KTTG T8,2006
Transcription
KTTG T8,2006
lei ~-C \.1 on III f1:hln " •• REVIEW OF WORLD ,_~_'_ .. , ECONOMIC .,_... ., ,". 'Ial ••• -.~_.........--, __ .". -r,,) ii • AND POLITICAL ISSUES ' .~"._ ..... ~-u-,-.- -', ., , , " - ,.,' .' .' Ie '' ~ Nang 1U<;lng kh6ng chilo von d~,kinh )'> Toe d(mg kinh te- XCI h9i cua vi$c TrungQuoc ~ - gia nh(lp WTO .•,» ", Kinh nghi$m thud6 chou phat trienkinh te th! truong 6 m9tsO", A. ,.t »" N6ng nghi$p Vi$t Nom h9i nh(lp WTO Thong S • 2006 VlEN . KHOA HOC . xA HOI VIET NAM .. VI~i"i KiNti T~ j; , vill CHi ;i TRi YtfE GiO'i '-, N~.~ili {{ Kinh I te va Chinh IJi{ tI (Ii 24J t!uiag. 8 - 2006 tri• "'AM nlll rJIU'al TAM g'!P- dr.i P'a f Ih.mr.g. t k4- The gi6i I lV/H)eLl.} C Trang y LIm Ngr;>cTrinh, Le Ai Lam, Nguyen Blnh Giang, Nguyen Hong Bik: Kinh nghiem phat tri6n kinh te thi truang m9t a s6 thu dii chau A. Le Kim Sa: Tac d6ng kinh te - xii hOi eua vice Tnmg Qu6c -, . k gia nhap WTO: TOng quan meil 56 nghien ciIu. Nguyen Hong Son: Gia nhap WTO: Co h9i va thaeh thiIe d6i 39 vai kIm vue dich vI! Vict Nam. i)\';, Pham Quang Di~ll, Pham Hoang Ngan: N6ng nghiep Viet 54 Nam hoi nhap WTO. \ I! Nguyen Minh Phong: MOt s6 van M vt; quim ly hha mrae d6i vai khu vl.rc cloanh nghiep: Nhln ttr goc dii kh6ng phan bitt thanh phan kinh teo -" .~,~._. 63 ~.. .' Gia nh{ip WTO: Co hQi vue .. dich vu Viet . Nam(1) Va thach thuc doi voi khu POSTS. NGUYEN H 6NG SON' n h!e'm kl:,oang 40% CD~ (thea gia ;:0 sanh) va han 20% lao d9ng trong nen kinh I.e',khu vvc djch V\l dang ngay crJ.ngGO vai tro quan tnjng trong ngn kinh 1.& Vi~t. N',m. Tuy nhien, sil phat trifn eua Jd:m vtie nay trong thCii gian qua v!'in chua tht,ie 311 tuong xung vai vni tro eua n6 trong nEin kinh I.e', dae bi~t t1'ong beJi eanh Vi~t Nam dang chu&n bi trd thanh thanh vien eua 1'6 ehue Thlidng mai The' giai (WTO). 13ai vi5t se phan Heh nhUng d.;ic dii'im cd bim eua kIm vVc djeh Vl,l Vi~t Nam va nhung cam kifI. ella Vi~t Nam trong linh vue djeh vu, tit d6 rut ra nhUng cd hi)i va th8.eh th[ie dili vai kIm vvc nay sau khi Vi~t Nam gia nhi[lpWTO. '-..J ,~ ... -' ~.:! .,., I. M<;lT SO D..;I.C DIEM CO BAN CUA KHU VlfC D!CH VI,J VI~T NAM Cling vai qua trinh cai each va md etta nEin kinh tf{, nganh djeh Vlf eua Vi~t nam dii e6 nhung buac phat trii'in m?-nh vai nlllJ:ngdi,iedi&m cd ban sau: L vi! t6c d9 tang trlidng TeJeui) tang truiJng cua khu vve djeh Vlf Vi~t Nam trong thCiik5' 1986-2005 du<;iethi'i hien 6 Bang 1. silli~u Bang 1 eho tha'y: - Trong thCiik5' 1986-2005, CDP cua khu vVe diel! Vt.1dii tang lien t\le trong 19 nam (tru nam 1986) vai mue tang binh quan la 6,6%. Diiy 1ft m{ie k)' I"e vii thCii gian tang * Yi~11Kinh tf r::,,:,,[, v,h ,j~ "a Chfnh lr! TIle gim. KINH -rEVA CI-;[NH TR! THE GIGI s6 lien t\lC so vai 2 kIm vvc can I",i (khu vVc nang, lam-thuy san tang lien tv-c 16 nam tinh til nam 1988, khu vVc eang nghi~pxay dvng tang lien t\lC 14 nam tinh ti, nam 1990); - Trang giai do",n 1986-1996, toe dC?tang tnidng trung binh eua nganh djeh vu cao hdn teJc di) tang trudng chung cua n5n kinh I.e'.Trang giai do?-n nay, ed' eh" thj truCing dii du<;iethve thi, thay the' eho cd cll" baa cAp nha nuae. Tuy YaY, ki'i til nam 1996, tile di) tang trtidng cua khu vVc dich vv- dii giam xueJng thAp hdn teJc di) tang trudng chung eua n5n kinh I.e'- di&u nay di ngu<;ie I",i vai xu huang tang trudng dieh Vl,lt1'en the' giai, thea d6, teJeeli)tang trudng djch vvluan eao hdn t6e eli)tang trudng CDP. Tuy nh.ien, Mn nam 2005, Ifrn dfru tien ki'i tU nam 1995, khu vve djch vv- dii tang tnidng nhanh hdn (m.;ie dil. khang elang ki'i) so vai teJeeli)tang trudng eua toall bi) niin kinh I.e', va do d6 ty tn;mg eua dj~h Y\l trong CDP dii kh6ng bj giam sut. Day litnhung dAu hi~u cho thily tr9ng tam tangtrudng kinh I.e eua Vi~t Nam e6 Ie elii b&t dfru djch ehuyi'in sang khu vve dieh Vl,l. Bang 2 chi tiel. hoa mue ta:ng trudng thea tUng phan nganh. Trang giai elo?-n 20002005 phfrn IOn cae phan nganh djeh V\I d Vi~t Nam diiu e6 muc tang .tnidng CilOhdn so vai giai elo?-n1996-2000, nhung v!'inthilp hdn so vai giai do?-n 1990-1995. D6ng vai tro quan tr9ng trong phat tri&n kinh I.e'n6i chung, cae nganh tai ehinh, giao dv-cva dao 8(124) 2006~~~---~----- " i , '-'j I Nguyan Hong Son doanh va chuyen Dlon) - nhung nga!lh d:d ..,_ t~o, khoa h,!C va cong ngh~ viin duy tri ch.i<;lC Vl.1 trung gian cd ban - co nrue tf..ng tnr~;n;; muc tang tnidng cao. Tuy nhien, cae nganh tI'ung binh dang 10 ngy.i. dtch Vlf kinh doanh (dtch vu h6 tr<;l kinh Bang 1: Ty trc;mg trong chinh, GDP thdi ky 1994-2005, (%) Tang tnidng Niim T6na' GDol o .. - ::: _f ::: 1996 1997 1998 9,3 8,2 5,8 4,4 4,3 3,5 1999 2000 4,8 . 6,8 __ 3,0 eua 3 khu Dich vu . . ud vue I,i"" ------1 % GDP Cong---r--Dicl:VP--\ nghi~u . . :::~rl: 1 i::: -+ ~'fsj f f~~<;----i ~_6 6,9 tnidng =-t=-I Cong nghi~p . =$--5:2-J di) tang h,m~ nam (%) Nong nghiep ~ ::: 2001 2002------.- va t6c 14,D 12,6 8,3 8,8~ 7,1 5,1 7~,!10,~ 2,_? 5,3 10,4 1 __ 31,3 32,G .. 33,4', t--...2::.}u_-i --3;:'1 :i5,4~- !- I i 4.2)) ;o'o,_.~ I -'-;)1~1---- E~.,L_~_:,6,.~ 4'1":0----j .....---, 7,1 ~~____ 9,5 __ 6,5 37,4 4:'')~__ 2003 7,3 3,f; 10,5 6,5 38,5 40,0, 2004 7,8 4,4 10,2 7,3__ 2005 8,4 4,0 10,6 8,5 -- j ---1 40':'. __j ..._~9,4 40,2 !l2~~ __..1 ut Ngu6n: Tinh toan til "Nien giam thong he" hi'lllg nam (1986-2004). Tinh h,'nh Kirch xii hfji 2005. Bang 2: T6c dt? tang tnidng binh quan hang eua cac ph;ln nam di'~" nganh 1986-2005 (%) ._-- 'l T6c di) tiing tradng binh quan 1986 - 90 1990-95 20I)O,{)" Khach s').n va nha hang 6,2 9,8 1995-00 5,6 . Khoa h,!c & cong ngh~ 9,6 7,5 5,5 8,6 Tai chinh va tin dVng 6,2 16,4 7,5 Giao dvc va dao U).o 9,5 11,2 5,6 7,7 ~ ,- ThuClng m').i; sib chua thie't bt 4,2 7,4 5,9. 7,5 Y te' va cac dich vv xa hi)i 11,1 5,8 5,0 7,4 ViP> tal, kho chua va vi~n thOng 3,4 7,2 6,5 Bo').t di)ng van hoa th~ thao 13,5 9,3 7,8 Dich vv ca nhan va ci)ng d6ng 5,5 10,1 8,0 G, ~) Boat di)ng Dang, dOall th~ va hi~p hili 4,9 10,3 12,5 t)q ,- Quan Ii nha nuoc, an ninh, qu6c phOng va dam bao xa hi)i bitt bui)c 7,8 7,2 2,6 5,5 Dich vv kinh doanh & bilt di)ng s,m 6,7 g,G '1-,7 P',9 T5ngGDP 4,4 .- -.--8,2 -- T;"":[! .". {,-,'C',I c:;;-' ",I'-.-'j' '.', 'f ~ ",,-, Ph an nganh Ngu6n: djch V\' -- h,mgni\,:,' 8,7 . I -[ , - j, I '"D ~1 --- 7,11------6,2 .~--- ---- - ---~-i2f~-=c_~~~3-.:~ _~~-_ T5ng cvc Thong ke, Ni,'n giam thOng he (nhi~u nam). ' .• l - - f4(F~'--------~-~-.--------t:'Ii]n(l .:/.:_::__ :_:_: V\l: :; VEh df.., KIf'lP I ..•••. TfvA' _ CI....\'II.TL' T,' ':'! 1.1'1" ________________ , '-A" •••• __ ~, •• __ •• _' ' • f~'-.. ..f'lgllyi'mH6ng Sdn 2. vi'; cd diu djch ---_._- ------ -----" V\l Bang 3 eho thay, tf trong CUD.khn v,ie dieh v\l trong GDP eua Viet Nam moi oat khoang 40% GDP (2005), aa'y la mue thap ~o voi cae mille trong khu vtie va tren the' gioi. Nam 2003, nganh dieh v\, aa aong gop trung binh tren 68% t6ng san philm qu6e noi the' gioi (GDP), va t:\,I~ aong gop nay i'Jca.e'nuoe aa tang len theo sti gia tang eua thu nhap qu~e dan t1nh tren a;lu ngudi. Ngay ea'i'J phan IOn die ngn kinh til' him phat tri~n nhilt, nganh djeh V\l cling aa ehiil'm trung binh tren 40% GDP. Ngoai ra, co m9t di~m aang hiu )' la ty trc;mg eua nhi1ng nganh djeh V\l quan trong nhti v:).ntai, vi€;nthong, titi ehinh, khoa h,?e va eang ngh~, dieh vu kinh doanh, giao due va dao tao e,oinehi6m mi?t ty tr,?ng rili nhb trong GDP. Bang 3: Ty tr,?ng H.d" the' nuD., sau khia"t mue co.o nhAt vaa niJrn 1995, ty trong eua khu vlie djeh v\l trong GDP M, lien t,lC bi s\lt giam (xem Bang 3). :O\;!giam Sllt ella ty trong khu vtic dieh vu trong GDP la digu kh6ng binh tl:,Udngtrong xu th1£phatt.ri~n eua th1£gioi hien nay. Mue tieu 12.13% tang tnii'Jng dj~h vu ;rong 'Ke' ho",eh Pilat tri~n Kinh te'o . xa hi?i clla giai do",n 1996.2000 do D'i-i h9i DO.ug de: ro. va mue beu ti'mg ty trqng kh" vlie diel, vu len 45.46% vao nam 2000 da khang (i"t ati<;lC (thtie 1,1£ ehi<:h;tt41,4%). !I.1at trong nhung 1S do quarL t'r<;>ngella vi~c khang a",t dli<;lenhi1ng m\).etieu nay co th0 lit do thi;]" mi?t ehi1£nhi<;lequ6c gia nhiim mue tieu h6a cae 'dich vJ:. trung g-ian chu chit d0 trulc aily tang tnii'Jng. T cae nganh kinh t1£trong GDP c.h Vi~t Nam:1995-2Q05 [gi2.e5 djnh] Phiin tram trong GDP Ho:;tt di?ng kinh til' Nang nghi~p, thu}' san, lam nghi~p '-1 TAn''",'dnguun'l binh hang nam(%) 1995 2000 2005 1995:60 2000-05 26,2 23,3.. 19,6 4,4 3,8. 6,7 5,8 ]2~2 4,2 ]8,8 22,8 11,2 11,'/ 2,9 13,4 12,1 Khaikhoang 5,3 Ch1£tao 15,5 T'i~nfch 1,7 2 Xay dVng 7,5 7,5.. 8,8 7,2' ]0,7 Thlidng mai 17,2 ]6,3 16,3 5,9 7,5 Kl,aeh s,!-n& Nha hang 3,4 3,2 3,4 5,6 8,7 V1!-ntai, kho hai, vi€;nthong 4,0 3,9 3,9 6,4' ' 7,4 Djeh v\l tai ehinh 2,0 2,1 2,1 75'. 5,7 ----- ," q -_ . ' . 8,6 Khoo.hge & Cang ngh~ 0,6 0,6 0,6 Djeh V\l kinh doo.nh, nhit dilt 5,0 4,5 3,8 4,7 3,9 Quan Ii hanh ehinh 3,6 2,9 2,7 2,6 5,5 Giao due & Dao t,w 3,6 3,3 3,3 5,6 7,5 Dich v\).Y te' & Xii hai 1,5 1,4 1,4 5,6. 0,6 0,6 0,6 7,8 74, .6,2 2,3 2,4 22 8,0 5,2 100,0 1(}O,O 100,0 7,Q 7,5 43,8 41,3] 40,5 5,7 Van hoa, Giai tri Dieh vv ea nhan & ci?ng d:6ng T6ngGDP I:>!ch V\l Ngu6n: Ni,D"Q - Phiin lo:;tiVi<}tNam ~ ] " ,, ".,, 6A ._-- T6ng cue Th6ng ke, Nien giam thOng ile 2004: Tinh hinh kinh a!-xa hf?i2005. vai, de KINH TE': VA ClliNH TR! THE GiGI s6 8(1::4) 2C:";, .... ---. I . Gia nh(ip WTO: Co hoi va thach thuc .. Sv g)8J~j st.lf'.;6u~~.ty ...tr9ng. khu vu trong Ci])P-iJal.di5u Vli, aid) khang binn tnubne: e txong xu tl-l. phat .tTi~n C{l:-].the' gioi ng.3.Y nay. SLi gii.1m suI. n~y dltelc quy6t dinh bai nhieu nguY~n nhan kllB.c niJau: M6t ld., t.ile do tang ella khu VltCdieh vu thap hdn toe d(l tiing chung clla n&n kinh t.e' va thap heln nhi6u 80 voi khu VljC c&ng nghi~p-x5.y d\tng (nhv 05. trinh bay d tren); Hai In, l1J(its6' ng,mh dich V,I chi'] hic quy D10 con rat rJl() be va tang ch~m, ching nhung Hun cho ty tr<)ng clla nhung ngimh nay kh6ng tang l11acon anh hLiclng d')n sV tang len cua t..i~tr<)ng cac ng'lllh dieh V'l khac, d!ic bi~t. li\ cb,c nghnh nhLi khaeh "'.Innha hang, v4n tai,bu'u dii,in... 1'y tr<)ng eua nganh dieh vu thllOng m"i khang nho nbltng eh LIyeu la buon ban nho. Cii.c 10(1[ hinh djeh V,1moi nhv Uti chinh, ngan hallg, chung khoan, baa hi&m, vi!-n tai hang khong, vi!-ntai hang hai, dich V'l tLivan xuc tie'n san xuat, d5u tv, phap 1:5', nhan sl,t, cong ngh? thong tin, xuit khftu lao u(lng, kinh doanh bill. U(lllg san chLia phat tri6n, u!ic .bi?t la hoa.t d(lng kinh doanh bat dong san trong m(lt thdi gian dai bi bo ngo, quan ly bi buong long. DE;i voi nganh tai chinh, voi ty tr<)ng hi*n chi co 2,1 % la qua nho so voi cac nLiBctreng khu vl,tc. Ho"t d(lng sl,t nghi*p co ngu6n kinh phi chu ye'u tU ngan sach nha nLioc; Ba la, ty tr\ll1g von d,lu tLiphat tri6n vao khu vl,tc dieh V'l trong tbng so von d,lu tLi phat triiin trong thdi ky 1996-2003 tang eh(lm, th",m chi con giam (xein Bang 4). 80 li9u cua bang 4 eho thay, m!ie dli ty tr<)ng ella von dilu ht vao khu vl,tc djch V'l trong tbng so von dilu tv phat triiin trong thiJi k)' J.996-2003 cao hdn so voi ty trong cua von dilu tLi vao 2 khu vl,tc nang nghi*p, lam nghi*p-thi'lY san va cong nghi*p-xaydl,ing nhvng eo m(lt diE1mdang lLiu y la khu vl,tc dieh villa khu vl,ic co lien quan m~t thie't Mn h" tilng kinh te'-xii h(li nhLi dLidng sa, cAu eong, uLidng siit, eang,'trLiiJng h<)c,bi,inh vi*n, san vi!-nd(lng, cong s6, .. Dilu tv vao h" tilng xii h(li ehiifm khoang35% tbng so dilu tLivao h" tilng kinh tif-xiih(li; Bon ld., nhiiiu dich v'lvftn thu(le cac eO quan, ddn vi va ca nhan tvthl1C hi*n nhLi bao v~J lai xe, t?p Vl}., ke' toan, nuu an ... nhung dieh V'l nay chLia dV<;letach ra d~ mang tinh chuyen ~ghi*p, vua lam cho nang 8uat, chat lLi<;lng,hiij!u qua cua ho"t d(lng nay thffp, vua h"n' che' cae ed quan, ddn vi va ca nhan ti,l.ptrung vao vi*c thl,tc hi?n chue nang, nhi*in V'l chinh; NCim Iii, 6 nhilng trung tam IOn nhLi thanh pho Ha N(li, thanh' pho H6 Chi Minh ..., ty tr<)ng dich VJ,ltrong GDP eung dang bi giam sut lien tJ,lctrong nhiiiu nam. 3, vii t?O viij!c liun Ty trong viij!clam trong khu vl,tc dich V'l 6 Vi~t Nam chiifm khoangpdn 20%. Day la m(ic tLidng doi.thap so voi eac mioc khac trong khu vl,tc (xem Bang 5). Bang 4: Ty trc;mg von diiu tli phat triii'n vao khu vvc dich v\l trong d!l.u tli phat tri6n, thdi k5' 1996-2003 (%) ~:~~F;{~ ~:~: ~: 99 ,9 tang von 2000 2001 2002 2003 48,8 50,2 50,4 . 50,5 -. Ngu6n: Nii':n gi6m Th6'ng he nam J.996 difn 2004 . ._.__ .-...- ... -------.--NhDng v{in eM !GNn TEVA CHINH TR! THE GIOI So 8(124) 2006 , i , Nguyen Hong SCin --------------------------------- (;:~lnh.~p lJ\rro: Cd,h9i I thach thCr(~ .." ----- --_._--------------\12 i \ Ba.ng 5: Ty trong vi~c linn t.hea nganh CtnIi?t siS "I\n killh t€': 20:)1, (%) ----- --------- N~n kinh tB ~----r------r------------.-=---I~-~- .1r-.I6ng nghi~p, lanl nghi~p, tlm)' san I Cong Nghi\,p* 1_ --66'8]2,9 Vi~tNam 4,~_ lndonexia 43,8 Philipp in 37,4] 15,6 60,_~----L_ 23,0 Trung Quoe Thai Lan __ 35,4~ __ 18,7 47,0 _16L _1- 18,8 13,9 _29,7 H),I'- FUm Quoe 10,3 59,7 _~7,5 4'3,0 ~,i D~ch v,,*. 1_27,4 62,4 I T:-i.ichilJ.h, Kin.h doallh I. J Khong co "6ii~uJl~b~ng,,~i;li~~J __ ~6,5 51,8 -""i --=-2,~)--T=0,6-. ~~,2 L 5,9 . _ 4,9 -t--__~__ ,2 -1 7,2 I _2,-~ __ ~ 2,B J ~ 1 ~_~_ 32,4 i" V~n tai, Vien. thong - 2i-,c,-- AnD(i LB Ngfl Malaixia I .. - 'J 7,8 I ]-'-~~ 5,0 ~ Ci,l 6,2-f_- __ I 10,-5--=] Lu:u j: The! t,i x6]J thea GNI tron d&u ng\iCJi Ngu{i'n: ESCAP, Nicn giam tho"g he ChOu A va Thui Binh D,to'ng 2002. * T)~tr9ng ngi'mh djeh vu tinh theo phan lo,!-icua Ngib heing The' gi6i, k',ong ki ngunh xay dung va ti~n ieh_ 4. vii xuilt nhap kh&u djeh v1,1 Vi~t Nam da d"t du<;ietang tn:ldng xuat khAu djeh V1,1 (xem Bang 6); tuy nhi€'fl, mue tang trudng nay kh6ng tuong xung voi mele tang tnidng ella thuong m'Clihang hoa. 1'illh de'n euoi nam 2003, t)~trong xuat khiiu dieh Vl,1ella Viet Nam lit 13,4% t6ng kim ng,!-eh xua't khf.;u, vun (j dlioi rolfe trung bil1 ... h. eua the' gioi (20,0%) va thi!-m chi thap han ca mIte trung binh eua die n&n kinh te' dang phat tri~n va ehuy~n d6i (14,7%)_ fJi6u dang tie'e la, "cae djch Vl,1khae" chie'm d.i:loi25% kim ng0ch xu:1't khhu, trong c16 nlQt s6 Jon cae ngilnh djch V1,1 kh6ng xao din h c!ti,ie_ Bang 6: 1'y tr,mg va toe elf, tang trlii'lng xuit kh&u ella Vi~t Nam: J 997-2003 - Ty trc,lI1gxuit khiiu (%) Xuat khfru Hang hoa Dieh Vl,1: Cae dieh VI,l khae Tai ehinh/hao hi~m Vi~n thong Khae Du lieh Giao thong - Dieh V" ehinh p_~ 1997 2000 2003 78,0 84,2 86,6 Tang trliCtng trun,!,' binh nam (%) 2000 - 2003 1997 - 2000 11,8 17,3.__ 1 5,0 22,0 15,8 13,4 2,2 18,5 13,4 10,5 2,5 2,2 -26,0 10,5 0,8 2,7 0,7 0,8 0,7 28,9 10,5 17,7 9,9 9,0 -5,8 0,3 0,3 0,6 3,0 1,9 2,2 -1,9 1(" r' ",0 _ 0,2 0,1 0,1 -1,5 5,7 0,1 - -- 26.0 1-------'---- --- - ..- , 7,1 a2;-6 j Ngu6'n: Ngiin hang Nha nu6e Viij\t:Nam. Nhin teing th~, nh$.p khAu djch vu tang . trudng voi toe do. cao han xuilt khAu dich vu. (xern Bang 7), dijeebiij\t la nhap khfru cR.e djeh V1,1 viiin th6ng_ N6u cae nganh dieh Vl,1 NhiJng v,in 6{, KINH i ~Vf, CH!NH H'.! THE eua Vi~t Nam kh6ng nang caD nang h1c e'Clnh tranh cila ehinh minh, thiim lll,lL thU:dng Elt;li d~ch V1;1se tie}) t\lC tang do nh~p ~ ~A'u cao gflY ra. c~16!So '3(124) 200G- -------. II .~~ Bang 7: Tv trang " va tE;c-d6 Uing tnidng '" T -1 hoi va thach thCrc,"- nhi,ip kh&u: 1997-2003 T~_ngtnidng T)~,trqng n hz;.pkhiiu (%) l wro: Cd Gia nhap --~--------_._--- 2000 2003 1997 - 2000 2000 - 2003 --"e., 8'.' ",9 10,9 17,3 Dieh V1J.: 23,4 18,8 15,1 ],1 7,6 Dieh vu khite Tin ehinhlbao hl?m Vi~n thOng Khitc 20,9 10,2 6,7 -36,6 0,2 3,5 1,2 0,0 0,0 0,1 20)7 6,7 6,4 0,1 0,1 0,2 Giao thong 2,3 8,3 8,2 Dieh V,' chinh phu 0,1 0,1 0,1 . N"'Pkh~ Inn, hoo .-.2997 Du lieh IJ 212,1 20,0 67,6' . --- 9,5 .23,3 14,5 ==!= --- J 0,4 . -~~,: -- I trung b.nh nam'(%) . . 9,3 46,7 14,7 l ----- -1,6 ~ Nguo'n: Ngan hang Nlla mioc Vi~t Nam. V,' Tham h"t thudng m?-i djch vv eua Vi~t Nam lien ty.e tang, ehu yeu la do 811gia tang eih tham hvt trong dieh vv viim tai (xem Bang 8), Di,li tau biiin eiia Vii;it Nam co di,l tuGi khit eao va ty tr9ng hang xuit khllu dU<;Je ehuyen eho boi cae d0i tau bi€n mioe ngoai ngay eang nhi&u, Cling co s11 tham hut cl,ut it trang cae dieh tai ehinh, song khoang each nay <tang du<;Jethn h~p diln, NEiuco dinh huong phat tri@nphil h<;Jp,Vii;it Nam hoan to an co kha nang bil. d&.p nh(\.p khliu dich V1J. v(\.n tai bAng s11 tang truong nhanh trong xuflt khliu "cae dieh vv khlie". Bang 8: Can can thtidng m"j: 1997 - 2003 (tr. USD) ? Cac yeu to' ciu thanh thlidngm?i Can can thtidng m?i ,. ----, Thay doi trung binh n,im '- . 1997 2000 2003 .1,357 376 -2,528 +577,7 -968,0 -619 -550 -1,040 +23,0 -163,3 .686 525 656 +403,7 +43,7 .12 .137 -83 .41,7 +18,0 86 112 150 +8,7 +12,7 .760 550 589 +436,7 +13,0 Du lieh 19 41 80 +7,3 +13,0 Giao thong 41 -1,117 .1,661 -386,0 -181,3 7 1 6 -2,0 +1,7 Himg hoit Dieh Vl,l: Dieh vy.khite Titi ehirihlbao hiiim Viiin thong Khac Dieh vu ehinh phu 1997. 2oo0~ 2000 - 2003 -- Ngu{J"n: Ngan hang Nha nuoe Vii;itNam. Trang so' 155 hinh thite dieh vV du<;Je'1'6 eh(te Thlidng m?-i The gioi (WTO) phan lo?-i, Vii;it Nam aa xuit khliu tOi 69 hinh thue dieh vu (Bang 9), Xin hlu y rAng mBi mi,lt E4~.•.. " ----------------NhiJng "hinh thue" nity l').i baa g6m mi,lt lo').t cae dieh vv - vi du, "dieh. v"phlip If' baa g6m xuit khfru djeh vv ve Ju(\.t eong ty, lu~t nh(l.p eu, lu(\.t qu6c te ... ae vfin KINH TE VA CHINH TR! THE Glcn s6 e(124) 20,)5 Pguyen Hong Sdr. _~ va ihach Gia nhap WTO: CO~16i .__ thvc.. ,' (' C' L. ., '. .,. I1 V\l xuat "kh;"au eua V"l~t Nam theo GA'fS ac ., 11.1ne LIln;~ (qc 1_,ang::l: 1 ~~Ch [Dich u,",thong Vl,l k~,,-h cl_uan~____ I Dieh Kif tolin tin - Win lq.c ' Gidi tri, van ~H)(i, th{/ tha.o ~ Djch Vl) van hoa Vl,laua tin Quang CaD l Dieh vI).internet Dich vI). giai trf Dieh v,, klifn tt ue I D'Ch vI).plum Dich vl).thii thao giai t1'11 T Dj,h ,~ '" d"", . "m >"" ~;'h Djch vu h,' vfin may tim: -_._-- 11\.( vfln kg thui).t 1----- I - '" bu, "nh ai)ng -1_., Du l~ch d>inh V'8n thong Dieh vu khaeh san D~ch Dieh vu nha hang U\l 1 xay d,tng -I -I .. Dich vu xi'i 15'dii li1)11 ._------ Dieh VI).co sCiuti lieu Xiiy dVng t6ng h<;ip Dieh Vl,ldu lich lU hanh Cimg tiic hoa n thii)n Huang dfrn Vlen du lieh Litp aat T6 ehue tour du lieh .. I - Ban dU'dng vr:. thiiit bj . : Thua va eho thui ~D;Ch vu ph{,]) cheia SliD i.hiift hij I;: -_.-. I Tu vfin quflll ly INghien cliu thi inidng ~ TJ~ch v,, ph an pho. Dieh Dieh Vl,ldf,li ly hoa h5ng Vi).n tai h,mg hoa bling may bay V,", ;iao thOng vf!n tai~ I Dieh Vl!-ban Ie IGim soitt khOng hiu . Dieh VI).ban buon Vi).n tai hanh khaeh ~~ieh V1,1 thuex,men va nha kho.,,- Giiio due Djeh VI).hang kh6ng mat I Hi) ly, y ia Ki@m soa t hang hoa 1 1 Mil ---" Giao ul).e hi).e cao (cargo handling) . f-. Giao d,!-cti6u hqc Vi).n tai tau bi@n Did..! vv .1n11 Giao d,!-ci1'ung hqe Vi).n th aUdng song ni)i dia Dich vu mat-xa, vi).t JY iri lii)u Dao t'!-o k.Ythui).t Vi).ntai khaehaUdng thuy n9i dja In ftnixuflt ban Moi tr'uiJng Dieh vu hi).u cii.n Cae quan hi) quiin chung Djeh VI).thoiit miac Vi).n tai khaeh dUdng bi6n Djch VI).mua biini eho thue bfic ai)ng san Xli ly rae thai Vi).n tai hang hai Dich V,I an ninh D~ch Dich Vl,lkeo tau biiin Cung eftp nhan sli Nganhang Taxi - giao th6'ng aUdng bi) Philn tich va kiiim djdl h-ythuf!.t Baa hiiim - tai san Luu kho va be';' bai Dieh V,!-djch thue,t Dich Dich V,!- thu y Dieh vu cftp diu Dii)n Dieh v\I bi)nh vii)n Nuae D!ch Vl}- f-----. l dong goi -L ."'guan: va I ~,! cham soc SltC khoe I .~ II D~ch v,",khac; !'vIPI (2005), ['hat triiln khu v~lc dich uu d Viet Nam. Chia khoa cho tn..t':-!17p ta~",,{f "0" 'J'~,-, 0' /n ~ u~u-'''''''a -/"b' I Vl} ttii chinh l ._--- - UNDI' V\l I 1~ ~ l . . .-s::.~2.nhiipWTO: Ca h(li va thaeh thut: ... Bang 10 dua ra mot d"nh sach ban dau g6m 25 th~ trl1011g xuat khf1u dich V\l eua Vi<:;tNam. Nf{u c6 nhung ngh;6n dIu chi tie't hdn ve nang hie e,!-nh tnmh cue; cae phan ng.3nh djeh "',l ehu yi'fu nay, c6 th~ se c6 dude mi)t danh sach dai hdn. Bang 10: Cae thj tru'O'ng xuat djeh "1). eua Vi~t. Nam kh&n --==- ~txtraylia halia ~E'PO Dil.oBritish Nh;%ttBan Tay Ban Nha Virgill .1. I l!-:;ampuc;hi':J Him Ql~YDiJ,~-~ I I ,,"",- _JI Canada LEW ~"ki'i" Quae J)hi'l)D(l~ : " 'i - 1 Thuy Sy .--J I ~-a-ic"-L--'o-"a.n-----i 5. vii <i;~.ut,i tr\ic tiEp mfoc ngo8.i (FDI) M.Reau dii.co nhling chuyiin bii'fntich eve xet vif mi).t cOdiu d&.l1. ttt thea nganh trong nam 2005 nhu'ng von FDI vaa Vi<;itNam vftn Chtl yifv t(l.p tl'ung trong nnh v\fe cong nghi~p, t)~ tn;mg "on FDI tl'ang nnh vtic djeh V1;l v!in th"p va trang nang nghi~p l'"t nh6. Tinh t.rOlJggiai doan 1998.] 1/2005, ty tn;mg v£;n FDI tl'Ong 11nh vvc cong nghi~p la 60.5% t6ng v6n diingky (67,2% so dv an), trang nnh vt1e dich vt,lIa 32% (19,6% s6 d,i an) va trong linh "tIc'nong nghiep la 7,5% (13,2% s6 d\f an). D{so sanh, di.e con so ttidng ung eua nam 2005 lao eong nghi9p ---j Hil Lan [ThaiLan t'PhiliPP'i;:;--1AnI-l-.---1 l-~t~:g[B~j-~~---~j Ngu8n: UNDP V:l. MPI (2005), Phat tri~n khu "Vc djeh Vll d Vi$t Nam: Chia khoa cho Uing trudng ben vllng. 58)1 % (66%); dich Vl;l 38,5% nang ngh;9P ::\,4% (9,7%).:' i ! I I I i (24,3t;,o) va Trong C:iC: dich V\l ph~.tili chfnh, Ph.ap va die w?n kinh te' trong khu v\ic chigH! phlln ldn kl'l6i lu<;!ng dihi tti mioe ngoa.; (xern Bang J.l). Trang tac dich "1). tiI; chinh, mice dAu tu chu yi'fu la My, tii'fp di':'n IiI Phap. Cac lien doanh' chu yi'fu la cila Otxtnlylia va. Canada. Bang J 1: FDI trong mot si'i phan ngimh djeh V,J: 20J3 (%) I Ngu6n d&u hi Du Ijeh Xingapo B5ng Kong Dai Loan 1-._. Dao Brit.ishVirgin : !, , II Phan ngunh dich vu , . Bao hiii'm: Titi Ngan h,\ng-r"iifu,,-TBao hiii'm: slm/thifm ta~ (solti<;!ng) thong I nhan tho 21,4 8,0 13,5 4,0 i . 12,5 8,2 -- Nhi)t.Ban Him Quae 6,7 8,0 14,9 6,6 12,0 20,8 Phap Malaixia Otxtraylia 4,7 16,0 3R,9 4,3 4,0 0,3 4,0 1.8,3 J'? uy.Diiln Boa Ky Trung Quae ~e nen kinh tf{khac ~1doanh Vi(!tNam I ----~ 9,8 . 31,2 12,0 8,0 18,1 2,5 ----- .- I =1I 7,1 _.- .- .I ~~:~. I I 0,1 ~10)O --- Ngu8n: Mi)t so ngbien diu nganh thu,?c dt.ian VIE/G2/009 .. i. ., Gia nhap WTO: Nguy€m K6ng Son Tit nam 1987, Vi~t Nam dii. mil eVa n~n kinh t@ qu6e dan va h9i nh~p vao thj tniilng khu vl.te va toan eliu. Lu~t Dliu tu mide ngoai da duqe sVa d6i 4 llin theo hudng thue diy va baa dam t6t hdn cae quy~n ella nha dliu tu. B6n mudi m6t (41) hii[ip dlnh baa hi? dliu tu va ba mudi tam (38) hii;>pdjnh tranh danh thu@ hai Ian da duqe ky k@tvai nhi~u nude va lanh th6 tren th@gidi. I'Ii~n nay, Chinh phu Vi~t Nam da eho phep nguili nude ngoai dliu tu vao Vi~t Nam dudi moi hinh thue, bao g6m ea hinh thue 100% v6n nuoe ngoai, trong tilt ea cae 11nhvue khong bj Chinh phu eilm doan. V~ khu vue dich Vl.', ndi v&n con m9t so' h,~m ehe' (~h:ing h,!-n nh u vi~n thong), cae nha dliu tlt duyc pnep lien doanh vdi eae d6i tae trong mfde. Chinh phu khong eho pnep dliu tu nude ngoai chi trong nhung 11nhvlfe co kha nang de do,!-va lam t6n h,!-id@n:i) ban siie van hoa; ii) an ninh qu6e gia; iii) lqi ieh xa h9i eong c9ng; va IV)moi truilng. eel h6iva.thachthUc ... ro dliu tu nen hinh thtie hay se'lam g.iam eac sang ki@n nh{,m tang hieu qua cling nhu nhung bi~n phap quan ly lam tiing Idi nhu~n. Hdn nua, qua trinh thudng luq~g thuilng ehi@mrilt nhi~u thili gian va do d6, chi phi giao djeh tang. o Viet Nam viee ti@pci).nthj truiJng vi).n tai bilin qu6e te' duqe quy djnh bili gilly phep, vi dl.lnhu giily phep d:ii.utu. Di&unay v~ cd ban di nguqe l,!-ivdi. nguyen tiie qu6e til, d6 la "nguyen tiie tlf do vi).nehuy<lnhang hai", thea d6 m6i tuyen v~n tui bign chi cftn dang ky vn baa eao ho,!-t.d9ng kinh doanh ma khong elin phai e6 gifly pnep. Vi dl.l, Nghj djnh 57/2001/ND-CPehi eho pnep cae tau eua Viet Nam hoat dong tren cae tuye'n duilng bili~ qu6c te, 'l,!-i.cang h,!-n chi Slf tham gia thj truilng nay. D6i vdi cae djeh Vl.l ti@p vi).n n9i dla (logistics), cae nha df\u W nude ngoai dil tUng duqe tie'p ei).n thj tniiJng kha tlf do, . song slf d~ dang nay da hj thu h,?p kli tlt nam 2001. Nghj djnh so" 1O/2001/ND-CP Tuy nhien, ti@pe~n thj truilng trong khu quy djnh r{,ng chi e6 die doanh nghi~p vlfe dleh Vl.'v&n con la m9t viln d~ lOn. Vi 100% veln trong nUdc mdi duqe tham gia dl.l, trong nnh vlfe vi~n thong, dliu tu tu vao djeh vl.l d,!-ily vi).n tai bi~n va djeh Vlf nhan va nude ngoai chi duqe tham gia vao keo tau tren bi~n. Cae doa:nh nghi~p vdi it m,!-ng ludi vi~n thOng cd ban (ehu khong nhilt 51% v6n dliu tu eua Vi~t Nam co th~ phai theo nhu cac di~u khoan BTA) thong tham gia viw m9t so' 11nhvlfe khae nhu d,!-i qua dic dlf an hqp d6ng - hqp tae - kinh ly djeh Vl.'vi).n tai bi~n (d,p ly giao nhi),n doanh (BCC), trong do cac doanh nghi~p nude ngoai cilp v6n dliu tu va ehia sf, l<;1i forwarding agent), bele da (cI,!-ily tren m!).t dilt) , va m6i gidi hang hai ..Tuy nhien, cae nhu~n song kh6ng co c6 phi@uva hll.u nhu lien doanh duqe thanh li).p'trude khi Nghj khong co quy~n tham gia vao cong tae quan djnh nay co hi~u life khOng bj anh hUdng. ly. Trang hll.u h@tcac truilng hqp, cae dlf an Hdn nua, Thong tu 1011/2001/CP-QHQT BCC b9c 19nhi~u bilt ci).pva chinh di~u nay ngay 6 thang 11 nam 2001 cling quy djnh 'da kh6ng khuy@n khich cac nha dliu tu cae d,!-ily djeh vu vi!-ntaibang kh6ng (d,!-i nudc ngoai (thi).m chi ea trong nude) va ly giao nhi).n) phai co hdn 51% veln Vi~t tang chi phi v6n. Vi~c khong co sil huu tu Nam. Nhung quy djnh nay se khong lam nhiin va nhung h,!-n ch@ v~ giam sat va tang nang life e,!-nh tranh eua nganh djeh quan ly se lam tang rui ro cho eac nha dliu tu, giam mue d9 siin c6 eua v6n va h,!-nch@ Vlftie'p vi).ntrong nudc xet v&dai h,!-n,thil-m chi e6 th~ lam ehil-m qua trinh ehuy~n d6i vi~e chuylin giao ky nang quan ly cho eua nganh nay thea hUdng phat tri~n m9t doanh nghii;>p. D6ng thili, do cae BCC nganh e6ng nghi~p djnh hUdng djeh Vl.l. khong giin k@ttraeh nhi~m quan ly voi rui N!][/ 9 n v{n 0& KINH TEVA cHfNH TR! THE GIOI So 8(124) 2006~ --::iI:?Y ",t:::"\::::: . Nguy€m Hong Sdn bfm Ie (xem Bang 12). Ki'i til nam :<00", djeh V\l y te va dj"h V\l kino doan1, L 6. V~ doanh nghi~p <5 Viet. Nam, hon mot. nih efte doanh nghi~p thuQe vii cae nganh djeh V\l, voj iy trr;mg eao nhilt thuQe vii nganh ban buon va nhu:ng nganh co 8l.;i gia bing 111<;iuh n}H1"L V(~ doanh nghi~p. Bdng 12: Ty tr<;>ngcac c10anh nghi~p xet theo ho~t di?ng kinh te~ 2000-2002. ------1 I Ty tr<.mg doanh nghii,.\p (%) Ho"t d<)ng ki.nh ti{ I 2000 I 80,o 3,3 5,1 tj3,' - 1,4 43" 0,0 0,0 .41, 9,5 12,5 Giao thong! kho bail lien J"e 4,2 5,2 Tii)n ich eong c(>ng!utilities 0,3 0,3 Giao dve va dao t'!-o 0,2 0,2 Cae djeh v\l khac 0,4 0,4 Giai trf! van hoa! thii thao 0,3 Khach s,!-n!nha hang - 1,0 Khai thae rna Khoa h9c va c6ng ngh~ Xay dVng , .- I :-~-l ~-'-----i -----1 40, T 'I' --------j 34, 4 --I, .' , , I 0,1 Dieh vu kinl1 doanh, bEltd(>ngsan I 2002 0,1 Dieh vu y te'va xa h (>1 I Tang tnfdl 19 trullg binh na Tn (%) ')C) : ...,u,, :-:u,.9 . ! ..1 J 24,'_I_. - .. 0,3 23, 4,5 4,5 5 21, 7 Che't'!-o 24,6 23,5 Thliclng m,!-i 41,5 39,4 Dich v\l tai chinh 2,2 1,7 5,8 Nong, lam, thuy san 8,0 5,4 0,0 Tang ci?ng 100,0 100,0 22, Djch vv - Tieu chi Vii,.\tNam 56,7 56,9 22, -- j 19,. .. ------1I -----1, ------.''1 I, In,.9 . - I J ..__ J i_~ - Ngurin: TCTK, Nii!n giam thOng hi! 2003, tinh tit s5lii,.\ueua Bang 219. < Ph&n lOn cae doanh nghi~p djeh v\l la cae' doanh nghii,.\p nho va rilt nho (xem Bang 13), trong d6 ban buonva ban Ie ehie'm Wi 3/4 85 htc;Jngdoanh nghii,.\pe6 dlioi 5 nhan congoNgu<;lel').i, cae doanh nghi~p xay dvng va ehe't').o ehie'm ty li,.\chi ph5i vg quy mo doanh nghi~p, voi khoang 50 nhan eong trd len. C6 Wi hon 87,2% doanh nghi~p dich v\l e6 85 hi<;lng eong nhan it hon 5 ngtidi. Cae ph an nganh djeh Vl,lqp trung nhiiiu doanh nghii,.\p nhZ;' va rat nM lit phan nganh ban huon va han le, giau d\1C va dao t'!-o, dieh Vt,lki nh doanh, kh5el., S,!-Il va nha hang. Djeh V\l ti~n leh, nganh ehe' t'!-o va khai thae mo, m6i ng,mh e6 so lli<;lngdoanh nghi~p tren mue trung binh s5 ht<1ngdoanh nghi9p voi 200 1,!lBn eon['; trd len. iit%...~.•--------- ...... " :.... I 1-",:. ' - ang 13 d1Ch Vl.} ti$l1 lch cU.ng nhu .t:.acdoanh ngb1~p giai tri/val1 hoalthg thao c6 ml1c vbn it nha:t, lit ] 0 ty d6ng. M(i.cdu d6ng vai hi, rilL quan t.rrmg dO'ivai tang triJ6ng kinh te' nhung co Wi giin 2!3 cae t6 ehue tai ch1nh chi c6 quy mo v6n til 1 difn 4,9 ty d6ng. I ' ',' , I d~' ,'.. n.a~l1 _I.j C~lO t.i tHY, tln 1 en CUOl 2002, C() hon ()4,7~/odoa.nh n6hi~p d~~l,V1,1 co m(tc von du:ji OJ!) t:)r c15ng, trong d:6 han l' n19t nU'tl cd C:lC Sd giilO dl.;lC va 1.00 co daD mue vBn d,tai 0,5 ty d6ng. M(\t Iii" nua, ell(' doanh nghiep thu(\c: 11nh vue ehif L,{ovii Bang 13: Ty Ie doanh nghiep xet Lhco quy mo, tinh de'n 31/12/2002 ~-_.'" _._--_._.--~. i 1-.: Ho,:,t ~on~ kinh te --~==- Chiftao So hi'ing nhan cong 5--' i.j~-r 1049 74,5 I 48,j _7,2-- I Xay dling :i,7 ---1'1.3 Nong, Hi.m,tiluy S'll~ Giao thon;'kh0 b£\l!hEmlac ;1 == 2,.1 I t I 1-=4'3. __ liliai thac mo Dich vu khitc . o,~ \' 0,2 ._---- Gini tri! van hoa! thl! t.hao 0,3 'l'i~n ich c6ng cQng 0,3 --- --j 27,3 13,0 27,3 41,2 17,8 :),-;-_~-;.7 6,6 I . . 8,6 'I.... ,:.' ong 39,4 51,6 23,5 20,3 20,4 12,fi-1 5,6 4,8 5,4 ".5,6 5,2 2,] 5,1 1I 1,5 4,5 ~ 0,6 1U 2,6 1,4 J 7,5 , \ (j,(1 __ ~ 4,4 6,5_J~ __4,0 \ 1,0 2,8 0,6 0,0 1,9 2,8 . 0,4 0,6 1,0 0,4 I .~.2 ' 0,3 0,5 0,4 0,3 iI 0,5 0,7 O,:l 0,0 0,2 0,3 . 7.J :,.3 DJeh VI] kmhd;)anh, bi\tdon;'~~.=--5.1-J~ liliach san! nha hang Djeh vv titi ehinh 200+ 50~199 r r;~,~~. I Thl1cJngmai J .------ . 0,;;- 0,2 U,2 l I Giao due va dao t,tO 0,2 0,:0 0,2 0,1 Djeh vu y tif xa h6i 0,1 0,1 0,2 0,1 0,1 0,1 lilioa hoc va eong ngh,! 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 100,0 0,0 100,0 100,0 100,0 100,0 87,2 70,8 45,1 29,6 '19,9 56,9 T6ngs5 Dich VI! - Ngu6n: Tieu chi Vi~t Nam T6ng cvc Th6ng te, Nien gicirn thfIng he 2003, tinh W soli~u eu~ Bang 237. Cling nhu 6 tilt ea cae nen kinh tif khae, cae doanh nghii)p co quy mo vBn caD ella Vii)t Nam ehu ye'u niim 6 phan nganh dieh vu tii)n ich, tie'p do Ja phan nganh djoh vu titi ehin11.Cae doanh nghii)p djch V\' co mue v6n'trung binh glin biing muc cua cae doanh nghii)p che' t'itO.Dill1g chu y 1a co s1;igia tang dang k~ ella vBn dliu t11vao 1111hvl,ie khoa ieh, djch V1,1 khoa hge va cong ngh~ co ty l~' v6n dliu tu tren doanh nghii)p caD, ca hai Hnh vue nay 1,:,id"t mue tang trudng am. Nhin t6ng th~, trong giai do"n 2000.2002, Mu t.u tren dliu doanh nghii)p da co 81; giam sut, vCli m(\t so' 'ngo"i Ii) d Hnh Vl~C ban buon va ban Ie, xay dung, d6ng thi;i muc dliu tu trung bjnh van nganh chi! t.'!-o hge va cong ngh,!. Trong khi cac djch vu ti,'n aa bing nh\l. ._. ~':.:r. :-:i-.,. '~/' i- I I Gia nhap WTO: CcJhoi va thach thLre. "~Yt.n;mg Bdng 14: doanh nghii;p t.heo quy I---~~~~'t.e 1110 von, t.inh den 31/12/2002 (ty dang) Quymo d,?ng kinh l von -- < 0,5 0,5-0,9 1,0-4,9 5,0-9,9 10+ Tong 49,2 44,0 37,3 31,8 21,4 39,4 17,6 21,3 21,6 29,3 40,4 Xay dt.fng 6,0 12,6 16,6 14,7 15,5 Nang, la!n, thuy s8.n 7,1 5,3 4,1 4,8 4,9 Gi"o thong! IdlO bib! IiEm lae 4,0 4,4 6,4 6,1 5,3 5,2 Dich 7,0 5,3 3,9 4,4 4,2 5,1 5,6 4,5 4,7 3,1 2,6 0,2 0,2 3,3 3,0 2,0 1,7 1,5 1,3 1,2 1,6 1,4 0,7 0,3 0,2 0,5 0,4 Tii", feh cong eong 0,3 0,2 0,1 Giai trii thd thao! van hoa 0,2 0,2 0,3 0,2 0,5 0,3 0,3 0,2 0,2 0,1 0,0 0,2 0,1 0,1 0,1 0,2 0,2 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 100,0 36,7 56,9 ~h~"n,'",' eM tao Vl.:l- kinh doanh, bat d9ng san KJlilCh san! nhit himg 1-- I Djeh . Vel titi chinh Kl,ai thae mo [ Dieh VLt khac Giao dLte va dao tao 1-----' . Dich vu v va xu h6i ~---' -" -. Khaa hqc va cong ngh~ te T6ng cqug ~-~ Djch V~l - Ticu chi Vii;t. Nam .- 1,4 -------- cd I 0,7 0, ] 100,0 100,0 100,0 100,0 67,4 59,2 56,4 49,6 Ngu6'n: TeTE:., Nien giam thffng he, tfnh t.o{m tU s6li~u eua Bdng 15: GDP phan t.heo 12,5 I ---0:91 - 0,3 -- Bang 240. diu sd hii'u: 1995 -2002 Phiin tram t.rong GDP Hinh t.huc sd hii'u Trmg t.rtidng trung binh nam (%) 1995 2000 2002 1995-2000 2000-2002 40,1 40,8 41,0 7,3 7,3 Ti).pth~ 9,7 8,5 8,1 4,2 4,1 Tu nhan 7,6 7,7 8,6 7,4 13,2 H9 gia dinh 35,9 32,2 31,5 4,6 5,8 Dftu tlt nuoe ngoai 6,7 10,8 10,9 17,6 7,2 c<;mg 100,0 100,0 100,0 7,0 7,0 Nhit mloe T6ng 'T " 7'C'lw ., t.h"ong k'e. i,guon: . 'd\, N"len gwm _____ . "' .....• --~~.... .__Nhlrng v,'-" 66 KINH TE VA CHfNH TR! THEG!61 s6 8(124) 200'3 I I \ I, , I 7. v6 ~\lir:\ien~ S'Jhi:iu 1\:19t trong nllling d~Le d.!.~;Tl n6i b~.n Cl};.l eni cach kinh te' i'J Vi~t Nam ];\ vaj b.'o n"iiy cang Uing Ci'Ul kbu v'-:ic ttt 1111;1n. l-lien philP slta 0:6i nam 1993, tho pbcp cae c"; nll,")' thvc hi~n quyE'n 56 hl'iu clOidi tili 88a tao ra thu nh~p va tai san ca nh£.in, aa co dong g6p tich clic toi sli phat tri4n Cl18th Ll v~.lCt,I nllan (xem Bang 15). Ngoai ra, Sli pLitt ":;,.,1 Ctla khu v1;ic nay can a.U\5C thuc O:frY bcI] cae chinh sach khuy6n khich c1ll.utt; midc ngo!,: eila Chinl, phil. Cae doanh "ghi~p thuoe khu vlic tti Dhan (chu y6u li\ c,\c h6 gia cllnh) da chi6m toi hdn 50% GDP. Xet vE' 86 ]li<;Jngdoanh ngbi(;p tron[j n:ill kinh t6 n6i chung, d6ll nam 2n02, c6 kil0a!,~ dtiai lO"lCl su htQng doanh nghi(~p thu~:'c S(; hliu nha mioe (xem !JZUlg16) Sc; hU'l t.l! nhan Uinao.Inanb aa tao ra llhfin,r 1,ha'-~ubi . quan tr<;mgk~ tV:khi biit dll.u Dc/' mo'i. 0 Bang 16: Ty tr<;J::rgdoanh I J llL.i --I __________ Tunhan Cong ty trach nhi~m hli'll hem t.rew' cae: l"',m], dieh vu ehi6n llide. Sti doc (rUY8n ci:la C8 C doanh nghi~p nay von (hiqc Lh,mh l~,p truoe day, dudc quye't djnh bdi lt1ijt so' nnan to': Thli nhat, cac doanh nghi~p nha nuoc O:tt<;Jc eoi la d6ng vai tra chli Q~O, 12. xl..Wng s6ng Cll~ nen kinh b~.va ,)p d6 ti(p tuc . dude . d6"ix{{ uu o:ai, nhu d& dung Olt<!C !\ue .. cap oat) 4.o~c vay von va cIlidc b/la ho. 06 hliong tal'nE'n kinh t6 tri thue, Chinn phil Vi~t Nom cia di!-cbi~t Ch(, t.rong phat tri~ll cnc ngarlh cong ngh~ cao nnli cong ngh~ thong tin va truyE'n thong (lCT) V8. cong ngh;:; sinh n9c. Do d6, mijt ty tn:,ng lon van ,tll.u tti cong cgng o:a dU<;Jc dllu h1 \ ao 11i?t nganh chien hl~C va ID9t s5 vung dia I.y tr9ng di6m nhu Cong vien Phll.n mbm Tnillln pho' H8 Chi Minh vai h", tllng cC;s6 tien tie'n, gia thue bao cap (2$/1m2) va muc thu6 thaI' (0,4%). . ~. &~ ..' ••• l so '8 1] t~-or~~~;;anh_nghiep 1 ! -I-~ ----~~ 48,6 24;7 09,4 37,3 - 13,6 I Tang trtidng I '<ung binh nfun (%) ! I 9,8 49,9 7,7 8,5 6,5 2,0 3,6 2,5 .3,5 . 12,6 124,2 35,2 1,2 0,9 5,5 37,1 100,0 22,0 - -i) -- - 1,6 Lien doanh Cong ty e6 phlln c6 var. nhit nlioe - T6ng doanh 100,0 ~_-L._ ,"02 ~~~- -l --,--- I Doanh nghiep nha nuoe ,H<;iptac xa I C6ng ty c6 phlln khong c6van nhk r.uac 100% v6n miac ngaaj - [email protected] ti2'p h,1c gi-u'vi tri th6ng tri nghi<>p theo cd "au S6 huu: 2000-2002 Hinh thlic sd I~-,}~,-- nghil,\p lH,()C d Viq;t Nam cae doanh nghi~p 0,7 i ,, I !, I I! , I I i ! I ,. ~ Ngu6n: T6ng C1,lCThaug Re, Nien giorn th6n.g he 2003, linh toan ti'i s6liiju cua Bang 218. Thr1 hai, vi tri dgc quyE'n eila eac doanh nghi~p nlla nliac trong cac ng3.lJh dich vn nhli vi&n thong, v~n tai hang khone, va di~n lvc la b~ qua tat y6u ella sli khong binh ding trong tiiJp e~n tl,j truiJng kb ci;c doanh nghi~p ttl nhan, k~ cD.cfee ;,Ui (hll tv 11116c ngoa.i kh6ng d"ll<!(; ph::p ti:--p c.:l?.••. I hO~lCvap phai rat nhiE'u trd ng"i khi ti6p elm cae Enh vvc nay. Cac quy o:jnl1 cap phep khong ra rang va khong minh b"ch, by tie'p ci).n khong can xung toi cac dv an cl',a chinh phii, ]a. lllijt 86 tr~ ng"i diJn hinh. Vi cil,l, cr,e cong trinh Xa); dVng eong cgng tLriting [ht(~cgiao cho cae liha thftu va tv --------------i%Ji "! i ! il f. Gia nhap WTO: Cd hoi va thach thCr:. Nguyf,n Hong Sor, vEin etia phl1dng . , I , , ; '-]: . . I I tJnfdng 18.- cae doanh nghi~p nha mioc. Cac tht', tue c,lp gi,ly phclJ thvdng rilt phuc t"p va l<hong co cong ty tv nhan trong nuDe nao hoS't di?ng tren hiiu h6t cac lInh vl,l'c cua ngilllh vi6n thong. Mue di? e"nh tranh tang len trong nganh vi~n thong cho d6n nay chi han che' giua mot 86 it cae doanh nghii)p nhi.t l1lioC(2) tl11.IC hi~n, Xet tren khia eS'nh hinh th(ic sd hua, cae phan ngimh dieh Vl,l Vi~t Ham vf,n ti6p tvc khae nhau dang k~ (xem Bang 17). Sil huu nha nuoc giu vj tri chi ph6i trong lInh vl.ic kh{'Ch s"n. H gu<;icl",i, sd huu mtoc ngoai va lien doanh voi nuoc ngoiJ.i l"i kha ph6 bi6n trong lInh v\f.c baD hi~m va ngan hang. . Ba.ng 17: Ty tr<:;mg doanh nghj~p theo dlU sd huu d mi}t sophan Cd nr;anh dich "1.': 2003 Phfm nganh dieh [, V,' I ~ha Cd diu 3d hi'iu miCic 'rti nhan Khach san II b"l ,JR 29,2 Dich Vl,l h6 tr(j ha ng hai 1'';6,8 4],6 Vi),n tai hang hai ['36,8 62,0 Bao hil!m 16,7 Ngan hang 8,1 29,2 --1------ I Lien doanhlnu'de I I j b II COHO" • Co , ---1 9,2 100,0%_1 1,6 ~o,O~"----l 1,2 54,1 .. 50,0 T6nO" ngoai 41,9 T 100,00/i'_1 1000% 1 ~o;:-o%~1 Ngu6n: Mi?t 86 nghien cuu nganh cua Dv: an VIE/02/009 ------------------- ..NhCmg vein eli KINH Tf VA CHiNH TR! TH~ Gt6: sci 6;1//; ;'j):)' Cia nh3p WTG: Co hoi va thach thCre.. Trang k11ih:l.u het cae doanh nghi~p gi{", due va y te thui?c s6 hi'iu nha nUDe,thi cae dich V\Jkinh doanh va dich V\Jci?ng d6ng/ca nllan l,li chu yeu thui?c sd hvu tu nhan (xem Bang 18). Vi~c c6 rfi"tit doanh nghi~p nlla nUDchO'?-tdi?ng trong phan nganh dich V\l ki)1h doanh c6 th~ la do Chinh phu chua rJhi).nthuc het du<;lctil.m quan trQng clla cac hO,lt di?ng tln.iOng m"i dieh V\J trong phan nganh nay. Thieu m.;>tsan choi b1nh ding cling la m.;>t15'do thudng du<;lcdua ra dii giai thich s\l kem phat tri~n cua khu vuc tu nhan d Vi~t Nam. Hi~n nay, khu v\lc nay vftn can gil-P nhieu kh6 khan trong vi~c tiep ci).n ngu6n tin dung, phai tra chi phi caD cho vi~e Stl d\Jng dfi"t dai va thue van phong. t):l"ng lu'u Y' F~,hi~n nay, c~nh tranh dil g"ia tar.g n1?-Jjh rne tren .thi tn1dng vi~n thong 6 Vi~t Nam so voi trong thi).I(1:)' truoe, di\e bi,:,! la so voi nij.m 1993, khi thi trudng tfi"t ca cae !lnh v\;ic viiln thong a:eu nitm tyong tinh twng. di?c quyen. Tuy nhien, cling cil.n thfi"yritng e"nh tranh hi~n nay trcng Hnh vue vi~n thong d Vi~t Nam a:eu bitt ngu6n tU vi~e cae doanh nghi~p nha nuoe khfle(Va quan doi) tham gia thi trudng, do hQ thfi"y kha nang thu dU<;lel\ij nhui).n caD va da d"ng hoa, ehu khong phai la hI khu vlie t.u nhan. Gia dieh V\! caD hon mue trung binh, nhung ehfi"thlong dieh v\J.duoi muc trung binh la mot trong nhung. nguyen nhan ehinh dftn Mn nang ll,iC e"nh tranh cua Vi~t Nam thfi"p. Tang nang l\le c"nh tranh Ho"t d';>ngclla m.;>ts5 nganh dich V\Jdoi hoi va chfi"tlu<;lngdieh V\J se giup giam chi phi phai co s\l d:l.u tu e5 dinh lOn vao Mt dai va kinh doanh eho nen kinh teo Vi d\J vi! m5i nha xu6ng; ching h,m, eac trudng d"i hQc quan he nhan qua nay 13:nhung tac d';>ng tu nhan vftn tiep t\Je phai chiu s\t phan bi~t nhan len clla vi~c giam chi phi va nang caD d5i xli nghiem trQng so vDi cae trudng d"i chfi"t lU<;lngdieh V\J hi).u c5.n d Vi~t; Nam. hQe cong li).p,v5n du<;lC bao cfi"pva uu diii ve Vi~c gi'lm chi phi va nang caD chfi"thNng dfi"t"dai tU phi a ehinh phu. Cac yeu e:l.u cua dich V\Jtiep vi).n se g6p ph:l.n tang nang ngil-t ngheo ve kinh nghi~m va nang l\lc l\le e,?-nhtranh eua cac san ph{\m xufi"tkh{\u cling h"n che kha nang tham gia dfi"uth:l.u Vi~t Nam, va tren co sd d6'gi.up cac nha san cae d\l an nha nUDeclla khu v\le tu nhan. xufi"tnguyen li~u tho xuflt kh{\u (vi d\!, cac Hi).u qua ci\a vi~e thieu qmh tranh tU chu trang tr(l.i va cac nha nuoi tr6ng thuy khu v\lc tu nhan .1a cac doanh nghi~p nha san) tiep can . t5t han va it ..t5n kem han toi nuoc d';>cquyen it d5.u tu vao nghien cuu Va. cac thi trudng nuoc ngoai: Vi~c tang tiep phat tri~n, nang caD chfi"tlu<;lngdieh V\Jhay ci).n toi cae th} tnldng xu it kh{\u se t(l.ora tang hi~u qua kinh doanh. Voi vi~c thl,iCthi m.;>tbien d';>l<;linhui).n caD han cho ngudi lui).t phap con yeu, nhung don vi d';>cquyen san xufi"tva g6p ph5.n xoa d6i giam ngheo, d~ l"m d\Jng quyen ll,iCthi trudng d~ gay dil-cbi~t d eac vung nong th"on,v5n khong c6 sue ep va vi).n d';>ngd~ du<;lebao h';>d muc l<;lithe do sl,i kern pMt tri~n clla d}ch V\J eao han hay tang gia dieh V\J. Hi).u qua la, tiep vi).n. gla m.;>ts5 dich V\Jco ban (nhu di~n va vi~n t.hong) c; Vi~t Nam caD han nhii!u so voi cae (Can nii:a) nuoe kl'de trong khu vl,ie. N.'7'~:ig ,~'n66, K!NH TE VA CH!NH TR! THE' GICli s6 8(124) 2006-----.-- ..-, ;:5$