2012 - Deutsch-Polnisches Jugendwerk

Transcription

2012 - Deutsch-Polnisches Jugendwerk
2012
Geschäftsbericht
Sprawozdanie z działalności
des Deutsch-Polnischen Jugendwerks
Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży
2 |
Inhaltsverzeichnis
1. Editorial
4
2. Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme
mit Beteiligung des Jugendwerks 2012
6
3. Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW
Herausgeber: Deutsch-Polnisches
Jugendwerk (DPJW)
Redaktion: Anke Papenbrock,
Aleksandra Milewska-Czachur
Graphische Gestaltung: Giraffe
Werbeagentur GmbH, Frankfurt (Oder)
Druck: Standruk, Lublin
Fotos: David Ausserhofer, Svitlana
Bugaiova, David Carreno, Julia
Dunin-Brzezińska, Fotoarchiv DPJW,
Marta Gębała, Dieter Klein, Vinzenz
Kratzer, Anke Papenbrock, Ralph Sondermann, Tobias Tanzyna, Bartłomiej
Zackiewicz, Kamila Zimmermann
Copyright: Deutsch-Polnisches
Jugendwerk
Alle Rechte vorbehalten
14
3.1
Themenschwerpunkt 2012: TriM – Hattrick
für Europa
14
3.2
Bildung für nachhaltige Entwicklung
20
3.3
Projekte für die Öffentlichkeit
Internationales Interesse an der Arbeit des DPJW
Projekte und Veranstaltungen in beiden Ländern
Messen und Veranstaltungen in Deutschland
Messen und Veranstaltungen in Polen
22
4. Förderung
4.1
ISBN: 978-3-941285-12-5
Potsdam, Mai 2013
Statistik
Geförderte Jugendbegegnungen
DPJW-Fortbildungen und -Veranstaltungen
Aktion „dzień.de | der-tag.pl”
32
32
5. Publikationen
38
6. Finanzen
40
6.1
Mittelverwendung
40
6.2
Drittmittel
40
7. Gremien
42
| 3
1. Od wydawcy
5
2. Kalendarium projektów PNWM oraz projektów
instytucji partnerskich z udziałem PNWM
7
3. Priorytety tematyczne PNWM
3.1
15
Temat 2012 roku: „TriM – hattrick dla Europy” –
polsko-niemiecko-ukraiński projekt piłkarski
15
3.2
Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju
21
3.3
Projekty skierowane do opinii publicznej
Międzynarodowe zainteresowanie pracą PNWM
Projekty i imprezy informacyjne w Polsce
i Niemczech
Targi i imprezy informacyjne w Niemczech
Targi i imprezy informacyjne w Polsce
23
4. Wspieranie
4.1
Statystyki
Dotacje do spotkań młodzieży
Szkolenia i projekty własne PNWM
Akcja „dzień.de | der-tag.pl“
33
33
Wydawca: Polsko-Niemiecka
Współpraca Młodzieży (PNWM)
Redakcja: Aleksandra Milewska-Czachur, Anke Papenbrock
Opracowanie graficzne: Giraffe Werbeagentur GmbH, Frankfurt nad Odrą
Druk: Standruk, Lublin
Zdjęcia: archiwum zdjęć PNWM, David
Ausserhofer, Svitlana Bugaiova, David
Carreno, Julia Dunin-Brzezińska, Marta
Gębała, Dieter Klein, Vinzenz Kratzer,
Anke Papenbrock, Ralph Sondermann,
Tobias Tanzyna, Bartłomiej Zackiewicz,
Kamila Zimmermann
Copyright: Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży
Wszystkie prawa zastrzeżone
ISBN: 978-3-941285-12-5
Warszawa, maj 2013 roku
5. Publikacje
39
6. Finanse
41
6.1
Wykorzystanie środków
41
6.2
Środki zewnętrzne
41
7. Gremia
Spis treści
43
4 | Editorial
Liebe Leserinnen und Leser,
im Jahr 2012 drehte sich vieles um den Fußball – auch beim
Deutsch-Polnischen Jugendwerk.
Weil Polen und die Ukraine Ausrichter der Fußball-Europameisterschaft waren, haben
wir unser eigenes Straßenfußballprojekt „TriM – Hattrick
für Europa“ für Mädchen und
Jungen aus Deutschland, Polen und der Ukraine auf die
Beine gestellt. Mehr als 600
Jugendliche nahmen daran teil, spielten um Pokale, lernten
sich untereinander kennen und bekamen einen ersten Eindruck vom Alltag junger Menschen in den jeweiligen Nachbarländern. Den Schwung der Euro 2012 wollen wir nutzen, um
dem deutsch-polnisch-ukrainischen Jugendaustausch neue
Impulse zu geben.
1. Editorial
Aber wir haben nicht nur Fußball gespielt. Bei zahlreichen
Fortbildungen und Workshops des DPJW konnten die Organisatorinnen und Organisatoren von Jugendbegegnungen ihr
Wissen auffrischen und neue Methoden ausprobieren.
Neue Publikationen sind erschienen, die bei der Vorbereitung
und Umsetzung eines Jugendaustauschs hilfreich sind. Wir
haben Debatten initiiert über Bedürfnisse und Bedarfe von
deutsch-polnischem und internationalem Jugendaustausch,
z. B. bei unserer Zentralstellenkonferenz, die wir jedes Jahr für
unsere Partnereinrichtungen veranstalten, oder beim Parlamentarischen Abend der Organisationen der Internationalen
Jugendarbeit.
Und gefreut haben wir uns über ein besonderes Zeichen der
Anerkennung: Im August durften wir den Richeza-Preis des
Landes Nordrhein-Westfalen in Empfang nehmen.
Über dies und vieles mehr berichten wir im vorliegenden Geschäftsbericht und wünschen Ihnen eine angenehme Lektüre.
Od wydawcy | 5
Drodzy Czytelnicy,
w 2012 roku wiele spraw kręciło się wokół piłki nożnej – także
w Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży.
Ponieważ Polska i Ukraina były gospodarzami Mistrzostw Europy w piłce nożnej, postanowiliśmy zorganizować własny projekt futbolu ulicznego „TriM – hattrick dla Europy“ dla dziewcząt i chłopców z Polski, Niemiec i Ukrainy. Wzięło w nim udział
ponad 600 młodych ludzi. Walczyli o puchary, poznawali siebie
nawzajem i przyglądali się życiu swoich rówieśników po drugiej stronie granicy. Chcielibyśmy, by echo wywołane przez
Euro 2012 rozeszło się także na polsko-niemiecko-ukraińską
wymianę młodzieży i dostarczyło jej nowych impulsów.
Jednak w 2012 roku nie tylko piłka była w grze. Organizatorom
spotkań młodzieży umożliwiliśmy udział w licznych szkoleniach i warsztatach, które pozwoliły im odświeżyć swoją wiedzę i poznać nowe metody pracy.
Wydaliśmy także nowe publikacje pomocne w przygotowaniu
i przeprowadzaniu spotkań młodzieży. Zainicjowaliśmy debaty
o potrzebach polsko-niemieckiej i międzynarodowej wymiany
młodzieży, między innymi podczas konferencji dla naszych
partnerów – jednostek centralnych PNWM, a także w trakcie
„Wieczoru parlamentarnego” w Berlinie przeprowadzonego
wspólnie z innymi organizacjami zajmującymi się międzynarodową pracą z młodzieżą.
Wiele radości przysporzył nam pewien szczególny wyraz
uznania: w sierpniu mieliśmy
zaszczyt odebrać Nagrodę
im. Królowej Rychezy, przyznawaną przez kraj związkowy Nadrenia Północna-Westfalia.
1. Od wydawcy
Więcej o powyższych oraz pozostałych aspektach naszej pracy
piszemy w niniejszym sprawozdaniu.
Życzymy Państwu ciekawej lektury.
6 | Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks 2012
2012
K alendarium
J a n ua r
.
10. – 13. 1
-Dietharz
h
c
a
b
Tam ----------------------------eminar im
Kontakts
olnischdeutsch-p n
che
französis
tausch
s
u
la
u
Sch
e:
p
Zielgrup
ehrer
en und L
n
n
Lehreri
hüringer
Partner: T für Bildung,
um
Ministeri
Kultur
haft und
Wissensc
Februar
7. 2. Potsdam
-------------------------------Schulungen für DPJWZentralstellen zur
Fördersoftware und
Online-Antragstellung
Zielgruppe:
Mitarbeiterinnen und
Mitarbeiter von DPJWZentralstellen
14. – 18. 2. Hannover
-------------------------------didacta 2012
Zielgruppe:
Lehrerinnen und Lehrer,
Multiplikatorinnen und
Multiplikatoren, breite
Öffentlichkeit
Partner: DeutschFranzösisches
Jugendwerk, Tandem –
Koordinierungszentrum
Deutsch-Tschechischer
Jugendaustausch,
Freiwilligendienst des
Auswärtigen Amtes „kulturweit“, Pädagogischer
Austauschdienst
15. – 18. 2. Trebnitz
-------------------------------SpeedDating – Partnerbörse im deutsch-polnischen Jugendaustausch
Zielgruppe: Neue
Träger ohne bisherigen
Kontakt zum DPJW und
aktive Antragssteller auf
der Suche nach neuen
Partnereinrichtungen
15. – 19. 2. Szczecin
(Stettin)
-------------------------------Seminar „TeamworkDreamwork“
Zielgruppe: Lehrerinnen und Lehrer aus
Deutschland und Polen
28. 2. – 4. 3. Potsdam
-------------------------------7. Trainerjahrestagung
mit Fortbildung
Zielgruppe: DPJW-Trainerinnen und -Trainer
20. 2. Hildesheim
-------------------------------Schulungen für DPJWZentralstellen zur
Fördersoftware und
Online-Antragstellung
Zielgruppe:
Mitarbeiterinnen und
Mitarbeiter von DPJWZentralstellen
4. – 8. 3. Krzyżowa
(Kreisau)
-------------------------------„Aus zwei macht drei –
trilaterale Schülerbegegnungen organisieren!“
Zielgruppe:
Lehrerinnen und Lehrer
aus Deutschland, Polen
und der Ukraine
21. 2. Köln
-------------------------------Schulungen für DPJWZentralstellen zur
Fördersoftware und
Online-Antragstellung
Zielgruppe:
Mitarbeiterinnen und
Mitarbeiter von DPJWZentralstellen
14. 3. Stuttgart
-------------------------------Schulungen für DPJWZentralstellen zur Fördersoftware und OnlineAntragstellung
Zielgruppe:
Mitarbeiterinnen und
Mitarbeiter von DPJWZentralstellen
März
Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM | 7
2012
K alendarium
S t yc z e
ń
.
10 – 13. 1 ietharz
-D
h
c
a
b
Tam ------------------------------um
Seminari
lskowe w po
to
kontak
uskiej
ko-franc
-niemiec
szkolnej
wymianie nauczyciele
y:
Uczestnic ngeńskie
ry
u
T
r:
,
Partne
o Oświaty
tw
rs
te
is
Min
ultury
Nauki i K
Luty
7. 2. Potsdam (Poczdam)
-------------------------------Szkolenie dla jednostek
centralnych w zakresie
nowego oprogramowania i składania wniosków przez internet
Uczestnicy: pracownicy
jednostek centralnych
opracowujący wnioski
PNWM
14 – 18. 2. Hannover
(Hanower)
-------------------------------Udział PNWM w targach
edukacyjnych „didacta
2012”
Uczestnicy: nauczyciele,
animatorzy wymiany,
goście targów
Partnerzy: Francusko-Niemiecka Współpraca
Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk), Tandem
– Centrum Koordynacji
Czesko-Niemieckiej
Wymiany Młodzieży
(Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch), Urząd ds. Pedagogicznych Wymiany
(Pädagogischer Austauschdienst), Wolontariat
Ministerstwa Spraw
Zagranicznych Niemiec
„kulturweit” (Freiwilligendienst des Auswärtigen Amtes „kulturweit“)
15 – 18. 2. Trebnitz
-------------------------------„Wanda pozna Niemca” – giełda partnerów
w polsko-niemieckiej
wymianie młodzieży
Uczestnicy:
nowe podmioty do
tej pory niezwiązane
z PNWM i aktywni wnioskodawcy poszukujący
nowych partnerów
15 – 19. 2. Szczecin
-------------------------------Seminarium „Teamwork-Dreamwork“
Uczestnicy: nauczyciele
z Polski i Niemiec
20. 2. Hildesheim
-------------------------------Szkolenie dla jednostek
centralnych w zakresie
nowego oprogramowania i składania wniosków przez internet
Uczestnicy:
pracownicy jednostek
centralnych PNWM
21. 2. Köln (Kolonia)
-------------------------------Szkolenie dla jednostek
centralnych w zakresie
nowego oprogramowania i składania wniosków przez internet
Uczestnicy: pracownicy
jednostek centralnych
PNWM
28. 2. – 4. 3. Potsdam
(Poczdam)
-------------------------------VII doroczne spotkanie
i szkolenie dla trenerów
PNWM
Uczestnicy:
trenerzy PNWM
Marzec
4 – 8. 3. Krzyżowa
-------------------------------„Z dwóch zrób trzy! –
jak organizować szkolne
projekty wymiany
trójstronnej?”
Uczestnicy: nauczyciele
z Polski, Niemiec i Ukrainy
8 | Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks 2012
2012
K alendarium
15. 3. Piekary bei Kraków
(Krakau)
-------------------------------Schulungen für DPJWZentralstellen zur
Fördersoftware und
Online-Antragstellung
Zielgruppe:
Mitarbeiterinnen und
Mitarbeiter von DPJWZentralstellen
28. – 29. 3.
Wrocław (Breslau)
-------------------------------Schulungen für
DPJW-Zentralstellen
Zielgruppe:
Mitarbeiterinnen und
Mitarbeiter der DPJWZentralstellen
April
15. – 18. 4. Lübeck
-------------------------------Kontaktseminar
für Lehrkräfte aus
Deutschland, Polen und
Russland
Zielgruppe:
Lehrerinnen und Lehrer
aus Deutschland, Polen
und Russland
Partner: Stiftung
Deutsch-Russischer
Jugendaustausch,
Deutsche
Auslandsgesellschaft
Mai
1. – 15. 5.
-------------------------------„dzień.de | der-tag.pl”
Zielgruppe:
Jugendliche, Schulen,
Institutionen der Jugendarbeit, öffentliche
Einrichtungen aus dem
Kultur-, Bildungs- oder
Sozialbereich
3. 5. Potsdam
-------------------------------Schulungen für
DPJW-Zentralstellen
Zielgruppe:
Mitarbeiterinnen und
Mitarbeiter der DPJWZentralstellen
7. – 10. 5.
Lutherstadt Wittenberg
-------------------------------Kontaktseminar
Sachsen-Anhalt –
Mazowieckie
Zielgruppe:
Schulen in Deutschland
und Polen ohne Partner
Partner:
Kultusministerium
Sachsen-Anhalt
12. 5. Warszawa
-------------------------------Schuman-Parade
Zielgruppe:
breite Öffentlichkeit
Partner:
Polnische RobertSchumann-Stiftung
15. 5. Oberschleißheim
-------------------------------„DPJW-ABC“ –
Informations- und
Vernetzungstage
Zielgruppe:
Einsteiger und aktive
Träger des internationalen Jugendaustauschs
Partner: ConAct –
Koordinierungszentrum
Deutsch-Israelischer
Jugendaustausch,
Tandem – Koordinierungszentrum DeutschTschechischer Jugendaustausch, Stiftung
Deutsch-Russischer
Jugendaustausch
Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM | 9
2012
K alendarium
14. 3. Stuttgart
-------------------------------Szkolenie dla jednostek
centralnych w zakresie
nowego oprogramowania i składania wniosków
przez internet
Uczestnicy: pracownicy
jednostek centralnych
PNWM
15. 3. Piekary koło
Krakowa
-------------------------------Szkolenie dla jednostek
centralnych w zakresie
nowego oprogramowania i składania wniosków
przez internet
Uczestnicy: pracownicy
jednostek centralnych
PNWM
28 – 29. 3. Wrocław
-------------------------------Szkolenie dla jednostek
centralnych PNWM
Uczestnicy: pracownicy
jednostek centralnych
PNWM
Kwiecień
15 – 18. 4. Lübeck
(Lubeka)
-------------------------------Seminarium kontaktowe dla nauczycieli
z Polski, Niemiec i Rosji
Uczestnicy: nauczyciele
z Polski, Niemiec i Rosji
Partnerzy: Fundacja
Niemiecko-Rosyjska
Wymiana Młodzieży
(Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch),
Niemieckie Towarzystwo
Zagraniczne (Deutsche
Auslandsgesellschaft)
Maj
1 – 15. 5.
-------------------------------„dzień.de | der-tag.pl”
Uczestnicy:
młodzież, szkoły,
instytucje pracujące
z młodzieżą, instytucje
publiczne, edukacyjne
oraz kultury,
społeczności lokalne
3. 5. Potsdam (Poczdam)
-------------------------------Szkolenie dla jednostek
centralnych PNWM
Uczestnicy: pracownicy
jednostek centralnych
PNWM
7 – 10. 5.
Lutherstadt Wittenberg
(Wittenberga)
-------------------------------Seminarium
kontaktowe Sachsen-Anhalt – Mazowieckie
Uczestnicy: szkoły
z Polski i Niemiec
nieposiadające partnera
w sąsiednim kraju
Partner: Ministerstwo
Kultury i Oświaty
Saksonii-Anhalt
12. 5. Warszawa
-------------------------------Parada Schumana
Uczestnicy: szeroki
krąg odbiorców
Partner:
Polska Fundacja
im. Roberta Schumana
15. 5. Oberschleißheim
-------------------------------„ABC PNWM” –
dni informacyjne
Uczestnicy: osoby
bez doświadczenia
w polsko-niemieckiej
wymianie młodzieży
oraz aktywni
animatorzy wymiany
Partnerzy: ConAct –
Centrum Koordynacyjne
Niemiecko-Izraelskiej
Wymiany Młodzieży
(ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch), Tandem
– Centrum Koordynacji
Czesko-Niemieckiej
Wymiany Młodzieży
(Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugend-austausch), Fundacja
Niemiecko-Rosyjska
Wymiana Młodzieży
(Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch)
10 | Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks 2012 2012
K alendarium
Juni
28. 6. Erfurt
-------------------------------„DPJW-ABC“ –
Informations- und
Vernetzungstage
Zielgruppe:
Einsteiger und aktive
Träger des internationalen Jugendaustauschs
Partner: ConAct –
Koordinierungszentrum
Deutsch-Israelischer
Jugendaustausch,
Tandem – Koordinierungszentrum DeutschTschechischer Jugendaustausch, Stiftung
Deutsch-Russischer
Jugendaustausch
August
14. – 18. 8.
Gdańsk (Danzig)
-------------------------------„Es begann in Danzig…” –
Methodenseminar
für Lehrkräfte, die im
deutsch-polnischen
Jugendaustausch
aktiv sind
Zielgruppe:
Deutsch-polnische
Schulpartnerschaften
Partner: MaximilianKolbe-Haus Gdańsk
Richeza-Preis des Landes
Nordrhein-Westfalen für das DPJW
Das DPJW wurde am 31. August 2012 mit dem
Richeza-Preis des Landes Nordrhein-Westfalen
(NRW) ausgezeichnet. Ministerpräsidentin
Hannelore Kraft und Senatspräsident Bogdan
Borusewicz überreichten den Preis an die beiden Geschäftsführer in der Abtei Brauweiler
in Pulheim bei Köln. Die Preisverleihung fand
im Rahmen der Abschlussveranstaltung des
Polen-NRW-Jahres statt. Die Laudatio hielt Markus Meckel, Außenminister a.D.. Der RichezaPreis ist mit 10.000 Euro dotiert. Mit dem Preisgeld förderte das DPJW fünf Jugendprojekte
mit Partnern aus Nordrhein-Westfalen.
Der Richeza-Preis wird alle drei Jahre an Personen oder Institutionen vergeben, die sich um
die deutsch-polnische Verständigung verdient
gemacht haben. Zum ersten Mal wurde er 2009
an den früheren polnischen Außenminister,
Historiker und Publizisten, Staatssekretär Prof.
Władysław Bartoszewski verliehen.
September
18. 9. Kassel
-------------------------------„DPJW-ABC“ –
Informations- und
Vernetzungstage
Zielgruppe: Einsteiger
und aktive Träger des
internationalen
Jugendaustauschs
Partner: ConAct –
Koordinierungszentrum
Deutsch-Israelischer
Jugendaustausch,
Tandem – Koordinierungszentrum DeutschTschechischer Jugendaustausch, Stiftung
Deutsch-Russischer
Jugendaustausch
Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM | 11
2012
K alendarium
Czerwiec
28. 6. Erfurt
-------------------------------„ABC PNWM” –
dni informacyjne
Uczestnicy: osoby bez
doświadczenia w polsko-niemieckiej wymianie
młodzieży oraz aktywni
animatorzy wymiany
Partnerzy: ConAct – Centrum
Koordynacyjne Niemiecko-Izraelskiej Wymiany
Młodzieży (ConAct – Koordinierungszentrum deutsch-israelischer Jugendaustausch), Tandem – Centrum
Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży
(Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch)
Fundacja Niemiecko-Rosyjska Wymiana Młodzieży
(Stiftung Deutsch-Russischer
Jugendaustausch)
Sierpień
14 – 18. 8. Gdańsk
-------------------------------„Zaczęło się w Gdańsku...”
– seminarium metodyczne
dla nauczycieli-organizatorów aktywnych w polsko-niemieckiej wymianie młodzieży
Uczestnicy: polsko-niemieckie partnerstwa szkolne
Partner: Dom Pojednania
i Spotkań im. Św. Maksymiliana M. Kolbego w Gdańsku
Nagroda im. Królowej Rychezy landu
Nadrenia Północna-Westfalia dla PNWM
31 sierpnia 2012 roku PNWM została uhonorowana Nagrodą im. Królowej Rychezy landu
Nadrenia Północna-Westfalia. Premier landu
Hannelore Kraft i marszałek Senatu Bogdan
Borusewicz przekazali ją obu dyrektorom zarządzającym w opactwie Brauweiler w Pulheim
koło Kolonii. Wręczenie nagrody było częścią
spotkania wieńczącego obchody Roku Polskiego w Nadrenii Północnej-Westfalii. Laudację wygłosił Markus Meckel, minister spraw
zagranicznych w stanie spoczynku. Nagroda
im. Królowej Rychezy jest dotowana kwotą
10 000 euro. Z tych środków PNWM wsparła
pięć projektów młodzieżowych z udziałem
partnerów z Nadrenii Północnej-Westfalii.
Nagroda im. Królowej Rychezy jest przyznawana co trzy lata osobom lub instytucjom za wybitne zasługi na polu polsko-niemieckiego pojednania. W 2009 roku jako pierwszy został nią
uhonorowany prof. Władysław Bartoszewski.
Wrzesień
18. 9. Kassel
-------------------------------„ABC PNWM” –
dni informacyjne
Uczestnicy: osoby
bez doświadczenia
w polsko-niemieckiej
wymianie młodzieży
oraz aktywni
animatorzy wymiany
Partnerzy: ConAct –
Centrum Koordynacyjne
Niemiecko-Izraelskiej
Wymiany Młodzieży
(ConAct – Koordinierungszentrum deutsch-israelischer Jugendaustausch),
Tandem – Centrum
Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany
Młodzieży (Tandem –
Koordinierungszentrum
Deutsch-Tschechischer
Jugendaustausch), Fundacja Niemiecko-Rosyjska Wymiana Młodzieży
(Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch)
12 | Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks 2012 2012
K alendarium
oktober
4. – 7. 10. Vlotho
-------------------------------Kontaktseminar für
Schulen
Zielgruppe: Schulen
in Deutschland und
Polen ohne Partner
im Nachbarland
Partner:
Gesamteuropäisches
Studienwerk e. V. Vlotho
10. 10.
Warszawa (Warschau)
-------------------------------Filmvorführung
„Eine Nacht in der
Galerie”
Zielgruppe:
breite Öffentlichkeit
Partner: Stiftung
für deutsch-polnische
Zusammenarbeit
8. – 12. 10. Ploski
-------------------------------„Jugend begegnet
Zukunft“ – Seminar
für Multiplikatorinnen
und Multiplikatoren zur
Bildung für nachhaltige
Entwicklung
Zielgruppe: Erfahrene
Multiplikatorinnen
und Multiplikatoren
des schulischen und
außerschulischen
Jugendaustauschs
23. 10. Berlin
-------------------------------Schulungen für
DPJW-Zentralstellen
Zielgruppe:
Mitarbeiterinnen und
Mitarbeiter der DPJWZentralstellen
22. – 24. 10. Berlin
-------------------------------DPJWZentralstellenkonferenz
Zielgruppe:
Mitarbeiterinnen und
Mitarbeiter der DPJWZentralstellen
november
7. 11. Potsdam
-------------------------------Schulungen für
DPJW-Zentralstellen
Zielgruppe:
Mitarbeiterinnen und
Mitarbeiter der DPJWZentralstellen
8. 11. Potsdam
-------------------------------Schulungen für DPJWZentralstellen zur
Fördersoftware und
Online-Antragstellung
Zielgruppe:
Mitarbeiterinnen und
Mitarbeiter von DPJWZentralstellen
24. – 27. 11. (Wrocław)
-------------------------------„Entwicklung
durchdenken” –
Methodenseminar
für Lehrkräfte aus
Deutschland und Polen
Zielgruppe:
Deutsch-polnische
Schulpartnerschaften
Partner: Polnische
Humanitäre Organisation
(PAH)
Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM | 13
2012
K alendarium
Październik
4 – 7. 10. Vlotho
-------------------------------Seminarium
kontaktowe dla szkół
Uczestnicy:
szkoły w Polsce
i Niemczech nieposiadające partnera
w sąsiednim kraju
Partner:
Paneuropejski Instytut Badawczy Vlotho
(Gesamteuropäisches
Studienwerk e.V. Vlotho)
10. 10. Warszawa
-------------------------------Prezentacja filmu
„Noc w galerii”
Uczestnicy:
szeroki krąg odbiorców
Partner:
Fundacja Współpracy
Polsko-Niemieckiej
8 – 12. 10. Ploski
-------------------------------„Spotkanie młodzieży
z przyszłością” – szkolenie dla animatorów
wymiany z zakresu
edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju
Uczestnicy: doświadczeni animatorzy
szkolnej i pozaszkolnej
wymiany młodzieży
z Polski i Niemiec
23. 10. Berlin
-------------------------------Szkolenie dla jednostek
centralnych PNWM
Uczestnicy: pracownicy
jednostek centralnych
22 – 24. 10. Berlin
-------------------------------Konferencja jednostek
centralnych PNWM
Uczestnicy: przedstawiciele i pracownicy
jednostek centralnych
Listopad
7. 11. Potsdam
(Poczdam)
-------------------------------Szkolenie dla jednostek
centralnych PNWM
Uczestnicy: pracownicy
jednostek centralnych
8. 11. Potsdam
(Poczdam)
-------------------------------Szkolenie dla jednostek
centralnych w zakresie
nowego oprogramowania i składania wniosków przez internet
Uczestnicy: pracownicy
jednostek centralnych
PNWM
24 – 27. 11. Wrocław
-------------------------------„Rozważnie o rozwoju”
– seminarium metodyczne dla nauczycieli
z Polski i Niemiec
Uczestnicy:
polsko-niemieckie
partnerstwa szkolne
Partner: Polska Akcja
Humanitarna
14 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW
„Fußball ist einfach eine universale Sprache, er bringt die
Leute zusammen.“ (Teilnehmerin des Turniers in Mieszkowice)
3.1 Themenschwerpunkt 2012: „TriM – Hattrick für Europa“ –
ein deutsch-polnisch-ukrainisches Fußball-Projekt
Hintergrund
-----------------------------------------------------------------------------------Der trilaterale Austausch mit der Ukraine hat seit Jahren für
das DPJW eine besondere Bedeutung. Beginnend mit einer ersten deutsch-polnischukrainischen Konferenz 1997
in Breslau haben viele Träger
und das DPJW gemeinsam
die Kooperation kontinuierlich ausgebaut. Die Ukraine,
Polen und Deutschland haben in den letzten Jahrzehnten unterschiedliche Entwicklungen erlebt. Die Transformationsprozesse ermöglichten die
deutsche Einheit, führten Polen in die Europäische Union und
die Ukraine in die Unabhängigkeit.
3. Themenschwerpunkte in
der Arbeit des
DPJW
Im Jahr der Fußball-Europameisterschaft 2012 in Polen und
der Ukraine hat das DPJW ein deutsch-polnisch-ukrainisches
Straßenfußball-Turnier für Jugendliche im Alter zwischen zwölf
und 15 Jahren organisiert. Mit diesem Projekt bot sich die
Chance, Jugendliche auf die Unterschiede in Geschichte und
Gegenwart, aber auch auf die Gemeinsamkeiten und aktuellen
Beziehungen der drei Länder aufmerksam zu machen. Es war
eine gute Möglichkeit, dem trilateralen Jugendaustausch neue
Impulse zu verleihen und neue Partner zu gewinnen.
Das DPJW wollte mit seinem Projekt:
•
für die Anbahnung trilateraler Projekte mit der Ukraine werben und bestehende Partnerschaften stärken
• das Thema Migration und seine Folgen für den
Jugendaustausch erschließen
• den Fußball nutzen, um auch im Jugendaustausch
unterrepräsentierte Zielgruppen zu erreichen.
Das Projekt
-----------------------------------------------------------------------------------Zwischen März und Mai 2012 fanden in Deutschland, Polen
und der Ukraine 13 regionale TriM-Turniere statt. Ausgerichtet
wurden die Turniere von erfahrenen Partnern vor Ort, die sich
zuvor als Ausrichter beworben hatten. Veranstalter der Turniere waren Schulen, Bildungsstätten und Jugendzentren in allen
drei Ländern.
Während der Ausschreibungsphase zeigte sich, dass das Interesse in allen drei Ländern, vor allem aber in der Ukraine, größer
war als erwartet. Daher wurden die ursprünglich geplanten
acht Turniere auf 13 aufgestockt. Sechs Turniere fanden in Polen statt (Grudziądz, Kąty Wrocławskie, Lublin, Mieszkowice,
Niegowić und Sosnowiec), fünf in Deutschland (Bad Muskau,
Bad Nenndorf, Jessenitz, Leipzig, Unterschleißheim) und zwei
in der Ukraine (Dnipropetrowsk und Ternopil).
Beteiligt waren an den 13 Turnieren 79 Teams mit ca. 600 Jugendlichen, mehr als 160 Betreuerinnen und Betreuern und
unzähligen Fans.
Priorytety tematyczne PNWM | 15
„Piłka nożna jest po prostu uniwersalnym językiem, który
łączy ludzi.” (Uczestniczka turnieju w Mieszkowicach)
3.1 Temat 2012 roku: „TriM – hattrick dla Europy” –
polsko-niemiecko-ukraiński projekt piłkarski
Geneza
-----------------------------------------------------------------------------------Dla PNWM trójstronna wymiana z Ukrainą ma od lat szczególne znaczenie. Współpraca ta, rozpoczęta w 1997 roku we Wrocławiu pierwszą polsko-niemiecko-ukraińską konferencją, jest
dzięki staraniom wielu podmiotów i samej PNWM nieustannie
poszerzana.
Rozwój Polski, Ukrainy i Niemiec przebiegał w ostatnich dziesięcioleciach w różnych kierunkach. Procesy transformacji zaowocowały zjednoczeniem Niemiec, doprowadziły Polskę do
członkostwa w Unii Europejskiej, a Ukrainie dały niezależność.
W związku z Mistrzostwami Europy w piłce nożnej 2012
w Polsce i na Ukrainie PNWM zorganizowała w 2012 roku polsko-niemiecko-ukraiński turniej futbolu ulicznego dla młodzieży w wieku 12–15 lat. Projekt ten stał się okazją do zwrócenia uwagi młodych ludzi na występujące w przeszłości i dziś
różnice, ale też na to, co wspólne, i co dzieje się w ramach
aktualnych stosunków międzysąsiedzkich. Pojawiła się także
możliwość zdobycia nowych bodźców oraz nowych partnerów
dla trójstronnej wymiany młodzieży.
Projekt „TriM – hattrick dla Europy“ miał na celu:
•
promocję trójstronnych projektów z Ukrainą oraz
wzmocnienie istniejących partnerstw,
•
przybliżenie zagadnienia migracji i jej skutków dla
wymiany młodzieży,
•
dotarcie do grup mało zaangażowanych w wymianę
młodzieży za pomocą piłki nożnej.
O projekcie
--------------------------------------W okresie między marcem
a majem 2012 roku w Polsce, Niemczech i na Ukrainie
odbyło się 13 turniejów regionalnych TriM. Ich organizatorami były instytucje
partnerskie PNWM zaangażowane w wymianę młodzieży,
które wcześniej ubiegały się
o pełnienie tej funkcji. Były to
szkoły, placówki kształceniowe i centra młodzieży ze wszystkich trzech krajów.
3. Priorytety
tematyczne
PNWM
Zainteresowanie instytucji ubiegających się o organizację
turniejów we wszystkich trzech krajach, a przede wszystkim
na Ukrainie, było większe niż spodziewane. Z tego powodu
PNWM podniosła liczbę rozgrywek regionalnych z planowanych ośmiu na trzynaście. Sześć turniejów rozegrano na terenie Polski (Grudziądz, Kąty Wrocławskie, Lublin, Mieszkowice,
Niegowić i Sosnowiec), pięć w Niemczech (Bad Muskau, Bad
Nenndorf, Jessenitz, Lipsk, Unterschleißheim) i dwa na Ukrainie (Dniepropietrowsk i Tarnopol).
16 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW
Eine der Ideen war, über das Fußball-Projekt neue Zielgruppen für den deutsch-polnischen Jugendaustausch zu erschließen. Aus Deutschland meldeten sich viele Einrichtungen der
offenen Jugendarbeit bis hin zu einer tagestherapeutischen
Einrichtung – fast alle erstmals im deutsch-polnischen Jugendaustausch aktiv. Aus Polen beteiligten sich zwei Kinderheime,
aber auch viele Schulen. Und aus der Ukraine gab es überraschend viele Bewerbungen aus dem östlichen Landesteil
sowie von Projekten, die mit Straßenkindern oder im Bereich
der Suchtprävention arbeiten.
Regionalturniere
-----------------------------------------------------------------------------------Zum Vorbereitungstreffen kamen die Betreuer der einzelnen
Teams sowie die Organisatoren der Regionalturniere vom 13.
bis 16. Januar 2012 im Jugendbildungszentrum Blossin zusammen. Während des Vorbereitungsseminars wurden die 79
Teams auf die TriM-Regionalturniere aufgeteilt. Je zwei Teams
aus jedem Land bildeten eine Sechsergruppe, um den Turniercharakter zu ermöglichen. An einzelnen Turnieren nahmen
mehr als sechs Teams teil. Gespielt wurde „Streetball“ mit fünf
Jugendlichen auf dem Platz und nach Absprache ohne Torwart
und Schiedsrichter. Jedes Team sollte aus sieben Jugendlichen
im Alter von zwölf bis 15 Jahren und zwei Betreuern bestehen.
Die Teilnahme von Mädchen war Pflicht.
Die Teams sollten bereits in der Turniervorbereitung Informationen zur Heimat der anderen sammeln, versuchen Kontakte zu
den anderen Teams aufzubauen und eine Veranstaltung oder
Aktion in der eigenen Schule, dem Verein oder Jugendtreff or-
ganisieren. Das konnte ein Konzert mit Musik oder eine Lesung
mit Büchern aus dem anderen Land sein, eine Informationsveranstaltung über Land und Leute oder die Suche nach Spuren
von Migranten aus den beteiligten Ländern.
Das Auftakt-Turnier startete am 8. März 2012 in Bad Nenndorf,
dem westlichsten Austragungsort. Im östlichsten Austragungsort, in Dnipropetrowsk, endete am 21. Mai 2012 die Gruppenphase der TriM. Die Turniere dauerten jeweils vier oder fünf
Tage. Einen Tag wurde Fußball gespielt, an den anderen Tagen
kochten oder spielten die Jugendlichen miteinander, besichtigten Stadien, trafen sich mit Nachwuchs-Profispielern zum
Gespräch oder arbeiteten zum Thema Migration. Jedes Turnier
hatte dank des Engagements der Gastgeber und Gäste einen
individuellen Charakter und eigene inhaltliche Schwerpunkte.
Finale
-----------------------------------------------------------------------------------Die Sieger der Vorrundenturniere qualifizierten sich für das
Finale vom 3. bis 7. Juni 2012 in Lublin, das von der Stiftung
Nowy Staw, einer langjährigen DPJW-Partnerorganisation, organisiert wurde. 13 Teams hatten sich bei den Regionalturnieren für das Finale qualifiziert. Aufgefüllt wurde die Finalrunde
mit zwei ukrainischen Teams, die für ihr Regionalturnier ihre
Visa nicht rechtzeitig erhalten hatten, und einem Team vom
Arbeiter-Samariter-Bund Leipzig, stellvertretend für alle Gastgeber, die sich nicht qualifizieren konnten. Um den trilateralen Charakter des Projekts zu verdeutlichen, fanden die Spiele
einer Gruppe an einem Tag im ukrainischen Lviv (Lemberg)
statt. Sieger der TriM war das Team des allgemeinbildenden
Priorytety tematyczne PNWM | 17
W sumie w 13 turniejach, w których zmagało się ze sobą
79 drużyn, wzięło udział ok. 600 młodych ludzi i ponad
160 opiekunów ze wsparciem niezliczonej liczby kibiców.
Jednym z założeń projektu było dotarcie z ideą wymiany młodzieży do nowych grup docelowych. Z Niemiec zgłosiło się
wiele ośrodków otwartej pracy z młodzieżą, a także jeden ośrodek terapii dziennej – prawie wszystkie nie miały żadnego
doświadczenia w zakresie wymiany młodzieży. Z Polski chęć
uczestnictwa zgłosiły dwa domy dziecka i wiele szkół. Zaskakująco dużo było zgłoszeń ze wschodnich terenów Ukrainy oraz
ze strony ukraińskich instytucji pracujących z dziećmi ulicy
oraz ośrodków zapobiegania uzależnieniom.
Turnieje regionalne
-----------------------------------------------------------------------------------W dniach od 13 do 16 stycznia 2012 roku w Centrum Kształcenia
Młodzieży w Blossin (Jugendbildungszentrum Blossin) odbyło
się seminarium przygotowawcze dla opiekunów drużyn i organizatorów projektu. W trakcie tego spotkania 79 drużyn zostało
podzielonych na grupy, które rozgrywały turnieje regionalne.
Aby zapewnić rozgrywkom charakter turnieju, utworzone zostały grupy składające się z sześciu drużyn, po dwa zespoły
z każdego kraju. W kilku turniejach udział brało więcej niż sześć
drużyn.
Gra miała charakter futbolu ulicznego. Na boisku było po pięciu zawodników z dwóch drużyn, niekiedy – po wspólnej decyzji – gra odbywała się bez bramkarza i arbitra. Każda drużyna
miała składać się z siedmiu młodych zawodników w wieku od
dwunastu do piętnastu lat oraz dwóch opiekunów. W każdym
zespole obowiązkowo musiała być dziewczyna.
W fazie przygotowawczej do turniejów zespoły miały za zadanie zebrać informacje o krajach, z których pochodziły pozostałe drużyny, spróbować nawiązać z nimi kontakt i zorganizować
w szkole, swoim stowarzyszeniu lub klubie młodzieżowym jakąś imprezę lub akcję związaną z danym krajem. Mógł to być
koncert, spotkanie literackie czy informacyjne albo też akcja
poszukiwania śladów migrantów z krajów uczestniczących
w projekcie.
Spotkanie inauguracyjne odbyło się 8 marca 2012 roku
w Bad Nenndorf, miejscu rozgrywek położonym najbardziej
na zachód. Faza rozgrywek grupowych TriM zakończyła się
natomiast 21 maja w Dniepropietrowsku, mieście wysuniętym
najbardziej na wschód. Każdy turniej trwał cztery lub pięć dni.
Jednego dnia młodzi ludzie spotykali się ze sobą na boisku, zaś
następnego wspólnie gotowali, zwiedzali stadiony, dyskutowali z juniorami lokalnych klubów sportowych lub zgłębiali temat migracji. Dzięki zaangażowaniu gospodarzy i gości każdy
turniej miał swój indywidualny charakter i zakres tematyczny.
Finał
-----------------------------------------------------------------------------------Zwycięzcy turniejów eliminacyjnych spotkali się w finale, który
w dniach od 3 do 7 czerwca 2012 roku zorganizował w Lublinie długoletni partner PNWM Fundacja Nowy Staw. Do rundy
finałowej weszło 13 drużyn, które zakwalifikowały się przez
zwycięstwo w turniejach regionalnych. W finale dołączyły do
18 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW
Schulzentrums Nr. 14 aus Sosnowiec, das das Finale gegen
die Mannschaft der Mittelschule Nr. 1 (Gimnazjum Nr. 1) aus
Gostyń für sich entschied. Die Siegerurkunden und Pokale überreichte der Geschäftsführer des DPJW, Paweł Moras,
gemeinsam mit dem ehemaligen polnischen Nationalspieler
und amtierendem Sejm-Abgeordneten Cezary Kucharski, dem
Vizemarschall der Wojewodschaft Lublin, Jacek Sobczak sowie
dem stellvertretenden Lubliner Stadtpräsidenten, Włodzimierz
Wysocki und dem Geschäftsführer der Stiftung Nowy Staw,
Tomasz Różniak. Außerdem waren Vertreter der Stiftung für
Deutsch-Polnische Zusammenarbeit, der Deutschen Botschaft
Warschau und der Polnischen Nationalbank zur Siegerehrung
angereist. Die Nationalbank stiftete einen Sachpreis.
Thema Migration
-----------------------------------------------------------------------------------Jede TriM-Gruppe sollte bereits in der Vorbereitung eine Veranstaltung oder Aktion organisieren und sich mit dem Thema
Migration auseinandersetzen. Die folgenden Beispiele zeigen,
wie einzelne Begegnungen das Thema umgesetzt haben:
Für das Turnier in Mieszkowice an der deutsch-polnischen
Grenze wurde ein siebtes Team aus dem ukrainischen Sambir nachnominiert. Viele der heutigen Einwohner kamen 1945
aus dem ehemals ostpolnischen Sambor (Sambir) ins zuvor
deutsche Bärwalde. Die TriM-Teilnehmenden konnten mit einem deutsch-polnischen Ehepaar sprechen, das sich 1945 in
Mieszkowice (Bärwalde) kennenlernte, nach 50 Jahren wiedertraf, heiratete und jetzt wieder in Mieszkowice lebt.
Die Gastgeber in Unterschleißheim trafen sich in der Vorbereitung mit der ukrainischen Gemeinde in München. Ihre Gäste
von der deutschen Minderheit aus Racibórz gestalteten eine
Radiosendung mit Migranten aus Kasachstan und ÄquatorialGuinea.
Die Jugendlichen einer Warschauer Schule interviewten für
eine dreisprachige Broschüre „Nächste Station: Warschau“ Warschauer von Geburt, Zugereiste aus Polen und anderen Ländern sowie Warschauer, die auf dem Weg ins Ausland waren.
In Leipzig traf der Betreuer des Teams aus Wiesbaden auf ein
Team aus Kłomnice, der Heimat seiner Großmutter. Und aus
Osterholz-Scharmbeck reisten mehrheitlich Flüchtlingskinder
aus dem Libanon nach Grudziądz, betreut von einem mit einer
Polin verheirateten Marokkaner.
Fazit
-----------------------------------------------------------------------------------Die TriM hat zahlreiche neue Partnerschaften initiiert. Es sind
jedoch nicht nur deutsch-polnische oder deutsch-polnischukrainische Partnerschaften entstanden. Einige planten auch
deutsch-deutsche oder polnisch-ukrainische Begegnungen
als Folgeprojekte. Während der TriM-Turniere und -Aktionen
sind vielfältige Materialien und Ideen für weitere Projekte zur
Migration entstanden. So für ein Kooperationsprojekt mit
deutschen Jugendgruppen mit Migrationshintergrund zur
Partnersuche in Polen. Und der Jugendclub aus OsterholzScharmbeck will mit seiner neuen Partnerschule aus Grudziądz
nach Marokko reisen.
Priorytety tematyczne PNWM | 19
nich dodatkowo dwie drużyny ukraińskie, które nie otrzymały
na czas wizy na swoje turnieje regionalne oraz drużyna młodzieżowej sekcji Związku Pracowników Samarytańskich (Arbeiter-Samariter-Bund) z Lipska. Stała się ona symbolicznym
reprezentantem wszystkich gospodarzy, którym nie udało się
zakwalifikować do dalszych rozgrywek. Aby podkreślić trójstronny charakter projektu, część meczów finałowych odbyła
się we Lwowie.
Zwycięzcą TriM 2012 została drużyna „Zagłębie” z Zespołu
Szkół Ogólnokształcących nr 14 w Sosnowcu. W meczu finałowym pokonała zespół z Gimnazjum nr 1 w Gostyniu. Finaliści
otrzymali gratulacje, puchary i dyplomy z rąk dyrektora PNWM
Pawła Morasa oraz między innymi posła na Sejm RP, byłego
reprezentanta Polski w piłce nożnej, Cezarego Kucharskiego,
wicemarszałka województwa lubelskiego Jacka Sobczaka, zastępcy prezydenta Lublina Włodzimierza Wysockiego, prezesa
Fundacji Nowy Staw Tomasza Różniaka, a także przedstawicieli
Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, ambasady Republiki
Federalnej Niemiec w Warszawie oraz Narodowego Banku Polskiego, który ufundował nagrodę rzeczową.
Temat migracji
-----------------------------------------------------------------------------------Zadaniem każdego zespołu projektu TriM było zorganizowanie
już w fazie przygotowawczej wydarzenia lub akcji podejmujących temat migracji. Poniższe przykłady pokazują, jak to wyzwanie zrealizowały poszczególne grupy.
Do turnieju w Mieszkowicach położonych na granicy polsko-niemieckiej nominowano dodatkowo pochodzącą z ukraińskiego Sambiru siódmą drużynę. Wielu z mieszkańców
dzisiejszych Mieszkowic – dawnego niemieckiego Bärwalde –
w 1945 roku przybyło tu z leżącego na terenie wcześniejszych
ziem polskich Samboru (Sambir). Uczestnicy TriM mieli możliwość rozmowy z polsko-niemiecką parą, która poznała się
w 1945 roku w Mieszkowicach (Bärwalde), następnie rozeszła
i ponownie spotkała się po 50 latach, by wziąć ślub i ponownie
zamieszkać w Mieszkowicach.
Gospodarze z niemieckiego Unterschleißheim spotkali się
w ramach przygotowań z przedstawicielami społeczności
ukraińskiej w Monachium. Natomiast jedna z polskich drużyn
ich grupy, członkowie mniejszości niemieckiej z Raciborza, nagrała audycję radiową z udziałem migrantów z Kazachstanu
i Gwinei Równikowej.
Młodzież jednej z warszawskich szkół, pracując nad trójjęzyczną
broszurą „Następna stacja: Warszawa“, przeprowadziła wywiady
zarówno z rodowitymi warszawiakami, jak i Polakami oraz obcokrajowcami, którzy osiedlili się w Warszawie, a także jej mieszkańcami, którzy w najbliższym czasie zamierzali opuścić kraj.
Opiekun drużyny z Wiesbaden spotkał w Lipsku zespół z Kłomnic, miejscowości pochodzenia jego babci. Do Grudziądza
z Osterholz-Scharmbeck przybyło wiele dzieci uciekinierów
z Libanu w towarzystwie Marokańczyka i jego polskiej żony.
20 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW
Die Bedingung, dass Mädchen beteiligt sein müssen, war nicht
nur sinnvoll, sondern auch notwendig. In dieser Altersgruppe
sind Mädchen deutlich kommunikativer. Sie machen meist den
ersten Schritt und aus einem Turnier eine Begegnung.
Mit der Methode Fußball konnte das DPJW überraschend viel
Engagement bei Trägern und Jugendlichen aktivieren. Dies
gilt ganz besonders für diejenigen, die zuvor noch keine Erfahrungen im internationalen Jugendaustausch sammeln konnten. Hier liegt der größte Gewinn der TriM für das DPJW, die
Organisatoren vor Ort und die Jugendlichen. Es bedurfte des
Fußballs als populäre Brücke, um sich auf eine internationale
Begegnung einzulassen. Begleitend zum Projekt hat das DPJW
den deutsch-polnisch-ukrainischen Sprachführer „Drei Друзі
z boiska“ aufgelegt und eine eigene Internetseite geschaltet.
Ein 15-minütiger Film dokumentiert die TriM und seine Höhepunkte.
Die „TriM - Hattrick für Europa“ wurde zusätzlich
gefördert von: Stiftung für deutsch-polnische Zusammenarbeit (25.000 EUR), Renovabis „Solidaritätsaktion
der deutschen Katholiken mit den Menschen in Mittelund Osteuropa” (20.000 EUR), Stiftung West-Östliche
Begegnungen (5.940 EUR)
3.2 Bildung für nachhaltige Entwicklung
Mit dem Thema Bildung für nachhaltige Entwicklung (BNE)
hatte das DPJW bereits 2011 einen neuen Schwerpunkt für seine Arbeit gewählt. Zum Auftakt hatte das Jugendwerk seinen
4. Deutsch-Polnischen Jugendpreis unter dem Titel „Treffpunkt
Übermorgen“ zum Thema BNE ausgeschrieben. 59 Projekte
hatten sich um den Preis beworben, 19 von ihnen kamen in
die Finalrunde und setzten ihre Projekte 2012 um. Der Jugendpreis wurde am 4. Februar 2013 vergeben.
Darüber hinaus bietet das DPJW verteilt auf mehrere Jahre
verschiedene Fortbildungen zur BNE an, erarbeitet Methodensammlungen und lässt eine wissenschaftliche Expertise
erstellen.
Strategischer Partner im Themenschwerpunkt ist die Deutsche
Bundesstiftung Umwelt, die mit ihrer finanziellen Unterstützung dazu beiträgt, dass das Jugendwerk eine ganze Reihe
von begleitenden Projekten anbieten kann.
Expertise
-----------------------------------------------------------------------------------Das DPJW will Wissen und Methoden zur BNE unter den Organisatorinnen und Organisatoren deutsch-polnischer Jugendbegegnungen verbreiten. Als Grundlage für die Umsetzung
verschiedener Projekte, die sich an Multiplikatorinnen und
Multiplikatoren richten, hat das DPJW eine wissenschaftliche
Expertise in Auftrag gegeben. Seit 2012 arbeiten Wissenschaftlerinnen und Wissenschaftler aus Deutschland und Polen in
enger Abstimmung mit dem DPJW an einem praxisnahen
Kompendium. Autoren der Studie sind Prof. Dr. Gerhard de
Haan auf deutscher Seite und ein Team der Sendzimir Stiftung
(Fundacja Sendzimira) unter Leitung von Dr. Tomasz Bergier
auf polnischer Seite.
Fortbildungen
-----------------------------------------------------------------------------------Die Seminare richten sich an Multiplikatorinnen und Multiplikatoren im deutsch-polnischen Austausch und sind gezielt
als Methodenseminare angelegt. Ziel ist, den zumeist bereits
erfahrenen Organisatorinnen und Organisatoren von Jugendbegegnungen spezifisches Handwerkszeug zur erfolgreichen
Durchführung von deutsch-polnischen BNE-Begegnungen zu
vermitteln.
Unter dem Titel „Jugend begegnet Zukunft“ bot das Jugendwerk vom 8. bis 12. Oktober 2012 in Ostpolen eine Fortbildung
für Organisatorinnen und Organisatoren deutsch-polnischer
Jugendbegegnungen zur BNE an. Es war der erste Teil einer
zweiteiligen Seminarreihe. Die Teilnehmerinnen und Teilnehmer erhielten eine Einführung in das Lern- und Handlungskonzept der BNE und erschlossen sich vielfältige Themen der
nachhaltigen Entwicklung. Simulationsspiele und partizipative
Methoden standen ebenfalls auf dem Programm. Im Anschluss
erarbeiteten die Teilnehmerinnen und Teilnehmer erste Projektideen, die im zweiten Teil der Seminarreihe 2013 weiterentwickelt werden.
Ein zweites Praxisseminar – dieses Mal für Lehrerinnen und
Lehrer – fand vom 24. bis 27. November 2012 in Zusammenarbeit mit der Polnischen Humanitären Organisation (PAH) in
Wrocław statt. Während der Fortbildung mit dem Titel „Entwicklung durchdenken“ probierten die Teilnehmerinnen und
Teilnehmer anhand von Simulationsspielen selbst Methoden für Schulaustauschprojekte zum globalen Lernen aus.
Z. B. suchten sie Lösungsstrategien für globale Probleme, wie
Zugang zu Nahrungsmitteln oder Wasser und erkundeten
Wrocław (Breslau) auf der Suche nach Elementen nachhaltiger
Entwicklung.
Priorytety tematyczne PNWM | 21
Podsumowanie
-----------------------------------------------------------------------------------Podczas TriM narodziły się liczne partnerstwa, nie tylko polsko-niemieckie czy polsko-niemiecko-ukraińskie. Po projekcie
planowano spotkania dwóch grup niemieckich czy polskiej
z ukraińską. Ponadto podczas turniejów i akcji powstało wiele
różnych materiałów i pomysłów na programy dotyczące migracji, jak na przykład projekt współpracy młodzieży niemieckiej
z rodzin migrantów mający na celu znalezienie partnerów
w Polsce. Natomiast klub młodzieżowy z Osterholz-Scharmbeck ze swoją nową szkołą partnerską z Grudziądza zamierzał
wybrać się we wspólną podróż do Maroka.
Warunek uczestnictwa dziewcząt był nie tylko warunkiem
sensownym, ale również koniecznym. W tej grupie wiekowej
dziewczyny są dużo bardziej komunikatywne. To one najczęściej wykonywały pierwszy krok, dzięki któremu turniej przybierał charakter spotkania.
Za pomocą piłki nożnej PNWM udało się zaktywizować zaskakująco dużo podmiotów i młodych ludzi. Dotyczy to szczególnie tych, którzy nie mieli dotąd możliwości uczestnictwa
w międzynarodowych spotkaniach. To właśnie jest największa
wygrana projektu TriM zarówno dla PNWM, jak i organizatorów
spotkań oraz samej młodzieży. Potrzebowali oni piłki nożnej
– popularnego sportu – jako pomostu do zaangażowania się
w międzynarodowy projekt.
Projekt „TriM – hattrick dla Europy” został zrealizowany
ze środków własnych PNWM ze wsparciem finansowym:
Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej (25 000 euro)
Stowarzyszenia Renovabis „Akcja solidarności niemieckich katolików z ludźmi z Europy Środkowej i Wschodniej”
(Renovabis „Solidaritätsaktion der deutschen Katholiken
mit den Menschen in Mittel- und Osteuropa”)
(20 000 euro) oraz Fundacji Spotkań Wschodnio-Zachodnich (Stiftung West-Östliche Begegnungen) (5940 euro)
3.2 Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju
Temat edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju należy do
priorytetów tematycznych PNWM od 2011 roku. Jego realizację PNWM rozpoczęła wówczas poprzez ogłoszenie konkursu
o IV Polsko-Niemiecką Nagrodę Młodzieży pod hasłem „Spotkajmy się pojutrze”, poświęconego edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju. O nagrodę ubiegało się 59 projektów,
z czego 19 trafiło do rundy finałowej konkursu i odbyło się
w 2012 roku. Wręczenie nagród nastąpiło 4 lutego 2013 roku.
Do innych długofalowych działań PNWM z zakresu edukacji na
rzecz zrównoważonego rozwoju należą szkolenia, a także opracowanie zbioru metod oraz ekspertyzy naukowej dotyczących
tego tematu w polsko-niemieckiej wymianie młodzieży.
Partnerem strategicznym PNWM w zakresie edukacji na rzecz
zrównoważonego rozwoju jest Niemiecka Fundacja Federalna Środowisko (Deutsche Bundesstiftung Umwelt). Dzięki jej
wsparciu odbywa się szereg projektów w tym zakresie.
Ekspertyza
-----------------------------------------------------------------------------------Zamiarem PNWM jest propagowanie wiedzy na temat edukacji
na rzecz zrównoważonego rozwoju oraz metod jej wdrażania
wśród organizatorów polsko-niemieckich spotkań młodzieży.
Podstawę realizacji różnych projektów skierowanych do animatorów wymiany młodzieży ma stanowić naukowa ekspertyza. Na zlecenie i w porozumieniu z PNWM od 2012 roku nad
praktycznym kompendium wiedzy pracuje grupa naukowców
z Polski i Niemiec. Autorem badania ze strony polskiej jest
zespół pracowników Fundacji Sendzimira pod kierownictwem
dr. inż. Tomasza Bergiera, ze strony niemieckiej prof. dr Gerhard
de Haan.
Szkolenia
-----------------------------------------------------------------------------------Seminaria szkoleniowe skierowane są do animatorów wymian
polsko-niemieckich i z założenia mają charakter metodyczny.
Ich celem jest oddanie w ręce w głównej mierze doświadczonych organizatorów spotkań młodzieży narzędzi pracy, które
pozwolą im przeprowadzić udane spotkania polsko-niemieckie poświęcone edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Pod hasłem „Spotkanie młodzieży z przyszłością” PNWM przeprowadziła w dniach od 8 do 12 października 2012 roku na
Podlasiu szkolenie dla organizatorów polsko-niemieckich spotkań młodzieży. Było to pierwsze z cyklu dwóch seminariów
z zakresu edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju. Uczestnicy zapoznali się z koncepcją nauczania i praktycznego wykorzystania edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju i zgłębiali różnorodne aspekty tego zagadnienia. Poznali też liczne
gry symulacyjne i metody aktywizujące. Ponadto opracowali
wstępne pomysły na projekty, które będą doprecyzowywać
w drugiej części seminarium w 2013 roku.
Inne szkolenie, tym razem dla nauczycieli z Polski i Niemiec,
odbyło się w dniach od 24 do 27 listopada 2012 roku we Wrocławiu. Było to seminarium metodyczne „Rozważnie o rozwoju”, które PNWM przeprowadziła we współpracy z Polską Akcją
Humanitarną. Podczas gier symulacyjnych uczestnicy ćwiczyli
metody pracy z uczniami podczas spotkania polsko-niemieckiego. Próbowali na przykład rozwiązywać problemy globalne,
jak dostęp do żywności czy wody czy odkrywali Wrocław, szukając w nim elementów zrównoważonego rozwoju.
22 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW
3.3 Projekte für die Öffentlichkeit
Internationales Interesse an der Arbeit des DPJW
-----------------------------------------------------------------------------------Die Arbeit des DPJW wird wie auch die des Deutsch-Französischen Jugendwerks immer wieder als Modell für internationalen Jugendaustausch und bilaterale Zusammenarbeit gesehen
und in diesem Zusammenhang auch international diskutiert.
In aller Regel geht es bei den Gesprächen darum, wie der
Jugendaustausch dazu beitragen kann, historisch belastete
Verhältnisse von Nachbarländern zu verbessern und so einen
Beitrag zu Verständigung und Versöhnung zu leisten. Im vergangenen Jahr gab es eine bemerkenswerte Häufung von Anfragen aus dem Ausland und von ausländischen Besuchern
beim DPJW. Sie sollen daher im Überblick dokumentiert werden:
Alpen-Adria-Raum
Am 15. November 2012 stellte das DPJW seine Arbeit bei der
Alpen-Adria-Konferenz in Villach (Österreich) vor. Im Vordergrund stand die Frage, wie das DPJW zwischen Deutschland
und Polen helfen konnte, Konflikte zu überwinden und zur
Versöhnung beizutragen. Organisiert vom Friedenszentrum
der Universität Klagenfurt war die Konferenz der Versuch, die
Netzwerkbildung im Grenzraum zwischen Slowenien, Österreich und Italien zu intensivieren. Erklärtes Ziel der Organisatorinnen und Organisatoren war es, erste Überlegungen zur
Errichtung eines eigenen Jugendwerks in der Region anzustellen. Die Konferenzveranstalter wollen als nächsten Schritt ein
erstes Konzeptpapier zur Diskussion mit den Partnern entwickeln. Das DPJW wird diesen Prozess beratend begleiten.
Südosteuropa
Im Rahmen eines Fachkräfteprogramms des DFJW besuchten
Multiplikatorinnen und Multiplikatoren aus Kroatien, Bosnien
und Herzegowina sowie Serbien am 18. April 2012 das DPJW.
Ziel ihrer gemeinsamen Initiative ist es, die Einrichtung eines
regionalen Fonds für Jugendaustauschprogramme auf dem
Balkan zu befördern, um die Jugendmobilität, den friedlichen
Dialog und die regionale Kooperation im Jugendbereich zu
stärken. Die Organisatorinnen und Organisatoren der Studienreise betonten, dass das Modell „Jugendwerk“ nicht einfach
kopiert werden solle, aber dass die deutsch-polnischen und
deutsch-französischen Erfahrungen Inspiration und Ansporn
sein können.
DPJW-Geschäftsführer Stephan Erb nahm gemeinsam mit dem
Generalsekretär des DFJW, Markus Ingenlath, an einer Konferenz der Konrad Adenauer Stiftung (KAS) in Sarajewo teil.
Rund 100 KAS-Stipendiaten aus Südosteuropa und Deutschland diskutierten zum Thema: „Aus der Vergangenheit lernen:
Erinnern und Versöhnen in Europa“ (11. bis 14. Oktober 2012).
Die Studierenden waren sich einig, dass grenzüberschreitende
Jugendzusammenarbeit eine Voraussetzung zu einer weiteren
friedlichen Entwicklung ist. Zahlreiche Einzelinitiativen tragen
schon dazu bei, es braucht aber auch den politischen Willen
der Staaten zur Unterstützung und Förderung.
Priorytety tematyczne PNWM | 23
3.3 Projekty skierowane do opinii publicznej
Międzynarodowe zainteresowanie pracą PNWM
-----------------------------------------------------------------------------------Działalność PNWM, jak również Francusko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży (FNWM), postrzegana była już wcześniej jako
model międzynarodowej wymiany młodzieży oraz współpracy dwustronnej i omawiana w tym kontekście na arenie międzynarodowej. Rozmowy te oscylowały wokół pytania, w jaki
sposób spotkania młodzieży mogą przyczynić się do polepszenia obciążonych historycznie stosunków sąsiedzkich oraz
do porozumienia i pojednania. W 2012 roku PNWM otrzymała
wyraźnie więcej zapytań dotyczących tych kwestii z zagranicy
i od zagranicznych gości odwiedzających PNWM. Poniżej krótka dokumentacja.
Obszar alpejsko-adriatycki
15 listopada 2012 roku na Konferencji Alpejsko-Adriatyckiej
(Alpen-Adria-Konferenz) w Villach (Austria) PNWM prezentowała swe doświadczenia we współpracy polsko-niemieckiej.
U podstaw leżało pytanie, w jaki sposób organizacji udało się
przyczynić się do rozwiązania konfliktów i pojednania między
Polską a Niemcami. Konferencja zorganizowana przez Centrum
Pokoju (Friedenszentrum) Uniwersytetu w Klagenfurcie była
próbą zintensyfikowania kontaktów i współpracy w obszarze przygranicznym pomiędzy Słowenią, Austrią i Włochami.
Celem jej organizatorów było zebranie wstępnych idei z zamiarem powołania tym regionie organizacji współpracy młodzieży. W kolejnym etapie planują oni stworzenie dokumentu,
który stanie się podstawą do dyskusji między partnerami. Również przy tym kroku PNWM ma im służyć radą.
Europa Południowo-Wschodnia
W ramach jednego z programów specjalistycznych FNWM
18 kwietnia 2012 roku biuro PNWM odwiedzili animatorzy
z Chorwacji, Bośni i Hercegowiny oraz Serbii. Celem ich wspólnej inicjatywy jest stworzenie regionalnego funduszu wsparcia
programów wymiany młodzieży na Bałkanach, który przyczyniłby się do mobilności młodzieży, procesu pokojowego dialogu
i rozwinięcia regionalnej współpracy młodzieży. Organizatorzy
podróży studyjnej podkreślali, że nie chodzi im o kopiowanie modelu „Jugendwerku”, ale o czerpanie inspiracji i zachęty
z polsko-niemieckich i francusko-niemieckich doświadczeń.
Dyrektor zarządzający PNWM Stephan Erb oraz sekretarz generalny FNWM Markus Ingenlath wzięli udział w konferencji
zorganizowanej przez Fundację Konrada Adenauera (Konrad
Adenauer Stiftung), która odbyła się w Sarajewie w dniach
od 11 do 14 października 2012 roku. Blisko 100 stypendystów
fundacji z Europy Południowo-Wschodniej i Niemiec dyskutowało pod hasłem „Uczyć się z przeszłości: pamięć i pojednanie
w Europie” („Aus der Vergangenheit lernen: Erinnern und Versöhnen in Europa“). Stypendyści byli zgodni co do tego, że
międzynarodowa praca z młodzieżą jest podstawą dalszego
pokojowego rozwoju na świecie. Proces ten postępuje już teraz dzięki działalności wielu pojedynczych inicjatyw, potrzebna
jest jednak także polityczna wola zaangażowanych państw, ich
wsparcie i dotacje.
24 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW
Türkei
Auf Einladung der Europäischen Akademie Berlin stellten
DPJW-Geschäftsführer Stephan Erb und DFJW-Generalsekretär
Markus Ingenlath am 20. November 2012 Journalisten aus der
Türkei die Arbeit der Jugendwerke vor, wobei die gemeinsamen Schulbuchvorhaben und Programme mit Drittländern
besonderes Interesse erweckten.
Kaukasus
Am 12. September 2012 besuchten junge Armenier, Georgier, Aserbaidschaner, Niederländer, Spanier und Deutsche das
Potsdamer Büro. Die 25 Mitglieder sowie Mitarbeiterinnen und
Mitarbeiter aus Vereinen der Kaukasusregion und der EU absolvieren ein Projekt zum Aufbau von zivilgesellschaftlichen
Strukturen im Kaukasus. „Build Peace on your own – Civil Society for a United Caucasus“ lautet der Titel des auf zwei Jahre
angelegten Vorhabens. Vom DPJW wollten sie wissen, wie die
Versöhnungsarbeit zwischen Deutschen und Polen funktioniert (hat), ob und wie mit deutsch-polnischen Jugendbegegnungen Vorurteile überwunden werden können. Neben Besuchen in Einrichtungen der internationalen Arbeit wie dem
DPJW unternehmen sie auch erste Schritte zur Projektplanung
für internationale Jugendbegegnungen innerhalb verschiedener Kaukasusländer.
Südamerika
Eine Studienreise der KAS führte am 29. Juni 2012 eine Gruppe
von politisch engagierten Nachwuchskräften aus Peru, Chile
und Venezuela in das Potsdamer Büro des DPJW. Schwerpunkte des Gesprächs waren die Aufarbeitung von internationalen
Konflikten und Diktaturerfahrungen und die Möglichkeiten
des Aufbaus von grenzüberschreitender Jugendzusammenarbeit.
Südkorea
Vier Studierende der Yonsei Universität in Seoul (Südkorea) waren am 10. August 2012 zu Gast im Potsdamer DPJW-Büro. Sie
informierten sich über die Arbeit des DPJW. Ihr Interesse galt
dem Prozess und den Institutionen der Aussöhnung in Europa
nach dem Zweiten Weltkrieg sowie der Rolle von Nichtregierungsorganisationen darin. Eine vergleichbare Entwicklung
gibt es in Ost-Asien bislang nicht.
Japan
Im Warschauer Büro waren am 10. September 2012 zwei Hochschullehrer aus Japan zu Gast. Dr. Yoshioka Jun, Professorin für
Osteuropastudien am Tsuda College sowie Hisaki Kemmochi,
Professor an der Shizuoka-Universität kamen zum Erfahrungsaustausch. Anlass für den Besuch waren Pläne zur Gründung
einer dem DPJW ähnlichen Organisation für Jugendaustausch
in Japan.
Die Gäste waren an der allgemeinen Tätigkeit des DPJW interessiert sowie insbesondere an Fragen der Zwangsmigration,
Erinnerungsproblematik, historischen Belastungen sowie Vertreibungen. Im Fokus ihrer Fragen stand, wie diese schwierigen
Themen mit Jugendlichen aus Polen und Deutschland bearbeitet werden und ob es dabei gelingt, Vorurteile aufzuheben. Die
Gäste fragten auch nach dem Erfahrungsaustausch mit dem
DFJW und ob es ein Deutsch-Polnisches Jugendparlament
Priorytety tematyczne PNWM | 25
Turcja
20 listopada 2012 roku na zaproszenie Europejskiej Akademii
w Berlinie (Europäische Akademie Berlin) dyrektor zarządzający PNWM Stephan Erb i sekretarz generalny FNWM Markus
Ingenlath opowiadali dziennikarzom z Turcji o działalności
PNWM i FNWM. Słuchacze szczególnie zainteresowani byli informacjami o projekcie wspólnego podręcznika i programach
z udziałem partnerów z innych (niż Polska, Niemcy i Francja)
krajów.
Kaukaz
12 września 2012 roku poczdamskie biuro PNWM odwiedzili
młodzi Armeńczycy, Gruzini, Azerbejdżanie, Holendrzy, Hiszpanie i Niemcy. Była to grupa 25 członków i pracowników
stowarzyszeń z krajów Kaukazu i Unii Europejskiej, uczestników dwuletniego projektu wspierania rozwoju społeczeństwa
obywatelskiego na Kaukazie „Build Peace on your own – Civil
Society for a United Caucasus”. Goście chcieli dowiedzieć się,
jakie działania doprowadziły do pojednania między Polakami
i Niemcami oraz czy i w jaki sposób spotkania polsko-niemieckie przyczyniają się do przełamywania stereotypów. Oprócz
wizyt w instytucjach współpracy międzynarodowej, takich jak
PNWM, uczestnicy projektu zaczęli planować już pierwsze międzynarodowe spotkania młodzieży z różnych krajów Kaukazu.
Ameryka Południowa
Trasa podróży studyjnej zorganizowanej przez Fundację Konrada Adenauera (Konrad Adenauer Stiftung) zaprowadziła
29 czerwca 2012 roku grupę zaangażowanych politycznie młodych ludzi z Peru, Chile i Wenezueli do poczdamskiego biura
PNWM. Głównymi tematami rozmowy były sposoby rozliczenia się z międzynarodowymi konfliktami i dyktaturami oraz
możliwości stworzenia struktur współpracy młodzieży ponad
granicami.
Korea Południowa
10 sierpnia 2012 roku poczdamskie biuro PNWM odwiedziła
czwórka studentów z Uniwersytetu Yonsei w Seulu. Otrzymali informacje o działalności PNWM. Gości interesował przede
wszystkim proces powojennego pojednania, działalność instytucji go wspierających, a szczególnie organizacji pozarządowych. W Azji Południowo-Wschodniej podobny proces jeszcze
się nie rozpoczął.
Japonia
W celu wymiany doświadczeń warszawskie biuro PNWM odwiedziło 10 września 2012 roku dwoje nauczycieli akademickich
z Japonii, dr Yoshioka Jun, profesor studiów wschodnioeuropejskich na Tsuda College i Hisaki Kemmochi, profesor na Uniwersytecie Shizuoka. Ich wizyta związana była z planami utworzenia
w Japonii organizacji wymiany młodzieży podobnej do PNWM.
Goście zainteresowani byli codzienną działalnością PNWM,
a szczególnie kwestią przymusowej migracji, problematyką
upamiętniania i zaszłości historycznych oraz wypędzeń. Ich
pytania koncentrowały się wokół tego, jak przebiega praca nad
tymi trudnymi tematami z młodzieżą z Polski i Niemiec i czy
przyczynia się ona do przełamywania stereotypów. Naukowcy
pytali także o kontakty PNWM z FNWM, a także o to, czy istnieje
polsko-niemiecki parlament młodzieży. W Japonii działa już
26 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW
gebe. In Japan ist bereits eine Stiftung für Japanisch-Koreanischen Austausch tätig. Die Japaner wollen bei Ihrer Arbeit
insbesondere auch globale Themen wie aktives Engagement
gegen gegenwärtige Kriege anregen.
deutsche Botschafter Dr. Rüdiger Freiherr von Fritsch, Jaromir
Sokołowski, Unterstaatssekretär in der Präsidialkanzlei der Republik Polen, Marek Krząkała, Sejm-Abgeordneter und Vorsitzender der Deutsch-Polnischen Parlamentariergruppe.
Veranstaltungen und Projekte in beiden Ländern
-----------------------------------------------------------------------------------Die Teilnahme an Messen und Präsentationsveranstaltungen
ist fester Bestandteil im Kalender des Jugendwerks. Darüber
hinaus initiiert und organisiert das DPJW – allein oder mit
Partnern – weitere Veranstaltungen, um Interessierten am
deutsch-polnischen Jugendaustausch aktuelle Entwicklungen
und Projekte vorzustellen, sie auf dem Laufenden zu halten
und neue Partner zu finden.
Filmpräsentationen „Eine Nacht in der Galerie“
Inspiriert durch die Ausstellung „Tür an Tür. Polen – Deutschland. 1000 Jahre Kunst und Geschichte“ im Berliner GropiusBau entstand der Film „Eine Nacht in der Galerie“. Der Film
greift auf humorvolle Weise markante Punkte deutsch-polnischer Geschichte auf und soll polnische Schülerinnen und
Schüler dazu anregen, die historischen Ereignisse selbstständig und ohne Vorurteile zu reflektieren. Initiator des Films war
die Stiftung für deutsch-polnische Zusammenarbeit (SdpZ),
das DPJW war Projektpartner.
Sommerfeste des DPJW
Ganz im Zeichen des Fußballs lud das DPJW seine Freunde und
Partnerinstitutionen im Juni 2012 – während die Fußball-Europameisterschaft in Polen und der Ukraine ausgetragen wurde
– zu seinen Sommerfesten ein. Am 11. Juni 2012 veranstaltete
das Potsdamer Büro ein Gartenfest. Der scheidende polnische
Botschafter Marek Prawda hielt die Festrede. Die 65 Gäste hatten neben Gesprächen Gelegenheit, sich selbst im Torwandschießen oder beim Computer-Fußballspiel zu erproben. Die
Live-Übertragung der aktuellen Europameisterschaftsspiele
war ebenfalls gesichert.
Am 14. Juni 2012 lud das Warschauer DPJW-Büro ein. Die
rund 100 Gäste feuerten die deutsche Nationalelf an, die an
diesem Tag spielte. Ehrengäste des Abends waren u. a. der
Am 10. Oktober 2012 begüßten DPJW-Geschäftsführer Paweł
Moras, und die Geschäftsführerin der SdpZ, Małgorzata
Ławrowska, die Gäste der Filmpremiere im Warschauer Kino
Muranów. Die Premiere in Berlin fand am 22. Oktober 2012 im
Rahmen der DPJW-Zentralstellenkonferenz statt.
Als Projektpartner unterstützte das DPJW die SdpZ darüber
hinaus bei der Herstellung und Verbreitung ergänzender
Unterrichtsmaterialien. Der Film und die Arbeitsmaterialien,
die durch das Haus der Begegnung mit der Geschichte (Dom
Spotkań z Historią) in Warschau erstellt wurden, sind online
über www.nocwgalerii.pl frei verfügbar.
Priorytety tematyczne PNWM | 27
fundacja wspierająca wymianę japońsko-koreańską. W swojej
pracy Japończycy chcą koncentrować się na zagadnieniach
globalnych, takich jak aktywne zaangażowanie na rzecz zapobiegania współczesnym konfliktom zbrojnym.
dzy innymi ambasador Niemiec w Polsce Rüdiger Freiherr von
Fritsch, podsekretarz stanu z Kancelarii Prezydenta RP Jaromir
Sokołowski oraz przewodniczący Polsko-Niemieckiej Grupy
Parlamentarnej, poseł na Sejm RP Marek Krząkała.
Projekty i imprezy informacyjne w Polsce i Niemczech
-----------------------------------------------------------------------------------Udział w targach i imprezach informacyjnych na stałe wpisał
się w kalendarz działalności PNWM. Ponadto organizacja sama
lub we współpracy z instytucjami partnerskimi inicjuje i organizuje spotkania otwarte, aby zainteresowanym wymianą
młodzieży na bieżąco prezentować aktualne trendy i projekty,
a także pozyskiwać nowych partnerów do współpracy.
Prezentacje filmu „Noc w galerii”
Z inspiracji wystawą „Obok. Polska – Niemcy. 1000 lat historii
w sztuce” prezentowanej w berlińskiej galerii Martin-Gropius-Bau powstał film „Noc w galerii”. Przedstawia on w zabawny
sposób ważne momenty historii polsko-niemieckiej i ma zachęcić polskich uczniów do samodzielnej i wolnej od przesądów refleksji. Inicjatorem filmu była Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej (FWPN). PNWM została partnerem projektu.
Przyjęcia letnie
W czerwcu 2012 roku, w atmosferze rozgrywek EURO 2012,
PNWM zaprosiła przyjaciół i instytucje partnerskie na przyjęcia letnie w Warszawie i Poczdamie. 11 czerwca 2012 roku
odbyło się uroczyste spotkanie w ogrodzie poczdamskiego
biura. Przemówienie otwierające imprezę wygłosił kończący
swą misję w Berlinie ambasador RP Marek Prawda. Około 65
gości miało okazję nie tylko porozmawiać przy piwie i grillu,
ale również sprawdzić się w strzelaniu goli oraz piłkarskiej grze
komputerowej. Zapewniona była również transmisja aktualnych meczów mistrzostw Europy.
10 października 2012 roku na premierze filmu w warszawskim
kinie „Muranów” gości powitali gospodarze wieczoru, dyrektor PNWM Paweł Moras i dyrektor FWPN Małgorzata Ławrowska. Premiera w Berlinie odbyła się 22 października 2012 roku
w ramach konferencji jednostek centralnych PNWM.
14 czerwca 2012 roku partnerów i sympatyków PNWM na przyjęcie zaprosiło warszawskie biuro organizacji. Około stu gości
dopingowało drużynę niemiecką, która w tym dniu walczyła
w ramach rozgrywek. Gośćmi honorowymi wieczoru byli mię-
Ponadto PNWM wsparła finansowo tworzenie oraz operacyjnie
rozpowszechnianie materiałów dydaktycznych dotyczących
filmu. Film i materiały, które przygotował warszawski Dom
Spotkań z Historią, są dostępne bezpłatnie na stronie www.
nocwgalerii.pl.
28 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW
Messen und Veranstaltungen in Deutschland
-----------------------------------------------------------------------------------didacta
Vom 14. bis 18. Februar 2012 war das DPJW erneut bei der
größten deutschen Bildungsmesse „didacta“ in Hannover
vertreten und präsentierte sich zusammen mit dem DeutschFranzösischen Jugendwerk (DFJW), dem Pädagogischen
Austauschdienst, dem Freiwilligendienst des Auswärtigen
Amtes „kulturweit“ sowie mit Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch an einem Gemeinschaftsstand. Das DPJW stellte dort seine Angebote zum
deutsch-polnischen Schulaustausch vor und beriet Lehrerinnen und Lehrer zu den Fördermodalitäten.
Parlamentarischer Abend „Lernen ohne Grenzen“
Regelmäßig organisiert das Deutsch-Polnische Jugendwerk
gemeinsam mit den sieben weiteren zentralen Förderstellen
der internationalen Jugendarbeit Parlamentarische Abende.
Am 7. März 2012 luden neben dem DPJW das Baltic Sea Secretariat for Youth Affairs, ConAct – Koordinierungszentrum
Deutsch-Israelischer Jugendaustausch, das Deutsch-Französische Jugendwerk, die Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch, die Fachstelle für internationale Jugendarbeit IJAB,
das Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch Tandem sowie die Nationalagentur für das EU-Programm Jugend in Aktion – Jugend für Europa wieder Bundestags- und Europaparlamentsabgeordnete ein.
Präsentation von „Begegnung schafft Perspektiven“
Am 27. Februar 2012 wurde in Köln die Publikation „Begegnung
schafft Perspektiven“, die bereits im Herbst 2011 erschienen
war, von den beiden Autoren Judith Dubiski und Dr. Wolfgang
Ilg vorgestellt. Gastgeber der vom DPJW und DFJW gemeinsam organisierten Buchpräsentation war Prof. Dr. Andreas
Thimmel, Leiter des Forschungsschwerpunkts Nonformale Bildung an der Fachhochschule Köln. Die 70 versammelten Expertinnen und Experten diskutierten die Schwerpunktthemen
der Publikation: Diversität, Mobilität und Identität. Während
einer Podiumsdiskussion stellten sich Wissenschaftlerinnen
und Wissenschaftler aus Deutschland, Frankreich und Polen
den Fragen des Plenums und entwickelten gemeinsam neue
Zukunftsperspektiven.
Rund 250 Gäste aus Bundestag, Ministerien und der Jugendverbandsarbeit informierten sich bei „Lernen ohne Grenzen“
über die Erfordernisse der Fördereinrichtungen der internationalen Jugendarbeit.
Am Thementisch „Fit für die Zukunft – Bildung für nachhaltige Entwicklung im internationalen Jugendaustausch“ diskutierten die Bundestagsabgeordneten Bernhard Kaster,
Dr. Gernot Erler, Angelika Brunkhorst und Dr. Ilja Seifert mit
DPJW-Geschäftsführer Stephan Erb und Regine Kayser, Geschäftsführerin der Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch, über den Beitrag der internationalen Jugendarbeit,
damit Menschen an der zukunftsfähigen Gestaltung der Gesellschaft aktiv und verantwortungsvoll mitwirken.
Priorytety tematyczne PNWM | 29
Targi i imprezy informacyjne w Niemczech
-----------------------------------------------------------------------------------didacta
W dniach od 14 do 18 lutego 2012 roku PNWM była ponownie
obecna na największych niemieckich targach edukacyjnych
„didacta” w Hanowerze i prezentowała się na wspólnym stoisku z Francusko-Niemiecką Współpracą Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk), Urzędem ds. Pedagogicznych
Wymiany (Pädagogischer Austauschdienst), Wolontariatem
Ministerstwa Spraw Zagranicznych „kulturweit” (Freiwilligendienst des Auswärtigen Amtes „kulturweit“) oraz Tandemem
– Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer
Jugendaustausch). PNWM przedstawiała tam swoją ofertę dla
polsko-niemieckich programów wymiany szkolnej i doradzała
nauczycielom w kwestiach wspierania.
Prezentacja publikacji „Spotkanie otwiera perspektywy”
27 lutego 2012 roku w Kolonii autorzy Judith Dubiski i dr Wolf­
gang Ilg przedstawili publikację „Spotkanie otwiera perspektywy”, która ukazała się jesienią 2011 roku. Gospodarzem prezentacji zorganizowanej przez PNWM i Francusko-Niemiecką
Współpracę Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk)
był prof. dr Andreas Thimmel kierujący zespołem badawczym
ds. edukacji nieformalnej w Wyższej Szkole Zawodowej w Kolonii. 70 gości-ekspertów dyskutowało o zróżnicowaniu (ang.
diversity), mobilności i tożsamości – głównych tematach publikacji. Podczas dyskusji panelowej naukowcy z Polski, Niemiec
i Francji odpowiadali na pytania zgromadzonych i wspólnie
snuli plany na przyszłość.
Wieczór parlamentarny „Nauka bez granic“
Wspólnie z siedmioma innymi instytucjami wspierającymi
pracę z młodzieżą w Niemczech PNWM regularnie zaprasza
deputowanych na „Wieczór parlamentarny”. Gospodarzami
spotkania 7 marca 2012 roku dla posłów Bundestagu oraz Parlamentu Europejskiego we współpracy z PNWM byli: Baltic Sea
Secretariat for Youth Affairs, ConAct – Centrum Koordynacyjne Niemiecko-Izraelskiej Wymiany Młodzieży (ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch),
Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk), Fundacja Niemiecko-Rosyjska Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch),
IJAB – Biuro ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki
Federalnej Niemiec (IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e.V.), Tandem –
Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży
(Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch) oraz Młodzież dla Europy (Jugend für Europa)
– Narodowa Agencja Programu UE „Młodzież w działaniu”.
Blisko 250 gości z Bundestagu, ministerstw oraz stowarzyszeń
młodzieżowych otrzymało informacje o warunkach wspierania
goszczących instytucji i potrzebach międzynarodowej pracy
z młodzieżą.
Przy wspólnym stole pod hasłem „Przygotowani na przyszłość
– edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju w wymianie
młodzieży“ parlamentarzyści Bernhard Kaster, dr Gernot Erler,
Angelika Brunkhorst i dr Ilja Seifert dyskutowali z dyrektorem
30 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW
Präsentation der CD-ROM
„Gemeinsam erinnern für die Zukunft“
Am 6. September 2012 präsentierte das DPJW seine neue CDROM „Gemeinsam erinnern für die Zukunft“ während einer
Tagung für brandenburgische Lehrerinnen und Lehrer, die sich
mit Gedenkstättenarbeit beschäftigen. Die DPJW-Mitarbeiterinnen erläuterten die Funktionsweise der CD-ROM und zeigten, wie Schulklassen mit dem Instrument arbeiten können.
Messen und Veranstaltungen in Polen
-----------------------------------------------------------------------------------Deutsch-Wagen-Tour
2012 unterstützte das DPJW erneut die Aktion „Deutsch-Wagen-Tour“ des Goethe-Instituts. Bei der „Deutsch-Wagen-Tour“
fahren Deutschlektoren durch das Land, um für das Erlernen
der deutschen Sprache zu werben. Das DPJW stellte GiveAways und Lehrmaterialien für die „Deutsch-Wagen“ zur Verfügung (u.a. deutsch-polnische Landkarten und Publikationen
zur Sprachanimation). Auf diese Weise wurde über die Tätigkeit
des DPJW informiert und für das Erlernen der deutschen Sprache in Polen geworben.
Schuman-Parade
Das DPJW beteiligte sich auch 2012 wieder an der sogen.
„Schuman-Parade”, die am 12. Mai in Warschau stattfand. Auf
der Hauptbühne präsentierte das DPJW ein Praxisbeispiel seiner Arbeit: Der Chor „Lutnia” aus Łuków sang mit dem Publikum und geladenen Gästen mehrmals die „Ode an die Freude”.
Der Chor „Lutnia” gehört zum 1. Allgemeinbildenden Liceum
Łuków (I Liceum Ogólnokształcące w Łukowie), das seit vielen
Jahren deutsch-polnische Jugendbegegnungen durchführt.
Dominikanermarkt Danzig
Am 4. und 5. August 2012 nahm das DPJW auf Einladung des
Deutschen Generalkonsulats Danzig zum zweiten Mal an den
„Deutschen Tagen” auf dem berühmten Danziger Dominikanermarkt teil. Das DPJW präsentierte seine Materialien wie
Infobroschüren und Publikationen und verteilte Luftballons für
die kleinsten Besucher.
Tag der offenen Tür der Deutschen Botschaft Warschau
Am 15. September 2012 organisierte die Botschaft der Bundesrepublik Deutschland in Warschau anlässlich der offiziellen
Aufnahme diplomatischer Beziehungen zwischen Deutschland und Polen vor 40 Jahren einen Tag der offenen Tür. Das
DPJW präsentierte sich dort mit einem Infostand und informierte über die Tätigkeit der Organisation, stellte Publikationen vor und tauschte Erfahrungen mit anderen deutsch-polnischen Organisationen aus. Nach Schätzung der Deutschen
Botschaft erschienen zwischen 5000 und 6000 Gäste zu der
Veranstaltung.
Priorytety tematyczne PNWM | 31
PNWM Stephanem Erbem oraz dyrektor Fundacji Niemiecko-Rosyjskiej Wymiany Młodzieży Regine Kayser o tym, jak
międzynarodowa współpraca młodzieży może przyczynić się
do aktywnego i odpowiedzialnego przygotowania się społeczeństw na wyzwania globalnej przyszłości.
Prezentacja płyty CD-ROM „Razem zapamiętać na
przyszłość”
6 września 2012 roku na seminarium dla brandenburskich nauczycieli zajmujących się pracą w miejscach pamięci PNWM
zaprezentowała płytę CD-ROM „Razem zapamiętać na przyszłość”. Pracownicy PNWM wyjaśniali, jak funkcjonuje płyta
i w jaki sposób klasy szkolne mogą posługiwać się tym narzędziem pracy.
Targi i imprezy informacyjne w Polsce
-----------------------------------------------------------------------------------„Deutsch-Wagen-Tour”
W 2012 roku PNWM ponownie wsparła akcję Instytutu Goethego „Deutsch-Wagen-Tour”, w ramach której po Polsce jeżdżą
samochody z lektorami promującymi naukę języka niemieckiego. Ekipa „Deutsch-Wagen-Tour” została zaopatrzona przez
PNWM w materiały promocyjne oraz edukacyjne (m.in. ilustrowaną mapę polsko-niemiecką i publikację dot. animacji
językowej). W ten sposób popularyzowano działalność PNWM
i naukę języka niemieckiego wśród polskich szkół.
Parada Schumana
W 2012 roku PNWM ponownie zaangażowała się w Paradę Schumana, która odbyła się 12 maja w Warszawie. Na scenie głównej organizacja zaprezentowała praktyczną stronę swej działalności – występ chóru „Lutnia”, który wraz z uczestnikami parady
i zaproszonymi gośćmi kilkakrotnie odśpiewał „Odę do radości”.
Chór reprezentuje I Liceum Ogólnokształcące w Łukowie, które
od wielu lat prowadzi polsko-niemiecką wymianę młodzieży.
Jarmark Dominikański w Gdańsku
W dniach od 4 do 5 sierpnia 2012 roku PNWM po raz drugi skorzystała z zaproszenia Konsulatu Generalnego Niemiec
w Gdańsku i wzięła udział w obchodach „Dni Niemieckich”
w ramach Jarmarku Dominikańskiego. PNWM prezentowała
swoje materiały informacyjne i publikacje, a także rozdawała
balony najmłodszym uczestnikom jarmarku.
Dzień Otwarty w Ambasadzie Republiki Federalnej Niemiec w Warszawie
15 września 2012 roku, z okazji 40-lecia nawiązania polsko-niemieckich stosunków dyplomatycznych, Ambasada Republiki
Federalnej Niemiec w Warszawie zorganizowała Dzień Otwarty
„Z dyplomacją na ty”. W ramach tego wydarzenia PNWM zaprezentowała się, informując o swej działalności, przedstawiając
publikacje oraz wymieniając się doświadczeniami z innymi
organizacjami polsko-niemieckimi. Według szacunków ambasady w wydarzeniu wzięło udział od 5000 do 6000 gości.
32 | Förderung
„Mit jeder neuen Begegnung zwischen uns werden wir auf
zweifache Weise beschenkt: Wir lernen von Mal zu Mal den
anderen, aber auch uns selber besser kennen. Niemand
geht nach der Begegnung so davon, wie er vorher kam.“
(Schulleiter Lutz Großmann über den Austausch der Heimschule Lender in Sasbach mit Zespół Szkół Ozimek)
Von allen durchgeführten Projekten fanden 1.493 in Deutschland (2011: 1.530) und 1.572 in Polen (2011: 1.613) statt.
4.1 Statistik
Geförderte Jugendbegegnungen
-----------------------------------------------------------------------------------Im Jahr 2012 gingen beim DPJW insgesamt 3.329 Anträge ein.
Hiervon wurden 40 abgelehnt und 224 von den jeweiligen Antragsstellern selbst abgesagt.
Durchgeführt wurden insgesamt 3.065 Projekte (zum
Vergleich 2011: 3.143), davon
1.688 im schulischen Austausch (2011: 1791) und 1.377
im außerschulischen Jugendaustausch (2011: 1.352).
Projekte 2012
in Deutschland
(gesamt 1.493)
in Polen
(gesamt 1.572)
4. Förderung
abgesagt (gesamt 224)
abgelehnt
(gesamt 40)
5
1.688
1.377
88
136
35
außerschulischer Jugendaustausch
schulischer Austausch
(Stand vom 23. 4. 2013)
729
924
648
außerschulischer Jugendaustausch
schulischer Austausch
Projekte 2012
realisiert (gesamt 3.065)
764
(Stand vom 23. 4. 2013)
Wspieranie | 33
„Każde nasze spotkanie to podwójny prezent:
za każdym razem lepiej poznajemy siebie nawzajem,
ale także siebie samych. Nikt po spotkaniu nie jest już taki,
jaki był przed nim.”
(Dyrektor Lutz Großmann o wymianie Szkoły Lendera w Sasbach z Zespołem Szkół w Ozimku)
Spośród zrealizowanych projektów 1493 odbyły się w Niemczech (w 2011 roku – 1530), a 1572 w Polsce (w 2011 roku – 1613).
4.1 Statystyki
Dotacje do spotkań młodzieży
-----------------------------------------------------------------------------------W 2012 roku do PNWM wpłynęło łącznie 3329 wniosków.
40 z nich zostało odrzuconych, a 224 zostały odwołane przez
wnioskodawców. Łącznie odbyło się więc 3065 projektów (dla
porównania: w 2011 roku – 3143), w tym 1688 w ramach wymiany szkolnej (w 2011 roku – 1791) i 1377 w pozaszkolnej
wymianie młodzieży (w 2011roku – 1352).
Projekty w 2012 roku
w Niemczech
(łącznie 1493)
764
4. Wspieranie
729
Projekty w 2012 roku
zrealizowane
(łącznie 3065)
odwołane (łącznie 224)
odrzucone
(łącznie 40)
w Polsce
(łącznie 1572)
5
1688
1377
88
136
924
35
wymiana pozaszkolna
wymiana szkolna
(stan z dn. 23.4.2013 r. )
648
wymiana pozaszkolna
wymiana szkolna
(stan z dn. 23.4.2013 r.)
34 | Förderung
An den im Jahr 2012 durchgeführten Projekten nahmen insgesamt 110.964 Jugendliche teil (2011: 109.371), davon 54.275
aus Deutschland (2011: 53.543), 53.363 aus Polen (2011:
53.147) und 3.326 aus einem Drittland (2011: 2.681).
Teilnehmer geförderter Projekte 2012
aus Deutschland
(gesamt 54.275)
31.482
22.793
aus Polen
(gesamt 53.363)
31.720 21.643
aus Drittländern
(gesamt 3.326)
751
2.575
gesamt
(gesamt 110.964)
63.953
47.011
außerschulischer Jugendaustausch
schulischer Austausch
(Stand vom 23. 4. 2013)
DPJW-Fortbildungen und -Veranstaltungen
-----------------------------------------------------------------------------------Für langjährige Organisatorinnen und Organisatoren von
deutsch-polnischen Jugendbegegnungen und für diejenigen,
die sich neu im deutsch-polnischen Jugendaustausch engagieren, bietet das DPJW jedes Jahr verschiedene Schulungen,
Workshops und Vernetzungstreffen an. 2012 waren es insgesamt 16 Veranstaltungen, die von DPJW-Mitarbeiterinnen und
-Mitarbeitern und/oder DPJW-Trainerinnen und -Trainern geleitet wurden.
Insgesamt nahmen 436 Personen an diesen Veranstaltungen
teil. 56 % der Teilnehmerinnen und Teilnehmer kamen aus
Deutschland, aus Polen kamen 36,9 % der Teilnehmenden und
7,1 % aus anderen Ländern. Der Anteil Frauen war mit 57 %
höher als der der Männer mit 43 %.
Die meisten der deutschen Teilnehmenden kamen aus Berlin (23,6 %), gefolgt von Hessen (20,5 %) und Niedersachsen
(10,9 %).
Bei den Teilnehmenden aus Polen kamen die meisten aus der
Woiwodschaft Masowien (20,6 %) und der geringste Anteil aus
der Woiwodschaft Oppeln (0,8 %). Relativ viele Teilnehmerinnen und Teilnehmer konnte das DPJW aus den grenznahen
Woiwodschaften Niederschlesien (15,3 %) und Westpommern
(7,6 %) zählen.
Aktion „dzień.de | der-tag.pl”
-----------------------------------------------------------------------------------Zum zweiten Mal lud das DPJW 2012 Schulen, Jugendorganisationen, öffentliche Institutionen, Kultur- und Bildungseinrichtungen ein, sich an der Aktion „dzień.de | der-tag.pl“ zu
beteiligen. Mit kleinen Veranstaltungen oder Aktionen vor Ort
sollen sich junge Menschen mit ihrem jeweiligen Nachbarland
beschäftigen und es auf diese Weise besser kennenlernen.
Vom 1. bis 15. Mai 2012 organisierten sie zusammen mit ihren
Betreuern in beiden Ländern 96 Projekte zu verschiedenen
Themen. Insgesamt fanden während der Aktion „dzień.de |
der-tag.pl“ 85 Projekte in Polen und 11 in Deutschland statt.
Polnische Schulen engagierten sich hierbei am stärksten und
organisierten 60 Projekte. Es gab vier Aktionen an deutschen
Schulen. Die außerschulischen Organisationen führten 17 Projekte durch. An der Aktion nahmen 15 öffentliche Institutionen, Kultur- und Bildungseinrichtungen teil.
Alle Projekte wurden auf der projekteigenen Internetseite
präsentiert und konnten Informationen, Tipps, Publikationen
und kleine Geschenke über das DPJW beziehen. Die Aktion
wurde vom Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen
und Jugend als Schirmherr des Bildungsprojekts „Vielfalt tut
gut” sowie von den Polnischen Instituten in Berlin und Leipzig,
den Generalkonsulaten der Bundesrepublik Deutschland in
Wrocław (Breslau), Kraków (Krakau) und Gdańsk (Danzig), und
der Botschaft der Republik Polen in Berlin unterstützt, die „Tage
der Offenen Tür“ organisierten oder die Schirmherrschaft eines
Schulprojekts übernahmen.
dzień.de | der-tag.pl
Zahl der Projekte (gesamt 96)
17
64
15
außerschulische Organisationen
öffentliche Institutionen
Schulen
Wspieranie | 35
W projektach wspartych przez PNWM w 2012 roku wzięło
udział łącznie 110 964 uczestników (w 2011 roku – 109 371),
w tym z Niemiec 54 275 (w 2011 roku – 53 543), z Polski 53 363
(w 2011 roku – 53 147) oraz 3 326 uczestników z pozostałych
krajów (w 2011 roku – 2 681).
Uczestnicy projektów dofinansowanych w 2012 roku
z Niemiec
(łącznie 54 275)
31 482
z Polski
(łącznie 53 363)
22 793
31 720 21 643
z innych krajów
(łącznie 3326)
751
2575
gesamt
(łącznie 110 964)
pochodziło z województwa opolskiego (0,8 %). Stosunkowo
wielu uczestników udało się PNWM pozyskać z województw
przygranicznych – dolnośląskiego (15,3 %) i zachodniopomorskiego (7,6 %).
Akcja „dzień.de | der-tag.pl“
-----------------------------------------------------------------------------------W 2012 roku PNWM po raz drugi zaprosiła szkoły, organizacje
pracujące z młodzieżą, a także instytucje publiczne, edukacyjne oraz kultury do akcji „dzień.de | der-tag.pl”. Organizując
i odwiedzając eventy i imprezy informacyjne o Polsce i Niemczech, młodzi ludzie w obu krajach mieli okazję lepiej poznać
sąsiedni kraj.
Od 1 do 15 maja 2012 roku młodzież i jej opiekunowie w obu
krajach zorganizowali 96 projektów o różnorodnej tematyce.
W sumie w ramach „dzień.de | der-tag.pl” odbyło się 85 projektów w Polsce i 11 w Niemczech. W akcję najliczniej zaangażowały się polskie szkoły, które zorganizowały 60 projektów,
cztery odbyły się w niemieckich szkołach. Organizatorzy spoza
szkół przeprowadzili 17 projektów. W akcję włączyło się również 15 instytucji publicznych, edukacyjnych i instytucji kultury.
wymiana pozaszkolna
wymiana szkolna
Wszystkie projekty zostały zaprezentowane na stronie internetowej akcji, a także otrzymywały od PNWM informacje i wskazówki merytoryczne oraz publikacje i upominki. Akcję wsparły
Federalne Ministerstwo do Spraw Rodziny, Seniorów, Kobiet
i Młodzieży (Bundesministerium fur Familie, Senioren, Frauen
und Jugend), patronując projektowi edukacyjnemu „Różnorodność jest dobra” („Vielfalt tut gut”) oraz Instytuty Polskie
w Berlinie i Lipsku, Konsulaty Generalne RFN we Wrocławiu,
Krakowie i Gdańsku, a także Ambasada RP w Berlinie, organizując dni otwartych drzwi lub patronując projektom organizowanym przez szkoły.
(stan z dn. 23.4.2013 r. )
„dzień.de | der-tag.pl“
63 953
47 011
Szkolenia i projekty własne PNWM
-----------------------------------------------------------------------------------PNWM co roku oferuje różnorodne szkolenia, warsztaty i giełdy
kontaktów dla długoletnich animatorów polsko-niemieckich
spotkań młodzieży oraz tych, którzy wymianę organizują po
raz pierwszy. W 2012 roku odbyło się w sumie 16 tego typu
programów prowadzonych przez pracowników i/lub trenerów
PNWM.
Łącznie uczestniczyło w nich 436 osób. 56 % uczestników pochodziło z Niemiec, 36,9 % – z Polski, 7,1 % – z innych krajów.
Udział kobiet (57 %) był wyższy niż mężczyzn (43 %).
Większość niemieckich uczestników pochodziła z Berlina
(23,6 %), następnie z Hesji (20,5 %) i Dolnej Saksonii (10,9 %).
W przypadku uczestników z Polski większość reprezentowała
województwo mazowieckie (20,6 %), natomiast najmniej osób
liczba projektów
(łącznie 96)
17
64
15
organizacje pozaszkolne
instytucje publiczne
szkoły
36 | Projekte nach Woiwodschaften / Projekty według województw
Kleinpolen
Małopolskie
Niederschlesien
Dolnośląskie
9.374
252
Westpommern
Zachodniopomorskie
6.890
158
Lebuser Land
Lubuskie
149
Großpolen
Wielkopolskie
149
Pommern
Pomorskie
6.024
5.573
3.854
107
Schlesien
Śląskie
3.566
99
Masowien
Mazowieckie
87
Ermland-Masuren
Warmińsko-Mazurskie
2.961
2.620
77
Lublin
Lubelskie
2.300
63
Oppeln
Opolskie
Kujawien-Pommern
Kujawsko-Pomorskie
8.715
275
1.880
44
31 1.153
Lodz
Łódzkie
28 882
Karpatenvorland
Podkarpackie
27 962
Heiligkreuz
Świętokrzyskie
13
Podlachien
Podlaskie
10
384
266
Projekte nach Woiwodschaften 2012
Projekty w 2012 roku z podziałem na
województwa
Anzahl der Projekte
Gesamt 1.569
Liczba projektów
Łącznie 1569
Anzahl der Teilnehmenden
Gesamt 57.404
Liczba uczestników
Łącznie 57 404
* ohne Projekte und Teilnehmende im Drittland, bei denen das
DPJW die Reisekosten bezuschusst hat. / * bez uczestników i projektów
odbywających się poza Polską i Niemcami, w których PNWM
dofinansowała koszty podróży
Projekte nach Bundesländern / Projekty według krajów związkowych | 37
Nordrhein-Westfalen
Nadrenia Północna-Westfalia
237
Brandenburg
Brandenburgia
9.072
223
Niedersachsen
Dolna Saksonia
7.045
189
Sachsen
Saksonia
6.012
162
Baden-Württemberg
Badenia-Wirtembergia
104
Mecklenburg-Vorpommern
Meklemburgia-Pomorze Przednie
3.908
97
Bayern
Bawaria
3.013
86
3.266
Hessen
Hesja
77
2.434
Berlin
Berlin
75
2.495
Thüringen
Turyngia
2.053
68
Rheinland-Pfalz
Nadrenia-Palatynat
60
Schleswig-Holstein
Szlezwik-Holsztyn
49
Sachsen-Anhalt
Saksonia-Anhalt
25 863
Saarland
Kraj Saary
22 1.013
Hamburg
Hamburg
8.023
9
275
Bremen
3 122
Brema
2.047
1.733
Projekte nach Bundesländern 2012
Projekty w 2012 roku z podziałem na
kraje związkowe
Anzahl der Projekte
Gesamt 1.486
Liczba projektów
Łącznie 1486
Anzahl der Teilnehmenden
Gesamt 53.374
Liczba uczestników
Łącznie 53 374
* ohne Projekte und Teilnehmende im Drittland, bei denen das
DPJW die Reisekosten bezuschusst hat. / * bez uczestników i projektów
odbywających się poza Polską i Niemcami, w których PNWM
dofinansowała koszty podróży
38 | Publikationen
„Polnisches ABC“ und „Niemieckie ABC“
-----------------------------------------------------------------------------------Das DPJW hat die Büchlein „Polnisches ABC“ für deutsche Leser und „Niemieckie ABC“ für polnische Leser neu aufgelegt.
Kurze, lockere Texte informieren von A bis Z über das Nachbarland. Die Stichworte beziehen sich ebenso auf Geschichte und
Politik, wie auf nationale und
regionale Besonderheiten,
beschreiben Orte und erläutern Begriffe und Traditionen.
Zugleich bietet das Büchlein
im Hosentaschenformat auch
Platz für eigene Notizen.
5. Publikationen
„Drei Друзі z boiska“
-----------------------------------------------------------------------------------Begleitend zur TriM hat das DPJW den deutsch-polnisch-ukrainischen Sprachführer „Drei Друзі z boiska“ aufgelegt, der
neben klassischen Redewendungen für eine Jugendbegegnung ein eigenes Kapitel mit fußballspezifischen Begriffen und
Redewendungen enthält.
Film-Dokumentation „TriM - Hattrick für Europa“
-----------------------------------------------------------------------------------Der Dokumentarfilm zum Projekt „TriM - Hattrick für Europa“
liefert Eindrücke und O-Töne von den einzelnen Turnieren und
zeigt so, wie vielfältig die TriM war. Der Film ist via Internet ansehbar auf der Seite http://www.trim.dpjw.org/.
Spróbuj po niemiecku! Rozmównik na polsko-niemieckie
spotkania młodzieży
-----------------------------------------------------------------------------------Die Publikation erleichtert polnischen Jugendlichen, die an
einer deutsch-polnischen Begegnung teilnehmen, die erste Kontaktaufnahme in der fremden Sprache und regt zum
Deutschlernen an. In dem kleinen Buch finden sich grundlegende grammatische Regeln sowie Wörter und Dialoge für alltägliche Gespräche zu Themen wie Hobby, Kultur oder Ferien.
Alle Ausdrücke sind auch in Lautschrift wiedergegeben.
Wegweiser zur Erinnerung
Informationen für Jugendprojekte in Gedenkstätten der
NS-Verfolgung in Deutschland, Polen und Tschechien
-----------------------------------------------------------------------------------Auf Initiative der Aktion Sühnezeichen Friedensdienste entstand eine Informationsbroschüre zu ausgewählten Gedenkstätten in Polen, Tschechien und Deutschland. Neben technischen Informationen zu Anfahrt und Öffnungszeiten enthält
die Broschüre Vorschläge für die Programmgestaltung, Verweise auf andere Veröffentlichungen sowie Links zu anderen
Internetseiten.
Partner: Aktion Sühnezeichen Friedensdienste, Bundeszen­trale für
politische Bildung, Tandem – Koordinierungszentrum DeutschTschechischer Jugendaustausch
Publikacje | 39
„Niemieckie ABC” i „Polnisches ABC”
-----------------------------------------------------------------------------------PNWM wznowiła książeczki w formacie kieszonkowym „Niemieckie ABC” (dla polskich czytelników) i „Polnisches ABC” (dla
czytelników niemieckich). Zawierają one krótkie teksty od A do
Z, które w zabawny sposób przybliżają wiedzę o kraju sąsiada.
Tłumaczą pojęcia z zakresu historii i polityki oraz opisują ciekawostki, miejscowości i tradycje w całym kraju. Książeczki stanowią jednocześnie rodzaj notatnika, w którym można zapisywać
swoje wrażenia z projektu.
„Drei Друзі z boiska”
-----------------------------------------------------------------------------------Jako materiał pomocniczy dla uczestników projektu TriM
PNWM wydała polsko-niemiecko-ukraińskie rozmówki „Drei
Друзі z boiska”, które obok klasycznych zwrotów przydatnych
podczas spotkań młodzieży zawierają rozdział poświęcony
słownictwu i frazom związanym z piłką nożną.
Film dokumentalny o projekcie „TriM – hattrick dla Europy”
-----------------------------------------------------------------------------------Film z projektu „TriM – hattrick dla Europy” to dokumentacja
przeprowadzonych turniejów urozmaicona wypowiedziami
uczestników, dzięki której można nabrać ogólnego wyobrażenia o tym, jak różnorodny był to projekt. Film jest udostępniony w internecie na stronie http://www.trim.pnwm.org/.
Spróbuj po niemiecku! Rozmównik na polsko-niemieckie
spotkania młodzieży
-----------------------------------------------------------------------------------Publikacja stanowi pomoc językową dla polskiej młodzieży uczestniczącej w projektach polsko-niemieckich. Ułatwia
pierwszy kontakt podczas spotkania oraz zachęca do nauki
języka niemieckiego. W książeczce znajdują się podstawowe wskazówki gramatyczne oraz słówka i dialogi, które
moża wykorzystać podczas
codziennych rozmów na tematy takie jak hobby, kultura czy też wakacje. Wszystkie
wyrażenia zapisane są fonetycznie.
5. Publikacje
Broszura na temat miejsc pamięci „Wegweiser zur Erinnerung”
-----------------------------------------------------------------------------------Z inicjatywy Akcji Znaku Pokuty Służba dla Pokoju (Aktion
Sühnezeichen Friedensdienste) powstała broszura informacyjna na temat wybranych miejsc pamięci w Polsce, Czechach
i Niemczech. Obok informacji organizacyjnych, takich jak dojazd
i godziny otwarcia, broszura zawiera wskazówki, jak zaplanować
program wizyty w miejsu pamięci, odnośniki do dalszych publikacji oraz linki do stron internetowych. Broszura dostępna jest
w jezyku niemieckim, trwają prace nad jej polską i czeską wersją.
Partnerzy: Akcja Znaku Pokuty Służba dla Pokoju (Aktion Sühnezeichen Friedensdienste), Federalna Centrala Kształcenia Obywatelskiego (Bundeszentrale für politische Bildung), Tandem – Centrum
Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (Tandem –
Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch)
40 | Finanzen
„Normalerweise kann man in Büchern über andere
Länder lesen. Hier hingegen kann man die Ansichten
eines jungen Menschen kennenlernen.“
(Organisator einer deutsch-polnischen Jugendbegegnung in Lublin)
Im Jahr 2012 verfügte das DPJW (nach Umrechnung) über
insgesamt 9.284.490 Euro. Davon trug die Bundesrepublik
Deutschland 5.000.000 Euro und die Republik Polen 17.000.000
Złoty was einem Gegenwert von 4.284.490 Euro entspricht.
6.1 Mittelverwendung
6. Finanzen
77,66 % der Mittel verwendete das DPJW zur Förderung
von 3065 deutsch-polnischen
Jugendbegegnungen, die
von Trägern organisiert wurden. Mit 3,62 % der Mittel
wurden Fortbildungen, Seminare und eigene Veranstaltungen
für Multiplikatorinnen und Multiplikatoren sowie Partner organisiert oder Publikationen herausgegeben. Für die Verwaltungskosten wurden 18,62 % der Mittel ausgegeben.
Mittelverwendung des DPJW 18,62 %
3,62 %
77,66 %
Förderung deutsch-polnischer
Jugendbegegnungen
Verwaltungskosten
Eigene Veranstaltungen
Die in 2012 für die Projektförderung eingeplanten finanziellen
Mittel erwiesen sich angesichts des tatsächlichen Bedarfs, der
im Rahmen von Förderanträgen geltend gemacht wurde, leider als nicht ausreichend. Schon im Juni 2012 musste eine
Warteliste für Anträge eingeführt werden. Auf diese wurden
Projektanträge gesetzt, die ab diesem Zeitpunkt eingingen.
Letztlich verblieben 82 deutsch-polnische Jugendbegegnungen ohne Förderung.
6.2 Drittmittel
Für den neuen Themenschwerpunkt „Jugend begegnet Zukunft – Bildung für nachhaltige Entwicklung im deutsch-polnischen Jugendaustausch“ hat das Jugendwerk Fördermittel
in Höhe von 99.985 EUR bei der Deutschen Bundesstiftung
Umwelt eingeworben. Das Projekt dauert drei Jahre.
Für das Projekt „TriM – Hattrick für Europa“ konnte das DPJW im
vergangenen Jahr Drittmittel in Höhe von 50.940 EUR akquirieren. Der größte Anteil von 25.000 EUR kam von der Stiftung für
deutsch-polnische Zusammenarbeit. Die Stiftung Renovabis
unterstützte das Projekt mit 20.000 EUR. Weitere 5.940 EUR
steuerte die Stiftung West-Östliche Begegnungen bei.
Die F. C. Flick-Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz hat die Arbeit des DPJW mit 46.000 Euro
unterstützt. Mit dem Geld konnten zum Jahresende noch 21
deutsch-polnische Begegnungen von der Warteliste gefördert
werden.
Finanse | 41
„Zazwyczaj w książkach można przeczytać o innych
krajach; natomiast tutaj można zobaczyć spojrzenie
młodego człowieka.”
(Organizator polsko-niemieckiego spotkania młodzieży w Lublinie)
W 2012 roku PNWM miała do dyspozycji po denominacji łącznie 9 284 490 euro. Na tę kwotę złożył się wkład Republiki
Federalnej Niemiec w wysokości 5 000 000 euro i wkład Rzeczypospolitej Polskiej w wysokości 17 000 000 złotych, co odpowiada kwocie 4 284 490 euro.
6.1 Wykorzystanie środków
77,66 % środków PNWM przeznaczyła na dofinansowanie 3065
projektów o charakterze polsko-niemieckiego spotkania, zorganizowanych przez podmioty zewnętrzne. Kwota odpowiadająca 3,62 % budżetu została przeznaczona na przeprowadzenie szkoleń, seminariów oraz projektów własnych PNWM dla
animatorów i partnerów organizacji, a także na publikacje. Na
koszty administracyjne w 2012 roku wydano 18,62 % środków.
Wykorzystanie środków PNWM 18,62 %
3,62 %
dotacje do projektów
koszty administracyjne
projekty własne PNWM
77,66 %
Środki finansowe zaplanowane
na wspieranie projektów w 2012
roku okazały się niestety nie
wystarczające w obliczu rzeczywistego zapotrzebowania zgłoszonego we wnioskach. Już
w czerwcu została wprowadzona lista rezerwowa, na którą
trasiły nowe wnioski. Na koniec roku bez dofinansowania pozostały 82 projekty wymiany młodzieży.
6.2 Środki zewnętrzne
W 2012 roku PNWM pozyskała dodatkowe środki finansowe
na swą działalność z kilku źródeł. Projekt „Spotkanie młodzieży
z przyszłością – edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju
w polsko-niemieckiej wymianie młodzieży” otrzymał dotację wysokości 99 985 euro
z rządowej Niemieckiej Fundacji Federalnej Środowisko
(Deutsche Bundesstiftung
Umwelt). Projekt ten będzie
trwał trzy lata.
6. Finanse
Na projekt „TriM – hattrick dla Europy” PNWM pozyskała
środki w wysokości 50 940 euro. Największą część tej kwoty,
25 000 euro, PNWM otrzymała od Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Stowarzyszenie Renovabis „Akcja solidarności
niemieckich katolików z mieszkańcami Europy Środkowej
i Wschodniej” (Renovabis „Solidaritätsaktion der deutschen
Katholiken mit den Menschen in Mittel- und Osteuropa”)
zasiliło konto projektu kwotą 20 000 euro. Pozostałe 5940 euro
to wkład Fundacji Spotkań Zachodnio-Wschodnich (Stiftung
West-Östliche Begegnungen).
Fundacja F.C. Flicka Przeciwko Ksenofobii, Rasizmowi i Nietolerancji wsparła działalność PNWM kwotą 46 000 euro. Dzięki
dotacji pod koniec roku udało się dofinansować 21 polsko-niemieckich spotkań z listy rezerwowej.
42 | Gremien
Deutsch-Polnischer Jugendrat
Vorsitzende:
Bundesministerin Dr. Kristina Schröder
(Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend,
BMFSFJ)
Ministerin Krystyna Szumilas
(Ministerium für Nationale
Bildung, MEN)
7. Gremien
Stellvertretende
Vorsitzende:
Staatssekretär Josef Hecken
(BMFSFJ) bis Juni 2012,
anschließend Lutz Stroppe
Unterstaatssekretär Mirosław Sielatycki (MEN) bis November
2012, anschließend Maciej Jakubowski
Mitglieder der deutschen Seite:
Gerlinde Zimmer (Bundeskanzleramt), Kai Hennig (Auswärtiges Amt), Staatssekretärin Beate Bröcker (Arbeitsgemeinschaft der Obersten Landesjugend- und Familienbehörden),
Staatssekretär Burkhard Jungkamp (Kultusministerkonferenz),
Rainer Stratmann (Bundesvereinigung kommunaler Spitzenverbände), Tim Scholz (Deutscher Bundesjugendring), Ralph
Rose (Deutsche Sportjugend), Birgit Weidemann (Bundesausschuss Politische Bildung), Jörg Walther (Evangelische Kirche
in Deutschland), Prälat Dr. Karl Jüsten (Kommissariat der deutschen Bischöfe), Silvia Schott (Kooperationsverbund Jugendsozialarbeit)
Mitglieder der polnischen Seite:
Olga Jabłońska (Ministerium für Auswärtige Angelegenheiten), Jacek Krzyślak (Ministerium für Finanzen), Ewa Markowicz (Ministerium für Sport und Tourismus), Dr. Krzysztof Zalewski (Kanzlei des Präsidenten der Republik Polen), Grzegorz
Chorąży (MEN), Anna Radwan (Polnische Robert-Schuman-Stiftung), Dr. habil. Aldona Wiktorska-Święcka (Verband Polnischer
Pfadfinder), Dr. Agnieszka Łada (Institut für Öffentliche Angelegenheiten), Maciej Krupa (Verein „Junge Demokraten“), Ewa
Romanowska (Verein Kulturgemeinschaft „Borussia“), Pater Dr.
Tomasz Homa (Verband Christlicher Bildungswerke)
Sitzung
30. – 31. 1., Warszawa (Warschau)
Der Deutsch-Polnische Jugendrat ist das oberste Organ des
Deutsch-Polnischen Jugendwerks. Vorsitzende sind die Ministerin für Nationale Bildung in Polen, Krystyna Szumilas, und die
Bundesministerin für Familie, Senioren, Frauen und Jugend,
Dr. Kristina Schröder. Alle drei Jahre berufen die Ministerien 22
Ratsmitglieder, elf aus jedem Land. Je fünf Sitze halten Vertreter von Regierungsstellen und öffentlicher Verwaltung beider
Länder, je sechs besetzen Vertreter von Institutionen der Zivilgesellschaft.
Die Beschlüsse der 20. Sitzung des Deutsch-Polnischen
Jugendrats:
•
•
•
•
Entlastung der Geschäftsführung für das Jahr 2010
Annahme des Geschäftsberichts für 2011
Bestätigung des Haushalts und Jahresplans für 2012
Änderung der Richtlinien
Gremia | 43
Rada Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży
Współprzewodniczący Rady:
Minister Krystyna Szumilas
(Ministerstwo Edukacji Narodowej, MEN)
Minister dr Kristina Schröder (Federalne Ministerstwo
ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży, BMFSFJ)
Zastępcy współprzewodniczących Rady:
Podsekretarz stanu Mirosław Sielatycki do listopada 2012 roku, następnie Maciej Jakubowski (MEN)
Sekretarz stanu Josef Hecken do czerwca 2012 roku, następnie
Lutz Stroppe (BMFSFJ)
Członkowie po stronie polskiej:
Olga Jabłońska (Ministerstwo Spraw Zagranicznych), Jacek
Krzyślak (Ministerstwo Finansów), Ewa Markowicz (Ministerstwo Sportu i Turystyki), dr Krzysztof Zalewski (Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej), Grzegorz Chorąży (Ministerstwo Edukacji Narodowej), Anna Radwan (Polska Fundacja
im. Roberta Schumana), dr hab. Aldona Wiktorska-Święcka
(Związek Harcerstwa Polskiego), dr Agnieszka Łada (Instytut
Spraw Publicznych), Maciej Krupa (Stowarzyszenie „Młodzi
Demokraci”), Ewa Romanowska (Stowarzyszenie Wspólnota
Kulturowa „Borussia”), o. dr Tomasz Homa SJ (Stowarzyszenie
Chrześcijańskich Dzieł Wychowania)
Członkowie po stronie niemieckiej:
Gerlinde Zimmer (Urząd Kanclerski), Kai Hennig (Ministerstwo
Spraw Zagranicznych), sekretarz stanu Beate Bröcker (Wspólnota Robocza Krajowych Urzędów ds. Młodzieży i Rodzin),
sekretarz stanu Burkhard Jungkamp (Konferencja Ministrów
Oświaty), Rainer Stratmann (Federalne Zrzeszenie Związków Gminnych), Tim Scholz
(Federalne Koło Młodzieży
Niemieckiej), Ralph Rose
(Niemiecki Związek Sportu
Młodzieżowego), Birgit Weidemann (Federalna Komisja
ds. Kształcenia Politycznego),
Jörg Walther (Kościół Ewangelicki w Niemczech), prałat dr Karl
Jüsten (Komisja Biskupów Niemieckich), Silvia Schott (Kooperacyjny Związek na rzecz Pracy Socjalnej z Młodzieżą)
7. Gremia
Posiedzenie
30 – 31. 1.2012 roku, Warszawa
Rada Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży jest organem
nadzorującym pracę PNWM. Radzie PNWM przewodniczą
wspólnie polska minister edukacji narodowej Krystyna Szumilas oraz niemiecka minister ds. rodziny, seniorów, kobiet
i młodzieży dr Kristina Schröder. Co trzy lata oba ministerstwa
powołują w skład Rady 22 członków, po 11 z każdego kraju.
Po pięć miejsc w Radzie zajmują przedstawiciele ministerstw
i instytucji rządowych. Kolejne sześć miejsc przeznaczonych
jest dla organizacji zajmujących się pracą z młodzieżą.
44 | Gremia
Arbeitsgruppe Förderrichtlinien des DPJW
Die Arbeitsgruppe Richtlinien hat vor allem zum Ziel, die Aktualität der in den DPJW-Förderrichtlinien enthaltenen Regelungen zu bewahren.
Mitglieder:
Rafał Borkowski (Stiftung Kreisau für Europäische Verständigung), Hans-Jürgen Burkhardt (Deutsche Sportjugend), Lesław
Dudzic (Akademischer Sportbund Wrocław), Jacek Gazda (Verein der Christlichen Bildungswerke), Lothar Harles (Arbeitsgemeinschaft katholisch-sozialer Bildungswerke), Krzysztof Hejno
(Ministerium für Nationale Bildung), Dorothee Jäckering (Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend), Iwona Kowalczyk (Euroregion Pomerania), Maciej Krupa (Mitglied
des Deutsch-Polnischen Jugendrats), Silvia Schott (Bundesarbeitsgemeinschaft Jugendsozialarbeit Internationaler Bund),
Maria Soltysek-Bogatzki (Jugendhaus Düsseldorf ), Rainer
Stratmann (Mitglied des Deutsch-Polnischen Jugendrats), Ry­
szarda Szybowska, (Berufsschule Kraków-Nowa Huta), Monika
Volte (Aktionsgemeinschaft Dienst für den Frieden), Alexandra
Warschawski (Arbeitsgemeinschaft der Evangelischen Jugend)
Sitzung
15. – 16. 11., Warszawa (Warschau)
Themen:
• Angleichung der Fahrtkostenerstattung in beiden
Währungen
• Online-Antragsstellung
• Anrechnungsverfahren für den Verwaltungskostenzuschuss
Arbeitsgruppe Pädagogik
Mitglieder:
Agnieszka Bańkowska (Umweltbildungszentrum „Źródła“), Joanna Ciechanowska-Barnuś (Stiftung Pro Terra), Bianca Fischer
(Bundesvereinigung Kulturelle Kinder- und Jugendbildung
e.V.), Anna Malinowski (Dialog – Anna Malinowski), Anett Quint
(DPJW-Trainerin), Joanna Ręczek (Polnischer Verein für Pädagogen und Animateure „KLANZA“), Max Reister (Sozialpädagoge),
Bożena Sienkiewicz (Warschauer Innovationszentrum für soziale Bildung), Stephan Sommerfeld (Jugendbildungsstätte Burg
Ludwigstein gGmbH)
Sitzung
24. – 25. 8. Warszawa (Warschau)
Themen:
• Vorbereitung von Arbeitsmaterialien zur Bildung für
nachhaltige Entwicklung
• Diskussion der ersten Entwürfe zur wissenschaftlichen
Expertise (Arbeitstitel: „BNE im deutsch-polnischen
Jugendaustausch“)
Gremia | 45
Uchwały XXI posiedzenia Rady PNWM:
•
•
•
•
udzielenie zarządowi PNWM absolutorium za rok 2010,
przyjęcie sprawozdania zarządu z działalności PNWM
za rok 2011,
uchwalenie budżetu i planu rocznego PNWM na rok 2012,
przyjęcie zmian w Wytycznych wspierania PNWM.
Grupa robocza ds. Wytycznych wspierania PNWM
Członkowie:
Rafał Borkowski (Fundacja Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego), Hans-Jürgen Burkhardt (Niemiecki Związek Sportu
Młodzieżowego), Lesław Dudzic (Akademicki Związek Sportowy we Wrocławiu), Jacek Gazda (Stowarzyszenie Chrześcijańskich Dzieł Wychowania), Lothar Harles (Wspólnota Robocza
Katolicko-Socjalnych Dzieł Wychowania), Krzysztof Hejno (Ministerstwo Edukacji Narodowej), Dorothee Jäckering (BMFSFJ),
Iwona Kowalczyk (Euroregion Pomerania), Maciej Krupa (członek Rady PNWM), Silvia Schott (Związek Międzynarodowy),
Maria Soltysek-Bogatzki (Dom Młodzieży Düsseldorf ), Rainer
Stratmann (członek Rady PNWM), Ryszarda Szybowska (Szkoła
Zawodowa Kraków-Nowa Huta), Monika Volte (Akcja Służba
dla Pokoju), Alexandra Warschawski (Wspólnota Robocza Młodzieży Ewangelickiej)
Posiedzenie
15 – 16. 11. 2012 roku, Warszawa
Grupa robocza ds. Wytycznych ma na celu przede wszystkim
zabezpieczenie aktualności uregulowań zawartych w Wytycznych wspierania PNWM.
Tematy:
• zrównanie wysokości ryczałtu za przejazd w obu walutach,
• składanie wniosków o dotację online,
• naliczanie dotacji do kosztów administracyjnych dla
jednostek centralnych.
Grupa robocza ds. pedagogiki
Członkowie:
Agnieszka Bańkowska (Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła”), Joanna Ciechanowska-Barnuś (Fundacja Pro Terra), Bianca Fischer (Federalne Stowarzyszenie ds. Kulturowego Kształcenia Dzieci i Młodzieży), Anna Malinowski (Dialog – Anna
Malinowski), Anett Quint (trenerka PNWM), Joanna Ręczek
(Polskie Stowarzyszenie Pedagogów i Animatorów KLANZA),
Max Reister (pedagog społeczny), Bożena Sienkiewicz (Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń), Stephan Sommerfeld (Ośrodek Edukacji Pozaszkolnej
Burg Ludwigstein)
Posiedzenie
24 – 25. 8. 2012 roku, Warszawa
Tematy:
• przygotowanie materiałów roboczych poświęconych
edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju,
• dyskusja o wstępnych projektach ekspertyzy naukowej (pod roboczym tytułem „Edukacja na rzecz
zrównoważonego rozwoju w polsko-niemieckiej
wymianie młodzieży”).
46 |
2012
Das Team des Deutsch-Polnischen Jugendwerks / Zespół Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży | 47
Geschäftsführung / Zarząd:
-----------------------------------------------------Stephan Erb
Geschäftsführer
Dyrektor Zarządzający
Verwaltung / Administracja:
-----------------------------------------------------Rita Wolf
Leiterin der Verwaltung
Kierownik administracji
Paweł Moras
Dyrektor Zarządzający
Geschäftsführer
Anna Kurpiewska
Adam Frassek
EDV
Andreas Scheil
Büro in Potsdam / Biuro w Poczdamie:
Dorota Frassek
Assistenz der Geschäftsführung
Asystentka zarządu
Izabela Stapf
Assistenz der Geschäftsführung
Asystentka zarządu
Förderreferat außerschulischer
Jugendaustausch / Referat wspierania
wymiany pozaszkolnej:
-----------------------------------------------------Thomas Hetzer
Referatsleiter / Kierownik Referatu
Dorota Bastos
Paweł Prokop
(bis Juli 2012 / do lipca 2012 roku)
Szymon Kopiecki
(ab Oktober 2012 / od października
2012 roku)
Małgorzata Gajda
Karolina Knopik
Referat Koordination /
Referat Koordynacja:
-----------------------------------------------------Stanisława Piotrowska
Koordinatorin / Koordynator
Karin Schmidt
Presse- und Öffentlichkeitsarbeit /
Public Relations:
-----------------------------------------------------Anke Papenbrock
Freiwillige / Wolontariusz:
-----------------------------------------------------Sylwia Sekuła
(bis August 2012 / do sierpnia 2012 roku)
Róża Kochanowska
(ab September / od września 2012 roku)
Public Relations / Presse- und Öffentlichkeitsarbeit:
-----------------------------------------------------Aleksandra Milewska-Czachur
(do listopada 2012 roku na urlopie
macierzyńskim / bis November 2012 in
Elternzeit)
Anna Gibek
(zastępstwo na czas urlopu
macierzyńskiego / Elternzeitvertretung)
Radosław Ciszewski
(zastępstwo na czas urlopu
macierzyńskiego / Elternzeitvertretung)
Administracja / Verwaltung:
-----------------------------------------------------Katarzyna Paluszkiewicz-Soloch
Anna Plewa
Biuro w Warszawie / Büro in Warschau:
Alexandra Sauter
(do kwietnia 2012 roku / bis April 2012)
Asystentka zarządu Assistenz der Geschäftsführung
Natalja Salje
(od sierpnia 2012 roku / ab August 2012)
Asystentka zarządu Assistenz der Geschäftsführung
Referat wspierania wymiany szkolnej /
Förderreferat für Schulaustausch:
-----------------------------------------------------Jarosław Brodowski
Kierownik Referatu / Referatsleiter
Piotr Kwiatkowski
Dominika Gaik
Malte Koppe
Referat Koordynacja /
Referat Koordination:
-----------------------------------------------------dr Steffen Grothe
Koordynator / Koordinator
Anna Lechowicz
Krzysztof Oblamski
Freiwilliger / Wolontariusz:
-----------------------------------------------------Robert Hahn
(od września 2012 roku / ab September 2012)
48 |
Deutsch-Polnisches Jugendwerk
Friedhofsgasse 2, D-14473 Potsdam
Tel.: +49 (0)331 / 28 47 90
Fax: +49 (0)331 / 29 75 27
[email protected], www.dpjw.org
Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży
ul. Alzacka 18, PL-03-972 Warszawa
Tel.: +48 / 22 / 518 89 10
Fax: +48 / 22 / 617 04 48
[email protected], www.pnwm.org