קהל יטב לב דסאטמאר | וויליאמסבורג

‫בס"ד‬
‫נייעס | באריכטן | נאטיצן | מעלדונגען | הרחבת גבולי הקדושה‬
‫אינערהאלב קהלתינו הקדושה "קהל יטב לב ד'סאטמאר"‬
‫מאנטאג בשלח | תשע"ב‬
‫‪9‬‬
‫קהל יטב לב דסאטמאר | וויליאמסבורג‬
‫‪4‬‬
‫קהל יטב לב‬
‫קהל יטב לב‬
‫קרית יואל‬
‫ירושלים‬
‫‪11‬‬
‫‪7‬‬
‫קהל יטב לב‬
‫קהל יטב לב‬
‫מאנסי‬
‫בארא פארק‬
‫‪9‬‬
‫‪8‬‬
‫קהל יטב לב‬
‫קהל יטב לב‬
‫מאנטריאל‬
‫לאנדאן‬
‫אנטווערפען‬
‫‪15‬‬
‫טויזנטער חברי הקהלה צאלן אויס זייער יערליכע‬
‫דמי חבר צום קהל עדתינו עליך יסמוכו קאמפיין‬
‫צו באקומען די 'בתוככי הקהלה' אויסגאבע אויף בליץ‪-‬פאסט‬
‫יעדן מאנטאג נאכמיטאג‪ ,‬שיקט אן אימעיל צו‪[email protected] :‬‬
‫‪13‬‬
‫‪25‬‬
‫קהל יטב לב‬
‫ד'סאטמאר‬
‫נתייסדה על ידי כבוד קדושת מרן הקוה"ט זצוקללה"ה‬
‫בנשיאות כ"ק מרן רבינו עטרת ראשינו שליט"א‬
‫‪Cong. Yetev Lev Dsatmar‬‬
‫‪152 Rodney Street‬‬
‫‪Brooklyn N.Y. 11211‬‬
‫‪T. 718.384.7449‬‬
‫‪F. 718.384.7455‬‬
‫‪E. [email protected]‬‬
‫שיעורי תורה טעלעפאן ליין‪:‬‬
‫שע"י התאחדות אברכים‬
‫פארווארט‪:‬‬
‫‪718.506.9054‬‬
‫מיט כבוד און שעצונג‪ ,‬בכבוד ויקר‪ ,‬שטעלן מיר אייך פאר‪ ,‬ידידינו היקר חבר קהלתינו‬
‫שיחי'‪ ,‬דעם ניינטן נומער פון אונזער וועכנטליכער בולעטין 'בתוככי הקהלה' וואס כשמה כן‬
‫היא‪ ,‬גיט עס אונזערע חשוב'ע מעמבערס א צייטליכער אריינבליק אינערהאלב די מויערן‬
‫פון דער מעכטיגער פארפאנצערטער פעסטונג פון קדושה וטהרה‪ ,‬תורה עבודה וגמילות‬
‫חסדים 'קהל יטב לב ד'סאטמאר'‪ ,‬דורכ'ן באריכטן פאזיטיווע נייעס און ַאנטוויקלונגען‪,‬‬
‫אקטועלע נאטיצן און פארשריטן‪ ,‬פריידיגע הרחבת גבולי הקדושה און פאזיטיווע‬
‫רעפארטאזשן; אלעס און אלץ וואס שפילט זיך אפ 'בתוככי הקהלה'‪.‬‬
‫אין אזא ריזיגער אימפעריע‪ ,‬אין אזא פארצווייגטער אפאראט‪ ,‬אין אזא גיגאנטישער‬
‫ּ‬
‫פא‬
‫מסגרת‪ ,‬ווי עס איז צענטראל 'קהל יטב לב דסאטמאר' וואס ַ‬
‫רקערפערט אין זיך‬
‫אזויפיל אומצאליגע פיליאלעס און פעולות‪ ,‬בנינים און אנשטאלטן בכל פנות העיר ‪ -‬איז‬
‫נאטירליך שטענדיג דא נייעס און חידושים וואס צו פארציילן און באריכטן‪ .‬און פון דער‬
‫אנדערער זייט היא הנותנת‪ ,‬טאקע צוליב איר אומגעהויער ריזיגן פארנעם‪ ,‬זייענדיג אזוי‬
‫פארצווייגט און פונאדערגעוואקסן כ"י‪ ,‬קומט אויס אז ס'איז כמעט נישט קיין מציאות אז‬
‫יעדער מעמבער זאלן קענען שטענדיג וויסן און רעגלמעסיג מיטהאלטן גענוי וואס עס‬
‫שפילט זיך אפ אין אלע אפטיילונגען פון דער קהלה אין אלע עקן שטאט‪ ,‬מדי יום ביומו‪,‬‬
‫מדי שבוע בשבוע וחודש בחדשו‪.‬‬
‫שוין א לאנגע צייט וואס מיר הערן פון חברי קהלתינו זעלבסט א בקשה און געבעט‪:‬‬
‫רצונינו לשמוע מקהלתינו‪ .‬אנשי שלומינו‪ ,‬תלמידי וחסידי רבינו הקוה"ט זי"ע‪ ,‬החונים תחת‬
‫דגלו והדרכתו פון כ"ק מרן רבינו שליט"א‪ ,‬וואס גייען אין די הייליגע וועגן וואס אותו צדיק‬
‫וקדוש מייסד קהלא קדישא הדין האט פאר אונז אויסגעטרעטן‪ ,‬און קלאמערן זיך צו זיין‬
‫הייליגער קהלה‪ ,‬באגערן צו זען און לעכצן צו הערן‪ ,‬כסדר צו זיין אינפארמירט מיט אלע‬
‫אנטוויקלונגען וואס שפילן זיך אפ‪ ,‬מהנעשה והנשמע בתוככי הקהלה הקדושה‪.‬‬
‫אט צוליב דעם ציל און צוועק‪ :‬צו האלטן אינפארמירט אונזערע טייערע שותפים‪ ,‬אנשי‬
‫שלומינו חברי קהלתינו‪ ,‬מיט אלעם וואס עס קומט פאר און שפילט זיך אפ אין די טעגליכע‬
‫ראמען פון דער קהלה קדושה וואו מ'איז אנגעבונדן אויף א טעגליכן פארנעם‪ ,‬נענטער צו‬
‫ברענגען יעדן יחיד ויחיד צו פארשטיין און ארויסהאבן וואס אלץ קהל עדתינו טוט לייסטן‬
‫מדי יום ביומו ומדי שבוע בשבוע פאר יעדן מעמבער ּפערזענליך‪ ,‬און ווי פארצווייגט עס‬
‫זענען די אלע פעולות הקהלה ‪ -‬האבן מיר אנגעהויבן רעגלמעסיג ערשיינען מיט דער‬
‫‪»»2‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫דאזיגער קהל'ישער טריבונע אויף א באשיידענעם איינגעהאלטענעם‬
‫בליץ‪-‬פאסט צו אנשי‬
‫ּ‬
‫פארמאט‪ ,‬ווערנדיג ארומגעשיקט בלויז דורך די‬
‫שלומינו חברי הקהלה‪ ,‬יעדן אנהייב וואך‪.‬‬
‫און‪ ,‬לאמיר אייך דא פארציילן‪ ,‬אז די גריסן זענען ב"ה פיל‬
‫העכער די ערווארטונגען‪ .‬אנשי שלומינו שיחיו טוען זיך דערמיט‬
‫ווירקליך דערקוויקן און וואך‪-‬וועכנטליך זענען די צוריקקלאנגען פון‬
‫אלע שיכטן צווישן דעם ברייטן ציבור זייער פאזיטיוו און ווארים‪- .‬‬
‫דאס איז וואס האט אונז געגעבן דעם מוט און קוראזש אנצוגיין ביז‬
‫אהער‪ ,‬זיך צו סטאביליזירן און זאגאר פארברייטערן‪ ,‬און אדאנק דעם‬
‫האלט איר אצינד אין דער האנט אט דעם בארייכערטן אויסגאבע‪,‬‬
‫פול מיט רייכע‪ ,‬אינפארמאטיווע און היסטארישע אינהאלט פון דעקל‬
‫צו דעקל‪ ,‬וואס פארשפרעכט אייך א גייסטיגע פארגעניגן בעז"ה‪.‬‬
‫■■■‬
‫'קהל עדתינו עליך יסמוכו' ‪ -‬איז דער טרעפליכער נאמען וואס‬
‫קהלתינו הק' האט אדאפטירט אלס פאסיגע אונטערלאגע צום היי‪-‬‬
‫יאריגן מעמבערשיפ‪-‬קאמפיין‪ ,‬וואס קומט פאר ווי יאר‪-‬יערליך אין די‬
‫טעג פון חודש שבט‪ ,‬ארום דעם ראש השנה לאילנות‪ .‬דער אפטייטש‬
‫דערפון איז אזוי קלאר‪ ,‬אז פירושים זענען גענצליך איבריג ‪ -‬עס איז‬
‫'קהל עדתינו' וואס אויף דעם איז יעדער יחיד ויחיד זיך סומך אין‬
‫אלע זיינע גייסטיגע געברויכן און באדערפענישן‪ ,‬ברוחניות ובגשמיות‪,‬‬
‫און עס איז "קהל עדתינו" וואס איז אנגעוויזן אויך אויף צוריק‪" ,‬עליך‬
‫יסמוכו" אין יעדן יחיד ויחיד איר צו העלפן עקזיסטירן‪.‬‬
‫ווען איר וועט אנהייבן בלעטערן אין די פאלגענדע אויסגאבע פון‬
‫'בתוככי הקהלה'‪ ,‬וועט איר זיך הערשט באגעגענען און אמבעסטן‬
‫באנעמען דעם אפטייטש פון 'קהל עדתינו עליך יסמוכו'‪ .‬איר ליינט‬
‫הארץ‪-‬דערפרייענדע נייעס און באריכטן פון קהלתינו הקדושות‬
‫פון וויליאמסבורג ביז בארא פארק‪ ,‬פון קרית יואל קיין מאנסי‪,‬‬
‫פון מאנטרעאל קיין לאנדאן ביז קיין ירושלים עיר הקודש‪ .‬אט די‬
‫וועלטס‪-‬פארנעם פון קהלות קדושות סאטמאר‪ ,‬וואס בילדן דעם‬
‫יהדות החרדית הנאמנה והצרופה בקצוי תבל‪ ,‬איז זיך סומך אויף דער‬
‫מעכטיגער אונטערלאנער‪ ,‬דער צענטראלער טאטע פון קהלתינו‬
‫הקדושות בכל רחבי תבל קהל יטב לב דסאטמאר ‪ -‬ברוקלין‪,‬‬
‫וואס ממנה יתד וממנה פנה ועלי' יסמוכו‪ ,‬צו קענען עקזיסטירן‪,‬‬
‫שטאנדהאפט און דויערהאפטיג‪ ,‬ביז משיח'ס טאג בקרוב במהרה‪.‬‬
‫פון אט די צענטראלע קהלה וואס רביה"ק זי"ע האט געגרינדעט‬
‫תיכף ביים אראפשטעלן זיינע הייליגע טריטן אויפן אמעריקאנעם‬
‫באדן‪ ,‬אנקומענדיג קיין אמעריקא‪ ,‬אינעם עיר ואם בישראל דער‬
‫ירושלים ד'אמעריקא‪ ,‬דער הייליגער שטאט וויליאמסבורג יצ"ו‪ ,‬פון‬
‫דא האט זיך אלעס געבויעט און פארשפרייט‪ ,‬ומשם יפרד והיה‬
‫להרבה ראשים‪ ,‬פון אט די צענטראלע קהלה איז אלע סאטמארער‬
‫צענטערן געבויעט געווארן‪ ,‬און פון די בראשית יארן אפילו‬
‫אויסגעהאלטן געווארן‪ ,‬זיך צו קענען בויען און פריש צו גרינדן יעדע‬
‫סאטמארער קהלה בכל מקומות מושבותיהם‪ ,‬הן די מוסדות הק' אין‬
‫וויליאמסבורג און אין קרית יואל‪ ,‬און אפילו ביז קיין ארגענטינע איז‬
‫בפקודת הקודש פון מרן רביה"ק זי"ע באפוילן געווארן פארן ראה"ק‬
‫הרה"ח ר' לייבוש לעפקאוויטש ע"ה‪ ,‬צו שיקן געלט פון די קהל'ישע‬
‫קאסע‪ ,‬זיי זאלן זיך קענען גרינדן מיט אידישקייט דארט‪.‬‬
‫■■■‬
‫עס איז קלאר און פארשטענדליך צו יעדן מבין ובר לבב‪ ,‬אז ווי‬
‫גרעסער א געביידע איז‪ ,‬ווי פארצווייגטער עס איז דער בנין ‪ -‬אלץ‬
‫פעסטער און מעכטיגער ברויך צו זיין דער פונדאמענט וואס טוט איר‬
‫אונטערהאלטן; ווייל חלילה אויב נפל היסוד‪ ,‬דאן איז אויטאמאטיש‬
‫נפל הבנין‪.‬‬
‫ווי אומגלויבליך עס קלינגט‪ ,‬איז יעדער יחיד ויחיד אן‬
‫אינטעגראלער טייל פון אט דעם פעלזן‪-‬פעסטן אבן היסוד‪ ,‬וואס‬
‫מיט זיין קליינע שטיצע‪ ,‬מיט'ן זיך אריינשליסן אינעם פאראייניגטן‬
‫כח הרבים‪ ,‬ווערט געבילדעט דער סאמע פונדאמענט פון הייליגן‬
‫רבינ'ס ירושה קהלה‪ :‬קהל יטב לב דסאטמאר‪ .‬אויב פעלט בלויז‬
‫אפילו א קליין שרייפעלע ‪ -‬אין אונזער פאל‪ :‬די אפוועזנהייט פון‬
‫בלויז איין חבר הקהלה ‪ -‬דאן איז דער גאנצער יסוד פעלערהאפטיג‪,‬‬
‫וואס דעמאלט קען אלס רעזולטאט די גאנצע מעכטיגע געביידע‬
‫דערויף חלילה וואקלען‪ .‬עס איז אייער פליכט‪ ,‬אייער אחריות‪ ,‬אייער‬
‫פאראנטווארטליכקייט‪ ,‬און אייער זכי'‪ ,‬צו נעמען אזא פונדעמאנטאלן‬
‫טייל אין די עצם אויפהאלט‪ ,‬אין די עצם עקזיסטענץ‪ ,‬פון דער‬
‫הייליגער קהלה קדושה קהל יטב לב‪ ,‬דורכ'ן באצאלן די מינימאלע‬
‫מעמבערשיפ ‪ -‬די דמי חבר הקהלה ‪ -‬איצט אין חודש שבט‪.‬‬
‫ווער וויל ח"ו שפירן אויף זיך‪ ,‬און בידים נעמען דעם אחריות‪ ,‬מען‬
‫זאל קענען זאגן אויף אייך‪ ,‬אז בלויז צוליב איר יחיד‪ ,‬איז ח"ו דער‬
‫בנין צוזאמענגעפאלן‪ ,‬ווייל אייער איין קליינער שטיינדעלע אינעם‬
‫בנין פעלט?‬
‫■■■‬
‫אלזא‪ ,‬הייבט אצינד אן בלעטערן איבער אונזער רייכער‬
‫באלערנדער אויסגאבע‪ ,‬און כאפט א בליק פונדערנאנט וואס עס‬
‫שפילט זיך אלץ אפ 'בתוככי הקהלה';‬
‫קוועלט ווי שיין און הערליך דער גרויסער פרעכטיגער בוים דער‬
‫אילנא דחיי קהל יטב לב וואקסט און בליעט‪ ,‬הולך וגדל עד כי גדול‬
‫מאוד‪ ,‬בכוחו של אותו זקן מרן רבינו הקוה"ט המייסד זי"ע‪ ,‬אשר‬
‫אור קדושתו מרחפת עלינו‪ ,‬און ווי מרן רבינו הגה"ק בעל ברך משה‬
‫זי"ע פלעגט זיך אלס אויסדריקן‪ ,‬אז בזכותו פונעם פעטער זי"ע אנו‬
‫חיים וקיימים אין דעם טריפה'נעם אמעריקא‪ ,‬און אינאיינעם לאמיר‬
‫מתפלל זיין ‪ -‬און טוען אונזער השתדלות למעשה ‪ -‬אז אויף אייביג‬
‫זאל קהל עדתינו קענען פארבלייבן דער סעד לתומך‪ ,‬וואס עלי'‬
‫יסמוכו אויסצוהאלטן פון די שווערע נסיונות ופגעי הזמן‪ ,‬שטף מים‬
‫הזידונים המתגברים והולכים יום ויום‪ ,‬און ווייטער קענען ממשיך זיין‬
‫בדרך הסלולה לנו מאבותינו ורבותינו נ"ע‪ ,‬הנמשכת לנו בגאון ובעוז‬
‫ע"י כ"ק מרן רבינו עט"ר שליט"א‪ ,‬ולאורו נסע ונלך עד ביאת הגואל‪.‬‬
‫ליינט און האט הנאה‪.‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫««‪3‬‬
‫קהל יטב לב | וויליאמסבורג‬
‫לנצח על מלאכת בית ה'‪:‬‬
‫והיה המחנה הנשאר לפליטה‪:‬‬
‫ענדגילטיגע פלענער באשטעטיגט‬
‫אנצוהייבן גראנדיעזע 'לפאר‬
‫ולרומם' אונטערנעמונגען אין‬
‫בית המדרש הגדול דקהלתנו הק'‬
‫מחנה רב טוב ערהאלט ב"ה‬
‫נויטיגע ּפערמיטן פאר די ‪4‬‬
‫קעמפס‬
‫ּ‬
‫ריזיגע סאטמארער‬
‫מיט אירע טויזענטער קינדער‬
‫ביי א לעצטערע אסיפת הנהלת הקהלה איז ענדגילטיג‬
‫באשטעטיגט געווארן די גענויע פלענער אנצוהייבן מיט א מאסיווע‬
‫אונטערנעמונג איבערצופרישן דאס בית המדרש הגדול לשם‬
‫ולתפארת ולתהלה‪ ,‬ווי עס פאסט זיך פאר דעם מעכטיגן בית‬
‫מקדש מעט‪ ,‬דער בית הגדול והקדוש שמגדלין בה תורה ועבודה‬
‫וגמילות חסדים‪ ,‬וואס ווערט באנוצט טעגליך פון טויזנטער אידן‪,‬‬
‫מנער ועד זקן‪ ,‬מדי יום ביומו‪.‬‬
‫ווי באקאנט האט די הנהלת המחנות היי‪-‬יאר אריינגעלייגט‬
‫שווערע געלטער צו באשיצן די קעמפס און אנהאלטן איר לעגאלן‬
‫סטאטוס ווי פריער‪ ,‬און פארגאנגענעם מאנטאג פרשת בשלח‬
‫העעל"ט איז ב"ה געקומען די פרייליכע נייעס אז עס איז בחסדי‬
‫השם יתברך ערהאלטן געווארן די נויטיגע פערמיטן צו קענען‬
‫עפענען די פיר ריזיגע סאטמארער זומער שטעט צו קענען‬
‫אקאמאדירן די אריבער פינעף טויזענט קינדער קע"ה וועלכע וויילן‬
‫דארט במשך די זומער וואכן‪.‬‬
‫מ'האט רעקרוטירט א חשובן יונגערמאן העסקן המפואר‬
‫שיחיו‪ ,‬וועלכער וועט אי"ה זיין ממונה אנצופירן און באגלייטן די‬
‫אונטערנעמונג מיט אלע דעטאלן‪ ,‬אונטער'ן אויפזיכט פון דעם‬
‫געטרייען ועד הנהלת בית המדרש הגדול‪ ,‬ה"ה קרואי מועד אנשי‬
‫שם‪ :‬הרה"ח מו"ה חיים שלמה ווערטהיימער הי"ו‪ ,‬הרה"ח מו"ה‬
‫ירמי' טייטלבוים הי"ו‪ ,‬הרה"ח מו"ה ישראל יעקב הירש הי"ו‪,‬‬
‫הרה"ח מו"ה יעקב רובין הי"ו‪ ,‬און מו"ה יואל וויינשטאק הי"ו‪.‬‬
‫ווי די פלענער לויטן‪ ,‬וועט דער היכל בית שני אי"ה איינגעטיילט‬
‫ווערן אין ‪ 3‬באזונדערע חלקים‪ ,‬וואס וועט ווערן אפגעטיילט מיט‬
‫באזונדערע רוק‪-‬ווענט‪ ,‬וואו עס וועלן אנגיין כסדר מנינים שחרית‪,‬‬
‫מנחה און מעריב‪ ,‬און אום שבת קודש ובמועדי השנה וועט‬
‫מען דאס צענעמען והי' המשכן אחד‪ .‬אויך איז געפלאנט א ריי‬
‫וויכטיגע איבערפרישונגען און רענאוואציעס דורכאויס דער גאנצער‬
‫געביידע פונעם בית המדרש‪ ,‬וואו טייל ערטער צייגן שוין סימנים‬
‫פון אלטקייט און נאכגעלאזנקייט‪ ,‬וואס מ'דארף איבערפרישן און‬
‫פונדאסניי רענאווירן לשם ולתפארת‪ .‬עקסטער וועט מען אי"ה‬
‫ארויפברענגען די גאנצע 'קליניג און מעינטענענס' אפאראט צו גאר‬
‫א הויכער ניווא ווי ס'פאסט זיך פאר אזא הייליג מקום קדוש‪ ,‬בית‬
‫מקדש מעט‪.‬‬
‫לויט ווי די הנהלת הקהלה געט‬
‫איבער‪ ,‬איז אי"ה צום ערווארטן א‬
‫גאנצער ריי מיט פאזיטיווע שינויים‬
‫לטובה אין אלע געביטן פון בית‬
‫מדרשינו הגדול‪ ,‬צו דער הנאה פון‬
‫אלפי אנשי שלומינו באי בית ה'‬
‫בכל עת ועידן‪ .‬עס איז א ריזיגער‬
‫היסטארישער אונטערנעמונג‪ ,‬וואס‬
‫עס ווערט פארגעזען אריינצוציען אין‬
‫גרויסע הוצאות‪ ,‬וואס וועט נתנדב ווערן‬
‫דורך די נדיבים בעם‪ ,‬און וועט אי"ה‬
‫אריינברענגען א דערפרישנדער פנים חדשות‪ ,‬אינעם הייליגן בית‬
‫המדרש‪ ,‬דער מקום שהתפללו אבותינו ורבותינו נ"ע‪.‬‬
‫די דעטאלן וועלן אי"ה נאכפאלגן אין די קומענדיגע וואכן‪.‬‬
‫■■■‬
‫‪»»4‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫ווי יאר יערליך‪ ,‬טראץ וואס מ'שטייט‬
‫נאך אינעם סאמע ווינטער‪ ,‬הייבן שוין‬
‫די געטרייע קעמפ‪-‬פארוואלטונג אן צו‬
‫ווירבלען מיט העפטיגע אקטיוויטעטן‬
‫און מאסיווע צוגרייטונגען צוצורישן דעם‬
‫ריזיגן אפאראט פון די "זומער קעמפס"‪,‬‬
‫און העפטיגע זיצונגען ווערן שוין‬
‫אפגעהאלטן‪ ,‬צווישן די הנהלת המחנות‬
‫און הנהלת מוסדות סאטמאר ניו יארק‪,‬‬
‫צו זען מיט וואס מ'קען פארשענערן און נאך מער פארבעסערן‪ ,‬צו‬
‫הייבן דעם ניווא פון די סאטמארער אימפעריע אין די קעטסקילס‬
‫ דער ווארימער זומער היים פאר די פילע טויזנטער קינדערלעך‪,‬‬‫בנים ובנות‪ ,‬כן ירבו‪.‬‬
‫די הייליגע קעמפס זענען כיתד תקוע בלבם אין די הערצער פון‬
‫תלמידי וחסידי סאטמאר‪ ,‬און יעדער שפירט דערצו א שטארקע‬
‫נאנטשאפט‪ ,‬סיי צוליב'ן פאקט אז רובם ככולם פון אלפי אנ"ש‬
‫האבן זעלבסט גענאסן פון די קעמפס בימי ילדותם‪ ,‬אפגערעדט‬
‫פון די טויזענטער עלטערן וואס שעפן יאר‪-‬נאך‪-‬יאר תענוג ונחת‬
‫דקדושה פון זייערע לעכטיגע קינדער וואס שעפן זיך אן בתורה‬
‫ויראת שמים אין די אויר הרוחני פון די קעמפס‪ .‬איבערהויפט‬
‫איז באקאנט דאס זעלטענע קשר פון מרן רבינו הקוה"ט זי"ע‬
‫צו 'זיינע קעמפס' וואס איז אים ממש געגאנגען בנפשו צו האבן‬
‫א מקום מוכשר פאר די ריינע הייליגע תשב"ר‪ ,‬ארומגעמויערט‬
‫און פארפאנצערט פון די אלע איבלען פון דער טריפה'נער‬
‫אמעריקאנער גאס אין די זומער חדשים‪.‬‬
‫דערפאר איז עס‬
‫ביי יעדן א פערזענליכע‬
‫פרייד צו הערן איבער‬
‫באשיינפערליכע‬
‫די‬
‫סייעתא דשמיא וואס‬
‫באגלייט די חשוב'ע‬
‫הנהלת המחנות על‬
‫כל פסיעה ופסיעה‪,‬‬
‫ובראשם הרה"ג ר' דוד‬
‫הכהן ראזענבערג שליט"א מנהל המחנות‪ ,‬וועלכער לייגט אריין‬
‫אומערמידליכע כוחות לילות כימים צום סוקסעס פון די מחנות‬
‫רב טוב‪ ,‬שטייענדיג בראש אזויפיל יארן כולן שוין לטובה‪ ,‬און איז‬
‫הולך בדרכי אביו הרב החסיד מוה"ר יודא הכהן ז"ל‪ ,‬און מ'איז‬
‫מתפלל ווייטער אז כוחו וזכותו של אותו זקן זאל זיי ווייטער‬
‫באגלייטן‪ ,‬ס'זאל זיך קענען ווייטער פירן במעגלי צדק‪ ,‬תחת דגלו‬
‫והדרכתו פון כ"ק מרן רבינו שליט"א‪ ,‬עד ביאת הגואל במהרה‪.‬‬
‫זאת היא נחלת יראי אלוקים‪.‬‬
‫■■■‬
‫מזמור שיר חנוכת‪:‬‬
‫פריש געבויטע חדרי תורה‬
‫ותפלה אין ביהמ"ד בית יעקב‬
‫נחמי' מוירטל‪ ,‬פארענדיגט‬
‫כליל בהדרם לשם ולתפארת‬
‫רענאוואציעס אונטערגענומען ביי דער מקוה מפוארה‬
‫ווי באריכטעט אנהויב יאר‪ ,‬האט מען די לעצטערע חדשים‬
‫אדורכגעפירט א גראנדיעזן הרחבת גבולי הקדושה פראיעקט‬
‫ביים בארימטן 'מוירטל' ביהמ"ד 'בית יעקב נחמי'‪ ,‬וואס איז טראץ‬
‫איר יונגער עקזיסטענץ שוין אויסגעוואקסן דעם גרויסן געברויך‬
‫און ברייטן באנוץ פון טויזנטער תושבי השכונה קיעה"ר וואס‬
‫וואקסט כסדר אן אויפהער‪.‬‬
‫די ‪ 2‬לעגענדארע‬
‫בונים ומקימים עולמות‬
‫של תורה ויראה לבית‬
‫הנגיד‬
‫יאקאבאוויטש‪,‬‬
‫מו"ה דוד לייבוש הי"ו און‬
‫הנגיד מו"ה אברהם בער‬
‫הי"ו‪ ,‬וועלכע האבן מנדב‬
‫געווען דעם ביהמ"ד לע"נ‬
‫אומפארגעסליכן‬
‫זייער‬
‫פאטער הרה"ח ר' יעקב‬
‫נחמי' ז"ל‪ ,‬האבן זעענדיג דעם נחיצות הדבר הגבירו את ידם‬
‫שנית‪ ,‬מיט א פרישע נדבה הגונה ועצומה‪ ,‬צו קענען צונעמען‬
‫דעם פרישן דערנעבנדן שטח און דערמיט פארברייטערן די גבולי‬
‫הקדושה מיט עטליכע פרישע שטיבלעך לתורה ולתפלה‪.‬‬
‫אצינד‪ ,‬נאך די פילזייטיגע בוי‪-‬ארבעט האלט מען שוין‬
‫ביים ותכל כל העבודה‪ ,‬און די שטיבלעך ווערן שוין ענדגילטיג‬
‫אויסגערישט און איינגעריכטעט כראוי וכיאות לכבודה של האי‬
‫מקום תורה ותפלה‪ .‬אין א שמועס מיט'ן משמש מו"ה יצחק‬
‫זילבערשטיין הי"ו‪ ,‬זאגט ער‪ ,‬אז מיט'ן צוגעקומענעם הרחבת‬
‫הדעת פון די נייע שטיבלעך וועט מען קענען אי"ה אקאמאדירן‬
‫אזויפיל ווי ‪ 6‬באזונדערע מניני שחרית יעדע שעה באזונדער‪.‬‬
‫אין באזונדערע נייעס פון דעם ביהמ"ד‪ ,‬האט מען אין די‬
‫איצטיגע טעג אונטערגענומען אן איבערפרישונגס אונטערנעמונג‬
‫ביי דער מקוה מפוארה‪ ,‬וואו די טיילס וואס נעמען ארום די ווענט‬
‫און פאדלאגע פון די בורות הטבילה האבן אנגעהויבן אראפקומען‬
‫און זיך צעברעכן‪ .‬אין די איצטיגע טעג וועט מען אי"ה עס‬
‫פונדאסניי איבערציען מיט נייע פראכטפולע טיילס‪ ,‬כראוי ויאה‬
‫לשם ולתפארת‪.‬‬
‫על מלאכת בית ה'!‬
‫■■■‬
‫אלו חייב להכריז‪:‬‬
‫הונדערטער קומען אפנעמען‬
‫פארלוירענע חפצים ביי 'השבת‬
‫אבידה דסאטמאר' אויסשטעלונג‬
‫אנ"ש אנערקענען און באגריסן געטרייע ארבעט און‬
‫וואונדערבארע סערוויס פון חשוב'ע עסקני קהלתינו הק'‬
‫די טויזנטער באי ביהמ"ד הגדול האלטן מיט אין די‬
‫לעצטערע וואכן מיט שפאנונג‪ ,‬באגלייט פון טיפער אנערקענונג‪,‬‬
‫די געבענטשטע אונטערנעמונגען וואס די וואוילטעטיגע‬
‫קערפערשאפט 'השבת אבידה דסאטמאר' טוט דורכפירן‬
‫אזוי סאליד און באשיידן‪ ,‬באווייזנדיג וואונדער‪ ,‬צוריקצוקערן‬
‫פארלוירענע חפצים‪ ,‬האב‪-‬און‪-‬גוטס פון חברי הקהלה אין ווערד‬
‫פון צענדליגער טויזנטער דאלארן‪ ,‬אוועקגעבנדיג טעג און נעכט‬
‫לשם מצוה‪ ,‬איבערגיין אלעס און פרובירן צוריקקערן די חפצים‪.‬‬
‫עס ווערט אנגעפירט פון האברך היקר רודצו"ח מו"ה יואל ברנ"ה‬
‫ווייס הי"ו‪ ,‬מלמד להועיל במוסדותינו הק'‪.‬‬
‫די עסקנים זענען צום ערשט‬
‫דורך איינצלהייטליך יעדע חפץ‬
‫באזונדער‪ .‬די עסקנים האבן‬
‫ארויפגעשטעמפלט אויף יעדע‬
‫זאך א 'טעג' מיט א נומער‪,‬‬
‫אינפארמאציע‬
‫גענויע‬
‫און‬
‫ווי לאנג ס'ליגט שוין אפ אין‬
‫שול‪ ,‬און דערנאך האט מען‬
‫אלעס שיין אויסגעלייגט אין א‬
‫מוסטערהאפטע 'אויסשטעלונג'‬
‫אין בית קויפמאן‪ ,‬וואו ס'האט זיך‬
‫געקענט אויסדוכטן אז ס'קומט‬
‫גאר פאר אן אויספארקויף‪...‬‬
‫יעדן טאג זענען ווירקליך‬
‫געקומען הונדערטער אידן זוכן און אפירטרעפן זייער פון‪-‬לאנג‪-‬‬
‫אויפגעגעבענע ווערד‪-‬זאכן אויף וואס זיי האבן שוין געהאלטן‬
‫לאחר יאוש‪ ,‬און נאר אדאנק די עסקני השבת אבידה האבן זיי‬
‫דאס צוריקבאקומען ב"ה‪.‬‬
‫אצינד ווערט באטראכט ערנסטע פלענער ארויסצוברענגען‬
‫מכח אל הפועל איין צענטראלן 'השבת אבידה צענטער‬
‫דסאטמאר' וואוהין ס'וועלן געברענגט ווערן אלע פארלוירענע‬
‫זאכן פון אלע סאטמארער בתי מדרשים און שמחה‪-‬זאלן און‬
‫מוסדות הק' איבער דער גאנצער שטאט וויליאמסבורג‪ ,‬וואס וועט‬
‫זיכער ברענגען אויסערגעווענליכע רעזולטאטן און איינשפארן‬
‫פארלוסטן פון הונדערטער אלפים פון אידישע קינדער‪ ,‬שהתורה‬
‫חסה על ממונם‪.‬‬
‫השב תשיבם לאחיך!‬
‫■■■‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫««‪5‬‬
‫קהל יטב לב | וויליאמסבורג‬
‫נייער פראכטפולער ביהמ"ד אהל‬
‫פיגא ‪ -‬סאוט אכט ווירבלט מיט‬
‫מנינים ושיעורי תורה מדי יום ביומו‬
‫נאכ'ן גרויסן פייער וואס‬
‫האט שווער באטראפן אונזער‬
‫ביהמ"ד סאוט אכט‪ ,‬האט די‬
‫הנהלת הקהלה זיך באלד‬
‫אלע‬
‫אין‬
‫אריינגעווארפן‬
‫פראנטן צו זען מ'זאל קענען‬
‫וואס שנעלער צוריקברענגען‬
‫דעם כבוד בית ה' על מכונה;‬
‫סיי מיט די פראקטישע‬
‫סיי‬
‫און‬
‫אנגעלעגנהייטן‬
‫מיט'ן ארויסהעלפן שאפן די‬
‫אסטראנאמישע סכומים ביים‬
‫'מטבע של אש' קאמפיין‪,‬‬
‫מ'זאל קענען באנייען דאס ביהמ"ד ווי אמשנעלסטנס‪ ,‬און חפץ ה'‬
‫בידם הצליח‪ ,‬איבערצוקומען אלע שוועריגקייטן און שטרויכלונגען‪,‬‬
‫און באנייען דאס ביהמ"ד‪.‬‬
‫אין א שמועס מיט א גבאי נאמן פון סאוט ‪ ,8‬זאגט ער צום‬
‫'בתוככי' אז מדי שבת בשבתו איז דא א הערליכע באטייליגונג פון‬
‫עטליכע הונדערט מתפללים‪ ,‬דארונטער פרישע צענדליגער יקירי‬
‫אנ"ש‪ ,‬בעלי בתים ואברכים תושבי השכונה‪ ,‬וועלכע האבן ביז‬
‫היינט פשוט נישט געהאט קיין פלאץ אין אלטן שול‪ ,‬און זיי האבן‬
‫איינפאך אויסגעווארט די געלעגנהייט‪ ,‬שמר את הדבר‪ ,‬ווען מ'וועט‬
‫שוין קענען ענדליך האבן א מקום רחבת ידים‪ ,‬זיך קובע צו זיין‬
‫לתורתם ותפלתם אין א היימישן ערליכן מקום‪ ,‬כרצון כ"ק רבינו‬
‫הקוה"ט זי"ע‪.‬‬
‫שמחתי באומרים לי בית ה' נלך!‬
‫■■■‬
‫קבעו שיעו"ר‪:‬‬
‫פרישער שיעור יעדן פארטאגס‬
‫אין ביהמ"ד דקיט"ל 'בניני‬
‫יאקאבאוויטש ‪ -‬ליע גארדענס'‬
‫א רעלאטיוו‪-‬נייער שיעור‪ ,‬וואס האט זיך קוים אנגעהויבן מיט‬
‫א צוויי וואכן צוריק‪ ,‬איז שוין אויסערגעווענליך מצליח און מ'הערט‬
‫דערפון צוריק הערליכע גריסן‪ ,‬וואס פאר א הנאה רוחניות אלע‬
‫משתתפי ומקשיבי השיעור האבן ביים לערנען‪.‬‬
‫דער שיעור קומט פאר יעדן פארטאגס‪ 6 ,‬אזייגער אינדערפרי‪,‬‬
‫און ווערט פארגעלערנט בשפה ברורה ובנעימה‪ ,‬ע"י הרה"ג ר'‬
‫לוי יצחק אבראהאם שליט"א‪ ,‬מו"ץ התאחדות הרבנים‪ ,‬וועלכער‬
‫איז געבענטשט מיט אן אויסערגעווענליכן כח ההסבר און א‬
‫געוואלדיג קלארן דרך הלימוד‪ ,‬און געט אזוי אראפ די דברי השו"ע‪,‬‬
‫ווירקליך כשולחן הערוך לפני האדם ומוכן לאכול‪ ,‬אז די מקשיבים‬
‫‪»»6‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫ א קבוצה פון אברכים יקרים יוצאי ישיבתינו ‪ -‬דערקוויקן זיך‬‫פארשטייענדיג על בורים די געלערנטע הלכות פון שולחן ערוך‬
‫אורח חיים‪.‬‬
‫דער שיעור האט א געוואלדיגן אפקלאנג‪ ,‬נאך פיל מער ווי‬
‫געראכטן‪ ,‬און כסדר‪ ,‬ממש מדי יום ביומו‪ ,‬טוען זיך איינמעלדן‬
‫פרישע יונגעלייט שחשקה נפשם בתורה‪ ,‬וואס צו זייערע אויערן‬
‫האט דערגרייכט די שמועה טובה פונעם הערליכן שיעור‪ ,‬און‬
‫אויך זיי טוען זיך דערין אריינשליסן‪ ,‬און הייבן אן קומען טעגליך‬
‫בקדרותא דצפרא אל בית הספר‪ ,‬צו לערנען אינאיינעם בכח‬
‫הרבים‪ ,‬און הערן די פסקי הלכות אראפגעגעבן בהשכל ובדעת‬
‫פונעם חשוב'ן מגיד שיעור‪.‬‬
‫כל השונה הלכות בכל יום!‬
‫■■■‬
‫בארימטע 'חבורות תורה ויראה'‬
‫שע"י קהל יטב לב דסאטמאר‬
‫צייכנט אפ גרויס הצלחה מיט‬
‫באנייטע פרישקייט‬
‫אין די ראמען פון דער בארימטער חבורת תורה ויראה שע"י‬
‫קהלתינו הק'‪ ,‬וואס איז געגרינדעט געווארן דורך כ"ק מרן רבינו‬
‫שליט"א‪ ,‬צו דינען אלס פעסטער מסגרת פאר אברכים יוצאי‬
‫ישיבתינו הק'‪ ,‬וועלכע קומען ארויס מבין כותלי הישיבה אויף דער‬
‫גרויסער גאס וואס בוזשעוועט פון אלע פרעמדער ווינטן‪ ,‬מ'זאל זיך‬
‫צוזאמהאלטן אינאיינעם בדיבוק חברים‪ ,‬אונטער דער הדרכה און‬
‫באגלייטונג פון חשוב'ע בעלי משפיעים און מורי הוראה בקהלתינו‪,‬‬
‫צו וועמען די יונגעלייט זאלן זיך קענען קלאמערן און פון זיי קונה‬
‫זיין תורה ויראה און התחזקות בכל עת ועידן‪.‬‬
‫אין די לעצטערע צייטן האט מען בעידודו ובברכת קדשו‬
‫פון כ"ק רבינו שליט"א פונדאסניי איבערגעפרישט די חבורות‪,‬‬
‫איינשטעלנדיג א ווירקזאמען סיסטעם אין וואס יעדער אינגערמאן‪,‬‬
‫באלד ווי נאר ער קומט ארויס פון די כותלי ישיבתינו הק'‪ ,‬ווערט‬
‫ער אריינגענומען און אריינגעגלידערט אין א 'חבורה'‪ ,‬וואס אין‬
‫שפיץ שטייט איינער פון די געהויבענע בעלי משפיעים‪ ,‬פאר די‬
‫נעקסטע ‪ 3‬יאר ווערט דער אינגערמאן באגלייט‪ ,‬וואס זענען די‬
‫פונדאמענטעלסטע יארן פון א יונגערמאן ווען ער שטעלט אוועק‬
‫זיין שטוב על יסודות איתנים ונאמנים‪.‬‬
‫עס דארף דערמאנט און ארויסגעהויבן ווערן בתודה וברכה‬
‫די געטרייע חברי הנהלת החבורות‪ ,‬ה"ה הרה"ג ר' ירוחם דייטש‬
‫שליט"א‪ ,‬מנה"ר בישיבה גדולה דסאטמאר‪ ,‬הרה"ח ר' מאיר‬
‫שניצלער הי"ו‪ ,‬גבאי נאמן דקהלתינו‪ ,‬הרה"ח ר' בנציון שווארץ‬
‫הי"ו‪ ,‬הרה"ח ר' שלמה הערש קארפען הי"ו‪ ,‬הרה"ח ר' אייזיק‬
‫פערלשטיין הי"ו‪ ,‬ועל כולם דער געטרייער ענערגישער מנהל‬
‫החבורות הר"ר ישראל יוסף שטרויס הי"ו‪ ,‬וועלכער גיט זיך אוועק‬
‫בלב ובנפש פאר די הצלחה פון די חבורות בכלל און פון יעדן‬
‫אברך בפרט‪ ,‬ודין גרמא‪ ,‬אדאנק זיין געטרייע ארבעט‪ ,‬איז מען ב"ה‬
‫זוכה צו אזא שיינע הצלחה‪ ,‬און פירות מתוקין‪.‬‬
‫קהל יטב לב | קרית יואל‬
‫כ"ק מרן רבינו שליט"א איז ממנה‬
‫חברי וועד הפועל אינערהאלב‬
‫קהלתינו הקדושה קרית יואל‬
‫אין א גאר פאזיטיווע און‬
‫פאר'ן עתיד‬
‫ַ‬
‫גונסטיגע נייעס‬
‫קהלתינו הק' אין קרית יואל‪ ,‬קומט‬
‫די בשורה טובה די היינטיגע וואך‪,‬‬
‫אז כ"ק מרן רבינו שליט"א האט‬
‫ממנה געווען עטליכע חשוב'ע‬
‫ענערגישע עסקנים נמרצים לכל‬
‫דבר שבקדושה‪ ,‬וועלכע זאלן‬
‫זיין עומד לשרת אלס חברי 'ועד‬
‫הפועל דקהל יטב לב דסאטמאר'‬
‫קרית יואל‪ ,‬הלא המה‪ ,‬קרואי מועד‬
‫אנשי שם‪ :‬מו"ה יעקב מנחם דייטש‬
‫הי"ו‪ ,‬מו"ה שרגא פאזען הי"ו‪ ,‬מו"ה‬
‫ישראל חיים קרויס הי"ו‪ ,‬מו"ה יצחק‬
‫הערש היימאן הי"ו‪ ,‬מו"ה משה אהרן ווייס הי"ו‪.‬‬
‫ווי באקאנט‪ ,‬האט די קרית יואל'ער קהלה אין א גאר‬
‫קורצן טערמין פון עטליכע יאר‪ ,‬זיך פונאדערגעבליעט אויף אן‬
‫אויסערגעווענליכן פארנעם‪ ,‬וואס דאס האט מיטגעברענגט מיט‬
‫זיך געוואלדיגע אסטראנאמישע הוצאות‪ .‬עס איז שוין א לאנגע‬
‫צייט וואס עס האט זיך דערקענט א נויט פאר פרישע יונגע‬
‫כוחות וואס זאלן אריינקומען מיט א פרישקייט מרבה זיין פעלים‬
‫לתורה ולתעודה‪ ,‬און זען ארויסצוהעלפן מיט וואס נאר מעגליך‪,‬‬
‫סיי אין דער אלגעמיינער טעגליכער ווירטשאפט‪ ,‬נושא בעול צו‬
‫זיין אין דאס אויפהאלט פון דער גרויסער אימפעריע‪ ,‬קהל יטב‬
‫לב‪ ,‬און סטאביליזירן דעם בודזשעט‪ ,‬און דערנאך זיך נעמען צו‬
‫די ווייטער'דיגע הרחבת גבולי הקדושה אונטערנעמונגען‪ ,‬אינעם‬
‫נאנטן צוקונפט בעז"ה‪ - .‬אין די לעצטערע וואכן איז פארגעקומען‬
‫עטליכע אסיפות אקרו"ט ביי וועלכן דער אנגעלעגנהייט איז‬
‫באהאנדעלט געווארן‪ .‬אויך איז פארגעקומען עטליכע מיטונגען‬
‫אינאיינעם מיט הגה"צ דומ"ץ קהל יטב לב קרית יואל שליט"א‪,‬‬
‫ביי וועלכן מ'האט אויסגעקליבן און באשטעטיגט די חברי ועד‬
‫הפועל‪ .‬דאנערשטאג איז הגה"צ דער דיין שליט"א געווען במעון‬
‫קדשו פון רבינו שליט"א און איבערגעגאנגען אלע דעטאלן‬
‫בהורמנותא דמלכא‪ ,‬און דערנאך בהסכמתו ובברכת קדשו האט‬
‫מען אויפגענומען די נייע חשוב'ע חברי הועד‪ ,‬וואס מען האפט און‬
‫מען קוקט שטארק ארויס‪ ,‬אז חפץ ה' בידם יצליח‪ ,‬להגדיל תורה‬
‫ולהאדירה ולהרחיב גבולי הקדושה‪ ,‬בעיר עוז לנו‪ :‬קרית יואל‪.‬‬
‫על משמרת הקודש!‬
‫■■■‬
‫שיינער שבת מיט הגה"צ אבד"ק‬
‫פאיע וחבר הביד"ץ שליט"א‬
‫דעם פארגאנגענעם שב"ק האט קרית יואל געהאט צוגאסט‬
‫א גאר געהויבענעם אורח‪ ,‬הגאון הצדיק המפורסם רבי שלמה‬
‫לייב וויינבערגער שליט"א‪ ,‬אבד"ק פאיע וחבר הביד"ץ דקהל יטב‬
‫לב דסאטמאר‪ .‬דער חשוב'ער רב שליט"א איז געקומען צופארן‬
‫צוליב די שמחה בבית גיסו הרה"ג אב"ד ריטשוואהל שליט"א‪.‬‬
‫אנשי שלומינו תושבי העיר האבן דורכאויס דעם גאנצן שבת‬
‫קודש זיך מתבשם געווען מיט'ן געהויבענעם גאסט‪ .‬בפרט ביי‬
‫סעודת רעוא דרעוין‪ ,‬ווען דער רב שליט"א איז געלאדענט געווארן‬
‫פון די ראשי קהלה צו קומען אויפטרעטן בדברי כיבושין לרגל‬
‫ימי השובבי"ם‪ .‬דאס בית המדרש הגדול איז געווען פול‪-‬געפאקט‬
‫מיט א ריזיגן ציבור וואס איז געקומען הערן די דברי כיבושין פון‬
‫געהויבענעם גאסט‪ ,‬וועלכער האט א לענגערע צייט מעורר געווען‬
‫בעניני ימי השובבי"ם‪ ,‬און איבער די כלים וואס מען לייגט זיך אליין‬
‫אריין אין א נסיון‪ ,‬און ווי גרויס די נסיונות זענען‪ ,‬וואס איז כמעט‬
‫נישט מעגליך זיך דערפון ארויסצודראפען‪ ,‬אבער עכ"ז קען מען‬
‫זען ניסים גלויים צו ערציען ערליכע דורות‪ ,‬וכימי צאתנו ממצרים‪,‬‬
‫פונקט ווי ווען דער רבוש"ע האט אונז ארויסגעראטעוועט מנ'‬
‫שערי טומאה‪ ,‬אראנו נפלאות‪ ,‬בעז"ה פון דעם יעצטיגן גלות‪.‬‬
‫דברי פי חכם חן‪.‬‬
‫■■■‬
‫חבר אני לכל אשר יראוך ולשומרי פיקודיך‪:‬‬
‫'חבר אני' קאמפיין פראגרעסירט‬
‫אין פולסטן שוואונג; פילע חברי‬
‫הקהלה האבן שוין אויסגעצאלט‬
‫די מעמבערשיפ‬
‫אין די קווארטירן פון הנהלת קהל יטב לב אין קרית‬
‫יואל‪ ,‬איז מען ב"ה פול מיט איבערגענומענע התפעלות‬
‫פון דאס אויסערגעווענליכע ווארימקייט‪ ,‬געטריישאפט‪ ,‬און‬
‫פארשטענדעניש‪ ,‬וואס די הונדערטער חברי הקהלה טוען‬
‫ארויסצייגן אין די איצטיגע טעג פאר זייער אייגענער קהלה‪ ,‬ווען‬
‫זיי טוען בחפץ לבם וברוח נדיבם אנטקעגנקומען די קהלה‪ ,‬מיט'ן‬
‫אויסצאלן די מינימאלע מעמבערשיפ‪ ,‬דמי חבר הקהלה‪ ,‬כרצון‬
‫קדשו פון רבינו הקוה"ט זי"ע‪.‬‬
‫‪ 2‬גאר רייכע גורלות זענען פראקלאמירט געווארן‬
‫מיטצובאגלייטן דעם קאמפיין‪' :‬מעמבערשיפ גורל' צוריקצוגעווינען‬
‫‪ 12‬מאל די סומע פונעם מעמבערשיפ וואס מ'האט איינגעצאלט‪.‬‬
‫ס'ארבעט ווי פאלגענד‪ :‬דער גליקליכער געווינער באקומט אין זיין‬
‫פאסט‪-‬קעסטל יעדן אנהויב חודש א טשעק מיט גענוי די סומע‬
‫וואס ער האט איינגעצאלט פאר מעמבערשיפ‪ .‬דערנאך קומט‬
‫די 'קהלה פעקעדזש' צו געווינען א ריי ווערדפולע ארטיקלען און‬
‫סערוויסעס פון קהל אין קרית יואל‪.‬‬
‫דער משמש און די עסקני הקהלה זיצן יעדן טאג אין ביהמ"ד‬
‫הגדול אפצונעמען ביים עולם די מעמבערשיפ‪ ,‬און ב"ה אז מיט‬
‫יעדן פארבייגייענדן טאג וואקסן די ציפערן‪ ,‬און דער עולם שליסט‬
‫זיך אן מיט גרויס ווארימקייט פאר'ן אויפהאלט פון דער אייגענער‬
‫קהלה‪ ,‬וואס איז דער יסוד פון אלעם‪ ,‬בעיר הצדק קרי' נאמנה‪.‬‬
‫■■■‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫««‪7‬‬
‫קהל יטב לב | מאנסי‬
‫עבידנא יומא טבא לרבנן‪:‬‬
‫הערליכע סעודת מלוה מלכה‬
‫וסיום מסכת פסחים לרגל הילולא‬
‫קדישא מרן בעל עצי חיים זי"ע‬
‫א הערליכע סיום מסכת פסחים איז אפגעהאלטן געווארן דעם‬
‫פארגאנגענעם מוצש"ק פ' בא‪ ,‬קאמבאנירט מיט דער יארצייט‪-‬‬
‫טיש פון כ"ק מרן הגה"ק בעל עצי חיים זצ"ל‪ ,‬בראשות נכדו כ"ק‬
‫גאב"ד סאטמאר מאנסי שליט"א‪ .‬די סעודה איז פארגעקומען אין‬
‫היכל בית המדרש הגדול ויואל משה דסאטמאר‪.‬‬
‫געמאכט דעם סיום האט הרב יואל אהרן פריעדמאן שליט"א‪,‬‬
‫מנכבדי הקהלה‪ ,‬עס האט אויפגעטרעטן מיט א ווארימע דרשה‬
‫הרב ישעי' קרויס שליט"א‪ ,‬מגי"ש בביהמ"ד‪ ,‬דערנאך האט‬
‫אויפגעטרעטן מיט א דרשה הרה"ג דומ"ץ דקהלתינו שליט"א‬
‫וועלכער האט ארויסגעברענגט דעם גרויסן כח פון לימוד התורה‬
‫וואס איז מגינא ומצלי אויף יעדן איד ברוחניות ובגשמיות‪ ,‬און‬
‫צום שלוס האט מען געהערט דברות קודש פון כ"ק מרן הגאב"ד‬
‫שליט"א‪ ,‬וועלכער האט ארויסגעברענגט דאס גליקליכקייט וואס‬
‫א איד שפירט ווען ער איז עוסק בתורה און האט א קביעות אין די‬
‫תורה הק' חק ולא יעבור‪ .‬מ'שפירט בחוש דעם תורת ה' תמימה‬
‫משיבת נפש‪ ,‬פיקודי ה' ישרים משמחי לב‪ - .‬הרה"ג ר' אברהם‬
‫מנחם שטערן שליט"א‪ ,‬מנה"ר בישיבה לצעירים תו"י דסאטמאר‬
‫וויליאמסבורג‪ ,‬פון די אנפירער פון דער נאבעלער פראיעקט חבורת‬
‫'ישראל ואורייתא' איז מכובד געווארן צו בענטשן על הכוס‪ ,‬און‬
‫דערנאך איז דער ציבור צעגאנגען מיט אויפגעהייטערטע געמיטער‬
‫אויף די ביז איצטיגע דערגרייכונגען און שטארק מחוזק פארצוזעצן‬
‫ווייטער מיט א פעסטע התמדה ללמוד וללמד לשמור ולעשות‪.‬‬
‫■■■‬
‫הדרא דלא אפשר למפרט בשפוותא‪:‬‬
‫מחזה הוד פון ‪ 5‬שעות רצופות‬
‫קודש לה' ביים וועכטנליכן 'כולל‬
‫ליל שישי' אין ביהמ"ד הגדול‬
‫מיט איינפאכע ווערטער קען מען גארנישט גענוג שילדערן דעם‬
‫גייסטיגן רוחניות'דיגן פארגעניגן‪ ,‬וואס עס איז פאר א תורה‪-‬איד‬
‫אריינצוקומען אין ביהמ"ד הגדול ויואל משה דסאטמאר אין א‬
‫שובבי"ם'דיגן ליל שישי‪ ,‬צו זען ווי הונדערטער אידן רעכטן אפ אזוי‬
‫הייליג און דערהויבן די פריע פארטאגס שטונדן בלימוד התורה‬
‫ועבודת הבורא‪ ,‬ברציפות גמור‪.‬‬
‫דאס איז אין די וועכנטליכע ראמען פונעם כולל ליל שישי‪,‬‬
‫וואס איז איינגעפירט געווארן אין די לעצטערע יארן ע"י כ"ק מרן‬
‫הגאב"ד שליט"א‪ ,‬און עס וואקסט בכמות ובאיכות מדי שנה‬
‫בשנה ומדי שבוע בשבוע‪ .‬דער סדר הייבט זיך אן אום ‪ 3‬אזייגער‬
‫פארטאגס‪ ,‬ווען מ'לערנט אינעם פרעכטיגן בית מלא ספרים‬
‫דער 'היכל התורה'‪ ,‬וואס איז פול געפאקט עד אפס מקום‪ ,‬אין‬
‫בוכשטאבליכן זין פון ווארט‪ .‬אזאש מ'דארף ממש זוכן צו טרעפן א‬
‫‪»»8‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫ליידיג פלאץ זיך אנידערצוזעצן‪ 6 .‬אזייגער זאגט מען אויס תהילים‬
‫בציבור ובהתעוררות‪ ,‬און שפעטער אום ‪ 8‬אזייגער שטעלט מען זיך‬
‫דאווענען א פייער'דיגן תפלת שחרית בראשות פון כ"ק הגאב"ד‬
‫שליט"א‪.‬‬
‫דער טיף‪-‬אינערליכער רושם וואס אזא געהויבענער פארטאגס‬
‫סדר לאזט איבער אויף אלע אנטיילנעמער א רישומא קדישא‬
‫אויף א גאנצן ששת ימי המעשה‪ ,‬מיט די ריכטיגע הכנה אויפן‬
‫קומענדיגן שבת קודש‪ ,‬וואס ווערט באזונדער אפגעראכטן מיט אן‬
‫ערענסקייט אין די שובבי"ם וואכן בצל כ"ק הגאב"ד שליט"א‪.‬‬
‫באשמורת הבוקר קדמנוך!‬
‫■■■‬
‫העפטיגער מעמבערשיפ קאמפיין‬
‫אונטערגענומען צווישן חברי‬
‫הקהלה‪ ,‬אויסצובאצאלן התחייבות‬
‫הקהלה און התחייבות ארץ החיים‬
‫גאר א שטארקער און פיבערדיגער קאמפיין גייט אן אין די איצטיגע‬
‫וואכן‪ ,‬צווישן אנשי שלומינו היקרים חברי קהלתינו הק' בעיר מאנסי‬
‫יצ"ו‪ ,‬אין וועלכעס די הנהלת הקהלה בעט פון יעדן איינעם פולקאם‬
‫אויסצוצאלן די יערליכע מינימאלע מעמבערשיפ התחייבות‪ ,‬וואס‬
‫איז דער פאקטישער אונטערהאלטער פון קהל'ס עקזיסטענץ‬
‫דורכאויס דעם גאנצן קיילעכיגן יאר‪.‬‬
‫בית מדרשינו הגדול ויואל משה אין מאנסי‪ ,‬איז ווי באקאנט א‬
‫מעכטיגער און פרעכטיגער מבצר התורה והתפלה‪ ,‬א צי‪-‬קראפט‬
‫און אבן שואבת פאר ערליכע אידן איבער דער גאנצער שטאט‪,‬‬
‫מדי יום ביומו ומדי שבת בשבתו‪ ,‬תחת דגלו והדרכתו פון כ"ק מרן‬
‫הגאב"ד שליט"א‪ ,‬וועלכער שטייט בראש פון די עדה הקדושה‪ ,‬און‬
‫זיין השפעה רוחניות איז מאציל מהודו אויפן גאנצן שטאט‪.‬‬
‫אויסער דעם פארפיגט די הנהלת הקהלה מיט א גאנצער‬
‫ריי רוחניות'דיגע באדערפענישן פאר אלע חברי הקהלה‪ ,‬וואס‬
‫בארירט אלעמען טאג‪-‬טעגליך‪ ,‬און יעדער איינציגסטער מאנשי‬
‫שלומינו איז דערויף אנגעוויזן‪ .‬דורכאויס דעם גאנצן יאר זענען די‬
‫חברי הנהלת הקהלה זיך מוסר נפש צו דעקן דעם בודזשעט און‬
‫אנפירן מיט די טעגליכע ווירטשאפט‪ ,‬אבער ס'איז איינמאל אין יאר‬
‫אין חודש שבט‪ ,‬ווען מ'מוז צו קומען צו די אנשלוס און הילף פון‬
‫יעדן חבר הקהלה באזונדער צו העלפן דעקן די ריזיגע בודזשעטן‬
‫און גרויסע דעפיציטן‪.‬‬
‫פאראלעל מיט'ן מעמבערשיפ קאמפיין לויפט דער התחייבות‬
‫מפעל ארץ החיים קאמפיין‪ ,‬וואס איז ווי באקאנט אונטערגענומען‬
‫געווארן אויסצוצאלן דעם קנין שטח הבית העלמין בעיר‬
‫קרית יואל‪ ,‬מקום מנוחת קדשם פון רבותינו הק' זי"ע‪ ,‬און עס‬
‫אהערשטעלן כדת וכהלכה‪ ,‬וואס האט אריינגעצויגן אין שווערע‬
‫מיליאנען דאלארן‪ ,‬און כ"ק מרן רבינו שליט"א ובית דינו הצדק‬
‫צוזאמען מיט כ"ק גאב"ד סאטמאר מאנסי שליט"א האבן‬
‫ארויסגעגעבן א פסק הלכה אויף יעדן חבר הקהלה זיך אנצושליסן‬
‫מיט א מינימאלע התחייבות לטובת הענין‪.‬‬
‫קהל יטב לב | בארא פארק‬
‫לידע את המעשה אשר יעשון‪:‬‬
‫הונדערטער זענען זיך משתתף‬
‫ביי בארימטע 'שיעורי הלכות‬
‫טהרה' וואס ווערט פארגעלערנט‬
‫דורך הגה"צ דומ"ץ דקהלתינו‬
‫שליט"א‪ ,‬ב‪ .‬פ‪ .‬וחבר הביד"ץ‬
‫ווי אין די פארגאנגענע יארן ווערט אויך היי יאר פארגעלערנט‬
‫די וויכטיגע שיעורים דורך הגה"צ רבי חיים דוד כ"ץ שליט"א‪,‬‬
‫דומ"ץ דקהלתינו הקדושה אין בארא פארק‪ ,‬די שיעורים פון‬
‫הגה"צ דער דיין שליט"א‪ ,‬איז פקיע שמי' ווי עס קומען זיך צוזאם‬
‫הונדערטער אינגעלייט‪ ,‬פון קהלתינו הקדושה פון אלע עקן פון‬
‫שטאט‪ ,‬לשמוע את דבר ה' זו הלכה‪ ,‬ולידע את המעשה אשר‬
‫יעשון‪.‬‬
‫עס איז א קידוש השם און‬
‫באמת א מחזה הוד‪ ,‬אריינצוקומען‬
‫‬
‫אינעם גרויסן ביהמ"ד אויף די‬
‫‬
‫‪'52‬סטע גאס צו זעהן ווי דער‬
‫ביהמ"ד איז אנגעפילט מקצה אל‬
‫‪²´½»¸É¸È³µÁ°ÈÁ¸²´³»³µ°´¿¿³‬‬
‫הקצה‪ ,‬הונדערטער אינגעלייט‪,‬‬
‫‪¯·¸»ÈĽ´²³Å³±³‬‬
‫אברכי אנשי שלומינו‪ ,‬אויסצוהערן‬
‫די וויכטיגע שיעורים‪ ,‬באגלייט‬
‫‪°¶²´¸³Ç³·É´º»³°‬‬
‫מיט דברי מוסר והתחזקות‪ ,‬אויך‬
‫‪¯°¯Ç¯´É´½ÈÉÈÇÃɴɰȸ¯Å´½¸»¸»°‬‬
‫½‪²Á³ÁÈ‬‬
‫גאר וויכטיגע דברי השקפה‪ ,‬וואס‬
‫‪·¸Ç·À»´²±³²½³¸°°‬‬
‫באגלייט די אינגעלייט לאורך ימי‬
‫´‪´»¯¼¸Ç´Á¸È²´½¸»°ÂÉÉȳ»²¶¯»º»²¯½Ä´¶¿´¸´¯Ç‬‬
‫שיעורים‬
‫חייהם‪ .‬די סעריע פון די‬
‫»¸‪¾´ÈÁ¸Çȯ³ÈÁ½³´³°¹»¸¹Ç²³É¯Á²‬‬
‫האט אנגעהאלטן פאר די לעצטע‬
‫‪¼¸ºÇ°¯É´²¶¯É³É»³¿³‬‬
‫‪ 3‬וואכן אין די אנהויב פון די ימי‬
‫השובבי"ם פרשת שמות‪ ,‬וארא‪,‬‬
‫בא‪ ,‬אין וואך נאך וואך האט זיך‬
‫פארזאמעלט א גרויסער ציבור‪ ,‬וואס האבן מיטגעהאלטן די‬
‫וויכטיגע שיעורים‪.‬‬
‫‬
‫‬
‫‪¸»»ºÇ´Á¸È‬‬
‫‪5120 NE W UTRECHT AVE.‬‬
‫¿‪´»¯É´º»³°¯·¸»ÈĽ´²³¼ÁÉ´¸·Çð¾É¸»´¯È¸»¯º»É´¿½²µ³k¸³¸Ç´Á¸È³Ç¶¯»°‬‬
‫‪ɽȿ´»¸Á»´°²¿É¿¼¸Ç´Á¸È³‬‬
‫»‪À¸¸´´³kkÁƶŸÇkk°»¯¿É¿³kk´½É½È¿¸´»¸Á‬‬
‫‪ÇÁ¸¸Ç°³È½Çkk°°ÆÁ¸kÇ‬‬
‫‪¾¸¸·È¿Á·º¸»Á È´¸»¯´½ÈÇkk°¼¿´°³¶½È¼¸¸¶kÇ‬‬
‫»‪¾¯½ÇÁ½½¸Å´kk¸³²´²»¯ÇȸkǶkk³Ç³É°³kkÁ»²¿¸¸ÈÉǽɽȿ¸´»¸Á‬‬
‫‪¾¯½ÇÁ½½¸Å‬‬
‫½‪²´²»¯ÇȸÇkk°»²¿¸¸ÈÉǽȷ¸¸´´¯ÆÇÁ°³È½Çkk°»·¸±ÉÇ‬‬
‫די שיעורים ווי עס קומען זיך צוזאם אזויפיל הונדערטער‬
‫אינגעלייט איז א שטאלץ פאר קהלתינו הקדושה אין א ריכטיגער‬
‫הרמת קרן התורה‪ ,‬אינערהאלב קהל יטב לב ד'סאטמאר בארא‬
‫פארק‪.‬‬
‫■■■‬
‫מקח טוב‪:‬‬
‫מסיבת גמר המקח אויף א חדר‬
‫התפלה אין נייעם ביהמ"ד הגדול‬
‫רא ּפ ַארק‬
‫בא ָ‬
‫טמאר ָ‬
‫ד'סא ַ‬
‫ַ‬
‫דקיט"ל‬
‫פארגעקומען ַא שיינע‬
‫דינסטאג ָאווענט איז ָ‬
‫ָ‬
‫רגאנגענעם‬
‫פא ַ‬
‫ַ‬
‫מסיבת לחיים אין שטוב פון הרבני הנגיד מוה"ר אברהם משה‬
‫לעווי הי"ו‪ ,‬מנכבדי‬
‫אנשי שלומינו אין‬
‫רא ּפ ַארק‪ ,‬מיט‬
‫בא ָ‬
‫ָ‬
‫באטייליגונג פון‬
‫ַ‬
‫דער‬
‫דער הנהלת הקהלה‪,‬‬
‫וחברי וועד קרן הבנין‪,‬‬
‫די קינדער פונעם‬
‫חשוב'ן נדיב ר' משה‬
‫הי"ו‪ ,‬און זיינע גוטע‬
‫פריינד‪ ,‬וואו הרבני‬
‫הנגיד ר' משה הי"ו‬
‫ַ‬
‫קא‬
‫האט אונטערגעשריבן דעם ָ‬
‫ָ‬
‫נטראקט און ָא ּפגעקויפט פאר‬
‫ַא גרויסן סכום דעם זכות פון איינס פון די חדרי התפלה אינעם‬
‫וואס ווערט געבויעט אויף דער ‪'52‬סטער‬
‫נייעם גרויסן בית המדרש ָ‬
‫רא ּפ ַארק‪ ,‬ברוב פאר והדר‪.‬‬
‫בא ָ‬
‫גאס אין ָ‬
‫ַ‬
‫טאג פון דער ַאכטער יארצייט‬
‫פארגעקומען אין ָ‬
‫די מסיבה איז ָ‬
‫אומפארגעסליכן פאטער הרבני החסיד ר' חנני' יו"ט‬
‫ַ‬
‫פון זיין‬
‫ב"ר יקותיאל יהודה ז"ל‪ ,‬ר' ליפא לעווי ע"ה‪ ,‬דער ראש הקהל‬
‫וואס לעילוי ולזכרון נשמתו‬
‫רא ּפ ַארק‪ָ ,‬‬
‫בא ָ‬
‫דקהלתינו הקדושה אין ָ‬
‫ָ‬
‫איז דער חדר התפלה ָא ּפגעקויפט‬
‫געווארן לעד ולנצח נצחים‪.‬‬
‫הרה"ח ר' ליפא ז"ל איז געווען ַאן איש החסד והמעש‪ ,‬לטובת‬
‫הכלל והפרט‪ ,‬ובפרט לעשות רצון צדיק מרן רביה"ק זי"ע‪.‬‬
‫זיין זון דער נדיב הרבני הנגיד ר' משה הי"וֹ זייענדיג ַא הולך‬
‫האט מנדב געווען ַא סכום עצום ונכבד‪ ,‬לטובת דעם‬
‫בדרכי אבות‪ָ ,‬‬
‫קרן הבנין פונעם נייעם ביהמ"ד‪ ,‬און ָא ּפגעקויפט ַא זכות פון איינס‬
‫וואס וועלן גענוצט ווערן דורך‬
‫ראכטפולע חדרי התפלה ָ‬
‫פון די ּפ ַ‬
‫וואס איז זיכער ַא‬
‫די טויזנטער מתפללים אינעם נייעם ביהמ"ד‪ָ ,‬‬
‫גרויסער זכות פאר די נשמה בגנזי מרומים‪.‬‬
‫האט‬
‫ָ‬
‫ביי דער מסיבה‬
‫‪Ȳ¶³ÈDz½³É¸°‬‬
‫אויפגעטרעטן הגה"צ דומ"ץ‬
‫‪Æǯïǯ°Ç¯½·¯À²°»°·¸»³Æ²‬‬
‫וואס‬
‫ָ‬
‫הקהלה שליט"א‪,‬‬
‫האט זיך געשטעלט אויפ'ן‬
‫ָ‬
‫¸‪´Æ»¶É¿É½°³È½¶½È‬‬
‫פסוק למען תספר באזני‬
‫בנך ובן בנך‪ ,‬וידעתם כי אני‬
‫‬
‫½´‪dz‬‬
‫ה'‪ ,‬רעדנדיג דערביי בשבחו‬
‫½‪³È´²Æ³´¿¸É»³Æ¸È¯Ç‬‬
‫פון הרה"ח ר' ליפא ז"לֹ‪,‬‬
‫און גערעדט פון דעם ַאז‬
‫¶‪¸´´Á»¯Ã¸»Ç²‬‬
‫האט משריש‬
‫ר' ליפא ז"ל ָ‬
‫¬‬
‫¬‬
‫געווען זיינע מדות אין זיינע‬
‫‪»µ³²´³¸»¯¸É´Æ¸Ç°·´¸¸¿¿¶Ç¶³Ç³‬‬
‫קינדער און אייניקלעך מיט‬
‫דער בחינה פון וידעתם כי‬
‫האט דער‬
‫דערנאך ָ‬
‫ָ‬
‫אני ה'‪,‬‬
‫‪¾¸¿°³¾ÇÆÉ»³¿³‬‬
‫ָ‬
‫דיין שליט"א‬
‫פארגעלערנט‬
‫וואס‬
‫משניות לעילוי נשמתו‪ָ ,‬‬
‫יארצייט‪.‬‬
‫טאג פונעם ָ‬
‫מ'פירט זיך צו לערנען אין ָ‬
‫´´‪¾¸¿°³¾ÇƲÁ‬‬
‫¿‪¯·¸»ÈÇ´½²¯¾Ç½ÆºÉ´¯¸È¿°Á¸µÆ³¸°Ç¾Ç½Æº¸Á³²À¸¸É‬‬
‫‪²À°‬‬
‫½‪ǯ´Ã½³´²°º¿³°¸²¿³²¸±¿³´¿¸²¸²¸²´°º»³°´Ç½³ºÇ°°³Ç¸È³É¯µ³É¿Á´³´Å½¸È´Á¾¸½ÀÇÃ‬‬
‫‪´É°È°¼¸Ç¸¯½³´¸¿ÃÇ°À´¿¸¯Ç¼±´¼¸Ç¶¯³É¯³ÈÁ½´³È´Áǯ´É¸Çµ¿»º°´¸Ç¸º½»º¸Ã°»»´³½³‬‬
‫‪°È¶¿´´¿¸¿¸½¸»´É»º¸»º°²½´Á´³Ç¸²É²À¶´³Æ²Å°³¿´½¯´¸²¸¸³¸´³È½È¸¯³³µ¸º¼¸Ç°¶¼Á‬‬
‫‪¼¸Ç¯´É´¼¸»´»¸³°¼¸Ç¯Ã½´½È²´°º´¿¸º½´É¸»´²±¾¸°‬‬
‫¯‪¸´´Á»³È½¼³Ç°‬‬
‫‪´¸³‬‬
‫‬
‫‪Æ´ÀÁ»½É´°È¸¯»³»¸»´¼½´¸´´¿¸É»³Æ°´»¼È´²¸Çȯ¾¸Ç°´±°Ç°±³¯´³¯»³‬‬
‫‪¶Éô¿¸ÈDz½É¸°É¸¸¿°»ÈȲ´Æ³Éº¯»½»¯´¿¸Éȱ°ÉÁºÇÉ´¸°´´¿¸É°´·°‬‬
‫‪´¿¸½´»È¸È¿¯½³Ç´°¶»±À»³Ç¯´Ã½³¿´È¯Ç³³°¸À½¹ÇÁ´´É¸°¸É»²‬‬
‫´‪»´²±´°Ç¼´ºÀ´²´¯½½´Æ¸¿Á³°É´ÈÁ»»¸²±³²´Á³ÉÁ‬‬
‫´‪¼È°¯ÇƸÇȯȲ¶³²½³¸°°³»Ãɳ¸Ç²¶½²¶°¸¶Å¿É´ºµ³¿Æ‬‬
‫»‪»ÁÃÇȯÈÁ½³´²À¶³È¸¯¶ºÈ¿¸É»°³ÇƸ³´¸°¯»Èɽȿ¾´Çºµ»´¸´»¸Á‬‬
‫‪¼¸Ç¯Ã½´½È²´°ºÁ¸µÆ³¸°Ç¾Ç½Æ¸²Å¾´ÅÇÉ´ÈÁ»³¿´½¯°‬‬
‫‪³È´²²Æ³´¿¸É»³Æ²»³Æ³È¯Ç‬‬
‫‪´» ¼»È¸ ¼¸½È°È ´¿¸°¯ ¸¿Ã»½ ¾´ÅÇ ¸³¸ É´ºÇ° ¸½É´¶ »º° É´¶»È¿ °»³ ƽ´Á½ ´¿¸É´ºÇ°‬‬
‫½‪¼¸¶Å¿¶Å¿»³µÇ²¶°³»ÃÉ´³Ç´É¸Ç°²»ÈÉ´¸²¸½ÉÉ´¸ºµÉ´°°Ç¸Ã»¯´¼¸¸»Ãº°´ÉǺÈ‬‬
‫¸‪¼¸°´·³´¸ÈÁ½°³¯»³¹¸È½³»´¸ºÇ²°¹¸È½³»¼¸¿È°É´°Ç³ºµ¸²´Á´¼¸¿°´½³»º°´»²´½Á‬‬
‫´‪¾½¯¼¸½»´ÁÉÁ´ÈÉ»³Ç³½°³ºµ¿¸²Á¼»´Á²Á´³ÉÁ½¯¸»Á½¯Ç´³¿´¯Ã´±É´¸Ç°°¼¸Çȸ³‬‬
‫‪³²´É»Ç´½µ½°´³ºÇ°°¼¸½É´¶³‬‬
‫‪Æǯïǯ°Ç¯½·¯À²°»°·¸»³Æ²È²¶³²½³¸°‬‬
‫ישמח מש"ה במתנת חלקו!‬
‫■■■‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫««‪9‬‬
‫קהל יטב לב | בארא פארק‬
‫אברכי כולל תורה ויראה אין‬
‫בארא פארק הערן טיפזיניגע‬
‫הלכה שיעור פון הגה"צ אב"ד‬
‫ישראל והזמנים שליט"א‬
‫פארלאפענעם מיטוואך פ' וארא‪ ,‬איז פארגעקומען א טיפער‬
‫און לומד'ישער הלכה שיעור אינעם היכל כולל "תורה ויראה"‬
‫דרבינו יואל אין בארא פארק‪ ,‬וואס איז איבערגעגעבן געווארן‬
‫בטוב טעם ודעת דורך הגאון הגדול נודע בשערים המצויינים‬
‫בהלכה רבי ישראל דוד הארפענעס שליט"א‪ ,‬אב"ד ומח"ס ישראל‬
‫והזמנים‪ ,‬אין די גרויסע‬
‫און שווערע סימנים‬
‫פון די הלכתא רבתא‬
‫לשבתא‪ ,‬פארמיטאג איז‬
‫געווארן‬
‫פארגעלערנט‬
‫סימן שכ"ח‪ ,‬די הלכות‬
‫פון חולה והמסתעף‪,‬‬
‫און נאכמיטאג סימן‬
‫ש"א‪ ,‬הלכות הוצאה‬
‫והמסתעף‪ ,‬ווי די חברי‬
‫הכולל לערנען דורך די‬
‫סוגיות על בורי' און נושא‬
‫ונותן געווען אין די שאלות הלכה למעשה‪ ,‬לאסוקי שמעתא אליבא‬
‫דהלכתא‪.‬‬
‫קרוב צו א שעה האט דער רב שליט"א אויסגעשמועסט די‬
‫נושא לויט די היינטיגע מציאות'ער‪ ,‬מיט שטארקע חידושים אויף‬
‫הלכה למעשה‪ ,‬עס איז געווען א מחזה הוד ווי די אינגע תלמידי‬
‫חכמים‪ ,‬די חברי הכולל‪ ,‬האבן זיך ביים שיעור און נאכן שיעור‬
‫מפלפל געווען‪ ,‬און אויסגעשמועסט אלע נושאים וכללים‪ ,‬און דער‬
‫רב שליט"א האט אויסגעדרוקט זיין התפעלות‪ ,‬זעענדיג פאר זיך‬
‫אן אוצר פון חשובע אינגעלייט מופלגים בתורה שתקפה חיליהם‬
‫לאורייתא אין שפיץ פונעם ראש הכולל הרה"ג רבי אהרן שמואל‬
‫פאדווא שליט"א‪ ,‬וואס שטייט בראש פון דעם הערליכן מקום‬
‫תורה‪.‬‬
‫בהלכות שבת גרוסה!‬
‫■■■‬
‫שירו לו שיעו"ר חדש‪:‬‬
‫נייער שיעור אין הלכות שבת‬
‫בצפרא דשבתא; נאך א רינגעלע‬
‫אינעם גאלדענעם קייט פון‬
‫שיעורי תורה אין ביהמ"ד הגדול‬
‫אין נאך קייט אין די רינגעלע פון די שיעורי תורה‪ ,‬וואס ווערט‬
‫צוגעשטעלט דורך די התאחדות אברכים דקהלתינו הקדושה אין‬
‫בארא פארק‪ ,‬איז צוגעלייגט געווארן דער נייער שיעור אין הלכות‬
‫‪» » 10‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫שבת‪ ,‬וואס ווערט פארגעלערנט בטוב טעם ודעת דורך הרה"ג‬
‫ר' שמעון ישראל פאזען שליט"א‪ ,‬יעדן שבת קודש אינדערפרי‪,‬‬
‫לשביעת רצון מקשיבי השיעור‪.‬‬
‫דער שיעור האט ב"ה גאר גוט אויסגענומען‪ ,‬און עס‬
‫באטייליגן זיך ביי דעם שיעור א שיינע צאל בעה"ב חשובים‪ ,‬וואס‬
‫האבן הנאה עוסק צו זיין ביום השבת קודש‪ ,‬בלימוד הלכתא‬
‫רבתא לשבתא‪ ,‬חוץ פון די געוואלדיגע סגולות פון לערנען‬
‫שבת אינדערפרי פארן דאווענען‪ ,‬וואס איז באוויסט אלס גאר‬
‫געהויבענער זמן מוכשר‪ ,‬כידוע מפי סופרים וספרים‪.‬‬
‫אין די לעצטע עטליכע וואכן האט מען שוין דורך געלערנט א‬
‫שיינער טייל אין די הלכות פון שהי' והטמנה‪ ,‬די סימנים רנ"ג און‬
‫רנ"ז‪ ,‬אין די וואך גרייט מען זיך אנצוהייבן הלכות בישול‪ ,‬און לאור‬
‫הצלחה פונעם שיעור ווערט ערווארטעט עס וועלן צוקומען נאך‬
‫משתתפים מיטצולערנען אינעם סוקסעספולן שיעור‪ ,‬ביים אנהייבן‬
‫דעם פרישע מקצוע‪.‬‬
‫אז מ'רעדט פון די שבת'דיגע שיעורים‪ ,‬דארף אויך דערמאנט‬
‫ווערן דער באוויסטער שיעור וואס ווערט פארגעלערנט יעדן שבת‬
‫נאכמיטאג‪ ,‬אין ספר מנחת חינוך‪ ,‬דורך הרה"ג ר' שלמה זלמן‬
‫ראאב שליט"א‪ ,‬און ווי אויך דער שיעור וואס ווערט פארגעלערנט‬
‫דורך הרה"ג ר' אברהם שלמה פאפלאנאש שליט"א‪ ,‬וואס לערנט‬
‫איצט צום צווייטן מאל דורך אין א הערליכן שיעור בספה"ק‬
‫דברי יואל‪ ,‬נאכ'ן מסיים זיין די הייליגע ספרים ויואל משה‪ ,‬און על‬
‫הגאולה ועל התמורה‪.‬‬
‫להגדיל תורה ולהאדירה!‬
‫■■■‬
‫זה נהנה וזה נהנה‪:‬‬
‫באזונדערע קהלי'שע בענעפיטן‬
‫צוגעשטעלט פאר אויסגעצאלטע‬
‫חברי הקהלה תושבי בארא פארק‬
‫אין די לעצטערע טעג האט די הנהלת קהלתינו הק'‪ ,‬אלס‬
‫דאנק און אנערקענונג צו די חשוב'ע חברי הקהלה בעיר בארא‬
‫פארק‪ ,‬וועלכע שליסן זיך אריין אינעם מעכטיגן פאראייניגטן כח‬
‫הרבים פון אנשי שלומינו‪ ,‬מיט'ן באצאלן זייער מעמבערשיפ‪,‬‬
‫צוגעשטעלט א ריי באזונדערע בענעפיטן און סערוויסעס‪ ,‬ספעציעל‬
‫אין בארא פארקער געשעפטן‪ ,‬כדי אנ"ש תושבי העיר זאלן קענען‬
‫דערפון געניסן דורכאויס דעם גאנצן יאר‪ ,‬בבחינת זה נהנה וזה‬
‫נהנה‪.‬‬
‫די חברי הקהלה אין בארא פארק האבן דעם פולסטן‬
‫אנערקענונג אז יעדער דאלער וואס זיי צאלן איין אין די צענטראלע‬
‫קהלה‪ ,‬פארבלייבט אין זייערע אייגענע קהלה‪ ,‬וואס בליעט אזוי‬
‫הערליך אין אלע געביטן‪ ,‬און שטייט אויף אן אויסנאם הויכן ניווא‬
‫ברוחניות‪ ,‬אונטער דער געטרייער הדרכה פונעם באליבטן דומ"ץ‬
‫הקהלה הגה"צ המפו' רבי חיים דוד כ"ץ שליט"א‪ ,‬חבר הביד"ץ‬
‫דקלהתינו הק'‪.‬‬
‫■■■‬
‫קהל יטב לב | ירושלים‬
‫קול רנה וישועה באהלי צדיקים‪:‬‬
‫גרויסארטיגע שמחת קידושא‬
‫רבא אין ק"ק סאטמאר בעיה"ק‬
‫ירושלים‪ ,‬לרגל שמחת לידת‬
‫הבת בבית הגה"צ אב"ד ור"מ‬
‫סאטמאר ירושלים שליט"א‬
‫ובכן צדיקים יראו וישמחו וישרים יעלוזו וחסידים ברנה יגילו‪.‬‬
‫דעם פארגאנגענעם שב"ק פר' בא האבן אנשי שלומינו תלמידי‬
‫וחסידי סאטמאר בארה"ק מיטגעלעבט א גרויסארטיגע שמחת‬
‫קידושא רבא בחצרות קדשינו‪ ,‬לרגל די גרויסע שמחה בבית‬
‫צדיקים בלידת הבת בסימן טוב ומזל טוב ביים רב הקהילה‬
‫הגה"צ רבי חיים צבי טייטלבוים שליט"א‪ ,‬בנו יקירו ובכורו פון כ"ק‬
‫מרן רבינו עט"ר שליט"א‪.‬‬
‫די שמחת הקידושא רבא איז פארגעקומען אין ביהמ"ד "אהל‬
‫רחל" דקהל יטב לב‪ .‬מאסן תלמידי וחסידי סאטמאר פון ירושלים‬
‫זענען געקומען מיטהאלטן תפילת שחרית אין דעם ביהמ"ד‪,‬‬
‫מקום שהתפללו בו אבותינו ורבותינו הק' נ"ע‪ ,‬וואו רבינו הקוה"ט‬
‫זי"ע האט משמיע געווען דעם דבר ה' ברמה‪ .‬ביי קריאת התורה‬
‫האט דער רב שליט"א קורא שם געווען לבתו הנולדה למז"ט‪,‬‬
‫'רחל אסתר' ע"ש חמותו הרבנית ממאקאווע ע"ה‪.‬‬
‫נאכ'ן דאווענען איז פארגעקומען די שמחת הקידושא רבא‪,‬‬
‫וואו עס האבן אנטייל גענומען הונדערטער נקיי הדעת שבירושלים‬
‫בריך מתייך לשלם‪:‬‬
‫התרגשות און הכנה דרבה צווישן סאטמארער חסידים באה"ק צום‬
‫געהויבענעם באזוך פון כ"ק הגה"צ מרן ראב"ד סאטמאר שליט"א‬
‫א פייערליכע און פרייליכע שטימונג הערשט צווישן אנ"ש חסידי סאטמאר בארה"ק וועלכע גרייטן זיך בהתרגשות עילאה צו‬
‫ענטפאנגען פני קדשו פון כ"ק הגה"צ מרן ראב"ד סאטמאר שליט"א‪ ,‬וועלכער גרייט זיך לעלות לציון ברנה לרגל דער שמחת החתונה‬
‫פון זיין חשוב'ן אייניקל‪ ,‬החתן תמים למעלות הי"ו‪ ,‬בן בנו הגה"צ רבי ברוך אברהם פריעדמאן שליט"א‪ ,‬דומ"ץ קיט"ל סאטמאר העריסאן‬
‫עוו‪ ,.‬עב"ג הכלה החשובה בתש"ק שתחי'‪ ,‬טאכטער פון כ"ק אדמו"ר מתולדות אהרן שליט"א‪ ,‬מקברניטי היהדות החרדית בארה"ק‪.‬‬
‫דאס יהדות החרדית הנאמנה דיירי ארץ הקודש‪ ,‬דער ישוב הישן בירושלים עיה"ק‪ ,‬און ספעציעל די סאטמארער עדה הקדושה‬
‫איבער'ן גאנצן לאנד‪ ,‬געפינען זיך אין א געהויבענע אטמאספערע‪ ,‬אויסווארטנדיג אויף די געהויבענע מאמענטן צו זיין במחיצתו פונעם‬
‫גרויסן גאון וגדול בישראל מרן הראב"ד שליט"א אין לויף פון די טעג וואס ער וועט וויילן בארה"ק‪.‬‬
‫ווי עס געבן איבער עסקני אנ"ש אין ירושלים‪ ,‬איז ארגאנאזירט געווארן א 'וועד קבלת פנים שע"י חסידי סאטמאר בארה"ק' וועלכע‬
‫גרייטן צו די לעצטע דעטאלן און הכנות צו די גרויסע קבלת פנים לכבודו פון מרן הראב"ד‬
‫שליט"א וואו מאסן שלומי אמוני ישראל‪ ,‬מבני היהדות הנאמנה בארה"ק‪ ,‬וועלן ארויסגיין‬
‫לרחובה של עיר‪ ,‬מקבל פנים זיין דעם ראב"ד שליט"א‪ ,‬וואס דאס וועט אן קיין צווייפל‬
‫דערהייבן דעם כבוד פון די יהדות החרדית השרידים אשר ה' עליהם קורא‪ ,‬וואס גייען‬
‫אריבער שטורמישע צייטן מבית ומבחוץ‪ ,‬ווערנדיג פארפאלגט פון די שווערע רדיפות‬
‫הדת פון די ציונים וגירוריהם‪.‬‬
‫דער ראב"ד שליט"א וועט אנקומען קיין ארץ ישראל מאנטאג צופרי‪ .‬מאנטאג אווענט‬
‫איז געפלאנט צו מאכן א גרויסן קבלת פנים בהשתתפות מרנן חברי הבד"ץ עדה‬
‫החרדית‪ ,‬כראוי וכיאות לכבודו של תורה‪ .‬מיטוואך נאכט וועט פארקומען בעז"ה די‬
‫גרויסע חתונה בבית מרן הראב"ד שליט"א עב"ג בת כ"ק אדמו"ר מתולדות אהרן‬
‫שליט"א‪ .‬דעם שבת שבע ברכות וועט געפייערט ווערן אין קהלא קדישא תולדות‬
‫אהרן‪ .‬מוצאי שבת וועט פארקומען די צענטראלע שבע ברכות צוגעשטעלט דורך די‬
‫סאטמארער קהילה אין ירושלים לכבודו פונעם ראב"ד שליט"א‪ ,‬בראשות הגה"צ אב"ד‬
‫סאטמאר ירושלים שליט"א ורבני קהילתינו הק' בארה"ק‪.‬‬
‫אין לויף פון די טעג וואס דער ראב"ד שליט"א וועט וויילן אין ארה"ק וועט דער ראב"ד‬
‫באזוכן אין פילע תלמודי תורה'ס און ישיבות על טהרת הקודש‪ ,‬לחזק ולרומם די מבצרי‬
‫תורה אין ארה"ק וואס זענען נישט נהנה משולחן איזבל‪ .‬און אויך זיך משתטח זיין אויף‬
‫די מקומות הקדושים פון די תנאים ואמוראים‪ ,‬דאס יהדות החרדית אין ארה"ק ערווארט‬
‫געהויבענע טעג!‬
‫יהא בואו לברכה!‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪11‬‬
‫קהל יטב לב | ירושלים‬
‫עס‬
‫וויפיל‬
‫און‬
‫קלייבט זיך צונויף‬
‫פונעם גאנצן עולם‪,‬‬
‫שאפט דער רב א‬
‫סכום‬
‫דאפלטער‬
‫און דאס באקומט‬
‫יעדער מחותן בשעת‬
‫די חתונה‪.‬‬
‫אין שפיץ פון גדולי הרבנים שליט"א‪ .‬ספעציעל האבן זיך אנגעזען‬
‫די חשוב'ע רבנים שליט"א מבני משפחתו פון הגה"צ דער רב‬
‫שליט"א‪ ,‬הרבנים ממאקאווע‪ ,‬זוויעהל‪ ,‬שליט"א ועוד‪.‬‬
‫הגה"צ דער רב שליט"א האט געזאגט דברי תורה לכבוד‬
‫המאורע‪ .‬ער האט פארטייטשט דעם פסוק אין די וואכעדיגע‬
‫סדרה 'בנערינו ובזקנינו נלך בבנינו ובבנותינו' אז די טעכטער האבן‬
‫א גרויסן חלק בעבודת השי"ת‪ ,‬און האט א לענגערע צייט מאריך‬
‫געווען בדברי דרוש ושבח והודאה להקב"ה‪.‬‬
‫נאך די טרעפליכע ווערטער פון דעם רב שליט"א האט דער‬
‫עולם אויסגעבראכן אין א פייערדיגן געזאנג "קול רנה וישועה‬
‫באהלי צדיקים" און דאן איז דער עולם אריבערגעגאנגען מאסנווייז‬
‫צו וואונטשן מזל טוב פאר'ן רב שליט"א‪ ,‬אז עוד רבות בשנים‬
‫דשנים ורעננים זאל ער זוכה זיין צו שעפן נחת דקדושה מבנים ובני‬
‫בנים עוסקים בתורה ובמצות‪.‬‬
‫עוד ישמע בערי יהודא ובחוצות ירושלים קול ששון וקול שמחה!‬
‫■■■‬
‫שיינער סעודת הילולא לרגל‬
‫הילולת מרן הק' בעל עצי חיים‬
‫זי"ע געפראוועט געווארן אין די‬
‫סאטמארער קהילה אין ירושלים‬
‫ּפרעכטיגער כינוס לטובת קופת עזר נישואין‬
‫'ברך משה' צו העלפן אנ"ש בעת שמחתם‬
‫דעם פארגאנגענעם זונטאג איז פארגעקומען דער גרויסער‬
‫כינוס און יערליכער דינער לטובת קופת קרן עזר נישואין ‪ -‬ברך‬
‫משה‪ ,‬וואס איז נתייסד געווארן דורך הגה"צ אבדק"ק סאטמאר‬
‫ירושלים שליט"א‪ ,‬בעת די שלושים פון מרן רבינו הגה"ק בעל ברך‬
‫משה זי"ע לטובת נשמתו‪.‬‬
‫דער יסוד הקופה ארבעט ווי פאלגענד‪ :‬יעדער איד פון די‬
‫קהילה גיט ארום ‪ 10‬דאלער ביי יעדן חתונה פאר יעדן מחותן‪,‬‬
‫צו‬
‫ס'איז‬
‫הרבני‬
‫באטאנען‬
‫המפורסם‬
‫הנגיד‬
‫הרב‬
‫התורני‬
‫אליעזר קעסטנבוים‬
‫שליט"א‪ ,‬יו"ר קרית‬
‫ויואל משה וואס‬
‫נעמט א גרויסן חלק‬
‫אינעם קופה‪ ,‬מיט'ן‬
‫שיקן ביי יעדן חתונה‬
‫א סכום הגון פאר‬
‫יעדן מחותן וואס‬
‫ווערט פארטיילט אין די ראמען פונעם קרן‪ - .‬די קופה שטייט‬
‫שוין איבער פינף יאר‪ ,‬און עס איז שוין פארטיילט געווארן די‬
‫פאנטאסטישע סומע פון איבער א מיליאן דאלער פאר מחותנים‬
‫בליל החתונה ביום שמחתם לבם‪.‬‬
‫דער כינוס איז פארגעקומען אינעם היכל פון תלמוד תורה‬
‫יטב לב דסאטמאר‪ ,‬נתנדב ע"י הרה"ח ר' אליעזר קעסטנבוים‬
‫שליט"א‪ .‬דער יו"ר איז געווען הרב דוד מנשה יאקאב שליט"א‬
‫מחברי הנהלת הקרן‪ ,‬און דערנאך האט מען געמאכט דעם סיום‬
‫משניות וואס ווערט געלערנט חודש'ליך דורך די חברי הקהלה‬
‫לטו"נ מרן הגאב"ד הרמ"א פריינד זיע"א‪.‬‬
‫דערנאך האט אויפגעטרעטן הרב משה פנחס ווידער שליט"א‬
‫מחברי הנהלת הקרן; איינער פון די מחותנים‪ ,‬וואו ער האט‬
‫ארויסגעברענגט די גרויסע זאך אז א מחותן באקומט בשעת‬
‫די חתונה אזא ריזיגן סכום‪ ,‬דערנאך האט אויפגעטרעטן העסקן‬
‫המפורסם רוצו"ח הרב אברהם סלונים שליט"א וואס האט‬
‫ארומגערעדט דעם חלק אז א מחותן באקומט געלט און עס‬
‫פאלט אים נישט אויפן קאפ נאך א חוב צו דעקן‪.‬‬
‫דערנאך האט מען געהערט דברות קודש פון הגה"צ האב"ד‬
‫ור"מ שליט"א מייסד הקופה‪ ,‬וואו ער האט נאכגעזאגט שטארקע‬
‫דיבורים בגודל מעלת הצדקה מפי ספרים וסופרים‪ ,‬און דערנאך‬
‫דערציילט שיינע סיפורים פונעם בעל הילולא און פון די גרויסע‬
‫התקשרות פון זיידן בעל ברך משה צו אביו בעל ההילולא זי"ע‪.‬‬
‫דער עולם איז זיך צוגאנגען אונטער'ן רושם פון די הערליכע‬
‫מאמענטן וואס מ'האט נארוואס מיטגעלעבט‪ ,‬און די הנהלת‬
‫הקופה איז ארויס פול מיט ערמוטיגונג‪ ,‬פינאנציעל און מאראליש‪,‬‬
‫אנצוגיין ווייטער מיט די הייליגע ארבעט‪ ,‬זעענדיג ווי דער ציבור‬
‫שעצט און פארשטייט די עבודת הקודש‪.‬‬
‫■■■‬
‫‪» » 12‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫קהל יטב לב | לאנדאן‬
‫א געניאלער‪ ,‬ערשטמאליגער איינפיר‪:‬‬
‫'כולל מוצאי שבת קודש'‬
‫געגרינדעט אין ביהמ"ד לאברכים‬
‫וואכן‬
‫תהילות יואל‪ ,‬אין די ווינטער ָ‬
‫אין א פרישע רינגעלע אין דער גאלדענער קייט פון‬
‫שפרודל'דיגע פעולות לטובה בקרב הקהלה‪ ,‬איז בית מדרשינו‬
‫לאברכים 'תהלות יואל' געווען דער פיאנער אהערצושטעלן אן‬
‫ערשט'מאליגער דורכברוך און פאזיטיווער איינפיר‪ ,‬נעמליך דאס‬
‫גרינדן א 'כולל למוצאי שבת קודש'‪ ,‬אין די איצטיגע ווינטער‪-‬וואכן‪,‬‬
‫ווען די מוצאי שבתות זענען זייער לאנג‪ ,‬און כאטש מ'זעט עטוואס‬
‫יונגעלייגט‪ ,‬זעיר פה זעיר שם‪ ,‬זענען עוסק בתורה‪ ,‬איז עס אבער‬
‫נישט געווען ארגאניזירט אין קיין כח הרבים‪ ,‬וואס דא עקא אז‬
‫די טייערע שעה'ן זענען ביי פילע אוועקגע'בטל'ט געווארן אן קיין‬
‫ערנסטע שיעורי תורה‪ - .‬אצינד איז עס בעז"ה געקומען לידי‬
‫תיקון‪.‬‬
‫פאר גאנצע צוויי‪-‬און‪-‬אהאלב שעה איז דאס ביהמ"ד פול מיט‬
‫אברכים יקרים און א קול תורה הערט זיך פון די צענדליגער‬
‫אברכים וועלכע זענען לעבהאפט הוגה בתורת ה' בחברותא‪ ,‬פון‬
‫‪ 7:30‬ביז ‪ 10:00‬ביינאכט‪ .‬די יונגעלייט וועלכע ערפילן דעם סדר‬
‫ערהאלטן א שיינע תמיכה וואס דינט אלס שטארקער חיזוק‪ .‬דער‬
‫מנהל ונושא בעול פונעם כולל איז הרה"ח ר' בנימין שווארטץ‬
‫שליט"א‪ ,‬מראשי הביהמ"ד‪ ,‬וועלכער גיט זיך אוועק בלב ובנפש‬
‫להגדיל תורה ולהאדירה‪.‬‬
‫דערנאך פראוועט מען א סעודת מלוה מלכה אינאיינעם‬
‫בשבת אחים גם יחד‪ ,‬דערהויבן ביז גאר‪ ,‬בסיפורי צדיקים פון די‬
‫זקני החסידים‪ ,‬און בזמירות שירות ותשבחות‪.‬‬
‫■■■‬
‫קול צהלה ורנ"ה שפתינו תרננה!‬
‫אנ"ש פראווען די ימי השובבי"ם‬
‫גאר דערהויבן‪ ,‬מיט פעולות‬
‫לטובה פון 'התאחדות אברכים'‬
‫אנגעקומענע‬
‫די‬
‫לקראת‬
‫ימי השובבי"ם‪ ,‬האט די הנהלת‬
‫הקהלה און התאחדות אברכים‬
‫אונטערגענומען א ריי געבענטשטע‬
‫פעולות לטובה‪ ,‬צו פארשטארקן‬
‫דעם קרן התורה והיראה בתוככי‬
‫ימים‬
‫די‬
‫דורכאויס‬
‫הקהלה‪,‬‬
‫ולתיקון‬
‫לתשובה‬
‫המסוגלים‬
‫המעשים‪ ,‬וואס האבן אזא הויכן‬
‫באדייט ביי ערליכע אידן אומעטום‪,‬‬
‫און געוויס ביי אונז תלמידי וחסידי‬
‫סאטמאר‪ ,‬וועמען ס'ליגט נאך‬
‫איינגעבאקן אין די הערצער די‬
‫אומבאשרייבליכע עבודה וואס‬
‫דער הייליגער רבי זי"ע האט אין‬
‫די וואכן אראפגעלייגט למעלה‬
‫מהשגת אנושי‪ ,‬אויסצואוואשן‬
‫אידישע הערצער לאביהם‬
‫שבשמים‪ ,‬וואס באגלייט און‬
‫באלייכט אידישע קינדער ביז'ן‬
‫היינטיגן טאג‪.‬‬
‫‪ÅÓÃ‬‬
‫‪ÕÓËÂÎÇÎÇÅÄÎÇÙ‬‬
‫‬
‫‪ÇÎÇÙ ÜÂÇ ÇÒËÍÇÜÃ ÇÒÐÔ ÂËÍÔÇÔËÈ ÙÆËÃÚÛ ÜÔ ÑÇÚÍÈÎ ÆÎÔÒ ÆÃÇÊÎ ÇÒËÎÔ ÏËÃÃÇÛÆ ËÐË ÃÇÛ ÔËÄÆÃ‬‬
‫‪ÏËÒÐÈÆ ÎØÒËÎ ÌËÂ ÚÔÛÃ ÉËÍÇÆÎÇ ÌÚÅÆ ÜÂ ÇÒÎ ÚËÂÆÎ ÚËÆÈÐÇ ÂÚÇÙ ÆËÆ ÌËÂ ÛÂÆ ÌÇÜÐ ÇÒÔÐÛ‬‬
‫‬
‫‪ÆÛÇÅÙÃÎÇÅÄÑÆÍËÖÐÂØÇËÏËÂÚÇÒÆÏËÚÃÅÆÔÇÐÛÎÏËÍÇÈÇÒÂÑËÂÃÇÛÛÍÜÂÈÆÜÔÍÇÇÎÎÆÏËÛÅÇÙÐÆ‬‬
‫‬
‫‪ÇÜÇËÉÏËËÉÃÇÉËÛÌÖÇÛ
ËÆÛÍÑÐÈÃÇÃÇËÚÃÅÑÒÛÎÇÅÉËÕÓÂÜÆÎÇÒËÎÔÇÎÍÇÒÂÎÊÙÛÆÎÃÂÆÚÆÊÃÇ‬‬
‫‬
‫‪ÇËÍÚÅÃÙÈÉÜÆÎÇÙÈÉÎÇÒËÎÔÇ ÜÇÃÃÎÆËÚÅÉÃÚÅÇÉ ËÆÚÛÂÜÇÙÇÐÔÜÇËÍÃÃÛÖÒÆÜÇÍÖÜÛÆÃ‬‬
‫‪ÇÎÎÆÏËÎÄÇÓÐÆÆÃÇÛÜÆËÒÐÈÃ
ÅÎÂÃÇÛÎÇÏËÚÇÆÊÆÇËÜÇÍÚÅÆÇ‬‬
‫‪ÔÇÐÛÎÏÔÃÇÚÃÇÖÓÂÜËÑÍÎÇ‬‬
‫‪ÓÖËÔÊÏËÃÃÇÛÆ‬‬
‫‪ÏËÃÃÇÛÆËÐËÃÛÂÜÇÃÆÎÃØÇÉÎÇÙÃÔËÈÛÇÅÙÆÇÒËÃÚÔËÐÛÆÛ‬‬
‫‪ÛÅÇÙÜÃÛËÂØÇÐÎÍÃ‬‬
‫‬
‫‪ÎÇÅÄÆÇÒËÛÚÅÐÜËÃÃ‬‬
‫‪ÛËÎÂÖÆÚÅÉÃ‬‬
‫‪ÎÂÇËÜÇÎÆÜÇÒËÛÚÅÐÜËÃ‬‬
‫‪Ã‬‬
‫‬
‫‪ÅÐÆËÃÆÎÍËÆÃ‬‬
‫‪ÑÇËÊÔÃÇÒËÛÚÅÐÜËÃÃ‬‬
‫‪ÏËÛÒÜÚÈÔÃ‬‬
‫‬
‫צום ערשט זענען די‬
‫ארגאניזירטע מניני תהלים‪.‬‬
‫‪ÏËÍÚÃÂÜÇÅÉÂÜÆÜÎÆÒÆ‬‬
‫‪ÏËÍÚÃÂÜÇÅÉÂÜÆÜÎÆÒÆ‬‬
‫ערב שבת קודש‪ ,‬פרייטאג‬
‫פארטאגס‪ ,‬אזוי פרי ווי ‪5:15‬‬
‫אינדערפרי‪ ,‬וואו א ציבור גדול נעמט זיך צונויף אין צענטראלן‬
‫היכל בית המדרש הגדול לשפוך לבם כמים בתפלות ותחנונים‬
‫לפני המקום מיט א גרויס התעוררות‪ ,‬און דאס זעלבע בילד‬
‫חזר'ט זיך איבער בצפרא דשבתא‪ ,‬שבת קודש אינדערפרי‪7:15 ,‬‬
‫אינדערפרי‪ ,‬ווען א גרויסער ציבור אברכים‪ ,‬בעלי בתים ובחורי‬
‫חמד‪ ,‬זאגן אויס אינאיינעם דעם ספר תהלים ברציפות‪.‬‬
‫‪ÑÔÇÇËÔÚÙÇÒËÛÚÅÐÜËÃÃ‬‬
‫‪ÅÐÆËÃÆÎÍËÆÃ‬‬
‫‪ÜËÃÚÔÜÎÖÜÇÄÓÚÉÂËÐÇÜ‬‬
‫‪ÚËÍÂÃÃÇÒËÎÔÏËÐÛÅÇÃÍÜÇÎÄÜÆÃÜÇÂÚÎÏËÐËÃÆÍÈÒÅÇÔÇÆÃÇÊÎÏÛÇÚÇÒËÎÔÏËÚÃÅÆÇÛÔËÛÚÆËÇ‬‬
‫‬
‫א קאפיטל פאר זיך זענען די ‪ 5‬באזונדערע שיעורי הל' טהרה‬
‫פארגעלערנט דורך הרבנים הגאונים דייני קהלתינו הק'‪ ,‬אין‬
‫אלע בתי מדרשים דקיט"ל דא אין שטאט‪ .‬די שיעורים זענען‬
‫איינגעארדענט אין ליל שישי און מוצאי שבת קודש‪ ,‬און ביי יעדן‬
‫שיעור באזונדער באטייליגט זיך א הערליכער ציבור אברכים‬
‫ובעלי בתים מתפללים פון ארטיגן ביהמ"ד‪ ,‬וועלכע לערנען‬
‫איבער די הלכות יסודיות פון אינעווייניג אין שולחן ערוך מיט‬
‫גרויס קלארקייט‪ .‬עקסטער ווערט ארגאניזירט גרעסערע 'שיעורים‬
‫כלליים' איבערצוגיין די געלערנטע הלכות‪.‬‬
‫לאור די ווארימע דברות‬
‫קודש פון כ"ק מרן רבינו‬
‫שליט"א‪ ,‬אין סאמע אנהויב פון‬
‫די ימי השובבי"ם‪ ,‬ווען דער רבי‬
‫‪ lhwdqhxcwbp‬‬
‫שליט"א האט שטארק מעורר‬
‫`‪ `fbdh‬‬
‫געווען אויסצוהערן דעם קול‬
‫‪dlmp}|vztip{kzmh}rme|fh|h‬‬
‫גדול ולא יסף פון רבינו הק'‬
‫‪dlmp}ud|fqm|xdme|fh|h‬‬
‫זי"ע‪ ,‬האבן די געטרייע עסקנים‬
‫שבת‬
‫אראנזשירט יעדן מוצאי‬
‫‪dlmp}f|vezpdl}mog|r|jvmpdme|fh|h‬‬
‫קודש‪ ,‬באלד נאך שלוש סעודות‬
‫‪dlmp}{dppdxh}rme|fh|h‬‬
‫און תפלת מעריב‪ ,‬אויסצוהערן‬
‫די הייליגע 'שובבי"ם טעיפס'‪,‬‬
‫‪dlmp}ummii
ip}me|fh|h‬‬
‫אין אלע ‪ 4‬סאטמארער בתי‬
‫מדרשים דא אין שטאט‪.‬‬
‫די עסקנים שטעלן צו די‬
‫רעקארדירונגען באגלייט מיט קלארע העתקות און הונדערטער‬
‫אידן מיט זייערע קינדער ווארימען זיך און ווערן נתעורר לתשובה‬
‫ולתיקון המעשים ביים ליכט פון די הייליגע דברות קודש נוקבים‬
‫לחדרי בטן‪.‬‬
‫„–˜Ž—‡‹‚…—‬
‫‡˜‚Œ–—‚€ƒŠ ‬
‫…–—Ž‡‬
‫‡˜‚Œ–—‚€ƒŠ ‬
‫•–‡ƒƒƒƒ~ƒŠ•‬
‫‡˜‚Œ–—•‡†Š ‬
‫†‡ƒ–~ƒ‬
‫‡˜‚Œ–—…‡‡~†Œ~– ‬
‫‪ÅÓÃ‬‬
‫‡˜‚Œ–—˜‚‡Šƒ˜‡ƒ~Š‬
‫‪ÏËÃÃÇÛÏËÒÃÇÃÇÛ‬‬
‫‬
‫‪ÌÖÜÛÆÎÕÂÇÛÛËÐÎÍÇ
ÆËÛÙÃÐÎÍÎÔËÅÇÆÎÆÈÃÇÒÒÆ‬‬
‫‪ÆËÂÏËËÙÜËËÍÇÎÎÆÏËÎÄÇÓÐÆÏËÐËÃ
ÆÎÂÃÇÛÎÇÛÖÒ‬‬
‫‪ÏËÎËÆÜÑËÒÐ‬‬
‫‬
‫‪ÛÅÇÙÜÃÛÎÍÃ ÙÃÛÃÚÔÎÍÃ‬‬
‫‪ÚÙÇÃÃÆÔÛÃ ÚÙÇÃÃÆÔÛÃ‬‬
‫‬
‫‬
‫‬
‫‪ÎÇÅÄÆÇÒËÛÚÅÐÜËÃÃ‬‬
‫‬
‫‪ Road N16‬‬
‫‪86 Cazenove‬‬
‫‬
‫‬
‫‪ÂÃÃØÂÇÄÜÂËÃÎÆÍÈÒËÅÔÏËÐÜÃÇÜÐÂÃÆÐËÎÛÆÃÇÛÜÃÃÇÛÎÇÇÒËÛÔÐÚÖÛÎÆÍÈÒÛÚÆËÇ‬‬
‫‬
‫‪ÏËÍÚÃÂÜÇÅÉÂÜÆÜÎÆÒÆ‬‬
‫‬
‫שובו בנים שובבי"ם!‬
‫■■■‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪13‬‬
‫קהל יטב לב | לאנדאן‬
‫בריך מתייכם לשלם‪:‬‬
‫קדמו עיני אשמורת‪:‬‬
‫אנשי שלומינו והנהלת קהלתינו‬
‫הק' אנטפאנגט ריי געהויבענע‬
‫דעלעגאציעס פון ניו יארק‬
‫כח התורה אין ביהמ"ד הגדול‬
‫פארשטארקט מיט 'כולל השכמה'‬
‫הנהלת קהלתינו ואנשי שלומינו תושבי העיר טוען אין‬
‫די איצטיגע טעג ווארימהארציג באגריסן חשוב'ע געסט פון ניו‬
‫יארק‪ ,‬וועלכע קומען אפעלירן נאך הילף לטובת די סאטמארער‬
‫מבצרים כבירים לתורה ויראה‪ .‬צום ערשט זענען די געסט פון‬
‫וויליאמסבורגער 'כולל אברכים'‪ ,‬וועלכע צייכנט אצינד אפ ‪ 50‬יאר‬
‫עקזיסטענץ‪.‬‬
‫עקסטער ווערט אויפגענומען די חשוב'ע דעלעגאציע פון די‬
‫סאטמארער מוסדות אימפעריע 'ויואל משה' אין קרית יואל‪ - .‬אין‬
‫שפיץ פון די בארימטע אנשי שם ועמודי התוך הרה"ח ר' מענדל‬
‫שווימער הי"ו און הרה"ח ר' משה פריעדמאן הי"ו‪ ,‬לאנגיאריגע‬
‫ראשי קהלה ומנהלי המוסדות‪ ,‬ואתם עמם הרה"ג ר' שלמה יעקב‬
‫הערמאן שליט"א‪ ,‬ר"מ בהמוסדות‪.‬‬
‫מאנטאג פ' יתרו הבעל"ט וועט פארקומען דער רעסעפשאן‬
‫בבית העסקן ר' מאיר זאב זאפיר הי"ו‪.‬‬
‫■■■‬
‫ומתקנין תיקון גדול‪:‬‬
‫פרישע תיקונים אין ביהמ"ד‬
‫הגדול אויפגענומען מיט גרויס‬
‫צופרידנהייט; ווירקזאמער מנינים‬
‫סיסטעם איינגעשטעלט‬
‫אנ"ש מתפללי בית מדרשינו הגדול באגריסן מיט צופרידנהייט‪.‬‬
‫אז עס איז צוגענומען געווארן הילף צום משמש הביהמ"ד‪,‬‬
‫אנצופירן מיט די פארברייטערטע ווירטשאפט פון ביהמ"ד‪ ,‬וואס‬
‫איז א צענטער‪-‬פונקט פון תורה ותפלה‪ ,‬וואס פיבערט און ווירבלט‪,‬‬
‫דורכאויס כמעט אלע שעה'ן פון טאג‪.‬‬
‫עס איז געשטעלט געווארן א ממונה אנצופירן מיט די מניני‬
‫שחרית‪ ,‬מנחה מעריב‪ ,‬און עס איז איינגעשטעלט געווארן א‬
‫ווירקזאמער סיסטעם אין וואס א מנין 'מנחה' שטעלט זיך יעדע‬
‫‪ 15‬מינוט נאכאנאנד‪ ,‬פון חצות היום ביז'ן זמן מעריב‪ .‬באזונדערס‬
‫איז עטאבלירט געווארן א 'ועד הקאווע' וואס זאל זיך אפגעבן‬
‫צו פארזארגן דאס צושטעלן קאווע‪-‬מילך‪-‬און‪-‬צוקער מיט אלע‬
‫ארומיגע צוגעהערן מיט א ברייטקייט‪ ,‬לרחבת הציבור מתפללים‬
‫ולומדים‪.‬‬
‫די געבענטשטע פעולות זענען שוין שטארק מערקבאר און‬
‫אלע מתפללים אן אויסנאם זענען דערפון שטארק צופרידן און‬
‫באגריסן די חברי הנהלת הקהלה מקרב הלב‪.‬‬
‫■■■‬
‫‪» » 14‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫פרי פארטאגס‪ ,‬ווען אנשי שלומינו מתפללים ולומדים קומען צו‬
‫גיין אין ביהמ"ד הגדול אנצוהייבן דעם טאג מיט תורה ותפלה‪ ,‬ווערן‬
‫זיי שוין באלד ביים אריינקומען אנטפאנגען פון א זיסן קול תורה‬
‫אדיר וחזק וואס צעגייט זיך אין אלע גלידער‪ ,‬און ברענגט אריין א‬
‫חשקת התורה אין יעדן‪.‬‬
‫דאס קומט פון די צענדליגער אברכים חשובים וועלכע רייסן‬
‫זיך ארויס פרי פארטאגס פון בעט צו קומען עוסק זיין בתורה‬
‫מיט גרויס התמדה‪ ,‬אין די ראמען פונעם ניי‪-‬געגרינדעטן 'כולל‬
‫השכמה' וואס פונקציאנירט יעדן פארטאגס אין ביהמ"ד הגדול‪ ,‬און‬
‫פארפולט דעם גאנצן ביהמ"ד מיט ריתחא דאורייתא‪ .‬דער שיעור‬
‫הכולל איז יעצט אין מסכת ביצה‪ ,‬וואס מ'האפט אי"ה צו ענדיגן‬
‫בשלימות דורכ'ן יאר און אלע חברי הכולל וועלן זיך דערויף שטעלן‬
‫צו פארהער‪ - .‬קומו רונו בלילה!‬
‫אנטווערפען‬
‫פרישע סעריע פון שיעורים‬
‫בבית מדרשינו און די ראמען‬
‫פון "התאחדות אברכים"‬
‫במשך די ווינטער חדשים איז צוגעקומען נאך עטליכע פרישע‬
‫שיעורים בבית מדרשינו אין אנטווערפען יע"א‪ ,‬וואס דינט אלס‬
‫פינת יקרת פאר אנשי שלומינו שיחיו צוגעשטעלט דורך די‬
‫התאחדות אברכים דקהלתינו‪.‬‬
‫יעדן פארטאגס באשמורת הבוקר‪ ,‬ווערט פארגעלערענט‬
‫א הערליכער שיעור אין חק לישראל דורך הרה"ג ר' יואל ברוין‬
‫שליט"א בן הרה"ג ר' יעקב יודא שליט"א מו"ץ בקהלתינו אין קרית‬
‫יואל‪ ,‬ווי עס זענען זיך משתתף גאר א שיינער ציבור אידן מידי יום‬
‫ביומו‪ - .‬ביינאכט איז איינגעפירט געווארן א נייע שיעור אין ספה"ק‬
‫על הגאולה ועל התמורה דורך הרה"ח ר' מרדכי שטויבער שליט"א‬
‫מנהל בית רחל‪ ,‬ווי עס ווערט פארגעלערענט בטוב טעם ודעת‬
‫לשביעות רצון הציבור הצמאים לדבר ה'‪.‬‬
‫יעדן מוצש"ק ווערט פארג עלערנט א שיעור אין יו"ד ח"ב‬
‫פאר גאר א גרויסער ציבור ובפרט אברכי הקהלה‪ ,‬דורך הרה"ג‬
‫ר' אלעזר פריעדמאן שליט"א בן הרה"ג ר' לייבוש שליט"א ונכד‬
‫הגה"צ ראב"ד דקהלתינו הק' וחדב"ן כ"ק אדמו"ר מפשעווארסק‬
‫שליט"א‪ ,‬ווי עס ווערט איבערגעלערענט די גאר וויכטיגע הלכות‬
‫בטוב טעם ודעת‪ ,‬וואס דאס איז און צוגאב די גאר רייכע שיעור‬
‫כללי וואס ווערט פארגעלערענט מידי שנה בשנה דורך דעם‬
‫בארימטן מורה הוראה בקהלתינו הק' הרה"ג ר' מנחם מענדל‬
‫לעמבערגער שליט"א מו"ץ‪ ,‬וחתן דומ"ץ דקהלתינו הק'‪ ,‬וואס איז‬
‫שוין ברייט באוואוסט מיט די גאר רייכע און אקטועלע שיעורים‬
‫בקהלתינו הק'‪.‬‬
‫קהל יטב לב | מאנטריאל‬
‫התרוממות קרן התורה‪:‬‬
‫שפרודלדיגע פעולות‬
‫לטובה פון התאחדות אברכים‬
‫ד'סאטמאר‪ ,‬דערהייבט דעם‬
‫קרן התורה בקרב הקהלה‬
‫די בארימטע 'התאחדות אברכים' פון דער מאנטרעאל'ער‬
‫קהלה שפרודלט ב"ה מיט פילזייטיגע רוחניות'דיגע אקטיוויטעטן‪,‬‬
‫וחפץ ה' בידם מצליח‪ ,‬מרומם צו זיין דעם קרן התורה פון‬
‫דער גאנצער קהלה בעז"ה‪ ,‬סיי מיט'ן מסדר זיין שיעורי תורה‪,‬‬
‫חברותות‪ ,‬מלוה מלכות ומסיבות התאספות מזמן לזמן‪ ,‬סעד‬
‫ועזר‪ ,‬און אזוי ווייטער‪ ,‬פעולות וואס נעמען ארום אלע אנשי‬
‫שלומינו מדי יום ביומו‪.‬‬
‫דא איז דער פלאץ ארויסצוהייבן די געוואלדיגע פעולות וואס‬
‫דער 'מנהל התאחדות אברכים' הרבני היקר והנעלה הר"ר‬
‫בעריש פאזען הי"ו לייגט אריין‪ ,‬איבערהויפט אנצופירן מיט'ן‬
‫כולל ערב‪ ,‬צו באצאלן בזמנו פאר אלע יונגעלייט‪ .‬והנלוה אליו‪,‬‬
‫זעענדיג ווי די פעולות צעבליען זיך אויף אלע זייטן‪ ,‬האט מען‬
‫לעצטנס אויפגענומען האברך היקר והנעלה מו"ה יואל בר"י‬
‫פרענקל הי"ו‪ ,‬צו דינען אלס 'גבאי התאחדות אברכים'‪ ,‬צו מסדר‬
‫צו זיין חברותות‪ ,‬שיעורי תורה‪ ,‬שטיין אין פארבינדונג מיט אברכים‬
‫חדשים און זיי באגלייטן על כל צעד ושעל מיטצושפרייזן מיט זיי‬
‫אויפ'ן וועג צו בויען א בית נאמן בישראל‪ ,‬און אזוי ווייטער‪.‬‬
‫ווי עס גיט איבער צום 'בתוככי' איינער פון די אקטיווע‬
‫עסקנים אין די מאנטרעאל'ער התאחדות אברכים‪ ,‬האפט מען‬
‫אי"ה ‪ -‬אדאנק די באנייטע פרישע כוחות ‪ -‬צו קענען אין נאנטן‬
‫צוקונפט שטארק אויסצוברייטערן די פארצווייגטע פעולות לתורה‬
‫ולתפלה אין די ראמען פון התאחדות אברכים‪ ,‬צו ברענגען א‬
‫פולשטענדיגע הרמת קרן התורה והיראה בתוככי קהל עדתינו אין‬
‫מאנטרעאל‪ ,‬לשם ולתפארת‪.‬‬
‫יגדיל תורה ויאדיר!‬
‫■■■‬
‫כי חזינא צורבי דרבנן דשלים מסכתא‪:‬‬
‫שיינע מלוה מלכה וסיום‬
‫'מסכת יבמות' און התחלת‬
‫'מסכת כתובות' אין די ראמען‬
‫פון חבורת 'ישראל ואורייתא'‬
‫איינס פון די שטארק מוצלח'דיגע שיעורים וואס התאחדות‬
‫אברכים האט סוקסעספול איינגעשטעלט‪ ,‬איז דער בארימטער‬
‫לערנען‪-‬און‪-‬חזר'ן סיסטעם פון 'ישראל ואורייתא'‪.‬‬
‫צענדליגער אברכי הקהלה זענען דערין אנגעשלאסן‪ ,‬און‬
‫האלטן מיט דעם טעגליכן שיעור‪ ,‬מיט א פעסטן קביעות‪ ,‬טאג‬
‫נאך טאג‪ .‬עס איז‬
‫א‬
‫צוגעשטעלט‬
‫טעגליכער שיעור‬
‫‪·»Á°³Á´°È»²´½¸»³Ç²À‬‬
‫חברים‪,‬‬
‫בדיבוק‬
‫‪¶»È°ÉÈÇÃ‬‬
‫ביים סדר הכולל‬
‫‬
‫‬
‫‬
‫ערב דורך מו"ה‬
‫ ¶‪³¿È Ȳ´¶ Á´°È »´½É¯ Ȳ‬‬
‫‬
‫בעריש‬
‫משה‬
‫‪² ¯¸Æ‬‬
‫‪°‬‬
‫¸´¼¯ ´ ´‬
‫מיט‬
‫הי"ו‪,‬‬
‫לויפער‬
‫‪³ °¸Æ‬‬
‫´ ‪±‬‬
‫¸´¼‪µ °‬‬
‫דער מטרה אז‬
‫‪³ °¸Æ‬‬
‫‪±‬‬
‫¸´¼‪µ µ ±‬‬
‫´‬
‫‪±¸Æ‬‬
‫‪² µ‬‬
‫ווען איינער האט‬
‫¸´¼‪¶ ²‬‬
‫´‬
‫‪±¸Æ‬‬
‫‪²‬‬
‫¸´¼‪¶ ¶ ³‬‬
‫נישט קיין חברותא‬
‫‪µ ²¸Æ ³‬‬
‫‪¶ · ÆÈÁ‬‬
‫זאל ער נישט מיד‬
‫¯¸¾¶‪³É»¶É°ºÉ´²¸À‬‬
‫ווערן‪ ,‬נאר זיך‬
‫‪´»¸¶É³¼¸ºÇ°¯´°³Á°É´ÇÈÁÈ´¿¸ºµ¯¸½È²¯ÉÁ¸¸À°‬‬
‫אינעם‬
‫אנשליסן‬
‫½‪É´°´ÉºÀ‬‬
‫‪¯É¸¸Ç´¯´»¯Çȸ»È²´½¸»³Ç²À°‬‬
‫שיעור און ווייטער‬
‫´½‪É´¿Ã»¾¸»´º¸´²º´¯É´Ç°¶Ç²À»¼¸Å´ÇÈ´»¯»º»É¯Å´¸³¯¸ÇƳ¾¯º‬‬
‫»½´‪³Ç´°¶³¸¯°±´¸¿»Æ¿ÁÇû¯´¸³‬‬
‫אנהאלטען דעם‬
‫‪¹ Á‬‬
‫סדר הלימוד מיט‬
‫‬
‫‪¼¸Ç°¶Æ´°¸²°Ç´Á¸È¼¸¸Æɽ¼´¸»º°‬‬
‫א שטארקייט‪ .‬עס‬
‫‪¯É¸¸Ç´¯´»¯ÇȸÉÇ´°¶»È²´½¸»³Ç²À‬‬
‫דארף דערמאנט‬
‫‪³ÁÈ°‬‬
‫ווערן לטובה הרבני‬
‫‪»»´º³»º¸³°‬‬
‫‪´¸¿ÇÁø´»È¸ÇÁ°³È½³´½¸Á‬‬
‫ר' נפתלי פאללאק‬
‫ממשתתפי‬
‫הי"ו‬
‫החבורה‪ ,‬וועלכער‬
‫האט מנדב געווען‬
‫'מתיבתא' גמרות‪,‬‬
‫ווי אויך קלענערע גמרא בענדער‪ ,‬פאר אלע משתתפי לימוד‬
‫ישראל ואורייתא‪ ,‬אז סיי ווי מען געפינט זיך צו אונטערוועגנס‪ ,‬זאל‬
‫מען קענען מיטהאלטן דעם לימוד באין מפריע‪.‬‬
‫‬
‫‪ɸȳµÁ°‬‬
‫‬
‫»¸½´‪²´½Á²‬‬
‫½‪ɺÀ‬‬
‫‪É´°´Éº‬‬
‫¶‪Ç´Á¸ÈÉǵ‬‬
‫¶‪Ç´Á¸ÈÉǵ‬‬
‫¶‪Ç´Á¸ÈÉǵ‬‬
‫¶‪Ç´Á¸ÈÉǵ‬‬
‫‪É´°´Éº‬‬
‫‪É´°´Éº‬‬
‫¸‪É´½°‬‬
‫¸‪É´½°‬‬
‫‬
‫‬
‫¯¼‪±µ½³ÇÀ¶¸»¯´¼¸Ç°¶Æ´°¸²°Ç´Á¸È³»ÂÇÅɸµ¯¼Áû¼Áý¯°¯»¹»È¯É´Ç°¶³‬‬
‫‬
‫‪ÉÉ‬‬
‫‪É‬‬
‫דעם פארגאנגענעם מוצש"ק וארא‪ ,‬בעת ווען אין ניו יארק איז‬
‫פארגעקומען דער צענטראלער סיום‪ ,‬האבן העכער ‪ 40‬אברכים‬
‫דקהלתינו הק' אין מאנטריאל זיך צונויפגעקומען צו א הערליכע‬
‫מסיבת מלוה מלכה וסיום מסכת יבמות‪ ,‬וואו מ'האט אינאיינעם‬
‫פארברענגט בשבת אחים גם יחד‪ ,‬בראשות הגה"צ דומ"ץ‬
‫סאטמאר מאנטריאל שליט"א‪.‬‬
‫דעם סיום האט געמאכט הר"ר אליעזר ברילל הי"ו; עס האט‬
‫אויפגעטרעטן מיט א דרשה הרה"ג ר' יוסף שטראסער שליט"א‪,‬‬
‫חתן הרה"ח ר' ישכר בעריש קאהן הי"ו‪ ,‬מו"ץ בקהלתינו ומגי"ש‬
‫בביהמ"ד‪ ,‬וועלכער האט גערעדט וועגן חשיבות לימוד התורה‬
‫אז יעדער מענטש האט די מעגליכקייט צו האבן א תקומה און‬
‫קיינמאל נישט אויפגעבן אפילו אין די שפעטערע יארן‪ ,‬נאכ'ן‬
‫ארויסגיין פון די בחור'ישע יארן אין די ישיבה‪ ,‬דערנאך האט‬
‫אויפגעטרעטן הגה"צ דער דיין שליט"א און האט ארומגערעדט‬
‫במעלת מסגרת ישראל ואורייתא‪ ,‬אז סיי מען לערנט און סיי מען‬
‫חזר'ט עס איבער‪ ,‬קובץ על יד הרבה‪.‬‬
‫דער דיין שליט"א האט באהויפטעט אז מען זעט ב"ה א‬
‫פעסטע קול תורה‪ ,‬און די פעולות התאחדות אברכים האבן‬
‫שטארק אויפגעהויבן דעם כח התורה אין די קהלה‪ .‬און מ'זעט‬
‫ווי די יונגעלייט 'לעבן' אין זייערע שיעורי תורה‪ .‬כי הם חיינו ואורך‬
‫ימינו‪.‬‬
‫■■■‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪15‬‬
‫קהל יטב לב | מאנטריאל‬
‫כי חזינא צורבי דרבנן דשלים מסכתא‪:‬‬
‫לא שררה אני נותן לכם אלא עבדות‪ ,‬עד יומו האחרון עלי אדמות‪.‬‬
‫הערליכע וועכנטליכע שיעורים‬
‫במוצאי יום מנוחה פאר גרויסן‬
‫עולם בעלי בתים ואברכים‬
‫אין הלכות יורה דעה חלק ב'א‬
‫ר' חיים אביגדור ז"ל האט פארקערפערט אין זיך א זעלטענעם‬
‫דמות דיוקן פון א פארצייטישן ערליכן תורה'דיגן בעל הבית‪ ,‬וואס‬
‫האט מקיים געווען דעם 'תמים תהי' עם ה' אלוקיך' מיט אלע‬
‫פירושים‪ ,‬ווי רש"י טייטשט עס 'התהלך עמו בתמימות'‪ ,‬זייענדיג‬
‫מקדש דעם שם שמים אויף יעדן טריט און יעדן שריט‪ ,‬און איז‬
‫געווען דער שר הצדקות ואביר החסד‪ ,‬וואס האט זיך געלאזט‬
‫קאסטן מיליאנען דאלארן בלי שום גוזמא פאר צדקה‪ ,‬למען הכלל‬
‫והפרט‪.‬‬
‫וואך‪-‬וועכנטליך‪ ,‬במוצאי יום מנוחה‪ ,‬בלויז א קורצע וויילע נאכ'ן‬
‫פארענדיגן סעודת רעוא דרעוין אין ביהמ"ד הגדול דקהל יטב‬
‫לב מאנטריאל‪ ,‬ווערט דאס ביהמ"ד צוריק פול מיט צענדליגער‬
‫בעלי בתים ואברכים‪ ,‬יראי ה' וחושבי שמו‪ ,‬וועלכע קומען הערן‬
‫די בארימטע 'יורה דעה שיעורים' פון הגה"צ המפורסם דומ"ץ‬
‫דקהלתינו מאנטריאל שליט"א‪ ,‬וועלכער האלט אן זיין לאנג‪-‬יאריגע‬
‫חזקה פון צענדליגער יארן פארצולערנען די שיעורי הלכות טהרה‬
‫אין די לאנגע ווינטער'דיגע מוצאי שבתות‪.‬‬
‫אבער העכער אלעם וועט ר' חיים אביגדור ז"ל שטענדיג‬
‫געדענקט און דערמאנט ווערן סינאנים מיט 'סאטמאר מאנטריאל'‬
‫וואו עס איז געווען ידו בכל‪ ,‬ממש אויף יעדן ריר פון די הייליגע‬
‫קהלה‪ ,‬תלמוד תורה‪ ,‬ישיבה קטנה‪ ,‬ישיבה גדולה‪ ,‬בית רחל‪,‬‬
‫מקוה טהרה‪ ,‬אונטער אלעס און אלסדינג איז געשטאנען דער‬
‫שעפערישער ר' חיים אביגדור ז"ל‪ ,‬וועלכער איז געווען סיי דער‬
‫עושה און סיי דער מעשה‪ ,‬און מיט זיינע צען פינגער באוויזן‬
‫אויפצובויען אזא הערליכע אימפעריע‪ ,‬שטייענדיג לימין קדשו פון‬
‫הייליגן רבי'ן רבינו הקוה"ט זי"ע‪.‬‬
‫ע"י הגה"צ דומ"ץ דקהלתינו מאנטריאל שליט"א‬
‫די שיעורי הלכה פון הגה"צ דער דיין שליט"א זענען פקיע‬
‫שמי' מיט זייער געוואלדיגע קלארקייט און בהירות‪ ,‬וואס דער‬
‫דיין שליט"א גיט אראפ דבר דבר על אופנו הלכה למעשה‪ .‬נאכ'ן‬
‫פארענדיגן דעם חלק ההילכתא פאלגט תמיד נאך א הערליכער‬
‫ווארימער שמועס מתובל מיט דברי מוסר והתעוררות ערבים‬
‫לשומעיהם‪ ,‬פון וואס יעדער איינציגסטער משתתף נעמט ארויס‬
‫הויפנס חיזוק אין די היינטיגע שווערע זמנים‪ .‬עס איז א הערליך‬
‫בילד צו זען ווי אזא גרויסער ציבור זיצט אינאיינעם און שלונגט מיט‬
‫דארשט‪ ,‬לא רעב לחם ולא צמא למים‪ ,‬כי אם לשמוע את דבר ה'‪,‬‬
‫פון דעם פוסק מובהק מותיקי תלמידי רבינו הקוה"ט זי"ע‪.‬‬
‫■■■‬
‫קהל עדתינו וועט אפצייכענען‬
‫י"ב חודש לפטירת הרה"ח רבי‬
‫חיים אביגדור קאהן ז"ל‪ ,‬עמוד‬
‫התוך דק"ק סאטמאר מאנטריאל‬
‫עס לאזט זיך נישט גלייבן‪ ,‬אז עס איז שוין אריבער גאנצע י"ב‬
‫חודש זינט סאטמאר בכלל און ק"ק סאטמאר אין מאנטריאל‬
‫בפרט‪ ,‬האט פארלוירן איר לעגענדארן אב ופטרון‪ ,‬עמוד התוך‬
‫ובריח התיכון‪ ,‬ומרדכ"י רצוי לרוב אחיו ודובר שלום לכל זרעו‪ ,‬חיי"ם‬
‫שהי' בו יראת שמים ויראת חטא‪ ,‬הרב החסיד הטפסר המרומם‪,‬‬
‫מוה"ר חיים אביגדור הכהן קאהן זכרונו לברכה‪.‬‬
‫עס איז נישט מעגליך אין די ראמען פון די געציילטע שורות‬
‫ארויסצוברענגען מקצת מן המקצת מגדולת פרשת מרדכי‪ ,‬אשר‬
‫גדלו המלך‪ ,‬מאן מלכי רבנן מרן רבינו הקוה"ט זי"ע‪ ,‬וועלכער‪,‬‬
‫האט זעענדיג זיין אויסערגעווענליכע ישרות‪ ,‬ערליכקייט‪ ,‬תמימות‬
‫און פלאם‪-‬פייער לה' ולתורתו נישט אפצונויגן קיין קוצו של יוד‪,‬‬
‫אים געשטעלט אויף די הייליגע אחריות'דיגע פאסטן פון ראש‬
‫הקהל דקהל יטב לב אין מאנטרעאל ‪ -‬א הייליגע אויפגאבע וואס‬
‫ער האט אנגעהאלטן מיט געטריישאפט און מסירת נפש‪ ,‬בבחינת‬
‫‪» » 16‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫אצינד‪ ,‬ככלות י"ב חודש לפטירתו‪ ,‬וועלן אנשי שלומינו תושבי‬
‫מאנטריאל ‪ -‬ובפרט די ילדי תשב"ר און תלמידי הישיבה קטנה‬
‫וגדולה‪ ,‬אפצייכענען זיין יארצייט מיט'ן לערנען משניות‪ ,‬זאגן‬
‫תהלים‪ ,‬געבן צדקה און טוען מצות ומעשים טובים‪ ,‬לעילוי נשמתו‬
‫פון האי גברא רבא יקירא‪ ,‬הרבני החסיד ר' חיים אביגדור בן ר'‬
‫מרדכי צבי הכהן ז"ל‪ ,‬אז נשמתו הטהורה זאל גיין מעלה מעלה‬
‫בגנזי מרומים‪ ,‬און די אלע זכותים נשגבים ועצומים וואס ער האט‬
‫זיך איינגעהאנדעלט בעולם הזה‪ ,‬זאלן אים אקעגנקומען בעולם‬
‫הבא‪.‬‬
‫יהא זכרו ברוך!‬
‫■■■‬
‫מדי יום ביומו וחודש בחדשו‪:‬‬
‫'חודש בחדשו' קאמפיין‬
‫אונטערגענומען איינצוקאסירן‬
‫די קהל'ישע מעמבערשיפ‬
‫אזוי ווי איינגעפירט אין אלע פיליאלעס פון קהלתינו הק' איבער‬
‫ניו יארק האט אויך די קהלה קדושה אונטערגענומען א העפטיגער‬
‫מעמבערשיפ קאמפיין‪ ,‬וואס צילט אנצושליסן אלע וואס זענען‬
‫חונה על דגל מחנה קהלתינו הק'‪ ,‬צו באצאלן די מינימאלע‬
‫מעמבערשיפ באשטייערונג‪ ,‬וואס ס'איז ברור לכל מבין‪ ,‬אז דאס‬
‫איז די איינציגסטע טרייב‪-‬קראפט אונטער דער עקזיסטענץ פון‬
‫קהל‪ ,‬וואס איז אין פאקט די עקזיסטענץ פון יעדן איד און יעדן בית‬
‫נאמן פון אנשי שלומינו‪ ,‬זיך צו קענען דערהאלטן בדרך הסלולה‪.‬‬
‫קהל בעט‪ ,‬און קהל אפעלירט צו יעדן איינעם צו באנעמען‬
‫דעם חובת השעה‪ ,‬צו פארשטיין דעם אחריות‪ ,‬צו ארויס האבן די‬
‫פאראנטווארטליכקייט‪ ,‬און נישט זיך חלילה ארויסדרייען פונעם‬
‫חובת השעה פאר'ן קיום הקהלה ועתיד הדורות‪ ,‬בדרך שהורה לנו‬
‫זקן מרן רבינו הקוה"ט זי"ע‪ ,‬הנמשכת לנו בגאון ובעוז ע"י כ"ק מרן‬
‫רבינו עטרת ראשינו שליט"א‪.‬‬
‫ד והדר פעלם וצדקתם ע‬
‫ו‬
‫מ‬
‫ד‬
‫ת‬
‫הו‬
‫לע ד‬
‫עצור מילין לא נוכל מלהביע עמקי תודתינו‪ ,‬קדם ידידינו היקרים‪,‬‬
‫ובגבורה‬
‫ורה‬
‫גבור‬
‫חכמים ונבונים ומוכתרים בהילולים‪ ,‬עומדים לימין קהלתינו הק' זה כמה ימים ושנים‪ ,‬בעוז ב ב‬
‫גב‬
‫מחמדים‪,‬‬
‫וכולם מחחממדדיםם‪,‬‬
‫כולם‬
‫לם‬
‫ובאמיץ אונים ברוחם פי שנים‪ ,‬נאים דורשים ונאים מקיימים‪ ,‬בחכמה ובמדע מלאים‪ ,‬כולם ממתקים כו‬
‫הלא המה קרואי מועד אנשי חיל גבורי כח העומדים על הפקודים‪ ,‬אשר בשמם הטוב המה נקובים‪ ,‬ה"ה‬
‫שמשים דבתי מדרשינו‬
‫כל אחד ואחד בשמו הטוב יבורך ויהולל‬
‫מוה"ר זלמן לייב פעלדמאן‬
‫הי"ו‬
‫משמש דקהלתינו הקדושה‬
‫מוה"ר יודא שלעזינגער הי"ו‬
‫משמש בבית מדרשינו אברכים זופניק‬
‫מוה"ר שמואל ארי' שפילמאן הי"ו‬
‫משמש בבית מדרשינו קיט"ל בניני יאקאבאוויטש ‪ -‬ליע גארדענס‬
‫מוה"ר יצחק זילבערשטיין הי"ו‬
‫מוה"ר יצחק שלמה לויפער הי"ו‬
‫משמש בבית מדרשינו קיט"ל תהלות יואל‬
‫מוה"ר ברוך גוטמאן הי"ו‬
‫משמש בבית מדרשינו קיט"ל קליימער סט‪.‬‬
‫מוה"ר משה יודא פריינד הי"ו‬
‫משמש בבית מדרשינו קיט"ל בית יעקב נחמי' ‪ -‬מוירטל‬
‫משמש בבית מדרשינו קיט"ל העריסאן עוו‪.‬‬
‫מוה"ר משה שלמה ווערצבערגער הי"ו‬
‫מוה"ר יואל לאנדא הי"ו‬
‫משמש בבית מדרשינו קיט"ל אהל פיגא ‪ -‬סאוט ‪8‬‬
‫משמש בבית מדרשינו קיט"ל טרופ עוו‪.‬‬
‫הלא המה הגבורים שעומדים משך כל ימי השנה יומם ולילה במסירה רבה על משמרתם בקודש לימין קהלתינו הק' וחברי‬
‫קהלתינו שיחיו‪ ,‬בכל מיני סיוע‪ ,‬על כל פסיעה ופסיעה‪ ,‬ולא חוסכים עמל וטורח באמת באמונה ובאהבה‪ ,‬לשמור ולחזק‪ ,‬לפאר‬
‫ולרומם את בדקי בית ה'‪ ,‬ורק הודות לעזרתם ומסירתם הנאמנה הבלתי פוסקת‪ ,‬אנו זוכים בעז"ה לראות ברכה בפרי עמלינו‪,‬‬
‫מבצרי קהלתינו הכבירים גדלים ומצליחים‪ ,‬בדרך שהורה לנו זקן‪ ,‬בנשיאות כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א‪.‬‬
‫הוד והדר פעלם‪ ,‬אשרי להם ואשרי חלקם!‬
‫ובהאי שעתא‪ ,‬בהגיע עת תקופת השנה כשאלפי אנשי שלומינו שיחיו משתתפים בהחזקת קהלתינו הק' ע"י שילום דמי‬
‫החבר לשנה‪ ,‬בקשתינו שטוחה לחברי קהלתינו היקרים שיחזיקו טובה לאלו שמוסרים נפשם וכוחם ומיטב מרצם בעד‬
‫כל אחד ואחד בסבר פנים יפות‪ ,‬מדי יום ביומו‪ ,‬שבת בשבתו וחודש בחדשו‪ ,‬וימסרו דמי החבר כל אחד להמשמש בבית‬
‫מדרשו בהזדמנות הראשונה‪ ,‬בכדי להביע קצת מרגשי הכרת הטוב‪ ,‬ולחזקם בעבודתם בקודש‪.‬‬
‫ובכן תערב נא עתירתנו בעדם‪ ,‬שאך שמחה וששון ישכון תמיד באהלם‪ ,‬ועוד רבות בשנים‪ ,‬יזכו להמשיך הלאה במעשיהם הטובים הכבירים‬
‫והישרים‪ ,‬לאורך ימים ושנים טובים‪ ,‬בבריות גופא ונהורא נפישא מעתה ועד עולם‪ ,‬וימלא ה' לטובה כל משאלות לבם‪ ,‬עדי נזכה במהרה‬
‫לתשועת עולמים‪ ,‬בקרב הימים‪ ,‬בביאת משיחנו הולך תמים‪ ,‬ומלכינו בראשינו‪ ,‬ונאמר אמן‪.‬‬
‫הכ"ד המברכים ומודים מקרב לב עמוק פנימה‬
‫יעקב כהנא ראה"ק‪ ,‬שאול יחזקאל פערלשטיין סגן ראה"ק‪ ,‬יודא ארי' פריעדמאן סגן ראה"ק‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪17‬‬
‫מהנעשה והנשמע בביתו נאוה קודש של כ"ק מרן רבינו שליט"א | בא • בשלח‬
‫זונטאג פ' בא‬
‫זונטאג פרשת בא אויפדערנאכט איז פארגעקומען בביתו נאוה‬
‫קודש פון רבינו שליט"א א גאר דרינגענדע זיצונג מיט'ן ועד הנהלת‬
‫המוסדות יטב לב בירושלים עיר הקודש‪ ,‬וועלכע האט זיך דערטראפן‬
‫אין אן אויסטערליש קריטישע פינאנציעלע לאגע‪ ,‬און ס'מוז זאפארט‬
‫אונטערגענומען ווערן דראסטישע שריט ארויסצוהעלפן דעם שווערן‬
‫מצב‪.‬‬
‫ביי די אסיפה בבית רבינו שליט"א האבן זיך באטייליגט אלע חברי‬
‫ועד הנהלת המוסדות אין ניו יארק‪ ,‬און אויך דער מנהל המוסדות פון‬
‫ירושלים הרה"ח ר' מענדל וואלערשטיין שליט"א‪ .‬אויך האט זיך דערביי‬
‫באטייליגט הרה"ח ר' משה פריעדמאן שליט"א‪ ,‬משב"ק‪ ,‬וועלכער איז‬
‫שוין לאנגע יארן זייער נאנט צו די מוסדות יטב לב בעיר ה' שמה‪ ,‬און‬
‫מ'האט אינאיינעם מטכס עצה געווען כדת מה לעשות ארויסצוהעלפן‬
‫די מוסדות בצוק העתים‪.‬‬
‫א ריי פאסיגע פארשלאגן זענען אויפגעברענגט געווארן‪ ,‬און א‬
‫ספעציעלע קאמיטע פון חשוב'ע בעלי בתים איז פארמירט געווארן‪,‬‬
‫זיך צו באפאסן מיט די שווערע פינאנציעלע לאגע‪ ,‬מיט פארשידענע‬
‫מיטלען וואס וועלן אונטערגענומען ווערן בברכת קדשו פון כ"ק מרן‬
‫רבינו שליט"א‪ ,‬פאר די הייליגע מוסדות בעיר ה' שמה‪.‬‬
‫■‬
‫מאנטאג פ' בא‬
‫תפלת שחרית האט כ"ק מרן רבינו שליט"א געדאווענט בהיכלי‬
‫הישיבה גדולה‪ ,‬און דערנאך פארהערט די לימודים פון די פארגאנגענע‬
‫וואך ביי עטליכע כתות‪ ,‬כמנהגו מדי שבוע בשבוע‪.‬‬
‫■‬
‫מהרי"ח‪ ,‬וואס דער איידעם פון ספינקער רבי'ן שליט"א‪ ,‬בן האדמו"ר‬
‫מראחוב שליט"א‪ ,‬איז אן אייניקל‪ .‬אויך האט מען דערביי ארומגערעדט‬
‫פונעם שטארקן התקשרות און התבטלות פון כ"ק אדמו"ר מראחוב זצ"ל‬
‫צו כ"ק מרן רבינו הגה"ק בעל ברך משה זצ"ל‪.‬‬
‫■‬
‫שפעטער אויפדערנאכט איז רבינו שליט"א אריבערגעגאנגען אויף א‬
‫ביקור גומלין צו כ"ק אדמו"ר דקהל חסידי ירושלים שליט"א‪ ,‬וועלכער‬
‫האט געוויילט אויף שבת אין וויליאמסבורג‪ ,‬בבית האכסני' ידידינו‪,‬‬
‫הרבני הנגיד ר' שמעון ישראל פערלמוטער הי"ו‪ .‬האדמו"ר מקהל חסידי‬
‫ירושלים האט אויפגענומען און מכבד געווען דעם רבי'ן שליט"א מיט‬
‫גרויס הערצה א שיינער שמועס בד"ת וסיפורי צדיקים פון די אדמור"י‬
‫בית קארלין זכר צדיקים לברכה‪.‬‬
‫ביי דער ענדע האט רבינו שליט"א ווארים אנגעוואונטשן דעם‬
‫חשוב'ן גאסט ער זאל האבן הצלחה וברכה בכל מעשי ידיו‪ ,‬און זוכה זיין‬
‫ווייטער אנצוגיין מיט זיין עבודת הקודש מתוך נחת ושמחה‪.‬‬
‫■‬
‫דינסטאג פ' בא‬
‫תפלת שחרית האט כ"ק מרן רבינו שליט"א געדאווענט בהיכלי‬
‫הישיבה גדולה‪ .‬נאכ'ן דאווענען איז געמאלדן געווארן אז רבינו שליט"א‬
‫וועט האלטן א דרשה צו די תלמידים פון חלק ג' פון כתת הרה"ג ר'‬
‫ראובן חיים שטיינבערג שליט"א‪ ,‬וועלכע האבן די פארגאנגענע וואך זיך‬
‫געשטעלט צום פארהער ביי רבינו שליט"א אויפ'ן פרק 'הדר' אין מסכת‬
‫עירובין מיט גרויס הצלחה בעז"ה‪.‬‬
‫די דרשה איז פארגעקומען אין היכל כונת התפלה שע"י היכל‬
‫דברי יואל‪ ,‬און רבינו שליט"א האט זייער ווארים ארומגערעדט‬
‫פערזענליכע דברי חיזוק צו תלמידיו הנאמנים‪ ,‬צו זען וויפיל מ'איז‬
‫אנגעקומען ביז אהער‪ ,‬און מ'זאל זיך ווייטער מחזק זיין ביתר שאת‬
‫ועוז‪ ,‬ארויסברענגענדיג צווישן אנדערן אז אפילו מ'ווערט שוין עלטער‪,‬‬
‫זענען די תקנות הישיבה נאך אלץ מחייב יעדן איינעם‪ ,‬ובפרט דאס‬
‫קומען פארטאגס‪ ,‬וואס איז געווען איינס פון די שטארקע יסודות ביי‬
‫רבינו הקוה"ט זי"ע‪ .‬און רבינו שליט"א האט אויסגעפירט מיט ווארימע‬
‫ברכות מ'זאל זוכה זיין צו שטייגן און וואקסן בתורה ויראה‪ ,‬און בקרוב‬
‫אויפשטעלן בתים נאמנים בישראל בדרך ישראל סבא‪.‬‬
‫מאנטאג אויפדערנאכט איז אריבערגעקומען אויף א באזוך כ"ק‬
‫אדמו"ר מבית יצחק דספינקא שליט"א‪ ,‬אל ביתו נאוה קודש פון רבינו‬
‫שליט"א‪ ,‬צו לאדענען דעם רבי'ן שליט"א צו דער חתונה פון בתו‬
‫הכלה שתחי'‪ ,‬דעם קומענדיגן מאנטאג פ' בשלח אין זאל פון ראוז‬
‫קעסטל‪ .‬דער ספינקער רבי שליט"א איז געקומען אין באגלייטונג פון‬
‫בניו און חתניו‪ ,‬הרב עקיבא יוסף כהנא שליט"א‪ ,‬מנהל בת"ת סאטמאר‬
‫בארא פארק‪ ,‬הרב אליעזר צבי הורוויץ בן אב"ד ראחוב מאנטשעסטער‬
‫שליט"א‪.‬‬
‫■‬
‫עס האט זיך אנטוויקלט א שיינער שמועס בדברי תורה וסיפורי‬
‫צדיקים‪ ,‬בפרט האט מען ארומגערעדט איבער'ן ענין פון חתונה מאכן‬
‫'אג"ה' און ס'איז דערביי אויפגעברענגט געווארן די ווערטער פון ליקוטי‬
‫נאכמיטאג איז אריבערגעקומען אל ביתו נאוה פון רבינו שליט"א‬
‫אויף א באזוך הרב אהרן לייב בערגער שליט"א‪ ,‬דער רב פון קורעסטין‪,‬‬
‫אוקריינא‪ ,‬צו רעפערירן דעם רבי'ן שליט"א איבער דעם אלגעמיינעם‬
‫‪» » 18‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫מצב פון אידישקייט אין רוסלאנד און ספעציעל איבער די לעצטערע‬
‫פעולות לחיזוק הדת ולקירוב רחוקים אין וואס הרב בערגער שליט"א‬
‫איז שטארק‪ .‬דער רבי שליט"א האט זיך אויספירליך אינטערעסירט‬
‫און נאכגעפרעגט איבער אלע דעטאלן איבער'ן מצב היהדות אין דער‬
‫ווייטער רוסלאנד‪ ,‬און דערנאך געגעבן הוראות וברכות קדשו צום‬
‫חשוב'ן רב שליט"א‪ ,‬צו קענען ווייטער ממשיך זיין בפעולותיו הכבירות‪,‬‬
‫ביתר שאת ועוז‪.‬‬
‫■‬
‫אויפדערנאכט האט רבינו שליט"א טעלעפאניש אנגערופן מנחם אבל‬
‫זיין הר"ר יצחק שווארץ הי"ו פון קרית יואל‪ ,‬וועלכער זיצט שבעה על‬
‫פטירת אשתו החשובה ע"ה‪ ,‬וועלכע איז נעבעך טראגיש אומגעקומען‬
‫ביי א העליש‪-‬אויסגעבראכענע שריפה די פארגאנגענע וואך‪.‬‬
‫■‬
‫דערנאך איז רבינו שליט"א אריבערגעגענגען צום דריטן אפטיילונג‬
‫וואס ווערט געפירט פון הרה"ג ר' יעקב יצחק טייטלבוים שליט"א‪,‬‬
‫מנה"ר‪ .‬רבינו שליט"א איז אנטפאנגען געווארן פון א מעכטיגן קול תורה‬
‫פון די העכער הונדערט תלמידים‪.‬‬
‫דערנאך האט דער רבי שליט"א געהאלטן א פייערדיגע דרשה‪ ,‬צו די‬
‫תלמידי הישיבה‪ ,‬זיי מעורר צו זיין להתחזק בלימוד התורה ועבודת ה'‪,‬‬
‫בפרט איצט אין די ימי השובבי"ם‪ .‬די דרשה האט איבערגעלאזט גאר א‬
‫שטארקן רושם בין כותלי הישיבה‪.‬‬
‫בעפאר'ן פארלאזן די ישיבה האט רבינו שליט"א אויסגעדרוקט רצון‬
‫קדשו אז אזוי ווען ער איז אנגעקומען האט מען געהאלטן אינמיטן‬
‫לערנען‪ ,‬וויל ער אויך בעפאר'ן ארויסגיין זען ווי די בחורים זענען עוסק‬
‫בתורה‪ .‬תיכף ומיד האבן אלע תלמידים זיך צוריקגעזעצט צו די כותלי‬
‫הישיבה‪ ,‬און מיט א פלייס און התמדה אנגעהויבן לערנען‪ ,‬בעת רבינו‬
‫שליט"א שעפט נחת דקדושה‪.‬‬
‫■‬
‫מיטוואך פ' בא ‪ -‬ר"ח שבט‬
‫דעם פארגאנגענעם מיטוואך ראש חודש שבט‪ ,‬האט רבינו‬
‫שליט"א אויסגענוצט ארומצוגיין פערזענליך באזוכן אין אלע חלקים‬
‫פון די ישיבות קטנות וצעירים אין וויליאמסבורג‪ ,‬כדי זיך פערזענליך‬
‫אומצוקוקן אויף די אנגייענדע עבודת הקודש‪ .‬דאס קומען פון רבי'ן‬
‫שליט"א איז נישט געווען געמאלדן פון פאראויס‪ ,‬און עס איז דעריבער‬
‫געווען א שטארקע איבערראשונג צו אלע הונדערטער תלמידים‬
‫ומרביצי תורה‪ ,‬מקבל צו זיין פני רבינו שליט"א‪.‬‬
‫■‬
‫צו תפלת שחרית איז רבינו שליט"א ערשינען אין היכל פון‬
‫'ישיבה לצעירים' אויף וואשינגטאן עוועניו‪ ,‬בהנהלת הרה"ג רבי‬
‫מנשה כ"ץ שליט"א‪ ,‬אבד"ק פריימאן‪ .‬דאס דאווענען איז צוגעגאנגען‬
‫מיט גרויס ווארימקייט‪ ,‬און צו הלל איז רבינו שליט"א צוגעגאנגען‬
‫לפני התיבה‪ .‬דערנאך איז געווען א הערליכע מראה ווען די‬
‫'עליות לתורה' זענען ליציטירט געווארן פאר ווער עס האט זיך‬
‫אונטערגענומען דעם גרעסטן סכום 'שעות רצופות' אין די ימי‬
‫השובבי"ם‪ .‬אין סך הכל איז עס אויסגעקומען צו העכער צוויי טויזנט‬
‫שעות‪.‬‬
‫נאכ'ן דאווענען איז געפראוועט געווארן א שיינער מסיבת לחיים‬
‫פאר אלע תלמידים און רבינו שליט"א האט דערביי משמיע געווען‬
‫ווארימע דברות קודש ודברי חיזוק לתלמידיו הנאמנים‪.‬‬
‫■‬
‫באלד דערויף איז רבינו שליט"א אריבערגעגאנגען צום נעקסטן‬
‫אפטיילונג פון דער ישיבה קטנה‪ ,‬וואס ווערט געפירט בהנהלת הרה"ג ר'‬
‫משה יודא פריעדמאן שליט"א‪ ,‬וואו מ'האט געהאלטן אינמיטן א פעסטן‬
‫פארמיטאג סדר‪ .‬רבינו שליט"א האט זיך אומגעקוקט אויף די התמדה‬
‫בתורה פון די תלמידים און איז ארומגעגאנגען אין ביהמ"ד זיך אומקוקן‬
‫אויפ'ן הלוך ילך און שמועסן מיט די מרביצי תורה‪.‬‬
‫אויפדערנאכט איז רבינו שליט"א געווען מסדר קידושין ביי דער‬
‫שמחת נישואין פון החתן בן מו"ה שאול יחזקאל לאנדא הי"ו‪ ,‬עב"ג‬
‫הכלה שתחי' בת הר"ר ראובן זאבל הי"ו‪ ,‬באולם פרדס פיגא‪.‬‬
‫■‬
‫דאנערשטאג פ' בא‬
‫דאנערשטאג מיטאג האט רבינו שליט"א מיטגעזאגט ביים גרויסן‬
‫מנין תהילים בציבור אין ביהמ"ד הגדול‪ ,‬דערנאך האט רבינו שליט"א‬
‫געדאווענט תפלת מנחה ואח"כ קריאת ויחל‪.‬‬
‫אויפדערנאכט האט רבינו שליט"א זיך באטייליגט ביי דער מסיבה‬
‫לטובת מוסד עזר לתלמיד שע"י ישיבה קטנה דסאטמאר‪ ,‬בבית האברך‬
‫היקר‪ ,‬עסקן נמרץ לכל קדשי בית סאטמאר‪ ,‬מוה"ר פנחס דוד גליק הי"ו‪.‬‬
‫דער רבי שליט"א האט מפאר געווען בראש המסובים פאר א לענגערע‬
‫צייט‪ ,‬אויך האט זיך דערביי באטייליגט הגה"צ אבד"ק סיגעט שליט"א‪.‬‬
‫ביי דער ענדע האט דער רבי שליט"א ווארעם אנגעוואונטשן דעם‬
‫חשוב'ן בעל אכסני' מברכות קדשו‪ ,‬שישרה שכינה במעשי ידיו ויתברך‬
‫בכל מילי דמיטב‪.‬‬
‫■‬
‫פרייטאג פ' בא‬
‫ערב שבת קודש אינדערפרי איז אריבערגעקומען אויף א באזוך כ"ק‬
‫האדמו"ר מצאנז‪-‬זשימיגראד שליט"א פון בארא פארק‪ ,‬וועלכער האט‬
‫זיך געפינען דאהי צוגאסט אויף שבת קודש‪ .‬דער זשימיגראדער רבי‬
‫שליט"א איז געקומען אין באגלייטונג פון חשוב'ן בעל אכסני'‪ ,‬הרבני‬
‫התורני הטפסר המפורסם‪ ,‬הרב החסיד רבי אליעזר קעסטנבוים שליט"א‪,‬‬
‫נשיא כוללי דמשק אליעזר‪ .‬עס איז געווען א הערליכער באלערנדער‬
‫שמועס בדברי תורה וסיפורי צדיקים‪ .‬בפרט האט מען ארומגערעדט‬
‫מגדולת צדקתו וקדושתו פון הייליגן דברי חיים מצאנז זי"ע‪ ,‬וואס ביידע‬
‫עלטערן זצ"ל זענען געווען פון די לעצט פארבליבענע אור‪-‬אייניקלעך‬
‫פון הייליגן צאנזער רב זצ"ל‪.‬‬
‫דערנאך האט רבינו שליט"א אויפגעטרעטן מיט א ווארימע‬
‫דרשת חיזוק לימי השובבי"ם‪ ,‬ארויסברענגענדיג וואס דאס באדייט‬
‫פאר תלמידי הישיבה‪ ,‬און דערנאך געטיילט פרסים פאר די תלמידים‬
‫המצטיינים‪ ,‬וואס האבן געלערנט אסאך שעות רצופות אין די לעצטערע‬
‫עטליכע וואכן‪.‬‬
‫רבינו שליט"א האט אנגעוואונטשן ווארימע ברכות און דערנאך‬
‫ארויסבאגלייט דעם גרויסן גאסט בכבוד הראוי‪ ,‬ונפרדו לשלום‪.‬‬
‫■‬
‫■‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪19‬‬
‫שבת קודש פ' בא‬
‫דער שבת קודש איז פאריבער מיט גרויס דערהויבענקייט בצילא‬
‫דמהימנותא‪ .‬רבינו שליט"א איז אריינגעקומען צו תפילת מנחה מעוטף‬
‫בטליתו און צוגעגאנגן לפני התיבה‪ .‬מיט קבלת שבת איז מכובד געווארן‬
‫הרה"ג ר' מאיר שפיץ שליט"א אב"ד ביסטריץ לרגל די שמחת עלי'‬
‫לתורה פון זיין זון החתן ני"ו‪.‬‬
‫רבינו שליט"א איז אריינגעקומען צום שלחן הטהור בליל שבת‬
‫קודש ארום האלב צען‪ ,‬ספעציעל האט זיך אנגעזען דאס התשתתפות‬
‫פון כ"ק הגה"צ גאב"ד סאטמאר מאנטרעאל שליט"א‪ ,‬וועלכער האט‬
‫געוויילט דאהי אויף שבת קודש צו דער שמחת הבר מצוה פון אן‬
‫אייניקל‪ ,‬בן בנו הרה"ג ר' הערשל שליט"א‪ ,‬חתן הרה"ג ר' לייבוש‬
‫טייטלבוים שליט"א‪ ,‬דומ"ץ ביהמ"ד ויואל משה‪.‬‬
‫מיט כל מקדש האט רבינו שליט"א מכבד געווען זיין פלומעניק‬
‫הרה"ג ר' הערשל מייזעלס שליט"א‪ ,‬דער אבי חתן הבר מצוה‪ ,‬און מיט‬
‫מנוחה ושמחה האט רבינו שליט"א מכבד געווען דעם אנדערן ברודער‬
‫הרה"ג ר' יוסף מייזעלס שליט"א‪.‬‬
‫מיט בענטשן איז מכובד געווארן הגה"צ מאנטריאלער רב שליט"א‪,‬‬
‫און דערנאך האט מען אריינגעברענגט בונדלעך לרגל שמחת הולדת הבן‬
‫ביי האברך היקר מגדולי העסקנים לטובת קהלתינו הקדושה מו"ה חיים‬
‫הערש יאקאבאוויטש הי"ו‪.‬‬
‫■‬
‫לכבוד די בעפארשטייענדע הילולא פון זקינו הגה"ק מרן בעל עצי‬
‫חיים זי"ע האט רבינו שליט"א יורד כעווען לפני התיבה אויך צו תפילת‬
‫מוסף‪.‬‬
‫נאכ'ן דאווענען איז דער רבי אריין אין פאליש קידוש מאכן‪ ,‬און‬
‫דערביי אנגעוואונטשן מזל טוב פאר די מחותנים הרה"ג ר' משה יונה‬
‫מאנדל שליט"א בן הגה"צ ר' יצחק שליט"א דומ"ץ בקרית יואל לרגל‬
‫עלי' לתורה לבנו עב"ג בת הרה"ג ר' אשר אנשיל יונגרייז שליט"א‪ ,‬און‬
‫פאר הר"ר דוד לייב האלפערט הי"ו לרגל עלי' לתורה לבנו עב"ג בת‬
‫הר"ר בעריש קויפמאן הי"ו‪.‬‬
‫דערנאך איז רבינו שליט"א אריבער זיך משתתף זיין ביי דער שמחת‬
‫הקידושא רבא לרגל די שמחת עלי' לתורה בבית גיסו הרה"ג הרב מאיר‬
‫שפיץ שליט"א אב"ד ביסטריץ‪ ,‬אין ביהמ"ד חרדים‪.‬‬
‫■‬
‫מוצאי שבת קודש‬
‫במוצאי מנוחה איז רבינו שליט"א אריבערגעפארן קיין בארא פארק‬
‫זיך משתתף זיין ולפאר בראש המסובים ביים יערליכן מלוה מלכה‬
‫לטובת דעם כולל עצי חיים דסיגעט‪ ,‬וואס ווערט געפירט פון בנו הגה"צ‬
‫אבד"ק סיגעט שליט"א‪.‬‬
‫דער ציבור האט זיך געוואשן צו דער סעודה‪ ,‬און משוררי בית‬
‫סאטמאר האט מהנה געווען בנגינה‪ .‬מיט יראת הכבוד האט מען‬
‫אנטפאנגען מרן רבינו שליט"א‪ ,‬און דערנאך האט אויפגעטרעטן הרב‬
‫חיים אלי' פאללאק‪ ,‬מו"ל גליוני מבאר השבת‪ ,‬יו"ר‪.‬‬
‫ער האט מכבד געווען הרה"ג ר' ברוך הערש ראזענבערג שליט"א‬
‫ר"מ בישיבת שערי יושר‪ ,‬חתן הרבני החסיד המפו' ר' יונה האלפערט‬
‫ז"ל‪ ,‬משמיע געווען דברי זכרון‪ ,‬לעילוי נשמת זיין אומפארגעסליכן‬
‫‪» » 20‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫שווער‪ ,‬וועלכער איז וואויל‪-‬בארימט ביי תלמידי וחסידי סאטמאר‬
‫זייענדיג משב"ק ותלמיד חבר ביי כ"ק מרן רבינו הגה"ק בעל ברך משה‬
‫זצ"ל‪.‬‬
‫דערנאך האט אויפגעטרעטן מיט א ווארימע דרשה הגה"צ אבד"ק‬
‫סיגעט שליט"א‪ ,‬מיוסד אויף די דברות קודש פונעם בעל ההילולא זי"ע‪,‬‬
‫און האט ארויסגעברענגט אייניגע פונקטן בשבח פונעם כולל און די‬
‫חשוב'ע חברי הכולל וועלכע הארעווען בתורה בהתמדה ויגיעה רבה‪ ,‬און‬
‫אפעלירט ביים עולם ארויסצוהעלפן ברוח נדיבה‪ ,‬מ'זאל קענען אנגיין‬
‫ווייטער ביתר שאת ועוז‪.‬‬
‫מרן רבינו שליט"א‪ ,‬דער נשיא הכולל‪ ,‬האט משמיע געווען דברות‬
‫קודש‪ ,‬בשבח החזקת התורה בכלל‪ ,‬והחזקת הכולל‪ ,‬עקסטער האט רבינו‬
‫שליט"א האט מאריך געווען בשבחו פון דעם רב הביהמ"ד וואס גיבט‬
‫זיך אזויפיל אוועק‪ .‬אויך האט דער רבי שליט"א זיך אפגעשטעלט צו‬
‫רעדן פון הרה"ח ר' יונה האלפערט ז"ל‪ ,‬וועלכער האט זוכה געווען צו‬
‫אזא קירבות יתירה ביי מר אביו מרן רבינו הגה"ק זצ"ל‪ ,‬און בפרט מיט‬
‫זיין געוואלדיגע התמדה וחביבות התורה וואס האט נישט געהאט קיין‬
‫גרעניץ‪ ,‬און ס'איז דעריבער געוויס א שטארקע נייחא לנשמתו בגנזי‬
‫מרומים‪ ,‬אז אזא מסיבה של מצוה למען החזקת התורה איז געווידמעט‬
‫לעילוי נשמתו‪.‬‬
‫הגה"צ אבד"ק זענטא שליט"א איז מכובד געווארן מיט ברכת המזון‬
‫און דערנאך האט זיך דער עולם צעשפרייט מיט געהויבענע געמיטער‪.‬‬
‫■‬
‫זונטאג פ' בשלח‬
‫זונטאג נאכמיטאג איז רבינו שליט"א געגאנגען מנחם אבל זיין‬
‫ביי הרה"ח ר' גדלי' פויגל שליט"א פון ארה"ק‪ ,‬לאנגיאריגער משב"ק‬
‫ביי כ"ק גאב"ד ירושלים הרמ"א פריינד זצ"ל‪ ,‬וראש ישיבת רמ"א‬
‫בירושלים תובב"א‪ ,‬וועלכער איז געזעסן שבעה בבית הרה"ח ר' אביגדור‬
‫יאקאבאוויטש ע"ה על פטירת אחיו‪.‬‬
‫■‬
‫אויפדערנאכט איז רבינו שליט"א אריינגעקומען אין בית המדרש‬
‫הגדול צום יארצייט טיש פון זקינו הרה"ק מרן בעל עצי חיים זי"ע‪.‬‬
‫רבינו שליט"א האט זיך געוואשן צו דער סעודה און דער משב"ק‬
‫הרה"ח ר' משה פריעדמאן הי"ו האט פארטיילט שיריים‪.‬‬
‫מיט'ן זמר מכתם לדוד האט רבינו שליט"א מכבד געווען הרה"ח ר'‬
‫אלי' טייטלבוים שליט"א‪ .‬דערנאך האט דער רבי משמיע געווען דברות‬
‫קודש משולב מיט דברי תורה פונעם בעל הילולא‪ .‬רבינו שליט"א האט‬
‫געבענטשט על הכוס‪.‬‬
‫■‬
‫נאך דער סעודת יארצייט איז רבינו שליט"א צוגעפארן צו דער‬
‫שמחת בר מצוה פון נכד מרן רבינו הגה"ק בעל ברך משה זי"ע‪ ,‬הבחור‬
‫המו"מ בן הרה"ג ר' הערשל מייזליש שליט"א בן הגה"צ גאב"ד סאטמאר‬
‫מאנטריאל שליט"א‪ ,‬וואס איז פארגעקומען אין קראסנא זאל אין‬
‫וויליאמסבורג‪ .‬רבינו שליט"א האט געטרונקען לחיים און אנגעוואונטשן‬
‫מברכותיו הטהורות פאר'ן חתן הבר מצוה‪ ,‬און פאר די חשוב'ע עלטערן‬
‫און זיידעס שליט"א‪ ,‬זיי זאלן זוכה זיין צו זען תענוג ונחת מפרי קודש‬
‫הילולים‪ ,‬לשם ולתפארת אבותיהם הקדושים‪ ,‬מתוך שמחה ונחת‪.‬‬
‫■‬
‫ עליך יסמוכו‬t ‫קהל עדתינו‬
ěĒČĘĤČĠ Ĥĕď ğĕđČ ĖĕĒ ĔđĔ ĐĘĐģ ĞĎĕĘĕĕĐ ĤĞĒĜđČ
‫ קהל עדתינו‬F
ĤģđčĐ ěĚ ,ĐĘĠĦ đĒ čĘčĥ ĐďđčĞč ĦĤģĕ ĦĜĕĠ ęĞď ĠČ ĔĘĞĎĕĠĥ
ĕĝđĜĕė ,ęĕĘĕĐĦ ĦĤčē ,ĤĕĞĐ ĦđĜĕĠ Ęėč đĜĕĥĤďĚ ĕĦčč čĤĞĐ ďĞ
.ěđĢĤ ĦĞ Ęėč ĦđĤĤđĞĦĐ
‫ קהל עדתינו‬F
ĦđČđđģĚ ĤĞĎĕĘďĜĞĢ ĔĕĚ ,ĐĤĐĔĐ ěĕĕĞĚ ĤĞď ĖĕĒ ěđĠ ĞĕĠĥĚ ĒĕČ
.ĘČĤĥĕ Ęĥ ěĦĤĐĔđ ěĦĥđďģ ďđĝĕ ĤĞď ĒĕČ ĝČđđ ,ĔČĔĥ ĕď ěĕČ ĐĤĐĔ
F
F
F
‫ קהל עדתינו‬F
F
ĐĤđĦĐ ĦĤĕĚĥ ĤČĠ ĎĜđĔĝĞĠ Č ěđČ ĐĥđĤĕ ĞĎĕĘĕĕĐ ĕď ĠĔ ĔĞĕĐ
ĐĤđĐĔĐ đĦĔĕĥđ ĐĥđďģĐ đėĤďč ďēČĦĐĘ ĐĤĔĚ Č ĔĕĚ ,ĦđĢĚĐđ
.Ğ"ĕĒ ģ"ĐĕčĤ ěĤĚ ěĕďĐ Čĥĕďģ ĐĘĐģ ďĝĕĕĚ Ęĥ
‫קהל עדתינו‬
,ĦčČđĥ ěčČ ěđČ ęĕĕēĐ ēđĤ ,ęĕčĤĐ ēė ĤĞĎĕĒĕĤ ĤĞď ĝĕđĤČ ĔĎĕĕĢ
.ĦđďĐĕĐ ęđĕģ ěĢĜČĎ ěĤČĠ ĐĥđďģĐ ĥĤđĥ ĤĞď ĒĕČ ĝČđđ
‫ קהל עדתינו‬F
ĐĥĞĚĐ ĦČđ Đč đėĘĕ ĖĤďĐ ĦČ ęĞĐ ĦČ ĦđĤđĐĘ ĔĝĜĕď ęđĢ ĔĕĕĔĥ
ĤČĠ ,Č"ĔĕĘĥ đĜĕĦĘĐģď ġ"ďĕčĐ ĕĤčē Ģ"ĐđČĎĐ ęĕĜčĤ ĕď ,ěđĥĞĕ ĤĥČ
.ęĕĤĞĜ ęĞ ęĕĜģĒ ,ęĕčđĥē č"ĐĞč ,ęĕĤĕĞĢ ęĕėĤčČ ,ğĔđ ęĕĥĜ ęĕĥĜČ
‫קהל עדתינו‬
ĞĘĞĜĕĎĤČ ěđĠ ĘČčĚĕĝ ęĞď ĝĕđĤČ ĔĎĜĞĤč ĐĘĐģ ĞĎĕĘĕĕĐ ĤĞĒĜđČ
Ĥđďė ěĢĜČĎ ěĠĕđČ ěėĕĕĘĎ ĤĕČ ĔĥĕĜ ĔČĐ ĝČđđ ęĕĚĥ ďđčė ěđČ ĔĕĕģĥĕďĕČ
.Ğ"ĕĒ ęĕĥđďģĐ đĜĕĦđčĤđ đĜĕĦđčČĚ đĜĘ ĐĘđĘĝĐ ĐĤđĝĚĐ ĖĤďč ,ġĤČĐ
‫קהל עדתינו‬
,ęĘđĞ ĕďđĚĞ 'Ď ĕď ěĕČ čĐĒĐ ĦĘĥĘĥ ĞĒČĘďĜĞ ěČ ĔĞĕĢ
ĐĤđĢč ĐĚđē Č ,ĐĤĐĔđ Đĥđďģč ,ęĕďĝē ĦĘĕĚĎ - ĐďđčĞ - ĐĤđĦ
.ęĕďĕĦĞĐ đĜĕĦđĤđďđ đĜĕĜč ęđĕģ ěĤČĠ ĕĔĜČĤČĎ ěđČ
‫קהל עדתינו‬
ěģĞ ĞĘČ ěĕČ ĐĤđĦĘ ęĕĥĤďĚ ĕĦč ěđĠ ġĞĜ ĞĔĎĕĕđđĢĤČĠ Č ĒĕČ
,ďđĚĕĘĐ ĕĘėĕĐ ,ĐĘĕĘĐđ ęđĕĐ ĦđĞĥ Ęėč ĐĤđĦĐ ďđĚĕĘ ,ĔČĔĥ ěđĠ
.ĐĜĥĐ ĕĜĚĒđ ČĤĎĠď ČĚđĕ ĞĘČ ěĕČ ęĕĘĘė ęĕĤđĞĕĥđ ĦđĥĤď
‫עליך יסמוכו‬
2211 « «
·°ÈȲ´¶°·Å¸¯Ç¯¸¯»¯½¿¸¸¯¾Å¿¯±¿¸¯¾µ¸´´Á±¿¯¹¸¸¯Â¸´¯¾Á¿ÁµÇ¸½
øÈÇÁ°½Á½Á»¯½¸¿¸½¸²¾»¯Å´ÅÀ¸´¯¾´¯°´·³ÉǺ³¼Á²¾°¯³Ç¸¯·»¯µ
‫הקהלהה‬
‫בתוככיי הקהל‬
‫בתוככ‬
‫‪» » 22‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪23‬‬
ÇÁ¸¸¯·ÅÁ¸·»¯Å¯°
øÈÇÁ°½Á½
¸²¾´Ãǯ¸¾Å¿¯±¯·À¸¿Á±
¾·À¿¸²Ç¯Ã
·À¸¿Á±Ç¸¯À¯´´¾´Ã³»¸³Æ¸²·Ã»Á³
¼´¸»¼´¸
·À¸¿Á±Ç¸¯À¯´´¾·À¿¸²Ç¯Ã·½´Æ¯°
¼´¸»¼´¸
‫הקהלהה‬
‫בתוככיי הקהל‬
‫בתוככ‬
» » 2244
‫חבר אני לכל אשר יראוך ולשומרי פיקודיך‪:‬‬
‫טויזנטער חברי 'קהל יטב לב ד'סאטמאר' צאלן‬
‫אויס אין די איצטיגע וואכן יערליכע דמי חבר צום‬
‫'קהל עדתינו עליך יסמוכו' מעמבערשיפ קאמפיין‬
‫יערליכע 'מעמבערשיפ סטעיטמענטס' ארויסגעשיקט אין דער פאסט צו די טויזנטער חברי הקהלה ■ באגלייט פון דעם‬
‫קאלאסאלן בארייכערטן 'געווינסן אויסוואל' מיט טייערע גורלות וואס טוט יעדן באגייסטערן און אנטציקן ■ פאר יעדע‬
‫‪ $100‬אויפ'ן חשבון פון מפעל ארץ החיים התחייבות‪ ,‬גייט מען אריין אין אלע ‪ 3‬גורלות ■ געדאנק און קאנצעפט פון 'עליך‬
‫יסמוכו' נעמט אויס ביי אלע חברי הקהלה צו פארשטיין אז אן איין צענטראלע באזע קען קהל עדתינו נישט עקזיסטירן‬
‫ווארימער אפרוף פון אלפי אנשי שלומינו חברי הקהלה צייגט קלאר‪ ,‬אז די טויזנטער‬
‫מעמבערס דקהל יטב לב טוען שעצן און אנערקענען די פעולות חובקות פון 'קהל עדתינו'‬
‫און זענען אנטשלאסן צו באצאלן זייער מינימאלע התחייבות הקהלה ‪' -‬עליך יסמוכו'‬
‫ברוקלין‪ ,‬ניו יארק‪ - .‬ווי נאר די ערשטע‬
‫מעלדונגען זענען ערשינען‪ ,‬איבער דעם‬
‫גרויסארטיגן היי יאריגן מעמבערשיפ קאמפיין‬
‫פון 'קהל יטב לב דסאטמאר'‪ ,‬אונטער‬
‫דעם פאסיגן און טרעפליכער נאמען פון‬
‫'קהל עדתינו עליך יסמוכו'‪ ,‬האט עס באלד‬
‫אפגעקלינגען מיט א מעכטיגן אפקלאנג‬
‫צווישן אלע טויזנטער מעמבערס און אנשי‬
‫שלומינו שיחיו‪ ,‬וועלכע זענען באלד געווארן‬
‫אנטשלאסן‪ ,‬ווי יאר יערליך און נאך ביתר‬
‫שאת ועוז‪ ,‬אנטקעגן צו קומען די געטרייע‬
‫חברי הנהלת הקהלה‪ ,‬די וועלכע זענען זיך‬
‫מוסר נפש בדמי"ם תרתי משמע פאר דער‬
‫עקזיסטענץ פון דער הייליגער קהלה‪ ,‬און‬
‫וועלן אי"ה בחפץ לב אויסצאלן די מינימאלע‬
‫מעמבער‪-‬דיוס‪ ,‬וואס טוט אין פאקט‬
‫אונטערהאלטן דעם מעכטיגן מבצר היהדות‪:‬‬
‫קהל יטב לב דסאטמאר‪.‬‬
‫פונעם ווארימען אפרוף פון אלע שיכטן אין‬
‫יעדן עלטער צווישן די טויזנטער ערליכע אידן‬
‫וואס בילדן אינאיינעם די קהלה קדושה יטב‬
‫לב‪ ,‬שטעלט זיך ווידעראמאל ארויס א קלאר‬
‫בילד‪ ,‬אז די אלפי אנשי שלומינו פארשטייען‬
‫קלאר און באנעמען גוט וואס אט די ווערטער‬
‫'קהל יטב לב' טוט אין זיך פארקערפערן און‬
‫באדייט פאר יעדן איינעם‪ ,‬מנער ועד זקן‪ ,‬וואס‬
‫איז חונה על דגל מחנה סאטמאר‪ - .‬יעדער‬
‫פארשטייט און באנעמט קלאר ביידע זייטן פון‬
‫דעם 'עליך יסמוכו'; אז אן א באזע איז נישט דא‬
‫קיין קהלה‪ ,‬און אן יעדן מעמבער וואס העלפט‬
‫צו איז אויך נישט פארהאן קיין קהלה‪ .‬ס'איז‬
‫הא בהא תליא‪ ,‬און איינס אנעם אנדערן איז‬
‫נישט מעגליך אנצוגיין‪.‬‬
‫אלזא‪ ,‬דעריבער ווען מען שטייט‬
‫ווידעראמאל ביים עת תקופת השנה‪ ,‬ווען קהל‬
‫קומט ארויס מיט איר יערליכן מעמבערשיפ‬
‫קאמפיין‪ ,‬אין די וואכן ארום ט"ו בשבט‪ ,‬טוט‬
‫יעדער באטראכטן און אריינקלערן אין דעם‬
‫גרויסן פרעכטיגן בוים‪ ,‬קהל עדתינו‪ ,‬וואס‬
‫פון איר הענגען אראפ אזויפיל פראכטפולע‬
‫צווייגן וואס פארשפרייטן זיך העכער אלע‬
‫רוחניות'דיגע געברויכן פון יעדן ערליכן איד‬
‫באשר הוא שם‪ ,‬און אינאיינעם‪ ,‬אלפי חברי‬
‫הקהלה כאיש אחד ובלב אחד‪ ,‬טוט מען‬
‫אינאיינעם‪ ,‬פארזיכערן אז ס'זאל זיך קענען‬
‫אונטערהאלטן און חלילה נישט אונטערברעכן‬
‫בצוק העתים‪.‬‬
‫זה נהנה וזה נהנה‪:‬‬
‫אלע חברי הקהלה געניסן דורכאויס דעם גאנצן‬
‫יאר פון די פאפולערע קהל'ישע פארדינסטן‬
‫אויסער דעם רוחניות'דיגן פליכט און רוחניות'דיגע בענעפיטן וואס יעדער חבר הקהלה האט מיט'ן‬
‫באצאלן די התחייבות הקהלה‪ ,‬טוט יעדער מעמבער אן א שיעור געניסן פון די פאפולערע 'מעמבער‬
‫פארדינסטן' וואס קומט אין פארעם פון א ספעציעלן מעמבער קארד‪ ,‬וואס בארעכטיגט אויטאמאטיש‬
‫יעדן אויסגעצאלטן מעמבער צו געניסן פון א ריי גאר רייכע און ווערדפולע בענעפיטן און שפארונגען‪,‬‬
‫וואס באטרעפן קאלעקטיוו א גרויסע באדייטנדע סומע‪.‬‬
‫די אויסגעצאלטע חברי הקהלה שפארן זיך איין דורכאויס'ן יאר גרויסע געלטער‪ ,‬איבערהויפט פאר‬
‫די ימים טובים‪ ,‬אין א ריי גרעסערע געשעפטן און פאבריקן‪ ,‬וואס די ליסטע ווערט כסדר פארגרעסערט‬
‫און פארברייטערט‪ .‬אזוי ווי דער ציפער פון אויסגעצאלטע חברי הקהלה וואקסט כסדר זוכן די‬
‫באטרעפענדע געשעפטן זיך צוצושטעלן מיט די שענסטע און בעסטע סערוויס‪ ,‬און אנדערע זוכן אויך‬
‫אריינצוקומען דערין‪ ,‬און דורכדעם באקומען אזא גרויסן איינקויף‪-‬קראפט פון טויזנטער משפחות כ"י‬
‫וואס זענען דערין אנגעשלאסן‪.‬‬
‫אין סך הכל קומט אויס‪ ,‬און אלע מעמבערס זאגן‬
‫דאס קלאר‪ ,‬אז דאס ביסל געלט וואס מ'צאלט איין פאר‬
‫מעמבערשיפ‪ ,‬צאלט זיך צוריק פי כמה פון די אלע בענעפיטן‬
‫און שפארונגען דורכאויס'ן גאנצן יאר‪ .‬וואס לויט דעם קומט‬
‫אויס אז נישט נאר וואס ס'איז זה נהנה וזה לא חסר‪ ,‬נאר זאגאר‬
‫זה נהנה וזה נהנה אין פולסטן זין פון ווארט‪ ,‬סיי מ'העלפט‬
‫ארויס די אייגענע קהלה עקזיסטירן‪ ,‬און סיי מ'פארדינט‬
‫דערויף צוריק פי כמה מיט די בארעכטיגטע בענעפיטן פונעם‬
‫קהל'ישן בענעפיט קארטל‪.‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪25‬‬
‫א גאלדענע געלעגנהייט‪:‬‬
‫פאר יעדע ‪ $100‬אויפ'ן חשבון פון ארץ החיים‬
‫התחייבות‪ ,‬גייט מען אריין אין אלע ‪ 3‬גורלות‬
‫מעמבערשיפ פון די חברי הקהלה‪ .‬עס איז א‬
‫שווערער חשבון וואס קען נאר שטימען בלויז‬
‫ווען 'יעדער' צאלט זיין מינימאלע התחייבות‪,‬‬
‫איין מאל אין יאר‪.‬‬
‫אין א באזונדערע פאזיטיווע אנטוויקלונג אינעם קאמפיין‪ ,‬מעלדט די הנהלת הקהלה‪ ,‬אין א‬
‫פערזענליכן בריוו צו די אלע וואס האבן נאך נישט געענדיגט אויסצאלן זייער "מפעל ארץ החיים"‬
‫התחייבות פאר'ן שטח בית העלמין החדש‪ ,‬אז זיי האבן אצינד די איינמאליגע גאלדענע געלעגנהייט‬
‫אריינצוגיין אין די דריי פאנטאסטישע מעמבערשיפ גורלות‪ ,‬וואס וועלן אויסגעראפעלט ווערן‪.‬‬
‫טא‪ ,‬איז דאך דער חשבון קלאר פאר יעדן‬
‫בר דעת‪ ,‬אז דער מינימום וואס ער ווערט‬
‫באשטייערט‪ ,‬איז באמת א שיבוש קעגן וואס‬
‫אלץ ער געניסט פון דער הייליגער קהלה‪,‬‬
‫מדי יום בימו‪ ,‬מדי שבוע בשבוע‪ ,‬מדי שבת‬
‫בשבתו‪ ,‬ומדי מועד במועדו‪.‬‬
‫פאר יעדע הונדערט דאלער וואס מ'באצאלט איצט אויפ'ן חשבון פונעם ארץ החיים התחייבות‪,‬‬
‫וואס איז ארויפגעשטעלט געווארן אויף אלע חברי הקהלה דורכן בית דין צדק דקהלתינו הק' ובראשם‬
‫כ"ק מרן רבינו שליט"א‪ ,‬ווערט מען איצט בארעכטיגט פאר נאך א שאנס אין די דריי רייכפולע‬
‫געווינס‪-‬מעגליכקייטן‪ ,‬וואס די הנהלת הקהלה האט פרעזענטירט צום 'עליך יסמוכו' קאמפיין‪.‬‬
‫אין דעם דערמאנטן גאר פערזענליכן בריוו‪ ,‬ווערט אנגעגעבן גענוי וויפיל מ'איז נאך שולדיג צום‬
‫ארץ החיים קאמפיין‪ ,‬און לויט דעם וויפיל שאנסן מ'קען האבן אינעם גורל‪ ,‬ווען מ'צאלט אצינד אויס‬
‫דעם באלאנס‪ .‬פאר יעדן ‪ 100$‬באזונדער‪ ,‬גייט מען נאכאמאל אריין אינעם גורל‪ ,‬ס'איז קלאר און‬
‫זיכער אז ס'איז יעצט אן איינמאליגע געלעגנהייט וואס לוינט נישט צו פארפאסן‪ .‬יעדער וויל‪ ,‬און‬
‫דארף‪ ,‬און וועט סייווי אויסצאלן דעם התחייבות‪ ,‬טא‪ ,‬איז יעצט די פאסיגסטע צייט‪ ,‬ווען מ'קען אויך‬
‫זיין דער גליקליכער געווינער אויף די רייכע געווינסן‪.‬‬
‫געלעגנהייט‪.‬‬
‫ארויס דדי געלעגנה ט‪.‬‬
‫נישט ארו ס‬
‫לאזט נ שט‬
‫זט‬
‫קהל יטב לב ‪ -‬א מעכטיגע אימפעריע‬
‫פון תורה און אידישקייט‬
‫דינען אלס די רוחניות'דיגע היימען פון אלפי‬
‫חברי הקהלה מדי יום ביומו‪.‬‬
‫דער קוטב פונעם 'עליך יסמוכו'‬
‫ארויפצוברענגען אויפ'ן אויבערפלאך און‬
‫אריינצוברענגען אין באוואוסטזיין‪ ,‬ביי‬
‫יעדן רעכטדענקענדן מעמבער‪ ,‬אז קהל‬
‫יטב לב איז נישט בלויז א בית המדרש און‬
‫א מקוה ‪ -‬נאר פיל פיל מער פון דעם‪ .‬עס‬
‫איז דער רוחניות'דיגער יסוד‪ ,‬דער גייסטיגער‬
‫אונטערהאלטער פון אלעס ארום א איד'ס‬
‫טעגליכע געברויכן ברוחניות; שיעורי‬
‫תורה‪ ,‬מקוה טהרה‪ ,‬בית המקולין‪ ,‬כשרות‬
‫המאכלים‪ ,‬צניעות‪ ,‬שיעורים לחתנים וכלות‪,‬‬
‫שיעורים לאברכים‪ ,‬בית האופה‪ ,‬חברא‬
‫קדישא‪ ,‬בית החיים‪ ,‬און ועל כולם טאקע די‬
‫צענדליגע פרעכטיגע תורה ותפלה צענטערן‪,‬‬
‫די הערליכע בתי מדרשים אין אלע ווינקלען‬
‫פון דער גרויסער שטאט וויליאמסבורג‪ ,‬וואס‬
‫אט די אלע פעולות למען יסודות הדת‬
‫זענען דירעקט אנגעוואנדן און פולשטענדיג‬
‫אנגעוויזן אין דער צענטראלער קהלה צו‬
‫קענען עקזיסטירן און אנגיין מדי יום ביומו‪.‬‬
‫‪» » 26‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫דער יערליכער מעמבערשיפ קאמפיין ‪-‬‬
‫די איינציגסטע הכנסה וואס עלי' יסמוכו‬
‫און יא‪ ,‬אט דאס אלעס איז אנגעוויזן‬
‫בלויז אין איין זאך‪ :‬דער מינימאלער‬
‫מעמבערשיפ התחייבות אויף יעדן חבר‬
‫הקהלה‪ .‬יא‪ ,‬ווי אומגלויבליך ס'קלינגט‪ ,‬איז‬
‫דאס די 'איינציגסטע' איינקונפט פון קהל‬
‫דורכאויס'ן גאנצן יאר‪ .‬קהל האט נישט‬
‫קיין דינער און קיין פריוואטע מסיבות;‬
‫קיין פאנדרעיזינג און קיין שטאטישע‬
‫פראגראמען‪ .‬אלעס שטייט בלויז אויפ'ן‬
‫קומט‪ ,‬אלזא‪ ,‬די קהלה הקדושה ארויס‬
‫אין די איצטיגע טעג מיט א פארשטארקטן‬
‫קאמפיין צווישן אלע חברי הקהלה אונטער'ן‬
‫סלאגאן פון 'עליך יסמוכו'‪ .‬די פארגאנגענע‬
‫וואך איז פונעם צענטראלן קהל'ס אפיס‬
‫ארויסגעשיקט געווארן די טויזנטער‬
‫'מעמבערשיפ' סטעיטמענטס' צו אלע‬
‫חשוב'ע מעמבערס‪ ,‬וואו ס'ווערט קלאר‬
‫ארויסגעלייגט די גענויע חשבונות פונעם‬
‫יערליכן מעמבערשיפ‪ .‬קהל שטעלט צו א‬
‫ריי באקוועמע מיטלען וויאזוי צו באצאלן די‬
‫מעמבערשיפ; מ'קען עס צוריקשיקן אין דער‬
‫פאסט )קהל בעט טאקע ביי דער געלעגנהייט‬
‫מ'זאל זייער געווארענט זיין זיכער צו מאכן‬
‫בעפאר מ'שיקט צוריק דאס געלט‪ ,‬אז דאס‬
‫גייט טאקע צום ריכטיגן אדרעס פון אונזער‬
‫אפיס ‪ ;(Rodney Street 152‬אויך קען מען‬
‫אריינרופן מיט א קרעדיט קארד אין אפיס‬
‫פון קהל; און ביי די שמשים פון אלע בתי‬
‫מדרשים דקהלתינו‪ ,‬וואס זיצן די טעג ביי די‬
‫טישלעך אין אלע סאטמארער בתי מדרשים‪.‬‬
‫מתן שכרה בצדה ‪ -‬די רייכע גורלות‬
‫אינאיינעם מיט די סטעיטמענטס‪,‬‬
‫קומט אויך באגלייט דער רייכער אויסוואל‬
‫פון די הערליכע גורלות‪-‬אויסוואל וואס‬
‫קהל שטעלט צו אלס מתן שכרה בצדה‬
‫צו די מעמבערס וואס איילן זיך צו מיט'ן‬
‫אויסצאלן זייער מעמבערשיפ‪ :‬צום ערשט‬
‫די יערליכע 'זילבער גורל' מיט פרעכטיגע‬
‫טייערע זילבער‪-‬שטיק פאר'ן ט"ו בשבט‬
‫טיש; דערנאך דער ערשט מאליגער 'שביל‬
‫החיים' גורל מיט ‪ 3‬ווערדפולע פעקעדזשעס‬
‫וואס גרייכט קרוב צו ‪ 7‬טויזנט דאלער; און‬
‫דערנאך קומט די 'קהלתינו פעקעדזש' גורל‬
‫פאר די זריזין מקדימין זריזין מרויחין‪ ,‬וואס‬
‫איילן זיך צו אויסצוצאלן זייער מעמבערשיפ‪,‬‬
‫און בשכר זאת קענען זיי געווינען אויך‬
‫די גאנצע ריי ווערדפולע סערטיפיקאטן‬
‫אינערהאלב דער קהלה‪.‬‬
‫די הנהלת הקהלה באטאנט אז יעדער‬
‫טוט דאך אין דער ענדע סייווי באצאלן זיין‬
‫מעמבערשיפ‪ ,‬איז דאך ממש א שאד עס‬
‫נישט צו באצאלן יעצט בחודש שבט ווען‬
‫מ'באקומט די זעלטענע פריוויליגע צו‬
‫קענען געווינען די דריי רייכע געווינסן‪ ,‬וואס‬
‫דאס איז שוין אין צוגאב צו די קהל'ישע‬
‫בענעפיטן וואס יעדער אויסגעצאלטער‬
‫מעמבער געניסט דורכאויס דעם גאנצן יאר‪,‬‬
‫און ס'שטעלט זיך ארויס אז ביי דער ענדע‬
‫באקומט מען צוריק פיל מער פון וויפיל‬
‫מ'האט איינגעצאלט‪.‬‬
‫שמשים דקהלתינו מאביליזירט‬
‫ביי ספעציעלער שמשים זיצונג‬
‫ווי צו יעדן באקאנט‪ ,‬זענען די געטרייע‬
‫שמשים פון אונזערע בתי מדרשים בכל פינות‬
‫העיר‪ ,‬כל אחד ואחד בשמו הטוב יבורך‪ ,‬די‬
‫סאמע בריחי התיכון פון די בתי מדרשים‪,‬‬
‫פאר וועלכע זיי געבן זיך אוועק במסירות‬
‫נפש ממש‪ ,‬בייטאג און ביינאכט‪ ,‬שבת און‬
‫אינדערוואכן‪ ,‬צו אויפהאלטן די בתי מדרשים‬
‫און סערווירן יעדן מתפלל מיט זיינע געברויכן‬
‫אויפ'ן שענסטן פארנעם‪.‬‬
‫אצינד‪ ,‬ערב דעם גרויסארטיגן יערליכן‬
‫קאמפיין‪ ,‬וואס אין דעם איז אויך אנגעוואנדן‬
‫דער גאנץ‪-‬יאריגער עקזיסטענץ פון אלע‬
‫בתי מדרשים און די קהלה הק' ‪ -‬עליך‬
‫יסמוכו ‪ -‬האבן אלע געטרייע שמשים‬
‫שיחיו אינאיינעם זיך צונויפגעזעצט אויף א‬
‫וויכטיגער זיצונג אינעם צענטראלן אפיס פון‬
‫קהלה‪ ,‬כדי אינאיינעם אויסצושמועסן און‬
‫הערן איינער פונעם צווייטן‪ ,‬תשועה ברוב‬
‫יועץ‪ ,‬לויט די ערפארונג פון די פארגאנגענע‬
‫יארן‪ ,‬וויאזוי מ'קען ברענגען די מאקסימום‬
‫סוקסעס צום קאמפיין‪ ,‬און וויאזוי מ'קען זיך‬
‫בייהילפיג זיין איינער דעם צווייטן‪.‬‬
‫פאר א לענגערע צייט זענען די געטרייע‬
‫שמשים געזעצן צווישן זיך און אויסגעטוישט‬
‫אינפאמאציע‪ ,‬אויסגעשמועסט פארשידענע‬
‫פארשלאגן‪ ,‬וואס מ'קען און ס'דארף‬
‫געטוען ווערן‪ ,‬צו פארזיכערן דעם פולסטן‬
‫סוקסעס פון דער גרויסער אונטערנעמונג‪,‬‬
‫אנצושליסן יעדן חבר הקהלה אויסצוצאלן‬
‫זיין מעמבערשיפ‪.‬‬
‫דער צד השוה פון דער אסיפה‪ ,‬איז‬
‫געווען אז אלע שמשים אינאיינעם האבן‬
‫זיך פאראייניגט מיט א גרויס געטריישאפט‬
‫און פרישקייט‪ ,‬פול מיט נייע ענערגיע‪ ,‬צו‬
‫ארבעטן אינאיינעם שכם אחד דורכאויס די‬
‫קומענדיגע וואכן ווען דער קאמפיין‪-‬שוואונג‬
‫האלט אן‪.‬‬
‫די שמשים זיצן שוין אצינד מדי יום ביומו‬
‫אין די בתי מדרשים איבערצוגיין די חשבונות‪,‬‬
‫און אפצונעמען די מעמבערשיפ פונעם‬
‫ציבור‪ ,‬און יעדער ווערט געבעטן אויסצוצאלן‬
‫בסבר פנים יפות‪.‬‬
‫ס'איז ברור כשמש צו יעדן בר דעת ובר‬
‫לבב‪ ,‬אז די מינימאלסטע וואס יעדער דארף‬
‫טוען‪ ,‬פאר זיך און פאר זיינע דורות‪ ,‬איז צו‬
‫פארזיכערן אז אט די ריינע פך שמן טהור‪,‬‬
‫קען ווייטער עקזיסטירן‪ .‬מיר געבן דאך‬
‫אזויפיל פאר אלע ערליכע מוסדות‪ ,‬פאר אלע‬
‫הייליגע ארגאניזאציעס‪ ,‬דאהי און אין איבער‬
‫דער גאנצער וועלט‪ .‬לאמיר כאטש דאס‬
‫ביסל טוען פאר אונזער אייגענעם ערליכן‬
‫עתיד‪ ,‬על בנינו ועל דורותינו‪ ,‬וכל אשר לו‬
‫יתן בעד נפשו‪ ,‬דאס ביסל מעמבערשיפ וואס‬
‫מ'פארלאנגט פאר'ן אויפהאלט פון דער‬
‫אייגענער קהלה הק'‪ ,‬צו גוטמוטיג באצאלן‪,‬‬
‫בעתו ובזמנו ובחפץ לב‪.‬‬
‫אלזא‪ ,‬ווי געזאגט‪ ,‬טוען טויזנטער שלומי‬
‫אמוני ישראל‪ ,‬תלמידי וחסידי סאטמאר‪,‬‬
‫חברי קהל יטב לב דסאטמאר‪ ,‬אין די‬
‫איצטיגע טעג זיך פריש פאראייניגן מיט‬
‫אלע כוחות‪ ,‬כדי ווידעראמאל פארזיכערן‬
‫אז אויף שטענדיג פארבלייבט 'קהל עדתינו'‬
‫אונזער הייליגע קהלה‪ ,‬די רוחניות'דיגער‬
‫ירושה פון רבי'ן זי"ע‪ ,‬אלס דער מעכטיגער‬
‫אונטערלאנער אויף וואס מיר זאלן זיך‬
‫שטענדיג קענען פארלאזן און באשיצן‪ ,‬זיך‬
‫צו קענען ווייטער דערהאלטן ביים ריינעם‬
‫אידישן וועג‪ ,‬און קענען ערציען ערליכע‬
‫קינדער בתים נאמנים לה' ולתורתו‪ ,‬בדרך‬
‫הסלולה לנו מרבינו הקוה"ט זי"ע‪ ,‬הנמשכת‬
‫לנו בגאון ובעוז ע"י כ"ק מרן רבינו עטרת‬
‫ראשינו שליט"א‪.‬‬
‫יעדער חבר הקהלה צאלט אויס זיין‬
‫מעמבערשיפ ‪ -‬ס'איז דער חובת השעה!‬
‫מינימאלע העכערונג אין 'חברה קדישא‬
‫מעינטענענס באשטייערונג' אויפגענומען מיט‬
‫פארשטענדעניש צווישן טויזנטער מעמבערס‬
‫אנשי שלומינו חברי הקהלה נעמען אויף מיט פארשטענדעניש א מינימאלע העכערונג וואס טוט‬
‫ערשיינען אויף די נייע סטעיטמענטס פונעם היי‪-‬יאריגן מעמבערשיפ‪ .‬טראץ וואס בדרך כלל האט קהל‬
‫נישט געהעכערט די מעמבערשיפ גופא‪ ,‬זיך רעכענענדיג מיט די שווערע פינאנציעלע מצב הכספי‬
‫ביים ציבור‪ ,‬פארט איז מען געצוואונגען געווען צו העכערן אביסל די 'חברה קדישא מעינטענענס'‬
‫באשטייערונג‪ ,‬צו קענען אויפהאלטן דעם שטח בית העלמין דקהלתינו הק'‪.‬‬
‫ווי ס'איז יעדן גוט באקאנט‪ ,‬האט קהלתינו הק' העכער ‪ 2‬יאר צוריק‪ ,‬בראשות כ"ק מרן רבינו‬
‫שליט"א וחברי הביד"ץ דקהלתינו שליט"א‪ ,‬מקדש געווען דעם נייעם שטח אינעם בית החיים דקהלתינו‬
‫בקרית יואל‪ ,‬וואס דער יסוד און ציל איז געווען די קריטישע החלטה אז קיין שום מעמבער וועט נישט‬
‫דארפן צאלן פאר אן אחוזת קרקע לאחר אריכות ימיו ושנותיו‪ .‬נאר יעדער איז דערצו בארעכטיגט חנם‬
‫אין כסף‪.‬‬
‫אבער צו די טעגליכע הוצאות פונעם בית העלמין‪ ,‬ווי למשל‪ :‬מעינעטענס‪ ,‬האלטן זויבער‪ ,‬רייניגן‬
‫ביה"כ און צושטעלן אינשורענס‪ ,‬לעקטער‪ ,‬גראז שניידן‪ ,‬פוצן שניי‪ ,‬וכדומה‪ ,‬וואס קאסט אפ שווערע‬
‫טויזנטערס יעדעס יאר אויפצוהאלטן דעם קדושת המקום לכבוד החיים והמתים‪ ,‬איז נישט דא קיין‬
‫פערמאנענטע איינקונפט‪ ,‬אין דער צייט וואס עס קאסט אפ שווערע טויזנטער דאלערס אויפצוהאלטן‬
‫דעם קדושת המקום לכבוד החיים והנפטרים‪ ,‬כראוי וכיאות לבית מועד לכל חי‪.‬‬
‫דעריבער איז באשלאסן געווארן דורך די חברה קדישא צו עטוואס העכערן דעם יערליכן באלאסטונג‬
‫פאר די חברא קדישא מעינטענענס‪ ,‬וואס איז אן אור אלטער שטייער‪ ,‬וואס איז ביז היינט כמעט נישט‬
‫גערעכנט געווארן‪ ,‬צוליב'ן דערמאנטן פאקט‪ ,‬אז די חברה קדישא האט זיך אויפגעהאלטן אויף די געלט‬
‫וואס מ'פלעגט איינמאנען ביי יעדן נפטר פאר קנין קרקע‪ ,‬אזאך וואס עקזיסטירט שוין נישט היינט‬
‫צו טאג‪ .‬ווי געזאגט נעמען עס די חברי הקהלה אויף מיט דער גרעסטער מאס פארשטענדעניש און‬
‫איינזעעניש‪ ,‬און פארשטייען קלאר‪ ,‬אז דאס איז נאך אלץ פיל ביליגער ווי צו זיין אויסגעשטעלט צו‬
‫שיקאנירונגען בעת צרה‪ ,‬צו באצאלן טויזנטער דאלער'ס שלא ביושר אויף קנין קרקע בגניבה ובגזילה‪.‬‬
‫חסד שעושין עם החיים והמתים‪.‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪27‬‬
‫מתוך מכתב קודש בכתב יד קדשו‬
‫פון מרן רבינו הקדוש זי"ע‬
‫מתוך דברות קודש‬
‫מכ"ק מרן רבינו שליט"א‬
‫וואס איז געווען אן ענטפער פאר די הנהלת העדה החרדית בעיה"ק ירושלים‬
‫תובב"א‪ ,‬וועלכע האט מציע געווען פאר רביה"ק זי"ע דעם ירושלים'ער כסא הרבנות‬
‫נאך די הסתלקות פון דעם פריערדיגן גאב"ד‪ ,‬הרב בענגיס זצ"ל‪ ,‬בשנת תשי"ג‪.‬‬
‫בסעודת הודאה כ"א כסלו תשס"ז לפ"ק בשבח קהלתינו הקדושה‬
‫'‪/‬‬
‫ותלי"ת ביסוד מצב קהלתינו נקוה להשי"ת שיוכלו עמוד בגדרי התורה‬
‫והיראה‪ ,‬ובעזה"י מתופסים ספסלי בבית מדרשא יום יום‪ ,‬אבל אין לתאר על‬
‫הכתב גודל היגיעה להחזיק הענין שיוכל להתקיים‪ ,‬והנני עומד באמצע העבודה‬
‫הקשה להמשיך הדבר הלאה שיהי' על מצב חזק‪ ,‬והכל יודעין שבאם ח"ו אעזוב‬
‫אותם כעת באמצע עבודתי אין מבוא שיתקיים‪ ,‬ובביטול ענין זה ח"ו מי יוכל לקבל‬
‫עליו אחריות גדול של סכנת נפשות שלא ישתקעו ח"ו כשארי הדורות‪ ,‬ואיך אעשה‬
‫הרעה הגדולה הזאת לבני עמי אשר שלחם השי"ת פה לארץ הטמאה לייסד תורה‬
‫ויראה‪ ,‬וחטאתי לאלוקים להניחם כך‪.‬‬
‫כל הרואה המצב ומתבונן בהענין‪ ,‬לא יסתפק שלא אוכל כעת לעזוב את מקומי‬
‫פה ולמעול בשליחות אשר שלחני השי"ת‪ ,‬ומה' מצעדי גבר כוננו‪ ,‬מלבד שארי‬
‫טעמים שיש עוד בדבר אשר קצתם מהם אמרתי אל שליחכם הי"ו הנ"ל פנים אל‬
‫פנים וא"א להאריך בזה בכתב‪.‬‬
‫'‪/‬‬
‫‪...‬דאס וואס מען איז זוכה בסייעתא דשמיא אז מען זעהט ב"ה די קהלה‬
‫קדושה ווי ס'וואקסט און בליהט‪ ,‬עס ווערט נתרבה מידי יום ויום הונדערטער‬
‫אינגעלייט וואס שטעלן אויף הערליכע אידישע שטובער נאמנים לה' ולתורתו‪,‬‬
‫אזוי אויך ווערט נתרבה נאך בתי מדרשים‪ ,‬די הנהלת הקהלה שטרענגט זיך אן‬
‫מיט אלע כוחות‪ ,‬מען איז מוסיף שיעורי תורה‪ ,‬און אזוי אויך אלע געברויכן וואס עס‬
‫פארלאנגט זיך פארן ציבור ברוחניות ובגשמיות‪ ,‬מען זאל זיך קענען פירן ווי דער רבי‬
‫זי"ע האט פון אונז פארלאנגט‪.‬‬
‫די אלע זאכן קומען נישט אן גרינג‪ ,‬די קהלה שטרענגט זיך אן מיט אלע כוחות‪,‬‬
‫אלעס מיט איין ציל‪ ,‬ווייטער אנצוהאלטען דאס וואס דער רבי זי"ע האט מייסד‬
‫געווען‪ ,‬און וואס דער טאטע זכרונו לברכה האט ווייטער ממשיך געווען‪ ,‬נאכצוגיין‬
‫זייער קדושה און זייער טהרה וואס זיי האבען אונז געלערנט‪...‬‬
‫מתוך מכתב קודש‬
‫מרן רבינו בעל ברך משה זי"ע‬
‫מתוך מכתב בית דין צדק‬
‫דקהלתינו הקדושה שליט"א‬
‫'‪/‬‬
‫'‪/‬‬
‫והנה ראשי וטובי הקהלה עוסקים במסנ"פ לרומם בית אלקינו‪ ,‬וידם אוחזת‬
‫בשלח להדוף כל המשטינים ומקטרגים שקמו עלינו‪ ,‬ובידם האחת מתעסקים‬
‫לבנות ולחזק את בדק הבית ולספק כל צרכי הלומדים והמתפללים הן בגשמיות‬
‫להרחיב דעתם‪ ,‬והן ברוחניות בשיעורי תורה לאברכים ובע"ב‪ ,‬ולהעמיד מפקחים‬
‫אנשי חיל לזרז כ"א להשתתף בשיעורי בוקר וערב כי הם חיינו‪ ,‬ובמיוחד להרחיב‬
‫גבולי הקדושה בקרב קהלתינו הק' בהתרחבות גבולי עירנו לבנות בתי מדרשים‬
‫חדשים ומקוואות טהרה לטובת בני קהלתינו‪ ,‬וכל אלה עולים להון תועפות‪ ,‬ובדין‬
‫הוא שישתתף כל אחד למען החזקת מקדשי מעט אשר אליהם יאספון כל העדרים‬
‫והוא ביתו הרוחני של כל אחד ואחד בית חיינו ששם אנו מתחזקים להחזיק מעמד‬
‫בגלות בתוקף הנסיונות וכדאיתא בזה"ק כנודע‪ .‬ובפרט לעת כזאת שמעולם לא היה‬
‫מצבה הכספי של קהלתינו הק' קשה מנשוא כהאידנא‪ ,‬ובמשך השנים נצטברו‬
‫חובות עצומים המעיקים מאוד מלבד ההוצאות הקבועות‪ ,‬ומכבידים על עבודת‬
‫הקודש‪.‬‬
‫וכמה גדולה זכותם של ראשי הקהלה שמשקיעים כל כוחם לרומם את בית‬
‫אלקינו ולהרחיב את בניני הקהלה לטובת הלומדים והמתפללים‪ ,‬ובמשך הזמן‬
‫עשו הרבה תיקונים שונים לתועלת הציבור בכל עניני ביהמ"ד‪ ,‬ומקוואות‪ ,‬ומורי‬
‫הוראות‪ ,‬ושיעורי ומרביצי תורה‪ ,‬ושאר שירותי הקהל להציבור‪ ,‬וחיבה יתירה‬
‫נודעת לעבודתם בכל לב ונפש‪ ,‬ועוד ידם נטוי' כהנה וכהנה לשפר ולתקן לצורך‬
‫קהלתינו הק'‪.‬‬
‫ולזאת באתי בזה בשעה שהשלוחין יוצאין הלא המה עסקני הציבור הנאמנים‬
‫המפוסמים בשמם הטוב שלוחי דידן ושלוחי דרחמנא אשר זכו לפעול גדולות‬
‫ונצורות להרחבת גבולי הקדושה‪ ,‬ובדין הוא שיכירו להם תודה מרובה לקבלם‬
‫בחביבות ובפנים מאירות ולמלא בקשתם לתרום באופן מיוחד לחזק את בדק בית‬
‫ה'‪ ,‬ולהשתתף כאו"א בכל כוחו להחזקת קהלתינו הק' כי זו טובתו וטובת ביתו‬
‫וצאצאיו‪ ,‬וכל המשתתפים ישאו ברכה מאת ד'‪ ,‬ועליכם יחולו כל הברכות הכתובות‬
‫ומובטחות בחז"ל‪ ,‬ויזכו לזרע בירך ד' ולחייים טובים וארוכים‪ ,‬ולעלות ציון ברנה‬
‫במהרה דידן‪.‬‬
‫‪» » 28‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫ולזאת נבקש מעמקי הלב לכל בני קהלתינו שיחיו אנא מלאו חובתכם ולשלם‬
‫כ"א סכום הנדרש‪ ,‬והשתתפו ברוח נדיבה למבצרי הקהלה הכבירים‪ ,‬כי ההוצאות‬
‫גדולים עד מאוד‪ ,‬וזכות גדולה תתגלגל על ידכם לתמוך בהכנת כח הקדושה‬
‫לזרעכם ולדורות עולם‪ ,‬ובזכות זה תתברכו משמי מעונה בכל מילי דמיטב‪ ,‬ובבנים‬
‫ובני בנים עוסקים בתורה ובמצות‪ ,‬עדי נזכה לקבל פני משיח צדקינו‪ ,‬ומלכינו‬
‫בראשינו בב"א‪.‬‬
‫א בינטעלע זכרונות‪:‬‬
‫א חשוב'ער מיטליעריגער איד מנכבדי אנ"ש וויקלט אויף א בינטל גאלדענע זכרונות פונעם גלאררייכן‬
‫אמאל‪ ,‬בהלו נרו של רבינו הקדוש זי"ע על ראשינו‪ ,‬אין די 'געזונטע יארן'‪ ,‬אין 'אלטן בית המדרש' וואס‬
‫איז געווען קווארטירט אין דער היסטארישער 'נעפ‪-‬מענשאן' געביידע‪ ,‬וואו סאטמאר האט זיך במתי מעט‬
‫פונדארגעבליעט אין א וועלטס‪-‬אימפעריע פון תורה ויראה בכל קצוי תבל‪ ,‬און פון וואנעט עס איז ארויס‬
‫דער דבר ה' ברמה‪ ,‬דער קול ה' בכח ובהדר‪ ,‬און אפגעקלונגען איבער דער גארער וועלט ‪ -‬די זכרונות‬
‫ווערן געשילדערט‪ ,‬רייך און געשמאק‪ ,‬מיט'ן אריגינעלן טעם און חן‪ ,‬און מיר האפן אז אנשי שלומינו‪ ,‬בפרט‬
‫דער עלטערער דור ביי וועמען די ליכטיגע זכרונות זענען נאך פריש‪ ,‬וועלן זיך דערפון דערקוויקן בעז"ה‪.‬‬
‫ג‬
‫אר יונגע קינדער זענען מיר נאך געווען ווען דאס‬
‫הייליגע "סאטמאר'ע ביהמ"ד"‪ ,‬איז נאך געשטאנען ביי‬
‫בעדפארד קארנער ראסס סטריט‪ ,‬וואו עס איז היינט‬
‫ביתו נאוה קודש פון כ"ק מרן רבינו שליט"א‪ ,‬וואס‬
‫דאס איז באקאנט מיט'ן נאמען "דאס אלטע בית‬
‫המדרש"‪.‬‬
‫קיין סך קען איך נישט דערפון דערציילן און אראפגעבן‪,‬‬
‫ווייל איך געדענק עס נאר פון אלס גאר יונגער אינגל‪ ,‬און די‬
‫צייט וואס איך געדענק עס יא אביסל בעסער‪ ,‬איז נאר פון ווען‬
‫מיר זענען שוין געווען אביסל גרעסער ‪ -‬אבער דעמאלטס איז‬
‫עס שוין געווען א חורבן כמעט ‪ -‬ווען מיר האבן עס באנוצט‬
‫אלס חדרים און עס איז געווארן אפגעטיילט מיט אפטיילונגען‬
‫פון רויע שיטראק‪ ,‬ווי למשל פונעם פאליש האט מען געמאכט‬
‫עטליכע חדרים פראוויזאריש ‪ -‬נישט האבענדיג בליעה"ר וואו‬
‫צו פלאצירן די וואקסענדע צאל כ"י פון די תלמידים אין די בר‬
‫מצוה יארן‪ ,‬וואס האט שוין געהייסן "ישיבה קטנה"‪ ,‬און מען‬
‫האט געוואנדערט ממקום למקום ומפינה לפינה‪ ,‬ביז עס איז‬
‫ענדליך אויפגעבויעט געווארן ב"ה‪ ,‬די בנין הישיבה קטנה אויף‬
‫‪ 41‬העיווארד סטריט‪ ,‬וואס דאס איז געווען א נייע בנין פון בלויז‬
‫איין שטאק‪ ,‬מיט א ביהמ"ד מפואר‪ ,‬מקוה און א חדר האוכל‬
‫)עס‪-‬זאל(‪ ,‬און עטליכע שיינע חדרים‪.‬‬
‫און מיר האבן נאך דעמאלטס געהאט די זכי' אז מרן‬
‫הקוה"ט זללה"ה זי"ע‪ ,‬איז עס געקומען באזוכן אין איינע‬
‫פון די לעכטיגע חנוכה טעג‪ ,‬צו די חנוכת הבית אום שנת‬
‫תשל"ו לפ"ק‪ ,‬און רבינו ז"ל אין זיינע שוואכע יארן איז דאן‬
‫אריינגעקומען צו אונז זיך אנכאפענדיג מיט זיינע משמשים‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪29‬‬
‫‪...‬בלויז נאר צו צוקוקן ווי ער מאכט די הייליגע ברכה מיט‬
‫די געוואלדיגע כוונה וואס עס האט זיך אנגעזעהן על פני‬
‫קדשו‪ ,‬איז געווען שוין גענוג צום געדענקן בעזהשי"ת‪...‬‬
‫שניצונגען )‪ (MOLDINGS‬אויפ'ן דאך‪ ,‬און אביסל אויף די ווענט‬
‫און זוילן‪.‬‬
‫"דאס אלטע ביהמ"ד" איז באשטאנען פון עטליכע‬
‫באשטאנד‪-‬טיילן‪ .‬אבער אלעס איז געווען געווענדט צו איין‬
‫ריכטונג‪ ,‬מיט‪-‬צו‪-‬האלטן די הייליגע תפילות פון רבי'ן ז"ל‪ ,‬וואס‬
‫זיין הייליג קול האט זיך צושפרייט אין אלע ווינקלען פונעם‬
‫ביהמ"ד‪ ,‬און אריינגעדרינגן אין אלע הערצער פון אידישע‬
‫קינדער וואס זענען געקומען לשמוע אל הרנה ואל התפלה‪.‬‬
‫עס איז געווען ‪ -‬די בית המדרש‪ ,‬און די פאליש‪ ,‬די בית שני ‪-‬‬
‫וואס ביי אונז קינדער האט דאס געהייסן "באר" שני )ואעפ"י‬
‫שאין ראי' לדבר זכר לדבר איכא ‪ -‬אין מדרש פרשת ויצא‬
‫אויפן פסוק‪ ,‬וירא והנה "באר" בשדה זו בית הכנסת‪ (...‬די‬
‫גאלערי ‪ -‬און די נייע גאלערי‪.‬‬
‫א האנט געמאלענע מאפע פונעם גענויען‬
‫אויסשטעל פון אלטן ביהמ"ד‪ ,‬אילוסטרירט‬
‫דורך ידידינו הרה"ח ר' אליעזר לעווי הי"ו‬
‫טילעפ ברוב פאר והדר‪ ,‬אינעם‬
‫ּ‬
‫בקודש‪ ,‬אנגעטוהן מיט'ן‬
‫שיינעם ביהמ"ד‪ ,‬און איז ארויף אויפ'ן סטעיזש און א ברכה‬
‫געמאכט אויף פירות א בורא פרי העץ‪ ,‬זיין הייליגע צורה האט‬
‫געשיינט ווי די זוהן‪ ,‬און בלויז נאר צו צוקוקן ווי ער מאכט די‬
‫הייליגע ברכה מיט די געוואלדיגע כוונה וואס עס האט זיך‬
‫אנגעזעהן על פני קדשו‪ ,‬איז געווען שוין גענוג צום געדענקן‬
‫בעזהשי"ת‪ ,‬און ער האט טועם געווען איין טרויב‪ ,‬תוכו אכל‬
‫וקליפתו זרק כדרכו בקודש ‪ -‬און האט דערנאך געגעבן ברכת‬
‫קדשו פאר די חשוב'ע תלמידים שיחיו‪.‬‬
‫און איצט צוריק צום ענין אביסל זכרונות פונעם אלטן בית‬
‫המדרש‪ .‬צום ערשט לאמיר שילדערן דעם תבנית המשכן ואת‬
‫כליו‪.‬‬
‫"דאס אלטע ביהמ"ד" איז געווען ‪ -‬ווי באקאנט ‪-‬‬
‫אפגעקויפט פון א דעמאלט'דיגע חתונה‪-‬זאל "נעפ מענשאן"‬
‫)אין לערך שנת תשי"א לפ"ק(‪ .‬דאס האט זיך אויך אנגעזעהן‬
‫פונעם הויכן דאך וואס די ביהמ"ד האט געהאט‪ ,‬און פון די‬
‫‪» » 30‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫א חוץ די ווייבער שול וואס איז געווען נאר ביי איין זייט‬
‫פון ביהמ"ד ‪ -‬אויף צפון זייט ‪ -‬פון מערב ביז צו מזרח‪ ,‬מיט א‬
‫קליינעם דריי גענויגט צו די מזרח וואנט‪ .‬אין די שפעטערע‬
‫יארן האט מען אויף די ימים נוראים ראש השנה און יום‬
‫כיפור אויך גענוצט פאר די עזרת נשים די אויבערשטע שטאק‬
‫העכערן ביהמ"ד‪ ,‬וואס דארט איז געווען א ריזיגער גרויסע‬
‫זאל וואו די ישיבה איז געווען‪ ,‬און דאס איז אפילו געווען פיל‬
‫גרעסער ווי די גרויסע ביהמ"ד אונטן‪ ,‬ווייל דאס איז געווען‬
‫בערך איבער'ן ביהמ"ד און בית שני און די פאליש‪ .‬דארט איז‬
‫פלאצירט געווארן פאר א חלק פון עזרת נשים‪ ,‬דורך עפענן‬
‫דעם דאך אינמיטן פונעם ביהמ"ד און געמאכט דערפון א‬
‫מחיצה‪ ,‬אז מ'זאל קענען ארויפהערן די תפילות און דרשות‪.‬‬
‫די גאלערי אין ביהמ"ד האט זיך געצויגן דורכאויס דרום‬
‫זייט פון מזרח צו מערב און אויך אויף מערב זייט כמעט ביז‬
‫צו די עזרת נשים‪ .‬אבער א שטיקל שטח אפגערוקט און אויך‬
‫א היבש נידעריגער פון די ווייבער שול‪ ,‬אזוי אז די אויג האט‬
‫נישט געגרייכט ביז צו די מחיצה פונעם ווייבער שול‪ .‬אויך האט‬
‫דארט געהאנגען א פירהאנג כדי צו פארשטעלן צווישן די‬
‫ווייבער שול‪ ,‬די מחיצה פונעם גאלערי איז באשטאנען בלויז‬
‫פון ברעטלעך דינע לייסטלעך ‪ -‬איך מיין אז מ'האט אפילו‬
‫געקענט ארויף דערלאנגען פונעם ביהמ"ד א סידור'ל אדער א‬
‫חומש‪.‬‬
‫די "בית שני" איז געווען פארענט אויף מזרח זייט פון‬
‫ביהמ"ד‪ .‬די מזרח וואנט ביז צום ארון הקודש האט אפגעטיילט‬
‫צווישן די "ארון הקודש" מיט די פלאטפארמעס אפגעטיילט‬
‫ און עס איז געווען פארמאכט ארום דעם ארון הקודש מיט‬‫האלצענע ווענט )פלייוואד( און העכער די וואנט איז טאקע‬
‫געווען אפען ביז צום דאך ‪ -‬ממילא איז די קול פון בעל תפלה‬
‫גוט אריבער צום בית שני‪ .‬אויך זענען די פלייוואט אין די‬
‫זייטן פון ארון הקודש געווען אויסגעשניטן פיר‪-‬עקיגע לעכער‬
‫מ'זאל קענען בעסער מיטהאלטן פון בית שני‪ ,‬און אפילו אויך‬
‫אריינקוקן אביסל אין ביהמ"ד‪.‬‬
‫אין "בית שני" וואס עס איז אויסגעקומען אונטער דעם‬
‫ארון הקודש‪ ,‬איז געווען געבויט די "נייע גאלערי" לצד מזרח‬
‫ולצד דרום‪ ,‬אזוי אז מ'האט פון דארט געקענט גוט זעהן‬
‫דעם גאנצן ביהמ"ד‪ ,‬פון מזרח ביז מערב‪ .‬ווי די פלאטפארמע‬
‫פונעם ארון הקודש האט זיך געענדיגט לצד צפון‪ ,‬איז געווען‬
‫אן עפענונג אריין צו גיין פון ביהמ"ד צום בית שני‪ ,‬די עפענונג‬
‫האט געווענליך נישט געהאט א טיר‪ ,‬נאר אויף די ימי חנוכה‬
‫האט מען דארט ארויפגעשטעלט א טיר‪ ,‬און ביי דעם טיר‬
‫האט מרן רבינו ז"ל געצינדען די "חנוכה ליכט" אין ביהמ"ד‪.‬‬
‫אינעם האל צו לינקס האט מרן ז"ל געהאט זיין חדר המיוחד‬
‫ ווי מיר האבן עס גערופן "דעם רבי'נס אפיס"‪ ...‬אויף א‬‫באנק אין די האל זענען געווען אנגעהויפנט די "אור מציון"‬
‫סידור'לעך וואס עפ"י רוב זענען כמעט געווען נאר די סידורים‬
‫אין ביהמ"ד‪ .‬א דינע סידור'ל געדרוקט אין ארץ ישראל מיט‬
‫ווייכע בלעטער עס איז געשטאנען אלעס דערין וואכענ'דיגע‬
‫און שבת'דיגע תפלות ‪ -‬פון מודה אני אינדערפרי ביז קר"ש‬
‫שעל המטה ‪ -‬עס איז געווען א גרינגע סידור צו האלטן אין די‬
‫הענט )היינט צוטאג טרעפט מען עס שוין זייער זעלטן(‪.‬‬
‫"דאס אלטע ביהמ"ד" האט געהאט צוויי טירן פון די גאס‬
‫אויף בעדפארד עוו‪ ,.‬מיט א פאר טרעפ ארויפצוגיין‪ .‬איינס ביי‬
‫קאר‪ .‬ראס סטריט די הויפט אריינגאנג פאר די מענער‪ ,‬און די‬
‫צווייטע פאר די נשים‪ ,‬וואס ביי יענע אריינגאנג זענען געווען‬
‫ארויף טרעפ גאר הויך ביז צום צווייטן שטאק ווי עס איז געווען‬
‫די ישיבה ומתיבתא‪ .‬נאר אינצווישן האבן זיך אפגעטיילט די‬
‫טרעפ מיט א טיר אין די זייט צו די עזרת נשים‪.‬‬
‫א טייל דערפון מיט די דעקלעך און א טייל אנע דעקלעך‬
‫ און מערסטנס האט געפעלט דערפון די אויבערשטע‬‫דעקל ‪ -‬עס האט אויסגעזעהן ווי ספעציעל געדריקט פאר‬
‫"סאטמאר" ווייל "נשמת" פון שבת אינדערפרי שטייט מיט‬
‫גרויסע אותיות‪ ,‬איז עס געווען זייער געאייגנט אויסצוהערן‬
‫דערין‪ ,‬ווי מרן רבינו ז"ל זאגט הויך ביים עמוד דעם "עד הנה‬
‫עזרוני רחמיך"‪ ,‬אין ביהמ"ד איז געווען שא שטיל ‪ -‬נאר די‬
‫גרידער פונעם עיר‪-‬קאנדישאן‪ .‬יעדער אריינגעבויגן אינעם‬
‫סידור'ל מיט די אויערן אנגעשפיצט און מ'הערט אויס די‬
‫מתיקות'דיג קול פונעם הייליגן רבי'ן ז"ל מיט א נעימות און‬
‫השתפכות הנפש און זאגט דעם "הן הם יודו ויברכו" ביז‬
‫היושב על כסא רם ונשא ‪ -‬און הייבט גלייך אן מיט'ן שבת'דיגן‬
‫נוסח שחרית "שוכן עד"‪ ,‬און דער גאנצער עולם הייבט אן‬
‫אויפאמאל מיט א התלהבות "שוכן עד מרום וקדוש שמו"‪.‬‬
‫די דריי גראדע גאסן אויף בעדפארד עוו‪ .‬פון ראס סטריט‪,‬‬
‫ביז קליימער סטריט‪ ,‬אינצווישן ווילסאן און טעילער סטריט'ס‬
‫ דאס איז געווען דער שיינער וועג פונעם רבי'ן ז"ל גייענדיג‬‫פון ביתו נאוה קודש ‪ 500‬בעדפארד ביז צום ביהמ"ד‪ ,‬און פון‬
‫ביהמ"ד אהיים‪ .‬א ספעציעל שיינקייט איז דאס געווען אום‬
‫שב"ק ווען דער רבי ז"ל פלעגט גיין צוזאמען מיט אן עולם‬
‫באגלייטערס‪ ,‬וואס עס האט פארנומען די ברייט פון די גאס‬
‫און אינדערמיט מרן ז"ל היא הודה הוא זיוה והדרה‪.‬‬
‫דער רבי ז"ל פלעגט געווענליך אום שבת ויו"ט גיין אויף‬
‫דער גאס אנכאפענדיג די הענט מיט די משמשים בקודש‪,‬‬
‫ביז אריינקומענדיג אינעם גרויסן בית המדרש‪ .‬צום ערשט‬
‫איז מען אדורך דעם פאליש‪ ,‬וואס איז געווען ביי צפון זייט‬
‫פונעם גרויסן ביהמ"ד ‪ -‬דאס איז עפ"י רוב געווען די הויפט‬
‫אריינגאנג‪ .‬ווייל גלייך אריינקומענדיג פון די גאס טיר אינעם‬
‫האל‪ ,‬איז געווען צו רעכטס די אריינגאנג צום פאליש‪ .‬דורך די‬
‫צוויי בלעכענע טירן וואס האט כמעט נישט גערוהט‪ ,‬נאר זיך‬
‫געדרייט אויף די אנגלען אריין און ארויס און כסדר גע'ריטשעט‬
‫און געפיפען ארויף און אראפ )מ'קען עס אויך הערן אויף‬
‫איינע פון די טעיפס פון די שלש סעודות תורה ‪ -‬שבה"ג שנת‬
‫תש"כ ‪ -‬ווי עס זעהט אויס איז דער טיש דעמאלטס געווען‬
‫אין פאליש‪ ,‬ווייל די ביהמ"ד איז שוין געווען געמאכט פסח'דיג(‬
‫אלס אינגל האב איך אמאל זוכה געווען אפען צוהאלטן איינע‬
‫פון די טירן ווען מרן הק' דער רבי ז"ל איז אריינגעקומען‬
‫פרייטאג צו נאכט צום דאווענען אנגעכאפט אין די משמשים‬
‫בקודש‪ ,‬ותוארו כמלאך אלקים‪.‬‬
‫ביים ווינקל פונעם פאליש אויף מזרח צו רעכטס איז‬
‫געווען די גרויסע אריינגאנג צום ביהמ"ד‪ ,‬בלויז א ברייטע‬
‫עפענונג‪ ,‬אן א טיר ‪ -‬און אויסער דעם איז אויך געווען א טיר‬
‫פונעם האל גראד צום גרויסן ביהמ"ד לצד מזרחית צפונית ‪-‬‬
‫ַאלט און בא'חנ'ט‪...‬‬
‫"דאס אלטע ביהמ"ד" איז טאקע געווען ַאן אלטע בנין‪,‬‬
‫עס איז אבער דאך געווען זייער בא'חנ'ט ‪ -‬און חן דקדושה‬
‫האט פארמאגט יעדעס ווינקל‪ .‬עס איז געווען שיין באלאכטן‬
‫)פלארעסענט( און אויך‬
‫ָ‬
‫פון די אראפ‪-‬הענגיקע ווייסע לעמפ‬
‫פון די טשילארס מיט די גאלדענע געדרייטע רערן‪ .‬איין‬
‫ברייטע טשילאר איז געהאנגען אינמיטן דעם גרויסן ביהמ"ד‬
‫און איינס אדער צוויי קלענערע צו מזרח צו פון ביהמ"ד‪ .‬קיין‬
‫שטויב האט ‪ -‬מיין איך ‪ -‬נישט געמאנגלט ביי אלע ווינקלען‪.‬‬
‫מ'האט געקענט מקיים זיין ריכטיג דעם והוי מתאבק‪...‬‬
‫אבער דאכט זיך אז יעדעס שטויב האט געבליטשקעט ווי א‬
‫דיימאנד‪.‬‬
‫די היימישע‪-‬הייליגע אטמאספערע האט דארט‬
‫געהערשט מיט א רוח חן און חסד‪ ,‬מיט אמת און שלום ‪-‬‬
‫אהבת תורה ויראת שמים‪ .‬און מיט א טעם זקנים פון די‬
‫אידן וואס האבן מיט זיך מיטגעברענגט דאס אריגינעלקייט‬
‫ פון די פארצייטישע דורות אין איירופא‪ .‬דורכמאכענדיג די‬‫ביטערע איבערגאנג השם ישמרנו פון די מלחמה לאגערן‪ .‬און‬
‫זיך געטראפן אין א פרעמדע וועלט מיט א לעבן פון דאסניי‪,‬‬
‫און מקבל געווען באהבה ווי געזאגט "גר ותושב אנכי עמכם"‪,‬‬
‫איך בין טאקע א גר פון איין אנדערע לאנד‪ ,‬אבער די השגחה‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪31‬‬
‫עליונה האט געפירט אז נתיישבתי עמכם ‪ -‬מ'מוז זיך אריינלעבן‬
‫אין דעם טאג טעגליכן לעבן פון די אמעריקאנער וועלט ‪ -‬לויפן‬
‫און יאגן ארבעטן און פארדינען ‪" -‬צייט איז געלט" זאגט די‬
‫וועלט‪.‬‬
‫די אידן יענע יארן זענען טאקע זייער פארפלאגט געווען‬
‫מיט די פרנסה‪ ,‬פון די טעגליכע פילע ארבעט שעה'ן‪ .‬איז נאר‬
‫דאס "ביהמ"ד" וואס האט אין זיי אריינגעבלאזן א חיות אינעם‬
‫נפש פון תורה און תפלה‪ ,‬און בפרט אין די הייליגע שבתות‬
‫וימים טובים ווען מ'האט זוכה געווען להסתופף בצל קדשו‬
‫פונעם רבי'ן זללה"ה‪ ,‬און צוזעהנ'דיג ווי עס וואקסן אונטער די‬
‫טייערע קינדער'לעך מיט בא'חנ'טע פנימ'לעך וואס לויפן שוין‬
‫ארום אין ביהמ"ד מיט א פרישקייט‪ ,‬און ווייסן נישט פון עפעס‬
‫אנדערש ווי די חדר מיט דער רבי'ס און די "ביהמ"ד"‪.‬‬
‫עומדים צפופים ומשתחוים רוחים‪...‬‬
‫"דאס אלטע ביהמ"ד" איז געווען אן אויסגעווייקטע און‬
‫אדורכגעשוויצטע ביהמ"ד‪ .‬יעדן "שבת" איז די ביהמ"ד געווען‬
‫קע"ה פול און געשטופט‪.‬‬
‫געווענליך די קביעות'דיגע מתפללים פון ביהמ"ד האבן‬
‫זיך שוין יעדער געהאט זיין מקום קבוע‪ ,‬טאטעס מיט קינדער‬
‫ ווער אינעם גרויסן ביהמ"ד ‪ -‬צו וועלכע זייט פון ביהמ"ד‪ ,‬ימה‬‫וקדמה צפונה ונגבה‪ ,‬ביי דרום זייט אונטער די גאלערי זענען‬
‫געווען עטליכע שורות בענק מיט גוטע אנלאנערס‪ .‬אנגעהויבן‬
‫פון נאך די מזרח וואנט טיש פאר רבנים וקרובים‪ ,‬ביז מערב ווי‬
‫עס איז געווען די שטיגן ארויף צום גאלעריע‪ .‬דער וואס האט‬
‫זיך געהאט זיין מקום קבוע אויף די גאלערי ‪ -‬פון ווי מ'האט‬
‫זייער גוט געקענט מיטהאלטן צו הערן און צו זעהן ‪ -‬און ווער‬
‫אין "באר שני" פון ווי מ'האט אויך געקענט אריינקוקן דורך די‬
‫אויסשניטן ארום דעם ארון הקודש‪ ,‬און געקענט זעהן פני קדשו‬
‫פון רבי'ן ז"ל ביים דאווענען פארן עמוד‪ ,‬און ווער אויף די נייע‬
‫גאלערי אין בית שני פון ווי מ'האט אויך געקענט גוט מיטהאלטן‬
‫דאס דאווענען‪ ,‬און ווער רעדט נאך פון די ברייטע דורכגענג ווי‬
‫למשל די גאנצע שטח וואס איז געווען פון אונטער כסא קדשו‬
‫מען אינסטאלירט ענדליך 'עירקאנדישאן'‪...‬‬
‫אין די ערשטע יארן האט דער אלטע ביהמ"ד נאך נישט פארמאגט קיין‬
‫עיר קאנדישאנס‪ ,‬נאר דריי גרויסע פענס אויף די דריי פענסטער פון מערב זייט‬
‫ייט‬
‫פונעם ביהמ"ד‪ .‬די היצן אינעם זומער זענען טאקע געווען אומדערטרעגליך‪,‬‬
‫ליך‪,‬‬
‫ובפרט אין די הייליגע טעג ווען די געשטופעניש איז געווען גרויס קע"ה‪ ,‬און‬
‫ווי הרה"ח ר' יודל ראזענבערג ז"ל האט אונז פארציילט‪ ,‬אז אמאל איז מען‬
‫ראש השנה אינמיטן מוסף געגאנגען ארום טיילן "קאלטע וואסער" פאר'ן עולם‬
‫לם‬
‫צו טרינקן‪ ,‬אויך האט מען געדארפט צומאל ביי שלש סעודות אין ביהמ"ד‬
‫"ד‬
‫אנדערש אויסשטעלן דעם טיש כדי עס זאל זיין נענטער צום פענסטער‪.‬‬
‫מעמבערס‬
‫ביז אום זומער תשכ"ב לפ"ק‪ ,‬האט מען אויפגעפאדערט די‬
‫רס‬
‫מיט ‪ 5‬דאלער‪ ,‬כדי אריינצושטעלן אן עירקאנדישאן אין ביהמ"ד‪ ,‬וואס איז‬
‫אינסטאלירט געווארן דורך הרה"ח ר' יצחק שלמה האפמאן‪ ,‬און עס האט שוין‬
‫וין‬
‫געזאלט ארבעטן אויף ראש השנה שנת תשכ"ג לפ"ק‪ ,‬אבער צוליב עפעס א‬
‫צעמישונג אין די ווייער'ס‪ ,‬האט עס הערשט אנגעהויבן צו ארבעטן א טאג‬
‫אג‬
‫נאכדעם‪ ,‬אום צום גדלי'‪ .‬אזוי אז מ'האט דורכגעשוויצט נאך א ר"ה ָאן ַאן עיר‬
‫יר‬
‫קאנדישאן‪.‬‬
‫די עיר‪-‬קאנדישאן איז באשטאנען פון א גרויסן מאשין וואס איז געווען‬
‫ען‬
‫געשטעלט אינמיטן די צפון וואנט פונעם ביהמ"ד‪ ,‬וואס עס איז אויסגעקומען‬
‫ען‬
‫לאחורי שלחן הטהור פון מרן רבינו ז"ל‪ ,‬און דערפון האבן זיך געצויגן לארכוו‬
‫ולרחבו פונעם דאך פון ביהמ"ד‪ ,‬פיר עקיגע בלעכענע רערן ארבעה על ארבעהה‬
‫טפחים‪ ,‬לערך‪ ,‬א מקום חשוב וואס איז צומאל גענוצט געווארן ארויפצוזעצןן‬
‫דערויף א קינד‪ ,‬וליישבו בדוחק‪ ,‬כדי צו קענען מיטהאלטן גוט א דרשה אדערר‬
‫די הקפות‪...‬‬
‫דער אפיציעלער קאנטראקט פון קהל מיט הרה"ח ר' יצחק‬
‫שלמה האפמאן ז"ל צו אינסטאלירן די עירקאנדישאן סיסטעם‬
‫‪» » 32‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫‪...‬די היימישע‪-‬הייליגע אטמאספערע האט דארט‬
‫געהערשט מיט א רוח חן און חסד‪ ,‬מיט אמת און‬
‫שלום ‪ -‬אהבת תורה ויר"ש‪ .‬און מיט א טעם זקנים‪...‬‬
‫פון רבי'ן זי"ע‪ ,‬די שווארצע דיקע "שטול" פארן רבי'ן ז"ל ‪-‬‬
‫וואס דאס האט מען געטראגן שטענדיג אין דערהייך פונעם‬
‫עמוד ביז צום טיש פירן שבת ביינאכט און ביי שלש סעודות‬
‫ קיין צוים ארום דעם רבי'נס פלאץ איז נישט געווען‪ .‬נאר‬‫וואס מ'האט פריי געהאלטן אביסל פלאץ ארום כ"ק מרן ז"ל‪.‬‬
‫און דערנאך זענען געשטאנען די בחורים קע"ה ביי די‬
‫גאנצע דורכגענג ביזן "באלעמער"‪ .‬און אויך לצד מזרח ולצד‬
‫צפון‪ ,‬צווישן די בחורי חמד איז געווען זייער געשטופט‪ ,‬אויב‬
‫א אינגל אליין האט געוואלט דארט אדורכגיין האט ער זיך‬
‫דערזעהן אין א געדעכטע וואלד נישט וויסענדיג דעם וועג‬
‫ארויס‪ .‬און מיטן "יארמולקע" אין די האנט‪ ,‬און די האנט אויפ'ן‬
‫קאפ‪ ,‬האט ער זיך מיטן גאנצן כח געדארפט דורכשטופן ביז‬
‫עס איז אים ענדליך לעכטיג געווארן פאר די אויגן בחסדי‬
‫השם‪.‬‬
‫אויך ביים ארון הקדוש אויפ'ן סטעידזש איז געווען פול‬
‫כ"י פון גרעסערע אינגלעך וואס האבן זיך ארויפגעשטעלט‬
‫ און דער סדרן הרה"ח ר' יוסף מרדכי קאהן ע"ה‪ ,‬וואס‬‫רבינו ז"ל האט אים אליין געשטעלט אלס דער איינציגער‬
‫סדרן‪ ,‬ווי ער האט מיר דערציילט‪ ,‬אז דער רבי ז"ל האט אים‬
‫געזאגט‪ :‬יוסף מרדכי דו וועסט זיין מיין סדרן! ער איז אויך‬
‫געווען אלס בחור א משב"ק ביים רבי'ן זי"ע‪ ,‬ר' יוסף מרדכי‬
‫ע"ה האט געהאט דארט ביים ארון הקודש אן עבודה קשה‬
‫במקדש‪ ,‬צוריק צו האלטן די קינדער נישט צו שטיין אל מול‬
‫פני מרן הקדוש ז"ל פאר'ן רבינ'ס פנים‪ ,‬בשעת דער רבי זי"ע‬
‫האט געדאווענט פארן עמוד‪ .‬זיין פנים פלעגט זיין רויט פון‬
‫אנגעשטרענגקייט צוריק‪-‬שטופענדיג די קינדערלעך קע"ה‪.‬‬
‫אויך האט מיר ר' יוסף מרדכי ע"ה דערציילט ‪ -‬ווי‬
‫ס'האט געדויערט צו‪-‬מאל לערך פינף מינוט‪ ,‬פריי צו מאכן‬
‫א וועג פאר'ן רבי'ן‪ ,‬בלויז פונעם עמוד ביז צו די טיר אויף‬
‫מזרח ארויס צום האל‪ .‬אויך האט ר' יוסף מרדכי געהאט א‬
‫היבשע עבודה פרייטיג צו נאכטס ביים "גוט שבת" זאגן‪ ,‬ווען‬
‫מרן רבינו ז"ל איז געזעסן על כסא קדשו וואס איז געווען‬
‫אויסגעדרייט צום עולם ‪ -‬אינצווישן די צוויי עמודים פון רבין‬
‫און פון בעל תפלה‪ ,‬און ס'איז געווען א געדרענג דורך צו גיין‬
‫גריסן "גוט שבת"‪ ,‬איז ר' יוסף מרדכי ע"ה געשטאנען אין די‬
‫זייט‪ ,‬און אכט געגעבן מ'זאל זיך נישט ארויף שטופן ביזן רבי'ן‪.‬‬
‫דאס ביהמ"ד איז נישט אנגעפילט געווען מיט בענק‬
‫און טישן‪ ,‬נאר ס'איז געווען א סאך פרייע פלאץ צום שטיין‪.‬‬
‫ווייל למשל ביי די לינקע זייט פון ביהמ"ד וואס דארט איז‬
‫געווען דער אריינגאנג אין ביהמ"ד‪ ,‬איז געווען נאר א מזרח‬
‫וואנט טיש‪ ,‬און אויף צפון זייט איז געווען דער שלחן הטהור‬
‫ווי דער רבי זי"ע האט געפירט טיש ‪ -‬וואס דאס איז געווען‬
‫אויסגעשטעלט ווי א זיי"ן‪ ,‬באלד ביים אריינגאנג צום ביהמ"ד‬
‫פונעם פאליש לצד צפונית מזרחית איז געווען דער אויבן‬
‫אן טיש און דערנאך איז געווען דעם רבי'נס טישל אויף א‬
‫קליינעם סטעידזש‪ ,‬און צו די רעכטע זייט פון מרן ז"ל נאך‬
‫אן אויבנאן טיש‪ ,‬דער גאנצער אויבן אן איז געווען אונטערן‬
‫ווייבער שול ‪ -‬דער זה השלחן אשר לפני ה' ‪ -‬די מיטל'סטע‬
‫טיש וואס האט געגרייכט כמעט ביזן באלעמער‪ ,‬א חוץ אין‬
‫די ימים נוראים האט מען יא אנגעפילט איבעראל מיט בענק‪,‬‬
‫אפילו אין פאליש‪.‬‬
‫און ווידער אינמיטן פון ביהמ"ד איז געווען פארן ארון‬
‫הקודש איין שורה טישן און בענק‪ ,‬און דערינטער דריי שורות‬
‫בענק ביזן באלעמער‪ ,‬און אונטערן באלעמער ביי די מערב‬
‫וואנט נאך א שורה פון טישן און בענק אונטער די גאלערי‬
‫אויף מערב‪.‬‬
‫ביי די לינקע זייט פונעם באלעמער איז אויסגעקומען‬
‫א ליידיגע שטח וואס עס איז געווארן קע"ה אנגעפילט מיט‬
‫די אינגעלעך ביי די חתנים באווארפנס צו כאפן פעקלעך‪.‬‬
‫א עקסטערע חן איז דאס געווען מיטן קינדער'ישן שכל צו‬
‫צוקוקן ווי עס פארעמט זיך אויס א וועג צווישן עולם מענטשן‬
‫און בחורים ‪ -‬יעדעס מאל ווען דער רבי זי"ע איז אדורך‪,‬‬
‫למשל ביים אריינקומען אין ביהמ"ד לענג אויס מזרח וכדומה‪,‬‬
‫און אזוי אויך ווען דער רבי ז"ל איז געגאנגען צום בלעמער‬
‫צו קריאת התורה‪ ,‬ווי איך פלעג דאס אלטס אויפפאסן אז‬
‫ווען דער וואס איז ארויף מיט די ספר תורה אין די הענט‪,‬‬
‫איז שוין געווען ביי די שטיגן ארויף צום בלעמער‪ ,‬און ערשט‬
‫דעמאלטס האט דער רבי ז"ל אנגעהויבן נאכגיין דעם וועג‪,‬‬
‫ווייל דער רבי איז געבליבן ביי זיין עמוד נאכן ארויפלייגן די‬
‫כתרים אויפן ספר און נאך אויף זיין פלאץ געזאגט על הכל‬
‫יתגדל וכו'‪ ,‬און דערנאך איז דער רבי נאכגעגאנגען די וועג‬
‫צום באלעמער מיט געשיקטע אבער שווערע טריט‪ ,‬ווייל‬
‫ווי באקאנט האט מרן רבינו ז"ל שוין אין יענע יארן געהאט‬
‫ווייעדיגע פיס‪ ,‬אבער ביז דער נושא הס"ת איז ארויף די פאר‬
‫שטיגן פון באלעמער‪ ,‬איז דער רבי ז"ל שוין באלד געווען‬
‫דארט גלייך אונטער די ספר תורה ארויפצוגיין די שטיגן צום‬
‫באלעמער‪.‬‬
‫ווידער ביים צוריק גיין נאכן ליינען צו תפלת מוסף‪ ,‬איז‬
‫דער רבי באלד נאכגעגאנגען דעם גאנצען וועג אונטערן ספר‬
‫תורה‪ .‬און ווי שיין איז געווען דאס קריאת התורה‪ ,‬ווען דער רבי‬
‫ז"ל איז אליינס דער בעל קורא אנגעטוהן מיטן שטריימל‪ .‬און‬
‫זיך געלאסן געשאקלט פון לינקס צו רעכטס‪ ,‬און די לעכטיגע‬
‫ווייסע פיאות האבן זיך געהויבן אהין און צוריק‪ .‬נאר בין גברא‬
‫לגברא האט זיך דער רבי אראפגעזעצט אויף די באנק ‪ -‬און‬
‫זיך ווייטער פארגעקוקט אין חומש‪.‬‬
‫איך געדענק אויך‪ ,‬ווי פראכטפול שיין עס איז געווען ווען‬
‫רבינו הקדוש זללה"ה איז אריינגעקומען פרייטאג ביינאכט‬
‫צום טיש‪ ,‬און באלד ביים טיר פון פאליש צום גרויסן‬
‫טילעפ אדער די‬
‫ּ‬
‫ביהמ"ד האט ער זיך אויסגעטוהן דעם‬
‫רעזשוואלקע‪ .‬עס האט געלאכטן זיין הייליג פנים מיט‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪33‬‬
‫‪...‬די ריינע אמונה אין די י"ג עיקרים און די תורת אמת האט‬
‫פון דעם ביהמ"ד ארויסגעשיינט‪ ,‬און אריין געלאכטן אין אלע‬
‫הייליגע בתי מדרשים די מקדשי מעט ארום און ארום‪...‬‬
‫א געהויבענע ליכטיגקייט‬
‫פון קדושת השבת‪ ,‬און‬
‫די אלע חשובע אידן און‬
‫רבנים פונעם אויבן‪-‬אן‬
‫טיש באלד דערנעבן די‬
‫טיר צו רעכטס‪ ,‬האבן זיך‬
‫ארויפגעשטעלט אויף די‬
‫באנק ‪ -‬צו מאכן פלאץ‬
‫דעם רבין אדורכצוגיין‪ .‬און‬
‫אזוי האט דער הייליגער‬
‫רבי זי"ע מיטן טלית און‬
‫זייטיג‬
‫זיך‬
‫שטריימל‬
‫צוגעריקט ביז צו זיין טיש‪,‬‬
‫און ארויף איין טרעפ און‬
‫זיך צוגעשטעלט צום טיש‬
‫זה השלחן אשר לפני ה'‬
‫און אנגעהויבן מיטן ניגון‬
‫שלום עליכם‪.‬‬
‫שוין פארטיגן‪ ,‬מ'הערט‬
‫ממילא נישט"‪ .‬און‬
‫דערנאך אנגעוואונטשן‬
‫כדרכו בקודש פילע‬
‫ווארימע ברכות‪ ,‬אז‬
‫מ'זאל שוין זוכה זיין‬
‫צו זעהן ישועות כל‬
‫ושמחתן‪,‬‬
‫ישראל‬
‫בהתגלות כבוד שמים‬
‫עלינו בב"א‪.‬‬
‫אום ראש השנה‬
‫שנת תשכ"ט לפ"ק‬
‫האט מען שוין טאקע‬
‫באנייט דעם איצטיגן‬
‫בית המדרש אויף‬
‫ראדני סטריט‪ ,‬וואס‬
‫עס איז נאך געווען‬
‫אריגינעלער בילד פונעם בית המדרש הגדול ‪ 152‬ראדני סט‪ .‬ביים אויפבוי בשנת תשכ"ט‬
‫דעמאלטס זייער רוי‪.‬‬
‫אבער דאך האט מען שוין געדאווענט דארט די הייליגע טעג‬
‫ראש השנה און יום כפור ‪ -‬דאס איז אויך געווען דאס ערשטע‬
‫יאר וואס רבינו הק' איז ליידער שוין נישט געזונט געווען‪ ,‬אין‬
‫יענעם יאר איז דער רבי ז"ל נישט געווען דער שליח ציבור נאר‬
‫"דאס אלטע ביהמ"ד" איז מיט די צייט אלץ מער ענג‬
‫ביי עטליכע פזמונים ווי ונתנה תוקף וכדומה ‪ -‬און דער חזן‬
‫געווארן קע"ה‪ .‬ביז אין די לעצטע יארן ווי תשכ"ז‪-‬כ"ח לפ"ק‬
‫הרה"ח ר' משה יוסף שווארץ ז"ל האט געדאווענט פארן עמוד‪.‬‬
‫איז עס שוין געווען מלא על כל גדותיו בליעה"ר‪ .‬עס איז‬
‫אויף יו"ט סוכות איז מען צוריק צום אלטן ביהמ"ד‪ ,‬און‬
‫שוין כמעט נישט געווען קאנטראל‪-‬באר פונעם געדרענג‬
‫במשך די יארן תש"ל‪-‬ל"א איז מען צוביסלעך אריבער צום‬
‫קע"ה ‪ -‬ווי מ'געדענקט דעם לעצטן ראש השנה שנת‬
‫נייעם איצטיגן ביהמ"ד ‪ 152‬ראדני סטריט‪ .‬קודם נאר אויף‬
‫תשכ"ח די ערשטע נאכט די מורא'דיגע געשטופעניש ביים‬
‫שבתים און דערנאך עטליכע מנינים אינדערוואכן ‪ -‬ביז‬
‫דורכגיין וואונטשן לשנה טובה‪ ,‬אז מ'האט שוין מחליט געווען‬
‫אום שנת תשל"ב איז מען שוין גענצליך אריבער צום נייעם‬
‫דעמאלטס אז אויף איבער‪-‬יאר וועט מען שוין מוזן האבן א‬
‫ביהמ"ד‪.‬‬
‫נייע ביהמ"ד ‪ -‬לויט ווי איך געדענק יענעם ר"ה אויפדערנאכט‬
‫איז געשטאנען פארן ביהמ"ד א פייער‪-‬לעשער טראק ‪ -‬זעהט‬
‫אויס אלס פראטעקשן ‪ -‬און ווי מ'האט נאכגעזאגט דעמאלטס‬
‫אז ווען דער עולם כ"י איז ארויסגעגאנגען פון ביהמ"ד איז עס‬
‫"דאס אלטע ביהמ"ד" קען אפשר באטיטילט ווערן אלס‬
‫געווען א וואונדער פאר די פייער‪-‬לעשער דארט‪ ,‬אז לויט זייער‬
‫דער אבן פנתה אויף דעם אדמת "ניו יארק"‪ ,‬די שטאט וואס‬
‫שאצונג איז ארויס א פיל גרעסערער עולם קע"ה ווי דאס‬
‫איז געווען א עיר רבתי עם‪ ,‬רבתי בדיעות שונות ומשונות‪,‬‬
‫ביהמ"ד ענטהאלט‪ ,‬די הוצאה האט איבערגעשטיגן די הכנסה‪...‬‬
‫וואו א יעדע התחדשות אין אידישקייט האט דא געטראפן א‬
‫פרייע וועג‪ ,‬און די אריגינעלע אידישקייט האט דא אויסגעזעהן‬
‫אויך יענעם יאר אין די שובבי"ם וואכן ביי די שלש סעודות‬
‫ליידער בלויז ווי אן אנטיק‪-‬בילד‪.‬‬
‫תורה‪ ,‬איז געווען ממש אומדערטרעגליך ‪ -‬פון וואך צו וואך‬
‫דער לחץ זו הדחק‬
‫ווערט אומדערטרעגליך‬
‫כי ממנה יתד וממנה פינה‪...‬‬
‫איז בליעה"ר נתרבה געווארן דער עולם כ"י‪ .‬אזוי אז ביי די‬
‫לעצטע שלש סעודות תורה וואס רבינו ז"ל האט געזאגט‬
‫אינעם ביהמ"ד איידער ער איז געפארן קיין מיאמי פלארידע‬
‫ דאס איז געווען פ' וארא תשכ"ח ‪ -‬האט דער רבי זי"ע נישט‬‫געקענט ממשיך זיין מיט די דברי התעוררות ‪ -‬און ער האט‬
‫שוין געמוזט מקצר זיין מיטן דרוש‪ ,‬נאר צו פארענטפערן די‬
‫דיוקים אויף די פרשה ‪ -‬און האט א זאג געטוהן ‪" -‬איך וועל‬
‫‪» » 34‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫איז אט דאס הייליגע בית המדרש געווען דאס ווינקל‬
‫שטיין פון וואו עס האט זיך אנגעהויבן צו בויען דער דרך‬
‫התורה והמסורה אויף דעם הארטן טריפה'נעם אמעריקאנעם‬
‫באדן‪ .‬די ריינע אמונה אין די י"ג עיקרים און די תורת אמת‬
‫האט פון דעם ביהמ"ד ארויסגעשיינט‪ ,‬און אריין געלאכטן אין‬
‫אלע הייליגע בתי מדרשים די מקדשי מעט ארום און ארום‬
‫פון די גרויסע צדיקים וגאונים ז"ל וואס זיי זענען געווען דא‬
‫אין די שטאט וויליאמסבורג‪ ,‬און זיי פלעגן אויך מזמן לזמן‬
‫קומען צום הייליגן רבי'ן ז"ל לשכנו תדרשו ובאו שמה‪ ,‬זיך‬
‫מתחמם צו זיין לאורו און הערן די דברי תורה בכל זמן ועידן‪.‬‬
‫פון דעם בית המדרש'ל איז ארויס דער דבר ה' ברמה וואס‬
‫האט אפגעקלונגען איבער דער גארער וועלט‪ ,‬בקצוי ארץ וים‬
‫רחוקים‪ ,‬און אין דעם ביהמ"ד איז געזאגט געווארן די הייליגע‬
‫'שובבי"ם תורות' באגלייט מיט די בכיות נוראות ועצומות‪ ,‬וואס‬
‫האבן גערייניגט און געוואשן אידישע הערצער און נשמות‪ ,‬עד‬
‫עצם היום הזה‪.‬‬
‫אזוי ווי הרה"ח ר' יודל ראזענבערג ע"ה פלעגט מיט אונז‬
‫חזר'ן אין קעמפ‪ ,‬דעם טייטש פונעם הייליגן רבי ר' אלימלך‬
‫זי"ע אין נועם אלימלך פ' חיי שרה אויפן פסוק ואברהם זקן‬
‫וגו' און די משנה מס' ביכורים 'והחליל מכה לפניהם' אז ווען‬
‫מען האט מקיים געווען די מצוות ביכורים און מ'איז געגאנגען‬
‫פון גאנץ ארץ ישראל ארויף קיין ירושלים צום בית המקדש‪,‬‬
‫איז דורכדעם צו שלאגן געווארן די לופט פון די גאסן וואס זיי‬
‫זענען פול מיט חיצונים ה"י וואס שטערן דעם מענטש ח"ו צו‬
‫קומען צום הייליגן באשעפער און זיין אן ערליכער איד‪ ,‬אבער‬
‫דורכן זכות פון די מצוה וואס די אידן האבן געטראגן די פירות‬
‫ביכורים קיין ירושלים‪ ,‬איז געווארן דער חלל העולם ריין און‬
‫זויבער‪ ,‬דאס איז די פשט והחליל‪ ,‬איז א לשון פון חלל ‪ -‬די‬
‫לופט ‪ -‬מכה לפניהם איז אויסגעקלאפט געווארן פאר זיי‪ ,‬און‬
‫מיט דעם האט ר' יודל ע"ה מסביר געווען די ווערטער וואס‬
‫רבינו הקדוש ז"ל האט אים אמאל געזאגט ‪ -‬מיטגייענדיג מיטן‬
‫רבי'ן ז"ל אויף א שפאציר אין בעל‪-‬הארבער ‪ -‬און ער האט‬
‫געפרעגט פונעם רבין ז"ל מיט וואונדער‪ ,‬אויף די סיבה אז‬
‫מ'זעהט ב"ה אז דער חינוך ווירקט בעסער אויף די קינדער ווי‬
‫פריער‪.‬‬
‫ז"ל ‪ -‬אין דער צייט ווען "דאס אלטע ביהמ"ד" איז שוין געווען‬
‫אראפגעווארפן ‪ -‬און נאר די מערב וואנט איז נאך געבליבן‬
‫אויף א לענגערע צייט שטיין ‪ -‬עס איז געווען הויך עטליכע‬
‫שטאקן‪ ,‬און עס האט זיך אנגעזעהן דערויף דאס צייכן פון‬
‫די שטיגן ארויף‪ ,‬און די אלטע פעינטינג פונעם צד מערבית‬
‫פונעם אלטן ביהמ"ד ‪ -‬האט ר' נתנאל'ע געזאגט מיט זיין‬
‫פורימ'דיגע ערענסטקייט‪ ,‬אז אזוי ווי די הייליגע חכמים ז"ל‬
‫זאגן "כל מה דאסר לן רחמנא שריא לן כוותי'"‪ ,‬א יעדע זאך‬
‫וואס די הייליגע תורה האט גע'אסר'ט‪ ,‬איז דא אן ענליכע זאך‬
‫וואס איז מותר‪ ,‬ווי למשל פלייש פון חזיר איז אסור‪ ,‬איז דא‬
‫אן ענליכע טעם אינעם קאפ פונעם פיש "שיבוט" וואס עס‬
‫איז א כשר'ע פיש‪ ,‬אזוי אויך אז צום "כותל המערבי" וואס איז‬
‫איינגענומען געווארן דורך די ציונים שר"י‪ ,‬האט דער רבי ז"ל‬
‫גע'אסר'ט צו גיין ‪ -‬איז אונז געבליבן די "מערב וואנט" פונעם‬
‫אלטן ביהמ"ד ‪ -‬ווי מ'קען זיך זיכער דארט אויסבעטן אלעס‬
‫גוטס‪ ,‬ודפח"ח‪.‬‬
‫זאל השי"ת העלפן אז מיר זאלן שוין זוכה זיין אין גיכן צו‬
‫זעהן בנין בית המקדש כבתחלה בשמחת ציון וירושלים‪ ,‬בבית‬
‫בן דוד גואלינו‪ ,‬ומלכינו בראשינו‪ ,‬אמן‪.‬‬
‫האט אים דער רבי זי"ע אויף דעם געענטפערט אז "די‬
‫לופט פון "אמעריקע" איז שוין בעסער ווי ס'איז געווען"‪ ,‬וואס‬
‫דאס איז די בחינה פונעם הייליגן נועם אלימלך‪ ,‬אז דורך די‬
‫עבודת הצדיקים זענען זיי מטהר דעם אויר‪ ,‬און אזוי אויך האט‬
‫רבינו הק' און די אלע צדיקי דורנו מטהר געווען דעם אויר ארץ‬
‫אמעריקע!‬
‫*‬
‫פון "דעם אלטן ביהמ"ד" איז מיט די צייט אויסגעוואקסן‬
‫קע"ה אלס מער און מער גרויסע און שיינע סאטמארער בתי‬
‫מדרשים בכל קצוי העיר‪ .‬און אזוי אויך כמעט אלע אלטע בתי‬
‫מדרשים פון די שטאט זענען פיל פאכיג פארגרעסערט און‬
‫פארשענערט געווארן‪ .‬ווי דער פסוק זאגט 'לרומם ולפאר בתי‬
‫אלקינו ומקום מקדשינו'‪.‬‬
‫עס איז אויך כדאי צו דערמאנען א דבר צחות פונעם‬
‫אלטן פורים רב הרה"ח ר' נתנאל'ע פארקאש ע"ה‪ ,‬וואס ער‬
‫האט געזאגט איינמאל שושן פורים ביים טיש פונעם רבי'ן‬
‫היסטארישע הזמנה פון דער הנהלת הקהלה צום מעמד‬
‫הנחת אבן הפינה צום ביהמ"ד הגדול אויף ראדני סטריט‪.‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪35‬‬
‫א שמועס‬
‫איינער פון די געטרייע שמשים פון קהלתינו הק'‪ ,‬אינטערוויואירט איינע פון די שטאב‬
‫מיטגלידער פונעם צענטראלן אפיס דקהל יטב לב דסאטמאר‪ ,‬ברוקלין ניו יארק‬
‫רא ּפ מיט איינער‬
‫מפיין‪ ,‬זעצן מיר זיך ַא ָ‬
‫קא ּ‬
‫מעמבערשיפ ַ‬
‫ּ‬
‫פארברייטונג צו די יערליכע‬
‫אין ָ‬
‫פראגעס‬
‫פון די שטאב מיטגלידער פונעם צענטראלן אפיס פון קהל‪ ,‬אויפצוברענגן ַ‬
‫רעאקציע דערצו‪:‬‬
‫וואס חברי הקהלה פרעגן ָאפט‪ ,‬צו הערן די ריכטיגע ענטפערס און ַ‬
‫ָ‬
‫בעפאר די יערליכע‬
‫ָ‬
‫האלטנדיג‬
‫משמש‪ַ :‬א גוטן ָאווענט‪ַ ,‬‬
‫מפיין‪ ,‬ווילן מיר אויסנוצן די צייט איבערצושמועסן‬
‫קא ּ‬
‫מעמבערשיפ ַ‬
‫ּ‬
‫וואס מ'הערט ָאפט זיצנדיג ביי די טישלעך ָא ּפצונעמען די‬
‫פראגעס ָ‬
‫ַ‬
‫פאר יעדן איינעם‪ ,‬ווען‬
‫'דיוס'‪ .‬בשעת מעשה איז שווער צו ענטפערן ַ‬
‫נאכקוקן‬
‫פארנומען מיט נעמען געלט‪ָ ,‬‬
‫אין די זעלבע צייט איז מען ַ‬
‫די סטעיטמענטס א‪.‬ד‪.‬ג‪ ,.‬דעריבער איז כדאי צו ענטפערן די ָאפט‪-‬‬
‫אויסגאבע "בתוככי" וואס די קהלה געט‬
‫ַ‬
‫פראגעס אין די‬
‫געפרעגטע ַ‬
‫ארויס‪.‬‬
‫לאנג די געלעגנהייט‬
‫שטאב מיטגלידער‪ :‬זייער גערן‪ .‬איך זוך שוין ַ‬
‫וואס מ'קומט‬
‫ַאביסל מער אויספירליך צו ענטפערן אויף די שאלות‪ָ ,‬‬
‫רעאגירן צו יעדן מעמבער באזונדער‪.‬‬
‫נישט ָאן צו ַ‬
‫דאווענט אין די קלענערע בתי‬
‫ַא גרויסער חלק פונעם ציבור ַ‬
‫דארטיגע‬
‫פאר די ָ‬
‫קאסטן ַ‬
‫לאזן זיך ָ‬
‫מדרשים פון קהל‪ ,‬וואו זיי ָ‬
‫צאלן‬
‫דארפן ָ‬
‫רוואס זיי ַ‬
‫פא ָ‬
‫יאר‪ .‬זיי פרעגן ָאפט ַ‬
‫הוצאות במשך'ן ָ‬
‫לא ַ‬
‫פאר די ָ‬
‫דא ּפעלט‪ ,‬סיי ַ‬
‫ָ‬
‫קאלע שול ‪ -‬אין נדרים ונדבות‪ ,‬זיצן‪,‬‬
‫פאר‬
‫נאך ‪ -‬און סיי ַ‬
‫נר למאור‪ ,‬קאווע געלט‪ ,‬החזקת ביהמ"ד און ָ‬
‫צענטראלע קהלה?‬
‫ַ‬
‫מעמבערשיפ פאר די‬
‫וואס ווי‬
‫גאנצע הנחה אויף ָ‬
‫פראגע הערט מען ָאפט‪ָ ,‬אבער די ַ‬
‫די ַ‬
‫איר בויעט די ַ‬
‫נאך ַא שול‪ָ ,‬אדער עס איז ווי‬
‫פראגע – ַאז קהל איז ווי ָ‬
‫מ'צאלט שוין‬
‫ָ‬
‫קאלע שולן‪ ,‬ממילא ַאז‬
‫לא ַ‬
‫די אונטערשטיצער פון די ָ‬
‫האט מען שוין יוצא געווען – איז מעיקרא ליתא‪ .‬עס איז ַא‬
‫דארט ָ‬
‫ָ‬
‫וואס די קהלה איז‪.‬‬
‫וואס קומט פון זיך נישט מתבונן זיין ָ‬
‫חסרון ידיעה ָ‬
‫‪» » 36‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫קהל איז נישט קיין בית המדרש‪ ,‬און אונזער שייכות דערמיט‬
‫רלאזן די שול‪ַ .‬‬
‫פא ָ‬
‫ענדיגט זיך נישט ביים ַ‬
‫פארקערט‪ ,‬אונזער שייכות‬
‫דערמיט איז פיל וויכטיגער ווען מיר זענען אינדרויסן פון שול‪.‬‬
‫יא?‬
‫וואס ָ‬
‫דאן ָ‬
‫אויב נישט קיין בית המדרש‪ַ ,‬‬
‫דא ַ‬
‫עס זענען ָ‬
‫האבן‬
‫דארפן ָ‬
‫וואס ַא איד ַ‬
‫פארשידענע פונקציעס ָ‬
‫וואס ער קען זיך נישט ַאליין צושטעלן‪ .‬יעדער ווייסט ַאז מ'מוז‬
‫ָ‬
‫ערגעץ געהערן סיי ביים לעבן דארף זיך א איד אנקערן אין א קהלה‪,‬‬
‫טאקע‬
‫און סיי לאחר מוע"ש‪) ,‬און ווי מען זעהט האט זיך דער ציבור ַ‬
‫ב"ה זייער ַ‬
‫ווארים צוגעשטעלט ָא ּפצוקויפן דעם נייעם שטח פונעם‬
‫בית החיים‪ ,‬ווייל מען האט אנערקענט דעם געברויך ושיתוף פעולה‬
‫זאל‬
‫זאל העלפן מען ָ‬
‫דאס אהערצושטעלן‪ ,‬און דער אייבירשטער ָ‬
‫דארפן ָאנקומען דערצו(; ָאבער די קהלה איז פיל וויכטיגער‬
‫נישט ַ‬
‫בחיים‪.‬‬
‫צו קענען פירן ַא אידיש לעבן פעלט אויס ַא רייע מכשירים‪,‬‬
‫ָאנגעהויבן פון השגחה אויף די שחיטה פונעם פלייש‪ ,‬מצות‬
‫באקן אויף פסח‪ ,‬מקוואות טהרה‪ ,‬די יסודות פון ַא אידישע שטוב‬
‫האבן חתונה‬
‫וואס ָ‬
‫פאר קינדער ָ‬
‫ליסוד קיום וחיזוק הדת‪ ,‬שיעורים ַ‬
‫דארפן שטעלן זייערע ערשטע טריט מיט די ריכטיגע הדרכה‬
‫און ַ‬
‫פאר שאלות און הדרכות אינעם טאג‬
‫והשקפה‪ ,‬מורה הוראות ַ‬
‫נאך ָ‬
‫טעגליכן לעבן‪ ,‬התאחדות אברכים‪ ,‬און ָ‬
‫סאך צוגעהערן‬
‫גאר ַא ַ‬
‫פאר די‬
‫זארגט זיך ַ‬
‫נאטורליך‪ .‬ווער ָ‬
‫וואס מען מיינט ַאז עס קומט ַ‬
‫ָ‬
‫זאכן? וועמען'ס דאגה איז ַאז‬
‫זאכן? ווער שטעלט צו די ַאלע ַ‬
‫ַאלע ַ‬
‫זשאלעווען קיין געלט‬
‫מ'זאל נישט ַ‬
‫ָ‬
‫זאל זיין בתכלית ההידור‪.‬‬
‫ַאלעס ָ‬
‫זאל‬
‫ווען עס קומט צו קדושתן וטהרתן של ישראל‪ָ ,‬אדער ַאז געלט ָ‬
‫פארזיכערן זהירות וחומרות‬
‫ראלע ווען עס קומט צו ַ‬
‫שפילן קיין ָ‬
‫נישט ּ‬
‫צענטראלע‬
‫ַ‬
‫דאס איז ַאלעס די‬
‫בכשרות מיט די גרעסטע קפידות? ָ‬
‫קהלה‪.‬‬
‫אויפוואקסן ַאזוי ווי די‬
‫ַ‬
‫קען ער אים שיקן‪ ,‬זייענדיג רואיג ַאז ער וועט‬
‫וואס ער‬
‫נצוהאלטן ווייטער דעם ערליכן דרך ָ‬
‫ַ‬
‫עלטערן שטרעבן‪ָ .‬א‬
‫דאס ווערט‬
‫נהאלטן‪ ,‬און ָ‬
‫וואס מ'וויל ער זאל ָא ַ‬
‫האט מקבל געווען און ָ‬
‫ָ‬
‫ַ‬
‫בלויז‬
‫געהאלטן נאר דורך די השפעה פון קהלתינו הקדושה‪.‬‬
‫פאר זיי‬
‫באדייט ַ‬
‫וואס קהל ַ‬
‫פארזען ָ‬
‫רוואס מענטשן ַ‬
‫פא ָ‬
‫די סיבה ַ‬
‫ַ‬
‫אויפגעוואקסן דערין‪ .‬זיי זענען ַא‬
‫ַ‬
‫באמת‪ ,‬איז ווייל זענען‬
‫ריינגעוואקסן‬
‫דערין און זענען צוגעוואוינט דערצו‪ ,‬אין א בחינה פון אין בעל הנס‬
‫באדייט‪.‬‬
‫וואס קהל ַ‬
‫נאכנישט ַאוועק ָ‬
‫דאס נעמט ָ‬
‫מכיר בנסו‪ָ ,‬אבער ָ‬
‫אז מען קוקט נאר צו למשל ביים קומען קויפן אדער באקן מצות‬
‫אויף יו"ט פסח‪ ,‬ווי עס קומען אידן צו ָ‬
‫פארן פון מיילן ווייט וואוסענדיג‬
‫באדייט‪ָ .‬אדער ווען עס קומט צו‬
‫טמאר ַ‬
‫סא ַ‬
‫וואס קהלת ַ‬
‫מחשיב צו זיין ָ‬
‫זאכן פון אידישע שטיבער‪ ,‬ווייל זיי ווייסן ַאז אין‬
‫ַאנדערע יסודות'דיגע ַ‬
‫"קהלות סאטמאר" ווערט ַאלעס צוגעשטעלט ווי ַאזוי רבינו הקוה"ט‬
‫ָ‬
‫האט‬
‫זי"ע ָ‬
‫געוואלט‪ ,‬מיט די גרעסטע מאס חומרות וזהירות ָאן קיין‬
‫שום ביזנעס חשבונות‪.‬‬
‫די קהלה הקדושה שטעלט צו די דיינים‪ ,‬מורי הוראה און‬
‫האלטן ָאן‬
‫וואס ברענגן ַאריין און ַ‬
‫משפיעים‪ ,‬די ראשי ועיני העדה‪ָ ,‬‬
‫דעם ערליכן גייסט ביים ציבור‪ .‬זיי שטייען על המשמר קעגן די פגעי‬
‫זאל נישט ָא ּפקילן אונזער‬
‫הזמן‪ ,‬ועומדים בראש משמרת הקודש עס ָ‬
‫זאל בלייבן צוגעבינדן צו די ערליכע מסורה הסלולה‬
‫ציבור און מיר ָ‬
‫לנו מדור דור‪.‬‬
‫נאכקומען אונזערע‬
‫נאך פיל מער פון די קהלה'ס ָ‬
‫און ָ‬
‫למעשה'דיגע רוחניות'דיגע געברויכן‪ ,‬איז די קהלה'ס השפעה אויף‬
‫וואס טייטשט‬
‫אונזער מהלך החיים‪ ,‬אויף אונזערע אופפירונגען‪ָ .‬‬
‫'פא ַ‬
‫קהל? ַא ַ‬
‫רזאמלונג' פון מענטשן‪ .‬ד‪.‬ה‪ .‬די קהלה קדושה איז דער‬
‫כח המאחד פון ַאלע חברי הקהלה‪ ,‬און מיר ַאלע בילדן די קהלה‪ ,‬און‬
‫מיר ַאלע ווילן זיין ַא טייל פון דעם ערליכן מסגרת‪ ,‬און זיך ָאנגעהערן‬
‫וואס איז משפיע אויף אונזער גאנצער מהלך‬
‫צום דעם הייליגן קרייז‪ָ ,‬‬
‫החיים‪ ,‬עס איז משפיע ווי ַאזוי אונזערע קינדער זאלן אויסקוקן – און‬
‫האט‬
‫נאך די חתונה ווען זיי זענען אויף די אייגענע פיס‪ָ ,‬‬
‫איבערהויפט ָ‬
‫ּ‬
‫הויפט און ווייטגרייכענדע השפעה ווי ַאזוי זיי שטעלן אויף‬
‫ּ‬
‫דאס ַא‬
‫ָ‬
‫זייערע אידישע שטיבער‪.‬‬
‫פארפיגט אויף דעם כח המאחד‬
‫צענטראלע קהלה קדושה ַ‬
‫ַ‬
‫די‬
‫סא ַ‬
‫פאר יעדן ַ‬
‫ַ‬
‫טמארער חסיד אין סיי וועלכע פון די אידישע צענטערן‬
‫זאל עס זיין אין ברוקלין‪ָ ,‬אדער אפילו‬
‫וואו דער ציבור קומט ָאן‪ָ .‬‬
‫ענגלאנד און‬
‫ַ‬
‫דא‪ ,‬צי‬
‫נא ַ‬
‫קא ַ‬
‫ַא ּפסטעיט אין קרית יואל‪ָ ,‬אדער ביז ַ‬
‫ַא‬
‫וואס לויפט‬
‫צענטראלע קהלה איז דער בריח התיכון ָ‬
‫ַ‬
‫נטווערפן‪ .‬די‬
‫ּ‬
‫רשפרייטן און‬
‫פא ּ‬
‫מן הקצה אל הקצה‪ ,‬משם יתד ומשם פנה צו ַ‬
‫אימפלעמעטירן די הוראות און הדרכות פון די הנהגת התורה‪ ,‬און‬
‫ּ‬
‫טמארער קהלות און מעמבערס‬
‫סא ַ‬
‫דאס איז משפיע אויף ַאלע ַ‬
‫ָ‬
‫איבער די גארער וועלט‪.‬‬
‫אויסלאנד‪,‬‬
‫ַ‬
‫ווען איינער פון אנשי שלומינו שיקט ַא זון וואוינען אין‬
‫נטווערפן צי ַ‬
‫ּ‬
‫נדאן‪ַ ,‬א‬
‫לא ָ‬
‫נטרעאל‪ָ ,‬‬
‫ַ‬
‫מא‬
‫ווייסט ער ַאז אין ָ‬
‫מאנטשעסטער‬
‫צענטראלע קהלה איז דער‬
‫ַ‬
‫‪...‬די‬
‫וואס לויפט מן הקצה אל הקצה‪,‬‬
‫בריח התיכון ָ‬
‫רשפרייטן די הוראות‬
‫פא ּ‬
‫משם יתד ומשם פנה צו ַ‬
‫דאס איז משפיע‬
‫און הדרכות הנהגת התורה‪ ,‬און ָ‬
‫טמארער קהלות און מעמבערס‬
‫סא ַ‬
‫אויף ַאלע ַ‬
‫איבער די גארער וועלט‪...‬‬
‫ּ‬
‫איך וויל נישט נוצן תקלת חבירו ַאלס‬
‫ביישפיל‪ָ ,‬אבער יעדער‬
‫זאל זיך מתבונן ווי ַאזוי עס קוקן אויס די שטיבער און אויפפירונגען‬
‫ָ‬
‫האבן זיך גענצליך ָא ּפ ָ‬
‫וואס ָ‬
‫פון די ָ‬
‫געלאזט פון די קהלה – מען קען‬
‫דאס שטארק באמערקן אין די זומער חדשים‪ ,‬אדער ווען מען פארט‬
‫אמאל אוועק ערגעץ וואו ‪ -‬עס קענען זיין די זעלבע צוויי מענטשן‪,‬‬
‫האבן געווען חשוב'ער‪ָ ,‬אבער די‬
‫גאר ָ‬
‫ָאדער דער לעצטער קען ָ‬
‫שטוב אין ַאלגעמיין איז ָ‬
‫דארט ַאנדערש‪ ,‬עס פעלט די חמימות צו‬
‫ַא דבר שבקדושה און צו מסורת אבותינו‪ .‬מיר ווילן זיך נישט מוציא‬
‫דאס ַאלעס ווערט‬
‫נאר זיין ַא טייל פון די קהלה‪ ,‬און ָ‬
‫זיין מן הכלל‪ָ ,‬‬
‫צענטראלע‬
‫ַ‬
‫רזארגט און איז די דאגה פון די‬
‫פא ָ‬
‫צוגעשטעלט און ַ‬
‫קהלה‪.‬‬
‫וואס ָ‬
‫ווארימקייט ָ‬
‫נאך די ַ‬
‫מיר געדענקן ָ‬
‫האט ַארומגענומען דעם‬
‫ראטעווען די קהלה מיט איבער ‪ 10‬יאר צוריק‪ .‬ווי מען‬
‫ציבור ביים ַ‬
‫געזארגט צי די קהלה וועט‬
‫ָ‬
‫נגעשלאסן און כסדר זיך‬
‫ָ‬
‫האט זיך ָא‬
‫ָ‬
‫באפעסטיגט ווערן על דרך התורה‪ָ ,‬אדער חלילה‬
‫טאקע בלייבן און ַ‬
‫ַ‬
‫ּ‬
‫דאן‬
‫האט ַ‬
‫רפאלן גיין‪ .‬יעדער ָ‬
‫פא ַ‬
‫עס וועט ח"ו ַ‬
‫געשפירט ַאז אין‬
‫די קהלה איז תלוי דער אייגענער עתיד וקיום הדורות‪ .‬אויב דער‬
‫הייליגער כח המאחד וועט נישט עקזיסטירן‪ ,‬וועט דער מצב פון יעדן‬
‫באגריפן ַאז די‬
‫האט מען ַ‬
‫דאן ָ‬
‫שוואכער‪ַ .‬‬
‫ַ‬
‫באזונדער און די שטוב זיין‬
‫ַ‬
‫לאץ צו ַ‬
‫קהלה איז נישט בלויז ַא ּפ ַ‬
‫נאר‬
‫טאג‪ָ ,‬‬
‫מאל ַא ָ‬
‫דאווענען דריי ָ‬
‫דארף מען‬
‫דאס ַ‬
‫פאר יעדן יחיד אין זיין שטוב‪ָ .‬אט ָ‬
‫טאן ַ‬
‫עס שטעלט די ָ‬
‫צאלט זיין שותפות ַאז די‬
‫מאכן ַאז יעדער ָ‬
‫איצט געדענקן און זיכער ַ‬
‫זאל קענען ָאנגיין‪.‬‬
‫קהלה ָ‬
‫אמת‪ ,‬ס'פעלט התבוננות ווי ווייט מיר זענען ָאנגעוויזן אין די‬
‫פאר ָאט דעם‬
‫דאס איז ַא גוטע סיבה צו בעטן ַא נדבה ַ‬
‫קהלה‪ .‬נו‪ָ ,‬‬
‫דאס ָאנגערופן ווערן ַא התחייבות‬
‫ראט‪ָ ,‬אבער קען ָ‬
‫וויכטיגן ַא ּפ ַא ַ‬
‫פאר יערליכע מעמבערשיפ?‬
‫אפשר ָ‬
‫דארף בעטן נדבות? אויף וועמען'ס‬
‫זאגט איר מיר ווער עס ַ‬
‫דאך ַא שותף און ַא‬
‫עול ליגט דער בודזשעט? יעדער מעמבער איז ָ‬
‫טייל פון די קהלה‪ ,‬און ַאלס שותף וועלכער ווערט ַארומגענומען פון‬
‫דארף ער אויך זען צו דעקן זיין שותפות‪.‬‬
‫די קהלה באשר הוא שם‪ַ ,‬‬
‫פונקט ווי א קאנדימיניום וואס יעדער דארף באצאלן זיין חלק‬
‫השותפות‪.‬‬
‫צומאל ָאן צו דינגען אויף‬
‫ָ‬
‫וואס הייבן זיך‬
‫דא מענטשן ָ‬
‫ס'זענען ָ‬
‫ביישפיל‪ ,‬זיי ָ‬
‫ּ‬
‫די הוצאות‪ .‬צום‬
‫זאך‬
‫זאגן ַאז זיי נוצן נישט ַא געוויסע ַ‬
‫דאס איז ָאבער אומריכטיג‪ .‬איר וואוינט‬
‫וואס די קהלה שטעלט צו‪ָ .‬‬
‫ָ‬
‫אין ַא ָ‬
‫וואס וואוינט אויפן ערשטן‬
‫פאר דער ָ‬
‫נדא? שטעלט אייך ָ‬
‫קא ָ‬
‫אויפצוהאלטן‬
‫ַ‬
‫קאסט‬
‫וואס עס ָ‬
‫צאלט נישט ָ‬
‫זאגן ַאז ער ָ‬
‫שטאק וועט ָ‬
‫ָ‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪37‬‬
‫דאס‬
‫נאריש‪ָ .‬‬
‫דארף עס נישט‪ .‬עס איז ַ‬
‫עלעוועיטאר ווייל ער ַ‬
‫ָ‬
‫די‬
‫וואס יעדער שותף מוז אייניג‬
‫איז ַא שותפות'דיגע אונטערנעמונג ָ‬
‫אויסהאלטן‪.‬‬
‫ַ‬
‫אליינס זייערע לויפנדע טאג טעגליכע הוצאות‪ ,‬איז קהל דער‬
‫"טאטע" און רוקן‪-‬ביין וואס ָ‬
‫פאר די‬
‫קאסטן ַ‬
‫סאך ָ‬
‫גאר ַא ַ‬
‫לאזט זיך אויך ָ‬
‫ביישפיל‪:‬‬
‫ּ‬
‫קלענערע בתי מדרשים‪ .‬צום‬
‫דא צום דינסט פונעם ציבור‪ ,‬דורך‬
‫די ראשי הקהלה זענען ָ‬
‫ראט‪ָ ,‬אבער‬
‫רוואלטן מיט דעם ריזיגן ַא ּפ ַא ַ‬
‫פא ַ‬
‫איינקאסירן און ַ‬
‫ַ‬
‫ָ‬
‫מיר ַאלע זענען שותפים און‬
‫מ'האט צוטיילט‬
‫ָ‬
‫טראגן דעם עול‪.‬‬
‫יאר מאכט זיך ַאז איינע פון די בתי מדרשים‬
‫כמעט יעדעס ָ‬
‫לאך אין זיין‬
‫גייט ַאריבער ַא שווערע תקופה‪ ,‬און בלייבט מיט ַא ָ‬
‫ספעציעל‬
‫לאקאלן בודזשעט‪ָ ,‬אדער ווייל עס איז אויפגעקומען ַא ּ‬
‫ַ‬
‫גרויסע הוצאה אין זיין ביהמ"ד‪ .‬די‬
‫דאן דער‬
‫צענטראלע קהלה איז ַ‬
‫האט‬
‫ַאדרעס וואו מ'ווענדט זיך‪ ,‬אלס טאטע פון די קהלה‪ ,‬און קהל ָ‬
‫ביישפיל‪,‬‬
‫ּ‬
‫געדארפט דעקן אזעלכע הוצאות‪ ,‬צום‬
‫ַ‬
‫יאר‬
‫נאך יעדעס ָ‬
‫ָ‬
‫יאר זומער איז אויפגעקומען ַאן ַאלטע טעקס ביל אויפן‬
‫רא ָ‬
‫פא ַ‬
‫ַ‬
‫ַ‬
‫האט שוין ָאט‬
‫סאוט ‪ ,8‬און דער בנין ָ‬
‫ביהמ"ד אין ַ‬
‫געהאלטן ביים גיין‬
‫אויסגעצאלט ‪ 130,000$‬צו‬
‫ָ‬
‫דאן‬
‫האט ַ‬
‫פאר ַא ליען סעיל ח"ו‪ .‬קהל ָ‬
‫ַ‬
‫ראטעווען דעם בנין ביהמ"ד‪.‬‬
‫ַ‬
‫האט עס ַאזוי‬
‫‪...‬רבינו הקוה"ט זי"ע ָ‬
‫געפאדערט ַאז קהל‬
‫ָ‬
‫האט‬
‫ַאוועקגעשטעלט און ָ‬
‫צאלן א יערליכן‬
‫זאל זיין אויסגעשטעלט מיט ָ‬
‫ָ‬
‫זאל זיין ַא מיטגליד און ַא טייל‬
‫דיוס‪ ,‬און יעדער ָ‬
‫פון זיין הייליגע קהלה‪...‬‬
‫מ'האט עס‬
‫ָ‬
‫מינימאלן ּפרייז – און‬
‫ַ‬
‫גאר ַא‬
‫מעמבערשיפ אויף ָ‬
‫ּ‬
‫די‬
‫פאר‬
‫באזונדערע ּפרייזן ַ‬
‫ראטעס‪ ,‬מיט ַ‬
‫אויסגערעכנט אויף עטליכע ַ‬
‫נאך‬
‫בני תורה‪ ,‬כלי קודש‪ ,‬בעלי בתים‪ ,‬אלמנות א‪.‬ד‪.‬ג‪ָ – .‬אבער ָ‬
‫קאסטן און קהל‬
‫נאך ווייט פון גענוג צו דעקן די ָ‬
‫ַאלעמען איז עס ָ‬
‫קלאר מחוייב צו דעקן‬
‫ָ‬
‫מוטשעט זיך גענוג‪ .‬מיר‪ ,‬שותפים‪ ,‬זענען‬
‫פאר'ן דורכשניטליכן מעמבער‬
‫וואס ַ‬
‫אונזער טייל פונעם שותפות‪ָ ,‬‬
‫אויפצוהאלטן דעם ריזן‬
‫ַ‬
‫טאג‪,‬‬
‫לאר ַא ָ‬
‫דא ַ‬
‫קומט עס אויס אונטער ַא ָ‬
‫לאר‪.‬‬
‫דא ַ‬
‫מיליאן ָ‬
‫ָ‬
‫בודזשעט פון העכער דריי‬
‫דארף געדענקן ַאז קהל ָ‬
‫מען ַ‬
‫האט נישט קיין שום ַאנדערע‬
‫גראמען‪,‬‬
‫רא ַ‬
‫פארן קיין שום שטאטישע ּפ ָ‬
‫הכנסות‪ .‬עס זענען נישט ַ‬
‫האלט זיך בלויז אויף‬
‫פאנד‪-‬רעיזינג‪ .‬עס ַ‬
‫גרענט'ס‪ ,‬דינער'ס ָאדער ָ‬
‫צאלן איין אונזער טייל חלק כחלק‪ .‬רבינו‬
‫וואס מיר שותפים ָ‬
‫פון דעם ָ‬
‫ָ‬
‫האט‬
‫האט עס ַאזוי ַאוועקגעשטעלט און ָ‬
‫הקוה"ט זי"ע ָ‬
‫געפאדערט ַאז‬
‫צאלן א יערליכן דיוס‪ ,‬און יעדער‬
‫זאל זיין אויסגעשטעלט מיט ָ‬
‫קהל ָ‬
‫זאל זיין ַא מיטגליד און ַא טייל פון זיין הייליגע קהלה‪ּ .‬פונקט ווי ער‬
‫ָ‬
‫געפאדערט צו ַ‬
‫ָ‬
‫האט‬
‫ָ‬
‫האט ער תובע‬
‫דאווענען אין זיינע בתי מדרשים‪ָ ,‬‬
‫געווען צו זיין ַא חלק פון זיין ערליכע קהלה‪ .‬יעדער איז ַא שותף און‬
‫כאטש ַארויסהעלפן די‬
‫לאמיר ָ‬
‫קלאר ַא חוב צו באצאלן‪ ,‬און ָ‬
‫עס איז ָ‬
‫ראשי הקהלה דורך שנעל קעגנקומען מיטן אויסצאלן די מינימאלע‬
‫מעמבערשיפ התחייבות ‪ -‬אינגאנצן איינמאל א יאר ‪ -‬כדי נישט‬
‫שווערער צו ַ‬
‫מאכן די עבודת הקודש‪.‬‬
‫מיליאן‬
‫ָ‬
‫געזאגט ַאז עס איז ַא בודזשעט פון העכער דריי‬
‫ָ‬
‫האט‬
‫איר ָ‬
‫וואס ציעט ַאריין אין ַאזעלכע ריזיגע געלטער?‬
‫לאר? ָ‬
‫דא ַ‬
‫ָ‬
‫פיל‪-‬פאכיגע‪ ,‬און עס איז שווער‬
‫ַ‬
‫די הוצאות פון קהל זענען‬
‫לפורטם כי רבים הם‪ָ .‬‬
‫הויפט הוצאות‪ ,‬און‬
‫ּ‬
‫לאמיר אויסרעכענען די‬
‫וואס‬
‫טאקע ָאנהייבן מיט די קלענערע בתי מדרשים‪ ,‬מיט ָ‬
‫איך וועל ַ‬
‫האט ָאנגעהויבן די אינטערוויו‪:‬‬
‫איר ָ‬
‫וואס די קלענערע בתי מדרשים דעקן זיך מערסטנס‬
‫טראץ ָ‬
‫ָ‬
‫‪» » 38‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫פאר‬
‫למשל די בתי מדרשים וועלכע זענען די אכסניא של תורות ַ‬
‫די כוללים אברכים דסאטמאר‪ ,‬דעקט קהל לעת עתה די ריזיגע‬
‫וואס עס ציעט‬
‫הייצונג און עלעקטריק הוצאות פון א גאנצן טאג‪ ,‬אין ָ‬
‫האלטן און איינרישן דעם בנין במשך'ן ַ‬
‫דאס ָאפען ַ‬
‫ַאריין ָ‬
‫גאנצן יאר‬
‫איבערן טאג ווען די בני הכולל לערנען דארט‪.‬‬
‫דארפן די ַאלע‬
‫אויסער די לויפנדע חודש'ליכע יוטיליטי הוצאות‪ַ ,‬‬
‫בתי מדרשים ָ‬
‫האבן טייערע לייעביליטי אינשורענס ּפ ַאליסיס; עס‬
‫לעגאליטעטן‬
‫ַ‬
‫ראן‬
‫פא ַ‬
‫פארשידענע טעקסעס; עס זענען ַ‬
‫ראן ַ‬
‫פא ַ‬
‫זענען ַ‬
‫פון די בנינים וואס מען בויעט און מען פאררעכט וועלכע ציען ַאריין‬
‫לעישאנס א‪.‬ד‪.‬ג‪;.‬‬
‫ָ‬
‫ווייא‬
‫אין ריזיגע געלטער‪ ,‬ווי ּפערמיטן‪ ,‬ערלעדיגן ָ‬
‫מארגעטזשעס; ָ‬
‫ָ‬
‫דאס ַאלעס ווערט געדעקט דורך צענטראל קהל אין‬
‫לאר'ס א יאר‪.‬‬
‫דא ַ‬
‫ציעט ַאריין אין שווערע הונדערטער טויזנטער ָ‬
‫לאץ‬
‫רעדנדיג פון די בתי מדרשים דקהלתינו הק'‪ ,‬איז אויך אין ּפ ַ‬
‫שאפן‬
‫נאך ַא פרט‪ :‬קהל'ס הילף אין דעם ַאז עס ַ‬
‫ַארויסצוברענגן ָ‬
‫צענטראלע קהלה נעמט ַא‬
‫ַ‬
‫פאר די בתי מדרשים‪ .‬די‬
‫זיך נדבנים ַ‬
‫לאזן ָ‬
‫נווארימען נדיבים בעם זיך צו ָ‬
‫הויפט טייל אין העלפן ָא ַ‬
‫ּ‬
‫קאסטן‬
‫רענאווירן די ַאלע בנינים פון די‬
‫ָ‬
‫אויפצובויען‪ ,‬אויסצוברייטערן און צו‬
‫בתי מדרשים‪ .‬די אלע נגידים זענען מוזיל זהב מכיסם בלויז ווייל זיי‬
‫זאל זיין‬
‫פאר די חברי קהלה‪ ,‬און עס ָ‬
‫ווילן צושטעלן בתי מדרשים ַ‬
‫תחת דגל קהלתינו הקדושה‪.‬‬
‫זאגן ַאז איך ַ‬
‫נאריש צו ָ‬
‫פאר דעם פרט זעלבסט‪ ,‬איז ַ‬
‫ַ‬
‫דאווען בלויז‬
‫אין דעם לאקאלן ביהמ"ד‪ ,‬און איך קער זיך נישט אן מיט גרויס‬
‫גאנצע‬
‫צאלן מיין דיוס פאר קהל‪ .‬די ַ‬
‫דארף נישט ָ‬
‫קהל‪ ,‬און איך ַ‬
‫געווארן‬
‫ָ‬
‫ביהמ"ד ווי דער מענטש דאווענט‪ ,‬איז בלויז צוגעשטעלט‬
‫דאס איז ַא טייל פון קהל‪ .‬אדרבה‪ָ ,‬‬
‫ווייל ָ‬
‫נאך‬
‫זאגט איר ַאליין וועלכער ָ‬
‫געיאוועט אויפצובויען ַאזעלכע העכסט‬
‫האט זיך ַ‬
‫נדבן ָאדער קהלה ָ‬
‫צוגעשטעלטע בניני בתי מדרשים‪ ,‬תל תלפיות'ן‪ ,‬אין די נייע געגנטן‬
‫זאל'ן ָ‬
‫פון שטאט כדי די חברי הקהלה ָ‬
‫האבן ַא געהעריגן מקום תורה‬
‫ותפלה‪ ,‬און צו העלפן אויפבליען די נייע געגנטן ַאלס הערליכע‬
‫ווירבלנדע אידישע שכונות?‬
‫די ַאלע סאטמארער בתי מדרשים אין אלע עקן פון שטאט‪,‬‬
‫דאנק ווייל עס איז ַא טייל פון‬
‫געווארן בלויז ַא ַ‬
‫ָ‬
‫זענען ַאהערגעשטעלט‬
‫ַ‬
‫די‬
‫סאך‬
‫גאר ַא ַ‬
‫צענטראלע קהלה‪ ,‬און דעריבער זענען ַאלע מתפללים ָ‬
‫וואס אין‬
‫צענטראלע קהלה‪ָ ,‬‬
‫ַ‬
‫אויפצוהאלטן די‬
‫ַ‬
‫דארפן זען‬
‫שולדיג און ַ‬
‫דעם איז תלוי זייער עתיד וקיום הדורות‪.‬‬
‫ברייטפארצווייגטע ַאקטיוויטעטן פאר די גאנצע קהלה‪ ,‬בכלל‬
‫ַ‬
‫ובפרט‪.‬‬
‫אויפצוהאלטן‬
‫ַ‬
‫נאך ַא ריזיגע הוצאה אויף קהל'ס ביכער איז‬
‫ָ‬
‫דעם בית דין צדק‪ ,‬דיינים ומורי הוראה‪ ,‬וועלכע ענטפערן שאלות‬
‫טאג טעגליך און זענען מדריך און משפיע דעם ציבור; שיעורי תורה‬
‫אהערצושטעלן ָ‬
‫קאסטן ָא ּפ ריזיגע געלטער; עסקנים פון התאחדות‬
‫באגלייטן אינגעלייט‪,‬‬
‫אברכים וועלכע זענען מסדר די שיעורים‪ַ ,‬‬
‫צוזאם חברותות א‪.‬א‪.‬ז‪.‬וו‪ ,‬ציעט אריין אין אסטראנאמישע‬
‫ַ‬
‫שטעלן‬
‫סכומים‪ ,‬וואס ווערט געדעקט אך ורק מקופת הקהל‪ ,‬בלויז פון די‬
‫מינימאלע דיוס איינקופטן‪.‬‬
‫ָ‬
‫אין‬
‫איין‪-‬מאליגע‬
‫ָ‬
‫צוגאב קומט ַאלס אונטער‬
‫פאלט אויף קהל‪.‬‬
‫וואס ַ‬
‫עמוירדזשענסי הוצאות‪ָ ,‬‬
‫ַ‬
‫מאל‬
‫האט איר ַא ָ‬
‫צי ָ‬
‫וואס די מועדי וחגי השנה‪ ,‬ימים‬
‫געטראכט ָ‬
‫קאסט ָא ּפ‬
‫נוראים‪ ,‬יומא דפגרא ָאדער שמחות בחצרות קדשינו ָ‬
‫באלייכטן און ברענגט ַא סיפוק ותענוג‬
‫דאס העלפט ַ‬
‫פאר קהל? ָ‬
‫ַ‬
‫גאר וויכטיג‬
‫רוחני פאר אלע חברי הקהלה אינעם יום טוב‪ ,‬און איז ָ‬
‫שעפן דערפון חיות דקדושה אויפן‬
‫ּ‬
‫פאר זקנים עם נערים‪ ,‬וועלכע‬
‫ַ‬
‫דאס ַאלעס ָ‬
‫גאנצע קהלה‪ָ .‬‬
‫יאר‪ ,‬און עס הייבט אויף די ַ‬
‫גאנצן ָ‬
‫קאסט‬
‫לארן‪.‬‬
‫דא ַ‬
‫נאמישע סומעס פון הונדערטער טויזנטער ָ‬
‫סטרא ָ‬
‫ָ‬
‫ָא ּפ ַא‬
‫‪...‬די ַאלע בתי מדרשים אין אלע עקן‬
‫געווארן‬
‫ָ‬
‫פון שטאט‪ ,‬זענען ַאהערגעשטעלט‬
‫צענטראלע‬
‫ַ‬
‫דאנק ווייל עס איז ַא טייל פון די‬
‫בלויז ַא ַ‬
‫דארפן אלע מתפללים זען‬
‫קהלה‪ ,‬און דעריבער ַ‬
‫צענטראלע קהלה‪..‬‬
‫ַ‬
‫אויפצוהאלטן די‬
‫ַ‬
‫אויפהאלטן די הוצאות בביתו נאוה קודש פון כ"ק מרן‬
‫ַ‬
‫דאס‬
‫ָ‬
‫פאר ַאלע‬
‫רבינו שליט"א‪ ,‬וואו עס איז דער נערוו‪-‬צענטער ַ‬
‫דאס זעלבע ָ‬
‫רוחניות'דיגע ענינים אין די קהלה הקדושה‪ ,‬און ָ‬
‫זארגט‬
‫פאר ַאלע מוסדות‪ ,‬בתי מדרשים‪ ,‬און יחידים‬
‫זיך כ"ק רבינו שליט"א ַ‬
‫רקערפערט אין זיך די שלשה עמודי‬
‫ּ‬
‫פא‬
‫די בכל אתר ואתר‪ .‬די שטוב ַ‬
‫פארנעם‪ ,‬און די עבודת הקודש‬
‫רגלייכבארן ַ‬
‫ַ‬
‫אומפא‬
‫ַ‬
‫עולם אויף ַאן‬
‫ַ‬
‫אויפהאלטונג פון די‬
‫ַ‬
‫דאנק די‬
‫ווערט ערמעגליכט בלויז ַא ַ‬
‫צענטראלע‬
‫קהלה‪.‬‬
‫קאלע‬
‫לא ַ‬
‫פאר די ָ‬
‫קאסטן ַ‬
‫סאך ָ‬
‫גאר ַא ַ‬
‫לאזט זיך קהל ָ‬
‫צוגאב ָ‬
‫אין ָ‬
‫פארשידענע‬
‫געטרייע שמשים שיחיו‪ ,‬סיי דורך זיי ַארויסהעלפן מיט ַ‬
‫פאר זייער הייליגע ַארבעט‪ ,‬און סיי דורך זייערע‬
‫סיסטעמס ַ‬
‫ּפ ָ‬
‫פארן ציבור‬
‫זאל זיך זיי לוינען לעמוד לשרת ַ‬
‫ראצענטן ַאז עס ָ‬
‫בעבודת הקודש‪.‬‬
‫ווירטשאפט איז געוויס אויך ַא‬
‫ַ‬
‫צענטעראלער ָאפיס‬
‫ַ‬
‫דער‬
‫דאנק דעם ָאפיס גייען ָאן די ַאלע‬
‫וואס בלויז ַא ַ‬
‫גרויסע הוצאה‪ָ ,‬‬
‫ריזיגע‬
‫מאליגע הוצאות?‬
‫קענט איר ָאנווייזן אויף לעצטיגע איין ָ‬
‫דאס ָא ּפקויפן די חלקת בית העלמין אין‬
‫לאמיך ָאנווייזן אויף ָ‬
‫ָ‬
‫האט ליידער ּפ ַאסירט ַאן אומגליק דעם‬
‫ניו דזשערסי‪ ,‬ווען עס ָ‬
‫ַ‬
‫מ'האט עס‬
‫ָ‬
‫פארגאנגענעם זומער‪ ,‬און‬
‫פארט‬
‫זא ָ‬
‫האבן ָ‬
‫געדארפט ָ‬
‫בארעכטיגטע געברויכן פון משפחות חברים‬
‫נאכצוקומען די ַ‬
‫גרייט ָ‬
‫בקהלתינו הק'‪.‬‬
‫דאס‬
‫רא ּפגעזעצט דן זיין צי ָ‬
‫דעמאלט זיך נישט ַא ָ‬
‫ָ‬
‫האט‬
‫קהל ָ‬
‫טאקע מחוייב עס‬
‫טאקע די איינציגסטע ברירה? צי מען איז ַ‬
‫איז ַ‬
‫נאכצוקומען‬
‫פארט ָ‬
‫זא ָ‬
‫ריינגעשפרינגען ָ‬
‫ּ‬
‫נאר מ'איז ַא‬
‫צו צושטעלן? ָ‬
‫ָ‬
‫האט ָא ּפ‬
‫דאס ָ‬
‫פאר די מעמבערס‪ָ .‬‬
‫די התחייבות'ן ַ‬
‫געקאסט די‬
‫לסאלע סומע פון ‪.150,000$‬‬
‫קא ַ‬
‫ָ‬
‫צאלן זיינע עטליכע‬
‫זאל צעגערן מיט ָ‬
‫איז יושר ַאז ַא מעמבער ָ‬
‫שפעקולירן גענוי‬
‫לאר דיוס‪ָ ,‬אדער ער זאל זיך נעמען ּ‬
‫דא ַ‬
‫הונדערט ָ‬
‫יא ָאדער נישט פון קהל? ָ‬
‫האט ָ‬
‫וואס ער ָ‬
‫ָ‬
‫כאטש מיט ַא מקצת‬
‫לאמיר ָ‬
‫מן המקצת מכיר טובה זיין די ראשי הקהלה‪ ,‬וועלכע קוקן נישט‬
‫נאכצוקומען די געברויכן פון די חברי‬
‫גארנישט ווען עס קומט ָ‬
‫אויף ָ‬
‫מינימאלע דיוס ָאן‬
‫ַ‬
‫כאטש שנעל און לייכט באצאלן די‬
‫הקהלה‪ ,‬און ָ‬
‫זיך דינגען דערויף‪.‬‬
‫ַ‬
‫האט איצט‪ ,‬איז די‬
‫וואס קהל ָ‬
‫נאך ַא הוצאה ָ‬
‫ָ‬
‫אויפארבעטונג פון‬
‫זאל זיין מער צוגעשטעלט‬
‫די "בית הוראה" שע"י קהלתינו הק'‪ ,‬עס ָ‬
‫האלטן שוין‬
‫איבערהויפט פאר די אינגעלייט‪ .‬ווי מען ַ‬
‫ּ‬
‫פאר'ן ציבור‪,‬‬
‫ַ‬
‫לאר א יאר‪.‬‬
‫דא ַ‬
‫קאסטן פרישע ‪ 35-30‬טויזנט ָ‬
‫איצט וועט עס ָ‬
‫צוגאב‪ַ ,‬ארבעט איצט קהל אויף ַ‬
‫ָ‬
‫אין‬
‫פארשידענע תיקונים און‬
‫פארברייטערונגען פון די "התאחדות אברכים" ַאקטיוויטעטן‪ ,‬וועלכע‬
‫ַ‬
‫פאר מיטליעריגע‬
‫פאר אינגעלייט און אפילו ַ‬
‫זענען קריטיש וויכטיג ַ‬
‫פארגרעסערטע הוצאה פון ‪200-150‬‬
‫באדייט ַא ַ‬
‫דאס ַ‬
‫חברי הקהלה‪ָ .‬‬
‫לאר אויף קהל'ס יערליכן בודזשעט‪.‬‬
‫דא ַ‬
‫טויזנט ָ‬
‫איך האב שוין פריער דערמאנט‪ ,‬די ‪ $130,000‬וואס עס האט‬
‫געקאסט דעם פארגאנגענעם זומער‪ ,‬צו באצאלן די טעק'ס ביל‬
‫פארן ביהמ"ד אוהל פיגא – סאוט ‪ 8‬סטריט‪.‬‬
‫■‬
‫האב די ַאלע ַ‬
‫עס איז מיר ַא חידוש ַאז איך ָ‬
‫זאכן נישט‬
‫שטארק קהל איז משפיע אויף‬
‫ַ‬
‫אויפגעפ ַאסט ביז היינט‪ ,‬ווי‬
‫ּ‬
‫יעדע שטוב‪ ,‬ממש אויף יעדן יחיד ויחיד פון די מעמבערס און‬
‫פאר אונז‪ ,‬אונזערע‬
‫וואס עס טוט ַאלץ ַ‬
‫גאנצן ַארום‪ ,‬און ָ‬
‫דעם ַ‬
‫פאר אונזער עתיד‪.‬‬
‫קינדער‪ ,‬און ווי וויכטיג דער קיום פון קהל איז ַ‬
‫האף ַ‬
‫פאר עפענען די אויגן‪ ,‬און איך ָ‬
‫יישר כח ַ‬
‫טאקע ַאז דער‬
‫פארט זיך צושטעלן‬
‫זא ָ‬
‫פארשטיין די וויכטיגקייט און ָ‬
‫ציבור וועט ַ‬
‫האבן ַא חלק אין די‬
‫אויסצאלן די דיוס‪ ,‬און זיך פרייען צו ָ‬
‫ָ‬
‫מיט‬
‫וואס יעדער בענפיטירט‪.‬‬
‫געוואל'דיגע אונטערנעמונגען פון ָ‬
‫ַ‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪39‬‬
‫מודעה איבער די מעמבער‬
‫בענעפיטן אין פלייש געשעפט‬
‫דערמיט ווילן מיר מעלדן פאר אלע אונזערע חשובע קאסטומערס שיחיו‪,‬‬
‫וואס ערהאלטן ביים איינקויפן אין אונזער פלייש געשעפט דעם ‪ 10%‬מעמבער‬
‫דיסקאונט‪ ,‬אז צו באקומען די הנחה‪ ,‬דארף מען האבן דעם "מעמבער קארטל"‬
‫פון קהל‪ ,‬וואס דאס ווערט ארויסגעשיקט פאר אויסגעצאלטע מעמבערס לויט‬
‫די פארשריפטן פון קהל‪.‬‬
‫דער מעמבער קארטל פון פאריאר איז מער נישט‬
‫גילטיג אנגעהויבן פון מאנטאג פרשת יתרו הבעל"ט‪,‬‬
‫דעריבער איז ראטזאם איר זאלט באצאלן אייער‬
‫באלאנס פאר קהל ווי אמשנעלסטן‪ ,‬כדי איר זאלט‬
‫קענען געניסן פון די אויבנדערמאנטע דיסקאונט‬
‫ביים איינקויפן אין בוטשער‪ ,‬ובפרט אין די קומענדיגע‬
‫חדשים ווען די ארדער'ס זענען גרעסער לכבוד יו"ט‪.‬‬
‫מיטן אויסצאלן ביי קהל‪ ,‬ווערט איר אויטאמאטיש אריינגעלייגט אינעם‬
‫סיסטעם ביים בוטשער צו ערהאלטן דעם דיסקאונט‪ ,‬פארשטייט זיך אז מען‬
‫דארף זיין אויסגעצאלט אויך דעם באלאנס ביים בוטשער‪.‬‬
‫מיר ערווארטן אייער קאאפעראציע אונז צו פארגרינגערן די סערוויס ביים איינקויפן‪ ,‬און‬
‫נישט פארלאנגן ביים רעשיסטער די הנחה‪ ,‬נאר אויב איר זענט פארשריבן אין קאמפיוטער‬
‫ביים בוטשער אז איר זענט בארעכטיגט דערצו‪.‬‬
‫בכבוד רב‬
‫די לייטונג פון פלייש געשעפט‬
‫‪» » 40‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫ברכת מזל טוב‬
‫ברכת מזלא טבא‪ ,‬מעמקי דלבבא‪ ,‬לידידינו היקרים‪ ,‬אנ"ש הנכבדים‪,‬‬
‫מנכבדי מתפללי בתי מדרשינו המפוארים‪ ,‬שמם הטוב מפוארים‬
‫לרגל שהשמחה במעונם‬
‫ביהמ"ד הגדול‬
‫• הרה"ג אב"ד מישקאלץ שליט"א‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• הרב ישעי' ווייס שליט"א‬
‫מגי"ש בביהמ"ד‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• הרב יעקב יצחק טייטלבוים שליט"א‬
‫לרגל ארוסי בנו למז"ט‬
‫• הרב שמעלקא קליין שליט"א‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• הרב יעקב מנחם פאזען שליט"א‬
‫לרגל ארוסי בנו למז"ט‬
‫• הרב יודא לייב פליישמאן שליט"א‬
‫מגי"ש בביהמ"ד‬
‫לרגל ארוסי בתו למז"ט‬
‫• הרב משה יונה מאנדל הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו למז"ט‬
‫• הרב דוד לייב האלפערט הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו למז"ט‬
‫• הרב יושע עקשטיין הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה אברהם ישעי' קאהן הי"ו‬
‫לרגל נישואי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה בנימין הירש הי"ו‬
‫לרגל ארוסי נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה יעקב פאזנער הי"ו‬
‫לרגל ארוסי‪/‬נישואי נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה אביש וויינבערגער הי"ו‬
‫גבאי בביהמ"ד‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה מרדכי וואלטער הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה דוד לייבוש יאקאבאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה שמואל חיים שאלאמאן הי"ו‬
‫לרגל ארוסי בנו למז"ט‬
‫• מו"ה נפתלי יחזקאל בראך הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו תאומים למז"ט‬
‫• מו"ה אלי' שפיטצער הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה ברוך יודא בר"ז שניצלער הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה יושע וואלף יאקאבאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה חיים הערש יאקאבאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה אביש פערלמוטער הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה מרדכי שטערן הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה ישראל מרדכי מערמעלשטיין הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו למז"ט‬
‫• מו"ה נפתלי ווייס הי"ו‬
‫לרגל נישואי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה משה ארי' ווייס הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו למז"ט‬
‫• מו"ה וואלף מארקאוויטש הי"ו‬
‫לרגל נישואי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה אהרן יושע סאנדער הי"ו‬
‫לרגל נישואי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה יצחק ווייס הי"ו‬
‫לרגל נישואי נינו למז"ט‬
‫• מו"ה משה שמואל ווייס הי"ו‬
‫לרגל נישואי נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה יוסף פעקעטע הי"ו‬
‫לרגל נישואי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה ישעי' עהרנטאל הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה עקיבא צבי בינער הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה הערשל לעבאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה שלום ווייסמאן הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה יוסף מרדכי רובינשטיין הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה יושע חיים אקערמאן הי"ו‬
‫לרגל הולדות התאומים למז"ט‬
‫קיט"ל תהילות יואל‬
‫• מו"ה נח אהרן וויינבערגער הי"ו‬
‫• הרב יעקב יצחק טייטלבוים שליט"א‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫לרגל ארוסי בתו למז"ט‬
‫• הרב שמעלקא קליין שליט"א‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה ישראל זילבערשטיין הי"ו‬
‫לרגל ארוסי נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה אברהם זילבערשטיין הי"ו‬
‫לרגל ארוסי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה אליעזר זוסיא שווארטץ הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה נחום מרדכי טעללער הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה משה יצחק טעללער הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה אברהם שלום ראזענצווייג הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה יחזקאל גאלדמאן הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה יואל ברש"מ לאנדא הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה אליעזר דוד גאלדבערגער הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו למז"ט‬
‫• מו"ה ברוך מרדכי פעקעטע הי"ו‬
‫לרגל ארוסי בנו למז"ט‬
‫• מו"ה יחיאל צבי פעדער הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה משה ב"ר נח אהרן וויינבערגער הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה ליפא אלימלך קליין הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה יודא ב"ר יושע פישער הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה אברהם פריעד הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה יושע חיים אקערמאן הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה חיים יוסף בראך הי"ו‬
‫• מו"ה ליפא אלימלך קליין הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• הרב יוסף קדיש כהן שליט"א‬
‫לרגל ארוסי בנו למז"ט‬
‫קיט"ל קליימער‬
‫• הרה"ג אב"ד קאפיש שליט"א‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• הרב אנטשיל אשכנזי שליט"א‬
‫לרגל הולדת נכדתו למז"ט‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪41‬‬
‫ברכת מזל טוב‬
‫• הרב שמעון מאיר חיים לאנדא שליט"א‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה אברהם יצחק פעקעטע הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה חיים עוזר גרינפעלד הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה שלום הכהן הערמאן הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה הערשל רובין הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה אברהם שלמה כ"ץ הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה משה יחיאל פעקעטע הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה מאיר לייב עסטרייכער הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה שלום יעקב צבי קליינמאן הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה יששכר בער קאהן הי"ו‬
‫לרגל ארוסי בנו והולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה מרדכי שטערן הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה ישראל מנחם קלעפנער הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה שמעון אליעזר יואל ראזענבערג הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו למז"ט‬
‫• מו"ה יצחק רובין הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו למז"ט‬
‫• מו"ה שמואל אליעזר גאנדל הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה דוד יודא זילבערשטיין הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה ליפא אלימלך קליין הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה נפתלי הערש לאנדא הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו שלמה למז"ט‬
‫• מו"ה משה ארי' ווייס הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו למז"ט‬
‫• מו"ה אשר ישעי' שטיינמעטץ הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו למז"ט‬
‫• מו"ה שאול יחזקאל לאנדא הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו למז"ט‬
‫קיט"ל ליע גארדנס‬
‫בניני יאקאבאוויטש‬
‫• מו"ה זלמן לייב גאלדמאן הי"ו‬
‫לרגל ארוסי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה אהרן מאנדל הי"ו‬
‫• מו"ה יואל זוסמאן ראזענצווייג הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה אהרן אלי' שווארטץ הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה דוד פאזנער הי"ו‬
‫לרגל ארוסי בנו למז"ט‬
‫קיט"ל מורטול‬
‫בית יעקב נחמי'‬
‫• הרב בנציון פייערווערקער הי"ו‬
‫לרגל ארוסי בתו למז"ט‬
‫• הרב דוד ווידער הי"ו‬
‫לרגל ארוסי בנו למז"ט‬
‫• הרב הלל מאשקאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הכנסת בנו לעוה"ת‬
‫• מו"ה יודא לייב ווייס הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו הח' יואל למז"ט‬
‫• מו"ה ישעי' טייטלבוים הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו הי"ו‬
‫• מו"ה אליעזר דוד גאלדבערגער הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו הח שמואל מנחם למז"ט‬
‫• מו"ה יצחק יואל שטערן הי"ו‬
‫לרגל הולדת בנו למז"ט‬
‫• מו"ה יואל אלי' קארנבלי הי"ו‬
‫לרגל הולדת בנו למז"ט‬
‫• מו"ה יואל ב"ר דוד לייבוש יאקאבאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה יואל פאשקעס הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה בנימין ארי' ווערצבערגער הי"ו‬
‫קיט"ל סאוט ‪8‬‬
‫לרגל נישואי נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה יואל ברד"ל יאקאבאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה דוד לייבוש יאקאבאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה עוזיאל סטראלאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה זלמן לייב גאלדמאן הי"ו‬
‫לרגל אירוסי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה חיים מרדכי קלאר הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫‪» » 42‬‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה יואל ב"ר פנחס לאנדא הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה מרדכי לייב לאנדא הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו למז"ט‬
‫• מו"ה אברהם יודא לעבאוויטש הי"ו‬
‫לרגל ארוסי בנו למז"ט‬
‫• מו"ה ישראל מרדכי מערמלשטיין הי"ו‬
‫לרגל נישואי בנו למז"ט‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה אביגדור יודא ראזענבערג הי"ו‬
‫לרגל נישואי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה אליקים געציל קערנקרויט הי"ו‬
‫קיט"ל בארא פארק‬
‫• הרב מנשה מאיער שליט"א‬
‫לרגל ארוסי‪/‬ונישואי נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה ליפא בארמינקא הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה טובי' פליישמאן הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה שמעון קליין הי"ו‬
‫לרגל נישואי נכדתו למז"ט‬
‫• שניאור קליין הי"ו‬
‫לרגל נישואי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה חיים ברוך וויזענפעלד הי"ו‬
‫לרגל נישואי נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה אברהם לעפקאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות נינו למז"ט‬
‫• מו"ה חיים לעפקאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה פנחס פריינד הי"ו‬
‫לרגל ארוסי נכדו למז"ט‬
‫קיט"ל קרית יואל‬
‫• מו"ה אברהם יואל שלעזינגער הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה יואל בר"מ יאקאבאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה משה יאקאבאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה יוסף יצחק טעסלער הי"ו‬
‫לרגל נישואי בתו למז"ט‬
‫אוהל פיגא‬
‫• הרב דוד יודא זילבערשטיין הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• הרב חיים אלטר בראך הי"ו‬
‫לרגל ארוסי נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה חיים קלמן שווארטץ הי"ו‬
‫לרגל ארוסי בנו צבי אלימלך למז"ט‬
‫• מו"ה אהרן שלמה בראך הי"ו‬
‫לרגל ארוסי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה נפתלי יחזקאל שטערן הי"ו‬
‫לרגל ארוסי בנו ולהולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה אברהם יעקב פאזען הי"ו‬
‫לרגל נישואי נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה יואל ברא"י יאקאבאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה יואל באכנער הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה יחזקאל יואל שטעסל הי"ו‬
‫לרגל הולדות התאומים למז"ט‬
‫• מו"ה חיים הערש שפירא הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה שמואל קרויס הי"ו‬
‫לרגל הולדות נינו‪/‬נכדו למז"ט‬
‫ברכת מזל טוב‬
‫• מו"ה אהרן אליעזר גרינהוט הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫לרגל אירוסי נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה בערל גרינהוט הי"ו‬
‫• מו"ה יואל בר"ל לעפקאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫לרגל הולדות נכדו למז"ט‬
‫• מו"ה יודא שעהנברוין הי"ו‬
‫• מו"ה אהרן פערענץ הי"ו‬
‫יו"ר התאחדות אברכים‬
‫לרגל אירוסי‪/‬הולדות נכדיו למז"ט‬
‫לרגל נישואי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה יוסף זיכערמאן הי"ו‬
‫• מו"ה יצחק הערש היימאן הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה מנחם אשר בערקאוויטש הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה יחזקאל פערלמוטטער הי"ו‬
‫לרגל הולדות נכדתו למז"ט‬
‫• מו"ה שלמה גדלי' פיש הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫• מו"ה הערשל שטערן הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה אפרים אביגדור היימאן הי"ו‬
‫חבר וועד הפועל דקהלתינו הק'‬
‫לרגל אירוסי בתו למז"ט‬
‫• מו"ה קלמן טייטלבוים הי"ו‬
‫לרגל שמחת פדיון הבן לנכדו למז"ט‬
‫• מו"ה יואל בר"ל גליק הי"ו‬
‫לרגל הולדות בנו למז"ט‬
‫• מו"ה יצחק בער וויינבערגער הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו למז"ט‬
‫קיט"ל מאנטריאל‬
‫• הגה"צ אב"ד שליט"א‬
‫לרגל בר מצוה של נכדו‬
‫• הגה"צ הדומ"צ שליט"א‬
‫לרגל הולדות נכדתו‬
‫• הרב יושע לערנער שליט"א‬
‫מו"צ בקהלתינו‬
‫לרגל הולדות בתו‬
‫• מו"ה אשר זעליג עפשטיין הי"ו‬
‫לרגל תגלחת בנו נ"י‬
‫• מו"ה אברהם פויגעל הי"ו‬
‫לרגל הולדות בתו‬
‫• מו"ה משה נפתלי הירצקא פריעדמאן הי"ו‬
‫חבר וועד הנהלת קרן הבנין ‪ -‬לרגל הולדות הנכדה ‪ /‬נשואי בנו‬
‫• מו"ה שלום מענדל וואלטער הי"ו‬
‫לרגל נשואי בנו למז"ט‬
‫יהי רצון מלפני אבינו שבשמים‪ ,‬שישלם להם משכורתם בכפליים‪ ,‬משמחה זו ישפע שפע רב מלוא חפניים‪ ,‬שפע ברכה והצלחה משמי מעונים‪,‬‬
‫רב נחת דקדושה לאורך ימים ושנות חיים‪ ,‬כה יתן וכה יוסיף אלף פעמים‪ ,‬חסדי ה' לעולמי עולמים ‪.‬‬
‫המברכים באהבה השמחים בשמחתם‬
‫ועד הנהלת הקהלה • גבאי ושמשי בתי מדרשנו‬
‫מעשי ידיו להתפאר!‬
‫בעמדינו בסגירת שערי הגליון‪ ,‬חובה נעימה עלינו להגיד לאדם ישרו‪ ,‬ה"ה האברך הדגול היקר והנעלה‪,‬‬
‫בריך הכשרון פאר המעלה‪ ,‬מושך בעט סופר מהיר‪ ,‬נודע בשערים בשמו הטוב‬
‫מו"ה יצחק פריעד הי"ו‬
‫בעל ‪YF MARKETING‬‬
‫העומד לימיננו עוז בעריכת גליון הדין מדי שבוע בשבוע להנאת אלפי אנשי שלומינו‪,‬‬
‫ובפרט השליך נפשו מנגד במסירה נאמנה למען גליון הנוככי‪ ,‬והשקיע מיטב כוחותיו ומרציו‪,‬‬
‫שיצא מתחת ידו דבר נאה ומתוקן‪ ,‬ברוב פאר והדר‪ .‬תשואות חן חן לו‪,‬‬
‫ברכותינו החמות לו נתונות‪ ,‬שהשם הטוב ישלם שכר פעולתו‪ ,‬וזכותו הגדול של רביה"ק זי"ע מייסד קהלתינו הק'‬
‫יעמוד לו ולזרעו להתברך ממעון הברכות‪ ,‬בשובע שמחות‪ ,‬ולהוושע בכל מילי דמיטב בבריות גופא ונהורא מעליא‬
‫וסייעתא דשמיא‪ ,‬עדי שנזכה כולנו במהרה לביאת משיח צדקינו בב"א‪.‬‬
‫הנהלת הקהלה‬
‫בתוככי הקהלה‬
‫« « ‪43‬‬
‫תשואות חן חן להם!‬
‫מיר ווילן זיך דערמיט באדאנקען מקרב לב צו די חשוב'ע געשעפט אייגנטומער‬
‫און ביזנעס פארוואלטער‪ ,‬ידידינו היקרים נודעים בשערים‪,‬‬
‫‪GB Clothing‬‬
‫וואס איז וועלט‪-‬בארימט מיט הערליכע דויערהאפטיגע מלבושים און זעלטענע ערשט‪-‬קלאסיגע סערוויס‪,‬‬
‫פאר'ן צושטעלן גאר באדייטנדע הנחות דורכאויס דעם גאנצן יאר פאר מעמבערס דקהלתינו הק'‪ ,‬בחפץ לב‪.‬‬
‫ובפרט פאר'ן מנדב זיין די ווערדפולע בר מצוה פעקעדזש פאר'ן גרויסארטיגן שביל החיים גורל‪.‬‬
‫■‬
‫ווי אויך פאר די וועלט בארימטע שטריימל‪-‬מאכער‬
‫מיללער שטריימלעך‬
‫וועלכע שטייען אגאנץ יאר לימין קהלתינו הק'‪ ,‬און בפרט יעצט צום מעמבערשיפ קאמפיין האבן זיך צוגעשטעלט‬
‫מחפץ לבם‪ ,‬און מנדב געווען א הערליכן שטריימל וואס וועט אי"ה אויסגעראפעלט ווערן אינעם שביל החיים גורל‪.‬‬
‫■‬
‫בדין הוא שיטלו שכרם‪ ,‬און אלפי אנשי שלומינו זאלן זען זיי צו שטיצן און פאטראניזירן‬
‫אין נאמען פון אלפי חברי קהלתינו הק' טוען מיר זיי באדאנקען און אנערקענען‪ ,‬באגלייט מיט אונזערע ברכות מקרב הלב‬
‫שתשרה שכינה במעשי ידם ובכל אשר יפנו ישכילו ויצליחו‪ ,‬לשם ולתפארת ולתהלה‪ ,‬מתוך נחת ושמחה אמן‪.‬‬
‫‪SFI‬‬
‫‪A Fully vertical approach to trade finance‬‬
‫‪[email protected]‬‬
‫‪Project: YF MARKETING | 718.514.6717‬‬
‫‪BROOKLYN NY‬‬
‫‪PERMIT NO. #2001‬‬
‫‪PAID‬‬
‫‪NON-PROFIT ORG.‬‬
‫‪U.S. POSTAGE‬‬
‫‪152 Rodney St. Brooklyn N.Y. 11211‬‬
‫‪Cong. Yetev Lev Dsatmar‬‬
‫קהל יטב לב דסאטמאר‬