mOt kiwr sui hoe tai Wang

Tuang nim Pham Bang Khoa CN12
mOt kir sui hoe
tai Wang
w
Lai Giai thieu: Pham Dang Khoa sinh nam
1946 tai Nam Dinh, Mt nghiep K9 sir Cong nghe
Khoa 12 nam 1971, lam viec tgi Xuang clac hang
CARIC SaiGon. Chi vai thcing sau ngay 30/4/1975,
anh bi mat tai ngn trong mat lein di lam "ding tac
thew hi chet dual trong mat cai ao nh6 cgnh
sang Saigon!!!
CO le ten con nq anh Khoa mOt bai viet, nen
meri day, khi lien lac duet vài anh Nguy gn Xuan
My ey Texas- Hoa KS', sau hcm 40 nam each biet,
M9 lid Khoa ding kh6a KSCN12, thuec Trung
tam Quc Gia icy Thuat Pha Th9, tei vOi viet
bai nay de tuang niem Pham Dang IChoa. -raj da
chi:mg kin cai chit cüa nguai ban ky six tai rang
nay lac anh mai vim tron 30 tuei, can rift tre.
"Hang" Cade la met cong ty chuyen lam cac
cong trinh km ve giao th6ng, hang WE, ca khi
nhu (long cac pha cho BO Giao Th6ng Van Tai, xe
LaDaLat cho hang xe Citroen (lac do, nghe dau
cha tich tap doan xe hai Hyundai can dang lam
rung thi phai!!), lam cac lo hai, cac thiet bi cho
Cang ty din lye, nha may throng, don din cao su
nam ben kia ba song Saigon, thuec dia phan
Thu Thiem, &Si dien ban Bach ding. Cane da co
a do rAt Mu, dr theri Phap thuOc con set lai, do met
nguai Phap gee Do that lam chil.
Thang 8 narn 1970, vim ra truOng, toi &roc
hang Cane nhan vao lam er "Trai A", phan xuerng
chanh ve ca khi-may dyng cu, con anh Khoa, vao
sau met nam va lam "Trai F", phan xuang dac the
ccx phan. Hai trai nam sat ben nhau, ding tre, cling
truang va cling cep the vi sty tOi "tin" ve cac do anh
56 • Doc San Se 5 Su Gong NghO
Ay dim ra co lei, nen chang t8i
a kat than tir do.
Theo anh my cang khoa, thi trong lap thuang
gei anh Ay la "Khoa dien" vi nhieu lac anh cai
trAn, chai bong ro met minh, gala trim nang chang
chang... Anh Khoa co met gucmg mat chit dien va
net ruei hai to ben ma phai, nguari to lam yam va,
nuerc da ngam den, toe quan va de dai den tan vai,
ngyc thi day long nhu tay, dai den ve Taekwondo
thi phai, lac nao cang nOi nhanh, da la tieng Anh
hay Phap.
Sau khi 'Ong t (nguyen la gido six day ve luyen
kim cUa chi:mg toi 6 twang) red chirc vu tnremg
phan xuang dUe trai F, anh IChoa len thay the, toi
kh6ng biet anh Ay dieu hanh nhir the nao, nhtmg
san pham giao sang cho phan xuemg ccr khi co kha
hum, bat bt trá ve, bort cac thi nhu bi beng, co 16
mot, nu lei qua Ion phai ten nhieu gia cong hay
thieu kich thuerc do co rat bin dang Anh IChoa,
hoc hin tir c8ng viec, phat huy sang kien cUa minh
vao mei don clat hang, theo sat c6ng viec tir nhan
sty cho den thiet bi, Mit xir mei ngueri trong phan
xuemg nhu trong gia dinh than thu0c, cac 'Ong cai,
'Ong thy: men anh, nen chi anh tan firth, nOi het
nhi-mg kinh nghiem minh c6, nen anh co site nen
rat nhanh, nam duet bi quyet trong nganh nghe.
CO rat nhieu yeu t anh hiremg den thanh pham
dac, vi vao then do chua ceo nhang thiat hi kiem
soat t6i tan nhu ngay nay, nen chi dim vao kinh
nghiem hay sty thong minh suy doan ye nhieu yeu
ta: nhu d'e am, cat, khuon, each x8ng khuon, than
coke, kim loai the), ch'at gia phi, h theng giO,
10, gau de, can tryc.... qua nhieu th6ng se Ichring
hieu duet, do do ngay nay, kSi ngha san xuat thay
tha cac co phan kim khi, gang thep bang cac vat
lieu kit c6 nhiet do ruing chay thap nhu plastic,
thorn, cac hop kim the ...a lam, kiem seat, cla
thay the' hon.
dim cling cua mOt chai rugu tay math, ding tam
su thi mâi Met ba cu cua anh la di ruOt cita Truang
Chinh 'Chi tOi ra v anh chi lay sang day nha doi
din ding hem, day la nha tuong Truerng va nOi
met it ye Ong ay.
So voi cac nganh khoa hec khac, va luyan
kim, tai lieu, sach ver, tap chi, thong tin Mc do rat
blau, dem tren dau ng6n tay, neu co thi cling qua
di, doe hop kim la m'Ot bi mat tuyat d6i ciia thug
ca than, timg ding ty hay cho mot quOc gia, vi n(5
c6 tam thin chien hrec nhu che tao phi thuyen,
xe tang, trong nu thep khong tot thi sung
khOng the tot duec.v.v...
Trong met ngay di thin)/ lei cita toan hang, tai
mOt canh &mg gan de, sau 'chi tat ca va hat, di
nhien la phan xuang nao thi lo cho phan xueng
do, toi kh6ng thay Khoa va dinh ninh anh Ay da
trugc, tad chit' tcM tht chau gai anh mei bao
dOng la chit Ày kh8ng thay dau cd, ma quan do
thi can gni chau day, Inc de tOi da dang cu xá
cling nhan, each hang chi:mg 21cm, ben huy dung
anh em vao lay xe LandRover dm hang, khoang
11,12 gig Ichuya, ra chl:p lam thily lei ban sang, xe
dang chay tren canh Sing tong thi thinh linh c6
con chim cU meo (owl) Tau teen dau xe dang chay,
anh Tam (Phong Hanh Tam, anh cüa ngha sit Ngec
Giau) tai xe noi "Thoi, ong Khoa di rair. Toi ng6i
ke ben, khong tin nhu vay nen tra 16i "Anh noi
gier'n hoar... Xe den chap. cO cai ao khong to lam
(ao phia sau, hau nhtr mht i nha a qu'e thuang thay,
khong sau qua dau), diem tap trung tha tay,truerc
khi ra ve. Xe du chieu den vat) ,ao, cho bon em
ding than tre tinh nguyan ceri quan do, ding nam
tay lan ra qua lai mei phia, ba b8n tan, nhtmg
kh8ng tim thay gi. CO ngtrai nOi "Thai ye 8ng cri,
Ong kh8ng c6 day dau", trong bung t8i cling rim
tharn "May dimg lam kh6 d anh em nghe Khoa!!",
thi c6 mOt em trai dang hec viac lam trong 16 Mc,
thuerng keu Khoa bang "su platenOi veri tOi "Thai
de' em xueng coi lan ch6t coi sao" Em do nhay
xueng tan, lau chimg bang met tang hui, thi trei
nguerc ft& len, la that thanh: "Dung roi, dung red!"
T8i hei "Dung cai gi?", em dap: "Cai chtm cita.
Ong". Luc de toi chi keu trei `,1Cheing le la may
sao Khoa!!!" Lang teii chat ding, anti em ding
nhan nhao xueng cal tim thay, mang anh len, thay
miang anh van can chat, ,ntrac khong vao trong
Khoa da chet!!!
ngtrei
a
Tan con nher, Khoa thueng sang ph6ng
có may lnh, sau mEn me dfic xong, mo had nhe
nhoai, lay van con cam nhiat pho ke (pyrometer),
do khodc phach nguc. Nghe dile la vay, thich ruing
hcm lanh, kho hen Am trgt, dO la chua ke nhang khi
dec thoat ra tir mm thir khi nhiat dO rat cao tren
1200 do C, do de rat it ngtrepri thich ngha dfic, vi
toan than, lay chan, mat müi datt bi anh huerng....
IChi nao ,phat hian cai hay, anh chay sang, tay
cam gian do,the la eutectic, nao la eutectoid...,
nen thao thao bat tuyat, giang cho ten, khi nao phai
be gia ph vao, this chrome, manganese, titan,
tungsten.... mept cach say sua, kh6ng can biet
ngueri nghe ,c6 hieu hay kitting, mac ka. Ned xong
fel be di ve, doi khi tei cling gay gat lai "Thei
th8i, duet roi, 'Ong ve ben Ong di, COI dang lam
viec". Khoa kh8ng bao gify gin tôi dit tali c6 trach
m6c trong ding viac, cO le do toi co gieri thiau cho
Khoa, met c8 ban gai &Ong nghiap, co Mai, ke
tear' ex ben cang nha Wing.
Sau 30/4/75, anh mua dau met chic mote)
dm Bong Dire, mac do blouson da, vao nha tei
da khoe, xe ne to ram treri, toi hei: "Anh dam chess
Mai tren day sao, em chiu ngAi a?"; 1Choa
cueri mim, vita tra leri: "Sao kh8ng dam, Out this
the mad da, Ong thay sao?"...
Co met ngay, cu'ei tuan sau 'chi tan ser, anh
toi va nha an corn, c6 le, sinh nhat anh thi phdi, hai
Vi gia dinh anh Khoa Icheng cho mang va nha,
(chat vi s8ng nuot, se c6 hu8ng cho ngueri nha),
nen anh Khoa dugc tan hem ngay trong hang
floc San SO 5 KV Su Gong Nghe • 57
truac khi dem chon. Tg i nghi anh Khoa mat cei
le vi cü x6c, Mat din nhu bi din giat, dung tim,
ng0p ther trong nuac, than nhiet dang ruing sau
khi lao dOng, nhay vao ao lanh, nu& tü er day c6n
lanh (neu nuerc chay nhu &Ong song, thi nhiet dO
tren mat vã clued day khong each bit bao nhieu,
nuerc chay trOn au nen clued). Duang nhir c6 ai
che mat, cho nen co cá tram ding nhan trong hang
di thily lgi horn de, nhung khong ai thay anh Khoa
nhay xuong ao inc nao!!!
Vai giai thoai sieu hinh (diem) xdy ra Met tu'an
truac khi mat nhu anh Ay cat toe cao len (birth
thang toe dai, nhu ba bon thang chua h6-0, va
depi cO Binh, tha k1 van pheing chua cO gia dinh,
con gai Ong Lucmg, boa vien, an di nha tha; va
cibtg trate met tuan, khi xa lan cher nhan vien
chieu ve qua song Saigon, co met dam ngueri
xi:1m chi ch6 mOt xac ngueri chet troi tap vao ba,
toi tg nhien vot mieng chi tay noi vOi anh : "Kia,
ban anh kia", Khoa cuai va dap: "Sire may, la sO
cna toi ,c6 sao Tft vi chieu, la sao tat that, tOi se
song den 99 tu6i ", nao nes, lai noi cüa toi lai
thanh sr that dang bu6n, anh ra di trong cai ao
nho, each song Saigem khong bao xa...
a
Nher lai co lAn, anh ke chuyen, c6 may Ong
tien si, pho lien si tir Ha NOi vao tham quan, rat
ngac nhien nOi veri anh: "Anh dó dugc thep a!!!"
va anh da noi: "COn co , ngay t6i lam ra the()
khong ri (inox)". CuOc song qua ngan ngni, Ichong
dü cho Anh thgc hien giac ma nho nhO cua minh.
"Ra di khong not ngay
Nhung toi van nha nhang ngay sang song
Anh cM thep, tOi phay hen
Khoa oral, to i nal, coi dai nhu khong"
Chao Anti,
MOt ngueri ban cOn nha an anh,
TT.
(CTN-Icscn11)
13/2/2013
58 • Dc San S6 5 lc/ Su Cong Ngh0
KHONG SAU
MOt lit khach ceri ngua den mot ang song;
ngimg 14i, Ong hOi mOt ca be chan vit gan
dO rang sag co sau thong. Cou be tra
- Da, khong!
Ngueri khach, nghe the mai vircrt song.
Nhtmg khi den gala dong, ca nguoi Ian
ngga hut hod, bai treli chet mod qua dugc
ben kia song. Khi tad Ni, lu khach het vgng
sang:
- Sao nguai noi la song thong sau!
Cu be dap lai:
- Da, chau dray mat nuerc chi UN ngang
bung may con vit cna chat' thiii ma!
CA DA0 Mth
Gi6 mita Thu anh ru em ngit,
Em ngü ren cay tñ anh dong!
H6m qua anh den nha em,
Ra v mod /lb& quen 5000.
Anh quay ter lai vOi yang,
Em can ngoi de, 5000 mat tieu!
a
Teen deng can duai (tag sau,
Vg chong cay ca'y, chap sau met dir!
Gió dua bpi chugi sau he,
Gian chai chin xiu ai de ... cO con!
1P4ceta,61 tha
tot
-
-
Nguyen Clang Dam CN1I
Trong cai tri the, non not cüa toi, tOi chi Het
rang toi sinh ra tai lang Yen Thon, tong Thach Xá,
huyen Thach That, tinh San Tay. U t6i rang (t8i
gcli me toi bang u) trong Mc sinh t6i ra, bem Tay
'coo den lang„, m9i ngueri phai tan cu, rieng me con
tôi khiing the theo hi? dugc. Vi toi mai vira dugc
sinh ra, me t8i kh8ng the di chuyen xa nen hai me
con toi phai giai met cai chieu clued got met My
tre xanh ben canh met bet ao gan nha va nam a do
cho tai 'chi yen On, mcd nguai trer lai lang thi me
con toi mad trey ve nha.
T8i kh6ng biet truerc khi sinh ra t8i, u tOi &A
sinh s6ng 0 tang Yen Th6n hay a met nai nao
Ichac trong tinh Son Tay. TOi nhO, !chi tha au ted
sling a lang Yen Thon. Mac du Mc do toi cOn nhO
ninmg toi cling d'a duct huerng mUi hucmg thorn
diu diu cim nhang hat Ma chin yang, &A thin thay
nhtmg cay Ma nang triu hat, mi khi dugc mOt ai
do trong gia dinh t8i dart di chai qua nhimg canh
d'Ong Ma. Trong dip dung trong thing rung bao
la nay, teli da thay met Joan O to chimg han chpc
chiec n6i duoi nhau chay ,er phia than trai xa xa.
Day la lan dau tien toi thay xe 6 to (xe ha° chay
a met khoang cach rat xa, toi edoan la xe nha binh
Thuc ra, Mc Ay fed khong biet do la doan xe hai,
chi biet fang cO met s6 khoSi gi do di chuyen tang
\red nhau nhung khi lan han met chat toi mai biet
do la mOt doan xe o t8. Trong then gian song a
lang que, co nhang buOistra he oi a to:1i cling &a
dugc tam trong nhang ho nuac trong veo, nhung
khOng phai ho sen nhu ca Nguyen Khuyen tã ma
la mOt hO rarept than tao duct xep bang nhimg
vien dá cuOi lan nhO. H6 nay Or canh mOt cay hoa
dai that to, met phan r cay An xu6ng h8 va nhirmg
cay nay chinh la nhang the de claang MI ham
blu vao
khi can. Canh cay phi' met phan
dt che bat nhcmg tia ,nang gay gat a phia tren.
Tren canh day hoa trang toa ra mOt müi hucmg
thorn the the.
The rai cuOc deri ca troi chAy di. TOi lai thay
t8i song a tinh ly Son Tay (TLST). Khi dO
cling can qua nhO
biet dugc MI di chuyen len
TLST khi nao. Toi chi dm nher rang, gia dinh nha
t8i Mc a TLST c6 mat thay tOi (t8i g9i 136 MI la
thay). Thay tOi co hai vg, chi co u tOi la len song
TLST (me ten la vet thir hai mia be) MO. Con me
gia toi thi van a lai lang Yen Thon de tr6ng coi
rung vuon nha cira. Nha cüa gia dinh toi a lang
Yen Them ham lam. Trong tri nher cüa MI do la nha
gach hai tang. nay toi cho biet fru& Ida la nha
ba tang, sau do tang thu ba phai ger' be trong thed
tieu the, khan chien, nen chi can lai hai tang.
Chung quanh nha la met birc tuang cao xay b'a'ng
dá ong. Phia ben trai thin tir ngoai vao la Si tong
lan, ben trong la sari nha that rOng dugc lat bang
nhirmg vien gach vuong mau do, hai ben la hai cau
thang dt len ta'rig tren. 0 TLST, ngoai thay, u
cOn c6 hai chi va met anh con cila me gia ten, Ira
met anh con dm u toi. Nhu vay, tren TLST gia
dinh tôi ce) bay nguOi. Con a lang Yen Them chi
con có me gia toi veri di con gai (A dm mg ten.
(Toi goi me gia ten bang mg). Con cach ximg ho
voi bã me thi trong lang toi cling khac veri nhiing
nai khdc, cluing UM thuang xung yen bó me la
a
Dec San S6 5 Kc Su C8ng Nghe + 59
"em" thay vi la "con" nhu binh thuemg. Day la
cach xung ho rat pho bien trong ca lang toi. Nhu
vay, trong gia dinh ten, con ba hai thi co thay, mg,
u, em. Can con cim mg gia toi thi cO, thay, mg, di,
em (cat con cin me gia toi goi u t6i bang di).
Thay tOi c6 hai vg ciing that la ng0 nghinh.
Me gia tOi sau khi sanh, chimg khoang 9, 10 nam
sau khong mang bau nUa. Mc gia ted mu6n co
them con nen di coi boi. ,Kheing biet Ong thay bed
nay co phai la ban cila bo toi kheing, hay bó toi ce
cho tin de ang noi veri me gia ted nen muiin co
con ncra phai cued vg halcho bó toi. The la me gia
ted di cued u fen ve cho be) toi. Ma Ong thay bed n6i
dting that, vi sau do hcm mot nam hai ba me toi
sanh them cho b ten m6i ngueri mat con, va sau
d6 2 nam, hai ba me thi lai cho bo toi 2 dira con
ncra. Rai 4, 5 nam sau hai ha me toi lai tier) tc cho
t8i them hai ngued con Min.
Thay toi c6 mat 16 lam bath ml ngay truck
thanh cli cim TLST. TIM thong biet 16 banh ml
nay dugc xa'y Ichi nao. Thanh Ca Son Tay c6 hinh
wiring va dugc bao b9c chung quanh bed mat cai
hao Prong dai kha rang mai earth cüa thanh ca dai
khoang nira cay sá. Nhing ph xá chung quanh
thanh cO, ngoai cai ten rieng dat theo ten nhang
than vat trong Lich sir, can c6 nhing ten khac va
da sO nguai dan a dia phuang thuang goi bang
thing ten than thucmg nay, nhu pho cira Tien,
ph8 cira Han, ph8 cira Ta va ph8 cira Hin. Bon
ph6 chung quanh thanh cri nay dirgc dat ten theo
hming a trong Math nhin ra ngoai. NM" pho phia
Nam dm Thanh CO tin dugc goi la Cira Tien, vi
ngay de cung dinh cOa vua Nguyen er Hue, nen
mai khi nhan chieu chi dm nha vua ho thuang
quay mat ye phia Nam de' nhan LO lam bath ml
cna thay Uli ngay tren Huang Pham Hong Thai,
Mc la phO cira Tien. Pha cira tien c6 huemg chenh
chech Tay-Bac , Nam - (khoang 10 gia kim ding
ha).
Lo bath ml nay cling la nai sinh sang cOa gia
dinh thing toi. Nha chia lam 5 phan, cach nhau
bed nhing him tuang va mM vai nhau bang nhang
cai da thang mat mach tir ngoai vao trong va nam
60 • Ent San SO 5 Su Cong Ng116'
phia ben trai nu thin tir ngoai vao Phan ngoai
ding hau nhu la tilt; chira nhang bao bat ml, phan
sau do la chi) sinh hoat hang ngay cOn gia dinh,
ted cha nau an, vao sau them nin la the; lam banh
ml va trong cling la 16 nuong. L6 nuong banh ml
ngay do cling rat to Ira riming bang cid. Nha
nhin thang ra thanh co San Tay. Tir trong nha nhin
ra la duang Pham Hang Thai, qua ben kia duang
bai dat rat rang, rai tad mOt con (Mang nhO,
hen theo la car hao ciia thanh cO.
De lam chrot mat 6 bath ml hai do ming rat
mat cong, nhat la phan sin soan 16 de nining banh.
Lay, than ca ra, chat cid vao, lau san 16 va dot cid
tir toi ham trute, de cid chay am i nlur \ray cho
sang h6m sau thi 16 da dii nOng de nth:Mg banh.
Bat ml phai trail veil men banh ml, nuac, cho vim
di\ Ming tit tM h6m truem fen U. Hai do t6i dau c6
biet goi la men bath ml, thay ngutri lern noi la trail
vai M via (levure de boulanger) thi cling dcm theo
la kr via. Mai burin sang, bat ml dà dugc ii phai
ye dai dai thanh banh, keo vai d ngan banh nay
va bath khao thong dinh vao nhau, sau do la cho
vao 16. Lo nuong bang ciii to han 16 nuemg diem
Be ngang caa 16 cling phai Ca 6 met, be sau 4 met,
khoang tr8ng trong 16 cao chimg 5 , 6 tac, có mat
cai cira a Oita. Cira 16 cach mat dat khoang I met
vita dii cho tan nguen ding lay bath ra.
Khi bat au nming bath, nguiri thg ding mat
cai mai bang bath dugc xep theo chieu dai
ciia cai mai, sau do cat mat banh va cho vao le,
nghieng cal mai de banh lot tren san 16 IN nit
cai mai ra va cir the cho me khac vao : Khi bath
chin, hi? lai ding chfnh cai mai do de lay bath ra.
Khi lay ra kho hon lac xep bath vao 16. Thuang
thuang, ngueri thg cho bath vao 16 mat Mc nao
cing phial nhin vao drim lira do rut, trong 16 va
died de) ho khong co5 kith bao ye mat. Mai buai
sang khi can tren giuong, ngiri thay mid thorn
phirc ciia bath ml mai ra 16 t8i thuerng chay,vao
trong do de cho minh mat cai dep that de an.
Mac dii thAy, u fed da bao tôi lva cai xdu ma an,
can cai dep de ban. Nhtmg tei van thich An cai
bath ml trong hoan hao va der) mat. Bath ml
tir trong 16 ra dugc xep tren mat cal ke. Nhfing
nguai ban bait ml thuang mang theo nhang
ttli vai trang, nherng tat nay la nhang tin dung bat
ml ngay tru6c. U toi dm banh ml bo vao tin giao
cho hp, hp di ban va cu chieu chieu mang tien lai
tra cho u ten. NM:mg ngthai ban bath ml thuong
dem ve de ban a trong tiem cUa hp va cling c6
nguai ley de ban rong. SO banh cem lai thi u tôi lai
dem ra chg ban. U tin co mat sap ban banh ar chg
Nghe. Chg Nghe cach nha ten khOng xa, chimg
vaiyam met cling a gan ba hao thanh co nlitmg
pho Cira TA. Tai cem nho r nhimg nguai ban banh
ml rong thuang deo tin bait ml sau lung va di ban
dgc theo cac phO phtrang quanh thanh pho, vita di
vira rao:
"Bath ml nong het, vim then vita an day".
Dung tir ngoai cluang thin vao 10 banh ml tren
Mang phia ben trai co cher "Boulanger" va ben
phai c6 hang chit "Lam Banh Mi" va. 6 gifra
cira ra vao, 0 tren cao co so 36 va 0 duth mat chin
co chit "An San". An va Son la ten cüa hai ngtrai
con lern nhat ciia ,thay t6i. Hi co Met mat chit
Phap nao dau, thay ngueri Ion dgc la "Bu Fang gie"
"Lam Banh Mi" thi cling dc theo. C6n ben canh
nha ve phia trai là mat bai &At de chira cUi dot 10.
Bai det rang va tong trok cira nha ben kia
duang là nai chg phien hop mat thang sau lan vao
cac ngay mimg 3, 8, 13,18, 23 va 28 am lich. Trong
buen chg phien nguai ta ban dii thir nhu trau be, ga
vit va trai cay v.v. Trai day that la nhieu, ngueri ta
mang ,tir nhting diem chung quanh thanh pho tai
day de ban. TM nher trong san ngay trite cira nha
toi hp thuang de hang chnc pha nhi (can se) trai
vai va nhieu thir trai cay khat nita. TOi nha trai vai
nhieu han vi Mc cOn be, toi thich An trai vai hcrn
nhling trai cay khac.
Cem ve lang Yen Them, ncri toi sinh ra, toi chi
cOn nhes vao mi dip tat, Mn anh chi em chung
ten dugc thay tin mang ra ben xe, hoi do ten ggi
xe Ong Am, Ong Thgc (chac la ten dm chu xe hay
tai xe) giri chimg tOi ve que tru6c. Ben xe ding
ngay tru6c mat nha chimg tot, 0 phia ben trai neu
nhin tit trong nha thin ra. Trong bon ngueri, toi co
mat anh, mat chi hcm toi hai tutri, ya mat anh nfra
bang Wei toi. Mac den là ba trai va mat gai nhung
they t6i cho mac quell a giong het nhau, quan
tay, áo so mi, mil noi (non Beret). Chi co con gai
thi t6c dai hon. 4 cai quan tay, 4 cai áo so mi, 4 cai
mu nen den ding mau va ca 4 doi giay Mt ding
giong nhau. Khi do anh chi em ten tuoi san san
nhau 7,7,5 va 5. Ngay do, xe khach cha chimg t6i
ve que IA xe di tin Phil Quelc Oai, m6i ngay có 4
chuyen di, 4 chuyan ve. KM ten Huyen Thach That
xe dimg mat Mc cho khkh hang xuong va mat
so khach mOi len, rtñ xe tiep tile chay teri Quoc
Oai. Tôi khong cOn ItO khi xuong xe a Cau Lieu,
Huyen Thach That thi ai là nguai dan chung ten
ve nha hay la 4 anh chi em chimg ten di mat minh.
Trong tang toi hg thuang ggi 4 anh chi em t6i
"Minh, Nguyet, Chinh, Dam". Ngay dO trong lang
may ngtred cer tuoi chang tOi brat ve chimg tOi kha
nhieu. Cach day khoang vai nam (2010), chi tin ve
Lang Yen,Thon tharn lang cü, dgc duang gan nha
cii ciia thay till, gap mat ba cu gia khoang 70 wed,
khi nth truyen chi MI cho biet day la con cila Ong
H., ba en nen ngay "Minh, Nguyet, Chinh, Dam".
CM toi tra 1M chi co Nguyet thoi, cOn ba nguai kia
kitting co Or day, nhemg ngtrai cling di la Ong xa va
cac co em gai Mac du l ba cu ca 70 Uteri nhung
ding la trac tuai chUng fed vi van nam do chi ten
ding de 65 MM.
Trong nherng dip tit ve tham que nhu vay -UM
da dugc di tham cac gia dinh ben noi, hang x6m,
va dugc an thit &mg, gio tint, bait chtmg, bait
mat. Barth chtmg 6 lang toi dugc g6i trOn trOn va
dai dai nhu cach gei nhemg chiec banh tet a mien
Nam. Can bait met cling dugc gen nhu bait let,
lam bang bit nip, mot va lac (dau phOng). Khi
b6c ra cO mau nau nau va trong. Ngay do toi thich
An bath mat Ilan banh chtmg, vi tOi thich ngpt.
Ching toi ding ra chin de clang va durgc an ran-mg
chiec oan lam bang gao nep, nhtmg Mit ding
kW:mg cOn nha chung MI di y en ai hay ding lai chi
ce 4 anh chi em chimg toi. Chung toi ding dugc di
xem mita red lurk. San Tay ding kha nen tieng ve
mim rent mak. Toi con nha mOi khi c6 con red kap
sin ra thi ngueri to chirc lai ho len "Cho rOi
ta da ra kia do a". Toi ding duot ra dinh de xem
Dc San SO 5 K9 Su Cling Nghe C. 61
hg, danh vat, nghe tieng trOng timg, tang, tang ...
Tieng tong nhu de thitc dye nhang ngtr6i do vat
"co len, ca len". Toi cang da dugc xem nhemg
buOi th 16 "Citc cung bat" a dinh .
Khi can rat nho thong chit a,b,c Mu tien do
thay toi day. T6i chac khoang 4 hay 5 bath tei bat
d'au di hgc mu gido tai nha cv gido Binh Cy day
vai blip nhili a nha. M6i buoi sang anh chi em
di hoc. Ra Ichoi nha di phia ben phai tad nga ba gap
nha thuoc Bac Phitc Sinh Doling rai hat huerng
phai met chat. Di them met quang naa, sang ben
kia duerng la t6i nha cy gido Binh. Trong vixen nha
cy tr6ng rat nhieu hoa, va trOng trong ca rthemg
chau bang sanh. Hoa dit mgi mau sac tvc rä va
rat turn. Lap hgc co chimg , 10 ngireri, vim lap Ian
vim lop nhO . Hoc sinh ng8i tren met cai ghe dai
cao chimg 3 tac, va ban cao chimg 6 tac. Tat ca
bang g6 role. Nhtmg thang hgc fret nho mai miet
dOng quan len ghe nen dan elan ding tra thanh
nlian nhyi. Lop hgc ngay canh vuem hoa nen vim
hgc vim ngfri thay mai hoa thom phang phat sao
thay that det thucmg. Sau dO met thai gian TLST
xay met truemg tu Yeti hgc mOi, Troling Tieu FIQC
Dirc Phong. Anh chi em toi la thong ngueri dau
tien hoc tnremg mai nay. Lac do toi vao khoang
6 tuth va hgc lop nam. Tru6ng Dirc Phong or phia
ngoai yang ha° thanh co, a tren ph8 cira Han. Mai
bu6i sang 4 anh chi em t8i thing nhau di hoc. Anh
Ian hon thi hgc truerng Nam tieu hoc, ba ngueri
con lai thi hoc tai tinting Dirc Phong. Khi busk ra
khOi nha di ve phia trai, ,di qua san van dOng, tai
cuoi duong thi re phai roi di them met lat nem la
teri throng lieu h9c cOn tot Hinh nhu Mc do mad
ngay chi hoc met buoi, vi toi cOn rib& cit chieu
chieu fth lai di ra chg Nghe nth me tai ban bath
ml de dugc my ted mua cho banh da ke Barth da
nuang len, roi ho tret met lop ke, rai giai dugng
cat trang len tren thing Theo toi, an ke giong nhu
an dau xanh.
COn, v8 Ha Nei thi ten biet gi v Ha Nei. Ha
Nei Or v phia Ding - Wing Nam do TXST, each
TXST vao khoang 40 km Cir khoang 2 hoc 3
tuln thAy tOi lai di Ha Nei met Ian, de mua bet
ml va Icr via Thinh thoang thay toi cling cho tOi
62 • Dac San S6
5 KV Su
COng Nghe
di theo. Nhang ncri 6 Ha Nei nhu Ha Hoan Kiem,
Den Nggc Son, Can The Hitc, chg Deng Xuan
tth cling d'a timg thaln vieng. TOI dã c6 nhieu dip
tha be di doc theo nhang b6 1-16. Can cri met cite'
UM ding da di xem, met pith ten nghi Mid van minh
Mc bay gig, khi do tai khong bit no a khoang nao
trong Ha Nei va ngay cà bay gia tai cling khong
biet nO dau. Khi do tOi nghe ggi la pith BO De
???. Met cat la ma toi khong thay a TXST do la
thong chiec xe then chay trong thanh pith Ha NOi.
D8i khi ngit dem tai Ha Nth, butii sang khi can
dangthiu thiu ngit, toi cOn nghe thay nhang tieng
coi tau xe lira. DO cling la nhang niem &rig
nher cita tôi vth Ha Nei. MOi lan mua bet thAy toi
mua that nhieu va chat that cao va gan nhu chiem
cá ph6ng ngoai cOng. Chung toi thuong treo len
nhihig bao bet de der chcri. Con met kY niem thra
toi can nhe Ida can s6ng a TXST la cir chieu chieu
Mc gan toi, ding trutlic cira nha thin sang ben trai,
thi con thay nhimg dam chay ring xa xa a viing
Nth Ba Vi. Chac day IA thong curie d8t ring lam
ray cua clan dia phuong.
Nhang bai hat ma toi thich Mc bay gi6 la Du
Am, Con Thuyen Dua Xac, Hoa Thity Tien, Trang
Mg Ben Suiii v.v. Teti biet nhang bai hat nay la vi
ngay do chi ca cita toi va cac ban be cim chi hay
hat nen toi cling thueic lOng nhang bai hat nay.
, Nhang ngay sting TXST, cOn niter, thong
tell mita thu, tr6i hoi lath, dap chan nam ten
giugng, nghe tieng rao cita Ong gia Tau:
"Pha xa lac rang
TM the nao chang toi cling chay ra mua met
hai gOi dau pheng. Lac dugc rang vai hung liu,
dung trong met mieng giay bao quan theo hinh
non, c6 mid thorn phirc va am am , thing, an vao
mth ngon lam sao trong nhang buOi tOi hat lath
Cuec seing dr the cir em a trOi di nhu nhang
dam may la ling bay tren bau trai xanh va chung
quanh mgi canh vat thing im lim yang lang. Chi
thinh thoang nghe tieng may bay ba gia chant
cham bay qua roi lai tra lai cai em dm cho thanh
pith (may bay trinh sat Morane 500 cita Phap) hay
la co nhitng buai t6i cued tuan vai anh Tay say di
nghieng nga trong ph/a noi nang on ao, hang x6m
clung ra coi lam pha tan bau tinh mich cüa pho xa
trong chac
Rai, dap do c6 m'at nhom nguai clan t6 chirc
cac thieu nhi, chieu, nao cling tOp trong 1 can
nha mai bang, hai tang ma chit nha da be di vao
Nam (?) de ca hat, nhay mita. Hai tay cam hinh HO
Chi Minh vita nhay vita hat. Tren do dü nam hay
nit clki deo mat huy hieu co hinh Ha Chi Minh
er giira, Mao Trach Ding mat ben va Malenkop
mat ben. Thieu nhi phai top hat nhieu bai ca mai,
ke chuyan nhang ncri xa nghe rat la nhu Lien xo,
Dong Au .. Phai cOng nhan str tuyen truyen
Cang San Tat, ghe germ va math me, du chting ta
ai ding biet rang do chi la nhiing liti tuyen truyen
dieu ngoa d6i tra. Chiang bat dau tuyen truy 'en cho
nhiing dira tre nhO 6, 7 tu6i nhu fel lüc do chang
hart. Chi song voi ho trong vai thang ma nhitng
bai hat ho Cap cho t8i, toi con thuelc den ngay nay.
Toi cOn thuac rat nhieu nira nhtmg O day khong
toi viM lai nhimg bai do. Khoang
phai la ch6
thang 8/1954 tot, di hoc tra 1i va UM hoc lop tu
cling tai twang tieu hoc Bite Phong. Mat phan bai
hoc thuac long ma toi phai hoc hot do duai mai
twang ti6u hyc cña ch6 do mad gam ca nhimg bai
beu xau lath hi mien Nam Viet Nam.
a
D6 la nghe thuat tang ngueri tram nam
Ong Ha Chi Minh va dang Lao Wing Viet Nam,
gpi mat ngueri lern ,tuai bang thang, va ghi chep
trong sach ye( de bat h9c sinh hoc thu'ac. KM d6,
thtm ra t6i khong,hieu ho mai gi trong do. Khi kin
han thi ten hieu rang nhi'mg cau nay noi den cuOc
trer ve nuac oh Tong Thong Nge• Dinh Diem
ngay 25/6/1954.
Trong thin gian nay toi cling thuac vai cau
tha chang lai chi) nghla Cang San ma Ong Ho
va ding Lao Dang dang co tinh op vao xA Nil
Viet Nam:
"Vo t6 quac bien thily san phang
Khong can ghi gieri han qu6c gia
Nuac la a Mac Tit IChoa..."
Hoac sr chia re clan bac, gay cam thii giai cap
cling do Ong Ha va dang Lao Wang kheri xuang:
"Nhan dao gi chung bay loai cuang IchOu
TrO giai cap dem dat bai tranh Mu
C6 tinh gieo tang tee oan than
X8 dan ta vao vtre tham tran gian
Vi giac Cang khian bao ngueri gac nga
Oi Ban Hai mi phan chi &Ili nga
De ngan nam Om moi han tuang tan"
Ten con nher Tat trung thu narn Giap Ng o (11
thang 9, 1954) gia dinh toi van c6n 0 San Tay.
May thanh nien lent tuai hem chting toi rii the
thieu nhi ca den vOng quanh TLST, di that xa thOt
lau mac da chi c6 leo teo vai den ngoi sao. Nhtmg
vi la dem ram, trang sang nen trong long cUa mat
dira be 6, 7 tu6i Van thay vui vui. Tat ca di bang
chan dat vita di vita hat. Trong t6i do, khi di nhu
vOy co mat em be ca tuoi toi cam phai manh thily
tinh man ra Hid nhieu. May ngueri lOn hon clung
vai quan vao chan cho em de) cho man khOng chay
tip. Rai dr the chimg toi lai di tiep vita di vita hat
va h6 nhang khau hiau gi do ma t8i kh6ng can
nha.
Truck khi nhimg ngtrai nay vao TXST
(3/8/1954), thay toi con mua mat mieng &at, ye
kieu nha mai bang dinh xay nen thay toi khong
co ST dinh di vao Nam vi kh8ng muon be dat dai,
rung wOn nha cita, m8 ma to den, Ong ba, cha
me. Nhtmg co mat so ban be dm thay toi khuyen
thay toi nen di vi ho da cO kinh nghlem 0 nhang
yang ma Cang San da tiep thu. ,n9 mai nha que
nha c6 rung ma khong tu cay cay, thue ngueri
cay cay thi se bi gan vao tai dia chit cuerng hao de
Chinh nhang ngueri cay cay cho nha tOi se t8
kW) thay me VOL Them vao do, ho sê Ichich (tang
de nhimg,ngueri lam trong 16 bait ml thay toi
cling se to kha thay toi la bac lot sire lao &Ong dm
ho va ngay ca nhang nguai ban bath ml cling c6
the to thay tOi la ban dat ban th, an led cat c6 . v.v.
Them vao nita thay toi hai vg, hp se sal bay de
chit cac con ba nay hay cac con ba kia t6 thay
Doe San sti 5 Kt Su Cong Ngh 4 63
tali là phan bit doi xir ben trong ben Ichinh
ho. Khi nay le bath ml cüa thay tai cling a phai
clang cira vi khong co bat ml de lam Doi khi thay
t8i cling da thir lam bang bOt gm, nhung bath lam
bang bet gm rat cling, lai naa cling chang ca "lo
via" de pha yeti bat gao.
Sau khi nghe nhirmg Rn khuyen va di tham do
tinh hinh day M thay tôi quyet dinh phai ra di. De
sira soan cho cuOc ra di, Thay me tan be lai het tat
cã ruOng vuern, nha elm, dat ,dai, chi mang theo
mat, hai be' quan do de thay Mi. Nhung hai nguari
ye trim nhang tin $100 Deing Duong va cap vao
chung quanh the nen la cho dan ba, con gai larn
va cap vao chung quanh mil cho dan Ong con trai
va clan do moi ngueri phai can than gia lay cai nen
hoac cai mu.
Sau Ichi situ sogn xong, gia dinh tOi bat au
di Von. Trong cuOc allay train cOng san nam 1954
nay, gia dinh thay toi chia lam 3 nhom de di trong
nhimg thad IcY khde nhau.
Nh6m mat di au Mil gam me gia toi, và mat
co con gai at, Ichoang 3 tuoi,Ific do dang a lang
Yen Th6n Mac thay toi nhan len TXST de tham
gia dinh. Nhtmg khi me gia tôi vira xtiong ben xe
do a TXST, thay tai din cho me gia t6i met so
d8 clang can thiet va giao them mOt c8 con gai
va mat con trai cUa me gia toi bao me gia tali di
tea tham gia dinh ngoai a pha Xuan Tnrang, tinh
Nam Dinh Pha Xuan Truang, chinh la que (pan
caa me gia toi va cling la que Tian cfm u tan. Nhu
vay nhom mOt c6 4 nguari, gOm 1 ba gia va 3 con
nhO tuai 3, 7 va 9.
Nhom thir hai gam thay tôi va toi, , di sau
chuyen caa me gia chimg 1 hay 2 tuan l gi
do toi khong nhor , cang clung xe do de teri Nam
Dinh, nhtmg thay tai co , mang theo 1 xe dap de
lam phucmg tin di chuyen. Toi cOn tiller, tôi horn
do lchi tai Ha NOi thay toi char tOi tren chiec xe dap
di vOng yang quanh thanh pith a rxem tinh hinh
fe6i thue nha try er Ha Nei nga. mat Mi tad sang horn
sau mari lay xe do di Nam Dinh Vay la nhom did
hai g6m c6 2 ngued 'Mt Ong gia va mat be trai 7
turn.
64 4 floc San SO
5 KV' Su Cong Nghe
Khi tOi Xuan Truang, Nam Dinh tAt ca chang
ten song trong nha. Ong ngoai VOL Ong sinh ra u
can ba ngoai toi a mat. Con Ong va ba ngoai sinh
ra me gia toi cling da khuat nai tir lâu roi.
Nh6m thU ba g6m c6 u WU, 1 chi lam con dm
me gia tOi Mc do a 21 tu6i, 1 anh trai, 1 em gai
con ea u toi, cling di tir TXST tad Xuan Truang,
Nam Dinh Vay la trong nh6m nay g6m 2 ngthai
lan va hai con nit tuoi, 2 va 9. Toi cling thong biet
hoac khOng niter chuyen di dm me t6i each chuyen
di dm toi bao lau nhung Mc do tOi thay lâu, Mu
Vi Col con that cIt chieu chieu toi dung tva
elm nha 6ng ngoai thi mat thin ra con dtrong lang
dan an nha Ong ngoai toi de ng6ng char u toi tad
va day cling la lan dau tien toi xa u ten lau nhu the.
Rai mOt ham, t6i dugc ai do cho biet, tai Wong
thay toi hay cac cau, la mg tin sap tin. Hai cu em
da me toi cho , trau xtiong ao ngay truot nha
Ma ad, 2 eau bat duct vai con cá that to, dap dat
ye bar de cho cá vao trong do char khi me tail teri thi
ra bat vao lam thit. Chieu ham do dang dirng dva
cira cher thi me toi tari that. Toil that vui mimg. Toi
cang con nher sau khi u tOi tai trO truyen mimg rä
nhau xong, mOt Mc sau cac eau trot lai cai ao, chit)"
nhot nhimg con cá lOn tinh bat de lam thit, thi cac
con cá do da tan thoat di au tir lau
Mac da sang trong nha Ong ngoai toi khong
lau lam, chac chimg malt, hai thang, thing hai
thang nay Mi cling co rat nhieu kY niem. Trong
nha Ong ngoai t6i thuang thi chi co 4 ngiroi s6ng,
8ng ngoai Mi., 2 can mg lan va mat cu em, nay
them 10 nguai naa nen dau , co givang dau ma
nga. The la the can phai lam 6 ram trong nha cho
chang toi nga. NO 6 ram Mc do rat am cling.
'NI cling cam thay thavi
, lam vi day la Ian dau
trong
rcrm.Trong
thed gian nay
tien toi duce
fen Mac cu at an di chan trau, Mc M cau
khoang 13 Mai. Day la lan au lien toi dvcrc ngoi
tren minh frau, cuai tra'u di tren con dircmg,lang
yang ye, ben canh My tre. Lac do ten chua Net bai
hat "Ai bao chan trau la kilo, chan frau suang lam
chir", nhtmg tOi cling cam tha'y strong that, gi6
thei vi vu the nhe qua nhang la tre hai rung rinh
lay dOng, tAt ca that la yen a, that la em dam. ROi
mOt ky niem khac nita & Nam Dinh, toi chac hic
do la min nuarc len, nen c6n ducic, cac can elan di
bat ruai. Cat cau an t8i teri mOt ding rung ngap
nuac vao khoang dau goi.Toi thay ck eau lay mOt
mieng vai thin chin xueing nu6c de bat mai. Ruth
dau sao ma nhieu the Nhitng con ruai bat dm:7c
cho vao met cài chau lon mang ve nha, sau khi
rim sach, cho gia vj rOi dem di thing. Toi ,chi biet
la nuang nhung khOng cOn nh6 lam sao de nuang
dirge. DO ding la lan clau tien toi dugc nhin thay
con nrai va dirge an con ruai. Toi thay mlii vi
cha rucri cling hai gi6ng cha trimg
Sau nhing ngay Ong chau, b6 con, chi em, eau
mg dean tu viii ve, chUng toi sira soan cho cuOc
ly bit vao Nam. De di dugc vao Nam chimg toi
phai vao dirge Hai Pheing trithc. Trong thth gian
nay chi cOn Hai Pheing la chua bi tiep thu. Khi di
vao Nam nhu vay, hinh nhu mc toi giau khong
cho ngay ca b8 ruet tha minh Met vi sg 'Ong ngoai
Won, vi mc ten la cO con gal rugu duy nhat
8ng ngoai toi trong met gia dinh cO 1 gai, 3 trai.
Trong Mc do chi con 2 em trai .cua mg toi 13 then
va 19 tu6i 0 nha veri Ong ngoai tôi. Hinh nth chi
c6 cu 19 tu8i biEt sky di vao mien Nam cin gia
dinh chimg Lai. COn cu lan Mc do 25 tthi thi vAri
6 Ha NOi chin ve. Toi con nh6 met nguai hang
Vim tha nha cu t6i da ginp thay tOi sira chin lai
giay th8ng hanh.
Tir Nam Dinh tai Hai PhOng tAt ca moi ngtrai
di met hrgt, nhimg khi cOn trong ling thi khong
di cling mOt Me ma chia lam nhieu toan nhei, chi
khi ra khoi lang r6i meri di chung. Lie do toi c6n
qua the a biet dirge nhitng dia danh ma clung -UM
da di qua, tell chi nher ra'ng cep khi di ho có khi di dO
(thuyen, ghe) c6 khi di xe dO. Toi chi biet nhitng
dia danh chinh nth Xuan Twang, Thai Bit, Hai
Throng, ga Pharri Xa. Di tir Nam Dinh tei Thai
Binh, riM tir Thai Binh di Hai Duong. Khi do thi ca
Nam Dinh, Thai Binh ILA Hai Durong da bi tip thu
(Nam Dinh 01-07-1954) (Thai Bit 30-06-1954),
(Hai Duang 30-10-1954). Chang dueng kh6 khan
nhat la chang tir ga Pham Xá, Hai Ducmg tea Hai
PhOng, vi & day ho kiem soat rat gat chi c6 nhing
nguai nao ,cO giay thing hanh di Hai PhOng meri
dirge len tau. Thuerng thi thing ngueri nay la Cu
dan tha Hai PhOng hok nhiing vimg lan can c6
lam an, then ban vai thltng yang &A tiep thu.
M'Ot so ngu6i c6 giay cling bi kiem soat rat gat;
Thong thi cac can be bat ho vao phi:mg kin de
kham xet. Khi tai ga Pham Xa, gia dinh ching toi
kheing co thong hanh, thay thi khong ding ding
ch6 vai clung tôi vi nghi rang chi t6an clan ha con
nit thi co le d hcrn cO dan Ong con trai. Cac mg
t6i, anh chi em tOi cling ,chen dai len, tau nhung
he keo xueng cir nhu the vai lAn. Cuoi cling tau
h6a chay, cac mg thing Vol ban nhau (khOng biet
co lea mai bay oh thay toi kh8ng) la cir di neu
kh8ng Met duang thi cir theo throng ray xe km ma
di. Nhitng nguai canh gill lie do thay tau hen da
chay roi, chac nhing ha gia vi con nit nay chang
lam gi dirge nen hi) cling la la khong cat chimg
nita. The la 4 anh chi em ten car tuiM nhau di truon,
hai ha mg b6 hai dira con be va chi gai Mn toi leo
deo theo sau cir theo duang ray xe km ma di. Cai
gi thi cing nher may nil vao so treri. Di dirge met
thay met ha gia kha xa phia tnrac dang gait
doi quang veri 2 cai thing, the la cà gia dinh toi di
rao bu6c that hcrn de,bat kip ba gia. Cac mg WU
bat chuyen thi dirge biet ba Men song bong yang
chira tiep thu va di lai buOn ban trong yang da hap
thu nen ha cO giay ter theing ,hanh de qua lai gicra 2
vimg. KM di qua met cay cau c6 ngtrai kiem soat,
4 anh chi em tea cir tinh ba di trutc, con ha gia thi
lay giay thong hanh cho can be) coi, c6n ck mg tin
vi chi len t6i cling gia va mac tin lay giay thong
hanh, nhung lam gi cO giay ter gi dau Cai gi cing
c6 s8 treri, sau khi h9 xem giay thong hanh cia ha
gia xong thi ho hOi ba gia:
"Cling gia dinh ha?"
BA eu than la ding gia dinh nen ho t phat tay
cho tat ca di. DO la cal may dui nhat : neu khong
gap ha cu nay lam sao gia dinh tOi 05'n thoat can
be canh gac tai cay can nay, vi er day rat yang chi
khong phai nhu ga that tong ngueri dé chimg
co the chen lan tra tun vao dam ding dirge.
Dc San SO 5 IC? Su C8ng Nghe • 65
Sau khi thoat dirge tram kiem soat , nay roi,
chimg raj lai tiep cir theo dtremg sat ma di.
Dugc met Mc, thy chiec xe chit hang nh6 it phia
sau va cling chay ve huang Hai PhOng. Cac ba me
fel ggi xe hang do, sau khi neil chuyen \red ong tai
xá, gng bang long chit chimg toi de dui theo xe
hem titi ga ke tip. Cac mg toi tra cho ong tai
xe, va tat ca chUng MI cam an ba già red treo hen
xe chit hang nhO. Trong lchi dang cOn tren xe hang
thi bac tai clan cac mg toi meit so dieu gi do. Ong
tai xe nay chac cling tirng chit nhang ngueri nhu
chimg tôi. Xe chay chimg hem nira tieng thi tad
chO xe lira du. May man thay, xe lira ,vAn cOn do
chua chay. Ong chit chAng toi den phan duoi
cac toa xe hem chit khong phai ch6 cira ga. Khi xe
vita clOu, cluing toi chao tam biet an nhan va vi
cid dirge cac mg tiii clan tithe nen chUng toi chay
ao ao tai cac toa va treo len cac toa xe lira math
ai nay treo, manh ai nay chay. Chang toi cir treo
len bat k$T toa nao cOn mit cira, ca toa chira nhiing
longga vit, ding chang sao. DO la cai may thir nhi
vi nu khong gap chic xe chit hang nay thi mg
con chimg toi co the da 16 chuyen xe
Toi khong biet, tram ga nay ten gi, chi biet
rang day la tram cuoi ding can c6 sr hien dien
can b'e cOng San. Khi chUng tôi chay ten the toa xe
lira, hg trim ngirai nao thi nguiti de keu len. He lai
bo ra, chay di tilm ngueri Ude, thi ngued do lai keu
Am len va cit nhu the. Trong khi do, nhltng ngueri
khong bi tOm lai cir tip We chay teri cdc toa xe
lira va treo len. Sau khi len cac toa xe ltra roi moi
ngueri du thin ve huang sau xem có ai cOn bi gift
lai, thong thay ai trong gia dinh nha toi ca. May
thay, tat ca mci tharth vien elm gia dinh cluing MI
du tron thoat len dugc cau toa xe lira. Chi trong
Met cll.& hat la xe lira bat dau chuyen bath. T6i
nghi chimg toi thoat chrgc la vi hOc chimg toi vao,
cach chUng Vol vao va con duang chimg toi vacs
nha ga qua bat ng& nen ho khong phan img kip và
kh6ng dir ngugi a kiem sok. HOi do tgi cir thac
mac tai sao ho thong c6 tinh chi bat lai 1 trong
nhang dim con nit, hoac met, ai do trong gia dinh
thi cac ba mg cfm toi chac chan se chiu thua va be
66 • Doc San SO 5 IC? Su Cemg Nghe
cuOc. do t6i thong nghi ra nhung bay gut thi
t6i hiu rgi, vi day la tram cuoi ding xe lira ngimg
\fa tai tram kiern soot nay cO sr hien din cim Uy
Ban Dinh Chien nen ho khOng the ngan cam bat
gift ngueri met cach qua le lieu.
Tit So-n Tay tad Ha Noi, teri Xuan Truang,
Nam Dinh
Tit Xuan Truerng teri Thai Binh, Hai Ducmg,
rôi tit ga Pham Xá teri Hai Ph6ng
KM atm chay di cu vao Nam, Mi co cam
Wong nhu cac mg t6i rat gia., nhung ngoi tinh lai
thi Mc de u tei meri chi 31,32 tuOi va mg giàtôi cg
43, 44 tu6i. NghT lai ding thay rat la thuang, cac
mg tei tay be con nhei 2, 3 tuoi ding bi 16i 16i, keo
keo ding vei vOi yang yang treo len dugc cac toa
tau Teti chi nher cac anh chi em fel khi do khOng
ai mang cai gi trong tay chi can bao v cai mil, cai
nen, can it hanh 15r mang theo cO le la chi lem tgi
cam.
Trentoa xe lien ted thanh ph6 Hai Phong chtang
t6i bat dau get nhung huy hieu deo tren nguc áo c6
hinh Mao Trach Deng, H6 Chi Minh va Malenkop
xu et ng va vitt nhang cim quSr de xuting duang.
Teri ga Hai Phong, chUng tôi duce huang
titi nai tam MI it dau UM ding khOng re. Sau lchi
biet minh da thoat cac mg va anh chi em toi lai di
be) ra ga Hai Phemg de xem thay tei co thoat dugc
khong. Chieu nao ding vay, ra that sem va ve that
Khi khong con hanh khach nao trong ga nda
thi me con anh chi em mi dat nhau lüi thui ra ve.
Sau ba ngdy hai me toi that vong ban vari nhau
nu thy toi khong thoat dugc thi chi:mg toi 14i keo
nhau ve. May thay, ngay thd tu 14i nit lan nita di
don thi gap dugc, thay toi tiir trong ga buo.c ra.
nha milling rO.. Th'e la cà nha toi thok. Thay toi cho
bit phai i 14i ga de cher xem toan me con chUng
toi c6 di thoat khong. Them nixa, thay toi cang
khong ,c6 giay to. di Hai Phong nen cang phai tim
canh ran tron len tau h6a nen mat thi
tr.
, O Hai Phong m6t tiled gian, gia dinh toi khong
song trong trai tip cu ma 6. nha rn6t nguai quen
cna gia dinh. Vi khong mang m6t thd gi theo nen
Hic do gia dinh toi lai phai di mua m6t so vat dung
can thiet cho sinh hoat hang ngdy. Toi cOn nhar, vi
khong bit hay khong de tad, gia dinh toi mua
bat an corn bang nhom, nen nf6i lan xai coin nOng
hay chan canh nong thi ban tay be nh6 cüa toi
khong chiu noi sdc n6ng cüa bat cam. Toi khong
cOn nher toi c6 phan nan viec nay vori thay me toi
khong, hay cd the , chiu dung ma an. Thay toi di
ghi ten de dugc sap sep cho chuyen tau chuyen
ch &
. vao Nam. Chung toi dugc chi dinh di chuyen
vao Nam bang tau Phap vao khoang vai ngdy
truac te't Nguyen Dan.
nap, m6i gia dinh chiem m6t g6c nao do, giai cai
chieu ra va day la pham vi cUa minh, de gia dinh
sinh hoat trong 3 dem 4 ngay. Trong nhimg ngdy
tren tau . Phap, tat cã moi ngixai trong gia dinh toi
du bi say song trd c6 thay toi va toi nen dr di di
14i 14i de mang thdc an ve cho nguai bi say. nix
an hIc do la banh bich quy va thit be h6p. Nhung
thut ra nhfing nguai bi say song du met m6i, non
mixa chang ai an uong dugc gi
Sai Gon, , toi doan la khoang
Khi ,gAn
Viing Tau c6 nhinig thuyen (ghe) nhO cüa nguai
dan cheo theo tau de ban nhang chai nu& ngot. Ho
c6 nfang cay tre that dai teen dau c6 lam rn6t cai
gio nhu cay de hai trai trdng cá, nhung cai gio do
to han. Ngueyi ban cam cay tre dua len cao, nguai
mua &teen tau bo tin vao gio, nguai ban hang h4
gio xuong, Lay tin va de chai nu& ngot vao cai gio
dO va dua 14i cho khach hang, va ca nhu the.
Khi xuOng tAu 6. ben cang Sai Gain, Phil tOng
fly Di Cu cho mi dAu nguai 100$ tien Dong
Duang. Khi tOi ben Cang Sai Gon Lan dau tien,
diet' ng4c nhien nhat vai toi la thay chic cyclo
may vi khi , ar ngoai Bac toi chi thay nhang xe
cyclo dap bang chan ma thoi. Gia dinh , chiang toi
xuong Cang Sai Gen hai ngdy truac tet Nguyen
Dan, va dugc cha vao trai t4m cu. Trai nay la kho
chda thoc go cü, 16c bay gia la trai trau, a gan
cAu Nhi Thien Duang Chg Lan
Tai trai t4m cix nay, nha chi co mai can chung
quanh de, trong, khong co vach che. San nha t6an
cat hay dat va chi co nhang mieng van g'6' &rig tam
thai thanh nhcing cai san cao han mat dat chilling 3
hay 4 tac, r6ng han cai givang m6t chUt. Mi gia
dinh co 1 hay 2 ch6 nhu vay tñy theo so nguai trong
gia dinh. Dan tam trn 6. day duvc phat g4o, cá
va nuac mam. Gia dinh chUng toi an tet Nguyen
Dan clau tien a mien Nam ngay trong trai tam cu
nay. DO la tk At Müi 1955 (24 Thang 1. 1955).
Day la canh tren tAu Phap, Tren &rang di cu
vao Nam dan nam 1954
(Hinh lAy tren internet)
Trong khi di chuyen tir Bac vao Nam, tren tAu
Ban dAu trai tam cu rAt &rig, sau khoang m6t
hai tuan 16 thi nhfing nguai di vai dean the, hay
to eh& duvc di dinh cu a nhang nai ma dean
the hay te) chdc cUa ho lua chon nhu \Tung khi do
Dac San SO 5 1< ./'. Su COI-1g Nghe
67
goi la Binh Xuyen, gdn trai tam cu . (sau duvc di
thanh Binh An), hoac a nhimg yang xa hon ma toi
khong biet. Sau do chi con lai ltra thtra chimg hai
chtic gia dinh la nhang gia dinh khong di vai dean
the, hay tO chirc nao nhu. trtrang hop gia dinh toi.
Thay toi quyet dinh di tim mua m6t can nha. Ngay
rai 1)6 San Tay ra di, thay toi co mang theo m6t
chiec xe dap, nhung ,chiec xe nay dä du.gcbolai tai
ga Pham Xá, nen by gia khong can phtrang tin
di chuyen, han na vi con qua mai me vai thanh
pH) Sai GOn, nen thay toi chtra bit &Pang xá.
Khi tim mua nha chi di b6 tim nhiing can nha treo
bang ban quanh quan, yang gan trai tam cu.. Cuoi
ding, gom gop tin du &nye mang di va lien Phil
Tong Uy Di Cu. Cho, thay toi mua 1 can nha, nghe
nOi ca 4 ngan &Ong a ngay Ben Kinh Doi (Canal
Doublement), Xom Cüi. Dia chi luc by gia ctia
nha toi la 72 Ben Kinh Dôi, Xorn Cüi, Cho Lan,
nha ben be. song gan cau,Nhi Thien Dtrang. Ngay
nay, khi nhin vao ban do, throng Ben Kinh Doi
chinh là &rang Nguy'L Duy. Khoang 3/4 din
tich nha tren mat ddt con 1/4 din tich kia là phAn
nha san nam tren kinh Kinh Doi.
Tr trai tam ctr (trai trdu) ngay canh cdu di b6
tai chan cau Nhi Thien Dtrang, treo chimg 10 bac
thang là len tai mitt cau, di sang ben kia song, roi
14i di xuong chimg 10 bac thang va di b6 theo
phia ben phai m6t quang rat ngan nib la tai nha
toi. Sau klai di chuyen vao nha thy tOi va
cac me Col, ma m6t tiem tap boa nho ,nhO d kiem
tin sinh song lnc ban du. Cu6c song gia dinh
toi tam theyi On dinh, toi va cac anh chi em toi bat
dau di hoc tra 14i. Luc do toi , hoc lop tir tai trirang
tieu hoc XOm Cüi. Truang tieu hoc XOm Cüi cling
rat gan nha. Hang ngay anh chi em toi ding di
hoc vai nhau. Trong can nha nay, kY niem ma toi
nha nhat la dimg sau nha nhin ra song thay nhang
chiec ghe cheo bang sirc ngtrai, hay nhang chic
ghe may xinh xich chay qua chay 14i, cha day
hang Ma hay trai cay trong ciing that tha mOng.
Roi nhüng buoi sang can dang ngai ngü nam tren
gitrang nghe nhtIng tieng ghe may chay qua lai
dtrai song, oi that la em dm lam sao.
68
D'ac San SO 5 1< -7' Su COng Nghe
The r6i cc') &roc yen than dau, it lau sau thi cu6c
giao tranh , gida Binh Xuyen va quan , di chinh
phii dm. Tong Thong Diem xay ra cuoi thang ttr
1955. Gia Dinh chimg toi ch"ang biet , chay dau
tranh dan,‘ the lalai chay nguvc qua cu Nhi Thien
Dtrang, ve phia nam cna Kinh Doi de tim m6t ch6
trang a m6t quang &Ong trong d tranh cu6c giao
tranh. Ltic dau khong ai bit minh dang a dau,
dang lam gi, m6t hoi s sau mai bit la ,gia dinh da
chay nguvc &rang roi, dang chay ve phia Binh
Xuyen. Lr roi, bit lam sao bay giey. May man la
cu6c giao tranh nay khong keo dai lau, chi chimg
vai ngay la, cham dirt. Gia dinh toi 14i tra ye can
nha cü a Ben Kinh DOi, can nha cling bi far hai vi
chien cu6c . Gia dinh chimg toi a tam trong can
nha nay them m6t tiled gian ngan nüa. Roi tinh ca
thay toi gap ngtrai quen ding lang. Ho rU thy toi
di chuyen v Phn Tho. Toi khong nha gia dinh
chung ,toi ,di chuyen ve Phu Tho khi nao nhung toi
chi bit rang toi co mOt ngtrai em dé rai khoang
5 gib. sang ngay 21 thang 5 nam 1955 tren throng
Le Dai Hanh canh trtrang dua Phu Tho, tren xe
. me toi tir nha tad bao sanh vin Tir
cyclo ch &
Chinh me gia toi da cat ron cho em COL The la tir
do gia dinh toi sinh song, trong vimg Tho cho
tai ngay raj b6 thanh pho Sai Gen than thu.cmg va
dat ntrac Viet Nam than yeu.
Nguyen Cong Dam
28/03/2013
CONG NGHE CAO
Chñ tich hi dong quan tri goi giam dc phat
trien thy an len khien trach ve su cham tr.
- Anh cAn bao nhieu nguai toi cang cdp
cho anh nhting phai hoan thanh phAn mem
nay trong \Tong m6t thang.
Giarn dc du' an cu. 14i:
- Toi sê giao cho Ong 9 phu nth D6 Ong lam
cho hodé ra nfOt dira con trong yang m6t
thang.
utaDt
LI
te
Str
0
0
SIB
Boor
Nguyin minh Nhtrt
Montreal, Canada.
Lai Tod Soan :Mài ban cloc di sau yew hoat
clang cua mOt KSCN nhieu kinh nghiem v k9 nghe
ga, del thanh c Ong trong mat nganh sari xuat dimg
nguyen lieu that so clang ma tao ra san pham co
phdm ch& cao, la clieu deic biet quan trong cal
kY nguyen moi sinh ma ,ta dang sang, do ta phai
thoa mein nhang nhu cau ngay cang phirc tap va
cla clang cua dal sang tan tien, ma khong tan pha
mai sinh qua clang, dii là thew mac hay moi tai
nguyen thien nhien khac. Dac gia có dip tham
vieng hanh trinh nghe nghiep cua mat ban cl'ang
song qua nhang thach d va nhiing thanh
OSB là chit tAt dm Oriented Strand Board,
mOt loai vat lieu xay cat có sdc chiu dung co hoc
gan bang vi sdc chiu dung co hoc dia van ep
(Plywood) nhung có uu diem, han van ep trong
tientrinh san-xuat. De san xuat ra van ep, nguai
ta can phai lra cay , g8 ,nguyen ddi, thang và c6
duang kinh tuang di &Ong nhat de c6 nhang tam
van mong, dep, hau khi ep ra van ep dugc dep
va dap dng dugc cac tieu chuan k-y thuat tan tin.
Nguqc lai, trong tin trinh san xuat van OSB, viec
chon hra g8 nguyen khong qua khat khe, g6' loai
nao ding dugc, ddi ngan gi ding dugc.
Van OSB dugc cau to bang nhieu ip Om
cac dam bdo mong c6 kich thuerc khoang 8 inch
x 1.5 inch x 1/16 inch. Thy theo be ddy dia. van
OSB, dam bdo se' ke't thanh nhieu lap, dugc ep sat
vdo nhau qua may ep nhi'et (Hot Press), tuang
nhu cu tao dia van ep.
Bdi vie't nay c6 gieri han nen chi trinh bay khai
quat mOt nha may OSB don gian. DOc gia nao
muon bit them chi tit k'S'T thuat yà cach tinh toan
de thiet lap mOt nhd may OSB, ngtrai viet së vui
long cung cap.
So dO mOt nha may OSB don gian
Sau day la torn luvc cac giai doan trong
tien trinh sari xuAt van OSB.
A- Giai doan chuAn bi gi3 nguyen.
G8 nguyen dugc ngam trong hO , chda nuac
nong (Hot Pond) mOt tiled gian can thiet du de cho
g8 mm va lam tan cac tuye't &Ong trong lOi g8.
Trong nhilng nhd may tan tin, de' bao dam sir lien
tuc, chieu ddi cüa cac ho chin dugc tinh de cho
thei gian g8 di chuyen lien tpc tü du ho cho den
cuoi ho, dill de cho g8 mm va tan cac tuyet &Ong
trong lOi g8. G8 sau do se. dugc dua \Tao nhd may
che bin bang mOt he thong goi la Jack Ladder.
Dac San SO 5 1<c7 Su COng Nghe 69
B- G ia i Do4n bao
Strander
ePros
Contex... Opotaki
5s4 Ltv Stv.geW
UrAorm TraPskr
5.4..Ardri CapAt*ty
ranktulkv
Method of conditiofide 3; Silb rged Psoztru Expeiso. T.intzyj
i4r.3
ponds
Waferiser hay
Cac doan g vira duvc cat ngan i tren,
dtrgc chuyen den may bao g'6" (Waferiser) d bao
thanh nhang lát mong 8x1.5x1/16 inches. Vi cac
lat g'6 mong nay mm va c6n trot nen chimg se
dirge chuyen den bOn chira (Green Bin), dat tren
cao. Dam bao, tir bon chira, se' rai tir do vao may
say (Dryer), co chuyen &Ong xoay vong de hut het
chAt m trong cac dam bao.
Cac giai doan trong lien trinh san xuAt.
May say dam bao.
Qua khoi Jack ladder, g8 se duvc dua toi may
lt vo g (Debarker). V6 g'3 nay dung de chay nha
may nhiet, se n6i rO phan nhiet nang diing cho
nha may. Qua khOi may lit vo, go nguyen duvc
chuy'en den may dan go (Slasher) de cat ngan
thanh timg doan g o7- dai khoang 3 tAc.
Dam bao kho tir may say 14i dirge dila len cao
qua may ly tam (Cyclone). Tai day, dam bao se
tach ra khOi khi ep (Compressed, air),rai vao trong
bon chira kho (Dry Bin) . Tai bon chira kho, dam
bao se roi xu'Ong may sang (Mechanical Screen),
dat phia diroi d lo4i b6 phan do. và kich thirov
nho khong du tieu chuan sir dung.
Cambio Debarker
May it v6 g6.
70 Dac San SO 5 KV- Su COng Nghe
PhAn loai b6 nay chiern khoang 10 %
trong do c6 5% cOn six dung dixgc nu ta c6 the
ta.ch rei bui dci ra khoi dam bao. Nhieu nha san
xuat may sang dã dung rat nhieu phirang phap de
tach rei bui nay, nhung khong thanh cong vi tinh
chat tinh dien (Electrostatic), cua dam bao. Nam
1996, nguoi viet da" sang che ra mOt may sang c6
ten la Turbo Tamis, áp dung nguyen 17 ly- tam,
dã tach cluvc bui nay, va cid dem ve cho nha may
OSB Forex Maniwaki ma chinh ngithi viet c6
trach nhiem thiet ke \id thu.c hien, MOt nguon lgi
khong nhO. Nha may nay, hien tai , dirgc sap vao
m'Ot trong nam nha may c6 nang suat cao nhirt the
Ti day xin m6. mOt du ngoac. D6 la mOt
phAn thuang tinh thAn, mi khi nho . lai then hoat
dOng nghe nghiep cüa minh ngue y i viet rat hanh
din vi minh la mOt KI SU' CONG NGHE, dugc
dao tao tai truerng QuOc Gia K'y Su Cong Ngh'e
cud Viet Nam COng, Hoa dugc cac thay va cac
bac dan anh nhu thay Van Dinh Vinh, thay Tran
Van Be, thAy VO Van Nhung, thAy Pham Minh
Dung, thAy Duang Kich NhuOng, thAy VO The
Hao, thAy Bui Tien Rung, thAy Nguy e7 n Phuarc
Du, thAy Büi Van 14, thAy Kha Tilt Khai v. .v..,
va cac thAy nguai Phap nhu thAy Martin, thAy
Granottier, thay Galois, dã dem nhang kin thUc
nai xilr nguai ve nu& truyen day lai cho cac dan
em. Thien nghT, chnng ta c6 duvc mOt tUi hanh
trang k'y thuat kha day dU, de nai xilr nguai , khong
thua süt bat dr mOt ai, chinh la nha cac vi thay va
cac dan anh cüa chUng ta dO.
trong, sAp xep cac dam bao theo chieu doc va d'Au
may thd tu cho van tren ding, sap xep cac
dam bao theo chieu ngang.
D-Giai doan tat) thanh OSB chtra ep. OSB
Mat Former.
Phia duai cac dAu may to hinh van OSB la
mOt bang chuyen (Convoyeur a Bande) c6 van toe
rat nhanh va dai khoang chUng 200 feet, tUy theo
kich thuac OSB, de chuyen van OSB chua ,ep den
may ep nhiet (Hot Press). Tren throng di den may
ep nhiet, van OSB së dugc cat thanh don c6 chieu
dai 12 feet, hoc 24 feet, bang hai dia cua may
di dOng (Flying Cut Off Saw), c6 van tOc dOng
be) vai van toe cilia bang chuyen phia duoi, va di
chuyen theo chieu xeo de khi cat, ta c6 nhiing van
OSB that thAng goc.
So dO Mat Former 4 Hot Press
Ben trong dia may bao Waferiser
C- Giai doan triin va tam keo. Blender.
sau khi sang loc, duoc dua
Cac dam bao
vao may trOn vi keo. ( Cach pha che loai keo nay
la bi mat ky thuat cilia timg nha may va dugc
kin theo qui che rieng). Sau khi trOn du trong
may trOn (Blender), hn hop nay dugc dim
nhang dau may tao lop OSB so khe y i. Trung binh
gm c6 bon dau may; mOt cho lop van duai ding
,sap xep cac dam bao theo chieu , doc. Dau may
thd hai cho lOp van i trong, sap xep cac dam bao
theo chieu ngang. DAu may thir ba cho lop van ar
E- Giai Doan ep. Hot Press.
May ep nhiet dung trong k-y nghe OSB trung
binh c6 14 tAng, hop thanh bai 15 tAm thep day
65. 10-12 inches, mi tAm thep nang khoang 10 tAn
va duvc nung n6ng bang mOt he thong dau nhiet,
khoang 200 de) C.
Cac van OSB chua ep c6 dO day nguyen thtly
la 8 inches den 12 inches tily theo de) day cuoi
ding sau khi ep, duvc, dua vao may ep theo cach
xen ke (interlaced). Neu ta danh so tang dm may
ep nhiet tit duai len tren la 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,1
1,12,13,14 thi khi may ep nhiet di xuOng, cac van
OSB chua ep Se dugc dim vao tAng 1, 3, 5, 7, 9,
COng Nghe
Dc San SO 5 1C c7So
-
71
11, 13, va khi may ep nhiet di len, cac van OSB
clam ep se duvc dua vao cac tang 14, 12, 10, 8, 6,
4, 2. Khi tAt cã cac van OSB da vao trong may ep,
tat cã cac tam the') du &mg loat ep vi áp suat d6
750 psi trong thOi gian duvc tinh toan rat k-y de c6
throe dOng loat 14 tam van OSB. Thad gian nay
cang là mOt bi mat ky thuat dirge mi nha may
vi'et may ,man c6 co duyen bit
duvc yeu to nay dm nhieu nha may tai Quebec,
tai Ontario va Oregon qua cac chuyen di hi thao
thuat cüa cac nha may voi tu each la bang thinh
vien, nhung nh6., tai rat thinh va *óc nhi dai,
nen nhr duvc het ma khong can ghi chep. Thai
gian nay thay di theo tirng nha may, tir 18 sec ti
22 sec cho 1/16 inch.
F- Thanh phAm OSB. Finishing Line.
Sau khi van OSB ra khOi may ep nhiet, se
dircyc chuyen den he thong cuoi cimg phu trach
viec cat xen theo kich ,thirac thirang mai. Nhfing
phan loai b6 do viec cat xen nay se dirge dim vao
nha may nhiet de tao ra nhiet nang.
G-Nha may nh*. Thermal Plant.
Nha may nhiet c6 nhiem vu cung cAp nguem
nhiet dung d'e:
1 -Sri nong b6n chira g6' qua he th6ng du
nhi'et de lam mem g6.
2- Dira hai n6ng vao may sAy (Dryer) de say
khô cac dam bao.
3- Nung nong cac tAm the') trong may ep nhiet
(Hot Press) qua he th6ng du nhiet.
4- Nung nong cac b6n chira parafine.
5- Stroi Am nha may trong müa (long.
Theo mo hinh toan hoc cila nguOi vie't lap
ra, nu cac thanh phan cUa nha may duvc bo tri va
và tinh toan mOt each hop lY thi vâi s vo g noi
phan A va phan F dung de dOt 16 nhiet, ta c6
dü nhiet nang de cung cap cho nha may ma khong
can nhien lieu nao khac nira.
72 Diac San SO 5 IcV Su COng Nghe
OSB Hot Press
Thay
MO hinh toan hoc nay duvc thgc hien dga tren
nhang cong fink, ding dga tren nhieu nam kinh
nghiem, va nhfing dft kin sir dung duvc cung cAp
bôi nhfing chuyen vien trong k nghe OSB c6 tir
30 d'L 50 tu6i nghe ma ngirefi vi& dã c6 may
man duvc gap và trao di quan dirn. Nhin lai
t6ng the dg an nay, s6 di ngireri vi6t c6 co hi thgc
hien dirge nhang cong tac da trinh bay vi dOc
tren day, la do sir cOng tac qui bau cüa nhieu d6rig
nghiep. Trong s6 nay c6 nhirng ky sir tham nien,
nhang giam dc nha may, giam dc san xuAt,
giam dc k-y thuat, và rAt nhi'eu chuyen vien khac
day kinh nghiem trong nhieu cong ty 6. Canada va
M. Xin chan thanh cam on cac dong nghiep do
dã cO thai d6 yeu nghe chan thanh, cOng tac nhiet
tarn va coci rn6.. Ke hi mOt quang di ngh'e nghiep
cüa minh, ngirei vi'et chi mu6n c6 vai hang c6ng
hien cac ban clemg song KSCN nOi rieng, cac ban
d6ng nghiep k'y six Viet Nam noi chung, ding cac
than hiru, vira la de' trao di kinh nghiem, vira de
ham nong bao k niem dep cua mai trireng
Nguyin Minh Nina
VINH NO).
Cfing de tang flitting clang mOn Ky sir rang Nghe, ctru V5 Trite* Tocin Saigon.
Tam Tang la ban tir thei tha au dm VOL Ching
fed gan nha nen trer thanh ban than, chia se vai
nhau du thir tir cac tre chai cho den hoc hanh. Ted
c6 nhieu ban be a chung x6m, nhtmg than nhat c6
b6n thang: Tam Tang, Sang, Thai va t6i. Obc
lieu hoc, Tam Tang va Thai hoc chung et truong
ding lop; con fel va Sang hoc 6 mOt trueng tu.
Tuy hoc hai trueng Ichac nhau nhtmg chimg
van co nhang gib hoc chung yeti nhau nha, luan
chuyen tir nha dira nay qua nha dira khac. N6i la
khoe
Ai top de hoc nhtmg thgc t6 la gap nhau
thanh tich, hoc them thi it nhtmg düa gi'em, choc
gheo nhau cho vui thi nhieu hon.
a
KM len lap nam, là 16p cuoi dm bac titu hoc,
chang ted tr dOng bat chai dim va tap trung vao
vi'ec h9c nhieu hon. TOi nha là chimg toi khong
bi ãp luc nao tir gia dinh ve viec hoc hanh, chi co
gang hoc de gait dua voi nhau, trong bOn dim,
va cling de vugt tr'Oi him nhemg ban hoc tir ng6
tren xem duoi. CO le, day la mOt dieu may man
cho nhung chit nhoc an chin no lo chua ted nhu
bon tel. HQC het lop nam, thi thy bang Tieu hoc
rOi phai thi tuyen de ducc vao trueng trung hoc
&Ong lop. Toi Mc nay, dit giau hay ngheo cha me
nao cling khuyen khich con cai, rang thi dau vao
throng c8ng, kh6ng phai de da ton kern chi phi ma
quart trong la 6 truang tong viec hyc tap c6 ne nep
va kST luat hon. DOI veri thOng MI, len trung hoc,
mac dong phuc quan dai xanh dam, áo so mi trang
!
"bo trong thing" la oai
, Ned ted diet' may man la, chimg toi tir nguyen
c8 gang hoc hanh khong can phai fink day, fel
phai nhac ted mOt nhan vat dac biet, bac Ba
Phong, melt ngueri phat thu vui ye, hien luOn tan
tuy voi ding viec. Chung t8i goi Ong la Bac Ba va
tra thanh than mat bed nao khong hay Dang nen
viet chuyen thieu thed cüa ho-n 60 nam ve truot,
ted chin quen \TA van can biet on bac Ba Phong,
ngueri da then len va that cho bang chay ngon
lira gait dua hoc tap cho nhitng hoc sinh tren
suot con throng nha tot, tren 10 trinh btru tin cim
Ong. Bac Ba lam quen veld bon dim chimg tOi vao
mOt Intel trim he oi a, Mc chimg tot clang cat tran,
be le dm% san gach cho mat de lam toan do. Bac
climg xe clap tnrot cira, vui ye het : "Lam gi
cae chau, clang h9c thi phcii khong ?" Ching fed
cling ra cira chao Ong phat thu. Bac tir gied thieu
"Bac thti ba, Mn Phong." red an can heti tham viec
hoc cia timg dira. Bac khuyen : "Rang thi clan vao
inning cting nghe !" Nhiing Mn sau ght lai Bac
Ba thueng Ice ve thanh tich cita nhang hoc sinh
giei gan de, clang luyen thi van de that throng
nha nuerc nhu chimg ted. Bac nei : "Bac biet
btru din co thong Phu, no ttr xu-ng la "vua slang
tie. Con phia chrol ch9 thang Binh cling hoc khci
khong ai qua no duvc ve mon tocin do "voi
nu& ". Ccic chciu c6 muon the( tai cho biet
hoc ctha minh khOng?" That IA bat nger va 1ST thit.
Vao then de, ey lop nhat cac twang tieu hoc thay
gido thueng khuyen khich thi dua, dim nao clan
dau mOt mon toan thi dugc phong lam :vua" mon
deo, nhu lop ten c6 Hai HO, "vua" nhieu mon, vi
ban Ichong gan n'en khong c6 mat trong truyen
nay. Chuyen, tiny six ma bac Ba Phong de nghi
nghe ming hap dan lAm. Trong bon dna, Sang rat
hao hirc ve vu "trait tAi", dei "chai" lien! Thai
Dc San SO 5 K2 Su COng Ngh0 + 73
lac dau. Toi chua kip phat bleu thi Tam Tang bao:
"Mon nao ciing giOi nha thiing ...thang Sang ...
ma con chtra vo ngirc xung xung danh, mai
kha có mon ... mon ... dang tie ma dOi lam vua."
Thong de cho Sang c6 thi gier ner mai, Tam Tang
not tip: "ma tyi bay Het tat sac sac.. (hang
Sang khong dam lam ... lam tang khong? Bai vi
lOu la'u no con bi tao tao ... qua mat mat mon.
Hi hi ... Thai dep may... thang ailing phach
lai di tui bay all" Tam Tang c6 tat khi non ninth'
hay n6i nhanh la bl ca lam. Cau phat !nen tuy lap
bap nhung day "khich dOng" vim rOi lam ca bon
cued ha he. Trong, bon daa, Sang la thing th8ng
minh lanh lgi nhat, cal gi no cling , di din, nei
tru6c. Theri hien lanh, cham chi va sot sang. Can
Tam ,Tang thi qua dOi hien, it noi. Ca bon biet
cai din thong minh can han chaa nhieu dieu hay
ho ,lam nhtmg ngai nth ra sg ban cued vi giong
ngac ngir, it khi xtiong xe. Kh6 them mOt n6i,
lan "doe ma mieng" nett kh6ng lac quo thi cling
ngang phe phe, thing ruOt ngua, chang sg thing
nao bun leng het. Vi the, ban la ngueri bi choc
gheo nhieu that: ran -rim qua vi khong c6 tai
an mieng tra mieng, han gin xanh ca mat, mieng
n6i lap nhap it eau thing an nham vao dau r6i b6
di. Buoy mOt cai la khong bao gier gin lau Sang
dat cho hart cai bit hieu "Tam Tang", dugc hai
thing con lai clang 32 ngay; va han van mai la Tam
Tang than qui trong tim cüa ba dim chüng t6i tir
thin nien thieu h6n nhien v8 tu, cho den ngay
ha b6 yg con ncfi VI. 14 que ngtreti, be 14i bathing
ban noi kit& tren cOi tuc loy nay de di ve mien vinh
phac.
Chang tot thi du Tien hoc co clang, chi cOn
chef ngay thi tuyen vao truOng trung hoc &Ong lap.
Bac Ba Phong ggi "Ccic chciu tinh thi vo trtremg
nao ? Theo Bac,may cheat nen chon mat trong hai
trueng Petrus ICY hay Vo Trueng Tam " Thay
Lam, day lop Nhat A caa tnrang, khuyen tôi NIA
Sang, hai "con ga tuyen" caa Thay, nen thi Ito VO
Truerng Toan, vi theo Thay, truerng nay k32 luat cao
va day hay naa. TOi ra Theri va Tam Tang di theo,
hai thing chiu ngay vi true:mg Vo Truang Toan
gan nha chang ten that. "Si tu" ghi danh qua &Ong
74 4 floc San s6 5 K9 Su Cong Nghe
nen phai nit co s& nhieu trueng kit lam phong
thi. Vi ten caa bon dira co man tu gan nhau nen
dugc sap thi chung & truang tieu hgc Dinh Tien
I-bang, gan Da kao. T8i nher hoai ngay di ,thi vao
VO Truong Toan, mOt ngay hanh pluac nhat vi Bo
caa Thai bao mOt chic taxi cher b8n dim di thi.
Ong di theo xe luon, cher thi xong don ve nha. Khi
tai nai, fru& khi vao thi Ong da vO vai timg dim
chile may man. Va khong c6n nOi sung strong nao
hcm la Thay Lam cOng chay xe mobylette theo
taxi den truang thi de o be hai "con ga" trong "do
dau" lern.
Sang sant ngay niem ,yet danh sach hoc si nh
tiling tuyen vao lop de that, da tu tin se' dau nhung
chang t6i cling non nao, hi hOp. Flom floc, Tam
Tang khoe la Ma Tu ciia han mai ghe nha choi va
cho tien clan ban di an sang trutc khi di xem ket
qua thi. Tam Tang pi co Tu caa han la Ma Tu vi
ba thucrng no lam, ba giau c6 nen to cho thing chatt
dii tha. Toi day sem, chay ten nha Thai dã thay
da mat & dO. Ca bon keo qua tiem pit doi dien
lam mOt chau "da chi" rei don xe buyt len ser
xuong xe ,10i b0 den truang trung hoc VO' Truerng
Toan a gin do. Can sam, nang chua len cao ma
thi sinh da ta tap (long nghet, 0 cOng truac duerng
Nguyen Binh Khiem va cong ,sau duang Nguyen
Du, vi danh sach dugc them yet & ca hai c8ng. Toi
dang phan van chua bit tinh sac thi Sang nen lon:
"Ba thang bay citing ngoai: scit lung dam dong,
minh tao chen vO. Doc thdy ten Ay nao tao se la
Mn !" Thing nay, sang nay lam coi dugc qua, có
tac phong "lanh to" thiet ! Nghi lai thay Sang xung
phong cling phai vi trong bOn dira chi c6 hart vam
ver, manh nhu trau. Ten thi om nhom, lieu mang
chen v8 chac phai lugm timg lOng xuang. Thai
nhe con, han c6 bit danh "oc tieu" nen it dam
bon chen. Con Tam Tang chi dugc cal nuerc cao
rao thoi chu hong may gan, thay thing nguin nhu
vay han da On r6i ! Sang nhao vo, cat luc chen lan
va le lang hien minh trong dam &Ong. MOt lac sau,
tieng Sang cat len dOng dac, re/ rang nhu tieng goi
lo to. "Nghe Sang doc ne ... 1,2,3 ... 5 chua co
... 10... 15 khong co ... 20 cling chtra ... 25... 30
chua thay ... 35 ......40 rd!, ha ha, thang Nga dau
hgng 40 ... toi thict ne thang Thai 42 ... 45 khO'ng
c6 ... A ha, Tam Tang cl au hang 47 ... Bet con
ai ! Cho chun ra ba con at Rat rOi. Hi hi !" Sang
lach ra khed ddm Tang, than do beo nheo, t6c tai
mat bun hiu "Ba thang tyi bay clau cao,
tao nhao tieu roi !" Tam Tang len tieng, gi9ng
bu6n ba, chdm rai "Thoi clang buon nghe Sang.
Hoc thi (hi phan. Heti sang nay tyi minh cam kit
claa new dau hang theip nheit phai Ali mat chchi
nu& dá. An pha rdi tao van can tin, that tao bao
luon. Bay gia di ha, chit a day lam chi!" Toil biet
Tam Tang thtxrng thang ban ngheo nen chcri dep.
Bon dila kdo nhau di uong nu& da bac si ro
&Ong Thao cam vien. Thay Sang mod buon do da
vui tria lai, Thai sinh nghi hot "Noi thiet di, may
clau hang may, hoc c'd may lam sao rat (tor ?!"
Sang thin Tam Tang cued hi hi " Cam an cheiu
wear did nghe may! Thciy tui bay budn tao khong
dam dita dai niia. Tao clau, hang tha 35 that Hoc
tai thi mgng ma. Tam Tang nal clang, lau lau ciing
c6 claa qua melt the-big NO mitt cdi chic !" Nghe
Sang nei tôi vui qua, mOt n6i vui trip yen, vi ca
ban dila deu thi ddu. Han au hang cao han khong
lam cho t8i bu8n chnt nao ca.
Truerc khi v nha, toi va Sang ghe truang bdo
tin vui thi au. Thai va Tam Tang di theo choi cho
bit mat thay hieu trueng cita ten, mOt nha gith
the tieng, dugc phu huynh trong vimg kinh thing
va nguting m0 vi Thay co bit tai &on nth va day
nhang düa ng6 nghich ter thanh h9c tro ngoan
va cac em charn chap, hoc kern se hgc hanh tin
b0. Vita gdp mat, Thay hieu tnremg ,da vui ye hal
ngay: "Dau hgng may, cho Theo; nghe coi !"
Thay Lam dang day 16p tren lau cling chay xu8ng
h6i: "Hai daa clau cao lam phai khong ?!" Nghe
thua la Sang au hang 35, toi hang 40, hai Thay
rat vui. Thay Hieu twang bao: "Mai kiem diem so.
so; truemg minh clau rcit nhieu va c6 4 aft dau tie
hgng 50 tra len rot do. "Tôi cam thay sung strong
vo ding vi da khong phut long mong m6i cüa hai
vi thay kha kinh, va ghi tarn tac da ding cm day cro
cUa Thay. Thay Lam h6i tharn Thai va Tam Tang,
nghe ca hai nth la khi xin thi trong dcm da ch9n
Phap van lam sinh ngit, Thay bao: "Theiy cci
lgc voi &teeing V5 Trtrong Toan va dttqc but 200
hoc sinh trang tuyen se chia lam ban lop: de that
A Om nhfing trO du tit hang nhat tai hgng 50,
lop B cho hgng 51 ten 100 ..v.v.. Mang hoc sinh
chin Phap van lam sinh nga chinh se gom vao
lop D, nhang hoc sinh dei chon Anh van thy tha
hang se- attar chuyen len cac lop A,B,C Vi vay
bon ern se vao hoc hai lop khac nhau." Chuyen
bat net nay lam cho Mn dira hai &ion mOt chid,
nhung da chyn rai khong thay doi dugc.
Thi tuyen vao twang c8ng, chling tin co dip
lam quen yen , nhcmg "vua" ma bac ,Ba Phong
thuang nhac den, la nhitng "con ga chien" chi gay
trong b0i, med vao "truerng Mu" lan au Dung
may danh tic da ga cho vui, nhai theo nem ngit
dan gian cUa dan ca do me mon , an thua quyet
liet nay vao thin do, a Saigon Thang Binh a chg
clued, Thi, Hat a gan buu din, Hong nha a chg
tren clang au vao Vo Truing Todn. CO dip gap
gOr Phil that vui va ay ngac nhien. Chang t6i mau
ch6ng tra thanh ban vi Phü là mOt ngued rat de
men, luon Won ca nu elfin tren moi; va thdt bat
net, Phil la con dm bac Ba Phong. Thay ngtreri
ban med that ced ma, toi h6i ve (lath xtmg "vua
dOng tit", Phil cued ha ha:" Vua nay vua no la do
Ong gia tao clat do,tyi bay ai! vi zom tao, Ong gia
khen ngai bO'n thong bay a zom chiw. GM xOtn
chq tren Ice ve mciy "vua" cüa zom chq dual. Ca.
the Ba tao del gay phong tra o thi clua, lam cho
thang new thang nay hoc phà ngtthi luon vi
thua!" }Chi da lcha than, Phil tam su: "Ba tao thery
claw nao hoc kha dng chiu ldm! Anh em tao claa
So cling hoc cham chi vi thuang Ong gia. Ba tao
khuyen hota- Ba chit nghia it oi lam nghe phat thu
nay deli nang dam mua CtIC lam. Tyi con rang h9c
sau nay c1& teim than- !" Phü thi au vao truing
Petrus 105/ hang rat cao.
Nhitng nam thang h9c a fled truing than yeu
VO Truing Toth la khoang thed gian tuyet ved nhat
tha then nien thieu. Chung toi co nhieu ban mai
nlitmg Mn dfra van luon gan bo ben nhau. M6i
ngay, ding an truing bang ba chic xe dap mad
Dac San So 5 K Su Gong NgtiO 4, 75
toanh. Sang va toi che nhau, thay phien dap xe
ban di ye vi gia dinh chin mua noi cho Sang
xe dap. Co xe dap rieng de di hoc nen "dia ban
boat dOng" cUa chling tôi da mer reng nhieu Iam.
RU them met se ban mai, chi:mg toi ming nhau
di chcri xa vao cued. tun. Di tharn nheng vuon
trai cay a Thn Dec, Lai Thieu; di tam Sued Tien,
suoi LO O rat vui nhung khong the bang nhChig
lan cheo xuong nen song vao nheng \Tong que de
hai nheng trai khó tim ngoai chg nhu binh bat,
ban, keo Trait mQc hoang a then da an chin cay
that la ngon, nhat IA leo len hai roi ngoi vat veo
tren cay xai luon. Ly thu nhat la Ice° nhau qua pha
ThU Thiem di Gieng Ong TO, roi xtfeng tan Cat
Lai hing vol cá Xiem trong nhtmg thira rung da
gat xong, vi chi 6 yang nay mei c6 loai cá cla "li
den" nhAt hang. Ten thuemg bam theo Tam Tang
vi han co bit tai thin bot nuec biet che nao c6 cá
nhieu, va cai nghe "bat dia" rat dangSi
Ian di bat ca Xiem chfing tOi deu chuan bi ky
pheng dia. Dea nao cling ,mac quan dai, cOt
chat ong, truec khi 10i xtiong rung va dem theo
yen trau de gat dia ham vao ,ngueri. Nheng ten
that gan thi di tren bit ruOng cam lon, vat, voi
de hu hg. Nei la Ichong sg dia mod dam 10i ruOng,
nhtmg khi bit nhimg con dia trau to tueng deo vao
canh tay có dira hoang hen la chi:A 16i. M8i Ian
nhu the, Tam Tang chay den, cued ha ha, MA len
"Co gi ma so, coi day ne may thong thade ..."
chi dung hai nein Mei, met tay nh6n dau con dia
gist ra, met tay van cho dia xit mau c6 voi it dau
kia tong phat khiep. Toi chua thay co ngueri the
hai lam dugc nhu Tam Tang, chang thu sinh hien
lanh trong c6 ye that gan nhung c6 11.1c dam chui
bao nhu the.
Vao gut, ra chai it truerng, ngoai nhang trO chai
ding khai nhu ca-rO, ca tuerng rat nhen nhip vi ce
an thua, khong an tien nhung clugc an qua kh6i
tra tin neu thang; can c6 met tro chai tham Fang
va len hit nhung rat vui, de la nhau len tang
tren cling dm trueng bat 'Ong nhem xem cac nang
Tnmg Vucmg qua lai a hanh lang tren lau red tham
thi phe binh voc clang, tuerng di Oh timg co. M8i
76 Dc San SO 5 KV' Su Cling Nghe
lAn chieu Ong nhOm nhu the phai cCr met ten dung
gac it eau thang de bao dOng !chi thay giam thi
di , len, vi nu chang may giam thi Ngo, "hung
than" cita nheng ten hay nghich pha, bat dugc la
bi 6ng veo hai tai gist len dau dieng roi can 1)1 phat
cam tfic cuOi tuan nem Di nhien la phai nher thay
phien cho ten canh cau thang, kh6ng cho xem Ong
nhOm han la lang cling kW! Nheng co nang do dai
hang thirert tha quyen ra elm truerng nU sinh Tnmg
Vucmg,, clang veld twang nam sinh VO Truemg
Toan nam hai ben BO Gido duc, khong phai ai
cling they mi d thucrng dau, cling c6 nheng nang
ng6 ngdo goi chUng toi la "v6 trimg Mei" hoac "vO
trat ttr" met each vo tu. Hai mu ttr TV có thieu
gi chit "d0c dia" de ggi tra dUa, nhung bon nam
sinh van lam la met each 'Lich sir. Khong phai sg
dau the, tranh ne nheng "ba chang" vAn tot !
Doc den day, ,c6 the nheng chang ctru VTT "chan
chinh" ,se thay tiec. Chi c6 "ngutri trong cuOc"
mad biet tr6 chai Ong nh6m nay hap dan den ca
nao. Neu ea tham gia chat chan ban se thich thn
lam lchi nhin sang ben kia ,ceng thay may co gi cr
tay vAy, met nang dang chieu 6ng nhom sang ,m0t
tay cam tam bia cling cc') ghi " T.N. day. Dang ay
ten gi T' Hien kilo nhu Tam Tang tui ma cling
sam met ling nit loai alien de thin cho ro, chit
noi gi ai khac!
Ve qua banh thi phai noi la qua dai dao. Co
tien, men qua ngon nao clang c6, tap trung ten
su8t doan clueing Nguyen Du tir Ser thit den di 10
CuOng De. TM gut nghi, tong sau vita mer la hoc
tie tUa ra nhu ong ver t6. Ra kh6i &Ong la gap ngay
may thang Ice° that hap &An dia. Di Nam. Day la
hang qua dirge chieu ce nhieu nhat, khOng phai vi
c6 nhieu the kg° yea ngon vita re hgp tin tien, ma
cOn vi sir vui ye va sari Ic'd cia ngued ban. Di Nam,
tuoi da trung nien nhung than sac c6n man ma
lam. Mua kg° ce tin thi tra, Ichong c6 thi Di vui
ye cho thieu chi:mg nao tra cang dugc. Di c6 met
tri nher phi thuefing, không bao gier ghi so nhung
nhe ten va tin ng cna teng dim. Tam Tang mua
Ice° gan nhu mit ngay va thin:mg mua cho ca dam
lam. Han, va nhieu ten Ichac nita, goi Di la ma
Nam min each than mat. Gan de la xe ban rarec
uang dia che Binh Trong su6t nfra tieng ra chui
xe eüa chit lUc nao cr.-mg clang khach vi ca nhieu
thu de chgn lva, tir cac lai che, sinh tO cho den
thach, sucmg xam. Chit Binh la mOt ngtrei chao
hang gioi. Chit "che" ra man che clau do thorn
(trai thorn) yen mite da bao, ban &it qua xã. M6n
nay dugc thay the cho du do banh lot. Cai tieng
"Igt" nghe khong hen, nen the bath lot bang thorn
cat nhoi, sgi dai; nuarc,cot dim van girt vi chua
trai khom lam "can bang" vi ngot va beo nen m6n
che mei nay ngon lam. Khong chi nhiffig chang
lop de tir ma cac anh sap thi tit tai ding mint nhau
an vi bi chit Binh "du" la an the a do thorn se
clan chac (d6), va lai dau cao (thorn) nita. Tiac melt
nguai c6 tai "marketing" nhu chit Binh ma da sinh
bat phang thin ! Thirc an nuem uong day day, mai
ban den mot xe day ban thit be, vien dac bit. Chi
ghe lai vai chia a bit then vi khong co nhieu
theri giâ. Cai xe On ao nao nhiet nay dung sat nga
tu Nguyen Du -, Ctremg De, hoi xa trueng vi dc
bit co d8 xi ngau. ,Thay vi mua melt ellen thit b6
neu do xi ngau thang se &we an hai,chen,
dr the nhan
thang lan the hai ducrc ban chen len. Neu tiep tic, thua men ran la mat het. CM ce
toi va Sang tham dtr trO gieo hot sec sac nay va it
khi thang dugc bon chart Ten nhO mOt bulk sang
dçp troi co mOt anh d'e tir thing lien flap Mn van
dugc 16 chen. Thay vi anvai chen va be so the da
thang dm lai vao ttli de horn khac an tiep, anh hao
phOng phan phat cho IN-mg hoc sinh c6 mat Er do
mor dua mot the. Ai cling khoai chi va vui ye an
"tra the" cho nhting khi thua, chi c6 Tarn Tang
tir chai. Tren &rang ter lai lerp sau giä ra choi, !chi
ba dim tin cat van han nen: "An nhu v4y kft qua,
vol lgi thcly ban mOt bIxj cua anh chit ban bo yien
tao khong mu on an!" Deng la 1' sv tam tang!
a
Thad trung hoc 0 ng8i trueng VO Tnremg Toan
than yeu la mOt thuer "yang son, tram nam ho de
may ai Ngoai viec hgc hanh cham ,chi da
trio( thanh ne nep khong c6 gi clang ke, bOn dim
cheng ten c6n co the vui van nghe yea nhfing k5r
niem thong the nao quen. Am nhac lam cho tarn
han con ngtreri sang khodi hcm de hat hay kh6ng
bang hay hat. Vi sang khodi nen trer thanh bao
dart dam dem cung dan tieng hat di "de" may co
long gieng kin mei =red may tuoi din. Trong bon
dim, Tarn Tang dçp trai nhat, nha kha gia nhat,
c6n Sang dung hang chat ca ve "than sac" lan gia
canh, nhung bin an noi heat bat, co lan, hcri emái
va nn dan guitar thuOc loai kha nen nOi bat nhat
dam. Chua lap ban nhac Sang da sap dat viec cho
mai thing. Ten phai the cay mandolin, Sang Thai
hat va Tarn Tang dir thodi thac, vin cEr la IchOng
có khieu &rung van bi thee bach hoc then sao.
La men dieu la Ichong c6 d nao len tiang phan
deli ca. T6i thich chiec guitar cil kg dm tOi
nhung ding phai giao cho Sang de han a "gill
nhip" cho "ban nhac". 'Chong chi hat cho nhau
nghe then, ban ten van girng , diec thong sg sung
cOn dam meri Mn co lang gieng den dtr buOi van
nghe b6 ttli. Vi Met nhau tir thug cOn "may, tao"
nen bu6i hgp mat oh Mn chang Vo Truong Toan
va bon nang Gia Long that vui ye va tv nhien.
Truerc khi chia tay, cO mOt co thach Mire "CO anh
nao dam hat hay clan lien tiep multi ban mai
ngon!" Khong cle cho ai noi gi them, Sang cam
cay guitar len mai "Tlii se clan solo va hat tang
có HIV, ngual yeu cau, mirth ban ,nhac". Han hat
say stra khong ngeng nghi nhu the sg nguen khac
danh mei. Co H.N then nggi nhung cOn "vat"
lai melt chat "Hat kha, nhung cay dem di qua am
thanh nghe khong hay!" Cay dan elm ten cfl bi che
ding phai, nhung nguai Sc nhat lai la Tam,Tang
Vi th'e, sau do it Man, Tam Tang den nha thay
em t8i dang choi mOt ban ca then. Chic nhe lai
da bj "que" ham three, han bao "Em don nghe
cling kha, nhung c ay clan nay tieng do. thiet Thai,
len xe, anh cher di mua nay khcic." Tuemg noi cho
vui thoi, ai de Tam Tang cher thing thang em qua
tiem clan Phimg Dinh 0 clueing Nguyen Cong
mua tang toi inep t dan guitar loai that tot. L6ng hao
sang dm Tam Tang lam anh em len tinh than va
rang chai cho hay hon. Nhtmg "lye bat temg tam",
hay danh phai the thvc, co le la tai nghe chtra dat
nen thong c6 chang nao chiem dugc trai tim
din tugng ca. Chuyen tinh hgc tr6 tuy bang bOt,
Dc San SO 5 IC? Su Cong Ngh4 + 77
d6ri mau phai nhung ding de 14i nhfing ,kS7 niem
that em dm ciia mOt thei nien thieu day, mOng
ma. Da cam chimg ndo cang d vuang mac luai
tinh chirng nay, chi c6 nhCmg ke an nhien tu t4i,
bat can doi nhu Thai va Tam Tang Id suang. Can
ke them cho truyen "c6 hau" mOt chUt, cuOc giao
duyen van righe nay c6 thily ma khong c6 chung
vi may co lang gieng xinh xan dã sam 1)6 "cuOc
char de len xe bong ye nha thien h4 truac khi
"ngu&i ,xua" cong thanh danh to4i. Chi an dugc
mOt phan tu la chang Sang nghe si yà tdi hoa dugc
co em ruOt cua ,H.N phai long. Hai nguoi, da" xay
dung mOt mai am hanh phuc tir do cho den ngdy
b4c toc horn nay vai nam dira con du de; dat
rat hieu thao.
Ca bOn düa du thi du -ha tdi 1. Chua kip an
mimg dA phai chia tay. Ba ciia Sang mat hai nam
truarc sau mOt can bao benh, nha dã ngheo cdng
them sa sUt. Nham khong the tip tic con duerng
hoc van lau ddi, Sang , da quy et dinh nghi hoc v a.
gia nhap hai quan. Han chap nhan lam thuy thU
cho thoa m'Ong 116 hai han là cher ngdy di Thu Dire
ra chuan ny. Ngdy tin dua, nhin ban mac quan
phuc, dOi mu "tarn tang", vai vac "sac marin" lui
thUi biz& vdo cong 1)0tu renh hai quan de chef
phucmg tin ra Nha Trang, ba diira toi &mg ngodi
nhin theo bun muon kh6c, thuang cho thang ban
thong minh, hoc giOi nhat dam, chi vi ngheo ma
phai sam bo but nghien. Thieu ngueyi dna giO.n,
choc gheo nen nhang cuOc hop mat con ba dda
sau do that bun té, vi ca ba thang du hien kilo
nhu nhau. Mt bAt ngef khac I4i dn. Thai khong
thi tu tdi todn phan, np don thi vdo sr pham
de lam giao vien. Nghe Thai thong bao, hien nhu
Tam Tang can khong giü dugc binh tinh: "May c6
khling khong? Hoc gioi flint may cuoi nam nay lay
ti tài hai ri (hi clau vao dal hoc sir pham de dang
ma. Sao icti tinh lain gicio vien vay ha ?!" Thai dap
tinh ba: "Tao thich ngh'e giao va chi muan lam
giao vien day tre con thoi!" Toi vd,Tam Tang noi
nang n6i nhe, ngan can the nao han ding khong
nghe. Tdc qua, hai thang toi tai nhd hOi tham Ba
ciia. Thai ve quyet dinh re ngang that clang tic
78 •:• Dac San SO 5 IcVSu COng Nghe
nay. Ong bao: "Bac cling khuyen ailing no khong
nghe. Thoi lc(,; no !" Ra ve, Tam Tang con chua het
tire: "Thang Thai nay mOl chinh cong la tam tang,
chi"( kW/2g phai tao!"
Gia dinh Tam Tang kha gia nhey ba. Me buon
ban , tao ean. Sap ban trai cay dia ba a chg Bd.
Chieu cang ngdy cdng Mt hang. Vic kinh doanh
ma rOng them vai mOt vua trai cay cung cap
cho nhieu s4p ban le. Tam Tang vira du tuoi lay
ngay bang lai xe hoi. Hang ngdy, buong sach
là lai chic xe Lambro ba banh chay tai lui ch.&
trai cay tit yip ra cac chg. Han thueng ru toi theo
xe lam phu xe. Di theo chai cho vui thoi, toi doi
phi khieng cac gio trai cay han nhat dinh khong
cho. Han dna: "Tao chi CO tin tra ca phe thoi,
chi( khang ctü tkn mua thuoc bo xicang cho may
VUng Tau 1964 Tam Tang &mg thd nhi -Ur ben trai
dclu 1" Thang ban nhin mat Wang hien, chir gift
cling dOc. t han noi ten om yeu khieng vac nang
dam jay xucmg lam ! Sang hgc xong khoa huan
luyen, trâ ve dugc lam Or Hai quan cOng xtrang.
Thai cOn dang hgc gido vien er Saigon, nen bOn
dira Van him mat vai nhieu tiet mwe med me vi
c6 hai thang da vao deri roil. Thai hgc xong, dugc
b6 nhiem day a mOt truong tieu hgc ngay thi xa
Viing Tau. Sang, chang thay the 8m mOng hai
khong duct xuong tau nhtmg vi gien hcm &Ong doi
nen dugc cir di hoc trust tin a Hoa kSr. Meng cho
than ban ngheo co co hOi thang hen trong quan
nga. Hai dira ban da yen phan. Tam Tang my ban
ren giAp cho gia dinh trong viec huh ban nhtmg
h9c van giei lam. Xong tü tai hai, toi va Tam Tang
may man thi d vao truZing Quoc gia Kyr sir Cong
nghe. Sang lai dirge di tu nghiep 6 Hoa kSr Mn
thir hai, he xong ve nu& tra thanh mOt chuyen
vien vo tuyen gioi cna hai quan, dai kiem bao hay
ra da nao hit h6ng la co mat Sang. Con duang
Saigon Wing Tau hcm mOt tram cay s8 ma van
thay gan vi nhitng khi Sang ducyc "di bar" (chang
linh thity lam viec tren b0 nhimg lai khodi ned chit
nay, dimg cho thity thil dirge nghi phdp) thuang
ra toi va Tam Tang ra Wang Tau tham Thai, nen
cluing toi thuang hop mat vui ve, tinh ban cang
ngay cang than thiet.
Ben nam hoc K sir Cong nghe qua nhanh.
Xong viec hgc, ,toi va Tam Tang deu phai nhap
ngii theo lenh tong dOng vien vi tinh hinh chin
tranh leo thang. Sau khi tot nghiep chuan Ay tir
truang b0 binh The Dec t6i ve Tong eve Quan
hua'n, sau do dirge bit phai ye nhiem ser cü, mOt
nha may gait bien giori Viet Mien. Tam Tang lath
sr vu l'e'nh den trinh dien Dai tá HuSrnh Thu Toan,
chi huy truang Luc quan c8ng xuang dm. Quan
er GO Vap. Dai tá Toan, ky sir C8ng nghe khod 4,
la met dan anh hao hoa van vo song toan rat clang
kith, bon tim each nang 46 cac ky sit dan em, de
là thuOc ca'p trong quan nge hay van cOn là dan str,
khi c6n dtrang thei cling nhu lie da ra nuat ngoai
sau hien co dau throng 1975 Nam 1971, Tam
Tang lap gia dinh. Dam cued dirge t6 chirc that
Am ming tai tu gia, than phi cfm Tam Tang trong
phic dm tin heu Cao Dai da tie') dai moi ngtreri
that trang acing va than tinh. , Dai td HuSrnh Thu
Toan dà den dir tiec , cued. Day IA lan alai ding
toi dirge gap anh. Tiec la ngthei huynh truo rng toi
nguang m0 da không con nita. Tiep theo de, Sang
Thai va tOi lan lugt cued vg. Tam Tang va Sang
ban rOn dai linh, toi va Thai lam viec xa thanh
pho nen Mn ten ban nei kh8 it c6 dip hop mat nhu
thai dOc than.
Bien cep 30 Mang 4, 1975 den khong ngor. Ben
phan dài nho nhoi cia chimg toi da chim nai theo
van nuac tang thuong. Trung si hai quan Sang
dugc ginp cho di tan , nhung la'ng xang lo cho gia
dinh hai ben nen cuoi ding "mac can". Gan het
gia dinh ben vg cia ha'n da thoat tren chuyen tau
at& ding. Thay hieu truang Then 6 ngay Wing
tau, nhieu hgc tr6 nha ct5 ghe danh cá mai di theo
nhtmg phai chay ve Saigon thu 'Cep gia dinh BO
Mc, khi tra ra thi thuyen da nho neo! Hoan cart
cia toi can clang tic hon. Dem 30 thang 4 den
tot ay tOi da met minh ra khai cling Wenn ban tir
ben tau Ha Tien. Sang sem horn sau, tau cap ben
Rach Gia di ten va vai anh rem khac den vg con
di ding. TOi da lay mOt quyet dinh sai lam la 6 lai
de cher di cling gia dinh ben vg. Sr kha khao, hap
tap, thieu suy ngle than dao nay da mang li cho
toi /thing ngay thang bi dat suet nam nam dai sau
do. Vai tam trang roi ben, toi va Tam Tang da chui
dau vao rg, bi lira gat trinh din hgc tap mot thang
cho "xong sam nghi sem"! Tir do, m6i dim m8i
nga, lo cho thin minh con chua xong au con tam
tri nghi ve ban be.
tLich da sang trang. Etat mac 19t van tay bcon
th8ng tri tan ac. Cac co sa y th va kgr nghe c6 chi
mai. MOt bay bac si ky sir dong dao tir mien Bac
vao tip thu cac berth vin va nha, may. Bgn kysir
"xa nghia" bang cap Icy thuat day minh, thing
hau het chua qua tieu hgc, va thing bac Si "xuyen
tam lien" vao Nam tan mat thin thay thing nha
throng, nha may tan hen, da nga ngac ban than
nhu thing thay ben me s6 voi. De sinh ton, dang
cuop CSVN da ra Meng nghl guy& cho ban clan
D'a'c San SO 5 K9 Su Gong Ngh9 C. 79
biet la se lchoan hOng cho bac si ky sir ye nhiem
sit ca truerc day de dodi ding chuOc t0i, ra sac
lao dOng xay dung dat nu6c, so-m tnt thanh cong
dan tat caa xa hei mai khOng con canh ngutri bac
lot nguai, chi co ngutri giet nguai trong b6ng COI
ma that. Cai ngon lira phinh day tinh dao dire gia
that tang trgn,va vO hem Si nay da lchien cho mOt
so tri that mien Nam thin thoat canh day doa
nhang trai tit cai tao, tra ve ch6 lam viec , di de
tiep tut met cuec song ta nhan mai yen day day
nhihig oan khien coa don thit de tien, cüa rinh rap
de d9a va Ichang b6 tinh than. T6i la mitt trong s8
ngirtyi nay.
Vao met ngay cuai nam 1979, sau gut nghi an
tnra, met nguai tai xe phi trach din den thg lam
viec ngoai pham vi nha may tim t6i, nOi la "Co
mat can ba at xtrng là 1g7 sir Tcim Tan tit Phti thg
vao tim anh. Ong ta dang ch& anh tram barn so
1". Tin bat nger khien toi phan van, nhung linh
tinh bao cho t6i biet ngutri tim tea lchong ai khac
horn la Tam Tang. }Chong kip suy tinh lgi hai, t8i
quyet dinh di theo anh tai xe ra tram barn vi tin
chac la ngutri nhan vien, ca nay khong gai bay hi
Xe vita xuong het doc cau, thin thay 63‘nguai
dang clung chit duai bang cay, t8i da ca dan can
xac clOng de khei vui mimg ,la len "Treti at Ban
hien CStoi day!" B6 -Eel xuting, anh tai xe Net 57
lai xe vao du khuat sau hang rao tram bam. Tay
bat mat mimg. Toi ,nhin ky thang ban, ky six Tam
Tang hien lanh, trang treo dep trai, ban t6i ngay
xua, bay gut, trer thanh can NI Tam Tan vai quan,do
be dOi bac mau, mat den xam day ye phong tran.
Trong cuOc gap ger chop nhoang khong hen truck
trong hoan canh nguy him nay, Tam Tang da
(lath noi het tin dau den alai:. Doan dot khc ai han
4 narn dai dm ban dugc Ice lai trong it phut. Tarn
Tang da vugt trai cai tao thanh tong, ye thanh pho
sang lay lat chit ca hOi vugt bien. Hoan canh nhu
vay, Tam Tang chi c6 the di met minh, de vg con
it lai. H8m do, teen during den diem hen di qua
nha may, biet tOi con Or day, ban ghe tham dé Ur
gia. Toi can nha 16i cuoi caa Tam Tang tru6c khi
chia tay: "Tao ghe tham beit ng& chi sg gay phien
80 • frac San SO 5 Ky Su Gong Ngli,
phirc cho may, ph an tao khong lo vi tao co giciy
ter di &Ong tow. Tao nghe tin anh Tit (107 sir Huynh
Thu Than, CN4) dang 6 Cali, niu tao di lot se qua
do tim anh. May di sau, chfic may man. Niu may
di My-, th tim dugc anh Tula tyi minh se Op
N6i xong,, Tam Tang buang ba di ngay. Lac do,
toi mai de Y cel met ngutii dang ng6i chit it gOc
cay khOng xa. }Chi Tam Tang di ngang, ngirei dart
Ong mac dO dan sir ding day, gut! , min ram len
vay chao toi. Teti nhan ra nguai clang hanh
ban khong xa la gi, cling la met cult VO Truang
Toan, ding lop de that D yeti Tam Tang. Anh tai
xe 66 tei ra da lai‘xe di roi. , TOi di be thong tha
nha may. Qua eau, gie thOi mat rugi, 'Ong tea
clang len met n6i vui. Ted mimg cho ban da thoat
duce dia ngpc tran gian va cau mong cho ban gap
may man trong chuyen di xa nay. Vuo:t nguc
ham kien giam caa nhang trai cai tao la chuyen
thien nan van nan, kh6ng may ai da thanh cling
vi kern may man hay thieu thin ca. Thai the tao
anh hang. Ngutri ban hien lanh nhat that nam xua
cila tali nay da thanh met tay ban lanh clang ne.
That kh6ng ng6, de la lan cuoi cling chang toi gap
nhau. Tam Tang da di thodt. Ding nhu da mitt hen
vtri toi, khi sang Hoa Tam Tang tim gap anh
Tu, dugc anh bao b9c trong then gian dau xa lanai
xir nguai. Nita nam sau, tOi cling di dirge, nhung
hohn canh da day dua gia dinh toi troi giat xu6ng
tan Nam ban, cau, de r8i lchong bao gut gap lai ban
hien. Doc den day, chac cat anh chi va cat ban
da biet Tam Tang, nguai ban ban nira the ky caa
toi, la Huynh Van Phuerc, ky six Ging nghe khod
11, cuu trung Ay phuc vii it Luc quan c6ng xuang
thuOc nganh Quan cu, quan lac VNCH.
Mai den nam 2005, clan Cong nghe ly tan
khap nam chau tim dugc nhau nha website
"kysucongnghe.net". Toi va Phir6c nth lai
lac sau 26 nam gian doan. Vi khac biet mai gier
nen gify i dien thu tien lgi han din thoai. Qua vai
lan goi noi chuyen, tat nhan ra gi9ng n6i caa ban
khong lchac nhieu so vai three, van nhO , nhe va
than tinh, khi noi nhanh van con hai lap bap. Lien
lac khong thuang xuyen va lien am, c6 lac t8i
phai nher nhieu thing m6n Cong nghe hoi tham
de cap nhat tin ve Phuoc. NM-mg thu Phu& gai
cho tOi cai nao cling ngan gen va buon. Toi doan
duet cuOc song tha piing dm ban nhieu phien
muen, sire Ichoe kheing tot khien ban lam bi quan
va yem the. Nam 2010, Phu& goi then thoai, cho
hay la sip di du lich Oc chau va hni dia chi cim toi
de ghe tham. Sau khi ghi dia chi, Phu& h6i nha
Vol a Perth va thanh phei Melbourne, ncri gia dinh
c8 em gai eña kin dang dinh Cu, cep xa lam 'thong
? Ti3i tra led IA gan 5 gin bay, dau day ben kia im
ling met inc r8i nghe tieng lau Mu "xa qua dzay
ha !" Noi chuyen tiep toe, ch6 an lüc gac may
Phu& khong nhac lai viec se den tham toi va anh
chang d'a khong den. Toi thong earn vi duemg xá
xa xôi, niumg Irk thay burin cuei vi ban -COI biet
that it ve dialSr nuem Uc va sau may muoi n'am tha
phuong han van "tam tang" nhur xtra, khOng ghe
cling kh6ng them ned gi ca. MOt than sau, Sang
Saigon geri then thu cho OM, cho biet là tren duang
tir tic ter lai Hoa ICSr Phunt da ghe Saigon dram
met ngued em trai va di hem hai thang ban noi
kho can a lai Viet Nam. Sau bao nam xa each, a
da co nhieu doi thay, Phu& Vin do tim duce can
nha nhe dm Sang na'm trong met con hem that sau
va ngoan ngoeo. Hai ten nii nhau tim dram Thai
nhung kb:Mg gap, vi thay hieu tracing Mau mix
nay d'A bi "cach mg" day len vimg mien thing
dat do tir lau lam red. Sang lee them "Tam Tang
rü tao di an. An thoi chü khong c6 nheiu, vi anh
Tam dd qui y tam bcio va an chay truang rill may
ai !" That bat,nga nhung ten Ichong ngac nhien vi
met ngued hien lanh voi cai tarn b8 tat va hi xa
nhu Phuerc, viec tim den so an lac cho tam heon
qua gido 15, nha Phat ming hieu va dang mimg.
Thang 6 Mm 2011, Phu& cling vg tham du Dai
hei Kg su Cling nghe kt 5 dugc t6 chat & "thii do
ti nan Viet ,Nam" Little Saigon, California. Xem
DVD ban to' eh& Dai hei ged cho, da Net sire khoe
cüa Phuerc khong tot lim, da phai me tim may lan,
toi rat mimg thay ban yin khoe va tired vui Hinh
Anil cüa hai ban trong DVD nay Van tre trung va
phong de thong khac gi may so voi nhang hinh
chup buoi l gia tien trong dam cuoi dm ai na ma
a
Plurac da gai tang toi may nam truerc.
Sang riam 2012, Phu& benh Ong. Tin tir cac
ban clang mon Cong nghe cho biet, sau nhieu
ngay tri lieu bac si mai dinh doge benh. Phu&
bl bien clang dot xucmg co lam nghen day than
kith dieu khien b0 phan tieu hoa nen kh8ng the
an Wing khien sire khoe sa siit mau ch6ng, phai
chef Uwe lai mai c6 the giai phau duo rc. Tin nay
TA' lam cho tOi hoang se vi chinh ban than ten cang
chiu dung dau kh8 nhieu Mm vi hai dot xtrong co
bi mop lam nghgt day than kith xuong hai canh
tay lam cho dau nhirc, co lac met canh tay bi bai
li'et Won. T8i that buon va lo Fang, ngay dem cau
nguyen cho ban hien se tai qua nan IchOi. DU benh
vien a lam het sac, va tnreyng nam cüa Plunk,
Met bac si dang phac , vti 6 met nha thucmg Ichac
Ming dã ve de hei chan cau °him, nhtmg ban toi
thong qua kb:3i, da nham mat xued tay vao ngay
28-4-2012. Lam theo di nem elm Phunt, gia dinh
da hoa thieu va tro cot dm ban hien dã dune rai
xu8ng bien. Ted mu8n xem cai chet elm Phuac
met str giai thoat cho met sinh meth cia chiu dung
dau khO vi benh tat dãi ngay, Tatung so mat mat
nay a lam cho toi xuong tinh than va burin ba rat
Toi viet xong bai nay vao ngay gi6dAu, nhu
met nen tarn huong, de tuang niem ky sir HuSith
van Phu&c, nguni ban than qui dm fed trong
56 n'arn cu'ec dOi. Tam Tang cri! Dung nhu tam
nguyen, tro tan hoa thieu raw than dm ban gin
nay chac da troi ye que nha ben kia bä dai ducmg
xa tharn. Can chile Sang linh dm ban mai rong
chai nori mien cure lac. Mong cho nhang nguni
than yeu cila ban hien Ilion an lath va hanh
VINH NGO
(Tay Irk, mUa thu 2013)
Dc San SO 5 Kt Su Cong Nghe • 81