Dom Karpacki - Fundacja Karpacka Polska
Transcription
Dom Karpacki - Fundacja Karpacka Polska
Dom Karpacki – pobudzanie współpracy transgranicznej regionów karpackich Carpathian House - Stimulation of Transfrontier Co-operation of the Carpathian Region Dom Karpacki – pobudzanie współpracy transgranicznej regionów karpackich Carpathian House - Stimulation of Transfrontier Co-operation of the Carpathian Region Publikacja powstała w ramach projektu „Dom Karpacki – pobudzanie współpracy transgranicznej regionów karpackich” - realizowanego przez Fundację Karpacką - Polska. Publication is issued in the frame of the project „Carpathian House - Stimulation of Transfrontier Co-operation of the Carpathian Region” – implemented by the Carpathian Foundation-Poland. Wsparcie projektu udzielone przez Islandię, Lichtenstein oraz Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Project supported by a grant from Iceland, Lichtenstein and Norway throught the EEA Financial Mechanism and Norwegian Financial Mechanism. Zespół wdrażający projekt / Team implementing project Zofia Kordela-Borczyk - nadzór nad projektem / project overall supervision Jolanta Szwarc-Burnatowska - Koordynator Projektu / Project Coordinator Ewa Januszczak - Asystent Projektu / Project Coordinator’s Assistant Anita Rembiesa Ewelina Zarzyczna Joanna Szamra Agnieszka Sroka Joanna Mołocznik Redaktor / Editor Anita Rembiesa Tekst / Text Zofia Kordela-Borczyk Jolanta Szwarc-Burnatowska Anita Rembiesa Sidsel Bleken Tłumaczenie / Translation Ireneusz Paternoga Zdjęcia / Photos archiwum Fundacji Karpackiej - Polska Maciej Kuczma Joanna Kozimor Andrzej Plęs Andrzej Józefczyk Koncepcja okładki / Cover idea Fundacja Karpacka - Polska FUNDACJA KARPACKA - POLSKA ul. Franciszkańska 5/1 38-500 Sanok, Polska tel.: +48 13 46 388 50, +48 13 46 388 53 tel./fax: +48 13 46 388 51 e-mail: [email protected] www.fundacjakarpacka.org www.carpathianhouse.org ISBN 978-83-89688-39-2 Wydawca / Publisher Wydawnictwo Arete II ul. Armii Krajowej 35, Targowiska 38-430 Miejsce Piastowe Copyright by Fundacja Karpacka - Polska, 2011 Fundacja Karpacka - Polska Misja Fundacji Karpackiej – Polska The mission of the Carpathian Foundation - Poland I Fundacja Karpacka - Polska 8 Fundacja Karpacka – Polska została utworzona w 1999 i zastąpiła działający na obszarze Polski od 1995 roku Fundusz na Rzecz Rozwoju Euroregionu Karpackiego. Powstanie fundacji było możliwe dzięki wieloletniemu wsparciu finansowemu udzielonemu przez Fundację Charlesa Stewarta Motta z USA. 9 The Carpathian Foundation - Poland was established in 1999 and replaced the Carpathian Euroregion Development Fund which had been operated within Podkarpackie Province from 1995. The Foundation’s establishment was made possible thanks to the financial support provided for many years by the Charles Stewart Mott Foundation, USA. Misją Fundacji Karpackiej – Polska jest wspieranie otwarcia społeczno gospodarczego górskich południowych obszarów województwa podkarpackiego. Fundacja realizuje swoją misję poprzez wdrażanie programów i projektów zmierzających do pobudzenia aktywności samorządów i organizacji pozarządowych. Fundacja prowadzi także działalność konsultingową zmierzającą do dostarczenia wysokiej jakości usług, związanych z pozyskiwaniem dofinansowania projektów z funduszy strukturalnych UE. The Carpathian Foundation’s mission is to support the socio-economic openness of the mountain areas of the Podkarpackie Voivodeship. The Foundation fulfils its mission by implementing programmes and projects intended to stimulate self-governments and NGOs. In addition, the Foundation runs consulting activities with the aim of providing high-quality services associated with seeking project grants from the EU structural funds. Od czasu rejestracji Fundacja wsparła finansowo liczne lokalne i międzynarodowe projekty zmierzające do umacniania samorządów i organizacji pozarządowych przyczyniając się tym samym do budowania społeczeństwa obywatelskiego na szczeblu lokalnym. Fundacja zainicjowała, także promocję tematyki związanej ze społeczną odpowiedzialnością biznesu, przedsiębiorczością społeczną, partnerstwem publiczno-prywatnym, europejskimi ugrupowaniami współpracy terytorialnej i marketingiem regionalnym. Wdrażanie programów i projektów Fundacji było możliwe dzięki kapitałowemu wsparciu ze strony: Fundacji Charlesa Stewarda Motta, Norweskiemu Mechanizmowi Finansowemu i Mechanizmowi Finansowemu Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Komisji Europejskiej, Fundacji Batorego, Programowi Partnerstwa Transgranicznego i Fundacji Rodzinnej Freda Robeya. Since its registration the Foundation has financially supported a number of local and international projects intended to strengthen self-governments and NGOs and therefore contributing to the creation of the civic society at the local level. The Foundation also initiated the promotion of the issues of the social responsibility of business, social entrepreneurship, public-private partnership, European territorial cooperation groups and regional marketing. The implementation of the Foundation’s programmes and projects was possible thanks to the capital support of: the Charles Steward Mott Foundation, the Norwegian Financial Mechanism and the EEA Financial Mechanism, the European Commission, the Batory Foundation, the Trans-frontier Partnership Programme and the Fred Robey Family Foundation. In the oncoming years the Foundation plans to continue to participate in the priority regional W najbliższych latach Fundacja planuje kontynuować uczestnictwo w priorytetowych regionalnych projektach i programach, między innymi poprzez rozpoczęcie wdrażania dwóch wieloletnich projektów tytułem „Alpy Karpatom” oraz „Karpaty Przyjazne Ludziom”, wspierających rozwój regionu poprzez transfer funduszy i doświadczeń szwajcarskich. Tym razem praca zespołu Fundacji została doceniona przez Szwajcarsko-Polski Program Współpracy. projects and programmes, e.g. by launching two long-term projects titled „The Alps for the Carpathians” and „The People-Friendly Carpathians”, supporting the region’s development by the transfer of funds and Swiss experience. This time the Foundation’s team work was appreciated by the Swiss-Polish Cooperation Programme. Fundacja Karpacka - Polska Ambasada Królestwa Norwegii o projekcie „Dom Karpacki” The Royal Norwegian Embassy on the project titled „The Carpathian House” II 12 13 Fundacja Karpacka - Polska Prezes Zarządu Zofia Kordela-Borczyk ul. Franciszkańska 5/1 38-500 Sanok Carpathian Foundation - Poland President of the Board Zofia Kordela-Borczyk ul. Franciszkańska 5/1 38-500 Sanok Szanowna Pani Prezes, Dear Zofia Kordela-Borczyk, Pragnę złożyć Pani gratulację za wyniki projektu pt. „Dom Karpacki – pobudzanie współpracy transgranicznej regionów karpackich”. Norwegia jest dumna, że mogła przyczynić się do finansowania projektu w ramach grantów EOG i norweskich. I would like to congratulate you with the results achieved in the project „Carpathian House - Stimulation of Transfrontier Co-operation of the Carpathian Region”. Norway is proud to have contributed to the finanicing of the project through the EEA and Norway Grants. Mieszkańcy regionu Karpat stoją wobec wielu wspólnych wyzwań. Region położny jest z dala od ośrodków politycznych i ekonomicznych poszczególnych krajów. Regiony takie mogą łatwo zostać zmarginalizowane. Z drugiej strony, wspólnymi elementami regionu karpackiego są piękna przyroda, cenne dziedzictwo historyczne oraz zasoby ludzkie, odznaczające się profesjonalizmem, innowacyjnością oraz energią. Wartości te są przesłanką ważnych działań, których podjęła się Fundacja Karpacka celem wzmocnienia współpracy w regionie. The people living in the Carpathian region share a number of common challenges. The region is located far from the political and economical centres of the individual countries. Such regions might easily be marginalised. However, the Carpathian region shares a beautiful nature, valuable historical traditions, and human resources that are professional, innovative and energetic. These values are part of the assets for the important work the Carpathian Foundation has undertaken to strengthen cooperation in the region. Dom Karpacki w Sanoku stał się regionalnym centrum współpracy i wymiany doświadczeń, które przyczyniają się do społeczno-gospodarczego rozwoju regionu. W celu zapewnienia rozwoju istotne jest zaangażowanie szeregu aktorów, którzy na różne sposoby będą przyczyniać się do osiągania celów. W projekcie wzięło udział wiele organiza- The Carpathian House in Sanok has become a regional centre for cooperation and exchange of experiences that contributes to economic and social development in the region. To secure regional development it is important to involve a number of actors that in various ways will contribute to reaching the goals. In this project a large number of civil society organisations, local governments Sidsel Bleken - Radca Ambasady Królestwa Norwegii w Warszawie odpowiedzialna za Mechanizmy Finansowe EOG Ms Sidsel Bleken - the Counsellor of the Embassy of the Kingdom of Norway in Warsaw, responsible for the EEA Financial Mechanisms cji społeczeństwa obywatelskiego, samorządów i przedsiębiorców. Takie szerokie spektrum uczestników gwarantuje rozwój lokalnych inicjatyw gospodarczych i społecznych. Współpraca między sektorami oraz ponad granicami przyczynia się do podniesienia wiedzy i budowania kompetencji. Jestem pod wrażeniem wielkiej liczby uczestników projektu, którzy poprzez swój udział podzielili się swoją wiedzą z korzyścią dla wszystkich uczestników – oraz dla regionu jako całości. Ponadto, współpraca umożliwiła lepsze zrozumie- and businesses have participated. This broad participation secures development of local economic and social initiatives. Cooperation across sectors and borders contribute strengthening knowledge and building competence. I am impressed by the large number of participants in the project. Through their participation they have shared their knowledge to the benefit for all the participants – and for the region as a whole. The cooperation has also enabled better cross-cultural understanding, intensified contacts between countries and 14 nie międzykulturowe, ożywione kontakty między krajami oraz zawiązanie osobistych relacji oraz sieci przedstawicieli różnych profesji. Granty EOG oraz norweskie przyczynią się do zbudowania stabilnej, pokojowej i zamożnej Europy w oparciu o zasady efektywnego rządzenia, demokratyczne instytucje, praworządność, poszanowanie praw człowieka oraz zrównoważony rozwój. Dodatkowo, dotacje przyczynią się do zapewnienia spójności społeczno-ekonomicznej w Europie. Współpraca oraz osobiste kontakty, jakie zostały zawiązane w ramach projektu przyczyniają się do osiągnięcia tych celów poprzez pobudzanie wzajemnych kontaktów, dialogu oraz rozwoju w regionie karpackim. Z przyjemnością śledziłam przebieg projektu. Odgrywa on ważną rolę w zapewnieniu zrównoważonego, zintegrowanego i harmonijnego rozwoju ponad granicami. Uważam, że w wyniku projektu została zawiązana trwała współpraca między instytucjami, organizacjami i przedsiębiorcami w regionie oraz że doprowadzi ona do społeczno-gospodarczego rozwoju w tych krajach. established personal relationships and professional networks. The EEA and Norway grants shall contribute to securing a stable, peaceful and prosperous Europe based on good governance, democratic institutions, the rule of law, respect for human rights and sustainable development. The grants shall also contribute to economic and social cohesion in Europe. The cooperation and the personal relationships that have been created through this project contribute to reaching those goals by stimulating contact, dialogue and development in the Carpathian region. It has been a pleasure to follow the development of the project. It plays an important role in securing a sustainable, integrated and harmonious development across the borders. I believe that the project has established lasting cooperation between institutions, organisations and businesses in the region and that this will contribute to economic and social development in countries. Życzę samych sukcesów w przyszłości. My best wishes for the future. Z pozdrowieniami, Best regards Sidsel Bleken Sidsel Bleken Radca Counsellor Podsumowanie projektu Project summary III 18 19 Szanowni Państwo, Ladies and Gentlemen, W kwietniu 2011 roku Fundacja Karpacka – Polska zakończyła czteroletni okres realizacji projektu pod tytułem „Dom Karpacki – pobudzanie współpracy transgranicznej regionów karpackich”. Przy finansowym wsparciu Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Fundacja oraz jej zagraniczni partnerzy zarządzali współpracą samorządów lokalnych, przedsiębiorców i organizacji pozarządowych położonych na przygranicznych obszarach Polski, Słowacji, Rumunii, Węgier i Ukrainy. In April 2011 the Carpathian Foundation – Poland completed the four-year implemention of the project titled „The Carpathian House – Stimulation of Trans-frontier Cooperation of the Carpathian Regions”. With the financial support of the Norwegian Financial Mechanism and the EEA Financial Mechanism, the Foundation along with its foreign partners managed the cooperation of local self-governments, entrepreneurs and NGOs based in the borderland areas of Poland, Slovakia, Romania, Hungary and Ukraine. Pod skrzydłami Fundacji Karpackiej – Polska z Domu Karpackiego płynął w świat strumień informacji o regionie, jego sytuacji, problemach i sukcesach. Międzynarodowe spotkania, wyjazdy studyjne, wystawy międzynarodowe gromadziły setki samorządowców, przedsiębiorców i zwyczajnych ludzi, którym na słowo Karpaty zaczynały mocniej bić serca. Po adaptacji parteru budynku w historycznej części miasta Sanoka, powstało miejsce, z którego nie tylko administrowano projektem, ale prezentowano także dorobek kulturowy i gospodarczy regionu. Integrację społeczności wzmocniło funkcjonowanie strony internetowej oraz opracowanie i wydanie mapy Regionu Karpackiego. Supervised by the Carpathian Foundation – Poland the Carpathian House sent to the world a stream of information about the region, its situation, problems and successes. International meetings, study visits and international exhibitions gathered hundreds of local government representatives, entrepreneurs and ordinary people, whose hearts beat harder at the mere word of the Carpathians. As a result of the adaptation of the ground floor of a building in the historic part of Sanok a venue was created, whose function was not only to administer the project, but also to demonstrate the region’s cultural and economic heritage. The community’s integration was strengthened by launching a website as well as by developing and releasing the Carpathian Region map. Promując region Fundacja wyszła poza jego granice, i w marcu 2011, zorganizowała pod dachem Parlamentu Europejskiego w Brukseli wystawę Expo Karpackie, która podbiła serca europejczyków i przypomniała o tym zapomnianym zakątku Europy. Whilst promoting the region, the Carpathian Foundation went beyond its borders and in March 2011 organised the Carpathian Expo at the European Parliament in Brussels, which won the hearts of Europeans and served as a reminder of this forgotten part of Europe. Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Zarządu Fundacji Karpackiej - Polska, z nagrodą za wkład w promocję i rozwój gospodarczy Ziemi Sanockiej Zofia Kordela-Borczyk - President of the Executive Board of the Carpathian Foundation – Poland, awarded for the promotion and economic development of the Sanok District Poprzez opracowanie i ogłoszenie Deklaracji Sanockiej Fundacja zwróciła uwagę na uciążliwe dla lokalnych społeczności skutki bliskości granicy Schengen, a ogłoszony raport po Expo Karpackim, zaapelował o konieczność opracowania specjalnego programu Unii Europejskiej dla Karpat – takiego, jaki wiele lat temu ta przygotowała dla krajów alpejskich. Zakończenie projektu nie oznacza końca Domu Karpackiego, który przez najbliższe lata będzie wysyłał młodych przedsiębiorców i liderów spo- With the development and announcement of the Sanok Declaration the Foundation drew attention to the burdensome consequences of the proximity of the Schengen border to the local communities, and a report released after the Carpathian Expo called for the necessity of drawing up a special EU programme for the Carpathians – such as the EU designed for the Alpine countries many years ago. The project completion does not mean the end of the Carpathian House, which will send young entrepreneurs and community leaders to 20 łecznych na staże do Szwajcarii i przyznawał dotacje, a powstająca Agencja Promocji Górskich Obszarów Podkarpacia wesprze i umocni rodzącą się markę regionu w świecie. A wszystko to za sprawą Szwajcarii, która poprzez referendum utworzyła Fundacji drogę do wdrażania wysoko budżetowego projektu po tytułem „Alpy Karpatom”. Korzystając z okazji pragnę podziękować wszystkim, w kraju i za granicą, którzy uwierzyli w projekt i przyczynili się do jego sukcesu, a w szczególności Pani Sidsel Bleken, Radcy Ambasady Królestwa Norwegii, Grażynie Więclewskiej, Dyrektorowi Władzy Wdrażającej Programy Europejskie, Małgorzacie Wierzbickiej, Dyrektorowi Departamentu Programów Pomocowych i Pomocy Technicznej w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego, Małgorzacie Zalewskiej, Zastępcy Dyrektora DPPiPT w MRR, Lorenie Stoica, Prezesowi Funduszu Rozwoju Euroregionu Karpackiego, Ruslanowi Zhylenko, Dyrektorowi Fundacji Karpackiej – Ukraina, Boglarce Bata, Dyrektorowi Fundacji Karpackiej – Węgry, Laurze Dittel, Dyrektorowi Fundacji Karpackiej – Słowacja, Andrzejowi Michalakowi, właścicielowi firmy Info Consulting, Anicie Rembiesa, właścicielowi firmy teleRAM, całemu zespołowi Międzynarodowej Sieci Fundacji Karpackich oraz zespołowi Władzy Wdrażającej Programy Europejskie współpracującemu przy realizacji projektu. traineeships in Switzerland and award grants over the next years, and the Agency for Promoting the Mountain Areas of Podkarpacie, which is being founded, will support and consolidate the region’s newly-established label. And all that thanks to Switzerland, which through a referendum enabled the Foundation to implement the high-budget project titled „The Alps for the Carpathians”. May I take this opportunity to thank everyone at home and abroad who had trust in the project and contributed to its success, in particular to Ms Sidsel Bleken, the Counsellor of the Royal Norwegian Embassy, Grażyna Więclewska, the Director of the Implementing Authority for European Programmes, Małgorzata Wierzbicka, the Director of the Department for Aid Programmes and Technical Assistance at the Ministry of Regional Development, Małgorzata Zalewska, Deputy Director of the DAPTA at the MRD, Lorena Stoica, the President of the Carpathian Euroregion Development Fund, Ruslan Zhylenko, the Director of the Carpathian Foundation – Ukraine, Boglarka Bata, the Director of the Carpathian Foundation – Hungary, Laura Dittel, the Director of the Carpathian Foundation – Slovakia, Andrzej Michalak, the owner of the Info Consulting firm, Anita Rembiesa, the owner of the teleRAM firm, the whole team of the International Network of Carpathian Foundations and the team of the Implementing Authority for European Programmes cooperating on project implementation. Z wyrazami szacunku, Yours faithfully, Zofia Kordela-Borczyk Zofia Kordela-Borczyk Prezes Zarządu Fundacji Karpackiej - Polska President of the Executive Board of the Carpathian Foundation - Poland Fundacja Karpacka - Polska Opis projektu „Dom Karpacki - pobudzanie współpracy transgranicznej regionów karpackich” Description of the project „The Carpathian House – Stimulation of Transfrontier Cooperation of the Carpathian Regions” IV 24 25 Projekt został opracowany przez zespół Fundacji Karpackiej – Polska i nagrodzony w ramach priorytetu „Polityka regionalna i działania transgraniczne”. Wartość przyznanej dotacji wyniosła 398 863 euro, a okres wdrażania był od grudnia 2006 do kwietnia 2011. Projekt został sfinansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Projekt realizowany został we współpracy z partnerami: Fundacją Karpacką – Słowacja, Fundacją Karpacką – Węgry, Fundacją Karpacką – Ukraina oraz Fundacją Karpacką – Rumunia. The project was developed by the team of the Carpathian Foundation – Poland and awarded a grant under the priority „Regional Policy and Cross-border Activities”. A grant of EUR 398,863 was awarded and the implementation period was from December 2006 to April 2011. The project was financed from the funds of the EEA Financial Mechanism and the Norwegian Financial Mechanism. The project was implemented in cooperation with the following partners: the Carpathian Foundation – Slovakia, the Carpathian Foundation – Hungary, the Carpathian foundation – Ukraine and the Carpathian Foundation – Romania. Celem projektu było ożywienie kontaktów pomiędzy pięcioma krajami współtworzącymi Euroregion Karpacki, tj. Węgrami, Polską, Rumunią, Słowacją i Ukrainą poprzez pobudzenie współpracy samorządów lokalnych, organizacji pozarządowych i instytucji około biznesowych z regionu Karpat. The project’s objective was to stimulate contacts between the five countries making up the Carpathian Euroregion, i.e. Hungary, Poland, Romania, Slovakia and Ukraine by encouraging cooperation of local self-governments, NGOs and business-related institutions from the Carpathian region. Projekt miał również na celu ułatwienie przepływu informacji i dobrych praktyk w regionie oraz wzmocnienie tzw. networkingu poprzez tworzenie sieci wzajemnych kontaktów nawiązanych podczas cyklicznie odbywających się forów i wyjazdów studyjnych. The project was also intended to facilitate the flow of information and good practices in the region and to strengthen networking, i.e. creation of networks of contacts established at the regular forums and study visits. Z punktu widzenia zasięgu geograficznego projekt obejmował w Polsce: województwo podkarpackie, w Słowacji: region koszycki i proszowski, na Ukrainie regiony: lwowski, zakarpacki, czerniowiecki i zakarpacki, na Węgrzech okręgi: Heves, Borsod-Abauj-Zemplen, Szabolcs-Szatmar-Bereg, Hajdu-Bihar, Szolnok-Jasz-Nagykun i Rumunii okręgi: Botosani, Bihar, Maramures, Satu Mare, Salaj, Suceava i Harguita. In terms of the geographic scope the project included: in Poland: Podkarpackie Voivodeship, in Slovakia: Presov and Kosice regions, in Ukraine: Lviv, Chernivtsi and Transcarpathian oblasts, in Hungary: Heves, Borsod-Abauj-Zemplen, Szabolcs-Szatmar-Bereg, Hajdu-Bihar, Szolnok-Jasz-Nagykun districts, and the following districts of Romania: Botosani, Bihar, Maramures, Satu Mare, Salaj, Suceava and Harguita. W ramach projektu zostały zrealizowane następujące działania: The following activities were accomplished under the project: 1. Adaptacja budynku Domu Karpackiego w Sanoku na cele konferencyjno-wystawiennicze. Wyposażenie lokalu oraz zakup sprzętu do tłumaczeń symultanicznych. 2. Przygotowanie stałej ekspozycji karpackiej, prezentującej dorobek pięciu krajów: Polski, Rumunii, Słowacji, Ukrainy i Węgier. 3. Zorganizowanie dwóch Forum dla organizacji pozarządowych, umożliwiających nawiązanie nowych kontaktów w ramach krajów karpackich i dzielenie się doświadczeniami celem tworzenia nowych wspólnych projektów. 4. Zorganizowanie dwóch Forum dla Samorządów Lokalnych karpackich regionów państw uczestniczących w projekcie. 5. Zorganizowanie dwóch Forum dla Biznesu, organizowanych w celu pobudzenia współpracy trans granicznej przedsiębiorców oraz instytucji okołobiznesowych. 6. Przygotowanie i administracja strony internetowej, prezentującej aktualne wydarzenia w ramach projektu. 7. Wydanie mapy Euroregionu Karpackiego, ukazującej i opisującej region celem jego promocji. 8. Zorganizowanie trzech wizyt studyjnych przeznaczonych kolejno dla: organizacji pozarządowych, samorządów lokalnych oraz dla biznesu. 9. Zorganizowanie Expo Karpackiego – największego wydarzenia projektu, które zaprezentowało to, co w regionie najbardziej wartościowe i twórcze. 10. Opracowanie i wydanie publikacji podsumowującej dorobek projektu. 1. Conversion of the Carpathian House building in Sanok for conference-exhibition purposes. 2. Furnishing the premises and the purchase of simultaneous translation equipment. 3. Organising a permanent Carpathian exhibition, demonstrating the legacy of five countries: Poland, Romania, Slovakia, Ukraine and Hungary. 4. Organising two NGO forums, which enable new contacts within the Carpathian countries and the sharing of experience to launch new joint projects. 5. Organising two forums for local self-governments of the Carpathian regions participating in the project. 6. Organising two Business Forums aimed at stimulating trans-frontier cooperation of entrepreneurs and business-related institutions. 7. Developing and administrating a website providing updates on project events. 8. The Carpathian Euroregion Map, showing and describing the region as part of its promotion. 9. Organising three study visits intended for NGOs, local self-governments and business respectively. 10. Organising the Carpathian Expo – the project’s biggest event, which presented the region’s most valuable and creative aspects. 11. Development and release of a publication which summed up the project’s achievements. 26 Knut Hauge - Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce - dokonuje wpisu do księgi pamiątkowej Domu Karpackiego Knut Hauge - Ambassador of the Royal Norwegian Embassy in Poland makes an entry in the memorial book of the Carpathian House Wizyta Davida Peleg - Ambasadora Izraela w Polsce w siedzibie Fundacji Karpackiej - Polska, od lewej: Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji, David Peleg, kierowca ambasady, Waldemar Och – Sekretarz Miasta Sanoka, Wojciech Blecharczyk - Burmistrz Miasta Sanoka Karina Karpińska - specjalista, Sidsel Bleken - Radca oraz Knut Hauge - Ambasador Królestwa Norwegii w Warszawie, Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji Karpackiej - Polska oraz Jolanta Szwarc-Burnatowska Koordynator Projektu David Peleg - Ambasador Izraela z wizytą w Sanoku A visit of the Ambassador of Israel Mr David Peleg to the headquarters of the Carpathian Foundation – Poland, from left: Zofia Kordela-Borczyk, David Peleg, embassy driver, Waldemar Och - Clerk of the Town of Sanok, Wojciech Blecharczyk - Mayor of the Town of Sanok David Peleg - Ambassador of Israel in Poland, visiting Sanok Karina Karpińska - expert, Sidsel Bleken - Counsellor and Knut Hauge - Ambassador of the Royal Norwegian Embassy, Zofia Kordela-Borczyk - President of the Carpathian Foundation – Poland, Jolanta Szwarc-Burnatowska - Project Coordinator Tablica informująca o projekcie zamieszczona na budynku Domu Karpackiego przy ul. Franciszkańskiej 5 w Sanoku Project information board on the Carpathian House at 5 Franciszkańska Street in Sanok 28 29 Tło i uzasadnienie Project background and justification Projekt został zrealizowany na terenie Euroregionu Karpackiego /EK/. Teren ten charakteryzuje się wysoką liczebnością mniejszości narodowych, wysokim poziomem ubóstwa oraz słabym rozwojem infrastruktury drogowej na obszarach górskich. The project was implemented in the territory of the Carpathian Euroregon. This area is characterised by high percentages of national minorities, high levels of poverty and poorly developed road infrastructure in mountain areas. Na terenie Euroregionu Karpackiego mieszkają ludzie, których dzielą granice tych europejskich krajów, które uzyskały w pierwszej turze akcesję do Unii Europejskiej /Polska, Słowacja, Węgry/, kraju drugiej tury /Rumunia/ jak również kraju, którego wstąpienia do Unii trudno oczekiwać w najbliższych latach /Ukraina/. Paradoksalnie, wstąpienie do UE nowych krajów spowodowało jeszcze większą marginalizację regionów przygranicznych w swoich własnych krajach. W ciągu ostatnich lat dało się zauważyć, że górskie obszary przygraniczne rozwijają się znacznie wolniej, niż obszary położone bardziej centralnie. Jak podaje Eurostat, urząd statystyczny Unii Europejskiej, PKB na 1 mieszkańca w podkarpackim w 2010 roku wyniósł zaledwie 75,6%. tego wskaźnika dla całego kraju. W stosunku do średniej dla 27 krajów Unii Europejskiej wartość podkarpackiego PKD stanowi tylko 38,2% tego wskaźnika partnerów handlowych Polski (przede wszystkim Niemiec) i odzwierciedliła się w spadku dochodów przedsiębiorstw przemysłowych. W krajach sąsiadujących PKB jest na podobnym poziomie, a jeszcze niższy na Ukrainie i w Rumunii. Temat związany z problemami i możliwościami rozwoju regionu karpackiego został poruszony w ramach realizacji projektu, podczas międzynarodowego seminarium, które miało miejsce pod- The Carpathian Euroregion is inhabited by people who are divided by the border of the European countries which acceded to the European Union in the first round /Poland, Slovakia, Hungary/, in the second round /Romania/, as well as of the country, which is hardly expected to joint the EU in oncoming years /Ukraine/. Ironically, as a result of the accession of the new countries to the EU the borderland regions have become even more marginalised in their own countries. In recent years it has become evident that the mountain borderland regions are developing much more slowly than the more-centrally located areas. According to the Eurostat, the EU’s statistical office, the GNP per one inhabitant of the Podkarpackie Voivodeship in the year 2010 was as low as 75.6% of the indicator for the entre country. In comparison to the average for the 27 countries of the EU the value of the Podkarpackie Voivodeship’s GNP is only 38.2% of the indicator of Poland’s trade partners (most importantly Germany) and is reflected by a drop in the income of industrial enterprises. The GNP of the neighbouring counties is at a similar level, whilst in Ukraine and Romania is even lower. The issue of problems and development opportunities of the Carpathian region was raised as part of the project implementation at an international seminar which was held during the Carpathian czas Expo Karpackiego w Brukseli. Wnioski z seminarium zostały przekazane członkom Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej. Zgłoszona została inicjatywa utworzenia specjalnego Funduszu UE, który wspomógłby i przyspieszył pozytywne zmiany w kierunku rozwoju tego regionu Karpat. Stworzenie takiego funduszu wynika z autentycznych potrzeb regionu docelowego, który objęty w większości przepisami dyrektywy Natura 2000 od lat boryka się z problemem braku nowych inwestycji, które łączyłyby konieczność ochrony bioróżnorodności z potrzebami człowieka. Na przykład Bieszczady stają się skansenem nie tylko przyrody, ale i ludzi. Fundusz ma stanowić odpowiedź na potrzeby lokalne. Poprzez odpowiednio zaplanowane działania miałby doprowadzić do lepszego wykorzystania i zagospodarowania przestrzeni Karpat oraz wykreowania nowych miejsc pracy w tzw. „zielonych zawodach”. Nowe, „zielone inwestycje” mogłyby przynieść wiele korzyści społecznych, jednocześnie zachowując unikalność przyrodniczą tych terenów. Ich realizacja może stanowić o rozwoju regionalnym, spowodować aktywizację społeczności lokalnych, przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu, niwelując bezrobocie panujące w tym regionie. Nowe granice, jak i regulacje handlowe, powodują zarówno zastój we wzajemnych kontaktach, jak i rozwój nacjonalizmów. Historyczna słabość społeczeństw i samorządów w kontaktach z władzą pozostawiła ślad w postaci całkowitej bierności, która musi być ciągle przezwyciężana. Realizacja projektu „Dom Karpacki” objęła cały wachlarz działań na rzecz rozwoju społeczno-ekonomicznego oraz wzmocnienia regionu jako całości w celu przyciągnięcia nowych inwestycji, jak również wykorzystania miejscowych zasobów. Expo in Brussels. The seminar conclusions were handed to members of the European Parliament and the European Commission. An initiative was put forward to create a special EU Fund to support and accelerate the positive changes aimed at developing this region of the Carpathians. The necessity of establishing such a fund is urged by genuine needs of the target region, which due to the Natura 2000 directives has been coping with the scarcity of new investments, which would combine the biodiversity protection with human needs. The Bieszczady Mountains for instance are becoming an open-air museum of not only nature, but also people. The Fund is supposed to be a response to the local needs. By means of properly planned actions, it would lead to a better use and management of the Carpathian area and to the creation of new green jobs. New „green investments” could bring about a number of social benefits, by simultaneously preserving the natural uniqueness of the areas. The implementation of such investments may contribute to regional development, stimulation of local communities and prevent social exclusion by reducing the unemployment of the region. The new borders and commercial regulations bring about a standstill in mutual relations, in addition to encouraging nationalisms. The historical weakness of the communities and local-self-governments in contacts with authorities has left behind a vestige of utter passivity, which must be always overcome. The implementation of the Carpathian House project involved a whole array of activities for the benefit of socio-economic development and the strengthening of the region as a whole to attract new investments and to exploit local resources. 30 Poprzez realizację zaplanowanych działań Fundacja Karpacka - Polska zbudowała networking pewnej grupy podmiotów, ożywiła kontakty pomiędzy krajami EK - na poziomie samorządów lokalnych, organizacji pozarządowych i instytucji okołobiznesowych oraz MŚP i wypromowała stałe formy współpracy prowadzące do poprawy jakości życia mieszkańców obszarów przygranicznych. 31 Through the implantation of the planned activities the Carpathian Foundation has built a networking of a certain number of entities, revived the contacts between the Carpathian Euroregion’s countries – at the levels of local self-governments, NGOs, business-related institutions and small and medium-sized enterprises and promoted permanent forms of cooperation leading to an improved living quality of the people inhabiting the borderland areas. Podkładka pod mysz – promocja regionu z wykorzystaniem gadgetu, który jednocześnie reprezentuje faunę Karpat, rozdawana uczestnikom forum oraz podczas wystawy Expo Karpackie. Napis „Pamiętaj, jest tylko 2200 rysi w obszarze Karpat!” ma na celu pomoc w walce o ochronę ginących gatunków zwierząt A mouse pad – the region’s promotion with a gadget, which presents the Carpathian fauna, handed to forum participants and at the Carpathian EXPO. The slogan „Remember, there are only 2,200 lynxes in the Carpathians!” is intended to help protect animal species facing extinction Opis działań zrealizowanych w ramach projektu Description of activities implemented under the project V 35 Mapa Euroregionu Karpackiego The Carpathian Euroregion map Celem wydania mapy Euroregionu Karpackiego była prezentacja i promocja regionu. Mapa została wydana w skali 1 : 765 000 (1 cm : 7,65 km), w nakładzie 10 000 sztuk, w sześciu językach – angielskim, polskim, rumuńskim, słowackim, ukraińskim i węgierskim. Zawartość mapy obejmuje opis 19 administracyjnych jednostek z pięciu krajów. Wydana została przez Wydawnictwo Arete II, a opracowana przez dr. Wojciecha Krukara, Fundację Karpacką - Polska oraz Wydawnictwo Arete II. Po stronie węgierskiej w skład Euroregionu wchodzi 5 okręgów : Borsod-Abaúj-Zemplén, Hajdú-Bihar, Heves, Jász-Nagykun-Szolnok, Szabolcs-Szatmár-Bereg. Po stronie polskiej: województwo podkarpackie. Po stronie rumuńskiej w skład Euroregionu wchodzi 5 okręgów: Bihor, Sălaj, Satu Mare, Marmarosz, Botoşani. Po stronie słowackiej do Euroregionu należą dwa kraje: Kosice i Prešov. Po stronie ukraińskiej w skład Euroregionu wchodzą 4 obwody: Lviv, Ivano-Frankivsk, Chernivtsi, Transcarpathian regions. Całkowita powierzchnia obszaru Euroregionu Karpackiego: 140.647 km2 (2010). Całkowita liczba ludności: 14.521.000 (2010). Mapa pokazuje najciekawsze miejsca o szczególnym znaczeniu przyrodniczym, kulturowym lub historycznym. Zawiera zestaw zdjęć ilustrujących wybrane miasta oraz ciekawostki przyrodnicze i kulturowe. Na mapie opublikowano adresy poszczególnych Fundacji oraz adresy do stron internetowych o dużej oglądalności z zakresu turystyki i promocji. Wersja elektroniczna mapy została zamieszczona na stronie Fundacji Karpackiej Polska jako plik *.pdf, natomiast wersje papierowe były przekazywane nieodpłatnie uczestnikom The Carpathian Euroregion map was released to present and promote the region. The map was issued at a scale of 1 : 7650,000 (1cm : 7.65 km) at the print run of 10,000 copies, in six languages: English, Polish, Romanian, Slovak, Ukrainian and Hungarian. The map includes the description of 19 administration units from five countries. Published by Wydawnistwo Arete II, edited by PhD. Wojciech Krukar, the Carpathian Foundation – Poland and Wydawnistwo Arete II. The Hungarian part of the Euroregion includes 5 districts: Borsod-Abaúj-Zemplén, Hajdú-Bihar, Heves, Jász-Nagykun-Szolnok, Szabolcs-Szatmár-Bereg. The Polish part includes: the Podkarpackie Voivodeship. The Romanian part of the Euroregion consists of 5 districts: Bihor, Sălaj, Satu Mare, Marmarosz, Botoşani. The Slovakian part of the Euroregion comprises two regions: Košice and Prešov. The Euroregion’s Ukrainian part includes 4 oblasts: Lviv, Ivano-Frankivsk, Chernivtsi and Transcarpathian regions. The overall area of the Carpathian Euroregion is 140,647 square km (2010). The overall population is 14,521,000 (2010). The map shows the most interesting places of special natural, cultural and historic interest. It contains a set of photographs illustrating selected towns and titbits about nature and culture. The map includes addresses of individual Foundations and details of frequently-visited websites on tourism and promotion. The electronic version of the map was included on the website of the Carpathian Foundation – Poland as *.pdf file, whilst paper versions were handed to participants of international meetings free of charge. The maps 36 międzynarodowych spotkań. Mapy zostały przekazane również partnerom oraz zaprzyjaźnionym instytucjom Fundacji. „Euroregion Karpacki powstał jako płaszczyzna współpracy transgranicznej pomiędzy położonymi w Karpatach, przygranicznymi regionami Polski, Rumunii, Słowacji, Ukrainy i Węgier. Był pierwszym euroregionem, który objął jeden z regionów Polski. Formalne porozumienie tworzące Euroregion Karpacki zostało podpisane w Debreczynie w 1993 r. przez przedstawicieli Polski, Słowacji, Ukrainy i Węgier, w obecności ówczesnej Sekretarz Generalnej Rady Europy - Catherine Lalumiére. Regiony z Rumunii dołączyły później – w 1997 r. Głównym zadaniem Euroregionu Karpackiego i utworzonych struktur (Rada, Sekretarz Generalny, Sekretariat) było inicjowanie i koordynowanie działań w zakresie promocji współpracy transgranicznej na polu gospodarki, nauki, kultury, oświaty, turystyki i ekologii. Najaktywniejsza współpraca wszystkich krajów i regionów Euroregionu miała miejsce w kilku latach poprzedzających rozszerzenie Unii Europejskiej o Polskę, Słowację i Węgry (2004) oraz Rumunię (2007). Od wejścia czterech krajów do UE, priorytetem stały się dwu- i wielostronne relacje samorządów poszczególnych regionów. Nadgraniczne tereny Polski, Ukrainy, Słowacji, Węgier oraz Rumunii stanowią unikatowy – w skali całego kontynentu - fenomen wielokulturowości. Dziedzictwo kulturowe obejmuje szereg grup narodowych i etnicznych oraz wiele wyznań – stanowi miejsce spotkania dwóch cywilizacji – łacińskiego zachodu i bizantyńskiego wschodu. Walory te, czynią z Euroregionu jeden z potencjalnie najatrakcyjniejszych turystycznie obszarów Europy”. 37 were also handed to the Foundation’s partners and befriended institutions „The Carpathian Euroregion was established as a platform for trans-frontier cooperation between the borderland regions of Poland, Romania, Slovakia, Ukraine and Hungary set in the Carpathians. It was the first Euroregion, which included one of Poland’s regions. The formal agreement creating the Carpathian Euroregion was signed at Debrecen in 1993 by representatives of Poland, Slovakia, Ukraine and Hungary, in the presence of the then Secretary General of the Council of Europe – Catherine Lalumiére. The regions of Romania joined later in 1997.The main task of the Carpathian Euroregion and the set-up structures (the Council, Secretary General, Secretariat) was to initiate and coordinate activities of trans-frontier promotion and cooperation in the field of economy, science, culture, education, tourism and ecology. The most active cooperation of all the countries and regions of Europe took place in the few years preceding the enlargement of the European Union to include Poland, Slovakia and Hungary (2004) and Romania (2007). Since the accession of the EU by the four countries, bi- and multilateral relations of self-governments of individual regions have been the priority. The borderland areas of Poland, Slovakia, Hungary and Romania are unique for their multicultural character within the whole continent. Their cultural heritage involves a number of national and ethnic groups and denominations and constitutes a meeting point of two civilisations – the Latin West and the Byzantine East. This makes the Euroregion one of the potentially most attractive areas of Europe in terms of tourism”. Mapa Euroregionu Karpackiego wydana w skali 1 : 765 000 (1 cm : 7,65 km). Zawartość mapy obejmuje opis 19 administracyjnych jednostek z pięciu krajów. Wydana została przez Wydawnictwo Arete II, a opracowana przez dr. Wojciecha Krukara, Fundację Karpacką - Polska oraz Wydawnictwo Arete II The Carpathian Euroregion map released in the scale of 1:765,000 (1cm : 7.65 km). The map includes description of 19 administrative units of the five countries. Published by Wydawnistwo Arete II, edited by PhD. Wojciech Krukar, the Carpathian Foundation – Poland and Wydawnistwo Arete II 39 Adaptacja budynku Domu Karpackiego oraz przygotowanie stałej ekspozycji karpackiej, prezentującej dorobek pięciu krajów: Polski, Rumunii, Słowacji, Ukrainy i Węgier. Adaptacja budynku Domu Karpackiego w Sanoku oraz stałej ekspozycji Conversion of the Carpathian House building in Sanok and a permanent exhibition Głównym celem projektu pt. „Dom Karpacki – pobudzanie współpracy regionów karpackich” było doprowadzenie do powstania stałego miejsca w Karpatach odpowiedzialnego za wdrażanie inicjatyw i pobudzenie współpracy pomiędzy krajami przygranicznymi w ramach utworzonego w 1993 roku Euroregionu Karpackiego. Zakup nieruchomości był koniecznym, wstępnym etapem realizacji projektu. I tak w czerwcu 2005 roku, dzięki dobrej współpracy z władzami miasta i Fundacją Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego w Polsce, Fundacja Karpacka nabyła w centrum Sanoka parter historycznego budynku, dawnego Towarzystwa Kupieckiego. Zakup lokalu sfinansowany był z grantu kapitałowego, przyznanego Fundacji Karpackiej – Polska, przez Fundację Batorego (60.000 PLN) oraz ze środków własnych Fundacji Karpackiej. Następnie dokonano adaptacji znajdującego się w niej lokalu dla potrzeb „Domu Karpackiego”. Obiekt przystosowano na cele konferencyjno-wystawiennicze, zakupiono wyposażenie niezbędne do zarządzania projektem i wprowadzania w życie jego kolejnych etapów. Na zewnątrz budynku została zamontowana tablica informująca o projekcie współfinansowanym z Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Na jednym z poziomów zaaranżowano stałą ekspozycję karpacką krajów Euroregionu Karpackiego w zakresie przedsięwzięć gospodarczych, samorządowych, organizacji pozarządowych, Conversion of the Carpathian House building and preparation of the permanent Carpathian exhibition demonstrating the legacy of the five countries: Poland, Romania, Slovakia, Ukraine and Hungary. The main objective of the project titled „The Carpathian House – Stimulation of the Carpathian Regions” Cooperation” was to set up a permanent venue in the Carpathians responsible for implementing projects and stimulating the cooperation between borderland countries as part of the Carpathian Euroregion established in 1993. The property purchase was a necessary, preliminary stage of the project implementation. Accordingly, in June 2005 thanks to a good cooperation with town authorities and the Foundation for the Preservation of Jewish Heritage in Poland, the Carpathian Foundation purchased the ground floor of the historic building of the former Merchant Society located in the centre of Sanok. The purchase of the premises was financed from the capital grant, awarded to the Carpathian Foundation – Poland by the Batory Foundation (PLN 60,000) and from the Carpathian Foundation’s own funds. Afterwards, the premises were converted for the purposes of the Carpathian House venue. The premises were adapted to serve as a conference and exhibition venue and equipment was bought necessary to manage the project and implement its successive stages. A plaque was placed on the building’s front informing on the project co-financed by the Norwegian Financial Mechanism and the European Economic Area. One of the levels features a permanent exhibition of the Carpathian Euroregion countries, displaying achievements of local self-governments and NGOs 40 turystyki oraz kultury i edukacji. Oferta została przedstawiona na specjalnie zaprojektowanych gablotach wystawienniczych w formie elektronicznej, dokumentacji fotograficznej, publikacji w sześciu językach, próbek wyrobów, materiałów promocyjnych pisanych i filmowych, wykładów oraz prezentacji. We współpracy z Fundacjami partnerskimi – ekspozycja jest wciąż uzupełniana i wzbogacana o nowe elementy. Z „Domu Karpackiego” w trakcie realizacji projektu korzystały organizacje NGO, samorządy, instytucje biznesu, jak również ogólnie ujmując społeczności przygraniczne karpackich obszarów Polski, Słowacji, Rumunii, Węgier i Ukrainy. Uczestnicy projektu korzystali z udziału w forum, gdzie zapoznali się z działalnością podobnych podmiotów z innych krajów, nawiązali z nimi kontakty, a z niektórymi podjęli ściślejszą współpracę, realizując wspólne projekty. „Dom Karpacki” pełnił funkcję integrującą w stosunku do lokalnych społeczności, które przez wiele lat nie miały możliwości decydowania o współpracy ze swoimi sąsiadami z zagranicy. 41 in tourism, culture and education. The exhibits were demonstrated in specially designed showcases, in electronic format, photographic documentation, publications in 6 languages, design specimens, promotional materials both written and filmed, lectures and presentations. In cooperation with twin Foundations the exhibition is regularly updated and expanded with new features. Over the course of project implementation the Carpathian House was used by NGOs, local self-governments, business institutions as well as borderland communities of the Carpathian areas of Poland, Slovakia, Romania, Hungary and Ukraine. The project participants benefited from the forum as they were able to learn about activities of similar entities in other countries and established relationship with them or entered into closer cooperation and implemented joint projects. The Carpathian House fulfilled an integrating role for local communities, which for many years had no opportunity to make decisions on cooperation with their foreign neighbours. Wejście główne do siedziby Domu Karpackiego Main entrance of the Carpathian House headquarters Joanna Mołocznik - pracownik Fundacji, przy portretach wybitnych postaci pochodzących z Karpat, m.in. Maksymiliana Hell, Grzegorza z Sanoka, Zdzisława Beksińskiego, Władysława Sikorskiego, Stefana Batorego, Szewach Weiss Ms Joanna Mołocznik - Foundation employee at portraits of outstanding figures from the Carpathians, including Maksymilian Hell, Grzegorz of Sanok, Zdzisław Beksiński, Władysław Sikorski, Stefan Batory, Szewach Weiss 42 Siedziba Domu Karpackiego w trakcie remontu 43 Carpathian House headquarters under renovation Siedziba Domu Karpackiego po remoncie Carpathian House headquarters after renovation 44 Wyposażenie lokalu oraz zakup sprzętu do tłumaczeń symultanicznych Furnishing the premises and purchase of simultaneous translation equipment Fragment ekspozycji karpackiej Section of the Carpathian exhibition 46 47 W roku 2007 w ramach projektu udało się Fundacji Karpackiej – Polska zakupić wysokiej klasy cyfrowy sprzęt do tłumaczeń symultanicznych wraz z nagłośnieniem oraz zestawem 100 odbiorników ze słuchawkami. In 2007 as part of the project the Carpathian Foundation – Poland succeeded in purchasing top-of-the-range digital interpreting equipment complete with amplification and a set of 100 handsets with headphones. Dzięki pięciu demontowalnym kabinom spełniającym europejskie normy – dla dwóch tłumaczy każda – wszelkie międzynarodowe konferencje i spotkania organizowane przez Fundację mogą być tłumaczone jednocześnie na pięć języków. Sprzęt podczas wdrażania projektu był dla Fundacji olbrzymią pomocą i oszczędnością podczas realizacji każdego z sześciu forum. Uczestnicy z pięciu krajów, dzięki możliwości komunikacji w swoim języku ojczystym, mogli być dobierani pod względem merytorycznym, nie pod kątem znajomości np. języka angielskiego. Koszt wypożyczenia tego typu systemu tłumaczeń językowych każdorazowo znacznie podnosiłby koszty organizacji forum. Korzyści ekonomiczne z posiadania sprzętu do tłumaczeń symultanicznych były wręcz niocenione, a jakość międzynarodowych konferencji nieporównywalnie wyższa. Thanks to five easy-to-dismantle interpreter booths conforming to European standards – each for two interpreters – all international conferences and meetings organised by the Foundation can be simultaneously interpreted into five languages. The said equipment proved to be of great assistance to the Foundation and saved a lot of time and funds at each of the six forums. Participants from the five countries, thanks to the possibility of communicating in their native language, could be selected based on the content of their presentations rather than on their ability to speak English. The cost of hiring such interpreting system would otherwise each time significantly increase the costs of the forums. The economic benefits of owning interpreting equipment were invaluable, thus greatly improving the quality of international conferences. W skład zestawu wchodzi również projektor multimedialny wraz z ekranem, system nagłośnienia, zestaw mikrofonów oraz sprzęt zapisujący każdy język konferencji na płytę CD. The set also includes a multimedia projector complete with a screen, amplification, a microphone set and a recording system. Dodatkowo, dzięki funduszom wyposażono siedzibę Domu Karpackiego w sprzęt (zestawy komputerowe, laptopy, drukarki) dzięki czemu stworzono doskonale warunki efektywnego wdrażania projektu i zapewnienie działaniom projektu wysokiej jakości. In addition, thanks to the funds the Carpathian House was furnished with other equipment (computers, laptops, printers) and, accordingly, perfect conditions were created for project implementation and for ensuring the high quality of project activities. Uczestnicy Forum na tle kabin do tłumaczeń symultanicznych Forum participants in front of interpreter booths 48 Strona internetowa prezentująca aktualne wydarzenia projektu The website presenting updated project events System rejestracji i nagrywania dźwięku różnych wersji językowych Główny system sterujący procesem tłumaczenia Main interpreting control system Multilanguage sound recording system 50 Jednym z elementów promocji projektu „Dom Karpacki” jest serwis internetowy. Jest najtańszą i najszybszą drogą komunikacji oraz narzędziem reklamy. Został zamieszczony w sieci pod adresem: http://www.carpathianhouse.org/. i opracowany na podstawie zgromadzonego w trakcie realizacji projektu materiału. Portal zawiera informacje na temat Fundacji, bieżące aktualności o poszczególnych etapach wdrażania projektu, informacje na temat regionu, bazę teleadresową najważniejszych instytucji, galerię zdjęć z poszczególnych wydarzeń projektowych. Prezentuje także zespół fundacji odpowiedzialny za realizację tego projektu. Serwis prezentuje Euroregion Karpacki od strony gospodarczej, turystycznej, kulturowej i edukacyjnej. Serwis ten jest również drogą komunikacji wśród organizacji europejskich zajmujących się problemami Euroregionu Karpackiego oraz pomiędzy Fundacjami Karpackimi z Polski, Ukrainy, Słowacji, Węgier i Rumunii. Opracowany został w 6 językach: angielskim, polskim, ukraińskim, węgierskim, słowackim i rumuńskim. Posiada przejrzystą nawigację, umożliwia przeszukiwanie zasobów poprzez zainstalowaną wewnątrz przeszukiwarkę oraz zamieszczoną w postaci drzewa logicznego – mapę strony WWW. Serwis został opracowany przez firmę zewnętrzną, natomiast prowadzony i na bieżąco aktualizowany przez pracowników Fundacji przez cały czas trwania projektu. 51 The website is among the promotional elements of the Carpathian House project. It is the cheapest and fastest means of communication and an advertising tool. It has been placed in the network at the following address: http://www.carpathianhouse.org/. It has been developed based on the material collected as part of the project implementation. The web portal features information on the Foundation, current news of consecutive stages of the project implementation, information on the region, the telephone and address directory of major institutions, a photo gallery of the consecutive project events. It also presents the Foundation’s team responsible for implementing this project. The website demonstrates the Carpathian Euroregion in terms of economy, tourism, culture and education. In addition, it enables communication among European organizations dealing with the problems of the Carpathian Euroregion and among the Carpathian Foundations from Poland, Ukraine, Slovakia, Hungary and Romania. The website has been developed in 6 languages: English, Polish, Ukrainian, Hungarian Slovakian and Romanian. It also features an easy-to-use navigation and enables resource search through its browser and a logic tree website map. The site has been designed by an external company and is kept and updated by the Foundation’s staff throughout the duration of the project. Zrzut z ekranu strony internetowej projektu „Dom Karpacki”. Serwis zamieszczony w sieci pod adresem: http://www.carpathianhouse.org/ A screenshot of the Carpathian House website. The service can be accessed at http://www.carpathianhouse.org I FORUM 22-24 stycznia 2008 Międzynarodowe Forum Organizacji Pozarządowych pt. „Projekt na miarę czasów” 1st Forum 22-24 January 2008 The International NGO Forum titled „A Project by European Standards” Celem Forum było doprowadzenie do zwiększenia – niskiego w regionie - poziomu absorpcji funduszy UE oraz wzmocnienie współpracy sektora pozarządowego z przygranicznych obszarów Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii i Ukrainy poprzez dostęp do informacji na temat funduszy pomocowych UE oraz zachęcenie tych organizacji do składania wspólnych projektów. The forum’s objective was to lead to an increased level of UE funds absorption, remaining low in the region, and to strengthen the cooperation of the NGO sector from the borderland areas of Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine by enabling access to information on the EU aid funds and encouraging these organisations to submit joint projects. Honorowy patronat nad Forum objęli: J.E. Knut Hauge, Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce, Elżbieta Bieńkowska, Minister Rozwoju Regionalnego oraz Zygmunt Cholewiński, Marszałek Województwa Podkarpackiego. W Forum udział wzięło 120 przedstawicieli organizacji pozarządowych z siedmiu krajów: Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii i Ukrainy. Podczas Forum nastąpiło uroczyste otwarcie Domu Karpackiego przez Panią Sidsel Bleken - Radcę Ministra Ambasady Królestwa Norwegii, Dyrektora Fundacji Batorego - Panią Ewę Kulik-Belińską, Burmistrza Sanoka - Wojciecha Blecharczyka oraz Prezesa Zarządu Fundacji Karpackiej – Polska – Zofię Kordelę-Borczyk. Podczas Forum nastąpiło uroczyste wręczenie nagrody Fundacji Karpackiej – Polska dla Gminy Pawłosiów za projekt pn. „Aktywizacja społeczności lokalnych poszczególnych sołectw gminy Pawłosiów w tworzeniu Lokalnej Grupy dzia- The forum was held under the honorary patronage of J.E. Knut Hauge, the Ambassador of the Kingdom of Norway in Poland, Elżbieta Bieńkowska, the Minister of Regional Development and Zygmunt Cholewiński, the Marshal of Podkarpackie Voivodeship. The forum was attended by 120 representatives of NGOs from seven countries: Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine. As part of the forum the Carpathian House was officially opened by Ms Sidsel Bleken – the Counsellor of the Minister of the Embassy of the Kingdom of Norway, the Batory Foundation’s Director – Ms Ewa Kulik-Bielińska, the Mayor of Sanok – Wojciech Blecharczyk and the President of the Carpathian Foundation’s Executive Board – Zofia Kordela-Borczyk. During the Forum the Carpathian Foundation – Poland’s award was granted to Gmina Pawłosiów in Forum wraz z wizytami studyjnymi The forums including study visits 54 łania do wspólnych inicjatyw, na rzecz przygotowywania Strategii Rozwoju Gminy” w ramach konkursu „O ludziach z ludźmi” za uwzględnianie głosu społeczności lokalnej przy podejmowaniu decyzji publicznych oraz wzorową współpracę z organizacjami pozarządowymi. Konferencja była podzielona na 5 sesji panelowych, skoncentrowanych wokół tematów związanych z wykorzystaniem funduszy pomocowych: SESJA PANELOWA I Poziom wykorzystania funduszy pochodzących z UE i organizacji pozarządowych, przez regiony karpackie Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii i Ukrainy. SESJA PANELOWA II Problemy organizacji pozarządowych w sięganiu po fundusze unijne i pozarządowe. SESJA PANELOWA III Jak i gdzie sięgać po fundusze UE i pozarządowe, aby sektor pozarządowy przyczynił się do ich lepszej absorpcji. SESJA PANELOWA IV Prezentacje najlepszych projektów wdrażanych na obszarze regionu karpackiego /budżet ponad EUR 100 000/. SESJA PANELOWA V Możliwości wspólnych projektów - praca w grupach nad propozycją wspólnych projektów. Ostatnim etapem Forum były warsztaty w pięciu grupach, podczas których reprezentacje poszczególnych krajów pracowały nad pomysłami wspólnych projektów transgranicznych. W ich trakcie rozpoczęto dyskusje na temat kształtu przyszłej współpracy oraz wspólnego uczestnictwa w kolejnym Forum dla organizacji pozarządowych. 55 acknowledgment of the project titled „Activation of Local Communities of Individual Villages of Gmina Pawłosiów in Establishing a Local Action Group for the Sake of Joint Initiatives aimed at Developing the Gmina’s Development Strategy” as part of the contest „About People with People” for considering the voice of the local community in making public decisions and for an exemplary cooperation of the self-government with NGOs. The conference was divided into 5 panel sessions, focusing on topics related to the use of assistance funds: 1st Panel Session The absorption level of EU funds and NGOs by the Carpathian regions of Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine. 2nd Panel Session Problems of NGOs in accessing EU and NGO funds 3rd Panel Session How and where to access EU and NGO funds so that the NGO sector could contribute to their better absorption 4th Panel Session Presentation of the best projects implemented within the Carpathian region /the budget of over EUR 100,000/ 5th Panel Session Joint projects opportunities – group work on proposals for joint projects. The forum’s final stage consisted of workshops in five groups, where representations of individual countries worked on the ideas for joint trans-frontier projects. During the workshops discussions were held on the shape of he future cooperation and joint participation in the next NGO Forum. Uczestnicy I Forum dla organizacji pozarządowych na tle flag narodowych 1st NGO Forum participants in front of national flags Ceremonia otwarcia Domu Karpackiego, od lewej: Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji Karpackiej - Polska, Ireneusz Paternoga - tłumacz, Sidsel Bleken - Radca Ambasady Królestwa Norwegii, Ewa Kulig-Bielińska - Dyrektor ds. Informacji i Rozwoju z Fundacji im. S. Batorego, Wojciech Blecharczyk Burmistrz Sanoka Carpathian House opening ceremony, from left: Zofia Kordela-Borczyk - President of the Carpathian Foundation - Poland, Ireneusz Paternoga - interpreter, Sidsel Bleken - Counsellor of the Royal Norwegian Embassy, Ewa Kulig-Bielińska - Director for Information and Development in S. Batory Foundation, Wojciech Blecharczyk - Mayor of Sanok Wojciech Blecharczyk - Burmistrz Sanoka - wita gości I Forum Wojciech Blecharczyk - Mayor of Sanok -welcomes the 1st Forum participants Paneliści I Forum: drugi od prawej Janos Lukacs Dyrektor Wykonawczy Międzynarodowej Fundacji Karpackiej w Budapeszcie, obok Anna Pakuła-Sacharczuk - pełnomocnik marszałka woj. podkarpackiego ds. organizacji pozarządowych Uczestnicy I Forum, hotel Bona w Sanoku, 24 stycznia 2008 1st Forum participants, the Bona Hotel, Sanok, 24 January 2008 1st Forum panellists: second from right Janos Lukacs Executive Director of the Carpathian Foundation International in Budapest, next to him Anna Pakuła- Sacharczuk - Podkarpackie Voivideship Marshal’s plenipotentiary for NGOs Od lewej: Irena Książek - Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej, Katowice oraz Sidsel Bleken - Radca Ambasady Królestwa Norwegii w Warszawie Lorena Stoica - Prezes Fundacji na Rzecz Rozwoju Euroregionu Karpackiego w Rumunii Lorena Stoica - President of the Carpathian Euroregion Development Foundation based in Romania From left: Irena Książek - Ministry of Regional Development, Territorial Cooperation Department in Katowice, and Sidsel Bleken – Counsellor of the Royal Norwegian Embassy 59 Uczestnicy I Forum podczas uroczystego otwarcia Domu Karpackiego, 23 stycznia 2008 1st Forum participants at the Carpathian House opening ceremony, 23 January 2008 Uczestnicy ukraińskiej grupy roboczej podczas I Forum pracują nad propozycjami wspólnych projektów Participants of the Ukrainian working group consider joint projects proposals during the 1st Forum Mariya Kovaliv - Wiceprezes Stowarzyszenia Rozwoju Gospodarczego Iwano-Frankowska prezentuje projekt: „Harmonizacja gospodarki i rozwój infrastruktury w Pan-Europejskim transporcie Corridor III”, obok Tetyana Pashchenko - Koordynator Programowy z Fundacji Karpackiej - Ukraina, Uzghorod Recital gitarowo-skrzypcowy dla uczestników Forum: Ewa Kiczorowska – skrzypce, Leszek Cesarczyk – gitara Guitar and violin recital for the participants of the Forum: Ewa Kiczorowska – the violin, Leszek Cesarczyk – the guitar Mariya Kovaliv - Vice-President of the Ivano-Frankivsk Economic Development Association, presents the project „Harmonisation of Economy and Infrastructural Development in the Pan-European transport Corridor III”, next to her Tatyana Pashchenko - Programme Coordinator of the Carpathian Foundation Ukraine in Uzghorod 61 II FORUM 8-10 kwietnia 2008 Międzynarodowe Forum pt. „Forum dla Samorządów Lokalnych” 2nd FORUM 8-10 April 2008 The International Forum titled „Forum for Local Self-governments” Honorowy patronat nad Forum objęli: J.E. Knut Hauge, Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce, Elżbieta Bieńkowska, Minister Rozwoju Regionalnego oraz Zygmunt Cholewiński, Marszałek Województwa Podkarpackiego. Forum przeznaczone zostało dla wiodących samorządów lokalnych, karpackich regionów przygranicznych Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii i Ukrainy, które prezentowały najlepsze doświadczenia własnej działalności w zakresie rozwoju regionalnego. Celem przewodnim był międzynarodowy networking podmiotów oraz promowanie współpracy w ramach Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej (EUWT). An honorary patronage of the Forum was assumed by J.E. Knut Hauge, Ambassador of the Kingdom of Norway in Poland, Elżbieta Bieńkowska, Minister of Regional Development and Zygmunt Cholewiński, Marshal of Podkarpackie Voivodeship. The forum was intended for leading local self-governments, the Carpathian borderland regions of Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine, which presented best experience in their own activities in the field of regional development. The main objective was an international networking of entities and promoting cooperation under the European Group for Territorial Cooperation. W konferencji udział wzięło 80 przedstawicieli z pięciu krajów: Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii, Ukrainy. Forum było podzielone na 5 sesji panelowych, skoncentrowanych wokół tematów związanych z działalnością samorządów. SESJA PANELOWA I: Fundusze wspierające współpracę międzynarodową w regionach karpackich. The conference was attended by 80 representatives from five countries: Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine. The forum was split into 5 panel sessions, focusing on the operations of local self-governments. 1st PANEL SESSION: Funds supporting international cooperation in the Carpathian regions. 2nd PANEL SESSION: Practical use of the possibilities of creating the European Group for Territorial Cooperation. SESJA PANELOWA II Praktyczne wykorzystanie możliwości utworzenia Europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT). SESJA PANELOWA III Prezentacja najlepszych praktyk samorządów w krajach regionu Karpackiego (współpraca z inwestorami oraz współpraca międzynarodowa transgraniczna, ponadregionalna). SESJA PANELOWA IV Ochrona dziedzictwa kulturowego. SESJA PANELOWA V Współpraca samorządów lokalnych z organizacjami pozarządowymi i angażowanie organizacji pozarządowych w proces podejmowania decyzji. Podczas trwania forum uczestnicy zapoznali się z działalnością samorządów z innych krajów, nawiązali z nimi kontakty, a z niektórymi podjęli ściślejszą współpracę, planując w przyszłości realizację wspólnych projektów. 3rd PANEL SESSION: Presentation of best practices of local self-governments in the Carpathian region countries (cooperation with investors and international trans-frontier and trans-regional cooperation). 4th PANEL SESSION: Protecting cultural heritage. 5th PANEL SESSION Cooperation of local self-governments with NGOs and involving NGOs in the decision-making process. As part of the forum the participants learnt about activities of self-governments from other countries and established contacts with them, and they began closer cooperation with some, planning the implementation of joint projects in the future. 63 Uczestnicy II Forum przed siedzibą Domu Karpackiego, 9 kwietnia 2008 2nd Forum participants in front of the Carpathian House, 9 April 2008 Uczestnicy II Forum podczas sesji plenarnej 2nd Forum participants at a plenary session Uczestnicy II Forum na sanockim rynku 2nd Forum participants in the Sanok market square Od lewej: Per Eidsvik - Dyrektor ds. współpracy międzynarodowej Regionu Nordland, Norwegia, Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji Karpackiej - Polska, Wojciech Blecharczyk - Burmistrz Sanoka, Andrzej Michalak - Info-Consulting, Norbert Tomkiewicz Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego, Marek Rajner - Kierownik Oddziału Europejskiej Współpracy Terytorialnej Inicjatywa Interreg w Województwie Podkarpackim From left: Per Eidsvik - Director for International Cooperation of the Nordland County, Norway, Zofia Kordela-Borczyk - President of the Carpathian Foundation - Poland, Wojciech Blecharczyk - the Mayor of Sanok, Andrzej Michalak - Info-Consulting, Norbert Tomkiewicz - Director of Regional Development Department, Podkarpackie Voivodeship Marshal Office, Rzeszów, Marek Rajner - Podkarpackie Voivodeship Marshal Office, Department of Regional Development, Head of the European Territorial Cooperation Section, the Interreg Initiative in Podkarpackie Voivodeship 65 III FORUM 19-21 listopad 2008 Międzynarodowe Forum Biznesu pt. „Przede wszystkim przedsiębiorczość” 3rd FORUM 19-21 November 2008 The International Business Forum titled „Entrepreneurship First” Celem przewodnim Forum była analiza aktualnego stanu współpracy sektora biznesowego przygranicznych obszarów Polski, Rumunii, Słowacji, Węgier i Ukrainy oraz podstawowych barier, na jakie ta współpraca napotyka. Honorowy patronat nad Forum objęli: J.E. Knut Hauge, Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce, Elżbieta Bieńkowska, Minister Rozwoju Regionalnego, Zygmunt Cholewiński, Marszałek Województwa Podkarpackiego, Danuta Jabłońska, Prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Dzięki zgromadzeniu 80 uczestników z 5 krajów: Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii, Ukrainy, reprezentujących biznes, organizacje okołobiznesowe, instytucje wspierające przedsiębiorczość oraz placówki dyplomatyczne. Forum było doskonałą okazją do dwui wielostronnych spotkań oraz nawiązania kontaktów biznesowych. The forum’s main objective was to analyse the current status of cooperation of the business sector of the borderland areas of Poland, Romania, Slovakia, Hungary and Ukraine and the basic obstacles to the cooperation. The forum was held under the honorary patronage of J.E. Knut Hauge, Ambassador of the Kingdom of Norway in Poland, Elżbieta Bieńkowska, Minister of Regional Development, Zygmunt Cholewiński, Marshal of Podkarpackie Voivodeship, Danuta Jabłońska, Chairman of the Polish Agency for Entrepreneurship Development. As the forum was attended by 80 participants from 5 countries: Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine, representing business, business-related organizations, entrepreneurship-supporting organizations and diplomatic posts, it created a perfect opportunity for bi- and multilateral meetings and for establishing business contacts. Forum było podzielone na 5 sesji panelowych, skoncentrowanych wokół tematów związanych z wykorzystaniem funduszy pomocowych: SESJA PANELOWA I „Wpływ rozszerzenia UE i granicy Schengen na współpracę gospodarczą przygranicznych obszarów Polski, Rumunii, Słowacji, Węgier i Ukrainy – możliwości i problemy”. The forum was divided into 5 panel sessions, focusing on the use of assistance funds: 1st PANEL SESSION „The impact of the extension of the EU and the Schengen border on the economic cooperation of the borderland areas of Poland, Slovakia, Hungary and Ukraine – opportunities and problems”. SESJA PANELOWA II „Rola unijnych i krajowych organizacji wspierających przedsiębiorczość w umacnianiu zdolności przedsiębiorstw na słabiej rozwiniętych obszarach przygranicznych”. SESJA PANELOWA III „Prezentacja pozytywnych doświadczeń we współpracy gospodarczej na przygranicznych obszarach Polski, Rumunii, Słowacji, Węgier i Ukrainy”. SESJA PANELOWA IV Opracowane zostało tzw. „Memorandum Sanockie” dotyczące stanu międzyregionalnej i transgranicznej współpracy przygranicznych obszarów Polski, Rumunii, Słowacji, Węgier i Ukrainy. Uczestnicy Forum podpisali tekst Memorandum mający na celu walkę z barierami, na które napotyka współpraca transgraniczna w Regionie Karpackim. SEMINARIUM CSR „Najlepsze Praktyki w zakresie Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (CSR) na przygranicznych obszarach Polski, Rumunii, Słowacji, Węgier i Ukrainy”. Seminarium współfinansowane przez Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki, połączone zostało z wystawą fotograficzną. Wystawa zobrazowała akcje podejmowane na rzecz społeczności przez przedsiębiorstwa we wszystkich pięciu krajach karpackich. W ramach seminarium zaprezentowane zostały badania przeprowadzone w krajach karpackich dotyczące CSR, koordynowane przez Fundację Karpacką – Słowacja. Zaprezentowano najlepsze praktyki CSR w wybranych krajach, ich uwarunkowania prawne, rezultaty oraz korzyści z ich zastopsowania. 2nd PANEL SESSION „The role of the EU and national organizations which support entrepreneurship in strengthening the capacities of enterprises in poorly-developed border areas”. 3rd PANEL SESSION „Presentation of positive experience in economic cooperation in border areas of Poland, Romania, Slovakia, Hungary and Ukraine”. 4th PANEL SESSION The so-called „Sanok Memorandum” was prepared concerning the status of interregional and trans-frontier cooperarion of the border areas of Poland, Romania, Slovakia, Hungary and Ukraine. The forum participants signed the Memorandum aimed at overcoming barriers of trans-frontier cooperation in the Carpathian Region. CSR SEMINAR „Best practices in Corporate Social Responsibility in the border areas of Poland, Romania, Slovakia, Hungary and Ukraine”. The seminar, co-financed by the International Visegrad Fund, was combined with a photographic exhibition. The exhibition illustrated the actions undertaken for the sake of the communities by enterprises in all the five Carpathian countries. As part of the seminar surveys on CSR were presented, conducted in the Carpathian countries and coordinated by the Carpathian Foundation Slovakia. The best CSR practices in selected countries were demonstrated, as well as their legal conditions, results and benefits of using them. 67 Laura Dittel - Dyrektor Wykonawczy Fundacji Karpackiej - Słowacja podczas prezentacji na temat społecznej odpowiedzialności biznesu na Słowacji Laura Dittel - Executive Director of the Carpathian Foundation – Slovakia during her presentation on CSR in Slovakia Ioana Brasovean - Koordynator Programu ze Stowarzyszenia Stosunków Społecznych z Cluj, Rumunia, prezentuje wyniki badań dot. społecznej odpowiedzialności biznesu przeprowadzonych w krajach karpackich, koordynowanych przez Fundację Karpacką - Słowacja Ioana Brasovean - Programme Coordinator of the Social Relations Association in Cluj, Romania demonstrates results of CSR research carried out in Carpathian countries and coordinated by the Carpathian Foundation – Slovakia Uczestnicy III Forum podczas wizyty w sanockim szpitalu zapoznają się z funkcjonowaniem oddziału hemodynamiki Wystawa fotograficzna pt. „Najlepsze Praktyki w zakresie Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (CSR) na przygranicznych obszarach Polski, Rumunii, Słowacji, Węgier i Ukrainy” towarzysząca III Forum Photographic exhibition titled „Best Practices in Corporate Social Responsibility (CSR) in borderland areas of Poland, Romania, Slovakia and Hungary”, which accompanied the 3rd Forum 3rd forum participants on their visit to the Sanok hospital learn about the operation of the haemodynamics department 69 MEMORANDUM SANOCKIE The Sanok MEMORANDUM w sprawie stanu współpracy międzyregionalnej i transgranicznej na przygranicznych obszarach Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii i Ukrainy on the State of Interregional and Crossborder Co-operation of the Bordering Areas of Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine Sanok, 20 listopad 2008 Sanok, November 20, 2008 My niżej podpisami uczestnicy Pierwszego Forum Biznesu Regionu Karpackiego pochodzący z przygranicznych obszarów Polski, Słowacji, Rumunii, Węgier i Ukrainy, zgromadzeni na I Forum Biznesowym Euroregionu Karpackiego w dniach 19 – 21 listopada 2008 wspólnie debatowaliśmy nad tym jak uczynić region karpacki widocznym, ważnym i konkurencyjnym w Europie. Martwi nas, iż pomimo wielkiej wartości naszego regionu dla przyszłości, jest on obszarem marginalizowanym i najsłabiej rozwiniętym w Unii Europejskiej. Brak odpowiedniego tempa rozwoju naszego regionu stanowi nie tylko problemem dla jego mieszkańców, ale stanowi także istotną barierę spójności wschodniej części Unii Europejskiej. We, the undersigned participants of the First Carpathian Business Forum from the border areas of Poland, Slovakia, Romania, Hungary and Ukraine assembled at the First Carpathian Euroregion Business Forum held between 19 and 21 November 2008, have been debating on how to make the Carpathian region conspicuous, important and competitive in Europe. We are concerned that despite the great value of our region for the future, it is the ignored and least developed area of the European Union. The insufficient growth rate of the region is not only a problem for its inhabitants, but also presents a substantial obstacle to the cohesion of the eastern part of the European Union. Deklarujemy, iż mamy pełną świadomość wyjątkowego znaczenia sektora biznesowego dla osiągnięcia gospodarczego i społecznego rozwoju regionu oraz deklarujemy swój udział w działaniach które przyczynią się do intensyfikacji współpracy gospodarczej, a w szczególności: • deklarujemy uczestniczenie w programach UE zmierzających do intensyfikacji współpracy gospodarczej w regionie Karpat, • deklarujemy wspieranie i inicjowanie projektów gospodarczych na obszarach przygranicznych, We declare that we are fully aware of the special importance of the business sector for the accomplishment of the region’s economic and social growth, and confirm our participation in any activities which will contribute to intensified economic co-operation, in particular: • we declare to participate in the EU programmes aiming to intensify economic co-operation in the Carpathian region, • we declare to support and initiate economic projects in the border areas, • deklarujemy dzielenie się doświadczeniami i informacjami, z parterami z Polski, Słowacji, Rumunii, Węgier oraz Ukrainy. Równocześnie apelujemy do władz regionalnych, krajowych i unii europejskiej o przyspieszenie prac nad: • infrastrukturą komunikacyjną umożliwiającą szybkie poruszanie się w regionie, • opracowaniem studiów strategicznych i analiz dotyczących regionu karpackiego, • wprowadzeniem wytycznych i instrumentów na rzecz polityki integracyjnej w regionie, • intensyfikacją transferu doświadczeń i rozwiązań europejskich, • powstaniem wspólnej platformy politycznej regionu karpackiego, • opracowaniem podstawowej platformy danych, • opracowaniem przestrzennych dopasowań strategii narodowych w obszarach przygranicznych, • powstaniem większej ilości przejść granicznych z Ukrainą, zapobiegającym korupcji i przestępczości. Równocześnie deklarujemy nasze poparcie na rzecz projektu „Dom Karpacki”, wdrażanego przez Fundację Karpacką - Polska na rzecz promowania współpracy w regionie, transferu dobrych praktyk i informacji w regionie w dziedzinach nim objętych. Podpisano w Sanoku dnia 20 listopada 2008 /podpisy znajdują się na oryginalnym dokumencie, sporządzonym w języku angielskim/ Dokument został podpisany przez przedstawicieli 29 organizacji z Polski, Słowacji, Rumunii, Węgier i Ukrainy, podczas II Forum Biznesu • we declare to share our experience and information with partners from Poland, Slovakia, Romania, Hungary and Ukraine. At the same time, we appeal to the regional, national and EU authorities to increase the pace of work on: • the transport infrastructure enabling fast communication within the region, • preparing strategic studies and analyses concerning the Carpathian region, • introducing guidelines and instruments for the sake of integration policy in the region, • intensifying the transfer of European experience and solutions, • creating a joint political platform of the Carpathian region, • preparing a basic data platform, • preparing spatial adjustments of national strategies in border areas, • opening a larger number of border crossings to Ukraine to prevent corruption and crime. In addition, we declare our support for the Carpathian House project, which is being implemented by the International Network the Carpathian Foundations, to promote co-operation in the region and facilitate transfer of information and best practices in the areas covered by it. Signed at Sanok, this 20th day of November 2008 /signatures appear on the original document made in English/ The document was signed by representatives of 29 organisations from Poland, Slovakia, Romania, Hungary and Ukraine, during the Second Business Forum in Sanok 71 IV FORUM 25-26 czerwca 2009 Drugie Międzynarodowe Forum Organizacji Pozarządowych pt. „Przedsiębiorstwo społeczne – ekonomiczne narzędzie społeczeństwa obywatelskiego” 4th Forum 25-26 June 2009 The Second International NGO Forum titled „The Social Enterprise – the Economic Tool of the Civic Society” Celem Forum było wymania doświadczeń i polepszenie stanu wiedzy na temat funkcjonowanie przedsiębiorstw społecznych w Polsce, Słowacji, Węgrzech, Rumunii i Ukrainie. The Forum’s objective was to exchange experience and improve knowledge on the working of social enterprises in Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine. Według definicji przedsiębiorstwo społeczne to instytucja prowadząca działalność gospodarczą, która wyznacza sobie cele ściśle społeczne, i która inwestuje wypracowane nadwyżki w działalność lub we wspólnotę, zamiast kierować się potrzebą osiągania maksymalnego zysku na rzecz akcjonariuszy lub właścicieli. The social enterprise is by definition an institution which runs a business activity, sets itself strictly social purposes and invests the earned surpluses in its activities or community, instead of being directed by the need of earning the maximum profit for its shareholders or proprietors. Podczas Forum zaprezentowana została praktyczna wiedza na temat przedsiębiorstw społecznych, jako tzw. „twardego rdzenia ekonomii społecznej”, sposobów finansowania podmiotów ekonomii społecznej oraz podjęta została próba odpowiedzi na pytanie: co robić aby organizacja pozarządowa mogła sama się utrzymywać. Forum zaadresowane zostało do tych organizacji pozarządowych, które planują utworzyć lub przekształcić swoją organizację w przedsiębiorstwo społeczne. Honorowy patronat nad Forum objęli: J.E. Knut Hauge, Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce, During the Forum practical knowledge was presented about social enterprises as the so-called „hard core of social economics”, on the way of financing the entities of social economics and, additionally, an attempt was made at answering the question of what to do so that an NGO could support itself. The Forum was addressed to those NGOs which plan to open a social enterprise or transform itself into one. The forum was held under the honorary patronage of J.E. Knut Hauge, the Ambassador of the Kingdom of Norway in Poland, Elżbieta Bieńkowska, Elżbieta Bieńkowska, Minister Rozwoju Regionalnego, Zygmunt Cholewiński, Marszałek Województwa Podkarpackiego oraz Jolanta Fedak, Minister Pracy i Polityki Społecznej. the Minister of Regional Development, Zygmunt Cholewiński, the Marshal of Podkarpackie Voivodeship and Jolanta Fedak, the Minister of Labour and Social Policy. Do tematu związanego z rolą przedsiębiorczości społecznej w rozwoju regionalnym i lokalnym wprowadziła Ewa Sobolewska, ekspert z Departamentu Analiz Ekonomicznych i Prognoz Ministerstwa Pracy i Polityki społecznej. Zaprezentowała również zagadnienie pt.: „Przedsiębiorczość społeczna w Polsce na tle Europy”. The topic of the role of social entrepreneurship in regional and local development was introduced by Ewa Sobolewska, the expert of the Department of Economic Analyses and Forecasts of the Ministry of Labour and Social Policy. In addition, she presented the issue of „Social Entrepreneurship in Poland as Compared to Europe”. W ciągu dwóch dni 70 uczestników Forum wysłuchało 18 prezentacji z sześciu krajów: Polski, Słowacji, Ukrainy, Węgier, Rumunii i Szwajcarii, co pozwoliło im zapoznać się z wieloma unikalnymi inicjatywami przedsiębiorstw społecznych, realizowanych w wielu krajach świata. During the two days 70 Forum participants heard 18 presentations from six countries: Poland, Slovakia, Ukraine, Hungary, Romania and Switzerland, which enabled them to learn about unique social enterprise initiatives implemented in a number of countries worldwide. Konferencja była podzielona na 3 sesje panelowe oraz 2 wizyty studyjne, skoncentrowane wokół tematów związanych z przedsiębiorczością społeczną. SESJA PANELOWA I Stan obecny, bariery rozwoju, finansowanie i perspektywy dla rozwoju przedsiębiorstw społecznych w poszczególnych krajach. SESJA PANELOWA II Prezentacja najlepszych praktyk z zakresu przedsiębiorczości społecznej w krajach karpackich. Wizyta Studyjna I Przedsiębiorstwo Społeczne Zielony Rower, Ustrzyki Dolne. SESJA PANELOWA III Prezentacja doświadczeń w zakresie rozwoju przedsiębiorczości. Wizyta Studyjna II Spływ galarami wzdłuż Sanu, prezentacja przedsiębiorstwa społecznego, Roman Pokora, Brac- The conference was divided into 3 panel sessions and 2 study visits, focusing on the topics related to social entrepreneurship. 1st Panel Session The present status, development barriers, financing and development prospects for social enterprises in individual countries. 2nd Panel Session Presentation of the best social entrepreneurship practices in the Carpathian countries. 1st Study Visit The Zielony Rower [Green Bicycle] Social Enterprise, Ustrzyki Dolne. 3rd Panel Session Presentation of experience in entrepreneurship development. 2nd Study Visit A barge trip down the River San, presentation of the social enterprise Roman Pokora Bractwo Miło- 72 73 two Miłośników Ziemi Ulanowskiej, Bractwo Flisackie, Ulanów. śników Ziemi Ulanowskiej, Bractwo Flisackie [Rafters’ Association] Ulanów. Integralną częścią tego Forum były wizyty studyjne. Swe inicjatywy zaprezentowały dwa przedsiębiorstwa społeczne: „Zielony Rower” z Ustrzyk Dolnych, promujące ekoturystykę w regionie Bieszczad oraz Bractwo Flisackie z Ulanowa, które przedstawiło inicjatywy przez siebie realizowane, m.in. Międzynarodowy Zlot Flisacki. Podczas drugiej wizyty studyjnej, goście mieli przyjemność uczestniczenia w spływie galarami po rzekach Tanew oraz San. The study visits were the integral part of the Forum. Initiatives were presented by two social enterprises „Zelony Rower” from Ustrzyki Dolne, which promotes eco-tourism in the Bieszczady region and the Rafters’ Association from Ulanow, which presented its projects, such as an International Rafters’ Rally. During the second study visit guests had a pleasure of taking part in barge trips down the rivers Tanew and San. Wnioski z Forum: Rozwój przedsiębiorstw społecznych, a przez to wzmocnienie sektora pozarządowego, jest jednym z ważnych czynników rozwoju regionalnego w wielu krajach Europejskich. Należy wspomagać działania NGO w zakresie tworzenia, promocji i rozwoju działalności społeczno-gospodarczej. Conclusions from the Forum: Development of social enterprises and therefore the strengthening of the NGO sector is one of the important factors contributing to regional development in many European countries. NGO activities in creating, promoting and developing socio-economic activities ought to be supported. Jarosław Kuba - Prezes przedsiębiorstwa społecznego „Allozaur” Sp. z o.o. prezentuje osiągnięcia w tworzeniu miejsc pracy dla bezrobotnych przy rozwoju usług na rzecz Bałtowskiego Parku Jurajskiego Jarosław Kuba - President of the „Allozaur” Ltd social enterprise presents achievements in creating new jobs for the unemployed in developing services for Bałtowski Jurassic Park Ewa Sobolewska - pracownik Departamentu Analiz Ekonomicznych i Prognoz w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, prezentująca rolę przedsiębiorczości społecznej w rozwoju regionalnym i lokalnym Ewa Sobolewska - Department of Economic Analysis and Forecasts of the Ministry of Labour and Social Policy presenting the role of social entrepreneurship in regional and local development 74 Uczestnicy wizyty studyjnej IV Forum na zaporze wodnej w Myczkowcach. Na pierwszym planie Lionel Giron ze Szwajcarskiej Fundacji Rozwoju i Współpracy Międzynarodowej – Intercooperation, Berno 4th Forum study visit participants at the Myczkowce dam. In the foreground Lionel Giron of the Swiss International Development and Cooperation Foundation – Intercooperation, Bern Uczestnicy wizyty studyjnej w drodze do gospodarstwa agroturystycznego, na pierwszym planie: Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji Karpackiej - Polska, Ewa Sobolewska - pracownik Departamentu Analiz Ekonomicznych i Prognoz w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej oraz Celina Parol z Władzy Wdrażającej Programy Europejskie Wyroby bieszczadzkich bibułkarzy prezentowane podczas wizyty studyjnej. Przedsiębiorstwo Społeczne Zielony Rower z Ustrzyk Dolnych Crepe paper products from the Bieszczady displayed at a study visit. The Green Bicycle social enterprise from Ustrzyki Dolne Joanna Mołocznik - pracownik Fundacji Karpackiej - Polska prezentująca krywulkę z pracowni w Orelcu Study visit participants on their way to a tourist farm, in the foreground Zofia Kordela-Borczyk - President of the Carpathian Foundation, Ewa Sobolewska of the Ministry of Labour and Social Policy, Department of Economic Analysis and Forecasts and Celina Parol of the EU Programmes Implementing Authority Joanna Mołocznik – Carpathian Foundation employee presents a traditional necklace krywulka in the Orelec studio Uczestnicy wizyty studyjnej IV Forum podczas prezentacji przedsiębiorstwa społecznego Bractwa Flisackiego w Ulanowie 4th Forum study visit participants during presentation of the social enterprise of the Rafters Brotherhood in Ulanów Uczestnicy II wizyty studyjnej w przedsiębiorstwie społecznym Bractwo Miłośników Ziemi Ulanowskiej, Bractwa Flisackiego z Ulanowa (spływ galarami wzdłuż Sanu) 2nd study visit participants in the social enterprise Bractwo Miłosników Ziemi Ulanowskiej of the Rafters Brotherhood in Ulanów (a raft trip down the River San) V FORUM 2-4 grudnia 2009 Drugie Międzynarodowe Forum Samorządowe pt. „Partnerstwo w strategiach rozwoju regionalnego” 5th FORUM 2-4 December 2009 The Second International SelfGovernment Forum titled „Partnership in Regional Development Strategies” Celem Forum było pobudzenie współpracy transgranicznej samorządów lokalnych z karpackich regionów pięciu krajów, przeszkolenie uczestników forum na temat marketingu regionalnego oraz roli długoterminowych form współpracy sektora prywatnego z sektorem publicznym w rozwoju miast i regionów. Uczestnicy zapoznali się z wybranymi przykładami prób pobudzania rozwoju regionalnego poprzez wspólne inwestycje transgraniczne. The forum’s objective was to stimulate trans-frontier cooperation of the local self-governments from the Carpathian regions of the five countries, the training of the forum participants on regional marketing and the role of long-term cooperation forms of the private and public sectors in developing towns and regions. The participants were acquainted with attempts at stimulating regional development by joint trans-frontier investments. Honorowy patronat nad Forum objęli: J.E. Knut Hauge, Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce, Elżbieta Bieńkowska, Minister Rozwoju Regionalnego oraz Zygmunt Cholewiński, Marszałek Województwa Podkarpackiego. The forum was held under the honorary patronage of J.E. Knut Hauge, Ambassador of the Kingdom of Norway in Poland, Elżbieta Bieńkowska, Minister of Regional Development, and Zygmunt Cholewiński, Marshal of Podkarpackie Voivodeship. W Forum udział wzięło 80 przedstawicieli z samorządu z pięciu krajów. Uczestnikami byli: pracownicy samorządowi i radni, pracownicy sektora publicznego, menedżerowie zainteresowani strategiami rozwoju miast i regionów z przygranicznych obszarów Polski, Słowacji, Rumunii, Węgier i Ukrainy. Konferencja była podzielona na 3 sesje panelowe oraz 2 wizyty studyjne, skoncentrowane wokół tematów związanych z rozwojem regionalnym: The forum was attended by 80 representatives of local self-governments from the five countries. The participants included: LSG employees and councilors, public sector employees, managers interested in development strategies of towns and regions of the border areas of Poland, Slovakia, Romania, Hungary and Ukraine. The conference was split into 3 panel sessions and 2 study visits, focusing on regional development: 78 SESJA PANELOWA I Marketing regionalny w strategii rozwoju miast i regionów. Poprzez udział w Panelu uczestnicy uzyskali wiedzę na temat roli podejścia marketingowego w praktyce funkcjonowania samorządów terytorialnych podczas posykiwania inwestorów. SESJA PANELOWA II Partnerstwo publiczno-prywatne a rozwój regionalny. Na podstawie prezentowanych przykładów dowiedzieli się, jaki wpływ może mieć Partnerstwo publiczno-prywatne na rozwój regionalny oraz o stopniu rozwoju PPP w poszczególnych krajach przygranicznych. Wizyta studyjna 1 Rzeszów, Dolina Lotnicza, Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny w Rzeszowie - Jasionka, WSK Rzeszów. Wizyta studyjna dostarczyła wiedzy na temat lotniska w Rzeszowie będącym najdalej wysuniętym na wschód unijnym lotniskiem komunikacyjnym i jedynym cywilnym w regionie Polski południowo-wschodniej. Przy lotnisku zlokalizowane będzie Centrum Logistyczne jako jedno z ośmiu centrów logistycznych w Polsce oraz Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny. W ramach tego przedsięwzięcia Poczta Polska wybuduje swoje wielkie Centrum Ekspozycyjno-Rozdzielcze dającego docelowo możliwości zatrudnienia ok. 500 osób z jednoczesną możliwością wykorzystania transportu lotniczego do przewozu przesyłek pocztowych. SESJA PANELOWA III Przykłady transgranicznych projektów na obszarze Euroregionu Karpackiego oddziałujących na rozwój regionalny. 79 1st PANEL SESSION Regional marketing in the development strategy of towns and regions. By participating the panel the participants learnt about the role of marketing-based approach in the operations of local self-governments in the process of acquiring investors. 2nd PANEL SESSION Public-Private Partnership and regional development. Based on the examples presented the participants learnt about the degree of impact of the public-private partnership on regional development and about the degree of PPP development in individual borderland countries. 1st Study Visit Rzeszów, Aviation Valley Podkarpacki Science and Technology Park in Rzeszów-Jasionka, WSK Rzeszów. The study visit offered knowledge on Rzeszów Airport, the EU’s easternmost airport and the only civil one in South-eastern Poland. Attached to the airport will be the Logistics Centre, one of Poland’s eight logistics centres, and the Podkarpacie Science and Technology Park. As part of this project, the Polish Post Office will build its great Exhibition-Distribution Centre, providing an opportunity of employing 500 people and at the same time for using air transportation for mail deliveries. 3rd PANEL SESSION Examples of trans-frontier projects within the Carpathian Euroregion affecting regional development. This session presented examples of trans-frontier projects implemented within the Carpathian Euroregion and affecting regional development. The Podczas tej sesji były prezentowane przykłady transgranicznych projektów zrealizowanych na obszarze Euroregionu Karpackiego oddziałujących na rozwój regionalny. Uczestnicy zapoznali się z przykładami wybranych inwestycji transgranicznych w Euroregionie Karpackim – wspólna droga, wspólna szkoła, wspólny uniwersytet, firma w której pracują pracownicy z dwóch krajów, etc. participants were acquainted with examples of selected trans-frontier projects in the Carpathian Euroregion – a joint road, a joint school, a joint university, a company employing staff from two countries, etc. 81 Marta Martausová – Dyrektor Wydziału Biznesu i Turystyki z Prešova na Słowacji prowadzi wykład pt. „Prešov... nieskazitelny diament” Marta Martausová – Director of the Department of Business and Tourism in Prešov, Slovakia delivers a lecture titled „Prešov … a flawless gem” Bartosz Korbus – Prezes Instytutu Partnerstwa Publiczno-Prywatnego z Warszawy prowadzi wykład pt. „Partnerstwo publiczno-prywatne a rozwój regionalny” Bartosz Korbus – President of the Public-Private Partnership Institute in Warsaw delivers a lecture titled „Public-Private Partnership vs Regional Development” Wizyta studyjna w Dolinie Lotniczej. Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny w Rzeszowie - Jasionce, WSK Rzeszów Prof. dr hab. Andrzej Szromnik – Kierownik Katedry Handlu i Instytucji Rynkowych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie prowadzi wykład pt. „Marketing terytorialny w strategii rozwoju miast i regionów” Prof. dr hab. Andrzej Szromnik – Head of the Chair of Trade and Market Institutions of Krakow Economic University delivers a lecture titled: „Territorial Marketing in Development Strategy of Cities and Regions” A study visit to the Aviation Valley. Podkarpacki Park of Science and Technology in Rzeszów – Jasionka, WSK Rzeszów Jozef Jarina – Członek Lokalnego Parlamentu, Dyrektor Fundacji Społecznej z Bardejova na Słowacji prowadzi wykład pt. „Współpraca europejska miast okręgu Raslavice” VI FORUM 3-5 listopada 2010 Drugie Międzynarodowe Forum Biznesu w regionie karpackim pt. „Innowacyjne mechanizmy finansowe UE szansą dla przedsiębiorczości” 6th FORUM 3-5 November 2010 The Second International Business Forum in the Carpathian Region titled „Innovative financial mechanisms of the EU as an opportunity for entrepreneurship” Celem Forum było zapoznanie uczestników karpackich regionów Polski, Rumunii, Słowacji, Ukrainy i Węgier z innowacyjnymi mechanizmami finansowymi dostępnymi dla przedsiębiorców w nowej perspektywie budżetowej Unii Europejskiej 2014 -2020 oraz ze sposobami podniesienia atrakcyjności inwestycyjnej regionów. The forum’s objective was to acquaint the participants from the Carpathian regions of Poland, Romania, Slovakia, Ukraine and Hungary with innovative financial mechanisms available for entrepreneurs in the EU’s new budget perspective 2014-2020 and with ways of improving the regions’ investment attractiveness. Forum zostało zaadresowane do przedstawicieli świata biznesu zainteresowanych realizacją przyszłych inwestycji przy wsparciu środków UE, reprezentantów organizacji wspierania biznesu oraz władz lokalnych i regionalnych. W Forum udział wzięło 80 przedstawicieli z sektora biznesu z pięciu krajów, dla których stało się doskonałą okazją zbudowania dwu - lub wielostronnych międzynarodowych kontaktów biznesowych, będących podstawą przyszłej współpracy w ramach projektów transgranicznych. The forum was addressed to representatives of business interested in implementing future investments with the support of the EU funds, members of business support organizations and local and regional authorities. The forum was attended by 80 representatives from the business sector of the five countries and provided a great opportunity for establishing bi- or multilateral international business relationships, i.e. a basis of future cooperation within trans-frontier projects. Jozef Jarina – Member of the Local Parliament, Director of the Social Foundation in Bardejov, Slovakia delivers a lecture titled: „European Cooperation of the Towns of the Raslavice District” Zenon Stryjak – Wiceprezes Stowarzyszenia Euroregion Karpacki z Rzeszowa prowadzi wykład pt. „Transgraniczne inicjatywy województwa podkarpackiego” Zenon Stryjak – V-ce-President of the Carpathian Euroregion Association in Rzeszów delivers a lecture titled: „Cross-border Initiatives of the Podkarpackie Voivodeship” Viktor Aloshyn - Dyrektor Departamentu Rady Miasta Vynohradiv na Ukrainie, prowadzi wykład pt. „Stworzenie alternatywnego korytarza transportowego, wykorzystującego istniejącą infrastrukturę Zakarpacia” Viktor Aloshyn, Director of the Town Council Department in Vynohradiv, Ukraine, delivers a lecture titled: „Creation of an Alternative Transportation Corridor with the Use of the Present Transcarpathian Infrastructure” Honorowy patronat nad Forum objęli: J.E. Knut Hauge, Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce, Elżbieta Bieńkowska, Minister Rozwoju Regionalnego oraz Zygmunt Cholewiński, Marszałek Województwa Podkarpackiego. Forum było podzielone na 3 sesje panelowe oraz 2 wizyty studyjne, skupione wokół tematów związa- The forum was held under the honorary patronage of J.E. Knut Hauge, Ambassador of the Kingdom of Norway in Poland, Elżbieta Bieńkowska, Minister of Regional Development, and Zygmunt Cholewiński, Marshal of Podkarpackie Voivodeship. The forum was broken down into 3 panel sessions and 2 study visits, revolving around topics related 84 nych z innowacyjnymi mechanizmami finansowymi dostępnymi dla przedsiębiorców: SESJA PANELOWA I Fundusz Europejskie i co dalej? W ramach panelu uczestnicy uzyskali wiedzę na temat możliwości finansowania przedsiębiorczości w nowej perspektywie budżetowej Unii Europejskiej w latach 2014–2020 oraz na temat Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, jako formy współpracy biznesu z samorządami. SESJA PANELOWA II Innowacyjne mechanizmy finansowe w polityce spójności Unii Europejskiej: JEREMIE, JASPERS. • JEREMIE (ang. Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises – wspólne europejskie zasoby dla małych i średnich przedsiębiorstw). • JASPERS (ang. Joint Assistance to Support Projects in European Regions) – wspólne wsparcie dla projektów w europejskich regionach. Wizyta studyjna 1 • Rynek Galicyjski, Sanok. – projekt inwestycyjny finansowany ze środków UE, budowa sektora miejskiego w Parku Etnograficznym w Sanoku, projekt mający na celu pobudzenie przedsiębiorczości i popytu zewnętrznego; wartość projektu 20 mln PLN. Wizyta studyjna 2 • Chutor Kozacki, Łukowe. - indywidualna inicjatywa biznesowa realizowana z funduszy unijnych. Projekt inwestycyjny promujący tradycję i dziedzictwo narodowe pogranicza polsko-ukraińskiego; wartość projektu 9 mln ( więcej na temat chutoru - informacje na stronie internetowej http://www.dolinakoni.pl/). SESJA PANELOWA III Innowacyjne mechanizmy finansowe w polityce spójności Unii Europejskiej: JESSICA, JASMINE. 85 to innovative financial mechanisms available for entrepreneurs: 1st PANEL SESSION European Funds and then? As part of the panel participants acquired knowledge on possibilities of financing entrepreneurship in the EU’s new budget perspective 20142020 and on the Public-Private Partnership as a form of cooperation of business and self-governments. 2nd PANEL SESSION Innovative financial mechanisms in the EU’s cohesion policy: JEREMIE, JASPERS. • JEREMIE – Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises. • JASPERTS – Joint Assistance to Support Projects in European Regions. 1st Study Visit • Galician Market Square, Sanok An investment project financed from the EU funds, the construction of the town sector in Sanok Ethnographic Park, a project aimed to stimulate entrepreneurship and external demand; project value: PLN 20 million. 2nd Study Visit • Chutor Kozacki, Łukowe. An individual business initiative implemented from the EU funds. An investment project promoting the tradition and national hertitage of the Polish-Ukrainian borderland; project value: PLN 9 million (more about Chutor on website http:// www.dolinakoni.pl/) 3rd PANEL SESSION Innovative financial mechanisms in the EU’s cohesion policy: JESSICA, JASMINE. • JESSICA – Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas. • • JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas – wspólne europejskie wsparcie dla zrównoważonego inwestowania na terenach miejskich). JASMINE (ang. Joint Action to Support Micro-finance Institutions in Europe, wspólna akcja wsparcia Instytucji mikro-finansowych w Europie). Podczas tego Forum uczestnicy wzięli udział w uroczystym koncercie, który odbył się w Sanockim Domu Kultury. Wystąpiły znane i lubiane zespoły z lokalnej szkoły Muzycznej: Zespół Tańca Ludowego Sanok, Formacja Tańca Towarzyskiego Flamenco oraz orkiestra smyczkowa Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Sanoku pod batutą dr Elżbiety Przystasz. • JASMINE – Joint Action to Support Micro-finance Institutions in Europe. During the forum the participants took part in a grand concert held at the Sanok Community Centre. The performers included well-known and much-liked groups and ensembles of the local Music School: the Sanok Folk Dance Group, the Flamenco Ballroom Dancers and the String Orchestra of the State Vocational College in Sanok under the baton of Elżbieta Przystasz, PhD. Zespół Fundacji Karpackiej - Polska w hotelu Bona w oczekiwaniu na rozpoczęcie Forum. Na stole materiały promocyjne oraz identyfikatory przygotowane dla uczestników Forum Chutor Kozacki, Łukowe – indywidualna inicjatywa biznesowa realizowana z funduszy unijnych. Projekt inwestycyjny promujący tradycję i dziedzictwo narodowe The team of the Carpathian Foundation – Poland at the Bona Hotel just before the start of the Forum. On the table are promotional materials and ID tags for the Forum participants Chutor Kozacki, Łukowe – a private business initiative implemented with the support of EU funds. An investment project promoting tradition and national heritage Iwona Słota - przedstawiciel Parlamentu Europejskiego, prowadzi wykład pt. „Finansowanie przedsiębiorczości w nowej perspektywie budżetowej Unii Europejskiej 2014-2020” Iwona Słota, member of the European Parliament, delivers a lecture titled „Financing Entrepreneurship in the EU’s new budget perspective 2014-2020” Chutor Kozacki, Łukowe – prezentacja projektu uczestnikom Forum Chutor Kozacki, Łukowe- the project is presented to forum participants Uczestnicy Forum. Na zdjęciu: Marta Matczyńska Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie, Zofia Kordela-Borczyk Prezes Fundacji Karpackiej - Polska, Sławomir Miklicz Członek Zarządu Województwa Podkarpackiego, Adam Siembab - Dyrektor szpitala w Sanoku Forum participants. Seen in the photo: Marta Matczyńska – Director of the Regional Development Department of the Marshal Office in Rzeszów, Zofia Kordela-Borczyk - President of the Carpathian Foundation – Poland, Sławomir Miklicz - Member of the Podkarpackie Voivodeship Executive Board, Adam Siembab - Director of the Sanok hospital Chutor Kozacki, Łukowe – wykład Przemysława Ołdakowskiego Chutor Kozacki, Łukowe – a lecture by Przemysław Ołdakowski 88 89 Prof. Hanna Godlewska-Majkowska, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie prowadzi wykład pt. „Sposoby podniesienia atrakcyjności inwestycyjnej regionów” Anita Rembiesa - Prezes firmy teleRAM prowadzi wykład na temat partnerstwa publiczno-prywatnego, jako formy współpracy biznesu z samorządami Prof. Hanna Godlewska-Majkowska of Warsaw School of Economics delivers a lecture titled „Methods of Improving the Regions’ Investment Attractiveness” Anita Rembiesa - President of the teleRAM company, delivers a lecture on the public-private partnership as a method of cooperation between business and selfgovernments Na zakończenie Forum uroczysty koncert w Sanockim Domu Kultury. Wystąpiły: Zespół Tańca Ludowego Sanok, pod kierunkiem Jana Podkula, Formacja Tańca Towarzyskiego Flamenco, pod kierunkiem Wiesławy Skorek oraz orkiestra smyczkowa Państwowej Szkoły Muzycznej w Sanoku pod batutą Dr Elżbiety Przystasz The Forum ends with a ceremonious concert at the Sanok Community Centre. Performers: the Sanok Folk Dance Group led by Janusz Podkul, the Flamenco Dance Formation led by Wiesława Skorek, and the string orchestra of the Music School in Sanok, conducted by Elżbieta Przystasz, PhD 91 Film na DVD prezentujący projekt oraz dorobek Fundacji Karpackiej – Polska A DVD film presenting the project and achievements of the Carpathian Foundation - Poland Film „Dom Karpacki” stanowi ważny materiał dokumentujący działania prowadzone w trakcie realizacji projektu oraz pokazuje osiągnięcia Fundacji Karpackiej - Polska. Został opracowany w formacie DVD, w dwóch wersjach językowych: polskiej oraz angielskiej, wydany w ilości 50 sztuk. Czas trwania filmu - to około 14 minut. Film opracowała i wydała firma Bluemax z Krakowa. The Carpathian House film is important as it records the activities undertaken in implementing the project and shows the achievements of the Carpathian Foundation – Poland. The film was released in the DVD format, in two language versions: Polish and English, in the quantity of 50 copies. The film’s duration is 14 minutes. The film was developed and released by the Bluemax company based in Krakow. We wstępie film prezentuje miasto Sanok na tle Euroregionu Karpackiego. Następnie pokazuje Fundację Karpacką - Polska – przedstawia okoliczności jej powstania, misję, prowadzone działania, partnerów zaangażowanych we współpracę – tych na terenie kraju, oraz tych poza jej granicami, oraz sponsorów Fundacji. The film begins with the presentation of the town of Sanok against the Carpathian Euroregion. Then it shows the Carpathian Foundation – Poland, its background, mission, activities, partners involved in cooperation – the ones at home and abroad, as well as the Foundation’s sponsors. Na planie filmu pokazanych jest kilka wybranych obiektów, którym wsparcia finansowego udzieliła Fundacja. Na tle Bieszczad pojawia się wąskotorowa, ponad 100-letnia kolej, która została wyremontowana w ramach projektu „Kolejką leśną przez Bieszczady”. Kadr filmu koncentruje się na cerkwi z Dubiecka, która została zamieniona na Dom Sztuki Kresowej. Na ławeczce w centrum Sanoka usiadł uśmiechnięty wojak Szwejk – obecnie najczęściej oglądana atrakcja turystyczna tego miasta. Zabezpieczony został cenny zabytek – pokarmelicki klasztor w Zagórzu. To tylko wybrane działania sfinansowane przez Fundację. Film prezentuje rezultat projektu nawiązujący do jego tytułu – wyremontowany Dom Karpacki – w którym obecnie znajduje się czynne biuro Fundacji oraz ekspozycja karpacka – ukazująca bogactwo kulturalne, gospodarcze i historyczne krajów przygranicznych: Polski, Ukrainy, Słowacji, Węgier i Rumunii. The film features several selected buildings, which have been financially supported by the Foundation. A century-plus old narrow-gauge railway appears against the background of the Bieszczady Mountains, which has been restored as part of the project „On a Forest Train Across the Bieszczady”. A part of the film focuses on an Orthodox church from Dubiecko, which has been transformed into the Borderland Art Home. The smiling soldier Svejk sits down on a bench in the centre of Sanok – now the most frequently visited tourist attraction of the town. A precious historic site has been secured – the post-Carmelite monastery at Zagórz. These are some of the activities financed by the Foundation. The film highlights the project’s result referring to its title – the refurbished Carpathian House – which now houses the Foundation’s office and the Carpathian exhibition demonstrating the cultural, economic and historic wealth of the borderland countries: Poland, Ukrainian, Slovakian, Hungary and Romania. 92 Pokazuje również pracowników Fundacji podczas organizacji Drugiego Międzynarodowego Forum Biznesu. Ten fragment zawiera wypowiedzi koordynatorów z poszczególnych krajów karpackich na temat wagi i potencjalnych korzyści wdrażanego projektu. Koordynatorzy doceniają prowadzone szerokie spektrum nowoczesnych działań zrealizowanych w trakcie 4,5 roku pracy nad projektem przyczyniających się do pogłębienia wiedzy na tematy z zakresu rozwoju regionalnego oraz do zacieśnienia wzajemnych relacji pomiędzy krajami przygranicznymi. 93 It also features the Foundation’s staff whilst organising the Second International Business Forum. This part includes statements of coordinators of individual Carpathian countries on the importance and potential advantages of the project being implemented. The coordinators appreciate the wide range of modern activities implemented over the 4.5 year period of project work, contributing to the increased knowledge on regional development issues and to closer relations between borderland countries. Zespół realizujący film Dom Karpacki - Grzegorz Gajewski, Maksymilian Pawlikowski z firmy Blumax oraz Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji Karapckiej - Polska Zdjęcie filmu „Dom Karpacki” wydanego na płycie DVD wraz z okładką. Film opracowała i wydała firma Bluemax z Krakowa A still from the Carpathian House film released on DVD with a cover. The film was made and published by Bluemax, a Krakow-based company The Carpathian House film team – Grzegorz Gajewski, Maksymilian Pawlikowski of Bluemax and Zofia Kordela-Borczyk, President of the Carpathian Foundation – Poland 95 Expo Karpackie, marzec 2011, Bruksela, Budynek Parlamentu Europejskiego – wystawa prezentująca historyczne, ekonomiczne i naturalne bogactwo regionu The Carpathian Expo, March 2011, Brussels, The European Parliament Building – an exhibition showing the historic, economic and natural wealth of the region Wystawa Expo Karpackie odbyła się w dniach 2831 marca 2011 w Brukseli, na terenie Parlamentu Europejskiego. Uroczystego otwarcia wystawy dokonali: Pani Elżbieta Łukacijewska - Poseł do PE, Pani Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Zarządu Fundacji Karpackiej – Polska, Pan Jan Tombiński Ambasador Polski przy Parlamencie Europejskim oraz Minister Stanu i członek Parlamentu Brukseli Pan Jos Chabert. Sądząc choćby tylko po liczbie prawie 500 gości, którzy przybyli na otwarcie, wystawę należy uznać za bardzo udaną. The Carpathian Expo was held from 28 to 31 March 2011 in Brussels on the premises of the European Parliament. The exhibition was officially opened by Ms Elżbieta Łukacijewska, an MEP, Ms Zofia Kordela-Borczyk, President of the Carpathian Foundation – Poland Executive Board, Mr Jan Tombiński, the Polish Ambassador to the European Parliament and the Minister of State and member of the Brussels Parliament Mr Jos Chabert. Judging by the mere number of around 500 guests who were present at the opening, the exhibition must be regarded as highly successful. Expo było kluczowym działaniem projektu „Dom Karpacki”. Głównym celem wystawy było zwrócenie uwagi na historyczne, ekonomiczne i naturalne bogactwo regionu, poprzez zaprezentowanie wielkoformatowej wystawy fotograficznej i przykładów produktów pochodzących z regionu. Wystawie towarzyszyło międzynarodowe seminarium na temat problemów i możliwości rozwoju regionu karpackiego. The Expo was a key activity of the Carpathian House Project. The exhibition’s main objective was to draw attention to the region’s historic, economic and natural wealth by presenting a large-format photographic exhibition as well as the region’s specimen products. The exhibition was accompanied by a seminar on the problems and development opportunities of the Carpathian region. Powodem organizacji tak dużego przedsięwzięcia był fakt, iż przygraniczne, górskie regiony Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii i Ukrainy są jednymi z najbiedniejszych obszarów UE i traktowane są jako bariera rozwoju regionalnego. Jest to także jedyny obszar górski w obecnych granicach UE pozbawiony całkowicie infrastruktury drogowej (jak podaje EEA Report No 6/2010, „Europe’s ecological beckbone: recognising the true value of our mountains”. W ostatnich latach region ten cierpi także z powodu wysokiego bezrobocia i emigracji wynikającej z braku inwestycji. Region cierpi z powodu braku profesjonalnej promocji i ograniczonej wiedzy o swoim potencjale, stąd też pomysł Fundacji Karpackiej – Polska na wspólną promocję karpackich obszarów pięciu krajów. The reason for holding an event of this size was the fact that the borderland mountain regions of Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine are among the EU’s poorest areas and are being treated as an obstacle for regional development. In addition, it is the only mountain area within the current EU borders which is totally devoid of road infrastructure (according to EEA Report No 6/2010, „Europe’s ecological backbone: recognising the true value of our mountains”). In recent years the region has also suffered from high unemployment and emigration rates arising from a lack of investment. The region is struggling with the absence of professional promotion and limited knowledge of its potential, hence the idea of the Carpathian Foundation – Poland of a joint promotion of the Carpathian areas by the five countries. 96 97 Atomium - symbol Brukseli, monumentalny model kryształu żelaza, powiększony 165 miliardów razy, zbudowany z okazji Wystawy Światowej w Brukseli w 1958 (EXPO-58), symbol ówczesnych naukowych oraz technicznych osiągnięć „wieku atomu” Atomium – the symbol of Brussels, the monumental model of an iron crystal, magnified 165 billion times, built to mark the 1958 Brussels World’s Fair (EXPO-58), a symbol of the then scientific and technical achievements of the “age of atom” Na zakończenie oficjalnej części - Muzyka Regionu występ Bartosza Głowackiego ze Szkoły Muzycznej w Sanoku, akordeonisty, zwycięzcy w Międzynarodowym Konkursie Eurowizji „Młody Muzyk 2009” The end of the official part – the Region’s Music – Bartosz Głowacki, accordionist, winner of the Eurovision Young Musician of 2009 International Competition, graduate of the Music School in Sanok, Poland Expo Karpackie - ceremonia otwarcia wystawy, moment przecięcia wstęgi przez Zofię Kordelę-Borczyk Prezes Zarządu Fundacji Karpackiej – Polska, Elżbietę Łukacijewską - Posła Parlamentu Europejskiego oraz Jana Tombińskiego - Stałego Przedstawiciela RP przy Unii Europejskiej The exhibition opening ceremony – the ribbon is cut by Zofia Kordela-Borczyk - the President of the Carpathian Foundation – Poland, Elżbieta Łukacijewska - the member of the European Parliament and Jan Tombiński - the Permanent Representative of the Republic of Poland to the EU Expo Karpackie – przemówienie otwierające wystawę wygłoszone przez Zofię Kordelę-Borczyk - Prezes Zarządu Fundacji Karpackiej - Polska. Towarzyszy jej zaproszony przez Fundację Jos Chabert - Minister Stanu i Członek Parlamentu Brukseli oraz Elżbieta Łukacijewska - Europoseł The exhibition opening speech by Ms Zofia Kordela-Borczyk, accompanied by Jos Chabert - the Minister of the State and Member of the Brussels Parliament and Elżbieta Łukacijewska - MEP Zespół Fundacji Karpackiej - Polska przy polskim stoisku The team of the Carpathian Foundation - Poland at the Polish showroom Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Zarządu Fundacji Karpackiej - Polska wraz z teamem obsługującym ukraińskie stoisko wystawiennicze Zofia Kordela-Borczyk - The President of the Carpathian Foundation – Poland with the Ukrainian showroom team 98 Wystawa składała się z pięciu salonów krajowych: polskiego, słowackiego, węgierskiego, rumuńskiego i ukraińskiego. Przedstawiła lokalne wyroby wplecione w instalację fotograficzną prezentującą krajobraz, faunę, florę i architekturę regionu. W przypadku polskiej ekspozycji były to m.in. wyroby: z Sanoka – z Zakładów Mleczarskich oraz ikony, z Krościenka Wyżnego - wyroby czekoladowe firmy Santos, z Krosna – artystyczne szklane drzwi, patery, flakony z Villi Glass, ręcznie malowane bąbki z Pracowni Ozdób Choinkowych, z Rymanowa – „rzeźby ze szkła” Huty Sabina i galanteria skórzana firmy Asko, z Przemyśla – kosmetyki firmy Inglot, z Leska - publikacje wydawnictwa BOSZ i krywulki z pracowni Miodosytnia z Orelca. Ofertę uzupełniały liczne mapy, foldery i prospekty oraz sympatyczne gadżety, z których największym wzięciem cieszyły się, w okamgnieniu znikające z wiklinowego kosza, pisanki promujące Expo oraz kosmetyki Inglota. Rumunia na swoim stoisku promowała: wyroby cukiernicze firmy Rubin King z Oradei, palinki firmy Tuica de Transilvania ZETEA z Satu Mare, firmę AVACO znaną z metalowych galwanizowanych konstrukcji oraz okna, drzwi, schody oraz meble firmy S.C. ARCER S.R.L. z Maramures a także szkło firmy SC Stilca Alesd S.A. z Alesd oraz łakocie firmy SC Desert SRL. Na stoisku prezentowane były również piękne ręcznie malowane ikony. Promocja Węgier nie mogła się obejść bez znanych win karpackich typu Tokaji (Tokaji Szamorodni produkowany przez Tolcsva – Bor z Tolcsvy oraz Tokaji Aszu produkowany przez Tokaji Kereskedőház Zrt.) Ponadto piękne wyroby rękodzielnicze (obrusy i serwety pięknie wyszywane w tradycyjne wzory regionalne), pisanki ceramiczne oraz drewniane zdobiły węgierskie stoisko. Całość ekspozycji uzupełniała oferta turystyczna prezentowana w publikacjach turystycznych. 99 The exhibition consisted of five national salons: Polish, Slovakian, Hungarian, Romanian and Ukrainian. It displayed local products against a photographic background of the region’s scenery, fauna and flora as well as architecture. As regards the Polish exhibition the products included those from Sanok: local dairy products and icons, from Krościenko Wyżne: chocolate products of the Santos company, from Krosno: artistic glass doors, cake stands, vases of the Glass Villa, hand-painted baubles of the Christmas Tree Decoration Studio, from Rymanów: „glass sculptures” of the Sabina Glassworks and leather accessories of the Asko company, from Przemyśl: Inglot cosmetics, from Lesko: Bosz Publishing House publications and traditional Ukrainian beaded necklaces of the Miodosytnia studio from the village of Orelec. The offer was complemented by a variety of maps and brochures as well as nice gadgets, of which Expo-promoting Easter eggs rapidly disappearing from the wicker basket and Inglot cosmetics enjoyed the greatest popularity. The Romanian stand promoted confectionery products of the Rubin King company from Oradeia. pálinkas produced by Tuica de Transilvania ZETEA from Satu Mare, the AVACO company well-known for its galvanized constructions as well as windows, doors, stairs and furniture of S.C. ARCER S.R.L. from Maramures, glass of SC Stilca Alesd S.A. from Alesd and sweets of SC Desert SRL. In addition, there were beautiful hand-made icons presented at the stand. The Hungary’ promotion naturally featured well-known Hungarian Tokaji wines (Tokaji Szamorodni made by Tolcsva-Bor from Tolscva and Tokaji Aszu made by Tokaji Kereskedőház Zrt.) The Hungarian stand was decorated with exquisitely handcrafted products (tablecloths beautifully embroidered with the region’s traditional patterns) Ukraina pokazała producenta parkietów - firmę Novawood Co ze Lwowa, firmę Rabbax Technology z Mukachewa, firma Lydvig z Czernowia produkującą meble z naturalnego drewna oraz sztalugi malarskie, LAZ ze Lwowa produkującą trolejbusy i autobusy, słynne czekoladki z firmy AVK z Mukaczewa oraz z firmy Svitoch ze Lwowa, a także klasyczną gorzałeczkę w ceramicznej butelce przedstawiającej góralkę z firmy DP Umańskie Zakłady Gorzelnicze. Słowacja promowała firmę ELCOM z Prešova produkującą kasy fiskalne, firmę DREPAL s.r.o. ze Spišskiej Beli produkującą palety oraz brykiety, firmę PSS SVIDNÍK, a.s. ze Svidníka produkującą urządzenia wykorzystywane do przetwórstwa spożywczego i garmażeryjnego. Szpule kolorowych nici (włókno propylenowe) reklamowały firmę Chemosvit ze Svitu, drewniane panele podłogowe promowały firmę Kronospan SK z Preszowa, piwo „Šariš” z miejscowości Veľký Šariš, regionalne nalewki: „Spis Original” z firmy GAS Familia Company ze Starej Lobovny oraz „Horec” wyprodukowane przez firmę Prelika z Preszowa. Promowane było również rękodzieło Olivia’s Imports z Presova skupiające regionalnych twórców – koronkarstwa, garncarstwa, hafciarstwa, malarstwa, rzeźbiarstwa. Na Expo bardzo dobrze pokazał się Sanok - ogromny baner promujący najciekawsze zabytki, trasy turystyczne, kulturalne wydarzenia, obiekty sportowe i potencjał gospodarczy miasta z daleka przyciągał wzrok, wzbudzając duże zainteresowanie. Podobnie jak umieszczona obok ogromna mapa regionu karpackiego. Na ich tle szczególnie chętnie pozowano do pamiątkowych zdjęć. Dodatkowym sanockim akcentem był występ znakomitego akordeonisty Bartosza Głowackiego – Młodego Muzyka Roku 2009 w konkursie and ceramic and wooden Easter eggs. The entire exhibition was complemented by the tourist offer presented in tourist publications. Ukraine demonstrated a parquet floor manufacturer – Novawood Co. from Lviv, the Rabbax Technology company from Mukachev, Lydvig from Chernov: the maker of natural wood furniture and easels, LAZ from Lviv: the manufacturer of trolleybuses and buses, the famous chocolates of the AVK company from Mukachev and of the Svitoch company from Lviv, as well as the classic sprits in a ceramic bottle depicting a woman highlander of the DP Uman Distillery. Slovakia promoted the ELCOM company from Prešov which manufactures cash registers, the DREPAL s.r.o. from Spišska Bela, the maker of pallets and briquettes, the PSS SVIDNĺK a.s. from Svidník – the maker of food processing equipment. Reels of colourful threads (propylene fibre) advertised the Chemosvit company from Svit, wooden floor panels promoted Kronospan SK from Prešov, „Šariš” beer from the town of Vel’ký Šariš, regional fruit liquors: „Spis Original” from the GAS Familia Company from Stara Lubovna and „Horec” made by the Prelika Company from Prešov. In addition, the handicrafts of Olivia’s Imports from Prešov were promoted, made by regional craftsmen dealing with lacemaking, pottery, embroidery, painting and sculpture. The town of Sanok made a conspicuous appearance at the Expo – a huge banner promoting the places of historical interest, tourist routes, cultural events, sports facilities and the town’s economic potential could be seen from a distance and created a lot of interest. A similar effect was produced by a large map of the Carpathian region. They were both frequently used as a background for commemorative photographs. Another Sanok highlight was the 100 101 Expo Karpackie - zwiedzanie wystawy Exploring the Carpathian EXPO Expo Karpackie - salony wystawiennicze poszczególnych krajów - Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii i Ukrainy przed oficjalnym otwarciem Showrooms of individual countries: Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine Expo Karpackie - ścianka pop-up reklamująca miasto Sanok - najciekawsze zabytki, trasy turystyczne, kulturalne wydarzenia, obiekty sportowe i potencjał gospodarczy miasta Expo Karpackie - uczestnicy wystawy The Carpathian EXPO participants The pop-up wall advertising the town of Sanok, its historical sites, tourist routes, cultural events, sports facilities and the town’s economic potential Expo Karpackie - salon wystawienniczy polski, lokalne wyroby wplecione w instalację fotograficzną prezentującą krajobraz, faunę, florę i architekturę regionu Expo Karpackie - salon wystawienniczy rumuński The Romanian showroom during the Expo The Polish showroom, local products are incorporated in a photo installation presenting the region’s scenery, fauna, flora and architecture 102 Eurowizji – który przygotował specjalny, „karpacki” program. Prezentowane były również dwa filmy: „Dom Karpacki” oraz „Bieszczady widziane z siodła” zrealizowane specjalnie z myślą o Expo. Wystawę uzupełniło międzynarodowe seminarium pt. „Problemy i możliwości rozwojowe regionu karpackiego” z udziałem ekspertów z pięciu krajów. Płynące z 2-godzinnej debaty wnioski zostały ujęte w następującym podsumowaniu: region ma ogromny potencjał, którego wykorzystanie uniemożliwia brak dróg i wsparcia biznesu. Wnioski z seminarium zostały przekazane w formie wspólnego dokumentu członkom Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej i Komitetowi Regionów. Dotyczą one utworzenia programu operacyjnego na rzecz rozwoju Karpat zarządzanego bezpośrednio z Brukseli, stwarzającego możliwość pozyskania funduszy bezpośrednio z UE, przede wszystkim na infrastrukturę drogową i wsparcie przedsiębiorczości na obszarach górskich. Gdyby wniosek został pozytywnie zaopiniowany i przyjęty, stanowiłby bardzo dobry rezultat Polskiej prezydencji w UE, która rozpocznie się 1 lipca 2011 (np. Węgrzy w czasie swojej prezydencji wynegocjowali program dla rozlewiska Dunaju na terenie kilku krajów). W wyjeździe studyjnym na Expo do Brukseli wzięło udział około 50 samorządowców z Podkarpacia (m.in. burmistrzowie i wójtowie z powiatu sanockiego). Zaproszenie wystosowała europoseł Elżbieta Łukacijewska, a przejazd sfinansowała Fundacja Karpacka – Polska, która zaprosiła także dziennikarzy lokalnych i regionalnych mediów oraz burmistrza Wojciecha Blecharczyka. Samorządowcy zwiedzili Parlament Europejski, gdzie spotkali się m.in. z europosłami Janem Kozłowskim oraz Jackiem Saryusz-Wolskim, przewodniczącym polskiej delegacji we frakcji EPL. Samorządowcy opowiadali o swoich 103 performance of the brilliant accordionist Bartosz Głowacki, the Eurovision’s Young Musician of the Year 2009, who prepared a special „Carpathian” programme. Two films were played too: „The Carpathian House” and „The Bieszczady as Seen from the Saddle” made specifically for the Expo. As part of the exhibition the international seminar was held on „The Problems and Development Opportunities of the Carpathian Region” with a participation of experts from the five countries. Conclusions from the 2-hour debate were summed up as follows: the region has a great potential, which cannot be properly utilised due to the lack of roads and business support. The seminar conclusions were distributed in the form of a consolidated document among members of the European Parliament, the European Commission and the Committee of the Regions. They propose creating an operational programme for the development of the Carpathians, managed directly from Brussels, thus providing an opportunity to acquire EU funds for road infrastructure and entrepreneurship support in mountain areas. If the proposal is well evaluated and accepted, it will be a very good result of the Polish presidency in the EU to commence on 1 July 2011 (e.g. the Hungarians managed to negotiate a programme for the Danube overflow area within several countries). The Expo study visit to Brussels was attended by approx. 50 members of local governments from Podkarpacie (including mayors and commune administrators from the Sanok District). The invitation was issued by the eurodeputy Elżbieta Łukacijewska, and the stay was financed by the Carpathian Foundation – Poland, which also invited journalists of the local and regional media and the Mayor Wojciech Blecharczyk. The participants visited the European Parliament, where they met the eurodeputies Jan Kozłowski and Jacek Sary- doświadczeniach z instytucjami unijnymi oraz problemach, na jakie napotykają na regionalnym szczeblu władzy. Podczas Expo Fundacja Karpacka pokazała, że w regionie pomimo wielu problemów tętni życie społeczno-gospodarcze, że warto tu inwestować, czego dowodem są prezentowane firmy, które odniosły tutaj wielki sukces. Fundacja Karpacka pokazała, że region posiada olbrzymi potencjał gospodarczy potwierdzony wieloletnimi tradycjami w produkcji wyrobów ze szkła, drewna, metalu oraz wyrobów takich jak: kosmetyki, wyroby spożywcze, ceramiczne, tradycyjne wyroby alkoholowe i rękodzieła. Ze względu na sukces i olbrzymie zainteresowanie jakim cieszyła się wystawa, Fundacja otrzymała zaproszenie od Komitetu Regionów do zorganizowania następnej wystawy w roku 2013. W tej sprawie Prezes Zarządu przeprowadziła już wstępne rozmowy. Komitet Regionów, oprócz zaproszenia, udzieli Fundacji również finansowego wsparcia. Zorganizowanie EXPO Karpackiego w 2011 było możliwe dzięki wsparciu finansowemu pochodzącemu z Mechanizmów Finansowych NMF i EOG, udzielonemu w ramach projektu „Dom Karpacki – pobudzanie współpracy transgranicznej regionów karpackich”. W wystawie udział wzięli przedstawiciele Parlamentu Europejskiego, przedstawiciele wydziałów ekonomiczno-handlowych Parlamentu Europejskiego, Komitetu Regionów, Komisji Europejskiej, ambasad oraz przedsiębiorcy i najwięksi operatorzy turystyczni. Wystawa odbywała się pod patronatem Przewodniczącego PE, Ambasadora Norwegii w Polsce, Ministra Rozwoju Regionalnego oraz Marszałka Województwa Podkarpackiego. usz-Wolski, the chairman of the Polish delegation within the EPL fraction. They talked about their experience with EU institutions and the problems they encounter at the regional level. During the Expo the Carpathian Foundation demonstrated that despite a number of problems the region has its socio-economic life and it is worth investing here, which is illustrated by the above companies, very successful at the event. The Carpathian Foundation showed that the region has a great economic potential, confirmed by long-standing traditions in the manufacture of glass, wood and metal articles and such products as: cosmetics, foodstuffs, pottery, traditional alcohols and handicrafts. Owing to the exhibition’s success and great interest, the Foundation has been invited by the Committee of the Regions to hold another exhibition in 2013. To that end the President of the Foundation’s Executive Board has held preliminary talks. In addition to the invitation the Committee of the Regions will grant the Foundation financial support. The Carpathian Expo was made possible thanks to the financial support from the NFM and EEA Financial Mechanisms granted as part of the project „The Carpathian House – Stimulating Transfrontier Cooperation of the Carpathian Regions”. The exhibition was attended by representatives of the European Parliament, representatives of economy and trade departments of the European Parliament, the Committee of the Regions, the European Commission, embassies as well as by entrepreneurs and largest tourist operators. The exhibition was held under the patronage of the EP President, Norway’s Ambassador in Poland, the Minister of Regional Development and the Marshal of Podkarpackie Voivodeship. 104 105 Expo Karpackie - regał prezentujący wyroby przedsiębiorców z Podkarpacia - czekolady firmy Santos z Krościenka Wyżnego The Carpathian EXPO - the Polish showroom with products of Podkarpackie Voivodship: chocolates from Santos company based in Krościenko Wyżne Expo Karpackie - regał prezentujący wyroby skórzane firmy Asko z Rymanowa The Carpathian EXPO - the Polish showroom: leather products made by Asko company from Rymanów Expo Karpackie - Jolanta Szwarc-Burnatowska koordynator projektu Dom Karpacki The Carpathian EXPO - Jolanta Szwarc-Burnatowska Coordinator of the Carpathian House project Expo Karpackie - artystyczne drzwi szklane z logo Fundacji Karpackiej - Polska wyprodukowane przez lokalnego przedsiębiorcę Villa Glass z Krosna na tle uczestników wystawy The Carpathian EXPO - the artistic glass door with a logo of the Carpathian Foundation-Poland on the background of the participants of the exhibition Expo Karpackie - Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji Karpackiej - Polska wraz z Wojciechem Blecharczykiem Burmistrzem Sanoka oraz Jos Chabert - Ministrem Stanu The Carpathian EXPO - Zofia Kordela-Borczyk - President of the Carpathian Foundation – Poland together with Wojciech Blecharczyk - Mayor of Sanok and Jos Chabert the Minister of State and Member of the Brussels Parliament 106 107 Expo Karpackie - uczestnicy wystawy podczas degustacji karpackich potraw regionalnych, przygotowanych przez firmę cateringową „Koncertowa” z Lublina Expo Karpackie - prezentacja regionalnych wyrobów słowackich A display of regional products from Slovakia Expo Karpackie - chleb pieczony przez restaurację „Koncertowa” z Lublina z logiem Fundacji Karpackiej Polska w oprawie krywulki z Orelca The bread baked by „Koncertowa” restaurant from Lublin, with a logo of the Carpathian Foundation – Poland adorned with a krywulka necklace from Orelec The Carpathian EXPO participants tasting Carpathian regional dishes prepared by „Koncertowa” catering company from Lublin Expo Karpackie - grupa dziennikarzy z lokalnych mediów: Andrzej Józefczyk, Konrad Dudek, Andrzej Plęs wraz z Wojciechem Blecharczykiem - Burmistrzem Sanoka oraz opiekującą się nimi Anitą Rembiesa A group of local media journalists: Andrzej Józefczyk, Konrad Dudek and Andrzej Plęs with Wojciech Blecharczyk - the Mayor of Sanok, accompanied by Anita Rembiesa Expo Karpackie - Roman Adamski z Radia Rzeszów w studio Parlamentu Europejskiego w relacji na żywo z udziałem Jolanty Szwarc-Burnatowskiej, Wojciecha Blecharczyka i Bogusława Szymanika Expo Karpackie - pisanki regionalne stanowiły atrakcyjny gadżet reklamowy rozdawany uczestnikom wystawy Regional Easter eggs were an attractive advertising gadget handed to exhibition participants Roman Adamski of Radio Rzeszów in the European Parliament studio, during life interview with (from left) Jolanta Szwarc-Burnatowska, Wojciech Blecharczyk and Bogdan Szymanik 108 109 Expo Karpackie - międzynarodowe seminarium pt. „Problemy i możliwości rozwojowe regionu karpackiego” z udziałem ekspertów z pięciu krajów The International Seminar titled: „The Carpathian Region’s Problems and Development Opportunities” attended by experts from the five countries Expo Karpackie – Zarząd oraz Rada Fundacji Karpackiej Polska wraz z przedstawicielami lokalnego samorządu. Pierwsza z prawej - Oksana Kulczycka-Gajdek projektantka wystawy, właścicielka firmy OX Studio z Sanoka Expo Karpackie - prowadzące międzynarodowe seminarium: Elżbieta Łukacijewska - Europoseł oraz Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji Karpackiej - Polska The Executive Board and Council of the Carpathian Foundation – Poland with representatives of local selfgovernments. First from right - Oksana Kulczycka-Gajdek designer of the exhibition showrooms, owner of OX Studio from Sanok The Carpathian EXPO – the International Seminar is conducted by Elżbieta Łukacijewska - MEP and Zofia Kordela-Borczyk - President of the Carpathian Foundation – Poland Expo Karpackie - zespół Fundacji Karpackiej - Polska, Ukraina oraz Rumunia, odpowiedzialny za przygotowanie wystawy, od lewej: Adrian Istvan, Ewa Januszczak, Ana Irina Stoica, Tetyana Pashchenko, Ruslan Zhylenko, Jolanta Szwarc-Burnatowska, Joanna Szamra, Anita Rembiesa, Ewelina Zarzyczna The team of the Carpathian Foundation - Poland, Ukraine and Romania responsible for exhibition preparation, from left: Adrian Istvan, Ewa Januszczak, Ana Irina Stoica, Tetyana Pashchenko, Ruslan Zhylenko, Jolanta Szwarc-Burnatowska, Joanna Szamra, Anita Rembiesa and Ewelina Zarzyczna Expo Karpackie - mapa Euroregionu Karpackiego w trójkątach wybrane produkty pochodzące z danego regionu każdego z krajów uczestniczących w wystawie The Carpathian Euroregion Map. Inside the triangles are selected products of individual regions of each of the participant countries Inicjatywa opracowania strategii dla dalszego rozwoju Karpat The initiative of developing a strategy for further development of the Carpathians VI 114 115 Wnioski z seminarium „Problemy i możliwości rozwojowe regionu karpackiego” Parlament Europejski Bruksela, 30 marca 2011 Conclusions from the Seminar „Problems and Development Potential of the Carpathian Region” The European Parliament Brussels, 30 March 2011 Sąsiadujące ze sobą przygraniczne obszary Polski Słowacji, Rumunii i Ukrainy – podzielone granicą Schengen – są traktowane jako jedne z najbiedniejszych w Unii Europejskiej i uznawane jako bariera rozwoju regionalnego w tej części Europy. W ostatnich latach region cierpi z powodu wysokiego bezrobocia i emigracji spowodowanej poprzez brak inwestycji i infrastruktury komunikacyjnej. Karpaty są jedynym masywem górskim w Europie bez infrastruktury komunikacyjnej i 14 000 000 ludnością. Dodatkowo wszystkie negatywne zjawiska komplikuje położenie regionu na obszarze NATURA 2000. The neighbouring borderland areas of Poland, Slovakia, Romania and Ukraine – divided by the Schengen border – are considered to be among the poorest in the European Union and perceived as a barrier to regional development in this part of Europe. In recent years the region has suffered from high unemployment and emigration as a consequence of a lack of investment and transport infrastructure. The Carpathians are Europe’s only mountain range of no transport infrastructure and the population of 14,000,000. In addition, all the negative phenomena are made more complicated by the region’s location within the NATURA 2000 area. Dlatego też w marcu 2011 roku z inicjatywy Prezesa Zarządu Fundacji Karpackiej – Polska Pani Zofii Kordeli-Borczyk i Posła do Parlamentu Europejskiego Pani Elżbiety Łukaicijewskiej zorganizowano seminarium na temat problemów i możliwości rozwojowych Regionu Karpackiego. Seminarium towarzyszyło wystawie Expo Karpackie, która prezentowała, kulturowy i naturalny potencjał Regionu Karpackiego. W seminarium oprócz przedstawicieli organizacji z Polski uczestniczyli również przedstawiciele organizacji ukraińskich, rumuńskich i słowackich. Uczestnicy seminarium wysłuchali opinii expertów zajmujących się problematyką Karpat z Polski, Słowacji, Rumunii i Ukrainy. Z uwagi na duży obszar geograficzny Karpat eksperci i uczestnicy zgodzili się że zawęzić geograficznie obszar problemowy do obszarów obejmujących utworzony w roku 1993 Euroregion Karpacki. Eksperci i uczestnicy zgodnie stwierdzili że podejście do wsparcia rozwoju Regionu Karpackiego powinno mieć dwu etapowy charakter. W pierwszym etapie, Polska korzystając z pol- Therefore, in March 2011, at the initiative of the President of the Board of the Carpathian Foundation – Poland Ms Zofia Kordela-Borczyk and the Member of the European Parliament Ms Elżbieta Łukacijewska, a seminar was held on the problems and development potential of the Carpathian Region. The seminar accompanied the Carpathian Expo, which presented the cultural and natural potential of the Carpathian Region. The seminar was attended, apart from representatives of Polish organisations, by representatives of Ukrainian, Romanian and Slovakian organisations. The seminar participants heard opinions of experts involved in the Carpathian issues from Poland, Slovakia, Romania and Ukraine. Due to a large geographical area of the Carpathians, the experts agreed to narrow down the geographic scope to areas comprising the Carpathian Euroregion established in 1993. Both the experts and the participants shared the opinion that the approach to the development of the Carpathian Region ought to consist of two stages. Budynek Parlamentu Europejskiego, Bruksela, w którym w dniach 28 - 31 marca 2011 odbyła się wystawa Expo Karpackie The European Parliament Building, Brussels, the venue of the Carpathian EXPO held between 28 and 31 March 2011 116 skiej prezydencji w Radzie UE, powinna wystąpić z inicjatywą opracowania strategii dla Regionu Karpat. Strategia powinna obejmować cztery obszary tematyczne: 1. Komunikacja i łączność w Regionie Karpat (zwiększenie mobilności, promocja kultury i turystyki). 2. Ochrona środowiska naturalnego Regionu Karpat (zarządzanie ryzykiem środowiskowym i ochrona bioróżnorodności). 3. Rozwój Regionu Karpat (realizacja projektów w obszarze: badania, rozwój, technologie informatyczne, zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw, inwestycje w kapitał ludzki). 4. Wzmocnienie Regionu Karpat (zwiększanie efektywności instytucjonalnej oraz współpracy państw w walce ze zorganizowaną przestępczością). W drugim etapie, bazując na opracowanej strategii, powinien zostać przygotowany specjalny program operacyjny UE dla Karpat, zarządzany bezpośrednio z Brukseli, będący kombinacją programów dotacyjnych i mechanizmów finsowych Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Uczestnicy seminarium i niżej podpisani wyrażają nadzieję, iż władze Polski dokonają właściwej oceny sytuacji Regionu Karpat i podejmą działania zmierzające do uwzględnienia wniosków seminarium i podjęcia stosownych działań na rzecz społecznoekonomicznego otwarcia Regionu Karpat. During the first stage, Poland, whilst benefiting from the Polish presidency of the EU Council, should put forward an initiative to develop a strategy for the Carpathian Region. The strategy should comprise the following focus areas: 1. Transport and communications in the Carpathian Region (increased mobility, promotion of culture and tourism). 2. Protection of the Carpathian Region natural environment (environmental risk management and biodiversity protection). 3. Development of the Carpathian Region (implementation of projects in the following areas: research, development, information technologies, increased competitiveness of enterprises, human capital investments). 4. Strengthening the Carpathian Region (increased institutional effectiveness and international cooperation on fighting organised crime). During the second stage, based on a developed strategy, a special EU operational programme ought to be prepared for the Carpathians, managed directly from Brussels, and composed of grant programmes and financing mechanisms of the European Investment Bank. The seminar participants and the undersigned express a hope that the Polish authorities will make a correct evaluation of the Carpathian Region’s situation and will undertake measures to account for the seminar’s conclusions and to act for the sake of the socio-economic openness of the Carpathian Region. Zofia Kordela-Borczyk Zofia Kordela-Borczyk Elżbieta Łukacijewska Elżbieta Łukacijewska Prezes Zarządu Fundacja Karpacka - Polska Poseł do Parlamentu Europejskiego President of the Board The Carpathian Foundation - Poland Member of the European Parliament Expo Karpackie - prowadzące międzynarodowe seminarium: Elżbieta Łukacijewska - Europoseł, Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji Karpackiej - Polska oraz przedstwicele Agencji Rozwoju Przemysłu SA, oddział w Tarnobrzegu The Carpathian EXPO – the International Seminar is conducted by Elżbieta Łukacijewska - MEP and Zofia Kordela-Borczyk - President of the Carpathian Foundation – Poland and two representatives of Industrial Development Agency from Tarnobrzeg Gościem zaproszonym na międzynarodowe seminarium był Tomasz Poręba - Europoseł reprezentujący Prawo i Sprawiedliwość. Obok niego Roman Adamski dziennikarz Radia Rzeszów, Wojciech Blecharczyk Burmistrz Sanoka, Joanna Kozimor - dziennikarka Tygodnika Sanockiego oraz Anita Rembiesa odpowiedzialna za PR wystawy Tomasz Poręba - MEP representing Law and Justice Polish political party was a guest invited to the international seminar. Next to him are Roman Adamski - Radio Rzeszów journalist, Wojciech Blecharczyk - Mayor of Sanok, Joanna Kozimor - Tygodnik Sanocki weekly journalist and Anita Rembiesa - PR manager of exhibition Fragment prezentacji Ruslana Zhylenko - Dyrektora Fundacji Karpackiej – Ukraina z Uzghorodu pt. „Problemy oraz możliwości rozwoju Regionu Karpackiego” Part of the presentation of the Director of the Carpathian Foundation – Ukraine from Uzghorod, Ruslan Zhylenko „The Carpathian Region’s Problems and Development Opportunities” Summary of the project key results VII 121 120 1. Publication of 10,000 maps of the Carpathian Euroregion in a 6-language version. 2. Refurbishing and furnishing 1 headquarters of the Carpathian House of the area of 89.79 square metres. 3. Organising 1 permanent Carpathian exhibition at the Carpathian House, presenting the Carpathian parts of the five countries. 4. Purchase of modern simultaneous translation equipment for 5 languages and 100 participants, complete with the sound system. 5. Launching 1 project website in 6 languages. 6. Organising 6 international forums for representatives of the Carpathian regions: Poland, Ukraine, Slovakia, Hungary and Romania, for the total of 510 people: a. b. c. d. e. f. 7. 10. Organising 1 international seminar in Brussels titled „The Carpathian Region’s Problems and Development Opportunities”. 11. Release of 1,000 book publications to sum up the project + 500 electronic ones. 12. Signing the Sanok Memorandum, a document analysing the barriers of cross-border cooperation of the business sector in the Carpathian region and distribution to all interested institutions in Poland and elsewhere in Europe. 13. Developing the document containing conclusions from the seminar held in Brussels titled „The Carpathian Region’s Problems and Development Opportunities”, including an initiative to develop a strategy for a further development of the Carpathians and delivering it to the European Parliament. 1st NGO Forum titled „A Project Worthy of Its Times” – 120 participants. 1st Forum for Local Self-governments titled: „European Territorial Cooperation Groups” – 80 participants. 1st Business Forum titled: „Entrepreneurship First” – 80 participants. 2nd NGO Forum titled „The Social Enterprise – An Economic Tool of the Civic Society” – 70 participants. 2nd NGO Forum titled „Partnership in Regional Development Strategies” – 80 participants. 2nd Business Forum „The EU’s Innovative Financial Mechanisms as an Opportunity for Entrepreneurship” – 80 participants. Organising 3 study visits for Carpathian region’s representatives: Poland, Ukraine, Slovakia, Hungary and Romania, for the total of 230 people: a. A study visit for NGOs – 70 participants: • Social Enterprise Zielony Rower [Green Bicycle], Ustrzyki Dolne • Social Enterprise Brotherhood of Ulanów Land Fanciers, Bargee Brotherhood, Ulanów b. A study visit for local self-governments – 80 participants: • The Aviation Valley: Podkarpacki Park of Science and Technology Rzeszów-Jasionka, WSK Rzeszów c. A study visit for representatives of the business world – 80 participants: • The Galician Market Square, Sanok • Chutor Kozacki, Łukowe 8. Recording of the film titled „The Carpathian House”, demonstrating the project’s achievements – 60 copies in the Polish and English version. 9. Organising the event to promote the Carpathian region titled „The Carpathian Expo” at the European Parliament in Brussels, attended by 500 visitors. Fundacja Karpacka - Polska Programmes of the Forums VIII 125 124 International Conference Carpathian NGO FORUM Title „Project by European Standards” •Situation in Poland, Irena Książek, Ministry of Regional Development in Poland, Department of Territorial Co-operation, Regional Development Unit, Katowice, Polska „Level of Utilisation of the European Regional Development Fund in Podkarpackie Province” •Situation in Slovakia, Maria Zolovčíková, Department of Regional Development of Kosice Self-Governing Region – Utilisation of EU funds in Eastern Slovakia •Situation in Hungary, Flórián Szalóki, Head of Department, International Cooperation Programs, National Development Agency, Hungary •Situation in Romania, Torok Gergely, Regional Development Agency North West, Romania •Situation in Ukraine, „Challenges in the Field of Utilization of EU and NGO funds by the Carpathian Regions of Ukraine” Vasyl Polujko, West-Ukrainian Resource Center, President, Lviv region Ihor Kaspruk, NGO „European Dialogue”, Director, Lviv region Sanok, January 22-24, 2008 Organiser: Carpathian Foundation - Poland, [email protected], Place of the conference: Hotel „Bona”, ul. Białogórska 47, 38-500 Sanok, tel. +48 13 46 46 505, www.bona.sanok.pl Discussion PROGRAM Patronage: His Excellency Ambassador Knut Hauge, Royal Norwegian Embassy, Warsaw, Poland Elżbieta Bieńkowska, Minister of Regional Development, Warsaw, Poland Zygmunt Cholewiński, Head of the Podkarpackie Province Municipality, Rzeszów, Poland January 22, 2008 16.00-19.00 Arrival and accommodation 19.00 Dinner January 23, 2008 8.30-9.30 Official Opening of Carpathian House in Poland, Sanok, Franciszkańska 5/1 •Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation – Poland, Sanok •Wojciech Blecharczyk, Mayor of Sanok •Sidsel Bleken, Counsellor of The Royal Norwegian Embassy in Poland, Warsaw •Małgorzata Zalewska, Deputy Director of The Department for Aid Programmes and Technical Assistance, Ministry of Regional Development in Poland, •Ewa Kulik-Bielińska, Director on Information and Development, Batory Foundation, Warsaw, Poland 9.30–10.00 Opening of the conference, Hotel Bona: •Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation – Poland, Sanok •Wojciech Blecharczyk, Mayor of Sanok, Poland •Sidsel Bleken, Counsellor of The Royal Norwegian Embassy in Poland, Warsaw 10.00–11.30 PANEL SESSION I Utilization of EU and NGO funds, by the Carpathian Regions of Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine Moderator: Janos Lukacs, Executive Director, Carpathian Foundation International, Eger, Hungary 11.30-12.00 Coffee break 12.00–13.30 PANEL SESSION II Main problems of NGO sector in accessing for EU and other funds. Moderator: Lorena Stoica, Director, Carpathian Foundation – Romania, Oradea, Romania •Lidia Kołucka-Żuk - Trust for Civil Society in CEE – Representative in Poland, Warsaw, Poland „Problems of NGO sector in accessing for EU and other funds” •Mihai Patrascu, CDIMM Maramures, Romania „Situation of Romanian NGO sector after joining the EU in 2007” •Andriy Vyshnyak, Charitable Fund «Center for civic initiatives», Transcarpathian Region, Ukraine „NGO sector in Ukraine: problems, faced by the sector in access of the EU funds. Possibilities of the sector to influence and strengthen the relations of Ukraine with the EU countries“ Discussion 13.30-14.30 Lunch 14.30–16.00 PANEL SESSION III Where and how to reach for EU and other funds, to absorb them more efficiently by NGO sector Moderator: Andrzej Michalak, Info Consulting, Sanok, Poland •NGO Funds Ewa Kulik-Bielińska, Director on Information and Development, Batory Foundation, Warsaw, Poland •Neighbourhood program and other EU funds Richárd Horváth, Hungarian Donors Forum •Norwegian Financial Mechanism Agnieszka Mazur-Barańska, Foundation Cooperation Fund, Warsaw, Poland Discussion 16.00-16.30 Coffee break 16.30-17.00 Objective view of Poland amongst Ukrainian journalists Iryna Kyrychenko, Director, Foundation „Partnership for Democracy” on Ukraine, journalist, political scientist, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Lviv – political scientist of „Postup” newspaper 127 126 Press conference 19.00–23.00 Banquet •The Ceremony of Carpathian Foundation – Poland prize-giving ceremony for Pawłosiów Municipality for the project: „Activation of the Local Communities for Creation of the Local Action Group preparing Local Development Strategy” in the frame of a project „About People with People”1, for the public participation in the decision making process and successful cooperation between local self-governments and NGOs. •violin-guitar recital: compositions of Paganini, Bartok, Piazzola and others Ewa Kiczorowska – violin, Leszek Cesarczyk – guitar •Dinner with a music January 24, 2008 8.00–9.00 Breakfast 9.00–10.30 PANEL SESSION IV Presentation of the best international project in the Carpathian Region of Poland, Slovakia, Hungary and Ukraine /Project budget above Euro 100 000/ Moderator: Tetyana Pashchenko, Program Coordinator, Carpathian Foundation – Ukraine, Uzghorod, Ukraine •Polish project, Piotr Czubiński, Mayor of Town of Kraśnik, project „Polish-Ukrainian Centre of Public Education”, Poland •Romanian Project, Adrian Foghis, Oradea Metropolitan Area, Oradea, Rodica Pop, Museum Friends Association, Baia Mare, Bodea Gheorghe, BEREKENYE Youth Association, Cehu Silvaniei, Romania. •Slovak project, Jan Pecuch, Vice-Chairman, Development Agency of Upper Saris, Bardejov - Tourism Partners Europe, Slovakia •Ukrainian Project, Mariya Kovaliv, Deputy Head of the Board, Association for Economic Development of Ivano-Frankivsk, Ukraine •Hungarian project, Krisztina Budai, Ökotárs Association, Budapest, Hungary 10.30–11.00 Coffee Break 11.00–12.30 PANEL SESSION V Possibilities of joint projects Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation – Poland, Sanok •Work in 4 groups on possibility of joint projects 12.30–13.00 Coffee break 13.00–14.00 PANEL SESSION V CONT. •Presentation of working groups results on possibility of joint project Summary of the Forum Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation – Poland, Sanok 14.00 Lunch and departure 1 Project „About People with People” has been implemented since January 1, 2007 by the Carpathian Foundation – Poland with co-operation of Centre for Community Works”, Přerov, Czech Republic, with a financial support of the European Commission DG Justice, Freedom and Safety International Conference Forum For Local Self-Governments In The Carpathian Region Sanok, April 8-10, 2008 Organiser: Carpathian Foundation - Poland, [email protected], Place of the conference: „Bona” Hotel, ul. Białogórska 47, 38-500 Sanok, tel. +48 13 46 46 505, www.bona.sanok.pl AGENDA Patronages: His Excellency Ambassador Knut Hauge, Royal Embassy of Norway, Warsaw, Poland Elżbieta Bieńkowska, Minister of Regional Development, Warsaw, Poland Zygmunt Cholewiński, Head of the Podkarpackie Province Municipality, Rzeszów, Poland April 8, 2008 18.00–19.00 Arrival and accommodation 20.00 Dinner April 9, 2008 9.00–9.30 Registration and coffee 9.30–10.00 Opening of the Conference: •Zofia Kordela-Borczyk, Director of the Carpathian Foundation-Poland •Wojciech Blecharczyk, Mayor of Sanok •Norbert Tomkiewicz, Director of the Regional Development Department, Podkarpackie Province Municipality, Rzeszów, Poland 10.00 – 11.00 Panel Session I Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, Director of the Carpathian Foundation-Poland •Ivan Horsky, Consul General of Slovak Republic in Poland •Per Eidsvik, Advisor on Business Development and Transport, Nordland County Council, Bodø, Norwegia Experiences from Nordland County – how we work with international co-operation •Marek Rajner, Head of the European Territorial Co-operation Unit, Department of Regional Development, Podkarpackie Province Municipality, Rzeszów, Poland INTERREG Initiative in Podkarpackie Province – best practices •Andrzej Michalak, Info-Consulting, Sanok, Poland Funds supporting international co-operation in the Carpathian Regions Questions and discussion 129 128 Program of Touristical Training and Marketing Plan in the Microregion of Historic Abaúj •Volodymyr Shtohryn, Head of Rohatyn City Council, Ukraine Social-economic Development of Local Communities – Best Practices of Rohatyn Area •Wojciech Blecharczyk, Mayor of Sanok, Poland Achievements and Development Directions of Sanok 11.00–11.30 Coffee break 11.30–13.00 PANEL SESSION II PRACTICAL POSSIBILITIES OF CREATING „EUROPEAN GROUPING OF TERRITORIAL COOPERATION” (EGTC) Moderator: Laura Dittel - Director, Carpathian Foundation – Slovakia, Kosice, Slovakia •Irena Książek, Ministry of Regional Development in Poland, Department of Territorial Co-operation, Regional Development Unit, Katowice, Polska Programs of the INTERREG Community Initiative. European Territorial Cooperation •Katalin Fekete, Ministry of Local Government and Regional Development, Hungary Regulation of European Grouping of Territorial Cooperation in Hungary •Dorin Miclaus, Director of Strategy Department, Baia Mare City Hall, Romania Development of the Upper Tisa Sub-region – Development Pillar Questions and discussion 17.00–19.00 Sightseeing of Sanok (Market Square, Historical Museum – Icons Collection, Beksiński’s Collection, Sport Hall „Arena”) 20.00 Dinner April 10, 2008 9.00–10.30 PANEL SESSION V Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, Director of the Carpathian Foundation-Poland •Maciej Borsa, Councillor, Ministry of Infrastructure, Warsaw, Poland Carpathian Convention as a Platform of Trans-frontier Co-operation for Sustainable Development of the Carpathian Region 13.00–14.00 Lunch 14.00–15.30 PANEL SESSION III PRESENTATION OF EXISTING BEST PRACTICES OF THE LOCAL SELF GOVERNMENTS IN CARPATHIAN REGION Moderator: Lorena Stoica, Director, Carpathian Foundation – Romania, Oradea BEST PRACTICES IN COOPERATION WITH INVESTORS •Zbigniew Piwka, Head of the Development Office, Krosno Town Municipality, Poland Co-operation of Krosno Town Authorities with Investors •Vasyl Melnyk, Acting Head of Zastavniv District Council, Ukraine Local Self-government’s Experience in the Field of Innovation-investment Project Implementation •Ionel Butean, Strategy Department, Research and Development Group, Baia Mare City Hall, Romania Baia Mare – Creativity and Innovation for 2020 MODELS OF INTERNATIONAL COOPERATION (cross border, regional, interregional) •Katalin Nagy, North-Hungarian Regional Development Agency, Hungary ‘Shining Mountains’ - cross-border project •Andrzej Zarych, Director of the Office, Nowy Sącz Powiat Municipality, Poland Trans-frontier Eco-tourism – a Chance for the Development of Nowy Sącz Area •Liliana Mierea, Councillor on European Integration, Marghita City Hall, Romania Institutional Cooperation Chamber and related services – Romania - Hungary •Marta Martausová, Director, Department of Town Development, Prešov, Slovakia European Capital of Culture 2013 – Presov Candidacy – „Forgotten Treasure“ •Adrian Foghis, Oradea Metropolitan Area, Oradea, Romania CBC opportunities and initiatives Oradea - Debrecen •Zoltán Muhari, Mayor of Panyola, Hungary Cross-border World Music Festival in Panyola 15.30–16.00 Coffee break 16.00–17.00 PANEL SESSION IV SPECIAL ACHIEVEMENTS IN PROTECTION OF CULTURAL HERITAGE •Attila Végh, Deputy Mayor of Gyöngyös, Hungary, ‘Nest-building’ program without limits •Szabolcs Szunyogh, Town Hall of Abaújszántó , Hungary BEST EXAMPLES OF COOPERATION BETWEEN LOCAL SELF – GOVERNMENTS AND NGO. NGO ENGAGEMENT TO THE DECISION MAKING PROCESS •Éva Tóth Józsefné, Miskolc House of Chances, Miskolc, Hungary The practice of equal opportunities at the level of self-governments •Halyna Kushnir – Deputy Head of Storozhynets District Administration, Ukraine Cooperation Between the Local Administration, NGOs and Communities in the Frame of Hifer project International •Attila Kovács, Chief Officer of micro-region of Eger, Hungary Cooperation with civil organizations, by the example of establishment of three social institutions OTHER THEMES OF BEST PRACTICES •Oleksandr Sofiy, Counsellor in Cross-Border Cooperation and European Integration, Mostyska District Council, Ukraine Clear rules of the game – condition of success •Tania Amalia Zaharie, Executive Director, Social Assistance Public Services, Baia Mare City Hall, Romania Local development plan for social services Questions and discussion 10.30-11.00 Coffee break 11.00–12.30 PANEL SESSION VI WORK IN BILATERAL GROUPS ON POSSIBILITIES OF JOINT PROPOSALS Moderator: Tetyana Pashchenko, Program Coordinator, Carpathian foundation – Ukraine 12.30–13.00 13.00–14.00 14.00–15.00 15.00 Coffee Break Presentation of the working groups results and summary of the Forum Lunch Departure Thank you for your participation! 131 130 The First Carpathian Business Forum, entitled „Entrepreneurship First” Sanok, November 19-21, 2008 Organiser: Carpathian Foundation - Poland, [email protected], Place of the conference: „Bona” Hotel, ul. Białogórska 47, 38-500 Sanok, tel. +48 13 46 46 505, www.bona.sanok.pl PROGRAM November 19, 2008 18.00–19.00 Arrival and accommodation Dinner 19.00 November 20, 2008 8.30–9.00 Registration and coffee 9.00–9.30 Opening of the Forum 9.3-11.00 PLENARY SESSION I THE IMPACT OF EU ENLARGEMENT AND SCHENGEN BORDER ON ECONOMIC CO-OPERATION OF BORDERING AREAS OF POLAND, SLOVAKIA, HUNGARY AND UKRAINE – OPPORTUNITIES AND PROBLEMS. •Poland – Marek Cierpiał-Wolan, Director, Office of Podkarpackie Province Statistical Office, Rzeszów •Slovakia – Svätoslav Husťák, Director, Poloniny Regional Development Agency, Snina •Poland – Grzegorz Kubal, Director, Podkarpacka Chamber of Commerce and Trade, Krosno •Romania – Adrian Ioan Filimon, SC Steluta Impex SRL, Satu Mare •Ukraine - Tetyana Woloshynska, Chair of the Department for Organization and International Relations, Pustomyty District Council Discussion on opportunities and obstacles Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, Director, Carpathian Foundation – Poland 11.00–11.30 Coffee break 11.30–12.45 PLENARY SESSION II THE ROLE OF THE EU AND STATE BASED BUSINESS ORGANIZATIONS OF SUPPORT TYPE IN STRENGTHENING OF ENTREPRENEURSHIP CAPACITY ON THE LESS DEVELOPED BORDERING AREAS. •Poland – Wojciech Gancarz, Deputy Director, Department of Entrepreneurship Support, Podkarpackie Province Municipality, Rzeszów •Hungary - Jenő Radetzky, President, Hungarian-Romanian Chamber of Commerce Carpathia, •Romania – Ramona Mirabela Mocian, S.C. Estinvest S.A., Cluj Discussion on the role of the EU, ministries and state based support organizations. Moderator: Lorena Stoica, Director, CF- Romania. 13.00–13.45 Visit in Sanok Hospital, presentation of model co-operation with business sector (dialysis ambulatory, co-operation with Firm Diaveron oraz hemodynamics, co-operation with Firm GVM Carint) 14.00–15.00 Lunch 15.00–16.30 PLENARY SESSION III SUCCESSFUL EXPERIENCES AND EXAMPLES OF ECONOMIC COOPERATION ON THE BORDERING AREAS OF POLAND, SLOVAKIA HUNGARY AND UKRAINE •Poland – Bartłomiej Drywa, Manager on Invertors’ Relations, Asseco Poland, Warszawa •Slovakia – Jan Pecuch, Wiceprezes, Agencja Rozwoju Okręgu Górny Saris, Bardejów •Hungary – Árpád Angyal, Expert on training and organization development, Institute for Regional Integrated Training, •Romania – Anamaria Mesaros, S.C. Romarketing SRL, Oradea •Ukraine – Kseniya Okhotnyk, Coordinator of the project „The DevSelopment of Cross-Border Business Cooperation in the Border Regions of Ukraine”, Transcarpathian Regional Branch of the Association of Cities of Ukraine •Yevheniy Luksha, Vice-President, The Association for the Development of Small and Medium Business „Uzhgorod-XXIst century” Questions and discussion Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, Director, Carpathian Foundation – Poland 16.30–17.00 Coffee break 16.00–16.30 PLENARY SESSION IV JOINT WORK ON „THE DECLARATION ON THE STATE OF INTERREGIONAL AND CROSS-BORDER CO-OPERATION OF THE BORDERING AREAS OF POLAND, SLOVAKIA, HUNGARY, ROMANIA AND UKRAINE” Signing of the Declaration by all the participants Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, Director, Carpathian Foundation – Poland 17.45–19.30 Visit to Sanok Historic Museum: world largest Beksiński’s Gallery and the second biggest collection of icons. 20.00 Dinner November 21, 2008 CSR SEMINAR CO-FINANCED BY THE INTERNATIONAL VISEGRAD FUND CORPORATE SOCIAL RESPONSIBILITY IN THE CARPATHIAN REGION 9.00–9.30 Opening of the Photo Exhibition on the Best Practices in Corporate Social Responsibility on the Bordering Areas of Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine 133 132 Second International Forum for Nongovernmental Organisations, entitled: „Social Enterprise - the Economic Tool of the Civic Society” 9.30–11.00 Seminar Corporate Social Responsibility in the Carpathian Region •Slovakia - Laura Dittel, Director, Carpathian Foundation – Slovakia, Kosice Presentation of CSR Researches done in the Carpathian Region of Slovakia by the Carpathian Foundation Slovakia (legal environment, results and benefits) and the best Slovak CSR practises •Romania - Ioana Brasovean, Program Coordinator, Social Relations Association, Cluj Presentation of CSR Researches done in the Carpathian Region of Romania •Poland – Ewa Januszczak, Office Manager, Carpathian Foundation – Poland, Presentation of CSR Researches done in the Carpathian Region of Poland Sanok, June 24-26, 2009 Organiser: Carpathian Foundation - Poland, [email protected], Place of the conference: „Bona” Hotel, ul. Białogórska 47, 38-500 Sanok, tel. +48 13 46 46 505, www.bona.sanok.pl Discussion and questions 11.00 –11.30 Coffee break 11.30–13.00 Seminar cont. •Presentation of the best CSR practices from Poland: Agnieszka Haduch, specialist on human resources, Nowy Styl Group, Krosno Krzysztof Duliński, Press Spokesman of Nowy Styl Group, Kraków •Presentation of the Best CSR Practices from Hungary Antal Farkas, Director of OKÉ Ltd, President of National Association of Roma Community Development •Presentation of the Best CSR Practices from Romania: Lorena Stoica, Director, Carpathian Foundation – Romania, will present experiences of two Romanian Firms: Bechtel and MOL Romania Discussion: questions to the speakers, other practices listed by the participants. Moderator: Laura Dittel, Zofia Kordela-Borczyk. Summary of the Forum 13.00–14.00 Lunch 14.00 Departure Implementation of the project „Carpathian Business Forum – the best practises in Corporate Social Responsibility” is supported from International Visegrad Fund PROGRAM June 24, 2009 (WEDNESDAY) 18.00–19.00 Arrival and accommodation 19.00 Dinner June 25, 2009 (THURSDAY) 8.30–9.00 Registration and coffee 9.00–9.30 Opening of the Forum Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation – Poland 9.30–10.30 Ewa Sobolewska, Ministry of Labour and Social Affairs, Introduction to the topic: the role of social entrepreneurship in the regional and local development. The social entrepreneurship in Poland on the background of Europe. 10.30–11.00 Coffee break 11.00–12.30 PLENARY SESSION I CURRENT STATUS, DEVELOPMENT BARRIERS, FINANCING AND PERSPECTIVES FOR THE DEVELOPMENT OF SOCIAL ENTERPRISES IN POLAND AND OTHER COUNTRIES •Hungary: Attila Petheo – Corvinus University, SEED Foundation for Small Enterprise Development Foundation, Budapest The opportunities and conditions of social enterprises. Past-Present-Future •Romania: Barbos Crina Dolores and Chiuzbaian Liudmila Delia, Accosiation „Art of Education” (Asociatia „Arta Educatiei”), Baia Mare 135 134 •Ukraine: Vasyl Polujko, President, West-Ukrainian Resource Center, Lviv region Experience of establishment of social enterprises in Lviv region: lessons learnt Discussion and questions Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation - Poland 12.30–13.30 Lunch 13.30–15.00 PLENARY SESSION II PRESENTATION OF THE BEST SOCIAL ENTERPRISES IN THE CARPATHIAN AREAS OF THE PARTICIPATING COUNTRIES •Polish presentations: Agnieszka Lewonowska-Banach, Manager of Professional Activity Institution „Pensjonat u Pana Cogito” Jarosław Kuba, social Enterprise „ Allozaur” Ltd. Bogusław Pyzocha, President of the Bieszczady Foundation, Ustrzyki Dolne Social Enterprise „Zielony Rower” (Green Bicycle), •Hungarian presentation, Balint Fazekas, Project Manager, Retextil Foundation, Pécs Retextil Fpoundation: recycling art, employment and community development through the language of textiles •Ukrainian presentation, Olexandr Omelchenko, Executive Director, „Terra Dei” Charity Foundation, Transcarpathian Region First steps in the social entrepreneurship on the Hungarian area of Transcarpathian Region •Slovak presentations: Milan Stieranka, Director, ‘Gemer’ Social Enterprise, Klenovec Lubos Tomko, project coordinator, Christ Institute, Žakovce „ Social Enterprise Christe Institute“ •Romanian presentation, Turcas Ana Maria, Ruhama Romania Foundation, Oradea Discussion and questions Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation - Poland 15.00–15.3 Coffee break and getting ready for the study trip 15.30–20.00 Study visit I Social Enterprise „Zielony Rower” (Green Bicycle), Lesko 19.30 Dinner on the site June 26, 2009 (FRIDAY) 8.30 –10.00 PLENARY SESSION III PRESENTATION OF EXPERIENCES IN THE SOCIAL ENTREPRENEURSHIP DEVELOPMENT •Lionel Giron, Intercooperation - Swiss Foundation for Development and International Cooperation, Bern, Switzerland •Romanian presentation, Dacian Coita, Financo Management Csaki Rozalia, Fundacja Civitas, Oradea •Slovak presentation, Yves Nicolas Ogou, „Donated Employment Agency” Project Coordinator, Somotor •Hungarian presentation, Erika Varga, leader- Romani Fashion Studio Social Enterprise, Budapest The foundation of the Romani fashion Studio Social Enterprise Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation - Poland 10.00–10.30 Coffee break and getting ready for the study trip 10.30–18.00 Study visit II 10.30–12.30 Travel to Ulanów 12.30–14.30 Bargee rafting along San River, organised by the social enterprise: Brotherhood of Ulanów Land Fanciers, Bargee Brotherhood, Ulanów 14.30–15.30 Grill-lunch 15.30–16.00 Presentation of the social enterprise Roman Pokora, Brotherhood of Ulanów Land Fanciers, Bargee Brotherhood, Ulanów 16.00–18.00 Comeback to Sanok 18.00 Dinner for the guests from Romania and others who confirm participation 137 136 Second International Forum For Local Self-Governments Of The Carpathian Region „Partnership In The Regional Development Strategies” Sanok, December 2-4, 2009 Organiser: Carpathian Foundation - Poland, [email protected], Place of the conference: „Bona” Hotel, ul. Białogórska 47, 38-500 Sanok, tel. +48 13 46 46 505, www.bona.sanok.pl •Roland Havril – Local Government of Tolcsva, Hungary Partnership between civil sector and the local governments in small settlements in Hungary •Mihai Jurca – Project Management Expert, Metropolitan Area Oradea Association, Romania Joint structure for regional development at the level of the Oradea Metropolitan Area •Ioana Burlibasa – Manager, Marghita City Hall, Romania E-access to success. Knowledge-based economy •Ján Frena – Chairman of Microregion, Private Public Partnership of Microregion DUŠA, Slovakia Association SOUL – example of successful cooperation between public private and non-profit sector •Lesya Nosenko, Consultant, Agency of Regional Development „Transcarpathia”, Ukraine Public-private partnership vs. regional development in Transcarpathian Region Discussion and questions 13.00–14.00 Lunch and getting ready for the study trip 14.00–19.00 Study visit 1 RZESZÓW, AVIATION VALLEY Podkarpacki Scientific-Technological Park in Rzeszów, at Jasionka Airport, WSK Rzeszów – company producing Communication Equipment 20.00 Dinner PROGRAM December 2, 2009 18.00–19.00 Arrival and accommodation 19.00 Dinner December 3, 2009 9.00–9.30 Registration and coffee 9.30–10.00 Opening of the Forum Moderators: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation – Poland and Andrzej Michalak, Info Consulting, Sanok Jolanta Szwarc-Burnatowska, „Carpathian House” Project Coordinator, Carpathian Foundation – Poland, Presentation of the main hitherto project achievements 9.45–11.15 PANEL SESSION I REGIONAL MARKETING IN THE DEVELOPMENT STRATEGIES OF TOWNS AND REGIONS •Prof. dr hab. Andrzej Szromnik – Chair of the Department of Trade and Market Institutions, University of Economics, Krakow, Poland Regional marketing in the development strategies of towns and regions •PhD Attila Végh – Deputy Mayor of Gyöngyös, Hungary The possibilities of tourism development - initiation of local Tourism Destination Management in Gyöngyös and Sanok •Marta Martausová – Director, Department of Business Activities and Turism, Prešov, Slovakia Prešov...unspotted diamond Discussion and questions 11.15–11.30 Coffee break 11.30–13.00 PANEL SESSION II PUBLIC-PRIVATE PARTNERSHIP VS. REGIONAL DEVELOPMENT •Bartosz Korbus – President of the Public-Private Partnership Institute, Warsaw, Poland Public-private partnership in Poland December 4, 2009 8.00–13.00 Study Visit 2 PRZEMYŚL, MUSEUM, REVITALISED CITY CENTRE AND AMUSEMENT PARK – EXAMPLES OF GOOD INVESTMENTS SUPPORTED FROM THE EUROPEAN UNION’S FUNDS 13.00–14.00 Lunch 14.00–16.00 PANEL SESSION III EXAMPLES OF TRANSFRONTIER PROJECTS IN THE CARPATHIAN EUROREGION, INFLUENCING THE REGIONAL DEVELOPMENT •Zenon Stryjak – Vice-President of Association Carpathian Euroregion – Poland, Rzeszów, Poland Trans-frontier initiatives of Podkarpackie Province •Oleh Luksha – Executive Director of Transcarpathian branch, Association of Cities of Ukraine, Ukraine Initiative of formation of International Association of local and regional governments of the border areas Presentation of Memorandum of understanding, invitation to sign the Memorandum •Joanna Wdowik – Consultant, Management Centre of Podkarpacki Scientific-Technological Park, Rzeszów Podkarpacki Scientific-Technological Park, Rzeszów Strategy of the development of Rzeszów-Jasionka Airport •József Benkár PhD, Local Government of Heves County, Hungary The experience of Local Government of Heves County on the infrastructure development of the region •Lucaci Sandor Attila – Manager of Local Development Department, Bors City Hall, Romania Bors Industrial Park •Jozef Jarina – Member of local parliament, Director of Comunity Foundation Bardejov, Slovakia European Cooperation of Towns from Raslavice Municipality •Volodymyr Shevchuk, Deputy of Vynogradiv district council, Director of Vynohradiv Local Development Agency •Viktor Aloshyn, Chair of the Department, Vynohradiv city council Formation of alternative transport corridor using the existing in Transcarpathian infrastructure 16.00–16.30 Coffee break. Departure of the participants 139 138 Second International Business Forum In The Carpathian Region „Innovative Financial Mechanisms Of The European Union – A Chance For Entrepreneurship” Sanok, November 3-5, 2010 Organiser: Carpathian Foundation - Poland, [email protected], Place of the conference: „Bona” Hotel, ul. Białogórska 47, 38-500 Sanok, tel. +48 13 46 46 505, www.bona.sanok.pl •Galician Market Square, Sanok – construction of a market sector in the Ethnographic Museum; an investment type of project, supported by the EU funds; the project aiming at enhancement of entrepreneurship and the external market demand; 20 mln PLN (about 5 mln EUR) •Chutor Kozacki, Łukowe – individual business initiative implemented with EU funds. An investment project promoting the tradition and heritage of Polish-Ukrainian borderland; project value: 9 mln PLN (about 2,250 mln EUR) 17.00–19.00 Concert, Sanok Culture House Presentation of „Flamenco” ballroom dance group, „Sanok” folk dance group, and string orchestra 19.30 Dinner, „Bona” Hotel PROGRAM November 3, 2010 18.00–19.00 Arrival and accommodation 20.00 Dinner November 4, 2010 9.00–9.30 Registration, coffee 9.30–10.00 Opening of the Forum, Zygmunt Cholewiński, Head of Podkarpackie Province Municipality 10.00–11.00 1st Panel Session – The European Funds and what next? Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, the Carpathian Foundation – Poland •Iwona Słota, European Parliament Financing entrepreneurship in the new perspective of the European Union budget 2014 - 2020, •Anita Rembiesa, President, Teleram Public-Private Partnership as a form of co-operation between business and self-governments •Andrzej Michalak, President, Info-Consulting 11.00–11.30 Coffee break 11.30–12.30 2nd Panel Session – Innovative financial mechanisms in the European Union’s cohesion policy: JEREMIE, JASPERS Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, The Carpathian Foundation – Poland •Tomasz Sanecki, The European Funds Consultant, Rzeszów Province Municipality JEREMIE – Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises JASPERS – Joint Assistance to Support Projects in European Regions •Andrzej Michalak, Prezes, Info-Consulting, Sanok •Dr Rastislav Kral, Program Manager, Carpathia Foundation – Slovakia, Kosice 12.30–13.30 Lunch 13.30–16.30 Study visit: November 5, 2010 9.00–10.30 3rd Panel Session Innovative financial mechanisms in the European Union’s cohesion policy: JESSICA, JASMINE Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, The Carpathian Foundation – Poland •Paweł Hayn, The European Funds Consultant, Rzeszów Province Municipality JESSICA – Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas JASMINE – Joint Action to Support Micro-finance Institutions in Europe •Wojciech Blecharczyk, Major of Sanok •Andrzej Michalak, Prezes, Info-Consulting, Sanok • 10.30–11.00 Coffee break 11.00–12.30 4th Panel Session Ways to improve the investment attractiveness of regions Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, the Carpathian Foundation – Poland •Prof. Hanna Godlewska-Majkowska, Warsaw School od Economics •Wojciech Blecharczyk, Major of Sanok •Anita Rembiesa, President, Teleram 12.30–13.30 Lunch 13.30–15.00 Visit to the Castle in Sanok, collection of icons, Zdzisław Beksiński’s gallery Departure of the participants Spis treści Contents I. Misja Fundacji Karpackiej - Polska The mission of the Carpathian Foundation - Poland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 II. Ambasada Królestwa Norwegii o projekcie „Dom Karpacki” The Royal Norwegian Embassy on the project titled „The Carpathian House” . . . . . . . . . . . 11 III. Podsumowanie projektu Project summary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 IV. Opis projektu „Dom Karpacki - pobudzanie współpracy transgranicznej regionów karpackich” Description of the project „The Carpathian House – Stimulation of Trans-frontier Cooperation of the Carpathian Regions” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 V. Opis działań zrealizowanych w ramach projektu Description of activities implemented under the project . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 1. Mapa Euroregionu Karpackiego The Carpathian Euroregion map . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 2. Adaptacja budynku Domu Karpackiego w Sanoku oraz stałej ekspozycji Conversion of the Carpathian House building in Sanok and a permanent exhibition . . . . . . . . . 38 3. Wyposażenie lokalu oraz zakup sprzętu do tłumaczeń symultanicznych Furnishing the premises and purchase of simultaneous translation equipment . . . . . . . . . . . . 45 4. Strona internetowa prezentująca aktualne wydarzenia projektu The website presenting updated project events . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 142 5. Forum wraz z wizytami studyjnymi The forums including study visits . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 a. Międzynarodowe Forum Organizacji Pozarządowych pt. „Projekt na miarę czasów”, styczeń 2008 The International NGO Forum titled „A Project by European Standards”, January 2008 . . . . . . . . 53 b. Międzynarodowe Forum pt. „Forum dla Samorządów Lokalnych”, kwiecień 2008 The International Forum titled „The Forum for Local Self-Governments”, April 2008 . . . . . . . . . 60 c. Międzynarodowe Forum Biznesu pt. „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, listopad 2008 The International Business Forum „Entrepreneurship First”, November 2008 . . . . . . . . . . . . . . . 64 d. Międzynarodowe Forum, Organizacji Pozarządowych pt. „Przedsiębiorstwo społeczne – ekonomiczne narzędzie społeczeństwa obywatelskiego”, czerwiec 2009 The International NGO Forum titled „The Social Enterprise – an Economic Tool of the Civic Society”, June 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 e. Międzynarodowe Forum Samorządowe pt. „Partnerstwo w strategiach rozwoju regionalnego”, grudzień 2009 The International Self-Government Forum titled „Partnership in Regional Development Strategies”, December 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 f. Międzynarodowe Forum Biznesu w regionie karpackim pt. „Innowacyjne mechanizmy finansowe UE szansą dla przedsiębiorczości”, listopad 2010 The International Business Forum in the Carpathian Region titled „Innovative Financial Mechanisms of the EU as an Opportunity for Entrepreneurship”, November 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 6. Film na DVD prezentujący projekt oraz dorobek Fundacji Karpackiej - Polska A DVD film presenting the project and achievements of the Carpathian Foundation Poland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 7. Expo Karpackie, marzec 2011, Bruksela, Budynek Parlamentu Europejskiego – wystawa prezentująca historyczne, ekonomiczne i naturalne bogactwo regionu The Carpathian Expo, March 2011, Brussels, The European Parliament Building – an exhibition showing the historic, economic and natural wealth of the region . . . . . . . . . . . . 94 VI. Inicjatywa opracowania strategii dla dalszego rozwoju Karpat The initiative of developing a strategy for further development of the Carpathians . . . . . . 113 VII.Summary of the project key results . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 VIII.Programmes of the Forums . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
Similar documents
2,50 zł WYGRAJMY BATALIĘ O ZIELEŃ 10
snego Centrum Sportowo-Dydaktycznego. Koszt inwestycji sza- że inwestycję rozpoczęła z kwotą łał o pomstę do nieba. Trudno było po nim normalnie przejść, nie mócowany jest na 16 milionów zł. Termin...
More information