kol torah-92 ".indd
Transcription
kol torah-92 ".indd
• חודש אייר תשע"ב לפ"ק #92 • בליץ אקציע לטובת מוסדותינו שאפט אין בלויז עטליכע וואכן קרוב צו איינס-און-אהאלב מיליאן דאלאר זעצט ווייטער פאר ביזן עררייכן דעם ענדגילטיגן ציל 2 6 13 מלוה מלכה פאר 150 בחורים פון ”חבורות לומדי רצופות“ בבית כ“ק מרן רבינו שליט“א ’יום הכרת הטוב‘ אלס באלוינונג פאר תלמידי ישיבה קטנה וצעירים 14 תלמידי כתה ט‘ האלטן מיט גאר גייסטרייכער ”נפלאות הבורא“ אויספלוג 18 פרי-כתה-א‘ כיתות ווידעראמאל פלאצירט אינעם בנין אויף 128ראטלידזש סטריט 12 א שמועס מיט הרבני הנגיד המפורסם ,החסיד המפואר מוה“ר אהרן וויינשטאק שליט“א בילדער פראיעקט -איבערבליק פון אקטיוויטעטן אין ת“ת ויואל משה 23 העפטיגע בוי-ארבעט ביים נייעם בית רחל בילדונג אין וויליאמסבורג זעצט פאר אן קיין אפשטעל 9 אן איבערזיכט איבערן נארוואס פארענדיגטן שטאפל פון די העפטיגע בוי-ארבעט ביים בית רחל החדש ְתה ַד ּיָם ְל ָכל אכה ָהי ָ וְ ַה ְּמ ָל ָ ׂוֹת א ָֹת ּה: אכה ַל ֲעש ַה ְּמ ָל ָ בליץ אקציע לטובת מוסדותינו שאפט אין בלויז עטליכע וואכן קרוב צו איינס- און-אהאלב מיליאן דאלאר זעצטווייטערפארביזןעררייכן דעם ענדגילטיגן ציל האלטענדיג צוויי חדשים פון ווען עס האט זיך אנגעפאנגען שפינען און וועבן די ערשטע פלאנירונגען צום גרויסארטיגן בליץ-אקציע וואס כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א האט אונטערגענומען להצלת המוסדות, איז א פרייד צו מעלדן די פאזיטיווע אנטוויקלונג אז דער אקציע איז אדורך מיט א געוואלדיגע הצלחה און סוקסעס למעלה מן המשוער ,און מ'האלט שוין נאנט צו עררייכן דעם ענדגילטיגן ציל צו שאפן קרוב צו איינס-און- אהאלב מיליאן דאלאר ,צו באצאלן די לעגאלע מערכה קאסטן און דער ביישטייערונג וואס דער געריכט האט ארויפגעלייגט אויף די הנהלת הישיבה. ווי באקאנט האט דער רבי שליט"א מיט די הנהלה זיך אריינגעווארפן מיט'ן גאנצן אייפער אין דעם העפטיגן קאמפיין ,און פאר דעם צוועק אונטערגענומען צוויי 'בליץ-באזוכן' אין איין וואך אויפצוטרייבן די נויטיגע פאנדן צו שאפן די איינקונפטן .ביידע זענען ביידע אריבער מיט'ן גרעסטן מאס דערפאלג און האט אריינגעברענגט פאנטאסטישע סכומים מער ווי ערווארטעט. ווי בשעתו געמאלדן איז דער רבי שליט"א זונטאג פרשת תרומה אפגעפלויגן קיין מיאמי ,וואו במשך פונעם גאנצן טאג האט מען באזוכט ביי נגידים ותומכים, גוטע פריינט פון אונזערע מוסדות ,און זיי ביישטייערט צום בליץ קאמפיין .דאס האט נאכגעפאלגט מיט'ן געהויבענעם באזוך אין לאס אנדזשעלעס דאנערשטאג פ' תרומה ב' דראש חודש אדר העעל"ט ,וואו דער רבי שליט"א האט אויף איין טאג געוויילט אין שטאט ,אריינבלאזנדיג א חיות אין די היימישע לאס אנדזשעלעס'ער אידנטום אויף א לענגערע צייט .דער רבי שליט"א האט דארט געזאגט עטליכע דרשות התחזקות און האט געפראוועט דעם עולם וואס איז זיך געקומען געזעגענען מיט קוויטלעך. די צוויי באזוכן איז געווען א שטארקער שטופ אויף פאראויס צום קאמפיין וואס איז פארגעזעצט געווארן אין די לעצטערע וואכן דאהי אין ניו יארק, וואו דער רבי שליט"א האט באזוכט ביי עטליכע פראמיענענטע נגידים שיחיו ,וועלכע האבן מקיים געווען דעם וכל אשר נדבה רוחו אותו הביאו את תרומת ד' ,גלייכצייטיג האט מען אין די לעצטע פאר וואכן אפט אנגעזעןחשובענגידיםבייםטירפוןביתונאוהקודשפוןרבינו שליט"א ,וועלכע זענען אליינס געקומען איבערגעבן זייערע נדבות בסבר פנים יפות. עס מוז טאקע ארויסגעברענגט ווערן א טיפער דאנק פאר אלע חשובע תורמים וואס זענען מיט זייערע ווארעמע הערצער אנטקעגן געקומען דעם רבי'ן שליט"א און בייגעשטייערט נתינות חשובות והגונות ,און געהאט די זכי' ארויסצוהעלפן פאר מוסדותינו הק' ,וואו עס ווערן נתחנך העכער ניין טויזנט תלמידים ותלמידות בליעה"ר לתורה וליראת שמים ומידות טובות. דערמיט האבן די אלע טייערע אידן באקומען א שותפות חלק אינעם קיום וחיזוק מוסדותינו הקדושים און אינעם לימוד התורה ועבודת התפילה של אלפי תשב"ר וואס די וועלט שטייט בזכותם ,ווי די חז"ל זאגן 'אין העולם מתקיים אלא בשביל הבל של תינוקות של בית רבן', און די געוואלדיגע זכותים און סגולות וואס זיי האבן איינגעקויפט דורכדעם בעולם הזה איז נישט מעגליך צו שילדערן ,ווער רעדט נאך פון די זכותים נצחיים בעולם הבא וואס איז אומשאצבאר. ווי געזאגט האט מען ביז היינט שוין באוויזן צו עררייכן כמעט דעם גאנצן סכום ,און אין די איצטיגע וואכן זעצט מען פאר מיט'ן אויפארבייטן און איינקאסירן די לעצט פארבליבענע רעשטלעך נדבות הציבור ,אזוי וועלן די מוסדות הק' נישט ליידן ח"ו קיין שום קאנסעקווענצן אדער מינימאלע שאדן פון דעם געריכטליכן פסק איבער אירע לעגאלע פראבלעמען וואס די מוסדות הק' זענען אומדירעקט פארפלאנטערט געווארן. די הנהלת הישיבה טוט טאקע דערביי ארויסקומען מיט א ווענדונג צו אנשי שלומינו ,תומכי מוסדותינו הק' די בכל אתר ואתר :איר האט נאך די לעצטע מעגליכקייטזיךאנצושליסןאינעם"הצלתהמוסדות"קאמפיין אוןהעלפןענדיגןשאפןדילעצטעסכומים,ואיןהמצוהנקראת אלא על מי שגומרה! לשם מצות מצוה: 'מצות מצוה' פון כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א פאר אנגעשלאסענע תומכי המוסדות אינעם בליץ-אקציע די הנהלת המוסדות האט היי-יאר פאר דעם חג הפסח ,אין א פרישן שריט צו באפעסטיגן דעם קשר צווישן אירע תומכים ,אויסגענוצט דער געלעגנהייט צו שיקן "מצות מצוה" וואס איז געבאקען געווארן אין די חבורה פון כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א אויפן היי-יאריגן זמן חרותינו ,און דערמיט ארויסגעוויזן דאנקבארקייט און הכרת הטוב פאר זייערע נדבות און ביישטייערונגען לטובת מוסדותינו הק' בכל עת ועונה. האלטענדיג פאר די אויגן דעם ציל נישט אויסצוברענגען אומזיסטע ממון הקדש ,האט די הנהלת המוסדות בלויז אויסגעקליבן אן אויסדערוועלטע ליסטע פון די גרעסטע פילאנטראפן און נדיבי עם ,וואס 2 האבן היי-יאר זיך געלאזט קאסטן די גרעסטע סכומים פאר די מוסדות ,און ספעציעל די נדיבי עם וואס האבן זיך מיט זייער ברייטהארציגקייט און ווארעמע הערצער לכל דבר שבקדושה אנגעשלאסן אינעם בליץ-אקציע להצלת מוסדותינו הק'. די מצות זענען געווארן איינגעפאקט אין א ספעציעלן שאכטל ,עס זאל אנקומען גאנצערהייט צום הויז פון די נגידים ,און בייגעלייגט איז געווען א גאר ווארעמער מכתב בשם כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א, אונטערגעשריבן דורכן געטרייען משב"ק הרה"ח ר' שמואל טייטלבוים שליט"א וועלכער האט איבערגעלאזט דעם ריכטיגן רושם אויף אלע נדיבי עם. שאכטלעך מצות גרייט אפגעליפערט צו ווערן צו די נדיבים נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים פרי-כתה-א' כיתות ווידעראמאל איינקווארטירט אינעם בנין המוסדות אויף 128ראטלידזש סטריט קרוב צו טויזנט קינדער אין נורסערי קינדערגארטן בליעה"ר די הנהלת המוסדות האט אין א נויטיווענדיגער שריט איצט נאך פסח נאכאמאל אריבערגעפירט עטליכע פרי-כתה-א' כיתות צום בנין הישיבה אויף 128ראטלידזש סטריט וואו עס זענען פלאצירט געווארן ארום 150 קינדער אין עטליכע קלאסן ,נאכדעם וואס עס איז אוממעגליך ווייטער אנצוגיין אונטער די פלאץ-באגרעניצטע אומשטענדן אינעם בנין הת"ת ויואל משה. דורכאויס די לעצטע פאר וואכן האט מען העפטיג געארבייט איינצורישן דאס פלאץ מיט אלע נויטיגע באדערפענישן אויפ'ן שענסטן און באקוועמסטן פארנעם צום צופרידנהייט פון די קינדער און זייערע געטרייע שטאב מיטגלידער, וויבאלד דעם פארגאנגענעם אלול האט מען אין איילעניש בלויז איינגערישט דעם בילדינג פריוויזאריש ,זייענדיג אונטערן פרעשור אז ווי נאר דער קאנטרי סעזאן ענדיגט זיך ווערט ערווארטעט א גאר גרויסער מספר פון נייע תלמידים ותלמידות וואס וועלן אריינקומען אין די מוסדות ,אבער אצינד האט אלעס ערגענצט פיקס-פערטיג אויפן שענסטן און בעסטן אופן. מ'האט דארטן אויפגעבויט זיבן באקוועמע קלאס צימערן ,א שיינער גרויסער עס-זאל און א קיך צו סערווירן דעם פרישטאג און מיטאג, שטובלעך פאר די מלמדים ,אא"וו .און צוגאב צום אויבערשטן שטאק ווי עס פונקציאנירט שוין אגאנצן זמן דער ישיבה קטנה חלק ג', וואס איז אנפאנג ווינטער צוגערישט געווארן לשם ולתפארת מיט א הערליך גרויס לופטיג בית המדרש ,שיינע חדרי לימוד ,א באקוועמער עס-זאל און קאווע שטובל ,נייע בית הכסא'ס, און נאך פארשידענע באקוועמע איינריכטונגען פאר'ן געברויך פון די בחורים. היי-יאר שוין פריער ווי אלע יארן האט מען פון אנפאנג חודש שבט בלית ברירה געמוזט ניצן דעם ויואל משה חתונה זאל פאר צוויי פריוויזארישע קלאס-צימערן פאר עטליכע צענדליגער צאן קדשים ,וואס האבן נישט געהאט קיין פלאץ אין די עקזיסטירענדע קלאסן אין ת"ת ויואל משה ,צוליב דער גרויסער ציפער קינדערלעך וואס לערנען יעצט אין די נורסערי קינדערגארטן אפטיילונגען, וועלכעס גרייכט אצינד בחודש אייר דעם צאל פון העכער 950קינדער כ"י ,ווען דאס יאר האט זיך אנגעהויבן אום חודש חשון מיט אומגעפער קדשים צאן זיבן-הונדערט-און-פופציג בליעה"ר. ורוח הקודש אומרת כן ירבה וכן יפרוץ. ¡¡ ¡¡ «¯©¸¡µ¥¸´©¯«¥¤ ` ngw_awqbohvhwqpwhdo נוירסערי-קינדערגארטן אילוסטראציע צום ערשטן מאל פארעפנטליכט ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡¡¡¡¡¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ ¡¡ הלוך וגדול עד כי גדול מאוד די קינדער אין די פריוויזארישע קלאס צימערן אין ויואל משה חתונה זאל נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 3 פרישע קרוב צו א מיליאן דאלאר געשאפט דורכן היי-יאריגן "ביומו תתן שכרו" אויפן חשבון פונעם דינער-געלט ווי באקאנט ,און ווי עס איז געווארן ברייט באריכטעט בשעתו ,האט דער היי-יאריגער דינער-קאמפיין כ"א כסלו אפגעצייכנט א זעלטענע דערפאלגרייכע הצלחה .דורך די ריכטיגע קאמפיין מיטלן און מעטאדן האט מען בעפארן דינער באוויזן אויפצוטרייבן א געוואלד מיט הבטחות ,אדער ווי עס ווערט גערופן אינעם דינער אפיס פלעדזשעס ,אויך איז דער "דינער-נאכט" זעלבסט געפייערט געווארן מיט אן אומבאשרייבליכער עקסטאז און התרגשות אינעם גיגאנטישן ארמארי בילדינג אין וויליאמסבורג ,וואס אלס רעזולטאט איז אריינגעקומען בשעת'ן דינער אליין א גאר פאנטאסטישע סומע העכער אלע שאצונגען. 4 עס מוז אונטערגעשטראכן ווערן אז אין 'גוטע צייטן' איז א דינער קאמפיין ווערט בערך פיר מיליאן דאלאר א יאר .אבער דאס דארף פארשטייט זיך ווערן באגלייט אגאנצן יאר דורך פארשידענע ערליי דערמאנונגען און אקטיוויטעטן צו ערוועקן דורכדעם דעם ציבור אנ"ש אויסצוצאלן די פארבליבענע דינער-געלט באלאנסן" .אויפצוארבייטן דאס געלט איז בלויז איין חלק פונעם דינער קאמפיין ,און צוזאמנעמען דאס געלט איז א באזונדערער ארבייט וואס פארלאנגט אסאך כוחות און ענערגיע דאס צו באווייזן" ,זאגט אונז איינער פון די דינער עסקנים אין א שמועס. איינס פון די מיטלן דערצו איז טאקע דער "ביומו תתן שכרו קאמפיין" בעפאר יו"ט פסח, וואס צילט איינצוקאסירן א גרויס חלק פונעם דינער געלט וואס ליגט אינדרויסן און מ'דארף עס פשוט אפנעמען פונעם ציבור. דעריבער איז מיט גרויס פרייד אויפגענומען געווארן דער פאזיטיווער אויסגאנג פונעם היי-יאריגן "ביומו תתן שכרו" ,אז אינעם דינער-געלט געביט איז געווען א ספעציעלער סוקסעס ,וואס האט דערגרייכט קרוב צו איין מיליאן דאלאר. איצט בלייבט איבער צו טון פארשידענע אונטערנעמונגען און אקציעס איינצוזאמלען די איבריגע דינער געלטער ביז נאכן זומער ,וואס דעמאלט הייבט זיך שוין אן די פלאנירונגען פאר'ן צוקונפטיגן 'דינער קאמפיין' שנת תשע"ג הבעל"ט. נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים בריוון און קאמענטארן ערהאלטן אין אונזער פאסט קעסטל באמת א מאדנע פראגע ,פארוואס דען זאל איך נישט געבן? איך בין דאך א טאטע פון א קינד אין די מוסדות. מלמד האט אים אויסגעלערנט .איך שנייד פשוט די פירות פון דעם מלמד'ס כוחות. וויפיל בין איך פאר אט דעם איד שולדיג? נאר דער תירוץ-נישט-תירוץ איז ,אז איך האב אויך וויכטיגע צדקות און נישט אלץ האב איך געקלערט אז די מלמדים ,וואס זענען למעשה מסודר מיט גאנץ פיינע פרנסות ,זענען די ערשטע אויף די ליסטע. איך שיק זיי א קליין אומגעצייטיגטע נשמה'לע ,וואס קען קוים מאכן א ברכה ,און איך באקום צוריק א יונגל וואס וואקסט און בליעט ווי א בלימעלע ,ער לערנט זיך אויס מדות טובות ,פרשיות השבוע ,וויכטיגע הלכות ,אלף בית ,וואס מיינט א מצוה און וואס באדייט אן עבירה — דאס איז דאך מיין פליכט באמת .ולמדתם אותם לבניכם. ווען וועלט וואלט געווען וועלט ,וואלט איך מיט אים געדארפט זיצן טאג נאך טאג און מיט אים לערנען די אלע ענינים. אבער היי-יאר האט זיך אט דער בליק געטוישט. איך האב א ב"ה א יונגל אין די מוסדות ,מיין 4יאריגער בכור גייט אין ּפרי נוירסערי ,און הערשט יעצט האב איך אנגעהויבן אביסל צו פארשטיין וואס דאס מיינט א מלמד ,וואס דאס מיינט די מוסדות ,און וואו איך קום אריין אין דעם גרויסן ריזיגן בילד .טאג נאך טאג ,וואך נאך וואך ,ווער איך עקסטער איבערגענומען וויפיל כוחות ,וויפיל הארץ ,וויפיל מחשבה ,עס ווערט אריינגעלייגט אויף יעדן טריט און יעדן שריט ,פאר'ן וואוילזיין פון מיין קינד ,צווישן אלע אנדערע טויזנטער קינדערלעך קיעה"ר. ווען איך האב עס אממערסטנס געזען ,איז געווען פארגאנגענעם פורים פון צוויי באזונדערע עפיזאדן. אזויפיל צייט און אזויפיל געדולד געבן זיי אוועק פאר 'מיין קינד' אויסצופירן 'מיין פליכט' .קען מען דאס אפילו באצאלן? איז דא די געלט אויף די וועלט דאס צו באצאלן? איך ווייס דאך יא ,אז צו קיין נסיון העושר קומען זיי נישט צו פון זייערע ּפעיראל טשעקס .און פון מיין פופציגער מיט'ן משלוח מנות וועט ער נאך קיין פערמאנענטע פרנסה נישט האבן .איז נישט אזויפיל אחריות ,נישט אזויפיל מענטשליכקייט ,צו מאכן זיכער אז כאטש דאס וואס באקומען יא ,זאלן זיי קענען באקומען אין צייט און קענען פראווען דעם יום טוב פרייליכערהייט? פארוואס איך האב היי-יאר יא געגעבן צום "ביומו תתן שכרו" קאמפיין ? ! .1א טאג פאר פורים האט מיין יונגעלע נישט גוט געשפירט און איז נישט געגאנגען אין חדר .עס האט אים שטארק פארדראסן אז ער פארפאסט חדר ,ווייל דער רבי האט געזאגט אז היינט גייט מען פארשטעלן די קינדער לכבוד פורים .אבער וואס קען מען טוען אז מ'שפירט נישט גוט? פלוצים מיין ב"ב רופט מיך אפ אויפ'ן סעל מיט איבערראשונג ,זי מוז מיר עפעס פארציילן .וואס איז? דער געטרייער מלמד בכבודו ובעצמו האט זיך ארויפגעשלעפט 4שטאק צו מיר אהיים )אן קיין עלעוועטאר( ברענגען זיין 'תימנ'ער איד' פארשטעלעכץ ,די ספעציעלע ערצייגטע קינדער-מגילה ,און אים געהאלפן אנטוען די פארשטעלעכץ מיט אלע קלאפער-געצייג. דאס פרייד פון מיין יונגל און מיין ב"ב איז געווען אין לשער. .2פורים אינדערפרי האב איך געטראגן מיין יונגעלע טראגן משלוח מנות זיינע צוויי רבי'ס ,כנהוג .ווען מיין צדיק'ל האט געזען זיין רבי'ן ,איז ער צו אים צוגעלאפן מיט אזא מין פרייד ,אז ס'האט מיר א קיצל געטאן .דער מלמד האט אונז אנטפאנגען מיט א הארציגן ברייטן לעבעדיגן שמייכל ,כאילו מיין יונגל איז דער איינציגסטער תלמיד זיינער .ער האט אים אנגעכאפט און זיך מיט אים ארויסגעלאזט אין א פרייליך טענצל אויף די פורים שפיל וואס מ'האט אויסגעלערנט .מיין יונגעלע האט געלאכטן ווי די זון ,און דאס פרייד האט זיך געגאסן פון זיין קליין פנימ'ל. אט דאס איז די סיבה פארוואס ווען איך האב באקומען א רוף פון אן עסקן המוסדות )קליין (...צו בעטן א נדבה צום ביומו תתן שכרו איז מיין ענטפער געווען א ברייטהארציגער :יא ,איר קענט עס קומען אפנעמען. און דאס דארף זיין לדעתי יעדן איינעמס רעאקציע אן אויסנאם .ס'איז נישט קיין נדבה ,ס'איז א חוב ,ס'איז אן אחריות ,ס'איז די מינדעסטע וואס מ'דארף טוען פאר די אייגענע קינדערלעך. * און נאך א לויב-קרישקעלע אין דער זייט בנוגע די מוסדות אין אלגעמיין :איך האב לעצטנס זיך אריבערגעצויגן צו א נייע דירה ,און מיין ב"ב האט זיך אפגערעדט עפעס אויפ'ן נייעם באס-רוט ,אז דער דרייווער ווארט נישט אויס און פארט באלד ווייטער. איך האב אויפגעהויבן א טעלעפאן און אריינגערופן צו דער טראנספארטאציע דעפארטמענט ,וואו הרב טייטלבוים הי"ו דער דיספעטשער האט העפליכערהייט און געדולדיג מיר אויסגעהערט ,איבערגענומען מיין קאמפלעינט און מיר באלד געזאגט: איך רוף יעצט דעם דרייווער אויף זיין סעל און זיי רואיג אז ס'איז מסודר .און ...ס'איז געווארן מסודר אויפ'ן בעסטן פארנעם. און דעמאלט איז מיר דורכגעלאפן א מחשבה אין קאפ. וויפיל שעה שפענד איך א טאג ,א וואך מיט מיין קינד? א גאנצע וואך מאכט זיך קוים א נאכט וואס איך וואך -מאקסימום זאל קומען אהיים און אים נאך טרעפן ַ וואס ער קען פון מיר ערווארטן איז 'א גוטע נאכט' וואונטש. איך האב פשוט געשטוינט ווי אין אזא מאסיווע טראנספארטעישאן סיסטעם פון אזויפיל טויזנטער קינדער ,וואו ס'קומען געוויס אריין טעגליך הונדערטער אנגעלעגנהייטן וואס דארפן געשליכטעט ווערן ,זאל מען אזוי שנעל און אזוי ערנסט זיך באנעמען מיט א קאמפלעינט און עס מסדר זיין אויפ'ן בעסטן פארנעם. * מיט דאנק און שעצונג ובברכת א פרייליכן כשר'ן יום טוב ,איר זאלט טאקע קענען אנקומען צו אייער ציל פון אויסצאלן אלע מלמדים אויף פסח. און שבת קודש ווען איך האב שוין יא צייט ,וואס איז דעמאלט? דאן פארהער איך אים וואס ער האט געלערנט אין חדר ,און זינג מיט אים די ניגונים וואס דער י.פ. ר' ישראל וואלף הי"ו אריינגעטאן אין די עבודת הקודש נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 5 אייגנארטיגע מלוה מלכה פאר 150בחורים פון "חבורות לומדי רצופות" בבית כ"ק מרן רבינו שליט"א א הערליכע מלוה מלכה איז פארגעקומען מוצש"ק פרשת ויקרא העעל"ט ,אין בית המדרש ברך משה בביתו נאוה קודש פון כ"ק מרן רבינו שליט"א ,וואו עס האט זיך באטייליגט העכער 150בחורים פון אונזערע דריי ישיבה קטנה אפטיילונגן ,וואס האבן זיך אויסגעצייכנט מיט'ן לערנען א געוויסן סכום שעות רצופות בלי הפסק אין די לעצטערע חדשים ביזן סוף זמן החורף ,און האבן זיך דערביי אנגעשעפט אסאך התחזקות פארצוזעצן מיט דעם שיינעם הנהגה טובה. ווי געמאלדן אין פריערדיגן נומער האט רבינו שליט"א באזוכט בהיכלי הישיבות אין וועווערלי ביום ר"ח שבט ,וואו דער רבי האט געזאגט דריי באזונדערע דרשות פאר אלע תלמידים ארומרעדנדיג וויכטיגע יסודות פאר בחורים בימי בחרותם ,צווישן אנדערע האט ער שטארק מעורר געווען איבער'ן וויכטיגקייט פון לערנען שעות רצופות ,וואס דאס איז א גרויסע סגולה פאר יראת שמים און קונה צו זיין תורה. )בייגעלייגט דער אויסצוג דברות קודש פון רבינו שליט"א אין דעם זייטיגן קעסטל(. עס האט זיך דאן פארמירט א "חבורות לומדי רצופות" ,אין וועלכען עס האבן זיך אנגעשלאסן פיל חשובע בחורים וואס האבן זיך מקבל געווען צו לערנען טאג טעגליך עטליכע שעות בלי הפסק .אלס אות הכרת הטוב פאר זייער התנהגות האט דער רבי שליט"א דער מייסד החבורה ,זיי איינגעלאדנט צו אן אייגנארטיגער מלוה מלוה ,וואו ער האט פארטיילט כתבי הצטיינות פאר אלע משתתפים. א רייכע סעודת מלוה מלכה איז געווארן איינגעארדענט לרגל המאורע הנשגבה ,און די בחורים האבן פארברענגט זינגענדיג שירות ותשבחות למלך קל חי אונטער גאר א דערהויבענע אטמאספער במחיצתו פון רבינו שליט"א ,ווען זיי זיצן מיט יראת הכבוד כשתילי זתים סביב לשולחנו של מרן שליט"א. אינמיטן די מלוה מלכה האט מען איבערגעבן פאר רבינו שליט"א א רשימה מיט די נעמען פון אלע בני החבורה. דער רבי שליט"א האט א היפשע וויילע מעיין געווען אין די ליסטע באטראכטענדיג אלע נעמען און זיי פארצייכנט על לוח לבו לזכרון. געעפענט די מלוה מלכה האט דער יו"ר האברן המהולל בכל התשבחו"ת הרב יואל ברמ"י יאקאבאוויטש שליט"א ממשגיחי הישיבה ,וועלכער האט מיט זיין לשון לימודים געזאגט גאר טרעפליכע רייד בחשיבות לימוד התורה ,וועלכעס האט אנגעווארעמט די הערצער פון די יונגע מתמידים. די צענטראלע דרשה האט משמיע געווען הרב הגאון פה מפיק מרגליות רבי מנשה מאיער שליט"א ראש ישיבת נייטרא .און נאכדעם האבן די בחורים זיך טייל פון די מתמידים וואס זענען געווארן געלאדנט צו די מלוה מלכה 6 נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים תוכן דב"ק מכ"ק מרן רבינו שליט"א אודות לימוד שעות רצופות -ר"ח שבט בהיכל ישיבה לצעירים ...דער רבי ז"ל זאגט א רמז אז ס'שטייט "ודברת בם" וואס באטרעפט צוויי און פערציג ,אז דאס איז מרומז אויף די ימי השובבים ,אז אין די טעג דארף מען רעדן בם דיבורים פון די תורה הק' ולא בדברים בטלים. כ'האב אזוי געטראכט אז האלב פון די ימי השובבי"ם זענען שוין אדורך ,אבער פון יעצט ביז'ן הדר קבלוה בימי אחשורוש ,ביז פורים איז נאך דא צוויי און פערציג טעג ,האב איך זייער געוואלט בעטן ,איך וויל נישט זאגן א לשון פון א קבלה ,אבער עכ"פ מען זאל זיך מתאמץ זיין און אנשטרענגען אויסצונוצן די נעקסטע צוויי און פערציג טעג פון יעצט, )אדער פערציג טעג ווי דער רבי ר' אלימלך זאגט אז יעדע הנהגה טובה דארף מען ארבעטן פערציג טעג עס זאל נשרש ווערן אינעם מענטש( עוסק צו זיין בתורה ברציפות און נישט מפסיק זיין בלימודו. אבער עס איז נישט טייטשט אז ווען איינער איז איינמאל דורכגעפאלן דארף מען נישט אנהאלטן ,יעדן טאג איז אן עקסטערן חשבון פאר זיך ,און יעדן סדר איז אן עקסטערן חלק פאר זיך אליין. אויך זאל מען זען נישט צו רעדן קיין דברים בטלים אפילו שלא בזמן הלימוד ,און אוודאי און אוודאי זאל מען נזהר זיין צו געדענקן אז די דיבורים פון א איד איז זייער חשוב אויבן אין הימל ,א דיבור טוב א גוטער דיבור איז עושה רושם ,און ח"ו דאס פארקערטע... צוגעהערט צו די דברות קודש פון רבינו שליט"א ,וואס האט ספעציעל ארומגערעדט איבער'ן גרויסקייט פון חודש ניסן און בפרטיות איבער די בין הזמנים ,אז מ'דארף דאס אויסנוצן די טעג לתורה ולעבודת ה'. דער רבי האט פארלאנגט פון די בחורים צוויי קבלות טובות וואס זענען זייער וויכטיג פאר'ן הצלחה בימי בין הזמנים .דאס ערשטע איז זיך מקבל זיין נישט צו רעדן קיין דברים בטלים פארן דאווענען און גלייכצייטיג דאווענען יעדן טאג פארן זמן תפילה .און דאס צווייטע איז זיך צו מאכן א פונקטליכן חשבון וויפיל שעות מ'וויל לערנען יעדן טאג און וואס מ'וויל אנקומען דורכאויס די בין הזמנים וואכן. דער רבי האט אין א ווייכע שפראך זיך געוואנדן צו די בחורים זאגענדיג" ,איך רעד צו ענק אזוי ווי איך רעד צו מיינע אייגענע קינדער ,איך וואלט די זעלבע זאך געזאגט פאר מיינס א קינד" .זעטס ממשיך צו זיין מיט ענקערע קבלות ,עס האטס ענק ב"ה צוגעוואוינט נישט צו רעדן פארן דאווענען ,צו לערנען שעות רצופות ,צו האבן אן השתעבדות צו לערנען די תורה ,אין התורה מתקיימת אלא במי שממית עצמו עליה ,וואס דעמאלטס קען די תורה האבן א קיום ,איז זיכער אז מ'דארף ווייטער אנגיין דערמיט, מ'זעט דאך אז דער גאנצער זכות פון יציאת ממצרים איז געווען "בהוציאך את העם ממצרים תעבדון את האלקים בהר הזה" ,דאס אז אידן האבן זיך מקבל געווען צו וועלן מקבל זיין די תורה. נאך ברכהמ"ז האט רבינו שליט"א פארטיילט "כתבי הצטיינות" פאר אלע תלמידי הישיבות ,וואס א חלק פונעם מכתב האט דער רבי שליט"א געשריבן און גע'חתמ'ט בכתי"ק .און באזונדער האט יעדער בחור באקומען א מתנה א זמירות "עיר התמרים" אלס אות הצטיינות פאר זייער התמדה ברציפות. אהיימגייענדיג שטארק ערמוטיגט פון די מלוה מלוכה האבן זיך די בחורים פארגענומען ווייטער ממשיך צו זיין מיט די חבורה אויך אין די ימי בין הזמנים ,און זיי האלטן דאס אויך איצט אן אינעם זמן הקיץ ,שפירנדיג דערביי אן התעלות קונה צו זיין מער בלעטער גמרא תוס' און סימנים אין שו"ע ,און איז זיי בייהילפיג צו שטייגן על סולם העולה בית קל. מזמור לתודה הננו בזה לברך ולהודות באלפי תודות ,להני אנשי חיל רמי מעלה ,ידידינו הנאמנים המסורים למען מוסדותינו הק‘, שעזרו לסדר בפאר את ”יום הכרת הטוב“ והנסיעה של תלמידי ישיבותינו הק‘ לקברי צדיקים בניו יארק ,שעברה ברוב סייעתא דשמיא ובהצלחה מרובה בראש בראשון ידידינו הנכבד ,יפה פרי תואר ,שמו נודע לתהלה בקרב ישראל ,כש“ת הרב ר‘ יונה לאנדא שליט“א -יו“ר וועד הנסיעה לקברי צדיקים בארה“ב שהיה לנו לעיניים בסידור וארגון הנסיעה ,וגם השמיע להבחורי חמד הע“י סיפורים וענינים נפלאים במשך הנסיעה ואתו עמם מוה“ר יוסף מרדכי ווינער הי“ו מוה“ר יודא בעריש לויפער הי“ו מוה“ר אברהם הערש מענדלאוויטש הי“ו מוה“ר משה אהרן לאנדא הי“ו חברי וועד הפועל ומצוות העובדים בהאפיס של מוסדותינו הק‘ שאירגנו את הנסיעה הנשגבה במסירות רבה ונאמנה תנו כבוד לתורה הרה“ג ר‘ משה יהודא פריעדמאן שליט“א - מנהל ישיבה קטנה ח“א הרה“ג ר‘ יצחק ראזענבערגער שליט“א -ר“י ישיבה לצעירים הרה“ג ר‘ יעקב מאסקאוויטש שליט“א הרה“ג ר‘ יודא נתן גרינפעלד שליט“א הרה“ג ר‘ יעקב כ“ץ שליט“א רמ“י ומגי“ש ישיבותינו הק‘ שהטריחו א“ע בטירחא דגופא ואורחא לנסוע בצוותא חדא עם תלמידיהם הקרויים בנים, ובמהלך הנסיעה השמיעו סיפורים מאלפים וענינים נפלאים מצדיקי קמאי נבג“מ לשביעות נפשם של בחורי החמד הע“י. ועמם האברכים החשובים הדגולים, כל אחד בשמו הטוב יבורך הרב יהוסף שווארץ הי“ו הרב יצחק אייזיק פריעד הי“ו הרב יואל אלי‘ וועבער הי“ו אשר הצטרפו לנסיעה נעלה זו להשגיח ולדאוג לטובת הבחורים מוה“ר חיים רפאל פערענץ הי“ו שבמהלך הנסיעה השמיע דברי פי חכם חן ידיעות נפלאות בקורות עם ישראל ,ובשאר חכמות ,להעשיר את מיטב ידיעותיהם של בחורי חמד הע“י רון שיר ושבח מוה“ר בנציון ווידער הי“ו לעגיסלעיטער אין ראקלענד קאונטי שבנועם שפתיו מצא מסילות בלב בחורי החמד בסיפור פרק דברי הימים מימי האפילה בה‘טרעבלינקא –לאגער‘ הרה“ח ר‘ שלמה יעקב געלבמאן שליט“א שהרחיב את הדיבור בענין הקשר העזה של רבינו הקוה“ט מסאטמאר זי“ע באור קדושתו של הרבי ר‘ אלימלך זי“ע ובספרו הק‘ ”נועם אלימלך“ מוה“ר מרדכי לאנדא הי“ו ממאנסי טרעילס ,שבמטיב חריצותו סידור וניהל הבאסעס בכל אורך הנסיעה מוה“ר פסח גרינבערג הי“ו מענעדזשער בבנין הישיבה בעיירה סאראטאגע וכל העוסקים באמונה מוה“ר משה לוי ברוין הי“ו מענעדזשער בפלייש געשעפט מוה“ר יואל ווידער הי“ו מוה“ר נטע שלום פירטה הי“ו מוה“ר יצחק שלום ווערטהיימער הי“ו אשר סיפקו והכינו סעודת ההילולא קדישא וסעודת פת שחרית רחבה וגם ה“צידה לדרך“ פעקלעך למען לא יחסר המזג ידידינו מוה“ר אברהם עזריאל גוטמאן הי“ו משמש ביהמ“ד דקהלתינו במאנסי שפתח שערי ביהמ“ד לתפילת ערבית והכין מקוה חמה עבור משתתפי מסע הקודש ידידינו מוה“ר יואל וועבערמאן הי“ו שסידר ואירגן את הכלי שיר ידידינו מוה“ר יצחק שמעון ווידער הי“ו אחד מחברי ההצלה שהצטרף להנסיעה לעמוד הכן לכל מקרה שלא תבוא ר‘ ראובן אלד הי“ו וב“ב שתחי‘ מבאפעלא שבלבם הטוב פתחו שערי ביהמ“ד ”אחי תמימים“ בבאפעלא לטובת הבחורי חמד ואחרון אחרון חביב האברך החשוב ,ברוך הכשרון וכביר המעש, עסקן נמרץ ונלה למוסדותינו הק‘ הרב ר‘ יצחק אייזיק דאסקאל הי“ו שבמיטב כשרונותיו ניהל ברב כשרון ה‘פורים -קאמפיין‘ ו‘יום הכרת הטוב‘ שעברה ברוב הצלחה וס“ד כעתירת וברכת הנהלת הישיבה וועד הפועל נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 7 פלאר אין 'היכל יצחק מנחם' שע"י ישיבה קטנה חלק ב' נייער ָ אינעם מבצר הישיבות אויף וועווערלי עוועניו ווי באקאנט האבן די תלמידי ישיבה קטנה וצעירים פארגאנגענעם יאר ווינטער תשע"א אונטערגענומען א מאסיווער 'לפאר ולרומם קאמפיין' צו שאפן די נויטיגע פאנדן אויף איבערצופרישן און רענאווירן די היכלי בתי מדרשים אינעם בנין הישיבה אויף וועווערלי-וואשינגטאן עוועניו. די בחורים האבן מיט גרויס געטריישאפט און פלייס אויסגעפירט זייער תפקיד און האבן דורכאויס די ימי הפורים באוויזן אריינצוברענגען שווערע צענדליגער טויזנטער דאלארן פאר 'בדק הבית קאסטן' ,כדי צו קענען אויספירן דעם לפאר ולרומם אונטערנעמונג ,און דאס זעלבע אין די ימי בין הזמנים פון חודש ניסן משלים געווען זייערע איבריגע התחייבות. הערליך מען האט בשעתו איבערגעפרישט אלע דריי בתי מדרשים, אריינגערעכנט דער היכל ביהמ"ד אין ישיבה קטנה חלק ב' ,בהנהלת הרה"ג רבי יעקב יצחק טייטלבוים שליט"א -וועלכעס טראגט דעם נאמען ביהמ"ד "היכל יצחק מנחם" ,לשמו ולזכותו פון הרבני החסיד המפורסם רבי יצחק מנחם זופניק שליט"א ה' יאריך ימיו ושנותיו בנעימים ,פאטער פון די צוויי לעגענדארע פילאנטראפן הנגידים הנדיבים המפורסמים מוה"ר יונה און ואחיו מוה"ר משה שמואל זופניק הי"ו -וואס מען האט איינגערישט מיט שיינע באקוועמע טישן און בענקלעך וועלכעס האט אריינגעברענגט א גענצליך נייע צורה פאר'ן היכל המפואר. אבער היות דער אפטיילונג איז געווען דער לעצטער פליגל געבויעט צו ווערן אינעם וועווערלי בילדונג ,האט זיך נאכנישט אזוי נויטיג 1 אויסגעפעלט א פולקאמע איבערפרישונג וויבאלד דער ביהמ"ד איז אינגאנצן בלויז זיבן יאר אלט ,זינט ווען מ'האט דאס אויפגעבויט בשנת תשס"ה ,איין יאר נאכן גרינדן דעם דריטן ישיבה קטנה אפטיילונג אנפאנג זמן החורף תשס"ד לפ"ק. אבער ווי דאן געמאלדן האט די הנהלת הישיבה זיך פארפליכטעט אלס דער נעקסטער פריאריטעט פולקאם איבערצופרישן דעם היכל בית המדרש לשם ולתפארת ,האבן זיי טאקע איצט אין די געוועזענע בין הזמנים וואכן צוגעטרעטן צו אן אנדערן שטאפל לפאר ולרומם בית ה' און צום ערשט איבערגעמאכט פלאר פון היכל ביהמ"ד ,אראפגעריסן די ָ די אלטע טיילס און געלייגט פרישע האלצערנע פארקעי און מען האט דאס שפאגל שיין געסקרעיפט אזש עס גלאנצט ממש ווי אין א הערליכער שמחה זאל. ווען די בחורים זענען צום אנהייב זומער זמן צוריק געקומען ביני עמודי דגירסא ,איז דער בית המדרש אינגאנצן נישט געווען פלאר האט ָ צום דערקענען ,דער נייער אריינגעברענגט אזא פרישקייט אז דאס קוקט אויס ווי א פולשטענדיגער נייער ביהמ"ד, און דאס גיבט פיל צו צום הרחבת הדעת און מנוחת הנפש פאר די תלמידי הישיבה. איצט בלייבט נאך איבער צו פארענדיגן פארשידענע קלייניגקייטן אינעם היכל וואס אינאיינעם מיט די נייע הערליכע פורניטשור טישן און בענקלעך וואס מ'האט פאראיאר געקויפט האט דער בית המדרש באקומען דער בליק ווי א פראכטפולער היכל מפואר ללימוד התורה. 2 3 5 4 דער שפאגל נייער פלאר אין ביהמ"ד פולקאם פארענדיגט 8 שטאפלווייזער איבערבליק אויף די ארבעט נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים ת רחל החדש בית בי קאמפיין מפיין אמפיין קרן הבנין קא קא בורא עולם בקנין השלם זה הבנין העפטיגע בוי-ארבעט ביים נייעם בית רחל בילדונג אין וויליאמסבורג זעצט פאר אן קיין אפשטעל מחיל אל חיל ווערט געמאלדן די פריידיגע הרחבת גבולי הקדושה אנטוויקלונגען אז אין די לעצטע דריי חדשים האט מען ב“ה געמאכט גרויס פארשריט ביים שטח בית רחל החדש אין וויליאמסבורג ,און מ‘האט שוין פולשטענדיג פארענדיגט נאך א שטאפל אין די העפטיגע בוי-ארבייט ,דער מאסיווער ּפיילינג פראצעדור וואס נעמט אריין אין זיך דאס אריינהאקן די פילצאליגע שטאלענע ּפיילס ,צו מאכן גרייט דעם באדן צום נעקסטן שריט ווען מ‘וועט אין די נאנטע טעג צוטרעטן צו גיסן די מעכטיגע יסודות און גרינדן פונעם בנין בית רחל החדש. דורכאויס דעם גאנצן ווינטער האט מען געמאכט אסאך פראגרעס ביים שטח בית רחל החדש ,און געלויבט צו השי“ת אז די ארבייט האט נאכאנאנד פארגעזעצט אומאויפהערליך אן דאס מינדעסטע אפהאלט .די פילצאליגע דורכגייערס און ארומיגע איינוואוינער קענען באשטעטיגן דעם פאקט אז די ארבייט גייט אן טאג טעגליך פון די פריע טאג שטונדן ,און דער אומגלויבליכער שנעלער עבודת הקודש איז ממש דער געשפרעך פון טאג צווישן אלע אנשי שלומינו תושבי וויליאמסבורג. ווי מער די ארבייט רוקט זיך פאראויס אלס מער ברענגט עס א געוואלדיגער חיזוק און פרייד פאר אנשי שלומינו תלמידי וחסידי סאטמאר זיך צוקוקענדיג וויאזוי די ארבייט ווערט פארגעזעצט מיט‘ן גאנצן פלייס אן קיין אפשטעל .עס ווערט דא ב“ה געפלאכטן נאך א רינגעלע אינעם גאלדענעם קייט פון בניני מוסדות סאטמאר וויליאמסבורג וואס ציילט זיך שוין היינט צוטאגס ביי צוועלעף מעכטיגע בנינים פאר די העכער ניין טויזנט תלמידים ותלמידות בליעה“ר. עס איז זעלבסט פארשטענדליך אז דער גאנצער בוי-פראצעדור איז נישט קיין איינפאכער ,יעדע ריר פונעם ריזיגן פראיעקט איז א רעזולטאט פון לאנגע שעות אויף שעות באראטונגן און אסיפות צווישן די הנהלת הישיבה און חברי וועד קרן הבנין אינאיינעם מיט די בוי-מייסטערס און אינזשענירן וועלכע באפאסן זיך מיט די פאקטישע בוי-ארבעט, אויסצוארבעטן אלע פלאנירונגען און יעדן דעטאל ,כדי דער בנין זאל קענען ערגענצט ווערן בשלימות דויערהאפטיג און פראכטפול כלול בהדרו. אזוי ווי עס האנדלט זיך פון א גאר קאסטבארער אונטערנעמונג פאר וועלכן עס ברויך געשאפן ווערן א קאלאסאלע סומע געשאצט אויף א צוואנציג מיליאן דאלאר, טוט דער ”מפעל מה טובו אהליך“ כסדר אויפארבייטן נדיבי עם זיי זאלן ביישטייערן זייערע ברייטהארציגע נתינות לטובת דעם בית איינע פון די אינטענסיווע מיטונגען מיט די אינזשענירן אנגעפירט דורך מוה“ר וואלף ענגלענדער הי“ו חינוך לבנות החדש און אפקויפן זכותים נצחיים אין דעם מקום קדוש ,וואס דורכדעם וועלן זיי פאראייביגן זייערע נעמען און די נעמען פון זייערע קרובים וואס זענען שוין בעלמא דקשוט על קירות הבית. ומכאן יצא הקריאה פאר אלע תומכי ונדיבי מוסדות סאטמאר פון אומעטום ,שאו ידיכם קודש! שליסט אייך אן מיט נתינות הגונות און טוט אייך ביישטייערן מיט שיינע סומעס יותר מכפי היכולת לטובת דעם נייעם בנין בית רחל האדיר וואס וועט ענק ברענגן גינסטיגע רווחים בעולם הזה ובעולם הבא. חכם לב יקח מצות ,זיך צו ביישטייערן מיט א נדבה חשובה צום הרחבת גבולי הקדושה במוסדותינו הק‘ אדער זיך איינצוהאנדלן איינס פון די זכותים נצחיים אינעם נייעם בנין בית רחל קען מען רופן אויף 718-963-9260עקסטענשאן .1235 פאלגט נאך מיט שפאנונג ווייטערע באריכטן און אנטוויקלונגען איבער די קומענדיגע בוי פאזעס אויפן שטח בית רחל החדש. א בליק אויפן ריזיגן שטח פון דער הייעך האלטענדיג ביים לעצטן ּפיילינג שטאפל נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 9 קאמפיין אמפייןין קאמפ קרן הבנין קא ת רחל החדש בית בי אן איבערזיכט איבערן נארוואס פארענדיגטן שטאפל פון די העפטיגע בוי-ארבעט ביים בית רחל החדש האלטענדיג ביים פארענדיגן דעם ּפיילינג שטאפל איז כדאי עטוואס צו ערקלערן דעם ציבור עלטערן און נדיבי עם וואס מ‘האט געטון אין די לעצטערע חדשים ביז אהער. ווי מיר האבן שוין באריכטעט מערערע מאל איז די ערד אונטערן שטח פונעם נייעם בנין א שוואכערער ערד ,און אין דעם פאל איז אוממעגליך אויפצובויען אויף דעם אויבערפלאך פון דעם שטח אזא מאסיווער בילדינג, אבער ביי אומגעפער זעכציג זיבעציג פוס טיף אונטער דער ערד איז שוין יא דא גוטע ערד אויף וואס דער בילדינג קען באקוועם ארויפגעזעצט ווערן, דעריבער האט אין יעדנפאלס אויסגעפעלט צו מאכן דעם ּפיילינג פראצעדור אריינצוהאקן שווערע שטאלענע רערן אין דער ערד וועלכעס איז מחבר דעם בילדינג מיט די גוטע ערד ,אזוי האלט זיך דער סטרוקטאר פונעם בילדינג אויף שטאנדהאפטיגע ערד. דאס אריינהאקן די ּפיילס אין די ערד קען מען מאכן אויף צוויי אופנים: די ערשטע וועג איז דורך אריינהאקן די ּפיילס מיט א גרויסן ריג מאשין )דאס ווערט גערופן דריוון פיילס( און ארבייט ווי פאלגענד: יעדער ּפייל איז צוזאמגעשטעלט פון צוויי שטאלענע שטיקער רערן, דער אונטערשטער טייל פון בערך פערציג פוס לאנג ווערט צו ערשט אריינגעהאקט אין דער ערד ,דערנאך ווערט צוגעשמאלצן צו דעם א צווייטער ּפייל און ווערט אזוי ווייטער אריינגעהאקט ביז איר באשטימטער טיפקייט. צוזאמגעשמאלצענערהייט איז יעדער ּפייל טיף בערך פינעף און זיבעציג פוס. די ּפיילס זענען פארמאכט מיט א פלאטע פון אונטן ,אזוי אז נאכדעם וווערט דער גאנצער ּפייל אנגעפולט מיט צעמענט און ווערט א שטאנדהאפטיגער זויל וואס קען האלטן וואג ביז הונדערט טאן. ביים מאכן די פארשידענע טעסטן פארן אריינדרייוון די ּפיילס 10 דער צווייטער מהלך איז דורך אריינדרילן די ּפיילס מיט א ספעציעלער דרילל-מאשין ,מען טוט מיטן דרילל מאשין אריינבויערן א לאך אין דער ערד פון ניינציג פוס טיף ,און די גאנצע ערד ווערט דורך דעם זעלבן מאשין ארויסגעצויגן פונעם לאך .בשעת‘ן גראבן דעם לאך טוט דער דריללער אין דער זעלבער צייט אריינלייגן ספעציעלע שטאלענע רערן פון ניין אינטשעס ברייט דורכאויס די גאנצע טיפקייט וואס איז א קעיסינג פרעים וואס האלט אן דעם לאך עס זאל נישט איינפאלן .ווען דער דריללער ווערט ארויסגעצויגן בלייבט איבער דער קעסינג אין דער ערד. נאכדעם ווערט אריינגעלייגט דינע אייזערנע שטאנגן די גאנצע לענג פונעם לאך און דערנאך פילט מען אן דעם לאך מיט צעמענט .דער מהלך ארבייט אזוי אז א חלק פון די קעיסינג ,פון די אונטערשטע פערציג פוס טיפקייט ,ווערט ארויסגעצויגן בשעת‘ן גיסן דעם צעמענט ,און דער אנדערער טייל ,פון די העכערע פופציג פוס און ארויף ,לאזט מען יא איבער די קעסינג, אזוי ווערט עס א דויערהאפטיגער טיפער ּפייל. די נפקא מיניה פון די צוויי וועגן איז ,אז דער ערשטער מהלך איז פיל ביליגער אין פרייז וואו דער צווייטער מהלך ,אבער דער פראבלעם איז אז דער פראצעדור מאכט א שרעקליכן גערודער און א שטארקער ווייברערונג, וועלכעס איז שטארק אומאיינגענעם פאר אלע דערנעבענדיגע שכנים און דורכגייער ,און קען אויך פאראורזאכן אז די ארומיגע בנינים און הייזער זאלן פון די טרייסלענישן אפגעשוואכט ווערן ,אלזא דארפן די אינזשענירן בעפאר‘ן אנפאנגען דעם ּפיילינג פראצעדור אפשאצן וועלכע ּפיילס קענען ווערן געדרייווט און וועלכע קענען נישט אויסהאלטן און מען מוז דאס אריינדרילן. אין צוגאב צום איבערזיכט פון די אינזשענירן טוט מען אריינלייגן אין די דער גרויסער ריג מאשין אינמיטן די ארבייט אריינצוהאקן די הונדערטער ּפיילס נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים קאמפיין מפיין אמפיין קרן הבנין קא קא ת רחל החדש בית בי זייטיגע בילדינגס פונעם קאנסטראקשן-סייט א מאניטער וואס טוט באאבאכטן די גאצע צייט וויפיל ווייברערונג עס ווערט פאראורזאכט בעשת‘ן דרייוון די ּפיילס ,כדי עס זאל נישט שאטן פאר די דערנעבענדיגע געביידעס. דער צווייטער וועג האט זיך אויך זיינע מעלות ,ועל כולם אז ס‘איז פיל באקוועמער וויבאלד עס מאכט נישט קיין גערודער און קיין ווייבערעישן ,אבער עס איז אסאך טייערער ווי דער ערשטער וועג פון אריינהאקן די ּפיילס מיט א ריג מאשין. דא ביים שטח בית רחל החדש איז מען געגאנגען מיט ביידע וועגן .דאס מערסטענסטייל פונעם שטח האט מען אריינגעהאקט מיט דעם גרויסן ריג מאשין .אבער קומענדיג נאנטער צו די זייטיגע הייזער און בילדינגס האט מען אריינגעדרילט די ּפיילס אין דער ערד לויט די אנווייזונגען פון די אינזשענירן. סיסטעם פונעם ּפיילינג פראצעדור ביים שטח דער ערשטער שטאפל איז געווען דאס אריינהאקן א ריי ּפיילס וועלכעס ווערט גערופן ”טעסט ּפיילס“ .ערפארענע אינדזשענירן האבן דערביי געמאכט פארשידענע טעסטונגען אויף די פיילס כדי צו וויסן גענוי פארשידענע פרטים בנוגע דאס אריינדרייוון די פיילס ,וואו וויאזוי און ווי טיף מ‘דארף אריינדרייוון יעדן ּפייל אין די ערד ,וכדומה .דער שטאפל אין דעם ּפיילינג פראצעדור האט גענומען בערך דריי וואכן. נאכן ענדיגן אלע טעסטן האט מען אין א גוטע שעה אנגעפאנגען אריינצוהאקן די הונדערטער ּפיילס אויף א מאסיוון פארנעם איבערן גאנצן שטח .די ארבייט איז אנגעגאנגען טאג טעגליך ,און האט אפגעקלינגן איבער די גאנצע אומגעגנט. יעדע גרופע ּפיילס )וואס ווערט גערופן א קלאסטער פון ּפיילס( ווערט אריינגעהאקט אויף ספעציעל באצייכענטע ערטער וואו די אינדזשענירן באשטימען אז דארט וועט מען לייגן די הויפט קאלומס פונעם בילדינג סטרוקטאר ,און לויט וויפיל וואג דער ביעם דארף קענען האלטן ,האקט מען אונטער דעם אריין א גרופע פון ּפיילס וואס זאל אויסקומען אז דאס קען האלטן דער מאס וויפיל וואג דער ביעם דארף טראגן אויף זיינע פלייצעס. דורכגייער קענען אויך אנמערקן אז אויף געוויסע פלעצער איבערן גאנצן שטח האט מען יא אריינגעהאקט איינצעלנע ּפיילס ,וואס דאס איז געמאכט בלויז אנצוהאלטן דער צעמענטער סלעב פונעם גאנצן שטח. נאכן ענדיגן אריינהאקן די ּפיילס ,א פראצעדור וואס האט גענומען בערך 5וואכן ,האט מען אנגעפאנגען אריינדרילן די איבריגע ּפיילס דורכן צווייטן מיטל וואס נעמט פיל לענגער ווי דאס אריינהאקן ּפיילס ,מ‘קען מאכן בערך צוויי פיילס א טאג אין קאנטראסט צום ערשטן וועג ווי מ‘האט טעגליך אריינגעהאקט אומגעפער 15-20פיילס .צוליב דעם האט דער פראצעדור פון דרייוון די ּפיילס גענומען בערך איינס אהאלב חדשים. די וואך האט מען בשעטו“מ גענצליך פארענדיגט אריינדרילן די לעצטע ּפיילס ,און אין די קומענדיגע טעג פלאנט מען צו צוטרעטן צום גיסן דער פונדאמענט פונעם בילדינג ,דאס איז א מעכטיגער אונטערנעמונג וואס וועט זיך ציען עטליכע וואכן ,וואס נעמט אריין אין זיך דאס ארומגראבן ארום יעדע גרופע ּפיילס און ארומגיסן א דיקער שיכט צעמענט וועלכעס וועט זיין די באזע פאר די ביעמס פונעם בילדינג. אי“ה נאכן גיסן די יסודות פלאנט מען בעזהשי“ת אנצופאנגען ארויפצוציען די שטאלענע קאלומס און ביעמס וואס וועלן פארעמען דעם מעכטיגן סטרוקטאר פונעם נייעם בית רחל געביידע. מערקט גאנצע קלאסטערס מיט ּפיילס וואס וועלן עווענטועל האלטן די מעכטיגע סטרוקטאר קאלומס די איבריגע שטיקער שטאל ווערט אראפגעשמאלצן פון די ּפיילס דער דרילל מאשין ביים פארענדיגן דעם לעצטן שטאפל פון די ּפיילס נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 11 תלמידי ישיבה קטנה כרם שלמה דבאבוב באזוכן בבנין הישיבות אויף וועווערלי זיך צו פארהערן אויף די לימודים פונעם פארלאפענעם ווינטער הערן דערנאך דברות קודש וחיזוק פון כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א תלמידי ישיבה כרם שלמה דבאבוב האבן זוכה געווען צו הערן דברות קודש פון כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א ביי זייער באזוך אין וויליאמסבורג ,נאכדעם ווי זיי האבן זיך געלאזט פארהערן ביי די חשובע ראשי ישיבות שליט"א פון ישיבה קטנה. ווי שוין איינגעפירט די לעצטע עטליכע יאר ,ווערן די באבובער תלמידים פון ישיבת קטנה "כרם שלמה" יעדעס יאר פארהערט דורך גדולי תורה וראשי ישיבות פון די חסידישע און ישיבה'שע וועלט .דאס יאר איז אויסגעקליבן געווארן אז דער פארהער זאל פארקומען דורך די מגידי שיעור פון ישיבה לצעירים. דעם געוועזענעם דינסטאג פרשת שמיני העעל"ט ,כ"ה "ה ניסן ,יומא דהילולא פון מרן הקדוש בעל דברי חיים זי"ע ,זענען ען די תלמידים אין שפיץ פון די מגידי שיעור ומרביצי תורה ה אויפגענומען געווארן בסבר פנים יפות אין בנין פון ישיבה ה לצעירים אויף וועיווערלי סט .וואו עס זענען פארגעקומען די פארהערן אויף מסכת גיטין בעיון ובבקיאות ,וואס די בחורים ם האבן אדורכגעלערנט דעם ווינטער מיט גרויס התמדה. דארט זענען די בחורים איינגעטיילט געווארן אין דריי חבורות ,און פארהערט געווארן דורך הרה"ג רבי יצחק ראזענבערגער שליט"א ,חדב"ן כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א, ר"מ בישיבה ודומ"ץ דקהל יט"ל לי גארדענס; דורך הרה"ג ר' יואל גליק שליט"א מגי"ש בישיבה; און דורך הרה"ג ר' ישראל דייטש שליט"א ,ר"מ בישיבת שאפראן .עטליכע שעה האט געדויערט די פארהערן ביי וועלכע די חשובע בחורים'לעך אין זייער יונגן עלטער האבן געענטפערט מיט א קלארקייט אויף אלע שווערע שאלות אין מסכת גיטין ,און די בוחנים האבן באוואונדערט מיט קענטיגן התפעלות ווי ס'איז געווען ביי זיי מחודד בפיהם בטוב טעם ודעת. נאכ'ן פארהער זענען די בחורים געלאדנט געווארן דורך די הנהלת מוסדותינו הק' צום עס–זאל אין בנין הישיבה ,וואו עס איז געווען צוגעגרייט א געשמאקע מיטאג מאלצייט ,מיט וואס די בחורים האבן זיך דערקוויקט. פון דארט זענען אלע בחורים מיט די מגידי שיעור אריבערגעפארן צו ביתו נאוה קודש פון רבינו שליט"א .די מנהלים און ראשי ישיבות זענען קודם ארויף שלום-נעמען ביים רבי'ן שליט"א אין שטוב ,אין שפיץ פון די צוויי זין פון כ"ק מרן אדמו"ר מבאבוב שליט"א ,ה"ה הרה"ג רבי יוסף שליט"א מנה"ר און הרה"ג רבי שלום שליט"א ר"מ .דער רבי שליט"א האט זיי אויפגענומען בכבוד הראוי ,און זיי געזאגט אז זיין איידעם הרה"ג רבי יצחק שליט"א האט אים שוין געהאט אנגערופן און דערציילט ווי שטארק ער איז באגייסטערט געווארן פון די בחורים'ס קלארע ידיעות אין די לימודי הישיבה. דערנאך איז דער רבי שליט"א אראפ אין ביהמ"ד ברך משה וואו די דערנא בחורים זענען געווען אויסגעזעצט ביי די טישן .דער רבי שליט"א האט זיך געזעצט אויבן אן און ביי זיינע צוויי זייטן זענען געזעסן די צוויי זין פון כ"ק אדמו"ר מבאבוב שליט"א. דער רבי שליט"א האט משמיע געווען פאר די בחורים דברות קודש א לענגערע צייט ,און האט בתוך הדברים געזאגט ,אויסגעברענגט דעם חיוב וואס ליגט אויף יעדן בחור זיך משלים צו זיין בתורה ויראת שמים ,בפרט אז די בחורים לערנען אין זייער ישיבה וואו דער באבובער רבי שליט"א גיט זיך אזויפיל אהין מיט שטארקע כוחות פאר דער הצלחה פון די תלמידים. דער רבי האט זיי נאכגעזאגט וואס מרן רביה"ק זי"ע פלעגט נאכזאגן פון הייליגן צאנזער זיידן ,וואס היינט איז די יארצייט, זי"ע ,אז א חסיד הייסט דער וואס גיט אכטונג אויף יעדן קוצו של יו"ד פונעם שולחן ערוך ,און גיט זיך אוועק פאר א צווייטן איד .און האט אנגעוואונטשן די בחורים זיי זאלן ווייטער שטייגן בתורה ויראת שמים און מיר זאלן שוין אלע זוכה זיין צו די גאולה שלימה בב"א. דער רבי שליט"א האט נאכדעם טועם געווען לעקעך ,מכבד געווען די מנהלים וראשי הישיבה שליט"א ,און דאן זענען די אלע בחורים אדורך און גענומען שיריים משולב בברכת קדשו ,און דערנאך זענען די בחורים צוריק געפארן קיין בארא פארק מיט באגייסטערטע געפילן. להגדיל תורה ולהאדירה! די באבובער בחורים בביתו נאוה קודש פון רבינו שליט"א 12 נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים פארן אויף אינטערעסאנטע תלמידי המוסדות ָ אויספלוגן אלס באלוינונג פארן זאמלן העכער 250טויזנט דאלאר בימי הפורים א זעלטענער הצלחה האט דער היי-יאריגער פורים געלט אקציע אפגעצייכנט צווישן די אלפי תשב"ר ובחורי חמד פון מוסדותינו הק'. ווי שוין באריכטעט אינעם לעצטן 'קול תורה ויראה' נומער האט די הנהלת הישיבה היי-יאר ספעציעל פארלייגט אומגעהויערע כוחות אויפצוארבייטן די תלמידי ישיבה קטנה וצעירים ,זיי זאלן ערנסטער נעמען דאס התחייבות פון גיין נאך געלט בימי הפורים פאר'ן בירא דשתית מיני מיא ,נאכדעם וואס ס'האט זיך אין די לעצטערע יארן אנגעמערקט א שטארקן התרשלות אויף דעם געביט. די הנהלת הישיבה האט געשפירט א נחיצות צוריק אויפצופרישן דעם איינפיר פון מרן רבינו הקוה"ט זי"ע און אריינבלאזן א גייסט צווישן די בחורים צו גיין נאך געלט בימי הפורים בכלל און פארשטייט זיך בראש וראשון פאר די הייליגע מוסדות הק' אין וועלכן די בחורים ווערן נתגדל מנעוריהם לתורה ולעבודת השי"ת. די עסקני המוסדות האבן געארבייט אויף אלע פראנטן און האבן ב"ה דורכגעבראכן אלע מויערן שפאנענדיג פאראויס צו א זעלטענע הצלחה ,וואס קיינער האט זיך נישט געראכטן און אוודאי נישט געקענט פארזאגן .בלויז דורך די תלמידי ישיבה קטנה וצעירים איז אריינגעקומען דער סכום פון אומגעפער הונדערט טויזנט דאלאר. דאס איז אויסער דער באדייטענדער סכום פון העכער 150טויזנט דאלאר וואס די תשב"ר האבן איינגעזאמעלט מיט זייער יונגען אייפער און חיות דקדושה ,אלעס אינאיינעם האט דער היי-יאריגער קאמפיין אריינגעברענגט אן אומגלויבליכן פאנטאסטישן סכום פון ארום צוויי-הונדערט-פופציג טויזנט דאלאר. אצינד איז געקומען די ריי אויף די הנהלת הישיבה אויסצופירן זייער צוזאג און באלוינען די קינדער מיט מתנות און געשאנקען אויסצודריקן זייער הכרת הטוב און דאנקבארקייט ,און אריינצוברענגן אין די קינדער א חשק זיי זאלן ווייטער שטרעבן אנצוהאלטן מיט'ן גיין-נאך-געלט אפילו ווען זיי ווערן עלטער. אין די וואכן פאר פסח זענען אלע קלענערע כיתות טריפס .אלע פלעצער וואו ּ געפארן צו אינטערעסאנטע די קינדער זענען געפארן פארברענגן זענען ספעציעל ארויסגעדינגן געווארן פאר'ן צוועק פון די ילדי תשב"ר, כדי די קינדער זאלן נישט זיין אויסגעמישט אינאיינעם מיט געמיינע עלעמענטן וואס קענען שאטן פארן רוחניות'דיגן וואוילזיין פון די תינוקות של בית רבן) .ליינט אין די קומענדע בלעטער מער אויספירליך איבער די צוויי אינהאלטסרייכע אויספלוגן פון די תלמידי ישיבה כיתה ט' און די תלמידי ישיבה קטנה וצעירים(. גלייכצייטיג איז אין די פארלאפענע וואכן פארטיילט געווארן פאר די קינדער אן אויסוואל פון פיל ערליי מתנות ,ספרים ,שפילצייגן ,וואס די קינדער האבן זיך געקענט אליינס אויסוועלן אלס באלוינונג פאר'ן צוזאמשטעלן פורים געלט ,געוואנדן לויט די סכומים וואס מען האט אריינגעברענגט. עס איז טאקע דא דער ארט ארויסצוברענגן א דאנק פאר די געטרייע מלמדים און מנהלים כל אחד בשמו הטוב יבורך ,וואס האבן זיך אוועקגעגעבן מיט אן אומגעהויערער געטריישאפט אויפצוארבייטן די ילדי תשב"ר אריינצוברענגן די פורים געלטער לטובת מוסדותינו הקדושים. תלמידי כתה ט' האלטן מיט גאר גייסטרייכער "נפלאות הבורא" אויספלוג ווי באריכטעט זענען די תלמידי המוסדות פון אלע עלטערס ,בקטן החל ובגדול כלה אנגעפאנגען פון כתה ב' ביז ישיבה לצעירים און ארויף ,געפארן צו אויספלוגן אלס באלוינונג פאר'ן העלפן איינזאמלן דורכאויס די ימי הפורים די אומגלויבליכע פאנטאסטישע סומע פון 'א פערטל מיליאן דאלאר'. אבער צוויי אויספלוגן זענען ספעציעל געווען יחידים במינם ,אייגנארטיגע גייסטרייכע אויספלוגן פון וועלכן מ'האט זיך נישט בלויז אנגעשעפט גשמיות'דיגע כוחות נאר אויך א רוחניות'דיגע פארגעניגן און התחזקות בתורה ועבודה .דאס ערשטע וועלן מיר באריכטן איבער דעם גייסטרייכן אויספלוג ועלכן די תלמידי כיתה ט' האבן מיטגעלעבט פארגאנגענעם מאנטאג פרשת צו ,אלס באלוינונג פאר'ן העלפן איינזאמלן דורכאויס די ימי הפורים א גרויסן סכום. כמעשהו בשנה אחרונה ,פונקט ווי פארגאנגענעם יאר האט דער מלמד הרה"ח ר' די תשב"ר דאווענען שחרית אין היכל הגדול דברי יואל הערשל גאלדבערגער שליט"א ,וועלכער פירט אן מיט די פורים געלט-אקציע צווישן די קינדער אין תלמוד תורה ,אויך דאס יאר אריינגעלייגט קאפ און הארץ ,אויפצוקומען מיט א גאר גייסטרייכער סדר היום וואס די קינדער זאלן זיך דערפון דערקוויקן און וועלן לאנג געדענקען. היי-יאר איז דער גרויסארטיגער "נפלאות הבורא" טאג ,וויאזוי דער אויספלוג איז גערופן געווארן ,פארגעקומען אויף איינמאל פאר ביידע חלקים כתה ט' ,סיי פון הרה"ג ר' משה פריעדמאן שליט"א און סיי פון הרב ר' זונדל שפיצער שליט"א .דער רייכער סדר היום האט זיך אנגעהויבן אום האלב אכט אינדערפרי ,ווען די באסעס האבן אויפגענומען די קינדער אין וויליאמסבורג אויף ספעציעל-באשטימטע סטאפס ,און זיך תיכף ארויסגעלאזט צום מעכטיגן בנין הישיבה גדולה ד'סאטמאר אין גלעינדעל קווינס ,שמשם יצא תורה ויראה מאלפי תלמידי ישיבתינו הק'. עסנדיג פרישטאג אין היכל אחים וויינשטאק טייל פון די באס פלאטע פארקירט אין שיכון בערגער נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 13 אין היכל הישיבה גדולה 'דברי יואל' ,מיט אירע אויסגעטרוקענט פונעם הייסן קלימאט ,און עקסטערע קרוב צו טויזנט ספסלי ביהמ"ד ,האבן די הונדערטער גרויסע פלעשער וואסער צו קענען אנפילן די קליינע תשב"ר צום ערשט אויסגענוצט דעם קדושת המקום פלעשלעך וואס זענען שוין ליידיג געווארן. רבה אויף צו 'חזר'ן העכער א שעה צייט בהתמדה אומגעפער האלב דריי נאכמיטאג זענען די וחשקות התורה די חזרה אויף גאנץ פרק המפקיד באסעס געקומען אויפנעמען די קינדער פון דארטן, וואס זיי האבן זיך דערנאך געשטעלט צום פארהער און מ'האט זיך געלאזט אין וועג אריין צום נעקסטן ביי כ"ק מרן רבינו שליט"א און דערנאך האבן זיי דעסטינאציע .דאס מאל איז דער ציל געווען דאס געדאווענט שחרית מיט גרויס דערהויבנקייט. שטעטעלע 'קרית נייטרא' אין מאונט קיסקא ,וואס איז נתייסד געווארן דורך דעם באקאנטן איש צדיק וחסיד נאך תפילת שחרית אינעם היכל ,איז געווארן וכביר המעש ,הגאון הצדיק רבי מיכאל בער ווייסמאנדל צוגעשטעלט א פת שחרית כיד המלך אינעם זצ"ל ,וועלכעס געפינט זיך נישט ווייט פון קראטאן פראכטפולן עס-זאל 'היכל אחים וויינשטאק' .נאך פארק. פרישטאג זענען די קינדער ארומגעגאנגען באזוכן דעם "מבצר התורה והיראה" און האבן באטראכט אנקומענדיג אין נייטרא זענען די קינדער דעם מאיעסטעטישן בנין מיט אלע אירע שטובלעך צוגעפארן צום בית המדרש פון די ישיבה קטנה וואו זיי און צימערן. האבן געדאווענט תפילת מנחה .ווי עס איז דער מנהג המקום האט דער בעל תפילה פארגעדאווענט בנוסח אזוי ווי עס איז געווען חודש ניסן איז מען נישט געפארן צום ציון פונעם רב הכולל הגאון רבי אשכנז ,אבער די קינדער האבן יא געדאווענט אויפן יעקב יוסף זצ"ל ,ווי אינעם געועזענעם יאר ,נאר געהעריגן נוסח .נאך מנחה איז מען צוגעפארן צום מיידל שולע געביידע וואו די קינדער האבן געגעסן מיטאג. מ'האט זיך פון דארט תיכף ארויסגעלאזט אויפן וועג צום וואונדערליכן "קראטאן פוינט פארק" אין נאכן עסן א געשמאקען מיטאג זענען די באסעס וועסטשעסטער ניו יארק .א זעלטן הערליך און ריין ארומגעפארן די קליינע היסטארישע שטעטל "נייטרא", ארט פול מיט וואונדערליכע נפלאות הבורא ,אויג- וואס האט לאנגע יארן פריער באלאנגט פאר א רייכן פארכאפענדע פאנאראמעס און נאטורליכע וואסער- פריץ און עס פארמאגט נאך היינט פילע היסטארישע פאלן. פאלאצן און אנדענק פון יענע תקופה וואס איר רייכער די קינדער האבן זיך דארט דערקוויקט פונעם אייגענטומער האט דארט געלעבט און שוואוילטאג מיט באשעפער'ס נאטור ,און העכער א שעה צייט האבן אלע תענוגי עולם הזה ,אבער האט נישט גע'חלום'ט אז דאס וועט מיט יארן שפעטער זיין א באשיידן שטעטל זיי געהאט א געלעגנהייט צו פארברענגן מיט וואס וואו ערליכע אידן וועלן קענען דינען דעם אויבערשטן מ'האט געוואלט ,מיט'ן שפילן און שמועסן באהבת אויג-פארכאפענדע בילדער פון די פאנאראמעס חברים וכדומה ,באהבה ואחוה וריעות .די נפלאות הבורא מתוך מנוחה ושלוה אפגעזונדערט פון די אמעריקאנער און וואסערן אינעם קראטאן פארק ארום און ארום ,די געשמאקע גראז און ביימער ,ועל כולם די גאס ,און גלייכצייטיג אן אכסניא של תורה פאר די בארימטע פליסיגע וואסער פאלן ,האט אסאך צוגעגעבן צום גייסטיגן פארגעניגן פונעם אויספלוג. נייטרא ישיבה וואס האט זינט איר עקזיסטענץ שוין ארויסגעגעבן טויזנטער תלמידים בערך האלב צוויי מיטאג ,נאכן פארטיילן איבערבייס פאר די קינדער ,האבן זיך די הגונים בליעה"ר .די קינדער האבן מיט גרויס נייגער באטראכט דאס בא'חנ'טע נייטרא קינדער אינאיינעם מיט די מלמדים ארויסגעלאזט שפאצירן אויף א ספעציעלן שפאציר -שטעטל. וועג צום אויבערשטן טייל פון די פארק ,וואו מ'קען זען די וואסער פאלן פון אויבן פון דארט איז מען געפארן צו נאך א גרויסן שפיל פארק נעבן נייטרא וואו די קינדער אריבערשפאצירנדיג אן אלטע היסטארישע בריק וואס לויפט העכערן גרעסטן וואסער האבן נאך עטליכע שטונדן פארברענגט אונטערן אויפזיכט פון זייערע מלמדים ,און נאכדעם פאל ,וואו עס האט זיך אנטפלעקט א פריש איבערראשענדע פאנאראמע .די אראנדזשירער זענען זיי צוריקגעפארן קיין וויליאמסבורג ,זייענדיג טיף באאיינדרוקט פונעם היסטארישן האבן אנגעגרייט קליינע פלעשלעך וואסער פאר די קינדער כדי מען זאל ח"ו נישט ווערן "נפלאות הבורא" טאג וואס זיי האבן נארוואס מיטגעלעבט. 'יום הכרת הטוב' אלס באלוינונג פאר תלמידי ישיבה קטנה וצעירים בלאזט אריין אין זיי התחזקות בלימוד התורה ועבודת התפילה שווער צו נעמען א פענע צו שילדערן וואספארא זעלטען געהויבענער טאג די הונדערטער תלמידי ישיבה קטנה וצעירים ,וועלכע האבן בימי הפורים אריינגעברענגט די סומע פון דריי הונדערט דאלאר לטובת הישיבה ,האבן מיטגעלעבט דעם פארגאנגענעם כ"א אדר העעל"ט ,יומא דהילולא קדישא פון מרן הקדוש רבן של ישראל רבי ר' אלימלך מליזענסק זי"ע, ווען די בחורים זענען געפארן מתפלל זיין ביים ציון פון הגה"ק רבי יוסף ראבינאוויטש זצוק"ל מליניץ סאקאליווקא וואס ליגט אין באפעלא ניו יארק ,פון די ערשטע חסידי'שע רבי'ס וואס האבן פאר העכער הונדערט יאר צוריק באטראטן דעם אמעריקאנעם באדן און איז דא נסתלק געווארן לגנזי מרומים. דער שפאנונג אין ישיבה קטנה וצעירים צו די רייזע איז געווען אומבאשרייבליך .די בחורים זענען געווען טיף באגייסטערט אונטערצונעמען אזא ווייטע רייזע קיין באפעלא און זיין על מקום מנוחת קדשו פונעם ליניץ-סאקאליווקער רבי זצ"ל .ביי רובא דרובא בחורים איז דאס געווען דאס ערשטע מאל וואס זיי זענען בכלל ארויסגעפארן פון די לאקאלע גרעניצן, 14 אלזא האבן זיי מיט זייערע עלטערן געשפירט כאילו זיי לאזן זיך אריין אין א רייזע קיין אייראפע ,און האבן געפיבערט פון התרגשות און אינטערעסע צו די גרויסארטיגע נסיעה. די הנהלת הישיבה אין שפיץ פון העסקן החשוב ,נלהב ונמרץ למען מוסדותינו הק' ,הרב ר' יצחק אייזיק דאסקאל הי"ו ,האט מיט גרויס געניטשאפט צוגעשטעלט און אויספלאנירט אלע נויטיגע געברויכן פאר די רייזע ,אנגעפאנגען פונעם באשטעלן די באקוועמע באסעס, צושטעלן טיקעטס און באשטימטע זיצן פאר יעדן בחור ,דאס עסן ,פרישטאג מיטאג און נאכטמאל ,צידה לדרך פעקלעך ,קאפיעס פון די שיעורי הישיבה מקיים צו זיים דעם "ובלכתך בדרך" ,און אזוי ווייטער. עס זאגט זאגט זיך לייכטער ווי טון .ר' אייזיק דאסקאל הי"ו פארציילט אונז :עס איז גארנישט געווען קיין לייכטע זאך אויסצושטעלן א גייסטרייכער סדר היום וואס זאל זיין ציענד און אינטערעסאנט און דערצו אויסגעהאלטן הונדערט פראצענט מיט די גדרי התורה והקדושה. ועל כולם דאס דארפן טראנספארטירן א רבוי עם פון העכער דריי הונדערט בחורים מיט אן נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים אחריות ברוחניות ובגשמיות אן קיין מינדעסטע פראבלעמען אדער עגמ"נ .אבער נאכן פלאנירן וואכן לאנג האט זיך ארויסגעשטעלט אז אונזער ארבעט איז נישט געגאנגען לאיבוד ,און די תלמידי הישיבות זענען ב"ה אהיימגעקומען העכסט צופרידן און פול מיט לויב ווערטער פאר די הנהלת הישיבה פאר'ן אראנדזשירן אזא דערפאלגרייכע רייזע. ויסעו מוויליאמסבורג ויחנו במאנסי אינעם זאל. פאר מ'האט אנגעפאנגן צו דאווענען האט הרה"ח ר' יונה לאנדא הי"ו גערעדט צו ביידע חבורות, וואספארא ארויסברענגענדיג חשיבות דאס איז צו דאווענען אויף אזא מקום ווי טויזנטער ערליכע אידן האבן דא לאנגע יארן צוריק שופך שיח געווען לפני קונם ,אבער דער שרעקליך נידריגער מצב פון די צידה לדרך פעקלעך ווערן צוגעשטעלט אידישקייט אין אמעריקא האט געהאט אן אומגינסטיגער איינפלוס אז זייערע דורות זענען נעבעך געווארן איינגעזינקן אינעם אמעריקאנער שמעלץ-טאפ .אלזא דארף מען דא דאווענען מיט מער כוונה אז אלע תפילות פון דעם מקום זאלן ארויפגיין אויבן אין הימל. נאכן דאווענען זענען די בחורים צוריק ארויף אויף די באסעס און מיט אן התרגשות צוגעפארן צום בית החיים "בני ישראל" פיין היללס סעמעטערי צום ציון פונעם ליניץ-סאקאליווקער רבי זצ"ל ,וואו מ'האט געזאגט תהילים מיט גרויס התעוררות .הרה"ח ר' יונה לאנדא הי"ו איז געווען דער שליח ציבור און האט מיט גרויס ברען פארגעזאגט דעם יהי רצון און די י"ג מידות של רחמים און דערנאך געזאגט קדיש. אזוי ווי דער אוהל איז גאר קליין אריינצונעמען דעם ריזיגן ציבור ,האבן זיך די בחורים איינגעטיילט און יעדע וויילע איז אריין אן אנדערער גרופע אינעם אוהל הק' .נאך אמירת תהילים זענען די בחורים ארומגעגאנגען דעם בית החיים זוכן צו געפינען עפעס היימישע מציבות ,און זעענדיג עטליכע אומגעווארפענע מציבות אויף דער ערד האבן זיי דאס צוריקגעשטעלט אויפן ארט פון די קברים. מיטוואך פרשת ויקה"פ העעל"ט ביינאכט אום צען אזייגער האט דער ווינקל פון בעדפארד קארנער וויליאמסבורג סטריט ,נעבן דער תלמוד תורה ויואל משה געווירבלט מיט הונדערטער בחורים ,טייל אין באגלייטונג פון זייערע עלטערן ,וועלכע האבן זיך געגרייט אפצופארן קיין באפעלא ניו יארק .א פלאטע פון זעקס טשארטער באסעס האבן אויפגענומען די באגייסטערטע בחורים ,וועלכע זענען געקומען צו גיין מיט זייערע תפילין זעקלעך אין דער האנט ,און פארנומען זייערע פון פריער באשטימטע זיצן .אומגעפער א פערטל נאך צען האט די שיירא אפגערייזט און זיך געלאזט אין וועג אריין. אויף יעדן באס איז געווען א מגי"ש און משגיחים פאר אן השגחה יתירה .באזונדער איז מיטגעפארן עטליכע אינטערעסאנטע בעלי דרשנים וועלכע האבן געהאלטן געשפאנט די בחורים דורכאויס דעם לאנגן וועג ,טוישנדיג זיך פון איין באס צו די אנדערע ,אין שפיץ איז געווען הרה"ח המפורסם ר' יונה לאנדא הי"ו ,יו"ר וועד הנסיעה לקברי הצדיקים בארה"ב וקאנאדא, וועלכער האט אסאך צוגעהאלפן פלאנירן דעם נסיעה .אויך איז נאך געפארן אן הצלה מוה"ר יצחק שמעון ווידער הי"ו ,צו זיין גרייט אין נויט על כל צרה שלא תבוא. דער ערשטער אפשטעל איז געווען אינעם עיה"ת 'מאנסי' ,דאס איז געווען ווי אן איבערראשונג וואס די ארגאניזירער האבן באשלאסן צו געבן פאר די בחורים כדי צו דעם לאנגן וועג אינטערעסאנטער אז מ'זאל זיך נישט שפירן לאנגווייליג .די בחורים האבן קודם געדאווענט מעריב בבית מדרשינו הגדול אין מאנסי, און דערנאך געהערט איינלייטונגס-רייד פונעם מנהל הרה"ג רבי משה יודא פריעדמאן שליט"א, וועלכער האט ארויסגעברענגט דאס ערנסקייט פון יך ְונ ְַפ ִׁשי י ַֹד ַעת ְמאֹד: נִ ְפ ָל ִאים ַמ ֲע ֶשׂ ָ די מעכטיגע וואונדערליכע ניאגרא וואסער פאלן אזא געהויבענע רייזע צו די מקומות הקדושים בפרט פון בית החיים איז מען צוגעפארן א קורצן וועג זי"ע. אלימלך ר' אין אזא געהויבענעם טאג די יארצייט פון הייליגן רבי צו די ניאגרא פאללס ,וואס ווערט פאררעכנט אלס איינע פון די סאמע זיבן נאטור וועלטס- נאך דעם זענען אלע בחורים געגאנגען כאפן א טבילה אין די ציכטיג-ריינע מקוה בבית וואונדער ,וואס דער אייבירשטער האט באשאפן אויף דער וועלט. המדרש אין מאנסי ,און דערנאך צוריק ארויף אויף די באסעס פארצוזעצן די רייזע .ביים די בחורים האבן דא געזען אפענע השגחה פרטיות ,אז דער גרויסער גאס רעגן וואס אויפשטייגן אויפ'ן באס האט יעדער בחור באקומען א גאר רייכער "צידה לדרך" פעקל ,מיט האט זיי באטראפן אויפן וועג אהין האט זיך תיכף ביים אנקום אפגעשטעלט לכבוד די געסט, נארהאפטיגער מזונות און געטראנקן ,און קאפי'ס פונעם שיעור השבוע בגפ"ת ,און באזונדערס די טייערער תלמידי הישיבה וואס הארעווען אגאנצן טאג על התורה ועל העבודה ,דער פון עטליכע דפים פונעם ספה"ק נועם אלימלך לרגל יומא דהילולא קדישא ,און א קורצע בריוו -רעגענדיגער וועטער האט זיך אויף אזויפיל יא געלוינט אז דאס ארט איז ב"ה געווען אינגאנצן שילדערונג איבער'ן צדיק רבי יוסף זצ"ל פון באפעלא. זויבער און מ'האט כמעט נישט געפינען דארט קיין פרעמדע טוריסטן. ויחן את פני העיר באפעלא אגאנצע נאכט איז מען אזוי געפארן ,אין די פארטאגס שטונדן איז מען אנגעקומען צו די שטאט 'באפעלא' ביים גרעניץ פון ניו יארק .די בחורים זענען צום ערשט געגאנגען דאווענען שחרית אין דאס ביהמ"ד "אחי תמימים" אין שטאט .היות עס איז קע"ה געווען א רבוי עם מיט בחורים ,וואס דאס ביהמ"ד האט שוין נישט געזען צענדליגער יארן ,האט מען איינגעטיילט די שיירא אין צווייען .א חלק האט געדאווענט אין היכל ביהמ"ד און דער אנדערער טייל אונטען די בחורים פארענט פונעם "אחי תמימים שול" אין באפעלא א היפשע וויילע האבן די בחורים געהאט א געלעגענהייט ארומצושפרייזן איבער די וועגן און שטעגן ארינגס און ארום די אויג-פארכאפענדע נאטורליכע וואסער פאלן ,און באטראכט פארגאפטערהייט מלא התפעלות די מעכטיגע וואסער-אויסגיס וואס פאלט פון אזויפיל צענדליגער פוס הויעך ,זיי האבן שפאצירט פון איין ארט צום אנדערן כדי צו קענען כאפן נאך א בעסערן בליק דערויף ,און זאגן מיט כוונה דעם "עושה מעשה בראשית". ווען די באשטימטע צייט איז פארביי זענען די משגיחי הנסיעה ,וואס האבן באגלייט דעם צוליב דעם רבוי עם האבן טייל בחורים געדאווענט אונטן אינעם זאל נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 15 שטעלן אויף אן אומגעווארפענע מצבה אויפן ציון הק' אין באפעלא אויספלוג ,ארומגעפארן מיט'ן הצלה אויטא צוזאמנעמען אלע בחורים צוריק צו איין גרויסן ליידיגן פארק וואו מ'האט סערווירט א גאר רייכער פרישטאג מכל טוב וטוב .די עסקנים האבן אפילו אינזין געהאט מיטצוברענגען וואסער באטלעך מיט וואס זיך צו וואשן נטילת ידים. פון די ניאגרא פאללס איז מען געפארן א וועג פון עטליכע שטונדן קיין 'סאראטאגע' ,דער פלאן איז געווען צו צופארן קיין ראטשעסטער ,זיבעציג מייל ווייט פון באפעלא, ווי עס ליגט באהאלטן איינע פון די אמאליגע צדיקים אבער די צייט האט דאס שוין נישט ערלויבט. אויפן וועג קיין סאראטאגע האבן די בחורים געהאט א מעגליכקייט עוסק צו זיין אין זייערע תורה .עס איז געווען איינדרוקספול צו זען ווי טייל בחורים האבן פלייסיג געלערנט דעם שיעור השבוע פשוטו כמשמעו ,און אנדערע האבן געפילעוועט זייטיגע לימודים ,ווי חומש רש"י ,נועם אלימלך ,צעטיל קטן ,אא"וו. אויך האבן די בחורים זיך צוגעהערט צו גאר אינטערעסאנטע ערציילונגען און שילדערונגען פון די משגיחים און בעלי דרשנים ,זיך איינקויפענדיג דורך זיי זעלטענע ידיעות אין פילע ענינים און טעמעס ,אזוי איז דער וועג אריבער אונטער א גאר ערנסטער אטמאספער און גיך, ממש קפיצת הדרך. בנציון ווידער הי"ו ,א בארימטער שתדלן און עסקן לטובת הכלל והפרט בעיה"ת מאנסי ,וועלכער האט זייער אסאך זיך דערגרינטעוועט אינעם נושא פון דער צווייטער מלחמה והמסתעף ,וואס האט קרוב צו שעה צייט פארציילט איבער'ן 'טרעבלינקא מארד' לאגער ,פון וועלכן די בחורים זענען געזיצן צוגעשמידעט צו די ערטער. דערנאך האט הרה"ח ר' שלמה יעקב געלבמאן הי"ו אויפגעטרעטן מיט א דרשה ארומרעדענדיג מיט זיין לשון לימודים איבער'ן גרויסקייט און אומבאגרייפליכע קדושה פונעם הייליגן רבי'ן ר' אלימלך זי"ע ,און איבער דאס התקשרות און דביקות פון רבינו הקוה"ט זי"ע צו זיין הייליגן ספר נועם אלימלך. נאך ברכהמ"ז האבן די בחורים זיך אריינגעלאזט אין א פייערדיגן ריקוד וואס האט אנגעהאלטן א לענגערע צייט. האברך החשוב מוה"ר יואל וועבערמאן הי"ו ,א גרויסער עסקן לטובת הכלל ,ועלכער איז ספעציעל געקומען צו פארן פון וויליאמסבורג האט אנגעפירט מיט די מוזיק ,ווען אלע בחורים הייבן זיך מיט פלאמפייערדיגע טענץ צום טאקט פון די מוזיק קלאנגען. זייענדיג אנגעפולט מיט באגאזשן פון התחזקות און ערמוטיגונג האבן זיך די בחורים צוריק ארויפגעזעצט אויף די באסעס וואס האבן געריכטעט צוריק קיין וויליאמסבורג, וואו מ'איז אין א גוטע שעה אנגעקומען אומגעפער עלף אזייגער ביינאכט ,טיף באגייסטערט און באאיינדרוקט פון די פארלאפענע פיר און צוואנציג שעה ,וועלכער איז געווען איין לאנגער קייט פון תענוג וקורת רוח רוחני. עס מוז ארויסגעברענגט ווערן אז אינמיטן וועג האט מען זיך ,סיי פארנדיג און סיי אהיימקומענדיג ,עטליכע מאל אפגעשטעלט ביי סערוויס עיריעס ,און די אנפירער פון די רייזע וועלכע זענען געפארן פאראויס מיט א באזונדערן אויטא האבן פאראויס אונטערזוכט יעדעס פלאץ אויב דער ארט איז זויבער און ריין פון בייזווייליגע עלעמענטן עס זאל נישט שאטן פארן שמירת עינים פון די בחורים ,וזר לא יתערב במחנינו. סעודת הילולא אין סאראטאגע אנקומענדיג קיין סאראטאגע זענען די בחורים צוגעפארן צו אן ארטיגע ישיבה קאמפלעקס וואס מ'האט ספעציעל ארויסגעדינגען פאר דעם צוועק ,וואו מ'האט אינאיינעם געדאווענט מנחה ברוב עם ,און נאכדעם זיך געוואשן צו א גרויסע סעודת הילולא לע"נ הרב הקדוש רבי ר' אלימלך זי"ע .וואס איז געווען צוגעשטעלט כיד המלך ממש ,מיט פרישע חלה און פיש און פלייש ,וואס איז ספעציעל געווארן געברענגט פון וויליאמסבורג. ביי די סעודה האט אפגעווארט פאר די בחורים א שטארקער איבערראשונג ,א פראגראם פון צוויי העכסט אינטערעסאנטע דרשות .דאס ערשטע איז געווען מוה"ר ר' בנציון ווידער הי"ו באצויבערט די בחורים מיט זיינע שילדערונגען 16 ר' יונה לאנדא הי"ו ווערט געזען נעבן אוהל א תלמיד חזר'ט אויפן וועג דעם שיעור השבוע מ'גרייט אן די סעדות הילולא אין סאראטאגע די הונדערטער בחורים ביי די סעודת הילולא נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים הערליכער "מכות אויסשטעלונג" אין בנין עסטרייכער אפען פאר'ן פובליקום אינעם פארגאנגענעם ערב פסח סעזאן שוין דאס צווייטע יאר וואס די אדמיניסטראציע פון העד-סטארט אינעם בנין עסטרייכער שטעלט צו א הערליכע "מכות אויסשטעלונג" פאר די מיידלעך פון שולע .און די זעלבע צייט האבן זיי געגעבן א געלעגנהייט פון באשטימטע שעות פאר די עלטערן צו שיקן זייערע קינדער קוקן דעם אויסשטעלונג. הונדערטער פאמיליעס האבן במשך די טעג בעפאר חג הפסח געשטראמט צום בנין עסטרייכער צו באטראכטן די איינדרוקספולע פרעזענטאציע .טייל מאמעס האבן אויסגענוצט דעם פארנומענעם ערב פסח סעזאן צו שיקן זייערע גרעסערע קינדער מיט די קליינווארג ,און אזוי האבן די מאמעס געהאט אביסל שלות הנפש און הרחבת הדעת אנצויאגן נאך עפעס מיט די פארברייטונגען לכבוד חג הפסח. עלטערן זענען טאקע זייער דאנקבאר פאר די הנהלת בית רחל פאר'ן פרעזענטירן דעם וואונדערליכן מכות אויסלייג פאר'ן פובליקום און געבן די מעגליכקייט פאר זייערע קינדער דאס צו זען. די קרבן פסח צוגעבינדן צום בעט... דם צפרדע כינים ערוב דבר שחין ברד ארבה מכת בכורות נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 17 אר המפוא סיד ה ם ,החס המפוררסם הנגיד ה בני ה עס מייט הרב שמוע אש מווה""ר אהררן נשטאק שלייט""א וויינ ממקוורבי מררן רביה"ק זי"ע מ מע טע מיעל מארט פליייש פירמ פון די באררימט פ "ווייניג האבן זוכה געווען צו וואס די צוויי חשובע וויינשטאק ברודער האט זוכה געווען" ...אט מיט דעם אויסדרוק טוען עטליכע פון די משמשים ובאי ביתו פון מרן רביה"ק זי"ע ארויסברענגען אין קורצן די אויסטערלישע זכיה וואס די צוויי אחים וויינשטאקמוה"ראהרןומשנהובדומהלומוה"רמענדל שליט"א האבן געהאט להחיות נפש צדיק מרן רביה"ק זי"ע. זינט ר' אהרן און ר' מענדל זענען אנגעקומען קיין אמעריקא נאך דעם ביטערן חורבן ,זענען זיי אלץ געווען געטרייע סאלדאטן און לייבגווארדיסטן פון רבי'ןזי"עאוןזענעןגעשטאנעןמוכןומזומןלמלאותרצון צדיק אין יעדן הינזיכט .קיין שום זאך אין דער וועלט ,צי געלט ,צי צייט ,צי פיזישע כוחות א.ד.ג ,.האט זיי נישט אפגעהאלטן כדי אויסצופילן דעם רבי'נס רצון ,און מיט זייערע געבענטשטע טאלאנטן און פעאיגקייטן – און מיט זייערע אויסטערלישן דביקות און ברען אין רבי'ן זי"ע – האבן זיי בעיקר זוכה געווען אסאך מהנה צו זיין דעם רבי'ן זי"ע מיט זאכן וואס לאו כל אדם זכה דערצו. באזונדער איז געקומען די זאך צום אויסדרוק ,אין יאר תשכ"ח ,דעם יאר וואס איז באקאנט ביי אלע סאטמארער חסידים ,ביי יונג און אלט ,אלס דעם שווערן יאר וואס כלל ישראל האט מיטגעמאכט ,ווען דער רבי זי"ע האט ליידער באקומען דעם שווערן סטראק פון וואס ער האט זיך ארויסגעדרייט מיט ניסים ממש למעלה מדרך הטבע .און ווי שווער כלל ישראל האט אנגענומען די שווערע ידיעה ,איז פילפאכיג מער געווען ענג דער מצב ביים רבי'ן אין שטוב ,ווען אינדערצייט וואס מ'האט געדארפט זארגן צו טון אלעס אין דער וועלט צו ראטעווען דעם צדיק הדור ער זאל זיך ערהוילן פון די שווערע קרענק ,האט מען זיך פשוט אנגעשטרויכלט אין א געלט קריזיס! ...ביים רבי'ן אין שטוב איז פשוט נישט געווען קיין געלט, און מ'האט נישט געקענט דעמאלט טראכטן פון אריבערברענגען ערפארענע פראפעסארן צו היילן דעם הייליגן צדיק. אט דעמאלטס 'נתגלגלה זכות על ידי זכאי', און די צוויי "וויינשטאק ברודער" האבן געהאט די זעלטענע זכיה ,און זענען געווען די ערשטע וואס האבן זיך אנגעטראגן אויסצוצאלן אלע צרכי רפואה די היילונג-קאסטן ,און האבן אראפגעלייגט אויפן ארט אן אסטראנאמישע סומע פון צען טויזנט דאלאר! )ווי היינט עטליכע הונדערט טויזנט דאלאר (...מיט וואס מ'האט אריבערגעברענגט דעם גרויסן פראפעסער דר .בענדער און מיט גרויסע חסדים ניתנה רשות לרופא לרפא דעם הייליגן רבי'ן זי"ע וועלכער האט זיך ארויסגעדרייט פון דעם ערנסטן לעבנס-געפאר. עס איז וויכטיג צו באטאנען ,אז די געוואלדיגע איבערגעגעבנקייט פון ר' אהרן און ר' מענדל צום רבי'ן איז נישט נאר געווען ווען זיי זענען געווען די 'גרויסער פילאנטראפן' ,נאר אפילו דעמאלט ווען זיי האבן זיך פשוט געפלאגט אויף פרנסה ,האבן זיי אראפגעלייגט אט דעם ריזן סומע געלט וואס איז זיי נישט לייכט אנגעקומען ,נאר מיט מסירות נפש ממש האבן זיי זיך אוועקגעגעבן צו טאן אלעס אין דער וועלט להחיות נפש צדיק. און זינט יענעם יאר ביז דעם לעצטן טאג פון רבי'ן זי"ע עלי אדמות ,איז ר' אהרן און ר' מענדל געווען דער וואס האט פינאנצירט דעם רבי'נס שטוב ממסד עד הטפחות – .אזוי ווי דער רבי זי"ע איז דעמאלט היבש שוואך געווארן און עס האט אויסגעפעלט מער הילף ביים רבי'ן אין שטוב, האבן די אחים וויינשטאק דעמאלטס געבעטן איידער מיר וועלן הערן פון אייך איבער אייער נאנטשאפט צום רבי'ן זי"ע וואלטן מיר געוואלט הערן פון וואו איר שטאמט ,און וואו איר האט געלערנט אין דער אלטער היים? ר"א שליט"א :איך בין געבוירן אין די שטאט "שאראשפאטאק" וואס געפינט זיך נעבן אוהעל .צו מיין פאטער הרה"ח ר' ישראל וויינשטאק זללה"ה תלמיד פון הגאון הקדוש ר' מרדכי לייב ווינקלער זצ"ל אב"ד ניר מאדע ,בעל לבושי מרדכי. איך האב געלערנט אין מיינע בחורי'שע יארן אין די ישיבה אין "פאיע", ביי הגה"ק רבי יחזקאל שרגא וויינבערגער זצ"ל אב"ד פאיע .די פאיע'ר ישיבה 18 דעם געטרייען משב"ק ידיד נפשם הרה"ח רבי עזריאל גליק שליט"א וועלכער איז ביז דאן געווען איינגעשטעלט אלס א שוחט אין שלאכט-הויז, אז פון היינט און ווייטער זאל ער זיין די גאנצע טאג ביים רבי'ן לשמשו ולשרתו ,און זיי וועלן אים באצאלן אזוי ווי ביז היינט .און די וויינשטאק ברודער האבן טאקע אויסגעצאלט אלעס וואס עס האט זיך אויסגעפעלט ביים רבי'ן אין שטוב נישט אומזיסט האט דער רבי זי"ע כמה פעמים געלאזט הערן ,אז "ער וויל זיך נישט באנוצן מיט קיין שום געלט לצורכי הבית ,נאר פון די געלט וואס קומט פון די וויינשטאק'ס") ...כעדותו של הרה"ח ר' עזריאל גליק שליט"א משב"ק( .דער רבי זי"ע האט געזען דערין :ריין כשר געלט ,וואס איז געגעבן געווארן מיט'ן גאנצן הארצן ,מיט אן אמת'ע אמונת חכמים – .אט דאס איז טאקע א זכיה וואס לאו כל אדם זוכה. די פענע איז צי ארעם ,און די בלאט איז צי קורץ ,אראפצולייגן די אויסטערלישע זכיה ,די אויסטערלישע קירבה ,וואס ר' אהרן און ר' מענדל שליט"א האט געהאט ביים רבי'ן זי"ע .פילע אידן און פילע פילאנטראפן האבן זוכה געווען צו מהנה זיין דעם רבי'ן זי"ע מיט גרויסע אסטראנאמישע סומעס פאר דעם רבי'נס צוועקן און פאר'ן רבי'נס מוסדות'ן א.ד.ג .אבער ווייניג האבן זוכה געווען צו דעם 'כמים פנים אל פנים' צו וואס זיי האבן זוכה געווען צו געניסן פון רבי'ן זי"ע. אלזא האבן מיר געכאפט א שמועס מיט איינע פון די צוויי חשובע ברודער ה"ה מוה"ר אהרן שליט"א זיינע פערזענליכע זכרונות און איבערלעבענישן מיט מרן רביה"ק זי"ע .עס איז אונז געווען א זכיה צו קענען הערן מכלי ראשון פון אזא נאענטער מקורב פון רבי'ן זי"ע זיינע מעמוארן מיט'ן רבי'ן זי"ע. איז געווען בארימט אלס א געווייקטע חסידישע ישיבה .דעם ערשטן טאג ווען איך בין אריינגעגאנגען אין די פאיע'ר ישיבה ,דאווענענדיג תפילת ערבית מיט די תלמידי הישיבה האב איך פשוט געמיינט אז עס איז ליל יום הקדוש! אזוי האט אויסגעזען א פשוט'ער דאווענען אין פאיער ישיבה! ...שפעטער האב איך געלערנט אין די גרויסע ישיבה אין "אונגוואר" ביי הגה"ק רבי יוסף אלימלך כהנא זצ"ל דער אונגווארער רב. אין דער אלטער היים האט איר שוין געהאט געזען דעם רבי'ן זי"ע? נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים ראשליטאבעפארדיצווייטעוועלטמלחמההאבאיךאינגאנצןגעזען דעםרביןזיעאיןצווייגעלעגנהייטןאבערדעררושםפוןדעמאלטהאטמיר באגלייטאויףשטענדיג איינמאל האב איך געזען דעם רבין זיע ווען דער רבי זיע איז געווען אין בודאפעסט וואו דער רבי זיע פלעגט היבש אסאך וויילן צוליב זיינע אויפטואונגעןלמעןהכלל אןאנדערמאלהאבאיךגעזעןדעםרביןזיעשויןאיןדיצייטוועןאיךבין געוועןאיינגערוקטביידיצוואנגסארבעטאיןמונקאטאבאראוןדעראורזאך פוןמייןבאגעגענישמיטןרביןאיזגעוועןוויפאלגענד דורכאויסדיפאריארוואסאיךהאבגעארבעטאיןמונקאטאבארבין איך געווען די גאנצע צייט צוזאמען מיט א סאטמארער תלמיד הרר מנשה קעניג עה ער האט געלערנט עטליכע יאר ביים רבין אין ישיבה אין שטאט סאטמאראוןאיזגעוועןפאררעכנטפוןדיבאליבטעתלמידיםבייםרביןזיע ערהאטפארפאסטאחיבורזכרונותרמבחוואוערברענגטאראפאינטערעסאנטעבאלערנדע פאקטןאיבערדייארןלערנענדיגבייםרביןאיןישיבה צוויימיטאהאלביארזענעןמירביידעלהבחלחגעוועןאינאיינעםמיר זענען געשלאפן צוזאמען אויף איין שטרוי אאוו זענען מיר די גאנצע צייט געוועןאינאיינעםרמנשהפלעגטזייעראסאךשמועסןפונעםרביןזיעפון זיין גדלות און צדקות אזוי אז ער האט מיר געמאכט א פערטיגער חסיד פון רביןזיע יעדןשלושסעודותזייענדיגאיןמונקאטאבארהאבןזיךצוזאמגענומען א גרופע בחורים צו פראווען א שלוש סעודות לויט יענע אומשטענדן און ר מנשה עה פלעגט נאכזאגן שלוש סעודות תורה פון וואס ער האט זוכה געווען צו הערן פון רבין זיע אין סאטמאר ער איז געווען געבענטשט מיט אן אייזערנעם זכרון און האט גוט געדענקט די תורות פון רבין זיע און האט דאסאיבערגעזאגטגענויווידעררביזיעהאטדאסגעזאגטאזויארוםהאבן מיר במשך די מלחמה יארן געלעבט מיטן רבין זיע געחזרט זיינע תורהס גערעדטפוןזייןדרכיעבודהאאוווואסדאסהאטאיןאונזאריינגעבלאזןא גייסטאוןאחיותדקדושהאיןאטדישווערעאומשטענדן איינמאלזענעןמיראדורכגעפארןדישטאטסאטמאראוןמייןחברר מנשההאטמיךדאןגעראטןמירזאלןזיךאריבערכאפןצוםרביןזיעצונעמען אברכהפוןרביןזיעמירזאלןאיןגיכןבאפרייטווערןמשיעבודלגאולהקיין סאךצייטצוטראכטןהאבןמירנישטגעהאטוויבאלדדישייראהאטגעדארפט פארןווייטעראלזאזענעןמירמיטשנעלעטריטגעלאפןצוםרבינסוואוינונג כדיאריינצוכאפןאברכהפוןרביןזיע אנקומענדיגצוםרביןזיעהאטדעררביפונקטגעהאלטןאינמיטןמאכן אברכתאשריצראוןאזויפילקעןאיךאייךזאגןדאסאיזשויןגעוועןגענוג פארמירדאסערשטעמאלוואסאיךהאבבאגריפןוואסדאסמיינטאברכה אשריצרביידיברכהוואסזעטאויספשוטאיןאונזערעאויגןהאטדער רבי אראפגעלייגט אן עבודה מיט א השתפכות הנפש אזוי ווי אן עבודה ביים דאווענען דאס האט געמאכט אויף מיר א שטארקער איינדרוק און האט מיר אסאךצוגעגעבןזיךצוקענעןהאלטןאיןדימלחמהיארן ווען דער רבי זיע האט געענדיגט צו מאכן די ברכה האט אונז דער רבי אנגעוואונטשן ברכות לרוב און די ברכה פון רבין זיע האט אונז באגלייט דורכאויסדיאלעמלחמהיארןביזמירהאבןביידעזוכהגעוועןצואיבערלעבן דיאלעצרותמיטגרויסעניסיםאוןנפלאותה איזגעוועןאפארבינדונגצווישןאייערמשפחהמיטןרביןזיענאךאיןדעראלטער היים$ ראשליטאאוודאימייןשווערלהבחלחהרהחהמפורסםריצחקזאב הערמאןעהפוןדינכבדיהקהילהאיןדישטאטסעלישהאטזוכהגעוועןצו זייןדערבעלאכסניאפוןרביןזיעוועןאימערדעררביזיעפלעגטקומעןקיין סעלישצווויילןבקרבקהלחסידיוומעריציואוןבעפארדעםפלעגטדעררבי זיעאיינשטייןבייזייןפאטערהרהחהמפורסםרשלמהזלמןעה דער רבי זיע פלעגט יעדעס יאר קומען אויף א שבת אין סעליש און איזפארבליבןדארטאויףאגאנצעוואךאוןדורכאויסדיגאנצעצייטאיזער איינגעשטאנען ביי מיין שווער זל Bאויסער דעם רבין זיע האט מיין שווער געהאטדיזכיהצוזייןדערבעלאכסניאפוןנאךצדיקיהדורנבגמ@ וויבאקאנטדעםלעצטןשבתאיידערדידייטשןימשהאבןאיינגענומען מדינת אונגארן איז דער רבי זיע געווען אין סעליש וואו דארטן איז פארגעקומען די שבת שבע ברכות פון זיין פלומעניק דער מוזשאיער רב זל וועלכערהאטחתונהגעהאטמיטדיטאכטערפוןהגהצמריינזשיווזצלחתןמרןהקדושתיוט זיע געווען איז דאס שבת פרה כג אדר שנת תשד און כאטש עס איז דאן געווען די סאמע אנגעצויגנסטע טעג זענען אסאך אידן געקומען מיטהאלטן דעםשבתבמחיצתקדשופוןרביןזיע אזוי ווי געווענליך איז אויך דעמאלט דער רבי זיע איינגעשטאנען ביי מיין שווער זל און כאטש וואס עס זענען זיך דאן צוזאמענגעקומען אזוי פיל אידן וואס א טייל דערפון האבן נישט געהאט קיין לעגאלע שריפטן איז בה דערשבתאריבעראןקייןשוםשטרויכלונגמאיזאבערדיגאנצעצייטגעווען זייער אנגעצויגן און מאיז געזעסן אין פחד אז די אונגארישע זשאנדארן זאלן חונישטאיבערפאלןאוןמאכןדיראזיעס אונטערזוכונגען Bאגבעסאיזאינטרעסאנטמוסיףצוזייןוואסעסהאטדערציילטהרהח רחייםהערמאןעהשוואגערפוןלהבחלחראהרןשליטאאיןיענעםמוצאי שבתאיזפארגעקומעןאגרויסארטיגעסעודתמלוהמלכהאוןשבעברכותאין ביהמדאנשיספרדאיןסעלישאיןיענעצייטןאיזגעוועןשטרענגפארבאטן הרהחרמענדלשליטאואחיוהרהחראהרןשליטאזענעןקובעמזוזהאיןהיכלאחיםוויינשטאקאיןבניןישיבהגדולה נייעספוןדימוסדות קולתורהויראהלתומכיםונדבנים ביים מעמד יציקת היסודות פארן בנין החדש פאר די ישיבה גדולה בחודש ניסן תשס"ד עס זאל ארויסשיינען ליכטיגקייט פון א הויז א.ד.ג .די גאסן האט געמוזט זיין שטאק פינסטער ,און אויב האבן די אונגארישע זשאנדארן באמערקט עפעס א ליכטיגקייט ארויסשיינען פון א הויז האבן זיי שטרענג געשטראפט דערפאר .און דעריבער פלעגט מען גוט צודעקן די פענסטערס כדי עס זאל נישט ארויסשיינען דאס מינדעסטע ליכטיגקייט. ביי יענעם שבע ברכות ,האבן די גבאי ביהמ"ד פון גרויס בהלה פארגעסן צוצודעקן די פענסטערס .אינמיטן די שבע ברכות ,ווען דער ביהמ"ד איז געווען פיל געפאקט מיט חסידים ואנשי מעשה ובראשם דער הויפט מחותן מרן רבינו הק' זי"ע ,האבן פלוצים די אונגארישע זשאנדארן באפאלן דעם ביהמ"ד ,און האבן זיך אריינגעבראכן אין ביהמ"ד מיט גרויס כעס. דער פחד און בהלה צווישן דעם המון עם איז געווען איום ונורא ,סיי פאר דעם עצם זינד אז א ציבור אידן האבן זיך צוזאמגענומען אינאיינעם ,וואס דאס פאר זיך איז געווען א געפערליכע עוולה ,און דערצו האט מען נאך געלאזט אויפגעדעקט די פענסטערס וואס אזוי ארום האט ארויסגעשיינט א לעכטיגקייט אינדרויסן ,און ועל כולם איז געווען דער שרעק ביי די פילע אידן וועלכע האבן נישט געהאט קיין לעגאלע שריפטן. דעמאלט האט דער בארימטער עסקן הרה"ח ר' יחזקאל הערמאן ע"ה )א ברודער פון מיין שווער ר' יצחק זאב ע"ה( גענומען דעם קוראזש און דרייסקייט, ער איז צוגעגאנגען צו די זשאנדארן און האט זיך אנטשולדיגט פאר זיי זאגענדיג: "א גרויסער ראביי איז געקומען ספעציעל באזוכן די שטאט סעליש ,און דאס איז א גאר א גוטער געלעגנהייט פאר די חסידים צו זיין מיט זייער רבי'ן ,און פון גרויס בהלה האט מען הרה"ח ר' אהרן שליט"א באזוכט בהיכל הישיבה קטנה 20 פארגעסן צו פארדעקן די פענסטערס". צוויי פאליס-לייט זענען צוגעגאנגען נאענט צום רבי'ן זי"ע ,און ווי נאר זיי האבן געזען דעם רבי'נס לויטערן געזיכט זענען זיי געפלעפט געווארן ,און ווי איינער וואס טרייבט זיי אונטער האבן זיי זאפארט פארלאזט דעם ביהמ"ד, ווען איינער פון די פאליס-לייט האט זיך אנגערופן צו ר' יחזקאל ע"ה" :אין מיין לעבן האב איך נאכנישט געזען אזא וואונדערליכע צורה ,ער זעט נישט אויס ווי קיין מענטש ,ער זעט אויס ווי א מלאך" .און ביז אייניגע מינוטן זענען אלע זשאנדארן נעלם געווארן ,ויהי לנס – .די מעשה ווערט געברענגט אין ס' מושיען של ישראל חלק ח' ,בשם ר' חיים ע"ה[. אויפצומארגנס ,זונטאג אווענט ,כ"ד אדר תש"ד ,האט מען געפראוועט די שמחת השבע ברכות ביים שווער אין שטוב ,אין אנוועזנהייט פון א גרויסער עולם אין שפיץ פון רבי'ן זי"ע .אינמיטן די שבע ברכות איז אנגעקומען די טרויעריגע ידיעה אז די דייטשן ימש"ו האבן יעצט איינגענומען אונגארן ,און אז די גרויסע שטאט בודאפעסט איז שוין באלאגערט געווארן דורך די דייטשן ימ"ש. עס איז דאן אנגעקומען א טעלעפאן-רוף ביים שווער אין שטוב ווי מ'האט צוגערופן צום טעלעפאן דעם גבאי'ן ר' פיווייש אשכנזי ע"ה ,אויף די אנדער זייט טרייבל איז געווען דער עסקן הרה"ח ר' שמעון נעמעטי ע"ה וועלכער האט איבערגעגעבן בשם הרה"ח ר' שמואל זאנוויל כהנא ע"ה ראש פון די ארטאדאקסישע לשכה אין בודאפעסט די ביטערע ידיעה ,און ר' שמעון האט דאן געבעטן פאר ר' פייוויש זאל איבערגעבן פאר'ן רבי'ן די ידיעה. ווען ר' פייוויש האט איבערגעבן פאר'ן רבי'ן די ידיעה וואס ער האט באזוכנדיג אין בית רחל מיידל שולע בבנין ברכה סימא נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים נארוואס געהערט פון ר' שמעון נעמעטי, ביים רבי'ן אין שטוב ווי א בן בית. איז מיטאמאל דעם רבי'נס געזיכט )אגב :איינער האט מיר אמאל געוואלט געווארן ווייס ווי די וואנט .יעדער פארשטעלן פאר'ן רבי'ן זאגנדיג אז דאס איז חיים'ס ]הערמאן[ שוואגער ,האט האט געקענט באשיינפערליך זען אויפ'ן דער רבי זי"ע געענטפערט" :חיים ,איז רבי'נס געזיכט אז עפעס זייער א נישט אהרן'ס שוואגער"(... גוטע בשורה איז יעצט דעם רבי'ן נתבשר שבע געווארן .מ'האט שנעל געענדיגט די דעם ערשטן חול המועד סוכות, פארלאזט ברכות ,און דער רבי זי"ע האט הארט נאך וואס דער רבי זי"ע איז די שטאט סעליש. אנגעקומען קיין אמעריקא ,בין איך געווען ביים רבי'ן אין די סוכה אין ווען האט איר געזען דעם רבי'ן שטוב פון הרה"ח ר' מרדכי פליישמאן דאס ערשטע מאל נאך די צווייטע וועלט ע"ה .כמעט קיינער איז דעמאלט נישט מלחמה? אנוועזנד געווען מיט'ן רבי'ן זי"ע ,אינמיטן ר"א שליט"א :באלד ווען דער איז אריינגעקומען צום רבי'ן אין סוכה רבי זי"ע האט איבערגעטראטן דעם א איד מיט'ן נאמען 'יושע גאלדבערגער', אמעריקאנעם באדען האב איך די זכיה וועלכער איז ליידער געווען היבש געהאט זיך צו באגעגענען מיט'ן רבי'ן פארדארבן און א מחלל שבת רח"ל, זי"ע .ווי באקאנט איז דער רבי זי"ע דער איד האט געהאט א גרויסע שלאכט אנגעקומען קיין ניו יארק מוצאי שבת הויז אין אמעריקא פון וואס ער האט גאר נאך ראש השנה )עס איז דאן אויסגעפאלן ראש שיין פארדינט .זיצנדיג ביים רבי'ן האט השנה דאנערשטאג און פרייטאג( ,און איך בין שפאצירט אין היכל דברי יואל צוזאמען מיט ידיד נפשו ער פרובירט איבערצורעדן דעם רבי'ן דעמאלט געפארן אפווארטן דעם רבי'ן הרה"ח ר' עזריאל גליק שליט"א משב"ק רבוה"ק זי"ע זי"ע צו בלייבן וואוינען אין אמעריקא אויף ביים אראפשטייגן פונעם שיף .ארום הונדערט שטענדיג )דעמאלטס האט נאך געהייסן אז דער רבי אידן זענען דעמאלט אהינגעפארן ביים שיף- איז נאר אהערגעקומען שאפן געלט דערנאך פארט ער צוריק וואוינען אין ארץ ישראל( ,און ער פארט מקבל פנים צו זיין דעם רבי'ן זי"ע ,די שמחה און התרגשות איז דאן געווען האט דערביי פארגעשלאגן פאר'ן רבי'ן ער זאל אריבערקומען מאכן געלט אינעם עד אין לשער ווען די אידן תלמידים וחסידים פון רבי'ן זי"ע האבן דאס ערשטע שול פון ראביי סטיוו ווייס )א באקאנטער הויפט רעפארעם ראביי אין אמעריקא(. מאל געזען דעם רבי'ן נאך דעם גרויסן און ביטערן חורבן. ווען דער רבי האט דאס געהערט ,האט ער רעאגירט דערויף :אין איינע פון דארט איז דער רבי צוגעפארן צום הויז פון הרה"ח ר' פייש פון די שטעטלעך אין מארמארוש האט אמאל פאסירט אז מ'האט געכאפט מאשקאוויטש ע"ה וואו דער רבי האט זיך אויפגעהאלטן פאר א קורצע תקופה. דעם משגיח פונעם שלאכטהויז ביי א גניבה .ווען מ'האט פארגעהאלטן דעם און אויפצומארגנס בין איך אריינגעגאנגען אל הקודש פנימה צום רבי'ן זי"ע, משגיח ,היתכן? ווי וואגט ער זיך צו גנב'נען אין א שלאכטהויז וואו ער דינט און איך האב מיך פארגעשטעלט פאר'ן רבי'ן אז איך בין א חתן מיט די טאכטער אלס משגיח ,האט ער געענטפערט מיט'ן פולסטן תמימות" :איך ארבעט שוין פון הרה"ח ר' יצחק זאב הערמאן ע"ה פון סעליש .ווען דער רבי זי"ע האט דאס דא אפאר יאר און נאר איינמאל האב איך געטון אזא זאך"... געהערט האט ער מיך שטארק מקרב געווען ,און האט באלד געלאזט רופן די רעבעצין ע"ה באפוילנדיג אז זי זאל אויסשטאפירן די כלה מיט מלבושי כבוד האט דער רבי אויסגעפירט :דאס פעלט מיר אויס ,נאר איינמאל זאל איך און צורישן אלע נויטיגע באדערפענישן פאר די חתונה .צוגעבנדיג" :איך בין גיין צו ראביי סטיוו ווייס... שולדיג אן הכרת הטוב פאר ר' יצחק זאב וועלכער איז געווען מיין בעל אכסניא אלס איינער וואס האט זוכה געווען צו זיין פון די ערשטע וואס האבן אין סעליש"... אריינגעברענגט כשר – פלייש אין אמעריקא ,וואס קענט איר אונז דערציילן איבער דעם רבי'נס שייכות דערצו? זינט דאן האט דער רבי זי"ע זיך געהאלטן היבש נאענט מיט מיר און מיין משפחה .דער רבי זי"ע מיט די רעבעצין ע"ה האבן זיך אסאך געזארגט אויף מיין ר"א שליט"א :אין אמת'ן אריין ,איך האב קיינמאל נישט גע'חלומ'ט אז חתונה ,היות איך בין דאן געווען אן קיין טאטע און מאמע .איך געדענק אז עס איך וועל האנדלען מיט פלייש ,אינדערהיים איז א קצב געווען זייער א ביליגע איז דעמאלט געווען א רעדע אפצושטופן די חתונה כדי מיין שוועגערן און מיין פרנסה .אבער דער מסבב כל הסיבות האט אזוי צוגעפירט מן השמים אז איך שוואגער ר' חיים ז"ל – וועלכע זענען נאך געווען אין פערנוואלד -זאלן זיך קענען זאל קענען זיין דער וואס זאל מהנה זיין דעם רבי'ן זי"ע מיט'ן עצם עקזיסטענץ באטייליגן ביי די חתונה .אבער דער רבי זי"ע האט פונעם שלאכט-הויז ,וואס דאס איז אלע יארן נישט מסכים געווען דערצו ,און ווי פארשטענדליך געפירט געווארן לויט די אנווייזונגען פון רבי'ן האב איך געטון אזוי ווי דער רבי האט געראטן. זי"ע ,און דער רבי האט זיך כסדר אינטרעסירט ביי דער רבי זי"ע איז געווען דער מסדר קידושין איבערן מצב פונעם שלאכט-הויז )ווי הרב החסיד ר' במאור מיין חתונה ,און האט זיך משתתף געווען עזריאל שליט"א משב"ק דערציילט אז אין די ערשטע יארן שמחה. פניו ווי א נאענטער מחותן ביי די האט דער רבי כמעט יעדן טאג זיך אינטרעסירט ביי אים איבער די וואוילזיין פונעם בית השחיטה אין אירע אלע פרטי אין די ערשטע יארן אין אמעריקא פלעגט איר פרטים( ,און דערצו בברכתו פון רבי'ן זי"ע האבן זיך באטייליגן ביי די טישן פון רבי'ן זי"ע? מיר זוכה געווען צו אן אויסטערלישע הצלחה ר"א שליט"א :אוודאי! יעדן שבת פלעג איך וואס דורכדעם איז אונז ערמעגליכט געווען מיטהאלטן די לעכטיגע און באשיידענע טישן פון אסאך מהנה צו זיין דעם רבי'ן זי"ע. רבי'ן זי"ע .אין יענע תקופה ווען זייער ווייניג אין די גאנץ ערשטע תקופה ווען איך האב פלעגן זיך מסתופף זיין בצל קדשו פון רבי'ן זי"ע אנגעהויבן צו ארבעטן מיט'ן פארקויפן פלייש, בין איך געווען אביסל אנזעבאר ביים רבי'ן דער מנהל הבית רחל הרה"ח ר' בנציון פייערווערגער שליט"א האט מיך דער רבי זי"ע מכבד געווען מיט אן אין שטוב ,ביז מיט די צייט בין איך געווארן ליינט פאר א באגריסונג פארן חשובן גאסט נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 21 עליה – דאס איז געווען ביי די שבת שבע ברכות פון מיין ברודער הרה"ח ר' ְה ְמ ָדנִ ים מענדל שליט"א – און דער רבי האט אויסגעלאזט די קריאה מיט'ן פסוק ו ַ יפר ְס ִריס ַפ ְרעֹה ַשר ַה ַט ָב ִחים )בראשית לט ,א( .און ָמ ְכר ּו אֹתוֹ ֶאל ִמ ְצ ָריִם ְלפו ִֹט ַ ווען דער רבי האט געענדיגט צו זאגן די ווערטער 'שר הטבחים' האט דער רבי זי"ע א קוק געטאן אויף מיר און זיך צעשמייכלט. דער רבי זי"ע איז עטליכע מאל געקומען באזוכן די בית השחיטה ,און האט זיך אומגעקוקט אויף יעדן פרט ופרט פון די מלאכת בית השחיטה ,דער רבי זי"ע האט שטענדיג ארויסגעוויזן זיין גרויסע צופרידנהייט אויף די אלע הידורים מיט וואס די בית השחיטה איז געווען באפעסטיגט. נאך אן אינטרעסאנטע זאך קען איך אייך איבערגעבן בשייכות פון רבי'ן זי"ע צו מיין פלייש-האנדלעריי :געווען איז דאס אין די ערשטע יארן זייט איך בין אריין אין די ביזנעס ,ווען איך האב זיך נאך היבש געמוטשעט און געפלאגט מיט מיין פרנסה ,די הוצאות זענען געווען אומגעהויער גרויס און דאקעגן איז קיין הכנסות כמעט נישט געווען וויבאלד נישט קיין סאך פלייש האט זיך פארקויפט, און אזוי ארום האב איך זיך אנגעווירטשאפט שווערע חובות וואס איך בין פשוט נישט געווען מסוגל דאס צו דערהייבן. א תקופה שפעטער האט פאסירט אז ]דא איז כדאי צוצוגעבן וואס עס דערציילט הרה"ח מיר האבן אויך דערלייגט א ריזיגע סומע געלט רבי עזריאל שליט"א משב"ק ,אז אין די שפעטערע יארן ווען דער רבי איז נישט געזונט געווען האט זיך וואס דאס האט פאראורזאכט א טיילונג אין די פיל שטערקער ארויסגעזען די אינערליכע שעצונג פון שותפות ,און די אלע חובות זענען געבליבן ליגן רבי'ן זי"ע צו די וויינשטאק ברודער ,און אין וועלכע אויף מיר זעלבסט. מצב דער רבי האט זיך נאר געפינען ,ווען מ'האט נאר זייענדיג אין אזא שווערע לאגע ,בין איך געזאגט פאר'ן רבי'ן אז די וויינשטאק'ס ברודער זענען אריינגעגאנגען אל הקודש פנימה צום רבי'ן זי"ע דא האט דעם רבי'נס געזיכט אויפגעלאכטן און איז ארויסדרייען צו באקומען א ברכה איך זאל זיך אויפגעלעבט געווארן[. ביזנעס. די אין פון אלע חובות און מצליח זיין * ווי נאר איך בין אריינגעקומען צום רבי'ן זי"ע און אין די יארן ווען דער רבי זי"ע האט פארגעלייגט מיין שווערע לאגע ,האט זיך באלד געוואוינט אין קרית יואל ,פלעגט ער אויף ראש דער רבי זי"ע אנגערופן מיט א שמייכל" :די השנה אריינקומען קיין וויליאמסבורג וואו ער וויינשטאק'ס זענען עשירים" ...דאס איז געווען האט געפראוועט די הייליגע טעג .איין יאר ערב דעם רבי'נס ווערטער ,לא פחות ולא יותר. ראש השנה האט זיך דער רבי זייער נישט גוט דער געטרייער משב"ק ר' עזריאל שליט"א געשפירט ,און האבנדיג א קביעות יעדעס יאר האט זיך באלד אנגערופן צו מיר :מער דארפסטו הק' ישיבתינו שע"י וויינשטאק אחים היכל אין זיך צו געזעגענען ביים רבי'ן ערב ראש השנה, שליט"א עזריאל ר' הרה"ח מיט צוזאמען זאגט נישט זיך זארגן אויף גארנישט ,אז דער רבי האב איך אויך דעמאלטס אויך שטארק חשק אזוי... אז דו ביסט אן עושר דעמאלט איז דאס געהאט צו באקומען ברכת קדשו פון רבי'ן די זען געקענט מען האט אויגן בלינדע מיט און וואס זאל איך אייך זאגן ,אפילו אויף דעם בעפארשטייענדן נייעם יאר .האט מיר ר' עזריאל שליט"א געראטן פאסירט האט טעג געציילטע אין אמת. צדיק ווירקונג פון די ווערטער פון דעם אז ווען דער רבי וועט גיין צו די מקוה דעמאלט זאל איך צוגיין צום רבי'ן. אזעלכע איבערראשנדע שינויים וואס עפ"י דרך הטבע האט דאס נישט קיין שום אזוי האב איך טאקע געטאן ,איך בין צוגעגאנגען צום רבי'ן גייענדיג אויפ'ן און ערקלערונג ,די אלע חובות האט זיך איינס צוויי אפגעווישט גרינגערהייט, וועג צום מקוה ,און דער רבי זי"ע האט מיר זייער ווארעם אנגעוואונטשן. בחסדי ה' האט אונז די הצלחה אנגעהויבן צו שיינען ,ביז עס איז ב"ה געווארן יענעם מוצאי ראש השנה ,נאך די מורא'דיגע עבודת היום וואס דער רבי פארווירקליכט פולשטענדיג דעם רבי'נס ווערטער.... האט אראפגעלייגט די צוויי טאג ,זייענדיג זייער אפגעמוטשעט און ערשעפט. איר האט דאך געהאט די זכיה צו זיין דער בעל אכסניא פון רבי'ן זי"ע ווען ארויסגייענדיג פון ביהמ"ד אויפ'ן וועג אהיים פרעגט דער רבי פון רבי עזריאל: דעם? דער רבי פלעגט וויילן אין בארא פארק ,וואס קענט איר אונז דערציילן ארום וואו גייט מען? ענטפערט רבי עזריאל אז מ'גייט יעצט אהיים .רופט זיך אן דער בעל דער ר"א שליט"א :יא יא ,איך האב עטליכע מאל זוכה געווען צו זיין רבי" :אבער איך האב נאכנישט געזעגענט די וויינשטאק'ס" ...האט ר' עזריאל לחכמים. וועד אכנסיא פון רבי'ן זי"ע און פארוואנדלן מיין הויז אלס א בית געזאגט פאר'ן רבי'ן אז זיי וועלן קומען מארגן זיך געזעגענען איידער דער רבי עטליכע מאל איז דער רבי זי"ע געווען ביי מיר אויף א שבת ,און צומאל אויך וועט צוריקפארן קיין קרית יואל. אויף עטליכע וואכן טעג. אויפצומארגנס ,צום גדלי' ,איידער מ'האט געוואלט גיין זאגן סליחות מיט אליין סעודה שבת'דיגע די עסן זי"ע רבי דער פלעגט שבת בייטאג ווענדט זיך דער רבי צו רבי עזריאל אנפרעגנדיג :די וויינשטאק'ס זענען נאכנישט די רעבעצין ע"ה ,אין מיין אפיס צימער ,און פאר'ן בענטשן זענען מיר אלע דא געווען?... אריינגעגאנגען ,און דאן האב איך געהאט די זכיה אז דער רבי זי"ע פלעגט מיך ב"ה אז איך האב די זכיה געהאט אז מיר זענען געלעגן איינגעקריצט על מכבד זיין מיט'ן בענטשן אויפ'ן כוס. לוח לבו הטהור פון הייליגן רבי'ן זי"ע. זענען אינדערהיים, מיר ביי איינגעשטאנען איינמאל ווען דער רבי זי"ע איז אונזער טיפן וואונטש פאר'ן חשוב'ן נגיד ר' אהרן שליט"א ,מה כאן האט דער געווען עטליכע קעגנער פון רבי'ן זי"ע וועלכע האבן ארויסגעגעבן פאשקעווילן רבי זי"ע נישט מסיח דעת געווען פון אים ,אף שם בגנזי מרומים זאל דער רבי אקעגן מיר ,בלויז פאר'ן זינד וואס איך בין געווען דער בעל אכסניא פון רבי'ן זי"ע. משפיע זיין אויף אים און זיין גאנצע משפחה אלע השפעות טובות ,ועוד רבות בשנים דשנים ורעננים זאל ער ווייטער קענען אנגיין מיט זיינע געוואלדיגע מעשי דער רבי זי"ע האט דאס דערשמעקט ,און איינע פון די טעג פרעגט מיך דער רבי צדקה וחסד ,עד זקנה ושיבה טובה מתוך בריאות השלימות והרחבת הדעת ,אכי"ר. זי"ע" :וואס הערט זיך?" .איך האב פארשטאנען פון די שאלה וואס דער רבי זי"ע מיינט איך זאל אים ענטפערן ,האב איך געזאגט פאר'ן רבי'ן אז מ'האט געווארפן פאשקעווילן אקעגן מיר .האט גלייך דער רבי רעאגירט דערויף מיט א שמייכל" :דו ווייסט דאך דעם אמת ,אז דאס איז אינגאנצן נישט אקעגן דיר ,נאר ס'איז קעגן מיר"... איינמאל איידער דער רבי זי"ע איז צוריקגעפארן פון בארא פארק קיין וויליאמסבורג ,נאך עטליכע טעג וואס ער איז איינגעשטאנען ביי מיר ,האט מיך דער רבי געזעגנט און הארצליך באדאנקט פאר די ווארימע אכסניא ,און האט דערביי מיר געזאגט א שיינעם ווערטל" :צי ווייסטו פארוואס מ'קומט צו א גוטן פריינד? ווייל די הנאה וואס מ'האט ווען דער גאסט גייט אוועק פון דארטן ,אזא הנאה פארגינט מען נאר פאר א גוטן פריינד"... אזוי אויך האב איך געהאט די זכיה אז דער רבי זי"ע פלעגט עטליכע מאל קומען צו מיר אין שטוב ווען איך פלעג אפרעכטן א מסיבה לטובת די סאטמארער מוסדות הק'. אין די שפעטערע יארן ווען דער רבי זי"ע האט געוואוינט אין קרית יואל זענט איר אויך געווען אפטמאל ביים רבי'ן זי"ע? ר"א שליט"א :אוודאי ,ווען דער רבי האט געוואוינט אין קרית יואל פלעג איך לכל הפחות איינמאל אין צוויי וואכן פארן קיין קרית יואל צום רבי'ן זי"ע. 22 נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים אן איבערבליק פון די אקטיוויטעטן אין ת"ת ויואל משה לעבעדיגע פרשה פארשטעלונגען און אקטיוויטעטן פרשת ויצא -פרשת תצוה -האופה נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 23 אן איבערבליק פון די אקטיוויטעטן אין ת"ת ויואל משה חנוכה מנורות -חמשה עשר טיש - פורים פארשטעלעכצער 24 נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים אן איבערבליק פון די אקטיוויטעטן אין ת"ת ויואל משה פורים פארשטעלונג הכנות לפסח -הגדה של פסח נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 25 ǯ½·¯À½»¯´¸´¿¸°Ç²»¶Çɸ°´³¯Ç¸´³Ç´É³°¸È¸ ¯·¸»ÈÇ´½²¯¾Ç½ÆºÉ´¯¸È¿°Á¸µÆ³¸°Ç¾Ç½Æº¸Á³²À¸¸É¿ Å¶Æ º¶Å¶Æ± ÅÆ ±»¹Æ¹ Æ ¹ Æ » Ĺ ¯® » Å°¬·° « ¯·½» ®°«¹ ¯·½¹° ¹ ·¯° ù±¬ º»Ã»° Ã´Ä ±½· ¸´·½¿ ¬Ã° ´² Ä´ ± » ´´² À½ «°¯ ¯¬ ¸´Âº°¶´±²´Å¯¹·²´Ã¸´¬Ã°¬¯Ä¬°® ®¯®Åù¬ ®¼²° ¯Â®Á ¾®°Ã ë°Å ´Ã¿ ¯¿´ ë°¿¹¯ ®´¼²¯ ®´»¯ ´»¬Ã ¶ °´® ·¶· ° ± Ä°®Â¬Ä ì® ½¿ Å°¬Ã¯· ¯»°¹« °¬· ·° Å°°Á¹ ¯Ã°Å· ¸´· º¬´ ² ¯¶¹Å·° ¯®½¼· ¯®°½Å °Ã· ¸¹ ¿» µ´·Ä¹ °»´»Â¹· Å´¬ à°Ä ¯» ¹ ®½ ®» ¶ ® ´·¬ ° ¸°´ °»´Å°®¼°¹ Ŭ°³· °° ·´· Äà «· ¬°³ Ä´ ½· Å°¬ °°¹ · ¬°® º½¹ Äà ¸°· ² »´»Ã ¸´Ã¯· °»´´² ´·¯Å´¬°«°¬°³ ¯¹ °®½ÁÅ°»¬µ°®°´¯Å« «®°´¸´·®¹Å·°·¶Å°»¬·°·¬ ² ´ÃÄ °Â· ° ¯¹ ¬°³ ² · «µ ° ¼²° ¯Â®Á¬¯° ®²¯ ·²Ã Å´¬ º´»¬ ¯Ã°Å ·Ä «´»¼¶« ¯Ã°Å ·Ä ´»¼¶« ¸´Â «Å¶Ã¬®«¼¶ ´½¹«Å°°¶®«Ã´¹«  ®°¬¶¬ Ä ·¶¹«·´½·«Åî«· »Ä¹¯¹·Ä° Å °Å ¬Ä ·½ Ų Ä´ °« «Ã Ã´Ä ¯· «Å î ô ì ¯¹·Ä· Å°·½¹¯ ¯²¹Ä ¯»Ã ·´ ´Ä ÅÃ𬹠¯¶Ã¬ ¯°®²° ·° Å°« ¶¬ ¶±¹ ®°¬ Åà ½´ Å°´° ®°¹ Åà ³½· °½¹ °Ã¿· ¬·¯ ¹ ½»Ä º°Å´²¯ ´·Ã· Åà ¯·°®° ¯Ã°Å Å°¿´ °Ä ¹ ·¶¬ ÃŶ° ®°¬¶· ·®°¬°Å °¿¹¯°®¬¶»¯°»®´®´ °Á´Ã²¬³´¹°°Å·°½¿ » °»¹¹ ´Ä°Å° ¯Á½ ´Ã¿¯¿´º»½ÃÅ´±Ã« Á¬¸´·½¿¯¬Ã¹°Å °Ä¿» µ´·Ä¹ ¸´»¯ ® »¹ ¹° ® ÃÄ · ¸´ · ¬°³ °¹Ä¯¹·Äë°Å Å °»¬ Å °¹ °« ®¼ ·¯ Å° °´¯·¸Á·²· ¸´ °»´ ·Å ¯ °½ ½¼ °®Â ¯Ä °® ´Ä ¹° Ľ Åñ½· «°¬· ¸ ¿´¶ÃÁ®´¹½¯·Ã±½ ® ¬ ²¼ ¬ ¸´®°«¹°¬¬··¶¬¯ °±¬ ´Ã° ¸ «· ´° ´»¬ «Á ±» °Ã °«Ã· °´²« ·« ¯»°¶»°´®´´¯´ ÃÁ´¹¹ ¸Å°·¬¼¬ Å ¬°³¯°ÃÄ´¯Å°Ä½· ®½¬¯»°½°Å½·¶¬ ®½ Å ´¹ »¹ ¯ Ķ Å ¹ ° ¯ Æ ¹ » ± ¶ °² ÄÆ» °´¯Æµ¶²² ½°°Ã¬² ´³ ¯¬´Ä´¯Å·¯»¯®´É »Á¶Å¿½³Ç°±³¯ ´¯¯»½¸´³º¯»½³ ɸ° ¼¸Æ»¯ ³»¶Ç É´¿°»³½º¶¶´Ç ³°¼Æ´¸Èǯ½·¯À½¸°Ç²È²¶ ½È¸È °³ ¾¸¿ ³ ²¯ Ǹ ³ ¿Á »È °³Ç² ¯ÃÉ°¸Æ ³Ç ¹´¿¸¶»Ç¸²¯ÇÅ°½ ¯¸»¸´´´¿Ç¸Á¸ºº´É ³Ç¸·Á½³±Ç´°À½ ɯ¸°²Á¯°À»¯Çȸ¹Ç²°É´¿°³ ¯¶¸È½¯º»½ »Æ±¹¯Å¹ ·¶º´°Á¹¯°Ã´¯ ´ ± Æ Å ® » ¿ ½² ² ® ¶°¹¯¶Ã¬Â´±²¹´ ²½®¶¾²Å¶ Å°®´¹°Å°·½¹¬ÃÅ °¯Ã°ÅÅ°¬Ä» ·Å°¬·°Ä¹Å°®´¼² ¯®´¼²¯´»¬Ã¯¬½ ë°Å´Ã¿¯¿´Ã«°¿¹ ù¶Å¿·Å°´¯ °´¯±Æ»Ä´Ã¶ ¯·½¹°¯®¹·¶¬¯·½»®°«¹²°Á®°Ã º¶¶´°»Å¯°²·°°»¹´Å¶Ã¬¬Ã½´Å«Å½Ä´«¯¬Å°¬Ã·¸¿´° ± Å ¼ ²¶ ¾ À Á ¶Å ¿ ° » ´¯ °´¯¼ ¹°¸´²Ãë°Å´Ã¿¯ »´¬¬·´·°²´«Ä´»Ã ¯Â®Á¾®°Ãº»¬Ãô° ´Å²¹Ä¬²°¹Ä·° °½°»´®´®´°»´®´® °Å½¹ ¯Ä°®¯®¹¬®¼²° ¯´²·¶Ä¿»®´®´°± ½¹°¯Ä°½Å°´¯·°´Å ¯Ä°®Â¬Äì®·¶· ë°¿¹¯®´¼²¯´»¬Ã ¸´·½¿¹Å°¬Ã¯·¯Ä ·®»¹°Ä¿»µ´·Ä¹ °³· ¬°³ Ŭ ¯Å ·« ·Á ´¿ Ų ů °¹ ¹· »´Å°®¼ ¯Ã°Å·´®¯·¸´®´ Ä´®Â¹¸´Ä°®Â¯° ¬´²Ã¯·°¸´Ã°®´¯¬ ²¯Ã¯¯¯¸´·°¬ ²¶± ÄŵÆÀ¹²²±²» ¯±¬°»«¸´½´¬¹ ¹¯·°»´Å°¶Ã¬¬³´¹ Å·¯»¯®½°°Ã¬² ¸´Ä°®Â¯°»´Å°®¼°¹ Å°«Ã·°¶±´Ä ·´² ´Ä»« ´²´Ä ¸´Ã´¯¸´»Å°²±¯°«¬¼·«ÃÄ´µÃ®¬Å°°Á¹¬°¯Ã°Å¬ °®Â®Å²»¬Ã ·« ·¯¿´¯·½´°°´ ®¯Ä°®¯®´¹¬ ¯Ä ì²´»¯·¸¶´Å¬µ°Å ²¿Ä¹¯·¶Åë¿Å ´¶Ã°¬¹°¸´ÃĴŰð ¸´»Ä¬Å°¬Ã®°½°¯ ¸ ´¬Å°«Ã·¯¶±»´®½¯¶ ±´ ´»¬ ·°¶ ½°Ä °¸ ºÅ ¹¯ ´»¬ ´Ä ´·Ä »¬ ¬µ ¸´ ÃÄ °·« ´Å°°Á¹ ¹Ä ¸¯ ¸´Â¼°½ Ų °³¯ ¶º ¸´¬ Ĺ ¯° Ä° Ä´ µ°Å¹¸´Ã Ä»¯·¶·½ºÅ² ¯²·Á¯°Å²»¯²¹Ä ²¹Ä¬¸´´·¿¶¬Ä´ ·¹°¸´·Ä°Ã´°º°´ÁÅ «¬¬°»´Ä«Ã¬°»´¶ ÅôŽ¶ ±®¶Æ¶±Ç¹±½± נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 26 פרח מטה אהר"ן אהבה מגלגל"ת את השור"ה ,וכתיבה יהיבה נעימת אמירה ,קול מצהלות חתנים וזמרי שירה ,בהאי חדוותא בעת קול מצהלות ,ובזמר שיר המעלו"ת ,אשר כמו מאליהן צצו פורחות ונעלות ,מקרב איש ועומק הלב רון שיר ושבחה ,לכבוד מעלת כל כבודת המשפחה ,ואיחולי ששון עלצה ומנוחה ,מול ידידינו החשוב והיקר הלא הוא הגבר המושלם בכפליים ,הנאה דורש והנאה מקיים ,זה האיש אשר בו רוח חיים ,לתורה ולתעודה מעשה את העשירים ,וגם עושה בעצמו פעולות כבירים ,וצדקת פזרונו בסכומים אדירים ,בחפץ לב וסבר פנים העסקן החרוץ והנמרץ ,על פני כל מכיריו אהוב ונערץ ,כליל המעלות וברוך הכשרונות ,עומד לימינינו בחכמה ובהשכל מפרי העשתונות ,בר אוריין ונעים הליכות ,ספרא רבה ומעשיו ברוכות ,מכבד את ה' מגרונו, וכמדתו של אהר"ן מתהלך עם כל אחד כפי חפצו ורצונו ,כתר שם טוב הולמתו ,הלא כה שם תפארתו, מוה"ר אברהם אהרן צבי פריינד הי"ו חבר וועד הפועל דמוסדותינו הק' אשר תלי"ת השמחה רבה שורה במעונו ,ועת משוש דודים בארמונו ,בהאי שעתא התקשרותו בקשרי החיתו"ן שנעשו יפות ,בשגשוג והעדפות ,בבתו הכלה החשובה ראשית ביכורי פירותיו הנחמדים ,אשר מגינת הוורדים ,נבחרת לפרי עץ הדר ןעשה ונגמר הקנין ,לייסד ולבנות בנין ,חדש ובית נאמן לחן ולתפארת בית אהר"ן עב"ג הבה"ח חתן תמי"ם למעלו"ת מופלא ומופלג בתורה ויר"ש ומדות תרומיות עדיו לגאון ולתפארת כמר מנחם מענדל ני"ו בן יקיר לידידינו הרבני הנגיד החשוב והנכבד ,כש"ת מוה"ר יחיאל מעכיל הכהן סאנדער הי"ו מגדולי תומכי ומחזיקי ישיבתינו הק' צרופי קא מצטריפנא להשתתף בשמחתו ,והננו בזה עונים לעומתו ,ברכות רבות עד בלי קצ בנים ובני בנים ,ודורות ישרים ומבורכים ההולכים בדרכי אבות המתוקנים ,כגן רטוב יראה זרע ברך ויאריך ימים ,עדי נזכה לתשועת עולמים ,בעת יובילו למורה שי כה דברי המשתתפים בשמחתו והחותמים בצהלה ובברכה הנהלת הישיבה -חברי וועד הפועל הרבני היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מוה"ר דוד יודא שווארטץ הי"ו מﬠסקני מוסדותינו הק' רג הודת בנו ני"ו מז"ט והכניסו בבריתו ש אאﬠ"ה ובחדא מחתא הננו בזה הביﬠ תודותינו ﬠבוד התמסרותו בﬠת ביקור קצר ש רבינו שיט"א בﬠיר מיאמי א' פרשת תרומה הﬠﬠ"ט הרבני הנגיד הנכבד כש"ת ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מוה"ר יחזקא בינﬠטה הי"ו אב"י בפﬠטבוש מגדוי תומכי מוסדותינו הק' רג השמחה במﬠונו באירוסי בתו שתחי' מז טוב הרבני היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, האברך היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מוה"ר יושﬠ ﬠמי שווארץ הי"ו מוה"ר שמוא דוד מארקאוויטש הי"ו מצוות הﬠובדים בהאפיס ש מוסדותינו הק' מﬠסקני מוסדותינו הק' רג אירוסי בתו שתחי' מז"ט רג הודת בתו שתחי' מז טוב האברך היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, האברך היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מוה"ר ישﬠי' יﬠקב בירנבוים הי"ו מוה"ר יוא ברח"ש וויינשטאק הי"ו מגי"ש בבית מדרשינו הגדו מגדוי ﬠסקני מוסדותינו הק' רג הודת בנו נ"י מז טוב והכניסו בבריתו ש אאﬠ"ה רג הודת בנו נ"י מז טוב והכניסו בבריתו ש אאﬠ"ה נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים 27 הרב הגדו המפורסם מﬠוז ומגדו ,שמו מפארים בהיוים ותוארים ,מחשובי מרן רביה"ק זי"ﬠ, הגאון הצדיק אבדק"ק שארמאש שיט"א הרה"ג רבי משה יודא פריﬠדמאן שיט"א הרב ר' בנציון פייﬠרווﬠרגﬠר שיט"א מנה רוחני בישיבה קטנה ח"א מנה בבית רח דרבינו יוא רג נשואי בנו הבה"ח משה דוד נ"י מז טוב רג אירוסי בתו שתחי' מז טוב רג אירוסי בנו הבה"ח יצחק זאב מז טוב הרבני הנגיד המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, הרבני הנגיד המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מוה"ר בנציון אנדא הי"ו מגדוי תומכי מוסדותינו הק' נואם הכבוד אצ דינﬠר ש המוסדות בﬠיר אנדאן תש"ﬠ חבר הנהת מוסדותינו הק' הרבני הנגיד המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מוה"ר מרדכי צבי הכהן קאהן הי"ו מוה"ר משה פריﬠדמאן הי"ו רג אירוסי בנו הבה"ח אימך ני"ו מז טוב משב"ק מרן הגה"ק בﬠ ברך משה זי"ﬠ ויבח"ט מרן רבינו שיט"א ﬠב"ג בת הרבני הנגיד המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד רג אירוסי בנו הבה"ח שרגא ני"ו מז טוב הרבני היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, הרבני היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מגדוי תומכי מוסדותינו הק' ובﬠ אכסניא ש שיחי מוסדותינו בﬠיר אנדאן יצ"ו מוה"ר שום ציק הי"ו מוה"ר משה בﬠרגﬠר הי"ו מנכ" בת"ת באנדאן יצ"ו מראשי ﬠסקני מוסדותינו הק' במאנטשﬠסטﬠר הﬠומד תמיד ימין מוסדותינו הק' במסירות נפאה הﬠומד תמיד מוכן ימינינו במסירות נפאה רג נישואי בתו שתחי' מז טוב רג אירוסי בנו ני"ו מז טוב רג אירוסי בנו ני"ו מז טוב הרבני הנגיד המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מוה"ר דוד בירך פאשקﬠס הי"ו הרבני היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מתומכי מוסדותינו הק' מוה"ר אחנן זאב קאגסבאד הי"ו רג אירוסי בנו הבה"ח ﬠמרם ﬠקיבא ני"ו מז טוב מגדו ﬠסקני ותומכי מוסדותינו הק' רג הכנסת בנו כמר יצחק זאב נ"י ﬠו התורה והמצות מוה"ר ﬠוזיא גאדינגﬠר הרבני הנגיד המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מוה"ר פנחס ﬠסטרייכﬠר הי"ו הרבני הנגיד המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מוה"ר חיים יﬠקב משה זופניק הי"ו מגדוי תומכי מוסדותינו הק' הי"ו -מתומכי מוסדותינו הק' רג הכנסת בנו כמר שמה ברוך נ"י ﬠו התורה והמצות ﬠב"ג בת הרבני הנגיד המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד רג הכנסת בנו ﬠו התורה והמצות מוה"ר דוד ﬠנגﬠ הרבני היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, הי"ו -מתומכי מוסדותינו הק' הרבני היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, הרבני הנגיד המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מוה"ר מרדכי שמוא יבﬠרמאן הי"ו מוה"ר שמﬠון ישרא פאאק הי"ו רג נשואי בנו הבה"ח יוד ני"ו והכנסת בנו נ"י ﬠו התורה והמצות מנכ" מוסדות יטב ב בארה"ב מתומכי מוסדותינו הק' רג נשואי בתו שתחי' מז"ט רג נשואי בנו הבה"ח אברהם אבא ני"ו מז"ט הרבני היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, הרבני היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מוה"ר משה שמיאוויטש הי"ו מגדו ﬠסקני ותומכי מוסדותינו הק' מוה"ר שום יחזקא ווידﬠר הי"ו הﬠומד תמיד מוכן ימין מוסדותינו הק' רג אירוסי בתו שתחי' מז טוב מאיר ייב ראזמﬠן הי"ו -מאס אנדזשﬠﬠס מוה"ר הﬠומד ימינינו בכ ﬠת וﬠונה, ובפרט התמסרותו ביקור רבינו שיט"א בר"ח אדר הﬠﬠ"ט רג נישואי בנו הבה"ח שמﬠון יוא ני"ו מז טוב הרבני היקר המפואר ,יפה פרי תואר ,רודף צדקה וחסד, מוה"ר ברוך שטיין הי"ו הﬠומד תמיד מוכן ימין מוסדותינו הק' רג אירוסי בנו ני"ו מז טוב Sponsored By: Sponsored By: Guttman Insurance Agency LLC 134 South 9th St. #4-A Brooklyn NY 11211 Sponsored By: 338 8th Ave. New York, NY 10001 ph. 212-462-1038 28 הרב הגאון המפורסם מﬠוז ומגדו ,מרביץ תורה בחורי חמד ,שמו מפארים בהיוים ותוארים הרבני החסיד נודﬠ שם ותהה, הﬠומד בראש הבית חינוך בנות ,חנכם ﬠ"ד ישרא סבא נייעס פון די מוסדות קול תורה ויראה לתומכים ונדבנים