silesia - Katowice Airport
Transcription
silesia - Katowice Airport
SILESIA 4 (12) 2007 Magazyn Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice Katowice International Airport Magazine Warto latać do Chorzowa! Chorzów is worth flying to! „Lataj z Katowic!” do Grecji www.katowice-airport.com ”Fly from Katowice!” to Greece Słowo od Zarządu Foreword by the Management Board Szanowni Państwo! Dear All! Przyszłość Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice W miesiącu lipcu otworzyliśmy dla Państwa nowy Terminal B. Jest to pierwsza na tak wielką skalę ukończona inwestycja w katowickim porcie. To również pierwszy etap rozbudowy lotniska. W kolejnych latach planujemy realizację szeroko zakrojonego planu inwestycyjnego, którego głównym celem jest dalsza rozbudowa infrastruktury. Wszystkie te działania sprawią, że katowickie lotnisko nadal będzie liderem wśród portów w Polsce w kategorii „zadowolenie klientów”. Ciągłe podnoszenie standardów świadczonych usług to nasz główny cel. Pragniemy, aby poprzez jakość i profesjonalną obsługę Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice był ciągle postrzegany jako przyjazny dla pasażerów, którzy ceniąc sobie komfort obsługi chętnie z niego korzystają. The Future of Katowice International Airport The new B Terminal was opened for passengers in July. It is the first investment project of such scale that was completed at the Katowice airport. It is also the first stage of the airport extension. In the oncoming years we are planning to implement a broad investment plan whose main goal is further development of the airport’s infrastructure. All the actions and operations will make the Katowice airport still hold the leading position among airports in Poland in the category of “customer satisfaction”. Continuous enhancement of the standard of the offered services is our main objective we want to accomplish. Thanks to the quality and professionalism of our customer service we would like Katowice International Airport to be still perceived as a place which is passenger-friendly and willingly used by customers who appreciate the comfort of the service. Z poważaniem Yours faithfully Artur Tomasik Prezes Zarządu GTL S.A. Artur Tomasik President of the Board of GTL S.A. Słowo od redaktora naczelnego Foreword by the Editor-in-Chief Szanowni Czytelnicy! Dear Readers! Rok 2007 to rok dużych zmian w Międzynarodowym Porcie Lotniczym Katowice. Otwarcie nowego terminalu pasażerskiego, zapowiedziane już wejście nowej linii niskokosztowej Ryanair największego tego typu przewoźnika w Europie, ciągłe powiększanie portfolio destynacji linii Wizz Air z naszego lotniska - wszystko to powoduje, że katowickie lotnisko w kolejnych latach nadal będzie się rozwijało niezwykle dynamicznie. Zmiany nastąpiły także w naszym magazynie: ten numer, jak i poprzedni powstały pod kierownictwem nowej Rady Programowej. Żywię nadzieję, że odmieniona formuła „Silesia Airport” przypadnie Państwu do gustu i magazyn nadal będzie cieszył się niesłabnącym zainteresowaniem. Pragnę jednocześnie zaprosić Państwa do lektury kolejnego, listopadowego numeru, w którym opublikujemy wywiad z Panem Irkiem Dudkiem (znanym także jako Shakin` Dudi) - twórcą, organizatorem i wykonawcą Rawa Blues Festival. SILESIA airport 4 (12) 2007 The year 2007 has been a year of significant changes for Katowice International Airport. Opening a new passenger terminal, an earlier announced entry of Europe’s largest low fare airline - Ryanair, and continuous enlargement of Wizz Air portfolio of destinations accessible from Katowice will make the Katowice airport develop extremely dynamically over the next years. Changes have also been introduced to the magazine. This issue as well as the previous one were prepared under the supervision of the new Program Board. I truly hope that the transformed formula of ”Silesia Airport” will find your appreciation and our magazine will still enjoy constantly increasing interest. At the same time I would like to encourage you to read the next issue of the magazine. In November there will be an interview with Mr Irek Dudek (known as Shakin’ Dudi) who is the author, organizor and performer of the Rawa Blues Festival. Piotr Adamczyk Piotr Adamczyk redaktor naczelny Editor-in-Chief wstęp intro 1 2 spis treści table of contents 3 News 4 Terminal B / B Terminal 7 Warto latać do Chorzowa! / Chorzów is worth flying to! 10 Szybko i wysoko! / Fast and High! 11 Kolekcja Silesia / Silesia Collection 12 Konkurs / Contest 14 Dwie minuty do pożaru! / Two minutes to a fire! 16 Słowniczek pasażera / A passenger glossary 18 Tam, gdzie urodził się Zeus / Where Zeus was born 22 Tawerna u Greka / Tavern at the Greek’s 24 Królestwo z 1001 nocy / Kingdom of 1001 Nights 28 Orzech w niebie / Orzech in heaven 31 Pomysł na Śląsk / A concept for Silesia SILESIA Magazyn Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice Katowice International Airport Magazine REDAKTOR NACZELNY EDITOR-IN-CHIEF PRZEKŁAD TRANSLATION BY Piotr Adamczyk Agnieszka Szajter RADA PROGRAMOWA PROGRAMME BOARD DRUK, SKŁAD I OPRACOWANIE GRAFICZNE PRINTING, TYPESETTING AND GRAPHICS BY Artur Tomasik Monika Krzykawska Monika Olszewska Paweł Wojda WYDAWCA EDITOR Agencja Reklamowa S-print 2 Sp. z o.o. Advertising Agency S-print 2 Ltd. www.s-print.com.pl Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze S.A. Upper Silesian Aviation Group www.gtl.com.pl Igor Popławski PATRONAT PATRONAGE BY Dorota Mańka Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Marshal Office of the Silesian Voivodship www.silesia-region.pl S-print 2 Sp. z o.o. Beata Darmolińska e-mail: [email protected] tel. +48 32 256 62 14 www.s-print.com.pl KREATOR ARTYSTYCZNY ART DESIGNER REDAKCJA TECHNICZNA TECHNICAL EDITOR REKLAMA ADVERTISING OKŁADKA COVER fot. Igor Popławski Śląska Organizacja Turystyczna Silesian Tourist Organisation www.silesia-sot.pl SILESIA airport 4 (12) 2007 KONTAKT CONTACT US [email protected] 3 news Pierwsze 6 miesięcy br. było najlepszym półroczem w historii Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice. W tym czasie z usług portu skorzystało 802 201 pasażerów, czyli o 34% więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Wynik ten plasuje katowickie lotnisko na drugim miejscu wśród polskich regionalnych portów lotniczych za lotniskiem Kraków-Balice, a przed portem lotniczym Gdańsk-Rębiechowo. Taka skala ruchu przekłada się na 19% udział MPL Katowice w rynku przewozów pasażerskich polskich portów regionalnych. Według prognoz katowickie lotnisko obsłuży w roku 2007 około dwa miliony pasażerów. Pierwsi pasażerowie w Terminalu B 9 lipca br. została otwarta część przylotowa oraz ogólnodostępna Terminalu B MPL Katowice. Pierwszymi gośćmi na nowym terminalu byli pasażerowie lotu nr W6 136 niskokosztowej linii lotniczej Wizz Air z Mediolanu-Bergamo. Dwóm pierwszym pasażerom obsłużonym w nowym terminalu, tj. Richardowi Flackowi z Wielkiej Brytanii i Tiziano Bone z Włoch, wręczono bilety na dowolną trasę obsługiwaną przez linię Wizz Air oraz upominki ufundowane przez Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze S.A. Start nowych połączeń Wizz Air W lipcu niskokosztowa węgierska linia lotnicza Wizz Air uruchomiła kolejne trzy nowe połączenia z MPL Katowice. 7 lipca ruszyły połączenia do Malme-Sturup oraz Bournemouth, a 13 lipca do Birmingham-Coventry. Pasażerowie inauguracyjnych lotów zostali powitani przez przedstawicieli MPL Katowice. Wręczono im upominki i materiały promujące województwo śląskie. Katowice - Glasgow z Wizz Air Linia lotnicza Wizz Air uruchomiła dziesiąte już w tym roku nowe połączenie z MPL Katowice, tym razem do szkockiego miasta Glasgow. Inauguracyjny lot miał miejsce 3 września 2007 r. Loty na tej trasie będą odbywać się trzy razy w tygodniu. SILESIA airport 4 (12) 2007 Half-year sum-up The first six months of 2007 were the best in the history of Katowice International Airport. At that time 802 201 passengers were served there, i.e. 34% more than in the same period of the previous year. This result ranks the Katowice airport second among Polish regional airports; just behind Kraków-Balice and ahead of Gdańsk-Rębiechowo. Traffic of such size translates into 19% of Katowice MPL share in the passenger transportation market of Polish regional airports. According to forecasts the Katowice airport will serve two million passengers in the year 2007. First passengers in B Terminal On 9 July the arrival hall and the landside area of B Terminal at Katowice MPL was opened. The first guests in the new terminal were passengers of the flight number W6 136 of Wizz Air, the low cost airlines flying from Milan-Bergamo. The very first two passengers served in the new terminal, i.e. Richard Flack from Great Britain and Tiziano Bone from Italy, were handed tickets for any connection operated by Wizz Air and gifts funded by Upper Silesian Aviation Group. New destinations of Wizz Air In July Wizz Air, the low fare airlines, made another three destinations available from Katowice MPL. On 7 July, the connections to Malmø-Sturup and Bournemouth and on 13 July to Birmingham-Coventry were started. Passengers of the inaugural flights were greeted by Katowice MPL representatives. They were also given little gifts and promotional materials of the Silesian Province. Katowice - Glasgow with Wizz Air Wizz Air airlines opened of the tenth new connection in this year from Katowice MPL, this time to the Scottish city of Glasgow. The inaugural flight was done on 3 September 2007. The flights on this route will be operated three times a week. fot. Igor Popławski Podsumowanie półrocza Ceremonial opening of B Terminal Uroczyste otwarcie Terminalu B W poniedziałek 30 lipca br, w hali odlotów nowowybudowanego Terminalu B MPL Katowice, odbyła się uroczystość oficjalnego otwarcia tej niezwykle ważnej z perspektywy rozwoju transportu lotniczego w regionie inwestycji. W uroczystości wzięli udział m.in.: Minister Transportu Jerzy Polaczek, Wiceminister Transportu Eugeniusz Wróbel, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Marek Zająkała, Wojewoda Śląski Tomasz Pietrzykowski, Marszałek Województwa Śląskiego Janusz Moszyński, biskup sosnowiecki Adam Śmigielski, gen. Anatol Czaban - Szef Szkolenia Sił Powietrznych RP, a także przedstawiciele władz samorządowych, posłowie i senatorowie, przedstawiciele linii lotniczych oraz firm działających na terenie MPL Katowice i kooperujących z katowickim lotniskiem. W trakcie uroczystości biskup sosnowiecki Adam Śmigielski poświęcił Terminal B oraz płytę dedykowaną 39. Pułkowi Lotnictwa Myśliwskiego, który w latach 1952-1987 stacjonował na pyrzowickim lotnisku. Po przemówieniach Prezesa Zarządu GTL S.A., Ministra Transportu, Marszałka Województwa oraz przedstawicieli przewoźników lotniczych, Minister Transportu Jerzy Polaczek uroczyście otworzył Terminal B. Następnie zgromadzonym gościom przedstawiono Interaktywną Wizualizację nowego terminalu w technologii 3D, przygotowaną przez gliwicką firmę i3D. Po części oficjalnej goście zostali zaproszeni do zwiedzania Terminalu B oraz na bankiet. SILESIA airport 4 (12) 2007 On Monday, 30 July 2007, in the departure lounge of the recently built B Terminal at Katowice MPL, the official opening ceremony of this investment project being extremely important when taking into account the prospects for air transport development in the region was held. The ceremony was attended by Jerzy Polaczek, the Minister of Transport, Eugeniusz Wróbel, the Under-Secretary for Transport, Marek Zająkała, the Secretary of State for Defense, Tomasz Pietrzykowski, the governor of The Silesian Province, Janusz Moszyński, the Marshall of the Silesian Province, Adam Śmigielski, the bishop of Sosnowiec and general Anatol Czaban, the Head of Polish Air Force Training Department. Representatives of local authorities, Members of Parliament, senators and representatives of airlines as well as companies operating on site of and cooperating with Katowice MPL were also present. During the ceremony Adam Śmigielski, the bishop of Sosnowiec consecrated B Terminal and the plaque dedicated to the 39th Regiment of Fighter Aviation which was stationed at the airport in Pyrzowice in the years 1952-1987. After the speeches delivered by the President of the Upper Silesian Aviation Group, the Minister of Transport, the Marshall of the Province and representatives of airlines, Jerzy Polaczek, the Minister of Transport opened B Terminal. Then the guests were shown the Interactive Visualization of the new terminal in 3D technology prepared by i3D, a company from Gliwice. When the official part had been finished, the guests were invited to visit B Terminal and to attend the banquet. fot. Piotr Komander fot. Piotr Komander B Terminal Terminal B 4 fot. Piotr Oleś region local 7 Warto latać do Chorzowa! Chorzów is worth flying to! Zabytkowy budynek poczty przy ulicy Wolności Monumental post office building in Wolności street Chorzów - ponad 100-tysięczne miasto położone w samym sercu 4-milionowej aglomeracji śląskiej - jeszcze kilka lat temu było typowym dla Górnego Śląska ośrodkiem przemysłowym. Dzięki przemianom w Polsce i za sprawą odrodzenia się samorządności, dawny wizerunek Chorzowa odchodzi do przeszłości. Chorzów uwierzył w siebie. Wykorzystuje swój potencjał i dynamicznie się rozwija. Zapraszamy do nas, by zobaczyć dzisiejszy Chorzów i jego nowy wizerunek. A few years ago, Chorzów, a city with over 100 thousand inhabitants situated in the very heart of the four-million Silesian agglomeration, was a typical Upper Silesia industrial center. Thanks to transformations having been made in Poland and owing to the rebirth of selfgovernment idea, the old image of Chorzów is fading away. Chorzów started to believe in itself. The city uses its potential and develops dynamically. We invite you to come and see today’s Chorzów and its new image. fot. Piotr Oleś Warto do Chorzowa przyjeżdżać i łatwo tu trafić. Centralnie położony w regionie, z doskonałymi połączeniami drogowymi i kolejowymi, oddalony 20 minut jazdy samochodem od portu lotniczego w Pyrzowicach, dogodnie położony na trasie autostrady A4 między Wrocławiem a Krakowem i sąsiadujący z Katowicami, odwiedza Chorzów coraz więcej gości. By się przekonać o gościnności jego mieszkańców, warto się tutaj zatrzymać może chociaż na jeden dzień, a może na.... Największym turystycznym atutem Chorzowa jest unikalny w skali europejskiej Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku. SILESIA airport 4 (12) 2007 Chorzów is worth visiting and easy to get to. It is located centrally in the region, has perfect road and railway connections, lies a 20-minute-drive away from the airport in Pyrzowice and is conveniently situated on the route of A-4 expressway between Wrocław and Krakow. All of the above make more and more guests come and visit Chorzów. To check hospitality of Chorzów inhabitants you should stay there at least a day or two or maybe... The greatest tourist asset of Chorzów is the unique, on the European scale, the Park of Culture and Recreation. The attractiveness of this over 600-hectare inimitable nature and recreation complex, including Amusement Park, the zoo, ethnology park, planetarium, all year round open tobogganing track, hotel and open swimming pool complex, attracts crowds of inhabitants of the region and visitors from the whole country. The park owes this great popularity to the fact that on its site the largest Poland’s stadium – Silesian Stadium considered to be a national one – is located. Polish national football team has played a number of games here. Successful performances the team produced and has still been producing at this stadium will always be remembered by millions of football fans. The stadium has been modernized and soon its auditorium Stadion Śląski - Narodowy Silesian Stadium - National Stadion Śląski - Narodowy tuż przed wejściem kadry narodowej na płytę boiska Silesian Stadium - National Stadium just before the national football team enters the pitch Atrakcyjność tego ponad 600-hektarowego, niepowtarzalnego kompleksu przyrodniczo-rekreacyjnego z Wesołym Miasteczkiem, ogrodem zoologicznym, parkiem etnograficznym, planetarium, całorocznym torem saneczkowym, hotelem i kompleksem otwartych basenów, fot. Adrian Ślązok przyciąga tłumy mieszkańców regionu i odwiedzających z całego kraju. Park zawdzięcza dużą popularność również temu, że na jego terenie zlokalizowany jest największy w Polsce Stadion Śląski, uznany za Narodowy. To tutaj reprezentacja Polski w piłce nożnej rozegrała wiele meczów. Sukcesy, jakie odnosiła i odnosi na tym stadionie, na zawsze zapadły w pamięci milionów kibiców piłkarskich. Obiekt jest modernizowany i wkrótce doczeka się zadaszenia widowni. Przygotowuje się do EURO 2012 oraz przyjęcia piłkarzy i kibiców z całej Europy. Kogo jednak nie przywiodła piłka nożna do Chorzowa, mogły to zrobić koncerty megagwiazd muzyki: U2, The Rolling Stones, Metallica czy Genesis. Tylko na koncert tej ostatniej grupy przyjechało do Chorzowa prawie 80 tysięcy fanów muzyki Phila Collinsa. Ale nie samym Parkiem Chorzów żyje. Dumą Chorzowian jest także reprezentacyjny pasaż handlowy - ulica Wolności. Nowoczesny deptak, na zabytkowej zarazem ulicy, z jednej strony wieńczy wzniesiony w XIX wieku budynek poczty z podświetlaną wieżą i plac z fontanną, z drugiej zaś monumentalny kościół św. Jadwigi z 1874 roku. Eleganckie sklepy, restauracje, kawiarenki, puby, galerie wkomponowane w piękną XIX-wieczną architekturę mieszczańskich kamienic, tworzą niepowtarzalny klimat pasażu. Deptak zajmuje również szczególne znaczenie w życiu kulturalnym miasta. Co roku można tutaj podziwiać barwny korowód artystów Międzynarodowych Studenckich Festiwali Folklorystycznych, a latem przy- will be roofed. The facility is getting prepared for EURO 2012, for hosting footballers and fans from all over Europe. Those who were not attracted to Chorzów by football may have been made to come by music megastars like U2, The Rolling Stones, Metallica, or Genesis who played concerts here. Only for the latter band almost 80 thousand fans of Phil Collins’s music arrived. Chorzów cannot live by the Park alone. Chorzów residents are proud of their representative shopping arcade - Wolności street. A modern pedestrianized but at the same time monumental street from one side is crowned with a post office building erected in the 19th century having a lightened tower and a square with a fountain. On the other side there is a monumental St. Jadwiga Church (1874). Elegant stores, cafes, restaurants, pubs, galleries put into the beautiful 19th century architecture of bourgeois tenements create unforgettable atmosphere of the arcade. This street has a special meaning for the cultural life of the city. Every year one can admire a colorful parade of artists participating in the International Student Folklore Festivals. In summer brass bands ingrained in Silesian tradition play there. On 30 August, Wolności street will again be conquered by a colorful singing crowd of students from all over the world. Chorzów is well-known because of fabulous musicals staged by The Entertainment Theater. The Museum famous for its rich numismatic collections is an important institution of culture. The oldest monument dated to the end of the 16th century is the wooden church of St. Wawrzyniec. Inimitable charm the city owes to sacral and industrial culture monuments - former working colonies and St. Elizabeth’s mining shaft placed in the city center. fot. Aleksandra Siembiga local region 8 SILESIA airport 4 (12) 2007 Drogowa Trasa Średnicowa (DTŚ) Trans-Regional Highway (DTŚ) Pasaż handlowy - ulica Wolności Shopping arcade - Wolności street grywają zakorzenione w śląskiej tradycji orkiestry dęte. 30 sierpnia znowu zawładnął ulicą Wolności kolorowy i rozśpiewany tłum studentów z całego świata. Chorzów jest również znany dzięki wspaniałym musicalom Teatru Rozrywki. Ważną instytucją kultury jest Muzeum, słynące z bogatych zbiorów numizmatycznych. Najstarszym zabytkiem, bo pochodzącym z końca XVI wieku, jest drewniany kościół św. Wawrzyńca. Niepowtarzalny urok nadają miastu zabytki kultury sakralnej oraz przemysłowej: dawne kolonie robotnicze i stojący w centrum szyb górniczy św. Elżbiety. Rok 2007 to rok obchodów 750-lecia istnienia Chorzowa. Od zarania swych dziejów Chorzów był zawsze w Europie. I choć nie jest metropolią, nie mamy dziś powodów by wstydzić się swej przeszłości, by mieć jakiekolwiek kompleksy wobec innych europejskich miast. W ciągu ostatnich kilku lat stworzono w Chorzowie i w regionie najlepszą sieć drogową. Drogowa Trasa Średnicowa (DTŚ) i Autostrada A4 dały miastu nowy impuls do gospodarczego rozwoju. Nic dziwnego, że atrakcyjne dla inwestorów z zakresu handlu i usług okazały się tereny położone przy szlakach komunikacyjnych. Ulokowały się tu salony samochodowe i markety dużych sieci handlowych. Najbardziej spektakularną inwestycją jest wybudowane w 2006 r. centrum logistyczne, zrealizowane przez notowaną na nowojorskiej giełdzie spółkę ProLogis. Dzięki wsparciu finansowanemu przez UE realizuje Chorzów duże projekty w sferze społecznej, ochrony środowiska naturalnego i dróg, które ze względu na swój wysoki koszt najprawdopodobniej nie zostałyby tak szybko wykonane. Atrakcyjne tereny rekreacyjne, baseny, kryte pływalnie, korty i hale sportowe - to kolejne aspekty rozwoju współczesnego miasta. Chorzów może się pochwalić profesjonalnymi obiektami sportowym, a ich mapę uzupełniają ośrodki jeździeckie, siłownie, kluby fitness i kręgielnie. Chorzów jest przyjazny dla przedsiębiorców i kapitału zagranicznego, a inwestorzy lokujący się w strefach gospodarczych korzystać mogą z ulg podatkowych i zwolnień. Zachęcamy do spędzenia czasu w Chorzowie przekonani, że będzie on sprzyjał udanym interesom, dobremu wypoczynkowi i rozrywce. Barwny korowód uczestników Międzynarodowego Studenckiego Festiwalu Folklorystycznego The colorful parade of participants of the International Folklore Student Festival well as the roads. Due to their high costs, these projects could not be developed so fast without the funding. Attractive recreational areas, indoor and outdoor swimming pools, tennis courts, sports facilities (halls) are another aspects of the development of the modern city. The city can be proud of professional sports facilities and the facilities map is completed with horse riding centers, gyms, fitness clubs and bowling alleys. Chorzów is friendly for entrepreneurs and foreign capital and investors locating their operations in the economic zones may use the tax relieves and exemptions. We strongly encourage you to spend some time in Chorzów because we are sure that this time will favor successful business deals, good relax and entertainment. All about us at www.chorzow.eu reklama Visiting Poland? Need a car? Just call ! +48 (0)32 350 14 50 Wszystko o nas na www.chorzow.eu SILESIA airport 4 (12) 2007 region local 2007 is the year of celebrating the 750-year existence of Chorzów. From the very beginning of its history Chorzów has always been in Europe. And even though it is not a metropolis, there are no reasons to be ashamed of our past, or to have any complexes towards other European cities. Over the last couple of years the best road network was built in the region and in Chorzów. Trans-Regional Highway (DTŚ) and A-4 Expressway gave the city a new stimulus for economic development. It is not weird then, that investors of the trading and services sectors found the area located near the transport routes attractive. Car dealers and markets of huge shopping networks placed their businesses there. The most spectacular investment has been the logistics center built in 2006 by ProLogis, a company listed on the New York Stock Exchange. Thanks to support of UE funding Chorzów implements significant projects in the social sphere, in the field of environment protection as fot.Adrian Ślązok fot. Daniel Mitros 9 Katowice Kraków Wrocław Warszawa Łódź Gdańsk w w w . j o k a . c om. p l recreation rekreacja 10 Kolejka górska mknie z prędkością 70 km na godzinę. Przez pierwsze pół minuty sześć czteroosobowych wagoników wspina się po szynach na maksymalną wysokość 21 m, a potem siłą bezwładu spada w dół, wykonując dwie pętle. Szalona jazda trwa zaledwie 1,5 minuty, ale wrażeń jest co niemiara. Sprowadzony z Anglii rollercoaster stał się wielką atrakcją tegorocznego sezonu w Wesołym Miasteczku w Chorzowie. Kolejka górska, której nadano imię TIC TAC TORNADO, ma podwójną pętlę, co jest rzadkością wśród tego typu urządzeń zabawowych. SZYBKO I WYSOKO! czyli nowe atrakcje Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku WPKiW przygotował w tym roku jeszcze jedną niespodziankę. W odległości 300 m od lunaparku (na terenie byłego ośrodka BAMBINO - pomiędzy Wesołym Miasteczkiem, a stadionem GKS-u) zbudowano Park Linowy „Palenisko”, czyli tor przeszkód, biegnący nawet na wysokości piątego piętra. Między 26. palami wbitymi w ziemię rozpięte są ścieżki spacerowe o różnym stopniu trudności. Drewniane pale mają wysokość nawet 14 m. Pod nadzorem wytrawnych alpinistów rozwieszono między nimi liny, siatki, drabinki i mostki. Chorzowski park, położony na 600 hektarach, dynamicznie się rozwija i już planuje kolejne, nowe inwestycje - zarówno ku pokrzepieniu ciała, jak i duszy. R O Z D A J E M Y Z A P R O S Z E N I A ! Mamy dla Was całodzienne wejściówki do nowootwartego parku linowego, znajdującego się w Wojewódzkim Paku Kultury i Wypoczynku. Otrzymają je trzy osoby, które jako pierwsze prześlą na adres [email protected] hasło: Śląski Park Linowy „Palenisko“ w WPKiW. A roller coaster speeds 70 km per hour. For the first 30 seconds six four-passenger cars climb the rails to the maximum height of 21 meters and then by force of inertia they fall downwards making two loops. This crazy ride lasts only 1,5 minute but it gives quite a lot of sensations. The roller coaster brought from England has become a great attraction of this year’s season in the Amusement Park in Chorzów. The roller coaster, called TIC TAC TORNADO, has a double loop which is rare among similar amusement ride tracks. WPKiW prepared another surprise this year. 300 meters away from the Luna FAST AND HIGH! new attractions of the Silesian Culture and Recreation Park (WPKiW) park (on site of the former BAMBINO center – between the Amusement Park and the stadium of GKS) „Palenisko” Rope Park has been built. It is an obstacle course running at the height of even the fifth floor. Between 26 piles driven in the ground strolling paths of different difficulty levels are stretched. Wooden piles are of the height of 14 meters. Under the supervision of seasoned mountaineers, ropes, nets, ropes ladders and bridges were hung among the piles. The Chorzów park, located in 600 hectares, has been developing dynamically and has already been planning another new investments - both for the body and soul. F R E E I N V I T A T I O N S ! We have all-day admission tickets to the newly opened rope park, situated in the Silesian Culture and Recreation Park. They will be handed to three people who will be the first to send the password: ”Palenisko” Rope Park in the Silesian Culture and Recreation Park to [email protected]. SILESIA airport 4 (12) 2007 www.wpkiw.com.pl 11 KOLEKCJA SILESIA: PAMIĄTKI ZE ŚLĄSKA Czy można kupić sobie kawałek śląskiej tradycji? Tak, przynajmniej symbolicznie. Jeśli szukasz typowo śląskiej pamiątki, koniecznie odwiedź stoisko KOLEKCJA SILESIA przy Punkcie Informacyjnym na Placu Śląskim w Silesia City Center. W specjalnej gablocie eksponujemy kolekcję niezwykłych gadżetów o śląskich korzeniach. Na stoisku kupić można m.in. efektowne miniatury kopalnianych wagoników, górniczych lamp i czak, popularną lampę – karbidkę, szklano-cynowe kufle do piwa, karty do skata, drobne przedmioty ozdobne lub użytkowe, wykorzystujące górnicze motywy. W kolekcji są też książki Marka Szołtyska – znawcy śląskiej kultury. Miłośników twórczości Kazimierza Kutza, najwybitniejszego śląskiego reżysera, zapewne ucieszą książki i zestawy filmów z jego autografem. Dostępny jest także bogaty wybór pocztówek. Nie tylko z wizerunkiem Silesii, lecz również archiwalnych z wizerunkiem Katowic. Pamiątki doskonale nadają się na prezent i są pakowane w drewniane pudełka lub eleganckie firmowe torby. Najwyższa jakość wykonania, niebanalny design i nawiązania do górniczej przeszłości Silesia City Center sprawiają, że gadżety cieszą się dużym powodzeniem wśród turystów odwiedzających to centrum handlowo-rozrywkowe. Nie wracaj ze Śląska bez kawałka jego historii w walizce. SILESIA COLLECTION: SOUVENIRS FROM SILESIA Can you buy a piece of Silesian tradition? Yes, at least symbolically. If you are looking for a typical Silesian souvenir, visiting SILESIA COLLECTION stand at the Information Point at the Silesian Square in Silesia City Center is a must. In a special showcase a collection of unusual gadgets of Silesian roots is displayed. At the stand impressive miniatures of mining cars, lamps and caps, a popular carbide lamp, glass and tin beer glasses, “skat” (game) cards as well as little decorative or functional objects using mining motifs can be bought. In the collection there are also books by Marek Szołtysek – an expert on Silesian culture. Lovers of the work of Kazimerz Kutz, the most distinguished Silesian movie director, will be delighted to find books and sets of movies with his autograph. A large selection of postcards illustrating not only Silesia but also archive views of Katowice, is available, too. Souvenirs are perfectly fit to be gifts and are packed in wooden boxes or elegant brand bags. The highest quality of work, unique design and references to the mining past of Silesia City Center make the gadgets be in huge demand among tourists visiting this shopping and entertainment center. Don’t get back from Silesia without a piece of its history in your suitcase. Silesia City Center ul. Chorzowska 107, 40-101 Katowice tel. +48 32 605 00 00 GG 9941534 www.silesiacitycenter.com.pl SILESIA airport 4 (12) 2007 Zwycięzcy upolowani! contest konkurs 12 Winners shot! W naszym fotokonkursie pt. „Upoluj zwierzaka“, realizowanym wspólnie z Leśnym Parkiem Niespodzianek w Ustroniu, wyłoniliśmy zwycięzców. Są nimi: Pani Agnieszka Kozioł z Dobieszowic i Pan Zygmunt Sznajder z Radzionkowa. Gratulujemy! Wszystkim „myśliwym” serdecznie dziękujemy za udział! Zdjęcia Laureatów publikujemy poniżej i oczywiście, jak zawsze, nagradzamy. Za pierwsze miejsce dla Pana Zygmunta mamy dwa rodzinne bilety wstępu do Leśnego Parku Niespodzianek oraz prezenty od Wydawcy - Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego S.A. Pani Agnieszce, za drugie miejsce, przyznaliśmy jeden rodzinny bilet wstępu do Leśnego Parku Niespodzianek i także firmowe prezenty GTL S.A. In our photo contest, ”Shoot an animal”, organized together with Forest Surprise Park in Ustroń, winners were chosen. They are: Agnieszka Kozioł from Dobieszowice and Zygmunt Sznajder from Radzionków. Congratulations! Let us thank all the “shooters” for their participation! The photos are published below and of course, they are awarded as usual. For winning the first place Zygmunt receives two family admission tickets to Forest Surprise Park and gifts funded by the Publisher - Upper Silesian Aviation Group. Agnieszka, ranked second, gets one admission ticket to Forest Surprise Park, and also company gifts from GTL S.A. 1 miejsce / 1 place: Zygmunt Sznajder 2 miejsce / 2 place: Agnieszka Kozioł Foto-konkurs przedłużony Photo contest continues Zagadkowa fotografia niestety nie doczekała się prawidłowej odpowiedzi, dlatego dajemy Państwu jeszcze jedną szansę i małą podpowiedź: prosimy dokładnie oglądać samoloty, a na pewno uda Wam się to wypatrzeć. Odpowiedzi prosimy przesyłać na adres: [email protected]. Czekamy tylko do 30 września. Do wygrania atrakcyjne nagrody! The question regarding the mysterious photograph has not been answered. That is why you are given another chance and a little hint - if you observe the airplanes carefully you will see it. Please send your answers to: [email protected]. We are waiting for your answers only till 30 September. There are attractive prizes waiting to be won! SILESIA airport 4 (12) 2007 fot. Piotr Adamczyk 14 Dwie minuty do pożaru! Two minutes to a fire! ROZMOWA ZE ZBIGNIEWEM WACŁAWCZYKIEM - KOMENDANTEM LOTNISKOWEJ STRAŻY POŻARNEJ W MPL KATOWICE W PYRZOWICACH. DANT OF Ilu strażaków czuwa nad bezpieczeństwem podróżnych w Międzynarodowym Porcie Lotniczym Katowice w Pyrzowicach? - Gdy zaczynałem służbę w porcie podlegało mi 18 strażaków. Dziś jest nas 47. Jakie szczególne umiejętności musi opanować strażak pracujący na lotnisku? - Zgodnie z międzynarodowymi przepisami, od chwili ogłoszenia alarmu do momentu rozpoczęcia gaszenia pożaru nie może upłynąć więcej niż 2 minuty. Na pobranie sprzętu i zajęcie miejsca w wozie bojowym mamy 30 sekund. Następnie w ciągu półtorej minuty musimy pokonać 1,5-kilometrowy odcinek drogi na skraj pasa. Ten manewr ćwiczymy nieustannie. Samochody gaśnicze są w stałej gotowości, aby od razu ruszyły do akcji i silnik osiągnął maksymalną moc 580 koni mechanicznych. Dlatego też olej w silnikach jest podgrzewany cały czas do temperatury 600 C. Dzięki temu ciężki, ważący 40 ton samochód strażacki w ciągu 24 sekund osiąga prędkość 80 km/h. To wystarczy, by za około 1,5 minuty znaleźć się na skraju pasa. Lotnisko w Pyrzowicach spełnia kategorię przeciwpożarową zalecaną przez Międzynarodową Organizację Lotnictwa Cywilnego ICAO? - W dziesięciostopniowej skali mamy kategorię ósmą - taką samą jak Okęcie czy krakowskie Balice. Kategorie zależą od ilości i jakości sprzętu przeciwpożarowego oraz ilości pożarników. Jeśli przewoźnik zażyczy sobie, by lotnisko wykazało się dziewiątą kategorią - jesteśmy w stanie spełnić jego oczeki- How many firefighters watch over the travelers’ safety at Katowice International Airport in Pyrzowice? - When I started my service at the airport there were 18 firefighters subordinate to me. Today there are 47. Which particular skills does a firefighter working at the airport have to master? - According to the international regulations from the moment of the fire announcement till the moment the extinguishing action begins not more than two minutes may pass. We have 30 seconds to collect the equipment and board the fire engine. Then, within 90 seconds we have to cover a 1500-meter leg to the edge of the strip. We practice this particular maneuver constantly. The fire engines are in constant readiness so that they could move to action at once and the engine could reach the maximum of 580 horsepower. Therefore the oil in the motors is heated all the time to the temperature of 60 Centigrade. Owing to that a heavy, weighing 40 tons fire engine reaches the speed of 80 km/h within 24 seconds. It is enough to get to the edge of the strip in 90 seconds. Does the airport in Pyrzowice meet the standards of firefighting category recommended by the International Civil Aviation Organization (ICAO)? - In the 10-grade scale we have category No. 8 – the same as Okęcie or Balice in Kraków. Categories depend on the quantity and quality of the firefighting equipment as well as on the number of firefighters. If some airlines require the airport to have category No. 9 we are able to meet this requirement. More firefighters will have to get employed then. Few airports in the world have the tenth category. These are only those that admit the largest aircrafts of Boeing 747, or in the near future, Airbus 380 type on a daily basis. SILESIA airport 4 (12) 2007 AN ZBIGNIEWEM WACŁAWCZYK - THE COMMANAERIAL FIRE FIGHTING BRIGADE AT KATOWICE MPL IN PYRZOWICE. INTERVIEW WITH wania: musi wtedy przyjść do pracy więcej strażaków. Kategorię dziesiątą mają nieliczne lotniska na świecie - tylko te, które na co dzień przyjmują największe maszyny typu Boeing 747 czy - w niedalekiej przyszłości - Airbusy 380. W Katowicach lądowały skrzydlate giganty: Jumbo Jet Cargo, An-124 Rusłan, An-225 Mrija. Kategoria ósma była wystarczająca? - W przypadku samolotów transportowych jest ona wystarczająca. Nic więc nie stoi na przeszkodzie, aby zrealizować plany rozbudowy bazy cargo na naszym lotnisku. Rozbudowuje się ciągle część pasażerska portu, bo ruch jest coraz większy. Niedawno oddany został do użytku nowy Terminal B. Czy to oznacza, że Lotniskowa Straż Pożarna również zwiększa swoje siły? - Planujemy wymianę wozów bojowych Barracuda na nowocześniejsze. Zakup specjalistycznych, lotniskowych samochodów gaśniczych typu Rosenbauer chcemy kupić przy wsparciu unijnych dotacji. Jedno auto kosztuje 600 tys. euro. Pierwsze dwa Rosenbauery powinny pojawić się w porcie za dwa lata. Jak większość chłopców w dzieciństwie też chciał pan zostać odważnym, bohaterskim strażakiem? - Oczywiście! Gdy uczyłem się w Technikum Samochodowym już wstąpiłem do Ochotniczej Straży Pożarnej i startowałem w wielu zawodach pożarniczych. Po maturze byłem strażakiem w kopalni Miechowice i Szombierki, a następnie w Państwowej Straży Pożarnej w Bytomiu i Chorzowie. W wieku 21. lat został pan najmłodszym w Polsce komendantem Lotniskowej Straży Pożarnej. Co o tym zdecydowało? - Mieszkałem w pobliżu lotniska i samoloty wzbijały się w powietrze nad moim domem. Wiedziałem, że to jest również miejsce, gdzie chcę wykonywać mój zawód. Widać patron strażaków, święty Florian, mnie sobie upodobał. Potrafi pan ustawić samolot na płycie lotniska. To także należy do obowiązków strażaka? - Nie, ale ja także posiadam uprawnienia dyżurnego portu oraz tzw. marszałka. W sytuacjach wyjątkowych wykonuję również te zadania. Zbigniew Wacławczyk ma 42 lata. Absolwent Szkoły Chorążych Pożarnictwa w Krakowie i od 20 lat komendant Lotniskowej Straży Pożarnej w MPL Katowice. Zawodowe szkolenia odbył w Monachium, Londynie i Atenach. Żonaty. Ma dwoje dzieci: córka Milena ma 20 lat, a syn Maciek 4. Zbigniew Wacławczyk - 42, graduated from Firefighting Warrant Officers School in Kraków. For 20 years he has been a commandant of the Aerial Firefighting Brigade in Katowice International Airport. He attended professional training in Munich, London and Athens. Married, two children: his daughter Milena is 20 and Maciek, the son, is 4. rozmawiała / interview by Teresa Semik SILESIA airport 4 (12) 2007 Winged giants have landed in Katowice, i.e. Jumbo Jet Cargo, An124 Rusłan, An-225 Mrija. Was the eighth category sufficient? - In case of transport aircrafts it is sufficient. There is no reason why the plans of development of the cargo base of our airport could not be implemented. The passenger section of the airport has been constantly extended because the traffic is getting bigger. Recently the new B Terminal has been put into operation. Does that mean that the Aerial Firefighting Brigade also increases its forces? - We are planning to replace Barracuda fire engines with more modern ones. The purchase of specialist airport firefighting vehicles of Rosenbauer type is planned with support of UE funding. One vehicle costs 600 thousand EURO. The first two Rosenbauer fire engines should arrive at the airport in two years’ time. Did you want, like most of the boys in the childhood years, to become a brave and heroic firefighter? - Certainly! When I studied in the Auto Mechanic High School I joined the Volunteer Firefighting Brigade and participated in a number of firefighting competitions. After I had left school I was a firefighter in the mine in Miechowce and Szombierki. Later I worked in the National Firefighting Brigades of Bytom and Chorzów. At the age of 21 you became the youngest commandant of the Aerial Firefighting Brigade in Poland? How did it happen? - I lived near the airport and airplanes soared into the air just above my home. I knew it was a place where I wanted to do my job. It seems the firefighters’ patron saint, St Florian, took the liking to me. You can place an airplane in the airstrip. Does it also belong to a firefighter’s duties? - No, but I have powers of an airport duty officer, so called marshall. In exceptional situations I perform such tasks. Ludzie MPL Katowice people of Katowice International Airport 15 reklama 16 Słowniczek pasażera ADULT - osoba dorosła, która może podróżować sama. Linie lotnicze stosują tu zwykle granicę 16 lat. APRON - potocznie płyta postojowa samolotów. ARRIVAL - miejsce odprawy pasażerów kończących podróż, zwane także halą przylotów. BOARDING CARD - karta uprawniająca do wejścia na pokład samolotu, karta pokładowa. CHARTER - rejs samolotu nie wynikający z rozkładu lotów danej linii lotniczej - wynajęty samolot. CHECK-IN - miejsce przed lotem, gdzie pasażerowie otrzymują kartę pokładową (boarding card) i odprawiają bagaż rejestrowany. DEPARTURE - miejsce odprawy pasażerów rozpoczynających podróż, zwane także halą odlotów. ETIX - bilet w formie zapisu elektronicznego. Pasażer otrzymuje je- dynie potwierdzenie dokonania transakcji wraz z numerem biletu, zamiast tradycyjnego papierowego bloczka biletowego. EXECUTIVE LOUNGE - wydzielone, luksusowe miejsce na lotnisku dla pasażerów klasy pierwszej lub biznes. GATE - wyjście (bramka) dla pasażerów z terminalu do konkretnych samolotów. HANDLING - całość obsługi samolotów i pasażerów linii lotniczych, obejmująca odprawę biletowo-bagażową pasażerów, obsługę towarów i poczty, obsługę rampową samolotów, obsługę techniczną/liniową samolotów, w tym przeglądy i naprawy oraz sprzątanie i zaopatrzenie pokładowe. IATA - International Air Transport Association - Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Lotniczych. INFANT - dziecko w wieku 0-2 lata. Bilet dla niemowlaka jest zazwyczaj o ok. 90% tańszy, jednak dziecko podróżuje na kolanach rodzica bez prawa do własnego miejsca. NO-SHOW - sytuacja, kiedy pasażer nie anuluje swojej rezerwacji i nie zgłosi się do odprawy w wyznaczonym czasie lub w ogóle nie pojawi się na lotnisku. W takim przypadku linia kasuje rezerwację. MARSHALL - pracownik portu odpowiedzialny za prawidłowe ustawianie samolotów na płytach postojowych. OVERBOOKING - sytuacja, kiedy linia lotnicza sprzedała więcej biletów niż jest miejsc w samolocie. PAX - potoczne określenie pasażera. PUSHBACK - procedura wypychania samolotu ze stanowiska na płycie postojowej za pomocą specjalnego pojazdu. SENIOR - osoba w wieku powyżej 65 lat. STOPOVER - przerwa w podróży trwająca dłużej niż transfer. TAX - opłaty pobierane przez lotniska w momencie zakupu biletu za obsługę pasażerów, podatki państwowe, a także opłaty paliwowe. Są one niezależne od linii lotniczej i agenta sprzedającego bilet. TRANSFER - port lotniczy, w którym pasażer jedynie przesiada się i nie przebywa w danym porcie dłużej niż 24 godziny (w niektórych portach mniej: 12 lub 6 godzin). Określenie stosowane w przypadku połączeń, które nie są bezpośrednie. WAITLIST - lista oczekujących na miejsce w samolocie lub bilet na określony rejs. cleaning and on-board supplying. IATA - International Air Transport Association. INFANT - a baby who is under the age of 2. A ticket for a baby is usually 90% cheaper but the child travels on parents’ knees having no right to his/her own seat. NO-SHOW - a situation in which a passenger does not cancel his/her reservation and does not show up to check in at the definite time or does not show up at the airport at all. In such case the airlines cancel the reservation. MARSHALL - an airport worker responsible for appropriate escorting and placing airplanes on the apron. OVERBOOKING - a situation in which the airlines have sold more tickets than the number of seats available in the aircraft. PAX - colloquial term used for a passenger. PUSHBACK - a procedure of push- ing a plane from its stand on the apron using a special vehicle. SENIOR - a person who is over 65 years old. STOPOVER - a break in traveling lasting longer than a transfer. TAX - fees charged by airport including payments for passenger service, state taxes, and also fuel fees. They are charged at the moment of purchasing a ticket, without regard to airlines type or a ticket agent. TRANSFER - an airport where passengers only change and do not stay longer than 24 hours (at some airports this is 6 or 12 hours). It is a term used when talking about indirect flights. WAITLIST - a list of passengers waiting for a seat in the plane or a ticket for a specific flight. A passenger glossary ADULT - a grownup who can travel on his or her own. Airlines usually set the age limit of 16. APRON - colloquial word used to describe the paved strip in front and around airport hangars and terminal buildings where aircraft are loaded, unloaded and maintained. ARRIVAL - a location where passport control of passengers who finish their journey takes place, also called arrival hall. BOARDING CARD - a card that allows passengers to board on an aircraft, boarding pass. CHARTER - an airplane flight not resulting from the particular airline schedule - a rented plane. CHECK-IN - a location in the air terminal designated for passenger and baggage check in where passengers receive their boarding cards before the departure. DEPARTURE - a location where passport control of passengers who start their journey takes place, also called the departure lounge. ETIX - an electronic ticket. A passenger receives only the confirmation of the transaction having been made together with the ticket number instead of a traditional ticket book. EXECUTIVE LOUNGE - a part of the airport where passengers of Business Class and First Class travelers can spend time between check in and boarding the plane. GATE - the area in an airport where passengers board a plane different gates for different airplanes. HANDLING - it means the complete service of aircrafts and passengers of airlines including passenger and baggage check-in, mail and cargo service, ramp aircraft service, technical/line service of airplanes covering overhaul and repair as well as aircraft interior Czarek Orzech, PR Katowice SILESIA airport 4 (12) 2007 17 fot. Igor Popławski fot. Jacek Birnbach fot. Jacek Birnbach fot. Igor Popławski fot. Igor Popławski fot. Igor Popławski fot. Igor Popławski fot. Igor Popławski „Lataj z Katowic!” liniami tradycyjnymi archiwum Komitetu Promocji Turystycznej Prefektury Rethymnon archive of Tourism Promotion Committee of Rethymnon Prefecture “Fly from Katowice!“ with traditional airlines 18 Kreta - tam, gdzie urodził się Zeus Crete - where Zeus was born Na Kretę można dotrzeć z MPL Katowice korzystając z jednego z dwóch połączeń na tę wyspę. W sezonie wakacyjnym regularne połączenie do Heraklionu obsługuje linia lotnicza Wizz Air. Z kolei do Chanii można dolecieć korzystając z usług przewoźników czarterowych. Szczegóły dotyczące terminów i godzin wylotów na stronie internetowej katowickiego lotniska: www.katowice-airport.com You can reach Crete from Katowice International Airport (MPL) taking one of the two available connections with the island. In the summer holiday season Wizz Air airlines operate a regular connection to Heraklion. To Chania you can get flying with charter flights operators. For details on departures dates and time please visit MPL website www.katowice-airport.com SILESIA airport 4 (12) 2007 Port w mieście Chania A port in the city of Chania Wyłaniająca się z wód Morza Śródziemnego wyspa Kreta, zawieszona między Europą a Afryką, tworzy odrębny świat. Jej uroki sławił już Homer, a i dzisiaj każdy, kto raz na wyspę zawita, będzie do niej wracał po wielokroć, bo na Krecie można odbywać podróże do świata mitów, podróże w czasie i przestrzeni. To tutaj narodził się ojciec bogów Olimpu - Zeus. Tutaj znajdował się tajemniczy labirynt króla Minosa. To tu pełno śladów obecności najstarszych kultur: od minojskiej, poprzez rzymską, bizantyjską, wenecką, aż po osmańską. O wyjątkowości Krety w dużej mierze decydują góry: Lefka na zachodzie, Idi i Dikti w części środkowej oraz Triptiz na wschodzie. One to strzegą wyspy, ukrywając malownicze wioski. Wybrzeże to z kolei raj dla turystów: ciepłe morze, piaszczyste lub żwirowe plaże i urokliwe zatoczki zapraszają do odpoczynku. Większość miast ulokowała się na północnym wybrzeżu. W nich można znaleźć malownicze porty, pałace weneckiej arystokracji, stare uliczki, meczety o smukłych minaretach i gościnne pasaże kupieckie. Wyspa liczy ponad 600 tysięcy mieszkańców, z czego stolicę Heraklion i jej okolicę zamieszkuje 150 tysięcy osób. Tłum ludzi, bezplanowa zabudowa oraz duży ruch uliczny nie zachęcają do odwiedzenia tego miejsca. Jednak pominięcie Heraklionu to spory błąd. Warto zrobić po nim krótki spacer, zajrzeć do Rocca al Mare - średniowiecznej fortecy weneckiej, broniącej wejścia do herakliońskiego portu czy przejść się wzdłuż murów miejskich z bastionem Martinengo, w którym znajduje się grób Nikosa Kazantzakisa. Godna obejrzenia jest także kolekcja ikon w kościele Agia Ekaterini. Koniecznie trzeba zwiedzić muzeum archeologiczne, w którym szczególne wrażenie robią zbiory pochodzące z okresu minojskiego, czyli sprzed V w. p.n.e. Także te z pobliskiego Knossos - największego, ale nie najbardziej efektownego z czterech kreteńskich pałaców minojskich. Arthur Evans - Anglik o bogatej wyobraźni - rozpo- archiwum Greckiej Organizacji Turystyki archive of Greek National Tourism Organization 19 Muzeum archeologiczne w Knossos / Archeological Museum in Knossos The Island of Crete arising from the Mediterranean Sea and hung between Europe and Africa creates a distinct world. When Homer lived he already praised its beauty and today everyone who visited the island once will keep coming back here again and again. While in Crete you can travel to the world of myths, travel in time and space. It is the place where Zeus, the father of Olympus gods, was born. The mysterious Minos labyrinth is said to have existed here and the place is full of traces of existence of the oldest cultures, with the Minoan, through Roman, Byzantine, Venetian, and the Ottoman among others. The exceptionality of Crete is mostly owed to mountains: Lefka in the west, Idi and Dikti in the central part fot. Waldemar Kobędza SILESIA airport 4 (12) 2007 Urokliwa zatoczka w Kalives koło miasta Chania A charming bay in Kalives near the city of Chania fot. Waldemar Kobędza Wąwóz Samaria - najwęższe miejsce / Samaria Gorge - the narrowest section czął w 1900 r. jego odbudowę i chyba ta wyobraźnia zbyt go poniosła, sądząc z rekonstrukcji pałacowego labiryntu, zadziwiających betonowych fragmentów kolumn i zbyt kolorowych fresków na ścianach. Jednakże do pałacu Knossos ciągną codziennie tłumy ludzi żądnych dotknięcia legendy i dlatego warto zwiedzać pałac wczesnym rankiem lub wieczorem (czynny jest w godz. 8-19). Pora opuścić Heraklion i udać się… no właśnie - kierunek zależy od tego, co chcemy zobaczyć? Jeśli inne ośrodki kultury minojskiej, to trzeba skierować się ku centralnej części wyspy do Festos, na wschód do Kato Zakros, albo na zachód od Heraklionu do Malii (polecamy ten właśnie wybór!). Idąc tropem historii warto zajrzeć do Gortis - gdzie narodził się system prawny starożytnej Grecji - i do Rethimnonu, Spinalongi lub Frangokastello, by obejrzeć forty weneckie. Bogate Bizancjum and Triptiz in the east guard the island hiding picturesque villages. The coast is a paradise for tourists. Warm sea, sand and gravel beaches, charming bays invite you to relax. Most cities got situated in the northern coast where you can find scenic ports, palaces of Venice aristocracy, old streets, mosques with slender minarets and hospitable merchant arcades. There are over 600 thousand inhabitants in the island. The capital city - Heraklion - and its area is inhabited by 150 thousand people. The crowd of people, chaotically planned buildings and huge traffic discourage potential visitors. However, skipping this place is a bad mistake; the place is worth taking a short stroll, visiting Rocca al Mare, a medieval Venetian fortress guarding the entrance to the Heraklion port, and walking along the city walls in which there is the Martinengo bastion with Nikos Kazantzakis’s grave. Icon collections of the church of Agia Ekaterini are also worth seeing. Visiting the Archeological Museum, whose Minoan collections dating the fifth century B.C. make special impression, is a must. The collections of the nearby Knossos - the largest (but not the most impressive) of the four Minoan palaces are also worthwhile. Arthur Evans, an Englishman having rich imagination, started the palace reconstruction in 1900 and this imagination of his carried him away a bit. The conclusion of this kind is inevitable when you see the reconstructed palace labyrinth, astonishing concrete fragments of columns and too colorful frescos on the walls. Nevertheless, crowds of people hungry for touching the legend head towards the Knossos palace every day and it is a good reason to visit the palace early in the morning or in the early evening (it is open from 8 a.m. to 7 p.m.). Now it is time to leave Heraklion and go to… well, the direction depends on what you want to see. If these are other centers of Minoan culture, you should make your way towards the central part of the island - to Festos or to the east, to Kato Zakros, or to the west from Heraklion, to Malia (the latter strongly recommended). Following this route you should definitely visit Gortis, where the legal system of Ancient Greece was developed, then go to Rethimnon, Spinalonga or Frangokastello to see Venetian forts. The rich Byzantine left its traces in the churches that were built, with the most famous of them located in Kritsa (the Panagia Kera church). If you really want to sunbathe on wide white beaches, the most famous of them can be found in Elafonis (the western coast) in Mali, near Heraklion and Vai (on the edge of the olive grove) at the northeast cape of the island. Itanos beaches, lying only two kilometers from the noisy Vai or Xerakombos - a town in the northeast (little quiet bays must be Kamienista plaża przed campingiem Nopigia (20 km od Elafonis) / A stony beach in front of Nopigia campsite (20 km from Elafonis) SILESIA airport 4 (12) 2007 fot. Waldemar Kobędza „Lataj z Katowic!” liniami tradycyjnymi “Fly from Katowice!“ with traditional airlines 20 Plaża w Vai na skraju palmowego gaju A beach in Vai on the edge of a palm grove pozostawiło ślady w postaci wielu kościołów, z których najbardziej znany znajduje się w Kritsa. To kościół Panagia Kera. Jeśli zależy nam na opalaniu się na białych, szerokich plażach, to najbardziej renomowane są Elafonis w Mali, niedaleko Heraklionu i Vai na skraju gaju palmowego, na północno-wschodnim cyplu wyspy. Lubiącym ciszę i spokój polecam plaże Itanos - miasteczka leżącego tylko dwa kilometry od hałaśliwego Vai lub Xerokambos, gdzie do małych, cichych zatoczek trzeba dotrzeć pieszo. Tym, którzy chcą uciec od zgiełku proponuję kierowanie się z Heraklionu na zachód w stronę uroczej Chanii - miasta bardziej włoskiego, niż greckiego, bowiem pełno tu śladów weneckiego panowania. Można też udać się do mniejszych, trudniej dostępnych miejscowości wybrzeża zachodniego i południowego. Z wizyty w tej części wyspy zadowoleni będą wszyscy, którzy lubią aktywny sposób spędzania wakacji w kontakcie z przyrodą. Tutaj bowiem znajdują się Białe Góry z wieloma interesującymi szlakami turystycznymi. U ich stóp zaś rozciąga się 18-kilometrowy, najdłuższy w Europie Wąwóz Samaria. Miłośnikom wędrówek polecam wycieczkę z Chersonisos do Ierapetry - najdalej na południe wysuniętego miasta Europy. Najciekawsza będzie droga przez niezwykły krajobrazowo płaskowyż Lasithi. Jego główną atrakcją jest jaskinia Dikte, w której według legendy narodził się Zeus. W maleńkich wioskach w kafenionie siedzą mężczyźni grający w „tavli”, warcaby lub karty i popijający rakiję (wódkę produkowaną na bazie winogron, przypominającą w smaku włoską grappę) lub mocną, aromatyczną kawę parzoną na sposób grecki, bo gotowaną z cukrem w małym tygielku. Jeżeli i Ty, cudzoziemcze, przypadkowo się tam znajdziesz, gościnni kreteńczycy uśmiechną się ciepło i poczęstują anyżówką (ouzo) i mezedes (przekąska). Wtedy pamiętaj, że życie na Krecie smakuje się małą łyżeczką i powoli (siga, siga), aby żaden z wielu smaków nie umknął! Anna Lenar i Waldemar Kobędza SILESIA airport 4 (12) 2007 reached on foot), will be perfect for those who enjoy peace and silence. Those who want to leave the bustle behind should leave Heraklion and head west, towards charming Chania. The town looks more Italian than Greek because there are still a lot of signs of Venetian reign here. Smaller and less easily accessible places of the western and southern coasts are a good choice, too. Visiting this part of island will make those who love active holidays and spending time in contact with nature happy. One of the reasons is the presence of White Mountains offering many interesting tourist routes. At the foot of the mountains, there is an 18-kilometer long - the longest in Europe- Samaria Gorge. Trips lovers are recommended to hitchhike - yes, hitchhike - from Chersonisos situated in the north of the island, to Ierapetra that is Europe’s southernmost town. The most interesting route runs through unusual landscapes of Lasithi plateau. Its main but not only attraction is Dikte cave where, according to a legend, Zeus was born. Those who really want to get to know the real life of the Cretans may find other attractions there. In tiny villages, in cafes (”kafeneions”) there are men sitting and playing “tavli”, checkers or cards, drinking “rakija” (vodka made of grapes resembling Italian grappa in taste) or strong aromatic coffee brewed in a Greek way (boiled with sugar in a tiny pot). If You, a foreigner, happen to be there, always hospitable Cretenians will smile at you warmly and treat you with aniseed spirit (ouzo) and mezedes (a snack). Life in Crete should be tasted slowly (siga, siga) with a teaspoon so that the many tastes were not missed. „Lataj z Katowic!” liniami tradycyjnymi “Fly from Katowice!“ with traditional airlines fot. Waldemar Kobędza 21 reklama cuisine kuchnia 22 Tawerna u Greka Tavern at the Greek’s Kusi greckim wystrojem, muzyką, a przede wszystkim smakiem i zapachem greckich potraw. W tym ruchliwym miejscu Katowic, gdzie znajduje się Tawerna Grecka Hellas, życie jakby zwolniło tempa. Nikt się nie spieszy i nie pokrzykuje na kelnera, bo kuchnia grecka to przede wszystkim radość wspólnego biesiadowania. It tempts with decor, music, and most importantly with flavors and smells of Greek dishes. In this busy place of Katowice where Hellas, the Greek Tavern is located, life seems to slow down its pace. Nobody is in a hurry, no one shouts at a waiter. Greek cuisine is first and foremost the joy of common feasting. Hellas - najzdrowszą kuchnią w Polsce! Tawerna Grecka Hellas z Katowic uznana została wiosną 2007 r. przez miesięcznik „Twój Styl” za najzdrowszą restaurację w Polsce. - To dla nas wielki zaszczyt - mówi Savvas Patsidis, właściciel Hellasa. - Komisja konkursowa doceniła przede wszystkim to, że w naszej kuchni dominują naturalne produkty. Stosujemy oliwę z oliwek z pierwszego tłoczenia, która jest fundamentem kuchni greckiej. Serwujemy dużo świeżych warzyw oraz dań z ryb. Smak potrawom dodają naturalne przyprawy, głównie oregano, bazylia, papryka, zielona pietruszka i zielony seler. Savvas Patsidis sam szkoli swoich polskich kucharzy. W Katowicach jest od początku lat 90. Potraw greckich nie modyfikuje pod gusta swoich śląskich klientów. Zachowuje oryginalne receptury, czasem je tylko urozmaica własnymi pomysłami. - Polacy powoli zmieniają swoje kulinarne upodobania i to mnie cieszy, bo dzięki temu stają się smakoszami. Pobyt w restauracji nie traktują jak wyjścia do stołówki, nabierają nawyku biesiadowania - mówi Savvas Patsidis. Wystrój katowickiego Hellasa jest prosty i elegancki. Aranżacja wnętrza podkreśla panującą tu atmosferę spokoju i relaksu, jak z wiejskiej prowincji. Dominują kolory słońca: pomarańczowy i żółty. Sporo jest elementów nawiązujących do kultury kraju Sokratesa i Platona. Z bogatego menu można polecić: „spanaki salata” - czyli sałatkę ze świeżego szpinaku, „melitzana sharas” - bakłażan z grilla z fetą i warzy- Hellas - the healthiest cuisine in Poland! In spring of 2007, Hellas - the Greek Tavern in Katowice, was decided to be the healthiest restaurant in Poland by „Twój Styl” monthly. - It is a great honor for us – says Savvas Patsidis, the owner of Hellas. - First of all the contest committee appreciated the dominance of natural products used in our kitchen. We use olive oil from the first pressing which is a foundation of Greek cuisine. We serve a lot of fresh vegetables and fish dishes. Natural seasonings, mostly oregano, basil, peppers, green parsley and celery enrich the taste of dishes. Savvas Patsidis trains his Polish cooks himself. He has been in Katowice since the beginning of the 1990s. He does not modify Greek dishes to fit the tastes of his Polish clients. He uses original recipes, sometimes varying them with his own ideas. - I’m glad that Polish people change slowly their culinary likings. They become gourmets. They don’t treat being in a restaurant like eating in a canteen any more. They acquire the habit of feasting - Savvas Patsidis says. The decor of Hellas is simple and elegant. The interior decoration emphasizes the atmosphere of calm and relaxation like that of provincial village’s. Sunny colors are dominant – orange and yellow. There are a number of elements referring to the culture of Socrates’s and Plato’s country. The following dishes from the rich menu are worth recommending: SILESIA airport 4 (12) 2007 Przepis na Mussakę, podawaną w Tawernie Hellas składniki na 8 porcji: 4 bakłażany 1 kg ziemniaków 1,5 kg mięsa wołowego mielonego 300 g żółtego sera 1 kg świeżych pomidorów Bakłażany i ziemniaki kroimy w cienkie plasterki i smażymy. Po usmażeniu najpierw przekładamy ziemniakami, potem bakłażanem, następnie mięsem wołowym, uprzednio podsmażonym z pomidorami, cebulą i czosnkiem. Doprawiamy solą i pieprzem. Po ułożeniu mięsa dajemy znów ziemniaki i bakłażany, każdorazowo je soląc. Na górze posypujemy startym serem i polewamy sosem beszamelowym. Pieczemy ok. 20-30 minut w temperaturze 1800 C do uzyskania rumianego koloru. Sos beszamelowy: 1l 1 100 g 100 g mleka jajko masła mąki gałka muszkatołowa, sól, pieprz Masło rozgrzać i dodać mąkę. Dolać mleko, jajka i przyprawy. The recipe for Mussaka served in Hellas Tavern Ingredients for 8 portions: 4 eggplants 1 kg potatoes 1,5 kg beef minced meat 300 g cheese 1 kg fresh tomatoes Slice eggplants and potatoes thin and then fry them. Then cover the bottom of a dish with potatoes then cover them with eggplants and then with the beef meat which was earlier fried with tomatoes, onions and garlic, seasoned with salt and pepper. After the meat had been placed repeat the layers of potatoes and eggplants seasoning them with salt each time. Sprinkle the top with some grated cheese and béchamel sauce. Bake it for about 20-30 minutes in the temperature of 180 degrees so as to have the rubicund color. kuchnia cuisine 23 Béchamel sauce: 1l 1 100 g 100 g milk egg butter flour nutmeg, salt, pepper Heat the butter, add flour and then add milk, eggs and the seasoning. reklama wami, „reges plaki” - świeże śledziki z pieca, „saganaki toy bekri” - krewetki i małże z pomidorami i fetą, gaszone oyzo i winem. Wybornie smakuje także stek wołowy z grilla. Chleb, ser, oliwki, oliwa z oliwek, świeże warzywa i dary morza od wieków są podstawą greckiej kuchni. Smak wszystkich specjałów dopełnia, oczywiście, wino. KALI OREXI! - smacznego! Warto zapamiętać to miejsce: Katowice, plac Rostka 2 (naprzeciw Pałacu Młodzieży) tel. 032/205 07 77, www.hellas.com.pl “spanaki salata“, i.e. a salad made of fresh spinach, “melitzana sharas“ - a grilled eggplant with feta and vegetables, “reges plaki“ - fresh herrings baked in an oven, “saganaki toy bekri“ - shrimps and mussels with tomatoes and feta quenched with oyzo and wine. A grilled beef steak also tastes delicious. Bread, cheese, olives, olive oil, fresh vegetables and seafood have been fundamental in the Greek cuisine for ages. The taste of all the specialties is complete with wine, of course. KALI OREXI! - enjoy! The place is worth remembering: Katowice, Rostek Square 2 (opposite Pałac Młodzieży Youth Palace), tel. +48 32/205 07 77, www.hellas.com.pl (tes) SILESIA airport 4 (12) 2007 fot. MNTO in Rabat/Morocco 24 Maroko - królestwo z 1001 nocy Morocco - Kingdom of 1001 Nights Opuszczona wioska Aid Ben Hadou ok. 15 km od Ourzzazate / A deserted village: Aid Ben Hadou about 15 km from Ourzzazate SILESIA airport 4 (12) 2007 Scheherazade’s stories are now only literature monuments - say tourists tired of the noise and the crowd of the trendy resorts of Arab countries. Only those who have visited Morocco change their mind. Morocco became a state only in 1956. Earlier, this northeast patch of Sahara, squeezed between the Atlantic coast and the high Atlas Mountains, was ruled by the Moors, Carthaginians, Romans and the Byzantine Greeks as well as various Arab dynasties. In the colonial era the French defeated the English in the fight for domination over his territory. Since 1912 Morocco was the French protectorate, which made it soak with French customs and culture until 1956 when Morocco gained independence as a constitutional monarchy. The constitutionality is quite weak since the power of Moroccan kings is actually unlimited. Fortunately it is the power of smart people who can limit it themselves. Thus, while other Islamic countries were shaken by outbreaks of religious fundamentalism and xenophobia Morocco remained a friendly place for visitors. Morocco is worth visiting due to its exoticism. The atmosphere of the old “kasbah” – city fortresses being a tangle of narrow streets, tiny stores and cafes is worth feeling, too. Doing shopping in a ”suku” fot. MNTO in Rabat/Morocco Baśnie Szeherezady to już tylko literacki zabytek - mówią turyści w modnych kurortach państw arabskich, zmęczeni hałasem i zatłoczeniem. Zmieniają zdanie dopiero ci, którzy odwiedzili Maroko. Państwem stało się dopiero w roku 1956. Wcześniej ten północno-wschodni skrawek Sahary, wciśnięty między brzeg Atlantyku i wyniosłe góry Atlas, rządzony był przez Maurów, Kartagińczyków, Rzymian, Bizancjum i rozmaite dynastie arabskie. W epoce kolonialnej walkę o dominację nad tym terenem wygrali z Anglikami Francuzi, stąd Maroko od roku 1912 było protektoratem francuskim. Do roku 1956 nasiąkało francuskimi zwyczajami i kulturą, kiedy to zyskało niepodległość jako monarchia konstytucyjna. Ta konstytucyjność jest dość słaba, bo marokańscy królowie mają władzę praktycznie nieograniczoną, ale na szczęście jest to władza ludzi mądrych, którzy potrafią ją ograniczać. Jeśli więc innymi państwami islamu wstrząsały skurcze religijnego fundamentalizmu i ksenofobii, to Maroko pozostało krajem przyjaznym dla przybyszów. Warto tam pojechać dla egzotyki, by poznać atmosferę starych „kasbah”, miejskich twierdz, które stanowią plątaninę wąskich uliczek, sklepików i kawiarenek. Warto zrobić zakupy na suku, czyli bazarze, Taras: Tanger / The terrasse: Tanger “Fly from Katowice!“ with charter airlines i.e. a bazaar where haggling is a favorite kind of sports of both the local vendors and the tourists. The greater discount you manage to get (sometimes it can be even 70%), the greater respect you earn in the seller’s eyes. Expeditions to Sahara are unforgettable experiences for everyone. At the gateway to Sahara there is an over 100 years old road sign under which tourists love to be photographed. The sign says: “Timbuktu, 52 days“ - that long it takes to get there on the back of a good camel… The Atlas Mountains show unusual charm. The highest peak - Jbel (Jebel) Toubkal (4165m) impresses with the snow-covered peak all year long. Tourists usually head towards the Atlantic. They spend some time in the capital city of Rabat, then they set off to the south, to Casablanca, the city famous for the movie romance of all time, then to Mohammadia, El Jadida, Safi and then to Agadir which we strongly recommend. Moroccans say that the city ran out of its bad luck in 1960 when it was totally destroyed by an earthquake. Afterwards Agadir was rebuilt and a second to none water sports center was built there accompanied by beautiful golf fields (famous Royal Golf Agadir including), 130 tennis courts, and plenty of luxurious and – attention! – reasonably costing hotels. Swimming in the sea at the African coast is often similar to soaking in a liquid. Although it is stormy in the main, its temperature is of that of a soup. In Agadir, the water is wonderfully clean and cool owing to the Canary current flowing round this piece of coast. fot. MNTO in Rabat/Morocco gdzie targowanie się jest ulubionym „sportem” zarówno miejscowych handlarzy, jak i turystów. Im więcej utargujesz z pierwotnej ceny (czasem udaje się zbić ją nawet o 70%), tym większym szacunkiem cieszysz się w oczach kupca. Niezapomnianym przeżyciem dla każdego pozostają wyprawy na Saharę. Jest u jej wrót drogowskaz, który ma przeszło 100 lat, a pod którym lubią fotografować się przybysze. Napis na nim głosi: „Timbuktu 52 dni“ - tyle jedzie się tam na dobrym wielbłądzie... Niecodzienne w Afryce uroki prezentują góry Atlas. Najwyższy z nich - Dżabal Tubkal (4165 m) - imponuje ośnieżonym także w lecie wierzchołkiem. Turyści ciągną jednak przede wszystkim nad Atlantyk. Trochę pobędą w stołecznym Rabacie, ale na ogół potem ruszają na południe: do sławnej z filmowego romansu wszechczasów Casablanki, do Mohammedii, El Jadida, Safi i wreszcie do szczególnie przez nas polecanego Agadiru. Marokańczycy mówią, że to miasto swój zapas pecha wyczerpało w roku 1960, kiedy trzęsienie ziemi zniszczyło je kompletnie. Potem jednak Agadir odbudowano, tworząc ośrodek sportów wodnych nie mający sobie równych, któremu towarzyszą przepiękne pola golfowe (także sławny Royal Golf Agadir), 130 kortów tenisowych, a przy tym wiele luksusowych i - uwaga! - rozsądnych w cenach hoteli. Pływanie w morzu u wybrzeży Afryki często przypomina moczenie się w płynie, choć na ogół burzliwym, to w temperaturze zupy. W Agadirze woda jest cudownie czysta i chłodna, 25 „Lataj z Katowic!” liniami czarterowymi Brama Bab Mansour w Meknes The gate - Bab Mansour in Meknes reklama „Lataj z Katowic!” liniami czarterowymi “Fly from Katowice!“ with charter airlines 26 Marakesz - stroje ludowe Marrakech - national dresses fot. Michał i Monika Guziak; ze zbiorów Stowarzyszenia Kultury i Turystyki Krajów Arabskich phot. Michał and Monika Guziak; from the collection of the Association of Arab Countries Culture and Tourism dzięki opływającemu ten fragment brzegu prądowi kanaryjskiemu. Kuchnia marokańska to bogactwo smaków i aromatów: kuskus, daktyle, baranina, oliwki, owoce, orzechy i mnóstwo ziół. W hotelowych restauracjach, choć to kraj muzułmański, także kieliszek wina można wypić, ale afiszowanie się z piciem alkoholu należy mocno odradzić. Maroko jest stosunkowo tanie. Równowartość sumy 100-150 zł na dzień pozwala na pobyt w warunkach wysokiego standardu. Za 50 zł też da się przeżyć. Walutą jest tu dirham (MAD). 1 euro to ok. 10 dirhama. Paszport przybysza do Maroka powinien być ważny przez co najmniej 6 miesięcy. Polacy wiz nie potrzebują, ale czasem mogą być na granicy przepytani z posiadania odpowiednich środków finansowych. Maroko - gościnny kraj nad Atlantykiem - ma znakomite (a ostatnio coraz lepsze) połączenia lotnicze z Polską. Marokańska stolica Agadir to nowość roku 2007 w ofercie lotów czarterowych, realizowanych z MPL Katowice. Wyloty z Katowic do Maroka oferują następujące biura podróży i touroperatorzy: Neckermann, Rainbow Tour, Sky Club, Triada, Sun&Fun i TUI. Szczegóły dotyczące wylotów do Maroka oraz programu „Latam z Katowic!” są dostępne na stronie internetowej katowickiego portu lotniczego: www.katowice-airport.com Tomasz Bielecki fot. MNTO in Rabat/Morocco Koutoubia w Marakeszu z górami Atlas w tle The Koutoubia in Marrakech with the Atlas mountains in the back SILESIA airport 4 (12) 2007 Moroccan cuisine shows the richness of tastes and aromas: cuscus, mutton, dactyls, olives, fruit, nuts and loads of herbs. Even though Morocco is a Muslim country, in the hotel restaurants you can have a glass of red wine. However, flaunting drinking alcohol is strongly advised against. Morocco is relatively cheap. Equivalent of 100-150 PLN a day guarantees high standard of living. You can also survive for 50 PLN a day. The currency in Morocco is dirham (MAD). 1 EURO is about 10,60 Moroccan dirhams. When you arrive in Morocco your passport should be still valid for another 6 months. Polish people do not need visas but sometimes at the border they might be asked about sufficient financial resources they should have coming to the country. This hospitable country at the Atlantic has superb (more superb recently) flying connections with Poland. Moroccan city of Agadir is the novelty of 2007 in the offer of charter flights available at Katowice International Airport (MPL). Flights from Katowice to Morocco are also offered by tourist agencies and tour operators such as: Neckermann, Rainbow Tour, Sky Club, Triada, Sun&Fun and TUI. For details on the departures to Morocco and “I fly from Katowice!” program go to the website of MPL www.katowice-airport.com ATRAKCYJNE NIERUCHOMOŚCI PO ROZSĄDNYCH CENACH Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A. dysponuje wieloma atrakcyjnymi, zrewitalizowanymi terenami pogórniczymi Skarbu Państwa, doskonale nadającymi się na lokalizacje nowych inwestycji. Ich położenie w centrach dużych miast lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie to szczególny walor, dający również możliwość pozyskania wysoko wykwalifikowanej kadry pracowników oraz szybkiego nawiązania kontaktów kooperacyjnych. Część tych obszarów znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie terenów Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, co jest ich wyjątkowym walorem. Oferowane nieruchomości położone są w sąsiedztwie istniejących systemów komunikacyjnych oraz w rejonach, gdzie taka infrastruktura jest modernizowana lub obecnie budowana od podstaw. Dostępność komunikacyjna, bliskie sąsiedztwo linii energetycznych, gazowych, układów wodno-kanalizacyjnych, czyni je wyjątkowo przydatnymi pod budowę nowych zakładów usługowych lub wytwórczych. W wielu przypadkach strategia i kierunki ich zagospodarowania ujęte zostały w nowych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Katowice Oferujemy nabycie prawa wieczystego użytkowania tych nieruchomości w trzech województwach południowej Polski, tj. w województwie śląskim, małopolskim i dolnośląskim w nieskomplikowanych procedurach przetargowych. Więcej informacji uzyskacie Państwo kontaktując się z nami bezpośrednio - zapraszamy na ul. Kopalnianą 6 w Katowicach - lub telefonicznie dzwoniąc pod numery 0 48 32 35 13 316, 0 48 32 35 13 307 (w języku angielskim). Zapraszamy również na stronę internetową Spółki. Kaczyce ATTRACTIVE REAL ESTATE AT GOOD PRICE Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A. has at its disposal a lot of attractive, revitalized post-mining ground lots owned by the Treasury of Poland which are perfect for new investment locations. Their setting in the centers of large cities or in the neighborhood is a special asset giving the opportunity of obtaining highly qualified personnel and quick establishing corporate contacts. A part of the ground lots is located in the close proximity of Katowice Special Economic Zone, which is of significant advantage. The offered real estate sites are neighboring the existing transport systems or are located in the regions where such infrastructure has been modernized or currently built from the very bases. Jaworzno Transport service accessibility, close proximity of power and gas lines as well as water and sewage systems make the lots exceptionally suitable for building new service or manufacturing plants. In many cases strategies and directions for their development have been included in the new local site planning plans. We offer acquisition of the right for perpetual lease of such real estate in three provinces in the south of Poland, i.e. Silesian, Małopolskie and Dolnośląskie, by way of simple tender procedures. For more information please contact us directly visiting our office in Katowice at Kopalniana 6 or calling 0 48 32 35 13 316, 0 48 32 35 13 307 (English). Trzebinia Please visit our website. Katowice • Sosnowiec • Bytom • Jaworzno Trzebinia • Jastrzębie Zdrój • Wodzisław Śląski Kaczyce • Nowa Ruda Powierzchnie od 0,1 ha do 66 ha Lots sizes from 0,1 ha to 66 ha Wodzisław Śląski Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A. ul. Kopalniana 6 40-205 Katowice tel. 032/ 35 13 301, 35 13 313 fax: 032/ 35 13 309, 35 13 310 e-mail: [email protected] www.srk.com.pl 28 Orzech w niebie - podniebne opowieści Czarka Orzecha Orzech in heaven - soaring tales by Czarek Orzech Zanim pasażerowie pojawili się w Pyrzowicach, na lotnisku stacjonował 39 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego. Before passengers turned up in Pyrzowice the 39th Regiment of Fighter Aviation was stationed there. Strzegli polskiego nieba They guarded the Polish sky Niewielu pamięta, że z Pyrzowic startowały kiedyś tylko wojskowe myśliwce i nikt o ruchu pasażerskim w tym miejscu nawet nie myślał. fot. Piotr Adamczyk Historia awiacji zna jednak wiele takich przypadków, kiedy lotnisko służyło najpierw pilotom wojskowym, a z czasem przechodziło we władanie cywilów. Lotnisko polowe w Pyrzowicach zbudowali okupujący Polskę Niemcy. Rozpoczęli od osuszenia bagiennego terenu w roku 1940. Następnie wytyczyli trzy bitumiczno-betonowe pasy startowe o długości od 1000 do 1500 m, ale jednakowej szerokości - 50 m. Miały kształt litery „delta”. Do dziś zachowały się fragmenty pasów zbudowanych w tamtych czasach. W historiografii lotnisko to zajmuje szczególne miejsce. Znane jest pod nazwą Udetfeld. To tutaj, pod koniec drugiej wojny światowej stacjonowały eskadry szkolne pierwszych na świecie samolotów o napędzie rakietowym Messerschmitt 163 Komet. Po wyzwoleniu, przez blisko sześć lat pozostawało pod nadzorem Armii Czerwonej. Sowieci dokonali zmian, tworząc awaryjny pas trawiasty, równoległy do betonowego - tego samego, który po wielu modernizacjach istnieje do dzisiaj. Zlikwidowane zostały pasy skośne, choć kawałek jednego z nich pozostał i można go zobaczyć z tarasu widokowego, to tzw. skośna. Rosjanie przekazali lotnisko polskim żołnierzom na początku lat pięćdziesiątych. 17 kwietnia 1951 roku powołany został 39 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego z wydzielonych sił i środków 7 Dywizji w Krakowie. Jednostka otrzymała jawny numer 1901 Mierzęcice. Do dziś powoduje to pewne nieporozumienia, jakby chodziło o dwa różne lotniska. Tymczasem dla określania części wojskowej przyjęto nazwę „Mierzęcice”, a cywilnej - „Pyrzowice“. 39 Pułk wyposażony był zawsze w najnowocześniejsze samoloty, w które uzbrajana była nasza armia - najpierw tłokowe, później odrzutowe i w końcu naddźwiękowe. Były to m. in.: Jak-23, Lim-2, Lim-5, TS-11 Iskra, MiG-19, MiG-21. O doskonałym wyszkoleniu pilotów stacjonujących w Mierzęcicach świadczy ich udział w wielu pokazach lotniczych, m.in. w spektakularnym przelocie w formacji „tafla”. - W zwartym szyku, skrzydło w skrzydło, leciały 64 samoloty. Był to duży wyczyn i niesamowite przeżycie - wspomina ppłk pilot Marek Zapiór, uczestnik niezapomnianej defilady. Piloci z Mierzęcic, majorzy Andrzej Bugała i Henryk Wrzesień, byli kandydatami na członków załogi pierwszego lotu w kosmos z udziałem Polaka. Po morderczych testach znaleźli się w ścisłej piątce kandydatów na kosmonautów w Gwiezdnym Miasteczku SILESIA airport 4 (12) 2007 Not many people remember that once only military fighters used to take off from Pyrzowice and nobody even thought about passenger traffic in this place. Aviation history knows a number of cases, however, when the airport was first used for military purposes and within time was passed to civilians for their handling. The airfield in Pyrzowice was built by German occupiers. In 1940 they started with drying the swampy ground. Then they marked out three bituminous and concrete airstrips, 1000 and 1500 meters long but of equal width. They were of delta letter shape. Until now there have been fragments of airstrips built in those days preserved. In the historiography this airport occupies a special place. It is known under the name of Udetfeld. Here, at the end of the II World War, school squadrons of the first world’s rocket propelled Messerschmitt 163 Komet airplanes were stationed. For six years after the liberation the airport was under supervision of the Red Army. The Soviets made changes creating an emergency grass airstrip parallel to the concrete one – the same which after a number of modernizations have existed until now. Diagonal strips were removed, although a piece of one of them was left and can be seen from the overlook terrace – it is the so called skew. The Russians handed the airport over to the Polish soldiers at the beginning of the 1950s. On 17 April 1951 the 39th Regiment of Fighter Aviation was formed out of the forces and resources of the 7th Division of Kraków. The unit received an open number - 1901 Mierzęcice. Up till now there has been some misunderstanding as if two different airports were discussed. Meanwhile the name Mierzęcice was adopted to refer to the military part, and Pyrzowice – to the civilian one. The 39th Regiment was always equipped with the most modern airplanes with which our army was armed - at first with piston-engined and then with jet and supersonic planes. These were Jak-23, Lim -2, Lim-5, TS -11 Iskra, MiG-19, and MiG-21 among others. - The participation of our pilots stationed Mierzęcice in many flying shows proves their excellent flying skills. One of them was a spectacular “panel” flight - 64 airplanes flew wing by wing in a close formation. It was a great feat and extraordinary experience - recalls colonel pilot Marek Zapiór, a participant of the unforgettable parade. Pilots from Mierzęcice, majors Andrzej Bugała and Henryk Wrzesień applied to be members of the crew of the first space flight participated by a Pole. After murderous tests they qualified to the tight five of the candidates for astronauts in Stellar Town near Moscow. Finally Mirosław Hermaszewski was selected and then they were never given a chance to fly into the stars. Civilians turned up at the airport in Pyrzowice in 1966 because starting from the end of the 1960, Katowice was deprived of the air transport. The airport in Muchowiec was closed down due to mining damages which resulted in protests expressed by a lot of business circles. Companies, especially of mining and metallurgic industry, demanded opening flying connections to seaside cities, at least for the holiday season. This is how Pyrzowice was made available also for the passenger traf- pod Moskwą. Wybrano Mirosława Hermaszewskiego, a potem nie było im już dane odbyć podróży do gwiazd. Cywile pojawili się na wojskowym lotnisku w Pyrzowicach w 1966 roku, ponieważ od końca lat sześćdziesiątych Katowice były pozbawione komunikacji powietrznej. Lotnisko na Muchowcu zostało zamknięte z powodu szkód górniczych, co spotkało się z protestem przede wszystkim środowisk gospodarczych. Przedsiębiorstwa, zwłaszcza górnicze i hutnicze, domagały się uruchomienia połączeń z miastami nadmorskimi przynajmniej w okresie wakacyjnym. Pyrzowice udostępnione zostały więc również dla ruchu pasażerskiego. 6 października 1966 roku odbył się inauguracyjny rejs do Warszawy samolotem Polskich Linii Lotniczych LOT. Piloci narodowego przewoźnika korzystali z wojskowych pomocy nawigacyjnych: radiolokacyjnego systemu lądowania (RSL), bliższej radiostacji prowadzącej (BRD), dalszej radiostacji prowadzącej (DRP), radionamiernika. Nawet oświetlenia pasa startowego zapewniał wojskowy system ŁUCZ-1. Wojskowi kontrolerzy przestrzeni powietrznej byli przeszkoleni również w procedurach cywilnych. Taka sytuacja trwała przez wiele lat, aż do przejęcia lotniska w zarząd przez Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze w 1994 roku. Sąsiedztwo wojska bywało dla podróżnych czasami bardzo widowiskowe. Mogli podziwiać starty i lądowania samolotów myśliwskich MiG-21, gdyż one zawsze miały pierwszeństwo przed maszynami pasażerskimi. Dla bardziej wtajemniczonych jeszcze większą atrakcją był pobyt w Bazie Statków Powietrznych - wydzielonej jednostce na terenie 39. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego. Była to jedyna w Polsce specjalna jednostka, powołana w myśl Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych z 1990 roku do niszczenia uzbrojenia lotniczego. Trafiały tam wycofywane z użytkowania samoloty. Jednak część z nich nie została pocięta na żyletki, lecz znalazła nabywców za granicą. Jeszcze sprawny do lotu MiG-15 popłynął do hobbysty w Australii, a MiG-21 wzbogacił kolekcję zacumowanego w Nowym Jorku lotniskowca - muzeum Intrepid. Ogółem kolekcjonerzy zakupili około 30 samolotów, najwięcej typu Lim-5 oraz TS-11 Iskra. Dziś o obecności wojska w Pyrzowicach przypomina postawiony przed terminalem pasażerskim i pomalowany przez młodzież MiG-21M (nr boczny podczas służby 6813) oraz tablica pamiątkowa. W 1987 roku, po 35. latach służby, przyszedł rozkaz rozformowania 39. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego. Jeszcze przez kolejnych 12 lat korzystali z lotniska (choć w coraz to mniejszym zakresie) piloci 11. Pułku Myśliwskiego z Wrocławia. Obecnie z biało-czerwonymi szachownicami lądują już tylko samoloty 36. Specjalnego Pułku Lotnictwa Transportowego, które przewożą głowy państwa i członków rządu, czyli tzw. VIP-ów. Czarek Orzech, PR Katowice SILESIA airport 4 (12) 2007 Orzech in heaven fot. Igor Popławski fic. On 6 October 1966 the first flight was done from Warsaw on the board of LOT Polish Airlines airplane. Pilots of the national air carrier used military navigation equipment, e.g. radiolocation system of landing (RSL) and others. Even the lightning of the airstrip was ensured by ŁUCZ-1 military system. Military airspace service was also trained in civil procedures. This situation lasted for many years until the management of the airport was taken over by the Upper Silesian Aviation Group in 1994. The neighborhood of the army was sometimes spectacular for travelers. They could admire takeoffs and landings of MiG-21 fighters since they always took precedence over passenger planes. For the initiated a visit to the Spaceship Base was even of greater attraction - a unit separated in the area of the 39th Regiment of Fighter Aviation. It was the only special unit founded in Poland – according to the Treaty on conventional military forces of 1990 – to destroy aviation armaments. Airplanes withdrawn from the active use were directed there. However, part of them was not cut into razors but found buyers abroad. MiG-15 which was still able to fly sailed to a hobbyist to Australia and MiG-21 enriched a collection of an air carrier moored in New York – Interpid Museum. In total, collectors purchased about 30 airplanes, Lim-5 and TS-11 Iskra types being in majority. Nowadays presence of the army in Pyrzowice is reminded by MiG-21M, fancily painted by the youth and placed in front of the passenger terminal (side number when on duty - 6813) and the commemoration plaque. In 1987, after 35 years in service, the 39th Regiment of Fighter Aviation was ordered to be deformed. For another 12 years pilots of the 11th Fighter Regiment from Wrocław used the airport but in a lesser range. Now, the only airplanes with white and red chess boards that land in Pyrzowice are the ones of the 36th Special Regiment of Transport Aviations that carry heads of states and members of the government, i.e. so called VIPs. Orzech w niebie 29 reklama W POPRZEDNIM WYDANIU PRZEDSTAWILIŚMY SYLWETKI CZTERECH ZAGRANICZNYCH GOŚCI, KTÓRZY ZAKOCHALI SIĘ W ŚLĄSKU. NASI PIERWSI ROZMÓWCY POCHODZILI Z CHŁODNYCH WYSP BRYTYJSKICH ORAZ ZE STANÓW ZJEDNOCZONYCH. DZISIAJ POSTANOWILIŚMY POROZMAWIAĆ Z OSOBAMI, KTÓRE PRZYJECHAŁY TUTAJ Z CIEPŁEGO POŁUDNIA. CZYM DLA NICH JEST NASZ REGION? LAST WEEK WE PRESENTED FIGURES OF FOUR FOREIGN GUESTS WHO SILESIA. OUR FIRST INTERLOCUTORS CAME FROM B RITISH I SLANDS AND THE U NITED S TATES . T ODAY WE FELL IN LOVE WITH COOL DECIDED TO TALK TO PEOPLE WHO CAME HERE FROM THE WARM SOUTH . WHAT IS OUR REGION FOR THEM ? Śląsk. Przystanek na żądanie Silesia. A Request Stop Rodrigo Vizeu de Oliveira, Savvas Patsidis i Antonio Fabbri przyjechali na Śląsk z odległych zakątków Europy i świata. Zapytaliśmy ich co odnaleźli w naszym regionie i dlaczego zdecydowali się tu pozostać. Rodrigo Vizeu de Oliveira, Savvas Patsidis and Antonio Fabbri came to Silesia from distant corners of Europe and the world. We asked them what they had found in our region and why they had decided to stay here. Exotic Silesia Śląsk egzotyczny In Rio de Janeiro, the BrazilNa granicy z wielkimi lasami ian capital city of dancing, Amazonii, w brazylijskiej stoneighboring great Amazon licy tańca Rio de Janeiro woods Rodrigo Vizeu de dorastał Rodrigo Vizeu de Oliveira grew up. Today he Oliveira. Dzisiaj jest chyba may be the most recognizable najbardziej rozpoznawalnym resident of Pawłowice, a mieszkańcem małej miejscosmall place near Żory from wości Pawłowice niedaleko where he commutes to Żor, z której codziennie Katowice every day. dojeżdża do pracy w Katowi- It is Poland that is exotic. cach. Brazil? Yes, it is warm but - To Polska jest egzotyczna. when you live there long you Brazylia? Owszem ciepła, ale get used to it - says Rodrigo jak się w niej długo mieszka, who teaches three languages to człowiek się przyzwyczaja in EMPiK Foreign Language ocenia Rodrigo, który uczy aż School in Katowice. trzech języków w Szkole JęzyHe interrupted his traveling ków EMPiK w Katowicach. around the world when he Swoje wojaże po całym świemet Ludmiła, a girl from cie przerwał gdy poznał Poland. Now they are marLudmiłę, dziewczynę z Polski. Obecnie są już małżeństwem, Rodrigo Vizeu de Oliveira był już z żoną Ludmiłą na wakacjach w rodzinnym ried and his presence in Rio de Janeiro. Na stałe zamieszkał jednak w Pawłowicach, niedaleko Żor. Pawłowice induced a huge a jego obecność w PawłowiRodrigo Vizeu de Oliveira has already spent vacations with Ludmiła in his homesensation. cach wzbudziła niemałą town - Rio de Janeiro. He decided to stay in Pawłowice, near Żory, for good. - Today every, even the oldest sensację. neighbor greets me saying ”Hello” instead of ”Dzień - Dzisiaj każdy, nawet najstarszy sąsiad mówi mi już dobry” (Good Day). It is great that thanks to me people „Hello“ zamiast „Dzień dobry“. Cieszę się, że dzięki mnie learn languages - Rodrigo smiles. Even though he misses uczą się języków - śmieje się Rodrigo. Mimo, że tęskni trothe Brazilian carnival a little, Silesia has already become chę za brazylijskim karnawałem, to Śląsk stał się już jego his second home. drugim domem. - We do not move from here far and a lot because we have - Nie ruszamy się stąd zbyt daleko, bo mamy kilkumiea few-month old baby. Though we love going to Beskidy sięczne dziecko. Chętnie natomiast całą rodziną with the whole family - Rodrigo admits. wyjeżdżamy w Beskidy - przyznaje. Przyzwyczaił się też do He got used to Polish temperatures: polskich temperatur: - He feels best (like home) in 40-degree heats. When the - Najlepiej (jak w domu) czuję się w 40-stopniowych upatemperature drops to 20 degrees I need to ”dress like an łach. Gdy temperatura spadnie do 20 stopni muszę onion” - de Oliveira says. ubierać się na cebulkę - mówi de Oliveira. Ffot. archiwum rodzinne / Family Archive a concept for Silesia pomysł na Śląsk 30 SILESIA airport 4 (12) 2007 pomysł na Śląsk fot. Łukasz Buszman a concept for Silesia 31 Savvas Patsidis na Śląsku czuje się tak samo jak w Grecji Savvas Patsidis feels in Silesia like in Greece Polska jak Hellada Savvas Patsidis urodził się w Bielsku-Białej, ale już jako kilkunastolatek, wraz rodzicami pochodzącymi z Grecji, wyjechał do Salonik. - To był 1974 rok i ogromny przeskok. W Polsce komunistyczna szarzyzna, a tam piękna pogoda i ludzie weseli, bardziej towarzyscy. Z dzisiejszej perspektywy mogę powiedzieć, że to tylko powierzchowne różnice. Teraz, po przemianach i w Grecji, i w Polsce czuję się tak samo mówi Patsidis. Na Śląsk wrócił w 1993 roku i już pozostał. Wszystko za sprawą Barbary - dziewczyny z Katowic, w której się zakochał. Dzisiaj są już małżeństwem. Mają dwóch synów. - Dwunastoletniego Teodora i 9-letniego Bartka - opowiada Patsidis. W Katowicach założył już kilka pizzeri i restauracji, ale dzisiaj jego oczkiem w głowie jest Grecka Tawerna Hellas przy pl. Rostka, w której jest szefem kuchni. W tegorocznym rankingu miesięcznika „Twój Styl” Hellas został wybrany najzdrowszą restauracją w Polsce. - Zawsze miałem smykałkę do gotowania, dlatego wszystkich kucharzy szkolę sam. Klienci na Śląsku zwykle zamawiają tradycyjne dania, czyli owoce morza, mięsa z grilla, mussakę czy sałatę wiejską, w Polsce nazywaną grecką - ocenia. Podobnie jak Brazylijczyk, Rodrigo upodobał sobie Beskidy. - Jestem zapalonym narciarzem, więc zimą, jak tylko mam czas, wyjeżdżam do Szczyrku - stwierdza Patsidis. SILESIA airport 4 (12) 2007 Poland like Hellas Savvas Patsidis was born in Bielsko-Biała but when he was a few years old, together with his parents who came from Greece he left for Saloniki. - It was 1974. The change was enormous. In Poland there was communist greyness and in Greece the weather was beautiful and people were cheerful and more sociable. Looking back I can say that the differences are only superficial. Now after the transformation, in Greece and in Poland I feel the same Patsidis says. He came back to Silesia in 1983 and he stayed here. It was Barbara, a girl from Katowice whom he fell in love with that made him stay. Today they are married and have two sons: twelve-year old Theodore and nine-year old Bartek - tells Patsidis. He opened a couple of pizza places and restaurants in Katowice but today Hellas - a Greek restaurant situated at Rostek Square where he is a chef, is an apple in his eyes. In this month’s ranking list of ”Your Style” monthly (”Twój Styl”), Hellas was chosen as the Healthiest Restaurant in Poland. - I had always this gift for cooking that is why I train all cooks by myself. Customers in Silesia usually order traditional dishes i.e. seafood, grilled meat, mussaka or rural salad which is called Greek salad in Poland - he states. Similarly to Rodrigo, the Brazilian, Patsidis loves Beskidy. - I am a skiing lover so in winter whenever I have times I go to Szczyrk - tells Patsidis. reklama atena instytut piękności K o s m e t y k a t w a r z y i c i a ł a SKIN JET: mikrodermabrazja, złuszczanie naskórka, blizny, przebarwienia PREMIUM 2: modelowanie i wyszczuplanie ENZYMSONIK: mikrodermabrazja + enzymy + ultradźwięki, lifting bez skalpela ZDROWE CIAŁO: usuwanie cellulitu, ujędrnianie itp. 2B najnowsza kuracja liftingująca ZABIEGI BIUSTU, KAPSUŁA SPA Katowice, ul. Żwirki i Wigury 7, tel. 0693 585 954, www.ipatena.pl fot. Arek Ławrywianiec a concept for Silesia pomysł na Śląsk 32 Antonio Fabbri (z lewej) w Tychach nie tylko pracuje. W mieście jest znanym filantropem, za co uhonorowano go tytułem Dobroczyńca Roku 2006. Antonio Fabbri (left) not only works in Tychy. He is a well-known philanthropist in town which made him awarded with the honorary title of the Benefactor of the Year 2006. Samotnik z Paprocan Antonio Fabbri, prezes Denso Thermal Systems Polska Sp. z o.o. do Tychów przyjechał dziewięć lat temu. Do Polski skierowała go firma. - Miłość zostawiłem we Włoszech. Na początku bardzo tęskniłem za moim rodzinnym Neapolem oraz Capri i Sorrento - opowiada. W Tychach mieszka sam, ale dużo czasu spędza z przyjaciółmi, których poznał w Polsce. Raz na trzy miesiące z Italii przyjeżdża do niego żona, przywożąc zapasy włoskiego jedzenia, z którego Fabbri samodzielnie przygotowuje później posiłki. - Nic nie zastąpi mi spaghetti, ale jak dla mnie numerem jeden w polskiej kuchni jest żurek - przyznaje. Kiedy szuka wyciszenia pędzi rowerem nad zalew Paprocany jego ulubiony zakątek w mieście. Jest kibicem piłki nożnej, sponsoruje siatkówkę kobiet, a sam czynnie uprawia sport. Jeździ na basen, na boisku jest bramkarzem. W mieście kochają go także za działalność filantropijną. Trzy lata temu zaczął wspierać Ośrodek Usług Opiekuńczo-Wychowawczych w Tychach, który stał się dla niego drugą rodziną. Do dzisiaj, wraz z żoną, organizuje spotkania wigilijne dla dzieci z ośrodka, remontuje i wyposaża im mieszkania, zainicjował wakacyjne wyjazdy swoich podopiecznych do rodzin we Włoszech. Aby czuły się tam dobrze zapewnia im naukę języka włoskiego. Pomaga obu stronom utrzymać więzi i przyjaźnie jakie zawierają, pośrednicząc w korespondencji i tłumacząc ją. - Czuję się spełnioną osobą pomagając innym. To wielki dar, który otrzymałem na Śląsku. Największa satysfakcja to widzieć radość dzieciaków - dodaje. W tym roku otrzymał z rąk prezydenta Tychów nagrodę Dobroczyńca Roku 2006. Aneta Bergieł, Łukasz Buszman SILESIA airport 4 (12) 2007 A lone wolf from Paprocany Antonio Fabbri, the president of Denso Thermal Systems Polska Sp. z o.o. came to Tychy nine years ago. He was sent here by his company. - I left my love in Italy. At first I really missed Naples - my home town, Capri and Sorrento - he tells. He lives on his own in Tychy but he spends a lot of time with friends whom he met in Poland. Once in three months his wife comes from Italy to visit. She brings supplies of Italian food which Fabbri uses later to prepare his own meals. - Nothing can substitute for spaghetti but what I love most about Polish cuisine is ”żurek” - he admits. When he seeks for peace and silence he rushes on his bike to Paprocany lake, his favorite place in town. He is a football fan, a sponsor of a female volleyball team and does sports himself. He likes to go swimming and when in football pitch he is a goalkeeper. In town he is loved also for his philanthropic activities. Three years ago he started to support Guardian and Education Center in Tychy which became his second family. Until now together with his wife he organizes Christmas meetings for children from the center. He refurbishes and decorates their flats. It was his initiative to send his charges to spend holidays with Italian families. To make them feel comfortable there he helps the kids to learn the language. He assists both sides to keep the bonds and friendship acting as a messenger and translator. - I feel to be a fulfilled person when I help others. It is a huge gift which I got in Silesia. The greatest satisfaction is to see the joy of the kids - he adds. This year he was awarded with ”the Benefactor of the Year 2006” award which was handed to him by the president of Tychy.