2).
Functiewaardering – beoordeelt een functieontwerp als basis voor beloning in de publieke sector. Wat mist is
functiedenken, functioneringsgesprek en prestatiebeoordeling. Dat onderzoeken we (naast de gangbare theorieën) aan de hand van de gelijkenis van de arbeiders in de wijnberg (2.205 woorden, 1 illustratie)
puntenmethode, classificatie, rangschikking,
factorvergelijking, pay adequacy, pay equity,
Functioneel gezag functionele bevoegdheden, functionele bevoegdheid
Staf (nº 3.1), Structuur (nº 4.7.2 H-O-F; nº 5.2.5 grafiek dotted line authority; nº 5.4 matrixkubisme,
horizontaal).
Functioneringsgesprek coachen, begleiden, begleiding
Carrière (nº 1.4 mentoraat), Prestatiebeoordeling (nº 4.3 operationele coaching).
Fundamentalismen fundamentalistische, fundamentalisten
Ethiek (nº 5.1), Geloofsleven (no 2.1.3.b ongelovige kerkelijkheid & no 2.3.1 intelligent design,
creationisme), Gnosis (verzameltrefwoord), Subcultuur (nº 6 in de kroeg).
Fusie merger, demerger
Overname (nº 1.2).
Fuzzy logic
Precisie (nº 4).
Gans, ganzen (vliegende ganzen)
Vrijheid (nº 2.3.3.a formatie).
Gantt-charts
Logistiek (nº 2.4 project management).
Gastvriendschap, Gastvrijheid, Gast in eigen huis, Gasten, Gast
Assertiviteit (nº 3.2), Ethiek (nº 7.4.2 solidariteit), Luisteren (nº 6.1 structuralistische deconstructie in het
voorportaal van ethiek), Strategie (nº 6.6.4.a herbergmodel), Structuur (nº 5.0 structuur van gezond systeem
& nº 5.8.2 adhocratie), Wellevendheid (nº 7.4.1).
Gebed, bidden in management
Armoede (nº 5.1.4.c slechts vóórbidden zonder sámen bidden noch samen te eten), Cultuur (nº 3.3 Franciscus),
Geloofsleven (nº 4), Groepsdynamiek (nº 9.6.2 stilte), Rouwverwerking (nº 1.1.5.c angst en
perspectief), Verandering ∆ (nº 1.3.1 het juiste gebed?), Wellevendheid (nº 7.3.1.a. impliciet tafelgebed).
Gedicht – als we het van de diepte moeten hebben en het kort moeten houden bovendien en taal toch tot een
belevenis moet worden... Leren leiding geven aan wat we nog niet begrijpen; cadans aanvoelen en iets aan
taalbeheersing – is ook in business nooit weg (7.032 woorden, 4 illustraties, 1 muziekfragment)
gedichten, poëzie
Geheimhouding. Geheim. Non disclosure
Afweermechanismen (nº 2.1 verdringen), Consulting (nº 3.1.1.b. technocratievalkuil & 3.2.2.a.
»beheersmodel 1«), Ethiek (nº 8.7 corruptie), Johari-openheid (nº 3.1), Organisatieleren (nº 3.1).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
25
Geheugen –~techniek is juist in een tijd van overcapaciteit kritiek. Geheugen doet zelfbewustzijn vermoeden en
is voorwaarde voor cultuur. Ook hier dragen lange (hersen-) golven verder dan korte. Doch dementie en
Alzheimer werpen roet in het eten. We gaan gedetailleerd in op het neurologen_debat. (15.192 woorden, 16
illustraties) Memoire, memory, bewustzijn, onderbewustzijn, zelfbewustzijn, zelfbeeld, herinnering, brein, hersens, hersenen, kwab.
Gehoorzaamheid (positief actief emanciperend of passieve kadavergehoorzaamheid)
Doel (nº 1.6.2.a negatief), Macht (nº 3.1.1.b passief; nº 3.1.1.c actief).
Geld money, argent, poen, centjes, opties, incentives
Motivatie (nº 5 afnemend grensnut van kaal onverpakt geld; het maakt blind ipv gelukkig).
Geloofscrisis money, argent, poen, centjes, opties, incentives
Fundamentalismen, Geloofsleven (nº 2.5 pijnlijke gewaarwording met toegenomen uitdaging tot realisme en
eigen verantwoording), Kunst (nº 2.5.1 abstracte ~ als vorm van verwerking), Subcultuur (nº 2.2 sektes &
nº 7 Scientology als vorm van vlucht)
Geloofsleven, realiteitgestuurde spiritualiteit en gebed –van uzelf of van uw medewerkers– worden op niet kleffe
wijze in hun zakelijke relevantie uit de doeken gedaan als ethische reserve, voor koersstabiliteit en om de
zaak open te houden. Niets daar, geen paranormaal getob, wel ruimte voor contemplatie aan de top voor
een meer direct contact met de eigen werkelijkheid (91.414 woorden, 41 illustraties, 2 muziekfragmenten).
Zie tegenbegrip onder afweermechanismen (no 3.10.4.a dood verven). Geloven, Geloofslevens, gelovigen, faith, croyance, kerken, goden, ongeloof
Geloven, gelooft, geloofd
Geluk = f (kwaliteit van ons gemis). Klein G = f (bottom up motivatie zetpillen, de lege belofte van de gouden kooi). Sterk
G = f (groei). Groot G = f (spiritualiteit). – (4.208 woorden, 2 illustraties) gelukkig, groot geluk, grote mystici, klein geluk,
Gemeenschap genadig
Ethiek (nº 5.2.0.d hellend vlak), Groep (no 2), Marxisme (nº 1.2.2 gemeenschap > maatschappij).
Genaden, genadig, gratia, gratie, bovennatuurlijke hulp, goedertierendheid
Ethiek (nº 1.6.3 barmhartigheid & nº 5.3.2 vergevensgezindheid & nº 6.8 mededogen & nº 7.5.2.f
subsidiariteit – hulp tot zelfhulp, bottom up), Feedback (nº 1.4 opslingerende fb of nº 5 ffw).
Gender bending
Seksualiteit (nº 5 een marketing aspect).
Generalisering onderdeel van splitsen en samenvoegen van functies en afdelingen naar gelijksoortigheid in organisatie structuur; generalizing, generalisatie
Specialisering (nº 4.2).
General Motors GM (Amerikaans multinationaal autoconcern)
Hedging (no 4.5.5 crisis), Life style (no 3.2 nauwelijks), Massa-individualisering (no 2.3 eindelijk),
Organisatiediagnose (6.3.2 big is powerful), Organisatieleren (no 2.1.2 fu ing middelvinger  & no 2.1.5
o
niet dus), Strategie (n 4.5.7.n).
ck
Generational Accounting €
Ethiek (nº 8.20.3 staatsschuld).
Gentleman
Ethiek (nº 6.10.2.b irrelevante wellevendheid).
Geografie
Gestalt (nº 1.2.6 kleine Prins tegen vastgelopen geograaf: plant een boom), Globalisering, Strategie
(nº 4.6.2.a implementatie, resourcen, Porter diamond: de plaats van herkomst en bestemming maakt verschil)
Geprogrammeerde besluiten
Besluitvorming (nº 10.3 ~ zijn geen besluiten).
Gestalt – is een spannend geheel, inclusief onze zwaktes en de concurrentie. Persoonlijkheidsgroei vraagt om ook
kapitaal te slaan uit onze schulden, dus zonder deze te verdringen (2.797 woorden, 6 illustraties)
Gestaltkwadranten
Kernvaardigheden (nº 3).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
26
Gevangenis gevangenissen, gevangenen, opgesloten, achter slot en grendel, Strafvollzugsanstalt, prison, prisonner
Aliënatie (nº 4.1.1 zinvernietigend oord & nº 4.2.2 mobbing). Bedrijfskolom (nº 1.2.6 dienstverlening),
Creativiteit (nº 1 F. Masereels stripverhaal ‘La Passion d’un Homme’), Ethiek (nº 7.7 goed bevorderen > kwaad
bestrijden; nº 8.2.2.c2 tegenhanger van democratie), Leiderschap (nº 6.5 Jozef van Egypte), Marxisme
(nº 3.1), Mode (nº 3.6.5.d privatisering), Werkgelegenheid (nº 1.3 ill. outplacement; nº 9.1.3.b uitsluiting).
Gevoel
Emotie (no 0.1.2 & nº 2.4.3), Filosofie (nº 2.1.2.d begrijpen van binnenuit). tegenoverdracht
smatigheid gevoelens sentimenteel, sentimentaliteit, emotioneel, emotionaliteit, loungen, cuddelen, snoezelen, waarderende cognities, hart,
Geweten gewetens, gewetenloos, gewetensvol
Ethiek (nº 2.2.1.).
Gezagsaspecten drie petten: hiërarchisch, functioneel, operationeel; hiërarchische, functionele en operationele pet
Structuur (nº 4.7.2).
Gezinspolitiek
Ethiek (nº 8.16 flexibiliteit), Human Results Management (nº 2.3.b), Ontspanning (nº 2.4
zondagsrust), Verzorgingsstaat (nº 7 gezinspolitiek).
Gezondheid (“some call it” appreciative enquiry AI, juist geen artificial intelligence)
Consulting (nº 4.1.1.c1 vn N. Peseschkian), Force field concept (nº 3 altijd versterken, Aïkido, Marcus Aurelius, Kurt Lewin), Kernvaardigheden, Meditatie (nº 1.2 Ignatius’ discernment, Beneditus van Nursia’s discretio),
Positieve bekrachtiging, Strategie (nº 5.0.2.d sterkte uit zwakte, bottom up), Structuur (nº 7.9.4 Business
Process Reengineering), Verandering ∆ (nº 3.1.1 gezondheidsparadox), Verslaving (nº 1.0).
Gideonsbende
Besluitvorming (nº 8.2 implementatie moet), Communicatie (no 6.5 dynamische semantiek), Ethiek
(nº 4.7 realisering moet).
Girard-syndroom. Door imitatie de eigen identiteit opbouwen is in orde voor babies. Het is conflictueus voor subculturen en is zelfverkrachting van de consument op basis van reclame (2.005 woorden), girardsyndroom over conflict, imitatie en
zondebokken
Globalisering –vrijhandel op basis van standaardisering en concentratie van besluitvorming over decentrale
activiteiten. Het centrum ligt in de periferie. Dat pakt theoretisch beter uit dan in de praktijk. We kijken naar
de geschiedenis van kleiner en groter wordende leefeenheden en de voorwaarden voor een gezond systeem
(12.545 woorden)globaliseren, globalisatie, globaal, globale, mondialisering, mondialisatie, mondiaal, wereldwijd, internationalisering, internationalisatie, internationaal
Gnosis gnostisch, gnostiek, gnosticus, hermetisch, Hermes Trismegistus
Argumentatielogica (nº 4.3.4.a erfzonde in paradijselijke onschuld), Ethiek (nº 6.10.1. b. vn Valentinus),
Groepsdynamiek (nº 4.6.3 Judas), Magie (nº 4.2.vn Valentinus; pneumatici en fycici), Zondebok (nº 5.3
Corpus Hermeticum CH). Zie eventueel ook onder esoterisme en kabbala.
Goeroe rattenvanger, goudzoeker, kwakzalver, spin-doctor
Consulting (nº 2.5), Intelligentie (nº 4.1).
Golemeffect
Motivatie (nº 1.7.2.d), Theorie X (nº 1.1).
Goodwill € Good will
A-merken (nº 4.2), Concurrentie (nº 1.3.1), Ethiek (nº 8.3.2.c), Fiscus (nº 1.3 vn fiscale eenheid),
Geloofsleven (nº 3.1.1.g), Jaarrapporten (nº 3.1.1.a), Mythe (nº 2.2), Overname (nº 4.8.2;
nº 5.1.5.c; nº 6.7), Verkopen (nº 4.2.5), Winst (nº 2.6.3 & 2.6.4).
Gordiaanse knoop gordische knoop, aan gort knopen
Objectgerichtheid (nº 3.1).
Governance, corporate governance, corporate social responsibility, CSR. Verre nicht van gouvernante
Ethiek (nº 8.18), Managers (nº 2.1.1 commissarissen).
Graal
Vragen (nº 1.3) rond Arthur (naamsregister) en Percival (naamsregister)
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
27
Grensnut afnemend – is het domein van geboren verliezers, ~ van Gossen en Pareto. Het geldt bij elastische vraag
naar wat we liever kwijt zijn dan rijk (1.224 woorden, 1 illustratie)
afnemend grensnut, increasing marginal utility
Grensnut toenemend – geldt waar de opbrengsten uiteindelijk (!) sneller stijgen dan de kosten – waar bij schaarse
waarden (charisma, emoties en topprestaties) synergie optreedt. Hoe we in dat beloofde land kunnen komen
(2.336 woorden, 3 illustraties)
toenemend grensnut, decreasing marginal utility
Grensvlakmanagement –systemisch– op basis van »denken, filteren, bufferen en ontlasten«. Buiten onze
grenzen treden of deze van buiten verdedigen verzwakt ons systeem. We gedragen ons immers als hadden we
geen grens (3.885 woorden, 5 illustraties) grens, grenzen van een systeem beveiligen, systeemgrens, waarheidsdomein.
Grid-O.D. leadership styles
Leiderschap (nº 5.6.2 Blake-Mouton management stijlen).
Groei – en dan vooral kwalitatieve ~, is complexer dan walking dead. Sociale peristaltiek en de oprechte gang
vragen om geheugen en verandering en kunnen alleen door te zaaien met het beste dat we hebben. Op deze
reis worden we begeleid door Alice in Wonderland, Jonathan Zeemeeuw, D'Arcy Thompson, Escher, Teilhard
de Chardin und natuurlijk Greiner en Churchill-Lewis (12.091 woorden, 14 illustraties) groeien, growth, autonome groei,
greenfield operations
Groepsdynamiek – kijkt naar teambuilding, G’s-functies, cultuur en civilisatie. Cohesie van diversiteit > homogeniteit. Inzicht in massapsychologie komt het werken met G’n ten goede (23.114 woorden, 6 illustraties,
1 muziekfragment) Groepen. Groepsdynamiek. Sociologie
Guerrilla guerilla, guerila, guerrila
Ondernemerschap (no 1.3.2 dapperheid), Strategie (nº 4.5.4.d. alternatieven van groei).
Gulden snit gouden snede, sectio divina
Kunst & esthetiek (nº 3.7).
Habitus
of wel toestand. Gewoonte?
Traditie (nº 2.3 & nº 5.1.), Life style, Strategische alliantie, Subcultuur (nº 3.2).
Haiku
Gedicht (nº 2.1. intense communicatie, maar niet met iedereen)
Hawthorne-effect
Motivatie (nº 1.7.2. Mayo-effect).
Headhunter. Headhunters, personeelwerving, personeelswerving, bemiddeling
Human Results Management (2.1.2.d), Reclame (nº 7.5).
Hebzucht
Ethiek (nº 1.2 economische rechtvaardigheid & nº 6.4 matiging als deugd & nº 8.11 shareholder value &
nº 8.12 topinkomens), Hedging (nº 4.5 krediet~ & vertrouwenscrisis 2008/9-10-11), Winst € (n’s 2 kwaliteit &
4 oorlog). Zie ook egoïsme en ego-fixatie.
Hedgefonds. Hedge funds. Equity funds
Hedging €. Overname (nº 6.2).
Hedging € –gaat over het innemen van schuilposities ten opzichte van allerhande risicos met posities op
valutamarkten en in derivaten (rekenvoorbeelden). De krediet- & vertrouwenscrisis 2007 –2014 betreft een
kaskade van crises bij een waaier van aspecten onder het mos van greco-romaanse marmerfonteinen. Het
verdunnen van waarde en waarheid is niet techniek, maar bedrog, of het nu om geldwaarde, beurswaarde of
democratie gaat. Ook de ongekuste onschuld zal zo de hare alsnog verlizen (13.228 woorden, 6 illustraties, 1
muziekfragment).
Hefboomdenken /driving forces, restraining forces, Judo, Aikido.
Force field concept.
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
28
Hefboomeffect € leverage
Hedging (nº 4.5.1.f), Jaarrapporten (nº 4.5.5 kengetallen van rentabiliteit).
Hel
hels, amargedon, armageddon
Geloofsleven (nº 3.1.3.d regels voor intensieve menshouderij), Hiërarchie (nº 7.2), Theorie X (nº 2.7),
Leren (nº 0.4). Zie bij voorbeeld ook (volgens mijn persoonlijke smaak en life style voorkeuren): Mc Donald.
Held, helden
Ethiek (nº 6.7.2 dapperheid).
Hemel hemels
Hiërarchie (nº 7.1), Geloofsleven (nº 3.1.3.d hemel en hel in business).
Herberg gastvrijheid, gastvriend
Strategie (nº 6.6.5). Zie ook gastvriendschap gastvrijheid
Herders, goed herderschap, goede herder,
Leiderschap (nº 1.4 Koning David), Managers (nº 1.3 herders > koningen; positief), Persoonlijkheidsgroei (nº 4.3 Chinees schriftteken), Staf (nº 4.4 herderstaf > stafdiagram), Vrijheid (nº 0.1.5 Grootinquisitor,
één kudde, één herder; negatief).
Herhaalbaarheid. Het principe herhaalbaarheid
Zie onder Consistentie, Kunst & esthetiek (no 6 imitatie), Kwaliteit (nº 3), Magie, Methode.
Herinnering herinneringen, memory, memories
Geheugen, Emotie (nº 2.4.2 gevoel in de betekenis van een complexe herinneringl).
Heritage Foundation republikeinen, fundamentalisme, fundamentalisten, rechts
Ethiek (nº 8.7.2.a corruptio optimi pessima), Fascisme (nº 2.3.3.c), Ideologie (nº 1.1. vn), Natie
(nº 5.1.1.i).
Hermeneutiek (de leer van het verstaan ofwel leren te verstaan)(
van X)
Filosofie (nº 2.1.2), Inlevingsvermogen, Retoriek, Symbool, Verificatie, Luisteren (nº 5.2
interpreterend lezen). Zie Gadamer in het naamregister.
filosofische exegese [betekeniskunde]; “een hermeneutische interpretatie van X” = de betekenis
Hersenhelften
Emotie (nº 1.1 lateralisatie).
Heuristiek, heureka, Begrijpen (beperking van zoekprincipes; kennistheorie [besliskunde]), begrijpen, begrip, verstaan, inzien, doorzien
Besluitvorming (nº 2.1.3 & nº 6.0), Communicatie (nº 3.4.2 signifiant & nº 6.1 big bang van het
scheppingswoord), Falsificatie, Filosofie (nº 2.1.2 begrijpen van binnenuit), Luisteren (nº 5.2 invoelend
lezen), Verificatie, Voorspellen (nº 2).
Hiërarchie – onze achterban boven ons– dient te verzamelen en te voeden. Het organisatiebootje (beeldspraak
van het ~ /) vaart wel bij evenwicht tussen top down en bottom up krachten (6.337 woorden, 5 illustraties)
hiërarchisch, macht
Hooglied (Bijbelse dichtkunst over de erotische eenheid van lichaam en geest)
Ethiek (nº 6.10.3.a brug tussen persoonlijke en universele liefde; nº 9.3.10.b vn het belang van kunst voor
cultuur, structuur en dus macht, Celans Todesfuge), Geluk (nº 5 grote mystici), Seksualiteit (nº 4.5 erotiek).
Hoop (hope) hopen, hoopvol
Ethiek (nº 1.6.2.b2 (toekomstgerichte ontwikkelingsdynamiek), Leiderschap (nº 3.7.2 Kets de Vries: “hope,
humanity, humility & humor”).
Hokjesgeest verknipt, verknippen, kleinkariert, penny wise and pound foolish, bedrijfsblindheid
Complexiteit (nº 2).
Holding houdstermaatschappij
Overname (nº 1.4).
Holisme holistische, hologrammen, interdisciplinariteit, fractals
Fractaal (nº 1.1 hologram), Ontspanning (nº 5.1 Chinees wereldbeeld), Quantummechanica, Strategie
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
29
(nº 4.6.4.c tactiek, patroon herkennen), Structuur (nº 1.2.1 ~ in de filosofie), Systeem~ en regelkringdenken  (nº 1.5).
Holland, Hollands, Nederlands, Dutch
zie Nederland, Nederlands.
Homeopathie – gaat uit van symmetrie, minimale dosering en holisme. Dat er veel kracht in het kleine kan
liggen, weten we van de quantummechanica. Symmetrie, minimale dosering en holisme doen het ook goed
bij preventief onderhoud van de organisatie, al blijkt het in de praktijk minder eenvoudig dan botte
chirurgie (1.652 woorden, 1 illlustratie) Homeopathische
Homeostase homeostatische
Force field concept / (nº 2.1.1.a. dynamische evenwichtstoestanden – thermostaat, lichaam, fietsen),
Systeem~ & regelkringdenken  (no 1.6 statisch en dynamisch).
Homo economicus. dola_chi_rus (telg van het geslacht homo sapiens) Homo oecunomicus
Prisoners dilemma (nº 1.1 voorbeeld I, ultimatum game), Wetenschap (nº 4.2.1 Pareto ja. Marx neen)
Homo festivus con. cons. (voorvaar van de homo zappiens)
Ethiek (no 6.9.2.b vervlakking als voorstadium van »verveling« [zie daar]).
Homo islamiticus
Islam (no 1 & 4.2).
Homo religiosus, homo peccatus (schoonfamilie van de homo islamiticus) homo pecatus
Islam (no 1), Wetenschap (nº 4.2.1).
Homo zappiens com.comp. (nazaat van de homo sapiens)
Cultuur (no 1.2.1), verslaving.
Homogeniteit homogeen, homogener
Groepsdynamiek (no 4.4).
Homoseksualiteit
Seksualiteit (no 3.4).
Hoofddoekjes
Islam, Subcultuur (nº 8.3 recycling van symbolen in 3 fasen).
Hoofdkantoor (bijdrage van het ~)
Decentralisatie (nº 1.3.4), Strategie (nº 4.6.3.b ~ rollen van ~), Structuur (nº 4.11.6 coördineren d.m.v.
subsidiariteitrelaties).
Horeca (Hotel -, restaurant- en cafébusiness)
Conflict (no 3.1), Cultuur (no 0.5), Bedrijfskolom (no 2.1.5), Ethiek (no 8.3.2.c), Groei (no 6.8),
Prestatiebeoordeling (no 6.8) en het trefwoord Mc Donald in het naamsregister. Zie ook onder
Fabian de kok in het naamregister. broer Fabiaan de kok
Human results management (HRM) – moest de mens als investering zien. Doch staf met lijnallures werpt
roet in het eten en komt niet verder dan standaardkosten. Dus trachten we van instroom, doorstroom en
uitstroom zelf iets te maken, met name waar het om de strategische aspecten van de personeelsfunctie gaat
(7.121 woorden, 2 illustraties).
Human relations. Human resources, Personeel en organisatie, personeelsmanager, personeelsmanagement, personeelsfuncitie, personeelsfunctionaris, personeelafdeling
Humor humoristisch, humorvol
Ethiek (nº 6.5 deugd).
Hunters of wel jagers
Verkoopleiding (nº 4.2.4).
Huwelijk – Achter een sterke man staat een sterke vrouw en omgekeerd, of het wordt niets. Over hold-up
problemen en omgewaaide fietsen. Maar theorie? (3.330 woorden). huwelijken, huwelijkse
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
30
Hypes, rage, beweging ?, bevlieging, gril, manie
Groepsdynamiek (nº 9.3.0 massapsychologie), Mode (nº 1.0 swarm), Systeem (nº 1.4.0 maatschappelijk
aggregaat).
Hypercomplexiteit
Complexiteit (nº 3).
Hyperconcurrentie
Concurrentie (nº 6).
Hypnose – als mind fucking zou wel eens in de buurt van therapeutische coïtus kunnen komen. Neen dank u. –
Eerst pacing of wel verleiden en dan pas leading of wel bijsturen is algemene communicatiegezondheid. Dat
graag (1.081 woorden) hypnotische, hypnotiseur, hypnotiseren
Hypochonder hypochondrisch, hopochandriaque
Neurose (nº 3.8).
Hypothese testen. Hypothetisch, hypothetiseren,
Theorie (nº 3.1.2).
Hysterese – is time-lag, faseverschuiving, is een fundamentele asymetrie tussen doel en middel. Zelfrespect,
reputatie en financiële gezondheid zijn sneller àf- dan ópgebouwd (1.723 woorden, 2 illlustraties) asymetrie,
asymetrische, faseverschuiving, fasenverschuiving, time lags
Idealisme – is energiebron voor top down motivatie en staat mede voor leiderschap. Idealisme staat voor ontwerpen met visie op het geheel, welk de betekenis van het detail bepaalt (2.132 woorden, 1 illustratie)
ideaal, idealisten, idealen,
idealistischer
Identiteit – is de min of meer constante, doch conflictueuze kern van het subjectieve zelfbeeld èn = f (externe
bevestiging, het objectieve imago of de reputatie). In dit spanningsveld tussen identiteit en imago komt de sociale
productiviteit tot stand. Dat wordt dus oorlog. (4.581 woorden, 1 illustratie)
identiteiten, identisch, persoon, persoonlijk
Ideologie – is soft power in het jasje van ethiek en impliciete axioma's. De minderheid (elite, rijk) slaagt erin de
meerderheid (arm) te doen geloven, dat het in hun belang is om de meerderheid te dienen (1.359 woorden)
ideoloog, ideologisch, ideologen
Ietsisme
Geloofsleven (nº 2.2.1.b).
noumineuze vermoedens
Illusie illusies, illusionist, illusoir
Afweermechanismen (nº 3.1.3 virtual reality).
Imago
A-merken, Identiteit (nº 3.2), Johari openheid (nº 1.3 façade & nº 2 ~ afbouwen), Kunst & esthetiek
(no 6 imitatie), Life style, Marketing, Reclame, Subcultuur, Symbool en Theorie (nº 0.1.3 veel verschil
met weinig substantie?).
Imitatie
Kunst & esthetiek (no 6).
Immateriële activa, immaterieel kapitaal immaterieel vermogen
Geloofsleven (nº 3.1.1 Kabbala marketing ?), Jaarrapporten (no 3.1.1.a), Organisatiediagnose (nº
2.1), Overname (nº 4.0.3).
Immigratie
Strategie (nº 4.3.3.h demografie).
, immigranten, immigreren, allochtoon, allochtonen, imigratie
Implementatie, implementeren, invoeren, niet uitvoeren
Cultuur (nº 8.8), Strategie (nº 4.6), Verandering ∆ (nº 4.0 & nº 4.4), Verslaving (n’s 3.1 & 3.2).
Income smoothing € shareholder value management, fraude,
Winst (nº 3).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
31
Inductie , inductief induceren, generaliseren, universaliseren, extrapoleren, trendextrapolatie
Theorie (nº 2.3).
Industriële marketing, industrial marketing
Marketing (nº 7).
Inflatie € inflatoir
Conjunctuur (nº 3.3), Ethiek (nº 6.0.1.c.; nº 8.12 inkomen; nº 8.20.2 staatsschuld), Hedging (nº 2.4),
Investeren (nº 8.3), Kwaliteit (nº 1.4.1. vn), Onzekerheid (nº 2.2), Systeem    (nº 1.0.4.b;
nº 1.6.2), Verzorgingsstaat (nº 1.3 & nº 5.2.2), Werkgelegenheid (nº 10.3.3).
Informalogram sociogram
Groepsdynamiek (nº 4.6 groepsfuncties), Structuur (nº 2.3.1 informeel-dynamisch; nº 7.1.1.b ontwerp),
Systeem~ en regelkringdenken  (nº 1.0.8.b aspectsysteem), Verandering ∆ (nº 3.1.4 deel >
geheel).
Informatie – als basisdimensie van de natuur lijkt op een harde punt aan een zachte massa binnen een besluitvormingtraject. Informatie moet wel enigszins waar, nieuw en tijdig zijn – en beter niet opgemaakt. Maar
wat is waarheid? Geen nood. Als we onze handen niet in onschuld wassen, komen we er uit (6.441 woorden,
3 illustraties) informationeel, informeren, informatief, informanten, informaties, geïnformeerd
Information Technology (ICT)
Automatisering.
Informatiemaatschappij (netwerkeconomie)
Ansoff (nº 3.5), Automatisering, Ethiek (nº 8.30), Internet, Strategie (nº 4.3.3.g)
Informeel
Geloofsleven (nº 3.1.3 & nº 3.4.7), Leiderschap (nº 6.6.1), Natie (nº 5.5), Structuur (nº 2.3).
Inkomen € vast, variabel, provisie, premies, bonussen, stock options, golden hello’s, golden handshakes, golden parachutes
Ethiek (nº 8.12 obscene rijkdom, te lage inkomens, wijnberg), Functiewaardering, Strategie (nº 4.3.3.h2
nivellering door migratie), Verkoopleiding (nº 2 hoogte, vast, variabel).
Inlevingsvermogen
Ethiek (nº 6.8 deugd van mededogen), Leiderschap (n’s 5.4 & 5.6.3), Meditatie (nº 3).
Innovatie vernieuwing
Creativiteit.
Integratie integreren
Bedrijfskolom (nº 2), Conflict (nº 6), Dialectiek (nº 2.1), Groepsdynamiek (nº 4.5.4), Overname
(nº 8.6), Synergie.
Integriteit integer, uit een stuk, integrity
Ethiek (nº 1.0 witte voetjes in de publieke sector).
Intellectueel. Intellectualisme, intellectuelen, intelligentsia
Intelligentie (nº 4).
Intelligentie – is leervaardigheid. Daar moet wel nog daadkracht bij. Intellectueel zijn is het ware juist niet.
Intelligentie verbeteren we door te wortelen in de praktijk en toch ook iets aan methode (2.907 woorden,
4 illustraties)
Intercultureel management of transcultureel management
Carrière (nº 1.4 euromanagers of Afrikaanse of Centraalaziatische managers met kinderstube; vooruit, de Amerikanen ook),
Overname (no 8 integratie).
Interdisciplinair – helpt informatie-overdaad verlagen door het slechten muurtjes en het leggen van verbanden
op basis van gezond verstand, goed management, fuzzy~ & systeemdenken en ook filosofie (3.869 woorden,
2 illlustraties).
, monodisciplinariteit, multidisciplinariteit, linkages, verbanden, cross-over, cross over
Interdisciplinariteit monodisciplinair, multidisciplinair, monodisciplinariteit, multidisciplinariteit, linkages, verbanden, crossoverovermultidisciplinair
Interface intercafen
Communicatie (nº 4.4.0), Johari openheid (nº 1.1).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
32
Internalisering (internaliseren, internalisatie of inculturatie)
Cultuur (nº 7), Ethiek (nº 3.3.1).
International Financial Reporting Standards (IFRS)
Overname (no 7.1.2)
Internet
Automatisering (nº 4 van Abraham en ons mobieltje), Bedrijfskolom (n’s 2 & 2.1.1.h & nº 2.3 ~markten,
verticaal en horizontaal), Concurrentie (nº 1.8.4 transparantie cq substitutie), Complexiteit (n’s 1.1.2 &
1.2), Ethiek (nº 8.30.1 privacy), Geheugen (nº 1.1.3.f zelfbewustzijn, relativerend perspectief, noösfeer),
Investeren (nº 5.1.3 e-commerce bubble), Kernvaardigheden (nº 1.4.1 zoekvaardigheid), Marketing
(nº 6 clicks & bricks voor websites), Strategie (nº 1.2.12 & nº 4.3.3.g ), Verkoopleiding (nº 1.3.0;
nº 1.3.6 & 1.3.16), Voorspellen (nº 3.3 toekomst ), Wellevendheid (nº 5.1 what’s in a name?), Vrijheid
(nº 5.1 minder).
Interventietechnieken , interveniëren
Feedback (nº 4 geven en aannemen van ~), Groepsdynamiek (nº 9), Macht (n’s 6 & 7 ~ in gesprek),
Onderhandelen, Presenteren (nº 6 verwerken van feedback), Verandering ∆ (no 4 implementeren,
weerstand, rust, investeren, emotie-management), Vragen, Zwijgen.
Interviewtechnieken interviewen
Interventietechnieken, Luisteren, Macht (nº 6 & 7), Vragen
Intimiteit intiem
Motivatie (nº 3.5.1.c egalitaire intimiteitbeperking).
Introvert. Introversie intravert, intraversie
Energie (nº 2.4), Groepsdynamiek (nº 4.4.1.c. & nº 4.6.4; nº 4.6.5), Ondernemer (nº 1.3),
Outputgerichtheid (no 1), Psychoanalyse (nº 1.3.1.b), Staf (nº 1.3), Structuur (nº 4.4 intern gericht), Trainen (nº 4.1), Transactionele Analyse (nº 3.1).
Intuïtie – is het on-line verwerken van ervaring op de achtergrond van diepere lagen van ons bewustzijn. Dan
krijgen we iets al van de grond nog voor we het rond hebben. Het kan en moet worden geoefend (1.476
woorden) intuïtief, intuïtioneel, intuïties, patroonherkenning, chunking
Investeren € – botweg te voldoen aan liquiditeits-, solvabiliteits- en rendementseisen is alleen voorwaarde, niet
de aanleiding noch rede. Er moet een strategisch doel zijn gediend en positieve externe effecten worden behaald. Ook is er een beperkte overlap met break-even. We doorlopen alle methodische ins en outs ofwel
valkuilen met de nodige oefeningen (14.438 woorden, 13 illustraties)
. Investering, investment, ROI, normrendement, treasury, rentefactoren, sunk cost, kassstroom, price/earnings ratio, koers/winst verhouding, required rate of return
Investment banking Zakenbanken
Hedging (nº 4.5.2.b).
Investment center
Portfolio (nº 3)
Ironie ironisch, ironiseren
Communicatie (nº 5.2).
Islam – de homo islamiticus is gelukkig de homo economicus niet. Over mogelijkheden voor beleid, ethiek met
zevenmijlenlaarzen, achtergronden en kansen (6.608 woorden).
islamitische, islamiten, moslims
Isomorfie
Hysterese (nº 2.6), Modelbouw algemeen (nº 6.3.2.b) .
ISO 9000
Kwaliteit (n’s 1.5 & 2.3 & nº 3.1).
Israël Midden-Oosten conflict Israëlieten, Israëlische, Israëliërs, Palestijnen, Palestina, Hamas
Automatisering (no 4.1 Abraham), Conflict (no 1.2.3.a racisme & no 7.4 Israëlisch-Palestijns conflict binnen
o
o
onze ondernemingen?), Conjunctuur (n 4.2 ballingschap), Crisis (n 4.3.4 stress), Decentralisatie
o
o
o
(n 1.4.3 diaspora), Ethiek (n 1.6.1 vn ultra orthodox; n 8.7.2.b corruptie), Fascisme (no 7.3 pauselijke
o
o
mea culpa’s), Grensvlakmanagement (n 1.2.1 muur), Groepsdynamiek (n 7.1.1 gesloten), Hedging
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
33
(no 2.7 risico soorten), Identiteit (no 0.1.1 fatale cocktail), Ideologie (no 3.5 kerk en staat), Kwaliteit
(no 3.6.2 wonen in het land), Macht (no 4.3.2 Hannibal de ploert), Modelbouw (no 4 Isaac en Ismaël) ,
Natie (no 5.1.1i9 davidster tegen rode kruis), Onderhandelen (no 4.3 Sinaï), Onzekerheid (no 2.1
o
Leibowitz), Pluralisme (n 5.1 grenzen aan ~: wonen in het land wil ook het ontolerante christelijke Westen niet
o
o
lukken), Stress (n 7 ethnic cleansing), Verzorgingsstaat (n 9.2 utopia).
Issuemanagement. Issue management. Issuemanager. Issue manager
Structuur (nº 4.11.3.).
I~Tjing LLao~Tzu’s Tao~Te Tjing. Laozi Tao Tse Lao Tzu. Daodejing
Leiderschap (nº 6.6.1).
Tao te Ching
Jaarrapporten € – Financiële rapportage is strategische taaldaad binnen virtuele werkelijkheid. Kostensystemen
maken verschil. Kencijfers misleiden. Het gaat hier om een schematische inleiding in het onderwerp en om
een verdieping te gelijker tijd (11.091 woorden, 14 illustraties)
(jaarberichten, jaarverslagen, jaarrekeningen).
Jaloers jaloezie jalouzie jaloesie, jalousie, afgunstigen
Girard Syndroom (mimetische begeerte)
Japan Japanners, Japans Nippon, Japanse theeceremonie, Japanse schoonheidsbeleving
Gedicht (nº 2.1 haiku), Kunst & esthetiek (nº 3.4.3 Japanse schoonheidbeleving), Natie (nº 5.7).
Jason-principe (trouwloze echtgenoot van Medea)
Motivatie (nº 2.5.2), Onderhandelen (nº 4.1).
Jip en Janneke taal (van Annie M.G. Schmidt 1911-1988, NL kinderboeken auteur, korte zinnetjes als
in stripverhalen, heldere woordjes en met streepjes tussen langere ~)
Armoede (no 5.1.4 voorbeeld) en Persoonlijkheidsgroei (no 7.8.6).
Job description (functiebeschrijving)
Prestatiebeoordeling (nº 6 het normatieve kader voor wederzijdse verwachtingen).
Johari openheid – is een productiviteitsvoorwaarde. Façade, de croute van de farce, geheimhouding, taboe en
roddel moeten worden afgebouwd. Naïviteit echter is killing, met name in culturen war dit onherroepelijk
tot conflicten leidt (7.031 woorden, 6 illustraties)
open, blinde plek, arena, geheimhouding, roddel, non-disclosure
Joint venture dochtermaatschappij
Overname (nº 1.3).
Jona-syndroom (vergeving afwijzen)
Ethiek (nº 5.3.2.e).
Junk bonds € rating agency, sub-primes
Hedging (no 4.5.1.g rating agencies), Overname (nº 6.4.3).
Junctim (package deal)
Onderhandelen (nº 4.1), Overname (nº 2.3).
Just-In-Time (JIT)
Feedback (1.5.1.d), Mode (nº 3.10).
K alkoen
wees geen [kalk]-oen, kalkoen geef de “verrader” een zoen, zingt de kale zangeres)
Ethiek (nº 4.7 vijandliefde als asymptoot van onze solidariteitshorizon & nº 5.4.3 leiderschapsethiek, vijandliefde),
Geloofsleven (no 2.3.3.a spanningen, oecumene), Groepsdynamiek (nº 4.6.3 ~ functies, Judas)
Kansberekening. Kans, chance, waarschijnlijkheidsberekening
Argumentatielogica (nº 4.1.1 onzin), Besluitvorming (nº 2.1.3.l Bayesiaanse statistiek),
Catastrofetheorie (nº 3.1 dobbelen zonder subjectieve inschatting vraagt om catastrofen), Voorspellen
(nº 3.3.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
34
Kabbala
Geloofsleven (nº 3.1.1.e.), Leiderschap (nº 6.6.3), Persoonlijkheidsgroei (nº 7.8 concept).
Zie ook Gnosis.
Kapitaalgoederen
Marketing (nº 7 industriële ~).
Kasstroomarchitectuur € kasstromen, kasstroomprofielen, financieringsbronnen, kasstroombronnen
Investeren(nº 2).
Kasteelfinanciering autofinanciering
Armoede (nº 3 niet liquide, wel solvabel)
Katalytisch leiderschap Lao~Tzu’s Tao~Te Tjing. Laozi Tao Tse Lao Tzu. Daodejing
Leiderschap (nº 6.6).
Tao te Ching. Confucius. 6.3. Kabbala en Chassidim
Katharen Catharen, Kataren, Cataren , Catharsis, grote schoonmaak
Ethiek (nº 8.8.2.a vermogend), Geheugen (nº 1.1.1.a lichaam-geest dualisme), Rouwverwerking
(nº 1.1.2 ).
Katharsis , Catharsis, grote schoonmaak
Rouwverwerking (nº 1.1.2).
Kengetallen vuistregels
Besluitvorming (nº 6.0), Besluitvormingsboom (nº 2.5 Dupont-schema), Crisis (nº 5), Jaarrapporten
(nº 4), Verkoopleiding (nº 7).
Kenosis kenose
Delegeren (nº 8.1 loslaten, wat minder op je strepen staan), Kunst & esthetiek (nº 2.5 abstracte ~, het beeld
mag leger), Macht (nº 3.1 functie ~ beter bekleden).
Kerk. Kerken. Kerkelijk, religieuze instituties
Ethiek (o.a. nº 1.6 & nº 8.31.2.b), Geloofsleven (nº 2.1.3 & nº 2.4 perspectief), Strategie (nº 6.6),
Subcultuur (nº 2.2.1.a). Zie ook onder verzameltrefwoorden als Israël, Islam, kerkleraar of
kerkvader etc. Aan het eind van het artikel ‘geloofsleven’ bevindt zich een verzameling van
gerelateerde geloofszoekbegrippen.
Kernvaardigheid – ontwikkelen vraagt om strategisch budgetteren van kritieke ervaring. Te veel van het goede –
met Gestalt-kwadranten in kaart gebracht– blijkt de valkuil der sterken (5.344 woorden, 5 illustraties)
Kernvaardigheden
Kerst advent, kerstverhaal, kerstverhalen, kerstfeest, kerstmis.
Communicatie (nº 4.3 wat goed overkomt & nº 6.1.b taaldaad), Ethiek (no 6.8.3 inlevingsvermogen, kersto
o
o
verhaal 2009 & n 6.9.2 feest), Geloofsleven (n 3.3.19 Fabians kerstverhaal 2006), Levensfasen (n 4.0 Drie
o
Koningen, midlife crisis), Magie (nº 1 Drie Magiërs / Drie Koningen), Meditatie (n 0.1 Andersens kerstverhaal),
Motivatie (no 3.5.1.b lotsverbondenheid met Kerst & Oudennieuw), Organisatieleren (no 2.2.0 lotsverbondeno
heid met kerst), Procesdenken (nº 5.5 kerstverhaal 2008), Rouwverwerking (n 1.1.5.d7 Fabians kersto
verhaal 2007; & n 1.1.7 Oude Dame, kerstverhaal aan de rand van het bestaan 2003), Structuur (nº 6.2 sociale
systemen van hoge energie-inhoudt), Verandering ∆ (nº 3.1.4.e. collaboratie paradox).
Ketenomkering (pull processen)
Bedrijfskolom-management (nº 4.2), Massa-individualisering (n’s 1.2 & 2.3).
Kind, kinderen
Afweermechanismen (minder ~), Armoede (nº 2 definitie van ~), Basisvertrouwen, Carrière
(nº 5.1.1.e onvoorspelbaarheid), Creativiteit (nº 1.2.2), Emotie, Ethiek (nº 2.3 normen testen door ze te
overschrijden, nº 7.8 hellend vlak op klauteren; nº 8.20 generational accounting; nº 8.23.2 kinderarbeid, ~porno;
nº 8.25 klonen), Filosofie (nº 2.3 oprechte verwondering), Geloofsleven (nº 3.3.19 kerstfeest), Huwelijk
(nº 3. echtscheiding), Intelligentie (nº 2 test), Investeren (nº 5.3.2 weinig), Johari openheid (nº 1.3.1
ouders blokkeren), Leiderschap (nº 5.3 kinderlijk autoritair), Leren (nº 0.1 via regia; nº 1.2.2 transitorisch
object; nº 4.2 feedforward ~), Levensfasen (nº 2.1 marginalisering van ~), Macht (nº 3.7.1 knots; nº 6.4
vlijen, schreeuwen), Reclame (nº 8.4 op kinderen gerichte ~ = verkrachting), Rouwverwerking (nº 5.3.8
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
35
troost), Seksualiteit (nº 3.3.2 exploitatie), Strategie (nº 4.3.3.h demografie), Transactionele analyse
(nº 3.3 afhankelijk), Verzorgingsstaat (nº 7 gezinspolitiek).
Kitsch
Kunst & esthetiek (no 5).
Klantintensiteit
Verkoopleiding (nº 7.2.6 kengetallen).
Kloon, klonen
Ergonomie (nº 2.4 mens van machine), Ethiek (nº 8.25 biogenetica), Managementkunde (nº 4 bonsai),
Technocratie (nº 4 bonsai).
Kleur, kleuren, kleurrijke, kleurrijks, gekleurd
Kunst & esthetiek (nº 4).
Knelpunt )(
Besluitvorming (nº 7.3 overbezetting van capaciteit). Zie ook onder peristaltiek.
Kolonialisme kolonialiseren, koloniseren, koloniaal
Fascisme (nº 6.2 koloniaal racisme), Mode (nº 3.6.5.e neokolonialisme).
Kondratieff golven
Conjunctuur (nº 2.4).
Koning. Koningschap. Drie Koningen / Wijzen uit het Morgenland
Ambivalentie (nº 3 slang), Complexiteit (n’s 1.1.2 & 1.2 hoge vrijheidsgraad – daar niet vermeld),
Conflict (nº 3.1.1 Jay), Filosofie (nº 2.3.1.a oprechte verwondering), Geloofsleven (nº 2.3.3.d loslaten en
verder trekken & nº 3.4.2.c Drie Koningen / Wijzen), Leiderschap (nº 6.10 Koning Ubu, tegenvoorbeeld van ~),
Macht (nº 2.7 Dumézil), Magie (nº 1 Drie Koningen / Wijzen en hun cadeaus), Natie (nº 5.5 Nederland
informeel), Persoonlijkheidsgroei (nº 4.4 Chinees schriftteken voor keizer), Rouwverwerking (nº 1.1.5.d7
Fabians laatste kerstverhaal), Strategie (nº 6.7.5.e. joker), Zondebok (nº 4 Girard’s gekooide onderpand – uit
de aard van de zaak corrupt [~by its very nature]).
Kopie copie, copy
Kunst & esthetiek (no 6.3 imitatie).
Korte termijn (tekort aan perspectief is stress) short run
Hedging (no 4.5.1.h oorzaken van ~).
Kosten onkosten
Jaarrapporten (nº 2.1).
Kracht
Energie (nº 1.4).
Krediet- & vertrouwenscrisis 2008/9-10-11 krediet- en vertrouwenscrisis
Hedging (nº 4.5)
Kringloopdenken
Besluitvormingsboom (nº 2.5 Dupont schema), Wetenschap (nº 4.6 evenwichtsfictie).
Kritieke pad methode / Netwerk planning
Logistiek (nº 3).
Kroeg
Identiteit (nº3.1 café), Natie (nº 3.5 kroegpraat van de etnisch nationalist), Subcultuur (nº 6 ).
Kuddegedrag
Managers (nº 1.3.1 herder > koning), Groepsdynamiek (nº 9.3 inzicht in massapsychologie).
Kunst, kleur en esthetiek – helpen bij het verwerven van leiderschapskwaliteiten, namelijk leiding te geven ook
aan wat we nog niet geheel hebben begrepen. Zie hier de acid test van kwaliteit, structuur en motivatie, zelfs
buiten ons systeem. Esthetiek onderzoekt de aantrekkingskracht van wat wij mooi vinden en hoe beperking
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
36
en stijldiscipline samen met transparantie, kleur en geur het nog mooier maken. Voor een meesterwerk en
een goede strategie komt meer kijken. Kitsch – de gestandaardiseerde schoonheid van vals sentiment, heeft
als camp de salonfähigkeit van overspel en calculerende eros. Wel kassa, niet duurzaam, van imitatie maar
te zwijgen, al is deze wel de basis van alle leren en cultuur. Waar het bij »papegaai, kopiëren en spionage«
blijft, zitten we in het domein van afnemend grensnut (20.950 woorden, 14 illustraties, 1 muziekfragment)
art, kunsten kunstenaars kunstzinnig, kunstwerken, schilderijen, sculptuur, sculpturen, confronterende schoonheid van existentiële kunst;
Kwaliteit – is investeren in intensiteit van ontmoeting; in efficiënte herhaalbaarheid en herkenbaarheid in de
verkoop. De orde van de dag is snel geld en Kaïns moord op Abel. We bespreken de gangbare theorieën en
komen toe aan verdieping, al zijn er geen geheimen. (7.404 woorden, 8 illustraties, 1 muziekfragment)
.kaliteits, kwaliteiten,
Kwaliteit van de arbeid cohesie, assertiviteit
Structuur (nº 3.7), Grensvlakmanagement (1.6.).
Kwaliteitskringen
Structuur (nº 3.6 regelcapaciteit van de arbeid), Grensvlakmanagement (nº 3.2).
Kyrgyzstan Kirgizië, Kirgisstan, Kyrgisstan, Kyrgysstan, Kyrgizstan, kirgizische
Argumentatielogica (no 4.1 drogreden), Filosofie (no 2.8.2 metafysica, petroglyphen), Fiscus (no 0.1.1
o
o
o
road blocks), Geloofsleven (n 4.8.3 Onze Vader), Groepsdynamiek (n 4.1.1.b cohesie), Huwelijk (n
o
2.3.2 Petrus Abelardus’ briefhuwelijk), Kunst & esthetiek (n 2.6 surrealisme van verlaten buurt), Motivatie
(no 2.4.1.b2 Maslow trivialiteit), Mythe (no 1.1.1.c Manas epos), Overname (no 4.1.3.a kosten activeren tegen
o
o
o
US GAAP en de EU IFRS in), Reclame (n 6.3 overkill < slow cooking), Relatie (n 1), Rouwverwerking (n
o
o
1.1.5.b troost gebed), Structuur (n 6.2.4.e en h soc. syst. v. hoge energie-inhoud), Voorspellen (n 4.5.0
o
Bijbels tellen, 40 stralen, deugden en kornuiten), Waarden (n 1.1.2 opvoeden), Voorwoord.
Labyrint
Labirynth labirinth labyrinth, doolhof, wirwar
Logistiek (nº 1.3 onopgeloste levensproblemen), Methode (nº 2.1.2.b illustratie, dé-initiatiereis).
Leader – Member Exchange Model 
Leiderschap (nº 5.1.3.III.b. vn).
Least preferred co-worker. LPC
Leiderschap (nº 5.6.4.a Fiedler).
Leeftijd
Levensfasen, Carrière.
Leiderschap – we rekken het verschil tussen mens en dier wat op, en niet alleen ten aanzien van ethiek, strategie
en structuur. Op onze zoektocht naar aanvullende stijlflexibiliteit bespreken we ook de gangbare theorieën
en modellen, al hebben we die voor het gemak wat gestandaardiseerd. We kijken naar voorbeelden en
sfeerbeelden. Zo komen we er (27.925 woorden, 29 illustraties) leiding geven, leiden
Leren – vraagt om resonantie. Stemvorken helpen, sociale velden ook. Zonder emotie noch motivatie gaat het
niet, en zeker waar we niet alleen routineus doch ook evaluerend leren en organisatieleren nastreven. We
onderscheiden soorten en niveaus van leren en zien hoe er te komen (5.626 woorden, 11 illustraties)
Lerende organisatie learning organization, organizational learning
Organisatieleren.
Leugenss liegen, gelieg, leugenachtigheid
Authenticiteit (nº 2), Communicatie (nº 3.4), Ethiek (nº 8.4), Girard-syndroom, Marketing,
Motivatie (nº 2.5.2. V. Vroom), Reclame.
Levensfasen – van jeugd, volwassenheid, midlife crisis en oude dag zijn een ontwikkeling van buiten naar
binnen en te zien als een opeenvolging van crises. Inzicht in levensfasen helpt beter te communiceren en te
groeien, dus ook zelf niet in de een of andere te blijven hangen (9.5.3.9 woorden, 2 illustraties)
en carrière
Levenskunst (wijsheidsdenken aller tijden verwijst hiernaar; dus een mode is het niet te noemen)
Ethiek, Filosofie, Geluk, Gestalt, Kunst & esthetiek (nº 1), Persoonlijkheidsgroei (en de daar aan het
einde genoemde verwijzingen), Procesdenken en Theorie Y.
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
37
Levensverwachting
Ethiek (nº 8.16.2.c), Groei (nº 6.2), Strategie (nº 4.3.3.h),
Leveraged Buy-Out €
Overname (nº 6.4 LBO).
Lezen
Luisteren (nº 5).
Liberalisme liberaal, liberals, liberalisten, liberalistisch, neo-liberaal, neo-liberalen, neo-liberalisme, steentijdliberalisme, neoliberal, neoliberalisme, rechts. Ordo-liberaal, ordo-liberalisme
Complexiteit, (nº 2.3 detail > geheel), Empirisme (nº 1.1.2 element > systeem), Ethiek (nº 7.2.5
negatieve doelen; nº 7.4 tekort aan solidariteit; nº 7.5 tekort aan subsidiariteit; nº 7.8 empiristisch utilitarisme op het
hellende vlak; nº 8.11 shareholder value; nº 8.21 mensenrechten), Fiscus (nº 0.1.2 lage belastingmoraal bij
neoliberalen), Ideologie (nº 1.1), Postmodernisme, Pluralisme (nº 2.2 neiging tot monocultuur),
Systeem~ en regelkringdenken     (nº 3.9.2 externe effecten), Verandering ∆(nº 0.4 American
Dream – keep the change), Verzorgingsstaat (nº 1.6 tegenbegrip van Ordo-Liberalisme; nº 1.6.3.a piramide van
afnemende interventiedomeinen), Wetenschap (nº 3.3.1 & 4.6).
Libet-experiment
Vrijheid (nº 0.1.7)
Lichaamstaal – is analoog, woordloos, intens, interactief en meerduidig. Meer contàct dan contract bij openheid. We observeren verandering van snelheid, spanning en ruimtebeslag ook in de onderstroom en interpreteren dat in context telkens anders (2.813 woorden, 4 illustraties) analoge communicatie, gebaar, gebarentaal, handen schudden, lichamelijk
Liefde verliefdheid, spirituele liefde, universele liefde, belangeloze liefde, lichamelijke liefde
Ethiek (n’s 5.5 vrijheidsgraad van besluitvorming & 6.10 liefde).
Life coaching
Tijdmanagement (no 8 hoezo dat soort training zo weinig oplevert)
Life style – betreft sociale relevantie, subcultuur psychografie en productpositionering als verkoopstrategie. Per
doelgroep –Goethe had het over Wahlverwandtschaften– een andere communicatieverpakking (1.930
woorden, 1 illustratie)
Zie voor leer~ & levensstijlen onder training (no 4) lifestyle
Life time value (LTV)
Procesdenken (nº 5.2.4).
Lifo (last in first out) €
Jaarrapporten (nº 3.1.1.c3).
Lijden , leed
Conflict (nº 6.1.3 emancipatie van de dissonant & nº 6.2.4 meer ingrijpend kwaad), Rouwverwerking, Stress
(nº 3.6.1 pijn en iets aan leed kunnen verwerken & nº 3.6.2 extreem lijden, ongelukkig bewustzijn, zelfverwerping).
Lijn
line manager, line management, lijnmanager, lijnmanagement
Staf.
Links (politiek en sociaal-economisch. Zie voor rechts onder rechts)
Fascisme (nº 2.3 links / rechts turbulentie), Kernvaardigheden (nº 4.2), Marxisme, Werkgelegenheid
(no 9.2.1.a radicalisering).
Liquiditeit € current ratio, acid test, netto werkkapitaal; liquiditeitsbudget
Jaarrapporten (nº 4.3.1).
Lobby, lobbyen, lobbying, belangenvertegenwoordiging
Ethiek (nº 8.7.1.c corruptie), Onderhandelen (nº 9), Strategie (nº 4.3.3.c.), Structuur (nº 4.11.3
issuemanagement), Vragen (nº 3.4).
Logica logisch
Argumentatielogica.
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
38
Logistiek – is een verzamelbegrip voor optimaliseringsmethoden en projectmatig werken met nadruk op
netwerkplanning op het kritieke pad. Een nieuwe vrachtwagen is het niet (4.103 woorden, 8 illustraties)
netwerk
planning, kritieke pad methode, Just in Time, Optimale voorraadhouding, Lineair programmeren, linear programming, pert, cpm
Loon
Ethiek (nº 8.12 inkomens), Verkoopleiding (nº 2 inkomen).
Loslaten los te laten, lacher prise
Delegeren (nº 8).
Loyaliteit Nibelungentreue, compliciteit, confidentialiteit
Ethiek (nº 6.1 deugd), Verkoopleiding (nº 1.3.0.a & nº 7.3.9 klant~).
Loyaliteitdividend loyaliteitsdividend
Ethiek (nº 8.9.3.c2 speculatie, subfuncties van waardepapierbezit)
Luisteren – is input ontvangen en verwerken. We leren goed te luisteren en te lezen. We doen dat met een
stappenplan, met inlevingsvermogen en al onze zintuigen, muziek en psychodrama. Moelijke woorden als
harmonisch uittreksel, transfiguratie en deconstructie smelten als boter onder de zon (8.052 woorden,
7 illustraties, 4 muziekfragmenten)horen, lezen, toehoren, verstaan
Maaltijd
, gemeenschappelijk ‘eten’ aan ‘tafel’, wonderbaarlijke broodvermeerdering, wonderbaarlijke broodvermenigvuldiging
Geloofsleven (nº 3.1.3.b oude dame; nº 3.3.10 samen eten), Grensnut toenemend (nº 3.5 wonder~
brood~), Kunst & esthetiek (nº 2.2.1 wonder~ brood~), Paradox (nº 3.3.2 wonderbaarlijke broodvermeerdering), Persoonlijkheidsgroei (nº 4.4 wonder~ brood~), Wellevendheid (nº 7 eetcommunicatie).
Macht – ontlenen we aan het toedienen en exploiteren van verschil ten aanzien van wat we ‘hebben’. Soft power
zoekt het meer in gezag op grond van wat we ‘zijn’ en onze autoriteit. Dat is het gebruik van soft power ter
emancipatie van anderen. We analyseren voorbeelden en geven recepten en oefeningen (21.613 woorden,
11 illustraties, 2 muziekfragmenten) power, pouvoir, machtvol, machtig, machtsvertoon, machtvertoon, machtmisbruik
Magie – binnen management wordt begrepen als rituele besluitvormingsersatz en als lekengeloof in expert
power. Dan tellen we bloemblaadjes en knopen op de laptop af. Zwarte magie, occultisme is pervers. Tussen
zwart en wit woedt het gevecht tussen magisch materialisme en iets aan geestelijkheid (4.387 woorden, 3
illustraties, 2 muziekfragmenten)
magisch, Magiërs, zwarte magie, paramagische disposities, bijGeloofsleven, pervers occultisme
Management Buy-In (MBI kopers komen van buiten) € Management Buy In
Ondernemerschap (nº 4 opvolging van buiten), Overname (nº 6.4.2).
Management Buy-Out (MB0 kopers komen van binnen) € Management Buy Out
Overname (nº 6.4.1).
Managementdevelopment (management development)
Leiderschap (nº 5.6.2 Grid O.D.), Managementkunde (nº 4), Training (n’s 1.3 en 2.2), Cultuur.
Managementkunde – beslaat zowel gedrag, structuur als strategie en ethiek. We onderscheiden kleine
operationele van grote of leiderschapskunsten. En dan is daar nog de geschiedenis van het vak (4.684
woorden, 1 illustratie)
Managers – moeten voorgegeven doelen halen. We kijken naar wie en wat er door het bijna oudste beroep wordt
leiding gegeven, de kritische vaardigheden, systeemoriëntatie en tijdhorizon (6.520 woorden, 7 illustraties)
.
Managers. (Management).
Management opties
Ethiek (no 8.11 share holder value; no 8.12 topinkomens), Verkoopleiding (nº 2.8.3.d).
Managementstijlen
Leiderschap (nº 5), Portfolio (nº 4.6).
Mandala
Persoonlijkheidsgroei (nº 1 persoonskern & nº 6.2.2 sluiers, belastende overtuigingen lichten).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
39
Manipulatie manipuleren
Macht (nº 5.7).
Manisch en manisch-depressief (organisaties)
Strategie (nº 4.2.4.a).
Mantelzorg mantelzorger
Ethiek (1.6.3.c. ‘werken’), Leiderschap (nº 2.6 integratie, Sint Maarten), en Verschil ∆ (2.3.1.b
vriendschap).
Mantra mantra’s, denksteunen, concentratiehulpen
Filosofie (nº 2.8.2 tastbare metafysiek, totems), Fractaal (nº 2.6 meditatie fractalen), Geloofsleven (no 4.3
weloverwogen kruisteken), Hypnose (n’s 1 & 3.3), Meditatie (nº 4.1 mantra’s voor onderweg), Symbool
(nº 3.4).
Marginal costing (direct costing)
zie onder: Dekkingsbijdragerekening €
Marketing – Marketeers focussen op herkenbaarheid en emotie. Met veel verschil en weinig substantie komen we
er niet. We kijken naar strategische, operationele en beschrijvende ~, naar industriële en consumenten
marketing; naar niches, ethnische marketing en misbruik zoals piramide mktg (5.220 woorden, 1 illustratie)
Marktaandeel
Marketing (nº 5).
Marktpenetratie
Verkoopleiding (nº 7.2.5 kengetallen).
Marktsegmentatie
Marketing (nº 3.5 niche marketing).
Marxisme – is een sociaal-economische utopie en ideologische ideologie-kritiek (soms van waarde), welk in de
praktijk van het bloedige verraderlijke Stalinisme hevig door de mand is gevallen. Enkele managementrelevante valkuilen worden geopend om er niet onder een rechtse signatuur alsnog in te vallen (15.639
woorden, 4 illustraties, 1 muziekfragment).
Zie in verband met het geknoei ∆tussen onder- en bovenbouw ook Armoede (no 5.3.2.d) en
marxisten, marxistisch, communisme, kommunisme, communisten, kommunisme, historisch-culturele sociologie, neo-marxisme, diamat, histomat,
Wetenschap (no 2.11).
Massa-Individualisering – staat voor massa in productie en groothandel (interdisciplinariteit hoog in de bedrijfskolom), voor ketenomkering bij de detaillist en individualisering voor de klant. Natuurlijk geven we voor-
beelden en niet alleen van de oude Romeinen (1.448 woorden, 1 illustratie)
Mass customization
Massapsychologie
Bureaucratie, Context (nº 1.1 mentale modelbouw [kader voor autopoiësis]), Cultuur (nº 1.1 massapsy. vn &
no 1.4.4 sociaal cultureel veld), Democratie, Fascisme, Feedback (no 1.4 afwijking verhogende, opslingerende fb),
Functiedenken (no 2.11), Geheugen (nº 1.1.3 zelfbewustzijn [resultaat autopoiësis]), Groepsdynamiek (nº 8.4
emergentie & nº 9.3.0 algemene sociologie van trillende velden en massawaan), Leren (nº 1.2.1 resonantie), Mode
(nº 1.0.3 swarm intelligence cq ~ behavior op basis van empathische reflexen [ = f ( spiegelneuronen)]), Strategie (nº
4.3.3.g2 netwerkeconomie & nº 4.6.2.b beeldspraak rond ‘value chain’), Structuur (no 3.3 sociotechnische groepen &
no 3.4.2 functieverdieping & no 5.8 adhocracy, contingency approach & no 5.10.1 nieuwe structuren, cybernetica & no
8.8 autopoiësis literatuur, systemische zelfsturing), Systeem (no 5.6 middelengestuurdheid), Systeemhiërarchie
(nº 8.2 overgang naar zingeving), Vrijheid (no 2.3.3.a ganzen in V formatie), Zondebok.
brengt een trillend veld, tintelend, vibrerend, resonerend veld voort van hemel of hel; massapsychologisch, massa psychologie, massa-psychologie, massa’s, massa-socioloog, massa-sociologie, massasocioloog, massasociologie, massasociologisch.
sociaal-cultureel veld, trillende velden
Matiging
Ethiek (nº 6.4 deugd).
Matrix-kubisme
Structuur (nº 5.4).
matrixorganisatie, matrix-organisatie, matrixstructuur, matrixstructuur, matrix-organisatie, matrix structuur, matrixkubisme, matrix kubisme, matrix-cubisme, matrixcubisme
MBA (master of business administration)
Carrière (nº 1.3), Ethiek (nº 1.2.1 FAQ 3; nº 2.2.1.c moraliserende sentensen literatuur),
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
40
Managementkunde (nº 4 klonen), Methode (nº 5.1 casuïstiek als methode). Zie ook het verzameltrefwoord Opvoeding. – Ik ben blij en dankbaar ooit aan het INSEAD in Fontainebleau te hebben mogen studeren.
Mc Kinsey 7-S model 
Cultuur (nº 6.7).
Mecenas mecenaat, mecenaten
Ethiek (nº 9.10.c), zie Mehunin, Y; Managementkunde (no 1.1.1 Montefeltro)
Medeasyndroom
Ondernemerschap (nº 4.2.2 opvolgingscrisis).
Mededogen (inlevingsvermogen, barmhartigheid)
Ethiek (nº 6.8 deugd), Leiderschap (n’s 5.4 & 5.6.3), Meditatie (nº 3).
Medezeggenschap
Ethiek (nº 7.4.4 solidariteit), Human results management (nº nº 2.2.4.c).
Media
Afweermechanismen (nº 2.2 regressie), Automatisering (nº 4 internet), Crisis (nº 4 communicatie),
Besluitvorming (nº 7.10), Decentralisatie. (nº 3.3.2.e), Emotie (nº 9 – 2000), Ethiek (nº 8.6),
Globalisering (nº 3.4.4), Organisatiediagnose 2 (nº 2.1), Reclame, Verkoopleiding (nº 1.3.14
channels).
Meditatie – dient voor Oosterse Zen-rust en Westers Ignatiaanse verheldering. Daarnaast kunnen mantra’s als
‘kijk nu toch’ (holy shit), ‘echo’ en ‘projectie’ ook onderweg en op de zaak onze vrijheid van geest en
creativiteit helpen bevechten (10.518 woorden, 4 illustraties, 2 muziekfragmenten) Mediteren
Meesterwerk
Kunst & esthetiek (nº 2.2 eros van een ~).
Melancholie
Strategie (nº 4.2.4.b).
Memory morphing
Hypnose (no 2.3 geheugen kneden t.b.v. reclame).
Mensbeeld
Bureaucratie (nº 9.4 tekortschietend mensbeeld), Ethiek (nº 1.6 christelijke ~, nº 5.3.2 vergeving wordt
mogelijk, nº 7.5.2.f subsidiariteit en genade), Geloofsleven (nº 3 paradox van realiteitgestuurde spiritualiteit),
Hiërarchie (nº 7 hemel of hel, wie kiest voor wat), Leiderschap (nº 5 mgmt-stijl modellen ), Motivatie
(nº 1 vanuit zelfrespect), Taylor (in dit navigatieplatform t.a.v. een tekortschietend mensbeeld), Theorie X
(negatief ~), Theorie Y (positief ~), Verzorgingsstaat (nº 1 synergie uit vier subsystemen).
Menselijkheid
Ethiek (nº 6.4 matiging & nº 6.8 mededogen & nº 6.9.2 feest & nº 8.21 mensenrechten), Productiviteit (nº 7 menselijke ~), Structuur (nº 1.0.2 inleiding), Vrijheid (nº 0.1.0 G. Pico della Mirandola).
Mensenrechten
Ethiek (nº 8.21).
Mentor, mentorschap, mentoraat (= coach, coaching, coachen)
Carrière (nº 1.4 en van daaruit verder), Prestatiebeoordeling (nº 4.3 functioneringsgesprek),
Tijdmanagement (no 8 hoezo life coaching zo weinig oplevert).
Mercantilisme. Mercantilisten.
Mode (nº 3.6.5.e), Natie (nº 1), Oorlog (nº 1.1), Fiscaliteit (nº 1.5 belastingsparadijzen).
Metafoor, metaforen
Communicatie (nº 4.4.12); Structuur (nº 4.0.2 & 8.5), Symbool (nº 3.4), Theorie (nº 0.1.3.b).
Metafysica
Filosofie (nº 2.8).
, metafysisch, metafysiek, grotten van Lascaux
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
41
Metaplan techniek (Meta-plan techniek met Neuland pinwand en moderator koffertje)
Creativiteit (nº 4.1.7).
Meta-taal (metataal)
Besluitvorming (nº 2.1.3.m attrubuties), Communicatie (n’s 3.1.1 & 4.2.2), Consulting (nº 3.2.2.a
& nº 3.3).
Methode – staat voor herhaalbaarheid op basis van algemene procedure~ en oriëntatievaardigheid en hulp tot
zelfhulp. Dat leert, analyseert en schept makkelijker. Laat nu toch de alledaagse praktijk en het gezonde
verstand de basis blijken (6.202 woorden, 4 illustraties) methodisch, methoden, methodologie
Mexicanisering
Structuur (nº 7.8 afplatten).
Middel. Middelen. Instrumenten
Doel.
Middelengestuurd, middelengestuurdheid of middelengericht, middelengerichtheid
Armoede (nº 1), Consulting (nº 3.2.1), Neurose, Spread-cheating & denominatormanagement
(nº 2), Systeem~ en regelkringdenken (nº 5.6), Verslaving.
Middelmanagement, middelmanagers
Managers (nº 2.2).
Midlifecrisis
Levensfasen (nº 4).
Migratie (immigratie, allochtoon, allochtonen, vreemdelingen
Natie (nº 4.6), Strategie (nº 4.3.3.h2 eerst zuid-noord en dat oost-west), Pluralisme (nº 5. grenzen aan ~).
Milieu
zie Duurzaam ondernemen, duurzaamheid
Mind fucking mind-fucking
Hypnose (nº 2.3), Luisteren (nº 3.3) etc.
Mind mapping
Creativiteit (nº 4.6).
Mismanagement
Bureaucratie, Managers (nº 2.2.1), Systeem~ en regelkringdenken  (nº 5).
Missie – wie we willen worden– is een authentiek uitgangspunt voor strategie; eerst denken, dan doen. We kijken
naar valkuilen en onderzoeken voorbeelden en vijf wegen die geheid tot missie leiden (5.521 woorden,
1 illustratie)
Mobiliteitscentrum
Werkgelegenheid (nº 1.1.1).
Mobbing (treiteren en pesten op school en werk)
Aliënatie (nº 4.2.2), Conflict (nº 3.2.2), Structuur (nº 3.8.2 ziekteverzuim door mobbing).
Mode – is conformeren aan modaal op het massapsychologische af. Avant-garde is alleen net even eerder, dus uit
de mode. Managementmoden zoomen nogal eenzijdig in op een tijdelijk probleem. Kennisnemen is oké,
blindelings volgen van mgnt-moden niet (7.062 woorden, 1 illustratie) modieus, modieuze, modisch, modern
Modelbouw algemeen  – betreft deelverzamelingen van toetsingsgebieden en ~aspecten zoals o.a. marketing
enquêtes. We kijken er systeemkundig naar en schuwen cultuur niet (5.748 woorden, 6 illustraties)
Modelbouw organisatie – tracht het geheel van de onderneming telkens vanuit een andere versnijding in beeld te
brengen. We bespreken bekende en minder bekende pogingen (3.011 woorden 7 illustraties)
Modernen, modernismen
Mode (nº 4).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
42
Modus
Logistiek (no 3.4.3 voorbeeld tijd schatten, vn Wagenführ), Groepsdynamiek (no 9.3.1.b scheef getrokken
concentratie bij opinievorming in massapsychologie, noem het mode: het s rond het C— wordt kleiner)
, mediaan, arithmetisch gemiddelde C— (Fechnersche Lageregel in frequentieverdelingen)
Mondialisering
Globalisering
Money broker €
Hedging (no 4.5), Investeren (nº 8.5.1.b.).
Monocultuur
Context (nº 2.6 stervende talen), Ethiek (nº 8.22 biodiversiteit), Interdisciplinariteit (nº 1
monodisciplinair), Pluralisme (nº 2.2 illustratie ‘stuifzand door meer homogeniteit [korrelgrote] en dus minder
cohesie).
Monument monumenten, standbeelden
Natie (nº 4.1.1.a Europa, grijs verleden, straatbeeld).
Moraal moralistisch, moraliseren, moraliteit, moreel
Ethiek (nº 2.0; 2.1; 2.2).
Motivatie – op z’n Europees staat voor intrinsieke top-down motivatie op basis van emotioneel engagement en
zelfrespect, dus beginnende bij het hoofd en dan laagfrequent richting handen en voeten. Daarnaast kunnen
en moeten we ook sturen en verleiden. Telkens gaat het om productiviteitsverhoging van de prestatiefunctie.
– Minder te spreken zijn we over Amerikaanse bottom-up vegen uit de pan met placebo zetpillen. Dus bespreken we de gangbare Amerikaanse modellen met een korreltje zout en horen geamuseerd Afrikaanse
jochies met Maslow hulpverlenerpraat voetballen. – We sluiten af met de rollen van geld en ondernemerschap (24.504 woorden, 17 illustraties, 2 muziekfragmenten). Zie voor andere soorten dan medewerkermotivatie onder Verkopen (nº 7) en Verkoopleiding (no 3).
Motiveren, motivationeel, gemotiveerd, motivaties
Multicultureel
Pluralisme
Multidisciplinair multidisciplinariteit
Interdisciplinair (nº 2).
Multinationals
Ethiek (nº 8.23).
Murphy – ofwel de wet van behoud van ellende – is theorie X humor met korreltjes wijsheid in oneindig veel
gedaanten (1.371 woorden)
’s theorie wet van behoud van ellende.
Museum musea, museaal, musealiseren
Traditie (nº 3).
Muzak
Communicatie (nº 5.1.2 sarcasme, E. Satie).
Muziek muzikaal, muzikaliteit, muzieken, muziekjes, muzicus, muzicienne, sonata
Authenticiteit (nº 4.5), Conflict (nº 6.1.3 spanningsboog), Essay (nº 2.3 sonateform), Ethiek
(nº 9.3.10 Furtwängler case), Geheugen (nº 4.8 emotioneel en toch abstract), Kunst & esthetiek (nº 3.4
stijldiscipline van Casals, Haskils & nº 5.1.1.b muziekparameters), Rouwverwerking (nº 5.3.3.e troost door
horen), Leiderschap (nº 6.3 dirigenten), Luisteren (nº 4 harmonisch uittreksel), Macht (nº 2.3.3.a kille
abstractie en afstand & nº 5.3.2 barok), Neuro-linguïstische bepaling (nº 3.2 horen), Objectgerichtheid
(nº 5.1 doods abstracte avant-garde), Pluralisme (nº 1.3 dissonant) en Postmodernisme (nº 1.2 12-toon).
Theorie X (nº 1.1 mager afgemeten avant-garde), Theorie Y (nº 2.3 blije kerkmuziek, komische opera’s),
Myers-Briggs Type Indicator®
Psychoanalyse (nº 1.3).
Mysterie mysteries, mysteriën, mysteria, mysterieus
Mythe (nº 1.1.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
43
Mystiek. Mystici. Mysticus. Mystica. Mythisch. Mystieks. Mystieke
Geloofsleven (nº 3.4.3), Geluk (nº 5 grote mystici), Hiërarchie (nº 4 mystiek), Intuïtie (nº 5.1),
Meditatie, Mythe (nº 1.1.3), Visie.
Mythe – is magische kunstmest voor alle theorie en schept met haar symboolfunctie zowel identiteit,
cultuur als zingeving. Zij legitimeert, motiveert en is groeikern voor productiviteit (3.543 woorden,
1 illustratie)
. Mythologie, mythisch, ontmythologiseren, mythomaan, mythomanie, mythologisch, mythologiseren
Natie – Het concept van de natiestaat kent de nodige modelbouwperikelen en praktijkvalkuilen (exporteren ja,
importeren neen = nationalisme = oorlog; ons vuil de deur uit vegen ook). Het concept van Europa is eerder
begonnen. Wij wensen het ook een langer leven toe. Free riders doen roet in het eten (22.815 woorden,
4 illustraties, 2 muziekfragmenten) nationaliteiten, naties, landen, ethnieën
Nalatigheid
Ethiek (nº 7.1.4.c behorend tot de definitie van het kwaad en vrolijke buur van de verveling)
Narcisme. Narcis. Narcisten, narcistisch, pathologische narcisten, pathologisch narcisme
Afweermechanismen (nº 2.1.b verdringen), Aliënatie (nº 3.2 geïnflateerd zelfbeeld bij te weinig zelfbeheersing), Geluk (nº 2.3 het kleine~ = gefrustreerd consumeren na jacht op waardeloze centjes), Gestalt
(nº 1.2.2 Kleine Prins), Leiderschap (nº 3.6.1 superioriteitscomplex bij ziekelijke ego-fixatie en arrogant
façadegedrag & nº 6.3.3), Macht (nº 5.4 Dorian Gray & nº 5.5 eigen gelijk direct van god tot dat de supernova
implodeert), Natie (nº 5.3 Frankrijk), Persoonlijkheidsgroei (nº 5.3 als het niet is gelukt), Procesdenken
(nº 6.2.1 paranoia), Psychoanalyse (1.1.1.b liefde en dood), Rouwverwerking (nº 6.1.3.a bevestiging
afdwingen), Structuur (nº 5.4.4.d vn Picasso).
Nationalisme nationalisten
Natie (nº 3).
Natuurrecht Natuurwet, natuurwetten, natuurrechtler
Ethiek (nº 7.1.2).
Nederigheid Matiging, matig
Ethiek (no 6.4), Leiderschap (no 3.7.1).
Nederland nederlands, Hollandse, Nederlanders, Hollanders, hollandser
Eufemisme (nº 6), Fascisme (nº 7.1), Kernvaardigheid (nº 5.1.10), Natie (nº 5.5).
Nieuw, nieuws Matiging, matig
Informatie (no 1.2 kwaliteitscriterium van ~).
Neo-Kolonialisme Kolonialisten
Mode (nº 3.6.5.e).
Netwerken, netwerker, networks, neurale netwerken, netwerkfunctie, netwerkstructuur
Automatisering (nº 4 internet), Carrière (nº 1.4 mentor), Ethiek (nº 7.5 subsidiariteit), Logistiek (nº 3
netwerk planning, kritieke pad methode), Marketing (nº 8 piramideverkoop, kettingbrieven, netwerk marketing),
Managers (nº 3.4 netwerkfunctie), Strategie (nº 4.3.3.g. informatiemaatschappij), Strategische alliantie
(nº 5.1.3), Structuur (nº 1.8.2 inleiding; nº 2.3.d informalogram & netwerkanalyse; nº 5.5 federatieve ~;
nº 5.7 confederatieve netwerken; nº 5.10.2 nieuwe structuren, netwerken in plaats van piramides), Verandering
∆ (nº 1.4.3.d neuraal netwerk).
Neurnberger trechter (Nürnberger Trichter)
Afweermechanismen (nº 1.0.4 Jheronimus Bosch), Verkopen (nº 1.3 ill.).
Neurologie
Artificial Intelligence, Behaviorisme (wat wordt buitengesloten), Conflict (nº 1.2.3 ill. racisme en het TriUne Brain), Emotie (nº 1.3 P. D. McLean’s Tri-Une Brain), Ethiek (nº 2.4.6 neuro-ethiek & nº 6.8.
o
inlevingsvermogen, oxytocine, vasopressine en spiegelneuronen en scannerlatijn), Geheugen (n 1.1.3 neuroo
o
bewustzijn; & n 2 neurofeedback; & n 3 geheugenopslag en McLean), Idealisme (nº 1 vn emanatie_denken of
over hebben ∆ zijn), Kunst & esthetiek (nº 3.1.2.a McLean en ~categorieën & nº 4.1 hersenfuncties),
neurologisch, neurosofie neuro-sofie neurosofen neurosoof neuro-soof neurowetenschappers, neuro-wetenschappers, neuro-wetenschappen, neuroloog, neurologen, neuraal, neuro-fysiologie, neurofysiologie, neuro-fysiologen, neuro-fysioloog, neuro-filosofie, neurofilosofie, neurofilosofen
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
44
Motivatie (n’s 1.6 en 3.5 McLean toepassingen), Rationaliteit (nº 1 McLean toepassing), Reclame (nº 5.1
scanner toepassing & nº 5.2 McLean toepassing), Subjectiviteit (nº 2.5 monologue intérieur en neurobewustzijn),
Theorie (nº 3.2.1 McLean toepassing), Training (nº 2.1.2 McLean toepassing & nº 5.2.1 neuro ervaring),
Transactionele analyse (nº 2 McLean toepassing), Verandering ∆ (nº 1.4.3.d neuraal netwerk ),
Vrijheid (nº 0.1.7 neurologenlatijn & no 0.2 mensenvrijheid). Neurale
en
Neuro-linguïstische bepaling – (NLP) zoekt met maatwerkcommunicatie te verleiden door de individuele
zintuigvoorkeur aan de hand van oogstanden en taalgebruik te achterhalen en vervolgens aan te bieden. We
sluiten af met ons zesde zintuig (4.914 woorden, 2 illustraties)
NLP, neurolinguïstische bepaling, Neuro-linguistitsch programmeren, neurolinguïstisch programmeren, neurolinguistic programming, neuro-linguistic programming, neuro linguistic programming
Neurose – bij extreme objectgerichtheid gaan de middelen voor doelen met output aan de inputkant. We kijken
naar voorbeelden van middelengerichtheid zoals de bureaucraat, workaholic of estheet (3.736 woorden,
3 illustraties, 1 muziekfragment) neurotisch, neuroticus, neurotica
Neutraliteit neutraal, opportunisme
Ethiek (nº 8.3), Fascisme (nº 5.2 ill. Auschwitz ingang & no 7.1.5 NL sanctions busting), Natie (nº 5.6
Zwitserland), Oorlog (2.5).
New-Age – is cynisme met wierook; -yoghurt, yoga, resonantie. Zonder geurtje komen we verder. Overzicht over
de harde Europese werkelijkheid (3.967 woorden)
life style geknutsel
Nibelungen(mythisch conflictueus middeleeuws geslacht)
conflict(nº 6.4 ‘dô sprach – man sâh’), ethiek(nº 6.1.2.a N-Treue), fascisme (nº 4.2. The Damned).
Niche marketing
Marketing (nº 3.5).
Nieuwe economie
Internet (navigatieplatform), Strategie (nº 4.3.3.g).
Nominal Group techniek schrijf eerst bespreek dan
Creativiteit (nº 4.5).
No-nonsense nonsensical, koud gebekt, kortaf, boot afhouden, botte bijl, botheid
Communicatie (nº 1.5).
Non-food producten
Verkoopleiding (nº 0.2 vn).
, fast moving non-food products
Norm – Normen (operationele) zijn als kengetal, alarmsignaal of bench-mark deelaspecten van doelen, die van
waarden dienden te zijn afgeleid. Morele normen daarentegen zijn maatschappelijke gemiddelden
(3.363 woorden, 3 illustraties). Normen, normatief, genormeerd, normalisatie, gedogen
Normen en waarden debat normen~ en waarden-debat normen en waardendebat
Cultuur, Ethiek, Normen, Traditie, Waarden, Wellevendheid.
Normrendement
Ethiek (nº 8.13 roofbouw), Investeren (no 2.4 rendements-eis in % & no 5 rendementsjunkies), Overname
(nº 4.2), Winst (nº 2.1 ~ ≠ rendement).
, rendement, Koers / winst verhouding, koers winst verhouding, koers-winst verhouding, omgekeerde price/earnings ratio, required rate of return
Nouvelle cuisine culinaire mythologie
Wellevendheid (nº 7.2.2.a).
Nucleaire energie atoomenergie, atoomboom, atoomcentrale, kernenergie
Ethiek (nº 4.6 & no 8.22.3.c & no 9.3.9).
Number one syndrome ( Amerikaanse hebbelijkheid als super power)
Conflict (nº 1.2 rivaliteit), Consulting (nº 3.2 beheersmodel 1, sturen op verschil), Leiderschap (nº 2.4.1
o
»vita contemplativa«), Missie (nº 2.1.2 & nº 3.6.2 rivaliteitscultuur), Natie (n 5.1.1), Persoonlijkheidsgroei (nº 5.1 als het niet is gelukt denken mensen er al te zijn omdat zij niet groeien), Strategie (nº 3.2.5
valkuil).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
45
Objectgerichtheid  – en resultaatdenken zijn in orde. Doch wie alleen wil oogsten zonder te zaaien en te
koesteren, diens schuur blijft leeg. Eenzijdig neurotisch is niets rond te krijgen (3.482 woorden,
7 illustraties, 2 muziekfragmenten) dingen, dingdenken, objecten, vervoorwerpelijken
Objectiviteit. Objectief
Macht (nº 2.3), Rationaliteit, Subjectiviteit (nº 1).
Observatie. Observeren
Conflict (nº 7.1 shoe-shop case), Consulting (nº 4.1.1.a trap), Training (nº 4.1.3), Methode (nº 2.7
veni vidi vici).
Oecumene
Filosofie (no 2.1.2 heuristiek, elkaar empathisch trachten te verstaan), Geloofsleven (nº 2.3.3 spanningen).
oecumenische, oecoemene, oecoumene, ökumene, Œcumene
Œdipous (mythisch persoon)
Afweermechanismen (nº 2.1.4 te veel gezien), Basisvertrouwen (nº 3.3 ik mag er niet zijn),
Ethiek (no 6.2.1 rechtvaardigheid), Girard-syndroom (nº 5.1 zondebok), Oorlog (no 1.0.2.a asiel),
Stress (nº 3.6.2 ongelukkig bewustzijn).
Oedipus. Œdipus. Oedipous, oedipaal, Oidipous
Oefeningen.
Training (nº 6).
Oefenen. Spelletjes. Managementtraining, exercices, opgaven, huiswerk
Okay ♪♫
Communicatie (nº 1.6 management mantra).
amen, in orde; mooi; goed; prima; prachtig; halleluja; dolletjes; da capo; precies, ja; natuurlijk; zei ik het niet; nietwaar; als je blieft!; dat had ik niet kunnen bedenken; echt, denkt u?; wellicht!
Ombuigen corrigeren, bijsturen, positive reinforcement
Positieve bekrachtiging (nº 7).
Omgangsvormen etikette
Wellevendheid
Omloopsnelheid €
Besluitvormingsboom (nº 2.5 Dupont-schema), Ethiek (nº 8.16 flexibiliteit), Geloofsleven (nº 3.6.4.a2
pelgrimage – lichte rugzak), Hedging (nº 4.5.1.f leverage, onderkapitalisatie), Investeren (nº 3.1),
Jaarrapporten (nº 4.4).
omoopsnelheden
Omspanningsvermogen (span of control)
Structuur (no 3.10).
Onafhankelijkheid
Afweermechanismen (nº 3.1.4.g cocooning), Autarkie, Bedrijfskolom-management (nº 3),
Strategie (nº 4.2.3), Structuur (nº 4.3 autonomie).
Onderhandelen – is conflicthantering op weg naar samenwerking. Het begint vóór het begint en gaat door nà
het eind. Hygiëneregels, methode en strategie helpen (8.708 woorden, 3 illustraties)
Onderhandelingen, onderhandelaars, negocier, negotiate
Onderhoud service, dienstverlening, reparaties, reclamaties
Mode (nº 3.6.1 uitbesteden).
Ondernemerschap – bakt vermogen uit schuld; verkoopt zekerheid in onzekerheid; en leeft zelf van crisis tot
crisis als een adolescent. In de schaduw worden regels overtreden. Het afscheid is hartverscheurend. En toch
gaat het om de duurzaamheid van beheerst en bekwaam innoveren (13.399 woorden, ca. 15 illustraties, 2
muziekfragmenten). Zie dus ook Creativiteit (nº 5.2 beheerst en bekwaam innoveren).
s. Ondernemerschap. Pionierorganisatie, ondernemend,
entrepreneur, intrapreneurship
Ontologie, ontologisch, ontoloog, ontologieën, ontisch
Filosofie (nº 2.9).
Ontslagzaken
Ethiek (nº 8.17), Geloofsleven (nº 3.3.20), Human results management (nº 2.3 operationeel,
uitstroom), Werkgelegenheid (nº 1 outplacement on the job).
hire and fire, eruit gooien, ontslaan, ontslagenen, werkeloos, werkelozen, arbeidsloos, arbeidslozen
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
46
Ontspanning – innerlijke rust en onthaasting zijn voorwaarde voor concentratie en deze voor prestatie. Over
geestelijke matiging, kunst en over H. v. Kleists marionettentheater, die zijn pas ontspannen (9.011
woorden, 12 illustraties, 1 muziekfragment). Ontspannen, Onthaasten
Ontwikkeling (R&D) ontwikkelen, vernieuwen, vernieuwing, research & development
Creativiteit (n’s 2 uitvinden & 4.2).
Ontwikkelingseconomie Ontwikkelingshulp, ontwikkelingssamenwerking, NGO’s, armoedebestrijding
Armoede (nº 5.1 ontwikkelingshulp aan overheden werkt niet & 5.3.1.d structureel versus projectmatig),
Conjunctuur (nº 1.3.3.b Plato toen en nu – eigentijds endogeen ontwikkelingsmodel), Ethiek (nº 8.7.1.f Mme
Bâ), Grensnuttoenemend, Groei (nº 6.3 Teilhards convergerende evolutie), Rouwverwerking (nº 1.3 de
hoofdfasen van R-verwerking en de rol van zelfrespect bij het hervatten van je positieven & nº 6.1 zelfrespect of
psychisch werkvermogen = f [bevestiging /zelfbeeld]), Training.
Onzekerheid – is ons dagelijks brood, de hoge-energie brandstof voor ondernemers en vernieuwers. De verleiding
van zoele pastelkleuren in het avondlicht, van de warme kachel? (887 woorden) veronzekeren veronzekerd
Onze Vader (Het Gebed) gebed des heren, bidden
Geloofsleven (nº 4.8).
Oorlog – als business oorlog is, mijn god, wat als er vrede zou uitbreken? Tegen wie is die oorlog eigenlijk?
Tegen de klanten? Tegen de medewerkes, de maatschappij in het geheel? Zou die oorlog pas zijn gewonnen
als alles naar de knoppen is? Je maakt er beter een feest van, mon ami, voor alle belanghebbenden, ieder op
zijn beurt (5.374 woorden, 3 illlustratie, 3 muziekfragmenten) oorlogen, oorlogsvoering, bellum justum, war, guerre, krieg,
Oorzaak oorzakelijkheid, veroorzaken, etiologie
Afweermechanisme, Argumentatielogica (nº 1), Besluitvorming (nº 6.4), Catastrofe (nº 3 verkeerde
~, dus voorspelling), Hysterese (nº 1.2 asymmetrie van ~), Quantummechanica, Spread-cheating (~
omgedraaid), Theorie (nº 3.2).
Oostenrijk Oostenrijkers, et tu felix Austria nube, oostenrijks
Conflict (nº 1.2.3 R. Steiner, racistische reïncarnatie voorkeuren), Ethiek (nº 3.3.2 juridische externalisering &
nº 7.5.5 corporatisme), Fascisme (nº 1.5.2), Motivatie (nº 2.3 K & K).
Openheid
Johari openheid.
Opleiden , oefenen, scholen, scholing, bijscholen, bijscholing, training
Trainen.
Opportunisme neutraliteit, opportunisten
Ethiek (nº 8.3 dubbele moraal: zondags nooit), Fascisme (no 7.1.5 sanctions busting).
Optimisme optimisten, optimistisch
Strategie (nº 4.2.4.a), Theorie Y, Verkoopleiding (nº 4.7.4 samenvattend persoonlijkheidsprofiel).
Opus Dei (calvinistisch katholicisme)
Delegeren (nº 8.1 Delacroix, vn Dan Brown), Geloofsleven (nº 2.1.3.b2 terzijde & nº 3.1.1.j vn)
Opvoeding opvoeden
Consulting (nº 4 attitude), Behaviorisme (no 4 Pavlov), Carrière (no 1.1 kinderstube & no 1.4 mentoraat),
Cultuur (no 1.1.0 Bildung), Emotie (nº 0.1.1 verslaving aan prikkels in plaats van leren omgaan met verveling),
Empirisme (nº 2.13 pedagogiek), Ethiek (nº 2.2.1.c moraliserende sentensen literatuur; nº 6.0.2 Eo
opvoeding), Kernvaardigheid (nº 4.1 ander opbouwen), Leren, Positieve bekrachtiging (n 3.3
o
o
o
Bettelheim), Training (o.a. n 1 geen bonzai ~; n 2.2 hoe wel; n 3.5.0 didactiek algemeen; nº 3.7 goede
leraar; nº 5 ervaring).
Opvolging,
Macht (nº 5.2.2 Koning Lear; nº 5.5 pathologische narcist), Ondernemerschap (nº 4).
opvolger, opvolgen Adieu. Fare well. Auf Wiedersehen. Good bye-ye. Succession
Ondernemingsraad, ondernemingsraden, ondernemingsraad
Human results management (no 2.2.4.c)
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
47
Organisatiediagnose – er doorheen kijken. Het is een wandeling van buiten naar binnen met behulp van een
diagnosechecklist. Het begin is eenvoudig, maar dan kijk je er steeds dieper in. Dan gaat er iets trillen en
soms dus niet. Dan is het EEG plat (5.601 woorden, 4 illustraties)
doorlichten, doorlichting
Organisatie-evenwicht Organisatieevenwicht
Besluitvorming (nº 0.4 relevantie, horizon), Ethiek (n’s 3.1 en 4), Strategie (nº 4.3.2.a).
Organisatieleren – is ook leren, alleen dat er nu wel iets aan groepsdynamiek, cultuur en investeringsdenken bij
komt, als het tenminste goed is. Waar het tegenzit, zingt Medea ‘vergeet mijn hart, dàn ween’. In plaats
daarvan zouden we beter een systeem bouwen en naar kansen zoeken voor lokale resonantieversterkers,
want dat leert lekkerder (6.850 woorden, 1 diagram) organizational learning,
Organisatieontwikkeling organisatieontwikkelen ontwikkelen
Cultuur (nº 8), Leiderschap , Organisatieleren, Structuur (nº 7.8 afplatten), Verandering ∆.
Organisch
Groei (nº 2.1).
Organizational Behavior
Managementkunde.
Organigram (organogram is niet goed)
Structuur (nº 2.0)
Outplacement ontslagzaken, ontslagen
Werkgelegenheid (nº 1).
Outputgerichtheid – is de gezonde kant van extraversie. Verschil maken we door output. Maken gaan we het
echter door substantie (894 woorden, 1 grafiek)
Outputmanagement, neurotische outputmanager, infantiel output management
Ethiek (nº 8.13.2 roofbouw), Systeem~ en regelkringdenken    (nº 5.3).
Overhead
Jaarrapporten (nº 2 verdeling van vaste kosten)
Overheid overheden, regering, kabinet, parlement, kamer, senaat,
Bureaucratie, Concurrentie (nº 1.4.2.c protectionisme), Conjunctuur (n’s 3.3 en 4.3), Ethiek (nº
2.4.2 institutionele E; nº 4.5.5 raison d’état; nº 5.2.1.a Habeas Corpus Acte; nº 7.5.1.e derde weg; nº 8.1
staatscriminaliteit; nº 8.7 corruptie; nº 8.14 fiscus; nº 8.19 verzorgingsstaat en armoede; nº 8.20 staatsschuld en
generational accounting; nº 8.21 mensenrechten; nº 8.22 milieu); Fiscus, Massa-individualisering, Mode
(nº 3.6.5), Natie (nº 1), Strategie (nº 4.3.3; & nº 4.6.2.a. Porter’s diamond), Verzorgingsstaat,
Werkgelegenheid.
Overname € – om de gevolgen van overnames te bestrijden? Er is meer mogelijk. We maken een spiekbriefje
(doel, structuur, proces, procesbesturing en middelen) en werken dat af en vergeten ook de overnamestrijd en het
integratiemanagement achteraf niet (14.770 woorden, 7 afbeeldingen). Overnamen, overnemen, overgenomen, take over, take-over
Overspronggedrag, neurotische outputmanager
Zondebok (nº 3.3 & no 3.4 slachtofferwinst I en II).
Oxytocine (eiwit, neurotransmitter van de zorg, knuffelhormoon) Oxitocine, Occytocine, Occiticine, ocytocine, occyticine, ocitocine
Ethiek (no 6.8 inlevingsvermogen), Hysterese (no 2.9 neuro-accelerator)
Paard
(& ~ van Troje) ,
Communicatie (nº 4.1.1 relationele laagfrequentie C-band & no 4.4.14 analogie), Consulting (nº 2.1
o
Trojaans paard / Laocoön), Cultuur (nº 4.6.3 hooi vreten met de club), Homeopathie (n 3.2 ‘speer’, vn),
Emotie (nº 8.9 ‘Paardenfluisteraar’ & nº 9 Phaedros), Leren (nº 2.2 anekdote Saint John-Perse), Macht (nº
6.2.4 doel in oog houden), Strategie (no 3.2.10. ‘Trojaanse oorlog’), Vrouw in management (no 6.2
illustr. Kokoschka bij Penthesilea).
paarden, Troja, Trojaans paard, paard van Troje, paard van Troja
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
48
Pacing
Communicatie (nº 4.1.3 tabel, middelste kolom), Hypnose (nº 2.1).
Package deal (junctim)
Onderhandelen (nº 4.1), Overname (nº 2.3).
Palestina Palestijnen. Filistijnen. Middenoosten conflict. Israël
Conflict (nº 7.4) en verder via zoekfunctie.
Palliatieve zorg stervebsbegleiding
Rouwverwerking (nº 1.1.4).
Papegaai napraten
Kunst & esthetiek (nº 6.2), Leren (no 2.1 niet dus), Training (no 4.1.4.d ongerichte leerstijl).
Papers – schrijven volgens een systemische methode met een heldere structuur. Het proces verloopt in vijf acten.
Maar dan staat alles ook op de rails. – Heeft zich veelvuldig op academisch afstudeerniveau en in de zakenpraktijk bewezen. We kijken ook naar de formele aspecten en het ambacht van het schrijven zelf (6.449
woorden, 5 illlustraties, 2 muziekfragmenten)
Paradigmasprong paradigma sprong, paradigma-sprong
Context (nº 2.5).
Paradox – tegenlopende dynamieken op weg naar leiderschap. Verlammende tegenspraak boeit ons minder dan
de blikopenerfunctie van het schijnparadox. Noem het de oprechte verwondering van de manager als
filosoof over elliptische groei, zo iets (3.802 woorden, 1 illustratie) paradoxaal paradoxes
Parafrase. Parafraseren. Geparafraseerd.
Communicatie (nº 4.4.13).
Paralogismen ofwel drogredenen
Argumentatielogica (nº 4)
Paralyse
Theorie (nº 3.2.2 paralyse door analyse).
Parameter. Parameters
Ethiek (nº 3.5), Persoonlijkheidsgroei (nº 7.7.2), Structuur (nº 4.0.2), Verkoopleiding (nº 4.7.4).
Paranoia
Procesdenken (nº 6).
(fout ook paranoïa of paranoä geschreven, maar vooruit, hier is’ie dan)
Parfum parfums, geur
Girard-syndroom (nº 3.10 P. Süßkinds’s ‘Het parfum’), Lichaamstaal (nº 3.3), Neuro-linguïstische
bepaling (nº 3.4 geur, Guerlain en marketing).
Parkinson-effect
zie Parkinson in naamsregister.
Passie gepassioneerd
Motivatie (nº 3.1.2 intrinsieke ~), Theorie (nº 3.1.2.f. evidentie testen).
Pastoraal voor managers
Counseling, Rouwvererking, Strategie (no 6.6.2.c pastoraal, de missing link in kerkstrategie).
Patroon herkennen
Context (nº 1.4).
Paul principle
Carrière (nº 5.1 te lang in dienst, vastlopen).
Paus paussen
Zie onder Vaticaan
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
49
Pavloven pavlofs hond
Behaviorisme (nº 4). Zie ook naamsregister.
Pecking order. Pikorde
Cultuur (nº 3.6.4), Groepsdynamiek (nº 1.1 & 4.5), Hiërarchie (nº 1.1).
Pedagogie. Pedagogiek. Pedagogische houding
Zie onder opvoeding.
Pensioen pensioenen
Ethiek (nº 7.5.2 subsidiariteit; nº 8.19.3 verzorgingsstaat en armoede; nº 8.20.2.b staatsschuld; nº 8.20.3
generational accounting), Jaarrapporten (nº 1.1.2 het complete verhaal?; nº 3.1.d bijlagen ), Human Results
Management (nº 3.2.11 strategische logistiek van personeelplanning: promotie & pensioen), Verzorgingsstaat
(nº 7 gezinspolitiek).
Perfectionisme, perfectie, perfectionistisch
Precisie (nº 3.3).
Peristaltiek (~ van organisatiegroei)
Feedback (nº 1.5), Groei (nº 1.2.3).
Personeel medewerkers, mensen, arbeiders,
Human Results Management.
Personenauto auto’s, auto, automobielen, mobiliteit, voitures, stirlingmotor, waterstofcel
Ethiek (nº 8.22.3.b milieu, perspectief, technische vindingrijkheid)
Persoonlijkheidsgroei – we ondrzoeken een meervoudige concentratiebeweging voor hogere stabiliteit bij meer
flexibiliteit; meer substantie, richting en herkenbaarheid. Na een theoretisch methodische fundering volgt
onderzoek van succes en falen. We sluiten af met praktijkimplementatie (20.429 woorden, 11 illustraties)
persoonlijke ontwikkeling
Persoonlijkheidsprofiel. Persoonlijkheidsprofielen
Ethiek (nº 3.6; nº 6.02; nº 9.2.1.), Human Results Management (nº 2.1.4), Leiderschap (n’s 3 &
5), Managementkunde (nº 4), Narcisme, Ondernemerschap (nº 1.2), Ontspanning (nº 1.4a.
karakter), Paranoia, Persoonlijkheidsgroei (nº 6), Psychoanalyse (nº 1.3), Verkoopleiding
(nº 4.7.4 t.a.v. verkopers), Verkopen (nº 7.4.3 \ van klanten).
Persoonlijk gezag, doorleefd persoonlijk gezag
Authenticiteit, Carrière (nº 1. 3.1), Macht (nº 2.2 zijn > hebben; nº 2.8 autoriteit; nº 3.6 doorleefd),
Ethiek (nº 1.6.4 Pinksteren), Strategie (nº 6.6.2.d1 pastoraal).
Pessimisme pessimisten, zwartkijkers, negatievelingen
Strategie (nº 4.2.4.b worst case), Theorie X
Peter Pan syndroom Petersyndroom, Peter syndroom, Peter syndrome, Petersyndrome, Peter Pan principle
Human Results Management (nº 2.3.1), Identiteit (nº 0.1.3.c. vn), Levensfasen (nº 4.3)
Peter principle
Carrière (nº 3.2.2.c te kort in functie zijn, boven eigen capaciteit komen te werken).
Philocalia (wijsheidsboek uit de oudheid over liefde en wetenschap)
Theorie (nº 1.1.3 vn over Niet-Destructief-Onderzoek).
Pijn
Stress (no 3.6.1)
Pikachu (Pokemon monstertje)
Strategie (nº 4.3.3.f).
Profit Impact Through Marketing Strategy
PIMS (profit impact through marketing strategy, bedrijfssignalering)
Organisatiediagnose (nº 6).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
50
Pinkstwonder. Pinksteren, Pinkstergebeuren
Carrière (nº 1.3.1 spreken met persoonlijk gezag), Ethiek (nº 1.6.4; & nº 6.10.3.c liefde als asymptoot),
Geloofsleven (nº3).
Piramidemarketing. Piramideverkoop
Marketing (nº 8).
Plagiaat, plagiëren
Girard-syndroom (nº 2), Ethiek (nº 8.30.3.b), Kunst & esthetiek (nº 6.2 imitatie), Wetenschap
(nº 2.4.1).
Planning Planung, vooruitdenken, planification, long term planning
Modelbouw organisatie (nº 3.5) , Strategie (nº 3.2.1 valkuil van bureaucratische Long Range Planning).
Plateauing vastlopen
Carrière (nº 5).
Pluralisme – tolerantie van verschil luidt de uitdaging, menselijk en meetkundig. Vrijheid kan niet zonder
structuur noch gemeenschappelijke binding. Hoe dat moet met al die ‘gasten’ die niet van het een noch het
ander willen weten? Intolerantie en tolerantiemisbruik tolereren? (4.876 woorden 3 illustraties)
multiculturalisme, pluralistisch, verdraagzaamheid
Polariteit (esoterisch begrip) polarisatie
Dialectiek (nº 2.1.2), Creativiteit (nº 4.9)
Polemiek polemiseren, polemieken
Macht (no 6)
Politiek politisch
Zie onder Overheid (navigatieplatform).
Pop-art Kunst
Subcultuur (nº 4.6 Roy Lichtenstein).
Populisme
Fascisme (nº 1.2 de fascistische persoonlijkheid), Groep (nº 9.3.0 trillende velden), Subcultuur (nº 6.2.
/.3), Verzorgingstaat (nº 3.3 cynisch misbruik van de ~), Werkgelegenheid (nº 9.2.1.b rechts
radicalisering bij wie nog iets te verliezen hebben & nº 9.2.2 afbrokkelend democratie draagvlak)
populisten, populistische, The Peoples Party
Porno pornografie, porno-site, pornografisch
Automatisering (nº 4.2), Ethiek (nº 8..30), Seksualiteit (nº 3.3).
Portfolio – van de eigen wijnkelder? Dat kan als er nog leven in zit en we het oorspronkelijke model
normaliseren tot een grafiek die we begrijpen en vrijelijk kunnen operationaliseren. Nog wat aan
fruitkoppen erbij en zie daar: als je zelf iets hebt begrepen hoef je minder vroom na te bidden (3.844
woorden, 8 illustraties) hond, ster, melkkoetje, droog hout, vraagteken, dog, star, question mark
Port Royal
Theorie X (nº 2.5)
Positieve bekrachtiging  – vernietigt geen energie doch houdt vliegende pijlen in de lucht door emotioneel
engagement en door meer verantwoording dan schuld (2.921 woorden)
positive reinforcement
Positionering. Positioneren
Life style (nº 3 product/dienst), Marketing (nº 3.4 product/dienst), Strategie (nº 4.6.2.a. onderneming)
Postautictic Economics post-autistic economics
Mode (nº 3.11), Wetenschap (no 4.1 vn).
Post Traumatisch Stress Syndroom (PTSS – post traumatic disorder
Stress (nº 5.4).
Postmodernisme – is het maatschappelijk afweermechanisme van kleine luiden. De pseudo-geëmancipeerden
wijzen ordeningsprincipes af en schuilen achter anti-autoritaire postulaten. Daarin waren wij / zij
vastgelopen. Dat niet doen luidt de uitdaging (2.455 woorden)
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
51
Postulaat. Postulaten postuleren
Theorie (nº 3.1.2.e).
Potential potentieel
Prestatiebeoordeling (nº4.4.2 verwachte leiderschapsapaciteit van een medewerker), Verkoopleiding (nº
6.1.2 geschatte waarde van een klant of territorium).
Polytheïsme
Geloofsleven (no 3.1.3.a vn in overdrachtelijk geseculariseerde betekenis Montesquieu’s machtendeling)
Precisie – is kunnen omgaan met onzekerheid; ~ meer fuzzy logic dan perfectionisme. Voor goed meten komt
methode kijken en vaker opnieuw meten in plaats van kritieke informatie te weren (4.181 woorden, 4
illustraties) precies, exact,
Predestinatie
Charisma (nº 3.2 ontsnappen kan!), Geloofsleven (no 2.1.3.d3 R. Dawkins valkuil), Scenario-planning
(nº 3 determinisme neen [Molina & Strawson]), Voorspellen (nº 3.3.1 deterministische modellen & nº 4.5.0
Bijbels tellen).
Presenteren – toespraak, speech – heeft meer van crisiscommunicatie dan van een goeroelezing op de divan. We
beginnen met een paper (zie daar) en doen het dan toch anders. Als wij het kort houden, houden zij ons
langer uit. We kijken natuurlijk naar opbouw en de overige klassieke succesparameters (5.986 woorden,
3 illustraties, 1 muziekfragment) Presentatie Toespraak, speechen, ethos, logos, pathos
.
Prestatiebeoordeling – gaat uit van eerder overeengekomen normen. Coachen gaat aan ~ vooraf. Geflikflooi
tussen middel, proces en resultaat is hond in de pot. Doch valkuilen zijn er meer (6.889 woorden, 4 illustraties)
Prestatiefunctie. Presteren, Performance. Resultaat
Besluitvormingsboom (nº 2.5 Dupontschema), Frequentie (nº 2.2 laag~), Gedicht, Grensnut
toenemend, Motivatie (nº 1.5), Prestatiebeoordeling, Strategie (nº 4.7.2.c vn aspecten van prestatie
meting), Vrijheid (nº 2.2 ~ op grond van ~).
Prestatieloon Prestatiebeloning.
Ethiek (no 6.2.1.c2), Functiewaardering (nº 9 wijnberg), Prestatiebeoordeling (nº 5.7.5),
Verkoopleiding (nº 2.2.2 & 2.8).
Pretext
Hiërarchie (nº 1.2.2 dure lap voor dikke buik), Groepsdynamiek (nº 9.4 pseudo-democratische legitimatie).
Preventief preventie, anticiperen, anticipatie, vooruit denken
Feedback & feedforward (nº 5.1.c), Organisatiediagnose (nº 3.2).
Price / earnings ratio €
Investeren (nº 5.1 normrendement).
Prijselasticiteit h elasticiteiten
Business plan (nº 3.4).
Principe herhaalbaarheid (operations) herhalen, replicatie, repliceren
Farmer, Consistentie, Kunst & esthetiek (nº 6 imitatie), Kwaliteit (nº 3), Magie, Methode, Mode
(nº 3.7), Structuur.
Principe verschil ∆ (strategische vernieuwing)
Abel, Hunter, Strategie (nº 4.2.1 wijde sop), Verandering ∆, Verschil ∆..
Prisoners dilemma – is uit slecht begrepen eigenbelang niet willen samenwerken met de concurrent. Speltheorie brengt meer helderheid. Wie het onderste uit de kan wil krijgt de deksel op het hoofd (2.637
woorden, 1 illustratie)
Privacy
Afweermechanismen (nº 3.1.4.g cocooning), Armoede (nº 5.2), Automatisering (nº 4.2.4),
Bureaucratie (nº 8.3), Ethiek (nº 8.30), Johari (nº 3.2 geheimhouding), Marketing (nº 6.3.4), Natie
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
52
(nº 5.1.1.i.), Prestatiebeoordeling (nº 3.1), Solliciteren (nº 4.7), Strategie (nº 4.2.2.d & 4.5.7.n
Microsoft), Verkoopleiding (nº 1.3.8)
Privatisering door de overheid
Mode (nº 3.6.5 mogelijkheid en excessen).
Privé-eigendom
Ethiek (nº 7.4.1 solidariteit; nº 8.21.1.c mensenrechten, vrijheiden, privé-eigendom & nº 8.30.1.b privacy &
o
o
auteursrechten), Fascisme (nº 2.3), Marxisme (n 2.3.3), Wetenschap (n 2.4).
Probleem, problemen, probleembewustzijn (obstakel, knelpunt of dilemma) moeilijkheid, uitdaging
Besluitvorming (nº 5 identificatie; nº 6 analyse; nº 7 oplossing).
Procedure (~gerichtheid is als ziekte te vermijden wil er niets verzuren)
Bureaucratie (nº 5 niet dus), Communicatie (nº 6.7 codificatie beperken), Cultuur (nº 5.3 façade cultuur
is niet alles), Ethiek (nº 6.2.1.c2 procedural justice is wel van belang), Methode (nº 1.1 herhaalbaarheid moet
in productoe), Systeem (nº 3.7 & 3.8).
Procesadvisering
Consulting (nº 0.3).
Procesdenken – zoomt in op beleving en het concrete gebeuren en is als zodanig de basis van alle motivatie. We
beginnen systeemkundig, kijken naar management en schuwen ook het existentialisme niet (10.433
woorden, 8 illustraties, 2 muziekfragmenten) (procesgericht, procesaspecten, processen
Procestijd (verwerkingstijd)
Feedback (nº 1.5.2 timing).
Procuratie procura, volmacht, bevolmachtigde
Delegeren (nº 4.5 bevoegdheid).
Productiviteit – is een van de drie kwaliteitscriteria van middelen en vraagt om veel output bij weinig input. Hoe
meer we de mens tot machine verlagen, des te geringer zijn productiviteit. Dat is het geheim van productief
leiderschap, meer menselijkheid. We beginnen echter heel gewoon de verschillende productiviteitbegrippen
te bekijken (6.942 woorden, 8 illustraties).
Zie o.a. ook Kunst & esthetiek (nº 3.1.2 canon van de academische esthetiek en haar categorieën), Investeren
(nº 5 kapitaalproductiviteit) en Value-analysis.
(van het proces). Arbeidsproduktiviteit
Productmanagement. Productmanager
Structuur (nº 4.11.1).
Profeet, profeten
Ethiek (nº 6.5.1.c. oppositie van hofnar in kameelharen mantel met relativerende humor), Geloofsleven (nº
3.1.3.g eigentijdse profeten voorspellen niet, ze zeggen waarop het staat), Islam (nº 4.4 “~ Myriam”). Zie ook
onder Johannes de Doper.
Profit center
Decentralisatie (nº 1.0), Portfolio (nº 3).
Prognose prognosticeren, voorspellen,
Voorspelling.
Projektmanagement. Projektmatig werken Projectmanagement. Projectmatig werken
Besluitvorming (nº 10.2 S D M ), Budget, Logistiek (nº 2), Strategie (nº 4.6.1.c implementatie op het
breukvlak tussen management en leiderschap), Systeem~ en regelkringdenken  (algemeen methodische basis).
Projectontwikkeling, projectontwikkelaar
Systeem~en regelkringdenken (nº 2.2 ).
Proportionaliteitbeginsel Proportionaliteitsbeginsel
Ethiek (nº 1.1.2.a3 & nº 5.2. symmetrische ethiek & nº 7.2.1 doelen heligen de middelen niet).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
53
Prospects potentiële klanten
Verkoopleiding (nº 9.3).
Protectionisme, protectie, exportbevordering, non-tarifaire handelsbelemmeringen, monopolies
Afweermechanismen (no 3.3), Concurrentie (no 1.4.2.c cocktail van maatschappelijke afweermechaniso
men), Fascisme (nº 4.1 corporatisme), Globalisering (n 3.1 pedagogisch protectionisme of pedagogische
o
vrijhandel), Mode (n 3.6.5.e Colbertisme als non-issue: import en export zijn via de kapitaalbalans aan elkaar
o
gekoppeld), Natie (n 5.8 Zuid-Oost Azië).
Provisorium de kracht van het voorlopige, provisorisch, informeel, informaliteit, spontaniteit, spontaan, tijdelijk, vloeibaar, stromende, onvoltooide
Afweermechanismen (nº 1.1.1.c defensief en dom in beton gegoten – als tegenbegrip), Ascese (no 3
o
o
onthechting), Budget (n 4 emanciperende functie), Creativiteit (n 2.2.3 versleten op stand), Delegeren
o
(n 8.3.1 losjes is de goede aard), Ethiek (nº 6.5.1.c relativerende humor), Gastvriendschap (in dit register),
Geloofsleven (nº 3.1.3 & no 3.4.7 & no 3.6.10.h ), Groepsdynamiek (nº 5.5 levenscyclus, verharding,
o
dood – als tegenbegrip), Leiderschap (nº 6.6.1 informeel), Natie (nº 5.5), Solliciteren (n 3.2.1 geen
o
aangestijfde façade), Strategische Alliantie (n 2.5 tijdelijkheid als gezondheidsvoorwaarde), Structuur
(no 2.3 informeel dynamisch), Training (no 2.1.3.f laat spelregels van rollenspel in interactie voorzien),
Verandering ∆ (no 4.3.2 in draagvlak investeren door mee te laten spelen).
Prudentia verstandig, vooruit zien, oplettendheid
Ethiek (nº 6.4.1 matiging & nº 7.8.1 hellend vlak), Strategie (nº 1.3.1.b veldheerschap), Verandering ∆
(nº 4.5.4 kleine stappen in de praktijk).
Psalm, psalmen
Assertiviteit (nº 2.3 omgekeerd symmetrische herhaling – parallelismus membrorum), Communicatie
(nº 4.3.4 smartlap; nº 6.1.2 psalm 19), Cultuur (nº 3.3 psalm 19), Gedicht (nº 1.2 vn), Informatie
(nº 1.1.1.b vn psalm 30), Leiderschap (nº 1.4.1 koning David), Managers (nº 1.3.1 ps. 23), Presenteren
(nº 1.4.3 taal), Symmetrie (nº 5 taal), Verkopen (nº 0.5.2.b taal), Zingeving (nº 6.2 psalm 19).
Psychoanalyse – kijkt naar de binnenkant van de mens en gaat complexiteit niet uit de weg. Het onbewuste als
werkelijkheid leren zien is vooruitgang voor zowel organisatiecultuur als conflicthantering (4.190 woorden,
2 illustraties)
(ofwel waarschuwing tegen roekeloos psychologiseren)
Psychodrama bibliodrama
Luisteren (nº 5.2.3).
Publiek-private samenwerking (PPS)
Strategische Alliantie (nº 4.1.2).
Punk. Punks. Punk’s
Aliënatie (nº 4), Subcultuur (nº 5), Life style.
Pygmalion motiveren
Motivatie (nº 1.7.2.c Mayfair Lady effect), Technocratie (nº 4.1).
Pyrrhus overwinningen
Consulting (nº 3.2.2.a beheersmodel 1), Doelen (nº 1.7.5), Effectiviteit (nº 3), Macht (nº 6.1 gesprek),
Ethiek (nº 6.7.1.a), Verandering ∆ (nº 4.1.1).
Quantummechanica – wordt aangehaald als beeldspraak voor management; dat het kleine grote gevolgen
heeft en niet de bron van chaos is, doch van samenhang, stabiliteit en groei, zouden we de
globaliseringvoorstanders willen toeroepen (1.247 woorden, 1 postzegel)
kwantummechanica, quantenmechanica, kwantenmechanica, kwantumfysica, quantumfysica
Racisme
raciaal, discriminatie, discriminatoir, extreem rechts, rassisten, racisten
Complexiteit (nº 2.4.6), Conflict (nº 1.2.3), Cultuur (nº 6.8.1 frenologie), Ethiek (nº 8.1.1 vn
Lombrosco tronies; & nº 8.25.1.a eugenetica), Fascisme (nº 6.2), Groepsdynamiek (nº 4.3.2
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
54
minderheden), Islam (nº 4.3 Arabische klassieke filosofie), Natie (nº 3 nationalisme), New-Age (nº 1.2.2
& 3.5.2).
Raison d’état
Ethiek (nº 4.5.5 & 7.2.2.b), Groepsdynamiek (nº 7.1.2 gesloten ~), Macht (nº 5.5.4 ~misbruik,
sacralisering).
Randvoorwaarde. Randvoorwaarden
Doel (nº 4).
Rapportage
Communicatie (nº 1.4).
Rationaliteit – nouja, de rede is een groot goed. Te veel rationaliteit is een valkuil. Zwart-wit, hard-zacht met
een theorie X sausje blijkt een geduchte Molotow-cocktail van boven rechts. Zeer concreet blijkt dat juist niet
(2.925 woorden, 3 illustraties)
rationalisme, rationalist, rationalistisch, rationeel
Realisme. Realist
Conflict (nº 7.1 shoe shop case), Consulting (nº 4.1 emancipatiemodel 2), Ethiek (nº 6.0.3.c centrale protodeugd), Geloofsleven (nº 3.1.3 en verder over realiteitgestuurde spiritualiteit), Methode (nº 2.7.1 observatie &
realisme), Rouwverwerking (nº 1.1.3 reality testing), Theorievorming (nº 0.2 verantwoord vragen stellen
aan de praktijk & nº 1 observatie).
Reality testing
Communicatie (nº 4.2), Rouwverwerking (nº 1.1.3).
Rechts (politiek sociaal-economisch behoudende ‘elite’; zie voor links onder links)
Fascisme (nº 2.3 links / rechts turbulentie), Force field concept / (versterken van sterkte), Verandering
o
∆(nº 0.4.2 American Dream – keep the change), Werkgelegenheid (n 9.2.1.b radicalisering van angstige
werkenden naar rechts).
Rechtssysteem rechten, jura, juridisch, rechtspraak, advocaat, advocatuur,
Ethiek (nº 8.4.2.b1 leugen), Verzorgingsstaat (nº 2. eenzijdige aandacht voor ~)
Rechtvaardigheid
Ethiek (nº 2.2; nº 5.2 symmetrie; nº 6.2.1. deugd; nº 7.1.6 categorische imperatief; nº 7.2.1 proportionaliteitsbeginsel).
Rechtvaardiging Werkgerechtigkeit
Ethiek (nº 6.2.3)
Reclame – op basis van verleiden, verdringen, sublimatie is media; is meten van de fysiologische impact en het
economisch effect. Voeg daarbij de ethiek van dat alles en het leren lezen ervan – en we zijn nog niet eens
begonnen (5.789 woorden, 3 illustraties)
Rede
Filosofie (no 2.4.0)
Reductio (jij-bak, u-bocht)
Argumentatielogica (nº 4.2).
Reductionisme. Reductionisten, reductionalisme, reductionistisch, reductionalistisch
Modelbouw algemeen  (nº 6.4 het probleem van ~). Overkomen van ~: Conflict (nº 7.1 shoe shop case),
Methode (nº 2.7.1 observeren), Ethiek (nº 6.0.3.c realisme als proto-deugd)
Reengineering rrreoranisatie, organisatieontwikkeling, organisatie ontwikkeling, re-engineering
Structuur (nº 7.9 & nº 8.6).
Referentie
Solliciteren (nº 3.3.10), Verkopen (nº 2.2.4.c).
Regelcapaciteit van de arbeid
Grensvlakmanagement (nº 3.2); Structuur (nº 3.6).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
55
Regelkring
Systeem~ en regelkringdenken   
Regressie
Afweermechanismen (nº 2.2), Feedback (no 1.3 afwijking verlagende ~), Besluitvorming (no 6.4.2.c4 statistische
curve fitting).
Relatie – is voor de een de hel of het bordeel van de macht, voor de ander de hemel van snelle energie. We
kunnen haar meten en er vorm aan geven door erin te investeren. Maar thuis zijn we nog lang niet (1.938
woorden, 2 illustraties) relationeel, relationele relaties
Relatiegeschenken. Relatiemarketing
Ethiek (nº 8.7 en 8.7.1.e2 corruptie), Wellevendheid (no 3).
Relativeren relativering
Emotie (nº 4.2 behoefte, noodzaak > verlangen, lust), Postmodernisme (nº 2.3).
Religie sekten, sectes
Ethiek (nº 1.6 christelijke ~), Geloofsleven, Islam, Subcultuur.
Renaissance
Consulting (nº 1.1.3 Pacioli, Tartaglia), Creativiteit (nº 1.3 Tartaglia), Decentralisatie (nº 3.3.1.e.
kloosters en bourgeoisie), Kunst & esthetiek (nº 3.2.4), Managementkunde (nº 3), Managers (nº 1.1),
Methode (nº 2.4), Natie, Symmetrie (nº 4), Training (nº 2.2 Shakespearetheater), Voorwoord.
Rente €
Conjunctuur (nº 1.4.3 & nº 2.4), Investeren (nº 5 normrendement & nº 8 r-factoren).
Reorganisatie herorganisatie, reorganiseren, herstructureren
Crisis (nº 6 turnaround).
Resigneren. Resignatie
Strategie (nº 4.2.4.b depressieve organisatie).
Resonantie (resoneren, resonerend)
Dialectiek (nº 2.1.2), Emotie (nº 0.1.2 gevoel & nº 2 trillingsoverdracht vanuit de binnenkant der dingen &
nº 5.2 ander serieus nemen door een eindje mee te beven), Ethiek (nº 6.8-6.10 inlevingsvermogen, blijdschap,
universele liefde), Frequentie, Groep (nº 9.3.0 algemene sociologie van trillende velden en massapsychologie),
Leren (nº 1.2.1), Ontspanning (nº 5.1).
Resultaat, resultaatgericht, resultaatgerichtheid
Motivatie (nº 1.5 prestatie), Objectgerichtheid (nº 4 dingdenken), Systeem  (1.0.1.a).
Retorica, Retoriek, Retorisch, rethoriek, rethorica
Communicatie (nº 3.4.2 onderstroom & 4.3.4 smartlap), Informatie (nº 1.1.1.a.), Inlevingsvermogen, Luisteren (nº 5.2.2 transfiguratie), Presenteren (n’s 1.2 & 1.5.2), Symbool (nº 2.3),
Training (nº 2.2.2), Verkopen (nº 4.2.5 Marcus Antonius aan het graf van Julius Cæsar ‘verft’ Brutus dood),
Vragen (nº 5.3).
Ridderlijkheid ridderschap
Ethiek (nº 1.0.4.c verantwoording & nº 6.2.1.a rechtvaardig & nº 6.7 dapper), Strategie (nº 4.6.4.f tactiek:
heer of dame blijven).
Rijnlands model Renaans kapitalisme
Ethiek (nº 8.11.1.b stakeholder value).
Risico. (als we niet met vuur spelen gaat het uit) Ri sico’s, riskeren, riskant, riscant
Afweermechanismen (nº 1.0.1.c ~ bevorderen wat zij willen bestrijden), Ansoff-matrix (nº 1 grafiek van
toenemend risico), Cultuur (nº 6.3 Deal-Kennedy; nº 6.4.4 Hofstede), Hedging (nº 2 risicosoorten; nº 4.5.1.c
o
wiskunde & n 4.5.1.d herverpakken), Investering (nº 8.4 risicopremie), Logistiek, Overname (nº 4.3 bofwel risicofactor, bèta-factor; nº 6.4.3 junk bonds), Voorspellen (nº 4.3.0 wetenschapblunders, vertrowen en
wantrouwen zijn juist niet toevalbepaald).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
56
Ritueel.
Traditie (nº 4).
Ritus. Riten, rituelen, ritualistischer, geritualiseerd, geritualiseerde
Rivaliteit rivaliseren, rivalen
Concurrentieanalyse (nº 1.7), Conflict (n’s 1.2 & 2.2), Onderhandelen, Prisoners dilemma,
Bedrijfskolom-management (nº 4 supply chain). Zie ook onder Number One Syndrome.
Roddel achterklap, achterbaks
Johari openheid (nº 5).
Rode draad
zie Ariadne.
Rogeriaans Carl Rogers
Luisteren (nº 3), Authenticiteit (nº 2.4).
Rollenspel
Human Results Management (nº 2.1.4.e. assessment centers), Luisteren (nº 5.2 psychodrama),
Training (nº 2.1.3 negatieve waardering van ~).
Romantisch. Romantische, Romantiek
Afweermechanismen (nº 2.1.6), Emotie (nº 9 - 1850), Fascisme (nº 6), Girard-syndroom (nº 1),
Identiteit, Kunst & esthetiek (nº 3.7.3), Natie (nº 3 nationalisme), New-Age (nº 3.4), Psychoanalyse
(nº 1.1).
Rome, Club van Rome (Dennis Meadowsw 1972, leerling van Jay W. Forrester, MIT/Sloan)
Catastrofetheorie (no 3.3.3), Concurrentie (no 6.2 vn), Ethiek (no 8.22.1. d1), Modelbouw algemeen
(no 7) , Strategie (no 4.2.1.b).
Roofbouw plunderen, plundering, leeghalen, afbreken, uitbuiten, uitbuiting
Ethiek (nº 8.13.2 vervallen kastelen; nº 8.20 staatsschuld; nº 8.22 milieu), Force field concept (nº 2.1
massa door energie vervangen), Natie (nº 4.7.1 Europa, Stabiliteits~ en Groeipact, minachting door Duitsland en
Frankrijk), Marxisme (nº 2.1 dialectische sprong), Systeem~ en regelkringdenken  (nº 5.3
outputmanagement of extreme resultaatgerichtheid), Winst (nº 2 de kwaliteit van ~).
Rouwverwerking – geschiedt in fasen en wordt in dit artikel modelmatig benaderd. Het mgnt-belang is sneller
aankomen op uitgangspunten voor verandering. Diepste troost vloeit voort uit hoogste werkelijkheid,
ontmoeting, eenvoud en genade. Daarvoor komt meer kijken dan theorie en valse troost. Maar dan wordt
het ook feest. Dit artikel is wat langer door ingeschoven persoonlijke verhalen, die hastige lezers zouden
kunnen overslaan (31.627 woorden, 26 afbeeldingen, 4 muziekfragmenten) stervensbegleiding, sterven, troost, trosten, valse troost,
Sabbatical
Tijdmanagement (nº 7.2.3).
Sacrament
Symbool (no 2.2).
Saint-Exupéry blackbox
Communicatie (nº 2.2.3 en 6.1.1).
Samenwerken – mocht niet op school. Ook het prisoners dilemma zit tegen. Wat dan wel? Groepsdynamiek en
organisatieleren op basis van theorie Y en een niet-autoritaire managementstij (2.205 woorden,
1 illustratie)
. Samenwerking, coöperatie, coöpereren
Sarcasme sarcastisch
Communicatie (nº 5.1).
Satan Sataan, duivel, diabolos, Mephisto, mefistofeles, de booze, beëlzebub, lucifer, Ahriman
Ethiek (nº 7.1.4 kwaad), Theorie (nº 0.1.5), Wellevendheid (no 5.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
57
Satiricon (schelmenroman van Petronius, door Fellini verfilmd)
Creativiteit (nº 2.2.3), Cultuur (nº 8.5.4 C. Boonstra), Geluk (nº 2.4 vn), Motivatie (nº 2.4.1 legenda
niveau 1 Maslow piramide).
Satisfycing suboptimalisatie, suboptimaliseren
Besluitvorming (nº 6.0.1).
Scenario analyse – is organisatieleren van casediscussie door het managementteam met als doel het
inlevingsvermogen en de strategische wendbaarheid, althans de tactiek van de dames en heren aan te
scherpen (1.088 woorden)
case study
Scenario planning – is finaal-normatieve planning. We schrijven ons eigen toekomstverhaal / strategie. Maar
determinisme, neen. ‘Scenario, scenario’ is een Frans scheldwoord als we iemand weer eens zonder
observatie uit zijn nek horen kletsen (1.710 woorden)
business plan, verwachtingspatroon, finaal-normatieve planning, abductie, futurologie
Schaduweconomie / economia somersa
Ethiek (nº 8.8.2 bank-E), Werkgelegenheid (nº 7).
Schelden Beschimpen. Scheldwoord, vloeken
Kernvaardigheden (nº 4.3).
Schijnverplichtingen
Emotie (nº 4 eigen emoties relativeren), Ethiek (nº 5.1.1.c fundamentalisme, prima facie verplechtingen),
Persoonlijkheidsgroei (nº 6.2.2 belastende overtuigingen als tralies, sluiers, sleepankers en hypotheken &
nº 6.3.1 verwijderen van die overtuigingen), Rouwverwerking (nº 1.1.2 catharsis).
Schizofrenie schizofreen
Communicatie (nº 2.2. ill.), Consulting (nº 1.1.1.a skilled incompetence en vn).
Schoonheid mooi, verleidelijk
Kunst & esthetiek (nº 3 esthetiek).
Schrijf eerst, kies dan techniek
Creativiteit (nº 4.5 meta plan techniek).
Schrijven schrijf, opstel, afhandeling, dissertatie, scriptie
Paper.
Schurkenstaten rogue nations, rogue states
Ethiek (nº 8.2.2), Natie (nº 5.1.1.i 7).
Scientology dianetics, thetaan, Hubberd
Concurrentieanalyse (nº 1.3.2 exit barriers), Consulting (nº 2.1 quick and dirty), Groepsdynamiek
(nº 7.1.6 gesloten ~), Subcultuur (nº 7).
Screening doorlichten, audit, consult
Organisatiediagnose
Secularisering Secularisatie, sekularisering, seculier, sekulier, profaan, profanisering, profanisatie, profaneren
Geloofsleven (nº 3.1.3. a sekularisatie), Macht (nº 2.3.3. Verlichting, voetnoot bij Horkheimer-Adorno).
Seksualiteit – verkoopt. Wil je dat wel. Gemengd celibaat op kantoor en verder mildheid betrachten luidt het
devies. We bespreken o.a. begrippen als maagdelijkheid, kuisheid, schaamtegevoel, erotiek, flirt, prostitutie,
porno en snuff (10.397 woorden) sexy, erotiek, flirt, kuisheid, maagdelijkheid, celibaat, priesterschap, homoseksualiteit, pedofilie, porno, snuff
Sekte. Sektes. Secte. Sectes. Sectarisch
Subcultuur (nº 2.2 & nº 7).
Semantiek (naamgeving, onderzoek op inhoud en begrip)
Communicatie (nº 3.4 & 6.5), Filosofie (nº 2.1.1), Functiedenken, Verificatie.
Semiotiek (betekenis en effect van taaltekens)
Communicatie (nº 3.4.0.a. betekenis), Informatie (nº 2.3 significa), Verschil ∆ (nº 1.3.2.a
fenomenologie).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
58
Sensitiviteit, sensitivity
Besluitvorming (nº 7.10.4.b krachtenmatrix - functiebegrip), Business plan (nº 3.4 prijselasticiteit h functiebegrip), Groepsdynamiek (nº 1.4 alternatieve psychogroepen), Prestatiebeoordeling (nº 3.1 delphi in
het rond - gedragsbegrip).
Serendipiteit
Creativiteit (nº 4.7).
Serotonine
Geheugen (nº 1.2), Strategie (nº 4.2.4.b), Vrijheid (nº 0.1.7.a).
neurotransmitter
Servqual
Verkopen (no 8.5 model t.a.v. service quality van Zeithaml, Parasuraman, Berry)
Shareholder value €
Empirisme, Ethiek (nº 8.11 & nº 8.12), Overname (n’s 7.2 en 7.3.9), Strategie (nº 4.2.2.a), Winst
(nº 3).
Shoah (hemelschreiend onrecht de Joden aangedaan & onmenselijkheid Israël betreffend)
Fascisme nº 7.3 vn), Marxisme (no 3.5), Natie (no 5.7.8).
(Holocaust, Auschwitz, concentratiekampen)
Signaaltijd
Feedback (nº 1.5.1 timing, reistijd van stuursignaal).
Significa (betekenis en effect van taaltekens, zie ook semiotiek) significabeweging
Communicatie (nº 3.4.0.a. betekenis), Informatie (nº 2.3 significa), Verschil ∆ (nº 1.3.2.a
fenomenologie).
Sinterklaasfeest Sinter Klaas, Sinter Claes, Sint-Nicolaas, Sint Nicolaas, Heilige Nicolaas, Sinterklaasfeest, Goedheiligman, Santiago Matomoros
Geloofsleven (nº 3.6.9.h. pepernoten > morenkoppen).
Six Sigma (management mode)
Kwaliteit (nº 3.5).
Skinheads
Aliënatie (nº 4), Fascisme (nº 2.3.4), Subcultuur (nº 6.1), Life style, Natie (nº 3 nationalisme).
Slaap. Slapen
Ontspanning (nº 2.2), Tijdmanagement (nº 6.3 slecht ~ & 7.2.1).
Slachtoffer
Zondebok (no 6)
Slang
Ambivalentie (nº 3).
Slavernij, slaven, slavenhandel
Ethiek (no 8.21 menswaardigheid; no 8.23.2.b multinationals, kinderarbeid), Fascisme (no 2.2.5 apartheid,
o
o
uitbuiting van vrouwen door mannen), Human Resources (n 1.2), Leiderschap (n 2.1 levende have),
o
Natie (n 4.2.d zwarte bladzijden in Europa’s geschiedenis, Las Casas in Valadolid), Werkgelegenheid
(no 9.1.3.b maatschappelijke gevolgen van werkloosheid).
Slow cooking
Filosofie (no 2.1.2.d begrijpen, geef het de tijd), Reclame (no 6.3)
Slow thinking langzaam denken
Cognitief droogkoken (als tegenbegrip), Filosofie (nº 2.4.1 rede > verstand), Meditatie, Geloofsleven
(no 4.7 contemplatie).
Sluikreclame
Reclame (nº 1.4).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
59
Smartlap
Communicatie (nº 4.3.4 interface, actie), Gedicht (nº 1.2 campse zijlijn van het hogere), Geloofsleven
(nº 3.1.3.b realiteitgestuurde spiritualiteit, »mischmasch beeldspraak«).
psalmodiërende rappers, Moritat, Bänkelsang, mélo, Last Night of the Proms, schmaltz, torch song, barbershop, country, blues, soap
Snoezelen stoeien, loungen, cuddle party
Emotie (nº 8.5), Rouwverwerking (nº 5.3.3.a tast).
Soberheid
Armoede (nº 4 zelfgekozen), Ascese, Creativiteit (nº 2.2.3), Ethiek (nº 6.4 matiging & nº 8.16.3.e),
Kunst & esthetiek (nº 3.4 stijldiscipline).
Sociaal-cultureel veld. ‘Veld’ over het algemeen … ordende faseovergang, Ising-model, dynamisch netwerkeffect, subcultuur, emergentie, emergent
Zie het verzameltrefwoord massapsychologie in dit register.
Sociale intelligentie
attitude (no 3.1), intelligentie (no 1.2.2 & 1.2.3), emotie (no 5 & 6 & 8).
Sociaal jaarverslag
Jaarrapporten (nº 1.5).
‘infotainment’, weerbericht, filemeldingen en vakbondnieuws met een hoog bingogehalte – veel arbeidsvoorwaarden en weinig arbeidsinhoud.
Sociale systemen van hoge energie-inhoud sociaal systeem van hoge energie-inhoud
Structuur (no 6.2).
Sociale markteconomie derde weg, système Renan
Verzorgingsstaat.
Sociale vaardigheden sociale vaardigheid
zie cluster 10 (de overzichten en samenvattingen aan het einde van dit register)
Sociogram
zie Informalogram.
Socio-techniek. Socio-technische groepen
Structuur (nº 3.3).
Soefi (islamitische mystiek rond Mevlana Rumi, 13e eeuw; Unesco herdenkingsjaar 2007)
Afweermechanismen (nº 2.1.5 blauwe bloem), Bureaucratie 3 (nº 1.3.3 bruin habijt), Geloofsleven
(nº 2.5.0.a en verder & nº 3.5), Islam (nº 5.2 & nº 5.3), Persoonlijkheidsgroei (nº 6.2.2 sluiers lichten
& nº 7.7.1 enneagram) – en Khayyam, Omar (naamsregister).
Soft
Precisie (nº 4 fuzzy), Theorie (nº 0.5).
Solidariteit, S~principe. Solidair
Ethiek (n’s 3.1; 4; 6.8.1; en 7.4).
Solliciteren – is de kunst van bezorgdheid om het succes van onze toekomstige werkgever. De fasen van het
sollicitatieproces zijn nauw verwant aan die van verkopen (5.266 woorden, 1 illustratie). Sollicitanten
Solvabiliteit, solvabel
Jaarrapporten (nº 4.3.2).
Span of management (span of control)
Structuur (no 3.10).
Spanningsboog (sociale systemen van hoge energie-inhoud)
Structuur(nº 6.2 entelechie etc.).
Spanwijdte
Structuur (nº 3.10).
Specialisering – spectaculair en onbespoten– is vanuit top-management verarming van functies door splitsing
en samenvoegen van afdelingen naar gelijksoortigheid. Bureaucraten voelen zich dan juist rijker (1.799
woorden, 9 illustraties)
(specialisatie), arbeidsdeling, functieverarming.
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
60
Speculatie, niet waarde toevoegen
Ethiek (nº 8.9 & nº 8.13 roofbouw), Hedging.
Speech. Speechen
Presenteren, Paper, Essay, Gedicht.
Spel. Spelen. Spelletjes.
Ethiek (nº 9.4 als het echt ernst wordt), Filosofie (nº 2.9.3.f ontologie) Strategie (nº 6.7 oefenen),
Training (nº 2.1.3 rollen~). Zie naamregister, Johan Huizinga, Homo Ludens.
Speltheorie
Prisoners dilemma (nº 2).
Spiegel
Afweermechanismen (nº 2.1.5 blauwe bloem), Ethiek (no 6.8.1 inlevingsvermogen, spiegelneuronen),
Lichaamstaal (nº 3.2 spiegelbeeldelijk verleiden), Psychoanalyse (nº 3.2 ~ ... spiegelt zich zacht).
Spin off
Ansoff-matrix (nº 3.1).
Spin out
Ansoff-matrix (nº 2).
Spionage spioneren, imiteren, backward engineering
Bureaucratie (nº 7.4), Concurrentieanalyse (nº 3 benchmarking), Ethiek (nº 8.10 & nº 8.30), Kunst
& esthetie (nº 6.2 imitatie), Macht (nº 3.4.2.f), Natie (nº 5.1.1.f. vn Amerika echelon watch), Oorlog
(nº 2.1.5), Overname (nº 1.3), Strategie (nº 1.2.8), Strategische Alliantie (nº 3.3.3), Visie 2
(nº 3.2).
Spiritualiteit spiritueel, spirituelen
Filosofie (nº 2.8 metafysiek), Geloofsleven (nº 3.1.3.a1 definitie en plaats van realiteitgestuurde spiritualiteit),
Groep (nº 9.6.1 symbooldaad aan het begin van groepsprocessen), Strategie (nº 4.6.3.c maatschappelijk
draagvlak). Zie ook »bezieling« (verzamelbegrip), Teilhard de Chardin; »Bijbels« en »spiritueel«
(voor personen van dien aard).
Spread-cheating & denominataor management –neurotisch concluderen van het kastje naar de muur– is de
valkuil van hoger opgeleiden met laptop. Functie-samenhangen worden omgedraaid, omdat spread sheets
dit toelaten, het leven echter niet. Dan gaat het mis en ook als je je rijk rekent (3.182 woorden, 3 illustraties).
omdraaien van de functiesamenhang
Staat (overheid)
Natie.
Staatsschuld staatschuld
Ethiek (nº 7.5.5; nº 8.20.3).
Stabiliteit (groeivoorwaarde voor ondernemerschap)
Natie (no 4.1.1.b1), Ondernemerschap (no 6.3.2), Verandering ∆(no 3.1.3.b).
Stabiliteitspact, Europees
Natie (no 4.7.1)
Europees stabiliteits- en groeipact
Staf – betreft de schriftgeleerden onder ons. Bij lijn denken we meer aan ‘Richteren’ met systeemverantwoording.
Daartussen in zitten product~, account~ & issue management met lijnverantwoording bij stafbevoegdheid,
over staf-lijn conflicten nog maar te zwijgen (2.084 woorden, 2 à 3 illustraties) stafhengst, staffert, stafposities
Stakeholder (direct belanghebbenden, partijen)
Concurrentieanalyse (nº 1.7), Ethiek (nº 8.11), Missie (nº 3.3), Strategie (nº 4.3.2).
Stamcellen
Ethiek (nº 8.25.1 klonen), Groei (nº 1.2.6 convergerende groei).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
61
Standaardafwijking s gemiddelde afwijking van aritmetisch gemiddelde
Groepsdynamiek (nº 4.4.1.b & nº 9.3.1.b vn), Logistiek (nº 3.4.3. vn), Overname (nº 4.3).
Standaardisering. Standaardiseren. Standaardisatie
Structuur (nº 2.1.1).
Statistiek, beschrijvende grafieken, radargrafiek, taartgrafiek, staven, staafgrafie, histogram, curve
Voorspellen (nº 1.3).
Statisch en dynamisch steady state, homeostase, stationaire toestand, accekeraties en vertragingen
Systeem    (nº 1.6).
Statussymbool
Symbool (nº 3.1). Zie verder onder façade
Steekpenningen
Ethiek (nº 8.7 corruptie).
Steen der wijzen toverleerling, magische voorkeurkennis, verdwijntruc, occulte, goeroe
Afweermechanismen (nº 1.0.4 ill. legenda), Ethiek (no 7.2.2.b doel heiligt middelen niet), Filosofie
(nº 2.3.1.d vn), Geloofsleven (nº 2.1.3), Jaarrapporten (nº 4.1), Kwaliteit (nº 1.2.1), Magie,
Marketing (nº 7.1.1), Methode (nº 2.1.2.a.), Modelbouw algemeen  (nº 1.2.2.c), Motivatie
(nº 1), New-Age (nº 1.2.3), Systeemhiërarchie (nº 7.2.2), Wellevendheid (nº 5.2).
Sterfhuisconstructie
Macht (nº 5.6.2).
Sterilisatie eugenetica, voorbehoedsmiddel
Ethiek (nº 8.25.1.a).
Sterven dood, overlijden, overleden
Doel (nº 4. randvoorwaarde), Ethiek (nº 8.24.3.d. & e. euthanasie en zelfmoord), Rouwverwerking
(nº 1.1.5 stervensbegeleiding).
Sterkte kracht, potentieel, potentiaal
Energie (nº 1.4), Cultuur (nº1.4.4 veldsterkte).
Stilte innerlijke rust, kalm, ontspannen, gerelaxt
Geloofsleven (nº 4.6 contemplatie), Meditatie, Ontspanning, Zwijgen.
Stijl
Kunst & esthetiek (nº 3.4), Leiderschap (nº 5.6), Life style, Mode, Subcultuur.
Stochastisch
Catastrofetheorie (nº 3.2 filosofie van kermisattracties), Geloofsleven (nº 3.1.1 coïncidentie als paranormaal
getob), New-age (nº 4.3.1.b Celestijnse belofte alsof alles met alles zou samenhangen, “historische coincidence”?),
Hiërarchie (nº 4 mystiek in paranormale betekenis), Systeem  (nº 1.5 holisme), Voorspellen
(nº 3.3.3 toeval).
slim, scherpzinnig, random, toevalsbepaald, onzekerheidsrelaties, cirkelredenering, contingentie, coïncidentie, coincidence, gokken, in het duister tasten, onvoorspelbaar
Straf
bestraffen, wraak, erin rammen
Leiderschap (nº 5.3 autoritair), Macht (nº 3.3), Positieve bekrachtiging (nº 3).
Strategie – wie op de brug staat moet naar buiten kijken, moet vernieuwende doelen van aftandse middelen
onderscheiden en iets met creativiteit en methode hebben, top down of bottom up, om te navigeren op
onbekend terrein. We kijken naar modellen, methoden, voorwaarden–valkuilen, fasen en alternatieven
(73.858 woorden, 54 illustraties, 4 muziekfragmenten)
strategische, strateeg, strategen, stratageem
Strategische alliantie – confederatief partnerschap (federatie / confederatie) voor wie aan het begin van een life
cycle vanuit sterkte projectmatig aanvulling behoeft ten aanzien van schaarse middelen. We bespreken de
valkuilen en succesvoorwaarden (4.859 woorden)
Strategisch perspectief
Strategie (nº 4.2.1 wijde sop / ‘blue ocean’; nº 4.6.2.b. value chain), Structuur (nº 6.2.1. entelechie).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
62
Strategische rationalisatie
Strategie (nº 3.2.2).
Stress – intern energieverlies; noodweer zonder agressie. Di-stress is nooit goed. Jeugd zoekt Mi-stress, oud Nostress. Amerikanen kunnen er niet genoeg van krijgen. Hoe niet als een Laocoön op het strand door
Trojaanse paarden in de verdrukking te geraken (14.672 woorden, 5 illustraties, 2 muziekfragmenten)
stressen, gestresst
Structuralisme, structuralisten en ‘deconstructie’, Jacques Derrida, onderstroom, J. Heidegger
Assertiviteit (nº 4.1), Communicatie (nº 1.1.1.a2), Geloofsleven (nº 1.2.2), Girard-syndroom (nº
5.1), Globalisering (nº 4.10), Kunst & esthetiek (nº 2.5.2 Victory Boogie Woogie), Luisteren (no 5.2.4),
Natie (nº 2.2.2.b), Postmodernisme (nº 1.1.2), Structuur (no 1.2.1).
Structureel structurele zaken
Armoede (nº 5.3.1.d structureel versus projectmatig), Conjunctuur (nº 1.1.1 structureel versus conjunctureel).
Structuur – betreft het geheel aan relaties; betreft vorm geven aan machtverdeling en aan het communicatie~
en besluitvormingspad binnen de onderneming. Waar de structuur de strategie dient kan mismanagement
nog altijd roet in het eten werpen. Na enige fundering bekijken we functies, metaforen, parameters en
typologieën en gaan dan ook zelf aan de slag. Hybride is de goede aard (56.721 woorden, ca. 60 illustraties
illustraties, 4 muziekfragmenten) structuren, organisatiestructuur, form
Subcultuur – ontstaat uit onvrede met de hoofdcultuur. Conflict is ingebakken. We kijken naar het conflictueuze
hoe en waarom over het algemeen en naar life style psychografie van punks, skinheads, sektes en de jeugdmuzieksubculturen en populisme en wantrouwen in de kroeg (9.949 woorden, 4 illustraties)
life style psychography
Subjectiviteit – maakt verschil bij emotionele draagkracht. Zij betreft de binnenkant van mensen, leeft, is
specifiek en staat voor ontmoeting zonder clichés. Door standaardisatie en objectiviteit daarentegen gaat het
onderscheidend vermogen tegen nul (1.479 woorden, 1 illustratie) Subjectief, subjectiever
Subfuncties
Modelbouw algemeen (nº 7 & nº 9.3) , Systeem~ en regelkringdenken    (nº 3.5).
Subliem, het sublieme van Burke
Afweermechanismen (nº 3.10.2 doodverven), Rouwverwerking (nº 5. 3.6.b mysterium tremendum),
Theorie (nº 3.1.2.f1 ook deze hypothese moet worden getest).
Sublimeren. Sublimatie
Afweermechanismen (nº 2.6 recycling van energie).
Subsidiariteitsprincipe
Ethiek (nº 7.5 hulp tot zelfhulp).
. Subsidiariteit. emancipatie van organisatie, devolution, le système Rhénan, empowerment, de derde weg en genade. Delegeren
Subsidie € ondersteuning, bijdrage
Subsidiariteitsprincipe
Substitutie, substituut
Concurrentieanalyse (nº 1.4 vervangen worden).
Substantie 
Jaarrapporten (nº 4.3.1.a), Modelbouw algemeen (nº 4 toetsingsgebied), Persoonlijkheidsgroei (nº 1
stabiliteit & nº 6.2 persoonskern), Systeem  (nº 1.0.8.a subsysteem), Theorie (nº 0.1.2 & nº 0.1
3.a), Verschil ∆ (nº 0 & no 2).
Succes (van Lat. succedere, ~cedo, ~cessi, ~cessum: je opdringen, iets overnemen, hogerop komen)
Carrière (nº 5.3.2), Charisma (nº 3.2 talenten), Geluk (nº 2 klein, nº 4 groot), Levensfasen,
Persoonlijkheidsgroei.
Studenten Scholieren, schooljeugd, studerenden, studie deelnemers, participanten, adolescenten
Theorie (nº 2.1.5 comazuipen als lichamelijke abstractie), Training (nº 3.7.3 emancipatie).
Sunk cost €
Concurrentieanalyse (nº 1.3.2), Consulting (nº 3.3.3.i ik wijk niet voor een farizeeër), Geluk,
Investeren (nº 10 case Amsterdamse taxi), Jaarrapporten (nº 2.1.2), Prisoners dilemma,
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
63
Rouwverwerking, Strategie (nº 4.3.3.g2 nieuwe economiek, boekhoud aspecten), Strategische alliantie
(nº 4.2.3).
Supersnaren Snaartheoretisch verschijnsel, Snaartheorie, trillende snaren
Ontspannen (nº 5.1.5 beeldspraak), Universum (nº1.1.3.d supersnarenfysica).
Suppositie (veronderstelling) vooronderstelling
Theorie (nº 3.1.2.c).
Supply chain
Bedrijfskolom-management (nº 4).
Supply side economics (aanbodsgerichte theorieën)
Strategie (no 4.3.3.e analyse van het maatschappelijke uitgangspunt: liberale monetaristen).
Surrealisme surrealisten, surrealistisch, dadaïsme, dadaïstisch, dadaïsten
Informatie (nº 1.4 en vn dadaïsme), Kunst & esthetiek (nº 2.6), Spread cheating & denominator
management (no 3.3). Zie ook onder Chirico.
Swarm intelligence swarm behaviour, swarm behavior
Zie het verzameltrefwoord massapsychologie in dit register.
Swot-analyse (Strength Weakness Opportunity Thread)
Strategie (nº 4.3.5).
Sympathie
Ethiek (nº 6.8.2.a deugd v.h. inlevingsvermogen).
Symbool – is een paspoort van gemeenschappelijkheid en boodschapper van waarden, emoties en energie, en dat
met een minimum aan materieel substraat. Hoe eenvoudiger en meer gebruikt, des te krachtiger. Dan ontstaat een vermoeden van leiderschap. We kijken naar het nut ervan voor management; naar de verschillende functies en soorten; mogelijk misbruik en naar de onderliggende theorie (4.574 woorden,
3 illustraties)
symbolen, symbolisch, symboliseren
Symmetrie – is de basis van dubbele boekhouding, enkelvoudige ethiek en een simplistisch interieur. Haar
kracht is het vooruitzicht op vrede, haar zwakte dat die er zo niet komt. We kijken naar verschillende
verschijningsvormen (1.439 woorden, 2 illustraties) symmetrisch, evenredigheid
Sympathie
Ethiek (nº 6.8.2.a deugd v.h. inlevingsvermogen).
Symptoombestrijding short term quick fixes , bijverschijnselen, het ontbrekende toevoegen, repareren, debugging, pijnbestrijding
Afweermechanismen (nº 2.1 verdringen), Besluitvorming (nº 5.3), Complexiteit (nº 3.3), Leren (nº 2.1 niet ~), Strategie
(nº 3.2.2 ~ rationalisatie), Stress (n’s 2.1.6. en 2.2.4.).
Syncretisme
Natie (nº 4.1.1.b3 Europese eenwording mede door culturele cohabitatie rond de sterrenweg naar Compostella ˇ).
Synectics (methodisch ontdekken)
Creativiteit (nº 4.3).
Synergie – is de meeropbrengst uit samenwerking van aanvullend verschil. Àls, dan spreken we van systemen met
een hoog dissonantie-potentieel, ~ van hoge energie-inhoud en toenemend grensnut bovendien. Voor een
dubbeltje op de eerste rij? Er is ook zo iets als negatieve synergie en ongewenste positieve ~ (2.665 woorden,
1 illustratie) synergieën, synergetisch
Synthese synthetiseren, syntheses, synthesen, synthetisch
Dialectiek (nº 2.1), Synergie (nº 2.1), Theorie (nº 2.2).
Systeem~ en regelkringdenken    betreft de integrerende gestalt van doeloutput, interne structuur, een door
normen bestuurd proces en middeleninput. Die helderheid werkt creativiteit in de hand. Systeemtaal is een
interdisciplinair methodenesperanto, waarvan filosofen zouden likkebaarden – niet langer vastlopen op het
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
64
verschil tussen doel en middel; ~ proces en resultaat; ~ systeem en model; ~ deel en geheel. Natuurlijk kijken
we ook naar al die andere management succesvoorwaarden en komen er nog heel wat andere systeembetrokken
trefwoorden en artikelen in ‘Leiderschap op z’n Europees’ aan bod (15.117 woorden, 16 illustraties)
  Systemisch, systemen,
systematisch, systeemkundigen
Systeemhiërarchie –met de mens prominent in het midden– is goed voor ‘niveauconsistente’ modelbouw van
de werkelijkheid, of het nu om natuurkunde, leven of onbeantwoordbare vragen gaat (4.181 woorden,
2 illustraties, 1 muziekfragment)
Systems Development Methodology (SDM)
Besluitvorming (nº 10.2).
Taal
(talen),
Aforismen, Afweermechanismen (nº 3.1.4..a virtuele realiteit, bestseller condities), Armoede (nº 5.1.4 Jip
en Janneketaal), Assertiviteit (nº 2.3 psalm herhaling), Communicatie, Context (nº 2.6 taalspel),
Digitaal (nº 2), Essay, Eufemisme (taalergernis), Gedicht (nº 2.3), Globalisering (nº 2.5 het Engels
onteigend), Informatie (nº 1.1.1.b vn psalm 30 & nº 2.3 significa), Kunst & esthetiek (nº 2.2.0
symbolen), Lichaamstaal (over analoge communicatie), Paper, Presenteren (nº 1.4.3), Semiotiek (over
taaltekens), Significa (over taaltekens), Strategie (nº 7.10.3 taalperikelen met het woordje »is«), Subcultuur
(nº 3.2.2), Symbool (nº 3.4), Symmetrie (nº 5), Systeemhiërarchie (nº 7.2.2.b lege elitetaal en dito
jargon), Trainen (nº 2).
Tabak roken, nicotine
Technocratie (nº 1.1.1), Reclame (nº 8.3.1 verslavings~ en smokkelfraude).
Taboe
Johari openheid (nº 4).
Tabula rasa (misvatting als zou telkens weer bij nul te beginnen tot groei leiden) alles of niets, quantum leaps
Filosofie (no 2.2. vn Comte-Sponville), Verandering ∆(no 4.5.4 Giscard d’Estaing over ~)
Tactiek tacticus, tactisch
Modelbouw organisatie (nº 3.8) , Strategie (nº 4.6.4 ).
Taizé (oecumeense gemeenschap in Zuid-Frankrijk) talmudisch
Fractaal (nº 2.6), Geloofsleven (nº 3.6.2.c pelgrimsspiritualiteit & nº 4.0.2 gebed, goed), Globalisering
(nº 1.1.0), Proces (nº 5.4.5), Strategie (nº 6.6.5.b case rk kerk), Structuur (nº 2.3.2 het voorlopige –
frère Roger Schutz).
Talmud (Joodse Bijbelexegese) talmudisch
Decentralisatie (nº 1.4.3), Ethiek (nº 6.0.0.c & nº 6.6.1;), Persoonlijkheidsgroei (nº 7.7.1 vn),
Strategie (nº 5.0.2.d).
Tao~Te Tjing
Leiderschap (nº 6.6.1 Lao~Tzu), Paradox (nº 3.6.6 elliptische groei).
, Lao~Tzu’s Tao~Te Tjing. I~Tjing Laozi Tao Tse Lao Tzu. Daodejing Tao te Ching Taoteking Tao Te King, Tao Te Tjing Tao Te Djing
Target €,
Verkoopleiding (nº 6).
Targeting, goal, aim, objective of target
Taxonomie (onderverdeling in groepen)
Communicatie (nº 6.4 Searle), Missie (nº 3.2. voetnoot groepsvorming over species = genus proximus plus
o
o
differentia specifica), Theorie (n 3.1.2.z. definitie van definitie), Verschil (n 33a. winnen op verschil mits de
substantie klopt).
Taylorisme
Ergonomie, Taylor in naamregister.
Team building
Groepsdynamiek.
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
65
Technische analyse
Voorspellen (nº 1.4 ~ van beurskoers d.m.v. charting).
Technocratie – met Frankenstein en zijn monster, hetwelk die ouwe aan zijn einde brengt, omdat die voor zijn
monster niets aan bezieling wilde doen. We denken aan middelengerichtheid, machtmisbruik, opportunisme zonder duurzaamheid. Zie ook M. Heideggers technocratiewaarschuwing (3.181 woorden, 2 illustraties,
1 muziekfragment). Technocraat, Technocratisch
Technocratiewaarschuwing
Filosofie (nº 2.10 ~ van M. Heidegger)
Technology push / pull
Ansoff-matrix (nº 3.3 & nº 3.4.).
Tegenspraak
Ambivalentie, Dialectiek.
Tel-effect > weeg-effect
Verkopen (nº 1.3).
Teleologie
Doelen (nº 1.2 doelenhiërarchie).
Telepathie telepathisch
Geheugen (nº 1.1.1.a & no 2.3.1), Intuïtie (nº 1.3), Johari openheid (nº 2.4),
Quantummechanica
Telewerken thuis werken, thuisarbeider, virtual mobility, HNW het nieuwe werken, flexiwerken, flexplekken, flexe plekken
Ethiek (no 8.16 flexibiliteit, gezinspolitiek), Human Results Management (no 2.2.3.b gezinspolitiek),
Organisatieleren (de uitdaging), Strategie (no 4.2.3 flexibiliteit), Structuur (no 5.10.3 thuiswerken).
Terms of trade
Concurrentieanalyse (nº 1.2 de horizontale dimensie van Porter’s vijfkrachtenmodel), Ethiek (nº 9.3.10.c vn
maatschappelijke relevantie van muzische vorming voor de verbetering van ~), Globalisering (nº 1.1.1.b. ruilverhoudingen), Verkoopleiding (nº 2.1.4 inkomenbepalend).
Terrorisme terroristische
Ethiek (nº 5.1.2.), Strategie (nº 3.2.10 operationeel zijn is alles). Zie in dit navigatieplatform ook
onder activisme en bij een onverdacht iemand als J.J. Rousseau.
Test. Psychologische tests
Human Results Management (nº 2.1.4 validiteit & betrouwbaarheid), Intelligentie (nº 2 IQ),
Leiderschap (nº 3.4.4 TAT Schwitters), Motivatie (nº 1.4.1 TAT catacomben), Persoonlijkheidsgroei
(nº 4.2 TAT Christoffel), Psychoanalyse (nº 1.3 C.G. Jung en de Myer Briggs test), Systeem~ en
regelkringdenken    (nº 7.4 persoonlijk proces / resultaat profiel), Transactionele Analyse (n’s
4.1 en 6), Verkoopleiding (nº 4.7).
Theater schouwburg, Shakespeare theater, baroktheater, comedia del’arte
Communicatie (nº 43.4 smartlap), Macht (nº 5.3 barok), Training (nº 2), Verkoopleiding (nº 9.3
canvassing).
Thematische Apperceptie Test (TAT)
Leiderschap (nº 3.4.4), Motivatie (nº 1.4.1), Persoonlijkheidsgroei (nº 4.2).
Theodicee
Ethiek (nº 6.2.4 God’s [on]-rechtvaardigheid t.a.v. ons lijden), Rouwverwerking (nº 5. 2.1 valse troost),
Stress (nº 3.6.3. Scorsese: Last Temptation).
Theorie  – wordt ontleend aan de praktijk, maar moet daar ook leiding aan geven. Geen van beiden deugen
altijd. Binnen management gebruiken we theorie om vragen te stellen. Antwoorden moeten komen uit de
praktijk. Er tussenin kijken we naar de methodologische cirkel en doen we aan hypothesen testen alleen.
Maar was dat niet ook al marketing? En consulting ? (10.217 woorden, 11 illustraties)
Theorievorming, theoretische, theoreticus, theoretica,
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
66
Theorie X – wil ons doen geloven dat de mens niet deugt en er alleen schuld is en geen vergeving. Zweep erover?
Let them work, the bastards? (4.526 woorden, 1 illustratie)
pessimisme, pessimistische
Theorie Y – is positieve motivatie~, is energie en attitude-overdracht bij lagere transactiekosten. Doch afrekenen
moet. Altijd! (2.096 woorden, 1 illustratie)
optimisme, optimistische
Thermostaat (homeostase)
Force field concept / (nº 2.1.1.a).
Thomas Evangelie
Ethiek (nº 6.10.1.c vn), Persoonlijkheidsgroei (nº 7.7.3.c). Zie verder ook onder gnosis,
esoterisme en kabbala.
Nag Hammadi boeken, apokryfen, apokriefen Naq Hammadi, Naq-Hammadi
Thrillers detectives, politie romans, politieromans
Empirisme (nº 2.12), Ontspanning met innerlijke rust als tegenbegrip, Sherlock Holmes
Nag Hammadi boeken, apokryfen, apokriefen Naq Hammadi, Naq-Hammadi
(naamsregister)
Thuiswerken telewerken. Telewerken
Structuur (nº 5.10.3).
Tijdmanagement – persoonlijke strategie op basis van heldere prioriteiten, meditatief (!) bepaald. Realisatie
door concentratie. Tijd willen sparen door haar niet te gebruiken is stress. De intensiteit maakt verschil
(12.066 woorden, 15 illlustraties) Timemanaagement, time management
Timing op tijd aankomen; binnen no-time zijn te verwerken
Feedback (nº 1.5), Frequentie (nº 4), Informatie (nº 1.3), Johari openheid, Voorspellen (nº 1.5.2
beurskoers).
Tjernobyl
Ethiek (nº 4.6 kernenergie reactor ongeluk 1986 & no 8.22.3.c & no 9.3.9).
nucleaire energie, kernenergie, atoomenergie, Tsjernobyl, Chernobyl
Toeval
Contingentie, Human Results Management (no 3.3 toevalspromotie), Voorspellen (no 3.3.3 & no
4.3.0).
Toenemend grensnut
Grensnut toenemend
Toerisme
Armoede (no 6 ~ & ramptoerisme), Geloofsleven (no 3.6.2.a over de toenemende innerlijke dynamiek van
o
o
toerisme via bedevaart tot pelgrimage), Meditatie (n 4 bergwandelen in het hier en nu), Procesdenken (n 5.2
o
Faustische ~ consumptie), Tijdmanagement (n 6.4 een blikje industriële vakantie als tijdverkwister open
trekken).
, tourisme, toeristen, touristen, pelgrimeren, pelgrims, reizen, reisbureaus, vakanties, vacanties
Toespraak
Presenteren.
speechen, voordracht, voordragen, toespreken, verhaal vertellen, presentatie geven, inleiden, inleiding geven, speaker, key point adress
Tolerantie tollerantie, tolereren, getolereerd
Pluralisme (nº 1.1).
Total Performance Scorecard (TPSC) door Hubert K. Rampersad, NL ingenieur
Strategie (nº 4.2.1.a. fundamentele vernieuwing & nº 4.6.1.b. vn).
Toyota dilemma
Kwaliteit (nº 2.3).
Traditie – wij kijken naar positieve en negatieve aspecten van traditie en naar de functie van musea en rituelen.
Soms is de grotere uitdaging een goede oude traditie juist voort te zetten (2.836 woorden, 1 illlustratie,
1 muziekfragment)
tradities, gestolde cultuur
Tragedie
Afweermechanismen (nº 1.0.2), Investeren (nº 2.0.2.b vn bij laatbloeiers), Natie (nº 5.1.1 Amerika).
tragisch, tragedieën, tragedies
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
67
Trainen – er kan van alles goed gaan of niet. We kijken naar gradaties van intensiteit; de rol van taal en spel;
ontwerpen een hele regelkring vanaf de eerste aanleiding, de keuze, het proces, praktijktransfer, feedback en
de evaluatie achteraf. We werpen licht op de criteria van een goede leraar; brengen leer ~ en levensstijlen in
kaart en werken het verschil uit tussen kennis en ervaring. We sluiten af met een zoekregister voor gerichte
oefeningen uit elders in ‘Leiderschap op z’n Europees’ (17.719 woorden, 14 illustraties)
. Training. Oefenen. Opleiden. Opleiding, management
development
Transactiekosten – zijn cultuurbepaald. Zij dalen met toenemend vertrouwen en de ethiek van de markt. Zou
ethiek soms een cultuurparameter zijn? (1.371 woorden)
Transactionele analyse – (parent, adult, child) helpt om minder te zeuren en meer te managen. Het is een simpel
hulpmiddel om onze communicatietransacties wat geslaagder te doen verlopen. Met hints, managementtoepassingen, oefeningen, voorbeelden en een zelftest (8.793 woorden, 5 illustraties, 1 muziekfragment)
Transcendentie, transcendent, transcendenteel, transcendentaal
Geloofsleven (nº 1.2.).
Transfiguratie
Communicatie (nº 2.2.3.d Saint-Exupéry blackbox), Luisteren (nº 5.2.2 retorisch invoelend acterend lezen).
transfigureren, getransfigureerde, gedaanteverandering mooier maken, reader response, verheerlijken, verklären, helder en transparant, metamorfose, imaginaire imaginatie
Transformationeel leiderschap
Leiderschap (nº 2.3 vn in tegenstelling tot transactioneel management)
Treasury €
Hedging (nº 2.6), Investeren (nº 8.5.1.).
Trends
Voorspellen (n’s 1.3; 1.4 & 1.5.2).
Troost. Troosten
Rouwverwerking (nº 5.3).
Tuin (tuinmetafoor voor een meer charismatische structuur – een eufemisme voor levenskunst ?)
Argumentatielogica (nº.6.5.a paradijs), Chaos (nº 3.3 omgraven), Conflict (nº 6.3.6.d Giverny),
Structuur (nº 5.6.5.a formele, informele en gemengde parken), Systeemhiërarchie (nº 5.2 Findhorn),
Vrijheid (nº 2.3.3.b Dreizehn Linden – Freiheit sei der Zweck des Zwanges).
Turbulentie turbulentiemythe
Afweermechanismen (nº 1.2.2.b symptoom van domheid, facade en strategische planning), Conjunctuur,
Fascisme (no 2.3 links/rechts), Filosofie (no 1.3.1 geen vooruitgang), Strategie (nº 3.2.3), Verandering
∆ (nº 0.1).
Turnaround management, turnarounder, turn around management
Crisis (nº 6).
Ubu Roi, Roi Ubu, Koning Ubu
Leiderschap (nº 6.10).
Uitbesteden. Uitbesteding
Mode (nº 3.6).
Universaliënstrijd
Idealisme (nº 5 geschiedenis).
Universiteiten, universitairen
Wetenschap (nº 1).
Universum – is meer dan de irrelevante systeemomgeving; meer dan het heelal. Het is ons persoonlijke
vluchtpunt. En dat kan alle kanten op (2.123 woorden)
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
68
Unique Selling Points (USP ofwel comparative advatages, ~ voordelen)
Delegeren, Geloofsleven, Kernvaardigheden, Missie, Strategie, Theorie.
Utilitarisme. Utilitaristisch empirisme
Ethiek (no 7.8.2.a kader), Empirisme (no 1.1.2), Ergonomie (no 2.1 voorbeeld Taylor), Macht (2.3.3
o
o
o
Kant: mens ‘verzwecken’), Neurose (n 1), Theorie (n 2.3.2 beperkingen van inductie), Verschil (n 3.1.1.b
verbreizelde maatschappij zonder cohesie).
Utopie utopisch, utopia
Ethiek (nº 8.21.1.b mensenrechten en de oppositie tegen privé-eigendom), Idealisme (nº 3.1), Marxisme
(nº 1.2 genealogie van utopische socialisten), Verzorgingsstaat (nº 9 ~ = slimme vorm van domheid: je wordt er
namelijk beroemd mee).
Vaardigheid, vaardigheden (skill, skills)
Consulting (nº 3.2.3.b. actieprincipes & nº 3.3), Training (nº 1.1 Bonsai ~; nº 3.3.4.c ~regelkring;
nº 5 ervaring).
Vagevuur, validatie
Investeren (no 8.1 vroeg christelijk renteverbod), Marxisme (no 1.2.2 de schaamte voorbij), Theorie X
(no 2.2 misbruik)
Valideren, validatie
Betrouwbaarheid (in navigatieplatform), Rouwverwerking (no 7.3 Naomi Feil over validatie methode, zie
naamsregister).
Validiteit
Human results management (nº 2.1.4.b testtechnologie).
Value-analysis € – vergelijkende investeringsrekening in verbinding met functiedenken en bedrijfskolommanagement voor verkopers van kapitaalgoederen, b2b, tot aan de overname van ondernemingen toe. Dit is
een instrument om een commerciële oorlog mee te winnen (2.706 woorden, 2 illustraties en wat tabellen)
vergelijkende investeringsrekening, waarde-analyse, waarden-analyse, waardeanalyse, waardenanalyse
Value chain management
Afweermechanismen (nº 2.6.3.e sublimatie), Bedrijfskolom-management (nº 2.2), Cultuur (nº 1.4.
samenhang of ondergang & nº 6.7 Mc Kinsey 7-S model), Groepsdynamiek (nº 2.1 civilisatie), Kunst &
esthetiek (nº 3.1.2.a eros),Modelbouw organisatie (nº 2 Fayol value chain & nº 3 stapeljte van verbonden
regelkringen), Missie (nº 1.1 samenhang), Strategie (nº 4.6.2.b value chain), Structuur (nº 6.2.1
entelechie), Value-analysis, Waarde (nº 5 pottenbakkertje ziet samenhang tussen waarde, doel en norm).
Vandalen. Voetbalvandalen. Vandalisme
Aliënatie (nº 4), Emotie (nº 1.3.3 motoriek), Subcultuur (nº 6 skinheads), Life style (nº 1.2)
Vasopressine (neurotransmitter van de zorg, mannelijk knuffelhormoon)
Ethiek (no 6.8 inlevingsvermogen).
Oxitocine, Oxyticine, Oxiticine
Vaticaan, Heilige Stoel, Paus, Bisschoppen
Conflicthantering (nº 5.1 zo dus niet), Ethiek (nº 8.12 obscene rijkdom, tegenvoorbeeld van kasteel armoede
& nº 9.3.6 paus altijd gelijk?), Fascisme (nº 7.3 geheel zo erg is het nu ook weer niet), Geloofsleven, Groepsdynamiek (nº 4.4.1.e cohesie verlagen; nº 7.1.6.b gesloten ~), Ondernemerschap (nº 4.3.3 opvolging),
Seksualiteit (nº 3.6 rooms-katholieke priestercelibaat als fundamentele verstoring van kuisheid), Structuur
(nº 7.8 afplatten).
Vegetariers vegetarische, vegetarisme, veganisme, veganisten, veganistische
Ethiek (nº 8.22.3.c milieu; oplossingen; gedragsmatige vindingrijkheid: zijn wij soms verplicht vegetarisch te eten?)
Veranderen ∆ – Telkens weer die nieuwe management mode en het geweld van Sisyfus de proleet in de hel
van afnemend grensnut ? Genoeg is genoeg. Keep the change. Wat we wel zoeken is cumulatieve groei over
generatiegrenzen heen. Daarvoor komen de verschillendste paradoxale voorwaarden kijken. De rest is
gezondheid (27.387 woorden, 19 illustaties, 1 muziekfragment). Verandering, vernieuwen, vernieuwing
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
69
Veranderingsvoorwaarde
Rouwverwerking.
Verantwoording
Delegeren (nº 4.1), Ethiek (nº 1.0.4 en .5 solidariteit aan functiedenken voorbij; nº 5.3 gevolgen-E &
nº 7.4 solidariteit & nº 7.5 subsidiariteit & nº 8.18 CSR & nº 10.5 Prinzip verantwortung), Hiërarchie
(nº 2), Neurose (verantwoording ontlopen), Positieve bekrachtiging (nº 3).
sociale verantwoording, commitment, comittment, comitment, zich comiteren, iets adopteren
Verdraagzaamheid verdraagzamer, onverdraagzaamheid, intolerantie, politieke polarisatie, polarisering
Conflict (nº 1.3.2 vrede), Ethiek (no 0 met de deur in huis vallen & nº 5.4 complementaire ~),
Onderhandelen (n’s 1.3 & 5.6.2), Pluralisme (no 1.0 tolerantie), Rouwverwerking (no 0.2 workshop
van beschadiging tot geluk).
Verdringen, vermijden
Afweermechanismen (nº 2.1).
Vergaderen – is groepsdynamiek rond een gestalt van doel, structuur, proces en middelen. Het proces wordt
gestuurd met volle zeven vaardigheden, Bijbels geteld (1.983 woorden).
. Vergaderingen. Vergaderen, bespreking, meeting, conferentie, conference
Vergeven. Vergeving
Afweermechanismen (nº 2.6.2.b spijt), Cultuur (nº 6.6 E.T. Hall’s cultuurmodel op basis van eer en
vergeving), Ethiek (nº 5.3.2 uitvoerige analyse van een sociaal re-integratieproces voor toekomstig functioneren),
Rouwverwerking (nº 4.4 als in ethiek, doch meer overzichtelijk samengevat).
Vergewisplicht
Ethiek (no 1.0 verantwoording).
customer due diligence
Verificatie –zoekt de kern van waarheid, redelijkheid in de positie van de betekenisvolle Ander te
achterhalen als gemeenschappelijk uitgangspunt voor productief meningsverschil (579 woorden, 1
illustratie)
waarheidsfinding, verifikaties, verifiëring, verificeren, verifiëren, verifieerbaar
Verkokering verkokerd, verschachtelt
Overname (no 6.6.1 vn).
Verkoopleiding – met als doorlichtingsapecten: structuur; inkomen; motivatie; instroom; training; targeting;
evaluatie; verkoopacties en nieuwe klanten. Er moet worden geïnterfaced met marketing en algemeen
management. Interfacen met klanten noemen we verkopen (29.143 woorden, 18 illustraties)
. Verkoopleiding, Commercieel, Sales manager
Verkopen – in negen stappen. We kijken naar de krenten in de pap en verwijzen naar relevante basisvaardigheden in volgorde en context – genoeg voor een hele waaier aan trainingen (16.622 woorden, 8 illustraties)
(verkoper, verkoop).
Verleiden. Verleiding
Consumpite (nº 2.2 psychologische verkrachting), Motivatie (nº 3.3 fantasma’s).
Verlichting verlichte
Geloofsleven (nº 3.1.3. a secularisering), Macht (nº 2.3.3.c vn bij Horkheimer-Adorno’s vervoorwerpelijking).
Verlies~ en winstrekening
Jaarrapporten (nº 2).
Verpakking verpakken
Marketing (nº 3.1.1), Value-analysis (nº 3.3).
Verraad verraden, verrader
Groepsdynamiek (no 4.6.3 Judas; wees geen kalkoen, geef de verrader een zoen), Marxisme (no 3), Motivatie
(no 2.5.2 Jason), Seksualiteit (no 2.3 flirt), Verschil (no 2.3.1 vriendschap als tegenbegrip)
Verschil – »Het principe verschil ∆ « wordt aan het principe overeenkomst tegenovergesteld. We winnen op
verschil, mits het met de substantie goed zit. Met veel verschil en weinig substantie komen we er zeker niet.
Dit artikel legt een fundament onder onderscheidend vermogen en schampt onvermoede diepten op
humorvolle wijze (7.228 woorden, 4 illustraties)
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
70
Verslaving – de rendementsjunkie waardeert met negatieve doelstellingen zijn toekomst af en verheugt zich in
een tekort aan bevrediging. Meer van hetzelfde, roept Gargantua, want matiging blieft’ie niet. We kijken hoe
we er vanaf of tenminste thuiskomen – met als entr’acte een kijkje op een van de grootste net nietverslaafden, namlijk Prediker/Ecclesiastes (5.630 woorden, 2 illustraties) verslavende, verslaafd, drugs addiction, afhankelijkheid
Vertrouwen
Energie (nº 2.1.3 ontmoeting), Structuur  (nº 2.3.1 informalogram, over informeel dynamische netwerken),
Verschil ∆ (nº 2.3.1.b vriendschap).
Verveling vervelende, verveelden
Aliënatie (nº 4.1.2 acte gratuit), Consumptie (nº 1.3), Eenzaamheid (nº 1.1.2 reden van destructieve ~),
Emotie (nº 0.1.a stimulering, te veel prikkels bij te weinig gevoel noch emotie), Ethiek (nº 7.1.4. definitie van
het kwaad mede aan de hand van verveling èn hoe dit te voorkomen & nº 8.24.6 zelfmoord, taedium vitae; &
nº 6.10.1.c liefde ofwel ontmoeting als tegenbegrip van ~), Filosofie (nº 2.3 oprechte verwondering als tegenbegrip
van ~), Geloofsleven (nº 3.1.3.a het failliet van de secularisering van de secularisatie als opmaat [sic!] van een
realiteitgestuurde spiritualiteit), Leiderschap (nº 3.6.4 valkuil van de verveelde topman/vrouw, apathie, ataraxia,
anhedonia, alexithymia – koudedood van de ziel), Meditatie (nº 2. concentratieverlies voorkomen door Heideggers
Gelassenheid), Procesdenken (nº 5 maatschappij, kermiseconomie, Faustische procesconsumptie), Verslaving
(nº 4.1 Predikers verwerking van de helaasheid der dingen).
Verwenningsverwaarlozing
Stress (nº 3.2).
Verzekeren verzekering, verzekeraar, verzekerden
Fiscus (nº 0.1. inleiding neo-liberalisme)
Verzoenen, verzoening, reconciliatie, reconciliëren, mediatie, arbitrage, bemiddelen, bemiddeling, conflicthantering
Conflict (nº 6 wat wel te doen), Ethiek (nº 5.3.2 vergeving), Onderhandelen (nº 10 bemiddeling),
Rouwverwerking (no 4.4.5 vergeving & nº 5 troost).
Verzorgingsstaat – Sociale markteconomie is de synergie van de vier sub-systemen van markt, recht, finance en
het sociale vangnet. Eenzijdig –olifant in de porseleinkast– is niets rond te krijgen. We kijken naar
verschillende praktische domeinen van uitdaging en misbruik en verliezen ons vertrouwen niet (10.299
woorden, 5 illustraties) Welvaartsstaat, welvaartstaat, verzorgingstaat
Verzuiling
Conflict (nº 2.4 tolerantie zonder medeleven), Subcultuur (nº 6.2 & 6.3 populisme en wantrouwen in de
kroeg), Werkgelegenheid (nº 9.2 links-rechs radicalisering op grond van angst [rechts] en vertwijfeling [links]).
Viagra (pillensex)
Ethiek (6.10.1.a motoriek & 8.27.2.a fast sex), Seksualiteit.
Virtual reality (VR) Virtuele werkelijkheid, virtuele werkelijkheden, virtual realities
Afweermechanismen (nº 3.1).
Visie – onverwachte samenhangen zien is te leren. We bespreken wat het wel en niet is; het belang ervan binnen
het managementteam; geven voorbeelden en ook van hoe het is te leren (4.004 woorden, 3 illustraties)
visionair,
visies
Vloek. Vloeken. Vervloeken, verbaalinjurie
Kernvaardigheden (nº 4.3).
Voetbal sport
o.a.:oConjunctuur (nº 1.3.1.b BNP troost), Groepsdynamiek (nº 1.5 teamgeest), Life style (nº 3.3
product positionering), Neurose (nº 3.4.3 speel goed), Strategie (nº 1.2.01 mini case), Structuur (nº 3.8.4
ziekteverzuim), Verkoopleiding (nº 8.7 ~actie), Zondebok (nº 6 pechvogel als slachtoffer).
Voorbehoedmiddelen
Ethiek (nº 8.27.2.b condoom calcuul Afrika), Seksualiteit (nº 4.1.4 biologie is onvoldoende).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
71
Voorspellen – veronderstelt iets te begrijpen en te kunnen beschrijven. Als of dit niet genoeg was, voeg daarbij
Bijbels tellen, de ellende van niet op elkaar aansluitende methode, modelbouw en theorie. Wat blijft is
humor. Een opwaarts trend is geboren (8.615 woorden, 5 illustraties)
. Voorspelling.
Vragen – brengen ons naar ons doel mits ze er van zijn afgeleid. Hoe komt u aan uw hoest? Vraag me liever hoe
ik er vanaf kom, zei de Oude Dame in haar rolstoel. Maar wat als een Parsifal of Hamlet gewoon helemaal
niets vragen? Vooruit, het zijn goede mensen, maar leiderschap? We zien het verschil tussen gesloten en
open vragen en gebruiken de meest open ‘vraag-vraag’ als sesam open u. (5.314 woorden, 6 illustraties)
. Vraag,
vroeg, gevraad
Vrede pax romana, concordia
Conflict (nº 1.3.2), Ethiek (nº 5.4 complementaire ~), Onderhandelen (n’s 1.3 & 5.6.2), Oorlog
(nº 4.4).
Vrijheid van meningsuiting
Ethiek (nº 8.21.e mensenrechten)
vrije meningsuiting free speech, Abrams v. United States, clear and present danger test, free trade in ideas
Vrije tijd , vakantie
Tijdmanagement (nº 6.4 verkwisting & nº 7.2.3 ~ investering)
Vrije wil
Vrijheid (nº 0.2)
Vrijheid – en met name economische ~ kan worden gezien als een functie van koopkracht op grond van
prestatie en structuur, welke laatste op haar beurt vrijheid en zekerheidsbehoefte met elkaar verzoent. We
kijken naar de verschillende soorten van vrijheid en beginnen met het welles-nietes daaromheen inclusief
het neurologendebat (14.578 woorden, 6 illustraties)
vrijheden, neurovrijheid, neuro-vrijheid
Vrijheidsgraad
Complexiteit (n’s 1.1.2 & 1.2 telkens t.a.v. een systeem), Ethiek (n’s 3.2 & 5 telkens t.a.v. besluitvorming).
Vrijwilligerswerk
Ethiek (nº 8.18.1.a corporate citizenship).
Vriendschap. Vrienden
Verschil ∆ (nº 2.3.1.b).
Vrouw in management – zij zit moeilijk alsof Westerse mannen zich als Arabieren gedroegen. Wie kan wat van
wie leren en heeft daar baat waarbij? We kijken naar de evolutie, bouwen aan een emancipatiecurve van de
vrouw over de jaren heen en zien dat Penthesilea-feminisme niet zal helpen (8.945 woorden, 2 illustraties)
vrouwenemancipatie
Waarde – betreft ons ethisch kader. Waardem zijn asymptoten, de kwaliteitscriteria van doelen en ook de
energiebronnen om ze te behalen. Deze waarden kunnen we niet bezitten, wel er toe opvoeden (2.425
woorden, 4 illustraties). Waarden
Waardeoordeel
Wetenschap (nº 3.2).
Waardering, herwaardering
Communicatie (nº 4.1.1.a c gesprekspartner en jezelf centreren, Naomi Feil’s “validation” als herwaardering van
zelfrespect van hoogbejaarden), Overname (nº 4 financiële waardering van bedrijfsonderdelen).
Waardevrijheid
Wetenschap (nº 3 waardevrij is niet waardeloos).
Waarheid
Argumentatielogica (nº 1.4.4.b.), Authenticiteit, Informatie (nº 1.1 kwaliteitscriterium van ~),
Luisteren (nº 2.4).
Wantrouwen Paranoia, wantrouwende, vermoedens
Subcultuur (no 6.3)
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
72
Wederkerigheid
Ethiek (nº 5.2 bureaucratisch symmetrische ~), Symmetrie
Weerstand tegen verandering
Afweermechanismen, Groepsdynamiek (n’s 6 & 7 defensieve ~ & gesloten ~), Jaarrapporten (no
2.1.1.c relativering van AC ofwel standaardkostenrekening), Leiderschap (no 3.6.4 vv valkuilen en crises),
Traditie, Verandering ∆ (nº 4.1).
Welbegrepen eigenbelang – houdt rekening met de ander uit verlicht egoïsme. Hypocriet bureaucratische
taboes daarentegen schrappen welbegrepen ~ en verzuipen in het prisoners dilemma van blind (!)
eigenbelang (1.332 woorden, 1 illustratie)
Welfare economics
Islam (no 4.2), Systeem  (no 3.9.2 vn externe effecten), Verzorgingsstaat (no 10.1 literatuur,
Pigou).
Wellevendheid – moet ruimte scheppen voor ontmoeting over de cultuurgrenzen heen – onthecht, trots en
bescheiden, met talent tot oprechte bewondering. Dan trekken we aandacht door actieve terughoudendheid
en wordt het feest (11.101 woorden, 5 illustraties) goed gedrag, etikette
Weltanschauung
Geloofsleven (nº 2.2)
Welvaart
Groei (no 6.2.3.b)
Welvaartsstaat
Verzorgingsstaat
Welzijn
Groei (no 6.2.3.a)
Wereldbank
Ethiek (nº 8.7.1.f & nº 8.7.2.b4), Globalisering (nº 2.4.1.a), Mode (nº 3.6.5.b terugtredende overheid),
Verzorgingsstaat (nº 1).
Werkgelegenheid – scheppen is meer dan outplacement on the job. Over diverse oorzaken, gevolgen en de verantwoording ten aanzien van werkloosheid tot aan maatschappelijke rechtsradicalisering toe van hen die
net nog wel werk hebben (10.814 woorden, 5 illustraties)
werkeloos, werkloosheid, werklozen, out of job, unemployed, outplacement
Werkkapitaal €, Werkvermogen, working capital
Jaarrapporten (nº 4.3.1.c).
Wetenschap – gaat niet over elitaire oudere heren in onalledaagse afwezigheid noch over plagiaat en steel with
pride. We zoeken naar de voorwaarden van van succes, ~ van wetenschappelijkheid überhaupt, bekijken de
rol van de wiskunde, de wetenschappelijkheid van de economie en nemen daar met name de geritualiseerde
evenwichtsfunctie onder de loep (11.218 woorden) wetenschappers
Whisky Whiskey wisky, wiskey
Investeren (nº 8.3.3 christelijke rentefactoren)
Wijnberg (arbeiders in de ~)
Functiewaardering (nº 9).
Wijsheid wijze
Ethiek (nº 6.6 deugd).
Winst € – is nog geen rendement; is overlevensvoorwaarde; is input, niet output. Haar kwaliteit is minstens even
belangrijk als haar hoogte : incidenteel of structureel, uit roofbouw, persoonlijk, duurzaam; uit lage kosten of hoge
marge (3.760 woorden, 4 illustraties)
Witwassen van zwart geld €
Afweermechanismen (nº 2.1 & 2.6.3.b), Ethiek (nº 8.1.1; nº 8.3.1.b; nº 8.8), Fiscus (nº 1.6).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
73
Woeker € woekeropslag
Ethiek (nº 8.8 bankethiek), Investeren (nº 8 christelijke rentefactoren), Islam (nº 2.1 rentevraagstuk).
Wonder
Armoede (nº 5.3.2.b wonderbaarlijke broodvermeerdering), Catastrofetheorie (nº 2.6 verrassend gevolg van
miskend proces), Ethiek (nº 1.6.4 Pinksterwonder; & nº 6.10.3.c liefde als asymptoot van alle ethiek),
Geloofsleven (nº 3.1.3.a vn secularisatie, uitzonderings~, noodtoestand; & nº 3.6.10.i niet dat ze bestaan, maar
dat we ze opmerken is het wonder), Groei (nº 6.3 weidser perspectief op de mensheid als geheel), Paradox
(nº 3.3.2 brood, wijn; nº 3.3.6 elliptische groei), Persoonlijkheidsgroei (nº 4.4 wonderbaarlijke
broodvermeerdering).
Wonderlamp
Aladin.
Workaholic
Neurose (nº 3.9).
Wraak
Ethiek (nº 5.2.1.a. Hammurabi’s ~beperking & nº 5.3.2.e. Jona-syndroom als vergevingsbeperking).
Zekerheid – is in supermarkten en op de kermis in de aanbieding. Die is géén goede ondernemer die géén
zekerheid verkoopt (1.191 woorden, 1 illustratie)
zekerheden, security
Zelfassessment. Zelf-assessment
Persoonlijkheidsprofiel.
Zelfbeheersing
Ascese (nº 2.5), Aliënatie (nº 3.2 vn), Assertiviteit (nº 3.1), Ethiek (nº 6.4 matiging),
Grensvlakmanagement (nº 1.2), Leiderschap (nº 6.7 Marcus Aurelius, stoïcijn), Macht (nº 3.1.1.c.),
Rouwverwerking (nº 6.2).
Zelfbewustzijn
Geheugen (nº 1.1.3)
Zelfingenomenheid overmoed, hybris
Leiderschap (nº 6.7.8).
Zelfkennis
Leiderschap (nº 3.7.3). Zie ook onder zelfrespect.
Zelfmoord suicide, euthanasie
Ethiek (nº 8.24.3.d & e medische ethiek).
Zelfonderwerping
Macht (nº 2.3.2 vervoorwerpelijking), Rouwverwerking (nº 6.2 zelfbeheersing ja, ~ neen).
Zelfrespect. Zelfvertrouwen. Netto zelfrespect. Psychisch werkvermogen.
Afweermechanismen (nº 2.1.3 cognitieve dissonantie reductie); Aliënatie (nº 3.2 vn), Carrière
(nº 5.1.2), Groepsdynamiek (nº 8.2.2), Identiteit (nº 2.3), Johari openheid (nº 1.1), Meditatie,
Motivatie (n’s 1.2; 1.4; 1.5.3 prestatie = f [zelfrespect]; nº 3.4.2), Persoonlijkheidsgroei (nº 6.2.2 minder
belastende overtuigingen, sluiers, sleepankers en hypotheken), Rouwverwerking (nº 6.1 psychisch werkvermogen
ofwel nettozelfrespect = f [externe bevestiging / zelfbeeld]), Zondebok (nº 3.3).
Zelfsturende systemen zelforganisatie
Zie het verzameltrefwoord massapsychologie in dit register.
Zeuren (tobben en zeuren t.a.v. gevoelens van schuld, schaamte en spijt): we moeten niet tobben en zeuren
Ethiek (nº 1.6.6 christelijke ~: we moeten niet tobben en ‘zøren’), Transactionele analyse (nº 3.1 dominant
parent gedrag).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
74
Zeven-S model van Mc Kinsey 
Cultuur (nº 6.7).
Ziekteverzuim
Aliënatie (nº 4.2), Conflict (nº 3.2.2 mobbing, pesten op het werk), Jaarrapporten (nº 1.5 sociaal
jaarverslag), Structuur (nº 3.8).
Ziel
Bezieling (in dit navigatieplatform).
Zingeving – beter zinvinding. Beter waarvoor dan waarom gevraagd. Met iets aan symbool, betekenis, waarden
en rouwverwerking kunnen we er komen. Voor dit soort counseling aan onszelf moesten we wel over over
onze schaduw willen springen (3.054 woorden, 3 illustraties) zinstichtende, zinrijk, zinvol, betekenisvol
Zintuig, zintuigen, zesde zintuig
Neuro-linguïstische bepaling.
Zonde. Zonden (Erfzonde)
Argumentatielogica (nº 4.3.4.a erfzonde in paradijselijke onschuld), Bedrijfskolom (nº 3 erfzonde, dus
langer wachten), Dialectiek (nº 2.3.1.d verdeeldheid in plaats van verscheidenheid), Ethiek (nº 6.0.1.d2 zeven
hoofdzonden), Geloofsleven (nº 2.2.3 over dogmatiek en erfzonde: verdeeldheid in plaats van waarde toevoegen).
Zondebok – bv. productmanager, betaalt succes met uitsluiting. Dat bloed schept een onproductief conspiratieve
band tussen hen die nu dan voor heel even geen kemphanen zijn. We kijken naar het zondebokmechanisme, voorbeelden van koningschap, topmanagement en consultants en iets aan organisatiediagnose. We
begrijpen dat niet ieder slachtoffer onschuldig is, maar de zondebok gemiddeld wel (4.889 woorden,
1 illustratie) ke
zondebokken
Zuid-Oost Azië
Natie (nº 5.8).
Zwerver, bohémien, bohemiens, dakloos, dakloze, clochard, sdf, sans domicile fixe
Afweermechanismen (no 2.1.6), Werkgelegenheid (no 1.3).
Zwijgen – woordloze boodschappen verzenden en niet vanzelfsprekend zijn is goud, vooropgesteld dat we iets
hebben te zeggen. Dan bedoelen we het meditatief zwijgen van innerlijke rust. Zakelijk zwijgen echter is
oorlogvoering met andere middelen. Over het hoe en waarom van dit soort taaldaden lezen we meer (2.065
woorden, 2 illustraties, 1 muziekfragment)
Zwitserland
Fascisme (nº 7.2), Oorlog (nº 2.5), Natie (nº 5.6).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
75
  NAMENREGISTER.
Abel (Bijbels persoon)
kwaliteit (nº 3.6).
Abd el-Rahmâhn (Syrische Omeyaden emir vanuit Andalusië op strooptocht in Europa)
leiderschap (nº 2.6 integratie).
Abelardus, Petrus (Frans realistisch spiritueel scholasticus, Pierre Abélard)
ascese (no 3 ~ voor consultants), idealisme (no 5 universaliënstrijd), vrouw (no 1.2 vn Héloise en ~).
ABN-AMRO Bank (Nederlandse bank in moeilijkheden)
ethiek (nº 9.1.3 vn belang van ethiek-consulting), leren (nº 0.4 catastrofe), verandering (nº 4.1.2.d
redelijke weerstand tegen autoritaire mgnt-stijl op klompen), voorspellen (nº 1.4.1.b charting, resistance, fraude).
Abraham (Bijbels spiritueel, protoleider)
afweermechanismen (nº 3.10.3), automatisering (nº 4.1 belangrijk mobieltje), ethiek (nº 5.1.3.a &
nº 6.7.2 held), fascisme (nº 2.3.2 ~ en zijn neefje Lot), geloofsleven (nº 2.3.3), huwelijk (nº 1 held),
islam (nº 4.3 & no 4.4), leiderschap (nº 6.5 Jozef van Egypte), levensfasen (nº 4.4 midlife crisis), macht
(nº 3.1.1 gehoorzaam), modelbouw algemeen (nº 4 Rembrandt ill.) , spread-cheating (nº 2.6 Lot, zijn
neefje), theorie Y (nº 2.3), verkopen ((nº 1.2), zondebok (nº 1.2).
Achilles (Grieks mythische held, peetvader van operationeel zijn is alles)
communicatie (no 4.4.14 analogie), homeopathie (no 3.2 ‘speer’), strategie (no 3.2.10. ‘Trojaanse
o
oorlog’), vrouw in management (n 6.2 illustr. Kokoschka bij Penthesilea).
Acton, Lord (Brits historicus)
macht (nº 5.1).
Adam en Eva (Bijbelse personen – Eva, denkbeeldige zuster van de mythische Pandora)
argumentatielogica (nº 4.3.4.a petitio principii), kwaliteit (nº 6.1 ouders van Kaïn en Abel), new-age
(nº 2.1 door engelen het paradijs uit gegooid), theorie X (nº 1 toch niet), verschil ∆ (nº 3.1.b vriendschap,
weinig paradijs), verandering ∆ (nº 3.2.1.a collaboratieparadox)
Adams, Stacey, J. (Amerikaans managementkundige)
motivatie (nº 2.5.3 equity theory).
Adler, Alfred (Duits psycholoog)
psychoanalyse (nº 1.4).
Adorno, Theodor, W. (Duits cultuur filosoof)
afweermechanismen (nº 2.1.5. vn), ethiek (nº 6.0.1.d), filosofie (nº 2.10 technocratiewaarschuwing),
macht (nº 2.3.3.c. zelfonderwerping door abstractie), marxisme (nº 1.6), New-Age (nº 1.2.1. vn), paper
(nº 9.1.5), wetenschap (nº 3.3 kritische theorie tegen waardevrijheid).
Aftalion, Albert (Frans oververhittingseconoom)
conjunctuur (nº 1.3.2 acceleratortheorie), feedback (nº 1.4 de afwijking verhogende, opslingerende feedback,
negatieve interventiespiralen).
Aladin (Ala ed-Dîn met zijn wonderlamp rond 1001-nacht) Alladin,
creativiteit (nº 1.3), cultuur (nº 6.4.2), energie (nº 2.1.1), globalisering (nº 3.4.1.b), natie
(nº 5.1.3), psychoanalyse (no 3.2.2 spiegel), en visie (nº 1.2).
Alain (Frans filosoof)
traditie (nº 3 vn).
Albert de Grote (Albertus Magnus, middeleeuws spiritueel tussen Keulen en Parijs)
theorie Y (nº 2.2.4).
Al Capone (Amerikaans maffia crimineel)
ethiek (nº 6.0.4 relativering van deugden; nº 6.1.1; nº 8.7 corruptie), zwijgen (nº 2.5)
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
76
Alderfer, Clayton (Amerikaans managementkundige)
motivatie (nº 2.4.2).
Alewyn, Richard (Zwitsers theaterkundige)
macht (nº 5.3.2 vn), neurose (nº 3.10), persoonlijkheidsgroei (nº 5.4.1), trainen (nº 2.1.1),
verkoopleiding (nº 9.3)
Alexander de Grote (Macedonisch staatsman – de Grieken zijn er tegen)
ethiek (nº 8.7.2.a), leiderschap (nº 3.3), objectgerichtheid (nº 3.1 Gordiaanse knoop), overname
(nº 8.3 strovuur), training (nº 5 vn Diogenes) en verslaving (nº 4.4).
Althusser, Louis (Frans filosoof)
marxisme
Andersen, Benedict (Amerikaans socioloog)
natie (nº 2).
Andersen, Hans Christian (Deens sprookjesverteller)
eenzaamheid (nº 2.1 ‘Het oude huis’ – gedachten bezoek), meditatie (nº 0 ‘De dennenboom’ – over de
intensiteit van het »hier en nu «), structuur (nº 3.8.2 ‘Het lelijke eendje’ – over mobbing), verandering ∆
(nº 1.3.1. ‘Het oude huis’ – de strijdbare tinsoldaat).
Annunzio, Gabriele de (Italiaans Super Uomo d’Annunzio)
macht (nº 5.5.2), neurose (nº 3.10.3.b), persoonlijkheidsgroei (nº 5.4.1).
Anselmus van Canterbury (Italiaans-Franse wijsgeer in Engeland)
argumentatielogica (nº 4.2.1 vergissing), filosofie (nº 2.8.3 metafysiek, over zijn filosofische godservaring),
geloofsleven (nº 2.2.2.a er is meer aan de hand).
Ansoff, H. Igor (Russisch-Amerikaans managementkundige)
ansoff-matrix, besluitvormingsmatrix (1.1.2), business-plan (4.3), concurrentieanalyse (nº
1.8.2), Girard-syndroom (1.1), strategie (nº 1.2.11.d.; nº 2.8.3; nº 3.2.3; nº 3.2.7; nº 4.5.3; nº 7.9).
AOL-Time Warner (Amerikaanse mediareus, niet te verwarren met Adobe On Line)
bedrijfskolom (nº 2.1.1.h), winst (nº 2.6.4.b).
Apollo versus Dionysios (mythische personen)
gestalt (nº 1.1 & 2.9), Kunst & esthetiek (nº 3.4), seksualiteit (1.2.1 gestalt & nº 1.5.1 uitdaging).
Appel, Karel (Nederlands schilder)
context (nº 1.3.3), procesdenken (nº 3.4), rouwverwerking (nº 5.1.4.d), voorspellen (nº 1.4.3).
Apple Computer, Inc. (Amerikaanse softe hardware onderneming)
complexiteit (nº 1.2), groepsdynamiek (nº 7.1.3.c. gesloten ~).
Aquino, van Thomas (Thomas van Aquino, Italiaans filosoof, spiritueel, theoloog & r.-k. kerkleraar)
cognitief droogkoken (nº 2), context (nº 1.3.1 vn), emotie (nº 9), empirisme (nº 1.1), geloofsleven (nº 2.4.1), informatie (no 1.1.3.c correspondentievoorwaarde van waarheid), kunst & esthetiek
(nº 3.7.2 esthetiek), missie (nº 3.1 vn & nº 3.2 vn), neuro-linguïstische bepaling (nº 2 vn), norm
(nº 3.1 vn), overname (nº 2.1 vn), procesdenken (nº 4.4), strategie (nº 2.6.1.a vn), structuur (no
6.2), symbool (no 5.1.1), systeem~ en regelkring–denken  (n’s 6 & 7.1), theorie Y (nº
2.2.5.), traditie (nº 2.3.2), verschil (nº 1.3.3), verslaving (nº 4.2) en voorspellen (nº 0 vn).
Archimedes (Grieks natuurkundige)
creativiteit (nº 1.1 en vn), hiërarchie (nº 5.2 /).
Arcimboldo, Giuseppe (Milanees schilder)
portfolio (nº 3).
Arendt, Hannah (Duits-Amerikaans maatschappij filosoof op Heidegger grondslag)
authenticiteit (nº 5.2), bureaucratie (nº 7.3), cognitief (nº 1. vn), communicatie (nº 5.3.2 cynisme
vn), ethiek (nº 1.2.2), fascisme (n’s 5.3 & 8.4), idealisme (nº 3.3), leiderschap (nº 2), macht
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
77
(n’s 5.8 en 8.3), modelbouw organisatie (nº 4) , procesdenken (nº 4.3), vrijheid (nº 5.3.4),
zondebok (nº 5.2).
Argyris, Chris (Amerikaans communicatie~ & leerproceskundige)
afweermechanismen (n’s 1.0; 3.8 & 4.2), communicatie (nº 3.1.1 & 3.4.0), conflict (nº 7.3),
consulting (nº 3 & 4.1), emotie (nº 4 vn), ethiek (nº 8.12.1.b1 & nº 8.21.2.a), groepsdynamiek
(nº 9.3), human results management (nº 1.3), Johari openheid (nº 1.2 vn), prestatiebeoordeling
(nº 4.1.5 vn), systeem~ en regelkringdenken  (nº 3.7-3.9 & nº 8.2.2), training
(nº 5.4.3.b), leren (n’s 1.1; 2; 2.3; 2.7 en 3) en verandering ∆ (nº 4.3.2.a4 vn).
Ariadne (Grieks mythische heldin van de rode draad)
context (nº 2.1.vn), identiteit (nº 0.1.3.b vn), macht (nº 1.2.2.b), methode (nº 1.1 & 2.1.1
illustratie), procesdenken (nº 2.1), visie (nº 4.1).
Aristoteles (Grieks filosoof)
consulting (nº 0.3 & 3.3.3), context (nº 1.2.vn), emotie (nº 9), empirisme (n’s 1.1.2 & 1.2.1),
ethiek (nº 1.3; 1.5; 2.1.2.c; 6.0.0; 6.4.3 vn; 6.7; 6.10.2; 7.6; 9.2.1.c; 9.2.3.f & 10.1), filosofie (n’s
3.1; 3.1.2), geheugen (nº 1.1.1.a), geluk (n’s 1.5; 4.4 & aan het eind bij de ref. persoonlijkheidsgroei),
groepsdynamiek (nº 4.4 vn; nº 9 vn), informatie (nº 1.1.a; 1.2; 1.2.2; ), methode (n’s 2.1 & 2.6),
Murphy (nº 1), natie (nº 4.6), objectgerichtheid (nº 3.6), precisie (nº 3.3.2), strategie (nº
2.7.2.b), structuur (n’s 1.2 & 6.2), systeem~ en regelkringdenken  (n’s 1.4.3 & 6),
theorievorming (nº 1.1.3.a & nº 6.2.1 abductie), theorie X (nº 2.2), verschil ∆ (nº 1.3.1.b; 2.3.1.b),
visie (nº 7.1), voorspellen (nº 0 vn).
Aristophanes (Grieks dichter)
consulting (nº 1.2 vn), ethiek (nº 9.3.10.c), motivatie (nº 5.1), prestatiebeoordeling (nº 1 ill.).
Arthur (mythisch Keltisch koning)
vragen (nº 1.3 goed mens, slechte leider).
Assassijnen (islamitische fundamentalisten)
islam (nº 5.4), groepsdynamiek (nº 7.1.6.a ).
Assisi, Franciscus van (Italiaans spiritueel, asceet)
zie Franciscus.
Auerbach, Erich (Duits literatuurwetenschapper)
filosofie (nº 2.6.0 door literatuur keuzes leren maken), geloofsleven (nº 3.1.3.b over de hybride aard van een
gezond systeem), methode (nº 2.1.1.c over de poëzie van het alledaagse als uitdaging; Aristoteles’ endoxa).
Auerbach–Gokhale–Kotikoff (Amerikaanse economen)
ethiek (nº 8.20.3 generational accounting).
Augustinus (spiritueel & denker)
besluitvorming (nº 10.2 vn verwijzing), cognitief droogkoken (nº 2 cogito ergo sum), empirisme
(nº 1.1.1 symbool), ethiek (nº 6.2.1 rechtvaardigheid; nº 6.10.3.b liefde), filosofie (nº 1.0 vn), fiscus
(nº 2), geluk (nº 5 onrustig is mijn hart), kwaliteit (nº 1.2 I know it when I see it), lichaamstaal (nº 1.4
niet geheel zwijgen), macht (nº 2.8 vn), theorie X (nº 2.2), tijdmanagement (nº 2.0), wellevendheid
(nº 6).
Austin, John Langshaw (Brits taaldaadfilosoof)
communicatie (nº 6.3).
Avila, Teresa van (Spaanse spiritueel, concreet kordaat managende mystica, en r.-k. kerkleraar)
armoede (nº 4.1), ascese (nº 1.2), ethiek (nº 6.3.2 vn; nº 6.4.2 vn; nº 6.10.1 ill. vn), geheugen
(nº 2.3.2), geloofsleven (nº 3.3.3; nº 3.5.4; nº 4.8), geluk (nº 5), leiderschap (nº 6.8.a.vn),
rouwverwerking (nº 1.1.5.c), theorie (nº 1.1.3.d), theorie X (nº 2.7 vn), verandering ∆
(nº 1.3.1.c), vragen (nº 5.1 vn), wellevendheid (nº 2.1 vn & nº 5.3 vn). Theresia van Avila
Axelrodt, Robert (Amerikaans socioloog)
onderhandelen (n’s 7 en 11.2), prisoners dilemma (2.5.b en 4.2), theorie Y (nº 4.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
78
Ayaan Hirsi Ali Magan (Somalisch-Nederlands-Amerikaanse politica voor de rechten van de vrouw, juist ook binnen de islam )
ethiek (nº 5.1.2.a terrorisme, definitie, religie), fascisme (nº 7.1.2. Nederland).
Babbage, Charles (Brits wis- & computerkundige)
artificial intelligence, managementkunde (nº 5).
Bach, Johan Sebastian (Duits componist)
chaos (nº 4.5), luisteren (nº 4.2), etc.
Bach, Richard (Amerikaans spiritueel auteur van Jonathan Livingston Zeemeeuw)
ethiek (no 4.7 vijandliefde), geloofsleven (nº 4.5 gebed; nº 4.7.0 contemplatie; nº 4.8.4 uw wil geschiede),
groei (nº 1.2.4.c), kunst & esthetiek (nº 6.1 imitatie, tegenwind), leiderschap (nº 6.4 het hele verhaal),
meditatie (nº 2.1.2 ontspanning), verschil ∆ (nº 3.1 tegen asymptoten opvliegen), visie (nº 1.1
ondernemerschap van de geest).
Bacon, Francis, Lord Verulam (Brits filosoof)
empirisme (nº 1.2.3), macht (nº 3.4.2.d vn), New-Age (nº 3.7), theorie (n’s 2.3.2), theorie X
(nº 2.1).
Badiou, Alain (Frans filosoof)
marxisme (nº 1.6).
Bakúnin, Michail (Bakoenin; Russisch anarchist op zoek naar de wereldvrede)
marxisme (nº 1.2.1).
Balzac, Honoré de (Frans dichter)
natie (nº 5.2.3.b), paper (nº 2).
Bardwick, Judith (Amerikaanse psychologe)
carrière (nº 5), strategie (nº 4.2.1.b).
Bar–On, Reuven (Israëlisch psycholoog)
emotie (nº 6.3).
Barth, Karl (Duits theoloog)
geloofsleven (nº 2.4.1).
Barthès, Roland (Frans taal filosoof)
afweermechanismen (nº 2.1.3.b. cognitieve dissonantie reductie), communicatie (nº 3.4),
Girard-syndroom (nº 2.3), mythe (nº 6.2), persoonlijkheidsgroei (nº 6.2.1), psychoanalyse
(nº 3.1), reclame (nº 9.2), subcultuur (nº 4), symbool (nº 2.5 vn).
Baschwitz, Kurt (Duits-Nederlands massacommunicatie socioloog)
afweermechanismen (nº 2.1.3.a. cognitieve dissonantie reductie), groepsdynamiek (nº 9.3.0 vn. algemene
sociologie van trillende velden en massawaan).
Baucuse, Paul (papa & fils, Franse keuken filosoofen)
wellevendheid (nº 7.2.2.a vn)
Baudelaire, Charles (Frans dichter en protopunk)
neuro-linguïstische bepaling (nº 3.4.2.d), subcultuur (nº 5.1).
Baudrillard, Jean (Frans Amerika-socioloog)
globalisering (nº 1.2.1.c. vn), objectgerichtheid (nº 1.1.1 vn), natie (nº 5.1.1 vn),
postmodernisme (nº 1.1).
Baumeister, Roy F. (Amerikaans psycholoog in Florida en Amsterdam)
aliënatie (no 3.2.2 narcisme & no 4.1.2 acte gratuit), eenzaamheid (no 1.1.2 psychoanalyse), stress (no 3.2
o
o
verwenningsverwaarlozing), vrijheid (n 0.2.2. neuro debat & n 0.3.1.d. vn modelbouw).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
79
Bayes, Thomas (Brits dominee en statisticus)
aliënatie (no 2.1.3.l).
Bayle, Pierre (Frans libertijns calvinist in Rotterdam / rond Spinoza)
consulting (no 3.3.3 communicatiebreuk tussen beleidstheorie en actieprincipes).
Beauvoir, Simone (Frans existentialistisch feministe)
vrijheid (no 2.1 koopkracht), vrouw no 6.1 emancipatie).
Bedaux, Charles E. (20e eeuws Frans-Amerikaans efficiency goeroe)
consulting (nº 2.2.4), ergonomie (nº 3).
Beethoven, van Ludwig (Duits componist)
authenticiteit (nº 5.2 ‘~toch de beste’), cultuur (nº 3.3 ‘Die Himmel rühmen’), emotie (nº 3 zijn 9e),
ethiek (nº 9.3.10.b), oorlog (nº 1.3 zijn 5e), structuur (nº 4.0.2.c zijn 4,5e), zingeving (nº 6.2
‘Himmel rühmen’).
Beisholm, Peters en anderen (Nederlandse systeemkundigen)
systeem~ en regelkringdenken    (nº 8.5).
Belbin, Meredith (Brits managementkundige)
groepsdynamiek (nº 4.6 ~functies, vn & nº 10.3).
Bemelmans, Th. (Nederlands systeemkundige bestuurder)
systeem~ en regelkringdenken    (nº 8.6)
Benedictus van Nursia (spiritueel & stichter van de orde der Benedictijnen OSB)
besluitvorming (nº 7.2 raadplegen van de broeders), ethiek (nº 8.22.3.a milieu, onthaasten, samenvattend),
geloofsleven (nº 3.1.3.b hybride aard van realiteitgestuurde Benedictijnse scheppingsspiritualiteit), leiderschap
(nº 5.6.0 stijlflexibiliteit), macht (nº 3.1.1.c actieve [!] gehorzaamheid), natie (nº 4.1.1.b1 patroon Europa),
ondernemerschap (nº 2.2.2 duurzaamheid & 6.3.2 stabiliteit), verandering ∆(nº 3.1.3 identiteitparadox:
stabiliteit). Zie ook onder het verzameltrefwoord duurzaam ondernemen.
Benedictus XVI (Paus prof. dr. Joseph Ratzinger)
ethiek (nº 1.6.5 christ. ~, synergie: “Deus Caritas Est”)
Benjamin, Walter (Duits essayist)
ethiek (nº 6.7.2), kunst & esthetiek (nº 6.3. imitatie, over het origineel), theorie X (nº 1 vn).
Ben Okri (Nigeriaans-(Brits) dichter)
basisvertrouwen (nº 2.1), communicatie (nº 4.3.4), leiderschap (nº 3.1), ontspanning (nº 2.3
droom), psychoanalyse (nº 3.2), rouwverwerking (nº 6.3), traditie (nº 2.5), zwijgen (nº 2).
Benn, Gottfried (Duits dichter)
gedicht (no 1.2 vn), geluk (nº 1.4.1), verslaving (nº 4.2), werkgelegenheid (nº 8.0 vn).
Bennis, Warren (Amerikaans managementkundige)
leiderschap (nº 5.6.9), structuur (nº 5.8).
Berg, Alban (Oostenrijks componist)
technocratie (nº 3.3).
Berger, Gaston (Frans filosoof)
organisatieleren (nº 4.2).
Bergson, Henri (Frans filosoof)
ethiek (nº 6.5.2 humor vn); groei (nº 1.2.6 evolutie); tijdmanagement (nº 2.1 vn).
Berlin, Isaiah (Lets-Brits filosoof, ideeënhistoricus)
ethiek (nº 5.1.4.e), pluralisme (nº 6.2), vrijheid (nº 5.5.2).
Berlusconi, Silvio (Italiaans mediamonopolist en dito ex-regeringsleider)
fascisme (nº 0.1), natie (nº 5.9).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
80
Bernhardt, Sarah (Franse actrice)
seksualiteit (nº 5.3.2 ), theorie (nº 6.2.3 abductie).
Bernoulli, Jean (Zwitsers natuurkundige)
Force field concept / (nº 2.1.2 vn), ), verandering ∆ (nº 4.5.5 vn Maupertuis).
Bernstein, Leonard (Amerikaans componist)
groepsdynamiek (nº 1.6), wetenschap (nº 2.4 vn).
Bertalanffy, Ludwig von (Hongaars systeem bioloog)
interdisciplinariteit, systeemhiërarchie (nº 10.1), systeem~ en regelkringdenken    (nº 6).
Bertolucci, Bernardo (Italiaans cineast)
authenticiteit (nº 5.3 ‘Le conformist’), ondernemerschap (nº 4.3.1 ‘Little Buddha’), systeem~ en
regelkringdenken    (7.2 ‘Last Emperor’).
Besant, Annie (Nederlands atheïstisch theosofe)
geloofsleven (nº 2.1.3.d1), methode (nº 2.1.2.a. vn), new-age (nº 3.5.2.a).
Bettelheim, Bruno (Duits-Amerikaans kinderpsycholoog)
consulting (nº 3.3.3.), cultuur (nº 8.2.1), positieve bekrachtiging (nº 3.3 kinder opvoeding),
symbool (nº 4.1).
Birnbacher, Dieter (Duits ethiek filosoof)
ethiek (nº 4.2.3, nº 7.3, nº 8.22.3.b & nº 10.6), investeren (nº 5.2.3 vn)
Bischoff, Artur (Duits SS-er met goed hart [infarct], vader van een jeugdvriend Wolfgang Bischoff)
marxisme (nº 3.4 roofbouw en verraad op idealisten).
Blake, R. - Mouton, J. (Amerikaanse managementkundigen)
leiderschap (nº 5.6.2.).
Blanchard, Dr. Kenneth (Amerikaans managementkundige wijsheidauteur)
ethiek (nº 10.8.11 literatuur).
Blawatzky (Brits theosofe,), H.P. Blavatsky
new-age (nº 3.5.1.a).
Bloch, Ernst (Duits filosoof)
authenticiteit (nº 4), macht (nº 2.3.3.a).
Block, Peter (Amerikaans managementkundige)
consulting (nº 5.4).
Blücher, vorst von (Pruisisch marschalk ‘Vorwärts’, Waterloo [Hunde, wollt ihr immer leben? Vergelijkbaar met Genal Pattons ‘met
mijn moed en jullie bloed])
ethiek (nº 8.30.3.b), norm (nº 4.2).
Bodin, Jean (Frans politiek wetenschapper)
natie (no 2.2.1 vn. raison d’état & no 4.1.2.c vn. Europa, zwarte bladzijden, inquisitie en heksenjacht).
Boétie, Étienne de la ~(Frans filosofisch essayist)
vrijheid (no 0.1.2 over vrijwillige zelfonderwerping van wie eigenlijk tot vrijheid waren geboren).
Boëthius (Romeins christelijk filosoof en spiritueel) Boethius, Boetius
besluitvormingsboom (nº 1.2.2), ethiek (nº 6.2.4.d), filosofie (nº 2.8.3), geloofsleven (nº 2.2.2.a),
geluk (nº 5), vrijheid (no 0.5.1.a).
Böhm Bawerk von, Eugen (Oostenrijks econoom)
grensnut afnemend (nº 1.0), marxisme (nº 2).
Böhme, Jakob (Duits mystiek christelijk geloofsalchemist en spiritueel) Jacob Boehme
geluk (nº 5), hiërarchie (nº 4.3 & nº 7.3 onproductieve hel en hemelse succescontext), meditatie (nº 1.2.2
vn bij Quakers en John Fox), vragen (nº 3.1 over »Grund«).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
81
Bohr, Niels (Deens natuurkundige)
dialectiek (nº 2.3.9), ethiek (nº 9.3.9).
Bonifatius (Brits Europees klerikaal topdiplomaat en ~consultant in de 8e eeuw)
ascese (no 3), natie (nº 4.1.1.b2).
Bonhoeffer, Dietrich (Duits protestants systematisch theoloog)
geloofsleven (no 3.1.0)
Bono, Edward de (Malthesisch creativiteitstrainer)
creativiteit en innovatie (nº 4.1), intuïtie (nº 6.3), groepsdynamiek (nº 4.6 vn en 10.4).
Boonstra, Cor (Nederlands door de rechtbank nader bekeken cynisch topmanager uit de tijd)
cultuur (nº 8.5.4 Satiricon op de chefetage), groei (nº 1.2.5.c pootaardappeltjes schillen), investeren (nº 5.3
spuitende rendementsjunkie), strategie (n’s 3.2.2.b ~ rationalisatie & nº 4.6.3.b.V. functies hoofdkantoor).
Borges, Jorge Luis (Argentijns dichter)
geloofsleven (nº 2.1.3), systeem~ en regelkringdenken    (nº 1.4.5), theorie (nº 6.2.3
abductie).
Bosch, Jheronimus (Nederlands schilder, onze meester van de afweermechanismen)
afweermechanismen (nº 1.0.3. »meester ~« & nº 3.1.4.g. VR en cocooning), consulting (nº 3.1),
luisteren (nº 1.1), persoonlijkheidsgroei (nº 4.2 Christoffel), subcultuur (nº 5.3 piercings), systeem~
en regelkringdenken    (nº 1.5 holisme).
Botticelli (Italiaans schilder, tekenaar)
carrière (nº 2.3), werkgelegenheid (nº 1).
Boulding, Kenneth E. (Amerikaans management socioloog)
macht (nº 8.4), systeemhiërarchie (nº 0.2), systeem~ en regelkringdenken    (nº 8.8).
Boulez, Pierre (Frans componist en dirigent)
decentralisatie (nº 1.3.1), leiderschap (nº 6.3.1 vn), structuur (nº 2.4 vn), wellevendheid (nº 5.4 vn).
Bourdieu, Pierre (Frans socioloog)
complexiteit (nº 3.2.2 vn), communicatie (nº 1.1.1.a), cultuur (nº 8.5.4 Satiricon op de chefetage),
macht (nº 5.2.5 vn), traditie (nº 2.3.3).
Bouts, Hendrik (Nederlands laatgotisch schilder)
persoonlijkheidsgroei (nº 4.1 & 4.2).
Brahms, Johannes (Duits componist)
conflict (nº 6.3.6.c).
Brancusi, Constantin (Roemeens-Frans beeldhouwer)
concreet (nº 2), kunst & esthetiek (nº 5.1.3.c), persoonlijkheidsgroei (nº 0.2), procesdenken (nº
3.3), strategie (nº 4.2.3. flexibiliteit).
Brant, Sebastian (Duits wijsheidauteur)
ethiek (nº 10.8.10 lit.).
Branson, Richard (Brits super ondernemer)
leiderschap (nº 4.2.2 & 7.2), ondernemerschap (nº 1.2.2 & no 5.1), strategie (nº 4.4.3.d kloof
o
overbruggen & n 4.5.6.a1 ontvlechten).
Brassens, Georges (Frans zanger-componist)
ethiek (n’s 1.6.3; 6.10.1.b).
Braudel, Fernand (Frans interdisciplinair Annales historicus)
cultuur (no 1.4), delegeren (no 2.2 vn), groepsdynamiek (no 2 civilisatie).
Brecht, Bertolt (Duits sociaal bewogen dichter)
afweermechanisme (nº 2.1.3.c), carrière, consumptie (nº 3.4), energie (nº 2.2.4), ethiek
(nº 7.4.3; nº 8.1.1; 8.1.3; nº 8.7.1.e1; nº 9.3.10.d einde), fascisme (nº 0.4 & nº 2.3.2), macht
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
82
(nº 5.2.4), meditatie (nº 0.2.1), oorlog (nº 1.4), verkopen (0.1.1), wellevendheid (nº 1.2), winst
(nº 4).
Breton, André (Frans beeldbepalend kunstessayist) surrealistisch manifest)
communicatie (nº 4.3.4), ethiek (nº 6.7.2), filosofie (nº 2.6 surreal), gedicht (nº 1.3 wat poëzie is),
kunst & esthetiek (nº 2.6 surrealisme).
Brillat-Savarin (Frans keuken filosoof)
wellevendheid (nº 7.2 vn en 7.2.2.a vn).
Brodsky, Joseph (Russisch exildichter)
communicatie (nº 5.3.1), geheugen (nº 4.6), kunst & esthetiek (nº 2.2.0.), pluralisme (nº 6.2
vn), tijdmanagement (nº 2.6).
Brouwer, Luitzen Egbertus Jan (Nederlands idealistisch-filosofisch intuïtionistisch wiskundige)
empirisme (nº 1.1.1 intuitionisme), geloofsleven (nº 2.2.2.a Anselm van Canterbury), informatie (nº 2.3
significa).
Brueghel, Pieter de Oudere (Nederlands schilder)
conflict (nº 3.1), leiderschap (nº 3.5).
Brunner, Constantin (Duits controversieel geloofsfilosoof)
magie (nº 4 vn).
Bruno, Giordano (Italiaans theologisch renaissance filosoof en spiritueel)
energie (nº 1.5.2.a entropie), universum (nº 1.1.3 vn).
Buber, Martin (Duits-Israëlisch mystiek kabbalistisch ontmoetings filosoof en spiritueel)
conjunctuur (nº 4.6.vn Chassidische vertelling), ethiek (nº 2.2.1.c moraal; nº 6.5.1.b.vn humor,
Chassidische vertellingen, bibliografie), filosofie (nº 2.6.0 literatuur als opstapje), informatie (nº 1.1.1.b vn),
meditatie (nº 5.2.2.1.d. vn ontmoeting, ‘Ich und Du’), persoonlijkheidsgroei (nº 7.7.3 kabbala),
procesdenken (nº 4.2 ontmoeting), leiderschap (nº 6.6.3), verandering ∆ (nº 1.2.5 gemeenschap;
nº 3.1.2.e Chassidisch voorbeeld van Rabbi Pinchas), verschil ∆ (nº 1.3.2.b proto-existentialisme met F.
Rosenzweig).
Büchner, Georg (Duits sociaal dichter )
fascisme (nº 6.1 romantisch surrealisme), filosofie (nº 3.1 wie mogen meedoen?), globalisering (nº 3.3.1
macht achter schermen), marxisme (nº 2.1.3 protest tegen exploitatie), persoonlijkheidsgroei (nº 6.2.2.c2
voor automaat spelen?).
Buffet, Warren (Amerikaans lange termijn belegger binnen de oude economie)
ethiek (nº 8.9.3.c2 subfuncties van waardepapier bezit), overname (nº 8.1.2.3), synergie (nº 3.2.1 vn),
wellevendheid (nº 7.4).
Burckhardt, Jakob (Zwitsers cultuurhistoricus)
charisma (nº 2.4), complexiteit (nº 2.2).
Burgess, Anthony (Brits romancier)
aliënatie (nº 4.1.2.d), emotie (nº 3).
Buridanus (Frans middeleeuws methoden filosoof)
modelbouw algemeen(nº 5.3.2) , onzekerheid (nº 2.2), strategie (nº 4.5.3.a), theorie (nº 7.4. ill.
wat als die ezel er niet uitomt).
Burke, Edmund (Brits-Iers conservatief denker)
ethiek (nº 8.21.2.a tegen mensenrechten), rouwverwerking (nº 5.3.7.b het sublieme betreft een schoonheid
die niet troost maar in serviele bewondering buitensluit), theorie (nº 3.1.2.f1 het sublieme).
Burns & Stalker (Britse managementkundigen)
structuur (n’s 4.5 vn & 5.8 vn).
Bush, George W. (43e [omstreden] president van de VS)
ergonomie (nº 3.3 vermoedens rond collaboratie met het Hitler regime), ethiek (nº 10.8.8.e Singer, ‘The Ethics
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
83
of George W. Bush’), grensvlakmanagement (nº 1.2.1 ~ van buiten de eigen grens), natie (nº 5.1 Amerika).
Tientallen verdere vindplaatsen.
Buzan, Tony (Brits geheugenkundige)
creativiteit (nº 4.6 mind mapping), intuïtie (nº 6.2).
Byron, lord, George Gordon (Brits dichter, vrijheidsstrijder)
artificial intelligence (nº 1), communicatie (nº 1.2 ill. vn legende).
Cæsar, Julius Imp., Caesar (Romeins soldatenkeizer en dictator)
groepsdynamiek (nº 9.4), macht (nº 5.2.1), onderhandelen (nº 1.5 vn), presenteren (nº 1.3.3.a),
procesdenken (nº 3.2), methode (nº 2.7 vn).
Cage, John (Amerikaans componist)
meditatie (nº 1.1.1).
Callas, Maria (Griekse sopraan)
kunst & esthetiek (nº 1.4), rouwverwerking (nº 6.1.3), trainen (nº 5.2).
Calligula (Romeins dictator)
angst (nº 3.2).
Calvijn, Jan (Zwitsers theoloog – protestants kerkvader) Calvinisme, calvinistisch, calvinisten, Puritans
bureaucratie (nº 9.3 Nederland), ethiek (nº 5.1.1.a; nº 5.3.2; nº 6.0.0.1.a), fascisme (nº 6.1 en 8.1),
girard-syndroom (nº 1.2), mythe (nº 1.1.2 vn), natie (nº 5.5.6 Nederland & nº 5.7.9 Japan), new-age
(nº 1.1 en 3.4), scenario planning (nº 3.2), theorie X (nº 2.4), tijdmanagement (nº 2.3).
Campbell, C. (Amerikaans socioloog)
consumptie (nº 4.3).
Camus, Albert (Frans dichter)
ethiek (nº 8.28.2 tegen de doodstraf), theorie Y (nº 2.2.10).
Canetti, Elias (Zwitsers dichter – socioloog)
fascisme (nº 8.8 vuur), macht (nº 8.2 massa), mythe (nº 1.1 vn), neuro-linguïstische bepaling
(nº 3.2.2.f. horen).
Canterbury, Anselm van (Italiaans-Frans abt en filosoof in Engeland)
argumentatielogica (nº 4.2.2), geloofsleven (nº 2.2.2.a).
Cantor, Georg (Duits oneindigheids wiskundige)
universum (nº 2.1).
Carroll, Lewis (Brits dichter - filosoof)
doelen (nº 1.6.1 & 1.7.4), groei (nº 1.1), missie (nº 5.3.2).
Castells, Manuel (Spaans socioloog)
globalisering (nº 1.1.4 vn), geheugen (nº 1.1.3.f vn).
Castiglione, Baldassare (Italiaans erenman, kardinaal en prinsenopvoeder)
cultuur (nº 1.1), managers (nº 1.1.1).
Cassandra (Grieks mythisch persoon)
consulting (nº 3.1.0 Achillespees mensheid), informatie (nº 1.2.2), filosofie (nº 4.1), macht
(nº 3.4.2.e), rouwverwerking (nº 6.1.3), training (nº 2.1.4 drama), verandering ∆ (nº 4.1.2.a3 &
4.2.2.c), visie (nº 4.1).
Cassianus, Johannes (uit de coterie der kerkvaderen)
ontspanning (nº 1.1.4.a vn t.a.v. karakter).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
84
Cassirer, Ernst (Duits filosoof)
context (nº 2.5.2 patroon hèr-kennen), functiedenken (nº 1.1 functie > substantie), structuur (nº 6.2
entelechie), symbool (nº 5.1 literatuur t.a.v. Cassirer).
Cato Censorius ofwel de Oudere (Romeins senator)
natie (nº 5.1.2), strategie (nº 4.5.7.n vn).
Celan, Paul (Duitstalig Roemeens spiritueel dichter in Parijs)
aliënatie (nº 4.1.1), basisvertrouwen (nº 3.4), gedicht (nº 1.3 kwaliteitscriteria & nº 2.4 lezen &n nº 4
o
‘Atemwende’), marxisme (nº 3.4), oorlog (nº 4.2), persoonlijkheidsgroei (nº 1.2 & n 7.7.3.d),
rouwverwerking (nº 1.5.d), stress (nº 3.6.2), verschil ∆ (nº 2.4.2).
Celibidache, Sergiu (Roemeens-Duits dirigent) Celibedache
groepsdynamiek (nº 4.1.1.a), leiderschap (nº 6.3.2), procesdenken (nº 3.0), tijdmanagement
(nº 2.5 & nº 2.6).
Céline, Louis-Ferdinand (Frans dichter)
communicatie (nº 2.1.1.).
Chagall, Marc (Russisch-Frans spiritueel schilder)
ethiek (nº 6.7.2.b), motivatie (nº 1.0.1.b), ontspanning (nº 2.4 ill.), structuur (nº 5.4.4.d vn).
Chandler, Alfred (Amerikaans managementkundige)
bureaucratie (nº 5.3), managers (nº 2.3.4), strategie (nº 2.6.1.b), structuur (n’s 5.8 & 6.1.3).
Charles Martel (Frans bounty hunter rond St. Martin de Tours en zodoende redder van het avondland)
leiderschap (nº 2.6 integratie).
Checkland, P. (Brits systeemkundige)
systeem~ en regelkringdenken    (nº 8.3).
Chiquita (Amerikaans bananen multinational United Fruit)
ethiek (nº 8.1.2 maffia & nº 8.23.1 globalisering).
Chlodwig I. (Frans, dat wil zeggen eerder Frankisch staatsman)
leiderschap (nº 6.8), subcultuur (nº 4.2).
Chomsky, Noam (Amerikaans taalkundige en socialist)
communicatie (nº 3.4.0 vn over zijn ‘universele transgeneratieve grammatica’ en de kritiek erop), ethiek
(nº 7.1.2.f analogie tot natuurrecht etc.), globalisering (nº 4.8 sociale verantwoordelijkheid), leiderschap
(nº 5.4.0 democratie in bedrijfsleven ?), structuur (nº 4.0.2 vn parameters vs typologie), value analysis (nº 1
deep structure).
Chateaubriand, François R (Frans filosoof)
wellevendheid (nº 7.2.2.a vn).
de Chirico, Giorgio (schilder)
eenzaamheid (nº 1.3 ‘Eenzaamheid van circusmensen’), filosofie (nº 2.8.2 metafysiek, kunst, ‘Eenzaamheid
van circusmensen’, uitvoerige bespreking ivm juist de afwezigheid van verband met tastbare metafysiek),
transactionele analyse (nº 4.6 ‘Verloren zoon’ zonder troost).
Christus Jezus (Bijbels persoon, een ‘mensenkind’ [de Mensenzoon] uit de nabijheid Gods)
afweermechanismen (nº 3.10.3), consulting (nº 3.2.1.b1 ill.), ethiek (nº 1.6.4; 5.1.3.b; 5.4.1; 7.1.8
& nº 9.3.7.c), eufemisme (nº 2.5.2), fiscus (nº 2), geloofsleven (nº 2.1.2 & 2.3.3.b), informatie
(nº 1.1.3 waarheid), leiderschap (no 6.2), leren (nº 1.2.2.m), modelbouw algemeen (nº 5.3) ,
rouwverwerking (nº 1.1.7.b kerstverhaal aan de rand van het bestaan), theorie X (nº 2.1 & nº 2.2),
theorie Y (nº 2.3), vragen (nº 1.3), vrouw in management (nº 1.2), wellevendheid (nº 7.4.1) en
zondebok (nº 1.2).
, Jezus Christus
Churchill-Lewis (Amerikaanse managementkundigen)
groei (nº 7), ondernemerschap (nº 5), investeren (nº 5.3 vn), strategie (nº 4.3.5.d).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
85
Cicero (Romeins taal~ en plichtenethiek-filosoof)
ethiek (nº 6.1.3 societas; nº 6.2.3 decorum; 6.3.1 gezond verstand; nº 6.6.1 wijsheid; nº 7.1.1.b2 religie; nº
7.1.2.a natuurrecht), groepsdynamiek (nº 9.4 rethoriek als dialectiek voorstellen), onderhandelen (nº 1.5
fortiter in re suaviter in modo), presenteren (nº 1.3.3 delectare, docere, movere).
Clairvaux, Bernard de (monik, Frans Europees top diplomaat en top consultant in de 12e eeuw)
ascese (nº 3), conflict (nº 6.4.1.b), ethiek (nº 1.2.3; nº 8.8.2.a), geloofsleven (nº 2.2.1.c), kunst &
esthetiek (nº 3.4 soberheid en stijldiscipline), macht (nº 2.8 vn), natie (nº 4.1.1.b Europa), leiderschap
(nº 2.6), rouwverwerking (nº 1.1.2), training (nº 5.2.2.4), tijdmanagement (nº 7).
Claus, Hugo (Vlaams romancier 20e eeuw)
filosofie (nº 2.6.2).
Clausewitz, Carl Philip von (Duits strateeg)
afweermechanismen (nº 1.1.1), authenticiteit (nº 6.1), catastrofe (nº 2), ethiek (n’s 1.1.3; 5.1.1e;
6.1.2.b; 7.2.1 vn; 8.7.1.b & 8.30.2.c), kunst & esthetiek (nº 1), macht (nº 5.7.3), oorlog (n’s 3.2 &
4.4), prisoners dilemma (nº 4.1), rationaliteit (nº 2.3), strategie (n’s 1.1.3; 1.2.2; 2.8.1; 3.2.6;
3.2.10.a; 4.4.2.d; 4.5.4.d; 4.6; 4.6.3.c; 4.6.4.a + b + e; 6.5.2; 6.8 & nº 7.4), structuur (6.3), theorie
(nº 1.1.3.e).
Cleopatra (keizerin)
ethiek (nº 8.27.2.a pillensex), huwelijk (nº 1 belang voor mgmt), leiderschap (nº 6.5.2 Josef in Egypte),
macht (nº 5.1 Cæsar), spread-cheating & denominator management (nº 3.4 neus).
Clinton, Bill (42e president van de VS)
authenticiteit (nº 2.4), leiderschap, natie (nº 5.1.1.f vn echelon & nº 5.1.1.i.3 vn fellatio),
onderhandelen (intro), presenteren (nº 6.1), verandering.
Coelho, [Coellho] Paulo [Paolo] (Braziliaans romancier)
ethiek (nº 8.24.3.e vn), geloofsleven (nº 2.1.3.c & no 3.1.3.f vn), methode (nº 2.1.2.a. vn),
tijdmanagement (nº 1.2.2.).
Cohen, March & Olson (managementkundigen)
modelbouw algemeen (n’s 9.5 & 10.2) , systeem~ en regelkringdenken    (nº 8.4).
Coluche, Michel (Frans acteur)
ethiek (nº 8.10.2).
Columbus (Spaans zeevaarder)
objectgerichtheid (nº 3.2 Ei van ~).
Comte, Auguste (Frans methoden filosoof)
empirisme (nº 1.2.9), geloofsleven (nº 2.1), systeemhiërarchie (nº 0.3 vn).
Comte-Sponville, André (Frans ethiek filosoof)
eenzaamheid (nº 2.3 L’amour la solitude), ethiek (nº 6.0.1.e vn deugden & nº 10.2 literatuur), filosofie
(nº 2.2 vn tabula rasa & nº 2.4.2 tegen romanliteratuur), neurose (nº 2.3 L’amour la solitude).
Condillac (Frans denker van de Verlichting)
behaviorisme (nº 5), empirisme (nº 1.2.7).
Condorcet (Frans denker van de Verlichting)
filosofie (nº 2.10 technocratiewaarschuwing).
Confucius (Chinees maatschappij filosoof, confucianisme)
ethiek (nº 5.1.1.a fundamentalistisch confucianisme), leiderschap (nº 5.5 & nº 6.6.2).
Conner, Daryl (Amerikaans managementkundige)
verandering ∆ (nº 6.3 en in de voetnoten).
Constantijn de Grote (Romeins staatsman)
charisma (nº 4.2 ambts~).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
86
Copeland-Koller-Murrin (Amerikaanse financieel bedrijfskundigen)
overname (nº 4.3 b-factor).
Copernicus, Nicolaas (Pools astronoom)
zingeving (nº 6.1.2 Copernicaanse revolutie).
Coué, Emile (Frans ontspanningskundige)
hypnose (nº 2.3 vn mind fu..ing).
Covey, Stephen R. (Amerikaans wijsheidskundige)
carrière (nº 5 vn prioriteiten), systeem~ en regelkringdenken    (nº 8.2).
Cranach, Lucas (Duits schilder)
managers (nº 1.1.2), strategie (2.8.3), theorie X.
Crèvecœur, Jean-Jacques (Frans wijsheidskundige)
communicatie (nº 4.1.vn lange golf communicatieband), emotie (nº 4.2 vn behoefte>verlangen),
persoonlijkheidsgroei (nº 6.2.2).
Crosby, Philip (Amerikaans managementkundige)
kwaliteit (nº 3 en 7.6).
Csikszentmihalyi, Mihaly (Hongaars-Amerikaans psycholoog)
tijdmanagement (nº 2.5.3 flow).
Cusanus. Nikolaus von Cues (renaissance filosoof en spiritueel van de verhelderende tegenspraak)
geloofsleven ( no 2.5.2.b God zoeken), precisie (no 5.1 precisie in de begrippen > ~ in de parameters).
Dalai Lama (Tibetaans spiritueel wereldleider wat betreft geweldloosheid)
geloofsleven (nº 3.5.15).
David (Bijbels koning, spiritueel – Koning David)
automatisering (nº 4.3.4), geloofsleven (nº 2.4.1), leiderschap (nº 1.4.1 en nº 6.5), ontspanning
(nº 5.3.1), strategie (nº 4.4.3.a), zondebok (nº 5.1).
Dawkins, Richard (Brits Darwin evolutieleer determinist])
geloofsleven (no 2.1.3.d3 atheïsme, strategie, evolutieleer).
Deal & Kennedy (Amerikaanse managementkundigen)
cultuur (no 6.3).
Dante, Alighieri (Italiaans renaissance dichter)
automatisering (nº 4.1.1), carrière (nº 2.3), delegeren (no 8.1 nel mezzo del cammin di nostra vita),
ethiek (nº 8.1.1 vn), hiërarchie (nº 7.2 laat alle hoop varen), investeren (no 10 messun maggior dolore, chè
ricordarsi del tempo felice nella miseria), leiderschap (nº 2.4.1 purgatorio), levensfasen (nº 4.1 nel mezzo del
o
cammin), strategie (n 4.2.1.a wijde sop, blue ocean ~: inferno, dentro dai fuochi son gli spiriti), werkgelegenheid (nº 1).
Darwin, Charles (Brits evolutie bio~ & psycholoog)
bureaucratie (nº 1.1), emancipatie (nº 5.5), emotie (nº 9), fascisme (nº 6.2), geloofsleven
(no 2.1.3.d3 R. Dawkins atheïsme), positieve bekrachtiging (nº 6) en structuur (nº 4.5.2.d & nº 5.8).
Daudet, Alphonse (Frans dichter)
motivatie (nº 2.5.2.c).
Debussy, Claude (Frans componist)
geluk (nº 2.2), luisteren (nº 4.2), postmodernisme (nº 1.3).
Degas, Edgar (Frans schilder)
leiderschap (nº 5.1.1), procesdenken (nº 1.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
87
Delacroix, Eugène (Frans schilder)
delegeren (no 8 Jakob / Engel), ethiek (nº 6.7.3 vn dapperheid; aartsvader Jakob in gevecht met zijn engel ),
huwelijk (nº 1 Jakob / Engel), meditatie (nº 4.2 Jakob / Engel ). Jacob
Delvaux, Paul (Belgisch schilder)
psychoanalyse (nº 3.2), verandering ∆ (nº 1.4.2.c2 vn).
Deming, W. E. (Amerikaans managementkundige)
kwaliteit (nº 3.3 en 7.2).
Dennett, Daniel C. (Amerikaans hersenfilosoof, die zelfs door de VS neurologie al lang links is ingehaald)
afweermechanismen (nº 3.1.3 vn illusie), artificial intelligence (nº 1.4), behaviorisme (nº 5),
geloofsleven (no 2.1.3.d3 atheïsme, strategie evolutieleer), systeemhiërarchie (nº 0.3). neurosoof
Derrida, Jacques (Frans taal filosoof)
Zie structuralisme.
Descartes, René (Frans verlicht methoden filosoof)
basisvertrouwen (nº 3.4), behaviorisme (nº 1), cognitief droogkoken (nº 2.3), emotie (nº 9),
falsificatie (nº 0.1.2), geheugen (nº 1.1.1.a), filosofie (no 2.10), onzekerheid (nº 1.2), Girard-syndroom (nº 1.2), systeem~ en regelkringdenken    (nº 6 vn), voorspellen (nº 4.3.0
wetenschapsblunders: twijfel ≠ risico), vrijheid (nº 0.1.7.a), vrouw in management (nº 1.2).
Deschner, Karlheinz (Duits aanklager van het christendom)
Natie (nº 4.1.2.g Europa, zwarte bladzijden).
Dethlefsen, Thorwald (Duits esoterisch ontspanningskundige)
creativiteit (nº 4.9. vn), dialectiek (nº 2.1.2 vn), hypnose (nº 1 & 3.1).
Diana, Lady (Princess of Wales)
charisma (nº 2.4 vn foto), motivatie (nº 1.7.2.b).
Dickens, Charles (Brits sociaal dichter)
ethiek (nº 8.12.2.b), fascisme (nº 6.1), globalisering (nº 3.3.1), marxisme (nº 2.1.3).
Diogenes van Sinope (Grieks existentie filosoof)
armoede (nº 4.1), ethiek (nº 8.7.2.a corruptie), objectgerichtheid (nº 3.1 Alexander), theorie X
(nº 2.2), training (nº 5.5 ervaring).
Dionysius Pseudo-Areopagita (Grieks-Syrisch spiritueel hiërarchie denker)
hiërarchie (nº 2.2 vn), intuïtie (nº 5.1. vn), New-Age (nº 2.1 vn).
Dolto, Francoise (Frans psychoanaliste)
afweermechanismen (nº 2.1.1.a vn ), besluitvorming (nº 6.4.0), eenzaamheid (nº 1.1; & nº 2.3;
& nº 3.2), ethiek (nº 5.1.2 terrorisme), Johari (nº 1.3.1 schaduw projectie), leren (nº 1.2.2.c. poupée
fleure), levensfasen (nº 2.2.1 adolescentie), meditatie (nº 1.3.1 gelukkige eenzaamheid), psychoanalyse
(nº 3.3).
Donatello (Italiaans kunstenaar)
ontspanning (nº 5.3).
Don Quijote (Spaans ridder van de treurige gestalte met Sancho Panza aan zijn zijde)
carrière (nº 5.1.2), ethiek (nº 6.4.3), kwaliteit (nº 3.6.2), leiderschap (nº 6.2.3),
macht (nº 5.5.3), rouwverwerking (no 1.1.5.d5), vragen (nº 1.3.2).
Doornroosje (Europees sprookje)
besluitvorming (nº 0.4), conjunctuur (nº 1.1.1), missie (nº 3.3.1), strategie (nº 1.2.1 en
nº 4.3.2.a).
Dooyeweerd, Herman (Nederlands calvinistisch rechtsfilosoof)
scenario planning (nº 3.1. voetnoot determinisme ja), vrijheid (no 0.1.6 vn ~ neen)
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
88
Doriot, Georges (Frans- Amerikaans generaal, medeoprichter Insead)
crisis (nº 6.1.3), ondernemerschap (nº 1.1.2.a vn & nº 4.4 vn), strategie (nº 4.5.7 vn).
Dostojewskij, Dostojevski, Fjodor Mikhailovitch (Russisch dichter)
ethiek (nº 5.5. vn), paper (nº 0.2 legenda grafiek), stress (nº 5.4), vrijheid (nº 0.1.5 Grootinquisitor),
subjectiviteit (nº 2.3 vn).
Droit, Roger-Pol (Frans verwonderfilosoof)
filosofie (nº 2.3.3 vn), meditatie (nº 2.2.3 vn).
DSM, ROYAL DSM (voorheen Koninklijke Staatsmijnen ofwel Dutch States Mines, een NL biotech onderneming.
Chemelot)
Ansoff-matrix (no 3.5.5), strategie (no 1.2.0 samenvattende minicase).
Drucker, Peter F. (Amerikaans-Oostenrijks managementkundige)
communicatie (nº 1.1.2.c), ethiek (nº 7.6), life style (nº 2.2), managementkunde (nº 1.2),
meditatie (nº 1.1.2.b vn), productiviteit (nº 4.5 vn & 4.6 vn).
Duchamp, Marcel (Frans kunstenaar)
concreet (nº 2), functiedenken (no 1.4.2 zu Handen), kunst & esthetiek (nº 2.4.2 & no 2.4.4),
seksualiteit (nº 5 gender bending), spread-cheating (nº 3.3).
Dufallo, Richard (Amerikaans dirigent van 20e eeuwse muziek)
decentralisatie (nº 1.3.1 vn), fascisme (nº 2.3.3.d vn), luisteren (nº 4.2.3 ill.), rouwverwerking
(nº 5.3.3.e vn).
Dumézil, Georges (Frans socioloog, historicus)
decentralisatie (nº 3.1.b & nº 3.2.b), leiderschap (nº 2 model), macht (nº 2.7), oorlog (nº 1.2),
staf (nº 1.1.2), structuur (nº 1.3 vn).
Duns Scotus, John, doctor subtilis (Schots-Frans theoloog en denker)
chaos (nº 3.2), empirisme (n’s 1.2.2.a & 2.6), kunst & esthetiek (nº 4.2), intuïtie (nº 6.2 vn),
rouwverwerking (nº 5.2.1. vn theodicee), voorspellen (nº 4.3.0 mgnt-magie; toeval is per definitie
onvoorspelbaar).
Du Pré, Jaqueline (Brits celliste)
leiderschap (nº 6.3 vn), verandering ∆ (nº 1.4.2.c1).
Duras, Marguérite (Franse dichteres)
dialectiek (nº 3), intelligentie (nº 4.2.1), kunst & esthetiek (nº 3.5.3 vn communiceren door de kwaliteit
van het gemis),
Dürkheim, Karlfried Graf (Duits ontspanningskundige, esotericus en Zenmeester)
ontspanning (nº 5.1.3 & 5.2 harrar).
Durkheim, Émile (Frans socioloog)
cultuur (nº 6.1), magie (nº 3.5.), motivatie (nº 2.4.2.a).
Dürrenmatt, Friedrich (Zwitsers dichter)
ethiek (nº 9.3.9 vn), strategie (nº 3.2.1).
Ebner-Eschenbach, Marie von (Duits dichteres)
wellevendheid (no 7.4.3.a over aforismen)
Eckhart (Duits wijsheidauteur, ook wel Eckehart genoemd)
zie onder de M van Meister Eckhart
Eco, Umberto (Italiaans taalkundig romancier)
communicatie (nº 3.4.2.vn semiotiek), fascisme (nº 8.9), filosofie (nº 2.6.1), kunst & esthetiek
(nº 4.2), symbool (nº 4.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
89
Edison, Thomas (Brits uitvinder)
creativiteit (nº 1.0),
Eemeren, F.H. van (Nederlands methoden filosoof)
argumentatielogica (nº 6.1).
Eichendorff, von Joseph (Duits dichter)
ontspanning (nº 5.1.1), rouwverwerking (nº 5.3.5.), vragen (nº 3.4).
Einstein, Albert (Zwitsers naatuurkundige)
besluitvorming (nº 7.9.4), catastrofe (nº 3.1 vn), frequentie (nº 2.2.1.vn), ideologie (nº 4.1),
quanten-mechanica, tijdmanagement (nº 2.5.1. vn).
Eisenhower, Dwight, D. (Amerikaans generaal en staatsman)
delegeren (nº 2), macht (nº 4.3.2), procesdenken (2.2.2), strategie (n’s 1.2; 3.2.10; 4.6.4.a),
tijdmanagement (nº 3.1.2.a), verslaving (nº 2).
Eisler, Hans (Duits dichter)
angst (nº 2.2 vn), ethiek (nº 9.3.10.c)
Elias, Norbert (Duits-Nederlands civilisatie-socioloog; figuratiesociologie)
automatisering (nº 4.1.3), bedrijfskolom-management (nº 3.2.1), cultuur (nº 8.2), fascisme (nº
8.7), macht (nº 1.1.7), verkopen (nº 0.1.1).
Eliot, Thomas Stearns (Amerikaans-Brits dichter)
afweermechanismen (nº 1.2.2.b vn), conflict (nº 5.2.3.c), geloofsleven (nº 3.1.3.d2), neurose
(nº 3.10), rouwverwerking (nº 1.1.3), strategie (n’s 2.9).
Eluard, Paul (Frans dichter)
aliënatie (nº 4.1.1), structuur (nº 2.3. ill. vn).
Emerson, Ralph Waldo (Amerikaans dichter)
essay (nº 1).
Empedokles (Grieks voorsocratisch filosoof) Empedocles
Communicatie (nº 6.1.2 big bang scheppinsverhaal), Ethiek (no 7.1.2 vn natuurrecht), Strategie
(no 4.2.1.a autopoëtische strategen, historie), Systeemhiërarchie (no 5.1 plant, animisme in wetenschap. jasje)
Engels, Friedrich (Duits beschermheer in Engeland, populariseerder en propagandist van de ideeën van K. Marx)
Globalisering (no 1.2.2.e vn communistisch manifest), Marxisme (no 1.3.2 histomat, diamat & no 1.4 vn bij
o
‘Das Kapitaal’), Motivatie (n 2.4.1 virtuele felicitatie aan het graf van Maslow),
Enquist, Anna (dichteres en psychoanalitica)
afweermechanismen (nº 1.0.1 vn), ethiek (nº 5.3.2.b vn), rouwverwerking (nº 3 vn).
Enron (Amerikaans energie-octopus, overleden)
cultuur (nº 8.5.3 croûte van farce), ethiek (nº 8.7.2.a corruptie), fascisme (nº 2.3.3.k links/rechts
relativering), globalisering (nº 3.1.1.d), overname (nº 4.8.2 vn beurswaarde), seksualiteit (nº 2.2 ‘babe
lists’), technocratie (nº 1.1.2), winst (nº 2.6.4.a & nº 2.6.7).
Enzensberger, Hans Magnus (Duits politiek essayist en literaat)
complexiteit (nº 3.4 vn), ethiek (nº 9.3.9).
Epimetheus (Grieks mythische underdog kruidenier boekhouder, broer van Prometheus, de strateeg)
ethiek (nº 7.8.2.a hellend vlak & nº 8.21.1.a vrije meningsuiting), feedback (nº 1), strategie (nº 3.2.10
operationeel zijn is alles), systeem~ en regelkringdenken    (nº 2.2.2).
Erasmus van Rotterdam, Desiderius (Nederlands emancipatie filosoof – humanist)
afweermechanismen (nº 1.2.4.a), cultuur (nº 6.8.1), ethiek (nº 8.28.2.a vn).
Erhard, Ludwig (Duits econoom en politicus)
verzorgingsstaat (nº 3.1.2 “Wirtschaftswunder”).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
90
Erickson, Milton H. (Amerikaans psycholoog)
hypnose.
Escher, Maurits Cornelis (Nederlands graficus)
besluitvorming (nº 7.9.4 ill.), context (nº 2.5.1), filosofie (nº 2.3.1.a3 ill), fractaal (nº 2.5), groei
(nº 4.3 ill.), kunst & esthetiek (nº 2.1.1), procesdenken (nº 3.5 ill.), verandering (nº 1.4.1.b ill.;
nº 4.5.7 ill.).
Escoffier (Frans meester kok)
wellevendheid (nº 7.2.2.a vn).
Eubulides (Grieks »hoop« filosoof)
catastrofetheorie (nº 3.2).
Eucken, Walter (Duits econoom, naast Alexander Rüstow en anderen medestichter van het Ordo-Liberalisme)
fascisme (nº 4.1 trotseren van corporatisme en protectionisme), verzorgingsstaat (nº 3.1.2).
Eucken-Erdsiek, Edith (echtgenote van Walter Eucken)
marxisme (nº 2.1.1 vn).
Euripides (Grieks dichter)
conflict (nº 5.1.3.b.vn), ondernemerschap (nº 4.2.1 vn).
Eyck, Aldo van (Nederlands architect)
fractaal.
Ezechiël (Bijbels persoon, spiritueel & profeet)
consumptie (no 1.3), meditatie (no 1.3), rouwverwerking (no 5.1.2.b).
F
broer abian de kok vertelt Fabian, de kok broer Fabiaan de kok
artificial intelligence (nº 1.2 handgesneden peterselie smaakt toch lekkerder), bedrijfskolom (nº 2.1.5 case
hotelbusiness, leidinggevend kok), complexiteit (nº 4.1.2 eenvoud, weinig natuurlijke ingrediënten goed gecombineerd), consulting (nº 4.1.0.b geen unsollicited advice & nº 4.1.1.a tastbare smaak), ethiek (nº 7.8.0
hellend vlak in de keuken, kiezen tussen twee goeden; nº 8.22.3.c milieu, respect in de omgang met vlees), feedback
(nº 2.1 ervaringsleren), fiscus (nº 2.1 klaploper), geloofsleven (nº 1.1.1 mgnt problemen in de restaurantkeuken & nº 3.3.19 kerst & nº 4.0.5.d gebed), geluk (nº 0 bevrijdende overdaad), leiderschap (nº 5.1.2 X
>< Y & nº 5.5.6 stijlflexibiliteit en Japans versus Europees snijden in de keuken & nº 6.5 vn Jozef in Egypte),
motivatie (nº 3.4.1.b2 intrinsieke ~), natie (nº 4.1.4 armoede & esthetiek), neurolinguïstische bepaling
(nº 3.5 smaakgeheugen), objectgerichtheid (nº 1.1.0 eten goed = kok ontslaan), ondernemerschap
(nº 6.2 lessen uit de horeca praktijk), oorlog (nº 4.2.3 verruwing), reclame (no 6.3 slow food),
rouwverwerking (nº 1.1.5.d7 het nederige noodzakelijk om het grote verteerbaar te maken & nº 6.2.3
zelfonderwerping ?), samenwerking (nº 1.2. de afwasser als geheim kapitaal van de kok), seksualiteit (nº 0
bedrijfsblinde ondernemer & nº 2.1.1 trimmers vertrekken), strategische alliantie (nº 2.2.2.a. in zwakte
o
verbonden), stress (nº 1.2.2. multitasking & n 3.6.1.c paniek door controleverlies), structuur (nº 3.4.2.
functieverdieping voor afwassers), subculuur (nº 1.2. in het restaurant: kantoor, bediening, keuken), training
(nº 3.3.3 perenbavarois), verandering (nº 4.4.1.b2 kleine happen bij het worststappen), verkoopleiding (nº
8.3 goulashsoep intern voorverkopen), visie (nº 0 kippensoep in de pan visualizeren), vrijheid (nº 0.1.5.b4 vn
Grootinquisitor), wellevendheid (nº 4.0 meneer Ali & nº 7.2.2. nouvelle cuisine), werkgelegenheid (nº 1.3
dakloos worden in het mensenpark).
Faraday (Brits natuurkundige)
creativiteit (nº 2).
Fassbinder, Rainer Werner (Duits cineast)
natie (nº 5.4).
Faust (tragische uomo universale in de tragedies van J.W. von Goethe)
ethiek (nº 7.1.4.e).
Dr. Faustus, doctor Faustus
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
91
Fautrier, Jean (Frans schilder)
structuur (nº 2.3).
Fayol, Henri (Frans managementkundige)
business plan (nº 2.3), managementkunde (nº 1.1), modelbouw organisatie (nº 2) , strategie
(nº 4.6.2.b. value chain).
Feigenbaum (Amerikaans managementkundige)
kwaliteit (nº 3. en 7.5).
Feil, Naomi (Amerikaanse communicatiekundige in de ouderenzorg)
communicatie (nº 4.1.1.a dementerende gesprekspartner en jezelf centreren, “validation” in de psychologische
o
verzorging van hoogbejaarden), rouwverwerking (n 7.3 fractale cyclus van R en levensfasespecifiek met alle
middelen ondersteunen).
Fellini, Frederico (Italiaans cineast)
zie Satiricon (navigatieplatform).
Fentener van Vlissingen (Nederlands business dynasticus)
Budget (nº 2 vn), Falsificatie (nº 0), Overname (6.6.1 vn).
Festinger, Lionel (Amerikaans managementkundige)
afweermechanismen (nº 2.1.3.b. cognitieve dissonantie reductie).
Feuerbach, Ludwig (Duits materialistisch filosoof)
geloofsleven (no 2.2.1.c4), missie (nº 2.1), wellevendheid (nº 7.2 vn).
Feyerabend, Paul (Amerikaans wetenschapsfilosoof) Feierabend
methode (nº 4.1).
Feynman, Richard (Amerikaans natuurkundige) Feinman
falsificatie (nº 5 vn).
Fibonacci, Leonardo van Pisa (Italiaans wiskundige)
kunst & esthetiek (nº nº 3.7.3 gouden snit), symmetrie (nº 4).
Fiedler, Fred E. (Amerikaans managementkundige)
leiderschap (nº 5.6.4), hiërarchie (nº 3).
Finkielkraut, Alain (Frans cultuurfilosoof)
consumptie (nº 1.3. vn), cultuur (nº 8.5.4 Satiricon op de chefetage), paradox (nº 3.5.3.b vn).
Flaubert, Gustave (Frans romancier)
afweermechanismen (nº 1.2.4.b), force field concept / (nº 3.3), geluk (nº 1.4.2), subjectiviteit
(nº 2.3. vn).
Fo, Dario (Italiaans romancier)
ethiek (nº 8.24.3.d), fascisme (nº 0.1).
Foot Whyte, William (Amerikaans socioloog)
groepsdynamiek (n’s 8 & 10.7).
Ford, Henry (Amerikaans industriëel)
aliënatie (nº 1), motivatie (nº 2.4.1).
Forrester, Jay W. (Amerikaan, prof. MIT/Sloan, een van de vaders van complex en exact systeem- en regelkringdenken en
van het Meadows report van de Club van Rome)
besluitvorming (nº 5.2 koekjes van eigen deeg), catastrofetheorie (no 3.3.3), consulting (3.1.0
o
Cassandra), ethiek (n 8.22.1. d1), fascisme (nº 2.3.3.b links/rechts turbulentie), feedback (nº 1.4
negatieve interventiespiralen), strategie (nº 2.8.2 zelf veroorzaakt leed wordt ontkend).
Forrester, Viviane (Frans sociaal romancière met geselende pen)
motivatie (1.1.2), werkgelegenheid (nº 3.3.4 vn).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
92
Foucauld, Charles-Eugène vicomte de (Frans eremiet)
armoede (nº 5.2.1 ~ is relatief).
Foucault, Michel (Frans socioloog en [taal-] filosoof)
context (nº 2.8 epistème, kennis omtrent een tijdgewricht), fascisme (nº 4.1 gouvernementalité > corporatisme),
systeem~ en regelkringdenken    (nº 1.4.5 Chinese encyclopedie).
Fourier, Joseph (Frans natuurkundige)
catastrofe (nº 3.3), frequentie (nº 5).
Franciscus van Assisi (asceet, spiritueel)
armoede (nº 4), ascese (nº 2.5), cultuur (nº 3.3), ethiek (n’s 1.6.3.c), neuro-linguïstische
bepaling (nº 3.2.2.e), onderhandelen (nº 2.3 ill. vn), zingeving (nº 6.2).
Frank, Anne (Duits dagboek auteur Anne Frank over de Amsterdamse holocaust)
conflict (nº 4.1 vn holocaust musical), fascisme (nº 6.2), persoonlijkheidsgroei (nº 3), theorie Y
(nº 1).
Frankena, William K. (Fries-Amerikaans ethicus)
ethiek (no 5.1 vn & no 5.3 vn)
Franklin, Benjamin (Amerikaans staatsman)
vrijheid (nº 2.3).
Frankl, Viktor E. (Oostenrijks neuroloog en psychotherapeut)
zingeving (nº 0 vn).
Frayne, Michael (Brits theater auteur)
ethiek (nº 9.3.9 over Heisenberg).
Frege, Gottlob (Duits logicus)
communicatie (nº 3.4,0. tabel & 6.7.1), context (nº 1.2.vn), informatie (nº 1.1.1 & nº 1.1.3.a vn
waarheid), methode (nº 2.1.1 vn).
French, J.R.P. en Raven, B. (Amerikaanse sociologen van de macht)
macht (no 3.1 vn)
Freud, Anna (Oostenrijks-Britse psychologe)
afweermechanismen (n’s 1.1.1; 2 & 4.1), doel (nº 1.6.2.a.), ideologie (nº 4.2.), psychoanalyse
(nº 1.2).
Freud, Sigmund (Oostenrijks-Brits psychoanalyticus)
ethiek (nº 6.5.2.vn & 7.3.vn), Girard-syndroom (nº 5.1), ideologie (nº 4.2), kunst & esthetiek
(nº 4.1.3 kleur), leren (nº 1.2.2), luisteren (nº 3.2), procesdenken, psychoanalyse (nº 1.1),
rouwverwerking (nº 7.1), spread-cheating (nº 2.6), transactionele analyse (nº 2), wellevendheid
(nº 7.2).
Friedman, Milton (Amerikaans extreem rechts kapitalisme econoom)
ethiek (nº 1.2.1 aparte economische rechtvaardigheid & nº 8.2.2.c democratie & nº 8.12.2.c inkomen),
strategie (nº 4.3.3.e aanbodseconomie).
Friedrich II Hohenstaufen (Duits staatsman, ca. 1250)
motivatie (nº 1.7.2. vn Mayo-effect), pluralisme (nº 1).
Frisch, Max (Zwitsers dichter)
macht (nº 3.1.b vn), training (nº 1 & 2.1.3.a).
Fromm, Erich (Duits- Amerikaans sociaal psycholoog in het voetspoor van de Grootinquisitor)
afweermechanismen (n’s 1 vn; 1.2.2; 2.1.2.c), armoede (nº 1.2.vn), authenticiteit (nº 5.2),
carrière (nº 5.1.2), communicatie (nº 5.3.2 cynisme), conflict (nº 3.3.1), consumptie (nº 3.3),
cultuur (nº 4.0.1 en ill; 4.6 ill; 7.1 en ill; 8.2.c), eenzaamheid (nº 1.3. vn), emancipatie (nº 3),
ethiek (nº 5.1.1.b & 6.0.1.d), fascisme (nº 1 & nº 8.1), leiderschap (n’s 2.4 vn & 5.1.1 ill.),
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
93
motivatie (nº 2.4.1.h), persoonlijkheidsgroei (nº 4.1 vn), psychoanalyse (nº 2.2), theorie X (nº
1.1), verzorgingsstaat (nº 3.4 vn) en zingeving (nº 2.1).
Furtwängler, Wilhelm (Duits dirigent)
ethiek (nº 9.3.10 betekenis van kunst voor cultuur, en van deze voor structuur en macht), leiderschap
(nº 6.3.2.a), procesdenken (nº 3.0).
Gadamer, Hans-Georg (Duits filosoof, heuristiek, betekenisleer)
besluitvorming (nº 2.1.3), gedicht (no 1.3 hoe een gedicht te lezen), subjectiviteit.(nº 1.2).
Galbraith, John Kenneth (Amerikaans keynesiaan)
ethiek (nº 1.2.1 geen aparte economische rechtvaardigheid), hedging (nº 4.5.0 kredietcrisis 2008/9-10-11,
geschiedenis).
Galois, Evariste (Frans wiskundige)
spread-cheating (nº 2.2 vn), verandering ∆ (nº 1.4.1.a vn).
Gaulle, Charles de (Frans leider)
leiderschap (nº 1.3.1 & 4.1.2), natie (nº 5.3), persoonlijkheidsgroei (nº 5.4.2).
Gao, Xingjian (Chinees-Frans romancier)
meditatie (nº 4.1.1).
Gates, Bill (Amerikaans ondernemer)
ethiek (nº 6.2.2 vn & nº 8.30.3), macht (nº 5), strategie (nº 4.5.7).
Garaudy, Roger (Frans denker)
natie (nº 3).
Gatti, Fabrizio (Italiaans onderzoekjournalist over de Afrikaanse helletrek naar Europa) Bilal
ethiek (nº 8.21.1.a), globalisering (nº 1.1.4 vn).
Gellner, Ernest (Amerikaans socioloog)
natie (n’s 1 & 3.6), marxisme (nº 2.1.1 vn).
Genestet, de (Nederlands dichter)
charisma (nº 1).
George, Stefan (Duits dichter)
fascisme (no 6.1)
Georgescu-Roegen, Nicolas (Roemeens-Amerikaans entropiekundige)
energie (nº 4.3).
Geremek, Bronislav (Pools historicus, minister en Europarlamentariër)
natie (nº 4.3 Europa).
Gerhardt, Ida (Nederlands spiritueel dichteres)
basisvertrouwen (nº 3.2), levensfasen (nº 5).
Geus, Arie P. de (Nederlands managementkundige)
leren (nº 2.3.3 vn), organisatieleren (nº 3.2 vn), scenario planning (nº 5.1), strategie (nº 4.2.2.d
stakeholder value), structuur (nº 3.4.3 vn).
Gezelle, Guido (Nederlands dichter)
training (nº 4.2.4).
Gandi, Mahatma (India’s staatsman, spiritueel en asceet)
armoede (nº 4), ascese (nº 2.5), ethiek (no 5.2.1.a), geloofsleven, leiderschap (nº 1.3.1), natie (nº
3).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
94
Gilgamesh (Fenicisch Accadisch mythische held op zoek naar eeuwige jeugd na de dood) Gilgamesj
afweermechanismen (nº 2.1.5.c), groepsdynamiek (nº 4.7), leiderschap (nº 6.5), mythe
(nº 1.1.1.c).
Girard, René (Frans maatschappij filosoof)
authenticiteit (nº 5.3), concurrentieanalyse (n’s 1.7.1 3.2), conflict (n’s 2.4; 3.1.4; 3.3.2. & 8.2),
consumptie (n’s 1.1; 2.3 & 4.1), Girard-syndroom, groepsdynamiek (n’s 6.3; 9.3.3; 10.2), groei
(nº 6.3.2 weidser perspectief), Johari openheid (n’s 4.1 & 5.1.3.d), kunst & esthetiek (no 1 imitatie),
persoonlijkheidsgroei (nº 1.1), verschil ∆ (nº 3.3), zondebok.
Giraudoux, Jean (Frans dichter)
huwelijk (3.2.3.c), overname (nº 1.2.3 vn), synergie (nº 3.2.1.c), werkgelegenheid (nº 1.1).
Giscard d’Estaing, Valéry (Frans-Europees staatsman)
natie (nº 5.3), verandering ∆ (nº 4.5.4), verkopen (nº 0.5.4).
Giuliani, Rudy (burgermeester van New York op 11-09-2001)
leiderschap (nº 7.4 boek over leiderschap).
Gobineau, Arthur Graaf (Frans socioloog)
fascisme (nº 6.2), leiderschap (1.3.1).
Gödel, Kurt (Duits wiskundige)
gestalt (nº 2.2), groepsdynamiek (nº 4.6.3), paradox (nº 4.3).
Goethe, Johann Wolfgang von (Duits dichter, denker & wereldkundige)
afweermechanismen (nº 2.1.6 geile Grazien, conciliante dromen & nº 3.1 virtuële realiteit, slotkoor Faust II),
communicatie (bij nº 3.0 ill. Reinecke Fuchs), consulting (nº 3.1.2 en no 3.2.2 vn), context (nº 2.5
vn e. incommensurabel), empirisme (nº 4 deel-geheel), ethiek (nº 2.1.1.b vn stoelgang; nº 6.4.1. matiging;
nº 6.9.2.d feest & nº 6.10.1.b verliefdheid & nº 7.1.4.e case Faust en Mefisto), kunst & esthetiek (nº 3.5.1.
meesterschap & nº 4.2.4 stoïcijnse bespreking van Furcht & Hoffnung als grootste Menschenfeinde); life style
(nº 2.1 Wahlverwandtschaften), levensfasen (nº 5.2 Marienbad), macht (nº 4.1 ererbt von den Vätern),
methode (nº 2.1.2.a toveraarsleerling), motivatie (nº 2.4 tovenaarsleerling), onzekerheid (nº 1.3 Furcht
und Hoffnung), procesdenken (nº 2.2.5 Wilhelm Meister), strategie (nº 3.2.5.b. vn Mefisto allianties;
nº 3.2.10 im Anfang war die Tat), stress (nº 3.6 lijden), structuur (nº 3.4.3 eine Reise tut), systeem 
(nº 7.2 rouwverwerking na Marienbad), technocratie (nº 3.1 W. Meister & nº 4 Faust), theorie (nº 0.2 Fausts
Mefisto, grüner Baum), theorie Y (nº 2.2.9 Faust, Koor der Seligen Geister), universum (nº 3 Selige Sehnsucht),
verandering ∆ (nº 0.3.1 Dauer im Wechsel), verschil ∆ (nº 3.1 liefde) en verslaving (nº 4.2 vn
weddenschap Faust - Mefisto).
Goff, le, Jacques (Frans Annales historicus)
hiërarchie (nº 7.2.2 hel), natie (nº 4.1.1 Europa).
Gogh, Vincent van (Nederlands schilder) van Gogh
armoede (nº 6 einde), kunst & esthetiek (nº 6.3 imitatie), ontspanning (no 5.2.5), procesdenken (nº
3.4), symbool (nº 3.1), vrijheid (nº 2.3 structuur).
Gogol, Nicolai Vassilievitch (Russisch dichter) Tschitschikov, Tschichikof, Chichikov
ethiek (nº 8.7.2.b corruptie, Tchitchikof en de dode zielen), Johari openheid (nº 5.1.2 roddel).
Goldratt, Eliyahu, M. (Israëlisch managementkundige)
bedrijfskolom (nº 1.3.3.b.), besluitvorming (nº 5.2.2. knelpunt onderkennen & nº 7.3. knelpunt oplossen
)(), conflict (nº 2.5.1.a & 8.4), informatie (nº 2), massa-individualisering (nº 1.1 vn & 2.3),
mode (nº 3.10), strategie (nº 5 & 7.10), structuur (nº 7.4), value-analysis (nº 3.5), verkopen
(nº 5.2.b. ill.2 vn).
Goleman, Daniel (Amerikaans psycholoog)
emotie (nº 10.3).
Gontsjarof, Ivan (Russich dichter)
neurose (nº 3.8 hypochonder).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
95
Goodall, Jane (Brits apenkundige wijsheidauteur)
aliënatie (nº 4.1.2.c vn), groepsdynamiek (nº 1.1 vn).
Gossen, Hermann Heinrich (Oostenrijks grensnut-econoom)
grensnut afnehmend (nº 1.0).
Gould, Stephen Jay (Amerikaans historisch bioloog)
geloofsleven (nº 2.3.1), intelligentie (nº 2 vn), rouwverwerking (nº 5.3.3.e vn) en verandering ∆
(nº 4.5.10).
Gracián, Baltasar (Spaans Jezuïet)
macht (nº 8.8 ~ in gesprek).
Grant, Madison (Amerikaans conservatief eugenetisch rassist)
fascisme (nº 2.2.3 internationaal).
Greene, Robert (Brits-Frans dichter)
macht (nº 8.6).
Greenspan, Allen (Amerikaans Fed president)
hedging (no 4.5.2.e einde van dollar?), wetenschap (no 4.2.3 basiskeuzen vn).
Greiner, Larry (Amerikaans managementkundige)
groei, strategie (nº 4.3.0.5.b), verandering ∆ (nº 1.4.1 vn; 1.4.2 vn).
Gresham, Thomas (Brits econoom)
carrière (nº 5.1.1.b), normen (nº 4.2.4).
Grisham, John (Amerikaans thriller auteur)
verzorgingsstaat (nº 6.1).
Grimmelshausen, H. J. C. von (Duits dichter)
geloofsleven (nº 3.2.1 vn).
Grotius, Hugo (Hugo de Groot, Nederlands Verlichtingsdenker over oorlog)
aliënatie (nº 4.2), ethiek (nº 7.1.2 natuurrecht), filosofie (nº 1.0.4), oorlog (no 1.0.2.b vn bellum
justum).
Grün, Anselm OSB (Duits spiritueel, Benedictijn en econoom van kloster Münsterschwarzach)
doel (nº 1.7 motivatie > controle), ethiek (nº 6.4.2.b vn matiging & 8.22.3 milieu), geloofsleven (nº 4.1
werken als gebed), ontspanning (nº 1.1.4.a vn innerlijke rust), theorie X (nº 2.1 vn), theorie Y (nº 2.1).
Grünewald, Matthias (Duits schilder)
geloofsleven (nº 2.1.3.c betekenisvolle plekken), rouwverwerking (nº 1.1.7.b case: ‘Kerstverhaal aan de rand
van het bestaan’).
Guardini, Romano (Duits theoloog en denker)
communicatie (nº 1.1.1.a), meditatie (nº 5.2).
Guevara de la Serna, Che, Ernesto (Cubaans revolutionair) Che Guevara
bureaucratie (nº 9.4.2 geen eigenbelang), strategie (nº 3.2.10.e. wel held, geen strateeg), symbool (nº 3.3
~ de Mona Lisa van Westerse jeugd-subcultuur in het Westen en van anti-Amerikanisme in het Oosten).
Gülen, Fethulla (Turks islamitisch theoloog, spiritueel en internationaal vredestichter)
islam (nº 5.4).
Habermas, Jürgen (Duits filosoof)
bureaucratie (nº 1.2), communicatie (nº 6.5), ethiek (nº 5.2.2.d; nº 8.2.1.d publiek debat; nº 8.16.2
& 8.25.2.a vn Sloterdijk), leiderschap (nº 2.2 status-quo filosofie), marxisme (nº 1.2), postmodernisme
(nº 2.2.2), technocratie (nº 1).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
96
Hadewijch (Hadewych, Nederlandse 13e eeuwse spiritueel en mystica)
geluk (nº 5), visie (nº 2.1.3).
Hadrianus, P. Ælius, Imp. (Romeins staatsman)
grensvlakmanagement (nº 1.3), ondernemerschap (nº 4.3.1), training (nº 1).
Haffner, Sebastian (Duits socioloog)
fascisme (nº 8.11).
Hafiz, Shams al-Din (Arabisch dichter)
ethiek (nº 5.1.3.d).
Hahneman, Christian Samuel (Duits arts)
homeopathie (nº 2.4), symmetrie (nº 9 ill.).
Haken, H. (Duits natuurkundige)
energie (nº 4.2).
Hall, Edward, T. (Amerikaans managementkundige)
context (nº 2.2), cultuur (nº 6.6), tijdmanagement (n’s 2.3 & 9.4).
Gary Hamel (1954-)- C.K. Prahalad (1941-2010) (Amerikaans-India’se strategen)
grensnut toenemend (nº 3.3), kernvaardigheid (n’s 1.1; 1.3; 6.1), mode (nº 3.7.2), organisatieleren
(nº 4.2), strategie (2.8 ill.; 2.8.4; 4.2; 5.0.2.h & 7.3), visie (nº 6 vn).
Hammer, Michael & Champy, J (Amerikaanse organisatiekundigen)
structuur (nº 7.9 & nº 8.6 business process reengineering).
Hammurabi (Arabisch prehistorisch staatsman)
ethiek (nº 5.2.1), strategie (nº 1.3.1).
Hamlet (Deens Shakespeare personage)
besluitvorming (nº 6.4.3), fascisme (nº 7.3), seksualiteit (nº 5.3.2), vragen (nº 1.4).
Hanan, Mack (Amerikaans managementkundige)
jaarrapporten (nº 4.4 ill. vn), spread-cheating & denominator management (nº 1.2 ill.), verkopen
(nº 7.4.3 schematisch motivatieprofiel).
Handke, Peter (Oostenrijks proza auteur)
managers (nº 2.1.1. a commissarissen, hoe niet).
Handy, Charles (Amerikaans managementkundige)
cultuur (nº 6.2).
Hannibal (Afrikaanse ploert)
macht (nº 4.3.2), strategie (nº 4.6.4.f).
Hardt M & Negri, A (Amerikaans-Italiaanse sociologen)
globalisering (nº 5.10).
Harris, Judith Rich (Amerikaanse kinder psychologe)
authenticiteit (nº 5.4), strategie (nº 4.6.2.a. peer group / Porters diamond).
Harris, Thomas A. (Amerikaans psycholoog)
transactionele analyse (nº 8).
Hartung, Hans (Duits schilder)
structuur (nº 5.1.5).
Harwood, Ronald (Brits theater auteur)
ethiek (nº 9.3.10 over Furtwängler).
Hawking, Stephen (Brits astro-fysicus)
filosofie (nº 2.5 natuur als interdisciplinair opstapje tot ~), tijdmanagement (no 9) en vele andere plaatsen.
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
97
Hayek, Friedrich A. von (stenentijdperk liberaal)
A-merken (nº 2.3), ethiek (nº 7.5.5. & 8.11.2.b.), strategie (nº 4.3.3.e aanbodseconomie).
Hearst, William Randolph (Amerikaans gewetenloos media tycoon)
afweermechanismen (nº 3.1.4.g cocooning), ethiek (nº 8.6 media-E), organisatiediagnose (nº 2.1.1
kasstromen).
Hebdige, Dick (Brits socioloog)
cultuur (nº 1.4.2 vn), groepsdynamiek (nº 10.1), subcultuur (nº 9).
Hegel, Ge. Wilh. Fr. (Duits filosoof)
authenticiteit (nº 4), catastrofetheorie (nº 3.2 vn), communicatie (nº 4.1.1.a gesprekspartner
centreren zonder te manipuleren; nº 5.3.2 cynisme), concreet (nº 1 voorrang van geest boven materie),
dialectiek (nº 2.1.c3), emotie (nº 4.2 lust vs noodzaak), fascisme (nº 6.1 & 8.5), geloofsleven
(nº 2.1.3.d3 vn & 3.4.9. vn), huwelijk (nº 2.1), idealisme (nº 3 & 5), marxisme (nº 2.1.2 boven~ vs
onderbouw), natie (nº 2.3), stress (nº 3.6.2 vn unglückliches Bewustsein), verandering ∆ (nº 0.1 &
nº 1.4.3.a).
Heidegger, Martin (Duits filosoof en mysticus. Daarin ligt zijn belang; –dat hij procesdenken op de mens toepast /
existentialisme; –dat het meest abstracte zijn weerslag vindt in het meest concrete en dit contemplatief ten aanzien van de
binnenkant; –dat hij de grondbegrippen grondig op de schop neemt en daarbij niet voor een kleintje is vervaard)
afweermechanismen (nº 3.14), argumentatielogica (nº 4.3 cirkeldenken); catastrofetheorie (nº 3.4
proces > object); context (nº 2.9 ‘Befindlichkeit & ‘Entwurf’); empirisme (nº 3.2); ethiek (n’s 1.6.3 &
6.10.1.c liefde & nº 7.1.1.b1 niet kwaad maar »niets«); filosofie (nº 1.3.2.d existentiale; nº 2.8.5 metafysiek,
nº 2.9.3.e ontologie & nº 2.10 technocratiewaarschuwing); functiedenken (nº 1.4.2 ‘Zuhanden sein’);
geloofsleven (nº 1.1.3 risico sprong & nº 3.6.2.d ‘Der Feldweg’); geluk (nº 5 grote mystici; zijn Beiträge zur
Philosophie); informatie (nº 1.1.3.e waarheid); intelligentie (nº 4.2.2 foute ijdelheid); kunst & esthetiek
(nº 2.6 surrealisme); kwaliteit (nº 1.3.1 zorg); leiderschap (nº 5.2 tabel rechter kolom); luisteren (nº 2.3
‘Sein der Seienden’); meditatie (nº 2.1.2 ‘Sein der Seienden’; Langeweile); methode (nº 2.1.1.b over het
alledaagse); motivatie (nº 1.7.2.e vn beyond Mayo, Dasein > Zuhandensein); precisie (nº 3.3.1 dingen);
procesdenken (nº 4.3 ‘Existentiale’); rouwverwerking (nº 5.3.1.c1 zorg); technocratie (nº 1 »dingen«
o
zonder resonantie); tijdmanagement (nº 2.2.3 vn, Sein der Seienden); verschil (n 1.3.2.b4 ontologische
o
differentie; n 1.3.2.b5 Heidegger en zijn werk; nº 2.3.4 liefde als praktische zorg; nº 2.3.6 liefde als existentiële
zorg; nº 2.4.2 complexiteit); vragen (nº 3.1 springen naar onbekende grond); wetenschap (nº 2.5 crisis van
grondbegrippen).
Heisenberg, Werner (Duits quantentheoreticus)
ethiek (nº 9.3.9 & 9.3.10.b & c), precisie (nº 1.4.2).
Hemmingway, Ernest (Amerikaans dichter)
ethiek (nº 8.1.1. vn), verkoopleiding (nº 6.1.2).
Hendrikse, Klaas (Nederlands progressief existentialistisch theoloog)
geloofsleven (nº 2.1.3).
Herakleitos (Grieks filosoof) Heraclitus, Heraklitus, Heracliet, Herakliet,Heraklit, Heracleitos
dialectiek (n’s 2.3.14 en 4.1 tegenspraak!), procesdenken (nº 4.1 alles stroomt?).
Hermes (Grieks mythisch persoon) Hermes Trismegistus
argumentatielogica, communicatie (nº 6.1.3), ethiek (nº 6.6. 3 wijsheid), managers (nº 2.4
netwerken), symbool (nº 3.1 status~ Hermès), zondebok, (nº 5.2.2 hermetisch).
Herostratus (Grieks protopunker)
aliënatie (nº 4.1.2.a), emotie (nº 3), subcultuur (nº 3.1).
Hersey-Blanchard (Amerikaanse managementkundigen)
leiderschap (nº 5.6.7).
Herzberg, Abel J. (Nederlands dichter)
communicatie (nº 3.1.1.g), geloofsleven (nº 2.3.1), groepsdynamiek (nº 2.1), trainen (nº 5.2.4).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
98
Herzberg, Frederick (Amerikaans mangementkundige)
geluk (nº 4.1), grensvlakmanagement (nº 3.2.2.), groepsdynamiek (nº 8 ill.), motivatie
(nº 1.7.4), structuur (nº 3.1.2).
Herzberg, Judith (Nederlandse dichteres)
zwijgen (nº 1.3).
Hesiodus (Grieks dichtereconoom)
concurrentieanalyse (nº 4.2 strijd is niet een enig kind).
Hesse, Hermann (Duits dichter)
afweermechanismen (nº 3.10), leiderschap (nº 2.4), levensfasen (nº 2.1), samenwerken
(nº 2.6.2).
Hilbert, David (Duits wiskundige)
paradox (nº 4.2).
Hildegard von Bingen (Duits medisch-filosofische kunstenares, spiritueel en extatische mystica)
concurrentieanalyse (nº 2.3 weidser perspectief), cognitief droogkoken (nº 2 kennisopbouw), context
(nº 1.3.1 kennisopbouw ), geloofsleven (nº 3.5.2 spirituele auteurs), geluk (nº 5 grote mystici), homeopathie (nº 2.4), kernvaardigheid (nº 2.3.c. vn binnenste kring), kunst & esthetiek (nº 5.2 camp
»waterig transparant«), levensfasen (nº 5.3 hervonden jeugd), neuro-linguïstische bepaling (nº 2 vn
kennisopbouw), psychoanalyse (nº 3.2 spiegel), training (nº 5.2.4.c ervaringsverwerving), vrouw in
management (nº 1.2).
Hillesum, Etty (moderne Nederlandse spiritueel & mystica; Auschwitz) Etty Hillesum
angst (nº 4.1 met de dood afgerekend), doelen (nº 4 randvoorwaarden), eenzaamheid (nº 0 twee soorten),
ethiek (nº 6.0.2.c deugd, opvoeding tot ~, methode; nº 6.10.3.a Hooglied), geloofsleven (nº 3.5.12 spirituele
auteurs), gestalt (nº 2.0 kracht tot innerlijke vrijheid uit realisme), stress (nº 3.6.1 leed actief aanvaarden voor
meer draagkracht).
Hippocrates (Grieks overgrootvader van de geneeskundige ethiek)
ethiek (nº 7.7 geen schade toevoegen; nº 8.24 medische ethiek).
Hobbes, Thomas (Brits cynisch machtsideoloog van totalitair collectivistische signatuur in een
contractualistisch jasje)
conflict (nº 1.3.1 en no 4.1.c), empirisme (nº 1.3), ethiek (no 2.2.3 en no 7.8.2.a1), macht (no 1.1.2
vn), procesdenken (nº 6.2.5), theorie X (no 2.6).
Hoffmann, E.T.A. (Duits verteller)
afweermechanismen (nº 2.1.6 romantiek, Murr), consulting (nº 3.1.0.vn notenkraker).
Hofmannsthal, Hugo von (Oostenrijks dichter)
charisma (nº 2.4 vn), geloofsleven (nº n.3.1.1.a vn tegen estheticisme), natie (nº 5.1.1 vn),
persoonlijkheidsgroei (nº 5.4.1) en wellevendheid (nº 7.4.3 vn bon mots, oneliners beperken).
Hofstaedter, Douglas R. (Amerikaans taalfilosoof, patronen~ en zelfbewustzijnexpert)
chaos (nº 4.2), context (nº 1.3), ethiek (nº 6.8.2.e inlevingsvermogen), fractalen (nº 1.2 zelfbewustzijn), Johari openheid (nº 3.4 verwachtingspatronen), voorspellen (nº 1.4.1), wellevendheid
(nº 7.4.3.).
Hofstede, Geert (Nederlands managementkundige)
cultuur (nº 1.4.3 definitie; nº 4.1. doel; nº 4.6 motivatie; nº 6.4 diagnose model), strategie (nº 2.6.1.c.),
structuur (nº 2.1.2 & 6.1.2).
Hölderlin, Friedrich (Duits dichter)
gedicht (nº 1.3), geheugen (nº 1.1.3.b), geluk (nº 2.4), levensfasen (nº 4.0), motivatie (nº 5).
Holmes, Sherlock (Brits mythisch persoon rond oorzaak & gevolg)
besluitvorming (nº 6.4 oorzaken zoeken), creativiteit (nº 4.7 serendipiteit), empirisme (nº 2.12),
intuïtie (nº 1), methode (nº 1.1), motivatie (nº 0 inleiding), strategie (nº 5.0.2.k bottom-up ~
vindplaatsen), theorie (nº 1.1; nº 3.1.1 & nº 6.2.3).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
99
Homan, George C. (Amerikaans managementkundige)
groepsdynamiek (nº 8 & 10.8), organisatieleren (nº 6.7).
Hoover, Edgar (Amerikaans geheimedienstmanager)
eufemisme (nº 3.4).
Horkheimer, Max (Duits maatschappij filosoof)
macht (nº 2.3.2.b vn); vrijheid (nº 5 vn).
Hotelling (Brits econoom)
investeren (nº 5.3.2.b), ethiek (nº 8.22.3.b).
Hubbard, Lafayette Ronald (Amerikaans psycholoog)
subcultuur (nº 7.1 scientology).
Hubble, Edwin Powell (Amerikaans natuurkundige)
universum (nº 1.1.3.b).
Hugo, Victor (Frans sociaal dichter)
fascisme (nº 6.1 Les Miserables), globalisering (nº 3.3.1), marxisme (nº 2.1.3).
Huizinga, Johan (Nederlands cultuurhistoricus: ‘Herfstij der middeleeuwen’; ‘Homo ludens’; etc.)
afweermechanismen (nº 2.2 regressie), angst (no 3.4 deprimerende kunst), attitude (nº 1.1), context
(nº 2.8 historische sensatie), emotie (nº 1.3.2), ethiek (nº 6.4.3 matiging & nº 6.9.2.b. homo festivus &
nº 9.4.1. epiloog, het domein van het spel), geloofsleven (no 3.1.3.g2), globalisering (nº 1.2.2.b), life
style (nº 2.1), luisteren (nº 5.2.2 vn), natie (nº 3.1), oorlog (nº 4), strategie (nº 4.3.0.b.),
subcultuur (nº 4.5.), theorie (nº 3.1.2.f), traditie (nº 2.4), training (nº 2.2.2. & no 5.2.1.a),
voorspellen (nº 3.1 & nº 4.3), voorwoord, wetenschap (nº 4.4.0 over verarming van het discours door
overdadige wiskunde), winst (nº 1.2), zondebok (nº 1.3 ‘homo ludens’ als perspectief op een hoger
dissonantiepotentieel).
Hulk (mythisch, alles vernietigend comic strip figuur)
strategie (nº 3.2.10 operationeel zijn is toch niet alles).
Humboldt, Wilhelm von (Duits taal filosoof, politiek pedagoog)
cultuur (nº 1.1), trainen (nº 5.2).
Hume, David (Schots verlicht filosoof)
empirisme (nº 1.2.6), ethiek (nº 2.4.0 bio ~ & nº 7.1.0 legitimering & nº 8.1.1 sensible knave).
Husserl, Edmund (Duits existentie filosoof)
verschil ∆ (nº 1.3.2.a fenomenologie).
Huxley, Aldous (Brits futuristisch romancier)
behaviorisme (nº 4.3 vn Brave New World)
Huygens, Christiaan (Nederlands natuurkundige) Christian Huygens
catastrofetheorie (no 3.2), hypnose (no 2.1.2), leren (nº 1.2.1.a).
Icarus (Grieks mythische hoogvlieger)
macht (nº 1.2.2.a), Murphy (nº 1.4), paper (nº 9.1.4), strategie (nº 4.5.7.a vn), transactionele
analyse (nº 3.3.7).
Ignatius van Loyola (Spaans wijsheidskundige, spiritueel & stichter van de Jezuietenorde Societas Jesu S.J.)
creativiteit (nº 4.10), luisteren (nº 5.2.2), meditatie (no 1.2 & no 3), training (nº 3.9.1).
Ikea (internationaal woonwarenhuis onderneming opgericht door Ingvar Kamprad)
Life style (nº 1.2.), Missie (nº 3.6.1. cultuur & ~= ijzersterke combinatie), Strategie (nº 4.6.3.c.I
implementatie, corp. citizensh. & ~ governance voor hogere productiviteit).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
100
Imai, Masaaki (Japans kwaliteitskundige)
kwaliteit (nº 3 en 7.4).
Ionesco, Eugène (Roemeens-Frans theaterfenomeen)
zie kalkoen. K alkoen
Ionescu
Irving, Washington (Amerikaans dichter)
zwijgen (nº 2.6 vn).
Ishikawa, Kaoru (Japans managementkundige)
kwaliteit (nº 3.3.3; nº 3.4; & 7.7).
Jackson, Michael (voormalig king of pop)
consumptie (nº 1.1 leeg gezogen idool), eufemisme (nº 3.9 I love you, too), rouwverwerking (no 1.1.5.d
uitvaart), universum (nº 3.1 bleke popster).
Jackson, Tim (prof. dr., Brits milieuwetenschapper o.a. over koolstofintensiteit)
groei (no 6.2)
Jakob (Bijbels persoon, aartsvader ~) Jacob
carrière (nº 1.2 ill. ladder), delegeren (nº 8.1 loslaten, gevecht met engel), ethiek (nº 6.7.3 vn dapperheid;
gevecht met engel), gestalt (nº 2.5), huwelijk (nº 1 gevecht met engel), meditatie (nº 4.2 Jakob / Engel ),
ontspanning (nº 1.2 ill. droom van ladder als climax van een grenservaring).
Janis, Irving (Amerikaans socioloog)
ethiek (nº 9.2.b7 case-discussie), groepsdynamiek (n’s 7.2 inhoudelijk & 10.5 literatuur),
prestatiebeoordeling (nº 3.1 vn), stress (nº 3.4.2).
Jarry, Alfred (Frans dichter) Alfred Jarri
filosofie (nº 3.1 wie mogen meedoen?), Leiderschap (nº 6.10. Ubu Roi, de grotesk slechte père Ubu).
Jaspers, Karl (Duits existentie filosoof)
macht (nº 2.8), verschil ∆ (nº 2.2.3 vn).
Jawlensky, Alexei von (Russisch-Duits schilder)
persoonlijkheidsgroei (nº 0.2).
Jay, Antony P. (Brits Machiavelli commentator)
conflict (nº 3.1.1 vn), decentralisatie (nº 1.4.4 vn), feedback (nº 1.4), leiderschap (nº 6), strategie
(nº 7.8), voorwoord.
Jetro (Bijbels persoon)
consulting (no 1.1.1), geloofsleven (nº 4.7.2.b).
Jezus
zie Christus.
Joachim de Fiore (Italiaans monnik)
new-age (nº 3.2 chiliasme).
Job (Bijbels persoon en hoe die met lijden is omgegaan)
rouwverwerking (nº 5. 2.1), stress (nº 3.6.2 exessief lijden en het ongelukkige bewustzijn), theorie X (2.7),
verslaving (nº 4.2), zondebok (nº 3.3).
Johannes de Doper (laatste der Oudtestamentische profeten, Bijbels persoon)
identiteit (nº 0.1.4), stress (nº 3.6.3 vn).
Johannes van het Kruis (Spaans Karmeliet, spiritueel & mysticus en kerkleraar)
conjunctuur (nº 4.6 een beetje woestijn is zo slecht nog niet), creativiteit (nº 4.0.2 een beetje ~),
geloofsleven (nº 2.1.3.d1 zuiverende oppositie van het atheïsme & no 3.6.7.a ), meditatie (nº 4.2 troost door
perspectief).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
101
Johnson, Lyndon B (36e president van de VS – na J.F Kennedy)
investeren (nº 1.1. vn).
Johnson, Dr. Samuel (Brits criticus)
ethiek (nº 8.6.2), modelbouw algemeen (nº 1.2.2.c vn)  , vrijheid (nº 0.1.6).
Jona, Jonah, Jonas (Bijbels persoon)
ethiek (nº 5.3.2.e. Jona-syndroom, Jonassyndroom).
Jonas, Hans (Duits-Amerikaans ethiek filosoof)
ethiek (n’s 5.3.1 vn; 7.3; 10.5), technocratie (nº 2.1).
Jozef van Egypte (Bijbels leider) Jozef in Egypte
conjunctuur (nº 1.2), leiderschap (nº 6.5), managementkunde (nº 5 prehistorie).
Joyce, James (Iers dichter)
luisteren (nº 5.2.2 vn), procesdenken (nº 3.1).
Judas (Bijbels omstreden persoon)
afweermechanismen (nº 2.8), authenticiteit (nº 5.3), efficiency (nº 2.1), ethiek (nº 6.1; 8.1.2;
8.29.1), gestalt (nº 2.4), groepsdynamiek (nº 4.6.3), onderhandelen (nº 2.2.2), prisoners
dilemma (nº 1.1. voorbeeld V ) en stress (nº 3.6.3 vn).
Juglar, Clément (Frans statisticus)
conjunctuur (nº 2.3)
Jung, Carl Gustav (Zwitsers psycholoog)
cultuur (n’s 1.4.3; 3.7 en 5), geheugen (nº 1.2), intuïtie (nº 5.3), luisteren (nº 3.2), macht
(nº 3.9), psychoanalyse (nº 1.3), reclame (nº 5.3), spread-cheating (nº 2.6), training (nº 4.1.1),
transactionele analyse (nº 7 vn), visie (nº 2.1.2).
Jünger, Ernst (Duits dichter als ‘conservatief revolutionair’)
fascisme (nº 5.1 en vn), filosofie (nº 2.10 technocratiewaarschuwing), macht (nº 3.1.2.e gehoorzaam?),
persoonlijkheidsgroei (nº 5.4), subjectiviteit (nº 2), traditie (nº 3).
Juran, Joseph M. (Amerikaans-Roemeens managementkundige)
kwaliteit (n’s 2.3; 3 en 7.3).
Kafka, Franz (Tchechisch-Oostenrijks dichter)
aliënatie (nº 4.1.b), bureaucratie (nº 1.2 G. Samsa), motivatie (nº 1.7.2.d G. Samsa), systeem~ en
regelkringdenken  (nº 1.1 proces is talmen), verandering ∆ (nº 4.3.6.b2), verslaving (nº 2
korstjes).
Kagan, Robert (Amerikaans extreem rechts intellectueel pamfletist)
natie (nº 5.1.1 Amerika, negatief).
Kahn, Eugen (Duits-Amerikaans psycholoog)
geheugen (nº 1.1.3.b vn), leiderschap (nº 5.2 vn), procesdenken (nº 4.7).
Kahneman, Daniel Danny (Amerikaans-Israëlisch economiepsycholoog, Nobelprijs 2002)
zie: ‘Tversky, Amos & Kahneman, Daniel’ in dit naamregister
Kahnweiler, Daniel-Henry (Duits kunsthandelaar in Parijs, Galerie de France)
filosofie (nº 2.1.2.d. methode heuristiek, begrijpen, ~ van kunst door haar te ontmoeten).
Kaïn (arglistig jaloers Bijbels persoon)
kwaliteit (nº 3.6).
Kampenhoevener von, Elsa Sophia (Duitse dichteres)
afweermechanismen (nº 2.1.5. blauwe bloem).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
102
Kandinsky, Wassily (schilder)
kunst & esthetiek (nº 2.2.1.a vn & nº 4.1.2.).
Kant, Immanuel (Duits filosoof) Kantiaans, kantianisme
cognitief droogkoken (nº 2.3.8), context (nº 1.2.vn & 1.3.2), emotie (nº 9), ethiek (nº 2.2.2;
nº 5.2.1; nº 6.4.3; nº 7.1.5.b; & nº 8.16.2), filosofie (nº 2.8.3), geheugen (nº 1.1.1.a), levensfasen
(nº 4.4), meditatie (nº 1.1.1), natie (nº 5.5.3 vn), oorlog (no 4.2.1), leiderschap (nº 6.10.2),
theorie Y (nº 2.2.8), visie (nº 8.2) en wetenschap (no 4.6).
Karajan, Herbert von (Oostenrijks dirigent)
leiderschap (nº 6.3.3), wellevendheid (nº 5.4).
Karel de Grote (Europees staatshoofd en ~man)
argumentatielogica (nº 4.4.4), conflict (nº 5.1), leiderschap (nº 6.8), managers(nº 2.4),
strategie (nº 3.2.10.a), subcultuur (nº 4.2.), verandering ∆ (nº 2.2).
Karremans van Srebrenica (Nederlands militair bureaucraat, ‘habe ich nicht …’)
ethiek (nº 9.3.7), strategie (nº 3.2.10. f).
Kästner, Erich (Duits dichter)
carrière (nº 5.1.1.f), consulting (nº 1.3 vn).
Katharina II, de Grote (gruwelijkste aller Russische vorstinnen)
consulting (no 2.2.1 Potemkinse dorpen), overname (no 8.3.3 strovuren, boeren en ‘ontmensing’).
Keating, Thomas (Amerikaans wijsheidauteur)
meditatie (nº 2.2.2).
Kellendonk, Frans (Nederlands dichter)
ethiek (nº 6.10.1.a), verslaving (nº 1.1).
Kennedy, Carol (Britse managementkundige)
structuur (nº 5.8).
Kennedy, John Fitzgerald (35e president van de VS)
ethiek (nº 6.7.2.b.vn), eufemisme (nº 3.4), leiderschap (nº 4.1.2), strategie (nº 4.5.5.7), visie
(nº 4.2.1).
Kerber, Walter S.J. (Duits Jezuiet, sociaal econoom en ethicus)
ethiek (nº 8.4.2.a vn).
Kets de Vries, Manfred (Nederlands leiderschapspsycholoog aan het Insead in Fontainebleau)
ethiek (nº 6.4.2.), leiderschap (n’s 3.7.1; 3.7.3 vn; 4 vn & 7.2), ondernemerschap.
Keuning en Eppink (Nederlandse organisatiekundigen)
structuur (nº 8.3).
Keynes, John Maynard (Brits econoom) keynesiaanse maatregelen, demand-side economics
conjunctuur, ethiek (nº 1.0), presenteren (nº 1.3 vn), strategie (nº 4.3.3.e), verzorgingsstaat
(nº 10.2) en wetenschap (no 2.5.3 wetenschappelijkheid op zich & nº 4.1 wetenschappelijkheid van de
economie).
Khayyam, Omar (Afghaans wijsheidsdichter van kwatrijenen ofwel de rubâi’yat) roebajaat, roebajat, rubayat
ethiek (n’s 5.1.3.d antifundamentalist & 5.2.2.d. Rawl’s ‘veil of ignorance’), geloofsleven (nº 1.1. vn sluier
& nº 2.5.0.d en verder & nº 3.5 spirituele auteurs), islam (5.2), macht (nº 5.2.1 vn), persoonlijkheidsgroei (nº 6.2.2. sluiers lichten).
Kierkegaard, Søren (Deens existentie-geloofs-filosoof, spiritueel op het kruispunt van tijd en eeuwigheid)
communicatie (nº 5.2.2 ironie; nº 5.3.3.j cynisme), ethiek (nº 6.7.2 held Abraham), feedback & ffwd
(nº 5.2.3), Girard-syndroom (nº 1.2 vn), huwelijk (nº 1 held Abraham), Johari openheid (nº 2 façade
afbouwen), luisteren (nº 5.2.2 vn), pluralisme (nº 5.1.5 lelie op mestvaalt), verschil ∆ (nº 1.3.2.b &
nº 2.3.5).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
103
Kim, W. & Mauborgne, R. (Franse managementkundigen aan het Insead)
concurrentieanalyse (nº 1.4.4 vn & nº 5.2.2.vn), ethiek (nº 6.2.1.b vn), kernvaardigheid (nº 5.2.2
vn), procesdenken (nº 6.1), strategie (nº 4.2.1.a & no 4.6.2).
Kipling, Rudyard (Brits dichter)
natie (nº 5.2.0 Brits nationalisme), mythe (nº 1.1.1)
Kircher SJ, Athanasius (Duits interdisciplinair denker) Kirchner
artificial intelligence (nº 2.3).
Kissinger, Henry (Duits- Amerikaans machtspoliticus)
globalisering (nº 3.1.1.d), welbegrepen eigenbelang (nº 4).
Klant, Johannes Jacobus (Nederlands economie filosoof)
interdisciplinariteit (nº 3.0.3 vn).
Klee, Paul (Duitstalig schilder)
kunst & esthetiek (nº 4.4), persoonlijkheidsgroei (nº 5 ill.).
Kleinhenz, Gerhard (Duits econoom)
ethiek (nº 8.16.2 vn), werkgelegenheid (nº 9.2 vn).
Kleist, Heinrich von (Duits dichter)
ethiek (nº 2.2.2.d Prinz von Homburg), hiërarchie (nº 3.2 Prinz von Homburg), macht (nº 1.2.2 Prinz von
Homburg; nº 4.4.1 vn Marionettentheater), ondernemerschap (nº 4.2.2 Penthesilea, opvolgingscrises, Medeasyndroom), ontspanning (nº 5.2 Marionetten~), solliciteren (nº 3.4 ill. Penthesilea), vrouw (nº 6.1 ill.
Penthesilea), werkgelegenheid (nº 1.3 ill. Penthesilea).
Klever, W.N.A. (Nederlands economie historicus, Griekse oudheid)
bedrijfskolom (no 1.1 vn), concurrentieanalyse (nº 4.2 vn), conjunctuur (nº 1.3.3.a), ethiek
(nº 1.2.a1 vn; nº 6.4.2.b. vn), groepsdynamiek (nº 4.4 vn; nº 9 vn), idealisme (nº 5 vn),
managementkunde (nº 1.2.3 vn), marxisme (nº 2.3.3 vn).
Knigge (Duits wijsheidauteur)
wellevendheid (nº 1 en 9).
Koestler, Arthur (Hongaars-Brits dichter, marxisme kenner)
fascisme (nº 8.2), marxisme (nº 2 vn & nº 2.1), procesdenken (nº 4.6), structuur (nº 8.6
reengineering).
Kohl, Helmut (Duits politicus)
ethiek (nº 6.1.2.a compliciteit; nº 8.1.1 graatwandeling; nº 8.2.2 vn crony systeem & nº 8.7.2.b corruptie),
Johahi openheid (nº 3.2 de Kohlgeheimen).
Kokoschka, Oscar (Oostenrijks schilder)
ethiek (nº 9.3.10.c. ill.), prestatiebeoordeling (nº 1 ill.), sollicitatie (nº 3.4. ill.), vrouw in
management (nº 6.2. ill.), werkgelegenheid (nº 1.3).
Kolakowski, Leszek (Pools filosoof in Engeland)
mythe (nº 7.1).
Kolb, David (Amerikaans leerproceskundige)
training (nº 4.1.3).
Kolmogorov, Andrei N. (Russich wiskundige) Kolmogorof; Kolmagorov,
complexiteit (nº 3.1).
Kondratieff, Nicolai (Oekraïns econoom, Russisch statisticus)
conjunctuur (n’s 1.1.2 en 2.4).
König, René (Duits socioloog)
cultuur (nº 1.1.3.a. vn).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
104
Koolhaas, Rem (Nederlands architectuur socioloog)
ethiek (nº 8.22.3.b milieu), structuur (nº 1.8. vn).
Kopernikus zie Copernicus
Korda, Micheal (Amerikaans managementkundige)
macht (nº 1.3).
Krishnamurti, Jiddu (India’s wijsheidauteur)
chaos (nº 2.4), eenzaamheid (nº 1.3 & nº 3.1), ethiek (nº 8.7.1.h1), geloofsleven (nº 3.5.8),
hiërarchie (no 4.4 vn), methode (nº 2.1.2 a), new-age (nº 3.5.2.b), ontspanning (nº 1.2.3),
procesdenken (nº 1.1.1), verandering ∆ (nº 3.1.2.a vn & nº 4.1.2.a1 vn), verschil ∆ (nº 2.3.6).
Kruisinga, H. J. (Nederlands managementkundige)
structuur (nº 7.3 vn).
Kübler-Ross, Elisabeth (Zwitsers arts en rouwverwerkingskundige)
rouwverwerking (nº 7.2).
Kubrick, Stanley (Brits regisseur van o.a. A Clockwork Orange)
aliënatie (nº 4.1.2.c), emotie (nº 3 geen belang, geen ~), ethiek (no 1.3 & no 8.1 crimineel).
Kuhn, Thomas S. (Amerikaans methoden filosoof)
automatisering (nº 1), context (nº 2.5.2 padadigma en incompatibiliteitsparadox), empirisme (nº 3.1),
falsificatie (nº 0.1.3), methode (nº 4.2), symbool (nº 5.1), verandering ∆ (nº 1.4.2.a vn;
nº 3.1.2.a), visie (nº 2.1.2).
Kundera, Milan (Tjechisch romancier in Parijs)
ethiek (nº 6.10.1.a ongericht lichamelijke liefde), filosofie (nº 2.6.3 literatuur), geloofsleven (nº 3.1.3.b),
Marxisme (nº 3.0 een hel van een paradijs, de denuntiatie-maatschappij), Murphy (nº 1.0 niet naïef zijn).
Krafft-Ebing, Richard von (Oostenrijks ‘psychopathia sexualis’ -kundige)
ethiek (nº 6.10.1.a fetisjismen).
Lacan, Jacques (Frans psychologie filosoof)
falsificatie (nº 0.2 wetenschapstheorie), hypnose (nº 2.2.1 spiegel), leren (nº 1.2.2.c spiegel),
transactionele analyse (nº 2 spiegel), psychoanalyse (nº 3.2 spiegel).
Laclos, Pierre Choderlos de (Frans psychostrateeg)
Communicatie (nº 5.3.3.j. cynisme).
Lacordaire, Henri (Frans wijsheidauteur)
natie (nº 5.3), verschil ∆ (nº 2.3.1.b vn bij vriendschap), wellevendheid (nº 7.4.3 vn).
La Fontaine, Jean de (Frans fabeldichter)
consulting (nº 1.2 vn), ethiek (nº 4.5.5 & nº 8.2.2.c1), groepsdynamiek (nº 5.5), rationaliteit
(nº 2.3), structuur (no 3.6 ill).
Lakeman, Pieter (Nederlands jaarrapportkundige)
jaarrapporten (nº 1.5 ill. vn), macht (nº 5.6.2 sterfhuisconstructies), strategie (nº 4.2.2. vn verlies als
winst presenteren), winst t (nº 2.6 communicatie winst?).
Lamartine, de Alphonse (Frans dichter)
reclame (nº 8.1), synergie (nº 3.2.1.c).
Landmark (Amerikaanse commerciële sekteonderneming)
subcultuur (nº 7 scientology).
Laocoön (Trojaans arts/priester)
consulting (nº 2.1 ~misbruik), stress (nº 1.1 boa constrictor).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
105
Lao~Tsu (Chinees wijsheidauteur van het aforismen of orakelboek Taoteking)
leiderschap (nº 6.6.1). Lao Tzu, Lao~Tse, Lao Tse, Lao Tze, Laozi, Lao Zi. Tao~Te Tjing, Tao te Ching, Daodedjing, Daodejing
Lapide, Pinchas (Oostenrijks Duits OT theoloog)
geloofsleven (nº 2.3.3 & nº 3.1.3.b vn).
Laplace, Pierre-Simon (Frans natuurkundige)
scenario planning (nº 3.1.3 determinisme, neen).
de La Rochefoucauld (Frans dichter)
ethiek (no 2.2.1.c moralisme), geheugen (no 1.3).
de La Roche-Foucault, de La Roche-Foucauld, de La Rochefoucault
de Las Casas, Bartholomeus (voor de rechten van de Zuid-Amerikaanse indianen, Valladolid 1542)
argumentatielogica (no 4.3.4.j goudkoorts 1570), ethiek (no 1.2.1 aparte economische rechtvaardigheid &
no 8.21.1.b1 menswaardigheid), natie (no 4.2.d slavernij in Europa’s geschiedenis).
Laurens van Arabië (Brits dichter en vrijheidsstrijder)
structuur (nº 6.3).
Law, John (Brit, windhandel)
investeren t (nº 5.1).
Lawrence & Lorsch (Amerikaanse managementkundigen)
structuur (nº 5.8 vn adhocratie; contingency).
Lay, Ruppert S.J. (Duits ethiek~ en taal filosoof)
argumentatielogica (nº 6.3), ethiek (n’s 5.3.2 vn, nº 7.3 vn & 10.8.5), strategie (nº 5.0.4.a vn),
werkgelegenheid (nº 4.3.1.vn).
Le Bon, Gustave (Frans socioloog)
groepsdynamiek (nº 9.3.1.vn & nº 10.9).
Leibniz, Gottfried Wilhelm (Duits filosoof en wiskundige)
context (nº 1.2. vn), ethiek (nº 6.2.4 vn onrechtvaardig lijden of theodicee & nº 8.22.1 milieu, beste van alle
werelden), systeemhiërarchie (nº 5 celbewustzijn), verandering ∆ (nº 0.3 infinitesimaalrekening;
nº 4.5.5 vn Maupertuis), voorspellen (nº 0 vn).
Lievegoed, Bernard (Nederlands sociaal pedagoog en organisatiekundige op antroposofische
grondslag)
groei (nº 7.3), specialisering (nº 4.5), structuur (nº 8.1).
Lenin (Russisch dictator)
ethiek (nº 6.9.2.a; nº 7.1), fascisme (nº 2.1 & 2.3.3.c), filosofie (nº 4.1), ideologie (nº 4.1),
marxisme (nº 2 & nº 2.1.5; 2.3.1), motivatie (nº 2), structuur (nº 8.6), verslaving (nº 1.2).
Leonhard, Gustav (Nederlands musicus)
authenticiteit (nº 4.5).
Leopardi, G (Italiaans dichter)
strategie (nº 4.2.4.b depressieve organisatie vn)
Lessing, Gotthold Ephraim (Duits dichter)
argumentatielogica (nº 4.7.a vn Nathan de Wijze), consulting (nº 2.1 Laocoön), geloofsleven (nº 2.1.1
vn pluralisme & nº 2.3.3.d oecumene en Nathan de Wijze), pluralisme (nº 1 .2 vn Nathan de Wijze).
Levi, Primo (Italiaans wijsheidauteur)
ethiek (nº 2.2 vn; nº 9.3.10.b), motivatie (nº 2.4.1.b & vn), structuur (nº 4.11.4), verschil ∆
(nº 2.2.3), visie (nº 4.3).
Levinas, Emanuel (Frans existentie filosoof)
afweermechanismen (nº 2.6.2.b), authenticiteit (nº 4.1), geloofsleven (nº 1.2.2), Girardsyndroom (nº 2.3), leiderschap (nº 2.4 vn), persoonlijkheidsgroei (nº 6.2.2 & nº 2.1 vn),
procesdenken (nº 4.5), systeemhiërarchie (nº 7), vrijheid (nº 4.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
106
Lewin, Kurt (Pools-Amerikaans gestalt psycholoog)
force field concept / (nº 4.3), groepsdynamiek (nº 1.4), leren (nº 1.2.2.l), verandering ∆
(nº 4.1.b en nº 5.2).
Lichtenberg, Georg Christoph (Duits natuurkundig aforist)
verandering ∆ (nº 1.3.1.a).
Lichtenstein, Roy (Amerikaans schilder)
subcultuur (nº 4).
Likert, Rensis (Amerikaans managementkundige)
leiderschap (nº 5.6.1).
Linde, Frans van der (Nederlands managementkundige)
strategie (nº 4.7.2.c vn aspecten van prestatie meting).
Linden, ter Nico (Nederlands schrijver dominee)
geloofsleven (nº 2.1.3), hiërarchie (nº 7.2 vn), transactionele analyse (nº 4.4 vn), voorspellen
(nº 4.5.0‘Bijbels tellen’).
Lloyd Webber, Andew Sir (Brits musical componist)
bedrijfskolom (nº 2.1.1.d).
Locke, Edwin (Amerikaans management auteur)
motivatie (nº 1.7.3).
Locke, John (Brits filosoof van de Verlichting)
argumentatielogica (nº 4.1; nº 4.9 & nº 4.10 vn drogredenen), empirisme (1.2.5), leiderschap (nº
5.3.2.d drogreden van op de strepen staan), pluralisme (nº 1.0 tolerantie).
Loftus, Elizabeth (Amerikaans geheugenkundige)
afweermechanismen (nº 1.1.1.c vn), hypnose (nº 1 vn).
Loo, Tessa de (Nederlands romancière)
geloofsleven (nº 3.4.8 vn), oorlog (nº 1.3).
Lorenz, Konrad (Oostenrijks diersocioloog)
cultuur (nº 4.6.3 vn), huwelijk (nº 2).
Lovelace, Ada (Britse wiskundige)
artificial intelligence (nº 1).
Loyola
Zie Ignatius ~.
Lucebert (Nederlands dichter en schilder)
cultuur (nº 8.2), gedicht (nº 1.3).
Luhmann, Niklas (Duits socioloog)
complexiteit (nº 2.2 bedrijfsblindheid door hokjesgeest), ethiek (nº 1.2.1 fataal subsysteemdenken &
nº 6.10.1 vn ‘Liebe als Passion’ ), structuur (nº 8.8), systeem~ en regelkringdenken    (8.9 ).
Lusseyran, Jacques (Frans wijsheidauteur)
persoonlijkheidsgroei (nº 7.8), rouwverwerking (nº 4.2.vn).
Luther, Martin (Duits kerkvader)
ethiek (nº 1.6.3.b. ‘Werkgerechtigkeit’), presenteren (nº 2.3), theorie X (nº 2.1 en 2.3), structuur
(nº 6.1.4.b ill. vn), vrijheid (no 0.1.1 De servo arbitrio), vrouw in management (nº 1.2 – 1500).
Luxemburg, Rosa (Duits econome en activiste)
vrouw in management (nº 1.2).
Luyendijk, Joris (arabist, media-ethicus en TV presentator)
ethiek (nº 8.6.1 vn media~), informatie (no 1.2.2 vn), macht (no 6.0 debating & polemiek).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
107
Lyotard, Jean François (Frans maatschappij filosoof)
postmodernisme (nº 1.1), psychoanalyse (nº 3.5).
Machiavelli, Niccolo (Italiaans politiek ethicus, ‘Florentinus natus non moribus’)
conflict (nº 3.1.1 tekort aan leiderschap & nº 5.1.3.b voorbeeld), decentralisatie (nº 1.4.4 diversiteit
behouden), ethiek (nº 5.3.3 geen angst voor ~; nº 6.1.2.e; nº 7.1.3; nº 7.2.2; nº 8.3.2.c; nº 8.5 &
nº 9.2.1.c), feedback (nº 1.4), informatie (nº 1.1.3 vn), macht (n’s 1.2; 2.4.2.g; 4.3.2 & nº 8.1),
managementkunde (nº 5), mode (nº 3.6), overname (nº 8.3.4), strategie (n’s 3.2.10.a; 4.4.2.d;
4.6.4.b; 6.5.2; 6.8 & 7.7), symmetrie (nº 4), theorie (nº 4.2.2), verandering ∆ (nº 4.5.2 vn),
wetenschap (nº 3.1).
Macpherson, C.B. (Brits politiek wetenschapper)
ethiek (nº 1.2 economische rechtvaardigheid; nº 5.2.2.e1 Rawls critiek; nº 8.21 mensenrechten), magie
(nº 4.3 overheersing van spirituelen door materielen).
McPherson, Mac Pherson
Madeja, Michael (Duits neuroloog)
geheugen
Madoff, Bernard (Amerikaans megafraudeur)
hedging (no 4.5.4.a )
Mafoez, Nagieb (Egyptische humanist)
geloofsleven (no 2.2.3 erfzonde van de dogmatiek)
Magritte, René (Belgisch schilder)
chaos (nº 4.4), dialectiek (nº 2.3.16 ill.), geloofsleven (nº 3.1.1 ill.), methode (nº 2.7 ill.),
modelbouw algemeen (nº 6.4 ill.) , paradox (nº 3.2).
Maintenon, Mme de (Franse staatsvrouwe ‘votre solidité’)
ethiek (nº 6.1.1 loyaliteit), onderhandelen (nº 2.2.1), vrouw in management (nº 1.2 – 1700).
Malachias (middeleeuws Brits voorspeller)
voorspellen (nº 4.3.2.).
Malaparte, Curzio (Italiaans auteur)
fascisme (nº 2.3.3.f vn), structuur (nº 6.3 vn).
Malevitsj, Kazimir (Russisch proto avant-garde schilder, suprematistisch constructivist)
conjunctuur (nº 4.4 creatieve destructie), filosofie (nº 2.10 technocratiewaarschuwing), kunst & esthetiek
(nº 2.8 totalitaire ~), mode (nº 1.2 acceptatieoverdracht).
constructivisme
Malouf, Amin (Libanees Frans romancier)
human results management (nº 2.1.3), identiteit (nº 0.1.1).
Malraux, André (Frans politiek filosofisch kunstkenner en ~beschermer)
filosofie (nº 2.8.2 vn kunst als metafysiek), geloofsleven (nº 2.2.1.a weltanschauung), kunst & esthetiek
(nº 6 vn), leiderschap (nº 2.6 vn bij Bamberger ruiter), persoonlijkheidsgroei (nº 5.4.2), vragen (nº
1).
Malthus, Thomas Robert (Brits econoom)
theorie X (nº 2.1).
Man Ray (Amerikaans kunstenaar)
spread-cheating (nº 3.3), traditie (nº 3).
Mandela, Nelson (Zuid-Afrikaans staatsman)
ethiek (n’s 5.3.2.b vergeving; 5.4.1 complementair leiderschapsinitiatief & 6.9.1.b blijdschap), leiderschap
(nº 2.6 integratie van zwaard en boek), systeem~ en regelkringdenken  (nº 2.2.1 leiderschap).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
108
Manessier, Alfred (Frans schilder van het grote geluk)
geloofsleven (nº 3.5.14 het grote is meer abstract dan het kleine), rouwverwerking (nº 5.3.6.b abstractie van
het sublieme).
Mann, Thomas (Duits dichter)
communicatie (nº 2.2.4.4 Zauberberg), globalisering (nº 2.5 Zauberberg), ethiek (nº 6.7.2 Amerikaans
exil; nº 6.10.1.b Tod in Venedig), leiderschap (nº 2.4 Zauberberg & nº 6.5.vn Jozef), managementkunde
(nº 5 tabel, Jozef), seksualiteit (nº 3.4.1 vn).
Mannheim, Karl (Hongaars klassensocioloog)
ideologie (nº 4.3), organisatieleren (nº 3.1 vn), voorspellen (nº 4.3.3 vn).
Manzù, Giacomo (Italiaans spiritueel beeldhouwer)
kwaliteit (nº 3.6 vn).
Mao~Tse Tung of Mao~Tzu Dong (Chinees dictator)
argumentatielogica (nº 4.3.2), cultuur (nº 8.4), ethiek (nº 8.24.3.d), fascisme (n’s 2.1; 2.2 en
5.1).
Marat, Jean-Paul (Frans prototerrorist van de Franse revolutie)
ethiek (nº 5.1.1h3), rouwverwerking (nº 1.1.3).
Marcus Aurelius Antoninus Imp. (Romeins staatsman en denker)
authenticiteit (nº 6.2), ethiek (nº 6.10.1.a), feedback (nº 4.2.2.b), force field concept / (nº 4.1),
geloofsleven (nº 2.3.1.), interdisciplinariteit (nº 3.0.1), leiderschap (nº 6.7), macht (nº 4.6 & nº
6.8.11), ondernemerschap (nº 4.3.1), postmodernisme (nº 2.3.3.b), tijdmanagement (nº 5. vn),
trainen (n’s 1 en 5.2. vn).
Marcuse, Herbert (Duits socioloog)
globalisering (nº 3.2.1), marxisme (nº 1.6).
Margalit, Avishai (Israëlisch filosoof)
ethiek (nº 6.2.1.c.2 procedurele rechtvaardigheid als fatsoen, decency), islam (no 4.2 vn. occidentalisme).
Margulis, Lynn (Amerikaanse evolutie biologe)
structuur (nº 4.5.2.d endosombionthypothese en evolutie), vrouw (nº 4.2).
Maria (Palestijns Bijbelse maagd uit de nabijheid Gods) Mariaanse
afweermechanismen (nº 3.10.3 doodverven), ethiek (nº 6.6.1 allegorie van de wijsheid Gods), fractaal
(nº 2.6 meditatiefractaal), geloofsleven (nº 2.2.3 dogmatiek), islam (nº 1.1.4.g & nº 4.2 profeet Myriam,
Miryam, Maryam), leiderschap (nº 2.6.1. vn voorrang van de vita activa), leren (nº 1.2.2.m. transitorisch
object).
Maria Magdalena (geëmancipeerde vrouw, spiritueel uit de nabijheid van Jezus Christus) Maria-Magdalena
efficiency (no 2.1 niets dan ~ is killing voor ~), geloofsleven (no 2.1.3.b ongelovige kerkelijkheid & no
3.6.5.b1 zinstichtende oorden, Le Vézélay), geluk (no 5 grote mystici), seksualiteit (no 2.6 apostel en
o
wenspatroon van gehuwd en vrouwelijk priesterschap), stress (n 3.6.3 ongelukkig bewustzijn bij Martin Scorsese?),
o
vrouw in management (n 1.2. 0 emancipatie in het voetspoor van Jezus).
Marshall, Alfred (Brits econoom)
modelbouw algemeen (nº 5.4) , spread-cheating (nº 3).
Martha (bijbels persoon, beschermvrouw van horeca en huishouden) Maria-Magdalena
wellevendheid (no 7.4.1 tafekgesprek ja, gastvriendschapsterrorisme, neen)
Martin Luther King (Amerikaans verzoener)
visie (nº 4.2).
Martinus (Sint Maarten van Tours) Saint Martin de Tours
leiderschap (no 2.6 integratie)
Marx, Groucho (Amerikaans komiek)
ethiek (nº 6.5.1.c humor), groepsdynamiek (nº 7), norm (nº 4.2.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
109
Marx, Karl (Duits maatschappij filosoof en revolutionair)
aliënatie (nº 6.3.), argumentatielogica (nº 4.5), bedrijfskolom (nº 3.2.2), catastrofetheorie (nº
3.2 vn), dialectiek (nº 2.1.1.c & nº 4.3), ethiek (nº 7.4.2; 7.5.2.e; 7.5.5 & 7.6), falsificatie (nº 1.2),
fascisme (nº 6.1), filosofie (nº 3.2), force field concept / (nº 4.2), globalisering (nº 1.2.2.e. en
vn), idealisme (nº 5), ideologie (nº 4.1), marxisme, mythe (nº 4.3), new-age (nº 4.2), overname
(n’s 4 vn & 5.1), procesdenken (nº 3.5), systeemhiërarchie (nº 0.5.b & nº 5.3), verandering ∆
(nº 1.4.2.c & nº 4.5.3).
Masereel, Frans (Belgisch sociaal graficus)
creativiteit (nº 1).
Maslow, Abraham (Amerikaans motivatie psycholoog)
geluk (nº 1), motivatie (nº 2.4.1), systeemhiërarchie (nº 1.2), theorie X (nº 4), theorie Y (nº 3),
zingeving (nº 1.1.1 & nº 5).
Matisse, Henri (Frans schilder)
ethiek (nº 6.7.2), transactionele analyse (nº 7).
Maturana, Humberto (Chileens neuroloog en managementkundige)
structuur (nº 8.8 systemische zelfsturing of autopoiësis).
Maupertuis, Moreau de, Pierre-Louis (Frans wiskundige)
force field concept / (nº 3.1.2 vn)., verandering ∆ (nº 4.5.5).
Mauriac, Francois (Frans intellectueel literaat)
eenzaamheid (nº 1.3).
Mayer, D - Greenberg, H. (Amerikaanse managementkundigen)
conflict (nº 2.1 en 2.6.2), kernvaardigheden (nº 3.1),
leiderschap (nº 5.6.3.), verkoopleiding (nº 4.7.4.c).
Mayo, Elton (Amerikaans ergonomie psycholoog)
basisvertrouwen (nº 3.3), energie (nº 2.2), human results management (nº 1.1.1),
managementkunde (nº 5), motivatie (nº 1.7.2.a).
McAllister, James W. (Brits esthetiek filosoof in Leiden, senior lecturer) Mc Allister
kunst & esthetiek (nº 3.1.2.a & 4.1), methode (nº 4.3), mode (nº 1.2).
McCarthy, Joe (Amerikaans rechtsstijl fanaticus) Mc Carthy, Maccartie, Mc Carthie
eufemisme (nº 3.2) en verandering ∆ (nº 6.3.5.b).
McClelland, David (Amerikaans motivatie psycholoog)
cultuur (nº 6.4.2), leiderschap (nº 2.1), motivatie (nº 2.4.3), verkopen (nº 7.4.3 tabel vn).
Mc Clelland, Mc Cleland, McCleland
McCloskey, Deirdre N. (Amerikaans econoom) Mc Closkey, Mc Closky, McClosky
ethiek (nº 6.0.1.c & nº 10.8.13), transactiekosten theorie (nº 3.1 vn), wetenschap (nº 2.3 vn).
McDonald’s (Amerikaans fast food keten)
afweermechanismen (nº 2.2 regressie), decentralisatie (nº 3.3.2.c eentonigheid door centralisatie),
ethiek (nº 8.22.2.a vn milieu, Schlosser’s ‘Fast Food Nation’ en no 8.23.1 vn P. Ariès’ ‘Les fils de MacDo’),
kunst & esthetiek (nº 6.2. imitatie = conformiteit), kwaliteit (nº 3.1.3 herhaalbaarheid), pluralisme
(nº 2.2 drijfzand en 3.1 integratieproblemen), reclame (nº 6.3 overkill), rouwverwerking (nº 5.2 valse
troost), strategische alliantie (nº 4.2.1 franchising).
Mc Donalds, McDonalds, MacDonald’s, Mac Donald’s, MacDonalds, Mac Donalds
McFarlan & Mc Kenney (Amerikaanse universitaire ICT strategen) Mc Farlan & Mc Kenney
portfolio (nº 4.11), strategie (nº 4.3.3.g ).
McGregor, Douglas (Amerikaans motivatie psycholoog)
motivatie (nº 1.7.1), structuur (nº 5.8 adhocratie), theorie X (nº 5), theorie Y (nº 3 & nº 4.1).
Douglas Mc Gregor
McLean, Paul D. (Amerikaans neuroloog, Tri-Une Brain vanaf 1952)
zie verzameltrefwoord neurowetenschappen.
Maclean, Mc Lean, neuro-wetenschapper, neuro-fysioloog
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
110
McLuhan, Marshall (Canadees taal filosoof) Marshall Mc Lunan, Mac Luhan
ethiek (nº 8.30.3.b.), globalisering (nº 3.4.4), reclame (nº 9.3).
Médard, Saint (Franse St. Antonius)
mythe (nº 1.1.2.b), geheugen (nº 2.1), geloofsleven (nº 3.0.5.a).
Medea (Griekse tragische koningsdochter, getrouwd met de trouwloze Jason)
emotie (nº 10.5.1 lit. M. Nussbaum’s “Fragility of Goodness”), ethiek (nº 5.3.2.e Jona-syndroom, niet kunnen of
willen vergeven; nº 6.10.1.b liefde met niet meer dan emotie degenereert in jalousie; nº 10.7.b), human results
management (nº 2.3.2), macht (nº 1.2.2.c Machiavelli waarschuwt, dat machtsmensen helpen tot de eigen
ondergang leidt), motivatie (nº 2.5.2 Jason-principe), onderhandelen (nº 4.1 Jason-principe),
ondernemerschap (nº 4.2.1 afscheidscrisis: áls, dàn ook de eigen kinderen maar gedood).
Meister Eckhart (Duits mystiek theoloog en modern denker)
armoede (nº 5.1.4.v vn), authenticiteit (nº 1), besluitvormingsmatrix (nº 2.2.5), cognitief
droogkoken (nº 2), cultuur (nº 1.1.0. Bildung), ethiek (nº 5.3.2.c; nº 6.0.3; nº 6.2.1; nº 8.0; 8.11;
no 9.3.10.c vn Bildung), emotie (nº 1.3.4.b3), geloofsleven (nº 3.5.3), geluk (nº 5), leiderschap (nº
2.5), macht (nº 2.2 vn & nº 3.1.1.c), marxisme (nº 2.3.2), meditatie (nº 1.1.1.c. & nº 2.2.2.a. vn),
natie (nº 5.5.5 vn), persoonlijkheidsgroei (n’s 0.2.1; nº 3.2), theorie Y (nº 2.2.6), tijdmanagement (nº 2.5.2), training (nº 5.2), vragen (nº 3.1 »Grund« als ziel) en vrouw in management
(nº 1.2).
Menuhin, Lord Yehudi (Brits violinist, musicus en wijsheidauteur)
armoede (nº 5.3.2.c), ethiek (nº 9.3.10.d. over het belang van kunst voor maatschappij en organisatie),
grensnut toenemend (nº 2.7), levensfase (nº 1.2.1), luisteren (nº 1), motivatie (nº 5.4), ontspanning (nº 5.1.4.), precisie (nº 3.2), rouwverwerking (nº 5.3.3 vn & nº 5.3.10. vn), winst (nº 2.2).
Mercurius (Grieks mythisch persoon, god van de handel met gevleugelde pet en hielen)
communicatie (nº 6.1.3), ethiek (nº 6.6.3), geloofsleven (nº 3.6 bij het ijzeren kruis van Foncebadon),
managers (nº 2.4 netwerken), natie (n’s 1 & 2.9 ), zondebok (nº 5.2.2 hermetisch).
Merton, Thomas (Amerikaans wijsheidauteur, contemplatief monnik)
ethiek (nº 6.10.2.b), geloofsleven (nº 3.4.6 & nº 3.5.13 & 4.6 en 4.7 vn), leiderschap (nº 2.4 en no
3.1), persoonlijkheidsgroei (nº 6.2.1.b), procesdenken (nº 4.3.1), rouwverwerking (nº 6.3 vn),
strategie (nº 4.3.0.b), verkopen (nº 7.2.1), wellevendheid (nº 2.4).
Messner, Johannes (Oostenrijks ethicus)
ethiek (nº 7.1.2.c natuurrecht).
Metzinger, Thomas (Duits neurosoof)
artificial intelligence, ethiek (nº 2.4.6 neuro-E & nº 6.8 inlevingsvermogen), geheugen, subjectiviteit
(nº 2.5 monologue intérieur) en vrijheid (nº 5.1 minder dan ooit).
neurofilosoof, neurofilosofie
Michelangelo, Buonarotti (Italiaans schilder en dichter)
interdisciplinair (nº 3.0.1), leiderschap (nº 5.1.1 ill.), objectgerichtheid (nº 1.3 ill.), ontspanning
(nº 5.3.1 ill.).
Michels, Robert (Duits socioloog)
groepsdynamiek (nº 10.10), macht (nº 5).
Microsoft (Amerikaanse harde software onderneming)
concurrentie (nº 1.3; nº 5.1; nº 6.2.3), ethiek (nº 6.2.2.a; 8.8.2.a; 8.7.2.b; nº 8.18.1.b; nº 8.25.2.b;
nº 30.2.b), globalisering (nº 2.1.b & 3.4.1.c), groepsdynamiek (nº 7.1.3.c), Johari openheid (nº
5.1.3.d), strategie (nº 4.5.7.n).
Midas (mythische koning der hebgier)
ethiek (nº 6.4.2. matiging).
Miles, Lawrence D. (Amerikaans managementkundige)
value-analysis (nº 0).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
111
Miles & Snow (Britse managementkundigen)
structuur (nº 5.8.6.d vn gelegenheids~ & nº 7.1.1 vn ontwerp).
Milgram, Stanley (Amerikaans psycholoog)
ethiek (nº 9.2.b7 case-discussie), groepsdynamiek (nº 7.2 inhoudelijk & nº 10.6 literatuur ).
Mill, John Stuart (Brits filosoof)
empirisme (nº 1.2.10), ethiek (nº 7.8.3 verwerping van het utilitaristisch empirisme in de ethiek).
Miller, E.J. & Rice, A.K (Britse sociologen)
structuur (nº 8.7).
Milosevic, Slobodan (Servisch dictator en oorlogscrimineel)
ethiek (nº 7.8.2.f; nº 8.8.2.a; nº 9.3.7.a), leiderschap (nº 1.2.), marxisme (nº 2.1.3),
onderhandelen (nº 2.2.2).
Milton, John (Brits dichter)
stress (nº 1.2.3.b), wellevendheid (nº 5.2 ill. legenda).
Mimouni, Rachid (Algerijns econoom en romancier)
macht (nº 1.2.3).
Mintzberg, Henry (Canadees managementkundige)
strategie (nº 2.7.2.b vn; nº 3.2.1. vn; nº 6.5.1; nº 7), structuur (no 7.8.2.a Mintzberg_kwabben; nº 8.4
literatuur), tijdmanagement (nº 3.1.2.b).
Mintzbergkwabben
Miro, Joan (Spaans kunstenaar)
meditatie (nº 3.1.2).
Mishima (Japans dichter)
aliënatie (nº 4.2.b).
Mitscherlich, Alexander & Margarethe (Duitse psychologen)
ethiek (nº 8.18.2.a), fascisme (nº 8.6), idealisme (nº 3.3), positieve bekrachtiging (nº 3.2),
psychoanalyse (nº 2.3), rouwverwerking (nº 1.1.3 & nº 7.6), Theorie (nº 3.1.2.b), transactionele
analyse (nº 3.5.1) en vrouw in management (nº 6.1).
Mitterand, François (Frans politicus)
kunst & esthetiek (nº 3.2).
Miyamoto Musashi (Japans anti strateeg)
strategie (nº 3.10.b).
Moeder Teresa van Calcutta (Mother Teresa; Missionaries of Charity)
Armoede (no 4.1 zelf gekozen ~), Ethiek (no 1.6 Bergrede & no 6.9 blijdschap), geloofsleven (no 2.2.3.b1
o
o
o
geen troost & n 3.6.7.a Donkere Nacht), Leiderschap (n 3.7.1 nederigheid), Stress (n 3.6.1 lijden),
o
o
Verschil (n 2.3.1.c vriendschap, mantelzorg), Vrijheid (n 2.3.3.b tuinmetafoor, ‘Freiheit ist der Zweck des
Zwanges’).
Mole, John (Brits managementromancier)
structuur (nº 3.2.1 vn), verandering ∆ (nº 4.4.1.b vn).
Molière, Jean-Baptiste (Frans dichter)
wellevendheid (nº 2.3).
Molina S.J., Luis de (Spaans theoloog)
scenarioplanning (nº 3).
Mondrian, Pieter (Nederlands schilder) Mondriaan
filosofie (nº 2.3.3.a), mode (nº 1.2), kunst & esthetiek (nº 2.5.2 Victory Boogie Woogie ill.),
objectgerichtheid (nº 5.1.1), persoonlijkheidsgroei (nº 0.2), structuur (n’s 2.1.2.d. ill.; nº 2.2;
2.4).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
112
Monet, Claude (Frans schilder)
conflict (nº 6.3.6.d), doelen (nº 1.6.2.b. ill.), filosofie (nº 2.1.2.d. ill. begrijpen van binnenuit en met
methode), structuur (nº 5.6.5.a1).
Monod, Theodore (Frans spiritueel Saharakundige)
geloofsleven (nº 3.5.10), human results management (nº 1.2 vn), meditatie (nº 2.1.2 vn),
verschil ∆ (nº 3.2).
Montaigne, Michel-Eyquem de (Frans literair-anekdotisch ethiekfilosoof)
essay (nº 1.1), ethiek (nº 2.2.1.c gewetensvorming), filosofie (nº 3.1), methode (nº 2.1.1.b),
rouwverwerking (nº 1.5.a stervensbegeleiding).
Moore, Henry (Brits beeldhouwer)
complexiteit (nº 3.1 eenvoud), geloofsleven (nº 2.1 optimisme), kunst & esthetiek (nº 1.3 enigszins
bezield & nº 4.1.1.b convexe vormen), ondernemerschap (nº 6.3.2 a sense of permanence),
rouwverwerking (nº 5.3.9 provisorium, concentratie op onderwerp geeft vrijheid van vorm).
Moravia, Alberto (Italiaans dichter)
authenticiteit (nº 5.3 de conformist), procesdenken (nº 3.2), subjectiviteit (nº 2.3).
Morgan, Gareth (Amerikaans organisatiekundige)
afweermechanismen (nº 2.3.1.b vn), communicatie (nº 4.4.12. metaforen), conflict (nº 2.1 vn &
2.2), ergonomie (nº 2.1. vn), magie (nº 2.1 vn), rationaliteit (vn), structuur (voetnoten overal & nº
8.5).
Morgan, Marlo (Amerikaans wijsheidauteur)
ethiek (nº 8.22.1 vn), Johari openheid (nº 2.4), leiderschap (nº 6.9.3), ondernemerschap (nº
4.3.2), subcultuur (nº 4.5).
Morgenthau, Hans (Amerikaans republikeins minister)
globalisering (no 3.2.3 vernietiging), voorwoord (cultuurveld), welbegrepen eigenbelang (no 3.1 koude
oorlog)
Morus, Thomas (Brits staatsman)
ethiek (nº 8.28.2.a).
Moyaert, Paul (Belgisch ethiek filosoof)
symbool (nº 4.1), ethiek (nº 6.10.1.c).
Moynihan, Pat (Amerikaans politicus)
natie (nº 5.1.1).
Moyo, Dambisa (Zambiaanse ontwikkelingseconome)
armoede (no 5.1)
Mozart, Wolfgang Amadeus (Oostenrijks componist)
bureaucratie (nº 3.2), communicatie (nº 4.1.1), conflict (nº 2.1. vn), essay (nº 2.2), geloofsleven
(nº 3.5.7 vn), johari openheid (nº 3.4 Saliëri), luisteren (nº 4.2.3), rouwverwerking (nº 5.3.3),
seksualiteit (nº 2 vn over Don Giovanni), structuur (nº 4.7. Mplus vn over inhoud en vorm), training
(nº 5.4.3.b Saliëri), vrijheid (nº 5.3.4), werkgelegenheid (nº 1.1).
Mozes (Bijbels leider)
automatisering (nº 4.1.2), consulting (nº 1.1.1), ethiek (nº 1.6.2; nº 5.2.1.b; 6.0.0; nº 7.1.2 &
7.1.5), geloofsleven (nº 2.2), managementkunde (nº 5), motivatie (nº 1.4.1.c), new-age (nº
3.2.1), strategie (nº 1.3.1), verschil ∆ (nº 2.3.5), verslaving (nº 4.4), welbegrepen eigenbelang (nº
3.3).
Mulisch, Harry (Nederlands wijsheidauteur)
macht (nº 3.4.3).
Müller-Armack, Alfred (Duits econoom)
verzorgingsstaat (no 1.5).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
113
Müller, Karl Eugen (Duits architect, dichter, [levens]-kunstenaar en jeugdvriend)
afweermechanismen (nº 1.2.4.d over de domheid van de bezoekers), verandering m (nº 3.1.4.b deel >
geheel vn), werkgelegenheid (nº 8.2 over zelfrespect in armoede).
Müller, Lutz (Zwitsers / Duits wijsheidauteur)
ethiek (nº 6.7.2. vn over de held), geloofsleven (nº 3.1. vn).
Münchhausen (Duits dichter van de magische taaldaad)
ethiek (nº 8.4.1), groepsdynamiek (nº 4.7 ~functies).
Musil, Robert (Oostenrijks dichter)
cognitief droogkoken (no 2.3.9), emotie (nº 1.3.1), fascisme (nº 8.3), persoonlijkheidsgroei
(nº 5.4.4), wellevendheid (nº 7.3.1.c vn).
Musset, Alfred de (Frans dichter)
carrière (nº 4.1 vn), levensfasen (nº 1).
Mussolini, Benito (Italiaans fascist & dictator)
argumentatielogica (nº 4.3.2), fascisme (nº 5.1), idealisme (nº 3.3), new-age (nº 3.6).
Myers & Briggs (Amerikaanse testpsychologen [moeder-dochter])
psychoanalyse (nº 1.3).
Naar, Roland (Nederlands expeditieleider, Himalaya, Zuid-Pool …)
attitude (nº 1.3), ondernemerschap (nº 4.4).
Naipaul, Sir Vidia S. (Trinidad’s romancier)
afweermechanismen (nº 1.3).
Napoleon, Bonaparte. Napoléon (goddeloze Franse dictator)
crisis (6.1.1), huwelijk (nº 3.2.3.c), kwaliteit (nº 1.3.1), leiderschap (nº 1.3.1), motiveren (nº
1.7.2.a vn Kaspar Hauser & nº 5), natie (nº 4.4, tegen Europa), procesdenken (nº 2.2.7), strategie
(nº 3.2.10.c. & nº 4.5.4.d.), strategische alliantie (nº 3), zingeving (nº 1.1.2).
Nell-Breuning S.J., Oswald von (Duits kerkelijk vakbonds~en ethiek filosoof)
ethiek (nº 7.2.1 vn proportionaliteitsbeginsel; nº 7.4.1 solidariteit; nº 8.21 mensenrechten versus vrijhandel;
nº 8.30.1.b. privé-eigendom), globalisering (nº 4.2), investeren (nº 8 ill. rentefactoren), verificatie (nº 3
foto).
Neumann, John von (Hongaars-Amerikaans wiskundige)
prisoners dilemma (nº 4.1), structuur (nº 7.8 afplatten).
Newton, Isaac (Brits natuurkundige)
emotie(nº 9), hiërarchie (nº 5.1 /), modelbouw algemeen (nº 6.4) , New-Age (nº 3.7) – en
verder overal waar van de beeldspraak van het bootje sprake is.
Nicholls, John (Brits managementkundige)
leiderschap (nº 5.6.8).
Niebuhr, Reinhold (Duits-Amerikaans sociologisch ethicus)
bureaucratie (nº 9.4 vn), ethiek (nº 4.5.5), groepsdynamiek (nº 4.1.1 vn), welbegrepen
eigenbelang (nº 3.1 niet dus).
Nietzsche, Friedrich (Duits filosoof)
basisvertrouwen (nº 3.4), conflict (nº 5.1.3.b. & nº 6.3.2 vn.), cultuur (nº 1.1.3) , ethiek (nº 2.3.1
& 7.1.2 natuurrecht), fascisme (nº 1.4), filosofie (no 2.4.2.), geloofsleven (nº 2.2.1.d godsbeeld & nº
2.3.1 vn & nº 3.1.1.i Übermensch), geluk (nº 5), hypnose (nº 1), kunst & esthetiek (nº 3.4.2),
meditatie (nº 3.5.3), objectgerichtheid (nº 1.2), positieve bekrachtiging (nº 5.1.3),
persoonlijkheidsgroei (nº 5.4.1), rationaliteit (nº 2.2), theorie X (nº 2.7), training (nº 5.4. vn ill.).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
114
Nixon, Richard (Amerikaans president en Watergatekundige)
Natie (nº 5.1.1).
Nolan, Richard (Amerikaans IT-strateeg)
groei (nº 1.2.1 vn).
Nolthenius, Helène (Nederlands musicologe en mediëviste)
groei (nº 4.1 vn Swammerdam), meditatie (nº 4.2 vn Swammerdam), neuro-linguïstische bepaling
(nº 3.1.1 vn & nº 3.2.2.e vn Franciscus); theorie Y (nº 2.2.7 vn Swammerdam).
Nonaka, Ikujiro & Takeuchi, Hirotaka (Japanse managementkundigen)
organisatieleren (no 2.2.2 conversie van impliciete naar expliciete kennis; no 5.6 literatuurverwijzing).
Nora, Pierre (Frans filosoof)
meditatie (nº 4.2 ill. vn).
Nostradamus, Michel (Frans middeleeuws megatrend verkoper)
voorspellen (nº 4.3.1.).
Noteboom, Cees (NL CEO Randstad Holding)
ethiek (nº 8.22.1.a. milieu), groep (no 4.4.2.c diversiteit), werkgelegenheid (no 10.3.2 reserves)
Nothomb, Amélie (Belgische Japan kenster en romancière)
Natie (nº 5.7.11).
Nouwen, Henri J.M. (Nederlands spiritueel wijsheidauteur)
geloofsleven (nº 3.5.14. & nº 4.7), levensfasen (no 2.2.4 v), meditatie (nº 1.4), strategie (nº
6.6.5.b. vn), tijdmanagement (nº 5 vn), training (nº 3.7 & nº 5.1), transactionele analyse (nº 4.6
vn).
Novalis (Duits romantisch dichter)
fascisme (nº 6.1), geheugen (no 1.1.3.b), procesdenken (nº 2.2.5).
Nussbaum, Martha Craven (Amerikaanse ethiek-filosofe & wijsheidauteur)
emotie (nº 4..1; nº 9 -2000; & nº 10.5), ethiek (nº 5.3.2.e. vn; nº 6.10.1.b. vn; nº 7.1.2; nº 8.4.2.b;
nº 10.7), filosofie (nº 1.1.3 & nº 3.2), seksualiteit (nº 2.1.vn), stress (nº 3.6.1 vn), theorie
(nº 3.1.2.f).
Oakham, William (Brits filosoof)
empirisme (nº 1.2.2.b), ethiek (nº 7.1.2 vn natuurrecht).
Obama, Barack Hussein (44e president van de VS van Amerika) Barack Obama
ethiek (nº 6.0.3.c realisme & 8.2.2.d democratie), filosofie (nº 2.5 ~ waar het leven nog in zit),
geloofsleven (nº 3.1.3.b Elizabeth Alexander ‘Praise Song For The Day’).
Ofman, Daniel D. (Nederlands management psycholoog)
kernvaardigheden (n’s 3; 4 & 5).
Ogilvy, Harold (Brits reclameman)
cultuur (nº 8.5.4), reclame (nº 9.1).
Onesimus (nuttig Bijbels persoon)
human results management (nº 1.2).
Oosterhuis, Huub (Nederlands spiritueel dichter)
rouwverwerking (nº 1.1.5.d preek bij de uitvaart van Prins Claus)
Oppenheimer (Zuidafrikaanse business dynastie)
overname (6.6.1. vn).
Oppenheimer, Robert (Amerikaans nucleair natuurkundige)
ethiek (3.9.3. vn), natie.
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
115
d’Oresmes, Nicholas, Auresmius, Oresmius (Frans methoden filosoof)
kwaliteit (nº 1.4.1).
Orfeus (mythisch persoon)
geluk (nº 4.5), spread-cheating (nº 2.6), systeem~ en regelkringdenken    (nº 7.2).
Ouchi, William (Amerikaans management~ en Japankundige)
ethiek (nº 7.5.1.c), structuur (nº 8.8 zelfsturing), synergie (nº 5.6.2).
Origines (Egyptisch kerkvader)
emotie (nº 1.3.4 ziel), vrouw in management (nº 1.2).
Ortega y Gasset, José (Spaans meer rechts massasocioloog)
cultuur (nº 1.1.1), ethiek (nº 6.10.b. vn), globalisering (nº 1.1.3).
Ovidius, Publius Naso (Romeins dichter)
ethiek (nº 7.1.4.b), motivatie (nº 1.6), verandering ∆ (nº 4.1.2 & nº 6.4).
Owen, Robert (Brits managementkundige)
managementkunde (nº 5), prestatiebeoordeling (nº 5.6 ‘ranking method’, silent monitor).
Pacioli, Luca (Italiaans wiskundige)
consulting (nº 1.1.3.a), creativiteit (nº 1.3), kunst & esthetiek (nº 3.2.4 vn & nº 3.7.3.), spreadcheating (nº 2.2), symmetrie (nº 4).
Palladio, Andrea di Pietro dalla Gondola (Italiaans architect)
ontspanning (nº 5.3.3.).
Pandora (Grieks mythisch persoon, wellicht zuster van de Bijbelse Eva)
conflict (nº 5.1.1), dialectiek (nº 2), functiewaardering (nº 2.1), strategie (nº 3.2.10 & nº
6.6.5.b).
Paracelsus, Bombast (Duits natuurkundige)
aliënatie (nº 5), homeopathie (nº 2.4).
Pareto, Vilfredo (Italiaans economisch socioloog)
geloofsleven (nº 2.1 vn culturele kristallisatie), grensnut afnemend (nº 1.1 idealistische indifferentie), grensnut toenemend (nº 2.2), besluitvormingsmatrix (nº 3.3), kwaliteit (nº 7.7), productiviteit (nº 2.7 &
4.2), verandering ∆ (nº 1.4.1.a; nº 1.4.2.a), verkoopleiding (nº 1.8.4.I.).
Parfum
girard-syndroom (nº 3.10 ‘Het parfum’).
Parkinson, C. Northcote (Amerikaans managementkundige)
bureaucratie (nº 1 rekkelijkheid van arbeid & 6.2), human result management (nº 2.1.4 tests),
kwaliteit (nº 1.2.2.b) en structuur (nº 4.11.4 commissies; nº 7.8 afplatten).
Parks, Rosa (Afro-Amerikaans strijdster voor gelijke burgerrechten)
vrouw in management (nº 2.1).
Parmenides (vader van de [Griekse] filosofie op zoek naar des poedels kern)
cognitief droogkoken (nº 2.3.1), dialectiek (nº 2.3.15 eenheid uit doorleefde tegenspraak), dialectiek
(nº 1.6.2.a negatieve ~ werken niet), informatie (no 1.1.3.a), objectgerichtheid (nº 6), pluralisme
(nº 6.3), structuur (nº 6.2.3.b. vn hoge energie-systemen uit integratie ofwel eenheid uit verscheidenheid).
Pascal, Blaise (Frans mystiek filosoof, spiritueel en wiskundig uitvinder)
communicatie (nº 3.1.1.g), complexiteit (nº 4.1), geloofsleven (nº 2.3.1), rationaliteit (nº 2.3),
spread-cheating (nº 3.4), theorie X (nº 2.5), stress (nº 3.6.3).
Pasionaria, La (Spaans politiek leidster)
emotie (nº 9), groepsdynamiek (nº 1.6.1), vrouw in management (nº 1.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
116
Pasolini, Pier Paolo (Italiaans cineast)
seksualiteit (no 2.2 gemengd celibaat op kantoor is beter dan de voorspelbare catastrofe in de film ‘Teorema’).
Patton, General Patton (Amerikaans generaal en ijzervreter uit de 2e wereldoorlog)
macht (no 4.3.2), motivatie (no 2.4.3.a) en strategie (no 3.2.10)
Paulus (Bijbels persoonl apostel) Heilige Paulus, Heilige apostel Paulus, hl. Paulus, hl. apostel Paulus, paulinisch
dialectiek (nº 2.3.15), geloofsleven (nº 2.3.3.b oecumene), groepsdynamiek (nº 4.6.0.a een lichaam,
vele ledematen), human results management (nº 1.2 Onesimus), modelbouw algemeen (nº 4 ill. legenda)
, natie (nº 4.2.1.c), positieve bekrachtiging (nº 1), prestatiebeoordeling (nº 5.0.4.2), rouwverwerking (nº 1.1.7.b kerstverhaal aan de rand van het bestaan), solliciteren (nº 1.2 vn), theorie
(nº 3.1.2.f), theorie X (nº 2.2), verandering ∆ (nº 4.5.4 tabula rasa), verschil ∆ (nº 2.3.6),
wellevendheid (nº 5.1).
Pavlov, Ivan Petrovitch (Oekraïns experimenteel psycholoog)
behaviorisme (nº 4), levensfasen (nº 4.4).
Penrose, Roger (Brits computer filosoof)
artificial intelligence (nº 1), quantummechanica (nº 0).
Perikles (Grieks strateeg en staatsman)
ethiek (nº 1.2.3.), grensvlakmanagement (nº 1.3.).
Percival (mythisch persoon, de reine dwaas) Parcival, Parsival, Parsifal
geloofsleven (nº 2.1.3 ill. & nº 3.5.1), filosofie (nº 4.1), vragen (nº 1.3).
Peseschkian, Nossrath (Duits-Iraans psychotherapeut vanuit de positieve betekenis van wat er mis ging)
consulting (nº 4.1.1.c1 vn systemische opbouw vanuit het doel / resten van gezondheid), positieve
bekrachtiging (nº 1 vn), strategie (nº 5.0.2.d bottom m up ~ / enneagram / sterkte uit zwakte destilleren),
structuur (nº 7.9.4 Business Process Reengineering), verandering ∆ (nº 3.1.1 gezondheidsparadox).
Peters, Tom (Amerikaans managementkundige)
procesdenken (nº 7.3).
Peters & Waterman (Amerikaanse managementkundigen)
cultuur (nº 6.7), motivatie (nº 1.2 vn), structuur (nº 5.6 vn).
Petrarca, Francesco (Italiaans-Frans renaissance dichter)
afweermechanismen (nº 1.2.2.g), doel (nº 1.6.2.a), neurose (nº 3.8.2).
Peale, Dr. Norman Vincent (Amerikaans wijsheidauteur)
ethiek (nº 10.8.11 literatuur).
Peanuts (metafoor over klein en groot ongerief)
Eufemisme (nº 2.5.1 Schulz), Hedging (nº 4.5.1.a sociaal-politiek terzijde over peanuts aan de top).
Perikles (Grieks, maar oprecht generaal en staatsman)
ethiek (nº 1.2.3 economische rechtvaardigheid), grensvlakmanagement (nº 1.3 consolidering van binnen
uit).
Philemon en Baucis (Griekse ouderen, kampioenen gastvriendschap, niet echt Piggelmee en keulse pot)
ethiek (nº 7.1.4.e case studie Faust I & II – op zoek naar het kwaad).
Piaf, Edith (Franse chansonière)
authenticiteit (nº 4.5), delegeren (nº 8.1), doelen (nº 1.6.3), traditie (nº 1.2), verandering ∆
(nº 1.4.3.c. & nº 4.5.4).
Piaget, Jean (Zwitsers ontwikkelingspsycholoog t.a.v. kinderen)
ethiek (nº 4.6), geheugen (nº 4.6.3), hypnose (nº 1.2), training (nº 4.1.2 en 5.2.1).
Picabia, Francis (Frans schilder)
modelbouw algemeen (nº 6.4) .
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
117
Picasso, Pablo (Spaans schilder)
ethiek (nº 6.7.2), levensfase (nº 1.2.1.), structuur (nº 5.4.4.d matrix-kubisme).
Pico della Mirandola, Giovanni (Italiaans renaissance-filosoof)
ethiek (no 8.21.1.a menswaardigheid), geloofsleven (no 2.3.3.a oecumene), interdisciplinariteit (no
3.0.1), symbool (no 5.1.1), vrijheid (no 0.1.0 menselijkheid).
Pieper, Josef (Duits scholastisch zingevingsfilosoof)
ethiek (nº 6.9.2 feest), filosofie (nº 1.0.4 feest), theorie (nº 1.1.3 vn hoe jonge ouders kijken naar hun eerste
boreling).
Pierce, Charles Sanders (Amerikaans wiskundig methoden filosoof)
theorie (nº 6.2.2 abductie).
Piero della Francesca (Italiaans schilder)
managers (1.1.1), methode (nº 2.4), strategie (nº 2.8.4), symmetrie (nº 4), theorie Y.
Pigou, Arthur C. (Brits econoom, welvaartstheoreticus voor zijn tijd)
verzorgingsstaat (nº 10.1), werkgelegenheid (nº 5.1.5).
Pilatus (Bijbels ambtenaar met wit gewassen handen)
afweermechanismen (nº 2.6.3.i ), communicatie (nº 5.3.3.e), consistentie (nº 1.1 quod scripsi
scripsi), ethiek (nº 5.1.1.b & nº 8.3.2.a; 8.23.1; 8.31.2.b), groepsdynamiek (9.4), informatie (nº 1
wat is waarheid), leiderschap (nº 2.4. ill. »vita contemplativa«), macht (nº 6.8.9), mode (nº 3.6),
wetenschap (nº 3.4.2 waardevrij Pilatussyndroom).
Pinault, Lewis (Amerikaans managementkundige)
consulting (nº 2 vn).
Pinochet, Augusto (Argentijns dictator)
ethiek (nº 5.1.1.b & nº 6.3.1; nº 6.9.2.a; 9.10.10.b), fascisme (nº 5.1).
Pirandello, Luigi (Italiaans dichter)
training (nº 2.1.3.a).
Pirsig, Robert M. (Amerikaans filosofisch romancier)
kwaliteit (nº 1.4.2).
Plant, R. (Brits managementkundige)
structuur (nº 5 over verandering).
Plato (Grieks filosoof, management- en staatskundige)
conjunctuur (nº 1.3.3 Plato toen en nu), emotie (nº 9), empirisme (nº 1.2.1), ethiek (nº 4.5;
6.4.2.b), filosofie (nº 1.1.1; nº 2.3 & nº 3.1), geheugen (nº 1.1.1.a), geluk (nº 2), globalisering
(nº 1.1.4), idealisme, identiteit (0.2), informatie (nº 1.1.3.b), interdisciplinariteit (3.2.4),
meditatie (nº 1.1.1 & nº 3.2), natie (nº 5.1.1), procesdenken (nº 4.3), persoonlijkheidsgroei
(nº 6.2.1.b1), psychoanalyse (nº 1), specialisering (nº 1.1), strategie (nº 4.3.3.h1), systeemhiërarchie (nº 5), theorie Y (nº 2.2.2), transactionele analyse (nº 2), voorspellen (nº 0 vn).
Plessner, Helmuth (Duits filosofisch antropoloog)
context (nº 1.3), geluk (nº 5), systeemhiërarchie (n’s 6 & 10.2).
Plotinus (Grieks neoplatoons filosoof)
systeemhiërarchie (no 0.1.3 vn), theorie (no 3.1.2 vn)
Poe, Edgar Allan (Brits gruwel dichter)
basisvertrouwen (nº 3.4.), psychoanalyse (1).
Popper, Karl (Oostenrijks-Brits methoden filosoof)
argumentatielogica (nº 0.3), empirisme (nº 3.1), essay (nº 1.1), fascisme (nº 8.5), falsificatie (nº
0.1), methode (nº 4.2), verandering ∆ (nº 4.5.0).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
118
Porphyrius (Grieks methoden filosoof)
besluitvormingsboom (nº 1.2.2)
Porter, Michael (Amerikaans strategie econoom)
diamond, comparative advantage: strategie (nº 4.6.2.a. ill.)
economies of scope > ~ scale: mode (nº 3.7.II )
five forces model van víer krachten: concurrentieanalyse (nº 1.2)
generic strategy: strategie (nº 3.2.7. ill.)
steady state positioning: strategie (nº 2.8.3 ill.)
value chain: strategie (nº 4.6.2.b. ill.), structuur (nº 6.2).
Portmann, Adolf (Zwitsers biologisch filosofisch antropoloog) Potemski, Potjomkin
ethiek (nº 0 inl. vn & nº 7.1.2 natuurrecht vn), geheugen (nº 1.1.0), groei (nº 6.3.2), vrouw in
management (nº 4.1).
Potemkin, Grigori (Russisch vorstgoeroe en proto consultant) Potemski, Potjomkin
afweermechanismen (nº 3.1.1 virtual reality), consulting (nº 2.2.1.)
Potter, Harry (ooit even pre-adolescent betoverend sprookjesheld)
ethiek (no 7.2.2.b steen der wijzen: doel heiligt de middelen niet), Persoonlijkheidsgroei (no 3.1. keuzes
maken).
Prada (Italiaans modehuis)
A-merken (n’s 1.1 & 2.1), ethiek (nº 8.12.1), structuur (nº 1.8. vn).
Prahalad, C. K. (India’s- Amerikaans strateeg)
Hamel-Prahalad.
Precht, Richard David (Duits geslaagd filosofieboekenauteur)
ethiek (no 6.10.1.b vn over wanordelijke liefde), filosofie (no 3.1 vn over neuro-filosofie).
Prediker (Bijbels persoon) Qohelet, Ecclesiastes
emotie (nº 7.3.2), geloofsleven (nº 3.1.3.g6 ), geluk (nº 5), verslaving (nº 4 hoe je van een kiezelsteen
in je schoen leert vliegen).
Presley, Elvis (Amerikaans rock zanger)
motivatie (nº 3.3.1 verleiden), persoonlijkheidsgroei (5.2 vergaan).
Prigogine, Ilya (Russisch-Belgisch [Teilhard] natuurkundige)
energie (nº 1.5.2.b & nº 4.1), geheugen (nº 1.1.3.f noösfeer –vooruitgang = f [evolutie]), verschil ∆
(nº 1.2).
Prins van Homburg (Pruisisch leiderschapdrama van Heinrich von Kleist) Prinz von Homburg, Prince de Hombourg
ethiek (nº 2.2.2.d wet, normen en waarden moeten bij elkaar komen), hiërarchie (nº 3.2 succes zonder
legitimatie werkt niet), leiderschap (nº 1.6 ~ binnen bureaucratische structuren) , macht (nº 1.2.2.e
samenvattend overzicht, adviezen van N. Machiavelli en R. Mimouni).
Proclus (neoplatoons filosoof) Proclos, neoplatonici, neo-platonici, neo-platonicus, neoplatonicus
dialectiek (nº 3.1), geloofsleven (nº 1.2.2 /3), hiërarchie (nº 2.2 vn), idealisme (nº 1 vn),
informatie (nº 1.1 drie maal), kunst & esthetiek (nº 4.2), psychoanalyse (nº 3.2 spiegel)
Prodault, Gaston (vader van mijn vrouw, Frans, gewezen communist met goed hart-[infarct])
ethiek (nº 6.8.2.b bescherming zoeken tegen te veel mededogen), marxisme (nº 3.3 roofbouw en verraad op
idealisten).
Prodicos (Grieks protagonist in Socrates dialogen) Prodikos
ethiek (nº 7.8).
Prometheus (Grieks mythische voorafdenker, broer van Epimetheus)
strategie (nº 1.2.10; nº 1.3.1), systeem~ en regelkringdenken    (nº 2.2.1 en 3.3) en
technocratie (nº 4).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
119
Proust, Marcel (Frans dichter)
neurose (nº 3.10.3.a. estheticisme), objectgerichtheid (nº 5.2), ondernemerschap (nº 2.3), tijdmanagement (2.1.1 & 9.1).
Protagoras (Grieks voorsocratisch filosoof)
ethiek (nº 8.21.1.e fabel van ~ over vrije meningsuiting)
Puschkin, Alexander (Russisch dichter) Pushkin
rouwverwerking (nº 1.5.a afscheid)
Quesnay, François (Frans arts en kringloopeconoom)
besluitvormingsboom (nº 2.5 Dupont schema), systeem~ en regelkringdenken    (nº 6).
Rabelais, François (Frans dichter van Gargantua en Pantagruël)
luisteren (nº 5.2.2 vn), systeem~ en regelkringdenken    (nº 5.3), voorspellen (nº 4.3.1).
Racine, Jean (Frans dichter)
theorie X (nº 2.5 en vn).
Raffaelo Sanzio (Italiaans schilder)
managers (nº 2.2.1 ill.).
Rahner SJ, Karl (duits r.-k. spiritueel & existentiaaltheoloog)
ethiek (no 2.1.a3 slecht geweten? & no 6.9 blijdschap en feest), falsificatie (no 0.1.5 blijdschap en feest),
filosofie (no 2.4.5.c5 ontologie, Heidegger), geloofsleven (no 2.2.1.c6 godsbeelden, ontwikkeling ; no 3.1.3.f6
o
o
kleine profeet), oorlog (n 4.2 vn slecht geweten?), strategie (n 6.6.2 het is authentiek of het is niets).
Rapoport, A.( Amerikaans socioloog)
onderhandelen (nº 7).
Rasputin (Russisch staatsgoeroe en proto consultant)
consulting (nº 2.2.3.).
Ratelband, Emile (Nederlands volksgoeroe van de grote bek als huismerk)
consulting (nº 2.5 ill. grote bek).
Rattle, Simon (Brits dirigent)
leiderschap (nº 6.3.2.b).
Rawls, John (Amerikaans ethiekfilosoof)
ethiek (nº 5.2.2), globalisering (nº 2.2 & nº 2.4), prisoners dilemma (nº 3.3.1), structuur (nº
1.5).
Reddin, William J. (Amerikaans managementkundige)
leiderschap (nº 5.6.5).
Redfield, James (Amerikaans wijsheidauteur)
new-age (nº 4.3).
Rembrandt van Rijn (Nederlands schilder)
kunst & esthetiek (nº 6.3 imitatie < origineel), modelbouw algemeen (nº 4 ‘Abraham, Hagar en Ismaël’)
, transactionele analyse (nº 4.6 ‘Terugkeer van de verloren zoon’).
Renaud, Madeleine (Franse actrice)
kunst & esthetiek (nº 3.5.1 vn), levensfasen (nº 1.2.2 vn).
Reuß, Josef Maria (Duits r.k. hulpbisschop & spiritueel regens van het priesterseminarie in Mainz)
lichaamstaal (nº 2.3.1 vn), geloofsleven (nº 2.3.1 vn), hiërarchie (nº 7.3.2), luisteren (nº 2.5 vn),
samenwerken (nº 4.1 vn), seksualiteit (nº 4.1 vn).
Reuss,
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
120
Ricardo, David (Brits klassiek econoom)
verzorgingsstaat (nº 3.1.2).
Richelieu (Frans politicus)
ethiek (nº 4.5.5 raison d’état), macht (nº 5.2.3).
Ricoeur, Paul (Frans filosoof) (Ricœur)
communicatie (nº 3.4. vn), geheugen (nº 4.6 vn), luisteren (nº 5.2 vn), symbool (nº 2.3 & 5.3),
verschil (no 1.3.2.a).
Riefenstahl, Leni (Duitse cineaste)
fascisme (nº 1.5.2 & 1.6 vn), kunst & esthetiek (nº 1.3 & nº 5.2).
Riemenschneider, Tilman (Duits beeldhouwer, houtsnijder)
kunst & esthetiek (nº 2.4.1), leiderschap (nº 2.4).
Rifkin, Jerimy (Amerikaans managementkundige)
energie (nº 4.4), proces (nº 5.2. vn).
Rilke, Rainer Maria (Duitstalig dichter)
aliënatie (nº 4.1.2.c), angst (nº 2.3), ethiek (nº 1.3 & nº 6.9.2.d & nº 6.10.1.b vn & nº 8.28.2),
filosofie (nº 2.10.1), geluk (nº 0), hedging (nº 4.5.0), kunst & esthetiek (nº 1.4 & no 2.5.1.a),
levensfasen (nº 2.3 vn), mythe (nº 3.2), paper (nº 9.4 vn), persoonlijkheidsgroei (nº 4.0.2 vn &
nº 6.2.2.d), psychoanalyse (nº 3.2), rouwverwerking (nº 1.1.5.c & nº 1.1.7.b & nº 5.3.1 & nº
5.3.6.b), samenwerken (nº 1.1), seksualiteit (nº 1.1), subcultuur (nº 6.2), verandering ∆ (nº
0.3.2) , vrijheid (nº 0.1) en zwijgen (nº 1.3).
Rings, Werner (Duits socioloog)
ethiek (nº 8.3.2.a vn), structuur (nº 5.8 vn).
Rinpoché, Sogyal (Tibetaans-Amerikaans wijsheidauteur & spiritueel)
afweermechanismen (nº 2.6.1 sublimeren), consumptie (no 4.2 halfgoden aan het strand), luisteren
(nº 4.0 ontspanningoverdracht), meditatie (nº 5.1 literatuur), rouwverwerking (nº 7.5 literatuur).
Roboam (zoon van Salomo, Bijbels uilskuiken, trots op dikkere lul dan die van zijn vader)
technocratie (no 1.2.3) .
Rodin, Auguste (Frans beeldhouwer)
concreet (nº 2), kunst & esthetiek (nº 4.2.3) en procesdenken (nº 3.3).
Rogers, Carl (Amerikaans psycholoog)
authenticiteit (nº 2.4), luisteren (nº 3).
Rolland, Romain (Frans dichter)
consulting (nº 2.1).
Romein, Jan (Nederlands historicus)
verandering ∆ (nº 4.5.6).
Rorty, Richard (Amerikaans maatschappij filosoof)
emotie (nº 10.2 explaining emotions), ethiek (nº 7.4.1 solidariteit als civilisatie), psychoanalyse (nº 3.2
spiegel).
Rosenberg, Alfred (Duits NS ideoloog)
fascisme (nº 3.2), new-age (n’s 2.2 vn en 4.2).
Rosenzweig, Franz (Duits existentie filosoof)
filosofie (no 2.4.5.c5 vn), jaarrapporten (nº 4.1. vn), methode (nº 2.1.2 illustratie), procesdenken
(nº 4.2), theorie (nº 0.1.4), verschil ∆ (nº 1.3.2.b).
Rostand, Edmond (Frans dichter)
prestatiebeoordeling (nº 5.5 Cyrano), spread-cheating (nº 1.1. Chantecler), vrouw in management
(nº 4.2.1).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
121
Rostropovitsj, Mstislav (Russische meestercellist en dissident)
ethiek (nº 9.3.10.d over het belang van kunst voor maatschappij en organisatie)
Roth, Joseph (Oostenrijks journalist en essayist)
ontspanning (nº 2.4 vn), strategie (nº 4.6.2.b.2 vn).
Rougemont, Denis de (Zwitsers cultuursocioloog)
gestalt (nº 1.2 vn), huwelijk (nº 2.2), werkgelegenheid (nº 8.1.1 vn).
Rousseau, Jean-Jacques (Frans pedagoog en totalitair-absolutistisch ideoloog tegen alle Verlichting in)
afweermechanismen (no 1.0.2 vn), charisma (no 4.2 ambts~ en totalitaire staat), empirisme (nº 2.13
Emile), ethiek (nº 5.2.2.e. Rawls kritiek; nº 7.8.3. utilitaristisch empirisme; nº 8.21.1.a1. tegen het privéo
o
eigendom), marxisme (n 1.2.1 utopie genealogie), natie (n 5.3 democratie deficit), rationaliteit (nº 2.0
Franse revolutie), strategie (nº 4.5.3.c vn niet te vroeg specialiseren), tijdmanagement (nº 6.4.1.vn Heloïse),
traditie (nº 2.3), verzorgingsstaat (nº 9.2) en vrijheid (no 0.1.3).
Rubens, Pieter Paul (Belgisch schilder)
armoede (nº 5.3.2.c grap), managers (nº 1.1.1), procesdenken (nº 3.0).
Rufin, François (Frans ontwikkelingshulp econoom)
armoede (nº 5.1 vn).
Russel, Bertrand (Engels wiskundig logicus en voorvechter voor de vrede)
informatie (no 1.1.3.d isomofie ofwel de correspondentievoorwaarde van waarheid), geloofsleven (no 3.5.7).
Rüstow, Alexander (Duits econoom en socioloog, medestichter van het Ordo-Liberalisme)
afweermechanismen (no 1.0.2 vn), armoede (nº 3 vn), charisma (no 4.2 vn), cognitief
droogkoken (nº 2.3.7.c vn), concurrentie (nº 1.4.2.c vn protectionisme), conflict (nº 6.4.1.c vn),
eenzaamheid (nº 1.1.1 vn), empirisme (nº 1.3 & 1.4 vn), ergonomie (nº 1.3), ethiek (nº 1.2.2;
nº 6.0.2. vn; nº 8.11.2.b; no 8.21.1.a1 vn), fascisme (nº 5.4 vn & nº 6.1 vn), geloofsleven (no
2.1.3.d3 atheïsme, strategie beeldenstorm), globalisering (nº 4.1), kunst & esthetiek (nº 5.2 vn),
leiderschap (nº 6.7.vn), macht (nº 1.1.5. vn, nº 1.2. vn & nº 5.3. vn), magie (nº 4.2.3. vn),
meditatie (nº 3.4.vn), mythe (nº 1.1.1.vn), natie (nº 2.3.vn), overname (no 8.3.3 over Katharina II, de
Grote), pluralisme (nº 4.1.vn), strategie (nº 4.3.3.h vn demografie), structuur (nº 7.4.3. vn), theorie
X (0 bij Cranach ill vn, nº 1.1 vn, nº 2.4 vn), verandering ∆ (nº 1.4.1) en verzorgingsstaat (nº 1.5;
1.6.3.a piramide van afnemende overheidsinterventie & 3.1.2 & 3.4 vn), vrijheid (nº 5 vn).
Sade, D.A.F., marquis de (Frans pervers dichter)
rationaliteit (nº 2.2), seksualiteit (no 3.3.3)
Saint-Exupéry, Antoine de (Frans spiritueel dichter en levenskunstenaar)
afweermechanismen (nº 2.1.5 blauwe bloem, roos), communicatie (nº 2.2.3 black box), ethiek
(nº 5.1.2.c fundamentalistische lampenaansteker), geloofsleven (n’s 2.2 & 3.5.9), gestalt (nº 1.2),
identiteit (nº 0.2 het wezenlijke blijft voor de ogen verborgen; nº 6.9.2 feest), intelligentie (nº 4.1 geestig <
waarheid), lichaamstaal (nº 1.4. ill. black box), macht (n’s 2.3.1 & 5.2.6 telstrook), modelbouw
algemeen (nº 6.1 blackbox) , normen (nº 4.1.2 lampenaansteker), tijdmanagement (nº 2.5.3 over
»flow«), systeem~ en regelkringdenken  (nº 3.5 blackbox), verkopen (nº 4.1 vriendschap),
verslaving (nº 1.3.1 dronkelap).
Saint-Exupéry, Consuelo de (Franse kunstenaresse, echtgenote van Antoine de ~)
Huwelijk (nº 2.2).
Saint-John Perse, Alexis Saint-Leger Leger (Frans diplomaat en vooral dichter)
concurrentie (nº 3.2), gedicht (nº 1.3), leren (nº 2.2), training (3.5.1.), zingeving (nº 6.2).
Safranski, Rüdiger (Duits filosofisch cultuur auteur) Safransky
filosofie (nº 3.1 vn over goede secundairliteratuur), geloofsleven (nº 3.1.1.i vn over zoektocht en openheid),
geluk (nº 5 grote mystici), meditatie (nº 3.5.3 vn), ethiek (nº 6.10.b vn; nº 6.10.b vn; nº 8.25.2.a vn),
verandering ∆ (nº 0.2.1).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
122
Salomo (Bijbels leider)
conflict (nº 2.5.2.b), ethiek (nº 6.6.2 wijsheid), leiderschap (nº 2.6.2), en pluralisme (nº 1.1.3).
Samaritaan (Bijbels persoon)
armoede (nº 5.3.1.d1 ~ lenigen, structureel en toch persoonlijk), ethiek (no 1.6.3 lichamelijke werken van
o
barmhartigheid), geloofsleven (n 2.2.1.6 godsbeeldontwikkeling, conclusie: voorrang van het alledaagse),
o
leiderschap (n 5.5 hybride stijl), verschil (no 2.3.5 ontmoeting als zorg).
Saramago, José (Spaans romancier)
marxisme (nº 3.2), presenteren (nº 1.3 vn).
Saro Wiwa, Ken (Nigeriaans minister, dichter, volksheld en martelaar)
ethiek (nº 8.23.1 Shell).
Sartre, Jean Paul (Frans filosoof, geniaal formuleerder en peetoom van het coffeeshop existentialisme)
afweermechanismen (nº 1.2.2.b5 de hel, dat zijn de anderen), basisvertrouwen (nº 3.4), communicatie
(nº 5.3.1 cynische pseudoliefde), fascisme (nº 0.0 vn bedreiging door de ander & nº 1.2 Etre et Neant), filosofie (no 2.4.5.c5 Etre et Neant & n nº 3.2 niet mijn favoriet), geloofsleven (nº 1.2.1 angst voor de ander),
groepsdynamiek (nº 7 vn Huit Clos), intelligentie (nº 4.2.1 gewoon doen), marxisme (nº 1.6.2 neomarxist & 2.1.3.a killerfilosofie van het treurigste neen), new-age (nº 2.2 vrij door niet te kiezen?),
procesdenken (nº 4.4 existence précède essence), strategie (nº 4.5.3.c. vn), systeem (nº 1.4.0), theorie
X (nº 2.7), vrijheid (nº 5.3.4).
Satie, Erik (Frans avant-garde componist)
bureaucratie (nº 9.5), communicatie (nº 5.1.2).
Scanlon, Tim (Amerikaans Harvard moraal filosoof, contrat social)
ethiek (nº 7.1.4.a vn. wat goed is en kwaad onder ‘weldenkenden’ van stand).
Scelsi, Giacinto (mijn lievelings Italiaans avant-garde componist)
leren (nº 1.2.1.d), luisteren (nº 4.2.3), ontspanning (nº 5.1.3. vn).
Schat, Peter (Nederlands avant-garde componist)
conflict (nº 6.1.2 vn.), falsificatie (nº 5 vn).
Schein, Edgar H (Amerikaans managementkundige)
carrière (nº 3), consulting (nº 3.3.1.a & 4.2), cultuur (nº 8.2.1).
Schelling, Thomas C (Amerikaans onderhandelingskundige)
onderhandelen (no 11.0 literatuur)
Schiller, Friedrich von (Duits vrijheidsdramaticus)
aliënatie (nº 1), cultuur (nº 1.1 § nº 6.6.1), theorie (nº 2.1.1.a), verandering ∆ (nº 0.2.1),
vrijheid (no 0.1.3), vrouw in management (nº 6), wellevendheid (nº 7.4.3 vn).
Schmitt, Carl (Duits staatsrecht- en volkerenrechtgeleerde)
empirisme (nº 1.3 Hobbes), ethiek (nº 2.2.1.c. vn pro gewetensvorming via maximen & nº 5.1.1.d fundamentalisme; instantie > substantie & nº 5.2.1.a symmetrische rechtvaardiging & nº 7.4.2.c negatieve zondeboksolidariteit &
nº 8.2.2.d democratie, VS, vermenging van vriend, vijand, crimineel in de cultuur van het publieke debat), fascisme
(nº 2.1 politieke religie vn & nº 5.1 vn E. Jünger), filosofie (nº 2.2 vn), geloofsleven (nº 2.1.3.b ongelovige kerkelijkheid & nº 3.1.3.a secularisering [van politieke religie] als opstap tot realiteitgestuurde spiritualiteit & nº 3.1.3.b niet E.
Auerbach’s gepassioneerde ambivalentie, doch rechtlijnigheid voor het staatsbestel), groei (nº 6.3.3 ‘christliches Geschichtso
o
bild’), groep (nº 9.4 legitimering), mythe (n 1 legitimatie), natie (n 5.1.1 VS, vermenging van vriend-vijando
crimineel), strategie (n 4.3.0.b zelfkennis niet op uitzonderingen, doch op gemiddelden steunen), structuur
(no 1.0.1.a vn strijd tussen instanties, niet substanties), verandering ∆(no 0.4), zondebok (no 1.3 perspectief &
no 5.3 het is de triniteit uit schepper, verlosser en trooster, welke de capaciteit heeft om het dualisme en daarmee het Zmechanisme te doorbreken). legitiem,
Schneider, Erich (Duits mild wiskundig economie theoreticus)
werkgelegenheid (nº 5.1.5 vn).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
123
Schopenhauer, Arthur (Duits pessimisme filosoof)
ethiek (nº 1.6.3 vn), systeemhiërarchie (nº 5), vrouw in management (nº 6).
Schrödinger, Werner (Duits natuurkundige)
context (nº 2.5 vn trap van ~).
Schubert, Franz (Oostenrijks componist)
conflict (nº 6.1), ethiek (n’s 8.1.1 & 9.3.10.b), kwaliteit (nº 3.6. vn), strategie (nº 1.1.1).
Schulte Noordholt, J.W. (Nederlands spiritueel dichter)
communicatie (nº 4.3.1 vn), systeemhiërarchie (nº 9 vn).
Schulz, Charles M (Amerikaans humorist)
eufemisme (nº 2.5.1 peanuts).
Schumpeter, Joseph (Oostenrijks econoom)
concurrentie (nº 1.8), conjunctuur (n’s 4.4 en 5), ondernemerschap (nº 7.1), strategie (n’s
4.2.1.a vernieuwing & 4.3.3.e3 neoklassici), verandering ∆ (nº 1.4.2.c4).
Schutz, Roger (frère Roger, spiritueel & stichter van de oecumenische Communauté de Taizé)
fractaal (nº 2.6 meditatie fractalen), structuur (nº 2.3.2 vn over de dynamiek van het voorlopige). Zie ook
het verzameltrefwoord ‘Taizé’.
Schwab, Werner (Duits dichter)
fascisme (nº 8.10).
Schwitters, Kurt (Duits dada-kunstenaar)
assertiviteit (nº 4.1), informatie (nº 1.4), leiderschap (nº 3.4.4), scenario planning (nº 2.2),
structuur (no 1.6).
Scipio, P. C., Africanus (de heer, Romeins wijs strateeg)
macht (nº 4.3.2) en strategie (nº 4.6.4.f).
Scorsese, Martin (Amerikaans cineast)
motivatie (nº 2.1), stress (nº 3.6.3 ‘Last Temptation of Christ’).
Scotus , Eriugena, Johannes (Schots-Iers-Frans theoloog en denker)
communicatie (nº 6.1.1 Big Bang II), ethiek (nº 6.2.4 vn onrechtvaardig lijden).
(Scottus)
Scott-Morgan, Peter (Amerikaans managementkundige)
cultuur (nº 8.6).
Scruton, Roger (Brits conservatief society filosoof, “als je begrijpt wat ik bedoel”)
ethiek (nº 6.10.2.b. vn vervlakt gentleman ideaal), huwelijk (nº 2.1 vn), rationaliteit (nº 0).
Searle, J. R. (Brits taaldaadfilosoof)
artificial intelligence (nº 1.3), communicatie (nº 6.4).
Sebok, György (Hongaars pianist)
verandering ∆ (nº 1.4.2.c1 vn).
Sellers, Peter (Brits filmacteur)
zwijgen (nº 2.6 Chancy Gardenereffect).
Semler, Ricardo (Braziliaans zakenman en managementkundige)
delegeren (nº 8.3.4 loslaten is leiderschap).
Semprun, Jorge (Spaans dichter in Frankrijk over Duitsland [Buchenwald-Weimar])
marxisme (nº 2.1. vn; nº 2.3.1 vn; nº 3.2), persoonlijkheidsgroei (nº 7.1), verschil ∆ (nº 2.2.3 vn
& nº 2.4.2 vn).
Seneca, Lucius Annæus (Romeins ethiek filosoof)
ethiek (nº 6.2.2.b. vn & nº 6.10.1.b; nº 7.1.2 vn), strategie (nº 4.6.7.e.), theorie (nº 1.1.3.b) en
voorspellen (nº 4.3).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
124
Senge, Peter M. (Amerikaans managementkundige over organisatieleren)
kwaliteit (nº 2.2.2.d), organisatieleren (nº 5.4), training (nº 4.1.4.a), visie (nº 2.3).
Sennett, Richard (Amerikaans socioloog)
ethiek (nº 8.16.2 flexibiliteit).
Servan-Schreiber, Jean-Jacques (Frans socioloog, auteur van ‘Le Défi Américain’, waardoor ik het INSEAD vond)
tijdmanagement (nº 9.2).
Shakespeare, William (Brits dichter [schaakspeler?])
conflict (nº 4.1), emotie (nº 10), ethiek (nº 8.8.2), Girard-syndroom (nº 5.1), huwelijk (nº 1),
identiteit (nº 2), levensfasen (nº 3), macht (nº 5.2.2 & nº 5.4), ondernemerschap (nº 4.2.2),
portfolio (nº 3.4. ill.), theorie X (nº 1.1), tijdmanagement (nº 7.4 & nº 8.2), training (nº 2.2.1),
verkoopleiding (nº 9.3 canvassing), verkopen (nº 4.2.5), vragen (nº 1.4 ill.).
Shapiro, C & Hal, V. (Amerikaanse manaagementkundigen)
strategie (n’s 4.3.3.g vn & 7).
Sheldrake, Ruppert (Brits filosofisch alternatief bioloog)
empirisme (nº 1.2.9), geheugen (nº 1.2), ontspanning (nº 5.1.3) en systeemhiërarchie (nº 5).
Shell (Nederlands energie multinational)
ethiek (nº 8.23).
Sherlock (Brits personage)
zie Holmes .
Shewart (Amerikaans managementkundige)
kwaliteit (nº 3.3).
Simon, Herbert A (Amerikaans managementkundige)
besluitvorming (nº 6.0.1 vn).
Singer, Peter (Australisch, niet alleen in de VS omstreden bio-ethicus)
ethiek (nº 8.22.1.d4 vn; nº 8.24.3.d; nº 10.8.7), leiderschap (no 3.0).
S i sy p h u s (homerisch patroon van te vergeefse inspanning, sisyfusarbeid)
carrière (nº 5.2.2), efficiency (nº 2.1), geheugen (nº 4.7), grensnut afnemend (nº 2.2), kwaliteit
(nº 3.3 ill. & nº 3.6 Abel), persoonlijkheidsgroei (nº 3.3.1), training (nº 4.1.4.d), verandering ∆
(nº 0.1 en 1.3.1.a).
Sisifos, susifus, susofis, sisifis
Sjahrazaad (1001-nacht prinses) Schehrezâd, Scherezaad
communicatie (nº 4.3.4.d), huwelijk (nº 1), visie (nº 1.2).
Skinner, B.F. (Amerikaans psycholoog)
aliënatie (nº 6.6), behaviorisme (nº 5), motivatie (nº 2.5.1), structuur (nº 7.8 afplatten, annorexia).
Sloterdijk, Peter (Duits cultuur filosoof en eigentijdkenner)
context (nº 2.8. tijd), cultuur (nº 1.1.3. blazen, sferen en schuim), communicatie (nº 5.3 cynisme),
eenzaamheid (nº 1.1.1), ethiek (nº 5.1. vn; nº 6.0.1.a vn; nº 8.25.2.a mensenpark), fascisme (nº 0.4
vn), geloofsleven (nº 3.1.3.a2 geseculariseerde kerk = sportclub), geluk (nº 1.4.1 vn), globalisering
(nº 1.2.2 & nº 4.9), groei (nº 6.3.1 weidser perspectief, samenwerking van de mensheid in een soort byzantijnse
renaissance), kunst & esthetiek (nº 3.5.1 hoogcultuur uit overcompensatie van gesublimeerde beperking), methode (nº 2.6), structuur (5.6.5.a), theorie X (nº 1.1), werkgelegenheid (nº 1.3 mensenpark),
zwijgen (nº 2.2).
Smith, Adam (Brits maatschappij en management filosoof)
aliënatie (nº 6.2), bureaucratie (nº 9.4.2), empirisme (nº 1.4), ethiek (n’s 2.2.1.a; 6.0.1.a; 6.3.2;
6.8.2.a; 6.10.2.b; 7.1.1.b. & nº 8.12.1.a. vn), kernvaardigheden (nº 2.2), managementkunde (nº 5
tab.), specialisering (nº 2.1 & nº 4 ill.), transactiekosten (3.1), prisoners dilemma (nº 1.1),
strategie (nº 4.3.3.e aanbodseconomie), welbegrepen eigenbelang (nº 2.1; nº 3.1 & nº 3.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
125
Socrates (Grieks filosoof)
afweermechanismen (nº 1.2.1 domheid), besluitvorming (nº 2.1.2 overtuiging ≠ waarheid),
communicatie (nº 1.1.2 & 5.2.2 ironie), conflict (5.1.3.b), essay (nº 1.1 weet dat niets weet), ethiek
(nº 2.2.1.c overschatting geweten; nº 6.0.0 deugd; nº 6.7.3 overmoed; nº 7.8; nº 8.4.2.b & nº 9.3.10.b.
stelling I), filosofie (nº 3.1), huwelijk (nº 1), informatie (nº 1.1; nº 1.1.1.a), onzekerheid (nº 1.1),
training (nº 3.5.2), vragen (nº 5.5 ironie), verschil ∆ (nº 2.3.1.b Lysis), vrijheid (nº 3.2 Lysis) en
zekerheid (nº 1.1).
Soeharto (Indonesisch vrijheidsdictator)
crisis (nº 6.5), ethiek (nº 8.2.2.b vn; nº 8.7.2.a & nº 8.8.1.vn; nº 8.8.2.a; nº 8.12.1.a), fiscus (nº 3
vn).
Sogyal, Rinpoché (Tibetaans klerikaal wijsheidauteur)
consumptie (nº 4.2), hypnose (nº 4.4), meditatie (nº 5.1), luisteren (nº 4.0 vn), stress (nº 3.1.1.c.
vn), trainen (nº 2 vn).
Soljenitsin, Alexander (Russisch dichter)
ethiek (n’s 5.1.3.f antifundamentalisme & 8.21 milieu), fascisme (nº 5.2.2 goelag), islam (nº 4.5).
Sölle, Dorothee (Duitse spiritueel theologisch filosofe en wrang maatschappijcritica)
geloofsleven (nº 4.5 ‘politische Nachtgebete’), stress (nº 3.6.2 vn over excessief lijden), werkgelegenheid
(nº 8.0 vn persoonlijke gevolgen van langdurige werkloosheid).
Solon (Grieks dichter-wetgever)
ethiek (nº 1.2.3. economische rechtvaardigheid en aristocratische hebzucht).
Solowjew, Wladimir (Russisch 19e eeuws filosoof tussen orthodoxie, panslavisme en Europa)
ethiek (nº 5.5. vn).
Sontag, Susan (Amerikaans-Oostenrijkse vrijgevochten essayiste)
globalisering (nº 1.2.2.b vn fotomagie en creolisatie), kunst & esthetiek (nº 5.2 vn camp), verandering
(nº 0.4.2.b vn American dream – keep the change).
Soros, George (Grieks-Brits baisse speculant en hausse filosoof)
catastrofetheorie (nº 3.2 vn), concurrentieanalyse (nº 6.2), ethiek (nº 5.1.2.b), hedging
(no 4.5.1.a vn).
Spence, Michael (Amerikaans econoom)
werkgelegenheid (nº 2).
Spinoza, Benedictus de (Nederlands filosoof van de Verlichting)
ethiek (nº 6.9 blijdschap; nº 7.1.2.b natuurrecht; nº 7.1.5.a), rationaliteit (nº 3.1 ‘rede’).
Spitzweg, Carl (Duits schilder)
hiërarchie (nº 7.2 ill.), strategie (nº 3.2.10 ill.), theorie (nº 0.3 ill.).
Srebrenica
ethiek (nº 9.3.7 het Dutchbat debâcle en de geallieerde holocaust).
Stalin (Sovjet dictator)
aliënatie (nº 6.4), angst (nº 3.2), behaviorisme (nº 1), ethiek (nº 9.3.10.b), fascisme (nº 0.2; nº
2.3.3; nº 3.2; nº 5.1 & nº 7.3.2.b), marxisme.
Steinbeck, John (Amerikaans dichter)
counseling (nº 1.3), levensfasen (nº 4.3).
Steiner, Rudolf (Duitstalig wijsheidauteur en religiestichter)
conflict (nº 1.2.3 racistische reïncarnatie voorkeuren), new-age (nº 3.5.1).
Stendhal, Henri Beyle (Frans sociaal dichter)
ethiek (nº 6.10.b. vn), fascisme (nº 6.1), globalisering (nº 3.3.1), kunst & esthetiek (nº 1.3 vn
syndroom van ~), marxisme (nº 2.1.3).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
126
Stepun, Fedor (Russisch dichter, Tolstoy kenner)
paper (intro vn).
Sterne, Laurence (Brits life style dichter van ‘Tristram Shandy’)
levensfasen (nº 1.2.1 ouder geworden), luisteren (nº 5.2.2 vn hoe te lezen), proces (no 3.1), strategie
(nº 1.2.7 concentratie op kernvaardigheden).
Stokowski, Leopold (Oostenrijks-Amerikaans dirigent)
attitude (nº 3.2).
Stoß, Veith (Duits beeldhouwer, houtsnijder)
kunst (nº 2.4.1), leiderschap (nº 2.4 ill.).
Stradivarius, Antonio (Italiaans vioolbouwer)
leren (nº 1.2.1.b), ontspanning (nº 5.1.4), persoonlijkheidsgroei (nº 1.1), strategie (nº 4.6.2.b).
Strawson, Sir Peter F. (Brits filosoof)
macht (nº 3.1.c vn), scenario planning (no 3.3 tegen determinsme), ), vrijheid (no 0.1.6 voor ~).
Sunstein, Cass (Amerikaans jurist en gedragseconoom)
ethiek (nº 6.2.1.a. rechtvaardigheid, ridderlijkheid & nº 8.21.1.e. vrijheid van meningsuiting, Infotopia 2006),
wetenschap (nº 4.2.3. Nudge 2008).
Sun~Tzu (Chinees proto strateeg) Sunzi
afweermechanismen (nº 1.1.1.c1), besluitvorming (nº 7.3.4), chaos (nº 2.4), concurrentie (n’s
2), cultuur (n’s 4.0.1; nº 7.1; nº 8.5.1 & nº 8.8.2.c), crisis (nº 6.0.1), delegeren (nº 8),
functiedenken (nº 1.2), gestalt (nº 2.9), leiderschap (nº 3.0; nº 3.6.3; nº 5.1.1; nº 5.3.2; nº 6.6 &
nº 7.1), managementkunde (nº 5), motivatie (n’s 3.3.4; nº 4.2.3), onderhandelen (n’s 1.5.3. ill.
& nº 8.1), oorlog (nº 3.2 & 4.3), strategie (nº 1.2.12.b; nº 1.3.1; nº 2.8.1; nº 3.2.2.b.; nº 3.2.10.a–
b; nº 4.4.2.d; nº 4.4.4.d; nº 4.6.6.3.c; nº 4.6.6.4.a–b–d-e; nº 6.5.2; nº 6.7-e; nº 6.8.2 & nº 7.5),
structuur (nº 5.8), verandering ∆ (n’s 3.1.2.e; 3.3.4; 4.1.2.a1; 4.3.2.a2).
Süskind, Patrick (Duits historicus en romancier)
Girard-syndroom (nº 3.10 ‘Het parfum’).
Swammerdam, Jan (Nederlands bioloog)
theorie Y (nº 2.2.7).
Swedenborg, Emanuel (Zweeds verlicht wetenschapper)
filosofie (no 1.0.4 Verlichting), geloofsleven (no 3.0.1.g paranormaal getob, spiritisme).
Szell, George (Oostenrijks dirigent)
leiderschap (nº 6.3).
Tabarly, Eric (Frans zee zeiler)
communicatie (nº 1.1.1.a).
Tacitus, Publius C. (Romeins historicus)
luisteren (nº 3.1 vn).
Tagore, Rabindranath (India’s spiritueel & wijsheidauteur)
macht (nº 4.6), natie (nº 3.1), kwaliteit (nº 1.3.2).
Takemitsu, Toru (Japans componist)
creativiteit (nº 2.2.4).
Taliban (Pakistaanse fundamentalisten en theologiesoldaten in Afghanistan en elders)
islam (nº 4.5 geschiedenis), structuur (nº 2.1.2 informeel > formeel).
Talleyrand (Frans politicus)
consulting (nº 2.2.2), macht (nº 5.2.3), strategische alliantie (nº 4), zondebok (nº 3.3).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
127
Takenaka, Heizo (Japans Japankenner)
natie (nº 5.7.11).
Tamara van Georgië (vroegmiddeleeuwse koningin, mederegentes, vanwege haar wijsheid)
paper (nº 9.3).
Tannenbaum. R & W.H. Schmidt (Amerikaans managementkundigen)
delegeren (nº 7.2).
Tartaglia, Niccolò (Italiaans wiskundige)
creativiteit (nº 1.3), consulting (nº 1.1.3.b).
Tasso, Torquato (Italiaans hoofs getourmenteerd renaissance dichter)
rouwverwerking (no 4.1 vn Goethe’s ~, realiseringsfase), strategie (no 4.2.1.a wijde sop, blue ocean ~ in de
o
Gerusalemme Liberata), stress (n 3.6.2 vn ongelukkig bewustzijn).
Taylor, Frederick Winslow (Amerikaans efficiency ergonoom en maatschappij cynicus)
aliënatie (nº 6.4), behaviorisme (nº 1), efficiency (nº 2 & nº 3.3), ergonomie, fascisme (nº 3),
functiewaardering (nº 2.2), human results management (nº 1.1), leiderschap (nº 2.1 H. Arendt’s
animal laborans), neurose (nº 1.2), technocratie (nº 3.1), training (nº 1.1. Bonsai-training).
Teilhard de Chardin, Pierre S.J. (Frans Jezuiet, spiritueel en natuurkundige)
automatisering (n’s 4.2.3.b & nº 4.3.6 noösfeer verwijzingen), conjunctuur (nº 1.3.3.b ontwikkelingsmodel), ethiek (nº 7.1.4 kwaad & nº 8.21.1.a mensenrechten), geheugen (nº 1.1.3.f noösfeer vanuit het
brein), geloofsleven (nº 2.2.2 godsbewijzen en nº 3.5.6 spirituele auteurs algemeen), geluk (nº 5 mystici),
globalisering (nº 1.2.2.g groter wordende leefeenheden), grensnut toenemend (nº 4.6 hogere prestaties worden
normaler), groei (nº 6.3 convergentie ofwel eenheid van het phylum mens voor een steeds hogere menselijke [!]
productiviteit), informatie (nº 1.2.1 ‘nieuw’, ‘relevantie’), interdisciplinair (nº 3.0.1 geschiedenis), natie
(nº 3.1 tegen racisme), strategie (nº 4.2.1.a weidse doelen), structuur (nº 5.10.4 epiloog over hybride
structuren & nº 6.2.0 sociale systemen van hoge energie-inhoud), systeemhiërarchie (nº 10.3 verwijzing),
systeem~ & regelkringdenken  (nº 1.0.2. radiale en tangentiële energie & nº 1.2. gradiënt &
nº 1.5. holisme & nº 3.1 convergentie naar punt  en liefde), universum (nº 3.1 unum vertere),
verandering ∆(nº 0.1 integratie van tegenspraak), verschil ∆ (nº 1.2. gradiënt & nº 3.1 convergentie naar
punt  en liefde).
Tempelieren (vechtende bankiers in religieus boetekleed, de harde macrosoften van hun tijd)
ascese (als basis van topconsulting), ethiek (nº 8.8.2.a Microsoft economie), fascisme (nº 7.1.2),
managementkunde (geschiedenis), overname (nº 7.3.5.II poisonpill van een software-orde), strategie
(nº 4.5.7.n neergang), structuur (nº 5.9.3 illustratie, legenda, netwerken).
Thales van Milete (Grieks filosoof en protospeculant)
hedging (nº 4.0 speculatie).
Thatcher, Margret (geen Griekse godin, maar toch: Brits ultraliberaal politica)
communicatie (nº 5.1.1 sarcasme), empirisme (1.1), ideologie (nº 1.2).
Theseus (Grieks mythische held)
identiteit (nº 0.1.3.b), procesdenken (nº 1.4), visie (nº 4.1).
Thibon, Gustave (Frans spiritueel filosofieboer)
geloofsleven (n’s 1.3 vn & nº 2.3.1 vn; nº 3.2.7 vn).
Thom, René (Frans wiskundige)
catastrofetheorie (nº 3.5).
Thomas, Dylan (Iers dichter)
gedicht (nº 4.2 taal), rouwverwerking (nº 5.3.3.f).
Thomas, Manuel (Duits kunstenaar Wolfgang Johannes Müller-Härlin, jeugdvriend vanuit de theologie)
transactionele analyse (nº 2 ill.).
Thompson, Sir D’Arcy Wentworth Thompson (Brits natuurkundige)
groei (nº 4 vn), verandering ∆ (nº 3.1.4.b1 geheel>deel).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
128
Thoreau, Henry David (Amerikaans dichtend eco-filosoof)
authenticiteit (nº 1.2), consulting (nº 2.2), essay (nº 1.1), ethiek (nº 2.2.1.c one-liners), life style
(nº 1.1), verkoopleiding (nº 6).
Thukydides (Grieks strateeg en analytisch historicus)
conflict (nº 5.1.3.b), grensvlakmanagement (nº 1.3.), managementkunde (nº 5), paper (nº 4.1.),
strategie (nº 2.8.1; nº 6.8 & nº 7.6.).
Tietmeyer, Hans (Duits staatsbankier [1993-2001] van net voor de euro)
fascisme (nº 2.3.2. vn politiek geld), globalisering (nº 3.4.1.a vn stabiliserend), strategische alliantie
(nº 4.1.1.b Euro), symbool (nº 4.1 Euro).
Tinguely, Jean (Zwitsers machienekunstenaar in Frankrijk met zijn vrouw, de kunstenaresse Niki de Saint Phale)
filosofie (nº 2.8.2 tastbare metafysiek), leiderschap (nº 3.4.4.d groot maken uit klein).
Tinguély
Tocqueville de, Alexis (Frans socioloog en politicus)
ethiek (nº 7.4.4), natie (nº 5.3), verandering ∆ (nº 4.4.1.b & nº 4.4.1.c).
Toetanchamon (Egyptisch farao)
managers (nº 1.1), overname (nº 8.3.1), subcultuur (nº 2.2.1.b).
Tolkien, John Ronald (Brits romancier en historicus over Hobbits en ‘The Lord of the Rings’)
eenzaamheid (nº 2.2.1 het ‘goede’), ethiek (nº 7.1.4.b ‘het’ kwaad & nº 7.2.2.b biogr. noot), filosofie
(nº 2.3.1.c2 Potters steen versus Tolkiens ring), vrijheid (nº 0.1.1 over de onvrijwilligheid van onderwerping of
over contre la Boétie).
Tolstoj, Leo Nikolaïevitch (Russisch dichter)
armoede (nº 6), complexiteit (nº 4.3.1), paper (nº 0.2), subjectiviteit (nº 2.3 vn).
Tönnies, Sibylle (Duits sociologe / columniste; kleindochter van F. Tönnies)
conflict (nº 1.3.1. vn balance of power; nº 6.4.1.c. vn machtsmonopolie hoger op), ethiek (nº 2.2.3. vn
legaliteit > moraliteit), natie (nº 5.1.1. vn Leviathan), oorlog (nº 1.0.b. vn volkerenrecht).
Tönnies, Ferdinand (Duits socioloog)
bedrijfskolom (nº 2.2), marxisme (nº 1.2 vn).
Toscanini, Arturo (Italiaans dirigent)
leiderschap (nº 6.3.1), objectgerichtheid (nº 5.1.2).
Toulmin, Stephen (Brits filosoof)
argumentatielogica (nº 2.2), interdisciplinariteit (nº 2.3.vn).
Trist & Bamforth (Britse sociologen)
structuur (nº 8.7).
Tsjechov, Anton (Russisch dichter) (NL) / Tchekhov (F)/ Chekhov (UK) / Tchechov (D)
neurose (nº 3.10.3.e estheticisme).
Turing, Alan (Brits computer filosoof, wiskundige)
artificial intelligence (nº 1.1), paradox (nº 4.4).
Tutu, Desmond (Zuid-Afrikaans geestelijke en verzoener)
ethiek (nº 5.3.2.d).
Tversky, Amos & Kahneman, Daniel (Amerikaans-Israëlische neuro~ en methoden psychologen in de gedragseconomie)
Tversky-
Kahneman, Tversky & Kahneman, Tversky en Kahneman.
afweermechanismen (nº 3.3.5 verstoot tegen eigenbelang), besluitvorming (nº 2.1.3.1.l base rate errors),
besluitvormingsmatrix (nº 3.4 devided mind), emotie (nº 2.1 toekomst > verleden), hysterese (nº 2.3.2
verliesaversie & nº 2.7 slecht nieuws > goed nieuws).
Twain, Mark (Amerikaans dichter)
human results management (nº 2.3), oorlog (nº 2.2).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
129
Valentijn, Valentinus (patroon van goede huwelijkse relaties – 14 februari, spiritueel bloemist)
ethiek (nº 6.10.1.b verliefdheid), natie (nº 4.1.1.b1 Europa, vroege stichters), macht (nº 4.7), magie (no
4.2. vn), theorie (nº 3.1.2. f1 evidentie?).
Valéry, Paul (Frans dichter)
filosofie (no 2.3.1.a), idealisme (nº 5 vn), precisie (nº 2), structuur (nº 7.4.1.a vn), voorspellen
(nº 4.3), zekerheid (nº 2.1).
Varela, Francisco (Chileens geheugenkundige spirituele bewustzijnsfilosoof en Maturana leerling)
structuur (nº 8.8 systemische zelfsturing of autopoiësis).
Vasalis,M. (Nederlandse spiritueel spiritueel dichteres)
gedicht (nº 1.3 kwaliteitscriteria), geloofsleven (nº 3.5 geheim), leiderschap (nº 5.5 vriend),
rouwverwerking (nº 1.1.5.b sub finem), structuur (nº 2.3 afscheid).
Veld, In’t, Jan (Nederlands systeem kundige )
doelen (nº 1.7.6 vn), effectiviteit (nº 4), grensvlakmanagement (n’s 1.5 & 6), modelbouw
algemeen (nº 3.3 ill. vn. & nº 10.1) , modelbouw organisatie (nº 3.9 ill. vn), productiviteit (nº 1.1.
vn), systeem~ en regelkringdenken  (nº 8.1).
Vermeer, Johannes (Nederlands schilder)
meditatie (nº 2.1), ontspanning (nº 1.2.4).
Vermunt, Jan (Nederlands leerproceskundige)
training (nº 4.1.4).
Vidal, Gore (Amerikaans romancier)
verandering ∆ (nº 0.1).
Villard de Honnecourt (Frans architect, kunstenaar en protocubist)
structuur (nº 5.4.5 matrixkubisme), theorie (nº 2.1.1.d), wellevendheid (nº 7.3.1.c).
Villon, François (Frans dichter)
carrière (nº 4.1).
Vinci, da Leonardo (Italiaans kunstenaar en wetenschapper)
besluitvorming (nº 7.4: Da Vinci effect), interdisciplinariteit (n’s 3.0.1 & 3.3), kunst (nº 3.2.4 vn &
nº 3.7.3), levensfasen (nº 5.2), macht (nº 1.1.6), marketing (nº 7.1.1.), methode (nº 2.4), symmetrie (nº 4), training (nº 1.3), visie (nº 5.1.1.c).
Visconti, Luchino (Italiaans cineast)
fascisme (nº 4.2 Cadutta degli Dei), seksualiteit (nº 3.4.1 vn Dood in Venezië).
Vitruvius, Marcus Pollio (Romeins militair architect)
ethiek (nº 8.11.3.a vn), filosofie (nº 2.4), strategie (nº 4.2.2 kwadratering / kwadratuur van de cirkel vn).
Volkswagen (Duitse autofabrieken)
jaarrapporten (nº 1.2.2.a), life style (nº 1.2 & 2.2), mode (nº 3.6), neurose (nº 3.4.3), strategie
(nº 3.2.7 ill, legenda a), systeem~ en regelkringdenken    (nº 3.2 voorbeeld).
Voltaire, François (geestrijk Frans pessimisme filosoof)
afweermechanismen (nº 1.2.2.b5), ethiek (nº 6.9.3.a ; 8.3.2.a & no 8.22.1), geloofsleven (nº
2.1.3.b ill. & nº 3.1.3.f. vn), modelbouw algemeen (1.2.2.c) , pluralisme (nº 4.1), verandering ∆
(nº 4.5.5 vn Maupertuis).
Vroom, Victor (Amerikaans managementkundige)
consulting (nº 3.1.1.a vn), ethiek (nº 8.3.1.d opportunisme; nº 8.4.2.a2 leugen), functiedenken
(nº 1.1), Johari openheid (n’s 1.3 & nº 3.3), motivatie (nº 2.5.2), onderhandelen (nº 4.1).
Vroom-Yetton/Jago (Amerikaanse managementkundigen)
besluitvorming (7.2), leiderschap (nº 5.6.6).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
130
Waal de, Frans (NL primatoloog, psycholoog in de VS)
ethiek (nº 2.4.0. vn domein-ethieken, biologisch evolutionaire ~ & nº 6.8.1.c. vn empathie).
Wagenführ, Rolf (Duits statisticus, Heidelberg en Luxemburg; hielp me bij het verkrijgen van een EU beurs)
groepsdynamiek (nº 9.3.1.b vn), logistiek (nº 3.4.3 vn. tijdschatten).
Wagner, Richard (Duits componist)
groepsdynamiek (nº 4.6.2).
Wallenberg (Zweedse business dynastie)
leiderschap (nº 7.2), Overname (6.6.1 vn).
Walt Disney (Amerikaanse life style onderneming)
afweermechanismen (nº 2.2.2 regressie), besluitvorming (nº 7.3.2 vn toverleerling), cultuur (nº 3.4
vervreemding), fascisme (nº 2.3.4 dubieuze filosofie), ethiek (nº 8.12.a obsceen hoge inkomens), leiderschap (nº 3.6.3. valkuilen), natie (nº 5.1 poging Michael Moore’s ‘Fahrenheit 9/11 te censureren; nº 5.1.d1
cultuur imperialisme), strategie (nº 4.3.3.f vn).
Warhol, Andy (Tchechisch-Amerikaans kunstenaar)
neurose (nº 3.10.3.c estheticisme), objectgerichtheid (nº 5.3), tijdmanagement (nº 2.1.1).
Watson, J.B. (Amerikaans psycholoog)
behaviorisme (nº 5).
Watzlawick, Paul (Oostenrijks-Amerikaans psycholoog, psychiater, 1921-2007)
afweermechanismen (nº 2.1.3), besluitvorming (nº 7.9.4), consulting (nº 3.3.1.a vn), ethiek (n’s
1.3 vn; 6.0.1.d.), paradox (nº 5), verandering ∆ (nº 1.4.1.a. vn; nº 1.4.2.a. vn; nº 6.1).
Weber, Friedrich Wilhelm (Duits dichter)
meditatie (nº 3.3 vn), vrijheid (nº 2.3.4.b vn).
Weber, Karl-Maria von (Duits componist)
strategie (nº 3.2.5.b).
Weber, Max (Duits socioloog)
aliënatie (nº 6.5), bureaucratie (nº 1.2 & nº 3.1), charisma (nº 2.4), consumptie (nº 4.3),
cultuur (nº 5), ethiek (nº 5.1.1.f), geloofsleven (nº 1.1.0), leiderschap (nº 6.6.2),
managementkunde (nº 5), structuur (nº 5), technocratie (nº 1), wetenschap (nº 3.2.).
Weil, Simone (Frans spiritueel & mystiek filosofe)
ascese (nº 2.4 onthechting door reality testing), bureaucratie (nº 9.4.2 eigenbelang), consumptie (nº 1.3
opnemen > opvreten), delegeren (nº 8.1.4 loslaten), cultuur (nº 8.5.4 Satiricon op de chefetage), ethiek
(nº 1.5 vn; nº 6.3.1 vn; nº 7.5.2.f vn genade; nº 8.22.1; nº 9.3.10. stelling 2); geloofsleven (nº 1.3 vn
en nº 3.5.11 ), methode (nº 5.2.2.b concentratie), paradox (nº 3.5.3.b vn opnemen >opvreten), rationaliteit (nº 2.3 puin ruimen), scenario analyse (nº 1 concentratie), stress (nº 3.6.1 vn), tijdmanagement (nº 1.2.2 vn; nº 7.4), training (nº 2.1.3.c denken en doen; nº 3.7.1 ervaring; nº 5.4 ill. vn ervaring),
verslaving (nº 4.1), verschil ∆ (n’s 2 domheid en 2.3 liefde), vragen (nº 1.3 inlevingsvermogen),
wetenschap (nº 4.6.1 het imaginaire).
Weill, Kurt (Duits componist)
afweermechanismen (nº 2.1.3.c. cognitieve dissonantie reductie), motivatie (nº 3.4.2.a).
Weinshall (Israëlisch organisatiekundige ooit aan het Insead)
creativiteit (nº 2.3.4.a), gestalt (nº 2.8), groei (nº 7.2), ondernemer (nº 4 ill.; nº 5.3), structuur
(no 2.3.1 & nº 4.2 ill., nº 4.10; nº 5.6.5.b; nº 8.2).
Weizsäcker, Carl Friedrich von (Duits natuurkundige en filosoof) Weiszäcker
alliënatie (nº 3.2.2. vn), conflict (nº 7.4 vn), ethiek (nº 9.3.9), filosofie (nº 2.10), geloofsleven
(nº3.1.3.b), informatie (nº 0.1), kunst (nº 3.1.1.c vn), subjectiviteit (nº 3), systeemhiërarchie
(nº 10.1. vn).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
131
Whistler, J.M.N. (Amerikaans portret schilder met een uitzonderlijk diep en transparant palet)
kunst & esthetiek (nº 6.3 imitatie < origineel), structuur (no 1.9.2 transparantie).
White, William Foot (Amerikaans socioloog)
groepsdynamiek (nº 1.6 vn & nº 10.7).
Whitehead, Alfred North (Brits filosoof)
afweermechanismen (nº 2.7), geloofsleven (no 2.5.4 voetnoot
oplossing geloofscrisis).
Wiener, Norbert (Amerikaans cyberneticus)
informatie (nº 1.3.2.a vn).
Wilde, Oscar (Brits dichter)
macht (nº 5.4. Dorian Gray), motivatie (nº 3.3.1).
Winkelmann, Johann Joachim (Duits dichter filosoof en ‘olijfolie estheet’)
complexiteit (nº 0 vn), consulting (nº 2.1 Laocoön), kunst & esthetiek (nº 6.3 imitatie = cultuur),
natie (nº 5.5.3 vn).
Winkler, Eugen-Gottlob (Duits dichter in moeilijke tijd)
scenario analyse (nº 2.2).
Witten, Edward (Pools-Amerikaans supersnarenfycicus)
universum (no 1.1.3.d).
Wittgenstein, Ludwig (Oostenrijks-Brits taalfilosoof en spiritueel)
communicatie (nº 1.1.2.c taal als zìjn modelbouw van ónze wereld; nº 1.2 taaldaad; nº 3.4.2.vn semiotiek;
nº 5.2.2 ironie & nº 6.2 Tractatus & Untersuchungen), context (nº 2.6.2 taalspel), ethiek (nº 7.5.1
subsidiariteit; nº 8.4 vn leugen), geheugen (nº 1.1.1.c lichaam-geest), geloofsleven (nº 3.5.7),
informatie (no 1.1.3.d isomofie ofwel de correspondentievoorwaarde van waarheid), interdisciplinariteit
(nº 3.1.2 verstrengelde taalspelen), kwaliteit (nº 1.2 geen geheim), lichaamstaal (nº 1.3.3 vn & nº 1.4
doos), luisteren (nº 5.2.2 vn), methode (nº 2.1.1 vn), precisie (nº 1.2.5), synergie (nº 3.2.1 vn),
taal (verzameltrefwoord), tijdmanagement (nº 1.0.1 vn), zingeving (nº 1.1.3), zwijgen (nº 3 vn).
Wolferen, Karel van (Nederlands Japan kenner)
Natie (nº 5.7.11).
Wolfensohn, James D. (Amerikaans president van de Wereldbank)
armoede (no 5.3.1.d1 ~ lenigen, structureel), ethiek (no 8.2 democratie & no 8.18.1.a Corp. Soc. R’y), mode
(no 3.6.5.b uitbesteden, borgingsmechanismen tegen maatschapelijk falen), verzorgingsstaat (no 1 synergie)
Wolfowitz, Paul (Amerikaans oorlogsarchitect en president van de Wereldbank)
ethiek (no 8.7.1.a2 corruptie), force field concept (no 1.4 corruptiebestrijding à la ~)
Worldcom (Amerikaanse ex telecomreus)
winst (nº 2.6.4.a).
Wu, Harry (Chinees democraat)
fascisme (nº 5.2.3).
Xenophanes (Grieks filosoof)
geloofsleven (nº 2.2.1.c antropomorf homerische godsbeelden).
Xenophon (Grieks militair, herenboer en businessessayist) Xenofon, Xenofoon
managementkunde (nº 1.2.3 huishoudkunde), postitieve bekrachtiging (no 3.1 over geweld tegen
o
o
paarden), strategie (n 3.1.3 over functie~ en procesdenken en n 4.2.3 over flexibiliteit).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
132
Yates, Frances A., Dame (Brits renaissance historica)
besluitvormingsboom (nº 3.3 ill. vn), geheugen (nº 4.5 vn), geloofsleven (nº 2.1.3.b rosenkruiser
plaatje), magie (nº 3. vn), neuro-linguïstische bepaling (nº 1.3.3 bij ill.), systeemhiërarchie (ill.),
trainen (nº 2.1).
Yeats, William Butler (Brits dichter)
carrière (nº 5.3.1), conflict (nº 3.1), groepsdynamiek (nº 0), strategische alliantie (nº 2).
Yimou, Zhang (Chinees cineast)
afweermechanismen (nº 2.1.4.b Oedipus), structuur (nº 5.4.5.b diagonale matrix passies)
Yourcenar, Marguérite (Frans / Belgische dichteres)
grensvlakmanagement (nº 1.3 vn), informatie (nº 1.1.5.c vn), procesdenken (nº 2.2.5 vn).
Zähringer (vroegmiddeleeuwse Europese dynastie van ‘Milde und Macht’)
cultuur (no 7.1), leiderschap (no 2.5), natie (nº 4.1.1.b2).
Zantwijk, Yohyon van (Nederlands logistiek [Goldratt]-consultant, Amsterdam)
mode (nº 3.7.2.b vn), strategie (nº 5.0.4.b. vn).
Zeeman, Sir Christopher (Brits wiskundige)
catastrofetheorie (nº 3.6).
Zeithaml, Parasuraman, Berry (Amerikaanse management statistici)
verkopen (nº 7.5).
Zeleny, M (Hongaars managementkundige)
structuur (nº 8.8).
Zeno van Eléa (Grieks paradox filosoof)
waarde (nº 1.3).
Zweig, Stefan (Duits dichter en historicus)
filosofie (nº 2.6.4), homeopathie (nº 1 vn), leiderschap (nº 6.9.2), strategie (nº 3.2.10.g vn).
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
133
 ETHIEK CLUSTER.
Ethiek betreft maatschappelijke verantwoordelijkheid en wat tot de  duurzaamheid van groei kan leiden. Noem
het realisme met oog op de toekomst. Verankerd wordt ethiek in business aan de top (waar de vis het eerste rot) en binnen
het beleid ( modelbouw organisatie [no 3.4]). De basis wordt gelegd in  cultuur en  structuur. Waar managers zich
in dooddoener  efficiency (no 2) zonder  waarden als werkduivels ontpoppen, niet  leren en  conflict aan
 crisis rijgen, zijn  chaos en  catastrofe het gevolg: van alles verkeerd, te laat en te langzaam. Wie daarentegen
voor  deugden, vragen van  zingeving en iets aan  rouwverwerking niet terugschrikt, die is een eind op de
goede weg.  Oorlog is met ethiek niet te winnen en zonder ethiek de  vrede niet. Een oorlog zonder vrede is op
voorhand verloren. – Wie niet wil komen vast te zitten, zal verrassend en  creatief moeten zijn en onvoorwaardelijk
bovendien. – Dat is het leuke van ethiek, dat iedereen erover mee kan praten, waaraan het gesprek uiteindelijk te
gronde gaat. De kroegbaas doet het licht aan.
Om dat conceptuele moeraas te saneren komt iets aan  modelbouw algemeen kijken. Het verschil tussen handelen,
sturen en ijken is met een systeemgrafiek    snel in beeld gebracht en ook de kwaliteit van ethiek met als dimensies
de vrijheidsgraad van besluitvorming Y; de solidariteitshorizon X en de diepte van de motivatie / deugden Z. Als daar een
loep op wordt gezet wordt het boeiend (organisatiecultuur, persoonlijkheidsprofiel).
Voor een overzicht over het geheel van Leiderschap op z'n Europees en om uw eigen leerpad uit te zetten, zie het volledige navigatieplatvorm hierboven met zoeksuggesties en namen.
Armoede
Bureaucratie
Cultuur
Efficiency
Emancipatie
Ethiek
Fascisme
Functiedenken
Geluk
Globalisering
Grensnut toenemend
Groei
Idealisme
Kunst & esthetiek (no 3)
Kwaliteit
Norm
Oorlog
Prestatiebeoordeling
Productiviteit
Rouwverwerking
Structuur
Symmetrie
Transactiekostentheorie
Verslaving
Verzorgingsstaat
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
134
Vrijheid
Waarde
Welbegrepen eigenbelang
Wellevendheid
Werkgelegenheid
Zingeving
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
135
  STRUCTUUR & SOCIALE RELATIES CLUSTER.
De cluster structuur behelst hier alle relationele zaken, dus ook personeelszaken. Natuurlijk maken we verschil tussen
systeem, processen van waarde toevoegen en de opbouw ervan ofwel organisatiestructuur in engere zin. De hamvraag
luidt: wat is de structuur van een gezond systeem? De moeilijkheid daarbij is, dat een goede structuur altijd hybride zal
zijn. Hybride is de goede aard! Of het nu gaat om evolutie ( groei [no 6.3.1 en verder]), om een realiteitgestuurde
spiritualiteit ( geloofsleven [no 3.1.3.b]) of zo als hier, vormgeven aan samenwerkingsverbanden in business. Waar
structuur en strategie aan elkaar zijn gewaagd en de cultuur geen roet in het eten werpt, spreken we van een valuechain, die klinkt als een Stradivarius, moeiteloos en krachtig (entelechie). Noem het een sociaal systeem van hoge
energie-inhoud.
Structuur = f {(cultuur + [motivatie – macht]) + strategie}
geformaliseerde afspraken
wat we kunnen
geïnternaliseerd
wat we willen
In de buurt van sociale systemen van hoge energie-inhoud komen we, waar het dagelijkse, waar gezond verstand en ook
iets aan kunstzinnigheid in het spel zijn; – waar we ons niet blind staren op dorre lijnen, doch kleurrijk transparante
ruimten weten te scheppen, waarin processen van belang kunnen plaats hebben en iets voorlopigs bovendien. Denk
bijvoorbeeld aan een oud park met barokke hoofdlijnen voor de power en romantisch lommerrijke boschages voor
contingency en creativiteit, spannende plekjes binnen een ontspannen en transparant geheel. Technisch gesproken
komen we dan uit op een hybride multistructuur mits we daar al aan toe zijn. Het emancipatiepad van
structuurblauwdrukken maakt verschil.
Of het om een grote of een kleine kunst van management gaat? Het antwoord is beide. Denk aan een kleermaker. Als die
zijn schaar niet goed vasthoudt (een klein kunstje), knipt die rafelig en met onzekere hand. Zo iemand kan naaien en
stikken wat die wil, met zo’n verknipte broek wordt het nooit meer wat.
Voor een overzicht over het geheel van Leiderschap op z'n Europees en om uw eigen leerpad uit te zetten, zie het volledige navigatieplatvorm hierboven met zoeksuggesties en namen bovendien.
Chaos
Communicatie
Complexiteit
Conflict
Crisis met turn around
Cultuur
Decentralisatie
Delegeren
Ergonomie
Functiewaardering
Fractaal
Grensvlakmanagement
Groei
Groepsdynamiek
Hiërarchie
Human Results Management
Huwelijk
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
136
Hysterese
Informatie
Kunst & esthetiek (no 3 esthetiek)
Macht
Managers
Motivatie
Organisatieleren
Overname
Prestatiebeoordeling
Samenwerken
Seksualiteit
Solliciteren
Specialisering
Staf
Structuur
Sub-cultuur
Symmetrie
Synergie
Verandering
Verschil
Vrijheid
Vrouw in management
Wellevendheid
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
137
 CLUSTER STRATEGIE & METHODE.
Strategie is het fundament onder de grote kunsten van management, zeg maar  leiderschap. Het is niet niets, te
weten wat we willen en dat nog kunnen (her)- halen ook. Tot de cluster strategie tellen wij al wat fundamenteel is,
zaken als filosofie, methode, systeemdenken, modelbouw, theorie, besluitvorming en hogere marketing. Toch behoren
er ook sommige kleine kunsten op het middelen~ en maatregelenniveau bij.
Voor een overzicht over het geheel van Leiderschap op z'n Europees en om uw eigen leerpad uit te zetten, zie het volledige navigatieplatvorm hierboven met zoeksuggesties en namen.
A-merken
Ansoff-matrix
Besluitvorming
Besluitvormingsboom
Besluitvormingsmatrix
Budget
Business plan
Concreet
Concurrentieanalyse
Conjunctuur
Cultuur
Doelen
Ethiek
Filosofie
Force field concept
Girard-syndroom
Globalisering
Hedging
Hiërarchie
Identiteit
Jaarrapporten (no 2.1.1.c relativering van de bruikbaarheid van de standaardkostprijscalculatie [AC] wat betreft strategische vernieuwing)
Kernvaardigheid
Kunst & esthetiek (no 3 esthetiek & no 6 imitatie)
Kwaliteit
Leren
Life style
Marketing
Masa-Individualisering
Methode
Missie
Mode
Modelbouw algemeen
Modelbouw organisatie
Onderhandelen
Organisatiediagnose
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
138
Organisatieleren
Overname
Portfolio
Reclame
Scenario planning
Strategie
Strategische alliantie
Systeem~ & regelkringdenken 
Theorie
Verandering ∆
Verkoopleiding
Visie
Voorspellen
Vrijheid
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
139
 KUNST EN ESTHETIEK CLUSTER.
Kunst voorop? Hoezo? Dat misschien niet. Maar zij helpt wel de nodige vrijheid te verwerven voor een ambitieuze
strategie bijvoorbeeld en een groter draagvlak voor democratie en pluralisme. Leiderschap op z’n Europees is
doordesemd van kunst niet anders dan de geografie en het concept zelve van Europa. Kunstwerken dienen in
Leiderschap op z’n Europees veelvuldig als opening op specifieke aspecten van management en leiderschap en om een
beetje tegen onze rechter hersenhelft aan te tikken. Buiten het systeem bevinden zich onvermoede openingen. Om te
beginnen denken we dat het over niets gaat, dan over anderen en voor we het weten worden we geconfronteerd met
onszelf.
Voor een overzicht over het geheel van Leiderschap op z'n Europees en om uw eigen leerpad uit te zetten, zie het volledige navigatieplatvorm hierboven met zoeksuggesties en namen.
Creolisatie
Essay
Ethiek (no 1.1.2.a samenhang tussen ethiek en esthetiek; & no 9.3.10 Furtwängler case,
no 9.4.2 epiloog; schemering tussen spel en werkelijkheid en het grote graaien in de kunst)
relevantie van kunst;
&
Filosofie (no 2.8.2 tastbare metafysiek)
Gedicht
Kunst & esthetiek met kleur, kitsch en imitatie
Leiderschap (no 3.4 Kurt Schwitters TAT, thematic apperception test)
Macht (no 5.3 barok als façade)
Mode
Motivatie (no 1.4.5 catacomben TAT)
Neurose (no 3.10 echec van middelengericht leven; verslaving aan begeerte > aan het begeerde)
Persoonlijkheidsgroei (no 4.2 Christophorus TAT, H. Bouts / J. Bosch)
Plagiaat
Structuur (o.a. no 5.4.5.a matrix, Villard de Honnecourt en Picasso)
Subcultuur (o.a. no 5.4.5.a matrix, Villard de Honnecourt en Picasso)
Traditie (no 3 museum)

© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
140
 COMMUNICATIE CLUSTER.
Een cluster over het algemeen en hier het communicatie cluster betreft een deelverzameling van aspecten van
Leiderschap op z’n Europees. Zakelijk is communicatie meer taaldaad en prestatie – en minder praten. Leiding geven
we door de goede vragen te stellen, te luisteren, een  besluit te nemen en dat te laten uitvoeren. Daarbij zullen we
vervuiling moeten voorkomen. We zullen  effectief moeten interfacen binnen de uitersten van dwingend blaffen (leger
oefening) en een smartlap (geslaagde managementpresentatie, de zaal swingt mee). Telkens gaat het erom eerst contact te maken
en dan pas bij te sturen, met het accent op contact maken als in een bejaardenhuis (de tijd nemen voor emotionele presentie
over en weer) en bijsturen als bij een turnaround/reorganisatie.
Argumentatielogica
Communicatie
Consulting
Context
Counseling
Digitaal (no 2 taal)
Emotie
Empirisme (no 2.1 taal)
Essay
Eufemisme
Feedback (no 1.5.1 timing)
Frequentie (no 2.1 & 4 timing)
Gedicht
Groepsdynamiek (no 9.6 productiviteit verhogen, samenvatting)
Informatie
Johari
Lichaamstaal
Luisteren
Macht (no 6 in gesprek)
Mythe
Neuro-linguïstische bepaling
Paper
Presenteren
Reclame
Subcultuu
Symbool
Taal (verzameltrefwoord)
Theorie (nº 2 concept & nº 4.2 voorbeeld concept)
Transactionele analyse
Vergaderen
Verificatie
Verkopen (nº 5.2.3 demonstreren & nº 8.3 afsluittechnieken)
Vragen
Wellevendheid
Zwijgen
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
141
  CONSULTING CLUSTER.
Commissarissen, non-executive directors, zelfstandig gevestigde eenmansadviseurs, IT-ers, kleine employees bij grote
kantoren, staffunctionarissen, productmanagers, adviserende kapitaalgoederenverkopers, maar ook die hoge school
docent met leeuwenmaan, die zijn stapel PP sheetjes dat klasje in beamt; het raakt allemaal consulting.
Dat varkentje is weer gewassen? Misschien toch niet. Enerzijds is meer mogelijk. Anderzijds gaan topconsultants op hun
bek; ~ lopen heel wat gesprekken met spinnende wielen vast: ~ worden uitstekende adviezen niet opgevolgd. Iets van
dat enorme productiviteitslek te dichten luidt de uitdaging. Wat er mis gaat is wellicht: het verschil tussen zeggen en
doen over en weer; »het splinter in mijn ~ en balk in jouw oog syndroom«; en dat de pot de ketel verwijt dat 'ie zwart
ziet. Weerstand tegen vernieuwing nemen we in  verandering ∆ (nº 4.1) onder de loep. De broodnodige oprechtheid
zetten we in  consulting (nº 4.1) uiteen. Verder gaat het om  methode,  counseling en  training (nº 3.7 de goede
leraar). Voor kwaliteitsverbetering is extra dapperheid vereist. Top- consulting komt neer op een  interdisciplinair
gesprek op basis van  authenticiteit. Dat is te doen. Soms werken we als grijze eminentie met een angstige directeur.
Soms doordesemen we de gehele onderneming op basis van stuur~ en projectgroepen. Misschien dat we er ook cluster
10, Sociale Vaardigheid nog eens op nazien. Een speciaal geval is  ethiek (nº 9.2.2) -consulting – nog maar even niet
gesproken over ons eigen gedrag in de hitte van dat gevecht.
Voor een overzicht over het geheel van Leiderschap op z'n Europees en om uw eigen leerpad uit te zetten, zie het volledige navigatieplatvorm hierboven met zoeksuggesties en namen.
Argumentatielogica
Authenticiteit
Consulting
Counseling
Crisis (no 6 turnaround)
Emotie
Essay
Ethiek (no 6 deugden)
Eufemisme
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
142
Gedicht
Informatie
Interdisciplinair
Johari
Leren
Lichaamstaal
Luisteren
Methode
Mythe
Neuro-linguïstische bepaling
Organisatieleren
Paper
Portfolio
Presenteren
Reclame
Symbool
Training
Transactionele analyse
Verandering
Vergaderen
Verificatie
Vragen
Wellevendheid
Zwijgen

© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
143
  VERKOPEN. COMMERCIEEL CLUSTER.
Verkopen is de realiteit van wat met een  eufemisme marketing wordt genoemd. Uiteindelijk moet er immers worden
verkocht buiten het eigen concern. Wij hebben het hier dus over het gehele commerciële cluster. Eigenlijk hoort
verkopen helemaal bovenaan. Zonder cashflow is er geen toekomst. Wat er overblijft is gelul. Maar ja, dat is met het
ruim voor de motoren van het schip niet anders. Toch zul je een goede bestemming moeten hebben en een slimme
koers. Vandaar ons geschipper met de commerciële cluster.
 Strategie en  marketing in handen van hoogmoedige  staf -functionarissen –gestoken in elegante Italiaanse
schoenen– is onvoldoende, erger nog, is de hond in de pot vinden. Waar het sluitstuk verkoop in een  business plan
ontbreekt, daar weet Saartje niet waar Abraham de mosterd haalt. Daar gaan we op krediet failliet.
Bij verkopen hebben we het over het cumulatieve en gefaseerde operationele proces van persoonlijk verkopen. Daar
leiding aan geven is verkoopleiding, om te beginnen in de regio en uiteindelijk als lid van de raad van bestuur van een
multinational of globale e-business player.  Trainingen van verkoopleiding en operationeel verkopen kunnen zich
naast op de kern natuurlijk ook richten op alles wat het zakenleven ooit zou kunnen vragen, alleen dan wel gezien
vanuit de verkoopleider en zijn of haar verkopers.
Voor een overzicht over het geheel van Leiderschap op z'n Europees en om uw eigen leerpad uit te zetten, zie het volledige navigatieplatvorm hierboven met zoeksuggesties en namen bovendien.
A-merken
Ansoff-matrix
Automatisering
Bedrijfskolom
Besluitvormingsboom
Budgeting (alle mogelijke ingangen tot het financiële cluster)
Communicatie
Concurrentieanalyse
Consumptie
Globalisering
Kwaliteit
Life style
Marketing
Portfolio
Reclame
Seksualiteit
Value-analysis
Verkoopleiding
Verkopen
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
144
 FINANCE CLUSTER.
Op de negende plaats? De financiële hulptroepen lopen normaal toch voor de muziek uit? Leiderschap op z'n Europees
plaatst financiële aspecten toch ook in  strategisch perspectief; –eerst het doel, dan de middelen, waarbij de middelen
aan de zelfde kwaliteitseisen als de doelen moeten voldoen ( ethiek [no 7.2 theorie; doel-middel verhoudingen]). Wie de
functiesamenhang van »middel = f (doel)« omdraait, doet aan  neurose en  spread-cheating & denominator
mangement.
In een normale  carrière krijgen we om te beginnen te maken met kosten. Vervolgens raken we betrokken bij investeringsvoorstellen. Sommige, meer midoffice gerichte medewerkers, komen toe aan budgetteren. Slechts enkelen
groeien door naar overname-zaken en besognes met de kapitaal~ en valutamarkten – behalve het jeugdige
bankpersoneel, de adviseurs en analisten. Die ‘boefjes’, zoals Paul Fentener van Vlissingen (1941-2006) de bankensector
met een  eufemisme karakteriseerde –de krediet-, vertrouwens-, leugen- & bedrogcrisis van 2008/9-10-11-12- ...
voorvoelende– die MBA boefjes trachten rijk te worden aan het vals spel van hogerhand zonder zelf tot spelbrekers te
willen worden (jonge leugenaars, oude dieven ... valsspelers bedriegen alleen, doch blijven wel binnen het spel. Zij worden dus binnen de
boot gehouden. Spelbrekers echter zetten de baas buiten spel en worden dus de boot uit gekukeld).
Banken (verzameltrefwoord in dit register)
Besluitvorming (no 6.0
vuistregels en kengetallen)
Besluitvormingsboom (no 2.5
Dupont schema, kosten onderscheiden)
Budget
Business plan
Conflict (no 7.1 shoe shop case)
Crisis (no 6.2.3 afstempelen aandelen)
Ethiek (no 8.7 corruptie & no 8.11 Rijnlands model & no 8.12 topinkomens & no 8.13 normrendement en roofbouw
& no 8.20 staatsschuld)
Fiscus
Hedging
Investeren
Islam
Jaarrapporten
Magie
Norm
Onzekerheid
Overname
Spread cheating & denominator management
Systeem- & Regelkringdenken (no 2.2.3 plaats van finance)
Transactiekostentheorie
Value-analysis
Verkoopleiding
Voorspellen
Winst
Zondebok (no 3.8 valutaspeculatie)
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
145
  CLUSTER SOCIALE VAARDIGHEDEN. SOCIALE VAARDIGHEID
Sociale vaardigheid is een  eufemisme voor (opgelet !) relatieverdunning ( afweermechanismen [no 1.0]): vlijmscherp
langs elkaar heen scheren zonder gevaar van ontmoeting en zonder dat de ander merkt te zijn verkracht. In veel
hoofden staan die desastreuze sociale vaardigheden helemaal voorop. Hier pas op plaats tien. Hoe beter onze zo
(negatief) begrepen sociale vaardigheden, des te dichter benadert onze sociale productiviteit het nulpunt. Hier raken we
de zachte onderbuik van business. Softe zaken methodisch hard maken luidt de uitdaging, wetende dat harde zaken
gemiddeld de dommere betreft.  Precisie is kunnen omgaan met onzekerheid (toleranties). Impliciet maken is het
geheim van de Saint-Exupéry blackbox: ‘Het schaap dat je bedoelt zit erin’ (zoek zelf maar uit).
Een cursus honden opvoeden is voor een meer positieve sociale vaardigheid geen slecht begin. Of neem er een geit bij.
Een kijkje in het eigen  huwelijk en kinderen opvoeden is voor meer gevorderden, ook ten aanzien van het gemengd
celibaat op kantoor. Het dagelijks leven is de wortelgrond voor vernieuwing. Iets aan  theorie en  methode kan het
groeiproces vervolgens versnellen en ook in business herhaalbaar maken.
Voor een overzicht over het geheel van Leiderschap op z'n Europees en om uw eigen leerpad uit te zetten, zie het volledige navigatieplatvorm hierboven met zoeksuggesties en namen.
Afweermechanismen
Authenticiteit
Conflict
Consulting (no 4
kansen, gezondheidsaspecten)
Counseling
Creativiteit
Ethiek (no 1.0
o
ridderlijkheid aan de keukentafel & n
6 deugden)
Force field concept
Frequentie
Geloofsleven
Gestalt
Girard-syndroom
Groepsdynamiek
Homeopathie
Huwelijk
Macht
Meditatie (no 4.1 mantra’s)
Motivatie
Onderhandelen
Ontspanning
Onzekerheid
Paradox
Persoonlijkheidsgroei
Positieve bekrachtiging
Postmodernisme
Precisie
Procesdenken
Productiviteit
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
146
Psychoanalyse
Samenwerken
Seksualiteit (no 2.2
gemengd celibaat op kantoor)
Stress
Tijdmanagement
Traditie
Wellevendheid
Zondebok
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
147
11. CLUSTER PERSOONLIJKHEIDSGROEI.
Tot de hoofdproblemen in ‘s mensen leven behoren moeilijkheden met realisme, concentratie en macht – telkens aan
iets anders denken; en hoe dan ook dwingen ( macht), of het nu om ‘goed’ gaat of om ‘kwaad’. Geen concentratie,
geen diepte, geen  relatie ( eenzaamheid) èn geen invloed ( macht)! Er is werk aan de winkel voor subtielere
vormen van  zelfrespect dan seks en gebraden kip. — “Eet goed, slaap goed en groei nog wat, m’n vrind”, sprak de
wijze. – Wablief? Wat valt er met 15 kg overgewicht nog te groeien? – Om te beginnen ruimte voor hoofdzaken door ons
van bijzaken te ontdoen. Noem het volwassen worden. Zonder persoonlijk engagement geen persoonlijk perspectief.
Onpersoonlijke systemen werken niet. Voor persoonlijkheidsgroei komt stabiliteit kijken in de diepte, herkenbaarheid
aan de oppervlakte en richting te geven, om te beginnen aan het eigen brein. Door het verschil tussen dier en mens wat
op te rekken, nemen we meer op onze schouders en groeien toe naar leiderschap.
Voor een overzicht over het geheel van Leiderschap op z'n Europees en om uw eigen leerpad uit te zetten, zie het volledige navigatieplatvorm hierboven met zoeksuggesties en namen.
Afweermechanismen
Armoede
Ascese
Assertiviteit
Attitude
Authenticiteit
Besluitvorming
Carrière
Charisma
Concreet
Conflict
Communicatie
Counseling
Consulting
Cultuur
Delegeren (no 8 loslaten)
Doel
Emancipatie
Emotie
Energie
Ethiek
Filosofie
Geheugen
Geloofsleven
Geluk
Gestalt
Grensvlakmanagement
Grensnut toenemend
Groei
Huwelijk
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
148
Hypnose
Identiteit
Interdisciplinariteit
Johari openheid
Kernvaardigheden
Kunst & esthetiek
Levensfasen
Leiderschap
Luisteren
Macht
Meditatie
Methode
Missie
Motivatie
Onderhandelen
Onzekerheid
Outputgerichtheid
Persoonlijkheidsgroei
Pluralisme
Procesdenken
Relatie
Rouwverwerking
Seksualiteit
Subjectiviteit
Strategie
Systeemhiërarchie
Tijdmanagement
Theorie Y
Transactionele analyse
Universum
Verandering
Verschil
Verslaving
Verveling (verzameltrefwoord en wel als tegenbegrip_
Visie
Vrijheid
Wellevendheid
Zingeving
Zwijgen
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
149
12. KLEINE KUNSTEN VAN MIDDELMANAGEMENT. CLUSTER
De kleine kunsten van middelmanagement zijn van meer operationeel methodische aard en bestaan vooral uit de meer
objectieve, harde gereedschappen en de softere sociale vaardigheden – telkens binnen een 'steady state system' (nauwelijks
verandering) van management, nog niet  leiderschap. De kleine kunsten van middelmanagement zijn vooral van
belang aan het begin van een  carrière.
Voor een overzicht over het geheel van Leiderschap op z'n Europees en om uw eigen leerpad uit te zetten, zie het volledige navigatieplatvorm hierboven met zoeksuggesties en namen.
A-merken
Afweermechanismen
Aliënatie
Ansoff-matrix
Assertiviteit
Authenticiteit
Automatisering
Basisvertrouwen
Behaviorisme
Besluitvorming
Besluitvormingsboom
Besluitvormingsmatrix
Budget
Business plan
Cognitief droogkoken
Communicatie
Complexiteit
Concurrentie-analyse
Conjunctuur
Consistentie
Consumptie
Context
Delegeren
Eenzaamheid
Effectiviteit
Efficiency
Empirisme
Energie
Ergonomie
Eufemisme
Fascisme
Feedback & feedforward
Force field concept
Frequentie
Functiedenken
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
150
Geheugen
Gestalt
Grensnut afnemend
Grensvlak-management
Informatie
Intelligentie
Investeren
Kunst & esthetiek (no 6 imitatie)
Kwaliteit
Levensfasen
Lichaamstaal
Life style
Logistiek
Magie
Managementkunde
Managers
Marketing
Massa-Individualisering
Methode
Modelbouw algemeen
Modelbouw organisatie
Murphy
Neurose
Norm
Objectgerichtheid
Onderhandelen
Oorlog
Organisatie-diagnose
Outputgerichtheid
Paper
Portfolio
Positieve bekrachtiging
Precisie
Presenteren
Prestatiebeoordeling
Prisoners dilemma
Productiviteit
Rationaliteit
Reclame
Relatie
Samenwerken
Scenario analyse
Specialisering
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
151
Spread-cheating
Staf
Stress
Systeemhiërarchie
Technocratie
Theorie X
Tijdmanagement
Training
Transactionele analyse
Vergaderen
Verkoopleiding
Verkopen
Voorspellen
Vragen
Vrouw in management
Wellevendheid
Winst
© 2011, Jeroen J. M. Hommes, Den Haag. ‘Leiderschap op z’n Europees’ (navigatieplatform, trefwoorden, namen)
152