Mandantenbrief Polen / Biuletyn

Ausgabe Juni 2009 / Wydanie czerwiec 2009 I www.roedl.com
Mandantenbrief Polen / Biuletyn
Informationen über Steuern, Recht und Wirtschaft
Informacje z dziedziny podatków, prawa i ekonomii
Inhalt
Vorübergehende Einstellung der Geschäftstätigkeit
Sonderwirtschaftszonen aktuell
> Gesetzesänderungen im Jahre 2009
Steuern Aktuell
Rödl & Partner Info
> Seminare
Tematy
Zawieszenie działalności gospodarczej
Aktualności w Specjalnych Strefach Ekonomicznych
> Zmiany legislacyjne w 2009 roku
Aktualności podatkowe
Rödl & Partner Info
> Seminaria
Vorübergehende Einstellung
der Geschäftstätigkeit
Ewa Chmielarczyk I Die vorübergehende Einstellung
einer Geschäftstätigkeit durch Unternehmer für die Dauer
von 1 bis 24 Monaten, die durch das novellierte Gesetz vom
2. Juli 2004 über die Gewerbefreiheit eingeführt wurde
und im September 2008 in Kraft getreten ist, stellt
angesichts der gegenwärtigen Rezession eine Alternative
zur Liquidation eines Unternehmens dar.
1. Allgemeine Informationen
Die vorübergehende Einstellung der Tätigkeit setzt die Stellung
eines gebührenfreien Antrags durch den Unternehmer an das
Geweberegister (Ewidencja Działalności Gospodarczej) oder an
das Landesgerichtsregister (Krajowy Rejestr Sądowy) voraus.
Bei Gesellschaften bürgerlichen Rechts ist die vorübergehende
Einstellung der Tätigkeit erst dann wirksam, wenn sie durch
alle Gesellschafter vorgenommen wird. Eine sehr wichtige
Voraussetzung für die Zulässigkeit der Anwendung der o. g.
Einstellung ist, dass der Unternehmer in seinem Betrieb keine
Mitarbeiter beschäftigen darf.
Während der vorübergehenden Einstellung der Geschäftstätigkeit darf der Unternehmer weder eine Geschäftstätigkeit ausüben noch laufende Einnahmen aus außerlandwirtschaftlicher
Tätigkeit erzielen. Er ist jedoch berechtigt, alle für die Aufrechterhaltung bzw. Besicherung einer Einnahmequelle erforderlichen Tätigkeiten vorzunehmen, alle vor dem Tag der Einstellung der Geschäftstätigkeit entstandenen Forderungen entgegenzunehmen, eigene Sachanlagen und eigene Ausstattung zu
veräußern sowie Finanzeinnahmen zu erzielen, und zwar auch
aus der vor der Einstellung der Tätigkeit ausgeübten Tätigkeit.
Darüber hinaus ist der Unternehmer verpflichtet, an Gerichts-,
Steuer- und Verwaltungsverfahren teilzunehmen, die im
Zusammenhang mit der Geschäftstätigkeit stehen, die noch
vor deren Einstellung ausgeübt wurde, und jegliche durch die
Rechtsvorschriften vorgesehenen Pflichten zu erfüllen sowie
die vor dem Tag der vorübergehenden Einstellung der Tätigkeit
entstandenen Verbindlichkeiten zu begleichen. Er kann auch einer
Kontrolle nach den Grundsätzen unterzogen werden, die für
Unternehmer gelten, welche eine Geschäftstätigkeit ausüben.
Die vorübergehende Einstellung der Tätigkeit beginnt an
dem Tag, der im Antrag auf Eintragung dieser Information
angegeben wurde, frühestens jedoch am Tag der Einreichung
dieses Antrags, und endet an dem Tag, an dem der Antrag
auf Eintragung der Information über Wiederaufnahme der
Geschäftstätigkeit gestellt wird. Bezüglich der öffentlichrechtlichen Verbindlichkeiten zeitigt die vorübergehende
Einstellung der Geschäftstätigkeit Rechtsfolgen in dem
Zeitraum zwischen dem Tag des Beginns der Einstellung
der Tätigkeit bis zu dem der Wiederaufnahme der Tätigkeit
vorangehenden Tag.
2 I 3 Mandantenbrief Polen / Biuletyn I Ausgabe Juni 2009 / Wydanie czerwiec 2009
2. Steuerliche und versicherungsrechtliche
Folgen
Vermögensgegenstände, die infolge der vorübergehenden Einstellung der Geschäftstätigkeit nicht mehr verwendet werden,
sind ab dem Monat, der auf den Monat der Tätigkeitseinstellung
folgt, nicht mehr abschreibungsfähig.
Während der vorübergehenden Einstellung der Tätigkeit sind
die Unternehmer von der Pflicht zur Entrichtung von monatlichen Vorauszahlungen auf die Körperschaftsteuer oder von
der Besteuerung in der Form eines Pauschalbetrages von den
erfassten Einnahmen befreit. Es ist daher sehr günstig, die
Vermögensgegenstände in diesem Zeitraum zu veräußern, da
die Körperschaftsteuer erst in der Jahresabrechnung ausgewiesen und bezahlt werden kann.
Unternehmer sind darüber hinaus nicht verpflichtet,
Umsatzsteuererklärungen abzugeben. Dies erstreckt sich
jedoch nicht auf folgende Steuerpflichtige bzw. Fälle:
> EU-Umsatzsteuerpflichtige;
> Steuerpflichtige, die innergemeinschaftliche Warenerwerbe
tätigen;
> Steuerpflichtige, die eine Einfuhr von Dienstleistungen
vornehmen bzw. Waren erwerben – in dem Umfang, in dem
sie steuerpflichtig sind;
> Abrechnungszeiträume, in denen die vorübergehende Einstellung der Geschäftstätigkeit sich nicht auf den vollen
Abrechnungszeitraum bezog;
> Abrechnungszeiträume, für die der Steuerpflichtige die
steuerpflichtigen Tätigkeiten abzurechnen hat sowie diejenigen, für die er die Korrektur der Vorsteuer vorzunehmen hat.
Individuelle Unternehmer unterliegen während der vorübergehenden Einstellung der Geschäftstätigkeit nur der freiwilligen Alters- und Rentenversicherung, was zur Folge hat,
dass sie keine Beiträge für die Lohnfortzahlungs- und
Unfallversicherung abführen müssen. Da die Tatsache, dass
der Unternehmer keine Mitarbeiter beschäftigen darf, die
Voraussetzung für die Anwendung der vorübergehenden
Einstellung der Tätigkeit darstellt, ist er nicht verpflichtet,
Abrechnungserklärungen abzugeben sowie Beiträge zur Sozialversicherung der Mitarbeiter abzuführen.
3. Arbeitnehmerfragen
Angesichts der o. g. vorübergehenden Einstellung – d.h. der
Tatsache, dass der Unternehmer keine Mitarbeiter beschäftigen
darf – muss der Unternehmer die bisherigen Arbeitsverhältnisse
auflösen, was in der Praxis schwer realisierbar sein kann,
da die neuen Vorschriften und die arbeitsrechtlichen Vorschriften
inkompatibel sind. Das Gesetz über sog. Massenentlassungen
sieht keine Möglichkeit der Auflösung der Arbeitsverhältnisse
mit besonders geschützten Mitarbeitern – d.h. u. a. mit Mitarbeiterinnen, die schwanger oder im Mutterschaftsurlaub
sind – wegen der vorübergehenden Einstellung der Geschäft-
stätigkeit vor. In solchen Fällen könnten eventuell die
Vorschriften über Liquidation eines Betriebes analoge
Anwendung finden. Dies scheint jedoch sehr risikoreich zu
sein, da durch die Anwendung der analogia legis bestimmten
Kategorien von Mitarbeitern der Rechtsschutz entzogen wird,
ohne dass es hierfür eine ausdrückliche gesetzliche Grundlage
gäbe. Erst die Novellierung der arbeitsrechtlichen Vorschriften
unter Berücksichtigung der vorübergehenden Einstellung der
Geschäftstätigkeit wird die volle und risikolose Anwendung
dieser vorübergehenden Einstellung ermöglichen.
Zawieszenie działalności
gospodarczej
Ewa Chmielarczyk I Wprowadzona nowelizacja ustawy
z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
i obowiązująca od września 2008 r. instytucja zawieszenia
przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej na okres
od 1 do 24 miesięcy jest alternatywą dla likwidacji przedsiębiorstwa w obliczu panującej obecnie recesji.
1. Informacje ogólne
Zawieszenie działalności jest uzależnione od złożenia przez
przedsiębiorcę wniosku wolnego od opłat, odpowiednio do
Ewidencji Działalności Gospodarczej lub do Krajowego
Rejestru Sądowego. W przypadku wspólników spółki cywilnej
zawieszenie jest skuteczne pod warunkiem dokonania go przez
wszystkich wspólników. Bardzo istotną przesłanką warunkującą
dopuszczalność zastosowania omawianej instytucji jest niezatrudnianie przez przedsiębiorcę pracowników.
W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej
przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Jednakże ma on prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne
do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przyjmować należności, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, zbywać własne środki trwałe
i wyposażenie, osiągać przychody finansowe także z działalności prowadzonej przed jej zawieszeniem.
Ponadto przedsiębiorca ma obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed jej zawieszeniem, realizować wszelkie obowiązki
nakazane przepisami prawa, regulować zobowiązania powstałe
przed datą zawieszenia. Przedsiębiorca może też zostać poddany
kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców
wykonujących działalność gospodarczą.
Okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej
rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis
tej informacji, nie wcześniej jednak, niż w dniu złożenia
wniosku, i trwa do dnia złożenia wniosku o wpis informacji
o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej.
W stosunku do zobowiązań o charakterze publicznoprawnym,
zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wywiera
skutki prawne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie
wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej.
2. Konsekwencje podatkowe i ubezpieczeniowe
Składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia
wykonywania działalności gospodarczej, nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym
działalność zawieszono.
Ponadto konsekwencją tego, iż przesłanką zastosowania
instytucji zawieszenia działalności jest niezatrudnianie przez
przedsiębiorcę pracowników, nie ma on obowiązku składania
deklaracji rozliczeniowej oraz opłacania składek na ubezpieczenie społeczne pracowników.
3. Zagadnienia pracownicze
Biorąc pod uwagę wspomnianą powyżej przesłankę w postaci
niezatrudniania pracowników, przedsiębiorca musi doprowadzić do rozwiązania dotychczasowych stosunków pracy,
co w praktyce może być trudne do zrealizowania z uwagi,
na niekompatybilność nowych przepisów z przepisami z zakresu prawa pracy. Ustawa o tzw. zwolnieniach grupowych
nie przewiduje bowiem możliwości rozwiązania umów
o pracę z pracownikami szczególnie chronionymi (m. in. kobietami w ciąży czy będących na urlopie macierzyńskim) z powodu
zawieszenia działalności gospodarczej. W takim wypadku
można by ewentualnie zastosować, poprzez analogię przepisy
dotyczące likwidacji zakładu pracy. Jednakże wydaje się to
rozwiązaniem ryzykownym, gdyż stosując w takim wypadku
analogię legis pozbawia się określone kategorie pracowników
ochrony prawnej bez wyraźnej podstawy ustawowej. Dopiero
nowelizacja przepisów z zakresu prawa pracy, uwzględniająca
instytucję zawieszenia wykonywania działalności, pozwoli na
pełniejsze i w pełni bezpieczne jej zastosowanie.
W okresie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorcy są zwolnieni z obowiązku odprowadzania comiesięcznych zaliczek na podatek dochodowy lub też zwolnieni są
z obowiązku zapłaty podatku w odniesieniu do ryczałtu od
przychodów ewidencjonowanych. Stąd też opłaca się w tym
okresie dokonać sprzedaży składników majątku, gdyż podatek
dochodowy można będzie wykazać i zapłacić dopiero w rozliczeniu rocznym.
Przedsiębiorcy nie mają także obowiązku składania deklaracji
VAT, co nie obejmuje jednak:
> podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT UE,
> podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
> podatników dokonujących importu usług lub nabywających
towary ‒ w zakresie których są podatnikiem,
> okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego
okresu rozliczeniowego,
> okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest
obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.
Przedsiębiorcy indywidualni, w okresie zawieszenia działalności gospodarczej, podlegają tylko dobrowolnemu ubezpieczeniu społecznemu emerytalnemu i rentowemu, tym samym
nie opłacają ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego.
Kontakt für weitere Informationen/
dalszych informacji udziela:
Therese Baginski
biegły rewident/Wirtschaftsprüferin (PL)
Partner
Rödl & Partner Wrocław/Breslau
tel.: +48 (71) 346 77 70
e-mail: [email protected]
4I5
Mandantenbrief Polen / Biuletyn I Ausgabe Juni 2009 / Wydanie czerwiec 2009
Sonderwirtschaftszonen aktuell
> ungünstige und zugleich wesentliche Änderung der
> Gesetzesänderungen im Jahre 2009
MARCIN KOWALSKI I Anfang 2009 kam es zu weiteren
Änderungen der Gesetzgebung bezüglich der Sonderwirtschaftszonen (im Folgenden „SWZˮ), obwohl es sich dabei
nur um Modifizierungen im Hinblick auf die einzelnen
Zonen handelt.
Somit wurde die Fläche folgender SWZ gemäß den
einschlägigen Durchführungsakten vergrößert:
> SWZ Wałbrzych INVEST-PARK (Verordnung des
Ministerrates vom 14.04.2009, welche die Verordnung
bezüglich der SWZ Wałbrzych ändert);
> SWZ Kostrzyń-Słubice (Verordnung des Ministerrates
vom 23.03.2009, welche die Verordnung bezüglich der
SWZ Kostrzyń-Słubice ändert);
> SWZ Łódź (Verordnung des Ministerrates vom 16.03.2009,
welche die Verordnung bezüglich der SWZ Łódź ändert);
> SWZ „Starachowiceˮ (Verordnung des Ministerrates vom
16.03.2009, welche die Verordnung bezüglich der SWZ
„Starachowiceˮ ändert);
> SWZ Warmia-Mazury (Verordnung des Ministerrates vom
16.03.2009, welche die Verordnung bezüglich der SWZ
Warmia-Mazury ändert).
Gegenwärtig bereitet ein Ausschuss des Ministerrates außerdem
Änderungsentwürfe zu den Verordnungen bezüglich der SWZ
Kamienna Góra, Mielec und Kraków vor.
>
>
Bedingungen der Ausübung der Wirtschaftstätigkeit
(Kursschwankungen, wesentliche Verschlechterung der
Verhältnisse auf dem Arbeits- oder Finanzmarkt oder in
einzelnen Wirtschaftssektoren);
Verzögerungen bei den Bauarbeiten aus vom Unternehmer
nicht zu vertretenden Gründen (insbesondere solche,
die auf nicht offen gelegte technische bzw. rechtliche
Hindernisse zurückzuführen sind);
schicksalhafte Ereignisse.
Außerdem sind Änderungen der Bedingungen für die Erteilung neuer Genehmigungen vorgesehen – es soll nunmehr
lediglich die bisherige Anzahl von Arbeitsstellen bei dem
betreffenden Unternehmen aufrechterhalten werden müssen,
ohne dass neue Arbeitsstellen geschaffen werden müssten.
Die im Entwurf vorgeschlagenen Änderungen lassen auch die
Errichtung einer Zone auf denjenigen Grundstücken zu, die im
Eigentum der anderen Rechtssubjekte stehen oder an denen
diese Rechtssubjekte das Erbnießbrauchrecht bestellt haben.
Gemäß dem dargestellten Vorschlag könnten in eine SWZ
Grundstücke einbezogen werden, die im Eigentum stehen von:
> juristischen Personen des öffentlichen Rechts;
> Stiftungen, jedoch nur von solchen, in denen die alleinigen
Stifter der Verwalter der Zone, der Fiskus, die Gebietskörperschaften oder ein kommunaler Verband sind;
> Handelsgesellschaften, in denen andere Rechtssubjekte
als der Verwalter der Zone, der Fiskus, die Gebietskörperschaften oder der kommunale Verband höchstens
25 % der Stimmen haben.
Alle in dem Entwurf vorgeschlagenen Änderungen bezwecken,
> Vorschläge zu Gesetzesänderungen im zu verhindern, dass es auf dem Gebiet einer SWZ zu einer
Abschwächung der Entwicklung neuer Investitionen kommt,
Zusammenhang mit der Finanzmarktkrise
Als ein Schritt in die richtige Richtung kann für die in SWZ
tätigen Unternehmer zweifellos der dargestellte Entwurf des
Gesetzes über die Änderungen des Gesetzes über SWZ vom
26.03.2009 angesehen werden.
Der Vorschlag, der bereits den einzelnen Ministerien zwecks
ressortübergreifender Abstimmung zugeleitet wurde, sieht u.a. die
Abmilderung der Vorschriften über die zulässigen Änderungen
der Genehmigungen vor, um es den Unternehmern zu ermöglichen, die Krise zu überstehen. Die vorgeschlagenen Änderungen
sollen die in SWZ tätigen Unternehmer vor dem Verlust der Genehmigungen aufgrund von Schwierigkeiten bei der Einhaltung
bestimmter Limits der Investitionsaufwendungen bzw. bei der
Einstellung der angegebenen Anzahl neuer Mitarbeiter schützen
(zulässig wäre die Herabsetzung der in der Genehmigung
genannten Beschäftigtenzahl um sogar 40 %).
Lt. dem vorgelegten Entwurf könnte eine vorher erteilte Genehmigung auf Antrag des Unternehmers durch den Wirtschaftsminister bei Vorliegen folgender Voraussetzungen geändert werden:
die vor allem auf die Schwierigkeiten bei der Gewinnung von
Finanzmitteln für neue Investitionen zurückzuführen sind.
Auch angesichts der gegenwärtigen Krise und zwecks Verhinderung der Einschränkung der neuen Investitionen in SWZ
wurde beschlossen, die in der Verordnung vom 10.12.2008
enthaltenen detaillierten Kriterien für die Übernahme einiger
Grundstücke in einer SWZ abzumildern. Dem Ministerrat
wurde bereits der Entwurf der Verordnung vom 23.03.2009
vorgelegt, der diesbezügliche Änderungen vorsieht. Dieser
Entwurf mildert im Vergleich zu den derzeit geltenden Regelungen die Kriterien für eine Übernahme von Grundstücken in
einer SWZ, die von der Arbeitslosenquote in dem betreffenden
Bezirk, von der Anzahl der neuen Arbeitsstellen sowie der
Höhe der Investitionsaufwendungen abhängen.
Aktualności w Specjalnych
Strefach Ekonomicznych (SSE)
> Zmiany legislacyjne SSE w 2009 roku
MARCIN KOWALSKI I Początek 2009 roku przyniósł dalsze
zmiany regulacji dotyczących SSE, choć są to jedynie modyfikacje dotyczące wielkości obszarów poszczególnych stref.
I tak na mocy odpowiednich aktów wykonawczych, powiększona została powierzchnia następujących stref:
> Wałbrzyska SSE INVEST‒PARK (Rozporządzenie Rady
Ministrów z dnia 14.04.2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wałbrzyskiej specjalnej strefy ekonomicznej),
> Kostrzyńsko‒Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna
Wałbrzych (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia
23.03.2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
kostrzyńsko‒słubickiej specjalnej strefy ekonomicznej),
> Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna (Rozporządzenie
Rady Ministrów z dnia 16.03.2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie łódzkiej specjalnej strefy ekonomicznej),
> Specjalna Strefa Ekonomiczna ,,Starachowiceˮ (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16.03.2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie starachowickiej specjalnej
strefy ekonomicznej),
> Warmińsko‒Mazurska Specjalna Strefa Ekonomiczna
(Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16.03.2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warmińsko‒mazurskiej
specjalnej strefy ekonomicznej).
Na zmianę przez Komitet Rady Ministrów oczekują projekty
rozporządzeń dotyczące powiększenia obszarów strefy kamiennogórskiej, mieleckiej oraz krakowskiej.
Zgodnie z przedstawionym projektem, na wniosek przedsiębiorcy, możliwa byłaby przez Ministra Gospodarki modyfikacja wydanego uprzednio zezwolenia ze względu na:
> niekorzystną, a zarazem istotną zmianę warunków
prowadzenia działalności gospodarczej (wahania kursów
walut, znaczące pogorszenie sytuacji na rynku pracy,
rynku finansowym czy w danym sektorze gospodarki),
> niezawinione przez przedsiębiorcę opóźnienia prac
budowlanych (w szczególności spowodowane nieujawnionymi przeszkodami technicznymi lub prawnymi),
> zdarzenia losowe.
Przewidziano też zmiany warunków udzielania nowych
zezwoleń – mogłyby one przewidywać jedynie utrzymanie
dotychczasowej liczby miejsc pracy danego podmiotu bez
konieczności tworzenia nowych.
Zaproponowane w projekcie zmiany dopuszczają również
ustanowienie strefy na gruntach stanowiących własność lub
będących w użytkowaniu wieczystym kolejnych podmiotów.
Zgodnie z przedstawioną propozycją objęte strefą mogłyby
zostać również grunty:
> państwowych osób prawnych,
> fundacji, ale wyłącznie tych, w których jedynymi
fundatorami są: zarządzający strefą, Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego czy związek komunalny,
> spółek prawa handlowego, w których najwyżej 25%
głosów wspólników mają podmioty, inne niż: zarządzający
strefą, Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego
czy związek komunalny.
Wszystkie zaproponowane w projekcie zmiany mają przeciwdziałać osłabieniu dynamiki rozwoju nowych inwestycji
w SSE, przede wszystkim w związku z trudnościami w pozyskaniu środków finansowych na nowe inwestycje.
Także mając na względzie obecny kryzys oraz starając się
> Proponowane zmiany legislacyjne a kryzys zapobiegać ograniczeniom nowych inwestycji w SSE, zdecydowano się złagodzić szczegółowe kryteria, zawarte w Rozna rynku finansowym
Za krok w dobrym kierunku dla podmiotów działających
na terenach SSE niewątpliwie uznać należy przedstawiony
projekt ustawy o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych z dnia 26.03.2009 r. Propozycja przekazana
obecnie do uzgodnień międzyresortowych przewiduje m.in.
złagodzenie przepisów z zakresu dopuszczalnych zmian
zezwoleń, co w zamyśle umożliwić ma przedsiębiorcom
przetrwanie czasu kryzysu. Proponowane zmiany uchronić
mają podmioty działające w Strefach przed utratą zezwoleń ze
względu na trudności w zrealizowaniu odpowiedniego pułapu
nakładów inwestycyjnych czy z zatrudnieniem zadeklarowanej liczby nowych pracowników (dopuszczalne byłoby
obniżenie poziomu zatrudnienia wskazanego w zezwoleniu
nawet o 40%).
porządzeniu z dnia 10 grudnia 2008 r., umożliwiające objęcie
niektórych gruntów SSE. Aktualnie przekazany został do
Rady Ministrów projekt rozporządzenia zmieniającego
poprzednie regulacje, w tym zakresie z dnia 23.03.2009 r.
Obniżono w nim kryteria objęcia gruntów SSE (zależne od
stopy bezrobocia w danym powiecie, liczby nowych miejsc
pracy oraz kwoty nakładów inwestycyjnych) w stosunku do
aktualnych regulacji.
Kontakt für weitere Informationen/
dalszych informacji udziela:
Aneta Majchrowicz-Bączyk
radca prawny/Rechtsanwältin (PL)
Associate Partner
Rödl & Partner Poznań/Posen
tel.: +48 (61) 864 49 00
e-mail: [email protected]
6I7
Mandantenbrief Polen / Biuletyn I Ausgabe Juni 2009 / Wydanie czerwiec 2009
Steuern aktuell
Verzugszinsen für die verspätete Umsatzsteuerstattung – ein bahnbrechendes Urteil des Obersten
Verwaltungsgerichts
Das Oberste Verwaltungsgericht hat dem deutschen Pharmakonzern Schwartz das Recht auf die rückständigen Steuerzinsen zuerkannt. Es handelte sich in dem Fall um die Umsatzsteuererstattung für Firmen aus anderen EU-Ländern, die in
Polen nicht registriert wurden, jedoch in Polen Waren bzw.
Dienstleistungen kaufen.
Die Umsatzsteuererstattung durch den Fiskus muss gemäß
der EU‑Richtlinie und den polnischen Vorschriften innerhalb
von sechs Monaten ab der Antragstellung erfolgen. Die Umsatzsteuer wird in der Praxis ausländischen Unternehmen mit einer
anderthalb- bis zweijährigen Verspätung erstattet. Die Finanzämter verweigern übereinstimmend die Auszahlung von Verzugszinsen. Die Chancen, die Sache vor Gericht zu gewinnen,
waren bisher gering. Die Gerichte haben sich darauf berufen,
dass gesetzliche Grundlagen für die Berechnung von Zinsen
in einem solchen Fall fehlen.
Das obige Urteil öffnet den Unternehmen einen Weg, die
Zahlung von Zinsen auf eine nicht fristgemäße Steuererstattung
für die letzten fünf Jahre ab dem Tag des Erhalts der Umsatzsteuererstattung zu beantragen.
Erwähnenswert ist, dass am 01.01.2010 eine neue EU-Richtlinie in
Kraft treten wird, auf deren Grundlage die Vorschriften zur Umsatzsteuererstattung an ausländische Unternehmen geändert werden.
Gemäß den neuen Regelungen wird die Antragstellung bis Ende
September erfolgen können. Die Anträge werden in elektronischer Form an die Steuerbehörden des Staates, in dem das Unternehmen seinen Sitz hat, geschickt. Unter Vermittlung dieser
Behörden werden sie an die Finanzverwaltung des Staates
gelangen, der das Geld auszahlen soll. Die Unternehmer werden
die Originalrechnungen nicht vorlegen müssen, eventuell jedoch
auf Aufforderung der Steuerbehörden Kopien dieser Rechnungen.
Die Erstattung durch den Fiskus wird innerhalb von vier
Monaten erfolgen müssen. Darüber hinaus wird die Richtlinie
die Pflicht einführen, Zinsen zu berechnen, wenn die
Steuerbehörden diese Frist nicht einhalten.
Die obige Auffassung wurde erneut vom Wojewodschaftsverwaltungsgericht Krakau im Urteil vom 17.03.2009 (Az. I SA/Kr 97/09,
nicht veröffentlicht), bestätigt. Das Wojewodschaftsverwaltungsgericht ließ es nicht zu, dass eine Rechnung an einen
Geschäftspartner ausgestellt, anschließend mittels eines
elektronischen Systems empfangen und durch beide Geschäftsparteien ausgedruckt wird. Eine solche Rechnung kann nach
Auffassung des Gerichts nicht als ein Beleg in Schriftform
behandelt werden. Eine Ausnahme stellt die Übersendung
einer sog. elektronischen Rechnung gemäß den Durchführungsvorschriften dar. In der Praxis bedeutet dies, dass
der Steuerpflichtige kein Recht auf Vorsteuerabzug aus den
erhaltenen Rechnungen hat.
Lediglich unverschuldete Verluste können
steuerliche Betriebsausgaben darstellen
Lediglich unverschuldete Verluste, die tatsächlich aufgetreten
sind und ordnungsgemäß nachgewiesen wurden, können
steuerliche Betriebsausgaben darstellen. So hat das Wojewodschaftsverwaltungsgericht Breslau im Urteil vom 10.02.2009
entschieden (Az. I SA/Wr 1110/08).
Weisen die Umstände darauf hin, dass die Vermeidung des
Verlustes von dem Willen des Steuerpflichtigen abhängig
war, insbesondere von einer richtigen Arbeitsorganisation
und korrekten Kontrolle und Aufsicht, so kann ein solcher
Verlust nach Auffassung des Gerichts nicht als steuerpflichtige
Betriebsausgabe anerkannt werden. Die Fehlbestände an Waren
dürfen nicht durch Fehler der Angestellten bei Annahme bzw.
Herausgabe von Waren, durch Beschädigung bzw. Vernichtung
von Waren beim Transport in einer Großhandelstelle oder durch
einen polizeilich nicht angemeldeten Diebstahl verursacht
worden sein.
Neue Grundsätze für die Unterzeichnung
elektronischer Steuererklärungen
Ab dem 08.04.2009 wurden die Grundsätze für die Erteilung
von Vollmachten zur Unterzeichnung von elektronischen
Steuererklärungen geändert. Sollte ein Bevollmächtigter die
elektronischen Steuererklärungen unterzeichnen, so genügt es,
die ihm erteilte Vollmacht beim Finanzamt vorzulegen. Dies
hat auf dem speziellen Vordruck UPL-1 zu erfolgen. Die obige
Vollmacht wird auch dann erforderlich sein, wenn diese Person
bereits zur Unterzeichung von Steuererklärungen in Papierform
bevollmächtigt wurde.
Ein Abzug der Vorsteuer aus per Fax übersandten
Die Erteilung von Vollmachten zur Unterzeichnung elektroRechnungen ist nicht möglich
Die Steuerbehörden und die Verwaltungsgerichte lassen es
nicht zu, die Umsatzsteuerrechnungen per Fax bzw. per Mail
in einfacher Form oder als pdf-Datei zu übersenden.
nischer Steuererklärungen wurde von den Stempelgebühren
befreit, im Gegensatz zu Vollmachten zur Unterzeichnung von
Steuererklärungen in Papierform.
Aktualności podatkowe
Odsetki za opóźniony zwrot VAT – przełomowy
wyrok NSA
Naczelny Sąd Administracyjny przyznał niemieckiemu koncernowi farmaceutycznemu Schwartz Pharma prawo do odzyskania zaległych odsetek podatkowych. Sprawa dotyczyła zwrotu
podatku VAT dla firm z innych krajów UE, które nie są zarejestrowane w Polsce, ale dokonują tutaj zakupów towarów lub usług.
Zgodnie z dyrektywą unijną i polskimi przepisami, fiskus
powinien zwracać podatek w terminie 6 miesięcy od złożenia
wniosku. W praktyce zagraniczni przedsiębiorcy otrzymują
zwrot z 1,5‒2-letnim opóźnieniem. Urzędy zgodnie odmawiają
wypłaty odsetek. Szanse na wygraną przed sądem były do tej
pory też niewielkie. Sądy powoływały się na brak podstaw
ustawowych do naliczania odsetek w takim przypadku.
Powyższy wyrok otwiera drogę przedsiębiorcom do wnioskowania o wypłatę oprocentowania od nieterminowego zwrotu,
wstecz za ostatnie 5 lat od dnia otrzymania zwrotu podatku VAT.
Na uwagę zasługuje fakt, iż od 01.01.2010 r. wejdzie w życie
nowa dyrektywa unijna, zmieniająca przepisy dotyczące zwrotu
VAT zagranicznym przedsiębiorcom.
Zgodnie z nowymi regulacjami, wniosek o zwrot będzie można
złożyć do końca września. Wnioski będą mieć formę elektroniczną
i będą składane do organów podatkowych państwa, w którym
firma ma siedzibę. Za ich pośrednictwem będą one trafiać do
administracji skarbowej państwa, które powinno wypłacić
pieniądze. Przedsiębiorcy nie będą musieli przedstawiać oryginałów faktur, ewentualnie ich kopie ‒ jeżeli zażądają tego urzędy.
Tylko niezawinione straty mogą stanowić koszty
podatkowe
Koszty uzyskania przychodu mogą stanowić wyłącznie
niezawinione straty, które rzeczywiście wystąpiły i zostały
prawidłowo udokumentowane. Tak orzekł WSA we Wrocławiu
w wyroku z dnia 10.02.2009 r., sygn. akt I SA/Wr 1110/08.
Zdaniem Sądu, jeżeli okoliczności wskazują, że uniknięcie
powstania straty zależało od woli podatnika, głównie od
prawidłowej organizacji pracy oraz właściwej kontroli
i nadzoru, strata ta nie może być uznana za koszt uzyskania
przychodów. Przyczyną powstania niedoboru towarów
nie mogą być pomyłki pracowników przy przyjmowaniu
i wydawaniu towarów, uszkodzenia lub zniszczenia towarów
przy przewożeniu w hurtowni oraz kradzieże, które nie są
zgłaszane na policję.
Nowe zasady podpisywania e-deklaracji
Od 08.04.2009 r. zmieniły się zasady udzielania pełnomocnictwa do podpisywania e-deklaracji. Jeżeli w imieniu podatnika e-deklaracje ma podpisywać pełnomocnik, wystarczy złożyć
w urzędzie skarbowym udzielone mu pełnomocnictwo. Jest to
specjalny druk UPL-1. Powyższe pełnomocnictwo potrzebne
jest także wówczas, gdy osoba ta jest już upoważniona do
podpisywania papierowych deklaracji.
Udzielenie pełnomocnictwa do podpisywania e-deklaracji,
w przeciwieństwie do pełnomocnictwa do podpisywania
papierowych deklaracji, zostało zwolnione z opłaty skarbowej.
Fiskus będzie miał cztery miesiące na zwrot pieniędzy. Ponadto
dyrektywa wprowadzi obowiązek naliczania odsetek w przypadku
niedotrzymania tego terminu przez organy podatkowe.
Nie można odliczać faktur przesyłanych faksem
Organy podatkowe i sądy administracyjne nie dopuszczają
możliwości przesyłania faktur VAT faksem, zwykłym e-mailem
czy w pliku PDF. Powyższe stanowisko zostało po raz kolejny
potwierdzone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny
w Krakowie w wyroku z 17.03.2009 r. (I SA/Kr 97/09,
niepublikowany). WSA nie zgodził się na wystawianie faktury
dla kontrahenta i pobieranie jej poprzez system elektroniczny,
a następnie drukowanie przez obie strony na materiałach
piśmiennych. Nie można takiej faktury potraktować jako
dokumentu na piśmie. Wyjątkiem jest przesyłanie tzw. faktury
elektronicznej zgodnie z przepisami wykonawczymi.
W praktyce oznacza to, iż podatnik nie ma prawa do odliczenia
podatku VAT z uzyskanych faktur.
Kontakt für weitere Informationen/
dalszych informacji udziela:
Peter Chlosta
doradca podatkowy/Steuerberater
Associate Partner
Rödl & Partner Wrocław/Breslau
tel.: +48 (71) 346 77 70
e-mail: [email protected]
8I
Mandantenbrief Polen / Biuletyn I Ausgabe Juni 2009 / Wydanie czerwiec 2009
Rödl & Partner Info
> Seminare
> Seminaria
Das Programm und die Termine aller Seminare und Fortbildungen finden Sie auf unserer Homepage: www.roedl.pl
Programy i terminy wszystkich seminariów i szkoleń znajdą
Państwo na naszej stronie: www.roedl.pl
Thema Referentin
Organisiert von
Termin/Ort
Investitionen im Nähen Osten
Carla Everhardt, Rechtsanwältin
Gazeta Prawna, www.gazetaprawna.pl
17.06.2009 / Warschau
Temat Wykładowca
Organizator
Termin/Miejsce
Inwestycje na Bliskim Wschodzie
Carla Everhardt, adwokat (DE)
Gazeta Prawna, www.gazetaprawna.pl
17.06.2009 / Warszawa
Thema Referent
Organisiert von
Termin/Ort
Vertriebsaufbau und -optimierung
in Polen
Dr. Hanno Stöcker, ASTARE Consulting
Astare, www.astare.de
25.06.2009 / Hamburg
Temat Wykładowca
Organizator
Termin/Miejsce
Sieć sprzedaży w Polsce
− budowa i jej optymalizacja
dr Hanno Stöcker, ASTARE Consulting
Astare, www.astare.de
25.06.2009 / Hamburg
Thema Referentin
Organisiert von
Termin/Ort
Geschäftsführerhaftung in Polen
Anna Smagowicz‒Tokarz, Rechtsanwältin (PL)
Astare, www.astare.de
26.06.2009 / Hamburg
Temat Wykładowca
Organizator
Termin/Miejsce
Odpowiedzialność członków zarządu w Polsce
Anna Smagowicz‒Tokarz, adwokat
Astare, www.astare.de
26.06.2009 / Hamburg
Thema Referenten
Organisiert von
Seminar für Investoren der Sonderwirtschaftszone in Kostschin/Oder
Anna Harasimowicz, Wirtschaftsprüferin (PL)
Kajetan Górny, L.L.M (Viadrina)
Rödl & Partner,
Sonderwirtschafszone in Kostschin/Oder
29.06.2009 / Kostschin/Oder
Temat Wykładowcy
Organizator
Termin/Miejsce
Szkolenie dla inwestorów w KostrzyńskoSłubickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej S.A.
Anna Harasimowicz, biegły rewident
Kajetan Górny, L.L.M (Viadrina)
Rödl & Partner,
Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa
Ekonomiczna S.A.
29.06.2009 / Kostrzyn nad Odrą
Termin/Ort
Mandantenbrief Polen / Biuletyn I Juni 2009 / czerwiec 2009
Wydawca: Rödl & Partner
ul. Prosta 51 · 00-838 Warszawa
Telefon +48 (22) 696 28 00 · Fax +48 (22) 696 28 01
e-mail: [email protected]
Weitere Informationen unter / więcej informacji pod adresem: www.roedl.com
Haftungsausschluss:
Dieser Mandantenbrief ersetzt keine rechtliche Beratung im Einzelfall. Eine Haftung
im Einzelfall übernehmen wir mit der Herausgabe des Mandantenbriefes nicht.
Wyłączenie odpowiedzialności cywilnej:
Niniejszy biuletyn nie zastępuje indywidualnego doradztwa prawnego.
Wydanie biuletynu nie oznacza przyjęcia przez nas odpowiedzialności cywilnej.
oraz
zapraszają na spotkanie szkoleniowe
z zakresu Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych i Prawa Pracy
Rödl & Partner, wiodąca firma doradcza, obecna na rynku polskim już od ponad 15 lat i specjalizująca się w doradztwie podatkowym
i prawnym, działalności audytorskiej i outsourcingu finansowo–księgowym wraz z Kostrzyńsko-Słubicką Specjalną Strefą Ekonomiczną S.A.
w ramach współpracy partnerskiej przedstawią następujące zagadnienia:
tematyka
wykładowca
Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych Anna Harasimowicz
biegły rewident
Rödl & Partner
Prawo Pracy (ochrona rodzicielska, diety w podróży służbowej)
Kajetan Górny
L.L.M (Viadrina)
Rödl & Partner
Miejsce i termin
Kostrzyńskie Centrum Wspierania Biznesu
ul. Fabryczna 5
66-470 Kostrzyn nad Odrą
Szkolenie odbędzie się 29.06.2009 r.
od godziny 9.30 do 16.00.
Serdecznie zapraszamy na interesujące spotkanie w gronie inwestorów i partnerów strefy.
Uprzejmie prosimy o potwierdzenie udziału do 22.06.2009 r. na adres: [email protected].
Kontakt:
K-S SSE S.A.
Izabela Fechner
tel.: + 48 (95) 721 98 00
e-mail: [email protected]
Rödl & Partner
Sylwia Tylińska
tel.: + 48 (61) 86 44 900
e-mail: [email protected]
Szczegółowa tematyka znajduje się na stronie 2
>>
Tematy
godzina
tematyka
wykładowca
BLOK I
9:30-10:15
10:15-10:25
1. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) a zasady realizacji przez pracodawców Anna Harasimowicz
obowiązków socjalnych w roku 2009
biegły rewident
- obowiązki i uprawnienia pracodawców w zakresie ZFŚS
Rödl & Partner
- pracodawcy uprawnieni do zamiany ZFŚS na świadczenie urlopowe
- zasady wypłaty świadczenia urlopowego
- zasady naliczania odpisów na ZFŚS
- metodyka ustalania liczby zatrudnionych do celów naliczenia odpisu według nowego rozporządzenia MPiPS
- ustawowe wskaźniki odpisu na ZFŚS w 2009 r.
- terminy wpłat na ZFŚS a podatek dochodowy
BLOK II
10:25-11:30
2. Zasady prawidłowego dysponowania środkami ZFŚS, z uwzględnieniem przepisów
podatkowych - ustawowy zakres działalności socjalnej, z uwzględnieniem zmian obowiązujących od 2009 r.
- bony, karnety, paczki świąteczne i inne podobne świadczenia
- dopłaty do wypoczynku, przedszkoli i innych świadczeń
- finansowanie tzw. zakładowych imprez okolicznościowych i integracyjnych
- pożyczki mieszkaniowe
11:30-11:45
Coffee time
BLOK III
11:45–13:30
Ochrona rodzicielstwa:
1. Ochrona dla pracowników powracających do pracy po zakończeniu urlopu macierzyń- skiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w nowelizacji Kodeksu Pracy.
2. Zmiana kodeksu pracy w zakresie uprawnień związanych z rodzicielstwem
(tzw. ustawa rodzinna):
- nowy wymiar urlopu macierzyńskiego
- dodatkowy urlop macierzyński
- wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
- dodatkowy urlop macierzyński, a obniżony wymiar czasu pracy
- urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego
- zakaz wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę pracownika uprawnionego do urlopu
wychowawczego w związku ze złożeniem wniosku
- obniżenie wymiaru czasu pracy
- wymiar urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu dla pracownic i pracowników
korzystających z takich urlopów w dniu wejścia w nowelizacji kodeksu pracy
13:30-14:15
Lunch
BLOK IV
14:15–16:00
1. Pojęcie podróży służbowej
- definicja podróży służbowej
- rozpoczęcie i zakończenie podróży służbowej
- forma wydania polecenia odbycia podróży służbowej
- podróż służbowa pracowników a innych podmiotów
- odróżnienie podróży służbowej od innych form
- podróż służbowa a dojazd do miejsca pracy
- podróż służbowa a oddelegowanie
- oddelegowanie do innych czynności
- oddelegowanie do innego miejsca pracy
- typowa (krótkoterminowa) podróż służbowa a oddelegowanie
- nietypowa (długoterminowa) podróż służbowa a oddelegowanie
- podróż służbowa a czas pracy
- zarys problematyki opodatkowania diet
Coffee time
Anna Harasimowicz
biegły rewident
Rödl & Partner
Kajetan Górny,
L.L.M. (Viadrina)
Rödl & Partner
Kajetan Górny,
L.L.M. (Viadrina)
Rödl & Partner