System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych
Transcription
System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych
System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych Anna Bieniasz Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Bielsku-Białej II Śląskie Forum Klasrów Zabrze, 22 listopada 2012 Project-overview Short Form: ACCESS Full name: ACCelerating regional competitivenESS and sector-based excellence through innovation management tools and techniques Priority: Innovation Area of Intervention: 1.2 Establishing Capabilities for the Diffusion and Application of Innovation Duration: March 2010 – February 2013 (36 months) Total budget: € 2.060.843,46 ERDF contribution: € 1.642.778,07 Lead partner: Lead partner country: South Transdanubian Regional Innovation Agency Non-for-profit Ltd. (DelDunantul, HU) Hungary Partnerstwo: Projekt ACCESS jest realizowany przez 11 partnerów z 8 krajów Europy Środkowej 1. South Transdanubian Regional Innovation Agency Non-for-profit Ltd. (www.ddriu.hu) 2. Theodore Puskas Foundation (www.neti.hu) 3. CATT Innovation Management Ltd. (www.catt.at) 4. Clusterland Upper Austria Ltd. (www.clusterland.at) 5. European Development Agency (www.eracr.cz) 6. AREA Science Park (www.area.trieste.it) 7. National Confederation of Crafts and Small and Medium Sized businesses – CNA Regional Association of Emilia Romagna (www.er.cna.it) 8. Regional Development Agency (www.arrsa.pl) 9. Slovak Chamber of Commerce and Industry – Prešov Regional Chamber (www.po.sopk.sk) 10. Pomurje Technology Park Ltd. (www.p-tech.si) 11. Virtual Dimension Center (VDC) (www.vdcfellbach.de) Charakterystyka projektu • Polityka innowacji uważana jest za główny czynnik zwiększający konkurencyjność. W ostatnich latach w całej Unii Europejskiej wdrożono setki działań politycznych i systemów wsparcia. Ich zróżnicowanie odzwierciedla różnorodność podstawowych warunków, upodobań kulturowych i politycznych państw członkowskich, ale tylko w niewielu przypadkach systemy te biorą pod uwagę specyfikę poszczególnych sektorów gospodarki. • Projekt ACCESS skupia 11 partnerów z ośmiu krajów ,którzy połączyli swoje siły w celu identyfikacji narzędzi i technik regionalnego systemu zarządzania innowacją co zwiększy potencjał innowacji na zaangażowanym terenie . Proces ten jest realizowany w podziale na sektory (przemysł spożywczy, biotechnologie, mechatronika) i przy zaangażowaniu lokalnych interesariuszy. • Wykorzystywana metodologia obejmuje audyt wiedzy na temat potencjału innowacji w regionie w odniesieniu do specyfiki poszczególnych regionów. Partnerzy będą rozpowszechniać narzędzia i techniki zarządzania innowacją a także przeprowadzą sesje treningowe na ich temat. Oczekiwane rezultaty • W ramach projektu przeprowadzono audyty potencjału innowacji w regionie z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych sektorów wybranych dla potrzeb projektu (przemysł spożywczy, biotechnologie i mechatronika). • Na bazie zdobytej wiedzy oraz przeprowadzonych akcji pilotażowych opracowane zostanie ponadnarodowe narzędzie metodologiczne dla oceny sektorowych potencjałów i możliwości innowacji w regionach. Narzędzie będzie również testowane w zaangażowanych krajach przez 3 grupy eksperckie (w każdym z trzech sektorów) i przeniesione na zasadzie usługi pilotażowej do innych regionów lub sektorów. • Innym ważnym rezultatem projektu będzie wymiana najlepszych praktyk oraz wiedzy na temat dostępnych technologii poprzez mechanizm dzielenia się wiedzą, zawierający system mentoringu dla słabiej rozwiniętych regionów. Czym jest Metodologia Peer Review projektu ACCESS? • Metodologia Peer Review projektu ACCESS pomaga regionom ulepszyć politykę innowacyjności poprzez czerpanie z Najlepszych Praktyk z innych regionów Europie, • grupa ekspertów z dziedziny innowacji reprezentująca inne europejskie kraje spędza tydzień w każdym z czterech regionów, • celem wizyt jest identyfikacja słabych i mocnych stron zarządzania systemem innowacji w regionie, • a także wypracowanie rekomendacji w celu usprawnienia polityki dotyczącej innowacji. Lista instytucji biorących udział w badaniu w województwie Śląskim: • • • • • • • • • • • House of Solutions International, Urząd Marszałkowski, Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego, Urząd Marszałkowski , Wydział Rozwoju Regionalnego , Wyższa Szkoła Mechatroniki, TechnoBIT Venture, BOSMAL Instytut Badań i Rozwoju Motoryzacji Sp. z o.o., Regionalna Izba Handlu i Przemysłu w Bielsku-Białej, SECUS Asset Management S.A., ASTOR Sp. z o.o., Urząd Miejski w Katowicach, Górnośląska Agencja Promocji Przedsiębiorczości S.A. Lista instytucji przeprowadzających badanie: • • • • Clusterland Upper Austria Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Bielsku-Białej Regionalna Izba Handlowa w Preszowie Virtual Dimension Center Peer Review Methodology Wizyta w województwie Śląskim 12-16 marca 2012r. WYNIKI After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March 2012, our perception regarding innovation in the region is: Strategy: • • • • • • • The Regional Innovation Strategy (RIS) exists and is communicated. RIS identifies strategic areas. The systematic approach is used to define strategy for new period. Eight key technology areas have been defined, from medical technology to nanotechnology, Enterprises seem to be not directly involved in the strategy redesign. There seems to be a lack of cooperation culture within and between sectors especially between SMEs other enterprises and the science institutions. Lack of continuous support for actions and initiatives can be observed, most ‘projects’ are reported to have a very limited lifetime due to EU funding. After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March 2012, our perception regarding innovation in the region is: Partnership and sector engagement (1): • The Region consists of both strong industry base and supporting structure for business. • The region aims at increasing knowledge resources and new applications for this knowledge. • The local government is active in regional development. • Many sector-oriented clusters, networks and different initiatives had been established, e.g. Silesian Automotive Group, Federation of Aviation Companies, Aviation Cluster, Railway Technology Platform, Strategic Investor Center, Research Board on University, Technology Transfer Center and many others. After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March 2012, our perception regarding innovation in the region is: Partnership and sector engagement (2): • Many industrial parks and incubators exist as an example of good cooperation of public and private partners. • Regional government strive to support private-public partnership by means of join meetings, action groups, managing and advising committee (Marshal board ), but cooperation of private sector is still not sufficient in regional development. • Universities and R&D centers should play more important role in regional partnership oriented on regional development and progress. • The supporting organizations for SMEs are very active in international and also cross-sectoral cooperation. After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March 2012, our perception regarding innovation in the region is: Communication: • There is a communication plan within this RIS. • Stakeholders are regularly invited and informed of the on going of the RIS. • The communication campaign is done by use of different media like placate, flier, leaflets, web site, etc. • A lot of different activities are organized, e.g.: talking to kids and young people and presenting them the field of engineering, school visits, participating at expo Silesia, etc. • Cooperation with the scientific board of universities takes place. • Professors from different universities are contacted regularly or direct marketing with customers in some cases are good examples for an information flow. • Communication among regional authorities sometimes seems to be quite complicated. After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March 2012, our perception regarding innovation in the region is: KTT + specific support tools with focus on R&D (1): • The implementation of measures defined in the innovation strategy lacks money - easy access of public money for SMEs to do R&D is not available • Allocation of regional and national financial schemes are rather low, mainly EU-schemes are available, • Supporting schemes are very complicated and can only be used with the support of experts. After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March 2012, our perception regarding innovation in the region is: KTT + specific support tools with focus on R&D (2): • Graduates are not familiar managing or working in EUprojects. • There are no processes implemented which focus on the technology transfer in specific areas (e.g. aviation). • Technology transfer is rather based on coincidence and is not focused on the strengthening of areas defined in RIS • There are no regular services for young entrepreneurs. After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March 2012, our perception regarding innovation in the region is: KTT + specific support tools with focus on education (1): • Regional strategy supports key technologies (medical treatment – health care, energy and mining, environmental protection, information and communication, material technology and others) • General public is not very interested in matters concerning the key technologies. • Schools and universities offer specific courses in mechatronics– especially for industrial automation. • R&D activities are running well on commercial basis. • Both number of scientific articles as well as number of patents are growing. After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March 2012, our perception regarding innovation in the region is: KTT + specific support tools with focus on education (2): • Research centres are generally located close to Universities and they do commercialize the research results. • There is very wide variety of professional contacts and researches activities in the region • Regional policy is not oriented to researches mobility and exchanges programs. • Public support of R&D activities is not effective for SME, especially for micro entrepreneurs . • Agencies in region offer wide scale of possibilities for easy access of research assets to SMEs. • Very well acting business angel network (EBAN – European Business Angels Network) exists. After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March 2012, our perception regarding innovation in the region is: Social impact and ethics (1): • The region does not have a very positive branding. • Activities are carried out to develop a local identity. • The region cooperates with surrounding regions in terms of improving the transportation infrastructure. • A lot of energy consuming industry is located in the region. • A clean technology cluster does exist but the cluster has no cluster management. • The region has a leading position in the field of cardiology and telemedicine. After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March 2012, our perception regarding innovation in the region is: Social impact and ethics (2): • The triple helix structure seems to be quite week in the region. • There seems to be a general lack of trust in public institutions. • Cooperation among businesses and universities is well developed. • There are Innovation Centres which are part of technical universities. External facors Internal facors S.W.O.T. Analysis on the regional innovation system in Upper Silesia Strengths Weaknesses - High number of well educated young people Awareness of potential EU funding schemes Many projects financed by EU funds / ERDF, ESF Sufficient number of business support institutions applying for EU funded projects - Well-developed infrastructure of facilities (bussiness incubators, tecnhology parks, laboratories) - High local market demand for innovative products and services - RIS in line with national innovation strategy / programs - Lack of soft services / business plan preparation, establishing the company, management skills, for young entrepreneurs - Lack of formal cluster management - Universities are not pro-active in innovation processes - Lack of trust as a barrier for establishing B2B cooperation - Coordination among support agencies invisible - EU funded projects don’t create sustainable services / structure - Lack of regional funds - Time consuming and complicated application process for public funds - Lack of practical competences of University graduates Opportunities Threats - Stimulating close cooperation of companies and universities - Find appropriate way to manage clusters / bottom up approach - Promotion of region on international level / foreign investments - Location of region as a potential for cross-border cooperation - Research in new technologies is one of key aspects in RIS - Create incentives for professors and university researchers to cooperate with business - Environmental protection to improve attractiveness of the region - Participation in € zone - Reduction of EU funds - Further state centralisation causes loss of regional programing competences - Brain drain - No stable legal frame for doing business - Rising wages causes loss of competitive advantages - Lack of trust - Lack of regional funds Brak profesjonalnej kadry kierującej klastrami Brak usług wspierających młodych przedsiębiorców Brak aktywności uniwersytetów w działalności innowacyjnej Rozwiązania Brak zaufania jako bariera w współpracy B2B Utworzenie platformy współpracy B2B w oparciu o dwustronne porozumienie pomiędzy ARRSA oraz instytucjami wsparcia biznesu obejmującymi MSP oraz uniwersytety. Lista zadań Słabe strony W oparciu o przeprowadzoną analizę proponujemy przyjęcie następującej ŚĆIEŻKI w celu ZWIĘKSZENIA potencjału innowacji w regionie: 1. Identyfikacja interesariuszy 2. Opracowanie treści porozumienia 3. Podpisanie porozumienia Brak praktycznych umiejętności wśród absolwentów uniwersytetów Konferencje oraz warsztaty w zakresie wdrażania innowacji, zarządzania klastrami , funduszy europejskich dla zaangażowanych instytucji. 1. Identyfikacja specyficznych potrzeb zaangażowanych instytucji 2. Organizacja spotkań i konferencji 3. Podsumowanie działań System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych Instytucje udzielające wsparcia: Clusterland Upper Austria – Mechatronics Cluster Reprezentanci Instytucji, do których SWRIK jest skierowany: Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Bielsku-Białej CATT Innovation Management Virtual Dimension Center Fellbach Regionalna Izba Handlowa w Presovie System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych Instytucje, do których SWRIK jest skierowany: Śląski Klaster Lotniczy, Kaniów Polish Wood Cluster, Żory Automation Technology and Robotics Cluster, Prešov/Košice Cel porozumienia: • dzielenie się wiedzą, narzędziami oraz doświadczeniem w zakresie promocji inicjatyw klastrowych oraz zarządzania systemem wspierania innowacji wśród instytucji regionalnych, • nawiązanie współpracy badawczej i technologicznej oraz promocję międzynarodowych kontaktów MSP poprzez regionalne inicjatywy klastrowe. Czas realizacji: październik 2012r. marzec 2013r. System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych obejmuje: Działania mentorskie: • zarządzania klastrem • transfer dobrych praktyk pomiędzy zaangażowanymi regionami Zacieśnienie współpracy pomiędzy: • partnerami projektu • wszystkimi firmami i instytucjami zaangażowanymi w działania objęte Systemem Wsparcia System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych obejmuje w szczególności (1): Wymianę wiedzy między regionami • transfer wiedzy i dobrych praktyk zidentyfikowanych przez partnerów projektu w ramach grupy roboczej – Mechatronika, • wzajemne uczenie się w zakresie zarządzania klastrami. Interpretację wyników raportów Zidentyfikowanie doświadczeń • przygotowanych w ramach projektu ACCESS • analizę rezultatów audytów regionalnych przeprowadzonych przez grupę mechatronika w Polsce, Austrii, Niemczech i na Słowacji. • zdobytych w trakcie wdrażania Systemu Wsparcia Inicjatyw Klastrowych, • wskazanie rekomendacji dla jego usprawnienia. System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych obejmuje w szczególności (2): Promocję współpracy w ramach klastrów Identyfikacja obszarów współpracy • na terenie Polski, Słowacji, Austrii i Niemiec • udział w konferencjach, wydarzeniach lokalnych oraz prowadzenia innych działań • skierowanych do lokalnych społeczności, managerów klastrów, małych i średnich przedsiębiorstw i innych interesariuszy. • zebranie informacji nt. zapotrzebowania • zidentyfikowanie potencjalnych obszarów współpracy międzynarodowej • pomiędzy klastrami oraz członkami klastrów. Wsparcie przedsiębiorstw • zainteresowanych nawiązaniem międzynarodowej współpracy, • zarówno bezpośrednio poprzez System Wsparcia • jak i poprzez przekazanie informacji o innych inicjatywach i instytucjach oferujących wsparcie współpracy międzynarodowej przedsiębiorców. Warsztaty: • Warsztaty dla managerów klastrów mające na celu identyfikację ich potrzeb oraz służące stworzeniu listy takich elementów Systemu Wsparcia, które najlepiej będą odpowiadały ich potrzebom. Warsztaty będą również wydarzeniem inaugurującym działanie Systemu Wsparcia (październik 2012, Bielsko-Biała). • Warsztaty dla członków klastrów dające możliwość zgłębienia wiedzy z zakresu korzyści jakie oferuje firmom członkostwo w klastrze. Warsztaty będą połączone ze spotkaniami biznesowymi przedsiębiorców z Polski, Słowacji, Austrii i Niemiec (styczeń 2013, Presov). Konferencje: • • Konferencja Internationales Forum Mechatronik 2012 W ramach konferencji zorganizowane zostaną bezpośrednie spotkania biznesowe przedsiębiorców. Dla firm z klastrów objętych Porozumieniem o Współpracy uczestnictwo w konferencji jest bezpłatne (Mayrhofen, Tirol, 21-22 listopada 2012). Konferencja Finałowa W ramach konferencji zostanie zorganizowane szkolenie dla managerów klastrów z zakresu tematów zidentyfikowanych w trakcie wdrażania Systemu Wsparcia. Ponadto zostanie dokonana ocena wdrożonych form wsparcia ujętych w Systemie. Zostaną również podjęte decyzje w jakiej formie System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych będzie funkcjonował po zakończeniu czasu trwania Porozumienia o Współpracy (marzec 2013). Mentoring doświadczonych managerów klastrów z Austrii i Niemiec: • Konsultacje – gotowość niemieckich i austriackich specjalistów do udzielenia porad z zakresu zarządzania klastrem. Porady będą udzielane w formie rozmowy telefonicznej, odpowiedzi na wiadomość e-mail bądź poprzez komunikatory internetowe. • Szkolenia online – gotowość niemieckich i austriackich specjalistów do przeprowadzenia szkoleń z wybranych tematów z dziedziny zarządzania klastrem przy wykorzystaniu narzędzi telekonferencyjnych. Działania przewidziane po zakończeniu pierwszej fazy wdrażania Systemu Wsparcia (po 31 marca 2013r.): • ewaluacja osiągniętych rezultatów oraz skuteczności wykorzystywanych metod i narzędzi, • określenie warunków kontynuacji, czasu trwania oraz zakresu dostępnych narzędzi i usług. Pytania proszę kierować do: Anna Bieniasz [email protected] Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. ul. Cieszyńska 365 43-382 Bielsko-Biała tel. 33 816 91 62 www.arrsa.pl