ortaq tarixi yazılacaq - GIFA Green Islands Finance Ltd.

30-31 DEKABR 2012 WWW.ZAMAN.AZ 40 QÄPÝK
Azärbaycan vä Türkiyänin
ÄZÝZ MUSTAFA
Azärbaycan müstäqilliyini äldä
etdikdän sonra däfälärlä türk
dövlätläri, o cümlädän Azärbaycanla
Türkiyä arasýnda ortaq tarixin yazýlmasý
mäsäläsi gündämä gälsä dä, bu sahädä
bu günä kimi här hansý bir addým atýlmayýb. Bunu näzärä alaraq Milli Elmlär Akademiyasýnýn (AMEA) Tarix
Ýnstitutu bu prosesi nähayät ki, sürätländirmäk qärarýna gälib. Mäsälä ilä
älaqädar AMEA Tarix Ýnstitutunda keçirilän Elmi Þurada institutun direktoru Yaqub Mahmudov bildirib ki,
ümumtürk tarixinin yazýlmasý prosesinin sürätländirilmäsi türk dövlätlärinin qarþýlaþdýqlarý bir çox problemlärin aradan qaldýrýlmasýna, o cümlädän türk tarixini saxtalaþdýranlarý
ifþa etmäyä imkan veräcäk. Yaqub
Mahmudov bu mäqsädlä qardaþ ölkädän bir qrup tarixçisinin Azärbaycana gäldiyini vä onlarla istär ümumtürk, istärsä dä Azärbaycanla Türkiyänin ortaq tarixinin yazýlmasý mäsäläsinin
müzakirä edildiyini söyläyib. O: “Ümumtürk tarixinin yazýlmasý barädä qärar Türkiyänin Baþ Naziri Räcäb Tayyib Ärdoðanýn
Azärbaycana säfäri zamaný ölkä Prezidenti
ilä görüþündä razýlaþdýrýlmýþdý. Azärbaycan vä Türkiyä tarixinin birläþdirilmäsinä
böyük ehtiyac var. 1GÜNDÄM 02
1
107 SOSÝAL HÄYAT
Azärbaycanla Türkiyä arasýnda ortaq tarixin yazýlmasý
iki ölkä arasýnda önäm daþýyan bir çox mäsälälärä münasibätdä birgä çýxýþ etmäk vä türk tarixini saxtalaþdýranlara tutarlý cavab vermäk imkaný yaradacaq.
YAQUB MAHMUDOV
Suriya müxalifätinin lideri Rusiyanýn täklifini rädd etdi
Abunä ilä älaqädar täklif vä räylärinizi 530 85 81 (82, 83) nömräli telefona zäng etmäklä bildirä bilärsiniz.
Tählükäsizlik kameralarý vä täxribatçýlar
ortaq tarixi yazýlacaq 03
“ASAN xidmät” märkäzinin
binasý istifadäyä verildi
Dünän Bakýda Azärbaycan
Prezidenti
yanýnda Vätändaþlara Xidmät vä
Sosial Ýnnovasiyalar üzrä Dövlät
Agentliyinin vä 1 nömräli “ASAN
xidmät” märkäzinin binasý istifadäyä verilib. Açýlýþ märasimindä ölkä
baþçýsý Ýlham Äliyev dä iþtirak edib.
Dövlätimizin baþçýsýna mälumat
verilib ki, “ASAN xidmät” märkäzindä 9 dövlät orqaný - Ädliyyä, Daxili Ýþlär, Vergilär nazirlikläri, Ämlak
Mäsäläläri Dövlät Komitäsi, Dövlät
Gömrük Komitäsi, Dövlät Miqrasiya
Xidmäti, Dövlät Torpaq vä Xäritäçäkmä Komitäsi, Dövlät Sosial Müdafiä Fondu vä Milli Arxiv Ýdaräsi täräfindän 23 hüquqi xidmät häyata
keçiriläcäk. Prezident Ýlham Äliyev
binada yaradýlmýþ þäraitlä tanýþ olub.
1Respublikasýnýn
103GÜNDÄM
QARABAÐLILAR BEYNÄLXALQ
TÄÞKÝLATLARA MÜRACÝÄT EDÝB
Yeni ilä yeni hädäflärlä...
Növbäti bir ili yola salmaqda-
1yýq. Arzuladýqlarýmýzdan, plan-
larýmýzdan reallaþdýra bildiklärimiz dä
oldu, bilmädiklärimiz dä. Här il ilin
sonuna bir neçä gün qalmýþ bir çoxlarý ötän 12 ayýn näticälärini saf-çürük
etmäyä baþlayýr. 1SOSÝAL HÄYAT 07
02 GÜNDÄM
2012-ci ilin
siyasi xronikasý
Avqust
24 - Ýran xarici iþlär nazirinin müavini Seyid Abbas Araqçý Azärbaycana räsmi säfärä gälib.
31 - Macarýstanda häbsdä olan Ramil Säfärov
Azärbaycana eksdrasiya edilib vä o, Prezident Ýlham Äliyev täräfindän äfv edilib.
Sentyabr
3 - Xarici iþlär naziri Elmar Mämmädyarov Parisdä ATÄT MQ hämsädrläri ilä görüþüb.
4 - Ýranda häbsdä olan azärbaycanlý þairlär Färid Hüseyin vä Þähriyar Hacýzadä azad ediliblär.
5 - Prezident Ýlham Äliyev Ýran Ýslam Respublikasýnýn vitse-prezidenti, Ýran Mädäni Ýrs vä
Mädäniyyät Täþkilatýnýn sädri Seyid Häsän
Musävini qäbul edib.
6 - NATO-nun baþ katibi Anders Foq Rasmussen sentyabrýn 6-da Azärbaycana räsmi säfärä gälib.
7 - Bakýda MDB dövlätläri Daxili Ýþlär Nazirläri
Þurasýnýn iclasý keçirilib.
11-12 - Türkiyänin Baþ Naziri Räcäb Tayyib Ärdoðan Azärbaycana säfär edib. O, Qäbälädä
keçirilän Azärbaycan-Türkiyä Yüksäk Säviyyäli Strateji Ämäkdaþlýq Þurasýnýn iclasýnda
iþtirak edib.
17-19 - Prezident Ýlham Äliyev Fransaya säfär
edib.
Oktyabr
4-5 - Bakýda II Beynälxalq forum keçirilib.
11-12 - Özbäkistan Prezidenti Ýslam Kärimovun
Azärbaycana säfäri baþlayýb. Ýki ölkä arasýnda 3 sänäd imzalanýb.
15-16 - Bakýda Ýqtisadi Ämäkdaþlýq Täþkilatýnýn
XII sammiti keçirilib. Azärbaycan Prezidenti
Ýlham Äliyev, Pakistan Prezidenti Asif Äli
Zärdari, Ýran Prezidenti Mahmud Ähmädinejad, Äfqanýstan Prezidenti Hämid Kärzayi,
Tacikistan Prezidenti Emomali Rahmon,
Türkiyänin Baþ Naziri Räcäp Tayyip Ärdoðan, Özbäkistan parlamentinin sädri Ýlgozar
Sobirov, Qazaxýstan, Qýrðýzýstan, Ýordaniyadan yüksäk väzifäli hökumät nümayändäläri
qatýlýblar. Sammitin sonunda Baký Bäyannamäsi qäbul olunub.
Noyabr
20-22 - Prezident Ýlham Äliyev Sinqapura säfär
edib.
22-23 - “Gülüstan” sarayýnda Asiya vä Okeaniyanýn 300-dän çox siyasi partiyasýný birläþdirän Asiya Siyasi Partiyalarý Beynälxalq Konfransýnýn (ÝCAPP) Daimi Komitäsinin 18-ci iclasý keçirilib. Ýclasda sädrlik Kambocadan
Azärbaycana keçib. Toplantýnýn iþindä Asiya
vä Okeaniya, bäzi Latýn Amerikasý ölkälärindän dävät olunan 200-dän artýq nümayändä
iþtirak edib. Ermänistan iclasda “Ýrs” partiyasýnýn lideri Raffi Ovannisyanla tämsil olunub.
26 - Prezident Ýlham Äliyev ATÄT-in Minsk qrupunun hämsädrläri Ýqor Popovu (Rusiya), Robert Bradtkeni (ABÞ), Jak Foru (Fransa), hämçinin ATÄT-in fäaliyyätdä olan sädrinin xüsusi
nümayändäsi Anji Kaspþiki qäbul edib.
Dövlät baþçýsý hämçinin AÞ Monitorinq Komitäsinin hämmäruzäçiläri Pedro Aqramunt
Font de Moraný vä Cozef Debono Qrexi qäbul edib.
Bakýda Qara Däniz Ýqtisadi Ämäkdaþlýq Täþkilatý (QDÝÄT) Parlament Assambleyasýnýn
40-cý iclasý keçirilib. Ermänistan nümayändä
heyäti iclasa qatýlmayýb.
30-31 DEKABR 2012 ZAMAN
20 Yanvarla baðlý tädbirlär planý täsdiq edilib
Azärbaycan Respublikasý Pre-
1zidenti Administrasiyasý rähbä-
ri Ramiz Mehdiyev “20 Yanvar faciäsinin iyirmi üçüncü ildönümünün keçirilmäsi ilä baðlý tädbirlär planý”nýn
täsdiq edilmäsi haqqýnda säräncam
imzalayýb. Sänäddä respublikamýzýn
bütün þähär vä rayonlarýnda, o cümlädän faciänin beynälxalq ictimaiyyä-
tin diqqätinä çatdýrýlmasý mäqsädi ilä
Azärbaycanýn xarici ölkälärdäki säfirlikläri, diplomatik nümayändälikläri
vä Azärbaycan icmalarý vasitäsilä
müvafiq tädbirlärin keçirilmäsi näzärdä tutulur. Tädbirlär planýna äsasän, 20 Yanvar hadisäläri zamaný þähid olanlarýn ailälärinä humanitar
yardým veriläcäk, bütün tädris müäs-
Dünän saat 13.15-dä Zaqataladan 8
1km cänubda zälzälä qeydä alýnýb.
Azärbaycan Milli Elmlär Akademiyasýnýn
(AMEA) Respublika Seysmoloji Xidmät
Märkäzindän verilän mälumata görä, zälzälä episentrdä 4,5 bal, Zaqatala vä ätraf
rayonlarda 4-2 bala qädär hiss olunub. Bu
hadisäyä münasibät bildirän Märkäzinin
baþ direktoru Qurban Yetirmiþi deyib ki,
hämin bölgädä 5 bal vä 5 baldan güclü
zälzälä gözlänilmir, narahatlýða säbäb
yoxdur: “Ümumiyyätlä Zaqatala, Balakän, Þamaxý vä Qärb zonasý seysmik cähätdän aktiv zonadýr. Biz öncä dä bildirmiþdik ki, Zaqatala-Balakän bölgäsindä
fäallýq bir müddät davam edäcäk. Proqnozumuz özünü doðruldur”.
Qurban Yetirmiþli il ärzindä ölkämizdä baþ verän zälzälälärin statistikasýný
açýqlayýb. Onun sözlärinä görä, bu il
Azärbaycanda 3300 yeraltý täkan qeydä
alýnýb. Onlardan 65-i hiss olunub. 3-ü isä
güclü zälzälä olub: “Bunlar may ayýnda
Zaqatalada, oktyabrda Þamaxý vä Balakändä baþ verän zälzälälärdir. Bu zälzälälärin maqnitudasý 5.6, yäni 7 bal olub. Bu
zälzälälärin ocaqlarý çox därinlikdä olduðu üçün dähþätli daðýntýlara yol açmayýb.
Ägär zälzälä ocaqlarý därinlikdä olmasaydý, ciddi daðýntýlara säbäb olacaqdý”. O
deyib ki, dünyada seysmik aktivliyin artmasý insan fäaliyyäti ilä dä baðlýdýr.
Onun sözlärinä görä, tektogen amillärdän älavä, nüvä silahlarýnýn sýnaqdan keçirilmäsi dä seysmik aktivliyä täsir edir”.
Qurban Yetirmiþli onu da bildirib ki,
2013-cü ildä Azärbaycanda daðýdýcý zälzälälär gözlänilmir.
Qurban Yetirmiþli
Azärbaycan vä Türkiyänin ortaq tarixi yazýlacaq
ÄVVÄLÝ BÝRÝNCÝ SÄHÝFÄDÄ
Ýndiyä qädär ortaq türk tarixinin yazýlmasý ilä älaqädar Türkiyädä däfälärlä danýþýqlar aparmýþýq.
Lakin bu söhbätlär danýþýq säviyyäsindä qalýb. Ona görä dä, belä qärara
gäldik ki, heç bir protokol imzalamadan þifahi þäkildä bu danýþýqlarý aparýb razýlýða gäläk. Här iki ölkänin tarixçiläri vaxtaþýrý qarþýlýqlý säfärlär häyata keçiräcäklär vä ortaq türk tarixinin yazýlmasýna baþlanacaq”,-deyib.
1
Tarix Ýnstitutunun direktoru
ümumtürk tarixinin yazýlmasý ilä
baðlý türk respublikalarýndan, o
cümlädän Ukrayna, Moldova, Gürcüstan vä Daðýstandan alimlärin dävät ediläcäyini dä öz sözlärinä älavä
edib. O, ümumtürk tarixinin yazýlýbyazýlmamasýndan asýlý olmayaraq,
Azärbaycan vä Türkiyänin ortaq tarixi yazýlacaðýný xüsusi qeyd edib:
“Birgä tariximizin än aðrýlý mäqamý
qardaþ Türkiyä tarixinä, soyqýrýmý
Maarifländirmä bähräsini verir
Dünän Zärdabi Mätbuat Märkä(ZMM) täþäbbüsü ilä
“Bank-kredit mäsäläläri Azärbaycanýn kütlävi informasiya vasitälärindä:
mövcud durum vä peþäkarlýðýn artýrýlmasý yollarý” mövzusunda “däyirmi
masa” keçirilib. Azärbaycan Mätbuat
Þurasýnda baþ tutmuþ tädbirdä ZMM
sädri Rähim Hüseynzadä bildirib ki,
1zinin
toplantý rähbärlik etdiyi qurumun
“KredAqro” Bank Olmayan Kredit
Täþkilatý ilä birgä reallaþdýrdýðý eyni
adlý layihä çärçiväsindä baþ tutan yekun “däyirmi masa”dýr. ZMM sädrinin
sözlärinä görä, 31 KÝV-dä aparýlan
monitorinq müäyyänläþdirib ki, bankkredit mäsäläläri üzrä materiallarda
“Azärbaycan Jurnalistlärinin Peþä
mäsäläsinä qarþý ädalätsizliyin dünyada ayaq tutub yerimäsidir. Ýlk növbädä bu istiqamätdä birgä tädqiqatlar aparýlmalýdýr”.
Türkiyäli tarixçi professor Seyit Sertçelik dä bu günä kimi müxtälif säbäblär üzündän ortaq türk
tarixinin yazýlmadýðýný bildirib. O
deyib ki, bunu näzärä alaraq,
ümumtürk tarixi vä AzärbaycanTürkiyä ortaq tarixinin yazýlmasý
istiqamätindä bir sýra tädbirlär ke-
çirmäk niyyätindädirlär.
Mäsäläyä münasibät bildirän tarix elmläri doktoru Altay Göyüþov
ümumtürk tarixinin vä Azärbaycanla
Türkiyä arasýnda ortaq tarixin yazýlmasý ilä baðlý atýlan son addýmlarý
yüksäk qiymätländirib. O deyib ki, bu
addýmlar türk xalqlarý arasýnda daha
da yaxýnlaþmaya säbäb olaraq müxtälif yollarla türk xalqlarýný öz soykökündän ayýrmaq, parçalamaq istäyänlärä verilän layiqli cavab olacaq.
Davranýþý Qaydalarý”nýn prinsip vä
bändlärinin täläblärinä cämi 8 däfä
etinasýz yanaþýlýb. Bunun da 6-sý layihänin ilk 4 ayýna täsadüf edir. Digär
2-si isä son 5 ayda qeydä alýnýb. Demäli, maarifländirmä näticäsindä
media - bank-kredit - ictimaiyyät üçlüyü arasýnda anlaþma mühiti tänzimlänmäkdädir.
“KredAqro” BOKT-nin departament rähbäri Zaur Äliyev tämsil olun-
duðu qurumun iþ prinsiplärindän ätraflý bähs edäräk vurðulayýb ki, kredit
täþkilatý fäaliyyätini media ilä älaqälärä böyük önäm veräräk qurur. Çalýþýr
ki, mövcud sahädä qarþýlýqlý inam vä
etimad mühitinin möhkämlänmäsinä
öz töhfälärini versin. ZMM-lä birgä
gerçäkläþdirilmiþ layihäyä gäldikdä
isä Z.Äliyev bu täþäbbüsün gäläcäkdä
dä davamlý olacaðýný diqqätä çatdýrýb.
Orta ömür 73,8 yaþadäk yüksälib
Son 10 ildä ölkämizdä
1ölüm göstäricisi dinamik
olaraq azalýb, doðum vä bununla bärabär täbii artým göstäricisi yüksälib. Bu barädä Sähiyyä Nazirliyinin Tibbi Yardýmýn Täþkili þöbäsinin müdiri
Gülmirzä Poladov nazirliyin
kollegiya iclasýnda deyib. Bu
göstäricilärä görä, Azärbaycan
Avropa ölkäläri sýrasýnda öndä
gedir. Bunun mäntiqi näticäsi
kimi orta ömür uzunluðu bu il-
30-31 DEKABR 2012
Baþ direktor SÜLEYMAN ÜNAL
[email protected]
[email protected]
kutla yad edilmäsi, ardýnca isä gämilär, avtomobillär vä qatarlar vasitäsilä säs siqnallarýnýn verilmäsi, gün ärzindä Þähidlär xiyabanýnda matäm
musiqisinin säsländirilmäsi, faciä
qurbanlarýnýn xatiräsini yad etmäk
mäqsädi ilä dövlät bayraqlarýnýn endirilmäsi vä digär tädbirlär näzärdä
tutulur.
“Seysmik aktivliyin artmasý
insan fäaliyyäti ilä dä baðlýdýr”
Dekabr
10 - Rusiya Qäbälä RLS-in fäaliyyätini dayandýrdýðý barädä Azärbaycana nota verib.
12 - Bakýda Prezident Ýlham Äliyevlä Ukrayna Prezidenti Viktor Yanukoviç arasýnda görüþ olub.
26-27 - Gürcüstanýn Baþ Naziri Bidzina Ývaniþvili
Azärbaycana räsmi säfärä gälib.
Prezident Ýlham Äliyev äfv färmaný imzalayýb.
Färmana äsasän, 79 näfär cäzalarýnýn çäkilmämiþ hissäsindän, islah iþlärinä vä cärimä
cäzasýna mähkum edilmiþ 8 näfär dä cäzalarýnýn çäkilmämiþ hissäsindän azad ediliblär.
TÄSÝSÇÝ “ZAMAN-AZÄR” MMC
sisälärindä yanvarýn 18-dä faciäyä
häsr olunmuþ xüsusi därs keçiläcäk,
faciä qurbanlarýnýn xatiräsinä xüsusi
dini märasimlär täþkil olunacaq.
Bundan baþqa, sänäddä paytaxt ictimaiyyätinin yanvarýn 20-dä Þähidlär
xiyabanýna ziyarätinin täþkili, saat
12.00-da bütün ölkä ärazisindä þähidlärin xatiräsinin bir däqiqälik sü-
SAYI: 165/3361
Redaktor
Ürfan Mämmädli
[email protected]
REDAKTOR
MÜAVÝNLÄRÝ
Sämäd Mälikzadä
Äli Çärkäzoðlu
NÖVBÄTÇÝ
REDAKTOR:
Bäylär Mäcidov
ÞÖBÄLÄR
REKLAM ÞÖBÄSÝNÝN
MÜDÝRÝ
Arif Ýbiþ
MARKETÝNQ
ÞÖBÄSÝNÝN MÜDÝRÝ
Mehmet Þimþek
MÄTBÄÄ MÜDÝRÝ
Harun Aydoðdu
Qvami Räsulov Mädäniyyät þöbäsi
Nicat Ýntiqam Ýqtisadiyyat þöbäsi
Natiq Pänahlý Siyasät þöbäsi
Loðman Mämmädov Humanitar þöbä
Ruslan Sadýqov Ýdman þöbäsi
lär ärzindä artaraq 72,3 yaþdan
73,8 yaþadäk yüksälib.
Qeyd olunub ki, ölkädä ana
vä uþaqlara göstärilän tibbi xidmätin keyfiyyätinin yaxþýlaþdýrýlmasý sahäsindä mühüm tädbirlär häyata keçirilib. Näticädä
respublikada körpä ölümü göstäricisi 2003-cü ildä 16,7 promilli idisä, 2012-ci ildä bu räqäm 10,8-ä bärabär olub. Ana
ölümü ämsalý 2003-cü illä müqayisädä 18,5-dän 2012-ci ildä
14,9-a enib. Poladov deyib ki,
þäkärli diabet xästälärinin aþkar
edilmäsi iþi yaxþýlaþýb, qeydiyyata götürülän xästälärin sayý
3,6 däfädän çox artýb. Hazýrda
bu xästälärin sayý 180 minä çatýb. Hazýrda respublikada 27
märkäzdä 2000-dän artýq böyräk çatýþmazlýðý xästäliyindän
äziyyät çäkän þäxs hemodializ
seanslarý alýr vä müvafiq därman vasitäläri ilä tam häcmdä
tämin olunur.
TÄMSÝLÇÝLÝKLÄR
Ünvanýmýz: Baký, Tbilisi prospekti.
1058-ci mähällä, ev 34.
Mingäçevir:
Naxçývan:
(2427) 45896
(365) 452430
Gäncä: (2225) 265 01 80 Þirvan: (2121) 51292
Aðdaþ: (2023) 55131 Zaqatala:
Quba: (2333) 53810 (2422) 54055
Länkäran:
Þäki: (2424) 46083
(2525) 52057
Sumqayýt: (018) 655 89 64
Tel-Faks: 530 85 81 (82, 83),
web: www.zaman.az e–mail: [email protected]
Çap: “ZAMAN-AZÄR” MMC firmasýnýn mätbääsi.
Redaksiya ilä müällifin mövqeyi färqli ola bilär, reklamlardaký mätnlärä görä redaksiya mäsuliyyät daþýmýr.
z “APA” vä “AzärTAc” xäbär agentliklärinin materiallarýndan istifadä olunur. z Älyazmalar geri qaytarýlmýr
z Abunä ilä älaqädar þikayätlärinizi redaksiyaya
bildirmäyinizi xahiþ edirik. z Abunä indeksi: 022382
GÜNDÄM 03
30-31 DEKABR 2012 ZAMAN
Qarabaðlýlar beynälxalq
täþkilatlara müraciät ediblär
“Biz, Daðlýq Qarabaðdan olan
1mäcburi köçkünlär regionda
etnik tämizlämä siyasätini häyata keçirmiþ, bütün bäþäriyyät üçün qara
läkä olan Xocalý, Qaradaðlý, Meþäli vä
neçä-neçä qanlý soyqýrýmýlarý häyata
keçirmiþ Ermänistan Respublikasýna
vä Daðlýq Qarabaðdaký cinayätkar
rejimä göstärilän bütün siyasi, maddi
yardým, mänävi dästäkläri qätiyyätlä
pisläyir, bunun beynälxalq hüquq
prinsiplärinä tamamilä zidd olduðunu bäyan edirik”. Bu ifadälär “Azärbaycan Respublikasý Daðlýq Qarabað
Bölgäsinin Azärbaycanlý Ýcmasý” Ýctimai Birliyinin Xankändinin Ermänistan silahlý qüvväläri täräfindän bütünlüklä iþðal olunmasýnýn 21 illiyi ilä
älaqädar dünya ictimaiyyätinä vä
beynälxalq täþkilatlara müraciätindä
yer alýb. Müraciätdä qeyd olunub ki,
Ermänistanýn täcavüzü näticäsindä
Azärbaycanýn iþðal olunmuþ ärazilärindän 1 milyondan çox ähali öz
torpaðýnda qaçqýn väziyyätinä düþüb
vä hazýrda Azärbaycan ärazisinin
20%-dän çox hissäsi Ermänistan silahlý qüvvälärinin iþðalý altýndadýr.
“BMT Tählükäsizlik Þurasýnýn Daðlýq
Qarabaðla baðlý qäbul etmiþ 822, 853,
874 vä 884 saylý qätnamälärindä
Azärbaycanýn suverenliyinä, ärazi
bütövlüyünä vä särhädlärinin toxunulmazlýðýna hörmätin ifadä edildiyi,
zor iþlädilmäklä särhädlärin däyiþdirilmäsinin yolverilmäzliyinin qeyd
olunduðu vä ermäni härbi birläþmälärinin Azärbaycanýn iþðal olunmuþ
ärazilärindän därhal, tamamilä vä
qeyd-þärtsiz çýxarýlmasý täläbinin dä
olduðunu bir daha näzärinizä çatdýrýrýq. Daðlýq Qarabað münaqiþäsinin
tezliklä hälli üçün, ilk növbädä, bölgänin qaçqýn düþmüþ azärbaycanlý
icmasýnýn öz doðma torpaqlarýna geri qayýtmasý zäruridir. Bölgänin ermäni vä azärbaycanlý icmalarý arasýnda
qarþýlýqlý etimada äsaslanan münasibätlärin formalaþdýrýlmasý Daðlýq
Qarabað münaqiþäsinin hällinä öz
müsbät töhfäsini verä bilär. Bu säbäbdän icmalar arasýnda görüþlärin
keçirilmäsini dä zäruri hesab edirik.
Biz sizdän, humanizm ideyalarýnýn daþýyýcýsý olan bütün beynälxalq
täþkilatlardan täläb edirik ki, Ermänistanýn iþðalçýlýq siyasätinin ifþa
olunmasý üçün täsirli tädbirlär görülsün. Bununla yanaþý, ermäni täcavüzünün qurbaný olan 1 milyondan çox
insanýn haqq säsi eþidilsin vä pozulmuþ hüquqlarýmýzýn bärpa olunmasý
üçün ermänilärin cinayätkar ämälläri
beynälxalq säviyyädä qýnaq obyektinä
çevrilsin”,- bäyanatda bildirilir
Qäbul olunmuþ sänäddä Daðlýq
Qarabað bölgäsinin azärbaycanlý icmasý ümidvar olduðunu bildirir ki, Ermänistanýn qeyri-konstruktiv häräkätläri beynälxalq birlik täräfindän bir
daha käskin þäkildä qýnanýlacaq, bu
ölkänin iþðalçý siyasätinä son qoyulmasý üçün än täsirli tädbirlär görüläcäk.
Müraciät “Azärbaycan Respublikasý Daðlýq Qarabað Bölgäsinin
Azärbaycanlý Ýcmasý” Ýctimai Birliyinin dekabrýn 28-dä keçirdiyi toplantýda qäbul edilib.
Azärbaycan-NATO
tädbirläri keçiriläcäk
Azärbaycanla NATO arasýnda im-
1 zalanmýþ “Sülh naminä täräfdaþlýq”
proqramý çärçiväsindä, färdi täräfdaþlýq
proqramý äsasýnda bir sýra tädbirlär keçiriläcäk. Müdafiä Nazirliyinin mätbuat xidmätindän verilän
mälumata görä,
Azärbaycan-ABÞ
iþ planýna äsasän,
yanvarýn
7-dä
ABÞ-ýn Härbi Däniz Akademiyasýnda tähsil proqramý
(Rodaylend, Nyüport, ABÞ) baþlayacaq.
Azärbaycan-Litva ikitäräfli ämäkdaþlýq proqramýna äsasän, yanvarýn 14-dä 2ci säviyyä beynälxalq ingilis dili kursuna
(Vilnüs, Litva) start veriläcäk.
Azärbaycan-Böyük Britaniya ikitäräfli
ämäkdaþlýq proqramýna äsasän isä, yanvarýn 14-dän fevralýn 22-däk Çoxmillätli
Sülhü Dästäklämä Ämäliyyatlarý üzrä tälimatçý hazýrlýðý kursu olacaq (Viþkov, Çex
Respublikasý).
Yanvarýn 15-dä Brüsseldä Härbi mälumatlarýn hazýrlanmasý vä mübadiläsi (VERITY) üzrä iþçi görüþü olacaq.
Bundan baþqa, 15-23 yanvar tarixlärindä Qarmýþda (AFR) 2014-cü il Äfqanýstanda Beynälxalq Tählükäsizliyä Yardým
Qüvvälärinin (ÝSAF) keçid dövründän
sonra Märkäzi Asiyada väziyyätä dair tädbir olacaq.
Saxta möhür vä þtamplar müsadirä olunub
Azärbaycan gömrükçüläri Ru-
1siyadan ölkäyä sänädläri olma-
dan möhür vä þtamplarýn gätirilmäsi
faktýný aþkarlayýblar. Bu barädä APAya Dövlät Gömrük Komitäsindän
mälumat verilib.
Mälumatda bildirilib Ki, Rusiyadan Xaçmaz Gömrük Ýdaräsi “Samur” gömrük postunun gömrük näzaräti zonasýna daxil olan “Setra”
markalý särniþin avtobusuna baxýþ
zamaný hämin avtobusun sürücüsü,
Azärbaycan vätändaþý Saday Mürþüdov täräfindän gömrük bäyannamäsindä qeyd edilmäyän vä heç bir müvafiq sänädi olmayan, tutacaq yerlärindä Rusiyanýn gerbi täsvir olunmuþ,
üzärindä - “Azärbaycan Respublikasý
Þämkir Rayonu Ýcra Hakimiyyäti
Ümumi Þöbä”, “Azärbaycan Respublikasý Ädliyyä Nazirliyi Þämkir ra-
yonu 1 saylý Dövlät Notariat Kontoru
Dövlät Notariusu Qurbanov Siyavuþ
Heydär oðlu”, “Azärbaycan Respublikasý Þämkir rayonu Sabirkänd Bälädiyyäsi”, “Azärbaycan Respublikasý
Þämkir rayonu Sabirkänd Kändi Yerli Aqrar Ýslahat Komissiyasý” yazýlmýþ
4 ädäd möhür aþkarlanýb.
Bundan baþqa, hämin þäxsdän
tutacaq yerlärindä Rusiyanýn gerbi
täsvir olunmuþ 2 ädäd þtamp, hämçinin “Azärbaycan Respublikasý
Fövqäladä Hallar Nazirliyi Sänayedä Ýþlärin Tählükäsiz Görülmäsi vä
Dað-Mädän Näzarät Dövlät Agentliyi täräfindän verilmiþ Þähadätnamä”nin, Þämkir Rayon Aqrar Ýslahat Komissiyasýnýn 30 noyabr 2002ci il tarixli, 96 saylý protokolundan
çýxarýþýn vä arayýþýn surätläri aþkarlanaraq götürülüb.
Süleyman Ünal
Tählükäsizlik kameralarý
vä täxribatçýlar
“Qalatasaray”la “Trabzonspor” arasýnda keçirilän
son oyunda futbol meydançasýný tärk edän iki futbolçunun älläri ilä aðýzlarýný tutaraq bir-biri ilä danýþmasý kameralar täräfindän qeydä alýnýb. Ýctimaiyyätä açýq yýðýncaqlarda siyasätçilärin öz aralarýnda þäxsi mäsälälärdän
danýþarkän aðýzlarýný älläri ilä tutmasý normal bir haldýr.
Äksär televiziya vä xäbär agentlikläri siyasätçilärin þäxsi
görüþläri zamaný videokameralarý söndürmür, onlarýn
bütün häräkätlärini qeydä alýrlar. Säsläri eþidilmäsä dä,
dodaqlarýnýn tärpäniþindän nä danýþdýqlarýný anlayan jurnalistlär bir çox siyasätçi vä mäþhur insanlarýn çätin väziyyätä düþmäsinä säbäb olublar. Elä bu säbäbdän þäxsi söhbät zamaný nä danýþdýqlarý baþa düþülmäsin deyä äl ilä
aðýzýn örtülmäsi futbolçular da daxil olmaqla bir çox peþä
sahibläri arasýnda yayýlmaqdadýr.
Bäzi känd vä qäsäbäläri çýxmaq þärti ilä dünyanýn äksär þähärlärindä küçälär, iþ yerläri vä näqliyyat vasitäläri
kimi bir çox yerlärä müþahidä kameralarý vasitäsilä näzarät olunur. Sadä vätändaþ bir neçä küçä uzaqlýqda yerläþän iþ yerinä gedärkän yollarda quraþdýrýlmýþ çoxsaylý kameralar onun här addýmýný qeydä alýr. Kameralar tählükäsizlik mäqsädi ilä quraþdýrýldýðý üçün heç käs buna görä narahat olmur. Yoxsa, täsävvür edin ki, bir insanýn xäbäri olmadan här gün bütün häräkätlärini, yemäk yeyärkän särgilädiyi davranýþlarý çäkib sonra özünä göstärirsän.
Sizcä, o bunu necä qarþýlayar? Bu onu narahat etmäzmi?
Küçälärdä, prospektlärdä vä iþ yerlärindä quraþdýrýlan
kameralar tählükäsizliyi tämin etmäklä yanaþý, anarxiya
vä xaos çýxartmaq istäyänlärin iþini çätinläþdirir. Türkiyäni buna misal olaraq göstärä bilärik. Türkiyädä bir zamanlar araný qarýþdýrýb “idarä edilä bilän gärginlik” ämälä gätirirdilär, çevriliþlä hakimiyyäti älä keçirmäk istäyirdilär,
bu mäqsädlä täläbäläri, iþçiläri, ümumiyyätlä, iþin äsl mahiyyätindän xäbärsiz bütün insanlarý tährik edäräk anarxiya hazýrlayýrdýlar. 1960, 1971 vä 1980-ci il çevriliþläri bu
þäkildä häyata keçirilib. 1997-ci il 28 fevral tarixindä baþ
vermiþ siyasi hadisälär zamaný insanlarý xaosa tährik
edänlärin video vä foto görüntüläri vä izläri silinmiþdi.
Amma artýq än kiçik provokasiya häräkätläri tählükäsiz
kameralar vasitäsilä qeydä alýnýr. Ävvällär olduðu kimi,
çäkilmiþ video görüntülärin silinmäsi artýq çätin mäsälädir.
Näticä olaraq, þübhälilär görüntülär vasitäsilä älä keçäcäklärini bildikläri üçün son illärdä Türkiyädä açýlmayan cinayätlär vä provokasiyalar xeyli azalýb. Müasir dövrdä artýq här käsdä video vä foto çäkä bilän telefonlar var.
Ägär kimsä tährikedici bir addým atsa o, vätändaþ täräfindän çäkilib polisä verilir.
Keçmiþdä räsmi dövlät väzifälärindä iþläyänlär vä
özünü bu rütbädä göstäränlär dövlätin imkanlarýndan yararlanaraq, adi insanlardan istifadä edirdilär. Ancaq texnologiyanýn yeni nailiyyätläri insanlarýn gözünü açdýðý
üçün onlar daha aldanmýrlar. Artýq vätändaþ vätän üçün
bir þey istäyänä “Vätän üçün edäcäksänsä, mänä yazýlý bir
sänäd göstär” cavabýný veräräk, özünü väzifäli þäxs kimi
göstäränlärin äsl üzünü ortaya çýxarýr.
Xalqý tährik etmäk istäyänlär “istifadä ediläcäk adam”
tapmayanda öz içlärindä belälärini hazýrlamaða baþladýlar, amma onlardan da bir neçäsinin tutulmasý baþdakýlarý çätin väziyyätä saldý.
Müþahidä kameralarý gündälik þäxsi häyatýmýzda gülünc doðuracaq bir çox väziyyätlärimizi dä qeydä alsa da,
näticädä tählükäsizlik vä ämin-amanlýq üçün böyük iþ
görürlär.
Yeri gälmiþkän, Türkiyädä küçä, prospekt vä universitetlärdä istädiklärinä nail ola bilmäyän “çevriliþ häväskarlarý” psixoloji häräkätlärini davam etdirmäk üçün çaräni
internetdä axtarýrlar. Virtual prospekt, küçä vä meydanlarda, yäni internet saytlarýn oxucu þärhlärindä, müällif vä
ya sahibi mälum olmayan saytlarda yüksäk tährikedici
yazýlarla fäaliyyät göstärmäyä çalýþýrlar.
Qäzetlärdä tährikedici yazýlar çap etdirä bilmäyänlär,
internet saytlarýnda oxucu þärhlärinin arasýndan istädiklärini xüsusi seçäräk, “män täräfsiz xäbär vä ya yazý yayýnlayýram, amma þärhçilär belä düþünür” deyib, guya bu iþä
qarýþmadýqlarýný göstärmäyä çalýþýrlar.
Türkiyädä qanun hazýrlayanlar, iqtidar, mähkämä,
hüquq-mühafizä orqanlarý vä media mäsuliyyätli olsaydý,
çevriliþ dä daxil olmaqla, heç bir mänfi hadisä baþ vermäzdi. [email protected]
DÝZAYNER: SÜRÄYYA ÝBRAHÝMOVA
04 DÜNYA
Fransada qondarma ermäni
soyqýrýmý yenidän gündämä
gätirlir
Xalq Häräkatý Uðrunda Hä1Fransa
räkat Partiyasýnýn deputatý Valeri
Buaye qondarma “ermäni soyqýrýmý”ný
inkara görä cinayät mäsuliyyäti näzärdä
tutan yeni qanun layihäsini parlamentä
täqdim edib. Layihä 1991-ci ildä qäbul
olunmuþ söz azadlýðý barädä qanuna däyiþiklik edilmäsini näzärdä tutur. Däyiþiklik qäbul edilsä, qondarma “ermäni soyqrýmý”ný inkara görä cinayät mäsuliyyätinin näzärdä tutulmasý üçün hüquqi ängäl
aradan qalxmýþ olacaq.
Xatýrladaq ki, Valeri Buaye bundan
ävväl Fransa parlamentinin här iki palatasýnda qäbul olunmuþ, lakin Konstitusiya Mähkämäsi täräfindän rädd edilän
qondarma “ermäni soyqrýmý” haqqýnda
qanun layihäsinin müällifidir.
Daðýstanda qanunsuz silahlý
dästä zärärsizläþdirilib
Federasiyasýnýn Daðýstan
1Rusiya
Respublikasý ärazisindä keçirilän
xüsusi ämäliyyat zamaný qanunsuz silahlý
dästänin baþçýsý vä 6 üzvü öldürülüb.
APA-nýn verdiyi mälumata görä, dekabrýn 28-dä hüquq-mühafizä orqanlarýnýn ämäkdaþlarý Mahaçqalanýn Kirov rayonunda silahlýlarýn gizländiyi mänzili
mühasiräyä alýblar. Silahlý qrup “täslim
ol” çaðýrýþýna atäþlä cavab verdikdän
sonra ämäliyyat baþlayýb. Qrup üzvlärinin
bir hissäsi mähv edilib, digär hissäsi isä
evin divarýný uçuraraq qonþu mänzilä keçib vä orada 6 yaþlý qýz uþaðýný girov götürüb. Lakin hüquq-mühafizä orqanlarýnýn ämäkdaþlarý uþaðý xilas ediblär vä digär silahlýlar da mähv ediliblär. Öldürülänlärdän 3-nün þäxsiyyäti müäyyänläþdirilib. Onlardan biri Hacýmurad Dolqatov
dästänin baþçýsý olub.
30-31 DEKABR 2012 ZAMAN
Suriya müxalifätinin lideri
Rusiyanýn täklifini rädd etdi
müxalifätinin lideri Moaz äl Ha1Suriya
tib Rusiyaya getmäkdän imtina edib.
Qeyd edäk ki, Rusiya XÝN-i bir qädär ävväl
Suriya müxalifätinin liderini Moskvaya danýþýqlara dävät edib. Üsyançýlarýn baþçýsý aldýðý
täklifä Rusiya XÝN rähbäri Sergey Lavrovdan
Bäþär Äsäd rejimini dästäklädiyinä görä üzr
istämäsini täläb edib.
“Moskvaya dävät bizim üçün yenilik deyil”,- deyä jurnalistlärä açýqlamasýnda Suriya
Milli Þurasýnýn säfiri Monzer Maxous bildirib.
“Ýki häftä ävväl dä Rusiya XÝN rähbäri Moaz
äl Hatibi Moskvaya dävät etmiþdi, lakin o säfär etmäyä razý olmayýb”,- deyä o vurðulayýb.
Moaz äl Hatib isä “Al Jazeera” telekanalýna
açýqlamasýnda bundan sonra da Rusiya ilä danýþýqlarda käskin mövqedän çýxýþ edäcäyini bildirib: “Biz konkret bildirdik ki, Moskvaya getmäk
niyyätimiz yoxdur. Biz Rusiya täräfi ilä här-hansý bir äräb dövlätindä görüþ keçirä bilärik, lakin
müzakirä olunacaq mäsäläläri ävvälcä razýlaþdýrdýqdan sonra. Lavrov “Suriya xalqý öz taleyini här-hansý xarici müdaxilä olmadan özü häll
etmälidir” sözlärinä görä üzr istämälidir. Rusiya
müdaxilä edir, Suriyada äsl qätliam gedir, onlar
isä buna sanki bir äyläncä kimi baxýrlar”.
“Ägär biz Suriya xalqýnýn nümayändäsi
deyiliksä, onda onlar niyä bizi dävät edirlär?
Ägär nümayändäsi sayýlýrýqsa, onda niyä Rusiya indiyädäk Äsädin barbar rejimini pislämäyib vä ona hakimiyyätdän getmäk barädä
göstäriþ vermäyib? Bunlar danýþýqlarýn baþ-
lanmasýnýn prinsipial þärtläridir”,- deyä müxalifät lideri älavä edib.
Sergey Lavrov: “Biz Suriyaya
hücum silahlarý göndärmirik”
Bu arada isä Rusiyanýn xarici iþlär naziri
Sergey Lavrov BMT-nin vä Äräb Dövlätläri
Liqasýnýn Suriya üzrä xüsusi nümayändäsi
Lahdar Brahimi ilä görüþündä deyib ki, Rusiya Suriya rejiminä hücum silahlarý göndärmir.
S. Lavrov bildirib ki, Rusiya digär dövlätlärdän färqli olaraq Suriyaya vätändaþ müharibäsindä istifadä edilä biläcäk silahlar göndärmir: “Bizim regionda, Suriya ilä qonþu ölkälärdä vä Suriyanýn bäzi yerlärindä xüsusi täyi-
natlýlarýmýz yoxdur”.
Gälän ay Küveytdä Suriya donorlarýnýn
toplantýsý keçiriläcäk
Suriyaya 1,5 milyard dollar humanitar
yardým toplamaq çaðýrýþý ilä beynälxalq konfrans gälän il yanvarýn 30-da BMT Baþ Katibi
Pan Ge Munun baþçýlýðý ilä Küveytdä keçiriläcäk.
Bununla älaqädar Lent.az-ýn verdiyi mälumata görä, BMT Baþ Katibi beynälxalq ictimaiyyäti 2013-cü ilin birinci yarýsýnadäk bu
mäbläði yýðmaða çaðýrýb. Gälän ilin iyununadäk Suriya qaçqýnlarýnýn sayýnýn 1,1 milyona
çatacaðý gözlänilir.
Mixail Saakaþvilidän parlamentä särt ittiham
Gürcüstan Prezidenti
Mixail Saakaþvili am1
nistiya baräsindä qanuna qoy-
duðu vetonun götürülmäsini
ölkä parlamentarizminin tarixindä rüsvayedici sähifä adlandýrýb. O deyib ki, bu, Gürcüstanýn dövlätçiliyinä vä tählükäsizliyinä qarþý yönälmiþ
qärardýr.
Mixail Saakaþvili azyaþlýlara qarþý cinsi istismar ittihamý ilä tutulanlarýn, quldurlarýn vä
Rusiya casuslarýnýn azadlýða buraxýlmasýna
käskin etirazýný bildirib.
“Ýþðala märuz qalmýþ ölkänin iþðalçý-casuslarý azadlýða buraxmasý aðlasýðmazdýr.
Bundan sonra biz dövlätin tählükäsizliyi,
Gürcüstanýn tählükäsizliyi barädä necä danýþa bilärik? Dövlät ki, bir vaxt bu göstäricilärä
görä Avropada birinci sýralarda göstärilirdi,
indi azadlýða üç min cinayätkar buraxýr”,- deyä dövlät baþçýsý qeyd edib.
Gürcüstan Prezidenti cämiyyäti bir olmaða vä ölkäni uçuruma aparanlarýn, dövläti
Rusiyadan siyasi, iqtisadi vä enerji asýlýlýðýna
salmaða çalýþanlarýn qalib
gälmäsinä yol vermämäyä
çaðýrýb.
Xatýrladaq ki, Gürcüstan
parlamenti sraðagün keçirilmiþ plenar iclasda keçän
häftä qäbul olunmuþ amnistiya barädä qanuna Saakaþvilinin qoyduðu vetonu götürmäyä müväffäq olub.
Qanunun ilkin variantýna 91 deputat säs
verib, bu da vetonun götürülmäsinä kifayät
edib.
Qeyd edäk ki, Prezidentin täklif etdiyi
qanun layihäsindä amnistiya 190 siyasi mähbusa, azyaþlýlara qarþý cinsi istismar ittihamý
ilä tutulanlara vä narkotik satýþýna görä mähkum olunmuþ þäxslärä þamil olunmurdu. Lakin parlament bu düzäliþläri qäbul etmäyib.
Mixail Saakaþvili bu günlärdä täläbälärlä
keçirilmiþ görüþdä qeyd edib ki, Gürcüstanda
siyasi mähbus olmayýb vä yoxdur. Täsdiq
olunmuþ amnistiya barädä qanuna görä, yaxýn vaxtda 3 mindän çox mähbus azadlýða çýxacaq.
ABÞ-dan Ýranýn Latýn Amerikasýndaký täsirinä zärbä
ABÞ Prezidenti Barak Obama Ýranýn Latýn
1
Amerikasý baþda olmaqla Cänub yarýmküräsinä nüfuz etmäsinin qarþýsýný almaq haqqýnda
qanunu imzalayýb. Qeyd edäk ki, ABÞ Dövlät Departamenti täräfindän siyasi vä diplomatik bir
strategiya olaraq hazýrlanan qanun daha ävväl
ölkä Konqresindä täsdiqlänib. Qanunun 180 gün
içärisindä qüvväyä minmäsi vä sänäddä Ýranýn
bölgä ilä baðlý fäaliyyätlärinin täsbit edilmäsi täläb olunur. Eyni zamanda qanunda ABÞ-ýn Daxili
Tählükäsizlik Nazirliyinä dä Ýran Ýslam Ýnqilabý
Keþikçilär Korpusunun (“Sepah”) Qüds qanadý vä
“Hizbullah” kimi Ýrana baðlý qruplarýn nüfuz etmäsinin qarþýsýný almaq üçün Kanada vä Meksika
särhädlärindä lazými tädbirlär görmäk barädä
göstäriþ verilib.
Kolumbiya Prezidenti xästäxanaya düþüb
Kolumbiya Prezidenti Xuan Manuel Santos
1infeksiya þübhäsi ilä xästäxanaya yerläþdi-
rilib. ANS PRESS-in verdiyi mälumata görä, onun
xästäxanaya yerläþdirildiyini Prezidentin mätbuat xidmäti açýqlayýb. Mätbuat xidmätindän jurnalistlärä bildirilib ki, Xuan Manuel Santos hälä sä-
lahiyyätlärinin icrasýný davam etdirir vä adi iþ
qrafikinä qayýtmaða hazýrlaþýr. Xästäliyin onun
häyatý üçün tählükä yaratmadýðý açýqlanýb.
Qeyd edäk ki, Xuan Manuel Santos bu ilin oktyabrýnda prostat väzindä xärçäng þiþi ilä älaqädar ämäliyyat olunub.
06 BÖLGÄ
30-31 DEKABR 2012 ZAMAN
Pensiyaçýlar bayrama qädär pensiyalarýný ala biläcäklär
Azärbaycanda 2012-ci il
1üçün pensiyalarýn maliyyä-
läþdirilmäsi ilä baðlý iþlär artýq tam
yekunlaþdýrýlýb. Bunu Dövlät Sosial
Müdafiä Fondunun (DSMF) sädri
Sälim Müslümov bildirib. O, qeyd
edib ki, dekabr ayý üzrä pensiyalarýn maliyyäläþmäsi üçün DSMFnin märkäzi xäzinä hesabýndan täläb olunan väsaitin yerli orqanlarýn
hesablarýna köçürülmäsi dekabrýn
28-dä baþa çatdýrýlýb: “Artýq bayra-
ma qädär bütün pensiyaçýlar öz
pensiyalarýný ala bilärlär”. S. Müslümov bildirib ki, son illär häyata
keçirilän sosial müdafiä tädbirläri
näticäsindä 2012-ci il oktyabrýn 1-i
tarixinä ämäk pensiyalarýnýn orta
aylýq mäbläði 152 manat, o cümlädän yaþa görä ämäk pensiyasýnýn
orta aylýq mäbläði 168 manat täþkil
edib. Ümumilikdä, pensiyaçýlarýn
97%-nin pensiya mäbläði yoxsulluq häddindän yüksäkdir.
Mäktäblär hämräyliklärini nümayiþ etdirdilär
AMÝL TAÐI QUBA
Bu günlärdä 31 dekabr - Dünya Azärbaycanlýlarýnýn Hämräylik Günü vä
yeni täqvim ili ilä baðlý bir çox yerlärdä birbirindän maraqlý tädbirlär täþkil olunur. Bu
1
iki tarixi günün, xüsusilä dä 31 dekabr Dünya Azärbaycanlýlarýnýn Hämräylik Gününün mäktäblärdä daha geniþ þäkildä qeyd
olunmasý diqqätälayiqdir. Bu münasibätlä
Quba Özäl Türk Liseyi vä Amsar känd orta
mäktäbinin birgä täþkil etdikläri tädbirdä dä
xoþ anlar yaþandý. Belä ki, Quba Özäl Türk
Liseyindä keçirilän bu märasimdä þagirdlärin tariximiz vä hämräyliyimizlä baðlý täqdim
etdikläri sähnäciklär tamaþaçýlarýn maraðýna
säbäb oldu.
Quba Özäl Türk Liseyinin müdir müavini Mülkämir Ýsmayýlovun, tädbirin täþkilatçýsý Mäsut Bulakýn, hämçinin Amsar känd
orta mäktäbinin direktoru Habil Bayramlý
bizimlä söhbätlärindä iki mäktäbin iþtiraký
ilä keçirilän tädbirin ähämiyyätindän söz
açdýlar. Artýq iki tähsil ocaðý arasýnda bu
münasibätlärin bir änänä formasýný alacaðý
vurðulandý. Bildirdilär ki, mäktäblärarasý
münasibätlär än azýndan fikir mübadiläsi
üçün önämlidir. Mähz bu kimi änänälärin
äsasýnýn qoyulmasý ilk olaraq, “Tariximiz
vä hämräylik” mövzusunda keçirilän bu
hämräylik tädbirindän baþlamasýnýn özü
dä bir tarixdir. Tädbirin sonunda rämzi
“hämräylik tortu” da käsilib.
Aðstafada 24 mänzilli
bina istifadäyä verilib
Aðstafa þähärindä qäzalý kommu-
1nal binalarda yaþayan ähalinin
mänzil þäraitinin yaxþýlaþdýrýlmasý üçün
inþa olunan 24 mänzilli yaþayýþ binasýnýn
açýlýþý olub. Bu münasibätlä keçirilän märasimdä çýxýþ edän Rayon Ýcra Hakimiyyätinin baþçýsý Mähärräm Quliyev respublikamýzda, o cümlädän Aðstafa rayonunda aparýlan abadlýq vä quruculuq iþlärindän danýþýb. Qeyd edib ki, müstäqil
dövlätimiz gündän-günä qüdrätlänir,
ähalinin maddi rifah halý yüksälir, ölkänin här bir yerindä yeni mäktäblär, sähiyyä ocaqlarý, yaþayýþ binalarý tikiläräk
istifadäyä verilir. Aðstafada istifadäyä verilän 24 mänzilli yaþayýþ binasý bunun
bariz nümunäsidir.
Sonra mänzillärin orderläri sakinlärä
täqdim edilib. Yeni binada mänzil alan
sakinlär onlara göstärilän diqqät vä qayðýya görä Prezident Ýlham Äliyevä minnätdarlýqlarýný bildiriblär.
Aðdaþda “Ýdman ili”nä
yekun vuruldu
Aðdaþ Rayon Gänclär vä Ýdman
“Kimsäsiz uþaqlarý
sevindirmäk borcumuzdur”
Qubada fäal gänclärdän täþkil olun-
1muþ Azad Könüllülär Klubu (AKK)
Ýctimai Birliyi Quba rayonundaký Zärdabi
qäsäbäsindä valideyn himayäsindän mährum uþaqlar üçün ümumtähsil orta internat
mäktäbdä “Könülläri sevindiräk” adlý xeyriyyä tädbiri keçirib. Tädbirdä Birliyin hämtäsisçilärindän olan Asif Oruclu çýxýþ edäräk,
tämsil olunduðu qurumun gänclärin maarifländirilmäsi istiqamätindä gördüyü iþlärdän
söz açýb. O, Birlik täräfindän belä tädbirlärin
tez-tez keçiriläcäyini, uþaqlarýn üzlärindän
täbässümün äskik olmamasý üçün hämiþä
säy göstäräcäklärini bildirib. Gänclär vä Ýdman Ýdaräsinin räis müavini Mänsur Aðayev cýxýþýnda belä tädbirlärin tez-tez keçirilmäsinin vacibliyini, bu uþaqlarý sevindirmäyin hamýnýn borcu olduðunu deyib. Birliyin sädri Mehman Mämmädov çýxýþ edäräk,
tähsil müässisäsinin kollektivini, uþaqlarý
qarþýdan gälän Yeni il vä 31 dekabr - Dünya
Azärbaycanlýlarýnýn Hämräylik Günü münasibätilä klub adýndan täbrik edib. Tädbirdä çýxýþ edän internat mäktäbinin därs hissä
müdiri Elnur Mustafayev bu aksiyaya görä
täþkilatçýlara öz täþäkkürünü bildirib.
Qeyd edäk ki, tädbir musiqi sädalarý altýnda, þagirdlär arasýnda räqs, räsm, þeir müsabiqäläri vä viktorinalarla kecib. Sonda fäallýðý ilä seçilän þagirdlärä hädiyyälär verilib.
Ýntellektual biliyinä görä daha çox färqlänän
þagirdlär “Zaman-Azärbaycan” qäzetinin
xüsusi hädiyyäläri ilä mükafatlandýrýlýblar.
MEHMAN FÄRMANOV QUBA
Muðanlýda torpaq sürüþmäsi yenidän aktivläþib
Þamaxý rayonunun Muðanlý kändindä
1torpaq sürüþmäsi yenidän aktivläþib. Ra-
yonun sürüþmäyä meyilli ärazilärindän olan
Muðanlý kändindä son günlär bir neçä ev qäzalý väziyyätä düþüb. Känd sakinlärinin APA-ya
verdiyi mälumata görä, ötän il yaþayýþ mäntäqäsinin aþaðý hissäsindän baþlayan torpaq sürüþmäsi artýq kändin yuxarý hissäsindä dä evlärä
ciddi ziyan vurub. Mälumata görä, son bir ayda
havalarýn yaðýþlý vä qarlý keçmäsi säbäbindän
känddä sürüþmä xeyli aktivläþib, bäzi evlärdä
böyük çatlar ämälä gälib. Sakinlär evlärin uçmamasý üçün diräklärdän istifadä edirlär.
Qeyd edäk ki, Muðanlý kändindä ötän il baþ
verän torpaq sürüþmäsi näticäsindä qäzalý väziyyätä düþän evlärin sakinläri üçün yeni mänzillärin inþasý davam etdirilir. Qäzalý evlärin bir
çoxunda hälä yaþayýþ olsa da, bäzi insanlar gecä
öz evlärindä yata bilmädiklärini, qohum vä ya
qonþularýn evindä qaldýqlarýný bildirirlär. Rayon
Ýcra Hakimiyyätindän verilän mälumata görä,
Fövqäladä Hallar Nazirliyinin sifariþi ilä Muðanlý kändinin ähalisi üçün Meysäri kändinin ärazisindä yeni evlärin tikintisinä bu ilin sentyabrýnda baþlanýlýb vä hazýrda iþlär davam etdirilir.
Ümumilikdä 14 hektar ärazidä 62 evin, eläcä dä
mäktäb vä digär sosial obyektlärin inþasý näzärdä tutulub. Bu günädäk bütün evlärin hörgü iþläri baþa çatdýrýlýb, dam örtüyü, qapý-päncäräläri quraþdýrýlýb, hazýrda otaqlarda döþämä vä tavan iþläri görülür.
Bundan älavä, Þamaxý þähärindä vä kändlärdä torpaq sürüþmäsi näticäsindä qäzalý väziyyätä düþän 22 färdi yaþayýþ evinin, Þamaxý þähärindä isä 5 ailä üçün tikilän 2 märtäbäli yaþayýþ
binasýnýn inþasý baþa çatdýrýlýb. Qeyd edäk ki,
torpaq sürüþmäsi näticäsindä Þamaxý þähärindä
vä 21 känddä ümumilikdä 412 ev ziyan çäkib.
1Ýdaräsinin vä Aðdaþ Rayon Ýcra
Hakimiyyätinin birgä täþkilatçýlýðý ilä
“Ýdman ili”nin yekunlarýna häsr olunmuþ tädbir keçirilib. Tädbirdä Aðdaþ Rayon Gänclär vä Ýdman Ýdaräsinin räisi
Azad Gözälov bildirib ki, rayonda gänclärin saðlamlýðýnýn qorunmasý, idmanýn
maddi-texniki bazasýnýn inkiþafý istiqamätindä mühüm iþlär görülüb. Onun
sözlärinä görä “Ýdman ili”ndä rayonda
30-a qädär müxtälif idman tädbirläri täþkil olunub.
Tädbirin sonunda “Ýdman ili”ndä
yüksäk näticä göstärän 12 näfär yeniyetmä vä gänc idmançýya, hämçinin 20 näfär mäþqçi-müällimä fäxri färman vä hädiyyälär täqdim olunub.
VÜQAR NÄBÝYEV AÐDAÞ
Qaliblär Bakýda
yarýþacaqlar
Þäkidä Beynälxalq Ana Dili Günü-
1nä häsr edilmiþ “Ana dilimizi se-
“AkcessBank” balacalarý sevindirdi
“AccessBank”ýn Mingäçevirdä fäaliyyät
1göstärän filialý valideyn himayäsindän
mährum olmuþ, ailä väziyyäti aðýr olan vä fiziki
qüsuru olan 200 uþaq üçün xeyriyyä tädbiri keçirib. Mingäçevir Dram Teatrýnda keçirilän tädbirdä uþaqlarýn iþtiraký ilä täqdim olunan kompozisiya maraqla qarþýlanýb. Þaxta baba vä Qar
qýzýn tädbirä qatýlmasý uþaqlarýn sevincini biräbeþ artýrýb. Tädbirdä xüsusi qayðýya ehtiyacý
olan uþaqlara geyim lävazimatlarý, hämçinin
müxtälif hädiyyälär dä täqdim olunub. Tädbir
çärçiväsindä onlar üçün “Sehrbaz qadýn” uþaq
tamaþasý da göstärilib.
“AkcessBank”ýn Mingäçevir filialýnýn þöbä
müdiri Ýxtiyar Ähmädov bizimlä söhbätindä
tädbirin bankýn korperativ sosial mäsuliyyät
proqramý çärçiväsindä häyata keçirildiyini qeyd
edib: “Bu däfä dä yardýma ehtiyacý olan uþaqlarý sevindirmäk istädik.Onu da deyim ki, bankýmýz digär regionlarda da mütämadi belä tädbirlär täþkil edir. Täbii ki, gäläcäkdä dä belä layihäläri gerçäkläþdirmäk niyyätindäyik”.
ESMÝRA HÝDAYÄTOVA,
ÄSGÄR HÜSEYNOV MÝNGÄÇEVÝR.
väk, sevdiräk” müsabiqäsinin zona üzrä
yekun final märhäläsi baþa çatýb. Þäki
Özäl Türk Liseyinin vä Þäki Þähär Tähsil
Þöbäsinin birgä täþkilatçýlýðý ilä täþkil
edilän tädbirdä Þäki Özäl Türk Liseyinin
müdiri Ömär Faruk Ýmat vä digär qonaqlar çýxýþ edäräk bildiriblär ki, dil här
bir millätin maddi vä mänävi irsini qoruyan vä inkiþaf etdirän än mühüm vä än
güclü vasitädir. Beynälxalq Ana Dili Gününä häsr olunmuþ “Ana dilimizi seväk,
sevdiräk” müsabiqäsini keçirmäkdä
mäqsäd dä keçmiþdän bizä miras qalan,
än mükämmäl dil säviyyäsinä qalxmýþ
milli-mänävi däyärimiz olan ana dilimizi
gäläcäk näsillärä çatdýrmaqdýr. Daha
sonra müsabiqänin mahný, þeir, qrammatika, internet sähifäsi hazýrlama, inþa
yazý kateqoriyalarý üzrä qaliblärin adlarý
açýqlanýb. Bildirilib ki, qaliblär fevral
ayýnda Baký þähärindä keçiriläcäk respublika yarýmfinal märhäläsindä Þäkini
tämsil edäcäklär. Tädbirin sonunda kateqoriyalar üzrä yer tutmuþ þagirdlärä hädiyyälär täqdim edilib.
ÝLKÝN ÄMÝROV ÞÄKÝ
DÝZAYNER: SÜRÄYYA ÝBRAHÝMOVA
SOSÝAL HÄYAT 07
FOTO: ALEX CHEBAN
30-31 DEKABR 2012 ZAMAN
Sämäd
Mälikzadä
Yeni ilin bir üzü sevincdi,
o birisi päriþanlýq
Biz “Zaman”ýn, zaman isä bizim yükümüzü çäkä-
1çäkä ömür payýmýzýn daha bir ilini arxada qoyduq.
Täbii ki, kimsä bu ildä övladýnýn bir yaþ boyümäsinä, yeni
mänzil almasýna, yaxud oðul-qýz toyu görmäsinä sevinir.
Yaþlý dostlarýmýz isä ömür “limit”inin bir qädär dä qýsalmasýna görä kövräk hisslär yaþayýrlar. Onu da deyim ki, insan
nä qädär ki gäncdi, illärin ötmäsini o qädär dä vecinä almýr.
Yaþa dolandan sonra bäzän aylarý sayýr. Älbättä, här bir
ömrün uzun-gödäkliyini onu verän Uca Allahdan baþqa
kimsä bilmäz. Amma bir gün ayýlýb görürsän ki, günäþ yenä doður, dünya yenä nura boyanýr, quþlar yenä yuva qurur, käpänäklär yenä ora-bura uçuþur, arýlar yenä þirä dalýnca çiçäkdän çiçäyä qonur, insanlar yenä istäkläri naminä çalýþýr-vuruþur... Lakin artýq nä ayaqlarýn sözünä baxýr, nä dä
bu dünyanýn þirinliyi qalýb säninçün. Ýstär-istämäz bu sözlär dodaqlarýnda bitir: “Ey, gidi dünya, mäni dä yordun...”
Yeni il deyändä...
Yeni ilä yeni hädäflärlä...
NÝCAT ÝNTÝQAM
Növbäti bir ili yola salmaqdayýq.
Arzuladýqlarýmýzdan,
planlarýmýzdan reallaþdýra bildiklärimiz dä oldu, bilmädiklärimiz dä.
Här il ilin sonuna bir neçä gün qalmýþ bir çoxlarý ötän 12 ayýn näticälärini saf-çürük etmäyä baþlayýr.
Näticäsi qänaätbäxþ olanlar ruh
yüksäkliyi yaþayýrlar, amma üzüntülü olanlar, näticädän mämnun
qalmayanlar da olur. Näticädän asýlý olaraq ortaya çýxan mänzärä här
bir insanýn psixologiyasýna müsbät
vä ya mänfi täsir göstärir.
Psixoloqlar hesab edirlär ki, ilin
sonunda bir çox insanlarýn bädbinläþmäsinin bir säbäbi dä mähz budur. Söhbät “haqq-hesabdan” narazý qalanlardan, näticäsi üräkaçan
olmayanlardan gedir.
Psixoloq Günel Xälilova bu
stresli dönämlärdä nälärä diqqät
etmäyin vacibliyini belä anladýr:
“Planlarýný reallaþdýra bilänlär, hädäfinä, mäqsädinä çatanlar, häyatlarýnda müsbät däyiþikliyä nail ola
bilmiþ insanlar ili xoþ ähvali-ruhiyyä ilä baþa vurmaqdadýrlar. Bütün
bunlar insanýn özünä olan inamýný
artýrmaqla yanaþý, yeni ilä yeni hädäflärlä, ümidlä baþlamalarýna rävac verir. Ýstäklärinä nail ola bilmäyänlär dä var ki, bunlar da stresä girirlär”.
1
“Daha bir il bitdi...”
Psixoloqlarýn sözlärinä görä, bu
väziyyätlä üzläþänlärin bir çoxu özünü
bacarýqsýz hiss etmäyä baþlayýrlar ki,
bu da onlarda çaräsizlik, qämginlik, vä
ümidsizlik kimi duyðularýn yaranmasýna säbäb ola bilir: “Bu gün cämiyyätimizdä, ätrafýmýzda yüzlärlä, bälkä,
minlärlä insan var ki, ayrýlmaq istädiyi
iþi daha uyðunu ilä däyiþdirä bilmir,
uðursuz münasibätä son qoya bilmir,
getmäk istädiyi yerä gedä bilmir, almaq istädiyi bir þeyi ala bilmir vä beläläri istär-istämäz depressiyaya düþürlär. Bu isä hämin insanlarýn yeni ilä
ümidsiz baþlamalarýna säbäb olur”.
Psixoloq deyir ki, insanlar da var,
näticäsindän asýlý olmayaraq, geridä
buraxdýqlarý illärin “yasýný” tuturlar:
“Bu da onunla baðlýdýr ki, yaþlanmaqla baðlý qayðýlar artýr. Belä düþünänlär
än çox da “daha bir il bitdi, yaþlanýram, amma daha görmäk istädiyim
çox iþ var” kimi fikirlärä düþmäklä özlärini daha da pessimistläþdirirlär”.
Nä etmäli?
Psixoloq deyir ki, äslindä bir ilin
baþa çatmasý vä hansýsa planýn reallaþmamasý hälä dünyanýn sonu demäk
deyil. Optimist, iþgüzar insanlar üçün
yeni ilin baþlamasý yeni imkan demäkdir: “Kimlär ki, optimistdir, här
xýrda mäsälädän yorulmur, onlar näinki ruhdan düþürlär, äksinä yeni ilin
baþlanmasýný növbäti bir fürsät bilib
hädäfä doðru can atýrlar. Yeni il yeni
imkanlar demäkdir vä o insanlar qalib
olurlar, uður qazanýrlar ki, onlar bu
fürsäti däyärländirä bilirlär”.
Säbäbi müäyyänläþdirin
Ekspert bildirir ki, ägär kimsä öz
planlarýný reallaþdýra bilmäyibsä, bunun säbäbini müäyyänläþdirmälidir:
“Ägär hädäfä öz sähvimiz ucbatýndan
çata bilmämiþiksä, ilk növbädä, bunu
müäyyänläþdirmäli vä aradan qaldýrmaða çalýþmalýyýq. Yaxud bizä ängäl
olan maneälär däqiqläþdirilmälidir.
Hämin maneäläri aþmaq üçün növbäti yollar aranmalýdýr. Ýradäli adamlar
bunu bacarýrlar vä hädäflärinä tez-gec
çatýrlar. Mähz säy göstäränlär hädäflärinä nail olurlar”.
Daha mänalý yaþamaq üçün
Psixoloq deyir ki, bütün bunlarla
yanaþý, här bir þäxs özü üçün yeni
mäqsädlär müäyyänläþdirmälidir:
“Belä bir fikir var: iþ insanýn cövhäridir.
Bunu fiziki mäna ilä yanaþý, mänävi
mänada da þärh etmäk mümkündür.
Ýþ hädäf, mäqsäd, arzu, istäk demäkdir. Bütün bunlar isä insaný yaþamaða,
çalýþmaða, säy göstärmäyä, cämiyyätä
qarýþmaða säsläyir. Odur ki, här yeni
ilin yeni hädäfläri olmalýdýr. Onda il
daha zängin, daha mänalý vä daha
rängaräng olar”.
Gänc müällimlärä ayrýlan väsaitin artýrýlmasý üçün täkliflär hazýrlanacaq
Tähsil Nazirliyi ucqar känd
1 mäktäblärindä iþä baþlayan
gänc mütäxässislär üçün stimullaþdýrýcý tädbirlärin tätbiqi ilä älaqädar näzärdä tutulan väsaitin
häcminin artýrýlmasýna dair täkliflär hazýrlayacaq. Tähsil Nazirliyindän bildirilib ki, tähsil naziri
Misir Märdanovun verdiyi ämrä
äsasän, bu qurumun tabeliyindä
müasir infrastruktura malik “Tälim, tädris, imtahan märkäzi”nin
yaradýlmasý istiqamätindä täkliflär hazýrlanacaq. Bu märkäzdä
müällimlärin iþä qäbulu üzrä mü-
sabiqänin, bu proseslä älaqädar
tälimlärin, seminarlarýn vä digär
metodiki iþlärin keçirilmäsi näzärdä tutulur. Nazirliyin müvafiq
þöbäläri här il iyul ayýnýn 1-däk
vakant yerlär barädä mälumatlarýn tählilini aparmalýdýrlar. Ýyun
ayýnýn 15-däk isä növbäti tädris ili
üçün Nazirlär Kabinetinin 14. 04.
2010-cu il tarixli, 67 nömräli qärarýna uyðun olaraq, älavä güzäþt
vä stimullaþdýrýcý tädbirlär tätbiq
olunan limit yerläri müäyyänläþdiriläräk, Maliyyä Nazirliyinä
täqdim edilmälidir.
Sizi bilmiräm, män illärin qovuþaðýnda qäribä hisslär
keçiriräm - bilmiräm ötän ilä uður arzulayým, yoxsa onun
ötüb keçmäsinä görä “yas tutum”. “Yeni il” deyändä isä
hämiþä elä biliräm ki, dünän çiynimdän enän sal daþýn yerinä daha aðýrýný qoyublar. Bälkä ona görä ki, qayðýlar bitib-tükänmäk bilmir. Härdän saðýma-soluma baxýb, daha
heç näyi eynimä almayacaðýma qärar veriräm. Lakin çox
keçmir ki, yenä özüm öz qärarýmý pozuram. Görünür, bu da
bir qismätdi, bu da bir alýn yazýsýdý. Ancaq ulular: “Yüz fikir
bir borcu ödämäz”,- deyiblär.
Þükür olsun, ötän här aya, här saata. Yaþadýq, yedik-içdik, çalýþdýq, sevindik, kädärländik. Sähv etmirämsä, böyük
þair Nazim Hikmät belä bir fikir söyläyib: “Än böyük xoþbäxtlik sähär iþä gedib, axþam evinä dönmäkdir”. Bu sözlärin þirinliyini aylarla yataq xästäsi olanlar, ailäsinin çöräyi
üçün günlärlä “qul bazarýnda” dayanýb iþ axtaranlar vä baþqalarý yaxþý bilärlär.
Öncä säbirli vä väfalý oxucularýmýza täþäkkürlär
“Zaman-Azärbaycan” da 2012-dä ömrünün täzadlý bir
ilini yaþadý. Qayðýlarýmýz çox oldu. Min þükür ki, yenä yýxýlmadýq, ayaqdayýq. Yolumuza davam edirik. Azärbaycanýn
media alämindä yenä adýmýza layiq yerimiz, näfäsimiz,
“ilk”lärimiz var. Necä deyärlär, bolsulu çay kimi sakitcä öz
“axarýmýzdayýq”. Ýllär keçändän vä çox götür-qoydan sonra
redaksiya heyätimiz gündälik qäzet çýxarmaðýn vacibliyini
ortaya qoydu. Ämäkdaþlarýn çoxu da dästäk verdi. Än böyük dästäk isä täbii ki, qäzetimizin väfalý, säbirli oxucularýndan gäldi. Özü dä täkcä ölkä daxilindän yox, dünyaya säpälänib daim gözü, qulaðý vätändä olan soydaþlarýmýzdan. Biz
dä baþladýq. “Zaman-Azärbaycan” indi müstäqil Azärbaycanýn informasiya yükünü här gün dünya ilä paylaþan bir
qäzetdir. Bir qäzet üçün bundan þäräfli nä ola bilär ki. Xatýrladým ki, indi qäzetimizin onsäkkizyaþlý “Tumurcuq”u,
onyaþlý “Çempion”u , yeddiyaþlý “Ailäm”i, bir yaþý tamam
olmayan “Moya semya”sý bizim iþgüzarlýq, qäläm göstäricilärimizdir. Güman ki, qarþýdaký illärdä bu “peyklärimizin”
sýrasýna daha biri qoþulacaq. Täbii ki, bunu bizim iþlämäk
bacarýðýmýz göstäräcäk.
Qarabaðsýz Azärbaycan olmaz!
2012-ci ildä Azärbaycan iqtisadi vä sosial sahädä çox
þeyä nail oldu. Bu uðurlar, þübhäsiz, xalqýmýzýn iþgüzarlýðý,
ölkä rähbärliyinin qätiyyäti, torpaðýmýzýn särvätläri hesabýna qazanýldý. Demäk olar ki, här sahädä böyük layihälär häyata keçirildi, abadlýq-quruculuq iþläri misli görünmämiþ
häddä çatdýrýldý. Amma bir vätändaþ kimi mänä görä, Qäbälä radiolokasiya stansiyasýnýn läðvi bu ildä häll olunan
çox böyük problemlärdän biridir. Çünki siyasi täräfi bir yana, sirr deyil ki, bu härbi obyekt täbiätimizä här il milyard
manatlarla ziyan vurur, känd täsärrüfatýnda mähsuldarlýðýn
aþaðý düþmäsinä säbäb olurdu.
Än böyük därdimiz - iþðal olunmuþ torpaqlarýmýzýn
qaytarýlmasýna bu il dä nail ola bilmädik. Yeni ilqabaðý minlärlä qaçqýn soydaþýmýz yataqxanalardan müasir binalara
köçürülür. Bu da yaxþýdýr. Çünki illärdir ki, bu soydaþlarýmýz
çox aðýr þäraitdä yaþayýrlar. Gün o gün olsun ki, bu köçün
son ünvaný iþðal olunmuþ torpaqlarýmýz olsun...
Neçä gündür gözüm yol çäkir. Sanki näyisä salýb itirmiþäm. Ha varavurd ediräm, aydýnlaþdýra bilmiräm. Bu, täässüf hissinä bulaþmýþ bir päriþanlýqdý...
[email protected]
DÝZAYNER: SÜRÄYYA ÝBRAHÝMOVA
10 ÝQTÝSADÝYYAT
(Ävväli ötän sayda)
Avqust
1 - Taxýl sahälärinin 965,5 min hektarý biçilib vä sahälärdän 2 milyon 519,7
min ton taxýl yýðýlýb.
1 - Halal standartlarýn tätbiqi ilä baðlý
xüsusi sertifikatlaþdýrma orqaný qurulub.
15 - Bakýda keçirilän Türkdilli Dövlätlärin Ämäkdaþlýq Þurasýnýn iqtisadiyyat nazirlärinin 2-ci görüþü öz iþinä baþlayýb.
31 - Dollarýn nominal däyäri manatý
qarþýsýnda 13 illik minimuma enib. Bir
dollar 78,53 qäpiyä bärabär olub.
Azärbaycan iqtisadiyyatý
2012-ci ilin
iqtisadi xronikasý
2012-ci ildä
Noyabr
3 -BP-nin Azärbaycan, Gürcüstan vä Türkiyä üzrä regional prezidenti väzifäsindä Räþid Cavanþiri Qordon Birrell äväz edib.
5 - Prezident Ý. Äliyev Yüksäk Texnologiyalar Parkýnýn yaradýlmasý haqqýnda färman
imzalayýb.
5 - Bakýda keçirilän Azärbaycan-Bolqarýstan biznes forumu öz iþinä baþlayýb.
6 - Bakýda keçirilän VII Ýnternet Ýdaräçilik
Forumu (Ýnternet Governance Forum, IGF2012) öz iþinä baþlayýb.
8 - Dövlät Neft Þirkäti (ARDNÞ) Yunanýstanýn DEPA qaz þirkätinin özälläþdirilmäsindä
iþtirak edib.
14 - Brüsseldä Dövlät Neft Þirkätinin Belçika Krallýðýndaký nümayändäliyinin açýlýþý olub.
15 - 2012-ci ilin ilk 10 ayý ärzindä ölkädä
44,2 milyard manatlýq vä ya ävvälki ildäkindän 1% çox ümumi daxili mähsul (ÜDM) istehsal edilib. Ähalinin här näfärinä düþän
ÜDM-in häcmi 4 min 823,7 manat (6 min
138,6 dollar) olub.
26 - Bakýda keçirilän Polþa-Azärbaycan
biznes forumu öz iþinä baþlayýb.
20 - Milli Mäclis Azärbaycanla Türkiyä
arasýnda imzalanan “Trans-Anadolu” Qaz
Boru Kämärinin (TANAP) inþasýna dair saziþi
täsdiqläyib.
ÄVVÄLÝ ÖTÄN SAYIMIZDA
ALLAHVERDÝ CÄFÄROV
Räsmi qurumlar inflyasiyanýn 1,2%,
ekspertlär isä 8% olduðunu bildirirlär.
Ýstehlak mallarýnýn qiymätläri vä xidmät
tarifläri on bir ay ärzindä keçän ilin müvafiq
dövrünä nisbätän 1,2% bahalanýb. Ýlin ävvälindän keçän vaxt ärzindä ärzaq mähsullarýnýn qiymätläri 1%, qeyri-ärzaq mallarýnýn qiymätläri 1,1% vä xidmät tarifläri 1,3%
bahalanýb. Mälumat üçün onu da qeyd
edäk ki, Statistika Komitäsindän färqli olaraq, Ýqtisadi Tädqiqatlar Märkäzinin (ÝTM)
ekspertläri täräfindän aparýlan araþdýrmalar
göstärir ki, 2012-ci ilin on bir ayýnda ölkädä
8%, o cümlädän Bakýda 12,2%, regionlarda
isä 3,9% inflyasiya qeydä alýnýb. Bu zaman
ärzaq mähsullarý 11,7%, xidmätlär 5,2%,
qeyri-ärzaq mähsullarý isä 2,8% bahalaþýb.
Sentyabr
5 - Dünya Ýqtisadi Forumunun
(WEF - World Economic Forum) açýqladýðý iqtisadi räqabätlik reytinqindä
Azärbaycan ötän illä müqayisädä 9 pillä
iräliläyäräk, 144 ölkä arasýnda 46-cý sýraya yüksälib.
10 - 110 günlük fasilädän sonra avronun mäzännäsi yenidän 1 manat säviyyäsinä yüksälib.
18 - Gürcüstanda Prezident Mixail
Saakaþvilinin iþtiraký ilä Dövlät Neft Þirkätinin (ARDNÞ) inþa edäcäyi karbamid
(azot gübräsi) istehsalý zavodunun tämälqoyma märasimi keçirilib.
19 - Tbilisidä Dövlät Neft Þirkätinin
Gürcüstandaký nümayändäliyinin inzibatý binasýnýn açýlýþý olub.
20 - Dünya Bankýnýn dästäyi ilä häyata keçirilän “Daþýnmaz Ämlakýn Qeydiyyatý Layihäsi” çärçiväsindä ölkädäki
qanunsuz tikililärlä baðlý xüsusi strategiya hazýrlanaraq hökumätä täqdim olunub.
Büdcädä 2 milyard manatdan çox profisit yaranýb
Maliyyä Nazirliyinin mälumatýna görä,
yanvar-oktyabr aylarý ärzindä dövlät büdcäsinä 14,2 milyard manat daxil olub, büdcädän 12,2 milyard manat väsait xärclänib.
Büdcä xärclärinin 41%-i vä ya 5 milyard
manatý iqtisadiyyatýn inkiþafýna, 7,9%-i
(958,8 milyon manat) tähsilä, 12,7%-i (1
milyard 547,5 milyon manat) sosial müdafiä vä sosial täminata yönäldilib.
Büdcänin gälirläri ilä xärcläri arasýnda 2
milyard 16,1 milyon manatlýq profisit yaranýb ki, bu da ÜDM-in 4,6%-nä bärabär
olub.
Ýnvestisiyanýn 45,1%-i istehsal
obyektlärinin inþasýna särf olunub
Ýqtisadi vä sosial sahälärin inkiþafý üçün
bütün maliyyä mänbälärindän äsas kapitala 12,6 milyard manat häcmindä väsait
yönäldilib,
7,6 milyard manatlýq tikinti-quraþdýrma iþläri görülüb. Äsaslý väsaitin 77,2%-ini vä ya
9,7 milyard manatýný daxili investisiyalar
täþkil edib. Ötän ilin müvafiq dövrü ilä müqayisädä äsas kapitala yönäldilän väsaitin
mäbläði 24%, o cümlädän tikinti-quraþdýrma iþlärinin aparýlmasýna särf edilän väsait
22,7% artýb. Ýnvestisiyanýn 45,1%-i, yaxud
5,7 milyard manat istehsal obyektlärinin inþasýna särf olunub.
“Problemli” kreditlär problem olaraq qalýb
Cari ilin yanvar-noyabr aylarýnda bank
sisteminin mäcmu aktivläri 20,6%, kredit
qoyuluþlarý isä 20,9% artýb. Kredit qoyuluþlarý sänaye vä istehsal sahäläri üzrä 50%,
känd täsärrüfatý vä emal sahälärindä 16%
artýb. Uzunmüddätli kreditlärin häcmindä
23% artým olub.
Kredit qoyuluþlarý regionlar üzrä 19,6%,
qeyri-bank kredit täþkilatlarý üzrä isä 28%
artýb. Ýpoteka Fondu vasitäsilä kredit täþkilatlarý täräfindän 1 800-dän çox þäxsä ümumilikdä 66,4 mln. manat mäbläðindä ipoteka krediti ayrýlýb. Noyabr ayýnýn 1-nä olan
sonuncu mälumata görä, ähalinin banklardaký ämanätläri keçän ilin müvafiq dövrünä
nisbätän 27,6% artaraq 4,7 milyard manat
olub, onlarýn 2,7 milyard manatý milli valyuta ilä, 2 milyard manatý isä xarici valyuta
ilä qoyulub. Ölkänin maliyyä-kredit täþkilatlarý noyabrýn 1-nä kimi 11,7 milyard manat mäbläðindä kredit verib, kreditlärin
71,2%-i uzunmüddätli olub. Kreditlärin
6,5%-i vaxtýnda geri qaytarýlmayýb.
DÝZAYNER: SÜRÄYYA ÝBRAHÝMOVA
0,2
1,2
2012
2010
2009
2009
2008
2007
2011
4,5
9,3
10,8
25,0
34,5
2006
2005
2004
7,0
11,2
2003
10,6
2002
2001
9,8
26,4
Oktyabr
3 - Märkäzi Bankýn valyuta ehtiyatlarý sentyabr ayýnda 2% vä ya 227,2 milyon dollar artaraq 11 milyard 506,5 milyon dollara çatýb.
Ä)
%-L
(
Ý
10 - Nazirlär Kabinetinin icP
EM
MT
lasýnda Prezident Ýlham Äliyev
I
T
R
ÄA
BP þirkätini “Azäri-Çýraq-GüÜZR
R
ÝLÄ
näþli” yataqlarýnda neft hasilaRÝC
Ä
T
týnýn aþaðý düþmäsindä vä
GÖS
A D Ý ay
S
bununla da Azärbaycanýn
Ý
ÝQT
1 11
9,7
0.2,2
gälirlärinin 8 milyard dollar
201 11 ay
KRO
5,9
1
A
2
M
1
28,3
S
0
2
azalmasýnda günahlandýrýb.
ÄSA
24
15 - Bakýda keçirilän Ýqtiul
s
h
ä
ili m
sadi Ämäkdaþlýq Täþkilatý
dax
i
m
19,2
mu
(ÝÄT) Nazirlär Þurasýnýn XX
ÜDM
t
DÜ
f
5
e
,
-n
-6 -5 ,3
toplantýsý öz iþinä baþlayýb.
,6
eyri
-9,1
-3
13,7 17
6,8
DQ
M
D
17 - Bakýda keçirilän
5,7
salý
eft Ü
DN ye isteh
12,2
“BakuBuild-2012” särgisi
a
Sän
ý
r
l
a
a
l
D
s
öz iþinä baþlayýb.
8,7
isiya
isteh
9
vest
fatý
ü
r
18 - Bakýda keçirilän
r
DÝn
äsä
t
i
r
d
8
ä
n
l
Azärbaycan-Bosniya-Herlär
DKä nin gälir
gälir
li
n
a
ä
h
þ
seqovina biznes forumu öz
ü
DÄ
na d
qý
baþý
1,2
iþinä baþlayýb.
m
a
khaq
d
ä
m
ä
DA
q
ý
l
y
23 - Dünya Bankýnýn
a
LÄ)
Ý (%Orta
P
D
M
E
T
ayrý-ayrý ölkälärdä sahibiya
TIM
flyas
N AR
U
DÝn
karlýq fäaliyyätinin väziyL
U
HS
Ý MÄ
yätini äks etdirän növbäti
AXÝL
D
Ý
M
ÜMU
- “Doing Business-2013”
ÄRDÄ
L
L
Ý
adlý hesabatýnda Azärbay2 -CÝ
-201
2001
can 185 ölkä arasýnda 67ci sýrada qärarlaþýb.
30 - Leqatum Ýnstitutu (Legatum Institute) täräfindän açýqlanan “firavanlýq indeksi” reytinqindä Azärbaycan 142 ölkä
arasýnda 94-cü sýrada
qärarlaþýb.
Qrafik: “Zaman-Azärbaycan”
2012-ci ilin
iqtisadi xronikasý
30-31 DEKABR 2012 ZAMAN
2012
Dekabr
6 - Bakýda keçirilän Azärbaycan-Ýtaliya
biznes forumu öz iþinä baþlayýb.
7 - Märkäzi Bank uçot däräcäsini 5,25%dän 5%-däk endirib.
12 - Milli Mäclis Vergi Mäcälläsinä bir sýra
älavälär qäbul edib.
14 - Prezident Ýlham Äliyev 2013-cü il
üçün dövlät büdcäsini täsdiq edib. Gälän il
üçün Azärbaycanýn dövlät büdcäsinin gälirläri
19 milyard 159 milyon manat, xärcläri isä 19
milyard 850 milyon manat säviyyäsindä täsdiqlänib.
17 - Dövlät Neft Fondu Londonda 177,35
milyon funt-sterlinq däyärindä daþýnmaz ämlak alýb.
19 - Minskdä (Belarus) keçirilän Azärbaycan-Belarus biznes forumu öz iþinä baþlayýb.
20 - Dövlät Neft Fondu Parisdä 135 milyon
avro däyärindä daþýnmaz ämlak alýb.
26 - Dövlät Neft Fondu Moskvada 133
milyon dollar däyärindä daþýnmaz ämlak alýb.
TÜRKÝYE
30-31 DEKABR 2012 ZAMAN
11
Kaçan tarihî fýrsat
zetme arzusu, farklý söylenene ya da baþka
bir anlayýþa karþý tahammülsüzlük, bize BaLübnan asýllý Fransýz vatandaþý yazar tý’nýn öðrettiði bir küstahlýktýr.
Türkiye’deki Fransýz jakobenliðinden
Amin Maalouf, 29 Kasým tarihinde Radikal
etkilenmiþ
Batýcý anlayýþlarýn böyle davranGazetesi’nden Yeþim Vesper’e verdiði römalarý,
ülkedeki
herkesi kendi düþünceleri
portajda, “Batý, tarihin bir yerinde dünyayý
çerçevesinde
tek tornadan çýkmýþ
ele geçirdi.” diyordu.
gibi yontmak istemeleri anlaþýlýr bir
Ardýndan þu tespiti yapýyorþey. Zaten Cumhuriyet’in bütün tadu: “Batý’nýn göreceli bakýþ açýrihi; aslýnda yönetenlerin milleti bu
sý sadece onun kendi gözünde
tornadan geçirmeye çalýþmasý, mildeðil, tüm dünya tarafýndan
letin de bazen sessiz, bazen sesli
mutlak bakýþ olarak kabul edilMEHMET KAMIS
biçimde direniþ göstermelerinden
di. Yakýndoðu, Ortadoðu taibaret deðil midir? Anlaþýlmayan konu ise
nýmlarýnýn bu bakýþ açýsýndan türemesi gi- hayatýna Ýslam’ý referans alan insanlarýn ‘Babi... Bugün bile Batý tarafýndan biçimlenmiþ týcý yani herkesi homojenize eden anlayýþýn’
bir dünyada yaþýyoruz.’’
kendilerini nasýl etkilediðini görmüyor olMaalouf’un bahsettiði ayný Batý anlayý- malarýdýr!
þý, yönetenlere kendi sýnýrlarýný olabildiðinDaha önce defalarca yazmaya çalýþtýðým
ce homojenize etmeyi de öðretir. Aynýlaþtý- bir konuyu burada yine anmadan edemeyerýr, farklýlýðý yok eder. Farklý olan, her daim ceðim. Bilindiði gibi Osmanlý yýkýldýktan
tehlikelidir ve tehditten baþka bir þey deðil- sonra yerine kurulan devletlerin neredeyse
dir. Modern insanýn her þeyi kendisine ben- tamamýnda azýnlýklar yönetime getirildi. Bu
azýnlýk yönetimleri de sopa ve dipçikle toplumu baþka bir þey olmaya zorladý. Yüzlerce
farklýlýðýn bir arada yaþadýðý, kimsenin inandýðýndan dolayý kýnanmadýðý, zorlanmadýðý,
dýþlanmadýðý bu yüzden de herkesin kendi
olarak yaþayabildiði ülke yýkýlmýþ, insanlar
yönetenlerin yönetilenlere bir hayat tarzý dayattýðý ülkelerde yaþamak zorunda kalmýþlardý. Belki burada Amin Maalouf’un dediði
gibi Batý’nýn ya da batý anlayýþýnýn dünyayý
ele geçirmesi bu dönemde olmuþtu.
Türkiye’de yaþayanlar yýllarca bunun sopasýný yedi. Kâh karýþýklýk çýkararak, kâh
tezgâhlar kurarak ama bir gerekçe bulup
darbeler yaparak Doðu’nun kendi anlayýþýnýn yeniden doðmasýna müsaade etmediler.
Doðu’nun anlayýþý herkesin kendisi olarak
var olabilme, yaþayabilme özgürlüðüydü sadece.
Biz, 12 Haziran seçimleriyle tarihî bir
fýrsat yakalamýþken, tarihin seyrini deðiþtirebilme, kendi medeniyetimizle barýþma, onu
yeniden hayata geçirebilme imkânýna ka-
vuþmuþken bir anda hepsini kaybetme tehlikesi ortaya çýkýyor. Zaman hýzla akýyor ve tarihî fýrsatlar, fýndýk kabuðunu doldurmayacak meselelerle berhava oluyor.
Bu güngörmüþ bilge topraklarda herkesin kendi olarak yaþayabileceði bir ülkeyi yeniden kurabilir(dik)iz. Böyle bir þeyi adalet
suyuyla yýkanmýþ çoðunluk yapabilirdi ancak. Çünkü bu coðrafyanýn, -kimseye kendi
olabilme fýrsatý tanýmayan- azýnlýk yönetimleri, hep acý býraktý geride.
Belki 100 yýldýr ilk defa çoðunluk, muktedir olabilme fýrsatý yakalamýþ durumda.
Farklý olanýn güvenle yaþayabildiði, eleþtirilerini güvenle dile getirebildiði, farklýlýðýný
hiçbir korkuya kapýlmadan gösterebildiði,
sadece suç örgütü þebekelerinin güven endiþesi taþýdýðý bir ülke için bu fýrsatý kaçýramayýz. Bu bizim Müslümanlýðýmýzdan, köklerimizden, geçmiþimizden kaynaklanan bir anlayýþ. Hýzla geçen zamanýmýzý çelik çomak
oynamayla heba edemeyiz. Tarih hepimizden hesap sorar.
yatýn o þaþmaz kurgusu içinde yerini almýþ,
bekliyor. Hem nimet hem de abla kelimesi
Kuyruktaki herkes neredeyse derin bir hu- ihtimalin teknesinde bütün ihtimamýyla yoðþu içinde. Sanki niyetlerinin zedelenmesin- rulmuþ. Kelimelerde, isimlendirmelerde,
den endiþelendikleri için de böyleler. Ýteleyip yönlendirmelerde þans üst bir haleyle çevrekakalamadan, aðýz dalaþýna girmeden baðý- lenmiþ. Seyyar piyango bileti satýcýlarýndan
biri, biletlerini çark-ý felek gibi dizmiþ. Dönrýp çaðýrmadan sýrada bekliyorlar.
Ayaklarýnýn ucuna bakýyorlar. Birazdan sý- dürüyor. Bir görsel çekim alaný kurmaya çalýra onlara gelecek ve talihin o yumuþak maða- þýyor kendince. Bir diðeri ise turkuaz renkli
rasýndan geçecekler. Gün boyu uzunluðu de- padiþah elbisesine bürünmüþ. Sesi tok ve kararlý. Sakil ve ‘muhteþem’. Talih,
ðiþiyor kuyruðun. Baþlarda biraz
piyango biletinin söz seneti halindaha azdý kalabalýk. Ayýn sonuna
de dönüp duruyor. Diyarbadoðru iyiden salkýmlandý. Ýp gibi
kýr’dan, Çanakkale’den, Urfa ve
uzadý. Eðer bu þehre yabancýysaTrabzon’dan gelenler bile varmýþ.
nýz, insanlarýn tiyatro veya ünlü
Sesler ve konuþmalar bunu ele vebir müzenin kuyruðuna girdikleÖMER ERDEM
riyor. Bir kere þöhrete kavuþmasýn
rini bile sanabilirsiniz. Bu kararlý
bekleyiþi saðdan soldan giren tek kiþilik solo- bu ülkede bir köþeniz. Mücevher niyetine toz
lar dalgalandýrýyor. ‘Ayný biletleri satýyoruz, toz kýymetlenirsiniz. Önünüzde dizilirler,
Çarþýkapý’nýn. Þansýnýz varsa burdan da çý- kul, kurban olurlar. Pençe pençe sökülürsükar.’ ‘Kuyrukta beklemeyin.’ ‘Tam, çeyrek, nüz. Abla ve Nimet böyle, iþte.
Milli Ýstihbarat Teþkilatý, Milli Emlak, Milli
yarým, seri biletler!’ ‘Beyefendi, ayný biletler.’
‘Ayný þans, buyrun’ sesleri havada uçuþuyor. Eðitim Bakanlýðý, Milli Takým, Milli Gazete
Saða sola çarpan seslere göz kýrpýyor bilet gi- gibi bir de Milli Piyango var. Bu milli kelimeþesinin çakarlý ýþýklarý. Hem cazibenin mer- si tuhaf bir çekim yaratýyor özellikle piyangokezini, kuyruðun hedefini iþaretliyor hem de nun üstünde. Þemsiye saðlam. Sanki bütün
kendince bir yýlbaþý havasý oluþturuyor. Kuy- iyi ihtimalleri kendi korumasý altýna alýyor.
rukta bekleyen bir bey iþtahla mýsýrýný yiyor. Özellikle yýl sonuna doðru bambaþka bir piBir diðeri gülerek cep telefonundan mesaj yango rüzgârý esiyor ülkede. Milli haslete döyazýyor… Arada bir yaðmur atýþtýrýyor. Kar nüþüyor. Her zamanki çekiliþlerden farklý
gelecek gibi. Bazen güneþ devreye giriyor, kutsal bir ritüeli yerine getirir bir teþkilata gögölgeleri karýþtýrýyor.
nüllü üye yazýlýr gibi neredeyse ailedeki herkes adýna piyango bileti alýnýyor. Tesellisi de
Milli Takým, Milli Gazete, Milli Piyango
peþin, bize çýkmaz ama olsun. Almýþ olalým.
Manzaraya bakýlýrsa her þey gündelik ha- Yýlbaþý bu. Milli Piyango. Ya çýkarsa. Millilik
esastýr bizde.
Çýkmak, bambaþka bir anlam eðimine uðruyor. Oysa, þirket, oysa teþkilat, oysa Milli
Piyango, ‘size de çýkabilir!’ ‘Ya çýkarsa…’ sorusunu neredeyse bir iman hükmüne yükseltiyor. ‘Ya çýkmazsa’nýn karþýlýðý yok, hatta
bedeli aldýðýnýz biletin bedeli kadar. Amorti.
Teselli ikramiyesi. Ama, ‘ya çýkarsa’, iþte o
zaman bedel büyüyor. Ölecek hastaya sunulan son yaþam imkaný göz kýrpýyor adeta. Bu
þiþme ihtimali, bu geniþ hayal topu, bu þekerli sakýz, umutsuzun rüyalarýndaki bahçeleri
buduyor, yoksulun gömleðini havalandýrýyor,
kumarbazýn el hareketlerini çabuklaþtýrýyor,
cemiyetin ortasýnda makul ve masum bir iyilik meleði gibi salýnýyor.
ve gönüllülük ilkesini hep gündemde tutmaya çalýþýr. Bu der, bizim, hep beraber kendi
aramýzda oynadýðýmýz masum bir oyun. Hem
bedeli aðýr deðil. Hem yan gelirleri de var.
Savunmaya þu kadar, eðitime þu kadar, yurtdýþý tanýtýmýna þu kadar para ayrýlýyor. Kolektif bilinç burada çiçekleniyor, diyor.
Kuyruktaki kadýnlardan birisi sessizce fýsýldýyor yanýndakine, akþama misafirlerim var.
Gelinimle yan komþu da bilet istedi. Geçen
yýl en büyük ikramiye bileti buradan satýlmýþ.
Biliriz bize çýkmaz ama, maksat, yýlbaþý, eðlence olsun. Hem torunumun þansýna alacaðým. Bakarsýn ona çýkar. Böyle diyor. O buzlu cam ardýnda kalan ve bir türlü seçilemeyen
silüeti netleþtirip karþýlayamayan piyangoyu
sýcak çorba sanýyor. Tersi olmayan, olumsuzluk içermeyen, yýldýz gibi uzaktan göz kýrpan
gök cismine teslim oluyor.
O yýldýzýn o talih kuþunun göz kýrpmasý,
onun kazara bir omuzumuza düþüp konmasý
ortak dileðe dönüþüyor. Bir kere piyango biletine inanan onun kapalý yollarý açacaðýný da
düþünüyor. Ben de kuyruða daha bir sokuluyorum. Kýzaran kulaklarda, titreyen parmaklarda, dalýp giden gözlerde, geçiþtirme cevaplarda onun tesirini arýyorum. Baþka bir
satýcý yaklaþýyor, benim de alýcý olduðumu
sanýyor. ‘Ayný biletler, þansýnýz varsa buna da
çýkar’. ‘Beklemeyin, þansýnýzý deneyin’.
Uzaktan bir vapur düdüðü duyuluyor. Tramvayýn raylara sürtünme sesleri duvarlara çarpýyor. Kuyruk son güne uzayarak ve heyecanla giriyor.
Piyango...! Piyango...
Ýlmî gerçekler de devlet memurudur
Bazý üniversite rektörlerinin, ODTÜ’de olup basýn kuruluþlarýnda, “Rektörler hemen kuybitenleri kýnamak için bildiri yayýnlamasý, Tür- ruða girdi” baþlýklý yorumlar döktürülmeye
kiye’nin dünya yörüngesine uydu gönderme- baþlanmasý komik ve kederliydi. 28 Þubat’ta
bu satýrlarý yazanlarýn patronlarý, o kuyruða
sinden daha önemliydi.
Sebebi açýk: Teknolojide terfi etmek arzu- girmek zahmetine bile katlanmadýlar çünkü
zaten içerideydiler!
sundaysanýz bütçeden para ayýrýr,
Kýsadan gidiyoruz: Bizim üniproje için vade koyar neticede soversitelerimiz, zihnî santraller denucu alýrsýnýz fakat, genlere kadar
ðil bürokratik kurumlardýr; bu kesirâyet etmiþ bürokratik sevk-i tabilimenin Batý dünyasýnda uyandýrileri öyle parayla-pulla yýkamazsýdýðý çaðrýþýmlarý, üniversiteleriminýz; doðru bir yöneliþ üzerinde zaA. TURAN ALKAN
zin rektörlük koridorlarýnda ve öðman boyutunda sabretmek gerekir.
retim üyesi mahfillerinde bulaYerim dar, kestirmeden gideceðim:
Rektörlerin açýklamasý hüzün vericiydi ve pro- mazsýnýz pek. Sebebi, devlet üniversitelerinin
testoculara da gururla karýþýk bir meþrûluk ka- genel bütçeden tahsisat almasý, çalýþanlarýn da
naati verdi. “Biz farkýnda olmadan önemli bir ayný bütçeye baðlý bulunmasýdýr. 1933’teki o
þey yaptýk galiba” diye zevklendiler herhalde. ünlü reformda, üniversitemizin ne kadar utanDoðru ve mâkul olaný, -eðer çok lazýmsa- her dýrýcý bir tabloyla karþýlaþtýðýný bugün kim harektörün kendi inisiyatifi ve kendi kelimeleriy- týrlýyor? Ya 27 Ekim 1960’ta 167 öðretim üyesinin MBK tarafýndan kapý önüne konulmasý? O
le fikrini ifade etmesiydi.
Ve fakat daha 14 sene önce bilumum yüksek yüzden Mart 1998 tarihinde YÖK Baþkaný Kehakim ve profesörün Genelkurmay’da irticâi mal Gürüz’ün rektörler toplantýsýna MGK uzfaaliyetler hakkýnda post-doktora kurlarýna iþ- manlarýný da davet etmesi ve generallerin kýtirak etmeleri karþýsýnda “gýk” bile dememiþ lýk-kýyafet hakkýnda rektörlere “ehlivukuf” bil-
Bir biletçik parasý...
Çok küçük meblaðlar, bir biletçik parasý
söylemiyle yüz binlerin hakký asla altýndan
geçilemeyecek bir gökkuþaðý gibi uzaktan
kuruluyor, herkesi bir geçmek, ufka koþmak
heyecaný kaplýyor. Bakýn, bakýn deniliyor,
adam borçlarýný ödeyemeyen bakkaldý, þimdi
parasýný saymak için adam tutuyor. Evlenecek parasý yoktu, dünya turuna çýktý. Günlük
faizi þu kadar sayýlamayacak para… Para, para, piyango para. Piyango. Hayat. Piyango
kurtuluþ. Piyango güzel þaka. Piyango umut.
Piyango bedava cennet gezisi.
Oysa piyango, bir düzenektir haksýz kazanmaya dayanýr. Tembelin, çaresizin, hayalperestin, þaþkýnýn, maceracýnýn yýlký atýdýr.
Emeksizdir piyango. Görünüþte irade, istek
gisi sunmasý, ODTÜ olaylarý kadar kaydadeðer
ve utandýrýcý bulunmamýþtý o günlerde? Güç o
dönemde askerlerin elinde temerküz etmiþti,
bugün parçalý bulutludur. O günler baðýmsýz
yargý ve hür düþüncenin kalesi üniversite
efsânelerinin topraða serilip, üzerine mezar taþý yerine tüy dikildiði günlerdi.
Deðil Türkiye’de bilimsel gerçekler dahi bir
devlet memuru deðil midir efendiler? Bu komik ve hazin hadiselerin sebebi politik, ekonomik deðil felsefî. Parayý, unvaný bastýrýnca olmuyor yani. Bizde meslek erbâbýnýn yaptýðý
iþin ne idüðü (etik yani) hakkýnda önlisans seviyesinde olsun kanaati yoktur pek. Bacon’un
güzel bir sözünden bahsetmiþ miydim? Diyor
ki: “Meslekî çalýþmalar ahlâka dönüþür!” Meslek dediðimiz þey, geçimlik sebebimiz deðil,
varlýðýmýza yeryüzünde giydirdiðimiz mânâdýr.
Meslek ahlâký ise genel ahlâktan nasibimize
düþen. O yüzden her nevi erbâb-ý meslek kabaca ikiye ayrýlýr: Mesleðini parasýyla ölçenler
ve hakkýný ifâ edenler!
Fanatik ODTÜ taraftarlarýnýn 68 kabadayýlýklarýna imâda bulunan çocuksu þamatasýný
ciddiye almýyorum; onlara gazete köþelerinden
alkýþ tutan ve öteden beri þiddete medhiyeler
yazan bozuk tüfek takýmýný da kaale almaya
deðmez; lâkin rektör takýmýnýn, esen yele, gelen baskýya, kapý önüne biriken hayta takýmýnýn cayýrtýsýna bakarak dümen tutmaya kalkýþmasý hem hazin, hem de komiktir. Ulusalcý sol
çizgisindeki üç-beþ heyecanlý naif çocuðun
sergilediði þiddet eylemlerinin arkasýna sýðýnmak, solun geçmiþine yakýþmýyor; ondan daha
kötüsü “Þiddete dayalý gençlik eylemlerini ilk
kim baþlatmýþtý?” sorusunda da berbat bir cevap teþkil ediyor.
Tam CHP’nin meseleye bakýþýndaki optik
kusurlara deðinecektim, tüh, yer bitti.
ÞÄHÄRLÄR SÜBH
GÜNÄÞ GÜNORTA ÝKÝNDÝ AXÞAM GECÄ
BAKI
6 20
7 58
12 49
15 08 17 28
QUBA
6 26
8 06
12 55
15 10 17 30 19 00
LÄNKÄRAN 6 21
7 57
12 53
15 17
17 37
6 32
8 11
13 00
15 16
17 36 19 05
SABÝRABAD 6 25
8 03
12 56
15 16
17 36 19 03
NAXÇIVAN 6 36
8 13
13 08
15 31
17 51
YEVLAX
6 31
8 10
13 01
15 19
17 40 19 08
ÞAMAXI
6 25
8 04
12 55
15 13
17 34 19 02
GÄNCÄ
6 35
8 13
13 04
15 22 17 43 19 11
ÞÄKÝ
ZAQATALA 6 35
8 15 13 03 15 18
30 DEKABR ÜÇÜN
18 56
19 02
19 17
17 39 19 08
14 AÝLÄ
Täbabätimizdän
30-31 DEKABR 2012 ZAMAN
Ägär düzgün qidalansanýz,
vitamin siroplarýna ehtiyacýnýz olmaz
Özümüzün, yaxud övladýmýzýn sähhä-
1tindä problemlär yarananda, nasazlýq
Gül kimi käläm: gül käläm
Fosfor vä vitamin baxýmýndan
çox zängin olan gül käläm zeh1
ni yorðunluðu aradan qaldýrýr, sinirlä-
ri qüvvätländirir, þäkär, üräk üçün
faydalýdýr.
100 qram gül kälämdä 27 kalori,
2,7 qram zülal, 5,2 qram karbohidrat,
0,2 qram yað, 56 milliqram fosfor, 21
milliqram kalsium, 0,7 milliqram dämir,
295 milliqram kalium, 0,09 milliqram
B1, 0,08 milliqram B2, 0,6 milliqram B3,
vä 55 milliqram C vitamini var.
Zärärli värdiþläri tärgidin!
Ýfrat däräcädä, daha doðrusu,
tez-tez äl yumaq vä saçlara sýðal
1
çäkmäklä yanaþý, härdänbir dýrnaq “yemä” värdiþinä dä rast gälinir. Mütäxässislärä görä, digär värdiþlär kimi, dýrnaq
“yemä” dä xarakterdäki zäifliyin älamätidir vä bu kimi värdiþlärdän yaxa
qurtarmaq iradänin inkiþafý demäkdir.
Çünki bu, barmaðýn zädälänmäsinä vä
müxtälif infeksion xästäliklärin meydana gälmäsinä säbäb ola bilär.
Körpäläri öpmäyin!
Mütäxässislär boðmaca xästäli1
yinä yoluxmamasý üçün 6 aydan kiçik körpäläri öpmämäyi mäslähät görürlär. Boðmaca xästäliyi uþaqlarda davamlý olaraq ösküräk vä qusma ilä müþayiät olunur. Uþaq 6 ay
ävväl peyvänd edilmäsä, bu xästälik
tählükäli ola bilär. Körpälärin täkcä
boðmaca deyil, ümumiyyätlä, qýzdýrma ilä müþayiät olunan xästäliklärä
(difteriya, tetanos, uþaq iflici vä s.)
yoluxmamasý üçün onlar vaxtýnda
peyvänd olunmalýdýrlar.
hiss edändä “yäqin vitamin çatýþmazlýðýndandýr” deyä düþünürük. Vä bizä elä gälir ki, nä
qädär yesäk dä, kifayät qädär vitamin ala bilmirik. Hätta bu fikirlä uþaqlara, heç häkimlä
mäslähätläþmädän belä, müxtälif vitamin siroplarý veririk. Lakin düþünmürük ki, vitaminlärdän yerli-yersiz, sähv istifadä etmäk orqanizmdä ciddi problemlärä, hätta zähärlänmälärä säbäb olur. Belä olduqda bäzi vitaminlär
faydasýndan çox, zärär verir.
Mälumdur ki, vitaminlär daha çox meyvätäräväzdä vä yediyimiz qidalarýn tärkibindä
olur vä onlar apteklärdä häb þäklindä dä satýlýr.
Lakin vitamin vä minerallar arasýnda färq var.
Belä ki, vitamin suda häll olur, minerallar isä
yox. Yaðda häll olan vitaminlär yüksäk dozalarda qäbul edildikdä yað olaraq yýðýlýr. Suda
häll olan vitaminlär isä bädändän xaric edilir.
Lakin belä vitaminlärdän çoxlu miqdarda qäbul etdikdä tählükä meydana gätirir.
“Cornel of ze Amerikan Medikal Assosieyþn” (JAMA) jurnalýnýn mälumatýna görä, här
gün içilän multivitamin 50 yaþa yaxýn vä bu
yaþda olan insanlarda xärçäng xästäliyinä tutulma ehtimalýný 12% aþaðý salýr. Buna baxmayaraq, tählükäli täsiri olmasa da, multivitaminlärin prostat xärçängi üçün heç bir faydasý olmadýðý da bildirilir.
Än tämiz A vitamini yumurtada, qaraciyärdä, süddä, yaþýlyarpaqlý täräväzlärdä vä portaðaldadýr (ümumiyyätlä, sarý rängli meyvälärdä). C vitamini soyuqdäymädän qorunmaq
üçün faydalýdýr. D vitamini yaðlý balýqlarda, yumurta vä süd mähsullarýnda daha çoxdur.
Bir þeyi dä deyäk: ägär meyvä-täräväz, taxýl, süd mähsullarý vä zülalla zängin qidalardan, meyvä þirälärindän lazými qädär vitamin
vä mineral alýrsýnýzsa, vitamin siroplarý qäbul
etmäyä ehtiyac yoxdur. Çünki yaðda äriyän vitaminlär (A, D, E, K vitaminläri) bädändä çox
yýðýlýr vä bu da zähärlänmäyä säbäb olur.
Älavä vitamin qäbul etmäzdän ävväl mütläq häkimlä mäslähätläþin. Çünki ola bilsin ki,
heç vitaminä ehtiyacýnýz olmasýn. Hämçinin
därmanlarý da häkimin tövsiyäsi olmadan qäbul etmäyin. Ehtiyacýnýz olan vitamin vä minerallar üçün saðlam qidalara (xüsusilä täräväz,
meyvä vä s.) daha çox üstünlük verin. Bununla
yanaþý, idman etmäyi dä unutmayýn. Ägär
düzgün, rejimlä, keyfiyyätli yemäklärlä qidalansanýz, hämçinin idman etsäniz, heç vitamin
siroplarýna da lüzum qalmaz, yäni vitamin ehtiyacýnýz ödänmiþ olar.
Üzünüz iflic olmasýn deyä...
Üzün bir hissäsindäki häräkätlä1
rin, gözyaþý vä tüpürcäk ifrazatýnýn azalmasý, dad duyðusunun pozul-
masý, säs-küyä hässaslýq artýmý vä s. üz
siniri iflicinin älamätlärindändir. “Bell
paralizisi” adlanan bu väziyyät, üz sinirinin daxili qulaq ätrafýnýn bir hissäsindä iltihab vä þiþ meydana gälmäsi ilä
inkiþaf edir. Äslindä üz nahiyäsi soyuða
daha tez märuz qalan bölgä olduðundan küläk üzdäki viruslara täsir edir vä
buradaký sinir uclarýnda þiþ meydana
gätirir. Üz iflicindän qorunmaq üçün
soyuq, küläkli, þaxtalý havalarda qar
maskasý, þaldan istifadä etmäk lazýmdýr. Duþ qäbul etdikdän sonra nämli
saçla çölä çýxmaq, otaqda, yaxud avtobusda päncäräläri açýq qoymaq olmaz.
Mätbäx
Kilkä balýðý qýzartmasý
Tärkibi:
3- 1 kiloqram kilkä balýðý;
1 stäkan un;
1 stäkan maye yað;
zövqä görä duz, istiot;
narþärab.
Hazýrlanmasý:
Balýqlarýn baþ vä quyruq
hissäsini käsib, içini tämizlädikdän sonra yuyun, duz, isti-
ot vurub qarýþdýrýn.
Yaðý
möhkäm qýzdýrdýqdan sonra balýqlarý unlayýb
tavaya
düzün vä qýzardýn. Süfräyä verärkän üstünü narþärabla bäzäyin.
Nuþ olsun!
Resept
azericook.com
saytýndan
götürülmüþdür
Sähifäni Yeganä Mämmädova hazýrlayýb. [email protected]
ELAN
Hacýqabul Märkäzi Rayon
Xästäxanasý 2013-cü il
üçün katirovka sorðusu
elan edir.
LOT1 ärzaq vä täräväz
mähsullarýnýn satýn alýnmasý üzrä tender elan edir
Tel.: 050-314-18-10
ELAN
Þirvan Þähär Ýcra Hakimiyyäti Kommunal Kombinatý Müässisäsi 2013-cü il üçün katirovka sorðusu
elan edir,
LOT-1. Maþýn-mexanizmlär üçün ehtiyat hissäläri.
LOT-2. Mal-materiallar.
LOT-3. Küçä vä xiyabanlarýn iþýqlandýrýlmasý üçün
mal-materiallarýn alýnmasý.
Tel.: 02121 6-18-33
ETÝBARSIZ
ETÝBARSIZ
Länkäran Rayon Aqrar Ýslahatlar Komissiyasý täräfindän Länkäran rayon Þirinsu
känd sakini Mämmädov Güläli Cahangir
oðluna 18 iyun 1998-ci il tarixdä verilmiþ
JN-168A kod 80202018 saylý torpaðýn
mülkiyyätä verilmäsinä dair þähadätnamä
itdiyi üçün etibarsýzdýr.
Länkäran Rayon Aqrar Ýslahatlar Komissiyasý täräfindän Länkäran rayon
Þirinsu känd sakini Mämmädov Äminaða
Güläli oðluna 18 iyun 1998-ci il tarixdä
verilmiþ JN-172A kod 80202018 saylý
torpaðýn mülkiyyätä verilmäsinä dair
þähadätnamä itdiyi üçün etibarsýzdýr.
ÝDMAN 15
30-31 DEKABR 2012 ZAMAN
Aliyä
Qarayeva
än uðurlu
gimnastdýr
Baþa çatan Olimpiya ilindä azärbaycanlý
1gimnastlar 123 medal qazanýblar. Onlar-
dan 41-i qýzýl, 45-i gümüþ, 37-si isä bürünc
medaldýr. Qazanýlan än mühüm titul NijniNovqorodda keçirilän Avropa çempionatýnda
çoxnövçülük üzrä yarýþda Aliyä Qarayevanýn
bürünc medalý olub. Toplam olaraq milli komandanýn lideri öz hesabýna 17 (üç qýzýl, altý
gümüþ vä säkkiz bürünc) medal yazýb. Ötän il
ärzindä 14 yaþlý bakýlý idmançý Nilufär Niftalýyevanýn da qazandýðý mükafatlarýn sayý eynidir. Nilufär dä “Avro 2012”dä “bürünc” qazanýb vä Yakutskda keçirilän “Asiyanýn uþaqlarý”
beynälxaql idman oyunlarýndaký qäläbäläri ilä
fäxr edä bilär. Medallarýn nisbäti belädir: 5-5-7.
Digär perspektivli gänc idmançý Gülsüm Þäfizadä dä Rusiyada keçirilän Avropa çempionatýnda bir gümüþ medal qazanýb.
Gimnastikanýn digär növlärinä gäldikdä,
Afaq Mähärrämli-Pärizad Quliyeva, Aynur
Hüseynova-Närmin Ramazanova, Lalä Hüseynova-Xoþqädäm Quliyeva qadýn akrobat
çütlükläri, eläcä dä akrobatik cýðýrda hoppanma üzrä mütäxässis Mixail Malkin müxtälif yarýþlarýn qalibläri vä mükafatçýlarý olublar. Þakir
Þýxäliyev isä Azärbaycanýn müstäqillik äldä etmäsindän sonra ilk däfä olaraq, Londonda
Olimpiya Oyunlarýnýn idman gimnastlarý turnirindä iþtirak edib.
Azärbaycanýn Gänclär vä Ýdman Nazirliyi
dä ilä yekun vurub.
Ölkänin än yaxþý hakimläri onluðuna baþqalarý ilä yanaþý, bädii vä idman gimnastikasý
üzrä müvafiq olaraq, hakimlär Natalya Bulanova vä Rza Äliyev dä daxil olub.
Ziya Bünyadovun
xatirä turniri baþa çatdý
Azärbaycan Dövlät Bädän
1Tärbiyäsi vä Ýdman Akade-
miyasýnýn vä “Neftçi” Ýdman Saðlamlýq Märkäzinin atýcýlýq tirlärindä
akademik Ziya Bünyadovun xatiräsinä häsr olunmuþ güllä atýcýlýðý
üzrä Baký þähär VIII açýq turniri baþa çatýb. Baký Þähär Gänclär vä Ýdman Baþ Ýdaräsi täräfindän keçirilän turnirdä müxtälif komandalarý
tämsil edän 31 idmançý mübarizä
aparýb. Göstärdikläri näticälärä
görä, Xäyalä Hüseynli, Ýradä Aþumova, Äli Mäcidli, Ruslan Lunyov
vä Räsul Mämmädov I yerlärä layiq
görülüblär. Qaliblärä medallar,
müvafiq däräcäli diplomlar vä xatirä hädiyyäläri täqdim olunub.
Velosipedçilärin növbäti
yürüþü keçirildi
Dekabrýn 28-dä Dänizkänarý
1Milli Parkda velosipedçilärin
növbäti yürüþü keçirilib. Mäqsäd
Dünya Azärbaycanlýlarýnýn Hämräyliyi Günü vä Yeni il bayramýnýn gäliþi
ilä älaqädar olub. Tädbirdä yeni ilin
gäliþini simvolizä edän þaxta baba vä
qar qýz geyimli velosipedçilär yürüþdän sonra kiçik yaþlý uþaqlara hädiyyälär paylayýb, onlara bayram sevinci
bäxþ ediblär. Qeyd edäk ki, dekabrýn
25-dä Azärbaycan Velosiped Ýdmaný
Federasiyasý Milli Olimpiya Komitäsinin näþri olan “Olimpä doðru” jurnalý täräfindän 2012-ci ildä “Ýlin än
fäal federasiyasý” nominasiyasýnda
birinci yerä layiq görülüb.
SPOR
Coþtu bi kere!
2 Ocak'ta Antalya'da 2. yarý ha1zýrlýklarýna baþlayacak olan Sa-
nica Boru Elazýðspor'da transfer çalýþmalarý dört bir koldan sürüyor. Teknik
direktör Yýlmaz Vural yönetiminde ilk
yarýnýn son haftalarýnda aldýðý baþarýlý sonuçlarla yükseliþe geçen BordoBeyazlýlar'da bir yandan gönderilecek
olan futbolcular belirlenmeye çalýþýlýrken, diðer taraftan da transfer edil-
mesi düþünülen isimlerle görüþmeler
devam ediyor. Hücum hattýna ciddi
takviyeler yapmayý planlayan BordoBeyazlýlar, Norveç Eliteserien'de Aalesunds formasý giyen Kosta Rikalý
Michael Barrantes Rojas'ý transfer etmek için yaptýðý giriþimlerde mutlu
sona ulaþtýðý belirtildi. Kosta Rikalý 29
yaþýndaki futbolcu Norveç Ligi'nde
geride býraktýðýmýz sezonda Aale-
sunds formasýyla 3'ü UEFA Avrupa Ligi olmak üzere toplam 31 karþýlaþmada forma giydi. 10 numara mevkiinde
oynayan futbolcunun sol ayaðýný etkili biçimde kullandýðý ifade edilirken,
tecrübeli ismin, baþlayacak olan Antalya kampýna katýlacaðý ifade edildi.
Öte yandan Fenerbahçe'de gözden çýkarýlan Henry Bienvenu'yle de her konuda anlaþma saðlayan yönetimin Fenerbahçe cephesinden son kararýn
gelmesini beklediði kaydedildi. Teknik
direktör Yýlmaz Vural'ýn verdiði rapor
doðrultusunda transferde ataða kalkan Sanica Boru Elazýðspor'un asýl
patlatmayý düþündüðü bombanýn ise
Galatasaray'da Fatih Terim'in düþünmediði Çek golcü Milan Baros olduðu
kaydedildi. Bordo-Beyazlý yönetimin
bu oyuncu için Sarý-Kýrmýzýlý kulübün
kapýsýný çaldýðý ve ilk görüþmenin yapýldýðý belirtilirken, transferin önümüzdeki günlerde netlik kazanacaðý
ifade edildi.
Beþiktaþ'ý 'Kurtar'acak!
Meireles'e ceza indirimi kulüpleri kýzdýrdý
Süper Lig'de ilk yarýnýn geride
kalmasýnýn ardýndan Beþiktaþ'ta sýcak geliþmeler yaþanýyor.
Transfer çalýþmalarýný sürdüren Siyah-Beyazlýlar, geleceðin yýldýzlarý
için de kollarý sývadý. Teknik direktör Samet Aybaba, altyapýlarýn baþýna Güvenç Kurtar'ýn getirilmesini
istedi, yönetim de teklifi kabul etti.
Tecrübeli hocayla görüþen idarecilerin her konuda anlaþtýðý belirtilirken, önümüzdeki günlerde taraflar
arasýnda sözleþme imzalanmasý
bekleniyor. En son PTT 1. Lig takýmlarýndan Adana Demirspor'u çalýþtýran 62 yaþýndaki tecrübeli teknik
adam, uzun yýllar Süper Lig takýmlarýnda da görev yaptý. Futbolculuk
döneminde formasýný giydiði Beþiktaþ'ta, antrenör olarak ilk kez göreve getirilecek olan Kurtar altyapýdan sorumlu tek isim olacak. 14
farklý takýmda teknik direktörlük
yapan Güvenç Kurtar, Türk Futbolu'ndaki en büyük çýkýþýný 19911992 sezonunda 2. Lig'den 1. Lig'e
çýkardýðý Kocaelispor'u bir sene
sonra da þampiyonluk yarýþýnda
tutmuþ ve UEFA Kupasý'na katýlmaya hak kazanmýþtý.
1les'in cezasýný 11'den 4'e dü-
1
Tahkim Kurulu'nun Meire-
þürmesi, Türk futbolunda son dönemlerin en büyük krizini ortaya çýkardý. Portekizli yýldýz, derbiyi yöneten hakem Halis Özkahya'ya yönelik hareketi ve tükürdüðü gerekçesiyle Profesyonel Futbol Disiplin
Kurulu'nun kestiði cezayý aðýr bulmuþtu. Tahkim Kurulu'na gidip savunma yapan tecrübeli isim, çýkan
sonuç üzerine adaletin yerini bulduðunu söylemiþti. Tahkim ise kararýn, yayýncý kuruluþ Lig TV'den 3D
kalitesindeki görüntülerin izlenmesiyle verildiðini açýkladý. 6 saat boyunca görüntülerin tek tek incelendiði Portekizli oyuncunun hakeme
karþý yakýn mesafeden baþýný sert
þekilde öne doðru hareket ettirerek
konuþtuðu ama tükürmediðinin anlaþýldýðý vurgulandý. Halis Özkahya'nýn yüzüne bir sývý gelmiþ olabileceði fakat bunun da tükürme olarak deðerlendirilemeyeceði kaydedildi. PFDK'nýn tükürme eylemi yüzünden verdiði 8 maçlýk ceza 1'e
düþürülürken bunun gerekçesi de
Fenerbahçeli futbolcunun itiraz
anýndaki sportmenliðe aykýrý dav-
ranýþý gösterildi. 3 maç da hakemi
küçük düþürücü hareketi nedeniyle
aldýðý ceza eklenince Meireles toplam 4 müsabakadan men edildi. Ne
var ki Meireles olayýnda sürecin iþleyiþ þekli Fenerbahçe dýþýndaki takýmlarý adeta ayaða kaldýrdý. SarýLacivertli kulübün Baþkaný Aziz Yýldýrým ve bazý yöneticilerin, Tahkim
duruþmasýndan önce Futbol Federasyonu Baþkaný Yýldýrým Demirören'le bir araya gelmesi farklý yorumlarý da beraberinde getirdi.
Aziz Yýldýrým'ýn bu olayda F.Bahçe
lehine karar verilmesi adýna Federasyon ve kurullarýný baský altýna
aldýðý iddia edildi.
-Tahkim Kurulu'nun Meireles'in
cezasýný düþürmesine en büyük tepki G.Saray'dan geldi. Tahkim'in kararý açýklanýr açýklanmaz olaya müdahil olan Sarý-Kýrmýzýlý kulüpte dün de
Ýkinci Baþkan Ali Dürüst konu hakkýnda deðerlendirmede bulundu.
Çifte standart olduðunu ifade eden
Dürüst, “Vicdaný yaralayan durum
var ortada. Hakemler üzerinde psikolojik baský yaratýlmaya çalýþýlýyor.
Televizyon görüntüleri üzerinden
karar verilmesi yanlýþ. Hakkýmýzý
aramak için illaki Federasyon'un kapýsýna dayanmayacaðýz.” dedi. Baþkan Yardýmcýsý Refik Arkan ise Türk
futboluna leke sürüldüðünü söyledi.
Federasyon'un güven bunalýmýna
sebebiyet verdiðini ifade eden Arkan, Aziz Yýldýrým'ýn TFF'yi ziyareti
sýrasýnda bazý olaylar yaþandýðýný iddia etti. Trabzonspor, Meireles'in cezasýnýn düþmesiyle ilgili açýklama
yaptý. Bordo-Mavili kulübün internet
sitesindeki bildiride, Tahkim Kurulu'nun aldýðý kararýn Türk futbolundaki tükenmiþliðin en üst seviyeye
ulaþtýðýnýn son çarpýcý göstergesi olduðu belirtildi. Tahkim Kurulu'nun
“adeta bir kulübün her türlü haklarýný koruyup gözetmeye hevesli bir
yapýda'' olduðu öne sürülerek, þunlar kaydedildi: “Özenle korunan ayrýcalýklý kulüp için artýk þike, ýrkçýlýk
ve hakaretten sonra hakeme tükürmek de serbest hale gelmiþtir. Bu
federasyonun bütün kurullarýyla birlikte Türk futbolundaki misyonu
uzun zaman öncesinde sona ermiþtir. Bu nedenle yapýlmasý gereken
görevi býrakmalarý, ülkemizi ve futbolumuzu kendilerinden kurtarmalarýdýr”.
Diego Lugano'ya
Sao Paulo talip
Türkiye'de, bir dönem Fener-
1bahçe formasý giyen ve 2 se-
zon önce Paris Saint Germain'e giden Uruguaylý Diego Lugano'ya eski takýmý Sao Paulo talip oldu. Fransýz temsilcisinde kadroya girmekte
zorlanan tecrübeli defans oyuncusu
için Brezilya kulübü giriþimlere baþladý; ancak ilk görüþmeden sonuç
çýkmadý. Lugano kadroya girebileceði bir ekibe imza atmak istese de
PSG'den aldýðý yüksek maaþý býrakmaya pek niyetli görünmüyor.
Emenike için
resmi giriþim
Büyük bir transfer harekatý-
1 na giriþen yöneticilerin, Ay-
kut Kocaman'ýn çok istediði Emenike için Spartak Moskova'ya resmi teklif yaptýðý kaydedildi. Teklifi
açýklayansa, Kardemir Karabükspor'dan transfer edildikten sonra
þike soruþturmasý nedeniyle forma
giyemeden satýlmak zorunda kalýnan Nijeryalý futbolcunun avukatý
Rezan Epözdemir'di. Radyospor'da Senak Ok'a konuþan Epözdemir, Fenerbahçe'nin Spartak
Moskova'ya resmi teklif sunduðunu, Rus kulübünün bu teklife þimdilik sýcak bakmadýðýný ifade etti.
Emenike'nin, Aziz Yýldýrým ve Aykut Kocaman'a özel bir sevgisi olduðunu dile getiren Epözdemir,
transferin ancak kulüplerin anlaþmasý durumunda gerçekleþebileceðine vurgu yaptý.